T.C.

MLL ETM BAKANLII

MEGEP
(MESLEK ETM VE RETM SSTEMNN
GLENDRLMES PROJES)

DENZCLK

RADAR CHAZLARININ ARIZA TESPT

VE ONARIMI

ANKARA, 2008

Milli Eitim Bakanl tarafndan gelitirilen modller;

Talim ve Terbiye Kurulu Bakanlnn 02.06.2006 tarih ve 269 sayl Karar ile
onaylanan, Mesleki ve Teknik Eitim Okul ve Kurumlarnda kademeli olarak
yaygnlatrlan 42 alan ve 192 dala ait ereve retim programlarnda
amalanan mesleki yeterlikleri kazandrmaya ynelik gelitirilmi retim
materyalleridir (Ders Notlardr).

Modller, bireylere mesleki yeterlik kazandrmak ve bireysel renmeye

rehberlik etmek amacyla renme materyali olarak hazrlanm, denenmek ve
gelitirilmek zere Mesleki ve Teknik Eitim Okul ve Kurumlarnda
uygulanmaya balanmtr.

Modller teknolojik gelimelere paralel olarak, amalanan yeterlii

kazandrmak koulu ile eitim retim srasnda gelitirilebilir ve yaplmas
nerilen deiiklikler Bakanlkta ilgili birime bildirilir.

rgn ve yaygn eitim kurumlar, iletmeler ve kendi kendine mesleki yeterlik

kazanmak isteyen bireyler modllere internet zerinden ulalabilirler.

Baslm modller, eitim kurumlarnda rencilere cretsiz olarak datlr.

Modller hibir ekilde ticari amala kullanlamaz ve cret karlnda

satlamaz.

NDEKLER
AIKLAMALAR ....................................................................................................................ii
GR ....................................................................................................................................... 1
RENME FAALYET1 .................................................................................................... 3
1. S-X BANT RADAR ARIZA TESPT VE ONARIMI ....................................................... 3
1.1. S ve X Radar Arza Tespiti ve Onarm ........................................................................ 3
1.1.1. Radarda Arza Bulma ............................................................................................ 3
UYGULAMA FAALYET .............................................................................................. 11
LME VE DEERLENDRME .................................................................................... 12
RENME FAALYET2 .................................................................................................. 14
2. ARPA RADAR ARIZA TESPT VE ONARIMI............................................................. 14
2.1. Uyar Durumlar.......................................................................................................... 14
2.1.1. Sistem-i Test Tehizat (Bte) Uyars .............................................................. 15
2.1.2. Hedef Tehdit Uyars ........................................................................................... 16
2.1.3. Kayp Hedef Uyars ............................................................................................ 17
2.1.4. Yabanc Uyars ................................................................................................... 18
2.1.5. Hedef Deiimi.................................................................................................... 18
2.1.6. Gz nne Alnan Hatalar .................................................................................. 18
2.2. Fonksiyon Aklamalar.............................................................................................. 19
2.2.1. Sistem Aklamas ............................................................................................... 19
2.2.2. Alc Balant Bask Devresi (A1)................................................................... 19
2.2.3. Koruma emberleri lem Birimi Bask Devresi (A3) ........................................ 19
2.2.4. zleyici Birim Bask Devresi (A4)....................................................................... 19
2.2.5. zleyici Birim Bask Devresi (A4)....................................................................... 19
2.2.6. Ana lem Birimi Bask Devresi(A6) .................................................................. 20
2.2.7. Ortak Hafza Bask Devresi(A7) ......................................................................... 20
2.2.8. Veri Gstergesi Birimi Bask Devresi (A8)......................................................... 20
2.2.9. Radar Balant Birimi Bask Devresi(A9)....................................................... 20
2.2.10. Karakter retici Src Bask Devresi ............................................................. 20
2.2.11. Karakter retici Bask Devresi(A11) ................................................................ 20
2.2.12. Veri Gstergesi Bask Devresi(A13) ................................................................. 21
2.2.13. G Kayna(Ps1).............................................................................................. 21
2.2.14. Statik G Enverteri(Ps2) .................................................................................. 21
2.2.15. Termostatik Switch(S2) ..................................................................................... 21
UYGULAMA FAALYET .............................................................................................. 22
LME VE DEERLENDRME .................................................................................... 23
MODL DEERLENDRME .............................................................................................. 25
CEVAP ANAHTARLARI ..................................................................................................... 28
KAYNAKA ......................................................................................................................... 29

AIKLAMALAR
AIKLAMALAR
KOD

523EO0392

ALAN

Denizcilik

DAL/MESLEK

Gemi Elektronii ve Haberleme

MODLN ADI

Radar Cihazlarnn Arza Tespiti ve Onarm

MODLN TANIMI

Radar Arza Tespiti ve Onarm becerisinin kazandrld

renme materyalidir.

SRE

40/16

N KOUL

Temel elektronik ve temel mekanik modllerini baarm

olmak

YETERLK

Seyir (Radar) cihazlarnn arza tespiti ve onarmn yapmak

Genel Ama
Gerekli atlye ve donanm salandnda hatasz olarak ilgili
seyir cihazlarnn montaj ilemlerini yapabileceksiniz.

MODLN AMACI

Amalar

1.
2.

ETM RETM
ORTAMLARI VE
DONANIMLARI

LME VE
DEERLENDRME

S-X bant radar arza tespiti ve onarmn

yapabileceksiniz.
Arpa radar Arza Tespiti ve Onarmn yapabileceksiniz.

Radar atelyesi, osilaskop, analog veya dijital multimetre, V-IR test cihaz, ksa devre test cihaz, lehimleme malzemeleri,
takm antas, anahtar takmlar, el aletleri panosu gibi el ve
l aletlerinin bulunduu ortamlar, teknik maneller, grsel
eitim aralar, i gvenlii ile ilgili ekipmanlar

Modln iinde yer alan, her faaliyetten sonra verilen lme

aralar ile kazandnz bilgileri lerek kendi kendinizi
deerlendireceksiniz.
retmen, modln sonunda, lme arac (test, oktan semeli,
doru-yanl, vb.) kullanarak modl uygulamalar ile
kazandnz bilgi ve becerileri lerek sizi deerlendirecektir.

ii

GR
GR
Sevgili renci,
evremizde saysz rneini grdmz elektronik cihazlarn her yeni gnle insan
ihtiyalarna daha hzl ve daha kolay yant verecek modelleri tasarlanmaktadr. Tasarlanan
her yeni model gerek boyutlar gerekse de ilevleri bakmndan bir nceki modellerine gre
daha stn zelliklere sahiptir. Bu cihazlarda kullanlan malzeme teknolojisinin srekli
gelimesi sylediimiz yenilenmeyi hzlandrmaktadr.
Radarlar da srekli gelien teknolojiye ayak uydurmaktadr. Onlarn da ok gelimi
modelleri olduu gibi hal piyasada eski modelleri de bulunmaktadr. Eski ve yeni ayrt
etmeksizin btn radarlarn belli periyotlar halinde bakm yaplmas gerekmektedir. Bunu
yapacak olanlarda sizlersiniz.
Bu modl sonunda edineceiniz bilgi ve beceriler ile radar cihazlarnn arza tespiti ve
onarmna ynelik zmler retebileceksiniz.

Radar

RENME FAALYET1
RENME FAALYET1
AMA
S-X bant radar Arza Tespiti ve Onarmn yapabileceksiniz.

ARATIRMA

S-X bant radarlarn arza tespiti ve onarmnn nasl yapldn internet

ortamnda veya gemi elektronii irketlerinin atelyelerinde aratrnz.

1. S-X BANT RADAR ARIZA TESPT VE

ONARIMI
1.1. S ve X Radar Arza Tespiti ve Onarm
1.1.1. Radarda Arza Bulma
Radar cihazlar ayr ayr firmalar tarafndan imal edildiklerine gre yapl ekillerine
uygun olarak arzalar da muhtelif olur. Buna ramen hemen btn radarlarn ana prensibi
olduundan arzann bulunmas ve giderilmesinde de umumi bir rehber kullanlabilir.
Her radarn kendi altrlabilme kitabnda arza bulma ksm ve kolaylklar
gsterilmi olmakla beraber bu mdahaleler teknik ve lisan bilgisi olan elemana ihtiya
gstereceinden aadaki notlar herkes iin yardmc olabilecek niteliktedir.

Arzann Belirtileri

Muhtemel Sebepleri

Giderilmesi

1. Skopta merkez noktas a) Triger pals gelmiyor,

a) Triger kablosunu ve
veya svip yok
Trigerden nakledilen kablo
transmitter Triger
veya jacklar arzal olabilir.
generatrn kontrol
ediniz.
b) 5000 Volt skoba gelmiyor
olabilir.
b) ndikatrn alt veya
arkasndan giren H.V.
c) Skop lambasn fitili yanm
yksek voltaj kablosunu
olabilir.
kontrol ediniz.
d) Multivibratr yanm
c) Voltmetre ile fitil voltunu
olabilir.
lp fitil yanmsa
lambay deitiriniz.
e) CRT yanm olabilir.
3

f) Triger ve video kablolar

yanl taklm olabilir.

d) Voltmetre ile fitil voltunu

l, fitil yanmsa lambay
deitiriniz.
e) Yenisi ile deitiriniz.
f) Dzeltiniz.

2. Skopta merkez noktas Svip lambalarndan veya

mevcut svip yok.
tranzistrlerinden biri veya
birka yanm olabilir.

Yank olan l ve yenisi ile

deitiriniz.

3. Svip aksi istikamette

dnyor.

faz balan ters veya

yanltr.

emaya gre devreyi takip et

ve dzeltiniz.

4. Svip kayboluyor ve
ekosuz grnyor.

a) Transmiter yksek voltaj

off vaziyetinde yani kapal
durumdadr.

a) High Voltaj yksek voltaj

svicini On vaziyetine
alnz.

b) Transmitter interlak ak
olabilir.

b) Transmitter interlak ular

kapal ve tamamrn yerine
oturmu olmasn
salaynz.

c) Transmitter gnderme
yapmyor. Neon testi
yaplacak.
d) Alc AFC ayr bozuk
netice alnmyor.
e) Alcnn ilk iki lambas
veya biri yanktr.
f) Lokal osilatr yank
olabilir.

c) Modlatr H.V. yksek

voltajn kontrol et. Eer
H.V. yoksa Mod. Gen.
Power Supplyn kontrol
et. Redresr lambasnn
tatl mavi k kararak
almas lazmdr. Aksi
halde modlatr devresini
kontrol ediniz.

g) Sinkro motoruna 400 saykl d) Alc ayarn el ile yeniden

gelmiyor olabilir.
tazeleyiniz.
e) Yenisi ile deitiriniz.
f) Yenisi ile deitiriniz.
5. CRT lambasnda svip a) Mesafe svici
ve eko normal fakat
kontaklarnda zayf
makerleri grnmyor.
temaslar olabilir.
b) Bozuk aksam olabilir.
c) Range Mark Gain kontrol
4

a) Kontrol et ve dzeltiniz.
b) Bu ksmlardaki paralar
kontrol ve muayene et
mmkn ise osilaskop ile
dalga ekillerini muayene

potansiyometresi bozuk
olabilir.
d) Video Ampilifair arzal
olabilir.

ediniz.

c) 0 hm metre ile kontrol

ediniz icap ediyorsa
deitiriniz.
d) Video Koillerini,
deflection koillerini
ommetre ile kontrol
ediniz.

6. Svip ok zayf.

a) Zayf pals olabilir.

b) Bayas voltu devresi arzal
olabilir.

c) Svip generatr
devresindeki lambalar
kontrol ediniz.
d) Devreyi emaya gre takip
vekymetleri kontrol
ediniz.

7. Svip ok iddetli,
fakat kontrol
edilmiyor.

a) ntensity potansiyometresi
bozuk olabilir.
b) intensity devresi kark
olabilir.

a) CRTyi korumak
maksadyla 5000 Voltluk
kepi kar ve arza tamir
edilinceye kadar
takmaynz, arzay
tamamen giderdikten
sonra kepi tekrar yerine
takmay unutmaynz.
b) Devredeki aseye bal
rezistanslar kontrol ediniz
ve omajlarn lnz.

8. CRT lambasnda pruva a) Anten zerindeki kam svi a) Svi zerine gelen ular
miri kmyor.
arzal olabilir.
Voltmetre ile lnz.
Svitin alp kapandn
b) Pruva miri kontrolu
Voltmetrede grnz.
arzal olabilir.
b) Eer arzal ise
c) Pruva miri devresinde
deitiriniz.
arza olabilir.
c) Bu devreyi kontrol ediniz
ve devredeki rezinstanlarn
deerlerini lnz.

9. Focus kontrol
edilmiyor.

a) Focus potansiyometresi
bozuk olabilir.
b) Focus bobini kopuk veya
yank olabilir.

a) Yenisi ile deitiriniz.

b) Ommetre ile kontrol ediniz
300 ohm civarnda olmas
gereklidir.

10. Sinkro motor

sigortas devaml
olarak yanyor.

a) ndikatr zerindeki
a) Sinkro ayarn yeniden
kampini yerinden km ve
dzenleyiniz.
oynam olabilir.

11. Triger pals mevcut

a) Devredeki lambalar yank

veya zayf olabilir.

trnsmitter k yok.

b) Magnetron lambasnnfitili
yank veya fitil voltu
gelmiyor olabilir.
c) Transmiteredeki pentot
lambalar bozuk veya zayf
olabilir.
d) Emniyet svici ak
olabilir.
12. Btn kademelerde
alak magnetron
k.

a) Yenileri ile deitiriniz.

b) Fitil transformerini kontrol
ediniz, eer kopuk veya
yank varsa deitir. 15 K.
oku kontrol ediniz.
c) Yenileri ile deitiriniz.
d) Btn emniyet
svilerinin kapal
olduunu grnz.

a) Devre voltaj dk olabilir. a) Generatre giri voltajn

normale ykseltiniz.
b) Magnetron zayf olabilir.
b) Magnetronu deitir ve
c) Tayratron lambas zayf
sistemi yeniden
olabilir.
ayarlaynz.
c) Yenisi ile deitiriniz.

13. Anti TR lambasndan a) Temassz veya temasl

atlama var.
kontrol mevcut olabilir.

a) Anti TR lambasn
deitir.Btn somunlar
sknz.

14. kinci anti TR

lambasndan atlama
var.

a) Bir daktilo silgisi ile Tr

lambasnn bedenini iyice
fakat hasara uratmadan
temizleyiniz.

a) TR bedeni ile duplekser

flenci arasnda korozisyon
veya kirli temaslar olabilir.

15. Radar transmiteri

alyor svip ve
eko var, sonra svip
kararyor ve bu hal
tekrar ediyor.

a) High frekans kristali yerine a) Lokal osilatr magnetron

oturtulmam olabilir.
frekansnn aksine tyun
edilmi olabilir. Byle
b) A.F.C. kristali bozuk
halde Klastron frekansna
olabilir.
uygun olarak tyunu
yenilemelidir. Eer azami
eko girii isteniliyorsa
hibir zaman lokal osilatr
azami kristal akmna
ayarlanmamaldr. Bu
devre zerindeki lambalar
kontrol ve muayene
edilmeli bozuk olanlar
yenisi ile deitirilmelidir.
b) Yenisi ile deitiriniz.

16. Transmitter zerinde a) Svip Generator lambas

kristal akm normal,
bozuk olabilir.
magnetron akm
b) T.R. lambas tyunsuz
normal fakat sinyal
olabilir.
yok.
c) Klastron lokal osilatr
tyunu kaybolmu olabilir.

a) Yenisi ile deitiriniz.

17. Signaller zayf.

a) Yeniden tyun ediniz.

a) Sistem tyunu bozuk

olabilir.
b) Magnetron bozuk olabilir.
c) Tayratron lambas bozuk
olduundan dk
magnetron akm veriyor
olabilir.

18. Kristal akm yok.

a) Kristal bozuk olabilir.

b) Lokal osilatr osilasyon
yapmyor olabilir.
c) Lokal osilatr bozuk
olabilir.

b) Anteni bir hedef zerinde

durdur ve TR devresini
azami signale gre
ayarlaynz.
c) Manuel pozisyonunda
tyunuyeniden yapnz.

b) Yenisi ile deitir ve devre

tyunu yeniden
dzenleyiniz.
c) Yenisi ile deitiriniz.

a) TR. Voltajn hassas bir

voltmetre ile l,325 den
aa veya 600den fazla
ise TR lambasn ve
kristali deitiriniz.
b) Reflektr tyun
potansiyometresini gayet
dikkatle ayarlaynz.
c) Yenisi ile deitiriniz.

19. P.P.I. skobunda

noise yok.

a) Alc lambalar bozuk

b) Video lambas bozuk
olabilir.
c) Video kablosu arzal
olabilir.

a) Yenisi ile deitiriniz.

b) Yenisi ile deitiriniz.
c) Ommetre ile muayene et
ve onrmn yap.
d) Dikkatle ayarlaynz.

d) Tyun vidalar ayarsz

olabilir.
20. Lokal osilatr ok
a) Lokal osilatr lambas tam
zor tyun tutuyor 0.5
manasyla soketine
mili amper kristal
oturtulmam olabilir.
akm elde etmek
b) lokal osilatr zayf olabilir.
mmkn olmuyor.
21. Ayn hedef ayr
kerterizlerdeve
deiik mesafelerde
eko veriyor.

a) Svip merkezi krser ile

tam manasyla
uygulanamyor olabilir.

a) Lokal osilatr gayet

dikkatle soketine
oturtunuz.
b) Lambay yenisi ile deitir
ve tyunu yenileyiniz.
a) Katod-ray lambas 3 fokus
bobinleri zerindeki
vidalar kulanmak
suretiyle C.R.T. ekran
zerinde merkezlemeyi
temin ediniz.

22. Yakn mesafeye

a) ok fazla
giren hedefleri
SUPPRESSOR verilmi
merkez noktas ile
olabilir.
PPI zerinde semek
mmkn olmuyor.

a) Eer ok mdahale varsa

SUPPRESSORu ksarak
GAIN i ykseltiniz.

23. Mesafe kademe

sivici ile RANGE
deitirildike svip
merkezi deiiyor.

a) Svip voltaj amplifikator

lambas bozuk olabilir.

a) Yenisi ile deitiriniz.

24. Her almada

normal ayarlar
kayboluyor.

a) Time delay Rileyi bozuk

olabilir.

a) Time relay rileyini

deitiriniz.

b) Time delay lambas bozuk

olabilir.

b) Yenisi ile deitiriniz.

25. Transmitter paneli

a) Voltmetrenin ierisinde
zerinde A.C.
bulunan selenyum
voltmetre dk A.C.
rektifayer arzal olabilir.
gsteriyor.

a) Yenisi ile deitiriniz.

26. Skop zerinde hedef a) Magnetron lambas arzal

anormal yer
olabilir.
deitiriyor.

a) Yenisi ile deitiriniz.

27. P.P.I skopta hibir

a) Katod Ray lambas bozuk
ekil grnmyor,
olabilir.
ancak svip olmad
halde ok kuvvetli
signaller grnyor.
Azami intensity
verildiinde kuvvetli
ekolar belirsiz svip
zerinde donuk
olarak beliriyor.

a) Yenisi ile deitiriniz.

28. Mesafe ringleri ok

snk ve belirsiz

a) Mesafe Ring devresindeki

lamba zayf veya transistr
arzal olabilir.

a) Yenisi ile deitiriniz.

29. Skopta ok fena

izgi mdahaleleri

a) Receiver devresinde bozuk

lamba var.

a) Muayene ederek bozuklar

yenileri ile deitiriniz.

30. Skopta grnen eko

ekilleri gayri
muntazam ve tam
teekkl etmiyor.

a) ndikatr rileyi almyor

olabilir.

c) ndikatr rileyi bobini

yank veya kopuk olabilir.

a) Selenyum rektifa yerden

gelen 125 V DC. Yi
muayene ediniz eer
gelmiyorsa selenyum
rektifiyarei veya D.C.
devresindeki
kondansatrden bozuk
olan deitir.

d) Kam svici monte edildii

yerden oynadndan
kumanda etmiyor.

b) Kam svicin alp

kapandn kontrol
ediniz.

b) Sinkro motor zerindeki

indikatr kam svici
kapanyor olabilir.

c) Riley bobinini kontrol et.

Eer kopuk varsa yenisi
ile deitiriniz.
d) Vidalarn sktrmak
suretiyle kam svicini
esas mevkiine monte
ediniz.

31. Katod Ray Tube

Skobunda zaman
zaman spokin
mdahaleleri
grlmekte.

a) Sinkro dililerininde
tutukluk olabilir.
b) Sinkro dililerine bir
yabanc madde taklmtr.

a) Skop ekran evresinde

bulunan dilinin
vidalarn gevetmek
suretiyle dililerin
serbeste dnebilmesini
temin ediniz.
b) Maddeyi kar ve dilileri
temizleyiniz.

32. Katod Ray Tube

a) ndiktr sinkro silipringleri
ekran zerinde yalnz
kirli olabilir.
dar bir sahay
kaplayan anormal
ekil teekkl ediyor.

b) Sinkronun fra hamilerini

skerek fralar kar
kuru bir bez ile sildikten
sonra temiz bir bezi
karbon tetra klorid ile
slatarak slip-ringleri iyice
temizle sonra yine karbon
fralar yerine uygun
ekilde oturtunuz.

33. Yksek voltaj miri a) Tayratron lambas ve

a) Tayratron lambasn
normalden fazla
devresinin Triger pals
yenisi ile deitiriniz.
gsteriyor.
durumuna gre arzal veya
b) Yenisi ile deitiriniz.
bozuk olabilir.
c) Yenisi ile deitiriniz.
b) Pala transformatr kopuk
veya ksa devre olabilir.
d) Yenisi ile deitiriniz.
c) Blokin osilatr lambas
arzal olabilir.
d) Katod folower lambas
arzal olabilir.
34. Yksek voltaj miri a) Tayratron lambas arzalar
olan krmz lamba
olabilir.
yand halde
magnetron mili
ampermetresi
gstermiyor veya
alak mili amper
gsteriyor.

10

a) Tayratron lambasn yenisi

ile deitiriniz.

UYGULAMA FAALYET
UYGULAMA FAALYET

lem Basamaklar

neriler

Sigorta kontroln yapnz.

Sigorta kontrol yaparken alterin

kapal olduunu kontrol ediniz.

Sinkro ayarn yeniden dzenleyiniz.

Tayratron
deitiriniz.

lambasn

yenisi

ile

CRTye yakn ilem yaparken yksek

voltaj olduunu unutmaynz.
Svip generatr devresindeki lambalar
kontrol ederken devrede gerilim
olmadndan emin olunuz.

Katod-ray lambas 3 fokus bobinleri

zerindeki vidalar kullanmak suretiyle
C.R.T. ekran zerinde merkezlemeyi
temin ediniz.
TR. Voltajn hassas bir voltmetre ile l,
325 den aa veya 600den fazla ise TR
lambasn ve kristali deitiriniz.
Svip generatr devresindeki lambalar
kontrol ediniz.
Sinkronun fra hamilerini skerek
fralar kar kuru bir bez ile sildikten
sonra temiz bir bezi karbon tetra klorid
ile slatarak slip-ringleri iyice temizle
sonra yine karbon fralar yerine uygun
ekilde oturtunuz.
Modlatr H.V. yksek voltajn kontrol
ediniz. Eer H.V. yoksa Mod. Gen. Power
Supplyn
kontrol
ediniz.
Redresr
lambasnn tatl mavi k kararak almas
lazmdr. Aksi halde Modlatr devresini
kontrol ediniz.

11

lm yaparken
unutmaynz.

gvenliini

LME VE DEERLENDRME
LME VE DEERLENDRME
1.

Transmitter zerinde kristal akm normal, magnetron akm normal fakat sinyal yoksa
bunun nedeni aadakilerden hangisi deildir?
A) Svip Generator lambas bozuk olabilir.
B) T.R. lambas tyunsuz olabilir.
C) Magnetron bozuk olabilir.
D) Klastron lokal osilatr tyunu kaybolmu olabilir.

2.

Kristal akm yoksa aadakilerden hangisi bunun nedeni deildir?

A) Kristal bozuk olabilir.
B) Sistem tyunu bozuk olabilir.
C) Lokal osilatr osilasyon yapmyor olabilir.
D) Lokal osilatr bozuk olabilir.

3.

P.P.I. skobunda noise yoksa aadakilerden hangisi bunun nedeni olabilir?

A) Alc lambalar bozuk olabilir.
B) Klastron lokal osilatr tyunu kaybolmu olabilir.
C) Svip Generator lambas bozuk olabilir.
D) T.R. lambas tyunsuz olabilir.

4.

P.P.I skopta hibir ekil grnmyor, ancak svip olmad halde ok kuvvetli
signaller grnyor. Azami intensity verildiinde kuvvetli ekolar belirsiz svip
zerinde donuk olarak beliriyor aadakilerden hangisi bunun nedeni olabilir?
A) ndikatr rileyi almyor olabilir.
B) Sinkro motor zerindeki indikatr kam svici kapanyor olabilir.
C) ndikatr rileyi bobini yank veya kopuk olabilir.
D) Katod Ray lambas bozuk olabilir.

5.

Mesafe ringleri ok snk ve belirsiz ise aadakilerden hangisi bunun nedeni

olabilir?
A) T.R. lambas tyunsuz olabilir.
B) Mesafe Ring devresinde lamba zayf veya transistr arzal olabilir.
C) Receiver devresinde bozuk lamba var demektir.
D) Pala transformatr kopuk veya ksa devre olabilir.
DEERLENDRME

Cevaplarnz cevap anahtar ile karlatrnz. Doru cevap saynz belirleyerek

kendinizi deerlendiriniz. Yanl cevap verdiiniz ya da cevap verirken tereddt yaadnz
sorularla ilgili konular faaliyete geri dnerek tekrar inceleyiniz

12

UYGULAMALI TEST
S-X bant radarlarn arza tespiti ve onarmnn nasl yapldn internet ortamnda
veya gemi elektronii irketlerinin atlyelerinde aratrp arza tespitlerini yapnz.
Yaptnz uygulamay aadaki deerlendirme leine gre deerlendiriniz.

Deerlendirme ltleri

Evet

Hayr

Sigorta kontroln yaptnz m?

Sinkro ayarn yeniden dzenlediniz mi?
Tayratron lambasn yenisi ile deitirdiniz mi?
Katod-ray lambas 3 fokus bobinleri zerindeki vidalar
kullanmak suretiyle C.R.T. ekran zerinde merkezlemeyi
temin ettiniz mi?
TR. Voltajn hassas bir voltmetre ile l, 325 den aa veya
600den fazla ise TR lambasn ve kristali deitirdiniz mi?
Svip generatr devresindeki lambalar kontrol ettiniz mi?
Sinkronun fra hamilerini skerek fralar kar kuru bir bez
ile sildikten sonra temiz bir bezi karbon tetra klorid ile slatarak
slip-ringleri iyice temizle sonra yine karbon fralr yerine
uygun ekilde oturttunuz mu?
Modlatr H.V. yksek voltajn kontrol ediniz. Eer H.V.
yoksa Mod. Gen. Power Supplyn kontrol ediniz. Redresr
lambasnn tatl mavi k kararak almas lazmdr; aksi
halde, modlatr devresini kontrol ettiniz mi?

DEERLENDRME
Yaplan deerlendirme sonunda Hayr eklindeki cevaplarnz bir daha gzden
geiriniz. Kendinizi yeterli grmyorsanz renme faaliyetini tekrar ediniz. Cevaplarnzn
tamam Evet ise bir sonraki faaliyete geiniz.

13

RENME FAALYET2
RENME FAALYET2
AMA
Arpa radar arza tespiti ve onarmn yapabileceksiniz.

ARATIRMA
Arpa radarlarn montajlarnn nasl yapldn internet ortamnda veya gemi
elektronii irketlerinin atelyelerinde aratrnz.

2. ARPA RADAR ARIZA TESPT VE

ONARIMI
2.1. Uyar Durumlar
340 CAS modl operatr olmas yakn bir tehlike durumundan haberdar etmek iin
veri gstergesinde drt ayr uyar mesaj gsterir. Eer alarm faaliyete geirilmise, uyar
yazlarna sesli alarm elik edebilir. ekil 2.1 drt yaznn (SYSTEM XX, TARGET
THREAT, LOST TARGET ve INTRUDER) veri gstergesinde nerede grlebileceini
gstermektedir.

NTENSTY

HEADNG 27 DEG
LSPEED

1 . KTS

TARGET DATA

CPA

2.

NMI

GUARD RNG OFF

18.

MIN

SYSTEM MODE

6.

MIN

SYSTEM XX

TCPA
PADS-TR

TRAL MANEUVER

TARGET THREAT

NAVLNES

LOST TARGET
NTRUDER
ekil 2.1: Veri gstergesi-Uyar tehditleri
14

2.1.1. Sistem-i Test Tehizat (Bte) Uyars

340 CAS modl sistem-ii test tehizatn (BITE) byk fonksiyon hatalarn tespitte
kullanlr. Her 64 saniyede sistem iinde BITE fonksiyonu otomatik olarak gerekleir.
TEST yardmc anahtarna basarak operatrce istenilen her an BITE fonksiyonu manel
olarak balatlabilir. BITE fonksiyonu tarafndan sistem hatalar tespit edildiinde veri
gstergesinde sa kolunun beinci satrnda bir sistem hata mesaj belirir. Mesaj yazsna ek
olarak sesli alarm duyulacaktr.
SYSTEM - - hata yazsnn yanndaki switche veya ALARM ACK yardmc
anahtarna basmak sesli alarm durduracaktr; buna ramen, SYSTEM - - yazs, eer hata
hala devam ediyorsa, aydnlk olarak kalacaktr.
SYSTEM - - yazsnn yanndaki anahtara basldnda, veri gstergesi (baknz ekil
2.2) Sistem Hata Mesaj Moduna geecektir. Birden fazla alarm durumunda, bir kere en
fazla drt alarm aklamas grlecektir. Drtten fazla alarm durumunun varlnda,
SYSTEM - - yazsnn yanndaki anahtara basmak alarm aklamalarn kaydrarak
artracaktr.
Tablo 2.1 veri gstergesinde grlebilecek tm hata masaj yazlarnn listesini vermektedir.

5 : REAL-TME CLOCK
6: COMPASS
7: SPEED LOG
8: ANTENNA

SYSTEM 5
ekil 2.2: Veri Gstergesi-Sistem Hata Mesaj Modu

15

Hata Mesaj

Mesaj Nedeni

SYSTEM 0

computer hatas

SYSTEM 1

computer hatas

SYSTEM
SYSTEM
SYSTEM
SYSTEM
SYSTEM
SYSTEM

2
3
4
5
6
7

computer hatas
izleyici hatas
Radar sinyalinin kaybolmas
zamanlama hatas
Gyropusula girdisinin kaybolmas
Uygun olmayan parakete girdisi

SYSTEM
SYSTEM
SYSTEM
SYSTEM
SYSTEM
SYSTEM

8
9
10
11
12
13

Uygun olmayan radar anteni rotasyon oran

izleyici hatas
izleyici hatas
koruma emberleri hatas
koruma emberleri hatas
koruma emberleri hatas

SYSTEM 14

Maksimum sayda hedef elde edildi.

Tablo 2.1: Sistem hata mesajlar

2.1.2. Hedef Tehdit Uyars

Sistem, izlemekte olan herhangi bir hedefin operatrce seilmi CPA (seilebilen en
yakn yaklama noktas) ve TCPA (en yakn yaklama noktasna zaman) limitleri iinde
gemiye Hedef Tehdidi alarm meydana geldiinde uyarc vardr:

Sesli alarm
Veri gstergesinde TARGET THREAT yazs ile grntl uyarc
Radar skobunda vektr modunda yanar-sner vektr ve hedef hviyet numaras

ALARM ACK yardmc anahtarna basmak sesli alarm durdurur ve TARGET

THREAT yazsn yanar-sner durumdan devaml aydnlk duruma evirir. TARGET
THREAT yazss tehdit ortadan kaldrlana kadar kalacaktr.
TARGET DATA yazsnn yanndaki anahtara basarak veri gstergesinden tehdit edici
hedeflerin atmay nleme verileri tespit edilebilir. Tm tehdit edici hedeflerin hviyetleri
aydnlanacak ve yanp snecektir. Tehlike yaratan ilk hedef verilerinin okunmas iin
otomatik olarak seilecektir.

16

2.1.3. Kayp Hedef Uyars

zlenen bir hedefin radar sinyalleri kaybolduunda veya art arda alt radar taramasnda
izleyici birime gndermek iin yetersiz olduunda Kayp Hedef (LOST TARGET) alarm
meydana gelir. Bir Kayp Hedef alarm meydana geldiinde, uyarc vardr:

Sesli alarm
Veri gstergesinde TARGET THREAT yazs ile grntl uyarc
Radar skobunda vektr modunda yanar-sner vektr ve hedef hviyet numaras
ve bir x sembol. Yanar-sner vektr ve x hedefin izlenen son durumunu
gsterir.

ALARM ACK yardmc anahtarlarna basmak sesli alarm durdurur, veri

gstergesindeki LOST TARGET yazsn sndrr ve radar skobundan hedef grafiklerini
siler.
ALARM ACK yardmc anahtarlarndan nce LOST TARGET yaznsn yanndaki
anahtara basmam sesli alarm durdurur ve Veri Gstergesi Modunu Kayp Hedef
Tanmlama Moduna(baknz ekil 2.3) evirir.

LOST TARGETS
ABCDEF GH IJKLMNOPQRST

LOST TARGET
ekil 2.3: Veri Gstergesi-Kayp Hedef tanmlama
modu (Maksimum Sayda Hedef zleniyor)

Elde edilen tm hedeflerin hviyet numaralar kayp hedeflerin hviyetleri

aydnlanm olarak belirecektir. LOST TARGET yazs ve radar skobundaki yanar sner
belirte sistem bu modan kana kadar kalacaktr.

17

2.1.4. Yabanc Uyars

Koruma emberi Alarm (on) Durum Modunda iken yabanc tespit edilir ve bir
yabanc alarm ile duyurulur.
Yabancnn kabul ya ALARM ACK yardmc anahtarna ya da INTRUDER yazsnn
yanndaki anahtara basarak salanr. Bu anahtarlarn herhangi birinin baslmas sesli alarm
durduracak ve yanar-sner INTRUDER yazsn srekli yanar hale getirecektir. Yabanc
sembolnn yanp da snmesi duracak fakat aydnlk kalacaktr.

2.1.5. Hedef Deiimi

zlenen bir hedef baka bir objenin ok yaknndan geiyorsa ve geilen obje
hedefinkine eit veya daha gl sinyal veriyorsa izleme kaps izlenen hedeften geilen
objeye kalabilir. Bu durumda, nceden izlenmekte olan hedef hemen elle (manel) olarak
tekrar elde edilmeli ve yeni elde edilmi obje bir tehlike yaratmyorsa terk edilmelidir.

2.1.6. Gz nne Alnan Hatalar

Takip eden paragraflar IMO (Inter-Government Maritime Organization) tarafndan
istenen, hata kaynaklarnn otomatik izleme zerindeki etkilerinin niteliini anlatmaktadr.
340 CAS modl, alc hatalarn telafi etmek ve deniz sinyalleri, yamur, kar, alak
bulutlar ve baka frekanstan emisyonlarn neden olduu yararl ve yararsz sinyallerin
orannn dk seyrettii durumlarda maksimum kapasite ile almak zere dzenlenmitir.
Alc hatasn telafi etmek iin en yakn yaklama noktasn (CPA) hesaplamakta
kullanlan form ulaya 275 metre hata faktr bir sabit olarak dhil edilmitir.
zleme fonksiyonunun performansn maksimuma karmak iin 340 CAS modl
dizayn, bu amala alan ana birim ile balantl bir mikroilemci ihtiva eden dijital bir
izleyiciye sahiptir. nceden belirlenmi bir eik ile karlatran hedef verileri izleyici
mikroilemciye verilir. Bu snr aan veri isabet (hit) (gerek bir hedeften gelen sinyal)
olarak kabul edilir. Eik ihtiyacn karlayamayan veri deerlendirilmez.
Yukardaki eie ilaveten, youn grlt durumuyla karlaldnda fazladan izleme
yardm yapacak manel olarak seilen bir fonksiyon vardr. Operatr HI CLUTTER
fonksiyonunu setiinde, gemiye 8 deniz mili uzaklktaki tm hedefler iin, ift eik izleme
fonksiyonu kullanlr. Bu fonksiyon izleme iin kullanlan verilerin, ortalama grlt
seviyesinden yaklak %50 yksek bir video seviyesine sahip isabetlerden elde edilmelerini
zorunlu klar.
Eik engelini aan veri bundan sonra hedefin arlk merkezi ve ebadnn
hesaplanmasnda kullanlacaktr. Bir nitedeki veri, sadece, eer komu nitelerden biri veri
ihtiva ediyorsa, arlk merkezi hesabnda kullanlr.
18

2.2. Fonksiyon Aklamalar

2.2.1. Sistem Aklamas
340 CAS modl balca on bask devre, iki g kayna, bir CRT veri gstergesi, bir
g anahtar, bir termosta tik ve anahtar panelinden meydana gelir.
Operatr 340 CAS modln 26 anahtar ve bir joystick kullanarak idare eder. Bu
anahtarlarn yirmi bei veri gstergesini evreleyen A14-A16 anahtar paneli zerindedir.
Veri gstergesi uyar yazlar ile birlikte alarm sistemi olarak bir sesli alarm
kullanlmaktadr.
Konsolun soutulmas dhili bir fan sistemi ile salanr. Sistem, dardan konsola
hava giriini nlemek iin kapatlmtr. Dhili bir fan havay alr ve konsolu batan sona
dolamasn salar.

2.2.2. Alc Balant Bask Devresi (A1)

Alc i balant Bask Devresi (A1), sistemin radar, parakete ve gyropusula girdilerini
uygun formatlara sokar ve 340 CAS modl tarafndan kullanlmak zere dzenler. Sonuta
elde edilen derler ortak veri vastas ile sistemdeki ilem birimlerine tanr.

2.2.3. Koruma emberleri lem Birimi Bask Devresi (A3)

Koruma emberleri lem Birimi Bask Devresi (A3) yap bakmndan zleyici Birim
Bask Devresinin (A4) ayn olan bir mikrocomputerdir. ki deiken menzil ve kerteriz
deeri ile koruma emberi uyar alanlar meydana getirmek iin gerekli verileri vermek zere
programlanmtr. Bu bask, devre alc i balant bask devresinden (A1) alnan radar
videosunu yabanclar tespit etmek zere deerlendirir.

2.2.4. zleyici Birim Bask Devresi (A4)

zleyici Birim Bask Devresi (A4) seilen hedefleri izleyen bir mikrocomputerdir. ki
deiken menzil ve kerteriz deeri ile koruma emberi uyar alanlar meydana getirmek iin
gerekli verileri vermek zere programlanmtr. Bu bask devre Alc balant Bask
Devresinden (A1) alnan videosunu yabanclar tespit etmek zere deerlendirir.

2.2.5. zleyici Birim Bask Devresi (A4)

zleyici Birim Bask Devresi (A4) seilen hedefleri izleyen bir microcomputerdir. Bu
bask devre Alc balant Bask Devresinden (A1) alnan radar videosunu deerlendirir ve
eldeki hedefler iin izleme verilerini meydana getirir. Bu veriler sentetik sembol
deikenlerini yaratan sistem hesaplarnda kullanlr.

19

2.2.6. Ana lem Birimi Bask Devresi(A6)

Ana lem Birimi Bask Devresi (A6) sistemin ana kontrol eleman olarak grev
yapar.
Sistemin tm operasyonunu kontrol eder ve ileri ya yapar ya da iletir. Operatr
kontrollerine karlk verir ve uygun uyarlar yapar. Ayn zamanda bir fonksiyon hatasnda
sistem hata mesajn balatr.

2.2.7. Ortak Hafza Bask Devresi(A7)

Ortak Hafza Bask Devresi(A7); Alc Balant Bask Devresi(A1), Koruma
emberleri lem Birimi Bask Devresi(A3), zleyici Birim Bask Devresi(A4), Ana lem
Birimi Bask Devresi(A4), Veri Gstergesi Birimi Bask Devresi (A8) ve Radar Balant
Birimi Bask Devresi(A9) iin ortak bir hafza olarak grev yapan random-access
hafzay(RAM) ihtiva eder.Ayn zamanda, joystick, g switchi ve kontrol paneli
anahtarndan emir alp ortak veri vastas ile bunlara uygun bask devrelere iletir.

2.2.8. Veri Gstergesi Birimi Bask Devresi (A8)

Veri Gstergesi Birimi Bask Devresi(A8), veri gstergesi grnmn meydana
getirmek iin kullanlan sinyali yaratr. Ana lem Biriminden (A6) ortak hafza bask
devresi (A7) yoluyla veri gstergesinde gsterilecek olan yazlar bildiren emirleri alr.
Bundan sonra videoyu, yatay ve dikey senkronize sinyalleri meydana getirir. Bunlar Veri
Gstergesi Devresi Bask Devresine gnderilir.

2.2.9. Radar Balant Birimi Bask Devresi(A9)

Radar Balant Birimi Bask Devresi (A9), radarn menzil deeri belirlemelerini,
North up/Head up verisini, merkez d verileri ve 340 CAS modl operasyonu iin gerekli
dier sinyalleri alr. Karlnda radara, sembol grntsn; ARPA devrede (ON),
elektronik fla ve dier sinyalleri gnderir.

2.2.10. Karakter retici Src Bask Devresi

Karakter Jeneratr Src Bask Devresi(A10), Radar Balant Birimi Bask
Devresi(A9) yoluyla, sembol verilerini, Ortak Hafza Bask Devresi(A7) ve Karakter
Jeneratr Bask Devresi(A11) arasnda tar. Ayn zamanda resim sembolleri iin
zamanlamay salar.

2.2.11. Karakter retici Bask Devresi(A11)

Karakter Jeneratr Bask Devresi(A11) sitemde meydana getirilen dijital bilgiyi X ve
Y tarama sinyallerine dntrr. Bu sinyaller buradan radarn tarama jeneratrne geer.

20

2.2.12. Veri Gstergesi Bask Devresi(A13)

Veri Gstergesi Bask Devresi(A13), veri gstergesi CRT sine operasyon iin gerekli
sinyalleri ve bias voltajn gnderir. G kaynandan (PS1) +15V giri gc alr. Veri
Gstergesi Birimi Bask Devresi(A8) tarafndan meydana getirilen video, yatay ve dikey
senkronize sinyaller bu devrede kuvvetlendirilir CRT anoduna gnderilir. CRT iin
parlaklk, video al, dikey ykseklik, dikey dorusal, yatay duru, yatay genilik, dikey
duru, foks, ve arka plan kontrolleri bu bask devrededir.

2.2.13. G Kayna(Ps1)
G Kayna (PS1), Ana Bask Devresine(A12) sistemdeki eitli bask devrelere bias
voltaj salamak zere +5V , -5V, +15V ve -15V verir.

2.2.14. Statik G Enverteri(Ps2)

Statik G Enverteri(PS2) , A14-A16 switch panellerinin arka plann aydnlatmak
iin Ana Hafza Bask Devresi (A7) tarafndan salanan doru akm alternatif akma evirir.

2.2.15. Termostatik Switch(S2)

Termostatik Switch(S2) 340 CAS modl enerjisi kesilince geminin gcne balanr.
Termostat tarafndan alnan s 50 F 5 F olduunda Elektrikli Is Elemanlar HR1 ve HR2
ye g vermek iin kullanlr. Termostatik anahtar tarafndan alnan s 65 F 5 F
olduunda veya 340 CAS modlne enerji verildiinde, stma elemanlarndan g kesilir.

21

UYGULAMA FAALYET
UYGULAMA FAALYET

lem Basamaklar

neriler

Arpa radarn sigorta kontroln yapnz.

Sigorta kontrol yaparken alterin

kapal olduunu kontrol ediniz.

Kart arza tespiti ve onarmn ve kart

yuvalarnn bakmlarn yapnz.

Kart yuvalarna bakm yaparken, raylar

iin yal sprey kullanabilirsiniz.

G kaynann k gerilimlerini
lnz.

Bakm yaparken
unutmaynz.

Statik g enverterini kontrol ediniz.

Termostatik switch kontroln yapnz.
Alc i balant bask devresi zerindeki
elemanlarn salamlk kontroln
yapnz.

22

gvenliini

LME VE DEERLENDRME
LME VE DEERLENDRME
1. SYSTEM 5 hatasnn sebebi nedir?
A) koruma emberleri hatas
B) zamanlama hatas
C) computer hatas
D) izleyici hatas
2. SYSTEM 10 hatasnn sebebi nedir?
A) koruma emberleri hatas
B) zamanlama hatas
C) computer hatas
D) izleyici hatas
3. SYSTEM 2 hatasnn sebebi nedir?
A) koruma emberleri hatas
B) zamanlama hatas
C) computer hatas
D) izleyici hatas
4. Hedef Tehdidi alarm meydana geldiinde uyarc vardr aadakilerden hangisi
bunun nedeni deildir?
A) Radar skobunda vektr modunda yanar-sner vektr ve hedef hviyet numaras
ve bir x sembol. Yanar-sner vektr ve x hedefin izlenen son durumunu
gsterir
B) Sesli alarm
C) Radar skobunda vektr modunda yanar-sner vektr ve hedef hviyet numaras
D) Veri gstergesinde TARGET THREAT yazs ile grntl uyarc
5. Ana ilem birimi bask devresinin numaras nedir?
A) A3
B) A4
C) A5
D) A6
DEERLENDRME
Cevaplarnz cevap anahtar ile karlatrnz. Doru cevap saynz belirleyerek
kendinizi deerlendiriniz. Yanl cevap verdiiniz ya da cevap verirken tereddt yaadnz
sorularla ilgili konular faaliyete geri dnerek tekrar inceleyiniz.

23

UYGULAMALI TEST
Seyir (Radar) Cihazlarnn Arza rencinin
Tespiti ve Onarm I
Ad: Soyad:
Bu modl sonunda gerekli atelye .
ve iletme ortamnda S-X bant ve Snf :..
Ama
Arpa radar Arza Tespiti ve No.:....
Onarmn yapmak.
AIKLAMA: Aada listelenen davranlarn her birinde rencide gzleyemediyseniz
(0), Zayf nitelikli gzlediyseniz (1), Orta dzeyde gzlediyseniz (2), ve iyi nitelikte
gzlediyseniz (3) rakamn altndaki ilgili kutucua X iareti koyunuz.
0
1
2
3
GZLENECEK DAVRANILAR
(kt) (zayf) (orta) (iyi)
1. S bant radar arza tespiti ve onarmn yapmak
2. Radar arzalarnn belirtileri
3. Radar arzalarnn muhtemel sebepleri
4. Radar arzalarnn giderilmesi
5. Arpa radar uyar durumlar
6. Arpa radar sistem hata mesajlar
7. Arpa radar kayp hedef uyars
8. Arpa radar fonksiyonlarnn aklamalar
9. Arpa radar sistem aklamas
10. Arpa radar hedef tehdit uyars
TOPLAM PUAN
Modln Ad

24

MODL DEERLENDRME
MODL DEERLENDRME
A.OBJEKTF TESTLER
Aadaki sorular cevaplayarak, renme faaliyetinde renmi olduunuz bilgileri
lnz

1. Kristal akm yoksa aadakilerden hangisi bunun nedeni deildir?

A) Kristal bozuk olabilir.
B) Sistem tyunu bozuk olabilir.
C) Lokal osilatr osilasyon yapmyor olabilir.
D) Lokal osilatr bozuk olabilir.
2. P.P.I. skobunda noise yok aadakilerden hangisi bunun nedeni olabilir?
A) Alc lambalar bozuk olabilir.
B) Klastron lokal osilatr tyunu kaybolmu olabilir.
C) Svip Generator lambas bozuk olabilir.
D) T.R. lambas tyunsuz olabilir.
3. P.P.I skopta hibir ekil grnmyor, ancak svip olmad halde ok kuvvetli signaller
grnyor. Azami intensity verildiinde kuvvetli ekolar belirsiz svip zerinde donuk
olarak beliriyor aadakilerden hangisi bunun nedeni olabilir?
A) ndikatr Rileyi almyor olabilir.
B) Sinkro motor zerindeki indikatr kam svici kapanyor.
C) ndikatr rileyi bobini yank veya kopuk
D) Katod Ray lambas bozuk olabilir.
4. Mesafe ringleri ok snk ve belirsiz aadakilerden hangisi bunun nedeni olabilir?
A) T.R. lambas tyunsuz olabilir.
B) Mesafe Ring devresinde zayf lamba veya transistr
C) Receiver devresinde bozuk lamba var
D) Pala transformatr kopuk veya ksa devre
6. SYSTEM 5 hatasnn sebebi nedir?
A) koruma emberleri hatas
B) zamanlama hatas
C) computer hatas
D) izleyici hatas
7. SYSTEM 10 hatasnn sebebi nedir?
A) koruma emberleri hatas
B) zamanlama hatas
C) computer hatas
D) izleyici hatas
25

8. SYSTEM 2 hatasnn sebebi nedir?

A) koruma emberleri hatas
B) zamanlama hatas
C) computer hatas
D) izleyici hatas
9. Hedef tehdidi alarm meydana geldiinde uyarc vardr aadakilerden hangisi
bunun nedeni deildir?
A) Radar skobunda vektr modunda yanar-sner vektr ve hedef hviyet numaras ve
bir x sembol. Yanar-sner vektr ve x hedefin izlenen son durumunu gsterir
B) Sesli alarm
C) Radar skobunda vektr modunda yanar-sner vektr ve hedef hviyet numaras
D) Veri gstergesinde TARGET THREAT yazs ile grntl uyarc
10. Ana ilem birimi bask devresinin numaras nedir?
A) A3
B) A4
C) A5
D) A6

DEERLENDRME
Sorulara verdiiniz cevaplar ile cevap anahtarnz karlatrnz, yanl cevap
verdikleriniz iin modln ilgili faaliyetine dnerek konuyu tekrar ediniz. Cevaplarnz
doru ise performans testine geiniz.

26

KONTROL LSTES
S-X bant radarlarn Arza Tespiti ve Onarmnn, arpa radarlarn montajlarnn nasl
yapldn internet ortamnda veya gemi elektronii irketlerinin atlyelerinde aratrnz.
Yaptnz uygulamay aadaki deerlendirme leine gre deerlendiriniz.
Deerlendirme ltleri

Evet

Hayr

Sigorta kontroln yaptnz m?

Sinkro ayarn yeniden dzenlediniz mi?

Tayratron lambasn yenisi ile deitirdiniz mi?

Katod-ray lambas 3 fokus bobinleri zerindeki vidalar

kullanmak suretiyle C.R.T. ekran zerinde merkezlemeyi temin
ettiniz mi?
TR. Voltajn hassas bir voltmetre ile l, 325 den aa veya
600den fazla ise TR lambasn ve kristali deitirdiniz mi?
Svip generatr devresindeki lambalar kontrol ettiniz mi?

Sinkronun fra hamilerini skerek fralar karp kuru bir

bez ile sildikten sonra temiz bir bezi karbon tetra klorid ile
slatarak slip-ringleri iyice temizleyip sonra yine karbon fralar
yerine uygun ekilde oturttunuz mu?
Modlatr H.V. yksek voltajn kontrol ediniz. Eer H.V.
yoksa Mod. Gen. Power Supplyn kontrol et. Redresr
lambasnn tatl mavi k kararak almas lazmdr. Aksi halde
Modlatr devresini kontrol ettiniz mi?
Arpa radarn sigorta kontroln yaptnz m?

Kart Arza Tespiti ve Onarmn ve kart yuvalarnn

bakmlarn yaptnz m?
G kaynann k gerilimlerini ltnz m?

Statik g enverterini kontrol ettiniz mi?

Termostatik switch kontroln yaptnz m?

Alc i balant bask devresi zerindeki elemanlarn

salamlk kontroln yaptnz m?

DEERLENDRME
Yaplan deerlendirme sonunda hayr eklindeki cevaplarnz bir kere daha gzden
geiriniz. Hayr olarak cevap verdiiniz sorularda modln ilgili faaliyetine dnerek
konuyu tekrar ediniz. Cevaplarnzn tamam Evet ise bir sonraki modle gemek iin
ilgili kiiler ile iletiim kurunuz.

27

CEVAP ANAHTARLARI
CEVAP ANAHTARLARI
RENME FAALYET 1N CEVAP ANAHTARI
1
2
3
4
5

C
B
A
D
B

RENME FAALYET 2NN CEVAP ANAHTARI

1
2
3
4
5

B
D
C
A
D

MODL DEERLENDRME CEVAP ANAHTARI

1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

C
B
A
D
B
B
D
C
A
D

28

KAYNAKA
KAYNAKA

Trkiye Denizcilik letmeleri, Radar El Kitab, 1987.

ZBEK brahim, Sleyman ARSLAN MEB Gemi Elektronii ve Hab. 1991.

SAMZOLU Zeynel, Radar El Kitab, 1982.

D.B. Deniz Nakliyat TA. Genel Mdrl Bakm Onarm ve Donatm

Dairesi Bakanl, ARPA.

29