You are on page 1of 50

T.C.

MLL ETM BAKANLII

DENZCLK

SEFER PLANI

Ankara, 2016

Bu modl, mesleki ve teknik eitim okul/kurumlarnda uygulanan ereve


retim Programlarnda yer alan yeterlikleri kazandrmaya ynelik olarak
rencilere rehberlik etmek amacyla hazrlanm bireysel renme
materyalidir.

Mill Eitim Bakanlnca cretsiz olarak verilmitir.

PARA LE SATILMAZ.

NDEKLER
AIKLAMALAR ................................................................................................................... iii
GR ....................................................................................................................................... 1
RENME FAALYET-1 ..................................................................................................... 2
1. GVENL SEYR N GEREKEN TEMEL BLGLER TOPLAMA ............................ 2
1.1. Haritada Kullanlan Sembol ve Ksaltmalar.................................................................. 2
1.2. Haritalarda Denizin Dip Yaps ile lgili Baz Ksaltmalar ........................................... 3
1.3. Haritalarda Kullanlan Baz Semboller ......................................................................... 4
1.4. Harita Katalou ve Seyir Yaynlar ............................................................................... 4
1.5. Seyir Gvenlii ile lgili Haberleme Kanallar ............................................................ 5
1.5.1. Gvenlik Bilgisi ve Kaynaklar ............................................................................. 5
1.5.2. Haberleme Kanallarndan Gelen Seyir Gvenlii Mesajnn Haritaya lenmesi 6
1.5.3. Denizcilere lanlar ve Harita Gncellemeleri ........................................................ 7
1.6. Rota izme .................................................................................................................... 9
1.6.1. Rota Bacaklar ve Dn Noktalar ....................................................................... 9
1.6.2. Gvenli Gzergh Oluturma ................................................................................ 9
1.6.3. Waypointlerin Kayt Edilmesi ............................................................................. 10
UYGULAMA FAALYET .............................................................................................. 11
LME VE DEERLENDRME .................................................................................... 12
RENME FAALYET-2 ................................................................................................... 14
2. SEFER PLANI HESAPLAMALARI ................................................................................ 14
2.1. Mesafe Hz -Zaman evrimleri ............................................................................... 14
2.2. GPS Cihazna Waypoint Girmek ................................................................................ 15
2.3. Harita zerinden Mesafe lme ................................................................................. 16
2.3.1. Toplam Seyir Mesafesinin Hesaplanmas............................................................ 18
2.3.2. Toplam Seyir Sresinin Hesaplanmas ................................................................ 18
2.4. Uluslararas Emniyetli Ynetim Kodu (ISM Code) ve Sefer Planlamas ................... 19
UYGULAMA FAALYET .............................................................................................. 20
LME VE DEERLENDRME .................................................................................... 21
RENME FAALYET-3 ................................................................................................... 23
3. DNYA ZERNDE VE HESAPLAMALARDA KULLANILAN ZAMANLAR ......... 23
3.1. Yerel Ortalama Saat, Blgesel Saat ve Greenwich Ortalama Saati ............................ 23
3.2. Zone Blgeleri Ve Saat Farklar ................................................................................. 25
3.3. Tarih izgisi Geilerinde Tarih Ayar ....................................................................... 25
3.4. Blge Geilerinde Saat Ayar .................................................................................... 25
3.5. Geminin Bulunduu Mevkinin Zone Blgesi ............................................................. 26
3.5.1. Zaman ve Boylam ................................................................................................ 27
UYGULAMA FAALYET .............................................................................................. 28
LME VE DEERLENDRME .................................................................................... 29
RENME FAALYET-4 ................................................................................................... 31
4. JURNAL............................................................................................................................. 31
4.1. Gemi Jurnalinin Hukuki Zemini ................................................................................. 32
4.2. GEM JURNALNDEK BLGLER ......................................................................... 32
4.2.1. JURNALN METEOROLOJK GZLEM BLM ...................................... 33
4.2.3. Jurnalin Rota Bacaklar Blm .......................................................................... 35
4.2.2. Jurnalin Olaylar Blm ..................................................................................... 35
4.3. Ya Kayt .................................................................................................................... 36

4.4. p Kayt Defteri ........................................................................................................ 37


4.5. ISM Formlar............................................................................................................... 39
UYGULAMA FAALYET .............................................................................................. 40
LME VE DEERLENDRME .................................................................................... 41
MODL DEERLENDRME .............................................................................................. 43
CEVAP ANAHTARLARI ..................................................................................................... 44
KAYNAKA ......................................................................................................................... 45

ii

AIKLAMALAR
AIKLAMALAR
ALAN

Denizcilik

DAL

Gemi Ynetimi

MODLN ADI

Sefer Plan

MODLN SRES

40/24

MODLN AMACI

MODLNRENME
KAZANIMLARI

ETM RETM
ORTAMLARI VE
DONANIMLARI

LME VE
DEERLENDRME

Birey/renciye her sefer blgesinde geminin gvenli


seyir yapabilmesi iin yaplacak bir seferin plann
karacak
bilgi
ve
becerileri
kazandrmak
amalanmaktadr.
1. Yaplacak seferin rota bacaklarn gvenli gei
yerlerinden izebileceksiniz.
2. Bir seferin sefer plann oluturabileceksiniz.
3. Tarih ve zaman evrimlerini yapabileceksiniz.
4. Gemi jurnali ve dier kaytlar usulnce
tutabileceksiniz.
Ortam: Gemi simlasyonu ve ECDIS programl
laboratuvar
Donanm: Seyir haritalar, harita katalou, semboller ve
ksaltmalar kitab, fener ve sis iaretleri kitab, denizcilere
ilanlar blteni, seyir klavuz kitaplar, liman klavuz
kitaplar, siyah ve krmz rapido kalemler, makas, kt
yaptrcs, paralel cetvel, pergel, kalem, silgi
Modl iinde yer alan her renme faaliyetinden sonra
verilen lme aralar ile kendinizi deerlendireceksiniz.

iii

GR

GR
Sevgili renci,
Gemilerin yapacaklar seferi gvenli bir ekilde tamamlayabilmeleri iin gverte
zabitleri tarafndan Uluslararas Emniyetli Ynetim Kodu kurallarna uygun ekilde sefer
plan yapmalar gerekmektedir. Gemi sefere balamadan nce hazrlanan sefer plan, gemi
kaptan tarafndan kontrol edilerek onaylanr. Bu sefer plan sayesinde, seferin tahmini
tamamlanma zaman hesaplanr. Sefer sresince karlalabilecek zorluklar ngrlr ve
tehlike annda kullanlacak olan haberleme kanallar, demir yerleri ve benzeri bilgiler hazr
tutulmu olur.
yi hazrlanm bir sefer planyla ok daha az seyir tehlikesiyle karlalr ve trafik
ayrm dzenlerinde, pilot almlarnda, ikmallerde gecikme yaanmaz. Sz konusu can ve mal
gvenlii olduundan sefer plan hazrlamak, Uluslararas Gvenli Ynetim Kodu gereince
bir zorunlu klnmtr.
Gelien teknoloji ile GPS cihazlar, elektronik harita gsterim sistemleri (ECDIS) gibi
elektronik seyir sistemleri sayesinde sefer plan yapmak ve sefer plannn kontrol kolay hle
gelmi, ok karmak sefer planlar ok ksa srelerde hazrlanabilmitir. ECDIS cihazlar
insan gznden kaabilen s blgelere yakn geme, amandra zerinden geme gibi baz
rota baca hatalarn ikaz ederek bildirmekte ve seyir gvenliini arttrmaya yardmc
olmaktadr.
Saatlerin dakikalarn hesabnn yapld ticari gemilerde beklenmeyen kayplar, gemi
iletenlerine byk zararlara sebep olmaktadr. Beklenmeyen kayplarn nne gemek iin
zabitler ve kaptanlar ilerini planl yapmak zorundadr. Bu yzden planlama, ISM gerei bir
gerekliliktir.
Bu modl ile geminizi bir limandan kaldrp var limanna en gvenli ve en ksa
yoldan gtrebilmeniz iin gereken sefer plan hazrlamann temellerini renerek her trl
sefer iin iyi ekilde sefer plan hazrlayabilir duruma gelebileceksiniz.

RENME FAALYET 1
RENME FAALYET-1
RENME KAZANIMI
Seyir srasnda kullanacanz yayn ve haritalar tanyacak, bu yaynlar belirleyip
eksiklerini tamamlayabileceksiniz. Geminizi denizde bir limandan bir baka limana
gtrebilmek iin gereken en ksa ve gvenli rotay izebileceksiniz. Seyir ncesi gvenlik
bilgilerini temin edebileceksiniz.

ARATIRMA

ki Trk liman aras yaplacak bir sefer belirleyiniz.


Bu iki liman aras kullanlacak seyir haritalarnn nasl seileceini ve
hazrlanacan aratrnz.
Bu seferde kullanlacak seyir bilgileri, hangi kitaplarda bulunabilir? Aratrnz.
Seyirle ilgili uyar ve ikazlar, hava durumu ve benzeri bilgiler hangi haberleme
cihazlarndan ve istasyonlarndan elde edilebilir? Aratrnz.
Edindiiniz bilgileri kaydederek retmeninizle ve/veya arkadalarnzla
paylanz.

1. GVENL SEYR N GEREKEN TEMEL


BLGLER TOPLAMA
Gvenli bir seyir iin hazrlanan sefer plannn temel eleman, sefer blgesi iin
kullanlan seyir haritalardr. Rota bacaklarnn izilecei seyir haritalar, olas bir seyir
tehlikesine maruz kalmamak iin tm seyir blgesini kapsayacak sayda, uygun lekte ve
gncel olmaldr. Yrrlkte olan seyir uyarlar, meteorolojik uyarlar ve emniyet
uyarlarndan haberdar olunmal, bu bilgiler haritaya ilenmi veya seyir zabitinin her an
ulaabilecei ekilde bulundurulmal, gncellii takip edilmelidir. Sefer blgesinde
kullanlacak telsiz haberleme istasyonlar, ky yaplar, trafik ayrm dzenleri ve genel
koullar ile ilgili bilgileri bulabileceimiz tm neriyat hazr ve gncel bulundurulmal ve bu
neriyata bavurularak sefer plan hazrlanmaldr.

1.1. Haritada Kullanlan Sembol ve Ksaltmalar


Ani ve sregelen tehditler hakknda bilgiye zamannda ulalmas denizde emniyeti
asndan nemlidir. Bu sebeple su st seyrine tehlike arz edebilecek deiikliklerin
zamannda ilgililere bildirilmesi ve bu deiikliklerin seyir haritalarna ilenmesi gerekir. Bu
ilemler ve dzeltmeler, ortak bir dil ile oluturulmu ksaltma ve sembollerle yaplr. 1
numaral harita olarak da bilinen, Seyir Hidrografi ve Oinografi Dairesi (SHOD)
Bakanl tarafndan basm yaplan "Seyir Haritalarnda Kullanlan Semboller, Ksaltmalar
ve Terimler adl kitapkta, haritalarda kullanlan tm sembollerin aklamalar, rnekleri
bulunabilir.

Resim 1.1: Harita Sembol ve Ksaltmalar Kitab

1.2. Haritalarda Denizin Dip Yaps ile lgili Baz Ksaltmalar


Ksaltma

ngilizcesi ve Anlam

Sand / Kum

Mud /amur

Cy,Cl

Clay / Balk

Si

Silt / Alvyon

St

Stones / Talk

Gravel / nce akl

Pebbles / Orta akl

Cb

Cobbles / Byk akl-Ta paralar

Rk

Rock; Rocky / Kaya, kayalk

Co

Coral / Mercan

Sh

Shells / Kabuk

S/M

Twolayers / ki Kat(SandoverMud / Kum ve amur)

Wd

Weed / Otluk Kelp / Yosun


ekil 1.1: Dip yaps ile ilgili ksaltmalar

1.3. Haritalarda Kullanlan Baz Semboller


Birimi verilmitir.

E derinlik erileri

Derinlikler

Farkl ekildeki gsterimleri

Mercan
yaplar

Su kesiminde
tehlikeli kaya

Su altnda tehlikeli kaya

Su altnda derinlii
belli kaya

Su stnde grnr
batk

Direi su stndeki
grnr batk

Su altndaki batk

Kaya

Batk

ekil 1.2:Tehlikeler ve uyarlarla ilgili kullanlan semboller

1.4. Harita Katalou ve Seyir Yaynlar


Kullanlacak haritann seimi harita kataloglarndan belirlenerek yaplr. Gemilerde
yaygn olarak Admiralty haritalar kullanlmaktadr. Bunun sebebi Admiralty nin
dnyann tm seyir blgelerini kapsayan, her alan iin uygun lekli haritalar yaynlam
olmas ve bu haritalarn hemen her lkeden temin edilebilmesidir. Yaplacak seyirle ilgili
haritalarn seimi, harita katalounun ilgili sayfalarndan bulunarak yaplr. Seyir blgesini
kapsayan haritalar belirlenir, harita numaralar kaydedilir ve gemide mevcut olup olmad
kontrol edilir. Mevcut deilse sipari edilir. Admiralty harita katalounun neriyat numaras
NP 131dir. NP 131 iinde haritalar dnda seyir iin kullanlan yardmc dier harita, kitap
ve yaynlarnda listesi mevcuttur. Gemi iin gerekli olan tm seyir yaynlar bu katalog
kullanlarak tespit edilir ve sipari verilir.

Resim1.2: NP 131 harita katalou

Seyir Hidrografi ve Oinografi Dairesi Bakanl, Trkiye ye ait seyir blgelerini


kapsayan haritalar yaymlamtr. Bu haritalar Trk haritalar olarak adlandrlmaktadr.
Trkiye limanlar arasnda seyir yaplacaksa haritalar, Seyir Hidrografi ve Oinografi Dairesi
Bakanlnn kataloundan seilir.

Resim 1.3:Trk harita katalou

1.5. Seyir Gvenlii ile lgili Haberleme Kanallar


1.5.1. Gvenlik Bilgisi ve Kaynaklar
Bir geminin seyrini tehlikeye drebilecek durumlar haber veren bilgilere seyir
gvenlik bilgisi denir. Gemilerin gvenli seyrini tehlikeye drebilecek iddetli rzgrlar,
gr kstlayan doal olaylar, denizde yzen buz veya dier cisimler, su alt ve st
almalar, askeri at eitim ve talimleri, korsan saldrlar, snen fenerler, batan
amandralar, yeni oluan kayalklar bu bilgilerdendir.

Bu bilgiler en ksa zamanda gemilere bildirilmelidir bylece gemiler, sefer planlarn


yaparken bu tehlikeleri gz nne alr ve rotalarn buna gre belirleyebilir. Gemi
seyirdeyken emniyet mesaj alndnda gerekli tedbirler alnarak sefer plannda gereken
deiiklikler yaplr.
Bu bilgiler aadaki farkl kaynaklardan gemilere ulatrlabilir:

Seyir Hidrografi ve Oinografi Dairelerinin yaymlad haftalk Denizcilere


lanlar kitapklar
Ky istasyonlarnn Telsiz ve Navtex yaynlar
Radyo-Televizyon ve nternet
Belirli istasyonlarn uydu yaynlar

1.5.1.1. Navtex Cihazndan Gvenlik Bilgisinin Alnmas


Navtex istasyonlar, dar band dorudan yazan telgraf (NBDP) teknii ile 518 khz de
mesajlarn belli aralklarla yaymlar. Navtex yaynlarnn menzili, ky istasyonundan
itibaren 300-400 deniz mili kadardr.
Gemilerdeki Navtex alc cihazlarnda belirli istasyonlar ve belirli mesaj tiplerini
seme imkn vardr ancak Denizcilik Uyar, Meteoroloji Uyar ve Arama ve Kurtarma
mesajlar seim dnda braklamaz.

Resim1.4: Navteks cihaz

1.5.2. Haberleme Kanallarndan Gelen Seyir Gvenlii Mesajnn Haritaya


lenmesi
Haftalk Denizcilere lanlar blteninden planlanm asker at talimleri, su alt veya
su st almalar renilebilir ancak nceden bilinmeyen ve gemi seyrini tehlikeye
drebilecek durumlarda ky istasyonlar telsiz veya uydu haberleme sistemleri
araclyla bu emniyet bilgilerini yaymlar.

Sefer blgesinde seyir gvenlii ile ilgili yaymlanm tm bilgiler ilgili haritalara
grlecek ekilde ilenir ve sefer balamadan nce ya da sefer baladktan sonra olabilecek
rota deiiklikleri deerlendirilir.

1.5.3. Denizcilere lanlar ve Harita Gncellemeleri


Harita ve seyir yaynlarnn takip, muhafaza, dzeltme ve yenilemesiyle ilgili iler
gemi kaptan sorumluluunda ilgili zabitlerce yaplr. Harita ve yaynlar sefer srasnda
kullanlrken geminin sonraki seferlerinde de defalarca kullanlabilecei dnlerek titiz
davranlmal, kolay ulalabilecek ve ypranmayacak ekilde muhafaza edilmelidir.
Harita ve seyir yaynlarnn gncellenmesi, iptali ve yenilenmesi haftalk yaymlanan
Denizcilere lanlar bltenindeki bilgilere gre yaplr. Bu yaynlara uygun olarak
haritalarda yaplan gncellemelere harita dzeltmesi veya harita tashihi denir.
Haftalk bltenlerdeki dzeltmeler, tarih ve numaralar ile zet hlinde yllk olarak da
yaymlanr. Bu yllklar sayesinde gemi tarihli gncellemelere kolay ulam salanmas
amalanmtr.

Resim1.5: Denizcilere lanlar

Resim1.6: Harita kamarasnda sefer plannn yaplmas

Denizcilere lanlar blteni alndnda harita ve yayn dzeltmeleri bir an nce


yaplmal seyirde ihtiya duyulacak bilgiler gncel tutulmaldr.

Resim1.7: Harita dzeltmesi

Yeni monte edilmi bir deniz fenerinin haritada gsterilmesi gibi kalc dzeltmeler
acenta rengi kalc mrekkepli kalemlerle haritaya ilenerek yaplr. Yeni bir liman inas
gibi haritann byk bir blmn kaplayan el ile ilenmesi zor bir dzeltmeyse genelde
blok resim olarak yaymlanr ve bu blok, bltenden kesilerek karlarak haritann uygun
yerine yaptrlr.
Bir fenerin arzalanmas, bir blgeye geici bir amandra konulmas gibi geici
dzeltmeler T harfi ile balayarak numaralandrlmtr. Daha sonra detayl ekilde
yaynlanacak n bilgilendirme eklinde olan dzeltmelerse P harfi ile balayarak
numaralandrlmtr. T veya P harfi ile balayarak numaralandrlm geici veya n
dzeltmeler haritalara daha sonra silinmek zere kurun kalemle ilenir.

ekil 1.3:Denizcilere ilanlardan alnan bir dzeltme rnei

1.6. Rota izme


1.6.1. Rota Bacaklar ve Dn Noktalar
Dnya zerinde bulunulan herhangi bir noktann enlem ve boylam ifadesine mevki
denir. Rota iki mevkii birletiren izginin asal deeridir. ki mevkii birletiren izgiye de
rota hatt veya rota baca denir. Bir limandan baka bir limana giden gvenli gzergh
birok rota bacandan oluabilir. ki rota bacann birletii noktalar aysa dn noktas
ya da waypoint denir. Dn noktalarna varldnda yeni bir rota baca takip
edileceinden dnerek rota deitirilecektir.

Resim 1.8: Rota baca

1.6.2. Gvenli Gzergh Oluturma

Resim 1.9: Rota baca

Kalktanvarmevkiinegidenyoldagvenlibirgzergholuturmakiindnnoktalar(w
aypointler) iyi seilerek rota bacaklar gemiyi s blgelerden, deniz zerindeki ve altndaki
engellerden uzak geirecek ekilde izilmelidir. Geie yasak blgelerden geilmemeli,
ardk iki rota arasnda byk asal fark olmamal, tehlikeli ve ani dn yaplmayacak
ekilde belirlenmelidir. Rotalar ileride deitirilebilecek olma ihtimalinden dolay silinebilir
ekilde yumuak ulu kurun kalem kullanlarak izilmelidir. izilen her rota baca zerine
rotann a deeri kurun kalemle kolay grlecek ekilde yazlmaldr.
Uluslararas Emniyetli Ynetim Kodu kurallar, sefer planlamasnda geminin
kalkaca rhtmdan yanaaca rhtma kadar btn gzerghn planlanmasn ve haritaya
izilmesini gerektirmektedir. Liman kndan liman giriine kadar olan sefer planlar eksik
grlmektedir. Sefer srasnda yaanabilecek arza durumlar ve doa olaylar sebebiyle
demirlemek gerekebilecei dnlerek gzergh zerinde yakn demirleme blgeleri
gsterilmeli, gemenin tehlikeli olduu yerler haritada grlecek ekilde iaretlenmelidir.
Dn noktalarnda elde dn yaplaca dnlerek dmenin oto pilottan ele alnaca
yerler belirtilmelidir. Kya yakn yerlerden veya boaz ve benzeri dar alanlardan geilecekse
rotadan azami dme blgeleri rotalara paralel endeks izgileriyle snrlandrlarak
gsterilmelidir.
Teknolojik gelimelerle gemilerde yaygn olarak kullanlmaya balanan elektronik
harita gsterim ve bilgilendirme sistemleri ECDIS ler sayesinde sefer planlamasnda
gzergh oluturma kolaylam, daha az vakit harcanarak sefer planlar
tamamlanabilmektedir. izim ve lm gibi el emei isteyen iler bilgisayar tarafndan
kolayca yaplabilmektedir.

1.6.3. Waypointlerin Kayt Edilmesi


Gzergh oluturmada rotalarn izimine geminin kalk noktasndan balanr.
Kalktan var noktasna kadar her dn noktas (waypoint) numaralandrlr. Genel
uygulamada kalk noktas, sfr numaral waypoint olarak adlandrlr. Var noktas ise son
waypoint olacaktr. Her bir waypoint enlem boylam deerleri belirtilerek liste hlinde
hazrlanr. Bu listeye her waypoint iin bir sonraki waypointe olan mesafe, rota as gibi
bilgiler yazlr. Bu liste seferin gvenli takibi ve var zaman hesaplanmasnda bize kolaylk
salayacaktr.
Gemilerde mevkii grmeyi salayan GPS cihazlarnda seyir hesaplamalarnda bize
kolaylklar salayan zellikler mevcuttur. Gzergh oluturulduktan sonra elde edilen
waypointler, enlem ve boylam deerleri ile GPS cihazna kaydedildiinde bir sonraki dn
noktasna olan mesafe, var noktasna olan mesafe ve tahmini var zaman gibi
hesaplanarak llen deerlere kolayca ulaabilir.

10

UYGULAMA FAALYET
UYGULAMA FAALYET
Aadaki ilem basamaklarn takip ederek rota plan hazrlaynz.

lem Basamaklar

neriler

Okulunuzun seyir laboratuarna giderek


seyir haritas rota izim gerelerini
hazrlaynz.
Seyir yapacanz haritada waypointleri
belirleyip iaretleyiniz.
Waypointlerin enlem ve boylamn paralel
cetvel ve pergel yardm ile bulunuz.
Belirlediiniz waypointleri cetvel ile
birletiriniz.
Oluturduunuz rota bacaklarnn rota a
deerlerini paralel cetvel ve gnye yardm
ile lnz.
Rota bacaklarnn mesafe deerini pergel
yardmzla lnz.
Waypointlere 0dan balayarak
numaralandrnz.
Rota bacaklarnn zerine a deeri ve
mesafeyi yaznz.

11

LME VE DEERLENDRME
LME VE DEERLENDRME
Aada verilen sorulardaki doru kk iaretleyiniz.
1.

Aadaki ksaltmalardan hangisi direi su stndeki grnr bat ifade eder?

A)

B)
C)
D)
E)
2.

Aadaki ksaltmalardan hangisi su stnde grnr bat ifade eder?

A)

B)
C)
D)

E)
3.

Aadaki ksaltmalardan hangisi kaya semboln ifade eder?


A) Co
B) K
C) Rk
D) Rc
E) Kc

12

4.

Aadaki ksaltmalardan hangisi Mercan semboldr?


A) Co
B) K
C) Rk
D) Rc
E) Kc

5.

Seyir emniyet bilgisi mesajlar hangi kaynaklardan elde edilemez?


A) Denizcilere lanlar
B) Navtex yaynlar
C) ALL kitab
D) Radyo, Televizyon ve nternet
E) Belirli istasyonlarn uydu yaynlar

6.

Yapacamz seferde kullanacamz harita ve seyir yaynlarn hangi kaynakta


bulabiliriz?
A) Gemi jurnali
B) Harita folyosu
C) Harita Sembol ve Ksaltmalar Kitab
D) Harita Katalou
E) Denizcilere lanlar

7.

Harita zerinde iki mevkii birletiren izgiye ne denir?


A) Rota
B) Rota as
C) Dn noktas
D) Rota baca
E) Rota plan

8.

Harita dzeltmeleri hangi kaynaktan faydalanarak yaplr?


A) Harita Katalou
B) Denizcilere lanlar
C) Harita folyosu
D) ECDIS
E) GPS

DEERLENDRME
Yanl olarak iaretlediiniz sorularn konularn tekrar gzden geiriniz. Hatann
nereden kaynaklandn bulunuz ve dzeltiniz. Tm cevaplarnzn Doru olmas halinde
sradaki renme faaliyetine geiniz.

13

RENME FAALYET 2
RENME FAALYET-2
RENME KAZANIMI
Bu uygulama faaliyeti ile seyir srasnda kullanacanz hz, zaman ve mesafe
evirimlerini yapabilecek, GPS cihazna dn noktalarn kaydedebileceksiniz. Harita
zerinde mesafe lm yapabilecek ve seyir srasnda kullanacanz Uluslararas Emniyetli
Ynetim (ISM)formlarn tanyabileceksiniz.

ARATIRMA

Bir seyir haritas zerinde 3 rota bacandan oluan bir gzergh iziniz.
Balang noktas, dn noktalar ve var noktalarnn koordinatlarn
listeleyiniz.
Kpr st simlatrndeki GPS cihazn altrnz ve GPS cihaznn ilem
mensnden dn noktalarnn enlem ve boylam derecelerini girerek
kaydediniz.
Waypointlerden gzergh (route) oluturup ve toplam seyir mesafesini
okuyunuz.
Haritadaki rota bacaklarnn uzunluklarn pergelle tek tek enlem derecesi olarak
lnz.
Haritadan ltnz mesafe ile GPSten okuduunuz mesafeyi karlatrnz.
Bir denizcilik irketi ile grerek gemilerin daha nce yapt bir seferle ilgili
sefer plann isteyiniz ve inceleyiniz.

2. SEFER PLANI HESAPLAMALARI


2.1. Mesafe Hz -Zaman evrimleri
En ok kullanlan uzunluk llerinin birbirlerine olan oranlar aadadr. Mesafe
belirtmekte de kullanlan bu birimler karlatrmak veya hesaplamada kullanmak amacyla
baka birimlere dntrlr. rnein baz haritalarda derinlikler kula olarak gsterilmitir.
5 metre draft olan bir geminin ka kula derinlikten gvenle geebileceini anlamak iin
kulac metreye veya metreyi kulaca evirmek gerekir. Bu evrim ilemi aadaki oranlar
kullanlarak yaplr:
1 deniz mili= 1852,3 m= 2000 yarda=6080 yarda=1000 kula=10 gomina
1 gomina =185,2 m = 100 kula=200 yarda =608 kadem
1 kula=183 cm = 2 yarda =6 kadem
1 yarda=91,5 cm = 2 yarda =36 pus
1 kadem = 30,48 cm = 12 pus
1 pus=2,54 cm

14

Zaman belirtmekte ise kullanlmakta olan birimler ise basit ve uluslararasdr.


Aadaki ekilde oranlanarak evrilebilir.
1 yl= 52 hafta= 365 gn, 1 gn= 24 saat, 1 saat= 60 dakika, 1 dakika= 60 saniye
HIZ= YOL / ZAMAN formlnden de anlald gibi hz kat edilen yolun zamana
olan orandr. Kara tatlarnn hzn belirtirken en ok km/saat birimi kullanlr. rnein bir
ara bir saatte 60 km yol kat ediyorsa o aracn hz 60 km/saattir.
Gemilerde mesafe, deniz mili birimiyle belirtilir. 1 deniz mili 1852,3 metre, 1,8523
kilometredir. 1 saatte 6 deniz mili mesafe yol kat eden bir geminin hz 6 deniz mili / saattir.
Deniz mili/saat birimi KNOT olarak da adlandrlr. rnein saatte 9 deniz mili yol kat eden
bir geminin hz 9 Knottr deriz. ngilizce bir birim olan Knot, nat diye okunur ve
gemilerde, uluslararas sularda bu hz birimi kullanlr.

2.2. GPS Cihazna Waypoint Girmek


Kalktan var noktasna kadar olan gzergh rota bacaklarndan ve dn
noktalarndan oluur. Bu gzerghta dn noktalar kalk ve var noktas da dhil olmak
zere enlem ve boylam deerleriyle WP 0 (kalk noktas), WP 1, WP2, .WP X (Son
waypoint var noktasdr.) eklinde listelenir. Waypointlerin koordinatlar haritalardan
okunarak elde edilir.
Elde ettiimiz waypoint deerlerini GPS cihazna kaydetmek ve GPS cihaz zerinden
gzergh (route) oluturmak, bize seferin takibi iin kolaylk salayacak birok bilgiyi
hesaplama yapmadan takip etmemizi salayacaktr. rnein, GPS cihazn da gzerghmz
aktif; bir sonraki dn noktasna kalan mesafe, var noktasna kalan mesafe ve anlk
hzmzla gidersek tahmini var sreleri, aknt ve benzeri etkiler rotamzdan dtysek rota
bacandan olan uzaklmz gibi bilgileri mevkii koymadan hesaplama yapmadan cihaz
ekranndan okuyabiliriz.
GPS cihaznnmarkavemodelinegrekullancmenlerindeilemyollarfarkllkgsterse
de hemen her cihazda seyir iin kullanabileceimiz bilgilere kolayca ulaabiliriz. GPS
cihazlarntemelfonksiyonuanlkmevkiigstermektirfakatcihazlarprogramlarndakihesaplamaf
onksiyonlar,zamanladeienmevkiideerleriileanlkhzvegerekilerlemeynnhesaplayara
kgsterir.Deerlerinnaslgirilecei GPS cihazlarnn kullanc el kitaplarnda aklanmtr.

15

ekil 2.1:Bir GPS cihaz

2.3. Harita zerinden Mesafe lme


Dnya koordinat sisteminde enlemler dnyay yatay olarak 180 eit paraya bler.
Enlemler birbirine paralel olduu iin aralarndaki uzaklk her yerde ayndr. 1 derecelik bir
enlem yay dnya yzeyinde 60 deniz mili mesafeye edeerdir. Koordinat sisteminde 1
derece 60 dakikadan olutuuna gre 1 dakikalk enlem yay 1 deniz mili mesafeye eittir.
Merkatr haritalarda mesafe, haritadaki iki nokta aras uzaklk, enlem skalas ile
karlatrlarak llr.

ekil 2.2: Haritada pergel kullanarak mesafe lme

Dnya koordinat sisteminde boylamlar aras mesafe ekvator enlemi zerinde en


okken kutuplara doru azalr ve boylam izgileri kutuplarda birleir. Boylamlar aras
mesafe dnya zerinde her yerde eit olmad iin boylamlar mesafe lmede bir lek
olarak kullanlamaz.

16

ekil 2.3: Mesafe lm

ekil 2.4: Byk lekli haritada enlem aralklar ile mesafe lm

17

Merkatr haritalarnda projeksiyondan kaynaklanan nedenle enlemler gerekte olduu


gibi eit aralkl gzkmez yine de lm yaplan yer ile lek olarak kullanlan enlem
skalas ayn hizadaysa mesafe lm doru yaplr.

2.3.1. Toplam Seyir Mesafesinin Hesaplanmas


Kalk noktasndan var noktasna kadar izilen her bir rota baca llerek
toplandnda toplam seyir mesafesi elde edilir. Mesafeyi en doru ekilde elde edebilmek
iin ok byk bir alan gsteren byk lekli genel haritalar zerinden lm yapmak
yerine kk lekli harita zerinden lm yaplmaldr.
Mesafenin hesaplanmasnda kullanlacak dier bir yolsa yledir. Elde edilen
waypointler GPS cihazna girilir ve gzergh (route) oluturulur. Route oluturulduunda
cihaz mesafeyi otomatik olarak hesaplar.
Elektronik harita gsterim sistemlerinde (ECDIS) rotalar oluturulduunda cihaz hem
her bir rota bacann yn ve uzunluunu hem de toplam seyir mesafesini otomatik olarak
gsterir.

2.3.2. Toplam Seyir Sresinin Hesaplanmas


Sre, HIZ = YOL / ZAMAN formlyle kolayca elde edilebilir. Seyir mesafesi
llerek elde edildikten sonra sreyi bulmak iin geri kalan hz deerinin formlde yerine
konulmas gerekmektedir. Gemilerde hz aknt, rzgr gibi d etkenlerle veya geminin
deplasmanyla deiecek su ekimine gre deikenlik gsterecektir. Dolaysyla formle
veri olarak girilmesi gereken hz deeri tahmini ortalama srat deeri olmaldr.
rnein bir gemi tam yk aldnda ortalama 10 knot sratle yol alyorsa 180 deniz
mili mesafeyi 18 saatte kat edecektir.
HIZ = YOL / ZAMAN
dm: deniz mili

10 dm/saat = 180 dm / X saat, X = 180/10 = 18 saat

rnek soru: Ortalama 12 knot srati olan bir gemi, 615 deniz mili toplam mesafeli
seyrini ne kadar srede tamamlar?
HIZ = YOL / ZAMAN 12 dm/saat = 615 dm / X saat, X = 615/12 = 51,25 saat
1 gn 24 saat olduuna gre sefer sresi 2 gn 3,25 saattir. Saatin ondaln dakikaya
evirdiimizde 0,25 saatin 15 dakika yaptn oran orant yntemiyle bulabiliriz.
1 saat 60 dakikaysa, 0,25 saat 15 dakikadr.
Dolaysyla toplam tahmini seyir sresi 2 gn, 3 saat, 15 dakika olarak elde edilir.
Hz verisi girildiinde toplam seyir sresi GPS veya ECDIS cihazlarndan da elde
edilebilir.

18

2.4. Uluslararas Emniyetli Ynetim Kodu (ISM Code) ve Sefer


Planlamas
Uluslararas Emniyetli Ynetim Kodu (International Safety Management Code),
gemilerin, can ve mal emniyeti salanarak evre kirlilii engellenerek ve Ulusal ve
Uluslararas kurallara uyum iinde iletilmesini ve bu balamda uygulamalarn srekliliinin
ve gelitirilmesinin salanmasn ngren belirleyici kurallar btndr.
Gemide yaplan her operasyon Uluslararas Emniyetli Ynetim Kodu kurallarna
uygun olarak prosedre tabiidir. Bu prosedr, gemilerde yaanm ve yaanabilecek kaza ve
benzeri olaylar baz alnarak, alnacak nlemleri ve bunlarn kayt altna alnmasn ierir ve
ilerin emniyetli ve evreye duyarl olarak yrtlmesini salamak iin oluturulmutur.
Yaplan deerlendirmelerle srekli gelitirilir ve dzenlenir.
Uluslararas Emniyetli Ynetim Kodu yaplacak olan seferin tam olarak planlanmasn
salar.
Bu planlamayla sefer blgesi iin kullanlacak olan;

Btn haritalarn eksiksiz ve gncel olmas,


Seyir bilgisi elde edilecek kitaplarnn tam ve gncel olmas,
Kullanlacak tm telsiz haberleme istasyonlarnn nceden belirlenmesi ve
hazr edilmesi, Gvenli gei yerlerinin ve hzlarnn belirlenmesi,
kmal istasyonlar, pilot istasyonlar ve demir yerlerinin belirlenmesi ve
operasyonlara nceden hazr olunmas salanr.

Bu plan, sefer plan formuna kaydedilir ve sefer sresince takip edilir.


Uluslararas Emniyetli Ynetim Kodu kurallarnca iletmeler sefer plan formu dnda
da kontrol listeleri hazrlayarak sefer sresince meydana gelebilecek kaza ve tehlikeli
olaylar en aza indirmek iin nlemler alnmasn salar. rnein kalk ve var ncesi
kontrol listeleri, pilot alm kontrol listeleri bu formlardandr.

19

UYGULAMA FAALYET
UYGULAMA FAALYET
Okulunuzun seyir simlatrn ve haritalar ve seyir ara gerelerini kullanarak
aadaki uygulama faaliyetini gerekletiriniz.

lem Basamaklar
Haritalarnz zerinde waypointleri

neriler
Waypointleri ilkine 00 numarasn
vererek sralaynz.

belirleyiniz.
Waypointlerin enlem ve boylamn
seyir ara-gereleri ile tespit ediniz.

Rotalar lerken paralel cetvel ve a


ler kullannz.

Waypointleri srasyla GPS cihazna


giriniz
Daha sonra her bir rota bacan ait rota

Mesafeyi lerken seyir pergelini

ve mesafe deerini GPSden

kullannz ve mesafeleri en yakn enlem

hesaplaynz.

leinden pergelinizi mmkn olduka

Rota ve mesafe tespit ilemini bir kez

kk birim aarak lnz.

de harita zerinde seyir ara gereleri


ile yapnz.

GPS cihaznda waypoinler aras mesafe

Daha iki farkl yntemle bulduunuz

fazla olduunda hat pay artacandan rota

deerleri karlatrarak salamalarn

bacaklarn daha kk rota bacaklarna

yapnz.

blebilirsiniz.

20

LME VE DEERLENDRME
LME VE DEERLENDRME
Aada verilen sorulardaki doru kk iaretleyiniz.
1.

Boylam ( Yay )n zamana evrilmesinde verilen bilgilerden hangisi yanltr?

A) 360olik yay, 24 saattir.


B) 15olikyay, 1 saattir.
C) C) 1olik yay, 4 dakikadr.
D) 15'lk yay,4 dakikadr.
E) E) 1'lik yay,4 saniyedir.
2.

Enlem leinden llen 6' dakika ka gominadr?

A) 6
B) 36
C) 60
D) 0.6
E) 24
3.

Seyir haritalarnda kullanlan projeksiyon sistemi aadakilerden hangisidir?


A) Siyasal harita
B) Fiziki harita
C) Merkatr
D) Azimutal
E) Konik

4.

Sefer planndaki waypointler arasndaki mesafeyi hesaplamak iin kullanlan cihaz


aadakilerden hangisidir?
A) Radar
B) AIS
C) INMARSAT
D) VHF
E) GPS Navigator

5.

Ortalama 15 knot srati olan bir gemi, 1260 deniz mili toplam mesafeli seyrini ne
kadar srede tamamlar?
A) 2 gn, 20 saat
B) 3 gn, 20 saat
C) 3 gn, 16 saat
D) 3 gn, 18 saat
E) 2 gn, 18 saat

21

6.

Uluslararas Emniyetli Ynetim Kodunun ngilizce ksaltmas aadakilerden


hangisidir?
A) SOLAS
B) MARPOL
C) ISPS
D) ISM
E) ISGOTT

DEERLENDRME
Cevaplarnz cevap anahtaryla karlatrnz. Yanl cevap verdiiniz ya da cevap
verirken tereddt ettiiniz sorularla ilgili konular faaliyete geri dnerek tekrarlaynz.
Cevaplarnzn tm doru ise bir sonraki renme faaliyetine geiniz.

22

RENME FAALYET 3
RENME FAALYET-3
RENME KAZANIMI
Bu uygulama faaliyeti ile evrensel, blgesel ve yerel zaman farklarn renecek, seyir
srasnda bulunduunuz blgeye gre gemi saatlerini ayarlayabileceksiniz. Blgesel saat
farklarn hesaplayarak var noktanza gre tahmini var zamann syleyebileceksiniz.
Tarih izgisini renerek tarih izgisinden geen gemilerin zaman ayarlarn nasl
deitirdiini ifade edebileceksiniz.

ARATIRMA

Amerika ktasndaki bir lkenin saatini renerek Trkiye saatiyle


karlatrnz. Bu zaman farknn nereden kaynaklandn aratrnz.
Trkiye saatiyle ayn zaman kullanan dier lkeleri renerek bunlar harita
zerinde belirtiniz.
Dnyann kendi etrafndaki dnn 24 saatte tamamlar. bilgisini kullanarak
dnyaya dik den gne nlarnn 1 saatte ne kadar yer deitirdiini
aratrnz.
Tarih izgisi dnya zerinde nerededir ve neden bu isimle anlr?Aratrnz.
Balang boylam ile evrensel zaman arasndaki ilikiyi aratrnz.
Edindiiniz bilgileri arkadalarnzla paylanz.

3. DNYA ZERNDE VE HESAPLAMALARDA


KULLANILAN ZAMANLAR
Dnya kendi etrafndaki dnn 24 saatte tamamlar. Dnyann bu hareketi
nedeniyle gne, dnyann farkl blgelerini farkl zamanlarda aydnlatr ve bylece gndz
ve gece sreleri oluur. Dou - bat dorultusundaki farkl yerlerde gne, farkl zamanlarda
doar ve batar. Farkl blgelerde gn ndan faydalanmak iin farkl saatler
kullanlmaktadr ve bu saatleri belirlemek veya hesaplamak iin de tm dnyada
benimsenmi ortak bir saat kavram oluturulmutur.

3.1. Yerel Ortalama Saat, Blgesel Saat ve Greenwich Ortalama


Saati
Zamann tanmlanmasnda kullanlan baz kavramlar aada verilmitir;

23

Yerel ortalama saat (LMT-LocalMean Time)

Ayn boylam zerinde bulunmayan yerlerde le vakti yani gnein en tepede olduu
vakit farkldr fakat ayn boylam zerindeki tm noktalarda gnein en tepede gzlemlendii
zaman ayndr ve o boylamn yerel ortalama saatine gre saat 12.00dir.

Blgesel Saat (ZT-Zone Time)

15olik saat dilimi iindeki ortak saattir. Her boylamda yerel ortalama zaman
deiecei iin yer kre 152er derecelik dilimlerden oluan 24 blgeye ayrlm ve o
dilimdeki blgelerde ortak bir saatin kullanld varsaylmtr. Dou veya bat ynl
seyirlerde saatler, gn ndan faydalanmak iin bu blge saatlerine gre ayarlanr.
Blgesel saat,15olik saat dilimi iindeki ortak zamanken hangi saat dilimine yaknsa o
saat dilimindeki zaman kullanmak demektir fakat iki zaman dilimi zerinde olmak ve gn
ndan faydalanmak iin yaz ve k saati uygulamalar gibi durumlar sebebiyle resmi saat
(Legal Time) kullanmaktadr.

ekil 3.1: Blgesel Saat dilimlerini ve resmi saatleri gsteren harita

Greenwich ortalama saati (GMT-Greenwich Mean Time)

Balang meridyeninin Londra'nn gneydousundaki Greenwich kasabasnda


bulunan rasathanenin zerinden getii varsaylr. Greenwich ortalama saatide adn
buradan alr. Balang meridyeni saylan bu boylamdaki yerel ortalama saattir.
GMT, daha sonradan kan ve deiik yntemlerle hesaplanan evrensel saat (UT) ve
koordineli evrensel saat (UTC) ile ayn zamandr.

24

3.2. Zone Blgeleri Ve Saat Farklar


Trkiye Dou Avrupa Zaman Dilimi'ndedir; bu yzden Trkiye saati UTC+2 yani
UTC' den iki saat ileridedir. Yaz saati uygulamas ile saatlerin bir saat ileri alnd
dnemlerde Trkiye saati UTC+3olmaktadr.
Dnyann her yerinde ayn anda, saatin ayn olmadn biliyoruz. rnek olarak
Trkiyede saat 19.00ken Amerika Birleik Devletlerinin baz blgelerinde saat 12.00dir.
Bu saat farkndan dolay denizciler, uzun sreli dou veya bat ynndeki seyirlerinde zaman
zaman gemi saatlerini deitirmek zorunda kalr. Gidilen yere yaplacak olan bildirimlerde
de bu saat farkn hesaplamak gerekir. Gemiler, limanlarda bulunduklar lkelerin
kullandklar resmi saati kullanmak zorundadr.
Teorik olarak bir yerde gnein o yerin boylamndan gei annda saat 12.00dir. Bu
tarife gre o yerin bir adm batsnda veya dousunda da teorik olarak saatlerin farkl olmas
gerekir. Dnyann dn ynne Kuzey kutbundan baktmzda dnyann saatin dn
istikametinin tersi ynde dndn grrz. Bu durumda yukarda bahsedilen noktann bir
adm batsnda henz saat 12.00 olmamken bir adm dousundaysa saat 12.00yi gemi
olur. Bu nedenle kullanm kolayl asndan dnyann evresi 15olik, 24 saat dilimine
ayrlmtr. Dilimler, tam saat farkl olarak sralanm olup bir dilimin iine giren her yerde
saatin ayn olmas ngrlr.

3.3. Tarih izgisi Geilerinde Tarih Ayar


Saat dilimlerinde balang, Londradaki Greenwich kasabasndaki rasathanenin
bulunduu (0o) boylamdr. (0) saat dilimi, (0o) boylamnn 7,5o dousu ile 7,5o bats
arasnda kalan 15olik dilimdir. Saat dilimlerinin rakamlarla isimlendirilmesinde 0 saat
diliminin batsnda bulunanlara sras ile +1, +2, +3, +4, +5, +6, +7, +8, +9, +10, +11, +12;
dousunda olanlara da sras ile -1, -2, -3, -4, -5, -6, -7, -8, -9, -10, -11, -12 isimleri
verilmitir. Ancak (+12) saat dilimi ile (-12) saat dilimleri aktndan bu ortak saat dilimi
iki tane 7,5olik dilime blnm ve uluslararas gn izgisi ile birbirinden ayrlmtr. (+12)
saat dilimi 172,5o W ile 180o arasnda, (-12) saat dilimi 172,5o E ile 180o arasndadr.

3.4. Blge Geilerinde Saat Ayar


Greenwich Mean Time (GMT) herhangi bir anda, 0 saat dilimindeki saattir. Saat
dilimlerine verilen rakamsal isimler, belli bir yerdeki saate gre o anda 0 saat dilimindeki
saatin ka olduunu bulmak iin gereken ilemi belirtir ekilde tayin edilmitir.
rnek

(+5) saat diliminde saat 20.00 ise (0) saat diliminde saat GMT = 20.00 + 5 =
01.00dir.

(-5) saat diliminde saat 20.00 ise (0) saat diliminde saat GMT = 20.00 - 5 =
15.00tir.

25

Saat dilimleri rakamlardan baka her saat dilimine ngiliz alfabesinde kullanlan bir
harfin isminin verilmesi eklinde de isimlendirilmitir. Harf ile isimlendirme Greenwich ten
douya doru her bir saat dilimi iin sras ile (J) harfi atlanarak (A)dan (M)ye kadar
Greenwich ten batya doru da (N)den (Y)ye harfler kullanlmtr. Bu isimlendirmeler ve
asal dilimler Tablo 3.2 de gsterilmitir.

7,5 W
N
O
P
Q
R
S
T
U
V
W
X
Y

+1
+2
+3
+4
+5
+6
+7
+8
+9
+10
+11
+12

22,5 W
37,5 W
52,5 W
67,5 W
82,5 W
97,5 W
112,5 W
127,5 W
142,5 W
157,5 W
172,5 W
180

Z
7,5 W
22,5 W
37,5 W
52,5 W
67,5 W
82,5 W
97,5 W
112,5 W
127,5 W
142,5 W
157,5 W
172,5 W

7,5 E
7,5 E
22,5 E
37,5 E
52,5 E
67,5 E
82,5 E
97,5 E
112,5 E
127,5 E
142,5 E
157,5 E
172,5 E

22,5 E
37,5 E
52,5 E
67,5 E
82,5 E
97,5 E
112,5 E
127,5 E
142,5 E
157,5 E
172,5 E
180

-1
-2
-3
-4
-5
-6
-7
-8
-9
-10
-11
-12

A
B
C
D
E
F
G
H
I
K
L
M

Tablo 3.2: Saat dilimleri

3.5. Geminin Bulunduu Mevkinin Zone Blgesi


Saat dilimlerini geerek seyir yapan gemiler, saatlerini devaml olarak bu saat
farkllna gre deitirmelidir. Saat dilimlerini geite saat, 180o boylamn geite hem
saat hem de tarih deitirilir. Kural olarak gn iindeki geilerde saat ve tarih deiiklikleri
hemen yaplmaz takip edilen gece yars yaplr.

Batya doru gidenler

Batya doru gidenler, her saat diliminden geite saatlerini bir saat geri alr. 180 o
boylamn geite ise hem saati bir saat geri alr hem de takvimlerini bir gn ileri alrlar.
rnek
270o rotasna gitmekte olan gemi, 12 ubat gn saat 14.00te 180o boylamn
gemitir. Bu geie bal olarak ne zaman, hangi ilem yaplacaktr?
13 ubat saat 01.00de saat, bir saat geri alnarak 00.00 ve takvim bir gn ileri alnarak
14 ubat yaplacaktr.

26

Douya doru gidenler

Douya doru gidenlerse her saat diliminden geite saatlerini bir saat ileri alrlar.
180o boylamnn geiindeyse hem saatlerini bir saat ileri hem de takvimlerini bir gn geri
alrlar.
rnek
0900 rotasna girmekte olan gemi, 12 ubat gn saat 14.00te 180o boylamn
gemitir. Bu geie bal olarak ne zaman, hangi ilem yaplmaldr?
12 ubat saat 23.00te saatler bir saat ileri alnarak 00.00 ve bir gn geri alnacandan
takvim 12 ubatta braklacaktr.

lkeler iinde bulunduklar saat dilimini resm saat olarak belirler ve onu
kullanr ancak baz lkelerin topraklarnn bir ksm bir dilimde, dier ksm dier
dilimde olabilir. Bu durumda lkeler bu saat dilimlerinden birini resm saat dilimi
olarak kabul eder. Hatta baz lke topraklarndan birden fazla saat dilimi
gemektedir. Bu durumda o lkeler, topraklarn blerek birden fazla resm saat
uygulamasna gider. rnein, Amerika Birleik Devletleri nde ayn anda 4, Rusya 8
saat dilimi resm olarak uygulanr. Baz lkelerde dierleri gibi tam saat dilimi
yerine buuklu saat dilimi dahi kullanabilir. rnekle Hindistan -5 u resm saat
olarak belirlemitir. Bu durumda dnyadaki birok lkede saat ba vururken
Hindistanda saat, buuu vurur. Tm dnya lkelerinin uygulad resm saatler
Standart Dnya Saatleri Haritasndan, Avrupa lkelerinin uygulad resm saatler de
Standart Avrupa Saatleri Haritasndan bulunabilir.
3.5.1. Zaman ve Boylam
Ortalama gne dnya etrafndaki grnen devrini doudan batya doru 24 saatte
yaptna gre gne saatte 360olik boylam geiyor demektir. Bu nedenle boylamlar zaman
ynnden deerlendirilebilir.
Boylam yaynn zamana evrilmesi:

360olik yay
15olik yay =
1olik yay =
15' lk yay =
1'likyay
=

= 24 saat
1 saat
4 dakika
1 dakika
4 saniye

27

UYGULAMA FAALYET
UYGULAMA FAALYET
Bir ticaret gemisine gidiniz ve gemi kaptanndan izin alarak. Seyir zabiti nezaretinde
ALRS Cilt 2 kitabn kullanarak aadaki ilemleri srasyla uygulaynz.

lem Basamaklar

neriler

GMT-ZT (LT) saatlerini aklaynz.


Zone blgelerini ve saat farklarn
aklaynz.
Tarih izgisini tarif ediniz.
Geminin bulunduu mevkiin zone
blgesini bulunuz.

Uygulamay videoya kaydedebilirsiniz.


Dnyadaki zaman blgelerini gsteren
haritann zaman deiimlerini iyice

Geminin bulunduu mevkiin ZT (LT)

kavramalsnz.

saatini bulunuz.
Zone geilerinde saat ayarn yapnz.
Tarih izgisi geilerinde tarih ayarn
yapnz.

28

LME VE DEERLENDRME
LME VE DEERLENDRME
Aada verilen sorulardaki doru kk iaretleyiniz.
1-

Aadakilerden hangisi yerel ortalama saati tanmlamaktadr?


A) Bir boylam zerindeki tm noktalarn ortak saati, yerel ortalama saattir.
B) Resm olarak kabul edilen saattir. Yerel saat (Local Time) olarak da
kullanlmaktadr.
C) 15olik saat dilimi iindeki ortak saat, blgesel saattir.
D) Sistemin referans noktas olarak kabul edilen Greenwichteki saattir.
E) Sonradan ortaya kan bir kavram olarak GMTin aynsdr.

2-

Aadakilerden hangisi Yerel saati tanmlamaktadr?


A) Bir boylam zerindeki tm noktalarn ortak saati, yerel ortalama saattir.
B) Resm olarak kabul edilen saattir.
C) 150lik saat dilimi iindeki ortak saat, blgesel saattir.
D) Sistemin referans noktas olarak kabul edilen Greenwichteki saattir.
E) Sonradan ortaya kan bir kavram olarak GMTin aynsdr.

3-

Aadakilerden hangisi blgesel saati tanmlamaktadr?


A) Bir boylam zerindeki tm noktalarn ortak saati, yerel ortalama saattir.
B) Resm olarak kabul edilen saattir.
C) 15olik saat dilimi iindeki ortak saat, blgesel saattir.
D) Sistemin referans noktas olarak kabul edilen Greenwichteki saattir.
E) Sonradan ortaya kan bir kavram olarak GMTin aynsdr.

4-

Aadakilerden hangisi Greenwich ortalama saati tanmlamaktadr?


A) Bir boylam zerindeki tm noktalarn ortak saati, yerel ortalama saattir.
B) Resm olarak kabul edilen saattir.
C) 15olik saat dilimi iindeki ortak saat, blgesel saattir.
D) Sistemin referans noktas olarak kabul edilen Greenwichteki saattir.
E) Sonradan ortaya kan bir kavram olarak GMTin aynsdr.

5-

Aadakilerden hangisi blgesel saati tanmlamaktadr?


A) Bir boylam zerindeki tm noktalarn ortak saati, yerel ortalama saattir.
B) Resm olarak kabul edilen saattir.
C) 15olik saat dilimi iindeki ortak saat, blgesel saattir.
D) Sistemin referans noktas olarak kabul edilen Greenwichteki saattir.
E) Sonradan ortaya kan bir kavram olarak GMTin aynsdr.

6-

Seyirde kullanlan zaman kavramyla ilgili verilen cmlelerin hangisi dorudur?


A) ki eit gne zaman vardr.
B) Zahiri zaman (Apperent time) da gne zaman eidindendir.
C) Zahiri zaman dzgn bir zaman birimi olarak kullanlmaktadr.
D) Ortalama gne zaman (Mean time) da gne zaman eidindendir.
E) Herhangi bir andaki zahiri zamanla ortalama zaman arasndaki farka, zaman
denklemi denir.

29

DEERLENDRME
Cevaplarnz cevap anahtaryla karlatrnz. Yanl cevap verdiiniz ya da cevap
verirken tereddt ettiiniz sorularla ilgili konular faaliyete geri dnerek tekrarlaynz.
Cevaplarnzn tm doru ise bir sonraki renme faaliyetine geiniz.

30

RENME FAALYET 4
RENME FAALYET-4
RENME KAZANIMI
Bu uygulama faaliyetiyle seyir srasnda kullanacanz yayn ve haritalar belirleyip
eksiklerini tamamlayabileceksiniz. Geminizi denizde bir limandan bir baka limana
gtrebilmek iin gereken en ksa ve gvenli rotay izebileceksiniz. Seyir ncesi gvenlik
bilgilerini temin edebilecek ve gemi rotasnn teferruatlarn bir cetvel zerinde
kartabileceksiniz.

ARATIRMA
Bir geminin kaptanna giderek almalarnz hakknda bilgi veriniz. Ondan izin
alarak;

Gemi gverte jurnalinde normal kaytlarn nasl yapldn inceleyiniz.


Gverte jurnalinde talim ve eitim kaytlarnn nasl ilendiini inceleyiniz.
Ya kayt ve p kayt defterlerinin nasl doldurulduunu inceleyiniz.

4. JURNAL
Geminin gnlk olaylarnn kaydedildii resmi kayt defteridir. Bir liman iinde
yolculuk eden kk gemiler haricinde tm gemilerde tutulmas kaptann kamu hukuku
asndan kanunla belirlenmi grevlerinden biridir. Dorudan kaptan tarafndan veya onun
grevlendirdii vardiya zabitlerince tutulur ancak gemide tutulan tek kayt defteri bu
deildir. Makine kontrolde, telsizde vs. dzenli kaytlar tutulmakta ve bunlarda jurnal olarak
adlandrlmaktadr. Bu nedenle bir karkla sebep olmamak iin gemide kaptann tuttuu
bu jurnale Gverte Jurnali denir. Jurnal, gemi kaptan veya onun adna vardiya zabiti
tarafndan doldurulur ve imzalanr. 1.zabit jurnalin usulne gre doldurulduunu kontrol
eder ve imzalar.
Kaptan 1.zabit tarafndan kontrol edilerek imzalanm sayfay imzalar.

Resim 4.1:Gverte Jurnali

31

4.1. Gemi Jurnalinin Hukuki Zemini


Gemi jurnali mahkemelerde resmi evrak niteliindedir.1.derecede kaynaktr.
Yeni Trk Ticaret Kanununda gemi jurnali tutma ykmll madde 1096
da, 3 konu bal u ekilde dzenlenmitir:

Her gemide gemi jurnali denilen bir defter tutulur. Bu deftere her yolculukta
eya veya safrann yklenmeye balanmas anndan itibaren geecek belli bal
olaylar yazlr.
Gemi jurnali, kaptann gzetimi altnda, ikinci kaptan tarafndan ve onun
mazereti hlinde bizzat kaptan veya kaptann gzetimi altnda olmak artyla
ehil bir gemi adam tarafndan tutulur.
(3) Bir liman iinde yolculuk yapan kk gemilerde jurnal tutmak
ykmll yoktur.

Resim 4.2:Gverte Jurnalinin Sayfalar

4.2. GEM JURNALNDEK BLGLER


Gemi jurnaline gn gnne unlar yazlr:

1. Hava, rzgrn hli.


2. Geminin takip ettii rota ve katettii mesafeler
3. Geminin seyirde mevkileri
4. Sintinelerdeki su ykseklii

Bundan baka unlar da jurnale yazlr:

1. skandil edilen su derinlii


2. Klavuz alnmas ve klavuzun gemiye girdii ve ayrld saatler

32

3. Gemi adamlar arasndaki deiiklikler


4. Gemi meclisince verilen kararlar
5. Gemi veya yknn urad btn kazalar ve bunlarn tafsilat, gemide
ilenen sular ve verilen disiplin cezalaryla gemideki doum, lm vakalar
dahi jurnale yazlr. Nfus Sicil Kanununun hkmleri mahfuzdur. Mani
olmadka her gn kayt yaplr. Gemi jurnali kaptan ve ikinci kaptan
tarafndan imzalanr.

4.2.1. JURNALN METEOROLOJK GZLEM BLM


4.2.1.1. RZGR
Rzgr yn blm aadaki gibi doldurulur. Merkeze doru esen rzgrn derece
cinsinden deeridir.
349-011
arasnda
N
012-034
arasnda
NNE
035-057
arasnda
NE
058-079
arasnda
ENE
080-102
arasnda
E
103-124
arasnda
ESE
125-147
arasnda
SE
148-169
arasnda
SSE
170-192
arasnda
S
193-214
arasnda
SSW
215-237
arasnda
SW
238-259
arasnda
WSW
260-282
arasnda
W
283-304
arasnda
WNW
305-317
arasnda
NW
318-349
arasnda
NNW
Rzgr kuvveti ve deniz hli ksm Beaufort Rzgr skalas tablosuna gre doldurulur.
Tablo aadaki gibidir.

Adlandrma
Sakin
Hafif Rzgr
Latif Rzgr
Mutedil Rzgr
Frka Rzgr
Kuvvetli Rzgr

Karadaki Durum
Dumanlar dikine ykselir.
Dumanlar meyilli ykselir.
Rzgr yzde hissedilir, yapraklar sallanr
ve hldar.
Yapraklar ve bayraklar devaml sallanr. Su
yzeylerinde krklk olur.
Yaprakl kk dallar sallanr. Bayraklar
dz durur. Durgun sularda dalgalar. Rzgr
yryen insanlar rahatsz eder.
Byk dallar sallanr.Telgraf telleri ve

33

saaklar ses verir. Sularda kpkl dalgalar


belirir. emsiyeler g kullanlr.
Btn aalar sallanr. Rzgra kar
glkle yrnr.
Aalarn ince dallar krlr. Rzgra kar
yrmek imknszlar.
Baz binalarda hasar olur. Baca kapaklar
sklr, kiremitler uar.
Aalar kklerinden sker, binalarda
byk hasar oluur.
Yapt hasar ok genitir. Karada pek
rastlanmaz. Ardndan bereketli yamurlar
getirir.
Byk ve mthi tahribat yapar. Daha ok
ekvatoral blgelerde rastlanr.

Mutedil Frtna
Frtna
Kuvvetli Frtna
Byk Frtna
Bora
Kasrga

ekil 4.1:Beaufort Rzgr skalas

4.2.1. 2.Havann Hli


Gk ksm aadaki gibi doldurulur:
b blue sky
bc sky partly clouded
c cloudy
o overcast sky
d drizzle
e wet air
f fog
h hall
g gale
l lightning
m mist
p passing showers
q squally weather
r rain
ra sleet (rain&snow)
s snow
t thunder
v pure air
u dew
w hoar frost

mavigk (0-2/8 i bulutlarlakapl)


ksmenbulutlu (3-5/8 i bulutlarlakapl)
bulutlugk (6-8/8 i bulutlarlakapl)
Tamamyla bulutlarla kapal
isenti
rutubetli, yaszhava
sis
frtnayayaknrzgr
dolu
imek
dumanl
geicisanak
bora
yamur
sulusepken
kar
Gkgrlemesi
berrakhava (olaanstgr)
i
Kra

34

Gr ksm aadaki gibi doldurulur:


50 metrede kimaddeler grlemiyor
200 metredeki maddeler grlemiyor
1000 metredeki maddeler grlemiyor
2000 metredeki maddeler grlemiyor
4000 metredeki maddeler grlemiyor
7000 metredeki maddeler grlemiyor
12000 metredeki maddeler grlemiyor
20000 metredeki maddeler grlemiyor
20000 metreden uzaktaki maddeler
grlebiliyor

0 Kesif sis
1 Kaln sis
2 Sis
3 Ntr sis
4 Dumansz/hafif dumanl
5 Zayf grme
6 Ntrgrme
7 yi grme
8 ok iyigrme
4.2.1.3. Basn

Basn ksm aadaki gibi doldurulur:


Kpr stnde bulunan barometreden milibar karl okunan deerdir. Referans
deer 1013,25 mbdir.
4.2.1.4. Scaklk Derecesi
Scaklk ksm Islak ve kuru termometrelerden (psikrometre) okunan deerler
kaydedilir.

4.2.3. Jurnalin Rota Bacaklar Blm


Bu blmde aadaki ekilde grld gibi rotaya ait bilgiler bulunur.

ekil 4.2:Jurnal bilgisi

4.2.2. Jurnalin Olaylar Blm


Kaytlar solmaz, siyah mrekkepli kalem kullanlarak, byk harfle, okunakl ve
anlalr ifade ile yazlr.

35

Manevra, trafik ayrml sahalardan gei, vb. dar saat aralna kayt edilir, unsurlarn
fazlal ve abukluk nedeni ile dzgn kayt tutulmasnn zor olduu durumlarda msvedde
jurnal tutulur. Her kayt sayfasnn stnde kaydn tutulduu gnn tarihinin altnda, kayd
tutan veya tutanlarn isim ve imzalar bulunur ve ilk msait zamanda msvedde jurnal
kaytlar ana jurnale geirilir.
Her gece saat 24.00tevardiyasn teslim alan 2.zabit jurnalin yeni bir sayfasn aar ve
balk bilgisini girer. Her gece 04.00te de vardiyasn teslim alan 1.zabit, bir gn nceye ait
sayfann tamamn ve o gne ait sayfann da balk bilgisini kontrol eder, eksik varsa
tamamlanmasn salar ve nceki gne ait jurnal sayfasn imzalar.
Jurnale dlen kaytlar hibir ekilde silinemez, deitirilemez, kesilip kartlamaz.
Gerekiyorsa dzeltme alttaki yaz okunabilir ekilde hatal ksmn tek izgi ile zerinin
izilmesi ve dorusunun yaznn st tarafna yazlarak dzeltmeyi yapann imzalanmas
eklinde olabilir.

4.3. Ya Kayt
Ya Kayt Defteri, geminin MARPOL Ek-1'e tam uygunluunu ve herhangi bir
kirlilie neden olmadn kantlayan ok nemli kayt defterdir.
Bu kayt, defter gemi bamhendisi tarafndan doldurulur ve her kaydn alt,
bamhendis tarafndan imzalanr. Her sayfann altda gemi kaptannca imzalanp gemi
mhryle mhrlenir. Bu defterde yaplan yanl ve uygunsuz kaytlarda bamhendis ile
gemi kaptannn cezai sorumluluu bulunmaktadr. evre kirlilii ile ilgili sularda, geminin
tutuklanmasnn yannda irketlere ykl cezalar ve gemi kaptan ile bamhendise hapis
cezas verilmektedir.

Resim 4.2:Ya Kayt Defteri

Bu deftere alnan yaktlar, tanklar arasnda yakt transferleri, yakt harcamalar, dar verilen
sintine ve slalar, incinatrde yaklan sla miktarlar yazlmaldr.

36

4.4. p Kayt Defteri


Yeni p atma kurallar 1 Ocak 2013 tarihinde yrrle girmitir. Bu kural
MARPOL 73/78 Rev. EK V olarak 1 Temmuz 2012 tarihinde IMO tarafndan kabul
edilmitir. Gemi sahipleri ve iletmeler aadaki dzenlemeleri yapmtr.
Bu defter gemilerde gemi 1. zabiti tarafndan tutulur. Bu deftere oluan ve limanlarda
verilen p miktarlar ve insineratrde yaklan p miktarlar yazlr. p verildiinde
alnacak makbuzlar saklanmaldr. p kayt defteri( GARBAGE RECORD BOOK)ngilizce olarak yazlacaktr. Bu defter IMO MEPC.201(62) talimatlarna uygun
hazrlanmtr.
Denize p Atmayn posteri (POSTER DON'T THROW GARBAGE
OVERBOARD ) 200X300MM - Sabit ve yzen platformlarda 12m ve st gemilerde p
boaltma kurallarn belirtmek iin mrettebat ve yolcularn grebilecei yerlere aslmaldr.
EK V ynetmelii kapsamndadr.

Resim 4.3: p Kayt Defteri

p Ynetim Plan Posteri(POSTER GARBAGE DISPOSAL PLAN):


300X400MM-Denizde veya karada yeniden kullanm geri kazanm ve bertaraf
iin gemi mrettebat tarafndan takip edilmesi gereken prosedrler MARPOL
EK V uygulamas ve MEPC.219(63) referansna uygundur.

37

Resim 4.4: p Atm Posteri

p ynetim kitab ve kayt defteri(GARBAGE MANAGEMENT PLAN


AND RECORD BOOK-): ISM iin gerekli olan planlama kitabdr.
Dzenlemeye uygun ekilde gemiye ve irkete zg hazrlanr.

Resim 4.5: p Atmayn Posteri

38

p bidonlar: Gemilerde pler p istasyonlarndaki bidonlarda biriktirilir.


Bu bidonlar4 ayr renktedir: Mavi renk, yiyecekler; yeil renk, yal bezler;
krmz renk, dierleri ve siyah renk, plastikler iindir.

Resim 4.6: p Atmayn Posteri

4.5. ISM Formlar


Her vardiya sonunda, vardiya zabiti, vardiya sresine ait jurnal kaytlarn tamamlar ve
imzalayarak grevini teslim eder. Bu ISM gereidir. Seyirle ilgili ISM formlarnn tamam
doldurulur ve ISM evraklar arasnda saklanr.

39

UYGULAMA FAALYET
UYGULAMA FAALYET
Bir ticaret gemisine gidiniz. Gemi jurnalinin doldurulmas ile ilgili neler yapldnn
videosunu ekiniz ve arkadalarnzla bu videoyu paylanz.

lem Basamaklar

neriler

Gemi jurnalinin hukuki zeminini


aklaynz.
Gemi jurnalindeki bilgileri sralaynz.
ISM formlarn tarif ediniz.
Ya Kayt, p Kayt defteri, Kargo

Gemi jurnalinin doldurulmasn video ve

Gear kitab kaynaklarn aklaynz.


Kaptan Emirleri Defterini tarif ediniz.

grsellerle gerekletiriniz.
ISM formlarnn doldurulmasn video ve

Jurnalin meteorolojik gzlem


blmlerini doldurunuz.

grsellerle gerekletiriniz.
Gemilerdeki dier jurnal ve kayt

Jurnalin rota bacaklar blmn

defterlerinin doldurulmasn video ve


grsellerle gerekletiriniz.

doldurunuz.
Jurnalin olaylar blmn doldurunuz.
Drilleri (tatbikatlar) jurnale yaznz.
Compassobservation doldurunuz.
ISM formlarn doldurunuz.

40

LME VE DEERLENDRME
LME VE DEERLENDRME
Aada verilen sorulardaki doru kk iaretleyiniz?
1-

Gemi jurnaline gn gnne aadakilerden hangisi yazlmaz?


A) Geminin seyirdeki waypoint mevkileri
B) Klavuz alnmas ve klavuzun gemiye girdii ve ayrld saatler
C) Gemi adamlar arasndaki yaanan durumlar
D) Gemi meclisince verilen kararlar
E) Gemi veya yknn urad btn kazalar ve bunlarn tafsilat, gemide ilenen
sular ve verilen disiplin cezalaryla, gemideki doum, lm vakalar dahi jurnale
yazlr.

2-

Gemi jurnaline gn gnne aadakilerden hangisi yazlmaz?


A) Hava, rzgrn hali
B) Geminin takip ettii rota ve katettii mesafeler
C) Klavuz alnma mevkii
D) Sintinelerdeki su ykseklii
E) skandil edilen su derinlii

3.

Aada verilen klardan hangisi Gemi Jurnalinin Hukuki Zemini ile ilgili
deildir?
A. Her gemide gemi jurnali denilen bir defter tutulur.
B. Gemide 3. kaptann tuttuu ve imzalad jurnale Gverte Jurnali denir.
C. Bir liman iinde yolculuk yapan kk gemilerde jurnal tutmak ykmll
yoktur.
D. Gemi jurnali, kaptann gzetimi altnda, ikinci kaptan tarafndan ve onun mazereti
hlinde bizzat kaptan veya kaptann gzetimi altnda olmak artyla ehil bir gemi
adam tarafndan tutulur.
E. Bu deftere her yolculukta eya veya safrann yklenmeye balanmas anndan
itibaren geecek belli bal olaylar yazlr.

4.

Jurnalin olaylar blmne yazlan hangi bilgi yanltr?


A) Kaytlar solmaz, siyah mrekkepli kalem kullanlarak, byk harfle, okunakl ve
anlalr ifade ile yazlr.
B) Manevra, trafik ayrml sahalardan gei, vb. dar saat aralna kayt edilir,
unsurlarn fazlal ve abukluk nedeni ile dzgn kayt tutulmasnn zor olduu
durumlarda msvedde jurnal tutulur.
C) Her kayt sayfasnn stnde kaytn tutulduu gnn tarihi altnda kayd tutan veya
tutanlarn isim ve imzalar bulunur ve ilk msait zamanda msvedde jurnal
kaytlar ana jurnale geirilir.
D) Her gece saat 24.00te vardiyasn teslim alan 2.zabit jurnalin yeni bir sayfasn
aar ve balk bilgisini girer.
E) Her gece 08.00de vardiyay teslim alan 1.zabit, bir gn nceki ait sayfann
tamamn ve o gne ait sayfann da balk bilgisini kontrol eder, eksik varsa
tamamlanmasn salar ve nceki gne ait jurnal sayfasn imzalar.

41

5.

Aadakilerdenhangisiyakaytdefterinindoldurulmasndayaplanhatalardandeildir?
A) Yanl girdilerinin zerinin karalanmas, zerine tekrar yazlarak dzeltilmesi
B) OWS (oily water seperator) bakm-tutum ve filtre deiiminin ya kayt defterine
kaydedilmemesi
C) OWS (oily water seperator) ve OCM (oil content meter) nin iletme testlerinin
doru kaydedilmemesi
D) Kaytlarda gerekli kod kullanmnn yaplmas
E) Ya kayt defterinde belirtilen isim ve tank kapasitelerinin IOPP ekindeki verilerle
tutarsz olmas

6-

Aadakilerden hangisi ya kayt defterinin doldurulmasnda yaplan hatalardan


deildir?
A) Buharlama ile kaybolan sla miktarnn kaydedilmemesi
B) Sintine suyu transferlerinin yanl kaydedilmesi
C) Gemide mevcut sla miktar kaytlarnn haftalk yazlmamas
D) Yemek ya, yalama ya vb. atmnn ya kayt defterine ilenmemesi
E) Taan tanklarn ieriinin transfer kaytlarnn olmas.

DEERLENDRME
Cevaplarnz cevap anahtaryla karlatrnz. Yanl cevap verdiiniz ya da cevap
verirken tereddt ettiiniz sorularla ilgili konular faaliyete geri dnerek tekrarlaynz.
Cevaplarnzn tm doru ise Modl Deerlendirmeye geiniz.

42

MODL DEERLENDRME
MODL DEERLENDRME
UYGULAMALI TEST
Okulunuzdaki seyir laboratuvarndaki harita ve dier ara gerelerle birlikte kpr
st simlatrnde, GPS cihazn kullanarak sefer plan oluturunuz.

KONTROL LSTES
Bu faaliyet kapsamnda aada listelenen davranlardan kazandnz becerileri Evet,
kazanamadnz becerileri Hayr kutucuuna (X) iareti koyarak kendinizi deerlendiriniz.

Deerlendirme ltleri

2.

Harita kataloundan sefer talimatnda bildirilen limanlar arasnda


kullanacanz haritalar belirlediniz mi?
Haritalarn gncel olduunu ve dzeltmelerinin son haftaki
Denizcilere lanlara yapldn kontrol ediniz ve gncellemeleri
yaptnz m?

3.

Haritalar kullanm sralarna gre dzenlediniz mi?

4.

Kalk limanndan balayarak haritalar zerindeki waypointleri


genel haritalardan balayarak belirlediniz mi?

5.

Waypointleri birletirerek rota bacaklarn birletiriniz mi?

6.

Waypointlerin enlem ve boylamn belirlediniz mi?

7.

Waypointleri sfrdan balayarak enlem ve boylamn yazdnz m?

8.

Tm waypointleri srasyla GPS navigator cihazna girdiniz mi?

9.

Tek tek waypointler arasnda route yaparak iki waypoint arasndaki


rota ve mesafeyi buldunuz mu?

10.

Rota bacaklarnn arasna rota ve mesafe deerlerini yazdnz m?

11.

Toplam mesafeyi hesapladnz m?

12.

Tm waypoint mevkilerini, bunlarn rotalarn, mesafelerini irketin


Sefer Plan Formuna yazdnz m?

1.

Evet Hayr

DEERLENDRME
Deerlendirme sonunda Hayr eklindeki cevaplarnz bir daha gzden geiriniz.
Kendinizi yeterli grmyorsanz renme faaliyetini tekrar ediniz. Btn cevaplarnz
Evet ise bir sonraki modle gemek iin retmeninize bavurunuz.

43

CEVAP ANAHTARLARI
CEVAP ANAHTARLARI
RENME FAALYET 1N CEVAP ANAHTARI
1
2
3
4
5
6
7
8

D
A
C
A
C
D
D
B

RENME FAALYET 2NN CEVAP ANAHTARI


1
2
3
4
5
6

D
C
C
E
D
D

RENME FAALYET 3N CEVAP ANAHTARI


1
2
3
4
5
6

A
B
C
D
C
C

RENME FAALYET 4N CEVAP ANAHTARI


1
2
3
4
5
6

C
C
B
E
D
E

44

KAYNAKA
KAYNAKA

Erturul M:Ufuk, Akademi yaynlar, stanbul, 2014.

http://www.megep.meb.gov.tr

Semboller ve Ksaltmalar Kitab, Seyir Hidrografi ve Oinografi yay., stanbul,


2008.

irket ISM Formlar

Yaz Fethi, Seyir 2,Akademi yaynclk, stanbul, 2000.

Yaz Fethi, Seyir1, Akademi yaynclk, stanbul, 1998.

45

You might also like