You are on page 1of 2

Espaa non foi allea ao xito fulminante da narrativa de Conan Doyle.

En casteln, as
mis tempers traducins dos relatos de Holmes non ofrecen data. A primeira especfica
con ano de edicin Estudio en Rojo, de 1906, para logo continuar en 1907 e 1908 a
edicin continuada da obra Conan Doyle, pero tamn das falsificacins alems que xa
apareceron en vida do autor, atribudas a este no noso pas baixo o ttulo Memorias
ntimas del rey de los detectives.
O xito espaol de Sherlock Holmes non se derivou s das traducins das novelas e
contos senn, coma no resto de Europa, de adaptacins teatrais en dbeda coas obras de
W. Gillette. Destacan Hazaas de Sherlock Holmes: Melodrama en seis actos (1900) de
Emilio Graells Soler e Enrique Casanovas, La captura de Raffles o el Triunfo de
Sherlock Holmes, estreada en 1908; Nadie ms fuerte que Sherlock Holmes,
continuacin da anterior (1909), ambas firmadas por Luis Mill y Guillermo X. Roura.
La aguja hueca (1912), de Heraclio Viteri e Enrique Grimau de Maura partiu das
parodias de M. Leblanc. Mis seria foi a adaptacin, quince anos despois de aparecer o
orixinal, que Enrique Solar e Gonzalo Trueba levaron a cabo con La tragedia de
Baskerville (1915), autores tamn vencellados a policial Biblioteca Hispania e outras
editoriais neses primeiros anos do sculo XX. Do xito xeral das series holmesianas da
cumplida conta a Condesa de Pardo Bazn nos seus artigos crticos de La Ilustracin
Espaola, vez que percibimos nela mesma a consideracin de Holmes como un
paradigma cultural completamente consolidado.
Con todo, algunhas das mis importantes parodias espaolas han caracterizarse por un
elemento pouco habitual: o humor e a autoparodia do xnero e do detective londinense.
Aqu destaca en particular a xigantesca figura de Enrique Jardiel Poncela, de quen en
2007 a editorial Rey Lear reeditou as suas Novsimas aventuras de Sherlock Holmes
(1928) e Los 38 asesinatos y medio del Castillo de Hull (1936). Se Jardiel acada cotas
mximas dun absurdo surrealismo, o seguinte autor coecido que merece a pena
destacar neste eido ha ser lvaro Cunqueiro, quen na revista Destino publica El crimen
del palomo buchn nunha data relativamente tarda, 1971. De xeito similar hai que
considerar a incursin holmesiana de Torrente Ballester en Fragmentos de Apocalipsis
(1977).
Tampouco con anterioridade hai moitas mis achegas dentro da literatura castel. Ser a
partir dos anos noventa do XX cando se dea un revival que acada, coma en Gran
Bretaa, o punto mximo na ltima decena de anos, froito en particular de coleccins
coma Los archivos de Baker Street, da Editorial Valdemar, novas traducins, como as
realizadas tamn por Valdemar, Ctedra (2003), e da man de Esther Tusquets, Estudio

en escarlata, El signo de los cuatro, Aventuras de Sherlock Holmes, El perro de los


Baskerville. (Erre que Erre, 2004). Con eles convivirn xa pastiches varios coma os
escritos por Rafael Marn, quen ten dado ao prelo obras coma Elemental, querido
Chaplin, (2005). Destaca aqu o prolfico escritor asturiano Rodolfo Martnez, autor de
La sabidura de los muertos (1996, reed. 2004), quiz a sa mellor novela, seguida por
Desde la tierra ms all del bosque (1996), Sherlock Holmes y las huellas del
poeta (2005), Sherlock Holmes y la boca del Infierno (2007) e Sherlock Holmes y el
heredero de nadie (2008).
Mis inclasificables son outros pastiches coma os de Alberto Lpez Aroca, que pronto
publicou Medio kilo y una pipa ( 2002), para en 2011 dar ao prelo Sherlock Holmes y
los zombis de Camford, e continuar baixo a Academia de Mitologa Creativa Jules
Verne de Albacete editando pastiches propios coma Charlie Marlow y la rata gigante
de Sumatra (2012) e Sherlock Holmes: El Gang de los Monstruos (baixo o seudnimo
de Vince Harley, 2013), e tamn antoloxas de ensaios e relatos coma a fundamental e
recentsima Sherlock Holmes en Espaa (2014), ltima entrega doutros ttulos coma
Cuaderno de bitcora del Matilda Briggs (2006) Sherlock Holmes y lo Outr (2007)
Sherlock Holmes en Rancho Drcula ( 2013).
Moito mis respetuosas co canon son as obras do logros Javier Casis, Holmes &
Watson 1903-1904 (2011), Los cuadernos secretos de Sherlock Holmes (2013), e a
recentsima Regreso a Baskerville Hall, Premio Ateneo Riojano 2015. Menos interese
teen os intentos de humor chusco de Felipe Santa-Cruz con El vagabundo que se crea
Sherlock Holmes (CreateSpace, 2013) e La celada de Moriarty (CreateSpace, 2014).
A pregunta final onde queda a fronteira entre narrativa e literatura, sobre todo nun
personaxe tan vencellado mitoloxa popular. Pero hai literatura. Vermolo na vindeira
e ltima entrega.

You might also like