(BIL 568) 13 - 19 Februari 2006

Cahaya dan Bunyi

CAHAYA
1.
2.
3.

Cahaya ialah sejenis bentuk tenaga. Ia dapat dikesan oleh

mata.
Matahari ialah punca tenaga cahaya yang utama. Selain itu,
bahan yang terbakar juga menghasilkan cahaya.
Sifat-sifat cahaya.
i. Cahaya bergerak lurus.
Cahaya lilin bergerak secara
lurus melalui salur getah
yang lurus untuk sampai
ke matanya.

Apabila tala bunyi diketuk lalu didekatkan ke telinga kita,

akan kedengaran bunyi dengungan. Apabila diketuk semula lalu
dicecahkan ke permukaan air, terhasillah percikan. Ini membuktikan
bahawa bunyi terhasil daripada getaran.
5. Bunyi boleh bergerak melalui pepejal, cecair dan gas.
6. Bunyi juga boleh dipantulkan.
7. Bunyi yang terlalu kuat pula mendatangkan suasana bising dan
boleh menyebabkan pencemaran bunyi.

Latihan Minggu Ini

1

ii. Cahaya boleh dipantulkan.

Apakah kesimpulan yang diuji dalam penyiasatan di atas?

A Air berubah warna
B Sudu kelihatan bengkok
C Berlaku pembiasan cahaya
D Air kopi adalah bahan legap

iii. Cahaya boleh dibiaskan.

Cahaya daripada pensel yang
sampai mata kita telah dibiaskan
semasa ia bergerak dari air
ke udara. Oleh itu bahagian
pensel di dalam air itu kelihatan
`lebih dekat dengan kita
berbanding bahagian lain.

iv. Cahaya boleh diserakkan.

Cahaya Matahari diserakkan
kepada 7 warna pelangi

4. Cahaya boleh menembusi bahan tertentu.

SAINSBAHAGIAN
BAHAGIANAA
SAINS
Oleh
OlehMMKhalimi
KhalimiDalhan
Dalhan

Apakah yang dimaksudkan dengan bahan lut sinar?

A Bahan yang boleh membiaskan cahaya
B Bahan yang boleh ditembusi cahaya sepenuhnya
C Bahan yang tidak boleh ditembusi langsung oleh cahaya
D Bahan yang membenarkan sedikit sahaja cahaya melaluinya

Antara berikut, alat muzik yang manakah dimainkan secara

menggesek.
A
C

B
7

Gambar menunjukkan sebatang sudu di dalam gelas berisi air

kopi.

Cermin muka membolehkan

kita melihat muka kita sendiri
dengan jelas. Cermin
memantulkan semula cahaya
yang terkena kepadanya.

Gambar menunjukkan sejenis haiwan.

Getaran pada bahagian manakah menyebabkan bunyi terhasil

pada haiwan tersebut?
A Kaki
C Belalai
B Sayap
D Sesungut
8

Gambar menunjukkan seutas tali getah yang diikat pada sebuah kotak.
Apabila tali dipetik, tiada bunyi dihasilkan. Berikan inferens
anda.
A Tali getah terlalu kendur
B Tali dipetik terlalu perlahan
C Bunyi telah diserap oleh kotak
D Tali getah merupakan bahan kenyal dan serap bunyi

Rajah menunjukkan satu penyiasatan oleh sekumpulan murid

tahun lima.
x

Gambar menunjukkan empat bekas berisi air.

Y
Bahan lut sinar

Bahan lut cahaya

Bahan legap

Bahan yang membenarkan cahaya

menembusinya dengan sempurna.

Bahan lut
cahaya

Bahan yang membenarkan sebahagian

cahaya menembusinya.

Bahan
legap

Bahan yang tidak membenarkan cahaya

menembusinya langsung.

5. Pembentukan bayang-bayang
Apabila cahaya tidak menembusi bahan legap, maka bayangbayang akan terbentuk. Saiz bayang-bayang bergantung kepada:
- jarak sumber cahaya daripada objek
- jarak skrin daripada objek

Apabila diketuk, apakah urutan kelangsingan bunyi bermula

dengan yang paling rendah?
A Q R S P
C SPQR
B R QPS
D PQRS

Bahan lut sinar, lut cahaya dan legap

Bahan lut
sinar

Antara berikut, yang manakah merupakan susunan warna

spektrum cahaya yang kelihatan dari X ke Y?
A Merah, Jingga, Kuning, Hijau, Biru, Indigo, Ungu
B Ungu, Indigo, Biru, Hijau, Kuning, Jingga, Merah
C Kuning, Biru, Ungu, Merah, Jingga, Hijau, Indigo
D Merah, Jingga, Hijau, Kuning, Biru, Indigo, Ungu

Antara berikut, yang manakah adalah sifat cahaya?

I Cahaya bergerak lurus
II Cahaya boleh dibiaskan
III Cahaya boleh dipantulkan
IV Cahaya boleh menembusi sebarang objek
A I dan III sahaja
C I, II dan III sahaja
B II dan IV sahaja
D I, II, III dan IV
Rajah menunjukkan sumber cahaya yang diarahkan kepada
suatu objek.

10

Apakah prinsip cahaya yang digunakan dalam penggunaan

alat di bawah?
A Pantulan cahaya
B Pembiasan cahaya
C Penyerakan cahaya
D Penyulingan cahaya

11

Rajah menunjukkan dua objek legap yang disinarkan oleh

lampu suluh.

BUNYI
1. Bunyi ialah satu bentuk tenaga dan dihasilkan oleh getaran.
2. Getaran adalah pergerakan ulang-alik yang cepat.
3. Apabila sesuatu benda bergetar, udara di sekitarnya juga
bergetar.
4. Ia boleh terhasil apabila kita meniup, menggoncang, memetik,
memukul dan menggesek.
Tala bunyi
Air

Bongkah
besi
Tala bunyi

Objek dalam rajah di atas diperbuat daripada kayu. Antara

berikut, yang manakah merupakan bayang-bayang yang terbentuk pada skrin?
A
C
B

Antara berikut, bayang-bayang yang manakah akan kelihatan

pada skrin?
A
B
C
D

PELAJARAN MINGGU DEPAN: Pengawetan Makanan