RRJEDHA E PROCEDURES PENALE

1. Nocioni dhe objekti I te drejtes se procedures penale te

veqante
Procedura penale nuk mund te kuptohet drejte dhe plotesisht pa te
drejten e procedures penale te veqante e cila studion rrjedhen e
procedures penale ne nje ceshtje penale konkrete.
Objekt I se drejtes penale te veqante eshte rrjedha e procedures
penale, e drejta e procedures penale e veqante, ofron njohuri ne
format themelore te procedures penale dhe dallimet ndermjet tyre
siq jane : procedura e rregullt, per dhenien e urdherit ndeshkimor ,
shqiptimin e verejtjes gjyqesore , per proceduren per te mitur etj, e
drejta e procedures penale e veqant ofron njohuri edhe per
procedurat tjera jo penale qe jane te lidhur me proceduren penale
qofte kur jane KUSHT per zhvillimin e procedures penae siq jane
procedura e ekstradimit , ndihmes juridike, leter rreshtimit,
shpalljes etj, qofte kur jane PASOJE e procedures penale te
zhvilluar qe dmth vin ne shprehje gjate zhvillimit te procedures
penale siq jane: procedurat per marrjen e dobise pasurore, per
revokimin e denimit me kusht, per shlyerjen e denimit, per
kompensim demi per denim ose arrestim te pa arsye.
2. Rrjedha e procedures penale stadet e procedures penale
Procedura penale vihet ne levizje posa te paraqitet supozimi se
eshte kryer veper penale, qellimi I se ciles eshte konstatimi se a
eshte kryer vepra penale, kush eshte kryersi I saj dhe kryersit
pergjegjegjes ti shqiptohet sanksioni I merituar.
Per tu arritur qellimi perfundimtar ne procedure penale
ndermerren nje mori veprimesh te cilat zhvillohen gradualisht prej
nje instance ne instancen tjeter, ku procedura penale zhvillohet ne
disa stade, faza dhe etapa ku secila prej ketyre ka qellimin e vet qe

ndihmon ne realizimin e qellimit perfundimtar te procedures

penale. Edhe pse keto stade dhe faza dallojne ndermjet veti ato
nuk jane te izoluara ndaj njera tjetres por organikisht jane te
lidhura ne mes veti kshtu qe te gjitha e perbejne proceduren penale.
Procedura e jone penale, sipas rregullit perbehet prej tri stadeve:
1.Procedura paraprake(paragjyqesore) e cila perfshin fazen a)e
hetimit dhe b) te akuzimit te te pandehurit e cila perbehet nga
ngritja e aktakuzes dhe kontrollimit te aktakuzes.
2.Procedura penale kryesore e cila perbehet nga keto faza a)
pergatitja e shqyrtimit gjyqesore b) shqyrtimi gjyqesore c) marrja
dhe shpallja e aktgjykimit.
3. Procedura sipas mjetit juridik.
E drejta jone e procedures penale njeh 5 forma themelore te
procedures penale ne shkalle te pare :
1 Proceduren e rregullt e cila zhvillohet ne gjykaten themelore
2 Procedurat alternative te cilat zhvillohen ne departamentet
perkatese te gjykates themelore
3 Proceduren ndaj te miturve, e cila zhvillohet ne Departamentin
per te mitur te gjykates themelore perkatese.
4 Urdheri ndeshkimor dhe
5 Verejtja gjyqesore.
Keto forma te procedures penale dallohen ndermjet tyre sa I perket
rregullimit te tyre , ku procedura e rregullt konsiderohet si
procedure e plote e cila mund te kaloje neper te gjitha stadet e
procedures penale procedurat alternative jane me te shpejta dhe
nuk kalojne ne te gjitha stadet e procedures penale dhe si te tilla
paraqesin alternativa te zgjidhjes se ceshtjes penale.
Pra e cekum se procedura e rregullt mund te kalon ne te gjitha
stadet dhe fazat e procedures penale, ne parim kalon neper te gjitha
stadet dhe fazat e procedures penale mirepo gjate zhvillimit te saj
mund te mungoje ndonjeri prej tyre. Si pershembull procedura

penale mund te niset ne stadin e pare mirepo per shkak te

rrethanave po ne ate stad te behet edhe pushimi I procedures e kete
pushim te hetimit e ben prokurori I shteti kurdo qe eshte vertetuar
nga provat e mbledhura se: Nuk egziston dyshim I arsyeshem qe
personi konkret e ka kryer vepren penale, vepra e kryer nuk eshte
veper penale qe ndiqet sipas detyres zyrtare, ka kaluar afati I
parashkrimit, vepra penale eshte perfshire ne falje ose ne amnisti
ose egzistojne rrethana te tjera te cilat e perjashtojne ndjekjen.
Pastaj procedura penale mund te kaloje neper stadet dhe fazat
perkatese e te mungoje faza e procedures lidhur me mjetet juridike,
nese askush nga personat e autorizuar nuk paraqet ankese kunder
aktgjykimit. Gjithashtu procedura penale mund te zhvillohet ne dy
stade e te mungoje egzekutimi I sanksionit penal per arsye se eshte
dhene aktgjykimi lirues ose refuzues, ose eshte bere parashkrimi I
vepres penale ose falja apo amnistia kur kemi te bejme me
aktgjykim denues.
PROCEDURA PARAPENALE
1. Nocioni I procedures parapenale
Procedura ne te cilen behet zbulimi I vepres penale dhe kryersit te
saj quhet procedure parapenale.Procedura penale nuk eshte
procedure penale nga se ne kete procedure nuk krijohet mardhenia
penale procedurale dhe per kete arsye ne procedure penale nuk
kemi subjekt ne kuptimin procedural penal.
Se procedura parapenale nuk eshte procedure penale mund te
shihet edhe ne KPP ne 68 ne te cilin shprehimisht theksohet se
procedures penale mund ti paraprijne veprimet fillestare te policise
ose mbledhja e informatave sipas nenit 84.
Organet qe marrin pjese ne proceduren parapenale jane : Prokurori
I shtetit , policia dhe gjyqtari I procedures paraprake.

Pra procedura parapenale mund ti paraprije kallezimit penal por

mund edhe te pasoje pas paraqitjes se kallezimit penal dhe atehere
ndihmon ne plotesimin e tij.
Procedura parapenale ndihmon ne efikasitetin e procedures penale
sepse ne kete procedure ofrohen faktet dhe rrethanat ne baze te te
cilave do te ndriqohet ngjarja penale dhe do te vendoset nese ndaj
nje personi do te filloje procedura penale. Dhe po qe se te
mblidheshin provat vetem ne shqyrtimin gjyqesore, kjo do te
ndikonte negativisht ne efikasitetin e procedures penale.
Ndaj nje personi nuk mund te fillojne hetimet ose te paditet dhe te
gjykohet vetem ne baze te supozimit se eshte kryer veper penale.
Keshtu qe egzistojne shkalle te ndryshme te dyshimit : dyshimi I
thjesht, dyshimi me baze dhe dyshimi I bazuar perkatsisht dyshimi
I arsyeshem. Pra procedura penale mund te filloje vetem kur te
egziston dyshimi I arsyeshem.
Fillimi I procedures penale kunder nje personi ka per pasoje
kufizimin e disa te drejtave te tij. Keto kufizime vine ne shprehje
ne momente te ndryshme procedurale.Keshtu sipas nenit 17 te KPP
, ne rastet kur procedura penale zhvillohet per vepra penale per te
cilat parashihet denimi me shume se tre vjet burgim, keto pasoja
vine ne shprehje nga momenti kur gjyqtari I vetem gjykues ose
kryetari I trupit gjykues gjate kontrollimit te aktakuzes duke
vendosur lidhur me aktakuzen pranon aktakuzen perkatsisht nuk
merr aktvendim per te hedhe aktakuzen por procedon me tutje me
aktakuzen, e jo nga momenti I hyrjes ne fuqi te aktakuzes siq
theksohet gabimisht ne nenin 17 te KPP ngase dihet se KPP ne fuqi
nuk perdor shprehimisht termin hyrje ne fuqi te aktakuzes . Ky
term eshte bartur gabimisht nga Kodi I meparshem I cili ka
rregulluar kontrollimin e aktakuzes nepermjet seances per
konfirmimin e aktakuzes e cila nuk parashihet sipas KPP.

Gjithashtu me ligje te veqanta mund te caktohen pasoja te

ndryshme per fillimin e procedures penale si pershembull mos
leshimi I dokumenteve te udhetimit, mosdhenia e vizes , mos
zgjatja e afatit te dokumentit te udhetimit etj.
Procedura parapenale ne disa aspekte ka karakter procedural me
tendence te shkrirjes se saj ne proceduren paraprake.Keshtu sipas
dispozitave te nenit 261, deklarimi I te pandehurit dhene policise
ose prokurorit te shtetit gjate procedures parapenale mund te jete
prove e pranueshme per gjykaten dhe deklaratat e tilla mund te
perdoren per te kundershtuar deklaraten e te pandehurit ne gjyq ose
si prove e drejteperdrejte ne pajtim me nenin 262 te KPP.
Gjithashtu edhe policia gjate procedures parapenale ka te drejte te
marre ne pytje personat te cilet mund te jene deshmitare ose te
dyshuar te mundshem per vepra penale vetem gjate hetimit te
fshehte te autorizuar, gjithashtu policia ka te drejten e intervistimit
te personave qe mund te jene te dyshimt per kryerje te nje vepre
penale , por se pari duhet te informoje te dyshuarin per vepren
penale per te cilen dyshohet se e ka kryer dhe per te drejtat e tij qe
I takojne sipas nenit 125 te KPP.
Procedura parapenale perfundon pasi prokurori I shtetit te
shqyrtoje kallezimin penal dhe te vendos lidhur me te. Dhe ne fund
duhet theksuar se procedura parapenale e suksesshme eshte kusht
per zgjidhjen dhe ndriqimin me te shpejte te ceshtjes penale.