Professional Documents
Culture Documents
COACH
TWOJA
DROGA
DO PIKNEJ
I ZDROWEJ
SKRY
BOENA SPOOWICZ
SKIN
COACH
TWOJA
DROGA
DO PIKNEJ
I ZDROWEJ
SKRY
KRAKW 2017
K
obiety chc by naturalnie pikne, ale nikt nie dba o to, aby na-
uczy je, jak to osign.
Tak, wiedziaam o tym od wielu lat, kiedy przygldaam si ich
prbom pielgnacji. W oczach moich klientek i koleanek wi-
dziaam al za przemijajc modoci. Spotkaam te kobiety, ktre sigaj
po wszystkie dostpne rodki, eby poczu si lepiej w swojej skrze. Wielu
z nich pomogam, a teraz, dla ciebie, napisaam ksik o pielgnacji, ktrej
potrzebujesz ty i twoja skra.
Dedykuj j kobietom, yczc, aby ju nigdy nie musiay si martwi
swoim wygldem i mogy bez obaw wychodzi z domu bez makijau, kiedy
tylko zechc.
Mam nadziej, e ta ksika stanie si rwnie inspiracj dla kosmetolo-
gw i dla tych, ktrzy dopiero myl o swojej drodze zawodowej, bo wierz,
e skin coach bdzie zawodem przyszoci.
5
ODE MNIE
DLA CIEBIE
K i e d y r o z g l da m s i d o o ko a , widz, jak bardzo
przez ostatnie lata zmienia si wiadomo ludzi doty-
czca zdrowego stylu ycia, jednak wiele jeszcze pozostao
do zrobienia. Na szczcie yjemy w czasach, kiedy dba si
o jako poywienia. Wiemy, e lepiej wybiera produkty
nisko przetworzone, uczymy si, jakich skadnikw uni-
ka, chodzimy na ekobazarki albo kupujemy u znajomych
rolnikw. Przyjmujemy do wiadomoci, e chemia zawar-
ta w wysoko przetworzonym jedzeniu nam szkodzi, wic
j wyrzucamy z kuchni. To bardzo dobrze. Cigle jednak
nie zdajemy sobie sprawy z tego, jak wiele chemii jest
w naszym yciu. Uywamy kosmetykw nafaszerowanych
konserwantami, barwnikami czy perfumami. Nauczylimy
si wprawdzie, e lepiej nie kupowa produktw z para-
benami, ale czy wiemy, pod jakimi innymi nazwami mog
si one ukrywa? A rwnie niezdrowe PEG-i? A SLS-y?
Co w kosmetykach jest dobre, a co ze? Istny zawrt gowy!
7
W wyborze nie pomagaj wszechobecne re- Bez obaw, nie ma nic wsplnego ze staniem
klamy obiecujce mody wygld (oczywicie przed lustrem i wykrzykiwaniem: Jestem
pod warunkiem, e kupimy krem). Czasem pikna, jestem zwycizc!. Skin coaching
nawet im wierzymy nic dziwnego, bo to droga ku odpowiedniej pielgnacji skry.
sprzedaj marzenia, a kada kobieta marzy Zwykle zaczyna si j z problemami ze sk-
o piknej skrze. Innym razem zapala nam r i wieloletnimi, bezskutecznymi prbami
si czerwona lampka, przestajemy ufa zaradzenia im, a koczy wtedy, gdy wresz-
marketingowi i zaczynamy szuka podpo- cie mona wyj z domu bez makijau. Taki
wiedzi na blogach i forach kosmetycznych. wanie cel stawia sobie wikszo kobiet,
Tam jednak wypowiadaj si dziewczyny, z ktrymi si spotykam. Nie deprecjonuj
ktre, owszem, przetestoway dany produkt, tu oczywicie makijau przeciwnie,
ale maj skr zupenie inn ni my. To, co uwaam go za sztuk, dziki ktrej podkre-
suy im, niekoniecznie musi mie lamy wasn urod i osobowo.
dobry wpyw na nas. Zaczyna- Zbyt czsto jednak peni on
my wic testowa kolejne funkcj maski skrywajcej
produkty, pka w azien- nasze problemy take
ce ugina si pod cia- te skrne. Wiele kobiet
rem kremw, drogeria marzy o zrzuceniu jej
staje si staym punktem i odkryciu naturalnej,
na drodze z pracy czy piknej siebie, a ja
uczelni do domu, ale im w tym pomagam.
skra wcale nie wyglda Przeszam wiele etapw
lepiej. Przeciwnie, wydaje si kosmetycznego wtajemni-
podraniona, pojawiaj si wyprys- czenia. Jako dziewitnastolatka
ki. Kupujemy wic kolejny produkt, eby je rozpoczam edukacj kosmetologiczn
zamaskowa. I tak wpadamy w bdne koo. w pomaturalnym studium kosmetycznym,
Codziennie spotykam kobiety, ktre gdzie nauczyam si poprawnej diagnozy
rozmow ze mn zaczynaj od zdania: i klasyfikacji typw skry. Potem studiowa-
Nienawidz swojej skry. Nie tak am kosmetologi na uczelniach w Bielsku-
powinno wyglda ich ycie. -Biaej i w Krakowie. Poszerzyam swoj
wiedz na moduowych studiach z chemii
i technologii kosmetykw. Jednoczenie
Nazywam si Boena Spoowicz i jestem od pocztku pracowaam ju w zawodzie
skin coachem. To zupenie nowa profesja, kosmetologa. W wieku dwudziestu jeden
ktr w duej mierze sama stworzyam. lat otworzyam swj pierwszy gabinet
8
kosmetyczny, a sze lat pniej hotelowy si domem, czsto brakowao mi czasu
orodek spa, ktry z czasem przeksztaci na przygotowanie dla siebie penowarto-
si w holistyczne spa w Bielsku-Biaej, ciowego posiku. Opuszczay mnie siy,
gdzie czymy dzi kosmetologi z natural- byam zmczona, co rusz dopadao mnie
n pielgnacj ciaa. Regularnie uczestni- przezibienie. Mylaam, e to normalne,
cz w szkoleniach wiatowej Organizacji e tak musi by, przecie przy tylu obo-
Medycyny Przeciwstarzeniowej, aby na bie- wizkach i zajciach mona czu si sabo.
co ledzi metody profilaktyki anti-ageing. To nie byo dobre mylenie. Kada z nas
Co roku jed na konferencje naukowe moe pracowa, studiowa i wychowywa
na temat nowych trendw w kosmetyce. dzieci, wcale nie chorujc. Dowiedziaam
Sama te prowadz warsztaty z zakresu si o tym od mojego znajomego diete-
poprawnej pielgnacji skry i ucz zawo- tyka Marka Zaremby. To on uzmysowi
du przyszych kosmetologw. mi, e moja odporno sabnie,
Od pocztku robiam to, a organizm jest wyczerpany,
SKIN
co kocham, i chciaam by poniewa nie dostarczam
w tym coraz lepsza. Od mu odpowiedniej ener-
COACH
zawsze wierzyam te gii i jem wychadzajce
w holistyczn piel- posiki, ktre osabiaj
gnacj. Czowiek jest nerki. Moja crka Julka
caoci, wic nie mo- miaa problemy derma-
na mie piknej skry, tologiczne cierpiaa na
gdy nie dba si o reszt atopowe zapalenie skry,
ciaa. Dlatego dobrze si syn z kolei czsto zapada na
odywiam, spaceruj, chodz schorzenia grnych drg odde-
w miar wczenie spa i uwielbiam po- chowych, a m na gryp. rednio dwa
obiednie drzemki. Nie, nie jestem ideaem. razy w roku przechodzili kuracj antybio-
Czasem ogldam film do pnej nocy, pij tykami, a ja, zabiegana, cigle pomidzy
za mao wody, za bardzo lubi kaw... Uwa- prac, studiami i domem, nie wiedziaam,
am, e jeli w 80% stosuj zasady zdrowe- jak zmieni t sytuacj. Rozwizaniem
go trybu ycia, to wystarczy. Nie d do okazaa si metoda drobnych zmian.
perfekcji. To by generowao stres, a stres, Krok po kroku wprowadziam do naszej
jak wiele innych czynnikw, szkodzi skrze. diety prawdziwe poywienie, a do naszego
Miewaam te wpadki. Kiedy urodziy ycia zdrowe nawyki. Odstawilimy nabia,
si moje dzieci, duo pracowaam, rozwija- ograniczylimy gluten i miso, jemy wicej
am orodki spa, studiowaam, zajmowaam warzyw i kasz. Pomau zapomnielimy
9
o sklepowych sodyczach. Pocztki garda, leki przeciwzapalne, przeciw-
nie byy atwe. Zmiany rozpoczam od wirusowe, maci sterydowe, maci
przygotowania kaszy jaglanej na niada- z antybiotykami, krople na katar, do
nie dla caej rodziny. Dzieci skosztoway, oczu i tak dalej. Dzi: tylko suplemen-
skrzywiy si i skoczyo si na dobrze ty. Ostatnio okazao si, e nawet
znanych kanapkach. Mowi na szczcie nie mamy zwykego termometru...
smakowao. Przyjam to za dobr mo-
net. Nastpnym podejciem by zdrowy 2. Odkrylimy zdrowotny wpyw diety
obiad, czyli grillowany bakaan zapiekany na nasze organizmy. Przede wszystkim
z sosem pomidorowym i zioami. Czeka- cakowicie odstawilimy przetworzony
jc na reakcj rodziny, w mylach przy- nabia. Stoiska z nabiaem mogyby dla
gotowywaam obiadowy plan B, jednak nas nie istnie, jemy tylko maso i swoj-
na szczcie okaza si niepotrzebny. ski jogurt od lokalnego dostawcy. Miso
Zmiany nie ograniczay si tylko do die- serwujemy raz w tygodniu (kupujemy od
ty. Dla Julki dobraam odpowiednie kremy gospodarzy, z kontrolowanego chowu,
i pilnowaam ich regularnego stosowania. a nie z masowych hodowli), ograniczy-
Owszem, miaa chwile zaamania i czasem limy gluten w pieczywie, jemy mniej
brakowao jej konsekwencji, ale wspieray- kanapek, za to wicej kasz, jaglanych
my j z moj mam, dla ktrej te zreszt nalenikw i zapiekanek warzywnych.
dobraam preparaty niwelujce skutki wie-
loletniej mioci do opalania si. Przy okazji 3. Odkrylimy te na nowo suplementacj,
przekonaam swoich rodzicw do zmiany ktrej nigdy dotd nie traktowalimy
nawykw ywieniowych. Dzi nie ma ladu jako lekarstwa. Teraz suplementuje-
atopii na skrze Julki, moi mczyni s my probiotyk i witamin C oraz D3.
zdrowi, a mama i tato radoni i peni si.
4. Nie jemy przetworzonych sodyczy,
takich jak batony, czekoladki,
NASZYCH 5 KROKW ciasteczka, za to czciej korzystamy
DO ZDROWEGO YCIA: z wasnych wypiekw.
10
P o w o l n e w p r o wa d z a n i e z m i a n estetycznej. Nie mwi im kategorycznie
sprawio, e ycie moje i mojej rodziny nie, ale zawodowo nigdy nie chciaam
zmienio si diametralnie. Kluczem do i w t stron. Wierzyam, e mam co
nowego stylu ycia okazay si minimalizm innego do zaproponowania kobietom, ktre
i celowana pielgnacja, czyli stosowanie nie- spotykam na swojej drodze. Pewnego dnia
wielkiej liczby, ale za to idealnie dobranych dwa lata temu usiadam przy stole z zioow
skadnikw i produktw. Moja kosmetyczka herbat, wziam szary zeszyt w okadce
ma rozmiary niewielkiego pirnika mo- w rowe kropki (uwielbiam pikne zeszyty,
esz j zobaczy ju na nastpnych stronach notesy i pira) i zebraam w dziesiciu
tej ksiki. Dziki dobrej pielgnacji wcale punktach moje przesanie dla wszystkich
nie potrzebujemy zabiegw medycyny kobiet marzcych o piknej skrze.
PRZESANIE
SKIN COACHA
1. CHRO SKR PRZED SOCEM STOSUJ FILTRY UV.
2. PIJ WOD.
3. ZJEDZ CIEPE NIADANIE.
4. DO POUDNIA ZRB CO TYLKO DLA SIEBIE.
5. ZAWSZE PRZED SNEM ZMYJ MAKIJA.
6. ZASYPIAJ PRZED GODZIN 23:00.
7. WE WSZYSTKIM ZNAJD UMIAR.
8. MODO MASZ W GOWIE.
9. TACZ. SPACERUJ. PRZECIGAJ SI. CODZIENNIE.
10. UMIECH JEST TWOIM NAJLEPSZYM MAKIJAEM.
11
Ta k w yg l da p o c z t e k moj e j dro g i .
Pomagam kobietom odkrywa naturalne
pikno ich skry. Jestem speniona i szcz-
liwa. Mam ma Maka, crk Julk i syna
Leo, po naszym domu biegaj dwa psy
i kot. Skoczyam trzydzieci dziewi lat,
ale na mojej twarzy nie wida zmarszczek.
Oczywicie starzej si jak kady, tyle e
zgodnie z natur, a ona wcale nie kae
nam w okolicach czterdziestki martwi si
bruzdami czy kurzymi apkami. Przeciwnie,
pozwala nam do koca ycia mie pikn
skr, jeli tylko bdziemy si o ni trosz-
czy. Ja swoj skr szanuj i o ni dbam.
LIST OD EWY
17
Pomys, aby kosmetologi czy z coachin- M o j a m e t o da to w gruncie rzeczy
giem, powsta jako odpowied na potrzeb coaching zestawiony z mentoringiem.
moich klientek. Mimo wspaniale dobranych Coaching bo opiera si na dowiadcze-
programw pielgnacji kobiety czsto maj niach life coachingu prowadzcego do
trudnoci w wytrwaniu do koca kuracji, osigania wanych celw w yciu oso-
poddaj si, gdy zaczynaj si problemy. bistym. W tej czci pracy wspiera mnie
Podczas jednej z rozmw znajoma przyznaa, merytorycznie certyfikowana coach
e wprowadzanie zmian jest dla niej trudne, i psycholog Joanna Groszek, ktra razem
i wrcia do poprzednich nawykw. Wtedy ze mn opracowaa najwaniejsze
zupenie niewiadomie zadaam coachin- narzdzia: ankiet wypenian przed
gowe pytania: Co mogoby ci pomc? Kto spotkaniem ze mn oraz koo skry.
mgby ci pomc? Co moesz zrobi? Od Mentoring bo podstaw dziaania jest
czego moesz zacz?. To byo odkrycie! Na- moje dziewitnastoletnie dowiadcze-
gle koleanka zacza myle inaczej o zmia- nie w pracy kosmetologa i picioletnie
nach i uwiadomia sobie, e nie musi ich w pracy technologa form kosmetycznych.
wszystkich wprowadza naraz. Moe dziaa Dziki niemu mog uczy, jak bezpiecz-
we wasnym tempie. Pamitam jej zaskocze- nie i naturalnie zadba o skr. Jeli
nie i sowa: Boenko, ty jeste skin coachem. miaabym krtko uj to, co jest sednem
Tak zacza si moja nowa zawodowa droga. mojej pracy i napdza mnie do dziaania,
Pozdrawiam Ci, Agato Istel, jeste powiedziaabym: Pomagam na nowo
czci tej historii. pokocha swoj skr. Ze wzajemnoci!.
18
ESENCJA
LIFE
COACHINGU
1
Zmiany wprowadzaj
w swoim tempie
2
Bd wana dla siebie
3
Id swoj drog
P r o g r a m s k i n c o a c h i n g u trwa zwykle duego stresu czy diety. Jeeli wic za rok
od dwch do trzech miesicy i jest to odpo- czy dwa okae si, e potrzebujesz zupenie
wiedni czas, eby skra si zregenerowaa, nowego sposobu pielgnacji, rwnie tutaj
a nowe nawyki utrwaliy. Na taki te okres znajdziesz wskazwki. W rozdziale Twj
zaplanowaam dla ciebie wstpny etap plan pielgnacji podrzuc ci te kilkadzie-
pracy z t ksik. Przejdziemy wsplnie sit nazw wyprbowanych kosmetykw
ca ciek, tak jak dzieje si to na sesjach dla poszczeglnych typw skry moesz
w moim studio. Razem rozpoznamy typ korzysta ze spisu, kiedy najdzie ci ochota
twojej skry, a ja dobior dla niej najlepszy na zakupy. Bagam tylko pozosta wierna
program pielgnacji. Pozwol sobie zajrze kosmetycznemu minimalizmowi! Skra
do twojej kosmetyczki i przeprowadz i portfel bd ci za to wdziczne. A jeli
bezkompromisowy detoks! Potem jednak koniecznie chcesz poprawi sobie humor
uo dla ciebie plan zakupw i podpo- urodowymi zakupami, namawiam do
wiem, jak odpowiednio uywa nowych wybrania morskiej zioowej soli do kpieli.
kosmetykw. Ich ceny bd troch wysze Nie tylko wypielgnuje skr, ale i stanie
ni ceny kosmetykw ze rodkowych pek si ozdob azienki. Moesz do tego dobra
w drogerii, ale preparatw bdzie niewiele naturaln wiec o ulubionych zapachu
i obiecuj, e oka si bardzo wydajne. i zrobi sobie rytua spa we wasnym domu.
Zreszt, przekonasz si, e skin coaching Po przejciu programu skin coachingu
jest moliwy take wtedy, gdy nie dyspo- takie wybory stan si zreszt natural-
nujesz adnymi dodatkowymi funduszami. ne, bo zdobdziesz nowe kompetencje.
Po upywie trzech miesicy zauwaysz Kady proces uczenia si take uczenia
due zmiany w swoim wygldzie. Trdzik, si odpowiedniej pielgnacji skry ma
przebarwienia czy rumie zmniejsz si, kilka etapw, ktre przejdziesz razem ze
skra wraliwa bdzie agodniej reagowa na mn. Twoja droga bdzie wygldaa tak:
bodce, a zmarszczki stan si mniej widocz-
ne. Bdziesz wyglda promienniej, a jeeli 1. Niewiadoma niekompetencja: czujesz,
dotd maskowaa swoje problemy, teraz e dotychczasowe sposoby dziaania
wreszcie wyjdziesz z domu bez makijau. zawodz, ale nie wiesz, co jest przyczy-
Ta ksika moe jednak zosta z tob na n. Nie zdajesz sobie jeszcze sprawy, e
duej. Wymarzyam sobie, e bdzie czym chodzi o brak pewnych umiejtnoci.
w rodzaju must have zdrowej skry. Moesz
korzysta z niej na wielu etapach ycia. Stan 2. wiadoma niekompetencja: wiesz
skry moe si zmienia, na przykad pod ju, czego nie potrafisz, i odczuwasz
wpywem przyjmowanych lekw, hormonw, z tego powodu dyskomfort. Zaczynasz
20
si wic uczy i zdobywa dowiad- odkrya, e moesz si wywrci, ale
czenie. Zakadam, e skoro czytasz t szybko nauczya si trzyma rwnowag.
ksik, to jeste wanie na tym etapie. Pniej ju nie musiaa o tym myle,
po prostu jechaa.
3. wiadoma kompetencja masz ju Tak samo bdzie ze skin coachingiem.
wiedz i umiesz j wykorzystywa, ale
nie robisz tego w automatyczny spo-
sb. Innymi sowy, musisz si przez T e n p r o c e s w y m a g a c z a s u , ale
chwil zastanowi, zanim podejmiesz pierwsze pozytywne zmiany na szczcie
dobr decyzj, na przykad dotycz- wida szybko. Dostaam kiedy maila od
c kupna waciwego kosmetyku. jednej z coachennic tak nazywam moje
klientki, czyli uczennice w szkole zdro-
4. Niewiadoma kompetencja ko- wej i piknej skry. Wiesz pisaa to
cowy etap zmiany. Masz wiedz dziwne, ale kiedy wrciam do domu po
i dowiadczenie, wiesz, jak z nich naszym pierwszym spotkaniu, zobaczyam,
korzysta, i robisz to intuicyjnie. Nie e moja skra wyglda lepiej! A przecie
musisz si odwoywa do notatek ani tylko pogadaymy, nawet nie miaam czasu
prosi innych o wskazwki, bo dzia- kupi kosmetykw, ktre mi polecia.
asz samodzielnie i robisz to dobrze. Mnie to nie dziwi. Ju samo zatrzyma-
nie si i pomylenie o sobie, sama inten-
cja zrobienia czego dobrego dla siebie
uruchamia w komrkach wiele procesw
regeneracyjnych. To tak, jakby twoje ciao
czekao na pikny prezent, ktry od ciebie
dostanie, i z radoci promieniao! Poczuj
to, wykorzystaj, ciesz si tym momentem.
Bez wzgldu na to, czy idziesz do fryzjera,
do kosmetyczki, do skin coacha, czy te
czytasz t ksik, rb to z przyjemnoci.
W moim gabinecie mam na cianie wiel-
ki napis, ktry zreszt bardzo podoba si
moim klientkom: Smile is the best makeup.
Przypomnij sobie, jak uczya si jedzi Sta przed lustrem, popatrz na siebie
na rowerze. Najpierw nie wiedziaa, co ci z sympati i umiechnij si. Ju? Wanie
czeka, i nie potrafia tego robi, potem rozpocz si twj skin coaching.
21
SAMA
INTENCJA
ZROBIENIA CZEGO
DOBREGO DLA SIEBIE
URUCHAMIA W KOMRKACH
WIELE PROCESW
REGENERACYJNYCH
CEL, DO KTREGO DYSZ
Na s z ws p ln prac zac z ni jm y od dw c h wa nyc h
p y ta odp ow i e d zi ws k a c i , ja k dro g bd zi esz
p oda w pro c e s i e ski n c oac h i ngu.
1. Jaki wany dla siebie cel chcesz osign podczas skin coachingu?
24
WIESZ, NA CZYM CI ZALEY?
JESTE GOTOWA DO DZIAANIA?
ZACZYNAMY!
Jaki wany dla siebie cel chcesz osign podczas skin coachingu?
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
Poruszyo mnie to. Postanowiam, e wanie tak bdzie, zrobi wszystko,
by jej pomc, choby wymagao to mnstwa pracy. I udao si nam, przede
wszystkim dlatego, e moja klientka bya w stanie bardzo duo zmieni
w swoim stylu ycia. Nie ona jedna zreszt, wszystkie dziewczyny, ktre do
mnie przychodz, musz si liczy z rewolucj! I kada z nich si na ni de-
cyduje. Jestem przekonana, e my, kobiety, mamy gdzie gboko zakodo-
wane denie do bycia pikn, nawet jeli wymaga to sporego wysiku. Ch
bycia pikn nie ma tu nic wsplnego z prnoci ani z dopasowywaniem
siebie do wzorcw lansowanych przez media. Nie kci si z mdroci czy
indywidualizmem. Przychodz przecie do mnie modsze i starsze kobiety,
matki i singielki, tradycjonalistki, buntowniczki, panie domu, zapracowane
dziewczyny i studentki. Wszystkie chc mie zdrow skr i dla wszyst-
kich pikno oznacza przede wszystkim rado ze swojego ciaa, troskliwie
pielgnowanego w najlepszy dla niego sposb. To wanie dla mnie znaczy
bycie pikn.
DZIKI
SKIN COACHINGOWI:
1. POLUBISZ SIEBIE.
2. UMIECH BDZIE TWOIM NAJLEPSZYM MAKIJAEM.
3 POZNASZ POTRZEBY SWOJEJ SKRY I DOWIESZ SI,
JAK J ODPOWIEDNIO PIELGNOWA.
4. ZAOSZCZDZISZ CZAS I PIENIDZE.
5. BDZIESZ ODPORNA NA MARKETINGOWE OBIETNICE.
26
KOO SKRY
K o o s k r y t o p o d s taw o w e na r z d z i e mojej pracy. Pomoga mi je
przygotowa Joanna Groszek, psycholog i certyfikowana coach. Powstao na
bazie koa ycia, ktre stosuje si w tradycyjnym coachingu. To bardzo pro-
ste, a zarazem bardzo pomocne narzdzie. Pozwala uwiadomi sobie, jak
chciaaby, by wygldao ycie twoich marze. Dziki niemu moesz zoba-
czy, w ktrych obszarach na przykad zdrowie, kariera, rodzina, zwizki
z przyjacimi, pienidze powinna wprowadzi zmiany, by rzeczywisto
wygldaa tak, jak tego potrzebujesz. Koo skry pokae ci analogicznie ob-
szary dotyczce dbania o twoj skr. Co najcenniejszego daje to narzdzie?
wiadomo! Jest ona pierwszym i najwaniejszym warunkiem uzdrowienia
twojej relacji ze swoj skr.
27
rwnie na swoje potrzeby, e jeli speniam zalecenia na poziomie 80%, to
wszystko jest w porzdku. Uwaam wic za prawdziwy sukces, jeli zazna-
czysz 8, bo to wystarczajco dobry stopie troski o skr. Jeli kolorujesz
koo na takim poziomie, prawdopodobnie nie masz ju problemw z cer.
28
PIELGNACJA
DIETA
T e n k awa e k t ort u jest najwa ni ejszy.
Jeste tym, co jesz to wcale nie jest pusty slogan, z czego zreszt coraz
wicej osb zdaje sobie spraw i odwiedza sklepy eko czy bazary w poszu-
kiwaniu nieprzetworzonej ywnoci.
Dieta w zasadniczy sposb wpywa na stan skry. I nie mwi tu o skom-
plikowanych czy drogich programach ywieniowych, ale o codziennych
wyborach, ktre s naprawd proste.
K U CHNIA DOMOWA
0 nie gotuj, nie jadam w domu lub odgrzewam kupne gotowe dania
5 jadam jeden ciepy posiek dziennie w domu
10 jadam dziennie trzy ciepe posiki przygotowane w domu
30
Startem po zdrow skr jest 5, czyli jeden ciepy posiek dziennie,
przygotowany przez ciebie lub przez blisk osob w domu, ze zdrowych
skadnikw. Najlepiej, eby byo to niadanie, ktre da ci si na pierwsz
poow dnia. Sprbuj kaszy jaglanej z owocami albo warzywami, owsianki
lub omletu czy jajka na mikko. Przygotowanie ciepej potrawy to mak-
symalnie dziesi minut (kasz ugotuj wczeniej i rano j tylko podgrzej),
a efekt bezcenny. Do poudnia organizm dziaa na penych obrotach i po-
trzebuje paliwa. Moe wysya ci sygnay i domaga si czekolady, ale pa-
mitaj, e to oszustwo. Tak naprawd twoje ciao nie chce sodyczy, tylko
woa: Dziewczyno, jeste godna! Ciepe niadanie odpowiada na t po-
trzeb.
Strza w dziesitk to trzy ciepe posiki dziennie, przygotowane
w domu. Bywa to trudne, jeli pracujesz lub studiujesz. Moesz wtedy
korzysta ze sprawdzonego baru ze zdrow ywnoci albo zabiera je-
dzenie z domu w pudekach lub jeszcze lepiej w termosie obiadowym.
Poszukaj informacji o termice potraw. Domowa kasza gryczana z pie-
czonymi warzywami, odpowiednio przyprawione placki warzywne czy
komosa ryowa (quinoa) z suszonymi owocami i orzechami woskimi
zachowuj swoje rozgrzewajce waciwoci nawet w wersji na zimno.
Obiad musi by czasem tylko dla ciebie. Przed posikiem nastaw si na
to, e zjesz co zdrowego, co posuy twojemu ciau. Usid, zrelaksuj si,
nie piesz si. Jeli w twojej pracy dusza przerwa na lunch wymaga
zostania kilku minut po godzinach zrb to. Zdrowy posiek jest wart
kwadransa duej w pracy.
Ostatnim ciepym posikiem powinna by kolacja w domu jedz wic
nie kanapki, ale na przykad zup warzywn, kasz z dodatkami, jajka czy
pieczon ryb z warzywami. Ciepe niadanie i kolacja oraz obiad w wersji
na zimno lub w zaufanym barze daj ci na kole skry mocne 8.
31
FAS T FOODY, NIKOTYNA , A LKOHOL
P r z e z fa s t f o o d y r o z u m i e m n i e t y l ko h o t d o g i , hamburgery
czy kebab. To dla mnie wszelkiego rodzaju mieciowe produkty, ktre nie
maj absolutnie adnych wartoci odywczych: chipsy i przekski, sklepowe
sodycze, sodzone patki niadaniowe, kanapki na stacji benzynowej czy
te sprzedawane w pocigu, gotowe dania w soikach albo na tackach do
podgrzania, gotowa garmaerka, na przykad pierogi, gobki, galarety, ga-
zowane napoje, czekolada. Kade danie zawierajce konserwanty, polepszacze
smaku i barwniki zatruwa organizm, co odbija si oczywicie na skrze std
wanie trdzik, trudno gojce si zmiany, alergie, atopia, sice pod oczami
i zmczenie.
Alkohol doprowadza przede wszystkim do odwodnienia, a to ma niemal
natychmiastowy wpyw na skr: pogbiaj si zmarszczki, bruzdy, nie-
rwnoci, cera wyglda po prostu starzej. Doranym rozwizaniem jest po-
pijanie drinkw wod trzymaj si tej zasady w czasie imprez. Jeeli masz
cer naczynkow lub trdzik rowaty, rwnie powinna liczy si z po-
gorszeniem stanu skry. Alkohol sprawia, e naczynia wosowate si roz-
szerzaj, a nawet pkaj. Rozregulowuje te ukad hormonalny, zwikszajc
wydzielanie testosteronu, a ten w nadmiarze le wpywa na stan skry. Poza
tym alkohol wypukuje cenne witaminy i mikroelementy, ktrych poziom
bdziesz musiaa potem wyrwna, na przykad suplementacj. Nawet nie-
wielkie iloci alkoholu le wpywaj na stan zdrowia.
Papierosy to bezkompromisowy zabjca. Ich dym zawiera okoo czte-
rech tysicy szkodliwych substancji, z ktrych a szedziesit to sub-
stancje rakotwrcze. Co dziesi sekund papierosy odbieraj ycie jednej
osobie na wiecie. Wdychanie dymu papierosowego, czyli palenie bierne,
niesie ze sob takie samo ryzyko jak palenie czynne. Oczywicie wpywa
rwnie na wygld skry. Przede wszystkim znacznie j postarza (dwadzie-
32
cia papierosw dziennie to starzenie si o dziesi lat wczeniej, ni wska-
zywaaby fizjologia). Dym tytoniowy uszkadza DNA i nie tylko powoduje
zwikszone powstawanie wolnych rodnikw, ktre niszcz tkanki, ale
i obnia w organizmie poziom witamin A, C i E, silnych antyoksydantw
w normalnych warunkach chronicych przed wolnymi rodnikami i regene-
rujcych skr. Palenie obnia rwnie poziom estrogenw, czyli eskich
hormonw pciowych, ogranicza przepyw krwi w naczyniach i sprawia, e
do komrek trafia mniej tlenu, ostatecznie osabiajc ukad odpornociowy.
To wszystko ma fatalny, a czasem wrcz tragiczny wpyw na zdrowie i na
wygld skry. Dlatego jeli palisz, zrezygnuj z tej uywki. Ochro swoje ycie
i swoj urod.
Wartociowe poywienie to poywienie proste, naturalne, bez ulepsza-
czy. Zdrowe ycie to ycie bez alkoholu i papierosw. Rozumiem jednak,
e czasem trudno odmwi znajomym wsplnego wyjcia na burgera czy
do pubu albo sobie kawaka czekolady. Niech to jednak bdzie wyjtek,
dopuszczalny maksymalnie raz w miesicu. Sporadyczne uleganie pokusie,
przy zachowaniu zdrowej diety na co dzie, to wanie 8 na kole. Na papie-
rosy w drodze po zdrow i pikn skr w ogle nie ma miejsca.
WODA (H 2 O)
33
Jeli pijesz duo wody, poprawia si zarwno twj wygld, jak i samopo-
czucie. Jeeli jednak uznajesz tylko kaw i czarn herbat, to zdecydowanie
za mao 0 punktw.
Pierwszym krokiem do odbudowania zdrowia skry i osignicia 5 punk-
tw jest picie p litra wody dziennie, w tym obowizkowo szklanki ciepej
wody na czczo, tu po przebudzeniu.
10 na kole to regularnie picie minimum ptora litra wody dziennie. Na
kady kilogram masy ciaa przypada 30 mililitrw wody dziennie. Reszta
pynw powinna by dostarczona z poywieniem staym, bogatym w wod
(owoce, warzywa, miso, ryby). Jeli lubisz kaw tak jak ja, do kadej filianki
zamw sobie dodatkowo szklank wody. To bardzo dobry nawyk. Nie prze-
sadzaj jednak maksimum to 3 litry wody w upalne dni, bo przy wikszej
iloci ryzykujesz problemy z nerkami. Szkodliwym nawykiem jest noszenie
ze sob butelki wody mineralnej i nieustanne pociganie z niej maymi y-
kami. Zbyt czste picie to nie 10, ale 78 punktw. Nerki, jak kady narzd,
potrzebuj czasu na regeneracj. Dasz im szans na odpoczynek, jeli wy-
pijesz szklank lub dwie co dwie godziny.
S U PL EMEN TY DI ETY
34
przypadku suplementacja indywidualnie dobranymi preparatami jest
koniecznoci.
Kadej osobie yjcej w naszym klimacie polecam natomiast suple-
mentacj witaminy D3, ktra odpowiada midzy innymi za wchanianie
wapnia oraz procesy krwiotwrcze i chroni przed depresj. Tej witami-
ny nie mona dostarczy z poywieniem, bo jest syntetyzowana przez
organizm pod wpywem wiata sonecznego. Niestety, nie yjemy pod
socem Poudnia, dlatego warto j zaywa przynajmniej od padzierni-
ka do maja. Najlepsze s preparaty w postaci kropel przyjmowanych pod
jzyk nie tylko lepiej si wchaniaj, ale i nie dostarczaj niepotrzebnej
chemii w postaci kapsuek. Coraz czciej czy si te witamin D3 z wi-
tamin K2. Dziaaj one w synergii, witamina K2 odpowiada za waciwe
lokowanie wapnia w organizmie, a wic sprawia, e pierwiastek ten trafia
do koci, a nie do naczy krwiononych, co grozioby miadyc. W sezonie
korzystaj te bez obawy ze soca, cho z umiarem. Aby wytworzya si
odpowiednia ilo witaminy D3 w skrze, wystarczy nasonecznienie ciaa
z tyu i z przodu przez kwadrans pomidzy godzin 12:00 a 13:00 przez
cae lato.
W mojej rodzinie suplementujemy te witamin C, zawsze w natural-
nej postaci, ktra wchania si znacznie lepiej ni syntetyczna. Zaywamy
wycigi z aceroli, cho naturalna witamina C jest te dostpna w postaci
preparatw z dzikiej ry czy aronii. W dzisiejszym wiecie wyjaowionego
poywienia niezbdne s te wedug mnie probiotyki, ktre odbudowuj
flor bakteryjn jelita cienkiego. Naturalne probiotyki znajduj si w ki-
szonkach (ale tylko tych robionych wasnorcznie, w beczce; przemysowe
produkty w torebkach s bezwartociowe ze wzgldu na dodatek octu),
samodzielnie robionych jogurtach, zsiadym mleku, malance i serwatce
wprost od rolnika. Sklepowe jogurty nie maj praktycznie adnych warto-
ci, a te owocowe s po prostu szkodliwe ze wzgldu na zawarto cukru.
Jeli nie masz dostpu do produktw eko i nie moesz samodzielnie fer-
mentowa ywnoci, kup po prostu w aptece dobry preparat z probioty-
kami. Taka suplementacja, jak opisaam w tym przypadku niekoniecz-
nie dobrana przez specjalist, ale przemylana, planowa i regularna da
ci na kole skry mocne 8!
35
IM BARDZIEJ
LUDZIE NALADUJ
RYTM PRZYRODY
W ODYWIANIU SI,
TYM ZDROWIEJ YJ
STYL YCIA
O rg a ni zac ja dni a, t o, w jak i m t ry bi e pr ac ujem y i ja k si
r e lak s u j e m y, m a olbr zym i wpy w na sta n skry.
S TRES
37
atakowani, nastpuje wyrzut adrenaliny i noradrenaliny do krwi. Akcja
serca przypiesza, zwiksza si stenie glukozy we krwi, wzrasta cinienie
ttnicze. Adrenalin zastpuje inny hormon, kortyzol, ktry podtrzymuje
stan mobilizacji. Przed wiekami taki mechanizm ratowa ycie pozwala
skutecznie walczy z przeciwnikiem albo znale siy do ucieczki. Kiedy za-
groenie mijao, poziom hormonw wraca do normy, czemu sprzyja rw-
nie wysiek fizyczny.
Dzi odbywa si to inaczej. Owszem, krtkotrwae napicie mobilizuje do
pracy, wzmacnia kreatywno i sprawia, e si rozwijamy. Czciej jednak
mamy do czynienia z dugotrwaym stresem, ktry trudno rozadowa. Ry-
walizacja w yciu zawodowym, problemy finansowe, niepewno zatrud-
nienia, lk przed starzeniem si, uciliwoci ycia w miecie to czynniki
generujce permanentne napicie. Kortyzol staje si wtedy naszym wro-
giem. Przyczynia si w duym stopniu do chorb ukadu krenia, cukrzy-
cy, schorze autoimmunologicznych, depresji, a take otyoci i problemw
skrnych (cieczenie skry, trdzik). Znam dermatologw, ktrzy wysyaj
swoich pacjentw nie do apteki po antybiotyki czy sterydy, ale do psycho-
terapeuty lub do grup wsparcia, gdzie bd mogli rozwiza swoje proble-
my i nauczy si technik relaksacji.
Jeli czujesz si przybita, a metody radzenia sobie ze stresem s ci cako-
wicie obce, przyznaj sobie 0 punktw. W takim stanie ducha prawdopodob-
nie jeste nieustannie zmczona, dopadaj ci alergie, atwo si przezi-
biasz, szwankuje twj ukad pokarmowy. Przypuszczam te, e nieustannie
analizujesz swoje problemy, nie potrafisz si od nich zdystansowa nawet
na chwil. To wietny czas, eby pozna techniki relaksacyjne i zacz je
powoli wdraa. Z czystym sumieniem mog poleci ci masa, ruch, me-
dytacj lub chwil tylko dla siebie spdzon w ciszy, rozmow z terapeut
lub z mdr blisk osob, gotowanie zdrowych potraw (a potem jedzenie
ich, najlepiej w dobrym towarzystwie), sen. Znajd metody, ktre najbar-
dziej ci odpowiadaj. Nie musisz sucha relaksujcej muzyki, jeli napicie
schodzi z ciebie przy hard rocku. Nie zmuszaj si do medytacji, gdy wolisz
wyciska ciary na siowni i na odwrt.
Za samo poznanie technik relaksacji i stopniowe wprowadzanie ich
w ycie przyznaj sobie 5 punktw na kole skry. Z czasem poznasz siebie
na tyle, e bdziesz wiedziaa, co i kiedy najlepiej ci suy. Bdziesz wia-
38
doma, w jakiej sytuacji pomaga odreagowanie aktywnoci, a kiedy wolisz
raczej zrobi kilka wicze oddechowych. Nie umknie ci te moment, gdy
problemy zaczn wpywa na zdrowie do tego stopnia, e potrzebna stanie
si pomoc specjalisty terapia lub farmakoterapia (leki przeciwdepresyjne
naprawd ratuj ycie). Skuteczne radzenie sobie ze stresem stanie si dla
ciebie zupenie naturalne. Dla mnie bezkonkurencyjny jest masa. Uwiel-
biam moment, kiedy odpywam i wrcz fizycznie czuj, jak moje komrki
si regeneruj. Kiedy jednak mam problem i musz uporzdkowa swoje
sprawy, spdzam popoudnie w samotnoci i rozmylam schowana pod ko-
cem, z kubkiem zioowej herbaty. Po takiej sesji przewanie jestem gotowa
do dziaania, a stres odpuszcza. I wanie za t wiadomo i umiejtnoci,
dziki ktrym tylko sporadycznie zdarza si, e czuj si przygnbiona,
zaznaczam 9 na swoim kole skry.
S EN
39
Kolejna sprawa to zegar biologiczny. Kady narzd ma w cigu doby wy-
znaczone przez biologi godziny, w ktrych si regeneruje. W przypadku
skry midzy 23:00 a 1:00 w nocy. Wtedy wanie komrki regeneruj si
najbardziej. Skra odbudowuje si i piknieje. O tej porze sen jest gboki
i najzdrowszy spada cinienie krwi, oddech jest wolniejszy, minie s
odprone i wzmagaj si podziay komrek.
Jeli wic chodzisz spa po 1:00 w nocy, a w dodatku pisz krtko, to
niestety masz 0 punktw, bo dajesz skrze zbyt mao czasu na regeneracj.
Jeeli zasypiasz przed pnoc, ale jednoczenie zapewniasz sobie nie-
przerwany, przynajmniej szeciogodzinny sen, to startujesz po zdrow
skr 5 punktw.
Jest lepiej, gdy moesz sobie pozwoli na duszy, siedmiogodzinny
odpoczynek. Daje ci to 6 punktw na kole skry, nawet jeli zasypiasz tu
przed pnoc.
Ideaem bdzie oczywicie nieprzerwany, omiogodzinny sen przynaj-
mniej od 23:00. Oznacza to, e o tej porze powinna by ju w ku. Wcze-
niej porzdnie oczy skr twarzy i caego ciaa, aby moga w nocy pozby
si toksyn. Zapewnij sobie sen w higienicznych warunkach, czyli w wy-
wietrzonym pokoju, bez dostpu wiata i w ciszy. W sypialni nie ma te
miejsca na adne elektroniczne urzdzenia. Komputer wynie do innego
pokoju albo do kuchni i pamitaj komrka to nie budzik! W zamian kup
pikny staromodny nakrcany zegarek. Telewizor te nie powinien znajdo-
wa si w pokoju, w ktrym pisz. Jeli nie ma takiej moliwoci, przykryj
go na noc kocem i oczywicie nie zostawiaj w trybie stand-by. Warto si po-
stara wystarczajco dugi sen w odpowiednich warunkach to 8, a nawet
10 punktw na kole skry.
Wci wmawia si nam, e powinnimy by maksymalnie produktywni,
a doba wydaje si za krtka, eby sprosta zawodowym i osobistym zobo-
wizaniom. Nie widz jednak innej drogi ni respektowanie potrzeb wasne-
go organizmu. Wszelkie naginanie zasad uchodzi nam na sucho w modym
wieku (cho tylko pozornie, bo przecie istnieje pami komrkowa: nasze
komrki zapamitaj, co jemy, jak bardzo si stresujemy i jaki tryb ycia
prowadzimy), ale gdy jestemy starsi, bezlitonie odbija si na zdrowiu
i wygldzie skry. Sen jest na tyle wany, e wiele moich coachennic pracuje
nad popraw wanie tego aspektu swojego ycia. Nierzadko dziewczyny
41
robi przemeblowanie, by pracowa i oglda telewizj w innym pokoju
ni sypialnia. Kupuj rolety albo zaciemniajce zasony i planuj dzie tak,
aby spa w najlepszych dla siebie godzinach (czyli na przykad rezygnuj
z przegldania internetu wieczorami). A potem pisz do mnie wiadomoci,
e to dziaa. Pozytywny wpyw na urod jest tu widoczny niemal od razu.
Due znaczenie dla regeneracji or-
ganizmu ma te drzemka w cigu dnia. DOLCE FAR NIENTE MA
Wystarczy 1520 minut, eby odzyska
OGROMNE ZNACZENIE
siy i kreatywno. Jeeli nie masz cza-
su w cigu tygodnia, zarezerwuj ten
DLA JAKOCI YCIA
kwadrans dla siebie w weekend. Cenne I DLA URODY.
s rwnie chwile dosownie minuto-
wego gbokiego relaksu, kiedy odpywasz w czasie masau czy zabiegw
kosmetycznych. Uruchamiaj si wtedy mechanizmy regeneracji komrek,
ktrych dziaanie jest porwnywalne z nocnym odpoczynkiem. Dolce far
niente naprawd ma ogromne znaczenie dla jakoci ycia i dla urody.
R U CH
R u c h m a fa n ta s t yc z n i e d z i a a n i e a n t y s t r e s o w e , co wynika
z naszej fizjologii. Jest naturalnym sposobem na rozadowanie napicia
i obnienie poziomu kortyzolu we krwi. Dzisiaj na szczcie niewiele jest
ju sytuacji, w ktrych na niebezpieczestwo musimy reagowa uciecz-
k. Oznacza to jednak, e stres musimy redukowa w inny aktywny spo-
sb, na przykad wiczc, a wiczenia bezporednio wpywaj na wygld
skry. Dziki treningom pobudzamy metabolizm, co pozwala sprawniej
pozbywa si produktw przemiany materii. Aktywno fizyczna dotlenia
komrki, stymuluje minie i powi, zwiksza ich elastyczno, a wic
usprawnia cay ukad kostno-ruchowy. Powi jest bezporednio powiza-
42
na ze skr, wraz z ni wchodzi w skad tkanki cznej, odpowiada te mi-
dzy innymi za waciw postaw, a wic za to, co wiadczy o modoci. Ruch
ma take niezwyke znaczenie w profilaktyce antystarzeniowej.
Jeeli cakowicie zaniedbujesz t sfer ycia, nie masz nie tylko ochoty
i czasu, ale te pomysu na to, jak sta si bardziej aktywn fizycznie, przy-
znaj sobie 0 punktw. Startem po zdrow skr bdzie wiadome, coraz
bardziej aktywne ycie. Na pocztek wystarcz codzienne dwudziestomi-
nutowe spacery, ale nie w popiechu, przy okazji zakupw czy zaatwiania
spraw na miecie. Znajd czas i zaplanuj go z intencj zrobienia czego do-
brego dla siebie. Spaceruj w parku albo w lesie, w otoczeniu zieleni. Niech
stanie si to twoim codziennym rytuaem.
Dla mnie spacery s form medytacji. Mam dwa psy, z ktrymi wychodz
dwa razy dziennie. Rano mam okazj do uoenia planu dnia, wieczorem,
po kolacji, podsumowuj to, co si wydarzyo. Nie jestem fank wyczerpu-
jcych sportw, brakuje mi niestety czasu na pilates, ktry uwielbiam, ale
wanie te stosunkowo niedugie poranne i wieczorne wyjcia daj mi na
kole skry mocne 5.
Ty masz szans na wicej, jeli zaplanujesz regularn aktywno spor-
tow. Zgodnie z wytycznymi wiatowej Organizacji Zdrowia dobr form
zapewnia co najmniej 30 minut umiarkowanej aktywnoci fizycznej dzien-
nie przez pi dni w tygodniu lub co najmniej 20 minut aktywnoci fizycznej
o duej intensywnoci przez trzy dni w tygodniu. Z kolei najnowsza pirami-
da ywienia zaleca codziennie przynajmniej p godziny dowolnego wysiku
fizycznego. wiczenia wzmacniajce minie najlepiej wykonywa dwa lub
trzy razy tygodniowo. Cho sama nie wicz tak czsto, polecam ten schemat.
Taka zaplanowana aktywno to 10 punktw na kole skry. Ale uwaga: zbyt
dua intensywno wicze moe przynie efekt odmienny od zamierzone-
go prowadzi do stresu oksydacyjnego i nadprodukcji wolnych rodnikw.
Jeli wic uprawiasz sporty wyczynowe, startujesz w maratonach albo co-
dziennie jeste na siowni, to w porzdku, rb to, co kochasz. W odniesieniu
do troski o skr taka aktywno daje ci jednak tylko 5 punktw.
Mylc o aktywnoci fizycznej, czsto zatrzymujemy si na poziomie...
szyi. Tymczasem jestemy caoci i tak jak minie i skra ciaa lubi stymu-
lacj, tak lubi j te twarz i gowa. W internecie mona znale sporo wska-
zwek do tak zwanej jogi twarzy, co gorco polecam. Znakomitym pomysem
43
jest te masa, ktry mona wykona nawet samemu podczas zabiegw pie-
lgnacyjnych, na przykad oczyszczania czy nakadania kremu. W przypad-
ku skry gowy sprawdza si natomiast celebrowanie troch zapomniane-
go ju... czesania. Kiedy byam dzieckiem, mama z uporem szczotkowaa
moje dugie wosy. Sama te dbaa o fryzur czesaa si dugo, nachylajc
gow, a potem upinaa kok. Rwnie mczyni nosili przy sobie grzebyki,
ktrymi przeczesywali czupryny. Dzi chyba niewiele osb przywizuje
tak du wag do pielgnacji skry gowy, a szkoda. Szczotkowanie wosw
z gow opuszczon w d poprawia ukrwienie i odywia cebulki wosw.
Systematyczna pielgnacja, choby przez kilka minut dziennie, to prosty
i tani sposb na popraw kondycji wosw, o wiele lepszy ni na przykad
bolesna mezoterapia igowa, stymulujca regeneracj skry gowy czy po-
rost wosw.
Z D R OWI E
44
dolegliwoci, powinna raz w roku odwiedzi ginekologa i wykona badania
profilaktyczne: badanie ginekologiczne, USG dopochwowe (najlepiej 3D, 4D
z funkcj doppler), USG piersi (najlepiej 3D, 4D z funkcj elastografii) oraz
cytologi klasyczn lub dokadniejsz cytologi LBC na podou pynnym.
Do profilaktyki raka szyjki macicy i raka garda zalicza si szczepienie prze-
ciw wirusowi HPV. Narzdziem do wykrywania raka jajnika jest test ROMA
(Risk of Ovarian Malignancy Algorithm), w ramach ktrego wykonuje si
markery nowotworowe CA 125 i HE 4.
Przynajmniej raz w roku powinna si wybra do internisty i zmierzy
sobie cinienie (ksikowy wskanik to 120/80; nisze jest rwnie dobre, ale ju
wysze oznacza, e powinna ograniczy sl w diecie, a gdy to konieczne, po-
stpowa zgodnie z dodatkowymi wskazwkami lekarza). Popro wtedy o skie-
rowanie na podstawowe badania krwi i moczu. Na wydruku z wynikami bada
podana jest norma, wic nie bdziesz miaa problemu z ocen tych wska-
nikw. W przypadku kadego odstpstwa od normy skonsultuj si z lekarzem.
Morfologia wskae, jaki jest stan komrek krwi. Niewielka ilo czerwo-
nych krwinek i niski poziom hemoglobiny oznaczaj problemy z przy-
swajaniem elaza. Nie wolno jednak suplementowa tego skadnika na was-
n rk trzeba skontaktowa si z lekarzem (wyniki mog wskazywa na
rozmaite stany chorobowe) i przyjmowa przepisany przez niego lek.
Lipidogram (profil lipidowy), czyli badanie poziomu cholesterolu, jest
wane w profilaktyce chorb serca i ukadu krenia. Warto poprosi o skie-
rowanie na rozszerzony profil lipidowy, czyli oznaczenie frakcji zego cho-
lesterolu LDL i dobrego cholesterolu HDL. W tym samym badaniu oznacza
si rwnie poziom trjglicerydw. Wskanik przekraczajcy norm oznacza,
e jesz za duo przetworzonej ywnoci, bogatej w cukry proste (rafinowany
cukier, biaa mka, syrop kukurydziany). Taka dieta jest gwn przyczyn
stanw zapalnych, trdziku czy przedwczesnego starzenia si skry.
TSH tyreotropina to hormon przysadki mzgowej oddziaujcy na tar-
czyc. Nieprawidowy wynik wskazuje na nadczynno lub niedoczynno
tego gruczou. Nieprawidowe funkcjonowanie tarczycy wie si z nie-
przyjemnymi objawami: wahaniami wagi, zmczeniem, spadkiem nastroju,
stanami depresyjnymi. Wspczenie sporym problemem jest te choroba
Hashimoto. Wiele osb nie zdaje sobie sprawy, e z ni yje, a tymcza-
sem zwyke badanie krwi moe by pierwszym krokiem w diagnostyce.
45
Hashimoto powoduje midzy innymi sucho skry, wic i tutaj troska
o zdrowie przekada si na pikno cery.
Glukoza, czyli poziom cukru oraz poziom insuliny. Wiele osb yje z nie-
uwiadomion cukrzyc i niepotrzebnie naraa si na ryzyko. Te proste
badania dosownie mog uratowa ycie.
Biako CRP, czyli biako ostrej fazy, wiadczy o istnieniu w organizmie
stanu zapalnego, czsto przebiegajcego bezobjawowo. Dobrze jest doczy
to badanie do standardowo wykonywanego podczas analizy krwi oznacze-
nia OB, ktre rwnie wskazuje na stan zapalny. Ostatnio coraz czciej
mwi si o tym, e wanie przewleke stany zapalne organizmu s jedn
z przyczyn nowotworw.
Oznaczenie poziomu kwasu moczowego we krwi i analiza moczu pozwo-
l wykry ewentualne schorzenia nerek. Wedug medycyny chiskiej ten
wanie narzd stanowi nasze centrum energetyczne, odpowiada midzy
innymi za funkcjonowanie ukadu odpornociowego i metabolizm, ale ma
te wpyw na psychik, a zaburzenia w jego dziaaniu prowadz do stanw
lkowych. Badaj si, nawet jeli jeste zwolenniczk zachodniej medycyny
konwencjonalnej uchronisz si przed chorobami, ktre przez dugi czas
nie daj adnych objaww.
Niezwykle wana jest rw- PROFILAKTYKA TO
nie wizyta u stomatologa, ktr
NIE POWD DO STRACHU,
najlepiej zaplanowa co p roku.
Zadbaj take o regularne oczysz-
ALE DROGA DO DUGIEGO
czanie zbw, bo nieusunity YCIA W ZDROWIU.
w por kamie moe doprowa-
dzi do stanu zapalnego dzise (przy okazji wizyty zapytaj lekarza lub higieni-
st o prawidowy sposb szczotkowania zbw). Profilaktyka dentystyczna jest
wana nie tylko ze wzgldu na trosk o pikny umiech. Stan zbw wpywa na
funkcjonowanie caego ciaa. Bakterie, ktre wytwarzaj si podczas stanu za-
palnego w jamie ustnej, rozprzestrzeniaj si w organizmie i mog prowadzi
midzy innymi do chorb serca i puc, a take do problemw ze skr. Jeeli
masz wypryski w okolicach brody, ust i szczki, to koniecznie wybierz si do
dentysty! Przyczyn zmian trdzikowych moe by w tym przypadku zepsuty
zb, nieusunity korze po wyrwanym zbie albo nie do koca wyrnite zby
mdroci, wok ktrych pojawiaj si obrzki czy torbiele.
46
Mam nadziej, e nie wystraszyam ci zanadto. Profilaktyka to nie po-
wd do strachu, ale droga do dugiego ycia w zdrowiu. Nie chodzi tylko
o to, e badania pozwalaj wykry chorob. Dziki nim poznajesz swj
organizm. Z czasem zdobywasz wiedz o tym, jak funkcjonuje i co jest
w twoim przypadku norm, a ktre objawy powinny ci zaniepokoi. Jeli
umiesz odczyta sygnay pynce z ciaa, nie tylko yjesz w zgodzie ze sob,
ale te po prostu wiesz, kiedy zgosi si do lekarza. Na bardzo wczesnym
etapie choroby masz szans na szybkie wyleczenie i powrt do peni si. No
i oczywicie dostajesz 10 na kole skry!
PIELGNACJA
To s zc ze gln y ob s z a r na kol e skry.
47
otrzymywanych w drogeriach. Nie moesz si tu spodziewa dobrych skut-
kw, bo takiej pielgnacji daleko do celowoci. W najlepszym razie specyfiki
nie zadziaaj, w gorszym nieodpowiednio dobrane, rozreguluj funkcje
skry. Gdy wybierasz kosmetyki, kierujc si ich zapachem, mod, opinia-
mi blogerek albo przyjaciek, wskazwkami ekspedientek lub pogoni za
nowociami, nie bierzesz pod uwag potrzeb swojego organizmu ani nie
ukadasz konsekwentnego planu dziaania. W rezultacie, pod wpywem
impulsywnych zakupw, moesz znacznie pogorszy stan skry i portfela.
Punktem wyjcia do waciwych nawykw i osignicia 5 na skali b-
dzie pielgnacja wiadoma, ale bez widocznych skutkw. Przykadowo,
konsekwentnie kupujesz kremy przeciwko trdzikowi, jednak stan two-
jej skry si nie poprawia. Dzieje si tak, bo nie wiesz, e trdzik moe
mie rozmaite podoe i krem sprawdzony przez koleank albo polecony
przez ekspedientk u ciebie nie zadziaa. W tym miejscu skali mieci si
rwnie wybieranie kosmetykw ekologicznych lub preparatw z jednej
linii, ktre jednak nie przynosz rezultatw. Jeeli poprawa nastpia, ale
wci nie jest to stan, jakiego oczekiwaa lub jaki obieca producent, za-
znacz 67 punktw. Przy wypenianiu koa skry sporo zaley od subiek-
tywnej oceny i tak jest rwnie teraz, gdy oceniasz, czy osigasz swj cel
dziki domowej pielgnacji.
Jeli tak, masz 8 albo nawet 10 punktw. Taki wynik praktycznie nie
jest moliwy bez wsparcia fachowca, ktry pozna potrzeby skry i uoy
indywidualny plan pielgnacji. Najlepszy jest plan kanapkowy, czyli taki,
w ktrym klient otrzymuje na pocztek preparat myjcy i produkt piel-
gnujcy skr w cigu dnia, a pozostae kosmetyki nabywa sukcesywnie.
W ten sposb i ja dobior preparaty podczas naszego ksikowego skin
coachingu.
48
FILTRY UV
0 nie uywam
5 uywam tylko okazjonalnie
10 uywam codziennie lub prawie codziennie w zalenoci
od warunkw pogodowych
49
MAK I JA
M a k i j a m a o g r o m n e z na c z e n i e d l a ko n d yc j i s k r y . le dobra-
ny, potrafi j wysuszy i wyjaowi, nawet jeli jest bardzo dobrze wypiel-
gnowana. Spord wszystkich kosmetykw te do makijau pozostawiaj
najwicej do yczenia, jeli chodzi o technologi. Receptury produktw
nawet najlepszych firm s od lat niezmieniane, skad opiera si na talkach,
parafinach, polimerach, ktre na bardzo krtk met nadaj skrze gad-
ko, ale na dusz blokuj pory, zaburzaj funkcje skry i przyczyniaj
si do powstawania ojotoku. Moje znajome czsto dzwoni do mnie po wa-
kacjach zdumione nag popraw stanu skry. A malowaa si?, pytam.
Nie, skd. Na wakacjach?! Masz wic odpowied.
Dlatego wanie czsty makija przypadkowo dobranymi kosmetykami,
stosowanymi w duej iloci, daje na kole skry 0 punktw.
Makija stosowany sporadycznie raz czy dwa razy w miesicu na imprez
to 5 punktw. Rzadkie malowanie si, nawet przypadkowymi kosmetykami,
daje skrze czas na regeneracj. Po przyjciu do domu zmyj makija (to truizm,
wiem, ale moje dowiadczenie podpowiada, e cigle trzeba o tym przypomi-
na) i zrb (raz na dwa tygodnie) odwieajcy peeling enzymatyczny.
Najwicej punktw przyznaj sobie w sytuacji, gdy albo nie malujesz si
w ogle, albo uywasz kosmetykw indywidualnie dobranych przez spe-
cjalist.
W tym obszarze koa skry wida najwiksz polaryzacj. Moje klientki
wypeniajce koo zaznaczaj albo 0, albo 10. Nie jest jednak tak, e w pro-
cesie skin coachingu odwodz je od makijau. Przeciwnie, sama lubi si
malowa, uwaam, e to rodzaj kobiecej sztuki. Kobieta, ktra czuje si
pikna, moe wicej osign w yciu. Uywam doskonale dobranych ko-
smetykw, zwykle takich, ktre nie s szeroko reklamowane. Tego te ucz
52
coachennice: nie wybieraj przypadkowych produktw, ale takie, ktre naj-
lepiej posu wanie tobie. Nie daj si zwie marketingowi, unikaj nad-
miaru chemii, ciesz si pielgnacj i makijaem, ktre uwydatniaj twoje
naturalne pikno!
T e n f r a g m e n t ko a w y p e n i a j t y l ko o s o b y , ktre korzystaj
z pielgnacji w gabinetach kosmetycznych. Jeli ciebie to nie dotyczy, po
prostu go wykrel, pielgnacja w gabinecie nie jest bowiem niezbdna. Je-
eli chcesz si pozby trdziku, wystarczy, e zmienisz diet, styl ycia i za-
stosujesz odpowiednio dobrane kosmetyki w domu. Jeli jednak zaley ci na
odmodzeniu i ujdrnieniu skry lub spyceniu zmarszczek, powinna si
zdecydowa na profesjonalne zabiegi. Preparaty uywane przez kosmeto-
logw s silnie skoncentrowane, a wic szybko wnikaj w gb skry i dziaaj
nieporwnywalnie lepiej ni kosmetyki dostpne w drogeriach. Ja osobicie
jestem wielk zwolenniczk pielgnacji salonowej, bo pozwala ona fanta-
stycznie zrewitalizowa skr. Warunkiem jest jednak celowo musimy
wiedzie, jaki rezultat chcemy uzyska, i mie dobrze uoony plan dziaania.
Dlatego wanie punktem 0 na kole skry bdzie korzystanie z przy-
padkowo dobranych zabiegw takich w promocyjnej cenie albo dostp-
nych w ofercie zakupw grupowych. Nie tylko to odradzam, ale wrcz
przestrzegam ci przed takimi decyzjami! Moesz w ten sposb zniszczy
skr. W gabinecie nie powinna decydowa o pielgnacji sama, musi to
zrobi ekspert po szczegowym badaniu, ktre obejmuje ocen stanu sk-
ry (sprawdzenie jdrnoci, gruboci, stopnia nawilenia, jakoci warstwy
ochronnej) i szczegowy wywiad (pytanie o twoje oczekiwania, styl ycia,
pielgnacj domow, diet, choroby, a take o dziedzictwo genetyczne,
czyli stan skry obojga rodzicw).
53
Jeeli przychodzisz do gabinetu wiadoma swoich potrzeb, ale decy-
dujesz si na jednorazowy zabieg, na przykad usuwania przebarwie albo
rozszerzonych naczy krwiononych, to masz 5 punktw. Naley ci si
nagroda za wiedz, ale minusem jest brak planu dugofalowej pielgnacji,
a tylko taka daje wyniki i sprawia, e warto inwestowa w wizyty w salonie.
10 bdzie indywidualna diagnoza kosmetologa i pielgnacja zaplanowana
na minimum trzy miesice, bo to jest czas potrzebny do przebudowy skry.
Jeli korzystasz z usug w gabinecie raczej rzadko, raz na kwarta, bo masz do-
brze wypielgnowan skr i potrzebujesz tylko kondycjonowania w zaleno-
ci od pory roku, to ustal ze specjalist roczny albo proczny plan pielgnacji.
Taki wedug mnie powinien by standard opieki w gabinecie kosmetycznym.
Oczywicie powinna te czerpa przyjemno z wizyt i widzie, e ci
su. Jeli nie zauwaasz zmian albo wiesz, e nie moesz sobie pozwoli
na dugofalow pielgnacj, nie przejmuj si i po prostu z tego zrezygnuj.
Opieka kosmetologa pomaga, ale nie jest to must have troski o zdrow sk-
r. Inaczej ni wspomniane wczeniej trzy elementy: pielgnacja domowa,
filtry UV i makija. To one bd bohaterami dalszej czci ksiki.
W a n i e s ko c z y a w y p e n i a n i e ko a s k r y . Spjrz teraz na
zaznaczone pola i doce si za to, co ju robisz dla siebie i swojego zdrowia.
A teraz zastanw si: kiedy byaby w peni zadowolona ze swojej troski o sk-
r? Jak chciaaby, by wygldao twoje koo? Moesz je stworzy, wykorzystujc
czysty schemat ze strony 278, moesz te zaznaczy poziom swoich wymarzo-
nych odpowiedzi innym odcieniem na kole, ktre przed chwil pokolorowaa.
54
TERAZ, KIEDY JU WIESZ, DO CZEGO
DYSZ, POMYL I ZANOTUJ:
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
Kiedy osigniesz cel?
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
Co albo kto moe ci przeszkodzi we wprowadzeniu zmian?
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
Pa m i ta j , e k a da z m i a na wie si z pewnym dyskomfortem. Ludz-
ki organizm dy do poczucia bezpieczestwa i nie lubi wychodzi poza
to, co ju zna. Z tego powodu w czasie skin coachingu moesz napotyka
trudnoci. Moe to by chwilowy brak motywacji, brak czasu (to akurat cz-
sto tylko wymwka), ch natychmiastowych rezultatw, zniechcenie albo
przeciwnie, nadmierny perfekcjonizm. Jedyna rada to dziaa spokojnie, ale
konsekwentnie, krok po kroku.
Zmiany wprowadzaj we wasnym tempie. Nie spiesz si. Oswajaj si z no-
wymi nawykami, trenuj je cierpliwie do czasu, a wejd ci w krew. Bd dla
siebie wyrozumiaa, konsekwentnie wicz nowe przyzwyczajenia dzie po
dniu, doceniajc si za sukcesy i przymykajc oko na potknicia s zupenie
naturalne. Koniecznie te zaznaczaj postpy! Moesz kolorowa coraz wy-
sze wartoci na kole skry, pamitaj tylko, eby opisa poszczeglne zmiany
datami. Jeeli wolisz, korzystaj z kalendarza albo dzienniczka i zakrelaj te
dni, gdy postpowaa zgodnie z nowym sposobem dziaania. Jeli lubisz,
nagradzaj si po dobrze wykonanym zadaniu (byle nie sodyczami!). Znajd
taki sposb motywacji, ktry dziaa na ciebie najlepiej.
Pamitaj na pocztku drogi motywacja jest najatwiejsza. Wtedy jeste
spragniona wiedzy i gotowa do dziaania. Do dziea!
Po miesicu nastpuje zmiana, ktra moe si wiza z przejciowym kry-
zysem. Z dowiadczenia wiem, e cz dziewczyn ju wtedy jest zadowolona
z wynikw skin coaching szybko koczy si happy endem. Inne jednak na
tym wanie etapie napotykaj trudnoci zwizane z fizjologi organizmu do-
stosowujcego si do nowych nawykw. W kosmetologii mwimy o zasadzie
3 2, ktra oznacza, e co dwa tygodnie skra wchodzi w kolejny etap zmian:
q Pierwsze dwa tygodnie to okres przygotowawczy, skra w tym czasie
poznaje nowe skadniki kosmetykw i zaczyna si z nimi komunikowa.
q Po mniej wicej miesicu nastpuje drugi etap okres przystosowania
si do nowej pielgnacji. W tym czasie moe nastpi subiektywnie od-
czuwane pogorszenie si stanu skry. Oznacza to, e aktywne skadniki
w kosmetyku zaczy spenia swoj funkcj (kiedy skra si oczyszcza,
odblokowane pory wyrzucaj nagromadzony j, a kiedy si zuszcza,
powstaj wysuszone, sterczce skrki).
q Trzeci etap to okres przebudowy skry i jej regeneracji. Po tym etapie
mona oceni, czy zastosowana pielgnacja zostaa odpowiednio
58
dobrana. Z reguy rzeczywicie po jakich szeciu tygodniach sytuacja
poprawia si i rwnie tutaj nastpuje happy end.
DOCE SI
ZA WYKONANIE GO!
62
POZNAJ
SWJ RODZAJ
SKRY
U w i e l b i a m u c z y s i z k s i e k . S dla mnie wyni-
kiem pracy grona naukowcw czasem nawet kilku pokole
ludzi, z ktrych mdroci i dowiadczenia mog korzysta,
zdobywajc bezcenn wiedz. Przyjemno sprawia mi te
sam dotyk papieru, myl, e zaraz zrobi sobie herbat, sid
na kanapie i spdz wieczr, czytajc o tym, co mnie pasjonu-
je. Oczywicie lubi te internet. Odpram si, przegldajc
dobre blogi kosmetyczne czy szukajc informacji o nowych
preparatach na rynku. Rzadko jednak traktuj sie jako r-
do penych i wiarygodnych danych. Jak mawiaa jedna z mo-
ich profesorek na studiach: Internet jest dla tych, ktrzy ju
maj wiedz, a mj nauczyciel biochemii powtarza: Tam,
gdzie koczy si internet, zaczyna si prawdziwa wiedza,
i zawsze przy tym dodawa: Dziewczyny, czytajcie ksiki!.
63
To wszystko dlatego, e w sieci panuje Kady wybr dotyczcy diety, stylu ycia
nieopisany baagan. Wartociowe wpisy czy pielgnacji przekada si na zdrowie
przeplataj si z niesprawdzonymi opiniami i urod. To, jak si czujesz, ma odbicie
albo czysto marketingowymi artykuami. w tym, jak wygldasz. Jestemy caoci
Internauci nie potrafi prawidowo oceni to jedno z przykaza skin coachingu.
bdnych informacji, wic je powtarzaj, Skra nadaje ciau posta i ksztat oraz
a te rozprzestrzeniaj si w byskawicz- decyduje o jego kolorze (przez wytwarzanie
nym tempie. Tylko osoby, ktre zdobyy melaniny, mechanizm rozszerzenia naczy
ju pewn wiedz, mog oceni poziom krwiononych i keratynizacj). Pozwala
i przydatno danego bloga czy serwisu. komunikowa si ze wiatem: czu zmiany
Chciaabym, eby i ty doczya do temperatury, dotyk, bl i swdzenie. Dziki
tego grona. W tej czci ksiki przeka- temu wiemy, ktre okolicznoci s dla nas
ci wiedz o tym, jak zbudowana jest korzystne, a ktre sygnalizuj, e musimy
skra, jak oceni swj typ skry, a potem zabezpieczy si przed zimnem czy innymi
dobra celowan pielgnacj i odpowied- szkodliwymi fizycznymi, chemicznymi
nio stosowa kosmetyki. To bdzie baza, lub biologicznymi bodcami z zewntrz.
ktr moesz rozbudowywa, szukajc Skra chroni rwnie wewntrzne za-
informacji w dobrych rdach. Do tej soby organizmu, zapobiega utracie wody
wiedzy zawsze te moesz si odwoa i elektrolitw, a w razie potrzeby jest ich
czy to w rozmowach ze znajomymi, czy zapasowym zbiornikiem, tak samo jak
to przed lustrem, gdy zastanawiasz si biaek, tuszczw, wglowodanw i witamin.
nad wyborem kremu na nastpn por Warto te uwiadomi sobie to, o czym
roku. Przed tob kolejny etap skin coachin- wiemy, ale z czego rzadko zdajemy sobie
gu budujemy twoje kompetencje! spraw: skra jest wodoodporna, co ozna-
cza, e czysta woda przez ni nie przenika.
Wchaniaj si natomiast skadniki odywcze
O s k r z e m w i s i w wielu konteks- i mineray (zwizki biologicznie aktywne), co
tach: modoci, urody, seksu, zabiegw jest bardzo wane w kontekcie pielgnacji.
kosmetycznych czy pielgnacji. Chyba Skra fascynuje nie tylko ze wzgldu na
najrzadziej pokazuje si, czym ona rze- swoje funkcje, ale i na budow. Razem z tkan-
czywicie jest: najwikszym narzdem k podskrn way a 1820 kilogramw.
ludzkiego ciaa. Pocztkowo nie wyda- Powierzchnia tego organu to 1,52 metry
je si to sexy, z czasem jednak mona kwadratowe, a jego grubo oscyluje
doceni precyzj ludzkiego organizmu pomidzy 0,5 a 4,5 milimetra. Najciesza
i to, jak niezwykym jest on systemem. jest skra w okolicach oka, a najgrubsza
64
na powierzchni stopy. Mwimy przy Nie mona przy tym zapomnie o obec-
tym cay czas o narzdzie, ktry nie jest nych w skrze waciwej rnego rodzaju
jednolity, ale skada si z trzech warstw: komrkach (midzy innymi fibroblastach,
naskrka (epidermis), skry waciwej histiocytach, mastocytach) penicych r-
(dermis) i tkanki podskrnej (hypodermis). norodne funkcje. Tworz one podstawow
Skra waciwa zbudowana jest substancj midzykomrkow i biaka
w gwnej mierze z wkien kolagenowych potrzebne do budowy kolagenu i elastyny,
(o kolagenie mwi si, e jest biakiem mo- zwalczaj bakterie, wirusy i grzyby oraz
doci najwaniejszym dla zdrowia koci produkuj hormony. W modej skrze
i skry), ktre stanowi jej rusztowanie. podstawowa substancja midzykomrko-
Istnieje a czternacie rodzajw kolagenu, wa ma posta ppynnego elu i wypenia
jednak w kontekcie kosmetologii wane s przestrze midzy komrkami, przyci-
dwa: kolagen typu III, przewaajcy u osb gajc i zatrzymujc wod. Zbudowana jest
modych (jego synteza ustpuje w wieku w znacznej mierze z kwasu hialuronowego
okoo trzydziestu lat), zdolny do pocha- (HA), substancji o niezwykych waciwo-
niania wody i odpowiadajcy za nawile- ciach, ktra potrafi zwiza wod o obj-
nie, jdrno i elastyczno skry, oraz toci tysic razy przekraczajcej objto
kolagen typu I, stanowicy a 80% tego swojej czsteczki. W miar upywu lat
biaka u osb dorosych, majcy posta ilo HA zanika prawie cakowicie, czego
grubych wkien podporowych, bez zdol- konsekwencj jest powstawanie zmarsz-
noci do absorbowania wody. To wanie czek, bruzd, wiotko i sucho skry.
z tego powodu w modoci powinnimy
inwestowa w przyszo, gromadzc KOLAGEN TO
pyny pi wod oraz je bogate w ni
BIAKO MODOCI,
posiki: zupy, warzywa, owoce, i absolut-
nie nie doprowadza do odwodnienia.
NAJWANIEJSZE DLA
W skrze waciwej znajduj si ponad- ZDROWIA KOCI I SKRY.
to wkna elastynowe oplatajce kolagen,
absorbujce i magazynujce wod oraz od- Skra waciwa zawiera te naczynia
powiadajce za sprysto i elastyczno krwionone, naczynia limfatyczne, zakocze-
tkanki. Trzeci rodzaj wkien to bardzo nia nerwowe, przydatki, czyli cebulki wosw,
cienkie wkna retikulinowe, ktre wyst- oraz trzy rodzaje gruczow: czynne od
puj tam, gdzie tkanka czna graniczy z in- urodzenia gruczoy potowe ekrynowe, ktre
nymi tkankami, na przykad tworzc sie reaguj na bodce termiczne, bior udzia
oplatajc naczynia krwionone lub wosy. w termoregulacji organizmu i wydzielaj
65
66
67
przejrzysty, bezwonny pot, czynne od okresu lesterolu (1,5%) i estrw cholesterolu
dojrzewania gruczoy apokrynowe, znajdu- (3%). Sebum z kolei jest znajdujc si na
jce si pod pachami, w powiekach, sutkach powierzchni skry warstw ochronn,
i przy zewntrznych organach pciowych, ktra skada si z oju, potu, lipidw na-
reaguj na bodce emocjonalne, a pocho- skrka wydzielanych przez keratynocyty,
dzcy z nich pot jest lepki i po rozoeniu i fizjologicznej flory bakteryjnej. Sebum
przez bakterie nieprzyjemnie pachnie, to inaczej paszcz tuszczowy skry (PTS).
oraz gruczoy ojowe, czyli holokrynowe. Powiedzenie, e kto nadmiernie wydziela
Te ostatnie, tak jak potowe, s wytworem sebum, jest zatem dosy nieprecyzyjne.
skry waciwej przydatkami skry. By moe takie stwierdzenie pochodzi
Zwizane z mieszkiem wosa, rozwijaj od nazwy komrek gruczow ojowych,
si wraz z nim, dlatego substancja po- czyli sebocytw, a by moe uywa si go,
wstaa z lipidw (tuszczw), czyli bo brzmi adniej ni nadmierne
po prostu j, nie jest wy- wydzielanie oju. Ja jednak
dzielana bezporednio na nie boj si tego ostatnie-
powierzchni skry, lecz go sowa, jest przecie
najpierw do mieszka naturalne. Ciebie te
wosowego, a dopiero zachcam do oswojenia
stamtd na zewntrz. si z nim, jeszcze wiele
W okolicach warg, bro- razy o nim usyszysz.
dawki sutkowej, prcia,
warg sromowych i odbytu
znajduj si te gruczoy Kosmetolog pracuje
rozwojowo niezalene od wosw. na znajdujcym si powyej skry
Samo wydzielanie oju wie si z tym, waciwej naskrku. On rwnie ma budo-
gdzie rozmieszczone s gruczoy ojowe, w warstwow. Skada si z piciu warstw
a take z wiekiem, pci, porami dnia, ze uoonych kolejno od dou: podstawnej,
stanem zdrowia czy z zaywanymi lekami. kolczystej, ziarnistej, jasnej i rogowej,
Nieprawidowa ilo czy skad oju mog z ktrych najwaniejsze s dla nas naj-
prowadzi do schorze dermatologicznych. nisza i najwysza. To wanie w warstwie
j to nie to samo co sebum. Jest podstawnej i rogowej zachodz procesy
wydzielin gruczow ojowych i skada decydujce o wygldzie i kondycji skry.
si z mono-, di- i triglicerydw (4050%), Naskrek jest tkank dynamiczn,
wolnych kwasw tuszczowych (1025%), podlega cigym przemianom. Jego warstwa
woskw (20%), skwalenu (510%), cho- zewntrzna (rogowa) skada si z martwych
68
komrek, ktre wymieniaj si co miesic, omiu do trzydziestu dni. Skutki moesz
ale to najnisza warstwa (podstawna) stano- obserwowa goym okiem, na przykad
wi dowd na to, e skra sama w niezwyky na wewntrznej stronie ciemnych ubra.
sposb si regeneruje. Warstwa ta, nazy- Kurz w naszych domach te w wikszoci
wana rwnie rozrodcz, ley bezporednio skada si z martwych komrek naskrka.
na brodawkach skry waciwej i czerpie Z dostarczonej przez komrk keraty-
z niej substancje odywcze. Skadajce si ny zbudowana jest w wikszoci warstwa
na ni komrki walcowate z jednego rzdu rogowa (58%). Pozostae jej skadniki to tak
o duych jdrach, zwane keratynocytami, zwany naturalny czynnik nawilajcy (natu-
nieustannie dziel si na drodze mitozy. ral moisturising factor NMF; 30%) i lipidy
Oznacza to, e od jednej komrki oddziela (12%), czyli tuszcze spajajce komrki
si druga, nowa komrka, o takim samym warstwy rogowej. Rwnie te skadniki po-
ukadzie chromosomw. Dolna cz kera- wstay na etapie wdrwki komrki przez
tynocytu pozostaje w warstwie podstawnej, warstwy kolczyst i jasn. Lipidy to przede
gdzie bdzie ulega kolejnym podziaom, wszystkim ceramidy (zoone w gwnej
a grna cz, zawierajca keratyn, mierze z NNKT Niezbdnych Nienasyco-
wdruje ku grze, do warstwy rogowej. nych Kwasw Tuszczowych), cholesterol
Dziki temu, e warstwa podstaw- i wolne kwasy tuszczowe. NMF i tuszcze
na i leca na niej warstwa kolczysta wystpuj razem mwic w uproszcze-
stale si rozmnaaj, wypychajc ku niu, stanowi na powierzchni naskrka
grze warstwy lece wyej, stanowi mieszanin zwan paszczem hydrolipido-
ywy, czynny metabolicznie naskrek. wym (wodno-tuszczowym). Peni on
A co z nasz komrk? Ot przechodzi niezwykle wan funkcj ochronn.
ona wiele przemian: przedostaje si przez Zabezpiecza skr przed szkodliwymi
kolejne warstwy naskrka (podstawn, czynnikami zewntrznymi, na przykad
kolczyst, ziarnist i jasn), obumiera wirusami, grzybami czy substancjami che-
(jdro zastpowane jest biakiem kera- micznymi. Odpowiada rwnie za utrzyma-
tyn) i dociera do warstwy rogowej, gdzie nie waciwego pH skry i chroni organizm
ulega zuszczeniu. Ten proces, zwany ro- przed utrat wody. Dbaj o niego w nastp-
gowaceniem naskrka, trwa od dwudziestu nych rozdziaach powiem ci, jak to robi.
69
70
ZNAJD
SWJ TYP SKRY
W i e d z a o p o s z c z e g l n yc h wa r s t wa c h s k r y tylko z pozoru jest
specjalistyczna i trudna do wykorzystania w praktyce. W rzeczywistoci to
baza, ktra pozwoli ci dobrze pozna wasn skr i jak to okrelam w skin
coachingu odbudowa z ni relacje. Wikszo dziewczyn, ktre spotykam
na swojej drodze zawodowej, stracia zwizek z wasnym ciaem. Objawia
si to na rne sposoby od sformuowa typu: Nienawidz swojej skry,
Walcz z ni od kilkunastu lat, Boj si jej, jest nieprzewidywalna, a po
zachowania, takie jak niech do wieczornych i porannych rytuaw piel-
gnacyjnych, kupowanie przypadkowych kosmetykw czy spychanie potrzeb
zwizanych z dbaniem o siebie na sam koniec listy priorytetw albo listy
wydatkw.
Potrafi rozpozna takie reakcje i wiem, e w wielu wypadkach kryj
si za nimi zagubienie, rozczarowanie brakiem wynikw wasnych dziaa
i zwyka niewiedza. By moe frustrujesz si tym, e pielgnacja nie spenia
twoich oczekiwa. Nie potrafisz rozpozna potrzeb swojej skry i dobra
odpowiednich kosmetykw. Rozczarowana kolejnym specyfikiem, ktry
nie przynis spodziewanych rezultatw, sigasz po nastpny w nadziei,
e tym razem zaspokoisz potrzeby skry. Nic z tego, skutek wci okazuje
si taki sam, a skra staje si coraz bardziej zmczona i zniszczona dro-
geryjn chemi.
Lekarstwem na to jest wiedza. Poznanie swojego ciaa to pierwszy krok
do odbudowania relacji z nim i otoczenia go trosk. To jeden z gwnych
celw skin coachingu, jeli nie najwaniejszy. Pikna skra jest przecie
dopiero wypadkow waciwego stylu ycia. Gdy wiesz, jak o siebie dba,
przestajesz walczy i skupia si na mankamentach, a zaczynasz oddycha
71
pen piersi. Odpuszczasz. Dajesz skrze to, czego potrzebuje, ale prze-
staje ona by w centrum twoich zainteresowa. Umiechasz si do siebie
w lustrze. Zdrowiejesz. yjesz peni ycia!
72
PO PIERWSZE, GENY
F u n da m e n ta l n r o l w o k r e l e n i u r o d z a j u s k r y odgrywa
gruczo ojowy. Moe on wykazywa cechy nadczynnoci lub niedoczynno-
ci. Mwimy wtedy o skrze tustej lub o skrze suchej. Na pierwszy rzut
oka pokrywa si to z dawnym podziaem, ale to tylko pozory. Nie bierzemy
pod uwag doranych objaww (kiedy radzono, by sprawdzi ilo wy-
dzielonego oju na twarzy tu po przebudzeniu miao to wystarczy za
ca diagnoz), ale przygldamy si typowi skry rodzicw i cechom skry
towarzyszcym nam przez cae ycie.
Nadmiernie aktywny gruczo ojowy sprawia, e skra jest tusta, sza-
rota, gruba, byszczca. Widoczne s na niej rozszerzone pory z zaskr-
nikami, ma tendencj do trdziku, bywa odwodniona i sabo ukrwiona.
Wydziela j w nadmiernej iloci, mog si na niej pojawi przebarwienia,
ale dobrze reaguje na kosmetyki i czynniki atmosferyczne i raczej nie ulega
podranieniom.
Niedoczynno, czyli maa aktywno gruczou ojowego, skutkuje skr
such, jasn i cienk, mao elastyczn, tak, ktra bywa szorstka w dotyku
i cignita po umyciu, swdzi i piecze, reaguje podranieniem na kosme-
tyki i czynniki atmosferyczne. Na takiej skrze nie wida rozszerzonych
porw, zauwaalne s natomiast drobne zmarszczki.
Zwr uwag na to, e nie uywam ju pojcia skra mieszana.
Owszem, gruczoy ojowe s rozmieszczone na skrze w niejednolity sposb
i w tak zwanej strefie T (czoo, nos, broda) jest ich wicej ni w pozostaych
czciach twarzy. Nie znaczy to jednak, e s to inne gruczoy i e mamy
dwa odrbne typy skry! Jeeli skra ma objawy suchoci wywoanej nie-
dostateczn produkcj oju, dotyczy to caej jej powierzchni. Podobnie
jest w sytuacji nadmiernego wydzielania oju. Z mojego punktu widze-
nia, popartego wiedz i wieloletni praktyk, wyrnianie skry mieszanej
73
74
i stosowanie dla niej dwch rnych metod pielgnacji jest bezzasadne.
Skr mamy jedn i moe ona mie cechy nadprodukcji oju lub jego nie-
dostatecznego wydzielania.
75
chroni przed szkodliwymi wpywami rodowiska, oraz higienicznego stylu
ycia. To wszystko razem sprawia, e skra jest moda i wyglda zdrowo.
76
6
6
6
6
6
w kontakcie ze socem, wiatrem, mrozem ulega podranieniu 6
6
6
6
6
w kontakcie z kosmetykami nie ulega podranieniu 6
w kontakcie ze socem, wiatrem, mrozem nie ulega podranieniu 6
6
6
6
6
6
w kontakcie ze socem, wiatrem, mrozem ulega podranieniu 6
6
6
6
6
6
w kontakcie ze socem, wiatrem, mrozem nie ulega podranieniu 6
6
77
78
PO DRUGIE,
RODOWISKO
Na o k r e l e n i u d z i e d z i c t wa g e n e t yc z n e g o mogybymy poprze-
sta, gdyby nie to, e nie yjemy w idealnym rodowisku. Pod wpywem
uywek, zanieczyszczonego powietrza, stresu, chemii w jedzeniu i ko-
smetykach, promieniowania UV, lekw, w tym antykoncepcji hormonalnej,
antybiotykw i sterydw, skra znacznie si zmienia. Mwic wprost staje
si osabiona lub uszkodzona. Dlatego powsta drugi podzia, ktry rni-
cuje typ skry ze wzgldu na objawy bdce reakcj na szkodliwe czynni-
ki. Opiera si on na podziale ze wzgldu na geny, ale nie jest z nim cile
zwizany. Tutaj przygldamy si nie naturalnym predyspozycjom, ale temu,
jak zmienia si twoja skra w wyniku kontaktu z rnymi czynnikami ze-
wntrznymi. Ta nowa typologia jest odpowiedzi na dolegliwoci zwizane
z nieodpowiednim stylem ycia pacjentw, z jakimi przez ostatnie lata co-
raz czciej spotykaj si dermatolodzy i kosmetolodzy. Wskazuje na pro-
blemy, jakie pod wpywem zanieczyszczenia rodowiska, niehigienicznego
trybu ycia i przypadkowej, naszpikowanej chemi pielgnacji rozwiny
si na skrze, ktr dostaa w genach.
79
Obecnie w zaawansowanej kosmetologii typologia ta wyglda nastpujco:
S K RA PR OBLEMATYCZNA
(ojotokowa, trdzikowa)
S K R A INTERA KTYWNA
(nadmiernie reagujca na bodce,
przewlekle poirytowana, nadwraliwa)
80
pojawia si u osb, ktre wczeniej nie reagoway na bodce z zewntrz.
Wynika to z przeamania progu wytrzymaoci bariery skrnej (pod wpy-
wem nagych zmian temperatury). Wany jest wwczas dobr produktw
do codziennej pielgnacji skry i delikatne obchodzenie si z ni.
S K RA HIPERPIGM ENTACYJNA
(nadmiernie wydzielajca melanin, czyli brzowy
barwnik skry, przebarwiona, z plamami)
81
S K R A PR Z EDWCZ E N I E STA RZEJCA SI
(atroficzna, uszkodzona na skutek stylu ycia,
starzejca si nieadekwatnie do wieku)
A t e r a z p o n o w n i e w e o w e k a l b o d u g o p i s . Opisz charakte-
rystyczne cechy kadego rodzaju skry. Ty, tak jak poprzednio, zaznacz ob-
jawy dermatologiczne, ktre ci towarzysz. Bierz pod uwag czstotliwo
wystpowania danego objawu (na przykad: okazjonalnie pojawiajcy si
wyprysk nie oznacza trdziku). Moesz porwnywa stan swojej skry ze
skr koleanek (to dobry wskanik midzy innymi w sytuacji, gdy mwimy
o przedwczenie wystpujcych zmarszczkach) albo si zastanowi, w jak
duym stopniu dolegliwoci przeszkadzaj ci w codziennym yciu. Liczba
plusw pomoe ci zaliczy skr do kadej z opisanych kategorii.
Jeden czy dwa plusy nie oznaczaj jeszcze wystpowania danej doleg-
liwoci, ale s sygnaem do zadbania o siebie. Wyjtkiem jest plus przy
82
oznaczeniu skry hiperpigmentacyjnej. Znajdziesz tam tylko jeden objaw
wyrane ciemne plamy na skrze. Jego wystpowanie daje pewno, e
masz skr z przebarwieniami, a jeli chcesz poprawi jej stan, to przede
wszystkim unikaj promieniowania UV.
Postawienie czterech lub wicej plusw oznacza rozpoczynajc si do-
legliwo. Jeeli w danej kategorii postawia osiem plusw, to jest jasne, e
wanie taki typ reprezentuje twoja skra.
J e l i t w o j e o b s e r wa c j e w s k a z u j na k i l k a k at e g o r i i , nie przej-
muj si. To normalna sytuacja, poniewa rodzaje objaww czsto cz si
ze sob. Mona mie na przykad skr problematyczn, na ktrej wskutek
silnego opalania (zgodnie z powszechnym i bdnym! przekonaniem, e
soce leczy ojotok) pojawiy si przebarwienia (skra hiperpigmentacyjna).
Ta sama skra moga si uwraliwi pod wpywem lekw i silnych maci na
trdzik (skra interaktywna), a charakterystyczne dla skry problematycznej
zakaenia bakteryjne i grzybicze prowadz do wydzielania duej iloci wol-
nych rodnikw i atrofii komrek (skra przedwczenie starzejca si).
Czste jest te poczenie skry hiperpigmentacyjnej i przedwczenie
starzejcej si. Jako skin coach wiele razy pracowaam z dziewczynami
majcymi wanie taki mieszany rodzaj skry. Zaczynamy wtedy zawsze
od zdiagnozowania czynnika wywoujcego dolegliwoci i robimy wszystko,
eby go wykluczy. Pierwszym krokiem jest wyleczenie stanu zapalnego
skry, nierzadko odsyam wtedy do odpowiedniego lekarza specjalisty, do-
piero potem kontynuujemy skin coaching. Podejmuj te uniwersalne kroki:
kadej skrze, niezalenie od jej rodzaju, pomagaj probiotyki i antyoksy-
danty, na przykad witamina C.
Moe by te tak, e aden z powyszych opisw nie odpowiada two-
jemu typowi skry. W takiej sytuacji mog ci tylko pogratulowa! Oznacza
to, e dobrze dbaa o swoj skr i nie rozwiny si na niej adne do-
legliwoci. W twoim przypadku bdzie mie zastosowanie tylko pierw-
sza typologia, odwoujca si do genw. Aby zachowa na dugo pikno
i zdrowie skry, pielgnuj j zgodnie z piramid modoci, o ktrej pisz
w nastpnym rozdziale. Zajrzyj tam rwnie wtedy, gdy w poszczeglnych
kategoriach lub jednej z nich (nie dotyczy to skry hiperpigmentacyjnej)
uzyskaa tylko jeden lub dwa plusy. Jeli oznaczya cztery i wicej cech,
83
skorzystaj z porad dotyczcych pielgnacji zawartych w rozdziale Twj
plan pielgnacji. Te porady mog ci zainspirowa rwnie wtedy, gdy
masz zdrow skr, ale skonno do danej dolegliwoci (od jednego do
trzech plusw).
Przy poszczeglnych kategoriach wskazaam te, jakie czynniki we-
wntrzne i rodowiskowe wpywaj na powstanie danej dolegliwoci.
Przeanalizowanie swojego trybu ycia i stanu zdrowia moe ci dodatkowo
pomc w klasyfikacji.
6
6
6
6
6
6
6
6
Co jest przyczyn?
q przede wszystkim zaburzona gospodarka hormonalna, dlatego
w pierwszej kolejnoci naley zbada poziom hormonw pciowych
q nastpny czynnik wywoujcy problemy to wadliwa flora bakteryjna
rwnie naley dokona diagnozy i pobra prbk z wykwitu. W ten
sposb okrela si bakterie bytujce na skrze oraz te, ktre mog
zaostrza zmiany trdzikowe. Podczas tego badania okrela si te
oporno na antybiotyki (aby nie eksperymentowa na sobie w sytuacji
wymagajcej ich uycia)
84
Jeli wyniki powyszych bada oka si dobre, to naley bra pod uwag:
q nieprawidow diet (cukry proste, nabia, gluten, poywienie, w ktrym
brak rwnowagi mineralno-witaminowej)
q nadmiar kolorowych kosmetykw
q nieodpowiedni pielgnacj
q antybiotyki, sterydy, leki na spirytusie, agresywne maci, niszczce
warstw ochronn skry
q alkohol (zaburza rwnowag hormonaln, powoduje wzmoon pro-
dukcj testosteronu, ktry indukuje i zaostrza trdzik)
q stres
S K R A INTERA KTYWNA
Z azwyc zaj ro zwi ja s i na ba zi e skry suc h ej
nac zyniow e j lu b t ust ej nac zy niowej.
Cechy charakterystyczne:
wraliwa na bodce klimatyczne: ciepo i zimno, wiatr 6
reaguje zaczerwienieniem na zmiany temperatury 6
6
6
6
6
6
6
Co jest przyczyn?
q przede wszystkim warunki klimatyczne, zmiany temperatury
q dysfunkcja ukadu pokarmowego, alergie
q dysfunkcja ukadu naczynioruchowego
85
q brak ochrony przed socem i mrozem
q nadmiar chemii domowej (rodki czystoci) i tej zawartej w kosmety-
kach (kosmetyki o nieodpowiednim skadzie, konserwanty, barwniki,
perfumy)
q szczeglna podatno na stres
q uywki (nadmiar alkoholu i kofeiny)
q nieodpowiednia dieta (gorce dania, ostre przyprawy, fast food,
sodycze)
Co jest przyczyn?
q gwnie nadmierna ekspozycja na promieniowanie UV, rwnie
w dziecistwie
q antykoncepcja hormonalna poczona z ekspozycj na promienie
soneczne
q poparzenia soneczne
q czste korzystanie z solarium
q nieumiejtne korzystanie z zabiegw kosmetycznych (podranienia
rodkami chemicznymi)
q cia i karmienie (zmiany hormonalne)
q stany zapalne (miejsca zmian potrdzikowych)
q stosowanie lekw i maci ze sterydami
q nieodpowiednio dobrane kosmetyki (na przykad z olejkami eterycznymi,
zioami) wchodzce w reakcj ze socem
86
S K R A PR Z EDWCZ E N I E STA RZEJCA SI
S p o t yk ana zarw no u o s b o skr ze genet yc zni e
suc he j, jak i t u s t e j. Moe si p ojawi u o sb
naw e t okoo t rzyd zi est ego roku yc i a .
Cechy charakterystyczne:
skra wiotka, mao elastyczna opadajcy owal twarzy,
zmarszczki w miejscu bruzd nosowo-wargowych, w okolicy oczu,
na czole (czyli tam gdzie jest zwikszona mimika) 6
6
szary kolor, nierwno rozmieszczony pigment, plamy starcze 6
6
6
6
6
Co jest przyczyn?
q przede wszystkim uywki: tyto, alkohol, narkotyki
q nadmierna ekspozycja na promieniowanie UV
q przetworzona ywno i nieodpowiednio zbilansowana dieta, niedobory
witaminowe
q dugotrwae terapie lekami (antybiotykami, lekami psychotropowymi,
sterydami)
q nieodpowiednio dobrane zabiegi kosmetyczne
q dugotrwae procesy zapalne w organizmie
q stres
87
Nie testuj ju
wicej na sobie
P r z yg o t o wa a m d l a c i e b i e m a y p o r a d n i k . Znajdziesz w nim
podpowiedzi, jakie zmiany warto wprowadzi w pierwszej kolejnoci przy
danym typie skry. Najpierw wskazwka, czego unika. Potem kilka sw
o tym, jak wyobraam sobie w twoim przypadku idealne koo skry. Zazna-
czyam na nim najwaniejsze dla ciebie obszary. Nie znaczy to, e pozostae
nie maj znaczenia, ale wanie zmiany w zaznaczonych kawakach tortu
powinna wprowadzi jako pierwsze, bo to one pozwol ci cieszy si pik-
n skr. Pisz rwnie o pielgnacji, o ktrej dotd nie mwiymy. Jeli
tutaj co bdzie dla ciebie niejasne, odpowied znajdziesz w kolejnej czci
ksiki.
89
PRZECZYTAJ UWANIE, A POTEM DZIAAJ!
S K RA PR OBLEMATYCZNA
TEGO UNIKAJ!
Pamitaj, e nawet mae kroki robi rnic. Jeli zamienisz ciki fluid na
sypki puder mineralny, a baton czekoladowy na suszon urawin, to ju
zrobisz bardzo duo dla skry.
S T Y L YCIA
Zdrowie: w pierwszej kolejnoci skontroluj swj organizm (polecam wizyt
u lekarza ginekologa, endokrynologa, stomatologa).
Sen: kad si przed 23:00, wysypiaj si.
Stres: znajd sposb na relaks, na przykad do 12:00 zrb co tylko dla sie-
bie, codziennie!
D I ETA
Kuchnia domowa:
spoywaj tuszcze bogate w kwasy omega-3 w naturalnej postaci,
jedz warzywa w odcieniach zielonych i pomaraczowych (bataty, mar-
chew, dynia).
H2O: pij wod!
Suplementacja: zaywaj dobrej jakoci probiotyk.
90
P I EL GNACJA
Pielgnacja domowa i makija:
oczyszczaj dokadnie skr (wybierz odpowiedni dla siebie kosmetyk
do mycia stref problematycznych),
wyeliminuj wszystko, co moe zatyka pory i utrudnia swobodn
prac gruczow ojowych: oleje mineralne, silikony, talki, emulgatory,
zrb detoks kosmetyczki,
korzystaj z indywidualnie dobranych kosmetykw, w maych ilociach,
zuszczajcych, regulujcych wydzielanie sebum.
S K R A INTERA KTYWNA
TEGO UNIKAJ!
S T Y L YCIA
Stres:
relaksuj si, trzymaj stres na uwizi; poznaj metody relaksacji
i wybierz najlepsz dla siebie,
ga konflikty w zalku, unikaj rywalizacji.
Sen: wysypiaj si, rb sobie drzemki.
D I ETA
Kuchnia domowa:
szukaj potraw bogatych w witaminy C i E (warzywa liciaste, orzechy i oleje),
polub kurkum stosuj j codziennie jako przypraw do zup, ciast,
warzyw.
91
Suplementacja: zaywaj probiotyk i witamin B kompleks z nastawie-
niem na B12.
P I EL GNACJA
Pielgnacja domowa:
staraj si ograniczy mycie i bezwiedne dotykanie skry,
uywaj jednego kremu o waciwoci odbudowujcej warstw hydro-
lipidow (ochronn) skry. Szukaj ceramidw w skadzie kosmetyku.
Bezwzgldnie wyklucz preparaty zioowe na bazie alkoholu, pachnce
i kolorowe,
osuszaj skr bawenianymi kompresami nie pocieraj jej,
nie zostawiaj mokrej, nie uywaj wacikw z drogerii.
S K RA HIPERPIGM ENTACYJNA
TEGO UNIKAJ!
S T Y L YCIA
Zdrowie: zadbaj o badania poziomu hormonw pciowych; progesteron
i estrogeny maj wpyw na powstawanie plam, ich okrelenie pozwoli na
wybranie odpowiedniego sposobu przeciwdziaania przebarwieniom.
92
Stres:
w przypadku skry z przebarwieniami to szczeglnie wany kawaek
naszego tortu; nastaw si na totalnie bezstresowe ycie, ogranicz
negatywne bodce do minimum, umiechaj si, yj tu i teraz, stay
positive,
jeli chcesz skutecznie pracowa z przebarwieniami, przygotuj si na
dugotrwa pielgnacj; dziaaj spokojnie, zmiany wprowadzaj stop-
niowo, wyluzuj si i odpr skra tego typu nie lubi agresji i szybkich
rozwiza.
D I ETA
Kuchnia domowa:
wcz do diety ostropest plamisty, morw bia i korze lukrecji,
delektuj si parmezanem i figami. Te produkty reguluj wydzielanie
pigmentu.
Suplementacja:
antyoksydanty, antyoksydanty i jeszcze raz antyoksydanty szukaj
w diecie witaminy E, moesz j rwnie suplementowa; dbaj
o odpowiedni ilo witamin A i C, resweratrolu, koenzymu Q10,
beta-karotenu, polifenoli.
P I EL GNACJA
Filtry UV: pokochaj cie i kapelusz, bezwzgldnie unikaj soca (same filtry UV
nie chroni przed nasileniem przebarwie).
Pielgnacja w gabinecie kosmetycznym: kuracje rozjaniajce plamy
barwnikowe przeprowadzaj TYLKO w okresie jesienno-zimowym.
Pielgnacja domowa: w kosmetykach szukaj retinolu i niacynamidu (wita-
mina B3).
93
S K R A PR Z EDWCZ E N I E STA RZEJCA SI
TEGO UNIKAJ!
1. Palenie papierosw.
2. Opalanie si.
3. Stres.
S T Y L YCIA
Sen: wysypiaj si.
Zdrowie: wzmocnij odporno.
Ruch: dotleniaj si, id na spacer, ruszaj si, zrb sobie masa.
D I ETA
Kuchnia domowa: jedz warzywa i owoce bogate w antyoksydanty.
Suplementacja: suplementuj witamin C.
H2O: pij wod.
P I EL GNACJA
Filtry UV: chro skr przed socem.
Pielgnacja domowa: nawilaj skr odpowiednimi kosmetykami z kola-
genem, kwasem hialuronowym i witaminami.
Pielgnacja w gabinecie kosmetycznym: korzystaj z peelingw chemicz-
nych (kwasw AHA), aby stymulowa komrki do syntezy kolagenu.
94
95
Wstydem jest zestarze si
przed czasem z powodu
lenistwa i nieuwagi.
Ludzkim jest pozna siebie
w swojej piknoci i sile,
ktr to ciao moe osign.
Ale ani sia, ani pikno
nigdy nie przychodz same,
tylko zwizek woli
i ciaa moe je stworzy.
S O K R AT E S
Kada z nas moe mie skr o cechach skry normalnej oczywicie nie
tak jak ta sprzed okresu dojrzewania, ale gadk, dobrze ukrwion, o jed-
nolitym kolorycie i zmieniajc si adekwatnie do wieku. Opowiem ci pewn
histori. W 2012 roku razem z kilkorgiem przyjaci ekspertami z dziedziny
diety, rozwoju osobistego, lekark ginekologiem i trenerk jogi zainicjowa-
am Projekt JA. Byo to dla mnie wane dowiadczenie i, jak si potem oka-
zao, kamie milowy na mojej drodze do skin coachingu. Do projektu zgo-
sio si pi wspaniaych kobiet w rnym wieku i rnej sytuacji yciowej,
w tym jedna przysza mama. Chciay zmieni swoje ycie i zaczy od tego, co
najwaniejsze od zrobienia czego dobrego dla siebie. Przez trzy miesice
(sze miesicy w przypadku przyszej mamy) spotykay si z nami i przy na-
szym wsparciu wprowadzay zmiany w diecie, stylu ycia, myleniu o sobie
i otaczajcym wiecie oraz oczywicie w pielgnacji skry. Tylko jedna z nich
bya ukierunkowana specjalnie na prac z kosmetologiem, poniewa chciaa
wreszcie zadba o swj wygld zewntrzny, poczu si jak pikna KOBIETA.
Pozostae uczestniczki stawiay na rozwj osobisty: jedna chciaa nauczy si
autoprezentacji i wydoby swj potencja zawodowy przy pomocy life coacha.
Inna przez lata robia to, co kochaa, ale wypalia si zawodowo, wic chcia-
a odkry now ciek kariery. Bardzo moda dziewczyna w ciy pragna
odpowiednio przej przez najwspanialszy, wyjtkowy dla niej czas. Jak si
szybko okazao, niezalenie od pierwotnego celu wszystkie dziewczyny
czya wsplna cecha problemy skrne. Pracowaam z nimi w taki sposb,
w jaki teraz pracuj z tob.
Na spotkanie koczce projekt przyszy przepikne kobiety! Przepro-
wadziy detoks i zaczy si zdrowo odywia, zadbay o zdrowie, ruch
i czas dla siebie, a w rezultacie bardzo poprawi si stan ich skry. Po trzech
miesicach wszystkie miay skr o cechach skry normalnej! Ale magia
troski o siebie sigaa dalej, bo jednoczenie zmienia si cieka ycia
kilku z nich. Dziewczyna, ktra chciaa by pikna, wanie taka si sta-
a, a przy okazji zamienia korporacyjny fotel na sklep ze zdrow ywno-
ci. Dzisiaj trudno mi si z ni umwi, bo cigle podruje po wiecie,
speniajc swoje drugie marzenie. Ta, ktra bya wypalona zawodowo,
czerpaa z pielgnacji wszystko, co najlepsze. Jej skra zmieniaa si
z dnia na dzie. Jednoczenie odnalaza to, czego szukaa nadal robi to
samo, co kochaa robi wczeniej, ale teraz ju bez adnych wtpliwoci.
97
Kolejna, skromna bizneswoman, ktra
chciaa jedynie dobrze si zaprezentowa,
teraz nie tylko wie, jak doskonale wygl-
da, ale i rozwina nowy wietny biznes.
Z naszego programu najbardziej spodo-
baa si jej prawidowa dieta, odkrya moc
domowej kuchni. Nasza ciarna pogodzia
studia prawnicze z macierzystwem, jest
pikn mod mam i mdr kobiet. Jej
skra promienieje, nie ma na niej ladw po
ciy. Przy okazji macierzystwo tak jej si
spodobao, e rok temu przywitaa na wie-
cie swoje drugie dziecko! To wszystko byo
moliwe dlatego, e dziewczyny otworzyy
si na nowe sytuacje. Miay odwag doko-
na zmian i pj ciek, ktra si przed
nimi odsonia, a to przerodzio si w fan-
tastyczn wdrwk i yciow przygod.
Chciaabym, eby wanie to da ci
skin coaching. Oczywicie podstawo-
wym celem jest zdrowa skra. Ale skoro
czytasz te sowa, masz odwag poda
za marzeniami. Id za nimi, dziaaj!
Staniesz si wolna dziki temu, e b-
dziesz moga wyj z domu bez maki-
jau i uodpornisz si na marketingowe
sztuczki. Samowiadomo zdobdziesz,
analizujc swj styl ycia, diet i pielgna-
cj, a troska o swoje potrzeby pozwoli ci
otoczy mioci siebie i swoich bliskich.
I zaprojektujesz swoje ycie na nowo!
100
PIRAMIDA
MODOCI
Za tob najwaniejszy element skin coachingu
uzyskanie wiadomoci potrzeb swojej skry. To podstawa,
eby i dalej i porozmawia o pielgnacji. Z dowiadczenia
wiem, e wanie ta tematyka najbardziej interesuje co-
achennice. S ciekawe porad, maj nadziej, e przedstawi
im kosmetologiczne triki i podziel si rnymi tajnymi
sposobami na zachowanie piknej cery.
101
Owszem, robi to i tak samo bdzie w naszej Ja wol y prociej. Jak ju wiesz,
ksice. Kilka moich wskazwek pewnie ci minimalizm to moje drugie imi. Nie
zaskoczy. Nie uwaam ich jednak za kosme- ulegam modom na zabiegi kosmetyczne,
tologiczne sztuczki, ale za rezultat wiedzy, nie lubi przeadowanych pek w azience.
dowiadczenia i konsekwentnego podania Traktuj kosmetologi holistycznie pik-
wasn drog. Jeeli czytasz blogi lub czaso- no to wypadkowa tego, jak si odywia-
pisma kobiece, to pewnie wiesz, jak duo jest my, jak yjemy i co nakadamy na skr.
tam porad, ktre zwykle nie tworz spjnej Ceni sobie celowan pielgnacj, dobran
wizji pielgnacji, a czsto wzajemnie si tak, aby poradzi sobie z konkretn doleg-
wykluczaj. Czasem mona dosta zawrotu liwoci albo zachowa zdrowie skry
gowy od coraz to nowych wskazwek doty- normalnej, a nie przekarmia jej niepo-
czcych sposobw mycia twarzy czy opisw trzebn chemi. I to jest ten najwaniejszy
kremw z rewolucyjnymi skadnikami. trik, jaki przekazuj dziewczynom.
ISTNIEJ CZTERY
FUNDAMENTALNE ZASADY
ZDROWEJ I PIKNEJ SKRY:
q odbudowa
q antyoksydacja
q filtry UV
q odmodzenie
102
te reguy, a poza tym pozwol ci przyjemnie Wiedza, ktr ci przeka, i nawyki,
(i zdrowo) rozpocz i zakoczy dzie. W na- ktre wyrobisz, buduj twoje kompeten-
stpnych rozdziaach omwi skadniki kry- cje, a one z kolei sprawiaj, e zaczynasz
jce si w kremach, a jeli okae si, e stoso- podchodzi do pielgnacji z wikszym
waa te nieodpowiednie dla siebie, wsplnie zaufaniem i pewnoci siebie. Cieszysz si
wyczycimy twoj kosmetyczk i poszukamy swoj skr, a co za tym idzie, podchodzisz
do niej nowych specyfikw, korzystajc z umiechem i do innych dziedzin ycia.
z planu pielgnacji, ktry przygotowaam. Jedna z moich coachennic napisaa w licie
Zaley mi przy tym, eby wybieraa podsumowujcym nasz wspln prac:
mdrze i dziaaa z rozmysem. W pielgna-
cji kieruj si zasad maych krokw. Id do W PIELGNACJI
przodu w swoim tempie, ale dziaaj konse- KIERUJ SI ZASAD
kwentnie. Najpierw poznaj piramid modo-
ci i zacznij wyrabia dobre nawyki zwizane
MAYCH KROKW.
z oczyszczaniem skry, a potem z kolejnymi ID DO PRZODU
pitrami. Pamitaj o piramidzie zawsze,
W SWOIM TEMPIE,
kiedy bdziesz wybieraa kosmetyki albo
zabieg pielgnacyjny. Zatrzymaj si wtedy
ALE DZIAAJ
i zastanw, czy preparaty, ktre zamie- KONSEKWENTNIE.
rzasz kupi, odbuduj skr, czy zawieraj
antyoksydanty, czy filtr bdzie chroni skr Mam silne podstawy, jeli chodzi
w penym zakresie, czyli przed promienio- o wiedz, co mi suy, a co szkodzi, nie
waniem UVA i UVB, oraz czy bdzie ci po- eksperymentuj ju i nie musz szuka
trzebny. Dobrze przemyl, czy nadszed ju odpowiedzi oraz powica pielgnacji
czas, aby wdroy odmadzanie skry. Jeeli zbyt duo czasu. Wiedza plus uwa-
stwierdzisz, e to nie pora na nowe zakupy, no skutkuj adn skr, a ja swoje
nie przejmuj si sama wiedza na temat siy witalne i energi mog przezna-
piramidy modoci i stosowanie porannych czy na wane dla mnie projekty.
i wieczornych rytuaw jest olbrzymim Mam nadziej, e w twoim przypadku
krokiem do przodu w pielgnacji skry! te tak bdzie!
103
ODBUDOWA
T o na j wa n i e j s z a c z p i r a m i d y m o d o c i jej filar i podstawa
pielgnacji. Na tym etapie twoje cele to:
105
kosmetyki, to wiele dolegliwoci, takich jak trdzik, podranienia i przed-
wczesne zmarszczki, w ogle nie bdzie miao szans si pojawi.
Wybr preparatw jest bardzo prosty i zaley od tego, jaki typ skry do-
staa w genach tust czy such (to pierwsza klasyfikacja z poprzedniego
rozdziau. Wr do niej dziki temu utrwalisz swoje kompetencje).
Jeli masz skr such wybieraj kosmetyki, ktre maj w skadzie sub-
stancje nawilajce.
Jeli masz skr tust wybieraj kosmetyki, ktre maj w skadzie sub-
stancje regulujce wydzielanie oju.
P i e r w s z y e ta p o d b u d o w y t o o c z y s z c z a n i e . Codzienne wieczor-
ne mycie skry usuwanie oju, potu, zuszczonego naskrka, kurzu, resztek
makijau to podstawowy element pielgnacji. Jeli nie bdziesz odpowiednio
oczyszcza skry, nigdy nie bdzie ona zdrowa i pikna. Nie ma tu wyjtkw.
Zanieczyszczenia na skrze to mieszanina substancji tuszczowych (j)
i hydrofilowych (rozpuszczalnych w wodzie lub mieszajcych si z wod, takich
jak sole mineralne wchodzce w skad potu). Dochodz do tego zuszczo-
ny naskrek, kurz, resztki makijau. Dobry kosmetyk myjcy powinien sobie
z tym wszystkim poradzi, nie podraniajc jednoczenie skry. W skad ta-
kiego specyfiku wchodz substancje powierzchniowo czynne, ktre emulguj
(cz ze sob) tuszcz i pozostae zanieczyszczenia i pienic si, powoduj
ich oderwanie si od powierzchni skry. Waciwym rodkiem myjcym jest
natomiast woda, ktra spukuje ca mieszanin. Taki jest mechanizm, ale to,
jakiego kosmetyku powinna uy, zaley od rodzaju twojej skry.
106
i mao skonna do podranie, pokocha je! Moe to by na przykad tra-
dycyjne mydo oliwkowe z Aleppo z 35% zawartoci oleju laurowego (jest
najlepsze dla skry tustej; wysza zawarto oleju zarezerwowana jest dla
myde leczniczych; oczywicie moesz te korzysta z myda Aleppo za-
wierajcego 20% oleju laurowego). Istniej te dobre polskie manufaktury,
w ktrych peni pasji ludzie produkuj naturalne myda z dodatkiem zi
czy olejkw (kilka takich miejsc przedstawi w rozdziale Twj plan pielgnacji,
w czci powiconej skrze problematycznej).
K o s m e t y k b a z o w y d l a s k r y t u s t e j ma za zadanie unormowa
prac gruczow ojowych i zuszczy martwe, pozlepiane, zalegajce w po-
rach komrki naskrka. Wybieraj preparaty, ktre maj w skadzie substancje
regulujce wydzielanie oju.
Gruczoy ojowe uspokoj: retinoidy (pochodne witaminy A, ktre w ko-
smetykach kryj si pod nazwami palmitynian retinolu, retinol, retinaldehyd),
kwas sebacynowy (rwnoway mikroflor naskrka, chronic przed roz-
wojem chorobotwrczych bakterii), kwas azelainowy, witaminy z gru-
py B, witamina PP, witamina F, witamina A + E, cynk, siarka oraz wybrane
surowce rolinne (opian, skrzyp, mniszek, fioek trjbarwny, rdest ptasi,
107
szawia, rozmaryn, tymianek, wierzbwka). Witamin F stosuj rwnie we-
wntrznie, poniewa wpywa na ilo i jako (skad) oju, reguluje procesy
rogowacenia i regeneracji naskrka. Due jej iloci znajduj si w oleju
lnianym i nasionach lnu (siemi lniane) wprowad je do diety.
Martwy naskrek pomog ci zuszczy: kwasy salicylowy, glikolowy, aze-
lainowy, cytrynowy, siarka. Szukaj tych skadnikw w kosmetykach oczysz-
czajcych i tonikach. Unikaj natomiast: silnych detergentw, alkoholu, spi-
rytusu i substancji zapychajcych pory, takich jak tuste, nieschnce oleje
(olej migdaowy, kokosowy, z awokado, makadamii), emulgatory, oleje mi-
neralne, wazelina, woski, tuszcze zwierzce, talk w podkadach i fluidach.
Czsto sysz, e dziewczyny stosuj na skr tust wanie oleje do
mycia albo do pielgnacji. Jeli ty te tak robisz, zrezygnuj z tego zwyczaju.
Taka praktyka moe sprawi, e pocztkowo bdziesz miaa wraenie po-
lepszenia stanu skry (niektre oleje lniany, rzepakowy, rycynowy mog
chwilowo zmienia skad sebum), ale jest to dziaanie krtkotrwae. Woda
i tuszcz jedynie zmikczaj i rozpulchniaj naskrek, ale nie zuszczaj go.
Zrogowaciae komrki nie s usuwane, nie nastpuje te regulacja wydzie-
lania oju. Jeeli wic masz skr tust, na ktrej w dodatku pojawia si
trdzik, zrezygnuj z olejowych rytuaw! Twoja skra potrzebuje zupenie
innych, normalizujcych specyfikw.
Poza tym gruczoy ojowe uspokajaj si, gdy w organizmie panuje rw-
nowaga hormonalna. Warunkiem jej osignicia jest obnienie stenia
DHT (dihydrotestosteronu) w obrbie mieszka wosowego i gruczou ojo-
wego, a take wyrwnanie poziomw progesteronu i estrogenu. Dlatego
wanie, jeeli dokucza ci ojotok, wizyta u ginekologa i endokrynologa jest
najwaniejszym elementem odbudowy skry.
108
nawet po zmyciu pozostawia na skrze tusty film. To, ktry rodzaj kosme-
tyku wybierzesz, zaley gwnie od twoich upodoba i od tego, jak po ich
zastosowaniu bdzie si czua skra.
Zarwno mleczka, jak i mietanki cz w sobie substancje wodne i ole-
jowe, co jest zgodne z budow skry, a dokadniej warstwy rogowej na-
skrka. W niej, jak wiesz, znajduj si naturalny czynnik nawilajcy i lipidy,
a wic w uproszczeniu woda i oleje. To sprawia, e skra otrzymuje skad-
niki, ktre znajduj si naturalnie w paszczu hydrolipidowym. Bariera
ochronna moe wic by na bieco odbudowywana, a dodatkowy skutek
to nawilenie i natuszczenie. Pamitaj, eby po oczyszczeniu twarzy uy
toniku. Produkty do mycia zawieraj substancje, ktre musz rozpuci
brud, dlatego mog zaburza rwnowag lipidow naskrka. Tonizacja jest
wanym elementem odbudowy.
109
U n i w e r s a l n y m p r e pa r at e m m y j c y m dla skry suchej i tustej jest
natomiast pyn micelarny. To specyfik, w ktrym w roztworze wodnym
zostay umieszczone micele czsteczki majce dwojakie funkcje: przy-
cigania wody i czenia si z tuszczami. Dziki temu mog zmy wszyst-
kie zanieczyszczenia. Coraz czciej spotykam si z pynami micelarnymi,
w ktrych wod zastpuje si naparami zioowymi lub wodami uszlachet-
nionymi. Taki rodzaj pynu ma dodatkowe dziaanie pielgnacyjne. Pamitaj
jednak, e pyny micelarne mimo wszystko s syntetykami (w chemii kosme-
tycznej nie istniej naturalne micele). Po umyciu nimi skry musisz j wic
dodatkowo zmy i stonizowa. Jeli nie masz pod rk toniku, zaparz zielon
herbat i przetrzyj twarz letnim naparem.
111
tempie, a wic naskrek prawidowo si regeneruje. Wkna kolagenowe
i elastynowe zachowuj jdrno, skra pozostaje zatem sprysta. W do-
brej kondycji jest te paszcz hydrolipidowy.
Z kolei niedobr wody w ywych warstwach naskrka prowadzi do zaha-
mowania odnowy tkanek. Komrek powstaje i dojrzewa niewiele, co skutkuje
zaburzeniami w budowie cementu midzykomrkowego i niedoborem kera-
tyny i NMF. Zaburzenia w procesie rogowacenia odbijaj si niekorzystnie na
wygldzie skry: staje si poszarzaa, szorstka, naskrek pka i uszczy si. Pij
zatem wod, bdziesz moda!
Do odbudowania skry suchej powinna uywa kosmetykw, ktre:
112
Podobnie jak posiadaczki skry tustej nie poddawaj si te pokusie oczysz-
czania lub smarowania twarzy tylko tuszczami (na przykad samym olejem
kokosowym). Jeli chcesz uy oleju, cz go z innym olejem, z woskami,
naturaln gliceryn, masami (shea, kakaowym, mango, kokum). Oleje sto-
sowane solo nie do, e nie nawil skry, to jeszcze mog j odwodni.
Jednak gdy poczy si je z innymi tuszczami (wosk, maso), to profil lipidowy
ulega zmianie, a powstay w ten sposb balsam lepiej si wchania. Dopiero
wtedy otrzymasz waciwy kosmetyk, ktry zatrzyma wod w naskrku, nie
tworzc przy tym zapychajcej tustej warstwy. Ona bowiem nie dopuszcza
ani do oddawania, ani pobierania wody z zewntrz, powodujc tym samym
zakcenia w fizjologii naskrka, co finalnie koczy si odwodnieniem. Aby
zachowa prawidowe nawodnienie warstwy rogowej naskrka, oleje zawsze
nakadaj na wilgotn skr.
W jednym i w drugim przypadku czy masz skr such, czy te tust
troszcz si o ni mdrze. Unikaj stosowania si do uniwersalnych rad, bo
niewaciwa pielgnacja na poziomie odbudowy to pierwszy krok do wywo-
ania dolegliwoci skry. Zadbaj o wasne, niepowtarzalne potrzeby. Zdzi-
wisz si, jak szybko nawiesz porozumienie ze swoj skr ona naprawd
potrafi komunikowa, co jej suy, a co nie jest najlepszym wyborem. Jeli
zdarzyo ci si zmieni styl ycia na zdrowszy, na przykad podja regular-
n aktywno fizyczn albo odstawia przetworzone poywienie na rzecz
naturalnych produktw, to wiesz, e wyleczony organizm potrafi si bun-
towa, gdy na chwil wracasz do starych nawykw. W ten sposb sygnali-
zuje, e wolaby by traktowany z wikszym szacunkiem. Tak samo bdzie
z twoj skr, gdy tylko zadbasz o jej odbudow. A kiedy ju osigniesz ten
stan, przejd do nastpnego kroku.
ANTYOKSYDACJA
D r u g i p o z i o m p i r a m i d y m o d o c i , czyli antyoksydacja, ma na celu:
114
do powstania dolegliwoci. Inne czynniki, pogbiajce ten stan, to zanie-
czyszczenie rodowiska, palenie tytoniu, za dieta, stres, przemczenie fi-
zyczne, rwnie to spowodowane wyczynowym uprawianiem sportu.
System obronny skry nie jest w stanie uratowa jej przed szaleczym
namnaaniem si wolnych rodnikw, dlatego oprcz profilaktyki drog
do zdrowia jest wspieranie go antyoksydantami, ktre bd w stanie neu-
tralizowa reaktywne formy tlenu. Stosuj je niezalenie od tego, jaki masz
typ skry w kadym przypadku bd niezbdne. Najsilniej dziaajce
przeciwutleniacze to:
q kwercetyna
q OPC wycig z pestek winogron
q kwas alfa-liponowy (LA), sto razy silniejszy od powszechnie uznanej
za najlepszy antyoksydant witaminy C, skuteczniej ni ona chroni
przed promieniowaniem UV
q flawonoidy ze skrki jabka (skadnik nazywany w kremach macierzystymi
komrkami jaboni)
q karoteny
q biaka enzymatyczne, na przykad ekstrakt z korzenia piwonii, ekstrakt
z tarczycy bajkalskiej
q witaminy C, E, A
q koenzym Q10
q kwas ferulowy
115
117
FILTRY UV
P r z e d e w s z y s t k i m pa m i ta j : nie ma zdrowej opalenizny ani bezpiecz-
nego opalania! Nie ma te skin coachingu bez ochrony skry przed promie-
niowaniem UVA i UVB! Rzecz jasna nie sposb cakowicie unika soca
i wcale ci do tego nie namawiam. Ja sama zakadam w letnie dni kapelu-
sze i wybieram cie, ale oczywicie ty moesz mie inne upodobania. Cae
szczcie, e obie mamy sojusznikw filtry UV. Ich zadania to:
q pochanianie promieniowania UV
q odbijanie lub rozpraszanie promieni sonecznych
q ochrona przed wolnymi rodnikami
118
Promieniowanie UVB ma rne natenie w zalenoci od pory roku
i pory dnia. Najsilniejsze jest latem od godziny 10:00 do 15:00. Nie przedo-
staje si przez szyby, a pewn blokad dla niego stanowi te chmury, cho
ju przenika przez wod. Dociera jedynie do najpytszych warstw naskrka.
Pod wpywem promieni UVB w warstwie rogowej wytwarzany jest pig-
ment melanina, ktry stanowi nasz naturaln (niewysok, bo o poziomie
SPF 2) ochron przed socem. Pojawienie si brzowego zabarwienia
ciaa wikszo osb przyjmuje z radoci opalenizna wyglda piknie.
W rzeczywistoci jednak nie jest to zdrowy objaw, ale SOS wysyane przez
skr. Zaczerwienienie lub brzowienie, a w mniej szczliwych przypad-
kach oparzenia soneczne to woanie naszego organizmu: Zejd wreszcie
z tego soca!.
Oczywicie soce samo w sobie nie jest ze, jest prawdziwym yciodaj-
nym cudem. Jego ciepo pobudza krenie krwi i poprawia metabolizm.
Promieniowanie UVB ma dziaanie przeciwgrzybicze, chroni skr przed
drodakiem biaym. Odpowiada za syntez witaminy D3, niezbdnej dla
zdrowia koci i prawidowego funkcjonowania ukadu nerwowego (zapo-
biega ona krzywicy, depresji, umoliwia waciw produkcj hormonw).
Nie do koca jednak potrafimy z tych zalet korzysta. Niepotrzebnie spie-
kamy si na socu, gdy tymczasem do syntezy witaminy D3 wystarczy od 15
do 20 minut na zewntrz w poudnie (latem z odsonitymi rkami i nogami,
a zim z domi wystawionymi do soca). I tylko tyle. Ja w ogle si nie
opalam, jedynie wychodz na zewntrz z psami, jed na rowerze, a jesieni
i zim suplementuj witamin D3. Nie mam niedoborw.
Mdra natura wyksztacia procesy obronne przed promieniowaniem
UV pod ich wpywem w warstwie podstawnej naskrka zachodz wzmo-
one podziay komrkowe. Gdy keratynocyty dotr do warstwy rogowej, ta
pogrubia si, odbija i pochania cz promieniowania sonecznego dziki
wspomnianej ju melaninie. Mimo tych zabezpiecze okoo 50% promie-
niowania UVA przechodzi jednak do skry waciwej i niszczy struktury
biakowe. Ju po jednym dniu nieostronego przebywania na socu orga-
nizm traci 20% kolagenu skrnego. Zmarszczki i bruzdy widoczne przed-
wczenie na twarzy wcale nie s wynikiem procesu fizjologicznego starze-
nia si organizmu, a jedynie skutkiem fotostarzenia si skry. Gdybymy
unikay wystawiania si na soce, zniszczenia wywoane przez kumulujce
119
si UVA nie byyby widoczne JU PO JEDNYM DNIU
nawet do szedziesitego roku NIEOSTRONEGO
ycia! Lekcewaenie ochrony
PRZEBYWANIA NA SOCU
przeciwsonecznej sprawia, e
zniszczenia mog si pojawia ORGANIZM TRACI 20%
ju okoo trzydziestki. KOLAGENU SKRNEGO.
120
Przy wyborze kosmetykw kieruj si wysokoci faktora SPF (sun pro-
tection factor). Jest to wskanik ochrony przed promieniowaniem UVB.
Wskazuje, po jakim czasie pojawi si na skrze rumie wywoamy przez
promieniowanie UVB. Kady z nas, zalenie od fototypu, moe bezpiecz-
nie przebywa na socu przez okrelony czas (niedugi, na przykad 5 czy
15 minut). SPF wydua ten czas tyle razy, ile wynosi wskanik. Im wyszy
wskanik, tym mniejsze ryzyko poparzenia sonecznego. Zwr jednak
uwag na dwie rzeczy po pierwsze, zmniejsza ryzyko, a wic nie eli-
minuje go cakowicie. aden preparat ochronny, niezalenie od wysokoci
wskanika SFP, nie zatrzymuje promieniowania ultrafioletowego w 100%.
Po drugie, do wysokoci wskanika podchod z rozsdkiem. Symbol 50+
nie oznacza, e moesz spdzi na socu 250 minut. Przez ten czas prze-
cie si pocisz, wycierasz twarz, by moe kpiesz w morzu. To wszystko
usuwa filtr UV, dlatego smaruj si kosmetykiem regularnie, nie rzadziej
ni co 2 godziny. SPF traktuj jako podpowied: jeli masz jasn karna-
cj, a twoja skra atwo si zaczerwienia pod wpywem soca, szukaj
preparatw o wysokim wskaniku, od SPF 30 do nawet 50+. Jeli szybko
nabierasz brzowej opalenizny, a zaczerwieniasz si tylko sporadycznie,
moesz sign po niszy faktor od SPF 15 do SPF 30. Zawsze te szu-
kaj na opakowaniu wyranego opisu, e kosmetyk zabezpiecza rwnie przed
promieniowaniem UVA. Tylko oba filtry razem uchroni ci przed szkod-
liwym wpywem soca.
Preparaty dobieraj w zalenoci od typu skry. Jeli masz skr such,
odpowiednia bdzie bogata, odywcza formua. Skra tusta polubi prepa-
raty lekkie, niezapychajce porw. Skr z widocznymi naczyniami krwio-
nonymi ochroni tylko bardzo wysokie filtry (SPF 3050). Dla skry skon-
nej do podranie dobrym rozwizaniem mog by filtry w spreju, ktrych
nie trzeba wciera. Szukaj takich informacji w opisie kosmetyku produ-
cenci zazwyczaj wskazuj, dla kogo przeznaczaj dany produkt.
Zwr te uwag, czy twj kosmetyk krem albo podkad nie ma w ska-
dzie filtrw UV. Jeli chroni w penym spektrum (informacja o filtrach UVA
i UVB na opakowaniu), to wystarczy, nie ma potrzeby stosowa dodatkowej
chemii. Kremy BB o SPF 30 zatrzymuj promieniowanie UVB w 97%. Podkady
zazwyczaj maj SPF 15, a wic chroni w stopniu rednim.
121
W soneczny dzie przed wyjciem
z domu zawsze zayj te witamin C oraz
posmaruj twarz wybranym antyoksy-
dantem, na przykad kapsuk z wita-
min E (moe by nawet taka z apteki!)
lub serum z witamin C w ten sposb
dodatkowo uchronisz skr przed wolny-
mi rodnikami i spowolnisz proces mela-
nogenezy (powstawania przebarwie).
Jeeli masz dzieci, chro je szcze-
glnie przed poparzeniem sonecznym!
One nigdy nie powinny si opala. Skra
dziecka nigdy nie powinna by zmuszona
do ochrony przed promieniowaniem UV
przez wytwarzanie melaniny. To zbyt due
ryzyko. Czterokrotne poparzenie deli-
katnej skry dziecka dwukrotnie zwik-
sza ryzyko zachorowania na raka skry
w pniejszym wieku. Zadbany, zdrowy
maluch spokojnie moe wrci znad
morza biay jak nieg. To aden wstyd!
ODMODZENIE
T o w i s i e n k a na t o r c i e , ostatni element piramidy modoci. Jest dope-
nieniem pielgnacji, wzmacnia skr, stymuluje odnow komrkow i syn-
tez kolagenu. Zaliczaj si tutaj wszystkie dodatkowe metody i kosmetyki
profesjonalne majce na celu profilaktyk anti-ageing:
124
sobie wicej antyoksydantw, lub maski gumowe peel-off z aktywnym w-
glem lub niacynamidem.
W salonie kosmetolog rwnie zintensyfikuje dziaanie kosmetykw ba-
zowych. Miej tylko oczy otwarte i zawsze pytaj o cay przebieg kuracji. Kiedy
na przykad skra tusta zostanie wyregulowana kuracj z retinoidami (ca
seri, dajmy na to, czterech zabiegw przeprowadzanych co miesic), musi
mie czas na regeneracj. Wtedy dobieramy pielgnacj podtrzymujc, ale
ju nie retinolem, tylko na przykad antyoksydacyjn, z witaminami, nawil-
ajc. Oczywicie tym wszystkim steruje kosmetolog, bo jest profesjonali-
st, ale warto samej te zna takie niuanse.
Ponisze skadniki maj duy potencja odmadzajcy dla kadego rodzaju
skry. S najczciej stosowanymi skadnikami w kosmetologii:
125
Spjrz wic na siebie holistycznie. Pomyl, e kady krok czy to wy-
picie szklanki ciepej wody rano, czy te dobranie odpowiedniego mleczka
oczyszczajcego nie jest drobiazgiem, ale ma o wiele powaniejsze konse-
kwencje. Prowadzi ci w kierunku wiedzy, kompetencji, sprawia, e uczysz
si troszczy o siebie. Rezultatem jest nie tylko pikna skra, ale i nowe, po-
zytywne podejcie do ycia. Tak wanie stao si w przypadku uczestniczek
Projektu JA, takie zmiany obserwuj u swoich coachennic. Dopiero gdy do-
strzeesz, e jeste caoci, poczujesz rado i dum z efektw pracy.
POMYL, E KADY KROK CZY TO WYPICIE
SZKLANKI CIEPEJ WODY RANO, CZY TE
DOBRANIE ODPOWIEDNIEGO MLECZKA
OCZYSZCZAJCEGO NIE JEST DROBIAZGIEM,
ALE MA O WIELE POWANIEJSZE KONSEKWENCJE.
128
CODZIENNE
RYTUAY
PIKNA
Z a s a d y p i r a m i d y m o d o c i bardzo atwo jest zasto-
sowa w praktyce. Przygotowaam dla ciebie propozy-
cj porannych i wieczornych rytuaw pielgnacyjnych.
Zaspokajaj one potrzeby skry, s niezwykle przyjemne
i zajmuj rano i wieczorem nie wicej ni 20 minut. Przy
niektrych rytuaach przydadz si rcznie robione specy-
fiki przepisy znajdziesz w rozdziale Kuchnia kosmetyczna.
Jeli potrzebujesz wskazwki, jakie specjalistyczne prepa-
raty dobra do swojego typu skry, zajrzyj do porad doty-
czcych pielgnacji w rozdziale Twj plan pielgnacji.
129
WIECZORNE RYTUAY
Zaczniemy od rytuaw na koniec dnia, bo wanie odpowiednie przygotowa-
nie skry do snu jest warunkiem jej zdrowia. Zabiegi pielgnacyjne pozwol
ci si odpry. Zaplanuj je tak, by nie wykonywa ich w popiechu, ale zre-
laksowa si. To bdzie sygna dla organizmu, e nadszed czas na regenera-
cj. Nawet jeli nie masz jeszcze wszystkich odpowiednich do swojej skry
kosmetykw, nie czekaj, ale zarezerwuj kwadrans tylko dla siebie, najlepiej
ju dzi wieczorem. To dziaa!
130
OCZ YS ZCZ ANI E TWA RZY
131
Na tym... koniec. Nic wicej ci nie potrzeba, zwaszcza jeli masz skr
mod i normaln. Nie musisz uywa kremw na noc. Skra podczas snu
sama si regeneruje, nie ma kontaktu ze socem, zanieczyszczeniami,
w nocy nie przeywamy stresu, a wic nie powstaj wolne rodniki. Nie s
konieczne kremy ochronne, ptuste czy witaminowe, adna obciajca
chemia. Zrezygnuj rwnie z kremu pod oczy, bo zwykle powoduje on
zastoje limfy, ktre odpowiadaj za to, e rano budzimy si z opuchnit
twarz i podkronymi oczami. Wystarczy, jeli raz na tydzie przed snem
na p godziny pooysz na powieki patki z kolagenem, kwasem hialurono-
wym lub aloesem.
Pocztkowo pjcie spa z nag twarz bdzie ci si wydawa trudne,
ale sprbuj si do tego przyzwyczai. Po kilku dniach zobaczysz rnic.
Taki detoks bdzie niezbdny, jeeli masz skr problematyczn, cierpisz
na ojotok czy trdzik. Przy tych dolegliwociach odpoczynek od chemii to
konieczno dla skry.
OD M ADZ AN I E NOCNE
132
PIL IN G
S ZCZOTKOWANI E WOSW
133
134
PORANNE RYTUAY
Twoja skra kocha taki pocztek dnia: budzisz si po 8 godzinach snu, prze-
cigasz przez chwil, wypijasz szklank ciepej wody i jesz ciepe niadanie.
Potem zabierasz si do pielgnacji. Skra jest wypoczta i wiea, bo odpo-
wiednio zadbaa o ni wieczorem. Teraz przygotowujesz si na spotkanie
z nowym dniem. Najwaniejsze bdzie stworzenie bariery, ktra zatrzyma
szkodliwe czynniki zewntrzne, oraz ochrona przed promieniowaniem UV
i wolnymi rodnikami.
S ZCZOTKOWANI E CI A A
135
zmniejszy liczb powtrze. S osoby, ktre uwaaj, e twarde wosie
lepiej im suy. Sama najlepiej wyczujesz, jaki nacisk nie podrania skry.
Omiataj szczotk cae ciao (powinno by idealnie suche, nie stosuj wcze-
niej kremw ani olejkw). Prowad j w kierunku do serca, szczotkujc
najpierw d (praw, a potem lew stron), a nastpnie gr ciaa (rwnie
od prawej do lewej). Porzdnie wymasuj poladki. Nie omijaj biustu, ale
szczotkuj go delikatnie, okrnymi ruchami.
A jeeli od czasu do czasu chcesz si odpry w domowym spa, rw-
nie nie kupuj kosmetyku w drogerii, ale przygotuj sobie rcznie robio-
ny piling kawowy (przepis na s. 251). Jest w peni naturalny i urzeknie ci
zapachem.
OD WIE EN I E SKRY
136
K R EM POD OCZY
ANTYOK S YDACJA
137
138
139
K REM BARIEROWY (KOSMETYK B A ZOWY)
FILTR UV
MAK IJA
140
i precyzyjnie. Makija to sztuka, ma podkreli twoj kobieco i doda ci
pewnoci siebie. Stosuj kosmetyki agodne dla skry, na przykad podka-
dy mineralne. Nie rezygnuj z ru ani z bronzera, ale wymodeluj za ich
pomoc twarz. Na tusz na rzsy, niech twoje spojrzenie bdzie wyra-
ziste. Na koniec jeli lubisz pocignij usta czerwon szmink (przepis
na naturaln, domow szmink znajdziesz na s. 265). Umiechnij si. I id
oczarowa wiat!
141
LIST OD BASI
145
Blogerki piszce o urodzie coraz czciej ktrzy badaj surowce i czasem maj zgoa
analizuj kosmetyki, i to jest dobry znak odmienne zdanie ni powszechna opinia na
wzrastajcej wiadomoci konsumentw. temat uznanych surowcw kosmetycznych.
Z drugiej jednak strony czsto trudno jest Mam szczcie spotyka takich ludzi na swo-
dokona jednoznacznej oceny. S eksperci, jej drodze, dlatego dziel si zdobyt wiedz.
ktrzy uwaaj, ze kosmetyki s bezpieczne
i nie ma moliwoci, eby na rynku pojawiy
si zagraajce zdrowiu produkty. A jeli na- Na j p i e r w j e d na k m u s i s z p o c z u ,
wet, to zostan szybko wycofane z obrotu. Ale e rzeczywicie jeste gotowa, by wczy-
w tym samym czasie inni eksperci przedsta- tywa si w etykiety. Istnieje tylko kilka
wiaj badania o zagroeniach i potencjalnym skadnikw, ktrych zdecydowanie bym
niebezpieczestwie uywania niektrych unikaa (opisz je poniej), poza tym dzie-
surowcw kosmetycznych. Tymczasem lenie ich na dobre i ze nie ma wikszego
w kadej sytuacji kluczowe znaczenie sensu. To, co suy innym, niekoniecznie b-
ma stenie i jako oraz pochodzenie dzie odpowiadao tobie i na odwrt. eby
substancji. A tego nie da si stwierdzi, odpowiednio oceni dziaanie kosmetyku,
jedynie czytajc skady. Oczywicie prawda trzeba mie spor wiedz, bo dziaanie wielu
ley gdzie porodku. Na tych sporach substancji zmienia si w zalenoci od tego,
korzystaj jednak blogerzy, dziennikarze w jakim steniu i funkcji zostay uyte.
i media. Internet peen jest faktw i mitw Poza tym nawet wtedy nie jestemy w stanie
kosmetycznych, a zwyky konsument gubi si jednoznacznie oceni, czy kosmetyk speni
w tym i zostaje pozbawiony frajdy z pielgna- swoj funkcj. Zaley to bowiem od wielu
cji skry. Czasem gowa jest ju tak przepe- czynnikw, chociaby od jakoci surowca,
niona niepotrzebn wiedz, e koczy si na sposobu pozyskania go, przetworzenia,
cakowitej rezygnacji z kosmetykw lub czystoci, warunkw laboratoryjnych,
korzystaniu z przypadkowych, ale uywanych stenia, promotorw przenikania skad-
od lat produktw. To nie o to chodzi. W tej nikw czynnych i wielu innych. Dlatego ja,
czci ksiki poradz ci, na co szczeglnie zanim kupi kosmetyk, ktrego nie znam,
zwrci uwag, gdy wybierasz kosmetyk oczywicie czytam skad, ale te sprawdzam,
ze sklepowej pki. Zdobyam wyksztace- skd pochodzi, kto za nim stoi, jak trady-
nie i dowiadczenie, ktre pozwalaj mi na cj i etyk ma firma. I do tego ci nama-
wasn opini, przeanalizowaam te setki wiam. Bywa te, e kontaktuj si z firm
przypadkw dziewczyn z dolegliwociami kosmetyczn i prosz o wysanie certyfikatu
skry. Pracuj z ekspertami z takich dzie- jakoci lub zwracam si o pomoc w nurtu-
dzin, jak chemia, fitoterapia, biotechnologia, jcych mnie pytaniach. Jednak najoglniej
146
rzecz ujmujc, kupujc kosmetyki, kieruj Dlaczego z kosmetykami miaoby
si zasad: im mniej przetworzony, natural- by inaczej?
ny, pochodzcy ze wiata natury skadnik, Nie s nam przecie niezbdne do ycia,
tym lepszy dla skry i caego organizmu. a jednak kupujemy ich coraz wicej i wicej
Warto sprawdzi renom producenta, zwiedzeni obietnicami producentw. To sa-
ale nie musisz analizowa kadego skad- monapdzajca si machina, ktr powinna
nika kosmetyku, bo bez specjalistycznej zatrzyma. Uwierz mi mniej, a porzdniej
wiedzy atwo si w tym pogubi. Chc znaczy lepiej i zdrowiej. Twoja skra napraw-
ci natomiast przekona do tego, co jest d nie lubi zbdnej chemii. Nawet jeli my-
pierwszym krokiem do przeprowadzenia lisz, e dokupujc dodatkowe kremy, odpo-
kosmetycznego detoksu do zmiany my- wiednio j traktujesz, to w rzeczywistoci jest
lenia, tym samym do rozwoju osobistego! odwrotnie. Nadmiar syntetycznych skadni-
Moja propozycja jest prosta: poko- kw uszkadza tkank. Do mycia wystarczy ci
chaj umiar. jeden kosmetyk. Nie potrzebujesz osobnych
kremw na kady odcinek ciaa. Dobry
balsam moesz zrobi sama z naturalnych
J a k d o b r z e w i e s z , skra jest naszym skadnikw. No i s zdrowsze sposoby na
najwikszym organem i jak aden inny popraw humoru ni kosmetyczne zakupy...
jest stale naraona na niekoniecznie Traktuj kosmetyki tak jak poywienie
zdrowe czynniki: zanieczyszczenie, pro- w kocu to ywno dla skry. Unikaj im-
mieniowanie UV, wiatr, mrz. Na to nie pulsywnych zakupw i poprawiania sobie
mamy wpywu. Moemy jednak zadba humoru kremami z drogeryjnych promocji,
o to, eby nie dodawa jej negatywnych tak jak wierz w to! nie poprawiasz go
bodcw. A jednym z nich jest kontakt sobie col i chipsami. Czytaj etykiety. Poznaj
z nadmiarem chemii kosmetycznej. zasady opisu skadnikw, zidentyfikuj kilka
To zupenie tak jak z jedzeniem. Z regu- najbardziej nieodpowiednich dla skry
y jestemy wiadomi, jak le wpywaj na i unikaj ich, bo to potencjalne zagroenie.
nas przetworzone produkty. Coraz wicej Wybieraj mdrze, zdobywaj wiedz, zyskuj
osb rezygnuje z fast foodw, czyta etykiety, wiadomo. Zobaczysz, jakie pozytywne
robi zakupy na targach, gdzie mona dosta zmiany nastpi w twoim yciu.
ywno z niewielkich, ekologicznych gospo-
darstw. Coraz goniej mwi si o pocie,
poniewa nieprzekarmianie organizmu Na j wa n i e j s z a r z e c z na opakowaniu
oznacza lepsze samopoczucie. Wybieramy kosmetyku to Nie, nie jego nazwa i obiet-
prostot, bo wiemy, e ona oznacza zdrowie. nica producenta, ale spis skadnikw INCI
147
(International Nomenclature of Cosmetic cja czynna. To nie jest dobra kolejno.
Ingredients). Musi on by obowizkowo Substancja czynna powinna si znajdowa
doczony do preparatu. Substancje tu po bazie, w praktyce maksymalnie
podane s w kolejnoci od tych, ktrych na 4.5. miejscu listy. Lepiej te, gdyby
stenie aktywnego skadnika jest naj- w spisie skadnikw nie byo syntetycz-
wiksze, do tych, ktrych stenie danego nych barwnikw i perfum, bo s zbdne.
skadnika w kosmetyku jest najmniejsze.
Zwykle na pocztku listy znajduje si
baza kosmetyku, ona te warunkuje, z jakim I s t n i e j e w i e l e a p l i k a c j i do analizy
preparatem mamy do czynienia. Substan- skadw kosmetykw, ja polecam dwie
cje bazowe to najczciej woda, tuszcze bardzo przydatne, dziki ktrym moesz
i alkohol rozpuszczajce inne substancje. samodzielnie przeanalizowa wasne
Potem na licie powinny si znajdowa produkty i dowiedzie si, co drzemie
skadniki aktywne (substancje wpywajce w kremie. Wystarczy wpisa lub wklei
na fizjologi i funkcjonowanie skry), ktre skopiowany ze strony producenta cay
warunkuj aktywne dziaanie preparatu skad kosmetyku, a aplikacja podpowie
i odpowiadaj za efekt, na jaki czekasz. ci, z jakiego rodzaju skadnikami masz do
Koniec listy to skadniki emulgujce, odpo- czynienia (na przykad substancje czynne,
wiadajce za konsystencj kosmetyku, sub- filtry UV, emulgatory, rozpuszczalniki,
stancje stabilizujce form, konserwanty, konserwanty), okreli moliwe zagroenia
ewentualnie naturalne barwniki i zapachy. (na przykad potencjalny alergen, substan-
Kosmetyk przygotowany w ten sposb cja komedogenna, czyli zapychajca pory)
byby idealny! W wikszoci oglnodostp- i w przejrzysty sposb (z uyciem liczb
nych specyfikw jest jednak troch inaczej. okrelajcych stopie bezpieczestwa
Zwykle na pocztku jest baza (czasem i kolorw ostrzegawczych) wskae, czy
lista skadajcych si na ni substancji powinna si obawia danego preparatu.
jest bardzo duga), pniej pojawiaj si Przed zakupem kosmetyku naprawd warto
konserwanty i dopiero po nich substan- powici chwil na jego sprawdzenie.
Aplikacja po polsku:
ko s m e t o l o g i a . c o m . p l /a n a l i z a t o r - ko s m e t yko w. h t m l
Aplikacja po angielsku:
w w w. c o s d n a . c o m /e n g / i n g r e d i e n t s . p h p
148
KOLEJNY
KOSMETYK
TO NIE TO SAMO
CO KOLEJNA
PARA BUTW,
KTRA MA
POPRAWI CI
HUMOR,
TO CZSTO
SZKODLIWA,
PRZETWORZONA
CHEMIA
150
151
W mojej ocenie najwaniejsze w kosmetykach jest to, aby NIE draniy
skry ani nie byy komedogenne (nie tworzyy zaskrnikw) oraz niebez-
pieczne dla zdrowia. Podczas analizy zwracaj uwag przede wszystkim na
te parametry.
152
nie skry. Dodatkowo parafiny nie przysu si skrom modym, tustym
i ojotokowym. S komedogenne, sprzyjaj powstawaniu zaskrnikw, unie-
moliwiaj swobodne wypywanie oju na powierzchni skry, poza tym daj
fatalne odczucia tworz wiecc, lisk powok. Stosowane dugotermi-
nowo, przyspieszaj starzenie si skry.
S L S -Y
153
PAR ABENY
154
Szukaj w skadach naturalnych, bezpiecznych konserwantw. Ich nazwy
INCI to: Dehydroacetic Acid (DHA), Salicylic Acid, Thymus Vulgaris, Olea
Europaea, Medica Limonum, Sorbic Acid.
TALK
155
M o e s z s p o r z d z i l i s t p o w y s z yc h s k a d n i k w, zapisujc
ich nazwy zgodnie z nomenklatur INCI. Miej t list ze sob, zawsze gdy pla-
nujesz zakupy kosmetyczne. W drogerii czy sklepie internetowym powi
kilka chwil na sprawdzenie, czy w upatrzonym przez ciebie produkcie nie
ma szkodliwych substancji. Moesz te i krok dalej: skorzystaj z aplikacji
analizujcej skady i zastanw si, czy kupi dany preparat. Ucz si, spraw-
dzaj, szukaj informacji. Jeli ten temat ci wcignie, moesz wzi udzia
w warsztatach, podczas ktrych nauczysz si profesjonalnego czytania ska-
dw, zrobisz kosmetyki albo rodki czystoci. To kilka sprawdzonych adre-
sw organizatorw. Znam ich osobicie, maj fachow wiedz o tworzeniu
kosmetykw. Sama korzystam z ich pasji, robic z nimi wsplne warsztaty
lub kupujc od nich produkty handmade:
156
157
A JELI MASZ
WOLN CHWIL,
zrb detoks kosmetyczki!
161
Rwnie nasz skin coaching nie byby stopie nawilenia skry, a wic substancje
peny, gdyby nie dostaa ode mnie planu hydrofilowe kwas hialuronowy i kolagen
pielgnacji skry. Przygotowaam go tak, oraz skadniki NMF (kwas piroglutaminowy
eby moga po prostu znale nazwy PCA, mleczan sodu, aminokwasy). Gdy
konkretnych kosmetykw dostosowanych zadbasz o te dwa elementy, najwaniejszy
do rodzaju dolegliwoci. Postanowiam, krok w pielgnacji bdziesz miaa za sob,
e podam stosunkowo ograniczony wybr a stan twojej skry znacznie si poprawi.
kosmetykw, bo tylko w takiej konfiguracji, Oprcz odbudowy, ktra jest baz,
w jakiej wystpuj teraz, mam pewno, zwracam uwag na ochron przed promie-
e zadziaaj. Podkrelam, e kosmetyki te niowaniem UV oraz antyoksydacj, czyli
s moim subiektywnym wyborem. adna przeciwdziaanie uszkodzeniom DNA ko-
z firm kosmetycznych nie sponsoruje mrki i procesom zapalnym. Kady produkt
proponowanych przeze mnie produktw. wybrany przeze mnie ma te potencja od-
Wybraam te preparaty z uwagi na ich madzajcy, opniajcy procesy starzenia
skuteczno i bezpieczestwo. Wszystkie si skry. Oczywicie jej kondycja zaley nie
znam pracowaam z tymi produktami, to tylko od tego, jakie produkty na ni apliku-
kosmetyki profesjonalne, dlatego znalazy jemy, ale te od diety, stylu ycia, iloci wy-
si w planie pielgnacji. Nie ograniczam pijanej wody, redukcji stresu i tym podob-
planu do skr z dolegliwociami. Jeeli nych. Wracaj wic regularnie do swojego
masz skr normaln, rwnie tam zajrzyj. koa skry, pracuj nad nawykami i pami-
Jest to plan, z ktrego mog te skorzysta taj, e wszystko jest w twoich rkach!
mczyni i nastolatki. Przeczytaj propo- Kosmetyki, ktre proponuj, nie s
zycje dla wszystkich czterech typw, bo najtasze, ale za to warte kadej wydanej
w kadej czci znajdziesz co dla siebie. zotwki. Pamitaj, e mniej znaczy wi-
Wszystkie zasady pielgnacji oparam cej kupno jednego dobrego kosmetyku
na piramidzie modoci. W kadym przy- jest bardziej opacalne ni cige wyprbo-
padku najwaniejsze jest to, eby zapewni wywanie taszych, niedobranych do twoich
skrze szczeln warstw ochronn (poziom potrzeb. Produkty dedykowane s te bar-
odbudowy na piramidzie modoci), dlatego dzo wydajne, kremy zazwyczaj wystarczaj
warto, aby w skadzie kosmetykw znalazy na kilka miesicy. Wiele dziewczyn, ktre
si ceramidy i ich rdo naturalne oleje. do mnie przychodziy, pocztkowo miao
Wprowad je take do codziennej diety. wewntrzny opr przed wydaniem na siebie
Oczywicie w specyfikach, ktre propo- wikszej kwoty, ale potem zmieniay zdanie.
nuj, nie ma szkodliwych substancji. Druga Po przejrzeniu zawartoci ich kosmetyczek
wana dla odbudowy kwestia to prawidowy okazywao si bowiem, e s one przepenio-
162
ne mas taszych, lecz bezwartociowych z uoonej przeze mnie listy tylko produkt
preparatw, ktre w sumie rwnie kosz- oczyszczajcy albo produkt oczyszczaj-
toway niemao, a na pewno nie dziaay. cy i kosmetyk bazowy. Moje coachennice
czsto tak robi, nazywam to planem
kanapkowym pielgnacji. Potem stop-
P l a n p i e l g na c j i , jak kady element niowo dokadaj do tej kanapki kolejne
skin coachingu, ma rwnie suy temu, skadniki: serum, krem pod oczy, mgie-
eby ci zainspirowa. Jeeli nie chcesz k z antyoksydantami i tym podobne.
kupowa nowych kosmetykw, skup si
na innych elementach naszej wsplnej PLAN PIELGNACJI, JAK
pracy. yj zdrowo, jedz naturalne produkty, KADY ELEMENT SKIN
redukuj stres. Rozpoznaj typ swojej skry
COACHINGU, MA RWNIE
i pielgnuj j odpowiednio, ale z umia-
rem. Dobieraj specyfiki pielgnacyjne SUY TEMU, EBY CI
pod ktem dobroczynnych surowcw, ZAINSPIROWA.
o ktrych si dowiedziaa, czytaj etykie-
ty i unikaj szkodliwych skadnikw. Kilka Kady wiadomy sposb pielgnacji to
wartociowych produktw zrobisz sama olbrzymi krok do przodu. Zobaczysz, jak
we wasnej kuchni (zajrzyj na s. 229), to ju twoja skra pokocha nowe nawyki. A teraz
bardzo duy sukces. Moesz te kupi zaczynamy.
163
164
165
S K RA PR OBLEMATYCZNA
1. OCZYSZCZANIE
166
wycigu z kasztanowca. Ten produkt polecam osobom ze skr naczyniow
o umiarkowanym przebiegu trdziku pospolitego i trdziku rowatego.
2. TONIZACJA
Nimue Conditioner
marki Nimue Skin Technology, ok. 170 z
Tonik ten jest uzupenieniem do preparatu Cleansing Gel Nimue. Stymuluje
zuszczanie wierzchnich warstw naskrka dziki zawartoci alfa-hydroksy-
kwasw. Zawiera te czynnik NMF warunkujcy waciwe nawilenie skry.
Gdy si skoczy, rwnie mona dokupi wymienny wkad. Bardzo polecam!
167
Tonik do twarzy
marki Ilua, ok. 90 z
Tonik ten rekomenduj skrom tustym naczyniowym, odwodnionym. To
eksplozja nawilania. Produkt tworzony jest w dniu zoenia zamwienia
z produktw o silnym potencjale antyoksydacyjnym (granat, arbuz, oczar
wirginijski) oraz nawilajcym (kwas poliglutaminowy zatrzymujcy cztery
razy wicej wody w naskrku ni kwas hialuronowy, woda z lodowca nor-
weskiego) i regulujcym fizjologi skry (naturalny kompleks pre- i probio-
tykw). Co dla prawdziwych ekomaniaczek!
Smoothing Toner
marki PCA Skin, ok. 160 z
To tonik z kwasami o idealnym, prostym skadzie zuszczajcym, przezna-
czony dla skr grubych, odpornych, porowatych.
Hydrolat lawendowy
marki Ministerstwo Dobrego Myda, ok. 22 z
Hydrolaty to wody rolinne. Powstaj jako produkt uboczny pozyskiwania
olejkw eterycznych w procesie destylacji z par wodn caych rolin lub
ich czci. Ich pH zblione jest do naturalnego odczynu skry, co czyni
z nich idealne toniki. Hydrolaty nie maj potencjau zuszczajcego, jedynie
przywracaj skrze fizjologiczne pH. W zestawieniu z mydem s doskona-
ym wyborem dla minimalistek.
Ten preparat najlepiej jest aplikowa na twarz za pomoc atomizera.
Wystarczy zrosi skr delikatn mgiek, a nastpnie osuszy j papierow
chusteczk.
168
Wybierz jeden z podanych preparatw, odpowiedni dla siebie w zale-
noci od wraliwoci skry trdzikowej. Stosuj go rano, a w nocy pozwl
skrze odpocz.
Krem na dzie No 01
marki Ilua, ok. 220 z
To krem zawierajcy potny koktajl skadnikw hipoalergicznych. Szcze-
glnie polecam go do skr problematycznych bardzo wraliwych. To krem
typu ostatnia deska ratunku dla skr, ktre reaguj nawet na najdelikat-
niejsze formuy kosmetyczne. Preparat dziaa agodzco, odwraliwiajco
i przeciwzapalnie.
Azelac el
marki Sesderma, ok. 110 z
Ten delikatny krem-el z azeloglicyn proponuj osobom, u ktrych na pod-
ou trdziku pospolitego rozwija si trdzik rowaty, a zmiany trdzikowe
przechodz w krostkowo-grudkowe. Zwykle skra ulega wtedy szybszym
podranieniom. Krem je agodzi i reguluje wydzielanie oju.
169
Nimue Skin Purifier
marki Nimue Skin Technology, ok. 190 z
Bez tego kremu nie byoby wielu wyleczonych skr. To jeden z nielicznych
produktw, ktre polecam przy skrach problematycznych do stosowania
rwnie na noc (ze wzgldu na zawarto retinolu). Sprawia, e skra bar-
dzo szybko wraca do zdrowia, bez jej przesuszania. Najlepiej stosowa go
po oczyszczaniu i tonizacji produktami Cleansing Gel i Conditioner tej samej
marki Nimue.
4. ANTYOKSYDACJA
170
171
172
mitaj jednak, e w kadej pielgnacji sprawdza si metoda maych krokw.
Nie musisz mie wszystkiego od razu. Podstawa to krem odbudowujcy,
dlatego w naszym planie zosta wymieniony wczeniej. Antyoksydanty s
wane, ale moesz je dokupi pniej. W midzyczasie szukaj witamin
i polifenoli w poywieniu.
5. FILTRY UV
173
nie stosujesz specjalistycznych kosmetykw z filtrem, szczeglnie zadbaj
o antyoksydanty w kosmetykach, diecie i suplementacji. Jeli si malujesz,
moesz te wybiera fluidy, kremy BB lub CC czy pudry mineralne, ktre maj
w skadzie substancje chronice przed promieniowaniem sonecznym.
Wiem przy tym z dowiadczenia, e dziewczyny majce skr proble-
matyczn czsto si skar, e filtry nie s dla nich dobre: zapychaj pory,
skra po nich si wieci, a makija si nie trzyma. Nie musi jednak tak
si dzia, wszystko zaley od doboru odpowiedniego preparatu. O wiele
gorszym rozwizaniem jest w twoim przypadku rezygnacja ze stosowania
filtrw.
Nagminnie te spotykam si z bdem, jakim jest opalanie zmian tr-
dzikowych w nadziei, e soce je wyleczy. Tymczasem w skrze, w ktrej
tocz si procesy zapalne, zaburza si proces melanogenezy. Organizm,
bronic si przed zagroeniem, wysya sygna do melanocytw, by zwik-
szyy ilo wydzielanego barwnika (melaniny, ktra, jak wiesz, jest naszym
naturalnym filtrem przeciwsonecznym). Wystawiajc skr na dziaanie pro-
mieniowania UV, naraasz j wic na hiperpigmentacj, skutkujc wystpie-
niem przebarwie. Powstaje zatem dodatkowa dolegliwo. Poza opalenizn
i czasem przebarwieniami moe si te pojawi (mniej wicej po miesicu od
opalania) nasilenie ojotoku, pod skr mog si znajdowa grudki, moesz
te mie wraenie zgrubiaej, pozatykanej skry. Dzieje si tak dlatego, e
pod wpywem nadmiernego nasoneczniania warstwa rogowa ulega pogru-
bieniu i zaburzony zostaje proces keratynizacji naskrka. j nie moe swo-
bodnie wypywa, a komrki nie mog si fizjologicznie zuszcza.
W twoim przypadku najwaniejsze zalecenie brzmi: uywaj filtrw i nie
opalaj si! Skra problematyczna nie moe by wystawiana na dziaanie
promieniowania UV.
174
Nimue Sun C SPF 40
marki Nimue Skin Technology, ok. 135 z
Ta emulsja to to silny przeciwutleniajcy kompleks, ktry nawila, chro-
ni przed promieniowaniem UV i wzmacnia skr. Zawarto witamin C i E
wzmaga dziaanie antyoksydacyjne. Lekka, nietusta formua sprawia, e
kosmetyk moe by nakadany nawet na makija.
6. ODMODZENIE
Exfoliating Enzyme
marki Nimue Skin Technology, ok. 200 z
Kompleks enzymw papai i ananasa delikatnie usuwa martwe komrki na-
skrka, wspomagajc odnow komrkow. Moesz wykonywa piling raz
175
w tygodniu, jeli dokucza ci zrogowaciay naskrek, albo profilaktycznie raz
na trzy tygodnie. Produkt jest bardzo wydajny, wystarczy mniej wicej na
p roku. Stosuj kosmetyk wieczorem, po rytuale oczyszczania. Umyj skr,
zrb piling, rozpyl mgiek toniku lub przetrzyj nim twarz, potem zaaplikuj
preparat z witamin C i po si spa.
RYTUA Y PIELGNACYJNE
D L A S K RY PR OBL EMATYCZNEJ W SKRCI E:
176
T WOJA D IETA I S U PL EMENTACJA W SKRCI E:
S K R A INTERA KTYWNA
177
TWOJE CODZIENNE RYTUAY
1. OCZYSZCZANIE
Sama woda jest obojtna dla skry i nie uszkadza jej, pod warunkiem e jest
przegotowana lub destylowana. Moesz jej uywa, jeli do penego kom-
fortu i uczucia czystoci potrzebujesz H2O. Doskonale to rozumiem, rwnie
czuj si wieo po takim oczyszczaniu. Pamitaj jednak, e wszystkie pro-
dukty do mycia z uyciem wody to detergenty rodki powierzchniowo
czynne, ktre mog podrania i zbytnio odtuszcza skr. Wybieraj tylko
rodki myjce bez myda, agodzce, przeznaczone specjalnie dla skry
interaktywnej. Zdecydowanie nie polecam ci myde ani zmywania skry
olejem. Wystrzegaj si te syntetycznych barwnikw i zapachw w kosme-
tykach. I nigdy nie pozwl, eby woda odparowaa ze skry, ale zawsze osu-
szaj twarz delikatnym rcznikiem.
Zmieniaj te produkty oczyszczajce maksymalnie po p roku stoso-
wania jednego kosmetyku. Zamiast wacikw koniecznie uywaj delikatnych
kompresw bawenianych (gazikw z apteki). Troszcz si o swoj skr, bo
wymaga ona duego szacunku w podejciu do pielgnacji.
178
rwnowag. Ma bardzo delikatn, kremow konsystencj, stanowi idealny
zmywacz dla skr ekstremalnie uwraliwionych.
Mleczko do demakijau No 08
marki Ilua, ok. 120 z
To delikatne hipoalergiczne mleczko idealnie usuwa wszelkiego rodzaju
zabrudzenia, w tym makija oczu, dziaajc przy tym niezwykle delikatnie
i odwraliwiajco. To produkt cakowicie naturalny, spersonalizowany,
tworzony na wieo. Polecam dla skr wraliwych, suchych, naczyniowych.
Doceni go osoby lubice naturaln pielgnacj.
179
ich na skrze bez odpowiedniej tonizacji moe z czasem dodatkowo po-
drania.
2. TONIZACJA
180
arnika i zielona herbata. Podnosi odporno i poprawia kondycj skry wrali-
wej. Polecam go rwnie do skr naczyniowych o nierwnym kolorycie.
Tonik do twarzy No 07
marki Ilua, ok. 90 z
Jest to preparat cakowicie naturalny, pozbawiony zbdnej chemii kosme-
tycznej, spersonalizowany. Jego najwiksz zalet jest zawarto czystej
wody z lodowca norweskiego oraz potny skad antyoksydacyjny. Toni-
zujc skr tym preparatem, nie potrzebujesz ju antyoksydantu w innym
produkcie.
181
Nimue Moisturiser Lite
marki Nimue Skin Technology, ok. 250 z
Polecam go do bardzo wraliwej skry, rwnie tej, na ktrej czujesz tust
warstw sebum. Krem jest bardzo lekki, a dziki kompleksowi rolinnych
kwasw reguluje wydzielanie oju, nawila i poprawia sprysto skry.
ectoSkin P7
firmy Langsteiner, ok. 35 z
Krem z ektoin dla osb ze skr swdzc i uszczc si. Dla czci konsu-
mentw sta si ju kultowy. Sprawdzi si przy atopii, kiedy w skrze wyra-
nie brakuje lipidw.
Deluxe Advance
marki Tegoder Cosmetics, ok. 100 z
Krem dla kobiet, ktre wchodz w okres menopauzalny. Skra moe by
wtedy wraliwsza na bodce z zewntrz, co wiadczy o ubytkach w barierze
ochronnej. Krem ma w skadzie fitohormony oraz krzemionk, dziki czemu
silnie odmadza i regeneruje poirytowan, dojrza skr.
Maseko do twarzy No 04
marki Ilua, ok. 280 z
Produkt ten polecam szczeglnie do skr mocno zwiotczaych i suchych,
a take osobom, ktre na skutek uwraliwienia i dyskomfortu odstawiy
wszystkie kosmetyki. W preparacie wykorzystano moc egzotycznych olei
buriti, babassu i monoi. Dziki temu powsta film chronicy skr przed
czynnikami rodowiskowymi.
182
4. ANTYOKSYDACJA
5. FILTRY UV
183
Dobrym rozwizaniem dla skry interaktywnej jest te aplikacja filtra w for-
mie spreju. Wwczas nie dotykasz skry, poza tym moesz zastosowa ten
kosmetyk rwnie na makija.
6. ODMADZANIE
WOW mask
marki Hyalual Institute, ok. 45 z za 1 pat
Hydroelowa, peptydowa maska kolagenowa w pacie. Daje natychmiastowy
efekt wow! Bardzo polecam ten kosmetyk.
184
SUPER HYDRO (biaa) alginat nawilajco-agodzca
marki LEIM, ok. 90 z za opakowanie 300 g
agodzca maska algowa zastygajca na twarzy do postaci gumy, ktr po-
tem si atwo ciga bez zmywania i podranie. Przeznaczona jest dla skry
nadwraliwej, ma waciwoci przeciwzapalne, przeciwbakteryjne, dosko-
nale uelastycznia i nawila.
A p o na d t o u n i k a j s t r e s u
185
S K RA HIPERPIGM ENTACYJNA
186
Pamitaj jednak, e idealnie byoby nie dopuszcza do powstawania prze-
barwie. Najlepsza profilaktyka to cie!
1. OCZYSZCZANIE
Pigment Bar
marki PCA Skin, ok. 200 z
Pasta do zmieszania z wod wybiela i ju na etapie mycia hamuje dziaanie
tyrozynazy dziki zawartoci kwasu azelainowego i kojowego. Skra po niej
jest dobrze umyta i rozjaniona.
2. TONIZACJA
3. ODBUDOWA
188
189
Retinol Moisturizer
marki Radha Beauty, ok. 100 z
Krem ten aplikuj na skr wieczorem ze wzgldu na zawarto 2,5% retinolu,
substancji dziaajcej rozjaniajco i odmadzajco. Produkt bazuje na na-
turalnych skadnikach aktywnych. Idealnie bdzie wspgra z serum z wi-
tamin C, ktre proponuj zastosowa rano.
4. ANTYOKSYDACJA
190
5. FILTRY UV
6. ODMADZANIE
191
NAJLEPSZYM
FILTREM DLA SKRY
HIPERPIGMENTACYJNEJ
JEST CIE
Dermaheal Skin Delight Mask Pack
marki Dermaheal, ok. 30 z
Raz w miesicu moesz te naoy t mask w pacie rozjaniajc z arbu-
tyn i peptydami.
193
spraw, e robia mnstwo rzeczy i mylaa w yciu o wszystkim, tylko nie
o skrze. I teraz, po latach, zaskoczyy j zmarszczki.
Definicj przedwczesnego starzenia si skry jest wic pozwolenie sobie
na nicnierobienie.
Skra starzejca si nieadekwatnie do wieku jest skutkiem wielu naka-
dajcych si na siebie czynnikw i naszych wasnych zaniedba. Nie mwi
tutaj oczywicie o przebytych chorobach, niezalenych od nas, ale zwra-
cam uwag na codzienne rytuay pielgnacyjne i nawyki zwizane z higien
ycia, na ktre same mamy wpyw. O ile dolegliwoci skr problematycz-
nej, wraliwej i hiperpigmentacyjnej mog wynika z predyspozycji gene-
tycznych czy zaburze metabolicznych, o tyle przedwczesne starzenie si
zwykle jest rezultatem stylu ycia. Najwicej szkd powoduj nieostrona
ekspozycja na promieniowanie UV, palenie, za dieta, leki, nieprawidowa
pielgnacja skry lub cakowity brak pielgnacji.
Skutkiem dziaania wymienionych czynnikw s dysfunkcje zachodzce
w naskrku i w skrze waciwej. Warstwa rogowa naskrka staje si zgru-
biaa, maleje tempo odnowy komrkowej. Ukad odpornociowy skry coraz
sabiej radzi sobie z ochron przed czynnikami zewntrznymi, pojawiaj si
przebarwienia, w komrkach zachodz procesy zapalne, w ekspresowym
tempie powstaj wolne rodniki. Te zjawiska spowalniaj regeneracj nie
tylko skry, ale i caego
organizmu. Mona powie- NAWILAJ, OCZYSZCZAJ,
dzie, e ciao szybciej si
STYMULUJ I PRZECIWDZIAAJ
zuywa. W skrze waci-
wej spada produkcja kola- PROCESOM ZAPALNYM.
genu i elastyny i zachodz
procesy elastozy wkna elastynowe trac swoje podtrzymujce waci-
woci i zbijaj si w grudki, a ich struktura ulega zniszczeniu. Zwiksza
si krucho naczy krwiononych, maleje poziom kwasu hialuronowego,
a w rezultacie skra staje si atroficzna (zanikowa).
Celem pielgnacji skry przedwczenie starzejcej si bdzie jej mak-
symalne nawilenie, usunicie nadmiaru martwych komrek warstwy ro-
gowej, stymulacja syntezy kolagenu i elastyny, zwikszenie gruboci skry
waciwej oraz przeciwdziaanie procesom zapalnym.
194
Produkty dobieraj do obecnej kondycji skry, bowiem skra przedwcze-
nie si starzejca to nie tylko skra ekstremalnie sucha. Moe te by jedno-
czenie tusta i problematyczna lub cakowicie wyczerpana, pozbawiona ener-
gii i blasku. Szukaj produktw, ktre s przeznaczone dla skry dojrzaej, ale
maj dodatkowe skadniki odpowiadajce twoim indywidualnym potrzebom.
1. OCZYSZCZANIE
Cleansing Milk
marki Nimue Skin Technology, ok. 180 z
To ultradelikatne mleczko polecam do skr bardzo suchych. Emulguj je
z wod, a potem zmywaj wilgotnym gazikiem bawenianym. Ceramidy i pep-
tydy mleka zwikszaj nawodnienie skry i przywracaj jej naturaln rwno-
wag hydrolipidow. Po zuyciu produktu moesz dokupi wymienne wkady.
Mleczko do demakijau No 08
marki Ilua, ok. 120 z
Ten produkt naprawd rozpieszcza podczas mycia, a oprcz tego stymuluje
syntez kolagenu i przeciwdziaa wolnym rodnikom. To kosmetyk perso-
nalizowany, cakowicie organiczny. Rwnie mieszaj go na doni z wod
195
i nakadaj na twarz, jednoczenie j masujc, a potem usuwaj zmoczo-
nym i wycinitym gazikiem.
2. TONIZACJA
Water Falls
marki Valmont, ok. 240 z
Doskonaa woda oczyszczajca, przeznaczona do pielgnacji szczeglnie
wraliwej skry twarzy. Dziki wycigom rolinnym z aloesu i bawatka
koi i agodzi skr skonn do zaczerwienie. Idealnie sprawdza si jako
kompres na zmczone oczy. Moesz j poczy z rozjaniajc piank,
jeli masz skr skonn do wypryskw i przebarwion, lub zastosowa
sam do delikatnego oczyszczenia skry wraliwej. Ten produkt ma bu-
dow micelarn, wic moe suy rwnie jako zmywacz.
196
Tonik do twarzy No 07
marki Ilua, ok. 90 z
Pocz go z mleczkiem tej samej firmy, a uzyskasz bomb antyoksydacyjn
i ultradelikatne oczyszczanie.
Krem przeciwzmarszczkowy No 02
marki Ilua, ok. 280 z
Kto mnie kiedy zapyta, czy istnieje idealny krem przeciwstarzeniowy.
Owszem, wanie ten. To mocno odywczy specyfik dla skr suchych, wra-
liwych, ubogich w lipidy i tych, ktre lubi czu naoony produkt piel-
gnacyjny. Krem jest kosmetykiem organicznym, jego skadniki pochodz
z komrek macierzystych rolin oraz z ekskluzywnych olei, takich jak
olej z opuncji figowej i ry patagoskiej.
197
198
199
Serum ATPses
marki Sesderma, ok. 160 z
To produkt dla skr, ktre wyczerpane s kuracjami kosmetologicznymi czy
dermatologicznymi, po wyleczonych stanach zapalnych. Czsto polecam go
po kuracji antytrdzikowej lub po przebytych chorobach i na przykad po
antybiotykoterapii. Skra pozbawiona energii i blasku wyglda smutno,
jest wraliwa i wolniej si regeneruje. Zawarty w tym serum kompleks ATP
(adenozynotrjfosforan), nazywany naturaln bateri komrek, poprawia
krenie w skrze, przyspiesza proces odnowy komrkowej, przywraca
blask i jdrno oraz spyca zmarszczki.
Nimue Multi Day Plus+, ok. 170 z i Nimue Vitamin C Moisture Mist, ok. 85 z,
oba marki Nimue Skin Technology
Zestaw idealny do skry dojrzaej, z oznakami starzenia hormonalnego.
Krem z kwasami AHA i ekstraktem z nasion soi zmniejsza sucho skry
i spyca zmarszczki. Polecam go w komplecie z antyoksydacyjn mgiek
z witamin C.
200
4 . ANTYOKSYDACJA
5. FILTRY UV
6. ODMADZANIE
201
Nimue Active Lotion
marki Nimue Skin Technology, ok. 210 z
Do pielgnacji domowej polecam te ten aktywny balsam, ktry moesz za-
stosowa na noc, na przykad co drugi dzie, aby szybciej zuszczy i odbu-
dowa skr. Kuracj koczysz na jednym opakowaniu. Moesz powtarza
j dwa razy w roku, najlepiej wiosn i jesieni.
Dodatkowo suplementuj:
q probiotyk
q witamin D3 w kroplach aplikuj j bezporednio pod jzyk, wtedy
szybciej si wchonie
q koenzym Q10 najsilniejszy z przeciwstarzeniowych antyoksydantw
202
Z a p r o p o n o wa a m c i d o d u y w y b r ko s m e t y k w, na pewno
znajdziesz co dla siebie. Specyfiki s bogate w substancje odywcze, dlatego
szybko zauwaysz rnic w wygldzie skry. Pamitaj o najwaniejszym:
nie musisz si godzi z niedoskonaociami! Najwaniejsze jest to, eby bya
szczliwa i dobrze si czua w swoim ciele. May krok w kierunku odpowied-
niej pielgnacji, czyli stosowanie dobrego preparatu do oczyszczania i filtra UV,
potrafi spowolni proces starzenia si nawet o 50%. Zrb to dla siebie!
203
W t e j c z c i p i s a a m s p o r o o s u p l e m e n ta c h . Ich stosowanie to
bardzo indywidualna sprawa. Chciaabym, eby przy doborze preparatw
korzystaa z wiedzy osb pracujcych na co dzie z nutrikosmetykami. Tak
jak starasz si, eby produkty w twojej kuchni i kosmetyczce byy peno-
wartociowe i bezpieczne, tak te powinna podej do suplementacji.
207
Jeeli masz spore dolegliwoci skrne nad jakimi obszarami i w jakim stopniu
i chcesz si ich pozby w procesie skin chce pracowa. Te decyzje mog si te
coachingu, to miej wiadomo, e ma- zmienia w miar upywu czasu. By moe
lowanie si znacznie wyduy drog do dzisiaj najbardziej zaley ci na pozbyciu
zdrowia. Dotyczy to zwaszcza skry si dolegliwoci skry, ale kiedy wszystko
problematycznej tutaj odstawienie kolo- wrci do normy, stwierdzisz, e chcesz
rowych kosmetykw do czasu wyleczenia podkrela urod kolorowymi kosmety-
dolegliwoci jest po prostu niezbdne. Ale kami. Zdecyduj, co jest wane. Dla mnie na
nawet skra normalna doceni makijaowy przykad makija jest kropk nad i, spo-
detoks. Byoby idealnie, gdyby malowaa sobem na podkrelenie urody. Wiem, e
si tylko na wyjtkowe okazje, a na moja skra jest wypielgnowana i oka-
co dzie cieszya si zdrowym, zjonalnie naoony podkad nie
naturalnym wygldem. zmieni jej stanu, wic czasami
Jest jednak i druga mog chcie olniewa.
strona medalu. Makija Wtedy maluj si i sprawia
fantastycznie podno- mi to ogromn rado.
si poczucie wasnej Wedug mnie nie nale-
wartoci i sprawia, e y rezygnowa z tego, co
czujemy si kobieco. sprawia przyjemno, ale
Na mnie tak wanie wybiera zdrowe przyjem-
dziaa czerwona szminka. noci. Na tym polega sztuka
Ty moesz kocha mocno ycia. Makija nigdy nie bdzie
podkrelone oczy albo nosi mia dziaania pielgnacyjnego, ale
w pracy peny makija, bo dziki temu mona dobra kosmetyki, ktre nie wpyn
na kadym spotkaniu osigasz sukcesy. negatywnie na stan zadbanej skry. Wystar-
Kada z nas ma swoje sekretne sztuczki. czy wiedzie, gdzie i czego szuka. By moe
To do ciebie naley decyzja, co wybie- te jeszcze tego nie wiesz, ale gdy skra
rzesz. Czy jeste gotowa na to, by wycho- jest wypielgnowana, to nie pragnie maki-
dzi z domu bez makijau? Czy chcesz jau. Z czasem sama si o tym przekonasz.
zrobi sobie detoks? Czy w procesie skin Podobnie jak przy planie pielgnacji,
coachingu najwaniejsza jest dla ciebie tak i tutaj mam dla ciebie kilka propozycji.
naturalnie zdrowa skra, czy moe pokaza- Ograniczyam si do podkadw i fluidw,
nie si saut jest granic, ktrej nie chcesz bo to one w najwikszym stopniu wpy-
przekroczy? Tutaj nie ma dobrych i zych waj na skr. Marki, ktre wymieniam,
odpowiedzi. W mojej pracy to klient wie, maj te w ofercie pozostae kosmetyki:
208
re (jeli ich nie stosujesz, zmie to ko- kosmetyczce wyldowa produkt naszpi-
niecznie, bo nadaj zdrowy, modzieczy kowany przetworzonymi substancjami:
wygld!), bronzery, korektory, szminki, silikonami, parafinami, olejami mi-
cienie do powiek, maskary... Moesz po neralnymi, to natychmiast go wyrzu!
nie bezpiecznie siga. Moesz te sama Taki kosmetyk to po prostu sztuczna
zrobi szmink (przepis na s. 265) i sama skra, ktr masz przez cay dzie
dobra odcie. Baw si kolorem, ekspe- na twarzy. Oczywicie istniej i dobre
rymentuj! Ciesz si swoim piknem! bazy, oparte na takich skadnikach,
jak: aloes, kolagen, kwas hialuronowy,
mka z tapioki. Te moesz zostawi.
P o d m a k i j a na kosmetyk ba- Gdy naoysz serum, zadbaj
zowy i antyoksydant. Idealne o ochron przeciwsoneczn.
bdzie lekkie serum, na Filtry przeznaczone s dla
przykad z witamin C. osb, ktre si nie maluj,
Zawarte w nim sub- oraz tych, ktre uywaj
stancje odywcze bd sypkich pudrw mine-
si stopniowo uwal- ralnych (ochrona w tych
niay, a skra przez produktach jest ograni-
cay dzie pozostanie czona do odbijania pro-
napita i gadka. Nie po- mieni UVB dziki tlenkom
lecam natomiast kremw cynku i dwutlenkom tytanu,
i emulsji, ktre sprawiaj, nie ma natomiast zabezpiecze-
e podkad si roluje i jest nie- nia przed promieniowaniem UVA).
trway. Jeli nie malujesz si codziennie, Z kolei wikszo fluidw i kremw BB
moesz rnicowa porann pielgna- lub CC ma w skadzie filtry o szerokim
cj gdy zamierzasz nakada makija, spektrum ochrony (sprawd etykiet!),
uyj serum, a w pozostae dni, gdy jeste wic nie ma potrzeby stosowania dodat-
saut, zastosuj krem albo emulsj. kowego preparatu z filtrem pod makija.
Odywcze serum to najlepsza baza
pod makija. Nie musisz uywa osob-
nego preparatu przeznaczonego do tego A t e r a z s ta p r z e d l u s t r e m ,
celu. Jeli ju wczeniej kupia baz, umiechnij si do siebie i ciesz si sztuk
teraz sprawd jej skad. Jeeli w twojej makijau!
209
S K RA PR OBLEMATYCZNA
Podkady i pudry
marki Amilie, ok. 4550 z
Pudry mineralne Amilie maj kremow konsystencj, a po naoeniu daj
efekt satyny. S bardzo trwae, nie wymagaj poprawek w cigu dnia.
210
Podkady i pudry
marki Jane Iredale, ok. 200240 z
Jane Iredale to selektywne kosmetyki mineralne, przeznaczone do bardzo
wraliwej skry. W ofercie marki dostpne s rwnie kosmetyki mineralne
w postaci kremu BB. Jeli bdziesz chciaa zamieni pudry sypkie na pynne,
to polecam te produkty.
S K R A INTERA KTYWNA
211
Podkad w pynie Deluxe LR
marki LR, ok. 120 z
Ten podkad kryjcy i rozwietlajcy o wysokim filtrze SPF 37 jest idealny
dla skry wraliwej, ktra potrzebuje dobrego krycia bez efektu maski.
S K RA HIPERPIGM ENTACYJNA
Korektor HD Neutral
marki Emani, ok. 130 z
Podkad nawilajcy
marki Emani, ok. 190 z
Jeli masz pojedyncze przebarwienia na skrze jasnej, raczej suchej, to uyj
korektora.
Ten produkt jest genialny, nigdy nie wysuszy, ale wrcz nawily sk-
r. Nie stosuj go jednak jako podkadu, bo bdzie zbyt obciajcy. Jeli
masz tak potrzeb, to wyrwnaj cao podkadem nawilajcym tej sa-
mej firmy.
213
WYSOKO PRZETWORZONE KOSMETYKI
KOLOROWE NIE BD PIELGNOWA SKRY,
A PUDRY SYPKIE J WYSUSZ.
Puder brzujcy Copacabana
marki Emani, ok. 190 z
Jeli masz przebarwienia na caej skrze, ktre zlewaj si ze sob w ciemne
plamy, to proponuj wyrwna je bronzerem. Czasem lepiej wyglda przy-
ciemnienie caej skry, municie jej pudrem brzujcym ni zakrywanie
twarzy mask rozjaniajc.
Podkad kryjcy
marki Annabelle Minerals, ok. 60 z
Przy skrze tustej bardzo dobrze sprawdzi si te ten podkad mineralny
kryjcy w odcieniu beu.
Podkad nawilajcy
marki Emani, ok. 190 z
To podkady naprawcze, nawilajce, z kwasem hialuronowym, olejem jojoba
i filtrem UV SPF 20.
215
J e l i m a s z s k r n o r m a l n i lubisz
si malowa, to najlepiej sprawdz si
kremy koloryzujce typu BB lub CC, nawil-
ajce i dodatkowo zawierajce pigmenty.
Maj muska skr kolorem i delikatnie j
rozwietla. W twoim przypadku to wystar-
czy. Moesz sign po agodne kosmetyki,
ktre poleciam do skry interaktywnej:
Satin Perfection BB Cream marki Ren
i podkad w pynie Deluxe LR marki LR.
Na w i e l k o k a z j , niezalenie od tego,
jaki masz rodzaj skry, polecam produk-
ty Malu Wilz. Nie zawieraj talkw ani
parabenw, s odpowiednie nawet do
skry wraliwej. Wspaniale kryj niedo-
skonaoci, nie tworzc przy tym efektu
maski. Zobaczysz, olnisz wszystkich!
217
KILKA SW
NA KONIEC
219
Zajmij si tym,
co sprawia ci
RADO
220
sobie i jej odpocz. Skin coaching to nie tyl-
ko efekt, ale cay proces, i kady jego etap jest
wany. Wierz, e ju niedugo bdziesz si
cieszy zdrow, pikn skr, ktr bdziesz
moga pokaza z radoci bez makijau.
ycz ci tego z caego serca!
By moe, czytajc t ksik, odkrya
te, e bardziej ni skin coachingu potrze-
bujesz zmian w swoim yciu. Moe nie uka-
da si ono tak, jak by chciaa, nie potrafisz
znale swojej drogi, odkry tego, do czego
jeste stworzona... Wwczas z caego serca
polecam ci spotkanie z life coachem Joann
Groszek, ktra pracuje z kobietami chccy-
mi y w zgodzie ze sob, a mnie nieustan-
nie wspiera w moich dziaaniach. Szukaj jej
pod tym adresem: www.wspanialaty.com.
Gdyby nie jej sowa i ta pewno, dawno bym przerwaa. Ale skoro jest
przy tobie kto, kto mwi, e cho nie widzisz szczytu, to idziesz
dobrym szlakiem, zaciskasz zby i idziesz, bo gdzie tam ten szczyt
istnieje. Ba!, prawdopodobnie byli tam przed tob jacy ludzie i te
szli t drog! I tak oto pewnego dnia pomylaam sobie, e dawno
ju nic si z moj cer nie dziao. To by ten dzie, gdy zza chmur
zacz si wyania wierzchoek mojej gry! Niedoskonaoci na
skrze goiy si w swoim tempie, ale nowych ju nie przybywao!
Jaka to rado, wiedz tylko ci, ktrzy przez dugie lata, pogreni
w swoich kompleksach, marzyli o gadkiej cerze.
229
230
T
en rozdzia jest dla ciebie, jeli lubisz w peni naturaln piel-
gnacj i uwielbiasz sama przygotowywa kosmetyki. Podaj tu
przepisy na specyfiki, ktre zrobisz we wasnej kuchni. S proste
w przygotowaniu, higieniczne, bezpieczne i tanie. Nie zawieraj
konserwantw ani przetworzonych polepszaczy. Dziaaj aktywnie, a ich
skady s kompatybilne ze skr, zatem pozwalaj zachowa zdrowie. Poza
tym obdnie pachn i wygldaj, wic pobudzaj zmysy i pozwalaj si
zrelaksowa podczas pielgnacji.
Sama z nich korzystam, przygotowywaam je te wielokrotnie podczas
warsztatw skin coachingu i wiem, e dziewczyny si w nich zakochuj. Tu
jednak musz ci ostrzec pielgnacyjne DIY potrafi uzaleni. Wiem, co
mwi, bo wiele moich koleanek, ktre zaczy romans z tego typu kosme-
tykami, stracio fortun na coraz to nowe pprodukty kosmetyczne o in-
trygujcych nazwach.
Uwaam, e tutaj tak jak i wszdzie naley zachowa umiar. Prosz
ci, wybieraj mdrze i nie przepacaj.
Wyselekcjonowaam dla ciebie takie receptury, jakie pozwol ci zrobi
rne specyfiki z raz kupionych pproduktw. Pamitaj, e s to natural-
ne surowce kosmetyczne, ktre maj swoj wano i nie mog za dugo
leakowa. Najlepiej postpuj tak jak w kuchni spoywczej i przygotowuj
kosmetyki na wieo.
231
Specyfikw, ktre zrobisz sama, jest mnstwo, ale moim celem byo wy-
bra dla ciebie najprostsze i bezpieczne rozwizania. Powstaa baza pro-
duktw, ktrymi moesz pielgnowa cae ciao. Jeli jeste totaln mini-
malistk, to waciwie moesz na tym poprzesta, dokupujc tylko szampon
i past do zbw. Moje propozycje to:
232
Oprcz tego jest jednak caa grupa kosmetykw rcznie robionych, tak
zwanych kosmetykw personalizowanych, ktrych przygotowanie wymaga
szczeglnej wiedzy, korzystania z bardziej skomplikowanego sprztu i za-
chowania restrykcyjnych zasad higieny wykonania. Wolaabym wic, aby
kupia je od ekspertw z dziedziny chemii, biotechnologii, kosmetologii
i zioolecznictwa. Przygotowywane s w specjalnych, sterylnych kuchniach
kosmetycznych. S to:
q pyny micelarne
q pianki i ele do mycia twarzy, ciaa, okolic intymnych
q myda pielgnacyjne, kastylijskie, z Aleppo
q balsamy i kremy do codziennej pielgnacji z uyciem wody,
przy ktrych potrzebne s sterylno i konserwacja
q maseczki i toniki wieloskadnikowe
q oleje i wiece do masau
w w w. m a k u t u . p l kosmetyki spersonalizowane
w w w. f a c e b o o k . c o m / F r o m a F r i e n d kosmetyki rcznie robione
w w w. f a c e b o o k . c o m / E c o S o u l C a n d l e s naturalne wiece rcznie robione
w w w. i l u a . e u wiat naturalnej pielgnacji
w w w. f r i d g e . p l kosmetyki z lodwki
w w w. b a t h i n g . p l naturalna moc rolin kpiel dla caej rodziny
w w w. m i n i s t e r s t w o d o b r e g o m y d l a . p l manufaktura myda naturalnego
w w w. i o s s i . e u manufaktura kosmetykw naturalnych: oleje do ciaa i wosw
w w w. m o 6 1 . p l perfumy spersonalizowane
233
q aktywne sera i ampuki
q filtry UV
q kremy pielgnacyjne z filtrami UV
q maseczki specjalistyczne (np. paty kolagenowe, gumowe maski z alg,
paty celulozowe)
q kosmetyki z kwasami AHA i BHA
q kosmetyki z retinolem
q kosmetyki rozjaniajce przebarwienia np. z alfa-arbutyn,
estrami witaminy C
q kosmetyki z ceramidami, sterolami, aminokwasami
q kosmetyki z liposomami, biotechnologicznymi nanoczsteczkami
q kosmetyki z komrkami macierzystymi
q kosmetyki kolorowe do makijau
q produkty do higieny jamy ustnej
q specjalistyczne szampony i odywki od wosw, produkty do
stylizacji wosw
q pianki do golenia
q perfumy, dezodoranty w aerozolu, sztyfcie i kulce
W k u c h n i ko s m e t yc z n e j b d c i p o t r z e b n e dobrej jakoci p-
produkty. Od nich zale bezpieczestwo i efektywno pielgnacji, dlatego
szukaj skadnikw w zaufanych sklepach. Ja sama zaopatruj si tutaj:
w w w. b i o c h e m i a u r o d y. c o m
w w w. z r o b s o b i e k r e m . p l
w w w. e c o s p a . p l
w w w. e - n a t u r a l n e . p l
w w w. m a z i d l a . c o m
w w w. h e rb i s kl e p . c o m
w w w. s kl e p . kl a u d y n a h e b d a . p l
w w w. z i e l o n ykl u b . p l
234
w w w.y o u n g l i v i n g . c o m /e n _ U S /d i s c o v e r
w w w. ko l o r o wk a . c o m
POSPRZTAJ KUCHNI,
PRZYGOTUJ PRODUKTY I AKCESORIA
ZDEZYNFEKUJ BLAT
UMYJ RCE
235
236
MUSUJCE KULE
DO KPIELI
Wybraam ten kosmetyk gwnie ze wzgldu na waciwoci myjce i pielgnujce skr. Jak
wiesz, dobrze umyta skra oddycha oraz wolniej si starzeje.
Nasz przepis jest bardzo prosty w wykonaniu, a przy okazji daje duo frajdy. Musujce gej-
zery w wannie szczeglnie podobaj si dzieciom i modziey.
Podstawowym skadnikiem kuli do kpieli jest wodorowglan sodu, powszechnie zwany
sod oczyszczon. Produkt ten jest dobrym zmywaczem skry, nie podrania jej, przywraca fizjo-
logiczne pH. Szczeglnie polecany jest dla skr problematycznych, bo reguluje prac gruczow
ojowych. Uyam rwnie kwasku cytrynowego, ktry ma szczeglne waciwoci odmadzajce
skr. Jest stosowany jako:
237
SKADNIKI
A KC E S O R I A
238
P R Z YG OTO WA N I E
Suche skadniki (soda, kwasek cytrynowy, opcjonalnie algi) pocz ze sob i dokadnie wymie-
szaj. Dodaj olej lniany, roztopione maso shea, olejek eteryczny, opcjonalnie barwnik. Pocz
skadniki, ugniatajc je doni (rb to w rkawiczkach). Spryskaj wod z atomizera, a do uzy-
skania wilgotnej jak mokry piasek, dobrze czcej si w doniach masy. Rb to powoli, aby
mieszanka nie zacza musowa.
Nastpnie wypenij przygotowan mas muffinkow foremk lub form do kul i porzdnie
ugnie. Jeli nie masz foremek, ulep z masy redniej wielkoci kule. Pozostaw do wyschnicia
na 23 godziny.
Zapakuj kul musujc na prezent albo WA N E !
sama rozkoszuj si pachnc kpiel! Kul W kadym z przepisw stosuj oleje dobrej jakoci
wrzu do wanny dopiero po napenieniu jej i naturalne olejki eteryczne przeznaczone do kon-
taktu ze skr (nigdy nie sigaj po olejki spoywcze
wod.
i syntetyczne olejki do kominkw zapachowych!).
Pamitaj, e olejki eteryczne to substancje uczula-
jce, dlatego sprawd reakcj, wyprbowujc je
wczeniej na wewntrznej stronie przedramienia.
239
240
LUKSUSOWA KPIEL
MAGNEZOWA
Chocia wyglda bardzo skromnie, to naprawd luksusowa, dobroczynna dla ciaa i umysu
kpiel. Uwielbiam j. Celowo podaj przepis na wiksz ilo (1 litr), bo moesz wykorzysta
kosmetyk rwnie jako pyn pod prysznic. Wtedy najlepiej nalewa go na gbk, bo konsystencja
jest pynna, a nie elowa.
Magnez jest pierwiastkiem niezbdnym do prawidowego funkcjonowania skry i wanie
przez skr najlepiej si wchania. Kpiel magnezowa to najlepszy sposb przyswojenia sobie
tego bezcennego pierwiastka. Zachcam ci wic do zdrowotnego rytuau.
Aby sta si wyjtkow przyjemnoci, uyj oleju i cudownie agodnego naparu zioowego.
Chlorek magnezu i betain kupisz w sklepie z pproduktami. Reszt skadnikw znajdziesz
w swojej kuchni. Wykorzystaj zioa, ktre lubisz. Jeli nie masz zi, uyj wody destylowanej;
kupisz j na kadej stacji benzynowej lub w aptece. Do dziea!
SKADNIKI
q 650 ml naparu zioowego najlepiej mie- q 200 g chlorku magnezu koniecznie sze-
szanka zi sezonowych, ktre zerwiesz na ciowodny CZDA (czysty do analiz)
ce. Po sezonie kupisz je w aptece lub w skle- q 150 ml betainy kokamidopropylowej
pie zielarskim. Moje ulubione to: lawenda, q 50 ml oleju winogronowego lub z pestek
rozmaryn, bez czarny, bawatek, przytulia moreli, lub oliwy (wybierz swj ulubiony)
q 5 ml naturalnego olejku eterycznego
Jeli nie masz zi, przygotuj: odpowiedniego do kontaktu ze skr (moje
q 650 ml wody destylowanej ulubione to: lawenda, sosna, werbena, ra,
ciepa pomaracza)
241
242
A KC E S O R I A
P R Z YG OTO WA N I E
243
244
ZIOOWA SL MORSKA
DO KPIELI
O waciwociach soli morskiej nie musz duo pisa, bo powszechnie wiadomo, e dodana do
kpieli, przynosi wszechstronne korzyci dla zdrowia. Zioowe kpiele solne skrady moje serce,
gdy mj synek chorowa na grne drogi oddechowe. Odkryam wtedy moc inhalacji i tak oto
staam si fank tego specyfiku.
Receptura jest najprostsza ze wszystkich naszych przepisw, ale dziaanie kosmetyku jest
wprost nieocenione dla skry i zdrowia. Przekonasz si o tym sama.
SKADNIKI
P R Z YG OTO WA N I E
245
246
BALSAM W KOSTCE
To mj ulubiony balsam do ciaa wykonany rcznie. Dostaam kiedy taki w prezencie i zakocha-
am si w jego formie oraz waciwociach pielgnacyjnych. Ty te si zauroczysz jego niezwyk-
ymi waciwociami, zobaczysz.
Przygotowywanie balsamu w kostce to moliwo zabawy bez koca. Moesz miesza rnego
rodzaju masa, woski, oleje, dobiera je w zalenoci od upodoba, np. dodajc oleju liwkowego,
aby uzyska balsam o zapachu liwki. Jeli chcesz mie balsam ochronny z filtrem, dodaj olej
z pestek malin lub z marchewki (zawieraj naturalne filtry UV, SPF 8).
Po kpieli smaruj balsamem jeszcze ciepe ciao, wtedy zmieni posta na bardziej pynn
i szybciej si wchonie. Moesz go uywa rwnie jako... pomadki do ust. Wtedy nie dodawaj
olejkw eterycznych. Z bezzapachowego balsamu do ciaa mog te korzysta dzieci.
Oczywicie balsam w kostce to take niepowtarzalny pomys na prezent!
A wiesz, co ja czsto robi z tak kostk? Wrzucam j do wanny z wod i myj si ni jak
mydem. Wane tylko, aby w takim wypadku zmniejszy ilo wosku, a zwikszy ilo masa.
Kostka nie moe by za twarda, bo inaczej bdzie si rolowa na skrze. Po takiej kpieli skra
jest nieskazitelna w dotyku, mikka i zmysowo pachnca. Wyprbuj, oszalejesz!
SKADNIKI
q 1 cz wosku (np. Candelilla dla wegan q 1 cz oleju pynnego (do wyboru np.: oliwa,
lub pszczeli) olej ze sodkich migdaw, dzikiej ry, brzo-
q 1 cz twardego masa (np. kakaowego skwiniowy, liwkowy, winogronowy)
lub shea to drugie sprawi, e kostka bdzie q 10 kropli naturalnego olejku eterycznego
bardziej mikka) (opcjonalnie)
A KC E S O R I A
247
248
P R Z YG OTO WA N I E
Proporcje skadnikw dostosuj do liczby kostek balsamu i ich wagi. Jeeli np. chcesz zrobi
kostk o wadze 30 g, to kada cz skadnikw bdzie waya 10 g. Przy proporcji podanej
w przepisie kostka bdzie twarda. Jeli chcesz uzyska balsam o bardziej mikkiej konsystencji,
to zmie proporcje uyj czci wosku (w naszym przykadzie 5 g) i 1 czci masa (tutaj: 15 g).
Baw si proporcjami i dostosuj poziom twardoci kostki do swoich oczekiwa.
Odmierzone czci masa i wosku umie w kpieli wodnej: napenij garnek wod do poowy,
zagrzej j, do wikszej miseczki lub garnuszka w odmierzon porcj wosku i zanurz j w k-
pieli (uwaaj przy tym, aby do tuszczu nie nalaa si woda).
Wosk rozpuszcza si wolniej od masa, dlatego zanurza si go w kpieli wczeniej. Kiedy si
rozpuci, dodaj masa. Skadniki musz si cakowicie roztopi. Wyjmij miseczk albo garnuszek
z kpieli i do roztopionego wosku i masa dodaj olej. Wymieszaj skadniki. Uwaaj, naczynie jest
gorce.
Dodaj zapach naturalny olejek eteryczny, jeli lubisz pachnce balsamy. Rozlej do fore-
mek. Moesz woy je do lodwki. Po ostygniciu balsam jest gotowy do uycia. Jeli chcesz,
aby twj balsam zamieni si w mus, we mikser i w fazie zastygania masy zmiksuj skadniki.
Tak napowietrzony balsam przetrwa okoo trzech dni.
249
250
KAWOWY PILING
DO CIAA
To klasyka kosmetykw rcznie robionych. Piling wybraam dlatego, e suy w pielgnacji jako:
detergent, substancja polerujca (polerka), balsam, stymulator krenia, cudowne perfumy.
Jest idealny do stosowania pod prysznicem.
Piling to produkt dla kadego. Jego podstawowym zadaniem jest zuszczy zrogowaciay, mar-
twy naskrek. Odpowiada za to materia cierny, ktrym mog by: cukier, sl, kawa, zmielone
pestki, piasek, krzemionka. Dodatek oleju lub masa sprawia, e przy okazji dbasz o natuszczenie
skry, a odrobina betainy (substancji myjcej) dokadniej oczyci ciao.
Przeciwskazaniami do stosowania pilingw ziarnistych s rany, podranienia skry, ropne
wykwity. Uwaaj te jednak, gdy masz pkajce naczynia krwionone. Piling moe zbytnio pobu-
dzi krenie i podrani skr naczyniow. Nie polecam te tego preparatu do stosowania
na skrze twarzy. Na t okolic przygotowaam naturalny piling enzymatyczny.
SKADNIKI
P R Z YG OTO WA N I E
Pocz wszystkie skadniki. Betain (opcjonalnie) i olejek eteryczny dodaj na kocu, cao dobrze
wymieszaj. Piling trzymaj w zamknitym soiku. Nabieraj go such doni, nakadaj na ciao
pod prysznicem. Kosmetyk przetrwa p roku.
251
252
ANANASOWO-FIGOWY PILING
ENZYMATYCZNY DO TWARZY
Pilingi enzymatyczne stosuj do zuszczania martwego naskrka na twarzy. To bezpieczny spo-
sb na skuteczne wygadzenie i rozjanienie skry bez pocierania i dranienia jej powierzchni.
Bromelaina zawarta w miszu ananasa to enzym (biako) proteolityczny, ktry ma zdolno
rozpuszczania (trawienia) martwych, zrogowaciaych komrek naskrka. Wygadza i delikatnie
pilinguje jego wierzchni warstw. Moesz go czy lub stosowa zamiennie z innym, podobnym
enzymem, ktry znajduje si w owocach papai.
Ja lubi egzotyk, ktr dostan na bazarku, wic wybieram ananasa i jako drugi skadnik
owoc figi.
wiee figi zawieraj okoo 80% wody, witaminy: C, PP i z grupy B, oraz karoten. S bogate
w sole mineralne: potas, wap, magnez, fosfor. Zawieraj take kwasy owocowe cytrynowy
i jabkowy ktre wietnie rozjaniaj przebarwienia skry. Ponadto s bogate w niezbdne
nienasycone kwasy tuszczowe omega-3 i omega-6 oraz aminokwasy, takie jak: leucyna, lizyna,
walina i arginina. Figi zbawiennie na mnie dziaaj, dlatego czsto wykorzystuj je do tworzenia
kosmetykw.
Piling, ktry ci proponuj, jest bardzo delikatny, wic moe by uywany do skr wraliwych.
Stosuj go raz na dwa tygodnie, najlepiej jako cz wieczornego rytuau.
SKADNIKI
253
254
P R Z YG OTO WA N I E
Zblenduj ananasa, 2 yki masy pocz z yk rozgniecionej figi. Dla uzyskania konsystencji
gstej papki moesz doda yeczk alg lub skrobi albo zastosowa siemi lniane. Wyprbuj
wasn receptur. Mnie ostatnio udao si zrobi maseczk tylko z ananasa i figi, konsystencja
bya zwarta, wic nie musiaam jej zagszcza. Pamitaj, im wiesze i dojrzalsze owoce, tym
wicej maj cukru, co sprawia, e gsto maski za kadym razem bdzie inna. Taka wanie
jest natura!
Maseczk nakadaj na oczyszczon skr twarzy na 1520 minut, potem zmyj i uyj swojego
toniku, na ktry przepis znajdziesz na nastpnej stronie. Nie musisz stosowa kremu na noc,
pozwl oczyszczonej skrze oddycha.
255
256
TONIK ZIOOWY DO TWARZY
W zalenoci od tego, jakich uyjesz zi i owocw, otrzymasz specyfik do wybranego typu skry:
SKADNIKI
A KC E S O R I A
q bibuowy filtr do kawy lub lejek i gaza q szczelnie zamykana butelka o pojemnoci
q szklana butelka z korkiem 100 ml, moe by z atomizerem
257
258
P R Z YG OTO WA N I E
Przygotuj napar z zi odpowiednich dla swojej skry: 3 yki zi zalej 100 ml wody destylowanej
i gotuj okoo 3 minut. Ostud. Nastpnie przefiltruj do wyparzonej szklanej butelki. Dodaj sok
z cytryny, wymieszaj. Wlej olej i witamin E. Wstrznij. Napar piknie pachnie, ale jeli chcesz,
moesz doda ulubiony olejek eteryczny, wtedy rytua pielgnacyjny bdzie jeszcze bardziej
intensywny.
Cao przelej do wyparzonej, szczelnie zamykanej butelki (moe by z atomizerem), bez
dostpu powietrza. Przed kadym uyciem wstrznij, przechowuj 710 dni w lodwce. Jeli
wiesz, e nie zuyjesz produktu w tym czasie, zmniejsz porcje skadnikw o poow i przygotuj
tonik o pojemnoci 50 ml.
PYN DO DEMAKIJAU.
DODAJESZ WTEDY OLEJU, KTREGO CZSTECZKI ROZPUSZCZ BRUD I MAKIJA.
PAMITAJ, ABY PNIEJ STONIZOWA SKR.
SKADNIKI
P R Z YG OTO WA N I E
Do wczeniej wyparzonej buteleczki wlej skadniki, potrznij gotowe! Pamitaj, aby zawsze
przed uyciem wstrzsn pyn, inaczej fazy wodna i olejowa si nie pocz. Zmywaj skr
zawsze po caym dniu. Rano wystarczy, jeli przetrzesz twarz tonikiem zioowym.
Pyn do demakijau ma trwao 7 dni. Przechowuj go w lodwce.
259
260
MASKA DO WOSW
Chyba kady zna mask do wosw z tka. Ten skadnik stosuje si, aby wyrwna poziom lipi-
dw w naskrku tko to najlepsze rdo kwasw tuszczowych omega-3 i omega-6. Kurze
tko jest te najbogatszym naturalnym rdem lecytyny (zawiera jej okoo 30%). Stanowi take
dobry emulgator czy tuszcz z wod, co daje mu waciwoci myjce. Jednak samo tko
moe sprawi, e wosy bd si puszy, zwaszcza te, ktre maj nadmiar protein (nie powinno
si wic stosowa tka solo do wosw lekkich jak pirko czy suchych jak siano). Genialnym
poczeniem, a tym samym odpowiedzi na potrzeby kadego wosa, jest tko z piwem! Dobrej
jakoci piwo jest bogate w mineray (selen, magnez, cynk) oraz witaminy B1 i B3. Taki skad za-
pewnia uzupenienie ubytkw mineralnych i wygadzenie wosa. W naszej maseczce nie moe
te zabrakn silnego antyoksydantu, a zarazem naturalnego konserwantu, czyli witaminy E.
SKADNIKI
q szklanka lub 1/2 szklanki (w zalenoci od q 1 lub 2 tka (od lokalnego hodowcy kur),
dugoci wosw) niepasteryzowanego rwnie w zalenoci od dugoci wosw
ciemnego piwa o temperaturze pokojowej q 10 kropli witaminy E
lub podgrzanego do 40C (ciepa maska
rozchyla usk wosa, dziki czemu skadniki
odywcze lepiej wnikaj; nie bez znaczenia
jest te to, e ciepe piwo nieco si odgazo-
wuje, a alkohol odparowuje)
P R Z YG OTO WA N I E
Dokadnie wymieszaj skadniki. Na na suche wosy, dobrze masujc skr gowy. Owi wosy
foli i ogrzanym rcznikiem, pozostaw mask na minimum p godziny (najlepiej spd ten czas
w wannie z ulubion kpiel). Nastpnie spucz dobrze ciep wod i umyj wosy szamponem.
261
262
ODYWKA DO WOSW
O wosy dbam szczeglnie, dlatego chc dodatkowo poleci ci niezawodn odywk na ko-
cwki. Wykorzystaam do niej olej rycynowy, ktry fantastycznie dziaa na wosy, a ktrego
cudowne waciwoci odkryam, tworzc receptur na szmink. Przetestowaam go na sobie.
Gdy moje wosy osigaj dugo do opatek, zaczynaj sabn i atwiej ulegaj mechanicznym
uszkodzeniom. Wtedy raz w tygodniu (czasem rzadziej) robi maseczk z tka, oleju rycyno-
wego i oleju z pestek liwki.
SKADNIKI
P R Z YG OTO WA N I E
Oleje lekko podgrzej, nastpnie powoli dodawaj tko, energicznie mieszajc. Otrzyman
maseczk na na koce wosw. Za czepek, owi gow ciepym rcznikiem i wskocz do
zioowej kpieli solnej. Pozostaw maseczk na wosach jak najduej. Nastpnie umyj gow
ulubionym szamponem zamykajcym usk wosa. Na koniec zahartuj wosy zimn wod,
ktra te zamyka usk. Jeli nie masz szamponu zamykajcego usk, do hartujcego puka-
nia dodaj wycinity sok z cytryny.
263
264
SZMINKA
Przyznaj, jestem fank szminek. Kocham je, uwielbiam ubra si w czerwon szmink, ktra
starcza mi za cay makija. Gadka, jasna skra piknie kontrastuje z intensywnym kolorem
warg, co podkrela karnacj. Wikszo kupnych szminek nie grzeszy niestety naturalnoci,
zawieraj gwnie oleje mineralne, silikony oraz inne syntetyczne natuszczacze, nie wspo-
minajc o syntetycznych barwnikach i perfumach. Nic z tego nie suy delikatnej skrze ust.
Namawiam ci wic do czytania skadw i niekupowania byle czego. Albo do przygotowania
szminki samodzielnie!
Wydaje ci si, e to zadanie tylko dla profesjonalistw? Ot nie. Zrobienie szminki jest nie-
zwykle proste. Wystarczy 10 minut pracy i okoo godziny oczekiwania na zastygnicie specyfiku,
eby moga schowa do kosmetyczki wasne dzieo.
SKADNIKI
265
266
A KC E S O R I A
P R Z YG OTO WA N I E
W kpieli wodnej najpierw roztop wosk (jak w przepisie na balsam w kostce), nastpnie dodaj
maso shea i kakaowe, a na kocu oleje pynne. Wszystko dobrze wymieszaj do momentu ide-
alnego roztopienia i poczenia si skadnikw. Wyjmij miseczk z kpieli i dodaj pigment jeli
zdecydowaa, e go uywasz. Dokadnie, energicznie wymieszaj, po czym szybko przelej mas
do pustego sztyftu lub pudeeczka. Szminka utwardza si okoo godziny, aby przyspieszy ten
proces, moesz j schowa do lodwki. Intensywno koloru zaley od iloci i rodzaju uytego
pigmentu (barwnika). Eksperymentuj!
W kuchni kosmetycznej
bd ci potrzebne
DOBREJ JAKOCI
PPRODUKTY
Od nich zale
BEZPIECZESTWO
I EFEKTYWNO
PIELGNACJI,
dlatego szukaj skadnikw
w zaufanych sklepach
SKIN
COACH
SKIN COACHING
W PIGUCE
B y m o e w t r a kc i e c z y ta n i a t e j k s i k i nachodziy ci wtpli-
woci i mylaa: nie mam czasu, nie mam pienidzy, nie wiem, jak si do
tego zabra. Moe ci si wydawa, e czeka ci ogrom zmian. Potrzebujesz
przecie kupi nowe kosmetyki, a moe na razie brakuje ci na to funduszy.
Potrzebujesz zmieni styl ycia i gotowa w domu, a przecie ju i tak masz
mnstwo obowizkw. Spokojnie. Nie spiesz si. Sonia trzeba je kawaek
po kawaku.
Dobra wiadomo jest taka, e aby rozpocz skin coaching, potrzebujesz
niewiele. Wystarczy kilka minut w cigu dnia. To jest baza. Dodatkowy wol-
ny czas czy dodatkowe fundusze tylko poszerzaj twoje moliwoci dzia-
ania. Przygotowaam dla ciebie wskazwki, jak moesz pielgnowa sk-
r w zalenoci od tego, jakimi zasobami dysponujesz. Kady kolejny etap
jest rozwiniciem poprzedniego. To skin coaching w piguce. Znajdziesz tu
wszystkie najwaniejsze informacje, dlatego wracaj do niego zawsze, kiedy
bdziesz potrzebowaa wiedzy i motywacji. Powodzenia!
TWOJE
ZASOBY
CZAS PIENIDZE
Znajd Zaplanuj
wolny czas dodatkowe
wydatki
PLAN
Przemyl strategi swojego
skin coachingu
271
ETAP I
Nawet jeli nie dysponujesz adnymi zasobami, moesz duo zrobi dla
swojej skry. Wprowad drobne zmiany do czynnoci, ktre i tak codziennie
wykonujesz.
272
ETAP II
273
ETAP III
274
ETAP IV
Masz czas, plan i budet, ktry pozwala ci jeszcze lepiej zadba o skr.
Fantastycznie, masz wszystko, dziaaj!
275
JESZCZE RAZ ZADAJ SOBIE TE PYTANIA.
ZAPISZ ODPOWIEDZI.
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_____________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
Co moe przeszkodzi ci we wprowadzaniu zmian?
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
W kadej chwili moesz na nowo wypeni koo skry. Pokae ci ono, jak si
rozwijasz i jak wzrasta twoja wiedza dotyczca troski o skr. Jeeli chcesz,
moesz wypenia koo cyklicznie, na przykad co tydzie, wtedy atwiej ci
bdzie obserwowa zachodzce zmiany. Koniecznie opatrz dat kady
nowo zakolorowany obszar.
Data
278
MIEJSCE NA TWOJE NOTATKI
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
PIKNO BIERZE SI
Z WNTRZA, ALE PRZY
ODROBINIE UWANOCI
I ODPOWIEDNIEJ PIELGNACJI
STAJE SI WIDOCZNE
NA SKRZE
PODZIKOWANIA
Piramida modoci 10 1
Odbudowa 105
Antyoksydacja 114
Filtry UV 118
Odmodzenie 124
Kilka sw na koniec 2 19
Podzikowania 285
Copyright by Boena Spoowicz
ISBN 978-83-7515-275-3
www.otwarte.eu