Toelichting lesontwerp
Student: Lucrisia Mans
Vakgebied: Rekenen
Klas: Peh16vd
Kennis over (kinderen in) de
groep is nadrukkelijk
verwerkt in de omschrijving
van de beginsituatie van de
groep, zowel in
pedagogische zin (gedrag,
groepsverhoudingen,
groepsdynamiek) als in
didactische zin
(vakspecifieke
beginsituatie).
Docent: P. Smedts
Stagegroep: 6/7
Welke keuzes heb ik hier gemaakt? Toelichting/ onderbouwing van keuzes
(denk hierbij met name kernbegrippen uit (vak-)
specifieke theorie)
Pedagogische beginsituatie. Pedagogische beginsituatie.
Uit mijn sociogram blijkt dat een Uit mijn pedagogische beginsituatie blijkt dat ik
groot deel van de klas met bijna rekening moet houden met de twee leerlingen die
iedereen kan samen werken. Ze negatief zijn gekozen. Door deze leerlingen bij een
kiezen daarbij het liefst wel voor hun andere leerling, in overleg met mijn mentor, te
vriendjes of vriendinnetjes tijdens plaatsen. Mijn doel is om de twee leerlingen beter in
het maken van opdrachten of het vrij de groep te plaatsen, waardoor er misschien een
spelen. Tevens is er in mijn groter saamhorigheidsgevoel word gecreerd in de
sociogram te zien dat twee groep.
leerlingen als negatief in de klas
worden gekozen. Deze twee Vakspecifieke beginsituatie.
leerlingen zitten naast elkaar toe. Ik heb gekozen voor deze beginsituatie, omdat de
Uit de klimaatschaal die ik in de klas leerlingen al een aantal lessen bezig zijn met het
heb afgenomen is te lezen dat een rekenonderdeel maten en meten. Deze les is de
grote groep leerlingen zich op hun laatste voordat er toets wordt gemaakt.
gemak voelen binnen de groep. Omdat er drie verschillende niveaus zijn. 1 ster, 2
Tevens kun je lezen dat de ster en 3 ster opdrachten heb ik de leerlingen bij
leerlingen niet bang zijn om een elkaar zitten die 2 sterren hebben. Dit geld voor de
antwoord te geven zonder andere niveaus ook. Dit doe ik zodat de leerlingen
uitgelachen te worden. Hier is van elkaar kunnen helpen wanneer ze iets niet begrijpen.
21 keer bijna nooit op gestemd. De leerlingen die opdrachten maken uit het 1 ster
Dit kan ik afleiden uit de lessen. De boekje voorzie ik van een verlengde instructie. Dit
leerlingen steken vaak zelf de vinger komt ook omdat deze twee leerlingen dit onderdeel
op of geven antwoord op de vragen. moeilijk vinden.
De leerlingen die werken in het 3 sterren werkboek
Vakspecifieke beginsituatie. helpen de vijf leerlingen die deze les voor het eerst
De leerlingen hebben in de loop van in het 3 sterren werkboek werken.
dit blok al een aantal meet- en
maatlessen gehad. Deze les wordt
daarom ook beschouwd als een
herhalingsles. Het onderdeel maten
en meten komt binnenkort in de
rekentoets.
De rekenopdrachten bestaan uit 3
niveaus. Gevarieerd van makkelijk
naar moeilijk. In de groep zijn er
twee leerlingen die opdrachten
maken van niveau 1.
Ter voorbereiding van deze rekenles
hebben mijn mentor en ik het besluit
genomen om vijf leerlingen opdracht
van niveau 3 te laten maken. Tijdens
dit besluit hebben we goed overlegd
welke vijf kinderen deze opdrachten
zouden aankunnen.
Deze vijf leerlingen zijn: N,E,K,I en
J.
De lesdoelen zijn Productdoel
afgestemd op de Aan het einde van deze les kunnen
beginsituatie. In de leerlingen benoemen hoe je
formulering ervan wordt oppervlakte en omtrek uitrekent.
zichtbaar dat kennis van Van bijvoorbeeld km naar cm.
vakdidactiek en leerlijnen
op een logische manier is Aan het einde van deze les kunnen
verwerkt. de leerlingen alle lengte, gewicht en
inhoudsmaten benoemen.
Procesdoel
Aan het einde van de les kunnen de
leerlingen en aan elkaar uitleggen
hoe je de omtrek en oppervlakte
uitrekent en hoe je maten omrekent
van bijvoorbeeld km naar cm.
Kerndoel 33
De leerlingen leren meten en leren
te rekenen met eenheden en maten,
zoals bij tijd, geld, lengte, omtrek,
oppervlakte, inhoud, gewicht,
snelheid en temperatuur.
Leerlijn
oefenen in het kaal herleiden op
basis van inzicht in de onderlinge
relaties: 2 meter is .... cm, 0,5 dm
= ... cm. 350 cm is 3,5 meter. Het
gaat hier uitsluitend om omzettingen
van veel voorkomende maten.
(Kerndoel 33, sd)
Werk- en Tijdens deze les hanteer ik het
groeperingsvormen zijn Directe instructiemodel.
afgestemd op specifieke Hierbij blik ik tijdens de introductie
kenmerken van de groep n van de les terug naar de vorige
op specifieke kenmerken meet- en maatlessen en vraag ik de
van vakdidactiek. leerlingen wat zij nog weten.
Klassikaal hanteren we een aantal
opdrachten om er zo achter te
komen welke leerlingen moeite
hebben met de stof en welke niet.
De leerlingen werken zelfstandig in
het groepen van hun niveau aan de
opdrachten. Daarbij zorgt de
leerkracht voor een effectieve
leeromgeving.
Wanneer ze iets niet begrijpen
kunnen de leerlingen elkaar helpen.
Tegen het einde van de les kijken de
leerlingen de opdrachten
gezamenlijk na. Daarbij stellen ze
zichzelf de vragen:
- Wat ging er goed/fout?
- Waarom ging dat goed/fout?
- Wat kan ik de volgende keer beter
doen om nog optimaal te kunnen
presteren?
Werk- en Tijdens deze les hanteer ik het
groeperingsvormen zijn Directe instructiemodel.
functioneel ondersteunend Hierbij blik ik tijdens de introductie
bij het behalen van de van de les terug naar de vorige
lesdoelen. meet- en maatlessen en vraag ik de
leerlingen wat zij nog weten.
Klassikaal hanteren we een aantal
opdrachten om er zo achter te
Deze herhalingsles is er om te controleren of de
leerlingen begrijpen waar ze de afgelopen weken
mee bezig zijn geweest.
Wanneer een leerlingen aan een andere leerling
uitlegt hoe je een oppervlakte uitrekent is er meteen
te zien of deze leerling de stof begrijpt.
Tijdens de introductie van de les teken ik een vorm
op het bord met willekeurige afmetingen erbij. Elke
keer laat ik een leerling bij mij komen om samen met
mij en de rest van de leerlingen de omtrek of de
oppervlakte uit te rekenen.
Hier vraag ik ook aan de leerlingen om stap voor
stap uit te leggen wat ze doen. Door het stap voor
stap uit te leggen begrijpen de 1 ster leerlingen het
ook.
Door het DI model te hanteren kan ik kijken of de
leerlingen nog moeite hebben met de stof.
Door de maatinhouden een aantal keren te
benoemen en aan mij en andere leerlingen uit te
leggen hoe je bijvoorbeeld de oppervlakte van een
rechthoek berekend, kan ik zien of een leerling nog
moeite heeft met dit onderdeel of juist niet.
Tijdens het zelfstandig werken zitten de leerlingen
wel in groepen om elkaar te assisteren wanneer dit
nodig is.
Aan het einde van de les kijken de leerlingen de
opdrachten samen na en bespreken we wat de
leerlingen moeilijk en makkelijk vonden en waarom.
Wij doen dat door middel van deze vragen:
- Wat ging er goed/fout?
- Waarom ging dat goed/fout?
- Wat kan ik de volgende keer beter doen om nog
optimaal te kunnen presteren?
Het DI model is ondersteunend voor het behalen van
de lesdoelen, omdat er al aan het begin van de les
wordt gekeken naar de stof die de leerlingen
beheersen en waar misschien nog hulp bij nodig is.
De leerlingen helpen hierbij ook door aan elkaar uit
te leggen hoe je iets uitrekent. Bijvoorbeeld hoeveel
vierkante cm is 38 vierkante km.
Door dit andere leerlingen uit te laten leggen kan je

Een aanzet tot
samenwerkend leren krijgt
op een logische wijze plek in
het lesontwerp.*
Een aanzet tot ontdekkend
leren krijgt op een logische
wijze plek in het
lesontwerp**
De proces- en
productdoelen worden
expliciet gevalueerd met
de kinderen.
De werkvormen die worden
gehanteerd bij evaluatie
zijn passend bij
vakdidactiek en sluiten aan
op specifieke kenmerken
van de groep.
*bij tenminste 3 lesontwerpen
** bij tenminste 1 lesontwerp
Bibliografie
Kerndoel 33. (sd). Tule.slo. Opgehaald van http://tule.slo.nl/RekenenWiskunde/F-
L33.html
komen welke leerlingen moeite
hebben met de stof en welke niet.
De leerlingen werken zelfstandig
aan de opdrachten. Daarbij zorgt de
leerkracht voor een effectieve
leeromgeving.
Tegen het einde van de les kijken de
leerlingen de opdrachten
gezamenlijk na. Daarbij stellen ze
zichzelf de vragen:
- Wat ging er goed/fout?
- Waarom ging dat goed/fout?
- Wat kan ik de volgende keer beter
doen om nog optimaal te kunnen
presteren?
n.v.t.
n.v.t.
Tijdens de instructie van de
opdrachten vraag ik aan leerlingen
of zij klassikaal op het bord de
opdrachten kunnen oplossen.
Daarbij vraag ik aan de leerlingen of
ze dit ook aan de groep kunnen
uitleggen wat ze doen en hoe ze tot
hun antwoord komen.
Tegen het einde van les kijkt de
groep de opdrachten gezamenlijk
na. Hierbij stel ik de leerlingen
steeds de vraag hoeveel vragen ze
fout hadden en of ze begrijpen wat
ze fout hebben gedaan. Wanneer de
leerlingen dit niet begrijpen helpen
anderen leerlingen of ik totdat deze
leerling het wel begrijpt. Daarbij kan
gebruik worden gemaakt van de
verlengde instructie in het
rekenwerkboek.
Tegen het einde van de les kijken de
leerlingen de opdrachten
gezamenlijk na. Daarbij stellen ze
zichzelf de vragen:
- Wat ging er goed/fout?
- Waarom ging dat goed/fout?
- Wat kan ik de volgende keer beter
doen om nog optimaal te kunnen
presteren?
meteen zien of deze leerlingen de stof begrijpen.
Aan het einde van de les kijken de leerlingen de
opdrachten samen na en bespreken we wat de
leerlingen moeilijk en makkelijk vonden en waarom.
Wij doen dat door middel van deze vragen:
- Wat ging er goed/fout?
- Waarom ging dat goed/fout?
- Wat kan ik de volgende keer beter doen om nog
optimaal te kunnen presteren?
Door deze vragen aan de leerlingen te stellen en
hier klassikaal over te praten kunnen we zien of de
leerlingen zich er bewust van zijn in welk
rekenonderdeel de leerlingen beter moeten
presteren.
n.v.t.
n.v.t.
Wanneer de leerlingen klassikaal aan de anderen
uitleggen hoe je de omtrek van een vierkant
uitrekent. Kan ik opmaken of diegene die het uitlegt
de stof begrijpt of juist niet.
Aan het einde van de les kijken de leerlingen de
opdrachten samen na en bespreken we wat de
leerlingen moeilijk en makkelijk vonden en waarom.
Wij doen dat door middel van deze vragen:
- Wat ging er goed/fout?
- Waarom ging dat goed/fout?
- Wat kan ik de volgende keer beter doen om nog
optimaal te kunnen presteren?
Door deze vragen aan de leerlingen te stellen en
hier klassikaal over te praten kunnen we zien of de
leerlingen zich er bewust van zijn in welk
rekenonderdeel de leerlingen beter moeten
presteren.
Door deze vragen aan de leerlingen te stellen en
hier klassikaal over te praten kunnen we zien of de
leerlingen zich er bewust van zijn in welk
rekenonderdeel de leerlingen beter moeten
presteren.