5 Tahun LPT

MENYENTUH DAN MENGUBAH KEHIDUPAN,
MENGHUBUNGKAN KOMUNITI
PERJALANAN TRANSFORMASI PENGANGKUTAN AWAM DARAT 2010-2015
ISI KANDUNGAN

ii Evolusi Pengangkutan Awam Darat 109 Peta Transit Greater Kuala Lumpur/Lembah Klang Bersepadu
1 MEMACU EKOSISTEM PENGANGKUTAN AWAM DARAT YANG BERTARAF 110 Peta Jaringan Rel Semenanjung Malaysia
DUNIA, MAMPAN DAN PROGRESIF
Perutusan YAB Perdana Menteri
RENCANA
3 KE ARAH KESALINGHUBUNGAN, KECEKAPAN DAN KEBOLEHPERCAYAAN
PENGANGKUTAN AWAM DARAT BERFOKUSKAN RAKYAT 19 Penambahbaikan Perkongsian Mod Pengangkutan Awam Darat pada
Perutusan Pengerusi Landasan yang Tepat

5 PENYAMPAIAN TRANSFORMASI PENGANGKUTAN AWAM DARAT: LIMA 21 Meraikan Kemunculan Zaman Kegemilangan Pengangkutan Awam
TAHUN YANG PERTAMA Malaysia
Ulasan Ketua Pegawai Eksekutif
37 Memperkukuh Pengangkutan Awam Darat di Iskandar Malaysia
8 PEMBENTUKAN SURUHANJAYA PENGANGKUTAN AWAM DARAT

EVOLUSI
TRANSFORMASI PENGANGKUTAN AWAM DARAT 2010-2015 39 Meningkatkan Landskap Pengangkutan Awam Darat NCER untuk
Merangsang Aktiviti Ekonomi
11 Menggerakkan Transformasi Pengangkutan Awam Darat
55 MRT Menjadi Elemen Terpenting Transformasi Pengangkutan Awam
23 Membangunkan Perkhidmatan Bas Yang Selamat, Relevan dan Dipercayai Darat
41 Pemantapan Sistem Rel: Memperkukuh Tunjang Transit Massa 57 ECRL Memangkin Perkembangan SosioEkonomi di ECER
59 Meningkatkan Taraf Industri Teksi 67 Transformasi Industri Teksi: Suatu Agenda Berterusan
69 Mempertingkatkan Pengangkutan Kenderaan Barangan 79 Kereta Api Berkelajuan Tinggi (HSR) KL-Singapura: Transformasi yang
Mengubah Segalanya
75 Memastikan Pengangkutan Berkualiti Bagi Pelancongan Darat Pilihan
81 KTMB Menjadikan Rel Mod Pengangkutan Awam Darat
83 Mewujudkan Pengalaman Berkomuter Yang Lancar Melalui Pengangkutan
Awam Berintegrasi
91 Prasarana Memacu Masa Depan Pengangkutan Awam Darat di
97 Menguatkuasakan Undang-Undang Pengangkutan Awam Darat Malaysia
103 Kesalinghubungan Dan Kemudahan: Membayangkan Perjalanan Ulang-Alik 93 Transformasi Perjalanan Menaiki Bas Hasil Gandingan Pengendali
Pada Masa Depan Terminal dan Bas
d i
28 Jan - NKRA Pengangkutan
Awam Bandar diumumkan di
Bas Mini Pengangkutan bawah GTP lantas memberikan ERL dipanjangkan ke KLIA2
14 Apr - KLIA Ekspres yang sasaran terfokus untuk yang baru dibuka
Awam Terkenal dikendalikan oleh Express Rail
memulakan operasinya di menambah baik industri
Link Sdn Bhd memulakan Kemudahan Park & Ride dibina Projek Penyambungan Ogos - Projek LRT 3
Greater KL & Lembah Klang pengangkutan awam darat selain Ogos - Rancangan
operasi Dua laluan pertama bagi di 8 stesen KTM LRT Laluan Ampang menjangkaui 37km, merentasi
di bawah bidang kuasa menambah perkongsian mod Transformasi Industri
pengangkutan awam kepada perkhidmatan Bas Bandar menyaksikan pelancaran 26 stesen dari Bandar Utama
Kementerian Pengangkutan Simposium Pengangkutan Terminal Bas Putra Teksi diluluskan oleh
40% menjelang tahun 2030 GoKL memulakan operasi 11 stesen baharu dari Sri ke Klang diumumkan
Awam Darat diadakan buat ditutup dan operasi Kabinet
Petaling yang berakhir di
pertama kalinya untuk semua dipindahkan ke TBS
Ogos - Perkhidmatan Tren Putra Heights
pihak berkepentingan & pemain 2 Jun - Bas Rapid Transit Akademi SPAD
Elektrik (ETS) dilancarkan Laluan Bas GoKL dalam Program Latihan Pemandu menawarkan kursus
1 Jun- Landasan rel bawah 1 Jul - Kad Touch n Go industri (BRT) Sunway dilancarkan
untuk laluan Ipoh ke Seremban bandar diperluas dengan 2 TEKS1M yang pertama berkaitan industri
tanah yang pertama di diterima pakai sebagai Terminal Amanjaya (Ipoh) sebagai perkhidmatan BRT
Malaysia, iaitu Fasa 2 laluan tambahan yang pertama di Malaysia pengangkutan
kad tambang elektronik ditubuhkan sebagai terminal teks1m
Pembukaan Hentian Pudu Ogos - Tren KTM Komuter LRT Putra memulakan awam & akan
di semua stesen KTM pengangkutan bersepadu, Perkhidmatan bas
di KL oleh mantan Perdana yang pertama memulakan operasinya dari Pasar Seni memberikan akreditasi
1 Jun - Landasan kereta api Laluan Pantai Timur yang Komuter hab pengangkutan dan RapidKuantan diperkenalkan Sept - Majlis Pecah Tanah bagi
Menteri, Tun Hussein operasinya di antara KL & ke Terminal Putra kepada pengendali
yang pertama di Malaya pertama dibuka antara 1 Jun - KLIA Transit dilancarkan kompleks beli-belah milik Jun - Projek Penyambungan projek MRT 2, Laluan Sungai
Onn, merupakan stesen Rawang Teksi yang pengangkutan awam &
antara Taiping & Port Weld Gemas & Bahau dengan 3 stesen tambahan swasta yang pertama di TR1MA dilancarkan oleh ISBSF dilancarkan oleh Kerajaan LRT Laluan Kelana Jaya Buloh-Serdang-Putrajaya
bas antara bandar yang menggunakan NGV pasar seni Penambahan Flit Monorel mempertingkat tahap
dilancarkan oleh Sir Hugh Low di sepanjang laluan antara KL Malaysia. 28 Apr Gerabak khas Perdana Menteri sewaktu bagi membantu bas berhenti- menyaksikan penambahan (SSP) yang bakal menjangkaui
pertama diperkenalkan Kemudahan Park & Ride menyaksikan set tren 4-gerabak perkhidmatan & kualiti
Sentral & KLIA untuk wanita diperkenalkan Perhimpunan Teksi Rakyat henti yang mengambil laluan 13 stesen baharu dari Kelana 52.2km dan merentasi 37
dilancarkan yang baharu dilancarkan untuk manfaat negara
tanpa pulangan komersial Sistem Pemantauan Jaya ke Putra Heights stesen kesemuanya
oleh KTM Komuter 1Malaysia
1 Sept - Pengendalian LRT Putra Jul - LRT Putra & LRT Star Prestasi Hab bermula
& LRT Star diambil alih oleh dinamakan semula masing- Liberalisasi tambang
Prasarana Bhd lalu dinamakan masing sebagai Laluan Bas Sekolah diperkenalkan
semula, masing-masing sebagai Kelana Jaya & Laluan Sri dan mula berkuat kuasa
terminal putra Putraline & Starline Petaling pada 2015
1885 1910 1976 1995 1997 1999 2002 2005 2008 2010 2012 2014 2016
1909 1909 1994 1996 1998 2001 2003 2007 2009 2011 2013 2015 2017 2020 & Seterusnya
kuala lumpur
prai rawang sg. buloh
MRT2 Sungai Buloh-

8 Apr - Aplikasi MeterOn
Serdang-Putrajaya,
15 Feb - Projek Usahasama Ogos - KL Monorail Jun- SPAD ditubuhkan sebagai Mac- TEKS1M dilancarkan Rapid Bus Sdn Bhd Aplikasi mudah alih dilancarkan sebagai saluran yang
Sistem Pengurusan Tiket Kereta Api Berkelajuan manfaat 2 juta penduduk
johor bahru Transit Ringan Automatik mula beroperasi badan pengawal selia bagi oleh Perdana Menteri & ditubuhkan bagi mengurus mySPAD dilancarkan membolehkan pemandu berhemah myBAS: Perkhidmatan Bas
16 Dis - Fasa 1 LRT Star 1 Sept - Fasa 1 LRT Putra Bas KL Hop-On Hop-Off tanjung malim Bersepadu yang pertama Tinggi yang pertama di Asia
Perkhidmatan Teksi Sdn Bhd (Putra LRT) Stesen KL Sentral dibuka pengangkutan awam darat di 1,000 lesen teksi individu & mengendalikan rangkaian diiktiraf & perkhidmatan yang tidak Berhenti-henti yang ditaja klang
ditubuhkan memulakan operasinya memulakan operasinya di untuk menggantikan 2004 dilancarkan di sekitar KL,
1 Jun - Perkhidmatan KTM Malaysia
dilancarkan bagi Laluan Kelana
turut dikeluarkan bas RapidKL, RapidPenang & 38 set 6-gerabak yang memuaskan dilaporkan oleh Kerajaan dilancarkan di
kajang Tenggara bakal menampilkan
Bas Rapid Transit
Laluan Pantai Barat dilancarkan buat khususnya bagi lokasi Jaya & Laluan Ampang perjalanan dari Kuala Lumpur
antara Depoh Subang & stesen kereta api KL yang Komuter diperluaskan dari RapidKuantan baharu ditambah kepada lima buah bandar (BRT) Kl-Klang
di antara Prai & Johor pertama kalinya pelancong dan tapak Transit Aliran Massa ke Singapura dengan hanya
Pasar Seni lama sebagai stesen Rawang perkhidmatan KTM Komuter
Bahru siap & dibuka bersejarah seremban Lembah Klang (MRT1) 90 minit LRT3 Bandar Utama,
rel antara bandar yang ke Tanjung Malim Okt- Audit keselamatan Damansara-Johan Setia,
bagi laluan Sg. Buloh
Bas Mini dihentikan utama di Kuala Lumpur terhadap pengendali bas ke Kajang bakal siap Klang, untuk manfaat 2
& digantikan dengan Okt 2009: Makmal dilaksanakan buat pertama kali menjelang Julai 2017 juta penduduk
30 Ogos - Kerja-kerja perkhidmatan Intrakota Hentian Bas Pasar Rakyat dibina Pengangkutan Awam Bandar oleh pasukan SPAD ICOP-SHE Apr - myHSR Corp ditubuhkan
pembinaan LRT Star & Sdn Bhd Terminal Bersepadu Apr- TR1MA 2.0 sebagai badan yang
untuk menampung bilangan bas diselenggarakan oleh Selatan (TBS) dibuka
senawang 2018
Putra dimulakan antara bandar yang semakin PEMANDU bertujuan mencari dilancarkan berserta Skim Penggantian Bas bertanggungjawab mengurus Bus Rapid Transit
secara rasmi meningkat dan mengurangkan hala tuju bagi penambahbaikan sg. Gadut baucar penggantian tayar Sekolah dilancarkan untuk ERL dipanjangkan ke stesen projek Kereta Api Berkelajuan Papan Informasi (BRT) Kota Kinabalu
kesesakan trafik di Puduraya pengangkutan awam di khusus untuk pemandu teksi memperbaik kualiti & KLIA2 yang baru dibuka Tinggi Kuala Lumpur-Singapura Hentian Bas dinaik taraf
RapidPenang kawasan Greater Kuala 14 Mei - Penyambungan perkhidmatan bas sekolah di hentian bas sekitar KL &
Syarikat Prasarana diperkenalkan Lumpur/ Klang Valley Laluan KTM Komuter : Laluan 16 Okt: Rancangan Induk Lembah Klang Cadangan Projek MRT
Negara Berhad (SPNB) Rawang-Seremban dilanjutkan Pengangkutan Awam
Laluan 3 (Laluan orbital)
ditubuhkan untuk July - Majlis pecah tanah dan ke Senawang & Sg. Gadut Darat Negara diluluskan Dis 2015: Makmal
Sistem Pembayaran Laluan Rel Pantai (sedang menjalani Kajian
menstrukturkan semula perlancaran MRT oleh Kabinet Transformasi Teksi
Umum Bersepadu Timur siap (ECRL) Kebolehlaksanaan)
sistem pengangkutan SPAD ICOP-SHE mengadakan dianjurkan oleh SPAD
Nov- Rapid KL mengambil alih LRT disasarkan bermula
awam darat di sesi pertama bagi program Rancangan Induk sebagai usaha mencari jalan
Star & LRT Putra
Malaysia kesedaran keselamatan khusus Skim Insurans Murid Pengangkutan Awam Darat Laluan ETS dilanjutkan dari penyelesaian ke atas masalah
untuk pengendali bas Sekolah diperkenalkan Negara (NLPTMP) menerima Butterworth ke Padang Besar yang melingkari industri teksi
kelulusan Kabinet
MEMACU EKOSISTEM

PENGANGKUTAN
AWAM DARAT YANG
BERTARAF DUNIA,
MAMPAN DAN
PROGRESIF
Sistem pengangkutan awam darat Malaysia telah mencatatkan kemajuan yang

signifikan sejak pembukaan landasan rel negara yang pertama pada 1885. Hari ini,
PENGANGKUTAN AWAM DARAT

menjengah lebih seratus tahun kemudian, landasan rel negara gagah melingkari
bandar dan pinggir bandar, menyumbangkan khidmatnya kepada berjuta-juta
penumpang setiap tahun, malah, jumlah ini bakal dilonjakkan lagi menerusi
Pada hemat saya
pembinaan rel laju Kuala Lumpur Singapura (HSR). Apabila siap kelak, HSR
mampu menghubungkan kedua-dua bandar tersebut dalam tempoh kurang dari
90 minit. Perkembangan ini jelas membuktikan betapa kita sedang menyaksikan
pengangkutan awam yang
suatu era kesalinghubungan dan mobiliti yang baharu bagi negara.
Penambahbaikan pengangkutan awam darat yang kini sudah mula menampilkan

mantap merupakan perkara
impaknya di seluruh negara mungkin tidak dapat tercapai sekiranya kita tidak
memberanikan diri untuk berdepan dengan beberapa persoalan introspektif
Dasar tersebut disusuli pula dengan penubuhan Suruhanjaya Pengangkutan Awam
Darat (SPAD) pada 3 Jun 2010, malah terus diperkukuh dengan Rancangan Induk
Kerajaan akan terus menangani keperluan pengangkutan awam secara holistik
dan inklusif, sama ada di kawasan bandar atau luar bandar, demi memastikan
asas untuk menyokong
sebelum memulakan Program Transformasi Negara (NTP) Di manakah
pertumbuhan sosioekonomi,
Pengangkutan Awam Darat Negara pada 2013. Rancangan Induk ini menampilkan sistem pengangkutan awam darat negara kekal relevan, seiring dengan keperluan
kedudukan Malaysia berbanding negara-negara maju? Apakah hala tuju ekonomi strategi komprehensif untuk tempoh 20 tahun bagi mencapai hasrat Kerajaan iaitu
global? Bagaimanakah dapat kita kekal relevan dan kompetitif sedangkan status rakyat dan setanding standard negara maju. Justeru, pada kesempatan ini, saya
menjadikan pengangkutan awam sebagai pilihan mobiliti rakyat menjelang 2030.
ingin menyeru semua rakyat agar terus menyokong SPAD dalam usahanya untuk
quo sentiasa menuntut perubahan?
Dalam hal ini, kita amat peka akan imperatif sosial, yakni kepentingan masyarakat
Berlandaskan peranan SPAD sebagai badan penguat kuasa pengangkutan awam
darat negara, perlaksanaan Rancangan Induk ini telah diamanahkan di bawah
pimpinan SPAD.
menyediakan sebuah jalinan pengangkutan awam darat yang akan merangsang
pertumbuhan ekonomi dan peningkatan taraf hidup rakyat.
bagi membolehkan
yang sentiasa berubah. Perhatian perlu diberikan kepada percambahan urbanisasi
dan cabaran berkait. Justeru, saya amat gembira kerana seiring dengan pencapaian signifikan yang Saya juga mengambil kesempatan ini untuk merakamkan ucap tahniah atas
peningkatan taraf hidup,
diraih menerusi pelaksanaan NTP setakat ini, transformasi sistem pengangkutan
Dari situ, jelaslah bahawa negara memerlukan game-changers yang mampu
menampilkan Malaysia setaraf dengan negara-negara termaju di dunia. Demi
awam darat negara turut melaporkan kemajuan yang boleh dibanggakan.
Selain pembangunan rancak dalam sektor rel negara iaitu tunjang
segala usaha SPAD yang gigih menyempurnakan sebuah sistem pengangkutan
awam darat bertaraf dunia untuk negara, selain sumbangannya membangunkan peningkatan produktiviti,
pelaburan dan penciptaan
mencapai status negara berpendapatan tinggi menjelang 2020, penyampaian pengangkutan awam darat negara, Kerajaan turut menyokong sepenuhnya pelan transformasi negara. Walaupun masih banyak yang perlu didepani sebelum
perkhidmatan Kerajaan perlu diperkasa dan sektor swasta pula dijadikan pemacu agenda transformasi perkhidmatan bas, sekali gus memastikan kemampanan terlaksana matlamat Rancangan Induk Pengangkutan Awam Darat Negara
utama pertumbuhan ekonomi yang mampan dan inklusif. Berikutan inilah Kerajaan golongan pengendali bas. Hal ini demi menjamin kelangsungan perkhidmatan keseluruhannya, saya yakin bahawa setiap warga Malaysia bakal menikmati
bertindak mengenal pasti bidang-bidang utama yang mewajarkan pembaharuan
di bawah NTP.
bas ke setiap kawasan yang terpencil, hatta ceruk kampung sekalipun tidak
akan tersisih daripada memperoleh perkhidmatan bas yang selamat dan cekap.
perkhidmatan pengangkutan awam dengan kadar tambang yang berpatutan,
selamat dan diyakini pada tahun-tahun yang akan datang.
pekerjaan bernilai tinggi
Program Transformasi Industri Teksi juga sedang dirombak untuk mengangkat
Pada hemat saya pengangkutan awam yang mantap merupakan perkara asas
untuk menyokong pertumbuhan sosioekonomi, bagi membolehkan peningkatan
taraf perkhidmatan teksi Malaysia agar setanding dengan bandar-bandar utama
dunia.
untuk kesejahteraan
rakyat.
taraf hidup, peningkatan produktiviti, pelaburan dan penciptaan pekerjaan bernilai
tinggi untuk kesejahteraan rakyat. Ekoran kesemua pertimbangan tersebut, Sesungguhnya, penambahbaikan pengangkutan awam darat di Malaysia
Pengangkutan Awam Bandar dipilih sebagai Bidang Keberhasilan Utama Negara tercatat antara agenda transformasi yang paling bererti kepada barisan
pada 2010 di bawah Program Transformasi Kerajaan (GTP) yang bernaung di pentadbiran yang saya terajui kerana agenda ini berjaya membawakan YAB DATO SRI MOHD NAJIB TUN HJ ABDUL RAZAK
bawah NTP. perjalanan harian yang lebih baik untuk sekalian rakyat. PERDANA MENTERI MALAYSIA
1 2
KE ARAH KESALINGHUBUNGAN, KECEKAPAN
Menerusi Rancangan Induk, SPAD mampu memacu integrasi rangkaian Mentransformasikan pengangkutan awam darat untuk

pengangkutan awam dan memastikan perjalanan yang selamat dan lancar untuk
rakyat. Di samping itu, Rancangan Induk memastikan standard perkhidmatan dan masa depan yang lebih baik
keselamatan yang lebih tinggi yang mampu mencetuskan dan meningkatkan
DAN KEBOLEHPERCAYAAN PENGANGKUTAN

keyakinan orang ramai. Buat julung-julung kalinya dalam sejarah negara kita, pembangunan pengangkutan
awam menjadi bidang pembangunan negara yang terpenting. Usaha kerajaan
Sebagai badan perancang yang proaktif dan pengawal selia industri, SPAD untuk membangunkan pengangkutan awam kini mengubah landskap
bekerjasama dengan jabatan dan agensi Kerajaan yang lain, seperti Kementerian sosioekonomi, mencipta peluang baharu dan memangkinkan transformasi dengan
AWAM DARAT BERFOKUSKAN RAKYAT Pengangkutan dan Unit Perancang Ekonomi bagi isu berkaitan dengan dasar;
agensi penguatkuasaan seperti Polis Diraja Malaysia dan Jabatan Pengangkutan
Jalan, serta Unit Pengurusan Prestasi dan Pelaksanaan (PEMANDU) bagi
pelaksanaan Bidang Keberhasilan Utama Negara (NKRA) Pengangkutan Awam
cara yang tersendiri sifatnya terhadap naratif negara ini. Oleh yang demikian,
sudah tentulah SPAD akan menjadi perhatian dan fokus penelitian pada tahun-
tahun yang akan datang.
Bandar. Sebagai keperluan, SPAD juga mendekati pihak berkuasa tempatan dan Kami akur bahawa sebagai agensi kerajaan yang baharu, terdapat keperluan untuk
wilayah, penggubal undang-undang, organisasi bukan kerajaan dan orang ramai melabur dalam sumber kami, serta keperluan untuk melatih dan membangunkan
untuk memastikan semua titik sentuh diliputi sebagai sebahagian daripada usaha masyarakat kita, dan bekerja secara menyeluruh dengan rakan agensi
perancangan dan pelaksanaan kami. Kerajaan dan juga pihak berkepentingan luar. Kami sedar akan keperluan untuk
mempertingkatkan tahap prestasi kami dan pada masa yang sama memastikan
peserta industri berpegang dengan standard yang tertinggi.
RAKYAT DIDAHULUKAN
Sesungguhnya pembinaan infrastruktur merupakan satu langkah ke hadapan
Terdapat salah faham dalam kalangan rakyat bahawa peranan SPAD adalah dalam inisiatif mentransformasikan pengangkutan awam negara. Turut diperlukan
terhad kepada pemantauan standard prestasi pengangkutan awam serta ialah bakat, dasar dan struktur yang tepat dan bersesuaian untuk memastikan
penguatkuasaan undang-undang dan peraturan semata-mata. Walaupun perusahaan pengangkutan awam kita adalah mampan dan selamat selain tahap
ini merupakan sebahagian daripada mandat kami, SPAD pada hakikatnya perkhidmatannya mampu memenuhi ataupun mengatasi jangkaan orang ramai.
memberikan keutamaan kepada kepentingan rakyat. SPAD ditubuhkan untuk Meskipun SPAD terus memainkan peranan sebagai pengawal selia pada ketika
memastikan sistem pengangkutan awam adalah selamat, relevan, disepadukan ini, saya berharap bahawa masanya akan tiba pada suatu hari nanti untuk kita
dengan kukuh dan dikendalikan dengan cekap dalam usaha untuk memenuhi membenarkan kawalan kendiri yang lebih meluas pada pihak industri.
keperluan dan jangkaan orang ramai yang menggunakan pengangkutan awam.
Sejak tahun 2010, Kerajaan telah berusaha dengan sedaya upaya dalam membuat Penghargaan
pelaburan yang besar ke arah meningkatkan infrastruktur pengangkutan awam di
seluruh negara. Berdepan dengan cabaran urbanisasi yang semakin meningkat, Bagi pihak Suruhanjaya, saya ingin merakamkan ucapan terima kasih kepada
Greater Kuala Lumpur/Lembah Klang (GKL) memerlukan peluasan laluan LRT serta Perdana Menteri, YAB Dato Sri Mohd Najib Tun Haji Abdul Razak dan Jemaah
pengenalan MRT untuk mengurangkan kesesakan dan menangani isu alam sekitar. Menteri Malaysia yang telah menetapkan wawasan dan menggerakkan inisiatif
Penyiapan projek-projek ini yang mengikut jadual dan dalam lingkungan bajet yang untuk mencipta masa depan yang gemilang bagi pengangkutan awam darat, satu
ditetapkan bukan sahaja merupakan pencapaian kami yang membanggakan, rahmat dan kemudahan yang akan memberikan manfaat kepada banyak generasi
tetapi juga bukti kepada kepentingan yang diberikan perhatian dalam memastikan rakyat Malaysia pada masa hadapan.
keperluan rakyat diutamakan mengatasi segala kepentingan yang lain.
Di samping itu, saya ingin mengucapkan terima kasih kepada semua pengguna
Di luar kawasan GKL, rakyat hari ini dapat menikmati kesinambungan yang memilih pengangkutan awam dan mewujudkan faktor yang mencetuskan
perkhidmatan bas henti-henti hasil dana bernilai jutaan Ringgit yang diluluskan dorongan kepada kami untuk memulakan perjalanan transformasi ini. Usaha ini
oleh Kerajaan Persekutuan untuk memastikan kawasan yang kurang diberikan bertujuan memberikan manfaat kepada anda semua dan saya menggesa lebih
perkhidmatan terus diliputi oleh pengendali bas yang berkemungkinan akan ramai orang mengambil langkah untuk beralih daripada kenderaan persendirian
Suruhanjaya Pengangkutan Awam Darat (SPAD) telah ditubuhkan pada tahun pengangkutan awam melalui pelaksanaan Rancangan Induk Pengangkutan mengabaikan kawasan yang tidak memberikan keuntungan. Walaupun matlamat kepada pengangkutan awam.
2010 untuk mewujudkan fokus dan disiplin tindakan yang lebih baik dalam Awam Darat Negara (NLPTMP) yang diperkenalkan pada tahun 2013, untuk kami adalah untuk menjadikan semua laluan dapat mencapai kemampanan
melaksanakan wawasan ke arah sistem pengangkutan awam yang lebih baik menzahirkan struktur keseluruhan rangkaian pengangkutan awam negara. kendiri, kami akur bahawa sesetengah laluan ini berdepan dengan cabarannya Saya ingin merakamkan penghargaan saya kepada rakan agensi Kerajaan,
secara meluas di bawah agenda transformasi nasional Kerajaan. Dilihat sebagai Sasaran Kerajaan di bawah NLPTMP adalah bercita-cita tinggi, iaitu untuk yang tersendiri. Kami terus komited untuk memastikan liputan yang menyeluruh sesungguhnya sokongan dan komitmen yang anda berikan kepada transformasi
salah satu pemangkin utama untuk menyokong usaha negara mencapai status mencapai 40% perkongsian mod pengangkutan awam di Semenanjung Malaysia di kawasan-kawasan ini dan pada masa yang sama kami berusaha mencari jalan pengangkutan awam amat membanggakan.
negara berpendapatan tinggi menjelang tahun 2020, SPAD sedar akan keperluan menjelang tahun 2030. Sebab utama yang mendasari matlamat ini adalah penyelesaian untuk mengekalkan laluan-laluan ini.
jelas: penggunaan pengangkutan awam mengurangkan kesesakan lalu lintas, Akhir sekali, saya ingin mengucapkan terima kasih yang setulusnya kepada
pengangkutan awam di Malaysia, iaitu rangkaian yang cekap dan boleh diharap
meningkatkan produktiviti dan lebih mampan dari aspek alam sekitar. Mustahil Demikian juga, SPAD sedang berusaha untuk merapatkan jurang antara bandar semua pengendali pengangkutan awam di Malaysia yang telah bekerja dengan
yang mampu disesuaikan dengan cabaran sebuah negara yang sedang melalui
bagi kita untuk mencapai matlamat ini tanpa pelan yang berstruktur dan agensi dengan luar bandar menerusi pengenalan sambungan rel baharu, termasuk ECRL, penuh ketekunan bersama-sama dengan SPAD untuk menyelesaikan masalah
proses peralihan, menuju masa depan yang lebih mampan dengan manfaat
peneraju seperti SPAD. di samping perkhidmatan sedia ada seperti perkhidmatan Komuter Wilayah Utara industri dan mencari penyelesaian yang akan memacu kita ke arah menjadikan
inklusif untuk seluruh rakyat.
dan Selatan, dan juga Perkhidmatan Tren Elektrik yang berhenti di bandar-bandar pengangkutan awam sebagai pilihan pengangkutan utama.
utama sepanjang laluan Padang Besar ke Gemas.
Meskipun pelbagai kekompleksan yang menempatkan kedudukan pengangkutan SPAD SEBAGAI BADAN PERANCANG PENGANGKUTAN AWAM darat Transformasi rangkaian pengangkutan awam kita bukan sahaja akan membentuk
awam darat sebagai satu bidang yang mempunyai kepentingan awam yang Dalam memberikan khidmat yang lebih baik kepada rakyat, SPAD berusaha perubahan yang fundamental kepada infrastruktur negara, bahkan membawa satu
besar merentas pelbagai jabatan dan agensi, kami telah mencatatkan kemajuan Penubuhan SPAD membolehkan kewujudan pihak berkuasa perancang pusat dengan sedaya upaya dalam mencipta inovasi yang akan membantu menjadikan era baharu pertumbuhan dan kehidupan yang lebih baik untuk rakyat Malaysia,
yang kukuh sejak SPAD ditubuhkan pada tahun 2010. Pelbagai pembaharuan untuk meneliti dan mengkaji kertas cadangan projek-projek pengangkutan awam pengangkutan awam mod pengangkutan yang berdaya maju. Berbekalkan ketika perjalanan transformasi Malaysia dalam tahun-tahun kebelakangan ini
untuk memperkukuh pengangkutan awam darat telah diperkenalkan dan pada untuk memastikan kebolehlaksanaan dan kerelevanan dengan NLPTMP yang semangat ini, kami mengalu-alukan penggunaan kemajuan teknologi dalam berkesudahan dengan pencapaian status negara maju negara direalisasikan
masa yang sama memantau bebanan kerja yang tinggi dalam pelaksanaan sejajar dengan dasar-dasar negara. Ketiadaan agensi utama untuk memperkemas pengangkutan awam, yang kini mendapat sambutan yang menggalakkan menjelang tahun 2020.
projek infrastruktur besar yang direka khusus untuk mempertingkatkan dan menyelaraskan perancangan pengangkutan awam sebelum SPAD diwujudkan oleh rakyat. Walau bagaimanapun, peranan kami adalah untuk memastikan
kesalinghubungan pengangkutan awam sambil memastikannya kekal boleh menyebabkan projek-projek yang ada dilaksanakan menggunakan pendekatan keselamatan awam dan pengendali pengangkutan awam berpegang kepada
diakses oleh rakyat daripada segenap lapisan masyarakat. yang tidak bersistematik, lazimnya kekurangan pandangan jauh dari aspek prinsip dan tingkah laku yang bertanggungjawab dan profesional pada setiap
kemampanan dan daya maju jangka panjang. Ini seterusnya menampilkan cabaran masa. Atas sebab-sebab ini dan banyak lagi, kami telah memutuskan untuk
Suruhanjaya telah mampu untuk melaksanakan perubahan ini kerana kami telah dalam merealisasikan wawasan Kerajaan untuk menjadikan pengangkutan awam mengawal selia perkhidmatan e-hailing dan bukannya mengharamkan
YBHG TAN SRI DATO SERI DR. SYED HAMID SYED JAAFAR ALBAR
mengambil pendekatan yang berbeza pada asasnya terhadap perancangan satu usaha pembangunan negara yang bersepadu. perkhidmatan itu sama sekali. PENGERUSI, SURUHANJAYA PENGANGKUTAN AWAM DARAT
3 4
Penyampaian Transformasi
Pengangkutan Awam DARAT:
Lima Tahun yang Pertama
Sepanjang lima tahun yang lepas, pelbagai inisiatif telah dilaksanakan oleh Kerajaan keseimbangan yang baik antara perkhidmatan yang berpatutan dengan (BSIP), aplikasi Perancang Perjalanan yang akan muncul tidak lama lagi dan
menerusi Program Transformasi Negara (NTP) dan diikuti dengan penubuhan kemampanan kewangan pengendali kami. Pengangkutan awam juga memainkan pelbagai inisiatif lain, pengguna akan dapat merancang perjalanan mereka terlebih
Suruhanjaya Pengangkutan Awam Darat (SPAD) yang telah mengubah wajah peranan yang penting dalam memastikan kelestarian alam sekitar menerusi dahulu untuk memastikan perjalanan yang selesa dan cekap dari destinasi asal
Saya berbesar hati pengangkutan awam di negara ini. usaha mengurangkan pencemaran dan memulihara alam sekitar yang lebih baik. hingga destinasi akhir mereka. Pada tahun 2017, kami menjangkakan kewujudan
6,000 BSIP yang akan ditempatkan merentas pelbagai terminal dan perhentian
Manfaat yang diraih daripada pembangunan pengangkutan awam sesungguhnya Untuk mencapai matlamat ini, beberapa projek pengangkutan awam ikonik bas untuk menyediakan pengguna bas dengan data masa sebenar yang tepat
melaporkan bahawa tidak dapat dipertikaikan lagi. Pengangkutan awam yang lebih baik memberi
kesalinghubungan dan produktiviti yang lebih baik, seterusnya meningkatkan
telah dilaksanakan di bawah inisiatif pengangkutan awam bandar di bawah NTP.
Projek Penyambungan Jajaran LRT bagi Laluan Kelana Jaya dan Laluan Ampang
mengenai waktu ketibaan dan berlepas bas masing-masing.
pertumbuhan ekonomi. Pembangunan pengangkutan awam juga mengurangkan

kami sedang menuju bilangan kenderaan di atas jalan raya sekali gus mengurangkan pencemaran
dan mewujudkan persekitaran yang lebih bersih. Akhirnya, sistem pengangkutan
yang bermula pada tahun 2010 telah mula beroperasi pada 30 Jun 2016.
Laluan 1 Transit Aliran Massa (MRT) Lembah Klang yang mula menjalankan
kerja pembinaan pada tahun 2011, dijangka mula beroperasi untuk Fasa 1
Memastikan Pembangunan yang Inklusif
Di luar GKL/LK, NLPTMP juga menetapkan matlamat integrasi berkaitan dengan
ke arah mencapai awam yang cekap juga menawarkan mobiliti yang lebih baik untuk rakyat,
mempertingkatkan kualiti hidup mereka secara berkesan dan menyediakan peluang
sosioekonomi yang lebih besar.
perkhidmatannya dari Sungai Buloh - Semantan pada Disember 2016, dan
pembukaan sepenuhnya ke Kajang pada Mac 2017. Kedua-dua projek ini
pengangkutan antara bandar. Dengan sukacitanya saya melaporkan bahawa
kami berada di landasan yang tepat ke arah mencapai matlamat itu. Kami telah
merupakan projek yang bersifat transformatif dan akan memberikan keredaan menyiapkan projek pembinaan landasan berkembar yang menghubungkan Ipoh ke
matlamat kami dalam Saya berbesar hati melaporkan bahawa kami sedang menuju ke arah mencapai
kepada koridor berpenduduk padat di Lembah Klang apabila lebih ramai
pengguna beralih daripada kenderaan persendirian kepada pengangkutan rel.
Padang Besar dan Seremban ke Gemas yang telah memperluaskan perkhidmatan
Komuter dan ETS di utara antara 10 hingga 20 perjalanan setiap hari.
matlamat kami dalam mentransformasikan sistem pengangkutan awam darat
mentransformasikan di Malaysia. Berusaha ke arah mencapai 40% perkongsian mod pengangkutan
awam bandar bagi kawasan Greater Kuala Lumpur/Lembah Klang (GKL) pada
Di samping fokus yang disasarkan terhadap peningkatan rel, SPAD juga
berperanan aktif dalam usaha memperbaik perkhidmatan bas dalam negara.
Dalam fasa pelaksanaan yang seterusnya, Kerajaan akan terus memperluas laluan
elektrik berkembar dari Gemas ke Johor Bharu yang akan siap menjelang tahun 2021.
sistem pengangkutan
tahun 20301, tahun 2015 menunjukkan perkongsian mod meningkat sebanyak Pelaksanaan inisiatif termasuk Dana Sokongan Sementara Bas Berhenti-henti di
21% daripada 10% pada tahun 2009. Jumlah penumpang waktu puncak pagi bagi seluruh negara, Program Transformasi Bas Berhenti-henti di beberapa ibu kota Di samping itu, dengan pemeteraian Memorandum Persefahaman antara Kerajaan
perkhidmatan bas dan rel telah meningkat hampir dua kali pada tahun 2015, iaitu Semenanjung Malaysia dan Penyusunan Semula Jaringan Bas di Greater Kuala Malaysia dengan Singapura pada Julai 2016 sebelum perjanjian dua hala yang
awam darat di Malaysia. 447,195 penumpang berbanding dengan 236,412 penumpang pada tahun 20101,
manakala purata penumpang harian bagi perkhidmatan rel dan bas melepasi tahap
1 juta setakat akhir tahun 2015 dengan mencatatkan 1.152 juta penumpang. Ini
Lumpur/Klang Valley memperlihatkan betapa kami serius untuk bekerjasama
dengan pengendali bas agar kebolehyakinan dan kualiti perkhidmatan bas
akan ditandatangani pada akhir tahun 2016, kami terus mencatat kemajuan
yang baik dalam membangunkan laluan Kereta Api Berkelajuan Tinggi (HSR)
dipertingkat untuk manfaat pengguna. ke Singapura. HSR akan memainkan peranan penting dalam mengembangkan
jelas menunjukkan permintaan yang tinggi terhadap pengangkutan awam dan kami kesalinghubungan antara bandar dan menjadi pemangkin pertumbuhan ekonomi
nekad untuk memastikan SPAD mampu memenuhi permintaan itu dengan satu Rancangan Transformasi Industri Teksi juga merupakan langkah transformasi di bandar-bandar di sepanjang laluan KL-Singapura.
sistem yang cekap dan efektif melalui kesalinghubungan dan kebolehpercayaan. penting yang digiatkan oleh SPAD. Program ini berusaha merungkai beberapa
permasalahan yang melibatkan struktur industri sehingga menjejaskan kualiti Melangkah ke hadapan, rakyat juga akan menyaksikan pembangunan laluan
perkhidmatan dalam industri teksi, antara lain, melalui penerapan teknologi, Pantai Timur yang baharu dari KL ke Bentong, Kuantan dan Tumpat, yang akan
Mengutamakan kesalinghubungan dan integrasi dalam pewujudan padang permainan sama rata yang merangsang daya saing dalam merangsang pembangunan Wilayah Ekonomi Pantai Timur (ECER), iaitu sebuah
pengangkutan awam bandar pasaran dan juga pilihan yang lebih adil buat manfaat pemandu teksi. kawasan berkeluasan 66,000km2 dengan populasi penduduk melebihi 4.43 juta.
Beberapa keutamaan penting telah dikenal pasti sebagai imperatif strategik Dalam satu lagi langkah lain untuk meningkatkan penyepaduan, kami sedang
Rancangan Induk Pengangkutan Awam Darat Negara (NLPTMP). Ini termasuk melaksanakan usaha bersepadu untuk menjadikan maklumat perjalanan tersedia 1
Tinjauan Bidang Ekonomi Utama Negara Greater Kuala Lumpur/Lembah Klang
kemampanan sistem pengangkutan awam negara, yang bertujuan mengekalkan kepada pengguna pengangkutan awam. Melalui Panel Informasi Hentian Bas 2
Berdasarkan data operator rel
5 6
PEMBENTUKAN SURUHANJAYA

Menggunakan standard bertaraf dunia
SPAD juga komited untuk mempertingkatkan budaya keselamatan dalam semua
Penghargaan
Bagi pihak SPAD, saya ingin merakamkan ucapan terima kasih yang setulusnya
perkara yang kami laksanakan - daripada pembinaan infrastruktur sehingga dan menghargai sumbangan Kerajaan, terutamanya Perdana Menteri, YAB Dato
operasi pelbagai mod pengangkutan awam. Kami harus mengamalkan sikap Sri Mohd Najib Tun Haji Abdul Razak atas pandangan jauh dan kepemimpinan
sifar toleransi terhadap keselamatan penumpang kami, dan kami sedang beliau dalam menjadikan pengangkutan awam sebagai keutamaan penting
berusaha untuk menyarankan sikap ini kepada semua pengendali dan pihak negara.
berkepentingan melalui keperluan pengawalseliaan yang perlu dipatuhi
oleh pengendali di bawah syarat-syarat pelesenan. SPAD komited untuk Saya juga ingin mengucapkan terima kasih kepada semua pihak berkepentingan
melaksanakan hanya amalan yang terbaik dalam aspek keselamatan kerana dalam pengangkutan awam, termasuk pengendali individu, atas sumbangan
itu merupakan penentu utama reputasi dan kebolehpercayaan rangkaian kami anda dalam mentransformasikan sistem pengangkutan awam Malaysia. SPAD
secara keseluruhan. menyedari bahawa kita berada pada tempoh yang mengujakan dalam bidang
ini, dan kami berharap dapat menjalin hubungan yang saling bermanfaat bagi
Sebagai contoh, Program Keselamatan SPAD ICOP (Tata Amalan Keselamatan semua yang terlibat meskipun terdapat perubahan terhadap landskap industri.
Industri Pengangkutan Awam Darat) telah diwujudkan pada tahun 2012
untuk memastikan budaya keselamatan diamalkan oleh semua pengendali Sudah pastinya kami juga ingin mengucapkan sekalung terima kasih kepada
pengangkutan awam selain memastikan penerapan nilai keselamatan oleh semua pengguna pengangkutan awam atas sokongan anda. Pembangunan
pengendali pada setiap peringkat organisasi. Di bawah program ini, pengendali pengangkutan awam hanya akan menjadi usaha yang sia-sia tanpa semua
bas dan perkhidmatan pengangkutan menjalani Program Latihan Keselamatan pengguna, dan kami teruja untuk memberikan perkhidmatan yang lebih baik
yang membantu memacu kesedaran terhadap keperluan keselamatan yang kepada anda melalui penyediaan infrastruktur pengangkutan awam yang
perlu dipatuhi oleh pengendali ini . Di samping itu, SPAD juga menjalankan audit bersepadu sepenuhnya dan moden.
Keselamatan terhadap pemegang lesen untuk memastikan kepatuhan terhadap
peraturan ICOP. Secara peribadi, saya ingin mengucapkan terima kasih kepada Pengerusi,
Anggota Suruhanjaya, Pengurusan dan kakitangan SPAD atas sokongan padu
Dalam memudahkan akses yang saksama untuk semua pengguna pengangkutan yang diberikan berikutan pelantikan saya sebagai Ketua Pegawai Eksekutif
awam, SPAD memastikan semua terminal dan kemudahan baharu memenuhi pada tahun 2015. Saya ingin merakamkan penghargaan saya terhadap semua
keperluan pengguna kurang upaya. Sebagai contoh, SPAD memastikan semua usaha yang telah dilakukan sehingga mencapai tahap ini dan saya berharap agar
kemudahan MRT adalah mesra OKU, dan memastikan semua kereta api dan bas hubungan yang produktif bersama anda semua akan terus kukuh pada tahun-
dilengkapi kemudahan akses bagi golongan kurang upaya. Tumpuan terhadap tahun yang akan datang.
akses OKU merupakan bahagian penting daripada matlamat keseluruhan Penguatkuasaan Akta Suruhanjaya Pengangkutan Awam Darat 2010 (Akta pengangkutan awam darat yang lebih baik dan menambah baik batuan pertama
kami untuk menjadikan pengangkutan awam dapat diakses oleh semua rakyat Daripada pembinaan megastruktur rel yang telah mengubah latar langit kawasan 714) telah memaktubkan pembentukan, bidang kuasa dan fungsi SPAD, yang dan terakhir bagi mod pengangkutan lain seperti bas dan teksi.
Malaysia tanpa mengambil kira walau apa pun jua latar belakang mereka. GKL hinggalah pembuatan dasar yang membolehkan kami terus memberikan lantas menyaksikan penubuhannya pada 3 Jun 2010. Sejurus selepas pewartaan
khidmat kepada pengguna di kawasan luar bandar, semua inisiatif ini secara Akta Pengangkutan Awam Darat 2010, SPAD mula menggalas bidang kuasa Dalam pada itu, semua perancangan tersebut turut mengetengahkan
langsung telah meletakkan kami pada laluan yang tepat ke arah menjadikan sepenuhnya pada 31 Januari 2011. permasalahan baharu. Kerajaan menyedari betapa hampir mustahil untuk
Mewujudkan perkongsian yang pengangkutan awam mod pengangkutan pilihan di negara ini. Laporan ini mentransformasikan sebuah industri yang sekian lama dilingkari perpecahan dan
menguntungkan dan membangunkan bakat menampilkan maklumat yang rinci berkaitan dengan perjalanan transformasi Pembentukan SPAD tercakup antara agenda transformasi penyampaian ketiadaan penyelarasan yang kukuh. Bahkan, sebelum penubuhan SPAD, 13 agensi
setakat ini dan saya ingin mempelawa anda semua untuk melihat dengan lebih perkhidmatan awam yang disasarkan oleh YAB Dato Sri Mohd Najib Tun Haji Kerajaan yang berbeza terlibat dalam perancangan pengangkutan awam dalam
SPAD merupakan organisasi yang bermotivasi tinggi namun usianya masih agak dekat perjalanan yang ditelusur sejauh ini selain menjadi sebahagian daripada Abdul Razak. Atas sebab itu, SPAD diamanahkan mandat yang besar untuk pelbagai aspek, tanpa suatu hala tuju yang jelas, sehinga menimbulkan banyak
muda. Justeru, SPAD bekerjasama dengan pelbagai kementerian dan agensi perjalanan yang kami terokai untuk membuktikan keberkesanan pengangkutan mempertingkat industri pengangkutan awam darat di Semenanjung Malaysia cabaran dalam memastikan penyelarasan dan kepaduan dari sisi perangkaan
seperti Kementerian Pengangkutan dan agensi yang berkaitan dengannya, iaitu awam di Malaysia pada masa hadapan. dengan matlamat untuk meningkatkan kualiti hidup dan standard daya huni dan pelaksanaan dasar. Dengan mengambil teladan daripada model-model yang
Jabatan Pengangkutan Jalan (JPJ); Polis DiRaja Malaysia (PDRM), Kerajaan Negeri, rakyat. telah dilaksanakan dengan jayanya, seperti Penguasa Pengangkutan Singapura
Pihak Berkuasa Tempatan dan Pihak Berkuasa Wilayah dalam melaksanakan dan Transport for London di United Kingdom, Kerajaan melihat kewajaran sebuah
rancangan, pelaksanaan dasar dan tugas pengawalseliaan. SPAD juga terus Dari sisi sejarah, sistem pengangkutan awam di negara bermula sebagai suatu badan khas yang bertanggungjawab sepenuhnya ke atas perancangan dasar dan
bekerjasama dengan Unit Pengurusan Prestasi dan Pelaksanaan (PEMANDU) MOHD AZHARUDDIN MAT SAH inisiatif swasta yang dibina atas dasar permintaan dan bekalan. Namun begitu, pemantauan kawal selia pengangkutan awam darat.
dalam merealisasikan matlamat di bawah NKRA UPT. perkembangan ekonomi serta perubahan corak populasi telah menyaksikan
KETUA PEGAWAI EKSEKUTIF kompleksiti yang baharu, justeru menuntut campur tangan Kerajaan untuk Dengan hal yang demikian, Perdana Menteri dalam Ucapan Belanjawan 2010
Untuk memudahkan lagi pembangunan bakat bagi industri pengangkutan awam SURUHANJAYA PENGANGKUTAN AWAM DARAT menyelesaikan beberapa isu yang tercetus, antaranya, pengintegrasian antara mengumumkan bahawa SPAD bakal ditubuhkan pada pertengahan tahun 2010.
darat, Akademi SPAD telah ditubuhkan sebagai pusat pengetahuan multidisiplin perancangan penggunaan tanah dan pengangkutan awam serta penyelarasan Tidak lama selepas itu, SPAD ditubuhkan pada 3 Jun 2010 di bawah bidang kuasa
bagi mengumpulkan bakat pengangkutan awam yang terbaik dari seluruh negara antara perancangan pengangkutan awam dan impak daripada perkongsian Perdana Menteri, dengan berperanan sebagai satu-satunya agensi Kerajaan yang
untuk berkongsi ilmu pengetahuan. Kami juga cenderung untuk belajar dari mod yang rendah dalam penggunaan pengangkutan awam terhadap landskap akan mengemudi pengangkutan awam negara selain membawakan pembaikan
negara-negara lain dan telah menandatangani perjanjian mengenai kepakaran sosioekonomi negara turut menuntut campur tangan Kerajaan. yang amat didambakan rakyat dari segi pengangkutan awam yang memenuhi
rel dengan Transport for London, bersama-sama dengan Kerajaan Jepun. Kami keperluan mereka.
telah menghantar kakitangan kami untuk belajar daripada organisasi-organisasi Berlatarkan masalah-masalah yang menuntut penyelesaiannya seperti di atas,
ini dan pada masa yang sama kami juga mengundang jurulatih luar yang boleh maka penubuhan SPAD amat wajar. Lantaran itu, makmal Program Transformasi Pembentukan SPAD pada 2010 menempa sejarah baharu yang begitu signifikan
menyebarkan pengetahuan yang penting ini kepada pengendali kami. Kerajaan yang diadakan pada 2009 telah menyaksikan wacana berkaitan dalam perjalanan transformasi industri pengangkutan awam di negara. Hal ini
pengangkutan awam bandar (UPT) disusuli dengan pembentukan Bidang dikatakan demikian kerana, buat pertama kalinya, semua tugas membabitkan
Keberhasilan Utama Negara UPT yang terangkum di bawah Program Transformasi pengangkutan awam diletakkan di bawah satu bumbung, lantas, hanya sebuah
Negara. Makmal ini mengenal pasti beberapa aspek melibatkan pengangkutan badan berkuasa yang bertanggungjawab merangka dasar dan memantau
awam darat yang perlu dirungkai sebaik mungkin. Antara lain, pembaharuan perancangan dan pengawalseliaan semua aspek yang meliputi perkhidmatan
yang disasarkan adalah memperluas infrastruktur rel bandar kepada penduduk di rel, bas dan teksi. Bahkan, kenderaan barangan yang menggunakan jalan raya
kawasan Greater Kuala Lumpur/Klang Valley, mewujudkan penyepaduan sistem dan rel turut tersenarai dalam bidang kuasa SPAD. Di samping itu, SPAD turut
7 PENYAMPAIAN TRANSFORMASI PENGANGKUTAN AWAM DARAT: LIMA TAHUN YANG PERTAMA 8

memegang peranan penguatkuasaan yang dilaksanakan secara rapat bersama

dengan agensi penguatkuasaan yang lain iaitu Polis Diraja Malaysia dan Jabatan
Pengangkutan Jalan Malaysia.
Transformasi pengangkutan awam darat di bawah teraju Penyampaian dan Pengurusan Prestasi (PEMANDU). Kehadiran beliau mengukuhkan Membina teras pertumbuhan industri
lagi hala tuju SPAD, malah, beliau diyakini mampu mengangkat keupayaan pegawai-
pemimpin dan pakar industri tersohor pegawai SPAD dari sisi kejelasan mandat dan hala tuju seterusnya. Hal ini dikatakan pengangkutan awam darat
Sementara itu, SPAD telah mengambil alih tanggungjawab Lembaga Pelesenan demikian kerana En. Mohd Azharuddin merupakan antara perunding utama ketika
Kenderaan Perdagangan (LPKP), Jabatan Keretapi Malaysia (DOR) dan pelesenan Sebaik sahaja SPAD ditubuhkan, Perdana Menteri mengamanahkan pucuk pimpinan makmal UPT dijalankan, iaitu sebelum SPAD ditubuhkan. Seiring dengan usaha Kerajaan untuk mendorong penggunaan pengangkutan
kenderaan pelancongan yang dahulu terangkum di bawah Kementerian Pelancongan SPAD kepada tokoh-tokoh terhormat yang berpengalaman luas dalam bidang awam sebagai mod perjalanan yang lebih digemari di seluruh negara,
di Semenanjung Malaysia. Pada ketika ini, LPKP, DOR dan Kementerian Pelancongan perkhidmatan dan pengangkutan awam. Hari ini, Tan Sri Dato Seri Dr. Syed Hamid masih memegang tampuk pimpinan SPAD beberapa organisasi penting turut ditubuhkan untuk melaksanakan projek-
meneruskan peranan mereka di Sabah dan Sarawak. sebagai Pengerusinya dengan gandingan bersama Professor Dr. Ahmad Farhan, YBhg projek infrastruktur pengangkutan awam yang berskala besar dan berciri
Justeru, pada 3 Jun 2010, Tan Sri Dato Seri Dr. Syed Hamid Bin Syed Jaafar Albar Datuk Himmat Singh, YBhg Dato Siow Kim Lun dan YBhg Datuk Wan Ahmad Shihab kompleks, yang menelan kos berbilion-bilion ringgit. Impak dan pengaruh yang
Penstrukturan SPAD mengambil pendekatan yang berbeza berbanding standard dilantik sebagai Pengerusi SPAD yang pertama untuk menggalas pucuk pimpinan Ismail yang masih kekal sebagai Anggota Suruhanjaya sejak awal penubuhannya. dibawakan oleh SPAD dalam perancangan jaringan pengangkutan awam
yang lazim dilihat dalam sesebuah jabatan kerajaan. Hal yang demikian ini bagi SPAD, bersandarkan kecemerlangan dan kepimpinan beliau yang begitu dikagumi. dan pemantauan terhadap projek-projek mega jelas terbukti berdasarkan
memupuk budaya profesionalisme dan kelangsungan yang lebih mantap dalam Ketokohan Tan Sri Dato Seri Dr. Syed Hamid terserlah berdasarkan kedudukan pembentukan badan-badan besar seperti MRTCorp dan myHSR Corp, hasil
Sementara itu, YBhg Datin Paduka Dr. Dahlia Rosly dan Encik Asri Hamidin @
kalangan petugas SPAD, selain memberikan mereka kebebasan profesional yang beliau yang menyandang pelbagai jawatan menteri dalam Kabinet sejak tahun peranan penting yang dimainkan oleh SPAD.
Hamidon telah dilantik sebagai Anggota Suruhanjaya masing-masing pada 1
lebih utuh dan mengekalkan amalan tadbir urus yang lebih jitu selaku sebuah 1990 hingga 2009, antaranya, sebagai Menteri di Jabatan Perdana Menteri, Menteri
September 2015. Datuk Dr. Ismail Haji Bakar telah meletakkan jawatan beliau
badan petugas di bawah Jabatan Perdana Menteri. Undang-Undang, Menteri Pertahanan, Menteri Luar Negeri dan Menteri Dalam
pada 21 September 2015 manakala YBhg Tan Sri Dr. Mohd Irwan dan YBhg Datuk Bukan setakat itu sahaja, bahkan SPAD turut membekalkan pegawai-pegawai
Negeri. Kesemua ini jelas membuktikan pemilihan beliau untuk menguruskan suatu
Khalid Ahmad pula menamatkan tempoh perkhidmatan mereka pada 23 Julai terbaiknya ketika sesetengah organisasi terbabit amat memerlukan sentuhan
Mandat SPAD bukan setakat mencakup tanggungjawabnya sebagai pengawal gagasan transformasi yang begitu besar skalanya dan pastinya tidak mudah.
2013. Allahyarhamah YBhg Dato Dr. Mahani Zainal Abidin kekal sebagai Anggota eksekutif yang berkemahiran tinggi dan kompeten. Sebagai contoh, mantan
selia, kerana selaku badan penyelaras industri, SPAD turut melaksanakan Suruhanjaya sehingga beliau menghembuskan nafas terakhirnya pada 22 Jun 2013. Ketua Pegawai Eksekutif SPAD, Mohd Nur Ismal Mohamed Kamal, mantan
perancangan membabitkan jaringan pengangkutan awam yang menyasarkan Berikutan pelantikan Pengerusi SPAD pada 2010, tujuh lagi pegawai kerajaan dan
pakar industri terkemuka dilantik sebagai Anggota Suruhanjaya. Bersama-sama Tan Ketua Pegawai Operasi SPAD, Dato Sri Shahril Mokhtar dan mantan Ketua
penyepaduan mod pengangkutan awam berasaskan jalan raya dan sistem Dengan sandaran bilangan petugas yang hanya terdiri 20 individu ketika awal Pegawai Pembangunan SPAD, Dato Azmi Abdul Aziz yang telah disalurkan
pengangkutan awam berasaskan rel. Sri Dato Seri Syed Hamid, Anggota Suruhanjaya yang lain termasuklah Prof. Dr. Ahmad
Farhan Sadullah, YBhg Datuk Himmat Singh Ralla Singh, YBhg Datuk Khalid Ahmad, pembentukannya, SPAD telah berkembang maju sehingga tampil hari ini dengan oleh SPAD bukan calang-calang orang.
YBhg Dato Dr. Mahani Zainal Abidin, YBhg Tan Sri Dr. Mohd Irwan Serigar Abdullah, kekuatan badan petugas seramai 980 orang setakat akhir tahun 2015. SPAD terus
Sejurus selepas penubuhannya, pada September 2012, SPAD melancarkan Rangka berdiri kukuh dengan sokongan pemimpin kanan eksekutif yang berpengalaman Dengan gagasan yang sedang diaspirasikan oleh negara kita, iaitu
YBhg Dato Siow Kim Lun dan YBhg Datuk Wan Ahmad Shihab Ismail Wan Ismail. Mohd
Kerja Pengangkutan Awam Darat Negara (NLPTF) yang merangkumi segala aspek luas dan mempunyai pengetahuan yang mendalam dalam aspek pengangkutan penyepaduan pengangkutan awam dan kelangsungan urbanisasi
Nur Ismal Mohamed Kamal, yang sebelum ini mengetuai makmal Pengangkutan
melibatkan prinsip panduan, dasar, standard, metodologi perancangan dan inisiatif awam darat, di samping pasukan-pasukannya yang lain, yang melaksanakan tugas
Awam Bandar (UPT) untuk Program Transformasi Kerajaan pada tahun 2009 (sebelum yang mampan, SPAD terus gigih memupuk dan mengupayakan warga
penambahbaikan membabitkan pengangkutan awam. Secara asasnya, NLPTF mereka merentas 21 Bahagian semuanya di SPAD.
penubuhan SPAD) telah dilantik sebagai Ketua Pegawai Eksekutif SPAD yang pertama. Malaysia yang berbakat dan berpotensi dengan sandaran kemahiran
terdiri daripada Dasar Pengangkutan Awam Darat Negara dan Rancangan Induk
dan pengetahuan yang relevan, agar mereka mampu mengamalkan
Pengangkutan Awam Darat Negara (NLPTMP) mencakupi semua wilayah dan Kini, SPAD yang beribu pejabat di Platinum Sentral, KL Sentral, Kuala Lumpur
Pada 1 September 2015, En. Mohd Azharuddin Bin Mat Sah dilantik oleh Perdana konsep-konsep yang dimatlamatkan ini dari segenap segi. Berlatarkan
sektor di Semenanjung Malaysia. NLPTMP yang bertempoh 20 tahun ini meletakkan telah melebarkan sayapnya ke seluruh negara dengan kehadiran Pejabat Wiayah
Menteri sebagai Ketua Pegawai Eksekutif SPAD yang baharu, menggantikan En. Mohd sumber petugas yang kini mencecah hampir 1000 orang, SPAD telah
sasaran perkongsian mod pengangkutan awam sebanyak 40% menjelang tahun yang terdapat di Kedah, Pulau Pinang, Perak, Kelana Jaya, Putrajaya, Seremban,
Nur Ismal Bin Mohamed Kamal yang kini menerajui myHSR Corp, sebuah syarikat memperlihatkan keutuhannya sebagai pemangkin upaya dan pemudah
2030 dan merupakan dokumen teras yang dirujuk SPAD dalam merealisasikan Melaka, Johor Bahru, Pahang, Terengganu dan Kelantan. SPAD juga mempunyai
yang menguruskan projek laluan rel laju KL-Singapura, sebagai CEO yang baharu. cara kepada takungan bakat Malaysia yang bakal menerajui pengangkutan
hasrat untuk mempertingkat pengangkutan awam di kawasan bandar dan luar En. Mohd Azharuddin ialah mantan pengarah unit Bidang Ekonomi Utama Negara pejabat-pejabat miliknya di Pusat Transformasi Bandar di Sabah dan Sarawak yang awam darat. Dalam hal ini, SPAD akan terus melaksanakan peranan yang
bandar merentasi seluruh Semenanjung Malaysia. (NKEA) Greater KL/Klang Valley dan NKRA Pengangkutan Awam Bandar (UPT) di Unit dipertanggungjawabkan ke atas beberapa projek khas. digalasnya.
Pengerusi SPAD Tan Sri Dato Seri Dr Syed Hamid Syed Jaafar Albar (keempat dari kiri) bersama Anggota Suruhanjaya dan kakitangan SPAD di Perbincangan Pengerusi SPAD Tan Sri Dato Seri Dr Syed Hamid Syed Jaafar Albar dan Ketua Pegawai Eksekutif Mohd Azharuddin Mat Sah bersama Pengurusan dan kakitangan SPAD di ibu pejabat
Strategik Suruhanjaya pada 17-19 April 2015 Suruhanjaya, Platinum Sentral
9 PEMBENTUKAN SURUHANJAYA PENGANGKUTAN AWAM DARAT 10

MENGGERAKKAN TRANSFORMASI
MENGGERAKKAN TRANSFORMASI

SPAD berperanan sebagai badan yang bertanggungjawab dalam misi
penggubalan dasar pengangkutan awam darat, perancangan dan peraturan
kawal selia meliputi segala aspek berkaitan pengangkutan awam darat, malah,
SPAD melapor terus kepada Perdana Menteri. Mod pengangkutan awam yang
dipantau oleh SPAD termasuklah perkhidmatan tren, bas, teksi dan kenderaan
barangan. SPAD juga diberi fungsi untuk menguatkuasakan peraturan
pengangkutan awam yang dilaksanakan dengan agensi penguatkuasaan yang
lain seperti Polis DiRaja Malaysia (PDRM) dan Jabatan Pengangkutan Jalan (JPJ)
secara bersama.
Tanggungjawab utama SPAD adalah terhadap rakyat. Sejak penubuhannya,

SPAD telah menyuntik nafas baharu dalam dasar perancangan pengangkutan
awam menerusi pelancaran rancangan induk pengangkutan awam yang
disasarkan untuk negara dan wilayah-wilayah setempat. Kedua-dua
rancangan ini bukan setakat memperincikan matlamat dan wawasan SPAD
serta Kerajaan secara komprehensif dan jelas, bahkan turut menghuraikan
inisiatif-inisiatif khusus untuk mengangkat tahap perkhidmatan dan standard
keselamatan pengangkutan awam secara keseluruhan. Ini termasuklah inisiatif
penguatkuasaan terhadap pengendali pengangkutan awam dan juga kenderaan
komersial di jalan raya.
Seiring dengan itu, selaku badan berkuasa yang menguruskan setiap aspek
berkaitan pengangkutan awam, SPAD turut bertanggungjawab ke atas
perancangan dan pemantauan membabitkan pembinaan dan juga pembangunan
infrastruktur pengangkutan awam. Hal ini telah menyaksikan, antara lain, Projek
Penyambungan Jajaran LRT (LEP), pembinaan rangkaian MRT, penaiktarafan
KTMB Berhad dan kerja-kerja naik taraf terminal dalam tempoh lima tahun
yang lepas. Namun, berbeza daripada pembangunan terdahulu yang sering kali
dilaksanakan tanpa menghiraukan impaknya terhadap sistem pengangkutan
Majlis pelancaran ibu pejabat SPAD di Platinum Sentral, yang dirasmikan oleh Perdana Menteri, YAB Dato Sri Mohd Najib Tun Haji Abdul Razak. Turut sama dalam gambar perasmian ini ialah awam secara keseluruhan, pembentukan SPAD telah mewujudkan satu platform
Pengerusi SPAD, Tan Sri Dato Seri Dr. Syed Hamid Syed Jaafar Albar, mantan Ketua Pegawai Eksekutif SPAD, Mohd Nur Ismal Mohamed Kamal dan mantan Ketua Pegawai Pembangunan, Dato khas yang membolehkan setiap inisiatif dipertimbangkan berdasarkan merit dan
Azmi Abdul Aziz
nilai masing-masing ke atas seluruh sistem. Sebagai contoh, disebabkan peranan
SPAD yang mengawal selia dan memantau perancangan bagi laluan rel dan bas,
PROGRAM TRANSFORMASI NEGARA PENGANGKUTAN AWAM DAN NTP Lumpur, bersamaan kerugian produktiviti bernilai antara RM3.7 bilion dan RM7.4 SPAD dapat memastikan perkhidmatan pengantara tersedia di stesen-stesen tren,
bilion3. antaranya, di Ipoh dan Arau.
Program Transformasi Negara Malaysia (NTP) yang menggabungkan Program Sejak awal lagi, pengangkutan awam dikenal pasti salah satu NKRA di bawah
Transformasi Kerajaan (GTP) dan Program Transformasi Ekonomi (ETP) GTP. Disebabkan potensinya yang signifikan untuk memperkukuh pembangunan Sehubungan dengan itu, NTP mengunjurkan matlamat untuk menyelesaikan isu Akhir sekali, SPAD turut berperanan sebagai badan advokasi pengangkutan
merangkumi satu siri inisiatif berpaksikan dasar transformasi yang luas, untuk sosioekonomi, Kerajaan komited memperuntukkan pelaburan yang besar untuk yang membabitkan pengangkutan awam melalui rombakan yang sistematik awam yang bertanggungjawab di dalam melibatkan rakyat dan pihak-pihak
meningkatkan profil sosio-ekonomi negara menjadi setaraf dengan negara-negara membina infrastruktur dan merombak dasar pengangkutan awam. Malah, ke atas sistem pengangkutan awam. KPI utama di bawah NTP adalah untuk berkepentingan bagi mengenal pasti sebarang masalah berbangkit dan
maju. Diperkenalkan pada 2010, kedua-dua program tersebut mengetengahkan manfaat ekonomi daripada pengangkutan awam begitu ketara sehinggakan salah menggandakan perkongsian mod dalam penggunaan pengangkutan awam bandar penyelesaian yang sewajarnya. Walaupun tahap kepuasan pengguna dan kadar
perancangan terperinci bagi memenuhi matlamat Modal Ekonomi Baru yang satu projek utama iaitu pembinaan sistem MyMRT telah tersenarai sebagai projek kepada 40% menjelang tahun 2030, berbanding kira-kira 20% ketika ini, sekali penggunaan pengangkutan awam terbukti meningkat sejak penubuhan SPAD
diterajui oleh Perdana Menteri YAB Dato Sri Mohd Najib Tun Haji Abdul Razak untuk penting dalam NKEA Greater Kuala Lumpur. gus memastikan jalinan pengangkutan awam yang efisien dan tambang yang pada 2010, SPAD sedar bahawa sokongan orang awam merupakan aspek paling
menjadikan Malaysia negara status berpendapatan tinggi menjelang 2020 melalui berpatutan disediakan bagi segenap daerah dan pelosok Semenanjung Malaysia. penting untuk menggerakkan pengangkutan awam, justeru sokongan rakyat
langkah-langkah yang mampan dan inklusif. Di bawah NTP, pengangkutan awam turut dikenal pasti sebagai pemangkin utama sentiasa didahulukan dalam semua aktivitinya.
kepada pembangunan sosioekonomi yang lebih kukuh di kawasan bandar dan
Dipimpin oleh Perdana Menteri dan Kabinet, NTP mempunyai beberapa komponen luar bandar di seluruh Semenanjung Malaysia. Namun, fokus yang disasarkan di PENUBUHAN SURUHANJAYA PENGANGKUTAN AWAM Walaupun tanggungjawab terhadap pembangunan infrastruktur pengangkutan
teras yang dinamakan Bidang Keberhasilan Utama Negara (NKRA) di bawah GTP setiap wilayah dan kawasan pastilah berbeza. Berbanding lokasi luar bandar yang bukan digalas oleh SPAD semata-mata, namun penubuhan SPAD telah
dan Bidang Ekonomi Utama Negara (NKEA) di bawah ETP. Kedua-dua program memerlukan kesalinghubungan dan akses kepada pasaran sebagai prioriti utama, DARAT MALAYSIA membolehkan, buat pertama kalinya, wujud sebuah agensi pusat yang mampu
tersebut menampilkan pembaharuan berstruktur yang disasarkan untuk fokus terhadap pembangunan di bandar pula ialah penyelesaian kepada kesesakan menangani malah menguruskan penyepaduan inisiatif pengangkutan awam dan
mentransformasikan perkhidmatan awam dan menggiatkan bidang-bidang trafik serta menyediakan perjalanan ulang-alik yang lancar untuk rakyat. Kerajaan peka sejak awal lagi bahawa transformasi pengangkutan awam yang matlamat pembangunan negara. Ini disebabkan kesedaran bahawa pengangkutan
ekonomi utama agar perkhidmatan yang disampaikan kepada rakyat mampu holistik mewajarkan penubuhan sebuah badan penguatkuasaan khusus untuk awam darat tidak boleh dibangunkan secara terpisah dan terasing.
dipertingkat. Selain itu, kedua-dua program juga disasarkan untuk merancakkan Seperti mana kekangan untuk mendapatkan pilihan pengangkutan yang berpatutan memantau dan menguruskan proses transformasi ini. Menyedari hakikat ini,
pembangunan ekonomi di samping membina kemampanan kewangan negara. di kawasan-kawasan luar bandar di Malaysia telah menjejaskan pembangunan Suruhanjaya Pengangkutan Awam Darat atau SPAD telah ditubuhkan pada 3 Jun
NTP menumpukan perhatian terhadap sektor-sektor utama termasuklah sektor ekonomi, kesesakan trafik di bandar pula mengakibatkan kerugian berbilion ringgit 2010 susulan akta Parlimen yang memberi kuasa kepada SPAD untuk menggalas
yang menitikberatkan manfaat sosial iaitu membanteras jenayah dan membasmi kepada penduduk bandar rentetan kehilangan produktiviti. Sebagai contoh, data tanggungjawab tersebut. Tan Sri Dato Seri Dr. Syed Hamid bin Syed Jaafar Albar 3
Bank Dunia, Laporan Malaysia Economic Monitor, June 2015 Transforming Urban Transport.
kemiskinan, di samping bidang-bidang ekonomi utama termasuklah memperkukuh daripada Bank Dunia menganggarkan kerugian Keluaran Dalam Negara Kasar (GDP) dilantik sebagai Pengerusi SPAD yang pertama dan masih memegang tampuk Dipetik dari http://www.worldbank.org/en/country/malaysia/publication/malaysia-economic-
ekonomi bandar serta pembangunan pertanian. antara 1.1% dan 2.2% pada tahun 2014 berikutan kesesakan trafik di Greater Kuala pimpinan SPAD sehingga hari ini. monitor-june-2015
13 14
untuk mempertahankan kemampanan industri pengangkutan awam dalam MEMANFAATKAN PENGANGKUTAN AWAM UNTUK MENGANGKAT

usaha menyediakan perkhidmatan pengangkutan awam yang murah dan DAYA HUNI DI BANDAR
mudah diakses. Justeru, model dan struktur perniagaan sedia ada, termasuklah Penggunaan pengangkutan awam di GKL/KV masih rendah, namun yang lebih
laluan perkhidmatan, tambang dan struktur pemilikan akan dikaji semula untuk membimbangkan, perkongsian mod pengangkutan awam telah jatuh - antara 10-
membuka ruang kepada pembentukan sebuah industri yang mantap. 12% pada tahun 20085 berbanding 34% pada tahun 1980-an. Kejatuhan kadar
penggunaan pengangkutan awam di GKL/KV memperlihatkan beberapa faktor
Keperluan strategik 3: Meningkatkan tahap perkhidmatan dan keselesaan yang menyumbang kepada penggunaan pengangkutan awam yang semakin
dengan meningkatkan pemantauan dan penguatkuasaan, serta integrasi rendah: bilangan lebuh raya yang semakin bertambah, pertumbuhan kekayaan,
mudah (soft integration) kemampuan membeli kenderaan terutamanya kereta serta akses pengangkutan
Kepuasan dan keselesaan penumpang ialah faktor penting dalam aspek awam dan tahap kebolehpercayaan perkhidmatan yang rendah.
penyampaian perkhidmatan pengangkutan awam. Teras keperluan ini
menyarankan penambahbaikan yang perlu dilaksanakan ke atas kualiti, Rancangan wilayah yang terkandung dalam NLPTMP ini menyasarkan beberapa
kebolehpercayaan, keselamatan dan kemudahan pengangkutan awam menerusi matlamat termasuk meningkatkan perkongsian mod pengangkutan awam,
pengawalseliaan yang dipertingkat terhadap sistem pengangkutan awam meningkatkan kebolehpercayaan dan tempoh masa perjalanan, meningkatkan
dan dengan inisiatif-inisiatif yang menekankan kecekapan dan keberkesanan. keselesaan dan kemudahan serta menambahbaik akses dan kesalinghubungan.
Penyelesaian jangka panjang pula perlu merangkumi semakan berkala ke atas Pada ketika ini, GKL/KV bergantung pada tiga mod pengangkutan awam iaitu rel,
prosedur penguatkuasaan, latihan dan program pembangunan secara berterusan bas dan teksi, namun ketiga-tiga mod pengangkutan awam tersebut berdepan
bagi kakitangan barisan hadapan dan mengekalkan peruntukan sumber yang dengan beberapa isu berbangkit seperti yang berikut:
mencukupi untuk semua aspek yang diperlukan.
Rel: Sekiranya penambahbaikan tidak dilaksanakan, sistem LRT, KTM Komuter
Keperluan strategik 4: Meningkatkan tahap keselamatan pengangkutan awam dan Monorel tidak berupaya menampung keperluan bandar yang sedang
Keselamatan merupakan satu lagi faktor utama yang memberikan keyakinan berkembang pesat
kepada pengguna pengangkutan awam. NLPTMP menekankan pelaksanaan Bas: Prestasi daripada kalangan pengendali bas memerlukan peningkatan
inisiatif-inisiatif yang dirangka khusus untuk meminimumkan risiko kemalangan lantaran liputan rangkaian perkhidmatan bas yang tidak sekata dan
dan insiden jenayah yang melibatkan pengangkutan awam darat. Langkah- penjadualan perkhidmatan yang tidak menepati masa. Sesetengah laluan
langkah tersebut perlu disokong oleh prosedur penguatkuasaan yang ketat seperti sosial pula dilihat tidak menawarkan pulangan komersial yang mampan
yang terkandung dalam Rancangan Induk ini. kepada industri
RANCANGAN INDUK PENGANGKUTAN AWAM DARAT kerana kapasiti jalan raya adalah terhad dan tidak membenarkan penambahan Teksi: Isu membabitkan struktur mengekang perkembangan industri teksi, sekali
kenderaan. Bahkan, jalan raya di beberapa pusat bandar seperti Greater Kuala Keperluan strategik 5: Mengurangkan kesesakan dan pencemaran, serta gus menyumbang kepada tahap perkhidmatan yang rendah secara amnya
NEGARA (NLPTMP) Lumpur/Lembah Klang (GKL/KV) sudah mencecah atau hampir mencecah meningkatkan aktiviti berbasikal dan berjalan bagi kilometer pertama dan
kapasiti maksimum sehingga kerap mengakibatkan kesesakan trafik yang terakhir (first-and last-mile) Di samping itu, populasi di GKL/KV dijangka terus meningkat justeru menyebabkan
NLPTMP terkandung sebagai sebahagian NTP dan berperanan menyokong usaha membawa kepada kerugian produktiviti. Matlamat memperluas penggunaan pengangkutan awam antara lain bertujuan permintaan perkhidmatan semakin mendesak. Oleh kerana wilayah ini sudah
ke arah menjadikan Malaysia sebuah negara berpendapatan tinggi yang inklusif
menjamin pemeliharaan dan kelestarian alam sekitar. Oleh yang demikian, tertakluk kepada beberapa pelan guna tanah yang mengunjurkan corak
dan mampan menerusi penyampaian pengangkutan awam yang efektif dan Selain itu, walaupun Malaysia sudah dilengkapi dengan pelbagai pilihan Rancangan Induk ini turut mengemukakan garis panduan ke arah pengurangan perjalanan tertentu, rancangan wilayah GKL/KV ini perlu mengambil kira semua
efisien. Matlamat asas rancangan ini adalah meningkatkan perkongsian mod pengangkutan awam - bas, teksi, KTM Komuter, monorel dan LRT, sebagai contoh pembebasan karbon dan kesan karbon daripada trafik dengan mengehadkan faktor dan kelompok bandar berkaitan bagi memastikan penyediaan rangkaian
pengangkutan awam kepada 40% di kawasan-kawasan bandar, mempertingkat masih terdapat beberapa isu berbangkit sehingga operasi perkhidmatan tidak bilangan kenderaan di jalan raya. Pengguna juga digalakkan mencuba pilihan pengangkutan awam yang optimum.
akses bagi kawasan luar bandar yang kurang mendapat perhatian dan menambah mencapai kadar kecekapan terbaik. Isu-isu ini meliputi pelbagai aspek, antara alternatif untuk perjalanan kilometer pertama dan terakhir (first-and last-mile)
baik kesalinghubungan merentasi seluruh Semenanjung Malaysia. Rancangan lain, kekangan yang dihadapi rakyat untuk mengakses kemudahan yang ada, seperti berbasikal dan berjalan kaki, dan menggunakan kemudahan yang Rancangan Induk Pengangkutan Awam Darat GKL/KV menggariskan tiga
ini mengandungi dasar dan prinsip makro untuk dijadikan asas sandaran kepada keperluan dasar yang lebih relevan dan peningkatan di dalam penguatkuasaan. disediakan bagi menjamin keselamatan dan keselesaan pengguna. matlamat teras:
semua inisiatif pengangkutan awam yang bakal dilaksanakan oleh mana-mana Dengan hal yang demikian, NLPTMP menangani isu-isu tersebut serta hal
badan berkuasa dan agensi berkaitan di seluruh negara. berbangkit yang lain menerusi pelaksanaan beberapa keperluan strategik i. Mengenal pasti suatu strategi pengangkutan awam yang tunggal, kukuh dan
yang berperanan sebagai asas dan sandaran kepada semua pembangunan RANCANGAN INDUK PENGANGKUTAN AWAM DARAT tersokong bagi wilayah GKL/KV
Rancangan Induk ini turut menyatakan matlamat pengangkutan awam darat
Malaysia berlatarkan pembangunan industri dan peluang-peluang yang tersedia.
pengangkutan awam pada masa depan. Greater Kuala Lumpur/Lembah Klang ii. Menyepadukan kesemua mod pengangkutan awam darat untuk menyediakan
perjalanan yang lancar dan berkualiti tinggi
Dengan peranan yang dimainkan oleh pengangkutan awam sebagai pemangkin
sosioekonomi yang utama, NLPTMP memperincikan objektif strategik membabitkan
KEPERLUAN STRATEGIK NLPTMP Rancangan Induk Pengangkutan Awam Darat Greater Kuala Lumpur/Lembah iii. Membuat perancangan untuk memenuhi keperluan semasa dan masa hadapan
Rancangan Induk NLPTMP mengandungi lima prinsip asas yang dinamakan Klang (GKL/KV) ialah rancangan induk berasaskan wilayah4 yang tertumpu pada berpandukan prinsip-prinsip yang logik, pragmatik dan mampan.
keperluan mobiliti NLPTMP serta realiti ekonomi yang didepani negara.
Keperluan Strategik. Setiap keperluan ini berperanan sebagai rangka tindakan wilayah GKL/KV. Rancangan ini terkandung dalam NLPTMP, cuma bezanya adalah,
dan prinsip teras untuk dijadikan panduan kepada sebarang pembaharuan rancangan ini memperincikan inisiatif dan prinsip panduan yang dirangka khas Ketiga-tiga matlamat tersebut seterusnya ditunjangi oleh rancangan transformasi
NLPTMP boleh didapati dalam talian di: http://www.spad.gov.my/media-centre/ melibatkan setiap mod pengangkutan awam, iaitu Rancangan Pembangunan Rel
melibatkan infrastruktur pengangkutan awam yang sedia ada dan juga berdasarkan keperluan khusus wilayah tersebut. Cabaran utama yang dikenal
research-publications Bandar (URDP), Rancangan Transformasi Bas (BTP) dan Program Transformasi
pembangunan masa depan. Pelaksanaan kelima-lima teras ini secara serentak pasti dalam rancangan wilayah GKL/KV adalah meningkatkan perkongsian mod
akan memastikan matlamat ke arah penyepaduan, kemampuan, ketersediaan pengangkutan awam - pada 16% ketika rancangan induk ini dikemukakan yakni Industri Teksi6 (TITP). Serentak dengan itu, Rancangan Pertukaran dan
MENDEPANI CABARAN TERKINI DALAM INDUSTRI akses, kebolehpercayaan dan kemampanan pengangkutan awam bakal tercapai. suatu jumlah yang agak rendah berbanding bandar-bandar utama yang lain di Penyepaduan (IIP), Rancangan Guna Tanah (LUP) dan Rancangan Pengurusan
PENGANGKUTAN AWAM DARAT seluruh negara. Permintaan Perjalanan (TDMP) menggariskan langkah sokongan kepada
Urbanisasi yang begitu pantas berserta pertumbuhan kekayaan sepanjang 20 Keperluan strategik 1: Meningkatkan kesalinghubungan rangkaian pengangkutan pelaksanaan ketiga-tiga rancangan transformasi tersebut.
tahun lepas telah menyaksikan ledakan populasi di pusat-pusat bandar selari awam darat merentasi kelompok bandar dan laluan di kawasan luar bandar Namun, memandangkan statusnya sebagai pusat wilayah negara dengan
dengan perkembangan ekonomi dan peningkatan aktiviti ekonomi. Pertumbuhan Keperluan strategik ini bertujuan memperbaik kesalinghubungan dalam kelompok kepadatan penduduk tertinggi, GKL/KV menjadi penentu dalam corak penggunaan
kekayaan sekali gus meningkatkan permintaan untuk mobiliti yang lebih meluas bandar bagi menampung permintaan mobiliti yang tinggi daripada kalangan pengangkutan awam secara amnya dan merupakan wilayah utama yang bakal
memandangkan kadar perjalanan meningkat kepada 40 juta perjalanan pada penduduk bandar. Inisiatif di bawah teras ini memfokuskan peningkatan kapasiti memanfaatkan sebuah sistem pengangkutan awam termaju. Dengan itu, di bawah
tahun 2010 berbanding hanya 13 juta pada tahun 1991. Sekiranya trend ini menerusi penambahbaikan kelengkapan dan penyambungan laluan di samping rancangan induk ini, status GKL/KV sebagai hab pengangkutan awam terpenting
berterusan, permintaan bakal mencecah 133 juta perjalanan pada tahun 2030. mencipta inovasi lain untuk memperbaik ketersediaan akses dan kemampanan negara akan dipertingkat melalui jaringan tambahan yang menghubungkan GKL/
pengangkutan awam darat. KV dengan koridor-koridor ekonomi yang lain merentasi seluruh negara.
Dalam pada itu, percambahan kekayaan turut menyumbang kepada 4
Greater Kuala Lumpur/Lembah Klang merangkumi Kuala Lumpur, Putrajaya dan semua daerah
peningkatan signifikan dari segi pemilikan kenderaan peribadi di seluruh negara. Keperluan strategik 2: Memastikan perkhidmatan pengangkutan awam yang Rancangan Induk Pengangkutan Awam Darat GKL/KV terdapat dalam talian di: di Selangor kecuali Kuala Langat, Kuala Selangor, Sabak Bernam dan Hulu Selangor
Walaupun penggunaan kenderaan peribadi mampu mengatasi isu mobiliti, mampu dibayar dan dapat diakses dengan meningkatkan struktur industri http://www.spad.gov.my/sites/default/files/new-land-public-transpor-master- 5
Rancangan Induk Pengangkutan Awam Darat Greater Kuala Lumpur/Lembah Klang
namun hal ini tidak dianggap sebagai penyelesaian yang mampan dan inklusif Rancangan Induk ini menitikberatkan penyertaan sektor swasta yang aktif plan.pdf 6
Dirujuk sebagai Program Transformasi Industri Teksi, atau TITP selepas 16 Ogos 2016
15 MENGGERAKKAN TRANSFORMASI PENGANGKUTAN AWAM DARAT 16

RAJAH 1: Hubungkait Rancangan Induk Pengangkutan Awam Darat Greater Kuala Lumpur/Lembah Klang

NLPTMP
Visi
Objektif
Prinsip Panduan
Garis Panduan
NKRA
Menyediakan satu siri inisiatif yang
menjadi asas LPTMP
Memperbaiki LPT bandar
GREATER KL/KV LPTMP
Memanfaatkan panduan NPTF
Rancangan Jangka masa 20 tahun bagi
wilayah
Bertindak balas terhadap isu-isu tempatan
Perbincangan dengan pihak berkepentingan
Bertujuan untuk selaras dengan Rancangan
Negeri dan Bandar
RANCANGAN-RANCANGAN TRANSFORMASI Memastikan perjalanan yang selamat dan terlindung bagi pengguna
Rancangan Induk Pengangkutan Awam Darat GKL/KV terbahagi kepada enam Melaksanakan sistem tambang yang memberikan kadar tambang yang sesuai
bidang fokus yang berbeza iaitu URDP, BTP, TITP, IIP, LUP dan TDMP. SPAD, selaku dan disepadukan dengan mod pengangkutan awam lain
agensi utama yang bertanggungjawab memantau pembangunan pengangkutan Mewujudkan industri yang mampan yang membenarkan industri untuk
awam memainkan peranan penting dalam usaha pelaksanaan ketiga-tiga beroperasi, membangun dan melabur untuk masa hadapan
rancangan transformasi tersebut.
Senarai penuh inisiatif bersandarkan semua elemen di atas dihuraikan secara
URDP terperinci dalam Rancangan induk Pengangkutan Awam Darat GKL/KV.
Matlamat URDP adalah untuk mengoptimumkan kegunaan aset rel semasa
serta mempertingkat kualiti perkhidmatan, meningkatkan kapasiti menerusi TITP
penambahan laluan dan perkhidmatan serta membina laluan baharu bagi Industri teksi ketika ini berdepan dengan persepsi khalayak awam yang tidak
memenuhi permintaan masa depan. Di bawah URDP, suatu analisis berkaitan memuaskan rentetan pelbagai isu berhubung dengan kualiti perkhidmatan.
permintaan sedang dijalankan untuk mengkaji koridor yang berpotensi Namun, disebabkan industri teksi ini dimiliki sepenuhnya oleh sektor swasta,
mencetuskan permintaan tambahan sekali gus membandingkan pilihan-pilihan SPAD akan menggunakan pendekatan berlatarkan pasaran bagi memastikan
lain yang ada. Apabila URDP ini siap kelak, suatu penilaian teknikal yang lebih proses transformasi ini mampu menarik penyertaan yang baik daripada
terperinci akan dijalankan bagi menentukan keperluan-keperluan dari aspek khalayak sektor swasta. TITP menyarankan beberapa perubahan yang
kejuruteraan dan operasi, termasuklah penilaian ke atas jajaran aliran rel. ditumpukan kepada: Selain itu, TDMP pula menggariskan inisiatif tolakan yang bertujuan mendorong Dari aspek kawal selia, SPAD melakukan semakan dan pindaan ke atas
orang awam agar beralih dan menggunakan pengangkutan awam. Namun, SPAD perundangan berdasarkan kesesuaiannya, kemudian cadangan tersebut akan
Pada ketika ini, URDP telah menyarankan beberapa sambungan laluan termasuklah Peningkatan rangka kerja pengawalseliaan juga sedar bahawa penambahbaikan perkhidmatan semata-mata tidak berupaya dibawa ke Parlimen untuk dibahaskan dan diluluskan oleh Jemaah Menteri.
usaha naik taraf stesen dan pembangunan laluan pintas kereta api barangan. Menaikkan standard pemandu meningkatkan penggunaan pengangkutan awam, walaupun penambahbaikan SPAD juga mencadangkan peraturan baharu atau melakukan pindaan ke atas
Senarai penuh inisiatif URDP dihuraikan secara komprehensif dan terperinci dalam Menaikkan standard kenderaan tersebut merupakan suatu faktor tarikan. Tuntasnya, matlamat akhir adalah peraturan sedia ada melibatkan setiap mod pengangkutan awam yang berbeza
Rancangan Induk Pengangkutan Awam Darat GKL/KV. Menambahbaik sistem tempahan teksi mengurangkan kesesakan dan menggalakkan anjakan sikap untuk mewujudkan bagi memastikan tahap keselamatan dan perkhidmatan semua mod terkawal dan
Penjenamaan teksi sebuah jaringan perkhidmatan pengangkutan awam yang efektif dan efisien di terpelihara.
BTP Infrastruktur GKL/KV.
BTP menggariskan beberapa cadangan untuk mentransformasikan rangkaian bas Penguatkuasaan Berhubung dengan peranan penguatkuasaan pula, SPAD berganding bahu
di wilayah GKL/KV. Elemen-elemen yang diterapkan ke dalam BTP termasuklah: dengan PDRM dan JPJ untuk melaksanakan pemantauan dan pendakwaan secara
Di bawah NLPTMP, teksi diberikan peranan khusus di dalam membekalkan MEMPERKUKUH PENGAWALSELIAAN DAN MENGANGKAT bersama. SPAD mempunyai petugas penguatkuasaan khas dengan penjadualan
Mentransformasikan perkhidmatan bas agar menepati masa dan boleh diharap, perkhidmatan kilometer awal dan terakhir. TITP disasarkan untuk menyemarakkan STANDARD PERKHIDMATAN khusus untuk menjalankan kerja-kerja penguatkuasaan yang lazim dan aktiviti
justeru memberikan daya tarikan kepada pengguna semula industri teksi dengan mengangkat taraf perkhidmatan secara menyeluruh. khas di seluruh Semenanjung Malaysia.
Menyediakan akses perkhidmatan yang lebih baik melalui penyediaan akses Kedua-dua Rancangan Induk NLPTMP dan GKL/KV memprioritikan pengukuhan
pejalan kaki IIP, LUP DAN TDMP pengawalseliaan dan peningkatan standard penguatkuasaan. SPAD, selaku Seperti yang dinyatakan dalam kedua-dua Rancangan Induk tersebut,
Menyepadukan perkhidmatan bas ke dalam sistem pengangkutan awam darat Objektif ketiga-tiga rancangan ini adalah untuk menilai dan mempertingkat badan berkuasa terhadap pengangkutan awam, berfungsi sebagai badan yang peraturan dan penguatkuasaan merupakan elemen penting yang diperlukan
secara menyeluruh bagi membekalkan rangkaian yang lebih luas penyepaduan pengangkutan awam berteraskan dasar pembangunan tanah membangunkan dan menyelaras semua aspek pengawalseliaan melibatkan untuk menambahbaik standard perkhidmatan dalam kalangan pengendali
Membantu menyediakan masa perjalanan yang lebih kompetitif melalui bagi memastikan terbentuknya jalinan pembangunan tanah yang bersepadu operasi, keselamatan dan prestasi pengangkutan awam darat di Semenanjung pengangkutan awam, dan memperkukuh kedudukan industri agar lebih mampan.
pengangkutan awam darat untuk menggalakkan penggunaan pengangkutan di seluruh negara. Elemen yang dikenal pasti dalam ketiga-tiga rancangan ini Malaysia. Selain itu, SPAD juga berfungsi sebagai badan yang menguruskan aspek SPAD komited dalam usaha mewujudkan medan yang adil dan saksama bagi
awam yang lebih tinggi termasuklah kesalinghubungan antara kilometer awal dan terakhir, penggunaan pelesenan pengendali perkhidmatan, penyelenggaraan kargo dan pengendalian semua pihak berkepentingan sekali gus memastikan semua pengendali mematuhi
Menyediakan kenderaan moden yang selesa dan pemandu yang terlatih untuk mod-mod pengangkutan awam yang berbeza iaitu dari satu mod ke mod lain, kenderaan komersial. peraturan yang telah ditetapkan.
meningkatkan tahap perkhidmatan dan perancangan guna tanah dengan tujuan memprioritikan pembangunan
Membekalkan sistem maklumat penumpang yang tepat dan terkini bertujuan kediaman berkepadatan tinggi untuk memastikan ketersediaan akses Pengukuhan pengawalseliaan yang dilaksanakan oleh SPAD terbahagi kepada dua
memperbaik pengalaman pengguna pengangkutan awam yang baik. bidang tugas: pindaan atau memperkenalkan peraturan dan penguatkuasaan.
17 MENGGERAKKAN TRANSFORMASI PENGANGKUTAN AWAM DARAT 18

Penambahbaikan perkongsian
mod pengangkutan awam
pada landasan yang tepat
Transformasi pengangkutan awam darat negara yang mula dilaksanakan sejak SPAD adalah salah satu pihak berkepentingan yang diberikan gandingan
2010 telah membantu mengembalikan keyakinan rakyat terhadap kecekapan khusus oleh pihak Kementerian sejak awal penubuhannya, demi memastikan
dan kebolehpercayaan rangkaian pengangkutan awam. Hal ini terbukti berikutan inisiatif yang disasarkan dalam pengangkutan awam ini berjaya. Datuk Seri Hj.
Pada hakikatnya, pelancaran Bas Rapid Transit Sunway dan Penyusunan Semula Rangkaian
Bas Berhenti-henti pada 2015, selain peluasan perkhidmatan rel yang telah
Saripuddin berkata, hubungan kerjasama antara kedua-dua pihak merupakan
hasil perkongsian ilmu dan pengalaman sesama mereka, selain menitikberatkan
menyaksikan peningkatan perkongsian mod dalam pengangkutan awam di Greater komunikasi terbuka dan perbincangan yang kerap. Kementerian dan SPAD juga
transformasi Kuala Lumpur mencecah 21% pada tahun 2015 berbanding 10% pada tahun
2009. Peningkatan ini semakin menghampiri sasaran pada tahun 2030, yakni
mengambil pendekatan menghormati perbezan pandangan dan pendapat
antara mereka. Hal ini kerana menyedari bahawa natijah yang dimatlamatkan
perkongsian mod pengangkutan awam sebanyak 40%. oleh kedua-dua pihak ialah pewujudan sebuah sistem pengangkutan awam yang
pengangkutan Menurut YBhg. Datuk Seri Hj. Saripuddin Hj. Kasim, Ketua Setiausaha di Kementerian
boleh diharap, selamat, lancar dan cekap.
awam darat telah Pengangkutan, perkembangan ini memperlihatkan keyakinan orang ramai yang
semakin utuh terhadap sistem pengangkutan awam. Pada hakikatnya, transformasi
pengangkutan awam darat telah meningkatkan kualiti hidup rakyat kerana berupaya
Sehubungan dengan itu, Kementerian Pengangkutan kini sedang merencanakan
beberapa inisiatif lanjut untuk membantu jaringan pengangkutan awam beranjak
ke tahap tertinggi dalam transformasinya menjelang 2030. Usaha ini digerakkan
meningkatkan kualiti menawarkan rangkaian pengangkutan awam berasaskan tambang yang berpatutan
dengan kadar kemampuan rakyat, serta boleh mereka harapkan. Lagi pula, rakyat
seiring pelaksanaan beberapa projek utama, termasuk penyambungan Laluan LRT
Kelana Jaya dan Laluan LRT Ampang, pelancaran aplikasi Perancang Perjalanan
turut diberi pilihan dari sisi mobiliti dan akses pengangkutan yang lebih mudah. Pada yang dijangka siap pada akhir 2016, yang turut memuatkan maklumat perjalanan
hidup rakyat kerana masa yang sama, ekonomi Malaysia turut mendapat tempiasnya kerana keadaan
trafik yang tidak menyesakkan akan menyumbang kepada peningkatan produktiviti.
bas dan tren berserta tambang secara real-time atau masa sebenar bagi
membantu penumpang melakukan perjalanan mereka dengan lebih terancang,
Selain itu, perjalanan yang lancar membawa kesan positif kepada pelancong selain Laluan MRT Sungai Buloh-Kajang yang bakal beroperasi pada 2017.
berupaya menawarkan tempatan dan juga luar negara, ujar beliau.
Menurut Datuk Seri Hj. Saripuddin lagi, inisiatif penting yang sedang digiatkan
RANGKAIAN pengangkutan Meskipun begitu, pencapaian yang terjana daripada transformasi ini tidaklah
datang bergolek. Pelbagai usaha telah digembleng bertujuan untuk mendorong
rakyat beralih meninggalkan kenderaan peribadi dan menggunakan pengangkutan
termasuk Parkway Dropzone yakni laluan khusus untuk menurunkan
penumpang di hab-hab pengangkutan awam, serta kemudahan Park n Ride
yang akan ditambah. Kementerian juga akan memfokuskan usaha untuk
awam berasaskan awam, serta usaha yang dilaksanakan untuk menambah kadar penumpang.
Menurut Datuk Seri Hj. Saripuddin lagi, transformasi ini turut berdepan cabaran
mengatasi masalah yang tercetus pada 2015 di samping melaksanakan
strategi terancang demi merealisasikan aspirasi Kerajaan iaitu peningkatan mod
YBhg. Datuk Seri Hj. Saripuddin Hj. Kasim
Ketua Setiausaha
untuk merealisasikan penghijrahan mod dan meraih keyakinan rakyat terhadap pengangkutan awam sebanyak 40% menjelang tahun 2030.
tambang yang berpatutan pembaikan jalinan pengangkutan awam. Sementara itu, Kerajaan juga perlu
memastikan agar semua program dan projek terlaksana menurut jadual. Dalam hal Saya yakin, melihatkan kemajuan dan pencapaian yang telah tercapai setakat
Kementerian Pengangkutan
ini, perkembangan mungkin terhambat apabila agensi-agensi yang terbabit dalam ini, kami mampu memperoleh sasaran tersebut. Apa pun, untuk memastikan
dengan kadar kemampuan transformasi ini turut berdepan dengan cabaran masing-masing. usaha ini berhasil, kami perlu membangunkan strategi-strategi yang terarah demi
mempertingkat pengangkutan awam negara dan keyakinan rakyat terhadap
rakyat, serta boleh Masih ada ruang penambahbaikan dari sisi penyampaian perkhidmatan
pengangkutan awam, Datuk Seri Hj. Saripuddin berkongsi pendapatnya, sambil
menambah bahawa pihaknya di Kementerian mengadakan mesyuarat bulanan
sistem pengangkutan awam kita, terutamanya dari aspek pengangkutan
awam bandar kerana di kawasan bandarlah yang berlaku kesesakan yang perlu
ditangani, tegas beliau. Berkongsi perancangan Kementerian untuk mencapai
mereka harapkan. yang bertujuan, antara lain, meneliti perkembangan projek yang dijalankan,
mengenal pasti isu-isu yang timbul, membangunkan cadangan yang perlu
tujuan tersebut, Datuk Seri Hj. Saripuddin menyatakan, antara lain, usaha akan
dirancakkan bagi memastikan peningkatan tahap kecekapan dan keberkesanan
melibatkan masalah berbangkit, mendapatkan status terkini projek dan memantau pengangkutan awam khususnya di sekitar pusat bandar, sekali gus kerjasama
setiap projek dari segala sisi. Pada masa yang sama, Kementerian juga bekerjasama yang mantap dengan semua pihak berkepentingan yang terlibat bagi memacu
dengan semua pihak berkepentingan, yang termasuk sektor swasta dan pertubuhan transformasi berimpak tinggi yang dapat dinikmati oleh sekalian rakyat
bukan kerajaan. Malaysia.
19 20
Meraikan Kemunculan Zaman
Kegemilangan Pengangkutan
Awam Malaysia
Menjelang tahun 2020, kawasan Greater Kuala Lumpur/Lembah Klang diunjurkan Projek ini tidak mungkin terlaksana jika ia diusulkan sebagai sebuah projek tunggal. Sebelum penubuhan SPAD, gabungan pengendali-pengendali pengangkutan
bakal mengalami ledakan populasi ekoran penghijrahan penduduk yang semakin Pulangan hasil jualan tiket semata-mata tak mungkin setimpal modal awal untuk awam tidak teratur, lantas sukar memperoleh pengintegrasian sesama mereka.
ramai ke bandar untuk mengintai peluang kehidupan yang lebih baik. Peningkatan membina MRT dan tak mungkin cukup untuk menguruskan kos pengendaliannya. Dalam hal ini, SPAD merupakan faktor kritikal yang telah berupaya membawa
populasi secara mendadak ini akan memaksa suatu proses urbanisasi yang amat Lantaran itu, kami tidak mengajukan projek ini sebagai sebuah projek MRT atau pun semua pihak [berkepentingan] untuk mencapai kata sepakat, ujar beliau.
pantas, yang turut mengundang pelbagai cabaran ke atas penduduk bandar dan LRT. Sebaliknya, kami menampilkannya sebagai sebuah projek di bawah Greater
pihak berkuasa sekiranya ledakan ini tidak didepani secepat mungkin. Kuala Lumpur, jelas beliau lagi. Oleh hal yang demikian, sejak penubuhan SPAD lagi, PEMANDU telah menjalinkan
hubungan rapat dan sentiasa berganding bahu dengan SPAD.
Berlatarkan gambaran inilah maka Unit Penyampaian dan Pengurusan Prestasi Antara rintangan paling rumit yang kami hadapi adalah untuk meyakinkan Kerajaan
(PEMANDU) menggesa semua pihak terbabit untuk berusaha merungkai untuk memperuntukkan dana kepada pembaikan pengangkutan awam sedangkan Malah, beberapa pegawai PEMANDU kini memegang jawatan penting dalam SPAD,
permasalahan tersebut dari aspek pertumbuhan ekonomi dan daya huni yang kelak terdapat kepentingan-kepentingan lain yang turut menuntut pendanaan Kerajaan. termasuk entiti-entiti pengangkutan awam yang lain. Disebabkan hubungan kerja
menghimpit Kuala Lumpur. Hal ini kerana infrastruktur yang terbabit sangat mahal, lantas ramai pihak yang yang telah terbina kukuh bertahun-tahun sebelum ini, Dato Sri Idris yakin akan
mempersoalkan mengapa kami (Kerajaan) tidak menyalurkan wang sebanyak itu kewibawaan dan kemampuan pegawai-pegawai tersebut untuk mengemudi
Susulan beberapa sesi makmal dan penstrukturan pelan induk yang kami laksanakan untuk membantu golongan susah sama ada di luar bandar atau pun di sekolah, matlamat yang disasarkan bersama.
pada 2009, kami menjalankan suatu simulasi. Jika beginilah keadaan KL sekarang, tambah beliau sambil mendedahkan bahawa projek ini telah dibahaskan selama tujuh
bagaimana agaknya KL pada tahun 2020? Itulah soalan yang kami lontarkan. Apa tahun sebelum diberikan kelulusan, susulan perancangan pelaksanaan yang sangat Rakan-rakan saya ini mempunyai latar pemahaman yang mantap [tentang
yang harus kita usahakan untuk meningkatkan Keluaran Dalam Negara Kasar (KDNK) terperinci yang dibentangkan di bawah NTP. pembangunan pengangkutan awam] dan tahu selok-belok industri ini. Hal ini
agar Malaysia beranjak ke status pendapatan tinggi? Bandar-bandar utama sering memudahkan tugasan kami. Apatah lagi, kami semua sehaluan dan seangkatan
kali berperanan sebagai benih ekonomi yang banyak menyumbang kepada KDNK Banyak perbezaan pandangan dan perselisihan dari segi permintaan dan dari segi matlamat yang kami hasratkan. Malah, saya berani mengisytiharkan
seluruh negara. Kita berdepan dengan risiko kehilangan pelbagai urus niaga dan keperluan dibangkitkan, namun kami tidak pernah berganjak daripada keputusan di sini bahawa Malaysia bakal meraikan kemunculan zaman kegemilangan
pelaburan jika warga yang bekerja di Kuala Lumpur tidak berminat untuk menetep di kami. Pendirian kami jelas, yakni, jika Greater Kuala Lumpur hendak dibangunkan, pengangkutan awam di negara.
situ, jelas Dato Sri Idris Jala, Ketua Pegawai Eksekutif PEMANDU. Pengangkutan Awam Bandar juga perlu ditingkatkan jika kita benar-benar mahu
merealisasikan wawasan 2020, tegas beliau. PERUBAHAN BESAR BAKAL TERSERLAH
Sewaktu sesi-sesi makmal diadakan pada 2009, perkongsian mod pengangkutan Kami benar-benar gembira melihat perkembangan Pengangkutan Awam
awam tercatat lebih kurang 11%. Sekiranya pecahan ini kekal pada tahun 2020 Sebuah sistem pengangkutan awam walau bagaimanapun tidak akan berjaya tanpa Bandar ketika ini. MRT sedang dibangunkan mengikut jadual dan terkawal dari
sedangkan ketika itu populasi penduduk sudah mencecah 10 juta berbanding 6 juta gabungan faktor tolakan dan tarikan. Hal ini dapat diperhatikan daripada bandar- segi kos. Kerajaan pula tidak putus-putus memberikan galakan kepada usaha
pada tahun 2009, Kuala Lumpur berisiko menghadapi kesesakan trafik yang teruk bandar pesat dunia seperti Hong Kong, Singapura dan London yang bergantung pada penambahbaikan pengangkutan awam. DATO SRI IDRIS JALA
seperti yang berlaku di Bangkok dan Jakarta. Apatah lagi dengan pemilikan kenderaan pengangkutan awam sebagai mod pengangkutan utama.
peribadi penduduk Malaysia yang tercatat antara tertinggi di dunia, ditambah pula Dato Sri Idris turut menyedari keterujaan yang kian hangat diperkatakan dalam
Ketua Pegawai Eksekutif
warga yang memiliki lebih daripada sebuah kereta, masalah kesesakan ini pasti Tiada sebuah negara pun di dunia yang mampu meraih pecahan mod pengangkutan khalayak awam tentang perkembangan pengangkutan awam darat, khususnya Unit Penyampaian dan Pengurusan Prestasi (PEMANDU)
mengundang tekanan yang hebat. awam yang tinggi sekiranya rakyat negara itu tidak tertarik menggunakannya. di kawasan Greater Kuala Lumpur. Menurut beliau, perkembangan yang disaksikan
Justeru, perkhidmatan tren dan bas, sebagai contoh, mestilah menepati jadual dan sekarang hanyalah tapak permulaan dan warga kota kelak akan menyaksikan
Lantaran itu, Bidang Keberhasilan Utama Negara (NKRA) Pengangkutan Awam Bandar selesa dinaiki. Selain itu, faktor tolakan juga perlu digerakkan secara agresif, kata perubahan-perubahan besar semakin terserlah apabila beberapa projek utama
diperkenalkan pada 2010 selari dengan pelaksanaan Bidang Ekonomi Utama Negara beliau sambil menyenaraikan, antara lain, caj memasuki bandar (congestion charge) yang lain siap secara berperingkat pada tahun-tahun akan datang. Projek-projek
(NKEA) Greater Kuala Lumpur/Lembah Klang. PEMANDU memberikan pertimbangan dan pengurangan subsidi minyak sebagai tindakan yang boleh diambil Kerajaan ini, antara lain, ialah Kereta Api Berkelajuan Tinggi Kuala Lumpur-Singapura, LRT 3,
khusus terhadap aspek kemampanan, keterangkuman dan penambahbaikan kualiti untuk mengasak warga Malaysia agar berhijrah menggunakan pengangkutan awam. MRT 2 dan projek MRT Laluan Orbital.
hidup rakyat ketika menggariskan hala tuju bagi kedua-dua pelan tersebut. Serentak Pada masa yang sama, Kerajaan juga perlu menampilkan suatu tarikan tersendiri
dengan itu, projek Transit Aliran Massa (MRT) disasarkan sebagai projek mega yang dalam pengangkutan awam agar faktor tolakan ini berkesan. Transformasi pengangkutan awam darat akan membuahkan kejayaan
akan memacu matlamat ini. sepenuhnya apabila lebih ramai warga dilihat berhijrah kepada pengangkutan
BERGANDING BAHU DEMI MENINGKATKAN STANDARD awam dan pecahan mod yang disasarkan tercapai. Sudah tentu transformasi
Hal ini dikatakan demikian kerana MRT bukan sahaja berupaya mengurangkan ini tidak terkecuali cabaran-cabaran yang perlu ditangani. Biarpun begitu, yang
bilangan kereta di jalan raya dan meredakan kesesakan trafik, bahkan turut
PENGANGKUTAN AWAM penting, perkembangan sudah pun terserlah, bahkan, saya yakin bahawa segala
Dato Sri Idris menegaskan bahawa pembangunan Greater Kuala Lumpur dan
melegakan pencemaran di bandar. Analisis awal menunjukkan bahawa pengeluaran usaha ini telah membina asas kepada sebuah legasi pemerkasaan pengangkutan
jalinan Pengangkutan Awam Bandar di Malaysia tidak mungkin dapat dijayakan
karbon daripada MRT kelak menjunam lebih 70%, justeru projek ini adalah satu- awam yang kelak melimpahkan manfaatnya untuk diwarisi generasi-generasi
tanpa kerjasama SPAD kerana SPAD memainkan peranan yang kritikal selaku badan
satunya projek hijau yang terbesar pernah diusahakan di Malaysia setakat ini. Malaysia yang akan datang, begitu ujar beliau mengakhiri perbualan.
pengawal selia dan penyelaras pengangkutan awam darat.
MEREMPUH JALAN BERLIKU Menurut beliau, SPAD merupakan sandaran penting bagi Malaysia memandangkan
Status projek MRT sebagai projek terbesar yang pernah dilaksanakan Kerajaan tugasnya yang membabitkan perancangan yang teratur, yang melibatkan
semenjak kemerdekaan telah mencetuskan pelbagai rintangan yang terpaksa pelaksanaan projek-projek rumit, selain meningkatkan standard penyampaian
diharungi, terutamanya dalam usaha meyakinkan rakyat dan Kerajaan. perkhidmatan.
21 22
MEMBANGUNKAN PERKHIDMATAN BAS
YANG SELAMAT, RELEVAN DAN DIPERCAYAI
MEMBANGUNKAN INISIATIF

PERKHIDMATAN BAS Dana Sokongan Sementara
Bas Berhenti-henti (ISBSF)
DIPERKENALKAN
85
pengendali bas
586
laluan
50.12 JUTA
Peratusan penumpang
YANG SELAMAT,
2012
RELEVAN DAN
DIPERCAYAI 100 608 93 JUTA
HAMPIR
2015
PENGENALAN
Pasaran bebas yang beroperasi tanpa kawal selia Bas merupakan antara mod pengangkutan yang paling popular pada tahun 1970-
tidak menjamin penyelesaian yang optimum untuk an dan 1980-an, yang turut menyaksikan bas mini digunakan secara meluas oleh Dana Sokongan Sementara Bas Berhenti-henti (ISBSF) myBAS
penumpang bas di pusat-pusat bandar di sekitar Lembah Klang. Walaupun mula Rancangan Induk Pengangkutan Awam Darat Negara mengenal pasti pendanaan Bas berhenti-henti diraikan sejarahnya di Malaysia, bahkan berperanan utama
sistem pengangkutan awam. Kawasan dengan dikendalikan sebagai inisiatif sektor swasta, sistem bas mini ini akhirnya menjadi sebagai elemen utama dalam pelaksanannya. Bagi sektor bas, Rancangan sejak tahun 1940-an kerana manfaat yang disalurkan kepada orang awam untuk
terlalu sendat kerana tidak mampu menampung kapasiti susulan peningkatan
kadar permintaan yang tinggi akan menerima populasi dan kesan rebakan bandar. Apatah lagi, kawasan bandar yang baru dibuka
Induk menyatakan bahawa suatu penyelesaian jangka panjang diperlukan bergerak di sekitar kota. Akan tetapi, model pengendaliannya yang mengutamakan
untuk membina daya kemampanan dan kemampuan sektor tersebut. Justeru, laluan yang hanya berlandaskan pertimbangan komersial dan mengetepikan
liputan perkhidmatan pengangkutan awam yang ketika itu masih membangun, berpopulasi rendah dan tidak memberikan pulangan pada 3 Januari 2012, Kerajaan melancarkan Dana Sokongan Sementara Bas keperluan penumpang adalah suatu model perniagaan yang sudah lapuk, sehingga
komersial, justeru pengendali bas tidak berminat untuk membuka khidmat bas di
melebihi permintaan. Dalam keadaan ini, penumpang laluan-laluan baharu secara teratur.
Berhenti-henti (ISBSF) bertujuan memperbaik kualiti perkhidmatan bas sekali mengakibatkan liputan perkhidmatan bas berhenti-henti tidak sekata.
gus menggalakkan penumpang untuk terus menggunakan bas sebagai suatu
menikmati kadar tambang yang lebih murah. Walau mod perjalanan yang efektif. Inisiatif ini berfungsi sebagai langkah sementara Sehubungan dengan usaha ke arah menjamin kemampanan industri bas, pada
Serentak dengan itu, pendapatan yang semakin meningkat serta pembaikan
bagaimanapun, kadar saing yang terlalu tinggi infrastruktur jalan raya, seiring dengan pembangunan ekonomi negara,
untuk membantu menampung kerugian yang ditanggung oleh pengendali bas
tahun 2015, SPAD melancarkan myBAS, iaitu sebuah model perniagaan yang
berhenti-henti yang terkesan dalam operasi harian mereka, khususnya yang
mengakibatkan penurunan tahap perkhidmatan dan menyumbang kepada penghijrahan orang awam kepada penggunaan membabitkan laluan sosial. Inisiatif ini merangkumi semua perkhidmatan bas di
baharu, yang juga merupakan sebahagian program Transformasi Perkhidmatan
kenderaan peribadi sekali gus khidmat bas semakin kurang digemari sebagai Bas Berhenti-henti (SBST) bertujuan mewujudkan nilai jangka panjang bagi
model perniagaan yang tidak mampan, seperti yang suatu mod pengangkutan. Pihak berkuasa tempatan pula tidak cenderung
seluruh Malaysia.
perkhidmatan bas berhenti-henti, selain memperbaik penyusunannya agar
berlaku pada sektor bas henti-henti. Kawasan dengan meneruskan campur tangan dalam hal ini sehinggalah pengangkutan awam mula Setakat Disember 2015, RM498.25 juta daripada jumlah RM689.74 juta yang lebih diyakini. Matlamat keseluruhan myBAS adalah untuk menggantikan Dana
menampakkan daya majunya semula. Sokongan Sementara Bas Berhenti-henti (ISBSF) secara berperingkat.
kadar permintaan yang rendah pula hanya menerima diperuntukkan Kerajaan sehingga akhir tahun 2016 telah diagihkan kepada
pengendali.
perkhidmatan pengangkutan awam yang terhad Pada 1987, Lembaga Pelesenan Kenderaan Perdagangan ditubuhkan untuk Dalam hal ini, SPAD berperanan sebagai badan perancang yang bertanggungjawab
menguruskan pelesenan bagi pengangkutan awam di jalan raya, termasuklah ke atas rangkaian bas berhenti-henti serta kos pengendalian myBAS, di samping
yang seterusnya mengakibatkan kos perjalanan sektor bas. Namun, tidak lama selepas itu, dasar pemantauan pengangkutan
Bilangan pengendali yang telah memanfaatkan ISBSF ini meningkat kepada
menerima pulangan tambang (fare-box revenue). Perkhidmatan ini turut dirangka
100 orang pada tahun 2015 berbanding 85 orang pada tahun 2012. Ekoran
menjadi lebih tinggi. Cabaran bagi pihak berkuasa awam di Malaysia ini mula menampakkan keretakan dari segi pelaksanaannya itu, bilangan laluan turut berkembang kepada 608 berbanding 586 dalam bagi memastikan penumpang memperoleh khidmat bas sepanjang laluan sosial
kerana 12 agensi Kerajaan yang lain turut terlibat dalam pemantauan ini lantas
ialah memastikan keseimbangan antara kecekapan menghambat keberkesananan sistem bas.
tempoh yang sama. Sejak pelancarannya, seramai 394.4 juta penumpang telah yang dulunya kurang mendapat perhatian, di samping mengurangkan pertindihan
memanfaatkan ISBSF sehingga akhir Disember 2015. laluan bas agar liputan perkhidmatan tersebut mencapai tahap optimum.
pasaran dengan pengekalan piawaian minimum, di
Dengan hal yang demikian, penubuhan SPAD pada tahun 2010 menyasarkan
samping memastikan kawasan luar bandar menerima penambahbaikan sistem bas sejajar dengan wawasan Kerajaan untuk
perkhidmatan yang cukup. menawarkan perkhidmatan bas yang boleh diharap, mudah diakses, selamat
dan selesa agar mampu berdiri sama tinggi, duduk sama rendah dengan bandar-
bandar terkemuka dunia.
- Rancangan Induk Pengangkutan Awam Darat
Dari tahun 2010-2015, SPAD telah melaksanakan beberapa inisiatif yang
Negara (NLPTMP) merupakan sebahagian agenda transformasi pengangkutan awam darat
membabitkan sektor bas:
1. Dana Sokongan Sementara Bas Berhenti-henti (ISBSF)

2. Kod Amalan Industri (ICOP) Keselamatan
3. Perkhidmatan myBAS
4. Diskaun Kadar Tambang 30% (DKAT 30%)
5. Liberalisasi kadar tambang bas sekolah
6. Perkhidmatan Bas Bandar GoKL
7. Bas Rapid Transit
8. Penyusunan Semula Rangkaian Bas Berhenti-Henti
9. Panel Informasi Hentian Bas
10. Sistem Pemantauan Prestasi Hab (PMHS)
25 26
Bas Ekspres

Perkhidmatan bas ekspres merupakan suatu aspek pengangkutan awam darat
jarak jauh yang penting di Malaysia. Pada tahun 2010, perkhidmatan bas
ekspres oleh 48 pengendali berlesen yang menguruskan sekurang-kurangnya
73 jenama bas telah mencatatkan lebih 8,000 perjalanan berlepas setiap hari.
2013 4,071 320
Selaku penguatkuasa pengangkutan awam darat, SPAD kini memantau lebih 100
ICOP-SHE DIwajibkan pengendali AUDIT
pengendali bas ekspres, dan bidang kuasanya merangkumi isu seperti penjualan
tiket haram, pemanduan yang cuai serta kewajipan pematuhan laluan dan kepada pengendali bas pematuhan
penjadualan bas seperti yang ditetapkan. ICOP bas dan kenderaan
barangan
Langkah transformasi pengangkutan awam darat turut menyaksikan pelbagai
inisiatif yang diumumkan atau telah pun dilaksanakan oleh SPAD sejak tahun
2010, yang menyasarkan penambahbaikan taraf perkhidmatan serta akses
penumpang kepada perkhidmatan bas ekspres, yang turut merangkumi usaha untuk
meningkatkan kualiti perkhidmatan di hab dan terminal pengangkutan awam. 2012 2015
Inisiatif ini termasuklah:
MENJALANI dijalankan keatas
Program Latihan LATIHAN 35 Pengendali bAs
Pengoperasian Terminal Bersepadu Bandar Tasik Selatan (ITT-BTS) pada tahun Keselamatan ICOP ICOP SPAD mengarahkan pengendali bas untuk
2011 bertujuan melegakan kesesakan di Kuala Lumpur berserta arahan kepada untuk pengendali mematuhi pemeriksaan pematuhan
Pencapaian Dalam Pelaksanaan myBAS: 500 bas ekspres (yang menuju ke Selatan) untuk mula bertapak di Terminal bas DIlancarkan keselamatan selepas kemalangan ICOP
2012: SPAD berserta Unit Perancang Ekonomi bagi negeri-negeri tersebut, agar berada jauh daripada kesesakan kawasan pusat perniagaan
terbabit menubuhkan Jawatankuasa Teknikal Pengangkutan Awam bagi Pengubahsuaian ke atas Terminal Puduraya (yang kini dikenali sebagai Pudu
membolehkan kerajaan negeri dan agensi lain meneliti isu berkaitan Sentral) pada tahun 2011, yang juga merupakan pengubahsuaian pertama
pengangkutan awam setempat sejak terminal ini mula dibuka pada tahun 1976
10 Oktober 2014: Lima bandar dikenal pasti dalam Bajet 2015 untuk Pembukaan terminal Amanjaya pada September 2012, sekali gus lokasi bas
pelaksanaan myBAS termasuk Kangar, Seremban, Ipoh, Kuching dan Kuala ekspres yang beroperasi di Terminal Medan Gopeng ditukarkan ke Terminal
Terengganu, bersandarkan peruntukan sebanyak RM100juta Amanjaya RAJAH 3: Punca kemalangan bas untuk tempoh tahun 2007-2014
23 Januari 2015: Pelantikan MARA Liner Sdn Bhd dan Cityliner Sdn Bhd, Tapak perkhidmatan bas ekspres jarak jauh dipindahkan ke ITT-BTS dari Pudu
masing-masing untuk mengendalikan perkhidmatan myBAS di Kangar dan Sentral pada tahun 2015
Seremban Pelaksanaan pelan subsidi tambang yang diterajui Kerajaan bagi pengguna bas
1 Ogos 2015: Pelancaran perkhidmatan myBAS di Kangar dengan 27 bas, antara bandar yang berulang-alik dari Kuala Lumpur menggunakan pas bulanan
meliputi 15 laluan sepanjang 337km, pada purata kekerapan setiap satu jam yang dikeluarkan oleh pengendali bas ekspres dan bas berhenti-henti. Subsidi
15 November 2015: myBAS diperkenalkan secara berperingkat di Seremban, ini menawarkan diskaun 30% kepada penumpang untuk tempoh bermula 1
dengan sejumlah 111 bas, meliputi 27 laluan merentasi 656km, pada purata September 2015-30 Mac 20168 bagi laluan Rawang - Kuala Lumpur, Klang - Memandu
kekerapan setiap 45 minit7 Kuala Lumpur dan Seremban - Kuala Lumpur Kerosakan Lebih Kerosakan DUI alkohol Jalanraya & secara
tayar Muatan brek Visibility /dadah Fatigue Persekitaran Kelajuan bahaya
RAJAH 2: Diskaun Kadar Tambang 30% (DKAT 30%) 3% 3% 4% 4% 5% 15% 20% 20% 26%
LALUAN Siasatan Kemalangan MIROS 2007 - 2014
SEREMBAN - KL KLANG - KL RAWANG - KL
** BET 5 & Kawal selia keselamatan diperketat bagi memastikan perjalanan yang selamat pematuhan standard yang telah ditetapkan dalam Kod Amalan yang membabitkan
Suasana BET 6 BET 5 dan selesa bagi penumpang bas ekspres. Ini termasuklah arahan menggunakan
SKS-KL *Laluan LALUAN keselamatan, khususnya yang membabitkan aspek persekitaran, bertujuan
Edaran & SKB Dari Bandar Tasik Dari Country
(Pengendali) Khas BIASA Puteri / Bukit Home Garis Panduan Keselamatan ICOP (Kod Amalan Industri) SPAD dan pemasangan mengurangkan kemalangan melibatkan pengangkutan awam.
(Pengendali)
Beruntung GPS (yang berfungsi sepenuhnya) pada semua bas ekspres
Program ini dimulakan dengan sesi perbincangan bersama pengendali bas dengan
Tambang Bulanan Kod Amalan Industri (ICOP) Keselamatan hasrat untuk meningkatkan kesedaran mereka tentang keselamatan, dan disusuli
RM210.00 RM220.00 RM250.00 RM130.00 RM104.00 RM154.00 RM132.00
Sebelum Diskaun Keselamatan dan perlindungan penumpang turut diketengahkan dalam Rancangan dengan arahan pada tahun 2013, untuk mematuhi ICOP-SHE yang diwajibkan ke
Induk sebagai elemen penting yang perlu dilaksanakan. Walaupun keselamatan atas semua pengendali bas dan kenderaan barangan.
Harga tambang Pas dan perlindungan menjadi keutamaan dalam semua mod pengangkutan awam,
Bulanan Diskaun yang RM147.00 RM154.00 RM175.00 RM91.00 RM73.00 RM108.00 RM92.00 Rancangan Induk mengetengahkan bas ekspres secara khusus (dari bandar ke SPAD telah memulakan kursus pengendali bas pada 2013 untuk memastikan
dibayar penumpang bandar) yang masih perlu dipertingkatkan keselamatannya demi menghindari pengendali bas mematuhi garis panduan keselamatan ICOP. Setakat Disember
kemalangan yang sepatutnya boleh dielakkan. Hal ini rentetan kemalangan bas 2015, sejumlah 4,071 pengendali telah pun menamatkan kursus tersebut. Antara
Inisiatif bermula 1hb September 2015 hingga Inisiatif ini telah dilanjutkan untuk tempoh 10 Tambang bulanan diberikan diskaun sebanyak yang berlaku berturut-turut akibat pemandu yang tertidur sewaktu memandu tahun 2014 dan 2015, seramai 320 pengendali yang bersabit kemalangan telah
29hb Februari 2016 bulan bermula 1hb Mac 2016 hingga 31hb 30% lantaran terlalu penat. Bahkan, data daripada Institut Penyelidikan Keselamatan dikenakan pemeriksaan pematuhan keselamatan oleh SPAD. Susulan itu, seluruh
Disember 2016 Jalan Raya menyatakan bahawa sehingga 26% kemalangan bas antara tahun flit kenderaan milik 127 pengendali telah digantung sehingga semua pengendali
2007 dan 2014 berlaku akibat pemanduan berbahaya oleh pemandu bas. terbabit mematuhi garis panduan keselamatan ICOP sepenuhnya. Sementara itu,
*Laluan Khas : Terminal - Pejabat / Taman Perumahan - Pejabat ** BET 5: Bandar Tasik Puteri - Country Home - Kuala Lumpur sejumlah 4,917 pengendali bas yang lain telah menjalani pemeriksaan pematuhan
BET 6: Bukit Beruntung - Kuala Lumpur Berikutan itu, SPAD telah melancarkan Program Latihan Keselamatan ICOP pada keselamatan antara Oktober 2015 dan Disember 2015, yang merupakan antara
tahun 2012 yang disasarkan terhadap pengendali bas. Program ini mewajibkan syarat pembaharuan.
7
Memulakan operasi pada Januari 2016 8
Diskaun turut ditawarkan kepada penumpang bas berhenti-henti yang menggunakan laluan yang sama yang turut dikendalikan oleh pengendali bas ekspres terlibat
27 MEMBANGUNKAN PERKHIDMATAN BAS YANG SELAMAT, RELEVAN DAN DIPERCAYAI 28

kewangan dua tahun untuk pengendali bas sekolah seperti yang diumumkan

dalam Bajet 2013. Skim ini membolehkan mereka menggantikan kenderaan yang
2013 Skim Insurans sudah uzur, sekali gus menjamin keselamatan perjalanan murid sekolah. Skim
pinjaman mudah sebanyak RM200 juta ini ditawarkan pada kadar tetap 2% dan
Murid Sekolah menyasarkan 2,885 pengendali yang memiliki bas yang sudah uzur. Kementerian
Kewangan turut memperuntukkan RM10 juta bagi menyalurkan rebat tunai
DIPERKENALKAN RM10,000 sebagai bayaran pendahuluan bagi pembelian bas baharu serta subsidi
OLEH kerajaan ke atas pembayaran balik.
BSN pula telah meluluskan 213 pinjaman bernilai RM18.5 juta daripada 233
permohonan kesemuanya, dengan mengambil kira 20 permohonan ditolak kerana
status muflis pemohon.
Sebagai salah satu usaha yang dilakukan oleh SPAD untuk menggesa pengendali
bas sekolah agar turut serta dalam skim ini, SPAD mengadakan sesi perbincangan
awam dengan 44 pertubuhan bas sekolah di seluruh negara dan menyebarkan
menjelang notis berkaitan skim tersebut kepada 3,000 pengendali bas. SPAD turut
menawarkan lanjutan polisi secara 1+1 bagi membolehkan pengendali bas
akhir
2015 meliputi terus menggunakan bas yang berusia lebih daripada 25 tahun, dengan syarat bas
tersebut diluluskan oleh Puspakom dari aspek keselamatannya. Selain itu, pada
1.5 JUTA
murid sekolah dalam
Julai 2014, skim tersebut diperluas kepada pengendali yang memiliki bas berusia
kurang daripada 25 tahun.
lingkungan umur 7 LIBERALISASI TAMBANG BAS SEKOLAH

SPAD juga bertindak meliberalisasikan tambang bas sekolah pada suku pertama
hingga 19 tahun tahun 2015 susulan pengumumannya untuk berbuat demikian pada tahun 2014.
Sebelum liberalisasi tersebut dibuat, yang membenarkan tambang bas sekolah
ditentukan menurut permintaan dan bekalan pasaran, tambang pergi balik
2013 - 2014 maksimum untuk perjalanan bas sekolah di kawasan bandar ialah RM27.43 untuk
kilometer pertama, dan RM2.02 untuk setiap kilometer seterusnya. Sementara
itu, tambang di kawasan luar bandar pula ditetapkan pada RM20.61 untuk
kilometer pertama dan RM2.02 untuk setiap kilometer seterusnya. Liberalisasi ini
dengan kerjasama Bank Simpanan juga membenarkan pengendali bas untuk menetapkan tambang mereka sendiri
Nasional (BSN), SPAD melancarkan menurut kesesuaian saiz bas, kapasiti enjin dan lokasi perjalanan.
skim penggantian bas sekolah
Sridaran A/L Kumaran,

LAMA BARu 49, pemandu bas dan pengguna bas henti-henti
Bas Sekolah menggalakkan ibu bapa dan penjaga untuk menggunakan bas sekolah yang
Syarat kelayakan yang terendah menyaksikan pelbagai latar belakang berdaftar dan berlesen dengan SPAD sebagai mod pengangkutan pergi dan balik
Saya sendiri menggunakan perkhidmatan bas untuk perjalanan dari
pengendali bas, yang turut merangkumi suri rumah selain syarikat besar. Dalam sekolah, SPAD memperkenalkan SIMS pada tahun 2013 untuk melindungi murid
Melaka ke Seremban kerana perkhidmatan bas adalah berpatutan
pada itu, penggunaan bas sekolah haram dan kenderaan lama pula merupakan sekolah yang menggunakan bas sekolah berlesen. Skim yang ditawarkan di seluruh
dan pantas. Bas-bas kini lebih selesa dan menawarkan harga yang
antara kebimbangan paling ketara membabitkan sektor ini. Malaysia ini menyediakan suatu jaringan keselamatan untuk murid sekolah dan DITERIMA: DILULUSKAN: berpatutan. Saya menggalakkan pengguna lain untuk menaiki bas kerana
keluarga mereka sekiranya berlaku kemalangan. Skim ini turut meliputi lawatan
233 213
perkhidmatan bas adalah berpatutan dan dapat mengelakkan pengguna
Justeru, sejak tahun 2010, SPAD telah mengumumkan dan melancarkan pelbagai sekolah dan perjalanan kokurikulum murid sekolah.
daripada terperangkap dalam kesesakan trafik.
inisiatif yang disasarkan terhadap peningkatan taraf perkhidmatan bas sekolah
serta akses murid sekolah sebagai penumpang. Kesemua inisiatif ini merupakan Di bawah skim ini, murid sekolah dan keluarga mereka memperoleh perlindungan
sebahagian agenda transformasi perkhidmatan bas sekolah. untuk: permohonan permohonan
Inisiatif ini termasuk: Kematian akibat kemalangan
Kecacatan kekal
2013: Skim Insurans Murid Sekolah Pembiayaan Perubatan JUMLAH PINJAMAN DILULUSKAN: Krishna,
2013 - 2014: Skim Penggantian Bas Sekolah dengan kerjasama Bank Elaun wad hospital
Simpanan Nasional (BSN) Khairat Kematian 20, pembantu jualan
2015: Liberalisasi tambang bas sekolah, yang membolehkan tambang bas
ditentukan mengikut tuntutan pasaran Menjelang akhir tahun 2015, skim ini memberikan perlindungan kepada kira-kira Saya sentiasa mempunyai pengalaman yang baik ketika menaiki bas
RM18.1 JUTA
1.5 juta murid sekolah dalam lingkungan umur 7 hingga 19 tahun. dan mendapati bas sesuai dan selesa sebagai satu mod perjalanan. Saya
SKIM INSURANS MURID SEKOLAH (SIMS) telah menyaksikan banyak peningkatan dalam perkhidmatan bas seperti
Pada tahun 2015, terdapat lebih 10,000 pengendali berlesen yang menguruskan SKIM PENGGANTIAN BAS SEKOLAH kekerapan bas dan saya suka menggunakannya kerana perkhidmatan bas
lebih 15,000 bas sekolah untuk manfaat 1.5 juta murid sekolah setiap hari. Namun, SPAD dan BSN telah melancarkan skim penggantian bas sekolah secara bersama membantu saya mengurangkan perbelanjaan. Saya juga ingin melihat
berlatarkan matlamat untuk meningkatkan kualiti industri bas sekolah dan bagi bermula Januari 2013 sehingga Disember 2014 bagi melaksanakan skim semua bas menyediakan perkhidmatan Wi-Fi.

RAJAH 5: Kadar Penumpang GoKL - Kekerapan Penggunaan Bas Rapid Transit (BRT)

Sistem BRT diusulkan buat pertama kalinya di bawah Bidang Keberhasilan
Utama Negara (Pengangkutan Awam Bandar) di bawah Program Transformasi
Kerajaan pada tahun 2009. Sistem yang berasaskan model BRT yang sudah
terlaksana dengan jayanya di Curitiba, Brazil dan Bogota, Colombia, merupakan
42% HARIAN antara jaringan bas yang paling komprehensif di dunia, dan mula diperkenalkan
di Malaysia apabila BRT Sunway dilancarkan pada Jun 2015. BRT Sunway adalah
sebahagian daripada 12 koridor BRT yang telah dikenal pasti di bawah pelan BRT.
BRT Sunway yang berjarak 5.4km meliputi 7 stesen merentasi Sunway dan Subang
Jaya, malah laluannya disepadukan dengan stesen KTM di Setia Jaya dan dengan
35% BULANAN lanjutan laluan LRT di USJ 7. Sistem ini telah berjaya menambah baik kesalinghubungan
antara Sunway, Mentari dan USJ 7, justeru berupaya menampung keperluan kira-kira
500,000 penduduk. BRT ini menawarkan penggunaan lorong-lorong khas, bas yang
mesra alam di samping infrastruktur yang mesra penumpang. Ciri-ciri unik tersebut
menandakan fasa seterusnya dalam agenda transformasi pengangkutan awam darat
di Malaysia dan telah mempelopori suatu era baharu dalam perkhidmatan bas.
18% MINGGUAN 5% SEKALI-SEKALA BRT menawarkan kekerapan bas setiap empat minit ketika waktu puncak dan setiap
lapan minit di luar waktu puncak pada hari-hari biasa. Ketika cuti awam dan hari-
RAJAH 6: Tujuan Perjalanan Penumpang GoKL hari minggu pula, BRT beroperasi pada kekerapan setiap enam minit. Tambang bas
ditetapkan daripada RM1.60 dan tambang maksimum RM5.40 untuk setiap perjalanan.
5% 6% 13% BRT Sunway

JUNE 2015
GoKL BERULANG ALIK, BELAJAR LAIN-LAIN BERULANG ALIK
Pada tahun 2012, SPAD melancarkan perkhidmatan bas percuma di sekitar DILANCARKAN
bandar yang boleh diharap, mudah diakses, selamat dan selesa untuk perjalanan
batuan pertama dan terakhir, meliputi sekitar Pusat Bandar Kuala Lumpur, tanpa MELIPUTI
2012
sebarang bayaran tambang. Perkhidmatan yang mula ditawarkan pada tahun
2012 ini dibuka untuk dua laluan berikut:
20% 23% 33% 7 STESEN LALUAN
5.4km
Laluan Ungu : Pasar Seni Bukit Bintang
Laluan Hijau : KLCC Bukit Bintang perkhidmatan bas percuma GoKL BERCUTI MEMBELI BELAH BERULANG ALIK, KERJA
di sekitar bandar
Pada bulan Mei 2014, perkhidmatan GoKL diperluas ke dua laluan tambahan:
Laluan Merah : KL Sentral Terminal Jalan Tun Razak

diperkenalkan oleh spad RAJAH 7: Kadar Penumpang Harian GoKL (2015) 15 BAS
ELEKTRIK
Bilangan Laluan Laluan Laluan Laluan
Laluan Biru : Bukit Bintang Terminal Jalan Tun Razak penumpang: Hijau Ungu Merah Biru
laluan
klcc bukit bintang Disepadukan dengan:
Sejak diperkenalkan, kadar penumpang harian secara purata untuk bas GoKL telah hijau
PAGI - WAKTU PUNCAK STESEN KTM Setia Jaya
mencecah 38,061 penumpang pada 2015, berbanding 8,450 penumpang pada
2012, bersamaan pertumbuhan setinggi 350%. Pada 2020, kadar penumpang
laluan
pasar seni bukit bintang 3,101 6,967 1,044 1,141 laluan sambungan LRT di USJ7
ungu
harian secara purata dijangka meningkat ke 58,562. Jumlah Purata kadar penumpang per jam
12,253 4,084
laluan
Menurut kajian dalaman yang dijalankan oleh SPAD, perkhidmatan GoKL merah kl sentral terminal jln. tun razak
dimanfaatkan oleh penumpang tempatan dan juga pelancong, dengan jumlah RAJAH 8: Laluan bagi BRT Sunway
laluan
penumpang Malaysia dan pelancong luar negara masing-masing pada 63% dan biru bukit bintang terminal jln. tun razak LUAR WAKTU PUNCAK
7%. Selain itu, perkhidmatan tersebut digunakan secara konsisten oleh 60% LAGOON
3,181 5,032 1,915 1,663
penumpang yang menaikinya setiap hari dan setiap minggu, dengan 33% untuk
berulang-alik ke tempat kerja dan 23% untuk membeli-belah. Penumpang lain Jumlah Purata kadar penumpang per jam Sunway
termasuklah pelajar kolej dan warga yang bergerak di sekitar ibu kota, manakala
20% pula terdiri daripada penumpang yang sedang bercuti dan menaiki GoKL
38,061 11,791 1,179 SETIA JAYA MENTARI SUNMED
350% 2015 (Laluan ke KTM
TINGGI
untuk bersiar-siar.
SE PETANG - WAKTU PUNCAK Setia Jaya) SUN
buhan
Data SPAD turut menunjukkan bahawa 94% penumpang GoKL berpuas hati
dengan perkhidmatannya, dan hanya 6% yang berasa sebaliknya.
8,450 pertum 6,635 5,775 936 671 U-MONASH
2012 Jumlah Purata kadar penumpang per jam
RAJAH 4: Kadar purata penumpang harian 2012-2015 14,017 3,504 SOUTH QUAY
JUMLAH
2012 2013 2014 2015 12,917 17,774 3,895 3,475
kadar penumpang harian Sejak diperkenalkan
8,450 21,675 25,927 38,061 Jumlah Purata kadar penumpang per jam USJ 7
38,061 2,239 (Laluan ke Stesen LRT USJ7)
2015
Memperbaik
10 Panel Informasi
di Hentian Bas
DIPASANG di kawasan kawasan tumpuan
kekerapan hanya kepada penumpang di sekitar Greater KL/Lembah Klang
108 5 30
sebagai suatu projek rintis di bawah BNR
HINGGA
SPAD memperkenalkan LALUAN MINIT Panel Informasi Hentian Bas samping isu-isu lain yang memerlukan pembaikan. Berdasarkan data terkumpul,
Penyusunan Semula Ketiadaan maklumat laluan yang secukupnya amat merumitkan penumpang
bas, sekali gus meruncingkan isu kekerapan dan kebolehpercayaan terhadap
kelak suatu indeks kematangan akan dibangunkan oleh SPAD bagi membantu
menjalankan penilaian terhadap kemajuan transformasi pengangkutan awam
Rangkaian Bas Berhenti-Henti perkhidmatan bas. SPAD mengambil tindakan penting untuk menangani masalah darat berdasarkan matlamatnya yang asal.
pada disember 2015 ini menerusi pemasangan panel informasi di hentian-hentian bas di kawasan
sekitar Greater KL/Lembah Klang, yang turut tercatat antara projek rintis yang SPAD berjaya mengoperasikan PMHS pada tahun 2015 berasaskan sebuah
diusahakan di bawah BNR. pangkalan data berpusat melingkungi semua perkhidmatan pengangkutan awam,
KORIDOR Jalan IpoH yang dipantau sendiri oleh SPAD. Sistem ini dimulakan dengan pemantauan
Panel informasi ini membantu pengguna pengangkutan awam membuat bas berhenti-henti dan mula beroperasi sepenuhnya pada tahun yang sama.
penyusunan KORIDOR Jalan Pahang perancangan bagi perjalanan mereka dengan lebih efektif kerana nombor laluan Sistem PMHS membolehkan pemantauan dan laporan prestasi dibuat ke atas
semula serta dan senarai hentian bas terpapar pada semua bas. semua perkhidmatan pengangkutan awam, di samping menyediakan maklumat
KORIDOR Ampang perjalanan secara real-time kepada pengguna pengangkutan awam.
Koridor yang KORIDOR Cheras
76
sedia kepada Kesalinghubungan untuk Bas Pengantara Pada tahun 2015, PMHS memantau sejumlah 562 bas berhenti-henti di GKL/
KORIDOR Sungai Besi
8 KORIDOR Klang Lama
batuan pertama dan
terakhir disediakan di
LALUAN Bas pengantara berperanan penting untuk menyediakan kesalinghubungan
batuan pertama dan terakhir. Disebabkan matlamatnya, iaitu memberikan
Lembah Klang yang dimiliki oleh pengendali-pengendali bas berikut:
Cityliner GoKL
koridor KORIDOR Lebuhraya Persekutuan
perkhidmatan yang pantas dan boleh diharap, laluan bas pengantara lazimnya
tidak melebihi 10km. Secara amnya, perkhidmatan ini disediakan di semua stesen Cityliner KKBB
yang lebih KORIDOR Damansara rel seperti LRT, ERL dan KTM. Penambahbaikan perkhidmatan rel, khususnya LRT
telah menyumbang kepada jumlah pengguna bas pengantara secara signifikan.

Syarikat Bas Len Seng
Metrobus Nationwide
kecil Setakat ini, 51,000 penumpang menggunakan perkhidmatan ini secara harian,

Selangor Omnibus
Seranas
merentasi 55 laluan.
Sri Indah Jaya
Wawasan Sutera Travel & Tours
2014
Penyusunan Semula Rangkaian Bas Berhenti-Henti (BNR)

Penyusunan Semula Rangkaian Bas Berhenti-Henti yang diperkenalkan di
perkhidmatan batuan pertama dan terakhir bagi perjalanan jarak dekat.
Sementara itu, BNR terus dimantapkan menerusi pewujudan 12 laluan lebuh raya
562
BAS BERHENTI-
DImiliki
OLEH lapan
pengendali
Lembah Klang pada Disember 2015 adalah sebahagian usaha untuk memperbaik transit bas ekspres (BET) untuk menyediakan penumpang dengan perjalanan yang mula dipantau
pantas untuk ke pusat bandar ketika waktu puncak. henti
kesalinghubungan bas dari batuan pertama dan terakhir dengan memperluas
liputan laluan bas di samping meningkatkan kekerapan dan kebolehpercayaan
terhadap perkhidmatan bas. Matlamat yang disasarkan di bawah BNR Susulan pelaksanaan BNR pada Disember 2015, kadar purata penumpang harian
termasuklah memperluas liputan bas di Greater KL/Lembah Klang sebanyak 17% meningkat daripada 256,000 pada November 2015 kepada 320,000 pada bulan Sistem Pemantauan Prestasi Hab (PMHS)
dan menambah bilangan laluan bas kepada 241 berbanding 182 sebelumnya. seterusnya. PMHS dikenal pasti di bawah Rancangan Induk Pengangkutan Awam Darat Negara
Walaupun masih pada tahap awal pelaksanaannya, BNR setakat ini sudah berjaya sebagai salah satu usaha untuk memantau dan menyemak perkembangan
menyusun semula koridor bas sedia ada kepada 8 koridor yang lebih kecil yang transformasi pengangkutan awam darat di Malaysia. PMHS disasarkan untuk
memperoleh data penting bagi membolehkan pemantauan dibuat ke atas sistem
terdiri daripada: RAJAH 9: Kadar Purata Penumpang Harian yang dicatatkan
pengangkutan awam darat di seluruh negara dan untuk mengesan cabaran di
oleh semua pengendali berbanding November 2015 (Sebelum
Koridor Jalan Ipoh
Koridor Jalan Pahang Pelaksanaan BNR)

Koridor Ampang
Koridor Cheras
Koridor Sungai Besi
320,149 Saya telah menggunakan perkhidmatan bas dan rel di KL sejak saya berusia 16 tahun. Kebiasaannya saya membuat perjalanan dari
Ampang ke Kelana Jaya pada hari bekerja, kerana saya tidak mempunyai lesen memandu. Saya suka menggunakan bas kerana ia
Kalysha
Marie
256,029
membolehkan saya untuk pergi hampir ke mana sahaja tempat yang ingin saya tuju.
Koridor Klang Lama
Koridor Lebuhraya Persekutuan Fikiran saya tenang apabila memikirkan bahawa saya tidak memberikan sumbangan tambahan kepada kesesakan trafik di KL dan pada Haramugam,
Koridor Damansara masa yang sama, saya mengurangkan pembebasan karbon dioksida. Selain itu, menaiki bas jauh lebih murah daripada memandu, dengan
itu saya dapat menjimatkan wang sambil menyelamatkan bumi daripada pencemaran. Sekiranya perjalanan dirancang dengan baik, saya 20, PELAJAR
Laluan-laluan bas yang khas dibahagikan kepada pengendali bas yang berbeza
masing-masing agar mereka dapat memperbaik flit dan kekerapan bas, justeru
PENINGKATAN juga dapat menjimatkan masa. Walau bagaimanapun, saya mendapati pengendali bas tidak menerangkan dengan jelas laluan bas baharu
yang diperkenalkan pada tahun lepas. Saya juga ingin melihat papan informasi yang lebih baik di hentian bas.
hasilnya nanti, kualiti perkhidmatan bas turut dipertingkat. 25%
Dari sudut yang positif, saya mendapati beberapa pemandu bas adalah berhemah dan bertimbang rasa. Walau bagaimanapun, mereka
Setakat akhir tahun 2015, BNR telah mengurangkan persiapan masa kepada 5 perlu lebih tegas dalam memastikan penumpang beratur dahulu sebelum menaiki bas. Adakalanya, pengguna perlu diberi peringatan
hingga 30 minit ketika waktu puncak di 108 jalan-jalan utama di kawasan tumpuan supaya mengamalkan adab yang betul.
yang berkepadatan tinggi. 76 laluan tempatan yang selebihnya menyediakan NOV 2015 DIS 2015
HALA TUJU MASA DEPAN

ISBSF
Kerajaan dijangka menyalurkan pendanaan tambahan berjumlah RM142.74
juta kepada ISBSF pada tahun 2016 yang mengunjurkan manfaat kepada 65
pengendali bas berhenti-henti. Langkah seterusnya bakal menyaksikan bilangan
pengendali dan laluan bas semakin menurun sejajar dengan pelaksanaan myBAS
di Perlis, Seremban dan Ipoh (di bawah inisiatif ISBSF). Walaupun ISBSF akan
dikekalkan untuk manfaat kawasan yang tidak tercakup dalam program myBAS,
program tersebut akan diluputkan sebaik saja program myBAS ini terlaksana di
seluruh negara.
myBAS
myBAS sudah pun dimulakan di Kangar dan Seremban pada 2015, dan di Ipoh pada 1
Jun 2016. Sementara itu, perancangan untuk memulakan perkhidmatan yang sama
bakal dilaksanakan di Johor Bahru dan Kuala Terengganu. Di Kangar, perkhidmatan
ini berjaya meningkatkan bilangan penumpang bas sebanyak 33% setakat Julai
2016, berbanding jumlah awal yang dicatatkan pada Ogos 2015. Di Seremban
pula, pelaksanaan sepenuhnya sedang dijalankan dan dipantau rapi. Fasa 1 myBAS
Ipoh dilancarkan pada 1 Jun 2016 dengan meliputi 6 laluan, dan pelaksanaan
sepenuhnya bermula pada 1 September 2016.
BRT
Dalam pada itu, SPAD telah mengenal pasti perancangannya yang baharu untuk
inisiatif yang sedia ada, termasuklah penambahan 11 laluan di bawah program
BRT yang memberikan hak penggunaan laluan secara eksklusif kepada bas, dan
terasing daripada lalu lintas yang lain. Laluan tersebut termasuk:
1. KL Klang
2. KL - Ampang
3. KL - Taman Melawati
4. KL - Puchong
5. Ampang - Kepong Selari dengan perancangan ini, SPAD berhasrat mengusulkan saranan tersebut
6. Alam Damai Kerinchi menjelang awal tahun 2017, iaitu usul untuk membina BRT di sepanjang
7. Kinrara Damansara Lebuhraya Persekutuan bagi laluan Klang-Kuala Lumpur. SPAD juga sedang
8. Putrajaya Kajang mempertimbangkan kemungkinan untuk memperketat peraturan yang melarang
9. Putrajaya Putra Heights kenderaan lain daripada menggunakan laluan bas yang khas ini agar kecekapan
10. Shah Alam - Putra Heights perkhidmatan bas dapat dipertingkat.
11. Kota Damansara Shah Alam
BNR
Untuk BNR pula, setakat Jun 2016, kadar penumpang bas di semua koridor BNR
telah distabilkan pada 327,000. Langkah seterusnya penambahbaikan berterusan
Mohd AMIR Akmal, dalam program, pengenalpastian lebih banyak kawasan yang masih berdepan
masalah ketidakcukupan perkhidmatan bas serta pemasangan alat pengesan GPS
CABARAN isu membabitkan beberapa koridor yang memerlukan sumber menjangkaui Penolong Arkitek (Unit dalam Bas, Onboard Unit) pada setiap bas yang terbabit. Sistem Pemantauan
perencanaan awal. Sebagai contoh, terdapat pengendali yang tidak mempunyai Prestasi Hab (PMHS) yang dipantau oleh Pusat Kawalan SPAD akan mengawasi Unit
Walaupun SPAD dan pihak berkepentingan telah mengusahakan pelbagai kapasiti yang mencukupi untuk mengendalikan kadar penumpang yang lebih GPS tersebut, yang akan dipasang secara berperingkat.
tinggi. Sebelum Penyusunan Semula Rangkaian Bas Henti-henti (BNR),
inisiatif dan pembaharuan yang signifikan terhadap sistem bas dari tahun 2012 semua bas tidak tidak berjalan mengikut jadual dan perkhidmatan
hinggalah 2015, masih terdapat beberapa cabaran yang mengekang keberhasilan yang diberikan tidak begitu selesa. Dengan adanya BNR, BSIP
Sementara itu, SPAD telah mengambil inisiatif untuk memperoleh maklum balas
transformasi ke atas sistem ini. Sebagai contoh, walaupun myBAS boleh dikatakan perkhidmatan dan keselesaan bas telah ditingkatkan, walaupun saya Serentak dengan itu, 3,000 Panel Informasi Hentian Bas dijadualkan
daripada pengguna dan pengendali agar dapat memperbaik perkhidmatan bas,
berjaya meningkatkan kadar penumpang, sistem ini mungkin perlu diperhalusi mencadangkan kadar yang lebih berpatutan untuk menggalakkan pemasangannya pada tahun 2016 di hentian-hentian bas terpilih dan di hab-
di samping memantau prestasi semua pengendali bas bagi memastikan mereka
berdasarkan keperluan setiap bandar yang berbeza. Sementara itu, BRT Sunway lebih ramai penumpang menggunakan bas. hab utama di sekitar Greater KL. Sebanyak 3,500 lagi akan dipasang secara
melunaskan perkhidmatan menurut tahap yang ditetapkan. Pengendali yang tidak
pula belum mencatatkan kadar penumpang yang dijangkakan disebabkan cekap telah dibatalkan permit mereka dan telah digantikan dengan pengendali berperingkat menjelang tahun 2017 di bawah proses khas yang akan dilaksanakan
tambang yang secara relatifnya tinggi, namun kadar tambang tersebut diperlukan yang lebih cekap. dengan kerjasama pihak berkuasa tempatan. Dijangkakan bahawa semua hentian
oleh pengendali untuk menampung kos pengendaliannya. Biarpun begitu, bas yang menggunakan perkhidmatan bas BNR secara aktif bakal dipasang
tambang myBAS dijangka akan dikurangkan sebaik sahaja perkhidmatan yang Dari segi bas pengantara pula, SPAD masih perlu berdepan dengan sikap segelintir dengan panel informasi ini menjelang pertengahan tahun 2017.
masih baharu ini mula menarik lebih ramai penumpang, sekali gus membuka penumpang yang masih menggemari kenderaan peribadi mereka berbanding
peluang kepada pengendali untuk menampung kos tambang yang tinggi. perkhidmatan bas untuk perjalanan batuan pertama dan terakhir. Dalam hal ini, isu BAS PENGANTARA
berkaitan kebolehpercayaan dan kekerapan bas pengantara turut menghambat Usaha bagi memperluas perkhidmatan bas pengantara pula bakal menyaksikan
Inisiatif yang digiatkan oleh SPAD untuk menggabungkan operasi BNR di Lembah kecenderungan pengguna untuk menggunakan perkhidmatan tersebut, justeru SPAD menyediakan bas pengantara untuk perkhidmatan MRT yang meliputi 26
Klang turut menampilkan cabarannya sendiri, justeru SPAD terpaksa berusaha pengendali perlulah lebih gigih mematuhi jadual bas untuk menarik penumpang. laluan merentasi 12 stesen pada fasa pertama setelah pelancaran MRT pada
untuk mendidik orang awam dan juga pengendali bas tentang peri pentingnya Akan tetapi, usaha ini juga terkekang akibat kesesakan trafik yang turut Disember 2016. Sebanyak 22 laluan tambahan pula bakal diperkenalkan apabila
sistem baharu ini. Cabaran turut tercetus di pihak beberapa pengendali yang menyukarkan pemandu bas untuk sampai ke destinasi masing-masing tepat pada kesemua 31 stesen MRT memulakan operasinya pada Jun 2017 kelak. Sementara
tidak berupaya menepati tahap perkhidmatan yang ditetapkan oleh SPAD, selain waktunya. itu, Program Penyambungan Laluan LRT juga membuka 12 laluan bas pengantara
berserta 47 bas baharu.

Memperkukuh Pengangkutan Awam
Darat di Iskandar Malaysia
Transformasi pengangkutan awam darat di wilayah Iskandar, Johor yang tempatan juga melancarkan Bas Muafakat Johor dan menggiatkan kerja-kerja Woodlands di Singapura, Kereta Api Berkelajuan Tinggi (HSR) di antara Kuala
dilaksanakan oleh Pihak Berkuasa Pembangunan Wilayah Iskandar (IRDA) pemulihan dan peluasan beberapa terminal pengangkutan awam darat utama. Lumpur dan Singapura, perkhidmatan bas berhenti-henti selain teksi yang
kian kukuh bertapak sejak tahun-tahun belakangan ini, dengan menyasarkan Malah, sebagai langkah pembaikan dari aspek tempoh perjalanan di koridor-koridor merentasi sempadan. Malah, Shuttle Tebrau KTMB, sebuah perkhidmatan tren
kebanyakan usahanya terhadap penambahbaikan perkhidmatan dan laluan bas. utama, IRDA turut melancarkan Bas Express Transit (BeXTRA). shuttle khas dari JB Sentral ke Woodlands CIQ turut dilancarkan.
Pelaksanaan projek Bas Iskandar Malaysia pada 2009 menyaksikan pembaikan Lanjutan daripada itu, projek ini turut merangkumi model latihan bagi pemandu Berbalik kepada perancangan tambahan yang menyasarkan pengukuhan
ketara termasuk peluasan rangkaian laluan, kadar kekerapan, ketepatan masa dan dan pengendali bas, termasuk Kod Amalan SHE dan kursus khidmat pelanggan pengangkutan awam di Iskandar Malaysia, Datuk Ismail berkata, Pada 2010,
kebolehpercayaan perkhidmatan bas. Projek ini diusahakan secara bersama dengan cemerlang. Sebuah rangkaian program juga dianjurkan bersama masyarakat IRDA menyiapkan sebuah Rancangan Induk (Blueprint) Pengangkutan Iskandar
SPAD, majlis tempatan, agensi-agensi Kerajaan negeri dan persekutuan menerusi setempat, pemaju dan murid-murid sekolah, dan di beberapa universiti bertujuan Malaysia, yakni sebuah dokumen berciri integratif dan komprehensif, yang
sebuah platform dikenali sebagai Pasukan Pengangkutan Awam Iskandar Malaysia mempromosi dan memanjangkan maklumat berkaitan Bas Iskandar Malaysia, mengetengahkan garis panduan melibatkan pengangkutan awam, pengangkutan
di bawah bidang kuasa Jawatankuasa Pemandu Pengangkutan Iskandar Malaysia. BeXTRA dan pengangkutan awam secara amnya. peribadi, kenderaan barangan dan pengangkutan hijau. Dokumen ini turut
menyasarkan aspek sistem jaringan dan hierarki jalan raya, pengangkutan tanpa
Projek Bas Iskandar Malaysia menyediakan perkhidmatan bas ke laluan-laluan Menurut Datuk Ismail, kadar penumpang telah melonjak dengan begitu ketara. motor dan pembangunan berorientasikan transit. IRDA juga telah menyiapkan
sosial ekoran perkhidmatan bas yang sedia ada tidak beroperasi di laluan-laluan Perkongsian mod pengangkutan awam kini telah meningkat kepada 18% Rancangan Induk Laluan Pejalan Kaki dan Basikal pada 2015, yang menyasarkan
tersebut. Perkhidmatan ini meliputi kawasan-kawasan bandar yang padat dan pada tahun 2015 berbanding 10% pada tahun 2009. Murid sekolah di kawasan- pelaksanaan dan pembaikan kemudahan pejalan kaki dan penunggang basikal di
matang, bandar-bandar baharu dan juga kawasan-kawasan luar bandar. Justeru, kawasan pedalaman kini mempunyai akses pengangkutan awam ke sekolah. Iskandar Malaysia. Dokumen ini berperanan penting untuk menambah baik akses
projek ini telah menyalurkan banyak manfaat kepada masyarakat setempat, Orang awam juga semakin peka akan perkhidmatan bas susulan penjadualan dan batuan terakhir dan kesalinghubungan secara amnya.
khususnya murid-murid sekolah dan warga berpendapatan rendah, jelas Datuk penyebaran maklumat yang lebih teratur, ujar beliau.
Ismail Ibrahim, Ketua Eksekutif IRDA. Baru-baru ini, IRDA telah mengumumkan perancangan sistem Bas Rapid Transit
Dalam pada itu, beberapa inisiatif sedang diusahakan ketika ini menerusi (BRT) yang bakal siap menjelang 2020. IRDA sedang bekerjasama dengan SPAD
Selain itu, IRDA telah melaksanakan pemasangan 219 panel maklumat Jawatankuasa Bersama Peringkat Menteri berdasarkan matlamat pembaikan bagi memastikan sistem ini berjaya dilancarkan menerusi kelulusan Skim BRT,
penjadualan bas dan pembinaan 65 hentian bas baharu, selain 49 hentian bas secara berterusan terhadap pengangkutan awam merentasi sempadan. Antara input teknikal dan operasi dalam perincian reka bentuk serta penjuruteraan
yang telah dibaik pulih oleh Pengangkutan Awam Johor (PAJ). PAJ dan majlis inisiatif tersebut termasuklah Sistem Transit Laju (RTS) dari Johor Bahru ke sistem agar semuanya siap mengikut jadual. Antara lain, aspek-aspek ini
melibatkan khidmat nasihat berkenaan dasar, peraturan dan pengawalseliaan,
struktur tambang, tadbir urus projek, penilaian terhadap penyedia perkhidmatan,
pengendali dan lain-lain, di samping khidmat pengantaraan dengan pihak berkuasa Datuk Ismail Ibrahim
dan kementerian berkaitan.
ketua eksekutif
Menurut Datuk Ismail lagi, masih terdapat cabaran yang perlu diatasi, khususnya Pihak Berkuasa Pembangunan Wilayah Iskandar (IRDA)
PERKONGSIAN mod pengangkutan awam kini telah meningkat melibatkan pendanaan projek-projek infrastruktur pengangkutan awam yang
penting. Biarpun begitu, IRDA tetap akan melaksanakan inisiatif-inisiatif terpenting
dalam lima tahun akan datang, antara lain, projek BRT, Sistem Pengurusan Mobiliti
kepada 18% pada tahun 2015 berbanding 10% pada tahun dan Pusat Komuniti, inisiatif pengangkutan hijau dan transformasi industri teksi.
Pada masa yang sama, IRDA akan terus menyalurkan sokongan di samping
memantau projek-projek lain di Iskandar Malaysia terutamanya RTS, HSR dan
2009. Murid sekolah di kawasan-kawasan pedalaman kini Landasan Berkembar Gemas - Johor Baru. Kesemua projek ini melambangkan
pencapaian yang begitu signifikan yang menampilkan pembangunan di Iskandar
Malaysia, berikutan manfaat ekonomi yang dibawakan kepada wilayah ini, sekali
mempunyai akses pengangkutan awam ke sekolah. Orang gus membuka peluang yang lebih banyak untuk penduduk di Iskandar Malaysia.
awam juga semakin peka akan perkhidmatan bas susulan Menyentuh tentang sumbangan SPAD terhadap usaha IRDA, Datuk Ismail
menegaskan, SPAD telah banyak memberikan sokongan kepada usaha kami
untuk mentransformasikan industri pengangkutan awam, terutamanya sokongan
penjadualan dan penyebaran maklumat yang lebih teratur. yang membantu melancarkan pelesenan demi memastikan projek ini terlaksana
mengikut jadual. SPAD menjadi penasihat dalam banyak inisiatif IRDA, mencakupi
isu undang-undang, pelaksanaan, malah termasuk aspek pengendalian.
37 38
Meningkatkan Landskap
Pengangkutan Awam Darat NCER
untuk Merangsang Aktiviti Ekonomi
Mandat untuk membangunkan Wilayah Ekonomi Koridor Utara (NCER) adalah Oktober 2013 sekali gus menghubungkan pengguna dengan bandar-bandar
untuk menjadi destinasi pilihan bagi pelaburan, pekerjaan dan kehidupan yang utama di Semenanjung Malaysia dari Ipoh.
merangkumi pembinaan sistem dan kemudahan pengangkutan awam darat
Dalam tempoh beberapa bertaraf dunia yang secara keseluruhannya menyediakan kesalinghubungan yang
lebih baik. Untuk mencapai tujuan ini, Pihak Berkuasa Pelaksanaan Koridor Utara
NCIA telah merintis sebuah projek yang menyediakan penyelesaian pengangkutan
awam darat bersepadu kepada masyarakat di kawasan Greater Kamunting, yang
(NCIA), iaitu badan berkanun yang diwujudkan untuk memacu dan melaksanakan dilancarkan pada 3 Mac 2016. Inisiatif itu memanfaatkan kekuatan pelbagai agensi
tahun yang akan datang, hala tuju, dasar dan strategi NCER di negeri Kedah, Perak, Perlis dan Pulau Pinang,
telah mencapai kemajuan yang ketara dalam tempoh lima tahun yang lalu.
dan organisasi menggunakan Strategi Lautan Biru Kebangsaan (NBOS). Inisiatif itu
mengumpulkan NCIA, Prasarana Malaysia/Rapid Bus, KTMB dan Majlis Perbandaran
Taiping untuk melaksanakan penyampaian yang berimpak tinggi, cekap dan pantas
landskap pengangkutan Antara pencapaian NCIA adalah termasuk pembangunan berorientasikan transit
yang pertama di NCER, iaitu terminal pengangkutan bersepadu Penang Sentral di
yang memberikan manfaat yang terbesar kepada rakyat, dan dalam konteks ini
melalui pengenalan perkhidmatan pengangkutan awam bersepadu di kawasan
awam darat di NCER Seberang Perai, sebuah hab bagi perkhidmatan rel, jalan raya (bas dan teksi) serta
feri yang memberikan perkhidmatan bukan sahaja di Pulau Pinang tetapi juga di
seluruh NCER. Hab ini juga menyepadukan pembangunan runcit, komersial dan
Greater Kamunting.
Mengulas mengenai pembangunan di Kamunting, Ketua Eksekutif NCIA, Datuk Redza
bersedia untuk kediaman dalam lingkungan kawasan seluas enam juta kaki persegi itu. Rafiq Abdul Razak berkata, Sebagai pemangkin wilayah ini kami optimis mengenai
kerjasama yang telah diwujudkan daripada inisiatif ini. Pelbagai agensi dan GLC
Perkhidmatan bas Rapid Penang juga telah memperluaskan laluannya dan telah berganding bahu untuk memperkenalkan perkhidmatan pengangkutan awam
berkembang. memperkenalkan kenderaan dua tingkat untuk memberikan perkhidmatan
kepada lebih ramai penumpang, sementara Bridge Express Shuttle Transit - iaitu
pelbagai mod di kawasan Greater Kamunting, sejajar dengan Strategi Lautan Biru
Kebangsaan. Inisiatif ini berfungsi mempertingkatkan kesalinghubungan wilayah
perkhidmatan bas percuma park-and-ride negara yang pertama merentas dan melonjakkan lagi program Jejak Warisan Taiping. Sejak dilancarkan, bilangan
Jambatan Pulau Pinang di antara Seberang Perai dengan Zon Perindustrian Bebas penumpang di Kamunting tahun berakhir pada 31 Julai 2015 ialah 136,728
Bayan Lepas - telah diperkenalkan untuk membantu mengurangkan kesesakan penumpang dengan purata harian 918 penumpang dan jumlah ini terus meningkat.
lalu lintas semasa waktu puncak.
Dalam tempoh beberapa tahun yang akan datang, landskap pengangkutan awam
NCIA juga bekerjasama dengan kerajaan negeri Pulau Pinang untuk darat di NCER bersedia untuk terus berkembang. Datuk Redza berkata terdapat
membangunkan Pelan Induk Pengangkutan Negeri Pulau Pinang (PTMP), yang rancangan untuk terus mempertingkatkan kesalinghubungan di koridor utara. Oleh Datuk Redza Rafiq
bertujuan mempertingkatkan sistem pengangkutan semasa di negeri ini. Pelan itu, beliau sebagai ketua eksekutif, menjangkakan peningkatan dalam pelaburan
ini mencadangkan beberapa projek seperti pembangunan perkhidmatan LRT, modal oleh kerajaan persekutuan dan kerajaan-kerajaan negeri dalam penyediaan ketua eksekutif
monorel, trem dan BRT bagi sistem pengangkutan awam massa yang akan infrastruktur sistem pengangkutan awam darat. Terdapat juga dorongan untuk Pihak Berkuasa Pelaksanaan Koridor Utara (NCIA)
menghubungkan kawasan berpenduduk padat dengan pusat bandar dan lokasi- menggalakkan dan memberikan inisiatif kepada sistem pengangkutan awam yang
lokasi yang menarik. Ini termasuk perkhidmatan untuk menghubungkan Pulau bersih dan hijau seperti penggunaan kereta api dan bas elektrik.
Pinang dengan tanah besar di samping cadangan bagi pembinaan lebuh raya dan
jalan. Untuk memastikan pembangunan masa depan berjalan dengan lancar, Datuk Redza
berkata, Perkara yang terpenting untuk dilakukan adalah untuk memperolehi
NCER telah menyaksikan penyempurnaan projek landasan elektrik berkembar sokongan daripada semua pihak berkepentingan sejak dari awal lagi. Usaha
antara Padang Besar dengan Ipoh, Perak dalam tempoh lima tahun yang bersepadu dan jalinan kerjasama sedemikian akan memastikan objektif yang
lepas. KTMB juga telah memperkenalkan perkhidmatan kereta api ETS yang disasarkan berada dalam kedudukan yang teratur dan terancang serta akhirnya
menghubungkan Kuala Lumpur hingga Padang Besar. membawa kepada penyampaian inisiatif kami yang lancar.
Perkhidmatan kereta api KTM telah diperkenalkan untuk menghubungkan Stesen Datuk Redza menambah lagi terdapat beberapa cabaran lain yang perlu ditangani
Padang Rengas, Perak dengan Stesen Padang Besar, Perlis, menjangkau sempadan seperti kesalinghubungan yang rendah di antara perkhidmatan berlainan dan liputan
semua empat negeri di NCER. perkhidmatan ke kawasan yang mempunyai kepadatan penduduk tinggi dengan
kawasan tumpuan, serta usaha bagi menggalakkan orang ramai menggunakan
Kita juga telah menyaksikan pelancaran perkhidmatan myBas di bandar utama pengangkutan awam. Kesemua itu memerlukan usaha ke arah mendidik dan
di Perlis dan di Ipoh, Perak. Terminal bas Amanjaya di Ipoh juga telah dibuka pada mewujudkan kesedaran.
39 40
PEMANTAPAN SISTEM REL:
MEMPERKUKUH TUNJANG TRANSIT MASSA
INISIATIF Sebaik sahaja Rancangan Pembangunan Rel Bandar dirangka, Kerajaan telah

pun mengenal pasti beberapa isu penting berdasarkan penilaian yang dibuat ke
atas stesen-stesen KTM yang sedia ada, termasuklah kemudahan, akses dan
Rancangan Pembangunan Rel Bandar yang turut tersenarai
PEMANTAPAN SISTEM REL:

pengangkutan pengantara di sekitarnya. Isu yang tersenarai ialah keperluan
dalam Rancangan Induk Pengangkutan Awam Darat GKL/ memperbaik tempoh menunggu atau persiapan masa sebelum ketibaan tren
Lembah Klang (headway) dan keperluan menambah bilangan gerabak bagi meningkatkan
kapasiti penumpang.
MEMPERKUKUH TUNJANG Peningkatan Tahap Perkhidmatan KTMB Setakat 2015, KTM Komuter telah menampakkan pembaikan yang signifikan
berdasarkan persiapan masa yang disingkatkan kepada 15 minit berbanding 30
TRANSIT MASSA
KTM KOMUTER minit sebelumnya. Pada 2014, faktor muatan KTM Komuter juga telah meningkat
KTM Komuter menelusuri antara koridor landasan yang tertua di negara. kepada 92% menurut tinjauan trafik, sementara prestasi ketepatan masa pada
Perkhidmatannya pula sudah terlalu terbeban ekoran ketidakcukupan kapasiti waktu puncak pagi mencecah 97.5%10. Walaupun Rancangan Pembangunan
dan aset yang sudah uzur. Justeru, matlamat yang disasarkan adalah untuk Rel Bandar menyasarkan tempoh waktu menunggu bagi laluan dalam bandar
mempertingkatkan perkhidmatan KTMB mencakupi koridor antara negeri dan juga dipendekkan kepada kurang 10 minit, prestasi yang sudah tercapai menandakan
di sekitar radial koridor GKL. Laluan KTM Komuter yang sedia ada diperkenalkan pembaikan yang ketara dalam perkhdimatan KTM Komuter.
buat pertama kalinya pada 1995 yang menyediakan perkhidmatan ke Rawang
(kawasan Utara), Seremban (kawasan Selatan), Sentul (kawasan Timur) dan Dalam hal ini, pemendekan persiapan masa merupakan kesan langsung daripada
Port Klang (kawasan Barat). Serentak dengan itu juga, kedua-dua sistem STAR pelaburan Kerajaan yang membolehkan pembelian set gerabak baharu untuk
dan PUTRA LRT turut memulakan operasi masing-masing di GKL. Tidak lama tujuan pembaikan tersebut. Pada 2012, KTMB turut melaburkan RM1.8 bilion bagi
selepas itu, KL Monorel juga dilancarkan dengan landasan tinggi meliputi 8.6km pembelian 38 unit set enam-gerabak yang kini membawa penumpang di laluan
Rangkaian rel antara wilayah di Malaysia ketika ini tidak dimanfaatkan sebaik mungkin lantaran kesesuaiannya merentasi Kuala Lumpur. Sg Gadut Rawang dan Pelabuhan Klang Batu Caves.
yang tidak memenuhi kehendak populasi abad kedua puluh satu. Justeru, penambahbaikan terhadap
perkhidmatan rel antara bandar akan menyasarkan usaha secara holistik demi mengatasi kualiti tahap
38
perkhidmatan, masa perjalanan dan kekerapan perkhidmatan bagi meningkatkan pengalaman perjalanan unit set enam-gerabak EMU LALUAN perkhidmatan:
menggunakan sistem rel. Sinergi sesama perkhidmatan rel dan segmen pengangkutan yang lain juga akan (Electric Multiple Unit) sg. gadut rawang
mula beroperasi pada 8 Mac 2012 pelabuhan klang batu caves
diteroka. Penyempurnaan elektrifikasi ke atas rangkaian rel antara wilayah akan membolehkan peningkatan
signifikan dilakukan dalam aspek perkhidmatan. Peningkatan yang mungkin mewajarkan pendanaan awam
ini termasuklah sebuah sistem pengurusan prestasi bagi memastikan pulangan pelaburan diperoleh menerusi
peningkatan tahap kebolehharapan dan kepuasan penumpang. KADAR penumpang: Ketepatan waktu kekerapan maksimum
perkhidmatan ketika waktu puncak
- Rancangan Induk Pengangkutan Awam Darat Negara (NLPTMP) mencapai:
90% dengan satu tren setiap
PENGENALAN berkembang di samping permintaan perkhidmatan yang semakin meningkat,

walhal kedua-duanya ini merupakan trend yang sedang berlaku. Tambahan pula,
34.8 JUTA 49.6 JUTA
76%
15
MINIT
sistem rel tidak diselenggarakan secara teratur dan tidak dipertingkatkan secara
(2012) (2015)
Rangkaian rel telah sekian lama berperanan sebagai tunjang pertumbuhan
ekonomi dan kemakmuran Malaysia. Walaupun kini, rel lebih cenderung digunakan terancang selama ini. Sebagai contoh, KTM Komuter berulang-alik merentasi
untuk mengangkut barangan di antara bandar-bandar utama negara, hakikatnya, koridor landasan kereta api yang tertua di negara, sementara bagi sistem transit rel
ringan (LRT) pula, setakat akhir 2015 belum pernah disalurkan dengan sebarang
perkhidmatan rel pernah menjadi pilihan utama rakyat Malaysia untuk melakukan LALUAN SKYPARK SUBANG
perjalanan ke segenap daerah negara. Namun, susulan peningkatan pendapatan pemanjangan rel sedangkan sistem ini dibina hampir 20 tahun yang lalu9. Laluan Skypark ialah pembangunan sebuah laluan rel yang menghubungkan stesen KTMB di Subang Jaya ke Terminal SkyPark di lapangan terbang Sultan Abdul Aziz Shah.
isi rumah serta pertumbuhan populasi yang tercetus seiring ledakan ekonomi Kerajaan telah menganugerahkan projek ini kepada Konsortium Skypark Link Sdn Bhd dan Lion Pacific Sdn Bhd untuk membina landasan rel berkembar elektrik sepanjang
negara dalam dekad-dekad berikutnya, kereta semakin digemari sebagai mod Berlatarkan pelbagai cabaran yang perlu ditangani dalam sistem rel inilah maka 4.09km termasuk kerja-kerja berkaitan. Projek ini disasarkan siap menjelang Januari 2017 berlandaskan kelulusan yang telah pun diterima daripada Kementerian Pengangkutan.
perjalanan yang lebih berekonomi. Kekayaan yang semakin bercambah, saiz isi terbentuknya Rancangan Pembangunan Rel Bandar bertempoh 20 tahun, yang
rumah yang semakin mengecil, ketersediaan jenis kereta yang lebih murah serta merupakan sebahagian daripada Rancangan Induk Pengangkutan Awam Darat GKL/
kemajuan dalam jalinan lebuh raya di seluruh negara selanjutnya pula semakin Lembah Klang, yang disasarkan untuk meningkatkan kapasiti, menyediakan kerja
menyaksikan lebih banyak kereta membanjiri jalan raya. naik taraf ke atas kualiti perkhidmatan, mengekalkan perkhidmatan berkualiti secara
konsisten di samping mengembangkan lagi keupayaan sistem yang sedia ada.
Namun begitu, ketika Rancangan Induk Pengangkutan Awam Darat Negara
dirangka, standard pengangkutan awam di Malaysia sudah mula tercatat antara Bagi daerah-daerah lain di Semenanjung Malaysia, inisiatif khusus telah pun
isu yang merisaukan rakyat. Sementara itu, kajian pula menunjukkan bahawa di dimulakan bagi memperluas dan mempertingkat rangkaian rel di daerah berkaitan.
lokasi-lokasi penempatan yang paling padat, perjalanan menggunakan rel masih Inisiatif ini termasuklah pelaksanaan projek landasan berkembar elektrik di
didapati paling efektif. sepanjang Gemas-Johor Bahru, kerja pemulihan landasan KTM di sepanjang 2013 2014 2015
Tumpat-Gemas, projek Kereta Api Berkelajuan Tinggi (HSR) Kuala Lumpur
Di kawasan Greater Kuala Lumpur/ Lembah Klang (GKL), rangkaian rel sudah Singapura dan Landasan Kereta Api Pantai Timur (ECRL) yang menghubungkan Laluan Skypark PM memberikan kelulusan akhir bagi Kerja-kerja pembinaan sedang berjalan
terlalu terbeban dan tidak berupaya memenuhi tuntutan populasi yang semakin Tumpat-Terengganu-Kemaman-Kerteh-Kuantan-Kuala Lumpur. mula dibina Skim Keretapi pada 20 April 2014 dan disasarkan siap pada Januari 2017
9 10
Projek Pemanjangan Laluan LRT yang menyambungkan laluan Ampang-Kelana Jaya ke Lembah Subang dan Putra Heights telah memulakan operasinya pada Jun 2016 Laporan Tahunan Program Transformasi Kerajaan 2014
43 44
PENYAMBUNGAN Laluan Rel yang Sedia Ada

12
Bagi menyediakan perkhidmatan kepada penempatan berpopulasi tinggi tetapi kurang diberikan tumpuan, kedua-dua laluan LRT, iaitu Laluan Kelana Jaya dan Ampang telah tren 4-gerabak baharu
dipanjangkan. Pada 2015, penyambungan Laluan Ampang merentasi Sri Petaling menerusi Bandar Kinrara telah siap dibina dan dibuka sepenuhnya kepada orang awam untuk perkhidmatan
pada 30 Jun 2016.
penumpanG
Seiring dengan itu, set gerabak tambahan turut dilancarkan bagi menambah kapasiti penumpang harian dan memperbaik kadar penumpang. Pada 2015, Prasarana
yang merupakan pengendali dan pemilik sistem LRT tersebut meningkatkan kapasiti Laluan Kelana Jaya menerusi penambahan 35 set empat gerabak. Usaha ini turut menggantikan kenderaan
menyaksikan peningkatan kekerapan dan kadar penumpang di samping mengekalkan ketepatan waktu perkhidmatan mencecah 99%.
2-gerabak sedia ada
2010
LALUAN kelana jaya:
35 set empat- yang sedang membangun seperti Sungai Buloh dan Kepong ke KLCC, Tun
Monorel Razak Exchange dan Bandar Malaysia yang bakal dimajukan, dan terus ke Seri
gerabak Pada 2011, Prasarana telah memesan 12 set empat-gerabak yang baharu di
bawah perancangan peluasan kapasiti tren bagi KL Monorel. Akan tetapi, isu
Kembangan, Serdang dan Putrajaya. Laluan ini bakal menjangkau sehingga
52.2km dan meliputi sejumlah 37 stesen.
penambahan oleh Syarikat Prasarana Negara Berhad kelewatan menyebabkan hanya 5 tren diperoleh setakat akhir 2015. Walau
untuk meningkatkan kapasiti Laluan Kelana Jaya bagaimanapun, kedua-dua pihak Prasarana dan kilang tren berkenaan sedang giat
bekerjasama demi memastikan tren selebihnya dihantar menjelang 2017.
EXPRESS Rail Link
Laluan yang dibina oleh Express Rail Link Sdn Bhd (ERL) ketika negara dilanda
PENCAPAIAN KADAR penumpang: Ketepatan waktu kekerapan maksimum MRT krisis kewangan Asia merupakan perkhidmatan rel berkelajuan tinggi yang
perkhidmatan ketika waktu puncak Projek MRT telah diluluskan Kerajaan pada Disember 2010 sebagai sebuah projek pertama seumpamanya dibina di Malaysia. Perkhidmatan yang menjadi lambang
MENCECAH:
99% dengan satu tren setiap di bawah Bidang Ekonomi Utama Greater Kuala Lumpur/ Lembah Klang yang
tercakup di bawah Program Transformasi Negara, yang bertujuan menyelesaikan
masalah kesesakan trafik sekali gus menawarkan suatu mod pengangkutan awam
kemegahannya - KLIA Ekspres dan KLIA Transit dilancarkan pada 2012. KLIA
Ekspres ialah perkhidmatan harian yang berkelajuan tinggi, tidak henti-henti dan
menghubungkan kedua-dua KLIA dan KLIA2 ke Terminal Udara Kuala Lumpur di KL
2.5
yang selesa, efisien dan mesra alam kepada warga kota. Laluan 1 MRT Sungai Sentral. Sementara itu, KLIA Transit pula ialah perkhidmatan komuter yang merentasi
Buloh-Kajang dilancarkan pada 8 Julai 2011 sementara MRT Corp ditubuhkan pada tiga hentian awal, di Bandar Tasik Selatan, Putrajaya & Cyberjaya, dan Salak Tinggi.
4.8 juta 6.8 JUTA

penumpang pada JANUARi penumpang pada Disember
MINIT
September 2011 untuk meneraju projek tersebut.
Cadangan Laluan 2 Lembah Klang MRT telah diberikan Kelulusan Akhir di bawah
Setakat 2015, servis ERL telah berupaya menarik lebih ramai penumpang, justeru
bercadang membeli empat unit CRS Electric Multiple Unit yang baharu dan dua
Skim Keretapi pada 7 Oktober 2015. Laluan 2 bakal menghubungkan kawasan unit ERL Electric Multiple Unit bagi mengembangkan flit tren yang dimilikinya.
52.2km
Penyambungan laluan LRT turut menyaksikan 14 set tren empat-gerabak
tambahan jenis INNOVIA Metro-300 diperoleh untuk Laluan Kelana Jaya pada CADANGAN KVMRT laluan 2 merentasi
Shireen Koshy, 2014. Peningkatan bilangan set tren pastinya membantu usaha Prasarana untuk jarak
memenuhi komitmen tempoh menunggu selama 180-saat selain menepati
40, EDITOR NASKHAH
37 STESEN
unjuran peningkatan kadar penumpang seperti yang disasarkan.
Saya menggunakan Perkhidmatan Tren Elektrik (ETS) untuk pulang

mencakupi
Sementara itu, 30 set baharu untuk menggantikan flit sedia ada termasuk 20 set
ke kampung di Ipoh, Perak untuk melawat keluarga saya. Secara tren tambahan turut diperoleh bagi tujuan perkhidmatan di laluan Ampang yang
keseluruhan, perkhidmatan yang disediakan cekap dan tren biasanya telah dipanjangkan. Prasarana telah memperoleh set pertama bagi tren enam-
berlepas dan tiba dalam masa anggaran 10 minit waktu ketibaan. gerabak yang baharu ini pada Januari 2015.
Meskipun terdapat kelewatan dan kejadian yang tidak dijangka dari masa
ke semasa, perkhidmatan ETS terus menjadi pilihan pengangkutan awam
2014
14
yang dipercayai buat saya. Dengan ETS, saya tidak perlu bersusah payah
memandu atau menaiki bas, sebaliknya saya dapat duduk, berehat, dan LALUAN
kelana
SET TREN
menikmati perjalanan yang selesa dalam gerabak berhawa dingin sambil
menikmati makanan ringan dan menonton filem. Dalam tempoh dua jaya 4-GERABAK Lynn Lim,
setengah jam, saya akan tiba di Stesen Keretapi Ipoh tanpa terperangkap ditempah khusus untuk keperluan 34, PENGURUS
dalam kesesakan di lebuh raya. Walau bagaimanapun, peristiwa projek pemanjangan LRT
perlanggaran tren pada awal tahun ini menimbulkan kebimbangan kepada Memandu ke tempat kerja bermaksud saya memulakan hari dengan rasa tertekan kerana perlu berdepan dengan kesesakan trafik yang teruk. Justeru, saya mengambil keputusan
pengguna tetap terhadap keselamatan perkhidmatan ETS. Namun begitu, untuk beralih kepada perkhidmatan LRT, terutamanya selepas sambungan LRT Laluan Kelana Jaya dibuka, yang memberi saya akses kepada bukan sahaja kepada satu, malah tiga
saya percaya pada masa akan datang lebih ramai orang akan memilih stesen dari kawasan kediaman saya. Tambahan pula, dari tempat kerja saya ke stesen LRT hanya mengambil masa lima minit berjalan kaki.
ETS sekiranya laluannya diperluas ke Wilayah Selatan iaitu Seremban,
Ketika menaiki LRT pada waktu pagi, saya gembira bahawa saya berkesempatan untuk melihat e-mel kerja dan juga membaca. Saya mungkin dapat membaca 10 buah buku dalam
30 kenderaan
Melaka dan Johor, serta apabila kekerapan perjalanan dan kapasiti terus Laluan setahun! Selain itu, menaiki tren juga mewujudkan ruang untuk berfikir dengan tenang dan bermeditasi, yang membantu untuk mengurangkan stres. Tambahan pula, saya dapat
ditingkatkan. Sepanjang musim perayaan dan cuti sekolah, perkhidmatan
ETS agak sesak, namun KTM berjaya menangani masalah ini dengan
Ampang/Sri rel ringan menjimatkan ratusan ringgit setiap bulan dengan menaiki LRT. Berdasarkan semua ini dan banyak lagi, saya akan terus menggunakan LRT sebagai pilihan utama saya untuk pergi
ke tempat kerja.
menyediakan gerabak tambahan. Pada masa hadapan, saya ingin melihat Petaling
lebih banyak kepelbagaian dalam filem yang ditayangkan di dalam tren
ditempah khas untuk Namun begitu, saya ingin mencadangkan penggunaan tren empat gerabak pada waktu puncak bagi menggantikan tren dua gerabak yang sedia ada untuk menampung permintaan
dan pilihan makanan yang ditawarkan. Selain itu, saya juga berharap agar
menggantikan tren sedia ada yang tinggi. Satu lagi cadangan yang perlu dipertimbangkan pada waktu puncak ialah menyediakan perkhidmatan kereta api tertentu yang hanya berhenti di stesen-stesen utama
sepanjang Laluan Kelana Jaya. Dengan cara ini, masa perjalanan contohnya, dari Subang ke pusat bandar mungkin dapat dikurangkan.
20 set
harga makanan dan minuman akan lebih berpatutan.
tren Didorong oleh usaha-usaha SPAD, sistem pengangkutan awam Lembah Klang telah mencatatkan kemajuan yang ketara untuk menjadi lebih kemas dan teratur, dan ini terbukti
baru menerusi sistem tiket dan pertukaran perjalanan, sama ada dari satu tren ke tren yang lain, atau dari tren ke bas dan monorel. Tidak seperti sebelum ini, perjalanan harian
ditempah khas untuk keperluan menggunakan pengangkutan awam sebahagian besarnya tidaklah menyukarkan. SPAD juga telah memastikan bahawa laluan MRT pada masa hadapan adalah bersepadu dengan
laluan yang sedia ada, dan amat mengujakan untuk kita melihat bagaimana MRT membentuk semula landskap pengangkutan KL yang lebih besar.
projek pemanjangan LRT
45 PEMANTAPAN SISTEM REL: MEMPERKUKUH TUNJANG TRANSIT MASSA 46

Wilayah dan Kawasan Selainnya di Semenanjung Malaysia membabitkan pembinaan landasan berkembar elektrik sepanjang 329km dan 23 KTM KOMUTER - PERKHIDMATAN UTARA DAN SELATAN SHUTTLE TEBRAU
stesen baharu bagi unjuran IpohPadang Besar, sementara pemanjangan laluan Pada 11 September 2015, Perkhidmatan Komuter Utara di antara Kamunting dan Pada Julai 2015, KTMB memperkenalkan perkhidmatan Shuttle Tebrau bertujuan
SerembanGemas pula merangkumi landasan berkembar elektrik berjarak 94km Gurun mula beroperasi. Pada awalnya, KTMB menawarkan 14 perjalanan setiap mengurangkan kesesakan di antara Stesen JB Sentral di Johor Bahru dan Stesen
Penambahbaikan Perkhidmatan KTMB dan pembinaan enam buah stesen. hari, namun kemudian telah ditambah kepada 44 perjalanan sehari berikutan Woodlands di Singapura. Perkhidmatan ini dilancarkan dengan 22 perjalanan
permintaan yang semakin meningkat daripada khalayak penumpang. Setakat sehari dan telah dimanfaatkan oleh 433,093 penumpang.
PROJEK LANDASAN BERKEMBAR ELEKTRIK (EDT) akhir 2015, sebanyak 63,246 kadar penumpang dicatatkan.
& PERKHIDMATAN TREN ELEKTRIK (ETS)
PENYAMBUNGAN EDT: Perkhidmatan tersebut disusuli oleh Komuter Selatan yang menghubungkan
Seremban ke Gemas yang memulakan perkhidmatannya pada 10 Oktober 2015
Pelancaran Perkhidmatan Tren Elektrik (ETS) dari Kuala Lumpur ke Ipoh dan
dengan penawaran awal sebanyak 50 perjalanan sehari. Setakat ini, sejumlah
Seremban pada 2010 telah membuka suatu era baharu dalam penyampaian
44,168 kadar penumpang telah dicatatkan.
perkhidmatan daripada KTMB. Landasan yang dibaik pulih susulan projek
Landasan Berkembar Elektrik (EDT) kini menyediakan tren yang lebih baharu dan ipoh padang besar
pantas untuk dimanfaatkan oleh penumpang
KADAR PENUMPANG
Oleh itu, KTMB meletakkan sasarannya terhadap pengembangan flit ETS serta
penambahan laluan bertujuan untuk mempertingkatkan rangkaian rel sedia ada.
Penambahan tren yang baharu berupaya memperbaik kesalinghubungan di
landasan berkembar
elektrik sepanjang 23 JUMLAH perkhidmatan perkhidmatan
22 perjalanan
sehari 433,093
Julai-Dis 2015
antara bandar di Semenanjung Malaysia, malah berjaya memendekkan tempoh
perjalanan lebih separuh. Kini, ETS turut meliputi lokasi yang lebih jauh di wilayah
utara dan selatan berbanding penawaran sebelum ini. Pada 2015, perkhidmatan
329km stesen
baharu
PERJALANAN
HARIAN
Komuter utara Komuter selatan
ke Utara merentasi Kuala Lumpur Padang Besar, Ipoh Butterworth, dan

Butterworth Padang Besar dilancarkan pada bulan Julai, manakala perkhidmatan
ke Selatan menerusi Seremban Gemas pula dimulakan pada Oktober.
seremban gemas
44
perjalanan
50
perjalanan
Kesalinghubungan turut diperkukuh bersandarkan usaha KTMB yang berterusan
dalam projek Landasan Berkembar Elektrik (EDT) untuk laluan Ipoh dan Padang
KADAR
6stesen
Besar, dan untuk laluan Seremban ke Gemas. Pada 6 Julai 2015, Perdana Menteri
landasan berkembar PENUMPANG
meluluskan pembukaan kedua-dua laluan tersebut sepenuhnya.
elektrik sepanjang 63,246 44,168
Pemanjangan kedua-dua laluan IpohPadang Besar dan SerembanGemas
melibatkan pemasangan landasan berkembar elektrik yang baharu, stesen baharu
termasuklah sistem isyarat dan komunikasi yang diperlukan. Projek ini turut
94km baharu SEPT-DIS 2015 OKT-DIS 2015

RAJAH 10: Purata Kadar Penumpang GKL Rel, KTMB ETS & KTMB Intercity 2010 - 2015

KLIA KLIA LALUAN LALUAN SRI KTMB KTMB KTMB
TRANSIT EKSPRES MONOREL KELANA JAYA PETALING / AMPANG KOMUTER ETS INTERCITY
700 631,680
kadar pertumbuhan tahunan kompaun (2010-2015): 6.12%
618,127
588,957
600
524,208
511,195
500 469,394
RIBU
400
300
200
100
2010 2011 2012 2013 2014 2015
Kereta API Berkelajuan Tinggi Malaysia Singapura ialah bukti jelas yang mencerminkan matlamat integrasi ekonomi bagi 6 5,643
Projek Kereta Api Berkelajuan Tinggi (HSR) Kuala Lumpur Singapura di Koridor mempermudah kelangsungan perniagaan di rantau ini, di samping melonjakkan kadar pertumbuhan tahunan kompaun (2010-2015): 57.20% 4,635
Selatan tercatat antara Projek Permulaan (EPP) di bawah Program Transformasi keyakinan pelabur. 5 4,282
RIBU
Ekonomi yang menyasarkan hasrat untuk meningkatkan kedinamikan ekonomi
Kuala Lumpur selaku ibukota Malaysia dan mengangkat kedudukan daya 4 3,233
huni Kuala Lumpur relatif kepada bandar-bandar global yang lain. HSR bakal Sistem Transit Pantas Malaysia Singapura (RTS)
memendekkan tempoh perjalanan di antara kedua-dua negara kepada hanya 90 Sistem Transit Pantas (RTS) ialah sistem rel yang menghubungkan Bukit Chagar, 3 2,499
minit berbanding tempoh lima hingga enam jam dengan menggunakan kereta Johor Bahru di Malaysia dan Woodlands di Singapura yang dijangka siap menjelang
atau bas. Tren akan bergerak pada kelajuan luar biasa melebihi 300km/jam. HSR 2024. Kajian Penjuruteraan Fasa 1 untuk projek ini diarahkan secara bersama
2
akan merentasi lapan stesen terminal akhir di Bandar Malaysia dan Singapura, oleh kedua-dua Kerajaan Malaysia dan Singapura pada 2 Mei 2012, akhirnya siap 1 588
serta enam stesen lain di Putrajaya, Seremban, Ayer Keroh, Muar, Batu Pahat lantas disusuli pengesahan ke atasnya oleh Jawatankuasa Bersama Peringkat
dan Iskandar Puteri. Pelaksanaan projek HSR secara bersama oleh Malaysia Menteri (JMC) pada Disember 2013 dan Januari 2014, berserta 29 opsyen yang
dan Singapura dan kesalinghubungan berkelajuan tinggi yang direncanakan ditampilkan untuk menyeberang Selat Johor.
2010 2011 2012 2013 2014 2015
8
14
11,552 kadar pertumbuhan tahunan kompaun (2010-2015): -13.73%
STESEN 12 10,096
DIKENALPASTi 10 8,372
RIBU
7,405
8 6,089
5,520
bandar malaysia putrajaya seremban ayer muar batu iskandar SingapURA 6
keroh pahat puteri
4
2
2010 2011 2012 2013 2014 2015

CABARAN HALA TUJU MASA DEPAN

Sungguhpun sistem rel bandar telah menyaksikan penambahbaikan yang begitu Lembah Klang/ Greater Kuala Lumpur
mendadak dalam tempoh lima tahun yang lalu, berbanding 20 tahun sejak
pelancaran LRT buat pertama kalinya, masih banyak ruang yang memerlukan
penambahbaikan, bukan hanya di Greater Kuala Lumpur malah meliputi rangkaian NAIK TARAF Landasan Berkembar Lembah Klang
rel di seluruh negara. Meskipun perkhidmatan rel bandar memperlihatkan trend Bermula 2016, KTMB akan melaksanakan projek Landasan Berkembar Lembah
kadar penumpang yang semakin meningkat, perkhidmatan rel antara bandar pula Klang yang disasarkan siap pada November 2019. Projek yang bertujuan
masih ada ruang pembaikan (lihat rajah 10). Perkhidmatan Komuter Wilayah Utara mengurangkan persiapan masa dari 15 minit yang dicatatkan pada tahun 2015,
dan Selatan, selain Perkhidmatan Tren Elektrik disasarkan akan memenuhi keperluan kepada separuh tempoh tersebut, akan melibatkan penyusunan landasan yang
komuter bagi segmen ini.. baharu, alat persemboyanan yang baharu menggantikan alat lama yang sudah
berusia 20 tahun, pemasangan sistem radio, naik taraf terhadap 16 stesen dan
Segala projek terhadap pembaikan rangkaian rel negara dirancang bagi menangani pembinaan sebuah sistem bekalan di Sentul untuk menjana tenaga elektrik
cabaran seperti kesalinghubungan, penyepaduan, kesesakan di bandar dan faktor tambahan sekali gus menambah kekerapan tren.
daya huni. Antara projek rel yang menyasarkan transformasi bertujuan menangani
cabaran ini termasuklah projek seperti MRT dan Penyambungan Laluan LRT. Projek- Projek ini akan diusahakan dalam empat fasa membabitkan kawasan-kawasan
projek yang menembusi koridor berkepadatan populasi tinggi seperti ini dimatlamatkan berikut:
secara khusus untuk melegakan kesesakan trafik dalam kawasan bandar selain
menawarkan penumpang suatu pengalaman ulang-alik yang lebih selesa. FASA 1A: [Rawang Simpang Batu] Rawang Kuang Sungai Buloh Kepong
Sentral Kepong Segambut
Dengan mengambil kira kadar penumpang yang akan meningkat susulan FASA 1B: [Kuala Lumpur Simpang Pelabuhan Klang] Kuala Lumpur KL Sentral
kesalinghubungan dan penyepaduan yang semakin baik, SPAD menyedari keperluan FASA 2: [Simpang Batu Kuala Lumpur] Segambut Putra Bank Negara
kerja-kerja pemulihan dan naik taraf ke atas landasan dan aset rel yang sudah Kuala Lumpur
uzur dimakan usia. Hal yang demikian ini penting bagi menjamin kebolehyakinan FASA 3: [Sentul Simpang Batu] Sentul Putra Segambut
perkhidmatan. Justeru, SPAD akan berganding bahu dengan semua pengendali FASA 4: [Simpang Pelabuhan Klang Salak Selatan] KL Sentral Mid Valley
rel, sekali gus memastikan mereka mengambil langkah proaktif bagi mengelakkan Seputeh Salak Selatan
gangguan perkhidmatan atau kerosakan. semakan dan pengukuhan penyelenggaraan aset yang disasarkan untuk
Sementara itu, pada Mei 2016, Perkhidmatan Komuter Selatan telah dijajarkan ERL memperoleh kebolehyakinan perkhidmatan bertaraf tinggi secara mampan. Di
dari Batu Caves ke Tampin susulan kerja baik pulih KVDT yang sedang dilaksanakan. Semua tren baharu ini akan siap beroperasi secara berperingkat menjelang akhir
Kedua-dua HSR dan ECRL apabila siap kelak bakal mencetuskan pertumbuhan bawah Rancangan Pembangunan Rel Bandar yang menyasarkan peningkatan
2016 dan sedang menjalani ujian kelulusan kilang pada waktu ini.
ekonomi merentasi pekan-pekan dan bandar-bandar di luar kawasan GKL, selain turut kesalinghubungan di sekitar GKL, cadangan pembinaan Laluan 3 MRT (Circle
memberikan pilihan perjalanan yang lebih luas kepada penumpang. Line Laluan Orbital) sedang dinilai menerusi suatu Kajian Kebolehlaksanaan
Laluan 3 LRT Laluan Rel Bandar yang Baharu yang dilaksanakan oleh MRT Corp. Laluan ini akan dibina menghubungkan sekitar
Selain itu, RTS berperanan mengurangkan kesesakan di Woodlands dan Pada 6 November 2015, Kerajaan meluluskan projek Laluan 3 LRT di bawah Skim Menjelang akhir 2016, Laluan 1 Transit Aliran Massa Lembah Klang (KVMRT) yang Pusat Bandar Kuala Lumpur dan bakal menghubungkan kawasan-kawasan
mempermudah perjalanan bagi pelancong dan warga yang bekerja di sepanjang Keretapi yang melibatkan pembinaan sebuah laluan LRT yang baharu dari Bandar menghubungkan Fasa 1 Sg Buloh Semantan dijangka beroperasi sepenuhnya, pembangunan utama yang dikenal pasti dalam Rancangan Bandaraya DBKL,
Johor Bahru dan Singapura. HSR pula akan menyediakan kesalinghubungan yang Utama ke Johan Setia, Klang. Landasan berjarak 37.2km ini akan mencakupi 26 manakala Laluan Fasa 2 Sg Buloh Kajang pula diunjurkan beroperasi bermula Julai termasuklah kawasan yang kurang diberikan tumpuan setakat ini.
pantas dan mudah, bukan hanya bagi perjalanan merentasi sempadan di antara stesen dan dijangka memulakan operasinya menjelang Ogos 2020. Pelaksanaan 2017. Pembinaan landasan sedang dilaksanakan menurut jadual.
Kuala Lumpur dan Singapura, bahkan bandar-bandar di sepanjang laluan rel ini turut laluan ini bertujuan memperbaik kesambungan ke Shah Alam, sekali gus memenuhi MRT Corp berhasrat memuktamadkan kajian kebolehlaksanaan ke atas Laluan MRT
menerima manfaat dari aspek perkhidmatan dalam negara. permintaan yang kian bertambah. SPAD telah mensyaratkan Prasarana Malaysia Berhad (Prasarana) untuk 3 ini untuk diserahkan kepada SPAD menjelang akhir tahun ini. Laluan yang turut
memperbaik kebolehyakinan perkhidmatannya dengan memastikan dikenali sebagai Laluan Lingkaran MRT ini dijangka berupaya menghubungkan
ketersediaan bekalan kuasa dan pengurusan insiden dengan lebih baik. Justeru, wilayah tengah Lembah Klang ke laluan lain yang sedia ada, justeru membolehkan
SPAD kini sedang dalam proses untuk melantik juruaudit teknikal bebas kesalinghubungan dan integrasi yang lebih luas tercapai.
untuk menjalankan penilaian dalam aspek kebolehyakinan, ketersediaan,
penyelenggaraan, keselamatan (RAMS) dan daya tahan operasi ke atas Laluan Kajian Penilaian Permintaan di Koridor serta Kajian Kebolehlaksanaan bagi
LRT Kelana Jaya. Langkah ini merupakan suatu langkah prioriti segera bagi pembinaan perkhidmatan trem Putrajaya-Cyberjaya juga sedang dalam
SPAD yang akan siap dalam tempoh tiga bulan. Langkah ini penting untuk perancangan. Perkhidmatan ini bertujuan menghubungkan Putrajaya Sentral ke
meneliti isu sistemik yang menjangkaui skop tugasan Prasarana, iaitu menerusi Laluan MRT 2.

Laluan Rel Pantai Timur Pada 15 Mac 2016, SPAD dan Majlis Pembangunan ECER (ECERDC) menjalankan kecil. Laluan rintis FLM yang pertama (stesen LRT Kelana Jaya stesen KTM

Wilayah Ekonomi Pantai Timur (ECER) melingkupi kawasan seluas lebih 66,000km usaha secara bersama demi mengenal pasti minat terhadap projek ini dari sudut Setia Jaya KTM/BRT menerusi Pusat Bandar Kelana Jaya) bakal dilancarkan
sepanjang Pantai Timur yang merentasi negeri Kelantan, Terengganu, Pahang dan pasaran, serta mengumpulkan pendapat terhadap ECRL. Sejumlah 27 maklum pada suku akhir 2016 untuk tempoh minimum selama tiga bulan.
daerah Mersing di Johor. Selaras dengan aspirasi Program Transformasi Negara, balas diterima daripada syarikat dan konsortium di Asia Tenggara 6 dari Eropah,
ECER menyasarkan untuk membuka potensi pertumbuhan kluster ekonomi 2 dari Asia Timur dan 1 masing-masing dari Asia Selatan, Amerika Utara dan Kajian Kawal Selia Operasi Tren dan Pengurusan Infrastruktur Kereta
termasuk sektor pembuatan, minyak, gas dan petrokimia, pelancongan, pertanian Australia. Responden mencakup entiti yang mengendalikan infrastruktur dan Api: Bagi memperkukuh dasar yang telah digariskan dalam Rancangan
dan pembangunan modal insan. Rancangan Induk ECER yang menggariskan pembinaan, konsultansi teknikal, tren (rolling stock) serta pembiayaan kewangan Induk Pengangkutan Awam Darat Negara, Kajian Kawalselia Operasi Tren
panduan asas ke atas pembangunan ECER sehingga tahun 2020 mengenal sistem dan projek. dan Pengurusan Infrastruktur Kereta Api (TOIMRF) akan meneliti mekanisme
pasti projek dan program yang mampu merapatkan jurang sosioekonomi antara kawal selia terhadap pengendalian dan pengurusan aset kereta api secara
wilayah, membasmi kemiskinan dan menambah baik agihan pendapatan dan efisien di Malaysia. Kajian ini akan meninjau pelbagai aspek, termasuk
kekayaan dengan cara yang lebih mampan11. KAJIAN-KAJIAN LAIN struktur undang-undang dan tadbir urus, pengurusan kapasiti di samping
SPAD akan menjalankan beberapa kajian yang disasarkan siap pada 2017: keselamatan dan pengendalian antara sistem kereta api yang berbeza.
Pembangunan infrastruktur begitu kritikal bagi mencetuskan pertumbuhan ECER, Apabila kajian ini siap kelak, undang-undang kecil akan dicadangkan sebagai
justeru Laluan Rel Pantai Timur (ECRL) dikenal pasti sebagai projek infrastruktur Kajian Kebolehlaksanaan Trem Kuala Lumpur: Kajian Kebolehlaksanaan rangka kerja bagi memastikan penggunaan aset kereta api secara optimum.
berimpak tinggi yang difokuskan sebagai tunjang utama kepada infrastruktur Trem Kuala Lumpur bertujuan mengkaji penggunaan trem sebagai suatu Hal yang demikian ini perlu untuk menampung bilangan penumpang
pelbagai mod pengangkutan di ECER, sekali gus berfungsi sebagai pelengkap mod pengangkutan awam alternatif di Kuala Lumpur disebabkan cirinya dan perkhidmatan kenderaan barangan yang semakin meningkat, selain
kepada lebuh raya sedia ada seperti Lebuhraya Pantai Timur dan Laluan Pantai yang lebih efisien dan mesra alam, justeru berupaya menjadikan Kuala mendorong pemain-pemain industri agar lebih kompetitif sesama mereka.
Timur KTMB, malah pelengkap kepada pelabuhan-pelabuhan yang ada. Lumpur bandar yang paling tinggi daya huninya di Malaysia. Kajian ini akan
membolehkan tinjauan dibuat sekali gus menentukan daya maju pelaksanaan Kajian Standard Kereta Api Malaysia: Projek ini bermatlamat menghasilkan
Berlandaskan peranannya sebagai pencetus sosioekonomi utama di wilayah dan pengendalian perkhidmatan trem di pusat bandar Kuala Lumpur yang senarai standard teknikal berasaskan prestasi yang akan diwajibkan
tersebut, ECRL diunjurkan berupaya mengangkat tahap kesalinghubungan akan menyentuh secara khusus, permintaan sebenar dari aspek penumpang, ke atas pemilik projek landasan kereta api dan pengendali berlesen di
antara kawasan-kawasan industri, pusat ekonomi dan pelabuhan, di samping impak ekonomi yang diunjurkan serta langkah teknikal dan kewangan yang Malaysia. Standard tersebut berperanan memastikan suatu pendekatan
Wilayah dan Kawasan Selainnya di Semenanjung Malaysia menawarkan pilihan perjalanan alternatif kepada penumpang. Dari aspek diperlukan untuk menyokong pengendalian trem kelak. Kajian ini disasarkan yang diperkemas melibatkan pembinaan dan pengendalian kereta api bagi
manfaat perniagaan pula, kajian kebolehlaksanaan ECER menunjukkan bahawa siap sepenuhnya menjelang akhir 2017 menjamin kepentingan kerajaan dan orang awam. Antara aspek yang akan
dirangkumi dalam senarai standard ini kelak ialah keselamatan, akses,
Projek Landasan Berkembar Elektrik Gemas-JB ECRL berpotensi mengurangkan kos pengangkutan barangan (kurang 40%-
kebolehyakinan, ketersediaan, penyelenggaraan, kualiti dan pengendalian
Dalam perkembangan lain, projek pemanjangan EDT juga termasuk landasan 50% berbanding pengangkutan jalan raya), mengurangkan kos perjalanan Kajian Pembaikan Batuan Pertama dan Terakhir (First-Last-Mile, FLM)
penumpang (30%-50% berbanding kereta), menyediakan akses yang lebih baik Rel Bandar Greater KL: Kajian ini bertujuan merancang prioriti dan pelan sesama sistem kereta api tersebut. Projek ini dijangka siap pada Disember
sepanjang 197km dan 11 stesen di antara Gemas dan Johor Bahru. Perdana
ke 10 hab industri di Pantai Timur, sekali gus merapatkan jurang ketaksamaan jangka panjang terhadap akses FLM di GKL, termasuk kesalinghubungan dan 2016.
Menteri telah memberikan kelulusan bersyarat di bawah Skim Keretapi untuk
projek ini pada 2 Julai 2015. Pelaksanaan projek ini akan bermula sebaik sahaja ekonomi berasaskan penawaran kerja yang lebih banyak serta menyalurkan nilai cakupan menerusi langkah penambahbaikan ke atas rangkaian bas, medan
paparan umum diadakan dan kelulusan untuk peringkat terakhir Skim Keretapi modal yang lebih tinggi ke ECER. Faktor yang turut diketengahkan termasuklah, pejalan kaki dan laluan berbasikal. Serentak dengan itu, SPAD juga merancang
diberikan oleh Kementerian Pengangkutan. Sementara itu, sepuluh unit set tren rel lebih efisien dan lebih mesra alam dari aspek kemampanannya sebagai mod untuk melaksanakan satu siri projek rintis FLM untuk mempertingkat akses
elektrik enam- gerabak sudah pun dipesan bagi tujuan perkhidmatan ETS KTMB ini. pengangkutan. FLM di GKL dengan menggunakan kenderaan pengangkutan awam bersaiz
Sistem Transit Laju Malaysia Singapura (RTS)

Pertemuan JMC ke-12 yang diadakan di Singapura pada 8 Mac 2016
mempersetujui konsultan projek RTS ini untuk memulakan Kajian Reka Bentuk
Penjuruteraan Terperinci (Fasa 2) berasaskan dua opsyen terpilih, iaitu pembinaan
jambatan tinggi oleh Malaysia dan jambatan rendah oleh Singapura.
Pada 26 April 2016, kedua-dua SPAD dan LTA melantik Aecom secara bersama
untuk memulakan Fasa 2 tersebut dan merangka dokumen Reka Bentuk Permulaan
yang akan diputuskan sebagai opsyen tunggal oleh kedua-dua Kerajaan Malaysia
dan Singapura menjelang akhir Disember 2016.
KERETA API Berkelajuan Tinggi Malaysia- Singapura

Pada 19 Julai 2016, Malaysia dan Singapura telah memeterai Memorandum
Persefahaman (MOU) yang merupakan hasil perbincangan yang mendalam dan
menyeluruh antara pegawai-pegawai terbabit dari kedua-dua negara. MOU ini
menyenaraikan usul penting yang dimuktamadkan dalam projek ini, antara lain,
parameter teknikal, model komersial, kastam, pelepasan imigresen dan kuarantin
(CIQ), isu keselamatan dan perlindungan, rangka kerja kawal selia serta pengurusan
projek ini kelak. MOU ini berperanan sebagai rangka kasar kepada Perjanjian Dua
Hala (Bilateral) yang akan dimeterai oleh kedua-dua negara menjelang akhir 2016
dan mempunyai status sah di sisi undang-undang.
11
Sumber: Laman Web Wilayah Ekonomi Pantai Timur (http://www.ecerdc.com.my)

MRT Menjadi Elemen Terpenting
Transformasi Pengangkutan Awam Darat
Bayangkan situasi ini: Menjelang tahun 2020, terdapat kira-kira 10 juta penduduk seni bina, mekanikal dan elektrikal (M & E) sedang dijalankan bagi semua stesen. OSPC). OSPC mengandungi tiga peringkat yang menilai tender berdasarkan nilai
tinggal di Lembah Klang dan semua penduduk ini bergerak di kawasan Greater Kuala Stesen Kajang kini sudah siap kira-kira 30%. masing-masing.
Lumpur dengan kereta. Dengan pertumbuhan yang sedemikian tinggi dalam populasi
penduduk dan jumlah kereta, jalan raya tidak akan mampu menampung semua Sementara itu, kerja-kerja bawah tanah telah berjalan dengan lancar dan kini berada Peringkat pertama, bagi kontrak melebihi RM300 juta, OSPC 1, dipengerusikan oleh
kenderaan yang akan bergerak masuk dan keluar dari bandar. Keadaan trafik hanya pada tahap 83.9%. Kerja penggalian untuk semua tujuh stesen bawah tanah telah YAB Perdana Menteri, yang juga merupakan Menteri Kewangan. Peringkat kedua,
akan menjadi lebih buruk dan mengalami kesesakan lalu lintas dalam tempoh yang disiapkan dan kerja sekarang sedang dijalankan di Paid Linkway (Sambungan OSPC II, bagi kontrak antara RM50 juta hingga RM300 juta, dipengerusikan oleh
lama. Kawasan Berbayar) ke Stesen Merdeka dan laluan bawah tanah (subway) di stesen Menteri Kewangan ii, manakala kontrak bernilai lebih rendah daripada RM50 juta
Bukit Bintang serta pintu masuk di stesen Maluri. dinilai oleh OSPC III, dipengerusikan oleh Ketua Setiausaha Perbendaharaan.
Ketua Pegawai Eksekutif MRT Corp, Dato Sri Shahril Mokhtar berkata, Mass Rapid
Transit Corporation Sdn Bhd (MRT Corp) membayangkan bahawa Aliran Transit Sementara di laluan MRT SSP, pemeriksaan awam telah dijalankan antara 15 Mei Walau bagaimanapun, sebuah projek yang mempunyai saiz dan magnitud seperti
Massa (MRT) akan menjadi penyelesaian kepada kesesakan lalu lintas dengan 2015 hingga 17 Ogos 2015. Skim Kereta Api laluan SSP telah diberi kelulusan akhir MRT menyaksikan MRT menghadapi cabarannya yang tersendiri. Ini termasuklah
mengurangkan jumlah pengguna yang bergantung pada kereta persendirian untuk pada 7 Oktober 2015. Pada masa yang sama, proses perolehan dan pengambilalihan pembinaan merentas kawasan bandar yang sangat membangun menjadikan
berulang-alik. tanah sedang dijalankan. pembinaan satu cabaran kerana ruang untuk bekerja adalah terhad. Hal yang
demikian juga menjadikan keselamatan kebimbangan yang besar kerana pembinaan
MRT Corp menganggarkan kira-kira 400,000 orang akan menggunakan laluan MRT Saya percaya terdapat dua faktor kejayaan kritikal dalam pelaksanaan projek mengambil tempat di kawasan laluan orang ramai, 24 jam sehari, tujuh hari seminggu.
Sungai Buloh - Kajang (SBK) sebaik sahaja laluan SBK mula beroperasi. Di samping MRT. Pertama, struktur projek MRT, dengan Jawatankuasa Eksekutif MRT yang MRT Corp menangani masalah ini dengan melaksanakan piawaian keselamatan yang
itu, apabila laluan MRT Sungai Buloh - Serdang - Putrajaya (SSP) mula beroperasi dipengerusikan oleh Ketua Setiausaha Negara, telah membolehkan pembuatan tinggi di tapak pembinaan di samping pelbagai langkah lain seperti Pelan Pengurusan
pada tahun 2022, dianggarkan 529,000 pengguna akan menggunakan laluan SSP keputusan dan penyelesaian masalah yang cekap, terutama dalam perkara yang Trafik dan program kesedaran bersama orang ramai.
setiap hari. melibatkan pelbagai pihak dan agensi kerajaan, kata Dato Sri Shahril .
MRT Corp amat mementingkan aspek Keselamatan, Kesihatan dan Alam Sekitar
Selain penyelesaian untuk keperluan pengangkutan, Dato Sri Shahril berkata projek MRT Beliau menyatakan bahawa jawatankuasa itu terdiri daripada ketua-ketua agensi dan (SHE). Pada masa ini, industri pembinaan di Malaysia mempunyai kefahaman yang
akan mewujudkan peluang pekerjaan kepada kira-kira 130,000 orang. Ini seterusnya pihak berkuasa. Sebarang isu yang timbul boleh diselesaikan pada peringkat tertinggi sangat rendah mengenai SHE. MRT Corp bersama-sama dengan Rakan Penyampaian
akan menjana Pendapatan Negara Kasar (PNK) antara RM3 bilion hingga RM4 bilion melalui forum ini, sekali gus memastikan pembinaan MRT dilaksanakan mengikut Projek memulakan kerjasama dengan CIDB Malaysia dan NIOSH Malaysia untuk
setahun daripada pembinaan dan operasi sahaja dari tahun 2011 hingga 2020. jadual. Di samping itu, rakan penyampaian projek ini menyediakan kepakaran meningkatkan lagi pendidikan mengenai keselamatan bagi projek MRT.
pengurusan projek yang kukuh yang menghasilkan penyampaian yang tepat pada
Tambahan pula, di samping meningkatkan kesalinghubungan dan merangsang masanya oleh kontraktor. Selain itu, hubungan yang baik antara MRT Corp dengan Kerjasama ini akan menetapkan penanda aras bagi piawaian keselamatan Malaysia Dato Sri Shahril Mokhtar
pertumbuhan ekonomi, MRT diharapkan dapat membawa pelbagai manfaat lain SPAD menjadi kombinasi utama untuk menjalankan projek ini dengan lancar. dalam industri pembinaan, secara tidak langsung menjadi tempat rujukan kepada
seperti keuntungan produktiviti yang lebih tinggi dan kualiti hidup yang lebih baik. peserta lain dalam industri pembinaan untuk meningkatkan piawaian keselamatan KETUA PEGAWAI EKSEKUTIF
Pelan Pembangunan Rel Bandar (URDP) adalah penting untuk memastikan sistem masing-masing, jelas Dato Sri Shahril.
Sebagai contoh, dengan masa perjalanan dikurangkan, disebabkan orang ramai rangkaian rel bersepadu dengan kesalinghubungan yang baik dibangunkan. Projek
MASS RAPID TRANSIT CORPORATION SDN BHD (MRT CORP)
tidak lagi terperangkap dalam kesesakan lalu lintas, produktiviti dijangka meningkat MRT ialah komponen penting dalam Rangkaian Rel di Lembah Klang. Tambahan pula, Mengambil iktibar daripada pengalaman membina laluan SBK, MRT Corp telah
kepada 280 juta jam setiap tahun. Ini bermaksud RM20 bilion setahun dari segi SPAD ialah pihak berkuasa yang akan memberikan kelulusan akhir kepada kedua-dua memperkenalkan lima inisiatif utama untuk merangsang piawaian HSE bagi
penjimatan masa, kata Dato Sri Shahril. Skim Kereta Api Laluan SBK dan SSP. Oleh itu, kami perlu bekerja dengan rapat untuk pembinaan KVMRT, iaitu Pengurusan Reka Bentuk Pembinaan, Spesifikasi dan
mendapatkan kelulusan akhir secekap yang mungkin, jelas Dato Sri Shahril. Obligasi Kontrak, Skim Prestasi SHE, Skim Pasport Keselamatan, dan Program
MRT pastinya menjadi elemen terpenting dalam mengubah landskap pengangkutan Jurulatih Induk. Inisiatif berkenaan bukan sahaja menyasarkan pengurangan jumlah
awam darat di Malaysia. Dengan tahap kebolehpercayaan, keselamatan dan Penting diberikan perhatian juga bahawa SPAD mempengerusikan Jawatankuasa kemalangan di tapak pembinaan Projek MRT malah juga pembangunan budaya
integrasi yang tinggi, mudah-mudahan MRT akan dapat mengubah pemikiran rakyat Teknikal MRT, yang bermesyuarat untuk menyelesaikan semua isu berkaitan dengan kebertanggungjawaban terhadap aspek SHE oleh Kontraktor Pakej Kerja.
untuk menggunakan MRT. projek dan memastikan proses yang lancar dalam melaksanakan projek.
Melangkah ke hadapan, Dato Sri Shahril ingin melihat projek MRT sebagai projek yang
Tambahan pula, MRT juga merupakan pemangkin kepada langkah ke arah Memandangkan nilai tender boleh mencecah berbilion ringgit, proses penilaian menetapkan penanda aras dari segi pengurusan projek, pelaksanaan projek dan juga
Pembangunan Berorientasikan Transit (TOD). Kejayaan MRT di Lembah Klang pasti tender yang ketat diwujudkan untuk memastikan ketelusan dalam pengurusan dari segi integriti dan tadbir urus yang baik. Bagi saiz dan nilai projek yang berasaskan
akan merintis jalan ke arah pelaksanaan projek yang sama di kawasan bandar lain di anugerah tender. penggunaan dana awam, penting untuk memastikan wujudnya tahap ketelusan
Malaysia, ujar Dato Sri Shahril lagi. yang tinggi.
Semua kontrak yang diserahkan kepada MRT Corp dinilai terlebih dahulu oleh
Pada akhir tahun 2015, laluan MRT SBK telah siap 77.77% dengan seluruh Jawatankuasa Kerja, yang memantau penilaian teknikal, komersial, undang-undang Akhirnya, nilai sesuatu hanya dapat dinilai daripada pengalaman sebenar. Bagi projek
pembinaan laluan pandu bertingkat dan kerja-kerja penggalian terowong telah dan offset. Setelah siap, tender diserahkan kepada Jawatankuasa Teknikal Sehenti MRT, bukti kejayaan MRT Corp sudah tentulah dalam penyampaian yang tepat pada
siap masing-masing pada bulan Ogos dan April 2015. Struktur bagi semua stesen (One Stop Technical Committee, OSTC) untuk peringkat penilaian yang seterusnya, masanya, dalam lingkungan bajet yang ditetapkan, dan pewujudan sistem kereta api
bertingkat telah dibina kecuali bagi Stesen Kajang, manakala kerja-kerja pembinaan diikuti oleh Jawatankuasa Perolehan Sehenti (One Stop Procurement Committee, yang berkesan. Saya yakin matlamat ini akan dapat kita capai, jelas Dato Sri Shahril.
55 56
ECRL Memangkin Perkembangan
SosioEkonomi di ECER
Kesalinghubungan darat merupakan komponen penting dalam pembangunan Projek ini akan meneruskan inisiatif sedia ada untuk meningkatkan ketercapaian
sosioekonomi sesebuah lokasi. Ini merupakan bidang utama yang sedang terutamanya di kawasan luar bandar dan kawasan yang terpinggir daripada
diusahakan oleh Majlis Pembangunan Wilayah Ekonomi Pantai Timur (ECERDC) pembangunan, mengurangkan masa perjalanan dan kos operasi kenderaan serta
ECRL akan menyediakan untuk memulihkan ketidakseimbangan wilayah antara Pantai Barat dengan
Wilayah Ekonomi Pantai Timur (ECER), yang merangkum Kelantan, Terengganu,
menggalakkan pembangunan mampan di wilayah ini menerusi peningkatan
penggunaan pengangkutan awam.
Pahang dan daerah Mersing di negeri Johor, iaitu kawasan seluas 66000 km
kesalinghubungan rel persegi yang membentuk separuh daripada Semenanjung Malaysia. Datuk Seri Jebasingam berkata, Cabaran utama selain mempertingkatkan
kesalinghubungan darat, sudah tentulah mempertingkatkan pengangkutan
Satu projek penting yang sedang digerakkan oleh ECERDC bersama-sama awam di ECER. Walaupun, keperluan ini tidaklah sebegitu mendesak berbanding
dari Lembah Klang ke dengan SPAD ialah cadangan pelaksanaan Laluan Rel Pantai Timur (ECRL) yang
akan menjadi penyedia utama pengangkutan darat alternatif kepada pantai
dengan pantai barat, pengangkutan awam yang lebih baik dan yang dapat tembus
lebih jauh akan memberikan banyak sumbangan dalam mengurangkan jurang
Kuantan, terus ke atas timur Semenanjung Malaysia.
Ketua Pegawai Eksekutif ECERDC, Daruk Seri Jebasingam Issace John berkata,
sosioekonomi antara penduduk di kawasan luar bandar dengan pusat bandar.
Berdasarkan hakikat ini, sejak 2010 ECERDC telah menerajui kerja-kerja jalan
di sepanjang pantai ke ECRL akan menyediakan kesalinghubungan rel dari Lembah Klang ke Kuantan,
terus ke atas di sepanjang pantai ke Kuala Terengganu dan Kota Bharu dan juga
seperti Lebuh Raya Utama Tengah (Central Spine Road) dan Lebuh Raya Pantai
Timur (East Coast Expressway), yang akan meperluas jangkaun Lebuhraya Pantai
akan menghubungkan Malaysia dengan Thailand, dan bergerak seterusnya Timur di sepanjang pantai melalui Terengganu ke Kota Bharu, Kelantan. Selain
Kuala Terengganu dan hingga Kunming di China. Berdasarkan kekayaan sumber asli dan ketersediaan
tanah ECER, dengan penyiapan ECRL, usaha membangunkan perniagaan di
sistem jalan raya yang lebih baik, pengangkutan awam seperti perkhidmatan bas
Rapid Kuantan telah dilancarkan pada tahun 2012, yang menyediakan liputan
kawasan ini akan menjadi berkesan dari segi kos kepada pelabur tempatan perjalanan ke kawasan yang sehingga sekarang belum diberikan perkhidmatan.
Kota Bharu dan juga akan atau asing, termasuk mereka yang meninjau pengembangan atau penempatan
semula perniagaan memandangkan mereka akan mempunyai akses yang Tahun berikutnya, iaitu tahun 2013 telah menyaksikan penyiapan Jengka
menghubungkan Malaysia mudah kepada bahan mentah.
Jumlah manfaat sosioekonomi ECRL dianggarkan berjumlah RM50 bilion dalam

Sentral, sebuah terminal pengangkutan awam bersepadu di Bandar Tun Abdul
Razak di Jengka, Maran. Terminal ini merupakan pusat sehenti yang dilengkapi
pelbagai kemudahan awam untuk warga tempatan, operator bas dan pengendali
dengan Thailand, dan tempoh 54 tahun. Ini akan membuka pasaran yang besar, meningkatkan
perdagangan, menghubungkan kawasan-kawasan ekonomi utama di rantau
perniagaan. Datuk Seri Jebasingam Issace John
Ketua Pegawai Eksekutif
ini, mengurangkan kos pengangkutan dan membolehkan membolehkan Melangkah ke hadapan, penduduk yang tinggal di ECER dapat menjangkakan
bergerak seterusnya pertumbuhan perniagaan, kata John. Sebaik sahaja siap, ECRL akan menjadi
mod pengangkutan yang lebih cekap dan lebih lestari dari segi alam sekitar untuk
peningkatan kualiti hidup menerusi pembangunan akses kepada pengangkutan
awam dan kesalinghubungan keseluruhan yang lebih baik. Ini akan menambah
Majlis Pembangunan Wilayah Ekonomi Pantai Timur
memudahkan pergerakan barangan seperti bijih besi dan kargo pukal. Pada baik rantaian logistik dan menyokong pembangunan ekonomi wilayah ini, kata (ECERDC)
hingga Kunming di China. masa yang sama, pekerjaan daripada sektor pembinaan dan operasi akan dijana. Datuk Seri Jebasingam.
Lebih-lebih lagi, bagi mereka yang ingin membuat perjalanan ke Lembah Klang Ini seterusnya akan menghasilkan lebih banyak peluang pekerjaan dan perniagaan
dan sebaliknya akan dapat berbuat demikian menerusi ECRL dengan mengambil kepada rakyat. Setakat ini, dengan sokongan dan pelaksanaan projek infrastruktur
hanya separuh daripada masa semasa. Seseorang hanya perlu mengambil kerajaan, ECER telahpun berjaya menarik pelaburan asing dan domestik sebanyak
masa selama enam jam perjalanan dari Kuala Lumpur ke Tumpat di Kelantan RM90.8 bilion, sekali gus menjana lebih 97,000 peluang pekerjaan kepada rakyat.
berbanding dengan 12 jam masa perjalanan menggunakan sistem kereta api Pada tahun 2020, ECERDC menetapkan sasaran untuk menarik RM110 bilion
sedia ada. pelaburan dan menjana 200,000 peluang pekerjaan.
57 58
MENINGKATKAN TARAF INDUSTRI TEKSI
MENINGKATKAN PENGENALAN RAJAH 11: Kedudukan Lesen Terkumpul Mengikut Kelas Lesen dan Negeri (2015)

KERETA SEwa teksi lapangan teksi mewah/ KERETA SEwa
Teksi merupakan tonggak infrastruktur pengangkutan awam darat Malaysia KERETA SEwa pandu teksi terbang limosine pandu pelancong JUMLAH
yang menyediakan perkhidmatan perjalanan menyeluruh dan kesalinghubungan
TARAF INDUSTRI TEKSI di antara batuan pertama dan terakhir. Teksi juga ialah pelengkap kepada
perkhidmatan rel dan bas bersandarkan kesediaannya untuk membawa penumpang
setiap masa, dan kesanggupannya untuk pergi balik ke lokasi yang tidak mendapat
perkhidmatan pengangkutan awam yang lain. Di samping itu, teksi ialah pilihan
JOHOR
KEDAH
KELANTAN
2,428
3,040
1,827
9
2
0
5,421
3
0
90
1
56
82
65
4
124
883
40
8,154
3,994
1,927
pengangkutan awam yang penting di pusat-pusat bandar bagi jarak perjalanan yang
dekat dan ketika penumpang lebih mengutamakan tempoh perjalanan yang pantas MELAKA 1,133 0 43 0 30 24 1,230
berbanding kos perjalanan. N.SEMBILAN 1,182 0 524 35 7 41 1,789
PAHANG 1,759 7 17 35 29 9 1,856
Rancangan Transformasi Teksi (TTP) adalah untuk Di bawah Akta Pengangkutan Awam Darat 2010, SPAD mempunyai bidang kuasa
untuk mengawal selia, menyemak serta menetapkan kadar tambang untuk semua PERAK 2,479 0 5 0 4 92 2,580
menetapkan asas bagi pembangunan perkhidmatan kelas teksi termasuklah kereta sewa, kereta sewa dan pandu, teksi bajet, teksi
teksi di wilayah Greater Kuala Lumpur/Lembah Klang. lapangan terbang dan teksi limosin. PERLIS 387 0 0 0 0 0 387
Tujuannya adalah untuk menetapkan piawaian PULAU PINANG 601 5 1,304 271 128 536 2,845
Selama beberapa tahun kebelakangan, industri teksi di Malaysia semakin terbeban
berdasarkan praktis antarabangsa terbaik yang ekoran cabaran melibatkan struktur industri sehingga menjejaskan kualiti SELANGOR 984 1,149 15,379 474 96 993 19,075
perkhidmatan, sekali gus aduan daripada pengguna teksi turut meningkat. Menurut
patut diguna pakai bagi operasi teksi dan untuk TERENGGANU 787 0 5 84 9 49 934
Bahagian Pengurusan Aduan SPAD, pada tahun 2015, sejumlah 9,202 aduan
mengenal pasti rangka kerja pengawalseliaan untuk dilaporkan tentang teksi berbanding 3,249 aduan yang tercatat pada tahun 2012. W.P. KUALA LUMPUR 412 10,643 21,133 2,110 600 5,598 40,496
diguna pakai di dalam perolehan dan pelesenan Susulan sesi perbincangan bersama dengan pihak berkepentingan dan pemain
W.P. PUTRAJAYA 1 0 195 0 5 0 201
perkhidmatan teksi di wilayah ini yang akan industri, SPAD telah mengenal pasti beberapa masalah yang mengekang JUMLAH MENGIKUT 17,020 11,815 44,029 3,156 1,059 8,389 85,468
memenuhi visi dan piawaian perkhidmatan yang
perkembangan industri teksi, antara lain: KELAS LESEN
dicadangkan. i. Model perniagaan yang sudah lapuk dan tidak mampu memberikan pulangan
yang setimpal kepada pengendali teksi
ii. Kos mengendalikan teksi semakin meningkat sehingga melebihi perolehan
INISIATIF LIPUTAN JUMLAH
- Rancangan Induk Pengangkutan Awam Darat pendapatan SPAD melaksanakan beberapa inisiatif antara tahun 2010 dan 2015 untuk Kematian akibat kemalangan RM10,000.00
iii. Isu berkaitan kualiti pemandu dan piawaian kenderaan
Negara (NLPTMP) iv. Ketiadaan pengawasan berpusat bagi industri teksi menyebabkan
meningkatkan perkhidmatan teksi sejajar dengan TTP. Antara inisiatif yang Kecacatan kekal akibat kemalangan RM10,000.00
diusahakan termasuklah: Pembiayaan Perubatan RM500.00 (setiap lawatan)
ketidakberkesanan dan jurang dalam aspek perkhidmatan
v. Persepsi umum terhadap taraf perkhidmatan teksi tidak memuaskan 1. Teksi Rakyat 1Malaysia (TR1Ma) Pembiayaan pengebumian ekoran RM1,500.00
vi. Cabaran daripada inovasi teknologi yang baharu, seperti perkhidmatan e-hailing kematian akibat kemalangan
2. Teksi 1Malaysia (TEKS1M)
3. Semakan Kadar Tambang 2015
SPAD menyedari akan isu-isu membabitkan perkhidmatan teksi Malaysia sejak awal 4. Makmal Teksi 2015 Pembiayaan pengebumian mati biasa RM1,000.00
penubuhannya pada tahun 2010 lagi, justeru, SPAD memberikan prioriti utamanya 5. Program Peningkatan Profesion
kepada transformasi industri teksi. Teksi turut diutamakan apabila tercatat dalam
NKRA Pengangkutan Awam Bandar (UPT) di bawah GTP, bermula dari tahun 2012. Program TR1Ma merupakan usaha Kerajaan untuk menambah baik kualiti
Malah, makmal teksi khas telah diadakan pada Disember 2015 bagi menyelaraskan Teksi Rakyat 1Malaysia (TR1Ma) perkhidmatan teksi di negara. Program ini dilancarkan oleh Perdana Menteri,
Pemandu teksi menghadapi pelbagai cabaran termasuklah kos hidup yang YAB Dato Sri Mohd Najib Tun Haji Abdul Razak pada tahun 2012 berikutan kos
inisiatif-inisiatif transformasi agar sesuai dengan perkembangan terbaharu.
meningkat, kos penyelenggaraan kenderaan yang bertambah malah persaingan penyelenggaraan kenderaan yang kian menghimpit pengendali teksi. Oleh
yang semakin sengit. Lantaran itu, pemandu teksi cenderung mengambil laluan- hal yang demikian, TR1Ma dirangka bagi membantu mengurangkan bebanan
Berikutan itu, inisiatif dan dasar yang dibentuk ke arah menambah baik
laluan yang sama sekiranya laluan tersebut dilihat lebih menguntungkan, kewangan yang dihadapi oleh pengendali teksi agar mereka dapat memfokuskan
perkhidmatan teksi tersebut dikelompokkan dalam Rancangan Transformasi Teksi
namun hal tersebut mengakibatkan perkhidmatan teksi tidak tersedia sama rata peningkatan tahap perkhidmatan yang berkualiti.
(TTP) yang merupakan sebahagian komponen Rancangan Induk Pengangkutan
Awam Darat Greater Kuala Lumpur/Lembah Klang. Di bawah TTP, tahap di beberapa kawasan yang lain. TR1Ma diwujudkan untuk merungkai masalah
yang dihadapi oleh pemandu teksi. Di bawah program ini, seramai 76,000 pemandu teksi telah memperoleh manfaat
perkhidmatan teksi akan ditingkatkan menerusi pencapaian dalam aspek-aspek kewangan dan perkhidmatan termasuk:
berikut:
Baucar bernilai RM520 untuk membeli tayar baharu bagi setiap pemandu yang layak
Rangka kerja kawal selia Perlindungan insurans kemalangan peribadi seperti yang berikut:
Memperbaik taraf pemandu
Meningkatkan piawaian kenderaan Di bawah program ini juga, pemandu teksi memperoleh baucar bagi subsidi
Sistem tempahan tayar bernilai RM520 untuk menggantikan empat tayar dalam tempoh setahun.
Penjenamaan Pemandu yang layak termasuklah pemandu teksi bajet, teksi eksekutif, kereta
Infrastruktur sewa dan teksi lapangan terbang. Selain itu, lebih RM1juta dibelanjakan bagi
Penguatkuasaan12 perlindungan kemalangan peribadi untuk dimanfaatkan lebih 100,000 pemandu
di seluruh negara sebagai jaminan perlindungan tambahan kepada pemandu serta
Di samping penambahbaikan dari segi kualiti perkhidmatan, TTP turut keluarga mereka sekiranya berlaku musibah kemalangan atau kematian.
menyasarkan suatu pendefinisian yang lebih jelas untuk industri teksi dalam
integrasi sistem pengangkutan awam darat secara keseluruhannya. Dalam hal TR1Ma berperanan sebagai bantuan jangka masa pendek yang diperlukan oleh
ini, peranan teksi akan berkembang seiring dengan pembangunan UPT yang lain di pemandu teksi pada kadar segera sebelum pemuktamadan inisiatif TTP, yang
negara bagi memastikan setiap ruang perjalanan yang memerlukan perkhidmatan juga meliputi semakan menyeluruh terhadap industri teksi. TTP yang siap bakal
12
Maklumat lanjut berkenaan objektif TTP terdapat pada ms..70-71 dan ms.325-336 pengangkutan awam adalah terisi sekali gus mengangkat jalinan pengangkutan memperkukuh kedudukan kewangan industri dan pemandu teksi secara mapan,
Rancangan Induk Pengangkutan Awam Darat Greater Kuala Lumpur/Lembah Klang awam negara agar setaraf dengan negara-negara terbaik dunia. sekali gus membolehkan pemandu bersaing sama rata.
61 62
Teksi 1Malaysia (TEKS1M)

TTP turut memperuntukkan suatu peranan yang lebih jelas bagi industri teksi dalam
sistem pengangkutan awam bandar secara menyeluruh. Di bawah rancangan ini,
teksi tidak lagi berperanan sebagai perkhidmatan transit semata-mata, sebaliknya
berkembang dan peranannya difokuskan sebagai perkhidmatan batuan pertama
dan terakhir. Dalam hal ini, program TEKS1M dirangka pada tahun 2013 untuk
memenuhi peranan tersebut sekali gus meningkatkan piawaian kenderaan dan
pengendalian yang lebih baik.
TEKS1M ialah satu penjenamaan semula bagi perkhidmatan teksi di Malaysia yang
mempunyai skim warna yang diseragamkan. SPAD telah mengumumkan pada 30
April 2014 bahawa semua teksi bermeter yang sedia ada mesti bertukar kepada
TEKS1M menjelang tahun 2025.
Ketika TEKS1M dilancarkan pada tahun 2014, SPAD mengeluarkan 1,000 lesen
kepada pemandu teksi yang layak, yang turut diberikan geran bernilai RM5,000
serta kadar pinjaman istimewa setinggi 2% setahun untuk membeli kenderaan
yang tersenarai dalam syarat berkenaan. Sewaktu pelancaran program ini, SPAD
memilih Proton Exora sebagai kenderaan TEKS1M manakala Toyota Innova pula
turut disenaraikan pada tahun 2015. Catatan: Syarat kelayakan model kenderaan bilangan penumpang ketika waktu puncak kerana pemandu akan memperoleh
untuk TEKS1M bakal diliberalisasi di bawah Program Transformasi Industri Teksi, bayaran yang lebih memuaskan walaupun terpaksa bergerak menempuhi
yang merupakan sebahagian langkah pembaharuan terhadap industri teksi. kesesakan trafik. Tambahan pula, tambang baharu ini juga dijangka dapat
meningkatkan tahap perkhidmatan teksi secara amnya.
Lebih 9,700 surat kelulusan TEKS1M telah dikeluarkan setakat akhir tahun 2015,
sementara 1,082 kenderaan berdaftar di bawah TEKS1M.
Makmal Industri Teksi 2015
SPAD telah menganjurkan Makmal Industri Teksi pada Disember 2015 yang
menggabungkan lebih 100 individu untuk tampil berkongsi pendapat mereka agar
industri teksi dapat diperbaiki sesuai dengan keperluan dan permintaan pengguna
RAJAH 12: Program TEKS1M yang kian berubah. Makmal tersebut menampilkan penyertaan ramai pihak
berkepentingan termasuk pemandu, syarikat dan persatuan teksi, agensi dan
kementerian Kerajaan, wakil pertubuhan bukan kerajaan serta berkepentingan
khusus, malah termasuk golongan pengguna. Makmal tersebut bertujuan
mengenal pasti suatu model perniagaan yang terbaik untuk industri ini selain
mengatasi masalah ketidakcukupan teksi ketika waktu puncak dan masalah
berbangkit yang berkaitan.
Pelancaran TEKS1M 2014
Lima tema utama dikenal pasti susulan makmal tersebut:
Semakan Kadar Tambang 2015 RAJAH 13: Gambaran keseluruhan bagi tambang baharu bermula
2013 Salah satu objektif TITP adalah memastikan kemampanan industri teksi Malaysia Mac 2015 Menyeragamkan ciri-ciri utama dalam industri teksi termasuk perkhidmatan,
Perdana Menteri Datuk Seri Najib bagi mewujudkan persaingan yang adil dan sihat
Razak melancarkan TEKS1M untuk jangka masa panjang. Walaupun penambahbaikan dari aspek perkhidmatan
Memanfaatkan penggunaan teknologi bagi memperbaik kebolehpercayaan
dan infrastruktur merupakan pertimbangan penting, kebajikan ekonomi dan Perkhidmatan teksi jarak tambang tambang perbezaan
(km) dahulu baharu (RM) perkhidmatan
kewangan industri dari perspektif pihak pengendali teksi tidak boleh diketepikan.
(RM) (RM) Keperluan untuk pembaikan kebajikan dan peningkatan pulangan kepada
pemandu teksi
Sebagai contoh, kos pengendalian teksi meningkat kira-kira satu pertiga dari tahun
2014 Memperbaik taraf pemandu teksi dari segi operasi dan kelakuan mereka
2009 hingga 2015 lantaran kenaikan kos gas asli cecair (LNG) iaitu bahanapi Teksi Bajet (Lembah Klang 5 6.50 8.00 1.50
1,000 LESEN TEKS1M DIKELUARKAN Memperkemas pengendalian teksi di lapangan terbang
utama bagi kebanyakan teksi bajet, yang melingkungi 11.3% daripada jumlah dan Johor Bahru)
kepada pemandu yang layak peningkatan sebanyak 33%. Berlatarkan maklumat tersebut, sepatutnya kadar 10 10.80 14.30 3.50 Dapatan yang diperoleh daripada makmal tersebut menjadi sandaran rujukan
tambang sudah lama dinaikkan.
kepada SPAD ketika merangka Rancangan Transformasi Teksi yang mendapat
Teksi Bajet (Pulau Pinang) 5 7.50 10.00 2.50 kelulusan Kabinet pada Ogos 2016 (Sila rujuk ms. 66)
SPAD menjalankan semakan kadar tambang pada Disember 2015 berserta satu
sesi penglibatan bersama dengan pelbagai pihak berkepentingan, termasuklah
10 11.80 17.50 5.70
2015 pengendali teksi, wakil-wakil persatuan teksi, golongan pengguna yang terdiri Program Peningkatan Profesion
Toyota Innova DILULUSKAN daripada pelajar dan golongan istimewa termasuklah orang awam. Program Peningkatan Profesion adalah suatu inisiatif terancang yang disasarkan
SEBAGAI KENDERAAN TEKS1M Kereta Sewa 5 7.00 8.25 1.25
untuk memperbaik reputasi dan kemahiran pemandu teksi di negara. Komponen
Susulan dari sesi tersebut, tambang teksi diselaraskan bagi teksi bajet, TEKS1M yang terkandung dalam program ini termasuklah semakan profil pemandu,
dan kereta sewa di Lembah Klang, Johor Bahru dan Pulau Pinang. Namun, tambang 10 12.00 14.50 2.50 penilaian tatatertib, latihan keselamatan dan perlindungan, kursus khidmat
teksi lapangan terbang dan teksi eksekutif tidak berubah. Di samping itu, bagi pelanggan dan sesi taklimat tentang jalan raya dan tarikan pelancong.
memastikan kenderaan teksi kekal selamat dan selesa, hanya pengendali yang TEKS1M (Lembah Klang 5 6.50 10.00 3.50
telah membuat kaliberasi meter mereka di PUSPAKOM sahaja dibenarkan untuk dan Johor Bahru) Pada Februari 2014, SPAD menganjurkan inisiatif yang pertama di bawah
AKHIR mengenakan tambang baharu tersebut. 10 10.80 17.50 6.70 Program Peningkatan Profesion ini iaitu Program Orientasi TEKS1M. Program yang
TAHUN disasarkan kepada pemegang permit/pemandu TEKS1M ini bertujuan memberikan
2015 Penetapan tambang baharu ini disesuaikan agar pemandu mendapat sekurang- TEKS1M (Pulau Pinang) 5 7.50 11.00 3.50 kesedaran tentang peraturan dan kawal selia dalam industri teksi, etika pemandu
LEBIH 9,700 SURAT PENGESAHAN kurangnya pulangan minimum untuk perjalanan yang singkat, di samping dan cara mempertingkat tahap profesionalisme dalam kalangan pemandu.
TEKS1M DIkeluarkan dan lebih 1,000 menampung kos pengendalian kenderaan dan tenaga kerja pemandu untuk 10 11.80 19.80 8.00 Setakat akhir tahun 2015, seramai 1,343 pemandu TEKS1M telah pun menghadiri
KENDERAAN TEKS1m di jalan raya seluruh perjalanan tersebut. Tambang baharu ini juga bertujuan meningkatkan program latihan tersebut.
63 MENINGKATKAN TARAF INDUSTRI TEKSI 64


Pada 10 Ogos 2016, Kabinet telah meluluskan kesemua, iaitu 11 cadangan yang
diusulkan di bawah Program Transformasi Industri Teksi (TITP), yang dirangka
oleh SPAD. Semua cadangan tersebut dibangunkan dengan matlamat untuk
memperkemas perkhidmatan teksi menerusi pembaharuan-pembaharuan
penting, termasuklah pindaan ke atas Akta Pengangkutan Awam Darat 2010, yang
terkandung dalam TITP. Pembaharuan ini merangkumi suatu rombakan kawal selia
yang menyeluruh terhadap industri teksi, yang turut memperincikan inovasi dan
penambahbaikan ke atas model perniagaan sedia ada bagi mewujudkan sebuah
padang sama rata untuk semua pihak dalam industri teksi.
11 inisiatif di bawah TITP ini terbahagi kepada empat Bidang Utama:

Bidang Utama 4: Rasionalisasi tambang teksi
Bidang Utama 1: Mengawal selia aplikasi e-hailing sebagai penyedia - Inisiatif 9: Tambang bagi teksi bermeter dirasionalisasi kepada satu tambang
perkhidmatan, di bawah Akta Pengangkutan Awam Darat 2010 yang seragam
- Inisiatif 1: Inisiatif utama di bawah Bidang Utama ini akan mengawal selia - Inisiatif 10: Semakan terhadap sistem kupon iaitu daripada sistem zon
aplikasi e-hailing, dengan mensyaratkan: kepada sistem berasaskan jarak
Setiap syarikat e-hailing terbabit ditubuhkan di Malaysia - Inisiatif 11: Membenarkan tambang yang dinamik bagi teksi bermeter
Kenderaan yang mereka gunakan berlesen komersial ketika menggunakan aplikasi e-hailing, iaitu teksi boleh memilih untuk
Syarikat mereka menyediakan insurans untuk kenderaan, penumpang menggunakan tambang yang ditetapkan oleh aplikasi tersebut jika
dan pemandu tempahan dibuat oleh pengguna menerusi aplikasi itu
Pemandu disyaratkan mempunyai Kad Pemandu yang dikeluarkan oleh SPAD
Sebahagian besar TITP dijangka siap dilaksanakan menjelang akhir tahun 2017.
Bidang Utama 2: Mempertingkat kebajikan pemandu teksi dan menambah Sementara itu, beberapa projek sudah mula diusahakan, termasuklah pendaftaran
pendapatan mereka permohonan bagi permit teksi individu dan juga pendaftaran bagi Kad Pemandu.
- Inisiatif 2: Kontrak pajak antara syarikat teksi dan pengendali distandardkan
di seluruh negara SPAD optimis bahawa pelaksanaan semua inisiatif TITP sepenuhnya bakal
- Inisiatif 3: Membuka permohonan lesen teksi untuk individu merealisasikan sebuah persekitaran industri teksi yang adil dan sama rata untuk
- Inisiatif 4: Memperluas senarai kereta yang layak beroperasi sebagai teksi, untuk sekalian pemandu dan syarikat teksi. Prioriti segera adalah untuk memastikan
turut merangkumi model kenderaan yang memenuhi sekurang-kurangnya setiap matlamat ke arah pencapaian dan tanda aras yang telah ditetapkan bagi
taraf 3 bintang daripada Program Penilaian Kereta Baharu ASEAN (NCAP) setiap inisiatif di bawah TITP tercapai.
- Inisiatif 5: Meletakkan KPI ke atas syarikat-syarikat teksi, termasuklah syarat
yang menggalakkan penggunaan teknologi dan tertakluk kepada syarat- Dalam pada itu, menyedari peri pentingnya suatu budaya perkhidmatan berkelas
syarat SPAD yang lain dunia dipupuk dalam kalangan pemain industri teksi, SPAD akan meneruskan sesi
pelibatan bersama pihak-pihak berkepentingan untuk membantu syarikat teksi,
Bidang Utama 3: Mempertingkatkan kualiti dan sikap pemandu teksi secara pengendali dan pemandu memahami dengan lebih mendalam akan nilai jangka
amnya panjang yang terdapat pada TITP, di samping berusaha mengatasi sebarang
- Inisiatif 6: Memperkenalkan modul latihan penambahbaikan pemandu teksi kegusaran yang mungkin tercetus.
CABARAN untuk mematuhi peraturan serta syarat kelayakan yang kami tetapkan. SPAD
yang akan memfokuskan perniagaan, perkhidmatan pelanggan dan ciri-ciri
begitu menghargai daya keusahawanan yang kreatif dan nilai keusahawanan
keselamatan membabitkan pengendalian teksi Secara tuntasnya, SPAD juga akan terus memperkukuh kapasitinya dalam arena
Pembaharuan yang disasarkan dalam industri teksi di bawah TITP membawakan yang memanfaatkan penggunaan teknologi untuk pengguna. Akan tetapi, teras
- Inisiatif 7: Memperkenalkan syarat proses saringan permohonan sebelum pelatihan, penguatkuasaan dan pengawalseliaan agar integriti industri teksi
perubahan yang begitu besar dan signifikan tetapi perlu dilakukan oleh semua tanggungjawab kami adalah untuk melindungi keselamatan orang awam, yakni
diluluskan untuk mendapat Kad Pemandu berjaya ditingkatkan. Dalam usaha untuk mencapai hasrat ini, Rancangan Induk
pihak berkepentingan termasuklah syarikat teksi, pemandu dan pengguna. SPAD tanggungjawab yang mengatasi kepentingan-kepentingan lain.
- Inisiatif 8: Memperkenalkan sistem merit dan demerit berasaskan rekod Pengangkutan Awam Darat Negara serta TITP akan menjadi sandaran SPAD
sedar bahawa inisiatif TITP, seperti mana-mana inisiatif yang lazim dilihat ketika pencapaian pemandu yang berkemungkinan menjejaskan permohonan kerana kedua-dua dokumen ini menampilkan arah dan sasaran terfokus yang
memperkenalkan pembaharuan yang besar, pasti berdepan dengan rintangan, SPAD juga prihatin akan cabaran yang diharungi sesetengah pemandu teksi individu
pembaharuan semula Kad Pemandu dimatlamatkan dalam industri teksi.
justeru hal ini merupakan cabaran utama yang perlu didepani SPAD. yang berdepan dengan masalah kewangan kerana mahu mengekalkan perniagaan
mereka. Langkah yang dibawakan oleh TITP, iaitu liberalisasi ke atas pemberian
permit teksi kepada pemandu individu akan membuka lebih banyak peluang untuk
Penting dinyatakan di sini bahawa TITP bukanlah dirangka untuk manfaat satu-satu
mereka menentukan sendiri model perniagaan yang mereka anggap paling sesuai,
pihak sahaja. Sebaliknya, TITP dibentuk bagi mewujudkan suatu ekosistem yang
mampan untuk semua pihak berkepentingan agar warga Malaysia dapat menikmati
sekali gus memperkukuh pengurusan kendiri terhadap ekonomi masa depan mereka. Audi Amalina Saya menggunakan LRT dan teksi untuk berulang-alik ke tempat kerja. Jika saya perlu menghadiri mesyuarat di
luar pejabat, kebiasaannya saya akan menempah teksi menggunakan aplikasi. Dengan masa yang terhad untuk
TITP membenarkan pemandu memilih sama ada ingin kekal di bawah sistem pajak
perkhidmatan teksi bertaraf dunia yang setanding dan seiring dengan mod-mod
pengangkutan awam yang lain demi mencipta nilai yang dihasratkan oleh semua
atau mengambil haluan sendiri sebagai pemandu individu, atau bekerja dengan Syahrul Malik, pergi dari satu tempat ke tempat yang lain, teksi merupakan penyelamat saya! Pemandu lebih arif akan laluan
syarikat aplikasi e-hailing. Kami tahu bahawa tidak semua pemandu berpengalaman yang perlu diambil dan anda tidak perlu memikirkan tempat untuk meletakkan kereta anda. Memandangkan
pihak. Permintaan dan kewajaran sebuah industri teksi yang berkhidmat lancar sudah dengan budaya perniagaan, maka atas sebab itulah SPAD bakal menganjurkan 30, EKSEKUTIF mesyuarat saya lazimnya di Lembah Klang, perjalanan lebih mudah dengan teksi. Saya mendapati penggunaan
sedia ada dan menanti, justeru SPAD ingin memastikan permintaan tersebut dapat modul latihan yang khusus untuk memastikan pemandu membuat keputusan aplikasi e-hailing adalah cekap dan cepat serta tambang juga dimaklumkan lebih awal. Pada pandangan saya,
ditampung dengan bekalan yang mencukupi daripada semua penyedia perkhidmatan. terancang dan sedar akan baik buruk keputusan mereka. pihak berkuasa perlu menggalakkan pemandu teksi untuk menggunakan aplikasi ini, yang juga akan membantu
mereka untuk mendapatkan lebih ramai pelanggan. Meskipun terdapat ulasan negatif, namun setakat ini saya
Bagi menjamin penerimaan semua inisiatif baharu ini secara meluas, SPAD akan Selanjutnya, SPAD mengerti bahawa tahap penguatkuasaan harus ditingkatkan tidak pernah menghadapi mana-mana pemandu yang tidak menyenangkan.
menjalankan penglibatan yang berterusan dengan semua pihak berkepentingan, bagi membolehkan sebarang pelanggaran syarat oleh pengendali teksi atau kereta
mendengar luahan, malah berganding bahu dengan mereka untuk mengatasi sewa dikenal pasti dan diberkas secara efektif. Langkah yang diketengahkan Pada masa akan datang, saya berharap SPAD dapat mengambil tindakan yang lebih tegas terhadap ulat teksi
segala halangan yang mungkin timbul demi membangunkan sebuah industri teksi oleh TITP antara lain memperkenalkan Kad Pemandu serta sistem merit dan dan teksi sapu. Mereka juga perlu menilai semula caj perkhidmatan teksi lapangan terbang supaya teksi itu
bertaraf dunia. demerit untuk membantu SPAD memantau prestasi pengendali teksi di Malaysia dapat bersaing dengan teksi e-hailing yang menawarkan harga yang lebih murah.
dengan lebih baik. Namun begitu, SPAD masih memerlukan bantuan orang ramai
Kami sedar bahawa matlamat untuk mengawal selia syarikat-syarikat e-hailing untuk mengesan pemandu yang tidak berhemah, malah memerlukan komitmen
memerlukan komunikasi yang terbuka dan telus dengan pihak mereka. Kami turut daripada pihak pengendali dan pemandu sendiri agar reputasi buruk industri teksi
peka bahawa kami terpaksa meyakinkan mereka akan kewajaran dan keperluan berjaya ditangkis akhirnya.
65 MENINGKATKAN TARAF INDUSTRI TEKSI 66

Transformasi industri teksi:
Usaha berterusan untuk
mengembalikan keyakinan
orang awam
Program Transformasi Industri Teksi (Taxi Industry Transformation Programme - bezanya. Jika mereka menggunakan meter seperti kami, tidak mengapa, tetapi jika membuka lebih banyak pilihan kepada pemegang lesen. Sehubungan dengan itu,
TITP) yang diumumkan pada 16 Ogos 2016 baru mengorak langkah dan sedang SPAD tidak mengawal mereka, keadaan akan semakin payah. semua jenama kenderaan dan model yang memenuhi sekurang-kurangnya taraf 3
melewati detik-detik awal pelaksanaannya. Program ini diperkenalkan bagi bintang daripada Program Penilaian Kereta Baharu ASEAN (NCAP) akan diluluskan.
mengangkat industri teksi Malaysia dan merungkai permasalahan struktur industri Gor Bachan dan Chee turut mengutarakan kebimbangan mereka berkenaan Langkah ini dapat mendorong pemandu untuk menggantikan kenderaan yang
yang telah mengakibatkan jurang yang ketara dalam perkhidmatan yang diberikan, pendanaan teksi untuk pemandu, terutamanya melibatkan pemandu yang sudah lama, bahkan yang lebih penting, dapat mengurangkan struktur kos bagi
yang turut menyumbang kepada peningkatan aduan secara mendadak daripada lanjut usia. Menurut mereka, amat sukar, malah hampir mustahil bagi pemandu manfaat pemandu dan pengendali teksi secara amnya.
khalayak ramai. Sudahlah diasak pelbagai isu, kini industri teksi diuji pula dengan yang sudah berumur lewat 60 tahun untuk mendapatkan pembiayaan membeli
kemunculan perkhidmatan e-hailing berasaskan teknologi yang amat digemari kenderaan. Kata Chee lagi, separuh daripada ahli persatuannya seramai 500 orang Akan tetapi, bagi pemandu yang masih terikat dengan kontrak pajak, SPAD
pengguna teksi tempatan, bahkan penggunaannya jelas begitu meluas. berumur lebih 60 tahun. turut peka akan kewajaran terma-terma kontrak yang lebih adil dan saksama
kepada pemandu teksi. Dalam hal ini, TITP akan menyaksikan SPAD melakukan
Berlatarkan pula suatu situasi yang kompleks rentetan pelbagai pihak Dari perspektif ini, matlamat liberalisasi permit teksi yang bertujuan membantu pindaan undang-undang bertujuan menyeragamkan semua kontrak pajak dan
berkepentingan dalam industri ini, termasuklah syarikat teksi, pemandu dan pemandu teksi menjana perniagaan mereka sendiri tidak akan berhasil sekiranya menguatkuasakan syarat-syarat yang wajib dipatuhi oleh syarikat pengendali
pengguna, sememangnya industri teksi tidak berupaya mencapai satu kata mereka tidak mampu membeli kenderaan milik sendiri. Menurut Chee, beliau teksi. Terma-terma ini akan diwajibkan sebagai syarat mendapatkan lesen
sepakat bagi mendapatkan jalan penyelesaian yang mudah. Biarpun SPAD yakin ingin melihat pelaksanaan peruntukan kewangan yang khusus untuk membantu pengendali. Antara ciri terma yang dicadangkan termasuk pemeriksaan di
bahawa pembaharuan-pembaharuan yang diperkenalkan di bawah TITP dapat pemandu yang layak, sesuai dengan hasrat Kerajaan untuk meliberalisasi industri. PUSPAKOM yang mengecualikan pemandu teksi daripada membayar sewa pada
mengatasi isu-isu berbangkit ketika ini, sekali gus meningkatkan perkhidmatan Bagi Gor Bachan pula, beliau berharap sebuah mekanisme dapat diwujudkan bagi hari tersebut, cuti tahunan dan cuti sakit, insurans kenderaan pihak pertama dan
teksi ke tahap yang lebih tinggi, ada juga pihak-pihak berkepentingan yang membolehkan pemandu-pemandu teksi berpengalaman diberikan kenderaan dan pemulangan deposit sebaik sahaja kontrak pajak tamat.
berpendapat bahawa usaha ke arah transformasi industri teksi mengetengahkan permit teksi sebaik sahaja mereka menamatkan tempoh pajak dengan syarikat
cabaran yang amat rumit untuk diatasi. teksi.
Sementara itu, TITP turut merangkumi langkah rasionalisasi terhadap semua
teksi bajet dan TEKS1M dari aspek penetapan tambang, yang merupakan langkah
Bukan suatu perkara mudah, ujar Gor Bachan Singh, Presiden Persatuan SPAD menegaskan bahawa pihaknya menyedari keluh-kesah yang dilontarkan
Pemandu Teksi Kepong. SPAD sedang berusaha sebaik mungkin dan kami sedar untuk menangani aduan berkaitan isu tambang teksi. Oleh itu, tambang mengikut
oleh pemandu teksi, lantas SPAD sedang giat mencari jalan penyelesaian yang
usaha ini amat sukar bagi SPAD yang tersepit antara syarikat teksi, pemandu dan zon akan digantikan dengan pengiraan mengikut jarak bagi memastikan tambang
memanfaatkan semua pihak. Oleh hal yang demikian, pembaharuan yang
pihak berkepentingan yang lain. Peranan SPAD penting, namun saya lihat banyak lebih konsisten dan lebih adil kepada pemandu teksi di kawasan terminal dan
diperkenalkan di bawah TITP disasarkan untuk dijadikan teras kukuh selaku rangka
rintangan yang terpaksa dihadapi. lapangan terbang.
kawal selia dan pengendalian industri teksi agar mampu menghadapi perubahan
Gor Bachan mengakui banyak penambahbaikan yang telah diusahakan oleh

dan perkembangan pada masa akan datang.
Langkah-langkah ini hanyalah sebahagian daripada inisiatif di bawah TITP yang Chee Swee Keong
SPAD sejak penubuhannya pada tahun 2010, akan tetapi, sejak pengenalan Pindaan yang bakal dilaksanakan di bawah TITP akan membenarkan perkhidmatan kami yakin mampu mengatasi rungutan dan keluhan daripada khalayak pemain Pengerusi Persatuan Kebajikan Pemandu
syarikat e-hailing dalam beberapa tahun belakangan, suasana pengendalian teksi industri, dan kami sedar masih banyak usaha yang perlu dilakukan. Dalam pada itu,
nampaknya semakin teruk. Beliau menambah bahawa pesaing daripada syarikat-
e-hailing diteruskan, tetapi masih tertakluk kepada syarat-syarat kawal selia oleh
usaha mendidik dan meningkatkan kesedaran peserta industri tentang matlamat
Teksi Kuala Lumpur dan Selangor
SPAD. Antara lain, syarikat-syarikat tersebut mestilah ditubuhkan di Malaysia,
syarikat ini telah merosakkan industri, dan beliau tidak pasti sama ada SPAD pemandu e-hailing mesti berdaftar dengan SPAD dan mereka wajib memastikan dan wawasan transformasi ini secara kolektif amat penting.
berupaya menahan tindak-tanduk mereka. bahawa syarat-syarat yang dikenakan bagi menjamin keselamatan penumpang
serta insurans perlindungan dilaksanakan. Tuntasnya, matlamat TITP disasarkan untuk menjadikan industri teksi lebih
Chee Swee Keong, Pengerusi Persatuan Kebajikan Pemandu Teksi Kuala Lumpur kompetitif dan memberikan daya tahan kepada industri teksi dalam menghadapi
dan Selangor turut berpendapat bahawa kemunculan pesaing-pesaing ini Sementara itu, sebagai langkah membantu pemandu-pemandu teksi yang baru suasana permintaan daripada pengguna yang berubah begitu pantas. Kuasa
merupakan masalah paling ketara yang menghimpit industri teksi masa kini. menapak dalam perniagaan mereka sendiri setelah menamatkan kontrak pajak, pasaran berpotensi mencetuskan kesan positif kepada industri sekiranya semua
Pada hakikatnya, persaingan yang adil sama sekali tidak adil ketika ini, dan SPAD telah bertindak menarik semula pembekuan lesen individu untuk dikeluarkan pihak berani untuk berubah mengikut peredaran zaman. Transformasi ini masih
belum jelas sama ada pembaharuan yang dibawakan oleh SPAD untuk mengawal kepada pemandu teksi. Serentak dengan itu, SPAD akan memberikan lesen-lesen terlalu awal, justeru kami mengharapkan kerjasama dan maklum balas yang lebih
selia perkhidmatan e-hailing akan mampu menyelesaikan masalah. Yang pasti, individu kepada pemandu yang layak, malah, mereka akan turut menerima geran baik daripada industri untuk membantu kami memacu industri ini ke hala tuju
pemandu teksi tradisional sedang ketinggalan dalam usaha menarik penumpang. tunai sebanyak RM5,000 daripada Kerajaan untuk membantu mereka membeli yang betul.
kenderaan baharu.
Contoh jelas ialah faktor tambang, kata Chee. Sebagai contoh, mereka cuma Biar apa pun, kami di SPAD kekal komited untuk memastikan terciptanya
mengenakan tambang RM65 untuk perjalanan ke lapangan terbang, tetapi kami TITP turut memberi nafas baharu dari segi pilihan model kenderaan yang persaingan yang adil demi menjamin pulangan dan hasil yang lebih adil untuk
menggunakan meter dan harga tambang menjangkaui lebih RM80. Banyak ditawarkan kepada pemandu teksi, dengan meliberalisasikan senarai model dan pemandu teksi, pengendali dan penumpang.
67 68
MEMPERTINGKATKAN PENGANGKUTAN
KENDERAAN BARANGAN
MEMPERTINGKATKAN PENGANGKUTAN
RAJAH 14: Perkembangan Industri Kenderaan Barangan Dan Logistik Di Malaysia

KENDERAAN BARANGAN
INISIATIF Terdapat tiga kelas berasingan OP seperti yang digariskan dalam Jadual 15.
Bagi pengangkutan kenderaan barangan, SPAD membangunkan semua Pada akhir Disember 2015, SPAD telah mengeluarkan 40,555 OL dan 246,890
mekanisme yang diperlukan untuk memproses permohonan lesen dan juga Dasar Permit Kenderaan.
Kenderaan Barangan. Di samping itu, SPAD juga bertanggungjawab untuk memacu
Strategi Transformasi Kenderaan Barangan. Sejak tahun 2010, Suruhanjaya telah SEHINGGA AKHIR DISEMBER 2015
melaksanakan tiga inisiatif utama:
Kenderaan Barangan dan Pelesenan Operator

Rangka kerja Lesen Operator (OL) yang diperkenalkan pada tahun 2010 merupakan
inisiatif SPAD yang pertama. Rangka kerja OL menggariskan konsep rejim Satu
40,555 246,890
LESEN OPERATOR permit kenderaan
Pengendali, Satu Lesen dan dasar yang berkaitan. Rangka kerja OL menyokong dikeluarkan
objektif meningkatkan ketelusan, akauntabiliti dan kualiti perkhidmatan di seluruh
rangkaian pengangkutan awam darat. Di bawah rangka kerja ini, pengendali hanya VP VP VP
PENGENALAN perlu memiliki satu lesen yang membolehkan mereka untuk menggunakan mana-
mana kenderaan dalam flit mereka bagi laluan yang ditetapkan, dan bukannya satu
lesen bagi setiap kenderaan dalam fleet mereka. Rangka kerja OL juga menjadikan
Logistik merupakan tulang belakang kepada Pengangkutan kenderaan barangan yang selamat dan boleh dipercayai
penguatkuasaan lebih berkesan kerana tindakan akan diambil terhadap pemegang
merupakan prasyarat yang utama dan penting dalam perdagangan. Hal ini
perdagangan. Justeru, logistik merupakan pemacu sememangnya benar dalam sebuah negara yang sedang pesat membangun lesen dan bukannya kenderaan yang terlibat dengan kesalahan.
penting prestasi ekonomi. Perniagaan amat banyak seperti Malaysia yang menyaksikan pengangkutan kargo dan bahan menjadi
keutamaan yang penting. Selain itu, perkhidmatan logistik yang maju dan cekap RAJAH 15: Kelas OL dan keperluan masing-masing
bergantung pada rantaian bekalan yang cekap merupakan tarikan utama bagi pelabur yang menganggap pengangkutan yang
untuk mengintegrasikan proses pengeluaran dan cekap sebagai pemacu penting prestasi ekonomi.
KELAS MODAL modal tempoh usia jenis simbol laluan persendirian ekuiti
menyampaikan keluaran siap kepada pasaran dalam Industri kenderaan barangan telah berkembang di Malaysia sejak tahun 1960- berbayar sah lesen kenderaan trak
cara yang tepat pada masanya dan cekap dari segi an hingga meliputi perkhidmatan yang lebih pelbagai dan khusus. Selama
RIGID 100% Tempatan
bertahun-tahun, industri ini berkembang seiring dengan pertumbuhan ekonomi RM
kos. negara dan meletakkan Malaysia pada kedudukan sepuluh teratas antara negara Am
250,000
PM : Treler A Dibenarkan
1:1 Syarikat asing:
berpendapatan sederhana menurut kaji selidik Connecting to Compete 2012 yang 30% Bawah 10
49% asing &
dijalankan oleh Bank Dunia. daripada 1, 3, 5, 7 tahun bagi Sjung.
- Rancangan Induk Pengangkutan Awam Darat A
harga tahun permohonan Msia
51% tempatan
Negara (NLPTMP) Sejak penubuhannya pada tahun 2010, SPAD telah diberi kuasa untuk mengawal
Kontena RM
kenderaan baharu Articulate Tidak **bagi syarikat kurier,
selia industri kenderaan barangan di bawah Akta Pengangkutan Awam Darat PM : Treler KA dibenarkan 100% ekuiti asing
(KA) 500,000
2010. Sejak itu, Suruhanjaya telah membuat peningkatan yang ketara untuk 1:7 dibenarkan
memastikan industri logistik mampu untuk menyediakan secara andal pelbagai
barangan dan perkhidmatan kepada entiti perniagaan dan pengguna akhir. 30% Bawah 10
RIGID
Penambahbaikan ini menangani seluruh rantaian nilai industri kenderaan RM daripada 1, 3, 5, 7 tahun bagi Sjung. 100% ekuiti asing
C PM : Treler C Dibenarkan
barangan, dan menyentuh aspek penting yang meliputi pelesenan kenderaan dan 250,000 harga tahun permohonan Msia dibenarkan
1:1
pengendali hinggalah pengenalpastian strategi yang berdaya maju dan mampan kenderaan baharu
bagi industri ini dalam melangkah ke hadapan.
71 72
Kod Amalan Keselamatan Industri (ICOP) untuk

Kenderaan Barangan
Pada 2013, SPAD mula melaksanakan kursus dan pemeriksaan ke atas pemandu
lori bagi memastikan mereka mematuhi garis panduan keselamatan (ICOP)
SPAD. Sejak dimulakan dan setakat Disember 2015, sejumlah 2,147 pengendali
lori telah menamatkan kursus tersebut. Program latihan ini sedang diteruskan
dengan kerjasama pengendali lori. SPAD turut melaksanakan pemeriksaan
pematuhan ke atas pengendali lori yang bersabit kemalangan (post-crash),
dengan menyaksikan 158 pengendali flit digantung perkhidmatannya antara
Jun 2014 dan Disember 2015.
Bagi memastikan aspek keselamatan terus terjamin, pada September 2015,

SPAD mula menjalankan pemeriksaan pematuhan yang menjadi syarat sebelum
pembaharuan lesen dibenarkan. Setakat Disember 2015, sejumlah 1,591
pengendali lori dikenakan pemeriksaan tersebut.
Bekerjasama untuk menggalakkan kesedaran lebih tinggi

dan kepatuhan lebih baik
SPAD terlibat dalam meningkatkan kesedaran mengenai peraturan semasa
dan isu-isu industri dalam kalangan pihak berkepentingan kami. Sehubungan
dengan itu, Bahagian Kenderaan Barangan mengadakan mesyuarat berkala dan
pelbagai aktiviti dan program yang melibatkan pihak berkepentingan dan agensi
Kerajaan yang berkaitan. Sebahagian daripada pihak berkepentingan utama
kami termasuk:
Persatuan Haulier Malaysia (AMH)

Persatuan Pemilik Lori Pan-Malaysia (PMLOA)
Persatuan Penghantar Fret Udara Malaysia (AFAM)
Ahli Bertauliah Persatuan Penghantaran dan Logistik Selangor (SFFLA)
Persekutuan Persatuan-Persatuan Pemilik Bengkel Kereta Malaysia
(FAWOAM)
Agensi Kerajaan, contohnya Jabatan Pengangkutan Jalan (JPJ) dan Pihak
Berkuasa Tempatan (PBT) / Kerajaan Negeri
Pada masa yang sama, sebagai pihak berkuasa nasional bagi isu-isu kenderaan CABARAN membawa kepada tindakan buruh dan kadar pusing ganti kerja pemandu yang HALA TUJU MASA DEPAN
barangan, Suruhanjaya menjalankan kerjasama dengan organisasi sektor awam tinggi. Akibatnya, pemandu cenderung untuk tidak bermotivasi dan /atau tidak
dan swasta dalam mengadakan perbincangan mengenai isu-isu pembangunan Dalam membangunkan NLPTMP, Kerajaan mendapati bahawa sektor kenderaan berpengalaman. Dalam memperbaik rangka kerja pengawalseliaan perkhidmatan kenderaan
industri. Beberapa kerjasama yang diadakan termasuk: barangan darat adalah berfragmen, yang mengakibatkan ketidakcekapan dalam ii. Tempat letak kereta haram bagi kenderaan barangan: Trak yang diletakkan barangan, Suruhanjaya akan memfokuskan penyempurnaan tindakan yang
penggunaan sumber dan infrastruktur kenderaan barangan. Misalnya, kenderaan semalaman di sepanjang jalan-jalan awam dan dalam kawasan perumahan, berikut dalam tempoh jangka pendek:
Bekerjasama dengan Petronas Dagangan Berhad untuk melaksanakan kargo tidak bergerak pada tahap muatan yang optimum, dengan itu menyebabkan menimbulkan bahaya keselamatan kepada pengguna jalan raya dan penduduk.
Taklimat Kod Keselamatan Amalan Industri SPAD pada tahun 2015. Lebih ketidakcekapan di seluruh rantaian bekalan, sekali gus menyebabkan kos yang Ini juga amat berbahaya kepada pejalan kaki yang perlu mengelakkan trak yang Menggubal peraturan bagi kenderaan decontrolled, misalnya untuk lori berat
200 peserta daripada agensi pengangkutan awam dan industri kenderaan lebih tinggi, kesesakan lalu lintas dan pencemaran udara yang lebih tinggi. Satu lagi bergerak masuk dan keluar dari kawasan perumahan. kurang daripada 5 tan
barangan menghadiri taklimat, yang diadakan di Pahang, Terengganu dan penemuan utama ialah penggunaan perkidmatan kenderaan barangan kereta api iii. Kenderaan digunakan melebihi usia perkhidmatan: Terdapat sejumlah besar Menggubal peraturan bagi trak tunda
Kelantan. yang tidak mencukupi untuk mengangkut kargo . Walaupun lebih cekap dari segi kenderaan barangan yang lebih berusia di jalan raya yang mencetuskan Mewujudkan syarat pelesenan bagi pengendali kenderaan barangan
Mengambil bahagian dalam Dialog Dasar Logistik bersama-sama dengan kos dan dari segi teorinya lebih andal, namun kekangan dalam rangkaian kereta api kesan negatif terhadap taraf keselamatan, kualiti alam sekitar dan operasi
Kementerian Pengangkutan Malaysia dan Kementerian Tanah, Infrastruktur turut sama menyebabkan ketidakcekapan dalam pengangkutan barangan. perniagaan. Contohnya, SPAD menemui beberapa kenderaan berusia sehingga SPAD pada masa ini juga merupakan sebahagian daripada Kumpulan Kerja
dan Pelancongan Jepun. 44 tahun masih digunakan di jalan raya. Pemudahan Pengangkutan yang diterajui oleh Kementerian Pengangkutan bagi
Penyertaan dalam Projek Penyelidikan Bank Dunia bertajuk Memangkin Pada masa yang sama, Suruhanjaya juga bimbang tentang rekod keselamatan iv. Kos operasi yang meningkat: Pelbagai faktor penyumbang kepada peningkatan Perjanjian Rangka Kerja ASEAN mengenai Pemudahan Pengangkutan Barangan
Perniagaan Pertanian - Pengangkutan. kenderaan kenderaan barangan. Berdasarkan analisis data, SPAD mendapati dalam kos operasi kenderaan barangan termasuk saiz trak yang tidak sesuai, Dalam Transit (AFAGIT), Perjanjian Rangka Kerja ASEAN mengenai Pemudahan
bahawa terdapat empat kali lebih banyak kemalangan yang melibatkan lori kenderaan lama terbiar kerana permintaan bermusim, waktu kerja yang terhad, Pengangkutan Antara Negara (AFAFIST) dan Perjanjian Rangka Kerja ASEAN
dan van daripada kemalangan yang melibatkan bentuk kenderaan persendirian keadaan jalan raya yang sesak, kepakaran yang tidak mencukupi dan kenaikan mengenai Pengangkutan Multimodal (AFAMT). Ini merupakan perbincangan
Strategi Pembangunan Industri yang lain. Antara tahun 2002 hingga 2007, kira-kira 125,000 kemalangan yang kos memandu dan buruh. peringkat tinggi yang melibatkan anggota negara ASEAN yang lain.
Strategi Pembangunan Industri SPAD merupakan perancangan yang direka melibatkan trak besar dan lebih 80,000 kemalangan yang melibatkan trak kecil v. Pergerakan kenderaan barangan dengan lebih muatan: Kenderaan barangan
khusus untuk menambah baik perniagaan pengangkutan kenderaan barangan dilaporkan kepada pihak berkuasa. yang membawa muatan berlebihan mengundang bahaya kepada pengguna Melangkah ke hadapan, SPAD akan terus memperkenalkan inisiatif baharu untuk
negara. Bahagian Kenderaan Barangan ini berfungsi mewujudkan beberapa jalan raya yang lain kerana kenderaan sebegini mengorbankan cara mempertingkatkan kecekapan dan keselamatan kenderaan barangan selaras
strategi untuk barangan dan kenderaan kargo, yang dilaksanakan secara bebas NLPTMP menetapkan tiga kepentingan utama untuk pembaharuan sektor pemanduan berhemah dan keselamatan semata-mata untuk membawa beban dengan matlamat keseluruhan program transformasi. Dengan melaksanakan
dan dengan kerjasama agensi-agensi Kerajaan yang lain. Matlamat strategi ini kenderaan barangan, yang termasuk : yang lebih besar. Selain itu, kenderaan ini menyumbang kepada kesesakan inisiatif itu, SPAD menetapkan sasaran untuk membantu pembangunan industri
adalah untuk menerajui transformasi sektor dan memangkin ekonomi nasional trafik kerana mereka tidak boleh memandu pada kelajuan yang disyorkan, dan kenderaan barangan dan logistik yang mampan dan andal, yang akan menyokong
secara keseluruhan. Strategi ini juga mengambil kira Strategi Transformasi Meningkatkan kecekapan dan fleksibiliti sektor kenderaan barangan keperluan industri dan pada masa yang sama menyumbang secara positif kepada
juga mengambil ruang yang lebih besar di jalan raya.
Kenderaan Barangan, yang dikaitkan dengan NLPTMP. Meningkatkan kebolehpercayaan pertumbuhan ekonomi secara keseluruhan.
Menggalakkan keselamatan dan kesejahteraan
SPAD menyedari bahawa beberapa pihak akan terus berkeras untuk melakukan
Sementara itu, SPAD telah mengenal pasti lima cabaran untuk ditangani segera: perubahan. Oleh yang demikian, Bahagian Kenderaan Barangan komited untuk
mengadakan penglibatan yang berterusan dengan pihak berkepentingan dan
i. Bilangan pemandu yang tidak mencukupi: Imbuhan pemandu yang kecil banyak agensi yang berkaitan untuk memahami dan menyelesaikan isu secara baik.
73 MEMPERTINGKATKAN PENGANGKUTAN KENDERAAN BARANGAN 74

(Sumber gambar: KL Hop-On Hop-Off City Tour, Elang Wah Sdn Bhd)
MEMASTIKAN PENGANGKUTAN
BERKUALITI BAGI PELANCONGAN
MEMASTIKAN
PENGANGKUTAN
BERKUALITI BAGI
PELANCONGAN (Sumber gambar: KL Hop-On Hop-Off City Tour, Elang Wah Sdn Bhd)
SPAD juga telah mengambil alih semua isu pelesenan, yang sebelum ini oleh operator pelancongan untuk menggalakkan pelancongan. Penguatkuasaan
Lembaga Pelesenan Kenderaan Perdagangan (LPKP) dan KPK. Semua isu terhadap kenderaan pelancongan oleh Jabatan Penguatkuasaan SPAD sering
berkaitan dengan pelesenan kenderaan komersial sewa dan pandu, kenderaan dilihat dilaksanakan berdasarkan asas yang sama seperti PDRM dan JPJ, namun
pelancongan sewa dan pandu, termasuk bas persiaran diproses di Ibu Pejabat hakikatnya, setiap penguatkuasaan ini berpandukan undang-undang masing-
SPAD di Kuala Lumpur. Di bawah peraturan yang sedia ada, bas persiaran serta masing.
kenderaan di bawah kelas pelancongan sewa dan pandu perlu mendapatkan
Lesen Perniagaan Pengendalian Pelancongan & Agensi Pengembaraan
(TOBTAB) daripada MOTAC sebagai prasyarat.
pengawalseliaan SPAD kini berkerjasama dengan MOTAC untuk memastikan operator
perkhidmatan kenderaan SPAD juga mengambil CABARAN pelancongan dimaklumi dengan sewajarnya mengenai semua aspek keperluan
alih semua isu pelesenan oleh kementerian dan agensi yang berkaitan. SPAD juga mengadakan
pelancongan pelesenan, yang
SPAD terus berinteraksi dengan pertubuhan pelancongan utama untuk perbincangan dengan Persatuan Institut-Institut Latihan Pelancongan Malaysia
memastikan operator yang memberikan perkhidmatan mematuhi prosedur setiap enam hingga lapan minggu untuk memastikan kepatuhan terhadap
31 Januari 2011: SPAD mengambil sebelum ini diuruskan bagi permohonan baharu dan juga pembaharuan permit. Operator perlu syarat-syarat, manakala penglibatan antara agensi dan antara kementerian
alih pengawalseliaan oleh Lembaga Pelesenan merancang dengan lebih baik operasi flit dan model perniagaan masing-masing yang rapat akan terus melindungi kelestarian dan kepentingan operator
untuk diselaraskan dengan pelesenan TOBTAB di bawah MOTAC dan juga pelancongan tempatan dan yang lebih penting, mempertingkatkan daya saing
perkhidmatan kenderaan Kenderaan Perdagangan syarat-syarat Permit Kenderaan SPAD. Cabaran yang dihadapi adalah untuk mereka sejajar dengan semangat ASEAN.
pelancongan daripada (LPKP) dan Kementerian memastikan pematuhan dan pada masa yang sama, memudahkan operasi
Kementerian Pelancongan Pelancongan dan
dan Kebudayaan Kebudayaan
PELANCONGAN Pelancong perlu memilih sama ada untuk menyewa kenderaan mereka sendiri
ketika berada di Malaysia atau menggunakan sistem pengangkutan awam darat
Kerajaan Malaysia telah mengenal pasti pelancongan sebagai Bidang untuk bergerak. Inisiatif SPAD untuk mempertingkatkan pengangkutan awam
Ekonomi Utama Negara (NKEA) di bawah Program Transformasi Negara termasuk bas, rel dan teksi mempunyai pengaruh yang penting terhadap sektor
(NTP). Pelancongan dianggap sebagai sektor ekonomi yang penting dan teras pelancongan kerana kemudahan pengangkutan awam itu saling membantu
kepada transformasi ekonomi negara, pelancongan pada hari ini merupakan dalam mengurangkan kesesakan lalu lintas dan seterusnya memastikan
penyumbang ketiga tertinggi kepada Pendapatan Negara Kasar (PNK) negara. perjalanan pelawat ke negara kita diintegrasikan dengan baik.
Sejumlah 25.7 juta pelancong melawat Malaysia pada tahun 2015, sekali gus
menyumbangkan sebanyak RM69.1 bilion kepada PNK pada tahun 2015. Pada masa yang sama, SPAD turut bertanggungjawab terhadap pemantauan
pengendali dan perkhidmatan kenderaan pelancongan. Suruhanjaya telah
Banyak yang dapat ditawarkan oleh Malaysia kepada para pelancong dari segi mengambil alih pengawalseliaan perkhidmatan kenderaan pelancongan
sumber asli serta warisan budaya negara kita yang pelbagai. Malaysia juga daripada Kementerian Pelancongan dan Kebudayaan (MOTAC) pada 31 Januari
menjadi tarikan kepada pelancong beragama Islam disebabkan pengiktirafan 2011 seperti yang ditetapkan di bawah Akta Pengangkutan Awam Darat 2010.
Islam sebagai agama rasmi negara dan industri halalnya yang meluas. Perkara-perkara di bawah bidang kuasa SPAD termasuk:
Keadaan pengangkutan Malaysia mempunyai kesan secara langsung dan tidak Keadaan keselamatan kenderaan pelancongan
langsung terhadap sektor pelancongan memandangkan pelancong, secara Tingkah laku pemandu kenderaan pelancongan
definisinya, cenderung untuk mengembara secara ekstensif di dalam negara. Kebolehpercayaan perkhidmatan kenderaan pelancongan
77 78
Kereta Api Berkelajuan Tinggi (HSR)
KL-Singapura: Transformasi Yang
Mengubah Segalanya
MyHSR Corporation (MyHSR) membayangkan projek Kereta Api Berkelajuan Tinggi dengan bersandarkan peningkatan mobiliti dan akses yang dipermudah antara iv. Pelibatan kerjasama antara kedua-dua Kerajaan, termasuk pada peringkat
(HSR) sebagai game-changer yang bakal melonjakkan kesalinghubungan serantau bandar-bandar terbabit. Persekutuan dan Negeri, agensi-agensi Kerajaan berserta orang awam
dan mentransformasikan corak perjalanan penumpang di antara Kuala Lumpur
dan Singapura, selari aspirasi Kerajaan untuk meletakkan Malaysia ke status Sebagai contoh, kesan langsung dari aspek pembangunan bioteknologi dan Bagi perancangan masa depan, menurut Mohd Nur Ismal, MyHSR menanam hasrat
negara berpendapatan tinggi. industri ICT di Shin-Yokohama, Jepun begitu terserlah hasil sokongan dasar dan agar tahap perkhidmatan HSR kelak mampu menawarkan pilihan perjalanan
insentif yang disasarkan secara padu untuk memacu usaha di bandar ini. Dalam alternatif secara kompetitif, yang setaraf dan setanding standard antarabangsa
Sejajar pembentukannya sebagai penggerak dan pelaksana yang disasarkan hal ini, Shin-Yokohama menyaksikan peningkatan populasi mencecah 147% dari segi perkhidmatannya.
khusus untuk menyempurnakan aspek teknikal dan komersial bagi projek HSR selain peluang pekerjaan kira-kira 700,000 yang tercipta antara tahun 1966 dan
ini, Ketua Pegawai Eksekutifnya, Mohd Nur Ismal Mohamed Kamal yakin bahawa 2006, jelas Mohd Nur Ismal. Mengikut perencanaan kami, tren HSR ini bakal berlepas dari Kuala Lumpur pada
pengintegrasian stesen-stesen HSR dengan pengangkutan awam bandar di pekan- kekerapan setiap 15 minit, mengikut kadar permintaan penumpang. Selepas 10
pekan terpilih akan menyediakan pilihan perjalanan yang mudah, selamat dan Secara perbandingan, di Lille, Perancis, faktor galakan pemilikan yang tahun pelancarannya, kami menjangka seramai 22 juta penumpang menggunakan
boleh diharap kepada penumpang. diperlihatkan Datuk Bandar ketika itu telah berhasil mendorong kerjasama perkhidmatan HSR, bukan hanya di antara KL dan Singapura, tetapi turut meliputi
yang lebih erat daripada sektor swasta untuk membangunkan industri, antara destinasi-destinasi lain di sepanjang laluannya, kata beliau lagi.
Kesalinghubungan antara HSR dengan mod-mod pengangkutan awam yang lain lain, industri tekstil secara teknikal. Bandar tersebut lantas menyaksikan
mampu mewujudkan suatu rangkaian pengangkutan awam yang lebih bersepadu pertumbuhan populasi sebanyak 31% dan kira-kira 10% peningkatan pekerjaan Namun demikian, pada masa yang sama, MyHSR menyedari akan cabaran yang
dan efisien berikutan akses dan mobiliti yang dipertingkat di antara kawasan- dari tahun 1990 sehingga 2006, yang tercetus susulan pelancaran HSR London- perlu ditempuhi sewaktu pelaksanaan projek ini.
kawasan bandar dan pinggir bandar, selain menjimatkan masa perjalanan, ujar Paris.
beliau.
Aspek pendanaan dijangka salah satu cabaran utama. Hal yang demikian ini
Harapan saya ialah HSR KL-Singapura ini kelak dijadikan tanda aras bagi
kerana Malaysia ketika ini sedang mengusahakan pembinaan baharu bagi MRT, LRT
HSR yang pertama kalinya dibina di Malaysia ini berperanan penting untuk pembangunan HSR yang lain pada masa depan, dari segi reka bentuk dan
dan landasan rel konvensional. Suasana kewangan semasa turut membawakan
memperkukuh hubungan di antara dua jentera ekonomi yang paling rancak dan pengendaliannya, tambah Mohd Nur Ismal.
cabaran yang signifikan melibatkan aspek perancangan dan pelaksanaan projek
paling pantas berkembang di Asia Tenggara, di samping peranannya sebagai
ini. Meskipun begitu, kami akan terus berusaha untuk merealisasikan sebuah
pencetus pertumbuhan negara. HSR menjadi pemangkin kerana penghubungan Jarak jajaran projek antara Kuala Lumpur dan Singapura tersebut dianggarkan
sistem HSR yang berkualiti tinggi, selamat dan boleh diharap, jelas beliau lagi.
dua aglomerat bandar seumpamanya ini berupaya menampung permintaan sepanjang 350km, dengan kelajuan tren dijangka melebihi 300km/sejam. Lapan
yang semakin bertambah, merangsang perkembangan ekonomi, meningkatkan stesen terpilih sepanjang laluan ini, dengan tujuh daripadanya di Malaysia.
Sehubungan dengan itu, sokongan dan kerjasama daripada semua pihak, termasuk
daya saing ekonomi untuk jangka panjang, malah menambah baik kualiti hidup Dua terminal utama HSR terletak di Bandar Malaysia, Kuala Lumpur dan di
kerajaan Persekutuan dan Negeri, agensi-agensi berkaitan dan sektor swasta amat Mohd Nur Ismal Mohamed Kamal
penduduk. Pada masa yang sama, projek ini dengan penampilan yang tersendiri Jurong East, Singapura, manakala enam stesen perantara pula ialah Putrajaya,
bakal menggiatkan, juga membuka peluang pekan-pekan kecil di Semenanjung Seremban, Ayer Keroh, Muar, Batu Pahat dan Iskandar Puteri. Kesemua stesen penting demi memastikan kelangsungan projek yang berperanan sebagai game- KETUA PEGAWAI EKSEKUTIF
changer ini, tambah beliau.
Malaysia kerana turut berpeluang memanfaatkan jalinan penghubungan di antara tersebut bakal disepadukan dengan sistem pengangkutan awam setempat di MyHSR CORPORATION SDN BHD
kedua-dua metropolis utama ini. bandar masing-masing bagi memastikan kesalinghubungan yang lancar.
Selaku pemilik dan pemaju projek HSR, MyHSR meletakkan sasarannya untuk
HSR bukan setakat projek pengangkutan semata-mata, bahkan suatu pencetus Ketika ini, MyHSR telah mengenal pasti beberapa aspek penting dalam pelaksanaan meneruskan prestasi yang telah ditampilkan oleh SPAD yang giat mengusahakan
sosioekonomi yang mampu meledakkan pembangunan di Kuala Lumpur, dengan HSR seperti yang digariskan dalam mandatnya, termasuk: perancangan dan pelaksanaan projek HSR, sehingga merangkumi pembinaan
melimpahkan cetusan ekonomi di sepanjang koridor HSR di seluruh negara, tegas projek tersebut.
Mohd Nur Ismal. i. Teknikal aspek am, sistem, darat, pengendalian dan pengurusan projek
ii. Komersial pemerolehan, pembangunan berorientasikan pengangkutan (TOD) MyHSR menyokong SPAD dalam setiap usahanya untuk membangunkan
Perancangan teratur dan hasil kejayaan yang dicerap secara langsung daripada dan pengurusan kewangan dan memperkemaskan rangka dasar dan kawal selia bagi memastikan projek
kisah-kisah HSR global, antaranya, HSR London-Paris dan HSR Tokyo-Osaka akan iii. Pembangunan sosioekonomi merangkap pembangunan peluang-peluang ini dikendalikan dengan selamat, boleh dipercayai dan efisien. Bahkan, SPAD
menyaksikan penjajaran HSR Kuala Lumpur-Singapura merangsang bandar- ekonomi, keterangkuman dan kelestarian yang melingkungi setiap kawasan kekal berperanan aktif dalam perbincangan dua hala yang dilakukan bersama
bandar di sepanjang koridor agar bangun dan mengeksploitasi ekonomi aglomerat stesen terpilih Singapura, ujar Mohd Nur Ismal mengakhiri wawancara.
79 80
KTMB Menjadikan Rel Mod
Pengangkutan Awam Darat Pilihan
Kereta api yang pantas dan cekap membentuk bahagian penting yang memberikan Perkembangan kereta api antara bandar ialah satu lagi pencapaian penting
kesan dan perlu diberikan perhatian dalam sistem pengangkutan awam bertaraf KTMB. Pada tahun 2010, Perkhidmatan Tren Elektrik (ETS) diperkenalkan, dengan
dunia. Untuk memberikan khidmat yang lebih baik kepada rakyat di Semenanjung laluan yang hanya meliputi Seremban ke Ipoh dan Ipoh ke Seremban. Pada tahun
Malaysia, operator rel KTM Berhad (KTMB) telah berusaha ke arah mewujudkan lepas, laluan itu dipanjangkan, mengambil penumpang dari KL hingga Padang
perkhidmatan tren yang lebih baik, menangani kawasan yang kurang mendapat Besar, Perlis. Bukan itu sahaja, pelaksanaan projek landasan berkembar di Utara
perkhidmatan dan memenuhi permintaan yang lebih tinggi. bermakna bahawa perkhidmatan tren diesel telah berakhir dan digantikan dengan
perkhidmatan tren elektrik sepenuhnya.
Tempoh lima tahun yang lalu telah menyaksikan beberapa pencapaian yang
membanggakan, satu daripadanya ialah penambahan 38 set Tren Enam Gerabak Bagi kedua-dua ETS dan Komuter, KTMB berusaha untuk memastikan piawaian
- sebelumnya ialah Tren Tiga Gerabak - yang telah memberikan perkhidmatan di keselamatan dan kebolehpercayaan tren (rolling stock) sepanjang masa, kata
Lembah Klang sejak tahun 2011. Ini bermakna lebih ramai penumpang boleh Presiden KTMB, Leftenan Kolonel Dato Haji Sarbini bin Tijan (R). KTMB akan
ditempatkan pada bila-bila masa. Pengenalan koc wanita khusus bagi penumpang memastikan infrastruktur di semua stesen berada dalam keadaan yang baik untuk
wanita pada tahun 2010 juga telah menjadikan situasi lebih selesa kepada wanita memberikan perkhidmatan yang terbaik kepada rakyat.
untuk menaiki tren. Malah pada tahun lepas, perkhidmatan dari Tanjung Malim ke
Pelabuhan Klang dan dari Batu Caves ke Tampin telah dipertingkatkan sepenuhnya. Rangkaian operator rel meliputi sepanjang Semenanjung Malaysia, dengan spur line
Selain itu, laluan Komuter telah ditambah di kawasan Utara, khususnya dari yang bermula dari Gemas, Negeri Sembilan ke Tumpat, Kelantan. Projek landasan
Kamunting ke Butterworth dan Gurun,serta baru-baru ini ke Padang Rengas dan berkembar utara-selatan telah menjadi tulang belakang kepada pengangkutan
Taiping. penumpang dan barangan dengan cara yang cekap, boleh dipercayai, selamat
dan mampan. Kebanyakan pelabuhan utama, seperti Terminal Kargo Ipoh dan
Terminal Kargo Padang Besar, dihubungkan dengan sistem kereta api.
Usaha KTMB dalam mempertingkatkan dan mengembangkan perkhidmatan

mereka adalah selaras dengan matlamat Rancangan Induk Pengangkutan Awam
Darat Negara, yang dibangunkan oleh SPAD dan diluluskan oleh Parlimen pada
Menjelang akhir tahun 2021, rakyat akan dapat melihat tahun 2013 dengan tujuan mewujudkan program jangka panjang untuk menangani
kemerosotan semasa dalam pengangkutan awam serta melaksanakan produk LT. COL. DATO HAJI SARBINI BIN TIJAN (R)
berimpak tinggi dan berkesan untuk mewujudkan perkhidmatan pengangkutan
penyempurnaan laluan landasan berkembar dari Utara ke awam darat yang berkualiti dan mampan untuk negara. PRESIDEN KTM BERHAD (KTMB)
Selatan, pemulihan laluan Pantai Timur, pemerolehan set Menjelang akhir tahun 2021, rakyat akan dapat melihat penyempurnaan
laluan landasan berkembar dari Utara ke Selatan, pemulihan laluan Pantai Timur,
pemerolehan set tren baharu, dan penyelenggaraan berat kenderaan rel (ETS,
tren baharu, dan penyelenggaraan berat kenderaan rel DMU, lokomotif dan gerabak baharu), Dato Haji Sarbini berkongsi perancangan
yang akan dilaksanakan untuk KTMB.
(ETS, DMU, lokomotif dan gerabak baharu). Misi KTMB adalah untuk menjadi pengangkutan darat pilihan. Oleh itu, dengan
adanya garis panduan dan perhatian yang hebat yang diberikan oleh SPAD, KTMB
berharap bahawa kami akan dapat memberikan kualiti yang terbaik kepada
penumpang mengikut prinsip-prinsip yang dipegang, tambah beliau.
81 82
Pudu Sentral
MEWUJUDKAN PENGALAMAN BERKOMUTER YANG LANCAR

MELALUI PENGANGKUTAN AWAM BERINTEGRASI
MEWUJUDKAN INISIATIF

24-
TERMINAL BERSEPADU: menghubungkan
PENGALAMAN
2013
penumpang ke
Terminal
Bersepadu LEBIH
BERKOMUTER YANG Selatan
(TBS)
jam 90
LANCAR MELALUI
hab
dibina pengangkutan destinasi di
bersepadu seluruh negara
PENGANGKUTAN AWAM
BERINTEGRASI
PENGENALAN Terminal-terminal Bersepadu RAJAH 16: Pengagihan Stesen Park-n-Ride
Satu keputusan telah diambil sebagai langkah untuk mengalih keluar kesesakan
Kejayaan sesebuah sistem pengangkutan awam darat bukanlah dinilai berdasarkan yang berlaku di pusat bandar Kuala Lumpur, iaitu dengan menukar lokasi hentian
efisiensi mod pengangkutan secara khusus atau pun kualiti sistem tersebut secara bas dan mewujudkan terminal bersepadu. Usaha ini akhirnya melahirkan
ruang
amnya. Sebaliknya, sebuah sistem dikatakan berjaya jika sistem tersebut berupaya Terminal Pengangkutan Bersepadu-Bandar Tasik Selatan (yang lebih dikenali TAHUN STESEN PARK-N-RIDE meletak
mencipta penyepaduan sesama pelbagai mod pengangkutan awam, peribadi, sebagai Terminal Bersepadu Selatan, TBS) yang menawarkan akses mudah kereta
berjalan kaki dan berbasikal sehingga mampu mewujudkan sebuah persekitaran menerusi Lebuhraya Lingkaran Tengah Dua (MRR2) dan Lebuhraya Ekspres
yang holistik dan mudah diakses untuk manfaat seluruh pengguna. Sungai Besi, selain berperanan sebagai hab pengangkutan yang beroperasi 2011 Terminal Bersepadu Selatan 1,200
Perkhidmatan pengangkutan awam darat perlu 24 jam untuk menghubungkan tiga laluan rel utama dan menghubungkan
Rancangan Induk Pengangkutan Awam Darat Negara (NLPTMP) memilih LRT Bandar Tun Razak 400
meliputi seberapa banyak penduduk bandar yang pewujudan pengalaman penumpang yang lancar merentasi pelbagai mod
penumpang ke lebih 90 destinasi di Semenanjung Malaysia. Penyepaduan mod-
mod pengangkutan ini penting bagi menjamin keselamatan, perlindungan dan 2012 LRT Gombak 1,260
mungkin, dengan menyediakan rangkaian yang dalam jalinan pengangkutan awam darat sebagai salah satu keperluan strategik akses mudah kepada pelbagai mod pengangkutan awam darat. Berikutan itu,
yang disasarkannya. Hal tersebut berikutan masalah kesalinghubungan yang KTM Batu Tiga 106
meluas bagi memenuhi permintaan mobiliti yang kerap timbul merentasi rangkaian pengangkutan awam sedia ada disebabkan
pada 2015, perkhidmatan Bas Ekspres Pudu Sentral juga dipindahkan ke TBS
untuk melegakan kesesakan trafik di sekitar kawasan Pudu. KTM Padang Jawa Lot A 113
ekstrem. Hal ini memerlukan penyelesaian pelbagai penyepaduan yang terhad dalam jalinan pengangkutan, justeru usaha yang
disasarkan termasuklah penyepaduan kemudahan seperti sistem pembayaran KTM Kepong 141
mod yang komprehensif bagi meningkatkan laluan serta perkhidmatan untuk menyokong perancangan perjalanan.
Stesen bersepadu turut disaksikan di bandar-bandar lain yang sedang dimajukan
sebagai hab bandar, sebagai contoh, Terminal AmanJaya, iaitu satu-satunya
kepada penumpang dalam kelompok bandar. terminal bas ekspres yang diwartakan di Ipoh pada tahun 2014. Terminal
KTM Salak Selatan 189
NLPTMP turut mengetengahkan penambahbaikan yang perlu ditingkatkan di
Penyelesaian ini hendaklah menyeluruh dengan antara kelompok-kelompok bandar terutamanya di kawasan berkepadatan
ini menyediakan, antara lain, kesalinghubungan bas ke Stesen Rel Ipoh, 400 KTM Batang Benar 126
ruang meletak kereta dan 50 ruang meletak motosikal, selain hotel bajet di
merangkumi peningkatan dan penyambungan kepada penduduk paling tinggi kerana di sinilah mobiliti pengangkutan paling diperlukan. premis yang sama untuk kegunaan penumpang yang perlu bermalam. Melaka KTM Kajang 430
Serentak dengan itu, usaha untuk menambah baik akses dan kemampanan
perkhidmatan sedia ada, pelaburan dalam infrastruktur pengangkutan awam darat di kawasan luar bandar serta kesalinghubungan di
Sentral juga berperanan sebagai terminal bas berhenti-henti dan ekspres yang
KTM Petaling 222
menghubungkan penumpang dari daerah selatan ke pelbagai destinasi termasuk
dan perkhidmatan baharu, dan pelaburan dalam antara bandar perlu dilaksanakan dengan memfokuskan kualiti perkhidmatan KLIA, Kuala Lumpur, Singapura dan Genting Highlands. 2013 KTM Seremban 600
yang sedia ada.
penyepaduan antara pelbagai mod pengangkutan.
KTM Bangi 288
Selain usaha tersebut, aspek penting yang juga berpotensi membuahkan Park & Ride
pengalaman yang lebih baik untuk penumpang ialah penyediaan sistem tiket yang KTM Seri Setia 94
- Rancangan Induk Pengangkutan Awam Darat membolehkan pengguna memakai hanya satu sistem tiket/kad pintar (smart-
Langkah selanjutnya untuk meningkatkan lagi pengalaman penumpang ialah Park
& Ride yang memudahkan perjalanan untuk batuan pertama dan terakhir. Park & LRT Pudu 416
Negara (NLPTMP) card) untuk semua mod. Ride tidak terhad hanya sebagai kemudahan untuk meletak kereta semata-mata,
malah turut berfungsi sebagai hentian untuk menurunkan penumpang yang LRT Sungai Besi 213
Bersandarkan matlamat tersebut, Kerajaan telah melancarkan beberapa inisiatif akan memulakan perjalanan dan merupakan infrastruktur yang amat diperlukan
dalam tahun-tahun kebelakangan bertujuan mewujudkan perjalanan yang lebih dalam sistem pengangkutan awam darat. Dalam tempoh antara 2010 dan Bandar Tasik Selatan 991
lancar untuk semua pengguna pengangkutan awam, dari awal hingga akhir 2015, sejumlah 24 stesen Park & Ride telah dibina di sekitar kawasan Greater 2014 LRT Ampang 1,140
perjalanan mereka. Oleh sebab rel dan bas merupakan teras sistem pengangkutan Kuala Lumpur/ Lembah Klang yang menyediakan 10,024 petak letak kereta
awam, SPAD kini berupaya merancang penyepaduan sistem dengan lebih baik di terminal-terminal pengangkutan awam utama. Kemudahan meletak kereta KTM Padang Jawa Lot B 102
usulan pembinaan sistem rel dan laluan bas yang baharu, yang sudah dibuka atau pastinya menggalakkan rakyat agar lebih cenderung menggunakan sistem rel
yang akan siap tidak lama lagi. Hal yang demikian ini membantu merealisasikan sebagai jalinan pengangkutan awam kerana mereka sudah ditawarkan ruang
KTM Shah Alam 558
inisiatif-inisiatif yang disasarkan. yang memudahkan perjalanan batuan pertama dan terakhir dari rumah mereka ke LRT Asia Jaya 607
stesen berdekatan.
Sejak 2013, inisiatif-inisiatif berikut telah dilaksanakan: 2015 ERL Salak Tinggi (Open carpark) 229
Terminal Bersepadu LRT Awan Besar 182
Pelesenan Terminal LRT Muhibbah 229
Park & Ride
Perancang Perjalanan LRT Kinrara (BK5) 188
Meter On
Pengurusan Tiket Bersepadu
JUMLAH 10,024
85 86
Pelesenan terminal Meter On Penyepaduan Pengurusan Tiket

Antara langkah seterusnya untuk memperbaik pengalaman pengguna Seiring dengan perkembangan teknologi, SPAD membawakan penciptaan SPAD turut menggalas tanggungjawab untuk memulakan inisiatif yang bakal
pengangkutan awam darat ialah Pelesenan Terminal yang dirangka bagi beberapa aplikasi digital yang disasarkan untuk memperbaik pengalaman menyaksikan penyedia perkhidmatan pengangkutan awam menyepadukan sistem Ismadi Yusuff,
memastikan setiap terminal memenuhi syarat minimum berkanun dari segi
keselamatan, perlindungan, operasi dan penyebaran maklumat. Rancangan
pengguna pengangkutan awam. Antara aplikasi yang dimaksudkan ialah MeterOn
yang memberikan ruang dan peluang kepada pengguna teksi untuk menilai
tambang masing-masing menerusi sistem pembayaran umum bersepadu (ICPS)
yang kini sedang dibangunkan. Projek ini akan mewujudkan sebuah persekitaran
34, PENGURUS
ini menggariskan langkah-langkah sandaran yang perlu diusahakan sebelum perkhidmatan teksi dan prestasi pemandu, malah untuk melaporkannya kepada sistem pengurusan tiket yang tunggal merentasi semua pengendali transit di
pelaksanaan proses Pelesenan Terminal serta kaedah pengendalian proses tersebut SPAD jika perlu. Aplikasi ini turut berperanan sebagai platform untuk mengesahkan Lembah Klang, yang turut melibatkan kerjasama dengan Touch n Go untuk
mengeluarkan kad perjalanan yang umum. Walaupun menetap di Nilai, saya mempunyai akses yang mudah
termasuklah kaedah pelesenan semula. identiti pemandu hanya dengan memasukkan nombor pendaftaran teksi tersebut.
kepada perkhidmatan KTM dan inilah sebabnya KTM menjadi
Pengguna bukan sahaja berpeluang menengok rekod pemandu dan kesalahan
Di bawah sistem ICPS ini, perjalanan merentasi pelbagai pengendali pengangkutan pengangkutan awam pilihan saya untuk berulang-alik ke bandar dan
trafik sekiranya berkaitan, bahkan maklum balas daripada pengguna-pengguna
awam yang berbeza akan dikendalikan sebagai satu perjalanan tunggal, yakni ke mana sahaja. Saya menghargai ketepatan masa perjalanan tren
lain juga turut tercatat dalam aplikasi ini.
disepadukan lantas menawarkan pengurangan tambang untuk semua penumpang. kerana ia memastikan saya sampai ke destinasi tepat pada waktunya.
Tambahan pula, tren yang baharu seronok untuk dinaiki kerana tren
Projek ini tercetus rentetan pelbagai aduan awam terhadap pemandu teksi
Di samping menawarkan perjalanan yang lebih murah dan lancar, penumpang diberi yang disediakan bersih, selesa dan luas. Setiap perjalanan adalah lancar
yang enggan menggunakan meter. Penumpang yang tidak berpuas hati dengan
pilihan sama ada menggunakan pas bulanan, pas mingguan atau pun pas lawatan, dan menyenangkan. Satu lagi kelebihannya ialah penumpang boleh
kelakuan pemandu telah melaporkan secara terus kepada SPAD. MeterOn tercipta
yang boleh diubahsuaikan kemudian jika perlu. ICPS dijangka akan dilancarkan di membawa basikal lipat mereka ke dalam tren sekiranya mereka ingin
susulan replikasi daripada pangkalan data SIKAP. Pangkalan data tersebut
Lembah Klang bagi perkhidmatan Rel Bandar yang merangkumi LRT, Monorel, KTM berbuat demikian.
memerlukan replikasi untuk mengelakkan keterkaitan secara langsung dengan
sistem SIKAP yang pernah menjadi pangkalan rujukan utama bagi SPAD. Komuter, MRT dan seterusnya dilanjutkan kepada BRT Sunway. Tambang bagi Bas Yang paling penting bagi saya, menggunakan KTM menjimatkan kos,
RapidKL pula akan disepadukan selepas beberapa waktu. terutamanya apabila saya menggunakan Touch n Go yang memberikan
Menjelang akhir tahun 2015, sejumlah 19,812 muat turun dicatatkan. Malah, lebih rebat. Sebagai contoh, perjalanan saya dari Batang Benar ke
MeterOn turut memenangi anugerah tempat kedua di Hari Anugerah Inovasi Inisiatif ini akan melibatkan penyepaduan kemudahan lapisan belakang (back- Taman Wahyu yang melalui 16 stesen secara keseluruhan ialah
anjuran SPAD yang bertempat di Jabatan Perdana Menteri. end) untuk menyeragamkan sistem tambang daripada pengendali yang berbeza, RM7.80 jika dibayar secara tunai tetapi kosnya hanya RM6.60 jika saya
termasuklah mekanisme pembayaran. Apabila dilancarkan kelak, kad Touch n Go menggunakan kad Touch n Go.
yang sedia ada dan sedang digunakan juga akan termasuk dalam sistem tersebut.
ICPS juga membolehkan pembayaran transit dibuat di pintu-pintu masuk menerusi Saya ingin menggesa agar lebih banyak kaunter Touch n Go dibuka di
kad ATM/Debit yang baharu, yang merupakan sebahagian usaha SPAD untuk stesen Batang Benar yang setakat ini hanya terdapat satu kaunter.
menampilkan pelbagai pilihan pembayaran ketika transit. Penyediaan kaunter tiket layan diri secepat mungkin pada masa
hadapan merupakan suatu langkah yang baik untuk memberikan
Pada ketika ini, penumpang LRT menikmati diskaun ke atas kadar tambang tunai perkhidmatan yang lebih cekap kepada pelanggan.
yang terbaharu sekiranya mereka melakukan perjalanan menggunakan kad atau
kaedah tanpa tunai seperti Touch n Go dan MyRapid.Sebagai insentif tambahan,
pengguna MyRapid Smart 7 Weekly atau MyRapid Smart 30 Monthly akan
memperoleh diskaun lanjutan ke atas kadar tunai, masing-masing antara 17%
dan 26%, dan antara 23% dan 35%, berdasarkan jarak perjalanan yang dibuat.
Komuter KTMB Lembah Klang masih meneruskan tawaran diskaun antara 9% dan
16% untuk pengguna Touch n Go, sementara pengguna tiket mingguan mendapat
diskaun sehingga 24%.
Perancang Perjalanan
Akses kepada maklumat yang tepat dan mengikut masa sebenar (real-time)
amat penting untuk membantu penumpang melakukan perjalanan secara efisien
di sekitar Greater Kuala Lumpur/Lembah Klang. SPAD yakin bahawa bekalan
maklumat secara real-time berupaya meningkatkan keyakinan orang awam
terhadap sistem pengangkutan, bahkan mampu memperkukuh kebolehharapan
sehingga menyumbang kepada peningkatan perkongsian mod pengangkutan
awam daripada khalayak orang ramai.
Bersandarkan matlamat ini, SPAD telah memulakan proses mencipta suatu

aplikasi Perancang Perjalanan mudah alih bagi membantu penumpang mencari
pengangkutan awam untuk tujuan destinasi mereka. Aplikasi ini bakal menyediakan
penumpang dengan sebuah platform bersepadu yang turut memuatkan maklumat
perkhidmatan pelbagai-mod dan pelbagai-pengendali menerusi enjin carian.
Aplikasi ini turut memaparkan pilihan terbaik untuk sesebuah perjalanan dengan
menyediakan maklumat real-time sebagai rujukan sejurus selepas pengguna
memasukkan maklumat pergi balik ke/dari destinasi mereka. Muhammad
Komponen-komponen utama yang dimuatkan dalam Perancang Perjalanan ini Muaz,
termasuklah:
29, JURUTERA
1. Anggaran tempoh perjalanan
2. Lokasi kenderaan mod yang tepat dan jitu, (KTMB dan operator bas henti-henti) Saya sentiasa menggunakan perkhidmatan teksi dan LRT untuk
3. Maklumat daripada pengendali-pengendali pengangkutan secara real-time jika pergi dan balik daripada bekerja. Saya juga merupakan pengguna
terdapat sebarang gangguan yang menjejaskan perkhidmatan mereka aktif aplikasi MeterOn untuk membuat sebarang aduan mengenai
pengangkutan awam. Saya menggalakan setiap orang menggunakan
Aplikasi tersebut akan dipantau oleh SPAD dengan kerjasama pengendali-pengendali pengangkutan awam sebagai alternatif untuk membuat perjalanan
utama yang membuka khidmat mereka di sepanjang jaringan pengangkutan awam pergi dan balik daripada bekerja.
yang melingkungi Greater Kuala Lumpur dan Lembah Klang.
87 MEWUJUDKAN PENGALAMAN BERKOMUTER YANG LANCAR MELALUI PENGANGKUTAN AWAM BERINTEGRASI 88

Mohd Amir Abdullah,
25, pekerja sektor swasta
Saya selalu menggunakan perkhidmatan bas dan teksi dalam tempoh lima tahun yang lalu, saya telah menyaksikan
peningkatan perkhidmatan bas terutamanya dengan pengenalan perkhidmatan bas percuma, yang telah menarik lebih
ramai pengguna. Saya percaya bahawa pengangkutan awam adalah penting kerana kemudahan ini boleh mengurangkan
kos sara hidup dan menyediakan perjalanan yang selesa.

TERMINAL-TERMINAL BERSEPADU LAIN
Langkah selanjutnya adalah mewujudkan terminal bersepadu yang lain dengan
pembukaan Terminal Bersepadu Gombak (TBG) dan Terminal Bersepadu Sg Buloh
(TBSB) yang dijadualkan siap menjelang 2020. Berbeza dengan pembinaan dan
operasi TBS dibiayai sepenuhnya oleh Kerajaan, kedua-dua TBG dan TBSB akan
dibangunkan dan dikendalikan masing-masing menerusi konsesi dan pendanaan
swasta.
PELESENAN TERMINAL
Pelesenan Terminal disasarkan pelancarannya menjelang akhir 2016. Ia merupakan
langkah mewujudkan piawaian ke atas setiap terminal pengangkutan awam darat.
Bagi memastikan pelaksanaan secara optimum, SPAD sedang melaksanakan sesi
perbincangan dengan pengendali-pengendali terminal terlebih dahulu agar semua
pihak terbabit memahami syarat-syarat yang ditetapkan.
PARK & RIDE

Bagi kemudahan Park & Ride, perancangan telah dimulakan untuk membina 3,955
petak kereta tambahan menjelang 2019, selari dengan pembinaan laluan rel yang
bakal beroperasi ketika itu. Justeru, menjelang 2019 kelak, kira-kira 30 kemudahan
Park & Ride bakal terbina di kawasan-kawasan berkepadatan tinggi di sekitar bandar.
APLIKASI BERASASKAN TEKNOLOGI

Aplikasi Perancang Perjalanan pula disasarkan pelancarannya menjelang akhir
2016. Sementara itu, SPAD telah membuat perencanaan untuk membangunkan
Saya telah menggunakan Sistem Transit Aliran Ringan (LRT) sejak saya mula bekerja
di sekitar KLCC lima tahun yang lalu. Sejak itu, perkhidmatan LRT telah bertambah baik
Nurul Hasanah Awang, Terminal Bersepadu Selatan
aplikasi seumpama MeterOn namun dikhususkan untuk pengguna bas ekspres.
dengan ketara. Kekerapan tren telah meningkat dan tren kini adalah lebih besar. Bagi 29, eksekutif komunikasi CABARAN PENYEPADUAN BAYARAN TAMBANG
saya, peningkatan yang paling ketara adalah pembinaan parkir bertingkat di Stesen
Dalam perkembangan selanjutnya, pelaksanaan ICPS disasarkan pada 2018
Gombak, di mana saya menaiki tren. Biasanya saya meletakkan kereta dan menaiki
Penyepaduan dalam sistem pengangkutan awam darat memerlukan usaha yang berserta rancangan untuk turut memanjangkan skim yang sama kepada pengguna
tren dari Setiawangsa, yang agak sukar, namun kini, saya berundur beberapa hentian ke
amat besar membabitkan pelbagai pihak pengendali mod dan sistem pembayaran Park and Ride. Penjualan kad MyRapid akan dihentikan sebelum penyepaduan
belakang dan meletakkan kereta saya di Stesen Gombak. Soal muzik, saya tahu perkara
yang tidak sekata ketika ini. Lantaran itu, inisiatif ini mewajarkan perancangan ICPS diaktifkan kerana masalah pengendalian yang mungkin tercetus, sekali gus
ini kecil, namun menikmati muzik yang dimainkan di stesen membantu mewujudkan
yang menyeluruh untuk merealisasikan sebuah sistem yang lancar dan licin untuk akan digantikan dengan kad baharu di bawah ICPS yang turut menawarkan produk
pengalaman yang lebih baik bagi penumpang seperti saya. Pengumuman waktu solat
sekalian pengguna, bahkan tempoh masa yang agak panjang diperlukan sebelum seakan-akan MyRapid, antara lain, Smart 7 dan Smart 30 dan pas Lawatan. Proses
juga amat berguna terutamanya bagi mereka yang berpuasa. Walau bagaimanapun, jika
hasilnya terserlah dengan ketara. yang sama juga bakal dilakukan terhadap produk Komuter KTMB Lembah Klang. Apa
terdapat sebarang kelewatan atau masalah, saya berharap pihak LRT dapat membuat
pun, kadar diskaun yang muktamad akan ditetapkan setelah perbincangan terakhir
pengumuman berterusan menerusi sistem PA di stesen dan bukannya untuk memastikan
Pertimbangan seterusnya membabitkan penyepaduan antara terminal sesama pengendali transit memutuskan kadar diskaun terbaik pada waktu yang
pengguna terus dimaklumkan dengan perkembangan terkini di stesen.
memandangkan kapasiti terminal-terminal yang ada kini semakin sesak berikutan sesuai kelak.
permintaan yang meningkat dengan signifikan hasil peluasan rangkaian
pengangkutan awam darat di sekitar Greater Kuala Lumpur. Dalam pada itu, Dalam usaha mendepani isu kemampuan warga penumpang, inisiatif terbaharu
Pelesenan Terminal memerlukan pindaan ke atas undang-undang yang menyentuh daripada Kerajaan ialah pengumuman diskaun 50% untuk pengguna LRT antara
bidang kuasa SPAD bagi membolehkan peraturan kawal selia dirangka sejajar pukul 6pagi sehingga 7pagi. Diskaun yang mula ditawarkan pada 16 September
dengan inisiatif tersebut. Serentak dengan itu, SPAD akan memberikan pemahaman 2016 ini bukan sahaja membantu menggalakkan perjalanan di luar waktu puncak
kepada pengendali-pengendali terminal berkenaan peri pentingnya rancangan dan meringankan bebanan kos para penumpang, bahkan disasarkan untuk
induk ini serta impak yang bakal dilihat setelah dilaksanakan secara keseluruhannya mendorong permintaan perkhidmatan yang lebih tinggi sekali gus membuahkan
kelak. hasil perkhidmatan yang lebih baik.
89 MEWUJUDKAN PENGALAMAN BERKOMUTER YANG LANCAR MELALUI PENGANGKUTAN AWAM BERINTEGRASI 90

Prasarana Memacu Masa Depan
Pengangkutan Awam DARAT di Malaysia
Prasarana Malaysia Bhd, yang memiliki dan mengendalikan rangkaian LRT dan dan Malaysia. Kita perlu memahami faktor kejayaan dan mengenal pasti elemen Prasarana juga menerima rangsangan oleh langkah yang diambil SPAD pada
Monorel KL serta perkhidmatan bas RapidKL, RapidPenang dan RapidKuantan, yang sesuai dengan persekitaran kita, jelas Dato Azmi. Disember 2015 untuk melaksanakan langkah Penyusunan Semula Rangkaian Bas
melihat masa depan pengangkutan awam di Malaysia terletak pada Pembangunan Henti-henti (BNR), yang melibatkan penyusunan semula sejumlah lapan koridor
Berorientasikan Transit (TOD), dengan stesen rel berperanan lebih daripada TOD akan mengikuti usaha Prasarana untuk menggalakkan dan menyepadukan bas di kawasan Greater Kuala Lumpur/ Lembah Klang.
sekadar pusat transit untuk penumpang. pengangkutan awam di Malaysia. Ini termasuk menyepadukan sistem LRT dengan
bas, Express Rail Link (ERL) dan perkhidmatan KTM Komuter di Terminal Bersepadu Melangkah ke hadapan, rakyat boleh mengharapkan perkhidmatan pengangkutan
TOD merupakan gabungan projek komersial dan kediaman yang direka khusus, Selatan (TBS) di Bandar Tasik Selatan, menghubungkan stesen pertukaran di awam bertaraf dunia. Mempertingkatkan laluan rel utama di Lembah Klang,
dibangunkan dan disepadukan ke dalam operasi stesen LRT. Di bawah rancangan antara Laluan KL Monorel dengan Laluan Kelana Jaya di Dang Wangi dan KL Sentral, dan juga ke Selatan dan Pantai Timur Semenanjung Malaysia, akan membawa
perniagaan baharu Prasarana, TOD disasarkan untuk mengubah landskap bandar menyepadukan Laluan Kelana Jaya dan Laluan Sri Petaling/Ampang di Masjid transformasi ini menjadi realiti yang diimpikan. Peningkatan kapasiti perkhidmatan
di Malaysia, menyediakan ruang komuniti untuk orang ramai mendiami, bekerja Jamek, serta Laluan Sri Petaling/Ampang dengan Laluan Monorel KL di stesen Monorel dan LRT akan memastikan lebih ramai penumpang boleh digerakkan pada
dan juga bermain bersama. Hang Tuah dan Titiwangsa, sekali gus mempertingkatkan kesalinghubungan dan satu-satu masa, terutamanya pada waktu puncak. Perkembangan selanjutnya
pergerakan orang ramai untuk berulang-alik. dalam perkhidmatan sampingan seperti bas, teksi, dan dengan adanya kemudahan
Pertama sekali, kita mesti memahami bahawa konsep TOD adalah agak baharu Park n Ride akan membantu meningkatkan penggunaan pengangkutan awam di
di Malaysia. Kami membangunkan perkongsian awam-swasta dan dalam Prasarana juga berjaya mengintegrasikan sistem penjualan tiket di laluan-laluan Malaysia.
perkongsian ini pemaju diundang untuk mengambil bahagian dalam pembangunan yang berbeza di bawah projek Kutipan Tambang Automatik pada tahun 2011,
tanah utama dalam rangka kerja yang ditentukan oleh Prasarana. Satu projek yang yang membolehkan perjalanan dan perpindahan dari satu laluan ke laluan yang Dato Azmi, yang dahulunya mencurahkan khidmat bersama SPAD, menyatakan
ideal ialah Stesen Sentral Kuala Lumpur yang ikonik, jelas Dato Azmi Abdul Aziz, lain berjalan dengan lancar. bahawa Suruhanjaya dan Prasarana mempunyai hubungan kerja yang baik
Presiden dan Ketua Pegawai Eksekutif Kumpulan Prasarana. dan melihat SPAD sebagai pengawal selia pengangkutan awam dan penggubal
Dalam tempoh lima tahun yang lalu, Prasarana telah menggantikan beberapa Rancangan Induk Pengangkutan Awam Darat Negara serta Pelan Pembangunan
TOD Prasarana yang pertama ialah Latitud8, iaitu satu gabungan pembangunan aset rel dengan model yang baharu dan lebih moden, memperkenalkan kereta api Rel Bandar, Kami ingin menyatakan bahawa peranan SPAD adalah sangat
komersial yang akan dibina di Stesen LRT Dang Wangi. Dilancarkan pada 19 April monorel empat gerabak yang berkapasiti lebih besar dan kereta api enam gerabak penting. SPAD dan Prasarana sudah seperti askar yang sama-sama berjuang,
2016, Latitud8 akan menampilkan podium runcit gaya hidup dengan kemudahan untuk LRT Laluan Sri Petaling/Ampang dan kereta api empat gerabak bagi LRT Laluan jelas Dato Azmi.
perniagaan dan konvensyen, ruang pejabat terbuka, suit SOFO (Pejabat Kecil Kelana Jaya. Prasarana juga telah meluaskan rangkaian LRT melalui penyambungan
Pejabat Fleksibel), SOHO (Pejabat Kecil Pejabat Rumah), kediaman dan dupleks Laluan Kelana Jaya dan Sri Petaling/Ampang sehingga Putra Heights, sekali gus Prasarana menyokong SPAD sepenuhnya dalam inisiatifnya untuk melaksanakan
serta ruang istirahat berbumbung dan bar. Projek itu akan menyaksikan pembinaan mempertingkatkan kesalinghubungan ke stesen KTM Komuter di Subang Jaya dan projek yang memberikan manfaat kepada orang ramai. Kita mesti ingat bahawa
sebuah bangunan 43 tingkat di atas struktur stesen sedia ada dan disasarkan siap menyepadukan Laluan Kelana Jaya dengan Laluan Sunway BRT di USJ 7. rangkaian dan tulang belakang pengangkutan awam yang baik merupakan nadi DATO AZMI ABDUL AZIZ
pada akhir tahun 2019. pertumbuhan ekonomi negara kita, kata Dato Azmi.
Kumpulan Prasarana juga menaik taraf infrastruktur sokongan seperti hab bas, PRESIDEN DAN KETUA PEGAWAI EKSEKUTIF KUMPULAN
Dengan Latitud 8 menerajui pendekatan ini, Prasarana bekerjasama dengan Naza laluan berbumbung, laluan pejalan kaki bertingkat, kemudahan Park n Ride selain PRASARANA MALAYSIA BERHAD
TTDI Sdn Bhd untuk mengendalikan pembinaan pangsapuri premium berservis mempertingkatkan kemudahan akses universal di LRT dan stesen monorel.
di Taman Tun Dr Ismail, berdekatan dengan stesen MRT TTDI. Pelbagai projek
pembangunan yang hampir sama juga telah dirancang untuk Ara Damansara, Di samping itu, untuk memastikan hubungan batuan pertama dan terakhir
Awan Besar, Kelana Jaya, IOI Puchong Jaya dan Lot 1233 di Brickfields berhampiran diperkukuh, Prasarana menambah baik kesalinghubungan antara bas awam,
dengan Stesen Monorel Tun Sambanthan. terutamanya perkhidmatan bas GoKL dan Rapid KL di Pasar Seni dan KLCC.
Rangkaian bas pengantara juga direka khusus untuk menghubungkan pengguna
Dengan Laluan LRT 3 yang bakal dibina, Prasarana optimis terhadap prospek untuk LRT dengan bas RapidKL.
membina lebih banyak TOD. Tiga belas daripada 26 stesen di sepanjang Laluan
LRT3 sejauh 37 km mempunyai potensi untuk TOD pada masa hadapan. Sepuluh
daripada stesen ini akan mempunyai kemudahan Park n Ride.
Kami mahukan orang ramai mempunyai tanggapan yang positif terhadap
perkhidmatan bas. RapidKL merupakan perkhidmatan bas baharu, kami mahu
Kita mesti ingat bahawa rangkaian dan tulang belakang
Apabila anda melihat tempat-tempat di Jepun dan Hong Kong yang telah bermula
orang ramai mengubah persepsi mereka terhadap hakikat bahawa bas ialah
kenderaan yang uzur dan berasap hitam pada suatu ketika dahulu, kata Dato pengangkutan awam yang baik merupakan nadi pertumbuhan
kira-kira 20 tahun yang lalu, mereka melaksanakan TOD dengan penuh kejayaan. Azmi, sambil menambah bahawa perkhidmatan bas lebih daripada sekadar
Kini, kita hanya perlu mengubah suai projek ini untuk persekitaran Kuala Lumpur perkhidmatan yang tepat pada masanya dan layanan yang baik oleh Kapten Bas.
ekonomi negara kita.
91 92
Transformasi Perjalanan
Menaiki Bas Hasil Gandingan
Pengendali Terminal dan Bas
Tatkala melangkah masuk ke Terminal Bersepadu Selatan (TBS) di Bandar Ini hanyalah sebahagian langkah yang telah kami jalankan untuk Pengalaman perjalanan seperti ini jugalah yang ingin ditampilkan oleh Kerajaan
Tasik Selatan, anda akan berasa seolah-olah anda berada di sebuah lapangan mengembalikan keyakinan orang ramai. Kami berusaha menyelaraskan khidmat bagi terminal-terminal yang lain, antaranya, Terminal Sentral Kuantan (TSK),
terbang kecil. Bahkan, perasaan inilah yang ingin dicetuskan untuk penumpang, kami seperti di lapangan terbang apabila melibatkan isu-isu penting seperti yang dikendalikan oleh Majlis Perbandaran Kuantan (MPK). Menurut En. Wan
Semua ini sebagai begitulah hasrat Maju TMas Sdn Bhd, pengendali terminal TBS, seiring gandingan
usahanya bersama Kerajaan untuk meraih kembali keyakinan orang ramai
perlindungan, keselamatan dan kemudahan Terminal Bas, Suasana Lapangan
Terbang, tambah En. Mohamed Roslan lagi.
Zaid Wan Ahmad, ketua pengurusan TSK, MPK merancang untuk mengehadkan
akses ke balai pelepasan hanya kepada pemegang-pemegang tiket, sebagai
terhadap sistem pengangkutan awam. usaha mewujudkan suasana di lapangan terbang. Hal ini kerana, pada ketika ini,
langkah keselamatan, Ini memang terminal bas, tetapi pengalaman yang dirasakan seumpama
Terminal ini terdiri daripada 19 pintu pelepasan dan satu balai ketibaan yang
menyediakan 18 lorong ketibaan. Sebelum menurunkan penumpang di lorong
balai pelepasan TSK terbuka kepada semua.
berada di sebuah lapangan terbang. Hal ini kerana infrastruktur yang terbina ketibaan, bas-bas terlebih dahulu harus melalui dua pintu kawalan keselamatan
sejajar usaha kami untuk membantu kami untuk memisahkah antara penumpang yang sedang berlepas
dan penumpang yang baru tiba. Dengan cara ini, kami dapat menguruskan
di kawasan menunggu. Di sini, maklumat berkaitan, antara lain, maklumat
untuk tujuan Sistem Paparan Maklumat Umum TBS (PIDS) dicatat. Sistem yang
Walaupun operasi TSK baru bermula pada Ogos 2013, TSK sudah mencatatkan
aktiviti yang signifikan. Menurut En. Wan Zaid, terminal ini merekodkan kira-
kira 107,000 perjalanan pada tahun 2015 yang mencakupi 140 pelepasan
mengembalikan keyakinan penumpang dengan lebih baik selain menjamin senarai butiran penumpang
untuk kegunaan pihak pengendali bas lebih tersusun. Setiap penumpang yang
berlepas dari terminal ini tercatat butirannya dalam senarai tersebut, yang
julung-julung kali dilaksanakan di terminal bas ini memaparkan semua maklumat
ketibaan dan pelepasan mengikut masa sebenar (real-time). Di samping itu,
TBS juga menyediakan kemudahan yang lazim seperti di terminal-terminal
dan 150 ketibaan sehari. Hal yang demikian ini bererti, seramai kira-kira
3.2 juta penumpang telah menggunakan terminal ini pada tahun 2015 dan
orang ramai terhadap kami edarkan kepada pengendali bas dan kami simpan sebagi rekod. Semua
ini sebagai langkah keselamatan, sejajar usaha kami untuk mengembalikan
lain, termasuk food court dan gerai-gerai makanan, kedai-kedai runcit kecil,
selain kemudahan khas untuk golongan OKU dan kemudahan awam seperti Pos
menggunakan 32 kaunter tiket yang dikendalikan oleh 32 syarikat bas yang
sedang menawarkan khidmat di TSK.
keyakinan orang ramai terhadap pengangkutan awam, ujar En. Mohamed Malaysia dan kaunter PTPTN.
pengangkutan awam. Roslan Dato Shariff, pengarah urusan Maju TMas.
Walaupun pada asalnya dilancarkan untuk perjalanan bas ke koridor selatan,
Terminal ini juga menyediakan 16 platform pelepasan untuk bas ekspres, dua
platform bagi perkhidmatan bas berhenti-henti daripada RapidKuantan serta 15
Selaku pengendali terminal, Maju Tmas turut mengusahakan penjualan semua TBS kini turut menyediakan perjalanan ke koridor utara dan timur, mencakupi balai menunggu bagi bas-bas yang sedang tiba. Kemudahan lain yang terdapat
tiket TBS di bawah Sistem Penjualan Tiket Terpusat (CTS), yang membolehkan 170 destinasi kesemuanya. Terminal ini sangat teratur dan terancang; kami di TSK termasuk food court, tempat letak kereta harian dan semalaman yang
penumpang membeli tiket bas di sebarang kaunter, yang terdiri 70 kaunter pastikan suasana kekal bersih dan tidak menampakkan suasana kelam-kabut, dikhususkan kepada kenderaan peribadi, tempat letak motosikal percuma, bilik
semuanya, dan 12 mesin pengendalian tiket kendiri (self-purchase ticket vending ujar En. Mohamed Roslan. solat, tandas awam yang mesra golongan OKU serta bilik sakit bagi penumpang
machines). Harga tiket diatur oleh SPAD dan tercatat di permit pengendali bas yang akan ditemani petugas TSK sementara menanti bantuan perubatan.
masing-masing. Maju Tmas turut berperanan dalam menguatkuasakan dan Dalam perkembangan yang sama, Terminal AmanJaya, iaitu satu-satunya Menurut En. Wan Zaid lagi, bagi mengelakkan kesesakan terutamanya ketika
memastikan setiap permit pengendali bas adalah sah. terminal bas ekspres yang diwartakan di Ipoh, merupakan satu lagi hab waktu puncak, terminal tersebut telah melaksanakan pengasingan lorong di
perjalanan yang sedang gigih mempertingkat pengalaman perjalanan untuk antara lorong bas yang bertolak, kereta sewa dan kenderaan peribadi. Selain itu,
GENERASI BAHARU TERMINAL BAS penumpang, bersandarkan 17 balai pelepasan dan lima balai ketibaan yang MPK turut mengambil inisiatif untuk menambah tempat duduk di balai pelepasan
Di sinilah terletaknya keunikan dan transformasi utama yang ditonjolkan oleh juga mengamalkan kaedah pengasingan seperti TBS. Terminal ini mempunyai
yang lazimnya memuatkan 400 tempat duduk, sebagai usaha memastikan
TBS, ujar En. Mohamed Roslan apabila menceritakan tentang CTS. Penjualan 40 balai menunggu dan menempatkan 33 pengendali bas ekspres yang
keselesaan para pengunjung terutamanya ketika waktu puncak.
tiket secara ini mencegah campur tangan orang tengah, dan sekiranya membuat perjalanan dari Ipoh ke bandar-bandar dan pekan-pekan lain di seluruh
penumpang membeli tiket mereka dari tempat lain sekalipun, tiket-tiket ini masih Semenanjung Malaysia. Terminal ini turut menyediakan, antara lain, ruang kedai
Sejajar matlamatnya untuk menyediakan suasana lapangan terbang, langkah-
perlu ditukarkan kepada pas pelepasan (boarding pass) di TBS. Lagi pula, sebelum dan pejabat, dan juga sebuah hotel bajet.
langkah terpenting yang bakal dilaksanakan oleh TSK, selain memperketat
menaiki bas, tiket mesti ditunjukkan kepada petugas TBS di pintu berlepas bagi
Pembangunan terminal bersepadu yang dilengkapkan dengan pelbagai syarat masuk ke balai pelepasan adalah, penambahan bilangan CCTV dan
memastikan penumpang menaiki bas yang betul. Petugas TBS kemudiannya
infrastruktur sokongan seperti maklumat penjualan tiket dan penjadualan bas, pembaikan pencahayaan sebagai langkah keselamatan dan perlindungan.
mengimbas tiket penumpang di mesin yang menyalurkan maklumat tersebut
kemudahan Park & Ride, selain kemudahan awam dan khidmat tambahan yang TSK turut merancang untuk menyediakan kemudahan yang dipertingkat untuk
ke sistem TBS secara automatik, sekali gus butiran penumpang berkaitan akan
terpapar serta-merta. lain berupaya menawarkan keselesaan dan keselamatan kepada penumpang. dimanfaatkan oleh pemandu bas dan penumpang, antara lain, bilik rehat khas
Selain itu, akses kepada maklumat perjalanan dan kaedah pengumuman yang untuk pemandu serta mengambil pendekatan untuk menerima pakai CTS dan
lebih baik, termasuk pembaikan jaringan pengangkutan kepada penumpang PIDS. Pada ketika ini, penumpang boleh menyemak maklumat pelepasan secara
turut disediakan, jelas YBhg Dato Sri Cheong Kong Fitt, pengarah urusan Perak real-time dengan melayari laman web khusus yang diselenggarakan oleh MPK,
Transit Bhd yang mengendalikan Terminal Amanjaya. yang kelak akan turut memuatkan maklumat ketibaan.
93 94
En. Mohd Saleh Jusman, pengurus besar Panorama Melaka Sdn Bhd yang diketengahkan oleh TBS, yakni satu-satunya terminal yang bersambung ke sikap prihatin dan berhati-hati ketika memandu, juga menitikberatkan sikap
merupakan pengendali Terminal Melaka Sentral menyebut bahawa, laluan-laluan rel: Laluan Rel Ekspres ke KLIA, Komuter KTM dan Rel Rapid. Kelak, dan tanggungjawab mereka untuk mengelakkan sebarang kejadian yang
perkembangan yang sama juga sedang dilaksanakan di terminal tersebut, TBS juga akan dihubungkan ke stesen MRT Serdang yang merupakan sebahagian tidak diingini, tambah Dato Sri Cheong. Puan Agnes Tan daripada syarikat
yang menyasarkan pelaksanaan CTS pada separuh pertama tahun 2017. daripada Laluan 2 MRT Sungai Buloh-Serdang-Putrajaya. Di samping itu, TBS pengendali bas, Handal Indah Sdn Bhd juga menyebut bahawa SPAD telah
Melaka Sentral setakat ini telah pun melaksanakan langkah-langkah bertujuan mudah diakses menerusi beberapa lebuh raya utama yang menghubungkannya banyak membantu pengendali bas memendekkan tempoh pembaharuan
memastikan pengendalian terminal secara selamat dan terancang, sebagai ke kawasan-kawasan berpopulasi tinggi di sekitar Greater KL dan Lembah permit, malah, pengurusan proses kini lebih efisien di bawah SPAD.
contoh, dengan menyekat kenderaan-kenderaan peribadi daripada masuk ke Klang, justeru membolehkan penumpang menaiki bas RapidKL dan bas shuttle
kawasan bas, selain memperbaik sistem PA agar pengumuman yang dibuat KLIA terus ke TBS. Selain itu, TBS juga menyediakan hentian teksi untuk teksi Kerajaan telah melaksanakan beberapa inisiatif bertujuan meningkatkan
lebih jelas terdengar. Terminal ini juga bakal memperoleh 38 bas hijau pada bermeter. standard perkhidmatan bas, sekali gus menyalurkan sokongan pendanaan
Mac 2017 sebagai tambahan kepada 2 bas hijau yang sedia ada. Hal ini seiring kepada pengendali bas henti-henti menerusi Dana Sokongan Sementara Bas
inisiatif yang digiatkan untuk menjadikan Melaka Sentral sebuah terminal hijau, TRANSFORMASI BAS MENEMUKAN PENYERTAAN SETIAP PIHAK Berhenti-henti (ISBSF). En. Mohd Salleh berkata bahawa, ISBSF telah banyak
yang telah menyaksikan pokok-pokok bunga dan tanaman lain ditanam di sekitar Di samping usaha yang digiatkan oleh pihak pengurusan terminal untuk membantu meringankan bebanan pengendali bas yang mengalami kerugian
terminal itu. mentransformasikan perjalanan dengan bas, pihak pengendali bas juga tidak dalam aspek pulangan mereka lantaran perkhidmatan bas ke laluan-laluan sosial
terketepi menyumbangkan usaha untuk menarik penumpang. Di pihak kami, yang tidak menguntungkan.
Namun demikian, pembaikan yang paling dinantikan di Melaka Sentral adalah kami telah menggantikan bas-bas lama sebagai usaha memastikan penumpang
penyepaduan pengangkutan awam, yang turut mendukung matlamat berasa lebih selesa, seiring dengan dasar kami untuk menggunakan flit bas yang ISBSF dijangka berupaya mendorong kelangsungan dan kesinambungan
pelaksanaan terminal-terminal bas generasi baharu di Malaysia. masih baharu. Kami juga bangga dengan kesopanan yang dipamerkan oleh perkhidmatan bas dan mempromosi perkhidmatan bas sebagai mod
pemandu bas kami, bahkan, beberapa pemandu kami merupakan penerima pengangkutan yang efektif. Dalam hal ini, Program Transformasi Perkhidmatan
MENGHUBUNGKAN PENGANGKUTAN AWAM DARAT Anugerah Pemandu Berhemah daripada Ketua Polis Negara. Bas Henti-henti (SBST) yang dibawakan oleh Rancangan Induk Pengangkutan
Menurut En. Mohd Saleh lagi, perancangan selanjutnya bagi Melaka Sentral Awam Negara menyasarkan fokus untuk pembaikan daya maju pengendali bas
bakal menghubungkan terminal tersebut ke monorel Melaka, yang disasarkan Bagi perancangan masa depan, kami berhasrat mahu terus memberikan termasuk peluasan cakupan bas, yang dilakukan menerusi penghijrahan kepada
oleh Kerajaan Negeri untuk dipulihkan perkhidmatannya kelak. Selain itu, di perkhidmatan yang selesa kepada penumpang kami, selain memastikan mereka model penyampaian perkhidmatan berasaskan kos kasar, daripada model awal
bawah fasa kedua pembangunan Melaka River Cruise, Melaka Sentral juga akan sampai ke destinasi masing-masing dengan tambang yang berpatutan dan iaitu model pungutan pulangan berasaskan kutipan tambang, jelas Dato Sri
dihubungkan ke Melaka River Cruise melalui sebuah hentian khas di bahagian tanpa sebarang kejadian yang tidak diingini. Kami juga berhasrat menambah flit Cheong.
belakang binaan Melaka Sentral. bas kami untuk menawarkan lebih banyak destinasi kepada penumpang kami,
jelas En. Mohd Salleh Hassan, daripada Syarikat Pengangkutan Maju Bhd di Johor. Gandingan kerjasama rapat sesama pengendali terminal dan bas, berserta En. Mohamed Roslan Dato Shariff
Langkah penyepaduan sudah pun terserlah di semua terminal bas, yang SPAD dan agensi-agensi Kerajaan yang lain ini berkait rapat dengan kejayaan
berperanan penting selaku hab perjalanan utama yang menghubungkan Dalam pada itu, Perak Transit, yang juga pengendali bas henti-henti, turut transformasi pengangkutan awam darat, yang telah mendapat sambutan PENGARAH URUSAN
perkhidmatan bas, tren, teksi dan kereta sewa untuk membolehkan penumpang mengambil langkah pembaikan terhadap perkhidmatannya iaitu menggunakan semua pihak berkaitan. maju tmas
sampai ke destinasi mereka. Sebagai contoh, Terminal AmanJaya yang bas baharu dan berhawa dingin, malah mengambil pemandu terlatih yang
memulakan operasi pada 2012 turut diwartakan sebagai stesen teksi untuk menyerlahkan ciri-ciri pemandu yang berhemah. Langkah lain termasuk Selaku pengendali terminal, kami melapor terus kepada Kerajaan (pemilik TBS).
membolehkan penumpang bergerak ke destinasi-destinasi lain, begitu menurut peluasan perkhidmatan bas ke kawasan-kawasan luar bandar dan laluan yang Namun, dari aspek perancangan operasi dan pelaksanaan yang dianjurkan oelh
Dato Sri Cheong. Selain itu, bas berhenti-henti yang mengikut laluan di Terminal tidak membawa pulangan komersial. Pada masa yang sama, Perak Transit turut pelbagai agensi Kerajaan, sebagai contoh, kempen kesedaran bersama SPAD,
AmanJaya juga mengambil dan menurunkan penumpang di balai ketibaan bas menitikberatkan ketepatan masa dan perkhidmatan bas yang boleh diharap. semua aspek ini kami selaraskan sendiri, tambah En. Mohamed Roslan, yang
ekspres di Terminal AmanJaya, tambah beliau. turut berkongsi tentang prosedur menaiki bas yang telah diperketat, inisiatif
Kebanyakan langkah ini telah diusahakan dengan sokongan SPAD dan Kerajaan, penjadualan pelepasan dan saringan ke atas kesihatan pemandu bas, termasuk
Di TSK pula, menurut En. Wan Zaid, terdapat 40 hentian kereta sewa, selain lima bahkan, pihak pengendali terminal dan bas menyatakan bahawa transformasi pemeriksaan kesihatan percuma untuk pemandu yang disediakan di TBS.
hentian menunggu bagi kereta sewa yang membolehkan mereka mengikut bas yang dipelopori kini tidak mungkin tercetus tanpa sokongan kedua-dua pihak
sistem giliran. Penumpang boleh menempah kereta sewa di kaunter yang SPAD dan Kerajaan. Pokok pangkalnya, transformasi ini membawa kebaikan kepada rakyat dan
diuruskan oleh TSK untuk membuat perjalanan mereka seterusnya. semua pihak yang terlibat; pengendali bas, pemandu dan pemandu ganti,
Kami cuba pastikan pemandu kami menghadiri kursus keselamatan jalan penumpang dan pengendali terminal, justeru amatlah wajar agar semua pihak
Apa pun, pada ketika ini, penyepaduan yang paling komprehensif pastinya raya yang dianjurkan oleh SPAD. Di situ, pemandu dilatih untuk mengamalkan menerapkan nilai-nilai yang baik ini, begitu ujar beliau lagi.
95 TRANSFORMASI PERJALANAN MENAIKI BAS HASIL GANDINGAN PENGENDALI TERMINAL DAN BAS 96
MENGUATKUASAKAN UNDANG-UNDANG
MENGUATKUASAKAN
Selain itu, petugas SPAD juga berhak menghalang penjualan tiket haram dan Putrajaya yang bertujuan menyelaras dan memperkemas peranan dan fungsi

sebarang usaha untuk mengumpan pembeli tiket secara haram, di samping setiap agensi berkaitan agar penguatkuasaan undang-undang pengangkutan
penggunaan kenderaan haram oleh pengendali pengangkutan dan juga orang awam. awam dan trafik dilaksanakan secara relevan dan teratur.
Seiring dengan pembangunan yang berorientasikan
UNDANG-UNDANG
rakyat, tumpuan harus diberikan terhadap peningkatan Demi memastikan keberkesanan tugas mereka, pegawai SPAD berganding Peningkatan kapasiti dalam Bahagian Penguatkuasaan ini membolehkan
usaha berserta pegawai penguatkuasaan daripada agensi-agensi lain, seperti SPAD mengambil tindakan tegas dalam tugas penguatkuasaannya terhadap
kualiti perkhidmatan, keselamatan dan keselesaan Jabatan Pengangkutan Jalan (JPJ) dan Polis Diraja Malaysia (PDRM). perundangan pengangkutan awam, sekali gus menyaksikan SPAD mencatat
bagi menambah baik pengalaman penumpang yang sejumlah 31,751 operasi dari Jun 2011 sehingga Disember 2015, yang mencakup
PENGANGKUTAN menggunakan pengangkutan awam darat. Hal ini dapat

dimulakan degan meningkatkan pengawalseliaan
Tahun pertama operasinya pada 2011 menyaksikan SPAD menjalankan aktiviti-
aktiviti penguatkuasaan yang difokuskan bukan hanya terhadap pelanggaran
peraturan melibatkan pengendalian sistem pengangkutan awam darat, malah
operasi rutin, operasi khas dan operasi bersama. Dalam tempoh yang sama,
Bahagian ini juga menjalankan sebanyak 717,557 pemeriksaan kenderaan,
dengan majoriti aktiviti tersebut melibatkan teksi. Sementara itu, Bahagian
AWAM DARAT
turut ditumpukan ke arah membina kesedaran dalam kalangan pengendali Penguatkuasaan berupaya menyelesaikan 98% daripada 28,776 kesalahan yang
terhadap sistem pengangkutan awam darat dan pengangkutan awam darat dan orang awam berkenaan peraturan dan undang- dilakukan dalam tempoh lima tahun lepas. Kesalahan yang dilakukan membabitkan
pemanduan yang cekap dan berkesan. undang pengangkutan awam darat negara yang baru dikuatkuasakan. Tahun teksi, kenderaan individu/syarikat, bas, teksi dan penjualan tiket haram.
itu juga menyaksikan SPAD mula membangunkan kapasiti penguatkuasaannya
menerusi pelantikan seramai 157 pegawai yang ditugaskan ke seluruh Dalam hal yang sama, pada 2015 sahaja, Bahagian Penguatkuasaan
- Rancangan Induk Pengangkutan Awam Darat Semenanjung Malaysia. berjaya mengesan sejumlah 9,170 kesalahan membabitkan pelbagai mod
pengangkutan, antaranya, penjual tiket haram dan pengendali haram yang
Negara (NLPTMP) Susulan daripada itu, Ibu Pejabat Penguatkuasaan SPAD dilancarkan di Persada beroperasi tanpa lesen yang sah, manakala 43% daripadanya melibatkan
PLUS yang terletak bersebelahan dengan Plaza Tol Subang PLUS pada 28 Feb 2012. trak. Namun demikian, SPAD juga gembira melaporkan bahawa 93% daripada
kenderaan yang diperiksa didapati mematuhi undang-undang. Dalam usaha
Selanjutnya, tahun 2012 pula mencatatkan pengembangan aktiviti SPAD dalam untuk meneruskan pencapaian berimpak tinggi dalam industri pengangkutan
tugasan penguatkuasaan setelah SPAD melancarkan kerjasama dengan PDRM, awam darat sekali gus mengatasi masalah kekangan petugas, Bahagian
Jabatan Pengangkutan Jalan, Dewan Bandaraya Kuala Lumpur, Jabatan Kerja Penguatkuasaan akan mempertingkat tumpuan ke arah menjalankan operasi
Raya, Malaysian Institute of Road Safety Research (MIROS) dan Perbadanan secara bersama dengan rakan-rakan agensi penguatkuasaan yang lain.
RAJAH 17: Aktiviti Penguatkuasaan dari Jun 2011 - Disember 2015
OPERASI JUMLAH KENDERAAN KES DIKENALPASTI (28,776)

(31,751) DIPERIKSA (717,557) 98% SELESAI, 2% DALAM SIASATAN
AKTIVITI RUTIN TEKSI: 9,414 KES

99% 1%
PENGENALAN 425,908 SELESAI DALAM SIASATAN
TEKSI kenderaan individu/syarikat: 586 KES
Di bawah Akta Pengangkutan Awam Darat 2010, SPAD diberikan bidang kuasa,
selaku badan yang mengawal selia pengangkutan awam darat negara, untuk Tan Sri Dato Seri Dr. Syed Hamid Syed Jaafar Albar, Pengerusi SPAD merasmikan ibu pejabat 100%
menguatkuasakan peraturan yang digariskan di bawah Akta tersebut dan penguatkuasaan SPAD di Persada PLUS. Lokasi ibu pejabat tersebut dipilih berdasarkan
27,325 ops SELESAI
memastikan rakyat berupaya menikmati pengangkutan awam yang selamat, kesesuaian akses, justeru memudahkan pengendali pengangkutan awam darat untuk
membuat aduan dan melaporkan sebarang insiden membabitkan kenderaan mereka. Ibu
boleh diharap dan sah di sisi undang-undang. Bidang kuasa ini merupakan antara
peranan terpenting dalam mandat yang diberikan kepada SPAD, sejajar dengan
pejabat tersebut turut dibuka kepada orang awam OPS KHAS (3,040 ops):
salah satu keperluan strategik yang tercatat dalam NLPTMP, iaitu meningkatkan
BAS: 8,117 KES
tahap perkhidmatan dan keselesaan pengangkutan awam darat dengan cara
INISIATIF
261,544 98% 2%
memperkukuh pemantauan dan penguatkuasaan. BAS
SELESAI DALAM SIASATAN
Di bawah bidang kuasa ini juga, SPAD berhak mengaudit, menyiasat, Operasi Penguatkuasaan dan Pemantauan Tegas Hippo
mengeluarkan kompaun/menggantung/membatalkan lesen pengendali Antara aktiviti utama yang kerap dijalankan oleh Bahagian Penguatkuasaan SPAD
termasuk merampas dan melelong kenderaan jika didapati bersabit kesalahan ialah operasi penguatkuasaan dan pemantauan harian terhadap pengendali
1,079 ops 955 ops
menggunakan kenderaan secara haram. pengangkutan awam bagi memastikan mereka menunaikan perkhidmatan
berdasarkan syarat dan peraturan yang digariskan dalam Akta Pengangkutan TRAK: 10,384 KES
Secara amnya, Bahagian Penguatkuasaan SPAD melaksanakan aktiviti yang
melibatkan perkara-perkara berikut:
Awam Darat 2010 (APAD 2010).
29,692 97% 3%
Dalam melakukan usaha-usaha tersebut, petugas penguatkuasaan SPAD berhak TRAK
Operasi pelesenan yang lazim dijalankan dan pemantauan harian ke atas
parasit/alien serkap SELESAI DALAM SIASATAN
mengenakan hukuman kepada pihak yang didapati melakukan penipuan,
pengendali/pemandu pengangkutan awam; juga berhak membuat tangkapan dan mengumpulkan maklumat sulit untuk
200 ops 806 ops
Menyokong Bahagian Sumber Manusia SPAD menerusi latihan yang diberikan tujuan sekatan jalan. Di samping itu, SPAD juga diberi kuasa untuk menjalankan
kepada petugas penguatkuasaan; pemeriksaan ke atas: OPS BERSAMA:
Menyiasat semua aduan yang diterima daripada CMD atau orang awam; dan
Menyiasat semua kes yang dikenal pasti ketika melakukan operasi pengangkutan awam darat serta kenderaan pelancongan dan barangan bagi
PENJUALAN TIKET HARAM: 275 KES
penguatkuasaan
Menjalankan soal siasat dan soal jawab dengan semua saksi sebelum kertas
memastikan kesemua kenderaan ini dalam keadaan baik; 413 100%
kesahihan lesen kenderaan dan dokumen-dokumen lain yang dianggap relevan;
siasatan disiapkan bagi setiap kes, sebelum dipanjangkan kepada Bahagian pemandu, konduktor bas dan pemandu sampingan untuk memastikan mereka
PENJUALAN
SELESAI
Undang-undang SPAD yang akan memutuskan sama ada kes dikenakan sihat dari segi perubatan untuk bekerja; dan 1,386 ops TIKET HARAM
tawaran kompaun atau dibawa ke mahkamah tiket perjalanan bagi memastikan tiket-tiket tersebut adalah sah
99 100
Di samping itu, sayap Logistik di Bahagian Penguatkuasaan turut memperluas kakitangan SPAD serta agensi-agensi penguatkuasaan yang lain, malah akan

kapasitinya sejak 2011, lantas berjaya meningkatkan aset seperti kenderaan turut memudahkan proses penyiasatan, sekali gus membolehkan penyelarasan
bagi kegunaan operasi dan sokongan, gandar penentu berat yang mudah alih kertas siasatan dilakukan dengan lebih baik.
(portable axe weighers) dan walkie-talkie bagi membantu melicinkan tugas
penguatkuasaan.
Latihan
Dalam perkembangan yang lain, tahun 2015 turut menyaksikan integrasi Pengukuhan keupayaan dalam kalangan pegawai penguatkuasaan SPAD
antara sistem pendaftaran pendakwaan SPAD dan sistem pelesenan pengendali penting bagi memastikan tugas-tugas penguatkuasaan ke atas peraturan dan
(SPO) yang bakal dilaksanakan oleh SPAD. SPAD turut membangunkan satu perundangan pengangkutan awam darat terlaksana secara tegas dan tuntas.
set prosedur pengendalian standard (SOP) yang telah diperakui oleh pihak Dalam hal ini, tempoh antara tahun 2011-2015 menyaksikan penambahan
pengurusannya. Prosedur baharu tersebut dijangka berupaya mempertingkat pegawai penguatkuasaan SPAD kepada 378 berbanding 157 pada awalnya.
tahap perancangan yang digiatkan oleh Bahagian Penguatkuasaan di samping Jadual di bawah menunjukkan bilangan petugas yang dilatih setiap tahun dalam
membantu memperbaik proses perkongsian maklumat dalam kalangan tempoh tersebut.
RAJAH 18: Jumlah Pegawai Penguatkuasa yang dilatih setiap tahun 2011 hingga 2015
Pegawai Terlatih Jumlah

TAHUN Pegawai
Wilayah Tengah Wilayah Selatan Wilayah Utara Wilayah Timur Terlatih
2011 87 25 24 21 157
2012 196 41 30 40 307
2013 216 67 63 56 402
2014 211 67 63 54 396
2015 200 67 59 52 378
Semua pegawai ini telah ditugaskan ke seluruh Semenanjung Malaysia; kehadiran kami di wilayah tengah diwakili petugas di MITC Melaka dan Persada PLUS, di Sungai
Petani dan Pulau Pinang bagi wilayah utara, di Kuala Terengganu bagi wilayah timur dan di Johor Bahru bagi wilayah selatan.
RAJAH 19: Kawasan Di Bawah Bidang Kuasa CABARAN sebab itu, kami menyarankan hukuman yang lebih keras dikenakan ke atas
pesalah sebagai satu usaha membendung masalah ini. Sementara itu, kami
Walau kami berusaha sedapat mungkin untuk mengekalkan pegawai petugas akan terus menyebarkan maklumat tentang SPAD dan Akta tersebut demi
Wilayah Utara memastikan semua peraturan berkaitan pengangkutan awam darat dipatuhi
penguatkuasaan kami, kekangan utama yang dihadapi oleh Bahagian ini masih
WilayahTengah melibatkan kekurangan petugas. Hal yang demikian ini menyebabkan timbul dengan sempurna.
SUNGAI PETANI Wilayah Selatan

suatu persepsi dalam kalangan sesetengah pengendali dan pemandu yang tidak
berasa gentar ditangkap bila melakukan kesalahan, bahkan turut menjejaskan
liputan dan jangkauan operasi SPAD. Sebagai satu jalan penyelesaian, SPAD HALA TUJU MASA DEPAN
Wilayah Timur akan melalukan operasi bersama dengan rakan-rakan agensi penguatkuasaan
yang lain secara lebih kerap di samping bekerjasama rapat dengan Bahagian Perencanaan yang dimatlamatkan oleh Bahagian Penguatkuasaan untuk
Sumber Manusia dan Bahagian Kewangan untuk memastikan keperluan tenaga masa depan merangkumi usaha untuk memperkukuh gandingan operasi
kerja dapat dipenuhi. secara bersama dengan agensi-agensi yang relevan pada semua peringkat
PULAU PINANG Daripada pemerhatian kami juga, kami mendapati bahawa tahap kesedaran
dan memastikan penguatkuasaan yang tegas terhadap undang-undang
pengangkutan awam. Perancangan ini turut mencakup peningkatan bilangan
orang awam, pengendali dan pemandu terhadap Akta Pengangkutan Awam pejabat di setiap negeri di Semenanjung Malaysia serta penambahan bilangan
Darat 2010 masih rendah, sehinggakan kadar kesalahan masih tinggi. Oleh petugas penguatkuasaan.
KUALA TERENGGANU
Persada plus
Pada masa ini, saya menggunakan LRT lima hari seminggu untuk perjalanan ke tempat kerja di Kerinchi. Setakat ini, saya berasa
selesa dengan pengalaman yang saya lalui tetapi LRT menjadi sesak pada waktu puncak. Pada pandangan saya dari segi penjimatan
Keishan,
kos, menaiki LRT hampir sama dengan penggunaan kereta, tetapi LRT menjimatkan masa saya daripada terperangkap dalam 25, Eksekutif
kesesakan lalu lintas. Saya ingin mengucapkan terima kasih kepada SPAD atas inisiatifnya dalam mempertingkatkan pengangkutan
awam. Walau bagaimanapun, saya ingin melihat bas sampai tepat pada waktunya. LRT ialah pengangkutan awam yang boleh Telekomunikasi
MITC MELAKA JOHOR BAHRU dipercayai, walaubagaimanapun orang ramai tidak perlu berasa bahawa mereka akan lambat untuk ke tempat kerja jika mereka
terlepas bas. Apa pun, saya amat menggalakkan orang ramai untuk menggunakan pengangkutan awam bagi mengurangkan
pencemaran karbon dan menambah baik alam sekitar.
SPAD juga gembira untuk melaporkan bahawa, bersandarkan sokongan yang kami terima daripada Bahagian Sumber Manusia dan Bahagian Kewangan SPAD, sehingga
hari ini, kami bukan sahaja berjaya mengekalkan petugas penguatkuasaan kami yang cukup terlatih, malah kami juga berhasil menggantikan petugas yang bersara
ataupun terpaksa berhenti, justeru membolehkan tugas-tugas penguatkuasaan dilaksanakan dengan lancar dan licin.
101 MENGUATKUASAKAN UNDANG-UNDANG PENGANGKUTAN AWAM DARAT 102

Stesen LRT Taman Perindustrian Puchong
KESALINGHUBUNGAN DAN KEMUDAHAN: MEMBAYANGKAN

PERJALANAN ULANG-ALIK PADA MASA DEPAN
KESALINGHUBUNGAN DAN KEMUDAHAN:

MEMBAYANGKAN PERJALANAN ROSLINA MD YASSIN,
ULANG-ALIK PADA MASA DEPAN

36 TAHUN,
JURUTERA PERANGKAIAN,
KOTA DAMANSARA
Pada saya, memang ketara betapa meluasnya pembaikan yang sedang

diusahakan ke atas pengangkutan awam sekarang, bahkan saya sendiri tidak
sabar menunggu untuk menggunakan perkhidmatan yang bakal tiba. Saya
tinggal di Kota Damansara tetapi keluarga, termasuk ibu saya, menetap di
kampung halaman, di Muar. Bila saya mendapat tahu tentang projek kereta api
berkelajuan tinggi KL-Singapura, saya begitu teruja kerana Muar turut terpilih
sebagai salah satu hentian. Apabila ianya siap kelak, saya pasti akan menjadi
pengguna tetap perkhidmatan tersebut, kerana aspek masa dan kesenangan
apabila membuat perjalanan jauh lebih penting berbanding terpaksa meredah
kesesakan trafik hujung minggu. Malah, mungkin lebih cepat bagi saya untuk
sampai ke kampung berbanding masa yang saya ambil untuk memandu ke
pejabat. Pengurangan masa perjalanan juga membuatkan saya terfikir, mungkin
saya boleh kembali menetap di kampung halaman saya bersama keluarga satu
hari nanti, dan berulang-alik ke tempat kerja di Kuala Lumpur.
Saya juga gembira melihat pelbagai mod pengangkutan yang lebih bersepadu
sekarang, kerana saya kerap ke sana dan ke sini. Kini, lebih banyak pilihan untuk
saya membuat sebarang perjalanan. Sebagai contoh, jika saya perlu ke lapangan
terbang, kalau trafik terlalu sesak atau jika tiada teksi ketika itu, saya boleh menaiki
MRT dan ERL untuk ke KLIA. Dalam kalangan teman-teman apartmen saya pun,
kami tidak sabar menanti perkhidmatan MRT bermula. Ramai antara kami yang
sudah merancang untuk menggunakan pengangkutan awam ke tempat kerja.
(Sumber gambar: myhsr.com.my)
MD PILUS ZAINAL,
66 TAHUN,
PESARA,
PETALING JAYA
AMY ONG BEE WAN, JASON DEVADASON, EDWARD LIEW KAI BIN,
Kemudahan dan kesenangan yang disediakan oleh pengangkutan awam negara
22 TAHUN, 32 TAHUN, 25 TAHUN, sekarang langsung tidak dibayangkan ketika saya muda dulu. Pada zaman saya,
PELAJAR, EKSEKUTIF KOMERSIAL, pengangkutan awam yang biasa digunakan ialah Bas Mini. Memanglah kami sampai
EKSEKUTIF OPERASI, ke tempat di tuju, tapi bab keselamatan dan keselesaan kami tidak dihiraukan.
SUBANG JAYA KUALA LUMPUR IPOH Kini, anak perempuan saya menggunakan LRT setiap hari untuk berulang-alik
ke pejabatnya. Hati saya senang memikirkan bahawa dia tidak perlu membawa
kereta kerana dapat bergantung pada kemudahan LRT yang dikendalikan secara
Pengangkutan awam darat di negara ini sememangnya telah bertambah baik Berdasarkan pengalaman saya melancong ke luar negara seperti di Singapura, Perubahan ketara pada pengangkutan awam darat Malaysia adalah pengenalan profesional. Pengangkutan awam yang baik dapat meringankan bebanan warga
dalam masa sedekad yang lalu. Sebagai pengguna perkhidmatan KTM Komuter Bangkok, dan Hong Kong, perkhidmatan rel transit mereka adalah sistematik perkhidmatan tren ETS dan LRT. Sebagai pengguna dari Ipoh, Perak, saya sering pekerja daripada terpaksa membeli kereta atau mendiami kawasan mahal hanya
selama 9 tahun, kini saya dapat menikmati perkhidmatan tren yang lebih selesa dan terancang. Saya bersyukur kerana Malaysia sebagai sebuah negara yang menggunakan perkhidmatan ETS yang pantas dan selesa untuk ke Kuala kerana lokasi tempat kerja. Selain itu, sebagai warga emas, saya dapat menikmati
dengan gerabak tren yang lebih panjang berbanding sebelum ini. Saya juga membangun, Kerajaan gigih berusaha untuk merancang dan merealisasikan Lumpur berbanding sebelum ini. Tibanya di Kuala Lumpur, saya lebih mudah diskaun tambang apabila menggunakan Kad Konsesi untuk pengangkutan awam.
dapat menikmati pelbagai pilihan pengangkutan seperti bas dan LRT untuk perkhidmatan rel transit seperti sambungan laluan LRT , serta MRT bakal menggunakan perkhidmatan LRT untuk menguruskan hal kerja. Namun, bagi Bagi saya, Kerajaan telah mengambil langkah yang betul apabila mengutamakan
berulang alik dari rumah ke pusat bandar Kuala Lumpur. Saya juga berharap agar beroperasi akhir tahun nanti. Saya berharap Kerajaan akan giat memajukan perkhidmatan bas dan teksi, masih terdapat ruang untuk penambahbaikan yang pembaikan pengangkutan awam dan membina asas kukuh menerusi infrastruktur
pengangkutan awam darat di Malaysia akan terus maju dan satu hari bertaraf industri pengangkutan awam kepada yang lebih baik pada masa akan datang. boleh dilakukan oleh Kerajaan, khususnya kepada pengguna seperti saya dan bertaraf dunia yang setanding negara-negara maju. Generasi akan datang
antarabangsa. warga kota bersama. pastinya beroleh manfaat hasil daripada segala usaha ini.
105 106
MEMBAWAKAN KESALINGHUBUNGAN YANG LEBIH BAIK SEPERTI suatu persekitaran pengangkutan awam yang mampu menarik pengguna.

Perjalanan yang lancar untuk penumpang terus diusahakan menerusi Sistem
YANG DIJANJIKAN Pembayaran Tanpa Tunai (ICPS) yang disasarkan bermula pada tahun 2018.
Sistem ini menawarkan kemudahan kad perjalanan umum yang boleh digunakan
Kisah-kisah yang dikongsikan di atas memaparkan gambaran orang awam oleh penumpang merentasi pelbagai mod dan pengendali perkhidmatan, yang
tentang suasana pengangkutan awam darat di Semenanjung Malaysia pada bukan setakat menyenangkan perjalanan, bahkan menampilkan perjalanan
masa akan datang, berlatarkan beberapa pembaikan yang telah pun siap dan yang lebih murah dan lancar tanpa sebarang halangan.
perkembangan yang disaksikan setakat ini.
Sementara itu, transformasi yang disasarkan untuk meningkatkan industri
Berikutan segala usaha perancangan dan pelaksanaan yang dilakukan secara
teksi setaraf dunia telah membuahkan Program Transformasi Industri Teksi
komited oleh SPAD, dengan mengambil kira kerjasama dengan pelbagai pihak
(TITP), bertujuan mewujudkan persaingan yang adil dalam industri teksi di
berkepentingan, transformasi industri pengangkutan awam darat telah
samping mengatasi isu-isu berkaitan struktur industri yang telah membawa
mempamerkan momentum yang signifikan antara tahun 2010 dan 2015, malah
kesan langsung terhadap kebajikan pemandu teksi. Rancangan ini mentakrifkan
semakin hampir untuk merealisasikan wawasan yang dimatlamatkan.
standard yang wajar diguna pakai dalam pengendalian teksi, berdasarkan
amalan-amalan terbaik dunia. Rancangan ini juga mengenal pasti rangka kerja
Dalam tempoh lima tahun terdekat, penduduk di sekitar Greater Kuala
yang perlu diguna pakai membabitkan perolehan dan pelesenan teksi termasuk
Lumpur/ Lembah Klang bakal menikmati suatu era kesalinghubungan dalam
pengangkutan awam yang belum pernah mereka saksikan sebelum ini. Usaha cadangan-cadangan tentang piawaian perkhidmatan teksi yang mampu
intensif sedang digiatkan untuk melonjakkan rel sebagai tunjang pengangkutan menepati, malah menjangkaui kehendak orang awam.
awam, yang akan menyaksikan projek penyambungan laluan LRT, MRT 1 dan
MRT 2, serta projek LRT 3 bertujuan memperluaskan kesalinghubungan dalam Dalam perkembangan teksi pula, walaupun perkhidmatan seperti UBER dan Grab
bandar kepada berjuta-juta penduduk yang menetap merentasi kawasan telah membawa impak besar terhadap industri teksi, SPAD memahami bahawa
Sungai Buloh, Petaling Jaya, Puchong, Ampang, Serdang, Putrajaya dan Klang. permintaan untuk perkhidmatan ini begitu tinggi ekoran kelemahan-kelemahan
Sebagai pelengkap kepada peluasan rel ini, Penyusunan Semula Rangkaian yang masih menghambat perkhidmatan teksi yang sedia ada. Menyedari
Bas Henti-henti dan Bas Rapid Transit dijangka berupaya mentransformasikan hakikat ini, SPAD akan mengawal selia aplikasi e-hailing sebagai usaha untuk
perjalanan menggunakan bas di Kuala Lumpur dan sekitar Lembah Klang. Hal melindungi hak dan kepentingan pengguna dan pemandu teksi.
yang demikian ini kerana matlamat SPAD adalah menjadikan perkhidmatan bas
di ibu kota negara setanding dan setaraf bandar-bandar utama dunia. Sungguhpun rangkaian pengangkutan awam diperkukuh dengan ketara di bandar
raya ekonomi utama negara, penambahbaikan ini langsung tidak menyingkirkan
Serentak dengan peningkatan jalinan pengangkutan awam darat yang sedang bandar, pekan dan kampung yang lain di seluruh Semenanjung Malaysia. Inisiatif
digiatkan, penyepaduan kesemua mod pengangkutan awam merupakan myBAS yang telah dilaksanakan di Kangar, Seremban dan Ipoh bakal disediakan
langkah penting demi merealisasikan wawasan SPAD dan Kerajaan, iaitu, juga di Johor Bahru dan Kuala Terengganu. Pelaksanaan myBAS ini mempelopori Dengan berperanan sebagai pelengkap kepada usaha untuk mendorong Selari dengan perkembangan ini, SPAD juga bakal memulakan kajian
pewujudan sistem pengangkutan awam yang boleh diharap, mudah diakses, suatu era baharu dari aspek perjalanan dalam bandar yang membuka lebih banyak penggunaan pengangkutan awam secara lebih meluas, kesalinghubungan rel bertempoh satu tahun di bawah Rancangan Induk Pengangkutan Awam
selamat dan menawarkan tambang yang murah. Dalam hal ini, penambahan laluan pada kekerapan yang lebih tinggi. Pada masa yang sama, Dana Sokongan turut dipertingkat di seluruh Semenanjung. Justeru, Kereta Api Berkelajuan Darat Wilayah dengan tujuan memahami keperluan pengangkutan awam
bilangan Terminal Bersepadu, kemudahan Park & Ride dan penciptaan aplikasi Sementara Bas Berhenti-henti (ISBSF) membolehkan penduduk di sepanjang Tinggi bukan setakat menghubungkan Kuala Lumpur dan Singapura dalam darat di wilayah Utara, Selatan dan Timur Semenanjung Malaysia dengan
tempoh 90 minit, bahkan turut menawarkan perkhidmatan untuk manfaat warga lebih mendalam, selain memastikan sebarang usaha yang dilaksanakan
mudah alih, Perancang Perjalanan, berperanan penting untuk menciptakan laluan-laluan sosial terus menerima perkhidmatan dan kesalinghubungan.
tempatan menerusi 7 hentian di bandar-bandar utama sepanjang laluannya adalah sejajar dengan matlamat Rancangan Induk Pengangkutan Awam
dari Bandar Malaysia ke Iskandar Puteri. Selain itu, Laluan Rel Pantai Timur Darat (NLPTMP). Wilayah Utara merangkumi Perlis, Pulau Pinang, Kedah dan
apabila siap kelak akan menampilkan perkhidmatan alternatif bagi perjalanan Perak manakala Wilayah Selatan pula meliputi Negeri Sembilan, Melaka dan
dari Lembah Klang ke negeri-negeri Kelantan, Terengganu dan Pahang. Lebih Johor. Sementara itu, Pahang, Terengganu dan Kelantan tersenarai di bawah
daripada itu, kesemua projek ini bakal mencipta kesan pertumbuhan berganda Wilayah Timur.
yang akan memberikan manfaat sosioekonomi merentas setiap kawasan yang
tercakup dalam projek-projek tersebut. Sehubungan dengan itu, SPAD akan bekerjasama dengan pihak berkuasa
negeri dan agensi-agensi berkaitan untuk mengkaji pembaikan pengangkutan
Perkhidmatan shuttle yang akan disediakan untuk kedua-dua Sistem Transit awam di negeri-negeri tersebut di samping meneliti corak perjalanan serta
Laju Malaysia-Singapura dan Kereta Api Bekelajuan Tinggi di antara Iskandar impak rancangan pengangkutan dan cadangan berkaitan di kawasan-
Puteri dan Singapura juga akan menyediakan lebih banyak pilihan kepada kawasan terbabit. Dari aspek perancangan, SPAD akan meneliti peningkatan
beribu-ribu penumpang yang kerap melakukan perjalanan merentasi kedua-dua pengangkutan awam pada tiga peringkat iaitu peringkat antara wilayah, bandar-
negara. bandar sekitar dan pusat-pusat bandar. Dengan yang demikian, keperluan
pengangkutan awam di wilayah tersebut akan memberikan manfaat bukan
Bersandarkan rangkaian rel yang berperanan sebagai tunjang sistem sahaja kepada warga tempatan tetapi turut menyokong sektor pelancongan
pengangkutan awam darat negara, SPAD turut merancang untuk bersandarkan pelbagai mod perkhidmatan yang akan dipanjangkan ke wilayah-
membangunkan Rancangan Transformasi Rel bagi memastikan perkhidmatan wilayah ini.
rel terus ditingkatkan. Rancangan ini akan didahului oleh kajian-kajian berkaitan
yang dijangka siap pada tahun 2017. Secara tuntasnya, dengan berteraskan kesemua perancangan di atas, SPAD
menyasarkan usaha untuk menyediakan sebuah sistem pengangkutan
Pelbagai rancangan yang diusahakan oleh SPAD turut menyasarkan kajian awam yang komprehensif meliputi koridor-koridor berpopulasi tinggi dengan
dan penerokaan sehingga tahun 2030, kerana SPAD tetap komited untuk lebih meluas berbanding sistem yang ada sekarang. Sebagai kesinambungan
merealisasikan peratusan perkongsian mod mencecah 30% kelak. janji Kerajaan terhadap pelaksanaan pengangkutan awam yang lebih baik,
kami amat yakin bahawa transformasi pengangkutan awam darat ini
Berbalik kepada Rancangan Transformasi Rel, kajian-kajian berkaitan yang bakal dinikmati sepenuhnya oleh rakyat jelata apabila mereka berupaya
sedang dilakukan termasuklah Kajian Kebolehlaksanaan Trem Kuala Lumpur, meraih lebih banyak peluang sosioekonomi justeru membolehkan mereka
Kajian Pembaikan Batuan Pertama dan Terakhir (First-Last-Mile, FLM) Rel Bandar menikmati kualiti hidup yang lebih baik. SPAD kekal komited untuk terus
Greater KL, Kajian Pengendali Pelbagai Tren dan Kajian Piawaian Landasan menyokong pembangunan pengangkutan awam darat secara lebih holistik,
Keretapi Malaysia. Berikutan tarikh persiapan kajian-kajian ini yang disasarkan sekali gus meningkatkan sistem pengangkutan awam darat untuk meluaskan
pada akhir 2017, gambaran yang lebih jelas tentang projek rel serta corak manfaatnya kepada Malaysia dan seluruh warga Malaysia menjangkaui
permintaan yang diunjurkan pada waktu akan datang dapat diperoleh. generasi-generasi akan datang.
107 KESALINGHUBUNGAN DAN KEMUDAHAN: MEMBAYANGKAN PERJALANAN ULANG-ALIK PADA MASA DEPAN 108
new malaysia map v3 latest - BM.pdf 1 8/10/2016 4:11:50 PM
PETA TRANSIT GREATER KUALA LUMPUR/LEMBAH KLANG bersepadu PETA Jaringan Rel Semenanjung Malaysia

PENINSULAR MALAYSIA RAIL NETWORK
RAIL LINE
Thailand
Padang Besar
Perlis
Alor Setar Tumpat
ITT Sg. Buloh

Kedah Wakaf Bharu
Kota Bharu
Sungai Petani
Butterworth Kelantan
Bukit Mertajam
Pulau Kuala Terengganu
Pinang Krai
Perak
Kuala Kangsar Dabong Terengganu
Taiping
Ipoh Gua Musang
C
BUS RAPID TRANSIT LINE M
Kampar Kertih Port
Pahang
Y
Kemaman
CM
Future Project
MY
Sungkai Kuala Lipis
Kuantan
CY
CMY
K
Jerantut
Tanjung Malim
Rawang
Selangor ITT Gombak
Mentakab
Bandar Malaysia Bentong
Port Klang Kuala Lumpur

Putrajaya
IOI MALL
Negeri Bahau
Seremban
Sembilan
Tampin Gemas
Segamat
&
Ayer Keroh
Legend
Johor
KTMB Line Melaka
Gemas - Johor Bahru Double Tracking (in progress)
Laluan KTMB: Landasan Berkembar Gemas-Johor Bahru (sedang dijalankan)
Muar Kluang
Proposed East Coast Rail Line (ECRL)

Cadangan Laluan Rel Pantai Timur (ECRL) Kulai
Batu Pahat
Proposed Rapid Transit System (RTS)
Cadangan Sistem Transit Laju (RTS)
Proposed Kuala Lumpur - Singapore Iskandar Puteri Johor Bahru
HighCadangan
SpeedKereta Api Berkelajuan Tinggi (HSR) Kuala Lumpur - Singapura
Rail (HSR)
Station
Stesen
Terminal Stesen Stesen Stesen Utama

Interchange Station
Stesen Pertukaran
Lapangan
Terbang
Terminal Bas Park and Ride Penghubung Pertukaran Bersepadu Singapore
Penafian: Lukisan ini mungkin tidak tepat dan merupakan ilustrasi projek rel semasa dan akan datang di Semenanjung Malaysia
109 KESALINGHUBUNGAN DAN KEMUDAHAN: MEMBAYANGKAN PERJALANAN ULANG-ALIK PADA MASA DEPAN 110
Hak cipta 2016
Suruhanjaya Pengangkutan Awam Darat (SPAD)

Hak cipta terpelihara. Mana-mana bahagian dokumen ini tidak
dibenarkan untuk dihasilkan semula dalam apa bentuk sekalipun
sama ada secara elektronik, salinan foto, mekanikal, rakaman atau
sebagainya tanpa izin pemilik hak cipta.
Suruhanjaya Pengangkutan Awam Darat (SPAD)
Block D, Platinum Sentral, Jalan Stesen Sentral 2
Kuala Lumpur Sentral, 50470 Kuala Lumpur, Malaysia
SPAD Hotline: 1-800-88-SPAD (7723)

aduan@spad.gov.my
www.spad.gov.my SPAD.my SPADchannel

5 Tahun LPT

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

5 Tahun LPT

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

MENYENTUH DAN MENGUBAH KEHIDUPAN,

PERJALANAN TRANSFORMASI PENGANGKUTAN AWAM DARAT 2010-2015

MRT2 Sungai Buloh-

PERJALANAN TRANSFORMASI PENGANGKUTAN AWAM DARAT 2010-2015

Sistem pengangkutan awam darat Malaysia telah mencatatkan kemajuan yang

PENGANGKUTAN AWAM DARAT

Penambahbaikan pengangkutan awam darat yang kini sudah mula menampilkan

PERJALANAN TRANSFORMASI PENGANGKUTAN AWAM DARAT 2010-2015

DAN KEBOLEHPERCAYAAN PENGANGKUTAN

pertumbuhan ekonomi. Pembangunan pengangkutan awam juga mengurangkan

PERJALANAN TRANSFORMASI PENGANGKUTAN AWAM DARAT 2010-2015

7 PENYAMPAIAN TRANSFORMASI PENGANGKUTAN AWAM DARAT: LIMA TAHUN YANG PERTAMA 8

PERJALANAN TRANSFORMASI PENGANGKUTAN AWAM DARAT 2010-2015

9 PEMBENTUKAN SURUHANJAYA PENGANGKUTAN AWAM DARAT 10

PERJALANAN TRANSFORMASI PENGANGKUTAN AWAM DARAT 2010-2015

Tanggungjawab utama SPAD adalah terhadap rakyat. Sejak penubuhannya,

PERJALANAN TRANSFORMASI PENGANGKUTAN AWAM DARAT 2010-2015

15 MENGGERAKKAN TRANSFORMASI PENGANGKUTAN AWAM DARAT 16

PERJALANAN TRANSFORMASI PENGANGKUTAN AWAM DARAT 2010-2015

17 MENGGERAKKAN TRANSFORMASI PENGANGKUTAN AWAM DARAT 18

PERJALANAN TRANSFORMASI PENGANGKUTAN AWAM DARAT 2010-2015

1. Dana Sokongan Sementara Bas Berhenti-henti (ISBSF)

PERJALANAN TRANSFORMASI PENGANGKUTAN AWAM DARAT 2010-2015

27 MEMBANGUNKAN PERKHIDMATAN BAS YANG SELAMAT, RELEVAN DAN DIPERCAYAI 28

PERJALANAN TRANSFORMASI PENGANGKUTAN AWAM DARAT 2010-2015

lingkungan umur 7 LIBERALISASI TAMBANG BAS SEKOLAH

Sridaran A/L Kumaran,

29 MEMBANGUNKAN PERKHIDMATAN BAS YANG SELAMAT, RELEVAN DAN DIPERCAYAI 30

PERJALANAN TRANSFORMASI PENGANGKUTAN AWAM DARAT 2010-2015

5% 6% 13% BRT Sunway

Laluan Merah : KL Sentral Terminal Jalan Tun Razak

Penyusunan Semula Rangkaian Bas Berhenti-Henti (BNR)

PERJALANAN TRANSFORMASI PENGANGKUTAN AWAM DARAT 2010-2015

35 MEMBANGUNKAN PERKHIDMATAN BAS YANG SELAMAT, RELEVAN DAN DIPERCAYAI 36

Mengulas mengenai pembangunan di Kamunting, Ketua Eksekutif NCIA, Datuk Redza

PERJALANAN TRANSFORMASI PENGANGKUTAN AWAM DARAT 2010-2015

PEMANTAPAN SISTEM REL:

PENGENALAN berkembang di samping permintaan perkhidmatan yang semakin meningkat,

PERJALANAN TRANSFORMASI PENGANGKUTAN AWAM DARAT 2010-2015

4.8 juta 6.8 JUTA

Saya menggunakan Perkhidmatan Tren Elektrik (ETS) untuk pulang

45 PEMANTAPAN SISTEM REL: MEMPERKUKUH TUNJANG TRANSIT MASSA 46

ke Utara merentasi Kuala Lumpur Padang Besar, Ipoh Butterworth, dan

47 PEMANTAPAN SISTEM REL: MEMPERKUKUH TUNJANG TRANSIT MASSA 48

PERJALANAN TRANSFORMASI PENGANGKUTAN AWAM DARAT 2010-2015

2010 2011 2012 2013 2014 2015

2010 2011 2012 2013 2014 2015

PERJALANAN TRANSFORMASI PENGANGKUTAN AWAM DARAT 2010-2015

51 PEMANTAPAN SISTEM REL: MEMPERKUKUH TUNJANG TRANSIT MASSA 52

PERJALANAN TRANSFORMASI PENGANGKUTAN AWAM DARAT 2010-2015

Sistem Transit Laju Malaysia Singapura (RTS)

KERETA API Berkelajuan Tinggi Malaysia- Singapura

53 PEMANTAPAN SISTEM REL: MEMPERKUKUH TUNJANG TRANSIT MASSA 54

Kuantan, terus ke atas timur Semenanjung Malaysia.

menghubungkan Malaysia mudah kepada bahan mentah.

Jumlah manfaat sosioekonomi ECRL dianggarkan berjumlah RM50 bilion dalam

PERJALANAN TRANSFORMASI PENGANGKUTAN AWAM DARAT 2010-2015

PERJALANAN TRANSFORMASI PENGANGKUTAN AWAM DARAT 2010-2015

63 MENINGKATKAN TARAF INDUSTRI TEKSI 64

PERJALANAN TRANSFORMASI PENGANGKUTAN AWAM DARAT 2010-2015

11 inisiatif di bawah TITP ini terbahagi kepada empat Bidang Utama:

65 MENINGKATKAN TARAF INDUSTRI TEKSI 66

Gor Bachan mengakui banyak penambahbaikan yang telah diusahakan oleh