Vendim nr. 24 dat 29.02.

2016

Kolegji i Gjykats Kushtetuese t Republiks s Shqipris, i prbr nga:

Sokol Berberi, Antar i Gjykats Kushtetuese

Altina Xhoxhaj, Antare e
Gani Dizdari, Antar i

n datn 29.02.2016 mori n shqyrtim paraprak krkesn me nr. 24 Akti, q i prket:

KRKUESE: VILMA KOSTURI

SUBJEKTE T INTERESUARA:
PAVLLO KISI
LIRI KISI
MARIE KISI

OBJEKTI: Shfuqizimi si i papajtueshm me Kushtetutn i vendimit nr.

00-2013-(517), dat 31.10.2013 t Kolegjit Civil t Gjykats s
Lart.

BAZA LIGJORE: Nenet 42, 131/f dhe 134/1/g t Kushtetuts s Republiks s

Shqipris, neni 6 i Konvents Evropiane pr t Drejtat e Njeriut
dhe ligji nr. 8577, dat 10.02.2000 Pr organizimin dhe
funksionimin e Gjykats Kushtetuese t Republiks s Shqipris.

Kolegji i Gjykats Kushtetuese (Kolegji), pasi shqyrtoi krkesn, dokumentet shoqruese

dhe diskutoi shtjen n trsi,

V R E N:
I

1
 1. Subjektet e interesuara Pavllo Kisi, Lirie Kisi dhe Marie Kisi jan fmijt e Petro Kisit,
vllait t vetm t trashgimlnses Marie Leka (Kisi), kurse krkuesja sht vajza e Vasiliqi
(Vasilika) Leks, e cila sht vajza nga martesa e dyt e bashkshortit pasjetues t
trashgimlnses, i quajtur Aristidh Leka. Trashgimlnsja Maria Leka (Kisi) ka vdekur n
19.07.1944 dhe nuk ka ln as fmij e as testament.
2. Gjykata Popullore e Rrethit Durrs, me vendimin nr. 184, dat 11.03.1961, i ln n
fuqi me vendimin nr. 114, dat 25.04.1961 t Gjykats s Qarkut Durrs, ka vendosur q i ati i
subjekteve t interesuara, Petro Kisi, t njihet trashgimtar ligjor i motrs s tij, trashgimlnses
Maria Leka (Kisi) n 4/8-at pjes t pasuris s saj. N prcaktimin e pjess s tij trashgimore
gjykatat jan bazuar n dekretin nr. 1892, dat 05.07.1954 Mbi trashgimin (i ndryshuar),
sipas t cilit n pasurit e papjestuara trashgimtart e gjakut marrin gjysmn e trashgimit.
3. Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart, me vendimin nr. 56, dat 23.09.2002 (nr.
56/2002), kan vendosur lnien n fuqi t vendimit nr. 172, dat 22.01.1996 (nr. 172/1996) t
Gjykats s Rrethit Gjyqsor Tiran pr pjesn q detyron trashgimlnsit e krkueses t njohin
t drejtn trashgimore t subjekteve t interesuara mbi kt pron. Pr sa i prket s drejts s
pronsis, gjykatat, duke iu referuar dhe duke interpretuar dispozitat e Kodit Civil t vitit 1929,
kan pranuar n kt shtje se banesa sht pron vetm e trashgimlnses Maria Leka (Kisi)
dhe figuronte e till n dokumentet e zyrs s hipoteks. Pr sa i prket s drejts trashgimore,
gjykatat kan prcaktuar se ligji n baz t s cilit do t njihej e drejta trashgimore e krkuesve
mbi pasurin e trashgimlnses do t ishte po Kodi Civil i vitit 1929, sipas t cilit, n rast
vdekjeje t bashkshortit pa fmij, trashgimtart e gjakut prfitojn 2/3-at e pasuris s tij.
4. Gjykata e Rrethit Gjyqsor Tiran, me vendimin nr. 7573, dat 24.12.2004, ka
vendosur, ndr t tjera, lejimin e pjestimit t pasuris midis paditsve t kundrpaditur Pavllo
Kisi, Liri Kisi e Marie Kisi dhe t paditurs kundrpaditse Vasilika Leka, duke u takuar
paditsve s bashku 2/3-at n kt pasuri dhe t paditurs kundrpaditse 1/3-n pjes t pasuris.
5. Gjykata e Apelit Tiran, me vendimin nr. 66, dat 28.04.2005 (nr. 66/2005), ka
vendosur lnien n fuqi t vendimit nr. 7573, dat 24.12.2004 (faza e par e pjestimit) t
Gjykats s Rrethit Gjyqsor Tiran n pjesn q lejon pjestimin dhe ndryshimin e ktij vendimi
n lidhje me raportet e pjesve takuese (2/6-at pjes ideale pr Pavllo Kisin, Lirie Kisin dhe Marie
Kisin dhe 4/6-at pjes ideale pr Vasilika Lekn).

2
 6. Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart, me vendimin nr. 4, dat 23.01.2007 (nr.
4/2007), kan vendosur lnien n fuqi t vendimit nr. 66, dat 28.04.2005 t Gjykats s Apelit
Tiran.
7. Gjykata Kushtetuese, me vendimin nr. 24, dat 12.11.2008 (nr.24/2008), ka vendosur
shfuqizimin si antikushtetues t vendimit nr. 4, dat 23.01.2007 t Kolegjeve t Bashkuara t
Gjykats s Lart dhe t vendimit nr. 66, dat 28.04.2005 t Gjykats s Apelit Tiran, si dhe
drgimin e shtjes pr rigjykim n Gjykatn e Apelit Tiran.
8. Gjykata e Apelit Tiran, me vendimin nr. 223, dat 23.02.2009, ka vendosur lnien n
fuqi t vendimit nr. 7573, dat 24.12.2004 (faza e par e pjestimit) t Gjykats s Rrethit
Gjyqsor Tiran n pjesn q lejon pjestimin dhe ndryshimin e ktij vendimi n lidhje me
raportet e pjesve takuese (2/6-at pjes ideale pr Pavllo Kisin, Lirie Kisin dhe Marie Kisin dhe
4/6-at pjes ideale pr Vasilika Lekn).
9. Kolegji Civil i Gjykats s Lart, me vendimin nr. 517, dat 31.10.2013, ka vendosur
prishjen e vendimit nr. 223, dat 23.02.2009 t Gjykats s Apelit Tiran dhe lnien n fuqi t
vendimit nr. 7573, dat 24.12.2004 t Gjykats s Rrethit Gjyqsor Tiran.

II
10. Krkuesja Vilma Kosturi, n cilsin e trashgimtares ligjore t Vasilika Leks, i
sht drejtuar Gjykats Kushtetuese (Gjykata), duke pretenduar se ndaj saj sht zhvilluar nj
proces i parregullt ligjor. M konkretisht, ajo ka parashtruar se:
10.1. Kolegji Civil i Gjykats s Lart ka cenuar parimin e siguris juridike, pasi nuk ka
respektuar vendimin e forms s prer nr. 184, dat 11.03.1961 t Gjykats
Popullore t Rrethit t Durrsit, ku sht disponuar q pasuria t ndahet n pjes t
barabarta midis Petro Kisit, si trashgimtar ligjor i Marie Leks (Kisi), dhe
trashgimtarve t Aristidh Leks. Ky vendim prbnte gj t gjykuar dhe kishte
fuqi detyruese pr Kolegjin Civil t Gjykats s Lart, pasi palt ndrgjyqse dhe
objekti kan qen t njjt si n vendimin nr. 184/1961 t Gjykats Popullore t
Rrethit t Durrsit, ashtu edhe n vendimin nr. 517/2013 t Kolegjit Civil t
Gjykats s Lart.
10.2. sht cenuar parimi i disponibilitetit t palve n gjykim, pr arsye se subjektet e
interesuara gjat gjykimit t shtjes n vitin 1996 kan krkuar t njihen

3
 trashgimtare n -n pjes t pasuris (sipas vendimeve nr. 172/1996) dhe m pas
n gjykimet e mvonshme (nga viti 2002-2013) kan krkuar ndryshimin e raportit
t pjesve takuese. Gjykata e Lart pa asnj shkak ligjor ka disponuar tej kufijve t
prcaktuar nga vet subjektet e interesuara.

III
Vlersimi i Kolegjit
A. Pr legjitimimin e krkueses
11. Kolegji vlerson se krkuesja legjitimohet ratione personae n lidhje me pretendimet
e saj, t cilat i ka paraqitur n krkes, n kuptim t neneve 131/f dhe 134/1/g t Kushtetuts dhe
ratione temporis, pasi krkesa sht paraqitur n Gjykatn Kushtetuese brenda afatit t
parashikuar nga neni 30 i ligjit nr. 8577, dat 10.02.2000 Pr organizimin dhe funksionimin e
Gjykats Kushtetuese t Republiks s Shqipris.
12. N lidhje me legjitimimin ratione materiae, Kolegji vren se pretendimet e krkueses
n pamje t par lidhen me t drejtn pr nj proces t rregullt ligjor. N vijim, Kolegji merr n
analiz kto pretendime.

B. Pr pretendimin e cenimit t parimit t siguris juridike n lidhje me gjn e gjykuar

13. Sipas krkueses, Kolegji Civil i Gjykats s Lart ka cenuar parimin e siguris
juridike, pasi nuk ka respektuar vendimin e forms s prer nr. 184, dat 11.03.1961 t Gjykats
Popullore t Rrethit t Durrsit, ku sht disponuar q pasuria t ndahet n pjes t barabarta
midis Petro Kisit, si trashgimtar ligjor i Marie Leks (Kisi), dhe trashgimtarve t Aristidh
Leks. Ky vendim prbnte gj t gjykuar dhe kishte fuqi detyruese pr Kolegjin Civil t
Gjykats s Lart n kushtet ku palt ndrgjyqse dhe objekti kan qen t njjt si n vendimin
nr. 184/1961 t Gjykats Popullore t Rrethit t Durrsit, ashtu edhe n vendimin nr. 517/2013 t
Kolegjit Civil t Gjykats s Lart.
14. Gjykata e ka theksuar vazhdimisht n jurisprudencn e saj rndsin e parimit t
siguris juridike si nj nga aspektet themelore t shtetit t s drejts. Edhe n lidhje me parimin
res judicata, Gjykata ka vlersuar se vendimi gjyqsor i forms s prer, q prbn gj t
gjykuar, sht shprehje dhe konkretizim i s drejts mbi marrdhnien juridike dhe ka qllim ti
jap jo vetm qartsi, por dhe siguri ksaj marrdhnieje. Cenimi i parimit t gjs s gjykuar do

4
t onte n cenimin e t drejtave, lirive dhe interesave kushtetuese e ligjore t garantuara nga
neni 42 i Kushtetuts, pra n cenim t vet siguris juridike. Siguria juridike nnkupton,
ndrmjet t tjerash, garantimin e besueshmris s individit te shteti, institucionet e tij dhe tek
aktet q ato nxjerrin (shih vendimet nr. 15, dat 19.04.2013; nr. 23, dat 08.06.2007 t Gjykats
Kushtetuese).
15. Gjithashtu, Gjykata sht shprehur se kufijt e zbatimit t parimit t gjs s gjykuar
prcaktohen n lidhje t ngusht me thelbin e mosmarrveshjes n gjykim. N kt aspekt,
Gjykata ka muar se gjja e gjykuar prfshin jo vetm urdhrimet e dispozitivit t vendimit
gjyqsor, por edhe vrtetimet e fakteve dhe zbatimin e s drejts, t prcaktuara n pjesn
prshkruese arsyetuese t vendimit me kusht, q t jen kryer me qllim dhnien e vendimit
gjyqsor dhe tu prkasin fakteve ose marrdhnieve q kan formuar objektin e gjykimit mbi t
cilin gjykata ka dhn vendimin e saj (shih vendimin nr. 24, dat 12.11.2008 t Gjykats
Kushtetuese).
16. Kolegji vren se n lidhje me t drejtat e pronsis mbi pasurin, objekt i shqyrtimit
n themel, si dhe pjestimin e saj jan zhvilluar disa procese gjyqsore. Kshtu me vendimin nr.
184, dat 11.03.1961 t forms s prer t Gjykats s Qarkut Durrs sht vendosur prcaktimi i
pjesve trashgimore n masn 4/6-at pr t dyja palt n gjykim. N prcaktimin e pjess
trashgimore gjykata n kt vendim sht bazuar n dekretin nr. 1892, dat 05.07.1954 Mbi
trashgimin, i ndryshuar, sipas t cilit n pasurit e papjestuara trashgimtart e gjakut marrin
gjysmn e trashgimit. E drejta trashgimore e subjekteve t interesuara mbi pasurin sht
njohur nga Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart me vendimin nr. 56/2002, q ka ln n
fuqi vendimin nr. 172/1996 t Gjykats s Rrethit Gjyqsor Tiran, duke detyruar
trashgimlnsit e krkueses t njohin t drejtn trashgimore t subjekteve t interesuara mbi
kt pron.
17. Edhe pr pjestimin e pasuris jan zhvilluar gjykime n t tria shkallt e gjykatave t
zakonshme. Mbi krkesn e subjekteve t interesuara Gjykata, me vendimin nr. 24/2008,
shfuqizoi vendimin e Kolegjeve t Bashkuara t Gjykats s Lart (nr. 4/2007) dhe vendimin e
Gjykats s Apelit (nr. 66/2005), duke e rikthyer shtjen pr rigjykim n Gjykatn e Apelit. N
kt vendim Gjykata sht shprehur se [...] padia mbi baz t s cils sht dhn vendimi i
mparshm nr. 56/2002 i Kolegjeve t Bashkuara t Gjykats s Lart ka pasur pr objekt
njohjen e s drejts trashgimore t krkuesve mbi pasurin e trashgimlnses [...]. N fund t

5
ktij gjykimi gjykatat, bazuar n Kodin Civil t vitit 1929, kan pranuar prfundimisht faktin
juridik se banesa objekt gjykimi ka qen trsisht pron e trashgimlnses Maria Leka (Kisi).
Gjykatat kan konkluduar gjithashtu se pr caktimin e pjesve trashgimore ndrmjet
ndrgjyqsve do t merrej pr baz Kodi Civil i vitit 1929, sipas t cilit trashgimtart e gjakut
prfitojn 2/3-at pjes dhe jo dekreti nr. 1892, dat 05.07.1954 Mbi trashgimin (i
ndryshuar), sipas t cilit si bashkshorti, ashtu edhe trashgimtart e gjakut prfitojn pjes t
barabarta, nga 1/2-n pjes secili [...]. Vendimi nr. 184, dat 11.03.1961 i Gjykats Popullore t
Rrethit Durrs ka pasur pr objekt prcaktimin e pjesve ideale takuese t pasuris trashgimore
t Marie Leka (Kisit) n prgjithsi, pa prcaktuar pasurin konkrete t ln trashgim prej saj.
Ky vendim nuk ka pasur pr objekt verifikimin e pronsis apo bashkpronsis s baness
objekt mosmarrveshje. Ve ksaj, ky fakt juridik nuk mund t bhej pjes e hetimit dhe
shqyrtimit gjyqsor edhe pr arsye se n at koh kjo pasuri ishte e shtetzuar [...]. Vendimi nr.
56/2002 i Kolegjeve t Bashkuara nuk sht kundrshtuar n Gjykatn Kushtetuese dhe si
rrjedhoj, duke ngelur i pacenuar, prevalon n pasojat q sjell.
18. Bazuar n vendimet gjyqsore t msiprme, si dhe n vendimin e Gjykats
Kushtetuese, Kolegji konstaton se: i) pasuria ka qen trsisht pron e trashgimlnses Maria
Leka (Kisi); ii) pr caktimin e pjesve trashgimore ndrmjet ndrgjyqsve do t merrej pr baz
Kodi Civil i vitit 1929 dhe jo dekreti nr. 1892, dat 05.07.1954 Mbi trashgimin, i ndryshuar,
mbi bazn e t cilit sht marr vendimi nr. 184/1961; iii) Gjykata e Lart n vendimin nr.
517/2013 t saj ka marr pr baz pikrisht Kodin Civil t vitit 1929 pr caktimin e pjesve
trashgimore.
19. Kolegji mon se n shtjen konkrete Gjykata e Lart, n respektim t parimit t
gjs s gjykuar (vendimit nr. 56/2002 t Gjykats s Lart) dhe vendimit t Gjykats
Kushtetuese nr. 24/2008, ka aplikuar ligjin e zbatueshm (Kodin Civil t vitit 1929), duke i
dhn zgjidhje shtjes s pjestimit. Sipas jurisprudencs s Gjykats mnyra e vlersimit t
provave dhe mnyra e zbatimit t ligjit material sht si rregull atribut i gjykatave t zakonshme.
Roli i saj nuk sht t rivlersoj faktet, zbatimin e ligjit material apo zgjidhjen e dhn nga
gjykatat e zakonshme, pasi nj gj e till do ta kthente at n nj instanc t katrt (shih vendimet
nr. 34, dat 12.07.2013; nr. 1, dat 20.01.2012; nr. 23, dat 17.05.2011; nr. 31, dat 05.07.2011
t Gjykats Kushtetuese). Pr rrjedhoj, Kolegji vlerson se pretendimi i krkueses pr cenimin e
parimit t siguris juridike n lidhje me gjn e gjykuar sht i pabazuar.

6
 C. Pr pretendimin e cenimit t parimit t disponibilitetit n gjykim
20. Krkuesja ka pretenduar se sht cenuar parimi i disponibilitetit t palve n gjykim,
pr arsye se subjektet e interesuara gjat gjykimit t shtjes n vitin 1996 kan krkuar t njihen
trashgimtare n -n pjes t pasuris (sipas vendimit nr. 172/1996) dhe m pas n gjykimet e
mvonshme (nga viti 2002-2013) kan krkuar ndryshimin e raportit t pjesve takuese. Sipas
saj, Gjykata e Lart pa asnj shkak ligjor ka disponuar tej kufijve t prcaktuar pr pjest takuese
nga vet subjektet e interesuara.
21. Parimi i disponibilitetit n gjykim sht nj parim i rndsishm procedural civil, i
cili parashikohet n nenin 2 t Kodit t Procedurs Civile. Iniciativa pr t filluar procesin i
takon paditsit, sepse gjykata nuk procedon vet dhe nuk merr n shqyrtim nj mosmarrveshje
nse kt nuk e krkon i interesuari - Vetm palt mund t vn n lvizje gjykatn pr fillimin
e nj procesi gjyqsor, prve kur ligji parashikon ndryshe (neni 2 i Kodit t Procedurs Civile).
N do rast sht pala q prcakton objektin e gjykimit, kshtu q gjykata nuk mund t dal
jasht objektit t padis. Pra, n prputhje me nenin 6 t Kodit t Procedurs Civile gjykata q
gjykon mosmarrveshjen duhet t shprehet mbi gjithka q krkohet dhe vetm pr at q
krkohet (shih vendimin nr. 7, dat 09.03.2009 t Gjykats Kushtetuese).
22. E drejta pr t disponuar mbi objektin e padis sht nj e drejt e paditsit, i cili e
ushtron duke br ndryshimet, shtesat apo paksimet e objektit t padis sipas interesave t tij.
Gjykata nuk mund t diktoj objektin e padis dhe as t pengoj paditsin n ushtrimin e s
drejts pr t disponuar mbi kt objekt (shih vendimin nr. 6, dat 15.04.2005 t Gjykats
Kushtetuese). Gjykata e ka analizuar kt parim edhe n prizmin e s drejts s aksesit n
gjykat, duke vlersuar n jurisprudencn e saj se nj krkues nuk legjitimohet ratione personae
n ngritjen e pretendimit pr cenim t parimit t disponibilitetit n rast se objekti i gjykimit
prcaktohej nga nj pal tjetr (shih vendimin nr. 7, dat 09.03.2009 t Gjykats Kushtetuese).
23. N rastin konkret objekti i mosmarrveshjes sht pjestim pasurie dhe subjekti i
interesuar (n cilsin e paditsit n gjykimin e zakonshm) ka gzuar t drejtn e disponimit
mbi objektin e padis. Pr rrjedhoj, Kolegji mon se krkuesja nuk mund t ngrej pretendimin
pr cenimin e parimit t disponibilitetit n gjykim.
24. Pr sa m sipr, Kolegji vlerson se krkesa sht haptazi e pabazuar, pr rrjedhoj
nuk mund t kaloj pr shqyrtim n seanc plenare.

7
 PR KTO ARSYE,
Kolegji i Gjykats Kushtetuese t Republiks s Shqipris, n baz t nenit 31 t ligjit
nr. 8577, dat 10.02.2000 Pr organizimin dhe funksionimin e Gjykats Kushtetuese t
Republiks s Shqipris,

V E N D O S I:
Moskalimin e shtjes pr shqyrtim n seanc plenare.