You are on page 1of 32

N OVEM BA 1 5, 2 0 1 5

34567

NGEREN MBA TIMEN


SHA MI

DISEMBA 28JANAWARI 3
Tsaase Wan Wou
A Civir Yehova
PEEJI 3

JANAWARI 4-10
Tsaase Wan Wou
u A Lu Hian la A
Civir Yehova
PEEJI 8

JANAWARI 11-17
Yehova Ka

Aondo u Dooshima
PEEJI 16

JANAWARI 18-24
Or u Nan We Ndor
a We la Nan Doo U
Ishima Er We Iyol
You Nahan Kpa?
PEEJI 21

JANAWARI 25-31

Anyom Deri Mom a
Hemen u Tartor La!
PEEJI 26
NGEREN MBA TIMEN SHA MI

Tsaase Wan Wou A Civir Yehova


Tsaase Wan Wou u A Lu Hian
la A Civir Yehova
Yehova na mbamaren tom u injaa u tsaase mbayev vev sha u

TAR U BRAZIL ve civir un yo, kpa tom ne ka u kiriki ga. Ngeren mba uhar mban
tese er mbamaren vea er tom u tsaase mbayev vev la sha u do-
IGBENDE: Ortamen u soron atoon-
anongo ugen vea ikpur pania mba- ndon ikyav i Yesu la man aeren atar a yange lu a mi la yo. Aeren
genev mba shin tso ken ifi u a lu ken shon ka dooshima man iyolhiden a mi ijime man kwaghfan.

ikyo i Amazon la. Mba zenden sha

agar a a lu sha akpe a ifi la man


ukungwa nav, pasen loho u dedoo
Yehova Ka Aondo u Dooshima
saan saan Or u Nan We Ndor a We la Nan Doo
 U Ishima Er We Iyol You Nahan Kpa?
Ngeren u hiihii ken ngeren mba uhar mban pase wang er Yeho-
INGYEGHIOR
va a lu Aondo u dooshima yo. Shi a pase er Aondo a tese
203,067,835
uumace dooshima yo. Ngeren u sha uhar la di pase er mbacivir

Yehova ka ve tese mbawanndor a ve dooshima yo.
MBAPASENKWAGH

794,766
Anyom Deri Mom a Hemen u Tartor La!
UPANIA Ngeren ne time sha kwagh u i er sha u samber a loho u dedoo
84,550 ken anyom 100 a hemen u Tartor la. Hen fa ikyav mbi tomov
mbigenev man igbenda igen i se er tom wase u geman ior hi-
IYENGE I MBA ZAN M-UMBUR
ngir mbahenen la a mi yo. Shi nenge ityesen injaa i i ne mbapa-
(INYOM I 2014) senkwagh u Tartor ken anyom shon la.
1,728,208
NGEREN MBAGENEV KEN MGBER NE


13 Mbampin mba Mbaoron Takerada Ne Ve Pin La

14 Tese Iwuese sha Mne u Yehova A Ne Kwagh Wuee La


31 Ngeren u Pasen Yiase Yase

34567
Tihi u sha 136, Namba 22 Monthly and supplemental bimonthly editions TIV
Novemba 15, 2015

Takerada ne ka u teen a tee ga. I gber u sha u eren tom The Watchtower (ISSN 0043-1087) is published semi- ON L7G 4Y4. Periodicals Postage Paid at Brooklyn, NY,

u tesen ior Bibilo sha tar cii u lu eren sha iwasen i uiyua monthly by Watchtower Bible and Tract Society of and at additional mailing oces. POSTMASTER: Send

mba ior ve ne a ishima ve la. Saa a tese kposo, ga yo New York, Inc.; L. Weaver, Jr., President; G. F. Simonis, address changes to Watchtower, 1000 Red Mills Road,
avur a Icighan Ruamabera a i nger heen cii due ken Secretary-Treasurer; 25 Columbia Heights, Brooklyn, Wallkill, NY 12589-3299. 5 2015 Watch Tower Bible

Icighan Bibilo. Hen ape nger NW a dondo sha ivur yo, NY 11201-2483, and by Watch Tower Bible and Tract and Tract Society of Pennsylvania. Printed in Nigeria.

tese er ivur la due ken mgem u Bibilo i ken zwa Buter _i Society of Canada, PO Box 4100, Georgetown,

yer er New World Translation of the Holy Scriptures la.
Tsaase Wan Wou
A Civir Yehova

Na or u Aondo, se kwagh u se er a
. . . a_ va or
wanakiriki u a mar la.MBAJ. 13:8.
ATSAM A A GBER YO,
un la lu u kpilighyol. Kera kpa KA: 88, 120
LOHO u kwase u Manoa va or

Manoa fa er kwase na lu ikyom yo. Nahan kpa, ortyom u Yehova
ande hen kwase u Manoa, kaa a na er un vea nom na vea mar wan- U KAV YESU SHA U . . .

nomso, kwagh u lu inja er una fatyo u eren ga yo! Yange a saan Ma-

noa iyol je ka u henen a hen ga, nahan kpa, a fa er un lu a zegetom tesen wan wou dooshima
Er Manoa vea kwase na ve lu ken tar u u iv a aeren a bo yo,
yo. vea nena?

er nan ve vea yese wan la una civir Yehova? Tso Manoa son TER
Shi na or u Aondo
kaa er: u U tindi un la, a_ shi a_ va her a vese, a_
se kwagh u se er a wanakiriki u a mar la.Mbaj. 13:1-8.
va or
2 Aluer u ngu ormaren yo, alaghga tso we kpa u kav er yange hii

U ngu a zegetom u wasen wan wou lun ormaren u hiden a iyol


ve Manoa son Aondo nahan yo. ijime nena?
sha er a fa Yehova shi a doo un ishima yo. (Anz. 1:8) Sha nahan yo,
mbamaren mba ve lu Mbakristu la ka ve ver shighe u eren Mcivir
u hen Tsombor la sha gbenda u a wase mbayev vev yo, shi ve eren
kwagh ne hanma shighe. Nahan kpa, cii man akaa a mimi a u lu te-

sen mbayev ou la a kor ve ken ishima yo, a gba u u er kwagh a he-


eren kwagh sha kwaghfan

mba di u eren mcivir u hen tsombor hanma kasua la. (Or zum u u lu wasen wan wou
la nena?

1. Manoa yange er nena zum u ungwa er una mar wan laa?
2. Tom u tsaase wan wou la wa nyi man nyi kere? (Nenge ngeren u kiriki u

a lu a itinekwagh er: Ior Mba I Hembe Lun Hange Hange u U Hen Bibilo a
Ve La.)

3
Ior Mba I Hembe Lun
Hange Hange u U Hen Bibilo a Ve La

ASHIGHE kpishi ka se hen kwagh a ior shima u Aondo la a mbayev ou. (Anz.

ken takerada u Bibilo Tese Er Nyi Jimi? 6:20) Aluer u fatyo yo, er tom a akaa a
la, sha u se wase ve ve fa Yehova shi ve wasen or u henen kwagh, a a lu hen ijiir
hen akaa a mimi a a lu ken Ruamabera yase i sha Intanet i jw.org la, sha u wa-
la. Takerada u Lu Nen ken Dooshima u sen mbayev ou mba kiriki u henen sha
kwagh u i tese ken takerada u Bibilo
Aondo la di ka se hen u a ior sha u se

wase ve ve soo Yehova kua atindi a na. Tese la, sha er una kor ve ken ishima

Nahan kpa, mba i hembe lun hange yo.Nenge ape i nger


hange u u hen Bibilo a ve yo, ka mba- er, ATESEN A BIBILO
yev ou. Gba u vea hen kwagh u Yehova MBAYEV la.1
shi vea za hemen u soon un kua ati-
1 Mbamaren vea fatyo u

ndi a na a perapera la. Sha nahan yo, kaan a mo ve er nana hen
aluer nomou shin kwase wou fa mimi ityakerada ne a wan ve sha
shighe ugen kposo, i de lu Er scan code
ga je kpa, se mba taver we ishima ser, zua a akaa a
sha shighe u ve eren Mci-
wasen or u
hen takerada u Bibilo Tese man u Doo- vir u hen Tsombor la ga. henen kwagh la

Duteronomi 6:6-9.) Ka nyi igen kpa ia ishima, shi tesen ve hanma shighe er ve
wase u u tesen mbayev ou mimi? Ngeren ne doo u shima tsung yo. (Anz. 4:3; Titu
kua u dondon la, una time sha gbenda u 2:4) Anmgbian Samuel u a lu ken tar u
mbamaren vea fatyo u dondon ikyav i Yesu Shighe u m lu iyev la,
Australia la, kaa er:
Er Yesu lu ormaren ga nahan kpa, mba-
yo.
Terem oron mo Takerada Wam u Akaaoron
maren vea fatyo u zuan a iwasen sha gbenda a Bibilo la hanma aikighe. Yange a nam
u tesen shi tsaase mbahenen nav sha doo- mlumun sha mbampin av, shi a kuvem, shi
shima, man a iyolhiden ijime kua sha kwagh- a susem zwa, maa a kaa a mo er za yav doo
mom.
fan la. De se time sha akaa a ne mom
doo. Yange kpiligh mo iyol zum u m va
mase fan mer Terem yange vese hen tso-
TESE WAN WOU DOOSHIMA
mbor u i kuven shin i susen or zwa ga yo!
Nahan cii kpa, Terem lu nongon sha afatyo

3 Yange taver Yesu u kaan a mbahenen
ve doo un ishima ga. (Or Kwagh
nav er Yohane na cii sha u una tesem dooshima yo.
15:9.) Shi yange tese mbahenen nav doo-
ne na yo, m lu a na koosoo, shi saan mo
shima sha u lun a ve ko os
o o shi eren akaa
iyol shi kwagh u zan mo iyol lu ga. We kpa
vea ve hanma shighe. (Mar. 6:31, 32; Yoh. u fatyo u eren imba kwagh ne sha u kaan a
2:2; 21:12, 13) Yesu yange tesen ve tseegh wan wou wer, U doom ishima. Tese mba-
ga, lu ijende ve kpaa. Sha nahan yo, kera ta- Lamen a ve,
yev ou er u soo ve tsung yo.
ver ve u fan er soo ve ga. U dondo gbenda shi yaan kwagh a ve, shi numben a ve
u Yesu tesen la nena? kpaa.

4 Oron a mbayev ou wer, ve doo u Mba ve doom cii ka M tsa-
5 Yesu kaa er:

3. Yesu yange tese mbahenen nav dooshima 5, 6. (a) Yesu yange a er a mba ve doo un ishi-
nena? ma la nena? (b) Pase er tsaha u injaa ka u na

4. U tese mbayev ou wer ve doo u ishima nena? mbayev mkor shi ve fa er ve doo mbamaren vev

(Nenge foto u a lu sha mhii u ngeren ne la.) ishima yo.

4 IYOUKURA
ha ve shi M ko om ve kpaa.1 (Mpa. 3:19) You.1 (Mar. 14:36) Er mkaanem ma Yesu
Shin er mbahenen mba Yesu gba anyiman mara ma tese nahan, mbahenen mba Yesu
gba u vea hide a iyol ijime, vea
sha kwagh u or u nan lu orvesen hen ato ve fa wang er,

ker iwasen hen Aondo, vough er Yesu na-
la acin imongo nahan kpa, Yesu wa ishima a
ve. Shi yange a wa ishima a ve zum vea han.
ungwa kwaghwan na ga kpaa. Yange a ker 8 Ka nyi mbayev ou ve henen ken mba-
a ko om ve sha msen ouwe? Jighilii yo, u eren msen hen Ye-
ijiir man shighe u i doo yo,
dooshima man sha ishima i legh legh.Mar. hova sha ci u tesen mbayev ou ga. Nahan
9:33-37. kpa, aluer u er msen sha ato ve a iyolhiden
6 Tese mbayev ou dooshima sha u tsahan a mi ijime yo, vea hen u suur sha Yehova.
ve. Ashighe agen aluer u pase wanye wer Anmgbian u kwase Ana, u a lu ken tar u
Yange sea tagher a mba-
Brazil la, kaa er:
kwagh u nan er la doo shin doo ga tseegh
kpa a kuma. Sha ashighe agen di yo, alagh- mzeyol, er shighe u mbamaren av mba ve-
sen ve gbe angev nahan yo, mbamaren av ve
ga wanye nana er kwagh u u kaa la ga.

er msen hen Yehova er a na ve agee a no-
(Anz. 22:15) Shighe u kwagh a lu nahan yo,
dondo ikyav i Yesu la. Ker shighe man ian ngon a mi, kua kwaghfan u una wase ve u
tsuan kwagh u dedoo yo. Shi zum u ve nyer
i injaa tsaha wan wou sha dooshima man
sha ishima i legh legh, sha u tesen nan kure ken mbamzeyol mba vesen je kpa, ve wa
kure shi tsaase nan shi ko om nan. An- hanma kwagh cii sha ikyev i Yehova. Kwagh
mgbian u kwase ugen ken tar u South Afri- ne wasem m hen u suur sha Yehova. Shighe
Elaine, a kaa er:
Mbamaren av u u lu eren msen vea mbayev ou yo, de eren
ca, iti na er
yange ve gbaan uwegh u tsahan mo ga. Ya- msen sha ci ve tseegh tso ga.We kpa sonYe-

hova a wase u. Ikyav i tesen yo, son un a
nge vea tam icin sha kwagh, kpa mea he-
mba ato, mea er kwagh shon yo, ve tsaham wase u u za pinen orvesen wou ian i zan
mkohol u vesen, shin a wase u u za pasen
kpee. Kpa mayange ve tsaham sha ishima- shin a
orwanndor a we kwagh vangertior,
vihin ga, shin ve tsaham a u oron mo ityo-
m zua a wase u sha igbenda igen. Suur sha Aondo a
kyaa shio ga. Kwagh ne na yo,
mo m iyolhiden a mi ijime, nahan mbayev ou kpa
mkor. Yange m fa kwagh u ve soo er
vea hen u eren nahan.
er yo, kua akaa a me er man a me er ga la
9 Yesu yange tese mbahenen nav er vea
kpaa.
hide a iyol ijime zum ve lu eren kwagh
TESE IYOLHIDEN A MI IJIME a mbagenev yo. Yange tese ve kwagh ne

7 Hen er yange a lu mbahenen mba Yesu sha iliam na, kua ikyav i ver ve la. (Or Luka
ken ishima zum u ve ungwa msen u masetyo 22:27.) A tese mbaapostoli nav u civir Yeho-
Yesu son
u Yesu er shighe u lu shin tar la yo. va a iyoltangen shio, kua er vea eren kwagh

Ter na kaa er: Aba, Tere! Akaa cii U fa a a mbananjighjigh mbagenev la kpaa. We kpa
to om
ityo; iyongo ne kera, nahan kpaa _i de
1 Takerada ugen u pasen akaa a ken Bibilo kaa er:
eren sha ishima Yam ga, kpa _i er sha ishima
Gbenda u ior lamen sha ayange a Yesu la tese er

mbayev yange ve yila uter vev er abba sha u nan ve

1 Bibilo tese er, tsaha wa u tesen or sha dooshima icivir shin tesen ve dooshima.

shi tsaase nan shi koom nan, man ashighe agen yo,
nan nan mtsaha kpaa sha ishima i legh legh. 9. (a) Yesu yange tese mbahenen nav u eren
tom a iyolhiden a mi ijime sha ci u iwasen i mba-
7, 8. (a) Yesu yange tese iyolhiden a mi ijime genev nena? (b) Aluer u kegh iyol u eren tom sha
ken mbamsen nav nena? (b) Mbamsen ou vea
ci u iwasen i mbagenev yo, mbayev ou vea hen

wase mbayev ou u suur sha Aondo nena? nyi kere?

NOVEMBA 15, 2015 5


u fatyo u hiden a iyol ijime shi tangen ugen la, ior mbagenev ken Galilia, mbage-
iyol ga, nahan mbayev ou vea dondo ikyav nev mba ve lu keghen ato a na la nongo
you la. Anmgbian u kwase ugen u a lu a
tsung er vea dondo un ijime. (Yoh. 6:22-

onov uhar yo, iti na Debbie, a kaa er: Er
24) Nahan kpa, Yesu u a fe kwagh u a lu or
nomom vihin shighe a mbagenev sha ci u lu ken ishima la kav er, lu kwaghyan hemba
ortamen nahan kpa, ishima zaan mo iyol ga. gban ior mbara ishima ye; lu kwagh u un lu
Yange m fa er hanma kwa u se soo ser no- tesen la ga. (Yoh. 2:25) Yange fa zayol ve
(1 Tim.
mom a lu imongo a vese cii, a lu yo. la, nahan a ko om ve kure kure, shi a pase
Or
3:4, 5) Nom na Pranas di kaa er: Shighe kar kwagh u vea er ve a wase ve yo. Yoha-
yo, i doo mbayev asev tsung u nan iwasen
ne 6:25-27.
sha mbamkohol shi eren ityom i nongo u 11 Er u fatyo u fan kwagh u a lu or ken
Yehova. Yange ve za ikyura ken jijingi shi ishima ga nahan kpa, u fatyo u eren kwagh
ve kor azende kpishi, shi ve nenge er ve
sha kwaghfan, fan er wan wou a nengen
gba kwagh! Tsombor wase cii ngu civir tom u pasen kwagh la. Mbamaren kpishi ka
Yehova sha u eren tom u pasen kwagh ve za ahumbe kpuaa shighe u ve dugh
hanma shighe la. Nahan aluer u ngu hiden a kwaghpasen la, sha er mbayev vev vea
iyol ijime shi tangen iyol ga yo, mbayev ou Nahan kpa,
mem shi vea ya ankwagh yo.
vea hen u eren tom sha ci u iwasen i mbage-
alaghga u fatyo u henen sha kwagh ne zu-
nev. lee, maa pinen iyol you mpin ne, Kwagh-
pasen doo wan wam ishima je he, shin ka
EREN KWAGH SHA KWAGHFAN
ahumbe a zan, za memen shi yan kwagh
10 Yesu yange lu a kwaghfan kpishi. Ya- la ka a doo unu?Aluer u nenge wer kwagh-
nge veren ishima sha kwagh u ior ve er la pasen doo mbayev ou ishima kpishi ga yo,
tseegh tso ga, kpa a ver ishima sha kwagh
u a ne ve ve er kwagh shon la kpaa. Shighe
11. (a) Tese ikyav i i pase er kwaghfan una fatyo
u wasen we u fan aluer wan wou soo kwaghpa-
10. Yesu yange er kwagh sha kwaghfan zum u
sen yo. (b) U er nan ve kwaghpasen una doo wan
ikpelaior va u nengen a na la nena? wou ishima shi una zua a mtsera kere?

Tom u pasen kwagh la doo


wan wou ishima shi ngu
zuan a mtsera ker kpa?
(Nenge ikyumhiange i sha 11 la)
tsua akaa a ne er imongo ve a wase ve yo. kpa? M ngu a wan wam sha gbenda u aluer
Shi er kwagh sha kwaghfan sha u duen a za tagher a imeen i nengen ufoto mba ji-
kwaghpasen vea ve, wasen ve u pasen
mbagh ve una orom kpa? Mbayev ou vea lu
kwagh kpoghuloo. mba kiriki je kpa, u fatyo u kaan a ve wer:
12 Yesu shi yange tese kwaghfan sha u pa- Aluer u za tagher a kwagh u jimbagh sha
Intanet, man sar u ape nengen yo, va orom.

sen kwagh u ka a na ve or hingir u za eren
mbadondon un
Kunya u de koron we u va oron mo ga. M soo
isholibo la. Ikyav i tesen yo,
yange ve fa er idya i lu kwaghbo yo. Kpa u wasen we.
Yesu ta ve icin sha kwagh u ka a na or hi- 14 Kwaghfan shi una wase u u tsuan akaa
Hanma or u nana
ngir u za eren idya la, er: a u er ve u zua a msaanyol la sha inja. An-
kenger kwase sha u nana tom un yo, nan er
mgbian Pranas u se vande teren kwagh na la
idya a na ken ishima je ve. Man aluer ishe Mbayev ka ve dondo ikyav i se mba-
kaa er:
you i ken iyan ia na u anzughul yo, dugh i,
maren se lu veren sha kwagh u ityogholough
ta kera. (Mat. 5:27-29) Mkaanem man lu mbi se ongo shin ityakerada i se oron shin
ma sha shighe vough sha ci u Mbakristu lu ufiim mba se nengen la. Alaghga u or mba-
sha ikyev i hemen u Mbaroma hen shighe yev ou akaa kpishi a vea er yo, kpa ka kwagh
ne. Ortimen sha akaa a mbayiase ugen kaa u ve nenge u lu eren la, ve kpa vea er ye.
yange i doo Mbaroma kpishi u nengen
er, Aluer mbayev ou nenge u ngu tsuan iember-
ijimba sha tsembe shi ungwan iliam i dang, yolough i wang yo, alaghga tso ve kpa vea er
shi a tesen ijimba i hemban ndoh or
ishima
nahan.Rom. 2:21-24.

cii yo, ve hemba kuren ave cii. Nenge
AONDO U MIMI
imba dooshima man kwaghfan u Yesu tese
UNA UNGWA MSEN WOU
mbahenen nav sha u tan ve icin sha akaa a
15 Shighe u Manoa son iwasen la, Yehova
a na a taver ve u zan hemen u lun wang sha

er nena? Bibilo kaa er: Aondo ungwa imo i
iyol la sha wono!
13 Kwaghfan una wase u u kura mbayev ou Manoa. (Mbaj. 13:9) Mbamaren, ne kpa
sha kwagh u una fatyo u vihin mlu ve u ken Yehova una ungwa ne. Una ungwa mba-
jijingi la. Kpa kwagh er vihi yo, nyian ne, msen enev, nahan una wase ne sha er ne
Ne fatyo u eren
mbayev mba kiriki je kpa vea fatyo u nengen tsaase mbayev enev yo.
ufoto mba jimbagh gayo akaa a jimbagh kwagh ne, aluer ne mba tesen mbayev enev
agen. Ka mimi, gba u mbamaren mba ve lu dooshima shi hiden a iyol ijime shi eren
vea pase mbayev vev er doo
kwagh a ve sha kwaghfan yo.
Mbakristu yo,
16 Er Yehova a wasen mbamaren u tsaase
u vea nenge akaa a jimbagh ga. Nahan kpa,
kwaghfan una wase u u fa kwagh u alaghga mbayev vev mba kiriki nahan, kape una
una na ve a sar wan wou u nengen ufoto wase ve u tsaase mbayev vev mba ve hie
mba jimbagh la. Pine iyol you wer: Ka nyi la kpaa je la. Ngeren u dondon ne una
ia fatyo u mgbeghan wan wam za nengen time gbenda u u fatyo u dondon ikyav i
ufoto mba jimbagha? A fa er ufoto mba ji- dooshima man iyolhiden a mi ijime man
mbagh ve lu kwaghbo u eren asenge a mi ga kwaghfan, i Yesu a ver la, shighe u u lu
tsaase wan wou u hian la sha u a civir Ye-
12. (a) Yesu yange tese kwaghfan sha u tan hova yo.
mbadondon un icin sha kwagh u lun wang sha
iyol la nena? (b) Icintan i Yesu la lu sha shighe
15, 16. (a) U fatyo u lun a vangertior wer Ao-
vough nena? ndo una wase u u tsaase mbayev sha ci u nyi?
13, 14. U wase mbayev ou u tsuan iemberyo- (b) Se lu timen sha nyi ken ngeren u dondon
lough i wang nena? laa?

NOVEMBA 15, 2015 7


Tsaase Wan Wou u A Lu
Hian la A Civir Yehova
Yesu . . . lu yemen hemen hemen sha mfe man ivesen,

man Aondo lumun Un, ior kpaa lumun Un.LUKA 2:52.

ATSAM A A GBER YO,
KA: 41, 89
MOM ken akaa a ka a hemba nan mbamaren mba ve lu Mbakristu la
msaanyol yo, ka shighe u mbayev vev ve er batisema la. Anmgbian u
U KAV YESU SHA U . . . kwase Berenice, u mbayev nav unyiin er batisema cii ve ve nyor


anyom 14 la, kaa er: Yange lu kwagh u saan se iyol kpishi. Mimi yo,

yange doo se tsung er mbayev asev soo u civir Yehova yo. Nahan kpa,
tesen wan wou u a lu hian
se fa ser er mbayev asev lu hian yo, vea tagher a mbamtaver kpishi.
la dooshima nena?
Aluer u ngu ormaren u wan wou a lu hian shin a hie yo, alaghga ishi-
ma ia nyian we er Berenice nahan.
2 Zum u orgen u a fe kwagh u mvese u mbayev tsema tsema lu oron


kwagh u mbamtaver mba mbamaren man onov vev mba hian cii ka
lun ormaren u hiden a a kaa er:
Akaa a mbayev ka ve eren zum u ve lu
iyol ijime nena? ve tagher a mi la yo,

hian la tese er kwagh za ve iyol ken ityough shin ve via ga ze. Kpa
ka shighe u mbayev ka ve hen u eren kwagh shi pasen er ishima i lu ve
ker jighilii, shi i sar ve tsung u lun vea azende a ve je la. Shighe u
mbayev ou ve lu hian la, vea fatyo u yan ikyar kangenaa vea Yehova

tesen kwaghfan zum u u


shi tsuan akaa a vea er ken tom u kwaghpasen la, maa nongon eren a,
lu eren kwagh a wan wou u
shi tsuan a ishima ve er vea tsegha ayol a ve sha ci u Yehova shi kuren
nomso shin u kwase u a lu
iceghzwa shon. Vea fatyo u nengen shighe u ve hie la er ka shighe u
hian la nena?
injaa u vea vese ken jijingi yo, er Yesu kpa er shighe u lu gumor la na-

1, 2. (a) Ishima ka i nyian mbamaren mba mbayev vev ve lu hian la sha


nyi? (b) Ka nyi mbayev vea er ve ia wase ve shighe u ve lu hian laa?

8
ijende a Yehova, NW kpa tese er u kera
han. (Or Luka 2:52.) Ka tom u nyi we orma- kor
ren u lu a mi u eren shighe u wan wou a hie ngu a tahav sha a ve ga ze. (Ps. 25:14) Kpa ka
shin a lu hian laa? Nenge ase er Yesu tese doo- wea er nahan yo, u tese wer ve doo u ishima
shima man iyolhiden a mi ijime kua kwaghfan shi u ngu nan ve icivir, nahan i hemba lun ve
Aeren ne aa wase u
shighe u via or kera la yo. ican ga u van ikyua a we. Shi ka i hemba lun
u tsaase wan wou u civir Yehova nena? ve heghema u pasen we mbamzeyol vev.
5 Yesu yange soo er mbahenen nav mba
WAN WOU U A LU
doon un ishima man azende a na la cii, ve zua
HIAN LA A DOO U ISHIMA
a msaanyol u or ka nana eren Yehova tom
3 Yesu lu ijende i mbaapostoli nav i mimi,
kpoghuloo ve nan zua a mi la. Sha nahan yo,

shi tesen ve dooshima. (Or Yohane 15:15.) sar un tsung u ve eren ityom i ken jijingi sha
Sha ayange a tsuaa la, Ter pasen ikpan i nan gbashima. Jighilii yo, Yesu yange soo er mba-
akaa a nan a songo
songo shin mbamnenge
lu Ter kua henen nav ve er tom u geman ior hingir mba-
mba nan ga. Nahan kpa, Yesu yo, henen la sha gbashima! Shi kaa a mbaaposto-
ijende i mbaapostoli nav mbajighjigh mbara. li nav sha dooshima er, una wase ve vea za
Yange luun imongo vea mbahenen nav shi pa-
shi vea pase un ikyura ken tom shon.Mat. 28:19, 20.
sen ve er ishima i lu un ker yo, 6 U soo wer mbayev ou mba ve lu hian la ve

ishima ve yo, a kegh ato a ve zulee. (Mar. 6:
za hemen u taver ken jijingi. Aondo kpa soo
30-32) Er Yesu lamen vea mbaapostoli nav er we u yese mbayev ou sha mko om man
sha dooshima yo, ve hemba lun ko os o o a na, er tom
kwaghwan u Ter. (Ef. 6:4) Nahan yo,
shi kwagh ne wa ve agoyol u va eren ityom ken
a ian i Aondo a ne u u yesen mbayev ou la, sha

mcivir u Aondo.
u tesen ve akaa a ken jijingi hanma shighe. U
4 Ter ugen u lun a onov uhar, mba yer un er tesen ikyav yo, er ka u nongo
tsung sha u mba-

Michael, a kaa er: Er se mbamaren se lu kwav
a mbayev asev ga nahan kpa, se fatyo u yev ou ve za makeranta sha ci u u fa wer ka
mom kwagh u injaa, shi u soo wer i doo ve u henen
lun azende a ve. Azende nga lu imongo. Er akaa a he la nahan, kape mbamaren mba lun
msen kpoghuloo, nahan nenge aluer ka u u fa- a dooshima kpa ka ve nongo sha er mbayev
tyo u panden shighe u u eren tom u uke shin vev vea zua a mtsera ken kwaghwan u Ter
akaa agen la, sha er u hemba zuan a ian i lun shighe u ve ze mbamkombo mba tionnongo

imongo vea mbayev ou yo. Shi azende nga a
no- shin mbamkohol, shin ken Mcivir u hen Tso-
eren akaa a a doo ve la imongo. Nahan yo, mbor je la. Er u fe wer u henen kwagh u Ye-
ngo soo akaa a wan wou u a lu hian la kpa a hova la ka kwagh u hange hange yo, ka u
soo la, er ityogholough shin ufiim shin anu- nongo sha er u tese mbayev ou ve soo akaa a
mbe a a hembe doon un la nahan. Wankwase ken jijingi kua kwaghfan u Aondo. (Anz.
ugen ken tar u Italia, iti na er Ilaria, a kaa er:
24:14) Gba u u nongo u wase mbayev ou vea
Mbamaren av yange ve soo ityogholough za ikyura ken tom u pasen kwagh la sha u eren
mbi mbi doom u ungwan la. Jighilii yo, baba
kwagh u una na vea soo u tesen mbagenev
wam yange hingir ijende yam i ishima ishima, Mkaanem ma Aondo yo, shi taver ve ishima u

shi m cian u oron un akaa a am a songo
songo duen kwaghpasen hanma shighe, er Yesu
kpaa ga. Aluer we ormaren u kor ijende a
wase mbahenen nav nahan.
mbayev ou mba ve lu hian la, shi u wase ve ve
5. Yesu yange wase mbahenen nav sha u ve

3. Er nan ve Yesu yila mbaapostoli nav er azende zua a msaanyol u or ka nana eren Yehova tom
a na? kpoghuloo ve nan zua a mi la nena?

4. U er nan ve u kor ijende a wan wou, kpa shi u 6, 7. Er nan ve i doo u mbamaren vea wase
lu a tahav sha a nan here? (Nenge foto u a lu sha mbayev vev u henen kwagh shi zan mbamkombo
mhii u ngeren ne la.) shi duen kwaghpasen hanma shighe?

NOVEMBA 15, 2015 9


7 Aluer hanma shighe mbayev mba ve lu Aluer u hen u nan anyi a yan sha ma kwagh u
hian la mba henen kwagh shi zan mbamko- u er sha mi ga yo, wan wou u a lu hian la una
mbo shi duen kwaghpasen yo, a wase ve nena?
hemba nan we icivir. Shi un kpa una hen u lu-
Anmgbian u kwase ugen ken tar u South Afri- mun ibo zum u a er kwagh sha mi ga yo. Kwa-
Erin, a kaa er:
ka, iti na er Ashighe kpishi ya-
se ugen vea nom na ve yese mbayev vev utar
nge se gba ahon sha kwagh u Bibilo i he- ve gande kera hegen, iti na er Rosemary, a kaa
nen shin mbamkombo mba zan shin u duen er: Yange sea er kwagh sha mi ga yo, se na
kwaghpasen. Ashighe agen je yo, se er ayo o-

anyi a yan, nahan kwagh la a mgbegha mba-
so sha apera sha u kwaghhenen u hen tso- yev asev vea lu a zayol kpa i taver ve u oron
mbor la a bunde yo. Kpa mbamaren asev yina
se kwagh shon ga. Yange se fa ser se yina, na-
ishima ga. Shi a kaa er: Ityesen la wasem m
han se tese mbayev asev ape vea zua a kwagh-
lu a ishimataver. Hegen ne, ka mea bunde wan u una wase ve u soron mbamzeyol vev yo.
mkombo shin mea fatyo u duen kwaghpasen Hanma kwa u a gba u se na ve iwasen yo, se
m nongo
ga yo, m er kwagh fese sha er me kera tese ve ma kwagh u i gber ken ityakerada yase
bunde kwagen ga yo. Luun er mbamaren asev
i pasen Bibilo la, shi se er msen vea ve.
yange vea eren akaa a ken jijingi vea vese ga 10 Yesu yange lu a tahav mbu wan mbahe-
m hen mer ma m lu a ishima i eren kwagh
yo,
m na jighjigh nen nav atindi. Nahan kpa, ashighe kpishi a
ne ga. Yange vea gbe uwer yo, hide a iyol ijime a pase ve atoakyaa a a ne ve
mer, hegen hwev ma u haam iyol u zan mba-
i doo u vea kura ma tindi yo. U tesen ikyav yo,
mkombo shin eren akaa agen ken jijingi. gban kaan a mbahenen nav er ve vande keren
Tartor u Aondo man perapera na tseegh tso
VER MBAYEV OU
IKYAV I IYOLHIDEN A MI IJIME ga, kpa a kaa er: Man akaa ne cii a seer ne a

ye. Shi kaan er, De gbe nan nen or ibo gagh
8 Er Yesu lu or u vough nahan kpa, hiden a

ga yo, a pase ve ityokyaa i i ne ve un er kwagh
iyol ijime shi suur sha Yehova. (Or Yohane
kwagh nahan yo, a kaa er: Er ne kpaa a na ne ibo

5:19.) Er Yesu hiden a iyol na ijime yo, Gadia imba ijir i ne er ne, ka i a or
gagh ga yo.
la na mbahenen nav pande u nan un icivir shi-
er lu suur sha Ye- ne ye.Mat. 6:317:2.
nii? Mayange ga. Jighilii yo, pase atoakyaa

hova yo, mbahenen hemba nan un jighjigh cii.
11 Shighe u i doo yo, a a ne
Shighe kar yo, ve dondo ikyav i Yesu i hiden ve u we ma tindi shin u tsough u eren ma
kwagh yo. Aluer wan wou u a lu hian la kav
a iyol ijime la.Aer. 3:12, 13, 16. ishima ia he-
9 Se mba vough er Yesu nahan ga. Se yina mnenge wou sha ma kwagh yo,
shi ka se er akaa kpishi sha mi ga, shi akaa nga mba mgbeghan un u ungwan imo you. Orgen
mba yer un er
kpishi a se fetyo u eren ga yo.
Nahan hiden a u a yese mbayev unyiin yo,

iyol ijime, shi fa wer ka hanma kwagh cii u fa- Barry, a kaa er: Ka wea pase mbayev ou mba

tyo u eren ga, shi wea er kwagh sha mi ga yo, ve lu hian la atoakyaa

a a ne ve u er ma kwagh

lumun ibo. (1 Yoh. 1:8) Hen ase yoo, ka an u yo, ve hemba nan we jighjigh sha ci u ve ne-
u gba nuren tso tsuan kwagh shin u
nge je er,
hemba nan nan iciviri? Ka orvesen u ka nana u er kwagh sha
er kwagh sha mi ga ve nan na anyi a yan la, ngu kighir ve ga, kpa ve fa je er
shin ka u nan lumun ibo sha kwagh ga laa? kwaghfan. Shi kwagh la ngu a wase wanye la
nan vese nan via, shi nan lu a mfe u tsuan
8. (a) Yesu yange hiden a iyol na ijime nena?
10. Yesu tesen iyolhiden a mi ijime shighe u a
(b) Er Yesu hiden a iyol na ijime yo, kwagh la

wase mbahenen nav nena? kaa a mbahenen nav er ve er kwagh yo nena?

9. Ka wea hide a iyol ijime, wea naan anyi a yan 11. Er nan ve i doo u mbamaren vea pase atoa-
kyaa a a ne ve ve we ma tindi shin ve tsough u
shi wea kav er u yen yo, kwagh la a wase mbayev
ou mba ve lu hian la nena? eren ma kwagh ashighe agene?

10 IYOUKURA
kwagh sha inja kpaa. Barry kaa er: Ka i gba 13 Yehova a na u kwaghfan sha er u fa
Son
u mbayev mba ve lu hian la vea henen u tsuan iwasen i i gbe u u na wan wou u a lu hian la
kwagh sha kwaghfan, a u gban nuren gagher yo. (Ps. 32:8) U tesen ikyav yo, u er nan ve u
eren kwagh er ishima i lu ve ker la. (Ps. fa wer jighjigh u wan wou hii u ndoh or o?
119:34) Ka wea hide a iyol ijime wea pase Alaghga ka kera saan un iyol ga, shin a hii u

atoakyaa wan
a a ne ve u tsough ma kwagh yo, lamen sha iyol i anmgbianev mba ken tion-

wou a nenge je er u kav er nan soon ganden
nongo geseghee shin kera soon er or a fa
shi nan hen u tsuan akaa a nan sha kwagh na ga. Shighe u kwagh a lu nahan yo,
kera yo,
kwaghfan. de kur ikyaa fese wer kwagh la ka ikyav i tesen
a er isholibo i vesen, kpa ngu yeren ga.1 Na-
er
TESE KWAGHFAN SHI KAV
han kpa, shi de kenger ieren i wan wou la ashe
MLU U WAN WOU U A LU HIAN LA
ashe shin henen wer ka kwagh ga ze.
14 U fatyo u dondon ikyav i Yesu la sha u pi-
12 Yesu yange eren kwagh sha kwaghfan shi
a fa shighe u i gbe u una wase mbahenen nav nen wan wou mbampin kundu kundu man sha
U tesen ikyav yo, shighe u Yesu kaa a mba-
yo.
icivir. Se fatyo u karen kwagh ne sha gbenda
henen nav er gba u a wua un la, apostoli Pe- u ka i tsuwe mngerem shin ijor la. Aluer u ngu
Aondo
teru kaa a na er a bunde kwagh la.Yesu mnge-
nahan kpa shi tsuwen bokoti mnger fele fele yum yo,
fa er un doo Peteru ishima yo, rem mara maa a kpianger a hide a haa shin
kav er gbenda u Peteru hen kwagh la lu u u kera due a mi kpishi ga. Nahan aluer u
ijor,
vough ga yo. Yesu yange wa Peteru kua mba- ian i
ngu eren kwagh a wan wou sha utaha yo,
henen mbagenev mbara kwagh sha er una ma u fe mbamhen mba nan kua mbaawashima
A pase ve er i doo u tangen iyol ga
wase ve yo.

la, kua averen a vea tese ieren i tangen iyol 1 Mbamaren vea fatyo u oron takerada u Ques-
ga la ve vea zua a mi yo. (Mat. 16:21-27) Pe- tions Young People AskAnswers That Work la, tihi
u sha 1, peeji 317 man tihi u sha 2 la, peeji 136-141.
teru hen kwagh ken ityesen la.1 Pet. 2:
20, 21.
13, 14. (a) Ka nyi ia tese er jighjigh u wan wou

u a lu hian la hii u ndohoro? (b) U er kwagh sha

12. Er Yesu eren kwagh sha kwaghfan yo, a wase kwaghfan shighe u u soo u kaven kwagh u a lu
Peteru nena? zan wan wou iyol la shi wasen un nena?

Ker aan a dedoo sha er



u wase wan wou una kor
ijende a ior mba ken

tionnongo u Kristu yo
(Nenge ikyumhiange i sha 14 la)

11

mba nan la ia kar u. (Or Anzaakaa 20:5.) Ila- shin u taver ityough ga. Aluer wan wou ngu
ria u se vande teren kwagh na la, kaa er:
nongon u
di cuku tseegh kpa, tese un a fa er
Shighe u m lu hian a hia la, m hingir ta ta ta,
nenge a iniongon na la, shi u fa er i sar un
i sarem u lun ken mimi shi i sarem u hemban tsung u eren kwagh u dedoo yo. Ver ishima
lun vea mbayev mba ken klase wam. Kwagh sha hanma kwagh u dedoo u a er, u tesen er
ne yange a na yo, ashighe agen m lu zungu-
ngu nongon kwagh seer yo, shi wuese un
luu, maa mbamaren av ve fa je er kwagh zam seer nan wan wou
kpaa. Aluer gba sha mi yo,
iyol. Sha iyange igen aikighe nahan, ve kaa a ityom sha er u wase un u seer lun a aeren a de-
mo er ve nenge m kera saan ga, shi ve pinem Ka kwagh u Yesu er a mbahenen nav
doo yo.
kwagh u a lu zan mo iyol yo. Yange m mindi
je la.Yange zough a Natanael, u i yilan un kpaa
iliam, m vaa shi m pase ve kwagh u a zem iyol Bartolomeu la, inyom kar i mom
er man tion
la, nahan m kaa mer ve wasem. Ve kuvem, ve
yo, Yesu tsua un er a lu apostoli na, shi Nata-
kaa a mo er ve kav er i lum yo, shi ve kaa er
nael va lu Orkristu u tseen ishima kpaa. (Luka
vea wasem. Fese je, mbamaren mba Ilaria hii 6:13, 14; Aer. 1:13, 14) Aluer u ngu wuese wan
u wasen un u zuan a azende a injaa a he ken wou shi taver un ishima yo, kwagh la una wase

tionnongo.
un, una nenge er un gba kera ga, kpa una fa
15 Yesu shi er kwagh sha kwaghfan sha u fan je er un ngu Orkristu u Yehova una fatyo u
eren tom a nan yo.
aeren a dedoo a mbahenen nav. U tesen ikyav
yo, zum u orgen u i yilan un er Natanael yo,
ALUER U TESE WAN WOU YO,
ungwa er Yesu ka or u ken Nasareti yo, a kaa
Ma kwagh u injaa una fatyo u duen ken U ZUA A MSAANYOL KPISHI
er:
17 Er u lu yesen mbayev ou la, alaghga
Nasareti kpa? (Yoh. 1:46) Luun er ka we na-
han, ma u nenge Natanael nena sha kwagh u ashighe agen a lu u er apostoli Paulu nahan.
or laa? Yange ma u nenge un wer ngu or u Yange ishima nyian un kpishi sha kwagh u ior
puun ior shin u banen a jighjigh shin ngu or u mba wase ve u fan Yehova shi ve doon un ishi-
van a mpava? Yesu er kwagh sha kwaghfan, a ma tsung, ve lu er ka mbayev nav la. Paulu lu
nenge a ieren i dedoo ken Natanael. A or ken ican kpishi je, [a] ya ican ken ishima tsung

kwagh u Natanael er: Mimi je, ka or u Iserael kpaa sha ci u ior mba ken Korinte mba ve
u ma icugh i lu ken a na je ga yo. (Yoh. 1:47) doo un ishima tsung la. Yange wase ve ve fa
kwagh u Yehova, maa ve hingir er ka onov nav
Yesu yange a fa kwagh u or nan lu henen ken
ishima yo, sha nahan yo, nengen a kwagh u nahan. (2 Kor. 2:4; 1 Kor. 4:15) Orgen u a yese
mbayev utar, i yer un er Victor yo, kaa er:

dedoo ken ior.
16 Er u fatyo u fan kwagh u or nan lu henen Shighe u mbayev asev lu hian a hia la yina ga.
ken ishima ga nahan kpa, sha iwasen i Aondo Nahan kpa, msaanyol u se zua a mi la gema
hemba mbamtaver mba se tagher a mi yo. Sha
yo, u fatyo u eren kwagh sha kwaghfan. U fa-
tyo u eren kwagh sha kwaghfan sha er u ne- iwasen i Yehova yo, yange se lu a mbayev asev
nge a kwagh u dedoo ken wan wou u a lu hian ko os
o o.

kpa nan soon er i nenge er 18 Yo, za hemen u yesen mbayev ou ve lu
la kpa? Or mom
nan ngu or u zan iyol ga. Sha nahan yo, ma- mbacivir Yehova, mayange de gbe uwer ga.
Aluer u tese ve dooshima yo, a saan we iyol
yange de nengen shin oron kwagh u tesen er
wan wou u a lu hian la ka wan u hembanato kpishi u nengen er ve lu civir Yehova, shi ve
ze hemen u lun mbayev mba cian un mba ve
15. Pase er Yesu yange tese kwaghfan shighe u lu zenden sha mimi la yo.3 Yoh. 4.
lu eren kwagh a mbagenev la.
16. U er nan ve u wase wan wou u a lu hian la u 17, 18. Aluer u gba uwer u wasen mbayev ou

lun a aeren a dedoo? wer ve civir Yehova ga yo, ka nyi ia due kere?

12 IYOUKURA

MBAMPIN MBA MBAORON TAKERADA NE VE PIN LA

yange i wa gar u Yeriko u sha ayange a


Ka nyi i tese er
tsuaa la ato shighe gog
onan
ga maa i tim unu?
Takerada u Yosua 6:10-15, 20, kaa er aku-
mautya a Mbaiserael yange ningir gar u Yeriko
kwa mom ken hanma iyange zan zan ayange
ataratar. Sha iyange i sha utaankaruhar la, ve
ningir gar la kwa taankaruhar, nahan Aondo
na girgar u Yeriko u i mar un taver la yohor haa
inya. Kwagh ne wase Mbaiserael nyor tim gar
la. Akaa a i dugh shin inya la sue kwagh u Bibi-
lo i kaa er yange i kase gar u Yeriko ica gba maa
i tim un laa?
Sha ayange a tsuaa la, ior taan ityav sha gar
u i maa un i taver yo sha u kasen un wan ato.

Yange ior a kase gar a wa un ato shighe a vese
shin a vese ga kpa, vea hemban un yo, ve kura
hanma kwagh u injaa u ken gar la cii kua
kwaghyan u a shi ker la kpaa. Nahan kpa, mba
dughun akaa shin inya ve nenge a akaayan kpi-
shi hen ice i gar u Yeriko la. Takerada ugen u u
tim sha akaa a i dugh shin inya sha kwagh u Bi-
bilo la, or kwagh sha kwagh ne kaa er: Dugh
akaa a maan a maa a yange i zua a mi kpishi
hen alogh shi i zua a ishama-
a gar ne la sha yo,
kaa kpishi. I lu je mba a vande dughun imba
kwagh ne shi inya ken tar u Palesetina ga. Ka a
zua a ishamakaa kpa i lu gber mom shin uhar
nahan tseegh; mba a vande zuan a i kpishi, er
hegen nahan ga.
Ruamabera tese ityokyaa i dedoo i na ve
Mbaiserael kura ishamakaa ken gar u Yeriko ga
yo. Yange ve er nahan sha ci u Yehova kaa er
ve de ye ishar ga. (Yos. 6:17, 18) Mbaiserael ya-
nge ve za ta ityav sha gar la fam, shighe u i se-
mber sundan iyiav been kera ve ishamakaa ta
ijar la. (Yos. 3:15-17; 5:10) Er yange ishamakaa
de ishar ken Yeriko yo, tese er
Mbaiserael ya-

nge ve wa gar la ato tser shighe gog onan
ga, er
Bibilo i pase nahan.

NOVEMBA 15, 2015 13


Tese Iwuese sha
MNE U YEHOVA A NE
KWAGH WUEE LA
YEHOVA ka Aondo u wan nagh. (Yak. 1:17) Akaa a Ye- doo sha ci ve ayol a ve ken hemen ye, sha u vea kor ave
hova a gbe la, hii sha asan a ka se nenge a mi sha kwav- sha uma u a lu uma jim la.1 Tim. 6:17-19.

aondo tugh la zan zan ar sha imendenev mbi doon
Shighe u Paulu nger washika na u sha uhar hen tion-
a wa nagh.Ps.
tsung, mbi mbi cir sha tar la cii, tese er nongo u ken Korinte la, yange pase mnenge u vough u
65:12, 13; 147:7, 8; 148:3, 4. i gbe u se lu a mi sha kwagh u nan iyua la yo. Paulu kaa
er: Hanma or nana na er nan we ken ishima i nan la
Orpasalmi yange wuese Yehova, Orgban na kpishi je _
yo, kwagh ne mgbegha un u wan icam i wuese ityom nahan, _i de lu zunguruu ga, _i de lu sha apera kpaa ga,
pasalmi 104 yo, we kpa u lu a mnenge gadia ka or u nan ne kwagh sar sar la je nan doo Ao-
na. Aluer u or

ndo ishima ye. (2 Kor. 9:7) Paulu oron kwagh ne been
na la. Orpasalmi la kaa er: Me wa TER icam sha aya-
me wa icam me ter Aondo yo, shi a ter ior mba ka sea na kwagh wuee ve ve zua a
nge a m lu uma yo, wam er
mtsera sha mi yo. Ka ior mba shon je ne: or u i ne nan
m lu her yo. (Ps. 104:33) We kpa ka isharen you la
ga he? kwagh, nan kur mgbe u nan a mi la; man or u nan ne
iyua ve nan zua a iveren i ken jijingi la.2 Kor. 9:11-14.
IKYAV I WAN NAGH I HEMBAN CII Paulu kure washika na ne sha u tesen er Yehova a he-
Yehova soo er se dondo ikyav na i nan kwagh wuee Paulu nger wener: I_ wuese Aondo
mbe nagh cii yo.

la. Shi a na se atoakyaa a dedoo a a ne ve i gbe u se
sha ci u iyua Na i i gande u oron la. (2 Kor. 9:15) Ikyav
naan kwagh wuee yo. Nenge ase kwagh u Aondo
yange iyua i Yehova ne kua hanma kwagh u de-
tese wang er,

mgbegha apostoli Paulu nger ne, er: Mba ve lu mba- doo u a ne ior nav sha ikyev i Yesu Kristu la cii. Erdoo
wa ve kwagh wer, ve de
nyarev ken tar u ainge ne yo, _ la kehe je, ka u se fatyo u oron
mdoom nam been ga.
gengese ayol a ve ga, ve de veren ishima sha inyaregh Se tese iwuese sha hanma kwagh u Yehova man Wan
ki i fe kwagh sha min ken hemen ga la ze, kpa ve_ ver na ve er a vese shi vea va er ken hemen la nena? Gbe-

ishima sha Aondo u A ne se akaa cii wuee sha u se_ er yo, ka u nan shighe wase man agee a ase man
nda mom
kwagh a mi yo. Ve eren akaa a dedoo ve lu mbanyarev
_ _ akaa a ase mgbeghaa sha u suen mcivir u mimi u Yeho-
sha aeren a dedoo, ve_ naan iyua, ve_ panden kwagh ve_ va la, aluer vese shin vese ga kpaa.1 Kron. 22:14; 29:
naan mbagenev kpaa, nahan man vea wa imagh ki de- 3-5; Luka 21:1-4.

14 IYOUKURA
IGBENDA I MBAGENEV KA VE ER IYUA regh ki nan koso ken banke shin
jindinyar i nan we ken banke nan
I SUEN TOM U PASEN KWAGH U I LU zough a mtsera sha mi la, gayo

EREN TAR SHA WON CII NE YO inyaregh ki penshen ki nan ver
ken banke la, er atindi a banke a
Er lu sha ayange a apostoli regh shin akaa a u ne la ka iyua tese la.
Paulu la nahan, ior kpishi nyian ka
i u er yo.
ve za a kwagh u ve ver her shin Shia man Mtsera: Or nana fatyo

UIYUA MBA u nan Watch Tower iyua sha shia
inyaregh ki ve soo u eren iyua A FATYO U HIDEN i nan yam vea banke shin kom-

a mi la, ve za kende shin akwa- SE A MI YO
peni shin mtsera u nana zua a mi
ti u eren iyua, u i nger sha mi er
Or nana fatyo u eren iyua sha
Tom Wase u I Eren Tar Sha Won sha anzo a ior ve ngohol hen a
inyar, i a fatyo u hiden nan a mi,
Cii La. (1 Kor. 16:2) Hanma uwer nan la, shin nana fatyo u kaan er
shighe u nan soo er i hide nan
shighe u nan kpe yo, i gema akaa
yo, atoonanongo ka a tindi a ui- a mi yo.
yua mban hen afishi a Mbashia- ne i na Watch Tower.
Nger washika pase wer iyua
da mba Yehova, a ken tar u ve Inya Shin Ya: Or nana fatyo u nan
you la ka iyua i a va kuma u yo,
lu la. Shi u fatyo u tindin a uiyua Watch Tower iyua sha inya shin ya
a hide u a mi yo.
jighilii hen ma mzough u sha ti- u a fatyo u teen yo. Kpa aluer ka
ndi, u Mbashiada mba Yehova ve IGBENDA I EREN IYUA ya u or u eren iyua la nan lu tsan
lu a mi ken tar wou la. Aluer u
her yo, nana fatyo u kaan er nana
Dugh u eren iyua sha inyar man
soo u fan iti i mzough u sha ti- tsa her zan zan nana kpeen yo,
akaa a injaa agen kera kpa, igbe-
ndi, u Mbashiada mba Yehova ve Watch Tower a tee ya shon.
nda igen ngi i or a fatyo u suen
lu a mi hen tar wou la yo, pine
tom u Tartor u i lu eren tar sha Ngeren u Tesen Kwagh u U Soo
afishi a branci. U fatyo u zuan
won cii ne yo. Ka igbenda shon je Wer i Er Shighe u U Kpe yo, kua
a adereshi u afishi a branci wou
i ter shin heen ne. Hanma gbenda Ngeren u Nan Orgen Shin ma
sha Intanet hen www.jw.org/tiv.
shin igbenda i eren iyua sha inyar Nongo Inyaregh Wer Ve Koso:
Ka uiyua kposo kposo mba u fa-
i u tsough u eren iyua sha u suen Or nana fatyo u ngeren er
tyo u tindin a mi jighilii je i tese
tom u Tartor cii kpa, vande pinen shighe u nan kpe yo, i na Watch
shin heen ne:
afishi a branci a hen tar wou la Tower akaa a nan lu a mi cii shin

UIYUA MBA A FATYO U sha er u fa igbenda i eren iyua sha inyaregh ki nan. Shin nana fatyo

TINDIN A MI JIGHILII YO inyar i i lu hen tar wou la yo. Er ati- u ngeren er inyaregh ki nan ne

ndi a lu kwagh mom ga yo, gba Watch Tower er a lu nan a mi la a
Or nana fatyo u eren iyua sha u saa a mi shighe u nan kpe yo.

hange hange u u vande lamen a
tindin afishi a branci a inyaregh
loya u nan fe atindi a sha kwagh Ishember i igbenda i eren
ken banke sha Intanet, shin sha
u iyua i eren la tsembelee cii ve iyua ne tese er, aluer gba u or
kaade u i yer er ATM la. Afishi a
u mase tsuan gbenda u u hembe nana er imba iyua ne yo, gba u
branci agen yo, ka i fatyo u ti-
doon u u er iyua la ye. nana fa igbenda ne vough, nana
ndin a a inyaregh sha ijiir yase i
wa iyol cii ve nana er iyua ne ye.
jw.org la, shin sha ma ijiir igen Ishiolansi: Or nana fatyo u nge-

sha Intanet i a ver la je kpaa. ren er i na Watch Tower inyaregh

ki ishiolansi shin penshen u nan.
Or nana fatyo u eren iyua sha
Aluer u soo u fan seer yo, u
inyar shin sha akaa a hweev Inyaregh Ki ken Banke: Or nana
fatyo u ngeren pinen afishi a
gayo akaa a injaa a nan agen. fatyo u ngeren er shighe u nan
branci.
Nger washika pase wer inya- kpe yo, i na Watch Tower inya-

NOVEMBA 15, 2015 15



Yehova Ka Aondo u
Dooshima

Aondo ka dooshima.1 YOH. 4:8, 16.

ATSAM A A GBER YO,
KA: 18, 91
BIBILO i i lu mkaanem ma Yehova a ne i nger la pase se er,

Aondo ka dooshima. Bibilo gba kaan tso er dooshima ka
U FATYO U NAN MLUMUN ken aeren a Yehova a doon tsung la ga, kpa i kaa er Ao-
mom
KPA?
ndo ka dooshima. (1 Yoh. 4:8) Ka ieren na i tseer tseer i he-

mban cii. Yehova ngu di a dooshima tso ga, kpa un iyol na ngu
Dooshima u Aondo a lu a mi
dooshima. Doo se kpishi er se fe ser Aondo u a gbe sha man tar
sha ior mba kwagh u perape-
kua hanma kwagh u uma cii la i lu Aondo u dooshima yo! Eren
ra a sar ve shi ve ongo imo
hanma kwagh cii sha dooshima.
na la una mgbegha un u va 2 Akaa a Yehova a gbe la doo un ishima tsung. Sha nahan yo,
eren nyi sha ci ve?
se mba a vangertior ser akaa a a we ishima u eren sha ci u

uumace la cii, una er cica, shi kwagh la una va uumace mba
Yehova tese mbaasorabo una lu hemen ve la a averen a hemban cii. U tesen ikyav yo,
dooshima nena?
dooshima u Yehova na yo, A ver iyange i Una or tar cii ijir sha
ka Yesu Kristu je la. (Aer. 17:31)
mimi, sha Or u A ver nan yo,


Ka nyi i ne u lu a vangertior
1. Ka ieren i Aondo i nyi i hembe ciilii, man er u fe nahan yo, ka u ken ishi-
wer Tartor u Mesiya la tese er ma a na nena?

uumace doo Aondo ishima?
2. Dooshima u Yehova la na yo, se mba a vangertior ser nyi? (Nenge foto
u a lu sha mhii u ngeren ne la.)

16
Se mba a vangertior ser, kwagh ne kpa ka kwagh u Mkaanem ma Aondo
tsengaoron
Uumace mba er una va er ken ayange a masejime
kwagh u Yehova una er yo.
a tar ne je la. Bibilo kaa er: Udang-
kwagh u perapera a doo ve ishima shi ve

ongo imo i Aondo yo, ijiroron
la ia na mlu mbaiorov man mbatsughunior vea yem
ve u ken hemen la una doo gbem sha hemen hemen vea hemba vihin a vihi
won. kwagh. (2 Tim. 3:1, 13) Akaa a a er
uumace ken anyom a karen ne tese wang
KWAGH U YIASE I TESE YO
a akperan shio er mkaanem ma gen ma
3 Hen ase yo o,
luun er uumace vea doo
Bibilo i er ne kpa ka mimi. I kaa er:

Aondo ishima ga nahan, mlu u uumace u TERE, m fa, gbenda u or ngu sha ikyev i
ken hemen la ma a lu nena? Uumace ma nan ga; or u zenden la, mvershigh u ia-
ve ze hemen u hemen ayol a ve shi ma ve ven i angahar a nan ngu sha ikyev i nan
lu sha ikyev i Satan, aondo u tar ne u a ga. (Yer. 10:23) Yehova gba uumace a
ban a dooshima shi a vihi tu tsung la. mfe shin ian i lun sha tseeneke ve a na
(2 Kor. 4:4; 1 Yoh. 5:19; or Mpase 12:
shio ga.

9, 12.) Kwagh ne tese er, luun er ka doo- akaabo a er shin tar sha
6 Aondo de er
shima u Aondo la ga yo, mlu u tar ne u
u tesen er uumace ve kom u hemen ayol a
ken hemen la ma a vihi ato je ma i gande ve ga yo, kpa ka cii la ga, a er nahan sha

oron. ci u kwagh u a we ishima u va eren ken
4 Diabolo yange hembe Yehova ato yo, ka
hemen la kpaa. Kwagh la tese wang er
a mee uumace mba hiihii mbara kpa he-
hemen u Aondo tseegh u doo ye. Yehova
mba Aondo ato. Diabolo puu hemen u una timin mbaaferev shi una been a ifer-

Aondo u perapera la shi laha ian i a lu a aluer or shi laha hemen u
kwagh kera yo,
mi i hemen sha won cii la. Sha nahan yo,
Yehova u sha dooshima la hen shighe la

Satan lu kaan er hemen na hemba doon a una kar a nan kera fese je. Yehova
yo,
u Aondo u a gbe akaa cii la. (Gen. 3:1-5) una tim or u nan hembe ato la fese, ga-
Maa Yehova na Satan ian er a tese aluer
dia akaa a hemen u uumace u ve a mi
hemen na hemba doon mimi yo, kpa sha mayange una kera de er shi or a
la na yo,

anshighe kpuaa tso. Er Yehova a lu a hii iferkwagh igen ga.
kwaghfan kpishi yo, a de er shighe a kar i
ER YEHOVA TESE
kuma u hanma or nana nenge wang er he-
u doo u kom sha hemen na ga SE DOOSHIMA NA YO
men mom

yo. Akaa a vihin tsung a a er uumace la
7 Yehova tese se dooshima na u he-
tese er uumace man Satan vea fatyo u he- mban la sha igbenda kpishi. Ikyav i te-
nenge ase er a gbe sha man tar
sen yo,
men se sha gbenda u dedoo ga. A gba sha-
5 Ken anyom 100 a a kar ne tseegh, ve kehe shi ve doo ashe yo.
100. Nyian won, ngu a azuku-asan ubilion imongo,

ityav wua ior hemba milion
ne, tar ngu hemban vihin seer a seer. Ka shi hanma ijuku-asan yo, ngi a asan ker
ubilion
ubilion kua ityar kpishi. Iyange
kpa ka ishan igen i i lu ken ijuku-asan i
3. U hen wer luun er uumace ve doo Aondo ishi-
ma ga nahan, mlu ve u ken hemen la ma a lu
tar wase kpa u lu ker la. A iyange shio yo,
nena?

4. Yehova yange de er i laha hemen na u perape- 6. Ka nyi i ne ve Yehova a de er iferkwagh i za he-
ra la sha ci u nyi? men sha anshighe kpuaa?
5. Akaa a a er uumace ken anyom a karen ne 7, 8. Ka igbenda kpishi i nyi nahan Yehova a

tese wang er nyi? tese dooshima na u vesene?

NOVEMBA 15, 2015 17


akaauma ma a lu sha tar ga. Kwagh ne cii Mbaihyomov mba TER kpaa vea lu er
ka Yehova a gbe se ye, shi a tese
tese er mhem u toho, vea kar keravea kar kera
agee man kwaghfan man dooshima na er mnyim nahan.Ps. 37:9, 10, 20.
tseer tseer. Sha kpo o yo, hii sha igbetar
11 Bibilo shi tondo Mbapera-
zwa er:
je mba nengen a mlu [u Aondo] u i ne- pera vea ya dyako u tar, vea lu ken u
ka
ngen a mi sha ashe ga la, inja na yo, gbem. (Ps. 37:29) A saan [mbaperapera

agee a Na a tsoron man mlu Na u sha inja mban] iyol sha mngee u bem. (Ps. 37:11)

i Aondo la, mba nengen a mi sha ashe a Ityendezwa ne kpa ia kure sha mi, sha
ishima ken aeren a Na. Nahan mba a ityo-
ci u Aondo u se doo un ishima la eren

kwagh i ishoogh ga.Rom. 1:20. kwagh u hemban doon sha ci u mba ve ci-
8 Yehova er tar ne sha er uma una lu vir un sha mimi la hanma shighe cii. Bibi-
Hanma kwagh u a er shin tar cii lo kaa a vese er: Una ese ve mliam sha
ker yo.
ngu uumace man annyamev a iwasen. Ya- ashe kera cii, ku ua kera lu ga, shin iju-
nge er paradiso u doon ashe sha ci u ngwen shin mliam shin ican kpaa ia kera
uumace shi na ve mhen man iyol i vough lu je ga, gadia akaa a tse la kar kera.
sha er vea fatyo u lun uma gbem sha (Mpa. 21:4) Sha kpo o yo, mlu u doon
(Or
won yo. Mpase 4:11.) Heela tseegh tsung ngu keghen mba ve lu a iwuese sha
ga, ne mbaumav cii kwaghyan, gadia er- dooshima u Yehova shi ve ongo imo na
doo Na ka u tsoron gbem sha won.Ps. sha ci u ngu Orhemen ve la!
12 Mkaanem ma Yehova kaa a vese er:
136:25.
9 Er Yehova a tese er un ngu Aondo Ver ishima sha or u vough, shi nenge sha
u dooshima nahan kpa, a pase wang er or u mimi kpaa, gadia injar ngi sha ci u or
u bem; kpa mbaasorabo yo, a tim ve imo-
un kor kwaghbo ihyom. U tesen ikyav
Pasalmi 5:4-6 or kwagh u Yehova er:
ngo icin i mom, a tim tsombor u mbaafe-
yo,

We, U ngu Aondo u ifer i dio U ga yo . . . rev kera. (Ps. 37:37, 38) Or u vough la
mbaerenafer cii U vende ve . . . or u haan ka or nan va fe Yehova man Wan na shi
awambe inya man orcugh yo, ndoh
or
TER nan ongo imo na, nan eren ishima na la.

ishima. (Or Yohane 17:3.) Imbaor la nan nengen
kwagh u Bibilo i er ken 1 Yohane 2:17 la
ICA A GBA GA TSO A beelee ga, i kaa er: Tar yo, ngu karen
KAR A IFERKWAGH KERA kera kua isharen i u kpaa; kpa u nan eren
10 Er Yehova a lu Aondo u dooshima shi nan ngu lun gbem sha
ishima i Aondo yo,
a ker kwaghbo ihyom yo, a wa ishima u
won. Er mkur u tar ne a mgboghom ne,
been a iferkwagh sha tar man sha won cii hingir torough torough u se ver ashe
shighe u una kure ikyaa i sha kwagh u or hen TER, [shi se] wa ikyo sha gbenda
nan kom u hemen sha won cii la yo.
Na.Ps. 37:34.

Mkaanem ma Aondo tondo zwa er: A va
tim aferaior kera; kpa mba ve veren ashe DOOSHIMA U HEMBAN
hen TER yo, ka ve vea ya dyako u tar ye. CII U YEHOVA A TESE SE LA

Gadia shi cohin tso iferor a kera lu ga; . . . 13 Er se lu mbaasorabo nahan kpa, se
fatyo u wan ikyo sha gbenda u Yehova.

9. Er Yehova a lu Aondo u dooshima nahan kpa,
nengen kwaghbo nena, man ka sha ci u nyi?
12. Ka an a fatyo u kaan er nan ngu or u
10, 11. (a) Yehova una er a mbaaferev nena? vough?
(b) Yehova una er a uumace mba ve ongo imo na 13. Yehova tese mbaasorabo dooshima u he-
la nena? mban cii nena?

18 IYOUKURA

Dooshima u Aondo la
yange mgbegha un
tindi wan na shin tar
(Nenge ikyumhiange i sha 13 la)

Shi se fatyo u yan ikyar a Yehova ko os o o Yehova, aluer nan tagher a mbamtaver
sha ci u dooshima u hemban cii u a tese mba vihin tsung je kpaa.
se la. A na nagh ku paan uumace la sha 14 Er Yesu tagher a atsan a vihin tsung
Yesu Kristu, nahan kwagh la bugh mba ve ka
nahan kpa, a tile sha mimi shi a tese er
ongo imo na la ian i a pase ve sha ikyev i Yehova tseegh a kom u hemen ye. Yange
isholibo man ku u ve ye dyako hen Adam civir Ter na sha mimi zan zan ku na. Shi

la a tuhwa. (Or Mbaromanu 5:12; 6:23.) se mba a iwuese sha naagh ku Yesu a ne
Shighe u Yesu lu sha vea Aondo anyom sha u paan se sha ikyev isholibo, nahan
kpishi la, eren kwagh sha mimi, nahan Ye- bughun se gbenda u zuan a uma u tsoron
hova lu a vangertior er
Wan na u ishima
ken tar u Aondo a tende zwa u van a mi
ishima ne una va shin tar kpa una za he- la. Apostoli Paulu pase er kwagh ne a lu
men u tilen sha mimi. Er Aondo a lu Ter u
dooshima u hemban je Yehova man Yesu
doo ishima yo, yange ishima ia vihi un A kaa er:
ve tese se yo. Er se lu aseeraior
tsung shighe u i na Yesu atsan shin tar ne, her la je Kristu kpe er shighe va kuma
un ijir sha mimi ga la kpen kpen
shi i or sha ci u mba ve fe Aondo

vough yo, ga la.
je. Nahan kpa, Yesu za hemen u suen he- Gadia orperapera je kpaa ka ican u orgen
men u Aondo la, shi tese er orumace u

vough nana korcio u tilen sha mimi hen 14, 15. Ku u Yesu la bugh uumace ian i nyi?

NOVEMBA 15, 2015 19


nana kpe sha ci u nan yo, nahan kpaa or u vea Kristu sha yo. Ka a nder ve shin ku,
mimi yo, alaghga orgen nana cihi a lumun
vea yem sha kpa, ve za hemen u umbur
u kpen sha ci u nan. Kpa Aondo tese se akaa a yange ve tagher a mi shighe u ve lu
dooshima Na sha ku u Kristu A kpe sha ci uumace la. (Mpa. 14:1) Tartor lu itine-
wase er se lu mbaasorabo her la. (Rom. kwagh i Yesu pasen kwagh a mi yo, shi a
5:6-8) Apostoli Yohane nger er: Ka sha tese mbahenen nav u eren msen er: Ter
kwagh ne man i pasen dooshima u se doo wase u Sha, _i tsegha iti You, tartor Wou u_

Aondo ishima la ye, er Aondo tindi Wan va, _i er ishima You shin tar kpaa vough er

Na u mom mom shin tar, sha u se_ lu uma i eren i Sha nahan. (Mat. 6:9, 10) Sha
sha a Na. Ka hen ape dooshima a lu ne: kpo o yo,
zum u Yehova una ungwa msen

ka Aondo man A doo se ishima ga, kpa ka ne la, uumace mba ve ongo imo na la, vea
se, se doo Aondo ishima ye, man A tindi zua a averen a doon tsung!
Wan Na hingir iwom sha asorabo ase. 17 Hemen u Yesu u sha dooshima la
1 Yoh. 4:9, 10. kaha a hemen u uumace la kpishi je. He-
15 Yesu yange pase er uumace ve doo men u uumace la va a ityav mbi mbi woo

Aondo ishima yo, er:
Tar ne doo Aondo umilion yo.
Nahan kpa, Tor
ior umilion
ishima je, nahan A na Wan Na u mom
wase Yesu Kristu yo, se doo un ishima shi

mom la sha er anti or u nan ne Un jigh-
ngu a aeren a Aondo a doon tsung la, he-
jigh yo, nana de timin ga kpa nana zua a
_ _ mban je yo, dooshima. (Mpa. 7:10, 16, 17)
uma u tsoron. (Yoh. 3:16) Uumace doo Va nen her a Mo, ne
Yesu yange kaa er:

Aondo ishima tsung je yo, a tange iyol u
mba i ver ne iyol cii, ikyav mbi yoho ne
eren kwagh u doon sha ci ve ga, shin er lu kpaa, Mo Me na ne mmem. To o nen igbur
kwagh u nyoon un tsung nahan je kpaa. Yam sha ayol a en, va hen nen kwagh sha
Dooshima na la ka u been mayange ga. Se ikyev Yam, gadia M ngu ishima legh legh,
fatyo u lun a vangertior ser shighe mom
man M kehen ityough kpaa ga, tso ne zua
una de u soon se ga. Paulu nger er: M fa
a mmem ken asema a en; gadia igbur Yam
dedoo mer, ku shin uma, shin mbatyo- leghem man ikyav Yav kpaa peese. (Mat.
mov mba Shaav, shin tahav, shin akaa a 11:28-30) Nenge imba ityendezwa i doon
hegen ne, shin akaa a lu van ken hemen, tsung ne sha wono!
shin mbaageev, shin mtav, shin mze, shin 18 Akaaoron a profeti a Bibilo tese er
ma kwagh ugen u i gbe un a gba kpaa,
Tartor u Aondo u sha la hii u hemen ken
una fatyo u paven se a dooshima u Aondo
inyom i 1914 la. Hii shighe la je, mba ko-
u a lu ken Kristu Yesu Ter wase la je ga. hol asande a mba vea za hemen vea Yesu
Rom. 8:38, 39. sha, mba ve shi uma her la, kua zege-
ikpelaior i ia war mtim u tar ne, ia nyor
TARTOR U AONDO
NGU HEMEN HEGEN
ken tar u he la. (Mpa. 7:9, 13, 14) Kpa
zegeikpelaior ne ngee hegen kuma nena?
16 Tartor u Mesiya la ka kwagh ugen u a
uumace doo Aondo Ka nyi i gbe u mba ve lu ken zegeikpelaior
tese wang er ishima ne vea ere? Ngeren u dondon ne una na

tsung yo. Yehova wa Tartor la sha ikyev i mlumun sha mbampin mban.
Wan na, u uumace ve doon un ishima shi
a kom u hemen la. (Anz. 8:31) Yehova 17. Pase ase mkposo u hemen u Yesu a hemen u
tsua uumace 144,000 sha u ve za hemen uumace mba ve lu mbaasorabo la.

18. (a) Hii shighe u Tartor u Aondo hii u hemen
la je, ngu eren nyi? (b) Ka nyi se lu timen sha mi
16. Tartor u Mesiya la ka nyi, man ka uno Yeho-

va a tsough ve er ve hemen ken Tartor shono? ken ngeren u dondon nee?

20 IYOUKURA
Or u Nan We Ndor a We la
Nan Doo U Ishima Er We
Iyol You Nahan Kpa?
Or u nan we ndor a we yo, nana_ doo u ishima er
we iyol you nahan.MAT. 22:39.
ATSAM A A GBER YO,
KA: 73, 36
DOOSHIMA ka ieren i Yehova i hemban cii. (1 Yoh. 4:16) Ye-
hova yange hii gban Yesu, lu sha vea na anyom ubilion imongo,



nahan hen u lun a imba dooshima u Aondo la. (Kol. 1:15) Akaa U FATYO U NAN MLUMUN
Ye- KPA?
a Yesu er ken uma na cii kua shighe u lu shin tar la, tese er

hova ngu Aondo u dooshima, shi dondo ikyav na la kpaa. Sha

se fatyo u lun a vangertior


ser hemen u Yehova man Er nan i gbe u mbacivir
nahan yo,
Yehova vea lu a dooshima
Yesu la, ua lu u sha dooshima gbem sha won. er un nahana?
2 Shighe u orgen pine Yesu tindi u a lu u tamen la, a kaa a na
Ter Aondo
er: wou A_ doo u ishima a ishima you cii man a uma

Dooshima ngu hange hange


wou cii man a mfe wou cii. Ngun ka tindi u tamen man ka u hii- ken ivese sha ci u nyi?
hii kpaa. Man u sha uhar u a lu er un yo, or u nan we ndor a we

yo, nana_ doo u ishima er we iyol you nahan.Mat. 22:37-39.

Yesu yange kaa er Yehova a doo se ishi- Gbenda u mbacivir Yehova ve


3 Aluer u nenge yo,
eren kwagh a mba ve civir

ma hiihii man u dondon yo, orwanndor a vese kpa nana doo se
Aondo vea ve imongo kua

ishima. Kwagh ne tese er i gbe hange hange u Aondo man mbagenev la tese er mbawan-
ndor a ve doo ve ishima
1, 2. Ruamabera tese er dooshima a lu kwagh u hange hange nena? nena?
3. Ka an nan lu orwanndor a vese?

21

Mkaanem ma Aondo tese
er nom man kwase vea er

ve, ivese ve ia doo yo
(Nenge ikyumhiange i sha 6, 7 la)


mbawanndor a vese cii vea doo se ishima segh la a ne i nger un ye. Or 2 Timoteu
Nahan ka an nan lu orwanndor a
yo. 3:16, 17.
vese? Aluer u er ivese yo, orwanndor a 5 Mkaanem ma Aondo cii man
tese er,
we u hiihii ka nomou shin kwase wou. Shi se lu vea mbagenev saan saan yo, gba
ior mbagen mba ve lu mbawanndor a u se tesen ve dooshima. Ken ivese kpa
ka mba ken tionnongo
vese yo, mba se ci- kape i lu vough je la. Apostoli Paulu

vir Yehova a ve imongo la. Mbawanndor mkaanem ma pasen kwagh u a
yange or
mbagen yo, ka ior mba se dugh se za pa- Doo-
lu dooshima u mimi la nahan er:
sen ve kwagh la. Kpa mba ve civir Yeho- shima we ishima, lu sar sar, gbe iwuhe
va shi ve dondon atesen a Wan na la ga; dooshima gengese iyol ga, moron iyol
vea fatyo u tesen mbawanndor a ve doo- kpaa ga, we dang ga, keren kwagh na
shima nena? iyol na tso ga, nyoon ishima ga, koson
kwagh u bo ken ishima ga. Ka saan un iyol
NOMOU SHIN
a ifer ga, kpa saan un iyol a kwagh u
KWASE WOU A DOO U ISHIMA
mimi. Dooshima we ishima a akaa cii; un
4 Yehova yange gba Adam man Ifa zua
ne jighjigh sha akaa cii, luun a ishimave-
ve ivese, nahan lu un zua ivese i hiihii la renkeghen sha akaa cii, taver ishima sha
ye. Yange wa ishima er ve lu imongo
shi akaa cii. Dooshima been mayange ga.
ve za hemen u lun saan saan gbem, shi ve (1 Kor. 13:4-8) Aluer se mba gbidyen kwar

mar onov ve iv tar. (Gen. 1:27, 28) Nahan
ivese sha mkaanem ma icighan jijingi mgbegha
kpa, er ve va hemba Yehova ato yo, Paulu nger ne shi eren sha mi yo, se seer
ve la vihi, nahan kwagh la gema va uuma- zuan a msaanyol ken ivese yase.
ce cii a isholibo man ku. (Rom. 5:12) Kpa 6 Er Yehova a ver hemen ken akaa a na
Ruamabera gema or se kwagh u se er ve
gba hange hange u se eren kwagh
cii yo,
ivese yase ia doo yo. Ngu a akaawan a sha
kwagh u ivesegh a hemban doon cii, sha 5. Dooshima ngu hange hange ken ivese sha ci
ci u ka Yehova u yange hii kwagh u ive- u nyi?
6, 7. (a) Ka nyi Bibilo i er sha kwagh u hemene?

4. Er se yen nahan kpa, ivese yase ia fatyo u (b) Gba u nom u nan lu Orkristu yo, nana eren a
doon sha ci u nyi? kwase u nan nena?

22 IYOUKURA
sha dooshima. Paulu kaa er: Sarem ka fa sha ikyo i ne wan mimi ikyo la u zan ken
nen, ityough ki hanma nomsoor yo, ka
dooshima u mimi u hen anmgbianev yo,

Kristu, man ityough ki kwase yo, gema ka doo nen ayol a en ken ishima tsung je.
nom, man ityough ki Kristu yo, ka Aondo
Kwagh u a hembe
Shi a kaa nahan er:
je. (1 Kor. 11:3) Kpa doo u orhemen nana
cii yo, doo nen ayol a en sha gbashima
kighir mba nan lu ityough sha ve la ga. U je gadia dooshima cirin asorabo kpishi.
tesen ikyav yo, Yehova hemen Kristu sha
1 Pet. 1:22; 4:8.
dooshima shi Yesu kpa ongo imo na. Yesu 9 Er mba se civir Yehova a ve imo-
soo gbenda u Aondo a hemen un sha doo-
Ter doom ishi- ngo mbara ve doo se ishima tsung
shima la, sha ci u a kaa er: yo, mzough wase ne ngu kposo a mba-
ma. (Yoh. 14:31) Luun er Yehova yange mzough mbagenev sha tar cii. Heela
una kighir Wan na u ishima ishima ne shin tseegh ga, er Yehova a doo se ishima shi
una nzughul a na yo, alaghga ma taver suen se sha icighan
se kor atindi a na yo,
Yesu u oron kwagh nahan. jijingi na, u a lu tahav mbu hemban sha
7 Er nom nan lu ityough ki kwase u nan
won cii la. Kwagh ne na yo, se mba ken
nahan kpa, Bibilo kaa er nana waan kwa-
mzough u mimi u anmgbianev sha tar cii
se u nan ikyo. (1 Pet. 3:7) Gbenda mom
la. Or 1 Yohane 4:20, 21.
u nom nana fatyo u eren kwagh ne yo, ka 10 Paulu yange ngur pasen er i gbe ha-
u wan ikyo sha mbamgbe mba kwase u
nengen sha nge hange u anmgbianev vea lu ken doo-
nan shi ashighe agen je yo, a kaa er:
Haa nen mho onom
shima yo,
akaa a hembe doon nan la hiihii. Mkaa-
Ne noov, kasev ma koron tsung iyol, man shi ieren i de-
nem ma Aondo kaa er:
doo man iyol i gengese ga, man ishima i
enev ve_ doo ne asema di er Kristu kpaa,
legh legh man ishima i wan er uicuwan
nongo Na u doo Un ishima man A ne iyol
mba Aondo mba ve lu uicighanmbaiorov
Na sha ci u u nahan. (Ef. 5:25) Yesu ya-
mba doon ishima nahan. Waan nen ishi-
nge na uma na sha ci u mbadondon un.
ma a ayol a en, deen nen ayol a en kwagh-
Aluer nom nan ngu dondon gbenda u
a he- bo aluer kwagh a nzughul orgen a orgen
Yesu a hemen sha dooshima la yo, er Ter A de ne akaabo nahan, ne kpaa
yo,
mba lun kwase u nan zange u soon nan
kape eren nen la. Kwagh u a hembe cii
shi nan nan icivir shi ungwan nan. Or haa nen dooshima iyol, ka kwagh u
Titu 2:3-5. yo,
maghen mlu u vough je la. (Kol. 3:12-14)
ANMGBIANEV VE DOO U ISHIMA Doo se kpishi er dooshima, u a lu kwagh
imongo
8 Ior umilion sha tar nyian mba u maghen mlu u vough la, a lu hen ato
civir Yehova shi mba pasen iti na kua wase, shin er se dugh sha ajiir man ityar
mbaawashima nav. Doo u se asange asa- kposo kposo nahan kpaa!
nge se nengen mba ve civir Yehova a vese 11 Er ior mba Yehova ve soo ayol a ve

imongo la nena? Mkaanem ma Aondo na kwagh
sha mimi shi ve lu ken mzough yo,

mlumun er: Er se lu a ian yo, se eren nen la ngu a tese wang er i lu ve tseegh ve
akaa a doon a ior cii, kpa jim je yo, ka Yesu kaa er:

eren kwaghaondo u mimi yo.

mbananjighjigh. (Gal. 6:10; or Mbaro- Ka sha kwagh ne man ior cii vea kav
manu 12:10.) Apostoli Peteru yange nger
Er ne vande wanger asema a en kera
er: 9, 10. Er nan ve ior mba Aondo ve lu ken mzou-
gho?
8. Gba u mbacivir Yehova vea nengen mba ve lu 11. Dooshima man mzough ngu a na i fa ior mba

Mbakristu a ve imongo la nena? Yehova nena?

NOVEMBA 15, 2015 23


er ne lu mbahenen Av ye, aluer ne doo ia kera lu je ga. Sar u u va lu ken Paradi-
(Yoh. 13:34, 35) Apostoli
ayol a en yo. so zum u akaa a tse la [aa] kar kera la
Yohane kpa nger er: Ka sha kwagh ne kpa?Mpa. 21:4.

man i pase onov mba Aondo
a onov mba 14 Sha shighe u ayange a masejime hii

diabolo ye; hanma or u nan eren perape- ken inyom i 1914 la, mbacivir Yehova sha
nan due hen Aondo
ra ga yo, ga, man shi Er
tar cii lu iyenge udubu kpuaa tso.
u anmgbian u nan a doo nan ishima ga la mbawanndor a ve doo ve ishima shi jijingi
kpaa. Gadia ngun ka loho u ne ungwa sha
u Aondo lu hemen ve yo, asande a Mba-
hiihii ne: ka u ma se doo ayol a ase. kristu mba i shigh ve mkurem mban lu
(1 Yoh. 3:10, 11) Dooshima u a ne se lu eren tom u pasen kwagh u Tartor, shin er
ken mzough u doon tsung ne tese je er,
ve lu tagher a mbamtaver nahan kpaa.
ka Mbashiada mba Yehova ve lu mbado- Sha nahan yo, nyian ve kohol zegeikpela-
ndon Kristu mba mimi, mba Aondo a lu ior i i lu a ishimaverenkeghen i va lun
eren tom a ve u kuren awashima na u i uma shin tar la. Mbashiada vese nongo u
pase loho u dedoo u Tartor sha tar cii la kuman er iorov 8,000,000 nahan sha tar
ye.Mat. 24:14. cii, shi mba civir Yehova ken ato onano-
ngo a hemban er 115,400 nahan, shi iye-
TOM U KOHOL ZEGEIKPELAIOR
nge yase ngi seer a seer. Ikyav i tesen yo,
12 Nyian ne, mbacivir Yehova mba he- ken inyom i tom i 2014 la, i er Mbashiada
mban iyenge, ka zegeikpelaior i ken mba hev mba hemban er iorov 275,500
hanma ikyurior man hanma nongo man nahan batisema. A kar kwar sha ingyegh
hanma nongoior man hanma zwa. Ve kira yo, hanma kasua i lu eren ior mba

tile sha ishigh ki ikyonough ki torough kuman er 5,300 nahan batisema.

[ki Aondo] man sha ishigh ki Waniyongo
15 Ior kpishi ungwa loho u dedoo u Tar-
[Yesu Kristu]. Kpa zegeikpelaior ne ka tor la hegen. Mba gberen ityakerada yase
Ka mba ve dugh ken zegecan la
uno? i pasen Bibilo la hegen ken ijo i hemban

yo; ve o o uriga vev ken awambe a Wan- er 700 nahan. Iyoukura ka magazin u i he-

iyongo, ve kungu ve, sha ci u ve na Hanma
mbe samber a mi sha tar cii yo.
naagh ku ipaan ku Yesu kura jighjigh. Ior
uwer yo, ka i gber ukopi mba Iyoukura
mba ve lu zegeikpelaior i i lu seer a mba hemban er 52,000,000 nahan ken

seer iyenge ne la soo Yehova man Wan na
ijo 247. Takerada wase u Bibilo Tese Er Nyi
kpishi, nahan mba eren Aondo tom tugh Jimi? u se henen Bibilo a ior ker la di, i
man tetan.Mpa. 7:9, 14, 15. hira gber ukopi 200,000,000 nahan ken
13 Ica gba ga tso Aondo
una tim botar
ijo i hemban er 250 nahan.
ne kera sha shighe u zegecan la. (Mat. 16 Nongo wase ngu seer a seer iyenge
24:21; or Yeremia 25:32, 33.) Kpa er
sha ci u se na Aondo jighjigh shi se lumun
mbacivir Yehova ve doo un ishima yo,
Bibilo i i lu Mkaanem ma Yehova a ne i
una kura ve una nyor a ve ken tar na u he
nger la a ishima i mom. (1 Tes. 2:13) Hee-

la. Er yange i tsengaoron hegen i zulum la tseegh ga, Yehova ngu veren ior nav
anyom 2,000 nahan, Aondo una ese ve
mliam sha ashe kera cii, ku ua kera lu ga, 14. Zegeikpelaior la nger hegen kuma nena?
shin ijungwen shin mliam shin ican kpaa 15. Pase er i lu eren tom u pasen kwagh u Tartor
hegen kpoghuloo la.
12, 13. Ka nyi zegeikpelaior la i lu eren hege- 16. Er nan nongo u Yehova u lu vesen seer a

ne, man ica a gba tso, nyi ia er ve? seere?

24 IYOUKURA

doo doo shin er Satan, u a lu aondo u Doo a or u nan we ndor a we yo, gema

kor orihyom wou ihyom. Kpa Mo yo, M
tar u ainge ne a hendan a ve nahan
kpaa.2 Kor. 4:4. kaan ne Mer: Doo nen a mbaihyomov
enev, man shi eren nen msen sha ci u
TESEN MBAGENEV sha er ne lu onov

mba ve tev ne a ican yo;
DOOSHIMA HANMA SHIGHE
mba Ter wen u A lu Sha yo, gadia ka A er
17 Gba u mbacivir Yehova vea nengen
iyange Na _i due _i ta sha mbaaferev kua
mba ve civir Aondo u mimi ga la nena? Ka
se tagher a ior mbamimi kpaa, man ka A no o ura sha
sea due kwaghpasen yo, mbaperapera man mba ve lu mbapera-
kposo kposo, mbagenev ve kegh ato a pera ga kpaa. (Mat. 5:43-45) Er se lu
vese, mbagenev di yo, ve lam a vese dang. gba u se hen u doon
mbacivir Aondo yo,
Nahan cii kpa, aluer vea ungwa shin vea a mbaihyomov asev, aluer ve er a vese
ungwa ga kpa, Bibilo or se kwagh u i gbe u
nan nan je kpaa.
se er yo. I_ kaa er: Kwaghoron wen a_ luun 20 Gba u ior mba Yehova vea tese sha
u doon gbem, u i we bar sha mi yo, sha u Yehova man mba-
hanma gbenda cii er
fa nen er i doo u nea or kwagh a hanma or wanndor a ve doo ve ishima. U tesen
(Kol. 4:6) Er mbawanndor a vese ve
yo. ior ka vea kegh ato a loho u Tar-
kwagh la ngu a mgbegha ikyav yo,
doo se ishima yo, tor ga je kpa, se wase ve shighe u kwagh a
se u nan imo sha mpin u hanma or nan pin tser ve yo. Apostoli Paulu nger er: De

se ityokyaa i ishimaverenkeghen yase la, a
luun ma or a ma injo ga saa di mdoo u ma
ishima i legh legh man sha mcie kpaa. ne doo ayol a en la tseegh tso, gadia or u
1 Pet. 3:15. orgen nan doo nan ishima yo, nan kura
18 Ior ka vea soo u ungwan loho wase
atindi ve. Gadia atindi a a kaa er: De eren
ga shi vea vihi ishima a vese je kpa, se idya ga, de woo or ga, de iin ga, de tem
tese ser mbawanndor a vese doo se ishi- ga, man hanma tindi ugen kpaa i fiir a cii
ma shi se dondo ikyav i Yesu la. Bibilo ken kwaghoron mom ne er, or u nan
Zum u i laha Un kpaa mayange A
kaa er:
we ndor a we yo, nana_ doo u ishima er
or iyev sha mlaha la ga, er A ya ican kpaa we iyol you nahan. Dooshima eren or u
A ta hwa ga, kpa A gema A wa sha ikyev i nan we ndor a na la, kwaghbo ga, nahan
Un u A er ijir sha mimi la. (1 Pet. 2:23) kwagh u atindi a kur sha mi vough yo, ka
Sha nahan yo, ka sea lu vea mba se civir
dooshima. (Rom. 13:8-10) Er se lu Mba-
Yehova a ve shin sea lu vea mba ve fe Ye- shiada mba Yehova yo, ka se tese doo-
hova ga kpa, se hide a iyol yase ijime se shima u mimi la ken botar u Satan a
dondo kwagh ne: De kera oron iyev sha hemen, u ifer man ipila i dumbur shi
ifer ga shi de kera oron iyev sha ityuhwan mzough a lu ker ga ne. (1 Yoh. 5:19)
kpaa ga, kpa gema veren nen a ver ior de- Shighe u Yehova una tim Satan man azov
doo.1 Pet. 3:8, 9. kua uumace mba hemban ato sha tar kera
19 Ior mba Yehova mba hiden a ayol a la, hanma kwagh u a lu eren sha tar hen
ve ijime sha u dondon kwaghwan u injaa shighe la cii a lu sha dooshima. Nenge ase
u Kristu a we ve yo. Yesu or ken Ityesen
er tar ua doo tsung hen shighe u hanma
na i Sha Uwo la er: Ne ungwa i kaa er:
or nana soo Yehova man orwanndor a
nan la yo!
17, 18. Gba u mbacivir Yehova vea nengen mba

ve civir Aondo u mimi ga la nena? 20. Er nan ve se fe ser ken tar u he la, ior vea
19. Ka kwaghwan u nyi Yesu wa sha kwagh u
soo Aondo man mbawanndor a ve? (Nenge foto
mbahendan a vese? u a lu sha mhii u ngeren ne la.)

NOVEMBA 15, 2015 25



Anyom Deri Mom a
Hemen u Tartor La!

Aondo u bem . . . A_ na ne sha u ne lu vough sha hanma
kwagh u doon cii sha u eren ishima Na.HEB. 13:20, 21.
ATSAM A A GBER YO,
KA: 136, 14
YANGE i doo Yesu u oron kwagh u Tartor kpen kpen. Bibilo tese
er Yesu hemban oron kwagh u Tartor a hanma kwagh ugen cii.

KEN ANYOM DERI MOM A
Shighe u lu eren tom na u pasen kwagh la, a ter kwagh u Tartor he-
A KAR NE . . . kwagh u Tartor yange doo Yesu
mba kwa 100 nahan. Sha mimi yo,


ishima tsung.Or Mateu 12:34.
ka ikyav mbi tomov mbi 2 Shighe u i nder Yesu shin ku ica lu a gba ga la, a ande hen ior mba
nyi nahan, se er tom a hemban er 500 nahan, mba ve va hingir mbahenen nav yo. (1 Kor.
mi kpoghuloo sha u
15:6) Alaghga je yo, lu shighe shonYesu kaa a mbahenen er ve za pase
samber a loho u loho u Tartor la hen akuraior cii ye. Hen shighe la lu inja er tom la
Tartoro? u a lu zange u eren ga nahan.1 Lu u a er zegetom u Yesu tsengaoron
ne zan zan mkurtar je, man ka kwagh u i er zan zan hegen je la.
Alaghga we kpa u ngu eren tom u pasen ne sha u eren kwagh u Yesu
kaa la shi kuren kwaghoron u profeti la kpaa.Mat. 28:19, 20.
ka igbenda i he i nyi
nahan i er tom a mini?
1 Ikyav tese wang er ior kpishi mba ve lu sha iyange la va hingir Mbakristu.

Paulu yila ve ken washika u nger Mbakorinte la er, anmgbianev deri utaan. Shi

a kaa er: [Ken ve yo] mba ve lu uma her zan zan hegen ve hemba ngeen, kpa

mbagenev yo, kpe kera. Kwagh ne tese er Paulu man Mbakristu mbagenev sha
ka sha igbenda i nyi nahan ayange a Mbaapostoli la, fa mba ve ungwa mkaanem mara sha zwa u Yesu la.
i tsaase mbapasenkwagh u
Tartoro? 1. Tom u pasen kwagh yange u doo Yesu ishima nan je? Ta iwanger.

2. Ka iorov ume nahan alaghga ve lu shighe u Yesu or mbahenen nav
kwagh u i nger ken Mateu 28:19, 20 laa, man er nan ve se kur ikyar na-
hana?

26
3 Yesu yange kaan a mbahenen er ve za yo, ma u or
loho u sha kaade ne. Orya la

pase kwagh yo, a tondo zwa a ve er: Me se na nan take-
nana oron loho la a been yo,
luun a ven ayange ayange. (Mat. 28:20)
rada, maa se kor gbenda yemen.
Sha nahan yo, gba u a lu Yesu una lu tesen 6 Kaade u pasen kwagh ne yange a wase
er a lu eren zegetom ne ye. Shi Aondo wase mba-
sha igbenda kpishi. U tesen ikyav yo,
na se hanma kwagh u doon cii, sha er una pasenkwagh mbagenev cian ashe, nahan er
wase se u eren tom ne yo. (Heb. 13:20, 21)
sar ve u pasen kwagh sha mimi nahan kpa,
Se lu timen sha akaa a doon shon atar ken ve fa kwagh u vea za or ga. Mbapasenkwagh
ngeren ne: (1) ikyav mbi tomov mbi i ne se
mbagenev di yo cian ashe ga, nahan ve or
la, man (2) igbenda i se er tom ne la, man orya hanma kwagh u ve fe cii ken miniti
se time ase
(3) ityesen i i ne se la. Hiihii yo, ashighe agen
kpuaa tseegh. Sha nahan yo,
nen sha ikyav mbi tomov mbi se er tom a ve er kwagh sha kwaghfan ga cii. Kpa kaade
mi ken anyom 100 a karen ne la. u pasen kwagh ne wase mbapasenkwagh u
pasen loho u Bibilo tion o o a ican shio.
TOR LA WA MBATOMOV NAV
7 Nahan kpa, kwaghpasen u i pasen a kaade
AGOYOL U PASEN KWAGH
4 Yesu yange to o kwaghoron
ne ban a mbamtaver ga. Anmgbian Grace A.
u Tartor la kaa er:
Estep u a civir Yehova ica i gbe yo,
kar sha ivor i i lee sha inya kposo kposo yo.
(Mat. 13:18, 19) Er orsule ka nan er tom a Ashighe agen ior ve pine se er, ka nyi kaade

shon a oro? U fatyo u oron
mo gaa? Heela
ikyav mbi tomov kposo kposo sha u tsoghol

inya, kahan i, shi loon ivor nahan, kape ken tseegh ga, mbayaav mbagenev ve kanshio u

oron kaade ne, mbagenev di yo, ve hen er i na
anyom a karen ne la kpa, Tor wase a er
vough je la. A na se ikyav mbi tomov kposo ve hingir u ve, nahan vea ngohol je maa ve
ve soo
kposo sha er se fatyo u wasen ior umilion wuhe hunda. Mbayaav mbagenev yo,

umilion u ungwan loho u Tartor yo. Se er u ungwan loho wase ga, nahan vea ngohol
kaade ne yo, ve ande ve haa kera. Er mbapa-
tom a ikyav mbin mbigenev sha anshighe
kpuaa, kpa mbigenev yo, se mba eren tom a senkwagh lu tagher a mbamtaver mban na-
mi zan zan nyian. Kpa ikyav mbin cii wase han kpa, kaade ne wase ve u pasen mbawan-
ndor a ve kwagh shi tesen ken igbar er ve mba
se se seer fan u eren tom wase u ivangeli la.
5 Ikyagh ki tomough ki yange ki wase mbapasenkwagh u Tartor.
mbagenev kpishi hii tom kwaghpasen yo, lu 8 Ikyagh ki tomough ki gen ki i pasen

kaade u pasen kwagh u mbapasenkwagh hii kwagh a mi ken u kwavanyom u 1930 man
mhii u kwavanyom u 1940 la yo, lu anar u
u eren tom a mi ken inyom i 1933 la. Kaade

kuhwan icer a mi u i yer er geramafon la.
ne a lu kpuaa shi a lu a loho u Bibilo sha mi
o o.
tion Shighe a karen yo,
i musan kaade Anmgbianev mbagenev ve yilan geramafon
ne er Aron, sha ci u geramafon la oron
mban kua loho u u lu sha mi la. Kaade mban
lu ican u nan ior ga! Anmgbian C.W. Er- kwagh sha ci ve. (Or Ekesodu 4:14-16.) Ya-
nge orya nana soo u ungwan loho wase yo,
lenmeyer, u lu anyom pue shighe u hii pasen
kwagh a kaade ne la, kaa er: Yange sea za orpasenkwagh nan bugh geramafon la nan
ver, nahan orya la nan ungwa akaaoron a
a kaade ne yo, se kaa a orya ser, Wea lumun

3. Ka sha igbenda itiar i nyi nahan i we se ago- 6. Kaade u pasen kwagh la yange wase nena?
yol tsembelee u eren tom u pasen loho u dedoo? 7. Ka mbamtaver mba nyi nahan, mba ve pasen
4. Er nan ve se er tom a ikyav mbi tomov kposo kwagh a kaade la tagher a mini?
kposo ken tom wase u kwaghpasen laa? 8. Pase er yange i eren tom a anar u kuhwan icer

5. Ka nyi i lu kaade u pasen kwagha, man i pa- u i yer er geramafon la yo. (Nenge foto u a lu sha
sen kwagh a mi nena? mhii u ngeren ne la.)

NOVEMBA 15, 2015 27


tion o o a i kura ken icer i wa ker la, a been Maa ipipaabaver la di i to o kwaghoron la i

yo, i na nan ityakerada. Ashighe agen yo,
tindi upipambaabaver mbagenev a mi ken
tsombor jimin cii u va kumba u ungwan tar u Amerika man ningirtar u Kanada man
loho u Bibilo u i kor ken geramafon la! Ken ken veghertar u Yuropa. I ker ahaba er ken
inyom i 1934 la, nongo wase hii u varen inyom i 1913 la, upipambaabaver mba ku-
ugeramafon mba koron hen uwe za pa-
man 2,000 nahan lu gberen akaaoron a
sen kwagh a mi. Shighe kar yo, i er icer i ku-
Russell, iorov mba kuman er 15,000,000 na-
hwan sha geramafon, sha atineakaa kposo
han lu oron!
kposo kuma 92. 11 Shighe u Anmgbian Russell kpe kera la,
9 Yange orya ugen u i yilan un er Hillary
i hii u eren tom a gbenda ugen u pasen loho

Goslin la, ongo mom ken akaaoron a ken Bi-
u dedoo. Ken uwer u Aipor 16, inyom i
bilo a i kura ken icer la yo, a son orpasen-
1922 la, Anmgbian Joseph F. Rutherford na

kwagh la er a na un geramafon la una tsa a
kwaghoron na u hiihii sha redio, iorov
mi kasua mom, sha er mbawanndor a na kpa
Orpasenkwagh mba kuman er 50,000 nahan ungwa kwagh-
ve ungwa loho u Tartor yo.
oron la. Sha iyange i Febewari 24, inyom i

la za hidi ve yo, a zua a ior mbahev imongo ki re-
1924 la, i hii u nan akaaoron sha ityogh
lu keghen un, mba sar ve u henen Bibilo yo.
dio ki nongo wase bugh, i yilan er WBBR la.

Shighe kar yo, ior mban mbagenev tsegha kwagh u gbe-
Iyoukura i Disemba 1, 1924 or
ayol a ve sha ci u Yehova, shi onov mba Hil-
nda u he u aren a ior ne er: Se na jighjigh
lary mba kasev uhar va za Makeranta u Gi- ser redio ka gbenda u injaa man u ican ga,
leadi, mba been yo, i tindi ve er ve za pase
u samber a loho u mimi, man i gbe je mba a
kwagh ken tar ugen. Geramafon wase mba- vande eren tom a gbenda ne ga. Yange i er
genev kpishi ve hii tom u pasen kwagh la, er tom a redio u aren a ior kpishi sha ajiir a
kaade u pasen kwagh a mi la nahan. Lu u mbapasenkwagh u Tartor vese iyenge ga la,
ken hemen yo, Yehova una tese ior nav er
er upipambaabaver nahan.
vea er tom u pasen kwagh la ken Makeran- 12 Hegen yo, ka se hemba veren ishima sha
ta u Henen Tom u Hemen u Aondo la yo.
u pasen ior kwagh ken igbar, sha ajiir a nyo-

I ER TOM A HANMA GBENDA U I FATYO ron mato man hen utashan mba igirgirdogo
LA CII U PASEN IOR KWAGH man sha ajiir a veren umato man sha ajiir a ior
kpishi ve kohol her yo, kua sha ukasua. Aluer
10 Yehova hemen ior nav, ve er tom a
igbenda kposo kposo sha er vea ar a ior kpi- ka i cier we iyol u pasen kwagh sha ajiir ne
Kwagh ne agen yo, er msen shi gbidye kwar sha mkaa-
shi, vea pase ve loho u dedoo yo.
shighe u nem ma ortamen ugen u a er tom u soron
yange wase kpishi, hemban je yo,

mbasundan lu di kpeghee tso la. (Or Ma- atoonanongo ica i gbe, i yer un er Angelo Ma-
nera la or ne, a kaa er:
Yange se nenge han-
teu 9:37.) Ikyav i tesen yo, yange ve er tom
a upipambaabaver u pasen loho u dedoo, ma gbenda u he u i dugh a mi u pasen kwagh
sha u vea ar a ior kpishi sha ajiir a ior mba cii ser ka gbenda ugen u civir Yehova shi te-
Yehova vese iyenge ga la yo. Hanma kasua sen ser se suur sha a na, shi se nenge ser ka

yo, Anmgbian Charles Taze Russell a tindi gbenda ugen u karen jighjigh wase shi tesen
ma ipipaabaver a kwaghoron u ken Bibilo. ser se kegh iyol u civir un sha hanma gbenda
u yange tese se la cii. Aluer se hen u pasen
9. Geramafon yange wase u eren tom u pasen
kwagh la tsembelee nena? 12. (a) Ka igbenda i pasen kwagh ken igbar i nyi
10, 11. Yange i er tom a upipambaabaver man nahan i hembe doon we? (b) Ka nyi ia wase se se
redio sha u samber a mimi u Bibilo nena, man hemba mciem ma alaghga se lu a mi u pasen
igbenda ne wase tsembelee sha ci nyi? kwagh ken igbar laa?

28 IYOUKURA
Mbapasenkwagh u Tartor kpishi ka ve er
tom u pasen kwagh ken igbar la, shi ka i doo
ve u tesen ior ijiir yase i sha Intanet i jw.org la
(Nenge ikyumhiange i sha 12, 13 la)

u dedoo yo. Nahan kpa, hide ityesen i se


zough a mi la di ye? Aluer orya yange nan lu-
mun a kwagh u nan ongo sha geramafon la
ga, shin nan tese isharen sha kwagh u nan
er sha kaade u pasen kwagh a mi la ga
di ye? Yange gba u mbapasenkwagh vea
fa igbenda i vea kar ve vea hemba ahe-
ndan sha kwaghfan shi vea fa u tesen mba-
asemaamimi tsema tsema yo. Ikyav tese

wang er, lu jijingi u Aondo mgbegha An-
mgbian Nathan H. Knorr nenge er gba u una
tsaase mbapasenkwagh ve fa u pasen ior
kwagh tsema tsema ye. A er kwagh ne nena?
kwagh sha ma gbenda u he u i dugh a mi, u
u doo se ga yo,
kwagh la una Yange hii kwagh u Makeranta u Henen
alaghga je yo,
Tom u Hemen u Aondo la, ken ato onano-

wase se se seer nan Yehova jighjigh shi suur
ngo ken inyom i 1943 la. Makeranta ne
sha a na, nahan se seer taver ken jijingi.
wase se se hingir mbafan ityesen tsema
2 Mbakorinte 12:9, 10.
tsema.
13 Mbapasenkwagh kpishi ka i doo ve u te-
15 Mbagenev kpishi yange shighe kar cii
sen ior ijiir yase i sha Intanet i jw.org la
ve ve hen u lamen sha ishigh ki ior ye. An-
kpen kpen, sha er vea fatyo u za oron
gayo
mgbian Julio S. Ramu umbur kwaghoron
gberen ityakerada i pasen Bibilo ken ijo i he-
Hanma iyange yo, na u hiihii ken makeranta ne ken inyom i
mban er 700 nahan yo.
1944 la. Itinekwagh i kwaghoron na lu
iorov milion 1 man dubu deri 6 nahan ka ve
Doegi, or u i ter iti na ken avur a Bibilo
za hen ijiir yase i sha Intanet ne. Ijiir yase i Yange anu
sha Intanet ne ngi wasen ior sha ajiir a icaa ataan tseegh la! Julio kaa er:
hiinii je kpaa, u ungwan loho u dedoo, lu kunden mo, ave am lu gbidyen ikyarkya-
se shi anyi lu kuhwan mo. Shi a kaa er ya-
vough er ngise ior ungwan sha redio nahan.
nge gba u una na kwaghoron ne a avur a Bi-
TOM U TSAASE MBAPASEN bilo ataan ne tseegh. Julio kaa er: Yange
LOHO U DEDOO m na kwaghoron ne ken miniti utar tseegh.
14 Lu hiin yam u nan kwaghoron sha tsembe
Se time sha ikyav mbi tomov man igbe-
nda kpuaa i se er tom a mi u samber a loho je ne, nahan kpa m de makeranta ne ga.
Mbayev kpa nyor makeranta ne shin er lu
13. Ijiir yase i sha Intanet i jw.org la, ngi wasen
tom u pasen kwagh la nena, man u tese ior u zan 15. (a) Anmgbianev mbagenev yange ve hii u
hen ijiir ne nahan, ka nyi i dugh kere?
nan kwaghoron ken Makeranta u Henen Tom u

14. Ka ityesen i nyi yange gba u a na mbapasen- Hemen u Aondo la nahan, lu ve nena? (b) Ityen-
kwagh u Tartoro, man ka makeranta u nyi u wase dezwa i Yehova i i nger ken Pasalmi 32:8 la, kure
ve ve hingir mbafan ityesen tsema tsema? sha a we nena?

NOVEMBA 15, 2015 29


ve mbagenev zange u nan kwaghoron ken senkwagh lu ken tar u Japan kuma pue ga.

tionnongo ga nahan kpaa. Angelo Manera, Cii man inyom la i bee nahan, i tindi mba-
u se vande teren kwagh na la, umbur mishen 13 mba i tsaase ve ken Make-
kwagh u er wanye ugen shighe u na kwagh- ranta u Gileadi yo, ken tar la ve lu za

oron na u hiihii yo. A kaa er: Yange cier pasen kwagh ker yughur yughur. Nyian
wan la iyol shighe u hii u nan kwaghoron ne, mbapasenkwagh mba ken tar u Japan

na la je yo, a hii u songor. Kpa a taver ishi- kuma er 216,000 nahan, man ken ato u
ma a na kwaghoron ne a mliam ikyer zan mbapasenkwagh 100 yo, iorov 42 ka ve lu
zan a kar been. I lu nahan taver we u nan pania!
ikyar shin kwaghoron ken mkombo sha ci 18 Imakeranta igen er, Makeranta u Tsaa-
u u cia ashe shin sha ci u ma ityokyaa igen se Mbatamen man Udiakon, man Makeran-
vee? Aluer kwagh ngu nahan yo, son Yeho-
ta u Henen Tom Pania man Makeranta u
va a wase u hemba zayol la. U er nahan yo,
Mbapasen Ivangeli i Tartor man Makeranta
una wase u vough er yange wase anmgbia- u Mbatamen Mba Soron Ato onanongo
kua
nev mba ve hii nyoron Makeranta u Henen
Kasev Vev man Makeranta u Anmgbianev
Tom u Hemen u Aondo la nahan. Or Pa-
Mba ken Komatii u Nengen sha Branci kua
salmi 32:8. Kasev Vev la nahan, wase anmgbianev tsung
16 Ka ken Makeranta u Henen Tom u He- u taver ken jijingi shi wasen ior mba Yehova
men u Aondo la tseegh Yehova a tsaase ior u hemban eren akaa sha inja. Ikyav tese
nav ga. Mbamishen man mbagenev zua a wang er Yesu za hemen u tsaase ior mba a
mtsera kpishi sha u zan Makeranta u Gi- lu hemen ve la!
leadi la. Ortesen ugen pase awashima u 19 Hii shighe u i ver Tartor u Aondo la je,
makeranta la er, ka u wasen mbayevma-
u hemen hemba anyom 100 hegen. Tor wase
keranta sha er vea hemba lun a isharen i Yesu Kristu za hemen u tsaase se her. Cii
eren tom u pasen ivangeli la yo. Yange i
man anmgbian Charles Taze Russell a saa
bugh makeranta u Gileadi ne ken inyom i ku ken inyom 1916 la yo, a or kwagh u tese
1943, man hii shighe la je zan zan i tsaase er a tsenga nengen er a va er tom u pasen
iorov mba hemban er 8,500 nahan ken ma- kwagh la a za kighir yo. A or ijende na i ko o-

keranta ne. Mbamishen mba i tsaase ve
soo igen er: Mba eren tom ne seer a seer,
ken Makeranta u Gileadi la er tom ken shi a za hemen u eren u yemen a yem hemen
ityar i kuman er 170 nahan. Hii ken inyom kpaa, sha ci u gba u a er tom u pasen iva-
i 2011 la je, ka mba ve vanden eren tom u ngeli i tartor la a tser tar cii. (I or mkaa-
pasen kwagh hanma shighe, er ikpur pania nem nam man ken takerada u Faith on the
man mbatamen mba soron ato onanongo

March, u Anmgbian A. H. Macmillan nger
man mba eren tom shin Betel kua mbami- la, peeji 69) Kwagh u or ne lu mimi! Doo se
shen mba ve lu a vande zan u ga la tseegh,
kpishi er Aondo u Bem la, a ze hemen u wan
i gem loh on ve ye.
se agoyol a eren tom u hemban nan msaan-
17 Ityesen i i ne ken Makeranta u Gileadi yol cii ne nahan! Mimi yo, a na se hanma
la wase nena? Nenge ase ikyav ne. Ken kwagh u doon cii u una wase se u eren ishi-
uwer u Agusutu, inyom i 1949 la, mbapa- ma na yo!

16. (a) Ka nyi yange i lu awashima u Makeranta 18. Ter imakeranta igen i i wase Mbashiada mba

u Gileadi? (b) Hii ken inyom i 2011 la je, awashi- ve kom u zan i la, u vesen ken jijingi yo.
ma u makeranta la ka nyi? 19. Ka nyi yange anmgbian Charles Taze Russell

17. Ityesen i i ne ior ken makeranta u Gileadi la tsengaoron sha kwagh u tom u pasen kwagh laa,
wase nena? man kwagh ne va kure sha mi vough nena?

30 IYOUKURA
NGEREN U PASEN YIASE YASE

Kwaghmom sha Won


A De Yangen We Ga!

KWAGH ne yange er ken inyom i 1931 la, U NONGON A MTAVER U LAMEN ZWA UGEN
sha shighe u fam. Hunda u nyoron ken agi- Upania mba ken ityar igen yange ve eren tom a ukaa-
rigi ugen u i kuhwan amar her, u i fa un de mba pasen kwagh a mi sha u lamen a ior sha kwagh
wuee yo, iv a ior poo, mba ve mough ken
u ishimaverenkeghen i Tartor la. Anmgbian ugen u lu
ityar kposo kposo i kuman 23 nahan, ve va hen gar u marnya u tar u Jamani, u yange pase kwagh vangertior
Paris yo. Mato mba vesen mba to on ior ningir a mi ken
hen gar u Paris yo, kaa er: Yange se fa ser Aondo wase
geri lu kuran ior va haan hen hunda u agirigi ne. Ica gba ka u ageegh. Shighe u sea due kwaghpasen man ishima

ga maa agirigi ne iv a ior nongo u kuman er 3,000 na- i lu sha ci u se mba cian or
ia taan se kwe er ia pav yo,
han. Ior mban va lu amar ga, kpa ve va sha u va ungwan ga, kpa i lu sha ci u alaghga se va hungur ishember-

akaaoron a Anmgbian Joseph F. Rutherford, u lu he- kwaghoron i ken zwa French i U fatyo u oron
kaade ne
men tom u pasen kwagh hen shighe ne la. Yange i lu ge- je he? la. Yange se na jighjigh ser tom wase la lu u ha-
man akaaoron a na a a lu nan sagher sagher la ken zwa nge hange.
u French man Jamani man Polish. Zege ikyenge i An- Upania yange vea pasen kwagh sha uzegembaayough
mgbian Rutherford la yange i kume hen agirigi la cii. ashighe kpishi mbanengen sha ayou la ve zenda ve
yo,
Mkohol u vesen u i er hen gar u Paris ne, va a mgem kera. Iyange igen yo, upania mba kasev uhar mba ve lu
u doon tsung sha kwagh u tom u pasen kwagh u Tartor marnya u tar u Ingila, mba ve fa zwa French cuku
la ken tar u France. Anmgbian Rutherford yange taver tseegh yo, za tagher a or u nengen sha zegeyou ugen, u
anmgbianev mba ve mough sha tar cii ve va mkohol ne ishima vihi un a ve tsung, lu pinen ve or u ve soo u ne-
la ishima, hemban je yo, agumaior er ve er tom pania ken anmgbianev mba kasev mban
ngen a nan la. Mom
ken tar u France. Anmgbian John Cooke, u yina anyom
lu nongon er una er kwagh u or la a de u vihin ishima
20 yo, mough ken tar u Ingila va mkohol ne. Mayange nahan a gema ashe a nenge a kwagh u cuku ugen u
yo,
gumor ne hungur mkaanem ma sagher iyol, ma taver i nger ken zwa French i wa sha hunda er, Gbidye ime-
un ishima ne ga, er: Kwaghmom sha won a de yangen a
megh la. Lu henen er ka iti i orya je la, nahan a or
ne agumaior u eren tom pania ga!1
Dugh Anmgbian John Cooke, u va hingir ormishen
la sha yo, mbagenev kpa vengese myer u i yila ve la, er Upania mba
tsuaa mbara
Paulu kpa ngise lumun u yemen Masedonia nahan. zenden sha akeke
upania 27 mba ve lu ken tar
(Aer. 16:9, 10) Jighilii yo, man mbaagugu,
u France ken inyom i 1930 la, seer iyenge hingir 104 ken samber a loho u
inyom i 1931. Kwagh ne lu mvese u va ken ato u inyom dedoo ken tar u
i mom tseegh yo. Er upania mba sha ayange a tsuaa France
mban kpishi lamen zwa French ga yo, vea er nan ve vea
pase ior kwagh ken zwa French shi vea nongo a ibanave
man mtsweneme?

1 Wea soo u fan kwagh u tom u anmgbianev mba lamen zwa



Polish mba ve mough ve yem ken tar u France la yo, or ngeren
u

a lu a itinekwagh er Yehova Va a Ven ken Tar u France Er Ne Va
Fa Mimi la, ken Iyoukura i Agusutu 15, 2015.
Upania mba ve
lu marnya u tar

u Ingila yo, za
mkohol u vesen
ugen hen gar
u Paris

Se va ser se va nenge a Madam Gbidye


ahan zwa er: tsombor wase uwashika, hemban je yo upania mbage-

imemegh. Er upania mba tseen ishima mban fa u ho- nev, pasen ve akaa a se lu zuan a mi ken tom u pasen

mon kwagh kpishi yo, kwagh ne wase ve kpen kpen! kwagh la, shi taver ayol ase asema.1 Tes. 5:11.
Er upania mba tangen iyol ga mban tagher a mba-
IBANAVE MAN MTSWENEM YANGE VE GA
mtaver nahan kpa, ve za hemen u lun a mnenge u
Ken kwavanyom u 1930 la, ior kpishi ken tar u France vough. Se nenge a kwagh ne ken uwashika mba yange
gba ican, man ican ne bende a anmgbianev mba ve lu za ve tindi a mi shin afishi a branci, mba ashighe agen je
eren tom pania ken tar u France la kpaa. Anmgbian u yo, ve nger shighe u ve er pania ken tar u France anyom
kwase u lamen zwa Buter, u i yilan un er Mona Brzoska,
a kar imongo la. Anmgbian u kwase Annie Cregeen, u
vea anmgbian u kwase ugen u ve eren pania imongo yo,
i shigh un mkurem, u zende tar u France vea nom na
yange ve ya ican kpishi. Brzoska pase ican ve ne kaa er:
tser, ken inyom i 1931 zan zan inyom i 1935 la, umbur
Ajiir a ase a tsan yange doo kuma ga, man zayol wase kwagh u anyom a yange ve er tom ne la, nahan a nger
u vesen yo, ayou a ase a ndoh
or kpishi sha shighe u hir,
wener: Yange saan se iyol shi uma wase doo je gande!

nahan i lu ican kpishi u nongon er i tsee ker. Nahan se hingir ko os o o.
Er
Er se lu eren pania imongo yo,
ashighe kpishi se gba tsan ken aruum a ase a a ndoh or
apostoli Paulu yange kaa nahan, Mo m moor. Apolo

a gbe akpo la tso. Shi sev mbua av yo, i gba u se hembe
gema ur mngerem, kpa ka Aondo A ne mvese ye. Doo
akpo a a gbe sha mngerem ma ken jo ogu yase la cii ve se mba yange ian bugh se i wasen ior anyom kpishi ken

se or ishigh ye. Upania mban yange ve yina ishima sha ijime la tsung.1 Kor. 3:6.
ci u ican ve nee? Mayange ga! Mom ken upania mban
Upania mba tsuaa mban ver mba ve soo u seer eren

pase er lu ve ken ishima yo, er: Yange se lu a kwagh ga, tom u pasen kwagh la ikyav i ishimawan man ishima-
ban se ga.Mat. 6:33.
kpa shi kwagh mom tseen i vea fatyo u dondon yo. Nyian ne, upania mba
Shi yange gba u upania mbatseen ishima mban vea keke mba kuman er 14,000 nahan, mba pasen kwagh

nongo a mtswenem. Ken mhii u kwavanyom u 1930 la, ken tar u France. Ve kpishi mba ken iniongo shin ato on-
mbapasenkwagh mba ken tar u France hemba 700 ga,
anongo a a eren mkombo ken ijo i ken ityar i ken won
shi ve kpishi ve lu sarem sarem ken tar la. Lu nyi i wase Ve lumun er
yo.1 kwaghmom a yange ve u eren tom u
upania mban u lun saan saana? Mona u yange nongo a pasen kwagh la ga, er upania mba tsuaa mbara nahan!
mtswenem vea anmgbian u kwase ugen u ve eren pania Ngeren u pasen yiase yase i ken tar u France.

imongo Yange se nongo
la kaa er: a mtswenem man
sha u henen ityakerada i nongo wase imongo hanma 1 Ken inyom i 2014 la, branci u ken tar u France la lu nengen

sha iniongo man atoonanongo a eren mkombo ken ijo i ken
shighe. Er sha ayange la se hiden se za soron ior shi se ityar i ken won, a hemban er 900 nahan, a a lu wasen mba
henen Bibilo a ve ga yo, se luun a ian aikighe i ngeren
kwagh u mimi a sar ve la ken ijo kposo kposo 70 yo.

s

n U fatyo u gberen
p Shi u fatyo u za Za hen ijiir i
w15 11/15-TV


o
magazin ne kua oron Bibilo i i yer er www.jw.org/tiv la,

ityakerada yase New World Translation gayo er Scan code
150730


igen kpaa la ken ijo igen sha
Intanet

You might also like