You are on page 1of 1322

Yoruba Bible based on Jerusalem Bible version

Bishop Michael Fagun Translation, 1990.

GNSS

D AY TI UB NYN

1
TN KN LR D AY
N ttke, lrun d run un ay. 2 K s nkankan lr il ay ntor fo; knkn s w
lr ib; m lrun s r bb lj omi. 3 lrun s w p: K ml w ml s w. 4 lrun s r
ml n p dra. lrun ya ml kr lra knkn. 5 lrun pe ml n sn, ti knkn
n ru. Al kan ti wr kan kj, y j j kn.
6 lrun w p: K fruf w n agbede mj omi, k omi pn s mj. s r b. 7 lrun s
e fruf, ya omi t w n sl fruf kr lra omi t w lk fruf; s r b. 8 lrun
s pe fruf n run. Al kan ti wr kan kj, di j kej.
9 lrun s w p: K omi ab run wj p s ibi kan, k yngb il s hn. s r b.
10 lrun s pe yngb il n il; s pe wj p omi n kun. lrun s r i p dra.
11 lrun w p: K il hu oko, ewko t ma so so, ti igi elso t y ma so so n ir tir,
t n irgbn nn lr il. s r b. 12 Il s hu korko jde, ewko ti so so n ir tir, wn
igi t so so, t n irgbn nn n ir tir. lrun s r i p dra. 13 Al kan ti wr kan kj,
di j kta.
14 lrun s w p: K wn ml w n fruf run lti pl sn ti ru; k wn s ma w
fn m ti fn kk, ti fn j, ti fn dn. 15 K wn s j ml n fruf run lti tnml
sr ay. s r b. 16 lrun s d ml l mj; ml t tbi lti kso sn, ti ml t
kr lti kso ru; s d wn rw pl. 17 lrun s s wn lj n frufu run lti ma
tnml sr il ay, 18 ti lti kso sn ti r, ti lti pl ml un knkn. lrun s r i
p dra. 19 Al kan ti wr kan kj, di j krin.
20 lrun w p: K omi kn fn plp d aly gbogbo t rk, ti k y ma f lk lj fruf run. s
r b. 21 lrun s d erinmi ll ti d aly gbogbo t rk, t omi fi kn fn plp n ir wn, ti y pl
y wn n ir r. lrun s r i p dra. 22 lrun s sre fn wn p: ma b s i, k s ma r s i, k kn in
omi kun, k y s ma r n il. 23 Al kan ti wr kan kj, di j karn-n.
24 lrun s w p: K il m d aly n ir tir jde w; ran sn ti ohun t
rk, ti ranko il n ir tir. s r b. 25 lrun s d ranko il n ir tir ti ran sn n ir
tir. lrun s r i p dra.
26 lrun w p: J k a d nyn n wrn ara wa, gg b a ti r; k wn jba lr ja kun,
ti lr y oj run, ti lr gbogbo ranko, ti lr gbogbo ohun t rk lr il.
27 B ni lrun ti d nyn n wrn ara r,
n wrn lrun n d a,
lk, lbo, ni d wn.
28 lrun s sre fn wn. lrun s w fn wn p: ma b s i, k s ma r s i, k s gba
il k s e kw r; k s ma jba lr ja kun ti lr y oj run, ti lr ohun aly
gbogbo t rk lr il. 29 lrun s w p: Mo fi gbogbo ewko t w lr il gbogbo t so
so fn yn ti igi gbogbo nn y t e igi elso ti so; k s fi wn e onj. 30 Fn gbogbo
ranko il ti fn gbogbo y oj run, ti fn gbogbo ohun t rk lr il t j aly, ni mo fi
gbogbo ewko tt fn n onj. s r b. lrun s r gbogbo ohun t d, s kys i,
dradra ni. 31 Al kan ti wr kan kj, di j kf.
2
B ni lrun par d run un ay, ti ogunlg gbogbo wn. 2 N j keje, lrun s par i
r t o ti e. s simi ni j keje kr nn i r gbogbo t ti e. 3 lrun s bkn fn j
keje. s y s mm, nitor j n ni simi kr nn i r t ti e.
4 B ni tn d run un ay.
ITN KEJ D AY: PRDS
Ngb t Yhw lrun d ay ti run, 5 k t s igbo lr il ay tb igi, ntor Yhw lrun
k t rj sr il, k s s nyn lti k oko. 6 gbn orsun omi l kan jde lti il t fi
omi rin oj il ay. 7 Yhw lrun s fi am il m ara nyn; s m m y s ih im r;
nyn s di m aly.
8 Yhw lrun s gbin gb kan n ih l-Moy n dn; nb ni fi knrin n t m s.
9 Lti in il ni Yhw lrun ti m onrur igi h jde w, t dra lti w lj, t s dra fn
onj. Igi y w pl nn gb n, ti ti m rere, ti ti m bbur.
10 Od kan n jde lti dn t fi omi rin gb n: omi od n s n l yapa t pn s
ka mrin. 11 Ork ka kn j od Psrn,
y ni n gba gbogbo il Hfl, nb ni wr ti wp. 12 Wr il n dra pp. Bdlm ti
kta lsb w nb bkan n. 13 Ork ka od kej ni Ghn, y ni n gba il K.
14 Ork od kta ni Tgrs: y ni n gba ap l-orn n il sr. Od krin j Efrts.
15 Yhw lrun fi gb dn fn knrin n lti ma oko nb, k s maa tj r. 16 Ngb
n ni Yhw lrun e kl y fn knrin n:w l j nn gbogbo so igi in gb y.
17 gbn w k gbd j so igi m rere ti bbur, ntor n j t w b j ni w y k.
18 Yhw lrun w p: K dra k knrin nkan ma w. mi l e olrnlw kan fn un
b un. 19 Pl erp il ni Yhw lrun fi e gbogbo ranko gb ti wn y oj run, s
m wn w sd knrin n lti m ork t y fn wn. Olk lku wn y j ork t knrin
n y fn un. 20 knrin n fn gbogbo wn ranko ni ork, ti gbogbo wn y oj run,
pl gbogbo ranko gb. gbn k s kan nn wn t j lti rn n lw. 21 Ngb n ni
Yhw lrun m u sn fnfn, knrin n s sn. m kan nn egungun ha r, s fi ran
b pad. 22 Pl egungun h t m jde lti ara knrin n ni fi e obnrin kan, s m u
w sd r. 23 Ngb n ni knrin n w p:
Nsisy yi ni egungun
lti in egungun mi,
ti ran ara lti in ran ara mi.
A ma p n obnrin,
ntor a m y jde lti in knrin.
24 Ntor d y ni knrin y fi bb ti y r sl, t y faram aya r, wn mjj y s
dp kan.
25 hh ni wn mjj w ngb n, knrin n ti aya r, gbn k s tj fn wn
nwj ara wn.

3
UB NYN
Nn gbogbo ranko gb t Yhw lrun d, ej ni j alrkrek jl. br lw obnrin
n p: j lrun s lt p w k gbd j so igi kan nn gb? 2 Obnrin n d ej
n lhn p: wa l j so gi nn gb, 3 gbn n ti so igi t w lrn-in n ni lrun w
p: w k gbd j ,
Ngb n ni m d nn so r, t s j . s fi d fn k r t w ld r, un n s j
. 7 Lyn n ni oj wn mjj l, t wn s m p hh ni wn w. Ngb n ni wn fi ew
igi pt e bora lti fi bo d wn.
8 knrin n ti aya r gb r Yhw lrun t rn nn gb ngb t oj r n rl, Wn s
s pam fn Yhw lrun lrn wn igi gb n. 9 Yhw lrun pe knrin n, s w
fn un p: Nbo ni w w? 10 knrin n w p: mi gb ohn r nn gb, r s b m,
ntor p mo w n hh, mi s farapam. 11 Yhw tn w p: Ta ni s fn p w w n
hh? Mo ti p fn lti m e j nn so or igi i n, tb w ti j nn r ni? 12 knrin n
dhn p: Obnrin t w fn mi, un ni fn mi j nn so igi n, mi s j . 13 Yhw
lrun w fn obnrin n p: K ni w e y? Obnrin n w p: Ej ni tn m j, mi s
jun.
14 Ngb n ni Yhw lrun w fn ej n p:
Ntor w ti e y,
gn ni fn lrn wn ranko
ti gbogbo ran gb.
y r ni w y ma fi w,
w y s ma j erp il
n gbogbo j ay r.
15 Emi y fi krra srn r ti obnrin n,
srn ran r ti ran r.
ran r y f or r,
w y s l m s r.
16 w fn Obnrin n p:
mi y e lpo rora r nn rb,
nn pnj r ni w y ma bm.
w y ma fr k r,
gbn y jg l lr.
17 w fn knrin n p:
Ntor w fets ohn aya r
t o s j so igi
t mo d lkun lti j,
gn ni fn il ntor r!
Pl nira ni w y fi r onj r jde
lti in il n gbogbo j ay r.
18 Il y hu gn gn
ti takn fn ,
w y s ma j so igi igbo.
19 Pl gn oj r ni w y fi r onj j
tt dgb t w y pad s il
t a ti m w.
Ntor erp ni w,
w y s pad di erp!
20 knrin n pe aya r ni f ntor un ni y gbogbo wn t o w ly. 21 Yhw lrun fi
aw e a fn knrin n ti aya r., wn s w . 22 Ngb n ni Yhw lrun s w p: W
, knrin y ti db kan nn wa, pl m ire ti ibi. A k gbd j k tn na w r m so igi
y bkan n, t y fi j , t y fi w ly tt l. 23 B ni Yhw lrun l e kr nn
gb dn lti ma k il t a ti m u w. 24 l knrin n jn. s fi wn krb s nu
n gb n pl id onn t ypo.

4
KN TI BL
knrin n b aya r l p, aya r s lyn, s b Kn. w
p: mi ti n mknrin kan pl rnlw Yhw. 2 tn b m kej, bl, br
Kn. bl s di ol gntn, Kn s e gb. 3 Ngb t e, Kn m d nn wn so
oko r lti fi tr fn Yhw, 4 bl s m kb ran sn r ti r wn bkan n. Yhw gba
r bl, 5 k gba r Kn; y s b Kn nn, s banj. 6 Yhw br lw Kn p:
e t w fi bn t banj? 7 B in r b dra j k y k o gb or sk? gbn b in
r k b dra, j k e ni w lnu n r b ranko t ebi pa t f pa t w gbd
bor r?
8 Kn w fn br r bl p: J k a jde. Ngb t wn w n gbangba oko, Kn m
br r bl, s pa . 9 Yhw br lw Kn p: br r bl d? un n dhn p:
mi k m, tb mi ni ol arknrin mi ni? 10 Yhw w p: K ni w e y? Gb ohn j
arknrin r t k p m lti in il. 11 gb ni fn , k w s s kr lr il t mu j
arknrin r lti w r. 12 Ngb t w b k il, k n so so fn m. sns ti alrnkiri ni
w y ma e lr il ay. 13 Ngb n ni Kn w fn Yhw p: jy mi ju ohun t mo l
farad. 14 W , w ti l mi kr lr il ln. mi gbd s pam fn lti di sns ti alrnkiri
lr il ay. ni t b s r mi y pa mi. 15 dra ngb n, ni Yhw w, B ni kan b pa
Kn, a gbsan lmje lra ni n. Ngb n ni Yhw fi m s Kn lra k ni kni t
b r i m e pa . 16 Ngb n ni Kn kr nwj Yhw t s t il Nd d, n ap l-orn
dn.
17 Kn s b aya r lp, aya r n lyn, s b nk. Kn s d l kan sl t fn n
ork m r nk. 18 A b rd fn nk, rd s ni bb Mhjal, Mhjal ni bb
Mtsl, Mtsl ni
bb Lmk, 19 Lmk f aya mj, ork kn ni Ad, kej s j
Sl. 20 d b Gbl, ni t e bb gbogbo wn t gb lb g, wn t e i
darandaran. 21 Jbl ni ork arknrin r, un ni bb wn t fi gt lr ti fr krin. 22 Sl
b Tubalikn, bb gbogbo wn algbd t r id ti irin; Nm ni arbnrin Tubanikn.
23 Lmk s fn aya r p:
Ad ti Sl, gb ohn mi:
yin aya Lk, gb mi:
Mo ti pa ni kan t mi lgb,
mknrin kan t fn mi lgb.
24 B a b gbsan lmje fn Kn
a gbsan n drin gb fn Lmk!
ST TI RAN R
25 dm tn b aya r lp, s b mknrin kan t p n St, ntor w p: lrun ti fn
mi n m mrn dp bl, ntor Kn ti pa . 26 A tn b mknrin kan fn St, s pe
ork r n Ens. un ni kk k pe ork Yhw.
5
RANDRAN DM TT D N
y ni ran dm:
Ngb t lrun d nyn, d a n wrn lrun. 2 d wn n ak ti abo. Ngb t d
wn, bkn fn wn, s p wn n nyn.
3 dm p dje dn ngb t b m n wrn ti y ara-r; s p n St. 4 dm
gb fn gbrin dn lyn gb t b St, s b wn mknrin ti wn mbnrin mrn.
5 Gbogbo j ay dm j dgbrn-n llgbn dn; lyn n ni k.
6 Ngb t St p grn-n lmrn-n dn, b ns. 7 St gb fn gbrin lmje dn
lyn b ns, s b wn mknrin ti wn mbnrin mrn. 8 Gbogbo j ay St j
dgbrn-n lmjl dn; lyn n ni k.
9 Ngb t ns p drn-n dn, b Knn. 10 ns gb fn gbrin lmrn-
ndgn dn lyn b Knn. s b wn mknrin ti wn mbnrin mrn. 11 Gbogbo
j ay ns j dgbrn-n lmrn-n dn; lyn n ni k.
12 Ngb t Knn p drin dn, bi Mahalall. 13 Knn gb fn gbrin llgj
dn lyn b Mahalall. s b wn mknrin ti wn mbnrin mrn. 14 Gbogbo j ay
Knn j dgbrn-n lmw dn; lyn n ni k.
15 Ngb t Mahalall p gta l mrn-n dn, b Jrd. 16 Mahalall gb fn gbrin
llgbn dn lyn ib Jrd. s b wn mknrin ti wn mbnrin mrn. 17 Gbogbo j
ay Mahalall j dgbrn-n dnmrn-n dn; lyn n ni k.
18 Ngb t Jrd p ogj lmj dn, b nk. 19 Jrd gb fn gbrin dn lyn b
nk. s b wn mknrin ti wn mbnrin mrn. lyn n ni k. 20 Gbogbo j ay
Jrd j gbrn-un dnmj-dnlgj dn, lyn n ni k.
21 Ngb t nk p gta lmrn-n dn, b Mtsl. 22 nk b lrun rn. gb fn
dnrn dn lyn b Mtsl. s b wn mknrin ti wn mbnrin mrn.
23 Gbogbo j ay nk j irinw dnmrn-n-dnlgj dn. 24 Lyn n ni nk b
lrun rn, t a k s r i m, ntor lrun m u l.
25 Ngb t Mtsl p gsn lmje dn, b Lmk. 26 Mtsl gb fn gbrin
dnmj-dnlgn dn lyn b Lmk. s b wn mknrin ti wn mbnrin mrn.
27 Gbogbo j ay Mtsl j gbrn-n dnmknllgbn dn, lyn n ni k.
28 Ngb t Lmk p gsn lmj dn, b mknrin kan, 29 s p n N, b ti w
p: Lti in il t Yhw fib ni ni y y ti m tn w fn wa nn whl wa ti i w wa.
30 Lmk gb fn gbta dnmrn-n dn lyn b N. s b wn mknrin ti wn
mbnrin mrn. 31 Gbogbo j ay Lmk j gbrin dnmtllgn dn, lyn n ni k.
32 Ngb t N p dgbta dn, b m, Hm ti Jft.
6
WN MKNRIN RUN TI WN MBNRIN ARY
Ngb t wn nyn w p s i lr il ay t wn s b wn mbnrin, 2 wn mknrin
run r b wn mbinrin ary ti lw t, wn s f wn e aya gg b wn t f t. 3 Ngb n
ni Yhw w p: m mi k n dr nn nyn tt l, ntor j lran ara, j k n ju
gf dn m. 4 Ngb n ni wn Nflm w lr il ay (ti lyn n) ngb t wn
mknrn run dp m mbnrin ary t wn s b wn m sy: wn ni akni ay tij,
wn olkk.
OM BOR AY
BJ NYN
5 Yhw s r i p w ik m nyn p nn ay, ti p rn ibi k kr n kn r n gbogbo
j. 6 Yhw kbam p un d nyn sn ay. s banj. 7 Yhw w p: mi y
pa niyn t mo d run kr lr il ay ti wn ranko bkan n pl wn t
rk ti

wn y oj run: ntor p dn mi p mo ti d wn. 8 gbn N r oj rere Yhw.


9 tn N n y.
N j oldodo ti allbi lrn wn nyn ngb a n, s b lrun rn. 10 N b
mknrin mta, m, Hm ti Jft. 11 Ay kn fn w bj nwj lrun, s kn fn
w ip. 12 lrun wo orl ay, s kn fn w bj, ntor gbogbo lran ara ni hw bj
lr il ay.
MRA SL FN OMYAL
13 lrun w fn N p: Mo ti pinu lti fi opin s lran ara lr il ay, ntor orl ay kn fn
w ip ntor nyn. mi s l pa wn run kr lr il ay. 14 K w l e k kan pl igi
gd. K o s e oriri ipele yr sn r, k o s fi d kn n nn ti lde. 15 By ni w y
e kan k n: ggn r y j dnrn gbnw, b r y j dta gbnw, ti gga r
gbn gbnw. 16 K o s e frs t ml y gb wn k n, k o s par k n pl
wn w kan lk frs n. K o fi nu n s i lgb, k w e k n n alj mta, kan n
sl, pts rn ti pts k r.
17 N tmi, mi y j k omi kn bor il ay, lti pa gbogbo m aly run t w nbi kbi lr
il ay. 18 gbn n tr m y d mjm mi pl r ti wn m r, aya r ti wn ywo
wn m r, gbogbo yn y wn k n. 19 Nn gbogbo wn d aly ni w y ti m
mj-mj sn k n, n ak kan ti abo kan, k wn ba l w ly pl r. 20 Nn oriri
gbogbo y, oriri gbogbo ranko ti oriri gbogbo ohun t rk, mj-mj nn wn y
wn k n pl r lti l w ly. 21 Bkan n ni k w ps onj t j, k o s k onj
t w pl wn y j s pam. 22 N e y, e ohun gbogbo t lrun pal.
7
Yhw w fn N p: Wn k n, w ti gbogbo ar il r, ntor w nkan ni j nyn
rere lj mi lrn ran y. 2 Nn gbogbo wn ranko t m, k w m mje n ori kkan,
n ak ti abo; ti wn ranko t k m, w y m wn n mj-mj lk lbo 3 (ti y oj
run bkan n, m mje n ori kkan, lk lbo), lti b ir wn sr gbogbo ay. 4 Ntor n
j mje n mi y rj sr ay fn ogj j ti ogj ru, mi y s pa gbogbo ohun t mo d
r kr lr il ay. 5 N e gbogbo ohun t Yhw p.
6 N s ti p gbta dn ngb t omi kn bor il ay.
7 N wn k n pl wn m r, ay r ti wn ywo wn m r ntor om yal n
ti kn il ay. 8 (Nn wn ranko t m ti alm, ti nn wn y ti gbogbo ohu n
t rk lr il, 9 n mj-mj lk lbo n wn wn k n, gg b lrun ti p fn
N). 10 N kt t wn j mje n par ni omyal br s ya bor il ay.
11 N gbta dn j ay N, n o kej, n j ktdnlgn o n; lj n ni gbogbo
orsun omi t b n sl il r jde, a s oj snm sl fn omi oj run. 12 Fn ogj j ti
ogj ru ni j l r sr il ay.
13 N j gan-an t a w y, N ti wn m r, m, Hm ti Jft, ti aya No pl
yw mta wn m N, wn wn k n, 14 pl oriri wn ranko ti oriri ohun t
rk lr il, ti oriri y. 15 Lk lbo ni oriri gbogbo d aly t wn wn k n.
16 wn t wn r j ak ti abo, ti n oriri gbogbo wn ni wn w, gg b lrun ti p
fn un.
Ngb n ni Yhw ti N m in k n.
OMI YAL
17 Omyal n gba gbogbo il ay fn ogj j. B wn om n ti ru sk ni wn gb
k n lf, t fi dde kr n il. 18 Rru omi n p s i gidi, gbn k n lf lj wn
omi n. 19 wn omi n kn s i tt dgb t k t ga jl nbi gbogbo r sn wn omi
n. 20 Or k n ga n wn mrn-ndnlgn gbnwn ju wn k t ga jl t wn ti r
sn omi. 21 Gbogbo wn d aly orl ay ni parun: wn y, wn ran sn, wn
ranko ti gbogbo ohun t rk lr il, ti gbogbo wn m nyn bkan n, gbogbo wn ni
parun. 22 Gbogbo ohun t w lr il gbogbo t n m n im ni wn k. 23 Yhw pa
gbogbo wn ohun t rk ti gbogbo y oj run, gbogbo wn par lr il ay, fi N ti
wn t w nn k pl r nkan ni a d s. 24 wn omi n ga ju gbogbo orl ay fn
dj j.
8
OM D
Ngb n ni lrun rnt N ti wn ranko ti wn ran sn t wn w pl r nn k.
Ntor n ni lrun m aff f lr il ay, t wn omi n s br s ll. 2 Orsun wn omi t
b n sl il ti wn omi t b ljl run ni a t, t j n d. 3 Dd ni wn omi n
kr lr il ay. N par dj j wn omi n ll t b, 4 t j p n o kje n j
ktdnlgn o ni k n gnl lr wn k rrt. 5 wn omi n ll tt di o kw,
n j kn o kw ni wn or k farahn.
6 N par ogj j N ih t e s ara k n. 7 s rn y
w lti w by wn omi ti fn kr lr il ay; f sw-syn tt
wn omi n fi gb kr lr il ay. 8 lyn n ni rn y db lti w by wn omi n ti
fn kr lr il ay. 9 gbn db n k r ibi bl, s pad t w nn k n, ntor omi
w lr gbogbo il ay. na w r s y n, m u, s f mra sn k n. 10 dr
fn j mj s i, s rn db n jde lti in k n lkan s i. 11 N rl db n pad
sd r, s gb ew lf n nu r. B ni N fi m p wn omi ti fn kr lr il ay.
12 tn dr fn j mje s i, s rn db n jde lkan s i: gbn k pad w m.
13 N dn kkn-llgbn ti ay N, n o kn, n j kn o, omi n br s gb lr il
ay.
14 N o kej, n j ktdnlgn o ni il gb.
JDE KR NN K
15 Ngb n ni lrun w fn N p: 16 Jde kr nn k n pl aya r ti wn m
r, 17 k o s k wn d aly t wn w pl r jde - wn d lran ara, n y, ranko ti
wn ohun t rk - k wn ma p s i lr il ay, k wn ma b s i, k wn s ma r s i.
18 B ni N e jde kr nn k n pl aya r ti wn m r ti wn yw wn m
r, 19 ti gbogbo wn ranko ti wn ran sn, gbogbo wn y ti gbogbo wn ohun t
rk lr il ni wn kr nn k n, ori kan lyn ori kej. 20 Ngb n ni N t pp kan
fn Olwa, s m nn wn ranko t m ti wn y t m, s fi wn rb sunpa lr
pp n. 21 Ngb t lrun gb rn ddn r w nn ara-r p: Ll mi k n pa ay
r m ntor nyn, ntor f kn nyn bur lti br; bkan n ni mi k n pa wn aly
d run m gg mo ti e.
22 N wn gb t il ay b w,
gb irgbn ti gb kr,
gb tt ti gb rn,
gb j ti gb gbl,
sn ti ru, k n par m.
9
T AY TITUN
lrun bkn fn N ti wn m r, w fn un pe: K ma b s i, k s kn orl ay.
2 K j br fn ranko igb ti gbogbo y oj run, ti fn gbogbo ohun t rk lr il ti
fn gbogbo ja in kun, mo fi gbogbo wn fn . 3 Gbogbo ohun ly ti y t rk ni w l
j ti wn ewko bkan n. 4 Ohun gbogbo ni mo fn fi kl y: w k gbd j ran pl
y nn r, yn ni p pl j nn r. 5 mi y br j lw gbogbo ranko ti lw nyn.
mi y br j nyn lw mnikj r.
6 ni t b ta j sl
ni nyn y ta j tir sl.
Ntor n wrn lrun ni a d nyn.
7 gbn n tiyn k ma b s i,
k gba gbogbo ay,
k jba l lr.
8 lrun w fn N ti wn m r p: 9 w , mi d mjm mi pl yn ti wn m
yn lyn yn, 10 ti pl gbogbo d aly t wn w pl yn: wn y, wn ran sn ti
gbogbo wn ran gb, ohun gbogbo t ti in k n jde, ti wn d aly in ay.
11 mi b yn d mjm mi: K s d aly t y parun m pl om bor ay, omyal k s
n pa ay r m.
12 lrun s w p: wo m mjm t mi d lrn yn ti mi, ti pl gbogbo d aly
t w n gbgb yn, fn gbogbo ran t y w sin ay: 13 mo fi mr srn kk, k
j am mjm lrn mi ti ay. 14 Ngb t kk b bo oj ay, 15 mi y rnt mjm t
mo d lrn yn ti mi, ti gbogbo d aly, k wn omi m e ya bor il ay lti pa wn
d lran ara run.16 B mr b ti farahn lrn kk, mi y r i, mi y s rnt
mjm ayray t a d lrn lrun pl gbogbo ohun aly, gbogbo d lran ara t w
lrl ay.
17 lrun w fn N p: y ni m mjm n t mo d lrn mi ti gbogbo d lran
ara t w lr il ay.
N TI WN M R
18 wn m N t wn jde nn k n ni m, Hm ti Jft. Hm j bb Knn.
19 wn mt y ni m N, lti in wn ni gbogbo ary ti jde w.
20 N t e gb j ni kn t gbin gb jr. 21 Ngb t mu nn t jr n, y,
s dbl n hh nn g r. 22 Hm, bb Knn, r hh bb r, s l s fn wn
arknrin r mj nta. 23 m ti Jft m a kan, wn s fi yn rn lti fi bo hh bb
wn, b wn ti kyn s bb wn, wn k r hh r. 24 Ngb t t d lj N, t s dde, t
s gb ohun t bkyn r e s i, 25 w p:
gn lr Knn!
r t kr jl ni y j
fn wn arknrin r!
26 tn w p:
bkn ni fn Yhw, lrun m,
k Knn e r fn un.
27 K lrun bkn fn Jft,
k ma gb nn wn g m,
k Knn s e r fn un!
28 N gb fn irnw dnldrin-lldta dn lyn om bor ay; 29 Gbogbo j ay N j
gbrn-n dnldta dn; lyn n ni k.

10
AY KN FN NYN
wn ran m N n y: m, Hm ti Jft, wn t b m lyn om bor ay.
2 wn ran Jft ni: Gmr, Mgg, wn Md, Jfn, Tbl, Mk, Trs, 3 wn m
Gmr ni: skn, Rft, Tgrm. 4 wn m fn ni: l, Tr, wn Ktm, wn
Dnn. 5 Lti in wn ni wn nyn ti fn l s wn erk.
B ni wn m Jft, gg b orl wn ti d wn, gg b y wn ti orl-d wn.
6 wn m Hm ni K, Mtsrm, Pt, Knn. 7 wn m K ni: Sb, Hfl,
Sbt, Rm, Sbtk. wn m Rm ni: b, Ddn.
8 K ni bb Nmrd, ni t kk br jba lr il ay. 9 j akni d npa oore-f
Yhw. Ntor n ni a e w p: ni n db Nmrd, akni d nwj Yhw. 10 wn ol
l jba r ni: Bbl, rk ti kd, gbogbo wn w n il nr. 11 Lti il n ni r ti jde
w, ni t k Nnf, Rhbt-r, Kl 12 ti Rsn t b lrn Nnf ti Kl ( j ol l
fn gbogbo wn).
13 ran Mtsrm ni wn ar Ld, wn ar nm, ar Lhb, Nft, 14 Ptrs, Ksl ti
Kftr, nbi t wn Flstn ti jde w.
15 Knn ni bb Sdn, kb r, lyn n ni Ht 16 ti wn ar Jbs, ti wn mr,
wn ar Grg, 17 wn Ht, wn rk, wn Snt, 18 wn rfd, wn Smr, wn
Hmr; lyn n ni y Knn tn kkiri, 19 t fi j p il Knn gb l lti Sdn tt d
Grr lb Gs, tt kan Sdm, Gmr, dm ti Seboym lb L.
20 B ni ran Hm gg b y wn ti d wn ti il wn pl orl-d wn.
21 Bkn n ni a e b wn m fn m, gbn Jft. m n ni bb gbogbo wn
m br.
22 ran m ni: lm, sr, rpkd, Ld, rm.
23 ran rm ni: , Hl, Gtr ti M.
24 rpkd ni bb l, t l s j bb br. 25 A b m
mj fn br: kb ni Plg, ntor ngb tir ni a pn ay, t
arknrin r j Jktn. 26 Jktn ni bb mdd, lf, Hsarmft, Jr, 27 Hdrm,
sl, Dkl, 28 bl, Abima-l, b, 29 fir, Hfl, Jbb, gbogbo wn y ni ran Jktn.
30 Ibd wn br lti M ln Sfr, lr wn k ap l-orn.
31 B ni wn m m, gg b y wn ti d wn ti il wn pl orl-d wn.
32 By ni y wn ran N gg b dl wn ti orl-d wn. Lti gb tiwn ni wn
nyn ti tn kkiri orl ay, lyn om bor ay.
11
IL GOGORO BBL
N kk n ni gbogbo ay k n ju d kan ti ir r kan n. 2 B wn nyn ti kr lp
l-orn, wn r il kan t tj n Bbln, wn s t ib d. 3 Wn s b ara wn sr w p:
j k a u iyp k a s sun wn jin. Wn fi brk e kta, wn s fi d il e r. 4 Wn w
p: w n, j k a k l kan fn ara wa, ti il gogoro kan t y fi or kan run, k a fi
gba ork, k a m e t kkiri orl ay.
5 Yhw s skal w wo l ti il t wn m nyn k. 6 Yhw s w p: W , kan
ni gbogbo wn nyn, d kan ni gbogbo wn s; br i t wn y e n y; k s s ohun
t wn k n d e. 7 j k a skal lti da d wn r k wn m e gb ara wn m. 8 B ni
Yhw ti t wn k lti ib l sr gbogbo il ay, wn s fi l t wn k n sl. 9 Ntor n ni
a e p n Bbl ntor ib ni Yhw ti da gbogbo d ay r: nb n ni ti t wn kkiri
orl ay.
WN BABA L LYN OM BORL AY
10 y ni w ran m:
Ngb t m p grn dn ni di bb rkpkd, ldn kej lyn om bor ay.
11 m gb fn dgbta dn lyn b rkpkd, s b wn mknrin ti wn
mbnrin mrn.
12 Ngb t rkpkd p dn mrn-n dnlgj, di bb l. 13 rkpkd gb fn
irnw lmta dn, lyn b l, s b wn mknrin ti wn mbnrin mrn.
14 Ngb t l p gbn dn, di bb br. 15 l s gb fn irnw lmta dn lyn
b br, s b wn mknrin ti wn mbnrin mrn.
16 Ngb t br p gbn lmrin dn, di bb Plg. 17 br s gb fn irnw llgbn
dn, lyn b Plg, s b wn mknrin ti wn mbnrin mrn.
18 Ngb t Plg p gbn dn, di bb R. 19 Plg s gb

fn igba lmsn-n dn lyn b R, s b wn mknrin ti wn mbnrin mrn.


20 Ngb t R p dn mj-llgbn, di bb Srg. 21 R s gb fn igba lmje dn
lyn b Srg, s b wn mknrin ti wn mbnrin mrn.
22 Ngb t Srg p gbn dn, di bb Nhr. 23 Srg s gb fn igba dn lyn b
Nhr, s b wn mknrin ti wn mbnrin mrn.
24 Ngb t Nhr p dn mknllgbn, di bb Tr. 25 Nhr s gb fn kndnlgf
dn lyn b Tr, s b wn mknrin ti wn mbnrin mrn.
26 Ngb t Tr p drin dn, di bb brm, Nhr ti Hrn.
RAN TR
27 y ni w ran Tr:
Tr ni bb brm, Nhr ti Hrn. Hrn s ni bb Lt. 28 Hrn k wj Tr bb
r n bl r, n r ti wn Kld. 29 brm ti Nhr f wn aya; ork aya brm ni
Sr; ork aya Nhr ni Mlk, mbnrin Hrn t e bb Mlk ti sk. 30 gbn Sr
yan gn, k s b m rr.
31 Tr m mknrin r, brm, ati m-m r, Lt, m Hrn ti aya m r Sr, t
e yw m r brm. s k wn jde kr n il r ti wn Kld, lti l s il Knn.
gbn ngb t wn d Hrn, wn t ib d.
32 j ay Tr j igba lmrn-n dn, ngb n ni Tr k n il Hrn.
12
TAN BRHM
P BRHM
Yhw w fn brm p: Kr n il r, k o s kr ld wn nyn r, ti il bb r lti l
s il t mi y fihn . 2 mi y s di orl-d l, mi y s bkn fn , mi y s ork
r di la tt di p w y di ni bkn.
3 mi y bkn fn wn
t b bkn fn ,
mi y s ggn-n fn wn
t b p fn ,
npa r ni gbogbo dl ay
y bkn fn ara wn.
4 B ni brm jde l gg b Yhw ti s fn un. Lt s b a l. brm p ni dn
mrndn-lgrin ngb t kr n Hrn. 5 brm m aya r, Sr ti Lt, m arknrin r.
pl gbogbo ohun-n wn ti nyn wn t wn w n Hrn. Wn s l s il Knn, wn s d
s ib.
6 brm gba il n kj tt d ibi mm Skm, n d rk Mr. wn ar Knn gb
n il n ngb n. 7 Yhw farahan brm, s w p: wn ran r ni mi y fi il y fn.
Ntor d y ni brm t pp kan fn Yhw t farahn n nb. 8 dde nb lti l sr
wn k t w n l-orn Btl, nbi t gb pg r. Btl w lp w-orn. s w lp
l-orn. Nb ni t pp kan fn Yhwt s k pe ork r. 9 Lyn n ni brm l lti
ibs kan d kj tt fi d Ngb.
BRHM N GPT
10 yn m n il n, ntor n ni brm fi l s il gpt lti gb nb, ntor yn n m
gidi. 11 Ngb t f w gpt, w fn Sr aya r p: O m b w ti j arw obnrin t.
12 Ngb t wn ar gpt b r , wn y w p, yw r ni, wn y s pa m, wn a s d
s. 13 Ntor n, jw w p arbnrin mi ni w e, k ba l dra fn mi ntor r, k a ba l
d mi s ntor r. 14 Ngb t brm d gpt, wn ar gpt r b obnrin n ti lw t;
15 ngb t wn jy Fr r i, wn ryn w r fn Fr, wn s m u w s fin Fr.
16 Wn k brm gidi ntor r, s gba wn agbo ran, n gntn ti ewr, pl wn r
lknrin lbnrin, ti wn ktkt, lk lbo, ti wn rknm, lk lbo. 17 gbn lrun fi
y j Fr ti agbo il r pl lklk ntor Sr aya brm. 18 Ngb n ni Fr pe
brm t s w fn un p: e t w fi e y s mi! K ni e t w k s fn mi p aya r ni?
19 e ti o fi w p, arbnrin mi ni, t mo s fi e aya? Aya r n y, gb k o s ma b tir
l! 20 Ngb n ni Fr p fn wn nyn r npa r, wn s m u gba n r l, pl aya
r ti gbogbo ohun-n r.
13
YAPA BRM TI LT
brhm kr n gpt l s Ngbn pl aya r ti gbogbo ohun-n r. Lt s b a l.
2 brm s j lr pl plp ran sn, fdk ti wr. 3 Lti Ngb ni ti rin rn-j
lsls l s n Btl s l t w lrn Btl ti nbi t g r w tl r 4 Lj ibi t ti
kk t pp r s; s k pe ork Yahw nb.
5 Lt t b brm l, un n n wn agbo gnt ti ml, ti wn g bkan n. 6 Il
n k s l gba wn mjj p ntor ohun-n wn p jj. 7 rynjiyn kan l lrn wn
darandaran brm ati ti Lt. (wn m Knn ti wn m Prs gb n il n ngb
n). 8 Ntor n n brm w fn Lt p: K y k j w lrn m ti w, tb lrn wn
darandaran mi ti tr, ntor m y kan n ni w. 9 Wo il nwj r. J k a piny: b o b m
ap s, mi y m ap tn, b o b s m ap tn, mi y m ap s.
10 Lt wo yka r, s r gbogbo il ttj Jrdn pl omi t rn n - y j gb t Yhw k
t pa Sdm ti Gmr run - db gb Yhw tb il gpt tt d Sr. 11 Ngb n ni
Lt m gbogbo il ttj Jrdn fn ara-r, s l s ap l-orn. B ni wn e piny.
12 brm t il Knn d. Lt s l s wn il ttj; s pa wn g r s b Sdm.
13 k ni wn ar Sdm ti l l s Yhw.
14 Yhw w fn brm lyn gb t Lt ti yapa kr ld r p: Wo yk r nbi t w w l
sp rw ti gs, l sp l-orn ti w-orn. 15 Gbogbo il t w r y ni mi y fifn
ti fn wn ran r. 16 mi y s wn m r db eruku il, ngb t wn nyn b l ka
y eruku il ngb n ni wn y l ka iye wn ran r! 17 M b, rin il n jk-jd, ntor
mo f fi fn . 18 B ni brm l pl wn g r lti l gb n d rk Mmr, n Hbrn.
s t pp kan fn Yhw nb.
14
OGUN WN BA MRIN
Ngb ay mrfl ba nr, rk ba lsr, Kdr-Lmr ba lm, ti Tdl ba
Gym, 2 wn y gbgun ko Br ba Sdm, Br ba Gmr, nb ba dm,
mbr ba Sbym, ti ba Bl (yn ni Sr), 3 wn t a drk y parap dojk
wn mrin kk n fonfoj dm (yn ni kun Ony).
4 Fn dn mjl ni wn ti w nn nira lb Kdr-Lamr, gbn wn k lti trb
n dn ktl. 5 N dn krnl, Kdr-Lamr d pl wn ba t wn jm parap. Wn
gun Rfm n Atrt-Krnm, ti wn Ssm n il Hm, ti wn mm n il ttj
Kiriatm, 6 wn gun wn Hr lr k Sr, tt d l-Prn, lb ahoro al. 7 Wn s
ypo l s Orsun dj (yn ni Kd). Wn s gun gbogbo gbgb n ti wn mlk
pl wn mr t gb n Hssn-Tmr. 8 Ngb n ni ba Sdm, ba Gmr, ba
dm, ba Sbym ti ba Bl (yn ni Sr), wn jde l fonfoj Sdm lti l pd
wn n lj ogun. 9 Kdr-Lamr ba lm, Tdl ba wn Gym,
mrfl ba nr ti r yk ba lsr: wn ba mrin k j j s ba mrn-
n! 10 fnfoj n kn fn ih d; b wn ba Sdm ti ti Gmr ti s
sl l ni wn b sn wn h d t b nb. wn yk s l sr wn
k. 11 wn ajagun-kgun k wn ohun-n ti onj wn ar Sdm ti
Gmr, wn s b tiwn l. 12 Wn m Lt m arknrin brm t gb n
Sdm pl gbogbo ohun-n r.
13 ni kan t s sl m ryn n w b brm t e Hbr, t s pg
s d rk Mmr ti mr, ti fn arknrin kl ti nr; w n j aljme
pl brm. 14 Ngb t brm gb p ogun ti m m arknrin r, k wn
nyn mjdn-lrndn-nrnwo nn wn m d r, s sr tps wn tti d
Dn. 15 un ti wn nyn r l wn b, wn s kj j s wn, wn gun wn ,
wn s l wn tt d Hb, t w n rw Dmsk. 16 gba gbogbo wn ohun -
n w wn pl Lt, btan r, ti ohun -n r, bkan n ni gba wn obnrin
ti wn nyn t wn k lgun pad lw wn.
MLKSDK
17 Ngb t brm pad lyn gb t gun Kdr-Lamr ti wn ba yk
t wn jm parap w kj j s i, ba Sdm jde lti k i n fonfoj f (yn
ni fonifoj ba). 18 Mlksdk, ba Slm, m brd ti t jde w, s j
lf Atbi Jl. 19 bkn fn br m pl wn r y:
bkn ni fn brm
lti w lrun Atbi Jl
ni t d run un ay.
bkn ni fn lrun Atbi Jl
t fi wn t r l lw.
20 Ngb n ni brm fn un n dmw ohun gbogbo.
21 b Sdm w fn brm p: Fn mi ni wn nyn n k o s ma k
wn ohun-n l e tr. 22 brm d ba Sdm lhn p: Mo ti jj fn
Yhw lrun Atbijl, ni t d run un ay 23 p mi k n m y w kan
k o m ba w p, Mo ti s brm di lr. 24 mi k n m ohun khun fi y
t wn m d mi ti j ti pn t j ti wn t tl mi w - kl, nr ti
Mmr; wn y m pn tiwn.
15
WN LR PL MJM LRUN
Lyn l wny, brm gb r Yhw lj ran p:
M e br, brm,
mi ni b r, mi y m r r p gidi.
2 gbn brm w p: W , w k fn mi n m ... 3 brm tn w p: W , w k
fn mi n m, kan nn wn m-d mi ni y jogn mi. 4 Ngb n ni gb r Yhw p:
K n jogn r; m r fnrar lti in r ni y jogn r. 5 Lyn n ni m u jde. s w
p: Wo oj run k o s ka wn rw r b w b l e ... s w p: B ni ran r y ti r.
6 brm gba Yhw gb, a s s di oldodo.
7 Ngb n ni Yhw tn w p: mi ni Yhw t m jde kr n il r t wn ar
Kld, lti fn n il y. 8 brm dhn p: Yhw Olwa mi, k ni k mi fi m p mi ni mo
ni il n? 9 fs p: B mi m m ml ldn mta kan w, abo ewr ldun mta kan,
gb ldn mta kan, yl kan ti db kan. 10 brm m gbogbo ranko wny, s pn
wn s mj-mej, s fi oj b kan l kej; gbn k pn wn y n s mj-mej. 11 Ngb
t wn y apranj skal w, brm l wn syn.
12 Ngb t orn w, brm sn fnfn, knkn l b , r s b gidigidi. 13 Ngb
n ni Yhw w fn brm p: K o m dj p ran r y j jj n orl-d t k e tiwn,
nbi t a ti s wn di r, t a s fi ay ni wn lra fn irnw dn. 14 gbn mi y e dj
fn orl-d t wn y sn, ti nkyn wn y jde pl plp ohun r. 15 w n tr y
dp m wn bb r n lf, a snk r n j ogb t y t lrn. 16 ran krin ni y
pad w shn-n, ntor wn ar mr k t n kn oj wn tt dgb n.
17 Ngb t orn ti w, knkn l bo il. Ngb n ni in kan t r, t s j, kj
lrn wn ran t a l s mj-mj n. 18 N j n ni Olwa b brm d mjm pl r
wny:
mi y fi il y fn wn ran r
lti od gypt tt d omi l a n,
omi od Efrt, 19 il wn ar Kn, ti ar Kns, ar Kdmn, 20 ar Ht, ar Prs, ar
Rfym, 21 ar mr, ar Knn, ar Grg, ti ti wn ar Jbs.
16
B ML
Sr aya brm k b m fn un, gbn n m d ar gpt kan t a p n gr.
2 B ni Sr w fn brm p: Fetsmi nsisy, b Yhw k ti fn mi lm, l b mbnrin
d mi lp, by mo l r m npa r. brm gba ohun t Sr w.

3 Lyn gb t brm ti gb n il Knn fn dn mw, Sr m mbnrin d r lti il


gpt, s fi fn brm gg bi aya. 4 brm l b gr lp, s lyn. Lyn gb t m
p un ti lyn, Sr g r k j lj m. 5 Ngb n ni Sr w fn brm p: Ki ws t a
fi l m y skal l lr! mi ni mo fi obnrin m-d mi fn , gbn b ti m p un ti
lyn nsisy mi k j lj m. K Yhw dj n lrn mi ti w. 6 brm w fn Sr
p: dra, e m-d r b ti w , tr ni e. Sr s l n lkl t fi j p s l.
7 ngl Yhw pd r let od t w n n Sr nn ahoro al. 8 w p: gr, m-
d Sr, nbo ni o ti b, nbo ni w l? dhn p: Mo s l fn Sr, g mi.
9 ngl Yhw w fn un p: Pad sd g r k o s trba fn un. 10 ngl Yhw tn s
fn un p: mi y s ir m r di lk. Lyn n ni ngl hw tn s fn un p:
11 Nsisy t w ti lyn,
w y b mknrin kan,
w y p n ml,
ntor Yhw ti gb ohn pnj r.
12 m n y db ktkt gb,
wn nyn y kj j s i,
un y s b wn j,
un y pg ogun
nwj wn arknrin r.
13 gr fn Yhw t ba sr n ork y: w ni l R (lrun arran) ohun t f w ni
p: j mi k rran nhn-n, lyn r t l tn r mi? 14 Ntor n ni a e p knga n n
knga Lh R, w lrn Kd ti Brd.
15 gr b mknrin kan fn brm, brm s pe m n n ml. 16 brm p dn
mrndn-ldrin ngb t gr b ml.
17
MJM KL
Ngb t brm p kandnlgrn-n dn, Yhw farahn n, s w p: mi ni l d, k
w rn nwj mi llbi. 2 mi y d mjm kan lrn r ti mi. mi y s m p s i
lplp n.
3 brm dbl, lrun tn w fn un p: 4 y ni mjm mi pl r. w y di bb
plp orl-d. 5 A k n ma p n brm m, ork r y ma j brhm, ntor mi
s di bb plp orl-d. 6 mi y m n so pup, mi y fn n plp orl-d,
wn ba y jde lti in r w. 7 mi y d mjm mi pl r ti wn ran r tt l gg b
mjm ayray, lti e lrun r ti lrun wn randran r lyn r. 8 mi y fn w ti
wn ran r lyn r n il y t w w lr r nsisy, gbogbo il Knn, b ohun n tt l, mi
y s j lrun wn.
9 lrun tn w fn brhm p: w y pa mjm mi m, w ti wn ran r lyn r, lti
ran d ran. 10 y ni mjm mi lrn mi ti w t w gbd pam ti wn ran r lyn r;
gbogbo wn mknrin r ni a gbd kl fn. 11 K w kl s ara r, y y j m mjm
mi lrn r ti mi. 12 Lti ran d rn ni gbogbo mknrin lrn yn ni a gbd kl fn t
b ti p j mj, ti ni t a b n r ti y t a r lw jj t k e j r, 13 b ni fn r t a
b s il r pl wn t a fi ow r ni a gbd kl fn. B ni mjm mi y w lra r ge b
dhn ayray. 14 B a k b kl fn mknrin kan, y ni p b a k b d a lb, k a g ni
b kr lra ran r: ti ba mjm mi j.
15 lrun tn w fn brhm p: N ti aya r Sr, w k n p n Sr m gbn
Sr. 16 mi y bkn fn un, wn orl-d y s jde lti in r, wn t y jba lr wn
nyn y jde lti in r. 17 brhm forbal, s rrn-n b ti r nn ara-r p: ni
grn-n dn ni y b m, tb Sr t ti di ni drn-n dn ni y bm? 18
brhm w fn lrun p: J k ml w ly nwj r. 19 gbn Yhw dhn p:
B k, aya r Sr y b mknrin kan fn t w y pe ork r n sk. un ni mi y
b d mjm, mjm ayray lti j lrun r ti lrun ran r lyn r. 20 Mo ti gb b r
fn ml bkan n: mo bkn fn un, mi y s m u n so pp gidi. un y di bb
ald mjl, mi y s s di orl-d l kan. 21 gbn mi y d mjm mi pl sk,
ni t Sr y b fn nwy mdn. 22 Ngb t lrun b brhm sr tn, lrun gk
kr ld r.
23 Ngb n ni brhm m m r sml pl gbogbo wn r r, n y t a b n il r
ti y t a fi ow r, gbogbo mknrin nn agbo il brhm - s kl fn wn npa ddb
fn wn lj kan n, gg b lrun ti s fn un p k e . 24 brhm p dn
mkndnlgrn-n ngb t kl npa ddb fn ara-r. 25 m r ml s p m dn
mtl ngb t a kl fn un npa ddb fn un. 26 B ni a e kl fn brhm ti m r
ml n j kan n; 27 ti gbogbo wn mknrin agbo il r, pl wn r t a b n il
18
FARAHN OLW N MMR
N d rk Mmr ni Yhw ti farahan brhm t jk lnu n g r. j sn gangan n
wkt t il gbn j. 2 brhm gb oj sk, s r wn knrin mta t wn dr lb r.
Lskan n ni s l pd wn, dbl k wn, 3 w p: Olwa mi, b mo b l r oj rere
yn, m e kj l dr ld rn yn. 4 J k a gb omi d w k fi w s yn, k s simi
d lb igi y. 5 mi y b yn w brd d lti j k ba l lgbra fn rn-j yn, b ti
gba d rn yn kj. Wn dhn p: dra, e b o ti w.
6 brhm sr l pe Sr nn g, s w fn un p: Tt m wn yfun l mta, k o r
, k o s fi dn kara. 7 Lyn n ni brhm sre l sbi t wn ran sn r w, m d
ml kan t lr t ran r k le, s fi fn m-d kan lti yra s . 8 m wrks
funfun ti wr pl ran ml t s n, s gb wn kal nwj wn lej n. dr t
wn lb igi n b wn ti jun.
9 Wn bi lr p: Sr aya r d? dhn p: w nn g. 10 r j n w p: mi
y pad w r n dun t b, ngb n Sr, aya r, y b mknrin kan: Sr fets wn
n nu n g t w lyn r. 11 brhm ti Sr ti dargb, Sr k s r a o m.
12 Ntor n ni Sr fi rrn-n nn ara-r p: Nsisy ti mo ti kj ni t b m, t k mi ti
dargbo, e mo tn ma sn pl knrin ni? 13 gbn Yhw w fn brhm p: K n e t
Sr fi rrn-n t w p: j mi y b m n tt, b mo ti dargb y? 14 j ohun khun
ro fn Yhw? N wy mdn mi y tn w r , Sr y s n mknrin kan. 15 Sr
pr p: mi k rrn-n, ntor r b . gbn dhn p: B ni, w rrn-n.
B BRHM
16 wn knrin n dde, b wn ti l lti Mmr ni wn r Sdm n knkn ngb t
brhm sn wn l lti fi n hn wn. 17 Yhw w nn ara-r p: j mi y fi ohun t
mo f e pam fn brhm, 18 ntor p brhm y di orl-d kan t gbogbo orl-d
ay y fi ork r bkn fn ara wn? 19 Ntor mo ti y st lti p fn wn m r ti
wn ar il r lyn r lti pa n Yhw m npa llo ay wn n mm ti dodo. B ni Yhw
y e fi ohun t lr fn brhm. 20 Ngb n ni Yhw w p: Igbe t gk lti
Sdm ti Gmr ti p j! jbi wn s wwo pp! 21 Mo skal l w b w wn y r b
igbe igbe t w sd mi. B b k, mi y m.
22 wn knrin mj n l s Sdm b brhm ti dr nwj Yhw. 23 dr nwj
s w p: Lt ni w y pa wn al pl l p? 24 By a l r dt oldodo n l
n. j w y pa wn run n tt? j w k n e drj ntor dta oldodo t wn w
nn l n? 25 Y j ohun bbur b w b e b; lti pa oldodo p m lbi, lti pa al
bkan n pl l, ba-ni lr! j adj ay y e dj t ld s dodo? 26 Yhw
dhn p: B mo b r dta oldodo n Sdm, mi y drji gbogbo l n ntor wn.
27 brhm tn w p: B mo b l sr d s i, Olwa mi, mi t e erp ti er. 28 By
b dta oldodo n b dn mrn-n; ntor wn mrn-un n, j w y pa l n run?
dhn p: Rr, mi k n pa run, b mo b r mrn-n dnldta. 29 brhm tn
br s sr: By ogj nkan ni a l r k? Yhw dhn p: mi k n e b ntor ogj
n.
30 brhm w p: K Olwa mi m e bn s mi, b mo b tn sr d s i: by a k l r ju
gbn. dhn p: B mo b r gbn, mi k n e b. 31 Ngb n ni brhm w p:
B a b r ogn pr k? dhn p: mi k n pa run ntor ogn n. 32 tn w p:
K Olwa mi m e bn: kan oo ni mo tn f sr m. By a k l r ju mw? Olwa s
dhn p: B a b r oldodo mw mi k n pa Sdm run.
33 Lyn n ni Yhw par r r pl brhm, rkj l, brhm s pad l il.
19
PARUN SDM
wn ngl mj n d s Sdm n rl. Lt jk n nu ibod Sdm. B Lt ti r wn ni
dde lti k wn, s dbl pl dojbol. 2 w p: jw, yin olwa mi, w d s il
rn yn n ru y, k s w s yn, l tt j lti ma b rn-j yn l. gbn wn dhn
p: Rr, wa y sn n oj de n ru n. 3 r wn gidi t fi j p wn b a l s il r.
e onj fn wn, e kr ls yst fun wn j, wn s jun.
4 K wn t sn ni gbogbo wn ar il Sdm, lmd, lgb, gbogbo wn lku ni kan, wn
y il n k. 5 Wn pe Lt lti s fn un p: wn knrin t wn d s il r n ru y d? M
wn jde s wa k a ba l b wn l p. 6 Lt jde l pd wn n nu n b ti tilkn lyn
r. 7 w p: Mo b yn, yin arknrin mi, m e e ohun bbur y. 8 Mo n mbnrin mj t
wn k t m knrin. j k n m wn jde fn yn k s l wn b ti w yn. gbn m e
ohun khun bbur s knrin wny, yin n m p ab rl mi ni wn w. 9 gbn wn
dhn p: Kr ln! wo tp y t s ara-r di oldmrn! S dr, a l bur ju b a ti
f l wn l. B ni wn r lu Lt t wn s snm nu n lti f ilkn wl. 10 gbn wn
lej r n na w sta, wn s fa Lt wl sd wn, wn s tilkn. 11 Ljkan n ni wn fi
mnnn f oj wn nyn t w n nu n il n lti m kker tt kan gblagb wn,
wn k s l r nu n il n.
12 wn knrin n w fn Lt p: j o tn n nyn nhn-n? K wn mknrin r, wn
mbnrin r, gbogbo ohun t e tr nn l y, ni k wn jde kr nhn-n. 13 wa f pa ibi y
run, ntor igbe l t wn nyn k ld s w dra wn ar l y ti p jj nwj Yhw,
s ti w lti pa l n run. 14 B ni Lt jde lti sr fn wn na t wn f wn mbnrin
r p: dde kr nhn-n ntor Yhw f pa l y run gbn wn mknrin n r p
e yy ni.
15 N kt wr, wn ngl n s fn Lt n dandan p: Gbra! m aya r ti wn
mbnrin r mjj, k jy il y m e d b . 16 B ti e iymj ni wn knrin n m
u lw pl aya r ti wn mbnrin r mj, ntor n t Yhw n fn un. Wn m u jde,
wn s fi sl lyn odi l n. 17 B wn ti m u l ni wn w fn un p: S sl fn m r.
M e wo yn, m s dr lr il ttj u n. S l sr wn k b w k b f parun. 18 Lt s
w p: Mo b , olwa mi, 19 rn r ti r oj rere r ti n r b w ti gb m l. gbn mi
k l d or wn k e n k ibi y t d b mi pl ik. 20 l t w nwj u n snm ts lti
s w, l kker s ni. J k n l sb, n s w n pam, tb kr j? 21 dhn p: Mo
gb b fn , a k s n pa l n run. 22 Tt s l ib, ntor n k l e ohun khun tt w
y fi d ib. Ntor n ni a e pe l n n Sr.
23 B orn ti dd lr l n, ti b Lt ti wn Sr 24 ni Yhw rj im j sr Sdm ti
Gmr. 25 pa wn l n run pl il ttj wn ti wn ar l n ti gbogbo ohun t h
nb. 26 gbn aya Lt wo yn, a s s di wn iy.
27 B brhm ti dde n kt wr l sbi t ti dr nwj Yhw, 28 s wo ap Sdm
ti Gmr ti gbogbo il ttj u n, s r efn t r lti il n, efn in l.
29 B ni lrun ti pa wn l l ttj n run, t s pa brhm m, gba Lt l kr
nn parun ngb t pa wn l t Lt gb run.
PIL WN MB
30 r ba Lt lti dr n Sr. l sr k lti ma gb nn ih kan, un pl wn
mbnrin r mjj,
31 mbnrin gb w fn br r p: Bb wa ti dargb l, k s s knrin n il y lti b
wa lp gg b gbogbo ay. 32 W, j k a fn bb wa n t mu, k a s sn pl r. A s
e b n ir m lti d bb wa. 33 Wn fn un n t mu y n al j n, y gb s l sn
pl bb r t k m gb t sn pl un tb gb t dde ld un. 34 N j kej, y gb
w fn bir r p: N al n, mi ni mo sn pl bb wa. J k a tn fn un n t mu y n al
n, k w n l sn pl r, k wa mjj l n ir m lti d bb wa. 35 Wn tn fn bb
wn n t mu y n al j n, y br l sn pl r, bkan n ni un k m gb t
mbnrin y sn pl un tb gb t dde. 36 B ni wn mbnrin mjj Lti e lyn fn
bb wn. 37 y gb b mknrin kan t pe ork r n Mb, un ni bb wn Mb j
n. 38 y br n b mknrin kan t pe ork r n Bn-m, un ni bb wn mn j
n.
20
BRHM N GRR
brhm l s il Ngb, s gb lrn Kd ti r, s t Grr d. 2 Ngb n n
w npa aya r p: Arbonrin mi ni! Abimlk ba Grr s rn l pe Sr. 3 gbn
lrun b Abimlk w lj l n ru j kan, s w fn un p: w y k ntor obnrin t w
gb, ntor n k. 4 Abimlk t k t snm w p: 5 b un ni w fn mi p: Arbnrin
mi ni, t y fnrar n s w p, Arknrin mi ni. Pl kn mm ni mo fi e y, w mi s m!
6 lrun d a lhn lj l p: mi n m p kn mm ni o fi e y t mi n k s j k o
d s mi, ti mi k s j k o fwkn n. 7 Nsisy, d obnrin n pad fn k r. B knrin
n s ti j wl, y gbdr fun k o ba l y. gbn b w k b d a pad k o m dj
p w y k pl gbogbo ohun t j tr.
8 Abimlk dd n kt wr, s pe wn yy r. s gbogbo r y fn wn, r s b
wn knrin n pp. 9 Lyn n ni Abimlk pe brhm t s w fn un p: K ni w e
fn mi y? wo ni mo fi t o fi fa ir l by sr mi ti sr jba mi? w ti e ohun t
k y k o e s mi. 10 Abimlk tn s fn brhm p: Ta ni k lti e b?
11 brhm dhn p: Mo w nn ara mi p, dj p k s br lrun nb, wn
y s pa m ntor
aya mi, 12 ti pp arbnrin mi ni lt, ntor mbnrin bb mi ni, gbn k e mbnrin
y mi, t mo s fi e aya. 13 Ngb t lrun m mi rn jde l kr ld wn ar il mi, mo s
fn un p, wo oore t o ma e fn mi: n l kl t a b d, k o s npa mi p arknrin r ni mo
j.
14 Ngb n ni Abimlk m agbo ran gntn ti ml, wn m-d lknrin ti
lbnrin, t fi wn fn brhm, t s d aya r Sr pad fn un. 15 Abimlk tn w p: Wo
il mi nwj r fn l r. Jk nbi kbi t b w . 16 s w fn Sr p: gbrn ow
fdk n y ti mo fifn arknrin r. K yn j tt k wn nyn r m e ro ohun t k t s
; a ti d lre. 17 brhm gbdr s lrun, lrun s wo Abimlk sn ti aya r ti wn
m-d r k wn ba l bm. 18 Ntor Yhw ti s in wn obnrin il Abimlk di gn
ntor Sr aya brhm.
21
B SK
Yhw b Sr w gg b ti w, s fn un gg b ti lr. 2 Sr lyn, s b
mknrin kan fn brhm n j ogb r, n kk t lrun d fn un. 3 brhm pe m t
Sr b fn un n sk. 4 brhm kl fn m r sk ngb t pe m j mj gg b
lrun ti p fn un. 5 brhm p n grn dn ngb t a b m r sk. 6 Sr s w p:
lrun ti fn mi n ohun rn,
gbogbo wn t b gb
ni y b mi rrn-n.
7 tn w p:
Ta ni b w fn brhm p,
Sr y fi m fn m mu!
mi n y ti mo b m n j ogb r!
A L GR TI ML L
8 m n dgb, a s gba m n nu r, brhm s e s n j n. 9 Ngb n ni Sr
br s wo m t gr ar gpt b fn brhm b ti b m r sk er. 10 w fn
brhm p: L mbnrin r y l pl m r, k y k m rbnrin y b m mi jogn.
11 Ely ba brhm nnj pp ntor m r, 12 gbn lrun w fn un p: M e banj
ntor m n ti rbnrin r. e gbogbo ohun t Sr b f ntor sk ni y m ork r l
swj. 13 gbn m rbnrin n ni mi y s di orl-d kan bkan n, ntor m r n
j bkan n. 14 brhm dde n ktkt wr j kej, m onj d ti go omi, fi
wn fn
gr, gb m n l jk r, s rn an l.
15 ko l nn dn Brb. Ngb t omi in go n tn, fi m n sl lb igi kan.
16 Lyn n ni l jk nwj d b wn p kan, s w nn ara-r p: mi k l fi oj mi r
ik m n. Ntor n ni e jk jnn d s i. m n s k t sunkn.
17 lrun gb igbe m n, ngl lrun s pe gr lti run. br p: K l d, gr?
M e br ntor lrun ti gb igbe m n n ibi t w. 18 Dde, gb m n k o s m u
dn dradra, ntor mi y s di orl-d l kan. 19 Ngb n ni lrun la oj gr t s
r knga kan. Ngb n ni pn omi kn in go r t s fn m n mu.
20 lrun s w pl m n, s dgb, s fi in dn e il, s di taftaf. 21 t in
dn Prn d, y r s w aya fn un lti il gpt.
BRHM TI ABIMLK
22 Ngb n ni Abimlk w pl Pkl, balgun wn jgunjagun r, s w fn brhm
p: B lrun t b pl r nn ohun gbogbo t w e, 23 nsisy fi lrun bra nhn-n y
p w k n d m tb ran mi ti wn tm-dm mi, gbn gg b eun t mo ti e fn ,
b ni k w n e s mi ti s il t o ti w e tp. 24 brhm dhn p: Mo br b!
25 brhm b Abimlk w npa knga kan t wn m-d Abimlk fi ip gb.
26 Abimlk s fs p: mi k m ni t e b, w fnrar k s fn mi npa r, mi n k
s gb npa r fi ln. 27 brhm k agbo gntn ti ml l fn Abimlk, wn mjj s
b ara wn mul. 28 brhm m d gntn mje lrn wn agbo ran n, 29 Abimlk
bi lr p: K ni d gntn mje t o y sp kan e? 30 dhn p: Mo n f k o gb
wn lw mi fn m r p mi ni mo wa knga y. 31 B ni a e pe ib y n Brb, ntor
nb ni wn mjj t b ara wn mul. 32 Ngb t wn par mjm wn n Brb,
Abimlk dde pl Pkl, balgun wn jagunjagun r, wn s pad s il Flst. 33 brhm
s gbin igi tmrsk kan n Brb, s k pe ork Yhw lrun ayray nb. 34 brhm
gb n Flst fn gb pp.

22
DNW GBGB BRHM
lrun dn brhm w, s s fn un p: brhm. dhn p: mi n y. 2 lrun w
p: M m r kan oo sk t w frn pp, k o l s il Mr, k o s f i rb nb, n b
sunpa lr k kan t mi y fihn . 3 brhm dde n ktkt wr, gun ktkt r,
s m wn mj nn rn r pl, ti m r sk; g igi b ssun n. dde, s l sbi
t lrun rn an.
4 N j kta brhm gb oj sk, s r or k n nwj. 5 Ngb n ni brhm w
fn wn rn r p: dr nhn-n pl ktkt y. mi pl m mi l shn-un n lti e
rb k a t pad w b yn.
6 brhm gb igi t y fi rb l or sk, m r, s m in ti b n w, wn mjj
s j l. 7 sk br lw bb r p: Bb mi. brhm dhn p: M gb m mi.
s w p: Wo igi ti in, gbn d gntn rb d? 8 brhm dhn p: lrun fnrar
y ps d gntn rb, m mi. B ni wn mjj s l.
9 Ngb t wn d ibi t lrun fihan brhm, brhm t pp kker kan, s to wn igi
sr r, s di sk, m r, lti gb e l or igi n. 10 m b lti dnb m r. 11 gbn
ngl lrun p lti run w, s s fn un p: brhm, brhm. dhn p: mi n
y. 12 s s fn un p: M e gb w l m n, m e e n ibi kan. mi m nsisy p
w n br lrun, ntor mo ti r i p w k k lti pa m r kan oo ntor mi. 13 Ngb n
ni brhm gb oj sk t s wo yk r. S w , r gb kan lyn r t fi or k gb.
brhm s l m gb n, s fi rb s lrun dp m r. 14 B ni brhm pe ibi
rb n n Olwa y ps, gg b a ti w tt di j n p: Yhw y ps lr k r.
15 ngl lrun pe brhm lti run ngb kej, 16 s w p: mi fi ara-mi bra, r
Yhw, ntor w ti e y, t w k s k lti fn mi n m r kan oo, 17 mi y rj bkn
sr r ti wn rn r, wn y p b rw oj run ti iynrn et kun. ran r y gun ibod
wn t wn, 18 n ork wn m r ni gbogbo orl-d ay y gba bkn, ntor w ti e
f mi.
19 brhm pad l b wn m-d r, wn s j l s Brb. brhm s t Brb
d.
20 Lyn y ni wn j fn brhm p Mlk n ti b wn m fn Nhr arknrin r;
21 kb r ni ts, wn br r ni: Bts, arknrin wn y: Kmll, bb rm,
22 Ksd, Hts, Pld, Jdlf, Btl, 23 (Btl s ni bb Rbk). wn m mj t
Mlk b fn Nhr arknrin brhm n wnyn. 24 n l kan t a p n Rm, un n
b wn m wny: Tb, Ghm, Th ti Mk.
23
IBOJ WN BABA L
Sr gb fn t-dnldje dn. 2 k n Kiryat-rb, y ni Hbrn - n il Knn.
brhm s l f fn un, s sunkn r.
3 fi k r sl lti l s fn wn ar Ht p: 4 Mo j lej ti tp lrn yn. fn mi n
il snk kan k mi ba l sin k aya mi nb. 5 wn ar Ht fs fn brhm p: 6 g,
fets wa, w j ald nyn lrn wa; snk nyn r sbi snk wa t w jl, k s ni t
l k ibi iboj fn lti snk wn nyn r. 7 brhm dde, s trba nwj wn nyn
il n, wn m Ht. 8 b wn sr by p: B b gb k n gb k wn nyn mi sin
shn-n, gb mi k s b mi b frn m Shr, 9 k fn mi n ih Mkpl t e tir, t
s wa n pkun oko r. K t fn mi n oj ow r nwj yn, fn ibi snk. 10 B frn, ar
Ht, ti jk lrn wn m Ht d brhm lhn n et gb wn m Ht t jk n
gbm gbogbo m l r by p: 11 Fets mi, g, mo fn n il n, mo s fn n ih t
w nn r, mo fn lr y nwj gbogbo wn nyn mi. Snk wn nyn r nb.
12 brhm trba nwj wn m bl ib, 13 s b frn sr nwj gbogbo wn
m bl n w p: H! B b e w Dkun gb tmi, mo san ow il n, gb lw mi,
mi y s snk nyn mi nb. 14 frn d brhm lhn p: 15 g, gb mi, il t j
irinw wn ow fdk, k ni yn jm lrn r ti mi? Snk nyn r nb. 16 brhm
gb fn frn, brhm s wn ow fdk t frn w fn un nwj wn m Ht, y ni
irnw wn ow fdk n ojlw j.
17 B ni il oko frn t w n Mkpl n knkn Mmr ti ih in r, ti igi gbogbo in
oko n tt d pin il n, 18 ti kj l di ohun-n brhm nwj wn m Ht, nwj
gbogbo m gbm il n. 19 Lyn n ni brhm sin k Sr sn ih il Mkpl ni
knkn il Mmr n il Knn. 20 B ni brhm ti gba il n ti ih in r lw wn
m Ht fn ibi snk.
24
GBYW SK
brhm ti di argb ngb n, s ti di ogb. Yhw s ti bkn fn un n gbogbo n.
2 brhm w fn gb rn il r, rj ohun n r, p: Fi w r sb itan mi, 3 k o s fi
Yhw lrun run un ay bra p w k n f wn mbnrin Knn fn m mi
lrn wn t mo gb y. 4 gbn k o l s orl-d tmi, sd wn nyn mi lti w aya
fn m mi sk. 5 rn n br lw r p: B obnrin n k b f b mi w s il y
k? k mi m m r pad s il t w ti w? 6 brhm dhn p:
w k gbd m m mi pad s il n. 7 Yhw lrun run un ay ti m mi kr n il
wn baba mi ti kr n il wn nyn mi, s ti bra lti fi il y fn wn ran mi. un y
rn ngl r swj r, k o ba l w aya fn m mi lhn-n. 8 B obnrin n k b s f b
w, bra y k d m. gbn m e m m mi pad shn-n. 9 B ni m-d n fi w
r sb itan g r brhm lti e ohun n.
10 rn n m mw nn wn rknm g r t fi gb oriri bn lti d g r, s
l s il Nhr n rm Naharaym. 11 N rl ngb t wn mbnrin l pn omi, m
wn rknm n knl lb knga t w lyn odi l n. 12 Ngb n ni gbdr by
p: Yhw, lrun g mi brhm, e n mi n rere ln, k o s fi oj rere wo g mi
brhm! 13 B mi ti dr nhn-n nd knga y, t wn mbnrin b jde lti pn om, 14 b
mo b w fn mbnrin kan p, Jw fun mi lmi lti in kk r, t s dhn p, Gb mu, k o
s j k n fi omi fn wn rknm r bkan n, j k mbnrin n j ni t w f fn rn
r sk. B ni mi y fi m p w fi oj rere wo g mi.
15 K t par r wny ngb t Rbk jde, mbnrin Btl m Mlk, aya Nhr
arknrin brhm, jde w pl kk omi n jk r. 16 mbnrin n lw pp, wnd
s ni, knrin kankan k t m . skal l pn omi sn kk r, s gk. 17 rn n
sr l pd r, s w p: Jw j k n mu omi d lti in kk r. 18 s dhn p: Mu ,
g. s t kk jk r lti fn un mu. 19 Ngb t fn un n omi mu tn ni w p: Mo l
pn omi fn wn rknm r bkan n lti pa ungb wn. 20 Wr ni da omi kk r sn
igb kan t s sr l sd knga n lti pn omi fn wn rknm n. 21 knrin n w
n dk pl br y nn ara-r by Yhw ti gb dr r.
22 Lyn gb t wn rknm n ti mu omi tn, knrin n m rka wr kan t wn b
wn kan, s fi s im r, tn fi gbw mj t wn wn wr mw s w r. 23
s w p: mbnrin ta ni w? Jw s fn mi. j y w n il bb r t a l sn mj?
24 mi ni m Btl, m t Mlk b fn Nhr. 25 tn w p: Korko p fn onj ran
sn n il wa ti ibi t ran l sn mj. 26 Ngb n ni knrin n dbl t fi b fn Yhw.
27 s w p: bkn ni fn Yhw, lrun g mi brhm, t k j n r kr lra g mi
ngb gbogbo, Yhw t dar s mi s il arknrin g mi!
28 dmbnrin n sr l s ohun t l fn y r. 29 gbn Rbk n arknrin kan t
a p n Lbn. Lbn s sr l pd knrin n n et od, 30 B ti r rka ti gbw t
arbnrin r w, t s gb Rbk t w p: By ni knrin n ti b mi sr. l pd
knrin n, s b a n dr lb wn rknm r n et od n. 31 w fn un p: Ma b,
ni t Yhw bkn fn! K n e t o dr nta ngb t mo ti t il sl fn pl ibi t wn
rknm r ma w? 32 knrin n b a l il. Lbn s gb r or wn rknm n kal,
fn wn n korko j, s fn un ti wn t b a w n omi lti w s wn.
33 Wn fn un n onj, gbn w p: mi k n jun tt dgb t mo ma s ohun t mo n
s. Lbn s dhn p: Ma w. 34 w p: mi ni m-d brhm. 35 Yhw ti bkn
fn g mi, s ti di lr pp; ti fn un n agbo gntn ti ml, fdk ti wr, wn
rn lknrin ti lbnrin, wn rknm ti wn ktkt. 36 Sr, aya g mi brhm ni
b mknrin kan fn un n j ogb r, s ti fi gbogbo ohun-n r fn m n. 37 g mi m
mi bra by p: w k gbd f aya fn m mi lrn wn mbnrin Knn n il ibi t mo
gb. 38 gb ni fn b w k b l s il bb mi, s dl mi lti w aya fn m mi! 39 Mo
w fn g mi p: By mbnrin n y k lti tl mi. 40 d mi lhn p: Yhw nwj
ni t mo rn y rn ngl r pl r, y m l s ibi t w y ti r aya fn m mi lti dl
mi ti lti il bb mi. 41 Ngb n ni bra y y kr lrn r: b w b l b dl mi t wn s
k fn , bra y y kr lrn r. 42 Ngb t mo d t od ln ni mo w p, Yhw, lrun
g mi brhm, jw fihn m b o b f k rn-j mi yr s rere nbi t mo l! 43 B mo ti
dr lb od y, mbnrin t b jde lti w pn omi, y t mo b w fn p, jw fn mi n
omi d lti in kk r, 44 t y s dhn p, mu tr, mi y s pn omi fn wn rknm r
bkan n, un ni obnrin n t Yhw ti yn fn m g mi. 45 mi k t par r n nn
ara-mi ngb t Rbk jde pl kk r n jk r. skal l od lti pn omi, mo w fn un
p: Jw fn mi n omi mu. 46 Lgn ni s kk r, t s w p, gb mu, mi y s fn wn
rknm r bkan n. Mo mu, s fn wn rknm mi mu. 47 Mo s br lw r p,
mbnrin ta ni w e? s dhn p: mi ni m Btl, m t Mlk b fn Nhr. Ngb
n ni mo fi rka y s im r ti gbw y s w r. 48 Mo s dbl lti fi b fn Yhw
lrun g mi brhm t m mi gba n rere lti f mbnrin arknrin g mi fn m r.
49 Nsisy b b fi oj rere ti oj n wo g mi, s fn mi, k n ba l y s tn tb s.
50 Lbn ti Btl gba r lnu r lti w p: Lti w Yhw ni y ti w, wa k l w p
b ni tb b k. 51 Rbk n y nwj r; m u k o s ma l, k s di aya m g r gg
b Yhw ti w. 52 Ngb t m-d brhm gb r wny, dbl fn Yhw.
53 k wn ohun ra, fdk ti wr, ti wn a fn Rbk; tn fi wn bn lr
fn arknrin r ti fn y r.
54 Wn j, wn mu, un ti wn t wn b a w, s sn mj. Ngb t j n wr, w p:
j k n ma l sd g mi. 55 Ngb n ni arknrin Rbk ti y r w p: J k mbnrin
n dr ld wa fn j d s i, b j mw k t jde l. 56 gbn d wn lhn p:
m e d mi dr b Yhw ti e n mi n rere. j k n ma l, k n ba l pad sd g
mi.
57 Wn w p: j k a pe mbnrin n k a s gb ti nu r. 58 Wn pe Rbk lti br
lw r p: j w f ma b knrin y l? s dhn p: Mo f b. 59 Ngb n ni wn
j k arbnrin wn Rbk ma l pl oltj r, m-d brhm, ti wn nyn r.
60 Wn bkn fn Rbk b wn ti sre fn un p:
Arbnrin wa, k o di y
gbgbw ln gbw,
k ir m r gun
nu ibod wn t wn!
61 Rbk dde pl wn obnrin m-d r, wn gun or wn rknm i n, wn s tl
knrin n. rn n m Rbk, s jde l.
62 sk t gb lr il Ngb ti w sr il pp t knga Lh R w. 63 Ngb n ni
saak jde rn kkiri lti gba aff lr pp. B s ti gb oj sk ni r i p wn rknm
b. 64 B Rbk n ti gb oj sk ni r sk. skal kr lor rknm, 65 s w fn
m-d n p: T ni knrin yn t b w pd wa lr pp? m-d n dhn p: g
mi ni. Ngb n ni fi gl r boj.
66 m-d n ryn ohun gbogbo t l fn sk. sk s m Rbk l sn g r.
gb , s di aya r, s frn r. 67 sk s r tn lyn ik y r.

25
RAN KTR
brhm tn f aya mrn t a p n Ktr. 2 b m wny fn un: Smrm, Jkn,
Mdn, Mdn, bk ti . 3 Jkn ni bb b ti Ddn; wn ran Ddn s ni wn
r, wn Ltm ti wn Lmm. 4 wn ran Mdn ni: fa, fr, Hnk, bd ti
ld. Gbogbo m Ktr n wn-n n.
5 brhm fi gbogbo ohun-n r jogn fn sk. 6 N ti wn m t wn l b fn un,
brhm fn wn n wn bn, ngb ay r ni ti rn wn l jnn s m r sk, l s ap
l-orn n Il wr.
IK BRHM
7 B j ay brhm ti p t n y: dn mrn-n dnlgsn. 8 Lyn n ni brhm m
mdkun r. k n gblgb j ay rere, dgb dargb, s dp m wn nyn r.
9 wn m r sk ti ml snk r sn ih Mkpl n knkn Mmr, nn oko frn
m Shr m Ht. 10 y ni il oko t brhm r lw wn m Ht; nb ni a gb snk
brhm ti aya r Sr. 11 Lyn ik brhm lrun bkn fn m r sk. sk s
gb lyn knga Lh R.
TN ML
12 wny ni ran ml, m t gr b fn brhm, gr ar gpti t e m-d fn
Sr. 13 wny s ni ork wn m ml gg b ip wn ti j or wn: kb ml ni
Nbayt; lyn r ni Kdr, Adbel, 14 Mbsm, Dm, Ms, 15 Hdd, Tm, Jtr, Nf
ti Kdm. 16 B ni ork wn gg b lt wn ti gg b ibd wn, wn j jy mjl n
pnl wn.
17 j ay ml p dn mt-dnlgje. Lyn n ni jw m r, k, s dp m
wn bb r. 18 Ibd r w lti Hfl tt d r, t w n h l-orn gpt, t a gb l
sr. jk nwj wn arknrin r.
TAN SK TI JKB
B S
19 y ni tn ay sk m brhm.
brhm b sk, 20 sk p ogj dn ngb t f Rbk mbnrin Btl ar
Aram ti Pd n rm, t s j arbnrin Lbn ar Aram. 21 sk b Yhw fn aya r
ntor p yan gn: Yhw gb dr r, aya r s lyn. 22 Ngb n ni wn m in oyn
r jgd t s w p: B b e b ni ma r, k ni r r? s l wd ld Yhw, 23 a
s w fn un p:
Orl-d mj ni w nn r,
ir wn mj yapa nn r,
r wn nyn kan
y bor ir wn nyn kej,
y gbn y sin br.
24 Ngb t kk t lti bm, b bej, 25 Tw jde, j m pup pl irun n gbogbo ara r
b a onrun, a s p n s. 26 Lyn n ni Kynd arknrin r jde sta t w r di gigis
s m; a s p n Jkb. sk p gta dn ngb t a b wn m mj n.
27 wn m n dgb: s di d gidi t s kiri pp oko. Jkb j onw pl t gb
lb g. 28 sk frn s jl ntor ran d r dn m lnu, gbn Rbk frn
Jkb jl.
S JW T KB R
29 N j kan, Jkb e r. Ngb n ni s ti igb d d t s r . 30 s w fn
Jkb p: Fn mi n r pupa r y j, ebi pa mi, r pupa! Ntor n ni a fi p n
dm. 31 Jkb w p: Kk j k a fi t kb r e ppr. 32 s dhn p: W ,
mo m k l, wo ni ti t kb fn mi? 33 Jkb fs p: Kk bra r fn mi. bra fn
un, s ta t kb r fn Jkb. 34 Ngb n ni Jkb fn n ni brd pl r t a fi epo
r. j, mu, s dde, jde l. B ni s bkt m fn ip kb.
26
SK N GRR
yn m n il n - yt s y t l ngb ay brhm. sk l s Grr ld Abimlk,
ba wn Flstn. 2 Yhw farahn, s w p: M e l s il gpt, gbn k o dr n il ti
mi y fihn . 3 Ma gb n il y, mi y w pl r, mi y s bkn fn . Ntor w ti
wn ran m r ni mi y fi gbogbo il y fn, mi y s pa bra mi m, y t mo e fn
brhm bb r, 4 mi y s ran r di pp b rw oj run, mi y fn ran r n il y,
npa ran r ni gbogbo orl-d y r bkn. 5 N r fn trba brhm t pa wn kl mi
m, wn mi, wn fin mi ti wn ln mi m. 6 B ni sk e dr lti ma gb n
Grr.
7 wn ar il n bi lr npa aya r. s dhn p: Arbnrin mi ni. br p b un b
w p, Aya mi ni, wn y pa un k ntor Rbk ntor lw. 8 p t ti w nb ngb t
Abimlk, ba wn Flstn, wran lti oj frs n j kan t s r sk t ba aya r
Rbk w. 9 bmlk pe sk s w p: dj p aya r n y! K n e t o fi w p,
arabnrin mi ni? sk d a lhn p: Mo w nn ara-mi p: wn y pa m ntor r.
10 bmlk fs p: K n w e fn mi y? k d, kan nn wn nyn mi b sn pl
aya r t w b s d wa lbi ! 11 Ngb n ni Abimlk p fn gbogbo nyn
p: ni kni t b fw kan knrin y ti aya r ni a pa. 12 sk gbin ohun
gbn n il n, s so so ln grn n dn n. Yhw bkn fn un. 13
s di lr, r r p s i tt fi di lr gidi. 14 n wn agbo ran n gntn
ti n ml ti plp wn m -d. wn m Flst s jow r.
WN KNGA RN GRR TI BRB
15 Gbogbo wn knga t wn m-d bb r w, - lti gb brhm bb r - ni wn
m Flst ti di t wn s fi iyp kn un. 16 Abimlk w fn sk p: Kr ld wa, ntor ti
w ti di algbra j w l. 17 sk kr nb, s pg n fonfoj Grr nbi t td.
18 sk tn wa wn knga t wn m-d bb r ti w gbn t wn Flstn ti d lyn ik
brhm, s fn wn n ork kan n t bb r p wn.
19 wn m-d sk wa knga kan n fonfoj n, wn s b orsun omi pd, 20 gbn
wn darandaran lti Grr jiyn pl wn m-d sk w p: Omi tiwa ni. sk pe
knga kan n n sk, ntor p wn b a j lr r. 21 tn wa knga mrn t wn tn jiyn l
lr; p n Stn. 22 Ngb n ni kr nb t tn wa knga mrn, t k s rynjiyn lr
r; p n Rhbt b ti w p: Nsisy Yhw ti fn wa ly lti di ll lr il y.
23 ti ib l s Brsb. 24 Yhw farahn n ru j n, s w p:
mi ni lrun bb r sk. M e br ohun khun ntor mo w pl r. mi y bkn fn
, mi y s ran r di pp, ntor r mi brhm.
25 t pp kan nb, s k pe ork Yhw. pg r nb. wn m-d sk s wa
knga kan nb.
ADHN EP PL ABIMLK
26 Abimlk w w lti Grr pl Ahst, ara il r, ti Pkl balgun wn m ogun r.
27 sk w fn un p: K n e t w sd mi b ti krra mi t s l mi kr ld yn?
28 Wn dhn p: w ti r m p Yhw b pl r, a s w p, k bra w lrn wa ti
w, k a s b d mjm. 29 Bra p w k n e ibi kbi s wa b ti j p wa k e ibi s
ti p ire nkan ni a e s , t a s j k o l n lf. Nsisy, w ti di ni t Yhw bkn fn.
30 e s fn wn, wn j, wn s mu.
31 Wn j n kt wr, wn e bra lrn ara wn. Lyn n ni sk rn wn l, wn s fi
sl n lf. 32 gbn n j kan n ni wn m-d sk w fn un n ryn npa knga
t wn w, wn s w fn un p: w ti r omi. 33 pe knga n n b, lti ib ni ork l
Brb ti w tt di j n.
ES F WN MBNRIN HT
34 Ngb t s p ogj dn, fi Jdt e aya, mbnrin Br, ar Ht ti Bsmt,
mbnrin ln ar Ht. 35 Wn j d bnj fn sk ti fn Rbk.
27
JKB GBA BKN S
sk ti di argb, oj r k s rra t b m. pe kb m r s, s w fn un p: m
mi! un s dhn p: mi n y! 2 tn w p: w m p mo ti dargb, mi k s m gb t
mo ma k. 3 Ntor n m ohun j r, f ti run r, k o s l sn gb lti pa ran w fn mi.
4 K o fi e ir onj ti mo frn w fn mi k n ba l bkn fn .
5 Rbk s gb gbogbo r y ngb t sk b m r s sr. B s ti l igb d
lti pa ran fn bb r, 6 Rbk s fn m r Jkb p: Ohun t m gb lnu bb r t
s fn arknrin r s n y, 7 L m ran gb w fn mi k o s fi e s ddn fn mi, k n
jun, k n s bkn fn nwj Yhw k n t k. 8 Nsisy, m mi, fets mi k o e b mo ti s
fn . 9 L srn agbo ran, k o s m ewr mji t dra w fn mi nb, mi y s e s
onj t gbdn fn bb r gg b ti f, 10 w y gb e w fn bb r, un y s jun k
ba l bkn fn k t k. 11 Jkb w fn y r Rbk p: W , arknrin mi s n
irun lra, ara tmi s dn blj. 12 By bb mi y fwkn mi t y s r i p mo tn un ni,
mi y s fa gn sr mi dp bkn 13 gbn y r fs p: mi y gba gn n sr ara
mi, m mi. S fets mi k o s l b mi w wn d ewr n. 14 l w wn w, s fi wn
fn y r lti fi wn e s ddn gg b bb r ti f. 15 Rbk m y t dra j nn a
m r gb, as r t w nn il, si fi w m r Jkb t j br, 16 s fi aw ewr
bo w r ti ibi t jl lrn r. 17 Lyn n ni gb onj ddun pl brd t e fn m r
Jkb.
18 w swj bb r lti w p: Bb! dhn p: mi n y, ta n y, ta ni w, m mi?
19 Jkb w fn un p: mi ni s, kb m r, mo ti e b o ti rn mi. Jw dde k o jk
lti j ran d t mo m w k o t bkn fn mi. 20 sk w fn m r p: w ti yra r ran
gb, m mi! dhn p: Yhw lrun r ni fi s n mi. 21 sk w fn Jkb p: Ma
b nhn-n k n fwkn , m mi, lti m by w ni m mi s tb b k. 22 Jkb
snm bb r sk t fwkn n t s w p: Ohn ni ohn Jkb, gbn w b ti
s! 23 K s m ntor w r n irun b ti gbn r s, s bkn fn un. 24 w p:
w ni m mi s n tt? dhn p: mi ni. 25 sk w p: Gb e w, k n j onj d
n t m mi pa w fn mi, k n s bkn fn . gb e w fn un, s jun; fn un n t, s
mu . 26 sk bb r w fn un p: Snm mi k o s fi nu k m lnu. 27 snm bb r
lti fi nu k lnu, s gb rn a r. bkn fn un by p:
r nkan!
rn m mi db rn lr
t Yhw bkn fn.
28 K lrun fn n r lti run
pl wn ohun- ay,
p k ti t!
29 K wn orl-d sn ,
k wn nyn trba fn !
K w jg lr wn arknrin r;
k wn m y r trba fn !
gb ni fn ni t b p fn ,
bkn ni fn ni t b sre fn .
30 N kt t sk bkn fn Jkb tn t Jkb s ti jde kr ld bb r sk ni
arknrin r s wl d lti igb d. 31 un n s e s ddn t s gb e w b bb r.
w fn un p: Dde, bb mi, k o s j ran gb m r, k m r bkn fn mi. 32 Bb r
sk br lw r p: Ta ni w? dhn p: mi ni kb r s. 33 Ngb n ni sk
gbn gidi pl wrr t rkj, s w p: Ta ni ni n ngb n t pa ran gb w fn mi?
Mo s ti jun k w t d, mo s ti sre fn un. bkn n y s w lr r!
34 Ngb t s gb wn r bb r, fi igbe l ta pl kn kkor, s w fn bb r p:
Sre fn mi bkn n, bb mi! 35 gbn bb r dhn p: br r ti fi r w, s ti gba
bkn r. 36 s tn w p: Abj t a fi p n Jkb, ntor dgb kj t ti gba ip mi!
gba t kb lw mi, s w nsisy t tn gba bkn mi! gbn w k ha fi bkn kan
sl fn mi b? 37 sk gba r lti d s lhn p: Mo ti fi jg lr r, mo s ti fi gbogbo
wn arknrin r e m-d fn un, mo s fn un n wn so ti t, K ni mo tn l fn
ngb n, m mi? 38 s w fn bb r p: j bkn r nkan oo nyn, bb mi? Sre
fn mi n, bb mi. sk dr n dk rr. s s fi igbe kn ta. 39 Ngb n ni bb r
sk sr t s w fn un p:
Ibgb r y jnn s il lr,
jnn s r t kan lti run.
40 Npa id r ni w y ma gb,
w y sin arknrin r.
gbn ngb t w b gba ara-r sl,
w y b jg r kr lrn r.
41 s krra Jkb ntor bkn t bb r fn un, s w nn ara-r p: kk snm ts
t a e snk bb mi, lyn n ni mi y pa arknrin mi Jkb. 42 Ngb t a ryn fn
Rbk npa wn r t s kb r s, pe Jkb bkyn r, s w fn un p: Arknrin
r s f gbsan lra r npa ppa . 43 Nsisy m mi, fets mi, jde, k o s s l sd
arknrin mi Lbn n Hrn. 44 w y b a gb fn gb d tt dgb t bn arknrin r
y ll, 45 tt dgb t bn arknrin r y kr nn r, t y s gbgb ohun t o ti e s i.
Ngb n ni mi y rn p lti hn. e ti mo ma fi pdn yin mjj n j kan
oo?
SK RN JKB L B LBN
46 Rbk s w fn sk p: Ay ti s mi ntor wn mbnrin Ht. B Jkb b f aya kan
nn wn mbnrin Ht wny, kan nn wn mbnrin il y, k ni ay tn jm fn mi?
28
sk pe Jkb, bkn fn un, s fn un n fin y: M e f aya lrn wn mbnrin
Knn.2 Dde! K o l s Pdn-Arm, ld Btl, bb y r, k o s yan aya nb lrn
wn mbnrin Lbn, arknrin y r. 3 K l d bkn fn , k m so so pp, k o
s ma p s i lti di agbo wn nyn. 4 K fn ti wn ran r bkan n n bkn
brhm, k o ba l fi il t o gb y e ohun-n, y t lrun fifn brhm. 5 sk rn
Jkb l, Jkb s l s Padani-rm ld Lbn m Btl ar Aram, arknrin Rbk,
y Jkb ti s.
S GBYW MRN
6 s r i p sk ti bkn fn Jkb t s rn an l s Padani-rm lti f aya nb, t s
fn un n fin y pl bkn: M e f aya lrn wn mbnrin Knn, 7 t Jkb s tl
mrn bb r ti ti y r t s l s Pdn-rm. 8 s r i p wn mbnrin Knn k
dra lj bb r, 9 s l b ml, nb ni ti tn f aya - yt s wn t ti f - f
Mahalt. mbnrin ml, m brhm, arbnrin Nbyt.
L JKB
10 Jkb kr n Brb, s l s Hrn. 11 Ngb t d ibi kan, sun ib mj, ntor
orn ti w. fi kan nn wn kta t r nb e rr, s sn nb. 12 l l kan: ks
kan w nb t dr lr il t or r s kan run; wn ngl lrun s gn n l sk-sd.
13 Yhw s w nb t dr nwj r b ti w p: mi ni Yhw lrun brhm
baba r, lrun sk. mi y fi il t w sn l y fn ti wn ran r, 14 ir m r y
db erp il; w y gb l s w-orun, l s gs, ti s rw, gbogbo y m ary y s
fi e bkn pl wn ran r. 15 K w m dj p mo w pl r; mi y pa m nbi kbi t
w b l, mi y s m pad sr il y, ntor mi k n fi sl tt dgb t mi y e ohun
t mo lr fn y. 16 Lyn n ni Jkb j kr lj orun t s w p: Lt ni Yhw w
nbi y t mi k s m. 17 r b , s w p: Ib y ba-ni lr gidi. K e ohun mrn b k
e il lrun; n run n y. 18 Jkb dde n ktkt wr, mu kta t fi e rr, s
fi e m, s ta epo s i lr. 19 pe ib n Btl, gbn Ls ni a p ki t di gb n.
20 Jkb jj by p: B lrun b b mi l t s pa m m nn rn-j mi y, b b fn
mi n onj j ti a lti w, 21 b mo b s pad s il ld bb mi ls ewu, ngb n ni
Yhw y j lrun mi. 22 kta t mo fi e m y y di il lrun, ti nn gbogbo ohun t
w b fn mi ni mi y san dmw r pad fn .

29
JKB D D LBN
B Jkb t b n r l, d il wn m l-Moy. 2 s r knga kan nn pp lb ibi
t wn agbo gntn mta ti dbl; lti knga y ni a ti pn omi lti pa ungb wn ran,
gbn kta t a gb d nu n knga na tbi. 3 Ngb t wn agbo gntn n kraj p
nb ni a t kta n kr lnu knga n, t a s fn wn ran n n omi mu, lyn n
ni a tn gb kta n d nu knga n pad. 4 Jkb br lw wn ol ran n p:
yin arknrin mi, nbo ni ti w? Wn s dhn p: Hrn ni a ti w. 5 s w fn wn p:
j m Lbn m Nhr? Wn dhn p: A m . 6 br lw wn p: lf l
w? Wn dhn p: B ni. n wo mbnrin r Rl t b pl ran sn. 7 Jkb w p:
j k t be, k t t sk lti da wn ran pad s il. fn wn ran lmi mu, k s k
wn pad l j. 8 gbn wn dhn p: A k l e b l j p gbogbo wn agbo ran pj
k a s gb kta nu n knga y kr, ngb n ni a t l fi omi fn wn ran n.
9 B ti b wn sr ni Rl d pl agbo ran bb r, ntor j ol gntn. 10 Ngb
t Jkb r Rl mbnrin arknrin y r ti agbo ran Lbni arknrin y r, snm ,
gb kta kr lnu knga n, s fi omi fn agbo ran Lbn arknrin y r. 11 Jkb fi
nu ko Rl lnu, lyn n ni snkn. 12 s fn Rl p un j m il bb r, p un
s j m Rbk. Rl sr l s fn bb r. 13 Ngb t Lbn gb t a sr npa Jkb
m arbnrin r, sr l pd r, k a mra, s fi nu k n gbogbo ara,
s m u l s il r. Jkb s s gbogbo tn ara -r fn un. 14 Ngb n ni Lbn
w fn un p: B ni; j kan n ni w ! Jkb s b a gb fn odindi o kan.
JKB F AYA MJ
15 Ngb n ni Lbn w fn Jkb p : B w ti j m il mi, j w ha l
fn mi lsn? S fn mi ohun t o f gb. 16 gbn Lbn n mbnrin
mj, y gbn j L, y br j Rl. 17 Oj L , gbn ara Rl
lw, oj r s wu-ni. 18 Jkb frn Rl, s d hn p: mi y i fn
fn dn mje ntor Rl mbnrin r kej. 19 Lbn w p: sn lti fi fn
j p k a fi fn jj, ma b mi gb.
20 Ntor n ni Jkb e fi i fn dn mje ntor Rl. dn mje n s
db j ml kan lj r, ntor frn r pp. 21 Lyn n ni Jkb w fn
Lbn p: Fn mi n aya mi ntor kk mi ti p, k n ba l b a l p !
22 Lbn pe gbogbo wn ar ib, s e s. 23 gbn ngb t di rl. m
mbnrin r L l fn Jkb, ni y s l b a l p ! - 24 Lbn fi mbnrin-
d r Slp fn L lti e rn fn un. - 25 Ngb t il m, w wo L !
Jkb w fn Lbn p: K ni o e fn mi y, b ntor Rl ni mo fi i fn ,
k n e t o tn m? 26 Lbn dhn p: ld s il wa lti fi br fn k
wj gbn.
27 gbn par s gbyw y k n fn n ni kej fn i t o ma e fn dn
mje mrn. 28 Jkb gb b; par s gbyw n. Lbn s fn un n
Rl e aya. 29 Lbni fi mbnrin-d r Blh fn Rl lti e rn fn un.
30 Jkb tn b Rl lp, s frn Rl ju L l, s i fn arknrin
y r fn dn mje s i.
WN M JKB
31 Yhw r i p a k ka L s, s s di abiyam , ngb t Rl dr n
gn. 32 L lyn s b m kan t p n Rbn, ntor w p: Yhw ti r
jy mi, nsisy k mi y frn mi. 33 tn lyn t b mknrin kan, s w
p: Yhw ti r i p a k bkt fn mi, s fi ely san fn mi s p n
Smn. 34 tn lyn t b mknrin kan, o s w p: Nsisy, k mi y
faram mi, ntor mo ti b mknrin mta. s p n Lf. 35 tn lyn t b
mknrin kan mrn, s w p: Nsisy mi y yin lrun lgo. Ntor n ni
fi p n Jd. Lyn n ni dr m bb.
30
B Rl ti r i p un k b m kankan fn Jkb, br s jow arbnrin r, s w fn
Jkb p: Fn mi n m, b b k m y k! 2 Jkb bn s Rl, s w p: j mi
ha w n ip lrun b ti mo w k lti s di abiyam? 3 s w p: Wo Bld, mbnrin-d
mi, b a l p k ba l b m lti gb e l itan mi, mi y e b di lm! 4 s fi Bld
mbnrin-d r fn un b aya. Jkb s b a lp. 5 Bld lyn t b mknrin kan fn
Jkb, 6 Rl s w p: lrun ti d mi lre, n gb dr mi, s fn mi n mknrin kan.
Ntor n ni fi p n Dn. 7 Bld mbnrin-d Rl tn lyn, sb mknrin kej fn
Jkb, 8 Rl s w p: lrun ti b arbnrin mi jjkd onpn-n, mo s ti yege. s pe
m n n Nftl.
9 B L ti r i p un k b m m, m Sp mbnrin-d r fn Jkb b aya. 10 Slp
mbnrin-d L b mknrin kn fn Jkb. 11 L w p: Mo ti orire! s p e n Gd.
12 Slp mbnrin-d L tn b mknrin kej fn Jkb. 13 L w p: Mory! ntor p
wn obnrin y b mi y. s p e n sr.
14 B Rbn e jde ngb kr k, r so f nn oko, s m u w fn y r. Rl w
fn un p: Jw fn mi n so f m r. 15 gbn L da lhn p: k t fn t o ti
gba k mi lw mi, t o tn f gba so f m mi. Rl tn w p: dra, w l sn pl r
n al n fn pipr so f m r. 16 Ngb t Jkb ti oko d n rl, L jde l pd r,
s w p: y k o w sd mi ntor mo ti fi so f m mi e w fn . 17 s b a sn p
n ru j n. lrun gb dr L, lyn, s b mknrin kan fn Jkb. 18 L w p:
lrun ti fn mi n r mi b mo ti fi mbnrin-d mi fn k mi. s pe m r n n skr.
19 L tn lyn s b mknrin kf fn Jkb . 20 L w p: lrun ti fi bn dradra fn
mi, nsisy k mi y y mi s ntor mo ti b mknrin mf fn un. s pe m n n
Sbln. 21 Lyn n ni b mbnrin kan t s p n Dn.
22 Ngb n ni lrun rnt Rl, gb dr r, s s di ni t tn bm. 23 lyn
s b mknrin kan. w p: lrun ti m gn mi kr. 24 s p n Jsf b ti w p:
Yhw ti fi mknrin kan kn un fn mi.
B JKB TI DI LR
25 Lyn gb t Rl b Jsf, Jkb w fn Lbn p: J k n ma l s il mi, s orl
tmi. 26 Fn mi n wn aya mi t mo i sn fn ti wn m mi k n ma l. w kk m ir
i t mo ti e fn ti b mo ti sn p t. 27 Lbn w fn un p: Jw b a ti di r mo ti
rran p nror tir ni Yhw fi bkn fn mi. 28 Ntor n, ni w, s fn mi iye ow
ti f gb fn i r k n s sn n fn . 29 d a lhn p: w m dj b mo ti i fn ti
b ohun-n r ti dra t lb tj mi. 30 ba ohun kker t o n k n t d ti di pp. Yhw s ti
bkn fn npas mi. Nsisy, ngb wo ni mi y i fn il mi bkan n? 31 Lbn fs
p: El ni k n san fn ? Jkb dhn p: w k n lti san ohun khun fn mi! B o b l
e ohun t mo f w y fn mi mi y pad l e tju agbo ran r.
32 mi y gba rn agbo ran r kj ln. K o m gbogbo ran sn onrun dd nn wn
gntn pl abil ti aldl w nn wn ewr kr. wnyn ni y w fn ow i mi.
33 dodo mi y s j mi lr lyn n, ngb t w b w wo r i mi, gbogbo y t k b n
il ti m lra nn wn ewr ti y t k b n il nn wn gntn, ti mo s fi e tm y
fihn p e ni mo jal. 34 Lbn w p: dra b. 35 Lj n, m gbogbo wn bk
abil ti aldl w, gbogbo wn abo ewr abil ti aldl w; gbogbo wn t n funfun
lra ti gbogbo wn gntn onrun dd ni k sb tj wn m r. 36 s jde l jnn s
Jkb fn rn j mta. gbn Jkb k yk ran sn Lbn l j.
37 Ngb n ni Jkb m p igi pplr tt pl igi lmnd ti igi pln, b ep wn n
b-fn, s j k l funfun wn p igi n jde. 38 gb wn p bb n kal nwj wn
ran sn n nd omi pn ti omi agbada nbi t wn ran n ti mu omi. wn ak ran a
s ma gun wn abo ran ngb t wn b mu omi. 39 wn abo ran s n m nn nwj
wn p wn-n n, wn s b wn m ran abil, onl ti aldl w. 40 N ti wn
gntn, Jkb k wn st lti kj s wn ran sn dd onl ti Lbn; 41 ti pl ngb
kgb t wn ran lr b gn, Jkb y m wn p wn-n n swj oj wn ran
n lb pn omi, k wn ba l n so m ran b wn ti wo wn p n. 42 gbn
ngb t wn ran kker b w, k n gb wn p n swj wn. B ni wn ran sn
kker ti j ti Lbn, t wn ran l ti j ti Jkb. 43 knrin y s di lr pp pl plp
ran sn, pl p wn m-d lknrin lbnrin, pl wn rknm ti wn ktkt.

31
JKB S L
Jkb gb t wn m Lbn w p: Jkb ti gba gbogbo ohun t j ti bb wa, bb wa ni
l di lr. 2 Jkb tn r i p oj Lbn s un ti yt s ti tlr. 3 Yhw w fn un p: Pad
s il wn bb r, s orl-d r, mi y s w pl r. 4 Jkb pe L ti R l s
pp oko nbi t wn agbo rn r w, 5 s w fn wn p: Mo ti r i lj bb
yn p in r s mi k r

b ti tynw m, gbn lrun bb mi w pl mi. 6 yin n m p mo ti i sin bb yn


pl gbogbo agbra mi. 7 gbn bb yn tn m, ngb mw ni y ow i mi pad, gbn
lrun k j k r mi j. 8 Ngb kgb t b w p: y aldl w y j r i r, gbogbo
wn ran ni b m aldl w. 9 lrun s gba agbo ran r lw bb yn fn mi. 10 s
e, ngb t wn ak ran gun abo ran, t mo gbj sk, mo s r i lj l t wn bk
abil onl pl aldl w gun wn abo ran. 11 Ngb n ni ngl lrun s fn mi p:
Jakb. Mo s dhn p: mi n y. 12 s w p: Gbj sk k o s wye p gbogbo wn
bk t gun abo ewr ni n l lra, abil tb aldl w; ntor mo ti r gbogbo ohun t
Lbn e s . 13 mi ni lrun Btl nbi t o ti ta rr sr kta fn rnt mi, t o s fi bra
jj fn mi nb. Nsisy, dde, kr n il y k o s pad s il bb r.
14 Rl ti L d a lhn p: j w n pn ti jogn n il bb wa? 15 j k ti k w s
jj, b ti t w, t s ti j gbogbo ow t gb lr wa? 16 B ni gbogbo ohun r t lrun ti
gb lw bb wa ti pad j tiwa ti ti wn m wa. Nsisy e gbogbo ohun t lrun pal
fn wa.
17 Jkb dde, gb wn m r ti wn aya r gun or rknm. 18 da gbogbo ran
sn r swj r, - pl gbogbo ohun-n r t ti jr, agbo ran t ti jr ti y t ti n lti
Pdn-rm, - lti l b bb r sk n il Knn. 19 Lbn ti l g irun agbo ran r
ngb t Rl k wn re il bb r lyn r. 20 Jkb s fi gbn tan Lbn ar Aram b
k ti j k funra p un s l; 21 l, s kj omi od o n, s kj l or k Gld.
22 N j kta ni a s fn Lbn p Jkb ti s l. 23 m wn arknrin r pl r, s l
e fn rn j mf, s b a n k Gld. 24 lrun farahan Lbn ar Aram lj l n ru,
s w fn un p: ra k o m e s r kr s Jkb.
JAKB TI LBN N GLD
25 Lbn l b Jkb t ti pg r lr k n, Lbn pg tir bkan n lr k Gld.
26 Lbn w fn Jkb p: K ni o e y t o fi gbn tn m t o s k wn mbnrin mi l b
r gbkn lj ogun? 27 K n e ti o yl s l t o s tn m dp k o s fn mi, k n ba l sn
l pl ay ti orin, pl l ti ij? 28 w k j k k wn m mi mra lknrin lbnrin wn.
w mg ni o h y n tt! 29 Mo lgbra lti pa lra gbn lrun bb r s r y fn
mi n ru n p, ra k o m e s r kr s Jkb. 30 Nsisy, iw l ntor r il bb
r s . gbn e t w fi j wn r mi l?

31 Jkb d a lhn p: r l b m t mo w nn ara-mi p w y gba wn mbnrin r


lw mi. 32 gbn w ni t o b ti r wn r r, ni n k n y, w wo ohun t e tr
ld mi nwj wn arknrin wa, k o s m u. Jkb k s m p Rl ti k wn pam.
33 Lbn l wo in g Jkb, tn wo in g L, tn wo in g wn mbnrin-d
mj i n, k s r nkankan. kr nn g L s w in g Rl. 34 gbn Rl ti k
wn gd n sb wn tmtm jk or rknm, s jk l e lr. Lbn w gbogbo g
n, k s r nkankan. 35 Rl w fn bb r p: K olwa mi m e fi bn w p mi k dde
dr nwj r, ntor a o obinrin b lra mi ni. Lbn w wn gd n kiri, k s r
wn.
36 Jkb s bn, pe Lbn st. Jkb s b Lbn sr by p: K ni mi, wo ni
bi mi, t o fi fi kanra tl mi kiri? 37 O ti w wo gbogbo ohun-n mi, j w r ohun khun t
j ohun il r? Fihn m nhn-n nwaj wn arknrin mi ti wn arknrin r k wn s
dj fn wa mjj. 38 Ogn dn n y t mo ti w ld r, k s gntn tb ewr r t
sn, mi k s j gb kan nn agbo ran sn r r. 39 mi k t gb ran sn t ranko
bbur paj w swj r r, mi ni mo fnrami rp wn. O s m mi san y t sn lsn-n
tb lru. 40 Orn pa m lsn ti tt lru, mi k sn. 41 Ogn dn t mo ti w n il r n y;
mo i sn fn dn mrnl ntor wn mbnrin r mjj ti fn dn mf fn wn
agbo ran r t o s y r i mi pad ngb mw. 42 B lrun bb wa, lrun brhmu,
b sk, b k e p w pl mi, w b ti rn mi l n w fo. gbn lrun ti r p ti i
w mi, s ti dj ll n.
MUL LRN JKB TI LBN
43 Lbn d Jkb lhn p: wn m r lknrin lbnrin j m mi bkan n, agbo ran
r j tmi, gbogbo ohun t o w y j tmi. gbn k ni mo l e ln fn wn mbnrin mi y
ti fn wn m t wn b sy? 44 W k a jm mul pl mjm, w ti mi k yn j
ohun r lrn r ti mi.
45 Ngb n ni Jkb gb kta kan, s gb e r b wn. 46 Jkb s w fn wn
arknrin r p: k wn kta j. Wn k wn kta j, wn s fi e kt kan, wn s jun
nb lr kt n. 47 Lbn p n Ygr Sahadt. Jkb s p n Gld. 48 Lbn w
p: K kt j lr lrin w ti mi ln. Ntor n ni a fi p n Gld, 49 ti Msp
bkan n, ntor w p: K Yhw e ol lrn w ti mi ngb t a k b r ara wa m.
50 B w b lo wn mbnrin mi n lkl, tb b o b f wn aya mrn pl wn
mbnrin mi, t k s lmrn pl wa, kys i p lrun ni lr lrn w ti mi. 51 Lbn
tn w fn Jkb p: Wo kt ti mo kj y lrn r ti mi, k o s wo wn y. 52 kt y j
lr, wn y tn j lr p mi k n rjj kt y l sd r ti p w n k gbd rkj
kt y ti wn y w sd mi pl r bbur. 53 K lrun brhm ti lrun Nhr
dj fn wa. Jkb s bra pl b sk bb r. 54 Jkb rb lr k n, s pe
wn arknrin r lti jb n. Wn jun, wn s sn mj lr k n.
32
Lbni dde n kt wr, k wn m-m r mra ti wn mbnrin r, s sre fn wn.
Lyn n ni Lbn l t s pad s il r. 2 B Jkb t rin rn-j r l n wn ngl lrun
b a pd. 3 B Jkb ti r wn ni w p: g lrun n y! s pe ib n Mahanym.
JKB MRA LTI PDE S
4 Jkb rn wn rn r l b arknrin r s n il Sr, t w lb dm. 5 fn
un n y: By ni k e sr fn olwa mi s, y ni j rn r Jkb; mo ti gb
ld Lbn, mo s ti dr lhn-n tt di sisy. 6 Mo n agbo ml ti ktkt ti agbo gntn
pl agbo ewr, mo s n wn rn lknrin ti lbnrin. Mo f j y fn olwa mi k n ba l
r oj rere r.
7 wn rn n pad w b Jkb bi wn ti w p: w ti l sd s arknrin r. un
fnrar b w pd r nsisy pl irnw wn nyn lyn r.
8 br-bojo d b Jkb. Ngb n ni pn wn nyn t wn w pl r s mj, e
bkan n pl wn agbo ml ti wn agbo gntn, 9 w nn ara-r p: B s b kj
j s kan nn wn g y, g kej l s l. 10 Jkb w p: lrun bb mi brhm ti
lrun bb mi sk, Yhw, w ti p fn mi p, Pad s orl-d r, s il bb r, mi y
s e rere fn , 11 mi k y fn gbogbo oore t w ti e fn rn r. mi k n ju p kan
ngb t mo kj od Jrdn, nsisy mi n y pl g mj. 12 Jw gb m lw s
arknrin mi ntor r r b m, k m e w l w pa, ti y ti m! 13 Sbsb iw ni o w
p, mi y da ire b , mi y s s ran r db iyanrn et kun t k n lk. 14 Jkb
s sn mj nb.
Pl ohun t n lw ni ti m bn l fn arknrin r s: 15 igba ewr ti ogn bk,
igba gntn ti ogn gb, 16 gbn rknm t wn fi m fn m pl wn m wn,
ogj ml ti ak ml mw. 17 k wn l w rn r, agbo kkan ltt, s w fn
wn rn r n p: ma l nwj, k s fy sl lrn wn agbo ran. 18 fn ni t
wj n y p: Ngb t arknrin mi s b pd r, t s br lw r p, Ti ta ni
w e, nbo ni w l? Ta ni ni ohun t w nwj r y? 19 K o dhn p: nyn ran
r Jkb ni w, wny s j bn t rn r Jkb fi rn s olwa mi s, un fnrar b
w lyn. 20 p kan n fn ni kej ti ni kta ti fn gbogbo wn t tl wn agbo
ran lyn, s w p: By ni k e sr s s ngb t b r i, 21 k w p, n pap
r r Jkb b lyn wa. w nn ara-r p: mi y m in r r pl bn t j
mi, lyn n ni mo t ma fi ara-mi hn nwj r, by y fi oj rere w m. 22 wn bn n
wj l, un fnrar sn mj nn g r.
JKAD PL NGL KAN
23 Jkb dde, m aya r mjj ti obnrin m-d wn mjj, ti wn m r
mknl, s kj od Jbk. 24 m wn kj od n pl gbogbo ohun-n r. 25 Jkb
nkan s w lyn.
ni kan s b a jjkad n ru n mj. 26 B ni n k ti l gb e ub, fa ian yn itan r,
d r s y b ti b a jjkad. 27 ni n w p: J k mi ma l ntor il ti m. gbn
Jkb dhn p: mi k n j k w l fi b o b bkn fn mi. 28 ni n tn br p: K
ni ork r? dhn p: Jkb. 29 ni n w p: Ork r k n j Jkb m gbn
srl: ntor w lgbra nwj lrun, w y gun wn nyn. 30 Ngb n ni Jkb
br p: Jw s ork r fn mi. gbn dhn p: K ni w br fn? s bkn fn
un nb.
31 Jkb pe ib n Pnl, ntor mo ti r lrun ljkooj, ni w, mo s w ly. B orn
ti l ni kj Pnl, s tiro ntor d r t y. 32 Ntor n ni wn m srl k fi j ian
yn itan t so m d tt di j n, ntor fa Jkb n ian yn itan.
33
JKB PD S
B Jkb ti gbj sk ni r s t b pl irnw nyn. Ngb n ni pn awn m r
lrn ti L, ti Rl ti t awn obnrin m-d mj i n, 2 m k wn m-d n pl
wn m wn l swj. L pl wn m tir tl wn, Rl pl Jsf s kyn. 3 un
fnrar wj wn l t s forbal lmje tt fi kan arknrin r lra. 4 s sr l pd
r, k a mra, f l e lrn, s fnu k lnu b ti sunkn. 5 Ngb t s wye, r
wn obnrin n pl wn m wn. br p: Ta ni wn y pl r? Jkb
dhn p: wn m t lrun fifn r r ni. 6 Ngb n ni wn obnrin m -
d pl wn m tiwn w swj t wn s forbal; 7 lyn n ni L ti wn m r w
swj t wn s foribal, nkyn ni Rl ti Jsf w swj t wn s forbal.
8 s br p: K ni gbogbo wn g t mo pd e n ti j? Jkb dhn p: Lti fi wn
w oj rere olwa mi ni. 9 s dhn p: Mo ti n plp t, pa y t e tr m, arknrin
mi. 10 Jkb w p: B k, mo b , b mo b ti r oj rere r, jw gba r wny lw mi,
ntor ww swj r db ww swj lrun fn mi, nsisy t o ti fi oj n gb mi. 11 Ntor
n gba bn t mo m w fn , mo s ti n gbogbo ohun t mo f. s r , ngb n ni s
gb wn.
JKB TI SU PINY
12 s w p: j k a k g wa k a ma l, mi y wj. 13 gbn Jkb d a lhn
p: Olwa mi m p wn md lwu ti p y k n ro ti wn d gntn ti ti wn ml
t fi m fn m wn; b a b m wn rn pp j fn j kan, gbogbo agbo ran n ni y k.
14 K olwa mi ma l swj rn r, n tmi, mi y m rra rn b gg b rn s wn
agbo ran t b nwj mi ti gg b rn s wn md, tt mo ma fi d il olwa mi n
Sr. 15 Ngb n ni s w p: B ti w k r mi y fi ap kan wn nyn t wn b mi
w sl pl r. gbn Jkb dhn p: Ntor k ni yn? ti t p mo ti r oj rere olwa mi.
16 B ni s dde gba n tir l s Sr lj n, 17 gbn Jkb l s Skt, nb ni ti
k il kan t s e wn ahr fn wn ran sn r. d t a fi pe ib n Skt n y.
JKB D SKM
18 Lyn n ni Jkb d l Skm n orl Knn pl lf ti ara lle, ngb t pad
b lti Pdn rm, s pa g s knkn l n. 19 ra il oko t pg r s lw wn
m Hmr, bb Skm, fn grn-n ow fdk, 20 s t pp kan nb t p n l,
lrun srl.

34
A FI IP B DN L P
Dn t obnrin m-d t L b fn Jkb jde l r wn mbnrin il n. 2 Skm
mknrin Hmr ar Hf, t e m ald il n, r Dn, s gb e lti b a lp pl ip.
3 gbn kn r f s Dn mbnrin Jkb, n f s mbnrin n, s t nn.
4 Skm b bb r Hmr sr w p: F md-bnrin y fn mi. 5 Jkb ti gb p a ti ba
Dn mbnrin r j, gbn b wn mknrin r ti w nn pp oko pl agbo ran r,
Jkb dk tt wn fi d.
PINNU GBYW PL WN AR SKM
6 Hmr bb Skm w b Jkb lti b a sr. 7 Ngb t wn mknrin Jkb ti oko
d t wn s gb r y, wn bn pp, wn s run ntor p Skm ti k tj b srl npa fifi
ipa lp pl mbnrin Jkb: k y k nkan b l! 8 Hmr b wn sr by p: Ntor
m mi Skm n f s mbnrin yn ni, dkun, j k a fi e aya. 9 j k a jm ma e
igbeyw lrn ara wa, k fn wa n mbnrin yn e aya, wa n y s fi mbnrin wa fn
yn e aya. 10 yin y ma b wa gb, il y sl fn yn; k ma gb nb, k ma l nb,
k s t ib d. 11 Skm w fn bb ti wn arknrin m n p: B mo b r oj rere
yn mi y san ohun khun t b br. 12 s fn mi iye t y k n san ti bn t y k
m w, mi y san t b ti br, gbn k fn mi n mbnrin n e aya.
13 wn mknrin Jkb fs fn Skm ti fn bb r Hmr pl tn, ntor ti ba
arbnrin wn Dn j. 14 Wn w fn wn p: A k l e ohun t j b! P k a fi arbnrin wa
fn knrin aldd, y y j ohun bk fn wa. 15 A k l gb fn yn fi b b db tiwa k
s db fn gbogbo wn knrin yn. 16 Ngb n ni a t l fn yn n wn mbnrin wa e
aya t wa n y s f wn mbnrin yn, a s ma b yn gb, a s di nyn kan pl yn.
17 gbn b k b gb tiwa npa kkl, a gba mbnrin wa, a s jde l. 18 r wn t
Hmr lrn ti Skm m Hmr. 19 dmknrin n k wyn lti e ohun n ntor n
f s mbnrin Jkb; un s ni ll jl n gbogbo dl r.
20 Hmr ti m r l s ibod il wn lti b wn ar l sr by p: 21 wn nyn y
n f s wa; j k wn ma b wa gb n il y, k wn ma lo ib, orl y sl fn wn tt d
pkun r, wa y f wn mbnrin wn, wa n y s fn wn n wn mbnrin tiwa.
22 gbn nyn wny k n gb lti b wa gb fi b gbogbo knrin wa b kl b tiwn.
23 j agbo ran wn, ohun-n wn ti gbogbo agbo gntn wn k ha n j tiwa b? j k a
gb fn wn, k wn l ma b wa gb. 24 Gbogbo wn t gba nu bod n wn l n ti
gbogbo wn knrin ib t wn gb r Hmr ti m r Skm ni wn db.
GBSAN LT SMN TI LF
25 s e n j kta, ngb t egb kl dn wn, mj nn wn m
Jkb, Smn ti Lf, wn arknrin Dn, ni ni kkan wn m id r, wn s dde
l s ewu lti kj j s l n, wn s fi id pa gbogbo knrin wn. 26 Wn fi id pa Hmr
pl m r Skm, wn s b tiwn l. 27 wn m Jkb wn il wn t wn pa, wn s
e kgun lti l n, ntor wn ti ba arbnrin wn j. 28 Wn k agbo gntn ti ti ml wn
ti ktkt wn, gbogbo ohun t w nn l n ti y t w nn oko ni wn k l. 29 Wn
k gbogbo ohun-n wn l, gbogbo wn m kker wn pl wn obnrin wn, wn s e
kgun gbogbo ohun t b nn il wn.
30 Jkb w fn Smn ti Lf p: ti k whl b mi, b ti s m di ni krra fn wn
ar il y, wn ar Knn ti wn ar Prs, mo br wn, wn y parap kj j s mi,
wn y gun mi t wn y pa mi ti il mi r. 31 gbn wn dhn p: j t k wn lo
arbnrin wa gg b aw?
35
JKB N BTL
lrunn w fn Jkb p: Dde! Gk l s Btl, k o s t ib d. K o t pp kan nb fn
lrun t farahn ngb t o s l fn arknrin r s.
2 Jkb w fn dl r ti gbogbo wn t w plu r p: k gbogbo ori jj t b
lrn yn jn, k e wnm, k s pa as yn d. 3 dde k gke l s Btl. Mo l t
pp kan nb fn lrun t gb tmi ngb t mo w nn oro t s rn m lw. 4 Wn jw
gbogbo gd t w lw wn fn Jkb ti gbogbo rka t w n et wn, Jkb s r wn
ml lb igi rk kan t w lb Skm. 5 Wn k g wn, br lrun s ji bo wn l
ts, k s ni t s tl wn m Jkb.
6 Jkb d Ls n il Knn - yn ni Btl - un ati gbogbo wn nyn r. 7 Nb ni
gb t pp kan t s p n Btl, ntor lrun farahn n nb ngb t s fn arknrin
r. 8 Ngb n ni Dbr k, obnrin oltju Rbk, a s snk r lb igi rk Btl, ntor n
ni a fi p n rk-lkn.
9 lrun tn farahan Jkb ngb t p lti Padani-rm, s bkn fn un. 10 lrun w
fn un p: w t a p n Jkb, a k n p n Jkb m, srl ni a ma p . B ni a
e p n srl. 11 lrun w fn un p: mi ni l d, ma b s i, ma r s i, orl-ed
kan, n gbo wn orl-d y ti in r w, wn ba y ti in r jde. 12 Il t mo fifn
brhm ti fn ski, mo fi fn , ti ran r lyn r ni mi y fi il y fn. 13 lrun s
gk l kr ld r.
14 Jkb gb wn kan kal nbi t lrun ti b a sr, wn kta, s da t jba ti epo s
kta n lr. 15 Jkb s fn ib n ork Btl, nbi t lrun ti b a sr.

RL K LYN B BNJMN
16 Wn jde kr n Btl, k d k wn d frt ngb t Rl bm. rb r l. 17 B s
ti bm pl ro ni ongbb r w fn un p: Fknbal, mknrin ni o tn b. 18 Lj kan
n, ntor k l, p n Bn-n, gbn bb r p n Bnjmn. 19 Rl k, a snk
r lb igi rk frt yn ni Btlhm. 20 Jkb gb wn kan kal lr iboj Rl t
w tt dj n.
RBN JW EKE
21 srl jde l, s pg r nwj Mgdl-ldr. 22 Ngb t srl gb n gbgb y,
Rbn b Bld, l bb r, lp. srl s m.
WN M SRL MJL
23 wn mknrin L n y: kb Jkb ni Rbn, lyn n ni Smn, Lf, Jd, skr
ti Sbln. 24 wn mknrin Rl n y: Jsf ti Bnjmn. 25 wn mknrin Blh
mbnrin m-d Rl n y: Dn ti Nftl. 26 wn mknrin Sp mbnrin m-d
L n y: Gd ti sr. wn t a b fn Jkb n Padani-rm n wnyn.
IK SK
27 Jkb d d bb r sk n Mmr, n Kiriyt-rb, yn ni Hbrn, nbi t brhm
ti sk gb. 28 j ay sk j gsn dn. 29 sk s m mdkun r, k, s dp
m wn nyn r, gb, t pl j ay kkn. wn m r s ti Jkb s snk r.
36
WN AYA TI WN M S
wn ran s t a p n dm n y. 2 s f wn aya r lrn wn obnrin m
Knn: Ad, mbnrin ln ar Ht, hlibam mbnrin n, m Sbn ar Hr,
3 Basemt mbnrin ml ti arbnrin Nbyt. 4 Ad b lfs fn s, Bsmt b
Rl, 5 hlibam b J, Jlm ti Kr. wnyn ni wn m s t a b fn un n
Knn.
S L IL MRN
6 s k wn aya r, wn m r lknrin lbnrin ti gbogbo wn ar il r, wn ran
sn r ti wn alr r, lr kan gbogbo ohun-n r n il Knn, s jde l s il Sr,
jnn s arknrin r Jkb. 7 N tt wn n ohun ra pp j lti l gb p, orl t wn s
gb k l gb wn ntor p ohun-n wn. 8 B ni dm ti t or k Sr d. s s ni
dm.
WN RAN S N SR
9 wn ran s bb dm n y lr k Sr.
10 Ork wn mknrin s n y: lfs m Ad aya s, ti Rl m Bsmt aya
s.
11 wn m lfs ni: mn, mr, Sf, Gtm ti Kns. 12 lfs m s n l
kan t a p n Tmn, s b Abimlk fn un. wnyn ni wn m Ad, aya s.
13 wn m Rl n y: Nht, Sr, m ti Mts. wnyn ni wn m Bsmt, aya
s.
14 wn m hlbam mbnrin n mknrin Sbn, aya s n y: b J,
Jlm ti Kr fn un.
WN JY DM
15 wn jy m s n y. Nn wn m lfs, kb s, ni a gb r; ly Tmn,
ly mr, ly Sf, ly Kns, 16 lyGtm ti ly Amalk. wnyn ni wn
jy y kkan nn wn m lfs n il dm, wn n s ni wn m Ad.
17 wny s ni wn m Rl m s: ly Nht, ly Sr, ly m ti ly
Mts. wnyn ni wn jy y kkan nn wn m Rl n il dm, wn s j m
Bmt, aya s.
18 wny s ni wn m hlbam, aya s: ly J, ly Jlm. ly Kr.
wnyn ni wn jy Ohlibm mbnrin n, aya s.
19 wnyn ni wn mknrin s, wn kan n s ni jy wn, wn ni a p n dm.
RAN SR AR HR
20 wny ni wn mknrin Sr, ar Hr wn m bl il n: Ltn, bl, n,
21 Dn, sr, Dn, wnyn ni jy y kkan n m Hr, wn j m Sr n il
dm. 22 wn m Ltn ni Hr ti Hmn, Tm s ni arbnrin Ltn. 23 wny ni wn
mknrin bl: lfn, Mnht, bl, f, nm. 24 wny ni wn mknrin Sbn:
Ay, n, - n kan n ni b orsun omi gbgbn pd ngb t k wn ktkt bb
r, Sbn, j n il pp. 25 wny ni wn mknrin n: Dn, hlibm mbnrin n.
26 wny ni wn mknrin Dn:
Hmdn, bn, Ytn, Krn, 27 wny ni wn mknrin sr: Bhn, Sfn, kn.
28 wny ni wn mknrin Dn: ti Arani.
29 wny ni wn jy wn m Hr: oly Ltn, oly bl, oly Sbn, oly n,
30 oly Dn, oly sr, oly Dn. wnyn ni wn m Hr n il wn.
WN BA DM
31 wny ni wn ba t wn jba n il dm k wn m srl t n ba kan t jba.
32 Bl mknrin Br jba n dm, a pe l r n Dnhb. 33 Bl di olgb, Yb
mknrin Sr, lti Ssr, jba rp r. 34 Yhb di olgb, Hm, lti il wn m
Tmn, jba rp r. 35 Hm di olgb, Hdd mknrin Bdd jba rp r. un ni
gun wn ar Mdn lj ogun n Mb, a s pe il r n ft. 36 Hdd di olgb, Sl
lti Msrk jba rp r. 37 Sml di olgb, l lti Rhbt-H-Nhr jba rp r.
38 l di olgb, Bl-Hmn mknrin kbr jba rp r. 39 Bl-Hmn mknrin
kbr di olgb, Hdd jba rp r; a pe l r n P. Aya r j Mahatabl, mbnrin
Mtrd lti M-Shb.
WN JY DM MRN
40 wny ni ork wn jy s, gg b y wn ti ip wn, ti gg b ork wn: oly
Tm, oly lf, oly Jtt, 41 oly hlibm, oly l, oly Pnn, 42 oly Kns,
oly Tmn, oly Mbsr, 43 oly Mgdl, oly ranm. wnyn ni wn jy dm
gg b ibgb wn n orl t e tiwn. B ni ti s bb dm.

37
gbn Jkb gb n il t bb r ti e tp, n il Knn.
TN JSF
JSF TI WN ARKNRIN R
2 y ni tn Jsf.
Jsf p dn mtdnlgn, b wn arknrin r agbo gntn - w lmd ngb
n - pl wn m Blh ti wn m Slp, aya bb r, Jsf s ryn w bbur wn fn
bb r.
3 srl frn Jsf ju wn m r yk l, ntor un ni m t b n j ogb r, s d
a ll fn un. 4 wn arknrin r r i p bb wn frn r ju gbogbo wn m r yk l,
wn s krira r
kan yyn n ld.
5 N j kan ni Jsf l l kan t s s fn wn arknrin r. 6 w fn wn p: gb l
t mo l: 7 hn s mi p wa y t nn oko, lgn ni t tmi dde dr, t t tiyn y t tmi k, t
wn s dbl fn t tmi. 8 wn arknrin r d a lhn p: o f jba l wa lr k tb o f
di ga wa ni? Wn s krra r ju ti tl l, ntor l r ti tm l r. 9 tn l l mrn t
ryn fn wn arknrin r. w p: Mo tn l l kan, hn s mi p orn, p ti wn
rw mknl dbl fn mi. 10 s l y fn bb ti wn arknrin r, gbn bb r
b a w, b ti w fn un p: lkl wo ni w l y? j mi ti y r ti wn arknrin r
y dbl fn lr il ay? 11 wn arknrn r br s jow r, gbn bb r pa r y
m nn ara-r.
WN ARKNRIN JSF T LR
12 s e, wn arknrin r k wn gntn bb wn l j n Skm. 13 srl w fn
Jsf p: mi r p wn arknrin r w n oko j ran n Skm. W, k mi rn l sd
wn. s dhn p: Mo etn lti l. 14 w fn un p: L ngb n lti wo llf wn
arknrin r ti ti wn agbo ran, k o s pad w ryn fn mi. rn an l lti fonfoj Hbrn,
Jsf s d Skm.
15 knrin kan r i t rn kiri in pp, ni n s bi lr p: K ni o w? 16 dhn
p: Mo w wn arknrin mi, jw s fn mi nbo ni wn ti k ran j. 17 knrn n w
p: Wn ti kr nhn-n, mo gb b wn ti w p: j k l s Dtn. Jsf jde l wo wn
arknrin r s r wn n Dtn.
18 Wn r i lti kr, k s t d d wn n wn ti dt m lti p . 19 Wn w lrn ara
wn p: wo all t b. 20 Nsisy, j k a p , k a s s sn ih kan: wa y w p
ranko bbur ni p j. wa y s ri b l r y ti .
21 gbn Rbn gb, s gb l lw wn. w p: m e j k a p , 22 m e j k
a ta j sl, ni Rbn w. j sn kng in ahoro al y, gbn m e p . e y
lti gb l lw wn ti lti d a pad fn bb r. 23 Lyn n ngb t Jsf d d wn
arknrin r, wn b a r, w ll t w. 24 Wn m u, wn s j sn knga, knga n
gb, k s n omi. 25 Lyn n ni wn jk lti jun.
B wn ti gbj sk ni wn r wn r, onw ar sml t wn ti Gld b pl
rknm wn t ru trr ti ohun para olrn ddun ti ji t wn gb l s gpt.
26 Ngb n ni Jd w fn wn arknrin r p: r wo ni ik arknrin wa ti bbo j r
ml y j fn wa? 27 j k a t fn wn ar sml, gbn m e j k a p ,
arknrin wa ni, ran ara kan n pl wa. wn arknrin r s gb tir.
28 s e t wn onw ar Mdn kj, wn s fa Jsf kr nn knga n. Wn ta
Jsf fn wn ar sml fn ogn ow fdk. wn onthn s m u l s gpt. 29 Ngb
t Rbn pad s d knga n, r i p Jsf k s nn r m! ya a r, 30 pad l b
wn arknrin r lti w p: m n k s nb m! Nsisy nbo ni k n y s?
31 Wn m a Jsf, wn pa ewr kan, wn r as n nn j r. 32 Wn rn ni kan lti
fi a ll n fn bb r pl r wny: Wo ohun t a r! W by k e w m r ni?
33 un n w , s w p: w m mi ni! ranko bbur ti pa j, a ti ya Jsf s ww b
ran gb. 34 Jkb ya a r, w a f, s e f m r fn gb pp. 35 Gbogbo wn
m r, lknrin lbnrin, w lti t nn, gbn k gbogbo tn, s w p: Rr! In f
ni mi y skal re ip k lb m mi. Bb r s sunkn r.
36 l p wn ar Mdn ta Jsf n gpt fn Ptfr, t j jy kan lb Fr, olr
wn am r.
38
TN JD TI TMR
l ngb n p Jd yapa kr ld wn arknrin r, s l sd knrin ar dlm
kan t a p n Hr. 2 Nb ni Jd ti r mbnrin Knn kan t a p n , fi e aya, s
b a lp. 3 yn lyn, s b mknrin kan t p n r. 4 Lkan s i, tn lyn, s b
mknrin kan t p n nn. 5 Lkan s tn b mknrin kan t p n l. w n
Hsb ngb t b m n.
6 Jd f mbnrin kan fn kb r r, mbnrin n j Tmr. 7 gbn r kb Jd
k m in Yhw dn, s pa . 8 Ngb n ni Jd w fn nn p: L b aya arknrin r k
o s e oje r gg b arknrin k r, k arknrin r ba l n m sy. 9 B nn ti m
p ir m b k n j ti un, gbogbo gb t b b aya arknrin r n l p ni d sl
k m e fi m fn arknrin r. 10 Ohun t e b Yhw nn, s pa bkan n. 11 Ngb
n ni Jd w fn Tmr aya m r p: Pad n op s il bb r tt dgb t m mi l y
fi dgb. w nn ara-r p: K y k y n k b wn arknrin r. Ngb n ni Tmr
pad s il bb r.
12 N plp j lyn y ni mbnrin , aya Jd, k. Lyn gb t a ti tu Jd nn l s
Tmn lti g irun ara gntn r, un ti Hr, r r lti dlm. 13 A s fn Tmr p: W
, ni wn w fn un, bb k r gk l s Tmn lti g irun ara gntn r.
14 Ngb n ni b a op r sl, fi a bo or ti gbogbo nu r, s jk lnu n
nym t w ln Tmn. w p: l ti dgb, wn k s fi un fn un b aya.
15 Jd r i, s r p w ni, ntor p fi a boj. 16 l b a lj n, s w p: W
n, j k n b lp! K s m p aya m un ni. gbn Tmr br p: K ni o ma fn mi
fn lp n? 17 dhn p: mi y fi m ewr kan lti in agbo ran mi rn s . s
fs p: dra, b o b l fn mi n ohun kan fn dg tt dgb ti o ma fi bn n rn s
mi. 18 br p: K ni k n fi e dg fn ? Obnrin n s w p: dd r, gbn r ti p
tl t w lw r y. fi wn fn un, s b a l p, obnrin n s e b lyn. 19 dde,
l, a kr lj, s w a op r pad.
20 Jd fi ewr r n rn lti w alren kan, r r dlm, k ba l gba wn ohun
dg r pad lw obnrin n, gbn wn k r obnrin n m. 21 br lw wn ar il
n p: Nbo ni aw oj n t b n nym w? Wn dhn p: K s aw kankan
nb r! 22 pad w s fn Jd p: mi k r i m, n pp, wn ar ib s fn mi p k
s aw nb r. 23 Jd w w p: K k gbogbo wn dn, k y k a fi ara wa sn, gbn
mo ti fi m ewr y rn, iw ni k s l r obnrin n.
24 L mt lyn n ni a w fn Jd p: Tmr aya m r ti w, ni wn w fn un,
n ti fi wkw r lyn pp. Ngb n ni Jd p p: m u jde k a s fi in sn
n ly! 25 gbn ngb t a m u b, rn s bb k r p: ni t ni ohun wny ni
mo lyn fn. tn w p: y w ntor n, ni t ni dd y, gbn y ti p tl y.
26 Jd y wn w, s w p: w tt j m l. Ohun t fa y ni p mi k fn un n
mknrin mi l lti b a lp.
27 Ngb t kk r p lti bm, db bj ni w nn r. 28 Ngb t rb, kn na
w sta, ongbb s f , s fi w pupa d b ti w p: y ni kk jde. 29 gbn l
p fa w r pad t arknrin r s jde. Ngb n ni ongbb n w p: w ni o lu ih
jde. Wn s p n Prs. 30 Lyn n ni arknrin r jde pl w pupa a n lw, a s p
n Sr.

39
BR JSF N GPT
A ti m Jsf l s gpt ngb n. Ptfr ar gpt t j jy Fr, t s e olr wn
am r, ni ra Jsf lw wn ar a ml t wn m u l shn-n. 2 gbn Yhw ran
Jsf lw, gbogbo ohun s b s i, s jk n il g r, ar gpt i n. 3 b g r ti r i p
Yhw rn n lw, ti p m i w r yr s rere, 4 Jsf r oj rere r, s di
mwa tir, s fi jg nn il r, s fi gbogbo ohun-n r sb tj r. 5 Lti gb t ti fi il
r l e lw pl gbogbo ohun-n r lb tj r, Yhw bs il ar gpt n ntor Jsf;
bkn Yhw s w lr gbogbo ohun-n r n il ti n oko. 6 Ngb n n fi gbogbo ohun-n
r l w Jsf ti gbogbo y t b pl r, k s p lr ohun khun m, fi onj t j.
Jsf s j arw knrin lra ti lj.
JSF LW OBNRIN ONDW
7 Ngb t e lyn ohun wny, l p yw g n br s foj gbr wo Jsf, s
w p: W b mi lp! 8 gbn Jsf k, s w fn aya g r n p: B mo ti w nhn-n,
g mi k p lr ohun khun t l n il r, s ti fi gbogbo ohun-n r l mi lw. 9 un
fnrar k l j m l n il y; k s s ohun khun t s d mi lkun lti l fi w, ntor o j
aya tir. Bwo ni mo e l e ohun bbur k n s d t tbi t b s lrun? 10 B ti b
Jsf sr y ljoojm ni Jsf k gb fn un lti b a lp, k lti jw ara r fn un.
11 N j kan Jsf w s il n lti i, k s s m-d kankan nn il n. 12 Obnrin
n d m l b ti w p: W b mi lp! gb j a sl pl a r lw obnrin n,
s s kr ld r. 13 Ngb t r i p ti fi a r sl sw un ti p ti s jde, 14 pe wn
m-d r, s w fn wn p: wo nkan! ti m m Hbr w sl lti fi w sn! w
sd mi lti b mi lp, gbn mo kgbe, 15 b s ti r i p mo kgbe ti p mo pe nyn,
fi a r sl l mi lw, s s jde l.
16 k as na sb d r tt dgb t bal il n y fi d. 17 Lyn n ni s r kan
n fn un p: r m Hbr t o m w sl ti w b mi lti fi m sn, 18 ngb t mo s
kgbe ni fi a r sl l mi lw t s s jde l. 19 Ngb t g r gb ohun t aya r w p:
W b r r ti hw s mi, in r ru pl bn. 20 g Jsf m u, s j sn tb, nbi t a
k wn lwn ba s.
JSF NN TB
B ni Jsf e w nn wn. 21 gbn Yhw rn n lw, da ire r b
lr, s j k r oj rere am gb wn n. 22 Olr am gb wn n fi
gbogbo wn t b nn tb n l Jsf lw, un ni s e gbogbo i r.
23 Olr am gb wn n k p rr lr ohun khun t w n skn
Jsf ntor Yhw rn n lw, s m k ohun khun t b dwl yr s rere.
40
JSF TM L FN ON FR
Lyn ohun wny, l p l ba ti als ba e dra s g wn, ba il gpt.
2 Fr bn s wn on r mj y, lr l ti olr als. 3 s p k a m wn l b
olr am in tb t Jsf w. 4 Olr am n pa Jsf p m wn k ma tj wn.
Wn s w nn gb wn n fn gb d.
5 s e n ru j kan, wn lwn mj n ll kan t n tm fn ni kkan wn, olr
l ti olr als ba il gpt t b nn wn. 6 Ngb t Jsf w b wn n wr j
kej wn fajro. 7 s br lw wn on ba mj n t b nn wn ld g r p: K
n e t bojj ln? 8 Wn d a lhn p: A ll kan, a k s r ni tm r fn wa. Jsf
w fn wn p: j k e lrun ni on atm? ni Jsf br lw wn. gbn s fn
mi.
9 Olr l r l r by p: Mo ll t mo r igi jr kan nwj mi. 10 Lr igi jr y
ni ka mta w; kt t wn y dd elso ni dd n l, t wn so r s pn. 11 Mo s gb
ife Fr dn, mo m wn so jr n, mo s fn wn sn ife Fr, mo w gb ife n fn
Fr. 12 Jsf s w fn un p: tum r n y, ka jr n dr fn j mta. 13 N j
mta n Fr y d nd, y s gb pad s i r, w y gb ife Fr n w r, gg
b o ti e tl r ngb t o w ln i l r. 14 M rnt mi ngb t b dra fn k o
s e m lore lti fi r mi l Fr k m mi jde kr nn wn y. 15 e ni a j mi gb kr
n il Hbr, n nb pp mi k e ohun khun t l f mi sn tb y.
16 B olr als ti r i p tm l n dra, un n w fn Jsf p: mi n ll kan. Mo
r i p mo gb agbn mta pl kr lr mi. 17 Gbogbo ohun t Fr j w nn agbn t
w lk, gbn wn y wn j nn gbn t b lr mi n. 18 Jsf d a lhn by
p: tum r n y, wn agbn mta a n dr fn j mta. 19 N j mta n Fr y t
sl, y s pa lkn so, wn y y s w j ran or r.
20 N tt n j kta t j j dn b Fr ni e s fn gbogbo wn jy r, s t
olr l r ti olr als r sl, 21 gba olr l pad sbi i r, un n s gb ife l
w Fr; 22 N ti olr als, Fr pa lkn so, gg b Jsf ti ly r. 23 gbn olr
l n k rnt Jsf m. gbgb r.
41
WN L FR
dn mj lyn y, l p Fr ll kan: dr lb od Nl, 2 s r wn ml arw
mje t wn sanra gidi, t wn s gk od Nl, t wn s j lr korko lrn wn fefe.
3 gbn s w t wn ml mje mrn gk od Nl lyn wn, wn burw, wn s r
gidi, wn dr lba twn j, lt bb od Nl. 4 wn ml meje e n t k lw, wn t
r gidi gb wn arw ml mje t wn sanra gidi m. Ngb n ni Fr taj lj orun.
5 tn sn, s tn ll lkej: r k mje y lra igi k kan n t wn tbi, t wn s
lw. 6 S kys i, r k mje t wra, t aff l-orn f l wn, dde lyn wn. 7 wn
r k t wra gb wn r k t wn tbi t wn s kn m. Lyn n ni Fr taj, s r i p
l ni.
8 N wr j kej ni Fr pl dm kn pe gbogbo wn amrn ti gbogbo wn
amye il gpt, s r la r fn wn. gbn k s ni kankan nn wn t l tm l
Fr fn un. 9 Ngb n ni olr l sr fn Fr p: Mo n lti jw jbi mi ln!
10 Fr ti bn s wn rn r ngb kan, s s wn sn tb lb olr am r, yn
ni mi ti olr als. 11 w ll lru j kan n, un ti mi, gbn tm l n yt fn
ni kkan wa. 12 dmknrin m Hbr kan w lra wa nb, kan lra wn r olr
am gb wn n. A r la wa fn un, s tm l tni kkan fn un. 13 B ti ly
n ni ti l: a gb m pad sbi i mi, a pa ni kej lkn so.
14 Ngb n ni Fr rn pe Jsf, wn s m u w lti in tb n kk. e irun r, s
pr a r, s w swj Fr. 15 Fr w fn Jsf p: Mo ll kan, k s sni t l
tm r fn mi, gbn mo gb npa r p n kt t o b gb l ni o tm r. 16 Jsf d
Fr lhn p: mi k s m nkankan! lrun ni y fn Fr n s ay.
17 Ngb n ni Fr b Jsf sr w p: Nn l mi hn s mi p mo dr lb od
Nl. 18 S w t wn ml arw mje t wn sanra gidi, t wn s gk od Nl, t wn s j
lr korko lrn wn fefe. 19 S kys i t wn ml mje mrn gk od Nl lyn wn,
wn burw, wn s r gidi kan egungun, t a k r ir wn r n il gpt, wn dr lba
twn j, lt bb od Nl. 20 wn ml meje e n t k lw, wn t r
gidi gb wn arw ml mje t wn sanra gidi m. 21 Lyn gb t wn ti gb
wn m tn, k hn lj wn p wn gb n kankan m ntor wn burw b ti
tl. Lyn n ni mo taj. 22 Lyn n ni mo tn r r
k mje lj l t wn y lra igi k kan n t wn tbi, t wn s lw. 23 S kys i, r k
mje t wn gb, t wn s wra, t aff l-orn f l wn, dde lyn wn. 24 wn r k t
wra gb wn r k t wn lw m. Mo ti s ohun wny fn wn amrn, gbn k sn
kan nn wn t l tm r fn mi.
25 Jsf w fn Fr p: kan oo ni la Fr: lrun ti fihan Fr un t f e.
26 wn arw ml mje dr fn dn mje, ti wn r mje dr fn dn mje bkan
n, ori l kan n ni. 27 wn ml t r t k s lw mje t wn gk lyn n dr fn
dn mje bkan n pl wn r k mje t wn gb, t wn s wra, t aff l-orn f l,
j w p yn dn mje y wy. 28 B mo ti w fn Fr n ni j; lrun ti fihan Fr
ohun t y l. 29 dn mje p y w n il gpt, 30 lyn n ni dn mje yn y tl
e t a fi gbgb gbogbo p il gpti, yn n y j il gpt run, 31 a k s n m p t
w n il n tlr m ntor yn t y tl e y m gidigidi. 32 B l Fr b farahn lmj,
fihn p lrun ti fi dandan s i, ti p lrun y m u wy n kk.
33 Nsisy k Fr tj lgbn nyn kan t lye t y fi e oldar il gpt, 34 k Fr
mra s i, k s yan wn g on lr il gpyt, k gba d mrn-n fn ow or lr r
dn mje p n, 35 k wn k gbogbo onj dn mje p n j, k wn gba gbogbo k
sb Fr, k wn k wn onj j nn l, k a s pa wn m. 36 wn onj n ni y
w fn ps n il y fn wn dn mje t yn y m lr il gpt. B ni a e gba il n
lw yn.
GBGA JSF
37 r n t Fr lrn pl gbogbo wn jy r. 38 Fr s w fn wn jy r p: j
a tn l r ni kan b ely t m lrin b nn r? 39 Ngb n ni Fr w fn Jsf p:
Lyn gb t lrun ti fi gbogbo ohun wny hn , k s ni t gbn t s lye t . 40 w ni k o
bjt fin mi, gbogbo wn nyn mi y s trba fn r, t ba nkan ni mi y fi j
l. 41 Fr tn w fn Jsf p: W , mo fi jg lr gbogbo il gpt. 42 Fr s b
rka w r lti fi s w Jsf, s fi a oy ptk w pl lk wr t fi b lrn.
43 gb e wn k lin t tl k tir, t wn nyn s kgbe tl w p: brk
(g! Tba l) B ni a ti fi Jsf joy igb kej ba lr il gpt.
44 Fr w fn Jsf p: mi ni Fr, gbn ls r k sni t gbd gbw-gbs
n il gpt. 45 Fr s fn Jsf n ork y: Sfnt-Pn, s fn un n snt e aya,
mbnrin Pt-
Fr, lf n. Jsf s br s rin il gpt kkiri.
46 Jsf p gbn dn ngb t l swj Fr, ba gpt. Jsf s fi iwj Fr sl lti
wo gbogbo il gpt. 47 Fn dn mje p n, il n so so lplp, 48 s k gbogbo
onj j nn dn mje p n n il gpt, s k wn pam nn wn l, s k gbogbo
onj gbgb l sn l kkan. 49 Jsf k wn k j b iynrin et kun, wn p ju ohun
t lk.
WN M JSF
50 K dn yn t wl ni Jsf ti n mknrin mj t snt b fn un, mbnrin Pt-Fr,
lf n. 51 Jsf pe kb n Mns, ntor w p: lrun ti m mi gbgb gbogbo pnj
mi ti gbogbo Il bb mi.
52 pe kej n frm, ntor w p: lrun ti s m di lm n il pnj mi.
53 Ngb n ni dn mje p n par n il gpt, 54 t dn yn s br gg b Jsf ti
w. yn n m n gbogbo wn orl-d, gbn onj w n il gpt. 55 yn m n gbogbo
il gpt, wn nyn s kgbe pe Fr fn onj, gbn Fr s fn gbogbo wn ar
gpt p: l sd Jsf k s e ohun t b s fn yn. 56 yn n m kkiri gbogbo il.
Ngb n ni Jsf gbogbo wn ab k fn wn ar gpt. yn n tn m s i n il
gpt. 57 Lti gbogbo orl-d ni a ti w ra k lw Jsf, ntor yn n ti m kan gbogbo
gby.
42
JSF FOJBA AWN ARKNRIN R FN GB KN
Ngb t Jkb r i p a ta k n il gpt, w fn wn m r p: K n e t dr wo
ara yn? 2 Mo gb p, ni w fn wn, a ta k n il gpt. skal l ra k lti hn wa k
a ba l w ly, k ebi m e pa w k. 3 Mw nn wn arknrin Jsf skal l ra k
lti gpt. 4 N ti Bnjmn, m y Jsf, Jkb k rn an l pl wn yk. O w nn
ara-r p: K tn y k ibi b a.
5 wn m srl pl wn r rn-j mrn s l lti ra k, ntor yn n m kan il
Knn. 6 Jsf j al n il n, un ni ta k fn gbogbo nyn. wn arknrin
Jsf d, wn s forbal fn un. 7 B Jsf ti r wn arknrin r ni m wn, gbn e b
jj s wn, s b wn sr pl kanra. br lw wn p: Nbo ni ti w? Wn s dhn
p: Lti il Knn ni a ti w ra onj.
8 B ni Jsf m wn arknrin r, gbn wn k m n tiwn. 9 Jsf rnt l t ti l
npa wn s w p: tlmy ni yn, w lti m ibi t a k ti lgbra ni. 10 Wn dhn p:
B k, olwa, wa rn r w lti ra onj ni. 11 Gbogbo w j m bb kan n, dodo ni
r wa, wa rn r k e tlmy. 12 ugbn w fn wn p: Rr! Lti m ibi t a k
ti lgbra ni w. 13 Wn dhn p: Mjl ni wa rn r e, gbogbo wa j arknrin,
gbogbo wa s j m bb kan n n il Knn; bkyn wa w ld bb wa nsisy, kan
nn wa s ti als. 14 Jsf tn w p: B mo ti w fn yn n ni j, tlmy ni yn,
15 dnw ti mo ma fn yn n y: mo fi or Fr bra p k n kr nbi fi b bkyn yn
b w shn-n! 16 K rn kan nn yn l pe rknrin yn n w, yin yk y s w nn
wn. A fi b dn yn w by tt ni r yn tb b k. B k b l e b, mo fi or Fr
bra, tlmy ni yn. 17 s k gbogbo wn sn tb fn j mta.
18 N j kta Jsf w fn wn p: wo ohun t yin y e lti l w ly ntor mo br
lrun. 19 B b j oltt, k kan nn wn arkrin yn dr nn wn k yin yk l pl
k t dl yn f l. 20 yin y m bkyn yn w fn mi. B ni a e m dodo r yn t
yin k s n k m. - Wn s e b - 21 Wn s b ara wn sr by p: N tt wa jy
ohun t a fi arknrin wa e: wa r rora kn r ngb t b w p k a d un s t wa k s
d a lhn. y ni fa pnj wa nsisy. 22 Rbn d wn lhn p: j mi k s fn yn p
k m e ibi s m n? yin k s fets mi, s w t a br j r lw wa. 23 Wn k m
p Jsf gb d wn ntor ni kan ni tm d fn wn. 24 Ngb n ni yra kr ld
wn lti sunkn. Lyn n ni pad w b wn, s b wn sr; m Smn lrn wn, s
d nwj wn.
WN M JKB PAD S KNN
25 Jsf p p k a k k sn p wn, k a s d ow ni kkan wn pad sn p r,
k a s ps onj fn rn-j wn. A s e b fn wn. 26 Wn gb k n l wn ktkt
wn, wn s b tiwn l. 27 gbn ngb t wn pg lru, kan nn wn p k r lti fi
onj fn ktkt r, s r w r lnu p k r. w fn wn arknrin r p: 28 A d
ow mi pad fn mi, w nn p k mi. Ngba n ni r b wn, wn s gbn b wn ti
wo ara wn, wn s w p: K ni lrun e fn wa y!
29 Ngb t wn d il ld bb wn Jkb n il Knn, wn ryn gbogbo ohun t l s
wn fn un. 30 Wn w p: knrin t e g il n fi kanra b wa sr, s p w n
tlmy t w lti wo il n. 31 A s w fn un p, tt ni r w, a k e
tlmy; 32 arknrin mjl ni w, m bb kan n; kan nn wa s ti als
bkyn wa w ld bb wa nsisy n il Knn. 33 gbn knrin t e g il n d wa
lhn p, By ni mo fi ma m p tt ni r yn; k fi ni kan sl nn wn arknrin yn, k
k k t dl yn f l, k s ma l; 34 gbn k m bkyn arknrin yn w fn mi,
ngb n ni mo t ma m p k e tlmy, p dodo ni r yn. Ngb n ni mi y d
arknrin yn pad fn yn, t s l ma w n il y.
35 B wn ti da k in p wn sl, a s r i t ni kkan wn p ow r nn p k tir.
r b wn, wn ti bb wn. 36 Ngb n ni bb wn Jkb w fn wn p: d mi lr
wn m mi, mi k r Smn m, s f m Bnjmn l, r mi ni gbogbo r d l!
37 gbn Rbn w fn bb r p: K o pa wn m mi mjj b n k p d a pad fn .
Fi l mi lw, mi y s d a pad! 38 gbn tn w p: m mi k n skal b yn l,
m y r ti k, un nkan ni k. B ibi b d b a nn rn-j t l, mi y skal re ip
k nn bnj pl ew or mi.

43
WN M JKB PAD S GPTI PL BNJMN
yn n m n il n, 2 ngb t wn s ti j k t wn ti m wa lti gpt tn, bb wn w fn
wn p: pad l s gpt k l b mi ra onj d. 3 Jd d a lhn p: knrin n ti kl
fn wa dj p un k gbd r wa f b bkyn wa b w pl wa. 4 B o b j k arknrin wa
tl wa, wa y skal l ra onj. 5 gbn b w k b j k l, wa k n skal l ntor
knrin n ti s fn wa p, k n r mi lj fi b arknrin yn b b yn w. 6 srl w p:
K n e t k rn y b mi t s fn knrin n p n br kan? 7 Wn dhn p: Ntor
knrin n wd wa ti dl wa b ti w p, j bb yn w ly, j n arknrin? A s
d a lhn ohun t br. Bwo ni a e l m p y w p, l m br yn w? 8 Ngb
n ni Jd w fn bb r srl p: J k m n b mi l. y k a l, k a ba l w ly k
ebi m e pa w k, wa fnra-wa pl r ti wn t w lb tj wa. 9 mi y dr fn un b
ongbw, k o s br r lw mi; b b l p mi k m u pad w k n s fi l lw k
jbi r w lrn mi tt j ay mi. 10 B k b e p a p lyn wa b ti pad d lkej!
11 Ngb n ni bb wn srl w fn wn p: B b j dandan ni k e by, k w
nkan t dra j n il y sn p yn lti m wn dn b r l fn knrin n ohun para
olrn ddn d ti oyin d, trr ti j, wn nkan b ob ti orgb. - 12 K tn m ow
mrn dn pl ow t wn fi snu p k yn, l j e ni. 13 l m br yn dn, k s
ma l, pad l b knrin n.

14 K l d m yn r oj rere knrin n, k s j k m arknrin yn pl Bnjmn


pad. N tmi b mo b n lti foj sunkn m, n farad . 15 Ngb n ni wn k wn bn
n, ti lpo ow ln mj lw wn ti Bnjmn; wn gba n wn l, wn s skal l
gpti. Nb ni wn ti farahn nwj Jsf. 16 Ngb t Jsf r wn pl Bnjmn, s fn
g on r p: M wn n wl l, k o pa ran kan, k o s s ntor wn nyn n y
b mi j onj sn. 17 ni n e b Jsf ti p fn un, s m wn nyn n l s il
Jsf.
18 r ba wn nyn n ntor wn m wn l il Jsf, wn s w lrn ara wn p:
Ntor ow t a r nn p k wa lj kin ni a e m wa wl; wn f kj j s wa k wn l w
k wn s k wa lr pl wn ktkt wa. 19 Wn snm g on Jsf lti b a sr lnu
n il n by p: 20 jw, olwa! ni wn w, a w lj kin lti ra onj, 21 gbn ngb t
a d ibs lti pg mj ni a p k wa t a s r i p ow ni kkan w lnu p k tir, a
ti r ow n p, a s ti m u w pl wa. 22 A s ti m ow mrn w lti ra onj. A k m ni
t m ow n pad snu p wa. 23 gbn dhn p: fknbal, m e br! lrun
yn ti lrun bb yn ni fi ra n snu p k yn; ow yn d w mi. s m Smn
jde w fn wn.
24 ni n m wn nyn n wn il Jsf, s bu omi fn wn lti w s wn, tn fn
wn n ohun jj fn ktkt wn. 25 Wn k r wn jde b wn ti dr dgb t Jsf y
wl w lsn-n, ntor wn ti m p wn y j onj sn wn nb.
26 Ngb t Jsf wn il n wn fn un n r t wn m w, wn s dbl fn un. 27 fi
in ddn k wn, s br lf wn b ti w p: Bb yn argb t sr npa r k?
j w ly? 28 Wn dhn p: rn r bb wa w n lf, w ly. Wn knl,
wn tn dbl. 29 B Jsf ti gbj sk ni r br r Bnjmn, m y r. s b a sr
p: K lrun foj rere w , m mi. 30 Jsf s jde kankan ntor if kn r fn br r f
m u sunkn, omij s ti jde lj r. wn yr l lti sunkn. 31 Lyn gb t bj r, t
s ti m oj d, p p: gb onj w. 32 Wn fn un n onj lt pl tiwn lt, bkan
n ni ti wn ar gpt t wn jun ld r w lt, ntor wn ar gpt k l b wn m
Hbr jun p, ntor yn j ohun rra fn wn. 33 A m wn jk nwj Jsf, ni kkan
wn gg b ip r, lti kb tt kan bkyn, wn s wo ara wn lj pl yanu. 34 Jsf
m k a bu onj iy lti in wo r fn wn, gbn ti Bnjmn ju ti n kni wn n lpo
mrn-n. b wn mu p, s b wn jgbdn.
44
IFE JSF N N PO BNJMN
Lyn n ni p fn g on r p: K onj t wn y b l k t sn p wn, k o s fi
ow wn sn p wn pad. 2 K o s fi ife fdk mi sn p bkyn wn pl ow k r.
s e gg b Jsf ti s fn un.
3 Ngb t il m, rn wn nyn n l pl ktkt wn. 4 N kt t wn jde kr n
gboro, wn k t rn jnn ngb t Jsf s fn g on r p: Dde! S tl wn nyn n,
l wn b k o s w fn wn p, K n e t fi ibi san oore? 5 e t fi j ife t g mi l fn
ohun mmu, t s fi wd mrn, ohun t e bur.
6 l wn b, s b wn s wn r kan n. 7 gbn wn d a lhn p: K n e t g
sr by? K m r i, wa rn r k j e ohun t j b! 8 Wo ow t a r lnu p k wa,
a s d a pad fn lti il Knn, bwo ni a e l jal nl g r, b j fdk tb wr? 9
Lw ni kni t a b ti r nkan n ni a pa, wa n y s di r g r. 10 dhn p:
dra b. K r b ti w; ni t a b r ohun n lw r ni y di r mi, a d yin yk s lti
ma l. 11 Wr ni gbogbo wn ti gb p k wn skal, t olk lk wn s i. 12 br
s w ife n lti in p kb tt kan bkyn, s r ife n nn p Bnjmn! 13 Ngb n
ni wn ya a wn, wn di r wn pad sr ktkt wn, wn s pad s l.
14 Ngb t Jd ti wn arknrin r wn l Jsf, wn b a nb, wn s dbl nwj r.
15 Jsf br lw wn p: Ir w wo ni h y? Tb yin k m p nyn b tmi awo
ni? 16 Jd dhn p: K ni k a w fn olwa mi, bwo ni k a ti sr, wjre wo ni w lnu
wa? lrun ni fi jbi wa rn r hn. wa ti di r olwa mi nsisy, ti wa ti ni t a r ife
n lw r. 17 gbn Jsf w p: mi k j e ohun b! w ni t a ti r ife n ni y di
r mi. gbn k yin n tiyn pad sd bb yn n lf.
JD GBA RN N E TIR
18 Ngb n ni Jd snm Jsf t s w fn un p: Jw olwa mi, j k rn r s r
kan n et oluwa mi ls p w bn s rn r, ntor w db Fr. 19 Olwa mi ti br r
y lw wn rn r, j yin n bb ti arknrin? 20 wa s d olwa mi lhn p: wa
n bb argb kan ti br kan t a b fn un n j ogb r; arkunrin m n ti k, un nkan
ni m y r t w, bb wa s frn r! 21 Ngb n ni w w fn wa rn r p: l m
u w k mi ba l fi oj mi r i. 22 w d olwa mi lhn p, m n k l kr ld bb r,
b b kr, bb r y k. 23 gbn w s fi dandan si i fn wa rn r p, B bkyn
yn k b skal pl yn, k gbd w swj mi m. 24 Lyn n ngb t a gk t bb wa,
rn r, l, w j olwa mi fn bb wa. 25 Ngb n ni bb wa tn w p, pad l ra
onj d w. 26 wa s dhn p, wa k l skal l fi b bkyn w b tl wa l ntor p
k ee lti w swj knrin n le p bkyn wa b pl wa. 27 Ngb n ni rn
r, bb wa, w fn wa p: yn m p yw mi k b ju m mj fn mi: 28 kan ti kr ld mi,
mo s w p: a ti pa b ran d! mi k s r i tt di sisiy. 29 B b s tn m y kr ld mi,
b ohun bbur b s l s i, yin y m mi skal re ip-k nn bnj pl ew or mi.
30 Nsisy b mo b pad t bb mi r r l ls m n pl wa, ni t m r so m, 31 n
kt t b ti r i p m n k b wa pad w ni un y k, wa rn r y s m k bb
wa rn r re ip k nn bnj pl ew lr. 32 mi rn r s ti e olgbw fn m
n ld bb mi by p, b mi k b m u pad, k n jbi r ld bb mi tt ay mi.
33 Nsisy j k mi rn r dr b r ld olwa mi dp m n k ba l b wn
arknrin r pad l. 34 K s b mo ti l pad l sd bb mi le p m n w pl mi.
45
JSF FARAHN
Ngb n ni Jsf k l farad m nwj gbogbo wn mw r, s kgbe w p: m
gbogbo wn nyn jde kr ld mi. K s s ni t w ld r ngb t Jsf fi ara-r hn
fn wn arknrin r. 2 gbn sunkn kkor t wn ar gpt gb, ryn n s d fin
Fr.
3 Jsf w fn wn arknrin r p: mi ni Jsf. bb mi w ly? wn arknrin
r k l d a lhn ntor p y wn lnu lti r i. 4 Ngb n ni Jsf w fn wn arknrin r
p: snm mi. Wn s snm . s tn w p: Emi ni arknrin yn Jsf t t s gpt.
5 Nsisy, m e banj, m s e bn s ara yn p t m shn-n, ntor p lti gb m yn
l ni lrun e rn mi swj yn. 6 di dn mj nsisy t yn ti m n il y, ku dn
mrn-n t k n s i oko tb kr. 7 lrun ti rn mi swj yn lti d ran yn s lr il ay
ti lti gba plp m yn l. 8 Ntor k e yin ni rn mi w shn-n b k e lrun, s ti
s m di bb fn F, b ajl fn gbogbo il gpt.
9 tt pad l sd bb mi, k s w fn un p, By ni m r Jsf w, lrun ti fi m
jg lr gbogbo il gpt. Tt ma b ld mi. 10 w y ma gb n Gn, w y s
w lb mi, w fnrar, wn m r, wn m -m r, wn agbo gntn ti
wn agbo ml r, ti gbogbo ohun t e tr. 11 Nb ni mi y fn n ohun
l r, ntor yn n y j fn dn mrn -n s i, k o m ba aln, w, dl r ti
gbogbo ohun t e tr. 12 w y fi oj ara-r r i, br mi Bnjmn s m p nu ara-mi ni
mo fi sr y s . 13 K ryn fn bb mi gbogbo go t mo n n gpt ti gbogbo ohun t
ti r, k s tt m bb mi skal w shn-n.
14 Ngb n ni r m rn br r Bnjmn, s sunkn. Bnjmn sunkn s i lrn
bakan n. 15 Lyn n ni k wn arknrin r mra t s fi nu k wn lnu. Lyn y ni
wn arknrin r t l b a sr.
FR PE DL JSF W S GPT
16 ryn n d fn Fr p wn arknrin Jsf ti d. Fr ti wn jy r gb wn
taytay. 17 Fr b Jsf sr by p: S fn wn arknrin r p, e by, di r
kn or ktkt yn k s l s il Knn. 18 K m bb yn ti dl yn k s ma b nhn-
n. mi y fn yn n il t dra jl n gpt, yin y s ma b ara yn ti wn ar il yn. 19
N tr, fn wn n y, e by. m wn k lin l lti il gpt lti fi wn k wn
m kker yn pl wn aya yn, k m bb yn, k s ma b. 20 m e kbm lr
ohun-n yn t fisl syn ntor ohun t dra jl n il gpt y j tiyn.
21 wn m srl e b. Jsf fn wn n wn k lin gg b Fr, s ps
onj fn rn-j wn. 22 fn ni kkan wn n a dn titun, gbn fi dnrn wn
ow fdk ti a dn titun mrn-n fn Bnjmn. 23 Bkan n ni k ktkt mw t
wn fi k r eso il gpt t dra jl l fn bb r ti abo ktkt mw t ru k, brd
ti onj fn rn-j bb r. 24 Lyn n ni rn wn arknrin r l, t wn s b tiwn l.
s w fn wn p: m e b ara yn wj lj n!
PAD S KNN
25 Wn kr n gpt, wn s d il Knn ld bb wn Jkb. 26 Wn ryn fn un p:
Jsf w ly, n un pp ni bal il gpt! r n da Jkb lkn r ntor k
gb wn gb. 27 gbn ngb t wn tn s gbogbo r t Jsf b wn s, t r wn k
lin t Jsf fi rn lti gb e w, ngb n ni m Jkb bb wn sj. 28 srl s w p:
yn t! Jsf m mi w ly! J k n l w k n t k!
46
JKB L S GPT
srl jde l pl gbogbo ohun n r, s d Bb. Nb ni ti rb s lrun bb r sk.
2 lrun b srl sr lru lj ran p: Jkb. dhn p: mi n y. 3 lrun tn w p:
mi ni l, lrun bb r. M e br lti skal l s gpt ntor mi y s di agbo nyn
l nb. 4 Ntor mi y b skal l gpt, mi fnrmi y tn m pad, w Jsf y
s pa oj r d. 5 Lyn n ni Jkb fi Bb sl. wn m srl gb bb wn, Jkb,
ti wn m wn kker, ti wn aya wn sn wn k t Fr fi rn lti gb e w.
6 Wn k gbogbo ohun sn wn dn pl gbogbo ohun-n wn n il Knn, wn s l s
gpt. Jkb ti dl r pl r: 7 wn m r, wn m-m wn lknrin lbnrin, ni r
kan, gbogbo ran wn ni wn k w s il gpt.
DL JKB
8 wny ni ork wn m srl t wn w s il gpt (Jkb ti wn m r). Rbn
kb Jkb, 9 ti wn mknrin r: Hnk, Pl, Hsrn, ti Krm. 10 wn mknrin
Smn: Jml, Jmn, hd, Jkin, Sbr ti l m mbnrin ar Knn. 11 wn
mknrin Lf: Grn, Kht ti Mrr. 12 wn m Jd: r, nn, l, Prs ti Sr
(r ti nn ti k n il Knn), Hsrn ti Hml wn mknrin Prs. 13 wn m
skr: Tl, Pf, Jb ti mrn. 14 wn m Sbln: Srd, ln ti Jll.
15 wnyn ni wn mknrin t L b fn Jkb n Padani-rm ti Dn mbnrin r pl.
rp gbogbo wn lknrin lbnrin j mtllgbn nyn.
16 wn mknrin Gd : Sfn, Hg, n, Esbn, r, rd ti rl. 17 wn mknrin
r: Jmn, Jf, Br, pl Sr arbnrin wn; wn mknrin Br: Hbr ti Mlkl.
18 wnyn wn mknrin Slf t Lbn fifn L, mbnrin r; b wn yn fn Jkb,
wn j nyn mrndnlgn.
19 wn mknrin Rl, aya Jkb ni Jsf ti Bnjmn. 20 Jsf n wn mknrin
y n il gpt: Mns ti frm t snt b fn un, mbnrin Ptfr lf n.
21 wn mknrin Bnjmn ni: Bl, Bkr, bl, Gr, Nmn, h, R, Mpm,
Hpm ti rd. 22 wnyn ni wn mknrin t Rl b fn Jkb, gbogbo wn j nyn
mrnl.
23 wn mknrin Dn ni: Hm. 24 wn mknrin Nftl ni: Jsl, Gn, Jsr ti
lm. 25 wnyn ni wn mknrin t Blh t Lbn fifn Rl mbnrin r, b fn Jkb,
wn j nyn mje.
26 Gbogbo wn dl Jkb t b, t wn s l s gpt lka wn aya mknrin wn
Jkb, gbogbo wn j gf-lmf. 27 wn m t a b fn Jsf n gpt j mj. rp
wn dl Jkb t l s gpt j drin.
JSF GBA WN AR IL R
28 srl rn Jd swj l sd Jsf, k Jsf ba l w pd r n Gn. Ngb t wn
d il Gn, 29 Jsf ti t k lin r, s l pd bb r n Gn. B ti farahn niwj
r ni r m lrn t s sunkn l e n jk fn gb pp. 30 srl w fn Jsf p: Mo l
k nsisy, b mo ti tn r oj r, ti p w w ly!
31 Ngb n ni Jsf w fn wn arknrin r p: mi y gk l s fn Fr p, wn
arknrin mi ti dl bb mi t wn w n il Knn ti d sd mi. 32 Ol gntn ni wn
nyn y - i darandaran ni wn e - wn ti k agbo gntn ti agbo ml wn w pl
gbogbo ohun-n wn. 33 Bkan n ni k w ngb t Fr b p yn t br lw yn p, K
ni i yn? 34 K dhn p, I darandaran ni wa rn r e lti gb we wa tt dsisy,
ohun t wa fnrawa m e n y gg b wn bb wa wj wa. B ni e l ma gb
n Gn. wn darandaran s j ohun rra fn wn ar il gpt.
47
FR GB DL JKB LLEJ
Ngb n ni Jsf l s fn Fr p: Bb mi ti wn arknrin mi ti d lti il Knn pl
agbo gntn ti agbo ml wn, ati gbogbo ohun-n wn, wn s w n il Gn. 2 m
mrn-n nn wn arknrin r l hn fn Fr. 3 Fr s br lw wn arknrn r p:
K ni i yn? Wn s dhn p: I ol gntn ni wa rn r e, gg b wn bb
wa wj wa. 4 Wn tn w fn u Fr p: A w lti ma gb n il y, ntor k s korko m
fn j wn ran sn rn r, ntor yn ti pa il Knn n tt. Jw j k wa rn r
ma gb n il Gn. 5 Ngb n ni Fr w fn Jsf p: 6 K wn ma gb n il Gn, b
wn b ti m p wn kan lra wn j on, wn l k agbo ran mi sb tj wn.
TN MRN
5b Jkb ti wn m r w s il gpt ld Jsf. Fr ba il gpt gb , s w fn Jsf p: Bb
r ti wn arknrin r ti w sd r. 6b O lt lr il gpt, m bb r ti wn arknrin r t il t dra d.
7 Ngb n ni Jsf fi bb r hn, t s m u l swj Fr. Jkb k Fr. 8 Fr br lw Jkb p:
ni dn ml ni w e? 9 Jkb dhn p: dje dn ni j tp mi, wn j ay mi kr pl ro wn,
k s t t ti wn bb mi, k til t j ay tp wn. 10 Jkb k Fr, s fi sl l.
11 Jsf fn bb r ti wn arknrin r n ibd lr il tt n gpt, lp ibi t dra jl,
il Rmss, gg b Fr ti fn un l.
12 Jsf ps onj fn bb r ti wn arknrin r ti gbogbo dl bb r gg b wn ti
p t.
JSF DGBN S I OKO E
13 K s onj n gbogbo il n ntor yn n m t b g t ebi pa wn l n il gpt ti
n il Knn. 14 Jsf k gbogbo ow t w n il gpt j ti y t w n il Knn t
wn fi ra k lw r, s k ow n l s fin ba Fr.
15 Ngb t gbogbo ow il gpt ti ti il Knn tn, gbogbo wn ar gpt w b Jsf
lti w p: Fn w lnj! e t wa y fi k lj r? Ntor ow k s m. 16 Ngb n ni
Jsf w fn wn p: k agbo ran yn w, mi y s fn yn lnj rp, b k b s ow
m. 17 Wn k agbo ran wn w fn Jsf. s fn wn lnj fn iye wn ran sn wn,
wn gntn wn, wn ml wn ti wn ktkt wn, fi onj fn wn ldn n fn
ppr agbo ran sn wn.
18 Ngb t dn n par, wn pad w sd r ldn kej lti w p: A k l fi pam fn
olwa wa, n tt ti ow ti agbo ran, gbogbo r ti w lw olwa wa, ohun t k t a l fifn
olwa wa ni wa fnrawa ti il oko wa. 19 e t wa y fi k lj r, wa ti il oko wa? Gb
w fnrawa ti il oko wa fn onj, wa ti il oko wa y ma sin Fr. gbn k o fn wa
lhun t a gbn k a l w ly, k a m e k, k il wa m e di ahoro.
20 B ni Jsf e gba gbogbo il gpt fn Fr, ntor wn ar gpt, ln kkan wn ti
ta il oko r. yn n m t b t gbogbo il wn b sw Fr. 21 s wn ar il n di
r, lti pkun il gpt kan d kej. 22 Il wn lf nkan l k t k r ntor Fr fn
wn lf lw, ow n ti wn gb lw Fr ni wn s fi jun. Ntor n ni wn k e ta
il wn.
23 Lyn n ni Jsf w fn wn nyn p: Nsisy mo ti gb yn pl il yn fn Fr,
24 gbn ngb kr gbd m d mrn-n w fn Fr, k d mrin yk s j tiyn fn
irgbn oko yn ti fn onj yn ti ti dl yn pl wn t w lb tj yn. 25 Wn dhn p:
w ti gb w l! K a r oj rere olwa ti t, wa y s ma sin Fr. 26 B ni Jsf ti e
fin t a tl n il gpt tt dj n, y t a fi fn Fr n d mrn-n, il lf nkan ni k
e ti Fr.
WN R KYN JKB
27 wn m Jkb gb n il gpt n il Gn. Wn n dk nb, wn
bm-lm, w s di pp. 28 Jkb gb fn dn mtdnlgn n il gpt. j
ay Jkb s j dj dnmta dn. 29 Ngb t j ik srl snm ts, pe
m r Jsf, s w fn un p: B o b n f s mi, fi w r sb itan m, k o fi
oj rere ti f r hn m, m e snk mi s il gpt ! 30 Ngb t mo b sn pl
wn bb mi, k o gb mi kr n gpt, k o s snk mi n iboj wn bb mi.
dhn p: mi y e gg b o ti w. 31 gbn bb r fi dandan s i p: Bra
fn mi! s bra fn un. B ni srl forl rr r.
48
JKB S M JSF MJJI DI TIR
s e lyn ohun wny ni a w fn Jsf p: Ara bb r k y. s m wn m r mjj
dni l pl r, Mns ti frm. 2 Ngb t a s fn Jkb p: Wo m r Jsf t w w
. srl sa gbogbo ip r, s jk lr kte r. 3 Ngb n ni Jkb w fn Jsf p: l
d farahn mi n Lts ti Knn, bkn fn mi, 4 s w fn mi p, mi y m b s i,
mi y s m p s i, mi y s di agbo nyn, mi y fi il y fn wn ran r lyn r
fn ohun-n tt l. 5 Nsisy wn mjj t o b n il gpt k n t w sd r n gpt, wn
y ma j tmi! frm ti Mns y j tmi pl ip b ti Rbn ti Smn. 6 N ti wn t o
b lyn wn, k wn ma j tr, gbn jgun wn y w lrk wn mjj y.
7 Ngb t mo ti Padani-rm pad, y r Rl k m mi, y t fa bnj mi, n il
Knn, lj n ngb t k d k a d frt, n Btlhm. 8 srl r wn m Jsf
mjj, s br p: wn ta n y? 9 Jsf d bb r lhn p: wn m t lrun fn
mi nhn-n ni wn. Bb r s w p: M wn snm mi k n s bkn fn wn. 10 Oj srl ti
ntor j ogb, k fi rran m, Jsf s m wn m r n snm ; fi nu k wn lnu,
s k wn mra. 11 srl w fn Jsf p: mi k r p n tn r oj r m, s w b lrun ti
j k n r wn m r pp! 12 Ngb n ni Jsf gb wn m n kr n itan r, t s
dbl, t forbal.
13 Jsf m wn m mjj, frm n w tn k ba l w n ap s srl, Mns
n w s k ba l w n ap tn srl, s m wn snm bb r. 14 gbn srl na
w tn r
lr frm t j br, ti w s r lr Mns, b ti na w kan lr kej - b til j p
Mns ni kb. 15 sre fn Jsf by p:
K lrun nwj ni t brhm ti sk rn,
k lrun t e ol mi lti j b mi tt dj n,
16 k ngl t gb m l lw ibi gbogbo
bkn fn m wny.
K ork mi ti ork bb mi brhm
ti sk y nn wn.
K wn ma b s i,
k wn s ma r s i lr il ay!
17 Ngb t Jsf r i p bb r fi w tn l or frm, y k s t lrn. m w bb
r lti gb e kr lr frm l sr Mns, 18 Jsf s w fn bb r p: K e b, bb,
ntor y ni gbn, un ni k o gb w tn r l lr. 19 gbn fs p: Mo m, m mi, y
mi, un n y di agbo nyn, y di ni l. gbn br r y tbi j l, ran r y di
plp orl-d.
20 N j n l sre fn wn by p:
Ork yn ni wn m srl
y ma fi sre fn ara wn w p:
K lrun m db frm ti Mns!
s fi frm wj Mns.
21 Lyn n ni srl w p: Mo k l nsisy, gbn lrun y w pl r, y s m
pad s il bb r. 22 N tmi, mo fn n Skm ju ti wn arknrin r l, y t mo gun gb
lw wn ar mr pl id ti k mi.

49
JKB SRE FN WN M R
Jkb pe wn m r, s w p: k ara yn j k n s fn yn ohun t y l s yn lj
wj.
2 Jkb pe wn m r lti w p:
k ara yn j, yin m Jkb,
fets srl bb yn.
3 Rbn, w ni kb mi,
okun mi, kso agbra mi,
gb algd, kn nn ip,
4 ni t ya b omi,
ip kn y f lr,

ntor o gun or kte bb r,


o s ba ibsn mi j t b m nn j!
5 Smn ti Lf j arknrin,
nn ttl r kn bbur wn,
6 k m mi m e b wn gbmrn,
k kn mi m e parap m gbm wn,
ntor nn bn wn,
wn pa wn nyn,
pl w ipa wn,
wn pa ml n pakpa.
7 gb ni fn bn d wn,
gb n fn run wn t k db.
mi y pn wn lrn Jkb,
mi y t wn k lrn srl.
8 Jd n tr,
wn arknrin r y yn .
w r ti t rn wn t r,
wn m bb r y trba nwj r.
9 Jd j m knn;
igb d ni w ti tt w, m mi;
w ba, o br b knn, b abo knn:
ta n j m dde?
10 p k n jnn s Jd,
ti p oy k n jnn s s r
tt dgb ww ni t ni ,
ni t wn orl-d y trba fn.
11 di ktkt r m igi jr,
ti m abo ktkt r m ka jr,
w r r pl t jr,
a r r nn j so jr.
12 Oj r pn pl t,
yn r funfun pl wr.
13 Sbln y ma gb lt kun,
y s di awak oj omi,
pl Sdn lb r.
14 skr j ktkt algbra
t dbl lrn gb ran,
15 r i p simi dra,
p il n fanimra,
t jk r fn r gbgb,
ti di r lb i ekra.
16 Dn j adj wn nyn r,
gg b y kkan srl.
17 K Dn db ej lj n,
k onwo lb n t n in n s
t lin ub syn.
18 Mo ret gbl r, Yhw!
19 Gd ni wn jagunjagun y kl,
y gun wn, t y s l wn l.
20 sr, onj r lr,
w y w onj t dra fn ba.
21 Nftl j abo gal ls er,
t b m gal t lw.
22 Jsf j igi elso t b lb od
t ka r gun or giri.
23 wn taftaf kj j s i,
wn taf s i, wn b a j.
24 gbn Algbra kan run wn,
rws m wn lp
lti w Algbra Jkb,
lrk pta srl,
25 npa lrun bb r t rn lw,
lti w l d t bkn fn .
bkn lti k run w,
bkn lti gbun sl il,
bkn m, bkn in.
26 bkn r k,
bkn wn dd elso,
bkn wn k ll,
ay wn k ayray,
k wn skal sr Jsf,
swj or ni t a y s mm
lrn wn arknrin r!
27 Bnjmn db kok apranj,
t pranj lww,
t s pn kgun r tt dal.
28 Gbogbo wn y ni wn j y srl, wn j mjl, wnyn s ni ohun t bb wn b
wn s, t s dgbre fn wn. fn ni kkan wn n bkn t t s i.

DGBRE TI IK JKB
29 Lyn n ni Jkb fn wn m r n ln y: mi k n p
pad l sbi t wn nyn mi l wj mi. K snk mi lb wn bb mi, n ho t w n
oko frn ar Ht, 30 ih t w ni oko Mkpl n knkn Mmbr n Knn, t brhm ra
lw frn ar Ht fn il snk. 31 Nb ni a snk brhm pl yw r Sr. Nb ni a
snk sk pl yw r Rbk. Nb ni mo snk L s, 32 nn oko n ti ih t w
nn r t a r lw wn m Ht.
33 Ngb t Jkb par ln wny fn wn m r, fa s r pad sr kte, s m
mdkun r, s l b wn nyn r.
50
SNK JKB
Ngb n ni Jsf w l bb r lj, da kn b , s fi nu k lnu. 2 Ngb n ni
Jsf p fn wn onegn r p k wn kun bb r l param; wn onegn n s
kun srl l param. 3 y gba ogj j ntor b ni j kkun param gb t.
wn ar gpt f r fn drin j. 4 Ngb t kk f par Jsf b il Fr sr
by p: 5 Bb mi m mi bra y, Mo k l, ni w fn mi, mo n iboj kan t mo e n il
Knn, nb ni k o snk mi s. Ntor n k j k n tt l snk bb mi, mi y s pad
w. 6 Fr dhn p: Tt l snk bb r gg b ti m bra.
7 Jsf gke l snk bb r, gbogbo wn jy Fr s b a l, wn ll fin ti
gbogbo wn gbajm il gpt, 8 pl dl Jsf, wn arknrin r pl dl bb r. K
sni t k syn n il Gn fi wn t k l rn, wn agbo gntn wn ti wn agbo ml
wn. 9 wn k lin ti wn agin ni wn b a gk l: agbo nyn t tl e p jj.
10 Ngb t wn d Goren-ha-Atd, lyn Jrdn, - wn krin ar pl snk olkk, Jsf s
f bb r fn j mje. 11 wn ar il n, wn ar Knn r snk t a e n Goren-ha-
Atd, wn s w p: wo snk l t wn ar gpt e. Ntor n ni a fi pe ib n Abli-
Msrym - w lyn Jrdn.
12 wn m srl e b bb wn ti pa l fn wn, 13 wn s gb k r l s il
Knn, wn snk r s ih t w n il oko Mkpl t brhm

r lw frn ar Ht fn ibi snk n knkn Mmr.


14 Lyn n ni Jsf pad s gpt pl wn arknrin r ti gbogbo wn t gk l pl
r fn snk bb r.
LATI IK JKB TT KAN IK JSF
15 Ngb t wn r i p bb wn ti k, awon arknrin Jsf w p: j b Jsf b f l w n
l t k s san n fn wa n pp fn gbogbo ohun bbur t a e s i k? 16 Wn s rn s
Jsf by p: K bb r t k, p y: 17 K w fn Jsf p, drji wn arknrin r
fn wn ti ibi t wn e s . Ntor n, wa b , drji wn rn lrun bb r.
Jsf sunkn lr j y.
18 wn arknrin r w, wn s dbl fn un. Wn w p: A w swj r b wn r r.
19 gbn Jsf d wn lhn p: m e br; j mo l fi ara mi s ip lrun? 20 Ibi t
pr s mi ti di ire npa ps lrun, k ba l e gbl fn plp nyn gg b ti e .
21 Ntor n m e br; mi fnrami y e tj yn ti wn t wn gbral yn. By ni
e m kn wn bal pl r mlb.
22 Jsf s dr n il gpt pl dl bb r, Jsf s gb fn df dn. 23 Jsf r
ran kta frm ti wn m Mnss t a b sw Jsf.
24 Ngb t e, Jsf w fn wn arknrin r p: mi k n p k: gbn dj p
lrun y fi oj rere w yn, y s rnt yn lti m yn pad kr n il y l s il t a fi e bra
fn brhm, sk ti Jkb.
25 Jsf s m wn m srl bra p: Ngb t lrun b fi oj rere rnt yn k r i p
gb egungun mi kr nhn-n.
26 Jsf k ngb t p df dn, wn s fi param kn n, wn s gb e sn ps n
gpt.

KSD
1
WN M HBR P S I N GPT
wny ni wn m srl, n kkan wn pl dl tir t wn b Jkb l s gpt.
2 Rbn, Smn, Lf, Jd, 3 skr, Sbln ti Bnjmn. 4 Dn ti Nftl, Gd ti sr.
5 Gbogbo wn m t a tipa Jkb b j drin nyn. Jsf ti w n gpt ntir. 6 Lyn
n ni Jsf pl gbogbo wn arknrin r ti ran yn k. 7 gbn b wn m srl ti j
lm pp, wn b s i, wn r s i, wn s j algbra pp t b t wn fi kn il gpt.
NIRA WN M HBR
8 ba titun kan gr t n gpt t k m Jsf. 9 w fn wn nyn r p: w b wn
m srl ti p t t wn s lgbara pp t b t wn ti j w l. 10 w n, j k a dgbn s
i b wn k ti n p m. B a k b e b, b ogun b d wn l parap m wn t wa. Wn l
fi ogun b wa j, k wn s l kr n il y. 11 Ngb n ni wn fi oldar-i kkan m awn m
srl i lle lti fi ay ni wn lra. B ni wn e k wn l Ptm ti Rmss fn Fr.
12 gbn b a ti fi ay ni wn lra t ni wn p s i n iye m wn t wn r bo il n. y s
m k a br wn m srl. 13 wn ar gpt fi ip m wn m srl i ej.
14 Wn s fi ay ni wn lra pl i r. Wn a m odo, wn a s m brk. Oriri i ni wn
sb e nn oko, lr kan gbogbo i ni a fi ip m wn e.
15 ba gpt pe wn obnrin ongbb fn wn abiyam Hbr,
awn ongbb t a p n fr ti P, lti w fn wn p: 16 Ngb t b e gbb fn wn
abiyam Hbr, k ma w ngb t wn b ti knl bm. B b e mknrin ni wn b,
k pa , b b e mbinrin ni wn b k d a s. 17 gbn wn ongbb n br
lrun. Wn k s tl ba gpt, wn s d wn mknrin t a b s. 18 Ngb n ni ba
gpt rn pe wn ongbb t bi wn p: K l d t fi d wn mknrin Hbr s?
19 Wn d Fr lhn p: wn abiyam Hbr k db ti abiyam gpt. Wn lgbra, k
wn ongbb t d ni wn ti b m wn. 20 lrun oore fn wn ongbb n. wn m
srl s di pp gidi pl agbra l. 21 Ntor t wn ongbb n br lrun, fn wn n
m n dl wn.
22 Ngb n ni Fr p fn wn nyn r p: K ma s gbogbo wn mknrin t
awn abiyam Hbr b ti b sn od t n, gbn k d wn mbnrin wn s.
2
B MS
knrin kan lti y Lf f obnrin kan lti y kan n. 2 Obnrin n lyn, s b mknrin
kan. Ngb t r i p lw, gb e pam fn o mta. 3 Ngb t r i p un k l gb e
pam j b l, m agbn kan t a fi pprs hun, fi d kn n pl oje igi. gb m n
sn r, s gb e srn wn ffe lb omi Od o n. 4 A fi arbnrin m-w n k
ma w lti kr lti m ohun t y l s m n.
5 s e, mbnrin Far kan skl l Od n lti w ngb t wn rn-bnrin r rn
lt bb omi n. r agbn n lrn ffe s rn rnbnrin kan lti l gb e w. 6 i,
ri p m-w ni k nn r. n r e . s w p: m-w Hbr ni. 7 Ngb n ni
arbnrin m-w n 5 s e, mbnrin Far kan skl l Od n lti w ngb t wn
rn-bnrin r rn lt bb omi n. r agbn n lrn ffe s rn rnbnrin kan lti
l gb e w. 6 i, ri p m-w ni k nn r. n r e . s w p: m-w
Hbr ni. 7 Ngb n ni arbnrin m-w n w fn mbnrin Fr p: j w f k mi
pe oltj kan lrn wn obnrin Hbr lti b tj m n? 8 mbnrin Fr d a
lhn p: L p w. mdbnrin n l pe y m n. mbnrin Fr w fn un p:
9 Gb m y, k w s b mi b . mi fnrami y san ow i r. 10 Ngb t m n
dgb, d a pad fn mbnrin Fr. ni y s l gg b m ara-r, s s ork r n
Ms, ntor w p: In omi ni mo ti y jd:
MS S SL L MDN
11 N kk n t Ms dgb, l k wn arknrin r. r i r t wn e, s kys
ar gpt kan t da p bo m Hbr kan, t j kan nn wn arknrin r. 12 Ngb n
ni tt wo yk r t k s ni kni, s pa ar gpt n. fi iyanrn bo k r ml. 13 tn
pad w lj kej, ngb n ni wn m Hbr mj b ara wn j. w fn ni t jbi p:
K n e t w lu arknrin r? ni n d a lhn p: 14 Ta ni fi j g ti adj lr wa?
Tb w f pa mi gg b o ti pa ar gpt ni? r ba Ms, s w nn ara-r p: dj p
wn ti m npa r nyn. 15 Fr gb r y, s f pa Ms. un n s fn un l s il
Mdn.
16 s e, lf Mdn kan b mbnrin mje. Wn w pnmi kn agbada omi fn wn
gntn wn mu. 17 wn darandaran kan w t wn s l wn mbnrin n kr. Ngb n
ni Ms dde lti gbj wn, t s b wn fi omi fn wn gntn wn mu. 18 Ngb t wn
pad d d bb wn Rl, w fn wn p: m y yn ln. 19 Wn ly p: knrin
ar gpt kan ni gb w lw wn darandaran t wn sb d wa lw, n til b wa
pnmi t s fi omi fn wn agbo ran wa mu. 20 br lw wn mbnrin n p: un
d? K n e t fi knrin n sl syn? l p w jun. 21 Ngb n ni w, t knrin y
fi mbnrin r Spr fn un e aya. 22 ni y n b mknrin kan t p n Grm, ntor
w p: tp ni m n il jj.
LRUN RNT SRL
23 j gor j, ba gpt s k. wn m srl t a m sn b r kgbe nn rora, igbe wn fn rnlw
nn pnj wn d d lrun. 24 lrun gb igbe kdn wn, s rnt mjm r pl brhm, sk ti
Jsf. lrun r wn m srl, s kys i
3
IGBO ONN
B Ms ti tj wn gntn na r Jtr, lf Mdn, b ti k wn j kj ahoro al, ni
d or k lrun n Hrb. 2 ngl Yhw farahn n nn in t j lrn igb. Ms w
: igb n kn fn in, gbn k jn run. 3 Ngb n ni s nn ara-r p: mi l wo
ohun abm y, lti m d t gb y k fi j run. 4 Yhw r i b ti b w wran, lrun s p
lti in gb n: Ms, Ms. mi n y, ni dhn. 5 Ngb n ni w p: M e snm
hn-n. B slbt s r ntor or il mm ni w t. lrun tn w p: 6 mi ni lrun bb
r, lrun brhm, lrun sk, ti lrun Jkb. Ngb n ni Ms fi a bo oj k m
ba r lrun.
I MS
7 Yhw w p: Mo r i, mi ti r pnj wn nyn mi t wn gb n gpt. Mo kys b
wn t k wn i ti m wn kgbe. mi m rora y dj. 8 Mo s ti pinnu lti k wn y
lw wn ar gpt ti lti m wn gk l s il lr t tbi, il t n pl wr ti oyin,
ibgb wn Knn, wn Ht, wn mr, wn Hf, ti wn Jbs. 9 Nsisy t igbe wn
m srl t d d mi, t mo s ti r nira t wn ar gpt gb k wn lr, 10 ma l nsisy,
mo rn l s Fr lti m wn m srl, wn nyn mi, jde kr n gpt.
11 Ms w fn lrun p: Ta ni m, t mo l b Fr lti m wn m srl jde kr n
gpt? 12 lrun w p: mi y w pl r, y ni y j m ti o ma fi m p mi ni mo rn
Ngb t o b ti k wn nyn n jde kr n gpt, fi b fn lrun lr k y.
ORK LRUN
13 Ngb n ni Ms w fn lrun p: dra, mi y l b wn m srl lti w fn wn
p: lrun wn bb yn ti rn mi s yn. gbn b wn b br ork r, k ni k mi fi d wn
lhn? 14 Ngb n ni lrun w fn Ms p: MI ni ni t W s fi kn un p: By ni k
w w fn wn m srl: MI-W ti rn mi s yn. 15 lrun tn w fn Ms p: By ni k
w s fn wn m srl: Yhw lrun brhm, lrun sk ti lrun Jkb ni rn
mi s yn. Ork y ni mi y ma j tt l, un ni wn ran t b y ma fi k p m.
LN LR I MS
16 L k wn algb m srl j, k w s w fn wn p: Yhw lrun wn bb yn, ti
farahn mi, lrun brhm, ti sk, ti ti Jkb, s w fn mi p: Mo ti b yn w, mo s ti r
i b wn ar gpt ti fyj yn, 17 mo s ti pinnu lti m yn jde kr n gpt nbi t a ti
fyj yn l s il Knn, il Ht, il mr, l Prs, il Hf ti il Jbs, lti l s il t n
pl wr ti oyin. 18 Wn y gb r r, w y s l pl wn algb wn m srl lti
l b ba gpt, t yin y sr fn un by p: Yhw lrun wn m Hbr ti b wa
pd. Fn wa n y j mta lti l sn ahoro al lti l rb s Yhw lrun wa. 19 Mo m
p ba gpt k n j k l b a k b fi ap l m u. 20 Ntor n ni mi y na ap mi lti lu
gpt pl i yanu t mi y e nb. Ngb n ni un y j k l.
WN M SRL Y K OHUN-N GPT L
21 mi y j k wn r oj rere wn ar gpt, ntor n ngb t b l, k n l pl
w fo. 22 K wn obnrin yn br lw wn aldgb wn ti olbgb wn fn fdk,
wr ti wn ohun . K d wn bo wn m yn lknrin lbnrin, k s gba tw wn
ar gpt.

4
AGBRA TI M T A FN MS
Ms tn sr w p: B wn b k lti gb m gb ti lti fets mi k? K wn b w fn mi p:
Yhw k farahn . 2 Ngb n ni Yhw w fn un p: K ni w lw r yn? p kan,
ni Ms dhn. 3 Yhw p fn un p: J sl. Ngb n ni Ms s p n sl t s di
ej, t Ms s s syn fn un. 4 Lr y ni Yhw w fn un p: M u n r. na w m u,
ej n s di p pad n w r 5 By ni wn y e m p Yhw farahn n tt,
lrun wn bb wn, lrun brhm, ti sk, ti ti Jkb.
6 Yhw tn w fn un p: Fi w s y r lb a. fi w s y lb a, ngb t m
w n jde, t ti b , funfun b ynyn. 7 Yhw p fn un p: Tn ki w n pad b
ab as ly r. k b pad, ngb t y jde db yk ara r. 8 B wn k b gb
gb t k s d wn lj pl m yanu kn y, kej y m u d wn lj. 9 n b m mjj
b fi wn sl lgbgb, t wn s k lti fets , k w da omi Od o n sr il. Ngb n ni omi
t o d jde lti in od n y di j lr il.
RN Y E AGBRS FN MS
10 Ms w fn Yhw p: Jw Olwa mi ! tt di sisy, mi k m r ss, n
tt dgb t w b rn r sr y. nu mi k y s r ss, ahn mi s wwo.
11 Yhw d a lhn p: Ta ni fi nu fn nyn? T ni s-ni di odi tb adit,
tb arran tb afj? j k e mi Yhw n ni? 12 Ntor n ma l lsks,
emi y rn lw lti sr, mi y s j k o m ohun t y k o s.
13 Ms tn w p: Jw Olwa mi ! Rn lmrn t b w n i y.
14 Ngb n ni Yhw bn s Ms t s w fn un p: b rn, m Lf,
w nb. Mo m p m r ss n tir. un ni k w pl r, in r y dn gidi
ngb t b r . 15 K o b a sr, k o s fi i n s i lnu. mi fnrmi y rn
yn lw lti sr, w ti u n, mi y s fi ohun t y k s hn yn. 16 un
y b wn nyn sr n ork r, y s db nu r, w y s db lrun t
m u sr. 17 K o m p y dn lw. un ni w y fi e i yanu.
MS PAD S GPT LTI MDN
18 Ms fi ib sl l b Jtr, na r, s w fn un p: J k n l b wn
nyn mi w n gpt lti m by wn w ly. Jtr d a lhn p: Ma l n
lf..
19 Yhw w fn Ms n Mdn p: Pd l s gpt ntor wn t w ik r
ti k. 20 Ngb n ni Ms m aya r pl mknrin r, s gb wn ka
ktkt, s m n pn l s gpt. Ms m p lrun lw. 21 Yhw w fn
Ms p: Wy t o pad l gpt, k o mra lti e ohun yanu t mi y fn
lgbra lti e nwj Fr. mi y m kn r le, k s n j k wn nyn mi
l. 22 Ngb n ni k o w fn Fr p, By ni Yhw w: kb mi ni srl.
23 Mo p y fn , j k m mi l lti rb s mi. B w k b j k wn l mi
y pa kb tr.
MS KL FN M R
24 Ngb t Ms w lj n t s kal n ru, Yhw pd r, s f pa . 25 Ngb n ni
Spr m kta mm kan t fi db fn m r, ran t g kr lra m n ni fi kan s Ms b
ti w p: N tt k ni j ni w e fn mi. 26 Yhw s f i sl l. Ntor kl ni obnrin n fi w p: ni j ni .
MS PD RN
27 Yhw w fn rn p: L pd Ms n n ahoro al n. jde l pd r lr k lrun, s k a
mra. 28 Lyn n ni Ms s fn rn ohun t Yhw rn an lti e ti gbogbo i yanu t n k e. 29 Ms
jde l pl rn, wn s k gbogbo wn algb srl j. 30 rn tn s gbogbo ohun t Yhw w fn Ms;
e wn i yanu lj gbogbo nyn. 31 wn nyn n gbgb, in wn s dn p Yhw kys pnj wn.
Wn knl, wn s dbl.
5
BW KN PL FR
Ms ti rn j l b Fr, wn s w fn un p: By ni Yhw lrun srl ti w: J k wn nyn mi l s
ahoro al lti dn fn mi nb 2 Fr dhn p: Ta ni Yhw t mo n lti trba fn un lti j k srl l. mi
k m nkankan npa Yhw, n k s n j k srl l. 3 Wn w p: lrun wn Hbr ti pd wa. Fn wa n
y j mta lti l sn ahoro al lti rb s Yhw lrun wa. B b k, y fi lklk tb id pa w. 4 ba
gpt dhn p: K l d, Ms ti rn, t fi fa wn nyn yn kr nbi i wn? pad snu i yn! 5
Fr w p: W nsisy b wn nyn ti p jj n il y, s f d wn dr lnu i wn k?
T A FN WN OLDAR AMNISN
6 N j kan n ni Fr p fn wn oldr wn nyn n ti wn olr i p: 7 k gbd fn wn
nyn y ni korko b ti e tl fn i brk m. K wn fnrawn ma w korko fn i n lti n l. 8 Sb iye
brk kan n ni k m wn e gg b wn ti e e tl, l dnk. l ni wn, ntor n ni wn fi kgbe p: j
k l rb s lrun wa. 9 K m i wn p s i, k wn m e r y simi lti l fets r k!
10 wn oldar i fipe n pl wn olr i wn l s fn wn nyn n p: y ni Fr, mi k
n fn yn n korko m. 11 K fnrayn l w a nbi t b ti l r i. Sb i yn k gbd dnk. 12 Ntor n ni
wn nyn n tkkiri il gpt lti w wn fn l korko. 13 wn oldar wn d wn lm b wn ti w
p: K par i j yn b ti tl ngb t a fn yn n korko. 14 wn oldar i fipe n br s na wn m
srl t a fi e olr i t a fi ip m lti ma da wn nyn wn b ran b wn ti bi wn lr p: K n e t k
par i t a fn yn e ln ti ln pl brk t y k e b ti tynw?
SN WN OLR I
15 wn m srl t a fi e olr i l b Fr lti fi r n sn w p: e t o fi lo
wn rn r b ely? 16 wn rn r k r korko gb m, sb a k dab ss fn wa p,
e brk! Wn til na wn rn r pp 17 Fr d wn lhn p: yin ni ynl,
l ni yn n tt. Ntor n ni fi w p, A f l rb s Yhw! 18 l i k! k s n r
korko gb, s gbd e gbogbo brk t a w fn yn.
19 wn m srl t a fi e olr i r i p r wn k yanj b a ti w fn wn p: I brk
yn oj k n dnk! 20 Ngb t wn fi Fro sl, wn l b Mse ti rn t dr d wn.
21 Wn b Mse ti rn w p: K Yhw w yn dj! ti s w di ohun t rn nwj
Fr ti wn jy r. ti fi id l wn lw lti pa w. 22 Ms l b Yhw lti w fn un p:
Yhw, e t w fi fiyj wn nyn y? K n e t o fi rn mi w? 23 Lti gb t mo ti w
b Fr t mo s ti sr lrk r n ti fiyj wn nyn y, t w k s e nkan lti gba
wn nyn r l.
6
Ngb n ni Yhw w fn Ms p: Wy ni w y r ohun t mi y e fn Fr! Tiptip ni
y fi j k wn l. n pl ip ni y fi l wn l.
TNS P MS
2 lrun w fn Ms p: mi ni Yhw. 3 Mo ti farahan brhm, sk ti Jkb pl
ork l d, gbn mi k j k wn m Yhw n ork mi. 4 Mo tn b wn d mjm, lti
fn wn n il Knn, n il t wn gb gg b jj. 5 Ngb t mo gb igbe wn m srl t
wn ar gpt fi e r, ni mo w rnt mjm mi. 6 Ntor n k o w fn wn m srl
p, mi ni Yhw, mi y s gb yn lw i t wn ar gpt gb k yn ly. mi y gb
yn kr lko r t wn k yn s, mi y k yn y npa ll wn ti jj wn ny gidi. 7 mi y
fi yn e nyn tmi, t mi y s ma j lrun yn. Ngb na ni m p mi ni Yhw,
lrun yn, t y gb yn kr lko r gpt. 8 Lyn n ni mi y fn yn n il t mo ti bra
fn brhm, sk ti Jkb, t mi y s fn yn fn jogn, mi ni Yhw. 9 Ms ryn
r wny fn wn m srl, wn s k lti fets i, ntor i oko r ti s wn.
10 Ngb n ni Yhw w fn Ms p: 11 L b Fr, ba gpt, k o s s fn un p k
j k wn m srl kr n il r. 12 gbn Ms s r wny nwj Yhw p: B wn
m srl k b fets mi bwo ni Fr e l fets mi, mi t k l sr wr! 13 Yhw b
Ms ti rn sr, s p fn wn lti l b Fr ba gpt lti j k wn m srl
jde kr n il gpt.
RAN MS TI RN
14 Olr dl wn n y:
Br pl wn m Rbn, kb srl: nk, Pl, Hsdrn ti Krm: wnyn ni y
Rbn.
15 wn m Smn ni: Jml, Jmn, hd, Jin, Ts ti l, ni t obnrin ar
Knn b. wnyn ni y Smn.
16 Ork wn m Lf ti ran r n y: Gn, Khd ti Mrr. Lfi gb fn dn mt-
dnlgje. 17 wn m Gn: Lbn ti m, ti y wn.
18 wn m Kht ni: Amram, tsr, Hbrn ti Utsl. Kht gb fn dje-lmta
dn.
19 wn m Mrr ni: Ml ti Mu. wnyn ni y Lf pl ran wn.
20 mrm f Jbd, arbnrin bb r e aya, s b rn ti Ms fn un. mrm
gb fn dn mt-dnlgje.
21 wn m tsr ni: Kr, Nfeg ti Tsr.
22 wn m tsl ni: Ml, ltsfn ti Str.
23 rn f lb, mbnrin mndb, arbnrin Nsn, s b Ndb, bh, Elisr
ti tmr fn un.
24 wn m Kr ni: sr, lkn ti bsf. wnyn ni y Kr.
25 lsr, m rn, f kan nn wn m Ptl, s b Fnhs fn un.
wnyn ni wn olr dl Lf gg b y wn.
26 Ms ti rn y ni Yhw w fn p, K wn m srl jde kr n il gpt n
ww gb ogun wn. 27 wn ni b Fr sr, ba gpt, p k j k wn m srl
jde kr n gpt. Ms kan n ti rn kan n ni.
TNS P MS
28 N j t Yhw b Ms sr n il gpt, 29 ohun t w fn un n y: mi ni Yhw. L
s fn Fr ba gpt, gbogbo ohun t mo b w. 30 Ms s ly y nwj Yhw p: mi
k l sr wr. Bwo ni Fr e l gb mi?
7
Yhw w fn Ms p: W , mi y s di r fn Fr. rn arknrin r, y e wl
fn . 2 K o s gbogbo ohun t mo p fn , k rn, arknrin r, tn s fn Fr, k
baa l j k wn m srl kr n il r. 3 mi y m kn Fr le, mi y si s i yanu
ti wn m gbyanu di pp n il gpt.
4 B Fr k ti n fets , mi y lu gpt lti m wn m gb ogun nyn mi, wn
m srl, jde kr n il gpt, ngb t mo b j wn ny gidi. 5 wn ar gpt, b ti w
k wn j, y fi tiptip m p mi ni Yhw ngb t mo b l wn lti m wn m srl jde
kr ld wn.
6 Ms ti rn e gg b Yhw ti p. 7 Ms j ni grin dn, rn s j ni
grin-lmta ngb t wn l b Fr sr.
WN JKL RN IL GPT
P DI EJ
8 Yhw w fn Ms ti rn p: 9 B Fr b n k e i yanu, k o w fn rn p:
M p r, s swj Fr, k di ej! 10 Ms ti rn l b Fr, wn s e b Fr ti
p fn wn. rn s p r swj Fr ti wn jy r, s di ejo. 11 Fr n pe wn
amrn ti wn o r j. wn o gpt e i yanu kan n pl idan wn. 12 Olk lk
wn ju p tir t s di ej, gbn p rn gb ti wn on idan n m. 13 Sbsb ni
kn Fr le t s k lti fets Ms ti rn gg b Yhw ti s tl.
I OMI DI J
14 Ngb n ni Yhw w fn Ms p: Olr kunkun ni Fr! ti k lti j k wn nyn
n l. 15 L b a n wr la n wkt t l s eti omi, k o s dr d n et od. K o m
p t di ej lw 16 K o w fn un by p: Yhw. lrun wn Hbr, ti rn mi s lti s
fn p, j k wn nyn mi l, k wn ba l rb s mi n ahoro al. Tt di sisy ni o ti e
et ddi. 17 Ohun t Yhw w n y, y ni y fihn p Yhw ni mi. mi y s fi p w mi
y lu od, od n y s di j. 18 wn ja in od n y k, od n y s ma rn t b
g t wn ar gpt k n l mu omi r.
19 Yhw w fn Ms p: Ps y fn rn p, M p r k o s na w r sr wn omi
gpt - sr wn od wn, wn od t wn gb gba in ih il, wn adgn omi wn ti sr
gbogbo omi t wn fj k wn ba l di j lr gbogbo il gpt, tt kan omi in agbada ti y
t b nn kta. 20 Ms ti rn e b Yhw ti p fn wn. gb p r sk, s fi
lu wn omi od lj Fr ti gbogbo wn jy r. Gbogbo omi od n di j. 21 wn ja
in od n k. Od n s rn t b g t wn ar gpt k l mu omi r. j kn gbogbo
gpt. 22 wn o gpt e bkan n. Ngb n ni kn Fr le, t s k lti fet s Ms
ti rn, gg b Yhw ti s tl. 23 Fr pad s fn r l kbiara s ohun t l.
24 gbn wn ar gpt wa il y Od n k fn omi mmu, ntor wn k l mu omi Od n
m. 25 j mje kj lyn gb t Yhw lu Od n.
II WN PL
26 Lyn n ni Yhw w fn Ms p: L b Fr k o s fn un p: By ni Yhw w: J
k wn nyn mi l, lti rb s mi. 27 B o b k lti j k wn l, mi y da plp pl bo
gbogbo il r. 28 Od yn y kn fn pl. Wn y jde wn fin r, w yw r, wn y
gor ibsn r. Wn y wl wn jy r ti wn nyn r, wn y wn il onj r, wn
wo onj r. 29 wn pl y f m pp ti wn jy r pl wn nyn r.

8
Yhw w fn Ms p: P fn rn p: Na w r pl ap r sr wn od t a gb gba
in il, sr wn adgn omi - k wn pl ba l w sr il gpt. 2 Ngb n ni rn
na w r sr wn omi gpt. wn pl jde lplp bor il gpt. 3 gbn wn o
wn e bkan n lti m wn pl jde lr il gpt.
4 Fr pe Ms ti rn, s w fn wn p: b mi b Yhw k wn pl jnn s mi ti
s wn nyn mi, mi y s j k wn nyn yn l, k wn ba l rb s Yhw. 5 Ms d
Fr lhn p: Fn nfn r ni. Ngb wo ni o f k n gbdr fn , fn wn jy r ti
fn wn nyn r, k wn pl n l kr ld r ti kr ld wn nyn r, k wn m e
kj in od m. 6 Lla, ni Fr w. Ms tn w p: Y r gg b b r. w y fi y m
p Yhw w, k n lgb. 7 wn pl n y kr ld r ti kr n fin r, ld wn
jy r ti wn nyn r. Wn k n rkj od o n. 8 Ngb t Ms ti rn fi Fr sl,
Ms b Yhw npa wn pl t fi j Fr ny. 9 Yhw gb dr Ms, wn pl
in il k ti ti gbl il ti nn oko. 10 A s k wn j lra n kt. Gbogbo il n s kn fn
rn. 11 Ngb t Fr r i p wn ti l, kn r le, s k lti fets Ms ti rn gg b
Yhw ti s tl.
III WN YNMYNM
12 Yhw w fn Ms p: P fn rn p, Na p r k o s fi lu eruku il; y s di
ynmynm n gbogbo il gpt. 13 rn na w t fi m p n dn s fi i lu eruku il.
wn ynmynm br s bu wn nyn n j, wn tn bu ranko j. Gbogbo eruku il ni
di ynmynm n gbogbo il gpt. 14 wn on idn wn gbynj lti e bkan n,
gbn lsn ni, wn k l fa ynmynm. 15 Ngb n ni wn on idn w fn Fr p:
w lrun w nb. kn Fr le, s k lti fets Ms ti rn gg b Yhw ti s tl.
IV WN AK EININ R BO IL GPT
16 Yhw w fn Ms p: Dde n kt wr, k o s dr lj n de Fr ngb t b l
s et od. Ngb n ni k o w fn un p: J k wn nyn mi l lti rb s mi. 17 B w k b
j k wn nyn mi l, mi y rn wn ak einin s ti s wn jy r, at s wn nyn
r ti s fin r. wn ibgb il gpt y kn fn wn ak einin ti or il t wn dr l
pp. 18 Lj n, mi y d il Gn s, nbi t wn nyn mi gb, k ni s ak einin
nb. w y s m p mi Yhw b lr il ay. 19 mi y j k yt w lrn wn
nyn mi ti tr. la ni i yanu y y wy. 20 Yhw e b, wn ak einin t p gidi
r bo fin Fr, il wn yy r ti gbogbo il gpt, wn s ba il n j.
21 Fr pe Ms ti rn, w fn wn p: l l rb s lrun yn, gbn n il y ni!
22 Ms dhn p: K t lti e b. wn ohun gan-an t a f fi rb s Yhw lrun wa ni
wn ar gpt k s w lti pa. B a b fi ohun t wn krra rb nwj wn, j wn k n
s w lkta? 23 Lyn j mta nn ahoro al ni a t l rb s Yhw lrun wa gg b
ti p fn wa. 24 Fr tn w p: mi y j k l, s rb s lrun yn n ahoro al b
k b n s l. gbdr fn mi. 25 Ms fs p: N kt t mo b fi sl ni mi y k pe
Yhw. Lwr la ni wn ak einin y ks, t wn k n y lnu m pl wn yy r
ti wn nyn r. gbn k Fr m e tn w m l j k wn nyn wa l rb s
Yhw! 26 Ms kr ld Fr, s gbdr s Yhw. 27 Yhw gb dr Ms, s m k
wn einin n jnn s Fr ti wn yy r ti wn nyn r. K ku y kan. 28 Fr
tn orkunkun, k j k wn nyn n l.
9
V LKLK PA WN RAN SN
Yhw w fn Ms p: L b Fr k o s w fn un p: By ni Yhw w, lrun wn
Hbr, J k wn nyn mi l lti rb s mi. 2 B o b k lti j k wn l, t wn s dr p s i,
3 w Yhw y lu wn agbo ran r lr pp: wn in, wn ktkt, wn rknm,
wn ml ti wn gntn pl ewr, ni mi y fi lklk pa. 4 Yhw y fyt s agbo ti
srl ti ti gpt, kan k s n gb nn agbo ran wn m srl. 5 Yhw ti d kk t
y y l b ti w p: Lla ni Yhw y m r y l n il y. 6 Yhw s e gg b r
r lti j kej. Gbogbo agbo ran wn ar gpt ni wn k, gbn y kan k k nn agbo
ran wn m srl. 7 Fr wd: s m p y kan k k nn agbo ran srl! Sb
Fr orkunkun, k s j k wn nyn n l.
VI RN EW
8 Yhw w fn Ms p: K bu knw er lti il-er, k Ms k sff lj Fr.
9 Er y y di eruku ll t a k l dm lr gbogbo gpt, t y s fa ew pupa rd, t y
s ma t lra wn nyn, ti wn ranko n gbogbo il gpt. 10 Ngb n ni m er lti
il-er, t l b Fr, Ms s ku er n s aff, ti nyn ti ranko ni kn fn ew t
pupa rd, t s t. 11 wn on idn k l w b Ms fga-gbga ntor gbogbo ara wn
kn fn ew b ti wn ar gpt yk. 12 Yhw m kn Fr le, k lti fets Ms ti
rn, gg b Yhw ti s tl.
VII J YNYN
13 Yhw p y fn Ms p: Dde n kt wr lti l b Fr. K o s fn un p: By
ni Yhw lrun wn Hbr w: J k wn nyn mi l lti rb s mi. 14 Wy ni mi y da
gbogbo jkl rn b pl wn jy ti wn nyn r k o ba l m p mi k lgb nn
ay. 15 B mo b na w mi lti fi jkl rn pa ti wn nyn r, w b ti par kr nn
ay. 16 gbn mo ti j k o w ly, k o ba l ron s agbra mi, k a ba l ryn ork mi n
gbogbo gby. 17 O orkunkun algd pl wn nyn mi t o s dn jde l wn. 18 K
bur, nwy la, n wkt y ni mi y m k j ynyn r gidigidi pl agbra l, y t a k
gb ir r r nn tn il gpt. 19 L k agbo ran r sb il ti gbogbo ohun-n r ti b nn
oko. Gbogbo ohun t b w lr pp - n nyn ti ran sn - t k b s lb il ni j ynyn
n y parun. 20 br Yhw m k wn jy Fr k wn r ti wn agbo gntn wn
sn il. 21 gbn wn t k bkt fn br Yhw fi wn r ti wn agbo ran wn sl
lr pp.
22 Yhw p y fn Ms p: Na w r sj run k j ynyn r sr gbogbo il gpt,
sr nyn ti sr ranko ti sr gbogbo ohun t h nn oko n il gpt. 23 Ms na p r
sk run. Ngb n ni Yhw sn r t j ynyn s r sr il gpt. 24 e ni mnmn
k lrn ynyn t r gidi n t a k r ir r r lti dl orl-d gpt. 25 j ynyn n
r n gbogbo il gpt, gbogbo ohun t b nn oko - ti nyn ti ranko - ni pa, g
gbogbo ewko in oko, s f gbogbo igi in igbo. 26 fi il Gn nkan nbi t wn m srl
gb ni j ynyn n k r s.
27 Fr rn pe Ms ti rn, s w fn wn p: Mo jw mi nsisy, Yhw jre,
mi ti wn nyn mi jbi. 28 Gbdr s Yhw k r ti j ynyn y par, mi y s j k
l. k n dr p. 29 Ms d a lhn p: N kt t mo b ti kr n gboro l, mi y na
w mi s Yhw, r n y s dk, j ynyn y s dkun, k o ba l m p ti Yhw ni
gbogbo ay. 30 Mo m p w ti wn jy r k t br Yhw lrun! 31 wn igi w ti
wn igi k w lul ntor ngb n ni igi k so, t igi w s yw. 32 wn igi k ti igi il
t k t y jde lti in il nkan ni k parun.
33 Lyn gb t Ms kr nwj Fr ni jde kr n gboro l n. n w dr s
Yhw. r pl j ynyn k r m sr il n. 34 Ngb t Fr r i p j n ti d ls
r ti ynyn m, pad sn r. 35 un ti wn jy r orkunkun. kn Fr le, k s
j k wn m srl l, gg b Yhw ti s tl.
10
VIII WN E
Yhw w fn Ms p: L b Fr, ntor mi ni mo m wn orkunkun, un ti wn jy
r, k n ba l e wn i yanu mi lrn wn. 2 K w n ba l ryn fn wn m r ti
wn m-m r, ohun t mo e fn wn ar gpy, wn i yanu t mo e lrn wn, k
ba l m p mi ni Yhw. 3 Ngb n ni Ms ti rn l b Fr, t wn s w fn un p:
By ni Yhw w, lrun wn Hbr: Tt dgb wo ni w y t ara-r nwj mi? J k
wn nyn mi l lti rb s mi. 4 B o b k lti j k wn nyn mi l, mi y m wn e
w sr il r lti la l. 5 Wn y bo il t b g t a k n r or il. Gbogbo y t j
ynyn k pa ni e n y parun, y s pa gbogbo igi r t b nn oko. 6 Wn y bo
fin r. Ibgb wn jcy r ti ti gbogbo wn ar gpt. wn bb l wn k r ir r r n
il n lti gb t wn ti t il n d. Ngb n ni Ms pad kr ld Fr. 7 wn jy
Fr roj fn un p: Tt dgb wo ni ni y y fa ibi l wa lr t? J k wn ma l lti rb s
Yhw lrun wn! Tb k hn s p e ni gpt parun l y?
8 Ngb n ni wn pe Ms ti rn pad l b Fr t w fn wn p: l l rb s
Yhw lrun. gbn wn wo n y l? 9 Ms dhn p: wa y k wn dmd wa
ti wn argb wa l, lknrin lbnrin wn, pl wn agbo ran wa n ti l wn ti kker,
ntor dcn Yhw ni a f l e. 10 Fr w fn wn p: yn ni p m n lti j k l pl
wn aya yn ti wn m yn! K Yhw sn yn l! k r p mrn yn bur! 11 Rr o, k
wn knrin yn nkan l rb s Yhw, ntor ohun t kk f nyn.
B ni a e l wn kr nwj Fr.
12 Yhw w fn Ms p: Na w r sr il gpt k e b . K wn r bo il gpt
lti pa ewko wn run, y t j ynyn k t parun. 13 Ms na p r sr il gpt. Yhw s
m k ff h l-orn f w sr il n n gbogbo ru n. ff s k wn e w lwr.
14 wn e r bo il gpt t p t b t a k r ir r r, t a k s l r ir r m. 15 Wn
bor il t fi knn. Wn j gbogbo ewko il n ti wn igi t j ynyn d s. K ku y
ew kan lr igi tb ew kan nn oko n gbogbo il gpt.
16 Fr tt rn s Ms ti rn, s w fn wn p: Mo ti s Yhw lrun yn, mo s
ti yn. 17 Mo b k dr mi j m lkan s i - mi k n e b m - k s b mi b
Yhw lrun yn k s jw gb m lw wn e ti jkl rn olr ik y. 18 Ms
kr ld Fr lti l b Yhw. 19 Ngb n ni Yhw m k ff h w-orn f w pp
l sn kun fefe. K s ku y e kan lr il gpt m. 20 Sb Yhw m kn Fr le, k
s j k wn m srl l.
I X KNKN BO IL
21 Yhw w fn Ms p: Na w r sj run k knkn t biribiri t a l fwkn, k
bo il gpt. 22 Ms na w r sj run, knkn biribiri s bo il gpt fn odindi j
mta. 23 wn ar gpt k l r ara wn, wn k s l kr lj kan fn j mta, gbn wn
m srl r ml l n tiwn nbi t wn gb.
24 Fr rn s Ms lti w fn un p: l rb s Yhw, gbn k wn agbo ran yn,
n ml ti gntn, m e kr nhn-n. wn m yn l b yn l. 25 Ms dhn p: K w
fnrar dr ly wa, k ni k a fi rb, t a ma j, t a s ma fi rb sunpa s Yhw lrun
wa? 26 wn agbo ran wa gbd b wa l bkan n, r ran kan k n k nhn-n, ntor
lti in agbo ran wa ni a ti gbd rb s Yhw lrun wa, dgb t a b d hn k wa
fnrawa t l m ir rb t y k a e.
27 Yhw m kn Fr le, s k lti j k wn l. 28 Fr w fn Ms p: Jde kr
nhn-n! K o l ra r! M e w swj mi m, j t b tn w swj mi ni w y k!
29 Ms s fs p: w ti fi nu ara-r s b p: mi k n w swj r m.

11
X STL IK WN KB
Yhw w fn Ms p: ku parun kan ti mo ma e, kan oo ni k t mi y rn s
Fr ti s gpt. Lyn n ni un y j k kr nhn-n ni e ni un y l yn l
pp 2 Fi mrn y fn wn nyn k ni kkan wn tr wn ohun fdk ti wr
lw aldgb r. 3 Yhw j k wn niyn n r ojurere wn ar gpt. Ms fnrar j
nyn ptk n il gpt, s r ojurere wn jy Fr ti t wn nyn.
4 Ngb n ni Ms w p: By ni Yhw w, mi y gba gpt kj n gnj ru.
5 Gbogbo wn kb il gpt ni y k pl kb Fr bkan n, ni t y k jba tl e,
tt kan kb r-bnrin t l l, ti gbogbo kb wn ran sn.
6 Igbe l y s gba il gpt t b g t a k t gb ir r r, t a k s l gb ir r m.
7 gbn aj pp k n gb m srl kankan tb ran sn wn, k o ba l m p a
fyt srn srl ti gpt. 8 Ngb n ni wn jy y w b mi lr dbl lti w fn mi
p: Ma l ti wn t tl . Ngb n ni Ms kr nwj Fr pl bn.
9 Yhw w fn Ms p: Fr y k lti fets , k i yanu mi ba l lpo s i n il gpt.
10 Ms ti rn e i yanu wny nwj Fr. gbn Yhw m kn Fr le, k s j k
wn m srl fi il r sl.
12
DN RKJ
Yhw w fn Ms ti rn n il gpt p: 2 O y ni y wj wn o fn yn: yin
y fi e o br dn. 3 K b j srl sr by p: N j kw o y, k olk lk
m d ran l s il bb r, d gntn kan fn ojl kkan. 4 B ar il kan b kr j fn
d gntn kan, k wn aldgb r m d gntn gg b iye wn ti t, k wn m d
gntn b wn ti l j t. 5 K d gntn n m e n bwn, gb ldn kan. w y
m u lrn wn gntn tb lrn wn ewr. 6 yin y s pa m tt di j krnl o
y, ngb t gbogbo srl y pa d gntn wn n rl. 7 Wn y m j d, wn y fi
kun wn p mj t gb ilkn dr lra, ti trgb il ibi t wn y ti j . 8 Wn y j
ran ssun n ru j n, wn y s j pl brd t k n yst ti pl ew kkor. 9 m e
j n ran tt tb n ss, gbn k sun n nn in, pl or r, itn r ti fun r bkan n.
10 K m e j k k di j kej. y t b k di wr j kej ni k j nn in. 11By
ni k e j : k sn kt yn, k s de bt yn le, pl p tl lw yn. yin y s jun
n pjwr: ntor y j rkj Yhw. 12 Ntor mi y kj lrn il gpt lru j n, mi
y s lu gbogbo kb il gpt, lknrin, lranko, mi y s d gbogbo r il gpt lj:
mi ni Yhw. 13 j n y j m t a fi m wn il t gb. Ngb t mo b r j n,
mi y r yn kj, lklk t mi y rn s wn k n pa yn lra rr. 14 j n y j
j rnt fn yn, yin y s pa m fn Yhw. fin ni fn yn lti ma e dn y lti ran d
ran.
DN BRD N YST
15 Fn dindi j mje ni k j brd t k n yst. Lti j kn ni k ti k gbogbo yst kr
n il yn, ntor lti j kn n tt di j keje, ni kni t b j yst ni k a g kr lra srl.
16 N j kn ni e pj mm, k tn e b n j keje. A k gbd i n wn j n.
Onj yn nkan ni a l e. 17 K pa j dn t a j brd t k n yst m, ntor j n ni
mi y k gb m ogun yn kr n il gpt. 18 N o kn, n rl j krnl tt di rl
j kkn-llgn, ni k ma j brd t k n yst. 19 A k gbd r yst n il yn fn gbogbo
j mje n, ntor ni kni t b j brd pl yst ni a g kr n j srl - b j lej
tb kan nn yn. 20 k gbd j brd pl yst; n gbogbo ibgb yn ni k ti ma e dn
brd n yst.
LN NPA DN RKJ
21 Ms pe gbogbo wn algb srl j, s w fn wn p: l w d gntn fn dl yn,
k s pa fn dn rkj 22 K m ew hsp t a di p, k k bn j t b nn wo,
k s fi j t b nn wo n wn wn trgb ilkn pl wn p t gb wn ilkn
n r. K ni kni nn yn m e jde kr nn il n tt di wr j keje. 23 B ni Yhw
y fi r yn kj ngb t b la gpt l t b s r j lra trgb ilkn yn pl p t
gb ilkn n r, y rkj nu n n l j k Olparun wl lti lu-ni nn il yn. 24 K
tl ln y gg b fin tt l fn yn ti fn ran yn. 25 Ngb t b w il t Yhw lr fn
yn, k ma pa ln y m. 26 Ngb t wn m yn b s br lw yn p: K ni tm sn
y? 27 K d wn lhn p: y j rb fn dn rkj Yhw t kj nwj il wn m
srl n il gpt ngb t lu gpt t s d wn il wa s. Ngb n ni wn nyn n
knl, t wn s dbl. 28 wn m srl l lti e b, gg b Yhw ti p fn wn, pl
ln Ms ni wn e .
IK WN KB
29 N gnj ru ni Yhw lu gbogbo wn kb il gpt: br pl kb Fr, ni t b
jogn t r, tt kan kb lwn t b nn tb, ti gbogbo kb ran sn wn. 30 Fr
dde lru pl gbogbo wn jy r ti wn ar gpt, Igb l ta n gpt ntor k s il t k
ti s k. 31 Fr pe Ms ti rn n ru n, s w fn wn p: dd kr lrn wn
nyn mi, yin ti wn m srl. ma l k l rb s Yhw gg b ti f. 32 K k
wn ran sn yn, n l ti kker wn, k s ma l, k s bkn fn mi. 33 wn ar
gpt r wn nyn n lti tt kr n il n, ntor wn w p: Gbogbo wa ni y k.
34 wn nyn n m yfn t a fi e brd l lo yst w, wn k wn sn wn pn t a fi
ro brd, wn d wn sn a, wn s r ljk.
SRL K OHUN-N GPT L
35 wn m srl e ohun t Ms w fn wn, wn s br ohun fdk ti wr ti a
lw wn ar gpt. 36 Yhw j k wn r ojrere wn ar gpt, wn s fi wn ohun n
fn wn. Wn e b gba ti w wn ar gpt l.
SRL JDE L
37 wn m srl fi Rmss sl l s Skt, iye wn t gbn k nyn t fi s rn -
gbogbo wn knrin l ka dil wn. 38 Oriri agbo nyn n dp m wn, pl wn

r ls yst dn kr, yfn t wn k lti gpt jde w, ntor p k w. Wn k l ps fn


rn-j n ntor p e ni a l wn jde n kk. 40 wn m srl gb b tp n gpt fn
irnw-l-lgbn dn. 41 j gan-an t dn n par ni wn m gb ogun Yhw kr n il
gpt. 42 ru n t Yhw sn lti k wn kr n il gpt ni a gbd ma e n sn
dn t Yhw fn gbogbo wn m srl, ti fn randran wn.
LN FN DN RKJ
43 Yhw w fn Ms ti rn p: wn ln fn dn rkj n y: jj k gbd j nn
r. 44 gbn gbogbo r t b fow r t s kl fn l j nn r. 45 lej ti algbe k l
j nn r. 46 Nn il kan n ti a ti j s rkj ni a ti par r. A k gbd m ran kan jde
kr nb. A k gbd f egungun kan ran b n. 47 gbn j srl ni k e dn rkj.
48 jj t b f b yn e dn rkj Yhw gbd db fn gbogbo mknrin il r, lyn
n ni t l j k b yn e dn rkj, ntor ti di m il n. gbn k s alkl kan t
l j nn r. 49 fin kan n ni fn wn ar il ti fn jj t b lrn yn. 50 wn m
srl e gg b Yhw ti p fn Ms ti rn. 51 j kan n gan-an ni Yhw k wn
m srl jde kr n il gpt n ww gb m ogun wn.

13
WN KB M SRL
Yhw w fn Ms by p: 2 Ya wn kb st fn mi, wn kb lti in oyn, lrn
wn m srl, n ti nyn ti n ti ran sn j tmi.
A E DN BRD N YST
3 Ms w fn wn nyn p: K pa rnt j t jde kr n il gpt m, j t jde
kr lko r, ntor agbra Yhw ni m yn jde; a k gbd j brd onyst n j n.
4 Ln ni jde kr n gpt n o bb. 5 Ngb t Yhw b m w il Knn, il Ht, ti
mr, Hf, ti ti Jbs, il t bra fn wn bb r lti fn , il t n pl wr ti oyin, k
w e sn y n o kan n. 6 Fn dindi j mje ni w gbd j brd t k n yst, n j
keje ni w y dn Yhw. 7 Fn dindi j mje ni w gbd j brd t k n yst, a k
gbd r brd onyst ld r, n gbogbo gbgb r. 8 K w ly y fn wn m r lj
n: Ntor ohun t Yhw e fn mi ngb t mo jde n gpt ni. 9 sn y y j m n w r
ti nwj or r fn rnt, k fin Yhw l ma w n t r ngb gbogbo, ntor Yhw ni fi
agbra r m jde kr n gpt. 10 K o ma tl ln y lddn, n sk r.
GBOGBO KB
11 Ngb t Yhw b m d il Knn - gg b ti bra fn ti fn wn bb r - t s
fi l lw, 12 K w fi ohun gbogbo t b kk jde lti in y r fn Yhw, ti gbogbo
kb ran sn: wn ak j ti Yhw. 13 gbn k o fi or gntn kan ra kb ktkt pad.
B w k b r pad, k n rn. w gbd ra kb wn mknrin r pad. 14 Ngb
t m r b br lw r lla p: K ni tm y? w y d a lhn p: Ip ni Yhw fi
m wa kr n il gpt, kr lko r. 15 B Fr ti orkunkun lti m e j k a l, Yhw pa
gbogbo kb wn m n il gpt, n ti nyn ti n ti ranko. d r n y ti mo fi pa kb
ran fn Yhw, t mo s ra gbogbo kb nn wn mknrin mi pad. 16 sn y y j m
fn lw ti j gbr nwj or, ntor agbra ni Yhw fi k wa kr n gpt.
WN M SRL JDE L
17 Lyn gb t a j k wn nyn n l, lrun k j k wn gba n il wn ar Flst, b
til j p n n n kr j. Ntor lrun w nn ara-r p b wn nyn n b r ogun t
wn n lti j, wn l y kn pad lti pynd l s gpt. 18 Ngb n ni lrun m wn gba
n ahoro al t kj s kun fefe. wn m srl di hmra j kankan kr n il
gpt. 19 Ms gb egungun Jsf dn, ntor ni y ti m wn m srl bra by p:
daj p lrun y b yn w. Ngb n, k gb egungun mi kr nhn-n pl yn.
20 Wn g lti Skt, wn s pg n tm, lb dn.
21 Yhw wj wn l lb p kk n sn lti fi n hn wn, ti lb in lru lti fn
wn n ml; b ni wn fi l ma b n wn l tsn tru. 22 p kk k al wj wn
lsn-n ti p in lru.
14
RN-J LTI TM D KUN FEFE
Yhw w fn Ms p: 2 W fn wn m srl p k wn pad, k wn s pg s knkn
Pi-Hhrt, lrn Mgdl ti kun nwj Bl-Sfn, K pg n knkan ib lt kun.
3 Fr y w nn ara-r p: wn m srl ko l n il y, ahoro al t h wn m.
4 mi y m kn Fr le, un y s s tl wn. gbn mi y gba go lr Fr ti lr
gbogbo m ogun r ptpt. B ni wn ar gpt y ti m p mi ni Yhw. wn m
srl tl n.
GPT S TL SRL
5 Ngb t a s fn ba gpt npa jde l wn m srl, kn Fr ti wn jy r
ypad lr wn nyn n. Wn w p: K ni a e y t a j k srl l t k n sn w m!
6 Fr mra ogun, o s t k ogun r, pe wn m ogun r. 7 m gbta yn k
ogun ti gbogbo k ogun yk gpt, t wn akgun s wa kkan wn. 8 Yhw m kn
Fr ba gpt le lti s tl wn m srl b wn thn-n ti l pl go. 9 Ngb n ni
wn ar gpt s tl wn, t wn s b wn nbi t wn pg s n et kun - gbogbo in Fr
ti k ogun r ti wn t jagun lr in ti wn m ogun r - lb Pi-Hahirt, n knkn
Baali-Sfn. 10 B Fr ti snm wn ni wn m srl r wn t s tl wn, r s b
wn gidigidi. wn m srl kgbe s Yhw. 11 Wn w fn Ms p: k s iboj n gpt
ni w y e pa wa sn ahoro al y? e t w fi e b m wa jde kr n gpt?
12 j wa k s dodo r fn n gpt p k o fi w sl? w wa lti ma sin wn ar
gpt! sn fn wa lti sn wn j p k a k sn al. 13 Ms fs fn wn nyn n p:
m e br, dr inin, yin y s r ohun t Yhw y e fn yn lti gb yn l ln, ntor
wn ar gpt t r ln y ni k n r m tt l. 14 Yhw y j fn yn, k n lti e
nknkan.
WN GBA KUN KJ
15 Yhw w fn Ms p: K ni e t w fi kgbe y s mi? W fn wn m srl p k
wn ma b n wn l. 16 K w gb p r sk, na w r sr kun, k w s l s mj, k
wn m srl l gba sl il kj l fi s kan omi. 17 mi y m kn wn ar gpt le
lti s tl wn m srl. mi y s gba go lr Fr ti gbogbo wn m ogun r, lr
k ogun r ti wn t jagun lr sin. 18 wn ar gpt y m p mi ni Yhw ngb t
mo b gba go lr Fr, lr k ogun r ti lr wn nyn r t jagun lr sin.
19 ngl lrun t j wn gb m ogun srl pad lti p wn lyn. 20 wn p
kk t w nwj kj syn lti dr lrn wn m ogun gpt ti ti srl. kk n
knkn t b g t di ru, t wn m ogun wny k l snm ara wn n ru j n.
21 Ms na w r sr kun iwj wn. Yhw ya kun n syn pl agbra j l, ti ff
lle lti l-orn f n gbogbo ru n, t s s kun n di il gbgb. wn omi kun n s
yapa, 22 wn m srl s kj lr il gbgb, ngb t omi n dd b giri lp tn ti lp
s wn. 23 wn ar gpt s l wn l pl wn k lsin wn ti wn t jagun lr in.
24 N fmj, Yhw wo gb ogun wn ar gpt lti p in ti ti kk t gb w, s
m wn dm. 25 k k ogun wn ls, wn k s l w m. wn ar gpt kgbe p:
j k a s fn awn m srl, ntor Yhw gbj wn. 26 Ngb n ni Yhw w fn Ms
p: Na w r sr kn k wn omi r l pad sr wn ar gpt ti wn k ogun wn ti
wn jagunjagun t b lr in. 27 Ms na w r sr kun, kun s pad n n ip r ngb
t il m. Yhw r wn sn kun. 28 wn omi t r pad ri k ogun ti wn t jagun lr
in ti gbogbo gb ogun Fr t wn s tl wn m srl s sl kun. ni kan k s
br nn wn. 29 wn m srl gba rn kun kj lr il gbgb, wn omi kun s db
giri lp tn ti lp s wn. 30 Yhw gba wn m srl l n j n kr lw wn ar
gpt, srl s r k wn ar gpt lt bb kun. 31 srl s jr s i l ti Yhw e s
wn ar gpt. wn nyn n s br Yhw. Wn gba Yhw ti Ms rn r gb.
15
ORIN GUN
Lyn n ni Ms pl wn m srl k orin yn y s Yhw:
mi y krin s Yhw, gun r lgo.
ti bi lin ti in sn kun.
2 Yhw ni agbra mi ti orin mi, gbl mi,
lrun mi n y, mo yn n.
lrun bb mi, mo fi yn fn un.
3 Ajagun-gun ni Olwa,
Yhw s ni ork r.
4 bi kk ogun Fr sn kun,
ri wn aknkanj m ogun r
sn kun fefe.
5 gbun b wn ml,
wn r s sl b kta.
6 go ti w b lw tn r, Yhw.
7 Nn l go r w gb wn t ub,
w t bn r kal lti pa wn run b korko.
8 m im r m wn omi wj p,
omi t n dde dr b giri,
sl gbun di il gbgb.
9 t w nn ara-r p:
mi y l e b,
mi y pn kgun trn,
n fa id y, w mi y gun wn.
10 w fi im r f ff,
kun b wn ml;
wn r b l sn omi l.
11 Yhw, ta l db r lrn wn r,
t l n w mm b tr,
ajagun-ml, on yanu?
12 Ngb t o na w tn r,
il gb wn m!
13 Oj rere r ti mn
wn t o rpad,
agbra r y dr wn l s ibgb mm r.
14 ryn y m wn nyn wrr;
rora m wn t gb n Flst.
15 Ngb n ni wn jy
dm dm, wn ald Mb wrr,
wn t gb n Knn rws.
16 br-bojo d b wn,
agbra ap r ti s wn di kta,
ngb t wn nyn r kj, Yhw,
wn nyn t o rpad kj n tiwn.
17 w y e amn wn
lti gbn wn sr k r,
nbi t w fi e il r, Yhw,
bgb r, Yhw, t o fi w r e.
18 Yhw y jba tt l.
19 Ngb t gb m ogun lin Fr pl k ogun wn ti wn t jagun lr in wn
kun n, e ni gbogbo wn r sn kun, Yhw da omi kun b wn ml, nbi t wn m
srl ti gba il gbgb n sl okun kj.
20 Mrm t j wl, arbnrin rn, br s lu l, gbogbo wn obnrin s j tl e pl
l.
21 Mrm s n k wn ma gbe orin n by p:
krin yn s Yhw
ntor kn fn go;
ti bi in ti lin sn kun.
MR
22 Pl Ms ni srl g kr lb kun fefe. Wn m n al Sr pn, nbi t
wn ti rn fn j mta l r omi. 23 Wn d Mr t omi r kor t b g t wn k l mu ;
ntor n ni a e p n Mr. 24 wn nyn n kn s Ms w p: K ni k a mu?
25 Ngb n ni Ms k pe Yhw, Yhw s fi igi kan hn n. Lyn gb t Ms s igi y sn
omi n ni t e mu.
Nhn-n ni ti fn wn n ti ln,
Nhn-n ni ti dn wn w.
26 Lyn n ni w p: B o b fets ohn Yhw lrun r, b o b e ohun t dra nwj
r, B o b fets wn fin r, k o s trba fn r, mi k n fi ir y t mo fi j wn ar
gpt j , ntor mi ni Yhw t fn n lf.
27 Lyn n ni wn d lm, nbi t orsun omi mje ti drin igi p gb w, wn s pg s
et wn omi n.
16
MN TI RAN
Gbogbo j wn m srl tn br s l lti lm tt d al Sn - y t w lrn Sn
ti lmu - wn d ib n j karn-n-dgn o kej t tl jde l kr n il gpt. 2 Gbogbo
j m srl br s kn pl rhn s Ms ti rn nn ahoro al n. 3 wn m
srl w fn wn p: b sn k a ti k sw Olwa n il gpt nb t a ti jok j kk ran
t a s r brd j y. yin s k wa w sn ahoro al y lti fi ebi pa gbogbo agbo nyn
wny.
4 Yhw w fn Ms p: mi y m j brd r lti k run. wn nyn y jde
ljoojm lti ma k onj j wn j. Mo f dn wn w by wn y tl mi. 5 gbn
n j kf, ngb t wn b jde l k y t wn y j, k wn k lpo mj wn t wn k
lj.
6 Ms ti rn w fn gbogbo j srl p: N rl y ni m p Yhw ni k yn jde
kr n il gpt, 7 s fi oj ara yn r go Yhw n wr, ntor ti gb t kn s i. Ta ni
wa t kn s wa? 8 Ms w p: Yhw y fn yn ni ran j n rl y pl brd jy
n wr, ntor Yhw ti gb b ti kn s i. Ta ni wa t kn s b k e Yhw ni kn
s.
9 Ms w fn rn p: P y fn gbogbo j m srl: k ara yn j swj Yhw
ntor ti gb b ti kn pl rhn. 10 B rn ti b gbogbo j wn m srl sr
lw ni wo ap ahoro al t s r go Yhw t farahn lb kk. 11 Ngb n ni
Yhw w fn Ms p: 12 mi ti gb b wn m Isrl ti rhn. Ntor n w fn wn p: n
l y, yin y j ran, yin y s k brd j n wr. Ngb n ni m p mi Olwa
ni lrun yn. 13 s e, n rl ni wn y b par r bo g n, n wr j kej ni r s
j y g n k. 14 Ngb t omi r n gb tn ni nkan w lr il, p ynyn t gb.
15 Ngb t wn m srl r i, wn br lw ara wn p: K n y? ntor p wn k m
ohun t j. Ms w fn wn p: Brd t Yhw fn yn fn onj n yn. 16 Ohun t Yahw w
n y: K ni kkan k y t b l j, wn wn kan fn ni kkan n g r.
17 wn m srl tl ln y, t wn kan k kker, wn mrn k l j p. 18 Ngb t
wn fi wn wn y t wn k j, ni t k l k n ju ni t k kker j, ni t s
kker r y t t o. Olk lk s r i p un n y t t un lti j y. 19 Ms w fn wn p:
K ni kni m e fi pam di j kej. 20 gbn wn kan k ka mrn Ms s, wn s fi d
pam di j kej. Kkr w , s br s rn burk. Ngb n ni Ms bn s wn. 21 Lyn
n ni wn a mn t ni kkan n lti j n rr. Ngb t orn b m, y r.
22 gbn n j kf lpo mj ni a j, wn wn mj fn ni kkan. Gbogbo wn
olr j w b Ms, wn s s y fn un. 23 Ms fs p: Ohun t Yhw w n y, la ni j
simi gbw-gbs, j simi t a yst fn Yhw. K l se onj t n lti s, k s dn y
t n lti dn, k s fi y t b k ps fn j kej. 24 Wn fi wn kej ps fn j kej
gg b Ms, mn n k s n rn bbur, kkr k s wn r. 25 Ngb n ni Ms
w p: K j ln ntor n j j dn simi fn Yhw; k l r mn lr pp ln. 26 Fn
j mf ni k ma j, gbn n j keje - j simi - k n s rr. 27 Sb n j keje
wn kan jde lti l a mn, wn k s r i. 28 Ngb n ni Yhw w fn Ms p: Tt dgb
wo ni yin y k lti pa wn fin mi m pl wn mi? w , Yhw ti fin j
simi fn yn, s ti fn yn n onj lj mj n j kf, k ok lk ba l dr nbi t
w, k m e jde n j keje. 30 Ngb n ni wn nyn n t fi gbogbo i sl n j
keje.
31 l srl pe ohun n n mn. db so igi korindr, funfun s dn b kr t a p
m oyin.
32 Ms w p: y ni ln Yhw. a wn kan kn, k s k o pm fn wn rn yn
k wn ba l r ir onj t mo fi b yn n ahoro al, ngb t mo m yn jde kr n il gpt.
33 Ms w fn rn p: M wo kan k o s fi wn mn kan sn r lti gb swj
Yhw, k ba l pa m fn ran yn. 34 Ngb n ni rn fi wn mn kan sn wo
n, gg b Yhw ti p fn Ms, s gb mn n pam siwj pt r.
35 wn m srl j mn n fn odindi ogj dn, tt dgb t wn d il ibgb: wn j
mn tt dgb t wn d gbgb Knn. 36 wn kan j dmw wn t a sb l.
17
OMI R JDE LTI IN PTA
Gbogbo j wn m srl g lti ahoro al Sn, gg b Yhw, wn s l lti
ibs d ibs tt wn fi d Rfdm nbi t wn k ti r omi pa ngb wn. 2 Ngb n ni wn
b Ms j b wn ti w p: Fn wa lmi mu! Ms dhn p: K n e t fi b mi j? e
t fi dn Yhw w? 3 Ngb t ngb k j k wn nyn n gbdn, wn kn s Ms
p: K ni e t w fi k wa jde kr n il gpt? lti fi ngb pa wa ni, pl m wa ti
wn ran sn wa? 4 Ms b Yhw by p: K ni k mi e fn nyn wny t wn f s m
lkta y? 5 Yhw d Ms lhn p: B swj wn nyn n pl wn algb srl
d, k w s m p t w fi lu Od o n dn. 6 mi y dr nwj r lr pta Hrb. w
y lu pta n, omi y ti in r jde fn wn nyn lti mu. Ms e b nwj wn
algb srl. 7 A fn ib n ork Ms ti Mrb, ntor j t wn m srl w, ti b wn
ti dn Yhw w b wn ti w p: j Yhw b lrn wa tb b k?
OGUN MLK
8 wn ar mlk w b srl j n Refdm. 9 Ms w fn J ngb n p: K w
yan wn nyn n wr la lti l b mlk j. mi y dr lr k pl p lrun lw
mi. 10 J e b Ms t w fn un, s jde l b mlk jagun. Ms, rn ti Hr gn or
k n l. 11 s e p ngb t Ms b gb w s sl n mlk bor. 12 B w ti ro
Ms ni wn gb kta kan sb r, jk l e, ngb n ni rn ti Hr gb ap r dn,
lgb kn ti lgb kej. B ni ap Ms k e m tt di gb t orn w. 13 J fi id
pa mlk ti wn nyn r. 14 Ngb n ni Yhw w fn Ms p: K ohun t
l y sn w kan fn rnt tt l. K o s s fn J p mi y pa rnt
mlk r lb run. 15 Lyn n ni Ms kan t s p n Yhw -Ns,
16 ntor w p: Yhw ti m r lw. Yhw y gbgun ti mlk lti
ran d ran.
18
PD MS TI JTR
Jtr, na Ms, t e lf Mdn gb npa gbogbo ohun t lrun e fn Ms ti srl
nyn r, p Yhw t m srl jde kr n gpt. 2 Ngb n ni Jtr, na Ms, pe Spr,
aya Ms, ni t Ms d pad sd bb r 3 pl wn m r mj. kn j Grm, ntor
w p: tp ni m n il jj. 4 kej j Elisr, Ntor lrun bb mi ni olrnlw mi t
gb m l lw id Fr. 5 Ngb n ni Jtr, na Ms, l pl wn m n ti aya Ms, t
e mbnrin r, l b Ms nbi t pg s, lr k lrun. 6 A s fn Ms p: Wo Jtr,
bb aya r, t w k pl aya r ti wn m r. 7 Ms l b na r, s dbl fn un,
s k a mra. Lyn gb t wn ti jm br lf ara wn, m wn l sn g r. 8 Ngb
n ni Ms ryn fn na r b Yhw ti e s Fr ti wn ar gpt ntor srl, ti wn
jy t a fi pn wn lj nn rn-j wn lj n, gbn t Yhw s k wn y. 9 Jtr y fn
srl ntor gbogbo oore ti Yhw e fn wn, t s gb wn lw wn ar gpt. 10 Ngb
n ni Jtr w p: bkn ni fn Yhw t gb yn kr lw wn ar gpt ti lw Fr, t
s gba wn nyn r kr lko r gpt. 11 Mo m nsisy p Yhw ga ju gbogbo wn
r l
12 Lyn n ni Jtr, n Ms, rb sunpa pl r fn lrun. rn pl wn algb
srl w pl n Ms lti j s nwj lrun.
A D IP ADJ SL
13 s e n j kej, Ms jk lti ma dj fn wn nyn n, agbo wn nyn s dr
nwj r lti wr tt di al. 14 Ngb t n Ms r b i t e fn wn nyn n ti p
t, w fn un p: K ni e y fn wn nyn. K n e t w nkan jk lti wr tt di al
t wn nyn dr d ? 15 Ms d na r lhn p: wn nyn ni t m w lti br
r lw lrun. 16 B wn b n rynjiyn wn y gb e w sd mi. mi y lj fn wn, n
s k wn n fin lrun ti wn ln r 17 na Ms w fn un p: Ohun t e k bs i!
18 dj p y m k r pl wn t wn w pl r. I n p j l. w k l nkan
ma e l b. 19 Ntor n fets mrn t mo f fn y, k lrun ba l rn lw. K w
n ma e algbw fn wn nyn nwj lrun lti ma m ohun khun t wn n lti s w
swj r. 20 K o ma k wn n fin ti ln r, k m wn m n t y k wn gb pl w
t y k wn ma h. 21 gbn y k o yan wn nyn t gb lrn gbogbo wn,
wn t br lrun, t wn d nyn lj, t wn k n r, k o fi wn e olr fn wn
nyn n, olr fn gbgbrn-n, olr fn rrn-n, olr fn rdta, ti olr fn
mww. 22 wn nyn l l ma b wn fn dj ngb gbogbo. K wn sn j t b
ro w sd r, wn y l ma dj t k e ptk t b. I r y s rrn b ely, k wn
n s b e nb. 23 B o b e y - b lrun b s w fn b - w y ry i r,
gbogbo nyn wny y s d ibgb wn n lf.
24 Ms tl mrn na r, s e gbogbo ohun t w. 25 yan wn knrin ptk lrn
gbogbo srl, s fi wn e olr wn nyn n: olr fn gbgbrn-n, olr fn rrn-
n, olr fn rdta, ti olr fn ww. 26 Wn s w n rwt wn nyn ngb
gbogbo fn dj. j t b ro ni wn gb w swj Ms, gbn wn fnrawn ni dj
t k le.
27 Lyn n ni Ms j k na r l, t s m n il r pn.
19
WN D SN
N o kta lyn jde kr n il gpt, n j n ni wn m srl wn al Sn.
2 Wn m n wn pn, lti Rfdm tt wn fi d al Sn. wn pg s knkn k n.
LR MJM
3 Ngb n ni Ms gk l b lrun. Yhw p lti k n, s w fn un p: By ni k
w sr s il Jkb, t w j kan nn wn m srl pl wn: 4 yin fnrayn ti r b mo ti
e s wn ar gpt, b mo ti gb yn l ap y id lti gb yn w sd mi. 5 Lti sisy l, b
yin b pa fin ti mjm mi m, mi y fi yn e tmi lrn gbogbo wn nyn: ntor ab
jba mi ni gbogbo ay w. 6 mi y fi yn e jba lf ti orl-d t a ysmm. r t w
y b wn m srl s n y. 7 Ngb n ni Ms skal lti pe wn algb nyn, t s
ly ohun t Yhw ti p fn un. 8 Ngb n ni gbogbo wn nyn jm dhn p:
Gbogbo ohun t Yhw w ni wa y e. Ms s s dhn wn nyn n fn Yhw.
T MJM
9 Yhw w fn Ms p: mi y t w nn kk biribiri k ba l y wn nyn p

fn Yhw.
10 Yhw w fn Ms p: L b wn nyn n k w s w fn wn p k wn mra sl
ln ti lla. K wn f a wn m, 11 k wn s mra sl di tnla ngb t Yhw y skal
lr k Sn nwj gbogbo nyn. 12 Lyn n, k o pl y k n k pl kl y: m
e gun k y, n k gbd fwkn n pp n sl. Ppa ni k pa ni kni t b
fwkan k n. 13 n ni kni k gbd fwkn n, ni kni t b e b ni k a lkta,
tb k a ta lf, b j nyn tb ranko, k gbd w ly. Ngb t ip wo gb b dn
fn gb pp, ni a t l gun k n.
14 Ngb n ni Ms skal kr lr k n l b wn nyn n, s m wn mra sl.
Wn f a wn. 15 Lyn n ni w fn wn nyn n p: K mra sl fn tnla, k m
e b obnrin lp.
LRUN FARAHN
16 s e, n wr j kta ni r br s sn, t mnmn k lr k n, kk
biribiri pl ohn ip l skal sr k n, ara gbogbo wn nyn s wrr. 17 Ms k
wn nyn n jde kr nn g lti l pd lrun, wn dr n sl k n. 18 k n
kn fn fn ntor Yhw skal sr r lb w in. fn n dde b ti il-er, gbogbo k

20 Yhw skal sr k Sn, n tnt k n, s p fn Ms lti gk w s tnt k


n. Ms s gk. 21 Yhw w fn Ms p: Skal l kl fn wn niyn k wn m e kj
y wn w wo Yhw, k plp wn m ba k. 22 K wn lf n tiwn e wnm k
wn t snm Yhw k bn r m ba ru s wn. 23 Ms d Yhw lhn p: wn nyn
n k n gk Sn ngb t iw fnrar ti kl r fn wn p: Pl s k n, k o s y
st. 24 Yhw tn w p: Skl l, k o tn gk w pl rn. gbn k wn nyn n
pl wn lf ra lti m e kj l n gk w r Yhw, k bn mi m ba ru s wn.
25 Ms skal ngb n l b wn nyn n, s w fn wn p:
20
FIN MW
Ngb n ni lrun s gbogbo r wny: 2 Emi ni Yhw lrun r, t mo m jde kr n
il gpt, kr lko r.
3 w k gbd n lrun mrn lyn mi.
4 w k gbd ya re kre kan fn ara-r, b e awrn ohun t b lk run, tb y t
b lr il tb y t b n sl il.
5 w k gbd b wn, b ni w k gbd sn wn. Ntor mi Yhw lrun r j lrun
ow t fi y baba j m, ti m-m, fn wn t wn b krra mi, 6 gbn t fi oj
rere wo ogunlg wn t wn b f mi t wn s pa wn fin mi m.
7 w k gbd pe ork Yhw lrun r lsn, ntor Yhw k n fyj ni t b pe
ork r lsn.
8 Rnt j simi lti l n mm. 9 Nn j mf ni k w i, k w e gbogbo ohun t w
n lti e, 10 gbn j keje j j simi fn Yhw lrun r. w k gbd i k kan n j
n, ti w ti m r lknrin lbnrin, ti rn r lknrin lbnrin, ti ran sn r ti lej t
gb ld r. 11 Ntor j mf ni Yhw fi d run un ay, kun ti gbogbo ohun t b nn r,
gbn simi n j keje. Ntor n ni Yhw fi bkn fn j simi t s y s mm.
12 Bw fn bb ti y r, k w ba l n j ggn lr il t Yhw lrun r fifn .
13 w k gbd pa nyn.
14 w k gbd e png.
15 w k gbd jal.
16 w k gbd jr k s mnkj r.
17 w k gbd ojkkr s il mnkj r. w k gbd ojkkr s aya mnkj r,
tb s rn r lknrin lbnrin, tb s ml r tb s ktkt r, ti ohun khun t e tir.
18 Gbogbo wn nyn n wrr pl br nwj r pl mnmn ti r ip ti k t
r efn, wn s dr lkr jnn rr. 19 Wn s w fn Ms p: w ni k o b wa sr, a
s gb, gbn k lrun m e b wa sr ntor k a m ba k! 20 Ms fs fn wn nyn
n p: m e br! lrun w lti dn yn w ni, k ba n br r k m e d. 21
Ngb n ni wn nyn n dr syn jnn rr. gbn Ms snm kk t biribiri
n nbi t lrun w.
WN FIN MJM
FIN PP
22 Yhw w fn Ms p: By ni k o w fn wn m srl: yin fnrayn ti r b mo ti b
yn sr lti k run. 23 yin k gbd fi wr tb fdk e lrun lyn mi, k gbd fi wn
e lrun.
24 K o fi erp t pp kan fn mi, lr r ni iw y r b unpa ti b rp s mi lti in
wn ran sn r l ti kker. Nbi kbi t mo b yn fn rnt ork mi ni mi y w b lti
bkn fn . 25 B o b fi kta t pp fn mi, k m e okt ln lra, ntor b o b fi ohun
n kn n, y di alm. 26 w k gbd fi tgn gun pp mi k a m ba r hh r.

21
FIN NPA R
K o p y fn wn:
2 B o b ra r t e m Hbr, k sn fn dn mf. K o s j k ma l n
dn keje, k di ni mnira lsn ow. 3 B b e un nkan ni, k nkan l. gbn b b
n aya, k aya r b a l bkan n. 4 B b e g r ni f aya fn un, t aya kan n s b
m fn un, aya b pl wn m r y di ti g n, k un nkan jde l. 5 gbn b r
n b w n gbangba p Mo frn g mi, aya mi ti m mi, mi k f mnira. 6 K g r m
u l swj lrun, k m u w sb p nu n tb swj nu n, k fi l lu et r, r
n y s ma sn n tt ay r. 7 B ni kan b ta mbnrin r e m-d, k l gb mnira r
b ti r-knrin. 8 B un k b t g r t f l lrn, a l r pad. un k n t lti tn t
fn jj, ntor y fi b ba dhn t b a e j. 9 B b f fi fn mknrin r, k hw s
b t t ti b ti y fn wn mbnrin. 10 B b l f obnrin mrn, k gbd dn onj ni
j k, tb a r, tb t r gg b aya. 11 B b kn nn ohun mta y, obnrin n l
ma l lf lsan ow.
PANYN
12 ni t b lu nyn pa, a gbd pa un n. 13 gbn b b j p k gbr lti e b t
j p lrun ni j k r b, ni b l s l ibi sl t mi y yn fn . 14 gbn b ni
kan b mm l pa mnkej r, k o fa ni n jade l pa b til w nwj pp mi.
15 ni t b lu bb tb y r jbi ik. 16 ni t b j nyn gb lti t tb lti m u sn,
jbi ik. 17 ni t b s b bb tb y r jbi ik.
LL TI GB
18 B nyn mj b j, t ni kan nn wn fi kta tb lu nikej, t ni y k k gbn
t d or dbl sn, 19 a k n d ni t l lbi b ni t l n b l dde rn kkiri, b
til j p pl p tl ni fi rn. gbn gbd tj r tt ara r y fi d k, y s san
ow fn sk t dbl sn.
20 B ni kan b fi igi lu r r - lknrin tb lbnrin - t r n s e b k, a gbsan lra
g n. 21 gbn b r n b w ly fn j kan tb mj lyn n, a k n gbsan lra
g n ntor ow ni fi r .
22 B wn nyn b j t wn s klu aboyn, t b t oyn r , gbn t un fnrar k
k, ni t fa jmb n y san ow pdn t g obnrin n b br, y s san iye t wn
adj b fohn s. 23 gbn b aboyn n b k, k o fi m dp m, 24 oj fn oj, yn fn
yn, w fn w, s fn s, 25 jn fn jn, pnyn fn pnyn, gb fn gb.
26 B ni kan b lu r r - lknrin lbnrin - lj t j n s f, y fn r n n mnira fn
san oj r t pdn. 27 B b k yn r r - lknrin lbnrin - y fn un n mnira fn
san yn r t pdn.
28 B ak ml b kan kunrin tb obnrin kan pa, k a fi kta pa ak ml n. A k gbd
j ran ak ml n, a k s gbd y olwa ak ml n lnu. 29 gbn b ba ti kan
nyn tlr t olwa r k s s e m lyn gb t a ti s fn un, t ak ml n s kan ni
kan pa, k a fi kta pa ak ml n. A s na olwa r bkan n. 30 B a b s n k sanw
dp, iye kye t a b b l e ni k san fn rpad m r. 31 B b e mdknrin tb
mdbnrin ni ak ml n kn, bkan n ni a e s i. 32 B ak ml n b kan
rknrin tb rbnrin, olwa ran n y san gbn ow fdk fn g wn, a s fi kta
pa ran n.
33 B ni kan b fi knga sl l d e, tb k w l b , t ml tb ktkt b sn r,
34 onknga n y snw san fn lran sn n, ok ran n y s j ti onknga. 35 B
ak ml ni kan b kan ak ml lmrn pa, wn ni t ni wn y ta y t w ly,
wn y s jm pn ow r, wn y pn ran y t k bkan n. 36 gbn b b j p a ti
m ak ml n p ti e b r, ni t ni y fi ak ml mrn san y t k, ntor k
s e m, k ran n y s j tir.
RAN SN T A J
37 Ngb t ni kan b j ml - tb ori ran kker kan - t s pa , tb t t , un y
san ml mrn-n dp kan n, ati or ran kker mrin fn kan t j.
22
B a b m ol t fl, t a s l pa, a k n gbsan j r. 2 gbn b orn b l b a t a
s pa ol n sbsb, a gbsan j r. gbd d ohun t j pad. B k b r ow d a
pad, a ta un tikalra-r fn ohun t j. 3 B ran t j b w ly lw r - b e ml
tb ktkt, tb or ran kker kan - k fi san lpo mj r.
GBSAN FN RFIN
4 Ngb t ni kan b fi in s gb, t in n s sun oko lmrn, k ni n ssan fn so t
oko n b so pad fn olko. gbn b b j p gbogbo oko n n jn, k onn n fi
so t dra j nn oko tir tb gb jr r sn n pad fn ni t a j oko r.
5 B in b rn l j igi oko t m k k in ab pl y t dr nn oko jn, k ni t
br in n san ohun t in bj pad fn olko.
6 B ni kan b fi ow tb ohun l kan fn nikej r pam, t ol s j i l ld r, b a b m
ol n, k san lpo mj pad. 7 B a k b m ol n, k onl n l swj lrun lti bra
p un k fwkan ohun t e ti lmrn.
8 Ngb kgb t a b pa ml mra tb ktkt tb or ran kker kan, tb a, tb ohun
khun lt, t rynjiyn s w lr ni t e ohun t n, k a m r n l swj lrun.
ni t lrun b ti m gbd san lpo mj fn ni kej.
9 B ni kan b fi lmrn ml r tb ktkt tb or ran kker r, tb ori ran
sn mrn, t ran n s k, tb p d ls, tb a j i gb l s lr, 10 k ol n fi
Yhw bra p un k fwkan ohun nikej; ni t ni ran sn n y gba bra n, a k s
n br san lw ol n. 11 gbn b a b tn r ran t a j n ld r, un y ssan
fn ni t ni . 12 B b e ranko bbur ni pa ran n, k gb k r w fn jr, k s
n ssn.
13 B ni kan b y ran sn lw lmrn, t ran n w d ls, tb p k lyn olwa
r, k ni t y a sn n pad. 14 gbn b lran n b w nb, ni t y a k n san
nkankan. B b fi ow y ran n, k san ow ran n, k san ow yy n fn
onnkan.
TTAN WND FN LP
15 B knrin kan b tan wnd t k t n k t s b a lp, k knrin n san ow dna
r, k s f i e aya r. 16 B bb wnd n b k jl lti fi mbnrin r n fun knrin n,
k san iye ow t t fn dna.
OFIN NPA W TI SN
17 w k gbd j k o w ly. 18 Ppa ni k a pa ni t b lp pl ranko. 19 K s
abr di ni gb. 20 w k gbd k s lej tb k w ni lra, ntor yin fnrayn ti j jj
n il gpt. 21 yin k gbd e ibi s op tb s aln bb. 22 B w b e ibi s i, t un b s
k p m, mi y fets igbe r. 23 bn mi y ru, mi y si fi id pa yn, wn aya yn y di
op, wn m yn 24 B w b y m bl r lw, aln kan t b ld r, w k gbd fi
e olw l fn un. yin k gbd gba ow l lw r.
25 B w b gba a bora ni kan fn dg, k w d a pad fn un k al t
l. 26 A bora y nkan ni n m fn bora sn. B b k p m, mi y fets
i, ntor mo j aln.
27 w k gbd sr-d s lrun, w k s gbd p fn olr wn nyn
r.
KSO TI KB
28 w k gbd jfara lti m r oko r ti t titun r w. w y fn mi n
kbi mknrin r. 29 Bkan n ni fn wn ran l ti ran kker r.
mknrin kb y w ld y r fn j mje; n j kj ni w y fi fn mi.
30 yin y m j nyn mm fn mi. k gbd j ran t ranko bbur b
pa: k fi ran b fn aj.
23
HW N IL J
w k gbd roj k. w k gbd jr dodo fn lbi. 2 w k gbd dr lyn nyn
pp lti e ibi, w k s gbd b p nyn jr ld s dodo ni t roj. 3 w k s gbd
gb ti t t roj t.
4 B o b r ml t r tb ktkt r t sn, w gbd m u l fn un. 5 B o b r
ktkt ni t krra r t ub lb r, w k gbd fsyn fn un. w gbd b a gb
ktkt n dde.
6 w k gbd r s t tlk nn j r. 7 K o yg fn r k. w k gbd dj b
fn al ti fn oldodo, w k s gbd d lbi s. 8 w k gbd gba bn ntor bn f
oj t rran, s ba r dodo j.
9 w k gbd fyj lej. ti m ohun t oj lej r ngb t w n gpt.
DN SIMI TI j SIMI
10 Nn dn mf ni k w k oko r, k o s kr r. 11 gbn w y fi sl ldn keje.
w k s n fwkan so in r. J k wn ak m-bl r fi yn b ara wn, wn ranko
gb y s j y t b k. Bkan n ni fn gb jr r ti gb igi lf r.
12 j mf ni k o fi i, gbn k o simi n j keje, k ml r ti ktkt r simi, k wn
rn r - lknrin lbnrin - gby, ti wn alej il r bkan n.
13 K fkn s gbogbo ohun t mo b yn s, k s n drk wn lrun mrn, a k
gbd gb ohun t j b lnu yn.
AWN JDN SRL
14 Lmta ldn ni k o ma dn mi. 15 w y dn brd n yst n kk r l Abb, gg b mo ti
p fn : ntor nn o y ni w jde kr n gpt. A k gbd w swj mi pl w fo. 16 K w pa
dn kr m bkan n, dn so oko r ti dn kr kyn, dn t a e Ngb t a k
r oko wale. 17 Lmta ldn ni k gbogbo wn knrin r w swj Yhw.
18 w k gbd rb j s mi pl brd t n yst nn, a k s ggbd gb r ran t a r
s mi pam di j kej.
19 w y m y t dra j nn kso il r w fn Yhw lrun r.
w k gbd se m ewr pl wr y r.
LR TI LN LR IL KNN
20 mi y rn ngl kan t y ma nn rn j r, t y s m d ibi t mo ti yn.
21 K w bl fn un, k w s fets ohn r. M e hw t s i. K n dr b j ntor
Ork mi b nn r. 22 B w b gb tir n tt, b w b s e gbotgbo ohun t mo s fn ,
mi y di t fn wn t r, elnn fn wn elnn r. 23 ngl mi y wj r lti e
amn r l b wn ar mr, wn ar Ht, Pris, wn Knn, wn Hf ti wn Jbs,
mi y s pa wn r.
24 w k gbd trba fn wn r wn, w k s gbd sn wn, w k s
gbd tl wn, gbn e ni k o pa wn r wn r, k o s f p r
wn s ww. 25 K w sin Yhw lrun r gg b ti t s i. Ngb n ni mi
y bs ohun jj ti mmu r, mi y s l ibi jnn s . 26 O yn obnrin kan k
n n il r, obnrin kan k s n yngn. mi y j k j or r p.
27 mi y m k jay ma rn nwj r, mi y j k dm b wn nyn nbi t o b d,
mi y s m k wn t r s fn . 28 mi y rn wn agbn swj r t y l wn
ar Hf kr fn , ti wn ar Knn ti wn ar Ht. 29 K e nn dn kan oo ni mi
y l wn l, k il n m ba di ahoro t wn ranko gb y fi gb lw r. 30 Dd ni
mi y l wn l fn tt dgb t w y fi di pp lti gba gbogbo il n t a lr fn .
31 mi y s fi kun fefe ti kun Flst ti Od o n, ti ahoro al e l il r. N tt
ni mi y fi wn ar il n l lw, t mi y s l wn l fn . 32 w k gbd b wn
mul, w k s gbd n dhn pl wn r wn. 3 Wn k n gb n il r m k wn m
ba m s mi, k o m ba e b ma sin wn r wn, y t y di dkn fn .

24
PAR MJM N
w fn Ms p: Gk w b Yhw, w pl rn ti Ndb ti bh pl wn dj
algb srl, k s dbl. 2 Ms nkan ni y snm Yhw, wn n tiwn k n snm .
Wn k s n b a gk w.
3 Ms l s fn wn nyn gbogbo ln Yhw ti gbogbo wn. wn nyn s fi ohn
kan dhn p: Gbogbo wn fin t Yhw ti pal ni wa y tl. 4 Ms k gbogbo wn
fin Yhw sn w. N fmj j kej ni t pp kan n sl k n pl p mjl fn
y mjl srl. 5 Lyn n ni rn wn d lti rb sunpa ti lti pa wn d ak
ml fn Yhw gg b b rp. 6 Ms gba daj j wn ran b n, s d sn
wo, s da b yk sra pp. 7 gb w mjm lti k fn wn nyn n, wn s w
p: Gbogbo ohun t Olwa w ni wa y e, t a s tl. 8 Ngb n ni Ms bu j n wn
wn nyn b ti w p: y ni mjm t Olwa b yn d pl gbogbo ln wny.
9 Ms gk l pl rn ti Ndb ti bh pl wn dj algb srl. 10 Wn wo
lrun sral, s db p a t kta sfr onyebye sb s r, s m tt b oj run
fnrar. 11 wn jy srl l r lrun l s p pa wn.

MOS LR K
12 Yhw w fun Ms p: Gk w b mi nhn-n, k o s dr lr k y k n ba l fn n
aw kta t mo k wn fn s lj fn ln wn. 13 Ms dde pl rn r J, wn s
gk lrun l. 14 w fn wn algb p: dr nhn-n tt wa y fi pad. K rn ti
Hr w pl yn. K ni t b n j gb e l b wn, wn y ma lj fn yn. 15 Lyn n ni
Ms gun k n l.
kk bo k n ml, 16 go Yhw s kal lr k Sn fn j mf t kk n b .
N j keje Yhw pe Ms lti in kk n. 17 wn m srl r go Yhw b in t j
lr k n. 18 Ms wn kk n. gun or k n, s gb nb fn ogj j ti ogj
ru.
25
T JSN TI TI ON IBI MM
GBGBA R FN KK IBI MM
Yhw w fn Ms by p: 2 W fn wn m srl p k wn m r w fn mi, k o gba
r tkn-w lti w olk lk fn mi. 3 wn r t o ma gb n wny: wr, fdk ti id;
4 a alr, alw osn fr, a gb ti irun ewr; 5 aw gb t a pa lr pupa, aw t
dra ti igi ks; 6 epo fn tp, ohun dn olrn ddn fn para ti fn trr; 7 kta
onyebye t a fi e w fd ti gby l. 8 K o e ibi mm kan fn mi t mo l ma gb
lrn wn. 9 K o e ibgb y pl ohun l t y w nn r gg b pr t mi y fihn .
IBGB N PL OHUN R.PT MJM
10 K o fi igi ks e pt kan t ga n gbnw kan-b. 11 K w fi wr gidi b nn ti lde., k o fi wr t a
r gba et r yk lk. 12 K o e rka wr mrin s s mrin pt n, rka mj nwj ti mj lyn. 13 K o
e p igi ks t w y fi wr b, 14 k o ki wn p n b wn rka gb pt n, un ni a ma fi gb
e. 15 wn p n y dr nn ih wn rka n, a k s n y wn kr nb. 16 K o fi Ohun-r t mi y
fn sn pt n.
17 K o fi wr gidi e t n, k gn n gbnw mj-b, k b r j gbnw kan-b. 18 K o fi wr t a r e
krb mj s orgun mjj t n n. 19 K o so krb kn m pkun kan ti krb kej m pkun kej, k o
d wn m orgun mjj lti m wn di kan pl r. 20 K wn krb n j ony ap mj t a n sk lti fi
wn bo t n n. 21 K o gb t n n sp k pt n, k o s fi Ohun-r t mi y fifn sn pt
n. 22 Nb ni mo ti ma pd r, lr t n t a gb sr pt r lrn krb mj ni mi y ti ma fn l
fn wn m srl.
TBL FITR
23 K o fi igi ks e tbl kan; ggn r y j gbnw mj, b r gbnw kan, gga r y
j gbnw kan-b. 24 K o fi wr gidi b , k o s fi wr t a r gb yk. 25 k o e et r
yk n wn w kan, k o s fi wr gba et n yk. 26 K o e rka wr mrin fn k s r
mrrin. 27 rka wny y w lb et tbli n, a s fi wn rka n s et tbl n ti a
ki wn p b, y t a ma fi gb e. 28 Igi ks ni k o fi e wn p n, k o s fi wr b
. un ni a ma fi gb tbl n. 29 w y fi wr gidi e wn wo, wn ago, wn g, ti
wn go t a ma fi e jb. 30 Iw y s ma gb wn brd fitr sr tbli n
nwj mi ldkun.
P FTL
31 K o fi kk wr gidi e p ftl kan, a fi ow gbd lu p n ti wn k r pl wn ago r ti rn w
r pl lw r t y parap kan. 32 ka mf ni k jde lra r: ka mta lp kn, ka mta lp kej. 33 ka
kn y gb ago mta b dd igi lmnd. K gbogbo ka mf p ftl n r bkan n. 34 p ftl n fnrar
y n ago mta b dd igi lmnd, 35 t y fi j p ago kan y w lb ka kn p ftl n; kan lb
ka mj t tl e; kan lb ka mj t kyn - b ni k r fn gbogbo k p ftl n.
36 wn ago n pl wn ka n y j ara kan n pl p ftl n. Gbogbo r ni k a fi
kk wr gidi e pl ow algbd. 37 Lyn n ni w y e tp mje fn wn p ftl
n, a s gb e sbi t y ti tnml swj. 38 Wr gidi ni k a fi e m r ti pn m r.
39 K o fi wr gidi on tlnt kan e p ftl n pl gbogbo ohun ara r. 40 W , k s e gg
b pr t a fihn lr k e n.
26
WN A PL WN GBK WN
A t w y fi e ibgb n ni: a t a fi w gb dradra hn, w alr, alw osn
fr pl wrn krb lra wn. 2 Ggn kkan y j gbnw mkn-llgn, b r y
s j gbnw mrin; gbogbo wn a n gbd dgba. 3 A rn mrn-n nn a n p, k
a rn wn p lgb, k a e bkan n fn mrn-n kej. 4 K o w alr alw osn fr
mj lra lt a t a rn p, ti lt a kej t a rn p bkan n. 5 dta b ni a e fn
kn ti kej t y fi j p n ara a n y kj s ara wn. 6 Lyn n ni k o fi wr e
dta m t a fi m a mjj p, k ibgb n ba l j yr kan oo.
7 K o tn fi irun ewr hun a t a ma fi bo ibgb n; 8 k a e mknl b: ggn
kkan y j gbn gbnw, k b wn j gbnw mrin; k a mknl n j wn kan
n. 9 K a rn mrn-n p lgb lti fi e a kan, a s rn mf yk p bkan n. K o
a kf lra bo iwj ibgb n. 10 K o e dta n s pin a t a rn p n, bkan n
ni fn kej t a rn p. 11 K o tn fi id e dta m t w y fi s oj n n lti so ibgb
n p kan. 12 b a kan t k ni k o fi bo yn ibgb n. 13 K wn a ibgb n
gn rkj pl gbnw kan lti bo gb mjj ibgb n, lti pa m. 14 K o fi aw
gb e bor fn ibgb n, k a pa a n lr pupa, a s gb aw ewr bor r.
GNN ONGI
15 K o fi igi ks e gnn fn ibgb n. 16 Ggn igi pk kkan y j gbnw
mw, b kkan y j gbnw kan-b. 17 Pk kkan y ya w mj lti so wn pk
yk p. B ni k a e gbogbo wn pk ibgb n. 18 K o to wn pk ibgb n by:
ogn pk n ap gs, 19 ogj gbr t a fi wra e ni y w n sl ogn pk n, t y fi
j p gbr mj ni y w fn pk kkan, lw mjj. 20 Fn ap kej ibgb n, ti ap
rw ibgb n, k o lo ogn pk, 21 pl ogj gbr wn t a fi wr e, mj t y m
pk kkan dr. 22 Pk mf lyn ibgb n lp w-orn; 23 ti pk mj fn wn
orgun t w lyn ibgb n. 24 wn mj y y j lpo mj n sl, k wn tn j lpo
mj lk tt kan gbk kn. B ni k a ti e wn pk mjj t b n wn orgun ibgb
n. 25 Y s p pk mj lyn pl gbr mrndnlgn wn, gbr mj t y m pk
kkan dr. 26 K o s fi igi ks e p: mrn-n fn wn t b lp kn ibgb n,
27 ti mrn-n fn wn t b lp kej, ti mrn-n fn wn t b lyn ibgb n lp
w-orn. 28.p t w lrn wn pk n y ti pkun kan d kej. 29 K o fi wr bo
wn pk n, k o s fi wr e gbk sra wn, y t a gb wn p n k, wr ni k a fi
b wn bkan n. 30 K w k ibgb n gg b pr t a fihn lr k e n.
A BOJ N
31 K o fi w gb alr hun a boj n, k j alw osn fr pl wrn krb lra
r. 32 K o gb e k p igi ks mrin t a fi wr b, y n gbk wr t y s dr lr
gbr fdk mrin. 33 K o fi a boj n n k wn gbk, k a l gb pt r n sn
ibgb n lyn as boj n n t pl ibi mm ti ibi-mm jl. 34 K o gb t n sr
pt r n nbi mm jl. 35 K o gb tbl ti p ftl a n sp ta a boj n n, p
ftl n y w n ap gs ibgb n n knkn tbl n t a gb s ap rw. 36 A
boj n alrbr t a fi w gb alro hun, alw osn ti alw dd ni k o fi bo oj n
n. 37 K o e p igi ks mrn-n fn a boj n y; k o fi wr b pl gbk wr
wn; k o s e gbr id mrn-n fn wn.
27
PP B SUNPA
K o k pp kan pl igi ks, k h mrrin dgba, k kkan j gbnw mrn-n n
ggn, gbnw mrn-n n b; pp n y dgb lgb mrrin, k gga r j gbnw
mta. 2 K wo mrin y jde lrgun mrrin pp n. K o fi id b . 3 K o e wo t a ma
fi gb er r jde ti k t a ma fi k o, ti kk t a ma d s, ti m t a fi w
pl ab t a fi k in, k o fi id e gbogbo r. 4 K o e dr id fn un pl rka id mrin,
kkan n orgun mrrin r. 5 K o gb e s sl pp n, k ga d dj pp n. 6 K o
e p pl igi ks fn pp n, k o s fi id b . 7 A ki wn p n b oj rka wny
k wn ba l w n ap mjj pp n ngb t a b gb e. 8 K o e pp n pl kt lr,
gg b a ti fihn lr k e n.
GBL IBGB N
9 K o e gbl fn ibgb n lp a gs, k a ta a olw gb s gbl n: ggn r
y j grn gbnw, 10 pl ogn gbr id lti gb wn r, fdk ni k a fi e gbk ti
gb wn p n. 11 Bkan n ni a e fn ap rw t a ta a s, t ggn r y j
grn gbnw pl ogn gbr id lti gb wn r. gbk fdk ti gb fdk ni y w
-orn ni a ta a t ggn r j
dta gbnw, pl p mw ti gbr mw fn wn. 13 b gbl n y j dta
gbnw lp l-orn. 14 Lp kan nu n ni k a ta as boj n s, a n y j gbnw
mrn-n-dgn pl p mta ti gbr mta fn wn p n; 15 n ap kej n a ta a
gbnw mrn-n-dgn pl p mta ti gbr mta fn wn p n. 16 N nu n
gbl n ni a ta a alrbar s t ggn r j ogn gbnw, a n y j olw gb, t
a pa lr alw osn fr. p mrin t gbr mrin y gb e dr. 17 Gbogbo p t a fi y
gbl n k y n gbr ti gb onfdk. 18 K ggn gbl n j grn gbnw, k
b r j dta gbnw, gga r y j gbnw mrn-n. A gb ni k a ta sb, id ni k a fi
e gbr wn p n. 19 Gbogbo ohun t a b l fn ibgb n ti gbogbo ohun t a b fi so
g r ml gbd j id.
EPO FN TP
20 K w p fn wn m srl k wn m epo olf t m gaara w fn tp, k a n in
tp t j ngb gbogbo. 21 Lti al d wr ni k wn m rn ma tj in n nwj
Yhw nbi g pd nta a boj n t a t swj pt r. y y s j ln ayray fn
gbogbo ran wn.
28
A LF
Pe arknrin r rn pl wn m r lrn wn m srl, k wn ma e i lf fn
mi. wn m rn n ni Ndb, hb. lsr ti tmr. 2 w y rn a mm arw
gidi fn arknrin r rn. 3 K o gb i n fn wn ak-m on w, wn t mi y
fn n bn i n lti rn wn a n fn rn k a ba l y s mm lti ma e i
lf fun mi. 4 A t wn y rn n y: gby, fd, bb ggn kanl, agbd ln, fl ti
gbn. Wn y rn wn a mm fn rn ti wn m r lti ma fi e i lf fun mi.
5 Wn y lo wr, a alr alw osn fr ti olw gb.
W FD
6 K wn fi wr e fd pl a gb, alw osn fr ti olw ww. 7 Y n okn mj
ljk t a so m k w n. 8 j ln t a rn m w n y n jde lra r, t j a
gb onwr, alw osn fr. 9 K o w okt nks mj t o ma k ork wn m srl
s lra. 10 K ork mf w lp kan, ti ork mf lp kej, k a t wn gg b a ti b wn.
11 B gbd on wr ti fn n ni k o ti fn ork wn m srl sra kta n, k a s fi
wr e l. 12 w y so kta n m okn jk w fd n fn rnt wn m
srl. B ni rn y ti ma gb ork wn l jk fn rnt nwj Yhw. 13 K w e oj
gb onwr, 14 pl wn mj t a fi wr gidi e, k a l mra b okn, k a s so wn n
b okn m oj gb onwr n.
GBAY
15 K o e gbay dj pl w onwr alw osn fr b ti fd i n, lr a gb
dradra. 16 B a b k a s mj k ggn ti b r dgba, gbnw kan n ggn ti gbnw kan
n b. 17 K o fi kta onyebye wny fa l mrin s i lra: k ti l kn j karaml, tps, ti
mrd; 18 k ti l kej j grnt, sfr ti dmnd, 19 k ti l kta j hsnt, rb ti
mtst; 20 k ti l krin j brl, Krnln ti jspr. K a fi gb de wn kta onyebye
wny, 21 wn kta onyebye mjl n y dr fn wn m srl mjl, k kta
kkan gba t ork y srl lkkan. 22 K o fi wn pl wr gidi t a l mra b okn e
gbay. 23 Lyn n ni k o e rka wr mj fn un, ki o s so m pkun k gbay n.
24 wn wr n ni a so m pkun k gbay n, 25 ap kej wn wn n ni a so m
gb iwj t so m okn jk fd. 26 K o e rka wr mj mrn fn ap mj sl
gbay n n pkun r t kj s fd n. 27 K o tn e rka mj mrn lti d m sl
okn jk nbi t wn ti pd fd n nwj lr gbn t a e l. 28 Okn a alw osn
fr ni a fi de gbay n m wn rka fd kan n, k gbay n l dr anan lk
gbn fd t a e l, k m e yapa kr lra r. 29 Ngb kgb t rn b wn ibi-
mm ni y gb ork wn m srl lra gbay dj lr y r gg b ohun rnt nwj
Yhw. 30 K o fi rm ti tmm s gbay dj n, k wn ba l w n y rn ngb t
b wn l swj Yhw. B ni un y ma e gb dj srl lkan y r ngb gbogbo
nwj Yhw.
BB GGN
31 K o fi kk a alr rn bb ggn kan. 32 K n y fn or, a k rn r yk k m
ba fya. 33 K o et r n sl pl a gb alr, alw osn fr, aworo y w lrn
wn yk. 34 K aworo onwr ma tl ti onpmgrnt n sl w n. 35 rn y w
t b i k a ba l gb aworo n ngb t b wn ibi-mm nwj Yhw; b ni un
k e n k.
AD LF
36 K o fi wr gidi e wo kan t w y fi t k wn r y s lra: ni t a y s mm fn
lrun. 37 A so wo y m fl pl okn a alw osn fr, k w nwj fl n,
38 nwj or rn, rn y e b m lb t b nn r t wn m srl b m w
fn ys-mm kr, k wo y w nwj or r, k wn ba l r oj rere Yhw. 39 K o fi w
dradra hun a n, k o fi a gb rn fl n, ti g bn t a e l.
WN W OY LF
40 K o t w ti gbn bkan n fn wn m rn, K o e fl repete
fn wn t y m wn lw gidi. 41 K o t as wny fn rn arknrin r ti
fn wn m r. Lyn n ni w y fi rr pa wn lr, t w y w wn n
w oy, t w y s y wn s mm fn i lf. 42 K a rn kt pnp
al gb fn wn t y bo ara wn lti ibd tt d itan. 43 rn ti wn m
r y w ngb t wn b wn g pd tb ngb t wn b wn l ibi pp
fn sn mm, k wn m ba jbi ik. y y j ln ayray fn rn ti fn
wn m r.
29
FINIJOY LF
y ni t finijoy t a ma fi m wn lf joy. K o m d ak ml kan ti
gb mej t k lbwn, 2 ly n n ni k o m brd nyst, kr t a fi rr
dn ls yst, kr t a fi epo pl yfn r ln yst. 3 w y k gbogbo wn
sn agbn kan, k o fi wn rb lkan n pl ak ml ti gb mj i n.
4 Iw y m rn ti wn m r w sn g pd, k o w wn m. 5 w y fi a w
rn pl w oy r, bb wkanl r, fd r, gbay r, ti gbn r. 6 K o fi fl onwr
r d e ld. 7 Ngb n ni w y da rr s i lr lti y s mm.
8 Lyn n ni w y tn m wn m r lti w wn lw oy. 9 K o fi gbn gb wn
nd, k o fi kt pnp wn b wn nd, k o s fi fl wn d wn ld. B ni oy lf y
ma j tiwn pl tt l. w y fi rn ti wn m r joy lf.
RB FINIJOY
10 w y m ak ml n w swj g pd. rn ti wn m r y gbw l e
lr. 11 K o pa ak ml n nwj Yhw lnu n g pd. 12 K o m nn j r, k o s fi
ka w r fi j n pa wo or pp. K o da yok j n sr pp. 13 w y m r in
ran n, gbogbo r n lti d tt kan iwe mj ran n, w y k wn sn in or pp.
14 gbn w y j ran ak ml n pl aw r ti fun r lyn ibod g, ntor y j b
fn .
15 Lyn n ni k m kan nn wn gb n; rn ti wn m r y gbw l e lr.
16 w y pa gb y, w y s gba j r, w y s j k n lr pp. 17 w y kun
ran n, k o f fun ti itan r, k o t wn lra pl or r. 18 Ngb n ni w y j gbogbo
gb n lr pp. y j b sunpa olrn ddn fn Yhw; j b t a sun fn l r.
19 Lyn n ni k o m gb kej; rn ti wn m r y gbw l e lr. 20 w y pa ,
k o gbe j r lti fi s sl et tn rn ti s tnpk w tn wn m r ti s s
wn. Lyn n ni w y m k j n n lr gbogbo oj pp n. 21 K o m j t dr
lr pp n pl rr, k o fi wn rn ti a r pl wn m r ti a wn.
22 w y m r gb n, r r, r in r, r fun, r d r ti r itan tn r, ntor
gb finijoy ni.
23 Lyn n lti in agbn t wn onj t k n yst w, k o m brd kan, kr kan,
kr elpo kan, t wn w nwj Yhw, 24 w y k gbogbo wn l w rn ti wn
m r, wn y s j wn gg b b t a gb wn sw-syn fn fitr nwj Yhw.
25 Lyn n ni w y gb wn lw wn, t w y j wn lr pp gg b b olrn
ddn s Yhw. 26 w y m ig gb n t a fi rb fn finijoy rn, w y s gb e
sw-syn fn fitr, y ni pn tr. 27 K o ya ig n s mm pl itan ran n t a y st -
y t a ti fi rb ti y t a y st lra gb t a fi rb fn finijoy rn ti wn m r.
28 y ni pn ti rn gg b fin ayray, ti y t wn m r y ma gb lw wn m
srl, ntor j r t wn m srl gbd fi l ran b rp wn, y t a y st fn
Yhw.
29 wn w oy rn y di ti wn m r lyn r t wn y ma w fn finijoy pl
rr lr. 30 ni t y rp r lrn wn m r lti gba oy lf, lti ma wn g pd
fn rb gbd w a wny fn j mje.
B JJ
31 w y m gb t a fi rb fn finijoy, w y se ran r nbi mm kan. 32 rn ti
wn m r y j ran gb y ti onj t b nn gbn n ln g pd. 33 Wn y j
ran tt t a pa ngb finijoy wn. K s nyn lsn t l j nn r, ntor j ohun mm.
34 Ngb t il b m, b ran rb finijoy b k, k a j o nn in. A ko n j m; ntor
j ohun mm. 35 K o e gbogbo ohun t mo p y fn rn ti wn m r. j mje ni
wn y fi e dn finijoy n.
36 Ljjm ni w y ma fi d ak ml rb fn - fn tt; k o ya pp n s
mm b o ti e tt fn un; lyn n ni w y fi rr y s mm. 37 Fn odindi j mje
ni k o tn ma e tt fn pp n, t w y s y s mm. B ni y fi di mm n tt, t
gbogbo ohun t b farakn y di mm.
B SUNPA OJOOJM
38 Ohun y ni k o ma fi rb lr pp n: d gntn mj ldn kan ljoojm ay. 39 K
o fi d gntn kan rb n wr ti kj n l. 40 Pl d gntn kn ni k o rb wn
dmw yfn k t a r m dmrin go epo titun, ti dmrin g t jb. 41 K o fi d
gntn kej rb n l pl b tt ti t jb gg b ti wr; y ni ohun tt
olrn ddn, b sunp fn l Yhw. 42 Y j b sunpa tt ay lti ran d ran, lnu
n g pd, nwj Yhw, nbi t mi y ti ma pd r lti b sr.
43 mi y ma pd wn m srl nb y t a y s mm fn go mi. 44 mi y ya g
pd n ti pp n s mm. mi y tn ya rn ti wn m r s mm lti ma i
lf fn mi. 45 mi y ma gb lrn wn m srl, mi y j lrun wn. 46 Ngb
n ni wn y m p mi Yhw ni lrun wn, ni t m wn jde kr n il gpt lti ma
gb lrn wn, mi Yhw lrun.
30
PP TRR
w y t pp kan nbi t w y ti ma j trr, k o lo igi ks fn un. 2 K ggn r j
gbnw kan, k b r tn j gbnw kan - k wn gb r ti gga r dgba - k gga r j
gbnw mj, k wo r pam lra. 3 K o fi wr gidi bo k r, gb r ti or r, k o s fi wr
t a r s gbogbo ara r. 4 K o e ruka mj fn un n sl et lp mjj, bkan n ni lk
fn p t gb e r. 5 K o fi igi ks e p n, k o s fi wr b . 6 K o gb pp n
swj a boj n t b nwj pt r nbi mi y ti ma pd r. 7 Lr r ni rn y ti
ma j trr olrn ddn lrr, ngb t a b t wn tp, 8 ti lrr ngb t rn
b d wn tp n pad ni k ma j trr lr pp n. rb trr olrn ddn y ni
yin y ma r nwj Yhw lti ran d ran. 9 yin k gbd r trr jj lr r, tb b
sunpa, tb b tt, yin k s gbd ta t jba sl nb. 10 Lkan ldn ni rn y e
sn b tt fn drj lr wo pp. Lkan ldn, n j dn tt, ni un y rb tt
fn ara-r pl j ran b fn s lti ran d ran tt ay. j ohun mm ptk fn Yhw.
OW RPAD
11 Yhw b Ms sr p:
12 Ngb t w b ka iye wn m srl, k ni kkan wn sanw rpad r fn y r k lklk m ba pa
wn n gb t a b k wn. 13 ni t a b k y san b ow id kan: y j ogn wn ow fn ow
id kan t in ibi mm. b ow id y y j ti Yhw. 14 Gbogbo wn t a b k, wn t b
p ogn dn tb j b l, gbd sanw n fn Yhw. 15 Olw k n sn j b l, tlk
k n san kr ju b ow id n, fn iye t t s Yhw fn rpad y yn. 16 Ow rpad
y, t o b gb lw wn m srl, ni k o fi i lr g pd. y y m k Yhw rnt
wn m srl, y s w fn rpad y yn.
AGBADA OMI
17 Yahw b Ms sr p: 18 w y fi id e agbada omi kan fn wnm. K o gb e
srn g pd ti pp, k o da omi sn r. 19 rn ti wn m r y ma w w ti
s wn nb. 20 Ngb t wn b n lti wn g pd, wn y e wnm pl omi n k
wn m ba k. Bkan n ni k wn e ngb t wn b snm pp lti e sn, lti r efn fn
l Yhw tb lti rb ran sunpa, 21 wn y w w ti s wn, k wn m ba k, y j
fin ayray fn ran r lti ran d ran.
RR MM
22 Yahw b Ms sr p: 23 L e yn ohun olrn ddn, j ldgbta wn, daj
yn fn snmn (aldta-lnrngba wn), p fefe olrn ddn aldta-lnrngba
wn; 24 ldgbta wn kas (gg b ir wn t w nbi mm) pl wn kan g rr
lf; 25 k o s r wn p b ti t fn rr ysmm. 26 un ni w y fi ya g pd s mm
ti pt r, 27 tbl i n ti gbogbo ohun t b lr r; p ftl ti gbogbo ohun ara r; 28 pp
b sunpa ti gbogbo ohun or r, agbada omi ti s t gb e dr. 29 w y y wn s
mm; wn y s di ohun mm gidi t y ma ya ohun t b farakn s mm. 30 w y ya
rn ti wn m r s mm, w yo y wn s mm fn i alf. 31 Lyn n ni w y
sr fn wn m srl p: K gba y fn rr mm lti ran d ran. 32 A k gbd fi pa
ara ni kni, a k s gbd e ir r. j ohun mm; k o s l b ohun mm. 33 ni t b e
ohun t j b t s l fn nyn lsn ni a g kr lra wn nyn r.
OHUN OLRN DDN
34 Yhw w fn Ms p: W wn ohun olrn ddn: strks, nk, glbnm, wn
ohun olrn ddn ti trr tt n wn kan n fn kkan wn, 35 k o d wn p b wn
on ohun olrn ddn ti sb e , ony, t m gaara, t s j mm. 36 K o l ap kan r
kn, k o s gb e swj pt r nbi g pd, nbi t mi y ti ma pd r. 37 yin y k s ohun
mm fn Yhw nkan. ni kni t b e ohun olrn ddn t j b fn l ara r ni a g
kr lra wn nyn r.
31
WN ON IBI MM
Ngb n ni Yhw w fn Ms p: 2 Kys i, mo ti yan Besall m r,m-m Hr, lti
y Jd. 3 Mo ti fn un n kn rr m lrun t y fn un n ye, gbn ti mm e nn
oriri i; 4 nn i n, i wr, fdk ti id, 5 i kta onyebye ln, i igi ln ti
wn i w mrn. 6 Mo tn yan hlb m Ahsmk lti y Dn, k ma b a i.
Mo s tn fn wn on w n bn lti l e gbogbo ohun t mo pal fn ; 7 g pd,
pt r, t n t b lr r, gbogbo ohun l in g n, 8 tbl ti gbogbo ohun or r,
pp trr, 9 pp b sunpa ti gbogbo ohun ara r, agbada omi pl s r; 10 wn a l
ti wn w oy rn ti y t wn m r y ma fi e i lf; 11 rr para ti trr
fn ibi mm. Gbogbo ohun wny ni wn y e gg b mo ti pl fn .
OFIN J SIMI
12 Yhw w fn Ms p: 13 B wn m srl sr w p: k pa j simi mi m, ntor j
simi j m lrn mi ti yin ti fn ran yn bkan n, k ba l m p mi Yhw ni s yn
di mm. 14 Ntor n k pa j simi m, ntor mm ni y k j fn yn. Ppa ni y k a pa
ni t b b j. ni t b s e i k n j n ni k a g kr lra wn nyn r.
15 Ntor n, fn j mf ni a fi i, gbn j keje y j j simi n pp, y t a y s
mm fn Yhwe. ni kni t b i k ni a pa. 16 wn m srl y pa j simi m lti
ran d ran, j mjm t k l y. 17 j simi j m ayray lrin mi ti wn m srl,
ntor j mf ni Yhw fi d run un ay, gbn simi l i n j keje.
YHW FN MS N FIN T A FN S AW KTA
18 Ngb t Yhw par r r pl Ms lr k Sn, gb aw kta mj t a k r n s
fn un, aw okta t a fi w lrun kw s lra.
32
A FI WRA E ERE MAL
Ngb t wn niyn n r i p Mse p skal lti or k n, wn rgb y rn k, wn s
w fn un p: y! B wa e r kan t y amn wa l, ntor a k m ohun t l s
Ms yn t k wa jde kr n il gpt.
2 rni d wn lhn p: gba wn rka wr t b lt wn aya yn, ti ti wn m
yn lknrin lbnrin wn, k s k wn w fn mi. 3 Ngb n ni gbogbo wn b rka t b
n et wn w fn rni. 4 un n gb lw wn, s fi ohun i n s wr n di gbr
ml. Ngb n ni wn kgbe p: srl, wo lrun r t m jde kr n il gpt.
5 Ngb t rni r y, t pp kan fn re n, s w p: l ni dn Yhw.
6 N j kej, wn rb sunpa ti b rp n kt wr. Ngb n ni agbo wn nyn n
jk lti ma j ti lti ma mu; lyn n ni wn dde lti er gbdn ara.
7 Ngb n ni Yhw s fn Ms p: Skal k! Ntor wn nyn t w k jde kr n il
gpt ti dal. 8 Wn k n p fi n t mo fi ll fn wn sl. Wn ti r irin lti f i e gbr
ml t wn s forbal fn un. Wn ti rb s i, t wn s w p: srl, wo lrun r t m
jde n il gpt.
9 Yhw w fn Ms p: mi ri p olr kunkun ni nyn wny. 10 Nsisy fi m sl, j k
bn mi ru s wn, mi y s pa wn r. gbn n tr, mi y s di orl-d l.
DR MS
11 Ms gbynj lti tu Yhw lrun r nn, s w p: Yhw, ntor k ni bn r fi ru s
wn nyn r t w ti m jde kr n il gpt pl w r algbra? 12 e t wn ar
gpt y fi w p: Lti e ibi s wn ni e m wn jde lti pa wn run lr wn k, k wn
ba l par kr lr il ay? J k in rru r r, k o s dkun ibi t o f e s wn nyn r.
13 Rnt brhm, sk ti srl, wn t w ti kde fn pl bra ara-r p: mi y m k
ran r p b rw oj run, gbogbo il t mi s y ni mi y fifun ran r, t y s j ohun
jogn wn tt l. 14 Yhw s mj kr n ibi t f rn s wn nyn r.
MS F AW KTA FIN
15 Ms skal pad lti or k n pl wn kta mj r i n n w r, t a kw s n ap
mjj, n oj mjj r. 16 lrun ni fnrar e kta mjj n, lrun ni fnrar kw
s aw kta n.
17 J gb ariwo wn nyn, s w fn Ms p: dm ogun b nn g! 18 Ms
fs p:
K e orin gun,
k s e orin ar ni t a gun;
orin ij ti gb ni mo gb y.
19 Ngb t snm g ni r gbr ml ti wn t wn j. Ngb n ni in b Ms.
ju wn aw kta t b lw r sl, s f s ww n sl k n. 20 m gbr ml
n t wn r, j o, l kn b t, t d sn omi t o fn wn m srl mu. 21 Ms
w fn rn p: K ni wn nyn y fi e t w m wn d l b ely? 22 rn d a
lhn p: K olwa mi m e bn. w fnrar m b wn nyn y ti faram ibi e. 23 wn
ni wn w fn mi p: B wa e r kan lti e amn wa, ntor wa k m nkan t l s
Ms yn t k wa jde kr n il gpt. 24 Ngb n ni mo w fn wn p: Ta ni n wr
nn yn? Wn b lti ara wn, wn s k o w fn mi. Mo r wn nn in, a s m gbr
ml y jde nb.
TARA WN M LF
25 Ngb t Ms r i p wn nyn n ti trak nn gbdn bj ara wn, ntor rn ti
jw wn fn w bj wn nwj gn wn t wn - 26 dr lnu n g, s kgbe p:
K wn t dr fn Yhw b shn-n! Gbogbo wn m Lf rgb y i k. 27 w fn wn
p: By ni Yhw lrun srl w: K ni kkan yn m id r dn! K l jk jd g lti
nu n kan d kj, k s ma pa wn, b e arknrin, tb r tb mnkej! 28 wn
m Lf j t Ms rn wn, t gbdgn nyn t wn pdn m wn lj n.
29 Ms w p: Ln ni joy lf Yhw b ti kj j s wn m yn ti wn arknrin
yn lti gba bkn ln.
MS TN BB
30 N j kej, Ms w fn wn nyn p: ti d l! mi y gk t Yhw l nsisy.
By mo l tt fn yn. 31 Ms pad l b Yhw lti w fn un p: Y! wn nyn
yi ti d l: wn ti e r wr fn ara wn. 32 gbn dkun, dr wn j wn... B b
k, jw pa m r kr nn w ti w ti k! 33 Yhw d Ms lhn p: ni t m ni mi
y par kr nn w mi. 34 Ma l nsisy, k o s m wn nyn na l sbi t mo ti s fn .
ngl mi y wj r l, gbn mi y j wn ny fn wn n j bw. 35 Yhw s j
wn nyn n ny ntor t wn e gbr ml - y ti rn r fn wn.
33
A PA FN SRL LTI M N PN
Yhw w fn Ms p: Dde l kr nhn-n pl wn nyn t w k jde kr n il
gpt, k s ma l s il t mo fi bra lr lti fn brhm, sk ti Jkb, t mi y
fifn ran wn. 2 mi y rn ngl kan swj r. mi y l wn ar Knn, mr, Hit,
Prs, Hf ti Jbs kr. 3 l gba il t n pl wr ti oyin. mi k n b yn l - ntor
olr kunkun ni yn, - k n m ba pa yn run lj n. 4 Ngb t wn nyn n gb r lle
wny, wn f, k s s ni t w ohun r.
5 Nigb n ni Yhw w fn Ms p: S fn wn m srl p: Olr kunkun nyn ni
yn, b mo b b yn l, j kan ni mi y pa yn run. m wn ohun yn kr k n l m
b mo ti ma e s yn! 6 Ngb n ni wn m srl m ohun wn kr, t wn s kr n
k Hrb.
G N
7 Ms a ma gb g n kal jnn lyn odi g. p n g pd. ni kni t b f
br r lw Yhw gbd jde l sbi g pd n t w lyn odi g. 8 Ngb t Ms b
jde l sbi g pd n gbogbo nyn ptpt ni y ma wo Ms tt un y fi d ibi
g pd n. 9 N kt t Ms b ti wn r l ni p kk y skal lti dr n nu n
g pd n, Yhw y s b Ms sr. 10 Ngb t wn nyn b r p kk n t
dr ljkan lnu n g pd n, gbogbo nyn ptpt ni y dde lnu n tir.
11 Yhw y b Ms sr ljkooj b gb t nyn b b r r sr. Lyn n ni Ms
y pad s g, gbn J rn r, dmknrin, m Nn, k kr nn g pd n.
DR MS
12 Ms w fn Yhw p: Kys i, w ti w fn mi p: K wn nyn y jde l, l j k n
m ni t o ma rn pl mi. O s ti w fn mi p: Mo m lrk r, w gbdn oj rere mi.
13 B mo b gbdn oj rere r, jw fi n r hn m, k n ba l m lti ma gbdn oj
rere r. K o s kys i p tr ni wn nyn orl-d y e! 14 Yhw fs p: mi tikalrami
ni y b l, mi y s fn n simi. 15 Ms tn w p: B iw ko b n fnrar b wa l m
e j k a kr nhn-n. 16 m wo ni k n fi m p mi ti wn nyn r gbdn oj rere r?
j k e p w b wa l ni? B ni a fi m w, mi ti wn nyn r, yt s gbogbo
wn nyn orl ay.
17 Yhw w fn Ms p: mi y tn e ohun t o br y, ntor w gbdn oj rere mi,
ti p mo m lrk r.
MS LR K
18 Ms w fn Yhw p: Jw j k n r go r. 19 Yhw w p: mi y j k l l mi
kj nwj r, mi y s drk Yhw nwj r. mi fi ojurere han ni t b w m. 20
tn w p: w k l r oj mi, ntor nyn k l r mi sj k tn w ly. 21 Yhw tn w
p: Wo ibi kan lb d mi nhn-n, k o dr lr pta y, 22 k o fi oj r pam nn ih
pta n ngb t go mi b kj, mi y s fi w mi ji b ngb t mo b
kj, 23 lyn n ni mi y s gb w mi kr t w y s r mi lti yn; gbn a k l r
oj mi!
34
TNE MJM TI W FIN
Yhw w fn Ms p: L gb aw kta mj b ti kk n, k o s gk w sd mi lr k
e n, mi y s tn k wn r t w lj wn aw t b f lw r. 2 K ni kni m e b
gk l, 3 n k ni kni m e farahn lr k n, k ran sn pp, n kker ti l, m
e w nwj k n. 4 Ngb n ni Ms gb aw kta mj b ti j, s gk Sn l n
kt wr, b Yhw ti p fn un, pl wn aw kta mj n lw. 5 Yhw skal lb
kk, s dr pl r nb.
LRUN FARAHN
Ms pe ork Yhw. 6 Yhw kj nwj r, s kgbe p: Yhw, Yhw, lrun olj-
rere ti aln, t p bn, t kn fn oore ti tt, 7 t pa oore r m fn ogunlg nyn,
t pa e mr pl rkj ti , gbn t k al fyj lbi, t s m wn m, ti
wn m-m jy bb wn tt kan ran kta ti krin. 8 Lskan n ni Ms knl t
s dbl lr il n. 9 Lyn n ni w by p: Yhw, b mi b r oj rere nwj r, jw
b wa l, Yhw . N tt olr kunkun nyn ni wn y, gbn dr e ti wa j w k
w s s w di jogn r.
MJM
10 Yhw w p: mi y b d mjm kan. Nwju gbogbo wn nyn r ni mi y ti e
i yanu t a k t e ir r r n il kankan tb lrl-d kankan. wn nyn t y k y r
ohun t Yhw l e, ntor ohun yanu gidi ni mo f m e. 11 Ntor n, kys ohun t mi
p fn lj y. mi y l wn ar mr, Knn, Ht, Prs, Hf ti wn ar Jbs,
kr nwj r. 12 K o ra k o m e b wn ar il t o l mul p, k wn ma ba di
dkn lrn r. 13 K w wn pp wn kal, k s f wn p iml wn tt, k s
g wn p r wn.
14 w k gbd forbal fn lrun mrn, ntor jow ni a pe Yhw, lrun jow ni.
15 M e b wn ar il n mul p, k m ba l p ngb t wn b e eke fn
wn r wn, t wn s rb s wn, wn p yn k w b wn j ran t wn fi rb; 16 ti
p k m ba fi wn mbnrin wn e aya fn wn mknrin yn, t wn b fi l ma e
eke fn wn r wn, m e fa wn mknrin yn sn r.
17 w k gbd e re r kr.
18 K w pa jdn brd nyst m. Fn j mje ni w y j brd t k n yst, gg b
mo ti pl, n kk t a yn fn un, n o bb, ntor o bb ni w jde kr n il
gpt.
19 Gbogbo ohun t b ti kk jde lti in oyn j tmi: gbogbo ak, n kb, lti in ran
sn kker ti l. 20 gbn w y fi or ran sn kker kan ra kb ktkt r pad. B
w k b r pad k o n rn. K w ra gbogbo kb mknrin r pad, a k s gbd
gb e w swj mi pl w fo.
21 w y i fn j mf, gbn k o simi n j keje, b e gb i oko tb gb kr.
22 w y e jdn wn s, ti ti kso wn k, ti ti dn kr n par dn.
23 Lmta ldn ni gbogbo wn knrin y pj nwj Olwa Yhw, lrun srl.
24 Ngb t mo b gba il lw wn orl-d t b nwj r, t mo s m k gbgb r p
s i, k s ni t y b du il r n wn gb t w b w farahn lmta ldn nwj Yhw,
lrun r.
25 w k gbd fi brd onyst rb pl j ran t w r s mi, a k s gbd fi ran b
rkj pam di j kej.
26 K w m y t dra j nn kso oko r w s il Yhw lrun r.
w k gbd se m ewr pl m y r.
27 Yhw w fn Ms p: K wn r y sl ntor wn j r mjm t mo b d pl
srl.
28 Ms dr nb pl Yhw fn ogj j ti ogj ru, l jun l mu. s k wn r
mjm n sra aw kta a n - wn Gblhn r Mw.
MS SKAL KR LR K N
29 Ngb t Ms skal lti or k Sn, - Ms gb wn kta r n lw ngb t
skal kr lr k n, - k m p w oj un dn lyn gb t t b Yhw sr.
30 rn ti gbogbo srl r Ms t w oj r dn, br k j k wn snm . 31 Ms
p wn. Ngb n ni rn ti gbogbo algb srl t l sunm , s b wn sr.
32 Lskan n ni gbogbo wn m srl snm , s fn wn n t Yhw fifn un lr
k Sn. 33 Ngb t Ms b wn sr tn, fi a bo oj r.
34 Ngb t Ms b wl l b Yhw sr y b a oj r tt dgb t yo fi jde nn g
pd n. B ti jde ni s fn wn t gb fn wn. 35 wn m srl s r oj
Ms t dn. Lyn n ni Ms tn fi a n boj pad tt dgb t y tn l b Yhw sr.
35
FIN J SIMI
Ms pe gbogbo j wn m srl j, s w fn wn p:
Ohun t Yhw n k a e n y: 2 j mf ni a fi i, gbn j keje y j j mm fn
yn, j simi ptpt t a ysmm fn Yhw. Ppa ni k a pa ni kni t b i n j n.
3 yin k gbd dn n j simi nbi kbi t b gb.
KJ WN OHUN L
4 Ms w fn gbogbo j wn m srl p: Ohun t Yhw pal n y: 5 m r w fn Yhw lti in
ohun-n yn. K gbogbo wn t b ti kn wn w m r tinw w fn Yhw: wr, fdk ti id; 6 ao alr,
alw osn fr, a gb ti irun ewr; 7 aw gb t a pa lr ppa, aw t dra ti igi ks; 8 epo fn tp,
ohun olrn ddn fn rr ysmm, ti fn trr; 9 kta krnl ti wn kta onyebye t a fi e w
fd ti gbay l. 10 K gbogbo wn ak-m w w e gbogbo ohun t Yahw pal: 11 bgb n,
g r ti bor r, gb r ti pk r, p r ti p r pl gbk r; 12 pt n ti wn p r, t n ti a
boj n t a fi pa m; 13 tbl ti wn p r pl gbogbo wn ohun l r ti brd fitr; 14 igi ftl fn
tp, wn ohun ara r, tp r ti epo t a ma fi tn n; 15 pp trr ti wn p r, rr ysmm, trr
olrn ddn ti a boj n ibgb n; 16 pp rb sunpa pl dr id r, wn p r ti gbogbo ohun
l r, agbada omi pl s r, 17 wn a t a fi bo gbl n, 18 wn kn g ibgb n ti y ti a l fn
gbl r pl okn wn; 19 wn a l fn ibi-mm, wn wo mm fn rn lf, ti wn w t wn
m r y l fn i lf wn.
20 Ngb n ni gbogbo j wn m srl kr nwj Ms. 21 Lyn n ni gbogbo wn t r y j lkn t
s j wn lgn, m r wn w fn Yhw lti fi k g pd, ti fn gbogbo i r ti fn wn a mm.
22 Wn w lknrin lbnrin, wn t j lkn m gb w, ti rka et, rka w ti wr rn, ti oriri ohun
wr. Gbogbo wn t lr fn Yhw ni wn m r wn w. 23 Gbogbo wn t n a alr, alw osn
fr ti a gb dradra, irun ewr, aw gb t a pa lr pupa, ti aw dradra, n wn k wn w. 24 wn
t n fdk ti id m wn w fn Yhw. Bkan n ni wn t n igi ks t a l l fn i wny ni wn k wn
w. 25 wn obnrin on w m w t a fi w hun w, wn w alr, alw osn fr ti w gb
dradra. 26 Gbogbo wn obnrin t kn wn f s i, t wn s k-m ni wn hun irun ewr.
27 wn olr wn nyn n k wn kta krnl ti kta onyebye w lti fi e fd ti gbay l, 28 ti
ohun olrn ddn, epo fn tp ti rr fn ysmm ti trr olrn ddn. 29 Gbogbo
wn m srl lknrin lbnrin ni wn m r tinw w fn Yhw gg b ip wn ti t fn
gbogbo i t Yhw pal lti w Ms.
WN ON IBI MM
30 Ms w fn wn m sral p: w ! Yhw ti yan Bsll m r, m-m Hr,
lti y Jd. 31 ti fn un n kn rr m lrun t y fn un n ye, gbn ti m ak-
m fn oriri i, 32 lti ron s i ti lti m u wy pl wr, fdk ti id; 33 lti gb
kta fn i ln ti lti fi igi e oriri i. 34 tn ti fi bn kan n fn hlb m
hsmk lti y Dn, lti k n i w r. 35 ti fn wn n bn t wn l fi e i n, a
hhun, a alrbar, alr, alw osn fr, ti a gb dradra; wn l e oriri i
gbogbo pl ye adhune.
36
Ngb n ni Ms gb i n l w Bsll, hlb ti gbogbo wn on w t k-
m gidi, t Yhw ti fn n bn m ti gbn lti fi e gbogbo i t a fi k ibi-mm gg b
ln t Yhw pal.
DDR R
2 Ngb n ni Ms pe Bsll, hlb ti gbogbo wn on w t Yhw ti fn n bn
m, gbogbo wn t f b wn e nn i n. 3 Wn k gbogbo r t wn m srl m
w fn i kk ibi-mm n kr ld Ms; b wn m srl tn ti m r w lrr,
4 gbogbo wn onm i w t k ibi-mm n fi i wn sl b wn ti w lnu i, 5 lti w
s fn Ms p: r t wn nyn m wa ti p ju i t a n lti e l gg b Yhw ti p.
6 Pl Ms ni a kd jk jd g n p: K ni kni, lknrin lbnrin, m e m r w
m fn i ibi-mm. B ni a e d wn nyn dr n mm r titun w. 7 wn ohun l ti
rkj l fn gbogbo i t a n lti e.
IBGB N
8 Gbogbo wn akm on w t a gb i n fn ni wn e ibgb n. Wn fi a
boju-n mw e pl a gb olkn mw e , a alr, alw osn fr, wn s fi
wrn krb dn s i lra. 9 Ggn a boj-n kan j gbnw mj-dnlgbn, b r j
gbnw mrin, gbogbo a boj-n n ni dgb. 10 Wn pa wn a n p n mrrn-n. 11 A
fi w alw osn fr e n s et a boj-n kyn t a so p n, a tn e b fn wn a kej t a so p
bkan n. 12 A fi dta n s et a kn t a so p, t fi j p wn kj s dta n a kej t a so p. 13 A e
dta gbk wr t fi m wn a n mra. 14 Lyn n ni a e wn a t a fi irun ewr hun fn g or
ibgb n. A e mknl b. 15 wn a kan n j gbn gbnw, b r s j gbnw mrin: a mknl
n s dgba. 16 A pa mrn-n a y p s ap kan, ti mf p s ap kej. 17 A e dta n s et kn t a rn
p ti s et kej t a rn p bkan n. 18 A e dta gbk id lti pa g n p di yr kan. 19 A fi aw gb
alr pupa ti aw dradra mrn bor g n.
I PK
20 A fi pk igi ks e gnn ibgb n. 21 Ggn pk kkan j gbnw mw, b r j gbnw kan-
b. 22 Pk kkan n w mj lti di ar wn m lr l kan. B ni a ti e pk bgb n. 23 By ni a e t
wn: ogn pk n ap gs, 24 pl ogj gbr fdk lb wn pk n, t pk kkan ki w r mj bn
gbr mj t gb e dr; 25 ogn pk tn w lpa rw ibgb n, 26 pl ogj gbr fdk wn, mj lb
pk kkan; 27 pk mf lyn ibgb n lp w-orn; 28 ti pk mj n wn orgun yn ibgb n.
29 Wn p mj n sl ti mj lk, nbi k rka kn. B ni a ti e pk mjj t b n wn orgun. 30 Pk
mj w lyn pl gbr fdk mrndnlgn fn wn, gbr mj lb pk kkan. 31 A tn fi igi ks e
p, mrn-n fn wn pk t b lp kan ibgb n, 32 mrn-n fn ti ap kej, mrn-n fn ti yn lp
w-orn. 33 p rn t b lrn wn pk n, ti kgun kan d kj lti d wn p. 34 A fi wr bo wn
pk n. A e rka wr sra wn t a ki wn rka a n b, a s fi wr bo wn p n.
A BOJ N
35 A fi w gb alr hun a boj n, alw osn fr pl woran krb lra r. 36 A e p igi ks
mrin t a fi wr b lti gb a boj n n dni, pl gbk wr, a s e jk fdk mrin lti gb wn r.
37 A e oj n fn nu n g n pl a alr, alw osn fr pl w gb t a e n alrbar. 38 A e
p mrn-n pl gbk wn lti gb e dr. A fi wur e or wn l ti gb wn, a s e gbr id mrn-n
fn wn.

37
PT R
Bsll fi igi ks e pt n. Ggn r j gbnwn mj-b, b r j gbnwn kan b, gga r j gbnwn
kan-b.
2 fi kk wr b tin tde, si fi wr t a r e l. 3 e rka mrin fn pt n,
s fi wn s s r mrin, rka mj lp kan, ti rka mj lp kej. 4 tn fi igi ks e
p, s fi wr gidi b . 5 Lyn n ni ki wn p n b wn rka gb pt n lti
ma fi wn gb e. 6 fi wr gidi e t n, ggn r j gbnw mj-b, b r j gbnw
kan-b. 7 fi ow algbd e krb mj pl wr fn pkun mjj t n n: 8
krb kan n pkun kan, kej n pkun kej, t wn s param t n n n pkun mjj. 9
Awn krb n n y n ap mjj t a n sk lti bo t n n. Wn kj s ara wn,
wn s yj sbi t n n.
TBL BRD FITR
10 O f igi ks e tbl n. Ggn r j gbnw mj, b r j gbnw kan, gga r j
gbnw kan-b. 11 fi wr gidi b , s fi wr ti a r e l yk. 12 et wn w
kan y i k. 13 e rka wr mrin, s fi s orgun mrrin k s r. 14 wn rka n
w lb et tbl n t a ki wn p b lti ma fi gb tbl n. 15 s fi igi ks e wn
p, s fi wr b wn; wn w fn gbgb tbl n. 16 e wn ohun l fn or tbl n:
wn wo, ago, g, ti wn go t a ma fi e jb, e gbogbo wn pl wr gidi.
P FTL
17 fi wr gidi e p ftl. fi ow algbd lu p n ti wn k r - rn w r ti
lw r - param . 18 ka mf y jde lgb r, mta lgb kan, mta lgb kej. 19 ka
kn gb ago mta b dd igi lmnd pl lw r. Bkan n ni fn ka mff t wn y
jde lgb p n. 20 p ftl n fnrar gb ago mrin dn b dd igi lmnd pl
lw r, 21 b ely ni r: w kan lb ka mj t y jde n par: y s b ka mf t y
jde lgb p ftl n mu rg. 22 wn w et ka n parap m ftl n, gbogbo r ni a
s e p kan pl wr gidi t a fi ow algbd r. 23 Mje ni iye wn tp n, pl m
wn ti pn wn; wr gidi ni a fi e gbogbo wn. 24 A fi wr gidi ontlnt e p ftl n ti
gbogbo ohun ara r.
PP TRR TI RR MM
25 fi igi ks t pp olrn ddn. Ggn r j gbnw kan, b r s j gbnw kan, -
wn gb r dgba, - gga r j gbnw mj, wo r s pam lra. 26 fi wr gidi bo k r,
gb r ti wo r, s fi wr t a r e l yk. 27 fi rka wr mj sb et r, lp
mjj, - lj mjj, - lti gba wn p t a ma fi gb e. 28 fi igi ks e wn p
wny, a s fi wr b wn. 29 tn e rr mm ti trr olrn ddn, gg b wn on
olrn ddn ti e .
38
PP B SUNPA
fi igi ks t pp b sunpa. Ggn r j gbnw mrn-n, b r s j gbnw mrn-
n, - wn gb r dgba, - gga r j gbnw mta.2 e wo mrin s orgun mrrin pp
n t param , s fi id b . 3 e gbogbo ohun l pp n: wo t a fi gb er, k t
a fi k o, ti kk t a d s, m t a fi w pl ab in, gbogbo r ni a fi id e. 4 e
dr id fn un, t br lb r gba gb r yk, t s ga d daj pp n. 5 e rka id
s orgun mrin dr id n t a ki p b. 6 fi igi ks e wn p n t a fi id b. 7 ki
wn p n b rka t w lt pp n lti ma fi wn gb e, s fi pk e pp n pl
kt lr.
AGBADA OMI
8 fi id e agbada omi kan pl s r, pl dngi id t a gb lti w wn obnrin t i
lnu n g pd.
KK GBL IBGB N
9 e gbl n. e wn a t a ta s ap gs n sl, a t a fi w gb hun, t ggn
r j grn gbnw. 10 Wn n ogn p ti ogn gbr id fn wn. Fdk ni a fi e
gbk ti gb wn p n. 11 Ggn wn a t a ta lp rw j grn-n gbnw, id
ni a fi e ogn p ti ogn gbr fn wn; fdk ni a fi e gbk ti gb t w lra p n.
12 Lp w-orn, a ta a t ggn r j dta gbnw t p mw gb dr lr gbr
mw. Fdk ni a fi e gbk wn p n ti gb r. 13 N ap l-orn n h Il-wr
, j dt gbnw. 14 A ta as s ap n kan t ggn r j gbnw mrn-ndgn pl
p mta wn. 15 Lp kej n ni a tn ta a t ggn r j gbnw mrn-ndgn pl p
mta wn ti gbr mta fn wn - ltn-n ls nu n gbl n. 16 A gb olw ww
ni a ta y gbogbo gbl n k. 17 Id ni a fi e gbr fn wn p n, t a s fi fdk e
gbk fn wn pl gb wn, fdk ni a fi e or wn l, gbogbo gbl n ni a fi p
fdk gb yk. 18 A alrbar ni a hun fn nu n gbl n, a alr, alw osn fr
t a fi w gb olkn ww hun. Ggn r j ogn gbnw, gga r j gbnw mrn-n
(gbogbo r l b), s b wn a t a ta s gbl n mu. 19 Id ni a fi e wn p r mrin
ti gbr fn wn, fdk ni a fi e gbk wn p n, t a s fi e or wn l ti gb
wn. 20 Id ni a fi e gbogbo kn ibgb n.
IYE OHUN L
21 wny ni iye ohun t a l fn ibgb n, - bgb r - iye wn gg b a ti k wn pl
Ms; wn m Lf ni t r lb tj tmr, m rn lf.
22 Bsll, m r, m-m Hr, lti y Jd, e gbogbo ohun t Yhw
pal fn Ms. 23 hlb, m hsk lti y Dn, ni nkej r nn i
n; wn i gbd, ti gbngbn, on w hhun, on ar alw osn fr
pl w gb olw ww.
24 Gbogbo wr t a l fn i n, n pap i ibi -mm n (wn wr fitr
t a ysmm); tlnt mkndnlgbn ti gbrn -dnldrin ow id (gg b
wn ow id ibi-mm). 25 Fdk t a r gb lw j wn nyn j grn
tlnt ti jdnlgbsn-lmrn-ndgn ow id (gg b wn ow id ibi -
mm). 26 b kl, y j daj ow id (gg b wn ow id ibi -mm), ni a gb
lw n kkan t j or r t ni t a k m j wn nyn, wn ni m ogn
dn ti j b l t a k. Wn j gbn k -llgbt-dnlgn-lldj.
27 grn tlnt fdk n ni a fi e gbr fn wn p fn ibi -mm ti fn
wn a t a ta, grn tlnt fn grn gbr fn wn p, tl nt kan fn
gbr p kan. 28 Pl jdn-lgbsn ow id ni a fi e wn gbk fn wn
p, y t a fi e or wn p n l, ti gb t a fi gb wn p. 29 Id fitr
t a ysmm j drin tlnt ti egbjl wn ow id, 30 t a fi e gbr
wn p nu n ag pd, pp id pl dr id ti gbogbo ohun l pp y,
31 wn gbr gb gbl n, ti bwl gbl n, gbogbo kn ibgb n
ti ti gbogbo gb gbl n.
39
W OLR LF
Pl a gb alw osn fr, t a fi w ww hun, ni a fi rn a oy fn l ibi-mm. Wn
ran gbogbo w oy fn rn gg b Yhw ti pl fn Ms.
FD
2 Wn fi wr e fd pl a gb ww, alr, alw osn fr. 3 Wn kk lu wr lti s
di plb k wn t ya s tr lti fi e n sra a alr, alw osn fr n t a fi w
gb ti olw ww hun. 4 Wn so okn mj m jk fd n, wn so m pkun mj r.
5 j ara r t a fi so p j ir kan n pl r, a fi wr e pl a gb ww, alr, alw
osn fr, gg b Yhw ti pl fn Ms. 6 Wn i kta krnl, t a t s oj gb wr
nbi t a k ork wn m srl s gg b m. 7 Wn so m jk fd n fn rnt wn
m srl, gg b Yhw ti pl fn Ms.
GBAY
8 Wn e gbay pl i n gg b ti fd i n, pl wr, a alr, alw osn fr n t
a fi w gb ww hun. 9 Ggn ti b r dgba, wn s lra, ggn r j tlw kan, b
r j tlw kan. 10 Wn fi kta onyebye to l s i lra. kta l kn j srd, tps ti
mrld; 11 ti l kej j grnt, sfr ti dmnd; 12 ti l kta j hsnt, rb ti ametst; 13 ti
l krin j brl, krln ti jsp. gb wr ni a fi gb wn. 14 Ork wn m srl w
lra wn, wn j mjl gg b ork wn, a k wn b t, ork y srl kkan lr kta
onyebye kan. 15 Wn fi wr gidi e wn b okn fn gbay n. 16 Wn fi wr e gb
mj ti rka mj, wn s fi rka mj n s orgun gbay n lk. 17 Wn s ki okn wr
n b rka mj n s orgun gbay n. 18 Wn so orgun kej okn n m gb n: b
ni wn e gb m jk fd n nwj. 19 Wn tn e rka wr mej t wn so m orgun
mj sl gbay n, nn et r lp ta fd n. 20 Wn tn e rka wr mej, wn so m
iwj jk fd n lb ibi t a ti so j m fd n lk. 21 Wn fi rk r de gbay n
m fd n pl a t a fi gba et r, a alr, alw osn fr, k gbay n l w lr j
fd n, l l kr lra fd n, gg b Yhw ti pl fn Ms.
BB GGN
22 Wn rn bb ggn kan t a fi w alr, alw osn fr, hun. 23 Oj rn w n
db ti w ogun. A k rn r yk k m ba fya. 24 Wn e pmgrnt pl a gb
alr, alw osn fr, s sl bb n. 25 Wn tn fi wr gidi e aworo, wn so m
gbogbo et w n n sl, n lfo wn pmgrnt n. 26 aworo kan tl pmgrnt
kan lra-lra l lt bb ggn n fn i lf, gg b Yhw ti pl fn Ms.
WN WU OY LF
27 Wn fi w gb dradra hun a t a fi rn wn w fn rn ti fn wn m r:
28 ad al gb dradra, ti kt pnp al gb olw ww, 29 gbn t a fi w gb
olw ww e, alr, alw osn fr e l, gg b Yhw ti pl fn Ms.
WO OR AD
30 Wn fi wr gidi e wo mm, wn s fi t k r wn-n n s i lra: ni t a y s mm
fn Yhw. 31 Wn fi j alr, alw osn fr gb m k ad n, gg b Yhw ti
pl fn Ms.
32 By ni a e par gbogbo i ibgb n ti g pad. wn m srl e gbogbo i
n gg b Yhw ti pl fn Ms.
WN K WN I N W SWJ MS
33 Wn s k wn ohun wny w swj Ms: ibgb n, g n ti gbogbo ohun l r;
gbk r, pk r, p r, p r ti wn gbr fn wn; 34 ibor t a fi aw gb alr pupa
e, bor alw dradra ti a boj n fn pam; 35 pt r ti wn p r, ti t n; 36
tbl n pl gbogbo ohun l r ti brd fitr; 37 p ftl t a fi wr gidi e pl wn
tp r - wn tp t a gb k wn - ti gbogbo ohun ara r, pl epo fn tnn; 38 pp
wr, rr mm, trr olrn ddn ti a boj n g n; 39 pp id, wn p r ti
gbogbo ohun l r; agbada omi ti s r; 40 wn t a ta y gbl k ti wn p pl
wn gbr wn, a boj gbl, okn wn, kn wn ti gbogbo ohun l fn ibgb n
ti fn g pd; 41 wn a sn t a ma l nbi mm - wn a mm fn rn lf ti
wn w t wn m r y ma w fn i lf. 42 wn m srl e gbogbo i y
gg b Yhw ti pl fn Ms.
43 Ms wo gbogbo i n, s r i p wn e wn gg b Yhw ti pl. Ms s bkn
fn wn.
40
A K IBI-MM
Yhw b Ms sr w p: 2 N j kn s kn ni k o gb ibgb ti g pd n dde
3 nbi t w y gb pt r kal, t w y s fi a b . 4 K o gb tbl n w sb, k o s
t wn ohun t t lr r. K o gb p ftl w bkan n, k o s gb wn tp r k .
5 K o gb pp wr fn trr w swj pt r, k o s fi a bo oj n ibgb n. 6 K o
gb pp b sunpa w swj n ibgb n, nwj g pd. 7 K o gb agbada omi n
srin g pd ti pp, k o s bu omi sn r. 8 K o gb gb gbl n kal yk, k o s
ta a y gb gbl n k. 9 K o m rr mm n lti ta sra ibgb n pl gbogbo
ohun t b nn r, k o y s mm pl ohun l r, y s di mm. 10 K o ta rr mm s
pp sunpa ti gbogbo ohun l r. K o ya pp n s mm, ngb n ni y s di mm jl.
11 K o ta rr mm s agbada omi ti s r, k o y s mm. 12 K o m rn ti wn
m r w s nu n g pd lti fi omi w wn. 13 Lyn n ni w y fi wn a mm w
rn, k o fi rr mm pa lr lti y s mm; un y s ma e i lf mi. 14 w y
pe wn m r w lti w wn lw oy. 15 K o fi rr mm pa wn lr gg b o ti e fn
bb wn, wn y s ma e i lf mi. B ni a e lti fn wn n oy lf tt l, lti
ran d ran.
MSE E B LRUN TI W
16 Ms e b, e ohun gbogbo t Olwa pal fn un. 17 N j kn o kn t dn kej
ni a gb ibgb n r. 18 Ms gb ibgb n kal. so wn p m gbr wn, to pk
wn, gba wn p m wn, wn p n s dr n ip wn. 19 ta g sr ibgb n,
s fi bor g n b gg b Olwa ti pl fn Ms. 20 gb r n sn pt r. ki
wn p b pt n, s gb t n k lr. 21 gb pt n sn ibgb n, s fi
a boj pa m. B ni e bo pt r gg b Olwa ti pl fn Ms. 22 gb tbl n
sn g pd lp rw ibgb n lyn a boj. 23 s k wn brd swj Yhw
gg b Yhw ti pl fn Ms. 24 gb p ftl sn g pd lknkn-an tbl n,
lp gs ibgb n, 25 s gb wn tp sr r, nwj Yhw gg b Yhw ti pl fn
Ms. 26 gb pp wr wn g pd, nwj a boj, 27 s j trr olrn ddn lr
r, gg b Yhw ti pl fn Ms. 28 Ngb n ni ta a boj s nu n ibgb n.
29 gb pp b sunpa kal lnu n ibgb n, lp g pd, s r b sunpa ti b
k lr r, gg b Yhw ti pl fn Ms. 30 gb agbada omi kal lrn g pd ti
pp, s bu omi s i fn wnm. 31 rn ti wn m r fi omi y w w ti s wn.
32 Ngb t wn b wn g pd tb t wn l sbi pp, wn a ma fi omi y w, gg b
Yhw ti pl fn Ms. 33 Nkyn ni Ms fi gb gbl y ibgb n k ti pp n. B
ni Ms ti par wn i n.
YHW GBA IBI-MM
34 kk s bo g pd n, go Yhw s kn in ibgb n. 35 Ms k l wn g
pd ntor kk t b , ti go Yhw t kn in Ibgb n.
KK AMN WN M SRL
36 N ibs wn gbogbo, dgb t kk b dde kr n ibgb n k wn m srl t
ma b rn-j wn l. 37 B kk n k b dde, wn y dr di j t y dde k wn t
ma b rn-j wn l. 38 Ntor kk Yhw dr lr Ibgb n n sn, ti in t j nn
kk n n ru, y t gbogbo il srl l r. B ni e l n gbogbo ibs rn-j wn n.

LFTK

1
SN RB
B SUNPA
Yhw pe Ms lti in g pd, s b a sr by p: 2 B wn m srl sr, k o w
fn wn p:
Ngb t ni kan nn yn b f fi r fn Yhw, l fi ml tb gntn tb ewr e r
n.
3 B r n b j b sunpa pl ml, k j ak allbwn; a fi ran n sl lnu n
g pd, k ba l j twgb nwj Yhw. 4 ni n y gb w r l or ran b n,
y s j twgb fn sn tt. 5 Lyn n ni a pa ak ml n nwj Yhw. wn m
rn t wn e lf y fi j r rb. j n y n lr pp t b lnu n g pd.
6 Lyn n ni a b aw kr lra ran n t s kn n. 7 wn m Lf t e lf y
m in w sr pp n, wn y s k igi l or in n. 8 Lyn n ni wn m Lf t e
lf y gb ran t a kun n pl or ti r r l or igi in t w lr pp n. 9 A f fun
ti s ran n nn omi, lf y s sun gbogbo r lr pp. b sunpa y y j b
olrn ddn fn Yhw.
10 B r n b j gntn tb ewr t a f r lb sunpa, k j ak
allbwn. 11 A pa lp rw pp nwj Yhw. wn m Lf t e
lf y m k j r n lr pp. 12 L yn n ni a kn n, lf y s gb
ran t a kun n pl or ti r r l or igi in or pp n. 13 A f fun ti s
ran n nn omi, lf y s sun gbogbo r n rb sunpa olrn ddn s
Yhw.
14 B r n b j b sunpa p l y, k j db tb yl. 15 lf y
fi rb lr pp, b ti j or r kr, y s sun n lr pp. Lyn n ni k a fi
j r wn or pp. 16 Lyn n ni k fa js r j, pl wn y r, y j
wn sp l-orn pp n, nbi t a k er r s. 17 un y la ran n s
mj, ap y kan lp kkan, gbn k n j a s mji. Ngb n ni lf y
sun ran n lr igi in or pp. b sunpa y y j b olrn ddn fn
Yhw.
2
B K
B ni kan b m r k w fn Yhw, k r n j yfn dradra t a da
rr l lr pl trr. 2 ni n y gb e w fn wn m Lf, t wn e
lf, k ni n bu knw kan nn yfn n pl rr ti gbogbo trr r,
lf y s sun n lr pp, fn rnt, b sunpa pl trr olrn ddn ni
fn Yhw. 3 yk r k n y j ti rn ti wn m r, j b mm
jl fn Yhw.
4 B w b f fi k t a yan gb lr in rb, k a fi dn kr pl yfun ls
yst, k a fi rr p , tb k j kr t fl t a da rr l lr.
5 B r r b j k t a sun lr in, k yfun r t a fi rr p m e n yst.
6 K o b s ww, k a s da rr l e lr. b k ni.
7 B r r b j k t a fi e kuru, a f rr po yfun r.
8 r k t a e b n k o fi rb s Yhw . A gb e w fn lf t y
gb e l sr pp.
9 Lti in r b k n ni lf y m t rnt t y sn un lr pp b
b sunpa olrn ddn fn Yhw. 10 yk r b k n y j ti rn
ti wn m r, y t j b mm j l fn Yhw.
11 A k gbd fi yst s r b k n t a fi rb s Yhw, ntor k
gbd sun yst tb oyin n b sunpa fn Yhw. 12 l m wn w b r b
kso, gbn a k gbd sun wn lr pp b b olrn ddn. 13 K o fi i y
s gbogbo r b k t w y fi rb, w k s n al fi iy mjm lrun
r s r b k, gbogbo r ni w y fi iy s fn Yhw lrun r. 14 B o b
f fi kso e b k, k j r k dradra t a dn lr in tb brd t a s
pl k t a l t w y fi e kso r b k. 15 K o fi rr s i pl trr,
yi j r b k; 16 lf y s sn n fn rnt pl ap kan brd n ti
rr (pl gbogbo trr r) gg b b sunpa fn Yhw.
3
B RP
B ni kan b f r b rp, b b j p pl ml, ak tb abo, allbwn
ni k fi rb s Yhw. 2 ni n y gb w l or ran b n, y s p
lnu n g pd, lyn n ni wn m rn, t e lf, y da j r s
gb pp.
3 ni n y r ap kan b n n sunpa s Yhw: y ni r t bo fun, gbogbo r t
b nn ran n, 4 ti iwe r mjj pl r t b lr wn pl ti h r, gbogbo r ti a j
kr n d ti iwe n. 5 wn m rn y sun wny n r b sunpa lr igi
in pp. y y j b sunpa olrn ddn fn Yhw.
6 B b e gntn tb ewr ni ni n f fi r b rp fn Yhw, k j
ak tb abo, allbwn, t y fi rb. 7 B b e gntn l f fi rb s
Yhw, 8 y gb w l or ran b n, y s p lnu n g pd, lyn
n ni wn m Lf y da j r s gb pp. 9 ni n y fi ran b rp
y rb sunpa s Yhw: k g r r ptpt lti egungun yn ran n, r t
bo fun, gbogbo r t b nn ran n, 10 ti iwe r mjj pl r t b
lr wn pl ti h r, gbogbo r ti a j kr n d ti iwe n. 11lf y sun
wny n r b sunpa fn Yhw.
12 B b e ewr l f fi rb s Yhw, 13 y gb w l or ran b n,
y s p lnu n g pd, lyn n ni wn m rn y da j r s
gb pp. 14 Ohun wny ni ki ni n fi rb s Yhw lyn n: r t bo fun
r, gbogbo r in r, 15 ti iwe r mjj pl r t b lr wn pl ti h r,
gbogbo r ti a j kr n d ti iwe n. 16 lf y sun wny lr pp n
onj b sunpa olrn ddn fn Yhw.
Gbogbo r j ti Yhw. 17 y j fin ayray fn gbogbo ran yn nbi kbi t
b gb: k gbd j r tb j.
4
B FN
Yhw b Ms sr w p:
2 B wn m srl sr, k o s w fn wn p: B ni kan b fi m d s
kan nn wn fin Yhw, t s e eme kan,
I LF
3 B b e lf t a fi rr ysmm ni d t s fi b m wn nyn
jbi, k fi ak ml rb s Yhw fn s r, ml allbwn kan. K fi
rb fn . 4 un y m ak ml w swj Yhw lnu n g pd, y
gb w l e lr, y s p nwj Yhw. 5 Lyn n ni lf t a fi rr
ysmm y bu d nn j ak ml y l sn g pd. 6 Y ki ka w r
b j n lti fi wn a boj n t a ta swj Yhw lmje. 7 lf n
y tn fi j d s wn wo or pp trr, trr t j nwj Yhw nn g
pd, y s da gbogbo j ak ml n s s pp b sunpa t b lnu
n g pd.
8 un t y l s gbogbo r ak ml t a fi rb fn n n y: r t o
bo fun, gbogbo r t b nn ran n, 9 iwe mjeej, r t w lra wn ti n
h r, gbogbo r t a j kr n d ti iwe, 10 gbogbo r gg b ti ap t a m
kr lra ran b rp - lf n y sun y lr pp b sunpa.
11 Aw ak ml n, gbogbo ran ara r, s r, ifun r ti gb r, 12 gbogbo
ak ml n ni y gb jde l syn odi g, nbi t m, nbi t a k er r s, nb ni a
gb sun ak mlu n.
II J SRL
13 B b e gbogbo j srl ni wn fi m d, t wn s e eme kan r fin Yhw, t
j wn k s m, 14 k j wn fi ak ml rb fn , ml allbwn, ngb t wn b ti
m t wn d. K wn m ak ml n w swj g pd; 15 nwj Yhw ni wn
algb y gb w wn l or ak ml n, wn y s pa nwj Yhw.
16 Lyn n ni lf t a fi rr ysmm y m d nn j ak ml n l sn g
pd. 17 un y ki ka w r b j n lti fi wn a boj n t a ta swj Yhw
lmje. 18 Lyn n ni y fi j d s wn wo or pp t w nwj Yhw nn g
pd, y s da gbogbo j ak ml n s s pp b sunpa t b lnu n g pd.
19 Lyn n ni y gb gbogbo r t b nn ran n sk lti sun n lr pp. 20 un
y e ak ml n gg b a ti e ak ml t a fi rb fn . B ni k e . Lyn gb
t lf b e sn tt fn wn m j, a s drj wn.
21 un y gb ak ml n jde l syn odi g, y sn n gg b a ti sun wn ak
ml j. y ni b fn j.
III OLR
22 B olr b d, t e eme kan r fin Yhw lrun r, lm, t s fi b jbi,
23 (tb t a fi n hn n), un y m bk allbwn kan w fn r, 24 y gb w
l e lr, y s p nbi t a ti pa ran b sunpa fn Yahw. j ran b fn : 25 lf
y fi ka w r m d nn j ran b n lti fi s wn wo or pp b sunpa. Lyn
n ni un y da j r s s pp b sunpa, 26 y s sun gbogbo r r lr pp, gg b
ti r b rp. By ni lf y e sn tt fn olr n lti gb kr nn r, a s
drj .
IV FN LMR N
27 B b e lmrn lrn wn nyn ni fi m d, t s fi b jbi npa ffi
eme kan r kan nn wn fin t Yhw dlkun, 28 (tb t a fi n hn n), ni n
y m abo ewr allbwn kan w fn t d. 29 un y gb w l or ran b n,
y s p nbi t a ti pa ran b sunpa. 30 lf y fi ka w r m d nn j ran b
n lti fi s wn wo or pp b sunpa. Lyn n ni un y da j r s s pp n.
31 ni n y j gbogbo r r kr b a ti j r ran b rp, lf y sun n lr pp
trr olrn ddn fn Yhw. lf y e b e sn tt fn ni n, a s drj .
32 B b e d gntn ni f m w fn r n, k m abo allbwn w. 33 un y
gb w l or ran b n, y s p fn b nbi t a ti pa ran b sunpa. 34 lf
y fi ka w r m d nn j ran b n lti fi s wn wo or pp b sunpa. Lyn
n ni un y da gbogbo j n s s pp n. 35 ni n y j gbogbo r r kr b a ti
j r ran gntn fn b rp, lf y sun n lr pp n b sunpa fn Yhw.
lf y e b e sn tt fn t d, a s drj .
5
WN ORI MRN
B ni kan b d ln wny:
Lyn gb t ni kan b gb r bra t s j lr, ntor p r i, tb p m , gbn t
k jw, jbi w lrn r; 2 tb p ni kan fwkan ohun m, nn ohun khun, b e
k ran gb m, tb ti ran sn, tb y alm t rk, t ni n k s m, ti di alm
ti lbi;
3 tb p fwkan m ara nyn, nn ohun khun t fa m, t k s m, t w m lyn
n, jbi; 4 tb p ni kan fi ron bra ire tb ibi, nn ohun khun t nyn fi l bra lt, t
k s m, gbn t w m lyn n, ti jbi;
5 b ni kan ba jbi nn kan nn wny, k jw r, 6 k ni n m abo ran sn kan
(gntn tb ewr) w fn Yhw fn b tt fn t d lti fi rb fn ; lf y
s e sn tt t y gb kr nn r.
IR B MRN FN NI KAN LRN WN NYN
7 B ni kan k b l r or ran kker kan, k m db mj tb yl mj w fn Yhw
lti fi rb fn tt fn r, kan y w fn b fn , kej y w fn b sunpa.
8 un y m wn w fn lf t y kk fi kn rb fn . lf y j rn r l g or
r kr. 9 Y fi j ran b n wn gb pp, y s da yk j n s s pp. y j
b fn . 10 un y fi j kj rb gg b ln r. B ni lf y e sn tt fn
t ni n d, a s drj .
11 B ni kan k b l r db mj tb yl mj, k m dmw wn yfn dradra
w fn r b fn ; k n fi rr tb trr s i, ntor ran b fn ni. 12 ni n y
m u w fn lf t y bu knw nn r fn rnt, y s sn n lr pp fn b sunpa
fn Yhw. b fn ni. 13 lf y s e sn tt fn t d nn ohun khun, a s
drj . lf n t kan n lr y bi ti r b k.
B TNE
14 Yhw b Ms sr w p:
15 B ni kan b d npa ie r l m, nn ohun t a y s mm fn Yhw, k ni n m
gb allbwn t iye ow r t ow fdk kan gg b wn y t b nn ibi mm, k m
u w lrn agbo ran r fn b tne. 16 ni n y d y t pamra nn ohun mm
n pad, y s fi dmrn-n r kn un, y s f i fn lf t y e sn tt fn un pl
gb fn b tne, a s drj .
17 B ni kan b d nn ohun khun t a dlkun nn wn fin Yhw, a ka n s i
lrn. 18 ni n y m gb allbwn kan lti in agbo ran r, w fn lf fn b
tne gg b wn r. lf y s e sn tt fn t d l m, a s drj . 19 y
j b tne ntor ni n jb nwj Yhw.
20 Yhw b Ms sr w p:
21 B ni kan b d dodo s Yhw npa tn s m bl r lr ohun dg, tb
ohun pam, tb p a m kr lra ohun n, tb p ni kan r m bl r j,
22 tb p r ohun kan nl t s s, tb k bra k lr k t ni kn b d,
23 b b d jbi ln wny, gbd d ohun t j pad, y t j, tb t fi r m pam,
tb y t a fi pam sd r tb ohun t sn t s pmra, 24 tb lr ohun khun t b bra
k l lr, ni n y e dpad n j rb fn r, y d gbogbo ohun t m pad pl dmrn-n iye
r fn ni t ni . 25 Lyn n ni k m gb allbwn kan lti in agbo ran r w fn b tne; y m u
w fn lf gg b iye wn r fn b tne. 26 lf y s e sn tt fn un nwj Yhw, a s drj
nn ohun khun t fi jbi.
6
B SUNPA OJOOJM
Yhw b Ms sr w p:
2 e ln wny fn rn ti wn m r:
y ni ln fn b sunpa (t w lr in pp lti al tt di wr, t a sun pl in or pp).
3 lf y w w gb r ti kt pnp gb r. Lyn n ni un y k er r t in ti sun lr pp, t
y s d sb pp. g kr nn y r.
4 Ngb n ni y b w r, t y w mrn lti gb er y jde l syn odi g, nbi kan t
m. 5 In t a fi sun b sunpa lr pp k gbd k. Lrr ni lf y ma k igi sn
in n. un y gb b sunpa l e ti r b rp. 6 K in n ma j tt l lr pp, k s
gbd k.
B K
7 y ni ln fn b k:
Lyn gb t kan nn wn m rn b ti gb b k w swwj pp nwj Yhw,
8 lyn gb t b ti gb knw yfn sk (pl rr ti gbogbo trr r), lyn gb t b ti
sun n lr pp fn rnt olrn ddn fn Yhw, 9 rn ti wn m r y j yk b
brd n yst. Wn y j nbi t m lgbl g pd. 10 A k gbd fi yst e onj t mo
b fn wn. j ap t j mm jl gg b b fn ti b fn tne. 11 Gbogbo
mknrin nn wn m rn ni l j nn onj Yhw y. (y j fin ayray fn ran
yn), ni t b ti farakan ni a y s mm.
12 Yhw b Ms sr w p:13 y ni r t rn ti wn m r y fifn Yhw lj t a
fi rr y wn s mm: dmw wn yfn fn b k b rb k lopin, dj lwr ti
dj n rl. 14 A p pl rr, w y s gb e w gg bi b k t a b s ww fn
Yhw. 15 ni t gba oy nn wn m r y e bkan n. y j fin ayray.
Gbogbo b k y ni a sn ptpt fn Yhw. 16 Gbogbo b k t lf b r j b
sunpa, a k gbd j nn r.
B FN
17 Yhw b Ms sr w p: 18 W fn rn ti wn m r p: y ni ln sn fn b
fn .
Nbi t a ti pa ran b sunpa ni a ti pa ran b y. j ohun mm jl. 19 lf t y
rb y ni k j nbi mm lgbl g pd. 20 Gbogbo ohun t b ti farakn ni a y s
mm, b j r b s ti ta s a, a f nbi mm. 21 A f wo am t a fi s , b b e
wo id ni a fi s , a n , k a s fi omi w . 22 Gbogbo wn mknrin t e lf ni wn
l j , ohun mm jl ni. 23 gbn a k gbd j ran b t a b gb j r l sn g pd
fn tt nn ibi mm: ssun ni a sn n nn in.
7
B TNE
y ni ln sn fn b tne:
Ohun mm jl ni. 2 A pa ran b n nbi t a ti pa ran b sunpa, lf y s j k
j r n y pp k. 3 Lyn n ni un y r gbogbo r r: r r, r t bo fun r, 4 iwe
mjj, r t w lra wn ti ti h r, gbogbo r t y j kr n d ti iwe. 5 lf y
sun ap wny lr pp n b sunpa fn Yhw. y j b fn tne: 6 Gbogbo wn
mknrin t e lf ni wn l j nn r. A j nbi mm, ohun mm jl ni.
T WN LF
7 y ni t b fn ti b fn tne:
sn tiwn n y: Ti lf ni r t a fi e tt fn . 8 Aw ran b ti ni kan b fn lf
fn r sunpa y j ti lf. 9 Gbogbo r b k t a s ti y t a yan gb nn in tb y
t a fi dn kr tb t a fi e kr t fl, t a fi rb j ti lf. 10 Gbogbo k t a fi rr p
tb n gbgb, j ti wn m rn ls yt lrin wn.
B RP FN YN
11 y ni t fn sn b rp t a r s Yhw:
12 B a b ma r u gg b b pl yn, a e fikn pl yfn k olrr t k n yst, t
a yan gb tb t a fi dn kr tb t a fi e kr t fl. 13 A fi wn r b y kn wn
kr t k n yst pl b rp fn yn. 14 A gb kan nn kr r b wny sk fn
Yhw; y j ti lf t da j ran b rp n sl. 15 A j ran b n lj kan n t
a e rb n, l fi nkankan sl lra r tt di j kej.
B TINW
16 B r b n b j ti jj tb r tinw, a j n j kan n t a fi rb tb n j
kej, 17 gbn a s yk r sn in lj kta.
WN LN MRN
18 B b l p a j ran b rp lj kta, b ni t r u k gb. A k s n k s b
fn un b k e jkj, s y w lrn ni t b j .
19 A k gbd j ran t b ti kan ohun m, a s sn in.
ni kni t b m l j nn ran b rp n, 20 gbn ni t b j nn ip m t s
j ran b rp t a r s Yhw, gg ni k a g ni n kr nn y r. 21 ni kni t b
fwkan ohun m lra nyn, tbi ti ranko, tb ohun mrn t j m, t s e b j b rp t a r s
Yhw, gg ni k a g ni n kr nn y r.
22 Yhw b Ms sr w p: 23 B wn m srl sr w p:
yin k gbd j r ak ml, ti ti gntn ti ti ewr. 24 l lo r k ran t ranko bbur b pa fn ohun t
b w yn, gbn k gbd j . 25 ni t b j r ran b t a r s Yhw ni k a g kr nn y r.
26 Nbi kbi t b gb. yin k gbd j j kj, b e ti y tb ti ranko. 27 ni kni t
b j j ni k a g kr nn y r.
AP TI LF
28 Yhw b Ms sr w p: 29 B wn m srl sr w p:
ni t b r b rp fn Yhw y m ap kan r n w fn un. 30 Y fi w arar
gb e w fn Yhw, y ni r t w lra ig r. un y gb e w pl ig r, y fi hn gg
b r nwj Yhw. 31 lf y sun r n lr pp, ig ran n y j ti rn ti wn
m r. 32 Itan tn ni a gb kr nn r b rp y fn lf. 33 Itan tn y y j ti
m rn t fi j rb rp n. 34 Mo gba ig ti itan y kr lra b rp wn m
srl; mo fi fn rn lf ti fn wn m r; y j fin ayray t di wn m srl.
PAR
35 y ni ti rn ti wn m r nn b sunpa fn Yhw lj t m wn w swj
Yhw lti di lf r. 36 y ni ohun t Yhw p fn wn m srl lti fi fn wn lj t
wn gboy lf, fin ayray fn gbogbo wn ran t b.
37 y ni to b sunpa, b k, b fn , b tne, b finijoy lf ti b rp.
38 y ni ohun t Yhw pal fn Ms lr k Sn, lj t p fn wn m srl lti
ma fi r wn rb s Yhw nn dn Sn.
8
ET SN FINIJOY LF
Yhw b Ms sr w p:
2 M rn ti wn m r, wn w oy wn, rr mm, ak ml fn rb fn ,
gb mj, agbn brd t k n yst. 3 Lyn n ni k o pe gbogbo j srl sn n g
pd.
4 Ms tl Yhw, pe pj n lnu n g pd. 5 Ms s w fn wn p: y ni
ohun t Yhw n k a e.
6 pe rn ti wn m r w swj lti fi omi w wn m.
7 fi bb ggn r w , sn gbn r m , fn un n agbd r, fi gby r l e ly,
s di fd m . 8 Lyn n ni sn okn fd n m nd, s fi rm ti tmm s i.
9 gb fl r d e ld lr, nwj ad n ni wo wr kan w; y j m ysmm gg b
Yhw ti pl fn Ms.
10 Ngb n ni Ms m rr mm lti fi ya ibgb e n ti gbogbo ohun t b nn r s
mm. 11 ta rr n lmje sra pp n lti y smm pl wn ohun l r, agbada
omi ti s r. 12 da rr l or rn lti y s mm.
13 Lyn n ni Ms pe wn m rn, t w wn n w wn pl gbn ti kt
pnp wn gg b Yhw ti pl fn Ms.
14 Lyn n ni a m ak ml w swj fn rb fn . rn ti wn m r gb w
l or ran b n. 15 Ms s pa . Ngb n ni fi ka w r m j ran b n t s fi
wn or pp yk lti m wn oly y kr. Lyn n ni da j n s s pp, t s
y smm pl sn tt. 16 Lyn n ni m gbogbo r t w lra fun, gbogbo r t w
nn ran n, n d, iwe mjj ti r wn, s sun wn lr pp. 17 s sun awn ak
ml n, ran r, ti gb r lyn odi g gg b Yhw ti pl fn Ms.
18 Lyn n ni a m gb fn b sunpa w swj. rn ti wn m r gb w l or
gb n. 19 Ms s pa . da j r y pp k. 20 Lyn n ni kun gb n, t s sun or
r pl ran t kun ti r r. 21 w fun ti s r, s sun gbogbo gb n lr pp. j
b sunpa olrn ddn fn Yhw, gg b Yhw ti pl fn Ms.
22 Lyn n ni a m gb kej fn finijoy lf w swj. rn ti wn m r gb w
l or gb y. 23 Ms s pa . fi j r ba sl et tn rn, ti tnpk ka w r tn,
ti tnpk ka s r tn. 24 Lyn n ni pe wn m rn w swj lti fi j n ba
sl et tn wn, ti tnpk ka w tn wn, ti tnpk ka s tn wn. Lyn n ni
Ms m j n n y pp k; 25 tn m r, r, gbogbo r t b lra fun, gbogbo r t
w lra d, iwe mjj ti r wn, ti itan tn. 26 Lti in agbn brd nyst ni ti m
kr t a yn gb pl yfun ls yst, y t a fi rr dn ti kr t fl; k wn l or
wn r n ti itan tn ran b n. 27 k gbogbo wn l w rn ti t wn m r
bkan n lti fi wn e fitr nwj Yhw. 28 Lyn n ni Ms gb lw wn, t s fi wn
rb sunpa lr pp. y ni b finijoy lf t j olrn ddn t a sun fn Yhw.
29 Ngb n ni Ms m ig ran n, si fi e m fitr fn Yhw. y ni ap gb finijoy
n t e ti Ms, gg b Yhw ti pl fn Ms.
30 Lyn n ni Ms m rr mm pl j d lti or pp, fi wn rn ti a r,
bkan n ni e fn wn m r pl a tiwn. B ni e ya rn ti wn a r smm
pl wn m r ti wn a wn bkan n.
31 Ngb n ni Ms w fn rn ti wn m r p: l se ran n lnu n g pd.
yin y j nb pl brd t b nn agbn rb finijoy lf gg b mo ti pl ngb
t mo w p: rn ti wn m r y j . 32 y t b k nn ran ti brd n ni k o
j. 33 K m e kr lnu n g pd fn dindi j mje tt dgb t wy yn y par,
ntor j mje ni y k fi e wy. 34 Yhw ti p p k ma e b a ti e sn tt fn
yn ln, 35 fn odindi j mje, tsn tru, ni yin y w lnu n g pd lti tl ln sn
Yhw; b ni k n fi k. t mo gb n tt n y. 36 rn ti wn m r e gbogbo
ohun t Yhw pal lti w Ms.
9
BR I LF
Lj kj ni Ms pe rn ti wn m r ti wn algb srl, 2 w fn rn p: M
d ak ml kan lti fi rb fn ti gb kan fn b sunpa, k mjj j allbwn, k
o s m wn w swj Yhw. 3 K o tn s fn wn m srl p: m bk kan lti fi
rb fn , d ak ml kan ti d gntn ldn kan fn b sunpa, (k mjj j
allbwn), 4 ak ml kan ti gb kan fn b rp, ki o s pa wn nwj Yhw, pl r
b k t a fi rr p. Ln ni Yhw y farahn n tt.
5 m ohun t Ms pal w swj g pd, lyn n ni gbogbo j pj nwj Yhw.
6 Ms s w p: Ohun t Yhw n k e n y lti fi go r hn yn. 7 Ngb n ni Ms w
fn rn p: W sbi pp, l rb fn pl b sunpa, k o rb tt fn ara-r ti fn
gbogbo il r. Ngb n ni k o rb fn wn nyn fn tt fn wn, gg b Yhw ti
pl.
8 rn l sbi pp, pa d ak ml fn b ara-r tikalrar. 9 Lyn n ni wn
m rn bu j fn un; t ka w r b, si fi s wn wo or pp, lyn n ni da j
n s s pp. 10 sun r ran b fn pl iwe r ti gbogbo r t w lra d r,
sun wn lr pp gg b Yhw ti pl fn Ms; 11 s j ran r pl aw r lyn odi g.
12 Lyn n ni pa ran b sunpa t wn m rn m j r w fn un; m u n y
pp k. 13 Wn s fn un ni ran n t a kun pl or r, s sun n lr pp. 14 f fun ti
s r nn omi fn b sunpa.
15 Lyn n ni rb fn wn nyn: m bk b fn wn nyn, pa lti fi
rb fn gg b ti e ti j. 16 m ran b sunpa jde, s tl ln sn r.
17 Lyn gb t m b k jde, bu knw kan t sun lr pp fn b sunpa wr.
18 Nkyn ni pa ak ml ti gb fn b rp fn wn nyn. wn m rn gb
j r fn un, s d y pp k. 19 k r ak ml y ti ti gb y, r r, r t b lra
r, wn iwe r ti r t b lra d r, 20 k wn l ig r, s sun wn lr pp.
21 rn fi ig r ti itan tn r e fitr nwj Yhw, gg b Yhw ti pl fn Ms.
22 Ngb n ni rn gb w bkn sk, t s bkn fn wn nyn. Lyn gb t
par b fn by, pl b sunpa ti b rp, ni skal, 23 s b Ms wn g
pd. Lyn n ni wn mjj jde, t s bkn fn wn nyn. go Yhw farahan
gbogbo wn nyn, 24 w in dde nwj Yhw t j b sunpa t b lr pp pl r
r. Ngb t wn nyn r y ni wn kgb ay, t wn s dojbol.
10
EWU EME NDB TI HB
Ndb ti hb, wn m rn m wo trr wn, wn fi in s i, wn s da trr l e lr,
wn s r in t k t nwj Yhw, y t a k pal fn wn. 2 Ngb n ni w in kan dde
nwj Yhw t gb wn m, wn s gb nwj Yhw. 3 Ngb n ni Ms w fn rn
p: y ni ohun t Yhw w pl r wny:
mi y fi w mm mi hn
lra wn t snm mi,
mi y s fi go mi hn nwj wn nyn.
rn s dk.
A GB K WN KR
4 Ms pe Ml ti lsfn, wn m sl t e arknrin bb rn, s w fn wn
p: w gb wn arknrin yn kr nbi mm l syn odi g. 5 Wn w gb wn pl a
oy wn jde kr nn g gg b Ms ti w.
LN F FN LF OLGB
6 Ms w fn rn ti wn m r lsr ti tmr p: m e f irun yn, k m s e
fa a yn ya, k n k. Gbogbo j ni lrun bn s, gbogbo il srl ni y sunkn wn
arknrin yn t in Yhw pa. 7 m e kr lnu n g pd k m ba k, ntor rr
Yhw w lr yn. Wn s e b Ms ti w.
W T
8 Yhw b rn sr w p: 9 Ngb t w ti wn m r b
w s g pd, k gbd mu t kt; ngb n ni k n k. y j fin ayray fn gbogbo
ran yn. 10 Bkan n ni k ti e ngb t b ya ohun mm kr lra ohun lsn, ti ohun
m kr lra y t m, 11 ti ngb t b ly kk fin t Yhw s fn yn lti w
Ms fn wn m srl.
IPA TI LF NN WN R
12 Ms w fn rn ti wn m r yk, lsr ti tmr, p: K m y t k
nn b k t a fi rb s Yhw. K j brd t w lb pp, ntor ohun mm jl ni.
13 K s j nbi mm; y t a fn yn j n yn lra b Yhw; t mo gb n y.
14 Ig fitr ti tan t a gb sw-syn ni k j nbi t m, w pl wn m r, y t a
fifn yn n yn, w ti wn m r, ti wn mbnrin r t b pl r, y ni a fifn wn nn
b rp wn m srl. 15 Itan t a gb sw-syn ti ig fitr lyn gb t a b ti j r r,
j tr ti wn m r t b pl r lyn gb t a b ti fi wn e fitr nwj Yhw; y j fin
ayray gg b Yhw ti pl.
LN PTK LR B FN
16 Ngb t Ms br bk t a fi rb fn , r i p a ti sun n! bn s lsr ti
tmr, wn m rn; 17 s w p: e t k fi j ran b y nbi mm? Ntor ohun
mm jl t a fn yn j ni lti k j l npa e tt fn wn nwj Yhw. 18 Ngb t a
k t m j r l sn ibi mm, y k j nb gg b mo ti pa l fn yn. 19 rn w
fn Ms p: Wn ti rb fn wn ln ti b sunpa nwj Yhw! K ni b tn l s mi
ln b mo b j ran b fn , j yn b dra lj Yhw? 20 y t Ms lrn ngb t
gb.
11
LN LR OHUN T M TI ALM
RAN IL
Yhw b Ms ti rn sr w p: 2 b wn m srl sr w p: wny ni wn ran
il t l j: 3 gbogbo ranko t b ya ptk s t ka r pn s mj, t s p onj snu j,
wny ni l j. 4 gbn k gbd j wny lrn wn t p onj snu j, t wn s ya
ptk s mj. K ka rknm s m, ntor p b til p onj snu j, k ya ptk s
mj; 5 k ka gr s m ntor p p onj snu j, k ya ptk s mj; 6 k ka ehoro s
m ntor p p onj snu j, k ya ptk s mj; 7 k ka ld s m ntor p b til
ya ptk s mj, t ka r s pn s mj, k p onj snu j. 8 k gbd j ran wn, b ni
k s gbd fwkan k wn, k k wn s m.
RAN IN OMI
9 l j wny nn wn ran t gb nn omi:
Gbogbo y t b n lb ti p, t gb nn omi kun tb omi od, ni l j. 10 gbn
gbogbo y t k b n lb tb p, t gb nn omi kun tb omi od pl wn ohun aly t b nb,
ni k k s m. 11 K k wn s im, k s krra k wn. 12 Gbogbo ohun t gb nn omi t k n
lb tb p ni k k s m.
WN Y
13 wny ni k k s m lra wn y; a k gbd j ohun m wny:
Ign, -id, id kun, 14 dd, ppa ti oriri , 15 oriri w, 16 gng,
oriri ww, ll, ti oriri wd, 17 yo, igo, 18 gbgb, f, kl, 19 k ti oriri
od, atka ti dn.
KKR ONY
20 Gbogbo kkr ony t fi s mrin rn ni k k s m. 21 wny nkan ni l j nn
wn kkr ony t fi s mrin rn: wn t n itan lr s wn lti ma t lr il. 22 wn
n t l j n y: Onrur e, onrur tata ti onrur r. 23 wn kkr ony yk t fi
s mrin rn, ni k k s m.
FFARAKAN RAN M
24 wn ranko m y s yn di alm npa n wny: ni kni t b fwkan k wn
y di alm tt di rl. 25 ni kni t b gb k wn y f a r, y s di alm tt di
rl. 26 K ka wn ranko onptk kan t k pn s mj, t k s p onj snu j, s m;
ni kni t b fwkn wn y di alm. 27 Gbogbo wn ranko ls mrin t fi tls rn
ni k k s m, 28 ni kni t b fwkn k wn y di alm tt di rl. K k wn s
ohun m.
WN KKR IL
29 wny ni k k s m nn wn kkr t rk lr il: eku, kt ti onrur algb:
30 mle, agm, hnhn, alm ti glt.
WN ILN MRN LR OHUN T S-NI DI ALM
31 wny ni k k s m lrn wn kkr. ni kni t b fwkn wn ngb t wn b
k y di alm tt di rl.
32 Ohun khun t b farakan k y di m: ohun l ongi, a, aw, p ti ohun l w
j. A fi sn omi, y s di m tt di rl; lyn n ni y t m. 33 Gbogbo wo omi t
nkan wny b farakan ni k a f, m ni ohun in r d. 34 Gbogbo onj t a b fi j ti di
m, n omi in r pp, gbogbo ohun mmu t a b fi mu ti di m, ni kni t b l ti di
lm. 35 Ohun khun t k k b l r ow ra or ran kker kan, k m db mj tb
yl wn b ub l lr ti di alm, b e dr tb yinn, ni k a parun, ntor wn j m
fn yn, 36 (gbogbo orsun omi, knga ti adgn omi ni k m); ni kni t b fwkan k
wn y di alm. 37 B k wn b ub l so ohun gbn, y m sbsb, 38 gbn b a
b ti r so n nn omi, t k ohun wny s ub l wn lr, wn ti di m.39 B ranko t a l
j b k, ni t b fwkan k r y di alm tt di rl, 40 ni t b j ran k r gbd
f a r, y s j alm tt di rl.
WN K
41 Gbogbo kkr t rk lr il j ohun aim, k gbd j wn.
42 Gbogbo y t fi y w, y t fi s mrin rn tb j b l, lr kan gbogbo kkr t
rk lr il ni k gbd j, ntor wn j m. 43 K m e s ara-yn di alm pl wn
kkr m t rk wny, m e farakn wn, k wn m s e farakn yn. 44 Ntor mi
Yhw ni lrun yn. A ti s yn di mm, s ti di mm ntor mm ni mi; ntor n k m e
s ara-yn di alm pl wn kkr m wny t rk lr il. 45 n mi ni Yhw t m
yn jde kr n il gpt lti di lrun yn: ntor n k j mm, ntor mm ni mi.
R PAR
46 wn fin npa ranko, y ti gbogbo ohun aly t rn nn omi ti gbogbo ohun t
rk lr il n y. 47 d r ni lti ya ohun t m kr lra m, ranko t a l j, ti y t a k
gbd j.
12
WNM ABIYAM T B
Yhw b Ms sr w p: 2 S fn`awn m srl by p:
B obnrin kan b lyn, t s b mknrin kan, abiyam n y j alm fn j mje b
gb t w nn a o r. 3 A kl fn m n lj kj, 4 abiyam n y dr fn j
mtllgbn s i fn wnm j. un k gbd fwkan ohun mm, k s gbd l sbi mm
tt dgb t wnm r y fi par.
5 B b e mbnrin ni b, y j alm fn s mj b gb t w nn a o r, y s
dr fn drin j s i fn wnm j r.
6 Ngb t wnm r b par, b e knrin tb obnrin ni b, y m d gntn ldn
kan fn b sunpa ti db tb yl kan l fn lf lnu n g pd lti fi rb fn
. 7 lf y fi rb s Yhw, y s e sn tt fn un, y s di ni t a wm kr nn
j t n lra r.
8 y ni fin npa obnrin t b knrin tb obnrin. B obnrin n k b l r ow ra or ran
kker kan, k m db mj tb yl mj, kan fn b sunpa, kej fn b fn .
lf y e sn tt fn un, y s r wnm.
13
T ARA NYN
I ARA WW, P TI PWD
Yhw b Ms ti rn sr w p: 2 B ibi kan b w lra nyn, p tb mi ddn kan t
db m t, k a m u l sd rn lf tb kan nn wn m r t e lf. 3 Aluf
n y wo oj egb n. B irun oj egb n b ti di funfun, t egb n ti wn kj w ara,
dj p t ni; lyn gb t lf n b ti w tn ni y kde r n alm. 4 gbn b m
funfun b w lra r le p oj ib r sl, t irun ib k s funfun, lf y s ni n m fn
j mje. 5 Y tn y w lj keje. B b fi oj ara-r r i p egb n dr t k s tnk ara
r, k tn s e m st fn j mje s i, 6 y tn y w lj keje. B b r i p oj egb n
, t ko s kj ibi t w tl, alf y kde p ni n m; p lsn ni w lra r. ni n
y s m lyn gb t ti f a r.
7 gbn b p n b p s i lyn gb t lf ti y w t s kde p ni n m, k ni
n tn pad l sd lf. 8 Lyn gb t b ti y w t s r i p p n ti p s i lra r,
lf y kde r n alm, ntor t ni.
II RN W ARA T K YPAD
9 Ngb t egb b t b hn lra nyn, k a m ni n l sd lf. 10 lf y y
w, b b r p funfun lra ni n pl irun funfun, t s lj, 11 t ti br lra ni n n
yn. lf y kde r n alm. K tn s p s e m lt, dj p alm ni.
12 gbn b rn n b dbo alrn n n gbogbo ara lti or d s, tt d ibi t lf n
l r, 13 k lf y alrn n w, t b s r i p rn ara n ti bo gbogbo ara r, y kde
alrn n n ni t m. B gbogbo m n ti di funfun, ni n m.14 ugbn j t egb n
b tn hn lra r ni w di alm. 15 Lyn gb t lf b ti y egbo n w ni y kde r
n alm, egb n j ohun m, t ni. 16 gbn b oj egb n b tn di funfun, alrn n
y tn t lf l, 17 lf n y y w, b b r i p rn n ti di funfun, y kde
alrn n n ni t ti m, ntor m.
III EGB W ARA
18 B oj ewo t ti jin b w lra nyn, 19 t oj ib s funfun tb t dn b w osn, k
ni n t lf l. 20 B lf b y w, t s r i p r sl ju w ara r l, t s ti
funfun, y kde alrn n n alm, t ni tn lj m n. 21 B b s j p lyn gb t
lf ti y w, t k s funfun, t oj m n k r sl kj w ara, gbn t j, lf
y s e m lt fn j mje.
22 un y kde r n alm b oj m n b gbr s i, t ni. 23 gbn b oj egb n
b dr lj kan n t k tn, oj ewo t ti jinn ni, lf y kde ni n p m.
IV JN
24 B in b j ni kan, t egb b ewo

egb n. lf y kde ni n n alm, adt ni. 26 gbn lyn gb t lf b ti y


w tn, t k s r irun funfun nb, t j lsn, k lf s e m lt fn j mje. 27 K tn
y w lj keje, b rn n b ti tn kj oj r tl, lf y kde ni n n alm, adt
ni. 28 B rn n b dr lj kan t k s tnk w ara, t s j lsn, gb jn ni, lf
y kde ni n p m, ohun n k ju oj egb jn t ti jin.
V RUN OR TI GBN
29 B knrin kan tb obnrin kan b gb egb lr tb n gbn, 30 k lf y egb n w,
b b r i p oj egb n jn kj w ara pl irun tnrn alw osn, y kde elgb n n
alm. p gbgb ni, y s ni t or tb gbn. 31 Lyn gb t lf b ti y p n w tn,
t s r i p k n irun alw osn, t k s jn ju w ara l, un y s e m lt fn j mje.
32 Y wo oj rn n n j keje, b b s r i p oj p n k tn kj w ara l, 33 k
alrn n f irun r ti oj p n, lf y tn s e m lt fn j mje. 34 Y y w lj
keje, b b s r i p rn n k tn lra, t k jn ju oj w ara l, lf y kde p ni n
m. 35 gbn b p n b tn lyn wnm, 36 k lf tn y w, b b r i p p n
tn lra r, m ni rn n, k tn s p a wo irun r by n w osn. 37 gbn b p
n b dr lj kan, t irun dd s h nb, alrn n ti r wsn, ti m. lf y s kde r
n ni t m.
VI RN T SO LRA
38 B wn m t dn b w lra knrin tb obnrin kan, b wn m n b s funfun, k
lf y wn w. 39 B wn m ara n b funfun tr, fnra l s jde lra r, alrn n
m.
VII PDN IRUN
40 B ni kan b pdn irun or r, apr ni, m. 41 B b e iwj or ni k ti n irun, apr
nwj or ni, m. 42 gbn b egb alw funfun-pupa b w lr r tb nwj or r, yn
fihn p t tn lr r tb nwj or r. 43 K lf y w, b b s r m funfun-pupa, b
m t lra r, 44 adt ni iru ni b; j alm. lf y kde r n alm, t ti m u lr.
FIN T ADT GBD TL
45 K adt w a t a y, k s t irun or r; y fi a bo k nu r; k s ma kgb p:
m, m! 46 un y j alm n wn gb t b w nn egb r, b s ti j alm, y
ma gb n t gedegbe. bgb r y w n yn odi g.
T LRA A
47 Ngb t t b w lra a, b e a olw tb a gb, 48 y t a fi w tb gb
hun, a bora, a alw tb ohun khun t a b fi aw e, 49 b b n bwn pupa tb dd
lra, y k a fihn lf. 50 K lf y bwn n w, k s fi st kt fn j mje,
51 b b r i p bwn n ti tn s i lra a n tb aw n tb ohun mrn t a fi e a
n, j p rn t l ran-ni l w lra r; a n j m, 52 jj ni k a j a n t a fi w
tb gb hun, tb t a fi aw e, t rn n w lra r, ntor t t ran-ni t y k a j nn in
ni.
53 gbn lyn gb t lf b w , t bwn n k tn lra a n t a fi w tb gb
hun, tb t a fi aw e, 54 k a p p k a fi st kt fn j mje. 55 Lyn t a b ti f ,
lf y y w, t b s r i p k ypad, b til j p bwn n k s tn, j m, jj
ni k a j o nn in, ntor k jra.
56 gbn lyn gb t lf b ti wo a t a f n, t oj bwn n , k ya kr lra
a n t a fi w tb gb hun, tb t a fi aw e. 57 gbn b bwn n b tun l hn lra
a n t a fi w tb gb hun, tb t a fi aw e, fihn p rn n lgbra, jj ni k a j o
nn in. 58 N ti a n t a fi w tb gb hun, tb t a fi aw e, t bwn ara r par lyn
gb t a f , y m lyn gb t a b f lkej.
59 y ni fin npa t ara a n t a fi w tb gb hun, tb t a fi aw e, t a l fi m by
wn m tb wn j m.
14
WNM FN ADT
Yhw b Ms sr w p:
2 y ni fin fn adt lj wnm r. A m u t lf l; 3 lf y s jde kr
nn g. B b r i p adt n ti r wsn kr nn t ara r lyn gb t lf ti y w,
4 y p fun ni t a f wm n lti m y aly mj t m w, igi kdr kan, w alw
osn fr, ti ew hsp. 5 lf n y p k a pa y n nn wo am lj omi t
n. 6 un y m y aly kej pl igi kdr, w alw osn fr ti ew hsp, y s
t gbogbo wn bn j y t a pa lj omi t n (pl y aly n). 7 Y s fi wn
adt t a wm n lmje, lyn gb t ti kde r p m; y j k y aly n f l s
pp. 8 ni t a wm n y f a r, y f irun r, y s w nn omi, y s m, lyn n
ni y pad l g, gbn k n wn g tir fn j mje. 9 Lj keje y f gbogbo irun r.
Lyn gb t b ti f a r, t s w nn omi, y m.
10 N j kj k m d gntn allbwn mj, abo d gntn allbwn ldn
mj, wn yfn mta t a fi rr p fn b k ti g rr kan. 11 lf t y e wnm
fn ni n y m u pl wn r r w snu n g pd nwj Yhw. 12 Lyn n ni k
m kan nn wn d gntn n t y fi rb tne pl g rr n, y fi wn e
fitr nwj Yhw. 13 Y pa d gntn n nbi mm t a ti pa ran b fn s ti ran
b sunpa. ran b tne y j ti lf gg b ti ran b fn , ohun mm jl ni.
14 lf y m nn j ran b y, y fi s sl et tn ni t a wm n ti s
tnpk w tn r ti ti s tn r. 15 Lyn n ni y m g rr n lti d d s ih
w s r. 16 Y ki ka w tn r b rr n t w lw s r, k fi e bwn nwj
Yhw lmje. 17 Lyn n ni y fi d nn rr t w n ih w r s sl et tn ni t a
wm n ti s tnpk w tn r ti ti s tn r, n fikn pl j b tne. 18 Y
da yk rr n t w n ih w s r sr ni t a wm n. B ni y e par sn tt
fn un nwj Yhw.
19 Ngb n ni lf y rb fn , t y tt fn alm n, lyn na ni y pa ran
b sunpa, 20 t y s m ran b sunpa ti b k gk l sr pp. Lyn gb t lf
b e sn tt fn ni n, un y m.
21 B ni n b j tlk, aln pp, k m d gntn kan oo fn b tne t a fi
e fitr fn sn tt fn ni n. K n m ju wn yfn kan t a fi rr p fn b k, pl
g rr kan, 22 ti db mj pl yl mj, - b b l r wn, a fi kan rb fn , ti
kj fn b sunpa. 23 N j wnm r, y farahn lf lnu g pd nwj Yhw.
24 lf y gba d gntn n fn b tne pl g rr n. Y s fi e fitr nwj
Yhw.
25 Lyn n ni y pa d gntn n fn tne, t y fi j r s sl et
tn ni t a wm n, ti s tnpk w tn r ti ti s tn r. 26 Y da rr
d s ih w s r. 27 Y ki ka w tn r b rr n t w lw s r, k fi e
bwn nwj Yhw lmje. 28 Y fi rr d s sl et tn ni t a wm n ti s
tnpk w tn r ti ti s tn r b ti e fn pl j b tne. 29 Y da yk rr n
t w n ih w s r sr ni t a wm n, fn sn tt nwj Yhw. 30 Y fi kan nn db n tb
yl n, - y t a b l r nn wn. - 31 y fi rb fn , y fi kej rb sunpa pl b k, - pl ohun t a
b l r m w. B ni lf y tt fn ni t a wm nwj Yhw.
32 y ni fin fn ni t b dt llgbra ohun t a fi e iwnm.
T LRA IL
33 Yhw b Ms ti rn sr w p:
34 Ngb t b d il Knn t mi y fifn yn fn ibgb, b mo b j k il kan n kkr
t lra n il t gb e tiyn, 35 k onl n l s fn lf p: M r nkan t j t lra
il. 36 lf y p p k a k ohun il n jde k a t w wo rn n, k ohun in r m
ba di m. Lyn n ni lf y w wo il n. 37 Lyn gb t lf b ti wo il n, b a
b r m pupa tb alw ew tt t jn sn lra giri il n, 38 lf y jde kr n il n
s nu n, y s t fn j mje. 39 Y pad lj keje lti tn w . B b r i p rn n tn
s i lra giri n , 40 y p p k a y kta t rn n hn lra r, k a s j kr nn l
sbi m. 41 Lyn n ni k ha gb giri il n, a s k iyp t a ha kr lra giri il n
l sbi m lyn odi l. 42 A fi kta mrn rp wn, a s fi yp mrn r il n.
43 B m rn n b tn jde lyn gb t a ti y kta a n kr, t a s ti ha il n, t a s ti r
, 44 lf y w w ; b b r i p rn n tn, t t l ran-ni ni w nn il n, y j
ohun m. 45 Ww ni k a w il n, k a s k kta r, igi r ti iyp r l sbi m lyn odi
l.
46 ni kni t b wn il t a t fn j mje y di alm tt di rl. K ni t b sn nn
r f a r. 47 K ni t b jun nn r f a r, 48 gbn lyn gb t lf b t wo il
n, t s r i p rn n k tn lyn gb t a ti ha ogiri il n, y kde p il n m, ntor
ti sn.
49 A m y mj, igi kdr, w pupa ti ew hsp lti rb fn dara il n. 50 Y pa
kan nn wn y n nn wo am lj omi t n. 51 Lyn n ni y m igi kdr ti
ew hsp ti w pupa ti y aly, y s k wn b j y t pa ti omi t n. Y fi
wn il n ngb mje. 52 Lyn gb t b rb fn dra il n pl j y n ti omi t
n, ti y aly n ti igi kdr ti ew hsp ti w ppa, 53 y j k y aly n f
l kr n l l s pp. Il n y m lyn gb t a b e sn tt y.
54 y ni fin npa gbogbo rn t ti p, 55 t lra a ti t lra il, 56 fn ewo, p ti
m ara ddn. fihn npa ohun m ti y t m.
57 y ni fin npa t.
15
M ARA KNRIN
Yhw b Ms ti rn sr w p:
2 b wn m srl sr w p: knrin t oje b n lra r j alm. 3 By ni e
j alm:
B kan b n lra r: b j p n lra tb s mn r, j alm.
4 Gbogbo ibsn t b sn l, ti gbogbo jk t b jk l, ti di m.
5 ni t b fwkan ibsn r gbd f a r, k fi omi w, y s j alm tt di rl.
6 ni t b jk s ibjk knrin y gbd f a r, k fi omi w, y s j alm tt di
rl.
7 ni t b fwkan knrin t nkan n lra r gbd f a r, k fi omi w, y s j
alm tt di rl.
8 B alrn n b tut s ni t m, k ni n f a r, k fi omi w, y s j alm tt di
rl.
9 Gbogbo ohun t alrn n b l fn jk nn rn-j y di alm.
10 Gbogbo wn t b fwb ohun t b lra r y di alm tt di rl. ni t b s gb
ohun b rn gbd f a r, k fi omi w, y s j alm tt di rl. 11 Gbogbo wn t b
fwkan alrn n l f w, gbd f a r, k fi omi w, y s j alm tt di rl.
12 K a f wn wo m t b kan alsn n, a s w wn ohun-l t b kn lra.
13 Nigb t kunrin alrn n b r wsn, y ka j mje fn wnm. gbd f a r,
k w nn omi t n, y s m. 14 Lj kj k m db mj tb yl mj l swj
Yhw lnu n g pd, lti f fn lf. 15 Y fi kan nn wn rb fn , ti kej fn
b sunpa. B ni lf y e sn tt fn rn r nwj Yhw.
16 Ngb t knrin b da t sl, k w gbogbo ara r nn omi, y s j alm tt di rl.
17 Gbogbo a ti aw t t n b kn ni a gbd f nn omi, y s j alm tt di rl
18 Ngb t aya b b k r lp, k wn mjj fi omi w, wn y s j alm tt di rl.
M ARA OBNRIN
19 Ngb t j b n lra obinirin, k jk lj mje nn a o r.
ni t b fwkn y di alm tt di rl. 20 Gbogbo ibsn t b sn l ngb y y di
alm; gbogbo jk t b jk l y di alm.
21 ni kni t b farakan ibsn r, k fi omi w, y j alm t t di rl.
22 ni kni t b farakan ohun t fi e jk gbd f a r, k fi omi w, y j alm t t
di rl.
23 ni kni t b farakan ohun khun t b w lr ibsn tb jk t l, y j alm t t
di rl.
24 B knrin b sn pl obnrin nn a o r, m a o r y rn n. knrin n
y j alm fn j mje. Gbogbo ibsn t b l y di m.
25 B obnrin kan b r j t n lra r yt s kk a o r fn j pp, tb ngb t
kk a o r b ti rkj, t j s n sbsb, obnrin n y w n ip gb a o r
n gbogbo gb t j n b n. 26 Ibsn t b l lrn gb y y r b ti gb a o
r. Bkan n ni fn jk t b l y di m b ti gb a o r. 27 ni kni t b fwkn
n y f a r, k fi omi w, y s j alm t t di rl.
28 Lyn gb t b ti r wsn, y ka j mje, lyn n ni y m. 29 Lj kj, y m
db mj ti yl mj l b lf lnu n g pd. 30 lf y fi kan rb fn ,
y s fi kj rb sunpa. B ni lf y e sn tt fn un nwj Yhw ntor j t n
lra r t s di alm.
R PAR
31 yin y kl fn wn m srl npa m ara wn, k wn m ba tor ti b k npa kk r b ibgb mi
t b lrn wn.
32 y ni fin t di knrin t nkan n lra r, b ni t b da t sl ti di alm, 33 ti obnrin ngb a o
r, knrin tb obnrin t nkan n lra r, ti knrin t b obnrin alm sn p.

16
J L FN TT
Yahw b Ms sr lyn ik wn m rn mj t wn gb lyn gb t wn j in t
nwj Yhw. 2 Yhw w fn Ms p:
W fn rn arknrin r p: K gbd ma wn ibi-mm lyn a boj n nwj t
n t b lr pt mjm ngb kgb t b w . Ntor l k ngb t mo b farahn
lb kk lr t n.
3 By ni k e ma wn ibi-mm: pl ak ml kan fn rb fn ti gb kan fn
b sunpa. 4 K w w gb t a ysmm pl kt gb pnp, k fi gbn gb
gbd, k d fl gb. wn a t y w nyn lyn gb t b ti fi omi w
5 K gba bk mj lw j wn m srl fn rb fn ti gb kan fn b sunpa.
6 Lyn gb t b ti fi ak ml kan rb fn ara-r, t s tt fn ara-r ti fn il r,
7 k rn gb bk mj n l swj Yhw lnu n g pd. 8 K gg l bk
mj n, lti fi kan fn Yhw ti kej fn ssl. 9 rn y fi bk t gg m fn Yhw
rb fn . 10 bk t gg m fn ssl ni a gb ly swj Yhw lti fi e sn tt
k a t rn an l s ssl nn ahoro al.
11 K rn fi ak ml n rb fn ara-r, lyn n ni k e sn tt fn ara-r ti
fn il r, y s pa ak ml n. 12 K m in lti or pp t b nwj Yhw, k fi sn
wo trr, y s bu knw trr olrn ddn, y k gbogbo r l syn a t a ta boj ibi-
mm, 13 k fi trr n sr in nwj Yhw, k fn trr n l bo t n t b lr
pt r, k m ba k. 14 Lyn n ni k fi ka w r m j ak ml n lti fi wn ap
l-orn t n: lmje ni k fi j n wn t n pl ka w r.
15 Ngb n ni k pa bk b fn wn nyn, k s gb j r l syn a t a ta
boj ibi-mm. K o lo j y gg b ti ak ml u n, t y fi wn t n ti wj r. 16 B ni
k e sn tt nbi mm fn m wn m srl, fn e wn ti fn gbogbo wn.
K tn e b fn g pd t b lrn wn t wn fi m wn yk. 17 K ni kni m e
w nn g pd lti gb t b ti wl lti tt nn ibi-mm tt dgb t y fi jde!
Ngb t b ti tt fn ara-r ti fn il r ti fn gbogbo j, 18 k jde l sbi pp t b
nwj Yhw lti e sn tt lr pp n. un y m j ak ml n ti ti bk n,
y fi s wn w t b lr pp yk. 19 K fi j y wn pp lmje pl ka w r.
B ni y fi s di mm, t y s m, pl wnm ti ysmm kr nn m wn m
srl.
20 Ngb t b ti par tt fn ibi-mm, fn g pd ti fn pp, y m bk aly e
n w swj. 20 Ngb t b ti par tt fn ibi-mm, fn g pd ti fn pp, y m
bk aly e n w swj. 21 rn y gb w r mjj l e lr, y s jw gbogbo jbi
wn m srl l e lr, pl gbogbo e wn ti wn wn. Lyn gb t b ti k
gbogbo n l or bk n, y n k ni kan t etn m u l sn ahoro al, 22 bk
n y s k gbogbo jbi wn l sn dn ahoro al.
Lyn gb t b ti rn bk n l sn dn, 23 k rn wn g pd l, k b wn
a gb t w k t wn ibi-mm, k fi wn sl, 24 k s fi omi w ara r nbi t a
ysmm. Lyn n ni k tn w wn a r, k s l rb sunpa tir ti ti wn nyn,
25 k sun r b fn lr pp.
26 ni t m bk n l fn ssl gbd f a r, k s fi omi w ara r. Lyn n ni k
t wn g. 27 N ti ak ml ti bk t a fi rb fn , t a s gb j r l sbi mm fn
sn tt, a gb e jde kr nn g, a s j aw r nn in pl ran r ti fun r. 28 ni t
y j o gbd f a r, k s fi omi w. Lyn n ni k t wn g.
29 K y j fin ayray fn yn.
N o kje, n j kw o n ni k gbw, k m s e i k kan, b j onl tb
lej t gb lrn yn. 30 Ntor j n gan-an ni a e sn tt lti w yn m. yin y m
nwj Yhw kr nn gbogbo yn. 31 K y j oj dn simi fn yn, k s gbw. fin
ayray ni.
32 lf t a b fi rr ysmm t a s w n w oy lti rp bb r, y e sn tt. K
w wn a gb, wn a mm; 33 y tt fn ibi mm t a ysmm, fn g pd
ti fn pp. Lyn n ni k e sn tt fn gbogbo wn lf ti fn wn j. 34 y y j
fin ayray fn yn; lkan ldn ni k ma e sn tt fn gbogbo wn m srl.
A s e gg b Yhw ti pe fn Ms.
17
FIN W MM
Yhw b Ms sr w p: 2 W fn rn, wn m r ti gbogbo wn m srl, w fn
wn p:
y ni r Yhw, ohun t pal:
3 Gbogbo knrin n il srl t gb nn g tb lyn odi, b b pa ak ml, tb d
gntn, tb ewr, 4 l m u w snu n g pd lti fi rb s Yhw nwj ibgb r,
ni n y dhn fn j t ta sl, a g e kr lra wn nyn r. 5 Ntor n k wn
m srl ma gb b wn t wn b f r n pp w fn lf Yhw lnu n g pd, k
wn fi e rb fn Yhw. 6 lf y da j n sr pp Yhw t w lnu n g
pd. Y sun r r pl trr olrn ddn fn Yhw. 7 Wn k s gbd rb s wn
bra m, y t wn fi sin lrun k. y j fin ayray fn wn ti fn wn ran wn.
8 K o tn w fn wn p: Gbogbo wn m il srl ti wn lej t gb lrn wn t
b rb sunpa tb b mrn 9 l gb e w snu n g pd fn Yhw, e ni k a g ni
n kr nn y r.
10 Gbogbo m il srl ti wn t gb lrn wn t b j j ohun khun, mi y ld
s ni n, mi y s g e kr lra wn nyn r. 11 n y lran ara b nn j r. Mo s
ti fn yn n j lti fi e sn tt fn y. 12 Ntor n ni mo fi s fn wn m srl p: ni
kni nn yn k gbd j j.
13 ni kni nn yn, b j onl tb jj t gb lrn yn, t b pa ran gb tb y t a
l j, gbd da j r sl. 14 Ntor j ni y gbogbo lran ara, mo s ti w fn wn m srl
p: yin k gbd j j ran ara ohun khun., ntor j ni y gbogbo lran ara, ni kni t
b j y gb.
15 ni kni, b e onl tb lej, t b j k ran tb y t rank pa, gbd f a r, k
fi omi w; y s j alm tt di rl, lyn n ni y m. 16 gbn b ni kan k b f a
r, t k s w, ni b y ru r r.
18
LN LR GBYW
Yhw b Ms sr w p:
2 B wn m srl sr w p:
mi ni Yhw lrun yn.
3 yin k gbd e b wn ar gpt nbi t ti gb r, k gbd e b wn ar Knn
nbi t mo m yin l td. k gbd tl wn.
4 wn mi ti wn fin mi ni k ma pam, k s tl wn.
mi ni Yhw lrun yn.
5 K pa wn fin mi ti wn mi m. ni t b m u y r y. mi ni Yhw.
6 ni kni nn yn k gbd snm btan r lti r hh r. mi ni Yhw.
7 w k gbd r hh bb r tb ti y r; y r ni, w k gbd r hh r.
8 w k gbd r hh aya bb r, ntor hh bb r ni.
9 w k gbd r hh arbnrin r t e mbnrin bb r tb mbnrin y r, b j p a
b nl tb nta. w k gbd r hh r.
10 w k gbd r hh mbnrin ti mknrin r, tb ti mbnrin t mbnrin r. Ntor
hh wn j hh ara r.
11 w k gbd r hh mbnrin aya bb r t a b fn bb r. Arbnrin r ni, w k
gbd r hh r.
12 w k gbd r hh arbnrin bb r, ntor btan bb r ni.
13 w k gbd r hh arbnrn y r, ntor btan r ni.
14 w k gbd r hh arknrin bb r, w k gbd snm aya r, ntor aya arknrin
bb r ni.
15 w k gbd r hh aya m r. B ti j aya m r, w k gbd r hh r.
16 w k gbd r hh aya arknrin r, ntor hh arknrin r ni.
17 w k gbd r hh obnrin kn ti ti mbnrn r, tb ti m-mbnrin r. btan r ni
wn. w ni.
18 w k gbd f obnrin kan pl arabnrin r ngb kan n, t y fi j p w r hh aya
r ti ti arbnrin r ngb t w ly.
19 w k gbd snm obnrin nn a o r lti r hh r.
20 w k gbd b aya m bl r lp, ntor y y s di alm.
21 w k gbd m m r gba in in kj fn sin Mlk, k o m ba e b ba ork
lrun r j. mi ni Yhw.
22 w k gbd b knrin lp b gb t knrin b obnrin lp. Ohun rra ni.
23 w k gbd b ranko lp, y y s di alm. Bkn n ni obnrin k gbd b
ranko lp. Ohun r ni.
24 K m e s ara yn di alm npa e ohun wny: b ni wn orl-d t mo l kr
nwj yn ti e s ara wn di alm. 25 rl-d n di m. Mo s fyj bi r ngb t mo j
k orl-d n bi wn nyn in r jde. 26 gbn k pa wn fin mi ti wn mi m,
k gbd e nkankan nn wn ohun rra wny, b e onl tb lej. 27 Ntor gbogbo
ohun rra wny ni wn t ti gb n il n ti e wj yn, t il n s di m. 28 B yin n
b s di m, j mi k ha n b yn jde gg b mo ti bi wn nyn orl-d t wju
yn jde kr nb? 29 n ni kni t b e ohun rra t j b, gbogbo ni aly t b dn
wn w ni a g kr lra wn nyn wn. 30 K pa wn ln mi m l tl wn fin rra
t wn t gb nb wj yn ti e: b ni wn k n fi s yn di alm. mi ni Yhw, lrun
yn.
19
LN LR GBYW
Yhw b Ms sr w p:
2 B gbogbo j wn m srl sr w p:
K j mm, ntor mm ni mi Yhw lrun yn.
3 K ni kkan bw fn bb ti y r.
4 k gbd faram br, k s gbd r r irin. mi ni Yhw lrun yn.
5 B b ma rb s Yhw lrun yn, k e n twgb.
6 K a j b n lj rub n tb lj kej; jj ni k j yk nn in lj kta. 7 B a b j
lj kta, ti di b bbur t k j twgb. 8 ni t b j y gb r jbi r r ntor y ti
ba w mm Yhw j, gg ni k a g ir ni b kr nn wn nyn r.
9 Ngb t b kr il yn, k m e k so tt kan pkun oko, w k s gbd tn k rl
oko r, 10 w k s gbd k gbogbo so jr r tn, w k s gbd tn m so t ti jb
pad sn agbn r. y k o fi yn sl fn wn ak ti jj. mi ni Yhw lrun yn.
11 ni kni nn yn k gbd jal, k gbd k, k gbd r s m bl r. 12 yin k
gbd fi ork mi bra k, w y fi b ba ork lrun r j. mi ni Yhw. 13 w k gbd
r mnkj r j, w k s gbd j ll. w k gbd pa ow i on mra tt di wr j
kej. 14 w k gbd p fn odi, w k s gbd fi ohun ks swj afj. gbn k o br
lrun r. mi ni Yhw.
15 w k gbd dj dodo. w k gbd ojsj s ni kker, k w m e j k po
ll d lw lti dj dodo. j dodo ni k o d fn m bl r. 16 w k gbd fnu ba
wn nyn r j, w k s gbd fi j mnkj r wwu. mi ni Yhw. 17 w k gbd
krra mnkj r nn kn r. K o b m bl r w pt, b ni w k e n d. 18 w
k gbd gbsan, w k s gbd n knsn s wn m nyn r. K w s f mnkj r
gg b ara-r. mi ni Yhw.
19 K pa wn fin mi m.
w k gbd m ori ran mj t wn yt sra b ara wn lp. w k gbd w a t a fi
ori ow mj t wn yt hun (b ti apidn).
20 b knrin kan b b obnrin kan lp, t obnrin n s j m-d lmrn t w n ip
aya fn un, t a k t r pad, t k s t gba mnira, a j knrin n ny, gbn a k n
p a, ntor obnrin n k t gba mnira. 21 K ni n m b tne w fn Yhw lnu n
g pd. y ni gb kan fn tne. 22 Pl gb tne y ni lf y e sn tt nwj
Yhw fn t ni n d, a s drj .
23 Ngb t b kal n il n, t s gbin wn igi elso, k k so wn lsk. Fn dn
mta ni k k wn s ohun alkl. 24 Ldn krin ni k ya gbogbo so wn s mm pl
dn yn fn Yhw. 25 dn karn-n ni k t j so wn, t s k s wn fn l ara yn.
mi ni Yhw.
26 yin k gbd j ohun khun pl j nn, k gbd pe gd tb k pf.
27 yin k gbd f irun or yn yk n ffi d sl lrn or, k s f irgbn yn ln kan
n. 28 k gbd sn gbr sra ntor k, k s gbd k m sra. mi ni Yhw.
29 w k gbd ba obnrin r j npa s s di aw, k m ba ba il n j pl w m.
30 K pa j simi mi m, k s bw fn ibi-mm mi. 31 K m e t o l, k m s e
w wn adhune l, k wn m ba s yn di alm. mi ni Yhw lrun yn.
32 K o dde nwj argb, k o s bw fn gb, k o s br lrun r. mi ni Yhw.
33 B jj b gb lrn yn n il yn, k gbd y wn lnu; 34 K jj t gb lrn yn db m bl fn
yn, k s f gg b ara yn, ntor yin n ti j jj n il gpt. mi ni Yhw lrun yn.
35 w k gbd e dodo nn ohun wn ggn tb wwo tb ttbi. 36 K wn yn j
wn dodo fn gbogbo ohun ls r. mi ni Yhw t m yn jde kr n il gpt.
37 K pa gbogbo wn fin mi ti wn mi m. K s m wn l. mi ni Yhw.
20
JY FN
Yhw b Ms sr w p:
2 K o s fn wn m srl w p:
ni kni, b j m srl tb jj t gb lrn srl, t b fi m r fn Mlk,
gbd k, k wn ar l s lkta pa. 3 mi y b ni n j, mi y g e kr lrn
wn nyn r; npa ffi m r fn Mlki, ti ba ibi-mm mi ti ork mm j. 4 B wn ar
il n b mj kr lra ni n ngb t fi m r fn Mlk, t wn k s pa , 5 mi fnrami
y kj j s ni n ti y r. mi y g wn kr lrn wn nyn wn, un ti gbogbo
wn t wn tl e l baraj fn Mlk.
6 ni t ba t o l ti wn adhune lti baraj ld wn ni mi y bj, t mi y s g e
kr lrn wn nyn r.
7 K para yn m lti dr nn w mm. mi ni Yhw lrun yn.
JY FN S DL
8 K pa wn fin mi m, k s m wn l, ntor mi Yhw ni mo s yn di mm. 9 Ntor
n:
ni kni t b p fn bb tb y r gbd k. j r y d l e lr ntor p fn bb
tb y r.
10 knrin t b gbr pl obnrin t lk: ppa ni k a pa pl obnrin n.
11 ni t b aya bb r lp t r hh bb r, ik ni y pa wn mjj, j wn y s
w lr wn.
12 ni t b b aya m r lp ni k a p pl obnrin n. Wn ti di elr, k
j wn w lr wn.
13 knrn t b b knrin lp b obinrin, wn mjj ti e ohun rra, ik ni
y pa wn, j wn y s w lr wn.
14 ni t b fi mbnrin pl y r e aya p ti jw. K a j wn mtta, k
ma e gba ir w b ly.
15 knrin t b ranko lp gbd k, k s pa ranko n pl.
16 Obnrin t b ranko lp gbd k, k s pa ranko n pl. Wn gbd
k, k j wn w l r wn.
17 knrin t b fi arbnrin r e aya, b e m bb r tb m y r, t
wn s b ara wn lp, ohun tj ni. K a pa wn run lj wn nyn wn, ntor
b arbnrin r lp, y s gb r jbi r.
18 knrin t b sn p l obnrin nn a o r t s b a lp: ti t orsun
j s hh, obnrin n s ti r orsun j r, ntor n ni a g wn mjj kr
lra wn nyn wn.
19 w k gbd r hh arbnrin y r tb ti bb r, ni b ti r hh ar a
r, y gb r jbi r.
20 knrin t b sn pl aya arknrin r t r hh arknrin tir t e k
obnrin n, wn y gb r wn, wn y k l bm.
21 knrin t b fi aya arknrin r e aya ti e ohun m, ti r hh
arknrin r, wn y k l bm.
FIKN OHUN T M TI M
22 K pa gbogbo fin mi ti wn mi m, k s m wn l: b ni il t mo
m yn l td k fi n b yn jde. 23 yin k gbd tl wn fin wn orl -
d t mo l jde kr nwj yn, ntor e wn nn ohun wny ni mo fi krra
wn. 24 Ntor n ni mo e w fn yn p: yin y gba il wn, il t n pl
wr ti oyin, mi y fi fn yn e ohun -n.
mi ni Yhw lrun yn t y yn st kr lra nyn w ny. 25 Ntor n k
ya wn ranko t m kr lra y t k m, k ya wn y t m kr lra
y t k m. K m e s ara yn di alm pl ranko wny ti y wnyn, ti
gbogbo wn ohun t rk lr il; mo ti n k ya wn t k m st.
N KYN
26 K ya ara yn s mm fn mi, b mi Yhw ti j mm, k s ya ara yn
st kr lra wn nyn yk , k ba l j mm.
27 Ppa ni k a pa ni kni nn yn t b i abksr, tb t pe iwin, k a s lkta
pa, k j wn w lr wn.
21
IP MM LF
Yhw b Ms sr w p: W fn awn lf, wn m Lf p:
ni kni nn wn k gbd s ara-r di alm npa ssnm k ara il wn 2 fi ti btan
tmtm b k y tb ti bb, ti mknrin tb ti mbnrin ti ti arknrin 3 tbi ti arbnrin t
j wnd t k t f k, ni l snm k r. 4 gbn b arbnrin r b ti f k, k gbd
snm k r ntor y s di alm. 5 Wn k gbd d ibikan f lr wn, wn k gbd f
irgbn fi rn sl, wn k gbd bu pl sra. 6 A ti y wn st fn lrun wn, wn k s
gbd ba ork lrun wn j: ntor wn ni gb b Yhw, b lrun wn, wn s gbd
w nn w mm.
7 Wn k gbd fi w e aya, tb obnrin oneke, tbi aya t a k sl, ntor lf j ni
t a ysmm fn lrun.
8 Ntor n k bw fn un b ni mm, ntor un ni r b lrun yn. K k s mm
ntor mo j mm, mi t mo s yn di mm.
9 B mbnrin lf b s ara-r di aw, ti ba bb r j, jj ni k a j o nn in.
IP MM OLR LF
10 N ti olr lf t ga j lrn wn arknrin r, ni t a ta rr mm l lr, t a s fi
joy pl wn a mm, k gbd t irun or r sl, k gbd fa a r ya. 11 K gbd snm
k ni kni, k gbd s ara-r di alm pl k y tb ti bb r. 12 K gbd jde kr nbi
mm k m ba ba ibi-mm lrun j, ntor p rr mm lrun r b lr r, mi ni
Yhw.
13 Wnd ni k f e aya, 14 k gbd fi op tb aya t a k sl tb aw e aya: fi wnd nkan ni l f e
aya lrn wn nyn r. 15 K gbd ba ran Lf j, ntor mi Yhw ni s di mm.
W LF
16 Yhw w fn Ms p:
17 W fn rn p: Ko s ni kni n ran r, n ran kran r, t b n lb lra t l rb s
lrun. 18 Ntor albk ara k gbd snm ib, b e afj tb ar tb abirn, 19 tb ni t
d lw tb ls, 20 tb abk tb rr tb olj dd tb onk lj, tb onp, tb
akra. 21 K s ni t b n bk wny n rn rn lf t l rb s Yhw: b b n
lb lra, k gbd rb s lrun.
22 ni b l j nn b lrun, nn ohun mm jl ti nn wn ohun mm. 23 gbn
k gbd snm as boj ibi-mm, k s gbd snm ibi-mm; lb b lra r, k m e
ba ohun mm j. Ntor mi ni Yhw t s wn di mm.
24 Ms s kde r fn rn ti wn m r ti fn gbogbo srl
22
LN FN LF LR ONJ MM
Yhw w fn Ms p:
2 W fn rn ti wn m r p: K wn ya ara wn s mm pl r mm lti w
wn m srl lba ork mm mi j. Wn gbd j ni mm ntor mi. mi ni Yhw. 3 W
fn wn p:
Gbogbo knrin n ran r, n ran kran r, t b snm wn r t a ysmm fn Yhw lti
w wn m srl pl w m, ni a g kr nwj mi. mi ni Yhw.
4 Gbogbo knrin adt n rn rn, tb t nkan n lra r, ni k gbd j ohun mm k t e wnm.
ni t b fwkan ohun t k ti s d m, ni t dt, 5 ni t fwkan ohun t rk, y e b di alm, tb
ni t b di alm npa f farakan ohun m, 6 lr kan, ni kni t b e b di alm, y j alm tt di rl,
k s gbd j wn ohun mm b k e lyn gb t b ti fi omi w ara r. 7 Ngb t orn b w ni y m, s
l j ohun mm lyn n, ntor onj r ni.
8 un k gbd j k ran t ranko bbur pa, ntor y s di alm. mi ni Yhw.
9 K wn pa wn ln mi m, k wn m e d; wn y k b wn b ld s wn. mi
Yhw ni s wn di mm.
LN FN WN T K E LF
10 ni t k e aluf k gbd j ohun mm, bkan n ni fn lej t b n il lf tb
algbe r, wn k gbd j ohun mm. 11 gbn b lf b fi ow ra nyn, ni n l j
b m il, n onj r ni j. 12 B mbnrin lf b f k t k e lf, k l j onj
mm t a fi e fitr. 13 gbn b b di op tb p k r ti k sl, b k b s bm, y k
pad s il bb r b gb we r, l j onj bb r ngb n. ni t k e lf k gbd
j . 14 B ni kan b j ohun mm l m, k san n pad fn lf pl l dmrn-n.
15 Wn k gbd ba ohun mm t a fi e fitr fn Yhw j, y t ti w wn m srl
w. 16 B wn b j , a m wn ssan r, ntor mi ni Yhw t s ohun wny di mm.
LN LR RAN RB
17 Yhw w fn Ms p:
18 W fn rn ti wn m r ti wn m srl p:
Gbogbo m il srl tb gbogbo lej t gb n srl, t b m r jj w, tb r
tinw, t s fi e b sunpa fn Yhw, 19 gbd fi ak ran allbwn e k ba l j
twgb, ak ml tb gb tb bk. 20 k gbd fi ran albwn rb ntor k n j
twgb.
21 B ni kan b rb rp s Yhw lti fi san j, tb lti fi e r tinw, pl ran l
tb kkere, n lti j allbwn k t l j twgb, k gbd n bwn kan. 22 w k
gbd fi ran t fj rb s Yhw, tb lknrn ran, tb y t a ti palra, tb elgb, y t
n k, tb t n p. A k gbd gb ap kankan nn ran b sr pp fn Yhw. 23 w le
fi ran kker tb l t s r kan k gn t kej, tb amkn-n ran, w l fi e r
tinw, gbn k l j r twgb fn jj. 24 w k gbd fi ran t kropn r s wn
tb t f, tb t a g, tbi ya, a k gbd fi rb s Yhw. k gbd e b n il yn.
25 yin k gbd gba ran b lti w jj fn rb jj fn lrun yn, ntor bk wn j
bwn, ran b b k l j twgb.
26 Yhw w fn Ms p:
27 Ntor b a b b m ml kan, tb d gntn kan, tb m ewr kan, j k w ld
y r fn j mje. Lti j kj ni t l j ran b twgb fn Yhw. 28 yin k gbd pa
ran ti m r lj kan n, b e m ml tb d gntn.
29 B b rb yn s Yhw, k e n twgb; 30 j kan n ni k j l fi
nkankan sl di j kej. mi ni Yhw.
R YNJ KYN
31 K pa wn fin mi m, k s m wn l. mi ni Yhw. 32 k gbd ba ork mm mi
j, k mi ba l n w lrn wn m srl. mi ni Yhw t mo s yn di mm. 33 mi t
mo m yn jde lti il gpt lti ma e lrun yn.
23
WN SN JDN LRN DN
Yhw b Ms sr w p: 2 B wn m srl sr w p:
(wn jdn Yhw t ma fi pe pj, y ni wn pj mm). y ni wn dn l mi:
I J SIMI NN S
3 Fn j mf ni fi i, gbn j keje y j j simi, j pj mm, lj t k gbd
e i k nbi kbi t b gb, j n y j j sismi fn Yhw.
4 y ni wn dn l Yhw, wn pj mm t yin y fi pe wn m srl j lj t a
yn fn wn.
II DN RKJ TI DN BRD NYST
5 N o kn, lj krnl o n, lrn rl mj ni a e dn rkj fn Yhw. 6 j
karn-n-dgbn o y ni dn brd nyst fn Yhw. Fn j mje ni k j brd ls
yst. 7 K pe pj mm lj kn. k gbd e i ekra ngb n. 8 Fn dindi j mje
ni k rb n s Yhw. Lj keje t j j pj, k gbd e i ekra.
III DN KSO
9 Yhw b Ms sr w p:
10 B wn m srl sr w p: Ngb t b t il t mo f fn yn d, t s e kr, k
k kso yn l b lf. 11 K ni n fi e fitr nwj Yhw, k ba l j twgb. j
t tl j simi ni lf y e fitr n. 12 Lj fitr y ni k fi d gntn allbwn
ldn kan rb sunpa s Yhw. 13 Mj nn dmw wn kan yfn dradra t a fi rr
p ni a fi e b k olrn ddn fn Yhw. d mrin g t ni k a fi e jb. 14 Tt di
j y t yin y m r y w fn lrun yn, k gbd j brd tb gbdo ssun, tb so
titun. fin ayray ni fn ran yn nbi kbi t b gb.
IV DN WN S
15 Lti j kej s, lti j t br s gb kso fitr w, k ka s mje p. 16 K ka
dta j tt di j kej s keje, ngb n ni k fi r b k titun rb s Yhw. 17 K m
brd mj w lti il yn fn fitr, ap mj nn dmw yfn k t a fi yst e, gg b
kso fn Yhw. 18 Pl brd n ni k fi d gntn mje ldn kan, allbwn, ak
ml kan ti gb mj lti fi wn rb sunpa fn Yhw, pl r b k ti t jb, onj
olrn ddn t a sun fn Yhw. 19 K tn fi bk kan rb fn pl d gntn mj t
a b ldn n fn b rp. 20 lf y fi wn e rb nwj Yhw pl brd kso.
Ohun wny pl d gntn mj n j ohun mm fn Yhw t y j ti lf.
21 Lj kan n ni k pe pj; y y j pj mm fn yn, k gbd e i ekra. y
j fin ayray fn ran yn nbi kbi t b gb.
22 Ngb t b kr n il yn, w k gbd kr d pkun oko r, w k s gbd k rl
kr r, k o fi yn sl fn wn ak ti jj. mi ni Yhw lrun yn.
V J KN O KJE
23 Yhw b Ms sr w p:
24 B wn m srl sr w p: j kn o keje j j simi fn yn t pe wn nyn
fn pj mm. 25 k gbd e i ekra kankan, gbn k rb onj s Yhw.

VI DN TT
26 Yhw b Ms sr w p:
27 Bkan n ni fn j kw o keje t j j tt. K pe pj mm. K gbw, k
s rb onj s Yhw. 28 k gbd e i ekra lj n, j j tt t a tt fn yn
nwj Yhw lrun yn. 29 n ni kni t k b gbw lj n ni k a g kr lra wn
nyn r; 30 ni kni t b i lj n ni mi y parun kr lra wn nyn r. 31 yin k
gbd e i k, fin ayray ni fn ran yn nbi kbi t b gb. 32 j n y w gg b
j simi fn yn. K gbw; k m e i lti l j ksn-n o n tt di l j
kej.
VII DN PG
33 Yhw b Ms sr w p:
34 B wn m srl sr w p:
N j karn-n-dnlgn o keje ni e dn pg fn Yhw. 35 j kn j j pj
mm t k gbd e i ekra. 36 Fn j mje ni k rb onj s Yhw. K s pe pj
mm lj kj lti rb onj s Yhw. j pd ni, k gbd i k.
R IPAR
37 wny ni wn dn l Yhw t fi pe wn m srl j fn pj mm lti rb
onj s Yhw, wn b sunpa, wn b k, b ti t jb, dn kkan n j tir, 38
pl wn j simi Yhw, wn r yn, r jj ti r tinw t r s Yhw.
TNS LR DN PG
39 Bkan n ni lj karn-n-dnlgn o keje, ngb t b ti kr so il n, k dn
Yhw fn j mje. j simi ptpt ni j kn ti j kj. 40 Lj kn ni yin yo k so
dradra, im p, ka igi elw tt pl wn p elw et od, yin y ma y fn j mje
nwj Yhw lrun yn. 41 By ni k ti ma dn Yhw fn j mje lkan ldn. fin
ayray ni fn yn.
O keje ni k e dn y. 42 K ma gb lb g fn j mje n. Gbogbo nyn srl
ni y gb lb g, 43 k wn ran yn l m p mo m wn srl gb lb g ngb t mo
k wn jde kr n il gpt. mi ni Yhw lrun yn.
44 Ms ly wn dn l Yhw fn wn m srl.
24
LN LR TP MM
Yhw b Ms sr w p:
2 P fn wn m srl w p: K wn m rr titun w fn fn tp or igi ftl t
y ma tn ngb gbogbo. 3 K rn gb tp y swj a boj pt r nn g pd.
Y w nb nwj Yhw lti rl tt di wr l ys. y y j fin ayray fn wn ran
yn. 4 rn y gb tp n sr igi ftl t m, nwj Yhw l ys.
KR OR TBL WR
5 K o m yfn lti dn kr mjl, kkan y j dmw wn. 6 Lyn n ni k o t
wn n mf-mf n l mj lr tbl t m, y t b nwj Yhw. 7 K o bu trr t m
sr l kkan. y ni onj t a fi rb rnt s Yhw. 8 jj simi ni a ma gb e swj
Yhw tt l. wn m srl y ma m u w gg b mjm ayray. 9 Wn y j ti
rn ti wn m r, wn y s j nbi mm, ntor ap mm ptk onj Yhw ni. y j
fin ayray.
R D TI FIN GBSAN
10 m srl kan, gbn t bb r j ar gpt, jde n il r l srn wn m srl,
s br s j pl m srl kan nn g. 11 gbn m srl n sr d s ork n pl
p. Ngb n ni a m u t Ms l. (Ork y r ni lmt, mbnrin Dbr lti y Dn)
12 A fi s tml tt dgb t a ma m Yhw lr r.
13 Yhw b Ms sr w p: 14 M ni t ep e n jde kr nn g. Gbogbo wn t
wn gb y gb w l e lr, gbogbo j y s s lkta pa. 15 Lyn n ni k o b wn
m srl sr w p:
Gbogbo nyn t b p fn lrun r y gb r r r. 16 ni t b p fn ork
Yhw gbd k, k gbogbo j s lkta pa. b e onl tb lej, ik ni y pa ni n t
b sr d s ork n.
17 ni kni t b lu nyn pa gbd k. 18 ni t b lu ranko pa gbd ssan : y fn
y.
19 B ni kan b gb m bl r l, k a e fn un b ti e fn mnkj r.
20 gb fn gb, oj fn oj, eyn fn eyn. Ir ibi t w b e s nyn ni a e s pad.
21 ni t b lu ranko pa gbd ssan r, ni t b lu nyn pa gbd k. 22 K dj yn r
bkan n fn m bl ti fn jj, ntor mi ni Yhw lrun yn.
23 Lyn gb t Ms b wn m srl sr wny tn, wn m ni t p n jde kr
nn g, wn s s lkta pa. B ni wn e ohun t Yhw p fn Ms.
25
WN DN MM
DN SIMI
Yhw b Ms sr lr k Sn by p:
2 B wn m srl sr w p:
Ngb t yn b t il t mi y fn yn d, k j k il n n gb simi fn Yhw: 3 fn dn
mf ni k w gbin ohun gbn r, fn dn mf ni k w tj gb jr r, t w y s k eso
r. 4 ugbn k o j k il n simi n dn keje, yn ni dn simi tir, simi fn Yhw. 5 w k
gbd gbin ohun gbn, w k gbd tj gb jr r, w k gbd kr k t b fnrar
h, w k s gbd k so jr t a k tj. dn n y j dn simi fn il n. 6 n so il
n y t lti b yn, w ti rn r, lknrin lbnrin wn, algbe r, lej r, lr kan
gbogbo wn t gb ld r. 7 Bkan n ni fn agbo ran r ti wn ranko gb y jun y
pl onj il n.
DN JY
8 K w fi dn ka s mje, yn ni dn s mj t j kndn-ldta dn. 9 N s
kje, n j kw o n ni k fn ip; lj tt ni yin y fn ip n gbogbo il n. 10 w
y kde dn aldta y n dn mm, yin y kde dnd fn gbogbo wn ar il n.
dn n y j dn jy fn yn; k ni kkan yn pad s il bb r. 11 dn aldta y
y j dn jy fn yn. k n gbin ohun gbn, k n kr k t fnrar h, k s n
k so jr t k tj. 12 dn jy y j dn mm fn yn, s j ohun gbn il n.
13 N dn jy y ni k olk lk pad s il bb r. 14 B w b ti raj tb o ti taj fn
m bl r, k o m e r mnkj r j. 15 B iye dn ti p t lyn dn jy ni k o fi dyel
r t l jde lr j n tt dn jy t b w. 16 B dn t ti kj ti p t ni iye ow j
y ti kr s i, ntor iye kr t a ma kr s i k dn jy t wl ni a sanw l lr. 17 K
ni kni nn yn m e r mnkj r j, gbn k w br lrun ntor mi ni Yhw lrun
yn.
18 K m wn fin mi ti wn mi l, b ni fi gb n il n n lf. 19 Il y so
so r, yin y s j jy, s ma gb n lf.
PS LRUN
20 l ma w p: K ni a j ldn keje b a k b gbin ohun gbn t a k s kr oko wa? -
21 mi y rj bkn mi sr yn n dn kf t fi r onj j fn dn mta. 22 Ngb t yin
b ma gbin ohun gbn n dn kj, onj tynw y k lti in so tynw tt di dn
kj; yin y r onj j lti in kr tynw tt dgb t kr dn kj y so so r.
RPAD OHUN-N
23 A k gbd ta il pl t or r fn gbr, ntor tmi ni il, s j lej ti tp fn mi.
24 Ntor n k fi y rpad fn il. 25 B b ta arknrin r, t s f ta il bb r, m
il t snm j y w lo t rpad lr ohun t arknrn r ti t. 26 ni t k b r nyn lti
lo t y, b b r ohun fi e rpad, 27 y ka iye dn t a ti t , y s y wn dn n
kr lti san yk fn ni t r . 28 B k b r n e rpad y, ohun t a t y w lw ni
t r tt di dn jy. N dn n ni ni y l gba il n lw ni t r pad s il bb
r.
29 B ni kan b ra il ibgb nn l lrn odi il, gbd r pad k dn t a t t par,
t rpad k ju dn kan l. 30 B k b s r pad nn dn n, il ibgb t w nn l
y di ti ni t r ti ti ran r ls lmrn t n t s i; k n lti jde kr nn r n dn
jy. 31 gbn wn il il ibgb n let t a k fi odi yk, t a k s il gbrko, wn n t
rpad, ni t b s r gbd jde n dn jy.
32 N ti wn l wn m Lf ti ibgb in l t wn gb, wn n t rpad tt l. 33 il
t j ti m Lf t b nn l oldi, b b j il t a t t a k s t rpad ni, a d a pad n
dn jy. Ntor wn il t b nn l oldi j ti wn m Lf gg b jogn tiwn lrn
wn m srl. 34 n il oko t w lb wn l wn ni a k gbd t rr; gbd j
ohun jogn wn tt l.
RPAD WN NYN
35 B b ta arknrin r ld r, t k s l gb bkt ara-r ld r, k o rn n lw
gg b lej, k o s j k ma gb ld r. 36 K o m e gba le lw r nn i tb lr ow,
gbn k o br lrun r, j k arknrin r n ma b gb. 37 w k gbd gba l lr
ow tb lr onj t o b fn un. 38 mi ni Yhw lrun yn t mo m yn jde kr n il gpt
lti fn yn n il Knn, k mi ba l ma e lrun yn.
39 B b ta arknrin r ngb t gb ld r, b b s ta ara-r fn , w k gbd l
b r: 40 k o k s algbe tb lej, k s b i tt di dn jy. 41 Ngb n ni
un y fi sl pl wn m r, t y s pad s y r, ti s ohun-n wn bb r.
42 Ntor rn mi ni wn, wn ni mo m jde kr n il gpt, wn k gbd ta ara wn b a ti
ta r. 43 w k gbd l n lkl, gbn k o br lrun r.
26
KJP TI R PAR
w k gbd e re, w k gbd gb p iml kal, w k gbd kun kta n il r lti b
wn, ntor mi ni Yhw t e lrun yn. 2 K pa wn j simi mi m, k s bw fn ibi-
mm mi. mi ni Yhw lrun yn.
WN BKN
3 B b tpas wn fin mi, b b pa wn mi m, t s m wn l, 4 mi y
rj fn yn n sk t y, il y so so r, 5 yin y ma e t jr lrn gbogbo dn
kan. Onj yn y y yn, s ma gb n lf.
6 mi y m k lf w n il n, yin y simi ls ohun t drb yn. mi y l
ranko bbur kr n il n. Id k n gba il yn kj. 7 yin y l wn t yn b, wn y
ub lb id yn. 8 yin mrn-n y l grn-n l, grn-n y l gbrn-n, wn
t yn y ub lb id yn. 9 mi y bojuw yn, mi y m yn dgb s i , k
s ma p s i, mi y s pa mjm mi m pl yn.
10 Lyn gb t b ti j kr dn t kj y, k yn y s k tti dgb kr titun.
11 mi y fi bgb mi srn yn, mi k s n k yn sl. 12 mi y ma gb lrn yn,
mi y ma j lrun yn, yn n y s ma e nyn mi. 13 mi Yhw lrun yn t m
yn jde kr n il gpt, t kr nn i r, mo ti j jg rn yn kr, t mo s m yn yan
b ll.
WN GN
14 gbn b k b fets mi, t k s m mi l, 15 b b k mi ti
wn mi sl, t k s pa mjm mi m, l e gbogbo ohun t mo pal fn
yn, 16 mi y fi b sn n fn yin.
mi y rn tt s yn, mi y fi rn ib m yn r, t oj yn y fi wn, t
k n l m kanl. yin y gbin ohun gbn lsn, t yn ni y s k wn j.
17 mi y kyn s yn, wn t yn y s gun yn. wn t yn y jba l
yn lr, yin y s ma s ngb t k s ni t l yn pp.
18 B k b gb tmi lyn gbogbo r, mi y j yn ny n lpo mje fn
yn, 19 mi y pa gbraga agbra yn kal, mi y j k run db irin fn yn, t
il y dbi id; 20 yin y sap yn lsn, il yn k s n so so m, igi oko k
s n so so.
21 B b ld s mi, t k s fets mi, mi y fiy wny j yn ln mje fn
yn. 22 mi y da wn ranko bbur s yn t y pa wn m yn j , t y
s pa wn ran sn yin run, t y s s yn di kker tt di p a k r nyn rin
n yn m.
23 B yn k b t m yn ronpwd, t s ld s mi sbsb, 24 mi y
kyn s yn, mi y l yn n lpo mje fn yn. 25 m i y rn id s yn t
y gbsan mjm t bj.
Ngb t b spm nn l, mi y rn jkl rn srn yn, a s fi yn
l w t. 26 Ngb t mo b g onj yn kr, mbnrin mw k n l ju
dr kan lti e onj fn yn, iwn onj n ni a ma pn fn yn j, t s
jun l y.
27 B k b t kbiara s mi sbsb, t s ld s mi, 28 mi y fi
bn gbgbn kj j s yn, mi y j yn ny lpo mje fn s yn. 29 yin
y j ran ara m yn lknrin lbnrin, 30 mi y pa wn k gga yn run,
mi y s pa wn pp trr yn r, emi yo k awn k yn lra lr wn r
yn, mi y s k yn sl. 31 mi y s wn l yn di ahoro, mi y pa wn
ibi mm yn run, mi k s n gba ohun olrn ddn yn m. 32 mi y s il
n di ahoro t y fi ya wn t yn t b w gb nb lnu! 33 mi y fn yn
kkiri wn orl-d. mi y y id t yn lyn, il yn y w ls ohun gbn, wn il
yn y s di ahoro. 34 Ngb n ni il n y n j simi r n gbogbo j dahoro
r, ngb t b w n il wn t yn. Ngb n ni il n y simi, t y s n
wn j smi. 35 Y simi n gbogbo j dahoro, simi t k n ngb wn j t
y k simi ngb t yn gb nb. 36 yn t b k syn ni mi y rn
br-bojo sn kn wn; ngb t wn b d il t wn, ariwo rw lsn y l
wn s b gb t a s sl nwj id, wn y s ub ngb t k s ni t l
wn. 37 Wn y ub lra wn b i p a kj id s wn ngb t k s ni t l
wn! yin k n l dr nwj wn t yn. 38 yin y gb lrn wn
orl-d, il wn t yn y gb yn m. 39 wn t b k nn yn y gb
n il t wn ntor jbi wn ti n tor jb wn bb wn, ntor jb wn bb
wn ti pl tiwn ni wn y fi gb. 40 Ngb n ni wn y jw wn ti ti
wn bb wn, jbi t wn fi r e s mi npa lld s mi. 41 mi n y ld s
wn, mi y s m k wn l il wn t wn. Ngb n ni kn wn t k gba
kl y trba, t wn y s tt fn wn, 42 mi y rnt mjm mi pl
Jkb ti mjm mi pl sk, ti mjm mi pl brhm, mi y rnt il
n.
43 Ngb t wn b kr n il n, il n y r wn j simi r gb, t y s
fi simi n dahoro, lyn gb t wn b ti l. gbn wn gbd tt fn wn
ntor wn ti k wn mi sl t wn s krra wn fin mi.
44 gbn k m nb; ntor wn y w n il t wn, mi k n k wn sl,
mi k s n krra wn tt dpin, mi k n fpin s mjm mi pl wn, ntor
mi ni Yhw lrun wn. 45 mi y rnt wn ntor mjm t mo b wn ran
kk d, wn t mo m jde kr n il gpt lj wn orl -d lti j lrun
wn, mi Yhw.
46 wny ni wn , wn ln ti wn fin t Yhw d sl lrn ara -r
ti wn m srl lr k Sn npas Ms.
27
FIKN
RPAD NYN
Yhw b Ms sr w p:
2 B wn m srl sr w p:
B ni kan b jj nyn fn Yhw t a s f fi ow r pad,
3 b b e knrin ni, t j or r w lrn ogn dn ti gta dn, a san dta ow
fdk fn un, - wn ow fdk t b nbi mm, -
4 ti obnrin y j gbn ow fdk;
5 ti mknrin t w lrn dn mrn-n ti ogn dn ni a san ogn ow fdk fn, ti
mbnrin y j fdk mw;
6 ti mknrin t w lrn o kan ti dn mrn-n ni a san ow fdk mrn-n fn, ti
mbnrin b y j fdk mta;
7 knrin t j or r t gta dn tb j b l ni a san ow fdk mrn-n-dnlgn fn,
ti obnrin b y j ow fdk mw.
8 B ni t b jj y k b l san iye ow or ni t fi jj, k m ni n w fn lf,
lf y r iye ow t y k san gg b ohun-n r ti t.
RPAD RAN SN
9 B b e ran sn t a l fi rb s Yhw ni a fi jj n, gbogbo ran t a fifn Yhw ni
a gbd ysmm. 10 A k l y i pad, a k l e ppr r, lti fi bbur rp y t dra,
tb k a fi y t dra dp y bbur. B a b fi ran kan rp kej, mjji ni a ysmm.
11 B b e ran alm t a k l fn Yhw ni, k a m u l fn lf, 12 ni t y r iye
ow r b ti dra t, tb b ti bur t, 13 b ni n b f r pad , y fi dmrn-n kn
iye ow t a k s.
RPAD IL
14 B ni kan b fi il r jj fn Yhw, lf y r b iye ow r ti tbi t tb b ti kr
s, a s gba iye t lf b w. 15 gbn b ni t ni il n b f r pad, k fi dmrn-
n kn iye ow r, a s d a pad fn un.
RPAD OKO
16 B ni kan b ya oko s mm fn Yhw, il oko kan nn wn il bb r, eso oko n ni a
fi m iye ow r, dta ow fdk ni a ta p k kan.
17 B b e nn dn jy ni ya oko n smm, iye kan n ni a fi p . 18 gbn b
a b y smm lyn dn jy, k lf r iye ow r gg b iye dn t w lrn gb
n tt dgb dn jy t b, a s y kr n iye ow r.
19 B b f ra oko n pad k fi dmrn-n kn iye ow r, a s d a pad fn un. 20 B
k b r pad gbn ti t fn lmrn, t rpad r ti par. 21 N dn jy ni ni t
r gbd fi sl, y s di ohun-n t a ysmm fn Yhw, b oko t, il ni n y di ti
lf.
22 B ni kan b ya il oko t r smm fn Yhw, gbn t k e il wn bb r n y
r, 23 lf y r iye ow r lti gb t a ti e dn jy, ni n y san iye t j
gg b ohun t a ysmm fn Yhw. 24 A d il n pad fn ni t t n
dn jy. Olko n lti br ni y gba il n pad. 25 wn ow in ibi-mm ni a fi ma
r ow, ogn gr ni e wn ow fdk kan.
LN LRI RPAD KB RAN
26 K sni t l ya kb ran sn r smm, y t e ti Yhw, b e ran l tb kker,
ti Yhw ni. 27 gbn b b j ran alm ni, a l r pad pl fikn dmrn-n iye r. B
a k b r pada a ta ran n n iye ow r.
RPAD OHUN T
28 N ti ohun t a fi jj t fn Yhw, a k l r pada, b e ohun-n, nyn, tbi ran,
tb il oko wn bb ni. Gbogbo ohun t a b ti fi jj t j ohun mm jl fn Yhw.
29 K s nyn t a fi jj t t a l rpad, ppa ni a p .
RPAD DMW
30 Gbogbo dmw il n t a m kr n so oko ti ti igi j ti Yhw; ohun t a ysmm
fn Yhw ni. 31 B ni kan b f ra dmw r pad, k fi dmrn-n iye r kn un.
32 Gbogbo dmw ran l tb kker ni a ysmm fn Yhw, dmw ran
gbogbo t a fi p k. 33 A k gbd y kr nn r, b j y t dra tb t k dra; a k s
gbd e ppr r. B ppr b l, ti ran ti y t a fi e ppr ni a ysmm l
s rpad fn un.
34 wny ni ln t Yhw pal fn Ms lr k Sn fn wn m srl.

W NMB
1
KKA IYE WN NYN
Yhw b Ms sr lti in g pd nn al Sn, lj kn o kej, ldn kej lyn jde
kr n il gpt. w p:
2 L ka iye gbogbo j wn m srl, n ly-my br lti dl kkan, k ka ork
wn mknrin n olr-jor, 3 gbogbo wn m srl t wn b ti p ogun dn ti j b l,
wn t l jagun ni k w ti rn k ork wn sn w n lgb-jgb fn j ogun. 4 K
olr dl kkan lti y kkan parap m yn lti e i n.
LN FN KKA WN NYN N
5 Ork wn t y rn wn lw n y:
Fn Rbn: Elisr m dr.
6 Fn Smn: eluml m Surid.
7 Fn Jd: Nn m Amindb
8 Fn skr: Netanl m Sr.
9 Fn Sbln: Elib m Hln.
10 N ti wn m Jsf: fn frm: Elm m mhd;
fn Mns: Gmll m Pedasr.
11 Fn Bnjmn: bdn m Gdn.
12 Fn Dn: Ahisr m Amid.
13 Fn sr: Pagil m krn.
14 Fn Gd: Elisf m Rl.
15 Fn Netanl: Ahr m nm.
16 Wn j nyn t gbay nn j: wn j ald nn y ran wn; wn j olr fn ogunlg
m srl.
17 Ms ti rn m wn knrin t a pe ork wn y, 18 pe pj gbogbo j lj kn
o kej. Gbogbo mknrin t p ogun dn ti j b l ni a k ork wn pl y wn n il
bb wn. 19 Ms k ork wn sn w nn al Sn gg b Yhw ti p fn un.
A KA WN NYN N
20 Ngb t a ti m wn m il Rbn, kb srl n y wn ti dl wn, n olr-jor, n
ti wn mknrin t p ogun dn ti j b l, 21 a ka gb mtllgn lni-dgbta
(46,500) n y Rbn.
22 Ngb t a ti m wn m il Smn, n y wn ti dl wn, n olr-jor, n ti wn
mknrin t p ogun dn ti j b l, 23 a ka gb mkndnlgbn ln-dgbje
(59,300) n y Smn.
24 Ngb t a ti m wn m il Gd, n y wn ti dl wn, n olr-jor, n ti wn
mknrin t p ogun dn ti j b l, 25 a ka gb mjllgn l-dtalgbj (45,650)
n y Gd.
26 Ngb t a ti m wn m il Jd, n y wn ti dl wn, n olr-jor, n ti wn
mknrin t p ogun dn ti j b l, 27 a ka gb mtdnlgj lgbta (74,600) n y
Jd.
28 Ngb t a ti m wn m il skr, n y wn ti dl wn, n olr-jor, n ti wn
mknrin t p ogun dn ti j b l, 29 a ka gb mtdnlgbn lrnw (54,400) n y
skr.
30 Ngb t a ti m wn m il Sbln, n y wn ti dl wn, n olr-jor, n ti wn
mknrin t p ogun dn ti j b l, 31 a ka gb dnlgbn lgbje (57,400) n y
Sbln.
32 N ti wn m Jsf: Ngb t a ti m wn m il frm, n y wn ti dl wn, n
olr-jor, n ti wn mknrin t p ogun dn ti j b l, 33 a ka k mj ln-dgbta
(40,500) n y frm.
34 Ngb t a ti m wn m il Mns, n y wn ti dl wn, n olr-jor, n ti wn
mknrin t p ogun dn ti j b l, 35 a ka gb mrndnlgn-lgba (32,200) n y
Mns.
36 Ngb t a ti m wn m il Bjmn, n y wn ti dl wn, n olr-jor, n ti wn
mknrin t p ogun dn ti j b l, 37 a ka gb mtdnlgn-lgbje (35,400) n y
Bnjmn.
38 Ngb t a ti m wn m il Dn, n y wn ti dl wn, n olr-jor, n ti wn
mknrin t p ogun dn ti j b l, 39 a ka gb mknlgbn-ln-dgbrin (62,700)
n y Dn.
40 Ngb t a ti m wn m il sr, n y wn ti dl wn, n olr-jor, n ti wn
mknrin t p ogun dn ti j b l, 41 a ka k mj ln-dgbj (41,500) n y sr.
42 Ngb t a ti m wn m il Nftl, n y wn ti dl wn, n olr-jor, n ti wn
mknrin t p ogun dn ti j b l, 43 a ka gbmrndnlgbn-lgbje (53,400) n y
Nftl.
44 wn y ni Ms ti rn k ork wn sn w, pl rnlw wn jy srl mjl
t ni kkan dr fn agbo il kkan ti bb l wn.
45 Gbogbo wn m srl t p ogun dn ti j b l, gbogbo m il
srl t l jagun ni a k n agbo il bb l wn. 46 Gbogbo iye wn t a k j
gbn k lgbjdnlgn-dndta (603,550). 47 gbn a k ka wn m Lf
ti y bb l wn pap m wn.
P WN M LF
48 Yhw b Ms sr w p:
49 M e ka wn m y Lf, m e k ork wn m t wn m stl yk. 50 gbn
k w fnrar ka wn m Lf fn i ibgb ti r, ti gbogbo ohun-l ib, ti gbogbo ohun t
jm ib. wn ni y ma r s ibgb n, t wn y ma gb e r pl gbogbo ohun l r, t
wn y s ma pg y i k. 51 Ngb t a b ibgb n lti ibi kan l s kej, wn m Lf
ni y m k a kr, t wn y s ma pg r nbi t y tn ti dr. Gbogbo ni t k e
lf t b snm ibgb n ni k a pa.
52 K wn m srl pg, olk lk s ip tir lb tir gg b a ti t sl.
53 gbn wn m Lf ni y pg y ibgb ti r n k. B ni bn k e n gbn m
j wn m srl. wn m Lf y r s i p i ibgb ti r n l dd.
54 wn m srl e gboggbo ohun t Yhw pal fn Ms. Wn e b g.

2
T T A FI S WN Y
Yhw b Ms t rn sr w p:
2 K wn m srl pg wn, olk lk wn lb tirr, lb m agbo il bb l
wn. Wn y pg wn y g pd k b wn ti f syn d.
3 wn t y pg sp l-orn n y: lp Il-wr ni a gb g Jd kal s, nbi t a
pn wn s lww. Olr wn m Jd ni Nn m Amindb. 4 Wn j gb mt
dnlgj-lgbta (74,600) nbi t k wn s lww.
5 wn t pg tl e ni y skr. Olr wn m skr ni Ntnl m Sr. 6 Wn j
gb mt dnlgbn-lrnw (54,400) nbi t k wn s lww.
7 y Sbln, olr wn m Sbln ni Ellib m Hln. 8 Wn j gb mj
dnlgbn lgbje (57,000) nbi t k wn s lww.
9 wn t a k sp g Jd t a pn lww, gbogbo wn j gb mtl-drin lrnw
(186,400). wn ni kk g lti gbra rn-j wn.
10 N gs ni g Rbn w lww, olr wn m Rbn ni Elisr m dr.
11 Wn j gb mt l-lgn l-dgbta (46,500) nbi t k wn s lww.
12 wn t pg tl e ni y Smn. Olr wn m Smn ni luml m erd.
13 Wn j gb mkndnlgbn l-dgbje (59,300) nbi t k wn s lww.
14 N y Gd. Olr wn m Gd ni lysf m Rl.
15 Wn j gb mjllgn ldta-lgbj (45,650) nbi t k wn s lww.
16 wn t a k sp g Rbn t wn jde l lww j gb mrn-n-dnlgrin
ldta lgbje (151,450). wn ni g np kej.
17 Lyn n ni g pd y jde tl wn l, t fi j p g wn m Lf w lrn wn
g yk. Wn a ma rn l gg b t pg wn, olk lk lb tir.
18 Lp w-orn ni g frm w lww. Olr wn m frm ni Elim m
Amhd. 19 Wn j k mj l-dgbta (40,500) nbi t k wn s lww.
20 wn t tl e ni y Mns. Olr wn m Mns ni Glll m Pdasr. 21 Wn
j gb mrndnlgn lngba (32,200) nbi t k wn s lww.
22 N y Bnjmn. Olr wn m Bnjmn ni Abdn m Rl. 23 Wn j gb
mtdnlgn llgbj (35,400) nbi t k wn s lww.
24 wn t a k sp g frm t wn jde l lww j gb mrnlldta-l-grn-
n (108,100). wn ni g np kta.
25 Lp rw ni g Dn w lww. Olr wn m Dn ni Ahisr m Amd..
26 Wn j gb mknllgbn le-dgbrin (62,700) nbi t k wn s lww.
27 wn t pg tle wn ni y sr. Olr wn m sr ni Pagil m krn. 28 Wn j
k mj l-dgbj (41,500) nbi t k wn s lww.
29 N y Nftl. Olr wn m Nftl ni Ahra m nm.
30 Wn j gb mrndnlgbn lgbje (53,400) nbi t k wn s lww.
31 Gbogbo wn t a k lp g Dn j gb mjdnlgrin l-gbj (156,700). wn ni
g gbyn. (N ti pnpn wn sb i).
32 B ni wn m asrl ti j t a k n agbo il bb l wn. wn g t a k, t a pn
lww, rp gbogbo wn j gbn k lgbjdnlgn dndta (603,500). 33 gbn gg
b Yhw ti p fn Ms, a k k wn m Lf pl wn m srl yk.
34 wn m srl e gboggbo ohun t Yhw pal fn Ms. B ni wn e g wn
t wn a s ma jde l lb wn. B ni olk lk llymy n dl tir t g lt t
swj.
3
Y LF
y ni wn m il rn ti ti Ms lyn gb t Yhw b Ms sr lr k Sn.
2 Ork wn m rn n y: Ndb t e gbn, lyn r ni bh, Elisr ti tmr.
3 B ni ork wn m rn t a fi rr y s mm t s w l oy lf. 4 Ndb
ti bh k nwj Yhw nn al Sn ngb t wn fi in t rb nwj Yhw. Wn k
bm, Elisr ti tmr ni wn e i lf nwj rn bb wn.
I WN M LF
5 Yhw b Ms sr w p:
6 Pe y Lf w fn rn lf k wn l ma j fn un. 7 Wn y ma i fn un ti
fn gbogbo j nwj g pd npa e i ibgb e n. 8 K wn ma tj ohun-l g pd,
wn a s ma i nbi ibgb n fn wn m Isrl. 9 K o fi wn m Lf fn rn ti
wn m r gg b ni fij, wn m srl y fi wn fn un.
10 K o k ork rn ti wn m r sn w, wn ni k ma i lf. gbn wn
t k e lf t b snm ib ni k a pa.
A YAN WN M LF N
11 Yhw b Ms sr w p:
12 Kys i, mo ti yan wn m Lf lrn wn m srl dp awn kb, wn t kk
jde lti in y wn lrn wn m srl; mo fi wn m Lf e tm lrn wn. 13 Ntor
gbogbo kb j tmi lti j ti mo lu wn kb n il gpt ni mo ti ya wn kb n srl s
mm, lti kb m nyn tt kan ti ran sn j tmi. mi ni Yhw.
A KA WN M LF
14 Yhw b Ms sr nn ahoro al w p:
15 L ka wn m Lf n dl kkan ti y kkan: wn mknrin lti m o kan ti j
b l ni k o k. 16 Ms k wn gg b Yhw, e b Yhw ti p fn un. 17 Ork
wn m Lf n y: Grsn, Kht ti Mrr.
18 Ork wn m Grsn n y wn: Lbn ti m; 19 wn m Kht n y wn ni:
Amrm, r, Hbrn ti sl; 20 wn m Mrr n y wn ni: Ml ti M. B ni y
Lfi ti j t a k lww n dl bb l wn.
21 Lti in Grn ni y Lbn ti y Sm ti w. wny ni wn y Grn: 22 gbogbo
wn pap b a ti ka awn mknrin wn lti m o kan ti j b l, wn j gbta
ldgbj (7,500). 23 wn y Grn pg lyn ibgb e n lp w-orn. 24 Olr il
Grn ni lyasf m Ll. 25 wn m Grn ni nn g pd ti bgb n, i
wn ni lti ma tj g n 26 pl bor r ti ilkn nu n gbl t y ibgb n ti pp
k; lr kan, gbogbo wn okn t a l nb.
27 Lti in Kht ni y mn, Ysr, Hbrn ti y sl ti w. wny ni wn y Kht:
28 gbogbo wn pap b a ti ka awn mknrin wn lti m o kan ti j b l, wn j gb
mrin l-dnrn (8,300). I wn ni lti ma tj ibi mm. 29 wn y Kht pg lp gs
bgb n. 30 Olr il Kht ni Elsfn m sl. 31 wn ni bjt pt i n, tbl ti p
ftl, wn pp, wn ohun l mm fn sn, ti wn a boj pl gbogbo gbk wn.
32 wn oly lrn wn m Lf ni Elesr m rn lf. un ni oldar wn t
tj ibi mm.
33 Lti in Mrr ni y Nl ti y M ti w. wny ni wn y Mrr: 34 gbogbo wn
pap b a ti ka awn mknrin wn lti m o kan ti j b l, wn j gbta-lgba (6,200).
35 Olr il wn m Mrr ni Srl m Abhy. Wn pg lp rw ibgb n. 36 I
wn m Mrr ni lti ma tj wn pk ibgb n, wn p r, wn gbr wn pl
gbogbo ohun l ti wn ohun wn, 37 pl wn p t y gbl n k, ti wn gbr
wn, wn kn wn ti wn okn wn.
38 Nkyn ni Ms, rn pl wn m r t wn tj ibi-mm lrk wn m srl,
wn pg lp l-orn nwj ibgb n, nwj g pd n ih Il-wr. ni kni t k b
e lf t b snm ib ni k a pa.
39 rp wn m Lf t Ms k gg b Yhw, iye wn n y wn kkan, iye wn
mknrin wn lti m o kan ti j b l, wn j gb mknl (22,000).
WN M LF PL RPAD KB
40 Yhw w fn Ms p:
L ka gbogbo wn kb n gbogbo srl lti m o kan ti j b l. K o k ork wn.
41 w y fi wn m Lf j fn mi Yhw dp kb wn m srl, ti kb agbo ran
wn fn mi dp kb agbo ran t wn m srl.
42 Gg b Yhw ti p fn Ms ni e ka gbogbo kb wn m srl. 43 Iye wn
mknrin kb wn lti m o kan ti j b l, gbogbo wn j gb mknl lrnlgba-
dnmje (22,273).
44 Ngba n ni Yhw b Mse sr p:
45 M wn m Lf dp wn kb wn m srl, ti kb ran wn m Lf dp ti
wn m srl; wn m Lf y j tmi Yhw. 46 Fn rpad rnlgba-dnmje (273)
kb wn m srl t fi p ju wn m Lf, 47 k o m ow id mrn-n fn or kkan:
k j wn ow id ibi mm, y t gr mrn-n j iye ow id kan. 48 Lyn n ni k o fi ow
y fn Arn ti fn wn m r fn rpad wn t l sl.
49 Ms gba ow y fn rpad wn t l sl ju wn m Lf t iye wn m Lf k
rpad. 50 gba ow id t p egbje dnmrn dnlgj (1,365) n wn id ibi mm, fn iye
wn m srl t l sl. 51 Ms fi ow rpad y fn rn ti wn m r, gg b
Yhw ti p fn Ms.
4
WN Y LF
WN KHT
Yhw b Mse ti rn sr p:
2 L ka wn m Lf n y kkan ti dl kkan ti wn m Kht. 3 K o ka gbogbo
wn t wn p gbn dn tt d dta dn, t wn l jagun, wn ni y ma i nn g
pd.
4 I wn m Kht n y nn g pd: tj wn ohun mm jl.
5 Ngb t a b ti g, rn ti wn m r y w fi a boj bo pt r. 6 Wn y fi
aw t jj b lk, wn y s da a gb alw osn fr b lr. Ngb n ni wn y ki
p b pt n.
7 Wn y t a alw osn sr tbl fitr, y ti a k wo l lr, wn ife, wo ti go
fn t jb, brd fitr dkun y w nb bkan n. 8 Wn y da a alw osn b ,
t wn y si fi aw t dra gidi bo gbogbo r. Wn y s ki wn p b tbl n.
9 Ngb n ni wn y m a alw osn bo p ftl fn in ti wn tp r pl wn
m r, wn k er r ti wn wo epo r. 10 Wn y k gbogbo r sr aw dradra kan,
wn y s k wn sr t kan.
11 Wn y t a alw osn sr pp wr, wn y s fi aw dradra b . Lyin n ni
wn y ki p b .12 Lyn n ni wn y k ohun ilo ibi mm sn a alw osn kan, wn
y s fi aw dradra b . Wn y s k gbogbo r sr t kan.
13 Ngb t wn b ti k er kr nbi pp, wn y da a alw osn b , 14 wn y s
k gbogbo ohun l sn sr r, wo trr, wn m ti wn k er pl wo kuduru fn omi
bwn ti gbogbo ohun l or pp. Wn y fi aw dradra b wn. Lyn n ni wn y ki
p b .
15 Ngb t rn pl wn m r b ti di r ohun mm wny tn pl ohun l wn,
ngb t wn b f g, awn m Kht ni y w gb wn r, ugbn wn ko gbd
fwkan ohun t a ysmm. B b k wn y k. y ni i wn m Kht nn g pd.
16 gb i Elesri, m rni lf, ni lti ma tj rr tp, ew olrn ddn, k
fitr ojoojm, ti rr mm; gbd ma gbogbo ibgb n pl gbogbo ohun t b
nn r, wn ohun mm ti wn ohun l wn.
WN GRSN
21 Yhw b Mse sr p:
22 L ka wn m Grsn bkan n n y kkan ti dl kkan. 23 K o ka gbogbo wn
knrin t wn p gbn dn tt d dta dn, t wn l jagun, wn ni y ma i nn
g pd.
24 yi ni i wn m Grsn, ibi t wn y ti ma ti r t wn y ma gb.
25 Wn y ma ru wn a t a ta bo g n, wn y ma gb g pd r pl ohun t a
fi b ti aw t a d b , s boj nu n g pd, 26 wn a t a ta b gbl bgb
n ti pp, wn okn, ti gbogbo ohun l fn sn pl gbogbo ohun t a n lti l.
I t wn n lti ma e n y. 27 wn m Grsn y ma i n pl r gbgb lb
tn rn ti wn m r.. K o r s i p wn i wn knj r. 28 B ni i y Grsn ti
j nn g pd. tmr m rn lf ni albjt i wn.
WN MRR
29 K w ka wn m Mrr n y kkan ti dl kkan. 30 K o ka gbogbo wn knrin
wn t wn p gbn dn tt d dta dn, t wn l jagun, wn ni y ma i nn g
pd.
31 r t wn y ma gb ati i t wn y ma e nn g ipd n y: wn pk ibgb e
n, wn p r, p r ti wn gbr fn wn p n. 32 wn p t a fi y gbl po,
wn gbr wn, wn kn, wn okn ti gbogbo m wn. K o k ork gbogbo wn pl
r t olk lk wn y ma gb.
33 B ni i y Mrr ti j nn g pd. tmr m rn lf ni albjt i wn.
KKA WN M LF
34 Ms ti rn ti wn olr j ka wn m Kht n y kkan ti dil kkan. 35
wn knrin wn t wn p gbn dn tt d dta dn, t wn l jagun, wn ni y ma
i nn g pd. 36 Iye t a k nn y wn j gbrnl dndta (2,750). 37 B ni iye t
a k j n y Kht, gbogbo wn t y lti i nn g pd t Ms ti rn k gg b
t Yhw fn Ms.
38 A ka wn m Grsn n y kkan ti dl kkan. 39 Gbogbo wn knrin wn t wn
p gbn dn tt d dta dn, t wn l jagun, wn ni y ma i nn g pd. 40 Iye
t a k nn y wn j gbtl lgbn (2,630). 41 B ni iye t a k j n y Kht, gbogbo
wn t y lti i nn g pd t Ms ti rn k gg b t Yhw fn Ms.
42 A ka wn m Mrr n y kkan ti dl kkan. 43 Gbogbo wn knrin wn t wn
p gbn dn tt d dta dn, t wn l jagun, wn ni y ma i nn g pd. 44 Iye
t a k nn y wn j gbrndnlgn (3,200). 45 B ni iye t a k j n y Mrr, gbogbo
wn t y lti i nn g pd t Ms ti rn k gg b t Yhw fn Ms.
46 Iye gbogbo wn m Lf t Ms, rn ti wn olr j srl k n y kkan ti dl
kkan, 47 gbogbo wn knrin wn t wn p gbn dn tt d dta dn, t wn l jagun,
wn ni y ma i nn g pd. 48 Wn j gbtllgbrin dn-ogun (8,580) t a k. 49
Gg b t Yhw fn Ms ni a k wn t a s fn olk lk n i tb r r. A k wn
gg b Yhw ti ln fn Ms.
5
ORIRI FIN
A L ALM JDE
Yhw b Ms sr w p:
2 P fn wn m srl k wn l gbogbo adt kr nn g, gbogbo wn t k b ti
s di alm, 3 b e knrin tb obnrin, k l wn kr nn g. B ni wn m srl
k n fi ba g j nbi t mo gb lrn wn.
4 wn m srl s e b, wn l wn kr nn g, wn m srl e b Yhw ti w
fn Ms.
SAN
5 Yhw b Ms sr w p:
6 W fn wn m srl p:
B knrin kan tb obnrin kan b d ld s Yhw, ni n jbi.
7 K jw r, k s san ohun t y k san pl l dmrn-n. K san n fn ni t
s.
8 B ni t a s n k b n ar il t a l ssan n fn, k a san n fn Yhw lti w
lf, l ka gb fn tt, y t lf y fi tt fn un. 9 Ntor gbogbo ohun t wn m
srl b ysmm ni a m w fn lf, n t s ohun fitr. 10 Ohun t ni kni b ti
ysmm j tir, ohun khun t a b fn aluf y j t lf.
B K FN JOW
11 Yhw b Ms sr w p:
12 W fn wn m srl by p:
B aya ni kan b e dodo s i, t s n, 13 b knrin kan b b a lp t k r k s
m, t s e bj n kk ls lri, ti lim u; 14 b m jow b s m k r, t s jow
aya r t a bj, tb b m jow b m u, t s jow aya r t k ; 15 k knnrin n l m
aya r b lf, k e rb pl dmw wn yfn k. K n da rr s i lr, k s n
f trar s i, ntor b k jow ni, b k rnt t a fi rnt jbi.
16 lf y m obnrin n w swj Yhw. 17 Lyn n ni y bu omi mm sn wo
am, y bu eruku lr il ibgb e n, y d sj omi n. 18 Lyn gb t a b ti m obnrin
n n dr nwj Yhw, k t irun or r, k s gb b k rnt n lw (yn ni b k
jow). gbn omi kkor ti omi gn y w lw lf.
19 Lyn n ni lf y m obnrin n bra, y w fn un p: B k b j tt ni p
knrin n sn pl r t w s n t w baraj ngb t k r lt lr r, k omi kkor ti omi
gn y m e e le, 20 gbn b b j tt ni w n ngb t k r lt lr r t w s
baraj npa ssn pl knrin mrn ngb t k r lt lr r 21 lf y m obnrin
n bra nhn-n. Y w fn un p: K Yhw s di ni gn ti ni fib lrn wn nyn
r, k d r bj, k in r s w! 22 K omi gn y wn r lti m in r w ti lti ba d r j.
Obnrin n y dhn w p: mn! !
23 Ngb n ni lf n y k r gn n sn w, t y s w sn omi kkor n.
24 Y s m obnrin n mu omi kkor ti omi gn n, omi kkor t y wn r lti m u
kor.
25 Ngb n ni lf y gba b k n kr lw obnrin n, y s fi e fitr nwj
Yhw, y s gb e l or pp. 26 Y bu knw fn rnt, t y sun lr pp.
lf n y m obnrin n mu omi n. 27 Lyn gb t b ti mu tn, b b j tt ni
baraj t s tan k r, omi gn n y wn r lti s di kkoro, Ikn r y w, d r y
r, un y s di ni gn lrn wn nyn r. 28 gbn b k b ti baraj, y yege, y s
bm.
29 By ni a ti e sn jow ngb t obnrin b baraj ngb t k r lt lr r, 30 tb
ngb t m jow b m knrin t jow lr aya r. Ngb t k r b m u d iwj Yhw,
lf y e sn y n pp fn un. 31 k y kr nin jbi, aya y gb edd r r.
6
W NASAR
Yhw b Ms sr w p:
2 W fn wn m srl by p:
B knrin tb obnrin kan b f e jj Nsr, t a fi fi ara-ni jj fn Yhw, 3 k
gbd mu t-kt, k gbd mu oje so jr, k gbd j so jr n tt tb n gbgb.
4 Lrn gbogbo gb t b w lb jj n ni k gbd j ohun khun t a fi so jr e,
lti ikro r titi kan ep r. 5 Bkan n ni ab k gbd kan irun or r n gbogbo gb t fi y
ara-r smm. un y ya irun r s mm n ffi sl tt di par jj r fn Yhw. 6 K gbd
snm k n gbogbo gb t b w lb jj r fn Yhw, 7 b e k bb r tab ti y
r, tb ti arknrin tb ti arbnrin r, k gbd s ara-r di alm b wn b k, ntor
sdimm lrun r b lr r. 8 j ni t a ysmm n gbogbo gb jj Nsar r.
9 B ni kan b k ik jij lb r t s irun r t a ysmm di m, k f irun or r lj
wnm r, k f a lj keje. 10 K m yl mj tb db mej w fn lf lj kj,
lnu n g pd. 11 lf y fi kan rb fn , ti kej fn b sunpa, y s fi b
tt fn m t a k b a lb k. Lj kan n ni un y ya irun or r smm; 12 y ya
ara-r smm fn Yhw nn sk jj Nasar r, y s m d gntn ldn kan w fn
tne. A k s n ka gb t ti rkj ntor p ti s irun or r di m ngb yn.
13 sn t a e fn ni t jj Nasar lyn gb t sk ysmm r b par n y. A m
u l s nu n g pd, 14 y m r r w fn Yhw: d gntn ldn kan allbwn
kan fn b sunpa, abo gntn ldn kan allbwn fn rb fn , gb allbwn
kan fn b rp; 15 agbn kr t k n yst t a fi yfn k pl rr dn ti kr t fl t
k n yst t a da rr l lr, ti b k pl t jb. 16 Ngb t b ti k gbogbo wn w
swj Yhw, lf y e rb fn ti rb sunpa fn jj Nasar. 17 ni n y fi
gb rb rp pl agbn kr aln yst, lf y s e rb k pl t jb.18 Lyn
n ni lj Nsar n y f irun or r t a ysmm lnu n g pd, y s irun t a g
n sn in b rp.
19 lf y m ap gb n lyn gb t a b ti s , pl kr kan t k n yst ti kr
t fl kan t k n yst lti in agbn n. un y k wn l w lj Nasar n lyn gb
t b ti f irun or r. 20 un n y fi e fitr pl itan t a gb sw-syn. lj Nasar
n l mu t lyn n.
21 B ni ti sn jj Nasar. y ni rb t n lti e yt s r jj mrn t w r b
k t l e pl jj irun or r.
LN FN BKN
22 Yhw b Ms sr w p:
23 W fn rn ti wn m r by p: By ni k e ma sre fn wn m srl. K
w fn wn p:
24 K Yhw bkn fn ,
k s pa m.
25 K Yhw tnml oj r s lra,
k s n fn .
26 K Yhw fi oj rere r hn , k s fn n lf.
27 By ni k wn ma k pe ork mi sr wn m srl; t mi y s bkn fn wn.
7
A FI WN K E FITR
Lj t Ms par ibgb n ni fi rr y smm pl gbogbo ohun l r. Ngb t fi
rr ya gbogbo wn smm tn, 2 wn ald srl m r w: wn ni jy n dl wn
bb l, wn t e olr wn y, t wn s e oldr kka wn nyn. 3 Wn m r wn
w fn Yhw: k mf t a b ti ml mjl, wn olr mj gb k kan w, t ni kkan
s m ak ml kan wa. Wn k wn w swj ibgb n. 4 Yhw b Ms sr w p:
5 Gb wn lw wn, k o s ma l wn fn i g pd. K o fi wn fn wn m Lf, olk
lk gg b i r. 6 Mse gba wn k n pl wn ak ml n, s k wn fn wn
m Lf. 7 k k mj ti ak ml mrin fn wn m Grsn lti ma l wn nn i
wn. 8 k k mrin ti ak ml mj fn wn m Mrr lti ma l wn nn i t wn
e lb tj tmr, m rn lf. 9 gbn k fi nkankan fn wn m Kht, ntor i
tiwn ni lti ma gb r wn ohun mm ka jk wn, b ni i tiwn.
R FN YSMM PP
10 Ngb n ni wn olr m r fn ysmm pp w lj t a y smm. Wn gb r
wn w swj pp. 11 Yhw s w fn Ms p: K ni kkan lrn wn olr ma m r
w fn ysmm pp ljoojm.
12 Nn m Amindb lti y Jd ni m r w lj kn. 13 r t m w ni: wo
fdk t wn dj wn ow id, wo fdk fn wnm t wn drin ow id (wn
ow id ibi mm), mjj s kn fn yfn k t a fi rr p fn b k, 14 wo wr kan t
wn ow id mw s kn fn trr, 15 ak ml kan, gb kan ti d gntn ldn kan
fn b sunpa, 16 bk kan fn rb fn , 17 ti nkyn, ak ml mj, gb mrn-n,
ewr mrn-n, d gntn mrn-n ldn kan, fn b rp. y ni r Nn m
Amindb.
18 Natanl m Sr, olr lti skr ni m r w lj kej. 19 r r ni: wo fdk t
wn dje wn ow id, wo fdk fn wnm t wn drin ow id (wn ow id ibi
mm), mjj s kn fn yfn k t a fi rr p fn b k, 20 wo wr kan t wn ow
id mw s kn fn trr, 21 ak ml kan, gb kan ti d gntn ldn kan fn b
sunpa, 22 bk kan fn rb fn , 23 ti nkyn, ak ml mj, gb mrn-n ewr
mrn-n, d gntn mrn-n ldn kan, fn b rp. y ni r Natanl m Sr.
24 Elb m Heln, olr wn m Sbln ni m r w lj kta. 25 r tir ni: wo
fdk t wn dje wn ow id, wo fdk fn wnm t wn drin ow id (wn
ow id ibi mm), mjj s kn fn yfn k t a fi rr p fn b k, 26 wo wr kan t
wn ow id mw s kn fn trr, 27 ak ml kan, gb kan ti d gntn ldn kan
fn b sunpa, 28 bk kan fn rb fn , 29 ti nkyn, ak ml mj, gb mrn-n
ewr mrn-n, d gntn mrn-n ldn kan, fn b rp. y ni r Elb m Heln.
30 Elsr m der, ollr n m Rbn, ni m r w lj krin. 31 r r ni: wo
fdk t wn dje wn ow id, wo fdk fn wnm t wn drin ow id (wn
ow id ibi mm), mjj s kn fn yfn k t a fi rr p fn b k, 32 wo wr kan t
wn ow id mw s kn fn trr, 33 ak ml kan, gb kan ti d gntn ldn kan
fn b sunpa, 34 bk kan fn rb fn , 35 ti nkyn, ak ml mj, gb mrn-n
ewr mrn-n, d gntn mrn-n ldn kan, fn b rp. y ni r Elsr m
der.
36 elumil m Surid, olr wn m Smn, ni m r w lj karn-n. 37 r tir
ni: wo fdk t wn dje wn ow id, wo fdk fn wnm t wn drin ow id
(wn ow id ibi mm), mjj s kn fn yfn k t a fi rr p fn b k, 38 wo wr
kan t wn ow id mw s kn fn trr, 39 ak ml kan, gb kan ti d gntn
ldn kan fn b sunpa, 40 bk kan fn rb fn , 41 ti nkyn, ak ml mj, gb
mrn-n ewr mrn-n, d gntn mrn-n ldn kan, fn b rp. y ni r
elumil m Surid.
42 Elysf m Rl, olr wn m Gd, ni m r w lj kf. 43 r tir ni: wo
fdk t wn dje wn ow id, wo fdk fn wnm t wn drin ow id (wn
ow id ibi mm), mjj s kn fn yfn k t a fi rr p fn b k, 44 wo wr kan t
wn ow id mw s kn fn trr, 45 ak ml kan, gb kan ti d gntn ldn kan
fn b sunpa, 46 bk kan fn rb fn , 47 ti nkyn, ak ml mj, gb mrn-n
ewr mrn-n, d gntn mrn-n ldn kan, fn b rp. y ni r Elysf m
Rl.
48 Elsm m Amhd, olr wn m frm, ni m r w lj keje. 49 r r ni: wo fdk t wn
dje wn ow id, wo fdk fn wnm t wn drin ow id (wn ow id ibi mm), mjj s kn
fn yfn k t a fi rr p fn b k, 50 wo wr kan t wn ow id mw s kn fn
trr, 51 ak ml kan, gb kan ti d gntn ldn kan fn b sunpa, 52 bk kan fn
rb fn , 53 ti nkyn, ak ml mj, gb mrn-n ewr mrn-n, d gntn
mrn-n ldn kan, fn b rp. y ni r Elsm m Amhd.
54 Gamll m Pedr,olra m Mnse, ni m r w lj kj. 55 r r ni: wo
fdk t wn dje wn ow id, wo fdk fn wnm t wn drin ow id (wn
ow id ibi mm), mjj s kn fn yfn k t a fi rr p fn b k, 56 wo wr kan t
wn ow id mw s kn fn trr, 57 ak ml kan, gb kan ti d gntn ldn kan
fn b sunpa, 58 bk kan fn rb fn , 59 ti nkyn, ak ml mj, gb mrn-n
ewr mrn-n, d gntn mrn-n ldn kan, fn b rp. y ni r Gamll m
Pedr.
60 Abidn m Gdn, olr wn m Bnjmn, ni m r w lj ksn-n. 61 r r
ni: wo fdk t wn dje wn ow id, wo fdk fn wnm t wn drin ow id
(wn ow id ibi mm), mjj s kn fn yfn k t a fi rr p fn b k, 62 wo wr
kan t wn ow id mw s kn fn trr, 63 ak ml kan, gb kan ti d gntn
ldn kan fn b sunpa, 64 bk kan fn rb fn , 65 ti nkyn, ak ml mj, gb
mrn-n ewr mrn-n, d gntn mrn-n ldn kan, fn b rp. y ni r Abidn
m Gdn.
66 Ahisr m Amd, olr wn m Dn, ni m r w lj kw. 67 r r ni: wo
fdk t wn dje wn ow id, wo fdk fn wnm t wn drin ow id (wn
ow id ibi mm), mjj s kn fn yfn k t a fi rr p fn b k, 68 wo wr kan t
wn ow id mw s kn fn trr, 69 ak ml kan, gb kan ti d gntn ldn kan
fn b sunpa, 70 bk kan fn rb fn , 71 ti nkyn, ak ml mj, gb mrn-n
ewr mrn-n, d gntn mrn-n ldn kan, fn b rp. y ni r Ahisr m
Amd.
72 Pagil m krn, olr wn m sr, ni m r w lj kknl. 73 r r ni: wo
fdk t wn dje wn ow id, wo fdk fn wnm t wn drin ow id (wn
ow id ibi mm), mjj s kn fn yfn k t a fi rr p fn b k, 74 wo wr kan t
wn ow id mw s kn fn trr, 75 ak ml kan, gb kan ti d gntn
ldn kan fn b sunpa, 76 bk kan fn rb fn , 77 ti nkyn, ak ml mj, gb
mrn-n ewr mrn-n, d gntn mrn-n ldn kan, fn b rp. y ni r Pagil
m krn.
78 Ahr m nn, olr wn m Nftl, ni m r w lj kejl. 79 r r ni: wo
fdk t wn dje wn ow id, wo fdk fn wnm t wn drin ow id (wn
ow id ibi mm), mjj s kn fn yfn k t a fi rr p fn b k, 80 wo wr kan t
wn ow id mw s kn fn trr, 81 ak ml kan, gb kan ti d gntn ldn kan
fn b sunpa, 82 bk kan fn rb fn , 83 ti nkyn, ak ml mj, gb mrn-n
ewr mrn-n, d gntn mrn-n ldn kan, fn b rp. y ni r Ahr m nn.
84 wny ni r t wn olr srl m w fn sdimm pp lj t a y smm: wo
fdk mjl, wo fdk mjl fn wnm, wo wr mjl, 85 ago fdk kkan wn
dje ow id, wo fdk fn wnm kkan wn drin ow id, gbogbo fdk wny
wn egbjl ow id ibi mm . 86 wn wo trr t kkan wn wn ow id mw gg
b wn ow id ibi mm, gbogbo wr wo wny wn gf ow id.
87 rp ran sunpa n y: ak ml mjl, gb mjl, d gntn ldn kan mjl,
pl wn r b k. bk mjl fn rb fn . 88 rp ran b rp j: ak ml
mrnllgn, gf gb, gf ewr, gf d gntn ldn kan.
wny ni r fn sdimm pp lyn gb t a y smm.
89 Ngb t Ms wn g pd l lti b a sr, gb ohn kan t b a sr lti or k t
n t w lr pt r lrn wn krb mj. Ngb n ni s b a sr.
8
WN TP OR P FTL
Yhw b Ms sr w p:
2 W fn rn p: Ngb t o b gb wn tp kal, k o m wn tp mje e n tann
nwj p ftl.
3 rn e b. gb wn tp n kal nwj p ftl gg b Yhw ti pl fn
Ms. 4 Wr t a r ni a fi e p ftl n, t a s fi wr d n s gbogbo ka ti w r. A e
p ftl y gg b ran t Yhw fn Ms lti r.
A FI WN M LF J FN YHW
5 Yhw b Ms sr w p:
6 M wn m Lf lrn wn m srl, k o s w wn m. 7 By ni k o e w wn m:
k o fi omi wnm wn wn, k wn f irun gbogbo ara wn, k wn f a wn, ngb n ni
wn y m. 8 Lyn n ni wn y m ak ml kan pl b k, pl yfn k t a fi rr
p, k o s m ak ml kej fn rb fn . 9 Ngb n ni iw y pe wn m Lf s g
pd, w y s pe pj wn m srl. 10 Ngb t o b ti pe wn m Lf swj Yhw,
k wn m srl gb w l wn lr. 11 Lyn n ni rn y fi wn m Lf e fitr
fn Yhwe, lti w wn m srl. Ngb n ni a s wn di on Yhw.
12 Lyn n ni wn m Lf y gb w l or wn ak ml n, iw y fi kan nn
wn rb fn , k o fi kj e rb sunpa fn Yhw, fn sn tt fn wn m Lf.
13 Ngb t a b ti m wn m Lf dr nwj rn ti wn m r, k o fi wn e fitr
fn Yhw. 14 B ni iw y e ya wn m Lf st lrn wn m srl, k wn ba l
j tmi. 15 Ngb n ni wn m Lf y br i nn g pd.
16 w y w wn m, w y s fi wn e fitr, ntor a ti fi wn j fn mi gg b ni-afij
lrn wn m srl. A ti fi wn rp wn t a kk b lti in y wn, wn kb
gbogbogb, wn j tm lrn wn m srl. 17 n tmi ni gbogbo kb lrn wn
m srl, ti n nyn ti n ran sn: j t mo klu gbogbo kb n il gpt ni mo ti y wn
st fn ara-mi. 18 Nsisy, mo ti m wn m Lf dp kb wn m srl. 19 Mo ti fi wn
e fij fn rn ti wn m r lrn wn m srl, wn y ma e i sn nn g
pd fn wn m srl, wn a s ma e sn tt fn wn, k ni kni nn wn m
srl m e gb npa ssnm ibi mm.
20 Ms, rn ti gbogbo wn m srl e gbogbo ohun t Yhw ln fn Ms, npa ti
wn m Lf; wn m srl s e b g. 21 wn m Lf w ara wn m, wn f a
wn, rn s fi wn e fitr nwj Yhw. Lyn n ni e sn tt lti w g wn m.
22 Ngb n ni a gba wn m Lf lti ma i nn g pd nwj rn ti wn m
r. Wn e gg b Yhw ti ln fn Ms npa wn m Lf.

KK I WN
23 Yhw b Ms sr w p:
24 y ni ln fn wn m Lf lti ni ogn dn sk nn m Lf gbd ma i nn
g pd. 25 Ngb t wn b p dta dn ni wn y t fynt nbi i; a k n fn ni b
n i e m: 26 gbn un y ma ran arknrin r lw lti r s i p wn w sbi g pd,
gbn un k n i m. B ni k o ti e ln fn wn m Lf.
9
J DN RKJ
Yhw b Ms sr nn al Sn, n dn kej t wn jde kr n il gpt, n o kn, w p:
2 K wn m srl e dn rkj n kk t a yn fn un. 3 y ni j krnl o, lrn
rl mj, ni k e dn n n kk t a yn fn un. yin y e dn n gg b ln fin ti t t
s i.
4 Ms w fn wn m srl p k wn e dn rkj. 5 Wn e n al Sn ni o
kn, lj krnl o n, lrn rl mj. wn m srl e gbogbo ohun t Yhw pal
fn Ms.
WN L MRN
6 s e t wn kan s ara wn di alm npa ffw kan k, t wn k s l e dn rkj
n dn n. Wn t Ms ti rn w lj kan n lti w p: 7 k ti s w di alm. e t
wa k n l rb s Yhw n kk t a yn fn un lrn wn m srl? 8 Mse d wn
lhn p: dr k n l gb ly t Yhw y fn yn.
9 Yhw b Ms sr w p:
10 W fn wn m srl by p:
B ni kni nn yn tb nn ran yn b di alm ntor k, tb ntor rn-j jnjn, l e
dn rkj fn Yhw. 11 K wn e l kej lj krnl, lrn rl mj, k wn j pl
brd t k n yst pl ew kkor. 12 K gbd k di wr. A k gbd egungun r; 13 k
wn e dn rkj y gg b ln t a e fn dn rkj. ni t k b m r w fn Yhw
n kk t a y fn un y gb r r r.
14 B jj t gb lrn yn b e f e dn rkj fn Yhw, k e e gg b fin ti
dn rkj. fin kan n ni k yin ti wn jj ma tl nn r.
KK E AMN WN
15 N j t a gb ibgb e n kal, kk bo bgb na ati ag r. Lti rl tt di wr ni
bo bgb na lb wrn in. 16 B ni kk na b tt l, a s db in lr.
17 Ngb t kk n b ti dde lr g, ngb n ni wn m srl a k g wn, t wn a
s tn pg wn ngb t kk n b ti dr. 18 wn m srl a jde l gg b Yhw,
wn a s dr lti pg gg b ln r.
g wn a dr n wn gb t kk n b dr lr ibgb n. 19 Ngb t ibgb n b
dr lj kan lr ibgb n, wn m srl y e sn fn Yhw, wn k s n g.
20 gbn b b e p fn ba j d ni kk n dr lr ibgb n wn y tswj nn
rn-j wn pl Yhw gg b wn e ti dr pl Yhw ngb t kk na dr.
21 B b e p lti rl tt di wr ni kk n dr wn a jde l n wr j kej ngb t
b dde. Tb b b tn dde lyn gb t b ti dr fn j kan ti ru kan, wn a tn jde l
ngb n. 22 B s e j mj tb o kan tb dn kan n dr: b kk n b ti dr p
t lr ibgb n ni wn m srl y fi dr t nn g wn lj kan n. tn dgb t
b dde k wn t jde l. 23 Pl Yhw ni wn pg, pl r n ni wn fi g.
Wn a s ma e sn wn fn Yhw gg b Yhw ti pl lti w Ms.
10
WN IP
Yhw b Ms sr w p:
2 e ip mj, k a fi fdk e i n s i lra. wn ni k ma l lti pe j, t y m
fn wn l lti jde l. 3 Ngb t a b fn ip n ni k gbogbo j w sd r lnu n g
pd. 4 gbn b a k b fn ju ip kan, wn olr ti wn jy olr gbgbrn-n wn
nyn srl ni k w pj sd r.
5 Ngb t a b fi dgr fn ip kn ni k wn t w lp l-orn jde l. 6 Ip kej pl
dgr y pe wn t w lp gs lti jde l. A fn ip dgr lti m wn g, 7 gbn a
k n fi igbe ogun s ip t a fi p pd j p. 8 wn m rn t e lf ni y ma fn
ip n; y j fin ayray fn yn ti fn wn ran-dran yn.
9 N il yn, ngb t b n lti l jagun pl wn t t ni yn lra, k fn ip dgr: Yhw
lrun yn y rnt yn, un y s gb yn lw wn t yn. 10 Ngb wn dn yn, wn
dn l ti wn dn p ttun, k fn wn ip n kk rb sunpa ti
rb rp, y s m yn rnt lrun yn. mi ni Yhw lrun yn.
T JDE L KR N SN
11 N dn kej, n o kej, n ognj o n, kk dde lr ibgb r n. 12 wn m
srl jde l n l ogun kr n al Sn. N al Prn ni kk n t dr.
13 wn t wj n y gg b t Yhw fn Ms: 14 g wn m Jd ni
wj. Olr gb wn m Jd ni Nn m Amndb; 15 awj y skr ni
Ntnl m Sr, 16 awj y wn m Sbln ni lb m Hln.
17 Lyn n ni a k ibgb n t wn m Grn ti wn m Mrr gb ibugb n
jde l.
18 Lyn n ni wn m Rbn tl e lww. wj gb wn m Rbn ni
Elsr m dr; 19 awj y wn m Smn ni Selumil m Surid; 20 awj
y wn m Gd ni Elyasf m Rl.
21 Lyn n ni wn m Kht t wn ru r ibi mm jde l (a ti t ibgb n k wn t
d).
22 Lyn n ni g wn m frm jde l n ww. Awj gb
wn m frm ni Elm m Aminhd; 23 awj gb y wn m
Mns ni Gmll m Pedasr; 24 awj gb y wn m Bnjmn ni
Abdn m Gdn.
25 Nkyn, lyn gbogbo wn g ni wn m Dn jde l n ww.
Awj gb wn m Dn ni Ahisr m Amd; 26 awj gb wn
m Asr ni Pagil m krn , wn jde l n ww; 27 ti Ahr m nn ni
awj gb wn m Nftl.
28 B ni t jdel wn m srl, b wn ti pn ara wn s gbgb, wn s
e b jde l n ww.
MRN MS FN HBB
29 Ms w fn Hbb m Rl ar Mdn, bb aya r p: wa jde l
s il t Yhw w p, mi y fi fn yn. Tl wa l, wa y s e rere fn ,
ntor Yhw ti lr ay fn srl. 30 dhn p: mi k n l, gbn mi
y pad s il tmi, sd wn nyn mi. 31 Ms tn w p: M e fi w sl.
Ntor w m wn ibi t y k a pg s nn al, w y s fi b e oj fn
wa. 32 B w b tl wa l, wn ire t Yhw y fi d wa ll ni wa n y fi
d ll.
JDE L
33 Wn jde l kr n or k Yhw fn rn j mta. pt mjm Yhw ni
wj wn l nn rn j mta y t s fi ibs hn wn.
34 N sn ni kk Yhw ji b wn ngb kgb t wn b g wn.
35 Ngb kgb t apt n b jde l, Ms a w p:
Dde Yhw, k wn t r tk,
k wn t krra r s nwj r !
36 Ngb t pt n b s dr, Ms a tn w p:
Pad w, Yhw,
dr ti ogunlg wn m srl.

11
WN IBS NN AHORO AL:
TBR
Ngb n ni wn ny n n br s rhn bbur s et Yhw, Yhw s gb.
bn r ru, In Yahw s rn lrn wn: s pa pkun apa kan g wn run.
2 wn nyn n kgbe pe Ms fn rnlw, s bb fn wn ld Yhw. In n si rl.
3 Ngb n ni wn pe ib n Tbr, ntor in Yhw j lrn wn.
KIBROT-HA-TY
NTLRN WN NYN
4 wn nyn lsn kan t wn dp m wn m srl ni ebi pa. wn m srl
fnrawn tn br s dr pl kn b wn t kgbe p: Nbo ni k a ti r ran j? 5 m e !
Pl gbogbo ja t a r j lf n gpt ti gns, ti f, ti lbs y, pl ewb! 6
gbn nsisy ni ebi pa wa l, t a k s r ohun mrn j ju mnn l!
7 Mnn n db so korind, w r s db kta t a p n bdlm. 8 wn nyn l
kiri lti k o j, wn a s l n l tb ki wn gn un nn od, wn a s s nn kk, wn a s
fi dn kr. db kr olrr n nu. 9 Ngb t r b s sr g lru ni mnn n r sl
bkan n.
DR MSE
10 Ms gb t wn nyn n sunkn, dl kkan lnu n g tir. bn Olwa ru s
wn gidigidi. y ba Ms nnj, 11 s b Olwa sr w p: e t w fi e ibi s rn
r? K n e t mi k fi r oj rere r, t w s gb nyn wny k mi lrn? 12 j mi ni mo
lyn gbogbo nyn y, t mo s b wn, t w fi s fn mi p: Gb wn ka y r, b abiyam t
gb m l m, lti l s il t mo bra lti fn wn bb wn. 13 Nbo ni k mi ti r ran lti fn
gbogbo nyn y j, b wn ti y m lnu pl kn ssun wn, b wn t w p: Fn wa ni
ran j? 14 mi k l nkan gb wn r, wn wwo pp j fn mi. B w b f l m b, b
dra k o kk pa m.
H! 15 B mo b r oj rere H! 15 B mo b r oj rere r, m e j k mi r n mi m!r, m
e j k mi r n mi m!
DHN YHW
16 Yhw w fn Ms p: Pe drin wn algb srl j fn mi, wn t o m p wn j
algb gidi pl wn akw lrn wn nyn y. K o m wn w swj g pd, nbi t
wn y ti ma dr pl r. 17 mi y skal lti b sr; gbn mi y m nn m t
b lr r lti fi sr wn. Wn y s ma b gb r wn nyn y, k s n e w nkan
oo ni y ma gb wn r m.
18 K o w fn wn nyn y p: l w ara yn m fn la, yin y s r ran j, ntor ti
sunkn s et gb Yhw w p, Nbo ni k a ti r ran j? w gbdn n gpt! K bur!
Yhw y fn yn n ran j. 19 K e j kan ni r i j m, tb j mj, tb mrn-n, tb
mw, tb ogn j pr, 20 gbn un y fn yn n ran j fn gbogbo o
kan, tt ran n y fi jde n im yn, t y s f s yn, ntor ti gan Yhw t b
lrn yn, t s sunkn nwj r pl rn p: K ni a jde kr n gpt fn?
21 Ms fs p: K n fn wn n ran j fn o kan! 22 B a til pa wn ml ti wn
gntn, j a l r t b? 23 Yhw d Ms lhn p: j ap Yhw e b kr? w y
r i by tt ni r mi t m b s tb b k.
SKAL M
24 Ms jde l s wn r Yhw fn wn nyn n. Ngb n ni a drin wn
algb j, t s t wn y g n k, 25 Yhw skal nn kk. b Ms sr, s m
nn m t w lr r lti fn drin wn algb n, Ngb t m b l wn lr wn br s
sr b wl, gbn wn k tn e m.
26 wn knrin mj kan lra wn t a yn k kr nn g tiwn: kan j ldd, kj s
j Mldd. m b l wn lr, b til j p wn k w sbi g. Wn w lra wn t a yn, wn
br s sr b wl nn g. 27 dmknrin kan sr l s fn Ms p: W wo ldd ti
Mldd t wn sr wl nn g. 28 J m Nn t ti j fn Ms lti gb w r fi
nu m r lti w p: Mse, olwa mi, d wn dr! 29 Mse d a lhn p: Tb w y
jow fn mi? H! b dra k gbogbo wn nyn Yhw ma e wl, k Yhw fn wn n
m r. 30 Lyn n ni Ms pad s g ti wn algb n pl r.
Y B PAR
31 Yhw rn aff t dde gb wn y b par kj oj kun, t wn r sr g. Wn kn
or il ju rn j kan l, wn w ltn-n, ls g, wn s ga t gbnw mj lr il. 32 N
gbogbo j ti n gbogbo ru n ti lj kej ni wn nyn n jde l k wn y n j: ni
t k kr j k t wn r mw. Lyn n ni wn k wn j y g wn k. 33 ran n
w lnu wn, wn k s t j lnu tn ngb t bn Yhw ru s wn nyn n. Yhw fi
lklk pa wn.
34 Wn pe ib n Kibrot-ha-Tf, ntor nb ni a gb snk wn nyn oljkkr n.
35 wn nyn n jde l lti Kibrot-ha-Tf tt d Hsrt, wn s pg s Hsrt.
JOW MRM TI RN N HSRT
Mrm ti rn sr ld s Ms ntor aya r ar K t f, ntor p f obnrin ar
12
K. 2 Wn s w p: j lti nu Ms nkan ni Yhw ti sr? Tb k b wa sr bkan
n? Yhw gb. 3 gbn Ms j onrl nyn, lkn tt jl lr il ay.
DHN YHW
4 Lgn ni Yhw w fn Ms, Mrm ti rn p: K yin mtta w s g
pd. wn mtta l, 5 Yhw s skal nn p kk, s dr lnu n g n. pe
rn ti Mrm; wn mjj b swj. 6 Yhw w p: fets r mi nsisy:
B wl b b lrn yn,
lj ran ni mi y farahn n,
lj l ni mi y b a sr.
7 Ti rn mi Ms k r b,
in il mi ni ibgb r.
8 Mo b a sr lju-kooj,
n gbangba ls bojboj,
t s r Yhw b ti r.
K ni m yn ly
lti sr ld s rn mi Ms?
9 bn Yhw ru b wn. l, 10 kk n s kr lr g. S w , Mrm di adt,
funfun b ynyn. rn yj s i, s r i p ti di adt.
B RN TI TI MS
11 rn w fn Ms p:
Y! Olwa mi! jw m e fi y j w, y t a fi imkan d ti a s jb r. 12 mi b ,
m e j k db n m t ara r ti j d dj ngb t jde kr nn y r!
13 Ms gbdr s Yhw by p: lrun, jw w sn, mo b .
14 Ngb n ni Yhw w fn Ms p: B bb r til tut s i lj, j oj k ha n t fn
j mje? J k a m u st kr n g fn j mje, k a t tn gb pad.
15 Ngb n ni a m Mrm st fn j mje kr n g. wn nyn n k s t swj
nn rn-j wn tt a fi gb pad. Lyn n ni wn t kr n Kasert, t wn s l pg s
sl Prn.
13
BW IL KNN
Yhw b Ms sr w p:
2 Rn wn knrin ml kan, ni kkan lti y kkan, lti l bojwo il Knn, y t
mo fn wn m srl. K w rn gbogbo wn ald wn l.
3 Gg b Yhw ti p, Ms rn wn l lti al Prn. Gbogbo wn knrin n t a rn
j jy wn m srl.
4 Ork wn n y:
m m Tskr fn y Rbn;
5 fn m Hr fn y Smn;
6 Klb m Jfn fn y Jd;
7 Igl m Jsf fn y skr;
8 H m Nn fn y frm;
9 Plt m Rf fn y Bnjmn;
10 Gdl m Sd fn y Sbln;
11 Gd m Ss fn y Mns n y Jsf;
12 Aml m Gml fn y Dn;
13 Str m Mkl fn y r;
14 Nb m Ffs fn y Nftl;
15 Gl m Mk fn y Gd;
16 Ork wn t Ms rn l bojwo il n n yn. Lyn n ni Ms fn H m Nn n
ork J.
17 Ms rn wn l bojwo il Knn; w p: gk l s Ngb, k gun or k n.
18 K w b il n ti r; b wn nyn t b nb ti j, by wn lgbra tb wn k lgbra,
by wn p tb wn k p; 19 by il wn dra tb k dra; by in g ni wn gb tb il
oldi; 20 by Il n lr tb , by n igi tb b k. K n gby, k s m so il
n w.
kk n j sk t so jr jde. 21 Wn gk l bojwo il n lti al Sn tt d
Rhb, n bwl Hmt. 22 Wn gk gba Ngb, wn s d Hbrn, nbi t Ahmn,
e ti Tm, wn ar nkm gb w. (Hbrn ni a kk td fn dn mje k a t t
Tns d n gpt). 23 Wn d fonfoj skl, wn g ka jr elso kan nb t nyn mj
r lr p kan pl so pmgrnt ti so pt. 24 Wn pe ib n fonfij skrn ntor t so
jr t wn m srl g nb.
RYN WN T A RN N
25 Lyn ogj j ni wn pad lti il t wn l w. 26 Wn l b Ms, rn ti gbogbo j
srl n Kd n al Prn. Wn ryn fn un ti fn gbogbo j, wn s fi so il n hn
wn.
27 Wn ryn fn wn by p: wa ti l s il t rn wa l bw, n tt ni n pl
wr ti oyin; wo so il n. 28 gbn wn ar ib lgbra, a fi odi y wn l wn k,
wn l l, til r wn ran nk nb. 29 wn ar mlk w n ap Ngb; wn ar
Ht, wn ar mr, ti wn ar Jbs w lr k; wn ar Knn w n b kun ti et
od Jrdn.
30 Klb b wn nyn t wn w ld Ms sr by p: j k a jde l gun il n;
wa le e . 31 gbn wn knrin ti wn b a l dhn p: wa k l jde t wn l, ntor
wn lgbra j w. 32 Wn br s r wn m srl p k wn m e l s il t wn ti bw,
wn w p: Il t a l w j il t pa wn ar ib. Gbogbo wn t a r nb j nyn gga.
33 wa til r wn mrn nb (wn m nk, ran wn mrn). wa db tata lra wn,
b n ni a s ti r lj wn.
14
T SRL
Ngb n ni gbogbo j kgbe sk, wn pariwo; n gbogbo ru j n ni wn sunkn. 2 Lyn
n ni gbogbo wn m srl kn s Ms ti rn, t gbogbo j w fn wn p: b sn p
a k s nn asl y pp! 3 K ni e t Yhw m wa jde l sn il y lti m wa ub sw
id, lti s wn y wa ti wn m wa di ohun kgun? j k n sn k a pad s gpt?
4 Wn s w lrn ara wn p: j k a yan olr kan, k a s pad s gpt.
5 Ms ti rn dojbol nwj gbogbo j wn m srl. 6 Lra wn t wn l b il
n w ni J m Nn ti Klb m Jfn, wn fa a wn ya. 7 Wn w fn gbogbo j
wn m srl p: Il t a l w j orl t dra pp gidi. 8 B Yhw b e w lore, un
y m wa d il n, y s fi fn wa. Il t n pl wr ti oyin ni. 9 gbn m e t
s Yhw. m e br wn ar il n ntor wa y gb wn m n kl kan. Alb wn ti
fi w sl, ngb t Yhw b pl wa. m e br ntor n.
BN YHW TI DR MS
10 Gbogbo j s ti pr lti s wn lkta ngb n ni g Yhw farahn nn g pad
fn gbogbo wn m srl. 11 Yhw s w fn Ms p: Tt dgb wo ni j nyn y y fi
gn m? Tt dgb wo ni wn y k lti gb m gb lyn wn m ti i yanu t mo ti e
lrn wn? 12 mi y fi jkl rn pa wn, n s s wn di ill, Ntor n mi y s di
orl-d kan t y tbi t y s lgbra j wn l.
13 Ms d Yhw lhn p:
B wn ar gpt b gb b, wn t wn m p agbra w r ni o fi m wn nyn y
jde kr ld wn. 14 K ni wn k n w fn wn nyn orl yi? wn t ti gb p o w pl
wn, wn t o ti farahn ljkooj, t kk r dr lr wn, t o rn nwj wn nn p
kk lsn-n ti pl p in lru. 15 B o b pa wn nyn y run b gb t a b pa n kan,
wn orl-d t wn ti gb npa wn y w p: 16 Yhw k l m wn nyn n d il t
fi bra lr fn wn, ntor n ni e pa wn run nn ahoro al. 17 Ntor n, Olwa mi, fi
agbra r hn nsisy! e gg b r r: 18 Yhw p bn, s kn fn in rere, farada
jbi ti , gbn k al j-ni-ny, ni t gbsan bb lra m tt d ran kta ti
ran krin. 19 Ntor n, dr e wn nyn y j wn gg b p n r, gg b o ti e s wn
lti gpt tt di sisy.
DRJ TI JY
20 Yhw w p: Mo drj wn gg b w ti w. 21 gbn b mo ti w ly, t go Yhw s kn
gbogbo ay, 22 gbogbo nyn wny t wn ti r go mi ti wn i yanu mi t mo ti e n gpt
ti nn ahoro al, wn y t wn ti dn mi w lmw l trba fn ohn mi, 23 wn k n
r il ti mo fi bra lr fn wn bb wn. K s ni kankan nn wn t gn mi t y r i.
24 gbn rn mi Klb, ntor t m mrn sj nn r, t s trba fn mi ptpt, mi
y j k w il n t ti l w, ran r y s fi e jogn (wn ar mlk ti wn ar
Knn gb n il ttj n). 25 Ll k o pynd l sn ahoro al, k o s gba n et kun
Sf.
26 Yhw b Ms ti rn sr p w p:
27 Tt dgb wo ni j bbur y y fi ma kn s mi. Mo ti gb rhn wn m srl t
kn s mi. 28 W fn wn p: npa y mi, - f Yhw, - mi y j k l s yn gg b r
t ti s s et gb mi. 29 k yn y ub sn ahoro al, gbogbo yn t a ti k, gogbo yn t a
ti fi ork yn sl lti m ogun dn sk, yin t ti kn s mi. 30 Mo bra p k n d il
n, il t mo gbw sk bra lti gb yn kal s. gbn Klb m Jfn ti J m
Nn, 31 wn m yn kker t w p y di ohun kgun, wn ni mi y m w il n,
wn ni y m il n t ti gn. 32 N tiyn, k yn y ub nn ahoro al, 33 wn m
yn y s di alrnkiri nn ahoro al fn ogj dn b wn ti gb r dodo yn r tt
dgb t ik y fi par yn nn gb. 34 Ogj j ni fi wo il n. j kan y di dn kan fn
yn. Fn ogj dun ni yin y gb r e yn r, yin y s m ohun t j lti k m sl.
35 mi Yhw ti sr, b ni mi y e s j bbur y t wn parap ld s mi. n nn ahoro al pp ni
ni kan k s n k, nb ni wn y k s.
36 wn knrin t Ms rn lti boj wo il n t wn s y j srl lr pad t m wn kn
s Ms n ssr bbur npa il n, 37 wn knrin kan n t sr bbur npa il n ni ik
pa nwj Yhw. 38 fi J m Nn ti Klb m Jfn n y nn wn knrin t l
bojwo il n.
GBYNJ WN M SRL B S ASN
39 Ms ryn gbogbo r wny fn wn m srl, wn nyn n s sunkn kkoro.
40 Lyn n ni wn dde n kt wr t wn m or k pn b wn ti w p: wa l sb b
Yhw ti w p a ti d lr r y. 41 Ms fs p: e t fi ld s Yhw? y k l
yr s rere. 42 m e gk l ntor p Yhw k w pl yn; m e kj j s wn t yn.
43 Lt wn ar mlk ti wn ar Knn w nwj yn, s ub sw id ntor p
ti kr ln Yhw, Yhw k s w pl yn. 44 Sbsb wn gk l pl fojdi wn, wn
gun or k n. gbn pt mjm ti Ms k kr nn g. 45 wn ar mlk ti wn
ar Knn t gb lr k n skal l wn lr, wn gun wn, wn s y wn s ww tt
d Hrm.
15
LN LR B K
Yhw b Ms sr p, 2 w fn wn m srl p:
Ngb t b d il n t yin y ma gb, il t mi y fifn yn, 3 b b sun ran fn
Yhw n b sunpa tb ori b mrn, b e fn rp tb r tinw, tb ti gb dn
l yn, t s fi ran l tb kker yn e b olrn ddn s Yhw, 4 ni t r b
n y m r tir w fn Yhw, r k t e dmw wn yfn k t a fi dmrin g
rr p. 5 w y ta t jb sl, dmrin go kan fn d gntn kan pl b sunpa
tb b mrn. 6 Fn gb kan, w y fi r k dmw wn f kan n yfn k t a fi
dmw g rr p, 7 ti dmw go t jb, y ni k o fi e rb olrn ddn fn
Yhw. 8 B b e ak ml ni w f fi rb sunpa tb b mrn, tb fn b rp fn
Yhw, 9 pl ran r n ni a m r k n dmw wn f kan n yfn k t a fi daj
g rr p, 10 w y s fi daj g t e jb gg b b olrn ddn fn Yhw.
11 B ni a e fn ak ml kkan, tb fn or ran kker kkan, b e gntn tb
ewr. 12 w y e bkan n fn iye ran t w b pa, b ti w k wn p t.
13 B ni k gbogbo wn nyn yn ma e, ngb t wn b rb olrn ddn s Yhw.
14 B lej kan b s gb lrn yn, tb lrn ran yn, b b f rb olrn ddn s
Yhw, k e b ti e , 15 b ni k j e. fin kan n ni k yin ti lej ma tl. y j
fin ayray fn ran yn, bkan n ni k r fn yn ti fn lej nwj Yhw. 16 fin kan ti
t kan n ni y w fn yn ti lej t gb ld yn.
KSO K
17 Yhw b Ms sr w p:
18 B wn m srl sr w p: Ngb t ba d il t mo m yn l, 19 k e fitr fn
Yhw, ngb t b j onj il n. 20 Fn kso yfn k in ab yn, k fi e kr fn
fitr ngb t b pa k.
21 yin y fi y t dra j nn r e fitr fn Yhw. y b wn ran yn sr bkan n.
TT FN M
22 B b e kan lm nn wn fin t Yhw fn Ms, 23 (y ky nn wn ln t
Yhw fn yn lti w Ms lti j t ti fi wn fin r ll fn yn ti fn ran yn lyn yn),
by ni k e:
24 B b e j yn l l m, gbogbo yn ni k rb sunpa pl d ak ml kan n
olrn ddn s Yhw, ti b k pl t jb gg b a ti e ln r, k j s fi bk rb
fn . 25 lf y e sn tt fn gbogbo j wn m srl, a s drj wn ntor
mkan t wn fi . Ngb t wn b gb r wn w, b olrn ddn fn Yhw, t wn s
gb b fn w swj Yhw, fn tne mkan wn, 26 a drji gbogbo j wn m
srl ti lej t gb lrn wn, ntor mkan ni gbogbo wn nyn n fi d.
27 B b e n kan oo ni fi mkan d, k fi ewr ldn kan rb fn .
28 lf y e sn tt fn nwj Yhw fn ni n t fi mkan d, a s drj
b b e sn tt y. 29 b e ni kan nn wn m srl tb jj t gb lrn wn,
fin kan n ni y w ln yn fn ni t b fi mkan d.
30 gbn ni t b mm d, b e m bl tb jj, ti d s Yhw. r ni b
ni k a g kr nn wn nyn r. 31 ti gan r Yhw, s ti r fin r. e ni k a pa ni b
run, r w lr r.
RFIN J SIMI
32 Ngb t wn m srl w nn ahoro al, a m ni kan t gi lj simi. 33 wn t
m u ngb t gi m u w b Ms ti rn ti gbogbo j. 34 Wn fi s tml tt dgb
t a m ohun t a e s i. 35 Yhw w fn Ms p: Ppa ni k a pa ni n, k gbogbo j s
lkta pa lyn g. 36 Gbogbo j m ni n jde kr nn g, wn s s lkta tt fi
k, gg b Yhw ti p l.
A OLKO LT
37 Yhw b Ms sr w p: 38 W fn wn m srl p k wn ta a olko lt s et a
wn, k wn s fi w alr pupa e l tr s et a n. 39 yin y fi b n a olko lt.
y y s ma rn yn lt npa wn fin Yhw. K tl wn ngb n ll l tl af kn
yn m pl oj kkr yn, y t m yn huw gbr.
40 B ni fi ma rnt gbogbo fin mi lti tl wn, s j ni t a ysmm fn lrun yn.
41 mi ni Yhw lrun yn t m yn jde kr n il gpt, k mi ba l j lrun fn yn,
mi ni Yhw, lrun yn.
16
T KR, DTN TI BRM
Kr m Jsr, m Ktt, m Lf, m Dtn ti brm m Elb ti n m Ptt
(Elb ti Ptt j m Rbn) j ongbraga, 2 wn s ld s Ms, wn pl dta l-ngba
wn m srl, wn olr j, ti wn gbajm nn wj l, wn olkk, 3 wn parap
ngb n ld s Ms ti rn b wn ti w fn wn p: t g o! Gbogbo j ti gbogbo
m j y ni a ysmm, t Yhw s w lrn wn. e t fi gb ara yn ga lr j
Yhw?
4 Ngb t Ms gb y, dojbol. 5 Lyn n ni w fn Kr pl gbogbo jd r p: N
owr l Yhw y m ni tir, ni t ysmm lti snm . ni t b j k snm un ni
ni t yn. 6 Ohun t ma e n y. K m wo trr ti Kr ti ti jd r. 7 K fi in sr
trr n lla nwj Yhw. ni t Yhw b yn ni ni t a ysmm. t g o, yin m
Lf!
8 Ms w fn Kr p: gb n, yin m Lf! 9 k t fn yn
p lrun srl yn yn lrn j srl, t p yn sd r lti ma i nn ibgb Yhw, t
s m yn dr nwj j y ngb t b i sn fn wn. 10 p sd r, w ti gbogbo
wn arknrin r pl r ti wn m Lf, s w i lf nsisy. 11 Yhw ni ld s,
w ti wn jd r; ta ni rn t kn s i?
12 Ms rn pe Dtn ti Abrm m Elb; wn dhn p: wa k n w. 13 k t
fn p a fi il wa t n pl wr ti oyin sl lti pa w sn al y, t w tn f fi ara-r
jba l wa lr? 14 H! K e il t n pl wr ti oyin ni o k wa jde l, w k s fn wa
n gb jr fn ohun jogn, w r p oj nyn y f k? wa k n w. 15 Ms bn gidi,
s w fn Yhw p: M e kys b k wn. mi k gba ktkt kan r lw n kni nn
wn, mi k s e ibi s ni kankan nn wn.
JY KR PL WN LGB R
16 Ms w fn Kr p: K j ti gbogbo sgb r w lla swj Yhw pl rn. 17 K
olk lk m wo trr r dn w pl trr nn r, k olk lk s gb wo trr r n w
swj Yhw - dta l-ngb wo trr. w ti rn pl, k olk lk yn gb wo trr r
w. 18 Olk lk gb wo trr r w pl in, t a s bu trr l e lr, ngb n ni wn dr
lnu n g pd pl Ms ti rn bkan n. 19 Ngb t Kr k gbogbo j p ln n
g pd nwj Ms ti rn, gbogbo j r go Yhw.
20 Yhw b Ms ti rn sr w p: 21 ya ara yn kr lrn j y k n pa wn run n
j kan. 22 Wn dojbol lti kgb w p: lrun ! lrun wn m t fi y fn gbogbo
ara, j w y ha bn s gbogbo j ntor ni kan b? 23 Yhw d Ms lhn p: 24 W
fn j y p: k ara yn kr n ibgb Kr.
25 Ms dde l b Dtn ti Abrm; wn algb srl tl e. 26 w fn j by p:
jw, yg fn g knrin bbur wny, k m e fwkan ohun khun t b j tiwn, k
wn m ba rn yn. 27 Wn yg fn gbgb il Kr.
Dtn ti Abrm jde s nu n g wn pl wn aya wn, wn m wn ti wn
m-m wn. 28 Ms w p: y ni yin y fi m p Yhw ni rn mi lti e gbogbo i
wny, ti p mi k d wn e ly ara mi: 29 b wn nyn y b k ik lsn b ti gbogbo
nyn, y j p k e Yhw ni rn mi. 30 gbn b Yhw b e ohun t et k t gb r, b
il b lanu gb wn m pl gbogbo ohun t j tiwn, t wn s skal re ip k ly, k m
p wn y ti kyn s Yhw.
31 B ti par r wny ni il ya lb s wn, 32 il la nu gb wn m, ti wn dl wn, ti
gbogbo wn nyn Kr pl gbogbo ohun-n r.
33 Wn skal re ip k ly pl gbogbo ohun t j tiwn. Il panud m wn, wn s par
lrn j n. 34 B gbogbo wn m srl t y wn k ti gb igbe wn ni wn s. Ntor
wn w p: K il m e gb wa m!
35 Yhw rn in jde w t sun dta l-ngba nyn n t wn gb wo trr.
17
WN WO TRR
Yhw b Ms sr w p: W fn Elesr m rn lf p: K o k wn wo trr i n
t b lrn er, 2 pl in r t k bsi l sb mrn, 3 ntor wn wo trr y ni a ti
s di mm pl m wn knrn wnyn. B ti j p a ti gb wn w swj Yhw t a s ti y
wn s mm, l r irin wn plb, lti fi bo pp. Wn y j m fn wn m srl.
4 Elesr lf k wn wo trr id n t wn knrin n gb w, wn t in parun.
Wn r wn plb lti fi wn bo pp. 5 rn wn m srl lt p k yk wn m j t
k e m rn m e snm ibi t a ti r trr nwj Yhw, k wn m ba jy b Kr ti
wn jd r, gg b ohun t Yhw w npa i Ms.
B RN
6 Lj kej ni gbogbo j wn m srl br s kn s Ms ti rn t wn w p: yn ti
pa wn nyn Yhw run. 7 s e, b j n ti rbo Ms ti rn, wn n kj s
g pd. S w t kk b , t go Yhw s farahn. 8 Ngb n ni Ms ti rn w
swj g pd.
9 Yhw b Ms sr w p: 10 sn syn kr ld j y, mo f pa wn run n j kan.
Wn dojbol. 11 Ngb n ni Ms w fn rn p: L gb wo trr k o fn in s i lti or
pp, k o s bu trr s i, s sr l b j lti e sn tt fn wn. Ntor bn ti jde lti
d Yhw. jkll rn s ti br. 12 rni e gg b Ms ti w, s sr l srn j,
gbn jkl rn n ti br s j lrn wn nyn n. 13 Ngb n ni dr lrn
k ti aly wn. jkl rn n s dkun. 14 jkl rn n ti pa gb mje l-
dgbrin (14,700) nyn l ka wn t ik Kr pa. 15 Ngb n ni rn l b Ms nn
g pd. jkl rn n ti dw dr.
P RN
16 Yhw b Ms sr w p: 17 W fn wn m srl p: K dl bb l kkan m
p kan w fn ; k gbogbo olr wn lti wn dl bb l wn fn n p mjl, k o k
ork ni kkan s p tir; 18 k o k ork rn s p Lf, ntor a m p kan w fn
olr dl Lf. 19 K o k wn l g pd nwj pt r nbi t mo ti pd r. 20 ni t p
tir b h y ni m yn; b ni mi k n j k wn m srl kn s mi m.
21 Ms b wn m srl sr, gbogbo wn olr wn s m p kkan w fn un, p
mjl fn dl bb l wn; p rn s b lrn wn. 22 Ms k wn swj Yhw
nn g pd. 23 N j kej ngb t Ms w swj g r, p rn t w fn dl Lf ti
h y: ti y jde b dd t l, t s so so igi t a p n lmnd t ti pn. 24 Ms tn k
wn p n kr nwj Yhw, t s d wn pad fn wn m srl; olk lk m tir,
wn s m u.
25 Ngb n ni Yhw w fn Ms p: M p rn pd swj r i n, k dr fn sn
gg b m fn wn lt n; y y t kkn wn k, k s n d d mi, wn k s n kn
m. 26 Ms e gg b Yhw ti pa l fn un. s e b g.
TT LF
27 wn m srl w fn Ms p: w gb! 28 ni kni t b snm ibgb fn fitr
ni k. j gbogbo wa ni y ha k ptpt b?
Ngb n ni Yhw w fn rn p:
18
K w, wn m r ti il bb r pl r, k gb r t a b d n ibi-mm r. w
ti wn m r pl r y gb r oy lf yn r. 2 Ntor n k o k wn arknrin r
ti y Lf w pl r, y bb r, k wn dp m , k wn s ma rn lw, w ti wn
m r, nwj g r. 3 Wn y ma bjt i r ti gbogbo g n. gbn b wn k b ti snm
wn ohun mm tb pp wn k n k, b yin n k s ti n k. 4 K wn darap m yn, k
wn s ma tj g pd ti gbogbo i g n, ni kni t k b e lf k gbd snm
yn. 5 yin ni y ma tj ibi-mm ti pp, b ni bn k s n ru s wn m srl m.
6 mi ni mo yan wn arknrin r, wn m Lf, lrn wn m srl lti fi wn tr fn
. Wn y j ti Yhw gg b fij lti ma bjt g pd. 7 w ti wn m r, yin ni k
ma e i lf nbi pp ti lyn a boj n. K ma e i sn t mo fi ll fn i
lf yn. gbn ni t k b e lf t b snm ib y k.
IPA TI WN LF
8 Yhw w fn rn p: Mo fi e albjt ohun t a fi e fitr fn mi. Gbogbo ohun t
wn m srl b ysmm ni mo fn gg b tr ti fn wn m r bkan n gg b
fin ayray. 9 y ni tr nn wn ohun mm jl, nn wn b lrun: gbogbo wn r
t wn r t wn m srl b d pad fn mi, gg b r k, b fn , b tne,
ohun mm jl wny j tr ti ti wn m r, 10 k ma fi ohun mm jl wny b ara yn.
Gbogbo wn mknrin yn l l j , w yn s ohun t a ysmm.
11 y n y j tr: y t a yst, y t a b gbsk gg b m fitr nn wn r
wn m srl ni mo fifn ti fn wn mknrin ti wn mbnrin r, gg b fin
ayray. ni kni t b m nn il r ni l j . 12 y t dra j nn rr, nn t ti nn
k, wn kso ti a fifn Yhw ni mo fifn . 13 Gbogbo kso il wn t wn m w fn
Yhw j tr. ni kni t ba m n il r ni l j . 14 Gbogbo ohun t a b s di t n srl
j tr. 15 Gbogbo kb t a b gb w fn Yhw j tr n gbogbo ohun t lran ara b b, n
nyn tb ranko; gbn k o j k a ra kb nyn pad ti kb ran m. 16 w y j k
a r wn pad n o t a b b wn, n wn ow fdk mrn-n, gg b wn ti ibi-mm t j
ogn gr. 17 fi kb ml ti ti gntn ti ti ewr ni a k n rpad. Wn j ohun mm.
w y da j wn sr pp, k o sun r wn gg b ohun olrn ddn fn Yhw. 18 ra
r y s j tr ti y r t a gb sw-syn ti itan tn. 19 Gbogbo ohun fitr t wn m
srl b e fn Yhw nn wn ohun mm ni mo fifn ti fn wn mknrin ti wn
mbnrin r, mo fi fn gg b fin ayray. y j mjm t a fi iy e t a k s gbd bj
tt l fn w ti fn wn m r.
IPA TI WN M LF
20 Yhw s w fn rn p:
w k n n pn n il wn, w k n n ipa lrn wn. mi ni pn r ti jogn r lrn
wn m srl.
21 By ni k r: mo fi dmw n srl fn wn m Lf fn jogn wn, fn i wn, fn
i t wn e nn g pd. 22 wn m srl k gbd snm g pd m. Ssnm
y m wn d t y s pa wn. 23 Lf ni k ma i g pd, k wn m Lf l gb
r wn r, y j fin ayray fn yn ti fn ran yn. wn m Lf k n n jogn lrn
wn m srl. 24 Ntor dmw t wn m srl fi e fitr fn Yhw ni mo fifn wn
m Lf fn jogn tiwn. d r n y t mo fi w fn wn p wn k n jogn lrn wn m
srl.
DMW
25 Yhw b Ms sr w p: 26 K o w fn wn m Lf p:
Ngb t b gba dmw lw wn m srl t mo fifn yn fn jogn, t wn y s fn
yn, k m y t a fi e fitr fn Yhw, dmw ti dmw n. 27 y y dr fn
dmw t a gb lw yn gg b k t a l ti t titun lti il t. 28 B ni yin n y
e ma m b fitr w fn Yhw lti in gbogbo dmw t b gb lw wn m
srl. K fi y t b ti fi e fitr fn Yhw fn lf. 29 Nn gbogbo bn t b gb ni
m ap kan st fn Yhw. Nn gbogbo ohun wny ni k m y t dra jl fn ap t a
ysmm.
30 K o w fn wn p: Ngb t b gb y t dra jl sw-syn, yk y w fn yn
m Lf gg b k t a l tb t titun lti il t. 31 l j wn nbi kbi, yin ti wn
nyn yn, y j r i yn n g pd. 32 A k n ka s yn lrn ntor y ngb t b
m ohun fitr t dra jl, k s l fi b ba ohun t wn m srl ysmm j, k s n
k.
19
ER ABO ML PUPA
Yhw b Ms ti rn sr w p: 2 ln fin t Yhw pal. W fn wn m srl
by.
K wn m abo ml pupa allbwn kan t k s n wnj, t a k t m i. 3 K fi fn
Elesr lf. K a m u w syn odi g lti pa . 4 Lyn n mi lf Elesr y fi ka
w r m nn j ran t a pa n, y s fi j y wn ap nu n g pd lmje. 5 Ngb
n ni a sun abo ml n lj r, a sun aw r, ran ara r, j r ti gb r. 6 Ngb n
ni lf y m igi kdr, ti ew hsp, ti w alw osn , y s k gbogbo wn sn in t
a fi sun abo ml n. 7 Lyn n ni k f a r, k fi omi w; lyn n ni un y pad
sn g, gbn y j alm tt di rl. 8 ni t sun d ml n y f a r, y s j alm tt di rl.
9 ni t b m ni k k er ml n, t y s d sbi t m lyn odi g, y w fn l sn
fn j wn m srl lti fi e omi wnm, j b fn . 10 ni t b k er abo ml n
y f a r, y s j alm tt di rl. y y j fin ayray fn
wn m srl ti fn lej t gb lrn wn.
NPA M
11 ni kni t b fwkan k-kk y j alm fn j mje. 12 un y fi omi e
wnm n j kta ti j keje, y m n j keje. gbn b k b e wnm n j kta ti
j keje, y j alm. 13 ni kni t b fwkan k nyn t k s e wnm, ni n ti ba
ibgb Yhw j; a g ni n kr n srl, ntor omi wnm k n lra r.
14 y ni ln lr ni t b k sn g, ni kni t b wn g n t s r k ni n,
y di alm fn j mje. 15 Bkan n ni gbogbo wo t a b sl, t a k fi dr d, tb t a
k b, ohun n y di alm.
16 ni kni t b fwkan ni t a pa lr pp, k nyn tb egungun nyn, tb iboj, ni
n y di alm fn j mje.
SN OMI WNM
17 Fn ni t fi b di alm, a m nn er ran t a pa fn . A da omi t n l e
lr lti in wo. 18 Ngb n ni ni t b m y m ew hsp, t y s k b omi n.
Ngb n ni y s fi wn g n ti gbogbo wo in r, ti gbogbo wn nyn t b nn
r. Bkan n ni fn ni t b fwkan egungun k, tb t fwkan ni t a pa, tb k, tb
iboj. 19 ni t b m ni y fi omi n wn alm n lj kta ti lj keje. Lyn n ni
alm n y f a r, t y fi omi w, y s m n rl. 20 gbn alm t k b e
wnm by ni a g kr nn j, ntor y ba ibi-mm Yhw j. B omi wnm k ti n
lra r, j alm.
21 y y j fin ayray fn wn. ni n t fi omi wnm wn-ni y f a r, ti ni t
b fwkan omi n y di alm tt di rl. 22 Gbogbo ohun t alm b fwkn ni y di
m. ti ni t b fwkan un n y di alm tt di rl.
20
OMI MRB
Gbogbo j wn m srl d al Sn n o kn. wn nyn n gbra kal n Kd.
Nb ni Mramu ti k t a s snk r sb.
2 K s omi fn j n; ngb n ni wn lo w jgdjgan s Ms ti rn. 3 wn nyn
n s b Ms w p: b dra k a ti k b wn arknrin w nwj Yhw. 4 e t w fi k
j Yhw w sn ahoro al k a ba l k sb, wa ti wn ran sn wa? 5 e t w fi
m wa gk jde kr n gpt lti m wa w sbi bbur y, nbi t a k ti l gbin ohun gbn, t
k s igi pt tbi igi jr, tb igi p pmgrnt, n ls omi pp.
6 Ms ti rn fi j n sl lti l s nu n g pd. Wn dojbol, go Yhw s
farahn s wn. 7 Yhw b Ms sr w p: 8 M p a n, k o s pe j n p, w ti
arknrin r, rn. Lyn n ni k o w fn pta y k sun omi jde lj wn. w y m omi
sun jde lti in pta y, w y s fi omi fn j y ti fn ran wn mu.
9 Ms m p n nwj Yhw gg b ti p fn un. 10 Ms ti rn pe j n
swj pta n. Lyn n ni w fn wn p: gb, yin lt. j wa l m omi jde lti
in pta y? 11 Ms gb w sk pl p n, s fi lu pta n lmej; omi sun jde
lplp t j n ti agbo ran wn mu.
JY MS TI RN
12 Ngb n ni Yhw w fn Ms ti rn p: B k ti gb m gb p mo l bw fn
ork mi lj wn m srl, k e yin ni y k j y w il t mo fifn wn.
13 Nb ni wn p n omi Mrb, nbi t wn m srl ti b Yhw w, nbi t s ti fi w
mm r hn wn.
DM K J K SRL KJ
14 Ms rn wn j l s Kd by p: l s fn ba dm. By ni srl arknrin
r w. w n m b y ti j w t! 15 wn bb wa l s gpt nbi t a ti gb fn gb pp.
gbn wn ar gpt fyj wn bb wa. 16 A s kgbe pe Yhw, gb igbe wa, s rn
angl r lti k wa jde kr n gpt. wa s n y n Kd, l t w n pkun gbgb r.
17 jw, wa f gba il r kj, wa k n gba in oko tb in gb jr, a k n mu omi
nn kngan yn: wa y gba pp n ba l y stn-n tb s s tt wa y fi gbgb
r sl. 18 dm fs fn wn p: w k n gba d mi kj, b o b e b, mi y gbgun
k . 19 wn m srl w fn un p: pp n ni wa y gb; b a b til ma mu omi r,
mi ti agbo ran mi, wa y sanw r. K j p k j k a fi s rn kj. 20 dm s gbgun
dn wn pl m ogun pp ti ohun j lle. 21 B dm ti k lti j k srl gba gbgb r
kj, srl yg fn un.
IK RN
22 Wn fi Kd sl, gbogbo j wn m srl d or k Hr. 23 Yhw b Ms ti
rn sr lr k Hr n pkun il dm p: 24 K rn dp m wn nyn r. Ntor p k
gbd d il t mo fn wn m srl ntor t s ohn mi nbi omi Mrb. 25 K o m rn
ti Elesr m r, k o m wn kg Hr. 26 Ngb n ni w y b a rn lti fi w
Elesr m r, rn y s dp m wn nyn r; nb ni un y ti k.
27 Ms e ohun t Yhw pa l. Lj gbogbo j ni wn gk l sr k Hr. 28 Ms b
a rn, s fi w Elesr m r; rn s k nb lr k n. 29 Ngb t gbogbo j r i
p rn ti k, gbogbo j srl sunkn rn fn gbn j.
21
SRL JAGUN GBA HRM
ba rd, ar Knn t gb n Ngb, gb p srl gba n Atrm b. kj j s
srl, s k wn n lwn. 2 Ngb n ni srl jj y fn Yhw p: B iw b fi wn
nyn y l wa lw, wa y jj l y fn ohun t. 3 Yhw gb ohn wn m srl,
s fi wn ar Knn n l agbra wn lw. Wn fi wn jj ohun t, ti wn ti gbogbo
ohun t b n l wn. Wn s pe ork ib n Hrm.
EJ ID
4 wn m srl fi Hr-olk sl lti gba n et kun Sf, ti lti gba pkun il Sdm
yk. Lj n ni wn nyn n s sr n. 5 Wn sr ld s lrun ti s Ms p: e t
yin fi m wa gk kr n gpt lti pa w k sn ahoro al y? Ntor k s brd tb omi.
Onj t k nlr y ti s wa.
6 Ngb n ni lrun rn wn ej onn s wn nyn n t plp wn m srl k
ngb t b wn j. 7 Ngb n ni wn nyn n s fn Ms p: wa ti d npa ssr
ld s Yhw ti s . B wa b Yhw k m ej wny jnn s wa. Ms bb fn wn
nyn n. 8 Yhw s d a lhn p: L r ej gbgbn kan t w y gb k or pgun. ni
t ej b n, t b s w , y y. 9 Ngb n ni Ms r ej id t gb e k pgun kan; b
ej b s bu ni kni j t s wo ej n, ni n s y.
WN IBS L S JRDN
10 wn m srl dde l, wn s pg s Obt. 11 Lyn n ni wn kr n Obt lti l
pg s Iye-Abrm nn al t w n pkun Mb, lp l-orn. 12 Wn kr nb lti l
pg s ipad Srd. 13 Wn tn kr nb lti l pg syn Arnn.
Ipad y y jde lti in al t b lp il wn mr. Ntor Arnr w n orgun il Mb,
lrn wn Mb ti wn Amr. 14 B ni a e kw r nn w Ogun Yhw p:
Fhb t b lb Sf ti ipad Arnn
13 pl dgr t dar s il Ar,
t s farakan pkun Mb.
16 Wn s tib l s Br
Ntor knga y ni Yhw fi s fn Ms p: K wn nyn y j k n fn wn lmi mu.
17 Ngb n ni srl k orin y:
krin yn n nd knga,
18 Knga t wn m alde w,
t wn jy wn nyn w,
pl p wn, p wn.
Lti Br ni wn l s Matn; 19 wn dde lti Matn l s Nahalil, ti lti Nahatil l s
Bamt, 20 ti lti Bamt ni wn l s fonfoj t sl n pp Mb, lp k Psg t b n
orgun ahoro al t s dojk n sl.
GUN IL YIN JRDN
21 srl rn wn j lti w fn Shn ba wn Amr p:
22 Mo f gba il r kj. wa k n wn oko yn tb gb jr yn; wa k n mu omi
wn knga yn; wa y gba pp n ba tt wa y fi kj pkun il yn.
23 gbn Shn k j k srl gba il r kj. k gbogbo wn nyn r j, s mra
ogun l b srl nn ahoro al, s b wn pd n Jhs, nb ni ti gbgun ko srl.
24 srl fi oj id p , s gun il r lti Armn tt d Jbk, n tt kan il wn m
Amn, ntor Jsr w npkun wn Amn.
25 srl gun gbogbo l wny. gba gbogbo il wn Amr, ti wn Hbn, ti gbogbo
wn l ab r. 26 Hbn s ni ol l il Shn, ba wn Amr. Shn ni ti b b kn ti
wn Mb jagun t s gba gbogbo il tt d Arnn. 27 Ntor n ni wn akw fi w p:
Hbn, l aknkanj!
T a k re t s jk re,
l wn ar Shn!
28 w w b in ti dde
n Hbn,
b in ti j l l Shn,
in ti pa r ti Mb run,
ti gb wn k Arnn m.
29 gb ni fn , Mb!
yin ar Km ti gb!
ti s wn mknrin r di
ss ti alrnkiri,
wn mbnrin r ti di r gbkn
fn Shn, ba wn Amr.
30 Hbn ti pa wn m ww run
tt d Dbn, ti wn mbnrin tt d Medb.
31 srl t il wn Amr d. 32 Ms rn l bojwo Jasr. srl gn r pl wn l
t b lb r; gba tw wn ar Amr t gb nb.
33 Lyn n ni wn gba n Bn, t wn s gk r l. g, ba Bn, gbgun l pd
wn pl gbogbo wn nyn r lti kj j s wn n Edr. 34 Yhw w fn Ms p: M e
br r, ntor mo ti fi l lw. un ti gbogbo nyn r pl il r. K o e gg b o ti e s
Shn, ba wn Amr, t gb n Hbn. 35 Wn gun r, un ti wn mknrin r, ti
gbogbo wn nyn r, ls ni kan t br. Wn s gba il r.
22
Lyn n ni wn m srl jde l, t wn s pg n il ttj Mb, lyn Jrdn, lp n
Jrk.
BA MB BR RNLW BLM
2 Blk m Spr r gbogbo ohun t srl e s wn ar Amr. 3 br-bojo m Mb
nwj nyn wny, ntor wn p jj.
r wn m srl ba Mb, 4 ngb n ni w fn wn algb Mb p: wo
ogunlg nyn wny t wn f pa ohun gbogbo run y wa k b ml ti pa oko pp run.
Blk m Spr ni ba Mb ngb n. 5 rn wn rn l b Blm m Ber n
Ptr, lt bb omi i n, n il wn Amf. w fn un p: W b wn nyn t wn jde n
gpt ti rbo il y, wn s ti kal lknkn mi. 6 Ntor n, mo b , w b mi ggn-n fn
wn nyn y, ntor wn lgbra j mi l. B ni a e l gun wn lti l wn l kr n il y.
Ntor mo m p ni t o b sre fn y r ire, ni t o b s fi b y r ibi.
7 wn algb Mb ti ti Mdn jde l pl bn t wn y fi sanw fn alf n. Wn
l b Blm, wn s j Blk fn un. 8 w fn wn p: sn mj nb, mi y s s fn
yn ohun t Yhw b w. wn ald Mb dr ld Blm. 9 lrun w b Blm lti w
fn un p: wn nyn wo l w ld r y? 10 Blm d lrun lhn p: Blk m
Spr ni w fn mi by p: 11 W b wn nyn t wn jde n gpt ti r bo il y. Ntor
n w b mi ggn-n fn wn k n ba l gun wn lti l wn l. 12 lrun w fn Blm
p: w k n b wn l. w k gbd ggn-n fn wn nyn n ntor a ti bkn fn
wn. 13 N wr ni Blm dde t s w fn wn m ald t Blk rn s p: pad s
orl-d yn ntor Yhw ti k fn mi lti b yn l. 14 wn m ald Mb dde pad l b
Blk, wn s w fn un p: Blm ti k lti tl wa w.
15 Blk tn rn wn m ald t tn p s i, t wn s ll ju ti wn j. 16 Wn l b
Blm lti w fn un p: By ni Blk m Spr w: Jw m e k lti w sd mi.
17 Ntor mi y d ll gidi, mi y s e gbogbo ohun t o b w, ntor n ma b. W b
mi ggn-n fn nyn wny. 18 Blm fs y fn wn rn Blk p: B Blk til fn
mi n gbogbo il r pl wr ti fdk r, mi k l tp s Yhw lrun mi nn ohun
khun, b j kker tb l, 19 Ntor n k sn mj nb, k n s gb ohun t Yhw tn
ma w. 20 lrun w b Blm lru lti w fn un p: j k e p wn nyn y w p
? Dde k o ma b wn l. gbn w k gbd e ohun mrn ju y t mo b s fn .
21 Blm dde n wr, t rn-j pl ktkt r, s tl wn m ald Mb n
l.
KTKT BLM
22 jad l r fa bn Yhw, ngl Yhw s b sj n r lti d i ln. un n gun
ktkt r, wn m r mj s b a l. 23 s e t ktkt n r ngl Yhw lj n
pl id t y dn; ktkt n s kr lj n lti gba or pp. gbn Blm br s l
lti dar r pad sj n.
24 Ngb n ni ngl Yhw dr nbi t n ti h lrn wn igi jr, pl giri lp tn
ti giri lp s. 25 Ktkt n r ngl Yhw, s s sgb giri, y m k s Blm f
giri n. Blm tn br s l .
26 ngl Yhw tn pa ip d lti l dr nbi t n n ti kr gidi, t ktkt n k l y
stn-n tb s s. 27 Ngb t tn r ngl Yhw, w dbl lb Blm. Blm
bn gidi, s br s fi p n .
28 Ngb n ni Yhw m ktkt n la nu sr fn Blm p: K ni mo fi e t o fi
n m t b lmta? 29 Blm fs fn ktkt n p: Ntor p w tn mi ni! b e p
mo n id lw n b ti pa ! 30 Ktkt n w fn Blm p: b ktkt r ni mo j, t o ti
gun or mi lti gb we r. N gbogbo j y j mo k lti sn r? d a lhn p: Rr.
31 Ngb n ni Yhw la oj Blm, r ngl Yhw t dr lj n t y id lw.
Ngb n ni trba t s dbl, t oj r kanl. 32 ngl Yhww s w fn un p: e t o
fi lu ktkt r lmta? mi ni mo w d ln. Ntor n wn gb t mo b w lj n y,
w k l d ibi t o l. 33 Ngb t ktkt r r mi ni s kr lj n lmta. r b e t
kr ln, ntor mi b ti pa . mi b s fi sl ly. 34 Blm d ngl Yhw lhn
p:Mo ti d. mi k m p w dr lj n mi. Nsisy b k b t lrn mi y pad.
35 ngl Yhw d Blm lhn p: Ma b nyn wny l, gbn w k gbd s ju
ohun t mo b n k o w. Ngb n ni Blm tn tl wn m ald t Blk rn w l.
BLM TI BLK
36 Blk gb p Blm b, s l pd r ln Ari Mb, n kgun il Arnn, n pkun
il n. 37 Blk w fn Blm p: b mi ni mo rn l p w, Ntor k ni w k e ti
w sd mi? j mi k t ni t d ll? 38 Blm d Blk lhn p: mi n y ld r.
mo l sr nsisy? mi y s r t lrun ti fi s mi lnu lti s.
39 Blm b Blk l. Wn d Kiriati-Hust. 40 Blk pa ran l ti ran kker, s g e
s ww fn Blm ti wn m ald t wn b a w. 41 Lyn n ni Blk m Blm n
wr lti gk l s Bamoti-Bl, nbi t ti l r pkun g n.
23
Blm w fn Blk p: B mi t pp mje nhn-n, k o s fn mi n ak ml mje ti gb
mje. 2 Blk s e gg b Blm ti w, s fi ak ml kan ti gb kan rb sunpa lr
pp kkan. 3 Ngb n ni Blm w fn Blk p: Dr lb wn b sunpa r ngb t
mi b jde l, by Yhw y j k n pd un. Ohun t b j k n r ni mi y fihn . s
gke l sr k kker kan t fo.
F BLM
4 s e, lrun w pd Blm, Blm s w fn un p: Mo ti t pp mje, mo s ti fi
k ml kan ti gb kan rb sunpa lr pp kkan. 5 Ngb n ni Yhw fi f s i
lnu w p: Pad l b Blk, k o s w fn un by. 6 Ngb n ni Blm l b a; si r i
nbi t dr s l ys, lb b sunpa r pl gbogbo wn m ald Mb. 7 s kw
f r by p:
Blk p m w s Arm,
ba Mb, lti wn k Kedem:
W b mi t fn Jkb,
W b mi fi srl b.
8 Bwo ni mo e l ggn-n fn
ni t lrun k ggn-n fn?
Bwo ni mo e l fi wn b,
wn t lrun k fi b?
9 n mo ti r i lti tnt or pta,
mo w lti or k kkk wny.
wo wn nyn kan t wn dgb ly ara wn,
t a k pp m wn orl-d.
10 T l l ka eruku Jkb?
Ta l l ka kk srl?
b dra k n k ik oldodo,
k gbyn mi db ti wn y!
11 Blk w fn Blm p: K ni w e fn mi y? Mo p lti b mi ggn-n fn wn t
mi, w t o sre fn wn. 12 Blm tn w p: j k y k n s ohun t Yhw fi s mi lnu
lti s? 13 Blk w fn un p: Ma b k a l ibmrn. wn nyn t o r nhn-n y k ju
ap kan pkun wn l, w k t r gbogbo wn tn. B mi ggn-n fn wn lti hn-un n.
14 m u l s ap pp Oko-bb, lp k Psg. tn t pp mje, s rb ak ml
kan ti gb kan lr pp kkan fn b sunpa. 15 Blm w fn Blk p: Dro ti wn
b sunpa r ngb t mo b jde l. 16 lrun w pd Blm, s fi r f s i lnu
by p: Pad l b Blk pl f y. 17 Ngb n ni l b Blk, b a t dr lb
b sunpa r l ys, pl gbogbo wn m ald Mb. Blk bi lr p: K ni Yhw
w? 18 Blm s fi f r kw by p:
Dd, Blk, k o gb,
fets mi m Spr.
19 lrun k e nyn t pur,
k e m dm t prd.
j un y sr le b
t y w l m u ?
20 Mo ti gba i bkn,
mi y sre, n k s n pad.
21 mi k r ibi n Jkb, mi k s r jy n srl.
Yhw lrun r b pl r;
h ay ba ni a gb ld r.
22 lrun ti m u jde kr n gpt.
dr fn un b wo gbnrr.
23 Ntor k s m ibi fn Jkb,
tb pr bbur fn srl.
A l ma w npa Jkb ti lr srl p:
K ni lrun e y
24 W b wn nyn kan ti dde b abo knn,
t wn sj bi ak knn:
wn k simi tt wn y fi gb ran d wn m,
t wn y fi mu j ohun t wn pa.
25 Blk w fn Blm p: M e t, m e ggn-un fn wn, t g! gbn m e
bkn fn wn! 26 Blm fs fn Blk p: j mi k s fn p gbogbo ohun t Yhw
b s fn mi ni mi y e?
27 Blk w fn Blm p: Ma b ngb n k n m l ibmrn. By lrun y r i p
dra lti ggn-n fn wn nb. 28 Blk m Blm l sr k Pr t wo ahoro al
n sl. 29 Ngb n ni Blm w fn Blk p: B mi t pp mje nhn-n, k o s b mi w
ak ml mje ti gb mje. 30 Blk s e b Blm t w, s fi ak ml kan ti gb
kan rb lr pp kkan.

24
Ngb n ni Blm r i p Yhw f bkn fn srl. K s y a lti l m b ti tl lti s
stl Yhw, dp e ni kj s ahoro al. 2 Ngb t Blm gbj sk, r srl t wn
pg n y kkan. m lrun skal l e lr, 3 s fi f kw r by w p:
f Blm m Br,
f ni t oj r rran kedere,
4 f ni t gb r lrun,
r ohun t d fihn,
gb s lrun,
oj r s l kedere.
5 Jkb,
w b wn il r t lw t,
ti wn bgb r, srl.
6 Wn db fonfoj t gb l br,
b wn gb oko t b lba od,
b wn igi ls t Yhw ti gbn,
b wn igi kdr t b lba omi.
7 Akgun kan dde nn y r,
jba lr ogunlg nyn.
ba r tbi ju ti Agg, jba r ga.
8 lrun m u jde n gpt,
dr fn un b wo gbnrr.
gb k wn t r m,
egungun wn.
9 ba, sn,
b ak knn, b abo knn;
ta l j j i dde?
bkn ni fn ni t b bkn fn ,
gb ni fn ni t b ggn-n fn .
10 Blk bn s Blm, s ptw bn b ti w fn Blm p: Mo rn lti fi wn
t mi r, w t o s bkn fn wn lmta! 11 Ma b tr l, k o s kr ld mi. Mo ti w p
mi y d ll. Yhw ti gba yn lw r. 12 Blk d Blm lhn p: j mi k s fn
wn rn r p: 13 n b Blk b til ma fn mi n wr ti fdk t kn il r, mi k l
ld s Yhw, mi k s l fnrami e ire tb ibi, ohun t Yhw b w ni mi y e.
14 Nsisy t mo l b wn nyn mi, ma b k n kl fn ohun t nyn wny y fi wn
nyn r e lj iwj. 15 Ngb n n Blm tn fi f kw r by p:
f Blm m Br,
f ni t oj r rran kedere,
16 f ni t gb r lrun,
f ni t m m Oldmar.
r ohun t d fihn,
gb s lrun,
oj r s l kedere.
17 mi r i -
gbn k e fn sisy,
mo w ,
gbn k e nts:
rw kan t jde lti in Jkb ti di olr,
p kan dde lti srl.
lu iwj or Mb,
ti agbri gbogbo wn m St.
18 dm ti di orl-d t a gun,
Sr ti di oril-d t a bor.
srl ti fi agbra r hn.
19 Jkb ti jba lr wn t r,
ti pa yk Ar run.
20 Lyn n ni Blm r Amalk t s kw r by p:
Amalk, kso wn oril-d!
gbn ran r y parun tt l.
21 Lyn n ni r wn ar Kn t s kw r b p:
Kyn, ibjk r ti dr
gbnyingbnyin tlr,
t ibgb r b lr pta.
22 gbn ibgb n j ti Br,
tt dg wo ni w y fi di
ni gbkn fn sr?
23 Lyn n ni r g, t s kw r by p:
wn ar kun parap s rw,
24 wn k oj-omi lti bb Ktm,
wn fi ay ni sr ti Hbr lra.
un n y parun tt l.
25 Ngb n ni Blm dde t s jde pad l s il r. Blk na b n tir l.
25
SRL N PR
srl kal n Stm. wn nyn n br s hw gbr pl wn mbnrin Mb.
2 wn mbnrin n p wn l b r wn, wn nyn n s jun, wn s forbal fn
wn r wn. 3 srl jw ara-r fn Bl ti Pr. bn lrun s gbn m wn.
4 Yhw w fn Ms p: Pe gbogbo wn olr wn nyn y j, k o s kj wn s orn
fn Yhw. Ngb n ni bn gbgbn Yhw y ru s srl. 5 Ms w fn wn adj
srl p: K ni kkan br s pa wn nyn t wn jw ara wn fn Bli ati Pr.
6 knrin kan nn wn m srl jde w t m mbnrin Mdn kan w b wn
arknrin r nwj Ms pp ti gbogbo j srl t sunkn lnu n g pd. 7 Ngb t
a r y ni Pnhs m Elesr, m rn lf, fi ij n sl, l fa id y, 8 tl
mknrin srl n l sn yr t m mbnrin n w, nb ni ti ki id b mknrin
srl n pl mbnrin n n ikn. Lklk t pa wn m srl s dwdr. 9 wn
nyn t k lj n p gb mjl (24,000).
10 Yhw b Ms sr w p: 11 Pnhs m Elesr, m rn lf ti m bn mi
kr lra wn m srl, ntor p n jow fn mi lrn wn; ntor n ni mi k e pa
gbogbo wn m srl run nn jow mi. 12 Ntor n kde by p: Mo fn un n mjm
lf mi. 13 Mjm mi y w pl r ti wn ran r lyn r, y s d a ll oy lf tt
l, fn r jow t n fn lrun, y ma e sn tt fn wn m srl.
14 m srl t a fi id pa n (a pa pl mbnrin Mdn n) j Smr m Sl, olr
n il bb l Smn. 15 mbnrin ar Mdn t a pa n j Ksb mbnrin Sr, jy
y kan lti il bb l kan n Mdn.
16 Yhw b Ms sr w p: 17 Tl wn ar Mdn l, k o s pa wn. 18 wn l tl
yn w pl w rkrek wn nn eke Pr ti ti Ksb arbnrin wn t e mbnrin
ald kan n Mdn, ni t a pa lj t lklk wy ntor Pr.
KKA WN NYN
19 Lyn lklk n,
26
Yhw b Ms ti Elesr sr w p: 2 l ka gbogbo j wn m srl, n dl kkan,
n gbogbo wn t p ogn dn ti j b l t wn l jagun.
3 Ngb n ni Ms ti Elesr k wn n il ttj Mb lb Jrdn t krs Jrk.
Wn ka iye wn 4 (gg b Yhw ti p fn Ms ti wn m srl ngb t wn jde kr
n il gpt), wn knrin t p ogun dn ti j b l n y:
5 Rbn, kb srl. wn m Rbn n y kkan ni Hnk fn y Hnk; Pal fn
y Pl; 6 Hsrn fn y Hsn; Krm fn y Krm. 7 wyn ni y Rbn. Wn j
gb mknllgn lgbsn-dndrin (43,730) t a k.
8 wn m Pl ni Elb. 9 wn m Elb ni Nml. Dtn ti Abrm j olkk nn
j, wn m wJn nyn t s Ms ti rn; wn w lra jd Kr ngb t wn ld s
Yhw. 10 Il s la nu gb wn m (pl Kr bkan n ngb t jd n parun). Ngb t in
pa dta-l-ngba wn nyn. Wn j m pr. 11 wn m Kr k k.
12 y wn m Smn n y: Nml fn y wn m Nml; Jmn fn y wn
m Jmn; Ykn fn y wn m Ykn; 13 Sr fn y wn m Sr; Sl fn y
wn m Sl. 14 wnyn ni wn y Smn. Wn j gb mknl l-igba (22,200) t a
k.
15 y wn m Gd n y: Sfyn fn y wn m Sfyn; Hg fn y wn m Hg;
n fn y wn m n; 16 Osn fn y wn m Osn; Er fn y wn m Er;
17 Ard fn y wn m Ard; Arl fn y wn m Arl. 18 wnyn ni wn y Gd.
Wn j k mj-l-dgbta (40,500) t a k.
19 y wn m Jd n y: r ti nn k n il Knn. 20 y yk wn m Jd n
y: el fn y wn m el; Prs fn y wn m Prs; Sr fn y wn m Sr;
21 y wn m Prs n y: Hsn fn y wn m Hsrn; Hml fn y wn m
Hml. 22 wnyn ni wn y Jd. Wn j gb mjdnlgj l-dgbta (76,500) t a k.
23 y wn m skr n y: Tl fn y wn m Tl; Pf fn y wn m Pf;
24 Yab fn y wn m Yab, Smn fn y wn m Smn. 25 wnyn ni wn
y skr. Wn j gb mjllgbn l-dnrn (64,300) t a k.
26 y wn m Sbln n y: Srd fn y wn m Srd; Elni fn y wn m
Elni; Yll fn y wn m Yll. 27 wnyn ni wn y Sbln. Wn j k mta l
dgbta (60,500) t a k.
28 y wn m Jsf n y: Mans ti frm.
29 y wn m Mns n y: Mkiri fn y wn m Mkiri; Mkiri s b
Gld. Gld fn y wn m Gld. 30 wn y Gld s n y: Isr
fn y wn m Isr; Hlk fn y wn m Hlk; 31 srl fn y
wn m srl; km fn y wn m km; 32 emd fn y wn
m emd; Hfr fn y wn m Hfr; 33 Selofehd m Hfr k b
mknrin b k e wn mbnrin; wny ni ork wn mbnrin Selofehd:
Mld, N, Hgl, Mlk ti Trs. 34 wnyn ni wn y Mns. Wn j gb
mrndnlgbn l-dgbrin (52,700) t a k.
35 wn m frm n y n y kkan: tl fn y wn m tl; Bkr fn y
wn m Bkr; Thn fn y wn m Thn. 36 wn m tl n y: Ern fn y
wn m Ern. 37 wnyn ni wn y frm. Wn j gb mrndnlgn l-dgbta
(32,500) t a k. wnyn ni wn y Jsf n y wn.
38 wn m Bnjmn n y n y kkan: Bl fn y wn m Bl; bl fn y
wn m bl; Abrm fn y wn m Abrm; 39 efufm fn y wn m
efufm; Hufm fn y wn m Hufm. 40 wn mknrin Bl ni rd ti Nmn.
rd fn y wn m rd; Nmn fn y wn m Nmn. 41 wnyn ni wn y
Bnjmn. Wn j gb mjllgn l-gbj (45,600) t a k.
42 wn m Dn n y n y wn: hm fn y wn m hm. y ni wn m
Dn n y wn. 43 Gbogbo y wn m hm j gb mjllgbn l-irnw (64,400) t
a k.
44 wn m sr n y n y wn: mn fn y wn m mn; f fn y wn m f;
Ber fn y wn m Ber. 45 wn m Ber n y: Hbr fn y wn m Hbr;
Mlkl fn y wn m Mlkl. 46 A pe mbnrin r n Sr. 47 wnyn ni wn y
r. Wn j gb mrndnlgbn lgbje (53,400) t a k.
48 wn m Nftl n y n y wn:jl fn y wn m jl; Gn fn y wn
m Gn; 49 Jsr fn y wn m Jsr; lm fn y wn m lm. 50 wnyn ni
wn y Nftl b a ti pn wn n y kkan wn m Nftl j gb mjllgn lgbje
(45,400).
51 wn m srl w j gbn k l-gbsn-n-dn-drin (601,730) t a k.
52 Yhw b Ms sr w p:
53 wn y ni a pn il n fn n ohun jogn gg b iye wn ti a k. 54 K o fi il l fun
wn t iye wn p, ti il kker fn wn t iye wn kre; k jogn olk lk r b iye wn ti t
gg b a ti k wn. 55 gbn e ni k gg lti pn il n gg b ohun jogn fn olk
l ti il kker fn y kker.
KKA WN M LF
57 y ni wn y Lf gg b a ti k wn. Grsn fn y wn m Grson; Kht fn
y wn m Kht; Mrr fn y wn m Mrr.
58 y Lf n y: y Lbn, y Hbrn, y Hl, y Ms, y Kr.
Kht b mrm. 59 Aya mrm j Jkbd mbnrin Lf t a b n gpt. un ni b
rn, Ms ti arbnrin wn fn mrm 60 rn b Ndb ti Abh, Elesr ti tmr.
61 Ndb ti Abh k ngb t wn gb in t w swj Yhw.
62 wn mknrin t a k lti m o kan sk j gb mknl l-gbrn-n (23,000).
Ntor a k k wn m wn m srl, ntor p wn k gb jogn lrn wn.
63 wn nyn t Ms ti rn k n n yn, ngb t wn ka wn m arl n il ttj
Mb, lb Jrdn t krs Jrk.
64 K s ni kankan nn wn t w lr wn t Ms ti rn lf k ngb t wn ka
wn m srl nn ahoro al Sn; 65 ntor Yhw ti w fn wn b p: awn n y k
sn ahoro al, ni kankan k s n k fi Klb m Yfnn ti J m Nn.

27
Ngb n ni wn mbnrin Selofhd w. Selofhd j mknrin Hfr, m Gld, m
Mkr, m Mns; j m y Mns m Jsf. yi ni ork wn mbnrin n:
Mlh, N, Hgl, Mlk ti Trs. 2 Wn w swj Ms, Elesr lf ti swj wn olr,
nwj gbogbo j, lnu n g pd, wn s w p:
3 Bb wa ti k nn ahoro al. un k w lra wn jd Kr t wn t s
Yhw; tir fnrar ni j k k l b m knrin. 4 e t ork bb wa
y fi par lrn y r? B k s ti n mknrin, fn wa n il tiwa lrn wn
arknrin bb wa.
5 Ms m r wn l swj Yhw. 6 Yhw s b Ms sr w p: 7 dodo
ni r wn mbnrin Selofhd. L f n wn n il tiwn ngb n, y t y j
ohuin jogun wn lrn wn arknrin bb wn; k o fi jogn bb wn fn wn. 8 Lyn n ni k o
w fn wn m srl p: B knrin kan b k ln mknrin, k fi jogn r fn mbnrin r. 9 B k b b
mbnrin, k fi jogun r fn wn arknrin r. 10 B k b n arknrin, k fi
jogn r fn wn arknrin bb r. 11 B bb r k b n arknrin, k fi jogn r fn
btan r t snm j: k ni n fi jogn. y j fin t fn wn m srl, gg b
Yhw ti ln r fn Ms.
JO DI OLR J
12 Yhw w fn Ms p: Gun or k y l, wn k Abrm, k o s wo il ti mo ti fn
wn m srl. 13 Ngb t w b ti w tn, w y dp m wn nyn r gg b rn
arknrin r. 14 Ntor ti t s mi nn ahoro al, ngb t wn j nyn w mi nj,
ngb t mo p fn yn lti fi w mm mi hn nwj wn npa ffn wn n omi. (y ni omi
Mrb ti Kd nn al Sn).
15 Ms w fn Yhw p: 16 K Yhw lrun wn m, ni t fi y fn gbogbo ara, jw fi
ni kan e olr fn j y, 17 ni t y ma jde t y s ma wl b olr wn, t y ma m
wn jde, t y s ma m wn wl, k j Yhw m ba db gntn t k n ol.
18 Yhw fs fn Ms p: M J m Nn, knrin t m gb nn r, k o gb w l e
lr, 19 lyn n ni k o m u w swj Elesr lf ti gbogbo j lti fi r l e lw
nwj wn, 20 ti lti fn un nn iy r k gbogbo j wn m srl ba l trba fn un.
21 un y dr nwj Elesr lf ni t y b a wd r gg b a ti lo rm nwj
Yhw. Pl r ni gbogbo wn m srl, t gbogbo j wn y ma jde t wn y s
ma wl pl r.
22 Ms e gg b Yhw ti p fn un, m Jo w swj Elesr lf ti gbogbo j.
23 gb w l e lr, s fn un n r gg b Yhw t w lti nu Ms.
28
RB PP
Yhw b Ms sr w p:
2 P y fn wn m srl:
K fiys i lti m r w fn mi n kk t a yn fn un, onj mi nn b olrn ddn.
3 w y w fn wn p: y ni b t ma r s Yhw.
B OJOOJM
Ljoojm ni k ma rb d gntn mj ldn kan, allbwn, fn b sunpa tt l. 4 K o fi d gntn
kn rb sunpa n wr, ti kj fn b n l, 5 pl b k n dmw wn yfn k t a fi dmrin
wn rr titun p. 6 b sunpa eetne y ni a ti e syn lr k Sn n b olrn ddn t
Yhw twgb. 7 Idmrin go t ni a fi e jb llr d gntn kkan, nn ibi mm ni k a ti e
jb y pl t lle fn Yhw. 8 K o fi d gntn kej rb sunpa n l, k o e pl
b k kan n ti t jb kan n b a ti e n wr gg b b olrn ddn fn
Yhw.
B J SIMI
9 Lj simi ni k ma rb d gntn mj ldn kan allbwn pl dmmrn-n
yfn fn b k t a fi rr p, pl t jb. 10 K fi b sunpa j simi kn b sunpa
ojoojm n gbogbo j simi t t jb pl r.
B BR O TITUN
11 N br o yn, k rb sunpa fn Yhw: Ak ml mej, gb kan, d gntn mje
ldn kan, allbwn; 12 fn ak ml kkan, k rb k pl n mta dmw
yfn k t a fi rr p; fn gb kkan, k rb pl n mta dmw yfn k t a fi
rr p, 13 fn d gntn kkan, k rb pl dmw yfn k t a fi rr p. j
b sunpa olrn ddn t a r s Yhw. 14 t jb t e pl r j dj go fn ak
ml kkan, dmw go t fn gb kan ti dmrin go fn d gntn kkan, y ni
y m j b sunpa olrn ddn fn gbogbo o nn dn. 15 K fi y kn b sunpa
ojoojm, k fi bk kan rb s Yhw fn rb fn pl t jb r.
B BRD NYST
16 N j krnl o kn ni j dn rkj Yhw. 17 j kdgn o y y w fn
ry dn. K j brd t k n yst fn j mje. 18 K pe pj mm n j kn. k gbd
e i ekra kankan. 19 K rb sunpa s Yhw: ak ml mej, gb kan, d gntn
mje ldn kan, allbwn. 20 K fi n mta dmw yfn k t a fi rr p rb pl
ak ml kkan, dmrn-n pl gb kan, 21 dmw pl kkan d gntn mje
n. 22 K fi bk kan rb fn fn i tt fn yn. 23 K fi y e ekn pl b
sunpa wr ti ojojm. 24 K e b ljoojm fn j mje. j b olrn ddn ti
twgb fn Yhw. K r wn pl b sunpa ojoojm, ti pl t jb r. 25 Ki pe
pj mm lj keje; k s gbd e i ekra.
DN WN S
26 Lj kso, ngb t b fi wn so kso rb onj nn dn wn s, k pe pj
mm. k s gbd e i aekra. 27 K rb sunpa olrn ddn s Yhw pl ak
ml mj, gb kan, d gntn mje ldn kan. 28 b k t a r pl r ni yfn k t
a fi rr p, y j n mta dmw fn ak ml kkan, 29 dmw fn d gntn
mje n lkkan. 30 K s fi bk kan rb fn , lti fi e sn tt fn yn. 31 K e
ohun wny n ekn pl b sunpa ojoojm ti b k r.
29
DN KDE AY
N o kje, lj kn o n, k pe pj mm; k gbd e i aekra kankan. Y j j
h ay. 2 K rb sunpa olrn ddn s Yhw pl ak ml kan, gb kan, d
gntn mje ldn kan, allbwn. 3 b k t a r pl r ni yfn k t a fi rr p,
y j n mta dmw fn ak ml n, 4 dmw fn d gntn mje n lkkan.
5 K a s fi bk kan rb fn , lti fi e sn tt fn yn. 6 K e ohun wny n ekn
pl b sunpa ooo ti b k r, pl b sunpa ojoojm ti b k r pl t jb
t a fi kn un gg b ln r, fn b olrn ddn fn Yhw.
J TT
7 N j kw o kje ni k pe pj mm. K gbw l e i k. 8 K rb
sunpa s Yhw, olrn ddn pl ak ml kan, gb kan, d gntn mje ldn kan,
t y yn n albwn. 9 K m b k pl r, yfn k t a fi rr p, k j ta
dmw fn ak ml n, dmrn-n fn gb n, 10 dmw fn d gntn mje
lkkan wn. 11 K s fi bk kan rb fn . y y j fikn pl b fn ti j dn
tt fn yn pl b sunpa ojoojm ti b k r ti t jb fn wn.
DN PG
12 N j kdgn o kje, k pe pj mm, k m e i k, k e dn fn Yhw
n gbogbo j mje n. 13 K rb sunpa olrn ddn s Yhw pl ak ml mtl,
gb mj, d gntn mrnl ldn kan, allbwn.
14 b k pl yfn k t a fi rr p t j dmw ln mt fn kkan ak ml
mtl n, dmrn-n fn kkan gb mj n, 15 dmw fn kkan d gntn
mrnl n.
16 K fi bk kan kn un fn rb fn .
y y j fikn pl b sunpa ojoojm ti b k r ti t jb r.
17 Lj kej, k rb pl ak ml mjl, gb mj, d gntn mrnl ldn kan,
allbwn; 18 k b k w pl r ti t jb, k e pl ln r pl iye ak ml,
gb ti wn d gntn; 19 bk kan fn rb fn ; y y j fikn pl b sunpa
ojoojm ti b k r ti t jb r.
20 Lj kta ni k rb pl ak ml mknl, gb mj, d gntn mrnl ldn
kan, allbwn; 21 k b k w pl r ti t jb, k e pl ln r pl iye ak
ml, gb ti wn d gntn; 22 bk kan fn rb fn ; y y j fikn pl b
sunpa ojoojm ti b k r ti t jb r.
23 Lj krin ni k rb pl ak ml mw, gb mj, d gntn mrnl ldn kan,
allbwn; 24 k b k w pl r ti t jb, k e pl ln r pl iye ak ml,
gb ti wn d gntn; 25 bk kan fn rb fn ; y y j fikn pl b sunpa
ojoojm ti b k r ti t jb r.
26 Lj karn-n ni k rb pl ak ml msn-n, gb mj, d gntn mrnl
ldn kan, allbwn; 27 k b k w pl r ti t jb, k e pl ln r pl iye
ak ml, gb ti wn d gntn; 28 bk kan fn rb fn ; y y j fikn pl
b sunpa ojoojm ti b k r ti t jb r.
29 Lj kfa ni k rb pl ak ml mj, gb mj, d gntn mrnl ldn kan,
allbwn; 30 k b k w pl r ti t jb, k e pl ln r pl iye ak ml,
gb ti wn d gntn; 31 bk kan fn rb fn ; y y j fikn pl b sunpa
ojoojm ti b k r ti t jb r.
32 Lj keje ni k rb pl ak ml mje, gb mj, d gntn mrnl ldn kan,
allbwn; 33 k b k w pl r ti t jb, k e pl ln r pl iye ak ml,
gb ti wn d gntn; 34 bk kan fn rb fn ; y y j fikn pl b sunpa
ojoojm ti b k r ti t jb r.
35 Lj kj ni k pe pj mm. k gbd e i k. 36 K rb sunpa olrn ddn
s Yhw pl ak ml kan, gb kan, d gntn mje ldn kan, allbwn; 37 pl b
k t a e gg b ln r, g b iye ak ml, gb ti d gntn; 38 bk kan fn rb
fn ; y y j fikn pl b sunpa ojoojm ti b k r ti t jb r.
39 B ni k ma e rb s Yhw ngb wn dn l yn, n fikn r tinw yn, b
sunpa yn, b k yn pl wn b rp yn.

30
Ms b wn m srl sr gg b Yhw ti p l fn un.
FIN NPA JJ
2 Ms b wn olr wn y wn m srl sr w p: y ni ohun t Yhw pal.
3 B knrin kan b jj fn Yhw tb k fi bra lr ohun kan fn Yhw, un k gbd
prd: gbd e gbogbo ohun t fi nu r s.
4 B obnrin kan b jj fn Yhw tb k fi bra lr ohun kan fn Yhw, ngb t
w n we n il bb r, 5 t bb r k s sr ngb t gb, mbnrin n gbd m jj
tb lr r n . 6 gbn b bb r b ld s i ngb t gb, asn ni jj tb lr t e n js. Yhw
k n br lw r ntor bb r ti ld s i.
7 B b w lb jj tb lr t fi nu r e l ron jinl t s fk, 8 t k r n k s
sr ngb t gb, j n d pl lr t e. 9 gbn b k r b ld s i ngb t gb, y
y s jj n di asn tb lr t ti nu r jde l r jinl. Yhw k n br lw r.
10 jj op tb ti obnrin t a ti k sl y d .
11 B b e n il k ni obnrin ti jj tb t ti fi bra lr, 12 t k r k s sr ngb t
gb, t k s ld s i, jj r ti lr r y d . 13 gbn b k r b s di asn lj t gb,
ohun t obnrin n ti fi nu s js asn, b e jj tb lr. B k r ti s di asn, Yhw
k n brr lw obnrin n.
14 Gbogbo j tb lr t obnrin b e ni k r l s di asn tb k gb b. 15 B k k
b sr lj kej, y js p ti fw s jj tb lr ti ay ti e. bs i b k b sr lj t b
w fn un npa r. 16 gbn b b k lyn gb t ti s fn syn tn, un ni y gb r
t aya n b d r.
17 wny ni wn fin t Yhw ln fn Ms lr bral lrn k ti aya r, lrn
bb ti mbnrin r, ngb t b w n we t gb n il bb r.
31
OGUN PL MDN
Yhw w fn Ms p: 2 L gbsan fn wn m srl lra wn ar Mdn. Lyn n ni
w y dp m wn nyn r.
3 Ms b wn nyn n sr by p: K wn kan nn yn mra ogun fn Yhw lti b
wn ar Mdn j, lti gbsan fn Yhw lra wn ar Mdn. 4 K k gbrn-n nyn
lti y kkan srl sj ogun.
5 By ni a e r gb mf m ogun lti in gbgbrn-n wn m srl, n gbrn-
n lti in y kkan. 6 Ms rn wn l sj ogun, gbrn-n lti in y kkan, s rn
Pnhs m Elesr lf t gb wn ohun l fn sn ti wn ip t a fn.
7 Wn gbgun ko Mdn gg b Yhw ti p fn Ms, wn s pa gbogbo knrin wn.
8 Wn tn pa wn ba Mdn wny: f, Rkm, Sr, Hr ti Rb, wn ba mrn-n il
Mdni,wn s fi id pa Blm m Bri. 9 wn m srl k wn obnrin Mdn pl wn m-
w wn ngbkn, wn k gbogbo ran sn wn pl gbogbo agbo ran wn ti gbogbo ohun-
n wn. 10 Wn fi in sun gbogbo l wn ti gbogbo g t wn gb. 11 Lyn n ni wn k
gbogbo kgun wn, gbogbo ohun t wn gun n nyn ti n ran sn, 12 wn k wn lgun
w fn Ms ti Elesr lf ti fn gbogbo j wn m srl n g n il ttj Mb t
w lb Jrk.
PARUN WN OBNRIN WN TI WNM KGUN
13 Ms, Elesr lf ti gbogbo wn olr j jde l pd wn lyn g. 14 Ms bn s
wn ggun, wn olr gbgbrn ti wn olr rrn t wn ti ogun b. 15 w fn
wn p: e ti fi wn obnrin wn sl ly? 16 wn ni r Blm k fa ub wn
m srl t wn fi Yhw lr ohun t l n Pr, nbi t lklk ti br s pa j wn
m srl. 17 pa gbogbo wn mknrin wn, k s pa gbogbo wn obnrin t wn b ti
sn pl knrin. 18 wn mbnrin t wn k t m knrin nkan ni k fisl ly, k fi
wn e tiyn. 19 K yin t ti pnyn tb t ti fwkan k dr lyn g fn j mje. K yin
ti wn lwn yn w ara yn m lj kta ti j keje; 20 k tn f wn a yn m pl
gbogbo ohun t a fi aw e, gbogbo ohun t a fi irun ewr hun ti gbogbo ohun t a fi igi e.
21 Elesr lf w fn wn m ogun t wn ti oj j pad w p: y ni ln fin t
Yhw fifn Ms. 22 N ohun t b j wr, fdk, id, irin, tnganran, j, 23 gbogbo ohun t
a r nn in n k a wnm; gbn omi mm ni k a fi w wn m. y t a k r nn in ni
k a k b omi.
24 K f a yn lj keje, s m. s l wn g lyn n.
PNPN KGUN
25 Yhw b Ms sr w p:
26 K w pl Elesar lf ti wn olr dl j l ka wn ohun kgun pl wn
lwn, n nyn ti n ran sn. 27 Lyn n ni k o pn wn ikgun n s mj lrn wn
m ogun ti wn pap j. 28 K o s gb fitr ti Yhw lti in ti wn t l j lj ogun, k o
ya kan st lr dgbta nyn, ran sn - ktkt, ran l ti ran kker. 29 K o gba
yn lr dj t a fifn wn, k o s fi wn fn Elesr lf n fitr fn Yhw. 30 Lr dj t
kan wn m j srl, k o tn m kan lr dta nyn, ktkt, ran l ti ran kker.
K o fi y fn wn m Lf ti wn on ibgb Yhw.
31 Ms ti Elesr lf e gg b Yhw ti p fn Ms. 32 Gbogbo ohun kgn ti
wn nyn gbkn t wn m ogun k lj ogun j k mrnllgbn-dn-gbdgbn
(675,000) or ran kker, 33 gb mrndnlgj (72,000) or ran l, 34 k mta l-
gbrn-n (61,000) ktkt, 35 ti wn nyn lbnrin t k t m knrin, wn j gb
mrndnlgn (32,000) n gbogbo wn t a k. 36 A fi dj fn wn t l j lj ogun, y j
gb mjdnldsn-n l-dgbj (337,000) or ran kker, 37 t a s fi dgbrin-dn-
mdgbn (675) wn e fitr fn Yhw. 38 gb mjdnlgn (36,000) or ran l ni kn
wn, t a s fi mjl-ldrin wn e fitr fn Yhw. 39 gb mdgn (30,000) ktkt ni
kn wn t a s fi kanllgta wn e fitr fn Yhw. 40 ti gb mj (16,000) nyn l
kn wn, t a s fi mjllgbn wn e fitr fn Yhw. 41 Ms fi fitr ti Yhw fn Elesr
lf gg b Yhw ti p fn Ms.
42 b yk t a fifn wn m srl, y t Ms yapa kr lra ti wn m ogun, 43 daj
y t j ti j j gb mjdnldsn-n l-dgbj (337,500) ran kker, 44 gb
mjdnlgn (36,000) or ran l, 45 gb mdgn l-dgbta (30,500) ktkt, 46 ti
gb mj (16,000) nyn 47 Nn daj y t j ti wn m srl ni Ms ti m kan nn
dta nyn ti ranko fn wn m Lf t tj ibgb Yhw, gg b Yhw ti p fn
Ms.
WN R
48 wn ggun gbgbrn-n t jagun, wn olr m ogun gbgbrn-n ti ti wn
rrn-n l b Ms 49 lti w fn un p: wn rn r ti k wn m ogun t b lb
wa pad l pdn n kankan. 50 Ntor n ni n kkan wa e m r w fn Yhw nn
ohun t a r n wr, gb w, fnp, iyt, rka, lk rn, k a fi e sn tt fn wa nwj
Yhw. 51 Ms ti Elesr lf gba wr n ti gbogbo iyn n lw wn. 52 pap
fitr wr t wn e j gb mj l-dgbrin-l-dta (16,750) wn ow id t wn
ggun gbgbrn-n ti wn ggn rrn-n m w.
53 wn m ogun n tiwn fi kgun tiwn s p wn. 54 gbn Ms ti Elesr lf
gba wr t wn ggun gbgbrn-n ti ti wn ggun rrn-n, wn s k wn l s
g pd fn rnt wn m srl nwj Yhw.
32
PNPN IL YN JRDN
wn m Rbn ti wn m Gd n agbo ran pp gidi. Wn s r i p il
Jsr ti Gld j il t dra fn j ran. 2 wn m Gd ti wn m
Rbn l b Ms ti Elesr lf ngb n ti wn olr j lti w fn wn
p: 3 Atrt, Dbn, Jsr, Nmr, Hbn Elel, Sebm, Nb ti Men, 4 il
y t Yhw ti gn nwj j srl, j il t dra fn ssin agbo ran, wn rn r s
sin ran. 5 Wn w p: B wa rn r b r oj rere r, fi il y e ohun-n fn wn rn
r.; m e m wa kj od Jrdn.
6 Ms fs fn wn m Gd ti wn m Rbn p: wn arknrin yn y l jagun
t yin y s jk syn nb ni? 7 K n e t k fi m kn wn m srl bal lti kj s il
t Yhw ti fifn wn? 8 B n ni wn bb yn ti e ngb t mo rn wn l s Krd Brn
lti l bojwo il n. 9 Wn l tt d fonfoj skl, wn r il n, lyn n ni wn k rws
b wn m srl t fi j p wn k l l s il t Yhw fifn wn. 10 B ni Yhwe e bn s
wn lj n t s bra by p: 11 wn nyn y t wn jde kr n gpt t wn p n m
ogun dn ti j b l, tb t wn k dgb t b, l! Wn k n r il t mo llr fn
brhm, sk ti Jkb ntor wn k fi gbogbo tt kn tl mi, 12 fi Klb m
Jfn ar Kn, ti J m Nn. wn nkan n tl Yhw l ys, fi wn nkan!
13 bn Yhw s ru s srl, s m wn e alrnkiri fn ogj dn nn ahoro al tt
gbogbo ran n fi par, ran wn t e ohun t b Yhw nn. 14 yin s n y t tn dde n
ip bb yn gg b so igi l lti fa bn gbgbn Yhw l srl lr! 15 B b kyn s
i, y m k p s i nn ahoro al, yin y s fa parun gbogbo nyn y.
16 Wn w fn Ms p: w f k gb fn wn ran sn wa, wn gntn wa, ti wn
ibd fn wn m wa. 17 gbn wa n tiw, wa y m ohun j b awj wn m
srl tt dgb t wa y fi m wn d ibi t a ps fn wn, wn m wa kker ni y dr
nn il oldi lab b fn wn ar il n. 18 wa k s n pad w s pnl y tt dgb t
gbogbo wn m srl b jogn tir. 19 Ntor wa k l gba jogn pl wn lp kej od
Jrdn tb swj s i, b ibi jogn tiw t b s ap l-orn Jrdn.
20 Ms s fn wn ls p: B b e b ti w, b b mra lti jagun nwj Yhw, 21 b
gbogbo wn m ogun yn b m ohun j nwj Yhw lti kj od Jrdn, tt dgb t un
y fi l gbogbo t yn nwj yn, 22 ngb t il n b trba fn Yhw, ngb n ni t l
pad , yin y yege nwj Yhw ti nwj srl, il y y s j ohun-n fn yn nwj
Yhw. 23 gbn b k b e b, d s Yhw, k s m dj p yn y w yn
r. 24 l l ma k wn l fn wn m yn ngb n ti gb fn wn agbo ran kker
yn; gbn k m e ohun t ti lr.
25 wn m Gd ti wn m Rbn w fn Ms p: wn rn r y e ohun t olwa
mi ti pal. 26 wn m wa, wn aya wa, wn agbo gntn wa ti wm agbo ran sn
wa n y nn wn l Gld, 27 gbn gbogbo wn rn r t l jagun ni y kj swj
Yhw lti jagun gg b olwa mi ti w.
28 Ngb n ni Ms fi ln fn Elesr lf npa wn, ti fn J m Nn, ti wn
olr il wn bb l y srl. Ms w fn wn p: 29 B gbogbo wn m Gd ti wn
m Rbn t l jagun b tl yn kj od Jrdn lti jagun nwj Yhw, ngb t il n b
trba fn yn, k fn wn n il Gld fn ohun-n. 30 gbn b wn k b kj pl yn lti l
jagun, il Knn ni k ti fn wn n ohun jogn lrn yn.
31 wn m Gd ti wn m Rbn fs p: wa y e ohun t Yhw ti w fn wn
rn r 32 wa y mra ogun kj l s il Knn nwj Yhw, gbn k o fn wa n
jogn n il yn Jrdn. 33 Ms fi il jba Shn ba wn mr, ti il jba g ba wn
Bn pl il wn l gbgb wn, fn wn m Gd ti wn m Rbn ti Mns t e daj
y wn m Jsf.
34 wn m Gd k l s Dbon, Atrt ti Aror, 35 Atrt - fn,, Jsr, Jogbh,
36 Bet-Nmr, Bet-Hrn, wn l oldi pl wn gb fn wn agbo ran kker wn.
37 wn m Rbn k l s Hbn, Elele, Kiryarym, 38 Nb ti Baal-Mn
(wn y ork wn pad), ti Sbm. Wn fi ork titun fn wn l t wn k.
39 wn m Mkr t e m Mns kj l s Gld. Wn gun r, wn s l wn ar
mr t b nb l. 40 Ms fi Gld fn Mkr m Mns, s t d. 41 Yr m
Mns l gba wn abl kan t p n wn g Jr. 42 Nb l gba Kht pl wn l
gbgb r, s fn un n ork ara-r fnrar, y ni Nb.
33
WN IBS JDE L KR N GPT
wny ni ibs t wn m srl gb kj ngb t wn jde n agbo kan kr n il gpt lb
tn Ms ti rn. 2 Ms k ibs ti wn dd wn sn w b wn ti g wn lb
Yhw. wny ni wn ibs wn lti gb t wn ti jde l.
3 N o kn ni wn jde kr n Rmss, j j karn-n-dgn o kn, j kej dn
rkj, t wn m srl jde pl agbra lj gbogbo gpt. 4 wn ar gpt snk wn t
Yhw pa, wn kb wn; Yhw fi dodo han wn r wn.
5 wn m srl jde kr n Rmss, wn pg n Skt, 6 lyn n ni wn jde kr n
Skt, t wn s pg n tm n orgun ahoro al. 7 Wn kr n tm yj s Pi-Hahirt t
w n knkn Baal-Sfn, wn s pg nwj Mgdl. 8 Wn kr n Pi-Hahirt, wn s gba
bb kun kj l ahoro al. Lyn rn j mta nn al tm wn pg n Mr. 9 Wn
kr n Mr l s lm. N lm ni orsun omi mjl w ti drin igi p, wn s pg nb.
10 Wn kr n lm wn s pg lb kun fefe. 11 Wn kr nbi kun fefe, wn s pg n al
Sn. 12 Wn kr n al Sn, wn s pg n Dfk. 13 Wn kr n Dfk, wn s pg n
Als. 14 Wn kr n Als, wn s pg n Rfdm; nb ni wn nyn n k ti r omi mu.
15 Wn kr n Refidm, wn s pg n al Sn. 16 Wn kr n al Sn, wn s pg n
Kibiroti-hat-Tf. 17 Wn kr n Kibiroti-hat-Tf, wn s pg n Hsrt. 18 Wn kr n
Hsrt, wn s pg n Rtm. 19 Wn kr n Rtm, wn n pg s Rimoni-Prs. 20 Wn
kr n Rimoni-Prs, wn s pg s Lbn. 21 Wn kr n Lbn, wn s pg s Rs. 22 Wn
kr n Rs, wn s pg n Khlar. 23 Wn kr n Khelar, wn s pg n efr. 24 Wn
kr n efr, wn s pg n Hrd. 25 Wn kr n Hrd, wn s pg n Makelt. 26 Wn
kr n Makelt, wn s pg n Tht. 27 Wn kr n Tht, wn s pg n Tr. 28 Wn
kr n Tr, wn s pg n Mtk. 29 Wn kr n Mtka, wn s pg n Haim.30 Wn kr
n Haim, wn s pg n Moserti. 31 Wn kr n Mosert, wn s pg n Bn-Jkn.
32 Wn kr n Bn-Jkn, wn s pg n Hor-Gdgd. 33 Wn kr n Hor-Gdgd, wn s
pg n Jotbt. 34 Wn kr n Jotbt, wn s pg n Abrn. 35 Wn kr n Abron, wn s
pg n Esyni-Gbr. 36 Wn kr n Esyni-Gbr, wn s pg n al Sn, yi ni Kd.
37 Wn kr n Kd, wn s pg n Hr-Olk n pkun il dm. 38 rn lf gk
Hr-Olk pl Yhw, nb ni ti k lgj dn jde-l wn m srl kr n il gpt
l krn-n, j kn o. 39 rn p gf l-mta dn ngb t k n Hr-Olk. 40 ba
Ard ar Knn t gb Ngb n il Knn gb p wn m srl ti d. 41 Wn kr n
Hr-Olk, wn s pg n 42 Slmn. Wn kr n Slmn, wn s pg n Pnn. 43 Wn
kr n Pnn, wn s pg n bt. 44 Wn kr n bt, wn s pg n il Mb n Iye-
brm. 45 Wn kr n Iye-brm, wn s pg n Diboni-Gd. 46 Wn kr n Diboni-Gd,
wn s pg n mn-Dibltaym. 47 Wn kr n mn-Dibltaym, wn s pg n wn k
brm, n knkn Nb. 48 Wn kr n wn k brm, wn s pg n Ppl Mb
lb od Jrdn lpa Jrk. 49 Wn pg lb od Jrdn lrn Bet-ha-Jemt ti Abl-
ha-tm, n Ppl Mb.
PNPN IL KNN. LRUN
50 Yhw b Ms sr n Ppl Mb lb od Jrdn lpa Jrk. w p:
51 W fn wn m srl p:
Ngb t b kj od Jrdn s il Knn, 52 k l gbogbo wn t gb n il n kr. K
pa re t wn gb run, ti re t wn fi irin r ni k parun, k s ba gbogbo ibi-gga wn j.
53 K gba il n lti ma gb nb, ntor mo ti fifn yn lti j orl-d tiyn. 54 K gg l
e lti pn wn fn wn y yn, k fi ely t tbi fn y ttbi, ti y t kr fn y kker.
Nbi t gg b ti yn fn olk lk ni k fi e orl tir. K pn in gg b y wn bb l
yn. 55 gbn b k b l wn ar ib l, wn t b ti fisl y di gn s yn lj ti
s yn n ha, wn y ma y yn lnu n il n t yin y ma gb, 56 wn y s l yn b mi
b ti l wn.
34
WN L IL KNN
Yhw b Ms sr w p:
2 P y fn wn m srl: Ngb t b d il (Knn),yn ni il t y j jogn yn, il
Knn n gbogbo l r.
3 Ap gs il yn y gba in al Sn t pkun s dm. Orgun gs y br lti sd
t b n l-orn tt kan kun Ony. 4 Lyn n ni l r ypo l s gs, l sp k wn
kke, gba Sn, s pkun s gs n Kd-Brn. Lyn n ni l sp Hsr-Adr, t
s gba smn kj. 5 tn gba smn lti ypo l od gpt, t s pkun s kun n.
6 pkun il yn y gba bb kun l; yi y j pin il yn lp w-orn.
7 y ni l il yn lp rw. K pl lti kun l tt d Hr Olk, 8 k pl lti Hr
Olk tt d bw Hmt, il n y pkun s Sdk. 9 Y kj lati ib l s Sfrn, t y s
pkun s Hasari-nn. By ni pin il yn lp rw.
10 Lyn n ni k pl il yn lp l-orn lti Hasari-Enn l s Hrbl, n l-orn yn.
Y tn skal lti sork bb l-orn kun Kiert. 12 pkun il n y tl od Jrdn lti
par s kun Ony.
y ni il yn pl l r yk.
13 Ms s p y fn wn m srl:
y ni il t y gg l, t Yhw ti pal lti fn y msn-n ti dj y kan. 14 Ntor
y wn m Rbn pl il wn bb l wn, ti y wn m Gd pl il wn bb
l wn ti gba jogn tiwn syn; Mns t e daj y ti gba jogn tir bkan n. 15 y
mj y ti daj y kan ti gba jogn tiwn lyn od Jrdn ti Jrk lp Il-wr n l-orn.
WN OLR T Y PN IL N
16 Yhw b Ms sr w p:
17 yi ni ork wn t y pn il n fn yn: Elesr lf ti J m Nn. 18 K yan
olr kan lti y kkan lti pn il n. 19 Ork wn nyn n n y:
Klb m Nfn y dr fn y Jd.
20 ml m Amihd y dr fn y Smn.
21 ldd m Ksln y dr fn y Bnjmn.
22 Bk t e olr wn m Jgl y dr fn y Dn.
23 Hnl t e olr wn m fd y dr fn y Mns.
24 Kmlt e olr wn m ftn y dr fn y frm.
25 lsfn t e olr wn m Prnk y dr fn y Sbln.
26 Pltl t e olr wn m sn y dr fn y skr.
27 Ahd t e olr wn m lm y dr fn y r.
28 Pedahl t e olr wn m mhd y dr fn y Nftl.
29 wn t Yhw ln p k a yn lti fn wn m srl n jogn wn n il Knn n
wnyn.
35
PN TI WN M LF
Yhw b Ms sr n Ppl Mb lb Jrdn lpa Jrk. w p:
2 P fn wn m srl p k wn ynda wn l lr il jogn wn fn wn m Lf
fn ibgb ti il fn j ran sn wn n gbgb wn l n. K fi wn fn wn m Lf.
3 wn il n y j bgb tiwn, ti il t b n yk wn l n y w fn agbo ran
wn, fn ohun-n wn ti fn gbogbo ran sn wn. 4 wn il j fn ran sn wn y j
gbrn-n gbnw lti nu odi l yk.
5 K wn gbw gbnw lyn odi l yk l s ap l-orn, bkan n ni lp gs, ap
w-orn ti ap rw, pl l lrn: y y w fn il j fn wn ran sn l. 6 wn l
t ynda fn wn m Lf y j l mf fn ibi sl fn b. K ynda wn k wn
apnyn ba l s l ib; k tn fn wn n ogj l-mj l s i. 7 Gbogbo l t ma fn wn
m Lf y j mjdnldta pl il j fn ran sn. 8 B ti ynda wn l fn wn
m Lf lti in jogn wn m srl n k m pp lti in y t n pp, ti d lti w
y t k n j d. Olk lk y ynda l fn wn m Lf b l ti p t lw r.
L B
9 Yhw b Ms sr w p:
10 W fn wn m srl p: Ngb t b ti kj od Jrdn lti gba il Knn, 11 r
l t ma fi e l sl fn b, nbi t wn apnyn t wn lu nyn pa l m l s l fn
b. 12 wn l b y db b yn kr nn gbsan j, ni t b si fi e pnyn k
n k tt a fi dj r nwj j. 13 Lra wn l t ynda, mfa y j l b fn yn:
14 k fi mta e l b n ap kej Jrdn, k s fi mta sl fn l b n Knn.
15 wn l mf n y j ibi b fn wn m srl ti fn wn jj ti fn lej t gb
lrn yn, y w fn ibi b fn ni kni t b pnyn l rtl.
16 gbn b ni kan b fi irin lu nyn t s k, apnyn ni. Ppa ni k a pa apnyn n.
17 B b fi kta t l pnyn pa k, apnyn ni. Ppa ni k a pa apnyn n. 18 Tb b
b fi igi t l pnyn lu-ni pa, apnyn ni. Ppa ni k a pa apnyn n. 19 Olgbsan j ni k
pa apnyn n. K pa ngb t b pd r.
20 B ni kan b fi korra bi nyn ub, tb t s ohun t l pnyn l , 21 tb t fi
krra l l t s pa k, ppa ni k a pa ni t fi pnyn n; apnyn ni, y k
olgbsan j pa ngb t b pd r. 22 gbn b b e e ni a fi bi nyn ub, tb
t a ju ohun kan l mm kj r s n kni, l s korra, 23 tbi t a s kta lu nyn l r ni
n t s k, t a k s krra ni n, t a k s w ibi r, 24 j y dj fn ni b gg b
ln t a e fn apnyn pl olgbsan j. 25 K j gb lw gbsn j lti d a pad s
l sl t s l fn b, k s ma gb nb tt dgb t olr lf t a fi rr ysmm b
k. 26 B apnyn n b s kr n gbgb l sl t s l fn b, 27 t olgbsan j s
b a pd l s i lr il b r, olgbsn j l pa l br jbi j; 28 ntor apnyn gbd
dr n l b tt di j ik olr lf; lyn ik olr lf ni t l pad s il ibi t gb.
29 ln y y j fin fn yn ti fn wn ran yn nbi kbi t b gb.
30 N gbogbo r pnyn, lr jr wn lr ni a t l pnyn; gbn jr lr kan oo
k t fn dj pnyn. 31 k gbd gba rpad fn ni t b jbi ik; ntor p y k k.
32 k gbd gba rpad fn ni t b s sl l l b t s f pad s il tir k olr
lf t k. 33 k gbd ba il t w j. j n s ba il j, k s s ohun tt mrn fn j
t a ta sl. 34 k gbd s il t gb di m, lrn ibi t m gb. Ntor mi Yhw gb
lrn wn m srl.
36
JOGN OBNRIN T TI FK
wn olr dl y wn m Gld, ti wn Mkr, ti wn m Mns t j kan nn
y wn m Jsf, wn w swj. Wn br s sr nwj Ms ti wn olr dl wn
m srl, 2 wn w p:
Yhw ln fn olwa mi p k o fi il fn wn m srl npa gg; olwa mi s ti
gb lw Yhw lti fi jogn Selofihd, arknrin wa, fn wn mbnrin r, 3 gbn b wn
b f knrin lti y mrn nn wn m srl, ohun t a fn wn y kr nn jogn wn
bb wa. Ohun-n ibi t wn b fk s y s ma p s i, ohun t or fi b fn wa y s ma
kr s i. 4 Ngb t dn jy b s d, y t e ti obnrin wny ni a fikn y t wn fk s,
a s fi b g yn kr nn y t e ti y bb l wa.
5 Pl Yhw ni Ms fi ln y fn wn m srl. w p:
y wn m Jsf f rere. 6 y ni ohun t Yhw p fn wn m Selofihd: K wn f
knrin t b w wn, gbn k k wn j lti y bb wn. 7 pn wn m srl k n
kj lti y kan l s kj; k wn m srl, n olk lk wn. Fwm pn y bb l
tir. 8 Gbogbo mbnrin t b n pn nn y lrn wn m srl ni gbd fk lti in
y ti bb r, k wn m srl, n olk lk wn, l pa pn bb tir m. 9 A k l gb pn
y kan kj l s pn y mrn: k olk lk wn y srl fw m pn tir.
10 wn mbnrin Selofihd e gg b Yhw ti p fn Ms. 11 Hl, Trs, Hgl, Mlk
ti N t e wn mbnrin Selofihd l f wn mknrin arknrin bb wn. 12 B wn ti
fk lrn y wn m Mns t e m Jsf, pn wn w b s ti dl y bb wn.
R PAR
13 wny ni wn ti wn fin t Yhw ln fn wn m srl lti nu Ms, n
Ppl Mb, lb Jrdn, lp Jrk.

DTRNOM
1
MS SR J
KK TI GB N
y ni wn r t Ms b gbogbo wn m srl s lyn od Jrdn. (N al Arb
lknkn Sf, lrn Prn ti Tfl, Lbn, Hsrt ti D-Sbh. 2 rn j mknl ni lti
Hrb, gba or k Sr tt d Kss Brn). 3 j ogj dn, n j kn o kknl, t
Ms b wn m srl sr gg b Yhw ti pl fn un. 4 ti gun Shn ba wn
mr t gb n Hbn, ti g ba Bn t gb n Aitart ti drt. 5 y w lyn od
Jrdn n il Mb ngb t Ms br s kde fin y w p:
LN KYN N HRB
6 Yhw lrun wa b wa sr by n Hrb p: ti dr p t lr k y. 7 dde kr l
sr k wn mr, k l b gbogbo wn t gb n rb, k-l, Il-Od, Ngb ti
bb kun, l s il Knn k s gba Lbnn tt kan omi od l Efrts. 8 y ni il ti
mo fifn yn: ntor n l gb il t Yhw fi bra lr fn wn bb yn, brhm, sk
ti Jkb, ti fn ran wn lyn wn.
9 Mo w fn yn ngb n p: mi k l nkan gb r gbogbo yn r, 10 Yhw lrun yn ti
s yn di pp, yin s n y t p jj b rw oj run. 11 Yhw lrun wn bb yn ti m
yn lpo ln gbrn-n, s ti bkn fn yn gg b ti w fn yn! 12 Bwo ni mo e l nkan
gb r yn r ngb n pl rn yn ti j yn? 13 m wn lgbn w ngb n, wn t
lye t mrn lti in y yn kkan, k n fi wn e olr fn yn. 14 s d mi lhn p: Ohun t
o w dra. 15 Ngb n ni mo yan wn olr fn yn lti wn y yn, wn lgbn ti
olmrn ti mo fi wn j olr fn yn: wn olr fn gbgbrn-n, fn rrn-n, fn
wwdta ti fn ww, ti wn akw fn y kkan yn. 16 Ngb kan n ni mo fi ln
fn wn adj yn p: K gb ti nu wn arknrin yn, k s dj dodo lrn nyn kan
ti arknrin r tb jj t gb lb r. 17 yin k gbd ojsj nn dj. gbn k
fets ni kker gg b ti ni l. yin k gbd br nyn, ntor ti lrun ni dj. B r kan
b l j fn yn, k gb e w sd mi lti gb . 18 Ngb n ni mo ln gbogbo ohun t y
k e.
GBGB N KD
19 A fi Hrb sl, a s wn al y t tbi t s ba -ni lr pp gg b ti r
i. w l sp k wn mr, gg b Yhw lrun wa ti p fn wa, a s d
Kd Brn. 20 Ngb n ni mo w fn yn p: yin n y lr k wn mr t
Yhw lrun wa ti fn wa. 21 Kys i: Yhw lrun r ti fn n il y. Gk l
gb gg b Yhw ti s fn , lrun wn bb r; m e br, m s e fy.
22 Gbogbo yn w b mi lti w fn mi p: j k a rn wn nyn swj wa lti
l bojwo il n; wn y w ryn fn wa npa n t a gb, ti wn l t a
l. 23 mrn n t mi lrn, mo s yan nyn mjl lrn yn, ni kan lti y
kkan. 24 Wn gba n k l, wn gn n skal l fonfoj skrn t wn rn
kkiri. 25 Wn m so il n b pl wn, wn gb wn w fn wa pl ryn y
p: l t dra lt ni Yhw lrun wa ti fifn wa. 26 gbn k lti gk l
ib t s t s ohn Yhw lrun yn. 27 s br s s sks nn g yn
p: krra fn wa n Yhw e m wa jde kr n il gpt lti fi w l w
agbra wn mr lti pa w run. 28 Nbo ni k a gk l? wn arknrin wa k
rws b wa b wn ti w p: wn nyn il n tbi j w, wn s lgbra j
w l, wn l wn tbi, wn odi l wn s ga kan oj run. n a ri wn nk
nb.
29 Mo w fn yn p: m e fy, m e br wn. 30 Yhw lrun yn t
rn swj yn y j fn yn gg b gbogbo yn ti r i n gpt. 31 s ti r i bkan
n nn ahoro al: Yhw lrun r ti gb gg b knrin ti gb m r n
gbogbo n t gb tt di hn -n y. 32 gbn n sk y k s ni kankan nn
yn t gba Yhw lrun yn gb. 33 ni t wj yn lj n lti w ibi pg fn
yn, nn p in lru lti tnml s n yn, ti nn kk n sn.
LANA YHW N KD
34 Ywh gb ariwo wn r yn, bra y nn bn r p: 35 K s n kan nn nyn
wny, nn ran burk y t y r il rere t mo bra lti fifn wn bb yn, 36 fi Klb, m
Jfn: un n tir y r i, t mi y s fi il t i fi s t fn un ti fn wn m r, ntor ti
tl Yhw l ys. 37 Ntor yn n ni Yhw fi bn s mi pp t s w fn mi p: w n
k n w il n. 38 J rn r, m Nn, ni y k Isrl gba il n e tiwn. 39
gbn wn m-w yn t yin r p wn y di r gbkn, wn m yn t wn k t m
rere yt s bbur, wn ni y w il n, wn ni mi y fi i fn, wn ni y s fi e ohun-n.
40 gbn n tiyn, k ypo, k s pad sn ahoro al s n kun Sf. 41 Ngb n ni
d mi lhn p: wa ti d s Yhw lrun wa. wa gk l jagun gg b Yhw lrun wa
ti p fn wa. n kkan yn di ara j, t s k s ohun kker lti gk l. 42 gbn
Yhw w fn mi p: W fn wn p: m e gk l, m e l jagun. mi k s lrn yn;
m e j k wn t yn gun yn. 43 r mi js asn, yin k fets mi, yn s t s ohn
Yhw, yn s gun k n l pl fojdi. 44 mr t gb n k y w pd yn, wn s l yn
b oyin t e, wn s gun yn ni Sr tt d Hrm. 45 sunkn nwj Yhw ngb t pad
b; k s gb igbe yn, k s kys yn. 46 d t fi dr t b n Kds n y.
2
ISRL, EDM TI MB
wa ypo l sn al n n kun Sf gg b Yhw ti p fn mi. Fn plp j ggn
ni wa rin k Sr kkiri. 2 Ngb n ni Yhw w fn mi p: 3 yin ti rin k y kkiri t:
gba n rw l, 4 k w s p y fn wn nyn n: K yin l gba gbgb wn
arknrin yn, wn m Es t gb n Sr. Wn br yn, gbn k ra; 5 k m e w
wn nj. Ntor mi k n fn yn n nkankan n il wn, n k n r s bt kan pp:
Es ni mo fi k Sr fn n il jogn tir. 6 K fi ow ra onj t yin y j nb, k s fi ow
ra omi t yin y mun lw wn. 7 Ntor Yhw lrun r ti bkn fn n gbogbo i r, ti s
rn r nn al l y. Ogj dn ni y t Yhw lrun r ti w pl r l j k w f nkan
k. 8 Ngb n ni wa kj wn arknrin wa, wn m Esau t gb n Sr, a gba n
Arb, lti Elt ti lti Esyoni-Gbr; lyn n ni a gba n mrn l sn al Mb. 9 Ngb
n ni Yhw w fn mi p: M e gbgun ti Mb, m e p nj sj ogun; ntor mi k n
fn n nkankan n il r: wn m Lt ni mo fi il Ar fn. 10 (Tlr wn Emm, orl-d
l t wn p gidi t wn s ga b wn Anakm n gb nb. 11 A k wn kn wn Rfm
gg b wn Anakm, gbn wn Mb p n Emm. 12 Bkan n ni wn Hr n gb
n Sr tlr, wn s l wn l wn s pa wn run lti gba ip wn, gg b Isrl ti e fn
il r, ohun jogn t Yhw fn wn). 13 y nigba naa ki a m n pn! A s kj od Srd.
W D AP KEJ JRDN
Ngb n ni wa kj od Srd. 14 Lti Kds Brn tt d od Srd gb w n rn dn
mjdnlgj; B ni gbogbo ran wn knrin t j or wn t jagun fi par, gg b Yhw ti
bra fn wn. 15 w b wn nn g, tt a fi pa wn run tn. 16 Ngb t ik ti pa wn r lrn
wn nyn n tt kan ni kyn, wn t j or wn p ni t jagun; 17 Yhw b mi sr y
p: 18 w f kj Ar, il Mb, 19 w y s b m Amn pd, m e b wn j, m e w
wn nj, ntor mi k n fn n nkankan nn il wn m Amn: wn m Lt ni mo fi il
n fn. 20 (Wn k s Rfm bkan n; wn Rfm gb ib tlr, wn Amn p
wn n Ssnmm, 21 Orl-d l t wn p jj, t wn s ga b wn Ankm. Yhw pa wn
run nwj wn Amn t wn gba il wn, t wn s t ib d, 22 gg b ti e fn wn m
s t gb n Sr ngb t pa wn Hr run nwj wn t wn gba il wn lti t ib d tt
di j n. 23 Bkan n ni wn Aff t gb n g tt d Gs: wn Kftrm t wn ti Kftop
w, wn pa wn run, wn s t ib d.) 24 A g lti jde l, gba od Arnn. Kys, mi fi
Shn ba Hsbn ar Amr l lw pl il r bkan n. Br s gun r, w a nj.
25 Lti j n ni mi da br-bojo sr n kni t w lb run, n kni t b gbro ww r
y kn fn jy pl br-bojo.
GUN JBA SHN
26 Lti al Kedemt ni mo ti rn wn rn s Shn ba Hbn pl r lf y p:
27 Mo f gba il r kj, mi y gba n mi l y stn-n tb s s. 28 K o ta onj t mi
y j fn mi, k o ta omi t mi y mu fn mi bkan n, k o j k n kj lsn, 29 b wn m
s t gb n Sr ti wn m Mb t gb n r ti e fn mi, tt mi y fi kj od
Jrdn lti l s il t Yhw lrun wa ti fifn wa.
30 gbn Shn ba Hbn k gb fn wa lti kj ld r; ntor Yhw lrun ti m m
ti kn r le k ba l fi l lw gg b ti r tt di j n. 31 Yhw w fn mi p: Kys i,
mo ti br lti fi Shn ti il r l lw, br s gn r k o s gba il r. 32 Shn gbgun
w pd wa pl gbogbo nyn r n Jhs lti b wa j. 33 Yhw lrun wa fi l wa lw. A
s gun r. 34 Ngb n ni a gba gbogbo il r t a s s wn l wn n di ohun t
ptpt, lknrin lbnrin pl wn md l j k ohun khun br, 35 fi wn ran sn t a
k n kgun pl wn ohun mrn t a k n l n. 36 Lti Arr t b n dgr t w lr
k Arnn, ti l t b n sl od n tt d Gld, k s l t w wa k t; Yhw lrun
wa fi gbogbo wn l wa lw. 37 w k snm il wn Amn tb gbgb od Jbk tb
wn l k n t Yhw lrun wa ti kl fn wa.
3
PR IBD YN OD JRDN
Ngb n ni a gba n Bn t a s gk t l. g ba Bn gbgun w pd wa n
dr. 2 Yhw w fn mi p: M e br ntor mo ti fi l lw, un ti wn nyn r ti il
r. K o e gg b o ti e Shn ba mr t gb n Hbn. 3 Yhw lrun wa tn fi g
Bn ti gbogbo wn nyn r l wa lw. A gun r l d ohun khun s. 4 Lyn n ni a
gba gbogbo l r; k s l l t a k gb, gbogbo gta l t b n pnl rgb t j ol l
g n Bn, 5 gbogbo wn l oldi t a fi gnn gga yk pl nu odi ti dn; l ka wn
l Prs t p gidi. 6 A s wn di ohun t b a ti e fn Shn ba Hbn t a s gbogbo l
r di ohun t pl wn knrin ti wn obnrin ti wn md wn; 7 gbn a k gbogbo
ran sn wn pl wn ohun kgn l n.
8 B ni a e gba wn orl-d wn ba mj n, wn ba mr t b lyn od
Jrdn, lti od Arnn tt d k Hrmn. 9 (wn ar Sdn p Hrmn n Srn, wn
ar mr p n Snr). 10 A gba gbogbo il ttj or k n pl wn l t w nb,
gbogbo Gld ti gbogbo Bn tt d Slk ti Edr, wn ol l g n Bn. 11 (g
Bn s ni ni kyn t b ly nn wn Rfm: ibsn r j irin t a l r n Raba-ti-
Amn: ggn r j gbnw msn-n, b r s j gbnw mrin, gg b gbnw nyn.)
A PN IL YN JRDN
12 Ngb n ni a gba il r e tiwa, lti Aror lr od rnn. Mo fn Rbn ti Gd n daj
k Gld pl wn l r. 13 Mo fn daj y Mns n yk Gld ti gbogbo Bn t
e jba g. (Gbogbo pnl Argb, gbogbo Bn ni a p n orl-d wn Rfm.
14 Ngb t Jr m Mns gba gbogbo pnl Argb tt kan wn orgun Gsr ti ti wn
Mkt, ni a fi ork r fn wn l n t a p n wn g Jr tt di j n.) 15 Mo fi
Gld fn Mkiri. 16 Mo fn wn m Rbn ti wn m Gd n il lti Gld tt d od
Arnn, rn od n ni l fn pkun tt d Jbk, y t e l fn wn m Amn.
17 rb ti Jrdn tn j l lti Kinert tt d kun Arb (kun Ony), n s bgk
Psg lp l-wr.
T KYN MS
18 Ngb n ni mo p fn yn: Yhw lrun yn ti fn yn n il y fn ibgb yn. K yin
m ogun m ohun j yn, k s wj wn arknrin yn, wn m Isrl; 19 fi wn
obnrin yn, wn m kker yn ti wn agbo ran yn (ntor mo m p wn agbo ran yn p
pp) k wn dr n wn l t mo ti fn yn, 20 tt dgb t Yhw y gb wn arknrin yn
kal gg b tiyn, t wn n y n il t Yhw lrun wa fn wa lyn d Jrdn: lyn n
ni olk lk l pad s gbgb t mo ti fn yn. 21 Mo p fn J p: w ti fi oj ara r r
gbogbo ohun t Yhw lrun yn ti e s wn ba mj i n; bkan n ni Yhw y e s gbogbo wn jba t
gb kj. 22 M e br wn: Yhw lrun yn ni y j fn yn.
23 Ngb n ni mo bb by nwj Yhw: 24 Olwa mi Yhw, w t o ti br s fi l l
r han rn r pl agbra r, w t ni kni ly tb lrun k l e wn i b tr pl wn
i yanu l r, 25 j mo l kj shn-n lti r il ay n t b lyn Jrdn, k ay y ti
Lbnn? 26 gbn ntor yn Yhw bn s mi, k s gb fn mi, w fn mi p: t g!
mi k f gb m! 27 Gun k Psg l, k o s wo ap w-orn, rw, gs ti ap l-orn,
k o fi oj r w lsn, ntor w k n kj Jrdn y. 28 K o fi r l w J, fn un n
agbra, k o s m u lkn le, ntor un ni y e awj wn nyn n kj l; un ni y
m wn gba il t w w y.
29 Ngb n ni a dr n fonfoj n lb Bt-Pr.
4
DODO N PR TI GBN TT
Nsisy, srl, gb wn fin ti wn t mo k yn ln lti m wn l, k ba l w
ly lti l d il n ti lti gb , y t Yhw lrun wn bb yn fn yn. 2 yin k gbd
fikn ohun ti mo p fn yn, k s gbd y kr nb, gbn k pa wn fin Yhw
lrun yn m gg b mo ti ln r fn yn. 3 ti fi oj ara yn r ohun t Yhw e n Baal-
Pr, ni kni t b faram Bl ti Pr ni Yhw lrun r y parun lrn r; 4 gbn
yin t faram Yhw lrun yn, r i p gbogbo yn ni w ly ln. 5 w b Yhw
lrun mi ti p fn mi, m k yn n wn fin ti wn , k ba l ma m wn l n il
t l gb. 6 K pa wn m, k ma m wn l, b ni yin y fi di lgbn ti amye
nyn. Ngb t wn nyn b m gbogbo fin y, wn y kgbe p: K s wn nyn
mrn t gbn pl ye b orl-d l y. 7 Tb orl-d l wo ni wn lrun wn snm
wn b tiwa n gbogbo gb t a b k p ? 8 Tb orl-d l wo ni wn fin wn ti wn
wn kn fn dodo b gbogbo fin y t mo fn yn ln?
FIHN N HRB; T BR
9 gbn k o ra r. M e gbgb ohun wny t o ti fi oj ara-r r, m e j k wn kr
lkn r n gbogbo j ay r; gbn k o fi k wn m r. 10 Lj t o w n Hrb nwj
Yhw lrun r, Yhw w fn mi p: Pe wn nyn y j fn mi k wn l gb r mi lti k
b a ti br mi n gbogbo j ay wn lr il ay, k wn ba l fi k wn m wn. 11 Ngb
n ni snm ts lti dr lb k n; k n gbin tt kan oj run, t oj run knkn
birbiri, t kk l s ji b ! 12 Ngb n ni Yhw b yn sr lti rn in n. gb ohn r,
gbn k r ni kankan b k e ohn lsn. 13 Yhw fi mjm r hn yn, y t p p k
ma m l, wn gblhn r mw t k sj aw kta mj. 14 p fn mi n ngb
kan n lti k yn n wn fin ti wn t n lti tl n il t l gb.
15 K ra yn: b yin k t r n kankan lj t Yhw b yn sr n Hrb lrn in,
16 k m e baraj npa e re kre t j ohun khun: b e wrn knrin tb ti obnrin,
17 wrn ranko kranko il, wrn y t f lj run, 18 wrn ohun khun t rk lr
il, wrn ja kja t b nn omi in il. 19 Ngb t o b gbj sk wo run, t o r orn,
p ti wn rw, m e forbal nwj wn lti sn wn. Yhw lrun r ti j k y l s
gbogbo wn orl-d t b lb run, 20 gbn n tr, Yhw ti yn yn lti m yn jde nn
irin gbd t w n gpt, k ba l di nyn ohun jogn tir, b s ti j ln.
JY FN GBRN TI RNPWD
21 Ntor yn ni Yhw fi bn s mi; ti bra p mi k n d il ay t fifn yn fn ohun
jogn. 22 N tt ni mi y k n il y t mi k s n kj Jrdn y. gbn yin y kj r
lti gba il ay n. 23 K ra ngb n lti m e gbgb mjm t Yhw b yn d, k
m s e r re ohun khun b Yhw lrun r ti kl fn yn. 24 Yhw lrun r j in t j-ni,
lrun jow.
25 Ngb t b b wn m ti wn m-m, t s ti gb n il n fn gb pp, b
b ti baraj npa e re, t s e ohun t l fa bn Yhw, 26 run un ay y jr s i lj
n, yin y s par kr lr il t l gb b ti kj Jrdn y. k n p m, ntor a
pa yn r ptpt. 27 Yhw y t yn k lrn wn nyn, d n ni y k nn yn
lrn wn orl-d t Yhw y k yn l. 28 Nb ni yin y ti ma b r t a fi w
nyn e, y t a fi igi ti kta e t k l rran, t k l gbran, t k l jun, t k s l fi ara m
ohun khun.
29 Nb ni w y tn ti ma w Yhw lrun r; w y s r i b w b fi gbogbo kn r
w a pl gbogbo m r. 30 Nn pnj r ni w y rnt r wny, gbn nkyn ni w y
pad sd Yhw lrun r t w y s gb ohn r; 31 ntor aln ni Yhw lrun r t k
n k sl, t k n pa run, t k s n gbgb mjm t fi bra d pl wn bb r.
B LRUN TI D WN T YN LL L
32 Br lw ay tij t wj r lti gb t lrun ti d nyn sr il ay, lti orgun run
kan d kej, j a ti gb r ll t b r? j a gb ohun t j b r? 33 j wn nyn
kan w t wn ti gb ohn lrun aly t sr lrn in b w ti gb, t ni n s w ly?
34 j lrun kan w t w lti yan orl-d kan lrn wn yk, pl i l, m i yanu
pl j, pl ap l ti w lle, ti pl br l - gbogbo y t e fn yn, lj yn, y t
Yhw lrun yn ti e n gpt?
35 w ni fifn lti r gbogbo y, k o ba l m p lrun n tt ni Yhw ri p k s
lrun mrn. 36 ti m gb ohn r lti run lti k , s ti m r in l r lr ay, t o s
gb wn r r lrn in n. 37 Ntor p f wn bb r, s ti yan wn ran wn lyn
wn, ti m jde kr n gpt npa ffi ara-r ti agbra r hn, 38 ti b gun wn orl-
d t tbi j t s lgbra j , s ti gb kal n orl-d wn fn ohun-n r, gg b ti
r sbsb ln.
39 M dj ln, k w s ron s i nn kn r: Yhw ni lrun lk run ti nhn-n lr il
ay, un nkan ni, k s lmrn. 40 K w pa fin ti wn ln t mi fi ll ln y m, k iw
ti wn m r l n lf ti j ay ggn lr il t Yhw lrun r fn tt l.
TNS R MS LKEJ
KK TI GB R Y
41 Ngb n ni Ms yan wn l mta lyn Jrdn n h l-orn, 42 nbi t apnyn l s
l fn b ngb t b pa mnkej r l m, l krra r tl, ni n l s l sn kan nn
wn l n fn b. 43 Bsr nn pp lr il ttj t b lr k-l j ti Rbn; Rmt
n Gld j ti wn m Gd; Gln n Bn j ti Mns.
44 y ni fin t Ms gb kal nwj wn m srl. 45 y ni wn ln, wn fin ti
wn t Ms fn wn m srl ngb t wn jde kr n gpt, 46 lyn Jrdn, n
fonfoj t b lb Bt-Pr n il Shn ba mr t gb n Hbn. Ms ti wn m
srl ti gun r ngb t wn jde kr n gpt, 47 t wn s gba il r, b wn ti gba il g
ba Bn. wn ba mr mj y gb lyn Jrdn n h l-orn, 48 lti Arer t b n
dgr lk od Arnn tt d k Siryn (y ni Hrmn), 49 ti gbogbo Arb t b lyn
Jrdn n h l-orn, tt kan kun Arb ls k Psg.
5
FIN MW
Ms pe gbogbo srl j lti w fn wn p:
Gb, srl, wn fin ti wn t mi s lt r, k wn, k o s pa wn m.
2 Yhw lrun wa ti b wa d Mjm kan n Hrb. 3 K e wn bb wa ni Yhw b
d mjm y gbn pl wa ni, wa fnrawa t a w ly ln nhn-n y. 4 Yhw ti b wa
sr ljkooj lr k e n lrn in. 5 Ngb n ni mo dr lrn yn ti Yhw lti m yn
m wn r Yhw; ntor br in n k j k gun k n l. w p:
6 mi ni Yhw, lrun r, t mo m jde kr n il gpt, kr n oko r.
7 w k gbd n lrun mrn fi mi.
8 w k gbd ya ere kre t j ohun t b lk run, tb t b lr il ay, tb y t b
nn omi or il ay. 9 w k gbd forbal fn wn, w k s gbd sn wn. Ntor mi Yhw
lrun r j lrun ow, t gbsan bb lra m ti lra m-m wn t wn krra mi,
10 gbn t n fn ogunlg wn t f mi t wn s pa fin mi m.
11 w k gbd pe ork Yhw lrun r lsn, ntor Yhw k n al fyj ni t pe
ork r lsn.
12 K w pa j simi m gg b Yhw lrun r ti pl fn . 13 j mf ni k o fi i
r, 14 gbn j keje j j simi fn Yhw lrun r. w k gbd e i k, w ti wn
m r lknrin lbnrin, ti ml r ti ktkt r ti gbogbo ran sn r, ti jj t gb ld
r. K rn r lknrin lbnrin simi b w n. 15 K o rnt p w t j r ngb kan r n il
gpt t Yhw lrun r ti m jde pl ap l ti w lle, ntor n ni Yhw lrun r fi
p fn lti pa j simi m.
16 Bw fn bb un y r b Yhw lrun r ti p fn , k w ba l n j ggn ti
ay lr il t Yhw lrun r fifn .
17 w k gbd pnyn.
18 w k gbd e pang.
19 w k gbd jal.
20 w k gbd jr k s mnkj r.
21 w k gbd ojkkr s obnrin nkj r, w k gbd f il r tb oko r, tb m-
d r lknrin lbnrin, tb ml r, tb ktkt r: w k gbd ojkkr s ohun khun t
e tir.
22 wny ni wn r t Yhw b yn s ngb t pjp lr k n. Lti in in ni ti b
yn sr, nn kk ti knkn biribiri, pl ohn algbra. K fi ohun khun kn un, s k
sra aw kta mj t gb fn mi.
MS E ALGBW
23 gbn ngb n, t gb ohn y t jde lti in knkn ngb t k n gbn,
gbogbo yin olr wn y ti yin algb ni w b mi, 24 t s w fn mi p: A ti r Yhw
lrun wa, a ti r go ti l l r, a ti gb ohn r lti rn in. ti d wa lj ln p lrun l
b nyn sr k nyn s w ly. 25 gbn e t a fi k nsisy t in l y b gb wa
m, tb b a ti gb ohn Yhw lrun wa, k a s k? 26 Tb ohun aly wo l l w ly
lyn gb t b ti gb ohn lrun aly lti rn in b wa ti gb y? 27 w ni k o l gb
ohun t Yhw lrun wa w, lyn n ni k o w s fn wa ohun t Yhw lrun wa b w fn
; wa y fets i lti m u l.

t wn w fn dra. 29 b e p kn wn dr b tt l lti br mi ti lti pa wn fin mi m


k wn ba l n lf tt l ti wn m wn. 30 L w fn wn p: pad l s g yn.
31 gbn k w n tr dr t m nhn-n y, k n s gbogbo wn fin fn pl wn t
w y fi k wn p k wn m u l n il t mo fifn wn.
F YHW NI KJ FIN
32 K pa wn m, k s m wn l! By ni Yhw lrun yn ti pa l. m e y
stn-n tb s s. 33 K tl gbogbo n Yhw lrun yn gg b ti fihn yn, ngb n
ni yin y w ly, t r lf ti j ggn n il t l gb.
6
wny ni wn , wn fin ti wn t Yhw lrun yn p k a k yn k ba l
m wn l n il t l gb. 2 B o b e b br Yhw lrun r n gbogbo j ay r, b w
b pa wn ti wn fin r m, y ti mo p fn ln, w ti wn m r ti wn
m-m r y r j ggn. 3 srl, b o b l gb, k o pa wn ohun t y fn n lf
m, t y s m p s i, gg b Yhw lrun wn bb r ti lr fn , t fn n il t
n pl wr ti oyin.
4 Gb, srl: Yhw lrun wa nkan n j Yhw. 5 K w f Yhw lrun r pl
gbogbo kn r, pl gbogbo m r ti pl gbogbo agbra r. 6 K wn r t mo b s
ln y wn kn r. 7 K w tn s fn wn m r, k w s fn wn lr jk nn il
ti lr rn lj n, lr dbl ti lr dr: 8 k w so wn m w b m, ti m or b gbj;
9 k w fi wn kw sra p il r ti sra ilkn r.
10 Ngb t Yhw lrun r b ti m d il t bra fn wn bb r brhm, sk ti
Jkb lti fn , wn l l olkk t w k k, 11 wn il t kn fn oriri ohun lmn,
wn il t w k k nkankan sn wn, wn knga t w k w, wn gb jr ti igi lf t
w k gbn, ntor n lyn igb t w b ti jun y t o s ti mu mutrn, 12 ra k o m e
gbgb Yhw ni t m jde kr n il gpt, kr lko r. 13 Yhw lrun r ni k w
br, un ni k w ma sn, ork r ni k o ma fi bra.
RW FN W DODO
14 K m e tl lrun mrn t b lrn wn orl-d t yin y b pd, 15 ntor
lrun jow ni Yhw lrun r t gb lrn r. bn r y ru s , y s pa r kr lr
il ay. 16 k gbd dn Yhw lrun yn w, gg b ti dn an w n Ms. 17 K pa
Yhw lrun yn m pl wn ln r ti wn fin r t fill fn yn. 18 K e ohun t dra
t s j dodo nwj Yhw k ba l n lf, k w ba s l gba il ay t Yhw ti bra
fn wn bb r, 19 nn y t y l gbogbo wn t r kr nwj r; b ni Yhw w.
20 Ngb t m r b br lw r p: wo ni ti ln wny, fin wny ti wny t
Yhw lrun wa fill fn yn? 21 K o w fn m r p: r Fr ni w n gpt, Yhw s fi
ap l r m wa jde kr n gpt. 22 Yhw e wn ohun l ti wn i yanu abm s
gpt, Fr ti gbogbo il r. 23 gbn m wa jde kr nb lti k wa l s il t fi bra
lr fn wn bb wa. 24 Yhw s ln p k a tl gbogbo fin wny, k a ba l br
Yhw lrun wa, k a ba l w ly pl lf, gg b ti e fn wa tt di sisy. 25 yi l
fi dodo w hn p a pa gbogbo fin wny m, t a s tl wn l ys nwj Yhw lrun
wa, gg b ti fi ll fn wa.
7
SRL J NYN T A Y ST
Ngb t Yhw lrun r b t m d il t o l gb, plp orl-d ni y ub nwj r:
wn Ht, wn Grg, wn Amr, wn Knn, wn Prs, wn Hf ti wn Jbs,
wn orl-d mje t p j , t s lgbra j l. 2 Yhw lrun r fi wn l lw, o s
gun wn. 3 w k gbd gb wn nyw, w k gbd fi mbnrin r e aya fn mknrin
wn, tb k w fi mbnrin wn e aya fn mknrin r. 4 Ntor mknrin r y e b
pynd lyn mi; y sin wn lrun mrn; bn Yhw y s ru s yn, t y s pa r
kk. 5 gbn by ni k e b wn l: k w wn pp wn, k s f wn p r
wn, k g wn igi bra wn. 6 Ntor w j nyn t a ysmm fn Yhw lrun r, w
ni Yhw yn e nyn tir lrn gbogbo orl-d t b lr il ay.
OJ RERE LRUN FN SRL
7 B Yhw b faram yn t s yn yn, k e p yin ni p j lrn wn nyn; n yin
ni kr j lrn wn nyn gbogbo. 8 gbn ntor f fn yn lti pa mjm t fi bra
e fn wn bb yn m ni Yhw e fi ap l gb yn l kr lko r, kr lw Fr, ba
gpt. 9 Ngb n ni w y m p lrun tt ni Yhw lrun r, lrun dodo t pa
mjm ti f r m fn gbgbrn ran fn awn t f , t wn s pa wn fin r m, 10
gbn t fi y j wn t krra r. un y fi y j ni n tkalrar t krra r n kk.
11 K w pa wn mi m ngb n, wn fin mi ti wn mi t mi fi ll fn ln lti
tl e.
12 Yhw lrun r y pa mjm ti f t bra fn wn bb r m b w b gb wn
ln y t o s pa wn m n ttl wn. 13 un y f , y bkn fn , y m lpo, y
bkn fn wn so in r, k r, epo r, wn m ml r pl lpo wn d gntn r
lr il t br lti fn wn bb r. 14 w y gba bkn ju gbogbo wn nyn l. A k n
r gn lknrin lbnrin lrn r, tb lk lbo nn agbo ran sn r. 15 Yhw y m
gbogbo sn jnn s . K n j k jkl run, ir y t o ti r n gpt, d b , gbn y
m u b wn t krra r.
16 Ngb n ni w y gb gbogbo wn nyn y m, wn t Yhw lrun r ti fi l
lw l n fn wn: k o m ba fi b b sn dkn.
AGBRA LRUN
17 By o l w nn kn r p: wn orl-d y p ju agbra mi l, bwo ni mo e l gba
il lw wn? 18 M e br wn: k o rnt ngb n ohun t Yhw lrun r e s Fr ti
gbogbo gpt, 19 wn i l t o fi oj ara-r r, wn m ti wn i yanu, ap l ti i
agbra t Yhw lrun r y e s gbogbo wn nyn t o br lti tak. 20 J b l,
Yhw lrun r y rn wn agbn lti pa wn t b k r, wn t farapam, t w r k
b.
21 M e br ntor n nwj wn, ntor Yhw lrun r b lrn r, lrun l t
banilr. 22 Dd ni Yhw lrun r y pa wn orl-d n run nwj r; w k n l pa
wn run ljkan oo, k wn ranko bbur m ba p j lti e le, 23 gbn Yhw
lrun r yo fi wn l lw, y fi wn l w pnj l tt dgb t wn y fi par. 24 un
y fi wn ba wn l lw t w y s pa ork wn r lb run. K s ni t y l k lj
tt dgb t w y fi pa wn run tn. 25 K j re wn r wn t wn gb, k m s
ojkkr s wr ti fdk t a fi b wn. B b k wn, yin y b sn dkn; ntor j
ohun rra fn Yhw lrun r. 26 K o m e m ohun rra w s il r, k o m ba di ni t
b tir. K o k wn s ohun m ti ohun rra, ntor wn j ohun t.
8
DNW NN AHORO AL
K pa wn fin t mo p fn yn ln y m, k ba l w ly, k ba l lpo, k ba
l d il t Yhw fi bra lr fn wn bb yn, k ba l gb . 2 K o rnt rn t Yhw
lrun r m rn fn ogj dn nn ahoro al lti tr r ba, lti dn w ti lti m jnl
kn r: by w y pa wn fin r m tb b k. 3 ti tr r ba, ti m ebi pa , ti fn
n mn j, y t w tb wn t bb r k m r, lti fihn p k e onj nkan n fn
nyn n y b k e gbogbo ohun t ti nu Yhw jde n fn nyn n y. 4 A t o w k gb, s r k s w
nn ogj dn n!
5 Ntor n k y p Yhw lrun r t sn b bb ti t m sn, 6 k w s pa
wn fin Yhw lrun r m lti t s wn n r, ti k w br r.
WN DNW IL LR
7 gbn Yhw lrun r y m l s il ay, il olm t n lplp, il orsun omi,
wn omi t ru jde lti in fn il fonfoj ti lti or wn k l, 8 il oriri k, gb
jr, igi pt ti p, il igi lf, olrr ti oyin, 9 il t onj k ti n wn , t w k s n
n ohun kan, il t n kta ti irin t w y m jde nb, pl id lr wn k l. 10 w
y j jy t w y fi bkn fn Yhw lrun r n il ay y t fifn .
11 ra lti m e gbgb Yhw lrun r npa kk wn fin r sl, wn r, wn
r t mo fi ll fn yn ln. 12 Ngb t o b jun y tn, t o s ti k wn il t dra t o s
gb nn wn, 13 ngb t w b r i p wn agbo r, n kker ti l, lpo s i, t wr ti
fdk r wp s i, t gbogbo ohun-n r p s i, 14 k yn m e m kn yn gbraga! K o
m e gbgb lrun r ngb n, ni t m jde kr n il gpt, kr n oko r; 15 ni t
m gba al l abanilr kj, il ej gbgbn, kke ti il ngb; ni t m omi n
jde nn pta lle n il t k s omi; 16 ni t fi mn b nn ahoro al, y t wn bb
r k m, lti tr r ba ti lti dn w k j iwj r ba l dra!
17 ra k o m e w nn kn r p: Agbra mi ti ip w mi ni mo fi e y.
18 K o rnt Yhw lrun r: un ni fn lgbra y ti okun y, ni t pa
mjm t fn wn bb r m tt dj n. 19 B o b gbgb Yhw lrun r
n tt, b o b tl lrun mrn, b b s n wn, t o s forbal fn wn, mo
jr s i ln p un y pa yn run. 20 B wn orl -d t Yhw parun nwj
yn ni y ti p yn n run, ntor k gb ohn Yhw lrun yn.
9
DNW NN AHORO AL
Gb, srl, w n y ln t o f kj Jrdn l gba il lw orl-d t p j , t s lgbra
j , lti gba wn l l t gnn odi wn ga kan oj run. 2 wn nyn wn tbi, wn s ga
b wn Ankm. 3 K o s m, m ln p Yhw lrun r y kj nwj r b in t j
jparun t y pa wn run, un ni y m wn trba fn . Ngb n ni w y gba il n
lw wn, t w y s pa wn run n k gg b Yhw ti s fn . 4 M e w nn kn r
ngb t Yhw lrun r b ti l wn l nwj r p: Ntor w dodo mi ni Yhw e m mi d
il y, ngb t j p ntor w bbur wn ni Yhw fi l orl-d wny l fn fn r. 5 K
e w rere r tb dodo kn r ni m d il wn b k e ntor w bbur wn ni Yhw
lrun r fi l orl-d wny l fn nfn r; ti lti pa r r m, y t bra fn wn bb
r brhm, sk ti Jkb. 6 K w m dj ln p k e w tt r ni m k o gba il
ay y fn ohun-n lw Yhw lrun r: ntor olr kunkun nyn ni .
EKE SRL N HRB TI B MS
7 Fi s rnt. M e gbgb p w m Yhw bn nn ahoro al. Lti j t ti jde kr
n il gpt tt dgb t d hn-n y ni ti t s Yhw. 8 fa bn Yhw n Hrb,
Yhw s run bn t fr pa yn run. 9 Mo gun k e n l gba wn aw kta ti mjm t
Yhw b yn d. Mo w lr k n fn ogj j l jun ti l mu omi. 10 Yhw fn mi n
kta mj t a fi ka w lrun k, t b gbogbo r t b yn s lrn in mu lr k n
lj pj. 11 Lyn ogj j ti ogj ru t a fn mi n aw kta mjm n, 12 Yhw w fn
mi p: Dde kr nhn-n, tt skal ntor wn nyn r ti baraj, wn t o k jde kr n il
gpt. K p wn lti fi n t mo l fn wn sl. Wn ti fi irin r re. 13 Lyn n ni Yhw w
fn mi p: Mo r i p olr kunkun ni nyn wny. 14 J k pa wn run, k n pa ork wn r
lb run; k mi s s di orl-d t lgbra j wn t s p j wn l.
15 Mo skal lti or k n t kn fn in pl wn kta mj ti mjm n lw mi
mjj. 16 Mo s r i p ti s Yhw lrun yn. r re ml; k p yn t fi n t Yhw
fill fn yn sl. 17 Mo m wn aw kta mj n lw mjj, t mo j wn sl, t mo s f
wn lj yn. 18 Ngb n ni mo dbl nwj Yhw b tkan. Mo tn gba ogj j ti ogj
ru l j onj ti l mu omi, ntor ibi t e npa e ohun t b Yhw nn tt kan run.
19 Ntor bn y b m lr, run Yhw s yn t fr pa yn run. Yhw tn gb dr mi lr
y. 20 Yhw bn s rn bkan n t fi fr pa run. Mo tn bb fn rn. 21 Mo m
gbr ml n, i w yn t ti r, mo f s ww, mo l kn, mo s di t, mo s
d sn omi t n lti or k n.
WN MRN TI B MS
22 ti n Tbr ti n Ms, ti n Kibrot-hat-Tf, ni ti m lrun bn. 23 ti ngb t
Yhw f k kr n Kd Brn, w p: dde l gba il t mo fn yn. t s Yhw
lrun yn, k gb gb, k s fets ohn r. 24 Lti gb t Yhw ti m yn ni ti t s i.
25 Ngb n ni mo dbl nwj Yhw fn ogj j ti ogj ru ntor Yhw ti w p un
l pa yn run. 26 Mo bb ld Yhw, mo s w p: Olwa mi, Yhw! M e pa wn nyn r
ti jogn r run, wn t o fi l l r gbl, t o s fi ap l m jde kr n gpt. 27 Rnt
wn rn r brhm, sk ti Jkb, m e kys gbrn nyn wny ti bj wn
pl wn, 28 k a m ba s fn orl-d t o ti m wa jde p: Yhw k l k wn d il t
b wn s, krra fn wn ni e k wn jde lti pa wn k nn ahoro al. 29 gbn wn
j nyn r, jogn r, wn t o fi agbra l r ti ip l r m jde.
10
PT MJM TI YYAN M LF
Ngb n ni Yhw w fn mi p: Gb aw kta mj fn mi b ti kk, k o gk w sd mi
lr k e n, k o s fi igi e pt kan. 2 mi y k wn r sr aw kta n b ti kk t
w f, lyn n ni k o k wn sn pt n. 3 Mo fi igi ks e pt kan, mo gb aw kta
mj n b ti j, mo s gun or k n l pl aw kta mj n lw mi. 4 kw s aw
kta n b ti j, wn gblhn r mw t Yhw ti s fn yn lr k lrn in lj
pj. Lyn n ni Yhw fi wn fn mi. 5 Mo tn skal lti or k n, mo s gb w kta
n sn pt t mo ti e, wn s w nb gg b Yhw ti p fn mi.
6 wn m srl fi wn knga Bene Jkn sl lti l s Mosr, nbi t rn ti k; a
snk r nb, m r Elesr ni rp r b lf. 7 Wn kr nb l s Gudgd, wn kr n
Gudgd l s Jtbt, il t kn fn omi. 8 Ngb n ni Yhw ya y Lf st lti ma gb
pt mjm Yhw, lti ma dr nwj Yhw, lti ma sn n, ti lti ma bkn fn-ni lrk
r tt di j n. 9 Bkan n ni k s pn tb jogn fn Lf lrn wn arknrin r; Yhw ni
jogn r gg b Yhw lrun r ti w fn un.
10 Mo dr lr k n b ti j fn ogj j ti ogj ru. Yhw tn gb dr mi ngb
y, k s pa yn run m. 11 gbn Yhw w fn mi p: Dde l dar wn nyn y k wn ba
l gba il t mo bra lti fn wn bb wn.
KL KAN
12 Nsisy, srl, k ni Yhw lrun r br lw r? K j p: bru Yhw lrun r, k
w tl gbogbo n r, k w f , k w fi gbogbo kn ti m r sin Yhw lrun r, 13 k
w pa ti wn fin Yhw m, y t mo fi ll fn ln fn lf yn.
14 Ti Yhw lrun r ni run ti k lk run, il ay ti ohun t b lr r, 15 sbsb
wn bb r nkan ni Yhw faram npa f fn wn, ti fn ran wn lyn wn lrn gbogbo
orl-d, yn ni yin fnrayn tt di j n.16 kl fn kn yn, m e e or-kunkun.
17 Ntor Yhw lrun r j lrun wn lrun ti Olwa wn olwa, lrun l, olgun ti
abanilr t k e ojsj, t k gba btl. 18 un ni e dodo fn allb ti op, t
frn jj t s fn un n onj ti a. 19 K w frn jj ntor w ti j jj r n il gpt.
20 Yhw lrun r ni k w br, k o faram , k o s ma fi ork r bra. 21 un ni k w
ma yn, un ni lrun r. ti e ohun abm l wny fn , y t w fi oj ara-r r; 22 ngb
t s j p wn bb r k ju drin l ngb t wn skal l gpt, gbn Yhw lrun
r ti s di pp nsisy ju wn rw oj run.
11
RR SRL
K w f Yhw lrun r, k o s ma pa wn ln r m pl wn fiin r, wn ti
r. 2 ti fi oj ara-yn r nkan wny l e wn m yn. Wn k m r, wn k s m
wn k Yhw lrun yn, tb l l r, agbra ap r, ti ip w r, 3 wn m ti i t ti
e lrn gpt s Fr ti s gbogbo il r, 4 y t e s wn m ogun Fr, s wn n
r ti wn m ogun r, b ti da omi kun fefe b wn lr ngb t wn l yn l, ti b ti
pa wn run tt di j n; 5 ohun t e fn yn nn ahoro al tt dgb t d hn-n y; 6
ohun t e s Dtn ti Abrm ngb t il lanu gb wn m lrn gbogbo srl pl dl
wn, wn g wn, ti gbogbo ohun t e tiwn, 7 oj yn fnrayn ni fi r i l Yhw y.
LR TI KL
8 K pa gbogbo fin t mo fi ll ln y m, k ba l n okun lti gun il t l gb, 9 k
ba l gb fn j ggn lr il t Yhw fi bra lr fn wn bb yn ti fn ran wn, il t
n pl wr ti oyin.
10 Ntor il t l lti gb k r b il gpt t ti jde w nbi t ti fi omi rin so t
fi s gbn k t l h gg b a ti e fn gb oko f. 11 gbn il t l
gb j il olk ti fonfoj t j fi omi rn lti oj run. 12 Yhw lrun r w
lra r lti br dn tt d pin r.. 13 Djdj b b pa wn fin t mo fn
yn ln y m npa ff Yhw lrun r pl gbogbo kn r ti m r, 14 mi
y j k j r sr il yn ngb t y, ngb j ti ngb rn, t w y fi l k
kr k r, ti t r ti ti epo r, 15 mi y j k ewko w lr il fn agbo ran
r, w y s jun y. 16 ra k a m ba tan kn yn; k m ba n, k m
ba sin lrun mrn, k m ba forbal fn wn; 17 ntor bn Yhw y ru s
yn, y s oj run t k n fi s j m, il k s n so so r m, t yin y fi
gb l p n il ay y t Yhw fifn yn.
R PAR
18 K fi wn r t mi b yn s ln y sn kn yn ti sn m yn, k so m w
yn b m ti swj or yn b gbr.19 fi wn k wn m yn, k s ma tn wn s fn wn
lr jk nn il, nn rn-j lj n, lr dbl ti lr dr. 20 K o k sra p il r, sra
wn ilkn r, 21 k ba l n j ggn pl wn m yn lr il t Yhw ti bra lti fn
wn bb yn, nwn gb t oj run jibo il ay.
22 Ntor b b tl wn fin t mo fi ll fn yn ln y npa mm wn l, t f Yhw
lrun yn, t rn n gbogbo n r, t faram , 23 Yhw y l gbogbo orl-d wny
l fn yn, yin y s gba il lw wn orl-d t tbi j yn t wn s lgbra j yn l.
24 Gbogbo il t b ti fi s kn ni y di tiyn; lti in ahoro al lti Lbnn, lti od
Efrts tt kan kun w-orn ni il yn y f d. 25 K s ni t y l dr nwj yn, Yhw
lrun yn y m wn br yn n gbogbo il t b ti fi s kan, gg b ti s fn yn.
26 Kys i, mi gb bkn ti gn kal nwj yn ln. 27 bkn b b trba fn wn
fin Yhw lrun yn t mo fi ll fn yn ln; 28 gn, b yin k b trba fn wn fin Yhw
lrun yn, b b fi n t mo fill fn yn ln sl npa ttl wn lrun mrn t yin k m.
29 Ngb t Yhw lrun r b m d il t o l gb, k o gb bkn n kal lr k
Grsm, ti gn n lr k bl. 30 (A m p k wny w n kj Jrdn ln w-orun
n il wn Knn t gb n il ttj n knkn Ggl, n d rk Mr). 31 yin y kj
Jrdn n tt lti gba il t Yhw lrun yn fn yn, yin y gb , s gb nb, 32 yin
y si pa gbogbo fin ti t mo ln fn yn ln m, k s m wn l.
12
PP KAN
wny ni fin ti t pam, t s m l n il t Yhw lrun wn bb r ti fn fn
ohun-n, n gbogbo j t w n il n.
2 K pa gbogbo ibi t wn nyn t gun b ti sin wn r r, wn ibi gga or k
l wn ti k kkk, ti ab igi tt; 3 k pa wn pp wn r, k s f wn p r
wn, k g igb r wn, k fi in sun re iml t wn gb, k s pa ork wn r nb.
4 K e y fn Yhw lrun yn. 5 Ibi t Yhw lrun yn b yn lrn gbogbo wn y
fn ork r, t o s gb, ni k w a l. 6 K gb b sunpa yn l b a nb, wn b yn
yk, dmw yn ti wn fitr yn, r jj yn ti r tinw yn, kb ran sn yn, n
l ti kker, 7 k ma jun nb, nwj Yhw lrun yn, k s ma gbdn ara yn pl
gbogbo ohun t fi w yn e, yin ti agbo il yn, ntor Yhw lrun yn ti bkn fn yn.
8 K m e e b ti e ln y t olk lk e y t w , 9 ntor k t d ibjk t
Yhw lrun yn fifn yn. 10 l kj Jrdn lti ma gb n il t Yhw lrun yn fifn yn
fn jogn, ti rgb yn lrn wn t yn t y yn k, ibgb yn k s n lwu. 11 j ibi t
Yhw lrun yn yn fn ibgb ork r nb t ma gb ohun t mo p fn yn l, wn
b sunpa yn pl wn b yk, wn dmw yn, wn ohun t a gb lw e fitr,
ti gbogbo ohun t dra t fi jj fn Yhw; 12 ngb n ni k ma gbdn nwj Yhw
lrun yn, pl wn m yn lknrin lbnrin, ti wn m Lf t gb ld yn ntor wn k
n jogun lrn yn.
LN LR RB
13 K o ra k o m e r wn b sunpa r n il sn gbogbo t w b r. 14 Ibi kan oo t
Yhw b yn nn y r kan ni o ti l rb sunpa r, k o s tl gbogbo fin mi.
15 gbn, w l pa ran ngb t b w , k o s j n il kl yn, gg b bkn Yhw
lrun r ti ps fn t. ti ni t m ti alm l l j nn r, b gal tb gbnrn.
16 gbn k gbd j j, e ni k d sl b omi.
17 k l j b wny n l yn: dmw k ti ti t ti ti rr yn, kb ran sn yn
n kker ti l, r jj t i r tinw, ti ohun t a gb lw e fitr. 18
wny ni k o ma j nwj Yhw lrun r nbi t Yhw lrun yn, nb ni w ti l j
pl m r, lknrin lbnrin, rn r, lknrin lbnrin, pl m Lf t b ld r. K w
m gbdn nwj Yhw lrun r pl gbogbo ohun i w r. 19 K o ra k o m e
gbgb m Lf t b n il r.
20 Ngb t Yhw lrun r b m il r tbi gg b ti w fn , t w y s w p: Mo f j
ran, b o b f j ran, w l j b ti w , ngb kgb t b w . 21 B ibi t Yhw lrun
r yn b jnn j s , w l pa ran l tb kker t Yhw fifn gg b mo ti ln r fn
. 22 w l j nn wn l r gg b a ti e j gal tb gbnrn: ti ni t m ti alim
l j nn r. 23 gbn k o r i p w k j j r. Ntor j j m, w k s gbd j m ti
ara. 24 w k gbd j , e ni k o d sl b omi. 25 w k gbd j k o ba l r lf
pl wn m r lyn r npa ttl ohun t t lj Yhw. 26 gbn wn ohun mm t b
j tr ti wn ohun t o fi jj ni k o gb l sbi t Yhw yn fn un. 27 K o fi ran ti j rb
sunpa lr pp Yhw lrun r. A da j wn b r sr pp Yhw lrun r, w y
s j ran r, 28 k o pa wn ln y t mo e fn m tmtm, k w ba l n lf tt l,
ti wn m r lyn r, npa e ohun t dra t s t nwj Yhw lrun r.
LD S SN KNN
29 Ngb t Yhw lrun r b ti pa orl-d n run nwj r n il t o l gb, ngb t o
b ti gba il wn, t o s gb nb, 30 m e b sn dkn. M e k wn t a fi pa wn run
nwaj r. M e w wn r wn n ww p: Bwo ni orl-d wny ti sin wn r
wn, k mi n e b. 31 w k gbd e b s Yhw lrun r ntor p Yhw krra y
ti gbogbo ohun t wn e fn wn r wn; n wn til j wn m wn, lknrin
lbnrin, nn in fn wn r wn!

13
Gbogbo ohun t mi pal fn yn ni k pam, k s tl e, l fikn un, l y kr nb.
LD S AF FN BR
2 B wl kan tb all kan b dde lrn r, t e i yanu pl m, 3 t f r s l,
t s w w fn yn p: J k a l tl wn lrun mrn (t w n k m) k a s sn wn.
4 w k gbd fets r wl y tb all n. Yhw lrun yn ni dn yn w lti m by
f Yhw lrun yn pl gbogbo kn yn. 5 Yhw lrun yn ni k ma tl, un ni k
ma br, wn fin r ni k ma pam, ohn r ni k trba fn, un ni k ma sn, un ni k
faram. 6 Wl y tb all n gbd k ntor p ti d t s lrun r t m jde kr n il
gpt, t ti r pad kr lko r, ni y b m n kr ln t Yhw lrun r fill fn
lti rn. K o pa ibi n r kr lrn r.
7 B arknrin r, m bb r tb m y r, mknrin r tb mbnrin r, aya r t e
ay r, tb r r tmtm, b b f tn n kk by p: J k a l sin lrun mrn,
wn lrun t wn bb r ti w n k m, 8 lrn wn r ti wn nyn t snm
tb t jnn s n yk yn, lti pin kan ay d kj, 9 w k gbd gba r r, w k gbd
fets i, m e fi oj n w , w k gbd d a s, w k s gbd fi e r pam. 10 n
w gbd pa , lti w r ni k k ti kk pa , w gbogbo nyn y s fi ik pa . 11 w y
s lkta tt y fi k; ntor ti f m n kr ld Yhw lrun r, ni t m jde
kr n il gpt, kr lko r! 12 Gbogbo srl t b gb y s br, wn k s n e ir ibi
b lrn r m.
13 B b l p nn kan nn wn l t Yhw lrun r ffn lti ma gb, 14 o gb
p wn nyn kan, wn alnlr, m y r, t m m bl r kan n npa ww p: J
k a l sin wn lrun mrn, yi t k m r, 15 k o y r n w, k o wd r, k o br
lsls. B b j b ni n tt p ohun rra b ti l lrn r, 16 w gbd fi id pa
wn ar l n. K o s di ohun t pl gbogbo ohun t b nn r. 17 K o k ohun in l
n j n gbangba ta, k o fi in sun wn ohun n b ohun rb sunpa fn Yhw lrun r.
l n y di ahoro tt l t a k n tn k m. 18 K o m e pa ohun khun m nn ohun
t n, k bn Yhw lrun r ba l r, k ba l n fn , k ba l fi oj n w
, k s s di lpo pp gg b ti bra fn wn bb r, 19 b o b fets Yhw lrun r
npa ttl wn fin t mo fill fn ln, ti npa e ohun t t nwj Yhw lrun r.
14
LD S BR
j m fn Yhw lrun yn. k gbd fi ab bu ara tb k f irun iwj or yn fn k.
2 Ntor w j nyn t a ysmm fn Yhw lrun r, Yhw s ti yn lti j nyn tir
lrn gbogbo wn nyn t b lr il ay.
WN RANKO T M TI Y T K M
3 w k gbd j ohun rra. 4 wny ni wn ranko t a l j: ml, gntn, ewr,
5 gbnrn, gal, ewr gb, etu, fn, 6 l j gbogbo ranko onptk t pn s mj, t s
p onj snu j. 7 Sb lrn wn ranko t p onj snu j ti ranko onptk t pn
s mj, k gbd j wny: rknm, ehoro ti gr, t wn p onj snu j
gbn t wn k n ptk t pn s mj, k o k wn s m. 8 Bkan n ni ld t n
ptk t pn s mj, gbn t k p onj snu j, k k s m. k gbd j ran wn,
k s gbd fw kan k wn.
9 Nn ohun gbogbo t gb nn omi, l j wny: gbogbo y t b n lb ti p ni l j.
10 gbn k gbd j y t k n lb ti p, k k s m.
11 l j gbogbo y t m, 12 gbn wny ni wn y t k gbd j: ign, d kun,
13 dd, ti oriri pupa, 14 oriri w, 15 gng, ww, ll ti oriri wd,
16 yo, ww gbogbo, gbgb, 17 f, kl, 18 k ti oriri od, atka ti dn. 19 K
k gbogbo kkr aby s m, k gbd j nn wn. 20 l j gbogbo y t m.
21 k gbd j k ran, k o gb e fn tp t w ld r lti j , tb k o t fn jj
nta. Ntor w j nyn t a ysmm fn Yhw lrun r.
w k gbd se m ewr pl wr y r.
DMW DDN
22 Lddn ni k o ma m so oko r 23 l swj Yhw lrun r nbi t b yn fn
ibgb ork r, nb ni k o ti j b k r, t r ti rr r, kbi ran sn r n kker ti
l, b ni w y e k lti ma br Yhw lrun r tt l.
24 B n b jn pp j fn , b ibi t Yhw b yn fn ibgb ork r b jnn pp j s ,
ngb t Yhw lrun r b bkn fn , 25 k o fi ow rp wn so n, k o s di ow n
dn l sbi t Yhw lrun r yn: 26 nb ni k o ti fi ow ra wn nkan t b f n ran l
tb kker, t jr tb t mrn, ohun khun t o b f. K o j nb nwj Yhw lrun
r, k w ti il r ma gbdn nb. 27 M e gbgb wn m Lf t b nn wn l r.
DMW DN MTTA FN LRUN
28 Lyn dn mtta ni k o ma e fitr gbogbo dmw kr r ldn kta n, k o
gb e snu ibd r. 29 Ngb n ni wn m Lf y j (ntor wn k n jogn pl r),
bkan n ni fn jj, m aln bb ti op l r, wn y w jun y. B ni Yhw lrun
r y fi bs i fn nn gbogbo i w r.
15
DN SIMI
Lyn dn mjje ni k o ma fi gbs t a j j. 2 By ni a e e darj gbs. Gbogbo
olwn, onwf t gba mnkj r nwf, k fi j ; w k gbd tn ma br lw
mnkj r tb arknrin r m ngb t a ti kde dnd lrk Yhw. 3 w l gb lw
jj, gbn k o jw t r lr arknrin r. 4 K a m e r t ld r, ntor Yhw k n
fn n bkn r n il t Yhw lrun r ffn fn jogn 5 fi b o b gb ohn Yhw lrun
r n tt, n ttl wn fin r ptpt ti n mm u l, fin t mo fi ll fn ln. 6 B Yhw
lrun r b bkn fn gg b ti w, w y n lti ma wn wn orl-d pp, t w k s
n tr, w y s jba lr plp orl-d ls y t jba lr r.
7 j tlk kan w ld r lrn wn arknrin r, nn kan nn wn l t Yhw
lrun r ti fifn ? 8 w k gbd fajro s i tb k o hw s arknrin r t j ak, gbn
e ni k o lw fn un k o s y a lhun t b wn n. 9 M e ro r bbur y lkn r p:
dn keje, dn fij gbs fr d, k o s tor ti b fajro s t arknrin r l fn un n
nkankan; un y k pe Yhw s t a fi ka s lrn! 10 Tftf ni k o fifn un, Yhw
y s tor ti b bkn fn n gbogbo i r. 11 dj p wn tlk k l par kr n il y;
ntor n ni mo e fn n fin y: k o law fn arknrin r, ni t a r sl t s j t n il
r.
R
12 B arknrin r tb arbnrin r t e Hbr b ta ara-r fn , y sn fn dn mf,
K o s fn un n mnira ldn keje, 13 k o m s rn an l pl w fo. 14 K o fn un n bn
pl ran sn kker, lti in k r ti lti in t r gg b Yhw lrun r ti bkn fn t.
15 K o rnt p o ti e r r n il gpt ti p Yhw lrun r ti r pad: ntor n ni mo e
fn yn n ln y ln.
16 gbn b r n b w fn p: mi k f fi sl, ntor p frn r pl il r, t in r
dn ld r, 17 k o fi l l n et m ilkn, y s e b di r r tt l. K o e bkan n
fn rbnrin r.
18 M e j k ni lra lti rn an l pl mnira: ni t ti sn fn dn mf ti i lpo
mj fn ow algbe. Yhw lrun r y bkn fn npa ttl ohun wny.
WN KB
19 K w ya kb ak mli ti kb gb r smm fn Yhw lrun r. w k gbd lo
kb ml fn , w k s gbd lo irun kb nn agbo gntn r. 20 e ni k w ti il r
ma j lddn nwj Yhw lrun r nbi t Yhw yn fn un. 21 B ran n b ni
bwn, b b d ls, tb p fj, tb ir bwn mrn, k o m e p fn Yhw lrun
r; 22 k o j n il r pl ni t m ti alm, b o ti j gal ti gbnrn; 23 fi p w k n
j j r, e ni k o d sil b omi.
16
WN DN RKJ TI BRD N YST
Kys i p o pa dn o Abb m lti dn rkj fn Yhw lrun r, ntor n o bb ni Yhw
lrun r m jde kr n gpt lru. 2 K o pa ran l ti kker fn Yhw lrun r lti e
dn rkj nbi t Yhw lrun r yn fn ibgb ork r. 3 w k gbd fi brd onyst j
ran b n fn j mje; brd t k n yst ni k o fi j - brd pnj - ntor pjwr ni o fi
kr n il gpt: ntor n, k o ma rnt j t o kr n il gpt n gbogbo j ay r. 4 A k
gbd r brd onyst lw r ti n gbogbo gbgb r fn j mje, a k s gbd fi ohun
khun sl di j kej nn ran t o fi rb n rl j kn. 5 K e il kl ni o ti l pa ran b
rkj nn wn l t Yhw lrun r fifn , 6 b k e ibi t Yhw lrun r yn fn ibgb
ork r, nb ni w ti l pa ran b rkj, n rl ngb t orn w, lkk gan-an t o jde
l kr n gpt. 7 K o s , k o s j nbi t Yhw lrun r yn, lyn n ni k o pad s g
r n wr. 8 j mf ni k o fi j brd nyst; lj keje ni a pe pj fn Yhw lrun r;
w k s gbd e i kankan.
WN DN YK
9 K o ka s mje. Ngb t o b ki akr b oko k ni k o br s ka s mje
n. 10 Lyn n ni k o dn wn s pl r tinw lti in i w r gg
b Yhw lrun r ti bkn fn . 11 K o ma gbdn nwj Yhw lrun r
nbi ti Yhw lrun r yn fn ibgb ork r: w pl wn m r lknrin
lbnrin, rn r lknrin lbnrin, wn m Lf t b n l r, pl wn jj,
wn m aln bb ti op t gb lrn r. 12 K o rnti p o ti e r r n il
gpt, k o s pa fin wny m npa mm wn l.
13 K o dn pg fn j mje, ngb t o b k kr k ti t jr r wl.
14 K w ti wn m r lknrin lbnrin, rn r lknrin lbnrin, wn m
Lf t b n l r, pl wn jj, wn m aln b b ti op t gb lrn
r, ma y pl gbdn dn r. 15 Fn j mje ni k o dn Yhw lrun r
nbi t Yhw yn fn un; ntor Yhw lrun r y bkn fn nn gbogbo
kr r ti nn gbogbo i r k ay r l kn.
16 Lmta ldn ni k a ma r wn mknrin il r nwj Yhw lrun r
nbi t yn: ngb ry dn brd n yst, ngb dn wn s, ti ry
dn pg. K ni kni m e w swj Yhw pl w fo; 17 gbn k olk
lk e fitr gg b Yhw lru n r ti fn t.
WN ADJ
18 K o fi wn kan joy dj ti akw n l kkan t Yhw lrun r fifn , fn gbogbo
y r. wn ni y ma dj dodo fn wn nyn. 19 w k gbd doj dodo bol, w
k gbd ojsj, ntor r fj lgbn, s y r oldodo pad. 20 dodo gidi ni k w
ma lpa k o ba l gba il n, k o s l w ly lr il t Yhw lrun r ffun .
BR
21 w k gbd ri igi kgi ml fn sn lb pp Yhw lrun r t w y k, 22 w k s
gbd gb p r kal, y t Yhw lrun r krra.

17
w k gbd fi ran l tb kker albwn tb pl lb rb s Yhw lrun r, ntor Yhw
lrun r krra ohun b.
2 B a b r knrin kan tb obnrin kan lrn r nn kan nn wn l t Yhw lrun r
y fn , t ba mjm r j, 3 t l sin lrun mrn t s forbal fn un, fn orn, fn
p tb ohun khn nn wn m ogun run, y t mi k pal, 4 t a si fi ni n sn;
lyn gb t a b gb t a s wd r dradra, t s j tt dj p lt ni e ohun rra y n
srl, 5 k o m knrin tb obnrin n t jbi ohun bbur y jde s nu ibod l r, k o s
s knrin tb obnrin n lkta tt y fi k. 6 A k l dj ik fn-ni b k e pl r lr
mj tb mta, a k gbd dj ik fn-ni pl r n kan oo. 7 wn lr ni y kk br s
fi ik pa ni t a dlbi ik, lyn n ni gbogbo nyn y b wn fi ik pa . K w j k ibi n
par lrn r.
M LF FN ADJ
8 B o b e dj r t ga j l lr pnyn, j tb e-ni-le, tb ori j mrn t b
j nn l r, k o gk l sbi t Yhw lrun r yn, 9 k o l b wn m Lf t e lf ti
adj t w lr oy ngb n. Wn y e wd, wn y s j k o m dj wn. 10 K e
gg b dj t wn b fihn nbi t Yhw yn, k o s kys i lti tl gbogbo mrn wn.
11 K o e gg b wn ti s fn , k o s tl dj t wn b fihn , ly stn-n tb s s
dj t wn fihn . 12 B ni kan b e fojdi l trba fn lf t dr i Yhw lrun
r nb, tb fn adj, ppa ni k a pa ni n. K o pa ibi n r n srl. 13 B wn nyn b
gb, y drb wn, wn k s n e fojdi m.
WN BA
14 Ngba t w b d il n t Yhw lrun r fifn , ngb t o b ti gb , t o s gb
nb, b b e t o w p: Mo f fi ni kan jba lr mi b wn orl-d yk ti e, 15 ba t
Yhw b yn ni k o gb fn ba r, kn nn wn arknrin r ni k o fi jba, w k gbd fi
jj t k e arknrin r jba lr r.
16 gbn k ba n m e ma w in lr in, k m e d wn nyn pad s gpt
lti l ma w wn ajagun lr in, ntor Yhw ti w fn yn p: k gbd gba n y pad
m tt l. 17 K m e k aya j fn ara-r, y t l m kn r n, k m e k wr ti
fdk j pp j. 18 Ngb t ba b ti gun or t, k o da fin y k sn w b wn lf m
Lf ti k s i lt, k s m u l. 19 K gbd fi sl; k ma k n gbogbo j ay r, k
ba l k lti br Yhw lrun r npa ppa gbogbo r fn y m, pl ln wny. 20 un
y fi b yg fn gbraga lr wn arknrin r, k s n yg fn fin wny, stn-n tb
s s, b ni un ti wn m r y fi n j ggn lr t n srl.
18
WN LF M LF
wn lf m Lf, gbogbo y Lf, wn k n jogn pl wn m srl yk. wn
ohun fitr fn Yhw ni wn y ma j ti y t e pn ti Yhw. 2 y y k n n jogn
lrn wn arknrin wn, Yhw ni pn tir gg b ti w fn un.
3 y ni t wn lf lr wn nyn, lr wn t rb pl ran l tb kker, k a fi
wny fn lf: ap, gbn pl rk ti ikn. 4 K o fn un n kso k r ti ti t r ti
rr r, ti kg irun ran kker r. 5 Ntor un ni Yhw lrun r yn nn gbogbo y r
lti ma dr nwj r. y ni, lti ma e sn fn lrun ti lti ma fn-ni n bkn lrk
Yhw lrun r, i r ti ti wn m r tt l n yn.
6 B m Lf kan b gb nn kan nn wn l r tb nbi kibi n srl, t s f w sbi
t Yhw yn, 7 y ma e sn nb lrk Yhw lrun r, gg b gbogbo wn m Lf ti
dr nb nwj Yhw, 8 k ma j ipa t dgba pl tiwn - l ka ohun t t s i lr ohun
t e ti bb r t a t.
WN WL
9 Ngb t o b d il t Yhw lrun r fifn , w k gbd k lti e ohun rra b ti wn
orl-d e n. 10 A k gbd r ni kni nn yn t m m r gba in in, t , t pf, t
pgd tb t pidn, 11 tb olgn, tb ni t b m tb iwin sr, tb ni t b k
sr. 12 Ntor ni kni t b e b j ni rra fn Yhw lrun r, ntor ohun rra wny ni
Yhw lrun r e l orl-d wny l kr nwj r.
13 K w j oldodo pp s Yhw lrun r, 14 ntor wn orl-d t w gba il lw
wn fets wn olgn ti wn alf, gbn y k e bn Yhw lrun r fn .
15 Yhw lrun r y gb wl kan dd b tmi fn , lrn r, lrn wn arknrin r,
un ni k fets. 16 y gan-an ni w br lw Yhw lrun r n Hrb lj pj n ww
p: mi k f gb ohn Yhw lrun mi m k n m ba k, mi k s n wo in l y m.
17 Yhw s w fn mi p: dodo ni r wn. 18 mi y gb wl kan b tr dde lrn wn
arknrin wn fn wn, mi y fi r mi s i lnu, y s s gbogbo ohun t mo b ti p fn un.
19 B ni kan k b fets wn r mi t wl n y s lrk mi, mi fnrami ni y br
lw ni n. 20 gbn b wl kan b n gboy lti sr lrk mi n ohun t mi k rn an lti
s, tb k sr lrk wn lrun mrn, ik ni y pa wl n.
21 By w l w nn kn r p: Bwo ni k a ti m p Yhw k s r y? 22 B wl kan
b sr lrk Yhw t r n k gb, t k s , Yhw k s r n ngb n. fojdi ni
wl n fi sr, k o m e br r.
19
PNYN TI L B
Ngb t Yhw lrun r b ti pa wn orl-d n r, il wn t Yhw lrun r fifn ,
ngb t o b ti gba tiwn, t o s gb nn wn l wn ti nn wn il wn, 2 k o ya wn l
mta st lrn il t Yhw lrun r fifn e tr. 3 K o r i p n t a gba l l wny
dra, k o s pn il t Yhw lrun r fifn fn jogn s n mta: k gbogbo apnyn l r ibi
b s l nn wny. 4 n y ni ni b e l fi gba ay r l npa ss l fn b.
B n kan b lu nkej r l fiys i, l krra r 5 (b gb t b l in gb pl nkej r lti
g igi, b s ti fi w r gb k lti g igi n, b k b y kr lw t s pa mnkj r):
ni y l s sl l kan nn l wny lti gba m r l. 6 Olgbsan j l tl apnyn n
l pl bn, b n b jn pp t fi l l e b, k s fi b l pa - ni y k jbi ik, ntor k
krra ni t pa.
7 Ntor n ni mo e p y fn : K o ya wn l mta st, 8 b Yhw lrun r b s
m k orl r p s i gg b ti bra fn wn bb r, t s fn n gbogbo il n t lr lti
fn wn bb r, - 9 b o b pa wn fin r m n ttl wn gg b mo ti fi ll fn ln, t o
f Yhw lrun r t o s tpas r ngb gbogbo, - k o tn fi l mta kn wn l mta
tynw. 10 B ni a k fi n ta j al sl lrn il t Yhw lrun r fifn fn jogn: b
b k j y w lr r. 11 gbn b b e ti n kan krra nkj r t s ba n ibb fn
un, t r l lti pa , t s s l kan nn l wny, 12 wn algb l n y n k a l m
u w lti fi l w olgbsan j lti pa . 13 M e n oj n fn un. K w m gbogbo taj
al sl kr n srl, w y s r ay.
L IL
14. w k gbd y l il mnkj r t wn ran j ti pl nn jogn t Yhw
lrun r fn fn gbgb,
WN LR
15 lr kan k t lti d nkni lj lr ohun khun, y w k rfin n b j, r lr
mj tb mta ni a l fi gba r n wl.
16 B lr k kan b dde lti fi ni kan sn fn t, 17 k wn mjj t jiyn n farahn
nwj Yhw, k wn s jde s wn lf ti wn adj t w lr oy ngb n. 18 wn
adj n y e wd, b a b s r i p ni t fi nkj r sn ti jr k, 19 k l gg b ti
f e s mnkj r. K o pa ibi n r lrn r. 20 Ngb t wn yk b gb, y b wn
lr, wn k s n e ir ibi b m lrn r. 21 w k gbd oj-n.
GBSAN
y fn y, oj fn oj, eyn fn eyn, w fn w, s fn s.
20
OGUN TI WN M OGUN
B w b l jagun pl wn t r, t o s r wn in, wn k ogun, ti wn nyn t p
j l, m e br; ntor Yhw lrun r b pl r, ni t m jde kr n il gpt.
2 Ngb t yin b f br j ogun, k lf w b wn m ogun sr. 3 un y w fn wn
p: Gb, srl, yin t f b wn t yn j lj ogun ln, m e fy, m e br, m
e ojo, k m s e gbn bl br nwj wn. 4 Ntor Yhw lrun yn b yn l lti j fn
yn, lti b wn t yn j, ti lti gb yn l.
5 Lyn n ni wn akw y w fn awn m ogun n p: Tal ti k il titun t k t il
n? K ni n pad s il k m e j p k sj ogun t lmrn il n.
6 Ta l gbin gb jr t k k kso r? K pad s il k m e j p k sj ogun
t lmrn k kso r!
7 Ta l n obnrin fsn t k t i f sl? K pad s il, k m e j p k sj ogun
t lmrn f aya r!
8 wn akw y tn b wn m ogun sr by p: Ta l br t k n gboy? K
pad s il k m ba m kn wn arknrin r rws b tir!
9 Lyn n ngb t wn akw b ti b wn nyn n sr tn ni a yan wn ggun
fn wn.
GUN WN L
10 Ngb t o b snm l kan fn j ogun, lti b a j, k o kk fi lf l . 11 B b gb,
t s ibod r sl fn , gbogbo wn t gb nb y di on r. 12 gbn b b k
lf, t s lkn j, k o gbgun k . 13 Yhw lrun r y fi l lw, k o s fi id pa
gbogbo wn knrin wn. 14 K o k wn obnrin wn wn md wn, agbo ran wn,
gbogbo ohun t b nn l n, gbogbo ohun kgun in r ni k o k. K o j wn ohun kgun
l n t Yhw fi l lw.
15 By ni k o e s wn l t jnn s t k e wn orl-d hn-n y. 16 N ti wn l
t Yhw lrun r fifn fn jogn, w k gbd fi ohun khun sl ly. 17 n e ni k s
wn di ohun t, wn mr, wn Knn, wn Prs wn Hf, wn Jbs, gg b
Yhw lrun r ti p fn , 18 k wn m ba k yn n ohun rra t wn e fn wn r
wn: y y m yn Yhw lrun!
19 Ngb t o b kj j s l kan, b o b gbgun k fn gb pp k o t l m u, k o m e
fi k ba igi wn j. K o j so igi wn l g wn igi n lul. Tb nyn h ni igi igb t o
gbgun k? 20 gbn wn igi t o m w p k e igi elso nkan ni o l bj, o l g wn lti fi
wn e ohun j pl l t b jagun tt y fi ub.
21
APNYN T A K M
B a b r k ni kan t a p lr pp l m ni t pa , n il t Yhw lrun r fn fn
ibd r, 2 k wn algb r ti wn akw r l wn il t b lrn k n ti wn l t
b nts r, 3 lti m l t snm k n j. Lyn n ni k wn algb il y m d abo
ml kan t a k t m i oko, t k t w jg lrn. 4 K wn algb n m d abo
ml y l s od t n l gb, nbi t a k t k oko s, t a k t gbin ohun gbn s, nb lr
omi t n n ni k wn g rn d abo ml n. 5 wn lf m Lf y w swj,
ntor wn ni Yhw lrun r yn fn i sn r, ti lti ma bkn fn-ni lrk Yhw, wn
ni s dj lr gbogbo r ti lr gbogbo rynjiyn. 6 Ngb n ni gbogbo wn algb l
t snm ts k ni t a pa n y ww nn omi t n n sr abo ml n t a pa.
7 Wn y s r wny p: w wa k ta j y sl, a k s fi oj wa r nkankan. 8 Drji
srl nyn r, Yhw, w t o ti gb l, k o m e j k ta j al sl lrn srl
nyn r. A s dr gbsan j j wn. 9 gbn k o pa tj al sl r lrn r, b o b
f e ohun t t nwj Yhw.
WN OBNRIN T A K LGUN
10 Ngb t o b l b wn t r jagun, t Yhw lrun r fi wn l lw, t o s k wn l
gbkn, 11 b o b r obnrin kan lrn wn t w , w l fi e aya, 12 k o s m u l il r.
K f irun or r, k g knn r, 13 y b a gbkn r, y s ma gb nn il r, k
sunkn bb ti y r fn o kn, lyn n ni w l snm lti e b k t e s aya r.
14 B b l p obnrin n k w m, k o j k l ibi t b w l t fn ow; w k
gbd jr lr r lyn gb t o ti b a lp.
T GBN
15 B knrin kan b n aya mj t frn kan t k s frn kej, t wn obnrin mjj s b
m fn un, b y gbn b j m obnrin t k k frn, 16 n j t b pn jogn r, k
gbd fi t m t obnrin t k frn fn m obnrin t frn, y kb ni y k gb t
kb. 17 gbd fi t kb fn m obnrin t k frn n npa ffn un ln mj ohun-n r
ntor mknrin kb agbra r l n t gbn.
ALGBRN M
18 B knrin kan b n mknrin kan t j onw kw ti algbrn, t k f gbrn s bb
ti y r lnu, t k s gb tiwn lyn gb t a ti j ny, 19 k bb ti y r m u jde l b
wn algb l lnu ibod l. 20 K wn w fn wn algb l r p: m wa y,j
olrkunkun ti algbrn, k gb tiwa, onw kw ti mt ni. 21 Ngb n ni wn m bl
r y s lkta tt y fi k. w y pa ibi n r lrn r, gbogbo srl y gb, y s
b wn lr.
ORIRI LN
22 B a b pa ni t jbi ik, t a s pa so lr igi, 23 a k gbd fi k r sl mj lr igi n:
j kan n ni k a snk r, ntor ni t a pa so j ni gn lrun, k s n ba il t Yhw
lrun r fifn fn jogn j.
22
B o b r ak ml arknrin r t rn kiri, tb ran sn kker r, w k gbd j i, gbn
k o m u l fn arknrin r. 2 B ni n k b e aldgb r, t w k s m , k o m ran
n l s il r lti pa m tt dgb t lran n y w a w sd r, k o s d a pad fn un
ngb n.
3 Bkn n ni k o e fn ktkt r ti a bora r, ti ohun khun t arknrin r b ti
pdn t o r he, w k n t lti j i.
4 w k gbd yra fn ktkt tb ml arknrin r t o r t ub lj n, e ni k o ran
arknrin r lw lti gb e dde.
5 Obnrin k gbd w a knrin, knrin k s gbd w a obnrin. ni t b e b j
rra fn Yhw lrun r.
6 B o b b il y pd lj n pl m y tb yin y lr igi tb lr il, t y y n
sn lr wn m r tb lr wn yin r, w k gbd m y kr lr wn m r tb lr
wn yin r, w k gbd m y kr lr wn y kker n. 7 J k y wn l, wn m
ni w l fi e tr. B ni y e dra fn t w y s w ly fn gb pp.
8 Ngb t w b k il titun, k o e gbt s rl r; b ni il r k e n fa gbsn tjsl
b nyn b ub nb.
9 w k gbd gbin ohun mrn sn gb jr r k so ohun n m ba di ohun t a
ysmm pl so gb jr n.
10 w k gbd so ak ml ti ktkt p fn i oko r.
11 w k gbd w a t a fi ori w gb pl w funfun hun.
12 K o ta kk s orgun mrrin a r r.
BJ MBNRIN
13 B knrin kan b f obnrin kan t s b a lp, t k s f m lyn n, 14 t s fi jbi
l , t s djt n gbangba p: Obnrin y t mo f, ngb t mo snm , mi k r bl r.
15 K bb ti y mbnrin n m a bl r l han wn algb l lnu n ibod.
16 Ngb n ni bb mdbnrin n y w fn wn algb p: mbnrin mi t mo fifn
knrin y e aya, k f m, 17 w nsisy t fi jbi l w p: mi k r bl lra mbnrin
r. Wn y s t a gb n nwj wn algb l. 18 wn algb l y m knrin n,
wn y j ny, 19 wn y s m u san grn-n ow fdk t wn y fn bb
mdbnrin n ntor p djti mbnrin srl kan n gbangba. un y fi e aya, k s n
l k sl tt l.
20 gbn b b j tt ni, t a k s r a bl mdbnrin n, 21 a m u jde kr
lnu n il bb r, wn m bl r y s s lkta tt y fi k, ntor e ohun tj n
srl npa bba il bb r j.
GBR TI EKE
22 B a b m knrin kan t ba mbinrin t n k lp lw, wn mjj ni y k;
kunrin t ba obnrin n lp ti obnrin n pp. K o m ibi n kr n srl.
23 B wnd kan b j fsn knrin kan, t knrin mrn pd r nn l t s b a lp,
24 k m wn mjj l s ibod l n, k s s wn lkta tt wn y fi k: ntor
mbnrin n k kgbe bs nn l, ti knrin n ntor p o lo obnrin nkj r. K o m ibi
n kr lrn r. 25 gbn b b e or pp oko ni knrin n ti pd mbnrin fsn
n t s fi ip b a lp, knrin t b a lp n ni y nkan k, w k n e ohun khun s
mbnrin n, k jbi ik. db ni t rlu nkj r lti pa : 27 ntor or pp oko l ti pd
r, mbnrin fsn n l m l kgbe bs ls ni t y rn n lw.
28 B knrin kan b pd wnd t a k fsn, t s m u lti b a lp, t a s m wn lr
rn n, 29 k knrin t b a lp n san dta ow fdk fn bb mbnrin n, y s
di yw r ntor ti l , k s l k sl tt l.

23
K s knrin t l gba aya bb r, k s gbd t a bb r kr lra obnrin n.
WN T K L B J E SN
2 K s knrin t ikrpn r b f tb t g n ok t a l gb wn j Yhw. 3 m-l k
gbd wn j Yhw; n ran r tt d ran kw k l b j Yhw sn p. 4 A k l gba
m mn ti m Mb sn j Yhw, n ran r tt d ran kw k l b j Yhw sn
p, yn w fn tt ay; 5 ntor wn k w pd yn pl onj ti omi ngb t rin rn-j b
lti gpt, ti ntor p wn sanw fn Blm m Br lti Ptr n rm ti wn Od-Mj i
n lti ggn-n fn . 6 gbn Yhw lrun r k gb ti Blm, e ni Yhw lrun r y
gn r pad s bkn fn , ntor p Yhw lrun r f . 7 Tt j ay yn, k gbd w
ire ti lf wn.
8 w k gbd ka m dm s ni rra, ntor arknrin r ni; bkan n ni fn m gpt
ntor w ti e tp n il r. 9 A gba ran wn kta sn ij Yhw.
PPA G OGUN M N MM
10 Ngb t w b l pg ogun nwj wn t r, k o ra fn gbogbo ibi. 11 B ni kan b w lrn wn
nyn r t j alm ntor p da t lru, k ni n jde kr nn g l pynd. 12 K w n l, s l
pad w s g ogun ngb t orn b w.
13 K o pa ib kan m lyn g fn l r. 14 K o m k ggn dn ngb t o b l gbns lyn g, k o m
k ggn n lti bu erp bo gb r n ml. 15 Yhw lrun r rin g r kiri lti db b ti lti fi wn
t r l lw. Ntor n ni g r gbd w n mm, Yhw k gbd r ohun gbin ld r; y m u kyn s
!
ORIRI FIN
16 w k gbd fi r t s sl w sd r l g r lw lti t ml. 17 J k ma b
gb lrn wn nyn r nbi t b yn nn kn lra wn l r t b w . w k gbd y
lnu.
18 K gbd s ni t e gbr fn i sn lrn wn mbnrin srl. 19 w k gbd
m ow aw tb ow aj kan w s il Yhw lrun r fn jj-kj: ntor ohun mjj
n j ohun rra fn Yhw lrun r.
20 w k gbd wn arknrin r fn l, b e lr ow tb onj, tb ohun khn t b
j fn l. 21 w l gba l lw jj, gbn k o wn arknrin r l gba l, k Yhw lrun
r l bkn fn fn gbogbo r r n il t o l gb e ohun-n.
22 B o b jj fn Yhw lrun r, m e p lti san n: dj p Yhw lrun r y
br r lw r, w y s jbi . 23 gbn b o b yg fn jj, k e ni lrn r.
24 K o pa r t ti nu r jde m, k o san j t fi tkntkn j pl nu ara-r fn Yhw
lrun r.
25 B o b kj nn gb jr mnkj r, w l j so jr b ti w n jy,
gbn w k gbd k o sn agbn r. 26 B o b rn kj kr mnkj r, w l fi w j
k, gbn w k gbd y dj s kr mnkj r.
24
FIN LR GBYW
B knrin kan b w t f aya t s ti m u w yr tn; gbn t obnrin y k w m ntor
r ohun lb kan lra r; t s j w ksl fn un, t s l e l kr ld r lyn n; 2 t obnrin
n s fi il knrin n sl lti l e aya knrin mrn. 3 B k b tn wu knrin kj y m
bkan n, t s j w ksl fn un, t s l e l kr ld r (tb b knrin t f y b k)
4 k r j k l gb pad e aya m, lyn gb t ti fi b s di alm. Ntor y j
ohun rra fn Yhw lrun r, w k s gbd m il t Yhw lrun r fn fn jogn d.
5 B knrin kan b gbyw, k m e l sj ogun, k a m ba w y lnu, k simi
fn dn kan n il r l gb ohun khun k ly, k ba l gbdn yw t f.
DODO TI EUN
6 A k gbd gba y l ti m l fn dg.
7 B ni kan b j arknrin r gb lrn wn m srl, t fnrar l , tb t t , - ik ni
y pa ol n. K o pa ibi n r lrn r.
8 Npa t, k o ra lti pa gbogbo ln t wn m Lf k yn m tmtm l y stn-n
tb s s. K pa wn ohun t mo pal fn wn m, k s m wn l. 9 Rnt ohun t Yhw
lrun r e s Mrm ngb t w lj n lyn gb t ti jde kr n il gpt.
10 B o b wn mnkj r pl dg, w k gbd wn il r lti gba ohun dg n,
ohun w k j. 11 K o dr nta, ni t o wn n nkan n y jde w fi ohun dg n fn
nta. 12 B b s j p ak ni ni n, w k gbd l sn pl ohun dg r; 13 k o d a
pad fn un ngb t orn b w, k ba l r a bora sn, y sre fn , y s j i rere
lj Yhw lrun r.
14 w k gbd fi ow i algbe ni lra b ti j tlk ti t, b j arknrin r tb
jj t gb ld r ni. 15 K o ma san ow i j r fn un ljoojm l j k orn w lj
n, ntor p j tlk, t s gbjl ow i n. B ni k e n k pe Yhw s . B b k
w y jbi.
16 A k gbd pa bb ntor m, b n ni a k gbd pa m ntor bb r. ni
t b ni a pa fn ara-r.
17 w k gbd y t jj pad, w k s gbd gba a op fn dg. 18 K o rnt p w
ti e r r n il gpt nbi t Yhw lrun r ti r pad. Ntor n ni mo p fn lti m
ln wny l.
19 Ngb t w b kr oko r, b o b gbgb k d nn oko, m e pad l m u. Ti jj
n yn, ti ti m aln bb ti op, k Yhw lrun r l bkn fn nn gbogbo i r.
20 Ngb t o b k so igi lf r, m e tn l pad w n k. Ely t b k j ti jjj
ti ti m aln bb ti op.
21 Ngb t w b fn oje jr r fn t, m e pad syn lj kan n lti tn l w . y
t b k j ti jjj ti ti m aln bb ti op.
22 K o rnt p w ti e r r n il gpt. Ntor n ni mo p fn lti m ln wny
l.

25
Ngb t wn nyn b j, k wn l b adj lti dj fn wn. K a dre fn ni t jre, k
a s dbi fn lbi. 2 B ni t jbi b y fn gba, k adj m u dbl nwj r, k s n
lgba t t fn jbi r. 3 A l n n ogj gba, gbn k gbd j b l, k nj m ba ba
arknrin r lra j lj r.
4 w k gbd di nu ml t pa k.
LN LR FF OP ARKNRIN OLGB
5 B wn arknrin b gb p t kan nn wn s k l b mknrin, k aya olgb n
m e jde kr n dl k r, k m e l f k nbmrn nt. K arknrin olgb n
gba op n e aya lti e oje r, 6 kb wn y ma j ork arknrin t di olgb, k
ork r m e par n srl. 7 gbn b knrin y b k lti gba op n fn oje t t s i
gg b araknrin olgb n, k op n l b wn algb lnu odi, k w fn wn p: mi
k r arknrin k mi kan lti e oje fn mi k ork r m e par n srl. Arknrin k mi
olgb k gb lti e fn mi lrk arknrin r. 8 wn algb l y pe knrin n s pj
lti b a sr. Ngb t b d y w p: Mo k lti gb . 9 Obnrin t lt s oje lti d
arknrin olgb n y snm nwj wn algb lti b bt s r, y tut s i lj b
ti s r wny p: By ni a e knrin t k f gb il arknrin r r. 10 A s ma fi b
pe ork ni n n srl p: Il-tbt.
W TJ NGB J
11 Ngb t wn knrin b j, ni kan pl arknrin r, b aya ni kan nn wn b l
gbj k r t s na w fa ab d ni t b k r j, 12 gg ni k a g w n ls oj n.
FIKN
13 M e j k ori wn mj w n p r, t kan tbi t kej kr. 14 K ori wn
mj t yt m e w n il r, t kan gn ju kej l. 15 K wn r pj ldindi, k wn r
bjmu n pp, k o ba l n j ay ggn lr il t Yhw lrun r fifn . 16 Ntor Yhw
lrun r krra ni kni t e ohun wny, ni kni t r.
17 K o rnt ohun t mlk e s ngb t w lj n lyn gb t jde kr n gpt.
18 w pd r lj n, s gba yn yn l kj j s wn t k l rn lyn; k br lrun
ngb t r m yn t s ti r yn. 19 Ngb t Yhw lrun r b fn n simi kr lw
gbogbo wn t t y k, n il t Yhw lrun r fn fn ohun-n ti jogn, k o pa rnt r
kr lb run. M e gbgb!
26
WN KSO
Ngb t o b d il t Yhw lrun r fn fn jogn, ngb t o b ti gb t o s gb nb,
k o fi gbogbo so kso il t w gbn e fitr fw gb sw-syn n il t Yhw lrun r
fifn . K o k wn sn agbn kan, k o s gb wn l sbi t Yhw lrun r yn fn ibgb
ork r. 3 K o l b lf t e albjt ib ngb n, w y s w fn un p: Mo kde
ln fn Yhw lrun mi p mo ti d il t Yhw bra fn wn bb wa p un y fn wa.
4 lf n y fi w r gba agbn n lti gb e swj pp Yhw lrun r. 5 K w s
r wny nwj Yhw lrun r:
Ar Aram alrnkiri ni bb mi ti skal l s gpt, pl wn nyn d ni w gba
b nb, k t di orl-d l nb, t di algbra, t s p jj. 6 wn ar gpt l w n
lkl, wn fi i ni w lra t a s i r. 7 w k pe Yhw lrun wn bb
wa. Yhw gb ohn wa, r y t j w, ti nira wa pl pnj wa. 8 Yhw s
m wa jde kr n gpt pl ap l algbra, npa br l, wn m ti i yanu l. 9
amn wa w shn-n, s fn wa n il y, il t n pl wr ti oyin. 10 W b mo t gb
wn kso ohun gbn il t w fn mi w nsisy, Yhw.
K o gb wn sl nwj Yhw lrun r, k o s dbl nwj Yhw lrun r. 11 Lyn
n ni k o ma gbdn pl gbogbo ohun rere t Yhw fi d ll, w pl il r, - w pl
wn m Lf ti wn jj t b ld r.
DMW LDN MTA
12 Ldn kta, y t e dn dmw, ngb t w b ti k gbogbo dmw kr r tn,
t o s ti fi y t t fn wn m Lf fn wn ti ti wn jj ti ti op pl ti m aln bb, t
wn s ti jun nn wn l r, t wn s ti y, 13 k o w nwj Yhw lrun r p:
Mo ti m gbogbo y t j mm kr n il mi. n mo ti fi wn fn m Lf, jj, m aln
bb ti op, gg b gbogbo fin t o e fn mi l rkj wn fin ti l gbgb wn. 14 mi k
j onj lkn, mi k s j ohun m, mi k fi nkankan rb s k. Mo trba fn ohn
Yhw lrun mi, mo s ti e gg b w ti p fn mi. 15 Bojwo srl nyn r, k o s
bkn fn un pl il t w fifn wa gg b w ti bra r fn wn bb wa, il t n pl
wr ti oyin.
SRL J NYN LRUN
16 Yhw lrun r p fn ln lti pa gbogbo fin ti r m. K w pa wn m, k
w s fi wn s e pl gbogbo kn ti gbogbo m r.
17 w ti gba kde y lti w Yhw ln p un y ma e lrun r - gbn b w b
rn n n r ni, t w pa wn fin r m, wn r ti wn r, k w s fets ohn r.
18 Yhw s ti gba kde y lw r ln p w y m j nyn tir, gg b ti w fn ,
gbn b w b pa gbogbo wn fn r m ni. 19 Ngb n ni un y gb ga ju gbogbo
wn orl-d t ti d, t y fn n l, kk, ti go, t w y di nyn t a y s mm fn
Yhw gg b ti w fn .
27
KK FIN SN W
Ms ti wn algb srl p y fn wn nyn p:
K pa gbogbo wn fin t mo fi ll fn yn ln m. 2 Ngb t b ti kj Jrdn l s
il t Yhw lrun r fifn , k o to kta l j, k o fi d gb e r, 3 k o s k gbogbo fin y
s i lra lyn gb t o b ti kj s il t Yhw lrun r fifn , il t n pl wr ti oyin,
gg bi Yhw lrun wn bb r ti w fn .
4 Ngb t b ti kj Jrdn, k to wn kta n lr k bn, gg b mo ti p fn yn
ln, k s fi d gb e r. 5 K o k pp kan nb fn Yhw lrun r pl wn kta t a k
fi irin kn. 6 kta t a k fi w ni k o fi k pp n fn Yhw lrun r. Lr pp y ni k
o ti ma r gbogbo b sunpa s Yhw lrun r, 7 nb ni k o s ti ma pa ran b rp t
w y j nb nwj Yhw lrun r. 8 K o k gbogbo r fin y sra wn kta n: k o
k wn dradra.
9 Lyn n ni Ms ti wn lf m Lf w fn gbogbo srl p:
srl, dk k o gb. w di nyn Yhw lrun r ln. 10 K o ma gb ohn Yhw
lrun r, k o s ma m wn ti wn fin t mo ln fn ln l.
11 Ms s fi y fn wn nyn n lj n: 12 Ngb t b ti kj Jrdn, k y
wny dr lr k Grsm lti bkn fn wn nyn. wn y n ni: Smn ti Lf,
Jd ti skr, Jsf ti Bnjmn. 13 wn y y y dr lr k bn fn bkn n:
Rbn, Gd ti sr, Sbln, Dn ti Nftl. 14 wn m Lf y fi nu m r lti fi ohn k w
fn gbogbo srl p:
15 gn ni fn ni t b gb re tb t r , ohun rra fn Yhw, i w gbngbn, t s
gb e sbi kk. - K gbogbo nyn dhn p: mn.
16 gn ni fn ni t b hw t s bb ti y r. - K gbogbo nyn w p: mn.
17 gn ni fn ni t b l il nkj r kr. - K gbogbo nyn w p: mn.
18 gn ni fn ni t b m afj n lj n. - K gbogbo nyn w p: mn.
19 gn ni fn ni t k b ka t jj s. - K gbogbo nyn w p: mn.
20 gn ni fn ni t b aya bb r lp, nor a bab r kro lra r. - K gbogbo
nyn w p: mn.
21 gn ni fn ni t b sun pl ranko kranko.
- K gbogbo nyn w p: mn.
22 gn ni fn ni t b sun pl arbirin r.
- K gbogbo nyn w p: mn.
23 gn ni fn ni t b sun pl iy aya r.
- K gbogbo nyn w p: mn.
24 gn ni fn ni t b pa nkj r n ikk.
- K gbogbo nyn w p: mn.
25 gn ni fn ni t b gba ow lti pa m al k.
- K gbogbo nyn w p: mn.
26 gn ni fn ni t ko b pa awn r fin y m, t k s m wn l. - K gbogbo nyn w
p: mn.
28
LR IBUKN
Ntor na b w b trba n tt fn Yhw lrun r, npa ppa gbogbo wn fin r m t
mo ln fn ln, Yhw lrun r y gb ga ju gbogbo wn orl-d ay. 2 Gbogbo
bkn y ni y s lra; ntor w trba fn ohn Yhw lrun r.
3 w y r ire nn l ti bkn nn oko. 4 so in r y gba bkn pl so il r ti
wn d gntn r. 5 bkn n fn agbn r ti pn onj r. 6 bkn ni fn jde r ti
wl r. 7 Yhw y m gun wn t t wn dt m , wn y s gba n mje l
nwj r. 8 Yhw y fi bkn rn s , nn ab r ti nn i r, y s bkn fn lr il
t Yhw lrun r fifn .
9 Yhw y s di nyn t a ysmm, gg b ti bra r fn , b o b pa wn fin
Yhw lrun r m, t o s rn n n r. 10 Gbogbo wn nyn orl-d ay y r i p
ork Yhw b lra r, wn y s br r. 11 Yhw y fi ohun rere wp fn : m in r,
so agbo ran r, ti so il r y dra lr il yi t bra fn wn bb r lti fn . 12 Ntor
Yhw y ra j r lti oj run sl fn , lti rj sr il yn n sk r,.Y s bkn fn
gbogbo i w r. w y gba wn orl-d pp m tr, a k s n gba orl-d tr lw
r. 13 Yhw y fi e or l e r, w y ma lk, a k s n r sl, b w b gb wn
fin Yhw lrun r t mo ln fn ln, lti pa wn m ti lti m wn l, 14 l y stn-
n tb s s nn wn r t mo ln fn ln, n ttl wn lrun mrn lti sn wn.
WN GN
15 gbn b w k b trba fn ohn Yhw lrun r, l pa wn fin r ti wn r
m t mo ln fn ln, gbogbo gn wny ni y s lra t y s d b .
16 gn ni fn n l, gn ni fn lko. 17 gn ni fn agbn onj r ti fn kk t o fi
e onj. 18 gn ni fn so in r ti so il r, fn m agbo ml r ti fn d agbo
gntn r. 19 gn ni fn jade r ti fn wl r.
20 Yhw y fi gn rn s pl dm ti ibi sr gbogbo i r tt w y fi parun, t
w y s gb n k ntor i ibi t w e, t o s k m sl. 21 Yhw y fa jkl run l
lr tt y fi pa run lr il t o l gb y. 22 Yhw y pa pl gb rn, b gbgbn,
ewo, ib pupa, il gbgb, il gbgbn pl aff oloru gbgbn, t y kl tt w y fi
gb. 23 Oj run t w lk or r y le b id, il t w lb r y le b irin. 24 Yhw y s
j t r sr il r di eruku ti iyanrn; wn y r l lr lti run tt w y fi gb.
25 Yhw y m k wn t r gun r, t w y fi n kan w pd wn gbn t w y
s gba n mje l nwj wn, w y s di ohun abm fn gbogbo orl-d ay. 26 k r
y di j fn gbogbo y oj run ti fn gbogbo ranko or il, l s ni kan lti drb wn.
27 Yhw y fi ewo gpt l t gbogbo ara r y w pl egb, alrbar w ara ti
hunra t k n wsn. 28 Yhw y m e wr, y m fj, y s di dndnrn, 29 t
w y ma fi w tl lsn-n b afj t fw w n nn knkn, n r k s n yr s
rere.
e ni a ma m sn t a ma k n kgun l s olgbj fn . 30 w y f obnrin n
fsn, lmrn y s fi e aya; w y gbin gb jr, w k s n ka kso r. 31 A
pa ml r lj r, w k s n j nn r; a m ktkt r l lj r, k s n pad sd r.
A k agbo gntn r l w wn t r l s olgbj fn . 32 A k wn m r lknrin
lbnrin l w wn nyn mrn. Ljoojm ni w y ma fi oj rro wo n ibi t wn w,
w r k s n l e ohun khun. 33 wn nyn t w k m ni y j so il r ti i w r.
B ni a e ma m sn lj gbogbo, t a s r ml, 34 Ohun t o ma foj r y s di
wr. 35 Yhw y k ewo b n ekn ti n s, w k s n l w sn, lti tls tt
kan or r.
36 Yhw y m pl ba t o yn sr ara-r l s orl-d t wn bb r ti w fnrar
k m, nb ni ti sin wn lrun mrn t a fi igi ti kta e. 37 w y di ohun yanu, ohun
tn ti ohun rn fn gbogbo wn nyn t Yhw y k yn l fn.
38 w y gbin plp irgbn lti k kr kker, ntor e y j wn run. 39 w y gbin
gb jr pl p pp l r t r mu, l l kr r, ntor kkr y j run. 40 w yo n
igi lf n gbogbo gbgb r, iw ko si n r rr para, ntor a g igi lf r kal. 41 w y
b m lknrin lbnrin, wn k s n j tr, ntor a k wn l gbkn. 42 Kkr y j
gbogbo igi r ti gbogbo so il r.
43 jj t gb ld r y ma j nkan r fn lswj ara-r, b w ti n fsyn tnb s
i. 44 un y s di ohun tir, un k s n j tr, un ni y j or t w a ma j r.
45 Gbogbo gn wny ni y s lra, t y ma tl , t y s ma b rn tt y fi pa
run, ngb t w k b trba fn ohn Yhw lrun r n ppa wn ti wn fin
r m, y t ti ln fn . 46 Wn y j m ti ohun yanu lr r ti lr ran r tt l.
LKLK, OGUN TI GBKN
47 B w k b sin Yhw lrun r nn ay ti lf t p ohun gbogbo fn-ni, 48 w
y sin wn t t Yhw y rn s , nn ebi, nn ngb, nn hh, nn n ptpt.
un y gb jg irin k lrn tt y fi pa run.
49 Yhw y gb orl-d lti n jnjn rr lti pkun ay dde s , y w b y id t
f. w k s n gb d orl-d n, 50 orl-d olj lle t k ka gb s, t k s lj n
fn md. 51 un y j so agbo ran r pl so il r tt y fi pa run, l fi k r sl ti
t r pl rr r, ti m ml r pl d agbo gntn r, tt y fi pa run. 52 un y
gbgun t n gbogbo l r tt wn ogiri r y w lul pl gnn odi t ga t s lgbra j,
gbogbo ohun wn-n n t o fi e b n pin il r ni y w lul. un y h m nn gbogbo
l t Yhw fifn . 53 w y j m in r, ran m r lknrin lbnrin t Yhw lrun r
fifn , ngb t a b h m nn pnj t t r k s. 54 ni t j lg ti alw ddn nn
yn y fi oj kkoro wo arknrin r, n y fi wo aya r t e ay r ti wn m r t k,
55 ntor p k f b wn pn nn ran ara m r t j; ntor k n k pl ohun kan, ntr
ogun hm ti pnj t t r k s nn gbogbo wn l r. 56 Obinrin lg alw ddn jl
lrn wn nyn r t k j fi tls r kanl, y fi oj kkan wo k r olf ti wn m r
pp lknrin lbnrin, 57 y farapam fn wn lti j olbi m t b ti m t b sy,
ntor n ohun kankan, ntor hm ti pnj t t r k s n gbogbo wn l r.
58 B w k b pa wn r in w y m nn br olgo ti abanilr Yhw lrun r,
59 Yhw y j k pnj l wny l s ti s ran r; pnj l t k ys, rn bbur t k
e wsn. 60 un y m jkl rn gpt t b lr pad l lr, t y so m lra. 61
n j b l pp Yhw y m lklk ti jkl rn t a k drk nn w fin y kl
lti pa run. 62 D kn ni y k nn yn t p b rw oj run.
B w k s ti fets ohn Yhw lrun r, 63 B Yhw ti e t lti fn ly ti lti m p s i,
b g n ni y e pa run. A f yn tu kr lr il t o l gb e tr. 64 Yhw y fn k
lrn wn nyn gbogbo, lti orgun ay kan d kej, nb ni w y gb sin wn lrun mrn,
y t wn bb r ti w k m, wn lrun igi ti ti kta. 65 w k n r lf lrn wn
orl-d n, k s n s y fn s r lti dr, gbn Yhw y m kn r br pp nb, t
oj r y wn, t m r y s kr. 66 Ay y s , r y ma b tsn tru l s dj
fn ay r. 67 w y w n wr p: b e p mo l dr di rl! y y l ntor br t
gb lkn, ti rr r! 68 Yhw y d pad s gpt gba or il ti oj omi lyn gb t mo ti
w fn p: w k n r ohun t j b m! Nbi t l ni ti ma ta ara yn fn wn t yn
n rn-knrin ti rn-bnrin l r ni r yn pad.
PAR
69 wny ni wn r mjm n t Yhw ln fn Ms, mjm t b wn m srl
d n il Mb, yt s mjm t ti b wn d n Hrb.
29
RNT JDE KR N GPT TI MJM
Ms pe gbogbo srl j, s w fn wn p:
yin ti fi oj ara-yn r ohun t Yhw e n il gpt, ohun t e s Fr, s wn rn
r ti s gbogbo il r; 2 wn dnw l t o fi oj ara-r r, m wn-n n pl wn i yanu
ll. 3 gbn tt dj n, Yhw k t fn yn n kn olmrn, oj arran ti et olgbrn.
4 Mo ti m yn rin ahoro al fn ogj dn l j p a yn gb lra yn, t bt yn k s j
ls yn. 5 k n brd fn onj tb t lti mu, k ba l m p mi Yhw ni lrun yn.
6 Lyn n ni w shn-n y. Shn ba Hbn ti g ba Bn jde w pd wa lti b
wa j, gbn a gun wn. 7 A gun orl-d wn t a fifn Rbn ti Gd pl b y
Mns fn jogn.
8 K pa wn r mjm y m, k s m wn l, k gbogbo dwl yn ba l yr s
rere. 9 yin n y ln t dr nwj Yhw lrun yn: wn olr y yn, wn algb yn,
wn akw yn, gbogbo knrin srl, 10 pl wn m yn ti wn aya yn (at wn jj t
b nn g yn, wn t b yn g igi, t wn s b yin pn omi). 11 kj l in mjm
Yhw lrun yn, mjm t fi bra d pl r ln 12 lti s di nyn kan, ngb t un n
y j lrun fn gg b ti br r fn wn bb wa brhm, sk ti Jkb.
MJM PL WN RAN IWJ
13 K e yin nkan ni mo b d mjm y ln, t mo s ggn-n wny fn, 14 gbn
pl wn t dr nhn-n ti wn t k s nbi pl wa nwj Yhw lrun wa.
15 m wn t a b gb n gpt, m rn wn t a gb kj, wn orl-d t a gba d
wn kj. 16 ti r ohun rra wn, igi, kta ti fdk t b ld wn.
17 K a m e r ni kni lrn yn, lknrin lbnrin, n agbo il yn tb y yn, t kn r
y y kr ld Yhw lrun wa lti l sin r orl-d wny! K a m e r gbngb b
lrn yn t y or ti mjl! 18 Lyn gb t a ti gb gn wny, b ni kan b bkn fn
ara-r t s w nn kn r p: B mo b lo gbn or mi ln tmi, mi k n n ohun kan
b gb t p omi ti pa ungb. 19 Yhw k n gb lti drji ni b. Ntor bn ti ow
Yhw y dde s ni y, gbogbo gn t a k sn w y ni y s m lr. Yhw y pa
ork r r lb run. 20 Yhw y y kr lra y srl fn or burk r. Gg b gbogbo
gn mjm y t a k sn w fin y.
21 Ranti j la t wn m yn y dde lyn yn, ti wn lej t ti n jnjn rr w lti
orl-d jj, wn y r pnj t d b il yn ti wn rn t Yhw fi b a j, wn y kgbe
p: 22 Gbogbo il r ti di im j, ti di iy ti il gbgbn; a k l gbin ohun gbn nb m, k
s ohun t l h nb m. B n ni Sdm ti Gmr, dn ti Sbym ti ypad ngb t
Yhw pa wn run nn bn ti run r! 23 Gbogbo wn orl-d ni y kgbe p: K n e t
Yhw e orl-d y by? K l fa bn l r? 24 A s w p: Ntor p wn k mjm
Yhw lrun wn bb wn sl, y t b wn d ngb t a k wn jde kr n il gpt:
25 ntor p wn l sin wn lrun mrn, t wn s b wn, wn r t wn k m r, t wn
k s gb lw r, 26 bn Yhw ru s orl-d y, s m gbogbo gn in w y s i lra.
27 Yhw ti fi bn f wn tu kr lr il wn pl run ti kanra l, s s wn s orl-d
mrn b ti r i ln y.
PAD KR N GBKN TI RNPWAD
28 Yhw lrun wa l m r ohun kk, a s m wn ohun t a fihn w ti fn wn
m wa tt l, k a ba l m gbogbo r in fin y l.

30
Ngb t gbogbo r wny b l s , bkn y ti gn y t mo fi f f s , b o b ron
kn wn nn kn r lrn wn orl-d gbogbo t Yhw lrun r ti m rn kiri, 2 b o b
pad sd Yhw lrun r, b o b gb ohn r nn gbogbo ohun t mo p fn ln, pl
gbogbo kn r ti pl gbogbo m r, w ti wn m r. 3 Yhw lrun r y d wn
gbkn r pad, y n fn , y tn k j lkan s lti rn gbogbo wn nyn t
Yhw lrun r t k s. 4 b e pkun run ni o ko l, lti ib n ni Yhw lrun r
y ti k w, y s w sb lti p , 5 lti m pad w s il t bb r ti gb, k o ba l gb
b tiwn, k o s w n lf nb, k o s l p s i ju wn bb r l.
6 Yhw lrun r y kl fn kn r ti fn kn wn ran r lti f Yhw lrun r pl
gbogbo kn r ti gbogbo m r, k o ba l y. 7 Yhw lrun r y m gn wny skal
sr wn t r t wn ti fi ay ni lra. 8 w y tn trba fn ohn Yhw lrun r, t w
y s m fin r l, y t mo ln fn ln. 9 Yhw lrun r y m in r dn npa mm
gbogbo i w r yr s rere pl so in r, so agbo ran r ti so il r. Ntor in Yhw
y tn dn s lf r, gg b in r ti dn s lf wn bb r, 10 b o b trba fn ohn
Yhw lrun r npa ppa wn fin r m ti wn ln r t a k sn w fin y, k iw pad
sd Yhw lrun r pl gbogbo kn r ti gbogbo m r.
11 Ntor fin y t mo e ln r fn ln y k kj agbra r, k s rkj r. 12 K s i
lk run t w l fi w p: Ta ni y b wa gun k run l lti b wa m u w, k wa l gb
lti pa m? 13 K s i lk kun t w fi l w p: Ta ni y b wa l sk kun lti m u
w fn wa, k wa l gb lti fi s e? 14 Ntor r n snm tmtm, w n nu r ti
n kn r k w ba l fi s e.
N MJ
15 Kys i, mi fi y ti lf, ik ti ibi l ln. 16 B w b fets wn fin Yhw lrun
r t mi ln fn ln, t w s f Yhw lrun r, t w s rn n n r, t w pa wn
r, wn fin r ti wn ln r m, w y y, w y s p s i. Yhw lrun r y bkn
fn n il t w l gb e tr. 17 gbn b kn r b n, b w k b gbrn, t w s gb
lti forbal fn wn lrun mrn, t w s sn wn, 18 mo kde r k s d yn lj ln p
yin y gb, yin k n p lr il t yin kj od Jrdn l gb td. 19 run un ay ni
lr mi s yn ln, mi fi y tb ik l , bkn tb gn. Yan y ntor n, k w ti ran r
ba l y, 20 npa ff Yhw lrun r, npa ffets ohn r, npa ttra m . Ntor nn y ni
y r w ati j ggn lr il t Yhw ti bra lti fn wn bb r, brhm, sk ti
Jkb.

31
Ms b gbogbo srl s r wny p: 2 Mo p gf dn ln. mi k l ma l, ma b
m. Olwa s ti w fn mi p: w k n kj Jrdn y. 3 Yhw lrun r ni y wj r l,
un ni y pa orl-d wny run nwj r, k w l fi wn e ohun n. J ni y wj r
l, gg b Yhw ti w. 4 Yhw y e wn gg b ti e fn Shn ti g, wn ba mr,
ti il wn: ti pa wn run. 5 Yhw y fi wn l yn lw, yin y s l wn lsls gg b
wn fin t mo fn yn. 6 K e gr, k s dr inin, m e fy, m e br wn, ntor
Yhw lrun r ni y b l: k n k sl, k n j kul.
7 Lyn n ni Ms pe J t s w fn un nwj gbogbo srl p: e gr, k w s dr
inin: w y b nyn wny wn il t Yhw ti bra lti fn wn bb wn, w ni y s f
l wn lw. 8 Yhw ni wj r l, un ni y w pl r: un k n fi sl, k s n j
kul. M e fy, m e br.
SN KKA W FIN
9 Ms k w fin y, s fi l wn lf lw, wn m Lf t gb pt mjm
Yhw, tn fi l gbogbo wn algb srl lw bkan n. 10 Ms fn wn l y p: N
dn mjje, dn t a y st fn fij, ngb t a b e dn pg, 11 n kk t gbogbo
srl b l sbi t a yn lti r oj Yhw lrun r, k o kde fin y s et gb gbogbo srl.
12 Pe wn nyn j, lknrin lbnrin, md ti lej t b gb, k wn l gb, k wn l k
lti br Yhw lrun yin, k wn l pa gbogbo r in w y m lti m wn l. 13 wn m
wn t k t m , y k lti gb ti lti br Yhw lrun yn, n gbogbo j t yin y w lr
il t kj Jrdn l gb.
LN YHW
14 Yhw w fn Ms p: j ik r ti d tn. Pe J, k dro n g pd, k n ba l
fn un n mi. Ms ti J l dr n g pd n, 15 Yhw farahn nn g pd
n lb p kk, p kk n s dr lnu n g pd n.
16 Yhw w fn Ms p: Nsisy w l sn pl wn bb r. wn nyn y l hw
gbr npa ttl wn lrun jj ti il t wn l. Wn y k m sl, wn y ba mjm t
mo b wn d j. 17 Lj n gan-an ni bn mi y ru s wn, t mi y k wn sl, t mi y
fi oj mi pam fn wn. Agbo ibi ti pnj y d b wn lti gb wn m, t wn y fi w lj n
p: B ibi ti b mi y, j k e ntor p lrun mi k w pl mi ni? 18 mi n y s fi oj mi
pam lj n, ntor gbogbo ibi t wn y ti e npa ttl wn lrun mrn.
ORIN R
19 K orin y sn w nsisy fn l yn; k o fi k wn m srl, fi s nu wn, k ba
l j lr s wn m srl. 20 wn t mo m w s il y t mo fi bra lr fn wn bb
wn, il t n pl wr ti oyn, wn y jun n jy, wn y tbi, lyn n ni wn y
kj s wn lrun mrn, t wn y sn wn, t wn y s gn m, wn y ba mjm mi j.
21 gbn ngb t ibi ti pnj lk b d b wn, orin y y jr s wn, k ran wn m e
gbgb. n mo m ir kn wn ln pp k n t k wn d or il t mo bra fn wn.
22 Mse s k orin y lj n sn w, s fi k wn m srl.
23 p y fn J m Nn p: e gr, k o s dr inin, ntor w ni y k wn
m srl l s il t mo fi bra lr fn wn, mi n y s w pl r.
A FI IW FIN SB PT MJM
24 Ngb t Ms ti par kk wn r fin sn w tn, 25 p y fn wn m Lf t
gb pt mjm Yhw p: 26 gb w fin y, k gb e sb pt mjm Yhw
lrun yn. K j lr s . 27 Ntor mo m m lt r ti or kunkun r, B b t s
Yhw ln t mo w ld yn, ml j b l ni e lyn ik mi.
SRL PJ LTI GB ORIN N
28 pe wn algb wn y yn j ti wn akw yn, k n j k wn gb r wny npa
ppe run un ay lti jr s wn. 29 Ntor mo m p k l al baraj lyn ik mi, yg
kr ln t mo l sl fn yn; ibi y b yn lj iwj b b e ohun t ld lj Yhw npa
bb nnj pl i w yn.
30 Lyn n ni Ms ka wn r orin y tt dpin.
32
ORIN MS
yin run w gb mi o!
Ay w fets mi y!
2 K k mi ma r wr b kan j,
k r mi ma jde wr b eji al,
b r wr lr ewko tt,
b wr j lr pp!
3 Ntor mo f k pe ork Yhw.
w yin lrun wa lgo.
4 un ni pta, pp ni i r,
ntor t ni gbogbo n r.
un ni lrun tt t k n dodo.
un ni tt ti dodo.
5 wn t b lllbwn ti baraj,
ran alrkrek ti lgbn w.
6 b ni ti ma sn fn Yhw?
yin alkr ti mg!
Tb k e un ni bb r t b ?
K e un l d t s gb r?
7 Rnt wn j tij,
ron kan dn-mdn.
Br lw bb r k k ,
Lw wn algb r k wn s fn .
8 Ngb t Atbi-jl fn wn orl-d n jogn wn,
ngb t pn wn m nyn kr ay,
9 gbn pn ti Yhw ni wn nyn r,
Jkb j ohun jgn r.
10 gb e kal nn gb,
nn ahoro al l t h fn ariwo.
pa m, t ,
s tj r b mlj r.
11 B y id ti il r,
ti rg bo m r,
t na y ap r lti d m,
t s gb e f lr y ap r.
12 Yhw nkan l amn r;
k s lrun jj pl r.
13 gb e gun or wn k il n,
fi so wn k l b ,
fn un n oyin in pta j,
fn un n rr il yang;
14 wrks m ml ti wr gntn
pl r wn agbo ran,
wn gb il Bn pl wn bk,
ti yn k t dra jl,
pl j so jr fn t mu.
15 Jkb ti jun y,
Jsrn y ti sanra, ti tp.
(O sanra, o ki b bkn).
ti k lrubn t d a,
ti gan pta gbl r.
16 Wn m u jow pl wn ohun jj,
wn m u bn pl wn ohun rra.
17 Wn rb s wn t k e lrun,
wn r t wn k m,
wn t d ln,
t wn bb wn k br.
18 (w gbgb pta t b sy,
w k rnt lrun t b m!)
19 Yhw r i, s k tm-tm,
nn bn r, lknrin lbnrin wn.
20 w p:
mi y fi oj mi pam fn wn,
k n w b gbyn wn y ti r.
Ntor ran onbj ni wn,
wn m aldodo.
21 Wn ti fi lrun asn m mi jow,
wn ti m mi bn pl wn ohun lsn;
dra! mi n y m wn jow wn nyn lsn,
mi y fi mg orl-d m wn bn!
22 B ni, n in bn mi ti y,
y j kan sl gbun is-k;
y j il run pl ohun t h lr r,
y gb m d wn k l.
23 mi y fa pnj l wn lr,
mi y ta gbogbo f mi s wn.
24 mi y fi yn b wn j;
ib ti ik efe ni mjl t y pa wn run.
mi y rn ranko bbur s wn,
pl or wn ranko t rk.
25 Id y pa wn mknrin wn nta,
br-bojo y jba nn il wn.
wn d, lknrin lbnrin, y gb,
pl m-m ti gblagb argb.
26 Mo ti w p:
mi b s wn di il-l,
mi b pa rnt wn r lrn wn nyn,
27 b k e p mo br gbraga t.
K wn t wn m ba tm!
K wn m ba w p:
Agbra wa ti bor,
Yhw k lw s i.
28 Ntor wn j orl-d kan t k n m,
t wn k s n ye.
29 b e p wn gbn,
wn b r ye r,
wn b m gbyn wn.
30 Bwo ni ni kan oo
b e l l gbrn-n nyn s,
tb bwo ni ni mj
b e l l gbrn-n nyn l,
b k b j p pta wn ti t wn,
ti p Yhw ti fi wn tr?
31 gbn kta wn k l r b pta wa;
k s p wn t wa bb fn wa.
32 Ntor lti igi jr Sdm ni k wn ti w,
ti lti in igi igb Gmr:
so or ni jr wn s,
mjl b nn igi elso wn;
33 or ej ni t wn
t kn fn mjl gbgbn ej paraml.
34 j un tkalrar k w ld mi
b lk t a fi dd d nn ra mi?
35 Tmi ni san ti gbsan,
fn gb t s wn y ts.
Ntor j parun wn snm ts;
pn kdr wn ti d tn!
36 (Ntor Yhw y e t fn wn nyn r,
un y n fn wn rn r).
Ntor y r s i p gbra wn tn,
L s r tb m m.
37 Ngb n ni y w p:
wn r wn d,
kta t wn fi e b d,
38 nbi t wn ti j r b wn,
t wn ti mu t jb wn?
K wn dd lti gb yn,
K ohun b yn y w b yn n!
39 M p mi nkan ni j
m-W nsisy,
ti p k s lmrn t e lrun lyn mi!
mi ni fa ik ti y;
t n b lu nyn, mi n ni w sn
(k s ni t l gb-ni lw mi).
40 Mo gb w mi sk run bra, mo w p:
Pl dj t mo fi w tt l
41 ngb t mo b pn id mi onn
mi y gbj t.
mi y ssn fn wn t mi,
mi y sn n pad fn wn t krra mi.
42 wn f mi y mu j y,
id mi y s j ran ara y:
j lgb ti ti wn r gbkn,
Agbr wn olr t.
43 yin run, b a y,
k wn rn lrun jw agbra r!
Ntor un y gbj j wn rn r,
y s gbsan lra wn t r,
y sn n pad fn wn t krra r,
y s w il wn nyn r m.
44 Ms w pl J m Nn, s s gbogbo r in orin y s et gb wn nyn n.
FIN J ORSUN Y
45 Ngb t Ms par r wny t fi b gbogbo srl sr, 46 w fn wn p: fets r
wny dradra; mo fi wn e lr s yn ln, k s p fn wn m yn lti pa wn m,
npa mm gbogbo r in w y l. 47 B ni k n fi e ohun sn, ntor un ni y yn, npa
r ni f gb fn j ggn lr il t kj Jrdn l gb.
FIL IK MS
48 Yhw b Ms sr lj kan n w p: 49 Gun k Nb l, lr k t snm wn k
Abrm n il Mb, lknkn Jrk, k o s bojwo il Knni t mo fifn wn m srl.
50 w y k lr ke n t w y gn, w y s dp m wn nyn r b rn
arknrin r ti k lr k Hr, t s dp m wn nyn r. 51 Ntor gbrn s mi lrn
wn m srl, lj Mrb-Kd, nn ahoro al Sn, ntor p k fi w mm mi hn
lrn wn m srl, 52 lti kr nkan ni w y ti r il n, gbn w k n l d ib,
w k n fi s kan il y t mo fifn wn m srl.
33
MS SRE FN WN M SRL
By ni Ms nyn lrun ti sre fn wn m srl k t k. 2 w p:
Yhw w lti Sn.
tnml s wn lra lti Sr,
dn lti Prn w.
w fn nfn wn
n pj Kd,
Lti ibi gga r tt kan wn s k.
3 w t n f s wn bb l!
Gbogbo wn nyn mm b lb r.
Wn dbl ls r,
wn sr tl mn r.
4 (Ms ln fin kan fn wa).
j Jkb wn jogn r;
5 ba kan b n Jrn
ngb t wn olr wn nyn n pjp
ngb t wn y Jkb parap!
6 K Rbn p, k ik m e pa ,
k gbr b wn nyn r til kr!
7 By ni e sre fn Jd:
Yhw, gb ohn Jd,
K o s m u pad w fn wn nyn r.
K w r gbj t r,
w rn n lw lj wn t r.
8 sre fn Lf by p:
Fi wn rm r fn Lf,
k o s fi Tmm r fn ni t o fi oj rere hn,
lyn gb t o ti dn an w n Ms,
t o s ti b a j nbi omi Mrb.
9 w npa bb ti y r p:
mi k r wn.
K s m wn arknrin r,
k kys wn m r.
B ni, wn pa r r m,
Wn s m mjm r dr.
10 Wn fi r k Jkb,
wn s fi fin r k srl,
wn m fn r s im r,
wn s gb b sunpa w sr pp r.
11 Yhw, bkn fn agbra r,
k o s twgba i w r.
F agbra wn t r,
ti ti wn elnn r tt wn y fi ub.
12 sre fn Bnjmn by p:
ynf Yhw simi n lf.
tbi-jl db b n gbogbo j,
s gb lrn wn kt r.
13 sre fn Jsf by p:
Yhw ti bkn fn il r,
tr ni r lti k run,
ti y t sn jl lti in il,
14 yn ohun t orn m h,
so t h loo,
15 kso wn k ll,
y t dra j lti or wn k tij,
16 yn ohun il ti so r,
dw oj-rere Ongb.
K irun p lr Jsf,
Or t a ysmm lrn wn arknrin r!
17 kb ran l, tir ni l l.
wo r b ti gbrr
t kan wn nyn kkan-kkan
tt kan orgun ay.
B ni ti gbgbrn-n frm,
b ni ti ogunlg Mns.
18 By ni e sre fn Sblun:
Sbln, k in r ma dn
nn eyr gbogbo dwl r,
bkan n ni fn ,
skr, nn wn g r!
19 Lr k t wn nyn t w gbdr
ni wn ti rb k-orire,
ntor wn jr ra in kun
pl lmn in il.
20 sre fn Gd by p:
bkn ni fn ni t fn Gd ly pp!
dbl b abo knn:
ti fa ap, oj ti or ran d r ya.
21 fi y t dra j e tir;
s r i p ipa olr ni un yn.
w b olr wn nyn,
s tl dodo gbl Yhw,
s m r lr srl.
22 sre fn Dn by p:
d knn ni Dn
t y jde lti Bn.
23 By ni e sre fn Nftl:
Nftl, w ti r kn rr oj rere,
w kn fn bkn Yhw:
w-orn ti gs j gbgb tir.
24 sre fn r by p:
K r j olbkn jl
lrn wn mknrin n!
K j ay lrn wn arknrin r,
K ma fi rr w s!
25 K pa ibod r j irin ti id,
k lf r t b j ay r!
26 K s ni b lrun Jrn:
gun oj run w gb l,
gba oj snm pl l l r!
27 lrun ayray ni b r,
un ni ap l t k y lr il ay,
t l t l nwj r;
un n kgbe p: Parun!
28 srl gb n lf.
Orsun-omi Jkb ni a yst fn il k ti t;
n oj run pap sr s i lr.
29 Aly ni w, srl!
Ta l db r, olgun nyn?
Yhw ni as t gb r,
ti id t s di ajagun-gun.
wu wn t r lti b j,
gbn w fnrar
y fi s t yn wn ml.

34
IK MS
Ngb n ni Ms gba in Ppl Mb l, t s gk Nb, lr k Psg, n kkn Jrk.
Olwa s m u wo gbogbo il n, lti Gld tt d Dn, 2 gbogbo Nftl ti il frm ti ti
Mns, gbogbo il Jd tt d kun w-orn, 3 Ngb, gbgb fonfoj Jrk, l lp,
tt kan Sr. 4 Yhw w fn un p: yi ni il t mo fi bra lr fn brhm, sk ti
Jkb, by p: mi y fi fn iran r. Mo ti m fi oj r r i, gbn w k n kj fi e
tr.
5 Nb ni Ms ti k, rn Yhw, n il Mb, gg b Yhw. 6 A snk r nn
fonfoj i n, n il Mb, n knkn Bt-Pr. Tt di j n k s ni t m iboj r. 7 Ms
p gf dn ngb t k, oj r k s e bb, b ni gbra r k s dnk. 8 wn m
srl sunkn Ms fn gbn j n Ppl Mb. Ngb t wn j kn f Ms par,
9 J, m Nn, kn fn m gbn, ntor p Ms ti gb w l e lr. un ni wn m
srl trba fn, t s m t Yhw pa fn Ms .
10 K tn s wl mrn n srl t t Ms m, ni t Yhw m ljkooj. 11 wn m ti
i yanu wn-n n kmm t Yhw m wn e s Fr ti gbogbo wn rn r pl
gbogbo il r! 12 l ti br l ti Ms fihn lj gbogbo srl pabanbar!

J
1
MRA LTI KJ JRDN
Lyn ik Ms rn Yhw, Yhw b J m Nn sr by p: 2 Ms rn mi ti
k, kk t fn ti gbogbo nyn wny lti ta gr kj Jrdn y l s il t mo fifn wn
m srl. 3 mi y fn n gbogbo il t tls r b kn, gg b mo ti s fn Ms. 4 Lti
ahoro al Lbnn tt d od l Efrts (gbogbo il wn Ht), ti tt kan kun l a n
lp w-orn, wny ni il t y j tiyn. 5 K sni t y l dojk n gbogbo j ay r: mi
y w pl r gg b mo ti w pl Ms, mi k n k sl, mi k n j kul.
RNLW LRUN B NN DODO S FIN
6 K o n gby, k o dr inin, ntor w ni y k nyn wny gba il t mo bra lti fn
wn bb r. 7 gbn k o n gboy, k o s dr inin, k o ra lti e gg b gbogbo fn t
rn mi Ms ti ln fn , k gbogbo s r l yr s rere. 8 K w fin y ma w n t r
ngb gbogbo; k o s ma r lr r tsn tru, k o ra lti ma e gbogbo ohun t a k
sn r. Ngb n ni w y r ay nn gbogbo dwl r, t y s yr s rere. j m k ti
fn l y p: 9 k o n gboy, k o s dr inin? Ntor n m e br, m e fy, ntor
Yhw lrun r b pl r nbi gbogbo t w b l.
WN Y YN JRDN
10 Lyn n ni J p y fn wn akw wn nyn n p: 11 la rn g l lti
s fn wn nyn p: l ps sl, ntor p lj mta ni ni kj Jrdn lti l gba il t
Yhw lrun yn fn yn fn ohun-n. 12 Lyn n ni J l b wn m Rbn, Gd pl
b-y Mns sr by p: 13 K rnt ohun t Ms rn Yhw lrun yn n k e,
lti fn yn n lf ni e fn yn n il y. 14 wn aya yn, wn m kker yn l simi n il
t Ms fn yn lyn Jrdn. N ti yin m ogun, yin ni y wj wn arknrin yn pl
ohun j, t s rn wn lw gidi, 15 tt dgb t Yhw y fn wn arknrin yn n simi
gg b tiyn, ngb t wn n y ti gba il t Yhw lrun yn y fn wn. Ngb n ni t
l pad sr il tiyn, y t Ms rn Yhw ti fn yn lyn Jrdn lp w-orn. 16 Ngb
n ni wn fs fn J p: Gbogbo ohun t o b p fn wa ni wa y e, nbi gbogbo t o
b rn wa ni wa y l. 17 B a ti trba fn Ms nn ohun gbogbo ni a tn e fn bkan
n. gbn k Yhw lrun r w pl r b ti w pl Ms! 18 ni kni t b t s ohn
r, t k s trba fn r nn ohun khun t o b pl, ppa ni k a pa ! gbn k o n
gby, k o s dr inin.
2
TLMY J N JRK
J m Nn rn wn tlmy mj k wn yl l lti tm by p: l b il Jrk
w. Wn l sb, wn s d s il aw kan t a p n Rhb, nb n wn gb sn.. 2 A s
fn ba Jrk by p: wn knrin ar srl w shn-n lru y lti w wo il y k.
3 Ngb n ni ba Jrk rn lti l s fn Rhb p: M wn knrin t d s il r jde,
ntor e ni wn w b il y w. 4 gbn obnrin n k wn knrin mj n pam. dhn
p: tt ni p wn knrin n w sd mi, gbn n k m ibi t wn ti w. 5 Ngb t a ti
nu n ibod il ni wn jde l. tt s tl wn, ntor l b wn.
6 gbn ti m wn gk j il, s fi prpr w gb t kj sk j b wn ml.
7 wn rn ba n s kj l w wn lp br od Jrdn. N kt t wn ti jde w wn l
ni a tilkn ibod l n.
RHB B WN TLMY MUL
8 wn n tiwn k t sn ngb t Rhb gk j w b wn. 9 w fn wn p: Mo m p
Yhw ti fn yn n il y, br-bojo fn yn ti d b wa pl gbogbo wn nyn gbgb y,
n b ti b; 10 ntor a ti gb b Yhw ti m omi kun ffe gb nwj yn ngb t jde
kr n gpt, ti ohun t fi wn ba mr mj e, Shn ti g, t s di ni t. 11 B
w ti gb ni y wa j, t k s gboy nn n kni wa m lti dojk yn, ntor Yhw lrun
yn ni j lrun lk run ti lr il ay bkan n. 12 Ntor n, fi Yhw bra fn mi
nsisy, b mo ti oj-n fn yn k yin n oj rere fn il bb mi, k s fn mi n m t
dj; 13 k pa bb mi m ly, pl y mi ti wn arknrin ti arbnrin mi pl gbogbo
wn nyn wn, k s d wa s kr nn ik. 14 Ngb n ni wn knrin n d a lhn
p: B k b r b wa fnrawa n y k dp r, b w k b n ff wa! Ngb t Yhw
b fn wa n il y wa y fi oj-rere w pl tt. 15 Rhb fi okn gb wn skal gba
oj frs, ntor il r faakan odi l n, t un fnrar n gb n il oldi n. 16 w fn
wn p: Ap n or k ni k gb yg fn wn t l yn l. K farasin lr k nb fn j
mta tt wn lp t w yn y ti pad b, lyn n ni k t ma b tiyn l. 17 wn
knrin n dhn p: By ni mul y e l d w: 18 k o lo m y ngb t a b d: k o ta
w alw osn sj frs t o gb wa gb jde, k s k wn bb, y, arknrin ti gbogbo
dl r j sd r. 19 ni kni t b jde kj nu n ilkn il r, ni n ni y jbi j r, w
wa m; gbn ni t b w nn il r t a s pa ni a jb j r. 20 B o b s ff lr
dhn wa y, bra t a b fn y k d w m. 21 fs p: B n ni k r. s j k
wn l, wn s kr l. Ngb n ni ta w alw osn n sj frs n.
WN TLMY PAD W
22 Wn l, wn s gun or k n. Wn dr nb fn j mta tt dgb t wn lp t w
wn fi pad b. Wn w wn kkiri gbogbo n l l r wn. 23 Ngb n ni wn knrin wa
mj n skal lti or k n, wn gba oj om i n kj, wn s pad l b J m Nn,
wn s gbogbo ohun t l fn un. 24 Wn w fn J p: Yhw ti jw gbogbo il y fn
wa, n gbogbo wn ar il n ni wn gbn pl br nwj wa.
3
T LTI KJ JRDN
J g n kt wr, s kr n tm pl gbogbo srl. l tt d od Jrdn, wn
s kal nb k wn t kj. 2 Lyn j mta ni wn kw la rn g l 3 lti p fn wn
nyn p: Ngb t b r pt mjm Yhw lrun yn ti wn lf m Lf t gb e,
k fi ibi t w sl lti tl e, 4 k ba l m n t yin y tl, ntor k gba n y r.
gbn k j k y t t wn gb gbnwn w lrn yn ti pt mjm n: k m
snm . 5 J w fn wn nyn n p: w ara yn m fn la ntor Yhw y e
wn i ynu lrn yn lla. 6 s w fn wn lf p: gb pt mjm, k s kj
swj wn nyn. wn n gb pt mjm n, wn s kj swj wn nyn n.
WN LN IKYN
7 Yhw w fn J p: Lti n l ni mi y ma gb g lj gbogbo srl, k wn ba
l m p b mo ti w pl Ms ni mi y w pl r. 8 K o p y fn wn lf t gb
pt mjm p: Ngb t b d et od Jrdn, k dr nn od n gan-an. 9 Lyn n
ni J w fn gbogbo srl p: snm hn w gb wn r Yhw lrun yn. 10 J
s w p: y ni yin y fi m p lrun aly kan b lrn yn, p un y l wn ar
Knn, ar Ht, Hf, Prs,Grga, mr ti wn ar Jbs kr nwj yn. 11 pt
mjm Yahw n y, Olwa gbogbo gby, y kj Jrdn nwj yn. 12 Lti sisy k yan
wn knrin mjl lrn wn y srl, ni kan lti y kkan. 13 N kt t wn lf
b gb pt Yhw Olwa gbogbo gby, t s wn b s ti kan omi od Jrdn, omi Jrdn
n y pn s mj, y t n lti k w y dr b kt kan.
WN GBA OD JRDN KJ
14 Ngb t wn nyn n dde, t wn k g wn lti kj Jrdn, wn lf gb pt
mjm wj wn nyn n. 15 N kt t wn gb pt n d Jrdn, t s wn lf
s ti kan omi (e ni Jrdn kn bo gbogbo bb r n gbogbo gb kr). 16 Omi t n w lti
k dr parap lj kan b k kan lkr, - n dm, l kan lb Srtn, - ngb t omi
sl n l s kun rb, tb kun Ony, wn nyn n s kj lknkn Jrk. 17 wn
lf t wn gb mjm Yhw dr lr il gbgb lrn d Jrdn, wn dr inin tt
dgb t gbogbo orl-d n fi kj od n.
4
WN KTA MJL FN RNT
Ngb t gbogbo orl-d n gba od Jrdn kj tn, Yhw b J sr by p: 2 Yan
wn mknrin mjl lrn wn nyn n - ni kan lti y kkan - 3 k o s p y fn
wn: a kta mjl lti rn d Jrdn lti hn-n y, k s k wn dn l pl yn, k
k wn l ibi t kal s lti sn mj. 4 J pe wn mjl n t n k a yn lrn
wn m srl, ni kan lti y kkan, 5 s w fn wn p: kj l swj pt mjm
Yhw lrun yn, tt d rn d Jrdn, k ni kkan yn gb kta kan l jk r gg b
iye wn y srl, 6 lti fi e ohun rnt lrn yn, ntor j kan b t wn m yn y bi
yn lr w p: K ni kta wny js fn yn? 7 Ngb n ni w fn wn p: w fn j t
omi d Jrdn pn s mj nwj pt mjm Yhw, t omi n s par ngb t gba in d
Jrdn kj. wn kta y j ohun rnt tt l fn srl. 8 wn m srl e ohun t
J p fn wn: wn gb kt mjl kr lrn d Jrdn gg b iye wn y
srl gg b t Yhw pa fn J, wn k wn l sbi t wn ti kal, wn s gb wn kal
nb. 9 Lyn n ni J tn gb kta mjl mrn kal lrn d Jrdn nbi t s wn
lf t gb pt mjm dr l, wn s w nb tt dj n.
PAR RKJ OD JRDN
10 wn lf t gb pt mjm n dr inin lrn d Jrdn tt dgb t ohun t
Yhw p fn J lti s fn wn nyn n fi par, (gg b ohun t Ms ti p fn
J); wn nyn n s yra kj. 11 Ngb t gbogbo wn kj tn ni pt mjm Yhw
t kj, pl wn lf nwj wn nyn n. 12 wn m Rbn, ti Gd ti b y
Mns wj wn m srl kj pl ohun j wn lw wn gg b Ms ti w fn wn. 13
wn k mj nyn t wn digun kj pl ohun j nwj Yhw l s il ttj Jrk. 14 Lj
n Yhw gb J ga lj gbogbo srl, wn s bl fn un b wn ti bl fn Ms ngb
ay r.
15 Yhw w fn J p: 16 P fn wn lf t gb pt r k wn jde kr nn
od Jrdn. 17 J s p fn wn lf n p: jde kr nn od Jrdn! 18 s
e ngb t wn lf t gb pt mjm Yhw jde kr nn od Jrdn, n kt t s
wn kr nn omi n, t wn s fi s t il bb od n ni omi Jrdn pad s ip r t s
n n kn rr b ti tl.
WN D GLGL
19 Lj kw o kn ni wn nyn n jde kr nn od Jrdn, t wn s pg n
Glgl, lp l-orn Jrk. 20 J gb wn kta mjl t a kr nn od Jrdn kal
n Glgl. 21 Lyn n ni w fn wn m srl p: Ngb t wn m yn b br lj
kan lw wn bb wn p: K ni tm kta wny? 22 yin y ly y fn wn ngb n
p: srl gba od Jrdn y kj l fi s kan omi, 23 ntor Yhw lrun yn m k omi
Jrdn gb nwj yn tt fi l kj, gg b Yhw lrun yn ti e fn kun fefe, t m gb
nwj wa tt a fi gba in r kj, 24 k gbogbo wn nyn orl ay l m b Yhw ti lgbra
t, k yin n l br Yhw lrun yn tt l.
5
PAYA M WN AR AP W-ORN
Nigb t gbogbo wn ba mr t gb lp w-orn Jrdn ti gbogbo wn ba
Knn t w n sd kun gb p Yhw ti m omi od Jrdn gb nwj wn m srl
tt wn fi l kj, kn wn domi, wn k s l m b wn ti gbr wn m srl t b.
KL FN WN M HBR N GLGL
2 Ngb n ni Yhw w fn J p: Fi kta e ab lti fi kl fn wn m srl.
3 J fi kta e ab, s fi kl fn wn m srl lr il t a p n Add.
4 d t J fi e kl n n y. Gbogbo wn mknrin t wn t jagun t jde lti gpt l
ti k tn lj n nn ahoro al, lyn t wn ti kr n gpt. 5 gbn gbogbo wn t jde
l ngb n ni a ti kl fn, gbn a k t kl fn wn t a b nn ahoro al lj n lyn
gb t a ti jde kr n gpt, 6 ntor fn ogj dn ni wn m srl rn nn ahoro al, tt
gbogbo orl-d n fi par: yn ni wn t wn t jagun t jde lti il gpt; wn k trba fn
ohn Yhw, Yhw s bra p un k n j k wn r il t bra lti fn wn bb wn, il t
n pl wr ti oyin. 7 wn m wn s rp wn, wn s ni J kl fn: ntor a k t
db fn wn, ntor k ee lti db fn wn lj n. 8 Ngb t a ti kl fn gbogbo orl-d
n tn, wn simi nn g tt egb wn fi jin; 9 Yhw s w fn J p: Mo ti m b
gpt kr lr yn ln! Ntor n ni a e pe ib y n Glgl tt di j n.
JDN RKJ
10 wn m srl pg n Glgl, wn s dn rkj nb lj krnl o n n rl, n
il ttj Jrk. 11 Lj kej dn rkj n ni wn j so il n, brd t k n yst pl k t
a dn lj kan n. 12 Lti gb n l ni j mn k r m, lyn gb t wn ti j so il n. B
srl k ti r mn m, wn w j so il Knn lti dn n l.
LRUN FARAHN
13 Ngb t J snm Jrk, b ti gbj sk ni r knrin kan t dr nwj r, pl id
t fy lw. J snm , s w p: j tiwa ni w e tb ti t wa ni ? 14 dhn p:
B k, mi ni olr wn m ogun Yhw, m s w nsisy J dojbol lti fi b fn
un, s w p: K ni olwa mi fn rn r? 15 Olr wn m ogun Yhw fs fn J
p: B bt r kr ls r, ntor il mm ni o dr l. J s e b.
6
GUN JRK
s e ni a dn Jrk k wn m srl m ba l wn r; k s ni t wl, k s s ni
t jde. 2 Ngb n ni Yhw w fn J p: W , mo ti fi Jrk ti ba r l lw. 3 K
gbogbo yin jagunjagun, kkanj m ogun, k t l y l n k, k s y l n k lkan,
k s e b fn j mf. 4 (gbn wn lf mje m ip mje wj pt i n). Lj keje
ni k s y l n k lmje (wn lf y s fn ip). 5 Ngb t a b fn wo gb (ngb t
b gb ip), k gbogbo wn nyn kgbe ogun l-l kan, gnn odi l n y s w lul:
ngb n n k wn nyn gk l swj, olk lk n knkn r.
6 J m Nn pe wn lf, s w fn wn p: gb pt mjm, k lf mje m
ip mje onwo gb. K wn s l swj pt Yhw. 7 w fn wn nyn p: rn l y l
n k, k awj l m ogun kj swj pt Yhw. (A s e gg b J ti p fn
wn nyn n). 8 wn lf mje t m ip mje onwo gb t wn w nwj Yhw fn
ip wn b wn ti rn swj t pt mjm Yhw s tl wn. 9 wn m ogun ti l yn s
tl pt n: b wn ti l ni wn s fn ip wn.
10 J ti p y fn wn nyn p: m e kgbe, k a m s gb ohn yn, k r kan
m e jde lnu yn tt di j t mi y fi w fn yn p: kgbe ogun! Ngba n ni k h pl
igbe.
11 J m k pt Yhw y l n k (lkan); lyn n ni wn pad s g lti sn mj
ru j n. 12 J dde n kt wr, wn lf gb pt Yhw. 13 wn lf mj e
n pl ip mje onwo gb lw wn l nwj pt Yhw, t wn s fn ip wn. wn
m ogun ti l iwj aj l, t wn m ogun l yn tl pt Yhw l. Wn s gb
s lkkan b ip n ti fn.
14 Wn rn y l n k (lj kej) lkan, wn s pad s g, wn s e b fn j mf.
15 Lj keje ngb t orn owr dde, wn j dde, wn s rn y l n k (gg b t kan n)
lmje. (j y nkn ni wn rn y l n k lmje). 16 Lkeje, wn lf fn ip, J
s w fn wn nyn n p: kgbe ogun, ntor Yhw ti fi l n l yn lw!
A S JRK DI OHUN T
17 K fi l n pl gbogbo ohun t b nn r e ohun t, fi Rhb aw nkan ni k
a d ay r s pl gbogbo wn t b ld r nn il r, ntor p e pam fn wn t a rn
l ib. 18 gbn k ra gidi npa t n, k m e j k ojkkr m yin fi ohun t kan
pam, ntor yn y s gbogbo g srl di ohun t, t y s k ibi b yn. 19 Gbogbo
fdk ti gbogbo wr, gbogbo ohun id ti gbogbo ohun irin ni k a ysmm fn Yhw, k a
k wn sn ra.
20 wn nyn n kgbe, ip wn s h. Ngb t wn nyn n gb r ip n, wn kgbe
ogun t h kkan-kkan, gnn odi l n s w lul sr ara-r. B ni wn nyn n rlu in
l n t n kkan gba knkn r l, wn s gun r. 21 Gbogbo ohun t wn b nn l n
ni wn s di t, knrin wn, obnrin, md ti gb, tt kan ml ti gntn ti ktkt,
gbogbo wn ni a fi id pa.
A D RHB S
22 J w fn wn knrin mj j n t wn l b il n w p: wn il aw o n,
k s m u jde pl gbogbo ohun t e tir, gg b ti bra fn un. 23 wn dmknrin
tlmy n wn ib l, wn s m Rhb, bb r, y r, wn arknrin r, wn m wn
jde. Wn tn m gbogbo mlb r jde bkan n l ibi t k lwu lyn g srl.
24 Wn j l n pl gbogbo ohun t b nn r, fi wr, fdk ti gbogbo ohun id ti irin
t a k l ibi ra il Yhw. 25 gbn n ti Rhb aw pl gbogbo il bb r ti gbogbo
ohun t e tir ni J d s. gb lrn srl tt di j n; ntor p pa wn rn t
J rn l b Jrk w m.
GN LR NI T Y TN JRK K
26 Ngb n ni J bra by nwj Yhw:
gn ni fn ni t y jde
tn l y k!
Y e pil r pl ik kb r,
Y s so ilkn ibod r
pl ik bkyn r!
27 Yhw w pl J, kk r s kn n gbogbo gbgb il n.
7
NN OHUN T
gbn wn m srl jbi nn ohun t: knn m Krm, m Sbd, m Sr, lti y
Jd, m ohun t e ti t, Yhw s bn s wn m srl.
KN N : JY BA OHUN MM J
2 s e p J rn wn mknrin kan lti Jrk l s pl i y p: l b il n
w. wn knrin n gk l b A w. 3 Ngb t wn pad w b J, wn w fn un p: K
wl lti k gbogbo nyn l ib; ti t k gbw tb gbdgn nyn l kj j s . M
e k gbogbo nyn s ynu, ntor wn nyn n k t nkan.
4 B gbdgn wn nyn n ni gk l , gbn wn ub nwj wn ar l n.
5 Wn s pa t mrn-dnlgj nyn, t wn s s tl wn yk lti nu ibod tt d ebrm,
n dgr k n ni a ti gun wn. Ngb n ni wn nyn wa fy t kn wn domi.
DR J
6 J ya a r, dbl nwj pt Yhw tt al fi l, wn algb srl e bkan n,
t gbogbo wn da erp bor. 7 Ngb n ni J w p: H! Olwa Yhw, e t o fi j k
nyn wny kj od Jrdn lti fi w l w wn ar mr fn parun? H! b sn k a t
yn Jrdn d! 8 Jw Olwa, k ni k n w nsisy t srl ti pynd nwj wn t r?
9 wn ar Knn y gb pl gbogbo wn ar il n; wn y parap b wa j lti pa
ork wa r kr lr il ay. K ni w y e ngb n fn ork l r?
DHN YHW
10 Yhw d J lhn p: Dde, k ni o dbl fn? 11 srl ti , wn tti ba mjm t
mo m wn d j. B ni, wn ti m nn ohun t a fi e t, wn ti j i pam sn p wn. 12
wn m srl k l dr nwj wn t wn m, wn y pynd nwj wn t wn
ntor p wn ti di ni t. mi k n w pl yn m b k b m ohun t n kr lrn
yn.
13 Dde p wn nyn n j, k o s w fn wn p: w ara yn m fn la ntor Yhw
lrun srl w p: t b nn r, srl; w k l dr nwj wn t r tt dgb t yin
y fi m t n kr lrn yn. 14 Ntor n, k w swj mi lwr la, n y kkan,
y t Yhw b t fi gg m ni y w swj n ojl kkan, ojl t Yhw b s fi gg m ni
y w swj n dl kkan, dl t Yhw b s fi gg m n y w swj n knrin kkan.
15 Nkyn, ni t a b m pl ohun w n ni a sun nn ina pl gbogbo ohun t e tir,
fn bba mjm Yhw j, t s hw kw n srl.
A M L N, A S J NY
16 J dde n kt wr; m wn m srl w swj n y kkan, y Jd ni
gg s m. 17 m ojl kkan y Jd jde, gg n s m ojl Sr. m dl kkan
jde n ojl Sr, gg s m dl Sbd. 18 Nkyn ni J m knrin kkkan jde n dl
Sbd, gg n s m knn m Krm, m Sbd, m Sr lti y Jd.
19 Ngb n ni J w fn knn p: m mi, fi g fn Yhw lrun srl, k o s bl
fn un; s fn mi ohun t o e l fi nkankan pam. 20 knn d J lhn p: N tt, mi
ni mo s Yhw lrun srl, ohun t mo e n y. 21 Ngb t mo r a lw kan t e ti
nr nn kgun ti igba ow fdk pl p wr kan t wn dta kl, ngb n ni mo
fi ojkkr m u. Mo fi wn pam nn il lrn g mi pl fdk n n sl.
22 J rn wn rn sr l g n, n tt ni n w n pam nn g pl
fdk n lb r. 23 Wn k gbogbo r lti rn g n w fn J ti wn algb sral,
t wn t wn sl nwj Yhw.
24 Ngb n ni J m knn m Sr, pl fdk ti a n ti p wr n, s m
u gk l fonfoj Akr - pl wn m r lknrin lbnrin, ak ml r, ktkt r, ti ran
kker r, g r ti gbogbo ohun t j tir. Gbogbo srl s b a l.
25 J w p: K n e t o k rn w b wa? K Yhw k ibi b ln! Gbogbo Isrl s
s lkta pa.
26 Wn gb kta l kan l e lr t s w nb tt di j n. Ngb n ni in Yhw r kr
nn bn gbgbn r. Ngb y ni ib gba ork fnfoj Akr t ib j tt di n olni.
8
FN J
Ngb n ni Yhw w fn J p: M e br, m e fy! K gbogbo wn jagunjagun pl
r; dde! Gk l kj j s . S w , mo ti fi ba l lw pl wn nyn r, l r ti
pnl r. 2 K o e fn ti ba r gg b o ti e fn Jrk ti ba r. gbn l k
kgun nb pl agbo ran wn. K r s i p lti yn ni ti gbgun ko l n, k ba
nbb.
N T J GB GUN
3 J ti etn lti gun pl gbogbo wn m ogun. yan gbw mdlgn
knrin t jj, rn wn l lru 4 lyn gb t ti fn wn l y p: K ra ba nbb lyn
l n l jnn s l n, k gbogbo yn s ma n. 5 mi ti wn t b mi l y kj s l
n, ngb t wn ar b jde w pd wa b ti kk, wa y s l nwj wn. 6 Wn y
s ma s tl wa lyn, wa y e b m wn jnn s l n, ntor wn y w p: Wn s
fn wa b ti j. 7 Ngb n ni k y jde kr n bb t ba s lti gba l n. 8 N kt t
b ti gba l n ni k fi in sun n. t m l n yn. Kys i! mi ni mo pa l fn
yn.
9 B J ti dgbre fn wn ni wn l ba n bb n, wn dr lrn Btl ti , lp
w-orn . J lo gbogbo ru n lrn wn nyn wa, 10 lyn n ni dde lj kej n
kt wr, k wn nyn j, s gk l pl wn ti wn algb srl. 11 Gbogbo
wn m ogun t b pl r b a gk l, wn snm knkn l n, wn pg sp rw
kan lrn J ti ib. 12 m b gbdgn nyn dn, s m wn ba nbb lrn
Btl ti , lp w-orn l n, ibi bb n w lp w-orn l n. 13 wn nyn n
s pg gbogbo lp rw l n, t ibi bb n w lp w-orn. J lo ru n lrn
fonfoj n.
OGUN
14 B ba ti wo b nkan ti r ni sr jde lti b srl jagun pl gbogbo wn nyn r,
lr dgr k t wo Arb, l m p a ti ba nbb lyn l fn un. 15 J ti gbogbo
srl j k t ba n bor wn, wn s s gba n in ahoro al l. 16 Gbogbo wn ar l
n s s tl wn l pl igbe l. Wn fi l sl b wn ti sa tl J. 17 K ku knrin kan
syn n t k s tl srl l, wn s l wn l t b g t wn fi ibod il n sl n .
18 Ngb n ni Yhw w fn J p: Na k t b lw r s , ntor w r ni mo fi
l. Ngb n ni J na k t b lw r s l n. 19 N kt t ti na ap r ni wn t ba
nbb dde gr kr n ip wn, t wn s wn l n, t wn gb , t wn sr fi in sun n.
DM WN AR
20 Ohun t oj wn ar r n y ngb t wn pad b: efn br s r lti l n l sj
run. K s ongboy t l s shn-n shn-n ngb t wn t s l sn ahoro al pynd
kj j s wn t l wn l. 21 B J ti gbogbo srl ti r i p wn t ba nbb ti fi in s
l n, t wn s r efn t r l sj run, wn ypad lti b wn ar jagun. 22 wn yk
jde lti in l n w pd wn t fi j p wn ar b srn srl ltn-n, ls. A
gun wn t b g t k ku ni kan syn, t k s s ni t l s l. 23 gbn wn m ba
ly w fn J. 24 Ngb t srl ti pa gbogbo ar tn lr oko ti nn al, t a s ti l
wn l, t gbogbo wn tt kan ni kyn ti ub sw id, gbogbo srl pad s lti fi id pa
gbogbo wn t gb n l n. 25 Gbogbo wn t ub lj n, lknrin, lbnrin, p gb
mf, gbogbo wn s j ar .
T TI PARUN
26 J k d w t n pl k pad tt fi e gbogbo olgb n ni t. 27 Kk
agbo ran ti wn ohun kgun in l n nkan ni srl k, gg b t Yhw pa fn
J.
28 Nkyn ni J fi in sun , t s di ohun bj ti ahoro tt di n oln. 29 pa ba
so lr igi kan tt di l, gbn ngb t orn w, J p p k a gb k r skal
kr lr igi. N kt n ni a j snu n ibod l n, t a s k kta pp l e lr, y t w
nb tt di n oln.
RB TI KKA W FIN LR K EBL
30 Ngb n ni J k pp kan fn Yhw lrun srl lr k Ebl, 31 gg b Ms
rn Yhw ti p r fn wn m srl, gg b a ti k sn w fin Ms, pp kan t a
fi kta e l fi irin gb . Wn r b sunpa fn Yhw nb, wn s pa ran b rp.
32 Nb ni J ti tn k w fin t Ms ti k nwj wn m srl. 33 Gbogbo srl
pl wn algb wn, wn akw ti wn adj wn dr lp mjj pt i n, wn kj s
wn lf m Lf t gb pt mjm Yhw, gbogbo nyn, ti onl ti lej, ni dj wn
t lp k Grsm, ti dj lp k Ebl, gg b Ms rn Yhw ti p r tl fn
bkn lr wn m srl. 34 Lyn n ni J ka gbogbo wn r fin n, - bkn ti
gn, - b ti w gan-an nn w fin. 35 r kan k k nn y t Ms pe ti J k k
nwj pj l srl, nbi t tmd tgb w lknrin lbnrin pl wn jj t gb lrn
wn nyn n.
9
WN BA GBMP LD S SRL
Ngb t gbogbo wn ba t b lp hn-n Jrdn gb ohun t l y, wn ba or k
l, ti sl, t gbogbo et kun l tt kan Lbnn, wn Ht, Amr, Knn, Prs, Hf ti
Jbs, 2 wn parap lti jm kj j s J ti srl.
GBN W WN AR GBN
3 Ngb t wn t gb n Gbn gb ohun t J e s Jrk ti , 4 wn l dgbn w.
Wn m n pn pl ohun ps fn rn-j, wn gb p t ti gb ka or ktkt wn ti go
alw t ti ya, t a s ti rn p. 5 Wn w bt t ti gb t a s ti lp, wn s w a t ti gb.
Gbogbo brd t wn k dn ti le pa, s ti di rn.
6 Wn l b J nn g n Glgl, wn s b a sr pl wn nyn srl p: Il n
jnjn ni a ti b lw y; a f k b wa d mjm. 7 wn m srl fs fn wn ar Hf
y p: Ta l m by k e ts y ni ti w? Bwo ni a e l b yn d majm ngb n? 8
Wn d J lhn p: rn r ni wa. J s bi wn lr w p: gbn ta ni yin e,
lti ibo ni ti w? 9 Wn fs p: Lti l kr ni wa rn r ti w ntor a t gb npa kk
Yhw lrun r pl gbogbo ohun t e n gpt, 10 ti gbogbo y t e s wn ba mj
Amr t jba lyn Jrdn, Shn ba Hbn ti g b Bn t gb n Atart.
11 Ngb n ni wa algb ti gbogbo nyn il wa w fn wa p: ps dn l rn-j n,
k l b wn, k s w fn wn p: rn yn ni wa e, ntor n b wa d mjm. 12
wo brd wa, gbgbn ni a m wn kr n le fn rn-j y n j t a jde lti w sd yn,
wn s ti gb, t wn ti di rn; 13 titun ni wn go t y ngb t a r wn kn, wn s ti ya,
wn bt wa ti wn a wa t gb ntor rn-j wa lti n jnjn.
14 wn olr n s gb nn onj wn l wd lw f Yhw. 15 J b wn pinnu
lf, s b wn d mjm lti d m wn s, wn olr ti j s bra fn wn.
16 s e lj mta lyn mjm y, a gb p nyn ts ni wn t wn gb lrn srl.
17 wn srl kr n g l s l wn. wn l wn n ni Gbn, Kefr, Brt ti Kiryat-
Jerm 18 wn m srl k b wn j ngb t wn olr ti j ti b wn d mjm lrk
Yhw lrun srl. gbn j kn s wn olr wn.
IP WN AR GBN
19 Gbogbo wn olr kde nn wuj l p: Lti gb t a ti bra fn wn lrk Yhw
lrun srl, a k l fwkn wn m. 20 Ohun t a e s wn n y: wa y d m wn s, k
bn m e skal l wa lr ntor bra t a ti e fn wn. 21 wn olr kan fi y kn un p: K
wn w ly gbn k wn ma la igi, k wn s ma pn omi fn gbogbo j. j e b wn
olr ti w. 22 J pe wn ar Gbn, w fn wn p: K n e t tn w n ww p: n
jjn ni a ti w, ngb t gb lrn wa. 23 Lti sisy l ni a ti fi yn ggn-n, k s n kr
n ip r, t ma la igi, t s ma pn omi n il lrun mi. 24 Wn d J lhn p:
Ntor p wa rn r ti gb t Ms ti gb lti w Yhw lrun r, lti fi gbogbo il y
fn yn ti lti pa gbogbo wn t gb n il n run nwj yn, ntor n ni r l e b w fn
ay wa b ti b. d t a fi e b n y. 25 wa s n y nsisy lw r: k o e w b b ti
dra lj r. 26 Ohun t e fn wn n y. gb wn lw wn srl, a k s pa wn. 27 Lti
j n l ni J ti fi wn fn j lti ma la igi ti lti ma pn omi, s k wn kn wn t
i nbi pp Yhw, nbi t Yhw y yn, gg b ti r ln.
10
OGUN WN BA MRN-N N GBN
l p Adon Sdk, ba Jrslm gb p J ti gun , t s s di ohun t.
P lo ti ba r gg b ti e s Jrk ti ba r, ti p wn ar Gbn ti mul lf
pl srl, t wn s dp m wn. 2 y b wn lr ntor Gbn j l ptk lrn l lba,
l t tbi ju , t gbogbo wn ar l n j m ogun. 3 Ngb n Adn Sdk, ba
Jrslm, rn s Hohm ba Hbrn ti Pirem ba Jrmt, ti Jf ba Lk ti
Dbr ba Egln, w p: 4 w parap m mi lti rn m lw b Gbn j, ntor wn ti mul
lf pl J ti srl. 5 wn ba mrn-n il Amr n da wn m ogun wn p
kan, ba Jrslm, ba Hbrn, ba Jrmt, ba Lk ti ba Egln pl gbogbo wn
m ogun wn gbgun ti Gbn, t wn s b a jagun.
6 wn ar Gbn rn s J n g n Glgl p: M e fi wn rn r sl, m e
jfara lti gk w gb w l, k o w rn w lw, ntor gbogbo wn ba Amr t gb lr
k ti parap w b wa j. 7 J fnrar gk lti Glgl, s k gbogbo wn m ogun
dn, wn aknkanj jagun-jagun. 8 Yhw w fn J p: M e br wn, mo ti fi wn l
lw, k s ni kan nn wn t y l dojk . 9 J d b wn lrtl lyn gb t ti fi
gbogbo ru j n rn lti Glgl.
RNLW LTI K W
10 Yhw ni t wn k nwj srl t s j k a gun wn bm-bm n Gbn. srl
l wn l gba ap n dgr Bt-Hrn t a s d wn lm tt d Aska ti tt kan Makd.
11 s e ngb t wn s l nwj srl n dgr Bti-Hrn ni Yhw r ynyn l lti
run l wn lr lti Aska, t s pa wn. 12 Ngb n ni J b Yhw lj t Yhw fi wn
Amr l srl lw. J kgbe p:
w orn, dr lr Gbn,
ti w p,
dr lr fonfoj Ajaln!
13 Orn s dr, p k s y tt dgb t wn nyn n gbsan lra wn t wn. Tb
yn k s nn w Oldodo? Orn dr pa lj run, t s f syn t j kan k t w. 14 A
k r j b r, k s tn s m lti gb n, t Yhw trba fn ohn nyn ntor Yhw j
fn srl. 15 J pl gbogbo srl pad s g n Glgl.
WN BA MRN-N N N IH IL MAKD
16 wn ba mrn-n y ti s l sn ih il n Makd fn farapam, 17 a s s fn J
p: A ti r wn ba mrn-n n t wn s pam nn ih il n Makd. 18 J dhn p:
l y kta l d il ih n, k s fi wn nyn . 19 K yin n m e dr lsn, l
wn t yn b, k d n sl fn wn, m e j k wn wn wn l wn, ntor Yhw
lrun yn ti fi wn l yn lw.
20 Ngb t J ti wn m srl ti ryn wn tn, wn l pa wn run ptpt, wn t s
sl l farapam n il oldi. 21 Gbogbo wn nyn n pad s g ld J n Makd l
farapa, k s ni t j e ohun khun s wn m srl.
22 Ngb n ni J w p: nu n ih il n, k s m wn ba mrn-n n w
b mi. 23 Wn e b, wn s m wn ba mrn-n n w fn un lti in ih il n: ba
Jrslm, ba Hbrn, ba Jrmt, ba Lk ti ba Egln. 24 Ngb t a m wn ba n
w b a, J pe gbogbo wn mknrin srl, s w fn wn ggun t b a l p:
snm b, k s fi s yn t rn ba wny. Wn w swj lti fi s wn t wn lrn.
25 J tn w p: m e br, m e rws, gbn k m kn le, ntor by ni Yhw
y e s gbogbo wn t t y b yn j. 26 Lyn y ni J pa wn, t s m wn
poknso lr igi t wn so s tt di l.
27 N wkt t orn w ni a t wn sl lti or wn igi n pl J, a s j wn sn
ih t wn spam s. A gb wn kta n d nu n ih il n: wn s w nb tt di j n.
GUN WN L AP GS KNN
28 Lj kan n ni J gun Makd, t s fi id r pa wn pl ba wn. s wn di
ohun t pl gbogbo ohun t b nn r t w ly, l j k ni kan s sl l, s lo ba
Makd b ti e s ba Jrk.
29 J pl gbogbo srl kj lti Makd l s Lbn, wn gbgun t . 30 Yhw s fi l
srl lw bkan n pl ba r, srl fi id pa pl gbogbo ohun in r t w ly, k fi
ohun kan sl ly. lo ba r gg b ti e s ba Jrk.
31 J pl gbogbo srl kj lti Lbn l s Lk, wn gbgun t , wn s b a j.
32 Yhw fi Lk l srl lw, gun r lj kej, s fi id pa pl gbogbo ohun aly t
b nn r.gg b ti e s Lbn. 33 Ngb n ni Hrm ba Gesr gk l ran Lk
lw, gbn J gun r pl wn nyn r l ku ni kan ly.
34 J pl gbogbo srl jde lti Lk l s Egln. Wn gbgun t , wn s b a j.
35 Lj kan n ni wn gun r pl id. Lj n ni wn s gbogbo ohun aly ib di ohun
t, gg b ti e s Lk.
36 J pl gbogbo srl gk lti Egln l s Hbrn, wn s b a j. 37 Wn gun r
lj kan n, wn s fi id pa pl ba r ti gbogbo l ab r, pl gbogbo ohun aly t b
nn r. Wn k d ohun aly kan t b nn r s, gg b wn ti e fn Egln. Wn fi e
ohun t pl gbogbo ohun aly t b nn r.
38 Ngb n ni J ti gbogbo srl ypad s Dbr t wn s b a j. 39 Wn gun r
pl ba r ti gbogbo l t b lb r; wn fi id pa wn, wn s gbogbo ohun aly t b
nn r di ohun t. Wn k fi ohun kan sl ly nb. B J ti e fn Hbrn ni e fn
Dbr ti ba r, gg b ti e fn Lbn ti ba r.
A TN KA WN L T A GUN N GS
40 B ni J ti gun gbogbo il n, wn ni: k l, Ngb, Il-Od, wn l dgr
k ti wn gbogbo ba wn. K fi ohun aly kan sl, e ni fi wn e ohun t, gg b
Yhw lrun srl ti e ln r. 41 J gun wn lti Kd-Brn tt d Gs, ti
gbogbo gbgb Gon. 42 Gbogbo b wny l n il tiwn ti J gb pl j ogun kan
oo, ntor p Yhw lrun srl j fn srl. 43 Nkyn ni J pl gbogbo srl pad
s g n Glgl.
11
FN J
Ngb t Jbn ba Hasr gb ohun wny, s fn Jbb ba Mrmi, ti fn ba imrn,
ti ba Aksf 2 pl wn ba or wn k l n rw, n fonfoj Kinert, il sd ti wn
kt Dr n ha w-orn. 3 wn ar Knn w n ap l-orn ti w-orn, wn mr,
Hf, Prs ti Jbs w lr k l, wn Ht w n sl Hrmn, n il Msp. 4 Wn jde
ogun pl gbogbo m ogun wn, agbo wn nyn t k lk b iyanr t kun, pl in ogun
ti k ogun pp gidi.
GUN N MRM
5 Gbogbo wn ba y fi pd s Mrmi fn t lti b srl jagun. Wn d sb, wn s
pg ogun lb ara wn. 6 Ngb n ni Yhw w fn J p: M e br nyn wnyn,
ntor n wy la ni mi y j k srl lu wn j, t w y g in wn s ww, t w y s fi
in j k ogun wn. 7 J jde l pl gbogbo jagunjagun r lti l b wn lrtl lb
wn omi Mrmi, wn s rl wn. 8 Yhw fi wn l agbra srl lw, wn gun wn, wn
s l wn l tt d Sdn l, ti tt kan Misreft n w-orn, ti lp l-orn tt d fonfoj
Msp; wn s pa wn t b g t k fi ku ni kan t s sl. 9 J l wn gg b Yhw ti
s fn un: g in wn s ww, s fi in sun k ogun wn.
GUN HASR TI WN L RW YK
10 Ngb n ni J pad w gun Hasr t s fi id pa ba r; Hasr ni ol l wny
tlr. 11 Gbogbo ohun aly in r ni a fi id pa fn ohun t. A k fi m kan sl ly,
nkyn ni a fi in sun Hasr. 12 Gbogbo wn l ba wny pl ba wn ni J gun t s
fi id pa wn fn ohun t, gg b ln Ms rn Yhw.
13 gbn srl k fi in sun gbogbo wn l t w lr wn k kkk t a s di ahoro, fi
Hasr t J fi in sun. 14 wn m srl pn kgun l wny pl agbo ran wn. gbn
gbogbo wn nyn ni wn fi id pa run, m kan k k t w ly.
J PA MS M
15 Ohun t Yhw pal fn rn r Ms ni Ms pal fn J. J s m wn l l
fi r kan sl nn ohun t pal fn Ms. 16 By ni J ti gun gbogbo il n: k l,
gbogbo Ngb ti gbogbo il Gn, Il sd, Arb, k l srl ti wn k kkk.
17 Lti or k Hlk t ga l sp Sr tt d Bl-Gd n fonfoj Lbnn ls k
Hrmn, ni gun gbogbo ba wn, t s pa wn k. 18 Fn j pp ni J fi b ba wny
jagun; 19 K s l t b e dhn fi wn ar Hf t gb n Gbn: oj ja ogun n ti
gun wn yk. 20 Yhw ti m kn wn l lti b srl jagun k wn ba l di ohun t l
s n, k wn ba l gb kr, gg b Yhw ti p fn Ms.
PARUN WN ANKM
21 Ngb n ni J w t pa wn Ankm run lr k-l, n Hbrn, Dbr, nb ti
lr gbogbo wn k Jd, ti lr gbogbo k srl, s wn di ohun t pl wn l wn.
22 K ku Ankm kan m n il srl, fi n Gs, n Gt ti n Add. 23 J gun gbogbo
il n gg b Yhw ti w fn Ms, s m srl jogn r gg b ti y k a pn in fn y
kkan. Nkyn ni il n simi kr nn ogun.
12
TNK WN BA T A GUN N L-ORN JRDN
wn ba il n t wn m srl gun t wn s k kgun n gbgb wn n y, lyn
Jrdn lp l-orn, lti od Arnn tt d k Hrmn, pl gbogbo rb lp l-orn:
2 Shn ba wn mr t gb n Hbn t jba r br lti Arr n et bb Arnn (pl
sl od n), daj Gld tt kan od Jbk, n pkun il wn mn, 3 ti n l-orn
Arb tt kan kun Knrt, ti tt d kun Arb tb kun Ony lp Bt-Jemt nbi t a
gb d d wn k Psg lp gs.
4 Bkan n n fn g ba Bn, kan nn wn Rfm kyn, t gb n trrt ti n
Edr, 5 t jba lr k Hrmn ti Slk, ti gbogbo Bn tt d pkun wn Gr ti ti
wn Mkr, pl daj Gld tt d pkun Shn, ba Hbn. 6 Ms rn Yhw ti
wn srl ti gun wn, t Ms rn Yhw ti fi il wn fn Rbn, Gd tii b-y
Mns.
WN BA T A GUN N W-ORN JRDN
7 wny ni il t J ti wn srl gun lp kej Jrdn lp w-orn, lti Bl-Gd n
fonfoj Lbnn tt d k Hlk t ga l sp Sr, t J fi il wn fn y srl gg b
ti y lti pn wn.: 8 lr k-l ti n sd, n rb ti lr dgr wn k, nn iju ti
nn Ngb: n wn il Ht, mr, Knn, Prs,Hf ti Jbs.
9 ba Jrk, kan;
ba lb Btl, kan;
10 ba Jrslmu, kan;
ba Hbrn, kan;
11 ba Jrmt, kan;
ba Lk, kan;
12 ba gln, kan;
ba Gsr, kan;
13 ba Dbr, kan;
ba Gdr, kan;
14 ba Hrm, kan;
ba Ard, kan;
15 ba Lbn, kan;
ba Adlm, kan;
16 ba Makd, kan;
ba Btl, kan;
17 ba Tp, kan;
ba Hfr, kan;
18 ba Afk, kan;
ba rn, kan;
19 ba Mrm, kan;
ba Hasr, kan;
20 ba mrn Mrn, kan;
ba Akf, kan;
21 ba Tnk, kan;
ba Mgd, kan;
22 ba Kd, kan;
ba Jokonm n Krml, kan;
23 ba Dr ndgr k Dr, kan;
ba wn orl-d Gll, kan;
24 ba Trs, kan;
Gbogbo wn ba n j mknl-lgbn.
13
WN IL T K LTI GUN
J ti w dargb pl j or pp. Yhw w fn un p: w ti dargb pl j or pp,
sb il pp b lti gun. 2 wn il t k n y:
Gbogbo gbgb Flst ti gbogbo il Gr; 3 lti hr t b n l-orn gpt tt d
pkun krn lp rw, t a k s Knn. wn ol l ald mrn-n il Flst n n
Gs, Add, skln, Gt ti krn; wn Aft b n gs n tiwn. 4 Gbogbo il Knn
lti Ar t e ti wn ar Sdn tt d Afk ti tt kan pkun mr, 5 lyn y ni il Gbl
pl gbogbo Lbnn n l-orn lti Bl-Gd ls k Hrmn tt d bwn Hmt.
6 Gbogbo wn ar k lti Lbnn tt d Misreft n w-orn, gbogbo Sdn, mi ni y
l wn kr nwj wn srl. K t dgb n l pn il pl gg lrn wn m
srl gg b mo ti p fn . 7 kk t lti pn il y lrn wn y msn-n ti b-y
Mns: lti od Jrdn tt kan kun l a n n w-orn, ni k o pn fn wn; kun l ni y
j pin il wn.
LY LR PNL
8 wn b-y Mns pl y Rbn ti ti Gd ti gba pnl tiwn t Ms fn wn lp l-
orn: 9 Ms rn Yhw ti pn il fn wn ngb a n lti Arer t b n bb od Arnn, ti
lti l t b lrn od n, gbogbo il ttj or k Medb tt d Dbn; 10 gbogbo l
Shn ba Amr t jba n Hbn tt kan pkun Amn. 11 Gld tl e ti il Gr ti ti
Makt pl gbogbo k Hrmn ti gbogbo Bn, 12 gbogbo jba g t jba lr Astrt
ti Edr, un ni gbyn wn Refm. Ms ti gun wn ba mj y t s ti gba il wn.
13 gbn wn srl k gba il lw wn Gr ti Makt, wn w lrn srl tt di
j n. 14 y Lf nkan ni a k fn n il: Yhw lrun srl ni jogn wn, gg b ti w fn
wn.
Y RBN
15 Ms ti fi ap kan t t s y wn m Rbn fn wn gg b agbo il wn, 16 il wn
br lti Aror t b n bb od Arnn pl l rn od n, ti gbogbo il ttj or k tt
d Medb, 17 Hbrn pl gbogbo il ttj or k n: Dbn, Bamori-Bl, Bt-Bl-Men,
18 Jhs, Kedemt, Meft, 19 Kiriatam, Sbm ti lr wn k Arb, Sereti-hr;
20 Bt-Pr, wn sd b k Psg, Bt-ha-Jeimt, 21 gbogbo l or k ttj n ti
gbogbo jba Shn ba Amr t jk r b n Hbn: Ms gn r ti wn ald
Mdn, f, Rkm, Sr, Hr, Reb, t wn w lb Shn t wn gb n il n. 22 wn
m srl fi id pa Blm m Br, alf pl wn yk. 23 B ni il Rbn e d od
Jrdn. y ni jogn wn m Rbn gg b agbo il wn pl wn l wn ti wn let
wn.
Y GD
24 Ms ti fi il fn y Gd, wn m Gd, kan fn ojl kkan. 25 Il wn ni Jsr,
gbogbo l Gld, daj il wn Amn tt d Arr t b lknkn Rb, 26 ti lti Hbn
tt d Rmt-Msp ti Betonm, ti lti Mahanaym tt d il Lo-Dbr, 27 nkyn ni fonfoj
Bt-Hrm, Bt-Nmr, Skt, Sfn, yk jba Shn ba Hbn, od Jrdn ni pnl
wn tt d pkun kun Knrt, lr bb kej Jrdn lp l-orn. 28 y ni jogn wn m
Gd gg b agbo il wn, pl wn l wn ti wn lt wn.
B-Y MNS
29 Ms ti fi il fn b-y Mns, kan fn ojl kkan. 30 pnl wn br lti
Mahanym, gbogbo il Bn, gbogbo jba g ba Bn, gbogbo il wn ab Jr n
Bn, wn j gta l. 31 daj Gld pl Atart ti dr, wn l ald g n Bn
kj sw m Mkr, m Mns, fn daj wn m Mkr gg b agbo il wn.
32 By ni Ms e pn il n lr Ppl Mb, lyn Jrdn n knkn Jrk lp l-
orn. 33 gbn Ms k fi il fn y Lf, Yhw lrun srl ni jogun tiwn, gg b a ti w
fn un.
14
WN Y AP W-ORN
y ni il t wn m srl gb n il Knn, y t lf Elesr ti J m Nn pl
wn olr dl wn y srl pn fn wn, 2 gg b Yhw ti p lti nu Ms fn wn
y msn-n ti b-y kan. 3 Ms ti fi jogn fn y mej ti b-y kan lyn Jrdn, l fi
il fn Lf lrn wn. 4 wn m Jsf ni a pn s y mej: Mns ti frm. A k fi il f
Lf b k e wn l t wn ma gb pl pp oko j fn agbo ran wn ti fn ohun-n wn.
5 wn m srl pn il n gg b Ms ti pal.
PNL KALB
6 wn m Jd kan w b J n Glgl, Klb m Jfn lti Kns w fn un p: w
m ohun t Yhw w fn Ms nyn lrun npa mi ti npa r n Kd Brn. 7 Mo j m
ogj dn ngb t Ms rn Yhw rn mi l lti Kd Brn lati wo il y, t mo s ryn fn
un gg b ti t. 8 gbn wn arknrin t b mi l k rws b wn nyn, ngb ti mi
n tmi e f Yhw lrun mi. 9 Lj n ni Ms bra by p: K o m dj p il n t o fi
s rn y j tr fn jogn, ti fn ran r tt l, ntor w ti e f Yhw lrun mi. 10 Lti
gb n ni Yhw ti d m mi s gg b ti lr. Ogj-lmrn-n dn syn ni ti sr y
fn Ms (srl rn l nn ahoro al ngb n), mi s n y t mo ti p mrn-n-llgrin
dn. 11 Mo s lgbra ln b j t Ms rn mi n y, agbra s b fn mi sbsb lti
wl-jde. 12 kk t lti fn mi n k y t Yhwe elr fn mi lj n. w gb ngb n p wn
Ankm ni gb nb ti p wn lgbra gidi. B Yhw b w pl mi, mi y gb lw wn
gg b Yhw ti lr r.
13 J bkn fn Klb m Jfn, s fn un n Hbrn fn jogn. 14 B ni Hbrn
ti j ti Klb m Jfn lti Kns tt di n oln, ntor p e f Yhw lrun srl.
15 Kiryat-rb ni a pe Hbrn n ay tij, rb j ni l jl lrn wn Ankm.
Il n s simi ogun jj.
15
Y JD
pnl ti Jd n y, b a ti pn in ojl kkan: br lb il dm, lti al Sn tt d
Kd lp gs-w-orn. 2 pin il wn n gs br lti pkun kun Ony tt kan bt t
w lp gs, 3 l sp gs lk Akrabm, tib gba Sn gk l s gs Kd Brn;
gba Hsrn gk l Adr nbi t ti y s Krk. 4 gba Asmni fi nu s Od gpt, s par
sn kun. y ni l yn n gs. 5 Lp l-orn ni l gba kun Ony tt kan pin Jrdn.
6 pin r gba Bt-Hgl l s rw Bt-ha-Arb, s l s pta Bhn m Rbn. 7 l
n gk l s Dbr lti fonfoj Akr, y gba ypo wn kta t w nwj wn k
dmm, y t b n gs Od n; l r gba omi nms, s fors n-Rgl. 8 tn
l gba od Bn-Hnm lti gs l sb Jbs, y ni Jrslm, tn dde l sr k t dj
od Hnm lpa w-orn n pkun rw il ttj Rfm. 9 Lti tnt or k n ni l
n ypo gba orsn wn omi Nft, t s l sp k frn lti y sp Bl, y ni Kiryat-
Jrm. 10 Lti Bl ni l n kj s w-orn lp k Sr, s n l sp rw k
Jerm, y ni Kesaln - skal l Bt- lti gba Tmn 11 d gs krn, tib y s
ikarn, tn gba or k Bl, w l Jabnel lti par sn kun.
12 l il n lp w-orn ni kun l. B ni il n t a fifn wn y wn m Jd.
WN M KALB GBA IL HBRN
13 Klb m Jfn gba pnl tir lrn wn m Jd gg b t Yhw fn J,
ni t fn wn n Kiryat-rb, ol l wn Ankm, t a p n Hbrn ln. 14 Klb l
wn ba mta t e wn m Ankm l: , Ahmn ti Talm, ran Ank. 15 Lti ib ni
wn ti gbgun ti wn ar Dbr, wn t a p n Kiryati-Sfr tlr. 16 Ngb n ni Klb w
p: ni t b ti gun Kiryati-Sfr, t s bor r ni mo ma fi mbnrin mi ks fn aya.
17 tnl m Kans l gun r, arknrin Klb, s fi ks fn un aya. 18 Ngb t d
d k r, un n k br il oko kan lw bb r. Lyn n ni skal kr lr ktkt r,
Klb s br lw r p: K ni w f? 19 w p: e m lore kan. B o ti m mi l s
al Ngb, fn mi n wn kr ngb n. s fn un n il kr lk ti n sl.
20 B ni pnl y wn m Jd, n y kkan.
WN L JD
21 wn l Jd t w lb pnl dm tt l Ngb ni: 22 Kabsel, dr, Jagur, 23 Kn,
Dmn, Arer, 24 Kd, Hsr-tnm, Tlm, Bealt, 25 Hasori-Hdt, Kiryat-Hsrn -
yn ni, Hsr - 26 Amm, m, Mold, 27 Hasari-Gd, Hmn, Bt-Plt, 28 Hasari-
l, Berb ti wn l ab r, 29 Bl, Iym, Esm, 30 ltld, Ksl, Hrm,
31 Sglg, Madmn, Sansnn, 32 Lbat, lhm, yn ti Rmn: gbogbo wn j l
mknllgn pl wn let wn.
33 N il sl:
tl, Sr, nn, 34 San, n-Gnm, Tp, nm 35 Jrmt, dulm,
Sk, Ask, 36 aarym, Aditym, Ha-Gdr ti Gederotym: wn j l mrnl
pl wn lt wn.
37 Senn, Had, Migdal-Gd, 38 Dalin, Ha-Msp, Joktel, 39 Lk, Boskt, gln,
40 Kbn, Lms, Ktl, 41 Gedert, Beti-Dgn,Nm ti Makd: wn j l
mrndnlgn pl wn let wn.
42 Lbn. Etr, Am, 43 ft, n, Ns, 44 Kl, ksb ti Mr: wn j l msn-n
pl wn lt wn.
45 krn pl wn l ab r ti wn lt r. 46 Lti krn tt kan kun, gbogbo y t b
lpa dd pl wn lt r. 47 dd pl wn l ab r ti wn lt r, Gs pl wn
l ab r ti wn lt r tt d Od gpt, t kun l a n e l r.
48 Lr wn k l:
mr, Jtr, Sk, 49 Dn, Kiryat-Sfr, t di Dbr nsisy, 50 nb, tm, Anm,
51 Gn, Holn ti Gl: wn j l mknl pl wn let wn.
52 Arb, Dm, En, 53 Jnm, Bt-Tp, Afk, 54 Humt, Kryat-rb, t a p n
Hbrn nsisy, ti Sn: wn j l msn-n pl wn lt wn.
55 Man, Krml, Sf, Jt, 56 Jsrl, Jokdem, San, 57 Ha-Kn, Gbe ti Tmn:
wn j l mw pl wn lt wn.
58 Hahl, Beti-Sr, Gdr, 59 Mrt, Bt-Ant, ti Eltkn: wn j l mf pl wn lt
wn.
Tk, frat t a p n Btlhm nsisy, Pr, tm, Kln, Ttm, Srs, Krm,
Glm, Btr ti Mnk: wn j l mknl pl wn lt wn.
60 Kiryat-Bl, yn ni Kryat-Jerm, ti Rb: wn j l mj pl wn lt wn.
61 Nn al:
Bt-Arb, Mdn, Sekk, 62 Nbn, l Ony ti n-Gd: wn j l mf pl wn lt
wn.
63 gbn wn m Jd k l l wn ar Jbs t gb n Jrslm l: b ni wn
Jbs fi gb n Jrslm pl wn m Jd tt di n oln.
16
Y FRM
pnl t a fn wn m Jsf pl gg br lti Jrdn n knkn Jrk l s l-orn;
lti Jrk ni l n gk kan al Btli-Ls; 2 jde lti Btli-Ls gba l wn rk n
Atart; 3 skal gba l wn Jflt lp w-orn tt d pkun Bt-Hrn-Od ti tt d
Gsr, nbi t ti fors kun. 4 y ni jogn wn m Jsf, Mns ti frm.
5 pnl t wn m frm, n ojl kkan, br lti l-orn Atroti-Adr tt d Beti-Horn-
k, 6 s fnukan kun Mikmetl n rw, l n s y s Jn lp l-orn; 7 skal
lti Jn l s Atart ti Nr tt fi kan Jrk, t s pars Jrdn. 8 l n dde lti
Tp l s od Kn lp w-orn, t w par sn kun. y ni jogn y frm n agbo il
kkan, 9 l ka wn l t a fifn frm lrn jogn Mns, wny ni l wn ti let wn.
10 wn ar Knn t gb n Gsr t a k l l l, gb lrn frm tt di n oln, t
wn e r.
17
Y MNS
pnl t a yn fn Mns n y, ntor un ni kb Jsf. A fn Mkr, kb Mns t e
bb Gld, b ti t s akgun, n il Gld ti Bn. 2 yk wn m Mns n tiwn n
ojl kkan: a fn wn m Abisr, a s fn awn m Hlk, wn m Asril, wn m
km, wn m Hfr, wn m emd: wnyn ni ojl wn mknrin Mns m
Jsf. 3 Selofhd m Hfr, m Gld, m Mkri, m Mns, k b mknrin b k
e wn mbnrin. wn s ni Ml, N, Hgl, Mlk ti Trs. 4 wn l l b lf Elesr
nwj J m Nn ti wn olr t wn w p: Yhw p fn Ms lti fn wa n
jogn lrn wn arknrin wa. A s fn wn n jogn gg b Yhw lrn wn
arknrin bb wn. 5 pnl mw ni a fn Mns ngb n, yt s il Gld ti Bn t
w lyn Jrdn. 6 wn mbnrin Mns s gba jogn lrn wn mknrin r. Il Gld
j ti wn m Mns mrn.
7 Lp r, l il Mns w n Mikmatt lknkn km, lyn n ni l n gba
ap tn l s Jsb lb kr Tp. 8 Mns gba il Tp, gbn Tp t b n
pkun Mns j ti wn m frm. 9 l n skal l od Kn (wn l frm b
lp gs od n yt s ely t frm n lrn wn l Mns lp rw od n), s
jde n kun. 10 kun ni pkun frm lp gs, ngb t Mns w n rw, wn farakan
r n rw ti skr n l-orn. 11 Pl skr ti r ni Mns b pn Bt-an ti
wn l ab r, Jblm pl wn l ab r, wn t gb n n-Dr ti wn l ab r,
wn ar Tnk ti ti Mgd ti wn l ab r, ti dmta Nftl. 12 gbn b wn m
Mns k ti l gba l wny, wn ar Knn b n il y. 13 gbn ngb t wn
srl lgbra s i, wn m wn ar Knn i r fn wn, gbn a k l wn l.
WN M JSF WN IGB L
14 Il Jsf b J sr by p: K n e t w k fn mi ju pnl kan fn jogn, ngb t
wn nyn wa p ju b Yhw ti bkn fn wa? 15 J dhn p: B w b p b, gk l
il igb, l g igb il Prs ti ti Rfm fn l ara r b il or k frm b kr j fn .
16 wn m Jsf tn w p: Or k y k t fn wa, n pp gbogbo wn ar Knn
t gb n sl ni wn lo k ogun onrin, bkan n fn wn Bt-en pl wn l ab
wn, ti wn ar il ttj Jsrl. 17 J w fn il Jsf p: w n nyn pp, agbra
r s p: k e pnl kan oo ni a ma fn m, 18 gbn k l kan y j tr; igb ti b ,
gbn k o l g e, il ib y s j tr, w y l wn ar Knn l b w k agbra wn ti
p t pl k ogun onrin wn.
18
PNL Y MJE YK
Gbogbo j srl pjp n l nbi t a pg fn g pd; gbogbo il ni a ti gun t s w n
skn wn. 2 gbn ti ku y mje t a k t pn il fn. 3 J w ngb n p: Tt dgb
wo ni ma p t k t gba il t Yhw lrun wn bb yn ti fifn yn? 4 yan knrin
mta-mta lti y kkan, k n rn wn l la il n j, k a l m pjwe r fn pnpn, k wn
s w b mi lyn n. 5 Wn pn il n s n mje. Jd dr lr il tir n gs, wn m il
Jsf dr lr il tiwn n rw. 6 K pjwe il n n n mje, k s m w b mi nb
k n ba l fi gg pn in fn yn nwj Yhw lrun wa. 7 Ntor n ti wn Lf, wn k n
pn lrn yn, oy lf Yhw ni pn tiwn. N ti Gd, Rbn ti b-y Mns, wn ti
gba jogn tiwn lyn Jrdn, lp l-orn gg b Ms rn Yhw ti fi fn wn.
8 wn knrin n l. J p y fn wn t l pejwe il n p: l la il n j, k
s pjwe r, k s pad w b mi nhn-n: mi y gg fn yn nb nwj Yhw n
l. 9 wn knrin n l rin il n yk; wn k ork wn l r sl n pn mje, wn s
gb e w fn J nn g n l.
10 J gg fn wn n l nwj Yhw, nb ni J ti pn il n fn srl, olk
lk n tir.
Y BNJMN
11 wn m Bnjmn yan pnl tiwn n ojl kkan; a s r i p il wn b srn l
wn m Jd ti il wn m Jsf. 12 pl il wn n rw br lti Jrdn, gk l
sp rw Jrk, gba or wn k lp w-orn, s fnus in al Bt-Afni. 13 Lti ib
ni ti l s Ls, lb Ls n gs, y t a p n Btl ln; skal l Atrt-Adr lr wn
k t w n gs Bt-Hrn-Od. 14 l n y kj s w-orn, s kj l s gs lti or
wn k t kj s Bt-Hrn, s par s Kiryati-Bl, t e Kiryat-Jerm ln, l wn
m Jd. By ni ti ap w-orn. 15 y ni ti ap gs: lti pin Kiryat-Jerm l il n l
s Gsn, s jde lb omi kr Nft, 16 Lyn n ni par s pkun wn k t kj s
fonfoj Ben-Hnm, n rw il ttj wn Rfm, tn skal l fonfoj Hnm lb
Jbs n gs, s kan n Rgl. 171 tn y s rw lti par s n-m, s jde n yk
wn kta t b n knkn k dmm; 18 tn l s Ktf nwj Arb, s skal l
Arb, l s 172 pta Bohn m Rbn, 19 tt kan dgr k Bt-Hgl n rw. Ibi t l
n par s ni bt Ony n rw, n pkun gs Jrdn. y ni pin r n gs. 20 Jrdn
pl r lp l-orn. By ni jogn wn m Bnjmn pl l t y wn k.
WN L BNJMN
21 wn l y wn m Bnjmn n ojl kkan ni: Jrk, Beti-Hgl, Emeki-Kess;
22 Bt-Arb, Semaraym, Btl; 23 Afm, Pr, fr; 24 Kefr-Amn, fn, Gb: l mjl
pl wn lt wn. 25 Gbn, Rm, Brt; 26 Msp, Kfr, Ms; 27 Rkm, Yirpl,
Tarel; 28 Sl-Elf, Jrslm, Gbe ti Kiryat: l mrnl pl wn lt wn. By ni ti
jgn wn m Bnjmn n ojl kkan.
19
Y SMN
Gg kej t a b sw Smn, fn pnl y Smn ljl kkan wn: jogn wn b
srn pnl wn m Jd. 2 pnl tiwn ni Brsb, m, Molad; 3 Hasari-ul, Bl,
Esm; 4 ltold, Btl, Hrm; 5 Sklg, Bt-Hm-Mrkabt, Hsr-Ss; 6 Bt-Labat ti
aruhn: l mtl pl wn lt wn. 7 Ayn, Rmn, Etr ti n: l mrin pl wn
lt wn. 8 Pl wny ni wn lt t w n gbgb wn l wny tt d Blr-Br,
Rmt ti Ngb. B ni jgun y wn m Smn n agbo il kkan. 9 pnl Smn ni a
y lti pnl Jd, ntor p pn ti wn m Jd ti p j fn wn; ntor n ni wn m
Smn fi gb lrn jogn wn m Jd.
Y SBLN
10 Gg kta t a b sw Sbln, fn pnl y Sbln ljl kkan wn: jogn wn
gb il l lti Sdd; 11 l wn gk l w-orn l s Mrl, s kan Dabet, lyn n ni
l od t gba wj Joknem. 12 Lp kej ni l n gba Srd n l-orn, nbi t orn ti
dde, w l tt d pkun Ksloti-Tabr, tn l sp Dabert, s gk l Jf. 13 Lti ib ni
l sp l-orn, nbi t orn ti y, lr Gati-Hfr ti lr Ita-Kasn, jde l s Rmn, y
sp N. 14 Ngb n ni l ap rw y s Hanatn, t s jde n il ttj Jifta-l. 15 tn
d Katt, Nahall, mrn, Jirel ti Btlhm: l mjl pl wn lt wn. 16 y ni
jogn wn m Sbln n agbo il kkan: l wny pl wn lt wn.
Y SKR
17 pnl krin b sw skr fn wn m r n ojl kkan. 18 Il wn d Jsrel pl
Kesult ti unm; 19 Hafaraym, n, Anahart; 20 Debert, Kyn, Ebs, 21 Rmt ti
n-Gnm, n-Had ati Bt-Pass. 22 pkun wn kan Tbr ti ahasm ti Bt-ms,
l wn jde n Jrdn: wn j l mrndnlgn pl wn lt wn 23 y ni jogn y
wn m skr n agbo il kkan: wn l ti wn lt wn.
Y SR
24 pnl karn-n b sw y wn m sr n ojl kkan wn. 25 Il wn gba Helkt,
Hl, Btn, Akf, 26 Alamlk, Amed, Miel, s fnu kan Krml n w-orn lp
Lbnt; 27 lp kej ni ti l lti l-orn d Bt-Dgn, s fors Sbln ti fonfoj Jft-l
n rw, ti swj s i n Bt-mk ti Nyl, par s Kbl. 28 N rw, Abdn, Rhb,
Hmn ti Kn tt d Sdn l. 29 l n tn pad gba Rm tt d l oldi Tr ti Hs,
s jde s kun pl Mahalb ti Aksb, Ak, Afk, Rhb; 30 l mj-llgn pl wn
lt wn. 31 y ni jogn wn m sr n agbo il kkan: l wny pl wn lt wn.
Y NFTL
32 pnl karn-n b sw y wn m Nftl n ojl kkan wn. 33 Il wn gba Hlf,
d rb Sananm n Adm-Nkb, Jabnel tt d Lkm, s par s Jrdn. 34 l n
lti w-orn gba Asnoti-Tbr, s fors Hkk, l kan Sbln n gs, kan sr n
w-orn ti Jrdn n l-orn. 35 wn l oldi r ni Sdm, Sr, Hamt, Rkt, Nnrt,
36 Adm, Rm, Hsr, 37 Kds, Edr, n-Hsr; 38 Jren, Mdgl-li,Hrmu,Bt-nt,
Bt-m:l mkndnlgn pl wn lt wn. 39 y ni jogn wn m Nftl n agbo il
kkan, wn l ti wn let wn.
Y DN
40 pnl keje b sw y wn m Dn n ojl kkan wn. 41 Il jogn wn gba Sor,
tal, Iri-m, 42 Saalbm, Ayaln, Jtl; 43 Eln, Tmn, Ekrn, 44 ltk, Gebeetn,
Baalt; 45 Jhd, Bene-Brk, Gati-Rmn; 46 ti lb kun, Jrkn ti Rakn pl il t
w nwj Jf,
47 gbn il y k t fn wn m Dn: ntor n ni wn m Dn gk l b Lm j,
t wn s gb , t wn s fi id pa . Wn l s l n lti t d, wn s p n Dn lti ork
bb l wn, Dn.
48 y ni jogn y wn m Dn n ojl wn kkan: l wny ti wn lt wn.
49 B ni a e par pnpn il n pl gg. wn m srl fi jogn fn J m Nn
lrn wn; 50 wn fn un n l t br gg b Yhw, Tmnt-Sr lk frm. tn
l n k, s t d.
51 By ni pn jogn ti Elesr lf, t J m Nn ti wn olr dl pn pl gg
fn wn y srl n l, nwj Yhw, lnu n g pd; b n pnpn il n ti par.
20
WN L B
Yhw w fn J p: 2 B wn m srl sr, k o s w fn wn p: fi wn l b
sl gg b mo ti b yn s lti nu Ms, 3 nbi t wn apnyn lrtt l s sl l fn
b kr lw olgbsan j. 4 kan nn wn l wny ni apnyn gbd s l: ni n y
dr lnu ibod l n lti s r ara-r fn wn algb l n. Wn y gb sn l wn,
wn y s fn un n il t y ma gb lrn wn. 5 B olgbsan j b s tl e, wn k
gbd fi l e lw, ntor m l fi pa mnkj r l n knsn s i. 6 Apnyn n y dr
nn l y tt dgb t j y gb j r, tt dgb t olr lf t w lr oy ngb n y fi
k. Ngb n nkan ni apnyn n t l l s l tir ti s il r lti l t s sl l.
7 Ngb n ni wn yan wn l y st: Kd n Gll lr k Nftl, km lk
frm, Kiryat-Arb t a p n Hbrn ln, lr k Jd. 8 Lp kej Jrdn lknkn Jrk
lp l-orn, wn yan wn l y n il ttj al Bsr ti y Rbn, Rmt-Gld ti y
Gd, ti Gln n Bn ti y Mns. 9 wn ni l t a yn fn srl ti fn wn lej t
gb lrn wn, p k ni kni t b fi mkan pnyn, l l lti y kr lw olgbsan j,
k t farahn nwj j.
21
WN L LF
Ngb n ni wn olr dl Lf l b Elesr lf, J m Nn ti wn olr dl
wn y srl, 2 ngb t wn w n l n il Knn, wn w fn un p: Yhw ti p lti
nu Ms p k a fn wa n wn l t a ma gb ti il pp j fn wn agbo ran wa.
3 Ngb n ni wn srl fi jogn tiwn fn wn gg b Yhw, wn l t a w pl pp
j.
4 Wn gg fn wn ojl Kht, l mtl lti y Jd ti ti Smn ti ti Bnjmn, b
sw wn m Lf, m rn; 5 wn m Kht yk gba l mw lti y frm, ti ti
Dn ti ti b-y Mns, fn ojl kkan wn. 6 l mtl b sw wn m Grsn fn
ojl kkan wn, lti y skr, ti r, ti Nftl ti b-y Mns n Bn. 7 l mjl
b sw wn m Mrr fn ojl kkan wn, lti y Rbn, ti Gd ti ti Sbln.
8 wn srl pn l wny pl pp j wn fn wn m Lf gg b Yhw ti pl lti
nu Ms.
PN TI WN KHT
9 Lti y Jd ti y Smn ni a ti m wn l y 10 fn ojl Kht m rn, m
Lf: ntor tiwn ni pn kn. 11 Wn fn wn n Kiryat-rb, ol l wn Ankm, t a p n
Hbrn ln, lr k Jd, pl pp j t b n yk r. 12 gbn wn fi or oko l y pl
wn lt r fn Klb m Jfn. 13 Wn fi Hbrn pl pp j r fn wn m rn
lf b l b fn l wn apnyn, bkan n ni Lbn pl pp j r, 14 Jtr, tmo,
15 Holn, Dbr, 16 Asn, Jt, Beti-m, pl pp j wn: l msn-n ni a gb lw
y mj y fn wn. 17 A gba l mrin lw y Bnjmn: Gbn, Gb pl pp j wn,
18 Antt, Almn pl pp j wn. 19 Gbogbo l t a fn wn lf m Lf j mtl
pl pp j wn.
20 A yan wn l lti y frm fn wn m Kht, wn t k lrn wn m
Kht nn i lf. 21 A fn wn n km fn l b pl pp j r, lr k frm ti
Gsr. 22 Kibysaym, Bt-Hrn, pl pp j wn, wn j l mrin. 23 Lti y Dn ni a ti
m Eltke, Gibetn, 24 Ayaln, Gati-Rmn pl pp j wn, wn j l mrin. 25 Lti b-y
Mns ni a ti m Tnk ti Jiblem pl pp j wn, l mj. 26 Gbogbo l t a gb fn
wn ojl t k nn wn m Kht j mw.
PN TI WN M GSN
27 Lti b-y Mns ni a ti gba l wny fn wn m Gsn t e ti agbo il Lf: l
b Gln n Bn ti Atart pl pp j wn, l mj. 28 Lti y skr ni ati m
Kisyn, Babrt, 29 Jrmt, n-Gnm pl pp j wn, l mrin. 30 Lti y sr ni a ti
m Ml, Abdn, 31 Helkt, Rhb, pl pp j wn: l mrin. 32 Lti y Nftl ni a ti
m l b Kd n Gll, Hamoti-Dr, Rkt pl pp j wn: l mta. 33 Gbogbo l
wn Grsn n agbo il kkan j mtl pl pp j wn.
PN WN M MRR
34 Lti y Sbln ni a ti yn fn wn ojl m Mrr, fn yk wn m Lf:
Joknem, Krt, 35 Rmn, Nahall pl pp j wn: l mrin; 36 lti y Rbn lyn
Jrdn ni a ti m l b Bsr nn ahoro al lr l ttj, Jhs, 37 Kedemt, Meft
pl pp j wn: l mrin. 38 Lti y Gd ni a ti yan l b Ramoti-Gld, Mahanym,
39 Hbn, Jsr, pl pp j wn: l mrin. 40 Gbogbo wn l t a gg yn fn wn
m Mrr n agbo il kkan fn yk ojl Lf j mjl.
41 Gbogbo l t a fn wn m Lf lrn srl l s mjdn-ldta pl pp j wn.
42 Gbogbo wn l y l n pp j yk. B n l r fn wn l t a ti drk.
PAR PNL
43 B ni Yahwe e fi gbogbo il n fn wn m srl, il t bra fn wn bb wn.
Wn gb , wn s t d. 44 Yhw fn wn n lf ti simi n gbogbo gbgb wn, b ti
lr fn wn bb wn, k s s kan nn wn t wn t l k wn lj. Gbogbo wn t
wn ni Yhw fi l wn lw. 45 kan k y n gbogbo lr t Yhw e fn il srl. Gbogbo r
l .
22
WN TI YN JRDN PAD
Ngb n ni J pe wn Rbn, Gd ti b-y Mns 2 t w fn wn p: ti pa
gbogbo ohun t Ms rn Yhw ti pal fn yn m, s ti fets mi n gbogbo gb ti mo b
p fn yn. 3 k fi wn arknrin yn sl n gbogbo gb ogun b til ti p t tt di j n, t
s tl Yhw lrun yn tmtm. 4 Nsisy Yhw lrun yn ti fn wn arknrin yn
n simi gg b ti lr fn wn. Ntor n k pad s g yn n il t Ms rn Yhw ti
fifn yn lyn Jrdn. 5 gbn k kysra lti pa wn ti fin t Ms rn Yhw ti fn
yn m, k f Yhw lrun yn, k tl gbogbo n r, k pa wn fin r m, k faram ,
k s sn n pl gbogbo kn yn ti pl gbogbo m yn.
6 J bkn fn wn, s rn wn l; wn s pad l g wn. 7 Ms ti fi il Bn fn
b-y Mns; J tn fn b-y kej n il mrn lrn wn arknrin wn n bb
Jrdn lp w-orn. J bkn fn wn b ti rn wn l g wn, w p: 8 K pad s
g yn pl ohun r pp, pl agbo ran pp, pl fdk, wr, id, irin, pl plp a,
k b wn arknrin yn pn kgun t gb lw wn t yn.
A K PP KAN SB JRDN
9 wn Rbn, Gd ti b-y Mns pad kr ld wn srl yk n l n il
Knn l s Gld n il tiwn, nbi t wn td gg b Yhw lti nu Ms. 10 Ngb t
wn d kta rgd Jrdn n il Knn, wn Rbn, Gd ti b-y Mns k pp
kan lt Jrdn, pp rabata kan.
11 srl gb w p wn Rbn, Gd ti b-y Mns ti k pp kan lb kta rgd
n il Knn lp bb od srl.
12 Ngb t wn gb ryn y gbogbo j srl pd n l lti l b wn j.
BW FN Y AP L-ORN
13 srl rn Pnhs m Elisr s wn Rbn, Gd ti b-y Mns n il Gld,
14 wn olr mw, olr kan lti y kkan srl, t ni kkan j olr n dl r lrn
wn agbo il srl, wn ni a rn lti b lf Pnhs l. 15 Ngb t wn d d wn
Rbn, Gd ti b-y Mns n il Gld, wn b wn w by p:
16 Ohun t gbogbo j Yhw n k a w fn yn n y: K ni tm dodo t ti e s lrun
srl y? Ntor k ni e yg kr ld Yhw npa kk pp kan, t j t s Yhw ln?
17 j Pr k t t a k t wm tt di n oln? 18 Ntor n b ti k lti tl Yhw
ln, t s ti t s i ln, lla ni bn r y ru s gbogbo srl.
19 B il yn b j il m lj yn, kj s il Yhw nbi t ibgb r w, k s ma gb
lrn wa. gbn m e t s Yhw, k m s f w sn t yn t fi k pp mrn
yt s ti Yhw lrun wa. 20 Ngb t knn m Sr baraj lr ohun t, bn skal sr
gbogbo j srl b til j p ni kan oo l . j a k fi ik pa ntor r?
WJRE WN Y AP KEJ JRDN
21 wn Rbn, Gd ti b-y Mns n il Gld gba r lti fs fn wn olr ti
agbo il srl p:
22 lrun wn lrun, Yhw lrun wn lrun, Yhw m dj , s y k srl m p
b t b b nn wa tb dodo s Yhw, k m e gb w l ln, 23 b a b s ti k
pp lti kyn s Yhw ti lti ma r b sunpa, b k ti b rp, k Yhw e br!
24 gbn d t a fi e y ni bal kn wa ntor p, l di j la k wn m yn ma w fn
wn m w p: K l fa yn pl Yhw lrun srl p? 25 j Yhw k fi Jrdn pl
lrn wa ti yin m Rbn ti Gd? k n t s Yhw. B ni wn m yn k e n j
k wn m tiwa br Yhw m.
26 Ngb n ni a w p: j k a k pp y, k e fn b sunpa tb fn wn b
mrn, 27 b k e b lr lrn wa ti yin pl ran wa ti tiyn lyn wa, lti fihn p wa n
n t lti sin Yhw pl b sunpa wa, ran b wa ti b rp wa nwj r. wn m yn
k n l w fn wn m wa lj wj p: k n nkan e pl Yhw! 28 gbn b wn b
l ma s b s wa nsisy tb s wn m wa lj wj, wa y fs w p: wo il pp t
wn bb wa k fn Yhw, k e fn b sunpa tb wn ori b mrn, gbn k j
ohun r lrn wa ti yin. 29 K m r i p a t s Yhw tb p a fi sn r sl ln npa
kk pp fn b sunpa, b k tb ori b mrn lr pp t yat s ti Yhw lrun wa,
t a gb swj ibgb r.
RP PAD
30 Ngb t Pnhs, wn olr j pl wn olr wn agbo il srl t wn l b wn, gb
r wn m Rbn, Gd ti b-y Mns, wn fws i. 31 Ngb n ni lf Pnhs
m Elesr w fn wn m Rbn, Gd ti b-y Mns p: w r i nsisy p Yhw
b lrn wa, ntor k e dodo s i: s ti d wn m srl s kr nn jy lti w
Yhw.
32 lf Pnhs m Elesr pl wn olr n kr ld wn Rbn ti Gd, wn s
pad lti Gld l b wn srl n Knn, wn s jb rn-j wn y fn wn. 33 t wn
srl lrn: wn fi p fn lrun, wn k s sr lr bb wn j m, tb lr bba il wn m
Gd j. 34 wn Rbn ti Gd pe pp n n , ntor wn w p: Y j lr lrn wa
p Yhw ni lrun.
23
J S PAP I R
Lyn gb pp t Yhw ti fi simi fn srl nwj gbogbo wn t t y wn k, - J
dargb pl j pp, - 2 J pe gbogbo srl j, wn algb r, wn olr wn nyn
n srl, wn adj r pl wn akw r, s w fn wn p: mi n y t mo ti dargb pl
j ggn; 3 j lr s gbogbo ohun t Yhw lrun yn ti e lj yn fn gbogbo nyn y;
Yhw lrun yn ni j fn yn. 4 kys i b mo ti fi gg pn il t k lti gun fn
jogn wn y yn, ti y t a ti gun pl parun lti Jrdn tt d kun l a n lp w-
orn. 5 Yhw lrun yn ni fnrar l wn l nwj yn, t s gba il wn gg b Yhw
lrun yn ti lr.
HW LRN WN JJ
6 K m kn le lti pa gbogbo ohun t a k sn w fin Ms m l y stn-n tb s s,
7 l dp m wn nyn t k lb yn. k gbd drk wn r wn, k gbd fi
wn bra, k gbd sn wn, k s gbd forbal nwj wn. 8 gbn e ni k faram
Yhw lrun yn b ti e tt dj n. 9 B ni Yhw e l wn nyn t p j yn t s
lgbra j yn l nwj yn, k s sni t l dojk yn tt di sisy. 10 ni kan oo nn yn l
gbrn-n nyn s, ntor Yhw lrun yn ni tikalrar j fn yn, gg b ti lr fn
yn. 11 K kysra gidi, ntor sn lti f Yhw lrun yn k b l n y.
12 gbn b b fsyn, b b dp m wn orl-d yk t b lb yn y, lti di
ar il wn ti lti ma b wn lp, 13 k m dj ngb n p Yhw k n l wn l m fn
yn: dp, wn y di dkn fn yn lti m yn, wn y di pn lra yn ti gn lj yn, tt
fi par kr lr il drdra y t Yhw lrun yn ti fifn yn.
14 Kys i p mo l ln lti gba n t gbogbo ay gb. K s fi gbogbo kn yn ti
gbogbo m yn gba gbogbo lr t Yhw lrun yn ti e fn yn, k s kan t al , gbogbo
wn l l fn yn, kan k ts.
15 Ntor n b Yhw lrun yn ti m lr r fn yn, bkan n ni y ti m gbogbo ibi
b yn tt y fi l yn kr lr il dradra yn, 16 b b tp s mjm t Yhw lrun yn ti
pal fn yn, b b l sin wn lrun mrn, b b l forbal fn wn, bn Yhw y
gbn m yn, yin y s par n k-k kr lr il dradra t ti fn yn.
24
RNT P SRL
J pe gbogbo y srl j s km, lyn n ni pe wn algb srl, wn olr,
wn adj, wn akw, wn s w swj lrun. 2 Ngb n ni J w fn gbogbo nyn
p:
By ni Yhw w, lrun srl: Lyn od o n ni wn bb yn gb tlr, Tr bb
brhm ti Nhr, t wn sin wn lrun mrn. 3 Ngb n ni mo m bb r brhm
lti yn od o n, mo s m u rin gbogbo il Knn j, mo j k ran r p, mo fn un n sk. 4
Mo fi s ti Jkb fn sk. Mo fi k Sr fn s gg b ohun-n. Jkb ti wn m
r skal l gpt. 5 Lyn n ni m rn Ms ti rn l lu gpt pl wn i yanu l-
l t mo e lrn r. Lyn n ni mo m yn jde. 6 Ngb n ni mo m wn bb yn jde
kr n gpt, t wn s d kun n. wn ar gpt tl wn bb yn pl k ogun ti wn
t jagun lr in tt d kun fef. 7 Ngb n ni wn k pe Yhw t m kk lrn
yn ti wn ar gpt, t s m omi kun n l wn lr, t b wn ml. yin fnrayn ti fi
oj ara yn r ohun t mo e n gpt. Lyn n ni e tp fn gb pp nn ahoro al. 8
Ngb n ni mo m yn w s il wn mr t gb lyn Jrdn, wn b yn jagun, mo s fi
wn l yn lw, b ni e gba il wn fn jogn, ntor p mo s wn di asn nwj yn. 9
Ngb n ni Blk m Spr, ba Mb, dde lti b srl jagun, s l w Blm m
Ber lti ggn-n fn yn. 10 gbn mi k f gb ti Blm: n e ni bkn fn yn, t mo
s gb yn lw r.
11 Lyn n ni kj Jrdn l s Jrk, gbn wn olr Jrk b yn jagun, b n ni ti
wn mr, wn Prs, wn Knn, wn Ht, wn Grgs, wn Hf, ti wn Jbs,
gbn mo fi wn l yn lw. 12 Mo rn wn agbn swj yn t wn l wn ba mj mr
s l, t k e i id r tb ti run r. 13 Mo ti fn yn n il t k lgn fn, wn l t k
k, t s w td, wn gb jr ti wn d igi lf t k gbn, t s l fn onj ln.
SRL YAN YHW
14 Ntor n nsisy, k br Yhw, k s sn n n pp ti pl gbogbo tt; k k wn
r t wn bb yn sn lyn Od o n ti n gpt jnn kr, k s sin Yhw. 15 gbn
b k b t yn lrn lti sin Yhw, k yan y t b w yn lti sn ln, b b j wn r t
wn bb yn ti sn lyn Od o n tb wn lrun mr t gb n il wn nsisy. N tmi
ti dl mi, Yhw ni wa f sn.
16 wn nyn n dhn p: K m r i p a fi Yhw sl lti sin wn lrun mrn.
17 j k e Yhw lrun wa ni m wa jde pl wn bb wa kr n il gpt, kr n
oko r, t s e gbogbo i yanu wny lj wa, t s db b w n gbogbo n t a rn
lrn gbogbo wn nyn t a gb kj? 18 J b l, Yhw ti l gbogbo nyn wny l fn
wa pl wn ar mr t wn gb n il n tlr. wa n f sin Yhw, ntor un ni lrun
wa.
19 Nigb n ni J w fn wn nyn n p: yin k l sin Yhw ntor lrun mm ni,
lrun ow ni t k n dr yn j yn pl e yn. 20 B yin b fi Yhw sl lti sin lrun
jj, un y rn ibi s yn, y s pa yn r lyn gb t ti e yn dradra.
21 wn nyn n d J lhn p: N tt Yhw ni wa f sn. 22 Ngb n ni J
w fn wn nyn n p: yin ni lr s ara yn p ti yan Yhw lti sn n. Wn dhn p:
wa ni lr. 23 Ngb n, k wn lrun jj t b lrn yn kr, k y kn yn s
Yhw lrun srl. 24 Wn fs fn J p: Yhw lrun wa ni wa f sn, ohn r ni
wa f trba fn.
MJM KM
25 N j n ni J m wn nyn n d mjm, t fn wn n ln ti fin n
km. 26 J k r wny sn w fin lrun. Ngb n ni gb kta l kan dr lb
rk t b nbi mm Yhw. 27 Ngb n ni J w fn gbogbo wn nyn n p:
kys i, kta y ni y j lr s wa, ntor t gb gbogbo r t lrun s fn wa; y j lr
s yn b b s lrun yn. 28 Lyn n ni J rn wn nyn n l, t olk lk pad
sbi jgn r.
IK J
29 Lyn l wny ni J m Nn, rn Yhw, k b t p df dun. 30 A snk
r n il t gb fn jogn n Tmnt-Sr t w lr k frm n rw k Gs. 31 sr sin
Yhw n gbogbo j ay J ti n gbogbo j ay wn algb t wn kyn J, wn t
m ohun gbogbo t Yhw e fn srl.
EGUNGUN JSF TI IK ELESR
32 A e snk fn egungun Jsf t wn m srl gb w lti gpt, a snk r s km
n il t Jkb r lw wn m Hmr, bb km, fn grn-n ow fdk, t s di
jogn wn m Jsf. 33 Elesr m rn k bkan n, a s snk r s Gb, l m
r Pnhs, t a fn un lr k frm.

AWN ADJ
1
JD, SMN TI AWN KN
Lyn ik J, wn srl wd lw Yhw w p: Ta ni k kk wj lrn wa lti l
b wn Knn j?
2 Yhw s dhn p:
Jd ni k kk l. Kys i, mo fi il n l e lw. 3 Ngb n ni Jd w fn Smn
arknrin r p: B mi gk l il t pn yn fn mi, k a l b wn Knn j, mi n y
digun pl r l gun il tr. Smn s b a l. 4 Ngb n ni Jd gk l, t Yhw fi wn
ar Knn ti Prs l e lw; n Besk ni ti pa gbrn-n nyn.
5 Ngb t pd Adoni-Sdk n Besk, b a jagun, s pa wn Knn ti awn ar
Prs. 6 Adoni-Sdk s l, gbn wn l e b, wn s g wn ka w ti ti s r. 7 Ngb
n ni Adoni-Sdk w p: drin ba t a g n ka w ti n ti s ni wn a onj j lb
tbl ounj mi.Gg b mo ti l wn ni lrun ti e sn an fn mi. A m u l Jrslmu nbi t
ti k. 8 (wn m Jd b Jrslmu j , wn s gb , wn fi id pa wn nyn ib, wn s fi
in sun l n).
9 Lyn n ni wn m Jd skal lti b wn Knn j, wn t gb lr k-l n
Ngb ti n Il-Od. 10 Lyn n ni Jd l b wn ar Knn t gb n Hbrn tlr -
Kirat-rb ni ork Hbrn ly tij - s gun , Ahimn ti Talm. 11 Lti ib ni ti
gbgun l b wn t gb n Dbr t a p n Kiryat-Sefr ly tij. 12 Klb w p: mi
y fi mbnrin mi Aks fn ni t b gun Kiryat-Sefr e aya. 13 tnl m Kns, br
Klb, ni gun r t Klb s fi Kns mbnrin r fn un e aya. 14 Ngb t d il k
r, k r gb nmrn p k br il oko kan lw bb r. Ngb n ni skal lti or
ktkt r, t Klb s br lw r p: K l f? 15 dhn p: e m lor kan. B o ti fi
m sn al Ngb, jw fn mi n il kr kan. Klb s fin un n wn kr k ti ti
sl. 16 Awn m Hbbu ar Kn, na Ms, b wn m Jd gk w lti l lp tt d
ahoro al Jd t b n Ngb Ard, wn s b wn Amlk gb nb.
17 Lyn n ni Jd l pl Smn araknrin r . Wn gun wn ar Knn t
gb n Sft, wn s s wn di ohun t. Ntor na ni a fi pe l n n Hrma. 18 Ngb
n ni Jd gba Gs ti il r, kln ti il r, Ekrn ti il r. 19 2 Yhw s w pl Jd t
jg lr wn l k n, 191 gbn k l gba wn k l l wn t gb n il sl ib l,
ntor wn n k ogun onrin.
20 Gg b ln Ms, a fi Hbrn fn Klb, ni t l wn mknrin mta nk l.
21 wn m Bnjmn k l wn ar Jbs t gb n Jrslm l, wn Jbs s gb
n Jrslm pl wn m Bnjmn tt di j n.
IL JSF KAL
22 Il Jsf n gk l s Btl, Yhw s w pl r. 23 Il Jsf l b Btl w. Ls ni
ork l n tlr. 24 wn tlmy n r knrin kan t jde l lti l n. Wn w fn un
p: Fi n t a l gb wl hn w, wa y s fi oj rere hn . 25 fi ibi t wn l gb wn l
n hn wn. Wn s fi id pa wn t gb n l n, wn s j k knrin n l pl agbo il r.
26 knrin n l s il Ht, s k l kan t p n Ls nb. Ork t j nyn tt di n oln
y.
WN Y RW KAL.
27 Mns k gun Bti-n ti wn t b lb r, bkan n ni w r k k Tanak ti
wn t b lb r. K l wn t b n Dor ti wn t b lb r l, bkan n ni ti
Jilbem ti wn l ab r, bkan n ni fn Mgd ti wn l ab r, wn ar Knn
dr n il n. 28 gbn ngb t srl lgbra s i, tr wn Knn n ba, s m wn
i r, gbn k l wn l. 29 Bkan n ni frm k ti l l wn t gb n Gsr l, t s
j p wn Knn b wn gb nb. 30 Sbln k l wn t b n Ktrn l, pl wn
Nahall. wn Knn gb lrn Sbln, gbn a m wn trba pl i r. 31 r
k l wn t gb n k l, ti wn ar Sdn, ar Mahalb, ar ksb ar fik ti ar
Rhb. 32 B ni wn m r ti gb lrn wn Knn t b n il n, ntor p wn
k l wn l. 33 Nftl k l wn t b n Bt-m l, ti wn ar Bt-nt, s kal
lrn wn Knn t b n il n, gbn m wn Bt-m ti wn Bt-nt i
r. 34 wn mr ti wn m Dn pad syn l or k, wn k s j k wn t il sl ttj
d. 35 wn mr dr n Hari-Hrs, ti n Ayaln ti aalbm, gbn ngb t w Jsf
di l, tr wn ba pl i r.
36 (gbgb dm br lti k Akrabm, l s pta a n, s tib goke l.)
2
NGL YHW KDE IBI S SRL
ngl Yhw gk lti Ggl l s Btl, s w p: Mo ti m yn gk w lti gpt, mo s ti
m yn w s il t mo fi bra lr fn wn bb yn. Mo w p: mi k n ba mjm mi j
ll pl yn. 2 k s gbd b wn t gb n il y d mjm, gbn e ni k pa pp
wn run. yin s n y t k fets ohn mi. K ni e y? 3 K bur! Ntor n ni mi k fi n
l nyn wny kr nwj yn. Wn y fi ay ni yn lra, wn r wn y s di dkn fn
yn. 4 Ngb t ngl Yhw s r wny fn gbogbo srl, wn n br s gbi d pl kn.
5 Wn pe ork ib n Bokm, wn s rb s Yhw nb.
BR GB AWN ADJ
6 Ngb n ni J rn wn nyn n l, t olk lk m srl pad s ibgb r lti
gba il n. 7 wn nyn n sin Yhw n gbogbo j ay J ti n gbogbo j ay wn
algb t kyn J, wn t m gbogbo i l t Yhw e fn srl. 8 J m Nn,
rn Yhw k ngb t p df dn. 9 A snk r n il t gb fn jogn n Timnati-
Hrs, lr k frm, lp rw k Gs. 10 Ngb t ran y n dp m wn bb wn,
ran mrn rp wn t k m Yhw ti ohun t ti e fn srl.
DODO TI JY GB AWN ADJ
11 Ngb n ni wn m srl e ohun t b Yhw nn, t wn sin Bl. 12 w wn k
t Yhw lrun wn bb wn lrn, ni t m wn jde kr n il gpt, wn s tl wn
lrun mrn t w lrn wn t y wn k, wn forbal fn wn, wn s m Yhw run,
13 wn fi Yhw sl lti ma sin Bl ti Astrt. 14 Ngb n ni bn Yhw ru s srl. fi
wn l w parun, a s gba ohuin-n wn lw wn, fi wn l w wn t t y wn k, wn
k s l tak wn. 15 Yhw kyn s wn nn gbogbo dwl wn, ib s b wn, gg b
Yhw lrun wn ti w, ti b Yhw ti bra r fn wn. s fi b k wn sn pnj gbgbn.
WN ADJ PL RNPWD T K P
16 Ngb n ni Yhw gb wn adj dde fn wn lti gba srl l kr lw wn t m
wn sn. 17 n wn k til fets wn adj wn n pp. Wn hw gbr pl wn
lrun mrn, wn forbal fn wn. K n wn pynd kr ln t wn bb wn tl, wn t
trba fn wn fin Yhw; wn k faraw wn. 18 Ngb t Yhw b gb adj dde fn wn,
Yhw dr ti adj n lti gb wn kr lw wn t wn n wn gb j ay adj n,
ntor Yhw n fn wn ngb t wn jrora lb jg wn aninilra. 19 gbn b adj
n b ti k ni wn tn pad e bbur ju ti wn bb wn l. Wn a ma tl wn lrun
mrn, wn a ma sn wn, wn a s ma forbal fn wn, l fi ohun bbur kan sl nn y t
wn bb wn ti fi orkunkun e.
D T WN ORL-D JJ FI DR P
20 Ngb n ni bn Yhw ru s srl,t s w p: B wn y ti ba mjm t mo fi ll fn
wn bb wn j, t wn k s fets ohn mi, 21 lti sisy l ni mi k n l wn orl-d t
J fisl k t k, 22 lti m wn dn srl w, lti w by y tl wn n Yhw tb
b k, gg b wn bb wn ti tl wn. 23 Ntor n ni Yhw e fi orl-d wny sl, k
tt l wn l, k s fi wn l w J.
3
WN NYN N T K
wn orl-d t Yhw fi sil n y lti dn wn m srl w, gbogbo wn t k m wn
ogun Knn, 2 (d r nkan ni p k l nfn fn wn ran m srl, lti k wn n ogun
jj, wn t k m npa ogun ay gb a n). 3 wn t a fisl n ni: wn ald mrn-n
Flstn pl gbogbo Knn, wn Sdn ti Ht t wn gb lr wn k Lbnn, lti k
Bl-Hrmn tt d bwl Hmt. 4 Wn w lti dn srl w by wn y pa wn fin t
Yhw ti fn wn bb wn lti nu Ms m. 5 wn srl s gb lrn wn ar
Knn, Ht, mr, Prs,, Hf, ti wn ar Jbs, 6 wn fi wn mbnrin wn e aya, wn
s fi wn mbnrin tiwn fn wn mknrin wn e aya, wn s sin wn lrun wn.
1. OTNL
7 wn srl e ohun t k t Yhw lrn. Wn gbgb Yhw lrun wn, wn s sin
Bl ti Ar. 8 Ngb n ni bn Yhwe ru s srli, fi wn l w Kn Riiatam, ba
dm, srli s i sin Kn Riiatam fn dn mj.
9 wn srl kgbe pe Yhw, Yhw s gb oldnd kan dde fn srli lti gb wn l,
yn ni Otnl m Kns, br Klb. 10 m Yhw w lr r; e adj fn srli, s
gbgun jde. Yhw fi Kn Riiataym ba dm l e lw, s gun Kn Riiataym.
11 Il n s simi fn ogj dn.
II. EHD
Lyn ik Otnl m Kns, 12 wn srl tn br s e ohun t k t Yhw lrn, Yhw
s fi agbra fn Egln, ba Mb, lr srl, ntor e ohun t b Yhw nn. 13 Egln k
wn mn ti wn Amalk mra ltii b srl j, gun r, s gba wn l lp.
14 wn srl s i sin Egln, ba Mb, fn dn mjdnlgn.
15 Ngb n ni srl kgbe pe Yhw, t Yhw s gb oldnd kan dde fn wn, yn ni
Ehd m Gr, lti y Bnjmn. ni y j lw s. wn srl rn an l b Egln ba
Mb pl kl. 16 Ehd l e b olj mj kan t k gn ju gbnw kan, s gb m d
lp tn lb a r. 17 Ngb n ni fi r n fn Egln ba Mb. Egln s j ni t
sanra pp. 18 Lyn gb t fi r n fn un tn ni Ehd pad pl wn nyn t wn b a
gb e w, 19 gbn ngb t un fnrar d ibi re t b lb Glgl, pad l w fn ba
n p: Kbys, mo n r r kan b s! ba n dhn p: dk! Gbogbo wn t
b ld r s jde l. 20 Ngb n ni Ehd wl. ba n jk n yr k nbi t a ti gba
aff; un nkan. Ehd w fn un p: Kbys, r lrun ni mo w s fn ! Ngb n ni
dde kr lr jk r. 21 Ngb n ni Ehd na w s m b t w lp itan r tn, t s k
b ikn ba n. 22 w r b b n wl, r s bo b n, ntor Ehd fi b n sl
nn ikn r; lyn n ni gba frs jde. 23 Ehd gba n loro l lyn gb t tilkn yr
k n n kkr.
24 Lyn gb t jde tn ni wn mw ba wl pad w t wn s br s wye: a ti ilkn
yr k n kkr. Wn w lrn ara wn p: dj p tura n yr k ni. 25 Wn dr
tt ara br s fun wn. Nkyn ni wn m kkr t wn lkn n t wn s r k g wn lr
il.
26 Ehd ti s l ngb t wn dr. ti kj ibi re, s ti d ibi b n Sr. 27 N kt t
d il srl ni fn ip lr k frm, wn srl s b a skal lti or k n, s e olr
fn wn. 28 w fn wn p: tl mi, ntor Yhw ti fi Mb t yn l yn lw. Ngb n
ni wn tl e, wn s d n br Jrdn t a gb l Mb, wn k s j k ni kni gb kj.
29 N kk n mi wn gun wn Mb, t gbrn-n aknkaj algbra m ogun t wn
pa, l s ni kni t s sl l. 30 Lj n ni a tr Mb ba lb srl t il n s w n
lf fn ogj dn.
III. MGR
31 Lyn r ni mgr m Ant dde, t fi p ol agbo ml pa gbta m ogun
Flstn, t s gba srl l.
IV. DBR TI BRK
4
WN KNN FI AY NI SRL LRA
Lyn ik Ehd ni wn srl tn br s e ohun t k t Yhw lrn. 2 Yhw s fi wn l
w Jabn, ba Knn, t jba n Hasr. Ssr ni ggun wn m ogun r, gb n
Harot-ha-Gym.
3 Ngb n ni wn srl kgbe pe Yhw. Ntor p Jbn n dgbrn-n k ogun
onrin. s fi ay ni srl lra fn ogn dn.
DBR
4 N kk n ni obnrin wl kan t a p n Dbr aya Lapidt e adj n srl. 5
sb jk lb p-Dbr lrn Rm ti Btl lr k frm, wn srl a ma l b a
lti par j fn wn. 6 rn l pe Brk m Abinm ti Kd n Nftl w p: By ni
Yhw lrun srl ti p: Gb ogun l b k Tbr, k o s m gbrn-n wn
mknrin Nftl ati ti Sbln pl r. 7 mi y fa Ssr, ggun wn m ogun Jbn w
b n od Kn, pl wn k ogun r ti wn m gb ogun r, emi y s fi wn l
lw? 8 Brk fs fn n p: mi yo l b w b ma b mi l, ugbn b iw k b n l,
mi n k n l, ntor p mi k m j t ngli Yhw yo fn mi n gun. 9 s d a
lhn p: mi y l pl r ngb n; gbn b o ti e y k n fn lgo, ntor w
obnrin ni Yhw y fi Ssr l. Ngb n ni Dbr dde, t s l pl Brk, l s Kd,
10 nbi t Brk ti pe wn Sbln ti Nftl j. gbrn-n m ogun l tl e, t Dbr s
b a gk l.
HBR AR KN
11 Hbr ar Kn ti ya ara-r kr ld y Kyn ti agbo il wn Hbb na Ms;
pg r lb igi rb Sananm, t k jnn s Kd.
A GUN SSR
12 Ngb n ni Ssr gb p Brk m Abinm ti pg ogun lr k Tbr, 13 k
gbogbo k ogun r j, dgbrn-n k ogun onrin, pl gbogbo gb m ogun r. k
wn w lti Harot-ha-Gym n od Kn. 14 Dbr w fn Brk p: Dde, ntor n ni
j t Yhw fi Brk l lw. n Yhw l amn r l. Brk s skal lti or k Tbr
pl gbrn-n nyn lyn r. 15 Yhw fi br-bojo lu Ssr pl gbogbo k ogun r ti
gbogbo wn m ogun r nwj Brk. Ssra skal lt in k ogun r, s fi s s l.
16 Brk l wn k ogun n ti wn m gb ogun wn tt d Harot-ha-Gym.
Gbogbo m gb ogun Ssr ni a fi id pa l s ni kni t y.
IK SSR
17 Ssr fi s s l sp g Jal aya Hbr ar Kn, ntor lf b lrn Jbn
ba Hasri ar Kn. 18 Jal jde nwj Ssr, w fn un p: g, dr, dr ld mi. M e
br ohun khun! dr lb g ld r, s fi n b . 19 w fn un p: Fn mi lmi d
mu, jw ntor ungb gb m. g wr kan fn un mu, s b pad. 20 tn w fn
un p: K o dr lnu n g nb yn, b ni kni b s w bi lr p: j knrin kan w
nhn-n? K o dhn p: Rr! 21 gbn Jal aya Hbr m kn g n, m l
dn, rra snm , s kan kn n m iwj or r tt fi wn il. sn bm-bm
ntor r ti m u; b ni e k. 22 Ngb n ni Brk d b ti l Ssr b. Jal jde
nwj r, w fn un p: W wo ni t o w. wn il r, s r k Ssr lr il pl
kn nwj or r.
DND SRL
23 Lj na ni lrun r Jbn ba Knn sl nwj srl. 24 w wn srl lgbra
s i lr Jbn ba Knn tt wn fi pa run.
5
ORIN DBR TI BRK
Lj na ni Dbr ti Brk m Abinm krin y w p:
2 yin Yhw lgo
ntor wn m ogun
ti t irun or wn ni srl,
ntor wn nyn t ynda ara wn.
3 gb, yin ba, fetsl, yin ald!
Mo f krin fn Yhw,
Mo f krin yin Yhw lrun srl.
4 Yhw, ngb t o jde lti Sr,
t o gbgun l b il dmu,
il m tt, oj run kan mn,
wn kk rjo sl.
5 wn k l wrr nwj Yhw,
nwj Yhw lrun srl.
6 Ngb ay mgr m nt,
n wn j ay Jl,
k s r lpp n m,
n s ni wn nyn w gb.
7 wn nyn let srl ti tn,
a k r wn m, wn ti als,
tt dgb t w fi dde, Dbr!
T o w dde, y n srl!
8 Wn yan wn lrun mrn
ngb t ogun w n bod.
j a l r as kan tb k kan
lrn wn gbw-ogn n srl!
9 kn m fs wn olr n srl,
wn t fi tkntkn jde ogun!
yin Yhw lgo!
10 yin t gun ktkt funfun, krin,
yin t gba lr in arw, krin,
yin r n afsrn, b mi krin.
11 s ohn l wn ol gntn
nbi t wn ti mu omi od.
Nbi t a ti ryn i olore Yhw,
I gbl r fn wn ibd srl.
(Ngb n ni wn nyn Yhw t l ibod).
12 Taj! Dbr, ta gr!
Gbra! Dbr, sj! Krin fn wa.
Dd! Brk, mkn!
M g r lr, m Abinm!
13 Ngb n ni srli gba n ibod l;
wn nyn Yhw l j fn un b akgun.
14 wn m ald frm w n
fonfoj,
Bnjmn w lyn r lr l ogun.
wn ggun skal lti Mkr,
ti wn lp a lti Sbln.
15 wn m ald skr b pl
Dbr,
Nftl b Brk l t l n fonfoj.
wd kn i l n y Rbn.
16 e t o fi dr pl wn ol gntn,
t gb fr lrn agbo ran?
(wd kn i l n wn y
Rbn).
17 Gld dr lyn Jrdn,
K ni Dn e nn k oj-omi?
r dr lb kun,
gbdn lf n wn bt r.
18 Sbln j nyn t fi m wn wwu,
Bkan n ni fn Nftl lr k il n.
19 wn b n w jagun,
wn ba Knn w jagun gidi
n Tnk, lb wn omi Mgd,
gbn wn k l e kgun fdk
20 wn rw oj run ja tiwn,
wn b Ssr jagun lti jl run.
21 Agbami od Kn gb wn dn,
agbami od tij, od Kn.
- Rn , m mi, m kn l!
22 Ngb n ni ptk s in br s kil,
t wn lin sr tete l!
23 Ggn-n fn Mrs,
ni ngl Yhw w,
Ggn-n, f wn nyn ib b:
ntor p wn k w ran Yhw lw,
t wn k w e m ogun fn Yhw!
24 Albkn fn lrn wn obnrin ni Jl
(aya Hbr ar Kn),
k orire lrn wn obnrin
t gb nn g!
25 br omi; fn un n wr;
fi ago ll b wr tt fn.
26 na w m kn,
fi w tn m l on.
fi lu or Ssr, o f lgbr,
kan or r ml, lu j.
27 n sl ls r, w lul,
ub ls r, sun orun ik
28 ng woj frs, y Ssr,
wye lti oj frs ln:
K l fa pp pad-b k ogun r?
K ni a k e gbr ptk in ogun r?
29 Amye jl nn wn aya r fs
b ti ron p:
30 dj p e ni kgun, t pn kgun:
mbnrin kan tb mj fn m ogun kkan,
a alrbar kan olk-es fn Ssr,

born kan, gl olk-es mj fn mi.


31 B ni k gbogbo wn t Yhw gb!
K wn t f db orn
ngb t o b y jde nn agbra r!
Il n s simi fn ogj dn.
V. GDN TI ABIMLK
6
WN MDN FI AY NI SRL LRA
wn srl tn e ohun t b Yhw nn; Yhw s fi wn l w wn Mdn fn dn
mje, 2 w Mdn s le lra srl. e ni wn srl s pam lrn wn lfo wn k,
n ih il ti nbi b, lti b lw wn Mdn. 3 Ngb kkan t srl b ti gbin irgbn,
ngb n ni wn Mdn gk w, pl wn Amalk ti wn m l-moy, wn a w b
srl j, 4 t wn y pg lr il srl, t wn a ba ohun gbn il r j tt d gbgb Gs.
Wn k j k srl gbdn ay, or ran kker kan k k, tb ml, tb ktkt kan,
5 ntor wn a r w b e l lk pl rknm wn t p jj, t wn a s klu il n lti b
j. 6 B ni Mdn ti s srl di ak gidi, t srl s kgbe pe Yhw.
WL KAN D S I
7 Ngb t wn srl kgbe pe Yhw ntor Mdn, 8 Yhw rn wl kan s srl t w
fn un p: By ni Yhw lrun srl w. mi ni mo m yn jde kr n gpt, t mo m yn
jde kr lko r. 9 Mo gb yn kr lw wn ar gpt, ti kr lw gbogbo wn t fi ay
ni yn lra. Mo l wn kr nwj yn, mo s fn yn n il wn, 10 t mo s w fn yn p: mi ni
Yhw lrun yn. m e bl fn wn lrun mr lrn wn t gb n il wn. k
s fets ohn mi.
NGL YHW FARAHAN GDN
11 ngl Yhw w, s jk lb igi trbnt fr, t j ti Js ti Abiesr. Gdn m r
pa k nbi il i t lti farapam fn wn Mdin. 12 ngl Yhw s farahn n, w fn
un p: Yhw b pl r, w akkanj ajagun! 13 Gdn w p: Dkun, Olwa mi! B
Yhw b b pl wa, k l fa gbogbo ohun t l s wa y? Gbogbo i yanu t wn bb
wa fi ptn fn wa d ngb t wn w p: j Yhw k m wa jde kr n gpt? gbn
nsisy Yhw ti k w sl, ti fi w l w Mdn
14 Ngb n ni Yhw yj s i, t w fn un p: Ma l pl agbra t b nn r, w y
s gba srl kr lw Mdn. Tb k e mi ni mo rn ? 15 dhn p: Dkun, Olwa mi!
bwo ni mo e l gba srl l? Agbo il mi l tlk j n Mns, mi s ni kr j n il bb
mi. 16 Yhw d a lhn p: mi y w pl r, w y s gun Mdn b ni p ni kan
oo ni wn. 17 Gdn w fn un p: B mo ti r oj rere r, fn mi n m kan lti m p w ni
b mi sr. 18 Jw, m e kr nhn-n tt n fi pad w b . N m r w fn , t n s
gb e swj r. s fs p: mi y dr tt w y fi pad w.
19 Gdn l se d ewr kan, s fi wn yfn kan e brd n yst. fi ran sn
agbn, s gb kk b l b a lb igi trbnt n. B ti b 20 ni ngl Yhw w fn un
p: M ran ti brd aln yst n, k o k wn sr kta y, k o s da b n l e lr.
Gdn s e b. 21 Ngb n ni ngl Yhw na p t b lw r, t s fi d r kan ran ti
brd n yst n. In jde lti pta n, t s j ran ti brd n yst n run, ngl
Yhw n s r m lj. 22 Ngb n ni Gdn r i p ngl Yhw ni, s w p: Mo gb!
Olwa mi, Yhw! ngl Yhw ni mo r ljkooj? 23 Yhw d a lhn p: K lf w
pl r! M e br ohun khun: w k n k. 24 Gdn k pp kan fn Yhw lr il ib t
a p n lf-Yhw. Pp y s b n fr ti Abisr tt di n oln.
GDN KJ J S BL
25 s e n ru j n t Yhw w fn Gdn p: L m ak ml kan t e ti bb r, k
o s w pp Bl ti bb r kal, k o s g igi bra t b lb r dn. 26 Lyn n ni k o k
pp kan t y fn Yhw lrun r lr tnt k agbra y. Ngb n ni k o m ak ml
lr n, k o s fi rb sunpa lr igi bra t o ti g n. 27 Ngb n ni Gdn m
nyn mw lrn wn rn r, t s gg b Yhw ti pal fn un. gbn ru ni
e ntor br t n fn dl r ti wn ar l. 28 Ngb t wn ar l n j dde ni wn r i
p a ti w pp Bl, t a s ti g igi or t b lb r, t a s ti fi ak ml rb sunpa lr
pp titun mrn. 29 Ngb n ni ni kan w fn ni kej p: Ta l e y? Lyn wd ni a gb
p: Gdn m Js ni e e. 30 Ngb n ni wn ar l w fn Js p: M m r jde
k a fi ik pa , ntor p ti pa pp Bl run, s ti g igi bra t b lb r. 31 Js fs
fn gbogbo wn t dr lb r p: j yin ni y gbj Bl, tb yin ni y rn n lw?
(ni kni t b gbj Bl ni y k ik pa k il t m). B b e lrun ni, k gbj ara-r,
b Gdn ti pa pp r run. 32 Lj n ni a fn Gdn lrk Jrbl, ntor wn w p: K
Bl b a j, b ti b pp r j!
P SJ OGUN
33 Gbogbo Mdn, Amalk ti gbogbo wn m Il wr parap, wn kj Jrdn lti
pg n il ttj Jsrl. 34 m Yhw kn in Gdn, fn ip, Abisr s tl e. 35 rn
s Mns, wn n parap lyn r; tn rn s sr, s Sbln ti s Nftl, gbogbo wn
l pd r.
DNW PL IRUN GNTN
36 Gdn w fn lrun p: B lt ni w f k n gba srl l, gg b o ti w, 37 mi y
fi irun gntn sr il t a ti pa k: b r b s sra irun gntn n nkan t gbogbo il s gb,
ngb n ni mo ma m p w y l m gba srl l, gg b o ti w. 38 s l b.
Gdn dde n kt wr j kej, fn irun gntn n, r in r kn ago kan. 39 Gdn tn
w fn lrun p: M e bn s mi b mo b tn sr lkan s i. J k n tn e dnw kan s i
nkyn pl irun gntn n: k j p irun gntn n ni y w n gbgb, k gbogbo il ib
kn fn r yk lj kan n! 40 lrun s j k r b lru j n. Irun gntn n nkan l
gb ngb t r s s gbogbo il ib yk.
7
YHW M KR LRA GB OGUN GDN
Jrbl (yn ni Gdn) dde n kt wr pl gbogbo wn nyn t b ld r, s w
pg n n-Hrd, g wn Mdn w lp rw tir, ls k Mr, n fonfoj. 2 Ngb n
ni Yhw w fn Gdn p: wn t b ld r ti p ju ohun t mo ma fi Mdn l lw, k
srl m e go lr i mi t wn l ma w p: w ara mi ni mo fi gba ara mi l! 3 Nsisy,
l kde r y lt gb wn nyn n: K ni t r b t s ojo pad s il. Gdn
dn wn w, gb mknl nyn l pad s il t ku gb mrn-n.
4 Yhw w fn Gdn p: wn nyn y p j, m wn skal l et omi nbi t mo ti
ma dn wn w. ni t mo b w p k ma b l, un ni y b l. ti gbogbo wn t mo
b ti w p k m e b l, ni k n l. 5 Ngb n ni Gdn m wn nyn n skal l
et omi, t Yhw s w fn un p: K o ya wn t b fi ahn l omi b aj sp kan. K o s ya
wn t b knl mu omi od n sp kej. 6 dnrun nyn l fi ahn l omi mu. yk
wn nyn n knl mu omi n tiwn. 7 Ngb n ni Yhw w fn Gdn p: dnrun
nyn t l omi y ni mi y fi gb l t n fi m Mdn l lw. K gbogbo yk pad
llk lk wn s il r. 8 Ngb n ni Gdn m wn yk gba ip ti onj t wn ps
dn pad. Lyn n ni d wn pad s g wn, wn t gb tira k ju dnrun n. g
Mdn w n sl g tir nn fonfoj.
PR GUN
9 s e t Yhw w fn un lru p: Dde, k o skal sr g n, ntor mo ti fi l lw.
10 gbn b r b b lti b a j, k o kk skal pl rn r Pr, 11 k o fets ohun t
wn w, y y fn n fknbal, w y s gbgun l g n. Ngb n ni skal pl
rn r Pr tt d wj g n.
12 Mdn, Amalk ti gbogbo wn m l-moy ni wn t l br n fonfoj n. Wn p
b e, rknm wn k lk, db iyanrn et kun. 13 Ngb t Gdn d ni ni kan r l
r fn ni kej r by p: Mo ll kan t kr k kan y gbiiri l in g Mdn, t klu g t
s pa lra, t s doj r bol. 14 nikej r d a lhn p: K s nkan mrn ju id Gdn l,
m Js, m srl, lrun ti fi Mdn ti gbogbo g r l e lw. 15 Ngb t Gdn gb
l y ti tm r ni dbl, t s dde pad s g srl, w p: dde, ntor Yhw ti fi
g Mdn l yn lw.
KL LOJIJ
16 Ngb n ni Gdn pn dnrn nyn s gb mta. s m ip l olk lk wn lw
pl fo kk. 17 w fn wn p: w mi k s e b mo ti e! 18 mi ti wn gb mi y
fn ip, k fn ip bkan n y g n k, k s kgbe p: Fn Yhw ti fn Gdn!
19 Gdn ti grn-n nyn t tl e d wj g n n br ru, ngb t wn
am dr n ip wn; wn fn ip, wn s f kk t b lw wn . 20 Ngb n ni wn
gb mta n fn ip wn t wn s f kk wn, wn fi w s m ftl, wn s fi w tn m
ip t wn fn, wn s kgbe p: Fn Yhw ti fn Gdn! 21 Olk lk wn s dr pa lj
kan n ip wn y g n k. Ngb n ni gbogbo g n taj, t wn kgbe. wn Mdn s
l. 22 Ngb t dnrn nyn n fn ip, Yhw m k wn t b nn g kj id s ara
wn, ni kan s nikej r. Gbogbo wn l s l tt d Bt-Ha-t, lp Srt, tt d et od
Abeli-Mhl lknkn Tabt.
A L WN B
23 wn m srl kraj lti Nftl, lti sr ti gbogbo Mns, wn s tl Mdn.
24 Gdn rn s gbogbo k frm lti w p: skal l pd Mdn, k s gba wn ibi
omi nwj wn tt d Bt-Br ti Jrdn. Gbogbo frm parap, wn s gba wn ibi omi tt
d Bt-Br ti Jrdn. 25 Wn m wn jy Mdn mj sn wn rb ti Sb - wn
pa rb n pta rb ti Sb nbi i t Sb. Wn l Mdn l, wn s gb or rb
ti or Sb w b Gdn lyn Jrdn.
8
D-YD LRN FRM TI GDN
s e t wn frm w fn Gdn p: Ir w wo ni o h s wa y, t w k p w ngb t
o l b Mdn j? Wn s b a wj gidi. 2 d wn lhn p: K ni mo h e nsisy t a l fi
w tiyn? j so jr t frm kiri k ha dra ju gbogbo kr Abisr? 3 w yn ni
Yhw fi Orb ti Sb l. j y ti mo til e t nkan lra y t ti e? r y s bn wn
n sr.
GDN S TL T N KJ JRDN
4 Ngb t Gdn ti dnrn wn nyn r d od Jrdn, t wn s r e kj, r m
wn pl ebi. 5 Ngb n ni w fn wn ar Skt p: jw, fn wn t tl mi y n
kr j, ntor r ti m wn, mo s l Sb ti Slmn, wn ba Mdn l. 6 gbn
wn jy Skt dhn p: w r ti t Sb ti Slmn ni t wa y fi brd fn wn
m gb ogun r j b? 7 Gdn dhn p: K bur! Lyn gb t Yhw b fi Sb ti
Slmn l mi lw, mi y fi gn gn ti ya ran ara yn. 8 ti ib gk l s Pnl,
s b wn s ohun kan n, t wn ar Pnl s fn un ls kan n b ti wn ar Skt. 9
tn d wn ar Pnl lhn bkan n p: Ngb t mo b pad b pl gun, mi y
w il- y lul.
A GUN SB TI SALMN
10 Sb ti Slmn w n Karkor pl gb m ogn wn, wn t wn dgbj nyn,
gbogbo yk gb m ogun l-moy. Awn t ub j k mf m ogun. 11 Gdn gba
n wn alrnkiri n l, lp l-orn Nb ti Jgbh, s klu gb m ogun n ngb
t wn k funra. 12 Sb ti Slmn s l, s l wn b, fi wn d wn - Sb ti
Slmn, wn ba Mdn mj n. pa gb m ogun wn run ptpt.
GBSAN GDN
13 Lyn ogun n ni Gdn pad gba k Hrs. 14 d dmknrin kan dr, ar Skt
kan, br r lw r, un n s fn lrk wn jy ti wn algb Skt nn w, wn
j mtdn-lgrin nyn. 15 Ngb n ni Gdn l b wn ar Skt, t w fn wn p:
Sb ti Slmn n y t fi gn m p: w r ti t Sb ti Slmn ni t a wa y fi fn
wn nyn r t ebi pa lnj? 16 Ngb n ni m wn algb l n, t s fi gn ti
in gb k wn ar Skt lgbn. 17 w il- Pnl, s pa wn ar l n.
18 Lyn n ni w fn Sb ti Slmn p: Bwo ni wn t pa n Tbr ti r? Wn dhn
p: Wn j . n kkan wn l db m ba. 19 Gdn fhn p: wn arknrin mi, m
y mi ni wn. Mo fi Yhw bra p b k b pa wn, mi b d yn s. 20 Ngb n ni p
fn Jtr, kb m r, p: Dde! K o pa wn. gbn md n k fa id r y, k l e ,
ntor p j m kker. 21 Ngb n ni Sb ti Slmn w p: K w fnrar dde, k o pa
w, ntor bi knrin ti m ni agbra r m. Ngb n ni Gdn dde, t s pa Sb ti
Slmn, s m ohun t b lrn rknm wn.
GBYN AY GDN
22 wn srl w fn Gdn p: W jba lr wa pl m r ti m-m r, b o ti gb w
lw Mdn. 23 gbn Gdn d wn lhn p: K e mi ni y jba lr yn, k s e
m mi pl, ntor Yhw ni y k j ba yn. 24 Gdn tn w p: j k n tr ohun kan
lw yn. K n kkan yn fn mi lrka kan lti in kgun r. Ntor wn t a gun n wr
gidi, b wn ti j ar ml. 25 Wn dhn p: A fi tkntkn fn . Ngb n ni t a
r sl t wn br s fi ruka wr kgun wn s i ln kkan wn. 26 wn rka t r gb j
dgbsn-n wn wr l ka wn ohun b yt pl wn a ll t wn ba Mdn
w, l ka wn lk run ti wn rknm wn. 27 Gdn fi wn e w fd t gb sn
l r n fr. Gbogbo srl fi e br lyn r, s di dkn fn Gdn ti il r.
28 B ni a e r Mdn sl nwj srl. K s l gbr sk m, il n s simi fn ogj
dn, n wn j ay Gdn. 29 Ngb n ni Jrbl m Js l gb n il r. 30 Gdn
n drin mknrin t a b fn un, ntor wn aya r p. 31 l r t gb n km b
mknrin kan fn un bkan n t s pe ork m n n Abimlk. 32 Gdn m Js k
lyn gb t ti gb fn j pp pl ay, a s snk r s iboj Js bb r, n fr ti Abisr.
SRL TN UB
33 Lyn ik Gdn ni wn srl tn br s b Bl, t wn fi Bl-Brt e lrun.
34 wn srl k rnt Yhw lrun wn m, ni t gb wn lw gbogbo t wn yk. 35
Wn k s fi moore t y hn fn il Jrbl- Gdn fn gbogbo ire t wn e fn srl.
9
ABIMLK JBA
Abimlk m Jrbl w s km w b wn arknrin y r, s b wn sr wny
ti fn gbogbo y il y r p: 2 b mi sr wny fn wn jy km: wo l sn j
fn yn: k drin gbogbo m Jrbl, tb k ni kan, jba l yn lr? K s rnt p mi
fnra-mi j j kan n pl yn! 3 wn arknrin y r l b a sr b fn wn ar wn p:
Arknrin wa ni! 4 Wn fn un n drin ow fdk lti in tmpl Bl-Brt, Abimlk s fi
k wn alnlr nyn j, wn arj-nd-dr, t wn s tl e. 5 Ngb n ni l s
il bb r n fr, t s pa wn arknrin r, wn m Jrbl, drin nyn, lr kta
kan n. gbn Jtm t kr jl lrn wn m Jrbl s sl l, s farapam. 6
Lyn n ni gbogbo wn jy km ti gbogbo Bt-Ml parap, wn s fi Abimlk jba
lb trbnt t e ti p r km.
TN OLWE JTM
7 A ryn r fn jtm. w dr lr k Grsm lti kgbe s wn pl ohun rara p:
fets mi, yin jy km,
k lrun ba l gb yn!
8 N j kan, wn igi br s l
lti fi ba kan j lr wn.
Wn w fn igi lf p:
W jba lr wa.
9 gi lf d wn lhn p:
j mo l fi rr mi sl,
y t fi iy fn wn lrun ti nyn,
lti l ma rgbo wn igi in igb?
10 Ngb n ni wn igi l w fn igi pt p:
W jba lr wa.
11 Igi pt fn wn ls p:
j mo l fi adn mi ti so mi
dradra sl lti l rgbo wn igi in igb?
12 Ngb n ni gbogbo wn igi w fn igi jr p:
W jba lr wa.
13 Igi jr d wn lhn p:
j mo l fi t mi sl,
y t m in wn lrun ti nyn dn,
lti l rgbo wn igi in igb?
14 Ngb n ni gbogbo wn igi w fn igi gn p:
W jba lr wa.
15 Igi gn s d wn igi lhn p:
B b e n tt ni f
k n jba lr yn, w sb jji mi.
B b k, k in ti igi gn jde
k s j wn igi kdr ti Lbnn run!
16 Ntor n b b pl tt ni f fi Abimlk jba, b ohun t e s Jrbl ti il r
b dra, b b l b ti t s i r 17 B bb mi ti j fn yn, b ti fi ay r wwu, b ti
gb yn kr lw Mdn, 18 t w dde ln ld s il bb mi, t pa drin wn
mknrin r lr okta kan n, t s fi Abimlk, m r bb mi, jba, ntor p j
arknrin yn! 19 B b j w tt ati dodo ni h ln s Jrbl ti il r, k r ay nn
Abimlk, k Abimlk s r ay nn yn. 20 B b k, k in dde lti Abimlk k s j
gbogbo jy km ti ti l Ml, k in y jde lti wn olr km ti ti Bt-Ml lti j
Abimlk run!
21 Lyn n ni Jtm s sl l Br nbi t td lti b lw Abimlk arknrin r.
T KM S ABIMLK
22 Abimlk dar jba srl fn dn mta. 23 Lyn n ni lrun rn m dr srn
Abimlk ti wn jy km, wn jy km s t s Abimlk. 24 y s l k a
ba l gbsan ibi t a e s drin m Jrbl, k j wn s skal lr Abimlk arknrin
wn t pa wn, ti lr wn jy km bkan n fn rnlw t wn e fn un n ppa wn
arknrin r. 25 Lti m u, wn jy km yan wn nyn t y ba nbb lr wn k
d . wn y s dn ja gbgbo wn r n ll. A s fn Abimlk. 26 Gl m bd
pl wn arknrin r l s km, s m k wn jy km gbkl un. 27 wn n
jde l oko lti i t pl so jr wn, wn fn so jr, wn s ps fn dn ry, wn
wn tmpl r wn l. Nb ni wn ti j, t wn mu, t wn s p fn Abimlk. 28
Ngb n ni Gl m bd kgbe p: Ta ni Abimlk, ti k ni km t wa y ma sn
n? j k e m Jrbl ti igb kej r Sbl ni sin wn ar Hmr bb km? d
wo ni a fi l ma sn n? 29 T ni y fi wn nyn y sb mi k n l Abimlk l, k n w
fn un p: K wn m ogun r j, k o s w pd mi lj ogun! 30 Sbl, ajl l n, gb
r Gl m bd, s b i nn. 31 rn s Abimlk n rm pl p: Gl m
bd pl wn arknrin r ti d s km, t wn s m l n t s . 32 Ntor n dd
lru pl wn nyn t b ld r, k ba nbb lr oko, 33 lyn n b orn ti l lwr
ni k o dde lti klu l n. Ngb t Gl pl wn m ogun r b jde pd r, k o l wn b
ti w . 34 Ngb n ni Abimlk br s l lru pl gbogbo wn m ogun r, s b
nbb lknkn km, n w mrin. 35 B Gl m bd ti jde dr n nu ibod l n
ni Abimlk ti wn nyn r dde nbi bb wn. 36 Gl r gb m ogun y, s w fn
Sbl p: Wo wn nyn t skal lti or k Sbl d a lhn p: jji wn k ni o
p n nyn! 37 Gl tn tnum w p: Wo wn nyn t skal lti ap Dodo-Il pl
gb kan lti n Igi rb Alf. 38 Ngb n ni Sbl w fn un p: Tb o ti gbgb r
nu r p: Ta ni Abimlk t wa y ma sn n? Tb k e wn t o gn n yn? Jde
nsisy k w b wn jagun. 39 Gl s k wn olr km jde lti b Abimlk j.
40 Abimlk l Gl t s l nwj r, plp wn nyn Gl l ub ik k wn t d
nu ibod l. 41 Ngb n ni Abimlk pad s rm. Sbl s l Gl pl wn arknrin
r l k wn m e gb n km m.
PARUN KM TI IUB IL OLD R
42 Lj kej ni wn nyn n jde l or oko, t a s s fn Abimlk. 43 k wn m
ogun r j, pn wn s gb mta, s ba nbb nn wn oko. Ngb t s r i p wn
nyn jde n l, skal l wn lr, s g wn s ww. 44 Ngb t Abimlk ti wn
gb m ogun t b pl r sr swj lti dr lnu ibod l n, wn gb m ogun mj
yk klu wn t b n pp, wn s pa wn. 45 N gbogbo j n ni Abimlk kj j s l
n. Ngb t gun r, pa wn ar l n, pa l n run, s da iy sr il r. 46 Ngb
t wn jy Mdl-km gb ryn y, gbogbo wn parap n il tmpl l-Brt. 47 N
kt t Abimlk gb p wn jy Mdl-km ti parap nb, 48 ni gk l or k
Slmn, un pl gbogbo gb m ogun r. Pl k w r l fi g igi kan t gb e l jk
r, s w fn wn t tl e p: K tt e ohun t b r mi t mo e. 49 Gbogbo wn
eiyan n tn g igi b ti e, ni kkan pl k igi ljk r. Lyn n ni wn tl Abimlk, t
wn k wn ka igi n j lr il- n, wn s j wn t b nn r. Gbogbo wn ar
Mdl-km gb bkan n, wn t gbrn-n nyn tknrin tobnrn.
A GBGUN TI TEBES. IK ABIMLK
50 Lyn n ni Abimlk gbgun ti Tebes, t s gun r. 51 Il oldi kan b lrn l
n t lgbra gidi, nb ni wn jy ti wn ar l n, lknrin lbnrin, s sl l fn
b. Ngb t wn ti tilkn r lyn wn ni wn dr lr pts il oldi n. 52 Abimlk d il
oldi n, s kj j s i. 53 B ti f fi in s nu n r ni obnrin kan s l l lr, t agr r
s f. 54 Ngb n ni pe kker ogun r t w fn un p: Fa id r y, k o pa mi, k a m e
w npa mi p: Obnrin kan l pa . rn n gn un n id, s k. 55 Ngb t srl r i p
Abimlk ti k, olk lk pad s il r. 56 By ni a ti d ibi t Abimlk e pad sr r, y t
fi pa drin arknrin r. 57 Ik t wn ar km e n ni lrun dpad s wn lr. B ni
gn t Jtm m Jrbl ti s wn lra.
10
VI. TL
Lyn Abimlk ni Tl m P, m Dd, dde lti gba srl l. y skr l ti w, s
gb n mir lr k frm. 2 e adj n srl fn dn mtdn-lgbn, lyn n ni k,
t a s snk r s mr.
VII. JR
3 Lyn r ni Jr dde lti Gld, t dj fn srl fn dn mjl-lgn. 4 wn
mknrin r p gbn t gun gbn d ktkt, wn s n gbn l t a s p ln n
wn g Jr n il Gld.
5 Lyn n ni Jr k, t a s snk r s Kamni.
VIII. JFT
6 wn srl tn br s e ohun t k wu Yhw. Wn sin Bl ti Astart, pl wn r
rm ti ti Sdn, wn r Mb, t wn Amn ti ti wn Flstn. Wn k Yhw sl l
sn n m. 7 Ngb n ni bn Yhw ru s srl, t s fi wn l Flstn ti mn lw. 8 Lti
dn n l ni wn y br s t wn ml pl nira fn wn fn dn mjdn-lgun, gbogbo
srl t gb lyn Jrdn, n il mr n Gld ni wn fi ay nilra. 9 wn mr kj od
Jrdn lti b Jd j bkan n, pl Bnjmn ti il frm, pnj srl w p jj.
10 Ngb n ni srl kgbe p Yhw w p: w ti d s , ntor wa ti k Yhw lrun
wa sl, t a sn wn Bl. 11 Yhw w fn wn srl p: Ngb t wn ar gpt ti
wn mr, wn mn ti Flstn, 12 wn Sdn, Amlk ti Mdn fi ay ni yn lra, t
s k p m, j mi k gb yn l kr lw wn? 13 gbn ti k m sl, t sin wn lrun
mrn. Ntor n ni mi k fi n gb yn l m. 14 kr! ma k pe wn r t ti yn! J
k wn gb yn l ngb pnj yn. 15 wn m srl d Yhw lhn p: w ti d! e w
b ti w , gbn k o gb w l ln! 16 Wn k wn r jj t b lrn wn jn, wn
s br s sin Yhw. Ngb n ni ara Yhw k gba jy srl m.
17 wn mn parap, wn pg ogun s Gld. wn srl kraj, wn pg n Msp.
18 Ngb n ni wn nyn n, wn jy Gld, w lrn ara wn p: knrin wo ni
y br s b wn mn j? ni n ni a fi j olr gbogbo ar Gld.
11
JFT S OHUN T F
Jft, ar Gld j aknkanj jagun-jagun. Obnrin aw kan l b i. Gld ni bb Jft.
2 gbn aya Gld b wn mknrin mrn fn un, ngb t wn mknrin obnrin y
dgb ni wn l Jft l b wn ti w p: w k n pn nn jgn bb wa, ntor obnrin jj l
b . 3 Jft s l jnn s wn arknrin r, si t Tb d. k wn sgb nyn aln-
lr j, t wn s jagun kkiri.
4 s e lyn gb d lyn n ni wn mn w b srl jagun. 5 Ngb t wn mn
br s b wn srl j, wn algb Gld rn s Jft n il Tb p: 6 W e balgun
wa lti b mn jagun. 7 gbn Jft d wn algb Gld lhn by p: j k e yin
ni krra mi, t s l mi kr n il bb mi? K n e t w b mi nsisy t w nn pnj?
8 wn algb Gld fs fn Jft p: d ptk t a fi w b gan-an n yn nsisy. W b
wa l, k o b wn mn j, k o s j olr wa, olr gbogbo Gld. 9 Jft d wn ar
Gld lhn p: B b p m pad lti b wn mn j, b Yhw b s fi wn l mi lw,
mi y di olr yn ngb n. 10 wn algb Gld d Jft lhn p: K Yhw e lr
lrn wa. gb ni fn wa b a k b e b o ti w! 11 Ngb n ni Jft b wn algb Gld
l. wn nyn n fi e olr wn ati ggun wn; Jft tn s b ti f n ngb t wn d
Msp nwj Yhw.
JFT B WN MN SR
12 Jft rn s ba wn mn lti w fn wn p: K n b lrn r ti mi t o b w
gbgun ti il mi? 13 ba wn mn fs fn wn rn Jft p: Ntor p ngb t srl
jde kr n gpt, gba il mi lti rnn tt d Jbk ti tt d Jrdn. D il n pad
nsisy n lf! 14 Jft tn rn wn rn l b ba wn mn, 15 s n k a w fn un
p: By ni Jft w: srl k gba il Mb ti il wn mn. 16 Ngb t srl kr n
gpt, gba in ahoro al tt d kun fefe, s d Kd. 17 Ngb n ni srl rn
wn rn s ba dm lti w fn un p: Jw j k n gba il r kj! gbn ba dm k
f gb nkankan. tn rn s ba Mb bkan n, t k. srl s dr n Kd, 18 lyn
n ni l sn ahoro al b ti gba yn il dm ti ti Mb, s d ap l-orn il
Mb. wn nyn n pg syn rnn l fi s kan il Mb, ntor rnn ni pkun r.
19 N kt n ni srl rn s Shn ba wn mr t jba s Hbn, srl s n k a w
fn un p: Jw j k n gba il r kj tt d ibi t mo l. 20 gbn Shn k j k srl gba
il un kj, k gbogbo wn m ogun r j, t s pg n Jhs, s gbgun ko srl. 21
Yhw lrun srl fi Shn pl gbogbo wn m ogun r l srl lw, s gun wn,
srl s gba gbogbo il wn mr t gb n agbgb n. 22 By ni wn e gbogbo il
wn mr, lti rnn tt d Jbk ti lti al tt d Jrdn. 23 Nsisy t Yhw lrun
srl t l wn mr kr nwj srl, ni w w gba il wa wy? 24 Tb w k gba
gbogbo y t Kms lrun r gb lw wn t ni ? Bkan n ni wa ti gba gbogbo y t
Yhw ti gb kr lw wn t ni ! 25 Tb w ju Blk m Spr, ba Mb? j b
srl j? j jagun? 26 Ngb t srl t Hbn d pl wn l ab r, tb n rr ti
wn l ab r, tb gbogbo wn t b n bb od Jrdn (fn gbn dun) k n e t w k
gb pad ngb n? 27 N tmi, mi k , gbn w ni o e ibi s mi npa bb mi j. K
Yhw, oldj, dj ln lrn wn srl ti ba wn mn. 28 gbn ba wn mn
k fets i t Jft rn s i.
J JFT TI GUN R
29 m Yhw skal sr Jft, la Gld ti Mns l, gba Msp ti Gld l b mn.
30 Jft s jj kan fn Yhw p: B w b fi wn mon l mi lw, 31 ni t b kk w
pd mi lti nu n il mi, ngb t mo b pad b pl gun lr wn mn, ni y j ti
Yhw, mi y s fi rb sunpa. 32 Jft l b wn mn jagun, Yhw s fi wn l e lw.
33 gun wn lti rr tt kan Mnt (ogn l), ti tt d Abl-Krmm. gun n p jj;
wn mn s trba nwj wn srl.
34 Ngb t Jft pad s il r n Msp, s w mbnrin r t j b w pd r pl l
tamburn. m r kan oo s n yn. Yt s i, k n mknrin tb mbnrin mrn m.
35 N kt t r i n ya a r pl igbe w p: H! mbnrin mi, w k ibi w b mi! e
t w fi di dm fn mi? Mo ti jj fn Yhw, mi k s l pohnd. 36 mbnrin n d a
lhn p: Bb mi, w ti jj fn Yhw, e m gg b j t o j, b Yhw ti m gbsan lra
wn t r, wn mn. 37 Lyn n ni w fn bb r p: Gb b mi y! Fi m sl fn
o mj. mi y s y or wn k l pl wn lgb mi lti l sunkn ip wnd mi. 38
w fn un p: Ma l. s ynda r lti l fn o mj. Ngb n ni l pl wn lgb r
lti sunkn ip wnd r lr wn k. 39 pad sd bb r ngb t o mj n par, bb
r s l gg b j t ti j. Obnrin n k s m knrin. y l fa y n srl: 40 t wn
mbnrin srl l snkn fn j mrin nn dn lddn fn mbnrin Jft ar Gld.
12
A GBGUN TI FRM TI GLD.IK JFT
wn ar frm parap, wn kj Jrdn l sp Sfn, wn s w fn Jft p: K n e t o
l b wn mn jagun l p w lti w pl r lj ogun? wa y j nn in pl il r!
2 Jft d wn lhn p: j l l w lrn wn nyn mi ti wn ar mn t wn fi y
l j m. Mo p yn lti w rn m lw, k s gb m lw wn. 3 Ngb t mo r i p k s ni t
w rn m lw ni mo w fi ay mi wwu, t mo l b wn mn j, t Yhw s fi wn l mi
lw. e ti yn fi w gk ln lti b mi j? 4 Ngb n ni Jft k gbogbo wn ar Gild
j, t s b frm jagun, wn ar Gld s gun frm, ntor wn ar frm sb w
p: b ibi b n yin Gld w d rn frm ti Mns. 5 Lyn n ni Gld gba
n br od Jrdn, ngb t wn sns frmu w p: J k n kj, wn ar Gld a
br p: ar frm ni ? B b dhn p: B k, 6 ngb n ni a w fn un p: K
pe blt! b b s w p: sblt, ngb n ni a m u, ntor p k m p dradra.
Wn y s m u l pa lb br od Jrdn. gb-mknl-lgn nyn l gb lkk
n n frm.
7 Jft dj fn srl fn dn mf, lyn n ni Jft, ar Gld k, t a s snk r s l r,
n Msp t Gld.
IX. BSN
8 Lyn r ni bsn ti Btlhm di adj fn srl. 9 ni gbn mbnrin ti gbn
mknrin. fi wn mbnrin fn wn k lti ta, s f wn aya lti ta fn wn
mknrin r. e adj fn srl fn dn mje. 10 Lyn n ni bsn k, t a s snk r s
Btlhm.
X. LN
11 Lyn r ni ln ti Sbln di adj fn srl. dj fn srl fn dn mw. 12 Lyn
n ni ln ti Sbln k, t a s snk r s Aijln n Sbln.
XI. BDN
13 Lyn r ni bdn m Hll ti Prtn di adj n srl. 14 n ogj mknrin ti gbn
m-m t wn gun or dj d ktkt. dj fn srl fn dn mj. 15 Lyn n ni
bdn m Hll lti Prtn k, t a s snk r s Prtn n il frm lr wn k mlk.
XII. SMSN
13
J B SMSN
wn srl tn br s e ohun t k t Yhw lrn, s fi wn l w wn Flstn fn ogj
dn.
2 knrin ar Sr kan w, lti y Dn, t a p n Mn. Aya r ya gn, k s b m.
3 nglYhw farahan obnrin y lti w fn un p: w ya gn lb m. 4 gbn lti sisiy
l, k w ra! k w m e mu t jr tb t lle, k w m s e j ohun m. 5 Ntor w
y lyn, w y s b mknrin kan. Ab k n kn n lr, ntor m n y j ni ti a jj
Nsr fn lti in y r fn lrun. un ni y br s gba srl l kr lw wn Flstn.
6 Obnrin n l s fn k r p: nyn lrun kan ti w b mi t db ngl lrun, s n
l gidi. mi k br ibi t ti w, un k s s ork r fn mi. 7 gbn w fun mi p: w
y lyn, w y s b mknrin kan. Lti sisiy l, k w m e mu t jr tb t lle, k w
m s e j ohun m, ntor m n y j ni t a jj Nsr fn lti in y r tt di j ik
r!
NGL N TN FARAHN
8 Ngb n ni Mn b Yhw p: Olwa, jw, j k nyn lrun t w ti rn tn w
lkan s i sd wa, lti k wa n ohun t y k a e fn m n ngb t a b b i! 9 Yhw gb
ti Mn, ngl Yhw s w b aya r lkan s i ngb t jk nn oko; Mn k r k s
ld r. 10 Wr ni obnrin n sr l b k r, t s w fn un p: S w , knrin t
farahn m njs t tn w b mi ln. 11 Mn dde tl aya r, s l b knrin n, s w
fn un p: j w ni ni t b obnrin y sr? s dhn w p: mi ni. 12 Mn w fn un
p: Ngb t r r b , fin wo ti ln wo l y k m n tl? 13 ngl Yhw fs fn
Mn p: Gbogbo ohun t mo pal fn obnrin y p k m e fwkn ni. 14 K m e
mu t so jr ti t lle, k m e j ohun m, k s tl gbogbo ohun t mo w fn obnrin
y. 15 Ngb n ni Mn w fn ngl Yhw p: J k a d dr fn onj s pl ewr
fn . 16 Ntor Mn k m p ngl Yhw ni. Ngb n ni ngl Yhw w fn un p: B o
til d mi dr, mi k n j onj r, gbn b o b f rb sunpa, o l r u s Yhw.
17 Ngb n ni Mn w fn ngl Yhw p: K ni ork r, k a ba l bl fn ngb t r
r b ? 18 ngl Yhw d a lhn p: K ni o br ork mi fn? Ohun jnl ni. 19
Ngb n ni Mn m ewr n pl r b k, s fi rb sunpa lr kta s Yhw
ni t e ohun jnl gbogbo. 20 B w in or pp n ti y sk run ni ngl n b w
in n gk re run lj Mn ti aya r, wn s dojbol. 21 ngl Yhw k farahn m fn
Mn ti aya r, Mn s m ngb n p ngl Yhw ni. 22 Mn w fn aya r p:
dj p wa y k ntor p a ti r lrun. 23 Aya r d a lhn p: B Yhw b f pa w, k
b gba b sunpa lw wa tbi r b k, k b s s gbogbo ohun wny fn wa nsisy.
24 Obnrin n b m kan t s p n Smsn. m n dgb, Yhw bkn fn un,
25 m Yhw s br s l n pp Dn, lrin Sr ti tal.
14
GBYW SMSN
Smsn skal l s Tmn, s r mbnrin kan lrn wn mbnrin Flstn. 2 gk
pad l s fn bb ti y r p: Mo r mbnrin kan lrn wn mbnrin Flstn n Tmn,
Mo f k f fn mi aya. 3 Bb ti y r w fn un p: K s obnrin lrn wn y r
ti lrn gbogbo wn nyn r k, t w fi l f obnrin lrn wn Flstn alkl?
gbn Smsn fs fn bb r p: F fn mi, ntor un ni w m. 4 Bb ti y r k m
p lti w Yhw ni y ti w lti l r n b wn Flstn j, ntor ngb n wn Flstn jg
lr srl.
5 Smsn skal l Tmn, ngb t s d gb jr Tmn, r d knn kan t b ram-
ram w pd r. 6 m Yhw skal l e lr, l m ohun khun lw Smsn s ya knn
n pr-pr b a ti ya ewr; gbn k s ohun t e y fn bb tb y r. 7 skal l
b obnrin t w n sr. 8 Lyn gb d, Smsn pad l f . y lj n lti wo k
knn n, s w t oyin ony p nn k knn n pl oyin jj. 9 fi w b d nn
oyin n, s j l lj n. Ngb t pad l b bb ti y r fn wn l nn oyin n,
gbn k s fn wn p lti in k knn n ni un ti b w. 10 Lyn n ni tn skal l
il obnrin n, wn s e s ry lj mje fn un, ntor j wn d. 11 gbn b wn
ti br r ni wn yan gbn wn lgb wn lti dr t .
L SMSN
12 Ngb n ni Smsn w fn wn p: j k n pa l kan fn yn. B b l j a lrn
ry j mje y, mi y fn yn n gbn w t lw jl pl gbn a ll. 13 gbn b
k b l dhn r, yin ni y fn mi n gbn w lw ti gbn a ll. Wn s w fn un
p: Pa l r k a gb. 14 Ngb n ni w fn wn p:
Lti in apranj ni onj ti jde w,
ti lti in algbra ni dn ti jde w.
gbn j mta kj, wn k s l j l n.
15 Lj krin, wn w fn yw Smsn p: Fi gbn r k r k j l n fn wa, b k
b r b wa y d in sun pl gbogbo il bb r. lti gba tw wa tn ni e p w
shn-n? 16 Ngb n ni yw Smsn br s sunkn s i lrn, t s w p: e ni o krra
mi, w k s n f s mi. w ti pa l kan fn wn nyn mi, w k s j a fn mi. d a lhn
p: mi k til s fn bb ti y mi, w ni k n w s fn! 17 sunkn s i lrn fn j
mje ry n. Lj keje ni j a fn un, ntor p y lnu pp, gbn obnrin n l s
tm l n fn wn mknrin nyn r.
18 Lj keje, k t wn yr ibsn l ni wn mknrin l n w fn Smsn p:
K l dn ju oyin l,
K l s lgbra ju knn l?
fn wn ls p:
B k b ti fi abo ml mi i,
k b ti l j l mi.
19 Ngb n ni m Yhw skal l e lr, s skal l kln, pa gbn nyn nb,
b a ara wn lti r wn a ll sn fn wn t j l r. Lyn n ni pad pl bn s
il bb r. 20 Ngb n ni a fi yw Smsn fn mknrin t dr fn un nbi gbyw.
15
SMSN DA IN BO OKO KR WN FLSTN
Lyn gb d s i, n kk kr k, Smsn l b yw r w; gb ewr kan w fn un,
s w p: Mo f wl l b yw mi n yw r. gbn bb yw r k gb fn un. 2 fs
p: Mo r p w k f m, mo s ti fi fn r r t dr fn nbi gbyw. gbn br r
dra j l. K j tr dp r! 3 Smsn d wn lhn p: Nsisy wn Flstn k l d mi
lbi b mo b e wn le. 4 Ngb n ni Smsn l m dnrn klkl, t so r wn p
n mj-mj, so g kkan m rn wn r n. 5 fi in s g n, lyn n ni l
wn klkl n sn oko kr wn Flstn, s e b d in sun kr k ti gb jr
ti igi lf wn.
6 wn Flstn w w p: Ta l e y? A s fs p: Smsn ni, k mbnrin ar Tmn,
ntor wn ti gba aya r lw r, t wn s fi fn r r. Lyn n ni wn Flstn gk l dn
sun obnrin n pl dl r. 7 Smsn w p: B b e b ni ti ma , k bur! mi k n
simi tt mo ma fi gbsan lra yn. 8 s gbgun k wn, pa wn n pakpa. Lyn n ni
skal l ih pta tm, t s gb nb.
GBN KTKT
9 wn Flstn gk l pg ogun n Jd, wn s klu Lh.
10 wn ar Jd w fn wn p: K n e t gk w b wa j? Wn dhn p: w gk
w lti w fi d de Smsn, lti l gg b ti l w. 11 gbdgn nyn skal lti Jd
l ih pta tm, wn w fn Smsn p: w k m p g wa ni wn Flstn? K ni w
e fn wa y? d wn lhn p: B wn ti e fn mi ni mi n ti e fn wn. 12 Ngb n ni
w fn wn p: w ti skal w d , k a s fi l w wn Flstn. w fn wn p:
bra fn mi p k n fi w ara yn pa m. 13 Wn fn un ls p: Rr! Ohun kan oo t a
f ni p k a d , k s fi l wn lw, dj p a k f pa . Ngb n ni wn d pl
okn titun mj, t wn s t jde kr nn ih pta n.
14 B ti d Lh ni wn Flstn sr w pd r pl igbe gun, m Yhw skal sr
Smsn, okn t wn fi de ap r j b w t j nn in, s db p d w r ti y. 15 B
ti r gbn ktkt t titun, na w m u, s fi pa gbrn-n nyn. 16 Ngb n ni
Smsn w p:
Mo s wn di asn
pl egungun gbn ktkt.
17 Ngb t par r y ni s egungun gbn ktkt n n: ntor n ni a e pe ib n
Rmt-Lh. 18 B ngb gbgbn ti gb , kgbe pe Yhw p: Iw ni o e gun l y
lti w rn r, j y k ngb pa mi nsisy, t n y fi ub sw wn alkl?
19 Ngb n ni lrun la ih t b n il Lh t om s n jde. Smsn mu, m r sj, oj r
si wl. y ni a fi pe ork orsun omi y ni n-ha-Kre, t s w n Lh tt dj n.
20 Smsn e adj fn srl n j ay wn Flstn fn ogn dn.
16
OHUN T L N GS
Lti ib ni Smsn ti l s Gs. r mbnrin aw kan nb, s t l. 2 A s ryn fn
wn ar Gs p: Smsn ti d sb. Wn br s rn kiri pl n nu odi l n. Wn w
lrn ara wn p: j k a dr di wr k a t pa . 3 gbn Smsn sn tt di gnj r,
ngb n ni j dde, t fa ilkn nu odi l n y pl p gbk wn, s di gbogbo r l
jk, s gb wn d or k t b n Hbrn, nb ni ti gb wn kal.
DLL
4 Lyn y ni Smsn n f s obnrin kan li fonfoj Srk t a

pe ork r n Dll. 5 wn ald Flstn l b a, wn w fn un p: Tn n lti m d


agbra gbyanu r, k a ba l m n t a l fi bor r, k a d lkn lti gba agbra r. n
kkan wa y s fn n dgbf ow fdk.
6 Dll w fn Smsn p: Jw s d agbra r fn mi, t fi p t b ti ohun t a l fi d
lti bor r. 7 Smsn d a lhn p: B a b m okn ttun mje t a k t s lrn d m,
agbra mi y l, mi y s db nyn lsn. 8 wn ald Flstn l w okn mje t a k t
s lrn fn Dll, un n s fi d . 9 ti k wn nyn pam nn yr r, s kgbe p:
Smsn, wn Flstn d! Smsn j wn okn t a fi d b w ti j ngb t b kan
in. B ni r agbra r w n pam.
10 Ngb n ni Dll w fn Smsn p: w ti tn m, w s pur fn mi. gbn nsisy s
ohun t a l fi d fn mi. d a lhn p: 11 B a b l fi okn titun t a k l r d m dradra,
mi y s db nyn lsn. 12 Ngb n ni Dll m okn titun, t fi d . si kgbe p:
Smsn, wn Flstn d! ti k wn nyn pam n yr. ugbn j okn t a fi d
lw b w.
13 Ngb n ni Dll w fn Smsn p: w ti tn m, w s pur fn mi. S fn mi, ohun
t a l fi d . d a lhun p: B o b fi a di mje or mi, k o s fi kn kn n ml,
mi y di allgbra b nyn lsn. 14 m u sn fnfn, lyn n ni fi a di mje or
r, t s fi kn kn n ml, si kgbe p: Smsn, wn Flstn d! s fa kn n
y, a k si m d agbra r.
15 Ngb n ni obnrin n w fn un p: Bwo ni o e l ma s fn mi p w n f s mi
ngb t kn r k s ld mi? mta n yi t o ti tn m, t w k s fi r agbra r hn m.
16 B ni ti y lnu ljoojm t k s j k simi t b g t sr r fr m u dj ik.
17 s gbogbo kn r pay fn un b ti w p: Ab k gbd kn mi lr ntor a ti fi m jj
Nsr fn lrun lti gb t y mi ti lyn mi. B a b f irun or mi, ngb n ni agbra mi y
l, t n k s n lgbra m, ti mi y db nyn lsn. 18 s y Dll p ti fi in hn fn
un. l pe wn ald Flstn, s w fn wn p: w nsisy, ti fi in hn m. wn
ald Flstn w pl ow lw. 19 m Smsn sn fnfn lr s r, s pe knrin kan lti
w f mje irun or r. Ngb n ni agbra r br s l tt fi par. 20 s w p:
Smsn, wn Flstn d! B ti j lti oj orun ni w nn ara-r p: Emi y dde b ti tl
lti gba ara mi. gbn k m p Yhw ti kyn s un. 21 Awn Flstn m u, wn y oj r
mjj, wn s f l s Gs. Wn fi wn irin mj d , wn s fn un n k ll pl l t
ypo nn gb wn.
GBSAN TI IK SMSN
22 gbn lti gb t a ti f irun or r ni irun n tn ti br s h pad. 23 wn ald e
pd lti rb s Dgn, r wn, ti lti w e rya dn. Wn w p:
r wa ti fi Smsn t wa l wa lw. 24 N kt t wn nyn n r r wn ni wn
kgbe yin b wn ti bl fn un, t wn s w p:
r wa ti fi Smsn t wa l wa lw,
ni t pa il wa run,
t pa w n pakpa.
25 B in wn ti dn t, t wn y, n wn kgb p: m Smsn w, k a m u e yy lti
pa w lrn-n. Ngb n ni a m Smsn w lti in tb t s e wd nwj wn. Lyn
n ni a m u dr lrn wn p. 26 Ngb n ni Smsn w fn dmknrin t m u
lw rn p: M mi l d wn p t gb ile y dr nbi t mo ti l fw kn wn k n ba l
fyin t wn. 27 Il n s kn fn wn knrin ti wn obnrin. Gbogbo wn ald Flst l
pj lr k pts il n, wn t wn gbdgn nyn, lknrin ti lbnrin, twn wo
wd Smsn. 28 Smsn k pe Yhw:
Olwa Yhw, mo b , rnt mi, tn fn mi lgbra lkan s i, k n ba l gbsan oj mi
mjj lra wn Flstn ls kan n. 29 Smsn s fi w k wn p mj t b lrn, t
il n gbral, fi ara t wn, fi w tn m kn, s fi w s m kej. 30 kgbe w p:
K n gb pl wn Flstn. fi gbogbo agbra r ti il n, il n s w lul lr wn ald
n ti gbogbo nyn t b nb. wn t Smsn pa b ti k l p ju wn t pa ngb
ay r. 31 wn arknrin r ti gbogbo il bb r skal w gb e. Wn gb e w, wn s
snk r lrn Sr ti tl nn iboj Mn bb r. e adj n srl fn ogn dn.
FIKN
17
IBI MM MK TI IBI MM DN
1
knrin kan w lr k frm t a p n Mikayh. 2 w fn y r p: dgbf ow
2
fdk r t sn, t o bra l lr, t mo s fi et ara mi gb by p: 3 Mo fi tkntkn ya ow
2
yi st fn Yhw lti w ara-mi, ti lti fi e re t a gb (re id t a r) 2 j iw m p ow
3 3
n w lw mi, mi ni mo m u, 3 mo s d a pad fn nsisy. 2 y r fs p: bkn lr
m mi! 31 Ngb n ni Mikayh fn un n dgbf ow fdk n pad.
4 Ngb n ni y r m igba ow fdk, t fn algbd, ni y s fi e re t a gb (re
id t a r), a gb e s il Mikayh. 5 knrin y k il mm kan fn un, lyn n ni hun w
fd pl terafm, s fi ni kan nn wn m r j oy lf lti ma sn n. 6 N kk n
k s ba n srl, olk lk s e b ti w .
7 dmknrin kan w lti Btlhm n Jd, lti y Jd, j m Lf, t s gb nb
gg b lej. 8 knrin y fi Btlhm n Jd sl lti l w ibmrn td. Nn rn-j r ni
d or k frm n il Mk. 9 Mk bi lr p: Lti ibo ni w ti w? un n dhn p:
m Lf ni m, lti Btlhm n Jd. Mo rn kr by mo l r ibi kan td. 10 Mk w fn un
p: W dr t m, k o s j bb ti lf fn mi, mi y s ma fn n ow fdk mw
ldun pl a ti onj. s r m lf n gidi. 11 m Lf n gb lti ma b mknrin
n gb, dmknrin n s db m fn un. 12 Mk fi a oy fn m Lf n: dmknrin
n di lf r, s gb n il Mk. 13 Mk w p: Nsisy, mo m p Yhw y e rere fn
mi b mo ti n m Lf fn lf.
18
WN DN W IL TD
N kk y, k s ba n srl.
s e, y Dn w il fn ibd, ntor tt di gb n wn k t n ibgb lrn
wn m srl. 2 wn Dn rn wn aknkanj knrin mrn-n lti y wn lti Sr ti
tal l wo il kkiri fn wn. Wn w fn wn p: l wo il w. wn knrin mrn-n
n rn d or k frm tt kan il Mk. Nb ni wn sn mj. 3 B wn ti snm il Mk ni
wn gb ohn m Lf kan. Wn snm ib, wn w fn un p: Ta l m w sb? K ni o e
nb? K ni w s n nb? 4 d wn lhn p: Mk ni e wn ohun wy fn mi. un l gb
m s, mo s i lf fn un. 5 Wn w fn un p: B wa wd lw lrun by rn-j
wa y yr s rere. 6 lf n d wn lhn p: ma l n lf, rn-j yn b lb
b Yhw. 7 Ngb n ni wn knrin mrn-n n l t wn s d L. Wn r i p wn
ar ib gb n lf gg b ti wn ar Sdn l s ynu pl fknbal, k s so il t
wn wn, wn jnn s wn ar Sdn, wn k s b wn ar Aram l. 8 Ngb n ni wn
pad l b wn arknrin wn n Sr ti tal. wn y s br r lw wn p: ryn wo
ni m w fn wa? 9 Wn dhn p: Aw ti l rin il n kiri tt d L, s r i p wn t
gb il n gb n lf gg b ti wn ar Sdn. Wn jnn s Sdn, wn k s b wn
ar Aram l. j k a dde l b wn j ntor a r i b il n ti dr t. n k n e t dr
l sr? m e eymj lti l s L, k a l gun il n. 10 Ngb t b d hn-n,
r wn nyn t k n adn fn l wn. Il n f: lrun ti fi il t k n ohun khun t a
w lr il ay l wa lw.
.WN DN R IIL IBD
11 gbta nyn t digun ni wn kr lti y Dn, lti Sr ti tal. 12 Wn gk l, wn
pg ogun n Kiryat-Jrm n Jd. d r n y t a fi pe ib n g Dn tt di n oln. w
lp w-orun Kiryat-Jrm. 13 Lti ib ni wn kj s k frm, t wn s d il Mk.
14 gbn wn knrin mrn-n t l wo il n br s sr fn wn arknrin wn p:
j m p fd w nn il y pl wn trfm, re t a gb (re t a fi id r)? Nsisy,
w ohun t e. 15 Wn yra l b m Lf n n il Mk, wn s k i. 16 Ngb t gbta
nyn wn ar Dn w lnu n il n, 17 wn knrin mrn-n n, t lo bojwo il n,
wn w, wn wl, wn gb re t a gb (re t a fi id r) n pl fd ti wn trfm, ngb
t lf n dr lnu n pl gbta nyn t digun. 18 B ni wn t wl Mk t gb re
t a gb (t a fi id r) n l pl fd ti wn trfm. gbn lf n br lw wn
p:K ni e nb yn? 19 Wn d a lhn p: Dk nu r! K o s ma tl wa, w y s
j bb ti lf fn wa. j y lti ma e lf il ni kan ju lti j lf fn y kan ti
fn agbo il kan n srl? 20 y m in lf n dn, m efd n pl wn trfm ti
re t a gb, s b wn nyn n l.
21 Lyn n ni wn tn m n pn, t wn l pl wn aya ti wn m wn nwj, ti
wn agbo ran ti wn ohun onyebye. 22 Wn ti rn jnn s ibgb Mk ngb t wn
aldgb Mka fi igbe ta, t wn l wn ar Dn l. 23 B wn ti k bs tl wn ar Dn,
ni wn Dn yjpad lti w fn Mk p: Kl fa igbe r? 24 dhn p: ti gb r mi t
mo e, s ti m lf mi l. s l, k l w k m k! e t fi w p: K l e ?
25 wn Dn d a lhn p: M e j k a gb r kan lnu r m! B b k, wn aknkanj
nyn y kl . fi ay r ti il r wwu! 26 wn Dn s b n wn l. B Mk s ti r
i p wn lgbra ju un l, pad s il r.
GUN L.PIL DN TI IBI MM R
27 Lyn gb t wn ti gb r t Mk e pl lf r, wn Dn gbgun ko L, wn
b wn nyn jj onfknbal ib j. Wn fi id pa wn ar ib, wn s dn
sun l n. 28 K s ni t r b nb ntor p wn jnn s Sdn, wn k s
b wn ar Aram l. Wn w n fonfoj t f l Bt -Rhb. Wn tn l n
k, wn s t d. 29 Wn p n Dn, lti ork bb wn Dn t

a b fn srl, gbn L ni a pe l n tlr. 30 wn Dn gb re t a gb n kal


fn l wn. Jehontn m Grsm, m Ms, ti wn m r lyn r, wn j lf fn
y Dn tt di j t a k wn olgb il n l gbkn.
31 Wn gb wn re t Mk gb kal fn l wn, wn s w nb n wn gb t il lrun w
n l.
19
TN M LF KAN LTI FRM PL L R
N kk n - k s ba ngb n n srl - knrin kan w, m Lf, t gb lyn k
frm. fi obnrin kan n Btlhm ti Jd e l. 2 l n fi bn kr ld r pad s
Btlhm ti Jd, s gb nb fn wn gb d, fn o mrin. 3 k r t w lti m d t
fi l, ti lti p pad w. rn r b a l pl ktkt mj. B ti d l bb dmbnrin
n, ni knrin n r i, t s l pd r pl ay. 4 Bb dmbnrin n d a dr fn j
mta ld r. Wn j, wn mu, wn s sn. 5 Lj krin wn j n kt wr. m Lf n s f
l ngb t bb dmbnrin n w fn un p: J brd lti fn lgbra k o t ma l.
6 wn mjj jk p lti j ti lti mu, lyn n ni bb dmbnrin n w fn knrin n
p: Jw sn mj k o ma gbdn ara r. 7 B knrin n ti f ma l ni bb l r fi
dandan s i p k sn mj. 8 m Lf n dde lti ma l, gbn bb dmbnrin n w
fn un p: Farabal n, dkun! B ni kk fi kj t di rl, t wn mjj s tn jun p. 9
knrin n ti etn lti ma l pl l r ti rn r ngb t bb l r n w fn un p: Al
l l l y, sn mj, k o s ma gbdn. w y j n wr la l s g r. 10 gbn
knrin n k lti tn sn mj. dde l, d iwj Jbs, - Jrslm. t ktkt mj
fn rn-j pl l r ti rn r.
WN AR GB
11 Ngb t wn snm Jrslm, il ti . rn n w fn g r p: Jw ma b, j k
a dr lj n y s l wn Jbs y, k a sn mj. 12 g r d a lhn p: wa k n
wn l jj t k e ti srl, j k a d Gb. 13 tn w fn rn r n p: J k a
gbynj d kan nn wn l ts lti sn mj, b e Gb tb Rm. 14 Ngb n ni
wn tn b rn-j wn l. Ngb t wn d Gb ti Bnjmn, orn s ti w. 15 Ngb n
ni wn y lti sn mj n Gb. m Lf n y, jk lj de l n, gbn a k r ni
gb wn llej fn r j n.
16 s e ni argb kan t ti oko b n al d d wn. Ar k frm ni, t gb n
Gb; gbn wn ti ts j ar Bnjmn. 17 B ti gbj sk ni r wn r n n lj
de l. Argb n w fn un p: Nbo ni w ti w, ti nbo ni w l? 18 ni tib s d a lhn
p: wa l lti Btlhm ti Jda s yn k frm. Ar ib ni m. Mo ti l s Btlhm ti
Jda, mo s pad s il, gbn k sni t gb w llej s il. 19 gbn a k n korko ti j
fn wn ktkt wa. Mo s n brd ti t fn l mi ti ti rn-bnrin r ti fn dmknrin t
tl rn r. wa k n n ohun kan fn ara wa. 20 Argb n fs p: Kb! J k n
fn n gbogbo ohun t w y l, gbn m e sn n gbangba ta. 21 Ngb n ni m wn
wl r, t fi j fn ktkt r. wn r n n w s wn, lyn n ni wn j, t wn s
mu.
22 Ngb t wn tura ni wn ar l n d, wn alnlr rgb y il n k, wn s kan
ilkn il n kkan-kkan, wn w fn argb onl n p: M ni t d s il r jde k a b a
lp. 23 Ngb n ni onl n jde l b wn t s r wn p: m e b, yin arknrin
mi, dkun, m e hw drn. B knrin y ti w il mi, m e hw bj s i. 24 Mo n
wnd mbnrin mi t mo l fn yn, k l b ti w yn, gbn m e hw bj pl
knrin y. 25 wn nyn n k f fet s i. Ngb n ni knrin n m l r w fn wn
nta. Wn b a lp, wn s b a eeke n gbogbo ru n tt di wr, b orn ti y ni wn
t jw r.
26 N w wr ni obnrin n w ub lnu n il knrin t k r d llej tt di j kej.
27 N wr ni k r dde, t lkn il n, t jde lti ma b rn-j r l ngb t r l
r t ub lnu n il n, b ti na w s bwl n il n. 28 w fn un p: Dde, j k
a ma l! K s fs. Ngb n ni gb e sr ktkt r, t pad s il. 29 B ti d il ni
m d r, s m l r n, s g e s ww n orke-rke ara ln mjl, lyn n ni fi
rn s gbogbo gbgb srl. 30 p fn wn rn r by p: By ni k w fn
gbogbo srl: j a t r ohun b y lti j t srl ti jde kr n il gpt tt di j n?
ron s i, k s jrr lr r, k j k n gb. Gbogbo wn t r i w p: Ohun b ely k l r,
a k s r i r lti gb t srl ti jde kr n il gpt tt di j n.
20
WN SRL L GBSAN E GB
Ngb n ni gbogbo srl jde, gbogbo j wn b ni kan, wn parap lti Dn tt d
Brsb, ti d il Gld nwj Yhw n Msp. 2 wn olr gbogbo wn nyn, gbogbo
wn y srl parap m wn nyn lrun, wn p ogn k nyn t jagun lr s,
wn t l fi id j. 3 wn Bnjmn gb p wn m srl ti gk l Msp Ngb n ni
wn m srl w p: S fn wa b wn ti drn y! 4 m Lf n, k obnrin t a pa, br
by p: Mo d pl l mi s Gb ti Bnjmn lti sn mj nb. 5 wn ar Glb dde s
mi, wn s rgb y ile t mo w k lru; wn f pa m, wn s lo l mi n lkl tt fi k.
6 Ngb n ni mo gb l mi n, t mo g e s ww, t mo s fi rn s gbogbo pnl srl.
7 Gbogbo yin srl ni w nhn-n, k jrr lr r, k s fn mi ls. 8 Gbogbo wn
nyn n dde b ni kan, wn s fi ohn kan w p: K s ni kan nn wa t y pad s g r,
ni kankan k s n pad s il r nn wa! 9 Nsisy by ni a e s wn ar Gb. A
gg, 10 a s yan nyn mw nn grn-n n gbogbo y srl, grn-n nn
gbrn-n, t wn y w onj fn gb m ogun, fn wn t y l j Gb ti Bnjmn
ny fn w bj t wn h n srl. 11 B ni gbogbo ar srl fi parap b ni kan lti klu
l n.
ORKUNKUN WN BNJMN
12 wn y srl rn l b gbogbo y Bnjmn lti w fn wn p: rn wo ni d
lrn yn y? 13 Nsisy fi wn knrin wn-n n l w lw, wn alnlr t b n
Gb, k a ba l fi ik pa wn, k ibi n ba l par n srl. gbn wn Bnjmn k f
fets wn arknrin wn srl.
ISRL GBGUN KO BNJMN
14 wn Bnjmn k kr n wn l wn, wn parap n Gb lti b srl j, 15 wn
Bnjmn w lti oriri l, a k wn lj n, wn j gb mtl nyn t fi id jagun l
ka wn t gb n Gb. 16 Nn gbogbo gb m ogun y ni dgbrn-n yn
aknkanj m ogun ti lo w mjj. Gbogbo wn ni atamts t l ta knnknn ba irun
ori kan l ts. 17 wn m srl ka ara wn bkan n. Yt s wn m Bnjmn wn p
ogn k nyn t fi id jagun. 18 Wn gk l Btl fn wd lw lrun, wn srl
br p: Ta ni nn wa t y kk l b wn Bnjmn j. Yw s w p: Jd ni k kk
l.
19 Lwr ni srl jde l, t pg s knkn Gb. 20 Wn to l ogun nwj Gb lti b
Bnjmn j. 21 gbn wn Bnjmn gbgun jde lti Gb lj n, wn s pa gb
mknl nn wn srl t w nb. 23 wn srl sunkn nwj Yhw tt di rl, lyn
n ni wn tn br lw Yhw p: k a l b wn Bnjmn arknrin wa jagun?
Yhw dhn p: l gbgun k wn! 22 Ngb n ni gb m ogun srl mkn, wn tn
to l ogun nbi kan n b ti j kn. 24 Lj kej ni wn srl snm wn Bmjmn.
25 gbn lj kej y, Bmjmn tn jde n Glb w gbgun pd wn. Wn tn pa gb
msn-n nn wn m srl t w nb: gbogbo wn j m ogun t fi id jagun. 26 Ngb
n ni gbogbo srl ti gbogbo nyn w s Btl t wn s sunkn. Wn jk nwj Yhw
wn s gbw n gbogbo j n tt di rl, wn s r b sunpa ti b rp nwj Yhw .
27 Lyn n ni srl tn e wd lw Yhw. Nb ni pt mjm lrun w n ay gb a
n. 28 Pnhs m Elesr, m rn, ni e sn nb ngb n. Wn w p: j y k n
tn jde ogun s Bnjmn arknrin mi tb k n dwdr? Yhw s dhn w p: jde l,
ntor l ni mi y fi l yn lw.
GUN TI PARUN BNJMN
29 Ngb n ni srl k gb m ogun y Bnjmn k n kk. 30 Lj kta ni wn
srl gbgun ko Bnjmn, wn s to l ogun n knkn Gb b ti tlr. 31 wn Bnjmn
jde l kl wn, wn s j k a fa wn jde jnn s l wn. Wn br s pa wn nyn b ti tl
lj n t a gb l Gb - wn pa b gbn nyan lrn wn srl lr oko. 32 wn
Bnjmn w fn ara wn p: A ti gun wn b tjs. gbn wn srl w fn ara wn p:
Awa y ma s l lti f wn jde jnn kr n l l sj n. 33 Ngb n ni p awn m
ogun srl y kr n kk t wn ba s, t wn y s to il ogun n Tmr, srl y s dde
nbi t ba s lp w-orn Gb. 34 gb ogun mw yn nyn lti gbogbo srl d
wj Gb. j n gbn. wn Bnjmn m p ibi ti d b wn. 35 Yhw s gun wn
Bnjmn nwj srl lj n. wn srl pa gb mjl nyn t fi id jagun.
36 wn Bnjmn s r i p a ti gun wn.
wn srl fi y sl fn Bnjmn ntor wn t ba nbb fm Gb. 37 wn gb m
ogun t farasin n jde n k, wn gba Gb, wn s fi id pa gbogbo l n. 38 dhn y w
lrn srl ti wn gb m ogun t farapam p k wn kan fi in sun l n k fn r
j m, 39 ngb n ni wn ar srl t j y pynd. Bnjmn n br s pa b gbn
wn ar srl. Wn w lrn ara wn p: dj p a ti gun wn b tkk. 40 gbn
m efn n ti br s r l sk b p lti l n, Bnjmn s pynd lti r p gbogbo l
n ti j nn in t gk l oj run. 41 Ngb n ni wn srl tn pynd, t br-bojo
d b wn Bnjmn, ntor wn m p ib ti d b wn.
42 Wn s l fn wn srl gba n ahoro al, gbn wn jagun-jagun snm wn,
wn t ti l b s pa wn n pakpa lti yn. 43 Wn rgb y Bnjmn k, wn l e l simi,
wn s r ml nwj Gb, lp l-orn. 44 gb msn-n nyn l parun lrn wn
aknkanj Bnjmn. 45 wn yk pynd, wn s s l in al lp pta Rmn. Lj n
ni wn srl ti k gbdgbn nyn. Ngb n n wn l Bnjmn n lpa tt d Gb, t
wn s pa gbw nyn nn wn. 46 Gbogbo wn Bnjmn t ub lj n j gb mj
llgrn-n nyn t fi id jagun, t gbogbo wn j aknkanj m ogun. 47 gbta nyn l
s sl l in al lp pta Rmn. O mrin ni wn gb nb. 48 wn srl pad l b
yk wn Bnjmn, wn fi id pa gbogbo mknrin l n pl agbo ran wn ti gbogbo
ohun t b nb. Wn s dn sun gbogbo l Bnjmn t lw s rn n.
21
BM SRL
wn srl ti bra y n Msp p: ni kankan nn wa k gbd fi mbnrin Bnjmn e
aya. 2 wn nyn n pad s Btl, wn jk simi nb nwj Yhw tt di rl. Wn
gbi, wn s sunkn. 3 Wn w p: Yhw lrun srl, e t srl n lti r ibi y ln t y
kan nn r fi par? 4 Lj kej ni wn nyn n dde n kt wr t wn k pp kan nb -
wn r b sunpa ti b rp. 5 Ngb n ni wn srl w p: Ta ni nn y srl ti k
w s pj nwj Yhw? Ntor p wn ti ggn-n p ik ni y pa ni kni t k b w s
Msp nwj Yhw.
6 gbn n Bnjmn arknrin wn e wn srl. Wn w p: y kan ti gb ln n
srl! 7 K ni k e lti w wn obnrin fn yk Bnjmn, ntor a ti fi Yhw bra p a k n
fi mbnrin wa fn wn e aya.
A M WN OMIDAN JBS E AYA FN YK BNJMN
8 Ngb n n wn w p: Ta ni nn wn y srl t k w swj Yhw n Msp? A s r
i p k s ni kan nn wn Jbs n Gld t w s pd n g. 9 N tt ni a ka wn
nyn lrn wn aknkanj nb pl . 10 Ngb n ni j rn gbf nyn lrn
wn aknkanj pl y p: l fi id pa wn ar Jbs n Gld, ti obnrin ti md.
11 By ni k e, k fi wn knrin ti wn obnrin t wn ti lp b tk-taya e ohun t,
gbn k d wn wnd s. Wn s e b. 12 Wn r irnw wnd lrn wn Jbs n
Gld t wn k b knrin lp, wn s m wn w sn g (n l t b n il Knn).
13 Ngb n ni gbogbo j rn s wn Bnjmn t b n pta Rmn lti b wn sr
lf. 14 Ngb n ni wn Bnjmn n w, a fn wn n wn mbnrin Jbs ti Gldi
t a d s, gbn k t fn gbogbo wn.

A FI IP M WN OMIDAN LO E AYA FN YK BNJMN


15 n Bnjmn e wn nyn ntor Yhw ti fi lfo sl lrn wn y srl. 16 wn
algb ij w p: Bwo ni k a e w wn aya fn wn yk Bnjmn lyn gb t a ti pa
wn obnrin wn tn? 17 Wn tn w p: Bwo ni k a e pa yk y Bnjmn m k wn
m e par n srl? 18 Ntor n tiwa wa k l fi wn mbrin wa fn wn aya. N tt ni
wn sral ti bra p: gb ni fn ni t b fi mbnrin r fn Bnjmn.
19 Wn w p: gbn a e ry n l lddn (l n w n rw Btl lp l-orn
n t l s km, n gs Lbnn). 20 Wn gba wn Bnjmn nmrn p: l ba
nbb nn wn gb jr. 21 K farapam, ngb t wn mbnrin l b jde fn ij n
gboro, k jde kr nn gb jr, k n kkan yn gb obnrin kkan lrn wn
mbinrin l, k s l il Bnjmn. 22 B wn bb wn tb wn arknrin wn b w yn
nj, wa y w fn wn p: drj wn b ni kkan e m aya r ngb t a b m aya lj
ogun. Ntor b b e yin ni fi wn fn wn, f b d! 23 wn Bnjmn e b,
wn s m wn mbnrin t t iye wn lkkan aya lrn wn mbnrin t w j. Lyn
n ni wn l, wn pad s il wn, wn tn wn l wn k, wn s gb nb.
24 Ngb n ni wn m srl tk, t olk lk pad s y r ti s agbo il r, olk lk
kr nb l il tir.
25 Lkk n k s ba n srl, olk lk s e b ti w .

W RT
1
RT TI NAMI
N kk wn adj, yn kan m n il n, knrin kan lti Btlhm n Jd,jde l pl
aya r ti mknrin r mj, lti ma gb n il oko Mb. 2 Ork knrin n a ma j
Elimelk, aya r s j Nm, wn mknrin mj n j Maln ti lon; wn j ar
frm tti Btlhm ti Jd. Ngb t wn d il oko Mb, wn t d. 3 Elimelk k
Nm k, s ku un pl mknrin r mj lyn k r. 4 Wn fi ar Mb aya, kn j
rp, kej s j Rt. Wn gb nb fn b dn mw. 5 Ngb t Maln ti lon k bkan
n, w ku Nm nkan ls k ti m. 6 Ngb n ni etn lti pad pl wn aya m
r kr n il oko Mb, s ti gb p Yhw ti b wn nyn r w, t s ti fn wn lnj.
7 un ti wn aya m r kr nbi t wn ti gb, wn s m n pn pad s il Jd.
8 Nm w fn wn aya m r p: ma l, k olk lk yn pad s il y r! K Yhw
e rere fn yn gg b ti e rere fn awn olgb wa ti fn mi pp! 9 K Yhw fn yn
n lf n il k mrn! s k wn mra, gbb wn br s sunkn, 10 wn s w fn un
p: Rr, e ni wa y b l sd wn nyn r. 11 Nm fs p: pad, yin
mbnrin mi, k ni b mi l fn? j mo tn l lyn m t tn l e k yn? 12 pad,
yin m mi, ma l! Ntor mo ti dargb t k l f k m. K a til w p gbogbo rt k t
sn fn mi, k n tn l n k lru y, k n s fi b wn m, j ee fn yn lti dr tt
dgb t wn m n y fi dgb? 13 ha l e b fi ara yn jy lk m b? B k, yin
m mi, ara ro m fn yn; ntor Yhw ti gb w n m. 14 tn br s sunkn, ngb n
ni rp k y k r mra, s pad sd wn nyn r, gbn Rt so m sbsb.
15 Ngb n ni Nm w fn un p: W , orogn r ti pad l b wn nyn r ati sd
wn lrun r. K w n ma l, k o tl e.
16 Ngb n ni Rt d a lhn p: M e r m lti fi sl ti lti jnn s , ntor,
mi y b l ibi kbi t b l,
mi y b gb nbi kbi t b gb,
wn nyn r y di nyn mi,
lrun r y si j lrun mi.
17 Nbi t b k s ni n k s,
nb n ni a gb snk mi!
K Yhw fi ibi b mi ti rn t j b,
b k b e ik ni y y w!
18 Ngb t Rt ti fi dandan s pinnu r lti b Nm l, ni Nm n dkun rr k pad.
19 Ngb n ni wn mjji l tt d Btlhm. Dd t wn d ni gbogbo l sj. wn
obnrin kgb p: Nm n y? 20 dhn p: m e p m n Nm m, gbn Mr
ni k ma p m, ntor d ti fi ohun or kn in mi!
21 Mo jde l pl ohun r,
Yhw d mi pad n w fo!
e t tn fi p m n Nm,
ngb t Yhw ti jr ld s mi,
t d ti s mi di olr burk?
22 B ni Nm ti pad w pl aya m r, Rt ar Mb, ngb t d lti il oko Mb.
Wn d s Btlhm n br kr k bb.
2
RT N OKO BS
btan k Nm kan w t a p n Bs. j ll, s w lti agbo il kan n pl
Elimelk.
2 Rt ar Mb w fn Nm p: j mo l l a k lyn ni t b w m nn oko? d a
lhn p: Ma l, mbnrin mi. 3 Lyn n ni Rt l a k lyn wn t kr. Or gb e l
oko Bs lti agbo il Elimelk. 4 s e p Bs ti Btlhm w. w fn wn t
kr p: K Yhw bkn fn yn! 5 Ngb n ni Bs br lw wn olr i kr n p:
Aya ta ni mbnrin y? 6 rn oldar wn t kr n dhn p: Ar Mb ni
dmbnrin y, un l b Nm w lti il oko Mb. 7 ti w p jw, j k n ma a k
lyn wn olkr y. s w tl wn lyn s lti wr tt sisy.
8 Bs w fn Rt p: o gb, dmbnrin mi! M e l s oko mrn lti a k. M e
kr nb, gbn k o tram ttpas wn rn mi. 9 Wo il ibi t wn ti kr, k o s ma
tl wn. Mo ti kl fn wn rn mi k wn m e y lnu. B ungb b gb , k o l mu
omi nn kk t wn fi pn omi. 10 Ngb ni Rt knl, t forbal, w fn un p: Bwo ni
mo e r oj rere r, t o fi aj mi, mi t mo j jj? 11 fn un ls p: A ti s fn mi
gbogbo ohun t o ti e fn y k r, B o ti fi bb ti y ti il t a b s sl, t o s w sd
wn nyn t w k m tl r. 12 K Yhw san oore t o ti e fn , k lrun srl lb b
ni t w gb w ma db b , k s sn fn n pp. 13 w p: Olwa mi, mo bb
fn oj rere r ngb gbogbo! w ti fn mi n fknbal, w s ti sr rere fn rn-bnrin r, b
til j p mi k t ni kankan nn wn r-bnrin r.
14 Ngb onj, Bs w fn Rt p: Snm ibi w jun, k o ki kl r b in wo b y.
Ngb n ni jk lb wn olkr, Bs tn bu k dndn fn un. Lyn gb t jun y
tn, tn j k. 15 Ngb t dde l a k, Bs p y fn wn rn r p: j k a
k lrn wn t k pp, k m s y lnu. 16 n k r i p mm y sl nn t
t b lw yn k ba l r i , k m s e b a w. 17 Rt a k nn oko n tt di rl.
Ngb t gn y t k j, t wn p k bb kan.
18 gb e dn l l, s fi ohun t r kj han y k r, s fi onj t j k hn lyn
gb t ti y, s fi fn y k r. 19 y k r bi lr p: Nbo ni o ti l a k ln, nbo ni
o ti i? bkn ni fn ni t fi f hn fn ! Rt j k y k r m oko ni t ti l i. w
p: Lko Bs ni mo ti i ln. 20 Nm w fn aya m r p: K Yhw t k dkun ffi oj
rere wo wn aly ti k bkn fn un! Nm tn w p: btan wa ni knrin y. j ni
kan t n t rpad lr wa. 21 Rt tn w fn y k r p: tn w fn mi p: Dr ti wn
on mi tt wn y fi par i kr.
22 Nm w fn Rt aya m r p: dra, m mi, ma l pl wn on r, a k s n fi
b fi oj bbur w nn oko lmrn. 23 B ni Rt fi faram wn rn Bs tt di pr
kr k bb ti ti gbdo. s b y k r gb tt l.
3
BS LJ ORUN
s e ni Nm y k r w fn un p: mbnrin mi, y k n b w y tr n il k
kan. 2 b Bsi ni ti o tl wn on r j btan wa. N rl y gan-an ni l lu ka r
n il t a ti f k. 3 L w, ntor n, k o s fi ohun para olrn para; k o w a r, k o s
skal l il t a ti f k n, gbn m e j k r k t jun, k s t mu. 4 Ngb t
b l sn, kys ibi t dbl s, ngb n ni k w l a t b ls, k o s dbl nb.
un fnrar ni y s s fn ohun t y k o e. 5 Rt s d a lhn p: Gbogbo ohun t o s
fn mi ni mi y e!
6 Ngb n ni skal l il t a ti f jk, t s e b y k r n k e. 7 Lyn gb t
Bs ti j, t mu, l pl in ddn syn k bb t k j lti sn. Ngb n ni Rt yl l
jj, t ibi kan lb s r, t s dbl nb. 8 Lgnj ru ni ara knrin n gbn, b s
ti wo yk r ni r obnrin kan t dbl ls r. 9 kgbe p: Ta ni w? d a lhn p:
mi ni Rt, rn-bnrin r. Jw fi et a r bo rn-bnrin r, ntor w n t rpad lr
mi! 10 d a lhn p: K Yhw bkn fn , mbnrin mi, w mlb kej t w h y
rkj t j l, ntor w k s tl wn dmknrin, n olw tb tlk. 11 M e br
ntor n, mbnrin mi, gbogbo ohun t o br ni mi y e fn , ntor gbogbo nyn t b
lyn ibod ni m p obnrin tt ni .
12 Lt ni mo n t lti r pad, gbn btan kan j mi. 13 Sn mj nb, lwr
la, b ni n b f lo t r, dra, k r pad, gbn b k b f b, ngb n lrk
Yhw aly, mi y r pad. Dbl, k o sn mj. 14 Ngb n l dbl ls r tt di
wr. Bs dde lkk t ni kan k l r nkej, ntor w nn ara-r p: K y k a m p
obnrin y w s il ibi t a ti pa k. 15 Ngb n ni w p: M a t o fi bora w, k o s t
. mbnrin n fi fn un, s fi wn k bb mf s i, gb e l lr, s rn an l pad s
l.
16 Ngb t Rt wl t y k r l, ni tib n w fn un p: Bwo ni t r fn , mbnrin
mi? Rt ryn gbogbo ohun t knrin n e fn un. 17 tn w p: fn mi n wn k
bb mf yi b ti w p: K y k o pad l sd y k r n w fo. 18 Nm d a
lhn p: mbnrin mi, ma simi tt dgb t w y m b y ti r, dj p knrin n k n
simi tt y fi yr r n ln gan-an.
4
BS FI RT AYA
Bs s gk l s nu ibod l n, s jk nb; s e t btan t Bs sr npa r
kj: Bs s w fn un p: w w jk. knrin n s w jk. 2 Bs yan nyn mw
lrn wn algb l n, s w fn wn p: jk nhn-n. Wn s jk. 3 Ngb n ni
br s sr s ni t n t rpad n p: Il t e ti arknrin wa Elimelk ni Nm t ti il
oko Mb d f t. 4 Mo r p y k n s fn w p: K w gb lj wn t jk nhn-n
ti lj wn algb nyn mi. B o b f lo t rpad t t s , r pad, gbn b w k
b f, j k n m r kn r, w ni ni kn t y k lo t rpad, mi ni mo tl . knrin
n dhn p:B ni, mo f r pad. 5 gbn Bs tn fi kn un p: Lj t o b ra il oko
n lw Nmi w y gba Rt ar Mb, aya ni olgb n bkan n, k ork r m
e gb lr ohun-n r. 6 ni t n t rpad n dhn p: B b j b ni, mi k f lo
t rpad mi ntor mi k l l l pdn ohun-n tmi. Ntori n mi k f, l lo t rpad
y fun ara-r. 7 j n srl ngb a n p ngba t a b e rapad tb ppr, lti fi
d t n ml: ni kn y b slbt r fn nkej. B ni a ti fi d t ml nwj wn
lr n srl. 8 Ngb n ni ni t n t rpad n w fn Bs p: L e rpad n fn
nfn ara-r. s b slbt r.
9 Ngb n ni Bs w fn wn algb ti gbogbo wn nyn p: yin ni lr ln p mo
ra gbogbo ohun t e ti Elimlk ti gbogbo y t Maln ti lon lti w Nm, 10 ti p mo
tn gba Rt ar Mb aya, ni t j op Maln, k ork olgb n m e gb lrn
wn arknrin r ti lnu ibod l r. yin ni lr ln. 11 Gbogbo wn nyn t b lnu
ibod l n dhn p: wa ni lr. wn algb s dhn p: K Yhw s obnrin y t y
wl r db Rl ti L, b wn mjj ti k il srl.
K w di algb n frt,
K o s di olkk n Btlhm.
12 K ire ma w pl ran t Yhw y fn lti w obnrin y, k il r db ti Prs ni t
Tmr b fn Jd.
13 Bs f Rt, s di aya r. Ngb t wn lp, Yhw j k Rt lyn, s b mknrin
kan. 14 Ngb n ni wn obnrin w fn Nm p: bkn ni fn Yhw. bkn ni fn ork r
n srl. 15 un y j tn ti oltj fn lj ogb r, ntor aya m r ni iy r, ni t n
f s , t s rkj mknrin mje fn . 16 Nm s gba mknrin n s okan y r,
un ni s tj r.
17 wn aldgb fn un lrk b wn ti w p: A b mknrin kan fn Nm, wn s s
lrk bd. un ni bb Js t e bb Dfd.
RAN DFD
18 y ni ran Prs. Prs ni bb Hsrn. 19 Hsrn ni bb Rm, Rm s ni bb
Amindb, 20 Amindb ni bb Hsn, Hsn s ni bb Smn, 21 Smn ni bb Bs,
Bs s ni bb bd, 22 bd ni bb Js, Js s ni bb Dfd.
W KN SML

1
GB WE SML
RN-JO MM L S L
kunrin ar Ramatam kan w, t j Sf lti k frm, t a p n lkn, mknrin
Jrhm, mknrin lh, mknrin Th, mknrin Sf, ar frm. 2 n aya mj: kn
j Hn, kej j Penn, gbn ngb t Penn b wn m, Hn k b knkan.
3 Lddn ni knrin y gk lti l r l l lti fi b fn lrun ti lti rb s Yhw gb
ogun (l ni wn m mj l w: Hfn ti Pnhs, t wn i lf fn Yhw).
4 Lj kan, lkn e rb. r ni p ma fi wn ran b fn Penn ti wn m r
lknrin lbnrin wn, 5 gbn ap kan oo ni ti Hna, b til j p un ni ay k r, gbn
Yhw e n gn. 6 Orogn r a s ma t lti m u bn, ntor Yhw s in r di in gn.
7 y l l lddn ngba t w b gk ltml Yhw orogn r a ma b u. - Ngb na
ni Hn a ma sunkn l jun. 8 Ngb n ni k r lkn w fn p: K n e t o sunkn?
K ni e t in r k dn? Tb mi k ju mknrin mw l fn b? k lrun Isrl fn n
ohun t o br lw r.
DR HN
9 gbn Hn dde lyn onj r nn yr kan, s l dr nwj Yhw - lf l s
jk lr ga r lyn p ilkn nbi mm Yhw. 10 Lti in dn kn r ni fi gbdr s
Yhw pl kn pp. 11 jj by p: Yhw gb ogun ! Jw wa y r mi w nn
pnj mi, rnt mi, m e gbgb rn-bnrin r, fn mi n mknrin kan, mi y s fi fn
Yhw fn gbogbo j ay r, ab k s n kn n lr.
12 B ti gbdr r l nwj Yhw ni l wo nu r. 13 Hn fi ohn sl sr, nu r
s j, gbn a k gb ohn r, l s r p ti mu t y ni. 14 Ngb n ni l w fn un p:
Tt dgb wo ni t y pa t? J k t d lj r! 15 gbn Hn dhn by p: B
k, olwa mi, pnj l d m lm, mi k mu t-kt kankan, kn mi ni m pay nwj
Yhw. 16 M e r p obnrin t k nlr ni rn-bnrin r, y jj ti ibnj ni m mi
sr di sisy. 17 Ngb n ni l d a lhn p: Ma l n lf, k lrun Isrl fn
n ohun t o br lw r. 18 w p: Jw ro ti mbnrin-d r s rere. Obnrin n
s b tir l. w yar, jun, oj r s wl.
B TI YSMM SML
19 Wn dde n kt wr, lyn gb t wn ti forbal fn Yhw, wn pad l il wn n
Rm. lkn b aya r Hn lp, Yhw rnt r. 20 Hn lyn, s b mknrin kan s ay,
ni t a p n Sml, ntor w p: Lw Yhw ni mo ti tr r. Ngb t dn kan par,
21 k r lkn gk pl gbogbo dl r l rb lddn s Yhw, ti lti san j r.
22 gbn Hn k b wn gk l, ntor w fn k r p: dgb t mo b gba m lw
m n! Ngb n ni mi y m u l: a gb w swj Yhw, y s dr nb tt j ay
r. 23 k r lkn d lhn p: e b ti w , k o s dr dgb t a gba m lnu r.
gbn k Yhw m r r ! Ngb n ni obnrin n dr t s fi m fn m n
tt a fi gba m lnu r.
24 Ngb t gba m lnu r ni m u l pl ml ldn mta, wn yfn k kan ti
go t, s wn tmpl Yhw l n l; m n s w pl wn. 25 A pa ak ml n,
y m n s l b l. 26 w p: Dkun, olwa mi, gg b w ti w ly, olwa mi, mi ni
obnrin t dr lb d r nhn-n, ngb t mo gbdr s Yhw. 27 m y ni mi bb
fn, Yhw s ti fi fn mi gg b mo ti tr r lw r. 28 mi n fi fn Yhw n gbogbo j
ay r: di fifn Yhw. s fi sl nb fn Yhw.
2
EW HN
Ngb n ni Hn krin yn w p:
kn mi yin Yhw lgo,
agbra mi s w nn lrun mi,
nu mi fi wn t mi rrn-n
b mo ti nn rnlw gbl r.
2 K s ni mm b Yhw,
(ntor k s lmrn lyn r),
k s pta b lrun wa.
3 m e hal m,
k r gbraga m e jde lnu yn m.
lrun t m ohun gbogbo ni Yhw,
un ni oldj i nyn.
4 run wn algbra ti ,
a ti w wn alar n w agbra;
5 wn t wn jun y ti di algbe fn onj,
gbn wn t ebi pa k n lti p m.
gn ti bm lpo mje,
gbn y lm yy ti di ankngb.
6 Yhw n fn-ni n ik ti y,
t m-ni skal l sr,
t s m-ni gk w.
7 Yhw n s-ni di t ti lr,
r-ni sl, s gb-ni ga.
8 gb tlk kr lr eruku,
s gb ak kr lr tn,
lti m wn jk pl wn ll
ti lti m wn jk n ip iy;
ntor Yhw n ni wn p t gb ay r,
fi d ay ml lr wn.
9 rn-s wn oltt r,
gbn aebi y par nn knkn,
(ntor agbra nyn k l fn un lgo).
10 wn t Yhw ti tk,
Oldmar sn r lj run.
Yhw dj fn wn pin ay,
fi agbra fn ba r,
gb agbra ni-rr r sk.
11 pad s Rm, gbn m n dr lti ma sin Yhw, nwj lf l.
WN M L
12 wn m l k nlr, wn k s bkt fn Yhw 13 tb t wn lf, wn k s ka
nyn s: b ni kan b e rb kan, rn lf y w lsk rb n pl p ran onga
mta lw k a t par rb, 14 y s ma y ran lr in nn kk tb asn tb wo,
lf y si gba y t wn e b y e tir. B ni hw wn s gbogbo srl t b w s
l. 15 n k a t fi r ran rb pl efn ni wn rn lf ti w w fn wn lb p:
M ran ti lf w k a t gb e kan, k n gba ran ss lw r, fi ran tt. 16 B ni
n b fs p: J k a kk sun r tn, lyn n ni o l m y t b w . m lf y w
p: Rr ! Ls kan y ni k o fi fn mi, b b k mi y fi ip gb . 17 wn m
n tbi pp nwj Yhw, ntor p wn lo ran b Yhw n l kl.
SML N L
18 Sml j m kkere t l md ngb t ti br i sn Yhw. 19 y r rn
a kker fn lddn ngb t b w pl k r fn rb ddn . 20 El a s bkn fn
lkn ti aya r by p: K Yhw fn n ran lti in obnrin y fn r t o ta Yhw. Wn a
s pad s il wn. 21 Yhw b Hn w, lyn, s b mknrin mj s ay. dmknrin
Sml s dgb ld Yhw.
L B WN M R W
22 Ngb t l dargb ni a s fn un b wn m r ti e s gbogbo srl. 23 w fn wn
p: K n e t hw gg b mo ti gb lnu wn nyn? 24 K bsi, yin m mi, wn r
t mo gb k dra 25 B ni kan b s nikej, lrun y d s i, gbn b ni kan b
s Yhw, ta ni y bb fn un? gbn wn k fets ohn bb wn. wu Yhw lti m wn
gba n ik.
26 Sml n tir dgb sk nn oore-f nwj lrun ti nyn.
KDE JY
27 nyn lrun kan w b l, w fn un p: By ni Yhw w, mo farahn fn il bb
r ngb t wn w n gpt, t wn e r fn il Fr. 28 Mo y wn st lrn
gbogbo y srl k wn ma e lf mi, k wn ma gun or pp lti rb s mi, k
wn w w fd, t mo s ynda gbogbo ran b il srl fn il bb r.
29 Kn e t o fi ojkkr wo wn ran b t mo pal fn ibgb mi, t
w bl fn wn m r j m l, t o fi r t jj jl lti w wn nyn
mi srl b wn? 30 Ntor n - y ni f Yhw lrun srl - lt ni mo w p
il r ti il bb r y ma rn nwj mi tt ay, gbn nsisy - f Yhw - k n r b
m. Ntor mo bl fn wn t b y mi s, mo s ka wn t b gn m s f. 31 Ntor j
b t mi y r ap r sl ti ti il bb r, t y fi j p k n s argb nb m tt l. 32 B
t ni w y ma fi oj kkor wo gbogbo ire t mi y e fn srl, k s n s argb n il
r m ll. 33 mi y fi d sl lb pp mi nn wn nyn r tt ojkkr y fi pa
wn, t m wn y rws, gbn id wn nyn ni y pa gbogbo il r! 34 w y r
pr lra wn m r mjj, Hfn ti Pnhs, n ohun t mi y e fn wn: Lj kan n
ni wn mjj y k. 35 mi y gb lf oldodo kan dde t y ma e gg b f kn
mi. mi y fn un n il t y p tt l, t y s ma rn tt ay nwj ni rr mi. 36 ni t
b k n dl r y w dbl fn un lti tr ow kker ti kr j, t y s w p: Jw
fn mi n i-k e ld lf, k n ba l r onj j.
3
LRUN PE SML
Sml t j dmknrin sin Yhw ld l. N ay gb a n, wn p k Yhw sr,
rran k s wp. 2 s e n j kan t l sn n yr r, - oj r ti br s knkn, k s l
rran m, - 3 tpa t a tn fn lrun k t k, Sml s dbl n ibi mm Yhw , nbi t
pt lrun w. 4 Yhw p w p: Sml, Sml. dhn w p: mi n y. 5 s
sr l b l lti w p: mi n y, mo gb t w p m. l w p: mi k p , pad l
dbl. l dbl. 6 Yhw tn br s p w p: Sml, Sml. un n l sd l
lti w p: mi n y, mo gb t w p m. l w p, mi k p , m mi, pad l sn.
7 Sml k t m Yhw , a k s t fi r Yhw hn fn un. 8 Yhw tn br s pe
Sml lkta. tn dde l b l lti w p: mi n y, mo gb t w p m. Ngb n ni
l m p Yhw ni pe m n, 9 s w fn Sml p: L sn, b a b tn p k o w
p: Yhw, ma w, ntor rn r gb. Sml s l sn n ip r.
10 Yhw w dr farahn. p gg b ti e tl: Sml, Sml. Sml s dhn
p: Ma w, ntor rn r gb. 11 Yhw w fn Sml p: Mo l e nkan n srl,
ohun t y m et mjj ni t b gb h. 12 Lj n ni mi y m ohun t mo s ld s il
l , lti br tt dpin. 13 K o s fn un p: Mo ti dbi fn il r tt l, ntor o m p wn
m r p fn lrun t w k s b wn w. 14 Ntor n ni mo bra n ti l, k s rb tb
r t y w bi il l m.
15 Sml sn tt di wr, lyn n ni lkn tmpl Yhw. r ba Sml lti ryn
ohun t r fn l. 16 gbn l p , w fn un p: Sml, m mi! un n dhn p:
mi n y. 17 br p: K ni r t b s? M e fi ohun khun pam fn mi! K lrun fi
ibi b ti rn t j b l b o b fi r kan t b s pam fn mi. 18 Ngb n ni Sml
s gbogbo r fn un. l w p: Yhw ni, k e ohun t b r i p dra!
19 Sml dgb. Yhw s w pl r, k s j k r kankan t a s fn un b sl lsn.
20 Gbogbo srl lti Dn tt d Bb ni m p Sml ti di wl Yhw . 21 Yhw s fi
ara hn n l, farahan Sml nb.
4
r Sml db r Yhw fn gbogbo srl. l dargb, wn m r k s fi w bbur
wn sl n dra s Yhw.
WN FLSTN GUN SRL, WN GBA PT MJM
l ngb n p wn m Flstn k ara wn j lti gbgun ko srl, wn srl s jde
l pd wn lti jagun. Wn pg ogun lb Ebensr, ngb t wn Flstn pg ogun s
fk. 2 wn Flstn w lj ogun nwj srl, j l l, a s gun srl nwj Flstn:
t wn gbj enyn t a pa lj ogun. 3 gb ogun n pad s g, wn algb srl s w
p: K ni e t Yhw j k Flstn gun wa ln? j k a l gb pt Mjm lrun wa lti
l, k b a w lrn wa, k s gb w l lw wn t n. 4 gb ogun n rn s
l, a s gb pt Mjm Yhw gb ogun, t jk lr Krb l b wn; wn m
mjj l, fn ti Fnhs, b pt Mjm Yahw n w. 5 Ngb t pt Mjm Yhw
d g, gbogbo wn srl h y t m k il m tt. 6 wn Flstn gb ariwo hh y n,
wn s w p: K ni tm igbe l y t a gb n g wn Hbr? Wn s m p pt
Mjm Yhw ti d s g ogun. 7 Ngb n ni r ba wn Flstn, ntor wn w lrn ara
wn p: lrun ti d s g! Wn w p: Ibi b wa! ntor k r b tl r. 8 rn b wa! Ta ni
y gb wa lw lrun algbra y? un ni fi oriri rn pa gpt. 9 mkn, k s mra
knrin, yin Flstn, k m ba di r wn Hbr b wn ti sn yn. e b knrin, k s
jagun. 10 wn Flstn br ogun, wn s gun wn srl t olk lk wn fi s sl l
sn g tir; pa kpa l gidi ni t gb mdgn ti jagun fi b ld wn srl. 11 A
gba pt Mjm lw wn, m l mjj, fn ti Fnhs, k.
IK L
12 knrin ar Bjmn kan s kr lrn l ogun l l lj kan n, fa a r ya, s
da erp l or. 13 l jk lr ga lb nu n ngb t alsl n d, l wo n, ntor
kn e k bal lr pt mjm lrun. Ngb t knrin y ryn fn l ni igb ta n gbogbo l
n. 14 l gb igbe y, s br p: K l fa igb l y? kunrin na sr l s fn l. 15 l
ti p mjdn-lgrn-n dn, oj r s ti lp, k s l rran m. 16 kunrin na w fn l p:
g ogun ni mo ti b, t mo s w lti oj ogun ln. l s br p: K l l, m mi?
17 Onryn n dhn p: srl ti s fn Flstn, gun l ni wn fi gun gb ogun wa.
wn m r mjj ti k, wn s ti gba pt mjm lrun lw wa! 18 Ngb t l gb r
npa pt mjm lrun, ub syn lr ga r sj n, rn r s d, s k, ntor knrin
n ti dargb, s ti t. e adj fn srl fn ogj dn.
IK AYA FNHS
19 s e p aya m r Fnhs lyn t s fr b. B ti gb ryn p a ti gba pt
mjm lrun, ti ti ik bb k r ti ti k r, wl, s b, ntor rb ti m u. 20 B ti
k l ni wn agbb r w fn un p: Fknbal, mknrin ni o b! gbn k dhn, k s
kbiara s i. 21 pe m n n kbd b ti w p: go srl ti l! ron s pt mjm
lrun t wn gb ti ik bb k r ti ti k r. 22 w p: go ti kr n srl, ntor wn ti
gba pt mjm lrun.
5
DM WN FLSTN PL PT MJM
Ngb t wn Flstn ti gba pt mjm lrun, wn gb e l s Ebensr n dd.
2 wn Flstn gb pt mjm lrun l s il r Dgn, wn s gb e kal lb re
Dgn. 3 N wr j kej, wn dd w sn il r Dgn, wn s r i p Dgn ti ub
t dojbol nwj pt mjm Yhw. Wn gb Dgn dde, wn s d a pad s ip r.
4 gbn lj kej n kt wr, Dgn tn ub dojbol nwj pt mjm Yhw, t or ti
ap Dgn ti g kr, t wn s w lr il, kkt Dgn l w n ip r. 5 Ntor n ni wn
alwr Dgn pl wn t b f wl r Dgn k fi s t bwl nu n iil r
Dgn n dd tt di n oln. 6 w Yhw wwo lr wn ar dd, t s k wn sn
br-bojo: k ewo b wn ti gbogbo il wn. 7 Ngb t wn ar dd r ohun t l,
wn w p: K pt mjm lrun srl m e dr ld wa m. Ntor w r ti l j fn wa
ati fn r wa Dgn. 8 Ngb n ni wn pe wn ald Flstn j, t wn w p: K ni k a e
pl pt mjm lrun srl? Wn pinnu p: Gt ni pt mjm lrun srl y l.
Wn s gb pt mjm lrun srl l. 9 gbn lyn gb t wn gb e l ib ni w Yhw
ba l n, br-bojo l s d b wn: ewo bo wn ar l n lti md tt kan gb.
10 Ngb n n wn tn gb pt mjm lrun l krn. gbn ngb t wn gb pt
mjm lrun d krn, wn ar krn kgb w p: Wn ti gb pt mjm lrun srl
w, lti w pa w run pl gbogbo wn nyn wa! 11 Wn pe gbogbo ald Flstn j, wn w
p: d pt mjm lrun srl pad s ip r, k a m ba k pl wn nyn wa. N
ttt ni br-bojo ik gba gbogbo l n, nwn gb t w lrun b wn. 12 wn t k k,
ewo s wn, t igbe l n gk d run.
6
A D PT MJM PAD

pt mjm Yhw gba o mje n il wn Flstn. 2 wn Flstn t wn alwr ti


wn alf l lti br w p: K l y k a e npa pt mjm Yhw? fi n t a gb
gb e pad hn w. 3 Wn dhn p: B b f d pt mjm lrun srl pad, m e
d a pad pl w fo, gbn k tt fn un. Ngb n ni r wsn, t s m d t
w r fi wwo lr yn, t k s kr lra yn. 4 Wn br p: K ni tt t y k a e fn un?
Wn dhn p: yd wr mrn-n pl re kt t a fi wra r gg b iye wn ald
Flstn ti p t, ntor rn kan n ni y yn lnu pl wn alde yn. 5 K e re yd yn
ti re kt yn t ba il n j, k s fgo fn lrun srl. By w r y fy lra yn,
lra wn r yn ti lr il yn. 6 K n e t m kn yn le gg b ti wn ar gpt ti
Fr e m kn wn le? j wn k j k wn nyn n l ngb t lrun fyj wn?
7 Nsisy, l w k lin kan, k t r pl abo ml mj t fi wr fn m, t k t
w jg lrn: k so wn ml n m k lin n, k s k wn m wn syn n
ibj ran wn. 8 K gb pt mjm Yhw ka or k lin n. K k wn re wr fn
tt sn pt kan lb r, k s j k m l fnrar. 9 Lyn n ni k ma w by y
gba n il r l lp Bt-m, un ni fa gbogbo ibi wny l wa lr, b b k a m p k
e lti w r ni jy wa ti w, p kn w b n ni.
10 B ni wn nyn n ti e: wn m abo ml mj t fi m fn m, wn s so wn
m k lin n, gbn wn pa wn m wn m nn ibj ran. 11 Wn gb pt
mjm Yhw ka or k lin n pl pt re kt wr ti ti yd wn.
12 Lgn ni wn abo ml n gba n Bt-m l, t wn s t l, t wn k b wn
ti l, l y stn-n tb s s. wn ald Flstn s tl e l tt d pkun il Bt-m .
PT MJM N BT-M
13 wn ar Bt-m kr k nn oko il ttj. B wn ti gbj sk ni wn r pt
mjm, t wn s l pd r. 14 Ngb t pt mjm n d oko J ar Bt-m ,
dr nb. kta l kan b nb. Wn la igi ara k lin n, wn s fi abo ml mj n
rb sunpa s Yhw. 15 wn m Lf ti gb pt mjm Yhw skal pl pt t b
lb r, y t a k wn ohun wr sn r. Wn s gb e kal lr kta l n. wn ar Bt-
m rb sunpa lj n pl wn rb mrn s Yhw. 16 Ngb t wn ald mrn-
n il Flstn r y, wn pad s krn lj kan n. 17 wny ni yd wr t wn Flstn san
fn tt fn Yhw: kan fn dd, kan fn Gs, kan fn kln, kan fn Gt, kan fn
krn. 18 wn kt wr p t b wn l Flstn ti p t, br lti wn l oldi tt kan
wn let t k n odi. kta l a n s j lr, lr y t a gb pt mjm Yhw kal, s
w nn oko Ju ar Bt-m tt di j n. 19 wn m Jekn t b lrn wn ar
Bt-m k y ngb t wn r pt mjm Yhw, Yhw s pa drin nyn lrn wn.
wn nyn n s f ntor p Yhw ti l wn pp.
PT MJM N KIRYAT-JRM
20 Ngb n ni wn ar Bt-m w p: Ta l l dr nwj Yhw lrun mm? Ld
tani un y l jnn s wa? 21 Wn rn wn rn l b wn ar Kiryat-Jrm pl r
wny: wn Flstn ti d pt mjm Yhw pad. w gb e l sd yn.
7
wn ar Kiryat-Jrm w, wn s gb pt mjm Yhw l. Wn dar r s il Abindb
lr k, s ya m r Elesr st lti ma pt mjm Yhw.
SML DI ADJ TI OLDD
2 Lti gb t a ti gb pt mjm Yhw kal n Kiryat-Jrm, j t p syn - t b ogn
dn - gbogbo srl s f gb ti Yhw. 3 Ngb n n Sml w by fn gbogbo il srl:
B b e pl gbogbo kn yn ni f pad sd Yhw, k k gbogbo wn lrun jj t
b lr yn kr, pl wn gd Astrt, k s fi kn s Yhw, k ma sn n nkan: ngb
n ni un y gb yn kr lw wn Flstn. 4 Ngb n ni wn srl pa wn r Bl
t pl wn gd Astrt. Wn k s sn ju Yhw nkan.
5 Sml w p: pe gbogbo srl j n Msp, mi y s b Yhw fn yn. 6 Ngb n
ni wn pj s Msp, wn pn omi, wn d swj Yhw, wn gbw lj n, t wn w
p: A ti d s Yhw. Sml s dj fn srl n Msp.
7 Ngb t wn Flstn m p wn srl ti pj n Msp, wn ald Flstn gk l
gbgun k srl. wn srl gb, r Flstn s b wn. 8 Wn w fn Sml p: M e
dnudr n kk pe Yhw lrun wa, p k gb w l kr lw wn Flstn. 9 Sml m
d gntn kan t mu m, s fi rb sunpa s Yhw, k pe Yhw fn srl,
Yhw s gb dr r. 10 Ngb t Sml rb n wn Flstn br ogun pl srl,
gbn Yhw sn r l lj n lr wn Flstn, s fi br-bojo pa wn, a s gun wn
nwj srl. 11 wn srl jde lti Msp, wn s k dm b wn tt d sl Bt-Hrn.
12 Ngb n ni Sml m kta kan, gb kal lrn Msp ti Jen, s pe ork r n
Ebensr, b ti w p: Tt d hn-n ni Yhw e rnlw fn wa.
13 A r wn Flstn sl, wn k s fi s kan il srl m, w Yhw s wwo lr wn
Flstn n gbogbo j ay Sml. 14 wn l t wn Flstn gb lw srl ni a
d pad fn un lti krn tt d Gt, srl s gba il wn lw wn Flstn. lf w lrn
srl ti wn mr.
15 Sml dj fn srl n gbogbo j ay r. 16 N ddn ni l ypo Btl, Glgl,
ti Msp, s dj fn srl nbi gbogbo wny. 17 Lyn n ni y pad s Rm, ntor ib ni
ibd r, t dj fn srl nb bkan n. k pp kan fn Yhw nb.
8
SRL BR FN BA
Ngb t Sml dargb, fi wn m r e adj n srl.
2 Ork m r gb j Jl, br r j Abj; wn e adj n Brsb. 3 gbn
wn m r k tl pr r: wn n ojkkr, wn a ma gba btl, wn a s fi n t
sl. 4 Gbogbo srl e pd, wn s l b Sml n Rm. 5 Wn w fn un p: w ti
dargb, wn m r k s tl pr r. Ntor n k! fi ni kan jba fn wa k ma dar
wa, gg b wn orl-d yk ti e. 6 y ba Sml nn j b wn ti w p: Fi ni kan
jba fn wa, s k p Yhw . 7 gbn Yhw w fn Sml p: T wn nyn n lrn
npa ohun t wn w fn ., ntor k e w ni wn k sl, mi ni wn k sl, b wn k ti f k
mi ma jba lr wn m. 8 Gbogbo ohun t wn ti e s mi lti j t mo ti f wn jde kr n
gpt tt di sisy - wn ti k m sl, wn s ti sin wn lrun jj - ohun kan n ni wn e
s y. 9 K bur! T af kn wn lrn. gbn k o ly fn wn dradra, k o s k wn n
wn t ba t y jba l wn lr.
10 Sml tn s gbogbo r Yhw fn wn nyn t br ba lw r. 11 w p: t
ba t y jba l yn lr n y: un y gba wn mknrin yn lti ma l wn fn tj k
lin r ti fn wn in r, wn y s ma sr tete nwj k lin r. 12 un y fi wn
e oldr gbgbrn ti oldar dta; un y m wn i sin un, wn ni y ma b a
k kr r, t wn y ma b a r wn irin j ogun r ti ohun t y fi e k lin r. 13 un
y gba wn mbnrin yn lti ma e ohun olrn ddn fn un, lti ma se s r ti lti
ma e brd fn un; 14 un y gba il oko yn, oko jr yn, igi olf yn t dra j, y s fi
wn fn wn jy r; 15 lr i oko yn ti so jr yn ni un y ti gba dmw fn wn
mw r ti fn wn jy r; 16 un y gba y t dra j nn wn rn yn lknrin
lbnrin, nn agbo ran yn ti ktkt yn, y gb wn lti m wn i fn un; 17 un y
gba dmw lti in abo ml yn, t yin pp y di r r. 18 N j n ni yin y
kgbe ntor ba t yn yn, Yhw k s n d yn lhn n j n!
19 wn nyn n k et ddi s Sml. Wn s w p: B k! wa f n ba! 20 wa n
y s db gbogbo wn orl-d yk, ba wa y s ma dj fn wa, y ma wj wa l
jagun fn wa. 21 Sml gb gbogbo r wn nyn n, s tn wn s fn Yhw.
22 gbn Yhw w fn un p: T f kn wn lrn, k w s fn wn n ba. Ngb n ni
Sml w f wn srl p: K olk lk yn pad s il r.
9
SL TI KTKT BB R
ni kan w lrn wn Bnjmn t ork r j K, m bl, m Srr, m Bkrt,
m f; j ar Bnjmn, knrin ll. 2 n m kan t a p n Sl t j dmknrin
t s lw. K s ni kan n srl t lw t o, ga ju gbogbo nyn l lti jk sk. 3 wn
abo ktkt K, bb Sl sn, K w fn m r Sl p: M kan nn wn rn
dn lti l w wn abo ktkt t wn sn w. 4 Wn la k frm j, wn la il l j l
r nknkan; wn la il lm j, wn ktkt n k s nb; wn la il Bnjmn j l r
nknkan. 5 Ngb t wn d il Sf n Sl w fn rn t tl e p: t! j k pad sl,
k bb mi m e fi ti wn abo ktkt sil lti ma w wa. 6 gbn ni tibi d a lhn p:
nyn lrun kan gb n l y. knrin olkk ni: gbogbo ohun t b w ni l dj. j k
a l b a by un y l w lye lr rn-j wa. Sl w fn rn r n p: 7 B a b til
l, k ni k a fifn knrin n? Brd ti tn lp wa, k s s ohun t a l fi ta nyn lrun n
lr. K ni a l r fn un? 8 rn n tn br s sr p: Mo n dmrin ow fdk lw, mi
y fi fn nyn lrun n, y s l w lye lr rn-j wa. 10 Sl w fn rn r p:
r r dra, j k a l b a ngb n! Wn s l s l t nyn lrun n w.
SL PD SML
11 B wn ti gun k l n l ni wn pd wn dmbnrin t jde l pn omi. Wn s
br lw wn p: j arran b nb? 9 - Tlr n srl, by ni a e n w a ba l
br r lw lrun: j k a l wd lw arran ngb n, ntor dp wl bi ti j n,
arran ni a w tlr. - 12 wn mbnrin n dhn p: B ni, arran n w nwj yn.
d s l nsisy, ntor rb b ln fn wn nyn lr ibi gga. 13 N kt t b ti
wn l ni r i k t gk l sbi gga fn s n. wn nyn k jun k t d, ntor
un ni gbd bkn fn b n, lyn n ni wn t a p t l ma jun. Nsisy l gk l,
s r i n wkt y.
14 Ngb n ni wn gk l l n. B wn ti d nu ilkn ni Sml jde w pd wn
ngb t l sbi gga. 15 s e lj t wj j t Sl w, Yhw ti fihan Sml p:
16 Lla n wkt y ni mi y rn knrin kan s lti gbgb Bnjmn, k o da rr l e
lr lti s di olr wn nyn mi srl. un y s gba wn nyn mi l kr lw wn
Flstn, ntor mo ti r pnj wn nyn mi! 17 Ngb t Sml r Sl, Yhw fi m w fn
un p: Wo knrin t mo b sr r: un ni y dar wn nyn mi. 18 Sl l b Sml
lrn n il s w p: Jw, fi il arran hn m. 19 Sml d Sl lhn p: mi ni
arran n. Ma gk l swj s ibi gga. yin y b mi jun ln. mi y k dgbe n
wr la, mi y s ly gbogbo ohun t b lkn r fn . 20 M e ynu npa wn abo
ktkt t sn lti j mta: a ti r wn. n ti tani gbogbo l srl e pp. j k e tr
ni ti ti gbogbo il bb r? 21 Sl dhn p: b ar Bnjmn ni mi, y t kr jl n
srl, t dl mi s j kker jl lrn gbogbo y Bnjmn. e t w fi b mi s ir r
b?
22 Sml m Sl ti rn r l. m wn w gbngn, s m wn jk ga ju wn t
a p sb, wn t b gbn. 23 Ngb n ni Sml w fn als p: Gb ap t mo n k o gb
pam w. 24 Als n s gb s ran n pl r r swj Sl, s w p: Wo ohun t a
gb pam n nwj r, ma j ! Lj n ni Sl b Sml jun p.
25 Wn skal lti ibi gga n l s gboro l. A t a lr ibsn fn Sl lk pts il
n, 26 Sl s dbl.
A FI RR YA SL S MM
N kt ti orn y, Sml pe Sl lr k pts: Dde, k n e dgbe fn . Sl
dde, Sml ti un n jde sta. 27 Wn skal d pin l n ngb t Sml w fn Sl
p: P fn rn r k ma rn swj wa, gbn k w dr n tr nsisy, k n j k o gb
r lrun.
10
Sml m g rr, s d sr Sl, lyn n ni k a mra t s w fn un p: b
Yhw ni y s mm lti j olr wn nyn r srl. w ni y ma dar wn nyn
Yhw, t w y s gb wn kr lw wn t wn t y wn k. y ni y j m fn p
Yhw ti fi rr y s mm lti s di olr ohun-n r. 2 N kt t w b ti fi m sl ni w
y pd wn knrin mj lb iboj Rl, n pkun il Bnjmn Wn y s w fn p
a ti r wn ktkt t o jde l w. Bb r ti gbgb npa wn abo ktkt n, t kn r k
s bal b ti w nn ara-r p: K ni k a e n ti m mi? 3 B o b ti kj ib d d rb
Tbr, w y pd wn knrin mta t gk l sd lrun n Btl, kan m m ewr
mta dn, kej k agbn mta brd, kta gb g t. 4 Wn y k , wn y fn n
brd mj t w y s gb lw wn. 5 Lyn n ni w y d Gb lrun (nbi t p r
Flstn w), n bwl l n ni w y s jlu agbo wn wl t skal lti ibi gga, pl
wn akrin nwj wn t lu oriri l, t fn oriri fr, m y s gb wn. 6 Ngb n
ni m Yahw y s skal l lr, m y s gb bkan n, w y s di ori nyn
mrn. 7 Ngb t wn m y b ti l fn , k o e ohun t o b l e ntor lrun b pl
r. 8 w y skal wj mi l s Gb, mi y s w b nb lti rb sunpa pl wn
b rp. K o dr fn j mje k n t w b , mi y s k n ohun t y k o e.
SL PAD
9 N kt t kyn s Sml ni lrun k s i lkn, gbogbo m i n s l lj n. 10 gba
ib l s Gb, s r agbo wn wl t b w pd r. m lrun skal l e lr, m s gb
e lrn wn. 11 Ngb t wn t ti m fn gb pp r i p kw wl pl wn wl,
wn nyn w lrn ara wn p: K l l s m K? gb wo ni Sl di wl? 12
kan nn wn aldgb w p: wn wl yk y k, tani bb wn? B ni ti di w p:
j kan nn wn wl ni Sl?
13 Lyn gb t m lo Sl tn, pad l il. 14 Arknrin bb r b i lr pl rn r
p: Nbo ni l? dhn p: wa l w wn abo ktkt. A k r knkan, a s t Sml
l. 15 Arknrin bb Sl w fn un p: Ryn fn mi ngb n gbogbo ohun t Sml w
fn yn. 16 Sl d arknrin bb r lhn p: K s ohun mrn fn wa j p a ti r wn
abo ktkt n. gbn k ryn npa jba t Sl fi l .
A GG YAN SL LBA
17 Sml pe wn nyn j swj Yhw n Msp, 18 s w fn wn srl p: By ni
Yhw w, lrun srl: mi ni mo m srl jde kr n gpt, t mo s gb yn kr lw
gpt ti lw gbogbo jba t fyj yn. 19 gbn ti k lrun ln, ni t gb yn lw ibi ti
kr nn gbogbo pnj yn, s ti w p: Rr, m ni kan jba fn wa. Nsisy w swj
Yhw n y kkan ti n ojl kkan.
20 Sml m gbogbo wn y srl w, gg s yan y Bnjmn. 21 m wn ojl
y Bnjmn jde, gg s m ojl Mtr. m wn knrin kkan jde n ojl Mtr, gg
s yan Sl m K, wn s w a, a k s r i.
22 A tn wd lw Yhw pL j knrin n w nhn-n? Yhw dhn p: un ni yn t
farapam lrn wn p r. 23 Wn sr l ib lti m u, s dr lrn wn nyn:
ga ju gbogbo nyn lti jk sk. 24 Sml w fn gbogbo wn nyn p: ti r ni t
Yhw yn? K s ir r nn gbogbo wn nyn. Gbogbo wn s kde pl igbe w p:
Kbys! K ad p lr, k bt p ls!
25 Sml ly b fn wn nyn n, s k sn w kan t gb swj Yhw.
26 Sl n pad s il r n Gb, wn akgun tl e, wn t lrun s s lkn. 27 gbn
wn lt alnlr w p: Bwo ni ni y e l gb w l? Wn gn n, wn k s ta lr.
11
GUN LR MN
N bi o kan lyn y, Nhs ar mn w pg ogun lknkn Jbs ti Gld, gbogbo
wn ar Jbs w fn Nh p: B wa d mjm, wa y s sn . 2 gbn Nh ar
mn d wn lhn p: n t mo l gb b yn d mjm n y: mi y y oj yn tn, k n
s k tj b gbogbo srl. 3 wn algb Jbs w fn un p: Fn wa n y simi j mje,
k a rn s gbogbo il srl, b a k b r ni w rn w lw wa y jw ara wa fn .
wn rn n d Gb ti Sl, 4 wn s ryn rn n s et gb wn nyn, gbogbo
nyn s br s kgbe pl kn.
5 s e t Sl ti oko b lyn wn ml r, s br p: K l e wn nyn t wn
snkn by? Wn ryn fn un ohun t wn ar Jbs w. 6 Ngb t Sl gb r y, m
Yhw skal l e lr, bn l s gb e. 7 m ml mj t a so p, s g wn s ww, fi
wn rn s gbogbo il srl pl r wny: ni kni t k b tl Sl b a ti e ml wny
ni a e s ni n. br Yhw bo wn nyn n, wn s l sj ogun b nyn kan. 8 k
wn b wn ti kj nwj r n Bsk: wn srl s p k mdgn nyn, wn t ti
Jd w j gb-mdgn nyn. 9 w fn wn t a rn w p: l s fn wn ar
Jbs ti Gld p: Lla ngb t orn b m lsn-n gangan, yin y r rnlw gb. N
kt t wn rn n pad s il ni wn ryn fn wn ar Jbs, in wn s dn. 10 wn y
w fn Nh p: Lla ni a jde s yn t e w gg b ti w yn.
11 Lj kej, Sl pn gb ogun r s w mta, wn s kl g t n krn ru, wn s
gun wn ar mn b wn ti jagun tt di sn gangan. wn t y nn wn tk, k s ni
mj t dr p lrn wn.
A KDE SL LBA
12 Ngb n ni wn nyn w fn Sml p: Ta l w w: Sl ni ma jba lr wa?
F wn-n n l wa lw k a fi wn fn ik pa. 13 gbn Sl w p: A k n pa ni kni lj
n, ntor Yhw ti fn wa n gun ln. 14 Lyn n ni Sml w fn wn nyn p: w
k a l Glgl k a tn fi ba j. 15 Gbogbo nyn l Glgl, nb ni a ti kde Sl lba nwj
Yhw n Glgl. Nb ni a gb r wn b rp nwj Yhw, Sl pl gbogbo wn
srl br s y ay l.
12
SML F SYN FN SL
Sml w fn gbogbo srl p: Mo ti t yn lrn nn gbogbo ohun t br lw mi, mo
s ti fi ba j fn yn. 2 Lti sisy l, mo ti dgb, dargb, wn m mi s w lrn yn. Lti
gb we mi ni mo ti rn nwj yn tt di j n. 3 mi s n y! K jr s mi nwj Yhw ti
nwj ni rr r: ta ni mo gba ml r tb ta ni mo m ktkt r? Ta ni mo rj tb t mo
nilra r? Ta ni mo gba btl lw r lti fi bo tt ml? B ni b b b mi y san n
pad. 4 Wn dhn p: w k r wa j r, w k s ni w lra r, w k gba ohun khun lw
ni kni r! 5 w fn wn p: Yhw ni y jr s yn, ti ni rr r ni lr ln p k r
nkankan t bur lw mi. Wn s dhn p: un ni lr.
6 Sml w fn wn nyn n p: Yhwe ni lr, ni t gb Ms ti rn dde, t s
m wn bb yn gk w lti gpt. 7 jde s mi nsisy k n b yn sr nwj Yhw, k n
s rn yn lt gbogbo i yanu t Yhw e ntor yn, ti ntor wn bb yn: 8 Ngb t Jkb
w s gpt, gpt fi ay ni wn lra, wn bb yn k p Yhw. un n rn Ms ti
rn, t wn k wn bb yn jde kr n gpt, t s gb wn kal n il y. 9 gbn wn
gbgb Yhw lrun wn, un n s fi wn l w Ssr, ggun gb ogun Nsr, ti l
w wn Flstn, ti l w ba Mb t wn b wn jagun. 10 Wn k p Yhw w p: w
ti d ntor a ti k Yhw sl t a sin wn Bl ti wn strt. Nsisy, jw gb w l
lw wn t wa, wa y s sn ! 11 Ngb n ni Yhw rn Jrbl Brk, Jft,
Sml, gb yn lw wn t yn t y yn k, s w n lf.
12 gbn ngb t r Nh ba wn mn, t wn b w b yn j, w p: Rr o!
ba ni a f k ma dar wa. gbn Yhw lrun yn ni ba yn! 13 Nsisy wo ba t
yn. Yhw ti fi nyn kan jba fn yn. 14 B b br Yhw t sn n, b b trba fn un,
t k s t s r, b yin fnrayn ti ni t yn lba b tl Yhw lrun yn, y dra!
15 gbn b k b trba fn Yhw, b b t s wn r, ngb n ni w Yhw
y wwo lr yn ti lr ba yn.
16 Lkan s i, jde s mi k s wo i l t Yhw e lj yn. 17 j k e sisy ngb
kr k? dra, mi y k pe Yhw, un y s sn r, j y s r. K m yn m dj
b ibi t e s Yhw ti tbi t ngb t br fn ba. 18 Sml k pe Yhw, s sn r,
j s r lj kan n, r Yhw ti ti Sml ba wn nyn lj n. 19 Gbogbo wn w fn
Sml p: Gbdr s Yhw lrun r fn wn rn r k ik m pa wa; wn wa ti l
kl kan ngb t a br ba fn ara wa. 20 gbn Sml w fn wn nyn p: m e
br. Lt ni ti e ibi. gbn k m e yapa kr ld Yhw, k s ma sn n pl
gbogbo kn yn. 21 m e yapa lti tl wn re lsn t k wl fn ohun khun, t k l e
rnlw, ntor sn ni wn. 22 N tt Yhw k n k wn nyn r sl ntor l ork r,
ntor Yhw ti fi oj n yn yn e nyn r. 23 N tmi, k jnn s mi lti Yhw npa
ddw dr dr fn yn ti n kk yin n n rere ti n t. 24 K br Yhw nkan, k
fi tkntkn sn n, k s ron s i yanu t e lrn yn. 25 gbn b b e ibi,
gb, gbogbo yn pl ba yn.
13
BR JBA SL
(Sl j ni dn ngb t jba lr srl, s jba fn dn lr srl). 2 Sl yan
gbdgbn mknrin wn srl; gb s w pl Sl n Mkms, ti n k Btl,
gbrn-n w pl Jntn n Gb t Bnjmn, Sl s d wn yk pad s g wn.
3 Jntn w p r wn Flstn t w n Glb, wn Flstn s gb p wn srl ti
k lti ma sn wn. Sl m k a fn ip ogun n gbogbo gbgb n, 4 gbogbo srl s gb
ryn n p: Sl ti w p r wn Flstn, ti p sral ti di ohun rra fn wn Flstn.
wn nyn s parap lyn Sl n Glgl. 5 wn Flstn kraj lti b srl jagun pl
gb mdgun k ogun, gbta in pll wn gb m ogun t p b yanrn t kun,
wn s pg ogun n Mkms, lp l-orn Bt-Afn. 6 Ngb t wn srl r i p wn w
nn ro ntor wn h wn m, wn s pam nn ih kta, nn ih il, nn pnt or k ti
lr pta, ti nn knga. 7 Wn tn gk gba k od Jrdn l il Gd ati Gld.
YAPA LRN SML TI SL
Sl w n Glgl, wn nyn s gbn pl br lyn r. 8 dr fn j mje gg
b Sml ti d fn un, gbn Sml k w s Glgl, wn m ogun s tk lyn Sl. 9
Ngb n ni w p: b mi m ohun b sunpa ti ti rp. s rb sunpa. 10 B s ti
par b sunpa n ni Sml d, Sl s jde l pd r, s k i. 11 Sml w p: K ni
w e y? Sl dhn p: M r i p wn m ogun fi m sl, t wn s tka, ti p w
n k w lj t o d fn mi. wn Flstn s ti kraj n Mkms. 12 Mo s w nn ara mi p:
Nsisy wn Flstn y skal l mi lr n Glgl, mi k s t tt fn Yhw! Pl bal
kn ni mo fi rb sunpa. 13 Sml w fn Sl p: w ti hw mg! b e pe w tl
t Yhw lrun r fn , Yhw b m jba r dr lr srl tt l. 14 gbn nsisy
jba r k l dr m: Yhw ti w knrin kan gg b f kn r, ti yn n n olr fn wn
nyn r, ntor w k pa ohun t Yhw w fn m. 15 Sml dde, kr n Glgl, s
gba n tir l.
wn t k tl Sl l b wn m ogun, wn w lti Glgl l Gb ti Bnjmn. Sl
ka wn m ogun t b pl r, wn t b gbta nyn.
MRA OGUN
16 Sl ti m r Jntn ti wn m ogun t b ld wn gb n Gb t Bnjmn,
wn Flstn s pg ogun n Mikms. 17 gb akgun wn Flstn jde n w mta: w
kan gba fr n il l, 18 w kan gba n Bt-Hrn, w kan gb n k or fonfoj
won kk-al.
19 K s algbd kan nn gbogbo il n ntor wn Flstn w lrn ara wn p: A
gbd r i p wn Hbr k n l e id tb k. 20 B ni gbogbo srl n ni kkan e
skal l b wn Flstn lti e tne k wn, k wn, dj wn, tb d wn. 21 Wn a
s san d-mta-mj ow id lti l nu k wn tb k wn, ti d-mta ow id lti e
tne dj tb p k wn. 22 B ni e l p lj ogun Mkms k s ni kn nn gb
ogun t w pl Sl ti Jntn t n id tb k lw, fi Sl ti Jntn m r nkan.
23 w m ogun nn wn Flstn kj l d n tr gbgb Mikms.
14
JNTN GBGUN JDE
Lj kan ni Jntn m Sl w fn kker-ogun r p: W n, j k a l wo w ogun wn
Flstn t b n bjde n y. gbn k s fn bb r. 2 Sl jk n pkun Gb lb
igi p kan t k jnn s ibi i t kan. wn m ogun t b pl r t b gbta nyn.
3 Ahj m Ahtb arknrin kbd m Fnhs, m l, lf Yhw n l w w fd.
wn m ogun n k s kiys i p Jntn ti jde l.
4 N n tr t Jntn f gb l b w m ogun Flstn, kta l kan w nb t y yn
sta lp kan, kj y yn sta lp kej. A pe kta kn n Bss, kej s j Sen; 5 yn
kta kn w lp rw lknkn Mikms, ti kej w lp gs lknkn Gb. 6 Jntn w
fn kker-ogun r p: W j k a l sbi w ogun wn alkl a n. By Yhw l e nkan
fn wa, ntor k s ohun t d Yhw lw lti fn wa n gun, wa b kr tb a p ni.
7 Kker-ogun r w fn un p: e ohun t kn r b f. N tmi, ohun t kn r b f ni mi
y b f. 8 Jntn w p: A l b wn nyn y, k a farahn wn. 9 B wn b w fn
wa p: m e ohun khun tt wa y fi w b yn, wa y dr, a k s n gk l b wn.
10 gbn b wn b w fn wa p: gk w b wa, yn ni y j m fn wa.
11 Ngb t wn mjj farahn fn wn m ogun Flstn n, wn y w p: wo wn
m Hbr t wn jde lti in ih t wn s pam s. 12 wn m ogun n w fn Jntn
ti kker-ogun r p: gk w b wa, k a k yn lgbn. Ngb n ni Jntn w fn
kker-ogun r p: Gk tl mi lyn, ntor Yhw ti fi wn l w srl. 13 Jntn gk b
ti fi tw ts l pl kker-ogun r lyn r. 14 parun t Jntn pl kker-ogun kk
e t ogn nyn lrn p mw.
JA OGUN
15 br-bojo ba gbogbo g n ti gbogbo gbgb n, gbogbo w m ogun n ti
wn am ti wn ajagun-kgun wn kn fn br bkan n, il m tt, lrun s fa br-
bojo l wn lr. 16 wn am Sl t b n Gb ti Bnjmn r i p g n dm
nh gbogbo, 17 Sl s w fn gb m ogun t b pl r p: Pe wn m ogun jde lti
m ni t jde l. Ngb t a p wn j, a r i p Jntn pl kker-ogun r k s nb.
18 Ngb n ni Sl s fn hj p: Gb fd w swj srl. 19 gbn b Sl t
b lf n sr ni dm g wn Flstn p s i. Sl s w fn lf n p: Dw
dr. 20 Sl ti gb m ogun t b pl r parap, wn l oj ogun n. wn Flstn fi
id kj j s ara wn, br-bojo n p jj! 21 wn m Hbr t wn Flstn gb i j
ogun s kr lyn wn, t wn s darap m wn srl t b pl Sl ti Jntn.
22 Gbgbo wn srl t s pam lr k frm gb p wn Flstn ti s lj ogun, wn
n s tl wn lti b wn jagun. 23 Yhw fi gun fn srl lj n, j ogun n kj d
Bt-Hrn.
JNTN JW
24 Sl p w lj n pl gn y lr wn nyn p: gb ni fn ni t b j ohun
khun k t di rl, k n t gbsan lra wn t mi! K s s ni kan lra wn nyn n t
t onj w.
25 Il oyin kan w lr il. 26 Ngb t wn nyn wa d ibi t oyin n w, wn kkr oyin
r ti f l, gbn k s ni kni t fwkn n ba nu, ntor wn nyn n br fib u n.
27 gbn Jntn k gb ngb t bb r fi wn nyn b. ki or p w r b oyin n,
lyn n ni fi w b ba nu; ngb n ni oj r wl. 28 gbn ni kan lrn wn m
gb ogun n br s sr p: Bb r ti fi wn nyn b by p: gb ni fn ni kni t b
jun ln. 29 Jntn dhn p: Bb mi ti d ibi sl fn il y! W b oj mi ti wl s i ngb
ti mo t oyin n w. 30 J b l b wn nyn b j ran kgun wn ln, ran t wn gb
lw t, j gun lr wn Flstn k b ti p j b l?
WN NYN NA JW
31 Lj n, wn gun wn Flstn lti Mikms tt d Ayaln, r s m wn nyn n.
32 Ngb n ni wn nyn n klu wn ohun kgun t wn m wn gntn, wn ak ti
abo ml, wn pa wn nbi kan n, wn s m wn j pl j. 33 Wn l s fn Sl p:
wn niyn ti br s d s Yhw npa jjun pl j. Ngb n ni w fn onryn n
p: Y kta l kan w shn-n fn mi. 34 Lyn n ni w p: l srn wn nyn lti
kde p: K ni kkan m ml r tb gntn r w fn mi, k w pa wn nhn-n, k s
jun l d s Yhw npa jjun pl j. Gbogbo wn nyn n m ohun t olk lk n
w lru j n, wn s pa wn lr ib. 35 Sl k pp kan fn Yhw: yi ni pp kn t k
fn un.
WN NYN GBA JNTN LW IK W
36 Sl w p: j ki a skal l wn Flstn lr lru, k a s k wn n kgun tt di wr,
a k s n d ni kan s nn wn. Wn d a lhn p: e ohun t o b r i p dra. gbn
lf w p: j k a snm lrun nhn-n. 37 Sl wd p: k n s tl wn Flstn?
j w y fi wn l w wn srl? gbn a k fn un ls lj n. 38 Ngb n ni Sl
w p: K gbogbo yin olr wn nyn snm ibi! wd dradra ibi t jb w ln. 39 Mo fi
y Yhw bra pl gun t fifn srl, b til e m mi Jntn ni, dj p ik ni y
pa ! K s ni t l d a lhn lrn wn nyn n. 40 w fn gbogbo srl p: k
ara yn j sp kan, k mi ti m mi Jntn b s ap kej. wn nyn n s d Sl
lhn p: e b b to dra lj r. 41 Ngb n ni Sl w p Yhw lrun srl, k ni e
t w k d rn r lhn? B b e mi tb m mi Jntn l jbi, Yhw lrun srl, fi
rm fs, b b s e wn nyn l jbi fi tmm fs. m Jntn ti Sl, wn
nyn s yege. 42 Sl w p: gg lrn mi ti m mi Jntn. Gg s m Jntn.
43 Ngb n ni Sl w fn Jntn p: Jw ohun t o e fn mi. Jntn dhn p: Mo
kn fi d p t w lw mi m oyin s nu. y mi lti k. 44 Sl w p: K lrun fi ibi b mi
ti rn t j b l b w k b k, Jntn. 45 gbn wn nyn w w fn Sl p:
Jntn t gun j l fn srl ni y k? K a m r i b! Gg b Yhw ti w ly n
tt, irun or r k n gb, ntor lrun b pl r nn ohun t e ln! B ni wn
nyn ti gba Jntn l t k s k. 46 Sl kr lyn ll wn Flstn, wn Flstn w orl
wn.
R K LR JBA SL
47 Sl fi d jba kal lr srl, s b wn t r jagun n h gbogbo. jagun pl
Mb, wn mn, dm, Bt-Rhb, ba Sb ti wn Flstn, gun s tpas r nbi
gbogbo t y s. 48 e gd-gd mje, yr-yr mf, gun wn mlk, s gba
srl lw wn t k o j.
49 wn mknrin Sl ni Jntn, f ti Mlk. rk wn mbnrin r mj n:
Morb t e gbn ti Mk t e br. 50 Ork aya Sl ni Ahinm mbnrin Ahins.
ggun gb m ogun r ni bnr mknrin Nr; j arknrin bb Sl; 51 K bb
Sl ti Nr bb Abnr j wn mknrin Abil. 52 j ogun gbgbn l pl wn
Flstn ngb ay Sl. Gbogbo wn aknkanj pl wn algbra l faram Sl.
15
OGUN MM PL WN AMELK
Sml w fn Sl p: mi ni Yhw rn lti fi jba lr srl wn nyn r. 2 Ntor
n fets r Yhw: By ni Yhw wn gb ogun w: mo ti pinnu lti fyj Amalk fn ohun
t e s srl ngb t dn fn un nn rn-j t fi gk kr n gpt. 3 Nsisy l lu
Amelk k o s di ohun t pl gbogbo ohun-n r, m e n fn un, k o pa tknrin
tobnrin, tmd tgb, ti m w, wn ml pl wn gntn, wn rknm ti wn
ktkt.
4 Sl pe wn nyn r j, s k wn n Tlm. Wn p ogn k t jagun lr s (ti
gbrn-n lti Jd). 5 Sl jde tt d l Amlk, s ba nbb n il od, 6 Sl w fn
wn ar Kn p: ma l, k yg kr ld wn Amlk k n m ba pa yn run pl wn.
Ntor ti e mlb fn gbogbo srl ngb t wn gk kr n gpt. wn Kn s yapa
kr lra wn Amlk.
7 Sl gun wn Amlk lti Hfl n h t t w n h l-orn gpt, 8 m gg,
ba wn Amlk, ly; s fi id pa gbogbo wn nyn n, gg b npa t.
9 gbn Sl ti gb m ogun d gg s pl wn t dra j lrn wn ran sn
kker ti l, wn ran t sanra pl wn gntn, lr kan, gbogbo ohun t dra nb. Wn
k f s wn di ohun t; gbn gbogbo agbo ran t k nlr t k s wl ni wn s di t.
YHW K SL
10 r Yhw w s et gb Sml by p: 11 dn m p mo fi jba fn Sl ntor p
ti kyn s mi, k s fets mi. y k Sml lra t fi k pe Yhw tt ru j n.
12 Sml jde l pd Sl n wr. A w fn un p: Sl ti l s Krml lti b wn
gb m ogun sr; lyn n ni tn l swj t skal l Glgl. 13 Sml d d Sl,
s w fn un p: K Yhw bkn fn . 14 gbn Sml br p: wo ni ti igbe ran t
m gb y, t wn b ram-ram? 15 Sl dhn p: Lti d Amlk ni a ti k wn w,
ntor wn nyn wa d wn t dra j s, n kker ti l, lti fi wn rb s Yhw lrun r.
A ti e wn yk n ohun t.
16 gbn Sml w fn Sl p: Dr ngb n k n s fn ohun t Yhw fihn m lru
y fn . w fn un p: Ma w: 17 Ngb n ni Sml w p: B ti w k w kr t
lj ara-r, j k e w ni ba wn y srl? Yhw fi jba lr srl; 18 rn l jagun,
w fn p: Ma l, k w s wn l n di ohun t; p k w gbgun ko mlk tt
w y fi pa wn run. 19 Ntor k ni w k e trba fn Yhw? K l d t w l k wn
kgun, t w s e ohun t b Yhw nn? 20 Sl d Sml lhn p: mi trba fn
Yhw! mo gbgun l s l t rn mi, mo m gg, ba wn mlk w, mo s e wn
Amlk b ohun t. 21 Nn kgun na ni wn nyn ti m agbo ran gntn ti ti ml t
dra j nn ohun t n lti fi wn rb s Yhw lrun r n Glgl. 22 gbn Sml
w p:
j in Yhw dn s b sunpa ti wn rb
b ti dn s trba fn r Yhw?
n trba sn ju b t dra jl,
ttsl s dra ju wn r gb.
23 t db o,
fojd db if dd!
Ntor t w ti k r Yhw, un n ti k , k w m e jba m!
SL TR DRJ LSN
24 Sl w fn Sml p: Mo ti d npa lld s Yhw, ti s wn ln r ntor p
r wn nyn b m, mo s gb tiwn. 25 Nsisy mo b k w dr mi j m, w b
mi l fi b fn Yhw. 26 gbn Sml fs fn Sl p: mi k n b l; b w ti k
Yhw, Yhw ti k , k w m e jba m lr srl. 27 B Sml ti ypad lti ma l ni
Sl di et a r m, t s ya m lw. 28 Sml w fn un p: Ln a ti gba jba srl
lw r lti fi fn mnkj r t dra j l. 29 (K n e t go srl k prd t k s
pohnd, ntor p k e ni t prd). 30 Sl w p: Mo ti , gbn mo b , y mi s
nwj wn algb wn nyn ti nwj srl, k o s pad b mi l fi b fn Yhw lrun
r. 31 Sml b Sl pad l fi b fn Yhw.
IK GG TI DGBRE SML
32 Lyn n ni Sml w p: B mi m gg, ba wn Amlk. gg s w b a b ti
fd syn t w p: Ik lr n tt! 33 Sml w p: B id r ti gba wn m lw wn
y wn b ni y r y ti pdn m tir lrn wn obnrin! Sml s b gg lr
nwj Yhw n Glgl.
34 Sml s kr l Rm, Sl s gk l il r n Gb ti Sl. 35 Sml k r Sl
m tt di j ik r. n Sml snkn fn Sl, gbn dun Yhw p un fi jba lr
srl.
16
A FI RR YA DFD ST
Yhw w fn Sml p: Tt dgb wo ni w y banj lr Sl p t lyn gb t mi ti
k n ba lr srl? R rr kn wo r, k w s ma l ! Mo rn l s il Js
n Btlhm, ntor mo ti yan ba kan lrn wn m r. 2 Sml w p: Bwo ni k mi
e l sb? Sl y gb, y s pa m! gbn Yhw tn w p: K w m d ml kan
dn, w y s w p: Mo w lti rb s Yhw! 3 w y pe Js w sbi rb n, mi
fnrmi y s fn ohun t y k w e: w y fi rr ya ni t mo b s fn st fn mi.
4 Sml e ohun ti Yhw pal. Ngb t d Btlhm, wn algb l n w pd r
pl br; wn br p: Arran, e lf ni ww r? 5 Sml dhn p: B ni, mo w
lti rb s Yhw. w ara yn m k s b mi l e rb n. w Js ti wn m r
m, s p wn w sbi rb n.
6 Ngb t wn d, t Sml s r lb, w nn ara-r p: Djdj ni rr Yhw ni
w nwj mi y! 7 gbn Yhw w fn Sml p: M e wo oj r tb gga r, ntor mo ti
p t. K e b nyn ti wo-ni ni lrun ti wo-ni, ntor oj ni nyn w, gbn kn ni
Yhw w. 8 Js pe bndb swj Sml t w p: K e un n ni Yhw yn.
9 Js m Smm w swj, gbn Sml w p: K e un n ni Yhw yn. 10 B ni
Js ti m wn mknrin r mje kj nwj Sml, t Sml w fn Js p: Yhw k
yan ni kankan nn wny. 11 br lw Js p: gbogbo wn mknrin r ti tn?
dhn p: ku bkhn wn, tj agbo ran. Ngb n ni Sml w fn Js p:
Rn l p w, ntor wa k n jk jun tt un y fi d shn-n. 12 Ngb n ni Js
rn p : j m pupa blj, oj mknrin n lw, dr r s wu-ni. Yhw s w p: L
da rr l e lr, un nyn! 13 Sml m wo ror n, s fi y st lrn wn
arknrin r. m Yhw m Dfd lti j n l. Sml n tir gba n Rm l.
DFD GBA I E LD SL
14 M Yhw ti pad lyn Sl, m bbur lti d Yhw br s drb . 15 Ngb n
ni wn rn Sl w fn un p: m bbur lti w lrun dr b . 16 J k olwa wa
p k wn rn r t j fn l w knrin kan t m gt str ta: ngb t m bbur
lti w Yhw b gn , un y ma ta gt n, y s r . 17 Sul w fn wn rn r
p: l b mi w ni kan t m l l dradra ngb n, k s m u w b mi! 18 kan
nn wn rn r gba r lti w p: Mo ti r mknrin Js, ar Btlhm kan, t m l
l, j akni, aknkanj m ogun, r dn lnu r dradra, lw, Yhw s b pl r. 19
Ngb n ni Sl rn wn rn s Js pl y p: Fi m r Dfd rn s mi (ni t
b pl agbo ran) 20 Js m brd mrn-n, go t kan, ti m ewr kan, k m r
Dfd k gbogbo wn l fn Sl. 21 Dfd d d Sl, s br s i fn un. Sl frn
r pp, s s di kkre-ogun r. 22 Sl rn l s fn Js p: J k Dfd dr k
ma i fn mi, ntor ti r oj rere mi. 23 B ni Dfd ta gt str ngb kgb t m b ti
d lrun w y Sl lnu, ngb n ni oj Sl y wl, t kn r y bal, t m bbur
n y s fi sl.
17
GLT PE GB M OGUN SRL NJ
wn Flstn k wn m ogun wn j lti jagun, wn parap s Sk, l kan n Jd, wn s
pg ogun lrn Sk ti Ask, n fs-Dmm. 2 Sl ti wn srl kraj, wn s
pg ogun s fonfoj Trbnt, wn s to l ogun nwj wn Flstn. 3 wn Flstn gba or
k kan lp kan, wn srl gba or k lp kej, fonfoj s w lrn wn.
4 ni kan lrn wn gb m ogun t j j jde kr lr l ogun Flstn. A p n
Glt ar Gt, gga r p gbnw mf ti law kan. 5 Id ni a fi e ate or r, irin ni a fi hun
w ogun r. w ogun n wn gbdgbn wn id, 6 w kt id, ti k id n jk
r. 7 Igi d k r db p wun, nu k r wn gbta wn irin. Kker-ogun r s rn
nwj r.
8 pg ogun swj l ogun srl, s k p wn w p: e t fi jde w sr l
ogun? j k e Flstn ni mi, t yin n e rn Sl? yan knrin kan k skal w
b mi. 9 B b gun mi lj j, t s pa m, wa y di r yn ngb n, b mo b gun r, t
mo s pa , yin ni y di r wa ngb n, yin y ma sn w. 10 Flstn n tn w p: Mo
pe l ogun srl nj ln. fn mi n knrin kan, k a b ara wa j n ni kan pl ni kan
oo! 11 Ngb t Sl ti gbogbo srl gb r Flstn n, pay d b wn.
DAFD D S G OGUN
12 Dfd j m kan lti frt ti Btlhm l Jd, ni t a p n Js t n mknrin
mje. knrin n j argb ngb ay Sl. 13 wn mknrin gb mta Js tl Sl l
sj ogun. wn mta t l sj ogun n ni: y kb j lb, kj j Abindb, kta
j Sm. 14 Dfd ni bkyn, wn gb mta n s tl Sl l. 15 (Ngb t Dfd tju
agbo ran bb r n Btlhm, ni l, t b lti j fn Sl. 16 Ar Flstn n jde n
wr ti n al fn odindi j mrnl). 17 Js w fn m r Dfd p: Tt l gb kr t a
dn y pl brd mw y l b wn arknrin r n g ogun. 18 K o s fi wrks mw
y fn olr gb gbrn-n m ogun. K o br lf wn, k o s m m kan lti d wn
w fn mi. 19 Wn w ld Sl pl gbogbo wn srl n fonfoj Trbnt nbi t wn ti
b wn Flstn jagun.
20 Dfd dde n kt wr, fi agbo ran sl fn ol kan, gb r r, s jde l gg b
Js ti p fn un. d g ogun ngb t gb m ogun jde l sr l ogun t wn s
kgbe ogun. 21 wn srl ti wn Flstn t l ogun wn lknkn ara wn. 22 Dfd k r
r ti ol r. sr swj l ogun lti w br lw wn arknrin r b ogun n ti l.
23 B ti b w sr ni knrin gb ogun t j j (t a p n Glt ar Flstn lti
Gt) w swj l ogun Flstn. tn s wn r t ti s tl, Dfd s gb. 24 Gbogbo
srl l s syn n kt t wn r knrin n, t r s b wn gidi. 25 wn srl w p: j
r knrin t gk y? gk lti pe srl nj. ba y d ni t b l pa ll, un y fn
un n mbnrin r aya, y s ya il bb r st n srl.
26 Dfd br lw wn t b nts r p: K ni a e fn ni t b pa Flstn y, t y
m tj y kr n srl? Ta ni Flstn alkl y t pe wn m ogun lrun aly nj?
27 wn nyn d a lhn b a ti w syn p: Ohun t a e fn ni t b p nyn.
28 gbn r gb lb gb b ti b wn nyn sr, lb s bn s Dfd, w p: K
ni w skal w e? Ta ni w fi wn agbo ran sl fn lr pp? Mo m fojdi r ti r
bbur kn r: w w bojwo ogun ni! 29 Dfd dhn p: K ni mo e? Tb a k gbd sr
m? 30 yj kr ld r lti b lmrn sr. tn br r kan n, a s tn d a lhn b
ti j. 31 Wn gb r Dfd, wn s s fn Sl, s p w.
DFD YNDA LTI GBA J N J
32 Dfd w fn un p: K ni kni m e fy ntor Flstn y, rn r y l b a j.
33 gbn Sl fs fn Dfd p: w k l jde s Flstn y lti b a j, ntor md ni ,
un s j akgun lti gb we r.
34 Ngb t rn r k wn gntn bb mi j, t knn tb ranko br b w gb
gntn lrn agbo ran, 35 ni mo l e, t mo l , t m s gba ran n lnu r. B b s
kj j s mi, m di irun gbn r m, tt mo fi l pa. 36 rn r ti pa knn ti br, y
tn e Flstn alkl y gg b tiwn, ntor pe gb ogun lrun aly nj. 37 Dfd tn
w p: Yhw t gb m lw knn knn ti ti ranko br y gb m lw Flstn y.
Ngb n ni Sl w fn un p: Ma l, k Yhw s w pl r!
38 Sl gb w ogun r w Dfd, fi ate id r d e lr, s de gbay r m lra. 39
gba id r m Dfd nd lr hmra y, gbn Dfd k l gb wn rn, ntor k k ogun.
w fn Sl p: mi k l gb y rn, ntor mi k k r. Ngb n ni a b wn kr lra
r.
J OGUN LRN NI MJ
40 Dfd m p r lw, s a wn kta rbrb mrn-n lb od, k wn sn p
ol gntn r, lyn n ni m knnknn r lw, t s l b Flstn n. 41 Flstn n
br s snm Dfd pl kker-ogun r nwj. 42 Flstn n yj s Dfd, ngb t r i,
gn n ntor p j d, md t ara r k t gb, t oj r dn. 43 Flstn n w fn
Dfd p: w r p aj ni m t w fi t m w pl p? Flstn n s fi wn r r p
fn Dfd. 44 Flstn n w fn Dfd p: Snm mi k mi fi ran ara r fn wn y oj
run j, ti fn wn ranko gb j! 45 gbn Dfd d Flstn n lhn p: w t m b
pl id, k ti as, gbn mi y b j n ork Yhw wn gb ogun, lrun wn m
ogun srl t w p nj. 46 Ln ni Yhw y fi l mi lw, mi y pa , mi y s b
lr, mi y s fi k r ti k wn m gb ogun Flstn fn y oj run j ti fn ranko
in igbo j. Gbogbo ay y s m p lrun kan b n srl. 47 Gbogbo wj y y s m
p k e id tb k ni Yhw fi fn-ni n gun, ntor Yhw ni g ogun, y s fi l mi
lw.
48 N kt t Flstn n snm wj l b Dfd, ni un n fa knnknn r y, t s s l
b Flstn n. 49 ki w b p r lti m kta kan pl knnknn r. ta lu Flstn
n nwj or, kta n s gba wj or r wl, s ub dojbol. 50 By ni Dafd e bor
Flstn n pl knnknn ti kta, lu Flstn n pa. K s id lw Dfd. 51 Dfd sr
l dr lr Flstn n, fa id Flstn y lti in k, s par Flstn n b ti g or r.
Ngb t wn Flstn r i p akgun wn ti k, wn s l. 52 wn srl ati wn nyn Jd
br s l wn l, wn kgbe ogun, wn s l wn Flstn tt d ts Gt ti tt d nu odi
krn. k wn Flstn tn kkiri oj n lti rym tt d Gt n krn. 53 wn srl
pad lyn gb t wn ti l wn gidigidi, wn s e kgun n g wn Flstn. 54 Dfd gb or
Flstn n l Jrslm, s k wn ohun j r sn g tir.
A FI DAFD AGUN HAN SL
55 B Sl ti r Dfd ngb t l b Flstn n ni br lw bnr, ggun gb m
ogun r p: bnr, m ta ni dmknrin y e? br s dhn p: B w ti w ly n
tt, mi k m nkankan npa r. 56 ba n w p: L wd ni t e bb md y.
57 Ngb t Dfd pad lyn gb t ti pa Flstn n, bnr m u l swj Sl b ti gb
or Flstn n lw. 58 Sl bi lr p: dmknrin, m ta ni w e? Dfd dhn p:
m rn r Js ti Btlhm.
18
Ngb t Dfd b Sl sr tn, kn Jntn f m kn
Dfd, Jntn s br s frn r b ara-r tikalrar. 2 Sl m u tira lj n, k s j k
l il bb r. 3 Jntn b Dfd mul, ntor f gg b ara-r tkalrar. 4 Jntn b
agbd rn r, s fi w Dfd, bkan n ni e pl bb r, tt kan id r, run r ti
gbn r. 5 Lti gb jagun y ni Dfd ti gun nbi kbi t Sl b rn an l. Sl s fi j
olr w wn m ogun kan, gbogbo nyn l fi oj rere w , n wn g wn on
Sl pp.
JOW SL BR
6 Ngb t wn pad kr lj ogun lyn gb t Dfd ti pa Flstn n, wn obnrin jde lti
gbogbo l srl swj ba Sl lti krin ti lti ma j s l tamburn, pl igbe ay ti l
yn. 7 wn obnrin t j krin by p:
Sl pa gbgbrn-n,
Dfd pa gbgbw.
8 Sl bn, y k s t lrn. w p: Wn ti fi gbgbw fn Dfd nbi t wn ti fn
mi n gbgbrn-n, k ni tn k fn un ju jba? 9 Lti j n l ni Sl ti fi oj jow wo
Dfd.
10 Lj kej ni m bbur lti w lrun gb Sl t br s hw wr nn il. Dfd ta
gt str b ti tl, k kan s b lw Sl . 11 Sl fa k n lti j b ti w p: mi
y kan Dfd m giri! gbn Dfd y lmj.
12 Sl br Dfd ntor Yhw b pl ni y ngb t kyn s Sl. 13 Ngb n ni
Sl m Dfd yg fn un, s fi j olr gbrn-n m ogun t k jagun. 14 Dfd
yege nn gbogbo dwl r, Yhw s w pl r. 15 Sl br r ntor p i w r yr
s rere, 16 gbn gbogbo srl ti Jd l frn r, ntor un ni dar gbogbo gbs wn.
GBYW DFD
17 Sl w fn Dfd p: Wo mbnrin mi gb t mo f fn aya, s b mi i b
akgun, k o s ma jagun Yhw. Sl w nn ara r p: K e w mi l ma pa , wn
Flstn ni y pa ! 18 Dfd d Sl lhn p: K ni mo j ti ta ni ran mi ti dl bb mi n
srl, t mo fi di na ba? 19 gbn ngb t kk t lti fi Mrb mbnrin Sl fn
Dfd, dp fi fn Adril lti Mehl k fi aya.
20 s e t Mkl, mbnrin Sl, n f fn Dfd, a s s fn Sl, s t ni y lrn.
21 w nn ara r p: mi y fi fn un, gbn y j dkn fn un, w wn Flstn y
s t . (Sl w fn Dfd lmj p: Ln ni w y di na mi). 22 Ngb n ni Sl p
y fn wn rn r p: l b Dfd sr n kk p: In ba dn s , gbogbo wn
rn r s frn r. Gb lti di na ba ntor n. 23 wn rn Sl l sr wny s et
Dfd, gbn Dfd fs p: Tb ohun kker ni lj yn lti di na ba? Tlk lsn ni mi lti
il ak. 24 wn rn Sl pad j fn un p: Ohun t Dfd w n y. 25 Sl tn w
p: l w by fn Dfd: ba k n gba ow, b k e grn-n add wn Flstn, lti
gbsan lra wn t mi. Sl f fi b m Dfd ub sw wn Flstn.
26 wn rn Sl ryn r wny fn Dfd, un n r i p dra b lti di na ba.
sk n k t par, 27 ngb t Dfd jde ogun pl wn nyn r. pa igba wn
Flstn, k add wn, s k fn ba, lti di na r. Ngb n ni Sl fi Mkl fn un aya.
28 Sl r i p Yhw b pl Dfd ti p gbogbo il srl l frn r.
29 Ngb n ni Sl tn br Dfd, t s ron ibi s i ljoojm. 30 wn
ald Flstn gbgun d, gb n ngb kgb t wn b dde ogun ni Dfd
yege ju wn ggun yk l, kk r s p jj.
19
JNTN BB FN DFD
Sl fi pin kn r han Jntn ti gbogbo wn olr on r p un f pa
Dfd. s e p Jntn, m Sl, n f g idi s Dfd, 2 s l s fn Dfd
p: Bb mi Sl f pa , ntor n k w ra n wr la. L farapam,
3 mi y jde l sd bb mi n g ibi t y w, mi y bb fn ld bb
mi, b mo b ti m rs r, mi y s j k w m .
4 Jntn sr Dfd dradra fn bb r Sl by p: K ba m e
rn r Dfd ntor ni y k jbi n knkan s , n ohun t e ni j r fn
. 5 fi ay r wwu, pa Flstn n, Yhw s fi gun l fn srl: w r i,
in r s dn. e t w y fi d nn j al npa ppa Dfd lnd?
6 Sl gba r Jntn, s bra by p: Mo fi y Yhw bra, k n k.
7 Ngb n ni Jntn pe Dfd t s ryn gbogbo ohun wny fn un. Lyn
n ni m u l sd Sl, Dfd s e i r b ti tyn-w.
SL TN F GBA M DFD
8 B ogun tn ti br, Dfd gbgun l b wn Flstn, s gun wn gidi t
wn fi s l kr nwj r. 9 s e, m bbur lti w Yhw tn gb Sl: b
ti jk nn il pl k r lw, t Dfd s ta gt str fn un, 10 Sl
gbynj lti fi k n gn Dfd m giri, gbn y , k n s dr inin
lgb giri. Dfd s sl l.
MKL GBA DFD L
Lru j n, 11 Sl rn wn nyn r lti ma il Dfd ntor f pa
n wr. gbn Mkl aya Dfd s r r n fn un p: B w k b s l
lru y, w y di k lwr la ! 12 Mkl gb Dfd gba oj frs kj.
jde, s s l.
13 Mkl gb terafm sr kte, fi k onrun ewr e rr fn un, s fi
a b . 14 Ngb t Sl r n wn rn lti m Dfd, a w p: Ara r k d.
15 gbn Sl tn rn wn rn l r Dfd pl r y p: gb e w fn
mi lti or kte r k n ba l pa ! 16 wn rn n wl wn s b terafm
lr ibsn pl k onrun ewr fn rr! 17 Sl w fn Mkl p: K n e t
o fi tn m, t s j k t mi s sl l? Mkl d Sl lhn p: un l w fn
mi p: J k n l, tb k n pa !
SL TI DFD LD SML
18 Ngb n ni Dfd s sl l. l b S ml n Rm, s ryn gbogbo
ohun t Sl e s i. un ti Sml l gb nn wn ab wl. 19 A w fn
Sl by p: Wo Dfd t gb nn wn ab wl n Rm. 20 Sl rn
wn rn l m Dfd, wn y r gb wl t kw wl. Sml s ni olr
wn. Ngb n ni m lrun gb wn rn Sl, wn n s br s e b
wl. 21 A s fn Sl, tn rn wn rn mrn, m wl tn gb wn
bkan n. Sl rn wn rn lw mta, m wl tn gb wn bkan n .
22 Ngb n ni un fnrar jde l s Rm, ti d d knga t a ti pa k y t
b lr k Adnr. br ibi t Sml ti Dfd w. Wn s dhn p: w
nn ab wn wl n Rm. 23 Ngb n ni tib l s wn ab wl n Rm.
gbn m lrun gb un n, s l b ti e b wl tt fi d Rm. 24
b wn a r, m wl tn gb e nwj Sml. Lyn n l wl n hh,
t s w b fn gbogbo j ti r n. y ni fa we y p: j Sl e
kan lra wn wl pl?
20
JNTN FWS LL DFD
Dfd s kr n ab wn wl n Rm, l w fn Jntn p: K ni mo e, wo ni jbi mi,
k ni mi s bb r t fi f gba m mi? 2 d a lhn p: M e r b rr, w k n
k. Bb mi k dwl ohun khun ptk tb kker l kk fi r hn m. K n e t bb mi
fi r y pam fn mi? K l j b! 3 Dfd bra by p: Bb r m p mo ti r oj rere r,
s ti w nn ara r p: K Jntn m e m npa r k m ba t lra. Mo fi y Yhw bra
ti ay r n bra p s kan n b lrn mi ti ik.
4 Jntn w fn Dfd p: K ni o f k n e fn ? 5 Dfd d Jntn lhn p: la ni
dn p titun, mo s gbd b ba jun p, gbn w y j k n l farapam nn oko tt di
rl. 6 B bb r b fkns I p mi k w, k o w p: Dfd ti tr y lw mi lti l
Btlhm n pjwr, n l r, ntor p wn ry rb kan fn gbogbo y n. 7 B b
w p: dra, rn r w n lf, gbn b b bn, k o m p sn r ti m u. 8 Fi oj
rere r han rn r gg b o ti b a mul lti s di kan n pl r lrk Yhw, gbn b
mo b jbi, k w fnrar pa m; k lo f m mi l sd bb r fn? 9 Jntn fs p: K r
kn b jnn s mi! B mo b m n tt p bb mi f e ibi b s , j mi k n ti s fn
? 10 Dfd br lw Jntn p: Ta ni y w s fn mi b bb r b dhn bbur?
11 Jntn w fn Dfd p: W k a l sn pp. wn mjj s jde l sn pp.
12 Jntn w fn Dfd p: Yhw lrun srl ni lr! mi y y bb mi w nwy la,
b b ma dra fn Dfd, b mi k b s j k o m, 13 k Yhw fi ibi b Jntn ti rn t
bur jl! B b dj p bb mi f e nbi, mi y j k o m, mi y s j k o l kr; w
y s l n lf. K Yhw w pl r gg b ti w pl bb mi! 14 B mo b s w ly,
jw fi oj rere Yhw hn m, b mo b k, 15 m e fa oj rere syn kr n il mi. Ngb t
Yhw b ti pa wn t Dfd r kr lr il ay, 16 m e j k ork Jntn par pl il
Sl, b b k Yhw y br lw Dfd. 17 Jntn tn bra fn Dfd ntor fi gbogbo
kn f .
18 Jntn w fn un p: la ni dn p titun, a s kys i p w k w. 19 N tnla ni
a tn kys i gidi p w k s nts, k o farapam sbi t o farapam s lj rn js, k o
jk sb kt t o m n. 20 mi y ta f ltn-nla sp hn-n n b p mo f t s
nkan. 21 mi y rn rn mi p: L m f n w nhn-n r, l m u w. K o ma b nl
ngb n, yn fihn p dra fn , p k s wu kankan, mo fi y Yhw bra. 22 gbn b
mo b w fn mknrin n p: f n w lhn-n r, k o rn jnn ngb n, ntor Yhw
ni rn l. 23 N ti r t a j s, mi pl r, Yhw ni lr wa.
24 Ngb n ni Dfd farapam nn pp. j dn pa titun d, b jk nd onj.
25 b jk n ip r nbi t sb ma jk lb giri, Jntn jk nwj r, bnr jk
lb Sl, ip Dfd s fo. 26 gbn Sl k sr lj n; r p: kn l b n ni
t k w. 27 Lj kej dn pa ttun, ip Dfd tn fo, Sl s w fn m r Jntn p:
K n e t m Js k w sbi pj ln ti ln? 28 Jntn d Sl lhn p: Dfd tr
y lw mi lti l s Btlhm n pjwr. 29 w fn mi p: Jw j k n l ntor y mi e
rb kan n l, wn arknrin mi s p m. d t k fi w sbi s ba n y.
30 bn Sl ru s Jntn, s w fn un p: m l! b mo ti m p w m Js ni
fn tj r ti tj hh y r! 31 N wn gb t m Js b w ly lr il ay, w k l w
l-lwu ti jba r. Nsisy l w a w fn mi, ntor p jbi ik. 32 Jntn d bb r lhn
p: Ntor k ni y e k? K ni r? 33 Ngb n ni Sl fa k r y m lti fi gn un,
Jntn s f b m p bb un ti pinnu ik fn Dfd. 34 Jntn dde kr nd onj b in
r ti ru pl bn, k s j onj kankan lj kej dn p titun y, ntor r Dfd dn n,
ti ntor p bb r t b u.
35 N wr j kej, Jntn jde l sr pp fn dhn t e pl Dfd. dmknrin
rn r kan b a l. 36 Sr l m f t mo f ta y w. rn n sr l, Jntn s ta f
n kj r. 37 Ngb t rn n sr l m f n, Jntn k s i w p: j f n k w
lp hn-n r? 38 Jntn tn k s rn n p: Sr! tt, m e dr. rn Jntn
m f n pad w fn g r. 39 rn n k funra, Jntn ti Dfd nkan ni r n y.
40 Jntn d ohun j n pad fn rn r, s w fn un p: K o l s l. 41 Ngb t
rn n wl, Dfd dde lb kt n, dojbol, dbl lmta, lyn n ni wn k
ara wn mra, wn s jm sunkn pp. 42 Jntn w fn Dfd p: Ma l n lf. N ti
bra t wa mjj e p, k Yhw ma w lrn mi tii w tt l, lrn ran mi ti tr.
21
Dfd dde, s l, Jntn s l sn l.
DFD DR N NB
2 Dfd d Nb ld lf Ahimlk. ni y fi br w swj Dfd lti bi lr p: K n
e t o nkan w l s ni kankan pl r? 3 Dfd d lf Ahimlk lhn p: b p fn
mi p: K ni kni m e m npa i t mo rn ti t mo pa fn ! Mo ti p fn wn
nyn mi k wn pd mi nbi kan. 4 Nsisy b o b n brd mrn-n lw, fi wn fn mi,
tb ohun t b w. 5 lf n dhn p: mi k n brd lsn lw, fi brd t a ti
ysmm - b wn nyn r b l yg fn bb obnrin lp.
6 Dfd d lf n lhn p: yn dj, a ti d wa lkun obnrin, b ngb gbogbo t mo b ti
gbgun jde, wn nyn mi s w n mm. B til j p rn-j y k jm ohun mm,
gbn ln n tt, wn w n mm n t yn. 7 Ngb n ni lf n fn un lhun t a
ysmm, ntor k s brd mrn ju brd fitr, ely t a b m kr nwj Yhw, t a fi
brd gbgbn dp r, ngb t a b m u kr. 8 s e lj kan n p rn Sl kan w
nb, t a d dr nwj Yhw, t a p n Dg, ar dm, un s ni olr wn rn
ptk Sl. 9 Dfd w fn Ahimlk p: j w k n id tb k lw nbi? mi k m id
tb ohun j mi dn, i ba n b s pjwr. 10 lf n dhn p: Id Glt ar
Flstn t w pa n fonfoj Trbnt w nbi t a fi a d lyn fd. L m u b w b f, k s
mrn nhn-n. Dfd dhn p: K s ohun t tn l dra j , fi fn mi.
DFD LD WN FLSTN
11 Dfd s s l jnn fn Sl lj n, s d d Ak, ba Gt. 12 gbn wn rn
Ak w fn ni y p: j k e Dfd ba orl y n yn? K e un ni wn fi krin pl l
ij w p:
Sl pa gbgbrn-n,
Dfd pa gbgbw.
13 Dfd ron s r y, r Ak ba Gt s b pp. 14 Ngb n ni Dfd e b mg
lj wn, t e b wr lw wn, br s fi ilkn lu l, t it f s irgbn r.
15 Ak w fn wn rn r p: r i dj p asnw ni! K ni m u w fn mi e? 16 k
s asnw nhn-n t fi m ely w lti b m nnj pl w wr r? f k wn il mi ni
k?
22
DFD DI SS
Dfd kr nb l spam nn ih dlm. wn arknrin r ati gbogbo dl r gb, wn s
skal l b a. 2 Gbogbo wn onro, wn ongbs, wn onbnj, wn parap y i k, s
di olr wn. wn t w ld r t b irnw.
3 Lti ib ni Dfd ti l s Msp ti Mb. w fn ba Mb p: J k bb ti y mi dr t
tt dgb t mi y fi m ohun t lrun y e fn mi. 4 fi wn sl ld ba Mb, wn s
gb ld ni y n gbogbo gb t Dfd s sl.
5 Wl Gd w fn Dfd p: Kr nn ss kiri fn ibi b, l gbin ara-r s il Jd.
Dfd s l s igb Hrt.
WN PA WN LF NB
6 Sl gb p a ti r Dfd ti wn nyn t tl e. Sl w n Gb, jk lb igi
tamarsk nbi gga kan, pl k lw, gbogbo wn jy r s w lb r. 7 Sl s w fn
wn jy t y i k p: gb n, yin ar Bnjmn! j m Js l fn yn n il oko ti gb
jr, j l yan wn olr fn gbrn-n ti wn olr fn grn-n, 8 t gbogbo yn fi
t s mi? K s ni t s fn mi ngb t m mi dml pl m Js, k s ni kankan
lrn yn t aj mi lti s fn mi p m mi ti gb rn mi r lti di t mi gg b ti r ln.
9 Dg, ara dm, t dr lb wn jy Sl br s sr p: Mo r m Js t w
s Nb ld Ahimlk m Ahtbu.10 ni yi b a wd r lw Yhw. ps onj fn un,
fn un n id Glt ar Flstn. 11 Ngb n ni Sl rn pe lf Ahimlk m
Ahtb ti gbogbo dl r t e lf n Nb. Gbogbo wn s w b ba.
12 Sl w p: Ngb ngb n, m Ahtb! dhn p: mi n y, kbys. 13 Sl
w fn un p: K ni e t w ti m Js fi t s mi? w ps brd fn un pl id kan, w
s b a wd r lw lrun k ba l di t mi gg b ti e r ln. 14 Ahimlk d ba
lhn p: Ta ni nn gbogbo wn rn r t t Dfd olt, na ba, olr wn m ogun
t w tkalrar, ni t a bl fn n il r? 15 j n ni mo wd r fn un lw
lrun? K a m e r i p mo ron s nkan mrn! K ba m e fi sn kankan l rn r
pl gbogbo dl r. Ntor rn r k m nkankan npa yn, mi k t b, mi k s l e
b. 16 ba tn w p: Ik ni y pa , Ahimlk, pl gbogbo dl r.
17 b p fn wn rn ptk t b lb r p: l pa wn lf Yhw, ntor
wn n ti ran Dfd lw. Wn m p s l, wn k s s fn mi. gbn wn ol
ba k f pa wn lf Yhw. 18 Ngb n ni b w fn Dg p: w l pa wn lf
n. Dg, ar dm, fnrar l pa wn lf n. pa mrndn-ldrn-n nyn t
w a gb lj n. 19 Sl fi Nb, l wn lf l w id pa, ti knrin ti obnrin, ti
md ti m w, ti ml, ktkt ti gntn.
20 m kan oo l br nn wn m Ahimlk m Ahtb. rk r j Abitr, s s
l b Dfd. 21 Abitr ryn fn Dfd p Sl ti pa wn lf Yhw n pa-kpa. 22 Dfd
s w fn un p: Mo m lj yn p Dg ar Mb w nb ti p dj p y ff fn
Sl! mi ni mo jbi m gbogbo wn nyn r. 23 Dr t m, m e br, ni t b lpa
m r lpa tmi, ntor w w lb mi.
23
DFD N KL
Wn w ryn fn Dfd by p: wn Flstn ti gbgun ti Kl, wn s e kgun nbi t a ti
pa k. 2 Dfd wd ld Yhw p: k n l b wn Flstn j? Yhw dhn p: M
l, k o b wn Flstn j lti gba Kl sl. 3 gbn wn nyn Dfd w fn un p: kn
wa k bal n Jd nb, w tn f k a l b wn Flstn j n Kl t tn bur ju ibi l! 4
Dfd tn wd ld Yhw, Yhw s dhn p: Ma l! Skal l Kl, ntor mo fi wn
Flstn l lw.
5 Ngb n ni Dfd l s Kl pl wn nyn r. kj j s wn Flstn, gba agbo
ran wn, s gun wn pl gun l. B ni Dfd e gba wn ar Kl sl. 6 Abitr
m Ahimlk gb fd dn ngb t s sl l b Dfd, s skal l Kl pl fd n
lw.
7 Ngb t a ryn fn Sl p Dfd ti wn Kl, w p: lrun ti fi l mi lw, ntor
dkn ti m u b l n ti n ibod t a l t n kkr! 8 Sl pe gbogbo wn nyn l m
ohun j ogun, k wn skal l Kl lti s Dfd m pl wn nyn r. 9 Ngb t Dfd m
p un ni Sl gbmrn bbur s, w fn lf Abitr p: Gb fd sta. 10 Dfd w
p: Yhw lrun srl, rn r ti gb p Sl mra lti w s Kl lti pa l n run ntor
mi. 11 j Sl y skal w gg b rn r ti gb? Yhw lrun srl, jw fihan rn
r! Yhw dhn p: un y skal w. 12 Dfd br p: j wn jy Kl y fi mi
ti wn nyn mi l w Sl b? Yhw dhn p: Wn y jw yn fn un. 13 Ngb n
ni Dfd l pl wn nyn r, wn t b gbta, wn kr n Kl lti w ibi-kbi l. A s fn
Sl p Dfd ti s kr n Kl, s dkun mra ogun n.
14 Dfd gb nbi bo nn ahoro al , gb lr k l t w n Sf. Sl s w a kiri
l dkun, gbn lrun k fi l e lw.
JNTN W R DFD N HR
15 r ba Dfd ntor p Sl gbgun jde lti gba m r, Dfd w nn al Sf ngb
n n l Hr. 16 Jntn m Sl l b Dfd n Hr, s t nn lrk lrun.
17 w fn un p: M e br ntor w bb mi Sl k n t . w ni y jba lr srl t
mi y e igb kej r; bb mi Sl m yn dj. 18 wn mjj b ara wn
mul nwj Yhw. Dfd dr n Hr, Jntn s pad s il r.
DFD FI KN B LW SL
19 wn ar Sf gk l b Sl, wn w fn un p: Tb w k m p ld wa ni Dfd
spam s n Hr, lr k Hakl lp gs il yang i n? 20 Nsisy ba, skal w ngb t
w b f: awa ni y fi l lw, kbys. 21 Sl dhn p: K Yhw bkn fn yn b
ti aj mi. 22 tn l wd k s m dj ibi t gb l; mo gb p gbngbn w. 23 K
sojd ibi gbogbo t spam s, k s w r mi ngb t b d yn lj. mi y b yn l
ngb n b b w n il n, mi y l e b n gbogbo y Jd.
24 Wn wj Sl gba n Sf l. Dfd pl wn nyn r b nn al Man, n il
ttj t b n gs il yang i n. 25 Sl ti wn m ogun r jde l w a. A s fn Dfd,
un n skal l sr pta t b n al Man. Sl gb b, s s tl Dfd nn al
Man. 26 Sl pl wn m ogun r gba gb k l n lp kan, Dfd pl wn
nyn r gba ap kej gb k l n. Dfd sr ik nwj Sl, Sl pl wn m
ogun r w n lti d gb k t Dfd w pl wn nyn r lti m wn. 27 Ngb n ni
rn kan w j fn Sl p: Sr ma b, wn Flstn ti gbgun ko il wa! 28 Ngb n
ni Sl kr lyn Dfd, t pad l pd wn Flstn. d t a fi pe ib y n pta yapa n
y.
24
DFD D SLU S
Dfd kr nb l dr n wn ibi pam n ngd. 2 Ngb t Sl pad lyn wn Flstn,
a ryn fn un p: Dfd w nn al ngd. 3 Ngb n ni Sl yan gbdgun yn
nyan lrn gbogbo srl, s jde l w Dfd ti wn nyn r lp l-oorn pta-
Ewr-gb. 4 d ibi gb agbo gntn t b lb n, ih kta kan w nb t Sl w l
lti l gbns. s e p Dfd ti wn nyn r w nn ih kta n. 5 wn nyn Dfd
w fn un p: n ni j t Yhw d fn p mi y fi t r l lw, e b w ti f. Dfd
dde lti rra g et a Sl. 6 Lyn n ni kn r f p un g et a Sl. 7 w fn
wn nyn r p: K Yhw m e j ki mi e kbys le, ntor ni rr Yhw ni.
8 Dfd s b wn nyn r sr lle, k s j k wn rlu Sl.
ni y fi ih pta n sl lti b n r l. 9 Lyn n ni Dfd dde, t jde lti kgb p:
Kbys ba. Sl wo yn r, Dfd s fi y kanl lr dbl. 10 Lyn n ni Dfd w fn
Sl p: e t w fi fets wn t w p: Wo Dfd t f ibi s ? 11 Ln
gan-an, j w r i b Yhw ti fi l mi lw nn h kta, gbn t mi k lti
pa , mo d s b mo ti w p: mi k n e kbys mi le, ntor ni rr
Yhw ni. 12 W , baba mi, wo et a r lw mi: b mo ti l g et a r l pa
, k w m dj p k s w k tb s nn mi. mi k ngb t w d
d lti gba m mi. 13 K Yhw dj lrn mi ti w. k Yhw gbsan fn mi
lra r, gn mi k n fi w mi kn . 14 (B w wn gb ti w: k ni y
pa onk, mi k n fi w mi kn ). 15 Ta ni ba srl jde gbgun t, k
aj, er lsn. 16 K Yhw dj lrn mi ti r, k y r mi w, k s
gbj mi, k s d mi lre npa gbgb mi lw r.
17 Ngb t Dafd b Sl sr wny tn, ni y w p: Ohn r n yn m mi
Dfd? Sl s br s kgbe pl kn. 18 Lyn n ni w fn Dfd p: w
dodo j m l, w e m lore ngb t mi e nbi. 19 w ti par oore fn mi
ln y b Yhw ti fi m l lw t w k s pa mi. 20 Ngb t ni kan b pd
t r, j fi sl l jj? K Yhw san oore t w e fn mi ln. 21 Nsisy
ni mo w m p w y jba n tt, ti p jba srl y dr inin lw r.
22 F Yhw bra fn mi ntor n p w k n pa ran mi r kr n agbo il
mi. 23 Dfd br fn Sl. ni y w l s il r, gbn Dfd pl wn
nyn r tn gk l ibi pam.
25
IK SML
Sml k. Gbogbo srl parap, wn s f r. A snk r n il r n Rm.
TAN NBL TI ABGL
Dfd skal l in al Mn.
2 knrin kan w n Mn t w n Krml; j lr pp, n gbdgn gntn ti
gbrn-n ewr, w n Krml ngb n t a f irun gntn r. 3 A pe knrin n n
Nbl, aya r s j Abgl. Aya j lgbn ti arw obrin, k j k, onw-kw, j ar
Klb.
4 Ngb t Dfd gb nn ahoro al p Nbl f irun agbo gntn r, 5 rn wn
mknrin mw t w fn p: l s Krml, k w il Nbl, k b mi k i. 6 K w fn
arknrin mi n by p: K lf w pl r, lf fn il r, lf fn
gbogbo ohun t e tr! 7 Nsisy mo gb p w f irun agbo gntn r. wn
ol gntn r s ti w ld wa, wa k y wn lnu, k s s n kan wn t sn
n gbogbo gb t wn w n Krml. 8 Br lw wn rn r, wn y s s
fn . j w l twgba wn mknrin y, ntor j dn ni w d. Jw fi ohun t o
b n fn wn rn r ti fn m r Dfd!
9 wn mdknrin n d lti d Dfd, wn s gbogbo r Dfd n fn Nbl. Wn s
ret. 10 gbn Nbl b wn rn Dfd sr by p: Ta ni Dfd? Ta ni m Js?
wn m-d t s kr ld g wn ti w p j nsisy. 11 By k mi fi brd mi, t mi,
ran mi t mo pa, t y k n fn wn t f irun gntn mi, fn wn t mi k m ibi t wn ti
w! 12 wn mdknrin Dfd gba n wn pad. Wn ryn gbogbo r wny fn Dfd
ngb t wn d. 13 Ngb n ni Dfd w fn wn nyn r p: K olk lk gba id r m
d! ni kkan wn gba id r m d, Dfd gba id tir n m d. B irnw nyn jde tl
Dfd l. Igba nyn dr ti p r wn.
14 s e p kan nn wn rn Abgl, aya Nbl, s fn un p: Dfd rn wn
rn w lti in ahoro al lti k g wa, gbn ni tiwa kl wn. 15 wn y s ti b wa l
b mlb, wn k y w lnu, wa k s pdn ohun khun n gbogbo gb t a k ran j
lb wn nn pp. 16 Tsn tru ni wn j ibi b y wa k, n gbogbo gb t a k agbo
ran j ld wn. 17 Wo ohun t y k o e nsisy, ntor parun g wa ti ti gbogbo il r ti
yanj, alnlr nyn t a k l b sr ni.
18 Wr n k ni Abgl m grn-n brd, go t mj, d gntn mrn-n t a
ti s, pn k mrn-n t a ti dn ti grn-n d eso jr gbgb, igba kr t a fi pt e,
gb wn ka or wn ktkt. 19 w fn wn rn r p: ma rn swj, mi y tl
yn. gbn k s fn k r.
20 B ti gun ktkt l n skal k n ni pd Dfd ti wn nyn r b wn ti
skal k n. 21 Dfd w nn ara r p: Lsn ni mo db bo ohun gbni y nn ahoro
al, t ohun-n r kan k sn! fi ibi san ire fn mi! 22 K lrun fi ibi b Dfd ti rn t
bur jl, b mo b fi ak kan sl nn wn tir lti sisy tt di wr la. 23 N kt t Abgl
r Dfd ni skal lti or ktkt r, forbal nwj r. 24 wl ls r, s w p: Olwa
mi, j k n gba jbi n. Jw j k rnbnrin r sr s lt, k o s e sr fets r
rnbnrin r! 25 K olwa mi m e kbiar s alkr Nbl y, j ork b, rn b n
tt: ranko ni a p , s hw ranko n tt. gbn mi, rnbnrin r, k r wn
dmknrin t olwa mi rn w. 26 Nsisy olwa mi, npa y Yhw ti np y r tkalr,
npa y Yhw t k j k o jbi j, t s d lre l fi w ara-r gbsan, k wn t r ti
gbogbo wn t f ibi s olwa mi db Nbl! 27 wn bn y t rnbnrin r gb w fn
olwa mi, wn w fn wn dmknrin t tl ipas olwa mi. 28 Jw drji jbi rnbnrin
r. dj p Yhw y fn olwa mi n il t y dr p, ntor olwa mi jagun fn Yhw n
gbogbo j ay r, Yhw k s r ohun bbur kan nn r. 29 B ni kni b dde lti l , t
lpa m r, ay olwa mi y w n pam nn p y ld Yhw lrun r, ngb t un y
ta m wn t r jn b pl knnknn. 30 Ngb t Yhw b ti m ire t w fn olwa mi
, ngb t b s di olr srl, 31 k m e di p ti ynu fn p w ti taj sl l-
nd, ti p w ti fi w ara-r gbsan. Ngb t Yhw b ti fi ire fn olwa mi, k o rnt
rnbnrin r.
32 Dfd d Abgl lhn p: Olbkn ni Yhw lrun srl, ni t rn w pd mi
ln. 33 bkn ni fn gbn r, bkn ni fn , t w k fi j k n tj sl ln, t w k s j k n
fi w ara mi d ara mi lre! 34 gbn mo fi y Yhw lrun srl bra, ni t k j ki n fi ibi
e , p b k b j p o tt w pd mi, mo bra p lti sisy di wr, k b s ak kan fn
Lbl m. 35 Dfd gba wn ohun t k w fn un, s w fn un p: Pad s il r n
lf. Mo ti gb ohun t o w, mo s ti fi oju rere w .
36 Ngb t Abgl d d Nbl, dn b ba n il r. Nbl ti mu t y nn ay r; k
s s nkankan fn un tt ojm. 37 Ngb t t d lj Nbl lwr, aya r ryn fn un b
nkan ti r: ngb n ni kn r k nn r, s db kta. 38 N b j mw lyn y ni
Yhw lu Nbl pa, s k.
39 Ngb t Dfd gb p Nbl ti k, w p: bkn ni fn Yhw t d mi lre lr ibi t
Nbl ti e s mi. Yhw ti d rn r dr k m e e ibi, s ti j k k Nbl skal l e
lr.
Dfd rn pe Abgl lti f . 40 Ngb n ni wn rn Dfd l b Abgl n Krml,
wn w fn un p: Dfd rn wa s lti fi aya. 41 Lgn ni forbal, t w p: rnbnrin
r db r fn i ww s wn rn olwa mi. 42 K ni Abgl dde, t gun ktkt
kan; mrn-n nn wn dmbnrin r tl e, tl wn rn Dfd l, s di aya r.
43 Dfd tn f Ahinom lti Jsrl e aya, fi wn mjj e aya. 44 Sl ti fi mbnrin
r Mkl, aya Dfd, fn Plt m Lys lti Glm.
26
DFD TN D SL S
wn ar Sf w s Gb, wn w fn Sl p: j w m p or k Hkl ni Dfd
farapam s, n pkun ahoro al n? 2 Sl jde skal l s n ahoro al Sf,
gbdgun nyn s b a l, wn yn nyn n srl lti l Dfd pa nn ahoro al
Sf. 3 Sl pg ogun lr k Hkl t w n pkun ahoro al n lb oj n. Dfd
t gb nn ahoro al n r i p Sl l un b. 4 Dfd rn wn tlmy, s m p
Sl ti d n tt. 5 Ngb n ni Dfd l, d ibi t Sl pg s. r ibi t Sl dbl s
ti Abnr m Nr, ggun gb m ogun r. Sl dbl nn g, wn w m ogun s
tkkiri y i k.
6 Dfd b wn y sr, Ahimlk ar Ht ti Ab m Sry ti arknrin Jb, w
p: T l f b mi skal l g t Sl w? Ab dhn p: mi ni y b l. 7 Ngb n
ni Dfd ati b skal n ru l sd wn m ogun n. Wn b Sl t sn nn g
n pl k r t fi sl nbi rr r. bnr ti wn m gb ogun sn y i k.
8 Ngb n ni b w fn Dfd p: n ni Yhw fi t r l lw. J k a kn n ml
pl k tir fnrar lkan oo, k s p mo e lmj. 9 gbn Dfd w fn b p:
M e pa . Ta ni l e ni rr Yhw le l jy s i? 10 Dfd tn w p: Mo fi y
Yhw bra p Yhw ni y pa , b e p j ay r p k k, tb k e ekn ibi k
tipa r gb. 11 gbn k Yhw m e j k n e ni rr Yhw le! Nsisy, m k t
b nbi rr r pl akrgb omi yn, k o s j k a ma l. 12 Dfd m k ibi rr Sl ti
akrgb omi n, wn s b tiwn l: k s ni t r i, k s ni t m, ntor orun l ti d
Yhw w s wn lr.
13 Dfd l sp kej, dr lr tnt k n n kr; n jn lrn wn. 14 Ngb n ni
Dfd k pe gb m ogun ti Abnr m Nr p: Abnr, w k n dhn ni? Abnr
dhn p: Ta ni w t p m? 15 Dfd w fn Abnr p: K e knrin ni ? Ta ni lgb r
n srl? Ntor ni kan w lrn wn nyn lt pa ba, g r,. 16 Ohun t o e k bsi. Mo
fi y Yhw bra p o jbi ik ntor p w k g r t e ni rr Yhw. Nsisy wo ibi t
k ba w, ti akrgb omi t w nbi rr r.
17 Sl s m p ohn Dfd n yn, s br p: j ohn r niyn, m mi, Dfd?
Dfd dhn p: B ni, kbys, ba. 18 tn w p: Ntor k ni kbys fi l rn r
kiri? K ni mo e, n wo ni mo gb jbi? 19 Nsisy k kbys ba gb r rn r: b b e
Yhw ni rn s mi, k r rb t nn, gbn b b e wn nyn ni m lpa
mi, k a fi wn b nwj Yhw, ntor wn ti l mi kr n ile ln t fi w j p mi k pn m
nn jogn Yhw, b wn ti w p: L ma sin wn lrun jj! 20 Nsisy, k j mi m e ta
sl jnn swj Yhw! n ba srl ti jde fn parun m mi, b a ti l par lr wn k.
21 Sl w p: Mo ti ! Pad, m mi Dfd, mi k n fi ibi e m, ntor m mi j
lj gan-an ln. n mo ti hw mg, mo s ti n gidi. 22 Dfd dhn p: k ba n y, k
kan nn wn mdknrin hn-n kj shn-n w m u. 23 Yhw y sn n fn olk
lk gg b dodo ti tt r. Yhw ti fi l mi lw ln, mi k s f e ni rr Yhw
le. 24 B m r ti j m lj t ln, b ni m mi y ti j Yhw lj, un y s gb m lw
gbogbo pnj.
25 Sl w fn Dfd p: bkn ni fn , m mi Dfd. dj p w y jr, w y s
yege. Dfd gba n tir l, Sl s pad s il.
DFD SPAM N GT
Dfd w nn ara r p: j kan ni mi y ub sw Sl, k s nkan t mo tn l e j
27
p k n s l s il wn Flstn. Sl k n r mi l kiri n il srl m, mi y fi b b lw
r. 2 Ngb n ni Dfd m n pn pl gbta nyn t n b pl r. Wn l b Ak m
Mak, ba Gt. 3 Dfd kal lb Ak n Gt, un pl wn nyn r, olk lk wn pl
dl r ti Dfd pl wn aya r mj, Ahinm lti Jsrl ti Abigl aya Nbl lti
Krml. 4 A s fn Sl p Dfd ti s l s Gt, s dkun ll e kiri.
DFD DI ON FN WN FLISTN
5 Dfd w fn Ak p: Jw, b mo b r oj rere r, k a fn mi nbi kan nn wn l il y,
nbi t mo l ma gb. Bwo ni rn r e l ma gb lb r n l ba? 6 Lj kan n ni
Ak fn un n Sklg. d t Sklg ti j ti wn ba Jd tt di n oln n y. 7 Dfd gb fn
dn kan ti o mta n il Flstn.
8 Dfd pl wn m ogun r l jagun-kgun ld wn Gr, wn Grs ti wn
Amalk, ntor y wny ni gb n gbgb t l lti Telm lp r tt d il gpt.
9 Dfd pa gbgb n run l d knrin tb obnrin s, k ran sn kker ti l l, wn
ktkt, wn rknm pl wn a, a s k gbogbo wn w fn Ak. 10 Ngb t Ak br
p: Nbo ni w ti l jagun ln? Dfd a dhn p Ngb ti Jd ni un b j tb Ngb ti
Jsrl, tb Ngb ti Kn. 11 Dfd k d ni kni s ly, lknrin lbnrin, n Gt, k wn
m ba l roj p: Wo ohun t Dfd e. B ti e n y n gbogbo sk t fi gb n
gbgb wn Flstn. 12 Ak gbkl Dfd, w nn ara r p: ti di ni rra lrn
wn nyn r srl. un y ma e rn mi tt l.
28
WN FLSTN GBGUN L B SRL
s e ngb n ni wn Flstn k wn gb m ogun wn j lti l b srl j. Ak s w
fn Dfd p: M dj p w y b mi l sj ogun, w ti wn nyn r. 2 Dfd d Ak
lhn p: B ni, w y m dj ohun t rn r y e nsisy. Ngb n ni Ak w fn
Dfd p: dra! Mo fi e ol ara mi tikalra mi tt l.
SL PL OBNRIN AS N-DR
3 Sml ti k, gbogbo srl s ti f r, si ti snk r n Rm n l r. Sl ti l gbogbo
wn as ti gbogbo wn alf kr n il n.
4 Ngb n ni wn Flstn parap t wn w pg ogun ni nm, Sl n k gbogbo
srl j, s pg ogun tir n Glb. 5 Ngb t Sl r g ogun wn Flstn, r b , y
r s f gidi. 6 Sl wd ld Yhw, gbn Yhw k d a lhn, b e lj l, tb npa
f tb npa rran wl. 7 Ngb n ni Sl w fn wn rn r p: l b mi w obnrin
on o kan k n ba l wd lw r. wn rn r d a lhn p: Obnrin a kan b
n n-Dr.
8 Sl farasin lb wn a mrn t w, lyn n ni jde l pl nyn mj, wn s d
d obnrin n lru. w fn un p: Jw j k n m ohun t y l lla pl i arran r, k o
s b mi pe m ni t mo b s fn . 9 gbn obnrin n d a lhn p: W , w fnrar
m ohun t Sl e , b ti l wn a ti wn alf kr n il y. e t o fi dkn fn
mi lti pa m k? 10 Ngb n ni Sl bra y fn un lrk Yhw: Mo fi y Yhw bra, ni
w, w k n gba jbi ntor r y. 11 Obnrin n br w p: Ta ni w f k n pe m r
fn ? dhn p: B mi pe m Sml. 12 Ngb t obnrin n r Sml ni fi igbe l t,
w fn Sl p: e t o fi tn m, w ni Sl! 13 ba n w p: M e br. gbn k
ni w r? Obnrin n d Sl lhn p: Mo r iwin kan t gk w lti in is-k. 14 Sl
br lw r p: Bwo ni ti r? Obnrin n dhn p: Argb kan ni jde w, fi a
bora. Ngb n ni Sl m p Sml ni, s dojbol pl dbl.
15 Sml w fn Sl p: K n e t w k j n simi t o p m mi gk w? Sl
dhn p: Ntor p mo ti wn pnj l ni: wn Flstn b mi jagun, lrun s ti kyn s mi;
k d mi lhn m, b e npa rran wl tb lj l. Ntor n ni mo fi p lti fi ohun t y
k n e hn m. 16 Sml w p: K lo tn wd lw mi fn ngb t Yhw ti kyn s ?
17 Yhw ti e gg b ti w lti nu mi: ti gba jb lw r lti fi fn mnkj r, Dfd,
18 ntor p w gbrn s Yhw ngb t w k t bn l r lrn n ti Amalk. d t
Yhw fi e b ln n y. 19 J b l Yhw y fi wn nyn r srl ti w bkan n
l w wn Flstn lj kan n. Lla ni w pl wn m r y w b mi, wn gb m
ogun srl n y b sw wn Flstn.
20 Sl dm, s ub lul t s n gbr lr il. r Sml b lr, n pp k
lgbra m, ntor k jun n gbogbo j ti ru n. 21 B obnrin n ti r Sl nn pay,
snm , w fn un p: e ni rnbnrin r gb tr, mo fi ay mi wwu, mo s trba fn
t o pa fn mi. 22 Nsisy, jw tn fets ohn rnbnrin r: j k n fn n kl brd d, k
o jun, k o ba l lgbra fn rn-j r. 23 Sl k, w p: mi k n jun. gbn wn
rn r pl obnrin n r , s gb s wn lnu. dde kr n il, s jk lr jk
gbr kan. 24 Obnrin n n ml lr kan n il. Wr ni l pa , s m yfn k,
fi e brd ls yst. 25 gb onj kal nwj Sl ti wn nyn r. Wn jun, lyn
n ni wn dde jde l n ru kan n.
29
WN JY FLSTN L DFD L
wn Flstn k gbogbo m ogun wn j n Afk, wn srl n pg ogun lb kr t
b n Jsrl. 2 wn ald Flstn t n ww n rrnn ti gbgbrn-n wn, Dfd
pl wn nyn r n t syn pl Aki. 3 wn ald Flstn br p: Ta ni wn Hbr
wny? Ak s d wn ald Flstn lhn p: b Dfd rn Sl ba srl ni! ti
w ld mi fn dn kan tab mj nsisy, mi k r ohun bw lw r lti gb t ti d d mi
tt di sisy. 4 wn ald Flstn bn s i, wn s w fn un p: L knrin y pad l ibi t o
fifn un fn ibd. K gbd b wa l oj ogun, ee k kj j s wa lj ogun! K ni tn j
yn t un b fi ra oj rere g r pad b k e or wn nyn wa? 5 Tb k e Dfd y ni
wn fi krin ij p:
Sl pa gbgbrn-n,
Dfd pa gbgbw?
6 Ngb n ni Ak pe Dfd t s w fn un p: Mo fi y Yhw bra p w j olt s mi,
w m k o b mi l oj j pl m ogun mi, ntor mi k r ohun bbur kankan lra r lti j
t o ti w sd mi tt di sisy. gbn wn ald mi k fi oj rere w . 7 Ntor n, ma l n
lf k wn ald Flstn m ba bn.
8 Dfd w fn Ak p: K ni mo e, bj wo ni o r lw mi lti j t mo ti i fn tt di
sisy, t k l j k n w b gbgun ti wn t kbys ba? 9 Ak fs fn Dfd p: w
m p o b mi lramu b angl lrun, fi wn ald Flstn t w p: K y k b wa l j
ogun. 10 Ntor n, dde n kt wr, w pl wn rn g r t b w, k s l sbi t
mo fn yn. M e n tan kankan n kn r, ntor w t mi lrn n tmi. K dde n kt
wr, n kt t il b m, k ma l.
11 Dfd ti wn nyn r tt j dde, wn s jde pad l lwr s il Flstn. wn
Flstn s gk l s Jsrel.
30
DFD GBGUN L B WN AMLK
Dfd ti wn nyn r d Sklg lj kej. wn Amlk s ti klu Ngb ti Sklg. Wn ba
Sklg j, wn s fi in sun n. 2 Wn k obnrin wn ngbkn ti gbogbo ohun t b nb, n
kker ti l. Wn k pa ni kni, gbn wn k wn l ngbkn, wn s b n tiwn l.
3 Ngb t Dfd ti wn nyn r d l n, wn r i p a ti fi in sun l n, ti p wn aya
wn, wn m wn lknrin lbnrin, ni a ti k l. 4 Ngb n ni Dfd ti wn m ogun t
b ld r br s kgbe tt r fi m wn. 5 A t k wn aya Dfd mjji l, Ahinm lti
Jsrl ti Abgl aya Nbl ti Krml.
6 Dfd w nn rora, ntor wn nyn sr npa ss lkta, gbogbo wn ni kn wn
kn fn bnj n tt, olk lk wn, ntor wn m wn lknrin lbnrin. gbn Dfd
tn mkn nn Yhw lrun r. 7 Dfd w fn lf Ebitr m Ahimlk p: Jw b mi
gb fd jde. Ebitr s gb fd n w fn Dfd. 8 Ngb n ni Dfd wd lw Yhw
p: k n s tl wn ajagun-kgun y lti l wn b? s w p: S tl wn, ntor dj
p w y l wn b, w y s gba wn kgun n lw wn. 9 Dfd jde l pl gbta
nyn r, wn s d oj od Bsr. 10 Dfd tn s tl wn pl irinwo nyn ntor igba
wn ti dr, wn t r k j k wn kj oj od Bsr.
11 Wn r ar gpt kan lr pp, wn s m u w fn Dfd. Wn fn n brd j ti omi mu.
12 Wn tn fn un n d l so pt ti ka mj so jr gbgb, jun, oj r s wl, ntor
un k jun fn j mta ti ru mta syn. 13 Dfd br lw r p: Ta ni w e? Nbo ni
o ti w? dhn p: dmknrin ar gpt ni m, r ar Amlk kan, g mi j mi sl
ntor sn e mi fn j mta syn. 14 A ti l jagun-kgun n Ngb ti wn Krt ti ti Jd
ti n Ngb Klb. A s ti fi in sun Sklg. 15 Dfd br lw r p: j w l m wa l
sd ajagun-kgun wny? dhn p: Fi lrun bra p w k n pa m, ti p w k n fi
m l w g mi, mi y s m l b wn ajagun-kgun n.
16 Ngb n ni m wn l, s w wn t wn fn kkiri or pp n, t wn j, t wn
mu, t wn dn ntor kgun l t wn r k lti il Flstn ti il Jd. 17 Dfd pa wn ni
pakpa lti wur tt di rl, s s wn di ohun t. K s m t br fi irnw dmknrin
t gun rknm s l. 18 Dfd gba gbogbo ohun t wn Amlk k l sl bkan n. 19 Wn
k pdn ohun khun lti kker kan l, lti wn ohun kgun tt kan wn m wn,
lknrin lbnrin, lr kan gbogbo ohun wn t a k l ni Dfd gb pad. 20 Wn k gbogbo ran
sn l ti kker, a s d wn l nwj r b wn ti w p: w wo kgun Dfd!
21 Dfd d b igba nyn t r k j k wn tl e, wn t fisl lj od Bsr. Wn w
pd Dfd ti wn m ogun t tl e. Ngb t wn d d Dfd ti wn m ogun n, wn
br bi nkan ti l. 22 gbn wn onw bbur ti wn t k nlr lrn wn t l pl
Dfd sr p: B wn k ti b wa l, k y k a fn wn n nkankan nn wn ohun t a gb
sl, k olk lk wn gba aya ti m r pad t t, k wn ma m yn l! 23 gbn Dfd
w p: m e e b lyn ohun t Yhw ti fifn wa: ti db b w, s ti fi wn ajagun-
kgun t w b wa l wa lw. 24 Bwo ni ti r s? Ntor p:
A fi ti wn t l oj ogun fn wn,
A tn fi ti wn t dr ti p r fn wn.
Gbogbo wn ni y jm pn in. 25 Lti j n l ni y ti di fin n srl, t s j wn
tt di n oln.
26 Ngb t Dfd d Sklg, fi ap kan kgun n rn s wn algb Jd n l kkan
wn, pl r y p: bn tiyn n y nn kgun wa lr wn t Yhw. pn kgun n
by:
27 fn wn ar Btl,
fn wn ar Rm ti Ngb,
fn wn ar Jtr,
28 fn wn ar Arr,
fn wn ar Sfmt,
fn wn ar tm,
29 fn wn ar Krml,
fn wn ar wn l Jeraml,
fn wn ar wn l Kn
30 fn wn ar Hrm,
fn wn ar Born,
fn wn ar tk,
31 fn wn ar Hbrn
at fn gbogbo ibi t Dfd pl wn nyn r ti l.
31
OGUN K GLB TI IK SL
wn Flstn gbgun ko srl, wn srl s s l nwj wn Flstn, wn s ub, t a l
wn pa, t k ub lr k lk Glb. 2 wn Flstn da w j bo Sl ti wn m r,
wn s pa Jntn, Abindb ti Mlk, wn m Sl. 3 r j n w wwo lr Sl.
wn taftaf ta f b , s gba gb lti w wn taftaf. 4 Ngb n ni Sl w fn
kker-ogun r p: Fa id r y k o k b m, k alkl wny m e w fi m e yy.
gbn kker ogun r k f b ntor kn fn br. Ngb n ni Sl m id r t fi pa
ara-r, s k. 5 B kkr ogun r t r p Sl ti k, un n fi id pa ara-r, s k pl r.
6 By ni Sl pl wn m r mtta, pl kker ogun r e k pap lj kan n.
7 Ngb t wn ar srl t gb lp kej fonfoj n r i p wn m ogun srl ti tk,
ti p Sl pl wn m r ti gb, wn fi wn l wn sl, wn s l. wn Flstn s w
t ib d.
8 Lj kej n wn Flstn w b wn ohun t b lra wn k, wn r k Sl ti ti wn
m r lr k Glb. 9 Wn g e lr, wn s b ihmra j r kr lra r, wn gb e n fn
wn r wn ti fn wn nyn wn. 10 Wn k wn hmra j n l il r Astrt,
wn s di k r m il old Bt-n.
11 Ngb n ni wn ar Jb ti Gld gb ohun t wn Flstn e s Sl, 12 gbogbo
wn akni m n pn, lyn gb t wn fi gbogbo ru n rn, wn gb k Sl kr lra il
oldi Bet-n, wn gb k wn m r kr bkan n, wn gb wn w s Jb, nb ni a
ti j wn nn in. 13 Lyn n ni wn k egungun wn, t wn s sn n lb igi tmrsk kan n
Jb, wn s gbw fn j mje.
W KEJ SML
1
DFD GB NPA IK SL
Lyn ik Sl, Dafd pad Lyn gun lr wn mlk, dr fn j mj n Sklg.
2 N j kta ni kan ti g ogun w lti d Sl, fa a r ya, pl erp n or r. B ti d
d Dfd ni wl lr dbl. 3 Dfd w fn un p: Lti ibo ni w ti w? dhn p: mi
s kr n g ogun srl. 4 Dfd br p: Bwo ni nkn ti l? S fn mi. ni n w p:
wn nyn s kr lj j, plp nyn ni wn s ub, n Sl ti m r Jntn ti
k!
5 Dfd br lw dmknrin onryn n p: Bwo lo e m p Sl ti
m r Jntn ti k? 6 dmknrin onryn n dhn p: Mo w sr k
Glb, mo s r Sl t farati k r, wn k ogun ti wn ajagun lr in h a m. 7 B ti
ypad l r mi, p m. Mo s dhn p: mi n y! 8 br lw mi p: Ta ni w? Mo s w
fn un p: Ar Amlk ni mi. 9 Ngb n ni w fn mi p: Snm mi k o pa m, ntor p r
ik m mi b til j p m mi w nn mi n pipe! 10 Mo s snm , mo s pa , ntor p
mo m p k l y lyn gb t b ti ub. Lyn n ni mo gb ad lk or r ti kn w r,
mo k wn w fn olwa mi nhn-n.
11 Ngb n ni Dfd m a r t f ya, gbogbo wn nyn t b ld r e bkan
n. 12 dr, sunkn, gbdr tt di rl ntor Sl ti m r Jntn ti wn nyn
Yhw ti il srl, ntor wn ti w id ub.
13 Dfd br lw dmknrin onryn n p: Lti ibo ni w ti w? s dhn p: m
jj ni m, t mo gb nhn-n, m Amlk. 14 Dfd w fn un p: Bwo ni r k e b lti
dwl ni rr Yhw t o s p ? 15 Dfd pe ni kn nn wn dmknrin r, w fn
un p: W l pa. ni y s l pa, s k. 16 Dfd w fn un p: K j r ub l lr ntor
nu r ti jr s b o ti w p: Emi ni mo fi ik pa ni rr Yhw.
ORIN AR DFD LR SL TI JNTN
17 Dfd krin ar y lr Sl ti m r Jntn. 18 A k sn w Oldodo, k a ba l fi
k wn md Jd. w p:
19 m e o!
t a pa go srl lr wn k r.
Bwo ni wn akgun ti ub?
20 m e kd r n Gt,
k a m e gb n gboro kln,
k wn mbnrin Fstn m e y w
k wn mbnrin alkl m e go!
21 k Glb,
k r ti oj m e r sr r,
w pp dl nbi t
as wn akgun ti gba bk!
K e rr ni a fi pa as Sl,
22 b k e j wn olgb, r wn balgun.
run Jntn k pynd r,
b ni d Sl k pad wl lsn.
23 Sl ti Jntn, ollf t wu-ni,
wn k s yapa nn ay ti nn ik.
Wn yra ju y id l,
wn lgbra ju knn.
24 yin mbnrin srl,
snkn fn Sl
ni t ps a alrbar fn yn
ti a ls wr.
25 Bwo ni wn akgun ti ub lj j ogun?
Jntn, ik r ti d mi lr,
26 kn mi gbgb ntor r, m y mi.
f wa k n kw,
f r s mi wn ju f obnrin l.
27 Bwo ni wn akgun ti ub?
ti wn ohun j gb?
2
A FI DFD JBA N HBRN
Lyn y ni Dfd wd lw Yhw by p: k n gk l s kan nn wn l Jd?
Yhw s d a lhn p: Gk l! Dfd br p: Nbo ni k n gk l? dhn w p:
Hbrn. 2 Dfd gk l Hbrn pl wn ay r mjj, Ahinm lti Jsrl ti Abgl
aya Nbl t Krml. 3 Dfd m k wn nyn t b ld r b un gk l bkan n, n
kkan wn pl dl r, wn s t wn l Hbrn d. 4 wn ar Jd w, wn s fi rr pa
Dfd lr nb n ffi jba lr Jd.
DFD RN S WN AR JB
A s fn Dfd p wn ar Jb t Gld ti e snk fn Sl. 5 Ngb n ni Dfd rn
s wn ar Jb ti Gld lti w fn wn p: K Yhw bkn fn yn b ti e i n y
fn Sl olwa yn, t s snk r. 6 K Yhw fi oj n hn yn, k s fi oj rere w yn ntor
ohun t e y. 7 Nsisy, k mkn, k s mkun, ntor Sl olwa yn ti k. Il Jd ti fi mi
jba lr wn n tmi.
ABNR FI AGDI M BL JBA SRAL
8 bnr m Nr, ggun gb m ogun Sl, m bl m Sl l , 9 Nahanam.
s m u jba lr Gld, r, Jsrl, frm, Bnjmn ti lr gbogbo srl. 10 bl
m Sl p ogj dn ngb t a fi jba srl, s jba fn dn mj. l Jd nkan l
faram Dfd. 11 Dfd jba lr Jd n Hbrn fn dn mje ti o mf.
OGUN LRN JD TI SRL.OGUN GBN
12 bnr m Nr pl wn on bl m Sl gbgun lti Mahanam l Gbn.
13 Jb m Sry pl wn m ogun Dfd jde ogun bkan n, wn s pd j lb
bt Gbn. Wn dr nb, wn m ogun ti kn w lp kan pt n, wn m ogun
kej w lp kej bt n.
14 bnr w fn Jb p: J k wn kker ogun jde w j nwj wa! Jb dhn p:
K wn dde! 15 Wn dde, a s k wn: mjl lti Bnjmn fn bl m Sl, ti
mjl lti wn am Dfd. 16 ni kkan wn m altak r lr, wn s ki id b h wn t
gbogbo wn fi ub. d t a fi pe ib n Pp-h n y: w n Gbn.
17 j gbgbn l lj n. wn am Dfd s gun bnr ti wn srl; 18 wn
m mta Sry w lra wn: Jb, Abi ti Asahl. s Asahl y b ti gal. 19 s tl
bnr l wo tn tb s. 20 bnr yjpad w fn un p: j w ni, Asahl? Onthn
dhn p: B ni. 21 Ngb n ni bnr w p: Y stn-n tb s s, l m kn nn wn
kker ogun, k o gba ohun j r. 22 bnr tn w fn Asahl p: Kr ld mi, m j k n l
ml! Bwo ni k n e wo arknrin r Jb lj? 23 gbn b ti k lti yg fn un, s d
k r s i n ikn, k n s lu jde lyn r. ub nb, s k lj ib. Gbogbo wn ni dr
ngb t wn b d ibi t Asahl ti ub ik.
24 Jb ti Abi l bnr l, wn s d m ngb t orn w, lp l-orn G ln
t gb ahoro al Gbn. 25 wn Bnjmn parap anan lyn bnr, wn s dr lr
k kker m. 26 bnr pe Jb, w p: j a l j k id ma pnyn tt l? Tb w k
m p ibi n y gbyn r? K ni o dr d k t p fn wn nyn r p k wn dyn
lyn wn arknrin wn? 27 Jb dhn p: Mo fi y Yhw br p b w k b sr,
wr ni ni kkan nn wn m ogun y b t dkun ss tl raknrin r. 28 Jb fn
ip, gbogbo gb m ogun dr: a k s l srl m, j n s par.
29 bnr ti wn nyn r l gba n Arb n gbogbo ru n, wn gba od Jrdn, wn s
d Mahanam lyn gb t wn ti fi gbogbo wr rn. 30 Jb pe gbogbo gb m ogun r j
lyn gb t wn ti pad lyn bnr; wn am Dfd pdn nyn mkndn-lgn pl
Ashl. 31 gbn wn rn Dfd ti pa jdn-nrnw wn nyn Bnjmn t tl
bnr. 32 Wn gb k Ashl, wn s snk r nn iboj bb r n Btlhm. Jb ti wn
nyn r rn n gbogbo ru n, il s m ngb t wn d Hbrn.
3
Ogun n j tt l lrn il Sl ti il Dfd, gbn b Dfd t lgbra s i ni il Sl
ll.
WN M T A B FN DFD N HBRN
2 A b wn m fn Dfd n Hbrn. wn ni: Amn, m r gb, t Ahinm ar Jsrl
b fn un. 3 br r ni Kileb t Abgl aya Nbl ti Krml b fn un, kta ni bslm t
Mk b, mbnrin Tabm ba Gr; 4 krin ni Ason t Hgt b fn un, krn-n ni
epat t Abitl b; 5 kf ni Jitrem t gl aya Dfd b fn un. Hbrn ni a gb b wn
m n fn Dfd.
D-YD LRN BNR TI BL
6 Ngb y l l lsk ogun lrn il Sl ti Dfd: bnr wa gbogbo agbra mra r n
il Sl. 7 Ork l Sl kan j Rsp, mbnrin Ay, bnr s gb e tir. bl s w
fn bnr p: K ni e t o fi l b l bb mi lp? 8 bnr bn pp lr r bl y, s
w p: w r p aj ni m k? Mo kn fn oj rere s il Sl bb r, fn wn arknrin r ti
wn r r, mi k fi sl fn Dfd, w s w b mi w nsisy lr obnrin. 9 K lrun fi ibi
b mi ti rn t bur jl b mi k b m ohun t Yhw fi bra lr fn Dfd , 10 lti gba
jba kr n il Sl ti lti gb il Dfd kal lr srl ti Jd ti Dn tt kan Brb.
11 bl k t nui t d bnr lhn ntor br r.
BNR F FARAM DVD
12 bnr rn s Dfd w p: W k a ma e p, mi y s rn lw lti k gbogbo
srl j syn r. 13 Dfd dhn p: dra b, mi r y e p. Ohun kan oo ni mo
br lw r: mi k f r nwj mi fi b o b m Mkl, mbnrin Sl, w fn mi ngb t
o b b w r mi. 14 Dfd s rn s bl m Sl p: Fn mi n aya mi Mkl gg b
r grn-n add wn Flstn. 15 bl rn l gb lw Paltil m Ls. 16 k r
b a jde l b ti sunkn tl e tt d Bahurm. Ngb n ni bnr w fn un p: Pad!
s pad.
17 bnr b wn algb srl jrr, s w fn wn p: ti p nsisy t ti f k Dfd
jba lr yn. 18 y nsisy ntor Yhw ti s by fn Dfd: Lti w Dfd ni mi y ti gba
wn nyn mi srl l kr lw wn Flstn ti kr lw gbogbo t wn. 19 bnr tn
b wn Bnjmn sr kan n, lyn n ni l s Hbrn lti ly fn Dfd gbogbo ohun
t srl ti il Bnjmn fws.
20 Ogn nyn b bnr l b Dfd n Hbrn. Dfd s dn fn bnr ti wn nyn
t b a w. 21 Lyn n ni bnr w fn Dfd p: y mi! M f l k gbogbo srl j syn
kbys ba: wn y b mul, w y s ma jba lr gbogbo wn t o b f. Dfd rn
bnr l, s l n lf.
WN PA BNR
22 l p wn am Dfd ti Jb b lti ibi i ajagun-kgun pl kgun pp.
bnr ti kr ld Dfd n Hbrn lyn gb t Dfd ti rn an l, t s ti l n lf. 23 Ngb
t Jb pl gbogbo wn m ogun t tl e d, a s f n un p bnr m Nr ti w r ba,
ti p ba ti j k l n lf. 24 Ngb n ni Jb l b ba t w fn un p: K lo e y,
bnr w sd r, o s j k l n lf? 25 Tb w k m bnr m Nr? e ni w tn
, k l m l tii b r, k ba l m gbogbo ohun t o e!
26 Jb jde kr nwj Dfd, s rn l pe bnr, wn s p w lti ibi knga Sr, l
j k Dfd m. 27 Ngb t bnr d Hbrn, Jb m u l st lp lkn kan b ni p f
b a sr r, s l n l-ik n ikn, ntor j Ashl, araknrn r. 28 N kt t Dfd gb,
w p: mi ti jba j allbi j bnr m Nr, nwj Yhw: 29 k skal sr Jb ti
il r! K ew ti t ma w lra wn m il Jb tt l, wn t m i taftaf, k wn
b sw id tb k ebi al pa wn! 30 (Jb ti arknrin r Ab pa bnr ntor un l pa
arknrin wn Ashl nn j Gbn). 31 Dfd w fn Jb ti gbogbo wn m ogun t
tl e p: fa a yn ya, k w a f, k s f nwj bnr. ba Dfd s rn tl
ps Abnr. 32 A snk bnr n Hbrn; ba sunkn lr iboj bnr, gbogbo wn nyn
sunkn bkan n.
33 ba krin ar y lr bnr:
e ti bnr fi k b mg?
34 L d lw, l fi irin d ls,
w ub b a ti ub nwj aebi!
e ni omij gbogbo nyn tnb p s i.
35 Ngb n ni wn nyn r Dfd k jun k al t l, gbn Dfd bra p: K lrun fi
ibi b mi ti ohun t j b l , b n b j oun khun k orn t w! 36 Gbogbo wn nyn
kys r y, s t wn lrn; n gbogbo ohun t ba e l t wn nyn n lrn. 37 Lj
n ni y wn nyn ti gbogbo srl p ba k lw nn ik bnr m Nr.
38 b w fn wn jy r p: Tb k m p ald kan ti jy kan ti ub n srl ln?
39 r m mi nsisy, b til j p ba ni m pl rr, wn nyn y, wn m Sry ti
j ni ip j fn mi, k Yhw gbsan k lra k!
4
A PA BL
Ngb t bl m Sl gb p bnr ti k n Hbrn, rws d b a, pay s m gbogbo
srl. 2 bl m Sl n wn olr jndk mj t kn j Bn ti kj Rkb. Wn
j m Rmn ti Brt, ti ar Bnjmn, ntor Bnjmn ni a ka Brt m. 3 wn ar
Brt s sl l s Gtm, nbi t wn gb tt di j n b tp.
4 Jntn m Sl n m kan t j ar. j m dn mrn-n ngb t ryn ik Sl
ti Jntn d lti Jsrl. Obnrin albjt r gb e s l, gbn ngb t fi ihra s sl
ni m n ub t s r s d. A pe m n n Mrbl.
5 wn m Rmn ti Brt, Rkb ti Bn s l, wn s d il bl n wkt t
gbn j n j, ngb t ontibi sun orun sn. 6 Obnrin adn il n tgb ngb t fi as
s k, s sn l. Rkb ti Bn, araknrin r w n gb 7 wn il nbi t bl sn lr
ibsn r nn yr ibsn r. Wn l pa, wn s b lr, lyn n ni wn gb or r n dn,
t wn rn n gbogbo r n l gba Arb. 8 Wn gb or bl w fn Dfd n Hbrn, wn
s w fn ba p: Wo or bl m Sl, t r t f gba m r. Yhw ti gbsn lra Sl
ti ran r fn kbys ba ln.
9 gbn Dfd w fn Rkb ti Bn, araknrin r, p: Mo fi y Yhw bra, ni t gb
m l nn gbogbo pnj! 10 ni t ryn ik Sl fn mi r p un m ryn ay w, mo s fi ik
p n Sklg, fn r ryn ay r. 11 Ti wn jndk t pa nyn jj lr ibsn r nn il
r y bur j b l. j k y k n br j r lw yn, k a s pa yn r kr lr il ay? 12
Ngb n ni Dfd p fn wn kker m ogun, wn s pa wn. Wn g w ti s wn,
wn s pa wn so lr bt Hbrn. Wn m or bl, wn s sn n nn iboj bnr n
Hbrn.
5
A FI DFD JBA SRL
Ngb n ni gbogbo y srl w sd Dfd n Hbrn lti w fn un p: Kbys, ara
kan ti j kan n ni w. 2 Tlr ngb t Sl jba lr wa, w ni dar gbogbo gbs srl,
Yhw s w fn p: w ni y k wn nyn mi srl j, w ni y di olr sral.
3 Ngb n ni gbogbo wn algb srl w b ba n Hbrn, ba Dfd b wn mul n
Hbrn nwj Yhw , wn s fi rr m Dfd jba srl.
4 Dfd p gbn dn ngb t jba, s jba fn ogj dn. 5 jba fn dn mje ti o
mf lr Jd n Hbrn, jba fn dn mt-llgbn lr gbogbo srl ti Jd n
Jrslm.
DFD GBA JRSLM
6 Dfd ti wn nyn r gbgun l s Jrslm lti b wn Jbs t gb il n j.
wn y w fn Dfd p: w k n w ib. wn afj ti wn ar y d ln. (yn ni p
Dfd k n w ib). 7 gbn Dfd gba il oldi Sn; y ni l Dfd. 8 Lj n ni Dfd w
p: ni kni t b gb wn ipa omi t a gb gba in il k pa wn Jbs Dfd s krra
wn ar ti wn afj nn kn r. (Ntor n ni a e w p: fj ti ar k gbd wn
tmpl). 9 Dfd fi il oldin n e ibjk r, s p n l Dfd: lyn n ni Dfd m giri
kan n yk r lti Ml wn l. 10 Dfd br s di ni l tnb s i. Yhw s w pl r.
11 Hrm ba Tr rn aoj ba kan s Dfd pl igi kdr ti wn gbngbn, wn
on kta, lti b Dfd k il kan. 12 Ngb n ni Dfd m p Yhw ti fi s un ml gg
b ba srl, ti p Yhw y gb jba un ga fn l srl nyn r.
WN M DFD N JRSLM
13 Lyn gb t Dfd ti kr n Hbrn w s Jrslm, tn f wn l ti wn aya.
Wn s b wn m fn lknrin, lbnrin, 14 Ork wn mknrin t a b fn un n Jrslm
n y: Sm, bb, Ntn, Slmn, 15 Jbhar, l, Nfg, Jf, 16 Elin, Blid,
Elfll.
GUN LR WN FLSTN
17 Ngb t wn Flstn gb p a ti fi Dfd jba lr gbogbo srl, gbogbo wn gk l lti
m u. Ngb t Dfd gb ryn y, skal l ibi b. 18 wn Flstn w, wn s gba or il l
br n fonfoj Refm. 19 Ngb n ni Dfd wd lw Yhw p: e k n l b wn
Flstn j? j w y fi wn l mi lw? Yhw d Dfd lhn p: Kj j s wn, mi y s
fi wn Flstn l lw. 20 Ngb n ni Dfd l Baal-Persm, nb ni ti gun wn.
Dfd s w p: Yhw ti lu ih sra wn t mi b gb t omi b lu ih. d t a fi pe ib n
Baal-Persm n y. 21 Wn gbgb wn r wn lr il nb; Dfd ti wn nyn r s k
wn l. 22 wn Flstn tn gk w, wn s w lr il kkiri n fonfoj Rfm. 23 Dfd
wd lw Yhw, un n dhn p: M e l b wn j nwj, gba yn wn lti m wn
yjpad s , k o s dojk wn nwj wn igi mstk. 24 Ngb t o b gb ariwo s lr
wn igi mstk n, ngb n ni k o tt, Yhw ni y wj r l b wn gb ogun
Flstn j. 25 Dfd e b Yhw ti p fn un, s gun wn Flstn lti Gbn tt d
bwl Gsr.
6
PT MJM N JRSLM
Dfd k gbogbo wn yn srl j, wn p mdgn nyn. 2 Dfd pl gbogbo
gb m ogun t b ld r jde l s Bl ti Jd lti gb pt mjm lrun w, y t
ork Yhw gb ogun w lra r, t jk lr wn krb. 3 Wn gb pt mjm lrun
ka or k lin titun kan, wn s gb e lti il Abindb t w lr k kker kan. s ti
hj t wn j m Abindb dar k lin n l. 4 s rn lb pt mjm lrun,
hj s rn swj r. 5 Dfd pl gbogbo il srl j pl gbogbo agbra wn nwj
Yhw b wn ti krin s l gt str ti smbl. 6 Ngb t wn d il t a ti pa k ti Nkn,
s na w r s pt mjm lrun lti gb e dr, ntor wn ml f ub. 7 Ngb
n ni bn Yhw ru s s: lskan n ni lrun l fn e y, s k nb lb pt
mjm lrun. 8 n Dfd bj s ohun t Yhw e s s, s pe ib n Prs-s, ork t
j tt di sisy.
9 Dfd br Yhw lj n, s w p: Bwo ni pt mjm Yhw e l wn il mi? 10
Ntor n ni Dfd k e f gba pt mjm Yhw s il r n l Dfd, s gb e l il Obd-
dm ar Gt. 11 pt mjm lrunYhw w n il Obd-dm ar Gt fn mta,
Yhw s bkn fn Obd-dm ti gbogbo dl r.
12 Wn ryn fn Dfd p: Yhw ti bkn fn dl Obd-dm ti gbogbo ohun t e tir
ntor pt mjm Yhw. 13 Ngb n ni Dfd jde l gb pt mjm Yhw lti il
Obd-dm w s l Dfd pl ay l. Ngb t wn t gb pt mjm Yhw b gb
s mf, un y fi ml kan ti gntn lr kan rb. 14 Dfd br s ypo b ti j
pl gbogbo agbra r nwj Yhw . di a gb mra. 15 Dfd ti gbogbo il srl gb
pt mjm Yhw pl igbe yn ti r ip. 16 gbn ngb t pt mjm Yhw wn
l Dfd, Mkl, mbnrin Sl, wye lti oj frs, s r ba Dfd t j, t ypo nwj
Yhw, s gn n nn kn r. 17 Wn gb pt mjm Yhw kal, wn s gb e s ip r
lb g t Dfd k fn un. Dfd s rb sunpa nwj Yhw pl b rp. 18 Ngb ti
Dfdi pari b sunpa ti ti rp, bkn fn wn nyn Irk Yhw gb ogun. 19 Lyn
n ni pn brd l, so p dt pp ti kr t a fi s jr gbgb e fn gbogbo nyn,
fn gbogbo agbo srl n lknrin lbnrin, n ni kkan wn. Lyn y ni gbogbo nyn l,
olk lk s il tir.
20 Ngb t Dfd pad s il, t bkn fn wn ar il r ni Mkl mbnrin Sl jde l
pd r, t w p: m y ba srl l srl ln b ti rn n hh nwj wn rnbnrin
r, b nyn lsn! 21 gbn Dfd d Mkl lhn p: Nwj Yhw ni mo ti j, mo fi y
Yhw bra, ni t mo w ju bb r ti gbogbo il r, t s fi mi j olr srl wn nyn r,
mi y j nwj Yhw, 22 mi y tn r ara-mi sl s i. Mo j ni lsn lj r, gbn mo j
ni w nwj wn mbnrin t w w. 23 Mkl mbnrin Sl k s b m kan tt di j
ik r.
7
F WL NTN
Ngb t Dfd gb n il r, t Yhw ti b a gun gbogbo t t wn y i k, 2 ba w fn
wl Ntn p: Kys i, mi gb nn il kdr, pt Mjm lrun s gb lb g!
3 Ntn fs fn ba p: L e ohun t b nn kn r ntor Yhw b pl r.
4 gbn n or j kan n ni Ntn gb r lrun by p:
5 L w fn rn mi Dfd p: By ni Yhw w, j w ni y k il fn mi lti gb? 6 mi
k gb nn il lti j t mo ti m wn m srl gk kr n gpt tt di j n, gbn
in g ni mo ti w t mo fi e ibji. 7 N gbogbo sk t mo b srl rin rn-j n, j mo s
fn adj kan n srl t mo yn e ol gntn fn wn nyn mi srl, j mo w p: k n
e t w k k il kdr fn mi 8 Nsisy, l sr y fn r mi Dfd, by ni Yhw gb
ogun w: mi ni mo m nbi i ol gntn, lyn wn agbo gntn lti d olr wn
nyn mi srl. 9 Mo ti w pl r nn gbogbo dwl r, mo pa gbogbo wn t r run
kr nwj r. mi y fn n kk b ti ni t tbi j nn ay. 10 mi y m ib kan dj fn
wn nyn mi srl, mi y s gbn wn sb, wn y ma gb nb. A k n y wn lnu
m, wn k k n tr wn ba m b ti tynw, 11 ngb ti mo d wn adj sl fn wn
nyn mi srl. mi y s b wn kp wn t wn. Yhw y s di ni l. Yhw y
fn n il kan. 12 Ngb t j ay r b p, t w s l dp m wn bb r, mi y m ran
r dr lyn r, mi y s fi jba r dr inin. 13 (un ni y k il fn ork mi, mi y s
m t jba r dr tt l). 14 m y ma j bb fn un, un n y s ma e m mi: b
b e ibi, mi y fi pn nyn n , pl jy lti w wn nyn. 15 gbn mi k n m
oj rere mi kr lra r gg b mo ti m u kr lra ni t wj r. 16 Il r ti jba r y
dr tt l nwj mi, t r y dr tt ay.
17 Ntn s gbogbo r wny ti fihn y fn Dfd.
DR DFD
18 Ngb n ni ba Dfd wl jk nwj Yhw lti w p:
Olwa Yhw, ta ni mi, k ni il mi, t w fi gb mi ga t b? 19 gbn yn kr lj
r, Olwa Yhw, w tn ti sr npa il rn r fn j wj t jnn rr ... Olwa Yhw.
20 K ni Dfd tn l s s i, ngb t e w fnrar ni o d rn r ll, Olwa Yhw.
21 Ntor rn r, aj r, ni w fi in rere r y hn k rn r l m . 22 Ntor n ni w fi
tbi, Olwa Yhw, k s ni b tr, k s s lrun mrn ju w nkan, gg b a ti fi et wa gb.
23 j ori nyn mrn w lr il ay b ti nyn r srl t lrun wn rpad lti s wn di
nyn tir, lti s wn di olkk, t e wn gbyanu i l fn wn, t s l wn orl-d
ti wn lrun jde kr fn wn nyn r n? 24 w ti fi s nyn r srl kal lti s
di nyn r tt l, w Yhw s di lrun r.
25 Nsisy Olwa Yhw, pa lr t iw e fn rn r m tt l ti fn il r, k w s e
gg b w ti w. 26 A gb ork r ga tt l, a s w p: Yhw gb ogun ni lrun lr
srl. Il rn r Dfd y dr nwj r. 27 Ntor w Yhw gb Ogun, lrun srl ni
o e fihn y fn rn r p: mi y k il kan fn . Ntor n ni rn r fi n gboya lti
gbdr yi s . 28 B ni, Olwa Yhw, w ni lrun, tt ni r r, w s ti e lr dradra
y fn rn r. 29 Ntor n nsisy, bkun fn il rn r k ba l dr tt l nwj r.
Ntor Iw Olwa Yhw ni o sr, npa bkn r ni il rn r y ti r bkn gb tt l.
8
WN OGUN DFD
l lyn y p Dfd b wn Flstn j, s gun wn. Dfd gba tw wn Flstn.
2 tn gun wn Mb, s fi okn m wn wn b ti m wn dbl. fi wn okn mj
fn ik pa, s d wn okn kan s nn wn. wn Mb s w lb Dfd, t wn s san
ow-or fn un.
3 Dfd gun Hadadsr m Rhb, ba Sb, ngb t ni tibi l m jba r gbr s i
lr Om i n.
4 Dfd gba gbrn-n lldgbrin wn awak ogun lw r ti gbw nyn t
jagun lr s, Dfd s j ian s gbogbo in k ogun wn, fi grn-n nkn l ds fn
l ara-r. 5 wn ar Aram lti Dmsk w e rnlw fn Hadadsr ba Sb, gbn
Dfd pa gb mknl nyn nn wn Aram. 6 Lyn n ni Dfd yan wn ajl fn
rm ti Dmsk, wn Aram s w lb Dfd, t wn s san ow-or fn un. Yhw fi
gun fn Dfd nbi gbogbo t l. 7 Dfd gba wn as onwr ti Hadadsr, s k wn l
Jrslm. 8 ba Dfd k plp id lti Tb ti Berot, wn l Hadadsr.
9 Ngb t T ba Hmt gb p Dfd ti gun gbogbo gb m ogun Hadadsr, 10
rn m r, Hasorm, s Dfd lti k i ti lti b a y fn ogun t b Hadadsr j t gun r,
ntor Hadadsr j t T. Hadorm gb nkan fdk, wr ti id rn. 11 ba Dfd y
wn smm fn Yhw bkan n pl wn wr ti fdk t ti ysmm lti gbogbo orl-
d t ti gun, 12 lti dm, Mb, mn, Flst, Amalk, pl kgun lti d
Hadadsr m Rhb, ba Sb.
13 Dfd di olkk. Ngb t pad b, gun wn dm n fonfoj Ony, wn t
gbsn-n nyn. 14 fi wn ajl fn dm, gbogbo dm s w lb Dfd. Nbi
gbogbo t Dfd l ni Yhw ti fn un n gun.
T JBA DFD
15 Dfd jba lr gbogbo srl pl tt ti w dodo fn gbogbo nyn r.
16 Jb m Sry ni ggun wn m gb ogun; Jhft m Ahild ni olr on
ba. 17 Sdk m Ahtb ti Abitr m Ahimlk ni lf; ni akw; 18 Bannayh
m Jhdy ni balgun wn Krt ti wn Plt; wn m Dfd s e lf.
9
OJ RERE DFD FN M JNTN
Dfd br p: j a r ni t k n dl Sl k n l e lore ntor Jntn? 2 dl
Sl n rn kan t a p n Sb. Wn p w fn Dfd, b s w fn un p: w ni Sb.
dhn p: Mo etn lti sn . 3 b br lw r p: j ni kan k k nn dl Sl
k n e lore pl oj rere lrun? Sb d ba lhn p: ku m Jntn kan t j ar.
4 b br p: Nbo ni w? Sb d ba lhn p: w n il Mkr m Amil n L-
Dbr. 5 Ngb n ni ba Dfd rn p w lti il Mkr m Amil n L-Dbr.
6 Ngb t Mrbl m Jntn, m Sl d d Dfd, oj r kanl lr dbl. Dfd w
fn un p: Mrbl! dhn p: mi n y, mo etn lti sn .
7 Dfd w fn un p: M e br ntor mo f e lore ntor bb r Jontn. Mo fn n
gbogbo il Sl pad, bb l r, w y s ma b mi jk jun p. 8 Mrbl dhn lr
dbl p: K ni rn r jm t o e lore. k aj t mo j.
9 Lyin n ni ba pe Sb, rn Sl, s w fn un p: Gbogbo ohun t j ti Sl ti il
r ni mo fifn m g r. 10 w ti wn m r pl awn r r y ma k oko n, k o si
ma kre oko n fn onj dl g r. gbn Mrbl, m g r, yo ma b mi jun p
ngb gbogbo. Sb s n mknrin mdgn ti ogn r. 11 Sb fs fn ba p: rn r
y e ohun gbogbo t kbys ba b p fn rn r.
Ngb n ni Mrbl br s b Dfd jun p gg b kan nn wn m ba.
12 Mrbl n dmknrin kan t a p n Mk. Gbogbo il Sb ni sin Mrbl. 13 gbn
Jrslm ni Mrbl gb b ti j p b ba jun p. s r mjj r.
10
A FI WS L WN AOJ BA DFD
Lyn y ni ba wn mn k, t m r Hn jba lyn r.
2 Dfd w nn ara r p: mi y fi oj rere wo Hn m Nh b bb r ti fi rp
tt b mi l. Dfd s rn wn mw r lti b a kdn lr ik bb r. gbn ngb t
wn rn Dfd d il wn mn, 3 wn ald mn w fn Hn g wn p: j w r
p e ni Dfd f y s ngb t rn kdn s ? j k e p wn w e tlmy l y
k, k wn ba l m ibi t agbra wa w lti l gb wa ub? d t Dfd fi rn s n y k? 4
Ngb n ni Hann m wn rn Dfd, f lj irgbn wn, g w t wn w s mj lti
ibd, lyn n ni rn wn l. 5 Ngb t a ryn fn Dfd, rn ni kan l pd wn, ntor tj
t bo wn nyn n, b s n k a w fn wn p: dr n Jrk tt irgbn yn y fi h
pad, k t ma b nl.
OGUN MN KN
6 wn mn r i p wn ti di t Dfd, wn s rn l w wn t jagun fn ow, wn
Aram lti Bt-Rhb, wn Aram lti Sb, wn p gbw nyn t
jagun lr s: b Mk pl gbrn -n nyn, wn ar Tb p gbf
nyn. 7 Ngb t Dfd gb, rn Jb pl wn onjgd -jgan pl wn
akgun jde l. 8 wn mn jde, wn s to l ogun lnu n ibod, ngb t
wn Aram ti Sb ti ti Mk w lt lr pp n gbangba. 9 B Jb ti r i p
un n lti j nwj ti lyn, yn gbogbo yn m ogun srl, s m l
wn kj s wn Aram. 10 fi yk gb m ogun r l w b arknrin
r, s m wn kj s wn Amn. 11 w p: B wn Aram b bor mi, k
o w rn m lw; b b s e wn mn ni bor r, mi y w rn lw.
12 Mkn, k o s fi agbra m akin hn ntor wn nyn wa ti wn l lrun
wa. K Yhw e y t b dra ! 13 Jb pl wn m ogun t b ld r
kj j s wn Aram, wn on tibi s s l nwj wn. 14 Ngb t wn mn
r i p wn Aram ti s l, wn ki s b er ss nwj b, wn jjd lti
s wn l. Ngb n ni Jb pad lyn ogun mn n, s w Jrslm.
GUN LR WN ARAM
15 Ngb t wn Aram r i p srl ti gun wn, wn tn k wn m ogun parap fn
j. 16 Hadadsr rn l pe wn Aram t b ld kej Od o n. wn n w s Hlm
pl fk, ggun Hadadsr, t k wn lyn. 17 A ryn r fn Dfd, s k gbogbo srl
j. kj Jrdn d Hlm. wn Aram to l ogun nwj Dfd, wn s kl . 18 gbn
wn Aram ki s b er ss nwj srl. Dfd s pa dgbj lk ogun ti k mj
nyn. pa fk ggun wn bkan n, s k lr il ogun n. 19 Ngb t gbogbo wn
ba t b lb Hadadsr r i p srl ti gun wn, wn tr lf lw srl, wn s
w lb r. wn Arm w br lti tn ran mn lw.
11
OGUN MN KEJ TI DFD
N br dn, ngb t wn ba gbgun jde, Dfd rn Jb jde pl r ti gbogbo
srl: wn pa wn mr n pakpa, wn s gbgun ti Rb nwj. gbn Dfd dr n
Jrslm.
2 s e, n w rl, Dfd dde kr lr ibsn r lti na s lk lr fin, lti or k n
ni ti r obnrin kan t w. Obnrin n lw gidi. 3 Dfd wd ni t obnrin n e, wn s s
fn un p: Btb, mbnrin Elim ni, t e aya r ar Ht. 4 Ngb n ni Dfd rn l
p w. w sd r, s b a lp ngb t par a-o r. Lyn n ni pad s il
r. 5 Obnrin n lyn, s rn s Dfd p: Mo ti lyn.
6 Ngb n ni Dfd rn s Jb p: Pe r ar Ht w fn mi. Jb s rn r l b
Dfd. 7 Ngb t r d d r, Dfd br b Jb ti wn m gb ogun ti e ti b
ogun n ti l. 8 Lyn n ni Dfd w fn r p: L s il r lti l simi d. r kr n
fin pl bn lti or tbl ba. 9 gbn r sn n nu n fin pl wn g r, k s
l s il r.
10 A s ryn fn Dfd p: r k l s il r. Dfd br lw r p: b rn-j ni o ti
w, k n e t w k l il r. 11 r fs p: pt Mjm, srl ti wn nyn Jd w
lb g, g mi Jb ti wn am kbys w lb g n gbangba pp, k n s ma l il
mi lti j ti lti mu, ti lti l snp pl aya mi! Mo fi y Yhw bra ti y r, mi k n e
ohun t j b. 12 Ngb n ni Dfd w fn r p: Tn dr nhn-n ln, mi y s rn l
lla. r dr n Jrslm lj n. 13 Lj kej Dfd p w jun ti lti mu nwj r, s
fn un n t mu y. r jde n rl lti sn lr ibsn r pl wn am g r, gbn k l
il r.
14 N wr j kej Dfd kw rn r s Jb. 15 w t k l by p: Fi r srn
ibi t ogun ti gbn jl, k s pad lyn r, k a ba l lu pa. 16 Jb t s l n m fi
r sbi t m p wn aknkanj m ogun w. 17 wn ar l n gbgun jde klu Jb.
wn kan k nn gb m ogun, lrn wn Dfd, r ar Htt k bkan n.
18 Jb fi ryn ogun n rn s Dfd b gbogbo r ti l lsls. 19 p y fn rn
n p: Ngb t w b ryn fn ba tn b gbogbo ohun ti l lsls lj ogun, 20 b ba b
bn, t s w fn p:K n e t fi gbgun snm l t b? k m p wn y taf l yn
lti or giri k? 21 Ta ni pa Abimlk m Jrbl? b obnrin ni ju l l lti or giri
odi t s k n Tbs? e t fi snm giri odi 23 K o w p: rn r r ar Ht ti k
bkan n.
22 rn n jde l, b s t il ni s j fn Dfd b Jb ti r an. Dfd bn s Jb,
s w fn rn n p: K n e t fi gbgun snm l t b? k m p wn y taf l
yn lti or giri k? Ta ni pa Abimlk m Jrbl? b obnrin ni ju l l lto or giri
odi t s k n Tbs? e t fi snm giri odi n? 23 rn n fs fn Dfd p:
Ntor p wn t kl w lgn n gbangba pp, w t wn syn tt d nu ibod,
24 gbn wn taf-taf br s taf s wn am r lti or k giri odi, wn kan nn wn
am r gb, ti rn r r ar Ht ti k bkan n. r r ar Ht ti k bkan n.
25 Ngb n ni Dfd w fn rn n p: S fn Jb by p: M e j k l y b
nnj: b ni id ti sb pa ni kan ln, lmrn lla. Fi agbra gbgun ko l n, k o s pa
run. K w s fi b m u mkn. 26 Ngb t aya r gb p k r ti k, f k r.
27 Ngb t kk f n par, Dfd rn l p , s di aya r. b m kan fn un. gbn
ohun t Dfd e b Yhw nn.
12
NTN B DFD W. DFD S KN
Yhw rn wl Ntn s Dfd. wl t w lti w fn un p:
knrin mj kan w n l kan n:
kan j lr, kej s j tlk.
2 lr n n ran sn -
n agbo gntn ti ti ml -lplp.
3 Tlk n k n nkn mrn
ju d gntn kan l,
kan oo t r.
b dgb n il r
pl wn m tir,
ba jun, b mu,
gb e sn s okan y r:
db mbnrin r fn un.
4 lr n gba lej kan,
k s f fwkan agbo ran tir
lti fi b lj r.
gb d gntn tlk a n,
s fi e onj fn lej r.
5 Dfd bn gidi s knrin n s w fn Ntn p: Mo fi Yhw bra, ni t e ohun y jbi
ik. 6 un y s san d gntn n pad lna mrin, ntor p e ohun y ln n.
7 Ngb n ni Ntn w fn Dfd p: w ni knrin n. By ni Yhw lrun srl w:
Mo fi rr m jba lr srl, mo s gb lw Sl. 8 mo tn fn n il g r, mo s fi
wn aya g r l lw, mo fn n il srl ti Jd, b yn k s t fn , mo etn lti fn
lhun khun. 9 K n e t w gan Yhw, t o s e ohun t b i nn? O ti fi id pa r ar Ht,
t o s m aya tir e aya r, t o fi id wn ar mn pa . 10 Nsisy, id k n pynd kr
n il r m tt l, ntor w ti gn m, t w gba aya r, ara Ht, e aya r.
11 By ni Yhw w: mi y m k ibi dde s lti in ile ara-r. mi y gba aya r lj r
fn mnkj r t y b wn lp n gbangba sn.12 w e tr n kk, gbn mi y m
yn l lj gbogbo srl ti lb orn.
13 Dfd w fn Ntn p: Mo ti d s Yhw. Ngb n ni Ntn w fn Dfd p:
Yhw n tir y dr r j , w k n k. 14 fi p ntor w ti m Yhw bn npa rn
y, m t a b fn n y k. 15 Ntn s l s il r.
IK M BTSB TI B SLMN
Yhw lu m t aya r b fn Dfd, sn l s m u. 16 Dfd b Yhw fn m n:
gbw gidi, wn il lti l sn lr il lsn ti pl a f t fi bora. 17 wn ll il r
dde y i k lti gb e kr n il, gbn k, un k s b wn jun. 18 m n k lj keje.
r ba wn jy Dfd, wn k l s fn un p m n ti k. gbn wn w lrn ara wn
p: Ngb t m n w ly, a b a sr, k fets wa. Bwo ni a e l s fn un p m n ti
k? y y fa ibi! 19 Dfd r i p wn jy un sr kl lrn ara wn, s m p m
n ti k. Dfd br lw wn jy r p: m n ti k? Wn s dhn p: B ni.
20 Ngb n ni Dfd dde kr n il, w, fi ohun olrn ddun para, s pr a r.
Lyn n ni wn ibi mm Yhw, t dbl. Ngb t pad s il r, br fn onj, s
jun. 21 wn jy r w fn un p: K ni w e y? Ngb t m n w ly, w
gbw, ti o sunkn, gbn nsisy t m n k ni w dde, t o jun. 22 dhn p:
Ngb t m n w ly, mo gbw, mo sunkn, ntor mo w fn ara mi p: a k m, by
Yhw l n fn mi, k m n w ly. 23 Nsisy t ti k, k ni mo tn gbw fn?
j mo l d a pad? mi ni y l b a, un k l pad w b mi.
24 Dfd tu Btsb, aya r, nn. l b a, s b a lp, lyn, s b mknrin kan s
ay, s pe m r n n Slmn. Yhw f , 25 s fi hn npa Ntn. ni y p n
Jdd, ntor drj Yhw.
GUN RB
26 Jb gbgun klu Rb ti wn mn, s gba l n lw wn. 27 Ngb n ni Jb
rn s Dfd w p: Mo ti b Rb jagun, n mo ti gba l n lw wn pp. 28 Nsisy
pe yk wn m gb ogun r j, pg ogun r nwj r, k o s gb , k m e p mi ni
mo gun l n t mo fi ork mi fn un. 29 Dfd k gbogbo gb m ogun j, s l s
Rb, gbgun kl , s gb . 30 gba ad wn wr kan lr Mkn: a fi kta onyebye
e l, di ohun or Dfd. k kgun l n l n. 31 k wn ar l n jde, a
ma m wn fi ayn g igi, ti pl k ongi ti ti onrin. A ma m wn m brk; bkan n ni
e fn gbogbo wn mn. Dfd ti gbogbo gb m ogun pad s Jrslm.
13
AMN B ARBNRIN R TMR J
y ni ohun t l lyn n. bslm m Dfd, n arbnrin arw kan t a p n Tmr.
mn m Dfd s n f s i. 2 f mn fn arbnrin r Tamr y lnu pp t b t fi
sn, ntor wnd ni, mn k s r n e nkankan npa r. 3 gbn mn n r kan t a
p n Jndb m m, arknrin Dfd. Jndb j amrn. 4 w fn un p: m
ba, k ni f t o r lrr? mn d a lhn p: Ntor p mo n f s Tmr,
arbnrin arknrin mi bslm ni. 5 Ngb n ni Jndb w fn un p: L dbl b
alsn, ngb t bb r b w w , k o w fn un p: J k arbnrin mi Tmr w fn mi n
onj j; k e onj n lj mi k n r i, mi y s j lti w r. 6 Ngb n ni mn
dbl b alsn. b w w , mn s w fn ba p: J k arbnrin mi Tmr w, k s
dn kr b mj lj mi, k ara mi ba l mkun lti w r. 7 Dfd rn l s fn Tmr n
fin p: L b arknrin r mn, k o e onj fn un. 8 Tmr l s il arknrin r mn
nbi t w lr dbl. m yfn k, r , , dn wn kr n b ti w .
9 Ngb n ni da kr n kr nn pn t fi dn kr, gb onj n swj r,
gbn k lti jun. w p: M k gbogbo nyn jde kr ld mi. Gbogbo nyn s jde
kr ld r. 10 Ngb n ni mn w fn Tmr p: Gb onj n l s yw k ara mi ba
l mkun b n b j . Tmr gb wn kr t ti dn n l fn arknrin r n yw. 11 B ti
fn un j ni gb a m, t s w fn un p: W n, arbnrin mi, mo f b lp! 12 gbn
d a lhn p: Rr, arknrin mi! M e fi ip m mi, ntor a k e b n srl, m e
rn bj y. 13 Nbo ni k mi gb tj mi l. w n y di onbj n srl! Nsisy, l s fn
ba, un k n k lti fi m fn aya. 14 gbn un k f fets, fi ip bor r, s b a lp.
15 Ngb n ni mn w krra r gidi - krra t n fn un rkj f t fi f . - mn s w
fn un p: Dde! Jde! 16 fs p: B k, arknrin mi, ll mi l y bur ju ibi t o ti e l.
gbn k f fts i. 17 pe mdknrin rn, w fn un p: M mbnrin y kr ld mi,
l e jde, k o s tilkn n kkr lyn r! 18 ( w w lw ggn, ntor b ni wn
mbnrin ba t k t l il k ti w). m-d n l e jde, s tilkn n kkr lyn r.
19 Tmr k erp bor, ya w lw ggn t w, s kwlr l, k b ti js-
ml. 20 Arknrin m y r bslm w fn un p: j arknrin r mn k ti w pl r
b? Nsisy arbnrin mi, dk; arknrin r ni: m e fi rn y sunkn. Tmr k ara r s il
arknrin r bslm.
21 Ngb t ba Dfd gb gbogbo r y, bn gidi, gbn k f e ohun t y pa m r
mn t frn lra, ntor kb r ni. 22 bslm n tir k b mn sr, ntor krra
mn fn w ipa t fi b arbnrin r Tmr lp.
BSLM PA MN, S S L
23 Lyn dn mj, bslm n wn olfrun gntn n Bl-Hsr lb frm. pe
gbogbo nyn il ba. 24 bslm l w fn ba p: Wo rn r t e frun gntn, Mo
f k ba pl wn jy r w sbi frn gntn n pl rn r. 25 ba fs fn bslm
p: Rr, m mi, k y k gbogbo wa l dgbs s lrn. bslm r , gbn k f
w, s rn an l. 26 bslm w p: J k arknrin mi mn b wa l ngb n. b s w
p: Ntor k ni un y fi b l? 27 gbn bslm k fi lrn sl, s j k mn ti
gbogbo wn m ba yk b a l.
bslm e s b ba, 28 s p y fn wn rn r p: K kys i, ngb t kn
mn b ti y pl t, t n b s w fn yn p: lu mn pa! k pa k. m e br. b
mi ni mo rn yn n. mkn, k s e b akni. 29 wn rn bslm e mn gg
b bslm ti p fn wn. Ngb n ni gbogbo wn m b dde, t olk lk wn s l
lr baka r.
30 Ngb t wn w lj n ni Dfd ti gb fnrn p: bslm ti pa gbogbo wn m ba l
ku ni kan! 31 b dde, fa a r ya, s dbl lr il. Gbogbo wn jy r t dr y i k
fa a wn ya bkn n. 32 gbn Jndb m Sm, arknrin Dfd sr by p: K
kbys m e s p a ti pa gbogbo wn d wn n n run, ntor mn nkan l k: oj
bslm ti fi or hn lti j t mn ti ba arbnrin r Tmr j. 33 K kbys ba m e r
nsisy p gbogbo wn m ba ti gb. B k, mn nkan l k, 34 t bslm s l.
dmd ogun t w lnu n bojwk, r agbo wn nyn pp t gba n Bahurm
skal b. Adn n l s fn ba p: Mo r wn niyn t gba gb k Bahurm b.
35 Ngb n ni Jndb w fn ba p: Wo wn m ba t ti d: ti r gg b rn r ti
w. 36 N kt t par r r ni wn m ba wl d, t wn k pl kn; ba pl wn
1
jy r sunkn pp bkan n. 37 bslm t s n tir l b Talm m Amhd, ba
2
Gr. 38 gba dn mt nb. 37 ba f m r n gbogbo sk yi.
JB T PAD BSLM
39 In ba r s bslm ntor ti m sr lr ik mn.
14
Jb m Sry r p kn ba ti y s bslm. 2 Ngb n ni Jb rn l pe obnrin
amrn kan n Tk, s w fn un p:Jw, k o e b ni p f , k o w a f, m e
fi ohun olrn ddn para, k o e b obnrin op t ti f k r fn j pp syn. 3 K o l
b ba sr y. Jb fi r t y s i lnu.
4 Ngb n ni obnrin Tk n l b ba, dojbol lr knl, w p: Gb m o, ba!
5 ba b lr p: K l e ? dhn p: m e o! mo ti di op, k m ti k!, 6 mbnrin
r s n dmknrin mj. Wn j nn oko, k s s ni kankan lti l wn nj nn oko n,
kan nn wn s lu arknrin r pa. 7 Gbogbo y n s gbmrn ld s rnbnrin r, wn
w p: Fn wa n apnyn n k a pa fn m arknrin r t gb, wa y s e b pa
ajgun il n. Wn f e b pa in t k m mi lw, l fi ork tb ran sl fn k mi lr
il ay. 8 b w fn obnrin n p: Ma l s il r, mi fnrmi y p lr r r. 9 Obrin
Tk n w fn ba p:Kbys ba, k jb n skal l mi lr ti lr dl mi; ba ti t r
k lbi. 10 ba tn w p: L pe ni t hal m w fn mi, k s n pad e le m.
11 Obnrin n w p: K ba jw fi dd orka Yhw lrun r s i, k olgbsan j m e
pakn rn na, k m e pa m mi! Ngb n ni ba w p: Mo fi y Yhw bra, irun kan
or m r k n b sl.
12 Obnrin n tn w p: Jw j k rnbnrin r s r kan fn kbs ba. fs p:
Ma w. 13 Obnrin n w p: Bwo ni ba k ti r i p un l jbi nn dj y ngb t k pe
ni t l l pad, t e ohun t ld s wn nyn lrun? 14 nyn lran ara ni wa e,
w db omi t d sl t a k l f pad, lrun k s gb k dde, k ba t ngb n k
ni t a l l n m e jnn s i m.
15 Nsisy, mo w b kbys ba ntor wn nyn drb m, rnbnrin r s w nn
ara r p: mi l b ba sr by ba y tl r rnbnrin r. 16 Ntor ba k n k lti
gba rnbnrin r lw ni t f pa w run kr n jogn lrun, mi ti m mi pap.
17 rnbnrin r w p: b e p r kbys ba m kn r. Ntor kbys ba db ngl
lrun t m ire ti ibi. K Yhw lrun r ma w pl r!
18 Ngb n ni ba fi nu m r s fn obnrin n p: Jw m e yra fn r t mo f
br lw r y. Obnrin n dhn p: K kbys ba ma w! 19 b br p: j Jb
k lw s gbogbo nkan y? Obnrin n dhn p: Mo fi y kbys ba bra, a k l y
stn-n tb s s nn ohun gbogbo t kbys ba w: b n ni, rn r Jb ni rn mi
n y, t fi gbogbo r y s rnbnrin r lnu. 20 Lti fi r n b ni rn r Jbfi e
b, gbn k kbys ba n gbn ngl lrun, m ohun gbogbo t kj lr il ay.
21 Ngb n ni ba w fn Jb p: dra, mi y e ohun n. L m dmknrin
bslm n w. 22 Jb dojbol lr dbl, sre fn ba, lyn n ni w p: Ln ni
rn r m p un ti r oj rere r, kbys ba, ntor b ti tl mrn rn r. 23 Jb m
n pn, l s Gr, s m bslm w s Jrslm. 24 gbn b w p: K fdt s
ile r. ba k s twgb .
R K LR ABSLM
25 N gbogbo srl k s arw b bslm t a l ryn r t b: lti tls tt kan gng
or r ni k s bwn. 26 ddn ni a f irun r r ntor irun n p jj, ntor n ni a e
f a, - ngb t a b f , a wn n: wn r ju igba wn ba. 27 A b mknrin mta ti
mbnrin kan fn bslm, mbnrin r a ma j Tmr, arw gidi ni m n.
A DARJI BSLM
28 bslm gb f dn mj n Jrslm k ba t twgb . 29 bslm pe Jb, k
ba l rn an l sd ba, gbn Jb k gb lti w r i. tn p lkej, k gb bkan n.
30 bslm w w fn wn rn r p: wo oko Jb t w lb tmi nbi t k w, l
fi in s i. wn rn bslm fi in s oko n. 31 Jb s w b bslm n il r, w fn
un p: e t wn rn r fi in s oko mi? 32 bslm d Jb lhn p: Ohun t mo f
s fn n y. Mo f k o b mi l r ba k o s s fn un p: e t mo fi pad w lti Gr.
sn fn mi k n kk w nb. Mo f k ba twgb m nsisy, b mo b s jb k a kk pa
m! 33 Jb l b ba, s s r y fn un. Lyn n ni a pe bslm. un n l b ba,
k ba lr dbl t fi oj kanl. b s k a mra.
15
RKREK BSLM
Lyn n ni bslm ra k lin kan pl wn in, dt nyn ni s swj r ngb
t b jde. 2 bslm a dde n kt wr l dr lb n ibod, ti ngb gbogbo t ni
kan b t ba l fn dj, bslm a p , a s w fn un p: l wo ni w ti w? B b
dhn p rn r j m l kan n y srl. 3 Ngb n ni bslm a w fn un p: W !
j r jre, s t, gbn k s ni t y fets ld ba. 4 bslm a ma w l p: H! Ta
ni b fi mi e adj n il y? Gbogbo wn t b w b mi pl j wn ni mi b ma dj
dodo pl t fn. 5 B ni kan b snm lti dbl fn un, un a fi w f dde, a s k a
mra. 6 B ni bslm t e fn gbogbo wn ar srl t gbj l il dj ba, bslm
s fi w t sn wn ar srl.
T BSLM
7 Lyn dn mrin, bslm w fn ba p: J k n l s Hbrn k n l par j t mo j fn
Yhw. 8 Ntor ngb t mo w n Gr ti rm ni rn r jj y: B Yhw b m mi pad
s Jrslm, mi y rb s Yhw n Hbrn. 9 b w fn un p: Ma l n lf. s
gba n Hbrn l.
10 bslm rn wn rn l s fn gbogbo srl p: Ngb t b gb r ip, k w p:
bslm ti di ba n Hbrn. 11 Igba nyn l tl bslm l lti Jrslm, wn t p
l m d r kankan. 12 bslm rn l pe Ahitfl ar Gl, oldmrn fn Dfd, wn l
p lti l r n Gl, s gb r dn l fn rb. dt n p gidi, gbo wn nyn t b
lyn bslm tbi s i.
DFD S L
13 ni kan w s fn Dfd p: kn wn ar srl t ypad fn bslm. 14 Ngb n
ni Dfd w fn gbogbo wn balgun r t w pl r n Jrslm p: gba n, j k a s!
B b k, wa k n b lw bslm. tt ma l k m ba yra w kl w, k m e
k ibi b wa, k m e fi id pa ar l. 15 Ngb n ni wn balgun n fs fn ba p:
Ohun khun t kbys ba b ti yn lti e ni a etn lti trba. 16 b fi s rn jde pl
gbogbo dl r, gbn fi l r mw sl lyn fn tj fn. 17 b fi s rn jde pl
gbogbo wn nyn, s dr n il t pkun. 18 Gbogbo wn balgun r dr lgb r.
Gbogbo wn ar Krt, gbogbo wn Plt, t ti gbogbo wn Gt t ti Gt w, ni wn tl
e, wn t gbta nyn t t swj ba. 19 b w fn t ar Gt p: K ni w n tl wa
fn? Pad l ma b ba gb, ntor jj ni , n e ni a l kr n orl-d r pp.
20 Ln ni o d, t mo tn m ko l ln pl wa ngb t mo l sbi ti mi k m!
Pad, k o m wn arknrin r pl r, k Yhw s n fn , k s e lore. 21 gbn
t d ba lhn p: Mo fi y Yhw ti y kbys ba bra, nbi kbi t kabys ba b w ni
rn r y w bkan n, b j nn ik tb nn y. 22 Ngb n ni Dfd w fn t p:
J k a ma rn l ngb n. t ar Gt pl gbogbo wn nyn r ti gbogbo md
kker r kj l. 23 Gbogbo nyn sunkn kkor. b dr n od Kdrn, gbogbo wn
nyn s t kj gba iwj l sp ahoro al.
PN APT MJM
24 A r Sdk bkan n ti gbogbo wn m Lf t gb pt mjm lrun. Wn gb
pt mjm lrun sd Ebitr tt dgb t gbogbo wn nyn n l tn kr n l. 25 b
w fn Sdk p: Gb pt mjm lrun pad s l. B mo b tn r oj rere Yhw, un y
m mi pad, y s j k n tn r un pl ibgb r, 26 gbn b b w p: w k t mi lrn,
mo etn, k e m gg b ti w . 27 b w fn lf Sdk p: W , k w ti Ebitr
pad s l n lf, ti wn m yn mjj pl yn, Ahim m r ti Jhntn m
Ebitr. 28 W , mi y dr n il ttj n ahoro al tt dgb t mi y fi gb ryn lti
d r. 29 Sdk ti Ebitr gb pt mjm lrun pad s Jrslm, wn s gb nb.
DFD B HS GBMRN
30 Dfd gun k Olf b o ti sunkn, bo or r, k s w bt, gbogbo wn t b a l bor
wn bkan n, wn s gk l pl kn. 31 A s s fn Dfd p: Ahitfl j kan nn wn t
b bslm dt. Dfd w p: Yhw, s mrn Ahitfl di ti aiwr!
32 B Dfd ti d tnt k t a ti fi b fn lrun, r H ar rk, ojlm Dfd t ya
a r pl erp lr. 33 Dfd w fn un p: B w b b mi l, w y di p fn mi.
34 gbn b o b pad s l, k o s fn bslm p: mi y e rn r, kbys ba,
bb r ni mo sn tl, nsisy mi y ma sn ; ngb n ni w y doj mrn Ahitfl
bol fn nfn mi. 35 b wn lf Sdk ti Ebitr b ld r. Gbogbo ohun t o b ti
gb n fn ni k o s fn wn lf Sdk ti Ebitr. 36 wn m wn mjj b ld
wn, Ahims fn Sdk ti Jhntn fn Ebitr: k o m wn l ma s fn mi gbogbo
ohun t w b ti gb n fin. 37 H, ojlm Dfd, pad s l n kk t bslm d s
Jrslm.
16
DFD TI SB
Ngb t Dfd fi d kj or k n, Sb, rn Mrbl, w pd r pl ktkt mj t a
ti d n gr, t wn gb igba brd, grn-n t so jr gbgb, grn-n es sk
n ti go t kan. 2 b br lw Sb p: K ni o f fi ohun wny e? Sb s dhn p:
K dl ba ma gun wn ktkt n, k wn kker ogun ma j wn brd n pl
wn so jj n, t n y pa ungb wn t b gb nn ahoro al. 3 b tn b p:
g r d? Sb s w fn ba p: w n Jrslm, ntor w fn ara-r p: Ln ni il
srl y d jba bb mi pad fn mi. 4 b w fn Sb ngb n p: Gbogbo ohu-n
Mrbldi tr. Sb s w p: Mo jb! j mo y fn oore nwj kbys ba!
M P FN DFD
5 B Dfd ti d Bhrm, m y dl Sl kan jde nb. Ork r j m, m Gr,
s jde ggn-n. 6 ju kta lu Dfd ti ti gbogbo wn balgun ba Dfd, gbn
gbogbo gb m ogun ti gbogbo wn akgun pa ba m ltn-n ls. 7 By ni m ti
ggn-n fn un: Yg, ma l, ni j, olr burk. 8 Yhw ti da gbogbo j il Sl l
lr, ni ti w fi t gba jba r, b n ni Yhw ti fi jba n l w m r bslm. Ib ti
b , ntor ni j ni . 9 b m Sry w fn ba p: j y k k aj y ma p
fn ba? J k mi kj l b n or sn.
10 gbn ba dhn p: K ni mi pl r l e, m Sry, b b p, t Yhw s
p fn un p: Ggn-n fn Dfd, ta ni l s fn un ngb n p: K ni e t w fi e
b? 11 Dfd w fn b ti gbogbo wn balgn r p: W , m t jde lti in mi ni
f gba m mi. Ar Bnjmn y r y j b l. J k ma p b Yhw b rn an b.
12 By Yhw l ron s pnj mi t y fi ire san p r ln.
13 Dfd ti wn nyn r b na wn l. m rn l lgb k n lkr pl r, b
ti p l pl gn, t ju kta ti erp. 14 ba ti gbogbo wn t ba l d pl
r. Wn s simi d nb.
H L B BSLM
15 bslm W Jrslm pl gbogbo wn nyn srl, Ahitfl s w pl r. 16
Ngb t H ar rk, ojlm Dfd, d d bslm, H w fn un p: Kbys! K ade
p lr, k bt p ls!
17 bslm w fn H p: Gbogbo f t o n fn r r k j b l? 18 H d
bslm lhn p: Rr o, ni t Yhw yn, t wn nyn ti gbogbo srl s yn, un ni
ni tmi, un ni mi y b gb! 19 N n kej, ta ni mo l sn, b m r ni. B mi ti sin bb
r ni mi y tn sn .

BSLM PL WN L DFD
20 bslm w fn Ahitfl p: Fn mi n mrn kan, k ni y k a e? 21 Ahitfl d
bslm lhn p: L b wn l bb r lp, wn t fisl lti ma fin: ngb n ni
gbogbo srl y m p w ti di ni krra fn bb r, kn wn sgb r y s le s i.
22 Wn pg lr il fn bslm, bslm s l b wn l bb r lp lj gbogbo srl.
23 mrn Ahitfl ngb n db wd r f lti w lrun; gbogbo mrn Ahitfl w
fn bslm gg b t r fn Dfd.
17
H DOJ MRN AHITFL BOL
Ahitfl w fn bslm p: J k mi yan gbf nyn, k o s j k n gbgun jde tl
Dfd lru y. 2 mi y kl ngb t b r l n okun, mi y drb , gbogbo wn
nyn t b pl r y s s l. Ngbn n mi mi y nkan pa ba, 3 t mi y e b d
gbogbo wn nyn pad sd r b fsn ti w s il k r, w k kk lpa ju m ni
kan oo, gbogbo wn nyn y s w n pam. 4 b n wu bslm ti gbogbo wn
algb srl.
5 gbn Abslm w p: j k a tn pe H ar rk, k a gb ohun t un n y w.
6 H l b bslm, bslm s w fn un p: Ohun t Ahitfl w n y. j y k a e
ohun t w? B b k, s tr. 7 H d bslm lhn p: Fn gb kan y mrn
Ahitfl k bs i. 8 H w l p: w m p akgun ni bb r ti wn nyn r, ti p
wn ti sn kan giri, b ranko bbur br ti j ngb t a b gba m r. Akgun ni bb r,
k n j k m ogun r sn lru. 9 farapam nsisy nn ih tb nbi kk kan. B wn
kan b s ti kk l farapa lra wn m ogun wa, r fnrn pdn n y gb kkiri lrn
wn m gb ogun t tl bslm. 10 rws y d b kn akni b knn pp
ngb n, ntor gbogbo srl l m p akgun ni bb r ti p wn aknkanj n tl e.
11 N tmi, mi b dmrn y: k gbogbo srl lti Dn tt d Brsb parap sd r,
kbys y s e olr wn l b wn ti p b iyanrn et kun. 12 wa y b wn nbi kbi t wn
b w, wa y r l e lr b r ti r sl, wa k s n d n kni s, ti un ti wn t tl
e. 13 B b yra l sn l kan, gbogbo srl y k okn w s l n, wa y s f l s
sl od, tt a k n fi r kta il kan nn l n. 14 bslm ti gbogbo srl w p:
mrn H ar rk dra ju ti Ahitfl l Yhw ti pinnu lti m mrn Ahitfl lgbn
kn, ti lti m ibi b bslm.
15 Ngb n ni H w fn wn lf Sdk ti Ebitr p: y ni mrn t Ahitfl fn
bslm ti wn algb srl, gbn mrn t mo fn wn n y. 16 Nsisy, tt rn s
Dfd w p: M e simi lru y n il ttj ahoro al, gbn k o tt yra l sp kej, k
wn m ba pa ba ti gbogbo gb m ogun r run.
A KL FN DFD, S KJ JRDN L
17 Jntn ti Ahims dr n orsun omi Fl; rnbnrin kan ni a rn w s ohun t l
fn wn, wn n a s l s fn ba Dfd, ntor wn k l fnrawn kj l l k r r n
m ba t. 18 gbn dmknrin kan r wn, s l ff fn bslm. Ngb n ni wn
mjj sr l il knrin Bhrm kan. Knga kan w n gbl r, wn s wn r. 19 Obnrin
il n fi aw ag bo nu knga n, s s k l e lr, t fi j p k s ni t kys nkankan.
20 wn rn bslm wn il obnrin y lti br p: wn Ahims ti Jhntn
d? Obnrin n d wn lhn p: Wn ti kj ib l od omi. Wn w wn kiri l r wn, wn s
pad s Jrslm. 21 Lyn gb t wn ti l ni Ahims ti Jhntn jde kr nn knga
n, wn s l s fn ba Dfd p: gba n k s tt kj od o n, ntor by ni mrn t
Ahitfl d npa r. 22 B ni Dfd pl gbogbo gb m ogun t tl e e m n pn l, t
gbogbo wn s kj od Jrdn n afmj, l ku ni kan syn.
23 Ngb t Ahitfl r i p a k tl mrn un, di ktkt r n gr, gba n l r l.
fi t s il r, lyn n ni poknso, t s k. A snk r n iboj bb r.
BSLM KJ JRDN NGB T DFD W N MAHANM
24 Dfd ti d Mahnm ngb t bslm kj Jdn pl gbogbo wn nyn srl.
25 bslm fi Amas e ggun dp Jb. Amas j m knrin kan t a p n Jtr, lti
srl, ni t b bgl lp, mbnrin Js, ti arbrin Sry, y Jb. 26 bslm pl
srl pg ogun wn n il Gld.
27 Ngb t Dfd d Mahanm, wn y w pd r: Sb m Has lti Rb ti mn,
Mkr m Amil lti L-Dbr, ti Barsil lti Gld ti Roglm, 28 wn gb ohun ibsn w
pl en, wn g ti aw, wn gb k w bkan n pl yyn k, k dndn, er, ti f,
29 oyin, wr gbgb ti wrks, wn gntn, ti wn ml t wn k w fn Dfd pl
wn nyn r, k wn ba l fi wn e onj j. Ntor wn w p: Eb ti pa gb m ogun,
r s ti m wn, ngb s ti gb wn nn ahoro al.
18
GUN LR WN NYN BSLM
Dfd ka wn gb m ogun t b ld r, s fi wn olr fn gbgbrn-n ti fn
rrn-n. 2 Dfd pn gb ogun n s w mta, w kan w lb Jb, kej w
lb b m Sry, kta w lb t lti Gt. Lyn n ni Dfd w fn wn
gb m ogun n p: mi n y b yn l oj ogun. 3 gbn wn gb m ogun dhn
p: w k gbd l. Ntor b a b s lj ogun, a k n kbiara s i, b dj wa til k, a k n
k s nkankan, ntor w t gbrn-n lrn wa. Ntor n sn k o dr nn l, b a b
f rnlw, w l fi rn s wa. 4 Dfd w fn wn p: mi y e ohun t b dra lj yn.
ba dr lb n ibod ngb t wn gb m ogun jde l n ww grn-n ti ti
igba. 5 b p kan f Jb, fn Ab ti fn t p: K tor tmi d dmknrin
bslm n s! Gbogbo gb m ogun l gb p b p y fn gbogbo wn olr m
ogun npa bslm. 6 gb m ogun Dfd jde s gbangba pp l pd srl, ogun na
l nn igb frm. 7 gb m ogun srl ub nwj wn am Dfd, gun n p
jj lj n t a pa gbw nyn. 8 Ogun nb tn kkiri gbgb gbogbo, igb pa gb
m ogun ju y t id pa lj n.
IK BSLM
9 bslm pd wn am Dfd. bslm gun bka kan, bka n s w ab igi
rb l kan. Or bslm k wn ka igi n, s j diro lrn k run ti il ngb t
bka t w lb r s kj l. 10 ni kn r i, s s fn Jb p: Mo r bslm t so lr igi
rb kan.
11 Jb d onryn n lhn p: K n e t w k pa kal lskan n? mi b fn n
wn fdk mw pl gbn kan! 12 gbn knrinn n fs fn Jb p: B mo til
ma gba igba ow fdk lw r, mi k j e m ba le! A ti fi et wa gb ngb t ba kl
y fn Abi ti t p: K tor tmi d dmknrin bslm n s! 13 mi k l fi ay mi
wwu fn dodo b, ntor k s nkan t ba k m, w k s n e b w m npa r ngb
n. 14 Ngb n ni Jb w p: mi k n j k o fi sk mi f. m k mta dn, s
k wn b kn bslm t w ly lrn k igi rb n. 15 Ngb n ni wn
kker ogun mw t b Jb gb ohun j r, wn snm bslm, wn s l pa t fi k
ptpt.
16 Ngb n ni Jb fn ip, gb m ogun s dkun ll srl ntor Jb d gb m
ogun dr. 17 Wn gb k bslm, wn s s sn kt kan lrn igb n, wn s fi
kta l b . Gbogbo srl l s, olk lk l s g r.
18 Ngb ay r ni bslm ti l k wn kan t w n fonfoj ba, ntor w nn ara-r p:
mi k n m fn rnt ork mi. s fi ork r fn wn n. A s p n wn bslm
tt di j n.
RYN IK BSLM FN DFD
19 Ahms m Sdk w p: Mo sr l s ryn ay y fn ba p Yhw ti d a lre
npa gbgb lw wn t r. 20 gbn Jb w fn un p: w k n e akde ryn ay
ln, w y e lj iwj. gbn ln w k n kde ryn ay ntor m b ti k.
21 Jb w fn ar K kan p: L s ohun gbogbo t w ti r fn ba. Ar K n dbl
fn Jb, s sr l. 22 Ahims tn tnum fn Jb p: Ohun w k l mo tl
ar K i n bkan n. Jb w p: K ni o sr l fn, m mi, w k l r r j lr r. 23
tn w p: Ohun w k l, mo sr tl e l! Jb fs p: Ma sr l ngb n!
Ahims s sr jde l gba n il ttj, s s rkj ar K n.
24 Dfd jk lrn ilkun mj ibod. Adn gk or bod n lr ogri odi, b ti gbj
sk ni r knrin kan t nkan s b. 25 Adn n kgbe s fn ba. b s w fn un p:
B b e un nkan ni fhn p m ryn ay b lnu r. B ni n ti snm ts 26 ni
adn n r knrin mrn t sr b. Dfd w p: ryn ay n ni akde y m b. 27
Adn or k ibod n w p: Mo r ni kn b ti sr, b Ahims m Sdk ti sr n
yn. b w p: nyn dradra ni, ryn ay ni m b.
28 Ahims snm ba, w fn un p: Mo k kbys! s dojbol lr dbl nwj
ba, tn w p: Olbkn ni Yhw lrun r t fi wn t r l lw, wn t dt lti e
kbys le! 29 ba br p: dmknrin bslm w n lf? Ahims s dhn
p: Mo r agbo dm l ngb t Jb rn rn r. gbn mi k m ohun t l.
30 b w p dr nb yn.
31 Ngb n ni ar Ki i n d t s w p: K kbys ba gb ryn ay n. Yhw ti d
lre ln npa gbgb lw gbogbo wn t dt gbgun t . 32 b br lw ar K n
p: dmknrin bslm w n lf? Ar K n dhn p: K wn t kbys
ba n pn kan n pl dmknrin na, gbogbo wn t dde lti e lee.
19
BNJ DFDI LR IK BSLM
Ngb n ni b gbn rr. gk l yr k ibod n, s br s sunkn. w b ti
sunkn p: m mi bslm, m mi! m mi bslm! b san k n k dp r! bslm
m mi! 2 Wn s fn Jb p: Wo ba t sunkn t s dr lr bslm. 3 y gun
j n ypada s f fn gbogbo gb m ogun, ntor gb m ogun gb lj na p b wa
nn pnj ntor ik m r bslm. 4 e ni gb m ogun rra wn l wrw lj n b
gb t wn b s lj ogun. 5 ba bo oj r, si kgbe p: m mi bslm! H,
bslm! bslm m mi! m mi!
JB B DFD W
6 Jb l b ba nn il, s w fn un p: w ti k tj bo oj gbogbo wn rn r t wn
gba m r l ln, wn t gba m wn m r l pl ti wn aya r ti wn l r, 7 ntor
w f wn t krra r, t o s krra awn t f . n w ti fihan ln p awn balgun r pl
wn m ogun k jm nkankan lj r, ntor mo m nsisy p b bslm b w ly, k
gbogbo wa s k b t lrn. 8 y, jw l w oj wn m ogun r mra, ntor mo fi
Yhw bra p b w k b jde, k n s ni kan t y dr t mj ru y, ibi n y s p
ju gbogbo ibi t ti d b lti gb we r tt di sisy. 9 b dde l jk lnu n ibod. A
kde fn gbogbo gb m ogun p: w wo ba t jk n nu n ibod. Gbogbo gb
m ogun ss l swj ba.
MRA FN PAD BA
Olk lk awn srl ti s l g r. 10 Gbogbo wn ni ja n gbogbo y srli. Wn w p:
ba l gb w lw wn t wa, un l gb w lw wn Flstn, nsisy a ti m u s kr
lrl y fn bslm. 11 bslm t a fi jba lr wa ti k lj ogun. K n e t k e
nkankan lti d ba pad?
12 Ohun t a s n gbogbo srl d et ba. Ngb na ni ba Dfd rn l s fn awn
lf Sdk ti Ebisr p: W byi fn wn algb Jd p: K n e t j p yin ni y
kyn pe ba pada w s il? 13 yin t j arknrin mi ti ran ara kan ti j kan n pl mi,
k n e t j p yin ni y kyn pe ba pada w s il? 14 K w fn ms p: eb ran
ara kan ti j kan n ni wa e. K lrun fi ibi b mi ti rn t bur j b l b emi k b f
e ggun gb ogun mi dpo Jbu. 15 Ngba n ni gbogbo wn enyn Jd fi kan kan
dde rn l b ba p: Ma b, w pl gbogbo wn rn r.
PAD W BA DAFD TI M
16 Ngb na ni b pad, d et od Jrdn, Jd ti d Glgl lti w pd ba, lti ran ba
ti dl r lw lti kj od Jrdni. 17 mi m Gera lti y Bnjmn lti
Bakurmu tt skal pl wn ar Jd nwj ba Dfdi. 18 gbrn-n wn ar Bnjmn
ni b pl r, Sb, rn Slu, pl wn m r mdgn ti ogun m-d r, wn
j l b ba n Jrdn, 19 wn s sa gbogbo ip wn lti gb ba pl wn nyn r kj
od Jrdn ti lti e k r.
m m Gr dbl ls ba ngb t kj Jrdn, 20 s w fn un p: K kbys
m e d mi lbi! M e rnt ohun bbur t rn r e lj t kbys ba jde n Jrslm.
K ba m e fi sn! 21 Ntor rn r m p un ti d, mi s n y t mo kk jde w pd
ba ln lrn gbogbo il Jsf.
22 Ngb n ni Ab m Sry fi nu m r w p: j m k jbi ik fn p fn
ni rr Yhw? 23 gbn Dfd w p: wo l kn nb, m Sry, t o tak m ln?
j a l pa ni kni ln n srl? j m dnilj k hn ln p emi ni ba srl? 24 b w
fn m p: w k n k. b s bra fn un.
MRBL
25 Mrbl m Sl skal w bkan n l pd ba. K w w tb s r, k g irun
im r, k s f a r lti j t b ti jde tt fi pad w n lf. 26 Ngb t d lti
Jrslm nwj ba, ba bi lr p: K n e t w k fi tl mi w, Mrbl? 27 dhn
p: Kbys ba, rn r l tn m. rn r w fn mi p: t rn-j fn ktkt lti gb
mi l pl ba, ntor amkn-n ni rn r. 28 pur m rn r nwj ba. gbn
kbys ba db ngl lrun, e m b b ti dra lj r. 29 Ntor gbogbo dl bb mi ni
ik y fn lti w kbys ba, sb n ni w ka rn r kn wn t b jun p. t wo
ni mo n lti tn ma b ba? 30 b w fn un p: K ni o sr l fn? Mo pinnu k w ti
Sb pn wn ohun-n n. 31 Mrbl w fn ba p: B kbys ba ti pad w s il n
lf, j k ma m gbogbo r!
BARSIL
32 Barsil ar Gld n skal lti Rglm, s b ba l lti s d Jrdn. 33 Barsil j
argb, ni grn-n dn. un l ps onj fn b ngb t kal n Mahanm, ntor
knrin lr ni. 34 b w fn Barsil p: W b mi l, mi y s tj r lj ogb r n
Jrslm. 35 gbn Barsil fs fn ba p: dn ml l k fn mi n ay t mo b ba
l s Jrslm. 36 j or mi ti p grin dn nsisy: j mo tn m yt lrn ohun rere
ti bbur? j rn r l gbdun ohun jj ti mmu m? j mo tn l ma fets ohn akrin,
lknrin lbnrin. e t rn r y tn di p fn kbys ba? 37 t g k rn r b
kbys d Jrdn, n k n e t ba fi fn mi n r t p t b? 38 J k rn r pd: l
mi ni mo f k s lb iboj wn bb mi ti ti y mi. gbn rn r Kimhn n y, k ma
b kbys ba l, k o s e ohun t b w fn un. 39 b w p: K Kmhm ma b mi l
ngb n, mi y e ohun t y w fn un, mi y s e ohun gbogbo t o br lw mi
fn . 40 Gbogbo wn nyn n kj Jrdn, b kj, k Barsil mra, s sre fn un.
Barsil n s pad s il r.
JD TI SRL JJD BA
41 b br s l n Glgl, Kmhn s b a l. Gbogbo wn ar Jd n b a l, pl
daj srl bkan n. 42 Gbogbo wn srl s w b ba, wn w p: K n e t wn
arknrin wa, wn ar Jd, w gb ba pl dl r pl gbogbo wn nyn Dfd t b
pl r kj od Jrdn? 43 Gbogbo wn nyn Jd fs fn wn nyn srl p: Ntor
btan wa ni ba! K n e t bn s y? j w j onj ba tb k ni w gb fn ara wa?
44 wn ar srl d wn nyn Jd lhn p: n mw ni t wa lr ba, n pp,
wa ni gb yn, k n e t fi oj t wa? j k e wa l kk sr npa ppe ba pad? e ni
r wn ar Jd le ju ti wn ar srl l.
20
T B
s e p alkr kan t a p n b, m Bkr lti Bnjmn, w nb. fn ip, w p:
wa k n nkankan e pl Dfd,
a k n pn lr m Js!
K olk lk yn pad s g r, srl!
2 Gbogbo wn nyn srl kr lyn Dfd, wn s tl b m Bkr. gbn wn ar
Jd tpas ba wn lti Jrdn tt d Jrslm.
3 Dfd wn fin n Jrslm. b m wn l mw t fisl lti ma tj fin, s
bjt wn. tj wn, gbn k snm wn m, a s pa wn t sp kan tt di j ik wn
gg b op ni aly.
WN PA AMS
4 b w fn Ams p: B mi pe wn nyn Jd j, mo s fn lj mta lti pad w sb.
5 Ams jde l pe wn nyn Jd, gbn p ju kk t Dfd d fn un. 6 Ngb n ni
Dfd w fn Ab p: b m Bkr lwu nsisy ju bslm l. Ntor n k o l k wn
am g r, k o s s tl e k t k wn wn l oldi, k m e b lw wa. 7 wn t
tl Ab lyn ni Jb, wn Krt, wn Plt, pl gbogbo wn akgun; wn fi
Jrslm sl lti l m b m Bkr. 8 Wn d b kta l t b n Gbn ngb t
Ams pd wn. s e p Jb ti w hmra ogun r pl id t gb-md nn k r, y
n y jde sta. 9 Jb br lw Ams p: lf ni w w, arknrin mi? s fi w
tn gb irgbn Ams m lti k a mra. 10 Ams k funra id t b lw Jb, ni y s fi
a n in ti ikn r t jde sl. K s p tn l ngb kej, Ams s k. Ngb n ni Jb
ti arknrin r Abi l b m Bkr l.
11 kan nn wn kker ogun Jb ok Ams, w p: ni kni t b f Jb t s
w fn Dfd, k tl Jb! 12 Ams s sn nn j r lrn oj n. B ni y ti r i p
gbogbo nyn ni dr wo k n, fa k Ams kr lj n l in pp, s da a b ,
ntor p r i p gbogbo nyn ni dr lb r. 13 Ngb t gb k Ams kr ln tn,
gbogbo wn nyn w b n wn l tl Jb t l b m Brk l.
PIN T N
14 b la gbogbo y srl l tt d Abeli Bt-Mk ti gbogbo wn ar y Bkr Wn
parap lyn r. 15 wn t tl Jb gbgun t n Abeli Bt-Mk, wn s wa il fn odi l
n. 16 B gbogbo wn m ogun ti b lyn Jb ti br s wa kt lti pa il oldi n kal,
obnrin amrn kan dr lr giri iwj, kgbe lti in l n p: gb, gb o! s fn
Jb p k snm ibi k n b a sr. 17 snm ib, obnrin n s br p: w ni
Jb? dhn p: B ni. Gb r rnbnrin r. fs p: Mo gb. 18 sr by
p: Ly tij, a n kan t a w p: K a l br n bl ti n Dn 19 by by ni ohun t
wn oltt srl fill. w n tr f pa l t e ol l n srl run. K n e t o f pa jgun
Yhw run? 20 Jb dhn p: K jnn rr s mi! mi k f e parun tb bj. 21 K e
b. gbn knrin ar k frm kan t a p n b m Bkr ni dt m ba, m Dfd,
fi un nkan l mi lw, mi y s gbgun kr n l y. 22 Obnrin n pad l l, s b
gbogbo nyn sr gg b mye r ti k . Wn b or b m Bkr, wn s j s Jb.
ni y n s fn ip, wn s kr n l n, olk lk pad s l r. Jb n tir pad s
Jrslm ld ba.
WN ALGB BALGUN TI WN ON DFD
23 Jb ni ggun gbogbo gb m ogun; Benayh m Jhyd ni balgun wn Krt
ti wn Plt; 24 Adorm ni olr wn ; Jhft m Ahld ni akde; 25 ni
akw; Sdk ti Ebitr ni lf. 26 Pl wn ni r lti Jr e lf fn Dfd.

21
FIKN
YN L TI PARUN RAN SL
Ngb ay Dfd ni yn kan m fn dn mta tlra. Dfd wd lw Yhw, Yhw s w p:
j b lr Sl ti lr dl r, ntor pa wn ar Gbn. 2 b pe wn ar Gbn,
s b wn sr. - wn ar Gbn y k e srl. wn ni yk mr t srl b mul.
gbn Sl ti gbynj lti pa wn run nn tara r fn srl ti fn Jd. - 3 Ngb n ni
Dfd w fn wn Gbn p: K ni k a e fn yn, tt wo ni y k a e k ba l bkn
fn jgn Yhw? 4 wn Gbn fs p: K e r ow fdk tb wr l e w pl
Sl ti dl r, k s e npa pp ni kan n srl. Dfd w p: mi y e ohun t b
f fn yn. 5 Ngb n ni wn w fn ba p: ni t pa w run, t s gbynj lti pa w r, k a
m e w n gbogbo il srl m, 6 k a fi wn mknrin r mje l wa lw, k a ba l pa
wn lknso nwj Yhw n Gbn lr k Yhw. b s w p: mi y fi wn l yn
lw. 7 b d Mrbl s, m Jntn, m Sl, ntor bra lrk Yhw t d wn,
Dfd ti Jntn m Sl.
8 b m wn mknrin mj t Rsp mbnrin Ay b fn Sl, rmn ti Mfbt, ti
wn mknrin mrn-n t Merb mbnrin Sl b fn Adril m Bersil lti Mehl. 9
fi wn l w wn Gbn, wn y n pa wn lknso lr k nwj Yhw. wn mjje
ub p, a pa wn n wn j kn gb kr, n br kr k.
10 Rsp mbnrin Ay w a f, s t wn a kan bor ara r lr pta lti br kr
k tt dgb t j r l wn lr; k s j k y oj run b l wn lsn-n, k s j k ranko
gb gor wn lru. 11 A s fn Dfd ohun t Rsp mbnrin Ay, l Sl e. 12 Ngb n ni
Dfd l k wn egungun Sl ti ti m r Jntn lti d wn jy Jb ti Gld.
wn y ti k wn l lti orta Bt-n, nbi t wn Flstn so wn k ngb t wn Filstn
gun Sl n Gb. 13 Dfd k wn egungun Sl ti ti Jntn, s pa wn p m ti
wn t a pa s ww n orl Bnjmn, 14 a snk wn n l, nn iboj K bb Sl. A e
ohun gbogbo t b pal, lyn n ni lrun n fn il n.
OGUN PL WN FLSTN
15 Ogn l lrn wn Flstn ti srl. Dfd skal pl wn am r, wn kal n
Gb, wn b wn Flstn jagun, Dfd s br si r. 16 Ngb n ni Dd m Js lti
ran Rfm (mrn) kn dde. k r wn dnrn wn id, gba id titun md, s
ynga p un y pa Dfd. 17 gbn Abi m Sry w rn Dfd lw, s lu Flstn
n pa. Ngb n ni wn nyn Dfd r p: w k n b wa l sj ogun m, k ftl
srl m ba k!
18 Lyn y ni ogun tn dde n Gb pl wn Flstn. Ngb n ni Sibek lti H pa
Sf, ran Rfm (mrn) kan.
19 Ogun kan tn dde n Gb pl wn Flstn, lhann m Jr lti Btlhm pa Glt
ar Gt, igi k r db igi f.
20 Ogun kan tn l n Gt, nyn gga kan s w nb t n ka mf lw kkan ti n s
r kkan, ka mrnllgn ni gbogbo wn j. un n tn j ran Rfm (mrn). 21 B ti
pe srl nj ni Jntn m m arknrin Dfd pa .
22 wn mrin y ti ran Rfm (mrn) w n Gt: wn s ub sw Dfd ti sw wn
am r.
22
ORIN DFD
Dfd fi orin y yin Yhw ngb t Yhw ti k o y lw gbogbo wn t r ti kr lw
Sl. 2 w p:
Yhw ni pta mi ti ibi agbra mi,
un ni Olgbl mi, 3 lrun mi ni.
Mo s sb b r, pta mi,
As mi ti agbra gbl mi.
w ti gb m lw ip.
4 yn y fn un. Mo k pe Yhw,
mo s y lw wn t mi.
5 Omyal ik y mi k,
wn od Bll ya b m ljij;
6 idkn is-ok h mi m,
tkt ik u s w nwj mi.
7 Mo k pe Yhw nn pnj mi,
gb ohn mi lti tmpl r,
igbe mi s d et r.
8 Il m tt, y,
wn jk run gbn rr,
(wn m tt ntor p bn);
9 efn kan jde lti im r,
ti in parun lti nu r,
(wn yinn j nb).
10 t run ba, s skal,
kk biribiri lb s r.
11 gun or krb s f,
rbb lr iy aff.
12 fi knkn bora b a,
fi kk ti j biribiri e g;
13 r sn nwj r,
ynyn r, mnmn kan.
14 Yhw sn r lti run.
15 Oldmar j k a gb ohn r;
fi in mnmn l wn s.
16 Il s kun farahn,
pnl ay hn kedere,
b Yhw ti kgbe pay,
t aff im r ru jde.
17 rn w lti k, s d m m,
f m y kr nn alagba-lgb omi,
18 gb mi lw t algbra,
kr lw wn altak t lgbra j m.
19 Wn gbgun t m lj pnj mi,
gbn Yhw w e altlyn mi;
20 y m jde s y mnira,
gb m ntor r mi ni.
21 Yhw san r dodo mi fn mi,
e fn mi ntor w mi m,
22 ntor mo pa n Yhw m
l ub kr ld lrun mi.
23 Gbogbo dj r ni b nwj mi
mi k y ln r kr;
24 gbn mo j allbi nwj r
mo s jnn s w .
25 Yhw s san r dodo mi fn mi,
r w mm mi t fi oj ara-r r i.
26 w j oltt pl wn oltt,
allbi pl wn aljbi.
27 w j mm pl wn t m,
gbn w gbn ju wn
alrkrek,
28 w ni gba wn orl-d l,
t o r wn olj gbraga sl.
29 Yhw, w ni tp mi,
lrun mi,
w tnml s knkn t y mi k.
30 Pl r ni mo fi agbra w odi l,
pl lrun mi ni mo fo ogiri odi kj.
31 n lrun k lbi,
r Yhw k n bwn.
un ni as fn ni kni
t b s sb b r.
32 Ta n tn e lrun lyn Yhw?
Ta ni pta b k e lrun wa?
33 lrun y l fi agbra d m lmr
t m jbi kr ln mi,
34 t m s mi y b ti gal
t s m mi dr inin lr wn k
35 ni t k w mi n j ogun,
ti ap mi lti fa run id.
36 w fn mi n as gbl,
ohun b r lj j s b m.
37 w fi y sl fn s mi,
s mi k s ts r.
38 Mo l wn t mi b,
mo s pa wn run,
m k s pynd l par wn;
39 mo l wn ml, wn k l dde m,
wn ub, wn w lb s mi.
40 w fi agbr d m lmr fn ogun,
w tr wn t doj ij k mi ba
lb mi,
41 iw m mi r yn wn t mi,
mo s pa wn t krra mi r.
42 Wn k, k s s olgbl,
wn k pe Yhw,
gbn k s dhn;
43 mo gn wn kn b eruku orta,
mo t wn ml b erp oj n.
44 w k mi y nn j wn nyn,
w fi mi e olr wn orl-d;
wn nyn t mi k m sn m.
45 wn m jj w oj rere mi,
wn fets mi, wn s trba fn mi.
46 r m wn m jj,
wn fi br-bojo fi ibgb wn sl.
47 K Yhw p, bkn ni fn pta mi,
go ni fn lrun gbl mi,
48 lrun t gbsan fn mi,
t rn wn orl-d ml lb mi,
49 ni t y m lw wn t mi.
w gb mi ga bor wn t kj j s
mi,
w gb m lw ni ip.
50 Ntor n ni mo e yn ,
Yhw, lj wn kfr,
Mo f er fn ork r.
51 lpo gbl fn ba r,
s fi oore-f r hn fn Ms r,
fn Dfd ti ran r tt l.

23
R KYN DFD
y ni wn r kyn Dfd:
f Dfd m Js,
f ni t a gbga,
ni rr lrun Jkb,
Akrin wn orin yn srl.
2 m Yhw ti nu mi sr,
r r b n nu mi.
3 lrun Jkb ti sr,
pta srl ti b mi sr:
ni t fi dodo dr wn nyn,
t e jba pl br lrun
4 db ml wr ngb t orn l,
(wr t k n kk)
t m ewko dn lyn j,
5 N tt ni il mi ti dr inin lw lrun,
ti b mi d mjm ayray,
gbogbo r w lt-lt
pl dj inin;
j k ti m gbl mi
ti gbogbo af mi h jde?
6 gbn wn m Bll
db gn in gb,
ntor a k fi w m u:
7 k sni t fwkn n,
fi pl irin ti igi k,
t a j o nn in.
WN AKGUN DFD
8 Ork wn akgun Dfd n y:
bl lti Hakmn olr wn knrin mta; un ni fi k r pa gbrin nyn lkan
oo. 9 Lyn r ni Elesr m Dd lti Ahh, kan nn wn akgun knrin mta. w
pl Dfd n Pas-Dmm ngb t wn Flstn parap nb fn j t wn nyn srl
pynd nwj wn. 10 gbn un n tir dr, s pa wn Flstn tt dgb t w r ho m
id. Yhw e gun l lj n. gb m ogun s pad w, t wn dr syn Elisr,
gbn lti kgun nkan ni. 11 ni t tl e ni m m l lti Hrr. wn Flstn parap n
Leb. Pp oko kan w nb t kn fn ewb, gb m ogun s nwj wn Flstn,
12 gbn m dr lrn pp n, gbynj b wn Flstn j, Yhw s e gun l.
13 wn knrin mta lrn gbn lgb wn skal n br kre l b Dfd n ih
Adlm, ngb t gb ogun wn Flstn kan pg ogun n fonfoj Rfm. 14 Dfd w n
spam ngb n, wn Flstn s k wn m ogun wn dr n Btlhm! 15 Dfd sr
il, s fi f r hn by p: Ta ni y fn mi n omi mu lti in kng ibod Btlhm! 16
wn akgun knrin mta a n la n gba g Flstn l, wn pn omi in kng t w lnu n
ibod Btlhm; wn gb e w fn Dfd, gbn k f mu , dip d sr il fn jb
Yhw. 17 w p: K Yhw m e j k n e b! j wn t ti fi m wn wwu ni! Ntor
n ni k e f mu . y j ohun t akgun knrin mta n e.
18 Ab, arknrin Jb, t Sry j y wn, un ni olr wn gbn akni. un ni fi k
pa dnn nyn t gun, t ork r fi lkk lrn wn gbn akni n. 19 lkk ju
yk wn gbn akni n, s di balgun wn, gbn k e t wn knrin mta a n.
20 Benayh m Jhyd lti Kabasl j akni pl j ogun l, un l gun wn
aknkanj mj Mb, un kan n l skal nn j ynyn l pa knn n sl knga t a k
r s. 21 un n ni pa ar gpt gga kan. Ar gpt n m k lw, gbn skal l
b a j pl p lsn lw, gba k lw ara gpt n, s fi k t e ti ni y fnrar pa
. 22 y ni Benayh m Jhyd e, s di olkk lrn wn gbn akni i n. 23 lkk
gidi lrn wn gbn akni n, sb k e t wn knrin mta a n. Dfd fi e olr
un fnrar.
24 Ashl arkunrin Jb w lra gbn n;
lhnn m Dd lti Btlhm;
25 m lti Hrd;
lk lti Hrd;
26 Hls lti Bt-Plt;
r m Ikei lti Tk;
27 Abisr lti Antt;
Sibek lti H;
28 Slm lti Ahh;
Mhr lti Ntf;
29 Hld m Bn lti Ntf;
t m Rb lti Gb ti Bnjmn;
30 Benayh lti Pireatn;
Hd lti wn omi od G;
31 Abibl lti Bt-ha-rb;
Asmaft lti Bahurm;
32 Elib lti lbn;
Yn lti Gms;
33 Jntn m Sm lti Hrr;
Ahim m rr lti Hrr;
34 Elifelt m Asasb lti Bt-Mk;
Elim m Anitfl lti Gl;
35 Hsr lti Krml;
Pr lti rb;
36 Jigel m Ntn lti Sb;
Bn ar Gd;
37 Slk ar mn;
Nhr lti Brt,
kker ogun Jb m Sry;
38 r lti Jtr;
Grb lti Jtr;
39 r ar Ht.
Gbogbo wn p mjdnlgj.

24
KKA WN NYN
In Yhw tn ru s wn srl, s m Dfd ld s wn. w p: L ka iye srl ti
Jd. 2 ba Dfd w fn Jb ti wn oly nn gb m ogun r p: l la gbogbo y
srl j lti Dn tt d Bb, k s ka wn nyn k mi ba l m iye wn. 3 Jb fs
fn ba p: K Yhw lrun r e lpo wn nyn ln grn-n s i ngb t kbys ba
l fi oj ara-r r i, gbn k l d t kbys ba f e b? 4 Sbsb ba dr fn Jb
ti wn oly nn gb m ogun. Jb ti wn oly n kr nwj ba lti l ka wn
nyn srl.
5 Wn kj od Jrdn; wn s br lti Arr ti l t w lrn fonfoj n, wn ti ib l
sd wn Gld, ti Jsr. 6 Lyn n ni wn gba Bld ti orl Kd, wn d Dn, wn
s ti Dn ypo l s Sdn. 7 Lyn n ni wn d il oldi Tr ti gbogbo l Hf ti ti Knn,
wn s jde s Ngb ti Jd n Brsb. 8 Wn pad s Jrslm lyn gb t wn ti la
gbogbo il n j lyn o msn-n ti ogn j. 9 Jb fi iye wn nyn t a k fn ba:
srl p j k nyn t wn l jagun, Jd p k mdgbn nyn.
JKL RN TI DRJ LRUN
10 Lyn n ni y Dfd j ntor ka wn nyn. w fn Yhw p: Mo ti d l.
Nsisy Yhw, dkun drji e rn r y, ntor mi ti hw mg. 11 Ngb t Dfd j n
wr j kej, a s r Yhw fn wl Gd arran lrun by p: By ni Yhw w: 12 L
w fn rn mi Dfd p: By ni Yhw w: Mo fi ohun mta swj r, yan kan nb k mi e
fn . 13 Ngb n ni Gd l sd Dfd lti w fn un p: w f k yn m n il r
fn dn mta, tb k w ma s nwj t r t y ma l fn o mta, tb k yan
jkl rn lj mta? L ron nsisy k w s m ohun t mi y w fn ni t rn mi.
14 Dfd w fn Gd p: dm mi p gidi!... H! J k a ub sw Yhw ntor n r p,
gbn m e j k mi b sw nyn! 15 Ngb n ni Dfd yan jkl run.
kk kr k ni. Yhw rn jkl rn s srl lti wr tt di sk t a d fn un.
jkl rn n klu wn nyn, gb-mrn-n-dnlgj nyn ni wn k lti Dn tt d
Brsb. 16 ngl Yhw na w r si Jrslm lti pa run, gbn Yhw y kn pad
kr nn ibi e n, s w fn ngl olparun wn nyn n p: t! D w r pad
nsisy. ngl n w lb il t rn ar Jbs ti pa k. 17 Ngb t Dfd r ngl
olparun n, w fn Yhw p: mi ni mo , mi ni mo e ohun bbur n, gbn awn
nyn y, b agbo gntn ni wn, k ni wn e? J k w r wwo lra mi ti lra dl mi!
A K PP KAN
18 Lj n ni Gd l b Dfd t w fn un p: L k pp kan fn Yhw n il ibi t Arn
ar Jbs ti pa k. 19 Dfd gk l b Gd ti w lti m r Yhw . 20 Arn wye, s
r ba pl wn balgun r t wn b ld r, - Arn pa k r lw. - jde l k ba lr
dbl t fi oj kanl. 21 Arn w p: K n e t kbys ba fi w sd rn r? Dfd
dhn p: Mo f ra il ibi t a ti pa k y lw r, k n fi k pp kan fn Yhw. K jkl
rn y l kr lra wn nyn. 22 Ngb n ni Arn w fn Dfd p: K kbys ba
ma m u fn iyekye t b w ! wn ml n y fn b sunpa, pk t a fi pa k n y ti
igi jg rn ml n n y fn igi in. 23 rn kbys ba fi gbogbo r fn ba! Arn
tn w fn ba p: K Yhw lrun r twgba r r!
24 gbn ba w fn Arn p: B k! Mo f fi san ow lti r lw r ni, mi k f rb
sunpa s Yhw lrun mi t k n mi n nkankan. Dfd s ra il n t a ti pa k ti ml
n pl ow t j dta wn ow fdk. 25 Dfd k pp kan nb fn Yhw, s rb
sunpa ti b rp. Ngb n ni Yhw n fn il n, t jkl rn n s kr n srl.

W KN WN BA
1
J OGB DFD TI W DNJ
ba Dfd ti di gblagb argb; a bora k l gba tt lra r m. 2 Ngb n ni wn
rn r w fn un p: J k a w mge kker kan fn kbys ba lti ma rn ba lw ti
lti ma tj r, un y ma sn ti ba, yn y s l tt kr lra kbys ba. 3 Ngb n
ni wn w omidan arw kan n gbogbo srl. Wn r Abg lti nm, wn s m u l b
ba. 4 mge n lw pp; tj ba, s j fn un, gbn k b a lp. 5 s e p
dnj m Hgt br s e b ald, b ti r p un ni y jba. ra k lin, s gba
wn on fun ara-r pl dta am t wn sr swj r. 6 Bb r k fi gb kan br
lw r r p: K n e t o fi e by? un n kk lw, y r b i lyn bslm. 7 b
Jb m Sry jrr pl lf Ebiytr, wn fw s r dnj; 8 gbn lf Sdk
ti Benayh m Jhyd, wl Ntn, m pl wn lgb r, wn akgn Dfd, ni
wn k faram dnj.
9 Lj kan t dnj pa gntn, ak ti abo ml lr lr kta-Yy t w lb orsun
omi Fl, pe gbogbo wn arknrin r, wn ald m ba ti gbogbo nyn Jd t i
fn ba, 10 gbn k pe wl Ntn ti Beneyh ti wn akni lj ogun, k s pe arknrin
r Slmn.
GBN T NTN TI BTSB D
11 Ngb n ni Ntn w fn y Slmn p: w k t gb p dnj m Hgt ti s
ara-r di ba l j k olwa wa Dfd m npa r? 12 dra, j k n gb nmrn kan nsisy,
k o ba l gba m r ti m r Slmn l. 13 L b ba Dfd k o s w fn un p: j k e
w, kbys ba, l bra y fn rn r p: Slmn m r ni y jba lyn mi ti p un ni
y jk lr t mi? Bwo ni dnj ti w di ba nsisy? 14 Ngb t o b s b ba sr nb
ni mi y wl tl lti sgbe r r.
15 Btsb l b ba nn yr r ( ti dargb pp t Abg ar nm s tj r). 16
kml, s wl fn ba. b w p: K ni w f? 17 dhn p: Kbys, w ti fi Yhw
lrun r bra fn rnbnrin r p: m r Slmn ni y jba lyn mi, un ni y jk
lr t mi. 18 S w nsisy t dnj ti di ba, t w n, kbys ba, k s m nkankan
npa r! 19 Ntor ti pa plp ak ti abo ml lr pl wn gntn, s ti pe wn
ald m ba ti lf Ebitr, ggun Jb, gbn k pe rn r Slmn! 20 Sbsb
w, kbys ba, ni gbogbo srl w lti fn wn n arp kbys ba. 21 Ngb t kbys
ba b sn pl wn bb r, mi ti m mi Slmn ni y jy r y.
22 B ti sr lw ni wl Ntn wl d. 23 A s fn ba p: Wl Ntn w nb.
wl t ba l, s dbl nwj r t s fi oj kanl. 24 Ntn w p: Kbys ba, j w ti
ln p: dnj ni y jba lyn mi, t y jk lr t mi! 25 Ntor ti skal ln, pa
plp ak ti abo ml lr pl wn gntn, s ti p wn ald m ba, wn
balgun ti lf Ebitr; w wn b wn ti j, t wn mu nwj r, t wn s s p: K
dnj ba p! 26 gbn mi rn r, lf Sdk, Benayh m Jhyd ti rn r
Slmn ni un k p sb. 27 j r kan l ti d kbys ba w l fi han wn t tt s
npa ni t y rp kbys ba lr t?
DFD YAN SLMN LBA, A S FI JBA
28 Ngb n ni ba Dfd fi nu m r w p: B mi pe Btsb. wl t ba l, s dr
nwj r. 29 Ngb n ni b bra fn un by p: Mo fi Yhw aly bra, ni t gb m
kr nn gbogbo pnj, 30 b mo ti fi Yhw lrun srl bra fn p m r Slmn ni
y jba lyn mi t y s jk lr t rp mi, b n gan-an ni mi y e ln y.
31 Btsb knl, forbal, wl nwj ba, s w p: Ki kbys ba p tt l! 32 Lyin
n ni ba w p: pe lf Sdk w fn mi, wl Ntn ti Benayh m Jhyd. Wn
wl t ba l, 33 un n s w f wn p: l k wn am ba pl yn, k s gb
Slmn m mi ga or baka tmi fnrami, k s m u skal l Ghn. 34 Nb ni k lf
Sdk ti wl Ntn ti fi rr m u jba fn srl, k fn ip, k s kgbe p: K Slmn
ba p! 35 yin y ma tl e, n y w jk lr t mi, y s jba rp mi ntor un ni mo
fi e olr srl ti Jd. 36 Benyh m Jhyd fs fn ba p: ! K Yhw lrun
olwa mi fi s r kbys ba! 37 B Yahw ti w pl kbys ba ni k w pl
Slmn, k s m t r ga ju ti kbys ba Dfd!
38 lf Sdk, wl Ntn, Benyh m Jhyd, wn Krt ti wn Plt
skal, wn gb Slmn ga or bka ba, wn s m u l s Ghn. 39 lf Sdk m wo
rr nn g, s fi Slmn jba. Wn fn ip, gbogbo wn nyn s kgbe p: K ba
Slmn p! 40 Lyn n ni gbogbo nyn tl e, t wn nyn fn fr, wn fi ay l hn
pl igbe t fr fa il ya.
BR DNJ
41 dnj pl gbogbo alpj r gb ariwo n; b ni wn par onj wn. Jb n gb
r ip, s br p: K l fa ariwo y lti in l t r kk? 42 B ti sr lw ni Jntn
d, m lf Ebitr. dnj w p: W! Oltit ni , w gbd m ryn rere w.
43 Jntn dhn p: B ni, kbys ba Dfd ti fi Slmn jba! 44 b ti rn lf
Sdk, wl Ntn, Benayh m Jhyd, wn Krt ti wn Plt pl r, wn gb e
ga or bka ba, 45 lf Sdk ti wl Ntn s ti fi jba n Ghn, wn ti pad kr nb
pl igbe ay, l s r kk; ariwo t yn gb n yn. 46 J b l Slmn ti gnw lr t
ba 47 wn balgun ba s ti w k kbys ba wa Dfd k orire, b wn ti w p: K lrun
r fi go fn Slmn ju ork r l, k s gb t r ga ju tr l! b s dbl lr ibsn r.
48 Lyn n n sr by p: Olbkn ni Yhw lrun srl t j k oj mi r kan nn
ran mi t jk lr t mi ln.
49 Ngb n ni br-bojo m gbogbo wn alpj dnj, wn dd, olk lk wn s gba
n tir l. 50 dnj n tir br Slmn, dde l di wo or pp m. 51 A s y fn
Slmn p: Wo dnj t br Slmn, t s di wo pp m, t w p: K ba Slmn
kk bra fn mi p un k n fi id pa rn r. 52 Slmn w p: B b hw mlb
irun or r kan k n b sl, gbn b a b k oun bbur kan m lw, ngb n ni y k.
53 Slmn s p p k a m u skal lti or pp n. w dbl nwj Slmn t w
fn un p: Ma l s il r.
2
MJM TI IK DFD
Ngb t ay Dfd snm pin, fi mrn y fn Slmn, m r: 2 mi b n gbogbo
d l. K w n gboy, k o s e b knrin! 3 K w tl ln Yhw lrun r npa rrn n
n r, npa ppa wn fin r m, wn r, wn r, wn ln r, gg b a ti k
sn w fin Ms, k w ba l yege pl gbogbo i ti dwl r, 4 k Yhw ba l m lr
t e fn mi y : B wn m r b ra lti fi tt rn nwj mi pl gbogbo kn ti m
wn, w k n n ni kan lr t srl.
5 w m ohun t Jb m Sry e s mi, ohun t e s wn balgun mj gb m ogun
srl, Abnr m Nr ti Ams m Jtr, b ti pa wn, b ti gbsn j ogun ngb
lf, t s fi b fi j al k bwn b gbn ara mi ti bt s mi. 6 K w fi gbn e
l j k fi ew or r skal re ip k n lf. 7 N ti wn Barsil ti Gld, k o fi oj rere
w wn, k wn w lra wn t y ma b jun, ntor wn rn m lw ngb t mo s sl
l kr nwj arknrin r bslm. 8 m m Gr ar Bnjmn lti Bahurm w lb
r, ni t p burk fn mi lj t mo jde l Mahanym, gbn w pd mi n Jrdn, mo
s ti fi Yhw bra fn un p mi k n fi id pa . 9 gbn w k n j k l l jy, b w ti
j amrn, w y m b o ti ma m ew or r mu j re ip-k.
10 Dfd s sn pl wn baba r, a s snk r s l Dfd. 11 Dfd jba lr srl fn
ogj dun: jba fn dn mje n Hbrn, jba fn dn mt-lelgbn n Jrslm.
12 Slmn gnw lr t Dfd, bb r, agbra r s ml inin.
IK DNJ
13 dnj m Hgt l b Btsb, y Slmn, s dbl nwj r, bi p: lf
ni w b w? dhn p: B ni. 14 tn w p: Mo f b sr. un n w p: Ma w.
15 tn w p: w m p jba t s mi, ti p gbogbo srl l fojsn p mi ni y jba,
gbn jba n ti f m lr, s ti b sw arknrin mi, ntor a fi fn un lti w Yhw. 16
Nsisy, b kan oo ni m f b , m e k fn mi. w fn un p: Ma w. 17 tn w p:
Jw b mi s fn ba Slmn - ntor k n k fn - k fi Abg ar mm fn mi e
aya. 18 dhn p: dra, mi y b sr fn ba. 19 Ngb n ni Btsb l b ba
Slmn npa dnj. b s dde w pd r, s dbl fn un, lyn n ni jk lr t r.
Wn gb ga kan fn y ba, s jk lp tn r. 20 w p: Ohun kker kan ni mo f
br lw r, m e k fn mi. 21 tn w p: K a fi Abg ar nm fn arknrin r
dnj e aya. 22 ba Slmn w w fn y r p: e t w fi br Abg ar
nm fn dnj? jba ni k o br fn un! Ntor gbn mi ni, lf Ebitr ti Jb w
lyn r y! 23 ba Slmn s fi Yhw bra p: K lrun fi ibi b mi ti rn t bur j l b
r t dnj s y k n fa ik r! 24 dra, mo fi Yhw aly bra, ni t m mi jk
inin lr t bb mi Dfd, t s fi il mi e ran ba gg b ti lr, ln gan-an ni ik y
pa dnj. 25 ba Slmn s p y fn Benayh m Jhyd, l pa, s k.
PN EBITR TI TI JB
26 N ti lf Ebitr, b w fn un p: L s gbgb r n Anatt, ntor w jbi ik,
gbn mi k n pa ln, ntor p w ti gb pt mjm Yhw nwj bb mi Dfd, t
w s b bb mi pn nn gbogbo ro r. 27 Slmns d Ebitr dr nn i lf
Yhw, s fi b m r t Yhw s s il l n l.
28 Ngb t ryn n d et gb Jb, ntor Jb ti gb syn Adonj b til j p k s i
lyn bslm, - s sl l g Yhw, s di wn wo pp m. 29 A s fn ba Slmn
p: Jb t s sbi b g Yhw, s w lb pp. Ngb n ni Slmn rn l s
fn Jb p: K l l l ibi pp? Jb dhn p: r r ni b m, mo s s sb b
lb Yhw. Ngb n ni Slmn rn Benayh m Jhyd w p: L l pa! 30
Benayh l g Yhw lti w fn Jb p: Jde, pl ba! dhn p: Rr, ib ni
mi y k s! Benayh sr y fn ba p: Wo ohun t Jb w, b ti d mi lhn. 31 b
w fn un p: e b ti w, lu pa, k o s snk r. B ni w y ti m j al t tasl kr
lr mi ti kr lr dl mi. 32 Yhw y m j r ub l e lr ntor pa nyn mj t wn j
oltt ju un l, t wn s dra j l, s fi id pa wn l j k bb mi m: wn ni bnr m
Nr, ggun gb m ogun srl ti ms m Jtr, ggun gb m ogun Jd. 33 K
j wn w lr Jb ti lr ran r tt l! 34 Benayh m Jhyd jde l, s lu Jb,
s pa k, wn s snk r n il r nn ahoro al. 35 b fi Benayh m Jhyd rp r
b olr gb m ogun; b s fi lf Sdk rp Ebitr.
GBRAN TI IK M
36 Slmn pe m, s w fn un p: L k il kan fn ara-r n Jrslm, k o ma gb
nb, gbn k o m e jde l ibi-kbi. 37 j t o b jde kj il od Kdrn, k o m dj
ngb n p ik ni y pa . j r y s w lr r. 38 m d ba lhn p: dra. rn
r y e b kbys ba to p. m s gb fn gb pp n Jrslm.
39 gbn lyn o mta, l p wn r mj m s l b Ak m Mk, ba Gt,
a s s fn m p: wn r r w n Gt. 40 Ngb n ni m dde, mra rn-j pl
ktkt r, s l b Ak n Gt lti l m wn r r. m l, s m wn r r b lti
Gt. 41 A s fn Slmn p m jde kr n Jrslm l s Gt, ti p ti pad.
42 b rn pe m, s w fn p: j mi k ti m fi Yhw bra, t mo s kl fn p:
Lj t w b jde l ibi-kbi, k o m dj p ik ni y pa ? 43 K n e t w k pa bra t o fi
Yhw e m ti t mo pa fn ? 44 Lyn n ni b w fn m p: o rnt gbogbo ibi
t o e s bb mi Dfd; k Yhw m ibi r pad l lr. 45 gbn bkn ni fn ba
Slmn, k t Dfd dr nwj Yhw tt l! 46 b p fn Benayh m Jhyd;
jde, s lu m pa, s k. jba s dr inin lw Slmn.
3
R J LR SLMN
Slmn fi gbyw s Fr ba gpt di r, fi mbnrin Fr e aya, s m u w
sn l Dfd, tt dgb t a fi par fin r, ti tmpl Yhw, ti gnn odi Jrslm.
2 wn nyn rb lr wn ibi gga, ntor a k t k il fn Ork Yhw ngb n.
3 Slmn frn Yhw; hw gg b ln bb r Dfd; fi p rb, s j trr
lr wn ibi gga.
L N GBN
4 ba Slomn l Gbn lti rb nb, ntor ib ni ibi gga jl w - Slmn ti r gbrn-
n b sunpa lr pp y. 5 N Gbn ni Yhw ti farahan Slmn n r lj l, lrun w
p: Br ohun t w f k mi fn . 6 Slmn dhn p: w ti fi oj rere l han Dfd
rn r, bb mi, un n s rn nwj r pl tt, dodo ti kn t; w pa in rere r m
fn un, w s j k kan nn wn m r jk lr t r ln. 7 Nsisy Yhw, lrun mi, w ti
fi rn r jba rp bb mi Dfd, mi s j md kker, mi k m b a ti e olr. 8
rn r s b lrn wn nyn t w yn, wn nyn t p gidi, wn t b g t a k
l k wn tb k a m iye wn. 9 Fn rn r n kn t kn fn m dj lti m ire yt s
ibi, ntor ta ni l jba lr wn nyn r t wn p jj y? 10 dra lj Yhw p Slmn
e br y. 11 Yhw s w fn un p: Ntor t w br y, t iw k s br j ggn fn
ara-r tb ohun r tb m wn t r, gbn t w br ye fn dj, 12 mo gb lti e
ohun t w w: mi fn n kn lgbn ti ti amye t ni kni k n j r, t ni kni k s
n n lyn r. 13 n ohun t w k br, mi y fn pp: ohun r ti go t ni kni
nn wn ba k t n r. 14 B w b s tl n mi, t o pa wn fin mi ti wn mi m
gg b bb r Dfd ti e, mi y fn n m ggn.
15 Slmn taj, s r i p l ni. pad s Jrslm, s dr nwj pt mjm
Yhw; rb sunpa ti b rp, s e s fn gbogbo wn rn r.
DJ SLMN
16 Ngb n ni wn obnrin algbr mji kan w b ba, wn dr nwj r. 17 kan nn
wn obnrin n w p: Jw kbyss, mi ti obnrin y ni a j gb il kan n, mo s b
m kan ngb t w n il n. 18 l p lj kta t mo bm, obnrin y b m tr bkan
n; a s gb p, k s jj kankan ld wa, w mj y nkan oo ni gb nn il n. 19
s e p m ti obnrin y k lru j kan ntor p sn l e lr. 20 dde lgnj ru, gb
m tmi lb mi ngb t rnbnrin r sn, gb e sd, s gb ku m tir w sd mi.
21 Ngb t mo dde lti fi m fn m mi, mo s r i p ti k! gbn ngb t mo y w
lwr, mo r i p k e m t mo b ni! 22 Ngb n ni obnrin kej w p: Ir ni! m tmi l
w ly, m tr l k! ni thn-n n dhn p: Ir ni! m tr l k, m tmi l w
ly! Wn s jiyn l nwj ba. 23 b s w p: ni tibi w p: m tmi l w ly, m
tr l k! ni thn-n w p: Ir ni! m tr l k, m tmi l w ly! 24 b mi m id
kan w, ni ba p. A s m id kan w swj ba. 25 w p: pn aly m n s mj,
k fi ap kan fn ni kn, ti ap kan fn ni kej. 26 Ngb n ni obnrin t m r w ly w
fn ba, ntor ara r k gb nn n r fn m r, s w p: Dkun kbys, j k a fi m
n fn un, k a m e pa ! gbn ni thn-n w p: K n j tmi, k s n j tr, pn
in! 27 Ngb n ni ba fi nu m r w p: fi m n fn obnrin kn, m e pa . un
ni y r. 28 Gbogbo srl gb dj n b ba ti d a, wn s bw fn ba ntor p wn r
i p gbn lrun b nn r lti dodo.
4
WN JY SLMN
ba Slmn j ba lr gbogbo srl. 2 wn algb jy r n y:
sr m Sdk, lf;
3 Elhaf ti hj wn m ,
wn j akw;
Jhft m Ahild, j akde.
4 (Beny m Jhyd, j ggun.
Sdk ti Abitr, j lf);
5 sr m Ntn, j olr on ba;
Sbd m Ntn, r ba;
6 Ahir, j olr albjt fin;
Elib m Jb,
ggun gb m ogun;
Adorm m bd,
olr oldr on fipae.
WN BAL SLMN
7 Slmn n bal mjl lr gbogbo srl t w ohun l fn ba ti fn il r; ni
kkan wn a ma e fn o kan ldn.
8 Ork wn n y:
m Hr w lk frm.
9 m Dkr bjt Mhs, llbm, Bt-ms, Ayaln tt kan Bt-Hnn.
10 m Hsd n Arubt; a fn un n Sk ti gbogbo il Hfr.
11 m Abindb: tir ni gbogbo gbgb Dr. Tbt mbnrin Slmn ni aya r.
12 Bn m Ahld bjt Tankt ti Mgd tt kj Jokmem, ti gbogbo en tt kan
Abel-Mhl t b lp Sartn.
13 m Gbr n Rmt ti Gld; a fn un n wn let Jr. m Mns t b n
Gld; a fn un n gbgb Argb t b n Bn, wn j gf l old t a k gnn yk
pl p dn id.
14 Ahindb m d, n Nhnm.
15 Ahms n Teftl; un n f Basmt mbnrin kan Slmn.
16 Bn m H bjt sr ti wn sd olkta.
17 Jhft m Par bjt Iskr.
18 m m l bjt Bnjmn.
19 Gbr m r bjt il Gd, il Shn ba wn Amr ti ti g ba wn Bn.
Ajl kan tn w n orl-d n.
5
7 wn bal y l bjt ohun-n Slmn ti gbogbo wn t b a jun, olk lk fn
o kkan; wn k j k n ohun kan. 8 Wn tn tj k ti korko nbi kbi fn wn in
ti wn ran sn t a fi i, olk lk gg b a ti fn un e. 2 Ljoojm ni Slmn gba
ohun jj wny: wn gbn yfn k t kn ti grn-n wn onj, 3 ak ml lr
mw, ogn abo ml t j lr pp, grn-n gntn, l ka wn etu, gal, gbnrn ti
wn ran gb aldn. 4 Ntor jba r tn d yn od Efrts lti Tpsk tt kan Gs,
lf s w n gbogbo gbgb r yk. 5 Jd ti srl gb n lf, olk lk nn gb
jr r ti nn oko pt r lti Dn tt d Brsb n gbogbo j ay Slmn.

4
20 Jd ti srl p b iyanrn et kun; wn j, wn mu, wn s gbdn.

5
Agbra jba Slmn w lr gbogbo wn jba t b lti Od o n tt d orl Flstn ti
tt kan pin il gpt. Wn san ow-or fn Slmn, wn s sn n n gbogbo j ay r.
6 Slmn n gbj nyn fn i k lin r ti gbf in.
KK SLMN
9 Yhw fn Slmn n gbn ti ye t p lplp gidi ti kn ll t f b iyanrn et
kun. 10 gbn Slmn ju ti gbogbo wn m Il-wr, s rkj gbogbo gbn gpt.
11 gbn ju ni kni, n ju Etn ar Esrh, ju Hemn, Kalkl ti Drda t wn j olrin, kk
r kn k gbogbo orl-d t w lgbgb yk. 12 pa gbdgbn we lgbn, orin r s
p gbrn-n-lmrn-n. 13 sr k lr wn igi, lti kdr t w n Lbnn tt kan igi
hsp t h lgb giri, sr k lr wn ranko ls mrin, lr wn y, wn ran t
rk ti wn ja. 14 wn nyn w lti gbogbo orl-d lti gb gbn Slmn, s gba
bn lw gbogbo ba orl-d ay t wn gb npa gbn or r.
MRA LTI K TMPL
15 Hrm ba Tr rn wn rn l e aoj ld Slmn, ntor gb p a ti fi jba rp
bb r, Hrm s j r Dfd ngb gbogbo. 16 Slmn s rn by s Hrm: 17 w m
p bb mi Dfd k l k tmpl kan f Ork Yhw lrun r, ntor ogun t wn t gb t
ngb gbogbo, tt dgb t Yhw fi wn sb s r. 18 Nsisy Yhw lrun mi ti fn mi n
lf yk: mi k n altak tb elnn kankan. 19 Ntor n ni mo ron lti k tmpl kan
fn Ork Yhw lrun mi, gg b Yhw ti s fn bb mi Dfd p: m r t mi y fi
rp r lr t r, un ni y k tmpl n fn Ork mi. 20 Nsisy, p k a g igi fn mi n
Lbnn; wn rn mi y sowp pl wn rn r, mi y s sanw wn rn r
gg b i ti w b n k wn e fn mi. w m p k s ni kankan ld wa t m i igi b ti
wn ar Sdn. 21 Ngb t Hrm gb wn r Slmn, m in r dn, w p:
Olbkn ni Yhw ln t fi lgbn m fn Dfd lti dar wn nyn pp y! 22 Hrm
s rn y s Slmn: Mo ti gb rn r. mi y fi gbogbo igi, n ti kdr ti jnp t w
f t lrn. 23 wn rn r y k wn skal l et kun, mi y m k a gb wn w sbi
t w f, a j wn sl lhn-n, w y s w k wn lti ib. w y s tj wn nyn
mi gg bi mo ti f. 24 Hrm fn Slmn n wn igi kdr ti igi jnp gg b ti f t.
25 Slmn s fn Hrm n gbw p k fn ohun jj il r, ti ogn gb rr titun.
Ohun t Slmn fn Hrm lddn n yn. 26 Yhw fi gbn fn Slmn gg b ti
lr r fn un, Hrm ti Slmn gb ara wn dradra, wn mjj s b ara wn e
dhn.
27 ba Slmn pn i fipe fn gbogbo srl: gbw mdgn nyn ni a r fn i
fipe n. 28 rn wn l Lbnn, gbrn-n loo lww. Wn a gb fn o kan
n Lbnn ti o mj n il. Adorm ni olr wn afip-i n. 29 Slmn n gbw
mrn-ndnlgj alr ti k mrin on kta lr k l, 30 l ka wn olr i fn
wn bal t dar wn i n; wn y p grn-n llgbrndnlgn t wn p fn
wn on n. 31 b p p k a k wn kta l, wn yn kta t a l fn pil
tmpl n, wn kta t a gb. 32 wn on Slmn ti ti Hrm pl wn Gbl g igi,
wn gb kta, wn s t wn s y wn nn i kk tmpl n.
6
KK TMPL N
N rnlnrnw dn lyn jde srl kr n il gpt, n ogj dn jba Slmn lr
srl, n o Sf t j o kej ni a k tmpl Yhw. 2 Ggn tmpl t Slmn k fn
Yhw j gta gbnw, b r j ogn, gga r j mrn-ndnlgbn. 3 Ggn lm t w
nwj Hkl tmpl n j ogn gbnw lti gb kan d kej t db tmpl n,
gbnw mw ni b r nwj tmpl n. 4 A e wn frs ln fn tmpl n. 5 tn
k wn il pts t faram giri tmpl n t y Hkl ti Dbr k. 6 Il-il r j gbnw
mrn-n n b, pts kn j gbnw mf, pts ke kej t j j kta j gbnw mje, ntor
giri ta k gn t b k wn igi j m ba wn giri tmpl n. 7 (wn kta t a ti gb n
il t at f kta ni a fi k tmpl n, t fi j p a k gb r l tb k, tb irin-i kankan
n tmpl n ngb t a k ). 8 bwl il-il n w lrgun ap tn tmpl n, a s e
tgn alypo lti gun pts kn t w lrn, ti d kej lk. 9 Ngb t a k tmpl n tn,
fi pk igi kdr t rl r. 10 A tn k fkn il y tmpl n k t j gbnw mrn-n n
gga, a s fi t igi kdr so p m ara tmpl n. 11 Ngb n ni r Yhw d s et gb
Slmn w p: 12 Il t w k y b w b rn gg b fin mi, t o s pa ln mi m, t o s
tl mi n tt, mi y m r mi npa r, y t mo s fn bb r Dfd, 13 mi y
s ma gb lrn srl, mi k s n k wn nyn mi srl sl. 14 Slmn k tmpl
n, s par r.
WN OHUN IN TMPL
TI TI IBI-MM JL
15 A fi pk kdr t in giri il n, lti il tt kan k j, a si fi igi jnp t il tmpl n,
16 Ogn gbnw t a wn lti pin tmpl n t a fi igi kdr k lti il d k j ni a y st
fn Dbr, Ibi-Mm Jl. 17 Tmpl n j ogj gbnw - t Hkl b nwj Dbr. 18 Igi
kdr w nn tmpl n yk, t a s gb b akergb ti dd t law, igi kdr ni a fi e
gbogbo r l s kta kan t farahn. 19 A e Dbr sn ptp nn tmpl n fn bgb
pt mjm Yhw. 20 Dbr n j ogn gbnw n b ti ogn gbnw n ggn, a s fi
wr tt b . A e pp kdr kan 21 nwj Dbr n, a s fi wr b . 22 Gbogbo tmpl
n ni a da wr b ptpt.
WN KRB
23 A fi igi lf e krb mj nn Dbr n Gga r j gbnw mw. 24 y ap kan
krb n j gbnw mrn-n, t ap kej krb n tn j gbnw mrn-n, w j
gbnw mw lti orgun y ap kan d kej. 25 Krb kej n j gbnw mw. wn kan
n ti bkan n ni a e krb mjj. 26 Gga krb kan j gbnw mw, bkan n ni
fn kej. 27 A gb wn krb mj n srn yr in, na wn y ap r t fi j p y
ap kan kan giri lp kan, t y ap kej kan giri ap kej, t y wn s kan ara wn lrn
yr n, t wn fi y kan y. 28 A s da wr bo wn krb n. 29 A gb re wn krb,
igi p ti dd t law sra giri wn tmpl n yk nn ti lde. 30 A fi wra bo pk
tmpl n nn ti lde.
WN NU N TI GBL
31 A fi t igi lf e ilkun Dbr n, pl igi ongg mrn-n t gb ilkn dr, 32 ilkn
mj n j ti ongi olf. A gb re wn krb, wn igi p ti dd t law t a fi wr b; a fi
wr raj wn krb ti wn igi p n. 33 Bkan n ni a e ilkn Hkl pl t igi lf
fn p ilkn t a k s mrin. 34 Ilkn mj n ni a fi p irin gb nwj ti lyn, 35 a s fi
wrn wn krb e n s wn lra, pl wn igi p, ti wn dd t law t a fi wr b
lsls.
36 A fi giri onpele mta kta ti onpele kan igi kdr y gbl in k.
WN J N
37 N dn krin, n o Sf ni a fi ipil tmpl n ll. 38 N dn kanknl, n o Bl, n
o kj, ni a par tmpl n gg b gbogbo t r ti ln r. Slmn fi dn mje k .
7
FN SLMN
N ti fn r, Slmn fi dn mtl k k t par r. 2 k gbngn igb Lbnn,
grn-n gbnw n ggn, dta n b, gbn gbnw n gga, lr l p mrin igi kdr. A
fi igi kdr w gl lr wn p n. 3 A fi pk kdr t lk or igi j t gbra l wn p
n; wn p n p mrn-nllgj, mrn-ndnlgbn n il kkan. 4 wn frs mta
w n l kkan t wn dojkra rg lr l mdgn, wn p mrn-nllgj. 5 wn p
gbogbo ilkn n j onha mrin wn nu n wn s kjsra, mta n orgun kkan. 6 A e
loro dta gbnw n ggn ti gbn n b fn gbngn arpl n nwj. 7 A e gbng
t nbi t ba ti e dj, gbngn il-j; wn fi pk kdr t lti sl tt kan igi j. 8 Ibi t
Slmn gb fnrar w n gbl kej, wn kj il-j n, a s k bkan n. Il kan
tn w t db il-j y t a k fn mbnrin Fr t fi e aya.
9 Gbogbo il wny ni a fi kuta yn k, wn kta t a gb rg, ti a fi ayn jl nn ti
lde lti sl tt kan igi j. 10 wn kt pil j yn, wn npn t gbnw mw tb
mj, 11 lk wn kta t a gb gn rg n ni igi kdr w, 12 gbl l kan w lyn t n
ipele mt kta t a gb gn rg t y gbl n k ti ipele kan ongi kdr; bkan n ni r
fn gbl in tmpl Yhw ti fn loro tmpl n.
HRM ALGBD ID
13 Slmn rn l pe Hrm lti Tr; 14 j m op kan lti y Nftl, gbn ar Tr
ni bb r t j on id. Ak-m gidi ni nn i id rr. w sd ba Slmn, s e
gbogbo i id r fn un.
WN P ID
15 e p id mj. Gga p kan j gbnw mjdnlgn, okn gbnw mjl ni a fi m
ipn r, b g n ni p kej. 16 fi id w gl sr wn p n; gga gl id n j
gbnw mrn-n, gl id kej j gbnw mrn-n. 17 e wn ln mj t a hun bo wn
gl id t a fi bor wn p n, wn ln kan fn gl id kan, ti wn ln kan fn gl
id kej. 18 e wn pmgrnt lw mj y ara i-wn kkan k, 192 gbogbo wn j
irnw, 20 t a fi sb kk t w lyn i-wn n, igba pmgrnt ni y gl id kan k.
191 wn gl id or wn p n db dd. 21 gb wn p n swj loro ibi-mm,
gb p tn kal, s pe ork r n Jkn; gb p w s kal, s pe ork r n Bs.
22 B ni e par i wn p n.
AGBADA ID OLMI
23 fi pn e agbada omi l ribiti pl id, gbnw mw lti et kan d kej ni gbogbo et
r yk, gbnw mrn-n ni gga r, okn gbn gbnw ni a fi m ipn r. 24 wn akrgb
w n sl r yk, wn j gbn gbnw y agbada kun n k; l mj ni wn akrgb n
w t a pap m agbada l n. 25 A gb e jk lr gbr ml mjl, mta kj s l-orn; a gb
agbada omi n k wn lr, d gbogbo wn s w lp in. 26 Ipn r j tlw kan, si e et r b et ife, b ti
dod. gba gbw wn omi w.

WN GBR ONKK
TI AGBADA ID
27 r gbr id mw, gbr kkan j gbnw mrin n ggn, gbnw mta n gga.
28 By ni e r wn: a t pk fn wn. 29 A e wn knn, wn ml ti wn krb
sra wn pk n, a tn e wn ew lk ti nsl wn knn ti wn ml n, gg b
30 gbr kkan n s kk id mrin pl my id fn s kk n, a s r wn jk
bkan n 31 nu r j gbnw kan-b lti ibi t jk n ti pd lk, nu r ypo ribiti b ti
gbr ife, a e n snu r bkan n; onha mrin ni wn pk n, wn k ypo ribiti. 32 s
mrin kk n w lb pk n, wn my s kk n j gbnw kan-b. 33 wn s
kk n db ti k lin: igi my wn, et r ypo, ti p t so wn p lrin, gbogbo wn
ni a fi id r. 34 jk mrin w n gg mrin gbr kkan, a r gbr n p m jk n.
35 Lr gbr n ni p tl kan w t fi b gbnw ga, t s ypo ribiti k; wn pk w
lr gbr n, a r wn gbk m lra. 36 r wn knn, wn ew ti wn p sra
wn pk n ti sra wn gbr n nbi t y ti sl yk 37 By ni e e gbr
mw n: a e wn bkan n pl wn kan n dgba fn gbogbo wn.
38 e wn agbada id t agbada kkan gba ogj wn omi w, t agbada kkan n
gbnw mrin, agbada kkan lr gbr kkan fn gbr mw n. 39 gb wn
gbr n: mrn-n sp tn, ti mrn-n sp s ba tmpl, n ti agbada omi n, gb
jnn l sp tn tmpl, lp gs.
WN OHUN L. PAP GBOGBO WN
40 Hrm e wn kk fn er, wn ohun kl, wn g omi. par i t ba Slmn
gb fn un e lr i tmpl Yhw.
41 rp wn n y: p, wn pn mj mj ongl id t b lr wn p n, wn i-
wn mj ti a fi bo wn pn ongl id n t b lr wn p n, wn w lr l mj;
42 irnw promgrnt fn i-wn mj n; wn pn mj fn i-wn kkan w lr l
mj:
43 wn gbr mw ti wn agbada mw lr wn gbr n;
44 agbada omi kan oo o n ti wn gbr ml mjl lb agbada omi n;
45 wn kk fn er, wn ohun kl, wn g omi, gbogbo ohun wny ni Hrm fi id
ddn r fn ba Slmn lr i tmpl Yhw. 46 N gbgb Jrdn, n gbangba il ni ti
r wn, lrn Skt ti Srtn: 47 ntor p wn p pp gidi, wn id ni a fi wn wn.
48 Slmn k gbogbo ohun t e sn tmpl Yhw, pp wr ti tbl wr t a k
brd fitr l; 49 wn p ftl mrn-n ltn-n ti mrn-n ls nwj Dbr, t fi wr
tt e; 50 wn agbada, wn b, wn g omi, wn ag ti wn wo trr; gbogbo wn
ni a fi wr tt e; wn gbk ilkn yr in - y ni bi-mm jl - ti Hkl, gbogbo r
pl wr.
51 Ngb n ni gbogbo i t ba Slmn e fn tmpl Yhw par, Slmn s gb wn
ohun t bb r Dfd ysmm sn ra tmpl Yhw, wn ni: fdk, wr ti wn wo.
8
A GB PT MJM L TMPL
Ngb n ni Slmn pe wn algb srl s Jrslm lti gb pt mjm Yhw lti
l Dfd t e Sn. 2 Gbogbo wn ar srl parap sd Slmn n o tnm, ngb
dn (n o keje). 3 wn lf s gb pt mjm 4 ti g pd pl gbogbo ohun mm ti
b nn r. 5 ba Slmn ti gbogbo srl pl r fi wn gntn, wn ak ml pp
rb nwj pt mjm. 6 wn lf gb pt mjm Yhw l s ip r, n Dbr
tmpl, y ni ibi mm jl, lb y wn krb. 7 Ntor wn krb n na y apa wn bo
1
or pt mjm n ti wn p r lk. 8 Wn ga t b t a l r pkun wn lti ibi-mm t
w nwj Dbr, gbn a k l r i lti ta. 9 K s ohun mrn nn pt mjm n ju wn
aw kta mj t Ms gb sb n Hrb, aw kta mjm t Yhw b wn srl d
2
ngb t wn jde kr n il gpt; 8 wn w nb tt di on oln.
LRUN GBA TMPL R
10 Ngb n ni wn lf jde kr nn ibi mm, kk kn in tmpl Yhw! 11 wn
lf k s l ma b i sn wn l m ntor og Yhw kn in tmpl Yhw!
12 Ngb n ni Slmn w p:
Yhw ti yan kk biribiri fn ibgb.
13 B ni, mi ti k ibgb kan fn ,
il t w y ma gb tt l.
R SLMN PL WN NYN
14 Lyn n ni b pad, bkn fn gbogbo pj srl, gbogbo wj srl s dr. 15
w p: Olbkn ni Yhw lrun srl, ni t fi w r e ohun t lr fn bb mi Dfd
by p: 16 Lti j t mo ti m wn nyn srl mi jde kr n gpt, mi k yan l n
gbogbo y srl p k a k il kan fn ibgb Ork mi, gbn mo yan Dfd lti e oldar
wn nyn mi srl 17 Bb mi Dfd n i lkn lti k il kan fn Ork Yhw lrun
srl, 18 gbn Yhw w fn un p: w n i lkn lti k il fn Ork mi, w e ohun t
dra. 19 gbn k e w ni y k il fn Ork mi. 20 Yhw ti m r t s : mo ti jba
lyn bb mi, mo s ti jk lr t srl gg b Yhw lrun srl ti w, mo ti k il fn
Ork Yhw lrun srl, 21 mo ti ibjk kan fn pt mjm, y t Yhw b wn bb
wa d ngb t m wn jde kr n il gpt.
DR SLMN FN ARA-R
22 Ngb n (nwj gbogbo wj srl) Slmn dr nwj pp Yhw, na wn ap
r sk run, 23 s w p: Yhw lrun srl, k s lrun b tr lk run tb lr il ay,
w t tt s mjm, t w s pa lr r m fn wn rn r ngb t wn b fi gbogbo
kn wn rn nwj r. 24 w ti pa lr t o e fn rn r Dfd, bb mi, m; w s ti fi w
r e ohun t o fi nu r s. 25 Nsisy Yhw, lrun srl, jw pa lr t o e fn bb mi
Dfd m; ngb t o w p: ran k n wn t y ma w nwj mi lti jk lr t srl, b
wn m r b w wn, k wn rn nwj mi gg b w fnrar ti e. 26 Ntor n nsisy,
lrun srl, j k wn r t o s fn bb mi Dfd, rn r, ! 27 j lrun y b wn
niyn gb n tt lr il ay? wn run ti k-lk run k l gb , l s ti il t mo k y.
28 Gb dr ti b rn r ln nwj r. 29 oj r sr il y tsn tru, sr ib y t w
w p: Ork mi y w nb, gb dr t rn r gb nb y. Gb b rn r ti wn
nyn r srl ngb t wn b gbdr nb y.
DR FN WN NYN
30 Gb b rn r ti ti wn nyn r srl ngb t wn b gbdr nb y. Tt sl lti
ibgb r n run, gb wa, k o s drj wa.
31 B ni kan b mnkj r, t nkj n s ggn-n fn un, t s m u bra nwj
pp r nn tmpl y, 32 gb lti run, d s r n, k o s dj lrn wn rn r: d
aebi lbi, m ibi r ub l e lr, k o s dre fn al gg b w dodo r.
33 Ngb t t b gun wn nyn r lyn gb t wn b , b wn b pad sd r lti
yin Ork r, t wn gbdr t wn s bb nwj r nn tmpl y, 34 jw fets wn lti run,
dr ji wn nyn r srl, k o s m wn pad w s il t o ti fifn wn bb wn.
35 Ngb t run b s, t k n s j ntor p wn ti s , b wn b w gbdr nb y, t
wn s yin Ork r, t wn s ronpwd kr nn wn ntor o ti r wn sl, 36 jw gb
lti run, dr ji wn rn r ti wn nyn r srl w y fi n rere hn wn, y t
y k wn tl - k o s rj sr il t o ti fi e ohun jogun fn wn nyn r.
37 Ngb t yn b m n il n, tb jkl rn gbde, tb rdn l, tb bbu l, tb
e r bo il n,, b t b gbgun ti kan nn wn ibod r, b lklk tb sn ksn
b w, 38 b ni kan b kn nn kn r, t s gbdr, t bb pl w dr lk nn
tmpl y, 39 jw gb lti run n ibjk r, drji-ni, k o s eun; e fn olk lk gg b
i w r ntor w nkan ni o m in kn gbogbo nyn, - 40 k wn ba l bl fn n
gbogbo j, k wn l ma gb lr il t w ti ffn wn bb wa.
FIKN B MRN
41 B jj pp t k e kan nn wn nyn r b w lti n jnjn ntor Ork r, -
42 ntor wn n y gb npa Ork l r, - b b w gbdr nn tmpl y, 43 jw gb
lti run nbi ibjk r, gba gbogbo dr ajj n k gbogbo ary l m Ork r, lti bl fn
b wn nyn r srl ti e, k wn s m p Ork r b lra tmpl t mo k y.
44 B wn m nyn r b l jagun pl t ln t o b gb rn wn, b wn b gbdr s
Yhw n kkj s l t o ti yn ti s tmpl t mo ti k fn Ork r, 45 jw gb dr ti b
wn lti run, k o s dodo fn wn.
46 Ngb t wn b , - ntor k s ni t k d, ngb t w b bn s wn, t o fi wn l
w t, t wn agun wn b k wn l il jnjn tb il ts, 47 b wn b ron ara wn w n
il gbkn wn, b wn b ronpwd, t wn s bb n il agun wn, t wn s w p: w ti
d, w ti hw bj, w ti e ohun bbur, 48 b wn b pad sd r pl gbogbo kn
wn ti pl gbogbo m wn n il t wn n gbkn, b wn b s gbdr n kkj s il t w
ti fifn wn bb wn, s l t o ti yn ti s tmpl t mo k fn Ork r, 49 jw gb lti
ibjk r n run, 50 dr t wn m nyn r d s j wn, ti gbogbo jbi t wn, j
k wn r ojrere nwj wn agun wn, k wn y n fn wn; 51 ntor nyn r ni wn
ti jogn r, wn t o m jde kr n gpt, kr nn in gbd gbgbn t a fi r irin.
PAR DR TI BKN FN WN NYN
52 Jw bjt wn b rn r ti ti wn nyn r srl, k o gb gbogbo igbe t wn fi
k s . 53 Ntor w ni o y wn st fn ohun jogn lrn gbogbo ary, gg b w ti
kde r lti nu rn r Ms, ngb t w m wn bb wa jde kr n gpt, Olwa
Yhw!
54 Ngb t Slmn par gbogbo dr y ti gbogbo b wny s Yhw, dde lr knl
pl w t n s run nwj pp Yhw, 55 s dde dr, s fi ohn k bkn fn gbogbo
j srl w p: 56 bkn ni fn Oluwa t fi simi fn srl wn nyn r, gg b gbogbo
lr r; kan k y nn gbogbo r rere t s lti nu rn r Ms. 57 K Yhw lrun wa
ma w pl wa gg b ti w pl wn bb wa, k m e fi w sl, k m e k w sl.
58 K fa kn wa m un k a ba l tl gbogbo n r ti lti pa wn r, wn fin r ti
wn ln r t o fifn wn bb wa. 59 K wn r dr mi nwj Yhw dr tsn tru
ld Yhw lrun wa, k dodo fn rn r ti fn wn nyn r srl gg b t t ti
b ti y ljoojm. 60 Ngb n ni gbogbo ary y m p Yhw ni lrun p k s mrn.
61 yin y s fi gbogbo kn f m Yhw lrun wa n ppa wn fin r ti wn r m b
ti sisy.
WN B DN YSMM
62 ba ti gbogbo srl pl r rb s Yhw. 63 Fn b rp t a r s Yhw, Slmn fi
gbw mknl ml ti k mf gntn rb, b ti gbogbo srl ya tmpl Yhw s
mm. 64 Lj n ni b ya rn gbl t b nwj tmpl Yhw smm, nb ni ti rb
sunpa, b rp ti awn r b rp, ntor pp id t b nwj Yhw kr pp fn b
sunpa n, b k ti fn wn r b rp. 65 Ngb n ni Slmn dn fn j mje,
ti gbogbo srl pl r, wn pj lti bwl Hmt tt d sl Od gpt, nwj Yhw
lrun wa. 66 Lyn n, lj kj, rn wn nyn n l; wn bkn fn ba, olk lk s
gba n il r l pl ay ti in ddn fn gbogbo ohun t Yhw ti e fn ran r Dfd ti fn
wn nyn r srl.
9
LRUN TN FARAHAN SLMN
Lyn gb t Slmn ti par kk tmpl Yhw ti fin ba ti gbogbo ohun t w lti k,
2 Yhw farahan Slmn lkej gg b ti farahn n n Gbn. 3 Yhw w fn un p: Mo
gb wn dr ti b t w fi swj mi. Mo ya il t o k y smm npa ff Ork mi fn un tt
l; oj mi ti kn mi y w nb tt l. 4 N tr, b o b rn nwj mi gg b bb r Dfd ti
e, pl kn allb ti kn tt, b o b e gg b ohun t mo pal fn , b o b s pa wn
fin ti wn ln mi m, 5 mi y m t ba dr inin fn lr srl gg b mo ti lr r
fn bb r Dfd ngb t mo w p: ran k n wn l lr srl; 6 gbn b
b kyn s mi, yin ti wn m yn, b k b pa wn ti wn fin t mo
fn yn m, b b l tl wn lrun mrn t sn wn, 7 ngb n ni mi
y g srl kr n il t mo ti fn un; mi y k tmpl t mo ti ysmm y
sl kr nwj mi, srl y s di ohun tn ti yy fn gbogbo wn nyn. 8
N ti tmpl rmd y, y ya gbogbo wn t b kj lb r lnu; wn y
sf, wn y w p: K n e t Yhw e y s il y ti tmpl y? 9 A s
dhn p: Ntor p wn ti kyn s Yhw lrun wn, ni t m wn bb wn
jde kr n il gpt, t wn l faram w n lrun mrn, t wn bl fn wn,
t wn s sn wn, ntor n ni Yhw fi rn gbogbo ibi y s wn.
W PL HRM
10 Lyn ogn dn t Slmn ti k wn il mj i n, tmpl Yhw ti fin
ba, 11 (Hrm, ba Tr, ti fn un n igi kdr ti igi jnp, ti wr gg b ti
f), ngb n ni ba Slmn fn Hrm n ogn l n il Gll. 12 Hrm w
lti Tr lti wo wn l t Slmn fifn un, wn k s t lrn. 13 w p: K
ni l wny t w fifn mi, arknri n mi? Tt di j n ni a p wn n Il
Kbl. 14 Hrm fi ogn tlnt wr rn s ba.
IL KK AFIPAE
15 By ni Slmn ti fi ip m wn nyn i k tmpl Yhw, fin tir,
Ml ti gnn odi Jrslm, Hsr, Mgd, Gsr, 16 (Fr, ba gpt,
gbgun ko Gsr, gb , fi in sun n, s pa wn ar Knn t b nb
n pa-kpa, lyn n ni fi l n tr n bn gbyw mbnrin r pl
Slmn, 17 Slmn s tn Gsr k), Bt -Hrn Od, 18 Blt, Tmr nn
al orl n, 19 gbogbo l t Slmn fi e ibi pam onj, wn l fn k
lin ti fn wn in, ti gbogbo y t wu Slmn lti k n Jrslm, n
Lbnn, ti n gbogbo il t w lb r. 20 wn yk Amr, Ht, Prs,
Hf ti Jbs, t wn k e srl 21 ni ran wn w lb wn n il n, wn t
srl k l s di ohun t, Slmn fi ip m wn i, wn s i r sb.
22 gbn k fi ip m wn m srl i; wn n tiwn ni e m ogun;
wn ni am r, wn balgun r ti wn kker ogun r, wn ni wa k
ogun r, ti wn t jagun lr in. 23 wn g on t dar i Slmn n
y: dta-dnlgbta n g wn on. 24 N kt t mbnrin Fr ti jde kr
n l Dfd ni l s il t a k fn un, ngb n ni (Slmn) k Ml.
SN NN TMPL
25 Lmta ldn ni Slmn r wn b sunpa ti b rp lr pp t a k fn Yhw
s tj tmpl n dradra.
SLMN ONW
26 ba Slmn t k oju-omi r n Esn-Gbr t w lb Elt, lt bb kun Pupa,
n il dm. 27 Hrm a ma rn wn rn r l pl wn k oj-omi n, wn j awak
oj-omi t m kun n, pl wn rn Slmn. 28 Wn a l s fr, wn a s k ognl-
nrnw tlnt wr w, t a gb fn ba Slmn.
10
BW BABNRIN SB
Ngb t kk Slmn kn d d r ba-bnrin Sb w dn an w pl br lle. 2 k
ohun r pp w s Jrslm, wn rknm t wn gb r ohun olrn ddun. p wr,
ti wn kta onyebye. Ngb t d d Slmn, b a s gbogbo ohun t fi in r,
3 Slmn s ly gbogbo br r fn un, k s ohun t knkn fn ba lti ly.
4 Ngb t ba-bnrin Sb r b gbn Slmn ti p t, fin t k fn l ara-r, 5 ir onj t
j, ip wn olr i r, i wn nyn r ti a t wn w, wn on onj r, wn b
snpa t r nn tmpl Yhw, kn r f, 6 s w fun ba p: , tt ni r t mo gb
npa r ti gbn or r n orl-d mi! 7 mi k f gba ohun t wn s fn mi gb k mi t w,
lti l fi oj ara mi r i. n wn k s dj tn fn mi, gbn ti kk r rkj y t mo ti gb l.
8 Olrire ni wn aya r, olrire ni rn r wny, t wn dr nwj r ngb gbogbo, t wn
s gb r gbn r! 9 Olbkn ni Yhw lrun r t fi oj rere hn lti gb sr t
srl; ntor p Yhw f srl tt l ni e fi jba lti e tt ti dodo. 10 fi gf ow
wr fn ba, plp wn ohun olrn ddn, ti wn kta onyebye. ba-bnrin b k
plp ohun olrrn ddn onyebye w fn Slmn t k s ir b m. 11 Bkan n ni
wn k oj-omi t Hrm fi k wr w lti fr, t a fi gb igi pk w ti wn kta
onyebye. 12 b fi wn pk n e n fn tmpl Yhw ti fn fin ba, fi wn e
wn lr ti hrp fn wn olrin; igi b k s m, a k s r ir r m tt di sisy. 13 Slmn
tn fi gbogbo ohun t ba-bnrin Sb br fn un, yt s wn bn t ti fn un nn l l r.
Lyn n ni pad l orl-d r pl wn rn r.
RA SLMN
14 wn wr t a m w fn Slmn nn dn kan j gbta-lmf tlnt wr, 15 l ka
y t ti w wn onw w ti r j wn lj ti lti w wn jj ti wn bal il
n.
16 ba Slmn fi wr r igba as l, s fi gbta kl wr sra as kkan. 17 bkan
n ni e dnrn as kker onwr, t s fi wn wr mta sra kkan as n.
s k wn l Gbngn Igb Lbln. 18 b tn fi eyn erin e t l kan t s da wr tt b
. 19 t n n tgn ongbs mf, t n ypo lyn, jk n n ap ltn-n ti ls.
20 re knn mjl dr ltn-n ti ls tgn ongbs mf n. A k t e ir r n jba
mrn.
21 Gbogbo wo ti ba Slmn l fn ohun mmu ni a fi wr e, ti gbogbo ohun l in
Gbngn Igb Lbln ni a fi wr tt e; ntor a k ka wr s n wn j ay Slmn.
22 Ntor ba n wn k oj-omi ti Tr pl k oj-omi ti Hrm t i fn un, ldn
mtta ni wn k oj-omi ti Tr a ma gb wr, fdk, eyn erin, nk, ti y kn w
fn Slmn. 23 ba Slmn n ohun ra pl gbn ju gbogbo ba ay l. 24 Gbogbo
nyn ni f w r ba Slmn lti l jr nn gbn t lrun fi jk r, 25 olk lk ni s
m bn l fn un: wn wo wr ti ti fdk, a, ohun j, ohun olrn ddn, in ti
bka, ti wn ohun y b l, fn dn mdn.
26 Slmn k wn k lin ti wn in j. n egbje k lin ti gba mf in t
k s wn l k lin ti nts ba n Jrslm. 27 Slmn tn r s i p ow wp n
Jrslm b y kta, igi kdr wp bkan n b igi skmr t b n Il-Od. 28 Sls
ni a ti k wn in w fn Slmn, wn mw ba a ma fi ow r wn n Sls.
29 gbta ow id ni a fi ra k lin kan n gpt; in kan j dj ow id. wn mw
ba ni a ma k wn l t fn wn ar Ht ti fn ba rm.
11
WN AYA SLMN
ba Slmn frn wn obnrin jj pp. - Yt s mbnrin Fr -: wn mbnrin
Mb, ti Amn, dm, Sdn, Ht, 2 wn nyn t Yhw kl npa wn fn wn m
srl p: yin k gbd l sd wn, wn k si gbd w sd yn, ntor dj p wn y y
yn lkn pada l b wn or wn. gbn Slmn si fi f tram wn. 3 n dgbrin
aya t j m ba, ti dnrn l. 4 Ngb t Slmn di argb wn aya r y i lkn s wn
lrun mrn, k s fi gbogbo kn sin Yhw gg b ti bb r Dfd. 5 Slmn tl strt,
r Sdon, ti Mlkm ohun rra wn mn. 6 e ohun t b Yhw nn. k s trba
fn un ptpt b bb r Dfd. 7 Ngb n ni Slmn k il r kan fn Km, r
Mb, lr k t b n l-orn Jrslm, ti fn Mlk, r wn mon. 8 B ni e
fn gbogbo wn aya r jj, t wn j trr, t wn s rb s wn r wn.
9 Yhw bn s Slmn ntor kn r ti kr ld lrun srl t farahn n lmj, 10 t
s d a lkun n sk n lti tl wn lrun mrn, gbn k pa y m. 11 Ngb n
ni Yhw w fn Slmn p: Ntor t w ti hw by, t w k s pa mjm mi m ti wn
ln t mo e fn , dj p mi y gba jba lw r lti fi fn kan nn wn rn r.
12 gbn mi k n e y n j ay r, ntor bb r Dfd; w m r ni mi y ti gb .
13 Sbsb mi k n gba gbogbo jba n lw r: mi y fi y kan fn m r ntor rn
mi Dfd, ti Jrslm t mo ti yn.
WN T DE FN SLMN
14 Yhw gb elnn kan dde fn Slmn: yn ni Hdd ara dm lti dl ba dm.
15 Lyn gb t Dfd gun dm, ngb t Jb ggun gb m ogun ti l snk wn
k, pa gbogbo mknrin dm. 16 (Jb ti gbogbo srl ti s wn m fn o mf tt
a fi pa gbogbo mknrin dm run). 17 Hdd s l gpt pl wn ar dm t i fn
bb r. Hdd j mknrin kker ngb n. 18 Wn kr n Mdn; wn s d Prn; wn
m wn ar Prn pl wn, wn s l b Fr n gpt, Fr s fn un n il pl onj ti
il. 19 Hdd r oj rere Fr gidi, fn un n arbnrin yw r e aya, arbnrin ayaba
yrun Tfns. 20 Arbnrin Tfns b mknrin kan fn un, Genbt, t Tfns b dgb
n fn Fr, Genbt s gb lrn wn m Fr. 21 Ngb t Hdd gb n gpt p
Dfd ti sn pl wn bb r, ti p Jb ggun gb m ogun t k bkan n, w fn
Fr p: J k n ma l s il mi: 22 Fr w fn un p: K ni wn nb t o fi f l s il r?
2
gbn dhn p: K s, gbn j k n ma l. 25 Ibi t Hdd e n y: krra srl, s
jba lr dm.
23 lrun tn gb Resn m Elid dde e elnn fn Slmn. Resn s kr ld g r
Hadadesr, ba Sb; 24 wn nyn parap m , s di olr gb kan (ngb n ni Dfd
1
pa wn n pa-kpa). Resn gba Dmsk, s fi ara-r jba n Dmsk. 25 j t fn srl
n gbogbo j aye Slmn.
T JRBM
26 Jrbm j m Nbt ar frm lti Srd. y r j op kan t a p n Ser;
i fn Slmn, s t s ba. 27 tn t r n y.
Slmn k Ml, s d ibi t ya n l Dfd, bb r. 28 Jrbm y j algbra nyn
ptk; Slmn kys b dmknrin y ti i r, s fi e olr gbogbo i fip-e n il
Jsf. 29 s e n j kan t Jrbm jde kr n Jrslm ni wl hj pd r ln
l, ni y w a titun, wn mjj nkan ni wn w lr pp. 30 hj m a titun t w,
s y s mjl. 31 Lyn n ni w fn Jrbm p: Mu n mw e tr, ntor by ni
Yhw w, lrun srl: W t mi l gba jba lw Slmn, t mi y s fi y mw
fn . 32 un y n y kan ntor rn mi Dfd ti ntor Jrslm, l t mi yn lrn
gbogbo y srl. 33 Ntor p ti k m sl, t forbal fn strt rbinrin Sdn, fn
Kms r Mb, Mlkm r wn Amn, t un k s tl wn n mi, t k e ohun t
t lj mi, t k s tl wn fin mi ti wn mi, t k e b bb r, Dfd. 34 gbn k e
w r ni mi y ti gba jba n ntor mo ti fi e ald n gbogbo j ay r, ntor rn mi
Dfd, t mo yn, t s pa wn fin mi ti wn mi m; 35 w m r ni mo ti ma gba
jba, t mi y fi fn , yn ni y mw. 36 gbn m yo fi y kan sl fn m r, k
rn mi Dfd l ma n tp kan nwj mi n Jrslm, l t mo yn fn ibgb Ork mi
37 gbn n tr, mi y m jba lr gbogbo y t b w , w y s jba lr srl. 38 B
o b trba fn gbogbo ohun t mo b pal fn , b w b tl n mi, npa ppa wn fin mi
m ti wn mi gg b rn mi Dfd ti e, ngb n ni mi y w pl r, mi y s
gb d il r kal gg b mo ti e fn Dfd. mi y fn n srl, 39 mi y s m rn
Dfd trba, gbn k e tt l.
40 Slmn f pa Jrbm; ni y n s jde l s gpt, l b enk ba gpt, s
gb n gpt tt di j ik Slmn.
PIN JBA N
41 yk tn Slmn, gbogbo ohun t e, gbn r, j a k k wn sn w tn Slmn?
42 Slmn jba lr gbogbo srl n Jrslm fn ogj dn. 43 Lyn n ni Slmn sn
pl wn bb r, a s snk r n l Dfd bb r, m r Rhbm s jba rp r.
12
PJ N KM
N kt t Jrbm m Nbt gb r y, - w n gpt t s l fn Slmn - pad
lti gpt. 2 Rhbm l s km, ntor n km ni gbogbo srl pj p s lti fi jba,
3 wn s w fn un by p: Bb r m jg wa le pp j, m k i ek bb r rrn fn
wa, k o s d jg wwo t gb k w lrn, m r wa fy, wa y s sn ! 5 w fn wn
p: l fn j mta, k s pad w r mi lyn n. wn nyn n s l.
6 ba Rhbm gba mrn lw wn algb t ti i fn bb r Slmn ngb ay r,
br p: s wo ni gb m nmrn k n fn wn nyn y? 7 Wn d a lhn p: B o b
s ara-r di rn wn nyn y ln, b o b gb k o s sr drdra fn wn, ngb n ni
wn y e rn r tt l. 8 gbn k mrn t wn algb n fn un, l br mrn
lw wn d t i fn un, wn r gb we r. 9 bi wn lr p: K ni mrn yn b a
ti fs fn wn nyn y t wn w fn mi p: M k jg t bb r gb k w lrn rrn?
10 wn d n, wn r gb we r, d a lhn p: s t o ma fn wn n y, wn t w
fn p: Bb r m jg wa le pp j, gbn w, w m r wa fy. By ni k o e d
wn lhn: ka w mi kker tb ju ibd bb mi! 11 B bb mi ti fn yn n jg lle, mi
y fi kn un; bb mi pn w n yn, pn onrin lr ni mi y fi n yn!
12 Gbogbo wn nyn l b Rhbm lj kta, gg b t fn wn p: pad w b
mi n j kta. 13 ba fs lle fn wn nyn n, k mrn t wn algb fn un, 14 s
tl mrn wn d b ti w fn wn by p: Bb mi m jg yn le, mi y tn fikn
jg yn; bb mi fi pn w n yn, mi y fi pn onrin lr n yn. 15 ba k s gba ti
wn nyn n: Yhw ni f , k r t s fn Jrbm m Nbt lti nu Ahj ar
l ba l . 16 Ngb t wn ar srl r i p ba k gb ti wn, wn d a lhn p:
wo l kn w pl Dfd?
jogn wa k s ld m Js.
srl. pad s g yn!
Nsisy, Dfd, fwm il r.
wn srl s l g wn. 17 Rhbm jba lr wn ar srl t gb n wn l Jd. 18
Ngb t ba Rhbm rn Adorm olr i-afipe s wn, wn srl s lkta pa, s
k; ngb n ni ba Rhbm n lti s pl k lin r l s Jrslm. 19 srl s yapa
kr n il Dfd tt di n oln.
T JBA
20 Ngb t wn ar srl gb p Jrbm ti pad w, wn p s pj, wn s fi jba
lr srl. y Jd nkan l gb-ti il Dfd.
21 Rhbm l s Jrslm, k s gbogbo il Jd pl y Bnjmn, wn p k
msn-n yn m ogun lti l b srl jagun ti lti gba jba fn Rhbm m
Slmn. 22 gbn r Yhw d s et gb Semy nyn lrun by p: 23 W fn
Rhbm m Slmn, ba Jd ti gbogbo il Jd, ti fn Bnjmn ti wn nyn
yk p: 24 By ni Yhw w: m e l b wn arknrin yn j, wn m srl. K olk
lk pad s il r, w mi ni ohun t l ti w. Wn gb r Yhw, wn s gba n pad
gg b Yhw ti w.
25 Jrbm s km di l oldi lr k frm; s gb nb, s s Pnl di l
oldi.
T SN GBGB
26 Jrbm w fn ara-r p: B nkan ti r y, jba y pad s il Dfd. 27 B nyn
wny b gk l s tmpl Yhw n Jrslm fn rb, kn wn nyn y ypad
sd kbys wn Rhbam, ba Jd, wn y s pa m. 28 Lyn gb t jrr, fi wr
e gbr ml mj, w fn wn nyn p: y t gk l s Jrslm yn ti t. srl,
wo lrun r t m jde kr n il gpt. 29 gb kan kal n Btl, 30 wn nyn s t
l swj kej n Dn. 31 gb wn tmpl kal lr wn ibi gga, s fi wn nyn lsn
e lf, wn t k e m Lf. 32 Jrbm e ry kan n o kj, n j kdgn o,
b ry t a e n Jd. s gun or pp l. By ni e n Btl, t rb s wn gbr
ml t e, s d wn lf fn ibi gga sl n Btl. 33 gun or pp t e lj karn-
ndn-lgbn o kj, o t dd yn fnrar; d ry dn sl fn srl, s gun or
pp n l rub.
13
DLBI FN PP BTL
Pl Yhw ni nyn lrun kan w s Btl n kk t Jrbm dr lb pp lti
rb. 2 Pl Yhw ni fi kde dlbi pp n p: Pp, pp! By ni Yhw w: Kys
i p a b m kan n il Dfd, olrk Jsi, un ni y pa wn lf wn or k t rb
lr r, y si fi in j egungun nyn lr r. 3 fi m kan hn n kk kan n p: y ni
m t Yhw fihn: w t pp n y f , t er or r y dn. 4 Ngb t ba gb r t
nyn lrun n s ld s pp Btl, na w lti or pp n b ti w p: m u!
gbn w t n s nyn lrun n r, k s l f mra m. 5 Pp n f, er or pp
n s dn gg b m t nyn lrun n ti fn wn npa Yhw. 6 b w fn nyn
lrun n p: Jw b mi b Yhw lrun r, k w mi ba l e fmra. nyn lrun
n b Yhw, w ba s fmra, s r b ti tl. 7 b w fn nyn lrun n p: B mi l
il k o tura, k n s fn n bn kan. 8 gbn nyn lrun n w fn ba p: B o
til ma fn mi n daj il r, mi k n b l. mi k n j, mi k s n mu nkankan nb, 9
ntor Yhw ti fn mi n y p: w k gbd j, w k gbd mu, w k s gbd gba n
kan n pad. 10 s gba n mrn l l gba n t gb w s Btl pad.
NYN LRUN TI WL KAN
11 Wl argb kan gb n Btl, wn m r w s fn un gbogbo ohun t nyn lrun
kan e n Btl lj n; wn tn w fn bb wn nipa r t s fn ba. 12 Bb wn bi wn
lr p: n wo ni gb? wn m r s s fn un n t nyn lrun n t w lti Jd
gb l. 13 w fn wn m r p: t rn-j pl ktkt fn mi. Wn t rn-j n
fn un, s gun ktkt n l. 14 s tl nyn lrun n, s b a lb igi trbnt kan.
bi lr p: j w ni nyn lrun t w lti Jd? s dhn p: B ni. 15 Wl n
w fn un p: Tl mi l il lti j nkan. 16 gbn dhn p: K y k n b l tb k n j,
tb k n mu nkankan nhn-n, 17 ntor Yhw ti p y fn mi p: w k gbd j, b ni w
k gbd mu nkankan lhn-n, w k s gbd gba n t b gb l pad w. 18 Ngb n
ni ni kej w fn un p: Wl ni mi n e gg b tr, agl kan ni s s ely fn mi npa
Yhw p: L m u pad pl r w s il lti j ti lti mu. pur fn un ni. 19 Ngb
n ni nyn lrun n b a pad, j, mu n il r.
20 gbn b ti jk ti onj ni r Yhw d s t gb wl t m u pad w, 21 ni y
n s b nyn lrun t ti Jd w sr p: By ni Yhw w, ntor t w ti ld s
Yhw, t w k s tl t Yhw lrun r fn , 22 t o pad, t o s j, t o s mu, a k n
snk r nn iboj wn bb r. 23 Lyn gb t ti j, t ti mu tn, wl n t ktkt r
fn rn-j r, s pad l. 24 Knn kan r i lj n, s pa . k r w lj n, ktkt r
dr t , knn n tn dr lb k n. 25 wn nyn kj, wn r k n, wn s l s n
l ibi t argb n gb. 26 Ngb t wl t m u pad gb r y, w p: nyn lrun t
gbrn s Yhw nyn! Yhw s ti fi l knn lw, t l pa, gg b r t Yhw
s! 27 w fn wn m r p: t ktkt fn rn-j. Wn t fn ktkt n. 28
jde l, s r k kunrin n lj n, t ktkt ti knn dr lb k n; knn n k t
j k n, k s f yn ktkt n. 29 gb k nyn lrun n ka or ktkt n, s
gb e l l ibi t gb, lti f r ti lti snk r. 30 gb k n sn iboj ti un tikalrar,
wn s f l e lr w p: e arknrin mi! 31 Lyn gb t snk r tn, w fn wn m
r p: Lyn ik mi, k snk mi sn iboj kan n pl nyn lrun y, k gb wn
egungun mi sb tir. 32 Ntor r t fi Yhw s ld s pp Btl y l n tt, ti
y t s ld s gbogbo il rb wn ibi gga t b n wn l Samar.
33 Lyn l y Jrbm k ronpwd kr nn w bbur r, gbn tn m wn
nyn lsn joy lf wn ibi gga; wn ni t b w ni fi jy wn ibi gga. 34 w
y gb il Jrbm ub sn , fa gb r ti parun r kr lr il ay.
14
YK JBA JRBM KN
(931-910 BC)
N kk n ni hj m Jrbm dbl sn, 2 Jrbm s w fn aya r p: Jw
dde, farasin, m e j k a m p w ni aya Jrbm, k o s l s l. Wl hj b nb,
un ni f f p mi y jba lr wn nyn y. 3 M brd mw dn, wn onj
t a dn ti kk oyin, k o l b a. un y s fn ohun t y l s m n. 4 Aya
Jrbm e b: dde l s l, wl l b hj. gbn ni y k l rran m ntor oj r
ti di bb pl j ogb. 5 gbn Yhw ti w fn un p: Wo aya Jrbm t w b fn
f npa m r t sn. By ni k o b a sr. un y w b ni p k e un ni. 6 N
kt t hj gb ariwo s r lnu n ni w p: Wl, aya Jrbm. e t w k f
farahn, ngb t m s n r lle b s? 7 L w fn Jrbm p: By ni Yhw w,
lrun srl, mo m jde lrn agbo nyn lti fi j olr wn nyn mi srl, 8 mo gba
jba lw il Dfd fn , gbn w k r b rn mi Dfd t pa mi m, t fi gbogbo
kn r tl mi, t k e ju ohun t t mi lrn; 9 w s ti e bbur ju wn awj r, w l e
wn lrun mrn, wn re t a r, fn bn mi, w s kyn s mi. 10 Ntor n ni mi y fi
ibi b il Jrbm, mi y pa gbogbo ak dl Jrbm, n r ti m n srl; mi y
gb il Jrbm dn b a ti gbl rn bbur m. 11 Aj ni y j k wn m il
Jrbm t b k nn l, y oj run ni y j wn t b k lr pp, ntor b ni Yhw
w. 12 Dde n tr, k o ma l il r, ngb t s r b wn l ni m n y k. 13 Gbogbo
srl y f r, wn y snk r. n un nkan ni a sin sn iboj lrn gbogbo dl
Jrbm, ntor nn r nkan ni a ti r nkan t t lrun srl lrn n il Jrbm.
14 Yhw y fi ba kan fn srl t y pa il Jrbm run. 15 Yhw y m k srl m
kkiri b fefe ti m nn omi, y fa srl tu kr lr il dradra y t fifn wn bb r,
y s gb e l s ap kej Om i n, ntor wn e wn p sn wn lti fa bn Yhw. 16 un
y k srl sl ntor t Jrbm d, t s m srl d. 17 Aya Jrbm dde l.
d Trs, ngb t gbs kj nu n il, m n ti k. 18 A snk r, gbogbo srl s f
r, gg b Yhw ti w lti nu wl r hj.
19 yk tn Jrbm, gg b ti jagun ti b ti jba, a k sn w gb Ay wn ba
srl. 20 Jrbm jba fn dn mjllgn, lyn n ni sn pl wn bb r, m r
Ndb s jba rp r.
JBA REHBM (931-913 BC)
21 Rhbm m Slmn jba lr Jd; j m dn mkndnlgj ngb t gor
t, s jba fn dn mtdnlgn n Jerslm, l t Yhw yn n gbogbo y srl fn
ibgb Ork r. Ork y r j Nm ar mn. 22 e ohun t b Yhw nn, m k
jow r gbn ju ti gb wn bb r pl gbogbo wn, 23 wn t k wn ibi gga, t gb
p bra ti p r dde lr wn k gga gbogbo ti lb gbogbo igi tt. 24 n n wn
on gbr fn sn n il n. faraw bj gbogbo wn orl-d t Yhw ti l l nwj
wn m srl.
25 N dn karn-n ba Rhbm, enk ba gpt gbgun l b Jrslm. 26 k
wn ra tmpl Yhw ti ti fin l, n gbogbo wn ptpt tt kan as wr t Slmn
e. 27 ba Rhbm e as id dp wn, s fi wn l w wn olr t nu ibod
fin ba. 28 Ngb kkan t ba b l tmpl Yhw, wn y k wn dn, lyn n ni
wn y tn d wn pad s gbngn wn .
29 yk tn Rhbm, gbogbo ohun t e, j a k k wn sn w gb Ay wn ba
Jd? 30 Ngb gbogbo ni Rhbm ti Jrbm j. 31 Rhbm sn pl wn bb
r, a s snk r n l Dfd, Abjm m r jba rp r..
15
JBA ABJM N JD (913-911 BC)
N dn kjdnlgn ba Jrbm m Nbt, Abjm di ba Jd, 2 s jba fn dn
mta n Jrslm, ork y r j Mk, mbnrin bslm. 3 faraw wn bb r
t wj r, kn r k s ld Yhw lrun r pt b k Dfd bb l r ti w fn Yhw.
4 gbn ntor Dfd, Yhw lrun r fn un n ftl kan n Jrslm. 5 Dfd ti dodo
nwj Yhw n tt, k s y ohun kan syn nn gbogbo ohun t a pal fn un ngb ay
r.
6 yk tn Abjm, gbogbo ohun t e, j a k k wn sn w gb Ay wn ba Jd?
7 Ogn w lrn Abjm ti Jrbm. 8 Lyn n ni Abjm sn pl wn bb r, a s
snk r n l Dfd, m r As jba rp r.
JBA AS N JD (911-870 BC)
9 N ogun dn jba Jrbm n srl, As di ba Jd. 10 jba fn dn
mknllgj n Jrslm; ork y r gb j Mk mbnrin bslm.
11 As dodo nwjYhw, gg b Dfd bb l r. 12 l wn on
gbr fn sn l kr n il n, si pa wn re t bb r e r. 13 n gba
oy yrun lw y r gb ntor p e ohun rra fn Ar. As pa ohun
rra r kal, s fi in j o n fonfoj Kdrn. 14 wn ibi gga k par, gbn
kn As w ld Yhw ptpt n gbogbo j ay r. 15 k wn r t bb
r ysmm ti tir, n ti fdk ti wr, sn tmpl Yhw.
16 Ogun w lrn As ti B ba s rl ngb ay wn. 17 B ba srl
gbgun l b Jd, s s Rm di l oldi lti pa n r fn As ba Jd.
18 Ngb n ni As k fdk t k nn ra tmpl Yhw ti ti fin ba,
k wn fn wn rn r lti l b Bn -Hdd m Tabrimn, m Hesin, ba
Arm, t gb n Dmsk, pl r y p: 19 rp lrn mi ti w, lrn
bb mi ti bb r! Mo fi bn fdk ti wr rn s , k o d rp t b
lrn r ti B ba srl dr. K un ba l jnn s mi ! 20 Bn-Hdd gb,
rn wn ggun r l b wn l srl jagun; gun Ijni, Dn, Abeli Bt -
Mk, gbogbo Knrt, n gbogbo il Nftl pp. 21 Ngb t B gb,
dw i Rm dr, pad s Trs. 22 ba As pe gbogbo Jd l d ni kni
s, wn l k wn kta ti wn igi t B fi k l oldi n Rm, ba s fi k
l oldi fn Gb ti Bnj mn n Msp.
23 yk tn As, i m akin gbogbo t e, j a k k wn sn w gb Ay
wn ba Jd? fi p n j ogb r, s dn n. 24 As sn pl wn bb
r, a s snk r n l Dfd bb l r, m r Jehft jba rp r.
JBA NDB N SRL (910-909 BC)
25 Ndb m Jrbm di ba n srl n dn kej As ba Jd, jba fn dn mj
lr srl. 26 e ohun t b Yhw nn: faraw w bb r ti t k srl s. 27 B
m hj lti il skr dt m , s pa n Gibetn, l Flst, t Ndb ti gbogbo srl
gbgun t. 28 B pa run n dn kta As ba Jd; s jba dp r. 29 B ti jba l pa
gbogbo il Jrbm n pa-kpa l d ni kankan s tt gbogbo wn fi parun, gg b r t
Yhw s lti nu rn r hj ti l, 30 ntor t fa srl s, ti fn bn Yhw lrun
srl t f.
31 yk tn Ndb, gbogbo ohun t e, 32 j a k k wn sn w gb Ay wn ba
srl?
JBA B N SRL (909-886 BC)
33 N dn kta As ba Jd, B m Ahj di ba srl n Trs fn dn mrnllgn.
34 e ohun t b Yhw nn, s faraw w Jrbm ti t fa srl s.

16
r Yhw d s et gb Jh m Hann, t ld s B by p: 2 Mo y kr nn eruku
lti m di olr wn nyn mi srl, gbn w ti faraw w Jrbm, w ti m wn
nyn mi srl d t r mi lra. 3 B n ni mi y gb il B kr, mi y s il r
db il Jrbm m Nbt. 4 Aj ni y j k ni t b k nn l n dl B, y oj
run ni y j wn t b k lr pp nn wn.
5 yk tn B, gbogbo ohun t e ti jagun r, j a k k wn sn w gb Ay wn
ba srl? 6 B sn pl wn bb r, a s snk r n Trs, m r, l, jba rp r.
7 Plpl a tn s r Yhw ld s B ti il r lti nu wl Jh m Hann, ln kn,
ntor gbogbo ibi t e s Yhw t fi m u bn npa i r lti db il Jrbm, ln kej
ntor pa il ni y run.
jBA L N SRL (886-885 BC)
8 N dn krndnlgbn jba As ba Jd, l m B di ba srl n Trs, fn dn
mj. 9 Smr, balgun r, t j olr daj k ogun r, dt m . B ti w n Trs, t mu
mupara n il Ars, olr fn n Trs, 10 Smr wl, l , s pa , n dn ktdn-lgbn
As ba Jd, lyn n ni jba dp r. 11 Ngb t w gor t ni pa gbogbo dl B n
pa-kpa l fi ak kankan sl fn un, pl wn btan ti ar il r. 12 Smr pa gbogbo il B
run gg b r t Yhw ti s ld s B lti nu wl Jh, 13 fn gbogbo B ti ti l
m r, t wn fa srl s, y t fa bn Yhw lrun srl, pl wn re wn.
14 yk tn l ti gbogbo ohun t e, j a k k wn sn w gb Ay wn ba srl?
JBA SMR N SRL
15 N dn ktdnlgbn As ba Jd, Smr di ba fn j mje n Trs. Ngb n ni wn
kan pg ogun nwj Gibetn t e ti wn Flstn. 16 Ngb t wn m ogun t simi gb
ryn y p: Smr ti t, n ti pa ba pp. Lj n gan-an ni gbogbo srl fi Omr jba
nn g, ni t j ggun gb m ogun srl. 17 Omr pl gbogbo srl gbgun kr n
Gebetn, wn l s Trs m. 18 Ngb t Smr r i p a ti gba l n m un lw, wn il
oldi fin ba, s dn sun fin n lr ara-r, b ni ti gb. 19 y l ntor r s
Yhw npa ttl w Jrbm nn t fa srl s.
20 yk tn Smr ti b ti t, j a k k wn sn w gb Ay wn ba srl?
21 Ngb n ni wn nyn srl pn s mj: ap kan gb ti Tbn m Gint, lti fi jba,
ap kej dr syn Omr. 22 gbn wn sgb Omr bor wn ti Tbn m Gint. Tbn k,
Omr s jba.
JBA OMR N SRL (885-874 BC)
23 N dn kknl-lgbn As ba Jd, Omr di ba srl fn dun mjl. jba fn
dn mta n Trs. 24 Lyn n ni ra il k kan lw emer fn wn ow fdk mej, k
l kan nb t p n Samar fn pl ork emer onl k n. 25 Omr e ohun t b
Yhw nn, s bur ju wn awj r. 26 Gbogbo nkan l fi faraw w Jrbm m
Nbt, ti wn t fa srl s, y t m Yhw lrun srl bn npa re asn wn.
27 yk tn Omr, ohun t e, ti wn j aknkanj t j, j a k k wn sn w gb Ay
wn ba srl? 28 Omr sn pl wn bb r, a snk r n Samar, m r Ahb jba
rp r.
R J LR JBA AHB
29 Ahb m Omr di ba srl n dn kejdn-lgj jba As n Jd, s jba fn dn
mjl-lgn lr srl n Samar. 30 Ahb m Omr e ohun t b Yhw nn, un ni bur
ju gbogbo wn awj r. 31 Kker ni p faraw wn Jrbm m Nbt; fi
Jsbl mbnrin Itobl, ba Sdn, e aya, s br s b Bl, t forbal fn un. 32
k pp kan fn Bl nn tmpl t k n Samar. 33 Ahb tn gb wn p bra kal,
tn e wn ohun mrn t b Yhw lrun srl nn ju gbogbo wn ba srl t wj r.
34 Ngb tir ni Hl lti Btl tn Jrk k; e pil r pl ik kb r Abrm, si e
ilkn ibod r pl ik Sgl, bkyn r, gg b r t Yhw ti s lti nu J m Nn.
17
KDE RN
lj, ar Tb lti Tb ti Gld, w fn Ahb p: Lrk Yhw aly, lrun srl t
mi sn, r k n s, j k n r nn dn wny fi b mi b p.
SL OD KRT
2 gb r Yhw t w fn un by p: 3 Kr nhn-n, ma l sp l-orn, k w s
farapam n sl od Krt t b lp l-orn Jrdn. 4 w y r omi mu n sl od n,
mi y p fn y w lti ma m onj w fn nb. 5 e b Yhw ti w, s l kal n
sl od Krt, lpa l-orn Jrdn. 6 wn y w gb brd w fn un n wr ti ran
n rl, s r omi mu n sl od n.
I YANU PL YFN K TI RR N SRFT
7 gbn l lyn gb d p sl od t lj ti r omi mu gb, ntor j k r n il n.
8 Ngb n ni lj gb r Yhw by p: 9 Dde, l s Srft t e ti Sdn, k o l gb
nb. Mo ti p p k op kan fn n onj nb. 10 dde l s Srft. B ti d nu n
ibod l n, obnrin op kan t k igi j w nb. lj k i, s w fn un p: Bu omi fn mi mu
nn wo. 11 B ti l lti b ni k s i w p: M brd d dn w fn mi. 12 dhn
p: mi fi Yhw lrun r bra, mi k n brd t a s, mi k n ju knw yfn k nn
kk ti rr d nn wo, mo s w igi kker d lti s fn ara-mi ti fn m mi, k a
jun, k a s ma dr de ik. 13 gbn lj w fn un p: M e br nknkan, l e b w ti
w, gbn kk e kuru kker fn mi, k w gb e w fn mi, lyn n ni k o e tr ti ti m
r. 14 Ntor by ni Yhw lrun srl w:
kk yfun k k n tn,
wo rr k n gb
tt di j t Yh w y rj sr il.
15 l e gg b lj ti w, wn s jun, un, op n ti m r. 16 kk yfun k n k
tn, wo rr n k s gb gg b Yhw ti w lti nu lj.
M OP N JDE
17 Lyn l y ni mkunrin y fin il n sn, sn n le t b t m n fi jw
m r. 18 Ngb n ni w fn lj p: K ni mi n e pl r, nyn lrun? w w sd
mi lti rn mi lt wn mi ti lti pa m mi! 19 lj w fn un p: Gb m r n w fn
mi. gb e l okan y r, gb e l s yr k pts nbi t gb, s t sr kte r.
20 Lyn n ni k pe Yhw w p: Yhw lrun mi, j w tn f e ibi s op t gb m s
il lti m k m r k? 21 na ara-r lr m n lmta, s k pe Yhw: Yhw lrun
mi, mo b , m m m y pad sn r. 22 Yhw gb igbe lj, m m n pad sn
r, s w ly. 23 lj m u skal lti yr k pts n, s fi l y r
lw. lj w p: m r n y t w ly. 24 Obnrin n d a lhn p:
Nsisy mo m p nyn lrun ni ti p tt ni r Yhw w n nu r.
18
LJ PD BAD
e lyn gb pp ni r Yhw d s et gb lj ldn kta by p: Gk
l b Ahb. Mo f rj sr il ay. 2 lj s jde gk l b Ahb.
B yn n ti m pp n Samar, 3 Ahb rn s bad, olr fin r -
bad y br Yhw pp: 4 N gb t Jsbl pa wn wl Yhw n pa-
kpa, m grn-n wl, fi wn pam, n dta lw kan, sn ih kta,
s fi brd ti omi b wn nb. - 5 Ahb w fn bad p: W ! wa l la il
y j lti wo gbogbo orsun omi ti gbogbo s l od, by a l r korko b wn
in ti wn bka wa, k wn ran sn m e parun. 6 Wn pn il n lti l
j. Ahb nkn gba n kan l, bad nkan gba n mrn l. 7 B ni tibi ti l
l pd lj. m , s dbl pl forbal , w p: w n y, lj, olwa
mi! 8 dhn p: mi nyn ! L s fn g r p: lj w nhn -n. 9 gbn
ni thn-n w p: wo ni mo d t w y fi jw rn r fn Ahb lti pa
m? 10 Mo fi Yhw aly lrun r bra, k s orl -d tb jba t g mi k t
rn l w , ngb t a b s w p: a k r i nb, y ti m k m jba b
ti orl-d b bra p wn k r . 11w s p nsisy p: L s fn g r
p lj w nhn-n, 12 gbn ngb t mo b ti k r ld r ni m Yhw y
gb l sbi t a k m, b n b l s fn Ahb t un k s r , y pa m ! Sbsb
rn r br Yhw lti gb we r. 13 j a k ti s fn , olwa mi, p mo k
grn-n wl Yhw pam, n dta lj kkan, sn ih kta, t mo s b
wn pl brd ti omi, 14 w s p nsisy p : L s fn g r p lj w
nhn-n. un y pa m! 15 lj fn un ls p: Mo fi y Yhw gb ogun t mo
sn bra, ln gan-an ni mi y fojkn n.
LJ TI AHB
16 bad l pd Ahb, s s r n fn un. Ahb s l pd lj. 17 N
kt t Ahb r lj ni w fn un p: w n y, olubi t e srl le! 18
lj fs p: K e mi ni e srl le b k e w ti dl r ntor p ti k
Yhw sl t w s tl wn Bl. 19 Nsisy l pe gbogbo srl j ld mi
lr k Krml, pl dtal-nrnw wl Bl, t wn jk b Jsbl
jun.
RB LR K KRML
20 ba Ahb pe gbogbo srl j, k wn wl Bl j p sr k Krml. 21 lj
snm gbogbo wn nyn n lti w p: Tt dgb wo ni ma e iymj p t? B Yhw
b j lrun, tl e. wn nyn n k s l d a lhn. 22 lj tn w l p: mi nkan ni
wl Yhw t k sl, wn wl Bl p dtal-nrnw. 23 fn wa mjj n d
ml, k wn yan kan e tiwn, k wn g e s ww, k wn k o sr igi l fi in s i. 24 K k
pe ork lrun yn, mi y k pe ork Yhw, y t b fi in dhn, un ni lrun. Gbogbo
nyn dhn p: dra b!
25 Ngb n ni wl lj w fn wn wl Bl p: yan ml kan, k br ntor p yin
ni p j, k k pe ork lrun yn, gbn m e fi in s i. 26 Wn m ml n, wn
t r, wn s k pe ork Bl lti wr tt di sn gangan, b wn ti w p: Bl, d wa
lhn. gbn k s r kan, k s dhn. Wn s j ij or lr knl nwj pp t wn e.
27 Ngb t di sn gangan, lj fi wn e yy, w p: kgbe sk, b lrun ni. By
i d i lw tb t ohun mrn, tb w n rn-j, by sn ni, k j. 28 Wn kgbe
sk s i, wn s ya ara wn gg b wn pl id ti k, t ara wn fi j. 29 Ngb t
j kj daj, wn br s pf tt di wkt fitr, sbsb a k gb ohn kan, tb dhn, tb
m kbiaras fn wn.
30 Ngb n ni lj w fn gbogbo nyn n p: snm mi. Gbogbo wn nyn n
snm . tn pp Yhw t ti bj e. 31 a kta mjil gg b iye y wn m
Jkb, ni ti lrun b sr w p: Ork r y ma j srl. 32 s t pp kan fn Ork
Yhw. wa kt y pp n k. 33 k igi j, t ml fn rb, gb e l or igi n. 34
Lyn n ni w p: pn kk mrin kn pl omi, k s d sr b sunpa y ti sr igi
y. Wn s e b. w p: tn e lkej. Wn tn e . w p: e lkta. Wn e
lkta. 35 Omi n n kn pp n yk, kt t y pp n k s kn fn omi. 36 N
wkt fitr, wl lj snm ib lti w p: Yhw, lrun brahmu, ti sk ati ti srl, k
wn m ln p w ni lrun n srl, p mi ni rn r ti p pl r ni mi fi sr
wny. 37 D mi lhn, Yhw, w t e lrun, k w tn m kn wn ronpwd. 38 Ngb
n ni in Yhw skal j b sunpa ti igi n, s l gbogbo mi t w nn kt t y pp
n k. 39 br d b gbogbo wn nyn n, wn nyn s ub dojbol b wn ti w p:
Yhw ni lrun! 40 lj w fn wn p: m wn wl Bl, k ni kan nn wn m e s
l! Wn s m wn. lj m wn skal lb sl od Kn, nb ni ti gbfun wn.
PAR RN
41 lj w fn Ahb p: Dde, jun, k w s mu, mo gb kk j. 42 Ngb t Ahb dde l
jun ti lti mu, lj gk l sr k Krml, o trba kan il fi or srn ekn r. 43 w
fn rn r p: Gk l wo ap kun. gk l w , w p: K s nknkan rr: lj
tn w p: Pad l lmje. 44 Lkeje ni rn n w p: Wo kk kker b w nyn t
gk l lti kun. Ngb n ni lj w p: l s fn Ahb p: Gun k lin r, k o skal
k j m e d dr. 45 Lskan n ni oj run knkn pl kk ti ff l, j l
s r. Ahb gun k lin l s Jsrl. 46 w Yhw w lra lj, gba gbn r, s
sr l nwj Ahb tt d bwl Jsrl.
19
N K HRB
Ahb s gbogbo ohun t lja e fn Jsbl, b ti fi id pa gbogbo wn wl n pa-kpa.
2 Ngb n ni Jsbl rn rn kan s lj pl r y: K wn r fi ibi b mi ti rn t
bur jl b mi k b e ay r b o ti e ti wn wl i n nwy la! 3 r b , dde l pa
m r m. d Brsb t w n Jd, s fi rn r sl nb. 4 lj rin rn j kan nn ij,
s l jk lb igi jnp kan. w lti k, w p: ti t g nsisy, Yhw. Gb m mi,
ntor tmi k sn ju ti wn baba mi. 5 dbl, sn. ngl kan w lti fwkan n, w p,
dde, jun. 6 B ti wy ni r br t a s lr kta nbi rr r ti akrgb omi kan. jun,
mu, lyn n ni tn dbl. 7 gbn ngl Yhw tn pad w lkej, fi w kn n, w
p: Dde k o jun, k n m e jnn j fn . 8 dde, j, mu, pl agbra onj n ni fi
rn fn ogj j ti ogj r tt d k Hrb.
LJ PD LRUN
9 Ngb t lj d Hrb, k lrun, wn ih kta kan, s lo r n nb. Nb ni r
Yhw ti d s et gb r by p: K ni w e nb, lj? 10 fs p: Mo kn fn tara ow
fn Yhw gb ogun, ntor wn m srl ti k sl, wn ti pa wn pp r kal, wn ti fi
id pa wn wl r. mi nkan l k, wn s w n lti gba m mi. 11 Ngb n ni a w
fn un p: Jde l dr lr k y nwj Yhw. Yhw s kj. kk pl ff l kan
dde t le t b t fi f wn k l, t s f wn kta nwj Yhw, gbn Yhw k s
nn ff n. Lyn ff n ni il m tt, gbn Yhw k s nn j il n. 12 Lyn j il
n ni in dde lti inu il, gbn Yhw k s nn in n. Lyn in n ni ariwo aff jj kan
dde. 13 N kt t lj gb ni fi a boj, jde dr lnu n ih kta n. Ngb n ni
ohn kan d et r t w p: K ni w e nb, lj? 14 O dhn p: mi kn fn tara ow
fn Yhw gb Ogun, ntor p wn m srl ti k sl, wn s ti pa wn pp r kal,
wn s ti fi id pa wn wl r, mi nkan ni k sl, wn s w n lti gba m mi.
15 Yhw w fn un p: L pad gba n kan n, lp n il ahoro Dmsk. K w fi rr
m Hsl jba rm. 16 K w l fi rr m Jh m Nm jba srl, k w fi rr ya
l, m ft ti Abli Mhl, s mm fn i wl rp r. 17 ni t b b lw id Hasal,
Jh y pa ni n, ni t b b lw id Jh, l y pa . 18 gbn mi y d
dgbrin nyn s n srl; n gbogbo ekn t k t knl fn Bl, ti gbogbo nu t a k
fi k .
P L
19 lj kr lr k Hrb, r l m ft t fi ml mejl k eb, un fnrar
w pl kjl. lj kj lb r, s ju a r l e lr. 20 l fi wn ml r sl, s
tl lj lti w fn un p: J k mi l k bb ti y mi mra, lyn n ni mi y tl . d
a lhn p: Pad ma l. K ni mo e fn ? 21 l fi sl, l m ml mj t a fi jg
kan so p, pa wn, fi igi jga wn dn lti s jin, s fi fn wn nyn r lti j .
Lyn n ni dde, t tl lj lti e m yn r.
20
A GBGUN TI SAMAR
Bn-Hdd ba Arm k gbogbo wn gb m ogun r j - wn ba mjllgbn ni b
pl r, wn in ti wn k ogun, s w s Samar lti kl . 2 rn wn rn l b
Ahb ba srl n l, 3 n k a w fn un p: By ni Bn-Hdd w: fdk ti wr r j
tmi, wn aya ti wn m r j tr. 4 ba srl fs by p: Tr ni y e, kbys ba!
Mo j tr ti gbogbo ohun-n mi.
5 gbn wn rn n tn pad w p: By ni Bn-Hdd w: Mo pl fn : Fn mi
n fdk r, wr r, `wn aya r ti wn m r. 6 K d lj p nwy la mi y rn
wn rn mi w b lti w il r ti wn iI wn rn r, wn y dwl ohun gbogbo
t b w wn lti k wn l.
7 ba srl pe gbogbo wn algb il n j, w fn wn p: K m dj p ni yn f
e w nbi! br fn wn aya wa ti wn m wa ngb t mi k k lti fn un n fdk
ti wr mi. 8 Gbogbo wn algb ti gbogbo wn nyn w fn un p: M e trba, m e
gb fn un! 9 Ngb n ni fs fn wn rn Bn-Hdd by p: K s fn kbys
ba p: Gbogbo ohun t w kk br lw rn r ni mi y e, gbn kej ni mi k
l e. wn rn n pad l pl s n.
10 Ngb n ni Bn-Hdd rn y s i p: K wn r fi ibi b mi ti rn t bur jl b a
b ma r eruku t n Samar t y t knw wn nyn t tl mi y! 11 gbn ba
srl dhn by p: A pwe y p: K e ni t hal ogun n gbog b k e ni t
jagun ml! 12 Ngb t Bn-Hdd gb r y - mu t lw pl gbogbo wn ba yk
lb g ogun - p fn wn rn r p: b s ip yn! Wn s b s ip ogun l s l
n.
SRL GUN
13 Ngb n ni wl kan w r Ahb, w fn un p: By ni Yhw w: j w r agbo l
y, w b mi y ti fi wn l lw ln, w y s m p mi ni Yhw. 14 Ahb w p:
Bwo? Wl n dhn p: Pl wn am wn bal pnl r. Ahb br p: Ta ni
y k wn l jagun n? Wl n dhn p: w ni.
15 Ahb ka wn am wn bal pnl n. Wn p igba ti mjl-lgbn. Lyn n ni
ka gbogbo m gb ogun ti gbogbo srl, wn p dgbrin. 16 Wn gbgun jde k wn
lsn-n gangan ngb t Bn-Hdd mu mupara pl gbogbo wn ba mjl-lgbn r,
wn aljm-jagun pl r. 17 wn am wn bl pnl n l kk jde. A s fn Bn-
Hdd p: wn nyn kan jde lti Samar. 18 w p: B b e lf ni wn jde
fn, k m wn ly, b b tn e j ni wn jde fn, m wn ly! 19 Ngb n ni
wn am wn bal pnl n jde lti l pl gb m ogun lyn wn. 20 Olk lk s
lu ni t b j. Arm s, srl s l e. Bn-Hdd ba Armu s sl l lr in elr.
21 Ngb n ni ba srl l k wn in wn ti wn k ogun wn, s gun Arm gidi.
ARM TN MRA OGUN
22 Wl kan tn l b ba srl, w fn un p: L mkn, k o s ron dradra s ohun t
y k o e, ntor n par dun ni ba Arm y gbgun w b .
23 wn rn ba Arm w fn un p: lrun or k ni lrun wn, d t wn fi bor wa
nyn. gbn j k a pd wn lr il ttj, dj p wa y bor wn. 24 Ntor n, e y: l
wn ba y kr, k o fi wn bal dp wn. 25 K w n tn k gb m ogun j t tbi b
y t o pdn pl wn in b ti k ogun b. Lyn n ni k a l b wn jagun n il
ttj, dj p wa y s gun wn. fets mrn wn, s e b.
GUN N AFK
26 N par dn, Bn-Hdd k wn Aram j, s gk l Afk lti gbgun ko srl.
27 wn srl kraj fn ogun, wn l pd wn t wn n. wn srl pg ogun nwj
wn b agbo ewr mj ngb t wn Aram gba il l br.
28 nyn lrun kan l b ba srl, s w fn un p: By ni Yhw w: Ntor p Arm
w p lrun k ni Yhw t k e lrun il ttj, mi y fi gbogbo agbo l y l lw, w
y s m p mi ni Yhw. 29 Wn pg ogun fn j mje, t kn wo kej. Ogun n br
lj keje, wn srl s pa k mrn-n lra wn Aram t jagun lr s n pa-kpa lj
kan oo. 30 wn yk s l s Afk nn l. gbn il oldi w lul lr wn gbmt-
llgn yk.
Bn-Hdd ti w s sl l l nn yr kan n kr. 31 wn rn r w fn un p: W ,
a ti gb p aln ni wn ba srl. j k a w a f, k a fi okn gba or, k a jw ara wa
fn ba srl by y d wa s ly. 32 Wn w a f pl okn lr, wn l b ba srl,
wn s w p: By ni rn r Bn-Hdd w: D mi s! dhn p: w ly?
Arknrin mi ni! 33 wn nyn n s kysra dradra, wn s tt pd r r w p:
Arknrin r ni Bn-Hdd. Ahb tn wi p: l m u w. Bn-Hdd l b a, ni thn-n
n gb e sn k lin r. 34 Bn-Hdd w fn un p: mi y d wn l t bb mi gb
lw r pad, k o d wn j sl n Dmsk fn l r b bb mi ti e n Samar. Fn
jme y, w y fi m sl n mnira. Ahb b a d mjm jme n, s fi sl n
mnira.
WL DBI FN AHB
35 kan nn wn arknrin wl w fn nkj r pl Yhw p: L m! gbn ni
n k lti l . 36 Ngb n ni w fn un p: Ntor p w k trba fn Yhw, n kt t
o b ti kr ld mi ni knn y pa . B ti kr n pd knn t s pa . 37 Wl n l b
lmrn t w fn p: L m! ni n l , s a lgb. 38 Wl n b tir l, s l dr
de ba lj n. - fi lwn r boj lti farasin. 39 B ba ti kja n k p : rn r l
jagun ngb t ni kan kr lr l ogun, t m ni kan w b mi b ti w p: M knrin y
pam! B b sn, w y fi m r dp tir tb k o sanw fdk kan. 40 gbn ngb t
rn r i nhn-n lhn-n, ni n s l. ba srl w fn un p: w fnrar ti fi nu
ara-r dj. 41 Lskan n ni ni tibi fa lwn kr lj, ba srl s r i p kan nn wn
wl ni. 42 w fn ba p: By ni Yhw w: Ntor p w ti j k ni t a fi bra t fn mi
l, a fi m r dp tir ti wn nyn r dp wn nyn tir. 43 ba srl s l pl
bn ti bnj, s wn Samar l.
21
NBT K LTI JW GB JR R
Wo ohun t l lyn nkan wny: Nbt ar Jsrl n gb jr kan lb fin Ahb ba
Samar. 2 Ahb s w by fn Nbt: Fn mi n gb jr r k mi fi e oko f
ntor w lb il mi; mi y s fi gb jr t dra j b l san n fn ,
tb b w b f mo l san iye r fn n ow fdk. 3 gbn Nbt w fn
Ahb p: K Yhw m e j k mi fn n jogn bb mi.
4 Ahb l s il pl bn ti bnj ntor r y t Nbt ar Jsrl s fn un p: mi k
n fn n jogn wn baba mi. dbl lr ibsn , khn sta, s k lti jun.
5 Jsbl aya r w b a lti w fn un p: K ni e t n r bj t w k s jun? 6 d a
lhn p: Mo l ba Nbt ar Jsrl lti w fn un p: Fn mi n gb jr r fn ow fdk
tb b w b f mi y fn n gb jr mrn dp. gbn w p: mi k n fn n
gb jr mi. 7 Ngb n ni Jsbl aya r w fn un pe: mi k m ir ba t w e lr
srl! Dde, k w jun, fknbal, mi y gba gb jr Nbt ar Jsrl fn .
A PA NBT
8 Obnrin n kw lrk Ahb, s fi t ba l , fi rn s wn algb ti wn
jy t gb ld Nbt. 9 Ohun t k sn w n n y: kde w, k fi Nbt swj
wn nyn. 10 K fi wn alnlr nyn mj k lj t wn y fi sn kn n p: w ti
fi lrun ti ba b! K s m u jde lti l s lkta pa!
11 wn ar l Nbt, wn algb, wn jy t b a gb n l n e b Jsbl ti p
fn wn, gg b a ti k sn w t fi rn s wn. 12 Wn kde w, wn fi Nbt ar
Jsrl swj wn nyn. 13 Ngb n ni wn alnlr nyn mj d, t wn dojk
lti fi sn kn n by: Nbt ti fi lrun ti ba b. Wn m u jde kr nn l, wn s
lkta pa, s k. 14 Lyn n ni wn rn l s fn Jsbl p: A ti s Nbt lkta pa, s
ti k. 15 Ngb t Jsbl gb p a ti s Nbt lkta pa, p ti k, w fn Ahb p: Dde l
gba gb jr Nbt ar Jsrl t k f fn fn ow fdk. Ntor Nbt k s n ay m,
ti k. 16 Ngb t Ahb gb p Nbt ti k, dde skal l s gb jr Nbt, s gb .
LJ FI DJ BN LRUN HN
17 Ngb n ni r Yhw d s et gb lj ar Tb by p: 18 Dde l
pd Ahb ba srl n Samar, w nn gb jr Nbt t skal l gb.
19 K w s r y fn un p by ni Yhw w: w ti pnyn, n j b l, w ti gba
ohun t k e tr. Ntor n ni Yhw fi w by p: N oj il t wn aj ti l j Nbt ni wn
aj y ti l j tr bkan n. 20 Ahb w fn lj p: t mi, w ti r mi m! lj dhn
p: B ni... ntor p w ti r, t w e ohun t k t Yhw lrn, 21 mi y da ibi l lr:
mi y gb ran r n, mi y pa ak dl Ahb r, ti r ti m n srl. 22 mi y e il
r b ti Jrbm m Nbt ti b ti B m hy, ntor w ti fa bn mi, t w s m
srl d. 23 (Yhw w fn Jsbl p: wn aj ni y j Jsbl n pp Ysrl).
24 Aj ni y j y t b k nn l lrn dl Ahb, wn y oju run ni y j y t b
k s pp.
25 K s alrkrek t ti Ahb, t e ohun t b Yhw nn, ntor p aya r Jsbl ti tn
n. 26 e ohun rra gidi npa ffaram wn re b wn mr ti e, wn t Yhw ti l
nwj wn srl. 27 Ngb t kb gb wn r y, ya a r, w a f, s rn jj.
28 Ngb n ni r Yhw d s et gb lj ar Tb by p: 29 Nj w r b Ahb ti r
ara-r sl nwj mi? mi k n m ibi n l ngb tir, gb ay m r ni ibi n y l
sr il r.
22
AHB PINNU LTI GBGUN TI RMT TI GLD
Wn e pl fn dn mta, ls j lrn Arm ti srl. 2 Ldn kta ni Jehft ba
Jd w k ba srl. 3 ba srl w fn wn balgun r p: m dj p tiwa ni Rmt ti
Gld, wa k s e nkankan lti gb lw ba Arm! 4 w fn Jehft p: j w
y tl mi l j n Rmt ti Gld? Jehft fs fn ba srl p: B ti r fn ni ti r
fn mi, bkan n ni fn wn nyn r ti fn wn nyn mi, fn wn in r gg b fn
wn in mi.
WN WL K S STL GUN
5 gbn Jhft w fn ba srl p: Jw kk wd r Yhw. 6 ba srl k wn
wl t p irnw j, s br lw wn p: k n l gbgun ko Rmt ti Gld, tb k n
jw nd r? Wn dhn p: Gk l! Yhw y fi l ba lw. 7 gbn Jehft w p:
K ha s wl Yhw kankan nhn-n t a l wd lw r b? 8 ba srl d Jehft lhn
p: ni kan tn w t a l tipas r wd lw Yhw, gbn mo krra r, ntor k rran ire s
mi, fi ibi nkan, un ni Miky m Jml. Jhft w p: K ba m e s b! 9 ba srl
pe akra kan, w p: L pe Mika m Jml w kk.
10 ba srl ti Jhft ba Jd jk, olk lk lr ga tir pl a gnw, lr il t a
ti pa k lnu n ibod Samar, gbogbo wn wl i n br s gbm nwj wn.
11 Sedek m Kenn e wo irin, w p: By ni Yhw w: Pl y ni w y fi k wn
Aram lr tt kan ni kyn. 12 Gbogbo wn wl n ni s stl kan n w p: Gk
l s Rmt ti Gld! w y yege, Yhw y fi wn l w ba.
WL MKAY S STL KN
13 rn t l pe Miky w fn un p: wn wl fi nu kan n s ire fn ba, k w n
gbynj lti sr b tiwn, k o s stl yege. 14 gbn Miky dhn p: Mo fi Yhw
aly bra! Ohun t Yhw b ti w fn mi ni mi y s jde! 15 d d ba, ba s bi lr
p: Miky , e k a l jagun n Rmt ti Gld tb k a m e l? d a lhn p: Gk l!
w y yege, Yhw y fi l ba lw. 16 gbn ba tn w fn un p: Ngb ml ni mi
a ma m bra p k o m stl fn mi lrk Yhw? 17 Ngb n ni Miky kde
p:
mi r i b gbogbo srl ti tk lr wn k
b agbo gntn ls ol gntn.
Yhw s w p: Wn k n g m,
K olk lk pad s il r n lf!
18 Ngb n ni ba srl w fn Jhft p: j mi k ti s fn p k n s stl ire
fn mi, p ibi ni y w? 19 Miky tn w p: Tn gb r Yhw: Mo r Yhw t jk lr t
r, gbogbo gb m ogun run dr nwj r, ltn-n, ls. 20 Yhw br p: Ta ni y tan
Ahb lti m u l gbgun ti Rmt ti Gld k ba l ub nb? Wn dhn, wn kan w
y, wn mrn w mrn. 21 Ngb n ni m jde dr nwj Yhw, w p: mi ni y
tn n. Yhw bi lr p: Bwo? 22 dhn p: mi y l fi m k snu gbogbo wn
wl r. Yhw w p: w ni y tn n, w y yege. L e b. 23 W t Yhw ti fi m
k snu gbogbo wn wl r t b nhn-n, gbn Yhw ti f f ibi s .
24 Ngb n ni Sedek m Knn w swj, t gb Miky lt, b ti w p: Nbo ni
m Yhw ti fi m sl lti b sr? 25 Miky tn w p: Ohun t w y fi oj ara-r ri ni,
lj t o b s sl l yr kr lti s pam. 26 ba srl p p: M Miky l b Amn,
ajl l, ti pl alde J. 27 K o w fn wn p: By ni ba w, fi knrin y sn tb, k
s ma fn un n brd ti omi nkan pr tt dgb t mi y fi pad n lf ls ewu.
28 Miky w p: B w b pad n lf ls ewu, yn y fihn p Yhw k sr lti nu
mi.
IK AHB N RMT TI GLD
29 ba srl ti Jhft ba Jd l b Rmt ti Gld j. 30 ba srl wi fn
Jhft p: Emi y fojbo l jagun, gbn n tr, k o w a oy r! ba srl fojbo l
jagun. 31 ba Arm ti p fn wn ggun k ogun r p: k gbd kj j s ni kker
tb ni l fi ba srl nkan. 32 Ngb t wn ggun k ogun l b Jhft, wn w p:
dj p ba srl n y. Wn s gbgun k ; gbn Jhft kgbe ogun tir, 33 ngb t
wn ggun k ogun r i p k e ba srl ni, wn kr ld r.
34 l p ni kan ta f r l m p ba ni un kj r s, s ta ba ba srl lrn ibi
t a ti so hmra ogun r p. ba w fn awak ogun r p: Yjpad gb mi jde kr lrn
oj j, ntor ti ni m lra. 35 gbn j n gbn gidi lj n, a gb ba dr nn k ogun
r n kj s wn Aram, s k n rl; j gb r n d sl k ogun r. 36 Ngb t
orn w, igb ta n g ogun p: K olk lk pad s l r ti s il r, 37 ba ti k! Wn
pad s Samar, wn snk ba n Samar. 38 Wn fi omi pp an k ogun r nbi adgn
omi Samar. wn aj s l j r, wn aw s w nn omi n, gg b r t Yhw ti s.
PAR JBA AHB
39 yk tn Ahb, gbogbo ohun t e, il t fi eyn erin k, gbogbo l t gun, j a k k
wn sn w gb Ay wn ba srl? 40 Ahb sn pl wn bb r, m r Ahas jba
rp r.
JBA JHFT N JD (870-848 BC)
41 Jhft m As di ba Jd n dn krin Ahb ba srl. 42 Jhft j m dn
mrn-ndn-lgj ngb t gor t, s jba fn dn mrn-ndn-lgbn n Jrslm.
Ork y r j Asb mbnrin lh. 43 tl w bb r As ptpt l ys, b ti
dodo nwj Yhw. 44 gbn wn ibi gga k par. wn nyn s rb pl trr lr
wn ibi gga. 45 Jhft fi lf l pl ba srl.
46 yk tn Jhft, i aknkanj t fihn, wn ogun t j, j a k k wn sn w gb
Ay wn ba Jd? 47 pa wn algbr fn sn run, wn t k lti gb bb r As. 48
K s ba lr dm (b k e dl). 49 ba Jhft s kan k oj-omi n Tr lti ma l
k wr w lti fr, gbn k l e b ntor k n f n Esion-Gbr. 50 Ngb n ni
Ahs m Ahb w fn Jhft p: wn rn mi y b wn rn r l nn wn k oju-omi.
gbn Jhft k gb. 51 Jhft sn pl wn bb r, m r, a s snk r n l Dfd bb l r,
Jrm m r jba rp r.
BA AHS N SRL (853-852 BC)
52 Ahs m Ahb di ba srl n Samar n dn ktdnlgn Jhft ba Jd, s
jba fn dn mj lr srl. 53 e ohun t b Yhw nn, tl ipas bb r ti ti y r ti
ti Jrbm m Nbt t fa srl sn . 54 b Bl, s forbal fn un, m
Yhw lrun srl bn, gg b bb r ti e.

W KEJ WN BA
1
BA AHS TI LJ
Lyn ik Ahb, Mb t s srl. 2 Ngb t Ahs ub lti or pts il r n Samar,
t ara r k y, rn wn rn by p: l wd lw Bl-Sbl, r krn, lti m
by mo ma dde kr nn sn mi y. 3 gbn ngl Yhw w fn lj ar Tb p:
Dde l pd wn rn ba Samar, k o w fn un p: K s lrun ni srl k, t fi l
wd r lw Bl-Sbl, r krn? 4 Ntor n, by ni Yhw w: w k n skal lti
or kte t o sn l, dj p w y k. lj s b tir l.
5 wn rn n pad l b Ahs, w fn wn p: K n e t pad? 6 Wn d a lhn
p: knrin kan pd wa, s w fn wa p: pad l b ba t rn yn, k w fn un p: By
ni Yhw w. K s lrun ni srl k, t fi l wd r lw Bl-Sbl, r krn?
Ntor n ni w k n skal lti or kte t o sn l, dj p w y k. 7 bi wn lr
p: Ir nyn wo l pd yn t b yn sr y? 8 Wn d a lhn p: knrin kan t w a t
a fi irun hun pl aw t fi r md. w fn wn p: lj ar Tb ni!
9 rn balgun kan pl dta m ogun s i, wn gk l b a - jk lr tnt k n -
wn w fn un p: nyn lrun! Pl ba, skal! 10 lj fs fn balgun n p: B
mo b j nyn lrun, k in skal j lti run, w ti dta m ogun r. In s skal j
o lti run, un ti dta m ogun r. 11 b tn rn balgun kej pl dta m ogun
mrn, wn n gk l s fn un p: nyn lrun! Pl ba, skal! 12 lj d a
lhn p: B mo b j nyn lrun, k in skal j lti run, w ti dta m ogun r. In
s skal j o lti run, un ti dta m ogun r. 13 b tn rn balgun kej pl dta
m ogun lkta. Balgun kta pl dta m ogun r d, knl nwj lj, s bb
by p: nyn lrun, j k m mi ti wn dta m ogun hn-n y j lj! 14 In ti
skal j wn balgun pl dta m ogun ni kkan wn mjj, gbn nsisy, ka m
mi s! 15 ngl Yhw w fn lj p: Skal b a l. dde skal pl r l b ba, 16 w
fn ba p: By ni Yhw w: Ntor p w ti rn l wd r ld Bl-Sbl, r
krn, w k n skal kr lr kte t o sn l, dj p w y k.
17 k gg b r Yhw t lj s. B k ti n mknrin, Jhrm arknrin r jba rp
r ldn kej Jhrm m Jhft ba Jd. 18 yk tn Ahs, ohun t e, j a k k
sn w gb Ay wn ba srl?
2
A GB LJ GK RE RUN. L RP R
Ohun t l n y ngb ti Yhw gb lj gk re run nn ff. 2 lj w fn l p:
Dr nhn-n ntr Yhw k rn mi kj Btl l. gbn l dhn p: Mo fi y Yhw
bra ti y tr bkan n, mi k n fi sl! Wn s skal l Btl. 3 wn arknrin wl t
gb n Btl w pd l, wn w fn un p: j o m p Yhw y gb g r kj k or
r ln? w p: mi n m, dk! 4 lj w fn un p: Dr nhn-n, ntor Yhw k rn
mi kj Jrk. gbn l dhn p: Mo fi y Yhw bra ti y tr bkan n, mi k n
fi sl! Wn s l s Jrk. 5 wn arknrin wl t gb n Jrk l b l, wn w fn un
p: j o m p Yhw y gb g r kj k or r ln? w p: mi n m, dk! 6
lj w fn un p: Dr nhn-n, ntor Yhw k rn mi kj Jrdn l. gbn l dhn
p: Mo fi y Yhw bra ti y tr bkan n, mi k n fi sl! wn mjj s l.
7 dta arknrin wl w, wn s dr lkr jnjn b wn mjj ti dr n et bb od
Jrdn. 8 Ngb n ni lj b agbd r t s fi lu omi od n, omi od n s pn s mj,
ltn ti ls, wn mjj si kj l fi s kan omi. 9 N kt t wn kj lj w fn l p:
Br, k ni mo l e fn k a t gb mi l kr ld r? l dhn p: K mi r n mj
m r gb. 10 lj tn w p: Iw br ohun t ro. B o b r mi ngb t a b gb mi l
kr ld r, y r b fn , b b k, k l r b fn . 11 s e b wn ti rn l, t wn
sr, ni k onn ti in onn dr lrn wn mjj, lj s gk re run nn ff.
12 l r i, s kgbe p: Baba mi, baba mi, k lin srl ti wn lin r! K r i m
lyn n. m wn a r, ya wn s mj. 13 m agbd lj t b sl, s pad w
dr s et bb od Jrdn.
14 m agbd lj, fi lu omi n b ti w p: Yhw lrun lj d? lu omi n t
pn s mj ltn ti ls, l s kj l. 15 wn arknrin wl r i lti kr, wn w p: m
lj ti bl l. Wn w pd r, wn s dbl fn un. 16 Wn w fn un p: dta akni n
b nb pl wn rn r. J k wn l w g r, by m Yhw ti gb e l sr k l
kan tb sn fonfoj kan. gbn dhn p: m e rn ni kni. 17 gbn b wn ti fi
r y y lnu, w p: rn wn! Ngb n ni wn rn dta nyn t wn w lj fn
j mta l r i. 18 Wn l b lj t jk n Jrk, w fn wn p: b mo s fn yn p k
m e l.
I YANU MJ LTI W L
19 wn ar l n w fn l p: l y dr fn ibgb, gg b olwa wa ti r i, gbn omi
ib ni k dra, fi sn pnyn n il y. 20 w p: gb wo titun kan w fn mi k s fi
iy sn r. Wn s gb e w fn un. 21 l sbi orsun omi n, bu iy s i, w p: By ni
Yhw w, mo w omi y m, ik ti yn k n ti in r w m. 22 Omi n s m tt di n
oln, gg b r t l w.
23 tib gk l Btl, b ti b n r l, wn md-knrin kan jde lti fi sn w p:
Apr, gk w! pr, gk w! 24 yjpad w wn, s fi wn b lrk Yhw. Ngb n
ni kok mj jde lti in gb t ya mjllgj wn md-knrin n. 25 gba ib l k
Krml, lyn n ni pad s Samar.
3
R J LR JBA JHRM
N ISRL (852-841 BC)
Jhrm m Ahb di ba srl n Samar ldn kejdnlgn jba Jhft ba Jd,
s jba fn dn mjl. 2 e ohun t b Yhw nn, gbn tir k bur t ti bb ti y r,
ntor pa wn p Bl r, y t bb r gb dde. 3 Sbsb faram t Jrbm m
Nbt fa srl s, k s fi sl.
SRL TI JD GBGUN L B MB
4 M ba Mb sin agbo gntn, s fn ba srl n k mrn-n pl irun k
mrn-n gb fn kl. 5 gbn ngb t Ahb k, ba Mb t s srl.
6 N kk n ni ba Jhrm jde l s Samar, s wo gbogbo srl. 7 Lyn n ni
rn s ba Jd p: ba Mb ti t s mi. j w l w b mi gbgun ko Mb? ba
Jd dhn p: mi y w! B ti j fn ni j fn mi, b t r fn wn nyn mi b n ni
fn wn nyn r, fn wn in mi b fn wn in r! 8 tn w p: n wo ni w y
gb l? nikej dhn p: n dm.
9 ba srl, ba Jd ti ba dm jde l. Lyn rn j mje, k s omi m fn wn m
gb ogun ti fn wn ran t ru r tl wn. 10 ba srl kgbe p: rn b! e ni Yhw
fa wa ba mta jde lti fi w l w Mb! 11 gbn ba Jd w p: j a l r wl
Yhw nhn-n k b wa wd lw Yhw? Ngb n ni kan nn wn rn ba srl
w p: l m ft w, ni t bu omi fn lj w w. 12 ba Jd w p: r Yhw
b lnu r. Ngb n ni ba srl, ba Jd ti ba dm skal l b l. 13 gbn
l s fn ba srl p: K ni mo n e pl r? L b wn wl bb r ti wn wl y
r! ba srl d a lhn p: B k! e ni Yhw pe wa ba mta jde lti fi w l w
Mb! 14 l dhn p: Mo fi Yhw gb ogun, ni t mo sn, bra, b k b e ntor ba
Jd mi k b d lhn, mi k b til w . 15 Nsisy, b mi pe onl lr kan w. B onl
n ti ll ni r Yhw d s i lt, 16 s w p: By ni Yhw w: wa ih il ti kt nn
fonfoj y, 17 ntor by ni Yhw w: yin k n r aff, k n r j, fonfoj y y s
kn fn omi, yin y s mu, pl wn m gb ogun yn ti wn ran sn t b yin ru r.
18 yn kr lj Yhw, ntor un y fi Mb l yn lw. 19 yin y gun gbogbo l
oldi wn, g wn igi wn n, d gbogbo orsun omi wn, s s gbogbo oko wn t
draj di ahoro, t k wn kta sb. 20 s e, n wr, n wkt fitr, om r w lti
ap dm, s kn gbgb n.
21 Ngb t wn Mb gb p wn ba n ti gk w jagun, wn pe gbogbo wn t l
gb ohun j j, wn s l dr n pkun il n. 22 Ngb t wn dde n wr, t orn rn lr
omi, wn Mb r omi ppa b j lti kr. 23 Wn w p: j ni! d j p wn ba a n
ti pa ara wn, kan ti lu kej p. kgn y nsisy, Mb!
24 gbn ngb t wn d g wn srl, wn y dde lti lu wn Mb t s l nwj
wn, wn wn s ww. 25 Wn pa wn l wn run, olk lk ju kta tir kn in oko t
dra j l, wn d gbogbo orsun omi wn, wn s pa gbogbo igi elso kal. Nkyn Kiri-Hrst
nkn ni k: wn taftaf r b , wn s lu pa. 26 Ngb t ba wn r i p un k l
farada j n, k dgbrn-n m ogun pl id lw lti la oj ogun j l b ba Arm,
gbn k l e . 27 Ngb n ni m kb m r t y k jba lyn r, fi rb lr
gn odi. y ba wn srl lr, wn kr lj ogun, wn s pad s il wn.
4
WN I YANU L. RR OBNRIN OP
Aya n kan nn wn arknrin wl b l by p: rn r, k mi, ti k. w s m p
rn r br Yhw. ni t a sanw wf fn ti w br wn m mi mj lti ma i r
fn un. 2 l w fn un p: K ni mo l e fn ? S fn mi, k ni w n s il? dhn p:
rnbnrin r k n nkankan nl rr, fi wo rr kan. 3 Ngb n ni l w p: L y
wn wo lw aldgb r gbogbo, fo wo pp t k n wn. 4 Lyn n ni k o wl, k o
tilkn mra pl gbogbo wn m r, w y s ma da rr n sn gbogbo wo wn-n n
tt gbogbo wn y fi kn. 5 kr ld r, tilkn mra pl wn m r, wn ni gb
wo n fn un, t un n k dkun rr wn kn. 6 Ngb t wn wn wo n kn tn, w
fn m r p: Tn wo kan fn mi. gbn m r n dhn p: wo ti tn. Ngb n ni
rr n dkun n. 7 l ryn fn nyn lrun n, un n w fn un p: L ta rr
n, k o fi san gbs r, k o s ma lo yk pl wn m r.
L TI OBNRIN AR NM TI M R
8 N j kan t l kj n nm, obnrin ll kan t gb nb p w jun. Lti gb
n l, ngb kgb t b ti kj nb ni l jun ld r. 9 w fn k r p: W ! d
mi lj p ni mm ni nyn lrun y t kj ld wa ngb gbogbo y. 10 J k a e yr
kker kan fn un lk il, k a gb kete kan sb fn un, tbl kan, jk kan ti tpa kan:
ngb t b w sd wa y ma l simi nb. 11 N j kan t tn w sb, l simi n yr
k il n, s sn. 12 w fn Ghs rn r p: Pe obnrin ar nm y. p , s
dr nwj r. 13 l tn w fn un p: W fn un p: w ti e gbogbo k y fn wa, k ni a l
e fn ? j a l b sr kankan fn ba tb fn ggun gb m ogun? gbn dhn
p: rn wn nyn mi ni m gb. 14 tn w p: K ni a l e fn ngb n? Ghs
rn l dhn p: W ! k b m kankan, k r s ti dgb. 15 l w p: P w.
rn n p , s dr n nu n. 16 l w fn un p: N wy mdn w y gb m
lw. gbn obnrin n w p: B k, olwa mi, m e tan rnbnrin r! 17 gbn
obnrin n lyn, s b mknrin kan n kk t l d fn un.
18 m n dgb. Lj kan, l b bb r nbi t wn onkr ti i, 19 s w fn bb
r p: Y! Or mi! or mi! Bb n p fn rn r kan k gb e l b y r. 20 ni y
n m u l b y r. gb e l itan r tt di sn gangan, m n s k. 21 y r gk tan
k r lr kte nyn lrun n, tilkn, s jde l. 22 pe k r, w fn un p: Rn
m-d kan pl ktkt w b mi, mo f sr l b nyn lrun n, mi y s pad w.
23 k r br p: K ni o l e ld r ln? K e j dn p ni tb j s. gbn
fs p: M e ynu. 24 t ktkt fn rn-j n, w fn rn r p: Ma gb mi
l, y! M e dr lj n l p r fn . 25 l, d d nyn lrun n lr k
Krml. Ngb t ni y r i lti kr, w fn rn r Ghs p: Wo obnrin rere ar
Snm yn. 26 Nsisy, l pd r, k o s bi lr p: lf ni m r w? dhn p:
B ni. 27 Ngb t d d nyn lrun n lr k r, di s r m. Ghs b swj lti
t syn, gbn nyn lrun n w p: Fi sl ntor m r kn fn bnj. Yhw fi
pam fn mi, k t s fn mi. 28 bnrin n w p: j mo tr m lw olwa mi? j mi
k s fn p k o m e tn m?
29 l w fn Ghs p: Gba gbn r, m p mi dn, k o s ma l. B o b pd ni
kni, m e k i, m e d a lhn. K o na p n lr m n. 30 gbn y m na w p:
Mo fi lrun aly bra ti y tr n, mi k n fi sl. Ngb n ni dde lti b a l.
31 Ghs ti wj l, s ti na p n lr m n, gbn m n k f ohn, k s mira.
pad w swj l, ryn fn un by p: m n k j. 32 l d il n, k m n
w nb, t a t lr kte l fnrar. 33 wl, tilkn m wn mjj, s gbdr s
Yhw. 34 Lyn n ni gor kte n, n lr m n, fi nu s nu r, gb oj ka oj
r, gb w l w r, k a mra, ara m n s br s gbn. 35 l br s rn sk-
sd nn yr n, lyn n ni tn gk, t k m m n tt l fn mje. Ngb n ni
m n n tntn, t laj. 36 pe Ghs, w fn un p: Pe obnrin rere ar Snm yn
w. A p , ngb t wl d d r, w p: Gba m r. 37 wl, wl ls r, s
forbal, lyn n ni m m r, t s jde l.
WO ONJ OLR
38 l pad s Glgl ngb t yn m n il n. Ngb t wn arknrin wl jk nwj
r, w fn rn r p: Gb wo kk l kan, k o s seb fn wn arknrin wl.
39 kan nn wn jde l sn oko lti w f, r wn k igi jr gb t y wn so, j
wn so n kn in a r. pad g wn sn wo b n, ntor wn k m ohun t j.
40 gbn n kt t wn t onj n w ni wn kgbe p: nyn lrun! Ik b nn wo
b n! Wn k s l jun. 41 Ngb n ni l w p: dr! bu yfn k w. b
sn wo b n. s w p: b fn wn nyn j. - K s ohun olr m nn wo b
n.
A S BRD DI PP
42 knrin kan ti Baal-l w, s gb brd t a fi kso e w fn l, nyn lrun,
ogn brd t a fi yfn k titun e. l p p: Fn wn nyn j. 43 gbn rn r
dhn p: Bwo ni k mi ti l fi ely fn grn-n nyn? l tn w p: Fn wn nyn
n j, ntor by ni Yhw w: A j, y s k. 44 fn wn, wn j, s k, gg b r
Yhw.
5
WSN NMN
Nmn, ggun gb m ogun rm, j gbajm olkk ptk ti mlj g r, ntor
npas r ni Yhw gb fi gun fn wn ar Aram. gbn e p knrin y di adt. 2
s e p wn ar Aram jde lti l jagun kgun, wn s gb mbnrin kan l kr n il srl,
md n s i fn aya Nmn. 3 w fn g r p: H! b e p g mi l b wl
Samar sr, un y wo t r sn. 4 Nmn l s fn kbys r p: W b mbnrin lti
il srl ti w. 5 ba rm dhn p: Ma l ngb n. mi y kw rn s ba srl.
Nmn jde l, m ow fdk mw dn, gbta wn wr ti w l mw. 6 fi
w n fn ba srl, t a k by p: Ngb kan n t w y b t lw ni w y r rn
mi Nmn t mo rn s , k w wo t r sn. 7 B ba srl ti ka w n ni ya a r t
w p: j lrun kan h ni mi e t l fn-ni n ik ti y, t ni y fi rn nyn s mi fn
wsn t? dj p w n t un y fi b mi j ni, ma w !
8 gbn ngb t l gb p ba srl ti ya a r, rn l s fn ba p: e t w fi
ya a r? J k ma b ld mi, un yo s m p wl b n srl. 9 Nmn d pl
wn in ti k lin r, s dr lnu n il l. 10 l s rn rn kan lti w fn un
p: L w lmje nn od Jrdn, ra r y s m. 11 Nmn bn l, b ti w p: mi
til r p: Djdj un fnrar y jde s mi lti pe ork Yhw lrun r, t y fi w kan oj
t n lti w sn. 12 j omi Dmsk, ti bn ti ti Parpr k nlr ju gbogbo omi t b
n srl? mi k l w nn wn fn wnm ni? darpad l pl bn. 13 gbn wn
rn r l b a lti w fn un p: Baba mi, j b wl n b fun n ohun r kan e, j
w k n e ? J b l ngb t w fn p: L w, w y s m. 14 Ngb n ni skal
t s ki ara r b od Jrdn lmje gg b r l. Ara r m b ti m titun.
15 pad w b l pl gbogbo wn mw r, dr nwj r, w p: Lt, mi
m lti sisiy l p k s lrun n gbogbo ay fi n srl. Nsisy jw gba bn lw rn
r. 16 gbn l dhn p: Mo fi Yhw aly bra, mi k n gba nknkan. Nmn r
lti gb , gbn k jl. 17 Ngb n ni Nmn w p: B b e b k, j k a fn
rn r n erp il t ran baka mj l gb, ntor rn r k n rb sunpa tb b kb
s wn lrun mrn b k e s Yhw. 18 gbn k Yhw forji rn r, ngb t g mi b
l s tmpl Rmn lti b , un a gbral mi lp, mi a s dbl n gb kan n pl r, k
Yhw forji rn r fn i y. 19 l d a lhn p: Ma l n lf. Nmn s kr l
d swj.
20 Ghs rn l w nn ara-r p: g mi ti j k Nmn, Aram y, l lsn l gba
bn t fn un. Mo fi Yhw aly bra, mi y s tl e l gba nkan. 21 Ghs s sr tl
Nmn. Ngb t Nmn r i p s tl un, skal lti or k lin r, br p:
lf ni? 22 dhn p: B ni. g mi n k n s fn p: wn nyn mj d mi
llej lti k frm, wn arknrin wl, jw fn wn n ow fdk kan. 23 Nmn w
p: Gba ow fdk mj. s r k gb . di ow fdk mj n sn p mej, gb e
fn wn rn r mj lti gb e l nwj Ghs. 24 Ngb t d Ofl, gb lw wn, s
k o s il; lyn n ni rn wn nyn n l, wn s b tiwn l.
25 un n tir l swj g r. l bi lr p: Ghs, nbo ni o ti b? dhn p:
rn r k l ibi kankan. 26 gbn l w fn un p: j kn mi k s nb ngb t ni
kan skal lti in k lin t w pd r? Nsisy t o ti gba ow fdk, o l l fi ra oko
ewb, oko igi lf, gb jr, ti ran sn kker ti l, rn lknrin ti lbnrin.
27 gbn t Nmn y ta m lra ti ran r tt l. Ghs kr ld r b ti funfun b
ynyn.
6
K SN! A TN R I.
wn arknrin wl w fn l p: W , ibi t a gb lb r y h pp j fn wa. 2 J
k a l s et od Jrdn lti g igi t a fi k il kan. dhn p: ma l. 3 kan nn wn
w p: B wn rn r l. dhn p: mi y l. 4 b wn l. Wn d od Jrdn, wn
g igi. 5 s e, b kan nn wn ti g igi tir ni irin k y sn omi, s kgbe p: m e
o! Mo s y a ni ! 6 gbn nyn lrun br lw r p: Nbo ni b s? ni thn-n n
fi ib hn n. Ngb n ni g igi kker kan, s sj ib, s m irin k n lf lj omi.
7 w p: M u. knrin n na w, s m u.
L M W WN M OGUN ARAM
8 ba Arm b srl jagun. b wn balgun r gbmrn, s w p: K skal l ib
y. 9 gbn l rn l s fn ba srl p: ra fn ibi y, ntor wn Aram l ib.
10 ba srl s rn wn nyn l ibi t l jwe fn un. kl fn ba p k ra, b s e
b dr nn n.
11 y y kn ba Arm lnu, pe wn balgun r j, bi wn lr p: j k n s
fn mi ni t ff wa fn ba srl? 12 kan nn wn balgun r dhn p: B k,
kbys ba, l t e wl n srl ni s fn ba srl wn r kk t o s nn yr
ibsn r. 13 w p: l wo ibi t w, k n rn l m u. Wn ryn fn un p: W , w
n Dtn. 14 Ngb n ni ba n rn wn k ogun lin pl gb m ogun algbra l
ib, wn d ib lru, wn s s l n m.
15 Lj kej, l tt j n kt wr, jde l. gb m ogun s ti s l n m pl wn
in ti k ogun! rn l w fn un p: H! Olwa mi, k ni k a e? 16 gbn dhn
p: M e br, ntor a p j wn l. 17 l s gbdr by p: Yhw, dkun la oj r k
l rran! Yhw la oj rn r n, s r i p k n kn fn wn in ti wn k onn t
y l k!
18 B wn Aram ti skal l b a, l gbdr y s Yhw: Dkun bu rran mn lu
wn nyn y. bu rra-mn l wn, gg b r l. 19 Ngb n ni l w fn wn
p: K e n n y, k e l n n y, tl mi k n m yn l b ni t w. gbn
Samar ni m wn l. 20 Ngb t wn d Samar, l w p: Yhw, la oj wn nyn
y, k wn rran. Yhw la oj wn, wn rran: wn w lrn Samar!
21 ba srl w fn l p: k a pa wn, bb mi? 22 gbn dhn p: M e pa
wn. n wn t o fi id r ti run r m, j o pa wn? Fn wn n brd ti omi, k wn j, k
wn mu, k wn pad l b g wn. 23 ba fn wn n s dn l, rn wn l lyn gb t
wn ti j, t wn ti mu, wn s pad sd g wn. gb m ogun Arm k w s il srl m.
YN M N SAMAR T A GBGUN T
24 l lyn gb n p Bn-Hdd ba Arm k gbogbo gb m ogun r j, s w
gbgun ti Samar. 25 yn l kan l n Samar, hm ogun n s le gidi t or ktkt kan
t fn grin wn ow fdk, dmrin lbs gb t fn wn mrn-n ow fdk.
26 B ba ti rn lr odi ni obnrin kan k p : Gb m o, kbys ba! 27 dhn p: B
Yhw k b gb , bwo ni mo e l gb ? n il t a ti pa k tb n il i t? 28 Ngb
n ni ba br p: K ni e ? Obnrin n dhn p: Obnrin y w fn mi p: J k a j
m r ln, k a j m tmi lj kej. 29 A ti se m tmi, a s ti j ! gbn w gb m
tir pam. 30 Ngb t ba gb r obnrin y, ya a r, ba gba or giri odi kj, wn
nyn s r i lti sl pl a f lra r. 31 w p: K lrun fi ibi b mi ti rn t bur jl
b or lj m ft b dr n jk r ln!
L KDE PAR PNJ LP
32 l jk n il, wn algb s jk t , ba s rn swj. gbn k t d d l
ni l ti w fn wn algb p: j r i b m apnyn yn ti p p k a l b mi lr!
w : ngb t rn r b ti d k pa ilkn d, k s fi ilkn n d a dr. j k e ariwo
s g r l tl e yn? 33 b wn sr lw ngb t ba skal d b a, t w p:
Wo gbogbo ibi t ti w Yhw w! K ni mo gbkl Yhw fn?

7
l w p: Gb r Yhw: Nwy la, a ta wn yfn k kan fn wn ow id kan, ti
wn k mej fn ow id kan n ibod Samar. 2 lin ba, t ba gbral jk r fs fn
l p: B Yhw til lu frs oj run j r y l ? l w p: w y fi oj ara r r i,
gbn w k n j nn r.
A B G OGUN ARAM LFO
3 s e, wn nyn mrin kan w lnu n ibod, - adt ni wn - wn w lrn ara wn
p: e t a fi dr de ik nhn-n? 4 B a b pinnu lti wn l, yn b nb, a k nn
l. B a b dr nhn-n, ik ni y pa w bkan n. w, j k a s kr l s g wn
Aram: b wn b d wa s, y dra, b wn b pa w, dd! wa y k. 5 N l wn
dde l s g wn Aram. Wn d pkun g n, wn k r ni kankan nb! 6 Ntor Yhw
ti m wn m ogun Aram gb ariwo k ogun ti wn in gb m ogun l kan nn
g wn.. Wn s w lrn ara wn p: ba srl ti l gba wn ba Ht pl wn ba gpt
lti gbgun k w. 7 Wn dde, wn s l n rl: wn fi wn g wn sl lyn, pl wn
in wn ti wn ktt wn, lr kan wn fi g wn sil gg b ti w, lti s sl fn m
wn. 8 Ngb n ni wn adt n d pkun g n, wn s wn g kan, wn j, wn mu,
Wn s k fdk, wr ti wn a t wn l k pam. Lyn n wn pad w wo in g
mrn, wn s k kgun l pam.

PAR HM TI YN N
9 Ngb n ni wn tn w lrn ara wn p: Ohun t a e y k bsi. j ryn ay ni j
n. w s dk! b a b dr di wr, a jy s i. Nsisy, w n! j k a l ryn n n
fin. 10 Wn w, wn pe wn am l, wn w fn wn p: w l s g wn Aram. K
s ni kankan nb, k s ariwo nyn, fi wn in t a so, wn ktkt wn t a so, ti wn
g wn b wn ti w. 11 wn am ibod k, wn s m ryn n l fin.
12 b dde lru l w fn wn balgun r p: J k n ly ohun t wn
Aram e, wn ti fi g wn sl l ba nbb nn pp, b wn ti ron p: Wn
y jde kr n l, wa y s m wn ly, wa y s wn l n. 13 kan
nn wn balgun r sr w p: J k a m in mrn -n t k nbi - ohun t
l s wn t ti par tl y l s wn -; wa y rn wn l, k a ma w .
14 Wn m k lin mj t ba rn tl wn Aram b ti w p: K l wye
w! 15 Wn s tl wn tt d Jrdn, oj n kn fn wn a ti wn ohun
gbogbo t wn Arm pat nn sl br -bojo wn. wn rn n pad w
ryn fn ba ohun t oj wn r.
16 wn nyn jde lti in l l k kgun wn Aram. Ngb n ni a ta wn k kan
fn ow id kan, ti t wn yfn k mj t fn ow id kan gg b r Yhw. 17 ba fi
kker ogun am r, ni t gbral jk r, fi nu ibod; wn nyn fi s t pa,
s k, gg b r t nyn lrun s nigb t ba w b a. 18 (Ohun t l s fn ba s ,
yn ni p: A ta wn yfn k kan fn ow id kan ti wn yfn k t kn kan fn
ow id kan nwy la, lnu ibod Samar. 19 Ngb n ni kker ogun am ba fs fn
l p: B Yhw til ma lu frs oj run, j r y l ? l w p: w y fi oj ara
r r i, gbn w k n j nn r. 20 y s l s i: wn nyn fi s t pa, s k.)
8
TN KYN NPA OBNRIN AR NM
l w fn obnrin t j k m r dde p: Dde, ma l pl dl r, k l ma gb nbi
t b bs i n il jj, ntor Yhw ti pe yn, s ti d tn lr il y fn dn mje. 2 Obnrin
n dde, e ohun t nyn lrun n w: l pl dl r, s gb fn dn mje n il
Flst. 3 Ngb t dn mje n par, obnrin n pad kr n il Flst, l b ba, s gba
il ti gb oko r pad.
4 s e t ba b Ghs rn nyn lrun sr, w p: Ryn wn i
l t l e fn mi. 5 ryn jde k m kan fn b lw ngb t obnrin
t l j m r dde n w b ba fn rnlw lti gba il ti il oko r pad, Ghs s
w p: Wo obnrin n ti m r t l j k r dde. 6 ba wd lw obnrin n, s
ly fn un. Ngb n ni b fi l w akra kan, t s p fn un p: K o d gbogbo
ohun t e tir pad fn un pl gbogbo r il oko r lti j t ti kr n il y tt di sisy.
L TI HASAL TI DMSK
7 l w s Dmsk, Bn-Hdd ba Arm sn, a s ryn fn un p: nyn lrun
ti w sd wa nhn-n. 8 Ngb n ni ba w fn Hasal p: M r dn l b nyn lrun
n, k o s ti w r wd ld Yhw by mo ma y kr nn sn y.
9 Hasal l b l pl r n Dmsk, ogj rknm ni a fi ru r n. w s dr nwj
l. w p: m r Bn-Hdd rn mi w bi lr p: j mi y ha y kr nn sn
mi y? 10 l fs p: L s fn un p: dj p w y r wsn, gbn Yhw ti fi
hn m p y k dj. 11 Lyn n ni ara r br s gbn, t oj r le koko, t nyn lrun n
s br s sunkn. 12 Hasal w p: K l d t olwa mi fi sunkn? l dhn p: Ntor p
mo m gbogbo ibi t w y e s wn srl. w y fi in sun il oldi wn, w y fi id pa
yn m ogun wn, w y pa wn m w wn, w y t ikn wn aboyn wn.
13 Hasal w p: gbn k ni rn r jm? Bwo ni aj b tmi e l e ohun l y? l
dhn p: Nn rran npa Yhw, mo r gg b ba Arm.
14 Hasal fi l sl l b g r, g r n bi lr p: K ni l w fn ? dhn p:
w fn mi p w y y dj. 15 Lj kej, m a bora kan t k bn omi, s fi bo oj
r. Bn-Hdd k, Hasal jba lyn r.
JBA JHRM N JD (848-841 BC)
16 N fdn krn-n jba Jhrm m Ahb, ba srl, Jhrm m Jhft di ba
Jd. 17 j m dn mjllgbn ngb t gor t, s jba fn dn mj n Jrslm.
18 faraj w wn ba srl, gg b dl Ahb ti e, ntor lti dl Ahb l ti f aya, s
e ohun t b Yhw nn. 19 Sbsb Yhw k f pa Jd run ntor rn r Dfd, gg b
lr t e fn un lti fi ftl kan sl fn un t y ma w nwj r ngb gbogbo.
20 Ngb tir ni dm gba mnira kr lb Jd, t wn s fi ba j fnrawn. 21 Jhrm
l s Sr pl gbogbo k ogun r dde lru, s la l ogun dm j b wn ti y i k,
bkan n ni wn k ogun wn balgun t b pl r ti s l. wn nyn r s pad l g
wn. 22 B ni dm ti gba mnira kr lb Jd tt di n oln. Lbn n t ngb kan
n
23 yk tn Jhrm, gbogbo ohun t e, j a k k sn w gb Ay wn ba Jd?
24 Jhrm sn pl wn bb r, a s snk r pl wn bb r n l Dfd. m r
Ahas jba rp r.
JBA AHAS N JD (841 BC)
25 N dn kejl jba Jhrm m Ahb, ba srl, Ahas m Jhrm di ba n
Jd. 26 Ahas j m dn mjllgn ngb t gor t, s jba fn dn kan n
Jrslm. Ork y r a ma j tl mbnrin Omr, ba srl. 27 faraw w dl
Ahb, s e ohun t b Yhw nn, gg b dl Ahb, ntor b wn d mjm jm-
ep.
28 un pl Jhrm m Ahb l b Hasl ba Arm jagun n Rmt ti Gld.
gbn wn Aram fn Jhrm lgb. 29 ba Jhrm pad s Jsrl lti tj gb t
gb n Rmt ngb t b Hsl ba Arm jagun. Ahas m Jhrm, ba Jd,
skal l Jsrl lti l k Jhrm m Ahb ntor p jor.
9
M YN L KAN FI RR YAN JH LBA
Wl l pe kan nn wn arknrin wl, w fn un p: Gba gbn r, m g rr y
dn s Rmt ti Gld. 2 Ngb t w b d ib, k o w Jh m Jhft, m Nm, r.
Ngb t o b r i, k o m u dde lrn wn lgb r, k o m u l yr n kr. 3 K o m g
rr jde, k o r l e lr, b o t w p: By ni Yhw w, Mo fi rr m jba srl.
Lyn n ni k o lkn, k s sr l l jfara.
4 dmknrin n sr l Rmt t Gld. 5 Ngb t d hn, wn ggun gb m
ogun jk p; w p: Mo n r kan b s, ggun. Jh br p: Ta ni nn wa?
dhn p: w n ni, ggun. 6 Ngb n ni Jh dde wn il. dmknrin n da rr l
e lr, w fn un p: By ni Yhw lrun srl w: Mo fi rr m jba lr wn nyn
lrun srl. 7 w y lu dl Ahb, g r, mi y s gbsan j wn wl rn mi ti
gbogbo rn Yhw lra Jsbl 8 ti lra gbogbo dl Ahb, n r ti m n srl. 9 mi
y e dl Ahb b ti Jrbm m Nbt ti b ti B m hj. 10 wn aj ni y j
Jsbl n tir nn oko Jsrl; k s ni t y snk r.
Lyn n ni lkn, t s sr jde l.
A KDE JH LBA
11 Jh jde l b wn ggun g r. Wn bi lr p: k s nkan? e t alkr yn
fi w b ? dhn p: w kk m knrin n ti ori orin t k! 12 gbn wn w p:
Ir ni! ly fn wa! w p: b mi sr y p: By ni Yhw w, mo fi rr m jba
srl. 13 Lskan n ni gbogbo wn m agbd wn, t wn t lr tgn lsn lb s
r. Wn fn ip, wn s kgbe p: Jh ni ba!
JH T LTI GBA JBA
14 Jh m Jhft, m Nm, dt m Jhrm (Jhrm pl gbogbo srl jjd
Rmt ti Gld ngb n pl Hasal ba Arm. 15 gbn Jhrm pad s Jsrl lti
tj gb t gb lj j pl wn Aram ngb t klu Hasal ba Arm). Jh w p: B
b gb fn mi, m e j k ni kni jde n l n, t l l ryn n Jsrl! 16 Jh wn k
lin l Jsrl nbi t Jhrm ti gba tj, Ahas ba Jd s w k i.
17 Adn t w lr il am Jsrl r w wn m ogun Jh t b, s kde p: Mo r
w wn m ogun kan. Jhrm p p: K lin kan l pd wn m ogun n lti
br p: lf ni? 18 lin n l b Jh, br p: By ni b w: lf ni?
Jh dhn p: wo l kn by lf ni. Tl mi. Adn kde p: rn n ti tl wn,
k pad m. 19 ba rn lin kej, ni y n l b wn, br p: By ni b w:
lf ni? Jh dhn p: wo l kn by lf ni. Tl mi. 20 Adn kde p: rn
n ti tl wn, k pad m. B ni n ti gun in db ti Jh m Nm: gn n b
wr! 21 Jhrm w p: t k lin. Wn t k lin r. Jhrm ba srl ti
Ahas ba Jd jde l, olk lk wn nn k lin tir, wn l pd Jh. Wn b a n oko
Nbt ti Jsrl.
A PA JHRM
22 N kt t Jhrm r Jh ni br p: lf ni, Jh? ni tibi dhn p: Ir
br wo nyn ngb t y r Jsbl b w gbr r l pl wn o r! 23 Jhrm
yjpad, s b ti w fn Ahas p: t! Ahas! 24 Jh ti fa run r, taf ba Jhrm
lrn jk mj, f n s gba kn ba kj, ub nn k lin r. 25 Jh w fn
Bdkr, kker ogun r p: Gb e j sn oko Nbt ar Jsrl! Rnt p ngb t mi pl r
j gun in tl bb r Ahb, Yhw ggn-n y fn un: 26 Mo bra p mo r j Nbt
ln ti j wn m r, f Yhw. mi y gbsan r fn nn oko kan n, f
Yhw! gb e j sn oko kan n, gg b r Yhw.
A PA AHAS
27 Ngb t Ahas ba Jd r ohun t l, s gba n Bt-ha-Gn l, gbn Jh s
tl e. p p: pa un n! Wn a lgb nn k lin r n b-gk Gr t b
lb Jblm, s sl l ibi b n Mgd, nb ni ti k. 28 wn rn r fi k lin
gb e l Jrslm. Wn snk r nn iboj r n l Dfd. 29 dn kknl Jhrm m
Ahb ni Ahas jba lr Jd.
A PA JSBL
30 Jh wn Jsrl, Jsbl s gb. l tr sj, e irun r l, dr lj frs,
31 ngb t Jh kj nu n, w p: K l l s Smr lyn gb t pa g r? 32 Jh
gbj sk wo frs n, w p: Ta l w pl mi, ta ni? Akra mj tb mta yj s i. 33
w p: j s sl! Wn s s sl, j r s ta sra giri ti wn in, Jh s t ml
kj wl. 34 wl, j, mu, lyn n ni p p: l t snk fn ni gb yn, ntor
m ba ni. 35 Ngb t wn l snk r, wn k r ju agbr r, pl s ti w r. 36 Wn pad
w s fn Jh, w p: r Yhw t s lti nu rn r lj ar Tb l l yn p: Lr
pp Jsrl ni wn aj y ti j ran ara Jesbl; 37 k Jesbl y db ld t a fn k
il oko, t a k n l w p: Jesbl n y.
10
PAKPA DL BA SRL
drin mknrin Ahb n b n Samar. Jh kw s wn al l n Samar, wn
algb ti wn olk wn m Ahb, w p: 2 Nsisy, ngb t w y b d d yn, -
wn m g yn w ld yn, ld yn ni wn k lin ti wn in r w, wn l oldi ti
wn ohun j r b lw yn. 3 wo m t y j lti joy lr t bb r, k s jde j fn
g yn. 4 r l b wn, wn w p: wn ba mj k l dr nwj r, bwo ni a e l k
lj? 5 Olr i fin, wn jy l, wn algb ti wn olk rn s Jh p: rn r ni wa
e, wa y e gbogbo ohun t o b ti pal, a k n fi ni kni jba. e ohun t b dra lj r.
6 Jh kw kej s wn p: B b w lyn mi, b b f gb tmi, m wn olr il g
yn w b mi nwy la n Jsrl. (drin m ba, lknrin lbnrin, l w ld wn ll l
t t wn). 7 N kt t w y t wn lw ni wn m wn m ba n; wn b or drin
wn mknrin n, wn k or wn sn agbn rn s Jsrl.
8 rn n w ryn fn Jh p: Wn ti k or wn m ba w. w p: k wn j
sn mj n nu ibod tt di wr. 9 jde n wr, dde dr, w fn gbogbo nyn p:
yin k jbi! mi ni mo t s g mi, t mo pa . gbn ta ni pa wn y? 10 K m
p k s ohun kan t ys nn f t Yhw s ld s dl Ahb. Yhw ti e ohun t w lti
nu rn r lj. 11 Jh s pa gbogbo yk il Ahb n Jsrl, wn ll, wn ojlm
r, ti wn lf r, k j k ni kni nn wn br.
PAKPA WN M ALD JD
12 Jh Jde l Samar. Ngb t w lj n, n Bt-Ekd-wn-Daradaran, 13 r wn
arknrin Ahas ba Jd nb, br p: Ta ni yin? Wn dhn p: wa ni arknrin
Ahas, a w k wn m ba ti wn ayaba. 14 p p: m wn ly. Wn m wn
ly, wn s b wn lr nbi knga Bt-Ekd, wn p mjl-lgj, k s d ni kan s.
JH TI JHNDB
15 Ngb t kr nb, r Jhndb m Rkb t w pd r. k i, w fn un p: j
kn r tt s mi gg b tmi ti e s ? Jhndb dhn p: B ni. - B b j b ni,
fn mi lw r. Jhndb fn un lw r, Jh s fa gun k lin r.
16 w fn un p: Tl mi, w y s kan r fn tara mi fn Yhw. s m u wn k
lin r. 17 wn Samar, pa gbogbo yk dl Ahb n Samar. pa wn gg b r
t Yhw ti s fn lj.
PAKPA WN LSN BL TI PARUN TMPL R
18 Jh k gbogbo wn nyn j, w fn wn p: Ahb bl fn Bl d, Jh ni y
bl fn un gidi. 19 Nsisy b mi pe gbogbo wl Bl ti gbogbo lf r l ku ni kan,
ntor p mo f rb l s Bl. ni kni t k b w y pdn m r. Jh lo gbn w lti
pa wn lsn Bl. 20 p p: pe pj mm fn Bl. Wn s p . 21 Jh rn l
gbogbo srl, gbogbo wn lsn Bl pj, k ku lsn Bl kan syn t k w. Wn l
tmpl Bl t kn lti giri kan d kej. 22 Jh w fn olpam wn a or p: k wn
a or jde fn wn alwr Bl. A s k a or fn wn. 23 Jh w s tmpl Bl pl
Jhndb m Rkb, w fn wn lsn Bl p: K r i p k s wn rn Yhw
lrn yn b k e wn lsn Bl nkan. 24 s jde fn rb sunpa ti wn r yk.
gbn Jh ti k grin nyn sta t fn n i y e: B ni kan nn yn b j k ni
kankan br l nn wn t mo f fi l yn lw, ni n y fi m tir di ti ni t b br l n.
25 Ngb t Jh par b sunpa, p fn wn am ti wn kker ogun p: wl pa
wn! K ni kan m e jde l! wn am ti wn kker ogun wl, wn fi id pa wn n
lti nu n tt d ibi mm tmpl Bl. 26 Wn gb p bra in tmpl Bl kr, wn s
j o nn in. 27 Wn pa pp Bl kal bkan n, wn s di tn, y t w tt di sisy.
JBA JH N SRL
28 B ni Jh ti pa Bl r n srl. 29 gbn Jh k pynd kr nn Jrbm
m Nbt, y t fa srl s, n ti wn gbr ml wr t w n Btl ti Dn. 30 Yhw
w fn Jh p: Ntor p w ti e ohun t t mi lrn dradra, t o s e ohun t w lkn mi
ld s il Ahb, wn m r tt d ran krin y jk lr t srl. 31 gbn Jh k fi
gbogbo kn r tl fin Yhw lrun srl n tt: k yg fn wn Jrbm, y t
fa srl s.
32 N kk n ni Yhw br s g kr lra srl. Hasal gun wn srl nh gbogbo,
33 lti Jrdn lp l-orn, gbogbo il Gld, il Gd, ti wn Rbn, t wn Mns, lti
Arr t w n bb od Arnn, Gld ti Bn.
34 yk tn Jh, gbogbo ohn t e ti gbogbo ogun t j, j a k k sn w gb Ay
wn ba srl? 35 sn pl wn bb r, a snk r n Samar; m r Jhhs jba
rp r. 36 Jh jba lr srl fn dn mjdn-lgbn n Samar.
11
TN TL (841-835 BC)
Ngb t tl, ya hs, gb p m un ti k, pa gbogbo ran ba r. 2 gbn Jhob,
mbnrin ba Jhrm ti arbnrin Ahas, gb Jh, m gbn r, s l n kk kr
lrn wn m ba t wn pa n pa-kpa. s gb e pam pl obnrin t tju r sn
yr ibsn. B ni e pa m kr fn tl, t a k s r i pa. 3 dr fn dn mf ld
r, n pam nn tmpl Yhw, ngb t tl jba n il n.
4 N dn keje, Jhyd rn pe wn w m ogun rrn ti wn Kr pl wn
am, p wn w sd r nn tmpl Yhw. b wn mul pl bra, s fi m ba hn
wn. 5 p fn wn p: Ohun t e n y: dmta yn: y ni am t skal lti
tmpl l s fin lj simi, 6 (7) ti ap mj yk, gbogbo yn t gk w lti fin lti w
tmpl Yhw n j simi, 8 yin y rgb y ba k, k ni kkan m ohun j r dn, ni
kni t b f fi agbra w rn yn, k pa . yin y ma b ba l n jd ti wl r.
9 wn m ogun rrn e gbogbo ohun t lf Jhyd p fn wn. Olk lk w pl
wn nyn r, am t kr lnu i wn n j simi pl y t gba i lw wn, gbogbo
wn w lj kan n l sd lf Jhyd. 10 lf n fn wn m ogun n ni wn
k ti as ba Dfd t b nn tmpl Yhw. 11 wn am dr n ip wn pl ohun j
lw lti orgun gs tt kan orgun rwa tmpl, wn rgb y pp ti tmpl k. 12 Ngb
n ni Jhyd m m ba jde, gb ad d e lr, s fi lk s i lrn, s fi ror m u
jba. Wn ptw pl igbe w p: Kbys! ad p lr! bt p ls!
13 Ngb n ni tl gb ariwo y! l sp d wn nyn n tmpl Yhw. 14 Ngb
t r ba lr gnw lb p, gg b , pl wn jy ti wn ti fn ip lb ba, t
gbogbo wn nyn il n y ay l pl r ip, tl ya a r, kgbe p: t! t!
15 Ngb n ni lf Jhyd p fn wn olr w m ogun n p: m u jde gba
rn l wn m ogun, b ni kan b tl e, k fi id pa ni n. Ntor lf w nn ara-r
p: K y k a p nn tmpl Yhw. 16 Wn m u jde, ngb t d fin ba lnu n
lin, wn pa nb.
17 Jhyd m wn nyn n pl ba b Yhw d mjm nn y t wn nyn
lr lti di nyn Yhw, bkan n pl ni a e mjm lrn ba ti wn nyn n.
18 Lyn n ni gbogbo nyn il n l s tmpl Bl, t wn w o kal. Wn f pp r
tt pl wn re r. Wn pa Matn, lf Bl, nwj wn pp n.
lf fi wn am tmpl Yhw. 19 Lyn n ni k wn m ogun rrn-n,
wn ar Kr, pl wn am ti gbogbo wn nyn il n lyn, m ba skal lti
tmpl Yhw, wn s gba n wn am wn fn. Jh jk lr t ba. 20 Gbogbo
nyn il n br s y, kk k s gbin n l. Wn fi id pa tl n tir n fin ba.
12
JBA JHS N JD (835-796 BC)
Jhs j m dn mje ngb t gor t. 2 Ldn keje Jh, Jhs di ba, s jba fn
ogj dn n Jrslm. y r j Sb lti Berb. 3 Jhs e ohun t wu Yhw n
gbogbo j ay r, ntor lf Jhyd ni t . 4 gbn wn ibi gga k par, wn nyn
s rb, wn s j trr lr k wn ibi gga.
5 Jhs w fn wn lf p: K wn lf ma gba r fdk mm t a b m w s
tmpl Yhw, wn fdk fn ow or, ti gbogbo fdk fn b tinw n tmpl, 6 k
wn lf ma gb lw ojlm wn lti fi wn e gbogbo tne t a n lti e lra tmpl.
7 N dn ktllgn ba Jhs, wn lf k t t tmpl e. 8 Ngb n ni ba Jhs
pe lf Jhyd, pl wn lf yk, w fn wn p: K n e t k t t tmpl e?
k gbd gba ow lw wn ojlm yn m gbn k jw y t ti gb fn tne tmpl.
9 wn lf gb lti m tn gba ow lw wn nyn m, ti p k e wn ni y e
oldar tne tmpl m.
10 lf Jhyd gb pt ra kan, lu ih s dr r, s gb e sb p, lp tn b
a ti wn tmpl Yhw, wn lf t bjt gb tmpl n k gbogbo ow t a m wa
s tmpl Yhw sn r. 11 Ngb kgb t wn r i p ow ti p nn pt ra n, akw ba
y gk w, wn y f pt n lti m iye ow t b nn tmpl Yhw. 12 Ngb t a b
ka ow n tn, a s k o fn wn g on tmpl Yhw, wn y s fi i gbn-gbn
ti wn on ile t i n tmpl Yhw, 13 fn wn t kl ti wn t f kt, fn
tne tmpl Yhw. 14 gbn a k e agbada fdk, tb wn b, tb pn omi bwn,
tb ip, tb ohun wr ti fdk kankan, sn tmpl Yhw pl ow t wn d, 15 wn
on w n a k o fn , k wn fi e tne tmpl Yhw. 16 A k tn r ow t a k l wn
lw fn ow i wn on w, ntor tt wn dj. 17 Ohun t j ti wn lf ni ow t a
san fn e tb , a k fi ir ow b s tmpl Yhw.
18 Ngb n ni Hasal ba Arm gbgun l s Gt t s gb . Lyn n ni f l s
Jrslm. 19 Jhs ba Jd m gbogbo ohun t wn ba Jd, wn bb r, Jhsft,
Jhrm, ti Ahas, ti y t un fnrar ti ysmm, ti gbogbo fdk t b nn pt ra
tmpl Yhw ti ti fin ba, k gbogbo r rn s Hasal ba Arm, ni y n s mj
kr n Jrslm.
20 yk tn Jhs ti ohun gbogbo t e, j a k k sn w gb Ay wn ba Jd?
21 wn ggun r dde t s i, wn lu Jhs n Bt-Ml 22 Jskr m mt ti
Jhsbd m mr l l , s ku . A snk r pl wn bb r n l Dfd, m r
Amas s jba rp r.
13
JBA JHHS N ISRL (841-798 BC)
N dn ktllgn J m Ahas, ba Jd, Jhhs m Jh di ba srl n
Samar. jba fn dn mtdnlgn. 2 e ohun t b Yhw nn, faraw
Jrbm, y t fa srl s: k pynd rr.
3 Ngb n ni bn Yhw ru s srl, fi wn l w Hasal ba Arm, ti Bn-
Hdd m Hasal l dkun. 4 gbn Jhhs f tu Yhw nn, Yhw s
gb , ntor r nira t ba Arm gb ka srl lr. 5 Yhw fi oldnd kan fn
srl t gb lw Arm, wn srl s gb nn g wn b ti tynw.
6 fi p wn k kr nn Jrbm, y t fa srl s, jingri nn r, n
gb p bra kal n Samar. 7 Yhw k j k Jhhs n ju dta a jagun lr
in, k ogun mw, ti gbrin ajagun lr s; ba Arm ti pa wn run, s
wn db eruku t a fi s r ml.
8 yk tn Jhhs, gbogbo ohun t e, wn ogun t j, j a k k sn
w gb Ay wn ba srl ? 9 Jhhs sn pl wn bb r, a snk r n
Samar, m r J s jba rp r.
JBA J N SRL (798 -783 BC)
10 N dn ktl-lgj J ba Jd, Jh m Jhhs di ba srl
n Samar; jba fn dn mrndnlgn. 11 e ohun t b Yhw nn. K
pynd kr nn Jrbm m Nbt, y t fa srl s, jingri nn r.
12 yk tn J, gbogbo ohun t e, ti wn ogun t j, b ti gbgun klu
Amas ba Jd, j a k k sn w gb Ay wn ba srl? 13 J sn
pl wn bb r, Jrbm s gor t r. A snk J n Samar pl wn
ba srl.
IK L
14 Ng t sn klu l, y t y pa , J ba srl l b a pl omij
lj, w p: Bb mi! k ogun srl ti lin r ! 15 l w fn un p: L
w run kan pl wn f w. s l w run kan pl wn f w. 16 l w
fn ba p: T run n. t run n. l fi w tir sr w ti ba. 17 Lyn
n ni w p: frs lp l-moy. i. Ngb n ni l w p: Taf.
taf. l w p: f gun fn Yhw ! f gun lr Arm. w y gun
Arm n Afk ptpt.
18 l w p: M wn f n. m wn. l w fn ba p: L ml.
l ml lmta, s dr. 19 Ngb n ni nyn lrun n bn s i. y
k o l ml lmrn-n tb lmf! Ngb n ni w b gun Arm
ptpt, b ti r y mta pr ni w y gun r !
20 l k, a s snk r. wn w m ogun Mb gbgun dti il n
lddn. 21 l p knrin kan t l snk ni kan pd wn, s ok n
sn iboj l, s s l. k n farakan egungun l, s taj, s dde dr.
GUN LR WN ARAM
22 Hasal ba Arm tr wn srl ba n gbogbo j ay Jhhs. 23 gbn Yhw e
wn lore, fi oj n w wn. yjs wn ntor mjm t b brhm, sk ti Jkb
d. K f pa wn r, k s f k wn jnn kr nwj r. 24 Hasal ba Arm k, m r Bn-
Hdd jba rp r. 25 Ngb n ni Jh m Jhhs tn gba wn l t Hsal ti gb
tl lw bb r Jhhs, gb wn pad pl j ogun. J gun r lmta, s gba
wn l srl pad.

14
JBA AMAS N JD (796-781 BC)
N dn kej J m Jhhs, ba srl, Amas m J, di ba Jd. 2 j m
dn mdgbn ngb t gor t, s jb fn dn mkndnlgbn n Jrslm. 3 e
ohun t wu Yhw, gbn k r b ti Dfd bb l r; faraw J bb r nn ohun
gbogbo. 4 fi p wn ibi gga k par, wn nyn s rb pl trr lr wn ibi gga.
5 Ngb t kn r bal lr t, pa gbogbo wn ggun t pa bb r. 6 gbn k pa wn m apnyn
wn-n n, gg b a ti kw r nn w fin Ms nbi t Yhw ti p p: A k gbd pa bb ntor m, tb
m fn bb, gbn olk lk ni k jy ik fn un tkalrar.
7 un l gun wn dm n fonfoj Ony, wn t gbrn-n nyn; s fi j ogun lle
gba pta kan t s lrk Joktel t j tt di n oln.
8 Ngb n ni Amas rn wn rn l b Jh m Jhhs, m Jh, ba srl,
k wn w fn un p: W, k a wn ara wa w! 9 Js ba srl rn pad s Amas ba
Jd p: Igi Lbnn rn s kdr Lbnn p: J k mbnrin r e aya mknrin
mi, gbn wn ranko igb Lbnn kj, wn s t igi pa. 10 ntor p w ti gun
dm ni o e gbraga! Rra ma go j n il r. e t o fi w ohun ibi t y fa ub r
ti Jd pl r?
11 gbn Amas k gbrn, Jhs ba srl b sj j ogun. un ti Amas ba Jd
wn ara wn w n Bt-m t j ti Jd. 12 srl gun Jd t olk lk wn s sl l
g r. 13 Jhs ba srl fi wn de Amas m J, m Ahas, ba Jd n Bt-
m, s m u l Jrslm. w gnn kan n giri odi Jrslm, lti nu ibod frm
tt kan ibod Gg, j irinw gbnw. 14 k gbogbo wr ti fdk pl gbogbo ohun-l t
b nn tmpl Yhw ti ti in ra fin ba, s k wn nyn n kgun, lyn n ni
pad s Samar.
15 yk tn Jh, gbogbo ohun t e, ti wn ogun t j, b ti b Amas ba Jd j,
j a k k sn w gb Ay wn ba srl? 16 Jhs sn pl wn bb r, a snk r
n Samar; Jrbm m r jba rp r.
17 Amas m J ba Jd gb fn dn mdgn lyn ik Jh m Jhs ba
srl.
18 yk tn Amas, j a k k sn w gb Ay wn ba Jd? 19 Wn dt m n
Jrslm, s l s Lk, gbn wn tl e l Lk, wn s lu pa nb. 20 Wn fi wn
in gb e l Jrslm, wn snk r lb bb r n l Dfd. 21 Gbogbo wn nyn Jd
yan Us t j m dn mrndnlgn, wn fi jba rp bb r Amas. 22 un ni
tn Elt k, t fi fn Jd, lyn gb t ba ti sn pl wn bb r.
JBA JRBM II N SRL (783-743 BC)
23 N dn kdgn Amas m J ba Jd, Jrbm m J ba di ba srl
n Samar; jba fn dn mknl-lgj. 24 e ohun t b Yhw nn, k pynd kr
nn gbogbo Jrbm m Nbt, y t fa srl s.
25 un ni gba gbgb srl pad lti bwl Hmt tt d kun rb., gg b ohun t
Yhw lrun srl w lti nu rn r wl Jn m Amit t ti Gt-Hfr w. 26 Ntor
Yhw ti r pnj kkor srl, ti r ti m, k s ni t l gba srl l m. 27 Yhw k t
pinnu lti pa ork srl r lb run, s gb l npa Jrbm m J.
28 yk tn Jrbm, gbogbo ohun t e ti wn i akni r, b ti jagun ti b ti j
a k k sn w gb Ay wn ba srl? 29 Jrbm sn pl wn bb r, a snk r
n Samar; m r Sekar jba rp r.
15
JBA S N JD (781-740 BC)
N dn ktdnlgbn jba Jrbm n srl, s m Amas di ba Jd. 2 j m
dn mrndnlgn ngb t gor t, s jba fn dta-lmj dn n Jrslm. y r j
Jekol lti Jrslm. 3 e ohun t t Yhw lrn, gg b gbogbo ohun t bb r Amas ti
e. 4 gbn wn ibi gga k par, wn nyn s rb pl trr lr wn ibi gga.
5 gbn Yhw lu ba y, t s b lra tt di j ik r. di ni t k kr n yr; Jtm
m r ni olr i fin, un ni dar wn nyn.
6 yk tn s ti gbogbo ohun t e, j a k k sn w gb Ay wn ba Jd?
7 s sn pl wn bb r, a snk r n l Dfd; m r Jtm jba rp r.
JBA SEKAR N SRL (743 BC)
8 N dn kejndnlgn jba s n Jd, Sekar m Jrbm di ba Isrl n Samar,
fn o mf. 9 e ohun t b Yhw nn gg b wn bb r ti e, k yg fn
Jrbm m Nbt, y t fa srl s.
10 lm m Jb dt m , s l pa n Jblm, s jba dp r.
11 yk tn Sekar ni a k sn w gb Ay wn ba srl. 12 y j ohun t Yhw ti s
lti nu Jh p: wn m r tt di ran krin y jk lr t r. s r b.
JBA LM N SRL (743 BC)
13 lm m Jb di ba ldn kkndn-lgj s ba Jd, s jba fn o kan n
Samar.
14 Menahm m Gd gk w lti Trs, w Samar, pa lm m Jb nb, s
jba dp r.
15 yk tn lm ti dt r, a k sn w gb Ay wn ba srl. 16 Ngb n ni
Menahm fyj Tp - pa gbogbo wn t w nb - ti gbgb r lti Trs l, ntor p
wn k ibod wn fn un; fyj l n, s t ikn wn aboyn wn.
JBA MENAHM N SRL (743-738 BC)
17 Ldn kkndnlgj jba s n Jd, Menahm m Gd di ba srl; jba fn
dn mw n Samar. 18 e ohun t b Yhw nn, k kr lyn Jrbm m
Nbt, y t fa srl s.
Ngb tir ni 19 Pl ba sr gbgun w il n. Menahm fn Pl n gbrn-n ow
fdk lti ran un lw ti lti m ip ba dr inin lw un. 20 Menahm gba ow y lw
srl, lti w wn jy lti fi fn ba sr, dta ow id lr ni kkan. Ngb n ni
ba sr pynd, t k s dr n il n.
21 yk tn Menahm ti gbogbo ohun t e, j a k k sn w gb Ay wn ba
srl. 22 Menahm sn pl wn bb r, Peky m r jba rp r.
JBA PEKY N SRL (738-737 BC)
23 Ldn dta jba s n Jd, Peky m Menahm di ba srl n Samar, fn
dn mj. 24 e ohun t b Yhw nn, k pynd kr nn Jrbm m Nbt, y
t fa srl s.
25 Pk m Remal, kker ogun r, dt m , s pa n Samar, nn yr il oldi fn
dta ar Gld l w pl r nb. pa ba, s jba dp r.
26 yk tn Peky ti gbogbo ohun t e, ni a k sn w gb Ay wn ba srl.
JBA PK N SRL (737-732 BC)
27 Ldn kejdnlgn jba s n Jd, Pk m Remal di ba srl n Samar; jba
fn ogn dn. 28 e ohun t b Yhw nn, k pad lyn Jrbm m Nbt, y t
fa srl s.
29 Ngb Pk ba srl ni Tiglat-Pilesr ba sr w gba Ijn, Abl-Bt-Mk, Jan,
Kd, Hsr, Gld ti Gll, gbogbo il Nftl, s k wn ar il n ngbkn l s
sr. 30 H m l dt m Pk m Remal, l pa, s jba dp r.
31 yk tn Pk ti gbogbo ohun t e, ni a k sn w gb Ay wn ba srl.
JBA JTM N JD (740-736 BC)
32 Ldn kej Pk m Rml, ba srl, Jtm m s di ba Jd. 33 j m dn
mdgbn ngb t gor t. jba fn dn mrndnlgn n Jrslm; y r j Jr
mbnrin Sdk. 34 e ohun t t Yhw lrn npa ffaraw bb r s nn ohun gbogbo.
35 gbn wn ibi gga k par, wn nyn s rb pl trr lr wn ibi gga.
un ni k nu n k Tmpl Yhw.
36 yk tn Jtm ti gbogbo ohun t e, j a k k sn w gb Ay wn ba Jd?
37 N wn j n ni Yhw br s rn Rsn ba Arm ti Pk m Rml lti klu Jd.
38 Jtm sn pl wn bb r, a snk r n l Dfd bb l r; m r Ahs jba rp r.
16
JBA AHS N JD (736-716 BC)
Ldn ktdn-lgj jba Pk m Rml, Ahs m Jtm di ba Jd. 2 Ahs j
m ogn dn ngb t gor t. jba fn dn mrndnlgn n Jrslm. K e ohun t
wu Yhw lrun r, b Dfd bb l r ti e. 3 faraw w wn ba srl, n fi
mknrin r gba in rb kj gg b rra wn orl-d t Yhw l kr fn wn m
srl, 4 Wn rb pl trr lr wn ibi gga, lr wn kt ti lb igi bra elw tt.
5 Ngb n ni Rsn ba Arm ti Pk m Rml, ba srl, gbgun l b jrslm,
wn gbgun t , gbn wn k l bor r. 6 (N kk n ni ba dm gba Elt fn dm;
l wn ar Jd kr n Elt, wn ar dm w , wn s gb nb t t di n oln).
7 Ngb n ni Ahs rn wn rn s Tiglat-Pilsr ba sr lti w fn un p: Mo j rn
r ti m r. W gb m lw ba Arm ti ba srl t wn gbgun t m. 8 Ahs k wr ti
fdk t b nn tmpl Yhw ti t w nn ra fin ba, fi wn bun ba sr.
9 ba sr gb tir, gk l b Dmsk j, gb , k wn ar l n ngbkn l Kr,
s pa Rsn.
10 ba Ahs l pd Tiglat-Pilsr ba sr n Dmsk, s r pp t w n Dmsk.
Ngb n ni ba Ahs gba wn pp n, wrn r, ti b a ti k , fi rn s lf r.
11 lf r k pp kan gg b ln t Ahs fi rn s i lti Dmsk. lf r s par r
k ba Ahs t pad lti Dmsk. 12 Ngb t ba Ahs

pad lti Dmsk, r pp n, snm , gun or r, 13 sun b sunpa r lr pp n


pl wn rb k, fi t e jb, s da j wn ran b rp r sl. 14 gb pp id
t sb dr nwj tmpl kr, s gb e l sp rwa pp titun r.
15 ba Ahs p y fn lf r: Lr pp l y ni k o ti ma rb snp lwr ti
b k ti t jb fn gbogbo nyn; k o ma da j b sunpa ti j wn b yk s i.
mi y r s ti pp id. 16 lf r e gbogbo ohun t ba Ahs pal.
17 ba Ahs y gbr ls kk pl gbk r kr, gb wn agbada kr, gb
agbada omi l ond kr lr wn ml t gb e dr, si gb e ka or il olkta. 18 Lti t
ba sr lrn, gb kl t ba t w nn tmpl Yhw kr, s pa n t ba gb
wn tmpl d.
19 yk tn Ahs ti gbogbo ohun t e, j a k k sn w gb Ay wn ba Jd?
20 Ahs sn pl wn bb r, a snk r n l Dfd, m r Hesek jba rp r.
17
JBA H N SRL (732-724 BC)
Ldn kejl jba Ahas n Jd, Hs m l di ba srl n Samar; jba fn dn
msn-n. 2 e ohun t b Yhw nn, gbn k le t ti wn ba srl aj r.
3 almansr ba sr gbgun w b Hs, Hs trba fn un, s san ow or fn un.
4 gbn ba sr r i p Hs gb-geb s un, ntor ti rn wn rn s Sas ba
gpt, k s san ow or m fn ba sr, y t ti san lddun tl. Ngb n ni ba
sr gb e sn tb pl wn lw.
UB SAMAR
5 ba sr gbgun w s gbogbo il n, s gbgun ti Samar fn dun mta. 6 N dn
kta s, ba sr gun Samar, k wn srl ngbkn l sr. m wn t Hl
d, lt Hmr, n omi od Gsn ti n l Mds.
R LR JBA SRL
7 y l ntor p wn srl s Yhw lrun wn t m wn jde kr n il gpt.
Wn b wn lrun mrn, 8 wn tl wn orl-d t Yhw l kr nwj wn. 9 wn
srl ti wn ba t wn fi j gbmrn bbur s Yhw lrun wn, wn k ibi gga nbi gbogbo t
wn gb, nn il wn ti nn l oldi wn. 10 Wn gb wn p or ti p bra kal lr gbogbo k gga
ti lb gbogbo igi bra elw tt. 11 Wn rb b ti wn orl-d t Yhw l kr nwj wn, wn s hw
bbur t fa bn Yhw. 12 Wn b wn re lyn gb t Yhw ti w fn wn p: k gbd e ohun y.
13 Sbsb, Yhw e kl y fn srl ti Jd npa wn wl ti wn arran p:
ronpwd kr nn w bbur yn, k s tl wn ti fin mi gg b gbogbo fin t mo
fifn wn bb yn, t mo tn fn wn npa wn rn mi wl. 14 gbn wn k trba, wn
orkunkun ju wn bb wn l, t wn k s gba Yhw lrun wn gb. 15 Wn gan wn fin
r ti mjm t b wn d, pl wn ln patk t e fn wn. Wn lpa ohun asn tt wn
fi di asn fnrawn, pl faraw wn orl-d t y wn k, lyn gb t Yhw ti d wn
lkun k wn m e hw b tiwn. 16 Wn k gbogbo Yhw lrun wn sl, wn r re
fnrawn, gbr ml mj, wn e p bra fn r, wn forbal fn gbogbo gb m
ogun oj run, wn s sin Bl. 17 Wn m wn m wn, lknrin lbnrin gba in in rb
r, wn awo, wn , wn ta ara wn fn i ibi nwj Yhw, wn s fa bn r.
18 Ngb n ni Yhw bn gidi s srl, t s m u kr nwj r, t k s ju y Jd t
k syn.
19 Jd bkan n k pa Yhw lrun r m, gba srl l. 20 Yhw k gbogbo
y srl, r sl, fi l w kgun tt fi k kr nwj r nkyn. 21 y srl kr
n il Dfd, srl s s Jrbm m Nbt di ba. Jrbm m srl kr ld Yhw,
s f sn l. 22 wn nyn srl faraw Jrbm, wn k
pynd 23 t fi j p Yhw m srl kr n wj r nkyn, gg b ti kde
lti nu wn rn r wl; k wn nyn srl ngbkn jnn l il sr
nbi t wn w ln.
PIL WN AR SAMAR
24 ba sr k wn jj w lti Bbln, Kt, Aff, Hmt ti Sefarfym, s m wn
t wn l Samar d dp wn nyn srl: wn gba Samar, wn s gb nn wn l
r.
25 N br ibd wn n il n, wn k bl fn Yhw, un n rn wn knn s wn lti
pa wn. 26 Wn w fn ba sr p: wn t o k ngbkun l ma gb n wn l Samar k
m sn lrun il n, s ti rn wn knn s wn, t wn pa wn ntor wn k m sn
lrun il n. 27 Ngb n ni ba sr p y p: K a d kan nn wn lf t mo k
ngbkn pad sb, k o l ma gb nb, k s k wn n sn lrun il n. 28 Ngb n ni
kan nn wn lf t a k ngbkn l kr n Samar pad w gb n Btl; k wn b a ti
b Yhw.
29 Olk lk e re r il tir, t a s gb sn wn tmpl ibi gga t wn nyn Samar
ti e, olk lk l e b n wn l t

wn td. 30 wn ar Bbln e Sukot-Bent, wn ar Kt e Nrgl, wn t ti Hmt


w e Am, 31 wn t ti Af w e Nibhs kan ti Tartk kan, wn t ti Serafym w m
wn m wn gba in in rb fn sn Adramlk ti ti Anamlk, wn r Serafym.
32 Wn bl fn Yhw bkan n, wn yan wn lf lrn ara wn fn wn ibi gga,
wn ni i sn fn wn lr wn ibi gga. 33 B wn ti bl fn Yhw ni wn sin wn
r orl-d t a ti k wn w bkan n. 34 Wn tl ln sn il wn tij tt di j n.
Wn k sin Yhw, wn k tl ln ti sn r, gg b fin ti t Yhw fifn wn m
Jkb t fn lrk srl. 35 Yhw b wn d mjm kan, s fn wn n ln y p: yin
k gbd bl fn wn lrun jj, k gbd b wn, k gbd rb s wn.36 Yhw
nkan, t m yn gk kr n il gpt pl agbra l ap r, 37 ni k ma bl fn, pl b
ti rb yn, k s gbd bl fn wn lrun jj. 38 m e gbgb mjm t mo b yn
d, k m e bl fn wn lrun jj, 39 Yhw lrun yn nkan ni k ma bl fn, un
y s gb yn lw gbogbo wn t yn. 40 gbn wn k trba, wn tl sn tij wn l.
41 Ngb n wn nyn lti orl-d jj wny bl fn Yhw, wn s b wn re
wn, wn m wn ti tm-dm wn e b wn bb wn ti e tt di j n.
18
R J LR JBA HESEK (716-687 BC)
N dn kta jba Ho m l n srl, Hesek m Ahs di ba n Jd. 2 j m
dn mdgbn ngb t gor t, s jba fn dn mkndnlgbn n Jrslm; y r
j Abj mbnrin Seker. 3 e ohun t wu Yhw, tpas gbogbo ohun t Davd bb l
r e. 4 un ni pa wn ibi gga r, t f wn p bra, t s g wn p or, s f ej id
t Ms e s ww. Tt dgb n ni wn srl rb s i; t wn p n Nehuitn.
5 gbkl Yhw lrun srl. Lyn r k s ba Jd mrn b tir; k tn s mrn
wj r. 6 faram Yhw l kr ld r, s tl wn t Yhw ln fn Ms.
7 Yhw s w pl r bkan n, gbogbo dwl r s yr s rere. k lti trba fn ba
sr, k s trba fn un m. 8 un l gun wn Flstn tt d Gs, pa gbgb wn run
ti il gga tt kan wn l oldi.
RNT GUN SAMAR
9 Ldn krin Hesek t e dn keje ti H m l, ba srl, almansr ba sr
gbgun ko Samar, s s e m. 10 Wn gun Samar lyn dn mta. y l ldn
kw Hesek, t j dn keje H ba srl, t Samar ub. 11 ba sr k wn
nyn srl ngbkn l sr, s m wn t Hl d lb Hbr lt od Gsn, ti n
wn l Mds. 12 s j b ntor p wn k tl r Yhw lrun wn, wn s ba mjm
r j, gbogbo ohun t Ms rn Yhw ln fn wn, wn k gb nkankan, wn k s tl
nkankan.
OGUN SNNAKRB
13 Ldn krnl ba Hesek, Snnkrb ba sr gbkun ko wn l oldi n Jd, s
gun wn. 14 Ngb n Hesek rn y s ba sr n Lk p: Mo ti dra. Dar
pn r kr ld mi, mi y s trba fn r. ba sr br dnrn ow fdk ti
gbn ow wr lw Hesek. 15 Hesek s ynda gbogbo ow t b nn tmpl Yhw ti
y t b nn ra fin ba fn un. 16 Ngb n ni Hesek g gbogbo wr t w lra ilkn
ibi mm Yhw ti y t w lra wn p ti ba Jd fi wr b, s k wn fn ba sr.
J OLR AGBWO
17 Lti Lk ni ba sr ti rn olr agbwo s ba Hesek n Jrslm pl w wn
m ogun ptk. l Jrslm. Ngb t d hn, dr lb omi t a l fn adgn od
lja t w lk, y t w ln oko Fl. 18 pe ba. lr i fin, Elikm m Hlk,
bn akw ti akde J m sf, wn jde l b a. 19 Olr agbwo n w fn wn p:
w fn Hesek p: By ni ba l w, ba sr. K lo gbkl y? 20 w r p r lsn t
mrn ogun ti agbra jagun? Ta ni o gbkl ngb n t w k fi trba fn mi m? 21 W b
o ti gbral fefe t ti - gpt, - y t wn w nyn t b gbra l e. 22 By o l w
fn mi p: Yhw lrun wa ni a gbkl, gbn b Hesek ti w wn ibi gga r ti wn
pp r b ti w fn wn ar Jd ti jrslm p: Nwj pp y ni k ti ma forbal n
Jrslm, 23 K bur! B kbys ba sr e dhn. mi y fn n gbw in b o
b l r wn lin lti gn wn! 24 Bwo ni o e l bor kan oo nn wn t kr j lrn
wn rn g mi? gbn o gbral gpt fn k ogun ti wn ajagun lr in! 25 n
pp, b pl Yhw ni mo fi gk w pa ib y run. Yhw ni w fn mi p: Gk l s
il y, k o s s di ahoro!
26 Elikm, bn ti J w fn olor agbwo n p: Dkun, fi d Aram b wn
rn r sr, ntor w gb , m e fi d Jd b wa sr n et gb wn
nyn t b lr odi y. 27 gbn olor agbwo n w fn wn p: j g r tb w ni kbys
ba rn mi s lti sr wny? b wn nyn t jk lr odi y ni a rn mi s, wn t y j gb wn, t wn y
mu t wn pl yn.
28 Ngb n ni olor agbwo n dde dr, t s fi ohn k kgbe n d Jd pl r
wny: K gb r ba l, ba sr. 29 By ni ba w: K Hesek m e tn yn, ntor p
k l gb yn lw mi. 30 K Hesek m e m yn gbkl Yhw w p: O dj p Yhw y
gb yn l, l y k n ub sw ba sr. 31 m e fets Hesek, ntor by ni ba
sr w: tr lf lw mi, jw ara yn fn mi, olk lk yn y s j so jr r ti ti
igi pt r, s mu omi knga yn, 32 tt mi y fi w k yn l il b tiyn, il lk pl t t
dra, il t n brd ti gb jr, il olrr ti olyn mm, k ba l y, k m e k.
gbn m e fets Hesek ntor e ni tn yn w p: Yhw y gb yn l! 33 j wn
lrun orl-d wn-n n gb wn lw ba sr? 34 wn lrun Hamt ti ti Arpd d?
wn lrun Sefarfym, ti Hn ti ti If d? wn lrun il Samar d? j wn gba
Samar sl lw mi? 35 wo nn gbogbo wn lrun gbogbo wn orl-d l gba il wn
lw mi, t w j Yhw ni y gba Jrslm l?
36 Wn pa rr, wn k s fs r kan, ntor b ni ba ti p p: K m e d a lhn.
37 Olr i fin, Elikm m Hlk, bn akw ti akde J m sf, w b Hesek
pl a wn n yya, wn s ryn wn r olr agbwo n.
19
WD LW WL SY
B wn ti sr ni ba Hesek ya a r, fi a f bora, s l sn tmpl Yhw. 2 rn
olr i fin, Elikm, bn akw ti wn lf algb, pl a f lti l b wl sy
m Ams. 3 wn y w fn un p: By ni Hesek w: j n ro, j jy, j tj. rb d,
k s lgbra bm. 4 Yhw lrun r gb wn r olr agbwo t ba sr rn lti b
lrun aly, k Yhw lrun fyj wn r t gb n! B wa gbdr f wn yk t
w ly.
5 Ngb t wn on ba Hesek d d s, 6 s w fn wn p: K l s fn g yn
p: By ni Yhw w: M e br ntor wn r t o ti gb, wn r d t wn rn ba
sr s s mi. 7 mi y fi m kan sn r, y s ma gb wn r t y m u pad s il r,
mi y s j k ub sw id.
OLR AGBWO PADA L
8 Olr agbwo n pad l b ba sr n Lbn t gbgun k. Olr agbwo n ti gb p
b ti g ogun kr n Lk, 9 ntor p gb ryn y npa Tirk ba K p ti
jde gbgun l b un.
W SNNAKRB S HESEK
10 Sennakrb, ba sr, rn wn rn s Esek lti w fn un p: K w by fn
Esek, ba Jd: K lrun t w gbkl m e tn p: Jrslm k n b sw ba
sr.
11 w ti gb ohun t ba sr ti e s gbogbo orl-d, t fi wn e ohun t, w ni y
y! 12 rnlw wo ni wn lrun orl-d wnn jm ngb t bb mi gun wn: Gsn,
Hrn, Rsf, wn dn t wn w n Tll Bsr? 13 ba Hnnt d, ba rpd, ti
Sefarfaym, ti Hn ti ti f, wn d? 14 Esek gba w n lw wn rn n, s k .
Ngb n ni gk l tmpl Yhw, t i swj Yhw. 15 Esek s gbdr by nwj
Yhw: Yhw, lrun srl, w t jk lr wn krb, w nkan ni lrun kan oo lr
gbogbo jba ay, w ni o d run un ay. 16 Ttsl, Yhw, k w s gb, la oj r, Yhw,
k w si r i. Gb wn r Sennakrb t rn w b lrun aly. 17 Yhw, n tt ni
wn ba sr ti pa wn oril-d run, 18 t wn ju wn lrun wn sn in, ntor p wn k
e lrun b k e i w nyn, igi ti kta, ntor n ni wn e l pa wn r. 19 gbn
nsisy, Yhw lrun wa, gba w lw r, jw j k gbogbo orl-d ay m p w nkan ni
lrun, Yhw!
SY D S I
20 Ngb n ni sy, m ms, rn l s fn Esek p: By ni Yhw, lrun srl
w. mi ti gb dr t w gb s mi npa Senkrb, ba sr. 21 Wo f t Yhw s ld
s i.
gn , b ,
w wnd, omidan Sn.
mi or s lyn, mbnrin Jrslm.
22 n ta ni w b pl r d?
Ta ni w sr gbraga s,
T o gb oj ongbraga w?
S ni Mm srl!
23 w tipa wn rn r b Olwa.
w w p:
Pl ogunlg k ogun mi
Mo ti gor wn k l,
k t ga jl n Lbnn.
Mo ti g or kdr gga r,
ti ay igi sprs r lul.

Mo ti wn r l ptpt,
tt kan wn igb dd r.
24 Mo ti wa knga, mo ti mu omi il jj.
Mo ti m k gbogbo omi gpt
gb lb atls mi!

25 j o gb? Lti j pp
ni mo ti ps y,
lti ay ll ni mo ti pinnu r
Mo m u e nsisy.
pn r ni lti s wn l oldi
di kt alapa.
26 w nyn l wn-n n r
pl br-bojo ti dm,
wn db korko nn oko,
b ewko lr pp
b korko or il ti ti in gb
t aff l-orn dlm.
27 gbn mo b nb,
w b dr tb p jk,
w b jde tb p wl, mi m .
28 Ntor p o ti rra s mi,
t sks r d et mi,
mi y fi rka mi s im r
ti jnu mi s wn t r.
mi y d pad s n t o gb w.
M FN HESEK
29 Kys pr y:
A j ka t a b gbn ldn y,
ti y t b h lrn eb ldn t b,
k gbin oko k s kr ldn kta,
k gbin gb jr k s kr r.
30 yk t w ly n il Jd
y hu gbngb titun n sl,
y s so so lk.
31 Ntor yk y h jde lti Jrslm
pl wn t a k y lti k Sn.
f jow Yhw gb ogun y e y.
32 y ni ohun t Yhw w lr ba sr:
un k n wn l y,
k n ta f kankan,
k n kj as s i,
k n wa il ogun nb.
33 n t gb w ni un y gb pad,
k n wn l y, f Yhw.
34 mi y db bo l y,
mi y gb l ntor rn mi Dfd.
KN TI IK SNNAKRB
35 N ru kan n ni ngl Yhw jde l lu k msn-n-ln-gbdgbn nyn n g
ogun sr. N wr, ngb t il m, k nkan ni a r nb.
36 Sennakrb k g r, s pad s Nnf lti l simi. 37 Lj kan t forbal nn
tmpl Nsk, r r, wn m r Adramlk ti aresr fi id lu pa, wn s s l s il
Arrt. m r Esardn jba rp r.
20
SN TI WSN HESEKA
N kk n, sn burk kan klu Hesek. Wl sy m ms wa w fn un p: By
ni Yhw w: t il r ntor iw y k, w k n y. 2 Esek kj s gb giri, s gbdr
y s Yhw p: 3 H! Yhw, dkun rnt p mo hw tt pl kn dodo nwj r, t mo
s e ohun t dra lj r. sk s sunkn pl omij pp.
4 sy k t kr n gbl rn ngb t r Yhw d b a w p: 5 Pad l s fn Hesek
p: By ni Olwa lrun bb r Dfd w: Mo ti gb dr r, mo ti r omij r. mi y w
sn: nn j mta, w y gk l s tmpl Yhw. 6 mi y fi dn mdgn kn j ay
r. mi y gb lw ba sr, mi y db bo l yi ntor ork mi ti ntor rn mi
Dfd.
7 sy w p: M ew titun pt kan w. Wn m u w, wn s fi sj egb n, b s r
wsn.
8 Eseka w fn sy p: m wo ni mi y fi m p Yhw y w m sn, p mi y gk
l tmpl Yhw n j mta? 9 sy dhn p: m ti Yhw fifn p un y e ohun t
un s fn n y: wo ni w f, k jji t swj pl s mw, tb k pad syn n s
mw: 10 Hesek w p: Ohun kker ni p jj l swj n s mw, mi k f yn, y
t mo f ni p k l syn n s mw! 11 Wl sy k pe Yhw, s m jji pad n s
mw.lti nu n il t Ahs gb.
AOJ BA BABLN
12 N kk n Merodak-Baladn m Baladn, ba Bbln fi w ti bn rn s
Hesek, ntor p ti gb npa sn ti wsn r. 13 In Hesek dn, s fi ohun wny han
wn rn n: yr ra fdk, ti wr, ti wn ohun olrn ddn, rr onyebye, ti
wn ohun j ti gbogbo nkan t b n gbngn ra r. K s ohun t Hesek k fihn wn
nn fin r ti n gbogbo gbgb r.
14 Ngb n ni wl sy l b ba Hesek, bi lr p: K ni wn wn-n n w fn ti
nbo ni wn ti w? Hesek dhn p: Wn ti orl-d kr w, lti Bbln. 15 s tn w
p: K ni wn r n fin r? Hesek dhn p: Wn r ohun gbogbo t b n fin mi, k s
ohun t mi k fihn wn nn gbngn ra mi.
16 Ngb n ni sy w fn Hesek p: Gb r Yhw: 17 wn j b t gbogbo ohun t
b n fin r, gbogbo ra t wn bb r ti kj tt di j n, ni a k l Bbln, k s
nkan t a fisl, ni Yhw w. 18 Lrn wn mknrin r fnrar, wn mknrin t a b
fn , ni a ti m e akra n fin ba Bbln. 19 Hesek w fn sy p: r Yhw t o
w y bs i. ron n tt p: K bur! lf ti fknbal ngb j ay mi ti t!.
PR JBA HESEK
20 yk tn Hesek, gbogbo i m akin t e, b ti k ibi omi adgn ti b ti wa il m
omi n w sn l, j a k k sn w gb Ay wn ba Jd? 21 Hesek sn pl wn
bb r, m r Mns jba rp r.
21
JBA MNS N JD (687-642 BC)
Mns j m dn mjl ngb t gor t, s jb fn dn mrn-n-dnlgta n
Jrslm; y r j Hfsb. 2 e ohun t b Yhw nn npa ffaraw wn ohun rra
wn orl-d t Yhw l kr fn wn m srl. 3 tn k wn ibi gga t Hesek bb
r parun. k pp fn Bl, e p bra gg b Ahb ba srl ti e, forbal fn
gbogbo gb m ogun oj run, s b wn. 4 k wn pp nn tmpl Yhw, npa y t
Yhw ti w p: N Jrslm ni mi y j k Ork mi ma gb.
5 k wn pp fn gbogbo gb m ogun oj run nn gbl mj tmpl Yhw. 6
mu m r gba in in, df, gba on idan ti ti abk-sr, gba alwo, lpo wn i t
Yhw k s bbur, s e b fa bn r. 7 gb re Ar t e sn tmpl, y t Yhw
w fn Dfd ti fn m r Slmn p: Nn tmpl y ti n Jrslm, l t mo yn
lrn gbogbo y srl, ni mi y j k Ork mi ma gb ll. 8 mi k n
j k s wn nyn srl ko l jnn s il t mo ti fifn wn bb wn, b
wn b ra lti e ohun gbogbo t mo pal fn wn , ggb gbogbo fin t rn
mi Ms ti gb kal fn wn. 9 gbn wn k trba, Mns k wn n t b g t e
bbur ju wn orl-d ti Yhw par fn wn m srl.
10 Ngb n ni Yhw sr y lti nu wn wl rn r p: 11 Ntor p: Mns ba
Jd ti d rra wny, t e burk ju y t wn Amr e wj r, t s fa Jd sn
r bkan n pl wn re r, 12 by ni Yhw lrun srl w: mi y fa ibi sr
Jrslm ti Jd t y m et mjj ni t b gb pariwo. 13 mi y fi okn kan n wn
Jrslm b ti Samar, wn kan n b ti il Ahb, mi y nu Jrslm b a ti nu wo t
a doj r kd lti n tin tde. 14 mi y k jogn mi sl, mi y fi wn l w wn t
wn, 15 ntor p wn e ohun t b mi nn, t wn s fa bn mi, lti j t wn bb wn ti jde
kr n gpt tt di j n.
16 Mns tn ta j al sl bkan n lplp t fi kn Jrslm lti pkun kan d
orgun kej, n fikn wn t d n Jd, n ie bbur s Yhw.
17 yk tn Mns ti gbogbo ohun t e, wn t d, j a k k sn w gb Ay
wn ba Jd? 18 Mns sn pl wn bb r, a snk r nn gb oko fin r, gb oko
s. m r Amn jba rp r.
JBA AMN N JD (642-640 BC)
19 Amn j m dn mjllgn ngb t gor t, s jba fn dn mj n Jrslm;
y r j Melmt mbnrin Hars lti Jtb. 20 e ohun t b Yhw nn gg b bb
r Mns ti e. 21 tl gbogbo w bb r, b wn re, sn wn, s forbal fn
wn. 22 k Yhw lrun wn bb l r sl, k tl n Yhw.
23 wn balgun Amn t s i, wn s pa ba n fin r. 24 gbn wn ar il n pa
gbogbo wn t t s Amn, wn s fi m r Js jba rp r.
25 yk tn Amon ti gbogbo ohun t e, j a k k sn w gb Ay wn ba Jd?
26 A snk r nn iboj bb r, nn gb oko s. m r Js jba rp r.
22
R SJ LR JBA JS (640-609 BC)
Js j m dn mj ngb t gor t, s jba fn gbn dn n Jrslm. y r j
Jdd mbnrin Ady lti Bskt. 2 e ohun t t Yhw lrn npa ffaraw w bb l
r Dfd, l y stn-n tb ss.
A R W FIN
3 N dn kejdnlgbn jba Js, ba y rn akw fn m sl, m Mlm, l s
tmpl Yhw p: 4 Gk l b olr lf Hlk p k r fdk t gb w s tmpl Yhw
ti y t wn am gb tmpl ti gb lw wn nyn. 5 K k wn fn wn olr i
tmpl Yhw, k wn n a lr wn t t tmpl e, 6 k a fn wn gbn-gbn,
wn on il, wn on kta, k a ra igi ti wn kta t a gb fn tne tmpl n.
7 gbn k a m e br ir nw t a fi l wn lw, ntor p wn e gbkl fn tt
wn.
8 Olr lf Hlk w fn kwe fn p: mi ti r w fin nn tmpl Yhw. Hlk fi
w n fn fn ni t k . 9 Akw fn l b ba lti ryn fn un p: wn rn r ti
r fadk n t a r nn tmpl, a ti k wn fn wn olr i tmpl Yhw. 10 Lyn n ni
akw fn kde fn ba p: lf Hilky fn mi n w kan. fn s k nwj ba.
WD LW WL OBINRIN HLD
11 B ba ti gb wn r in w n ni ya a r. 12 p y fn lf Hilky, fn
Ahkm m fn, fn kbr m Mky, fn akw fn ti fn y on ba p:
13 l wd fn mi ti fn wn nyn npa wn r in w t a r y, k wn tl gbogbo
ohun t a r nn r.
14 lf Hlk, Ahikm, Akbr, fn ti Asay l b wl obnrin Hld aya lm
mknrin Tkf, m Hrhs oltj wn a sn; gb n Jrslm n l titun. Wn
ly fn obnrin wl n; 15 s d wn lhn p: By ni Yhw lrun srl w. s fn
ni t rn yn s mi p: 16 By ni Yhw w: mi y fa ibi sr il y ti sr wn t gb nb,
gbogbo r t ba Jd k nn w n ni y l. 17 Ntor p wn k m sl, t wn rb s
wn lrun mrn, t wn fi i wn m mi bn, bn mi ti ru s ib y, k s n r. 18 K s
fn ba Jd t rn yn w lti wd lw Yhw p: By ni Yhw lrun srl w, wn r
t w ti gb 19 gbn ntor p j lkn, t o s r ara r sl nwj Yhw b o ti gb
ohun t mo s ld s ib y ti wn ar ib t y di ni t br ti ni gn, ntor p w ti ya
a r pl kn nwj mi, mi n ti gb, f Yhw. 20 Ntor n ni mi y m dp m
wn bb r, w y l in sr n lf, oj r k s n r gbogbo ibi t mi y k b il
y. Wn m s n pad l fn ba.
23
A KA W N TWTW
Ngb n ni ba pe gbogbo wn algb Jd ti ti Jrslm sd r. 2 ba gk l s
tmpl Yhw pl gbogbo wn niyn Jd ti wn ar Jrslm, wn luf, wn
wl, ti gbogbo nyn lti ni t kr j kan ni t dgb j, ka wn r in w mjm
n t a r nn tmpl Yhw nwj gbogbo wn. 3 ba dde dr lb p, s di ara-r pl
mjm nwj Yhw lti tl Yhw ti lti pa wn r m, wn ln ti wn fin r pl
gbogbo kn r ti gbogbo m r, lti m lr t a k sn w mjm n . Gbogbo nyn s
faram mjm n.
TNE SN N JD
4 ba p fn Hlk pl lf tl r ti fn wn am il tmpl lti k gbogbo ohun
sn Bl kr, ti ti Ar ti ti gbogbo gb m ogun run. fi in sun wn lyn Jrslm
lr pp Kdrn, s k er wn l Btl. 5 pa wn lf k t wn ba Jd d sl,
wn t rb lr wn ibi gga, nn wn l Jd ti n gbgb Jrslm; bkn n ni
fn wn t rb s Bl, s orn, p, rw ti gbogbo m gb ogun oj run. 6 k
wn p bra in tmpl Yhw kr n Jrslm l s fonfoj Kdrn, fi in sun wn n
fonfoj Kdrn di er, s da er wn sn kt lsn. 7 w il wn t gbr fn sn
t w nn tmpl Yhw, ti ibi t wn obnrin kan ti hun a Ar.
8 pe gbogbo wn lf pad lti wn l Jd t wn w, ba wn ibi gga j, nbi t
wn lf n ti rb, br lti Gb tt kan Berb. pa ibi gga wn Ibd r, y t
w lnu n J, ajl l n, w lp s b a b kj w nu ibod l n. 9 Gbogbo
wn lf ibi gga ni wn k l gk l sr pp Yhw n Jrslm, gbn wn j
brd n yst pl arknrin wn. 10 ba il Tft j n Bn Hnm, k ni kni m e m
m r, lknrin lbnrin, gba in in m nn sn bl fn Mlk. 11 pa wn in t wn
ba Jd yst fn sn orn, n bwl tmpl Yhw, lb yr Natan-Mlk, t w nn
gbngn l, s fi in sun k lin fn orn. 12 wn pp t w lk il, t wn ba Jd
k, ti wn t Mns k nn gbl mj tmpl Yhw, gbogbo wn ni ba pa kal, f wn
nb, s k wn kr nb, s da er wn s fonfoj Kdrn. 13 wn ibi gga t w n
knkn Jrslm, n gs k lf, t Slmn ba srl k fn Astrt, ohun rra wn
Sdn, ti fn Km, ohun rra wn Mb, ti fn Mlkm, ohun rra wn Amn, gbogbo
wn ni b bj. 14 tn f wn p bra, t s g wn p or, k egungun nyn d ibi
t wn w.
TNE N D JBA RW T PAR
15 Bkan n ni a e fn pp Btl, ibi gga ti Jrbm m Nbt k, y t fa srl sn
, ba pa pp y kal bkan n ti ibi gga y, f wn kta r, s di eruku, fi in
sun wn p bra r.
16 B Js ti wo yk r ni r wn iboj kan nb, lr k n, rn l k wn egungun
ibj n w, s j wn lr pp n. B ni e b j lti m r Yhw e, y t nyn
lrun kde ngb t Jrbm dr lr pp n lj dn. Ngb t Js yjpad, r iboj
nyn lrun t kde r n, 17 s br p: Iboj wo ni mo w y? wn ar l n d a
lhn p: Iboj nyn lrun t ti Jd w ni, ni t kde ohun t o w e s pp y. 18 ba w
p: fi sl n lf, k ni kni m e y egungun r lnu. Wn s fi egungun r sl jj pl
egungun wl t ti Samar w.
19 Js pa gbogbo tmpl ibi gga r bkan n, y t wn ba srl k n wn l
Samar, t wn fi m Yhw bn, e ib gg b ti e n Btl. 20 pa gbogbo wn lf
ibi gga t w ni d wn pp n, s j egungun wn nb. Lyn n ni pad s
Jrslm.
DN RKJ TN WY
21 ba p y fn gbogbo nyn p: e ry dn rkj lti bl fn Yhw lrun yn,
gg b a ti k sn w mjm. 22 A k e ry dn rkj b lti gb wn adj t
dar srl ti n gbogbo gb wn ba srl ti wn ba Jd. 23 fi n dn kejdnlgn
jba Js ni a e ry dn rkj t lrinrin t b, y t a fi bl fn Yhw n Jrslm.
R PAR LR TNE SN
24 J b l gbogbo wn o ti j, wn r il ti wn re, gbogbo ohun rra t a l r n
il Jd ti n Jrslm, gbogbo r ni Js par, n ttl wn r fin t a k sn w t
lf Hk r nn tmpl Yhw. 25 K s ba mrn wj r t kbiara s Yhw pl
gbogbo kn r ti gbogbo agbra r, pl gbogbo tt s fin Ms, k tn s lmrn t a l
kw e lyn r.
26 Sbsb Yhw k pad lyn bn gbgbn r t ru s Jd fn wn dra t Mns e
s i. 27 Yhw pinnu p: mi n y t Jd k bkan n nwj mi, gg b mo ti t srl
k, mi y k l t mo ti yn y sl, Jrslm ti tmpl t mo w npa r p: Nb ni Ork
mi y ma gb.
PAR JBA JS
28 yk tn Js, ti gbogbo ohun t e, j a k k sn w gb Ay wn ba Jd?
29 Ngb tir ni Fr Nk, ba gpt, gk l b ba sr n od Efrts, ba Js s
l dn d . gbn Nk pa run n Mgd, n kk pd wn. 30 wn rn r gb k
r l Jrslm, wn s snk r nn iboj r. wn nyn il n m Jhhs m Js;
wn da rr l e lr, wn s fi jba, wn s kde r n ba rp bb r.
JBA JHHS N JD (609 BC)
31 Jhhs j m dn mtllgn ngb t gor t, s jba fn o mta n
Jrslm. y r j Hamutl mbnrin Jerem lti Lbn. 32 e ohun t b Yhw nn, b
wn bb r ti e.
33 Fr Nk fi wn d n Rpl n gbgb Hamt, s d i lw k m tn e jba n
Jrslm m. s m k il n san ow fdk ti ow wr mw. 34 Fr Nk fi
Elikm m Js jba rp bb r Js. y ork r pad s Jehoykm. m Jhhs
n tir l gpt, nb ni gb k.
35 Jehoykm fn Far n wr ti fdk t br. gbn n lti bu ow fdk ti wr
n t n lti san fn Fr Nk l or ni kkan n il n, gg b wn ti j lr t.
JBA JEHOYKM N JD (609-598 BC)
36 Jehoykm j m dn mdgbn ngb t gor t, s jba fn dn mknl n
Jrslm. y r j Sebid mbnrin Pedy lti Rm. 37 e ohun t b Yhw nn
gg b wn bb r ti e.

24
Ngb tir ni Nebukadnesr ba Babln gbgun w, Jehoykm s trba fn un n wn dn
mta, s kj j s i lyn n. 2 Nebukadnesr kj j s i pl wn jndk ar Kld,
wn Aram, wn Mb pl wn Amn, rn wn s Jd lti pa run, gg b r ti
Yhw s lti nu wn wl rn r. 3 y s l s Jd nptk ntor bn Yhw t f t
wn k kr nwj r, fn Mns, fn gbogbo ohun t ni y e, 4 ti ntor j al t ta
sl, t da j al kn Jrslm. Yhw k f e drj.
5 yk tn Jehoykm ti gbogbo ohun t e, j a k k sn w gb Ay wn ba
Jd? 6 Jehoykm sn pl wn bb r, Jehoykn m r s jba rp r.
7 ba gpt k jde m kr n il r, ntor ba Babln ti gun gbogbo il t ba gpt
jg l lr, lti il Od gpt tt kan Od Efrts.
R J LR JBA JHYKN (598-597 BC)
8 Jehoykn J m dn mj-dnlgn ngb t gor t, s jba fn o mta n
Jrslm. y r j Neht, mbnrin lntn lti Jrslm. 9 e ohun t b Yhw
nn, gg b bb r ti e. N kk n, wn nyn Nebukadnsr, ba Bbln, gbgun l
s Jrslm, s l n m.
R GBKN KN
10 N kk n, wn nyn Nebukadnsr, ba Bbln, gbgun w s Jrslm, s
s l n m. 11 Ngb n ni Nebukadnsr, ba Bbln fnrar w gbgun ko l n,
ngb t wn nyn r h a m. 12 Ngb n ni Jehoykn ba Jd, jw wn jy r ti
wn akra r. ba Bbln s m wn lti s wn di lwn, y l n dn kj jba ba
Nebukadnsr.
13 ni y k gbogbo ra tmpl ti ra ba l, f gbogbo ohun t ba Slmn fi wr e
fn ibi mm Yhw. B ni r Yhw ti . 14 k gbogbo jy, wn p gbrn-n t wn l
gbkn, ti gbogbo wn algbd, wn on j; wn ak jl nkan n a fi sl n l
n. 15 m Jehoykn l gbkn n Bbln, bkan n ni y ba, wn aya ba, wn
akra r, wn ll il n, k wn lti Jrslm l gbkn n Bbln. 16 Gbogbo wn
nyn ptk t dgbrn-n, wn algbd ati wn on j, wn t l gb ohun j ni
ba Bbln k n gbkn l s Bbln.
17 ba Bbln r Jehoykn ly, s fi Mttny, arknrin Jehoykm, jba rp r. y
ork r pad s Sedek.
R J LR JBA SEDEK N JD (597-587 BC)
18 Sedek j m dn mknllgn ngb t gor t, s jba fn dn mknl n
Jrslm. y r j Hamtl mbnrin Jerem lti Lbn. 19 e ohun t b Yhw nn
gg b Jhoykm ti e. 20 y l s Jrslm ti Jd ntor bn Yhw, tt fi k wn
kr nwj r nkyn.
A GBGUN TI JRSLM
Sedek k lti lti trba fn ba Bbln.

25
N dn kknl jba Sedek, n j kw o kw, Nebukadnsr, ba Bbln w b
Jrslm j pl gbogbo gb m ogun r. pg ogun swj l n, s wa yr y i k.
2 s l n m tt di dn kknl jba Sedek. 3 N j ksn o krin, ngb t yn m
nn l n, t wn nyn k r nkan j m, 4 a w ap kan gnn odi l n. Ngb n ni
ba s l n ru pl gbogbo wn m ogun, wn gba lkn t b lrn ogiri mj t w
lb gb oko ba - wn ar Kld h l n m - s gba n rb. 5 wn w m
ogun Kld s tl ba n, wn s b a n il ttj Jrk nbi t wn m ogun ti tk jnn s
i. 6 wn Kld m ba w s Rbl ld ba Bbln t m u l jj n il dj. 7 m k a
b or wn m r lj ara-r, lyn n ni f oj Sedek, fi irin d , s m u w s
Bbln.
A K JRSLM LGUN.R GBKN KEJ
8 N j keje o krn-n, y j dn kkn-dnlgn Nebukednesr, ba Bbln -
Nebusardn, olr am, balgun ba Bbln, wn Jrslm. 9 fi in sun tmpl
Yhw, fin ba, ti gbogbo il ni Jrslm. 10 wn w m ogun t b pl olr am
w gnn odi t a fi y Jrslm k. 11 Nebusardn, ggun am, k yk wn nyan
l n n gbkn, pl wn t wn s lj ogun rkj l sd ba Bbln, ti yk wn
nyn lsn. 12 wn mknn il n nkan ni olr am n fi sl syn lti ma i oko
ti algbro.
13 wn ar Kld f wn p id tmpl Yhw, wn gbr ls kk ti agbada l
id t w nn tmpl Yhw, wn gb id n l s Bbln. 14 Wn k wn wo er, wn
k, b ti wn wo trr pl gbogbo ohun l id t a fi e sn. 15 ggun am n k
wn wo trr ti wn wo omi bwn, gbogbo ohun onwr ti onfdk, ni k l. 16 N ti
p mj i n, agbada l ptk kan n, ti gbr ls kk, t Slmn e fn tmpl Yhw,
a k l m wn wn n id. 17 p kan ga n gbnw mjdnlgn, n or id, or id n ga n
gbnwn mrn-n; a fi promgrnt w gl y or n k, gbogbo r ni a fi id e. Bkan n
ni fn p kej
18 ggun am n m Sry olr lf n lwn pl Sefan tl olr lf ti
wn am mta il tmpl. 19 m akra ggun t p fn wn jagunjagun n l n n
lwn, ti wn mrn-n t j r tmtm ba t a r m ni l n, m akw ggun m
gb ogun, ni t gba wn m ogun s i ogun ti gta wn nyn ptk t a r he n l
n, m wn n lwn. 20 Nebusardn ggun am n m wn l b ba Bbln n
Rbl, n il Hmt, 21 ba Bbln s p p k a pa wn n Rbl n il Hmt.
B ni a e k Jd jnn s il r l gbkn.
GEDEL DI AJL N JD
22 N ti wn nyn t a fi sl n Jd, t Nebukednesr ba Bbln fi sl, fn wn n
Gedel m Ahkm, m fn, gg b ajl. 23 Ngb t wn olr ogun ti wn m
ogun wn gb p Bbln ti fi Gedel e ajl, wn l b a n Msp: ml m Netan,
Jhn m Kre, Sr m Tanhumt ar Netoft, Jaasn ar Mkt, wn ti wn
nyn wn. 24 Gedel bra fn wn ti fn wn nyn wn, w fn wn p: m e br
wn ar Kld. K ma gb n il y, k trba fn ba Bbln, y s dra fn yn.
25 gbn n o keje, ml m Netany, m Elim, t j lti dl ba ti wn nyn
mw pl r, wn w lu Gedel pa pl wn ar Jd ti wn ar Kld t w ld r n
Msp. 26 Ngb n ni gbogbo nyn n kker ti n l pl wn olr w m ogun jde
kr l s gpt, ntor r wn ar Kld b wn.
BA JEHOYKN GBA DRJ
27 N dn ktdnlgj gbkn Jehoykn ba Jd, lj ktdn-lgbn o kejl, Efil-
Merodk ba Bbln drji Jehoykn ba Jd, m jde kr nn tb ldn t gor t.
28 fi oj rere b a sr, s fn un n jk gga lrn wn ba t b ld r n Bbln.
29 Jehoykn b a wn r sl, s b ba jun p ngb gbogbo fn yk j ay r.
30 b r s i p ohun l k wn n ngb gbogbo lti j d j fn yk j ay r.

W KN KRNK

1
LTI DM T T D SRL
WN Y MTA KK
dm, St, n, 2 Knn, Mahaltl, Jrd, 3 nk, Mtsel, Lmk, 4 N, m,
Hm ti Jft.
Y JFT
5 wn mknrin Jft n y: Gmr, Mgg, wn Md, Jfn, Tbl, Mk, Trs.
6 wn mknrin Gmr ni: Akns, Rft, Togrm. 7 wn mknrin Jfn ni: l,
Tr, wn Ktm, wn Dnn.
Y HM
8 wn m Hm ni: K, Msrm, Pt, Knn.
9 wn m k ni: Sb, Hfl, Sbt, Rm, Sabetk. wn m Rm ni: b,
Ddn. 10 K ni bb Nmrd, un ni ajagun knkanj kk lr il ay.
11 Msrm ni bb wn nyn Ld, ti Anm, ti Lhb, ti Nft, 12 wn nyn Patrs, ti
Kl ti wn nyn Kftr, lti d wn ni wn Flstn ti w. 13 Knn ni bb Sdn,
kbi r, lyn r ni Ht, 14 ti wn Jbs, wn Amr, wn Grg, 15 wn Hf, wn
Ark, wn Sn, 16 wn Arfd, wn Semr ti wn Hamt.
Y M
17 wn m m ni: Elm, Ar, Arpakd, Ld ti Arm.
wn m Arm ni: s, Hl, Gtr ti Mk.
18 Arpakd ni bb lm, lm s ni bb Ebr. 19 A b wn mknrn mj fn
Ebr: kb j Pelg, ntor ngb tir ni a e pnl ay; br r ? j Jktn.
20 Jktn ni bb Almodd, lf, Hasarmavt, Jr, 21 Hadorm, Hsl, Dkl, 22 Ebl,
Abimal, b, 23 fr, Hfl, Jbb; wny ni wn m Jktn.
LTI M D BRHM
24 Arpakd, l, 25 br, Plg, R, 26 Serg, Nhr, Tr, 27 Abrm, yn ni
brhm. 28 wn m brhm ni: sk ti ml. 29 ran wn n y:
Y ML
kb ml ni Nbyt; lyn r ni Kdr, Adbel, Mbsm, 30 Mm, Dm, Ms,
Had, Tm, 31 Jtr, Nf ti Kdm. wnyn ni wn m ml.
32 wn m Ktr, l brhm: b Smrn, Jkn, Mdn, Mdn, bk, ti .
wn m Jkn ni: b ti Ddn. 33 wn m Mdn ni: f, Efr, Hnk, Abd,
Eld. Gbogbo wn ni mknrin t Ktr b.
SK TI S
34 brhm ni bb sk. wn m sk ni: s ti srl.
35 wn m s ni: Elfs, Rl, Je, Jalm ti Kr. 36 wn m Elfs ni: Tmn,
mr, Sf, Gtm, Kns, Tmn, Amalk. 37 wn m Rl ni: Nht, Sr, m,
Mts.
SR
38 wn m Sr ni: Lotn, bl, Sbn, An, Dn, Esr, Dn. 39 wn m Ltn
ni: Hr ti Omm. Arbnrin Ltn ni: Tm, 40 wn m bl ni: Alin, Mnht, Ebl,
f, Onm. wn m Sbn ni: Ay ti n. 41 mknrin n ni: Dn. wn m Dn
ni: Hamrn, bn, Itrn, Krn. 42 wn m Esr ni: Blhn, Sfn, Jkn. wn m
Dn ni: s ti Arn.
WN BA DM
43 wny ni wn ba t jba lr il dm k a t n ba n srl: Bl mknrin Ber; a
pe l r n Dinhb. 44 Bl k, Jbb mknrin Sr lti Bsr, jba rp r. 45 Jbb k,
Hn lti il wn Tmn jba rp r. 46 Hn k, Hdd mknrin Bdd jba rp r;
gun wn Mdn n Mb, a s pe l r n Aft. 47 Hdd k, Sml lti Masrk jba
rp r. 48 Sml k, l lti Abot-ha-Nhr jba rp r. 49 l k, Bl-Hnn
mknrin Akbr jba rp r. 50 Bl-Hnn k, Hdd jba rp r. A pe l r n P;
ork aya r ni Mehetabl mbnrin Matrd, mbnrin Mesahb.
WN JY DM
51 Hdd k, ngb n ni a n wn jy y n dm: Oly Tmn, Oly Al, Oly Jtt,
52 Oly Ohlibm, Oly l, Oly Pnn, 53 Oly Kns, Oly Temn, Oly Mbsr,
54 Oly Magdl, Oly Irm. wn y j jy n il dm.
2
WN M SRL
wny ni wn m srl: Rebn, Smn, Lf, Jd, skr, ti Sbln. 2 Dn, Jsf,
ti Bnjmn, Nftl, Gd, ti r.
WN RAN JD
3 wn m Jd ni: r, Onn ti l. Bat-, obnrin ar Knn, ni b mtta fn un.
r, kb Jd e ohun t b Yhw nn, s pa . 4 Tmr, aya m Jd, b Prs ti Sr
fn un. Gbogbo m Jd j mrn-n.
5 wn m Prs ni: Hsrn, ti Hml.
6 wn m Sr ni: Etn, Hmn, Kalkl ti Dra, gbogbo wn j mrn-n.
7 wn m Krm ni: Akr, ni t k orburk b srl n ti e-me lr ohun t.
8 m Etn ni: sr.
WN RAN DFD
9 wn m Hsrn ni wn mta y t a b fn un: Jeramel, Rm, Klb.
10 Rm ni bb Amindb, Amindb ni bb Nn, olr wn m Jd. 11 Nn ni
bb Slm, Slm, ni bb Bs, 12 Bs ni bb bd, bd ni bb Js, 13 Js ni
bb Elb, kb r, Abindb ni m kej, kta ni m, 14 krin ni Netanl, krn-n ni
Rd, 15 kf ni sm, keje ni Dfd. 16 wn arbnrin wn ni: Sry ti Abgl. wn
m Sry ni: Ab, Jb ti Asabl, wn j mta. 17 Abgl b Ams; bb Ams ni
Jtr ar ml.
KLB
18 Klb mknrin Hsrn ni bb Jerit t aya r Asb b fn un: wn mknrin t
obnrin n b n y: Jr, bb ti rdn. 19 Asbb k, Klb s fi frt e aya, frt
s b Hr fn un. 20 Hr ni bb r, r ni bb Besall.
21 Lyn n ni Hsrn f mbnrin Mkiri, bb Gld, Hsrn j m gta dn ngb
t fi mbnrin y aya, s b Sgu fn un. 22 Sgu ni bb Jr t n l mtllgn n il
Gld. 23 Lyn n ni Gr ti Arm gba wn let Jr ti Knt pl wn l t w lb
wn: gf l l gb lw wn. Gbogbo wn ti j ti wn mknrin Mkr bb Gld tl r.
24 Lyn ik Hsrn, Klb fi frt e aya, yw Hsrn bb r, t b r, bb Tk
fn un.
JERAMEL
25 Jeramel, kb Hsrn, ni bb Hsrn, kb r, Rm, Bn, Oren, sm, hj.
26 Jremel n aya mrn t a p n Atra, un ni y Onm.
27 wn m Rm, kb Jeramel, ni: Ms, Jmn ti kri.
28 wn m Onm ni: m ti Jd. wn m m ni: Ndb ti Abr. 29 Aya
Abr j Abhl, un l b Abn ti Mold fn un. 30 wn m Ndb ni: Seled ti
frm. Seled k l b mknrin. 31 m frm ni: I; m I ni: en; m en ni
l. 32 wn m Jd, arknrin m, ni: Jtr ti Jntn. Jtr k l b mknrin.
wn m Jntn ni: Plt ti Sr.
wnyn ni wn mknrin Jeramel.
34 en k n mknrin, fi wn mbnrin. n m-d kan, Jr ar gpt, 35 ni t
en fn n mbnrin r e aya. b t fn un. 36 t ni bb Ntn, Ntn ni bb
Sbd, 37 Sbd ni bb Efl, Efl ni bb bd, 38 bd ni bb Jh, Jh ni bb
sr, 39 sr ni bb Hls, Hls ni bb Eles, 40 Eles ni bb Ssm, Ssm ni
bb lm, 41 lm ni bb Jekam, Jekam ni bb Elim.
KLB
42 wn m Klb, arknrin Jeramel ni: M t e kb, un ni bb Sf. m r ni
Mare t e bb Hbrn. 43 wn m Hbrn ni: Kr, Tpu, Rkm ti m. 44 m
ni bb Rhm t e bb Jrkem. Rkm ni bb m. 45 m ni bb Man t e
bb Bt-Sr.
46 f, l Klb, b Harn, Ms ti Gass. Hrn ni bb Gss.
47 wn m Jad ni: Rgm, Jtm, Gn, Plt, f ti f.
48 Mk, l Klb, b br ti Trn. 49 b f t e bb Madmn, ti f t e
bb Makbn ti Gb.
mbnri Klb ni ks.
50 wnyn ni wn m Klb.
HR
wn m Hr kb frt ni: bl, bb Kiriat-Jrm; 51 Slm bb Btlhm, Harf
bb Bet-Gdr. 52 bl, bb Kiriat-Jrm n wn m y: Har, yn ni daj wn
Manaht, 53 ti wn y Kiriat-Jrm, yn ni: wn trt, Pt, mt ti Mr. ran wn ni
wn ar Sr ti Eital.
54 wn m Slm ni: Btlhm, wn Netoft, Atrt Bt-Jb, daj wn Manatt,
wn Sort, 55 wn Sofrt, wn y t gb n Jbs, wn Tirt, wn mt, wn
Sukt. wn ni ti Knt lti ran Hmt, bb l il Rkb.
3
IL DFD
WN M DFD
wny ni wn m Dfd t a b fn un n Hbrn: Amn t j kb, t Jsrl b fn un;
kej ni Dnl t Abgl lti Krml b fn un; 2 kta ni bslm t Mk mbnrin Talm,
ba Gr b fn un; krin ni dnj t Hgt b fn un; 3 krn-n ni efat lti w Abtl;
kf ni Itirem t aya r gl b fn un. 4 mknrin mf ni a b fn un n Hbrn, nbi t ti
jba fn dn mta ti o mf.
jba fn gbn dn n Jrslm. 5 wny ni wn m t a b fn un n Jrslm:
m, bb, Ntn, Slmn, wn mrrin j m Bat- mbnrin Amil; 6 Ibhr,
Elim, Eliflt, 7 Ng, Nefg, Jaf, 8 Elim, Elid, Eliflt: wn j msn-n.
9 wnyn ni gbogbo wn mknrin t wn aya b fn Dfd l ka wn t l r b fn un.
Tmr j arbnrin wn.
WN BA JD
10 wn m Slmn ni: Rhbm; Abj j m r, As j m r, Jhft j m r,
11 Jrm j m r, hs j m r, J j m r, 12 Amas j m r, sr j m r,
Jtm j m r, 13 Ahs j m r, Hesek j m r, Mns j m r, 14 Amn j m
r, Js j m r. 15 wn m Js ni: Jhnn, j kb, Jehoykm ni mknrin kej,
Sdk kta, lm krin. 16 wn mknrin Jhykm ni: Jkn m r, Sedek
m r.
WN M BA LYN GBKN
17 wn m Jekon lwn ni: eatil m r, 18 lyn n ni Malkirm, Pdy,
enatsr, Jekam, Hom, Nedab. 19 wn m Pedy ni: Srbbl ti m. wn
m Srbbl ni: Melm ti Hanan; elomt ni arbnrin wn. 20 wn m Mlm ni:
Hab, Ohl, Berek, Hasad, Jb-Hesd: wn j mrn-n. 21 wn m Hanan ni:
Pelat, Jy m r, Refay m r, Arnn m r, Obad m r, ekan m r.
22 wn m ekan ni: emy, Hat, Igal, Br, Near, ft: wn j mf. 23 wn
m Near ni: Elion, Hisk, Asrikm, wn j mta. 24 wn m Elion ni: Hodaf,
Elib, Pely, Akb, Jhnn, Dly, Ann: wn j mje.
4
WN Y GS: JD. BL
wn m Jd ni: Prs, Hsrn, Krm, Hr, bl. 2 Rey m bl ni bb Jaht,
Jaht s ni bb Ahum ti Lahd. wn ni y Soret.
HR
3 wn y ni Abi-Etm: Jsrl, m, ti Idib, a pe arbnrin r n Htslepn.
4 Pnl ni bb Gdr, sr s ni bb H.
wnyn ni wn m Hr, kb frt, bb Btlhm.
AR
5 Ar, bb Tk, n aya mj: Hl ti Nr.
6 Nr b Ahtsm fn un, ti Hfr, wn ar Tmn ti wn ar Ahatr. wnyn ni wn
m Nr.
7 wn m Hl ni: Sert, Shr, tnm.
8 Ks ni bb Anb, Hatsbb ti wn y Aharl m Hrm. 9 Jbs gbaj ju wn
arknrin r. y r fn un lrk Jbs, ntor, ni w, nn pnj ni mo b i. 10 Jbs k pe
lrun srl w p: B w b bkn fn mi n tt, k o fikn il mi, k w r w pl mi, k o
m ibi jnn s mi, k o s m pnj mi dpin. lrun s fn un lhun t br.
KLB
11 Klb, arknrin h, ni bb Mhr, ni t b tn. 12 tn ni bb Btrp, Ps,
Tehn s ni bb Irinh. wnyn ni wn m Rk.
13 wn m Kns ni: Otnl ti Sery. wn m Otnl ni: Hatt ti Meonat;
14 Meonat ni bb fr. Sery ni bb Jb, bb Gaharm Wn j on-w.
15 wn m Klb m Jfn ni: l ti Nm. m l ni: Kns.
16 wn m Jehalll ni: Sf, Sf, Tr, Asarl.
17 wn m sr ni: Jtr,Mrd, fr, Jaln. Lyn n ni lyn Mrm, m ti
b, bb Etem, 18 ni t aya r ar Jd b Jrd bb Gdr, Hbr bb Sk, ti
Jekutil, bb San. wnyn ni wn mknrin Bt mbnrin Fr t Mrd fi aya.
19 wn mknrin aya Hd, arbnrin Nhm bb Kel ar Grm ti ti Etem ar
Mkt
20 wn m mn ni: Amn, Rnn, Bn-Hnn, Tiln.
wn m ni: Sht, ti Bn-Sht.
EL
21 wn m el m Jd ni: r ni bb Lka, Ld ni bb Mare, ti wn y ahun
gb n Bt-Ab. 22 Jkm, wn nyn Kob, J ti Srf ld ni t Mb ti f wn
aya t s pad s Btlhm. (wn ohun t l ly tij n yn). 23 wn ni amkk t gb n
Ntm ti Gdr, nb ni wn gb t wn i fn ba.
SMN
24 wn m Smn ni: Nmlm Jmn, Jrb, Sr, 25 lm ni mknrin r,
Mbsm ni mknrin r, Mm ni mknrin r. 26 wn m Mm ni: Hamul ni
mknrin r, Skur ni mknrin r, m ni mknrin r. 27 m ni mknrin
mrndnlgn ti mbnrin mf, gbn wn arknrin r k n m pp, pap y wn k
t ti wn m Jd.
28 Wn gb n Berb, Mold ti Hasari-. 29 Blh, Esm ti Tld, Btl, Hrm ti
Sglg, 30 Btl, Hrm ti glg, 31 Bt-Mrkbt, Hasari-Ssm, Bt-Br, rm.
32 y ni wn l wn tt dgb jba Dfd. wn abul wn ni: tm, An, Rmn, Tkn ti
An, wn j l mrn-n, 33 ti gbogbo abl t w n gbgb l wny tt d Blt. Nb
n wn gb, t wn s n w rn. 34 Mbb, Jmlk, J m Amas, 35 Jl, Jh m
Jb, m Sery, m Asil, 36 Elion, Jkb, Jeohy, sy, Adil, Jesiml,
Bny, 37Ss, Bn-p, Bn-Alln, Bn-Ydy, Bn-Smr, Ben-my. 38 wn ni
wny t a k llr k jor ni wn w pl y wn ti dl wn; wn b si, wn s tnkl. 39 Wn
gb l lti nu Grr tt d fonfoj ap l-orn, b wn ti w j fn wn agbo ran kker
wn. 40 Wn r korko lr dradra; il n gb, n lf l s ynu. wn ar Hm ni
gb nb tlr k wn t d.
41 wn Smn t a k ork wn y ni wn w ngb Hesek ba Jd; wn gun wn
g wn pl wn ibgb wn t w nb. Wn s wn di ohun t tt di j tiw y, wn s t
ib d dp wn, ntor j w fn agbo ran wn nb.
42 dgbta nn wn Smn ni wn gk l k Sr, wn olr wn ni: Pelat, Ner,
Refy, ti sl, wn m .
43 Wn gun yk wn Amalk t wn s sl l ib, wn s gb nb tt di n oln.
5
WN Y KJ JRDN
RBN
wn m Rbn kb srl. un ni kb n ttt, gbn ngb t ba ibsn bb r j a
fi ip kb r fn Jsf m srl, a k s k s kb m.
2 B til j p Jd ta wn arknrin r y, t olr s jde lti in r, Jsf ni a fn n p
gb.
3 wn m Rbn kb srl ni: Hnk, Pl, Hsrn, Krm.
JL
4 wn m Jl ni: my m r, Gg m r, m m r, 5 Mk m r, Rey m
r, Bl m r, 6 Br m r, ni t Tglt-Pilesr ba sr m l ngbkn, j oly n
Rbn.
7 wn arknrin r, n ojoojl, b a ti t wn gg b agbo il wn: Jeil j olr, lyn r ni
Sekar, 8 ti Bl m Ass, m m, m Jl.
IL RBN
Rbn t Arr d, s gba il tt d Nb ti Bl-Mn. 9 Lp l-orn ni bud r tt d
bwn al t pkun s od Efrts, ntor p n agbo ran pp n il Gld.
10 Ngb Sl ni wn b wn Hgr jagun, wn gun wn, t wn s gb nn wn g
wn lr gbogbo pnl l-orn Gld.
GAD
11 Lb wn ni wn m Gd t gb n il Bn tt d Slk. 12 Jl ni olr, fm
ni igb kej, lyn n ni Jn ti ft n Bn.
13 wn arknrin wn gg b dl wn ni: Mkl, Melm, b, Jr, Jkn, S,
br: wn j mje. 14 wny ni wn m Abhl: Bn-Hr, Bn-Jr, Bn-Gld, Bn-
Mkl, Bn-J, Bn-Jd, Bn-Bs. 15 Ah m Abdl, m Gn, ni olr dl wn.
16 Wn t Gld d n Bn ti wn gbgb r, bkan n ni gbogbo il pp rn tt
d pkun wn. 17 Ngb Jtm ba Jd ti Jrbm ba sral ni a fi ork gbogbo wn
sn w ran.
18 wn m Rbn, wn m Gd, b-y Mns, wn ajagun wn, wn t gb as,
t y id, t taf, wn jagunjagun t k mj-l-gbrnlgn-dn-gj (44,760) t wn l jde
ogun, 19 wn gbgun ko Hgr, Jtr, Nf ti Ndb. 20 lrun rn wn lw lti bor wn
Hgr pl gbogbo wn aljm-ep wn, wn ub sw wn, ntor wn k pe lrun nn
j n, a s gb dr wn, ntor wn gbkl e. 21 Wn jagun kgun wn agbo ran wn
Hgr, gb mdgbn (50,000) rknm, k mjl l-gbrn-n (250,000) or ran
kker, gb (2,000) ktkt, ti k mrn-n (100,000) nyn, 22 ntor p lrun l dar
ogun n, y t a pa l p j. Wn s t il wn d tt dgb gbkn.
B-YA MNS
23 wn m daj-y Mns t il t b lrn Bn ti Bl-Hrmn d, n Snr ti
k Hrmn.
Wn p gidi. 24 wn olr dl wn n y: fr, , Elil, Asrl, Jerem, Hodaf, Jadil.
Wn j aknkanj akgun, wn olkk, olr wn dl wn.
25 gbn wn k tt s lrun wn bb wn, wn s gbr sn pl wn lrun wn
nyn il t lrun ti par fn wn. 26 lrun srl fa kanra Pl ba sr, yn ni bn
Tiglat-Plsr ba sr, ni t k wn ngbkn. Wn k Rbn, Gd ti b-y Mns
ngbkn l Hl, Hbr, Hr ti lb omi od Gsn. Wn w nb tt di j n.
LF
RAN WN OLR LF
27 wn m Lf ni: Grn, Kht ti Mrr. 28 wn m Kht ni: Amrm, sr,
Hbrn, tsl. 29 wn m Amrm ni: rn, Ms ti Mrm. wn m rn ni:
Ndb ti Abh, Elesr ti tmr.
30 Elesr ni bb Fnhs, Fnhs ni bb Abi, 31 Abi ni bb Bk, Bk ni bab
. 32 ni bb Sery, Sery ni bb Merayt, 33 Merayt ni bb Amar, Amar ni
bb Ahtb, 34 Ahtb ni bb Sdk, Sdk ni bb Ahims, 35 Ahims ni bb sr,
sr ni bb Jhnn, 36 Jhnn ni bb sr. un ni i lf nn tmpl t
Slmn k n Jrslm. 37 Asar ni bb Amar, Amar ni bb Ahtb, 38 Ahtb ni
bb Sdk, Sdk ni bb lm, 39 lm ni bb Hlk, Hlk ni bb sr, 40 sr
ni bb Sery, Sery ni bb Jhsdk, 41 Jhsdk s di r gbkn ngb t Yhw m
Nebuksntsr k Jd ti Jrslm l gbkn.
6
RAN LF
wn m Lf ni: Grm, Kht ti Mrr. 2 Ork wn mknri Gm n y: Lbn ti
m. 3 wn m Kht ni: mrm, r, Hbrn, tsl. 4 wn m Mrr ni: Ml ti
M. B ni ti wn y Lf gg b il bb wn.
5 N ti Grm: Lbn m r, Jaht m r, Sm m r, 6 J m r, d m r, Sr
m r, Jeatr m r.
7 wn m Kht: Amindb m r, Kr m r, sr m r, 8 lkn m r, Ebisf
m r, sr m r, 9 Taht m r, rl m r, s m r, l m r. 10 wn m
lkn ni: Amas ti Ahmt. 11 lkn m r, Sf m r, Naht m r, 12 Elib m r,
Jrm m r, lkn m r. 13 wn m lkn: Sml, kb r. Abj m kej.
14 wn m Merr ni: Ml, Lbn m r, 15 m m r, Hg m r, sy m r.
WN AKRIN
16 wn t Dfd yn fn gb akrin n tmpl Yhw n y, ngb t pt mjm r ibi simi
nb. 17 wn y ni krin nwj Ibgb, g pd, tt dgb t Slmn k tmpl n
Jrslm, wn s i gg b ln t a fifn wn.
18 wn t w lnu i n n y pl wn mknrin wn:
Lrn wn m Kht: Hmn akrin, m Jl, m Sml, 19 m lkn, m
Jrm, m Elil, m T, 20 m Sf, m lkn, m Mht, m Amas, 21 m
lkn, m Jl, m sr, m Sefany, 22 m Taht, m sr, m Ebisf, m
Kr, 23 m sr, m Kht, m Lf, m srl.
24 sf arknrin r dr lp tn r: sf m Berek, m m, 25 m Mkl, m
Basy, m Mlkj, 26 m tn, m Sr, m Ady, 27 m Etn, m Sm, m m,
28 m Jht, m Grm, m Lf.
29 Lp s ni arknrin wn, wn m Mrr: tn m K, m bd, m Malk,
30 m Haab, m Amas, m Hk, 31 m ms, m Bni, m mr, 32 m Ml,
m Mui, m Mrr, m Lf.
WN M LF YK
33 wn m Lfarknrin wn yk ni a yst fn wn i Ibgb tmpl lrun.
34 gbn rn ni sun wn r lr pp b sunpa ti lr pp b trr, wn nkan ni
tj wn ohun mm jl, t wn s e sn tt fn srl. Wn tl gbogbo ln t Ms
rn lrun fill.
35 wn m rn n y: Elisr m r, Pnhs m r, Abi m r, 36 Bk m r,
m r, Sarah m r, 37 Merayt m r, Amar m r, Ahtb m r, 38 Sdk
m r, Ahims m r.
WN L WN M RN
39 wny ni ibgb wn n pnl tiwn.
Fn wn m rn ti ojl Kht, - ntor wn ni gg kk m - 40 a fn wn n Hbrn
n il Jd pl pp j t b n gbgb r. 41 A fi il oko l n ti wn let t b lb r
fn Klb m Jfn. 42 A fi wn l b fn wn m rn bkan n, Hbrn, Lbn
pl pp j r, Jtr, Etem pl pp j r 43 Hln pl pp j r, Dbr pl pp j
r, 44 An pl pp j r ti Bt-m pl pp j r. 45 Lti il y Bnjmn ni a ti fn
wn n Gb pl pp j r, Alamt pl pp j r ti Antt pl pp j r. y wn gba
l mtl n pap.
WN L LF
46 wn m Kht yk fi gg gba l mw t a gb lw wn y n, yn ni b-
y Mns. 47 wn m Grm ti wn agbo il wn l mtl lti wn l y skr,
lti y r, lti y Nftl, ti lti b-y Mns n Bn. 48 wn m Mrr ti wn
agbo il wn fi gg gba l mjl t a m lti wn l y Rbn, lti y Dd ti lti y
Abln. 49 wn m srl fn wn m Lf n l wny pl pp j wn. 50 Wn fi ork
wn fn wn l t gg yn fn wn lti wn y wn m Jd, ti Smn, ti ti
Bnjmn bkan n.
51 A fn agbo il wn m Kht n wn l lti il y frm. 52 A fn wn n l b
wny: km ti pp j r lr k frm, Gsr ti pp j r, 53 Jkm ti pp j r,
Bt-Hrn ti pp j r, Aijaln ti pp j r, Gat-Rmn ti pp j r, 55 ti bkan n lti
b-y Mns: Anr ti pp j r, Blm ti pp j r. y j ti y wn m Kht
yk.
56 y ni a gb lti b-y Mns fn wn m Grm gg b dl wn: Gln n
Bn ti pp j r, trt ti pp j r, 57 lti y skr ni a ti gba Kd ti pp j r,
Dbrt ti pp j r, 58 Rmt ti pp j r, Anm ti pp j r; 59 lti y r ni a ti
gba Ml ti pp j r, Abdn ti pp j r, 60 Hukk ti pp j r, Rhb ti pp j
r; 61 lti y Nftl ni a ti gba Kd n Gll ti pp j r, Hamn ti pp j r,
Kiriatym ti pp j r.
62 Fn wn m Mrr yk: lti il y Sbln a gba : Rmn ti pp j r, Tbr ti
pp j r; 63 lyn Jrdn lp Jrk, nh l-orn Jrdn, lti il y Rbn ni a ti gba :
Bsr nn ahoro al ti pp j r, Js ti pp j r, 64 Kedemt ti pp j r, Mft
ti pp j r; 65 lti y Gd ni a ti gba: Rmt n Gld ti pp j r, Mhnym ti pp
j r, 66 Hbn ti pp j r, Jsr ti pp j r.
7
WN Y RW
SKR
A fn wn m skr n: Tl, P, Jb, ml, wn j mrin.
2 wn m Tl ni: , Refy, Jerl, Jam, bsn, ml, wn ni olr wn dl Tl.
Wn j gb mknl l-gbta (22,600) akni akgun ngb ay Dfd, b a ti pn wn s
ojl wn.
3 m ni: sray. wn m sray ni: Mkl, Obad, Jl, . Gbogbo wn j olr
mrn-n 4 t bjt wn gb m ogun, t p gb mjdnlgn (36,000) nyn b a ti
pn wn gg b agbo il wn ti dl wn; plp wn obnrin ti wn md n b lrn
wn. 5 Wn n wn arknrin lrn gbogbo y skr t wn j akni akgun t j gb
mtllgj l-gbrn-n (87,000) nyn; gbogbo wn l b ara wn tan.
BNJMN
6 wn m Bnjmn: Bl, Bekr, Jedual: wn j mta. 7 wn m Bl ni: Esbn, ,
l, Jrmt ti r: wn j mrn-n, olr wn dl, akni akgun, t p gb mknl l-
mrnllgbn (22,034) nyn.
8 wn m Bkr ni: Semr, J, Elisr, Elioen, mr, Jeremt, Abj, Anatt,
Alemt, gbogbo wny ni m Bekr; 9 olr wn dl wn, aknkanj akgun, n ojl kkan
wn, pap wn j gb lgba (2,200) nyn.
10 m Jdl ni: Bhn. wn m Blhn ni: Je, Bnjmn, Ehd, Knn, Stn,
Tr, Ahhr. 11 Gbogbo wn m Jedual wny l di olr agbo il, aknkanj akgun,
wn j gbj l-gbf (17,200) nyn t l jde ogun.
NFTL
12 pm ti Hpm. m r: Hm; Ahr m r.
13 wn m Nftl ni: Jsl, Gn, Jsr, lm. Wn j m Blh.
MNS
14 wn m Mns: Asrl t l r ar Aram b fn un. Obnrin n b Mkr bb
Gld. 15 Mkr f aya fn Hpm ti pm. Ork arbnrin r ni Mk.
Ork mknrin kej ni Selofhd. Selofhd n wn mbnrin.
16 Mk aya Mkr b mknrin kan t p n Pr. Arknrin r j r, wn
mknrin r s ni lm ti Rkm.
17 m lm ni: Bedn. B ni wn m Gld m Mkr, m Mns.
18 Arbnrin r Hamolkt b d, Absr ti Ml.
19 wn m md ni: Ahn, km, Lk ti Anm.
FRM
20 wn m frm ni: tl, Brd m r, Tht Eled m r, Tht m r,
21 Sbd m r, tl m r ti Esr ti Eled t wn ar Gt, m bl il n pa ngb
t wn skal w jagun-kgun wn ran sn wn. 22 Bb wn frm sunkn wn fn gb
pp, wn arknrin r s w t nn. 23 Ngb n ni l b aya r lp, t aya r n s
lyn, b mknrin kan t p n Ber, ntor w p: Ire san ibi n il mi. 24 r ni
mbnrin r, ni t k Bt-Hrn k ti od ti Useni-r.
25 Rf m r, utl m r, Tahn m r, 26 Ldn m r, Amihd m r, Elim
m r, 27 Nn m r, J m r.
28 Wn n il tiwn ti ibgb n Btl ti wn l ab r lti Nrn lp l-orn tt d
Gsr pl wn l ab r lp w-orn, km ti wn l ab r, tt d Ay ti wn l
ab r. 29 Bt-n ti wn l ab r, Tnk ti wn l ab r, Mfd ti wn l
ab r ti Dr ti wn l ab r, gbogbo wn l w lw wn m Mns. Nb ni wn m
Jsf m srl td.
R
30 wn m r ni: mn, f, f, Ber ti arbnrin wn Sr.
31 wn m Ber ni: Hbr ti Malkil. un ni bb Birsat. 32 Hbr ni bb Jflt,
mr, Hotm ti arbnrin wn.
33 wn m Jflt ni: Psk, Bmbl ti Aft. wnyn ni wn m Jflt.
34 wn m arknrin r mr ni: Rg, Hb ti rm.
35 wn m arknrin r Hlm ni: Sf, mn, l ti Amal. 36 wn m Sf ni: S,
Harnefr, l, Br ti mn, 37 Bsr, Hd, m, l, trn ti Br. 38 wn m trn
ni: Jfn, Psp, r.
39 wn m l ni: r, Hanl, Rs.
40 wn yn ni wn mknrin r, wn bal n dl wn, yn nyn, aknkanj
akgun, a k wn n ww m ogun, wn j gb mtl (26,000) nyn.
8
RAN BNJMN
Bnjmn ni bb Bl, kb r, l ni a b tl e, brm ni m kta, 2 Nh krin, Rf
krn-n. 3 wn mknrin Bl ni: Adr, Gra bb Ehd.4 b, Nmn ti Ah,
5 Gr, ffm ti Hrm. 6 hd b wn mknrin t e olr dl fn wn ar Gb, t
wn s k wn ngbkn w s Mnht: 7 Nmn, Ahyy ti Gr.un ni k wn ngbkn
w; b s ti Ahhd. 8 b aharaym n Oko Mb lyn gb t ti k wn aya r,
Hm ti Br. 9 Lti d aya r titun ni ti n wn mknrin Jbb, Sby, M,
Mlkm, 10 Js, Sky, Mrm. B ni wn m r, wn olr dl.
N N TI LD
11 Hm b wn mknrin y fn un: Ahtb ti lpl. 12 wn m lpl ni: br,
Mm ti md t k n ti Ld pl wn l ab wn.
N JLN
13 Ber ti m ni wn olr dl fn wn ar jln, wn l wn ar Gt l.
14 k ni arknrin r.
N JRSLM
Jeremt, 15 Sebad, Ard, Edr, 16 Mkl, p, Jh, gbogbo wn j m Ber.
17 Sebad, Mlm, Hsk, Hbr, 18 mr, sl, jbb, wn j mknrin lpl.
19 Jkm, Skr, Sbd, 20 Elien, Silet, Elil, 21 Adj, Bery, mrt, wn j wn
mknrin m.
22 pn, Ebr,lil, 23 Abdn, Skr, Hann, 24 Hanan, lm, Antotj, 25 Ifdj, Pnl,
wn j wn mknrin k.
26 mer, ehar, tl, 27 Jaarey, lj, Skr, wn j wn mknrin Jerohm.
28 wn y j olr wn dl lrn btan wn. Wn gb n Jrslm.
N GBN
29 N Gbn ni Jeil gb, t aya r j Mk. 30 Akb mknrin r ni Abdn, tl r ni
Sr, lyn r ni K, Bl, Nr, Ndb, 31 Gedr, Ah, Sekr 32 ti Mklt. Mklt ni bb
m. gbn wn n tiwn yt s wn arknrin wn y, wn gb n Jrslm pl
wn arknrin wn.
SL TI DL R
33 Nr ni bb K, K ni bb Sl, Sl ni bb Jntn, Malki, Abindb ti
bl. 34 m Jntn ni: Mrbl. Mrbl ni bb Mk. 35 wn m Mk ni: Ptn,
Mlk, Tar, hs. 36 hs ni bb Jhd, Jhd ni bb Alemt, Asmaft ti Smr.
Smr ni bb Ms. 37 Ms ni bb Bin, Rf m r, Eles m r ti sl m r.
38 sl n m mf, ork wn n y: Asrkm kb r, lyn r n ni ml, ear,
Obad, Hann. Gbogbo wn j m Asl.
39 wn m Ek arknrin r ni: lm kb r, J mknrin kej, Elifelt kta.
40 wn mknrin lm j akni akgun, taftaf. Wn n t dj mknrin ti wn
m-m.
Gbogbo wn y j ti wn m Bnjmn.
9
JRSLM J L MM LRUN FN GBOGBO SRL
By ni a ti k ork ran y srl n lgbjgb n agbo il kkan gg b a ti k sn
w wn ba srl ti ti Jd k a t k wn l gbkn n Bbln ntor dra wn.
2 wn t kk pad s ohun-n wn ti l n il jogn wn ni wn srl, wn lf, wn
m Lf, wn tmpl. 3 wn ar Jd t Jrslmu d, pl wn Bnjmn, wn
frm ti wn Mns.
4 t m Amhd, m mr, m mr, m Bn, kn nn wn m Prs, m Jd.
5 N ti wn ran l, Asy ni kb pl wn m r. 6 wn m Sr, Jeul, pl wn
arknrin wn, wn j mwdn-n-dgbrin nyn.
7 Lrn wn m Bnjmn: Sl m Mlm, m Hdf, m Hsen; 8 Ibne,
m Jrhm; l m s m Mkr; Mlm m feti, m Rl, m Ibnj. 9 Wn
n 956 arknrin t a pn gg b agbo il wn. Gbogbo knrin wny ni olr fn dl tiwn.
10 Lrn wn lf ni: Jdy, Jhyrb, Jkn, 11 Asar m Hlk, m Mlm,
m Sdk, m Merayt, m Ahtb olr tmpl lrun. 12 Ady m Jrm, m
Pahr, m Mlkj, Ms m Adl, m Jsr, m Mlm, m Milmt, m
mr. 13 Wn n wn arknrin, olr wn dl, wn j gbsn-n dnogj (1,760) on
ptk nn tmpl lrun.
14 Lrn wn m Lf ni: emy m Hab, m Asrkm, m Haab lra wn
m Mrr, 15 Bakabi, Hr, Gal, Matan m Mk, m Skr, m sf, 16 Obad
m emy, m Gll, m Jdtn ti Berek m s, m lkn, t gb n wn l
t w lb wn Netoft.
17 wn adn ni: lm, Akb, Talmn, Ahmn ti wn btan wn. lm ni olr
18 un ni adn nu n ba lp l-orn. wn ni adn g wn m Lf.
19 lm m Kr, m Ebisf, m Kr ti wn arknrin rn dl Kr, wn ni
i sn; wn a ma g n, wn bb wn n ran wn ni nu n g Yhw.
20 Pnhs m Elesr ni olr wn tlr - K Yhw fn un n simi! 21 Sekar m
Meelem ni adn g pd. 22 wn yn nyn ni e adn gb n, wn j igbal-
mjl. A pn wn n gbgb gg b let wn. wn ni Dfd ti Sml arran fws ntor
wn n gbkl. 23 wn pl wn m wn ni bjt n tmpl Yhw ti il g n.
24 wn adn a dr n orgun mrrin: n l-orn, w-orn, rw ti gs. 25 wn
arknrin wn t gb n let wn, a ma w rn wn lw lti gb d gb fn s kan,
26 ntor wn olr am mrin gbd w nb ngb gbogbo. wn m Lf ni tj wn
yr ti wn ohun-l tmpl lrun. 27 Wn a sn mj nn gb tmpl lrun, i wn
s ni lti ma ti lti ma n n rr. 28 wn kan nn wn ni tj wn ohun l
sn, t wn a k wn b wn ti k wn jde ti b wn ti d wn pad. 29 wn mrn lra
wn ni tj wn ohun-l sn mrn gg b, yfn k, t, rr trr ti wn ohun
olrn ddn. 30 gbn wn lf ni a ma ro wn ohun olrn ddn p.
31 Mt, kn nn wn m Lf, - un ni kb lm ti wn Kr i r ni lti ma e
brd. 32 wn kan nn btan wn ti Kht ni bjt wn brd t a t j ljj smi.
33 N fikn, wn akrin n y, wn olr wn dl Lf, t wn gb nn tmpl, t wn k
s n i mrn b k e orin kk tsn tru.
34 B ni wn olr wn dl m Lf t a pn gg b agbo il wn. Jrslm ni wn
olr y gb.
WN RAN SL
35 Jyl bb Gbn gb n Gbn, ork aya r ni Mk. 36 kb r ni Abdn, lyn r
ni Sr, K, Bl, Nr, Ndb, 37 Gdr, h, Seker ti Mklt. 38 Mklt ni bb
mm. gbn yt s wn arknrin wn, Jrslm ni wn gb pl wn arknrin
wn.
39 Nr ni bb K, K ni bb Sl, Sl ni bb Jntn, Malki, Abindb ti
bl. 40 m Jntn: Mrbl, Mrbl ni bb Mk. 41 wn m Mk: Ptn,
Mlk, Tar. 42 hs ni bb Jr, Jr ni bb Alemt, Asmaft ti Smr;
Smr ni bb Ms, 43 Ms ni bb Bin, Refy m r, Ele s m r ti
Asl m r. 44 Asl n mknrin mf pl ork wny: Asrikm ni kb r,
ml, ear, Obad, Hann. B ni wn m Asl.
10
IK SL
wn Flstn gbgun w b srl, wn srl s s nwj wn Flstn, wn ub, a s l
wn pa lr k Glb. 2 wn Flstn h Sl pl wn m r m, wn s pa Jntn,
Abindb ti Malki-, wn m Sl. 3 j n gbn pp j fn Sl. wn taftaf ta
lf t fn un lgb. 4 Ngb n ni Sl wi fn kker ogun r p: Fa id r y, k o fi gn mi,
k wn alkl y m e w fi m sn. gbn kker ogun r n k, ntor r b .
Ngb n ni Sl fa id tir y, t s ub l e lr. 5 Ngb t kker ogun n r i p Sl ti
k, un n ub l id r, s k. 6 B ni Sl pl wn m r mta ti gbogbo il r ti k
pap. 7 Ngb t gbogbo srl n fonfoj n r i p wn m ogun srl ti tk lj ogun, ti
p Sl pl wn m r ti gb, wn fi wn l wn sl wn s s l. wn Flstn s w
gb nb.
8 Lj kej, ngb t wn Flstn w lti b hmra wn k, ngb n ni wn r k Sl
ti ti wn m r lr il k Glb. 9 Wn b hmra r, wn gb or r ti ohun j r kkiri
il Flstn, b wn ti kde ryn ay n fn wn gd wn ti wn nyn wn, wn s kan
agbr r m tmpl Dgn.
11 Ngb t gbogbo wn ar Jb ti Gld gb ohun t wn Flstn e s Sl,
12 gbogbo wn akkanj wn m n pn, wn gb k Sl ti ti wn m r w s Jb,
wn snk egugun wn lb igi rb n Jb, wn s gbw j mje.
13 B ni Sl ti k ntor dodo r s Yhw: k pa r Yhw m, n j b l, tn l
br r lw abk sr. 14 K wd lw Yhw ni t j k k, t s gba jba lw r
fn Dfd m Js.
11
A FI DFD JBA
Ngb n ni gbogbo srl parap l b Dfd n Hbrn, wn w p: Kys i! ran ara kan
n ti j kan n ni wa pl r. 2 Tlr, ngb t Sl jba lr wa pp, w ni dr
gbogbo gbs srl, Yhw lrun r s w fn p: w ni y k wn nyn mi srl j,
w ni y e olr wn nyn mi srl. 3 Ngb n ni gbogbo wn algb srl w b
ba n Hbrn. Dfd b wn mul n Hbrn nwj Yhw, wn s fi Dfd jba lr srl
gg b r Yhw t Sml s.
GUN JRSLM
4 Dfd pl gbogbo srl gbgun l Jrslm (yn ni Jbs); wn Jbs gb n il
n ngb n. 5 wn ar Jbs w fn Dfd p: w k n w ib. gbn Dfd gba l
oldi Sn; yn ni l Dfd. 6 Dfd w p: ni kni t b kk lu nyn Jbs kan pa y di
jy ti balgun. Jb m Sry ni ni j t di jy. 7 Dfd t l oldi n d, un ni a
fi p n l Dfd. 8 Lyn n ni tn m gnn y l n k, tn e bkan n fn Ml.
Jb ni par yk l n. 9 Dfd lgbra s i, Yhw s w pl r.
WN AKGUN DFD
10 wn olr akgun Dfd n y: wn t pa agbra wn p m tir, lti s di ba gg b
gg b r Yhw lr srl. 11 Ork wn akgun Dfd n y: Jaobem m Hakmn,
olr wn Mt a n; un ni fi ida pa dnrun nyn lj kan n.
12 Lyn r ni Elesr m Dd ar Ahh. j kan nn wn akgun mta n. 13 w
pl Dfd n Pas-Dmm ngb t wn Flstn parap fn j ogun nb. Oko kan w nb t
kn fn kk k, gb ogun s nwj wn Flstn, gbn dr lrn oko n, pa ib m,
s gun wn Flstn. Yhw e gun l nb.
15 wn mta lrn gbn n n skal l b Dfd lr pta t b lb ih Adlm,
ngb t gb m ogun wn Flstn pg ogun n fonfoj Rfm. 16 Dfd w n spm
ngb n t wn Flstn n ajl kan n Btlhm.17 Dfd fi af y hn p: Ta ni l l bu
omi knga ni ibod Btlhm w fn mi mu? 18 wn knrin mta a n la n gba g wn
Flstn, wn pn omi in knga t w lnu ibod Btlhm; wn gb e w fn Dfd, gbn
k lti mu u, s fi e jb fn Yhw. 19 w p: K Yhw m e j k n e b! mi y
ha mu j wn knrin y t wn fi ay wn wwu? Ntor m wn t wn fi wwu ni wn fi gb e
w! Ntor n ni k e f mu . y ni ohun t akgun mta a n e.
20 Ab arknrin Jb ni olr wn gbn akgun n. un ni fi k pa dnrin nyn
t gun, t ork r fi lkk lrn wn gbn akgun n. 21 lkk ju ti wn gbn n n,
s di balgun wn, gbn k e t wn knrin mta a n.
22 Bny m Jhyd lti Kabsel j akni akgun l j ogun. un ni gun wn
aknkanj mj Mb, un n ni skal l pa knn nn kang lj t ynyn r. 23 un kan
n ni pa grp ar gpt kan t ga t gbnw mrn-n, ni t m k lw t db p
hun; skal l b a j pl p, gba k n lw ar gpt n, t s fi k ni n p .
24 B ni j ogun Bny m Jhyd, t fi di olkk lrn wn gbn akgun un n. 25
lkk ju wn gbn n, gbn k e t wn knrin mta a n; Dfd fi e olr am t
un tklr.
26 wn aknkanj akgun n ni:
Ashl arknrin Jb;
lhnn m Dd,
lti Btlhm;
27 mt lti Hrr;
Hls ar Pln;
28 r m k lti Tk;
Abisr lti Antt;
29 Sibek lti H;
l lti Ahh;
30 Mahar lti Netf;
Held m Bn lti Ntf;
31 t m Rb lti Gb ti Bnjmn;
Bny lti Piratn;
32 Hr lti wn omi od G;
Abl lti Bt-ha-Arb;
33 Asmaft lti Bahurm;
Elib lti lbn;
34 wn m Hm lti Gsn;
Jntn m ge lti Harr;
35 Ahim m Skr lti Harr;
Elflt m r;
36 Hfr lti Mekr;
hj lti Pln;
37 Hsr lti Krml;
Nr m sb;
38 Jl arknrin Ntn;
Mbhr m Hgr;
39 Slk lti Amn;
Nahar m Brt, kker
ogun fn Jab m Sry;
40 r m Jtr;
41 r lti Ht
Sbd m Al;
42 Adn m s lti Rbn,
olr wn ar Rbn
ti balgun wn gbn n n;
43 Hnn m Mk;
Jft lti Mtn;
44 s lti Atert;
m ti Jeyl wn m Htm lti Arer;
45 Jedial m mr, ti Jh arknrin r, lti Ts;
46 Elil lti Mhf;
Jrbl ti Jf wn m lnm;
tm ar Mb;
47 Elil, bd ti Jsil lti Sb.
12
WN AWJ SGB DFD
wn y l w b Dfd n Sklg ngb t a l e kr nwj Sl m K; wn akgun t
dr inin lj ogun, 2 wn t l fi w tn ti ts fa run lti ta kta tb f.
wn btan Sl lti Bnjmn ni: 3 Ahisr olr, ti J, wn m Hasemr lti Gb,
Jsl ti Plt, wn m Asmft, Berk ti Jh lti Antt, 4 Imy lti Gbn, j
kan lrn wn gbn akgun un n ti olr wn gbgn n; 5 Jerem, Jahasl, Jhnn
ti Jsbd lti Gedert, 6 Els, Jerimt, Beal, emar, efat lti Hrf, 7 lkn, I,
srl, Joesr

ti Jaobem, lti Krh, 8 Jol, Sebad, wn m Jrhm lti Gdr.


9 wn Gd yapa l b Dfd nbi b nn l sl r. Wn j aknkanj akgun, wn
jagunjagun t etn nn mr j, t m as ti k ll, wn lgbra b knn, wn sr b
gal lr wn k. 10 sr j olr, Obad ni kej, kta ni Elib, 11 krin ni Miimn,
krnn ni Jerem, 12 kf ni t, kje ni Elil, 13 kj ni Jhnn, ksn-n ni
lsbd, 14 kw ni Jerem, knknl ni Makbn. 15 wn Gd y ni olr wn m
ogun, y t b kr ni dar grn-n, y t b tbi dar gbrn-n. 16 wn l kj
Jrdn n o kn, ngb t omi r kn knyal, t l wn ar et bb r l lp l-orn
ti lp w-orn.
17 wn kan lti Bnjmn ti wn kan lti Jd w b Dfd bkan n nbi b nn
sl r. 18 Dfd l pd wn, fi nu b wn sr p: B b w b r lti e rnlw
algbra fn mi, y mi lti dp m yn, gbn b b w lti tn mi, lti fi m l t mi lw,
ngb t w mi k e ibi kankan, k lrun wn bb wa r s i, k s dj!
19 Ngb n ni m m Amas, olr gbn n n, sr w p:
w j tr, Dfd!
K lf ma w pl r, m Js,
lf fn , lf fn wn sgb r!
Ntor lrun r ni olrnlw r!
Dfd twgb wn, s fi wn e olr wn m ogun r.
20 wn ar Mns kan l b Dfd ngb t b w pl wn Flstn lti b Sl j.
gbn Dfd k e rnlw fn wn Flstn n, ntor wn ald Flstn jrr l e lr, wn
s rn Dfd l, ntor wn w p: un y ran g r Sl lw t y fi ik pa w! 21 Ngb
l s Sklg ni wn ar Mns y kr lyn Sl lti dp m : dn, Jsbd, Jedial,
Mkl, Jsbd, lh, Slt, wn j olr gbgbrn-n n Mns. 22 Ey j fikn
agbra fn Dfd ti wn gb m ogun r, ntor gbogbo wn j aknkanj akgun, wn s di
balgun nn gb m ogun.
23 Ljoojm ni Dfd r fikn agbra gb, t b g t g ogun r di ll.
WN JAGUNJAGUN T FI DFD JBA
24 y ni iye wn jagunjagun t a k pl hmra ogun t wn w b Dfd n Hbrn, t wn
gb jba Sl fn un gg b Yhw:
25 wn m Jd t gb as ti k: gbta l-gbrin (6,800) jagunjagun pl hmra
ogun;
26 wn m Smn, dgbrin l-grn-n (7,100) akgun lj ogun;
27 wn m Lf, gbj l-gbta (4,600), 28 pl Jhyd bkan n t p fn wn
m rn pl gbdgn l-dgbrin (3,700) nyn wn y, 29 Sdk t j d akgun
pl balgun mjllgn lti dl r;
30 wn m Bnjmn, gbdgn (3,000) btan Sl, wn t pj nn wn on il
Sl k t dgb n;
31 wn m frm, gbw l-gbrin (20,800) aknkanj akgun, wn knrin olkk lti
dl wn;
32 lti daj-y Mns, gbsn-n (18,000) nyn t a pe ork wn fn kde Dfd lba;
33 wn m skr, wn t m gb t y k srl tagr i, ti b a ti ma i n, wn
j igba jy pl gbogbo btan wn lb wn;
34 lti Sbln, gb mdgbn (50,000) nyn, grp i, on ogun, pl oriri
ohun j ogun, olrnlw lkn lle;
35 lti Nftl, gbrn-n balgun ti gb mj dnlgun-l-gbrn-n (37,000) nyn pl
wn t w hmr pl as ti k;
36 wn Dn: gb mrnl l-gbta (28,600) nyn t mra j ogun;
37 lti Asr, k mj (40,000) nyn, wn grp on t mra j;
38 lti yn Jrdn, k mf 120,000 nyn Rbn, Gd, daj-y Mns, t wn n
oriri ohun j gbogbo.
39 Gbogbo m ogun wny t mra j l l b Dfd n Hbrn pl kn kan n lti fi
Dfd jba lr gbogbo srl, gbogbo srl yk l jm fi nu kan n fi jba l Dfd lw.
40 Wn w nb fn j mta, t wn j, t wn mu pl Dfd.
wn arknrin wn ti ps ohun gbogbo fn wn, 41 plpl, wn gb onj w lti gbogbo
gbgb tt kan skr ti Sbln ti Nftl l gb onj w lr ktkt, rknm, bka ti
ml, wn ohun l y: yfn k, so pt ti kr elso jr, t ti rr, ran sn l
ti kker lplp, ntor ay l b n srl.
13
A GB PT MJM W LTI KIRIAT-JRM
Dfd jrr pl wn olr gbgbrn-n ti ti rrn-n m ogun ti wn balgun r.
2 w fn gbogbo pj srl p: B y b t yn lrn, b Yhw lrun wa b s w b, wa
y rn s wn arknrin wa yk n gbogbo il srl, ti s wn lf ti wn m Lf,
bkan n ni fn wn l wn ti gbogbo oko etl wn, k wn w dp m wa. 3 Ngb n ni
wa y gb pt mjm lrun wa w sd wa; wa k kbiara s i n tt n kk Sl.
4 Gbogbo pj gb lti e b, ntor p dra b lj gbogbo nyn. 5 Dfd k gbogbo
wn nyn j, lti hr gpt tt d bwl Hmt, k wn l gb pt mjm lrun w
lti Kiriat-Jerm. 6 Lyn n ni Dfd ti gbogbo srl l s Bl, lp Kiriat-Jrm n
Jd, lti l gb pt mjm lrun t lrk Yhw t gnw lr wn krb lti hn-n
w. 7 l Abindb ni a ti gb pt mjm lrun ka or k lin titun kan. s ti h ni
dar k lin n. 8 Dfd ti gbogbo srl j nwj lrun pl gbogbo ip wn, b wn ti
krin s l ti gt str, hrp, tamburn, smbl ti ip. 9 Ngb t wn d il t a ti pa k nbi
t a p n k, s na w r lti fi gb pt mjm dr, ntor wn ml t f f gb
e ub. 10 Ngb n ni bn Yhw ru s s, t s lu pa ntor p na w s pt mjm,
s s k nb nwj lrun. 11 Dfd kn fn ohun t Yhw fi b s, a s pe ork ib n
Prs-s, t j tt di sisy.
12 Lj n, Dfd br lrun, s w p: Bwo ni mo e l gb pt mjm lrun l s il
mi? 13 Dfd k s gb pt mjm n l il r n l Dfd, gbn n k a gb e l il
Obed-dm lti Gt. 14 pt mjm lrun gb fn o mf n il Obed-dm. Yhw
bkn fn Obed-dm ti gbogbo ohun t e tir.
14
DFD N JRSLM. FN R TI WN M R
Hrm ba Tr rn aoj kan l b Dfd pl wn igi kdr, wn one t kl kta ri
wn gbngbn lti b a k il kan. 2 Ngb n ni Dfd m p Yhw ti fi s un ml gg b ba lr
srl, ati p a ti gb jba un ga gidi ntor srl nyn r.
3 Dfd tn f wn aya n Jrslm, s tn b wn m fn un, lknrin lbnrin. 4 wny
ni wn m t a b fn un n Jrslm: m, b, Nn, Slmn, 5 bhr, l,
lplt, 6 Ng, Nfg, Jaf, Elm, Belid, Elifelt.
GUN LR WN FLSTN
8 Ngb t wn Flstn gb p a ti fi Dfd jba lr gbogbo srl, gbogbo wn dde lti l m
u. B Dfd ti gb ryn y ni gbgun l b wn. 9 wn Flstn d, wn s tnk fonfoj
Rfm. 10 Ngb n ni Dfd wd lw lrun p: k gbgun ko wn Flstn? j
w y fi wn l mi lw? Yhw fn un ls p: Gbgun l, mi y fi wn l lw. 11 B
ni gk l Baal-Prsm, nb ni Dfd ti gun wn. Dfd w p: lrun ti m w mi ya l
wn b ti omyal. d t a fi pe ib n Baal-Prsm n y. 12 Wn fi wn r wn sl syn
nb, Dfd w p: fi in sun wn!
13 wn Flstn tn mra j n fonfoj n. 14 Dfd tn wd lw lrun, lrun w p:
M e gbgun k wn lti iwj gbn k o gba yn wn jnn d s wn, y y m wn
pynd, k o s kl wn lknkn wn igi agbn n n. 15 Ngb t o b gbro s lr wn igi
agbn n, ngb n ni k o br j pl wn; yi ni y fihn p lrun j r l gbgun ko
wn Flstn. 16 Dfd e b lrun ti p fn un: a s gun wn Flstn lti Gbon tt d
Gsr.
17 kk Dfd kn ka gbogbo gbgb n, Yhw s m k gbogbo orl-d br r.
15
PT MJM N L DFD
MRA LTI GB PT MJM
Lyn gb t Dfd ti k wn il n l Dfd, ps ibi kan fn pt mjm lrun, s pg
fn n nb. 2 Lyn n ni w p: wn m Lf nkan l l gb pt mjm lrun, ntor
wn ni lrun yn lti ma gb pt mjm Yhw, t s s di i wn tt l.
3 Ngb n ni Dfd pe gbogbo srl j s Jrslm fn gb pt mjm Yhw l ibi t
a ps fn un. 4 pe wn m rn ti wn m Lf j p. 5 Lti in wn m Kht:
rl t j olr wn pl gf arknrin r, 6 lti in wn m Mrr: sy olr wn pl
igba wn arknrin r, 7 lti in wn m Grn: Jl olr wn pl dj wn arknrin
r, 8 lti in wn m Elsfn: my olr wn pl igba wn arknrin r, 9 lti in wn
m Hbrn: Elil olr wn pl grin wn arknrin r, 10 lti in wn m sl:
Amndb olr wn pl mjl-ldf wn arknrin r,
11 Dfd pe wn lf Sdk ti Abitr, pl wn m Lf: rl, sy, Jl, my,
Elil ti Abindb. 12 w fn wn p: yin ni wn olr dl wn m Lf: l w ara yn
m, yin pl wn arknrin yn, k s l gb pt mjm Yhw lrun srl l sbi t mo ti
ps fn un. 13 Ntor p k s nb njs ni Yhw fi bn s wa, ntor wa k b a l gg b
ln. 14 Ngb n ni wn lf ti wn m Lf w ara wn m lti gb pt mjm
Yhw lrun srl gk w, 15 wn m Lf s gb pt mjm lrun pl p r ljk
wn gg b Ms ti ln r, n ttl r Yhw.
16 Ngb n ni Dfd w fn wn olr wn m Lf p k wn yan wn arknrin wn s
gb akrin pl gbogbo ohun l, gt hrp, lr ti smbl. A s gb ohun orin wn t kn fn
ay. 17 wn m Lf yan Hmn m Jl, sf m Berek, kan nn wn arknrin r,
tn m Ky, kan nn wn arknrin Mrr 18 ti pl btan wn y n igb kej,
Sekar, sil, emirmt, Jhl, n, Elib, Beny, Maasy, Matit, Eliflh, Mikny,
ti Obed-dm ti Jhl t wn e adn. 19 wn akrin ni: Hmn, sf ti tn, i ti
wn lti lu l smbl ond. 20 Sekar, sl, emirmt, Jehl, n, Elb, Maasy ti
Bny ni fi gt lr krin. 21 Matit, Elflh, Mikny, Obed-dm. Jhl ti Asas ni
wn fi hrp gbe orin. 22 Kenan, oldr wn m Lf olgbr, s m i n n pp. 23
Berek ti lkn j oln fn pt mjm n. 24 wn lf eban, Jft, Netanl,
Amas, Sekar, Beny ti Elisr ni fn ip nwj pt mjm lrun. Obed-dm ti
Jh s j oln lb pt mjm n.
A GB PT MJM N W S JRSLM
25 Ngb n ni Dfd pl wn algb srl ti wn balgun gbgbrn-n br s y
ay l b wn ti gb pt mjm Yhw l lti il Obed-dm. 26 B lrun ti ran wn
m Lf lw lti gb pt mjm Yhw ni a pa ml mje ti gb mje. 26 Dfd w a
gb lw, s j j-ypo. Bkan n ni fn wn m Lf t gb pt mjm n, pl
wn akrin ti Kenan oldr wn t ru r n. Dfd n w w fd t a fi w gb hun.
28 Gbogbo srl gb pt mjm Yhw pl igbe yn, t a fn fr ti ip, t wn lu
smbl, t wn ta gt lr ti hrp. 29 gbn ngb t pt mjm Yhw d l Dafd,
Mk mbnrin Sl wye lti oj frs, s r ba Dfd b ti j, t y, s gn n nn
kn r.

16
Wn gb pt mjm lrun srn g t Dfd e fn un. A s r wn b sunpa ti
wn b rp nwj lrun. 2 Ngb t Dfd par wn b sunpa ti wn b rp n
tn, bkn fn wn nyn lrk Yhw. 3 Lyn n ni pn brd fn gbogbo srl,
lknrin lbnrin wn, ti ekiri ran ti kr t a fi so jr gbgb e.
I WN M LF NWJ PT MJM
4 Dfd fi wn m Lf swj ptmjm Yhw lti ma e sn, lti ma yin lrun
srl lgo; 5 sf ni olr, igb kej ni Sekar, lyn r ni sl, emirmt, Jhl, Matit,
Elib, Bny, Obed-dm ti Jyl t ta gt lr ti hrp, ngb t sf lu l smbl.
6 wn lf Bny ti Jahasl k dkun ffn ip nwj pt mjm lrun. 7 B Dfd ti
kk fn sf ti wn arknrin r n i orin yn y fn Yhw:
8 fi p fn Yhw,
gb ork r ga,
ryn i yanu r lrn wn nyn.
9 krin s i, krin yn n,
s gbogbo i yanu r!
10 ma go nn ork mm r,
Ay ni fn kn t w Yhw!
11 w Yhw ti agbra r,
K ma w oj r ldkun!
12 rnt wn i yanu t ti e,
wn m yanu r ti wn dj nu r!
13 ran srl rn r,
yin m Jkb ynf r!
14 un ni Yhw lrun wa,
dj r w lr gbogbo ay
15 rnt mjm r tt l,
r t s fn gbrn-n ran,
16 mjm t b brhm d,
ti bra t e fn sk.
17 fi e fin fn Jkb,
ti mjm fn srl tt l,
18 b ti w p: Mo fn n il kan,
Knn fn pn jogn r.
19 Nb ni ni a ti l ka iye yn,
lej kker n il n.
20 Wn rin il d il,
lti jba kan d d wn jj:
21 un k j k ni kni r wn j,
j wn ba ny ntor wn:
22 m e fwkan ni rr mi,
k m e e ibi s wn wl mi!
23 K gbogbo ay krin s Yhw!
ryn gbl r lti j d j.
24 ryn go r fn wn orl-d,
ti wn i yanu r fn wn nyn!
25 Yhw tb, yn l s y fn un,
ni bbr ju gbogbo wn r l.
26 Asn ni gbogbo wn r orl-d.
Yhw ni d wn run.
27 l ti go b nwj r,
agbra ti ay b nbi mm r.
28 w jw Yhw, yin dl wn nyn,
w jw go ti agbra Yhw,
29 w jw go ork Yhw.
m r w swj r,
fi b fn Yhw nbi mm r!
30 Gbogbo ay, br nwj r!
m ay dr inin l le m.
31 K run y, k in ay dn!
w lrn wn kfr p: Yhw jba!
32 K kun ti gbogbo ohun in r pariwo!
K oko ti gbogbo so r y!
33 K gbogbo wn igi in igb kgbe ay
nwj Yhw ntor b w dj ay.
34 Fi p fn Yhw ntor eun,
Ntor f r k lpin!
35 w p: Gb w l, lrun gbl wa,
K wa j lti rn wn kfr
K a ba l fi p fn ork mm r,
K a s l go nn yn r.
36 bkn ni fn Yhw lrun srl,
lti ayray tt ll!
Gbogbo wn nyn w p: mn! Alely!
37 Nwj pt mjm Yhw ni Dfd fi sf ti wn arknrin r s, k wn ma e sn
l nwj pt mjm gg b t sn ojoojm. 38 Bkan n ni Obed-dm ti gta
lmj wn arknrin r. Obed-dm m Jdtn ti Hs ni adn.
38 N ti lf Sdk ti wn lf arknrin r, fi wn sl nwj ibgb Yhw, lr ibi
Gga Gbn, 40 k wn ma rb sunpa s Yhw ldkun lr pp sunpa, lwr ti n
rl, ti p k wn ma e ohun gbogbo t a k sn w fin Yhw t a fi ll fn srl. 41 Pl
wn ni Hmn ti Jdtn ti wn yn yk, k wn ma fi yn fn lrun, ntor f r k
lpin. 42 Pl wn ni Hmn ti Jdtn k wn ma fn wn ip, k wn ma lu wn l fn
orin sn. I ti wn m Jdtn w lnu n.
43 Ngb n ni gbogbo wn nyn jde l, olk lk s il tir, Dfd n s pad s il lti
l bkn fn wn ar il r.
17
STL NATN
Ngb t Dfd gb n l r, w fn wl Ntn p: W m t mo gb n il kdr, t pt
mjm Yhw s w lb g! lb g! 2 Ntn d Dfd lhn p: L e gbogbo ohun t
b b lkn r. gbn lru j kan n ni Ntn gb r lrun by p: 4 L w fn rn
mi Dfd p: By ni Yhw w: K e iw ni y k il fn mi gb. 5 Lot ni mi k t gb n
i kankan lti j t mo ti m wn m srl gk jde w tt di j n, gbn e ni mo l
lti g d g, lti ab ibji d ibji. 6 N gbogbo gb t mo b srl rin rn-j, j mo s fn
adj kan n srl t mo yn lti e l gntn wn nyn mi, j mo w p k n e t w k
k il kdr fn mi? 7 W nsisy, ohun t w y s fn rn mi Dfd: By ni Yhw
gb ogun w. mi ni mo m nd i ol gntn lyn agbo ran lti di olr wn nyn mi
srl. 8 Mo ti w pl r nn gbogbo dwl r, mo pa gbogbo wn t r run nwj r. mi
y m lkk b ni t tbi j nn ay. 9 mi y m ibi kan dj fn wn nyn mi srl,
mi y gbn wn sb, wn y ma gb nb, a k s n y wn lnu m, wn k k s n
pa wn lra m gg b ti t ynw, 10 ngb t mo fi wn adj fn wn nyn
mi srl. mi y bor gbogbo wn t r. mi y s di ni l. Yhw y
fn n il kan, 11 ngb t j ay r b p, t w y s dp m wn bb r,
mi y m ran r dr lyn r: kan nn wn m r ni mi y m jba r
dr inin. 12 un ni y kle fn mi, t mi y s m t r dr tt ayray.
13 mi y ma e bb fn un, un n y s ma j m mi. mi k n m oj
rere mi kr lra r gg b mo ti m u kr lra ni t wj r. 14 mi y m u
dr tt l n il mi ti n jba mi, jba r y s dr tt l, t r y s dr
inin n il mi tt l.
15 Ntn s gbogbo r wny ti fihn wny fn Dfd.
DR DFD
16 Ngb n ni ba Dfd wl jk nwaj Yhw, t w p: Olwa Yhw, ta ni mi, k ni
il mi, t w fi gb mi ga t b? 17 gbn yn kr lj r, lrun, w tn ti sr npa lr
fn il rn r fn j wj t jnn rr. 18 K ni Dfd tn l s fn b ti d rn r ll
l y? 19 Yhw, ntor rn r, aj r, ni w fi in rere r y hn. 20 Yhw, k s ni b tr,
k s s lrun mrn ju w nkan, gg b a ti fi et wa gb. 21 j ori nyn mrn w lr il
ay b ti nyn r srl t lrun wn rpad lti s wn di nyn tir, lti s wn di olkk, t
e wn gbyanu i l fn wn, t s l wn orl-d jde kr fn wn nyn r t w
rpad kr n gpt. 22 w ti s srl nyn r di tr tt ay, t w s di lrun wn.
23 Nsisy Yhw, pa lr t iw e fn rn r m tt l ti fn il r, k w s e gg b
w ti w. 24 K a pa r y m, k a s gb ork r ga tt l. K a w p: Yhw gb ogun ni
srl, un ni lrun lr srl. Il rn r Dfd y dr nwj r. 25 Ntor w lrun mi
ni o e fihn y fn rn r p w y fn un n il kan. Ntor n ni rn r fi n gboya lti
gbdr yi s . 26 B ni, Yhw, w ni lrun n tt, w s ti e lr dradra y fn rn
r. 27 n w ti fi ojrere bkn fn il rn r k ba l dr tt l nwj r. Ntor Iw
Yhw ni o sr, npa bkn r ni il rn r y ti r bkn gb tt l.
18
WN GUN DFD
l lyn y p Dfd b wn Flstn j, s gun wn. Dfd gba Gt ti wn l ab
r lw wn Flstn. 2 Lyn n n gun Mb, t wn Mb s w lb Dfd, t wn
san ow or fn un.
3 Bkan n ni Dfd gun Hadadsr m Rhb, ba Sb, t w lp Hm, ngb t
ni tibi l m jba r gbr s i lr od Efrts. 4 Dfd gba gbrn-n k ogun lw r,
dgbrn-n wn awak ogun ti gbw nyn t jagun lr s. Dfd s j ian s
gbogbo in k ogun wn, fi gr-nn nkn l ds. 5 wn ar Aram lti Dmsk w
rnlw fn Hadadsr ba Sb, gbn Dfd pa gb mknl nyn nn wn
Aram. 6 Lyn n ni Dfd yan wn ajl fn rm ti Dmsk, wn Aram s w lb
Dfd, t wn s san ow-or fn un. Yhw fi gun fn Dfd nbi gbogbo t l. 7 Dfd
gba wn as onwr ti Hadadsr, s k wn l Jrslm. 8 Lti Tbt ti Kn, wn l
Hadadsr ni ba Dfd ti k plp id t Slmn fi e agbada omi l ond, wn p ti
wn ohun l ond.
9 Ngb t T ba Hmt gb p Dfd ti gun gbogbo gb m ogun Hadadsr, ba
Sb, 10 rn m r, Hadorm, s Dfd lti k i ti lti b a y fn ogun t b Hadadsr j t
gun r, ntor Hadadsr j t T. fi oriri ohun onwr, fdk, ti id rn. 11 ba
Dfd y wn smm fn Yhw pl wn wr ti fdk t ti ysmm lti gbogbo orl-d
t ti gun, lti dm, Mb, mn, Flst, Amalk.
12 Ab m Sry gun gbsn wn dm n fonfoj Ony. 13 fi wn ajl fn
dm, gbogbo dm s w lb Dfd. Nbi gbogbo t Dfd l ni Yhw ti fn un n
gun.
WN ON JBA DFD
14 Dfd jba lr gbogbo srl pl tt ti dodo.
15 Jb m Sry ni ggun wn gb m ogun; Jhft m Ahld ni akde;
16 Sdk m Ahtb ti Abitr m Ahimlk ni e lf; ni akw; 17 Bny m
Jhyd ni balgn wn Krt ti Plt. wn m Dfd ni awj lb ba.
19
A FI WS L WN AOJ DFD
Lyn y ni l p Nh ba wn mn k, t m r Hnnn jba lyn r. 2 Dfd w
nn ara r p: mi y fi oj rere wo Hn m Nh b bb r ti fi rp tt b mi l.
Dfd s rn wn mw r lti b a kdn lr ik bb r. gbn ngb t wn rn Dfd
d il wn mn ld Hnn fn kdn n, 3 wn jy mn w fn Hnn g wn p:
j w r p e ni Dfd f y bb r s ngb t rn kdn s ? j k e p wn w e
tlmy l y k, lti l gb wa ub? 4 Ngb n ni Hnn m wn rn Dfd, f irun
wn, g w t wn w s mj lti ibd, lyn n ni rn wn l. 5 Ngb t a ryn ohun t
l y fn Dfd, rn ni kan l pd wn, ntor tj t bo wn nyn n, b s n k a w
fn wn p: dr n Jrk tt irgbn yn y fi h pad, k t ma b nl.
OGUN MN KN
6 wn mn r i p wn ti di t Dfd, Hnn pl wn mn fi igba ow fdk rn l
b wn Aram ti k Mesopotm, wn Aram lti Mk ti wn nyn Sb, fn wn
k ogun ti wn t wak ogun gg b ow algbe j ogun. 7 Wn gba gb mjl-
lgbn k ogun ti ba Mk pl wn nyn r, t wn w pg ogun nwj Medb, ngb
t wn mn ti f wn l wn sl pl mra ogun, lti w jagun. 8 Ngb t Dfd gb, rn
Jb pl gbogbo wn gb ogun, wn akgun, jde l. 9 wn mn jde, wn s to l
ogun lnu n ibod l, gbn wn ba wn w lt lr pp n gbangba. 10 B Jb ti r i
p un n lti j nwj ti lyn, yn gbogbo yn m ogun srl, s m l wn kj s
wn Aram. 11 fi yk gb m ogun r l w b arknrin r, s m wn kj s
wn Amn. 12 w p: B wn Aram b bor mi, k o w rn m lw; b b s e wn
mn ni bor r, mi y w rn lw. 13 Mkn, k o s fi agbra m akin hn ntor wn
nyn wa ti wn l lrun wa. K Yhw e y t b dra! 14 Jb pl wn m ogun t
b ld r kj j s wn Aram, wn ontibi s s l nwj wn. 15 Ngb t wn mn r
i p wn Aram ti s l, wn ki s b er ss nwj b, wn jjd lti s wn l. Ngb
n ni Jb pad s Jrslm.
GUN LR WN MN
16 Ngb t wn Aram r i p srl ti gun wn, wn rn l pe wn Aram t b ld
kej Od o n lti b wn l sj ogun: fk, ggun gb m ogun Hadadsr, ni k wn
lyn. 17 A ryn r fn Dfd, s k gbogbo srl j. kj od Jrdn lti pd wn, s
dr lb wn. Lyn n ni Dfd mra j nwj wn Aram t kj j s i. 18 gbn
wn Aram ki s b er ss nwj srl. Dfd s pa dgbj lk ogun ti k mj
nyn. pa fk ggun wn bkan n. 19 Ngb t wn ba t b lb Hadadsr r
i p srl ti gun wn, wn tr lf lw Dfd, wn s w lb r. wn Arm k s
f ran wn mn lw m.
20
OGUN MN KEJ
N br dn, ngb t wn ba jde ogun, Jb k gb m ogun jde, se parun n
il wn mn. Lyn n ni gbgun dti Rb, ngb t Dfd simi n Jrslm. Jb
gun Rb, s b j. 2 Dfd gba ad or Mkm. r i p wn wn tlnt wr kan, a s
fi kta onyebye e l. Dfd fi e ad fn or ara-r. k kgun l n l n. 3 l
gbogbo wn nyn l n, wn a ma g igi pl ayn, pl k onrin ti k ongi. Bkan
n ni e fn gbogbo l wn mn. Lyn n ni Dfd ti gb m ogun r pad s
Jrslm.
ORIRI OGUN PL WN FLSTN
4 Lyn y ni ogun tn l pl wn Flstn n Gsr. Ngb n ni Sibek lti H pa
Sp, kan nn wn ran Rfm. A s gun wn Flstn.
5 wn ogun tn l pl wn Flstn. lhann m Jr pa Lbm arknrin Glt ar
Gt, igi k r db igi f.
6 Ogun kan tn l n Gt, nyn gga kan s w nb t n ka mf lw kkan ti n s
r kkan. un n tn j ran Rf. 7 B ti pe srl nj ni Jntn m m arknrin
Dfd pa .
22 wn y j ran Rf n Gt: wn s ub sw Dfd ti sw wn am r.
21
KKA WN NYN
Stn d s srl, s m Dfd ka iye wn srl. 2 Dfd w fn Jb ti wn olr
wn nyn p: l ka iye srl lti Berb tt d Dn, lyn n ni k pad w s iye
wn fn mi. 3 Jb fs p: K Yhw e lpo wn nyn ln grn-n s i, kbys ba.
b gbogbo wn ni rn kbs. K l d t kbys fi e wd y? e t srl y fi
jbi? 4 Sbsb dr fn Jb. Jb l, la gbogbo srl j, lyn n ni pad s
Jrslm. 5 Jb fi iye wn nyn t a k fn ba: gbogbo srl j gbrn-n ln
gbrn-n ti k mrn-n nyn t wn l jagun, Jd j k mtllogn l-lgbrn-n
nyn t l jagun. 6 ba j ohun rra fn Jb t b g t k fi ka wn m Lf ti
Bnjmn.
JKL RN TI DRJ LRUN
7 lrun fi bn wo nkan y, s lu srl. 8 Ngb n ni Dfd w fn lrun p: Mo ti d
l np rn y! Nsisy dkun dr ji rn r, ntor mo ti hw mg pp. 9 Ngb n
ni Yhw w fn Gd arran Dfd p: 10 L w fn Dfd by p: By ni Yhw w: Mo fi
ohun mta swj r, yan kan nb k mi e fn . 11 Ngb n ni Gd l sd Dfd t
w fn un p: By ni Yhw w: w gbd gb p 12 k yn ldn mta m, tb k pnj d
b nwj wn t r fn o mta pl id wn elnn r lyn r, tb id Yhw pl
jkl run lj mta lr il pl ngl Yhw t e parun n gbogbo il srl? L ron
nsisy k n s m ohun t mi y w fn ni t rn mi. 13 Dfd w fn Gd p: dm mi p
gidi! H! J k n ub sw Yhw ntor n r tbi, gbn m e j k mi b sw nyn!
14 Ngb n ni Yhw rn jkl rn s srl t gb mrn-n-dnlgj nyn ub.
15 Lyn n ni lrun rn ngl lti pa Jrslm run. gbn lkk parun n ni Yhw wo
il, n s e lr parun n, s w fn ngl olparun wn nyn n p: t!
Dwdr!
Ngb n ni ngl Yhw dr lb il t rnn ar Jbs ti pa k. 16 B Dfd ti gbj
sk ni r ngl Yhw t dr lrn run un ay pl id t y dn, t n sp
Jrslm. Dfd dojbol nn a f pl wn algb. 17 Dfd s w p: b mi l p
p k a ka wn nyn. b mi ni mo d, t mo s e ohun ibi y, gbn awn nyn y, b
agbo gntn ni wn. Yhw lrun mi, j k w r wwo lra mi ngb n ti lra dl mi!
gbn j k wn nyn y y kr nn jkl rn y.
A K PP KAN
18 Ngb n ni ngl Yhw p fn Gd k s fn Dfd p k gk l k pp kan fn
Yhw lr il t rnn ar Jbs ti pa k. 19 Ngb n ni Dfd gk l gg b r t Gdi
w fn un lrk Yhw. 20 gbn b rnn ti bojwyn l r ngl n, un ti wn m r
mrin s spam. rnn pa k lw 21 ngb t Dfd l b a. rnn wye, s r Dfd,
jde kr nbi t o ti pa k, s dbl fn Dfd pl dojbol. 22 Ngb n ni Dfd w fn
rnn p: Fn mi n il ibi t a ti pa k y, k n fi k pp kan fn Yhw. Ta fn mi n iye
ow r gr, b ni jkl rn y y e kr lra wn nyn. 23 Ngb n ni rnn w
fn Dfd p: Gb, k kbys ba fi e ohun t b w ! W , mo fi wn ml y fn b
sunpa ti wn igijg r fn igi in pl k fn b rp. Mo jw gbogbo r. 24 gbn
ba Dfd fs fn rnn p: B k! Mo f r n iye ow fdk r, ntor mi k f fi ohun t
e tr rb sunpa s Yhw l n mi n nkankan. 25 Dfd fi wn gbta ow wr fn
rnn fn il n.
26 Nb ni Dfd k pp kan fn Yhw, t s r wn b sunpa ti b rp. k pe
Yhw, Yhw s d a lhn pl in t rn sr wn b sunpa n lti run, 27 s p fn
ngl n lti ki id r b k. 28 Lkk y t Dfd r i p Yhw ti d un lhn lr il t
rnn ar Jbs ti pa k, rb nb. 29 Lr ibi gg Gbn ni ibgb t Ms e nn
ahoro al ti pp sunpa w n kk y, 30 gbn Dfd k l l ib lti b lrun sr
ntor r id ngl n b pp.

22
Lyn n ni Dfd w p: Ib y ni il Yhw lrun, pp y y s w fn b sunpa
srl.
MRA LTI K TMPL
2 Dfd p p k a k gbogbo wn lej t gb n srl j, lyn n ni fi wn e on
kta li f kta fn i il lrun. 3 Dfd k plp irin j fn wn lkn oh n ti fn
d, ti id lplp l lnk wn, 4 ti wn t igi kdr l nye, ntor wn ar Sdn ti Tr
ti gb plp igi kdr w fn Dfd.
5 Lyn n ni Dfd w p: dmd ni m mi Slmn, ni t k t gb; il y t un y
k fn Yhw gbd jj pl kk olgo nwj gbogbo orl-d. By ni Dfd e mra gidi
sl k t k; 6 lyn n ni pe m r Slmn t s fn un n ln lti k il kan fn Yhw
lrun srl. 7 Dfd w fn Slmn p: m mi, mo f k il kan fn ork Yhw lrun
mi. 8 gbn a sr Yhw fn mi p: w ti ta j pp sl pl ogun l pp, w k n k
il fn ork mi, ntor w ti ta j pp sl nwj mi. 9 A ti b m kan: un ni y j ni
lf, un ni mi y fn n lf pl gbogbo wn t r n yk r. n Slmn ni ork
r, ngb tir ni mi y fi lf ti fknbal fn srl. 10 un ni y k il kan fn ork mi,
un y ma j m mi, mi y s e bb fn un, mi y fn un n t jba lr srl n dr
inin tt l. 11 K Yhw s ma w pl r, w m mi, k s l j k w l k tmpl
Yhw lrun r pl yr s rere, gg b o ti w npa r. 12 Kk k ma fn n gbn ti ye,
k fn n r lr srl, k w ma pa fin Yhw lrun r m! 13 w k n yege l pa
ln, wn fin ti Yhw t Ms ln fn srl m. Mra gr, k o s dr inin! M e
br, m e fy! 14 W b mo ti tiraka fi k mrn-n ow wr sl lti ps fn tmpl
Yhw n, pl gbrn-n ow fdk, id ti irin t k n wn. Mo tn ti ps wn igi, ti
wn kta t w fi kn un. 15 w n plp on w, wn on kta, wn gbngbn
ti wn on n lr kta, pl wn t k-m lriri i w. 16 A k l ka wn
wr, fdk, id ti rin t b nl. L kram ! K Yhw ma w pl r.
17 Ngb n ni Dfd ln fn gbogbo wn oly n srl p k wn ran Slmn m r
lw. 18 w p: j Yhw lrun yn k w pl yn? Ntor ti fn yn n lf nbi gbogbo
b ti fi wn t gb n il y l yn lw, t il n s w lb Yhw ti nyn r.
19 Nsisy k fi kn yn ti m yn w Yhw lrun yn, k l k ibi-mm Yhw lrun
yn, lti gb pt mjm Yhw ti wn ohun mm lrun wa sn il n t a k fn ork
Yhw.
23
IP TI I WN M LF
Ngb t Dfd dgb dargb, t kn fn j, fi jba srl fn m r Slmn. 2 pe
gbogbo wn jy srl j, pl wn lf ti wn m Lf.
3 A ka wn m Lf lti ni gbn dn sk. B a ti k wn n olr-k-jr, a r gb
mkndnlgn nyn, 4 gb mjl ni krin lrn wn nn tmpl Yhw, gb mta
ni e kw ti adj, 5 gbj ni e adn, t gbj fi l yin Yhw t Dfd e fn yn
Yhw.
6 Lyn n ni Dfd pn wn m Lf n gbgb: gb Grn, gb Koht ti ti Mrr.
7 Nn gb Grn ni wn y w: Ldn ti m. 8 wn m Ldn ni: Jehil kb,
Stm, Jl; gbogbo wn j mta. 9 wn m m ni: elomt, Hasl, Hrn; gbogbo
wn j mta. wn ni olr dl Ldn. 10 wn m m ni: Jht, Sn, J, Ber; wn
y j wn m m; gbogbo wn j mrin. 11 Jht ni gb, Ss ni kej, lyn wn ni J
ti Ber t k b m pp, t a s f wn s dl kan oo.
12 wn m Kht ni: mrm, sr, Hbrn sil; gbogbo wn j mrin. 13 wn m
mrm ni: rn ti Ms. rn ni a yst fn ysmm wn ohun mm, un pl wn
m r tt l ti wn a ma r trr nwj Yhw, t wn a s ma bkn fn-ni tt l lrk
Yhw. 14 Ms j nyn lrun, a s ka wn m r kn y Lf. 15 wn m Ms ni:
Grm ti Elisr. 16 wn m Grm ni: ebl kb. 17 N ti wn m Elesr,
Rehab ni kb. Elsr k n m mrn, gbn wn m Rehab p gidi. 18 m sr ni
elomt kb. 19 wn m Hbrn ni: Jr kb, Amar kej, Jahasil kta, Jekamem
krin. 20 wn m sl ni: Mk kb, kej.
21 wn m Mrr ni: Ml ti M. wn m Ml ni: Elesr ti K. 22 Elesr k l ni
mknrin b k e wn mbnrin t wn m K, arknrin bb wn, f e aya. 23 wn
m M ni: Ml Edr, Jeremt. Gbogbo wn j mta.
24 B ni wn m Lf n dl kkan, wn olr dl ti wn t a k n olr-k-jor, ni
kni t b tm ogn dn tb j b l ni n i tir nn tmpl Yhw.
25 Dfd t w p: Yhw lrun srl ti fi simi fn wn nyn r, t s gb tt l n
Jrslm. 26 K tn s p wn m Lf gb ibgb ti wn ohun-l r kkiri m. 27
Gg b r ikyn Dfd, wn m Lf t a k j m ogn dn sk. 28 Ip wn ni lti dr
lb wn m rn fn i tmpl nn tj wn gbngn ti wn gbl, nn ww
wn ohun-l mm; wn ni i nn tmpl lrun. 29 wn n ni tj brd fitr wj
pp, yfun fn rb k, wn kr t k n yst, wn y t a fi rr rp, ti
gbogbo wn wn. 30 I wn ni lti ma e sn ti lti ma yin Yhw n rr
ti n alaal, 31 ti tj wn rb sunpa s Yhw n j simi, wn j p titun ti
wn j dn l, gg b iye t a e ln sl. I y a ma m wn dr nwj Yhw
ngb gbogbo. 32 Wn tl t sn g pd nn sn tmpl Yhw, pl t sn ibi mm ti
t sn wn m rn ti ti wn arknrin wn.
24
IP WN LF
y ni ip wn m rn: wn m rn ni: Ndb, bh, Elesr ti tmr.
2 Ndb ti bh k lj bb wn l fi m sl, t Elesr ti tmr di lf. 3 Dfd pn
wn s ip wn pl Sdk, kan nn wn m tmr, s k ork wn sl gg b i wn.
4 wn m Elesr n wn olr ju wn m tmr; a pn wn olr dl wn m
Elesr s n mrndnlgn, a s pn olr dl wn m tmr s n mj. 5 A fi gg
fn wn n i wn; wn on ibi mm w, wn on lrun lrn wn m Elesr ti
wn m tmr. 6 kan nn wn m Lf, my akw, m Ntnl, ni k ork
wn sl nwj ba, wn on nwj lf Sdk, Ahmlk m Ebitr, nwj wn
olr dl lf ti wn m Lef; a gg lkkan fn dl kkan ti wn m Elesr ti
lmj fn wn m tmr.
7 Jehoyarib w n ip kn t gg m, Jdy ni ni ip kj, 8 Hrm ni ni kt, Srm ni
krin, 9 Mlkj ni krn-n, Mjmn ni ni kf, 10 Hks ni kje, Abj ni kj, 11 J
ni ksn-n, kan ni kw, 12 Elib ni ni kknl, Jkm ni ni kejl, 13 Hp ni
ktl, bl ni krnl, 14 Blja ni krn-dnlgn, mr ni krndnlgn, 15 Hsr ni
ktdnlgn, Hpss ni kjdnlgn, 16 Pty ni knkndnlgn, Jehsekl ni ni ogun,
17 Jkn ni ni kknllgn, Jmn ni ni kjllgn, 18 Dly ni ktlgn, Ms ni
krnllgn.
19 wn y ni a k ork wn sl gg b ip i wn, b wn ti wn tmpl Yhw lti
i, gg b ln t rn bb wn fill, gg b Yhw lrun srl ti ln fn wn.
20 N ti wn m Lf yk: bl w fn ran Amrm. Jdy w fn ran bl. 21 ,
gb fn ran Rhb. 22 elomt fn wn r; Jht fn ran elomt. 23 wn m
Hbrn ni: Jr ni kn, Amar kj, Jhsl kta, Jkmn krin. 24 Mk w fn rn
sl; mr w fn ran Mk; 25 arknrin Mk; Skr fn ran . 26 Ml ti M fn
ran Mrr: 27 fn rn m r Js ni hm, Skr ti Ibr; 28 Elesr t k n mknrin,
w fn ran Ml; 29 Jrml w fn ran K. 30 wn m M ni: Ml, Hbr Jerimt.
B ni wn m Lf, b a ti pn wn n agbo il. 31 Wn gg b wn m rn
arknrin wn, nwj Dfd, Sdk, Ahmlk ti wn olr dl lf ti wn m Lf,
wn awj agbo il ti wn dl kker.
25
GB AKRIN
Dfd ti wn balgun r yan wn m sf, t Hmn ti ti Jdtn fn orin sn, pl
wn wl t ta gt lr, hrp ti smbl, a s ka iye wn lsn n.
2 Fn wn m sf: Skr, Jsf, Ntn, Aarl; wn m sf w lb bb wn
t kw wl lb dr ba.
3 Fn Jdtnni wn m Jtdn: Gedel, Sr, Jy, Haab ti Matit, wm j mf
lb dr bb wn Jdtn t kw wl s l lr fn yn ti go Yhw.
4 Fn Hmn ni wn m Hmn: Bk, Matan, sl, bl, Jerimt, Hanan,
Hnn, Elit, Gdlt, Rmmt-sr, Jobek, Mlt, Hotr, Mahasit. 5 Gbogbo wn j
m Hmn, arran fn ba; wn a ma fn ip fn r lrun. lrun fn Hmn n
mknrin mrnl ti mbnrin mta; 6 Gbogbo wn a ma krin lb dar bb wn nn
tmpl Yhw pl l smbl, gt hrp ti ti lr, nn sin tmpl Yhw lb wn bb
wn.
7 sf, Jdtn ti Hmn, gbogbo wn t ti m orin kk fn Yhw ni a k pl wn
arknrin wn. Gbogbo wn j rnl-ngba-ti mj t mye. 8 Gbogbo wn n kker ti gb,
olk ti akk, ni a gg fn kk t y k wn w e sn. 9 Jsf lti Asf ni gg kk
m. Gedal ni ni kej, wn j mjl pl wn m ti wn arknrin r. 10 kta ni Skr,
wn j mjl pl wn m ti wn arknrin r. 11 krin ni sr, wn j mjl pl wn
m ti wn arknrin r. 12 krn-n ni Ntn, wn j mjl pl wn m ti wn
arknrin r. 13 kf ni Bk, wn j mjl pl wn m ti wn arknrin r. 14 kje ni
Jeara, wn j mjl pl wn m ti wn arknrin r. 15 kj ni Jy, wn j mjl
pl wn m ti wn arknrin r. 16 ksn-n ni Matan, wn j mjl pl wn m ti
wn arknrin r. 17 kw ni m, wn j mjl pl wn m ti wn arknrin r.
18 knknl ni Asarl, wn j mjl pl wn m ti wn arknrin r. 19 kjl ni
Haab, wn j mjl pl wn m ti wn arknrin r. 20 ktl ni bl, wn j
mjl pl wn m ti wn arknrin r. 21 krnl ni Matit, wn j mjl pl wn
m ti wn arknrin r. 22 krn-n-dnlgn ni Jeremt, wn j mjl pl wn m ti
wn arknrin r. 23 krndnlgn ni Hanan, wn j mjl pl wn m ti wn
arknrin r. 24 ktdnlgn ni Jobek, wn j mjl pl wn m ti wn arknrin
r. 25 kejdnlgn ni Hnn, wn j mjl pl wn m ti wn arknrin r.
26 kankndnlgn ni Malt, wn j mjl pl wn m ti wn arknrin r. 27 Gg
ogn m Elit, wn j mjl pl wn m ti wn arknrin r. 28 kanknllgn ni
Htr, wn j mjl pl wn m ti wn arknrin r. 29 kejllgun ni Gdlt, wn j
mjl pl wn m ti wn arknrin r. 30 ktllgn ni Mahasit, wn j mjl pl
wn m ti wn arknrin r. 31 krnllgn ni Rommt-sr, wn j mjl pl wn
m ti wn arknrin r.
26
WN ADN
N ti ip wn adn:
Fn wn Kr ni: Meelem m Kr, kan nn wn m Ebiasf, 2 ti wn m
Melem: Sekar kb, Jedial kej, Sebad kta, Jatnil krin, 3 lm krn-n,
Jehohnn kf, Elion kje.
4 wn mknrin Obed-dm ni: my kb, Jehosabd kej, J kta, Skr krin,
Ntnl krn-n, 5 Amil kf, skr kej, Peulet kj; lrun fn un n bkn n
tt. 6 m r my n wn mknrin t j olr agbo il wn, ntor wn j aknkanj
nyn ptk. 7 wn m may ni: tn, Rfl, bd ti lsbd, t arknrin wn lh
ti Smk j nyn ptk. 8 Gbogbo wn ni m Obed-dm. wn pl wn m wn ti
wn arknrin wn j nyn ptk, akni nnu i wn.
Obed-dm n mjllgta nyn. 9 Meelem n mjdnlgn mknrin ti wn
arknrin algbra.
10 Hs, kan nn wn m Mrr, n wn mknrin; Smr ni awj b til j p k e
un ni kb, sbsb bb r fi e olr. 11 Hlk ni kej, Tebal ni kta, Sekar ni krin:
Hs n mknrin ti arknrin mtl n pap.
12 wn gb adn y n ip tiwn gg m olr wn ti yn wn fn i wn pl wn
arknrin wn nn tmpl Yhw. 13 A gg fn dl kkan n kker ti l lti ma
n kkan. 14 Fn n ap l-orun gg m elem, ngb t a s gg ti m r
Sekar t j oldmrn lgbn, ip tir b s tap rw. 15 Ti Obed-dm b s ap gs, t
wn m r il ra. 16 Ti pm ti Hs w n w-orn pl dn n Igd lp n
k. B a ti yn wn fn i wn n y: 17 nyn mf lj fn n ap l-orn, mrin lj
fn ti rw, mrin lj fn ti gs, mj-mj fn ti wn il ra. 18 Fn Parbar dn ap w-
orn, wn mj lj n n t wn mj n Parbar n. 19 B ni wn ip wn adn ti j
fn wn m Kr ti ti Mrr.
WN I YK FN WN M LF
20 yk wn m Lf t j arknrin wn ni a fn n i tj wn ra tmpl lrun t
wn s j alabjt wn r mm. 21 wn ni: wn m Ldn lti agbo il Grn wn
olr dl Ldn j ran Ldn lti il Grn yn ni wn Jehil. 22 wn m Jehil,
Stm ti Jl arknrin r, wn ni a fi e albjt wn ra tmpl Yhw.
23 Lp ti wn mrm, wn r, wn Hbrn ti wn sl, 24 ni ebl m
Grn, m Ms, t a fi e al wn ra; 25 wn arknrin r lti ap Elisr ni Rhb
m r, Jy m r, Jrm m r, Skr m r ti elomt m r. 26 elomt kan n
pl wn arknrin r ni albjt wn r mm t Dfd ysmm, lti w wn olr dl,
lti w wn olr gb ogun gbgben-n ti ti rrn-n, ti wn bolgun gb ogun,
27 y t wn ti yst nn kgun wn fn i tmpl Yhw, 28 ti pl ohun gbogbo t
Sml arran ti ysmm, pl y ti Sl m K, bnr m Nr ti Jb m Sry.
Gbogbo ohn t a ysmm l w lb tj elomt ti wn arknrin r.
29 Lpa ti wn sr, a fn Kanan ti wn m r n wn i l gg b akw ti
adj.
30 N ti wn Hbrn, Haab ti wn btan r, wn j gbj llgrn-n m akin t a fi
wn n i bjt srl lp w-orn Jrdn nn gbogbo ohun t jm r Yhw ti i
ba. 31 Lp ti wn Hbrn tn ni Jrj t j olr. N ogj dn jba Dfd, a wd lr
rn ti btan wn Hbrn, a s r wn m akin lrn wn n Jsr ti Gld. 32 a
r gbtl llgrn-n aknkanj olr wn dl, t ba Dfd fi wn e
albjt wn nyn Rbn ti Gd pl daj y Mns nn gbogbo ohun t jm ti
lrun ti ti ba.
27
T L TI TI M OGUN
wn m srl t a k n iye wn n olr dl, balgun gbgbrn-n ti ti rrn-n,
wn on ba wn, t wn bjt ohun gbogbo t jm wn gb on ooo, loo
nn dn, egbjl nyn l w nn gb kkan.
2 Oldar gb kn fn i o jn ni Jaobem m Sabdil, wn nyn in gb r j
egbjl. 3 j kan nn wn m Prs, un s ni olr ogun gb fn wn on o kn.
4 Olr gb o kej fn i o kej ni Dd ar Ahh, wn t w nn gb r j egbjl
nyn.
5 Balgun gb ogun kta fn i o kta ni Bny m Jhyd, olr lf, wn t w
nn gb r j egbjl nyn. 6 Bny kan n j ni kan ptk lrn wn gbn wn-
n n ti wn lgb r. m r ni Amsbd.
7 ni krin fn o krin ni Ashl arknrin Jb, ti m r Sabad lyn r, wn t w
nn gb r j egbjl nyn.
8 ggun karn-n fn o karn-n ni mt ar Sr, wn t w nn gb r j egbjl
nyn.
9 ni kf fn o kf ni r m Ik lti Tk, wn t w nn gb r j egbjl
nyn.
10 ni keje fn o keje ni Hls m Pelont, kan nn wn m frm, wn t w nn
gb r j egbjl nyn.
11 ni kj fn o kj ni Sibee lti H, m Srh, wn t w nn gb r j egbjl
nyn.
12 ni ksn-n fn o ksn-n ni Abisr lti Antt, ar Bnjmn, wn t w nn
gb r j egbjl nyn.
13 ni kw fn o kw ni Mahar lti Netf, m Srh, wn t w nn gb r j
egbjl nyn.
14 ni kkl fn o kknl ni Bny lti Prtn, ar frm, wn t w nn gb r j
egbjl nyn.
15 ni kejl fn o kkejl ni Hld lti Ntf, m tnl, wn t w nn gb r j
egbjl nyn.
ORK WN OLR WN Y
16 wn oldar wn y srl ni: oly Elisr m Skr fn wn Rbn, efat m
Mk fn wn Smn, 17 Haab m Kml fn wn Lf, Sdk m rn,
18 lh, kan nn wn arknrin Dfd, fn Jd, mr m Mkl, fn skr, 19 my
m Obad fn Sbln Jerimt m Asrl fn Nftl, 20 H m Asas fn wn
frm, Jl m Pdy fn aj y Mnas, 21 d m Sekar fn b-y Mns ti
Gld, Jsl m bnr fn Bnjmn, 22 ti Asarl m Jrhm fn Dn. B ni olr
wn y srl ti j.
PAR KKA WN NYN
23 Dfd k ka iye wn t k ju m ogun dn, ntor Yhw ti w p un y lpo srl b
rw oj run. 24 Jb m Sry br kka wn nyn n, gbn un k l par r.
Ntor bn dde s srl, iye t a k ngb n k wn w l ddn.
25 Asmft m Adil ni albjt wn ra ba. Jntn m sl ni albjt wn
ohun l lti wn gberko, lti wn l, wn let ti wn l oldi. 26 sr m Klb ni
albjt wn gb t i oko. 27 m lti Rm ni albjt gb jr. Sbd lti fm
ni albjt wn t i n il t. 28 Bl-Hnn lti Gdr ni albjt wn igi lf ti
wn igi scamr t b n Il-Od. J ni albjt i rr. 29 tr lti rn ni albjt
wn agbo ml ti pp j wn n fonfoj rn. 30 bl ar ml ni albjt wn
rknm. Jedy lti Merant ni albjt wn ktkt. 31 Jss ar Hgr ni albt wn
agbo gntn ti ewr. wn y ni olr i ba Dfd.
WN ALBR BA
32 Jntn, arknrin bb Dfd j oldmrn lgbn ti akw, ti Jhl m Hkmn
ni albjt wn m ba. 33 Ahitfl j agbmrn fn ba. H ar rk j r ba.
34 Jhyd m Bny ti Abitr rp Ahitfl. Jb ni ggn wn m gb ogun ba.
28
LN DFD LR TMPL
Dfd pe gbogbo wn jy srl j, wn olr wn y ti wn albjt i ba, wn
balgun gbgbrn-n ti ti rrn-n, wn olr albjt wn ra ti ti wn agbo ran
ti ti wn m ba, pl wn akra ti wn akgun, gbogbo wn akni akgun. 2 ba Dfd
dde dr lti kde p:
fets mi, yin nyn mi. Mo ti f kl ibgb kan fn pt mjm Yhw, fn
pt ts lrun wa. Mo ti ps fn il kk n, 3 gbn lrun w fn mi p: M e k il
fn ork mi, ntor w ti jagun pp pl tjsl.
4 Lrn gbogbo il bb mi mi ni Yhw yn lti jba tt l lr srl. n Jd ni yn
fn olr, il mi n s yn lrn b Jd ti lrn wn m bb mi, mi ni in r dn s lti
yn fn ba gbogbo srl. 5 Lrn gbogbo mknrin mi - ntor Yahw fn mi n m pp -
m mi Slmn l yn lti gnw lr t jba Yhw lr srl; 6 w fn mi p: m r
Slmn ni y k il mi ti wn gbl mi, ntor un ni mo yn fn m t mi y s ma e
bb fn un. 7 Mo ti ps jba ayray fn un b b pa wn ln ti wn fin mi m b ti j
n.
8 Nsisy nwj gbogbo srl t w w, nwj Yhw, nwj lrun wa t gb wa, k
tl, k s pa wn fin Yhw lrun yn m, k il dradra y ba l j tiyn. K s l fi
jogn fn wn m yn lj iwj.
9 w Slmn m mi, k o sin lrun bb r, k o sn pl kn t k eymj, pl m t
pay, ntor Yhw y gbogbo kn w, s m gbogbo rn kn nyn. B w b w a,
un y j k o r un, b o b k sl, un n y k sl tt l. 10 Fkns i nsisy p
Yhw ti yn lti k il ibgb mm fn un. K w s dr inin tt l!
11 Dfd fi wrn kl loro fn m r Slmn, wrn wn il n, wn il ra, wn
yr k pts, wn yr in ti gbngn ibjk n. 12 tn fn un n ln lr gbogbo
ohun ti fi in r npa wn gbl tmpl Yhw, wn yr yk, wn il ra tmpl
lrun ti yr fn wn r mm, 13 p gb wn lf ti ti wn m Lf, fn gbogbo i
t y k e nn i sin in tmpl Yhw, 14 e pejwe ir wr t a l, ori wr fn
gbogbo ohun l fn sn, ori fdk t a l bkan n, 15 ti wr p ftl ti ti tp or
wn, e pjwe wn wr t a l fn p ftl n pl tp wn, ti wn fdk fn p
ftl ti tp wn gg b ti y k a l fn p ftl kkan, 16 wr t a l fn tbl t a t
brd l lr, fn tbl kkan yk, ir fdk t a l fn tbl kkan, 17 y t a l fn wn
mga, wn wo omi wnm, wn fdk fn wn wo n, 18 fn wo kkan, wr t a
l fn pp olrn ddn. fn un n pr wrn k lin fn sn lrun, wrn
krb onwr pl y ap wn t a n b pt mjm Yhw. 19 Gbogbo wrn fn kl
n ni Yhw m w Dfd k sl pl ly lr gbogbo i t a fi pr r hn.
20 Ngb n ni Dfd w fn m r Slmn p: Dr inin, k o s mkn, k o i l
br l bojo, ntor Yhw lrun, lrun mi, b pl r. un k n fi sl n allgbra,
ls rnlw, k o t par gbogbo i t o n e fn il Yhw. 21 gb wn lf ti ti wn
m Lf n y fn gbogbo i sn il lrun; ni kni t b m i k ni y rn lw nn
gbogbo i y; wn jy ti gbogbo nyn etn lti e ohun t b f.
29
WN R
Ngb n ni ba Dfd w fn gbogbo pj n p: m mi Slmn, ni kan oo t
Yhw yn, J d t ara r k t gb, b ni i t lti e p gidi, ntor fin y k e fn
nyn b k e fn lrun. 2 Mo ti sa gbogbo agbra mi fn t lr il lrun mi, wr w nl
fn i onwr, fdk fn i ara igi, wn kta t jl, kta ln, oriri kta onyebye
gbogbo, ti plp kta mrbl. 3 Plpl, y t e ohun-n tmi fnrmi n wr, ti n
fdk, ni mo fi tftf fn il lrun n fikn y t mo ti ps sl fn tmpl mm n:
4 gbdgn ow wr, wr fr, dgbrin ow fdk fn bbo giri gbngn il n.
5 b e ohun onwr tb ti fdk, tb ohun i gbd, ta ni nn yn t f y st fn
Yhw ln?
6 wn jy y srl, wn olr dl, wn ggun ti wn balgun olr gbgbrn-n
ti ti rrn-n, ti wn olr i ba ynda 7 lti fn i il lrun n gbdgbn tlnt ti
gbrn-n ow drk n wr ti gbrn-n ow fdk, gbrsn-n ow id ti k
mrn-n ow irin. 8 Wn tn fi kta oniyebye kn un, wn s k gbogbo wn l sn ra il
Yhw lb tj Jhl ar Grn. 9 In wn nyn dn s ohun t wn e y, ntor pl
kn kan ni wn fi e fn Yhw; y kn in ba Dfd fnrar.
DP DFD
10 Ngb n ni fi bkn fn Yhw lj gbogbo pj. Dfd w p:
bkn ni fn , Yhw, lrun srl bb wa, tt ay npkun! 11 Yhw, tir ni l
agbra, y, j ggn pl go, ntor tr ni gbogbo ohun t b n run ti lr il ay. Yhw,
tr ni jba: a s gb ga gidi lr ohun gbogbo. 12 Lti w r ni r at l ti w.
w ni ol ohun gbogbo, tr ni agbra ti okun; gbga ti dr inin ni kni di
w r. 13 N wkt w y, lrun wa, a dp fn , a yn lgo, ntor go l r; 14 n ta
ni mi ti wn nyn mi t ti mo r ohun b ely? Ntor lti w r ni gbogbo ohun ti w, lti
w r ni a ti r gb t a s fifn . 15 Ntor wa k ju tp ti lej nwj r gg b wn
bb wa; j ay wa kj b jji ls rt. 16 Yhw lrun wa, gbogbo ohun t a ti kj fn
kl fn ork mm r j lti w r, tr s ni gbogbo wn.
17 lrun mi, mo m p w y kn w, ti p w dodo w , kn t m ni mo fi e
gbogbo ohun wny, ti n wkt w y in m dn lti r wn nyn r nhn-n y t wn fi
inddn fi r fn . 18 Yhw lrun brhm, sk ti ti srl bb wa, fi rn y sn
kn wn nyn r tt l, k s ma w nn wn. 19 Fn m mi Slmn n kn t lti
ma pa wn r m, pl wn r r ti wn fin r, k ma m wn l, k s k fin y
ti mo ti t r sl.
20 Lyn n ni Dfd w fn gbogbo pj p: fi bkn fn Yhw lrun yn! Gbogbo j
s fibkn fn Yhw lrun wn bb wn, wn s knl lti dbl fn Yhw ti fn ba.
GNW SLMN TI PIN JBA DFD
21 Lj kej r y ni wn m srl rb sunpa s Yhw pl gbrn-n ml,
gbrn-n gb, gbrn-n gntn ti wn ohun jb wn ti ogunlg rb mrn fn
gbogbo Isrl. 22 Wn j, wn mu, pl ay l lj n nwj Yhw. Lyn n ni wn tn fi
Slmn jba lkej, wn da rr l e lr n m finijoy fn Yhw, wn s fi Sdk joy
lf. 23 Slmn gnw lr t Yhw gg b ba rp Dfd bb r. e dd, gbogbo
srl s trba fn un. 24 Gbogbo wn olr, gbogbo wn akgun, n gbogbo wn m
Dfd l trba fn ba Slmn. 25 Lj gbogbo srl ni Yhw gb l Slmn ga d
gng, t s fn un n jba ll l t k s wn ba srl t wj r k n.
26 Dvd m Js ti jba lr gbogbo srl. 27 jba lr srl fn ogj dn: jba n
Hbrn fn dn mje, s jba n Jrslm fn dn mtl-lgbn. 28 k rere ngb t
dgb dargb pl j or pp ti nn l l. Lyn n ni Slmn jba rp r.
29 tn ay ba Dfd lti br d pin, j a k k sn w tn Sml Arran, w tn
wl Ntn, w tn Gd Arran,
30 pl gbogbo ohun t l ngb jba r, wn i aknkanj m akin t e, pl nira ti ire t
oj r r pl srl ti gbogbo wn jba il n.

W KEJ KRNK
1
SLMN GBA GBN
Slmn m Dfd fsml lr t. Yhw lrun r w pl r, s gb l l r ga d
gng. 2 Ngb n ni Slmn b gbogbo srl sr, wn balgun gbgbrn-n ti ti
rrn-n, wn adj ti gbogbo wn jy srl, wn olr b. 3 Lyn n ni Slmn
pl gbogbo j l sr k Gbn nbi t g pd lrun w, y t Ms rn lrun e nn
ahoro al; 4 gbn Dfd ti gb pt mjm lrun lti Kiriat-Jrm d ibi t a ps fn
un; ti pg fn un n Jrslm ngb n. 5 Pp id t Besall m r, m Hr, ti e w
nwj ibgb Yhw nbi t Slmn ti j ti w gbdr. 6 Nb nwj Yhw ni Slmn ti
gun pp id n t wa lb g pd, s r gbrn-n b sunpa nb.
7 Lru j n ni lrun farahan Slmn, t w fn un p: Br ohun t w f k mi fn
. 8 Slmn fs fn lrun p: w ti fi oj rere l han bb mi Dfd, w s ti fi m jba
rp r. 9 Yhw lrun, lr ti o e fn bb mi Dfd ti nsisy b o ti fi m jba lr wn
nyn t p t b b eruku il. 10 Ntor n nsisy, jw fn mi n gbn ti m t y m mi
knj ip olr wn nyn y, ntor ta l l kso wn nyn t p b tr y?
11 lrun w fn Slmn p: B y ti j f r, b w k ti br ohun r tb ra, tb go,
tb m t r, b w k s ti br j ay ggn b k e gbn ti m lti kso wn nyn
mi t mo fi jba l lr, 12 a fn n gbn ti m. mi y fn n ohun r, ra ti go t
ba kba wj r k t n r, ti ba kba t b lyn r k n n ir r.
13 Slmn fi ibi gga Gbn sl l Jrslm jnn s g pd; jba lr srl. 14 k
wn k lin ti wn in j. n egbje (1,400) k lin ti gb mf (12,000) in,
s pa wn m nn wn l k lin nts ba n Jrslm. 15 Slmn tn
j k fdk ti wr wp n Jrslm b y kta, wn igi kdr wp bkan n b igi
skmr n Il-Od. 16 Msr ti Sls ni a ti k wn in w fn Slmn, wn mw
ba a ma fi ow r wn n Sls pl iye ow sk n. 17 gbta ow id ni a fi ra k lin
kan n gpt; in kan j dj ow id lti Sls. wn mw ba ni a ma k wn l t fn
wn ar Ht ti fn wn ba rm b onw.
I IL KK PL HRM AR TR
Ngb n ni Slmn p p k a k il kan fn ork Yhw ti fn kn fn jk jba r.
2
gba gb mrn-ndnlgj (70,000) nyn fn alr, k mrin (8,000) nyn t f
kta lr wn k l pl egbjdnlgn albjt wn.
2 Lyn n ni Slmn rn by s Hrm ba Tr p: e b o ti e s bb mi Dfd
ngb t o fi wn igi kdr rn s i t fi k il t gb. 3 Wy mo k il kan fn ork
Yhw lrun mi lti y ork mm r s, lti ma j trr olrn ddn nwj r, lti ma t
brd swj r tt l, lti ma rb sunpa n wr ti n rl, lj simi, lj dn p titun
ti lj dn Yhw lrun wa! y y s w tt l n srl. 4 Il n t mo f k tbi gidi ntor
lrun wa tbi ju gbogbo wn lrun l. 5 Ta l l ni nkan t fn kl fn un ngb t run ti
klk run k l gb pp? d t mo fi k il kan fn un ni p k fn rb l ma gk
nwj r. 6 Nsisy, fi ak-m wr kan rn s mi, on fdk, on id, on irin,
on a alr pupa, ti alw pupa fr ti ti alw osn, on n, t y b wn ak-
m mi i n Jd ti Jrslm, wn t bb mi ti ps fn mi. 7 K o fi wn t igi kdr
rn s mi lti Lbnn, igi sprs ti igi pk, ntor mo m p wn rn r m igi Lbln
g. wn rn mi y b wn rn r i p. 8 Wn y ps igi pp fn mi, ntor il t
mo f k j gbyanu il l. 9 mi y ps onj fn wn aggi n: gbw (20,000) p
k, gbw (20,000) p ere, gbw (20,000) go t ti gbw (20,000) gb
rr.
10 Hrm ba Tr fi w fs fn Slmn p: Ntor Yhw frn wn nyn r ni e fi
jba lr wn. 11 Lyn n ni kgbe p: bkn ni fn Yhw lrun srl! ni t d run
un ay, t fi lgbn m fn ba Dfd, m olye ti olmrn, t y k il fn Yhw ti il
mrn t un tikalrar y ma gb jba. 12 mi y fi Hrm-b, lgbn ti on pp
rn lsks, 13 ar Dn ni y r, bb r s j ar Tr. m i wr, fdk, id, irin, igi,
i ar alw pupa fr ti alw osn, a gb t jj alw osn, m oriri i n ti
oriri i w. un ni y l b wn on-w r i pl wn on kbys Dfd bb
r. 14 K a k wn k, er, rr ti t ti kbys s rn s wn rn r.
15 N tiwa, wa y g gbogbo igi t w n l lti Lbln, wa y gb wn gba oj omi
kun d Jf, w y s tib k wn l Jrslm.
16 Slmn ka wn jj t gb n il srl, gg b Dfd bb r ti e tl, a s r k
mj dn-egbjllgbn (153,600), 17 gba gb mrn-ndnlgj (70,000) nn wn fn
i alr, k mrin (80,000) fn aggi lr wn k l, egbjdnlgn (3,600) fn albjt
on wny.
3
KK TMPL N
Ngb n ni Slmn br s k il Yhw. k s Jrslm, lr k Mr, nbi gan-an
t bb r Dfd fkns, nbi t ps fn un, n il t rnn ar Jbs ti pa k. 2 Slmn
br i kl n lj kej, o kej, dn krin jba r. 3 Il lrun t Slmn fi pil r ll j
gta gbnw n ggn, - wn gbnw tij, - ogn gbnw s ni b r. 4 loro t w nwj j
ogn gbnw n ggn t gba b il n, gga r s j gf gbnw. Slmn fi wr gidi bo
in r. 5 N ti gbngn l, fi igi pk b , tn fi wr gidi bo pk n, s gb wn p ti
wn wn id t a hun kal nb. 6 Ngb n ni fi kta onyebye t dn gbirin e gbngn
n; Parafm ni wr n ti w, 7 t fi bo gbngn n, igi rl r, il r, giri r, ti wn
ilkn r, s gb wn krb sra wn giri n.
8 Lyn n ni k gbngn ibi mm jl t ggn r j ogn gbnw, t gba b
gbngn l n, t b tir j ogn gbnw. fi wr gidi lgbta ow tlnt
b ; 9 wn wr wn dta ow tlnt, fi wr bo wn yr k. 10 e
krb mej sn gbngn ibi mm jl t a fi pn e, s fi wr b . 11 wn
y krb n j ogn gbnw n ggn, kkan wn j gbnw mrn -n t kan
giri kan nn gbngn n, t y krb kej kan giri kej in gbngn n. 12 kan nn wn
y krb n t j gbnw mrn-n farakan giri gbngn n; ekej t j gbnw mrn-n
kan y krb kej. 13 Ngb t a na wn y wn krb n, wn j ogn gbnw. wn
fnrawn dde dr n kkj s gbngn n.
14 e a boj alw pupa fr ti alw osn; ya wn krb s i lra.
15 Nwj gbngn n ni e p mj t ggn r j gbnw mdgj, t gl id
ongbwn mrn-n w lr r. 16 Nn Dbr ni e wn wn ln sr wn p n, s
fi grn-n prmgrnt sn wn wn ln n. 17 gb wn p n swj Hkl,
kan ltn-n, kej ls, pe ti ap tn n Jkn, s pe ti ap s n Bs.
4
e pp id t ggn r j ogn gbnw, t b r j ogn gbnw, ti gga r t j gbnw
mw. 2 Lyn n ni fi pn e agbada omi l kan t j gbnw mw lti et kan d kej
n gbogbo yk r, gga r j gbnw mrn-n, a fi okn ongbnw gbn wn et r yk. 3 A
fi wn ml y ab et agbada omi n k, a r wn ml n bkan n n l mj y
agbada omi n k, mw n gbnw kkan. 4 Agbada omi n jk lr re wn ml
mjl, mta kj s rw, mta kj s w-orn, mta kj s gs, mta kj s l-orn;
agbada omi n dr lr wn, wn s k d s ara wn nn. 5 Ipn r j tlw kan, t r s
db et ago, b dd. l gba gbdgn wn omi.
6 e wn pn mw, a s gb mrn-n sp tn, ti mrn-n sp s t a fi an
wn ran sunpa t a wm nb, gbn lti in omi agbada l n ni wn lf ti w.
7 e wn p ft onwr mw gg b a ti e ln r, s gb wn sn Hkl, mr-nn
lp tn, mrn-n lp s. 8 e tabili mewaa ti o gbe kale nn Hkl, mr-nn lp tn,
mrn-n lp s. e grn-n ab onwr fn fiwn.
9 e gbl fn wn lf, gbl l ti wn ilkn r t fi id b. 10 N ti agbada omi
n, gb e st jnn sp tn, lp gs-l-orn.
11 Hrm e wn ab fn kk er, wn ohun kl, wn g omi. par gbogbo i n
t ba Slmn gb fn un e fn tmpl lrun: 12 wn p mj, wn gl id t w lr
wn p n; wn wn mj t a hun bor wn gl or wn p n; 13 wn irinw
prmgrnt fn wn wn mj n, prmgrnt wn kkan fn l mj; 14 wn gbr
mw ti pn mw t w lr wn; agbada omi kan oo o n pl re ml mjl t w
lb omi n; 16 wn ab fn er, wn ohun kl, wn m, ti gbogbo ohun l wn t
Hrm-Ab fi id ddn e fn ba Slmn, fn tmpl Yhw. 17 N gbgb Jrdn ni ba
ti r wn n gbangba t, lrn Skt ti Srd. 18 Slmn e gbogbo ohun wny lplp,
ntor a k ka wn id t a l.
19 Gbogbo ohun wny fn l tmpl lrun ni Slmn e: pp wr pl wn tbl t a
t wn r brd l; 20 wn p ftl pl wn tp wn t a gbd ma tn nwj Dbr
n ttl ln r, wr gdi ni a fi e ; 21 wn b, wn ab fiwn, wn ife ti wn wo
trr, pl wr gidi, bwl tmpl, wn ilkn in (fn ibi mm jl) ti wn ilkn tmpl
(fn Hkl), pl wr.

5
Ngb n ni i t Slmn e fn tmpl Yhw par; Slmn s gb wn ohun t bb r
Dfd ti ysmm w sn ra tmpl lrun: fdk, wr ti gbogbo wo.
A GB PT MJM W S TMPL
2 Ngb n ni Slmn pe wn algb srl j s Jrslm, gbogbo wn olr wn y
ti wn jy wn b srl, lti gb pt mjm Yhw w s l Dfd, t e Sn.
3 Gbogbo wn knrin srl l j ti ba l keje, ngb dn. 4 Gbogbo wn algbra srl
w, wn m Lf l s gb pt mjm n. 5 Wn gb pt mjm ti g pd pl
gbogbo ohun l fn sn t w nb; wn lf m Lf l gb wn l.
6 Lyn n ni Slmn pl gbogbo j t pj t nwj pt mjm pa plp gntn
ti ml l lk.
7 wn lf gb pt mjm Yhw l s ip r, n Dbr tmpl, y ni ibi mm jl, lb
wn y krb u n. 8 wn krb n na wn y apa wn bo or ibi t a gb pt mkm
n s, wn s bo pt mjm n ti wn p r. 9 wn p n gn t b t a l r pkun
wn lti wj ibi mm n, lti Dbr, gbn a k l r wn lti ta; wn w nb tt di n
oln. 10 K tn s ohun mrn nn pt mjm n ju wn aw kta mj t Ms fi sb n
Hrb, nbi t Yhw ti b wn m srl d mjm ngb t wn jde kr n gpt.
LRUN GBA TMPL R
1
11 Wy, ngb t wn lf kr nn ibi mm, 132 ni ibi mm n kn fn kk nn
tmpl Yhw.
2
11 N tt ni wn lf t w nb ti w ara wn m, ti y t w lnu i ti y t k s
nd i 12 ti m Lf t w nn gb akrin: sf, Hmn, Jdtn pl wn m wn ti
wn arknrin wn l w a gb t lw, t wn lu l smbl, t wn ta gt hrp ti lr
lp l-orn pp t wn w. gf lf l b wn fn ip. 131 Olk lk wn t fn
fr tb t krin, ni wn yin Yhw lgo pl ohn kan n. Wn gb ohn sk pl r ip
smbl ti wn ohun l yk, wn yin Yhw ntor eun, ntor f r k lpin.
14 kk n k j k wn lf ma b i wn l m: go Yhw ti kn tmpl n!
6
Ngb n ni Slmn w p:
Yhw ti yn lti ma gb
nn knkn biribiri,
2 Mo ti k ibgb alrinrin kan fn ,
Ibgb t w y ma gb tt l.
SLMN B WN NYN SR
3 Lyn n ni ba yj pad t bkn fn j srl. Gbogbo j srl dde dr, 4 s w p:
bkn ni fn Yhw, lrun srl t fi w r m ohun t fi nu r s fn bb mi Dfd
by p: 5 Lti j t mo ti m wn nyn srl mi jde kr n gpt, mi k yan l n
gbogbo y srl p k a k il kan fn ibgb Ork mi, mi k s yan ni kni lti e olr fn
wn nyn mi srl. 6 gbn mo yan Jrslm fn ibgb Ork mi, o s yan Dfd k o
ma e kso wn nyn mi srl
7 Bb mi Dfd n r kan lkn lti k il kan fn Ork Yhw lrun srl, 8 gbn
Yhw w fn un p: w n r lkn lti k il fn Ork mi, w e ohun t dra. 9 gbn k
e w ni y k il y, m tr lti inu r ni y k il n fn Ork mi 10 Yhw ti m r t
s : mo ti jba lyn bb mi Dfd, mo s ti gnw lr t srl gg b Yhw lrun srl
ti w, mo ti k il fn Ork Yhw lrun srl, 11 mo s ti gb pt mjm sib, nn r ni
mjm t Yhw b wn m srl d w.
DR SLMN FN ARA-R
12 Ngb n ni dr nwj pp Yhw, lj gbogbo j srl na wn ap r sk run.
13 Slmn s ti e pt id kan fn dr b-ni sr t gb e srn gbl n, ggn r j
gbnw mrn-n, b r j gbnw mrn-n, gga r j gbnw mta. Slmn gn l e lr,
dr nb, knl lr r nwj gbogbo j srl. na wn ap r sk run, 14 s w p:
Yhw lrun srl, k s lrun b tr lk run tb lr il ay, w t tt s mjm, t
w s pa lr r m fn wn rn r ngb t wn b fi gbogbo kn wn rn nwj r.
15 w ti pa lr t o e fn rn r Dfd, bb mi, m; w s ti fi w r e ohun t o fi nu r
s ln. 16 Nsisy Yhw, lrun srl, jw pa lr t o e fn bb mi Dfd m; ngb t o
w p: ran k n wn t y ma w nwj mi lti jk lr t srl, b wn m r b
w wn, k wn rn nwj mi gg b w fnrar ti e. 17 Ntor n nsisy, lrun srl, j k
wn r t o s fn bb mi Dfd, rn r, ! 18 j lrun y b wn niyn gb n tt
lr il ay? wn run ti k lk run k l gb , l s ti il t mo k y. 19 Gb dr ti b
rn r, Yhw lrun mi, fets dr ti b t rn r tr nwj r! 20 oj r sr il
y tsn tru, sr ib y t w w p: Ork mi y w nb, gb dr t rn r gb nb y.
DR FN WN NYN
21 Gb b rn r ti wn nyn r srl ngb t wn b gbdr nb y. Ttsl lti
ibgb r n run, gb wa, k o s drj wa.
22 B ni kan b mnkj r, t nkj n s ggn-n fn un, t s m u bra nwj
pp r nn tmpl y, 23 gb lti run, k o s dj lrn wn rn r n: d aebi lbi,
m ibi r ub l e lr, k o s dre fn al gg b w dodo r.
24 Ngb t t b gun wn nyn r lyn gb t wn b , b wn b ronpwd lti
yin ork r, t wn gbdr t wn s bb nwj r nn tmpl y, 25 jw fets wn lti run,
dr ji wn nyn r srl, k o s m wn pad w s il t o ti fifn wn, t o s ti fifn wn
bb wn.
26 Ngb t run b s, t k n s j ntor p wn ti s , b wn b w gbdr nb y, t
wn s yin ork r, t wn s ronpwd kr nn wn ntor o ti r wn sl, 27 jw gb
lti run, dr ji wn rn r ti wn nyn r srl - w y fi n rere hn wn, y t
y k wn tl - k o s rj sr il t o ti fi e ohun jogun fn wn nyn r.
28 Ngb t yn b m n il n, tb jkl rn gbde, tb rdn l, tb bbu l,
tb e r bo il n, b t b gbgun ti kan nn wn ibod r, b lklk tb sn
ksn b w, 29 b ni kni nn gbogbo wn m srl b gbdr fn ohun khun ntor
pnj tb rora, pl w dr t n s tmpl y, 30 jw gb lti run n ibjk r, drji-ni,
k o s eun; e fn olk lk eniyan gg b i w r ntor w kk m in kn r, - w
nkn l m in kn nyn - 31 k wn ba l br r lti tl wn n r n gbogbo j ay
wn lr il t w ti ffn wn bb wa.
32 B jj pp t k e m srl nyn r b w lti n jnjn ntor l ork r, ntor
agbra l ti i l r, b b w gbdr nn tmpl y, 33 jw gb lti ibjk r n run,
gba gbogbo dr ajj n k gbogbo ary l m ork r, k wn s br r b srl nyn r
ti e, k wn s m p ork r b lra tmpl t mo k y.
34 B wn m nyn r b l jagun pl t ln t o b gb rn wn, b wn b gbdr s
Yhw n kkj s l t o ti yn ti s tmpl t mo ti k fn Ork r, 35 jw gb dr wn lti
run, k o s dodo fn wn.
36 Ngb t wn b , - ntor k s ni t k d, ngb t w b bn s wn, t o fi wn l
w t, t wn agun wn b k wn l il jnjn tb il ts, 37 b wn b ron ara wn w n
il gbkn wn, b wn b ronpwd, t wn s bb n il igbkn wn, t wn s w p: w ti
d, w ti hw bj, w ti e ohun bbur, 38 b wn b fi gbogbo kn wn pad sd r
ti pl gbogbo m wn n il gbkn wn t a k wn l, b wn b s gbdr n kkj s il t
w ti fifn wn bb wn, s l t o ti yn ti s tmpl t mo k fn Ork r, 39 jw gb lti
ibjk r n run, gb dr ti b wn, dodo fn wn, k o s dr t wn nyn r
s j wn.
PAR DR N
40 Nsisy lrun mi, la oj r, k o s fets dr t a gb nhn-n y! 41 j nsisy,
Dde, Yhw lrun, l sbi simi r,
w ti pt mjm agbra r!
J k wn lf r fi gbl w, Yhw lrun,
K wn ongbgb r s ma y nn ire!
Yhw lrun, m e m oj r kr lra ni rr r,
Rnt f tn rn r Dfd!
7
KK TMPL N
Ngb t Slmn par dr y ni in skal lti run t sun ran b sunpa ti wn b
yk, go Yhw s kn tmpl n. 2 wn lf k l wn il Yhw. 3 B gbogbo wn
m srl ti r i p in ti skal pl go Yhw lr tmpl n, wn dbal n dojbol lr il
pp, wn fi b fn Yhw, wn s yn n ntor eun, ntor f r k lpin. 4 ba ti gbogbo
wn nyn n rb nwj Yhw. 5 ba Slmn pa gb mknl ml (22,000), k
mf (120,000) gntn fn rb, ba ti gbogbo nyn n ya tmpl lrun smm. 6 wn
lf dr n ip wn, wn m Lf s yin Yhw lgo pl wn ohun l t ba Dfd e
fn orin kk s Yhw, orin: fi p fn Yhw ntor eun, ntor f r k lpin, yn ni orin
ti l t Dfd fi yin lrun lgo. Nwj wn ni wn lf ti fn ip, t gbogbo srl s n
dr.
7 Slmn ya rn gbl t b nwj tmpl Yhw smm, ntor nb ni ti rb
sunpa, b rp ti awn r b rp, ntor pp id t Slmn e fn b sunpa n,
b k ti fn wn r b rp. 8 Ngb n ni Slmn dn fn j mje, ti gbogbo
srl pl r, wn pj n wj l lti bwl Hmt tt d sl Od gpt. 9 Lj kj,
wn e pj, ntor j mje ni wn fi dn n. 10 Lj ktdnlgn o keje ni Slmn rn
wn nyn n l, olk lk s il r, pl ay ti in ddn fn ire t Yhw ti e fn Dfd, fn
Slmn ti fn wn nyn r srl.
KL LRUN
11 Slmn par kk tmpl Yhw ti fin ba s yr gbogbo ohun t f e fn il Yhw
ti tir. 12 Ngb n ni Yhw farahan Slmn lru t w fn un p: Mo gb wn dr r,
mo s ti ya il y smm fn il rb. 13 Ngb t mo b s run, t k s j, ngb t mo b p
fn wn e lti j il n, ngb t mo b rn jkl rn s wn nyn mi, 14 b wn
nyn mi t a ke pe ork mi l lr b trba pl dr n ww oj mi, t wn s ronpwd
kr nn w bbur wn, mi y gb lti run, mi y dr j wn, mi y s d il
wn pada fn wn. 15 Lti sisy l ni mo ti la oj mi, ti mo s ti et mi sl s dr t a b gb
nb y. 16 Mo ti yan il y lti sisy l, mo s ti y smm k ork mi ba l ma w nb tt
l; oj mi ti kn mi y w nb tt l. 17 N tr, b o b rn nwj mi gg b bb r Dfd
ti e, b o b e gg b ohun t mo pal fn , b o b s pa wn fin ti wn mi m,
18 mi y m t jba r dr gg b mo ti lr fn bb r Dfd ngb t mo w p: ran k
n wn ll t y jba lr srl. 19 gbn b w b k m sl, b o b k wn ti
wn fin t mo fn sl, b w b l sin wn lrun mrn, t o s b wn, 20 mi y g
srl kr n il t mo ti fn un; mi y k tmpl t mo ti ysmm y sl kr nwj mi, mi
y s di tn t ohun yy fn gbogbo wn nyn. 21 Tmpl y t b j
rmd, ni gbogbo nyn t b wo y kgbe pl yanu p: K n e t Yhw fi e b s
il y ti s tmpl y? 22 A s fs p: Ntor p wn k Yhw lrun wn bb wn sl,
ni t m wn jde kr n il gpt, t wn si faram wn lrun mrn, t wn sn wn, t
wn b wn, d t fi gbogbo ibi y b wn n yn.
8
PAR KL N
Lyn ogn dn t Slmn ti k tmpl Yhw ti fin tir, 2 tn wn l t Hrm fn
un k, s m wn m srl t wn d. 3 Lyn n ni l s Hmt-Sb, t o di g nb; 4
tn k Tadmr nn al ti gbogbo l ra t ti k n il Hmt 5 tn k Bt-Hrn k
ti Bt-Hrn Od, wn l oldi t a fi gnn yk pl ibod ondn irin, 60 bkan n ni
Blt, gbogbo l ra t Slmn n, gbogbo l fn k lin, gbogbo l f in, ti y t
wu Slmn lti k n Jrslm, n Lbnn, ti n gbogbo il t w lb r.
7 Gbogbo wn yk lrn wn Amr, Ht, Prs, Hf ti Jbs, t wn k e srl, 8 ni
ran wn w lb wn n il n, wn t srl k parun, gbogbo wn ni Slmn fi ip m
wn i, wn s i n tt di sisy. 9 gbn Slmn k fi ip m wn m srl i;
ntor i tiwn ni lti ma jagun; wn balgun wn t jagun fn un, oldar wn k lin r
ti wn lin r. 10 wn ni g wn bl t ba Slmn l: dta-llgba ni wn t
dar wn nyn.
11 Slmn m mbnrin Fr l s l Dfd n il t k fn un. n w p: mi k l j k
obnrin gb n fn t Dfd ba srl k ntor tmi, j ibi mm t a gb pt Yhw w s.
12 Ngb n ni Slmn r b sunpa s Yhw lr pp Yhw t k nwj loro o n,
13 gg b t b sunpa ojoojm t ln Ms fn j simi, ti p titun ti wn dn l
mta n ddn: dn brd nyst, dn wn s ti dn pg, 14 tl ln Dfd
bb r, s fi wn lf s ip wn nn i sn wn, tl t ti wn m Lf akrin, t wn
i wn lb wn lf gg b t sn ojoojm, wn gb t b lnu n kkan w
n nu i wn, ntor b ni ln Dfd nyn lrun. 15 K pa t kankan d, n lr wn
r pp, ti n ti ln ba lr wn lf ti wn m Lf. 16 Gbogbo i t Slmn fi
br pil tmpl Yahw l par n pp n pr tmpl Yhw.
GO SLMN
17 Ngb n ni Esion-Gbr ti Elt, lt bb kun, n il dm. 18 Hrm a ma rn
wn rn r l pl wn ak-m awak oj-omi rn s i. Wn b wn rn
Slmn l fr nbi t wn ti gb dta-lnrw (450) ow wr w fn ba Slmn.
9
ba-bnrin Sb gb npa kk Slmn, s w s Jrslm lti fi br lle dn an w.
k ohun r pp w, wn rknm t wn gb r ohun olrn ddun, p wr, ti wn
kta onyebye. Ngb t d d Slmn, b a s gbogbo ohun t fi in r. 2 Slmn s
ly gbogbo br r fn un, k s ohun t knkn fn un t k l ly. 3 Ngb t ba-
bnrin Sb r b gbn Slmn ti p t, fin t k fn l ara-r, 4 ir onj t j, ip wn
olr i r, i wn nyn r ti a t wn w, wn agbwo r pl a t wn w, wn
b snpa t r nn tmpl Yhw, kn r f, 5 s w fun ba p: , tt ni r t
mo gb npa r ti gbn or r! 6 mi k f gba ohun t wn s fn mi gb k mi t w, lti l fi
oj ara mi r i. n wn k s dj tn fn mi, b gbn or r ti p t, kk r rkj y t mo ti
gb l. 7 Olrire ni wn aya r, olrire ni rn r wny, t wn dr nwj r ngb
gbogbo, t wn s gb r gbn r! 8 Olbkn ni Yhw lrun r t fi oj rere hn lti
gb gor t r gg b ba lrk Yhw lrun r; ntor p lrun r f srl, t s f gb e
dr tt l ni e fn n jba n lti e tt ti dodo. 9 fi gf ow wr fn ba,
plp wn ohun olrn ddn, ti wn kta onyebye. wn ohun olrn ddn t ba-
bnrin b gb w fn Slmn k n lgb. 10 Bkan n ni wn rn Hrm pl wn
rn Slmn ti k wr w lti fr wn igi pk pp ti wn kta onyebye. 11 b lo
wn pk n fn tmpl Yhw ti fn fin ba, fi wn e wn lr ti hrp fn orin; a k
r ir r m n il Jd. 12 ba Slmn tn fi gbogbo ohun t ba-bnrin b f fn n, yt
s wn bn t m w fn ba. Lyn n ni pad l orl-d r pl wn rn r.
13 wn wr t a m w fn Slmn nn dn kan j tl-lgbta lmf ow id, 14 l ka
y t ti w wn onw w ti r j wn lj lti kr; gbogbo ba Arb, ti gbogbo
wn ajl il n l k wr ti fdk w fn Slmn bkan na. 15 ba
Slmn fi wr r igba as, s r wn gbta ow wr sra as kkan. 16 ti dnrn
as kker onwr, t s r wn dnrun ow wr sra wn, s k wn l Gbngn Igb
Lbln. 17 b tn fi eyn erin e t l kan, s r wr tt s i lra. 18 t n n tgn
ongbs mf, pl apt ts onwr ls r, ohun gbpl w lw tn-n ti lw s t
n, ti re knn mj t dr lb wn ap n, 19 knn mjl dr ltn-n ti ls
tgn ongbs mf n: a k t e ir r r n jba mrn.
20 Gbogbo wo ti ba Slmn l fn ohun mmu ni a fi wr e, ti gbogbo ohun l in
Gbngn Igb Lbln ni a fi wr gidi e; ntor a k ka wr s ngb ay Slmn. 21 Ntor
ba n wn k oj-omi ti l s Tr pl wn rn Hrm, ldn mtta ni wn k
oj-omi n pad pl wr, fdk, eyn erin, wn nk, ti b.
22 ba Slmn tay nn r ti gbn ju gbogbo wn ba alay. 23 Gbogbo ba alay ni
f w r ba Slmn lti l jr nn gbn t lrun fi jk r, 24 t olk lk s m bn tir
l fn un: wn wo wr ti ti fdk, a, ohun j, ohun olrn ddn, in ti bka, ti
wn ohun y b l, fn dn mdn.
25 Slmn n gbj il fn wn in r ti k lin r, ti gbf in t w n pam
lb ba n Jrslm.
26 jba lr gbogbo wn ba lti Od o n tt kan il Flst, n tt kan pkun gpt. 27
m fdk wp b y kta n Jrslm, wn igi kdr s wp b igi skmr il Od. 28 A
k wn in w fn Slmn lti Msr ti lti gbogbo orl-d.
IK SLMN
29 yk tn Slmn lti br tt d pin, j a k k sn w Wl Ntn, nn stl
hj ar l ti nn w rran d arran npa Jrbm m Nbt? 30 Slmn jba fn
ogj dn n Jrslm lr gbogbo srl. 31 Lyn n ni sn pl wn bb r, a s snk
r n l Dfd bb r, m r Rhbm jba rp r.
10
YAPA
Rhbm l s km, ntor n km ni gbogbo srl pj p s lti fi jba. 2 N kt t
Jrbm m Nbt gb r y, - w n gpt t s l fn Slmn, - pad lti gpt.
3 A w fn Rhbm by p: 4 Bb r ti m jg wa le pp j, m k i ek bb r
rrn fn wa, k o s d jg wwo t gb k w lrn, m r wa fy, wa y s sn ! 5 w
fn wn p: l fn j mta, k s pad w r mi lyn n. wn nyn n s l.
6 ba Rhbm gba mrn lw wn algb t ti i fn bb r Slmn ngb ay r,
s br p: s wo ni gb m nmrn k n fn wn nyn y? 7 Wn d a lhn p: B o
b e b nyn rere fn wn nyn y, b o b fi oj rere hn wn, k o s sr dradra fn
wn, ngb n ni wn y ma e rn r tt l. 8 gbn k mrn t wn algb n
fn un, l br mrn lw wn d t i fn un, wn r gb we r. 9 bi wn lr
p: K ni mrn yn b a ti fs fn wn nyn y t wn w fn mi p: M k jg t bb r
gb k w lrn rrn? 10 wn d n, wn r gb we r, d a lhn p: s t o ma
fn wn n y, wn t w fn p: Bb r m jg wa le pp j, gbn k w m r wa
fy. By ni k o e d wn lhn: ka w mi kker tb ju ibd bb mi l! 11 B bb mi
ti m yn gb jg wwo, mi y tn fikn jg yn; bb mi fi pn w n yn, pn onrin
lr ni mi y fi n yn!
12 Gbogbo wn nyn l b Rhbm lj kta, gg b t fn wn p: pad w b
mi n j kta. 13 ba fs lle fn wn nyn n, ba Rhbm k mrn t wn algb
fn un, 14 s tl mrn wn d b ti w fn wn by p: Bb mi m jg yn le, mi
y tn fikn un; bb mi fi pn w n yn, mi y fi pn onrin lr n yn. 15 ba k s
gba ti wn nyn n: B lrun ti f ni, k r t Yhw s fn Jrbm m Nbt lti
nu Ahj ar l ba l . 16 Ngb t wn ar srl r i p ba k gb ti wn, wn d a
lhn p:
wo l kn w pl Dfd?
jogn wa k s ld m Js.
srl. pad s g yn!
Nsisy, Dfd, fwm il r.
wn srl pad s g wn. 17 Rhbm jba lr wn ar srl t gb n wn l
Jd. 18 Ngb t ba Rhbm rn Adorm olr i-afipe s wn, wn srl s
lkta pa, s k; ngb n ni ba Rhbm r i p un lti s l s Jrslm pl k
lin r. 19 srl s yapa kr n il Dfd tt di n oln.

11
Ngb t Rhbm d Jrslm, k s gbogbo il Jd pl y Bnjmn, wn j k
msn-n yn m ogun lti l b srl j ti lti gba jba fn Rhbm. 2 gbn r
Yhw d s et gb Semy nyn lrun by p: 3 L s fn Rhbm m Slmn,
ba Jd ti gbogbo nyn t b n Jd, ti n Bnjmn: 4 By ni Yhw w: m e l b
wn arknrin yn j; k olk lk pad s il r, w mi ni ohun t l y ti w. Wn gb r
Yhw, wn s pynd dp ll b Jrbm jagun.
5 Rhbm gb n Jrslm, s k wn l oldi n Jd. 6 tn wn l y k:
Btlhm, tm, Tk, 7 Bt-Sr, Sk, Adlm, 8 Gt, Mar, Sf, 9 Adorm, Lk,
Ask, 10 Sr, jln, Hbrn, wn y j l oldi n Jd ti n Bnjmn. 11 e wn n
l oldi algbara, s fi wn olr m ogun sb pl ps onj, rr ti t. 12 wn as
ti k b n l kkan y, s wn di algbra gidi, s m wn jg lr Jd ti Bnjmn.
WN LF T FARAM RHBM
13 wn lf ti wn m Lf t w n srl kr n gbgb wn lti l gb ld
Rhbm. 14 Lt ni wn m Lf fi pp j wn sl ti il jogn wn, t wn s w s
Jd ti Jrslm, ngb t Jrbm ti wn m r ti l wn kr n i lf Yhw.
15 Jrbm fnrar ti d i lf sl fn wn ibi gga fn sn bra ti gd ml.
16 wnkan lrn gbogbo y srl fi tkntkn sin Yhw lrun srl, wn y tl wn
lf Yhw w s Jrslm lti rb s Yhw lrun wn bb wn. 17 Wn m jba
Jd lgbra, wn s gb ti Rhbm m Slmn fn dn mta, ntor dn mta l tl
n Dfd ti ti Slmn.
IDILE REHOBOAMU
18 Rhbm fi Mahalt mbnrin Jerimt, m Dfd ti ti Abihad mbnrin Elib m
Js, e aya. 19 b wn mknrin fn un: J, emr ti Shm. 20 Lyn r l tn f
Mk, mbnrin bslm, ni t b Abj fn un, ti t, Ss ti elomt. 21 Rhbm
frn Mk mbnrin bslm ju gbogbo wn aya r yk ti wn l r l. f aya
mjdnlgn ti gta l, t s n mknrin mjdn-lgbn ti gta mbnrin.
22 Rhbm fi Abj mknrin Mk e olr b, jy lrn wn arknrin r, lti l fi
jba. 23 s fi gbn pn wn mknrin r kkiri il Jd ti Bnjmn, pl wn kan n
wn l oldi nbi t ps onj pp fn wn pl wn obnrin fn aya wn.
12
TT RHBM
Wy t jba Rhbm dr inin l k fin Yhw sl, bkan n ni gbogbo srl pl r.
2 Ldn karn-n jba Rhbm, k ba gpt gbgun w s Jrslm, ntor ti e
ododo s Yhw. 3 Pl gbf k ogun, k mta in ti gb m ogun t k lk lti
Lby, Skm ti tp t wn b a w lti gpt, 4 gun wn l oldi Jd, s d
Jrslm. 5 Wl emy w b Rhbm ti wn balgun Jd t wn parap lb
Jrslm nwj k, w fn wn p: By ni Yhw w. ti k m sl, mi n ti k yn
sl lti fi yn l w k. 6 Ngb n ni wn balgun srl pl ba r ara wn sl, t wn
w p: Oldodo ni Yhw. 7 Ngb t Yhw r i p wn r ara wn sl, r Yhw d s et gb
my by p: B wn ti r ara wn sl, mi k n pa wn run, mi y fn wn n gbl
d. K e lti w k ni bn mi y ti ru s Jrslm. 8 gbn wn y di r r, wn
y fi b m yt t b lrn snsn m ti snsin wn jba orl-d jj!
9 k ba gpt gbgun l s Jrslm. k wn ra tmpl l pl ti fin ba
ptpt, tt kan as onwr t Slmn e; 10 ba Rhbm e wn as ond rp wn,
s fi wn sb tj wn olr am t nu ibod fin ba. 11 Ngb kgb t ba b
l s tmpl Yhw ni wn am y k wn dn, lyn n ni wn y tn d wn pad s
gbngn wn am.
12 plp rra-r sl Rhbm t bn Yhw fi yg fn un, t k s prun ptpt. ti
pp ohun rere b n Jd, 13 ba Rhbm l dr inin lba Jrslm. j
m dn mknllgj ngb t gor t, s jba fn dn mtdnlgn n Jrslm, l t
Yhw yn lrn gbogbo y srl fn ibi t fi Ork r s.
A pe y r n Nm ar Amn. 14 e bbur ntor p k fi kn w Yhw. 15 tn
Rhbm lti br tt d pin, j a k k sn w wl emy ti ti arran d? j k
dkun lrn Rhbm ti Jrbm n gbogbo gb n. 16 Rhbm sn pl wn
bb r, a s snk r n l Dfd. m r Abj jba rp r.
13
OGUN LRN ABJ TI JRBM
N dn kejdnlgn ba Jrbm ni Abj di ba Jd, 2 s jba fn dn mta n
Jrslm. y r j Miky mbnrin Uril ar Gb. Ogun l lrn Abj ti
Jrbm. 3 Abj k ogn k aknkanj m ogun l sj j, Jrbm s l pd r lj
ogun pl j k yn akgun m ogun.
R ABJ
4 Abj dr lr k l Semar t w lr k frm, s kgbe p: Jrbm ti gbogbo
yin srl, gb mi! 5 Tb k m p Yhw lrun srl ti fi jba srl fn Dfd tt l?
Mjm fiy-e t a k gbd bj ni fn un ti fn wn m r. 6 Jrbm m Nbt,
rn Slmn m Dfd, l dde t s g r; 7 wn nyn lsn, wn alnlr dml
pl r lti bor Rhbm m Slmn; Rhbm j d alngboy ngb n, k s l
tak wn. 8 Nsisy ni w sr lti ko jba Yhw t b lw m Dfd lj, ntr p
ogunlg yn pl gd ml t a fi wr e t Jrbm p n lrun fn yn. 9 b yin ni
l wn lf Yhw, wn m rn ti wn m Lf, t l d wn lf sl b ti wn
ar il mrn: ni kni t b m ml kan ti gb mje w ni fi joy lf r wny,
ohun t k e lrun! 10 Yhw ni lrun tiwa, wa k s k sl: wn m rn ni e
lfa fn sn Yhw ti wn m Lf l i sn. 11 N rr ti n alaal ni a r b
sunpa s Yhw lrun wa; w n trr olrn ddn, wn brd t a t sr tbl mm,
p ftl onwr pl wn tp t tn n alaal. Ntor wa pa ln Yhw lrun wa m,
y t ti k sl. 12 s wo lrun t j wa, wo wn lf ti wn ip t wn y fn
fn igbe ogun pl yn! yin srl, m e b Yhw lrun wn bb yn j, ntor p k n
dra fn yn.
OGUN N
13 Jrbm fi wn m ogun farapam syn wn ar Jd; wn srl kj s Jd,
wn m ogun tn farapam syn. 14 Ngb t wn ar Jd yjpad, wn r i p ogun w
nwj ti lyn. Wn k pe Yhw, wn lf fn ip, 15 wn nyn Jd kgbe ogun, ngb
t wn kgbe n, lrun lu Jrbm ti gbogbo srl nwj Abj ti Jd. 16 wn srl
s l nwj Jd, lrun s fi wn l w wn ar Jd. 17 Abj ti gb m ogun r s
gun wn kanl; k mdgbn (500,000) yn nyn ub ik lrn wn ar srl.
18 rws d b wn ar sral, gbn Jd dr inin ntor p wn fynti Yhw lrun
wn bb wn.
PIN JBA N
19 Abj l Jrbm, si fi gun gba wn l kan lw r: Btl pl wn l ab r,
Jen pl wn l ab r, ti frn pl wn l ab r. 20 Jrbm k s l gba agbra
r pad ngb ay Abj; Yhw l , s k. 21 Abj dr inin; f aya mrnl, wn s b
mknrin mjllgn ti mbnrin mrndnlgn fn un. 22 yk tn Abj, e r ti wn
r r ni a k sn w Mdr ti wl d. 23 Lyn n ni Abj sn pl wn bb r, a snk
r n l Dfd; m r s jba rp r.
LF GB S
Il n w n lf n sk s fn dn mw.
14
s e ohun t dra pl w dodo nwj Yhw lrun r. 2 pa wn pp jj ti wn
ibi gga r, f wn p bra, s g wn p r s ww, 3 s w fn wn nyn
Jd k wn ma tl Yhw lrun wn bb wn, k wn s fkns fin ti r. 4 pa
wn ibi gg r n gbogbo Jd pl wn pp ontrr. B ni jba n e w n lf
ngb tir; 5 tn wn l oldi k n Jd, ntor il n gbdn lf l jagun kankan nn
wn dn n ntor Yhw fn wn n lf.
6 w fn Jd p: j k a tn wn l y k, k a fi gnn m
odi y wn k pl wn il oldi ti wn ibod pl dn onrin, k wa simi ngb tiwa lr il
y, ntor w ti w Yhw lrun wa r, s ti fn wa n lf n gbogbo pnl wa.
B ni wn tn wn l n k, t wn s n lswj. 7 s s n k mdgun gb m
ogun (300,000) n nyn Jd t gb as ti k, ti k mrnl (280,00) nyn Bnjmn
t gb as kkere, t s taf pl run, gbogbo wn ni aknkanj akgun.
OGUN SR
8 Sr lti K gbgun d pl dta k (1,000,000) drin (300) k ogun, d Mr.
9 s jde l pd r, s jde ogun n Mr. 10 k pe Yhw lrun r, w p: w k
m yt nn algbra ti allgbra, Yhw, w rn w lw, Yhw lrun wa! w nkan ni a
fynt, lrk r ni a fi klu agbo ogun l. Yhw, w ni lrun wa, Agbra nyn k l d
lw!
11 Yhw gun wn m ogun K nwj s ti wn nyn Jd. wn m ogun K
s l, 12 s s s tl wn pl gb m ogun r tt d Grr. wn nyn K ub t b
g t k s ni kan t k, ntor wn ti f s ww nwj Yhw ti gb m ogun r. A k
kgun l, 13 a s gun wn l gbgb Grr, ntor pay Yhw wwo lr wn, a s
wn wn l n fn kgun, ntor ohun kgun p gidi nb. 14 A klu wn gb agbo ran
pp, a s k wn gntn ti rknm l, lyn n ni a pad s Jrslm.
15
RW SR TI TNE
Ngb n ni m lrun skal sr sr m bd, 2 jde l pd s. w fn un p:
s ti gbogbo yin ar Jd ti ti Bnjmn, fets mi! Yhw b pl yn ngb t b w
pl r. Ngb t b w a, y j k r un, ngb t b k sl, un n y k yn sl.
3 Fn gb pp ni srl w ls lrun dodo, ls lf-olk ti ls fin; 4 gbn ngb t
wn pad sd Yhw lrun srl nn pnj wn, j ki wn r un. 5 N kk n k s
bl kn fn wn nyn nbi i wn, gbn ynu p gidi lr wn ar il n, 6 t wn
orll-d gbgun ko orl-d, t l ba l j, ntor lrun k whl w b wn pl oriri
nira.7 Ntor n k dr inin, k w yn m e gbn, ntor i yn y lr.
S E TNE SN GBGB
8 Ngb t s gb r wl y, pinnu lti pa gbogbo re bbur il Jd r ti ti il
Bnjmn ti n gbogbo l t ti gun lk frm, lyn n l d pp Yhw pad sp, y
t w nwj loro Yhw. 9 k gbogbo Jd ti Bnjmn j p pl frm, Mns ti
wn nyn Smn t b wn gb, ntor plp m srl l l b s b wn ti r i p
Yhw lrun r b pl r. 10 N o kej dn kdgun ba s ni wn parap s
Jrslm. 11 Wn rb s Yhw lj n pl ap kan kgun t wn k w, dgbrin (700)
ml ti dgbrn-n (7,000) gntn. 12 Wn d mjm lti ma w Yhw lrun wn
bb wn, pl gbogbo kn wn ti pl gbogbo m wn; 13 p ni kni t k b w Yhw,
lmd lgb, lknrin lbnrin, ppa ni k a pa . 14 Wn fi ohn k bra fn Yhw, pl igbe
l ti ip ti fr. 15 In gbogbo nyn Jd dn s bra t wn fi gbogbo kn e. f in wn
ni wn fi w Yhw, s j k wn r un, s fn wn n lf n gbogbo gbgb wn.
WN I S MRN
16 A r Mk y ba ly yrun ntor e ohun rra kan fn Ar; s pa ohun rra r
n kal, gn un kn, s fi in j o n fonfoj Kdrn. 17 B til j p a k pa wn ibi gga
r n srl, gbn kn s w n pp nn dodo n gbogbo j ay r. 18 k wn r
mm bb r sn tmpl Yhw, ti r tir bkan n, wn fdk, wr pl wn ohun l.
19 K s ogun tt di dn kdgj ba s.
16
OGUN PL SRL
N dn krndnlgj ba s, B ba srl gbgun w b Jd, s s Rm di l
oldi lti pa n r fn As ba Jd. 2 Ngb n ni As k wr ti fdk in ra tmpl
Yhw ti ti fin ba, k wn fn wn rn r lti l b Bn-Hdd m Tabrimn, m
Hesin, ba Arm, t gb n Dmsk, pl r y p: 3 rp lrn mi ti w, lrn bb
mi ti bb r! Mo fi bn fdk ti wr rn s , k o d rp t b lrn r ti B ba
srl dr. K un ba l jnn s mi! 4 Bn-Hdd gb, rn wn ggun r l b wn l
srl jagun; gun Ijni, Dn, Abli-Mm, n gbogbo l ra Nftl. 5 Ngb t B gb,
dw i Rm dr. 6 ba s m gbogbo Jd l k wn kta ti wn igi t B fi k
l oldi n Rm, ba s fi k l oldi fn Gb ti Msp.
7 Ngb n ni Hnn arran w b s ba Jd w fn un p: Ntor p w gbknl ba
rm, t w k gbkl Yhw lrun r, gb ogun rm y b lw r. 8 j wn gb
m ogun K ti ti Lby k p gidi pl ogunlg k ogun ti wn in? 9 e ni Yhw
bojwo gbogbo ay lti m wn t kn wn w ld r dr inin, w ti hw mg wy,
ogun y d b lti sisy l. 10 B s ti bn s wl n l fi d d , t s sn tb,
ntor kl r drb ; lyn n ni fin lle kan lti fi ay ni wn nyn lra.
PIN JBA N
11 tn As lti br d pin w nn w wn ba Jd ti srl. 12 s dbl sn t
m u ls, t bur gidi; gbn nn sn r k t Yhw l, wn ongn nkan l gbkl.
13 As sn pl wn bb r, s k n dn kknllgj jba r. A snk r nn iboj t a
e s l Dfd. A t lr kte kan t kn fn ohun olrn ddn, trr ti wn ohun para t
a e; a s jn ll fn un.
17
AGBRA JHFT
Jhft m s jba rp r, s m jba r gbil lr srl. 2 k wn gb m ogun
s gbogbo l oldi Jd s fi wn ajl fn il Jd ti fn wn l frm t bb r s
gun.
NYN R FN FIN
3 Yhw w pl Jhft ntor w r db y t bb r kk tl, k s tpas Bl,
4 gbn w Yhw lrun wn bb r, t tl wn fin r l faraw eme wn
nyn srl. 5 Yhw gb jba r dr, gbogbo wn ar Jd ni sanw or fn Jhft,
t b g t fi di lr ti ll. 6 e ni kn r tswj n n Yhw, tn pa wn ibi gga
ti wn p bra r n Jd.
7 Ldn kta jba r, rn wn jy r y lti l ma k wn nyn lk n wn l Jd:
Bn-Hl, Obad, Sekar, Netnl ti Mky. 8 wn m Lf y b wn l: emy,
Netan, Sebad, shl, emiramt, Jhntn, dnj ti Tbj, t wn j m Lf;
Elim ti Jhrm t wn j lf ni a rn l pl wn. 9 Wn br s k wn nyn n Jd
pl w fin lw wn, wn la wn l Jd j b wn ti k wn nyn. 10 br Yhw gba
gbogbo jb n y Jd k, Jhft k s r ogun. 11 wn Flstn m ow or pl r ti
fdk w fn un; wn rb fnrawn k agbo gntn ti ewr w fn un; gbrin-dn-
dnrn (7,700) bk. 12 Jhft ga s i tt fi di ni l jl; k wn il- n Jd ti
wn l ra fn pam onj.
GB M OGUN
13 e i gidi n wn l Jd, s n aknkanj gb m ogun n Jrslm. 14 B a ti pn
wn n agbo il kkan n y: N Jd: ggun dn ni olr wn gbgbrn-n m ogun,
k mdgun (300,000) akgun l w lb r.
15 Lb r ni balgn Jhhnn t ni k mrnl (280,000) m ogun;
16 Amas m Skr w lb r, ni t ti ynda ara-r fn Yhw, k mw (200,000)
akgun l w lb r .
17 Lti Bnjmn: m akin akgun Elid pl k mw (200,000) akgun t wn n run
ti as dn;
18 lb r ni Jhsbd pl k msn-n (180,000) t n ohun j ogun dn.
19 B ni wn on ba, l ka wn t i n l oldi n gbogbo Jd.
18
MJM LRN HB TI JHSFT
s e p Jhft n ohun r pp pl l, s fi gbyw b hb ep. 2 Lyn dn
d, w k hb n Samar. hb pa plp gntn ti ml fn un ti fn wn t b a
w k ba l m u gbgun ti Rmt-Gld. 3 hb ba srl w fn Jsft ba Jd p:
w y b mi l s Rmt-Gld? d a lhn p: B ogun n ti j fn l ti j fn mi,
ti fn wn nyn mi gg b ti j fn wn nyn r.
WN WL K SR GUN
4 gbn Jhsft w fn ba srl p: Dkun, kk wd r Yhw. 5 ba srl pe
wn wl t p irnw j, s br lw wn p: j y k a l klu Rmt-Gld, tb k a
m e l? Wn dhn p: Gk l, lrun y fi l w ba. 6 gbn Jhft w p: j
k s wl mrn t e ti Yhw t a l wd lw r? 7 ba srl d Jhft lhn p: ni
k w t a l wd r Yhw lw r, gbn mo krra r, ntor k s r rere kan npa mi b
k e r ibi. ni n ni Mky m ml. Jhft w p: K ba m e sr b! 8 ba
srl pe wf kan, w fn un p: Sr l pe Mky m ml w.
9 ba srl ti Jhft ba Jd jk, olk lk lr ga tir pl a gnw, lnu n
ibod Samar, gbogbo wn wl i n br s gbm nwj wn. 10 Sedek m Kenn e
wo irin, w p: By ni Yhw w: Pl y ni w y fi k wn Aram lr tt kan ni
kyn. 11 Gbogbo wn wl n ni s stl kan n w p: Gk l s Rmt-Gld!
w y yege, Yhw y fi wn l w ba.
WL MKY RRAN KN
12 rn t l pe Miky w fn un p: wn wl fi nu kan n s ire fn ba, k w n
gbynj lti sr b tiwn, k o s stl yege. 13 gbn Miky dhn p: Mo fi Yhw
aly bra! Ohun t Yhw b ti w fn mi ni mi y s jde! 14 d d ba, ba s bi lr
p: Miky, e k a l jagun n Rmt ti Gld tb k a m e l? d a lhn p: Gk l!
w y yege, Yhw y fi l ba lw. 15 gbn ba tn w fn un p: Ngb ml ni mi
a ma m bra p k o m stl fn mi lrk Yhw? 16 Ngb n ni Miky kde
p:
mi r i b gbogbo srl ti tk lr wn k
b agbo gntn ls ol gntn.
Yhw s w p: Wn k n g m,
K olk lk pad s il r n lf!
17 Ngb n ni ba srl w fn Jhft p: j mi k ti s fn p k n s stl ire
fn mi, p ibi ni y w? 19 Miky tn w p:
Tn gb r Yhw: Mo r Yhw t jk lr t r, gbogbo gb m ogun run dr nwj
r, ltn-n, ls. 19 Yhw br p: Ta ni y tan Ahb lti m u l gbgun ti Rmt ti
Gld k ba l ub nb? Wn dhn, wn kan w y, wn mrn w mrn.
20 Ngb n ni m jde dr nwj Yhw, w p: mi ni y tn n. Yhw bi lr p:
Bwo? 21 dhn p: mi y l fi m k snu gbogbo wn wl r. Yhw w p: w ni
y tn n, w y yege. L e b. 22 W t Yhw ti fi m k snu gbogbo wn wl r
t b nhn-n, gbn Yhw ti f f ibi s .
23 Ngb n ni Sedek m Knn w swj, t gb Miky lt, b ti w p: Nbo ni
m Yhw ti fi m sl lti b sr? 24 Miky tn w p: Ohun t w y fi oj ara-r ri ni,
lj t o b s sl l yr kr lti s pam. 25 ba srl p p: M Miky l b Amn,
ajl l, ti pl alde J. 26 K o w fn wn p: By ni ba w, fi knrin y sn tb, k
s ma fn un n brd ti omi nkan pr tt dgb t mi y fi pad n lf ls ewu.
27 Miky w p: B w b pad n lf ls ewu, yn y fihn p Yhw k sr lti nu
mi.
J OGUN N.
28 ba srl ti Jhft ba Jd l b Rmt ti Gld j. 29 ba srl wi fn
Jhft p: Emi y fojbo l jagun, gbn n tr, k o w a oy r! ba srl fojbo l
jagun. 30 ba Arm ti p fn wn ggun k ogun r p: k gbd kj j s ni kker
tb ni l fi ba srl nkan. 31 Ngb t wn ggun k ogun l b Jhft, wn w p:
dj p ba srl n y. Wn s gbgun k ; gbn Jhft kgbe. Yhw s w rn n
lw, lrun s m wn jnn s i. 32 Ngb t wn jagunjagun r i p k e ba srl ni, wn
kr ld r.
33 l p ni kan ta f r l m p ba sel ni un ta ba lrn ibi t a ti so hmra
ogun r p. Ngb n ni w fn awak ogun r p: Yjpad gb mi jde kr lrn oj j,
ntor ti ni m lra. 34 gbn j n gbn gidi lj n, ba srl dr simi nn k ogun
r tt di rl nwj wn Aram, s k ngb t orn w.
19
WL JH B JHFT W
Jhft pad s Jrslm n lf llw. 2 Jh m Hnn arran l pd r, s w
fn un p: j a ran nyn burk lw? Tb w f wn t krra Yhw, k o s fi b fa
bn r l lr? 3 Sbsb ire b nn r, ntor w ti pa wn wn p bra r n il y, t
o s ti fi kn r w lrun.
I TNKL GBGB YHW
4 B til j p Jrslm ni Jhft gb, sb l kiri fn bjt wn nyn r lti
Brb tt d il k frm, lti m wn pad sd Yhw lrun wn bb wn. 5 fn
wn nyn n n wn adj n gbogbo l oldi Jd ti n l kkan. 6 w fn wn adj
n p: K fiys i yn, k m e dj pl ojsj nyn b k e pl br Yhw, ni
t w yn ngb t b dj. 7 Wy k n br Yhw, k pa fin m, k s ma m u
l, ntor Yhw lrun wa k gba fn w jr, tb ojsj, tb btl.
8 Plpl, Jhft m k wn lf ma w n Jrslm, wn m Lf ti wn olr
b agbo il srl, k wn ma dj lrk Yhw ti p k wn ma lj fn wn nyn.
Jrslm ni wn gb. 9 Jhft s fn wn n ln y: K e i yn y pl br
Yhw, pl dodo ti tt kn. 10 j-kj t wn arknrin yn t gb n l b k w
swj yn: rn gbsan j, rynjiyn lr fin, lr kan, lri ln tb , k ly fn
wn k wn ma ba jbi nwj Yhw, k bn r m ba ru s yn pl wn nyn yn; b
b e y, k n jbi.
11 K kys i p Amar olr lf ni k ma dar yn nn gbogbo sn lrun, ti
Sebad m ml, olr i il Jd, ni k ma dar t ba. K wn m Lf ma e
akw fn yn. K dr inin, k s m r y l, Yhw y s db bo aerere.
20
GBGB NN OGUN MM PL DM
Lyn y ni wn Mb ti wn Amn, ti wn Mn pl wn, wn gbgun w b
Jhft j. 2 A s fn Jhft by p: Agbo ogun l kan b w b j lti yn kun,
lti dm; wn ti d Hasasoni-Tmr, yn ni n-Gd.
3 r ba Jhft, s kj s Yhw. gbdr s i, s kde w fn gbogbo Jd.
4 wn ar Jd pj p lti tr rnlw lw Yhw, n gbogbo wn l Jd l w gbdr
s Yhw. 5 Ngb n Jhft dde lrn pj Jd ti Jrslm, n tmpl nn gbl
titun kan. 6 kgbe p: Yhw lrun wn bb wa, b w ni lrun t b n run. Tb k
e w ni atbi jl lr gbogbo jba orl-d? Okun ti agbra b lw r, w k s jw r
fn lmrn. 7 Tb k e w ni lrun wa, w t o l wn ar il y kr fn srl nyn
r? Tb w k fi fn brahm t o f pl f ayray? 8 Wn ti t ib d, t wn ti k ibi mm
kan nb fn ork r, pl dj p: 9 B ibi b d b wa, b e ogun pnj, jkl rn,
yn, wa y dr nwj tmpl y ti nwj r, ntor ork r b lra tmpl y. wa y
k p lti in ib pnj wa, w y s gb, w y s gb w l.
10 N wkt w y, wo wn mn, Mb, ti wn ar k Sr, wn ti w k j k
srl kl ngb t ti il gpt b, gbn t yg fn wn l pa wn run; 11 s w b wn
ti f san n fn wa npa ll wa kr n ohun jogn t o ti fn wa. 12 lrun wa, j w k n
dj r, ntor wa k lgbra nwj agbo l y t kj j s wa. wa k m ohun t a e,
ntor n ni wa e wo oj r.
13 Gbogbo wn ar Jd dr bkan n nwj Yhw, pl wn m kker wn ti wn
obnrin pap. 14 Lrn j n ni m Yhw skal sr Jhsl m Sekar, m
Bny, m Jeyl, m Matan m Lf, kan lra wn y sf. 15 kgbe w p:
fetsl, yin ar Jd ti gbogbo yn t gb n Jrslm, ti w n ba Jhft! By
ni Yhw w fn yn: m e br, m e fy nwj agbo l y: ogun y k e tiyn b k e
ti lrun. 16 Lla ni k skal l b wn: w wn b wn ti gun k Ss b, k jde l pd
wn n pin fonfoj t w lb Jerul. 17 k n lti j nb, K dr nb, k dr pa np
yn, yin y s r gbl t Yhw ti ps fn yn. Jd ti Jrslm, m e fy, m e
beru. l pd wn lla. Yhw y s w pl yn.
18 Jhft trba pl forbal, gbogbo nyn Jd ati ti Jrslm dbl nwj Yhw,
wn s fi b fn un. 19 Ngb n ni wn m Lf wn Kht ti wn Kr br s yn
Yhw lrun srl pl gbogbo ohn wn.
20 N ktkt wr n wn dde l s ahoro al Tk. B wn ti l ni Jhft dde w
p: gb mi, yin ar Jd ti yin nyn Jrslm! n gbgb s Yhw lrun yn, s
y, gba wn wl r gb, s yege. 21 Lhn gb t o ti prw fn wn nyn n ni fi
wn gb akrin swj wn gb m ogun, t wn krin yin Yhw nn a sn wn. Wn
krin w p: fi yin fn Yhw, ntor f r k lpin. 22 N kk t wn br orin ay ti yn
wn, ni Yhw ti mra ogun n kk de wn Amn, wn Mb ti wn ar k Sr t wn
w b Jd j, yn l par wn. 23 wn Amn ti wn Mb kj j s wn ar k Sr
dp k wn b Jd j. Wn s wn di ohun t, lyn n ni Amn kj j s Mb, rnlw
t wn w e fn ara wn di pdn fn wn.
24 Ngb t Jd d ibi t a ti l r ahoro al, t wn s bojwo agbo jagunjagun t w b wn
j, k nkan ni wn r t kn il, k s ni kan nn wn t l. 25 Jhft k wm gb m
ogun r w e kgun lr wn t wn, kgun n p gidi nb: wn ohun-n, wn a ti
wn ohun onyebye, wn k r ju y t wn l gb l, kgun n gb wn lj mta ntor
p jj. 26 Lj krin ni wn parap n fonfoj Brk; wn fi bkn fn Yhw nb, b fonfoj
n ti j Brk tt di j n n yn. 27 Lyn n ni gbogbo Jd ti wn ar Jrslm
pad s Jrslm pl ay, t Jhft j wn l, ntor Yhw ti e wn n aly bor
wn t wn. 28 Wn wn Jrslm pl l lr, hrp ti ip. 29 br lrun gba gbogbo
jba n ngb t wn nyn gb p Yhw ti jagun gun wn t srl. 30 Lti gb n l
k s ynu n jba Jhft, lrun s fn un n lf n gbogbo gbgb r.
PIN JBA N
31 Jhft jba lr Jd; j m dn mdgj ngb t gor t, s jba fn dn
mdgbn n Jrslm. Ork y r j Asb mbnrin lh. 32 tl w bb r As
ptpt l ys, b ti dodo nwj Yhw. 33 gbn wn ibi gga k par. wn nyn
k s t fkns lrun wn bb wn. 34 yk tn Jhft, lti br t t d pin w nn
w e Jh m Hnn, t a sr npa r nn w wn ba srl.
35 Lyn n ni Jhft ba Jd faram Ahas ba srl, y t k e lnfn. 36 Wn
parap lti kan k oj-omi fn w l Tr; Esioni-Gbr ni a ti kan k oj-omi n. 37
Elisr m Dodafh lti Mr f f ngb n ld s Jhft p: Ntor p w faram
Ahas, Yhw ti ba i n j. wn k oju-omi n f, wn k s l l s Tr.
21
Ngb n ni Jhft sn pl wn bb r, a s snk r pl wn n l Dfd, m r
Jhrm jba rp r.
BR JHRM TI E R
2 Jhrm n wn arknrin mf t wn j m Jhft: sr, Jhl, Sekar,
srh, Mikl ti efat - gbogbo wn j mknrin Jhft ba Jd. 3 Bb wn fn
wn n bn fdk, wr pl ohun onyebye pp ti wn l oldi n Jd, gbn
Jhrm l fi jba fn, ntor un ni kb r. 4 Jhrm di olr jba bb r, lyn gb t ti
fsml l pa gbogbo wn arknrin r, ti wn jy kan n srl.
5 Jhrm j m dn mjllgbn ngb t gor t, s jba fn dn mj n
Jrslm. 6 faraw w wn ba srl, gg b dl Ahb ti e, ntor p f mbnrin
Ahb e aya, s e ohun t b Yhw nn. 7 Sbsb Yhw k f pa dl Dfd run ntor
mjm t b Dfd d ti ntor lr t e fn un lti fi ftl kan sl fn un tt l ti fn wn
m r pl.
JY JBA N
8 Ngb tir ni dm gba mnira kr lb Jd, t wn s yan ba fnrawn. 9 Jhrm r
kj l il r l pl gbogbo wn balgun r ti wn k ogun r. dde lru, un ti wn
balgn k ogun r, s la l ogun dm j b wn ti y i k. 10 B ni dm ti gba mnira
kr lb Jd tt di n oln. kk kan n ni Lbn gba ara-r sl k lb r.
N tt l ti k Yhw lrun wn bb r sl. 11 un n ni d wn ibi gga sl lr
wn k Jd, t s m wn nyn Jrslm gbr sn, t m wn ar Jd n.
12 w kan lti w wl lj t lw ngb n by p: By ni Yhw lrun bb r
Dfd w: Ntor p w k tl w Jhft bb r, tb ti s ba Jd, 13 gbn ntor p
w tl w wn ba srl, t o s fa wn ar Jd ti Jrslm sn gbr sn b il
hb ti e, ti ntor p w tn pa wn arknrin r, wn dl r t nlr j l, 14 Yhw
y fi parun l klu wn nyn r, ran r, wn aya r ti gbogbo ohun-n r. 15 sn
burk y kl , rn ikn, t rn n y m k fun r ma t jde lti j d j.
16 Yhw m k wn Flstn ti wn rb t w nts wn K dde s Jhrm.
17 Wn klu Jd, wn wn r, wn s k gbogbo ohun-n il ba t wn r nb l n kgun,
wn k wn mknrin r l, wn aya r, Jhhs t kr jl nkan l k nn wn. 18
Lyn n ni Yhw fi rn in t k n wsn kl ; 19 sn n e ju dn kan l, lyn
dn mj, ngb t pin r d ni fun r y jde tn, t s k nn rora l. wn nyn k dn
snk fn un gg b wn ti e fn bb r.
20 j m dn mjllgbn ngb t gor t, jba fn dn mj n Jrslm. l l
dr r, a s snk r n l Dfd, gbn k e nn iboj wn ba.
22
JBA HS
wn ara Jrslm fi Ahas, m r t kr j, jba rp r, ntor gb m ogun wn
rb t wn g ogun ti pa wn m r gb. 2 Ahas j m dn mjllgn ngb t
gor t, s jba fn dn kan n Jrslm. Ork y r a ma j tl mbnrin Omr.
3 un n faraw w dl Ahb, ntor y r fn un n mrn bbur. 4 e ohun t b
Yhw nn, gg b dl Ahb, ntor wn ni albr r lyn ik bb r, wn s fi b fa
ub r. 5 tl mrn wn, s b Jhrm m Ahb, ba srl, l b Hasl ba
Arm jagun n Rmt ti Gld. gbn wn Aram fn Jhrm lgb; 6 pad l
Jsrl lti l tj gb t gb n Rmt ngb t kj j s Hasal ba rm.
Ahas m Jhrm, ba Jd skal l Jsrl lti l k Jhrm m hb ntor
jor. 7 lrun s bw t e fn Jhrm yi di gb fn Ahas. B ti d ni jde pl
Jhrm l pd Jh m Nm, t Yhw fi rr yn lti fi pin s il hb. 8 Ngb t Jh
dj lr il hb, t s pd wn jy Jd ti wn m arknrin Ahas t i fn
un; pa wn, 9 lyn n ni w Ahas. m Ahas ngb t spam n Samar, a s
m u w fn Jh t fi ik pa . gbn a snk r, ntor a w p: m Jhft ni, ni t fi
gbogbo kn r w Yhw.
s di p k s ni kankan n il Ahas t lgbra t lti jba n il n.
E TL
10 Ngb t tl, ya hs, gb p m un ti k, pa gbogbo ran il ba Jd. 11 gbn
Jhob, mbnrin ba, gb Jh, m gbn r, s l n kk kr lrn wn m
ba t wn pa n pa-kpa. s gb e pam pl obnrin t tju r sn yr ibsn. B ni
Jhob mbnrin ba Jhrm, t e aya lf Jhyd ( tn j arbnrin Ahs), e l
gb kr lw tl, t a k s j k pa . 12 w ld wn fn dn mf, n pam nn
tmpl lrun, ngb t tl jba n il n.
23
J JBA, IK TL
N dn keje ni Jhyd mkn. rn l pe wn balgun rrn, Asar m Jrhm,
ml m Jhhnn, sr m bd, Msy m dj ti Elft m Skr. Wn fi
mjm parap. 2 Wn rin Jd kkiri, wn pe wn m Lf j lti gbogbo l Jd ti gbogbo
wn olr b il srl. Wn w s Jrslm, 3 gbogbo pj y s b ba d mjm nn
tmpl lrun. Jhyd w fn wn p: wo m ba. K jba gg b Yhw ti w npa
wn m Dfd! 4 Ohun t ma e n y: Ngb t dmta nn yin lf, m Lf ti yin
adn loro, b wl fn sn j simi, 5 dmta kan y w nn fin ba, k dmta kej w
lnu ibod pil, k gbogbo wn nyn w n gbl tmpl Yhw. 6 K ni kni m e wn
tmpl Yhw, fi wn lf ti wn m Lf t w lnu i sn, ntor a ti y wn smm.
K gbogbo wn nyn pa wn ln Yhw m. 7 K wn m Lf rgb y ba k, k olk
lk s m ohun j r dn, k wn s ma b ba l s ibi kbi t b l; gbn k a pa ni kni t
b wn tmpl.
8 wn m Lf ti gbogbo ar Jd e ohun gbogbo t lf Jhyd p fn wn. Olku
lk m wn nyn tir w, wn t br i wn j lrn s ti wn t par r, lf
Jhyd k gba ni kni ly lar wn lgbjgb n. 9 Lyn n ni lf fi wn
balgn rn, pl as kkere ti as ba Dfd t b nn tmpl lrun. 10 to gbogbo
wn nyn n, olk lk pl ohun j r lw, lti orgun gs tt kan pkun rw tmpl,
b wn t y pp ti tmpl k lti rgb y ba k. 11 Ngb n ni a m m ba jde, gb
ad d e lr, s fn un n w fin, s fi jba. Lyn n ni Jhyd ti wn m r fi rr
y s mm, t wn s kgbe p: Kbys! K ad p lr! K bt p ls!
12 B tl ti gb wn nyn t r l sd ba, t wn s , l b wn nyn n
tmpl Yhw. 13 Ngb t r ba lr gnw lb p n bwl, pl wn jy ti wn ti
fn ip lb ba, t gbogbo wn nyn il n y, t wn fn ip, t wn gb akrin
pl l dar orin yn, tl ya a r, kgbe p: t! t! 14 Ngb n ni lf
Jhyd p fn wn olr w m ogun n p: m u jde kr lrn l, b ni kan b
tl e, k fi id pa ni n. Ntor lf n ti w p: m e p nn tmpl Yhw.
15 Wn d m u ngb t d fin ba lnu n lin, nb ni wn ti fi fn ik pa.
TNE JHYD
16 Jhyd m wn nyn n pl ba b Yhw d mjm nn y t wn nyn
lr lti di nyn Yhw.
17 Lyn n ni gbogbo nyn il n l s tmpl Bl, t wn w o kal. Wn f wn pp
r pl wn re r. Wn pa Matn, lf Bl, nwj wn pp n.
18 Jhyd fi i tmpl Yhw l w wn lf ti wn m Lf. wn ni Dfd fn
n i tmpl lti ma rb sunp s Yhw, gg b a ti k sn fin Ms, nn ay ti pl
orin gg b Dfd. 19 fi wn adn s bwl tmpl Yahw k ni kni t k b m m
e wn r fn dkd. 20 Lyn n ni m wn balgun rn, wn jy ti wn al l
ti gbogbo ar il n; s m ba skal lti tmpl Yhw. Wn gba n fin k wn fn
n l, nbi t wn t gb ba gnw lr t ba. 21 Gbogbo nyn il n l kn fn ay, l s
pa rr. Wn fi id pa tl n tir.
24
J TN TMPL E
J j m dn mje ngb t gor t, s jba fn ogj dn n Jrslm; y r j
Sb lti Brb. 2 Js e ohun t wu Yhw n gbogbo j ay lf Jhyd. 3 b w
aya mj, wn s b wn mknrin ti wn mbnrin fn un.
4 Lyn n ni Jhs f tn tmpl Yhw e.
5 pe wn lf ti wn m Lf p, o s w fn wn p: l s wn l Jd, k s k
wn fdk j lti w wn nyn srl fn tne tmpl lrun yn, k k y ti b l
k lddn. K tt e y. 6 Ngb n ni ba pe Jhyd t j awj lrn wn, w
fn un p: e t w k m k wn m Lf gba ohun t Ms rn Yhw kn np fn j
srl lti Jd ti lti Jrslm fn i g r? 7 tl ti m r t ln ti ba tmpl
lrun j, wn til fi ohun mm tmpl Yhw fn Bl. 8 b s p p k a e pt r
kan t wn gb swj n tmpl Yhw. 9 A kde n Jd ti Jrslm p dandan ni k a m
k ohun t Ms rn lrun kn npa fn srl nn ahoro al w fn Yhw. 10 Gbogbo
wn jy ti gbogbo wn nyn w pl ay lti san tiwn sn pt ra n tt fi kn.
11 s e p ngb kgb t wn m Lf b gb pt ra n w fn wn on ba, t
wn s r i pa ow pp b nn r, akw ba y w pl albjt fn olr lf; wn a
da tin pt n sl, wn a gb lti d a pad s ip r. B ni wn e ljoojm, t wn s r
pll oew gb. 12 ba ti Jhyd fi fn olr i fn il Yhw. wn algbe kl-kl
ti wn gbn-gbn br s tn tmpl Yhw e; wn algbd ti wn on id i
bkan n lti tn un e. 13 Ngb n ni wn olr br s i, tne n l swj
lw wn, wn tn tmpl lrun k gg b ti y tt fi pad s ip y r tij.
14 Ngb t wn par i, wn k yk ow n w fn ba ti Jhyd; a fi yn e wn
ohun l tmpl Yhw, wn wo fn sn ti fn b sunpa, wn ab ti wn ohun l wr
ti fdk.
B ni a e l r b sunpa l dkun n tmpl Yhw n gbogbo j ay Jhyd. 15 Lyn
n ni Jhyd dgb dargb, t s k lyn j pp. j m dj dn ngb t k, 16 a
s snk r pl wn ba n l Dfd, ntor e dradra n srl s lrun ti s tmpl r.
PYND JS TI JY R
17 Lyn ik Jhyd, wn jy Jd w dbl fn ba, ba s fets wn ngb y.
18 wn nyn Jd k tmpl lrun wn bb wn sl, wn w sin p bra ti wn
re. Ntor e y ni bn lrun fi kal sr Jd ti Jrslm. 19 A rn wn wl s wn
lti m wn pad sd Yhw; wn j fn wn, gbn wn k fetsl. 20 m lrun m
Sekar m Jhyd, dr nwj wn nyn w fn wn p: By ni lrun w: e t
fi s fin Yhw, w t k e yn lnfn? Ntor t ti k Yhw, un n ti k yn sl. 21
Ngb n ni wn dml m , t wn s lkta pl ba n gbl tmpl Yhw. 22 ba
J gbgb oore t Jhyd, bb Sekar, ti e fn un, s pa Sekar m r, ni t kgbe
ngb t k l p: Yhw r i, un y s dj!
23 s e ngb t dn n par ni gb m ogun wn Aram gbgun l b Js. Ogun
n d Jd ti Jrslm, s pa gbogbo wn jy wn. wn m ogun wn k kgun l
fn ba Dmsk. 24 N tt, wn nyn kker ni b nn gb m ogun Aram t wn
w, gbn gb m ogun pp ni Olwa fi l wn lw, ntor wn ti k lrun wn baba wn
sl.
wn Aram e ohun t s Js, 25 ngb t wn fi sl, sn l e e, wn rn r t
s i lti gbsan m lf Yhyad, wn s pa lr ibsn r. k, a s snk r n l Dfd,
gbn k e nn iboj wn ba. 26 wn lt n n y: Sbd m mt ar mn ti
Jhsbd m mrt ar Mb. 27 N ti wn m r, npa ow-or t p jj t a b l e,
tne tmpl lrun t e, a l r wn k nn w Mdr npa wn ba. Amas m r jba
rp r.
25
W GBGB AMAS
Amas j m dn mdgbn ngb t jba n Jrslm. s jb fn dn
mkndnlgbn n Jrslm. y r j Jhdn ti Jrslm. 2 e ohun t wu Yhw,
gbn pl iymj kn. 3 Ngb t kn r bal lr t, pa gbogbo wn ggun t pa bb
r. 4 gbn k pa wn m apnyn wn-n n, gg b a ti kw r nn w Ms nbi t
Yhw ti ln p: Bb k gbd k fn m, m k s gbd k fn bb, gbn k olk
lk k fn e tir.
5 Amas so wn ar Jd p, s pn gbogbo Jd ti Bnjmn s agbo il t fi sb
balgn lgbgbrn-n ti balgun rrn-n. ka gbogbo wn t p ogn dn ti j b
l, s r k mdgbn nyn, wn aknkanj knrin t l jagun pl k ti as lw. 6
Lyn n ni gba k mrn-n jagunjagun fn gbn ow fdk lrn wn aknkanj m
ogun srl. 7 Ngb n ni nyn lrun kan l b a, t w fn un p: ba, k y k wn
w m ogun srl w dp m , ntor Yhw k w pl srl, k s w pl Efrm
kankan. 8 Ntor b wn b w, b ti w k o jagun kkan t asn ni y bs. lrun k n j k o
ub l s rnlw wn nwj wn t r ntor nn lrun ni agbra ti gun w. 9 Amas
fs fn nyn lrun n p: K lo w! gbn ow fdk ti mo ti sn fn wn w m
ogun srl k! nyn lrun n w p: lrun y ps ohun t j b fn . 10 Ngb
n ni Amas ya wn m ogun tir kr lra wn t b a w lti frm, s d wn pad s
il wn; wn n bn gidi s Jd, wn s pad l pl run.
DODO LYN OGUN DM
11 Amas pinnu lti e olr wn w m ogun r jde l sj ogun, d fonfoj Ony,
s gun gbrn-n wn m Sr. 12 wn ar Jd k gbrn-n nyn jde ly n
kgun t a k wn l or k pta, nbi t a ti taari wn s sl; t gbogbo wn s par. 13 N ti
wn m ogun t Amas d pad l j k wn tl un l oj ogun, wn klu wn l Jd, lti
Samar tt d Bt-Hrn, wn pa gbdgbn nn wn nyn ib, t wn s e kgun
pp.
14 N kt t Amas pad s il lyn ogun dm ni ti fi wn r wn m Sr e
lrun tir, t s forbal fn wn, t r trr s wn. 15 bn Yhw ru s Amas, rn wl
kan s i, t w fn un p: K lo w wn r y fn, r wn t k l gb wn l lw r?
16 b a sr ngb t Amas jlu r r w p: j wo ni o ti di oldmrn fn ba?
Dk! B w k b f k a pa . Wl n s dk, lyn n ni w p: Mo m p lrun ti
pinnu prun r, d t fi hw by n yn, t w k s fets mrn mi.
PARUN N BT-M
17 Lyn jrr, Amas ba Jd rn wn rn l b Jh m Jhhs, m Jh,
ba srl, k wn w fn un p: W, k a wn ara wa w! 18 Js ba srl rn pad s
Amas ba Jd p: Igi Lbnn rn s kdr Lbnn p: J k mbnrin r e
aya mknrin mi, gbn wn ranko igb Lbnn kj, wn s t igi pa. 19 ntor
p w ti gun dm ni o e gbraga! Rra ma go j n il r. e t o fi w ohun ibi t
y fa ub r ti Jd pl r?
20 gbn Amas k gbrn, i lrun l m wn nyn r l kn ntor p wn gbkl
wn r dm. 21 Jhs ba srl b sj j ogun. un ti Amas ba Jd wn ara
wn w n Bt-m t j ti Jd. 22 srl gun Jd t olk lk wn s sl l g r.
23 Jhs ba srl fi wn de Amas m J, m Ahas, ba Jd n Bt-m, s
m l Jrslm. w gnn kan n giri odi Jrslm, lti nu ibod frm tt kan ibod
Gg, j irinw gbnw. 24 k gbogbo wr ti fdk pl gbogbo ohun-l t b nn
tmpl lrun ld Obed-dm, ti ti in ra fin ba, s k wn nyn n kgun, lyn
n ni pad s Samar.
PIN JBA AMAS
25 Amas m J ba Jd, gb fn dn mdgn lyn ik J m Jhhs ba
srl.
26 yk tn Amas lti br d pin, j a k k sn w gb Ay wn ba Jd ti ti
srl? 27 Lyn gb t Amas pad lyn Yhw, a dt m n Jrslm, s l s Lk,
gbn wn tl e l Lk, wn l e b n Lk, wn s pa . 28 Wn fi wn in gb e l
Jrslm, wn snk r lb bb r n l Dfd.
26
BR S
Gbogbo wn nyn Jd yan Us t j m dn mrndnlgn, wn fi jba rp bb r
Amas. 2 un ni tn Elt k, t fi fn Jd, lyn gb t ba ti sn pl wn bb r.
3 s j m dn mrndnlgn ngb t gor t, s jba fn dta-lmj dn n
Jrslm. y r j Jekol lti Jrslm. 4 e ohun t t Yhw lrn, gg b gbogbo
ohun t bb r Amas ti e. 5 tram ww lrun n wn gb ay Sekar, ni t k n
br lrun. N gbogbo gb t fi tl Yhw ni i r yr s rere.
AGBRA S
6 jde l b wn Flstn j, pa gnn Gt kal, ti Jbn, ati ti d, lyn n ni tn
wn l gbgb d k ti ti wn Flstn. 7 lrun rn n lw lr wn Flstn, lr
wn rb, wn ar Gur-Bl ti wn ar Men. 8 wn Amn san ow or fn s. kk
r kn d gpt, ntor ti di algbra pp.
9 s k wn il n Jrslm, tn k s nu n Bod Gg, n Bod fonfoj ti n
Bod Kr, s e wn n il oldi. 10 tn k wn il s ahoro al, s wa plp
knga, ntor n plp agbo ran n Il-Od ti n or k-Ttj, n ogunlg wn ti
wn gb jr lr wn k, ti oko f bkan n. frn i oko pp.
11 s n gb m ogun t w n dr fn i ogun nkan, t oj ogun y wn ngb kgb,
t a pn wn s ww gg b Jeyl akw ti Msy oltj w t ti t wn, wn s w
lb Hanan, kan nn wn ggun ba. 12 Gbogbo iye wn olr b t dar wn
aknkanj akgun wny j gbtl. 13 gb m ogun l t j k mdgun l-
dgbrn-n jagunjagun w n rwt wn, wn lgbra gidi pl rnlw fn ba lj wn
t. 14 Gbogbo m ogun ni s fn n as, k, bor, hmra, run ti kta knnknn ,
15 e r fn ohun j ogun n Jrslm, t wn ak-m ba r, t a gb wn ka or
wn il ti orgun giri odi, t a fi wn taf, t a fi wn skta l. kk r kn jnn rr,
agbra r j i yanu n tt.
GBRAGA TI JY S
16 Agbra s m kn r gbraga d in parun: hw bj s Yhw lrun r. w s
gbngn l tmpl Yhw, s j trr nwj pp olrn ddn. 17 lf sr pl
grin lf onw mm Yhw w, 18 wn tako ba s, wn w fn un p: s, k e
w l y lti r trr s Yhw, b k e wn lf lti ran rn t a ysmm fn i y.
Kr nbi mm, ntor o ti e ohun bj, w k s ny m nwj Yhw lrun. 19 s bn
pl wo trr olrn ddn lw. B s ti bn s wn lf ni rn t y nwj or r,
lj wn lf n nn tmpl Yhw lb pp olrn ddn! 20 Ngb t Asr olr
lf ti wn lf yk yj w , t wn s r t nwj or r, wn tt l e jde, un n s
jde n kk, ntor Yhw ti l .
21 rn t bo ba s tt di j ik r. lo yk ay r n lt l jde nn yr, t k s
gbd wn tmpl Yhw m. Jtm m r di olr fin, s kso wn nyn il n.
22 yk tn s, lti br d pin, ni a k sn w wl sy m ms. 23 s sn pl
wn bb r, gbn a k sin n sn iboj wn, ntor a w p adt ni. m r Jtm di ba
rp r.
27
JBA JTM
Jtm j m dn mdgbn ngb t gor t. jba fn dn mrndnlgn n
Jrslm; y r j Jr mbnrin Sdk. 2 e ohun t wu Yhw, s fi w j bb r
s nn ohun gbogbo. gbn k wn ibi mm Yhw l. gbn wn nyn b w
bbur wn l.
3 un l k nu n k tmpl Yhw, s i pp lra giri fl. 4 tn k wn l
lr wn k Jd pl wn il oldi ti wn il n wn il ongb.
5 b wn ba mn j, s gun wn. wn ba Amn n lti san grn-n ow
fdk fn un ldn n, pl gbrn-n p w, ti gbrn-n p k. wn mn s
sn iye kan n fn un. B n ni wn e sn n ldn kej ti ldn kta. 6 Jtm di algbra,
ntor rn n dr inin nwj Yhw lrun r.
7 yk tn Jtm, gbogbo ogun t j, ti gbn t l fn i jba r, ni a k sn w wn
ba srl ti ti Jd. 8 j m dn mdgbn ngb t gor t. jba fn dn
mrndnlgn n Jrslm. 9 Lyn n ni Jtm sn pl wn bb r, a snk r n l
Dfd, m r hs jba rp r.
28
DRA HS
Ahs j m ogn dn ngb t gor t. jba fn dn mrndnlgn n Jrslm. K
e ohun t wu Yhw lrun r, b Dfd bb l r ti e. 2 faraw w wn ba srl, n
til b re Bl, 3 j trr n fonfoj Bn-Hnn, m wn mknrin r gba in in rb
kj gg b rra wn orl-d t Yhw l kr fn wn m srl, 4 rb pl trr
lr wn ibi gga, lr wn kt ti lb igi bra elw tt.
OGUN SYRO-FNS
5 Yhw lrun r fi hs l w wn Aram t wn gun r, t wn s k ogunlg wn
nyn n gbkn l s Dmsk. A tn fi l w srl t gun r gidi. 6 Pk m Rml
pa k mf nyn n Jd lj kan oo, b til j p gbogbo wn j akgun, ntor p wn ti k
Yhw lrun wn bb wn sl. 7 Skr, akgun frm, pa Msy m ba, Asrkm
albjto fn ti lkn igb kej ba. 8 wn nyn srl k k mw wn arknrin
wn n Jd n lwn, lknrin lbnrin, lmdknrin ti lmdbnrin. Wn s k plp
kgun l s Samar.
WN NYN SRL FETS WL BD
9 Wl Yhw kan b nb t a p n bd. jde swj wn gb m ogun t pad
b s Samar, w fn wn p: Yhw lrun wn bb yn ti fi wn ar Jd l yn lw
ntor p bn s wn, gbn ti pa wn n pakpa pl bn olr t d k run. 10 s
sr nsisy p s wn m Jd ti ti Jrslm, lknrin lbnrin wn, di rn yin! j
yin n k t s Yhw lrun yn? 11 Nsisy k fets mi, l t wn arknrin yn t t
m llwn sl, ntor bn ggbn Yhw k n p kn yn lra.
12 Ngb n ni wn kan nn wn jy frm dde s wn t ti ogun n d - sr m
Jhhnn, Bereky m Mlmt, Jehisk m lm t ms m Hadl - 13 Wn
tako wn t ti oj ogun b, wn w p: k gbd k wn lwn y w ib, ntor w ti kk
jb Yhw, tn f fikn ti jbi wa, y t ti p rkj, bn gbgbn Yhw k s jnn s
w. 14 Ngb n ni wn gb m ogun n t wn lwn n sl pl kgun wn nwj
wn jy ti gbogbo pj. 15 wn nyn t a yn lrk lti e i dnd y br s tu wn
lwn n nn. Lti in kgun n ni wn ti fi a w wn t w n hh nn wn, t wn w
wn n bt, t a fn wn lnj ti ohun mmu pl il fn wn lti w. Lyn n ni wn tn d
wn pad, t wn gb wn alr wn ga ktkt, t a s m wn pad l b wn arknrin
wn n Jrk, l lp. Lyn n ni wn pad s il n Samar.
JBI HS
16 N kk y ni ba hs l br rnlw lw wn ba sr.
17 wn dm tn gbgun ti Jd, wn gun r, wn s k wn nyn Jd n lwn.
18 wn Flstn tnkkiri Il-Od ti Ngb ti Jd. Wn gba Bt-m, jln, Gedert,
Sk pl wn l ab r, Tmn pl wn l ab r, ti Gms pl wn l ab r, wn s t
wn d. 19 Yhw r Jd sl ntt ntor p hs ba Jd k krar njn nn w t s
Yhw.
20 Tiglat-Pilesr ba sr kl , gbgun t l l bor r. 21 gbn hs n lti k ap
kan nn wn ra tmpl Yhw ti ti wn il ba ti ti wn jy, t k wn rn s ba
sr, l r rnlw gb lti d r. 22 Ngb t a gbgun t n ba hs m t r s
Yhw p s i, 23 npa rrb s wn r Dmsk t gun r. w p: B wn lrun wn
ba Aram ti rn wn lw, ni mi y rb s wn k wn ba l rn m lw. gbn e ni
wn fa ub r pl gbogbo srl.
24 hs k wn ohun tmpl lrun j, f wn ohun-l tmpl lrun, tilkn tmpl
Yhw, s gb wn pp kal n orta gbogbo n gboro Jrslm; 25 d wn ibi gga
sl n gbogbo wn l Jd, fn rb trr s wn lrun jj, s e b fa run Yhw
lrun wn bb r.
26 yk tn r ti b o ti e jba r, lti br d pin, ni a k sn w wn ba Jd ti
srl. 27 hs sn pl wn bb r, a snk r n l Jrslm, l gb e l s iboj wn
ba srl. m r Hesek jba rp r.
29
ATNE HESEK
Hesek jba ngb t j m dn mdgbn s jba fn dn mkndnlgbn n
Jrslm; y r j Abj mbnrin Seker. 2 e ohun t wu Yhw, tpas gbogbo
ohun t Dafd bb l r e.
A YA TMPL SI MMO
3 un l wn ilkn tmpl Yhw l kn dn kn jba r, s tn wn e. 4 Lyn
n n m wn lf ti wn m Lf w, k wn j ljde ti ap l-orn, 5 s w fn
wn p:
fets mi, yin m Lf, l ma rb nsisy, k ya tmpl lrun wn bb yn smm,
k s m ohun m kr nbi mm. 6 wn bb yn ti hw bj, wn ti e ohun t b Yhw
lrun wa nn. Wn k sl; wn mj kr n ibgb Yhw, wn s kyn s i. 7 n wn til t
wn ilkn loro, wn pa wn ftl, wn k r trr s lrun srl m n ibi mm. 8 bn
Yhw wwo lr Jd ti Jrslm; s wn di ohun abanilr, onwhl ti ni sn, b
ti fi oj ara yn r i. 9 B ni wn bb wa e ub sb id, t a k wn mknrin wa, wn
mbnrin wa, wn aya wa l n lwn. 10 Mo f b Yhw lrun srl d mjm nsisy,
k ba l gb bn kkan r kr lr wa. 11 yin m mi, m e jfara m, ntor yin ni
Yhw yn lti ma dr nwj r, lti ma sn n, ti lti ma j trr fn un.
12 wn m Lf dde - Mht m Amas ti Jl m sr, lti gb wn Kht; K
m bd ti sr m Jehall, lti gb Mrr; J m Sm ti dn m J, 13 lti
gb Grn; 14 mr ti Jeul, lti wn m Elsfn; Sekar ti sl lti gb wn m
Jdtn - 15 Wn k wn arknrin wn j, wn w ara wn m, wn w w tmpl Yhw
m gg b ba, n ttl r Yhw.
16 wn lf wn tmpl Yhw lti w m. Wn k gbogbo ohun m t w nn ibi
mm tmpl Yhw jde s gbl tmpl Yhw. wn m Lf s k wn j lti k wn b
sta l fonfoj Kdrn. 17 Ngb t wn br wnm y lj kn o kn, wn wn loro
Yhw lj kj o; wn fi j mj w tmpl Yhw m, wn s par r lj krndnlgn o
kn.
RB TT
18 Ngb n ni wn wl t ba Hsek l, t wn w fn un p: A ti w tmpl Yhw m
ptpt ti pp b sunpa pl gbogbo ohun l r, tbl fn brd t a t lswj pp ti
gbogbo wn ohun l r. 19 Gbogbo ohun t ba hs k sl ngb jb igbgb r, a ti d
wn pad sp, a s ti y wn smm; wn s w nwj pp Yhw.
20 Lskan n ni ba Hesek dde, pe wn jy l j, s gk tmpl Yhw l. 21 A
m ml mje wa, gbo mje, d gntn mje pl bk mje fn rb fn ti lti e
tt fn jba na, fn ibi mm ti fn Jd. Ngb n ni b w fn wn lf m rn
p k wn rb sunpa lr pp Yhw. 22 Wn pa wn ml n; wn lf gba j wn t
wn d sr pp, wn e bkan n pl j wn d gntn t wn pa. 23 Ngb n ni wn
m wn bk fn rb fn , a m wn w swj ba ti nwj pj n, wn gb w l
wn lr. 24 wn lf pa wn, wn s da j wn sr pp fn b lti fi e tt fn
lr srl; ntor fn gbogbo srl ni b p b sunpa ti b fn n.
25 Lskan n l fi wn m Lf sn tmpl Yhw pl wn smbl ti hrp gg b
ln Dfd, y t Gd arran fn ba, ti ti wl Ntn; w Yhw ni n ti w np wn
wl r. 26 Ngb t a fi wn m Lf sp pl ohun l Dfd ti wn lf pl ip,
27 Hesek p p k a rb sunpa lr pp; b sunpa n br ngb t a br orin Yhw
ti ngb t wn ip fn pl wn ohun l Dfd ba srl. 28 Gbogbo pj n dbl, t
olk lk jsn, t wn kan krin, wn kan fn ip, tt rb sunpa n fi par.
29 Ngb t b sunpa n par, ba knl pl gbogbo wn t w pl r, wn s dbl.
30 Lyn n ni ba ti wn jy w fn wn m Lf p k wn yin Yhw lgo pl wn r
Dfd ti ti sf arran; wn s krin go n, lyn n ni wn wl, t wn dbl. 31 Ngb
n ni Hsek fi nu m r t wp: A ti fn yn n i sn Yhw e nsisy. snmb, k
gb wn b rp ti ti p l sn tmpl Yhw. j n gb wn b rp ti ti p ti
oriri b tinw; wn lyy gb b sunpa w. 32 Iye ran b sunpa y j drin
ml, grn-n gb, igba d gntn, gbogbo wn w fn b sunpa s Yhw,
33 gbta ml ti gbdgbn d gntn ni a ysmm. 34 gbn iye wn lf kr
j lti b wn ran b sunpa n, wn arknrin wn m Lf s rn wn lw lti par i
y, t wn lf s ya ara wn smm; s y wn m Lf lra lti ya ara wn smm ju
wn lf l. 35 wn ran b sunpa p lpj pl r ran b rp ti t jb fn b
sunpa n. By ni a tn e d i sn tmpl Yhw pad. 36 Hesek ti gbogbo wn
nyn y fn ps lrun fn wn nyn n, ntor gbogbo r l wr.
30
PJ FN DN RKJ
Hesek rn s gbogbo srl ti Jd, tn kw s frm ti Mns bkan n, p k a
w s tmpl Yhw n Jrslm fn dn rkj Yhw lrun srl. 2 ba ti wn jy
r ti gbogbo j Jrslm gbm lti dn n l kej, 3 ntor a k l e n
kk r: wn lf k t l w ara wn m tn, wn nyn k s t d s Jrslm. 4 y
dra lj ba ti gbogbo j n. 5 A pinnu lti kde jk-jd srl, Dn ti Brb, p a
dn rkj Yhw lrun srl n Jrslm; ntor p

wn k dn n pap gg b a ti ln r nn w mm. 6 wn akde jde l pl w lti


w ba ti wn jy l s gbogbo srl ti Jd. Wn n lti w p: yin m srl, pad
sd Yhw lrun brhm, sk ti srl, un y s pad sd yin yk t y lw
ba sr. 7 m e hw b wn bb yn ti wn arknrin yn t bj s Yhw lrun
wn bb wn, t un n fi wn lw parun b yin n t r i. 8 m e orkunkun gg b
wn bb yn ti e. jw Yhw, w s ibi mm t ti ysmm tt l, sin Yhw lrun
wa, un y s m bn gbgbn r kr lra yn. 9 B b pad sd Yhw n tt, wn
arknrin yn ti wn m yn y r ojrere ld wn agun wn, wn y s pad s il y,
ntor aln ti onnrere ni Yhw lrun yn. B b pad sd r k n kyn s yn.
10 wn akde n rn jk-jd wn l, n il frm, Mns ti Sbln pp, gbn
e ni a fi wn e yy, t a s fi wn sn. 11 gbn wn kan lti r, ti Mns ti
Sbln fi rl w s Jrslm. 12 gbn n Jd ni i lrun ti hn b gbogbo wn ti fi
kn kan tl ba ti wn jy, t wn tl r Yhw. 13 plp nyn parap s
Jrslm fn dn wkr n o kej. Agbo l kan 14 br s gb wn pp t b n
Jrslm ngb na jde, ti wn pp trr t wn s sn fonfoj Kdrn.
A E DN RKJ PL WKARA
15 A pa d gntn rkj lj krnl o kej. Pl tj ni wn lf ti wn m Lf l
w ara wn m, k wn ba l gb b sunpa l s tmpl Yhw. 16 Lyn n ni wn dr n
ip wn fn i wn gg b fin Ms nyn lrun. wn lf gba j t w lw wn m
Lf fn bwn, 17 ntor p plp nyn ni b nn j n t a k w m, a s fn wn
m Lf n i ppa ran b rkj n lti y wn smm fn Yhw dp wn t k m.
18 Ntor wn p t wn k e wnm nptk lrn wn frm, Mns skr ti
Sbln, ntor wn k j b rkj gg b ln r. gbn Hesek bb fn wn by: K
Yhw mj kr n e 19 ni kni t b fi kn w Yhw lrun wn bb r, b ni
n k til w nn wnm t pye fn ohun mm! 20 Yhw gb b Hesek, s fi wn
nyn n sl llwu.
21 wn nyn srl t w s Jrslm dn wkr n pl ay l fn j mje, b
wn m Lf ti wn lf ti sin Yhw ljoojm pl gbogbo tara. 22 Hsek gba
gbogbo wn m Lf nynj, wn t m ohun t jm Yhw dj.
Lyn gb t wn par dn lj mje n, nn y t wn rb rp pp pl yn Yhw
lrun wn bb wn lnu wn, 23 gbogbo j n pinnu lti dn n fn j mje s i. Wn
s fi taytay e fn j mje s i. 24 Hesek ba Jd ti rb fitr pl gbrn-n ml ti
gbrn-n gntn fn j n, bkan n ni wn jy ti tn rb pl gbrn-n ml ti
gbrn-n gntn. plp lf l w ara wn m, 25 t gbogbo j Jd y pl
wn lf, wn m Lf, gbogbo wn t ti srl w, bkan n s ni fn wn t gb n
Jd. 26 j ay ll n Jrslm, ntor lti gb Slmn m Dfd, ba srl, a k t
e nkan t j b n Jrslm. 27 wn lf m Lf s dde lti bkn fn wn nyn, a
s gb ohun wn, dr wn s d bjk mm n run.
31
TNE SIN
Lyn gb t a par y, gbogbo srl t w nb l s wn l Jd, wn l f wn p bra,
wn l g wn igi or, wn ba wn ibi gga pl wn pp wn j lti m gbogbo wn kr n
Jd, Bnjmn, frm ti Mns. Lyn n ni gbogbo srl pad s wn l wn, t olk
lk l il bb r.
2 Hesek s d wn lf pad s ip wn pl wn m Lf, olk lk s nu i r gg
b t i sn ti w, b e lf tb m Lf, nn i b sunpa, b rp, k wn ma i
wn, k wn s ma fi p krin yn nn gb Yhw. 3 ba d ap kan ohun-n r sl fn
rb wr ti ti al, fn b sunpa j simi, ti dn p titun ti wn dn l, gg b ti
w nn w fin Ms. 4 Lyn n ni w fn wn nyn t gb n Jrslm p k wn
tj wn lf ti wn m Lf k wn ba l fi ara wn fn i fin Yhw. 5 B ba
n ti wy ni wn nyn srl k kso wn j, n k, rr, oyin, ti gbogbo ohun gbn,
wn s m dmw gbogbo r w. 6 wn ar srl ti wn nyn Jd t gb nn wn
l Jd k dmw ran l ti ran kker wn w bkan n pl dmw wn r t a
ysmm fn Yhw lrun wn; wn k wn j lra, kan lr kej. 7 O kta ni wn br s
k kt ohun jj n j, wn s par r n o keje. 8 Hesek ti wn jy w wo wn ohun t
a kj n, wn s fi bkn fn Yhw ti srl nyn r.
9 Ngb ti Hesek wd r y lw wn lf ti wn m Lf, 10 sr, t e olr
lf, m dl Sdk, l dhn by p: Lti gb t wn ti m r w s tmpl Yhw ni
wa ti jun y, t a s n jk t p gidi, ntor Yhw ti bkn fn wn nyn r, kt y ni
jk.
11 Hesek p p k a e wn yr sn tmpl Yhw. A s e wn, 12 a k wn r
fitr, dmw ti wn ohun t a ysmm l s wn yr pam n. Konan t j m Lf
ni a fi e albjt wn, pl m arknrin r lti rn n lw. 13 Jehil, ss, Ntt,
Asahl, Jeremt, Jsbd, Elil, Ismak, Mht, ti Bny ni a fi wn ohun jj n lb
Konan ti m arknrin r, pl ba Hesek ti ti sr, olr tmpl lrun.
14 Kr m Jmn, t j m Lf, ol nu n l-moy, ni albjt wn r tinw t a
fifn lrun, un ni a wn r t gb sw-syn fn Yhwn ti wn r mm jl. 15
wn t fi tkn-tara rn n lw ni wn l lf ni: dn, Minimn, J, my,
Amar ti ekan, wn ni pn ohun jj n fn wn arknrin wn gg b ip wn ti j, n
ni kker ti ni l, 16 l lo ip gb nn eb, fn wn mknrin lti m gbn dn sk -
fn ni kkan t l tmpl Yhw fn i j wn - i t t s olk lk wn gg b ip
wn: 17 A yan wn lf gg b dl wn, ti wn m Lf t p m ogn dn sk ni a
pn i ir tiwn fn gg b y wn. 18 Gbogbo mlb wn l w nn w rn wn, ti aya
wn, m wn lknrin lbnrin, lrn gbogbo wn ar l, ntor dandan ni k wn y ma
eetne wnm fn ara wn. 19 wn lf m rn t gb n il pp j, t j m
l wn, yan wn knrin n l kkan lti ma pn ohun tiwn fn mknrin kkan lrn
wn lf ti gbogbo wn t ork wn w nn ran m Lf.
20 B ni Hesek e n gbogbo Jd. e ohun t Yhw lrun r k s ohun t dra, t t
ti dodo. 21 Gbogbo dwl r l yr s rere, nn i t e fn tmpl lrun, nn y t b
fin l tb wn ln, gbogbo r l fi tkn tara e fn lrun r, t s yege.
32
SNKRB GBGUN D
Lyn i mlb wny ni Snkrb ba sr gbgun d. klu Jd, pg ogun
swj wn l oldi, t s f fi tiptip w wn gnn odi wn kj l. 2 B Hesek ti r i p
ogun

t Snkrb ba sr gb b y d Jrslm, 3 l gbmrn pl wn


jy r ti wn balgun r lr ss orsun omi t w lyn odi, wn s gb t
lyn. 4 Ngb n ni a pe ogunlg wn nyn lti l d gbogbo orsun omi, ti
ipa omi t n gba orl-d n. Wn w p: A e l j k wn ba sr r p
omi l b wn b w?
5 Pl pinnu l fi tn wn gnn odi t w e, t k wn il lr wn, tn k ogiri odi
kej y gnn odi in k, m Ml l Dfd lgbra s i, s e plp ohun j olr, wn
k ti as, 6 lyn n l yan wn ggun lti dar wn nyn, p wn j lrta t w lb
ibod l, s gb wn nynj pl r wny: 7 mkn, k s dr inin, m e br, k
m e ojo nwj ba sr ti nwj gbogbo jd t tl e b, ntor ni t w pl wa tbi
ju ni t w pl r. 8 un k n ju ap lran ara, gbn wa n tiwa, w n Yhw lrun wa
t rn w lw, t gba j wa j. r ba Hesek fn wn nyn n n fknbal.
R D SNKRB
9 Lyn y ni Snkrb ba sr, t gbgun ti Lk pl gbogbo gb m ogun r, rn
wn rn r s Jrslm, k wn l b Hesek ba Jd ti s gbogbo wn ar Jd t w
n Jrslm. Wn w p: 10 By Snkr ba sr w: K ni gbkl t fi dr by n
Jrslm t a gbgun t? j k e Hesek tn yn t f fi yn l w ik pl ebi ti ungb
t fi w fn yn p: Yhw lrun wa y gb w l lw ba sr? 12 j k e Hesek
kan n l w wn ibi gga r pl wn pp r, t kde fn Jd ti Jrslm p: wj
pp kan ni k ti ma dbl, lr pp kan n ni k ti ma j trr? 13 j k m ohun t
mi tkalrami ti y ti bb mi e s gbogbo wn nyn orl-d? j wn lrun orl-d
wnyn gb wn l lw mi? 14 Nn gbogbo wn lrun orl-d y t wn bb mi s di
ohun t, wo nn wn l t gb wn lw mi? j lrun yn l ma gb yin lw mi ngb
n? 15 m e j k Hesek tn yn! m e fets rw r! m e gb gb, ntor k s
lrun b lrn wn orl-d ti jba kan t l gb wn kr lw wn bb mi. lrun yn
k t b gb yn kr lw mi! 16 B wn rn Snkrb ti sr d s Yhw lrun t
wn s s sks s rn r Hesek, 17 ni kw b Yhw lrun srl; w nn w
n by p: lrun Hesek k l gb lw mi j b wn lrun orl-d wn-n-n ti gb
wn lw mi. 18 Wn sr pl igbe ld Jd s wn nyn Jrslm t w lr odi k wn
ba l fy pl dm, k wn s fi b bor l n; 19 wn sr npa lrun Jrslm b ti
wn r wn nyn orl ay, y t a fi w nyn e.

DR HESEK GB
20 Nn rn y ni Hesek ti wl sy m ms gbdr b run. 21 Yhw rn ngl
r kan t pa gbogbo wn algbra akgun, wn ggn, wn balgun nn g ogun ba
sr; ni y pad pl tj s il r; lyn n l wn tmpl r r, nb ni wn m r ti fi
id lu pa. 22 By ni Yhw ti gba Hesek l pl wn ar Jrslm kr lw Snkrb,
ba sr, ti kr lw gbogbo wn yk. s fn wn n lf n gbogbo gbgb wn.
23 plp l m r w fn Yhw n Jrslm pl bn fn Hesek ba Jd, ni t gbay
lj gbogbo wn orl-d lyn l y.
PIN JBA HESEK
24 N wn j n ni Hesek sn t fr k. gbdr s Yhw, Yhw s gb dur
r, s fn un n m yanu kan. 25 gbn Hesek k fi moore hn fn oore t a e fn un,
kn r gbraga. bn s skal l e lr, ti sr Jd ti Jrslm. 26 gbn tn kn
fn w gbraga r, bkan n ni wn ar Jd ti Jrslm pl r: bn Yhw s dkun
lr wn nigb j ay Hesek. 27 Hesek n plp ohun r ti go. k ra wr j,
fdk, kta onyebye, wn ohun olrn ddn, iyn, kn ti oriri ohun . 28 n il
ra fn k, t ti rr, wn ibj ran fn oriri ran sn r, ti wn gb fn wn
agbo ran r. 29 n wn ktkt ti wn agbo ran l ti kker lplp. N tt ni
lrun fn un n plp ohun r.
30 Hesek kan n l d ipa omi t n lti k Ghn, t s m u n l sl l Dfd, lp
w-orn. Gbogbo dwl Hesek l yr s rere. 31 gbn ngb t wn rn ba
Bbln w lti wd wn ohun yanu t l n il n, lrun fi sl lti dn an w, k m
b kn r ti r.
32 yk tn Hesek, ti wn i f tn r, a k wn sn w wl sy m ms,
nn w wn ba Jd ti srl. 33 Hesek sn pl wn bb r, a s snk r n bwl
wn iboj m Dfd. Gbogbo Jd ti wn ar Jrslm snk r pl l ti y. m r
Mns jba rp r.
33
MNS BA I HESEK J
Mns j m dn mjl ngb t gor t, s jb fn dn mdgta n Jrslm.
2 e ohun t b Yhw nn npa ffaraw wn ohun rra wn orl-d t Yhw l kr fn
wn m srl. 3 tn k wn ibi gga t Hesek bb r pa kal. k wn pp fn
Bl, e p bra, forbal fn gbogbo gb m ogun oj run, s b wn. 4 k wn
pp nn tmpl Yhw, npa y t Yhw ti w p: N Jrslm ni mi y j k Ork mi
ma gb tt l.
5 k wn pp fn gbogbo gb m ogun oj run nn gbl mj tmpl Yhw. 6
mu m r gba in in n fonfoj Bn-Hnn, gba alf, df, gba on idan ti ti
abk-sr, gba alwo, lpo wn i t Yhw k s bbur, s e b fa bn r. 7 gb
re t a gb, gd t e, sn tmpl, y t Yhw w fn Dfd ti fn m r Slmn p:
Nn tmpl y ti n Jrslm, l t mo yn lrn gbogbo y srl, ni mi y j k
Ork mi wa gb ll. 8 mi k n j k s wn nyn srl ko l jnn s il t mo ti
fifn wn bb wn, b wn b ra lti e ohun gbogbo t mo pal fn wn, ggb gbogbo
fin t rn mi Ms ti gb kal fn wn. 9 gbn Mns m Jd ti wn ar Jrslm
n t b g t e bbur ju wn orl-d t Yhw ti par fn wn m srl. 10 Ngb
t Yhw b Mns ti wn nyn r sr, wn k lti ttsl.
MNS RONPWD
11 Ngb n ni Yhw m k wn ggun ba sr w b wn, t wn fi w m Mns, t
wn fi wn d , t wn s m u l s Bbln. 12 Nn pnj y l ti w n lti tu Yhw
lrun r nn. r ara-r sl gidi nwj lrun wn bb r; 13 gbdr s i, lrun s
dkun fn un. gb b r, s d a pad sr jba r n Jrslm. Mns gba Yhw n
lrun. 14 Lyn y n tn gnn odi de l Dfd k, lp w-orn Ghn t w n
fonfoj, tt kan ibod lja, t s y fl k, s m gnn n ga sk gidi. fi wn ggun
s gbogbo wn l oldi Jd.
15 Ngb n ni k wn r jj ti wn re kr n tmpl Yhw, pl gbogbo wn
pp t k lr k tmpl Yhw n Jrslm. k w jade kr nn l. 16 tn pp
Yhw e. r b rp ti b p lr r, s p fn wn ar Jd k wn ma sin Yhw
lrun srl. 17 Sb, wn nyn rb lr wn ibi gga dp k wn rb s Yhw
lrun wn.
18 yk tn Mns, dr t gb s lrun ti wn r arran t a s fn un lrk Yhw
lrun srl, w nn e wn ba srl. 19 dr r t a gb, wn r ti w bj r t
h s lrun, wn ibi t k ibi gga s, t s gb wn p bra s, t s gb wn re kal nb,
k t trba pl rnpwd, gbogbo r ni a k sn tn Hs. 20 Mns sn pl wn
bb r, a snk r nn fin r. m r Amn jba rp r.
ORKUNKUN MN
21 Amn j m dn mjllgn ngb t gor t, s jba fn dn mj n Jrslm.
22 e ohun t b Yhw nn gg b bb r Mns ti e. Amn rb s gbogbo wn re t
bb r Mns e, s b wn. 23 K r ara-r sl nwj Yhw gg b bb r Mns ti e
r ara-r sl. Amn kan n ni m Jd jbi pp. 24 wn rn r t s i, wn s pa n
fin r. gbn wn ar il n lu gbogbo wn lt n pa, wn t pa ba Amn, wn s
kde Js m r n ba rp r.
34
WN TNE JS
Js j m dn mj ngb t gor t, s jba fn gbn dn n Jrslm. 2 e ohun
t t Yhw lrn npa ffaraw w bb l r Dfd, l y stn-n tb ss.
3 N dn kj jba r, ngb t k t j dmknrin, l ti br s w lrun Dfd bb r. N
dn kejl l br s w Jd ti Jrslm m kr lw wn ibi gga, wn p bra ti
wn re t a r. 4 Nwj r ni a ti f pp Bl. f wn pp trr t w lr wn, f wn
p bra, wn re t a gb ti y t a r, s s wn di eruku t a d sr wn iboj wn ok
ni t ti rb s wn. 5 sun egungun wn lf wn lr pp wn, s e b w Jd ti
Jrslm m; 6 bkan n ni e fn wn l Mns, frm, Smn ti Nftl pp,
ti n gbgb wn yk, 7 pa wn pp n kal, wn p bra, f wn re tt di
eruku, s pa wn pp trr kal n gbogbo il srl, lyn n l pad s Jrslm.
WN I TMPL
8 N dn kejdnlgn jba r, fn i wnm il n ti tmpl, rn fn m sl,
Msy ajl l n ti akde J m Jhs, k wn l tn tmpl Yhw lrun r e.
9 Ngb t wn d d Hlk olr lf, wn k ow t a d s tmpl lrun, t wn m Lf
t e dn gb tmpl k w lti Mns ti frm, ti lti wn ibi yk srl, lti gbogbo
Jd ti Bnjmn ti lti d wn t gb n Jrslm. 10 Wn k wn fn wn olr i
tmpl Yhw, wn n s l wn fn i tne tmpl n. 11Wn k wn fn wn
gbngbn ti fn wn t kl lti ra wn kta t a gb ti wn igi t a l fn igi-j ti igi
rl wn il t wn ba Jd ti j k bj.
12 wn y s e i wn b ti t ti b ti y. Wn w lb Jbt ti Obad t wn j
m Lf lti y Mrr, ti Sekar ti Mlm, lti y Kht, wn l e bjt i n.
wn m Lf - wn ak-m l ti orin 13 l bjt wn alr ti wn onrur i.
wn m Lf mrn j kw, oltj wn w ti adn.
A R W FIN
14 Ngb t a k ow t a d n tmpl Yhw jad ni lf Hlk r w fin Yhw ti a fifn
Ms. 15 Hlk w fn kwe fn ngb n p: mi ti r w fin nn tmpl Yhw. Hilk
fi w n fn fn. 16 fn gb w n fn ba, s ryn fn ba p: Gbogbo i t a gb
fn wn rn r ni wn ti e, 17 wn r wn fdk t b nn tmpl Yhw, a s ti k wn
fn wn albjt i ti wn olr i n. 18 tn ryn fn ba p: lf Hilk fn mi n
w kan. fn s k nwj ba.
19 B ba ti gb wn r in w n ni ya a r. 20 p y fn lf Hilk, fn
Ahkm m fn, fn bdn m Mk, fn akw fn ti fn y on ba p: 21
l wd fn mi ti fn yk srl ti fn Jd npa wn r in w t a r y. bn Yhw
gbd p gidi lr wa ntor wn bb wa k pa r Yhw m, wn k s tl gbogbo ohun t a
k sn w y.
F WL OBNRIN KAN
22 Hlk, ti wn t ba ti yn l b wl obnrin Hld aya lm, mknrin Tkt, m
Hsr, oltj wn a sn; gb n Jrslm n l titun. Wn b a sr lr r y; 23 s d wn
lhn p: By ni Yhw lrun srl w. s fn ni t rn yn s mi p: 24 By ni Yhw
w: mi y fa ibi sr il y ti sr wn t gb nb, gbogbo gn t a k sn w t a k nwj
ba Jd, 25 ntor p wn ti k m sl, t wn s ti rb s wn lrun mrn, t wn fi i wn
m mi bn, bn mi ti ru s ib y, k s n r. 26 K s fn ba Jd t rn yn w lti wd
lw Yhw p: By ni Yhw lrun srl w, wn r t w ti gb 27 gbn ntor p
dn , t o s r ara r sl nwj lrun b o ti gb wn r t mo s ld s ib y ti wn t
gb nb, ntor p w ti r ara-r sl nwj mi, mi n ti gb, f Yhw. 28 mi y m
dp m wn bb r, w y l in sr n lf, oj r k s n r gbogbo ibi t mi y k
b il y pl wn t gb nbi. Wn m s n pad l b ba.
TNE MJM
29 Ngb n ni ba rn pe gbogbo wn algb Jd ti ti Jrslm.
30 ba gk l s tmpl Yhw pl gbogbo wn niyn Jd ti wn ar
Jrslm, wn luf, wn m Lf, ti gbogbo nyn lti n i kker tt kan
ni l, ka wn r in w mjm n t a r nn tmpl Yhw nwj
gbogbo wn. 31 ba dde dr lb p, s b Yhw d mjm lti ma tl
Yhw ti lti pa wn r m, wn ln ti wn fin r pl gbogbo kn r
ti gbogbo m r, lti m wn r mjm t a k sn w n l. 32 m k
mjm y di ni kni t b gb n Jd tb n Bnjmn ti wn ar
Jrslm, k wn tl mjm lrun, lrun wn bb wn. 33 Js k
gbogbo ohun rra kr n gbogbo gbgb wn m srl. N gbogbo j ay
r l m gbogbo wn t b n srl sin Yhw lrun wn. Wn k s jnn s
Yhw lrun wn.
35
DN RKJ
Ngb n ni Js dn rkj fn Yhw, a s pa ran b rkj lj krnl o kn.
2 Js m wn lf pad s ip i wn, s gb wn nynj k wn ma i tmpl
Yhw. 3 Lyn n ni w fn wn m Lf t n m lrun fn gbogbo srl, wn t a ti
ysmm fn Yhw: gb pt mjm Yhw l sn tmpl t Slmn m Dfd, ba
srl, ti k. K s e r wwo ni fn jk yn m. Nsisy k ma sin Yhw lrun yn, k
s ma i fn srl nyn r. 4 K pn ara yn s dl gg b t gb t w, b Dfd ba
srl ti k sn w, ti b m r Slmn ti e . 5 K dr n ibi mm gg b a t pn i
fn yn n y yn gg b t s awn arknrin yn, t k e lf, k awn m Lf s w fn
l dgb kkan. 6 K pa ran b rkj, k w ara yn m, k s ma i fn wn
arknrin yn gg b ln Yhw lti w Ms.
7 Ngb n Js fn wn t k e lf n r ran sn kker, pl wn d gntn, ti
ewr t t gbdgbn, pl gbdgbn ml. A m ran wny w lti in ohun-n ti ba
fnrr. 8 wn jy r e fitr bkan n fn b tinw fn nfn wn nyn, fn wn
lf ti fn wn m Lf. Hk, Sekar ti Jhl, t wn j olr tmpl lrun, fi gbtl
d gntn pl ewr ti dnrn ml fn wn lf fn dn rkj n. 9 Konan,
emy, Netanl arknrin r, Haab, Jyl ti Jsbd, t j olr wn m Lf, fi
gbdgbn or ran kker ti dgbta ml fn wn m Lf lti dn rkj n.
10 A fi t s sn pl wn lf n ip wn ti wn m Lf bkan n n ip t t s wn n
ttl ba. 11 Wn pa ran b rkj, wn lf da j t wn gb lw wn m Lf
sl, wn m Lf s b wn ran b n. 12 Wn m wn ran b sunpa st lti fi wn
fn agbo il t k e lf t f rb s Yhw, gg b a ti k sn w Ms; a tn e b fn
wn ran l. 13 Wn se ran b rkj n gg b ln, gbn a b wn ran b yk
n gbangba nn kk, nn d ati nn agbada, t a gb w fn gbogbo nyn l jfara.
14 Lyn y ni wn t t b rkj tiwn, fn wn lf - wn lf ti rn, ntor wn
ti fi gbogbo ru n i rb sunpa ti ti r, ntor n ni wn m Lf fi t b rkj
tiwn ti fn wn lf ti rn. 15 wn akrin, wn m sf, w n ip wn gg b ln
Dfd ti sf, Hmn ti Jdtn rran ba, wn adn n nu n kkan, wn k kr
nd i wn, ntor wn arknrin wn, wn m Lf, ps sl fn wn.
16 B ni gbogbo t sn Yhw ti wy lj n, t a fi l e dn rkj pl rb sunpa
lr pp Yhw gg b ba Js. 17 kk n ni gbogbo srl t w nb dn rkj
ti dn wkr fn j mje. 18 A k e dn rkj t t b lti gb Sml, k t s
ba srl kankan t e dn rkj b ti Js pl wn lf ti wn m Lf, gbogbo
wn nyn Jd ti ti srl t w nb, ti wn ar Jrslm. 19 N dn kejdnlgn jba
Js ni a dn rkj y.
PAR BBUR JBA N
20 Lyn gbogbo ohun t Js e lti m tmpl pad s ip, Nk, ba gpt, gk w
jagun n Karkem lt od Efrts, ba Js s l dn d . 21 gbn Nk rn s i p:
wo ni tmi tr, w ba Jd? K e w ni mo w b j ln, gbn orl-d mrn ni mo f
b j, lrun s ti w fn mi p k n e k. Ntor n, j k lrun t b pl mi i k m ba
fa parun r. 22 gbn Js orkukun fn j. kde ogun pl r, k s fets ohun t Nk
w lork lrun. jde ogun n gbun Mgd; 23 wn taftaf taf s ba Js, b s w fn
wn rn r p: gb mi jde ntor mo joro gb. 24 wn rn r f jde kr nn
k ogun r, wn s gb e l Jrslm nbi t ti k. A snk r nn iboj wn bb r. Gbogbo
Jd ti Jrslm f fn Js; 25 Jerem krin ar lr Js, t gbogbo wn akrin
lknrin lbnrin k tt dn oln nn orin ar wn fn Js; ti di n srl, a s l r
orin y nn w Orin Ar.
26 yk tn Js, jr w rere r, b ti tl gbogbo ohun t a k sn w fin Yhw,
27 tn r, lti br d pin, gbogbo r ni a k sn w wn ba srl ti Jd.
36
JHHS
wn nyn il n m Jhhs m Js; wn s kde r n ba rp bb r n
Jrslm. 2 Jhhs j m dn mtllgn ngb t gor t, s jba fn o mta n
Jrslm. 3 ba gpt m u kr n Jrslm, s m il n san grun ow fdk ti
ow wr kan. 4 Lyn n ni ba gpt m arknrin r, Elikm, jba lr Jd ti
Jrslm, s y ork r pad s Jehoykm. N ti arknrin r Jehohs, Nk m u l
gbkn n gpt.
JEHOYKM
5 Jehoykm j m dn mdgbn ngb t gor t, s jba fn dn mknl n
Jrslm. e ohun t b Yhw lrun r nn. 6 Nebukadnsr ba Bbln gbkun k ,
s m llwn l s Bbln. 7 Nebukadnsr k ap kan wn ohun l tmpl Yhw l s
Bbln bkan n, s k wn sn fn r n Bbln. 8 yk tn Jehoykm, wn ohun
rra t e, ti y t l s i, ni a k sn w wn ba srl ti Jd. Jehoykn m r jba
rp r.
JEHOYKN
9 Jehoykn J m dn mj-dnlgn ngb t gor t, s jba fn o mta ti j
mw n Jrslm. e ohun t b Yhw nn. 10 N par dn ni ba Nebukadnsr
rn l m u w, t s di r gbkn l s Bbln, t a s k wn ohun onyebye in tmpl
Yhw l pl r. Nebukadnsr s fi arknrin r Sedek jba dp r lr Jd ti Jrslm.
SEDEK
11 Sedek j m dn mknllgn ngb t gor t, s jba fn dn mknl n
Jrslm. 12 e ohun t b Yhw lrun r nn. K r ara-r sl nwj wl Jerem ni
t w b a sr pl Yhw. 13 tn t s ba Nebukadnsr ni t fi lrun bra fn
un. fi orkunkun ti kn lle hw dp k pad sd Yhw lrun srl.
GBRN ORL-D N
14 Ju gbogbo r l, gbogbo wn jy Jd, wn olr lf pl wn nyn lpo
dodo b wn ti faraw wn ohun rra wn orl-d, t wn s ba tmpl t a y s mm
fn Olwa n Jrslm j. 15 Yhw lrun wn bb wn rn wn rn s wn l dkun,
ntor f d wn nyn r s pl Ibgb r. 16 gbn wn fi wn rn lrun e yy,
wn gan wn r wn, wn fi stl wn e sn, t b g t bn Yhw s wn k fi ni
tne.
PARUN
17 gb ba wn Kd dde s wn, ni y fi id pa wn dmknrin wn nin ibi mm
tmpl wn, k s d md s, lknrin lbnrin, ti gblagb, tb argb wn. lrun fi
gbogbo wn l e lw. 18 Gbogbo ohun ra tmpl lrun l k l s Bbln: wn ohun
tmpl lrun, n kker ti l, wn r tmpl Yhw, wn ra ba ti ti wn jy r.
19 A fi in sun tmpl lrun, a s w wn gnn Jrslm, a fi in j gbogbo fin r n
jrun, a s ba gbogbo ohun onyebye r j. 20 Lyn n ni Nebukadinsr k gbogbo wn t
wn b lw id l gbkn n Bbln; b ni wn n lti sn n pl wn m wn tt dgb
jba wn Pr, 21 y t m r t Olwa s lti nu Jerem w p: Tti dgb t il n
y fi san wn j simi t a k ys, il n y simi n gbogbo wn j n nn ahoro, tt
dgb t drin dun y fi p.
RT TITUN
22 N dn kn Srs, ba Pr, lti m r t Olwa s lti nu Jerem , Olwa k sn
Srs, ba Pr, ni t kde - t tn k sn w pl kkiri jba r - by p: 23 By
ni Srs ba Pr w: Yhw, lrunrun, t fn mi n gbogbo jba ay, un ni rn mi lti k
tmpl kan fn un n Jrslm, n Jd. ni kni nn yn t e ar wn nyn r, k lrun
r ma w pl r. K ma gk l.

W SR
1
PADW WN M SN
Wy, n dn kn Srs, ba Pr, lti m r Olwa t Jerem s , Olwa r m Srs,
ba Pr, t kde - n t k sn w - kkiri gbogbo jba by p:
2 By ni Srs, ba Pr, w. Olwa lrun run, ti fn mi n gbogbo jba ay, un ni
rn mi lti k tmpl kan fn un n Jrslm, n Jd.
3 ni kni nn yn t b j kan lra gbogbo wn nyn r, k lrun r ma w pl r. K
gk l s Jrslm n Jd lti k tmpl Olwa, lrun srl - y ni lrun t b n
Jrslm.
4 K gbogbo wn yk nbi gbogbo t wn b gb e rnlw fdk, wr, ohun l ti
ran sn pl r tin-w fn tmpl lrun t b n Jrslm.
5 Ngb na ni wn olr dl Jd ti ti Bnjmn, wn lf ti wn m Lf, lr kan,
gbogbo wn t lrun m m wn sj, ni wn dde lti l k tmpl Olwa n Jrslm.
6 Gbogbo wn aldgb wn ni wn e rnlw fn wn pl wr, fdk, bn ohun l,
ran sn, bn ohun onyebye pp, pl oriri r tinw.
7 ba Srs m k a k wn ohun l tmpl Yhw w, y t Nebukadnsr k lti
Jrslm w, t fifn tmpl r r. 8 Srs ba Pr k wn lw Mitredt, akp, s
ka iye wn fn ebasr ald Jd. 9 Iye wn s n y: gbn ife fitr onwr; 10 gbrn-n
awo fdk, tikndnlgbn t a tne,gbrn-n fdk, ti irnw lmw t bj; gbrn-
n ohun l mrn. 11 Gbogbo wn ohun l n j gbtdnlgbn onwr ti fdk.
ebar k gbogbo ohun wny dn w, ngb t wn r gbkn pad b lti Bbln w
s Jrslm.
2
ORK TI IYE WN M SN
1 wny ni wn ar gbrko n t kr lko amnisn n gbkn. Lyn gb t Nebukdsr,
ba Bbln, ti k wn ngbkn l Bbln ni wn pad s Jrslm ti Jd, t olk lk
wn pad s l r. 2 Wn pad w pl Srbbl, J, Nehem, Sery, Rely,
Nahamn, Mordek, Bln, Mspr, Bigf, Rhm ti Bn.
wny ni wn nyn srl: 3 wn m Pr j gbnknl dnmj-dnlgbn (2,172),
4 wn m efat j irnw dn-mj-dnlgbn (372), 5 wn m r j gbrin
dnmdgbn (775), 6 wn m Pahat-Mb, yn ni wn m J ti Jb, j
gbrnl lmjl, 7 wn m lm j dta llgbf (1,254), 8 wn m St j
tdnlgbn-n (945), 9 wn m Sk j jdnlgbrin (760), 10 wn m Bn j
jllgbta-lmj (642), 11 wn m Bb j gbta-lmt-llgn (623), 12 wn m
Asgd j gbf lmj-llgn (1,222), 13 wn m Adonkm j tl-lgbta
lmknllgn (666), 14 wn m Bigf j gb lmrndnlgta (2,056), 15 wn m
dn j dtalrnw lmrin (454), 16 wn m Atr, yn Hesek j mjdnlgrn-n (98),
17 wn m Bes j rndn-nrnw lmta (323), 18 wn m Jr j mjl-ldf (112),
19 wn m Hm j igba lmtllgn (223), 20 wn m Gbr j mrn-ndnlgrn-
n (95), 21 wn m Btlhm j mtllgf (123), 22 wn m Ntf j mrndn-
lgta (56), 23 wn m Antt j mjdnldje (128), 24 wn m Asmft j
mjllgj (42), 25 wn m Kiriat-Jrm, Sgfr ti Brt j tdnlgbrin-lmta
(743), 26 wn nyn Rm ti Gb j gbta lmkndnlgn (621), 27 wn nyn
Mkms j mjllgf (122), 28 wn nyn Btl ti j igba lmtllgn (223), 29
wn m Nb j mjlldta (52), 30 wn m Mgb j mrndnlgj (156), 31 wn
m lm kej j dta llgbf lmrin (1254), 32 wn m Hrm j rndn-nrnw
(320), 33 wn m Ld, Hdd ti n j rndnlgbrin lmrn-n (725), 34 wn
m.Jrk j tdn-nrnw-lmrn-n (345), 35 wn m Sn j egbjdnlgn-l-gbn
(3,630).
36 wn lf: wn m Jedy, lti il J, ogndnlgbrn-n dnmje (973), 37 wn
m mr j dta-llgbrn-n lmj (1,052), 38 wn m Pr j jllgbf lmje
(1,247), 39 wn m Hrm j gbrn-n lmtdnlgn (1,017).
40 wn m Lf: wn m J ti Kadml, lti ran Hodaf, wn j mrnlldrin (74).
41 wn gb akrin: wn m sf j gf lmj (128).
42 wn adn: wn m lm, wn m Atr, wn m Talmn, wn m Akb,
wn m Hatt, wn m b, gbogbo wn j kndnlgje (139).
43 wn fifn, Sh, wn m Hsf, wn m Tabat, 44 wn m Krs, wn m
Sh, wn m Pdn, 45 wn m Lbn, wn m Hgb, wn m Hkb,
46 wn m Hgb, wn m alm, wn m Hann, 47 wn m Gdl, wn m
Ghr, wn m Rey, 48 wn m Rsn, wn m Nkd, wn m Gsm,
49 wn m s, wn m Pas, wn m Bes, 50 wn m sn, wn m ar
Mn, wn m ar Nfs, 51 wn m Bakbk, wn m Hakf, wn m Hrhr,
52 wn m Bslt, wn m Mhd, wn m Hr, 53 wn m Brks, wn m
Ssr, wn m Tm, 54 wn m Nes, wn m Htf.
55 wn m wn r Slmn: wn m St, wn m Hasofert, wn m Perd,
56 wn m Jl, wn m Darkn, wn m Gdl, 57 wn m efat, wn m
Htl, wn m Pokeret-ha-Sbm, wn m Am. 58 Gbogbo wn fifn tmpl ti wn
m r j irnw-dnmj (392).
59 wn yk t w lti Tel-Ml, Tel-Hr, Krb, dn ti mr, wn k l fihn by dl
wn ti y wn j ti srl: 60 wn m Dly, wn m Tb, wn m Nkd, wn j
dta- llgbta-lmj (652), 61 Lrn wn m lf: wn m Haby, wn m
Hks, wn m Brsil - t ti fi kan nn wn mbnrin Brsl ar Gld, t s j
ork r. 62 wn y ti l w w ran wn, t a k s r ork wn nb, ntor n ni a fi y wn
kr n lf gg b ni m. 63 Ntor n ni ll ale e d wn lkun jj nn ohun
mm tt dgb t a fi r lf kan t l fo rm ti tmm wd r n.
64 Gbgbo pej n j gb-mknllgn ljdnnrnw (42,360), 65 l ka wn r wn
lknrin lbnrin to j gbrn nlgbrn
dnmtllgta (7,337). Wn n igba (200) akrin bkan n lknrin lbnrin. 66 in wn j
tdnlgbrin dnmrin (736), bka wn j jlgba lmrnn (245), 67 rknm wn j irnw
lmrndnlgj (435), ktkt wn j gbrnllgbn dn-grn-n (6,720).
68 Ngb t wn d tmpl Yhw n Jrslm, wn kan lra wn olr b rb tinw
fn tmpl lrun, k a ba l tn k n ip r. 69 Gg b agbra wn ti t, wn fi k mta
lgbrn-n (61,000) ow wr, gbdgbn ow fdk (5,000) ti grn-n (100) w
oy lf fn il sn.
70 wn lf, wn m Lf, pl p kan nn wn nyn n t Jrsalm d, gbn
wn adn, wn akrin ti wn fifn ti gbogbo wn nyn srl yk l l t l wn d.
3
I SN TN BR
Ngb t di o keje, lyn gb t wn m srl t wn l wn d, awn nyn n pj
p b ni kan n Jrslm. 2 Ngb n ni J m Jsdk pl wn lf arknrin r,
ti Srbbl m eatil, pl wn arknrin r, wn br tne pp lrun srl fn
rb sunpa lr r, gg b a ti k sn w fin Ms, nyn lrun. A tn pp n e, t
tn pad s ip r tij - lrn br wn ar l n ni a fi r b sunpa s Yhw lr pp
n, b sunpa ti wr ti ti rl; 4 a e dn pg gg b a ti kw r, pl b sunpa
j gg b ti y k a ma e ljoojm, 5 lyn n a e ti b sunpa ojoojm, a tn
e rb ti j simi, ti p titun ti ti gbogbo wn dn t a yst fn Yhw,
pl wn b tinw t wn nyn r s Yhw. 6 Lti j kn o keje ni a ti
br s rb sunpa s Yhw, b til j p k t fi pil ibi -mm ll.
7 Ngb n ni a fi ow fn wn on kta ti wn gbngbn; t a fi ohun jj ti ohun
mmu fn wn ar Sdn ti Tr, k wn b wa gb wn t igi kdr nn k oj-omi lti
Lbnn l s Jf, gg b ba Srs ba Pr ti fn ly r. 8 j o kej dn kej t wn
d tmpl lrun n Jrslm, t Srbbl m eatil ti J m Jsdk, pl wn
arknrin wn yk, wn lf, wn m Lf, ti gbogbo wn nyn t ti gbkn w s
Jrslm, ni wn br i tmpl Yhw, npa yyan wn m Lf t p ogn dn sk lti
ma bjt i kl n. 9 J ti wn m r ti wn arknrin r, pl Kdml, Bin ti
wn m r, wn m Hodaf, wn gb lti fi kn kan dar wn ml tmpl lrun.
10 Ngb t wn ml ti fi pil ibi mm Yhw ll, wn lf pl w oy wn, wn m
Lf bkan n, wn m sf pl hrp, ni wn jde l krin yin Yhw, gg b ln Dfd
ba srl; 11 wn krin yn ti p s Yhw: Ntor eun, ntor f r k lpin. Gbogbo
wn nyn ptpt s pariwo l pl yn Yhw lnu wn, ntor a ti e pl tmpl Yhw.
12 N tt ni plp wn lf, plp wn m Lf, ti wn olr b, wn argb t
wn m tmpl tij ni wn sunkn pp ntor pil tmpl titun y e oj m wn, gbn
ogunlg wn yk l kgbe ay l. 13 A k s m yt lrn igbe kn ti h ay wn,
ntr igbe wn nyn n p gidi t a l gbr wn lti k rr.
4
WN AR SAMAR E TAK
gbn ngb t wn t Jd ti ti Bnjmn gb p wn t ti gbkn d t k ibi mm
Yhw lrun srl, 2 wn w b Srbbl, J ti wn olr b, wn w fn wn p: A
f b yn k ibi mm y ntor p gg b yin ni wa n w lrun yn, a s ti rb s i lti
gb Esarhdn ba sr, ni t k w shn-n. 3 Srbll, J ti wn olr n srl
fn wn ls p: K t rr p a jm k tmpl lrun wa: wa nkan ni t s lti k fn
Yhw lrun srl, gg b Srs ba Pr ti pl fn wa. 4 Ngb n ni wn ar il
na br s da wn nyn Jd lknr, t wn drb wn, k wn ba l fi i il kk n
sl; 5 wn gb wn oldmrn dde ld s wn lti m mrn wn kn: b ni ti r n
gbogbo gb Srs ba Pr tt dgb Drs ba Pr.
SAMAR E DW NGB KSRKSS
TI ARTAKSRKSS
6 Lb jba Ksrksrs, n br jba r, ni wn kw fi sn kan wn ar Jd ti
Jrslm.
7 Ngb Artaksrkss ni Mitredt, Tabel ti wn lgb wn yk, wn kw s
Artaksrkss ba Pr, t wn fi sn kan Jrslm. d Aram ni a fi k w n.
8 Lyn n ni Rhm t e ajl, ti im t e akw, kw s Artaksrkss lti fi sn
kan Jrslm, w n l by:
9 Lti w Rhm ajl ti m kw, ti wn lgb wn yk, wn adj ti wn
aoj, wn on jba Pr; wn nyn rk, t Bbln ti ti Sw - yn ni wn lm -
10 ti wn nyn yk t ll jl Aurbanipl k ngbkn w t wn l Samar d ti
wn l yk lyn od Efrts.
11 dk w t wn k s i n y:
S ba Artaksrkss, lti w wa rn r t gb n yn od Efrts:
j nsisy, 12 a f k ba gb p wn J t ti d r gk w b wa, t w s Jrslm,
k l lt t br jl; wn i nsisy lti gb wn odi l dde, wn s ti e pil wn.
13 Nsisy y k ba gb p b wn ti tn k l n, t wn s d gnn odi r pad, wn k n
san ow-or m, tb k wn dw, tb k wn san ow ibod, ohun t y kyn r ni p wn y
e ba le. 14 gbn b fin ba ti fi iy s ay wa, k n bs i, k a ma fi oj wa wo
bk ba, ntor n ni a fi r y l ba 15 k l wo in wn w rnt bb r, nn wn
w rnt n ni w m dj p l y j l lt t lwu fn wn ba ti wn gberko, ti p
lti ll. d t a fi pa l n run n y. 16 s s fn ba p b a b tn l y k pl wn
gnn odi r, w k n n il m lyn od Efrts lp j!
17 b rn by pad w p:
S Rhm ajl, s m akw ti s wn lgb wn yk t gb n Samar ti nb
mrn, n yn od Efrts, k lf ma w pl yn!
j nsisy 18 w t k rn s mi ni a ti k pl tm r. 19 Pl mi ni a
ti e wd, t a s r i p l y ti dd ld s wn ba lti gb ll, t a s e
rkrd pl t nb. 20 wn ba l algbra ti jba n Jrslm pl agbar ti lr
gbogbo yn od Efrts: t a san ow-or fn wn, dw ti ow ibod. 21 K p ntor
n lti d i wn nyn n dr; a k gbd k l n tt dgb t mi y fi pinnu npa r.
22 K ra l jfara lr r y, k ibi m e d b ba.
23 N kt t a ti ka w Artaksrkss nwj Rhm ajl, m akw ti wn lgb wn
yk, wn jde l s Jrslm, wn l kk l b wn J, wn s fi j ogun d i wn
dr.
TNK TMPL
24 B ni a e d i tmpl lrun dr n Jrslm: a d a dr tt di dn kej jba
Drs, ba Pr.
5
Ngb n ni wn wl Hg ti Sekar m d, f f fn wn J t w n Jd ti
Jrslm lrk lrun srl t b lr wn. 2 B ni Srbbl m altil ti J m
Jsdk, dde t wn br s k tmpl lrun n Jrslm: wn wl lrun n s dr ti
wn nyn n, t wn fn wn n fknbal. 3 N kk kan n ni Taten ajl il yn od
Efrts, etari-Bosen ti wn lgb wn l b wn t wn s br p: Ta l fn yn ly
lti ma k tmpl y, t s f par i il y? 4 K ni ork wn t k il y? 5 gbn oj
lrun w lra wn algb J: a k d wn dr b a ti dr de Drs fn ohun t a
e pt lr r y.
W AJL S BA DARS
6 yi ni w t Taten, ajl il yn od Efrts, etari-Bosen ti wn lgb wn, wn
al yn od Efrts, t wn k rn s ba Drs. 7 Wn b a sr by p:
S ba Drs, ire ti lf! 8 y k ba gb p w l s gbgb Jd, nbi t wn ti fi
kta l k tmpl lrun atobi jl, t fi igi pk t giri r: wn b i n l lsls, t i
w wn n s l swj. 9 A fi r wd lw wn algb wn p: Ta l fn yn ly lti ma
k tmpl y, t s f par i il y? 10 A tn br ork wn lti s fn ; by ni a e m
ork wn nyn n k a l k wn sn w rn.
11 gbn wn dhn p: w j rn lrun run ti ay, w t tmpl kan k t ti w
nhn-n tl r f dn pp, t ba l srl kan k, t s par r. 12 gbn ntor wn bb
wa e ohun t b lrun run nn, fi wn l w Bbln. 13 gbn ldn kn jba Srs,
ba Bbln, ba Srs p p k a l k tmpl lrun; 14 j b l, ba Srs fn wa n
wn ohun l wr ti fdk ti tmpl lrun t Nebukadnsr k l kr nbi mm
Jrslm, t s fi wn s ti Bbln, k wn l w ni kan t a p n basr, t a fi j
ajl. 15 w fn un p: k wn ohun l y l s ibi mm Jrslm, k s tn tmpl
lrun k n ip r tij 16 Ngb n ni basr y w fi pil tmpl lrun ll n
Jrslm; ti lti gb n tt di sisy ni a ti k , t a k s t par r.
17 j nsisy b b wu ba, k l wo wn w ksl ba Bbln by n tt ni
Srs p p k a tn tmpl lrun k n Jrslm. K ba s j k a m ohun t a pinnu lr
r y.
6
Ngb n ni a e wd n Bbln pl ba Drs, nn il w ksl, 2 a s r w y
n kbtn, l oldi kan t w n grk Mds. w n k by p:
ksl Fn rnt.
3 N dn kn ba Srs, ba Srs p p:
Npa tmpl lrun n Jrslm.
K a tn tmpl n k fn ibi rb, fn b sunpa, K gg r j gta gbnw, k b r j
gta gbnw. 4 K a fi kta n ipele mta ti igi pk n ipele kan k giri r. fin ba ni y
e nw r. 5 Bkn n ni k a d wn ohun l wr ati ti fdk a n pad, t Nebukadnsr
k w s Bbln lti ibi mm tmpl lrun n Jrslm., k a s d wn pad s tmpl
lrun.
6 j nssy, k Taten ajl il yn od Efrts, etari-Bosen ti wn lgb r, wn
on jba il yn od Efrts, k yg fn ib; 7 j ki al gb Jd ti wn algb
J ma b i tmpl lrun l; wn n lti tn tmpl lrun k s ip r tij. 8 ln mi fn
n y t w gbd tl npa wn algb J wny n ti tnk tmpl lrun n, ow jba,
yn ni p lti in ow or k od Eufratrs, ni a ti e nw ni wny, ls dw. 9 A ma
fn wn ni ohun t y k wn fi e rb sunpa s lrun run, n d ml, gb ti d
gntn, ti k bkan n, iy ti t ti rr, l jfara ljoojm gg b wn lf
Jrslm b ti w, 10 k a ba l ma rb twgb olrn ddn s lrun run, k a s
ma gbdr fn y ba ti ti wn m r. 11 Mo tn p y p: ni kni t b tp s y,
k a y igi j il r: k a gb e s lr r; k a s il r n di tn fn e y. 12 K lrun t
m k ork r gb nb doj ba kba tb ni kni b bol, t y gbynj lti y y pad
n ppa tmpl lrun r n Jrslm! mi Drs, mi ni mo p y. K a m u l ys!
A PAR TMPL N
13 Ngb n ni Taten ajl il yn od Efrts, etari-Bosen ti wn lgb wn m
t Drs pa l ys. 14 wn algb J n tiwn b i il kk n lo pl yr s
rere, lb r wl Hg ti Sekar, m d. Wn par kk il n gg b lrun srl
ti pl Srs ti ti Drs. 15 A par tmpl n ni j kt-llgn o dr: yn n dn
kf jba ba Drs. 16 wn nyn srl, wn lf, wn m Lf ti wn yk
gbkn - fi ay ya tmpl lrun n s mm; fn ysmm tmpl lrun y, wn rb pl
grn-n ml, igba gb, irnw d gntn, 17 fn b gbogbo srl, a fi grn-n
ml, igba gb, irnw d gntn, fn b fn gbogbo srl, a fi bk mjl rb
gg b iye y srl. 18 Lyn n ni wn m wn lf gba ip wn gg b ti t, ti wn
m Lf gg b gb wn fn i tmpl lrun n Jrslm, gg b a ti k snu w
Ms.
DN RKJ T 515 BC
19 wn t wn pad lti gbkn dn rkj n j krnl o kn. 20 wn m Lf jm
w ara wn m b ni kan; gbogbo wn s m; ngb n ni wn pa ran b rkj fn gbogbo
wn t wn ti gbkn pad, fn wn lf arknrin wn ti fn ara wn. 21 wn t j nn
b rkj n ni wn srl t pad b kr n gbkn, ti gbogbo wn t ti w ara wn m
kr nn m wn ar il n, wn t dp m wn l w Yhw lrun srl. 22 Taytay
ni wn dn wkr fn j mje: ntor Yhw ti m ay wn kn, b ti m kn ba sr
f s wn lti m w wn lgbra fn i tmpl lrun, lrun srl.
7
I SR
Lyn ohun wny t l lb jba Artaksrkss, ba Pr, sr m Sery, m sr,
m Hlk, 2 m lm, m Sdk, m htb, 3 m Amar, m sr, m
Merayt, 4 m Serah, m s, m Bk, 5 m Ab, m Fnehs, m Elesr, m
rn olr lf 6 sr y kan n l gk w lti Bbln. j akw t m fin Mos
jinl, y t Yhw lrun srl fifn un. B w Yhw lrun r ti w lra r, b fn un n
gbogbo ohun t br. 7 Iye wn m srl kan, ti wn lf, wn m Lf, wn akrin,
wn adn, ti wn fifn gk l s Jrslm ldn keje ba Artaksrkss. 8 Wn d
Jrslm l krn-n, gb n j dun keje ba. 9 n wn ti pinnu jde wn kr n
Bbln lj kn o kn; o krn-n ni wn t d Jrslm: w olore lrun r w pl
r! 10 Ntor sr ti fi kn w fin Yhw, lti m u l, ti lti fi wn fin n ti wn k-ni
n srl.
ARTAKSRKSS
11 y ni dk w t ba Artaksrkss k fn sr lf ti akw, akw mjnl w fin
Yhw ti wn r npa srl.
12 Artaksrkss ba t fba j, mo k lf sr, kw fin lrun run, ire!
j nsisy, 13 t mo pa n y: ni kni t b j nyn srl, wn lf r tb wn
m Lf, pl wn t b w lti l s Jrslm, l ma b l, 14 b ti j p ba ti wn
gbm r l rn lti l b Jd ti Jrslm w, lti l bjt ttl fin lrun r, t w m
dj, 15 ti lti k wn fdk ti wr t ba ti gbm r fi tftf fn lrun srl t gb n
Jrslm, 16 pl gbogbo fdk ti wr t w b r gb lti gbogbo gberko Bbln, pl
wn r tinw lti w wn nyn ti lf fn tmpl lrun wn n Jrslm.
17 Bkan n ni k o fi ow y ra wn ml, gb, d gntn, pl wn ohun t a l fn
r ti t jb t a l, k o fi wn rb lr pp tmpl lrun yn n Jrslm; 18 n ti
fdk ti wr t b k, k l b b ti w yn, fn ti fn wn arknrin r, n ttl f
lrun yn. 19 K gb wn ohun l t a fn yn sl nwj lrun r n Jrslm. 20 Ohun
mrn t b y fn tmpl lrun r, t o n lti fn un, k o nw r lti p ba. 21 mi
fnrmi, ba Artaksrkss, ni mo p y fn gbogbo wn akp il yn od Efrts p:
gbogbo ohun t sr, akw fin lrun run, b br lw yn ni k t r fn un lgn 22 l
kj iye y: grn-n ow fdk, grn-n p k, grn-n go t, grn-n gb
rr; k fn wn n iy b wn ti f t,
23 Gbogbo ohun t lrun run b f pal ni k e pl tara fn tmpl lrun run, k bn
m ba dde s jba ba ti ti wn m r. 24 A tn tnum fn yn p ld lti gba ow-or,
kwj tb ow ibod lw wn lf, wn m Lf, wn akrin, wn adn, wn fifn,
lr kan lw wn rn tmpl lrun y.
25 N tr, sr, ntor gbn lrun r t b nn r, k o yan wn adj ti wn akw, t
y ma e t fn wn ar yn od Efrts, yn ni gbogbo wn t b m wn fin lrun
r. K s fi k wn t k b m . 26 ni kn t k b pa fin lrun r m - y t ti di fin ba
- k a dj lle fn un: b dj ik, tb k a l ni b jde kr n il n, tb pdn ohun-n,
tb k a s sn tb.
RN-J SR LTI BBLN L SRL
27 bkn ni fn Yhw lrun wn bb wa, ni t k sn kn ba lti fi go fn tmpl
Yhw n Jrslm 28 t s m k ba fi oj rere w m pl oj rere ti gbm r ti ti gbogbo
wn on ba t lgbra jl. N tmi, mo mkn, ntor w Yhw lrun mi dar mi, mo s
k wn olr srl jde l pl mi.
8
wny ni wn olr b t b mi kr n Bbln lb jba Artaksrkss, gg b wn ti j
nn ran wn. 2 Nn wn m Fnhs: Grm; nn wn m tmr: Dnl;
nn wn m Dfd: Ht 3 m ehn; nn wn m Pr: Sek ar, ti
dj knrin t ork wn w nn w; 4 nn wn m Pahat -Mb: Ehoen
m Serah ti igba knrin pl r; 5 nn wn m St: ekan m
Jahasil ti dnrn knrin pl r; 6 nn wn m dn: Ebd m Jntn
ti df knrin pl r; 7 nn wn m lm: Jy m tl ti dj
knrin pl r; 8 nn wn m efat: Sebad m Mkl ti gj knrin
pl r; 9 nn wn m Jb: Obad m Jhl ti ognlgba dnmj knrin
pl r; 10 nn wn m Bn: elomt m Jsf ti gj knrin pl r;
11 nn wn m Bb: Sekar m Bb pl knrin mjdnlgbn; 12 nn
wn m Asgd: Jhnn m Hakatn pl df knrin; 13 nn wn m
Adonik: ork wn br n y: Elifelt, Jyl ti emy ti gf knrin
pl r; 14 nn wn m Bgf: t m Sbd ti dj knrin pl r.
15 Mo k wn j lb omi od t n l Ahf, nb ni a ti pg fn j mta. Mo r wn t k
e lf pl wn lf nb, gbn mi k r m Lf kankan. 16 Ngb n ni mo rn
Elisr, Aril, emy, lnatn, Jrb, lnatn, Ntn, Seker ti Meulm t wn j
amrn, 17 mo s rn wn l b d, olr gbgb t a p n Kasif; mo fi r t y k wn s
fn d s wn lnu, ti ti wn y s fn wn arkunrin wn t b nb, k wn fn wa n wn
rn fn tmpl lrun wa. 18 p ni fn ire w lrun wa t w pl wa, wn fn wa n
knrin amye kan lrn wn m Ml, m Lf, m srl. rb pl wn m r ti
wn arknrin r, wn j knrin mjdnlgn; 19 ti Haab ti Jy arknrin r pl r,
lti in wn m Mrr, bkan n ni wn m wn, wn j ogn knrin; 20 ti ognlngba
knrin lrn wn fifn t Dfd ti wn jy ti fifn wn m Lf lti ma i fn wa.
Gbogbo wn ni a k ork wn sn w.
21 Mo kde w kan nb, lb omi od Ahf fn rrasl nwj lrun wa, ti p k a rin
rn-j wa llf, k m e s ewu fn wa ti fn wn m wa ti gbogbo ohun-n wa.
22 Ntor y j ohun tj fn mi k n ma br w m ogun pl wn ajagun lr in fn
bo lj n, fn pam lj t, dp b ni a ti s fn ba p: lrun wa ti na w bkn fn
gbogbo wn t w a; ti p gbara r ti bn r y skal lr wn t b k sl.
23 Ngb n ni a gbw, t a k pe lrun wa fn rnlw y, s gb dr wa.
24 Mo yan wn mjl nn wn olr lf, lyn n ni rb ti Haab pl wn
arknrin wn mw. 25 Mo wn fdk, wr, ti wn ohun l fn wn, mo tn fn wn n
wn r lti w ba ti gbm r, ti ti wn on b pl ti gbogbo srl t w nb, ohun
t wn fi e fitr fn tmpl lrun wa. 26 Ngb n ni mo wn dta llgbta fdk,
grn-n ohun l onfdk t pye tlnt mj, grn-n ow wr, 27 ogn ab wr t
pye igba drk, ti wo mj ond gidi t dn b wr, ni mo k l wn lw. 28 Mo w fn
wn p: A ti y yn smm fn Yhw; wn ohun l y j mm; a ti fi fdk ti wr y jj
fn Yhw lrun wn bb yn. 29 K ma bjt o, k s ma tt dgb t fi wn n
nwj wn olr lf ti wn m Lf ti wn olr b srl n Jrslm, n gbngn
tmpl Yhw. 30 Ngb n ni wn lf ti wn m Lf gba wn fdk, wr, wn
ohun l t a ti wn, lti k wn l s Jrslm, fn tmpl lrun wa.
31 Lj kejl o kn ni a fi omi od Ahf sl t a kj l Jrslm; w lrun wa s w
pl wa, s db b w lj n kr nn ewu t ti kgun. 32 Ngb t a d Jrslm, a
simi nb fn j mta. 33 Lj krin ni a wn fdk, wr ti wn ohun l wn-n n nn
tmpl lrun wa, t a s k wn l w lf Meremt m r, ni t Elesr m Fnhs
w ld r; lb wn ni wn m Lf Jsbd m J ti Nd m Bn. 34 Iye wn
ti wn wn p: a s k gbogbo wn wn sn w.
35 N kk n, ni wn t wn ti gbkn w lti oko amnisn, rub sunpa s lrun srl
pl ml mjl lrk gbogbo srl, gb mrndnlgrn-n, d gntn
mtdnlgrn-n, bk mjl fn , a l gbogbo wn fn b sunpa s Yhw.
36 A s fi ba l w bal ba ti wn ajl yn odo Efrts, wn t rnlw fn
wn nyn n ti fn tmpl lrun ngb n.
9
KSL DL GBEYW
B a ti yanj y lw ni wn jy w b mi t wn w p: wn nyn srl, wn lf
ti wn m Lf k t k w kw wn nyn il n sl, wn s ti jingri nn w rra, nn
wn Knn, Ht Prs, Jbs, Amn, Mb, gpt ti wn Amr, 2 gbn e ni
wn f aya lrn wn mbnrin wn fn ara wn ti fn wn mknrin wn: wn s e
b da ran mm p m awn nyn il n: n wn jy, wn m gbm ti wn awj
l ti e eme y! 3 B mo ti gb y ni mo fa a mi ti w agbd mi ya, t mo t irun or mi
kal pl ti irgbn mi, t mo s jk pl pay. 4 Gbogbo wn t wrr npa r lrun
srl parap y mi k, ntor eme wn atgbkn-b y. N tmi, mo jk pl pay tt
dgb rb l. 5 Ngb rb l, mi, sr, mo dde lr dbl mi, mo s w lr knl
pl a mi ti w agbd mi n yya, mo na w mi s Yhw, lrun mi, b mo ti w p:
6 lrun mi, mo kn fn tj ti dm lti gb oj mi sk s , lrun mi. Ntor wn
wa ti lpo ln pp l wa lr, wn e wa ti ga t oj run. 7 Lti gb
wn bb wa tt di j n, a ti jbi pp j: ntor wa ni a fi jw wa, ti wa,
ti wn ba wa, ti wn lf wa, fn wn ba orl -d, fn id, fn gbkn,
fn kgun ti fn tj, gg b ti r ln. 8 gbn nsisy, lp y, Yhw
lrun wa, ti e wa lore b ti fi yk sl fn wa, t s fn wa nbi b nbi mm
r: by ni lrun wa tnml r s wa lj, t s d wa s kur nn ni t a m sn. 9 Ntor
r ni w; gbn nn oko r wa lrun wa k k w sl rr: jw oj rere wn ba
Pr, t wn fn wa n simi k a ba l gb tmpl lrun wa dde, k a s e tne bj r, t
a s fn wa n ibi b n Jd ti Jrslm. 10 gbn nsisy, k ni k a w, lrun mi, b a b
k wn fin r sl lyn gbogbo ohun wny, 11 t o ti ln wn sl npa wn rn r wl
by p: Il t w l j il t wn nyn Il n ti fi w r wn bj npa ohun rra t w
wn lra lti pkun kan d kej nn m wn. 12 Ntor n, m e j k wn mbnrin yn
fi knrin wn e k, k m s j k wn mknrin yn fi mbnrin wn e aya; k m e
nyn l fn lf wn tb fn ire wn, k ba l di algbra, k ba l j so t dra jl
n il n, k wn m yn ba l fi jogn tt l.
13 gbn lyn gbogbo ohun t ti l s wa ntor i bbur wa ti jbi l wa, - lrun wa,
b til j p w k ka wa s b a ti t, t o s d wa yk y s fn wa! - 14 j a tn l
ma r wn fin r, k a s ma darap m wn nyn onrra y? j k n b nn kan
parun wa l fi yk kker kan sl, l s ni kan t br? 15 Yhw, lrun srl, ntr dodo
r ni a e n yk kker kan, b ti r ln y, wa n y nwj r pl r wa! B ni, k
ee fn wa k a dr nwj r ntor wa.
10
B sr ti dbl pl omij nwj tmpl lrun, t gbdr, t s jw , ni
j l srl j t , lknrin lbnrin pl wn md, wn nyn y s sunkn kkor. 2 Ngb
n ni ekan m Jehil, kan nn wn m lm b sr sr p: wa ti dal s lrun
wa npa ff wn aya jj lrn wn nyn il y. B til ti r b, rt kan w fn srl.
3 j k l mul nwj lrun wa, k a l gbogbo aya wa jj l pl wn m t wn b fn wa,
k a tl mrn olwa mi ti ti wn t wrr fn fin lrun wa. j k a e gg b ln fin!
4 y, dd i r, gbn wa y dr t . Mkn, k o s i. 5 Ngb n ni sr dde, t
s m wn olr lf bra, ti wn m Lf, ti gbogbo srl, p wn y e gg b a ti w.
Wn bra. 6 sr kr nbi t w nwj tmpl lrun, l yr Jhhnn m Elib nbi
t sn mj l jun, l mu omi, ntor w nn f lr w dl wn t ti gbkn w.
7 A kde jk-jd Jd ti Jrslm p k gbogbo wn t ti gbkn w parap s
Jrslm: 8 ni kni t k b w lrn j mta, - gg b mrn wn jy ti
wn algb, - p ni b y pdn ohun-n r ptpt, a s y ni b kr
lra j m atgbknb. 9 Ngb n ni gbogbo nyn Jd ti Bnjmn parap
s Jrslm lrn j mta n; gbogbo nyn s dr nbi tmpl lrun, t
wn gbn pl rn y, ti p j r gidi. 10 Ngb n ni lf sr dde t
w p: ti hw dl n ff wn aya jj, s ti e b fikn srl !
11 gbn nsisy k fi p fn Yhw lrun wn bb yn, k s e f r
npa yyg fn wn nyn il y, k s l wn aya jj l. 12 Gbogbo j n
dhn pl ohn k: B ni, i wa ni lti e gg b mrn r ! 13 gbn wn
nyn p, sk j s n y: k s b a ti l dr nta; n plpl, y k e i
j kan tb mj, ntor a p gidi t a ti d lr r y. 14 K wn olr wa e
aoj fn wa n pd; wn ar l wn t f aya jj y w lj t a b d fn
wn pl wn algb ti wn adj l kkan tt dgb t a fi m bn lrun
wa kr, y t rn y m wy. - 15 fi Jntn m Asahl ti Jsy m
Tkf, t Mlm m Lf gb lyn, wn nkan l tako pinnu y. - 16 wn
m atgbknb e b a ti dmrn. lf sr yan wn olr b fn rnlw,
gg b il wn, gbogbo wn ni a yn n o rk wn. Wn br jk wd lj kn
o kw. 17 Lj kn o kn ni a par wd wn t f aya jj.
ORK WN ALE
18 Lrn wn lf, wny ni a r t f aya jj:
Nn wn m J m Jsdak ti wn arknrin r: Maasy, Elisr, Jrb ti
Gdl, 19 wn gb ara wn bra, wn s l wn aya jj wn l, wn s fi gb kan rb tt
fn wn;
20 Lrn wn m mr: Hnn ti Sebad;
21 lrn wn m Hrm: Maasy, lj, emy, Jhl ti s;
22 lrn wn m Pr: Elioen, Maasy, ml, Ntnl, Jsbd ti ls;
23 lrn wn m Lf: Jsbd, m, Kely - yn ni Kelt - Petah, Jd ti Elisr;
24 lrn wn akrin: Elib ti Skr;
lrn wn adn: lm. Tlm ti r;
25 lrn wn nyn srl:
nn wn m Par: Ram, s, Malkj, Mijmn, Elesr, Mlkj ti Bny;
26 nn wn m lm: Matan, Sekar, Jhl, Abd, Jeremt ti lj;
27 nn wn m St: Elion, Elib, Matan, Jeremt, Sbd ti ss;
28 nn wn m Bb: Jehohnn, Hanan, Sb, Atl;
29 nn wn m Bigf: Melm, Mlk, Jedy, Jb, l, Jeremt;
30 nn wn m Pahat-Mb: dn, ell, Bny, Maasy. Matan, Besall. Bn ti
Mns;
31 nn wn m Hrm: Elesr, j, Mlkj, emy, mn, 32 Bnjmn, Malk,
emar;
33 nn wn m Hm: Maten, Mtt, Sbd, Elifelt, Jerem, Mns, m;
34 nn wn m Bn: Maad, mrm, Ul, 35 Bny, Bed, Jelh, 36 Fan,
Meremt, Elib, 37 Matan, Maten ti Js;
38 nn wn m Bnn: m, 39 elem, Ntn ti Ady;
40 nn wn m Sak: a, ar, 41 Asarl, elam, emar, 42 lm, Amar,
Jsf;
43 nn wn m Nb: Jeyl, Matit, Sbd, Sebin, Jd, Jl, Bny.
44 wny ni gbogbo wn t f aya jj: wn l wn aya n l pl wn m wn.
W NEHEM
1
wn r Nehem m Kakl.
l n o Ksl, lgn dn ba Artakskss, b mo ti w n il oldi Ss, 2 p
Hnn, kan nn wn arknrin mi, d pl wn kan lti Jd. Mo br r lw r npa
wn J - wn yk t a gbl kr lko r - ti npa Jrslm. 3 Wn d mi lhn p:
wn t y kr lw amnisn, wn yk t w n il n, wn n pnj pp pl dm.
Gbogbo gnn odi Jrslm l ti w, t a s ti fi in sun wn ibod r. 4 r wny m mi b
skn: mo f fn j pp, t mo gbw pl dr nwj lrun run.
5 Mo s w p: H! Yhw, lrun run, w ni lrun l t lr, t pa mjm m pl in
rere fn wn t f , wn t s pa wn fin r m, 6 fetsl, k o s la oj lti gb dr
rn r. Mo gbdr s nsisy tsn tru, fn wn m srl, rn r, mo s jw
wn t wa m srl ti d s : mi fnrami ti il bb mi, a ti d! 7 A ti e bbur s ,
l pa wn r m, wn fin r, wn r t o ti pal fn Ms rn r. 8 gbn k o
rnt f r fn Ms rn r p: B k b dodo, mi y fn yn kkiri lrn wn
nyn; 9 gbn b b pad sd mi, t s pa wn mi m, t m wn l, b til j
p wn t a k l nn yn w lpin run, mi y k wn j lati m wn pad sbi t mo ti yn fn
ibgb ork mi. 10 Nsisy, wn rn r n y ti wn nyn r t o ti rpad pl agbra
l r ti ip w r! 11 H! Olwa, j k et r tsl s dr rn r ti ti wn rn r t f
br ork r. Mo b , fi yege fn rn r nsisy, k o s fn un n twgb nwj knrin
y.
I olr agbwo ba ni mo e ngb n.

2
N o Nsn, lgn dn ba Artakskss, b mo ti t t, mo gb t n w fn ba. In
mi k bj t b r. 2 Ngb n ni ba w fn mi p: K n e t o fi fajro? Tb ara r k d?
B k, dj p bnj kn ni! r b m gidi, 3 mo s w fn ba p: K ba p tt l!
Bwo ni oj mi k e n fro ngb t l t iboj wn w fn mi p: K lo f ngb n? Mo k
pe lrun run, 5 mo s d ba lhn p: B b wu l ba, t in r b s dn s rn r,
jw j k n l s Jd, n l t iboj wn bb mi w, k n l tn un k. 6 ba br lw mi p,
- ayaba ti jk lb d r ngb n - Bwo ni rn-j r y ti p t? 7 Ngb wo ni w y
pad w? Mo d j fn un t t ba lrn, s fn mi ly lti l. Ngb n ni mo w fn ba
n p: Dkun, ba, jw fn mi n w fn wn ajl k-Od Efrts, k wn ba l j k
mi kj d Jd; 8 ti w kan fn sf bkan n, ol igb ba, k ba l fn mi n igi t a
fi k il fn wn n il oldi tmpl, fn odi l ti il t emi y ma gb. ba n gb fn
mi ntor w olore lrun mi b pl mi.
9 Ngb n ni mo l b wn ajl yn od Efrts, t mo s fn wn n w ba. b ti fn
mi n wn balgn ti wn ajagun lr in lti sn m l.
10 Ngb t Sanbalt ar Hrn ti Tb on ba n mn gb np r y, in wn k dn
rr p ni kan w i fn ire srl.
PINNU LTI TN GNN ODI JRSLM K
11 Ngb t mo d s Jrslm, mo dr nb fn j mta. 12 Lyn n ni mo dde lru pl
wn nyn kan, l s fn ni kni ohun t lrun mi w s mi lti e fn Jrslm, k s s
ran sn kankan pl mi fi y t mo gn. 13 Lru n ni mo jde gba n fonfoj, t mo s gba
iwj Orsn-Od Drgn tt de nu n Dng, mo e yw gnn odi Jrslm t w lul,
t a s ti fi in sun ibod r. 14 Ngb n ni mo kj l nu n Orsn-Od n ti bt ba,
k s n t ran sn t mo gn l gb m. 15 Mo w fi s rin l sl (Kdrn) lru n, t mo
e bwo odi n; mo s tn gba n fonfoj wl.16 B ni mo e pad l j k wn al
jba m ibi t mo l tb ohun t mo f e. Tt dgb y, mi k t s ohun khun fn wn
J, tb fn wn lf, tb fn wn ptk, tb fn wn al, tb fn wn olr mrn.
17 Lyn y ni mo t w fn wn p: j r in pnj t a w: Jrslm ti di ahoro, in ti
sun wn ibod r. w! j k a tn gnn odi Jrslm k, k tj kr lr wa! 18 Mo s
ly fn wn b w olore lrun mi ti b pl mi, mo s ryn fn wn bkan n b b ti
b mi sr. y! ni wn kgbe, j k a l k ! Wn s gbrad fn i rere y.
19 Ngb t Sanbalt ar Hrn, Tb on ba n mn, ti Gm ar Arb gb ryn
y, wn fi w rrn-n pl sn. Wn w p: K ni f e y? f t s ba k? 20 gbn mo
d wn lhn p: lrun run ni y m wa yege. wa rn r ni l e kl n. N tiyn,
k n t tb pn tb rnt n Jrslm.
3
B A TI K GNN ODI N
Ngb n ni Elib olr lf pl wn lf arknrin r br i, t wn s tn k Ibod
lran, wn e gbr ilkn r, wn gb ilkn r r, pl wn gbk ti p dn r, wn s
b i n l tt kan il rn ti il Hnnl. 2 wn nyn Jrk i bkn n
lb wn. Skr m mr i tir lb wn. 3 wn m Ha-Sn tn k Ibod lja, wn
e gbr ilkn r, Wn gb ilkn r r, pl wn gbk ti p dn r. 4
Meremt m r, m Hks, e tnk gnn odi tl wn; Meulm m Berek, m
Meesbl, e tnk gnn odi tl wn; ti Sdk m Bn e tnk gnn odi tl
wn. 5 wn nyn Tk jde e tnk gnn odi tl e, gbn wn gbajm wn k j
jde lti ran wn olr wn lw. 6 Jyd m Ps ti Melm m Besody e tnk
ibod gbn Titun; wn e gbr ilkn r, wn gb ilkn r r, pl wn gbk ti p
dn r. 7 Tl wn nn i tnk gnn odi n ni Melat lti Gbrn, Jdn lti Merent
ti wn knrin Gbn ti ti Msp ntor ajl yn od Efrts. 8 Tl e nn i tnk
gnn odi n ni sl m Hary, m gb algbd, ni t tn tl e nn i tnk
gnn odi n ni Hanan, m gb on ohun olrn ddn. wn y l tn gnn odi
Jrslm k tt kan giri Gbgb.
9 ni t tn tl wn nn i tnk gnn odi n ni Refy m Hr, olr daj wn
gbgb Jrslm. 10 Jdy m Harumf e tnk gnn odi t w nwj il r; Ht
m Haabeny, m gb onrin, l i tl. 11 Malkj m Hrm ti Hb m Pahat-
Mb e tnk ap mrn tt d Il Ilr. 12 ni t tn tl e nn i n ni lm m
Haloh, olr b yk wn gbgb Jrslm, pl wn m r. 13 Hnn ti wn ar
San e tne Ibod fonfoj: wn tn un k, wn e gbr ilkn r, wn gb ilkn r r,
pl wn gbk ti p dn r; wn tn e tnk gbrn-n igbnw gnn odi tt d
Ibod tn: tn un k, e gbr ilkn r, wn gb ilkn r r, pl wn gbk ti p
dn r. 14 Malkj m Rkb, olr gbgb Bt-ha-Krm, l tn Ibod tn e, tn
un k, e gbr ilkn r, wn gb ilkn r r, pl wn gbk ti p dn r.
15 lm m Ko-Hs, olr gbgb Msp, l tn Ibod Orsun e, tn un k, fi rl
b , e gbr ilkn r, wn gb ilkn r r, pl wn gbk ti p dn r. un n l
e tnk giri Adgun Omi Sl, t w lb gb oko ba, tt kan tgn t a gb skal l
l Dfd. 16 Tl e ni Nehem m Asbk, olr daj gbgb Bt-Sr, e tnk lti ibi
kan lknkn Iboj Dfd tt d fw-e adgn omi t s kan Il Awn Akni. 17 Lyn r ni
wn m Lf e i tnk: Rhm m Bn; tl e ni Haab, olr daj gbgb Kl,
e tnk gnn odi gbgb tir. 18 Lyn r ni Bin m Henadd, olr b gbgb
Kf, e tnk gnn odi n. 19 Tl e ni sr m Je, olr kan n Msp, e tnk
ap mrn nwj bgkl il ohun j ibi Kr.
20 Lyn r ni Brk m Sb e tnk ib mrn lati Kr n l s nu n il Elb
olr lf. 21 Tl e ni Meremt m r, m Hks, e tnk ib mrn lti nu n il
Elib tt d pin il Elib. 22 Tl e ni wn lf t gb n gbgb n e tnk.
23 Tl wn ni Bnjmn ti Hb, e tnk lknkn il wn. Tl wn ni sr m
Maasy, m Anan, e tnk lb il tir; 24 Tl e ni Bin m Henedd, e tnk ib
mrn lti il sr tt yn Kr. 25 Tl e ni Pall m s, e tnk nwj Kr ti il
t y sta lti k fin ba lb gbl ; tl e ni Pedy m Pr, e tnk 26 n ibi
kan lb Ibod Olmi l sp l-orn ti il t y sta. 27 Tl e ni wn knrin Tk e
tnk ib mrn lti il l t y sta titi kan giri fl.
28 Lti iwaj Bode lin ni wn lf e tnk, olk lk nwj il tir. 29 Lyn wn ni
Sdk m mr e tnk nwj il r, ti lyn r ni emy m ekan, am Bode l-
my, e tnk. 30 Tl e ni Hanan m elem ti Hnn mknrin kf Salf e tnk
ap mrn, tl e ni Meulm m Berek e tnk nwj yr r. 31 Tl e ni Mlkj, m
gb algbd, e tnk tt d Gbngn tmpl wn fifn ti ti onw, nwj Bod Akj,
tt d yr k kr. 32 wn algbd wr ti wn onw l e tnk lrn yr k
kr ti Bod lran.
TAK WN T J
33 Ngb t Sanbalt gb p a t gnn odi k, in r ru pl bn, s fi bn kkan hn.
fi wn J sn, 34 s kigbe nwj wn arknri r ti nwj wn olw Samar p: K
ni olr burk wn J wn yn e nb yn? j wn y j kr? Tb k wn rb?
Wn ha f d agbra pad fn wn kta t ti jn nn kt y di giri? 35 Tb ar mn t
dr lb r w p: K wn ma k gnn wn n l, gbn b klkl kan b y l ,
gnn olkta wn y w lul! 36 Gb, lrun wa, b wn ti gn w! J k gn wn skal
l wn lr. Fi wn lw ws n il amnisn! 37 M e bo wn, k e wn m e par
nwj r: ntor wn ti b wn altne gnn odi lj wn!
38 s e p w tn m gnn odi n, t a s par gbogbo r d rn. kn wn nyn
pay s i n.

4
Ngb t Sanbalt, Tb, wn rb, wn Amn ti wn dd gb p a tn gnn odi
k, - ntor wn ibi t dlu ti d - b wn nn; 2 gbogbo wn jm bra lti w klu
Jrslm, k wn s djt m.
3 Ngb n ni a k pe lrun wa, a s fi wn am l n tsn tru lati db b kr
lw wn. 4 A s w n Jd p:
Agbra alr rws,
ogiri t w kn or il,
ti di kktn,
a k s l fnrawa tn odi n k!
5 wn t wa s w p: K wn t m nkankan, k wn t r ohun t l, ni wa y y
s wn, t a pa wn npa kpa, t a s fi pin s i n ! 6 s e p wn J
kan t gb lb wn w, wn s m wa kiys p: Wn f gk w b wa lti
h gbogbo t wn gb! 7 Mo yan wn am lti ma wn ibi t gnn odi
ti kr j; mo yn wn n dl kkan, pl id lw wn, pl k ti run.
8 Ngb t mo r i p wn br, mo dde sr wny fn wn awj wn, wn
olr wn ti wn mknn: m e br wn ni wn yn! K rnt Olwa t
tbi t s kn fn br, k j fn wn arknrin yn, wn m yn lknrin
lbnrin, fn wn aya yn ti wn il yn. 9 Ngb t wn t wa gb p a ti m
ohun t wn f e, ti p lrun ti tr mrn wn , wn pynd, gbogbo wa n
s pad snu i gnn odi t a e.
10 gbn lti j n l, daj wn nyn mi nkan l w nd i kl, wn
yk digun pl k, as, run ti gbay, wn dr lyn wn il Jd gbogbo
11 t m odi n. wn alr digun bkan n: b olk lk ti fi w kan
i, l fi w kej m ohun j. 12 Bkan n ni ni kkan wn gba id md. ni
t fn ip dr lb mi. 13 Mo w fn wn awj, wn olr ti wn
mknn nyn yk p: I wa e ptk, s p l br, a s jnn s ara wa
lr gnn odi: 14 k parap y wa k nbi t b ti gb r ip, lrun wa y s
j fn wa. 15 B ni a e ba i n l lti gb t orn b l tt dgb t rw
b y. 16 Mo s w fn wn p : K olk lk pl rn r sn mj n
Jrslm. K a fi ru n, k a fi j i. 17 gbn n tmi ti wn arknrin
ti wn nyn mi ti wn am mi, k s ni t b a r sl lti pr r nn
wa, e ni olk lk m ohun j r lw tn.
5
RO WN NYN N TI TNE NEHEM
s e t wn mknn ti wn aya wn kgbe ld s wn arknrn wn J. 2 wn kan
w p: A n lti fi wn m wa, lknrin lbnrin, e wf k a t r k j lti w ly. 3 wn
mrn w p: A n lti fi oko wa dg, gb jra wa ti il wa k a ba l r k gb ngb yn.
4 Ap kan tn w p: Lti l san ow or fn ba ni a n lti fi oko wa ti gb jr wa y ow;
5 b wn y s ti j j kan n pl wa, t wn m wn k s yt s tiwa, wa ni n lti jw
wn m wa lknrin lbnrin fn oko r; a s r wn kan nn wn mbnrin wa t wn fi
ip b lp! K s ohun t a l e npa r, ntor oko wa ti gb jr wa ti b s w lmrn.
6 In b mi pp ngb t mo gb sn wn ti wn r y. 7 Ngb t mo r nn ara mi, mo
l b wn jy ti wn olr w by p: e t olk lk yn e gb r wwo l arknrin
r r? Mo pe pd l kan l e lr, 8 mo w fn wn p: e ni a lkk ra wn arknrin J
pad lyn t a ti t wn fn wn orl-d. yin ni w ta wn arknrin yn nsisy, e k a
ba tn l r wn pad k! Wn pa rr, wn k s l fhn. 9 Mo tn w p: Ohun t e y
k dra, tb k f rn n br lrun wa, k yg fn gn wn orl-d t? 10 mi
fnrmi ti y wn arknrin mi n ow ti k. dra, j k a gbgb gbs y. 11 j k a d
oko wn pad fn wn l jfara, ti gb jr wn, oko lf wn, ti il wn, k a s fi l ow
n j wn, ti n ti k, ti t, ti rr t wn ti y lw yn.
12 Wn dhn p: wa y d a pad, a k n br nkankan lw wn m; wa y e
gg b o ti w. Ngb n ni mo pe wn lf, t mo m wn bra lti tl lr y. 13 Ngb
n ni mo gbn et a mi n b mo ti w p: K lrun gbn ni kni t k b n pa r y m n
b ely kr n il r ti ohun-n r: k gbn n n by, k s di ni f! Gbogbo j n s
e mn! Wn s yin Yhw. wn nyn s e gg b lr y.
14 Plpl, lti j t ba ti fn mi l lti e ajl il Jd, lti ogn dn tt di dn
kejllgbn ba Artaksrkss, fn dn mjl, mi ti wn arknrin mi k j onj t t s
ajl. 15 gbn wn ajl t j mi fi ip gb lw wn nyn: ohun t wn gb fn onj
wn ljoojm ni ogj ow fdk; wn rn wn s fi ay ni wn nyn lra pl. N tmi
mi k e ohun khun t j b, ntor br lrun.
16 Bkan n ni mo e dr ti i odi y, t mi k ry e i oko, t gbogbo wn rn mi s
b mi i n.
17 wn jy ti wn olr t jun ld mi t dj l ka wn t w b wa lti orl-d
ts. 18 Ljoojm ni mo e nw onj pl ml kan, yn d gntn mf, ti wn
ady; lj mww ni a gb plp t w. Sbsb, mi k gba onj on ajl, ntor p
r wn nyn n p gidi.
19 Rnt mi s rere, lrun mi, fn gbogbo ohun t mo e fn wn nyn y.
6
WN T DT M NEHEM. A PAR ODI N
Ngb t Sanbalt, Tb, Gm ar rb, ti wn t yk, gb p mo ti tn gnn odi
m, ti p k sbi t dlu lra r m, - lkk y gan-an, mi k t par gbr wn ilkn nu
ibod, - 2 Sanbalt, ti Gm rn s mi p: W pad wa n Ha-Kfrm n fonfoj n.
gbn ibi ni wn r s mi. 3 Ngb n ni mo rn s wn pl s y p: Mo i ptk
kan, mi k s l w, i n y dr b mo b skal l b yn! 4 Lmrin ni wn rn kan
n s mi, t mo fn wn n s kan n. 5 Ngb n ni Sanbalt rn s mi lkrn-n pl
r kan n t a k sn w t sl, 6 a k by p: Wn s lrn wn orl-d, -
Gm s jr s i, - p w ti wn J pr t: d t o fi m odi n y: w ni y s di
ba wn; 7 ti p w ti yan wn wl t y fi jba n Jrslm pl kde p: Jd ti n
ba! nsisy, ryn y d et ba: ntor n y k o w k a jm jrr p. 8 gbn m d
s pad fn un p: K s nkan t j ohun t w w, w d a r nn kn r ni! 9 Ntor
gbogbo wn f drb w, b wn ti w fn ara wn p: rws y d b wn nn i n, wn
k s n e m. gbn e ni w mi l s i.
10 Mo l b Sanbalt m Dely, m Mehetabl, t k l rn kiri. w p:
J k a pd nn tmpl lrun,
Nn ibi mm t wn;
K a ti wn ilkun ibi mm dradra,
Ntor p wn b lti pa n al ni!
11 gbn mo dhn p: j nyn b temi l s? Tal l w n ip mi k ma s l ibi mm
fn b? mi k n l! 12 Mo r i p k e lrun l rn an, gbn s tir npa mi ntor
p Tb ti Sanbalt, ti b n w 13 k n ba fy, k n s e b d; yn y m mi t, k
wn ba l gn m!
14 lrun mi, rnt Sanbalt, Tb ti Sanbalt fn ohun t wn e: ti Noad, wl obnrin,
ti wn wl yk t f m mi bojo.
15 A par gnn odi n lrn j mjl-ldt, n j kdgbn Ell. 16 Ngb t
gbogbo wn t mi gb, t gbogbo wn orl-d t y wa k s r i, j ohun yanu ll lj
wn, wn s m p rnlw lrun wa ni a fi par r.
17 N kk kan n ni plp al Jd k oriri w s Tb, t Tb n kw s
wn; 18 ntor plp n Jd l pdp pl r, b ti j k mbnrin ekan, m r, ti p
mknrin r Jhhnn fi mbnrin Mlm, m Berek, aya. 19 Wn til yin i rere
r nwj mi, t wn s l s gbogbo r mi fn un. Tb s k wn w lti m mi py.
7
Ngb t odi n par, t mo s ti par wn ilkn r, a fi wn am snu ibod r (pl wn
gb akrin ti wn m Lf). 2 Mo fi Hnn arknrin mi e albjt l Jrslm, mo s fi
Hanan e oldr il oldi, ntor ni gbgbkl ni, s br lrun ju plp l. 3 Mo w fn
un p: A k gbd wn ibod Jrslm tt dgb t orn b m; k a s t pl dn k
orn t w; k a yan am lrn wn ar Jrslm, k wn w n ha gbogbo, k ni
kkan wn w n ip r nwj il r.
R T PAD S JRSLM
4 l n tb, s gbr, gbn wn nyn in r k t nkan, wn dl k t fsml.
5 B ni lrun mi mi lkn lti pe wn al j, pl wn jy ti wn mknn, lti ka
iye wn nyn n n ojl kkan gg b rn wn, wn t pad b lti br, mo s r i p a
k wn sn w.
ORK R GBKN T KK PAD S SN
6 wny ni wn r gbrko t pad w lti il amnisn n gbkn. Lyn gb t b
Nebukednsr, ba Bbln, ti k wn l, wn padw s Jrslm ti s Jd, olk lk s
l tir. 7 Wn d pl Serbbl, Je, Nehem, sar, Raam, Nahamn, Mrdek,
Biln, Mispert, Bigf, Nhm, Baan.
Iye wn knrin srl ni: 8 wn m Pr j gb lmjlldsn-n (2,172), 9 wn
m efat j jdnnrnw lmjl (372), 10 wn m r j dta llgbta lmj (652),
11 wn m Pahat-Mb, yn ni wn wn m J ti Jb, j gbrnl
lmjdnlgn (2,818), 12 wn m lm j gbf lmrnlldta (1,254), 13 wn m
St j jllgbrin lmrn-n (845), 14 wn m Sk j jdnlgbrin (760), 15 wn m
Bn j jllgbta lmj (648), 16 wn m Bb j gbta lmjdnlgbn (628), 17 wn
m sgd jegbjl dnmjdnlgrin (2,322), 18 wn m Adonikm j tllgbta
lmje (667), 19 wn m Bigf j gb lmtdnldrin (2,067), 20 wn m dn j
dta-llgbta lmrn-n (655), 21 wn m Atr, yn ni ti Hesek j mjdnlgrn-n
(98), 22 wn m Hm j rndnnrnw lmj (328), 23 wn m Bs j rndnnrnw
lmrin (324), 24 wn m Hrf j mjlldf (112), 25 wn m Gbn j mrn-n
dnlgrn-n (95), 26 wn knrin Btlhm ti Ntf j gsn-n-lmj (188), 27 wn
knrin Antt j mjdnldje (128), 28 wn knrin Bt-Asmft j mjllgj (42),
29 wn knrin Kiriat-Jrm, Kfr ti Beert j tdnlgbrin lmta (743), 30 wn
knrin Rm ti Gb j gbta-lmknllgn (621), 31 wn knrin Mkms j
mjllgf (122), 32 wn knrin Btl ti j mtllgf (123), 33 wn knrin Nb
kej j mjlldta (52), 34 wn m lm kej j gbf lmrnlldta (1,254), 35 wn
m Hrm j rndnnrnw (320), 36 wn m Jrk j tdnnrnw lmrn-n, 37 wn
m Ld, Hdd ti n j rndnlgbrin lkan (721), 38 wn m Sena j gbaj
dndrin (3,930).
39 wn lf: wn m Jdy, iyn ni il J, wn j gb dnmtdnlgbn (973),
40 wn m mr j gbrn-n lmjlldta (1,052), 41 wn m Pr j gbf
lmtdnldta (1,247), 42 wn m Hrm j gbrn-n lmtdnlgn (1,017).
43 wn m Lf: wn m J, ti Kadml, ti wn m Hod, wn j mrnlldrin
(74).
44 wn akrin: wn m sf j mjdnldj (148).
45 wn adn: wn m lm, wn m Atr, wn m Talmn, wn m Akb,
wn m Hatt, wn m b, wn j mjdnlgje (138).
46 wn fifn: wn m Sh, wn m Haf, wn m Tabat, 47 wn m Krs,
wn m S, wn m Pdn, 48 wn m Lbn, wn m Hgb, wn m alm,
49 wn m Hann, wn m Gdl, wn m Ghr, 50 wn m Rey, wn m
Rsn, wn m Nkd, 51 wn m Gsm, wn m s, wn m Pas, 52 wn
m Bes, wn m ar Mn, wn m ar Nfs, 53 wn m Bakbk, wn m
Hakf, wn m Hrhr, 54 wn m Blt, wn m Mhd, wn m Hr, 55 wn
m Brks, wn m Ssr, wn m Tm, 56 wn m Nesy, wn m Htf.
57 wn m wn r Slmn: wn m St, wn m Sofert, wn m Perd,
58 wn m Jl, wn m Darkn, wn m Gdl, 59 wn m efat, wn m
Htl, wn m Pokeret-ha-Sbm, wn m mn. 60 Gbogbo wn fifn tmpl ti
wn m r j irnw-dnmj (392).
61 wn y t w lti Tel-Ml, Tel-Hr, Krb, dn ti mr, wn k l fihn b ran wn ti
jm srl: 62 wn m Dly, wn m Tb, wn m Nekd, wn j jllgbta
lmj (642). 63 ti lrn wn lf: wn m Hoby, wn m Hks, wn m Bsl,
- ni t ti f kan nn wn mbnrin Barsil ar Gld, t s j ork r. 64 Wn l wo in
w ran wn, gbn k s ork wn nb: a s y wn kr nn i lf gg b ni m, 65
ni ll ale e d wn lkun jj nn ohun mm tt dgb t a fi r lf kan t l fo rm
ti tmm wd r n.
66 Gbgbo pej n j gb-mknllgn ljdnnrnw (42,360), 67 l ka wn r wn
lknrin lbnrin to j gbrn dnlgbrn dnmtllgta (7,337). wn akrin wn lknrin
lbnrin j jlngba lmrn-n (245). 68 in wn j tdnlgbrin dnmrin (736), bka wn
j jlgba lmrnn (245), rknm wn j irnw lmrndnlgj (435), ktkt wn j
gbrnllgbn-dn-grn-n (6,720).
69 Ngb n ni wn kan lra wn olr b d s i n pl r tnw wn. ll wa,
al d gbrn-n ow wra, dta ife, gbn w oye lf fn i n. 70 wn olr b
d k mji (20,000) ow wr ti gbnknl (2,200) ow fdk. 71 N ti dw wn nyn
yk, t k mj (20,000) ow wr, gb (2,000) ow fdk ti mtdnldrin w oy
lf.
72 wn lf, wn m Lf, pl p kan nn wn nyn n t Jrsalm d,
gbn wn adn, wn akrin ti wn fifn ti gbogbo wn nyn srl yk l l t l
tiwn d.
8
J B SN J. SRA KA W FIN.
DN PG.
Gbogbo nyn parap b ni kan n orta l t w nwj Bod Olmi. Wn w fn akw sr
p k gb w fin Ms t Yhw fill fn srl w. 2 Ngb n, lj kn o keje, ni lf
sr gb w fin n w swj j n t kn fn knrin, obnrin ti gbogbo wn m t ti
gbn. 3 Lrta l t w nwj Bod Olmi, k w n lti kt wr tt di sn gangan,
nwj wn knrin, obnrin ti gbogbo wn m t ti gbn. Gbogbo nyn s fets w fin
n.
4 kw sr dr lr pt dr-sr t a fi igi e fn d kan n, wn t dr t lp tn
r ni: Matit, m, Any, r, Hlk ti Msy; lp s r ni: Pdy, Mial, Mlkj,
Hm, Hbadn, Sekar, ti Mlm. 5 sr w n lj gbogbo wn nyn n -
ntor dr ga ju gbogbo wn l - ngb t i, gbogbo wn nyn n n dr. 6 Ngb n
ni sr fi bkn fn Yhw lrun l; gbogbo nyn pl w lk e: mn! mn! Lyn
n ni wn trba, t wn dbl nwj Yhw, n fifoj-kanl. 7 J, Bn, ereb, Jmn,
Akb, abet, Hod, Maasy, Kelt, Asar, Jsbb, Hnn, Pely, wn ni m Lf t
ly fn wn nyn b wn ti n dr. 8 sr ka w fin lrun, tm r pl ly. B ni
kw n fi j gb-y.
9 Ngb n ni ll al, Nehem, ti sr t e lf ti akw, pl wn m Lf t
k wn nyn, wn w fn gbogbo nyn n p: n j j mm fn Yhw lrun yn!
m e banj, k m e sunkn! Ntor gbogbo nyan ni sunkn b wn ti gb r in w fin
n. 10 tn w fn wn p: l j ran lr, k mu t t gbdn, k s fi ti ni t k ps
rn s i. Ntor j mm ni j n fn Olwa wa. m e banj, ay Yhw ni agbra
yn. 11 wn m Lf s fi b r wn nyn lkn w p: dk, j mm ni j n, m
e sunkn! 12 Gbogbo wn nyn n j, wn mu, wn pn fn-ni, wn s br s y ay l,
ntor r t a s fn wn ti y wn.
13 Lj kej, wn olr b gbogbo nyn n, wn lf ti wn m Lf, pjp y sr
akw k fn wd lr wn r in w fin n. 14 Wn r ibi t a k s nn w fin Yhw
t a fifn Ms p: K wn m srl ma gb lb g n o keje. 15 Ngb t wn gb y
ni wn kde n gbogbo l wn ti n Jrslm p: gun wn k l lti k wn ew k igi
lf w, ti ti igi pn, mrtl, p ti wn k igi elw mrn, fn pg, gg b a ti kw r.
16 wn nyn e b, wn k wn k igi elw w, wn s pg, olk lk lr il tir, n
gbl wn, n gbl tmpl lrun, lrta l Bod Olmi, ti n Bod frm. 17 Gbogbo j
n, wn t ti gbkn d, e b pg, wn s gb lb r - wn m srl k t e ohun t
j b lti gb J m Nn tt di j y. ey jdn n gbdn gidi.
18 Ljoojm ni sr ka w fin lrun, lti j kn titi kan j kyn. Fn j mje ni a e
dn n; lj kj ni wn e pj l gg b a ti ln r.
9
SN TT
Lj krnllgn o y, wn nyn srl parap fn w pl a f ti er lr. 2 Ir
m Isrl ya ara wn st kr lra wn jj: wn n dr fn jw wn ti wn
bb wn. 3 B olk lk ti n dr n ip r ni a kw lti in w fin fn dmrin j n, wn
jw wn n dmrin kej, wn s dbl nwj Yhw lrun wn. 4 N ip wn m Lf
ni wn y dr: J, Bn, Kadmil, eban, Bn, erab, Bn ti Kenn, wn fi ohun
k k pe Yhw lrun wn. 5 wn m Lf y: J, Kadmil, Bn, Habny, ereb,
Hd,eban ti Petah, w p: dde, k fi bkn fn Yhw lrun wa!
bkn ni fn , Yhw lrun wa,
Tt ayray npkun!
bkn ni fn ork r olgo
T rkj gbogbo bkn ti yn!
6 Yhw, w nkan oo l w!
w lo d wn run,
jl run pl wn m ogun wn,
il ay ti gbogbo ohun in r,
kun ti gbogbo ohun in r.
w lo fn gbogbo wn n y,
gb m ogun run sn .
7 Yhw, w ni lrun t yan brm.
T o m u jde lti r n Kld,
Ti o pork r d s brhm.
8 B o ti r i t tt s ,
w b a d mjm
Lti fn un n il Knn,
Il Ht, ti mr, Prs,
Jbs ti ti Grg,
Fn ohun-n r ti ti ran r.
w s ti pa lr r m,
Ntor oldodo ni w.
9 w r pnj wn bb wa n gpt,
w gb igbe wn lb kun fefe.
10 w fi m l ti i yanu pa Fr lra,
t pa gbogbo rn r lra
ti gbogbo wn nyn il r,
ntor w r b wn ti fi gbraga b wn l.
Iw gba kk t o n tt di sisy.
11 w pn kun s mj nwj wn:
Wn rin larn kun gga l fi s kan omi.
wn t l wn lo s sn ib,
b kt t a s sn j kun.
12 w fi p kk amn wn n sn
ti pl p in n ru
k tnml s n wn
nb t wn n lti gb l.
13 w skal lr k Sn,
o b wn sr lti run;
o s fn wn n ln tr,
fin gbgbkl, ti fin
lti w Ms rn r,
fin pp, ti ln t pj.
14 O m wn m j simi mm r,
O fn wn n fin, ln ti
lti w rn r Ms.
15 Ngb t eb pa wn,
o b wn pl mn lti run,
nn ungb wn,
fn wn lmi mu lti in pta.
w n k wn l gba il
t o ps fn wn pl ibra.
16 gbn wn bb wa gbraga,
wn orkunkun,
wn k trba fn r.
17 Wn k lti gbrn,
wn sr gbgb wn i yanu
t o ti e fn wn;
wn yar, wn ranr,
wn pinn lti pad s gpt,
sn oko r wn.
gbn w ni lrun adrji-ni,
olore ti aln, t p bn,
t kn fn inrere:
w k k wn sl!
18 Ngb t wn r ml pp,
t wn s w p:
Wo lrun r t m jde kr n gpt!
t wn s hw r t ga j.
19 w n tr, nn n l r,
w k j wn sl nn ahoro al;
p kk k kr ld wn
lti fi n hn wn lsn-n
ti p in lru
lti tnml s n t y k wn gb.
20 O fn wn n m rere r
lti k wn lgbn,
w k m mn r kr lnu wn,
o s fi omi pa ungb wn.
21 Fn ogj dn lo tj wn
nn ahoro al
wn k n ohun kan,
a wn k gb, s k dn wn.
22 O fi wn jba ti wn nyn
l wn lw pl il wn:
wn gba il Shn, ba Hbn,
ti il g ba Bn.
23 O e lpo m fn wn
t p b rw oj run,
o m wn l il t lr
fn wn bb wn,
t wn gb fn ohun-n.
24 wn m wn klu il n,
wn s gun r,
o r wn Knn sl fn wn,
wn t gb nb tl,
w fi wn ba wn l wn lw
pl wn nyn il n
k wn e wn b ti w wn,
25 wn gba wn l oldi ti il lr,
ti wn il t kn fn ohun-n,
wn knga t a ti w,
wn gb jr ti ti lf,
wn igi elso t p yanturu;
wn j jy, wn sanra,
wn gbdn ohun rere pp r.
26 gbn wn di algbrn,
wn t s ,
wn ta fin r n syn wn,
wn pa wn wl t kl fn wn
t f m wn pad sd r,
wn s hw r t ga j.
27 Ngb n ni o fi wn lw
wn amnisn t ni wn lra.
Nn nira wn, wn k p ,
o s gb tiwn lti run.
Nn oj rere l r lo fi fn wn llgbl
t gb wn lw aninilra.
28 N kt t wn r lf
ni wn tn e ibi nwju r,
w s jw wn fn wn t wn
t jba pa wn lra.
Wn tn kgbe p ,
o tn gb tiwn lti run
gb ml-ml
ni w y fi oj n gb tiwn t!
29 O kl fn wn k wn b l pad s fin r:
gbn wn gbraga,
wn k trba fn wn r,
n wn d s ln r t fn-ni n y,
wn k jl, wn yar, wn k gbrn.
30 w e sr pl wn fn plp dn;
O m m r kl fn wn,
pl i wn wl r;
sbsb wn k fetsl!
Ngb n ni o fi wn l w wn nyn il n.
31 w k pa wn run ntor in rere l r,
w k k wn sl ntor w ni lrun n,
w t kn fn in rere.
32 Wy, lrun wa,
w lrun l algbra,
w ni bbr, onn rere
t pa mjm m,
j k jy y j lj,
y t j w,
t ti j wn bb wa ti wn jy wa,
wn lf wa, wn wl,
ti gbogbo wn nyn r,
lti gb ba sr tt di n oln.
33 O jre gbogbo ohun t l s wa,
ntor o ti fi dodo r hn;
t wa n s fi dodo hn;
34 b ni, wn ba wa,
wn jy wa ti lf wa,
wn k fets wn r
ti wn kl t o fn wn.
35 N wn gb t wn e jba wn
pl ohun-n l t o fi d wn ll,
n il lr t tbi,
t gb kal fn wn,
wn k s yg kr nn i bbur wn.
36 d t a fi m wa sn ln n y,
t a s ti di r n il t o fifn wn bb wa,
k a ma gbdn so r ti ohun rere r.
37 wn s r n ti di ti wn ba
t o gb jba l wa lr
ntor wn wa,
t wn lo agbra wa
ti agbo ran wa b ti w wn.
H! W b jy wa ti p t!
10
DHN WN NYN N
Ohun t tl gbogbo y ni p wa gb ara wa d, a s k sn w. Nn w t a fi dd d n
ni a l r ork wn jy wa, wn m Lf ti wn lf wa
2 Ork wn t hn nn w t a fi dd d n ni: Nehem m Hakal, ti Sedek;
3 Sery, sr, Jerem, 4 Pr, Amari, Malkj, 5 Ht, eban, Mlk, 6 Hrm,
Meremt, Obad, 7 Dnl, Ginetn, Brk, 8 Melm, bj, Mijamn, 9 Maas, Blg,
emy: wn j lf.
10 Lyn n ni wn m Lf: J m sn, Bn nn wn m Henadd,
Kadml, 11 ti wn b wn eban,Hodaf, Klt, Pely, Hn, 12 Mk, Rhb,
Haab, 13 Skr, ereb,
14 Hd, Bn, Knn.
15 wn olr wn nyn n ni: Pr, Pahat-Mb, lm, St, Bn, 16 Bn, sgd,
Bb, 17 dnj, Bgf, dn, 18 Atr, Hesek, sr, 19 Hd, Hm, Bs, 20 Hrf,
Antt, Nb, 21 Magp, Melm, Hsr, 22 Meesbl, Sdk, Jad, 23 Pelat,
Hnn, Any, 24 H, Hanan, Hb, 25 Haloh, Plh, bk, 26 Rhm, Hbn,
Maasy, 27 hj, Hnn, Ann, 28 Malk, Hrm, Bn.
29 Bkan n ni fn yk wn nyn, wn lf, wn m Lf, - wn adn, wn
akrin, wn fifn, - lr kan, gbogbo wn t ya ara wn st kr lra wn nyn il n,
lti tram fin lrun, pl wn aya wn, wn m wn bkan n, lknrin lbnrin, gbogbo
wn m t ti gbn, 30 wn parap m wn arknrin wn ti wn olr wn, wn s fi p ti
gn bra lti tl fin lrun t a fifn Ms rn lrun, p wn y pa gbogbo Yhw
Olw m, pl wn ti ln r, k wn s m wn l.
31 N ptk a bra p wa k n fi wn mbnrin wa e aya fn wn knrin il n, ti p
wa n k s n f wn mbnrin wn fn wn mknrin wa.
32 B wn nyn il n b gb ohun j w lj simi, tb ohun khun mrn fn tt, wa
k n ra nkankan lw wn lj simi tb lj mm.
wa k n fw kan so il n dn keje, wa y s fi gbs ji-ni.
33 w gb ara wa d nn ohun wny:
p a ma fi dmta kl fn sn tmpl lrun wa lddn; 34 fn brd wj pp, fn
r k ojoojm, b sunpa ojoojm, wn b j simi, ti ti wn p ttun, ti wn dn
l, ti fn wn onj mm, fn b lti tt fn srl, lr kan, fn gbogbo sin tmpl
lrun wa.
35 wa n ti t pl gg fn wn lf, wn m Lf ti wn nyn, b a ti ma
w igi: p k olk lk dl ma gb e w s tmpl lrun wa, lj t a yn fn ni kkan
lddn, fn dn lr pp Yhw lrun wa, gg b a ti k sn w fin.
402 wa k n fi tmpl lrun wa jfara m.
36 A pinnu lti ma w s tmpl Yhw lddn pl kso il wa, kso igi, 37 ti kb
mknrin wa, ti ran sn wa - gg b ti w nn w fin - kb ran l ti ti kker wa, ni a
ma gb w s tmpl lrun wa. 38 Plpl, y t dra j nn yfn k wa, ti y t dra
j nn so igi wa, t titun ti rr, ni a ma gb w fn wn lf, n gbngn tmpl
lrun wa; ti dmw il wa fn wn m Lf - wn m Lf fnrawn ni y ma gba
dmw n gbogbo l t a ti i; 39 lf kan t e m rn y w pl wn m
Lf ngb t wn b gba dmw n; wn m Lf y m dmw lr dmw n
w s gbngn ra tmpl lrun wa; 401 ntr nn gbngn n ni wn m Lf gb r
k, t ti rr w; nb ni a k wn ohun l ibi mm s, ohun l t wn lf fi sn, t
wn adn l ti ti wn akrin.
11
WN OLGB JRSLM
Ngb n wn olr wn nyn w gb n Jrslm. wn nyn yk gg k ni
kan nn mw ma gb n Jrslm, l mm, ngb t wn msn-n yk dr n wn
l yk. 2 wn nyn s yin wn t ynda lti ma gb n Jrslm.
3 N wn l Jd, olk lk gb n il tir, wn b ni wn olr gberko, wn m
srl, wn lf, wn m Lf, wn fifn, ti wn m wn r Slmn, t gb n
Jrslm.
IYE WN J N JRSLM
4 wn m Jd ti wn m Rbn t fi Jrslm e il n y:
Nn wn m Jd: ty m s, m Sekar, m mr, m efat, m
Mehelll, nn wn m Prs; 5 ti Ms m Brk, m Kol-Hs, m Ady, m
Joyarb, m Sekar, lti ran l. 6 pap wn ran Prs t dr n Jrslm j
drinlnrnw dnmj (468) gb knrin.
7 wny ni wn m Bnjmn: Sl m Mlm, m Jod, m Pdy, m Kly,
m Msy, m tl, m Jy, 8 ti wn arknrin r Gb, ti Sl, gbogbo wn j
rndnlgbrn-n lmj (928).
9 Jl m Skr ni olr wn, ti Jd m Hasen ni igbkej n l n.
10 Lrn wn lf ni Jdy m Jykn, m 11 Sery, m Kk, m Mlm,
m Sdk, m Merayt, m Ahtb, olr tmpl lrun, 12 ti wm arknrin wn t
dar sn: wn j gbrin lmjllgn (822); ti Ady m Jrhm, m Pelal, m ms,
m Sekar, m Pr, m Malkj, 13 ti wn arknrin r, wn j olr b: jlgba lmj
(242); ti Ami m srl, m As, m Meilemt, m mr, 14 ti wn m b r,
wn niyn ptk, gf lmj (128).
Olr wn ni Sabd m Hagadl.
15 Lrn wn m Lf ni my m Hb, m Asrkm, m Haab, m Bn;
16 bt ti Jsbd, olr wn m Lf l dar i ta tmpl lrun. 17 Mtn m
Mk, m Sbd, m sf, l dar orin, t br dr t s e oore-f, Bakbuk ni rn
n lw; ti Obad m m, m Gll, m Jdtn. 18 Gbogbo iye wn m Lf t w
n l mm j rnlgba lmrin (284).
19 wn adn: Akb, Talmn ti wn m b r, t wn nu n, wn j
mjlldsn-n (172).
21 wn fifn gb n fl; Sh ti Gp ni olr wn fifn tmpl. 22 Olr wn m
Lf n Jrslm ni s m Bn, m Haab, m Matan, m Mk, lrn wn m
sf, t dari orin nn sn tmpl lrun; 23 ntor ba ni a fi yn wn, a s fi t s orin t
wn a ma k ljoojm - 24 Petah m Meesbl, lrn wn m Sr m Jd, ni
aoj ba fn gbogbo ohun t jm wn nyn.
WN J LYN ODI JRSLM
20 N ti wn nyn srl yk, wn lf ti wn m Lf, wn gb n wn l Jd,
olk lk n jogn tir, 25 ti n wn let t w n gberko.
wn kan lra wn m Jd gb n Kiriar-rb ti n wn let ab r, Dbn ti wn
let ab r, Jekbesl ti wn let ab r, 26 n J, Mold, n Bt-Plt, 27 n Hasar-
ul, n Bereb ti wn let ab r, 28 Sklg, Mkn ti wn let ab r, 29 n-Rmn,
Sr, Jmt, 30 Sn, dlm ti wn abl wn, Lk ti wn il r, ti Ask ti wn
let ab r; wn kal lti Berb tt d fonfoj Hnm.
31 wn kan lra wn m Bnjmn gb n Gb, Mkm, j, Btl ti wn let ab
r, 32 Antt, Nb, Anan, 33 Hsr, Rm, Gitam, 34 Hdd, Sebom, Nebalt, 35 Ld,
n ti fonfoj On-n.
36 B wn m Lf ti p n Jd, bkan n ni wn ti p n Bnjmn.
12
WN LF TI WN M LF
T B SRBBL PAD
wny ni wn lf ti wn m Lf t b Srbbl m ealtil ti J pad:
2 Sery, Jerem, sr, 3 Amar, Mlk, Ht, ekan, Rhm, Meremt, 4 d,
Genet, Abj, 5 Mijamn, Md, Blg, 6 emy ti Joyarb, Jdy, 7 Sl, Amk, Hk,
Jedy - wn y ni olr lf ti wn arknrin wn n j ay J.
8 wn m Lf ni: J, Bn, Kadmil, erab, Jd, Matan - ni kyn y ni dar
wn orin yn pl wn arknrin r, 9 ngb t Bakbuk ti n, wn lgb wn, gbe orin
fn wn lp kej.
W RAN WN OLR LF
10 J ni bb Jykm, Jykm ni bb Elib, Elib ni bb Jyd, 11 Jyd ni
bb Jhnn, Jhnn s ni bb Jad.
WN LF TI WN M LF
NGB JYKM OLR LF
12 Ngb Jykm wn olr wn dl lf n y: Mery fn dl Sery, Hanan fn
dl Jerem, 13 Mlm fn dl sr, Jhhann fn dl Amar, 14 Jntn fn dl
Malk, Jsf fn dl eban, 15 dn fn dl Hrm, Helk fn dl Meremt,
16 Sekar fn dl d, Mlm fn dl Ginetn, 17 Skr fn dl Abj, fn dl
Minjamn, Pt fn dl Moad, 18 am fn dl Blg, Jhntn fn dl emy, 19 ti
Maten fn dl Jojarb, s fn dl Jedy, 20 Kal fn dl Sal, br fn dl mk, 21
Haab fn dl Hlk, Netanl fn dl Jedy.
22 Ngb Elb, Jyd, Jhnn ti Jd, gbogbo olr lf n dl kkan, ni a k sn
w Krnk tt dgb Drs n Pr.
23 wn m Lf t j olr dl ni a k ork wn sn w Krnk tt dgb Jhnn, m-
m Elb.
24 wn m Lf t e olr dl ni: Haab, ereb, J, Bin, Kadml, qwn
arknrin wn l gbe orin yn ti p fn wn n kjsra wn, gg b ln Dfd nyn
lrun, t ap kan b kej dgba t kn krin, t kej gb . 25 wn ni: Matan, Bakbuk
ti bad, Mlm, Tlmn ti Akb j adn t bjt wn yr ra nu n.
26 wn y w ly ngb t Jykm m J, m Jsdk, ti lj ay Nehem ajl,
ti sdr lf ti akw.
YSMM ODI JRSLM
27 Ngb ysmm odi Jrslm ni a l pe wn m Lf lti ibi gbogbo t wn gb k
wn w s Jrslm; a f dn ysmm n pl ay ti orin p, pl l smbal, lt ti
hrp. 28 wn m Lf akrin parap ngb n lti gbogbo gbgb Jrslm, lti wn
let wn Netoft, 29 lti Bt-Glgl ti lti wn oko wn n Gb ti Asmaft - ntor wn
m gb akrin ti k il fn ara wn n gbgb Jrslm. 30 Ngb t wn lf ti wn
m Lf ti w ara wn m, ni wn w wn nyn yk m bkan n, wn e wnm fn
wn ibod ti wn gnn odi.
31 Ngb n ni mo m k wn jy Jd gun odi n, t mo s t gb akrin l mj.
kn rn gba or odi lp tn l s Bod tn. 32 wn t tl wn lyn ni: Hy ti daj
wn jy Jd - 33 pl sr. sr, Mlm, 34 Jud, Bnjmn, emy ti Jerem,
35 ti wn lf pl ip wn lw; lyn n ni Sekar m Jntn, m emy, m
Matan, m Miky, m Skr, m sf, 36 pl wn arknrin r, emy, srl,
Milal, Gilal, M, Netanl, Jd, Hann, pl wn ohun l Dfd, nyn lrun. sr
akw j wn l. 37 N Bod Orsun, wn gba n l Dfd gk l, lr k odi, lb
tgn gnn odi n, ga ju fin Dfd tt kan Bod Olmi, lp l-orn.
38 gb akrin kej rn gba ap s: mo tl wn pl b wn jy, a gba or odi lk Il-
Ilr tt kan giri Gbr, 39 lyn n ni a gb l Bod frm, Bod lja, Il- Hananl
ti Ibod rn tt d Bode lran, a s dr n Ibode Tb.
40 Ngb n ni gb akrin mjj jk nn tmpl lrun, t daj wn jy b ld mi,
41 ti wn lf, Elikm, Maasy, Miniam, Miky, Elion, Sekar, Hanan pl wn
ip, 42 ti Maasy, emy, Elesr, s, Jehohnn, Malkj, lm ti sr. wn akrin t
Jesrah dari fi ohun k krin. 43 rb l p lj n, wn nyn s kn fn ay ntor p
lrun ti fn wn n d ay; bkan n ni wn obnrin ti wn md y. A s l gb ay
Jrslm lti kr.
SK RERE
44 N kk n ni a yan wn nyn fn bjt wn yr r wn r, wn kso ti
wn dmw, nb ni a fi e pam fn wn y t fin n p t s wn lf ti wn m
Lf lti gbogbo l. Ntor Jd fi taytay kbiara s i wn lf ti wn m Lf. 45 Ntor
wn - pl wn m gb akrin ti wn adn - ni e sn lrun fn wn, gg b ln
Dfd ti ti Slmn m r. 46 Ntor lti j ay Dfd ti sf, lti gb pp, ni gb akrin ti
w, t krin yn ti p s lrun. 47 Ntor n, ngb Srbbl ti Nehem, ni gbogbo
srl fn wn akrin ti wn adn n ohun t t s wn, gg b ohun-l wn ojoojm.
Wn fn wn m Lf n r mm wn, wn m Lf s fi y t a ysmm fn wn
m rn.
13
Ngb n, b a ti ka w Ms fn wn nyn ni a r i k p:K ar mn ti ar Mb m
e wn j lrun l, 2 ntor wn k lti m onj ti omi w pd srl, n wn l fow tr
Blm lti ggn-n fn wn, gbn lrun y gn wn pad s bkn. 3 B wn ti gb fin
n ni wn ya wn jj kr lra srl.
I KEJ NEHEM
4 gbn tlr, lf Elib ni a yan gg b albjt wn yr tmpl lrun wa. B ti
jme pl Tb, 5 fn un n yr l kan, nbi t a k wn r pam s tl: trr, wn ohun-
l, dmw k, t ti rr, yn ni y t j ti wn m Lf, ti wn akrin, ti ti wn
adn, ti fitr t w fn wn lf. 6 mi k s n Jrslm ngb y, ntor p n dn
kejllgbn Artaksekss ba Bbln, mo ti l b ba; gbn mo tn tr y lw ba lyn
gb d, 7 t mo s pad s Jrslm. Ngb n ni mo gb npa ohun bbur t Elib e lti
oore fn Tb, t fn un n yr kan nn gbl tmpl lrun. 8 y k t mi lrn rr:
b ni mo e m gbogbo ohun-l il Tb kr nn yr n, t mo s wn sta n gbangba
gboro, 9 t mo s p p k a e wnm fn wn yr n; lyn n ni mo tn wn ohun-l
tmpl lrun e nb, wn r ti wn trr.
10 Mo tn gb p ap t kan wn m Lf k wl m, ti p olk lk wn t s l s oko r
- wn m Lf ti wn akrin t i sn. 11 M b wn jy w by p: e t a fi k
tmpl lrun sl? Ngb n ni mo p wn j, t mo s d wn pada sbi i wn. 12 Ngb
n ni gbogbo Jd gb dmw k w sbi r, pl dmw t ti rr. 13 Mo s fi
wn ni y e albjt ra n: lf elem, Sdk akw, Pedy kan lra wn m
Lf, ti Hnn m Skr, m Matan, gg b olrnlw fn wn, ntor wn j oltt. I
wn ni lti ma pn onj fn wn arknrin wn.
14 Rnt mi fn y, lrun mi, m e gbgb i rere t mo e fn tmpl lrun mi ti fn i
sn r.
15 N wn j n ni mo r i p wn ar Jd i t ni j simi; wn kan
di t k sr ktkt wl lj simi, pl t, so jr, so pt ti oriri r
t wn f ma gb w s Jrslm lj simi. Mo kl fn wn k wn m e ta
ohun jj wny. 16 wn nyn Tr t gb n Jrslm pap k ja ti
orire ohun j wl fn tt fn wn nyn Jd lj simi. 17 B ni mo e b
wn gb Jd w, t mo w p: I r ohun gbin wo ni e y, t ba j simi
j! 18 j k e b wn bb yn ti e n y, t lrun e fi gbogbo ibi y b wa
ti l y? tn f k bn p s i n srl npa bba j simi j? 19 Ntor n,
b jji ti d nu n w n ibod Jrslm ngb t j simi di la, mo p p k
a ti wn ilkun ibod, b mo ti w p: di yn j simi k t wn ! Mo fi
wn kan nn wn nyn mi wn ibod k a m e gb r kankan wl lj
simi. 20 B kan tb mj n i wn onw ti wn lj sun yn odi
Jrslm mj, 21 gbn mo kl fn wn p: K n e t fi sn lyn odi? B
mo b tn r yn b, mi y m yn ! Lti gb y l ni wn k w m lj simi.
22 Mo p fn wn m Lf k wn w ara w n m, k wn s ma wn nu
ibod k a ba ma pa j simi m n mm.
lrun mi, rnti mi fn y bkan n nn p n r.
23 N wn j n tnp, mo r wn J kan t wn fi wn obnrin dd, t mn ti ti
Mb, aya. 24 daj wn m wn s d dd tb d jj mrn l l s d J. 25
Mo b wn w, mo ggn-n fn wn, mo lu plp ninu wn, mo ya irun or wn, mo s m wn
bra p: yin ko gbd fi wn mbnrin yin fn wn mknrin wn aya m, k s gbd
fi wn mbinrin wn aya fn wn mknrin yn tb fn ara yn! 26 j k e y l m
Slmn ba srl d? K s ba b tir lrn wn orl-d pp; lrun r frn r;
lrun fi jba lr gbogbo srl; n wn obnrin jj l f sn ! 27 j y k a tn gb
p yin n tn d l y: t t s lrun wa nn gbyw pl wn obnrin jj?
28 kan nn wn m Jhyd m Elib olr lf, j k mbnrin Sanbalt ar
Hrn. Mo l e jnn s mi.
29 lrun mi m e gbgb bj t wn e s i lf ti s mjm wn lf ti ti wn
m Lf.
30 Ngb n ni mo w wn m kr nn bj ohun jj gbogbo. Mo e ln fn wn lf
ti wn m Lf t y k olk lk tl nn i r. 31 Mo tn t igi ww n sk t y, ti
fn wn kso bkan n.
Rnti mi, lrun mi, fun ire!

W TBT

1
TBT N GBKN
tn Tbt m Tobil, m Ananil, m Adul, m Gabal, lti ran Asil ti lti y
Nftl. 2 N j ay almansr ba sr, ni a m u l gbkn n Tb, t w lp gs
Kede-Naftl n k Gll, lr Hsr, jnn d sp w-orn, n rw ft.
W RERE TBT
3 mi Tbt, mo ti rn ln tt pl i rere n gbogbo j ay mi. Mo ti e tr n fn
wn arknrin mi ti wn ar l mi t a jj w n gbkn n Nnf, n il sr. 4 Ngb we
mi, ngb t mo w n il mi, n il srl, gbogbo y Nftl l yapa kr n Il Dfd ti kr
n Jrslm, b til j p l y ni a y st fn rb lrn gbogbo y srl, nb ni a k
tmpl - ibgb lrun - s t a ysmm fn gbogbo ran t b w. 5 Gbogbo wn arknrin
mi pl il Nftl l rb lr wn ibi gga, ti s gbr ml t Jrbm ba srl e n
Dn.
6 plp gb ni mo d nkan rin rn-j mm l Jrslm, n ttl fin t di gbogbo
srl tt ayray. Mo tt l s Jrslm pl kso oko ti ti ran sn mi, ti dmw
ml ti kf irun gntn. 7 Mo fi wn fn wn lf, wn m rn, fn rb lr
pp. Mo fn wn m Lf t i n Jrslm ngb n n dmw t ti k, rr,
pmgrnt, ti onrur so mrn. Fn dn mf lra ni mo m dmw kej n ow t mo
san lddn n Jrslm.
8 Mo fi dmw kta fn wn m aln bb ti wn op ti wn jj t b wn
m srl gb p; lddn kta ni mo m u w tr fn wn. A s j wn gg b ln fin
Ms ti mrn Dbr, y bb l wa Ananil; ntor p bb mi ti k ngb t mo w n
kker. 9 Ngb t mo dgb, mo f obnrin kan lti y mi, ork obnrin n ni n; b
mknrin kan fn mi t mo s ork r n Tb.
10 Ngb t a k wa ngbkn l sr, a m mi w s Nnf. Gbogbo wn arknrin mi ti
wn nyn y mi l j onj kfr. 11 gbn n tmi, mo yra fn jj ran wn kfr.
12 B mo ti fi gbogbo kn dodo s lrun mi, 13 Oldmar s j k r ojrere ba
almansr, t mo s di mlj r. 14 Mo rin rn-j l Md, nbi t mo ti w fn un tt di
j ik r; mo s gb wn p fdk sl, t j ow id mw n pam lw Gabal arknrin
Gabris n Rgs n il Md.
15 Lyn gb t almansr k, m r Snkrb jba rp r; a ti wn n Md, mi k
s l l hn m.
16 Ngb ay almansr, mo e tr n fn wn arknrin y mi ngb kgb.
17 Mo fi onj mi fn wn t ebi pa, t mo fi a fn wn t w n hh; mo snk fn
wn arknrin mi ngb t mo b r k wn t a j kkiri yn odi l Nnf. 18 Bkan n ni mo
e snk fn wn t Snkrb pa lyn gb t fi tj pad kr n Jd, ngb t ba run
fyj ntor r d t s s lrun. Pl bn ni Snkrb pa ogunlg nn wn m
srl. Ngb n ni mo l gb ku wn n kk, t mo snk wn; Snkrb w wn, k s r
wn m. 19 Ar Nnf kan l ff fn ba p mi l nk n kk. Ngb t mo m p ba ti
pinnu npa mi, t mo s r i p wn w mi lti gba m mi, r b m, mo s s l. 20 Gbogbo
ohun-n mi ni mo pdn, t a k wn l s il ra ba; k s ohun t k fn mi, fi aya mi n
pl m mi Tb.
21 K t ogj j lyn n t wn m ba mj pa ba n. Wn s s l or wn k
Arrt. m r saradn jba rp r. Ahkr, m arknrin mi Anal, ni a fi j akp jba
n, un s ni albjt gbogbo ohun.
22 Ngb n ni Ahkr tr forj fn mi, t mo s l pad s Nnf. Ntor p Ahkr ni olr
agbwo lb jba Snkrb, ba sr, un s ni albjt p , oldar t l ti akp,
Esaradn s j k ma b i n l. j kan n ni wa, m arknrin mi ni.
2
TBT DI AFJ
Lb jba Esaradn ni mo pad s il mi, a s d aya mi n ti m mi Tb pad fn mi.
Ngb dn pg wa (wn dn s), s l kan l. Mo jk n ip mi nbi dn n.
2 Wn gb tbl w sd mi pl plp onj. Ngb n ni mo s fn m mi Tb p:
Sr, m mi, l pe tlk kan lrn wn arknrin wa t w ngbkn n Nnf, tlk t
kn r m, k o m u w, k w b mi jun. Mo dr dgb t w y pad w, m mi. 3
Ngb n ni Tb jde l w tlk kan lrn wn arknrin wa, gbn pad w w fn mi
p: Bb mi! Mo s dhn p: K l d m mi? s w p: Bb, wn pa ni kan nn
wn nyn wa, wn l lrn, wn s ju k r s gbangba j, w nb nsisy. 4 Lsks
ni mo ta gr dde, t mo fi onj mi sl l fi w kn n, t mo l gb `ok ni n kr n
gbangba, t mo s t s yr kan, b mo ti dr dgb t orn y w, k n l snk n. 5 Mo
wl l w, mo s fi bnj j onj mi, 6 pl rnt wn r wl ms lr Btl w p:
mi y s dn yn di f
ti gbogbo orin yn di orin ar.
7 Mo s sunkn. Ngb t orn w, mo jde l wa ih fn snk n. 8 wn aldgb mi fi m
rrn-n w p: w , k br m. (k a rnt pe a ti fi or mi l ntor r y). Ngb kn, s
l, tn w t snk!
9 N al j n, mo l w, mo s l s gbl, mo sn lb giri gbl n. B orn ti m,
mi k fi a bora, 10 mi k m p wn pdd w lgb giri lk or mi. Wn ygb
gbgbn s mi lj. di p s mi lj t mo l w ld wn ongn. B wn ti lo ogn fn
mi ni p n tnb f mi lj s i, nkyn ni mo di afj ptpt. dn mrin ni mo gb n
afj, y s ba plp wn arknrin mi nnj; Ahkr s e tj mi fn dn mj, k t l s
Elyms.
11 Ngb n ni n aya mi br i algbe, rnw, s gba w hun a, 12 wn a s
ma sanw algbe r fn un ngb t b ti par i n fn wn. gbn n j keje o kta
dn, par i kan, si fi fn wn t b n. Wn sanw r fn un, wn s tn bn n n
m ewr kan, k pa j. 13 Ngb t wl t m d, m ewr n br s kgbe, mo s pe
aya mi lti br p: Nbo ni ewr y ti w; tb w j i gb ni. Tt d a pad fn ni t ni ,
wa k gbd j ohun t a j. 14 s d mi lhn p: Wn fn mi lbn lr i t mo e ni. mi
k s gb gb, mo s n k d a pad fn ni t ni (in b mi s i). Ngb n ni dhn p:
Rr wo ni w w r lyn gbogbo i n t w ti e? r i rere r d? Gbogbo nyn ni
m ohun t m d b !
3
Pl bnj kn, mo kdn, mo sunkn, mo s br dr kn y.
2 Oldodo ni w, Olwa,
tt s ni gbogbo i r.
Gbogbo n r j oore ti tt.
w s ni Oldj ay.
3 Nsisy, w, Olwa, jw rnt mi,
k o bojw m.
M e j m ny ntor wn mi,
tb ntor wn mkan mi.
4 Ntor wa ti nwj r,
t a s ti r wn fin r,
w s fi w sw parun,
fn gbkn ti lw ik,
wa ti di ni we,
ni gn ti ni b lrn gbogbo wn nyn
t w t wa k s.
5 Nsisy, dodo ni wn ln r,
b w ti l m gg b wn e mi
ti ti wn bb mi.
Ntor wa k pa wn r m,
wa k s rn ln t nwj r.
6 Nsisy, e m b ti w ,
p m pad kr nn ay,
k mi s pad di erp.
Ntor ik y mi ju y l.
Mo ti di ni b lnd,
bnj mi s p jj!
Olwa, mi dr de dj r,
k w gb m kr nn nira y.
J k n l s bjk ayray,
m e yj r kr ld mi, Olwa.
Ntor ik sn ju ay mi l
dp jy bbur y,
r b t m gb ti s mi.
TN SR
7 Lj kan n, l p Sr, mbnrin Rgl t gb n il kbtn n Md, gb r
b bkan n lti nu md-bnrin bb r. 8 Ntor lmje ni a ti fi fn k n gbyw t
bbur kan t a p n Asmod pa gbogbo wn k n lkkan lralra k wn t l sn
p gg b tk taya. md-bnrin n s w fn un p: w ni o pa gbogbo wn k r k.
lkje n y t a ma fi fn k, y ara r w k o s m p w k gbdn knkan nn
gbogbo wn. 9 ntor wn k r k ni w fi n m? w k e l b wn pd n sl
ip-k! K a m e r pl mknrin tb mbnrin tr l! 10 In r bj pp lj n,
sunkn, gk l s yr bb r, pl kn lti poknso. Lyn n ni ron ara-r w by p:
Wn y fi b bb mi p: w k n ju mbnrin bk kan oo, orburk ni s fi poknso!
mi k f m bnj d b bb mi t y fi m u l s is-k ni j ogb r. sn k mi m e
poknso, gbn mi y b Olwa k j k ik m mi l, k mi m tn gbr b m tti j
ay mi.
11 B ni e na w mjj, kj s frs, s gbdr by p:
Olbbkn ni w lrun aln!
bkn ni fn ork r tt ayray,
k gbogbo wn i r ma yn
tt ay npkun!
12 Nsisy, mo gb oj sk s ,
13 j k r r p m kr nn ay,
mi k f gb r b m!
14 Olwa, w m p mo m,
K s knrin t fwkn m r,
mi k s ba ork mi j,
tb ti bb mi lr il gbkn y.
Mo j mbinrin kan oo bb mi,
k n m mrn t y jogn r,
k s arknrin ld r,
k s batan kan t k fn un,
t mo l dr f e k.
15 k mje ti k m mi,
k ni mo tn w ly fn?
B k b t lrn lti gba m mi,
dkun foj n w m,
mi k f gb r ws m!
16 Ngb kan n ni dr wn mjj gb nwj go lrun, 17 a s rn Rfl lti wo
wn mjj sn, lti m p oj Tbt kr, k ba l fi oj r r iml lrun, ti lti fi Sr
mbnrin Rgl e yw fn Tb mknrin Tbt, k s gb sl lw smds,
t bur jl. Ntor mbnrin n t s Tb ju wn yk t ti f l. N kk kan n ni Tbt
kr n gbl, t s wn il r; ngb kan n ni Sr mbnrin Rgl skal lti yr k
il.
4
RN-J TB
Lj n ni Tbt rnt ow t fi pam sd Gabal n Rgs n il Md, s w fn ara-r
p: 2 B mo ti br ik y, j k y k n pe m miTb, k n b a sr ow y k n t
k. 3 pe m r Tb sd r, s b a sr by p:
Ngb t mo b k, snk mi b ti y. Bw fn y r, m e k sl n gbogbo j ay r.
e ohun t w , m s e ohun t y b nnj. 4 M e gbgb, m mi, gbogbo ewu t y
r gb kj ntor r, ngb t lyn r. Ngb t b k, snk r lb mi, nn iboj kan n.
5 m mi, rnt Olwa n gbogbo j ay r. M e n f lti d, tb lti ld s wn fin r.
e i rere n gbogbo j ay r. M e tl wn n dodo. 6 Ntor b o b tt, gbogbo
es r ni y yr s rere, gg b gbogbo wn t dodo.
7 K o ma e tr n lti in ohun-n r. M e kyn s tlk ll, lrun k s n
kyn s . 8 K o e tr n gg b ohun-n r ti t: b o b n pp, e tr tnb s i, b w
k b n t b, k o e b o ti m, gbn m e eymj lti fn-ni lr n. 9 Ntor w b
y k ra j fn lj n. 10 Ntor r n gba-ni lw ik. K s j k a l s ibgb
knkn. 11 r n ju rb yebye, fn gbogbo wn t e nwj Oldmar.
12 m mi, yra kr nn w m, k o s f mbnrin lti ran r aya. M e f mbnrin
jj aya w s y bb r, ntor awa j m wn y wl. Rnt N, brhm, sk ti
Jkb, wn bb wa lti br. y tiwn ni gbogbo wn ti f yw, a s bkn fn wn nn
wn m wn, ran wn y s jogn il. 13 Bkan n, w m mi, frn wn btan r, m
e gan wn nyn j r, wn mknrin ti wn mbnrin wn nyn r. Ntor gbraga
ni wj parun, pl plp dm, w l ni fa ti lw-lw, ntor l ni y yn.
14 M e j k ow algbe r sn mj lw r, gbn e ni k w sanw r fn un
lsks. B w b sin lrun, w y r r r j. Ma ra, m mi, nn gbogbo i r, k o s
hw mlb nn ohun gbogbo. 15 M e e ohun t w k f k a e s s ni kni. M e
mu t mupara, m s e kgb alej.
16 Fi onj r fn wn t ebi pa, k o s fi a r fn wn t w n hh. K m nn p
ohun-n r fn tr n; m e kbm lr r n t o e. 17 K o fi ohun jj ti ohun mm
fn wn nyn nbi snk oldodo, gbn k e fn snk wn l.
18 K o gba mrn lw ni kn t j lgbn, m s e gan br t wl. 19 N gbogbo gb
ni k o ma fbkn fn Olwa lrun, br lw r k dar n r, k m ipa r ti i r yr
s rere. Ntor p k e gbogbo orl-d ni a fn lgbn, Olwa ni fi ohun rere gbogbo fn-n. B
ti w ni gb-ni ga, tb t r-ni sl tt d sl k. Nsisy, m mi, rnt wn fin y,
m e j k wn par nn kn r.
20 m mi, nsisy, mo s fn p mo ti fi p ow fdk mw pam sd Gabal m
Gabris n Rgs n il Md. 21 M e br, m mi, ntor p a ti di tlk. lr ni b o b
br lrun, b o b yra kr nn gbogbo , b o b s e ohun t y m in Olwa lrun r
dn.
5
RAFAL
Ngb n ni Tb d bb r lhn p: Bb mi, mi y e ohun gbogbo t o ti p fn mi.
2 gbn bwo ni mo e l gba ow y lw r? un k m m, mi k s m bkan n. m
wo ni a l fi m ara wa t y fi gb m gb, t y s fn mi n ow n? n pp, mi k m
n t mo l gb l s Md. 3 Ngb n ni Tbt d m r Tb lhn p: w ti fw s w
kan t a e n mj, kan w lw mi, kej s w lw r pl ow n. s ti p ogn dn
nsisy ti mo ti fi ow n l e lw! Nsisy, m mi, l w ni kan t nlr lti e nkj r l
nn rn-j n, wa y s sanw fn un tt w y fi pad w, k o s l gba ow y lw
Gabal.
4 Tb jde l w ni t y s l s Md. r ngl Rfl nta t dr nwj r l m p
ngl lrun ni. 5 b a sr p: Lti ibo, r mi? ngl n dhn p: Mo j kan lra
wn m sral arknrin r, ni mo w d ib. Tb w fn un p: j o m n t a l gb
d Md? 6 ngl n dhn p: dj! Mo ti l s Md, t Gabal gb m llej s il r,
ni t j kan nn wn arknrin wa, t gb n Rgs n il Md. rn-j lj mj ni, lti
kbtn tt d Rgs; or k ni Rgs w. Lrn il ttj s ni kbtn b. 7 Tb wi
fn un p: Dr d m, r mi, k n l s fn bb mi: mo f k o b mi l, mi y sanw i
j r fn . 8 ngl n dhn p: dra, mi y dr, gbn m e p.
9 Tb l s fn bb r p un ti r ni kan, arknrin wn, m srl. Bb r s w p: J
k n r i, k n br dl ti y r. y k a m by a l gbral e k s l, m mi. Ngb
n ni Tb l p w, w p: r mi, bb mi br r.
10 ngl n wl, Tbt kk k i, un n s sre dhn. Tbt w p: j mo tn l r ay,
mo ti di afj! mi k s r ml oj run m, mo ti b sn knkn, b wn k t k l r ml
m. Mo db ni t a snk r ly, t mo gb r wn nyn l l r wn. ngl n s fn
un p: Fknbal! lrun k n p fn n wsn. Fknbal! Tbt w fn un p: m mi
Tb f l s Md. j w l b a l lti e amn fn un? mi y sanw fn , arknin mi.
dhun p: mi y b a l, mo m gbogbo n n, mo ti l s Md lplp gb, t mo s ti
gba wn or k ti il ttj, mo s mo gbogbo ipa r. 11 Tbt w p: Arknrin, dl wo ti
y wo ni w ti w? Jw s fn mi, arknrin. 12 K ni y mi ma d fn ? Mo f m
dj m ta ni w e ti k ni ork r? 13 mi ni sr, m Anan gb, kan nn
wn arknrin r.
14 Kb, k o p, arknrin! M e bn s mi b mo b f m dle r gan-an: mo r i p
btan mi ni , lti ran rere ti ll. Mo m Anan ti Ntn, wn m mj emy algbra.
Wn sb b mi w s Jrslm, a s jm fi b fn lrun nb, wn k s yg kr ln
rere, ran rere ni w ti w, mo k kb!
15 tn w p: mi y gb fn ow i j kkan pl onj r gg b ti m mi, b w
b fi n han m mi. Ma b m mi l rn-j n, 16 mi y s sn l ow t y. ngl
n dhn p: mi y b a l rn-j n. M e br ohun khun. l wa ti b wa y dra,
ntor k s ewu ln. 17 Tbt w fn un p: K lrun bkn fn , arknrin! Lyn n ni
w fn m r p: m mi, t ohun t y fn rn-j n, k o s ma b arknrin r y l. K
lrun t w lk run db bo yn lhn-n, k s m yn pad w b mi n lf llwu! K
ngl r w pl yn, k db r b yn, m mi!
Tb jde l rn-j n, s k bb ti y r mra. Tbt w fn un p: n ire! 18 y r
sunkn, s s fn Tbt p: e t o fi pinnu lti rn m mi l? Ngb t j p un ni p
tl wa, ni t jde t s wl fn wa. 19 Mo n rt p k e ow l d lm, t s j
lj ju m wa l. 20 Ip t lrun fi w s nn ay y ti t. 21 fn un ls p: M e ron b!
l ti b m wa y dra. Lj t y pad w b wa, w y fi oj ara-r r i p lf l w
sbsb. M e ron, m s e dm ntor wn, arbnrin mi. 22 Ntor ngl mm y b a l,
n r y s dra, y s pad pl ara lle n lf!

6
s dk kn.
TB PA JA KAN
2 m n b ngl n l, pl aja kan t tl wn lyn. B wn mjj ti l ni il . N
al kn wn pg lb od Tgrs. 3 m n l w s r nn od n. Ngb n ni ja l
kan f jde lti in omi n t fr gb s r m. m n kgbe. 4 ngl n s w fn un p:
M ja n, m e j k b lw r! m n s fa ja n jde l bb od n. 5 ngl n
w fn un p: La in ja n, k o s m ror r pl kn ti d r jde; k o k wn pam,
gbn da wn fun r jn; ntor ror, kn ti d j ogn t wl. 6 dmknrin n la
in ja n, m ror, kn ti d r. dn d nn ja n fn onj, s fi iy di yk fn
pam. wn mjj s b rn-j wn l tt d Md.
7 Ngb n ni m n br lw ngl n p: Arknrin sr, ir wsn wo ni ror,
kn ti d ja y l e? 8 dhn p: B a b sun kn ti d ja n, a l lo fn
wn fn obnrin tb knrin t tb m bbur b y lnu: y s l gbogbo
ibi kr ptpt l ku y kan. 9 N ti ro r, a l fi pa oj ni t b n p lj, k
a s f oj n fn wsn.
10 Wn wn Md l, wn s ti snm Ekbtn, 11 ngb t Rfl s fn
dmknrin n p: Arknrin Tb. dh n p: Mo gb. ngl n w p:
N al y ni a d Rgl llej, btan r ni. 12 n mbnrin kan t a p n
Sr, k n mknrin tb mbnrin mrn. w s ni btan t snm jl, w
ni mbnrin n y fn n yw, ohun -n bb r s t s fn jogn. j
mbnrin t dra, t lkn, t s n w pl, bb r s frn r pp. 13 w lt
lti f , Gb ohun t mo w, araknrin, mi y b bb mbnrin n sr k
j k w fi e fsn lti al y l: ngb t a b s ti pad lti Rgs, a e
gbyw. d mi lj p Rgl k lt lti k fn , tb lati fi fn lmrn
fn gbyw, ohun b y fa ik gg b ln w Ms, ngb t m p btan
ni kk t s k t kan lmrn lti f mbnrin r. Ntor n, fets mi,
arknrin. Al y ni a ti ma br s sr npa mbnrin n, a s br r fn
yw. Ngb t a b ti kr n Rgs, a m u pad pl wa l s il r.
14 Tb d Rfl lhn p: Arknrin sr, mo ti gb p m bnrin y ti f
k lmje, ti p e ni wn k lkkan n yw gbeyw. Wn k n al j t
wn b a wn yr r, mo s gb p kan l pa wn, 15 y s b m lr.
gbn k e obnrin n n ibi kankan, ntor frn r, gbn b ni kni b f
snm , y pa ni n k. mi nkan ni m bb mi, mi k s f k, mi k f
d bnj sl fn bb ti y mi t y m wn l iboj: wn k n m mrn t
y snk wn. 16 ngl n s fn un p: M e gbgb mrn t bb r fn
p k o f aya lti il bb r. Ntor n fets mi, arknrin. M e ron npa
n, gbn k o f mbnrin n. d mi lj p a fi fn e aya n rl y.
17 gbn ngb t o b wn yr r, k o m d ti kn ja a n dn, k o fi d
sn in trr. rn r y tn kkiri, 18 n y m i, y s s l, k s n
s ewu m ld mbnrin n. Lyn n ngb t b f sn p, k kk dde
gbdr. K tr lw Olwa run k fn yn n oore -f ti b r. M e br,
pn tr ni j lti br, w ni y s gb l. un y tl , s d mi lj p
y b wn m fn t y db wn arknrin fn . M e eymj. Ngb t
Tb gb wn r Rfl, t s m p Sr j arbnrin r, btan dl bb r,
frn r t b g t k l m kn kr lra r m.
7
TB PD RGL
Ngb t wn wn Ekbatn, Tb w p: Arknrin sr, m mi l lgn sd arknrin wa
Rgl. m u l si il Rgl nbi t jk s lnu n gbl. Wn kk k i, s dhn p:
Mo k yn dradra, yin arknrin, k b. s m wn wl. 2 w fn aya r dn p:
W b dmknrin y ti faraj arknrin mi Tbt! 3 dn br ibi t wn ti w, wn s dhn
p: w j m Nftl t a k ngbkn l Nnf. 4 j m arknrin wa Tbt? e lf l
w? 5 w ly pl ara lle. Tb s tn w p:Bb mi ni: 6 Ls kan n ni Rgl f
dde t k a mra, t s sunkn. 7 Ngb t tn l sr ni w fn un p: Olr-ire ni w, m
mi, w j m bb rere. m e o! lti gb p oldodo ti nyn rere b ti di afj! l m
rn Tb arknrin r, s sunkn. 8 Aya r dn sunkn bkan n, pl m wn Sr. 9
s pa gntn kan nn agbo ran r, un ti aya r s fi e wn llej t gbdn.
Wn dde, wn w w wn, wn s jk ti onj. Nigb n ni Tb s fn Rfl p:
Arknrin sr, e w y br p k Rgl fn mi n arbnrin mi Sr e aya?
10 Rgl jlu r wn b ti w fn dmknrin n p: Ma j, k w s ma mu, k w
gbdn al y, ntor k s lmrn t lt lti f Sr ju w l, arknrin mi. mi k s y lati
fi fn lmrn, ntor w ni btan t snm wa j. Nsisy, m mi j k mi s tt r fn
. 11 Lmje ni mo ti gbynj lti fi fn k lrn wn arknrin wa, gbogbo wn ni s k
n al j kn t wn w yr r. gbn ma jun, k w ma mu, Olwa y fn n ire ti
lf r. Tb s w p: mi k f gb npa onj tb ohun mmu tt dgb t w y fi pinnu
npa mi. Ragl dhn p: dra. B ti j tr gg b ln fin Ms, lrun ni n k a fi
fn . Ntor n mo fi arbnrin r l lw. Lti n l w ni arknrin r, un s ni arbnrin r.
fin Ms fi fn lti n l tt ay. K w r oj rere lrun Oldmar n al y, m mi, k s fn n bkn ti
lf r. 12 Rgl m m r Sr, m u l w Tb pl r wny: Mo fi l lw, iyw r n j gg
b ln ti fin Ms, gb , m u l il n lf ld bb r pl kn mm. K lrun run j k rn-j r yr
s rere. 13Ngbnnipeymnklmuohunkww.ewgbeywtfifnTbnmrltifieayaggblnfinMs.
14 Lyn n ni wn br s jun, t wn s mu. 15 Rgl pe aya r dn, s w fn un p:
Arbnrin mi, t yr kej, nbi t wn y sn. 16 l e ibsn n yr n gg b a ti s
fn un, s m mbnrin r l ib. sunkn l e lr, s nu oj r b ti w p:
Mkn! m mi. K lrun run y bnj r pad s ay! Mkn, m mi! s jde l.
8
IBOJ FN TB
Ngb t wn jun tn, t wn s mu tn, wn sr ll sn, a s m dmknrin n kj lti
yr onj l s yw n. 2 Tb rnt mrn Rfl, gb p r kal, s m kn ti d
ja a n jde, s fi wn sn in trr. 3 rn ja n da n lm, s s l lr aff tt
d gpt. Rfl s tl e, d m, s d ml lgn.
4 wn b mbnrin n jde b wn ti tilkn. Tb dde kr lr ibsn, s w fn Sr
p: Dde, arbnrin mi, j k a jm gbdr k a s b Olwa wa k fn wa n oore ti b r.
5 dde, wn s br s gbdr fn pam by p:
Olbkn ni w lrun wn bb wa,
bkn ni fn ork r tt ayray.
K wn run fi bkn fn ,
ti gbogbo wn d tt ay npkun.
6 w ni o d dm t o s d Ef aya r
lti e olrnlw ti albr r,
wn mjj s b gbogbo nyn orl ay.
w ni o w p:
K y k knrin nkan ma gb,
j k a d olrnlw fn un b un.
7 Nsisy, k e gbdn ara
ni mo lpa ngb t mo f arbnrin mi,
gbn kn mm ni mo fi e .
Jw n fn un ti fn mi n
k o s j k a j dgb dargb.
8 Wn s jm w p: mn, .
9 Wn s sn n ru j n.
Ngb n ni Rgl dde, pe wn rn r, wn s w lti b a wa kt snk. 10 ti r
w p: Mo gbd e y, nitor p b Tb b ti k, y j ohun tj ti gn fn wa b a b l b
k r n il. 11 Ngb t wa ih n tn, Rgl pad sn il, pe aya r, 12 s w fn un
p: j b o b rn m-dbnrin kan l yr n lti wo by Tb w ly k? Ntor b
b ti k, k a tt gb e l sr, k ni kni m ba m. 13 Wn pe m-dbnrin n, wn tan
tp, wn lkn, m-dbnrin n s wl. r wn mjj t sn l; 14 jde, s w fn
wn pl ohn sl p: un k k, bsi. 15 Rgl fi bkn fn lrun run pl r wny:
Olubkn ni w, lrun mi,
Pl gbogbo bkn mm!
K a ma fi bkn fn tt ay!
16 Olubkn ni w t fn mi ly,
Ohun t mo br k l s mi,
gbn w tj wa
Pl n r lpin.
17 Olubkn ni w ntor o n
fn mknrin kan oo
ti fn mbnrin kan oo y.
Olwa, fn wn n oore ti b r,
j k wn ma w ly
pl ay ti oore-f r!
18 s p fn wn rn r k wn kn kt iboj n k il t m.
19 n k aya r e brd kan, s l srn agbo ran r, m ml mje ti gntn
mrin lti pa wn j, a s br s. 20 pe Tb, s s fn un p: w k n kr nhn-n fn
ogj j, w y dr nhn-n, k o ma j, k o ma mu ld mi. w ti m ay pad w fn
mbrin mi lyn gbogbo banj r. 21 Lyn n k o k dmj ohun-n mi pad l b bb r.
Ngb t mi ti aya mi b di olgb, w y gba dj yk. Fknbal, m mi, mi ni bb r,
dn s ni y r. w ti di b r gg b a ti j fn arbnrin r lti j n l. Farabal, m mi!
9
DN GBYW
Ngb n ni Tb w fn Rgl p: 2 Araknrin sr, m rn mrun pl rknm mj,
k o l s Rgs. 3 K o l s il Gbl, k o fn un n w r y, k o s gba ow n w lw r.
Lyn n ni k o p w pl r sbi gbyw mi. 4 w m p bb mi y ma ka iye j, ti
p pdn j kan y b nnj. 5 w n r ohun t Rgl e lw, bra r s d m.
Ngb n ni Rfl l s Rgs n Md pl wn rn mrin n ti wn rknm mj
n. l s il Gabal, s fn un n w r n. ryn gbyw Tb, m Tbt, fn un,
ti p a p sbi gbyw n. Gabal ka gbogbo p ow n fn un l fw kan
dd nu wn. Wn s gb wn l rknm i n lr. 6 Wn jm j n kt wr l
sbi gbyw n, wn d il Rgl nbi t wn ti b Tb b ti f ma jun.
dde k wn. Gabal snkn, s sre fn un pl r wny: m rere bb
ptk, oldodo ti aln, k Olwa rj bkn run sr r, ti sr aya r, ti
sr bb un y yw r ! bkn ni fn lrun t fn mi lnfn lti r wrn aly
arknrin mi Tbt!
10
Ljoojm ni Tbt ka wn j t y k m r fi rin rn-j n k pad wl.
wn j s ti p l r m r. 2 Ngb n ni ron p: By wn d a dr
lhn-n ni! By Gabal ti k ! 3 s br s banj. 4 Aya r n w p: m
mi ti k! K s i ly m! s sunkn, t kgbe lr m r. w p: 5
e! m mi, t mo j k o l, w t j ml oj mi. 6 Tbt s dhn p: Mkn,
arbnrin mi! M e ron b ! lf l w ! Ohun kan l d a dr lhn-n. ni
ptk ni nkj r, t s j arknrin wa. M e ban j, arbrin mi. K n p pad
w.
7 gbn fs p: Fi m sl, m e tn m, m mi ti k. Ljoojm l jde
wr lti wo n t m r gb l. un k gba ni kni gb m. Ngb t orn b
w, y wl snkn pl m-dn n gbogbo ru l l sn.
Lyn s mj dn gbyw t Rgl bra lti e fn y m r, Tb w
fn un p: J k n ma l, k bb ti y mi m e r p wn k n r mi m.
Ntor n, mo b , baba mi, j k n pad s il bb mi, mo ti s fn ir ip t
wn w ngb t mo fi wn sl. 8 Rgl w fn un p: Dr, m mi, dr t m.
mi y rn wn rn s bb r Tbt, k wn fn un n ryn r. 9 Tb
tnum p: Rr, mo tr y lti pad s il bb mi. 10 Lj kan n ni
Rgl fi yw r Sr fn un. fi daj ohun -n r fn Tb, n m-d,
lknrin lbnrin, n ml ti gntn, ktkt ti rknm, pl a, ow ti
ohun-l. 11 s j k wn l pl in ddn. dgbre fn Tb by p:
lf ti ara lle, m mi, n ire! K Olwa run j n w , pl aya r
Sr! Mo ret lti r wn m yn k n t k. 12 w fn m r Sr p: Ma
l b baba r, ntor wn ti di b r lti n l gg b wn t b sn ay. Ma
l n lf, m mi. Mo s n rt p ohun rere nkan ni mo ma gb npa r n
wn gb t mo w ly. dgbre fn wn, s fn wn ly lti l.
Bkan n ni dn w fn Tb p: m mi ti arknrin mi wn, k Olwa s
pad! Mo gbdr k n l w ly lti r wn m yn, tr pl m mi Sr, k
n t k. Nwj Olwa ni mo fi m mi l lw. M e e n ohun bbur kankan
n gbogbo j aye r. Ma l n lf, m mi. Lti n l mo ti di y r, t Sr
s j arbnrin r. K gbogbo wa n lf n gbogbo j ay wa! s k wn
mjj mr, s fn wn ly lti l pl in ddn.
13 Tb kr ld Rgl pl in ddn. Pl ay ni yin Olwa run un ay
ti ba gbogbo gby, fn byr rere rn -j r.
s dgbre fn Rgl ti aya r dn by p: K n n or-ire lti ma bl fn
yn n gbogbo j ay mi !
11
OJ TBT L
B wn ti snm Ksrn, lknkn Nnf, 2 Rafl w p: w m ip t bb r w ngb t a
fi sl. 3 J k a wj yw r l k a ba l t sl n il, ngb t un y ma b wn yk
b. 4 wn mjj s jj l ( ti rn an lt lti m ror o n dn), aj a n s tl wn b.
5 n jk wo oj n t m r y gb pad. 6 db ni p r i t b. w fn bb
r p: Wo m r ti b pl nikj r!
7 Rafl w fn Tb k t d d bb r p: Lt ni mo w fn p oj bb r y l. 8
K w fi ror ja a n s i lj, ogn n y p oj r kr, bb r y s l r ml.
9 y n s l pd m r, s l m lrn. w p: Nsisy mo l k, mo ti r pad. s
sunkn. 10 Tbt dde, ks, gbn gbynj lti kj nu n de. Tb l pd r. 11 (
m oror ja n dn). f lj, s w fn un b ti d m p: Mkn, bb. Lyn n ni
fi ogn n s i lj, s dr fn gb d. 12 Lyn n ni fi w mjj s p t b n
igun oj r. 13 Ngb n ni bb r r m lrn, 14 t s sunkn. kgb w p: Mo fi oj mi
r , m mi, ml oj mi. s w p:
Ibkun ni fn lrun,
bkn ni fn ork l r,
bkn ni fn wn ngl mm r
bkn ni fn ork l r
tt ay npkun.
15 Ntor ti l m, s ti n fn mi
t mo s fi oj mi r Tb m mi.
Tb wl, s fi ohn k yin lrun pl ay. Lyn n ni ryn fn bb r b rn-j r
ti yr s rere, gba ow ti a ran l gb w, f Sr, mbnrin Rgl, nyw, ni t tl
wn lyn t k s jnn s ibod Nnf.
16 Tbt l pd yw m r lnu ibod Nnf pl yn lrun nn ay r. Ngb t wn
ar Nnf r i t rn ls amn t m u dn, t s rn pl gbogbo agbra r tij, nu y
wn. 17 Tbt kde nwj wn p lrun ti n fn un, ti l un lj.
Lyn n ni Tbt snm Sr, yw m r Tb, o s sre fn un by p:
Kb, m mi, Olbkn ni lrun t m w s il wa, m mi. bkn ni fn
bb r, bkn ni fn m mi Tb, bkn ni fn w n, mbnrin mi, kb s
il r nn ay ti b kn. Wl, mbnrin mi. j n j j dn fn gbogbo
wn J t wn w n Nnf. 18 Arknrin r Ahkr ti Ndb w b Tbt y.
12
RAFAL FARAHN
Lyn se dn gbeywo Tb ti Sr, Tbt pe m r Tb, s w fn un p: m mi,
t ohun t t s nikj r, k w s san ow t y fn un. 2 br p: Bb, el ni k n
san fn ohun t ti e? B mo til fn un n daj ohun t mo k w, t b, j b l. 3 m mi
pad pl ara lle l s ewu, wo yw mi sn, b mi gba ow w, lyn gbogbo r tn w
sn! El ni k a fn un lr gbogbo ohun wny! 4 Tbt s fn un p: daj ohun t o k w t
s i. 5 Tb s pe nikj r, s w fn un p: M daj ohun t w k w lti fi e ow i r, k
w s ma l n lf.
6 Ngb n ni Rfl pe wn mjj syn t s w fn wn p: fi bkn fn lrun, k
s yn n nwj gbogbo aly fn oore t e fn yn, k s yin Ork r. fi wn i lrun
han gbogbo nyn b ti y, m fi p fn un. 7 y k a fi r ba pam, b ti y k a
kde i lrun n gbangba. fi p fn un b ti t ti b ti y. e ohun t dra, ibi k s n
b yn.
8 sn lti gbdr pl w, k a e fitr n pl dodo, w ny sn ju
ohun r nn . sn lti ma e fitr n j lti ma k ra ow j. 9 r
n gba-ni lw ik, s w-ni m kr nn . wn t e r n yo
kn fn j. 10 wn t d pl ibi e ibi s ara wn.
11 mi y s gbogbo tt fn yn lfi ohun kan pam: mo ti s fn yn p
dra lti fi r ba pam b ti dra lti kde wn i lrun b ti y. 12 K
m p ngb t w ti Sr gbdr, mi ni mo m b yn w swj go Olwa,
t mo s yw wn , bkn n ni fn snk t w e fn wn k. 13 Ngb t
w dde lgn kr nd onj lti l sin k kan, ngb yn ni a rn mi lti dn
gbgb r w. 14 lrun s rn mi ls kan n lti w sn, pl Sr, yw
m r. 15 mi ni Rfl, kan nn wn ngl mje t dr ngb gbogbo lti
wn go Olwa.
16 wn mjj kn fn br; wn dbl pl br l. 17 gbn w fn
wn p: m e br, k lf w pl yn. fi yn fn lrun tt l. 18 N
tmi, k e mi f nrmi ni mo dd w sd yn, gbn f lrun ni, un ni y
k a fi bkn fn n j gbogbo, k a s fi orin yn n. 19 Ngb t db p mo
jun, oj lsn l fi r b. 20 Ntor n fi yn fn Olwa lr il ay, k s dp
fn lrun. mi y gk pad sd ni t rn mi. K s k gbogbo ohun t l
y sn w. s dde. 21 Ngb n ni wn dde, wn k s r i m. Wn s fi orin
yn lrun lgo; wn dp lw r fn i yanu b: p ngl lrun farahn wn.
13
F FN SN
Ngb n ni Tbt fi ay gbdr by:
Olbkn ni lrun t w tt l,
ntor jba r w tt ayray!
2 B ti j-ni ny ni ti drji-ni.
B b m-ni l s sl il,
y tn fa-ni jde kr nn parun.
K s ni t l yra kr lw r.
3 fi yn fn un nwj wn orl-d,
gbogbo yin m srl.
Ntor fn wa kkiri lrn wn,
4 nb ni ti fi l l r hn yn.
gb e ga nwj gbogbo ly;
ntor un ni Olwa wa,
un s ni lrun wa, un ni Bb wa,
un s ni lrun wa tt ayray.
5 B b j yn ny ntor yn,
un y tn n fn gbogbo yn;
y k yn j lti gbogbo orl-de t tk s.
6 B b pad sd r
pl gbogbo kn ti m yn,
t tt nwj r,
ngb n ni y pad t yn w,
k s n foj pam fn yn m.
Nsisy ron s ohun t o ti e fn yn,
fi gbogbo ohn yn p fn un.
yin Olwa ntor dodo r,
k s gb ba ayray ga. N tmi,
mi y yn n n il gbkn mi,
mi y fi agbra ti l l r hn fn wn nyn l.
yin l, pad sd r; k ma hw rere nwj r,
k ba l tn foj n w yn, k s n fn yn.
7 N tmi, mo yn lrun lgo,
m mi s y nn ba run.
8 K l l r j ohun t gbogbo t kde,
k a s ma yn n n Jrslm!
9 w Jrslm, l mm,
Olwa ti l ntor i w r.
un y tn n fn wn m oldodo.
10 Dp fn Olwa b ti y,
f bkn fn ba ayray,
p k a tn tmpl r k nn r pl ay,
k gbogbo wn ni gbkn
l r ay nn r,
k fi f han wn olpnj t b
nn r, fn gbogbo ran t b w.
11 ml y y tn s gbogbo orl ay.
plp ni y ti kr w,
lti gbogbo orgun ay,
lti ma gb lb Ork Mm Olwa
lrun pl bn lw fn ba run.
Nn r ni ran-dran y ma fi y wn hn,
w y ma j ynf Olwa tt l.
12 gb ni fn ni t fi b,
gb ni fn ni t pa run,
t w gnn odi r kal
pl wn il r, t j wn il r!
gbn bkn ni fn ni t tn k!
13 Ngb n ni w y go,
t w y y, lr wn m oldodo,
ntor a k wn j pad,
wn y s yin lrun ayray.
14 y ni fn wn t f !
y ni fn wn t in wn dn
s lf r!
bkn ni fn wn t y sunkn
ntor gbogbo jy r!
Ntor wn y y nn r,
Wn y s r lf r t b wa.
15 Yin Olwa, w m mi, yin ba t tbi
16 ntor tn Jrslm k,
ti Il Olwa tt ayray!
Ay ni fn yk ran mi t k sl
lti r go r, lti yin ba run!
A tn wn ibod Jrslm k pl id ti j,
a tn wn gnn id r k
pl kta onyebye;
gbogbo Jrslm ni a fi wr k,
wr tt ni a fi k odi r.
17 A t wn n gboro Jrslm
pl rb ti wn kta fr.
wn nu n Jrslm y kn fn orin ay.
Gbogbo wn il r y ma w p:
lely bkn ni fn lrun srl!
Nn r ni a tn ma yin
Ork Mm r tt ay npkun!

14
y ni pin yn Tbt.
F FN NNF
Tbt k n lf ldn kejllgrn-n ay r, a s snk r s Nnf pl iy ti y. 2 m
gta lmj dn ni ngb t di afj, ti lyn wsn oj r, gb nn p r, e tr
n, s fbkn fn lrun ngb gbogbo, t s yn n lgo. 3 Ngb t f k, pe m r
Tb, s fn un n ln wny: m mi, 4 k o k wn m r l s Md, ntor p mo gba
r lrun gb, y t Nhm s npa Nnf. Gbogbo r ni y , t y s l, wn ohun t
wn wl t lrun rn s npa sr ti Nnf, k s ohun kan t k n e nn r wn.
Gbogbo wn ni y l n sk wn. A r b n Md ju Nnf l, ti ju sr ti Bbln
l. Ntor p mo m, mo s gbgb n tmi, p gbogbo ohun t lrun s ni y e, t y s r
b, r kan k s n y nn wn f wn wl.
wn arknrin wa t gb n il srl ni a k gbogbo wn ngbkn jnn s il rere wn.
Gbogbo srl y di ahoro, Samar ti Jrslm y di ahoro. Il lrun (fn wn gb d)
y di ahoro. 5 Lkan s i, lrun y tn n fn wn, y m wn pad s srl. Wn y
tn il r k, gbn k n lw b ti j, tt dgb t kk y ypo. Ngb n t gbogbo wn
b ti pad lti il gbkn wn, wn y tn Jrslm k nn w r, a s tn k il lrun
nn r, gg b wn wl srl ti w. 6 Gbogbo orl-d y s ronpwd, wn y s br
lrun n tt. Gbogbo wn ni y k wn lrun k wn sl, t m wn n sn ks.
7 Wn y s fbkn fn lrun ayray pl dodo. Gbogbo srl t a ds lj n y rnt
lrun pl tt. Wn y parap n Jrslm, wn y s ma gb n il brhm tt l
llwu, y s j ohun-n fn wn. wn t f lrun n tt y y. wn on ti
aldodo y par lr il ay.
8 Nsisy, m mi, mo fn n kan, k o sin lrun n tt, k o s e ohun t t lrn.
P fn wn m r p k wn dodo, ti p k wn ma e tr n, k wn rnt lrun, k
wn s ma yin Ork r ngb gbogbo ti n tt, pl gbogbo agbra wn.
9 Ntor n, m mi, k o fi Nnf sl, m e dr nhn-n. 10 Lyn gb t w b ti snk y
r lb mi, j n ni k kr nhn-n b ti w k r, k o m e gb n il y m, nb t mo ti r
dodo ti l s tj. m mi, rnt ohun t Ndb e s Ahkr t j b bb fn n e
algbt r - Ahkr wn il ly! gbn lrun j Ndb ny tj fn r, ntor Ahkr
pad w sr il aly, t Ndb s wn knkn ayray fn jy ohun t e s Ahkr. Ntor
i rere r ni Ahkr e b kr nn wn ik, t Ndb d sl fn un, gbn t Ndb ub
sn r fn parun ara-r. 11 Nsisy, yin m mi, wo ibi t r n gb nyn d, ti ibi t
m-ni l, in ik. m mi dnk.
dbl lr ibsn, k, a s snk r pl iy ti y.
12 Ngb t y Tb k, snk r lb bb r. Lyn n ni l s Md pl aya r ti
wn m r. gb n kbtn ld Rgl, bb aya r. 13 tj bb aya r n pl w
ti k lj ogb r. Lyn n ni snk wn n btn n il Md. Tb jogun ohun-n
Rgl b ti jogn ti bb r Tbt. 14 dgb nn y tt di dn mtdn-lgf. 15 r
parun Nnf k t k, s r Syaksr ba Md t k wn nyn Nnf ngbkn l Md.
fi bkn fn lrun fn jy t fn wn nyn Nnf ti ti sr. K t k, y lr parun
Nnf, s yin Olwa lrun tt ay npkun. mn.

W JDT
1
OGUN HOLOFRNS
N dn kejl t Nebukadnsr jba lr wn sr n l l Nnf, Arfaksd jba ngb
kan n lr wn Md n kbatn. 2 fi kta m gnn y l n k, ipn kta giri n j
s mta ti s mf n ggn, gnn odi n w j drin s n gga, ti dta s n ff.
3 k wn il s wn nu ibod l n t ga n grn-n s, t pil r j gta s n
ff, 4 wn n ibod n fnrawn j drin s n gga ti ogj s n b, k wn gb
m ogun r l ry gb wl-jde l s dw.
5 Ngb n ni ba Nebukadnsr b ba Arfaksd jagun n il ttj l t w n il Rg.
6 Gbogbo wn ar k j t , pl gbogbo wn t gb lt od Efrts ti od Tgrs, ti
od Hydasps, ti gbogbo wn t b n il ttj lb jba Arik, ba wn Elyma. B ni
plp wn orl-d ti jm parap lti gbgun l b wn ar Kaleod.
7 Nebukadnsr ba wn sr rn kan l b wn t gb n Pr, ti gbogbo wn t
gb n ap w-orn, wn ar Sls, wn ar Dmsk, wn ar Lbnn, ti d kej
Lbnn, ti gbogbo wn t gb lk kun, 8 wn ar Krml, Gld, k Gll, sl il
ttj la sdrn, 9 wn ar Samar ti gbgb r, ti wn t w lyn Jrdn, tt d
Jrslm, Btn, Kelos, Kd, od gpt, Tafans, Rmss ti gbogbo il Gn,
10 kj Tns bkan n ti Mmfs, ti gbogbo wn t gb n gpt tt d pnl tp.
11 gbn wn y k dhn s p Nebukadnsr ba sr, wn k s b a l jagun. Wn k
br, ntor lj wn k ju ni kan oo t a k sl. Wn s l wn rn r pad lw fo pl
tj. 12 Nebukadnsr bn gidi s wn orl-d y. s fi t r bra lti fyj gbogbo orl-
d Sls, Dmsk, Sr, wn ar Mb, mn, Jd ti gpt, tt d gbgb et
kun.
OGUN ARFAKSAD
13 Nebukadnsr k gbogbo wn m ogun r l kj j s Arfaksd ldn ktdnlgn,
s bor nn j n. gun gbogbo wn m ogun Arfaksd, ti ajagun lri in ti lk
ogun, 14 s gba gbogbo wn l r. l tt d Ekbatn, s gba gbogbo wn il r, e
kgun j wn, s k tj b wn ohun wn. 15 Lyn n ni m Arfaksd lr k
Rg, fi k r gn un, s pa k ptpt.
16 Ngb n l pad s il pl wn m ogun r ti plp lk jagunjagun nyn t
dp m . un ti wn m ogun r l simi pl ry fn gf j.
2
OGUN LP W-ORN
Lj kejllgn o kn, dn kejdnlgn, gb n fin p Nebukadnsr ba Asr
f l gbsan lra gbogbo wn orl -d gg b ti lr. 2 pe wn mw
ti wn jy r, s b wn gbmrn lr r lti pa gbogbo w n orl-d
wn-n n run. 3 Ngb n ni a p p k a e parun fn gbogbo wn t k j
p ba.
4 Ngb t pd gbm n par, Nebukadnsr ba sr pe Holofrns,
ggun gb wn m ogun r, ni t ip r tl ba, w fn un p: 5 By ni
ba l w, g gbogbo ay, l m wn algbra t dj pl r, k mf m
ogun t jagun lr s ti gbf m ajagun lr in, 6 k o l gbgun b wn
ar w-orn, ntor wn k d mi lhn ngb t mo p wn. 7 K a t lr il ti
lj omi, ntor mo f b wn j nn bn mi. s wn m ogun mi y d
gbogbo orl-d n, mi y fi wn e kgun. 8 wn t id y pa nn wn y
kn wn kt wn, k wn y kn wn od ti omi wn. 9 mi y k wn
ngbkn l pin ay. 10 M a l! Br lti b mi gun gbogbo gbgb n, B
wn b jw ara wn fn , k o fi wn sl tt di j jy wn.
11 N ti wn t k b jw ara wn fn , m e d ni kni s nn wn. Fi wn
jj fn parun ti kgun n gbogbo gbgb t a fi l lw. 12 B mo ti w
ly, t agbra jba mi s w ly, b mo ti t ni mi y e pl agbra mi.
13 w k gbd ale ohun kan t g r pal fn , gbn k o e gg b
mo ti rn , l w yn.
14 Ngb t Holofrns jde k r ld g r, pe wn ggun, wn balgun,
ti wn olr ogun gb m ogun sr, 15 lyn n l ka wn akgun
jagunjagun n tll g r. Wn j gbw m ogun ti gbaf taftaf. 16
A t wn lr l ogun. 17 Lyn n l k wn rk nm, ktkt ti wn ml
lplp fn r gbgb, s k wn gntn, wn hrhr ti wn ewr
lk fn onj. 18 ni kkan wn gba ps ohun -l pl iyebye wr ti
fdk lti il ba.
19 Lyn n ni jde l kr nwj ba Nabukednsr lti l gun gbogbo
orl-d ap w-orn pl wn k ogun r, wn ajagun lr in, ti yn
wn m ogun t jagun lr s. 20 Ogunlg agbo m ogun tl e, wn p b
e, b iyanrn il. K s ohun t a l fi ka gbogbo wn.
WN IBS J HOLOFRNS
21 Wn fi Nnf sl, wn s rin rn j mta lj n il ttj Bektilt. Lti
Bektilt ni wn l pg lb wn k t w lp tn Sls k. 22 Holofrns
kr nb l sr wn il k pl gbogbo m ogun r, wn ajagun lr s ti
wn ajagun lr in pl wn k ogun r. Holofrns l sp wn k n.
23 e parun fn Pd ti Ld, k wn m Rss ti wn m ml
ngbkn, wn t gb n pkun ahoro al lp gs Kelen. 24 tl od
Efrts, gba Mesopotm kj, s f gbogbo il oldi t a fi dn Wadi brn,
s d et kun. 25 Lyn n n i gbgun ko il Sls, t g wn t tak s
ww; l pin Jft, nwj Arb. 26 s gbogbo wn ar Mdn m, fi
in sun g wn, s k agbo gntn wn l. 27 Ngb n ni skal l il ttj
Dmsk ngb t wn kr k, fi in j oko wn, s pa gbogbo ohun sn
wn run, fi wn ohun l wn e kgun, ba gbogbo il oko wn j, s fi id
pa gbogbo d wn.
28 br-bojo d b gbogbo wn ar sd. br jb lrn wn ar Sdn
ti Tr, wn ar Sr, sn ti Jmn, pl wn ar st ti skln; wn
br r gidigidi.
3
Wn rn s i lti br lf, wn n lti w p: 2 w j m-d ba l Nabukednesr,
w s tnb nwj r. e w b ti w . 3 Gbogbo ohun-n wa j tr: wn ohun sn wa,
gbogbo il wa, gbogbo oko k wa, gbogbo ran sn wa n keker ti l, gbogbo ohun t w
nn g wa, wn j tr. K o l w b ti w . 4 wn l wa pp ti wn t gb nb dw
r. Ma b nbi b ti w . 5 wn rn n d d Holofrns, wn s j b a ti rn wn.
6 Lyn n ni skal l s et kun pl gb m ogun r, fi wn m ogun
gbogbo l oldi nb, s yan wn m ogun lrn wn lti rnlw.
7 wn ar l wny ti gbgb wn w pd r pl ij ti l, t wn d ad
elre. 8 Sbsb pa il wn run, g igi igb or wn lul gg b t gb p
k a pa gbogbo r il wn run, k wn nyn m ba b ohun mrn ju
Nabukednesr l, k s m gbogbo d ti gbogbo orl -d ma s b lrun.
9 By ni e d Esdrln lb Dtn, let kan t w n knkn k Jd.
10 pg ogun lrn Gb ti Sktopls, s dr nb fn o kan lti k ohun
ps fn wn m ogun r.
4
DM N JD
Ngb t wn m srl t gb n Jd gb ohun t Holofrns, ggun
Nabukednesr ba sr, e s wn nyn, ti b ti ba wn tmpl wn j
lyn gb t ti pa wn run, 2 r b wn pp, wn s br fn tmpl Olwa
wn. 3 K t p t wn ti gbkn pad w, t wn kal n Jd, t wn e
wnm fn wn wo mm, fn pp ti fn tmpl t a ti s di m.
4 Ngb n ni wn pe gbogbo Samar, Kn, Bt -Hrn, Belmn, Jrk
Kb, Aesr ti fonfoj Slm. 5 Wn l sr wn k t ga jl, wn m wn
odi l t b nb lgbra. Wn ps onj sl fn gb ogun, ntor wn
kr oko wn tn ni. 6 Jkm, olr lf t w n Jrslm ngb n, kw
s wn ar Btl ti ti Betomestm, wn l mj t w lknk n Esdraln
ti lp il ttj Dtn, 7 lti s fn wn p k wn dr s n oo or k gga
t a gb w s Jd. Y rrn fn wn nb lti d wn t n dr, n
tr n k l gb ju nyn mj lkan n. 8 wn m srl e b Jkm
olr lf ti s fn wn pl gbm wn algb t w n Jrslm.
DR TI W
9 Gbogbo wn m srl k pe lrun wn pl gbogbo agbra wn nn w. 10 Gbogbo
wn ti wn aya wn, wn m wn, wn ran sn wn ti wn t b wn gb, wn
algbe wn ti wn r wn, gbogbo wn l fi a f gbn.
11 Gbogbo wn m srl t gb n Jrslm, lmd lgb, l dbl nwj ibi mm
tmpl, t wn da er bor wn, t wn s na w dr s Olwa. 12 Wn fi a w n y or
pp k. Wn s jm fi ohn k pl gbogbo kn wn k pe lrun srl k m e j k
ogun pa wn m wn, k a m e fwkan wn obnrin wn, k a m e pa wn l wn run,
k a m e s tmpl di m tb ohun sn lw wn kfr. 13 Olwa s gb ohn b wn
nn bnj wn.
wn nyn gbw fn plp j nwj Olwa Oldmar. 14 Olr lf Jkm pl
gbogbo wn t dr nwj Olwa, wn lf ti wn j Olwa, pl a w lra
wn, wn e rb sunpa lralra, rb jj ti wn r rb mrn lti w wn nyn.
15 Pl er lr lwn wn ni wn b Olwa gidigidi p k b il srl w.
5
GBM NN G HOLOFRNS
Holofrns, ggun gb m ogun sr, gb p wn m srl mra ogun, p wn ti
d n or k l a n, p wn ti e odi algbra lr wn k gga, t wn s s n sl. 2 In
b i pppp, s pe pd gbogbo wn jy Mb, gbogbo wn ggun mr, ti gbogbo
wn awj wn ar sd. 3 s w p: yin ar Knn, s fn mi, wn ta ni gb
lr k e n? K ni ork wn l wn? Bwo ni gb m ogun wn ti tbi t? K ni wn gbkl
fn agbra wn? Ta ni ba t dar gb m ogun wn? 4 K n e t wn k lti w pd mi, t
wn yt s wn ar w-orn t w b mi?
5 Ngb n ni Akir, olr gbogbo wn ar mn w fn un p: g, jw
fets r t rn r f w. Mo f s tt r npa wn ar k wn -n n t gb
lb r. r k k s n jde lti nu rn r. 6 ran K ld n wn nyn y
j. 7 N ay tij, wn gb n Mesopotm, ntor p wn k lti sin wn r il
bb wn t a e n Kld. 8 Ngb n ni wn yg kr ln wn bb wn, t
wn s sin lrun run, lrun t wn m. B a ti l wn kr nw j wn r
wn, wn n s l si Mesopotm nbi t wn gb fn wn gb pp d.
9 Ngb t lrun wn s fn wn p k wn jde l s il Kann, wn gbil nb,
wn s di ll ti lr pl ohun sn pp. 10 Lyn n ni wn l s il gpt,
ntor yn kan m n il Knn ngb n, wn s gb nb fn wn gb t wn
r onj. Nb ni wn ti di pp, t ran wn di k l k. 11 gbn ba gpt kj
j s wn, s s wn di r t m brk. Wn s di ni ill, r wn nyn.
12 Ngb n ni wn k pe Olwa wn, t s fi lklk pa Il gpt l s wsn.
Ngb n ni wn m gpt l wn jnn s wn. 13 lrun m kun Pupa gb
nwj wn, 14 s m wn gba n Sn ti n Kd -Brn. Ngb t wn
gun wn olgb in al, 15 wn t il mr d, wn s fi agbra wn pa
gbogbo wn ar Hbn run. Lyn n ni wn kj od Jrdn, t wn gba
gbogbo wn il k e n e tiwn, 16 wn l wn ar Knn l ti wn ar
Prs, wn Jbs, wn ar k m ti wn ar Grg; wn s gb nb tt
l. 17 Nwn gb t wn k b s lrun wn, lf w fn wn, ntor lrun
wn krra . 18 gbn wn yg kr ln t lrun wn l fn wn, ogun pa
plp wn run, a s k yk wn l gbkn n il jj. A s w tmpl lrun
wn kal, wn l wn s b sw wn t wn. 19 Lyn n ni wn tn ypad
s lrun wn. Wn s pad wl lti wn ibi t a fn wn k s, wn gba
Jrslm pad nbi t tmpl wn w, wn s wn or k wn t ti di ahoro
pad s ibgb nyn lkan s i. 20 Nsisy, ga ti olwa mi, b e b w lra
wn nyn y, t wn s ti s lrun wn, dj p wn y ub. A l l b
wn jagun. 21 gbn b k b s dodo lr il -d wn, k olwa mi l ra fn
wn, ntor Olwa lrun wn y gbj wn. y y s s wa di ni sn fn
gbogbo ay !
22 Ngb t Akir par r y, gbogbo wn nyn t j y g n k br s
kn. wn olr ogun Holofrns ti wn ar sd ti wn ar Mb n k a g
Akir s ww. 23 Wn w p: r wn m srl k b w. wn t k lgbra
kankan, wn k l jagun lle. 24 j k a gk l ! k a b wn j, gb m ogun r
y gb wn m lkan oo, g wa Holofens !
6
A FI AKIR LW SRL
Ngb t ariwo agbo wn m ogun t y gbm n ka ll, Holofrns, ggun gb m
ogun sr, b Akir w nwj gbogbo agbo wn jj n ti nwj wn ar mn, w
p: 2 K ni w y jm, Akir ti yin algbe j ogun lti mn, t o ly lti ma s stl
b o ti e ln y nwj wa, t o s p k a m e gbgun ko wn m srl? w r p
lrun wn y db b wn k? lrun wo l tn w lyn Nabukednesr? ni t y fi agbra
r l wn kr lr il ay. lrun wn k s n l gb wn l! 3 gbn wa rn
Nabukednesr y l wn ml b ni kan oo! Wn k l dr nwj agbra wn in ogun
wa. 4 In ni a ma fi j wn run. Or k wn y kn fn j wn, k wn y fnkl gbogbo
il wn. B ni ba Nabukednesr w, g gbogbo ay. Ntor ti sr, wn r r k s n js
asn. 5 Ntor n, w n tr, Akr algbe m ogun mn, t o sr t k mn b ely, lti
on l, w k n r oj mi m tt di j t mi y gbsan lra wn ran n t ti gpt w.
6 Ngb n ni a fi id wn m ogun mi ti k wn rn mi la ih r. w y ub pl
wn t y gbgb ngb t mo b kj j s srl. 7 Nsisy, wn rn mi y m l or
k wn lti taari r sl lb wn l t w lrn wn k n. 8 w gbd r parun wn k
o t k. 9 B o b r p a k l gun wn, k y k o fajr. B mo ti sr mi ni gbogbo r y s
e .
10 Holofrns p p k wn t w nn g r m Akir l s Btl, k wn fi lw wn
srl. 11 Ngb n ni wn rn n m u jde kr nn g l s il ttj, wn kj s n
k l n, t wn s d od t b nwj Btl. 12 Ngb t wn ar l n r i, wn m
ohun j wn, wn s ju kta lu wn rn Holofrns lti l wn pad, k wn m e gk
w. 13 wn ontibi n farapam n sl k n nbi t wn so Akir m, wn fi sl n
dbl ls k n. Wn s pad l b g wn.
14 Ngb n ni wn m srl skal lati in l n, w n d d r, wn t u
sl. Wn m u l Btl, wn m u w swj wn jy l. 15 wn jy n ni
s m Mk lti y Smn, Kabrs m Gotonil ti Krms m Melkil. 16
wn y s pe pj wn algb l. wn d ti wn obnrin w s bi pd n.
s br r lw Akir t dde dr lrn wn nyn n, o bi lhun t
l. 17 fi nu m r ly wn mrn gbm Holofrns, ti ohun t un
fnrar w lrn wn jy sr, ti lr t ongbraga Honofrns hal l ti e
s il srl. 18 Ngb n ni wn nyn n dbl lti fi b fn lrun, wn s
kgbe w p: 19 Olwa lrun run, w b gbraga wn ti p t, jw n fn
wn y wa nn rsl wa. Ln jw fi oj rere wo wn t a ysmm fn .
20 Lyn n ni wn m Akir lknbal, t wn s k i p k -orire. 21 Ngb t
wn kr nbi pd n, s m u l il, s fn un lnj pl wn algb.
Gbogbo ru j n ni wn fi gbdr fn rnlw lrun srl.
7
HM BTL
Lj kej, Holofrns p fn gbogbo gb m ogun r ti fn gbogbo agbo
wn olrnlw t y i k, p k wn g wn l gbgun ko Btl, k wn gba
wn n or k l n, k wn s gbgun ti wn m srl. 2 Lj kan na ni
gbogbo wn m ogun n g wn. k mf wn ajagun lr s, gbaf
wn ajagun lr in, l ka wn on wn t ru r b wn l. 3 Wn pg
ogun n fonfoj ts Btl lb omi od, wn gba il kkiri lti ap n
Dtn tt d Balbm, wn s gba il j n lti Btl d Syamn, t w lknkn
Esdraln. 4 Ngb t wn nyn srl r agbo nyn pp y, br m wn w lrn ara
wn p: Wn ti d w pa gbogbo il y run nsisy! K s or k l tb fonfoj tb k kker t l dr
nwj wn! 5 n kkan m ohun j r, wn tann sr p wn, wn s
n lru j n.
6 Lj kej ni Holofrns k gbogbo wn ajagun lr in jde lj wn ar srl t w n
Btl. 7 e bw gbogbo n t l l n, s m ibi t orsun omi wn w. gba gbogbo
y, s fi wn m ogun r y wn k. Lyn n ni pad l b wn m ogun r.
8 Ngb n ni wn ggun dm (wn m s) ti wn Mb pl wn ggun wn
nyn sd, tl Holofrns, t wn s w fn un p: 9 g wa, gb ohun t a f w, k wn
m gb ogun m ba n palra kankan. 10 K e ohun j wn ni wn m srl gbkl b
k e gga or k t wn td. K rrn lti d or k n. 11 Ntor n, g wa, m e b wn
jagun pl j m ogun lr l, m ogun kan k s n ubu ld r. 12 gbn e ni k o dr
nn g r pl gbogbo wn m ogun r, k wn rn r gba orsun omi t w n sl k
n. 13 Ntor un ni fn wn ar Btl lmi mu. ngb y m wn fun n l n.
Lrin gb n ni wa ti wn nyn wa y gk l sr k ts, t a pg nwj l n.
Ln y k n s y nyn kan t y jde n l n. 14 Ebi ni y pa wn k pl wn aya
wn ti wn m wn, k id wa t kn wn lra, wn y ti r burk nwj ibgb wn.
15 w y s fi b gbsan lra wn fn orkunkun wn t k j k wn w tr lf lw r.
16 mrn wn m in Holofrns dn pl gbogbo wn balgun r, s pinnu lti e b wn
ti w. 17 m ogun wn Mb jde ngb n pl gbdgbn m ogun sr. Wn
skal l fonfoj n lti gba orsun omi wn m srl. 18 wn ar dm ti wn ar
mn n gk l gba or k l t w n knkn Dtn, wn s rn wn nyn wn l ap
gs ti ap l-orn nwj Egrebl nts Kos lk od Wadi Mkmr. yk wn m
ogun sr l gba il ttj, wn s kn gbogbo gbgb n. g ogun wn pl wn p r
wn p l br ntor iye wn p jnrr.
19 wn m srl kgbe pe Olwa lrun. y wn f, ntor wn t ti k wn m, t wn
k s l s l sw tb syn. 20 Fn j mrnllgbn ni wn m gb ogun sr, n ajagun
pl k ogun ti ajagn lr s ti jgun lr in, h wn m. wn ar Btl ti par omi t
b nn kk wn, 21 wn knga ti gb tn, k s omi j m t wn l r pa ngb wn, e ni
a pn omi fn wn mu. 22 wn md dk l, wn obnrin ti wn d phh ngb.
Wn ub kkiri gboro ti lnu n ibod ls agbra m.
23 Gbogbo wn nyn, n d, n obnrin ti n md, ni wn j y s ti wn jy l n
k, t wn kgbe, t wn w nwj gbogbo wn algb l p: 24 K lrun dj lrn wa
ti yin! Ntor ohun bbur t e s wa, t k tr lf lw sr. 25 Nsisy, a k n
olrnlw kankan. lrun ti fi w l wn lw lti fi ngb m wa ub nwj wn k a ba l
gb ptpt. 26 Ntor n tt p wn, k fi l y fn Holofrns ti wn gb m
ogun r fn kgun. 27 Lyn gbogbo r sn fn wa lti di j fn wn. A fi b di r n tt,
gbn a w ly, a k s n fi oj wa r ik wn d wa, tb snk wn aya wa, ti wn
m wa. 28 A fi run ti ay b yn ti lrun Olwa wn bb wa, k e gg b a ti w ln
kan n y. 29 Gbogbo wj n b skn kkor, gbogbo wn s fi ohn k k pe Olwa
lrun.
30 s w fn wn p: fknbal, yin ar, dr di j mrn-n s i. K t dgb yn,
Olwa lrun wa y n fn wa, ntor k n k w sl tt dpin! 31 gbn b k b s
rnlw tt di j n, mi y e gg b ti w. 32 Ngb n ni rn wn nyn l, olk
lk pad s dgb r. wn knrin gun or gnn od, wn kan l s il oldi l n. rn
wn obnrin ti wn md pad s il wn. br l s bo l n ml.,
8
JDT
Lj kan n ni Jdt gb ohun t t l y. j mbnrin Mrr mknrin ks, m
Jsf, m sl, m lk, m Anans, m Gdn, m Rfm, m Ahtb, m
lj, m Hk, m Elib, m Natanal, m Salaml, m Sarasad, m srl. 2 k
r t ti y kan n ti dl kan n w ti k ngb kr k. 3 Nn orn sn gangan ni a l
ngb t dar wn t k t k j, y m u sn dj ik. sn n pa n l r Btl.
A snk r pl wn bb r n il t w lrn Dtn ti Balamn. 4 Ngb t Jdt di op,
dr nn il r fn dn mta ti o mrin. 5 e yr kn s k il r. fi a w gban,
s fi a f bora. 6 s gbw n gbogbo j op r yt s sn j simi ti j simi, j
dn p titun ti wn j dn yk n Il srl. 7 Jdt j obnrin arw t oj r fanimra.
k r Mns fi wr, fdk ti wn rn sl fn un pl wn agbo ran ti il oko, 8 s
gb lrin gbogbo ohun r y llbi ntor br lrun.
JDT PL WN ALGB
9 gb p wn nyan ti s rt n ntor s omi, p wn ti kn s wn jy l. s m ohun
gbogbo t s ti b wn s, ti b ti bra fn wn p un y jw l n fn wn
gb m ogun sr lyn j mrn-n. 10 Ngb n n rn rn-bnrin r,
t b a tj ohun-n r, p k pe Kbrs ti Krms, wn algb l n.
11 Ngb t wn wn il r, w fn wn p:
gb r mi, yin jy l Btl, dj p k lt lti sr b ti e ln nwj wn
nyn, t s fi ara yn s ip lrun, ngb t bra p jw l wa fn wn t wa b Olwa
k b e rnlw n wn j t w! 12 gb! Ta ni yin n, t dn lrun w lj y, t s
gb ara yn ga j lrn wn m nyn! 13 Nsisy dan Olwa Oldmar w! k n
ly tt ay k? 14 B k b l m sl kn nyn ti rn in nyn, bwo ni e l m
rn in lrun t d ohun gbogbo t fi l m ohun t f e? B k. yin arknrin mi, l
ra yn k m ba e ohun t y b Olwa lrun wa nn! 15 B un k b f gb w l k j
mrn-n yn t p, l db b w tt dgb t b w , b ti tn l m wa gb nwj
wn t wa.
16 Ntor n m e br m dg lw Olwa lrun wa fn i t f e. A k l fi lrun
s ip nyn t a l fi hl m u i. 17 gbn pl farabal j k a dr di j gbl r. B
a ti k p fn rnlw. un y gb dr wa b b wu l l r.
18 Lt k s ohun t j b lrn wa p y kan, tb dl kan nn wa, tb abl kan,
tb l kan lrn wa t y forbal fn wn lrun t a fi w nyn e, gg b ti l syn
r, 19 t fa ub wn bb wa nwj id bbur t wn t k wn lgun. 20 gbn n tiwa,
wa k m ohun mrn ju lrun wa. Ntor n j k a n rt p k n kgn wa, k s n
kyn s y wa.
21 B wn b m wa, b ti r, gbogbo Jd ni a m bkan n, t wn y ba ibi mm wa
j. j wa ni a s fi san fn bj t wn y e. 22 Ik wn arknrin wa, gbkn gbogbo
orl-d y, sdi-ahoro ohun-jogun wa y d wa lbi lrn wn orl-d t a ti ma e
r, wn g wa titun k n k w s m, wn y fojt wa b olr burk. 23 Ntor tnb wa
k n fn wa ny, rr, Olwa lrun wa y j w ny plu tj. 24 Ntor n, yin
arknrin mi, j k a fi pr sl fn wn ar wa, ntor ay wn di w wa, ti ohun t j
mm jl t a ni, tmpl ti pp di w wa.
25 Fn gbogbo ohun y, j k a dp fn Olwa lrun wa t fi jy dn wa w gg b ti
l s wn bb wa. 26 rnt gbogbo ohun t l s brhm, gbogbo dnw sk,
gbogbo ohun t l s Jkb n Mesopotm n il Sr, ngb t tj agbo ran Lbn,
arknrin y r. 27 Ntor b ti dn wn w lti m kn wn, bkan n ni fn wa nsisy, k
e jy gbsn ni a j lti w lrun, b k e kl t Olwa fi b wn t snm w.
28 s d a lhn p: Gbogbo ohun t w s l fa gbn y, a k s l jiyn lr r. 29 Lt k
e n nkan ni w ti fi gbn hn. Lti gb we r ni gbogbo nyn ti m b ye or r t gb t, ti b kn r ti
dra t. 30 gbn ungb ti f pa wn nyn k! Wn s ti fi ip m wa s ohun t a s fn
wn, t a s ti bra r y t a k l ypad. 31 B w n s ti j obnrin olfknsn, b wa
gbdr s Olwa k rj kn in wn knga wa, k r m e m wa m.
32 Jdt w p: fets mi dradra, mo f e ohun kan t a ma ryn r fn wn m lti
ran d ran. 33 K dr n nu ibod lru n. mi y s jde pl m-dbnrin mi, k j t
d t p, y t f fi jw l y fn wn t wa, Olwa y tipa mi b srl w. 34 N tiyn,
m e nyn lr ohun t mo f e. mi k n s fn yn tt dgb t mi y fi par r.
35 s ti wn algb w fn un pe: Ma l n lf! K Olwa lrun amn r fn gbsan
lra wn t wa! 36 Wn s kr n yr k il n, wn pad s ip wn.
9
DR JDT
Jdt forbal, da er bor, b a f t fi bora, s fi ohn k kgbe s Olwa. j
wkt rb al pl trr n tmpl n Jrslm. w p:
2 Olwa, lrun bb mi Smn,
w t o fi id l e lw
lti gbsan lra wn jj
t wn fi fkf ara t a
nd wnd kan fn tj r,
t wn t a nd r fn dm r,
t wn b a lp lt fn t r.
Ntor w ti w p:
K gbd r b, wn s e b.
3 Ntor n ni o fi jy wn l w ik pa,
t o s fi j wn rin ibsn
t wn l fn i wn.
w pa r pl ald wn
ti pl wn rn wn
4 O fi wn aya wn lw bj kgun
ti wn mbnrin wn fn gbkn,
t s j k wn ynf r fi wn pn kgun,
fn wn m t kn fn tara r
t krra bj t a e s arabnrin wn,
t wn s k p fn rnlw.
lrun ! lrun mi,
Gb ohn ak t mo j.
5 b ti j p w lo e ohun tynw,
pl ohun sisy ti y t y l.
w ni olps n ti la.
l j n ti tla b nn r,
ti y t ti l, lti w r ni gbogbo wn.
6 mrn r jde w p: wa n y!
Ntor gbogbo n r ni o ti t sl,
dj r s lye nn.
7 wn sr ti d
pl ynga gb m ogun wn
t wn go nn agbra in wn
ti wn ajagun lr in wn
t wn fg lr wn ajagun lr s t wn n.
Wn gbkl id ti as pl f wn.
Wn k s m p w ni Olwa ajagun ml,
8 w t ork r j Olwa.
W fi agbra r t agbra wn k,
K o s pa agbra wn run nn bn r!
Ntor p wn jirr lti ba ibi mm r j,
lti ba g t Ork r olgo gb j,
ti lti fi irin w wn wo pp r.
9 Kys gbraga wn,
k bn skal sr wn.
Fn m op y lgbra lti m mrn mi .
10 M gbn w nu mi pa r
ti jy pl rn.
Pa gbraga wn kal pl w obnrin.
11 K e p nyn ni agbra r gbral,
r k s gbkl ip,
gbn w ni lrun wn onrl,
olgbj wn t a nilra,
olrnlw wn allgbra,
b fn wn ksl,
olgbj olsrtn.
12 Dkun, db, lrun bb mi,
lrun t e jogn srl,
Olwa run un ay,
ld wn omi.
ba gbogbo ohun t w d,
jw gb dr mi.
13 Fn mi n d ltn
lti m gb ti ik d b wn
t gbmrn ir ibi b s mjm r
ti s ibgb mm r, ti s k Sn,
s il wn m r.
14 J k gbogbo nyn ti gbogbo y m p
w ni Yhw lrun Oldmar ti algbra jl,
ti p wn m srl k n alb mrn ju w l.
10
JDT TI HOLOFRNS
B ni Jdt ti k pe lrun srl. 2 dde, lyn gb t gbdr tn, pe m-dbnrin r,
s skal l yr t l lj dn ti lj simi. 3 Nb l ti b a f ti ti w r sl. l w,
fi rr olrn ddn para, ya irun r, w gl r, s w a aly b tgb t k r
Mns w ly. 4 w bt r, pl kn ti iyn lrn, w rka pl yt wr, lr kan
gbogbo ohun r l w. s m ara r lw t b g p b knrin b r i, y ub fn un.
5 Lyn n ni gb t ti wo rr kan fn m-dbnrin r, k k dndn kn in p kan
pl kr, brd, ti wrks gbgb. s k gbogbo wn fn m-dbnrin n dn.
6 Ngb n ni jde l gba n Btl. Wn r s ti wn algb mj, Kbrs ti Krms,
lnu i n wn. 7 Ngb t wn r Jdt t oj r parad, t ti y a r pad, w r w wn
lj. Ngb n ni wn w fn un p:
8 K lrun wn bb wa fi oj rere w !
K m mrn r fn go wn m srl
ti fn gbl Jrslm!
9 Jdt fi b fn lrun, s w fn wn p: lkn ibod l fn mi, k n l
jade l e gbogbo r rere t r s mi. Wn s p fn wn adn k wn lkn
fn un gg b ti br. 10 Wn e b, Jdt s jde l. Wn k s r i m lyn n.
11 B wn ti l ni am wn sr t w nwj l pd wn n fonfoj n, 12 wn m
Jdt, wn bi lr p: wo ni tr? Nbo ni o ti w? Nbo ni w l? s dhn p: m
Hbr ni m, mo s jde kr ld wn, ntor k n p t wn y di j fn yn. 13 Mo w r
Holofrns, ggun gb m ogun yn, k n fn un n ryn t dj, mi y fi n t ma gb
hn n t y fi di g gbogbo or k l y l pdn ni kankan. 14 B wn ti gb r nu
r ni wn knrin n wo w r l l gbj kr lra r. 15 Wn w fn un p: O k or-ire
gbl t o fi tt w sd g wa! L r i nn g r, wo wn nyn wa t y m l, k wn fi
l e lw. 16 M e br ngb t o b dwj r. K o tn s ohun t o fn wa y fn un, un
y s e rere fn . 17 Ngb n ni wn yan grn-n nyn lti b a l pl rn-bnrin
r s g Holofrns.
18 ryn ww r ti gba gbogbo g, y s fa rkk lrn wn. Ngb t w nwj
Holofrns k t wl ni gbogbo wn ti rgb y i k. 19 Wn k l gbj kr lra w r t p
jj, wn s gb p wn mbnrin srl lw pp. Wn s fi jw w p: Ta l l ma gan
wn nyn t obinrin wn lw gidi b ely? sn k a m e fi ni kan sl lrn wn; ni t
a b ds nn wn l tan gbogbo ay l!
20 wn m ogun mw Holofrns ti wn m ogun r kr nb nkyn, wn m
Jdt wn g. 21 Holofrns dbl lr ibsn kan t w lb tb alw osn ti onwr, t
a fi kta onyebye e ln. 22 Wn w fn un p Jdt ti d; s jde swj g r pl wn
nyn t gb tp onfdk dn nwj r. 23 Ngb t Jdt r ara-r nwj ggun y pl
wn m ogun r, w oj r m gbogbo wn r. knl nwj ggun n, s dojbol.
wn rn s gb e dde.
11
JDT TI HOLOFRNS FOJKOJ FN GB KN
Holofrns w fn Jdt p: Mkn, arbnrin, m e br nkankan. mi k ebi s ni kni r
b b ti gb lti sin Nebukadnsr, ba gbogbo gby. 2 n pp b k b e p wn
nyn r, ar k, gn m, mi k b y id s wn. wn l f b. 3 gbn s fn mi, k l d
t o fi s kr ld wn, t o fi w b wa? Mo s k p o k-orire fn sl r. Fknbal, w
y w ly ni al y ti fn j iwj bkan n! 4 K sni t y e nbi, gbn a l
gg b rn ba Nebukadnsr.
5 Jdt s w p: Jw j k rn r l sr nwj r. mi k s n sr k ll y nwj
olwa mi. 6 gbn b w b tl mrn rn r, lrun y j k i r yr s rere, olwa mi
k s n kn nn dwl r. 7 k Nebukadnsr p! ba gbogbo ay, ni t rn lti m
gbogbo aly w sn tt; k r p ! Ntor p ni fn t k e wn nyn nkan l sn
, gbn npa agbra r, n gbogbo ranko gb pp, wn ran sn ti wn y oj run
j ti Nebukadnsr ti gbogbo Il r.
8 w ti gb lt npa gbn gga r. Gbogbo ay l m p w tay nn gbn, m-e,
ti ogun jj t rkj l. 9 A tn m ohun t Akir w nn gbm. Ngb t wn ar Btl
d a s, s ohun gbogbo t s ld r fn wn. 10 Ntor n, g ti olwa, m e gan wn
r t b s, gbn k o fi pam nn kn r, ntor dodo ni wn. Lt ni a k n j ran
wa ny, id k l r ran wn gb e b a k b s lrun wn. 11 gbn nsisy k olwa mi
m e r ks tb kn, ik y skal l wn lr. Ntor ti d wn m, ti m bn
lrun w sr wn, ngb kgb t wn b d. 12 Lti gb t onj wn ti tn, t k s omi m,
wn pinnu lti pa wn agbo ran wn, k wn s jw npa jj gbogbo ohun t lrun wn d
wn lkun lti j. 13 Wn pinnu lti j kso k wn ti ti t wn ti ti rr wn, wn ohun t a
yst fn sn lrun ti fn wn lf n Jrslm, wn t dr nwj lrun wa,
gbn k s lmrn t lt lti fwkn n. 14 J b l, wn ti rn s Jrslm, s
gbm wn algb, fn lti e b. 15 Ohun t y l s wn n y: n kt t wn b ti gba
n, t wn b s ti l , lj n ni wn y gb.
16 Ngb t mi, rn r gb gbogbo eley ni mo s kr ld wn. lrun ti rn mi lti e
ohun t y ya gbogbo orl-d lnu, ngb t wn b gb. 17 Ntor rn r j olfknsn.
Tsn tru ni mo bl fn lrun run. Ntor n ni mo e pinnu lti w sd r k dr t ,
olwa mi. mi rn r y ma jde lru fn dr n sl od, k gbdr s lrun lti l
m gb t wn y d wn. 18 Ngb n ni mi y w s fn lti jde l pl gbogbo gb
m ogun r, k s n s ni t y l kj j s . 19 mi y m gba gbogbo Jd tt w
y fi d Jrslm. mi y m gbgun l rn l. Ngba n ni w y k wn b a ti k
m gntn ln ol, k s n s aj pp t y gb. Mo ti r gbogbo ran y t a s fn mi
k n fi hn .
20 wn r obnrin y t Holofrns lrn ti gbogbo wn m ogun r. yanu gbn or
r m wn kgbe p: 21 K s ir obnrin y lti orgun ay kan d kej, t lnu r b tir!
22 Holofrns s w fn wn p: lrun e t rn w wj wn nyn r! Tiwa ni agbra,
parun s ni ti wn t b gn w. 23 N tr, w lnu r. B o b e b o ti w, lrun r y di
lrun mi, w y s ma gb n fin ba Nebekadnsr, w y s di olkk n gbogbo
gby.
12
Lskan n ni fi ibi t wn wo fdk r w hn n, t fi wo r fn un lnj, t s fi ife
r fn un lt mu. 2 gbn Jdt w p: mi k n jun k m ba s lnj n. Ohun t
mo m w ti t fn mi j. 3 Holofrns s dhn p: B ohun t o m w b tn k, nbo ni k a
ti r ir r fn ? Ntor k s y r nn wn nyn wa. 4 fs p: K o p, olwa mi, mi
rn r k n j ohun t mo m w tn k Olwa mi t m mrn r npa mi. 5 wn
amw m ogun Holofrns m u l sn g r nbi t sn tt di gnj ru. Ngb t di
fmj, dde, 6 ti s fn Holofrns p: K olwa mi pe p k rn r ry l gbdr,
7 t fi j p Holofrns ti p fn wn m ogun r k wn m e d i lw. j mta l gb n
g n. A ma jde lru l s od Btl, a s w n od n lb ibi t dn kan w. 8
Ngb t b jde, a ma gbdr s Olwa lrun srl k dar dwl r lti gb wn
nyn r ga. 9 Lyn gb t b e wnm tn, a pad s g r nb t gb dr tt dgb t
a ma gb onj r fn un n rl.
JDT ND S HOLOFRNS
10 Lj krin, Holofrns e s kan t pe wn balgun r nkan sb, ls wn on.
11 w fn Bags, oltj ohun-n r, p: L pe obnrin Hbr t w ld r yn w, k w
b wa j, k w b wa mu. 12 Y j ohun tj fn wa lti j k obnrin b l l b a lp. B a
k b e b, wn y fi w rrn-n. 13 Ngb n n Bags jde ld Holofrns l b Jdt.
w p: j obinrin arw b y l m l sd g mi, k w n ip l nwj r, k b
wa mu t pl ay b kan nn wn mbnrin sr ln t wn dr n fn
Nebukadnsr? 14 Jdt dhn p: Ta ni m lti k ohun t olwa mi f? mi y e ohun
gbogbo t b t lrn l wyn, y s j ohun ay fn mi tt di j ik mi!
15 Jdt dde, w a r pl gbogbo ohun obnrin. m-dbnrin j r l. A
onyebye t Bags fn Jdt lti ma l lj ni t sl nwj Holofrns. 16 Jdt wl
jk. kn Holofrns gbin fkf ara s i, m r s dm. n f gbgbn lti b a lp,
ntor lti j t ti r i l ti kk t un y b a e eke. 17 w fn un p: Ma mu, k o
s ma b wa pn nn ay wa! 18 s dhn p: mi y mu, olwa mi, ntor lti j t mo ti
d ay, in mi k t dn t ti j n! 19 gba ohun t mbnrin-d r ps fn un, s j,
s mu nwj r. 20 Holofrns ti gbgb ara-r nwj w r, s mu t mupara p ju b ti
mu tlr.

13
Ngb t al l, wn balgun r tt l, Bags tilkn g lti ta, lyn gb t ti r i p wn
alpj g r ti jde. Gbogbo wn l sn b ti r wn lyn mtpara wn, 2 s ku Jdt
nkan oo nn g Holofrns t sn lr dbl lr ibsn r nn mtpara. 3 Ngb n ni
Jdt w fn mbnrin-d r p k dr nta lb yr ibsn n, k s dr tt dgb t
un y fi jde gg b ti e ljoojm. s ti ra lti s p un y ma jde l gbdr,
s ti s b fn Bags.
4 Gbogbo wn ti jde kr ld Holofrns, tmd tgb, k ku ni kni n yr ibsn r.
Lr dr lb ibsn n ni Jdt ti w nn ara-r p:
Olwa, lrun algbra jl,
fi oj rere wo i w mi
n wkt y fn go Jrslm.
5 kk t nsisy lti gba jogn r pad
ti lti m mrn mi
lti gun wn t t dde s wa.
6 Ngb n ni l ibi rr Holofrns lr ibsn r, fa id r y, 7 lyn n ni snm
ibsn n, t di irun or knrin n m, b ti w p: Fn mi n gboy pl agbra ln,
Olwa lrun srl! 8 Lmj ni g e n rn pl gbogbo agbra r, t s b lr. 9 Ngb
n ni y k r jnn sbi ibsn n, s b a or p ibsn n. Ngb t e d lyn
n ni jde, t fi or Holofrns fn mbnrin-d r, 10 un n gb e sn agbn onj wn.
wn mjjj s jde kr nn g n gg b wn lti l gbdr. B wn ti jde kr nn
g n, wn kj od n, wn s gk n Btl, wn d nu n ibod l n.
JDT GB OR HOLOFRNS W S BTL
11 Lti kr ni Jdt ti kgbe pe wn adn: lkn, tt lkn! Olwa lrun wa
b lrn wa sbsb t i algbra n srl, t s fi agbra r han wn t wa gg b
ti e ln. 12 Ngb t wn ar l gb ohn r, wn sr w s nu ibde l wn, wn s pe
wn algb. 13 Gbogbo nyn, lmd lgb, l sr w ntor wn ret ww r. wn
nyn lkn lti k wn obnrin mj n kb, wn dn k wn ba l rran nb, wn s
rgb y wn k. 14 Pl ohn k ni Jdt fi w fn wn p: fi yn fn lrun! yn n! yin
lrun t n r k ys kr n Il srl, gbn t fi w mi gun wn t wa lru y.
15 Ngb n ni gb or n jde n agbn r, s fi hn wn b ti w p: wo or
Holofrns, ggun gbogbo wn balgun gb m ogun sr, k s wo a or ibsn r
nbi t gb sn pl mtpara. Olwa ti fi w obnrin l pa! 16 go ni fn Olwa t mi
nn de mi! Ntor w oj mi tn n fn ub r; k d pl mi, mi k s r tj tb
bnj.
17 Pl yanu t a k l fnus ni gbogbo nyn dbl lti fi b fn lrun, wn s fi ohn kan
kgb p: Olbkn ni w lrun wa, w ti s wn t wn nyn r di fo ln. 18 s s
w fn Jdt p:
K lrun Oldmar bkn fn , mbnrin mi,
ju gbogbo wn obnrin ay y.
Olbkn s ni Olwa lrun, ld run un ay,
ni t e amn r l b ori ggun wn t wa!
19 K sni t y gbgb gboy t o fihn,
gbn a ma rnt r tt l npa agbra lrun.
20 K lrun j k a ma bl y fn tt l,
k a s san r fn pl gbgbrn-n ire,
ntor w ti fi m r wwu
ngb t a r wn nyn wa sl,
gbn w y parun wa pad,
b o ti rn tr nwj lrun wa.
Gbogbo nyn e: mn! mn!
14
GUN
Jdt w fn wn p: yin ar, fets mi. gba or y, k gb e k or odi l yn. 2 Lyn
n, ngb t il b m, t orn b dde lr ay, k olk lk m ohun j r, k gbogbo knrin
t b l jagun jde l pl ggun kr n l, b ni p f skal l ibi wn sr. gbn
k m e d ib. 3 wn sr y s s m ohun j wn, wn y s l wn g wn lti j
wn blgun ti ggun gb m ogun wn. Ngb n ni wn y s l g Holofrns, t
wn k s n r i. r y s b wn t b g t wn y fi s l nwj yn. 4 Ohun t e ni
p k gbogbo yn ti gbogbo wn t gb n il srl l wn lti gun wn nn pynd wn.
5 gbn k t e y, b mi pe Akr ar mn, k ba l r ni t kgn Il srl, ni
t rn an w b wa b ni t a fi l ik lw pa. 6 Ngb n ni wn m Akir w lti il s. B
ti d, t r or Holofrns t ni kan gb dn lrn j nyn, ub lul, s dk. 7 Wn
gb e dde. Ngb n ni wl ls Jdt, t dbl fn un, s kgbe p:
Albkn fn ni w nn gbogbo g Jd
ti n gbogbo orl-d:
wn t b gb ork r y kn fn pay!
8 Nsisy, w ryn fn mi ohun t w e lrn j y. Lrn gbogbo nyn ni Jdt s
fn wn gbogbo ohun t l lti j t ti kr n Btl tt dgb t sr lw. 9 Ngb t
par r r, gbogbo wn kgbe yn sk, l n s kn fn igbe ay. 10 B Akir ti r ohun t
lrun srl e, fi tkntkn gb gb, kl, a s gb tt l sn agbo wn m srl.
11 Ngb t il m, wn ar Btl gb or Holofrns k or odi l. Olk lk m ohun j
r, gbogbo wn s jde n ww lgb k l n. 12 Ngb t wn sr r wn, wn rn
l b ggun ti wn olr gb m ogun kkan ti wn balgun yk. 13 Wn e b d
g Holofrns. j ggun wa, ni wn w fn wn rn r. wn r y n fojdi lti
skal w b wa j k wn ba l parun ptpt. 14 Ngb n ni Bagos wl, t ptw
nwj a t a ta sj n g n, b ti r p Holofrns b Jdt sn p. 15 gbn ngb
t k gb nkankan, lkun wl s yr ibsn, s r k lr il ls or. 16 Ngb n ni
kgbe kkan, t sunkn kkor, t kdn, t kgbe pl ohn rara, t s fa a r ya. 17 Lyn
n ni wn g t Jdt gb t k s r i. Ngb n ni j sn agbo nyn n t s kgbe
p: 18 H! wn lt r! Obnrin Hbr kan ti k tj b il Nebukadnsr. Holofrns ti
bal n k t a g or r! 19 Ngb t wn jy gb m ogun sr gb r wny, kn wn
dm ptpt, wn fa w wn ya, igbe kn wn s gba gbogbo g n.
15
Ngb t wn t k t kr nn g gb ryn y, wn krs. 2 br-bojo k j k wn p
mj lj kan m, wn tkkiri, olk lk s gba n sl tb ti k l. 3 wn t pg lr
k, t wn y Btl k, s l bkan n. Ngb n ni wn m ogun srl rl wn. 4 s
rn s Betomastm, Bb, ob, Kl, n gbogbo k srl, k wn ba l m ohun t l
ti lti pe gbogbo wn nyn wn lti jlu wn t n, k wn s pa wn run. 5 N kt t wn
nyn srl gb ni gbogbo wn kl wn tt d Kb. wn ar Jrslm ti gbogbo ar k
wn dp m wn bkan n, ntor wn n ti gb ohun t l nn g wn t wn. Lyn
n ni wn ar Gld ti wn ar Glil m wn lgb, t wn s l wn bjbj tt d ts
Dmsk ti gbgb r. 6 wn yk t dr n Btl rlu g wn sr, wn e kgun
r, y s s wn di lr. 7 Ngb t wn nyn srl pad b ni wn di g gbogbo ohun
yk. wn ar abl ti wn nyn let t b lr k ti wn t w n sl e kgun pp
bkan n, ntor ohun-n wn p jj.
DP
8 Jkm, olr lf, ti gbm gbogbo wn algb srl t gb n Jrslm w wo
oore t Olwa e fn srl, wn s w k Jdt. 9 B wn ti w il r ni gbogbo wn fi ohn kan
bkn fn un w p:
w ni go Jrslm!
w ni ay l srl!
w ti fi iy l fn ran wa!
10 Npa ffi w r e ohun y, w y fn l srl,
In lrun s dn s ohun t w e.
K Olwa Oldmar bkn fn l ti ll!
Gbogbo wn nyn s dhn: mn!
11 Fn gbn j ni wn nyn fi e kgun g n. Wn fi g Holofrns fn Jdt,
gbogbo wo fdk r, wn ohun jk-f r, wn ife r, ti gbogbo ohun r. s gb
wn, k wn ka or wn ktkt r, s fi k lin f wn l. 12 Gbogbo wn obnrin
srl l jde w w , wn pn ara wn s gb akrin lti fi ij yn n. Jdt m ew igi tt dn,
pn wn ew n fn wn obnrin t y i k. 13 Jdt ti wn lgb r fi ew olf e ad d
or wn. Lyn n ni e wj wn nyn n, b wn ti krin, t wn j l. Gbogbo
wn knrin pl ohun j lw ti ad elr lr b a krin yn bkan n. 14 Lrn gbogbo
srl ni Jdt br orin dp y, gbogbo wn nyn s b a krin n sk by p:
16
b mi yin lrun mi pl l tamburn,
krin yn s Olwa pl smbl,
krin titun s Olwa,
K fi ij yin ork mm r.
2 Ntor Olwa ni lrun ajagun gun.
ti pg r lrn wn nyn r
lti gb m lw wn t mi.
3 sr skal lti wn k rw,
w pl lk gb m ogun.
Ogunlg wn dn wn omi od,
wn in wn gba gbogbo or wn k.
4 Wn sr npa gbigba orl-d mi,
k wn fi id pa wn d mi,
k wn n or wn m-w mi ml,
k wn fi wn mdknrin mi
e kgun pl wn omidan mi.
5 gbn Olwa algbra jl
fi w obnrin d wn dr.
6 Ntor k e lti w d
ni akgun wn ti ub,
k e wn mrn l l wn pa,
tb wn akgun l kl wn,
b k e Jdt mbnrin Mrr,
l fi w r gba ohun j lw wn.
7 ti b a f r lti m tn w
fn wn onbnj srl.
fi rr olrn ddn pa oj r,
8 s fi gl w irun or r,
w a gb t fi f mra,
9 bt r w lj,
w r gb lkn
Id s b lr.
10 gboy r ba wn Pr lr,
kn lle r k dm b wn Mds.
11 Ngb t wn onrl mi k, r b wn,
wn allere mi k, pay s d b wn.
12 wn m rbnrin pa wn k,
wn ki id b wn b wn m ss.
Wn gb lj ogun Olwa mi.
13 Mo f krin titun s Olwa mi,
Olwa, w tbi, w s lgo,
Algbra jl ni w e.
14 K gbogbo d r sn !
Ntor w sr, wn d r s w,
w rn m r jde, a s d wn,
k s altak fn ohn r.
15 B wn k l b w lul,
k wn dp m omi kun,
b pta b y b d nwj r,
sb w y n fn wn t br r.
16 Lt, ohun kkere ni b olrn ddn,
n r t a fi rb sunpa k t nkan.
gbn ni t b br Olwa
ni y di ni l tt l.
17 gb n fn wn orl-d
t dde ld s y mi!
Olwa Oldmar y j wn ny lj dj,
un y rn in ti kkr j ran ara wn,
wn y s snkn olr tt ll.
18 Ngb t wn d Jrslm, gbogbo wn dbl nwj lrun, lyn gb t wn ti e
wnm, wn rb sunpa wn, pl rb p ti ti fitr. 19 Jdt fi gbogbo ohun-l
Holofrns jj fn lrun b ohun t a k gbd fwkn pl a ibsn r t fnrar m.
20 wn ar Jrslm br s y ay l fn o mta nwj tmpl. Jdt s dr t wn.
JDT K LYN GB T DGB DARGB
21 Ngb t kk n par, olk lk pad s il r. Jdt n pad s Btl, s gb nbi
tir. kk r kn jk-jd orl-d n lj ay r. 22 p knrin l f fi e aya, gbn k
m knrin kankan fn gbogbo yk j ay r lyn ik k r Mns t ti dp m wn
nyn r. 23 kk r p s i, b ti dgb s i n il k r. di m dn mrn-n-
llgrn-n. fn rnbnrin r lmnira, lyn n ni k n Btl, t a snk r nn iboj
k r Mns bkan n. 24 Il srl f r fn j mje. K t k ni ti pn gbogbo ohun-
n r fn wn ar il k r Mns ti fn wn ar il tir fnrar.
25 K s s ni t tn y wn m srl lnu m ngb ay Jdt ti fn gb pp lyn r.

ST

FR
1
1 N dn kej jba ba l Ahasurs, lj kn o Nsn, Mrdek m Jr, m m,
2
m K, lti y Bnjmn, ll kan. 1 j J kan t gb n Ss, s j nyn ptk t
3
b ba i n fin. 1 tn j ni kan nn wn r gbkn t Nakadelnsr ba Bbln k
l gbkn pl Jekon ba Jd.
4
1 l r n n y: Ariwo ti igbe dm l ta, r sn, il m tt, rkerd bor gbogbo ay.
5 6
1 ranko abm l mj jde, wn mra lti b ara wn j. Wn b ramram. 1 B igbe wn ti
7
dn ni gbogbo orl-d mra ogun lti b wn nyn oldodo j. 1 j j knkn biribiri,
8
j pnj, nira, ti rora, t br-bojo d b ay. 1 Nn br ohun bbur t b w b wn,
9
ni wn nyn lrun ti mra fn ik, t wn s k pe lrun. 1 s e, b wn ti k ni orsun
10
omi kan r jde, t omi pp s n. 1 Orn l pl ml. A gb wn onrl ga, wn s gb
wn algbra m.
11
1 B Mrdek ti j n br s ron s l y, ti s mrn lrun, e r kn tt di al,
s gbynj lriri n lti m tm r.
DT S BA
12
1 Mrdek gb n fin pl Bigtn ti Tr, wn mjj j akra ba t fin.
13
1 Ngb t gb npa jrr wn, t s ti m r kn wn, r i p wn f e ba Ahasurs
14
le, s l s fn ba. 1 ba fi wd br lw wn akr mj n, b wn s ti jw l
15
pa wn. 1 ba k rn y sn w ksl r, Mrdek n tir k sn w kan bkan n.
16
1 Lyn n ni ba fn un n ip gga n fin, t s fi wn bn d a ll lti p fn.
17
1 gbn Hmn m Hamedt, ar gg, j ay ba, s f e Mrdek le ntor r
wn akra mj ba.
1
AHASUERS TI FT
S AHASURS Ngb ay Ahasurs, Ahasurs t jba r f lti nd d tp, jba
lr tdnldje pnl. 2 Ngb t ti gnw lr t r n il oldi Ss, 3 ldn kta jba r,
e s kan fn wn jy r, fn wn on jba r, wn ggun Pr ti ti Mds, fn
wn ll, wn ajl gberko, un n s jk e g nd s n. 4 f fi l l ti go
jba r hn wn, ti b jba r ti tbi t, pl w onyebye r, s e y fn gsn j
ldkun.
5 Lyn y ni ba n tn e s fn j mje n gbl fin ba fn gbogbo nyn, ti ll
ti mknn, t gb n il oldi Ss. 6 Nb l ta a l lw s pl a alr w osn pl
okn olw gb tt, alw osn t a k b wn rka fdk t a so m wn p mrbl.
wn jk ondbl onwr ti fdk w lr il t a fi ilk, mrbl ti oriri kta
onyebye t. 7 Oriri ife ln ni a fi bu t t p gidi fn wn nyn, t ba s n b omi
b ti fihn gg b l r ti t. 8 Pl ba k s dw fn ni kni lti mu t b ti w ,
b ni ln t ba fn wn rn r lti t f gbogbo nyn lrn.
RN FST
9 Ayaba Fst se s fn wn obnrin nn fin ba Ahasurs bkan n. 10 Lj keje
ngb t t m in ba dn, p fn wn akra mje: Mehumn, Bst, Hrbn, Bgt,
Abgt, Str ti Krks, wn t tj ba, 11 n k wn l pe ayaba Fst w pl ad
ayaba lr, k w fi w r han wn nyn ti wn jy nwj un. Ayab n s j arw
gidi. 12 gbn ayaba Fst k lti w ld s ba t fi rn wn akra s i. bn ba p,
run r s ga. 13 pe wn lgbn t m jnl fin fn dmrn, - ntor p j wn k
wn ak-m, wn amfin ti wn adj, ma y r ba w. 14 pe wn y mra:
Karn, tr, Admt, Tr, Mrs, Mrsn ti Memukn, wn g mje on ba
Pr ti ti Mds, t wn b ba dmrn, t wn s j awj tl ba lr jk. 15 w p:
K ni y k a e, gg b ln fin, s ayaba Fst fn gbrn r s ba Ahasurs t
wn akra m w b a? 16 Nwj ba ti wn gb jy r n Memukn dhn p: K e
ba nkan ni ayaba Fst , n tn s wn gb jy ti gbogbo wn nyn jk-jd
il jba ba Ahasurs. 17 B ayaba ti hw k l pam fn gbogbo wn obnrin t l ma m
wn e gbraga s wn k wn npa ggn wn nn kn wn. Wn l ma w p: ba
Ahasurs fnrar p k a pe ayaba w, un k s w! 18 K l kj n t wn aya oly l
Pr ti Mds y gb s ayaba; hw wn s k wn y bur ju ti ayaba l! y y j
rfn pp t y fa bn l. 19 B b wu ba, j k a e fin kan t k e ypad, nn wn
fin Pr ti Mds, k a d Fst lkun, k m e farahn nwj ba Ahasurs, k ba s fi
ip ayaba fn lmrn t dra j l. 20 Lyn n ni a m ba tnkl gbogbo jba r,
lyn n ni wn aya y ma bw fn wn k wn, n ni l ti kker. 21 r y t ba
lrn ti wn gb jy. ba s tl mrn Memukn. 22 fi w rn s gbogbo pnl jba
r, s gbrko kkan, gg b kw wn ti n d wn, k gbogbo k l ma j bal n il r.
2
ST DI AYABA
Ngb t e d s i, t bn ba Ahasurs ll, rnt Fst, rnt w r, ti pinnu t e
lr r. 2 wn mw ba w fn un p: J k a w wn omidan fn ba, wn wnd t lw.
3 K ba yan wn oldr i jba n gbogbo gbgb jba r, k wn k wn dmbnrin
wnd arw w s il oldi Ss, n dd wn obnrin. A fn wn n gbogbo ohun t a fi e
ara. 4 mbnrin t b wu ba j ni y di ayaba dp Fst. mrn y wu ba, s tl e.
5 s e, J kan t a p n Mrdek, m Jr, m m, m K, lti y Bnjmn,
gb n il oldi t w n Ss. 6 Nebukadnsr ba Bbln m u l gbkn kr n
Jrslm pl wn r gbkn t k l pl Jekon, ba Jd.7 Ngb n ni t ni kan
dgb t a p n Hads, t tn j st, j mbnrin arknrin bb r, ni t ti pdn
bb ti y r, oj r wu-ni, s fanimra. Lti gb ti wn b r ti k ni Mrdek t m u tira
gg b mbnrin tir.
8 B a ti kde ba ni a k wn dmbnrin j n il oldi Ss lb tj Hg. A m st
l fin ba, s e, b a ti m u pl wn yk sb Hg, oltj wn dmbnrin n,
9 dmbnrin y w , s r oj rere r. fn un n wn ohun fn ara pl ohun jj. Lyn
n ni yan wn mbnrin mje ptk lti fin ba lti m tj r, s fi d t dra j l
fn un pl wn mbnrin r. 10 st k s ibi t ti w tb ta ni wn b r, ntor Mrdek ti
kl fn un k m e s . 11 Ljoojm ni Mrdek rn nwj il t d wn mge-bnrin
n w k ba l gbr lf st ti b nkn ti r fn un.
12 mge wnd kkan gbd ma fi ara r han fn ba Ahasuers lyn o mjl gg
b t wn obnrin tl, ngb t sk tir b kn n. Ohun t wn e n kk n n y.
O mf ni wn mge-bnrin n a l fn tnrae arw npa llo ohun para ji, o mf
yk ni wn a lo wn ohun olrn ddn ti orr para t a sb l fn w obinrin. 13 Ngb
t mge-bnrin kan b f l farahn fn ba, ohun khun t b w lti m dn ni a fn un,
ntor kr n d wn obnrin l s fin ba. 14 rl ni y l, y s fi b s d mrn
n r, d t b lb tj aasgs, akra ba, t tj wn l ba. mge-bnrin n k
s l pad sd ba fi b a b pe ork r, t s n ohun t wu ba lra r.
15 gbn ngb t kan st lti l r ba, - st mbnrin Abihl, arknrin bb Mrdek
t e algbt fn un gg b m tir, - k br ohun khun ju y t Hgi akra ba, t tj
wn obnrin, fn un. w st s w gbogbo nyn t r i lkn. 16 A m u l b ba
Ahasuers n fin ba l kw, o Tbt, ldn keje jba r. 17 s wu ba ju gbogbo
wn omidan yk. b fi ad ayaba d e lr, s yan n e ayaba dp Fst.
18 Lyn n ni ba e s gbyw st. pe wn gb oly ti wn on ba, s j
n di j simi fn gbogbo gbgb jba r. s fi l l ba hn npa ffi r lnk fn
wn nyn.
MORDEK TI HMN
19 Ngb t st kj lti d kn wn mge-bnrin l s kej, 20 k sr npa wn b r
tb npa y r gg b Mrdek ti p fn un, ni t s tl a r gg b gb t w lb
tj r. 21 Mrdek l i nd n jba lkk n. wn mj nn wn akra ba t a
p n Btn ti Tr, t wn j ol gb ba, ntlrn m wn bn, wn s dt lti e ba
Ahasuers le. 22 Mrdek gb npa r, s fn ayaba st, ni tibi n tn s fn ba lrk
Mrdek. 23 Lyn wd, j p b n ni r. A pa wn lt mj n nwj ba. A s k
tn n sn we ksl.
3

Ngb t e d s i, ba Ahasuers gb Hmn ga, m Hamedt, m il gg. gb e


ga nn l ju gbogbo wn on ba ti ju wn lgb r l. 2 ba s ni p k gbogbo
wn on ba t bjt i n r ma knl, k wn s ma forbal k i. 3 wn on
n ba n w fn Mrdek p: e t o fi ld s ba? 4 Lsn ni wn s fn un
ljoojm, k fets wn. Wn s fi sn kn n ld Hnn, b wn ti f m by Mrdek y
tn ma hw b (ntor ti s fn wn p J ni un). 5 Hnn s r i p lt ni Mrdek k
knl tb k forbal k un. y b i nn. 6 Ngb t a s y Mrdek fn un, r i p k e
Mrdek nkan ni y k a pa, s jrr lti pa gbogbo y J pl Mrdek nbi kbi t wn b
w lb jba Ahasuers.
LTI PA GBOGBO WN J
7 Ldn kejl jba Ahasuers, l kn, o Nsn, lj Hnn ni a gg pur lti m j
ti o n. Gg n m o kjl, o Adr. 8 Hnn w fn ba Ahasuers p: Lrn
wn lk nyn t gb lb jba r, n gbogbo pnl r ni wn kan t k dp m wn
lmrn w. fin wn yt s ti ba, wn k ka ba s, k s l fi wn sl b ntor
lf ba. 9 Ntor n k ba dkn j k a p lti pa wn run, mi y s san gbrn-n
ow fdk sn ra ba. 10 Ngb n ni ba b ruka w r fn Hnn m Hamedt,
m il gg, olparun fn wn J. 11 w fn un p: M ow r dn, mi y fi wn
nyn n l lw, k o e wn b b ti w !
12 Ngb n ni a pe pd wn akw ba fn j ktl o kn lti k w t Hnn
pa fn wn bal, wn ajl pnl kkan ti wn olr jy, a kw s ni kkan wn pl
kw ti n d tiwn. A fws w n lrk ba Ahasuers, s gb dd rka r l ,
13 wn akde s k wn w n l gbrko pl lti pa wn J r, lti d wn tt kan
argb wn, ti m-w, ti obnrin lj kan n. yn ni j ktl o kejl, o Adr, ti
p k a k wn lr l.
1
13 By ni a ti kw n:
Ahasuers ba l k wn ajl tdnldje pnl t br n nd tt d tip, s k
wn jy wn gbrko t b lb wn:
2
13 B mo ti j olr lk nyn ti g gbogbo ay, mo ti pinnu p mi k n j k gbraga
w m lrn, mo s f ma e jba mi pl m ll n wntn-wns, pl oj rere, k n ba l
fn wn t w lb mi ly lpin ti ay rere t k n bnj, k jba mi ma fn-ni
lnfn lswj nn lj, k wn nyn l ma rn ls dw, lti pin jba mi kan d kej,
3
k n s fi id lf t gbogbo ay lpa ml. 13 Ngb t mo br lw wn oldmrn mi,
n t a l gb e y, Hmn t j lgbn ju gbogbo wa l, t tay nn fknsn ti tt s
4
jba wa, ni t s j gb kej nn jba y, 13 m u w s et gb wa p wn aldra
nyn kan b lrn wn y t w n gbogbo gby, t fin wn m wn ld s wn
orl-d mrn, t wn s tp s ba ngb gbogbo, t fi j p kan jba wa t a
lpa fn nfn gbogbogb k l yr s rere.
5
13 B a ti fiys i, ntor n, p wn y t yt gidi, ld s gbogbo ary, pl wn fin
jj wn, t s ld s f wa, t wn s fi b rfin nn w brur wn, t fi j p wn j ewu fn
6
dr inin jba wa. 13 w p y p: gbgb wn t w Hnn, ni t j albjt t
l, t s j bb kej fn wa, gbogbo wn t w n b b w ni k a pa, taya tm, pl id
7
wn t wn ls oj n, lj krnl o kejl, o Adr, ldn y; 13 k wn onw
dra lkn y lti gb pp, l skal re ip k pl igbe or lj kan oo n, k jba wa
ba l fsml lj iwj.
14 dk w n t di fin fn gbogbo gberko, ni a k fn gbogbo wn nyn, k wn
ba l mra sl fn j n.
15 wn akde sre tete l pl ba, il oldi Ss ni a ti kk kw n. ba ti
Hnn jk dn, gbn l Ss w n dm.
4
MORDEK TI ST GBYNJ LATI D PARUN N DR
Ngb t Mrdek gb ohun t l, fa a r ya, s w a f pl er lr. 2 Lyn n
ni rin gba rn l nn bnj, l dr tt fi d il i n t ni kni t b w a f k
gbd gb wl. 3 N gbogbo gberko t a ti kde ba ni wn J ti br f, t wn
gbw pl kn ti orin ar. A f ti er ti di ohun t plp fi sn.
4 wn rn-bnrin ti wn akra st w ryn fn un. bnj d b ayaba n. fi
rn s Mrdek p k b a f r sl. gbn ni tibi k wn a n. 5 Ngb n ni
st p pe Hatak, kan nn wn akra r t ba fn un b j, rn an l b Mrdek k
br ohun t l lw r, ti ohun t f .
6 Hatak jde l b Mrdek t dr ljkan nwj il i na ba. 7 Mrdek ryn ohun
t l fn un, nptk n ti ow t Hnn lr lti san s ra ba, lti rp pdn ba lr
wn J. 8 m dk w parun n t a k rn s Ss w fn un. yn t fn st lti m
ohun t l. r ayaba n k l b ba fn tr n, k s bb fn wn nyn r.
1
8 n k a w fn un p: Rnt gb t o w lm kker, t mo fi w mi b . Nsisy,
2
Hmn, gb kej ba nn jba y, ti br ik wa lw ba. 8 Gbdur s Olwa, k o b ba
sr, gb w lw ik!
9 Hatak pad w j fn st. 10 Ontibi fs pl r wny fn Mrdek p: 11 wn on
ba ti wn t gb lb jba y, gbogbo wn l m p ni kni, lknrin lbnrin, t b l b
ba l j p a p , nigb t b w n yw r, ni n jbi ik ls ypad, b ba k b d
m ni n s pl p wr t y n s i. gbn j ni nsisy t ba ti p m kyn.
12 A m wn r st y l b Mrdek, 13 un n tn fs p: M e r p w nkan nn
wn J t w n fin ba y y. 14 Nkan y ypad, b o b dk n b r y ti r y,
wn J y r gbl lti ibmrn, w ti il bb r ni y s parun. Ta l m by ntor
sk t r y ma wy ni fi d in jba.
15 st n k a w fn un p: 16 L pe gbogbo wn J l Ss j, k l gbw fn te mi,
k m e j, k m e mu, fn j mta ti ru mta. mi n pl wn m-dbnrin mi y
gbw bkan n. Pl mra b ni emi y wle t ba l, b til j p ld s fin, b b
pa m, mi y kk k. 17 Mrdek pad, s tl mrn st.
DR MRDEK
1
17 Ngb n ni gbdr s Olwa pl rnt gbogbo i l r, w by p:
2
17 Olwa, Olwa, ba Algbra jl,
gbogbo ohun l w lb r
k s ni t l tako f r
lti gba srl l.
3
17 B ni, w lo d run un ay,
ti gbogbo ohun yanu t w nn r.
w ni g gbogbo gby,
K sni t l tak , Olwa.
4
17 w l m ohun gbogbo!
w m , Olwa.
K e bkt tb gbraga, tb af go
ni m mi e ohun t mo e y;
ti mo fi k lti forbal fn ongbraga Hmn.
mi b fi nu k ls b a ti k-ni n srl.
5
17 Ohun t mo e ni p:
k n m e gb go nyn ga ju ti lrun l.
mi k s n forbal fn ni kni
B k e w nkan, Olwa.
y k s e gbraga.
6
17 Nssisy, Olwa lrun ba,
lrun brhm, d wn nyn r s.
Ntor wn ti jirr parun wa,
Wn f pa jgun r ll run.
7
17 M e k pn tir sil,
y t o rpad kr n il gpt!
8
17 Gb dr mi, n fn wn nyn r,
k o s s bnj wa di ay fn wa:
k wa ba l w ly lti yin Ork r, Olwa.
M e j k nu wn t yn kan.
9
17 Gbogbo srl kgbe pl gbogbo agbra wn, ntor ik w wn lj.
DR ST

1710 Ayaba st s sb b Olwa nn ewu l t d b a. b a ara r sl fn a


bnj ti a f. Dpo rr para olrn ddn, k ks ti er bor. r ara r sl gidi,
Irun or r t tk gba gbogbo ibi, irun t sb fi e fr. s b Olwa lrun srl pl r
wny:

1711 Olwa mi ti ba wa,


w nkan oo ni w.
W rn m lw, ntor p k mi nkan.
mi k s n olrnlw mrn ju w nkan,
Mo f fi ay mi wwu.
1712 Lti kker mi ni a ti k mi p
w, Olwa, ni yan srl
lrn gbogbo wn nyn, ti wn bb wa
lrin wn nyn ar tij
lti j jogn r tt l;
w s m r r fn wn.
1713 Lyn n ni a ti s ,
t o s fi w l w wn t wa,
ntor l t a b fn wn r wn.
Oldodo ni w, Olwa!

1714 gbn bnj oko r wa


k t wn lrn;
wn ti b wn r wn mul
lti fi pin s r,
npa ppa ohun jogn r r,
lti pa nu t yn m,
lti w pp r ti go Il r;
1715 ti p k wn m nu wn orl-d
lti ma yin wn re asn,
k wn s ma yin ba lran ara tt l.

1716 Olwa, m e fi p r
l w wn t k nlr.
M e j k wn y lr parun wa.
J k mrn wn d l wn lr,
K o s k ni t f e w le lgbn!
1717 Rnti, Olwa, fi ara-r hn ngb pnj wa.
N tmi, jw fn mi n gboy,
w ba gbogbo r ti Olwa gbogbo agbra.
1718 Fi r gun s mi lnu
ngb t mo b kj s knn n;
j k korra r gbin s wn t wa,
k un ti wn t wa l gb.
1719 gbn, n tiwa, fi w r gb w l,
k o s w rn m lw ntor k m nkan,
mi k s n lmrn b k e w, Olwa.
1720 w m ohun gbogbo,w s m p
mo krra go alm-lrun,
p mo krra ibsn alkl ti ti gbogbo jj.
1721 Mo w nn pnj.
Mo krra m l t b lr mi.
Ngb t mo b jde lr gnw,
Mo krra r b a gbin,
mi k w ly ara mi.
1722 rn-bnrin r k jun pl Hmn r,
mi k s b ba j nn s r,
mi k b wn mu nn t jb r.
1723 In rn-bnrin r k t dn
lti j t mo ti pa ip d tt di sisy,
nn r nkan ni ay m w,
Olwa lrun brhm.

1724 lrun, w t lgbra lr ohun gbogbo,


gb igbe wn alnrt.
Gb w lw wn aebi,
K o s k mi y nn br mi!
5
ST L B BA
Lj kta, lyn dr r, b a w r sl, s fi ohun r s ara, w r s dn. k
pe lrun t bjt ohun gbogbo, t s gb wn l. Lyn n ni m m-dbnrin mj
dn, s fi ara r kan nn wn, kej t k a r lyn s tl e. fi ara r kan nn wn
ntor r t m u, k l gb ara r dr m! ni kej tl g r b ti k a r t wl lw.
52 w r w pabanbar, tij, oj r db tnn f. gbn br b n sl kn r.
53 Lyn gb t kj gbogbo ilkn ni t b ara-r nwj ba t gnw lr t jba r nn l
ti gbogbo ohun gnw r t dn pl wr ti wn kta onyeby, t ohun t ba-ni
lr. 54 boj-wk nn go r, t s wye pl bn lj. Ayaba n dk. w r ypad
nn rws, s fi or r md-bnrin t b a w. 55 lrun y kn lle ba n s kn tt.
Pl nyn ni f dde lr t r, t gb e lw tt fi j, s fi wn r tn t lra: 56 K
l d, st? Arknrin r ni mo j. Fknbal! Iw k n k. wn nyn lsn nkan ni wa
y b w. Snm mi. 57 gb p wr r l rn st, k a mra b ti w p: B mi
sr! w fn un p: Olwa, b mo ti r , w db ngl lrun. Ngb n ni kn m dm,
t l l r s b m lr. Ntor w w-nyn, olwa, oj r s gun nyn. 58 B ti sr
l tn dk. ynu d b ba, gbogbo wn mw r s w n lti m u sj.

5
( e lj kta, st w w oy r, s dr n gbl fin b ti kj s ibi t ba. 2 r
ayaba st t dr n gbl fin, s twgb pl p wr t n s i. gk tl e,
s fwkan p n.)
3 ba w fn un p: K l d, ayaba st? S ohun t o f fn mi, y s r b! W fn mi
ohun t w f, b til e daj jba mi, mo lr r! 4 dhn p: B b wu l ba, mo f
k ba w pl Hmn lti j s t mo f s fn un. 5 Ngb n ni ba w p: L s fn
Hmn lgn p k t f st lrn.
B ni ba ti Hnn e w sbi s t st s. 6 Ngb t wn jun ni ba tn w fn st p:
S ohun t w f fn mi, y s r b! W fn mi ohun khun t o b f, b til e daj jba
mi, mo lr r! 7 st dhn p: Ohun t mo f, ohun t mo w? 8 B mo b l r oj rere
ba, b b w lti gb b mi ti lti t f kn mi lrn, k ba pl Hmn tn w sbi s t
mi y tn s fn ba lla, mi y s e b ba ti w.
9 Lj n, Hmn jde l pl ay dn, gbn ngb t r Mdek ni nu n il i n
ba, t k dde fn un, t k s kr lj kan, in b i s i. 10 gbn pa mra. Ngb t d il,
pe wn r r ti aya r Sr, 11 b wn sr lr dk r ti iye wn m r, ti npa
gbogbo ohun t ba ti e fn un t gb e ga ju gbogbo wn olr on ba l ti wn rn
ba yk, b wn s ohun wny fn gb pp. 12 tn w p:K tn sb, ayaba st
p m sbi s t s fn ba, mi nkan oo l p, j b l, tn ti p m sbi s mrn lla
pl ba. 13 gbn k ni gbogbo r jm fn mi n wn gb t mi b ma r Mrdek, J
yn, t jk n ibi i n ba! 14 Aya r pl gbogbo wn r r d a lhn p: e ni k a
ri igi or ml t ga n dta gbnw, n wr la ni k o s fn ba p k so Mrdek r lr
igi n! w l fi taytay l j s r ngb n.
6
MRDEK GBA IY, HMN GBA TJ
s e n al j kan, b ba k ti l sn ni l m w wn ohun rnt tb ksl k a k
fn un. 2 r ibi t Mrdek ti tr Bgtn ti Tr, wn akra mj t gb ba, t jbi
gbynj lti pa ba Ahasuers. 3 ba s wd p: Ip l wo ni a fifn Mrdek y? wn
on ba t w nb s w p: K s nkankan t a e fn un. 4 Ngb n ni ba b wn lr
p: Ta l w nd i n loro? kk gan-an t Hmn d in loro de fin ba ni t w
br lw ba p k so Mrdek r lr igi or t ti ps fn un, 5 b n ni wn mw
dhn p: Hmn ni b n loro. ba n k wl. 6 N kt t wl ni ba w p: K ni k a
e fn ni t ba f dll? Hm w nn ara-r p: Ta ni ba tn ma dll b k b e mi?
7 Ngb n ni dhn p: ba f d ni kan ll? 8 K a fn ni n n w ald b ti ba,
k a fn un lin b ti ba, pl ad ba lr. 9 K w ti ad n w lw gb jy on ba
kan. K ni y fi w n w ni t ba f dll, k gb e gun in n gbangba, k s ma kde
l nwj r p: W b a ti e fn ni t ba f dll! 10 ba d Hmn lhn p: M e
pdn j kan, m w oy ti in, k o e gbogbo ohun b o ti w y fn Mrdek, ar J,
t i n il n ba. J gbogbo r l, m e ohun kan nn gbogbo ohun t o ti w.
11 Ngb n ni Hmn m w oy ti in, t w Mrdek lw, t s gb e gun in y
gbangba gboro, t s kgbe l nwj r p: W b a ti e fn ni t ba f dll! 12 Lyn
n ni Mrdek pad sbi i n, t Hmn faboj pad s il r pl dm. 13 ryn
fn aya r Sr ti fn gbogbo wn r r ohun t l. Aya r Sr ti wn r r w
p: w br s kn nwj Mrdek ni: b b j m y J ni e, w k l gun r
m. n e ni w ma ub tnb s i nwj r.
HMN NBI S ST
14 Wn k t sr tn ngb t wn akra ba d lti w m Hmn lgn l si s t st p
wn fn.
7
ba ti Hmn w nd ounj s pl ayaba st. 2 ba tn w fn st lj kej p: S
ohun t br fn mi, mo lr r! W fn mi ohun t w f: b e daj jba mi ni, y s
r b! 3 Ayaba st fs p: B mo b r oj rere n tt, ba, b b s w l l r, j k n
w ly, k wn nyn mi m e k bkan n, f kn mi n y. 4 Ntor wn ti fi w l w
ik pa, mi ti wn nyn mi, fn parun ti f. B b e p a s w di r ti rn nkan,
mi b dk, gbn b ti j nsisy, ni t e innibni s wa k n l rp pdn t y m
b ba. 5 gbn ba Ahasuers jalu r ayaba st. kgbe p: Ta ni ni n? T l f d
f b al? 6 Ngb n ni st w p: Aeni n, t n ni Hmn, olubi y! Nwj ba ti
yaba ni Hmn ti fr wn il pl br. 7 Pl bn ni ba fi kr nd s, t rn l in
gb dod fn, ngb t Hmn dr ti st t b fn ds m r, ntor ti m p ba ti
pinnu ik un.
8 Ngb t ba pad lti gb dod s gbngn s, r Hmn t wl lr jk ondbl
lr bi t st na ara r. ba kgbe p: Lyn gbogbo y, j y ha tn e ohun dra s ayaba
mi nn il mi n fin mi? K t sr n tn ngb t a ti da boj Hmn. 9 Harbn, kan
nn wn akra ba, t dr nwj ba, w nb. w p: S w , igi or t j dta
gbnw w nts, y t Hmn ti ps fn sso Mardok, ni t a ryn r p gba ba l, ti
ps igi or n n il r. ba p p: l so r lr r. 10 B ni a e so Hmn r lr igi
or t ps fn Mrdek. In ba s r.
8
IN RERE BA S WN J
Lj n gan-an ni ba Ahasuers fi il Hmn fn ayaba st, Hmn t e innibni s
wn J. A s m Mrdek w swj ba, st s ryn b ti j s un. 2 ba ti gba rka r
kr lw Hmn, b fn Mrdek; st s tn fi il Hmn fn Mrdek.
3 st tn l b ba sr lkj. wl ls r, sunkn, s m u fi oj rere y ibi t Hmn,
ar gg, ti pinnu s wn J pad, k dkn r ba l kn. 4 ba na p wr r s i.
Ngb n ni st dd t s dr nwj r. 5 w fn un p: B y b j f ba, b mo b si r
oju rere r n tt, b b mi b dra lj r, b mi n b s j ni twgb nwj r, k w
pe wn w t Hmn, ar gg, k pad, y t k lti pa wn J run n gbogbo pnl jba
r. 6 Bwo ni mo e l ma wo wn nyn mi nn ibi t y d b wn? Bwo ni mo e l j
lr fn parun wn nyn mi?
7 ba Ahasuers fs fn ayaba st ti fn Mrdek ar J p: N tmi, mo ti fi il Hmn
fn st lyn gb t a ti pa lkn s, ntor f r lti pa wn J run. 8 l kw s wn gg
b ti w yn lrk ba, k s fi dd rka ba l . Ntor gbogbo w t a b k lrk ba, t
a s fi dd rka r l, ni k e ypad. 9 Ls kan n ni a pe wn akw ba, - j o
kt, o Sfn, lj ktllgn, - pl ni wn kw s wn J, s wn bal, wn ajl,
ti s wn gb jy gbrko t w kkiri lti nd tt d tp, wn j mtdnldje
gbrko, kw s olk lk wn gg bi kw wn ti n d wn. 10 wn w t a k n
lrk ba Ahasuers t a s fi dd r l ni wn akde gun in jba t sr gidi, k wn l fi
wn j. 11 ba fn gbogbo wn J ly n gbogbo l t wn b w, p k wn parap fn
ds m wn, pl e lti pa gbogbo wn t b digun lti kj j s wn n gbogbo gbrko,
p k wn pa wn run, k wn b wn lr, pl wn aya ti wn m wn, k wn s k wn
lr bkan n. 12 j kan n ni a e b n gbogbo gbrko ba Ahasuers, n j ktl
o kejl, o Adr.
FIN DND
1
12 r in w n n y:
2
12 ba l Ahasuers k wn bal mtdnldje gbrk t b lti nd tt d tp,
3
k wn ajl gbrko ti gbogbo wn t tt s jba wa, a k gbogbo yn! 12 plp
wn kan w t fi ojkkr w gbga n wn b oloore wn ti d wn ll. K t wn lrun
lti e ibi s wn t w lb wa, gbn af wn ti di r wwo t a k l farad, t wn jrr
4
lti e olore wn le; 12 K t wn lrn lti s moore n, gbn nu t wn almoore fi
yn wn ti pa wn b t, ngb t j p gbogbo ohun b n kw lrun, wn r p dj lrun
5
k n kan wn aebi lra. 12 Lplp gb ni l s wn al p wn r t a
gbga nn i jba lo ip wn lti m ba e ibi s wn aljbi, t wn a s ta j al sl,
6
y t fa nira t k n tne wy. 12 B ni gbn rkrek t k dra t m wn ale
7
onw rere n. 12 B a b la oj wa, l t ka wn ohun l tynw t a ti tkas, b a b
wo il nwj wa, plp ohun dra ni wn on jba aeni-bnidr b ely ti e syn!
8
12 A s sa ip wa lti fi kn gbogbo wn nyn bal lb jba lti n l k a l r ire, k a s
9
n lf., 12 a gbynj lti e ypad t t ti b ti y, k a ma wd ohun gbogbo t a b
gb kal nwj wa pl m wntnwns.
10
12 B ni a e gba Hmn m Hamedt, ar Masedn, t j jj s j Pr n tt,
11
t s jnn s in rere wa, b ni a e gb llej, 12 t a s fi m f b a l, gg b w wa s
gbogbo nyn, tt kan w p a s di bb fn wa, t a s bl fn un pl dbl gbogbo
12
nyn b igb kej ba lr t. 12 Ip gga y k t lrn, s w n lti gba jba ti m
13
lw wa. 12 w n oldd kan, knrin kan t j olore wa, Mrdek, albe jba wa, ni
t k lbi, ti st, t on rkrek ti lgbn w y f pa pl ggbogbo wn nyn r.
14
12 f fi b s wa di ni t nkn w, k wn s e b fi jba Marsdn rp ti Pr.
15
12 gbn n tiwa, jnn s p wn J y k e drn, wn t olubi y f parun, a r i p
16
fin wn dra, s jm tt. 12 m Atbijl ni wn, lrun l Aly, ni t fn wa ti
17
wn bb l wa n jba t gbr. 12 K m ngb n p, a k l ka w Hmn m
Hamedt s, ntor p a ti pa ni t kw n lknso pl gbogbo il r lnu wn n Ss,
gg b ti y fn jy t lrun, g gbogbo gby, fi j . K a fi dk w ely han nbi
gbogbo, k s j k wn J ma tl fin t j tiwn ngb kgb, k s rn wn lw niwj
wn altak wn lj kan n t a ti yn lti pa wn, yn ni j ktl o kejl, o Adr.
18
12 Ntor j y t b j j parun wn ni lrun Algbara jl ti ypad s j ay fn ire y t
19
a yn. 12 K yin J n tiyn ma e ry j y pl wn dn l yn pl s dn, p n
j iwj, k yin ti wn nyn Pr onf in rere, k a ma fi rnt gbl yn, ti parun
wn t yn.
20
12 Gbogbo l ti gbogbo il wa t k b tl ln y ni k a fi id ti in parun ls oj n,
a s s wn di m fn wn nyan ti ohun krra fn wn ranko gb ti fn wn y
pp.
13 r in w fin y t a fi p fn gbogbo gbrko ni a kde r fn gbogbo wn t gb n
il n, k wn J l mra sl fn j gbsan lr wn t wn. 14 B ni wn akde gun
in on ba, t wn s sr tete l jfara pl ba, si kde fin n n il oldi Ss.
15 Mrdek kr n il ba pl w oy ald alw osn, pl a gb all funfun, pl ad
wr lr, s w agbd alw pupa fr. Gbogbo l Ss l kn fn ay. 16 j j ml,
j ay, j gbga ti j gun fn wn J. 17 N gbogbo wn gbrk, n gbogbo l, n gbogbo ibi t ba
y d ni wn J ti y pl in ddn, t wn dn pl s. plp l s ara wn di J lrn wn
nyn n, ntor br wn J p gidi fn wn.
9
J DN PRM
ba n fsml l kejl, o Adr lj ktl, lj t wn t J pr lti pa wn
run, ni rn n y l wn lr, t wn J pa wn t wn run. 2 N gbogbo gbrko jba ba
Hasuers ni wn ti parap n wn l t wn gb, lti lu wn t pr gb wn. K s ni t
tak wn, ntor br wn J p gidi fn wn. 3 wn gb oly n gbrko, wn bal,
wn ajl, wn on ba, gbogbo wn l gbj wn J ntor br Mrdek. 4 Ntor
Mrdek j nyn ptk n fin ba, kk r s ti kn d gbogbo wn gbrko: Mrdek ti
di ni l tb s i.
5 Ngb n ni wn J fi id pa wn t wn n pakpa, wn pa wn run, wn si e wn
t wn b ti w wn. 6 N il oldi Ss nkan, wn J pa dgbta nyn, 7 n ptk lrn
wn ni Parandt, Dalfn, Aspt, 8 Port, Adl, Aridt, 9 Parmt, Aris, Arid ti
Jst, 10 wn m mw Hmn m Hamedt, t e innibni s wn J, gbn wn
k k wn lr l.
11 Iye wn t a pa d et gb ba lj n, ba s w fn st p: 12 N il oldi Ss nkan ni
wn J ti pa dgbta nyn pl wn m Hmn mw, bwo ni wn J y ti e t
n wn gbrko ba; nsisy s fn mi ohun t o f, mo lr. W fn mi ohun t kn r f s
i, ti dj! 13 st dhn p: B b wu l ba, j wn J l lo a kan n n la? N ti
wn m mw Hmn, k a so k wn m igi or! 14 ba s p t r b n Ss, a s pa
wn m mw Hmn lkn so. 15 B ni wn J l Ss ti parap kan lj krnl
o Adr, wn s pa dnrn nyn n l Ss, gbn wn k k wn lr.
16 wn J t w n gbrko ba n tiwn parap bkan n lti pa m wn m, wn gun
wn t wn, wn pa gb mtdnlgj nyn lra wn t wn l k wn lr. 17 j
j ktl o Adr. Lj krnl, wn simi, wn si ya j n st fn dn ti ay. 18 N ti
wn J n l Ss t parap lj ktl ti j krnl, j kdgn ni wn t simi, wn tn
ya j n st fn dn ti ay. 192 d r n y t wn J gbrko, wn t gb n let t k
n odi, fi e ry dn ti ay lj n, t wn a ma fi onj rn s ara wn. 19 1 N ti wn t
gb nn l oldi, j kdgun o Adr ni wn t dn pl ay, t wn a ma fi onj
rn s ara wn.
A FI S DN PRM
20 Mrdek k ohun t l wny sn w t fi rn s gbogbo wn J t w n gbogbo
jba Ahasuers, nts ti lkr. 21 n k wn ma ry lddn lj krnl ti lj
kdgun o Adr, 22 ntor wn j n ni wn J gba ara wn lw wn t wn, o
y j gb ti a s bnj wn di ay fn wn, t f ypad s dn fn wn. s w fn wn p k
wn ma pa wn j wny m gg b j dn ti j ay, k wn ma fi onj rn s ara
wn, k wn s ma law fn wn aln.
23 wn J gba y, wn s br s p m, y ti Mrdek fi kw s wn p: 24 Hmn
m Hamedt, ar gg, t j olubi s gbogbo wn J, ti pr parun wn, s ti gg
pr fn dm wn ti parun wn. 25 gbn ngb t l b ba lti so Mrdek r lr igi
or, ohun bbur t pr fn wn J pad l e lr, a s pa lkn so pl wn m r lr igi
or. 26 d t a fi pe wn j y n Prm n y lti in r y pr. d kan n ni gg b r
in w Mrdek y, y t wn ti jr s, tb t wn ti gb, 27 p wn J ln fn ara wn ti
fn ran wn ti fn wn t b dp m wn, k wn ma e ry j wny n pp, gg b r
in w y, lj y, lti dn d dun. 28 By ni wn j Prm k e n par ld wn J,
b a b e ry r pl dn ay lti ran d ran n dl kkan, n gbgbo gbrko, n gbogbo
l, rnt wn k s n par nn y wn.
29 Ayaba st, mbnrin Abh fi gbogbo kw lti m ohun in w kej y . 30 s fi
wn w rn s gbogbo wn J t w n tdnldje gbrko jba Ahasuers
gg b r lf t a fi tt in k, 31 lti m wn pa wn j Prm m, lj t a d fn
wn, k wn s ma tl n gg b Mrdek m J ti p r fn wn, ti gg b a ti
ln fn wn, wn fnrawn ti ran wn, pl fikn ln fn aw ti kun. 32 B ni
st ti fi d ry dn Prm ll, a s k sn w kan.
10
YN MRDEK
ba Ahasuers bu ow-or s wn nyn, k e s wn t gb n orl nkan, gbn s
wn nyn erk oj kun. 2 Gbogbo i akni r, i m akin t e, ti i algbra
akgun r ti b ti gb Mrdek ga, gbogbo r ni a k sn w ksl wn ba Mds ti
Pr.
3 A k sn w by p: Mrdek, m J, j igb kej ba Ahasuers; j ni w fn
wn J, ogunlg wn arknrin r l bl fn un. w ire fn wn nyn r ti lf fn
y r.
31 Mrdek s w p: lrun ni e gbogbo y ! 32 B mo b rnt l t mo l lor r y, k n
ypad. 33 Orisun omi kker t di od l t n, ml t tn, orn t l, omi pp, gbogbo
r ni ti l. st ni od n t n y, ni t f ba, t ba s fi e ayaba. 34 ranko abm
mj i n ni Hmn ti mi fnrami. 35wn orl-d n ni wn t parap lti pa ork wn
J r. 36ril-d kan n, - orl-d mi - ni srl t kgbe pe lrun, t lrun s gb l.
Olwa ti gb w lw gbogbo ibi n. lrun ti e i yan pl wn m l, ir y t a k t r
lrn wn orl-d r.
37 Ntor n ni fi e pn mj, kan fn wn nyn r, kej fn wn orl-d yk.
38 wn pn mjj y ni a ti e kdr wn fn wkt, kk ti j, t lrun ti ps p y
l, lrn gbogbo orl-d. 39B ni lrun ti rnt wn nyn r, t dodo fn jogn r,
310k wn j y, j krnl ti j kdgn o Adr, ma j j pj, j ay ti j dn
nwj lrun, fn gbogbo ran tt l lrn srl, nyn r.
LY LR W Y T A K LD GRK

311N dn krnl Ptlm ti ti Kleoptr, Dosits t s pt p lf ti m Lf ni un


e, pl m r Ptolm bkan n, l m w npa Prm t a w y w. Wn fws i p tt
ni. Lysimks m Ptlm, kn nn wn t gb n Jrslm, l e tm r.

W KN WN MAKAB

1
AGBRA TI IK ALKSND
Lyn gb t Alksnd m Flp, ar Masedn, jde n il Ktm, gun Drs, ba
Pr ti Mds, s di ba dp r, lyin gb t ti kk jba n il Grk. 2 jagun pp, s
gun l oldi pp, pa wn ba il n. 3 gbgun d pin ay, s e kgun plp
orl-d, il ay s pa rr nwj r. kn Alksd s di ti ongbraga. 4 n gb m ogun
algbra pp, gun wn gbrk, wn orl-d ti wn dl ba, s m wn w lb
r. 5 Lyn ohun wny ni dbl sn, t s m p ik ti d. 6 pe gbogbo wn balgun r,
wn jy t wn jm k-m ogun lti gb we r tt dgb, s pn jba r fn wn
ngb t w ly. 7 Alksnd jba fn dn mjl k t k. 8 wn bolgun r gun lf
jba, olk lk wn s bjt jba tir. 9 Gbogbo wn l d ad lyn ik r, ti wn m
wn bkn n lyn wn fn dn pp. Wn fi ibi b orl ay.
EP WN J PL WN KFR
10 Gbngb ti in ohun wny jde, ni t a p n Antik Epifns, m ba Antik, t
ti j wf n l Rm tl r, di ba n dn mtdnlgj ti ijba wn Grk. 11 N wn j
n ni ran wn aln-lr dde n srl t wn fa plp sn b wn ti w p: j k a
l b wn orl-d t y wa k d mjm, ntor lti gb t a k ti faram wn, p ibi ni ti
d b wa. 12 r y dra lj wn. 13 plp lrn wn nyn ni yra lti l r ba, ni t
s fn wn l lti gba kfr. 14 Ngb n ni a e gb er dray s Jrslm, gg
b wn kfr, 15 wn bo m kl wn, wn s k mjm mm sl lti faram wn
kfer. Wn gb ara wn t lti e ohun bbur.
OGUN GPT KN TI KGUN TMPL
16 Ngb t Antik r i p un ti fsml, pinnu lti s ara-r di ba gpt ti al
jba mjj. 17 gbgun ko Egpt pl ogunlg wn gb m ogun, plp k ogun,
wn ern ti wn k oju-omi l. 18 klu Ptlm ba gpt, ontibi pynd nwj r, s
l, b plp wn ny r ti ub lj ogun.
19 Antik gba wn l oldi gpt, s e kgn il na. 20 Ly n gb t
gun gpt n dn mtllgje (143), Antik kj s srl, s gbgun ti
Jrslm pl gb m ogun pp.
21 Antik wn ibi mm pl rra, gb pp wr l ti p ftl pl
gbogbo ohun-l r, 22 tbl fn brd fitr , wn ab fn t jb, wn ife,
wn wo trr, a boj ibi-mm, wn ad, wn ohun wr t b nwj
tmpl. Gbogbo wn ni ya kr. 23 k fdk ti wr pl wn ohun -l
onyebye, s dwl wn r t a k pam t r. 24 k gbogbo wn l s il
r, lyn tjsl pp pl r d onsks lnu r.
25 f stral gidi n gbogbo il t wn gb.
26 wn jy ti wn algb sunkn,
wn omidan dr,
ti wn mdknrin,
w wn obnrin ypad.
27 Gbogbo k yw br orin ar
wn yw titun f n yw wn.
28 Il ay wrr ntor m ary,
tj s bo gbogbo il Jkb.
29 Ldn mj lyn y, ba rn ggun Ms, agbow -or, l s wn il Jd.
w s Jrslm pl bgb m ogun l. 30 b wn ar l sr lf
lsn, m wn gbkl un, lyn n ni klu l n ljij pl parun l, s
pa wn nyn srl pp. 31 e kgun l n, fi in sun n, w wn il
ti wn gnn odi l n. 32 wn m ogun r k w n obnrin ti wn md
l ngbkn, wn s fi wn agbo ran ib e tiwn. 33 Ngb n ni wn m
gnn odi y l Dfd k, wn s fi e ile oldi. 34 Wn k wn nyn
alnlr y bbur lti t ib d, wn s fi odi algbra pa ara wn m n b.
35 Wn k ohun j ti ohun jj pam sn ra nb, pl wn ohun kgun t
wn e n Jrslm, nb ni wn gb drba-ni.
36 y di dkn fn ibi mm,
t burk n gbogbo gb fn srl.
37 Wn ta j al sl y ibi mm k ,
wn si s ibi mm di m.
38 wn ar Jrslm s l ntor wn,
Jrslm di l jj;
di jj s wn m tir,
wn m r k sl.
39 Ibi mm r db ahoro al t a k sl,
f ni a w fi e dn r,
wn j simi r ti di ohun sn,
ohun w r ti di ohun gn.
40 bj r y ga ju g r tynw,
bnj ti rp l l r.
41 Lyn n ni ba p kkiri jba r p k gbogbo wn nyn parap di ara kan oo.
42 K olk lk fi tir sl: gbogbo orl-d si tl ba n. 43 p srl ni gba sn
r lti rb s r ti lti ba j simi j. 44 Ngb n ni ba e fin rn s Jrslm ti
wn l Jd pl k wn gba jj l n il wn, 45 k wn dkun b sunpa ti t
jb nbi mm, k wn pa j sim ti wn dn wn t, 46 k a ba ibi mm j ti ohun khun
t j mm, 47 k a k pp olr, il sin br ti il re, k wn ma pa ld j ti wn
ran m fn rb, 48 k wn m e kl fn wn mknrin wn m, k wn tl t s-ni
di m ti oriri w bj pl ohun rra, 49 k wn fi b gbgb fin ti gbogbo ln r. 50 ni
kni t k b tl ba y y jy ik. 51 B ni ba fn gbogbo jba r, yan wn olbw fn
gbogbo wn nyn pl p k wn J ma rb br n l kkan.
52 plp nyn l gba tiwn, t k fin sl. Wn ba il n j. 53 Wn s wn srl di
sns t farapam nbi gbogbo fn b. 54 N j kdgn o Ksl, n dn mrnl-
lgje, ba gb ohun rra w sr pp, wn s gb wn pp dde n l Jd. 55 Wn j
trr lnu n il ti n gbangba gboro. 56 Wn fa wn w fin t wn r ya lti s wn sn in.
57 ni kni t a b r pr mjm tb ohun t jm fin lw r, ba y fi ik pa ni n.
58 Loo ni wn lo agbra t b lw wn lti fyj wn nyn srl t a b m t ld s
ba n l. 59 Lj kdgbn o, wn rb br lr pp t wn t lr pp sunpa. 60
Wn pa wn abiyam t e kl fn wn m wn n ttl ba, 61 wn pa wn pl
wn m wn t a gb k wn lrn, wn pa wn ar il wn bkan n pl wn akml.
62 Sbsb a r plp n srl t wn dr inin t wn s fi gby k unj m. 63 y
wn lti k j p k wn fi onj m baraj ti lti ba mjm mm j, wn s k n tt. 64
nira l s w lor srl.
2
MATAT TI WN M R
N wn j n, Matat m Jhn, m Smn, lf lti l Jorb, fi Jrslm sl
lti l ma gb n Modn. 2 n mknrin mrn-n: Jhn t a m s Gd, 3 Smn t a p
n Ts, 4 Jds t a p n Makabs, 5 Elesr t a p n Afarn, ti Jntn t a p n
Aps. 6 Ngb t wn r dra t l n Jd ti Jrslm, 7 wn kgbe p: Ib b mi! j a
b mi lti r parun wn nyn mi, ti parun l mm, k n s jk ma wran, ngb t l ti b
sw wn t, t ibi mm w lw jj?
8 Tmpl r ti db ti ni t,
9 a pa wn m r n gboro,
t id t pa wn d r.
10 Orl-d wo ni k t m tir lr wa,
t k t k wa lgun?
11 A ti gba gbogbo ohun r lw r.
ni mnira tlr ti w di r.
12 Il mm wa, w wa ti go wa ti w di ahoro!
wn kfr s ti b j.
13 K ni mo w ly fn?
14 Matat ti wn m r ya a wn, wn w a f, wn s br f e.
DNW RB N MDEN
15 wn on ba t a fn l lti m wn nyn k sn wn sl, w s l Moden lti m
wn nyn rb tb lti br rb. 16 plp wn srl ni wn tl wn, gbn Matat
ti wn m r fsyn. 17 wn on ba fi nu m r lti w fn Matat p: w j olkk
jy ti algbra ni l y, pl wn m ti arknrin lyn r. 18 Kk b swj lti w tl
ba, gg b gbogbo orl-d ti e, wn jy Jd ti wn t wn ti kr n Jrslm.
w ti wn m r yo w lra wn r ba; a d w ti wn m r ll pl bn fdk
ti wr, ti oriri bn. 19 Mtat fi agbra dhn p: B gbogbo orl-d t b lb jba
ba b trba fn un, t olk lk wn fi sn bb wn sl, t wn s tl r, 20 gbn
mi ti wn m mi ti wn arknrin mi y tl mjm wn bb wa. 21 K run m e j
k a fi fin ti wn wa sl. wa k n fets ba. 22 wa k n ys kr nn sn
wa, s tn-n tb s s. 23 Ngb t par r y ni J kan bs wj gbogbo nyn lti rb
lr pp Moden gg b ba. 24 B Matat t ri i, m tara r j r dde. s swj pl
bn lti pa ni n lr pp n. 25 O tn pa on ba t m-ni rb lskan n, ngb n
ni w pp n. 26 tara r fn fin dbi y ti Fnhs l fn Smr m Sl. 27 Matat br
s fi ohn k kgbe la l n p: ni t b n tara fn fin t s pa mjm m, k tl
mi! 28 un fnrar ti wn m r s l sr wn k, b wn ti fi gbogbo ohun-n wn sl
nn l.
DNW LR J SIMI
29 Ngb n ni wn kan t wn n anyn fn dodo ti fin skal l b wn gb nn gb,
30 pl wn m wn, wn aya wn, ti agbo ran sn wn, ntor whl t d b wn. 31 A
ryn fn wn on ba ti wn m ogun t gb n Jrslm, n l Dfd, p wn kan
t ld s ba ti skal l ibi pam nn gb. 32 Algbra gb m ogun kan dde s tl
wn, wn s b wn. B wn ti pg ogun lknkn wn, wn kl wn lj simi, 33 wn w fn
wn p: yn t! jde k trba fn ba, a s d ay yn s. 34 wn n fs p: wa
k n jde, a k s n tl t ba pa lti ba j simi j. 35 Ngb n ni wn t kl wn
lgn, 36 wn yra l fs, l skta, l s n ibi pam wn. 37 Wn w p: A etn lti k
nn dodo wa s fin, run un ay ni lr wa p pa w lt. 38 gb m ogun n kl
wn lj simi, wn s ub pl wn aya wn, wn m wn ti agbo ran sn wn, wn t
gbrn-n nyn.
I MATAT TI WN LGB R
39 Ngb t Matat ti wn r r gb, wn sunkn kkor lr wn t a pa, 40 wn s w fn
ara wn p: B a b e b wn arknrin wa, b a k b kj j s wn kfr lti gba m wa
l, ti wn wa, wn k n p pa w r lr il ay. 41 Lj kan n ni wn pinnu p: wa
y kj j s ni kni t b kl w lj simi, a k s n fi b k gg b wn arknrin wa ti
k nbi pam wn.
42 Ngb n ni gb wn Hasid, akgun wn nyn lrn sral, ti wn olfkansn
nn fin, wn parap m wn. 43 Gbogbo wn t s fn pnlj dp m iye wn lti t wn
lyn. 44 Wn d gb m ogun sl. Wn lu wn l pl bn, wn s fi run pa wn
aebi; wn yk s sl l srn wn orl-d fn b. 45 Matat ti wn r r l
kkiri t wn f wn pp. 46 Wn s fi tiptip kl fn wn m alkl t w n il srl.
47 Wn l wn onrra l, dwl wn s yr s rere. 48 Wn fi agbra gba fin sl lw wn
orl-d ti wn ba, wn s s wn l di onrws.
DHN TI IK MATAT
49 gbn wn j ay Matat snm pin. Ngb n ni w fn wn m r p: s
wo jba ongbraga ti k t ga s i, parun ti rkrd gbde.
50 Ntor n k n tara fn fin, yin m mi, k s fi ay yn j fn mjm wn bb wa.
51 K rnt i
t wn bb wa e ngb tiwn,
yin y gbgo l,
t ork yn k n par.
52 brhm k ha tt nn dnw b?
Tb k e un l s di oldodo?
53 Jsf tl fin nn pnj,
b ni e di olwa gpt.
54 Fnhs, bb wa,
ntor tara gbgbn r
ni fi gba dhn oy lf tt l.
55 Ntor p J tl t a fn un,
l fi di adj n srl.
56 Ntor p Klb jr dodo lrn j,
l e r jogn n il y.
57 Ntor w gbgb Dfd,
l e jogn t jba ayray.
58 Ntor tara gbgbn lj fn fin,
L e n gbgk r run.
59 Ntor gbkl Hanan,
sr ti Ml,
ni a e gb wn l nn in.
60 Ntor w oltt Dnl,
Ni a e gb lnu knn.
61 K m p lti randran
k sni t n rt s i t kn.
62 m e br hal wn l.
Ntor gbogbo aff-yy r
y di gb tn ti din.
63 ni t a gbga ln t s par lla,
ntor y pad s erp il t ti w,
t mrn r y di asn.
64 yin m mi, gbrad b akgun,
k s j fn fin,
ntor un ni y fn yn lgo.
65 wo Smn, arknrin yn, mo m p oldmrn rere ni: k ma fets i ngb gbogbo,
y e bb fn yn. 66 N ti Jds Makabs, algbara knrin lti gb we r, un ni k e
ggun gb m ogun yn, un y ma e awj m ogun l b wn t j. 67 K k
wn apfinm mra lti gbsan fn wn nyn mi. 68 K gbsan ibi t wn kfr e s yn,
k s faram ln fin. 69 Lyn n ni sre fn wn, t s dp m wn bb r. 70 k
ldn kfllgje, a s snk r n iboj r n iboj wn bb r n Mdn, gbogbo srl s
snkn f l fn un.
3
YN JDS MAKABS
m r Jds t a p n Makabs b s ip r. 2 Gbogbo wn arknrin r ti gbogbo
wn t w lyn bb r ni wn t lyn. Wn s jagun fn srl pl r.
3 m kk wn nyn r kn,
w gby ogun b mrn,
s gba ohun j ogun r mra;
e gdgd mje lj ogun pp
fi id r db bo wn gb m ogun.
4 db d knn lj j,
knn t b ramram lr ran d.
5 l wn aeb, s w wn r,
fi in pa wn t k j k wn nyn r simi.
6 fi br-bojo pa wn aebi,
gb gbogbo wn on ibi ub,
s fi w r e gbl rere.
7 fi y olr j plp wn ba
fi i rere m in Jkb dn.
bkn ni fn rnt r tt l.
8 la gbogbo l Jd j lti pa wn aldra run,
gba srl lw bn l.
9 kk ork r kn d pin ay,
ntor k wn t sn j.
WN GUN KN JDS
10 Lyn n ni Apolns k wn kfr j, ti wn m ogun algbra n Samar lti l
gbgun ti srl. 11 Jds m y, s l pd r. gun r, s pa . plp l ub pl
gb olr, wn yk s l. 12 A k kgun j; id Apolns b sw Jds, un l fi jagun n
gbogbo j ay r. 13 Pl ryin p Jds ti k wn ongbgb j ti ara-r pl wn
jagunjagun, 14 Srn, ggun gb m ogun Sr, w nn ara-r p: mi y gba ork
olgo nn jba y b n b b Jds pl wn sgb r j, wn t gan ba. 15 Ngb
n ni jde l rn-j r pl gb m ogun wn aldra t wn rn n lw lti j wn
m srl ny. 16 Ngb t wn snm bskal k Bt-Hrn, Jds l pd r pl ba
nyn d. 17 Ngb t wn ontibi r gb m ogun t b w b wn jagun, wn w fn
Jds p: Bwo ni wa kker y e l b wn gb m ogun algbra y j? r w ti
m wa pl jun lti r. 18 Jds dhn p: Wr l l p ogunlg ub sw ba
kker, k s e ptk fn run lti fi iye l tb kker e gbl, 19 ntor p gun lj ogun
k gbral m ogun, run ni agbra ti w. 20 wn y w b wa pl rra ti , lti pa w
run pl wn aya wa ti wn m wa, ti lti fi ohun-n wa e kgun. 21 y wa ni jd, n
tiwa, ti wn fin wa, 22 un y s f agbra wn nwj wa. m e br wn. 23 B ti par
r r ni rl wn ljij. A f Srn ti gb m ogun r ml. 24 Jds s l wn lti skal
Bt-Hrn tt d il ttj. B gbrn-n nyn l ub, wn yk s s l il Flst. 25 wn
nyn w br Jds ti wn arknrin r, br-bojo s d b wn orl-d yk.
26 Ork r d et ba, gbogbo nyn s sr lr ogun Jds.
NTK MRA LTI B PR
TI JD J. GB DL LS
27 ntk bn gidi ngb t gb wn ryn y; k gbogbo wn gb m ogun jba r
j, gb m ogun algbra l. 28 t ow ra r sl lti sanw dn kan fn wn m
ogun r, b ti w fn wn p k wn gbrad fn ohun khn t b ma l. 29 w r i p ow
ti tn nn ra r, ti p ow-or t ti gbrko w ti ll, ntor rkrd ti pnj t un d sl
n il n npa ffi pin s wn fin ll il n. 30 r b k ow m e wn n gg b ti
l s i r, ntor nkn r, ni ju gbogbo wn ba t wj r. 31 nyn gb lkn, s
pinnu lti gba Pr k ba l r ow-or gb lti gbrko wn, k s r pp k j. 32 fi
Ls, nyn lla kan lti dl ba, e dl fn t l lti od frts tt d gbgb
gpt, 33 ti lti tj k m r ntk tt dgb t un y pad w. 34 fn un n daj
gb m ogun r pl wn erin, s m u fkns af r nptk ohun t f e s wn ar
Jd ti Jrslm: 35 k rn gb m ogun s wn t y pa wn r n srl pl wn
m ogun wn ti ti yk Jrslm, k pa rnt wn r kr nb, 36 k k wn jj w
lti ma gb n il wn, k s fi gg pn il wn fn wn lmrn. 37 ba y k b gb
m ogun r yk l, dr n ol jba r t a p n ntk, n dn 147 (ogoj-lmje); kj
od frts, s gba wn gbrko l k kj l.
GRGS TI NKANR K
GB M OGUN SR L JD
38 Ls yan Ptlm, m Dorymns, pl Nkanr ti Grgs, wn akgun lrn wn
r ba. 39 rn wn pl gbj ajagun lr in lti l jagun n il Jd lti pa wn nyn
il n run gg b ba. 40 B wn t l pl gbogbo wn m ogun wn, wn d b
ms n il-Od, wn s pg ogun wn nb. 41 Ngb t wn onw gbrko gb ork
wn, wn l m wr ti fdk pp, pl kk, w s g ogun n lti ra wn m
srl lr. gb onw dum ti ti Flstn dp m wn. 42 Jds ti wn arknrin r r i
p rn n tbi s i, ti p gb m ogun kan ti pg ogun n il wn. Wn s ti m p ba ti
p p k a pa wn nyn wn run ptpt. 43 Ngb n ni wn w fn ara wn p: j k a
gba wn nyn wa kr nn parun, k a s j fn wn ti fn il mm wa. 44 A k pe wn
nyn j lti mra ogun, k wn ma gbdr fn oj rere ti n.
45 Jrslm ti di ahoro b in gb al,
k n m m t wl tb t jde nb.
A ti fi s ba ibi mm j,
wn m jji ni gb n il old r,
ti di ibgb wn kfr.
Ay ti kr n Jkb,
a k gb ohn fr tb hrp m.
WN J PARAP N MSP
46 Ngb n ni wn parap n Msp, lknkn Jrslm, ntor Msp j ibi
dr tlr fn srl. 47 Wn gbw lj n, wn w a f, wn da er bor,
wn s ya a wn. 48 Wn w fin fn wd b wn kfr ti ma wd r
lw wn re k wn. 49 Wn k w oy lf w, wn k so ti dmw,
wn m wn Nsr t par jj wn w swj. 50 Wn gb w dr
sk s run, b wn ti w p: K ni k a e s wn ni y, nbo ni k a m wn l?
51 Wn ti fi s ba ibi mm r j, wn lf r w nn f ti rsl, 5 2 wn
kfr s ti parap lti b wa j, k wn pa w run. w m gbm t wn r s w.
53 Bwo ni a e l tak wn b w k b w e rnlw fn wa? 54 Lyn n ni
wn fn ip, t wn kgbe l.
55 Lyn n ni Jds yan wn olr fn wn, olr fn gbrn-n, fn grn-n, fn
dta ti fn m ogun mw. 56 wn t k il, tb t gbyw, tb t gbin gb
jr, tb t br, ni wn d pad s il wn gg b fin ti w. 57 Ngb n ni wn jde l n
l ogun, t wn s pg n gs ms. 58 Jds w p: digun, k s gbrad, k mra
ogun lti jagun lwr la pl wn orl-d t kraj lti b wa j, wn t f pa w run,
59 ntor sn fn wa k a k lj ogun j p k a di ni sn t fojr ohun bbur t y l s
orl-d wa ti s il mm wa. 60 Gbogbo r di w lrun.
4
OGUN MS
Grgs m gbdgun m ogun ajagun lr s pl r ti yn gbrn-n m ogun
ajagun lr in, gb m ogun wn n jde l n ru, 2 lti klu g ogun wn J ti k wn
l wn pa ljij. wn to gb n il oldi ni amn wn. 3 Ngb t Jds gb, un fnrar
m n pn pl wn aknkanj jagunjagun r lti l kj j s wn m ogun ba t w n
ms, 4 ngb t wn m ogn r t kkiri n g ogun wn. 5 Ngb t Grgs n tir d
g ogun Jds, k b ni kni nb, s w wn J kkiri lr wn k l, ntor w p:
Wn ti s l fn wa. 6 N kt wr ni Jds ti d il ttj n pl gbdgn m ogun t
wn k n id ti ohun j t bj mu b wn ti f. 7 Wn r wn gb m ogun wn kfr
n b wn ti lgbra t pl gbay ogun ti wn ajagun lr in ltn-n ls wn, t wn s j
aknkanj m ogun. 8 Jds w fn wn nyn t w pl r p: m e br b wn ti p t
tb agbra t wn y fi b yn j. 9 K rnt b a ti gba wn bb wa l lt kun Pupa, ngb
t Fr fi gb m ogun r l wn. 10 Ntor n, nsisy, j k a k pe run pl rt p y
rn w lw, k rnt mjm r pl wn bb wa, un y s b wa gun wn gb m
ogun y ln. 11 Gbogbo wn orl-d ni y m p ni kan b t gba srl l.
12 Ngb t wn jj n gbj sk w wn t wn b w b wn, 13 wn jde nn g
ogun wn fn j ogun, wn nyn t w pl Jds fn ip. 14 Ogun n br, a s gun
wn orl-d n, t wn s l sp il ttj. 15 A s fi id pa wn m ogun t w lyn, a l
wn tt d Gsr ti tti d il ttj dum, st ti Jmn. t gbdgn nyn t ub
lrn wn.
16 Ngb t Jds ti wn nyn r pad lyn wn t wn l l, 17 w fn wn nyn
n p: m e ojkkr nn kgun, ntor ku ogun kan t a n lti j. 18 Grgs ti
gb m ogun r w lr k t k jnn s wa. Nsisy kj s wn t wa lti b wn j, lyn
n ni t l ma e kgun ls dw. 19 Jds k t par r r ngb t a r ap kan lra
wn t b lti or k n. 20 Wn r i p wn m ogun wn ti s lj j, ti p g ogun wn
jn. fn t wn r fi ohun t l hn. 21 r b wn ngb t wn r y, t wn s r gb
m ogun Jds n il ttj t mra fn j. 22 Gbogbo wn s l il Flst. 23 Ngb n ni
Jds w pad sr kgun g n. A r plp wr, fdk, a alr alw osn ti ff
ti oriri dk mrn. 24 wn J ni tiwn fi p ti yn fn run b wn ti w p: eun, f
r k lpin! 25 A e gbl l fn srl lj n.
GB KN OGUN LSS
26 wn jj ti s sl l s fn Lss ohun t l. 27 ryn y y lnu, s m u s rt
n, ntor r srl k r b ti f , bjde ogun wn k s r b ba ti r s. 28 gbn
ldn t tl e, Lss k k mta yn nyn j, ti gbdgbn ajagun lr in lti fi
pin s ay wn J. 29 w s dm, s pg ogun n Bt-Sr. Jds l pd wn pl
gbrn-n nyn. 30 Ngb t r gb m ogun algbra y, gbdr by p: bkn ni
fn , Olgbl srl, w t o f agbra mrn n pl w rn r Dfd t w s fi g wn
Flstn l w Jntn m Sl ti kker ogun r. 31 Bkan n ni k w e fi gb m
ogun y l w srl nyn r; j k wn gba tj lr gb m ogun wn ti lr wn ajagun
lr in wn. 32 Gb br-bojo kal lrn wn, doj gbkl t wn n s ara wn bol, k
gun wa lr wn m wn wrr. 33 Gb wn ub lb id wn t f , gbogbo wa t a m
ork r, t a s yn pl orin! 34 Ngb n ni wn bsj j, t gbdgbn m ogun
Lss ub nn j afojkanj. 35 Ngb t Lss r i p a ti gun wn m ogun r, t wn
jagunjagun Jds dr inin t s y wn lti k tb k wn w ly pl gboy, pynd l
ntk, nbi t tn ti k wn jj pad l Jd pl gb m ogun t tbi ju ti j l.
WNM TI YSMM TMPL
36 Ngb n ni Jds ti wn arknrin r w p: S w , a ti gun wn t wa, j k
a w ibi mm m, k a s y s mm. 37 Gbogbo gb m ogun pj, wn s gk Sn l.
38 Nb ni wn gb r ahoro ibi mm, pp t a ti bj, wn ibod t a ti fi in sun, ti b korko ti
h n gbl r b gb t igi b h lr oko, wn tn r wn yr t t ti bj. 39 Ngb n ni
wn fa a wn ya, t wn f pl er lr. 40 Lyn n ni wn dojbol, wn s kgbe sk
run ngb t a fn ip.
41 Jds fn wn nyn l lti ma b wn t w n il oldi j tt wn y fi pa il ibi
mm m. 42 Lyn n ni yan wn lf allbwn t pa fin m, 43 t wn w ibi mm
m, t wn s k wn kta t wn ti s di m sp kan.
44 A jrr lr ohun t y k a e npa pp b sunpa t a ti bj, 45 in wn s dn lti ron
p y k wn w o lul, k m ba di ohun t fn wn nkyn ntor p wn kfr ti s di
ohun m. Wn w o lul, 46 wn k wn kta r l or k tmpl nbi kn t dra, tt dgb
t a l r wl kan t y s fn wn ohun t y k wn e. 47 Gg b ln fin, wn m wn
kta titun, wn s fi wn k pp titun b ti tlr. 48 Wn tn ibi mm e ti wn ap in
tmpl t bj, wn s ya gbl r smm. 49 Wn e wn ohun-l titun, wn gb p ftl,
pp olrn ddn ti tbl, wn tmpl n. 50 Wn j trr lr pp n, wn s tan tp
or igi ftl t tn nn tmpl n. 51 Wn t wn brd fitr lr tbl r, wn s ta a
boj nbi mm, b ni wn pari ohun t wn f e.
52 N j kdgbn o - t a p n Ksl - n dn 148 (ogje-lmj) wn dde n
ktkt wr, 53 wn s rb, b sunpa tt lr pp titun t wn k. 54 A pp
n pl l str, hrp ti smbl, n kk kan n ti j kan n t wn kfr b j. 55
Gbogbo wn nyn dbl ptpt lti fi b fn lrun, lyn n ni wn fi yn fn run ti
ni t gb wn l. 56 Fn j mj ni wn fi dn ysmm pp n pl rb sunpa nn
ay, ti rb rp ti ftr p. 57 Wn e wj tmpl l pl wn ad wr ti as,
wn tn wn n bwl e ti wn yr, wn s gb ilkn s wn. 58 wn nyn kn fn
ay l, t t wn kfr b l wn s kr. 59 Jds pl wn arknrin r pinnu p a ma
e dn ysmm pp n n ddn ngb tiwn fn j mj, br lti j kdgbn o
Ksl, pl ay ti ij.
60 Ngb n ni wn k gnn gga y k Sn k pl wn il algbra, k wn kfr
m ba w b ti tynw lti fi s r ibi mm wny ml. 61 Jds fi wn m ogun sb k
wn ma k Sn. e Bt-Sr n l oldi k wn nyn ba l n ibi agbra t kj s
dm.
5
OGUN PL DM TI WN AMN
Ngb t wn orl-d yk gb p a ti tn pp k, p a ti tn ibi mm e nbi t w tl, in
b wn pp, 2 wn s pinnu lti pa ran Jkb run, y t gb lrn wn. Wn br s
pnyn, t wn l nyn jde l.
3 Jds b wn m s j n dm, n gbgb Akrabatn, ntor wn w gbgun ko
wn m srl. gun wn gidi, r wn sl, s e kgun lr wn. 4 tn rnt w k
wn m Baen, t wn j dkn ti dn fn wn nyn npa bba nbb lj n fn wn.
5 un n s wn m nn wn il wn, gbgun t wn, s fi wn e ohun t. Lyn
n ni fi in s wn il wn, wn s jn pl wn t w nn wn. 6 Lyn n ni l b
wn Amn, nbi t ti r gb ogun algbra ti wn nyn pp t Tmt j olr wn. 7 b
wn jagun ngb pp, gun wn, s ya wn s ww. 8 gba Jsr ti wn let ab r,
s pad s Jd.
MRA OGUN N GLL TI N GLD
9 Ngb n ni wn kfr Gld parap lti b wn nyn srl t b wn gb j, lti pa
wn run. wn y n s s sl l fn b n il oldi Dtm. 10 Wn kw s Jds ti
wn arknrin r p:
wn orl-d yk ti parap lti pa w run. 11 Wn f w gba il oldi t a s l fn b.
Tm s ni g wn. 12 Ntor n, ma b nsisy lti gb w lw wn. Ntor wn kan
nn wa ti ub. 13 Gbogbo wn arknrin wa t gb n il Tbs ni wn ti pa. Wn ti k
wn aya wn ti wn m wn l gbkn, wn ti gba ohun-n wn, wn s ti pa
gbgbrn-n nyn wa nb.
14 A ka w y lw ngb t wn rn mrn d lti Gll, t wn ya a wn pl
ryn ir kan n p: 15 wn ar Ptolem, Tr ti Sdn ti parap pl gbogbo Gll, wn
kfr ti parap lti pa w run. 16 Ngb t Jds ti wn nyn r gb ryn y, wn e pd
l fn jrr lr ohun t y k wn e fn wn arknrin wn t w nn ro, wn t wn
t b j. 17 Jds w fn Smn arknrin r p: Yan wn nyn lti l gba wn
arknrin r t b n Gll l; mi ti Jntn arknrin mi y l b wn ar Gld. 18 A fi
Jsf m Sekar sl n Jd, ti sr olr wn nyn pl yk gb m ogun sl
fn . 19 p fn wn p: bjt wn nyn y, k m e b wn kfr jagun tt
dgb t a fi pad w. 20 fn Smn n gbdgun nyn l s Gll, Jds s k gb
mrin nyn l b wn ar Gld.
OGUN GLL TI TI GLD
21 Ngb t Smn l s Gll, b wn kfr jagun pp. gun wn, wn s s l. 22
l wn tt d Bod Ptolm. Wn pdn b gbdgn nyn, wn s e kgun lr wn.
23 k wn J pl r lti Gll ti lti Arbt pl wn aya wn, wn m wn ti gbogbo
ohun-n wn, s k wn w s Jd pl kn rr ay.
24 gbn Jds Mkbs ti Jnt n arknrin r kj od Jrdn, wn s
rin rn j mta nn ahoro al. 25 Wn pd wn ar Nabata, t twgb
wn pl lf, wn s ryn ohun t l s wn arknrin wn n Gld fn
wn, 26 ti iye wn kan lrn wn t a sm Bsr ti Bsr, Alm, Ksf,
Mkd ti Krnm, t wn j l oldi l. 27 Wn tn w p wn kan w t a
sm l Gld mrn, t wn t wn ti pinnu lti klu wn l y lla, lti gb
wn ti lti pa gbogbo wn t w nb run lj kan n.
28 Lgn ni Jds dar gb m ogun r s Bsr kj in ahoro al, b ti gun l y ni
fi id pa gbogbo mknrin ib, e kgun wn, s fi in sun ib. 29 fi ib sl lru, s rn
d iwj il oldi n. 30 N wr, b ti gbj sk ni r agbo nyn pl wn tgn ti
wn irin-i ogun t wn f fi gun ib; wn ti br j syn. 31 Ngb t j br igbe l dp
m r ip t gk s run lti l n. 32 Jds w fn wn m gb ogun r p: j fn
wn arknrin yn ln! 33 k gb mta jde syn wn t n, ip dn pl dr.
34 B w m ogun Tmt ti m p Makabs ni, wn s l ngb t d. un n gun
wn gidi. Ntor lj n pa gbrin nyn lj ogun. 35 Ngb t pad s lm, gun r,
s pa gbogbo knrin ib, e kgun r, s fi in sun l n. 36 tib l gba Kf, Makd,
Bsr pl wn l Gld yk. 37 Lyn ohun wny ni Tmt k gb ogun mrn j, t s
w pg ogun n knkn Rfn, lp kej bb od. 38 Jds rn l wo g ogun n, a s
ryn fn un by p: Gbogbo wn kfr t w n yk wa l parap m jy y, wn ti di
gb ogun l, 39 pl wn jagunjagun rb fn rnlw, wn w n bb od o n, t wn ti
mra lti kj j s wa. Jds l pd wn. 40 gbn ngb t Jds ti wn m ogun
r snm et od n, Tmt w fn wn ggun r p: B b j w b wa,
wa k n tak , ntor y fi b lke wa; 41 gbn b b br t s pg
ogun lp kej od n, wa y kj l k lj, wa y s gun r.
42 Ngb t snm omi od n, Jds fi wn akw sb od n pl
y p: m e j k ni kni pg nhn-n, gbn k gbogbo wn b sj ogun !
43 j l b wn t, wn nyn r s tl e. l gbogbo wn kfr n
l nwj r. Wn s ohun j wn sl, wn s s sl fn b l tmpl
Krnm. 44 wn J kk gba l n, lyn n ni wn fi in sun tmpl n
pl gbogbo wn t w nn r. Krnm ub lul. Lti gb n k s ni t tako
Jds m.
45 Jds k gbogbo wn nyn srl t gb n Gld j, lti ni kkere jl kan
gblagb, pl wn aya wn, wn m wn, wn r wn, agbo ran pp wn, m wn
rin rn-j l s Jd. 46 Wn d frn, l algbra ptk kan, t w lj n. B a k ti l y
stn-n tb ss fn un, k s ohun t a l e j p k a gb kj. 47 wn ar l n k gb
k wn kj, wn s fi kta d n ibod wn. 48 Jds fi r lf y rn s wn p: j k
a gba il yn kj l il tiwa: k s ni t y pa yn lra, wa f kj lsn ni. gbn wn k lti
n fn un. 49 Ngb n ni Jds s fn olk lk wn nyn r p k wn ma ip
wn. 50 wn akgun gb. 28 Lgn ni Jds dar gb m ogun r s Bsr kj in ahoro
al, b ti gun l y ni fi id pa gbogbo mknrin ib, e kgun wn, s fi in sun ib.
29 fi ib sl lru, s rn d iwj il oldi n. 30 N wr, b ti gbj sk ni r agbo
nyn pl wn tgn ti wn irin-i ogun t wn f fi gun ib; wn ti br j syn.
31 Ngb t j br igbe l dp m r ip t gk s run lti l n. 32 Jds w fn wn
m gb ogun r p: j fn wn arknrin yn ln! 33 k gb mta jde syn wn
t n, ip dn pl dr. 34 B w m ogun Tmt ti m p Makabs ni, wn s l
ngb t d. un n gun wn gidi. Ntor lj n pa gbrin nyn lj ogun. 35 Ngb t
pad s lm, gun r, s pa gbogbo knrin ib, e kgun r, s fi in sun l n.
36 tib l gba Kf, Makd, Bsr pl wn l Gld yk. 37 Lyn ohun wny ni
Tmt k gb ogun mrn j, t s w pg ogun n knkn Rfn, lp kej bb od.
38 Jds rn l wo g ogun n, a s ryn fn un by p: Gbogbo wn kfr t w n
yk wa l parap m jy y, wn ti di gb ogun l, 39 pl wn jagunjagun rb fn
rnlw, wn w n bb od o n, t wn ti mra lti kj j s wa. Jds l pd wn.
40 gbn ngb t Jds ti wn m ogun r snm et od n, Tmt w fn
wn ggun r p: B b j w b wa, wa k n tak , ntor y fi b
lke wa; 41 gbn b b br t s pg ogun lp kej od n, wa y
kj l k lj, wa y s gun r.
42 Ngb t snm omi od n, Jds fi wn akw sb od n pl
y p: m e j k ni kni pg nhn -n, gbn k gbogbo wn b sj ogun !
43 j l b wn t, wn nyn r s tl e. l gbogbo wn kfr n
l nwj r. Wn s ohun j wn sl, wn s s sl fn b l tmpl
Krnm. 44 wn J kk gba l n, lyn n ni wn fi in sun tmpl n
pl gbogbo wn t w nn r. Krnm ub lul. Lti gb n k s ni t tako
Jds m.
45 Jds k gbogbo wn nyn srl t gb n Gld j, lti ni kkere jl kan
gblagb, pl wn aya wn, wn m wn, wn r wn, agbo ran pp wn, m wn
rin rn-j l s Jd. 46 Wn d frn, l algbra ptk kan, t w lj n. B a k ti l y
stn-n tb ss fn un, k s ohun t a l e j p k a gb kj. 47 wn ar l n k gb
k wn kj, wn s fi kta d n ibod wn. 48 Jds fi r lf y rn s wn p: j k
a gba il yn kj l il tiwa: k s ni t y pa yn lra, wa f kj lsn ni. gbn wn k lti
n fn un. 49 Ngb n ni Jds s fn olk lk wn nyn r p k wn ma ip
wn. 50 wn akgun gb m ogun gbrad fn i. Jds kl wn n gbogbo j ti ru
n. s gun l n. 51 fi id pa gbogbo knrin wn, pa il n run tt kan pil r. e
kgun r. s gba ib l lr wn k t a pa. 52 wn J gba od Jrdn kj wn il ttj
l t b lknkn Bt-n. 53 Jds k wn nyn t fn kkri lj n j. fn wn lr
ri tt wn fi d il Jd. 54 Wn gun k Sn l pl ay ti in ddn, wn rb sunpa,
ntor p wn pad n lf l pdn ni kankan lrn wn.
J YW N JMN
55 Ngb t Jds ti Jntn w n il Gld, t Smn arknrin r w n Gll nwj
Ptolm, 56 Jsf m Sekar, ti sr, wn ggun gb m ogun gb npa i wn ti
ogun t wn ti j, 57 wn s w lrn ara wn p: J k wa n fi y gba ork, k a b wn
orl-d yk wa j. 58 Wn p fn gb m ogun t wn dar, wn l jagun n Jmn. 59
Grgs pl wn nyn r jde ogun s wn lti il n.
60 Jsf ti sr s l, a s l wn tt d gbgb Jd. wn nyn srl t gb lj
n t gb nyn. 61 gun bbur ni fn wn nyn wa lj n, ntor wn k tl mrn
Jds ti wn arknrin r b wn ti r p wn y e gdgd mje. 62 gbn k e y
wn ni a fi gbl srl l lw.
EYR N DM TI N FILST
63 ll Jds ti wn arknrin r gba iy l nwj gbogbo srl ti lrn gbogbo orl-
d t a ti gb ork wn, 64 wn nyn j t t wn yn n. 65 Jds ti wn arknrin
r l b wn m s jagun n gbgb gs. Wn fi agbra gba Hbrn ti wn let ab
r, wn pa wn il oldi r kal, wn s fi in sun wn il r. 66 k g ogun r lti l s
il wn Flstn, s d Mrs. 67 Lj n, wn lf t f fi gboy algbara hn lj ogun
lt, wn k lj ogun. 68 Lyn n ni Jds l s st, n gbgb wn Flstn, doj
wn pp wn bol, fi in sun wn re r wn t a gb, e kgun wn lsls, s
pad s il Jd.
6
OPIN NTK EPIFNS
ba ntk la wn gbrko wn or k l, gb p l kan t a p n Elym w n
Pr t n kk ohun ra pp nn fadk ti wr r, 2 pl tmpl olw kan t n ate
ogun onwr, gbay ogun ti wn ohun j t Alksnd m Flp, ba Madn, awj
wn ba Grk, fisl nb. 3 Ngb n ni l gbynj lti gun l n, lti e kgun nb,
gbn kn, ntor wn ar l n ti m ohun t jrr. 4 Wn tak pl ohun j lw. B
wn ti l e l n pynd pl bnj pp lti pad s Bbln. 5 s w n Prs ngb t a
m ryn kn w npa wn m ogun t wn l s il Jd. 6 Nptk Ls pl gb m
ogun algbra r ti pynd n il Jd nwj wn J t wn ti di algbra pp ntor wn
ohun j t wn r he lra wn m ogun t wn gun. 7 Wn s ti doj ohun rra t ni thn-n
gb ka or pp Jrslm bol, t wn s ti m gann gga y il mm wn k b ti tyn-w,
pl Bt-Sr, kan nn wn l n. 8 B ba n ti gb ryn y ni kn r di omi pl br
l: ub sr ibsn r pl sn bn, ntor nkan k l gg b ti f. 9 Fn plp j
ni w nb nn rn. Ngb t r i p un snm oj ik, 10 pe gbogbo wn r r lti
w fn wn p: Oorun ti kr lj mi, rn ti fi bal kn pa mi. 11 Mo w nn ara-mi p: r
pnj wo ni d b mi y, ti ir bnj wo ni r b m ml y? mi t mo j ni rere, t ay s
frn mi nn agbra mi. 12 gbn n wkt y, mi rnt wn ibi t mo e n Jrslm,
ngb t mo k gbogbo ohun fdk ti wr t b nb, t mo s rn l pa wn t gb n
Jd run l nd. 13 Mo r i nsisy p ntor n ni ibi wny e d b mi, t pnj l s pa m
l n il jj.
NTK V GOR IT
14 pe Flp, kan nn wn r r, s fi gbogbo jba r l e lw. 15 fn un n ad r ti
rka dd r, n k tj k ti dgbsk m un, ntk, k s m u jba. 16 Nb y
ni ba ntk ti k, n dun 149 (ogje-lmsn-n). 17 Ngb t Ls gb p ba ti k, m
m r tk, t dgb lti kker, s gb e ga or t rp bb r, s fn un n ork
Eupatr.
JDS MAKABS GBGUN TI JRSLM
18 wn t w nn il oldi i n h srl m ibi mm yk, wn s pr lti fi ibi b a fn
palra r ngb gbogbo fn nfn wn kfr. 19 Jds ti pinnu lti pa wn run, pe gbogbo
wn nyn r j lti gbgun t wn. 20 Wn parap, wn s gbgun ti il oldi n ni dn 150
(dj); wn e irin ogun skta ti wn irin-i ogun hm. 21 gbn wn t a sm il
oldi w n jde, wn m dl srl kan drap m wn, 22 wn l b ba lti w fn un
p: Bwo ni w y ti p t k o t dodo fn wa, k o s gbsan fn wn arknrin wa?
23 Aw fi tkntkn ynda lti i sin bb r, t a tl ln r ti r: 24 ntor d y ni
wn ar l wa fi krra wa. J b l, wn ti pa gbogbo wn t b sw wn lrn wa, wn s
ti pa jogn wa run. 25 K e wa nkan ni wn b j, gbn gbogbo jba y. 26 Wn ti
gbgun ti il oldi Jrslm ln y, lti di g lr r, wn s ti m gnn odi y ibi mm ti
Bt-Sr k. 27 B w k b tt d wn dr, wn y e j b l, w k s n l d wn lw
m.
OGUN NTK V TI LS N BT-SEKAR
28 In b ba ngb t gb r y, pe gbogbo wn r r j, wn ggun gb m ogun
r, ti wn balgun wn ajagun lr in. 29 Bkan n ni pe wn algbe m ogun lti
wn jba mrn ti lti wn erk kun, k wn w b a. 30 Iye ajagun lr s j k
mrn-n, ti gbw ajagun lr in, pl mjllgbn erin ogun. 31 gba n dm w,
s gbgun ti Bt-Sr nbi t ti j fn gb pp pl irin-i ogun, gbn wn t kj j s
gbgun gbgbn jde k , wn fi in s wn irin-i ogun n pl j kkan-kkan.
32 Ngb n ni Jds gbgun kr n il oldi n, s l pg ogun n Bt-Sekar lknkn
g ogun ba. 33 N kt wr ni ba dde t k gb m ogun r lgn l s n Bt-
Sekar, nbi t gb m ogun r ti mra j, t wn s fn ip. 34 Wn fn wn erin wn n omi
so jr ti ti mlbr mu lti p wn nj. 35 Wn pn wn ranko olgun wny fn wn l
ogun. Erin kkan w fn gbw m ogun t w w onrin pl ate ond, yt s dgbta
akgun ajagun lr in. 36 wn ajagun lr in y fkns b erin wn ti l; ibi kb t wn b
y s ni wn a b wn l l jnn s wn. 37 Il ongi kan n a gb ka erin kkan lr lti
db b wn, a s fi jn d m erin n, t m ogun mta w lr kkan wn, ti ni t
dar r. 38 ba pn wn m ogun yk s ap kkan l ogun mj n lti da wn t lm
ti lti dbo bo l ogun wn.
39 Ngb t orn tn sra as wr ti as id wn, ml wn dan gbinrin lr wn k b
in. 40 Ap kan nn wn m ogun ba gba ap or k, wn yk gba sl, gbogbo wn
gbs l ls-ls ti lt-let. 41 Gbogbo ni t b gb ariwo s ti ti irin j wn b wn ti rn
l ni r gbd b, ntor gb m ogun n tbi gidi pl agbra l 42 Jds pl wn m
ogun r b sj ogun, gbta m ogun ba s ub. 43 Elesr t a p n Afarn r kan nn
wn erin n t tbi pp, t a s fi as ba b , s r p ba b lr r. 44 Ngb n ni fi
m r j lti gba wn nyn r l, k s e b gba ork olkk tt ayray. 45 fi y dindi
s l b ranko n lrn il ogun, s pnyn ltn-n ti ls, t b g t wn t
yg fn un nhn-n ti lhn-n. 46 p sb erin n, fi id la in r, s pa . ranko n
ub lr Elesr, s k nb. 47 Ngb t wn J r agbra gb m ogun ba t jagun
kkan, wn f syn nwj wn.
GUN BT-SR. SR GBGUN TI SN
48 gb m ogun ba gk l b wn J t w n Jrslm, ba s gbgun ti Jd ti
k Sn. 49 b wn ar Bt-Sr e dhn lf, wn n kr n l n, k s ps
ohun jj m nb t wn l fi farada hm n, ntor dn n j dn simi fn il n. 50 ba
gba Bt-Sr, s fi w m ogun kan . 51 gbgun ti ibi mm fn gb pp, lo oriri
ohun j ogun, y ti ju in, y t s kta ti y t ta f, gbogbo irin-i ogun wny ni l
pl y t l fn knnknn. 52 Bkan n ni wn t w nn hm ti lo irin-i ogun, ogun
n s j fn gb pp. 53 gbn onj tn nn il ra ntor j dn keje; wn nyn
srl t a k w s Jd lti rn wn kfr ti j onj t w n pam. 54 ba nyn d ni a
fi sl n ibi mm ntor yn m; wn yk ti b n ti wn l.
BA YNDA SN FN WN J
55 Flp, ni t ba ntk ngb ay r yn lti t m r ntk fn jba, 56 pad w lti
Pr ti Mds pl wn gb m ogun t b ba l, s w n lti gba jba. 57 Ngb
t Ls gb ryn y, k s ohun mrn t y a lti e j p k pad s il. w fn ba ti wn
ggun gb m ogun ti wn nyn p: Ojoojm ni r wa p s I, t onj wa dnk,
ibi t a s gbgun t lgbra gidi, Ju gbogbo r l, t l dr d w n il. 58 j k a yanj
r y pl wn nyn y, j k a pinnu lf pl wn ti pl gbogbo orl-d wn, 59 k
a j k wn ma lo wn b ti tynw, ntor l wn t a d wn lkun l fa gbogbo
rgbdyn y. 60 ba pl wn jy r fws mrn y, wn rn l t lf pl
wn J, wn n s gb fn wn. 61 ba pl wn jy fi bra e dhn lf n. B
ni wn t w n hm nn il oldi ti jde. 62 Ngb n ni ba gk Sn l, b s ti r b ib
ti lgbr t ni dal s bra r, s p p k a w gnn odi r. 63 Lyn n ni tt g
r, t pad s ntk nbi t ti b Flp t ti fi ara-r jg lr l n. kj j ogun s i, s fi
agbra gba l n lw r.
7
DMTRS JBA. RN BAKIDS TI LKMS S JD
N dun 151 (knlldj), ni Dmtrs m Seleks kr n Rm, t s w pl ba
nyn d s l kan lt kun, nb ni gb d jba r sl. 2 f gba ibjk jba wn bb
r, wn m ogun s m ntk ti Ls, wn s f m wn w b a. 3 Ngb t gb ryn y,
w p: mi k f r wn sj. 4 gb m ogun pa wn k, Dmtrs s gnw lr t jba
r. 5 Ngb n ni lkms t fi j olr lf k gbogbo wn nyn srl t k bkt fn
fin, t wn k e mlb, k wn l b Dmtrs. 6 fi sn kan wn nyn wa nwj
ba p: Jds ti wn arknrin r ti pa wn r r run, wn s ti l wn kr n il wn. 7 K
o rn ni kan t o gbkl nsisy lti l wo parun t e lrn wa ti n gbgb ba, k o s
fiyj wn pl gbogbo wn olrnlw wn.
8 Ngb n ni kbys yan Bakids t j ni kan lrn wn r ba, j ajl k-Od
Efrts, lgbra n jba n, s j ni t ba gbkl. 9 rn an l pl olrburk
lkms t fn n oy lf, s fn wn l k wn gbsan lra wn m srl.
10 Wn jde l il Jd pl gb m ogun pp. Wn rn s Jds ti wn arknrin r
pl r lf t k n tt. 11 wn n k gba r wn gb ngb t wn r i p wn k gb
m ogun algbra w. 12 Sb, gbm wn akw e pd pl lkms ti Bakids fn
yanj r n b ti y. 13 wn t kk br lf lrn wn m srl ni wn ar
Hasida; 14 wn w p: lf lti y rn l b gb m ogun n w; k n e wa nbi
kankan. 15 b wn sr lf, s fi bra m u dj fn wn b ti w p: wak n
gbynj lti e yn le ti wn r yn. 16 Wn gb gb, sbsb, m gta lra wn lj
kan, s fi ik pa wn. Gg b r w mm ti w:
17 Wn ti tan k wn nyn mm r kkiri,
wn ti da j wn n y Jrslm k,
ls ni t y snk wn.
18 Ngb n ni br-bojo m wn nyn t a fi w p:K s tt tb dodo lnu wn, ntor
wn ti k s dhn t wn fi bra e.
19 Bakids kr n Jrslm lti w pg ogun n Bt-St, nb l ti rn l m wn
nyn ptk t wn ti kr ld r, ti ba d nn wn nyn wa bkan n, pa wn, s s
k wn sn knga l a n. 20 Lyn n ni fi pnl n l Alkms lw, s fi gb m
ogun kan sl lti rn n lw. Bakids s pad l b ba. 21 Alkms jjd oy olr lf.
22 Gbogbo wn onrgbdyn s w tl e, wn s ara wn di g il Jd, wn s e ohun
bbur pp n srl. 23 Ngb t Jds r i p gbogbo ibi t Alkms pl wn jd r e s
srl rkj ti wn kfr, 24 l gbogbo il Jd kkiri fn gbsan lra wn t kyn s i,
ti p k wn m e l jde l sr oko. 25 Ngb t Alkms r i p Jds ti wn sgb r
lgbra s i, ti p agbra un k l tak , pad l b ba lti roj bbur npa r.
NKNR N JD.OGUN KAFAR-SLM
26 ba rn Niknr, kan nn wn ggun r t j ll, onkrira ti t srl, k l pa
wn nyn n run. 27 Ngb t Niknr d Jrslm pl gb m ogun l, b Jds
ti wn arknrin r sr lf pl rkrek w p: 28 K j m e w lrn yin ti mi,
mi y w pl ba nyn d lti w b yin epd lf. 29 w b Jds, wn s k ara
wn pl lf, gbn wn t n ti etn lti gb Jds l. 30 Ngb t Jds r i p w
dodo ni m w b un, r b , k s f r i m. 31 Ngb n ni Nikanr m p r
mrn un ti t, w gbgun l b a j n Kafar-Slm. 32 dgbta m ogun l ub lra
wn nyb Nikanr, wn yk s sl l l Dfd.
HL M TMPL
33 Lyn y ni Nikanr gk Sn l. wn lf jde lti ibi mm pl wn algb nyn
lti k i pl lf, ti lti fi b sunpa t a r fn ire ba hn n. 34 gbn fi wn sn,
fi wn e yy, hw r s wn pl r ws. 35 Pl bn l fi bra p: B k b fi Jds
pl gb m ogun r l mi lw wy, n kt t mo b ti pad w, ngb t mo b ti fi d lf
kal, ni mi y fi in sun il y! jde l pl run. 36 wn lf wl, wn s dr nwj
pp ti ibi mm, wn w pl kn w p: 37 w ni o yan il y k a y smm fn ork r,
k j il dr ti b fn wn nyn r; 38 gbsan lra knrin y ti lr gb m ogun r,
k wn ub lb id! M e j k wn r simi!
J NKNR N ADS
39 Nikanr kr n Jrslm l pg ogun n Bt-Hrn nbi t gb ogun ti w b a lti
Sr. 40 Jds n tir pg ogun n Ads pl gbdgun nyn. Ngb n ni gbdr
by p: 41 Ngb t wn rn ba sr sr d s lrun, ngl r jde lti lu k msn-
n l-gbdgbn m ogun r pa. 42 B wa f gb m ogun y nwj wa ln k gbogbo
wn yk l m p ti sr d s tmpl r, k o s dj fn un gg b w k r!
43 wn gb m ogun n b sj j lj ktl o Adr, a f gb m ogun Nikanr,
un fnrar ni a kk pa lj ogun. 44 Ngb t wn m ogun Nikanr r i t ub, wn s ohun
j wn sl s l. 45 wn J l wn fn rn j kan lti Ads tt d ts Gesr, b wn ti
fn ip gun tl wn. 46 Lti gbogbo let yk ni a ti jde y wn alsl n k, wn
nyn n yj pad klu ara wn. 47 Gbogbo wn ni id pa ls ni kan t br. A b hmra
ogun wn pl kgun, a g or Nikanr pl w tn t fi rra n sk; a k wn l hn n
Jrslm. 48 wn nyn n kn fn ay, wn s dn lj n gg b dn ay l. 49 A
s fi s i p k j ktl o Adr j dn t a e lddn. 50 Il Jd gbdn lf
fn wn gb d.
8
ORYN WN AR RM
s e t Jds gb npa wn ar Rm. A w p wn j algbra ti onn rere s gbogbo
nyn t faram wn, p wn gba wn t b l b wn lti jm e r. 2 Agbra wn ga n
tt. A ryn fn un b wn ti jagun t, ti wn j ogun l wn pl wn ar Gl, b wn ti
di g wn nyn y, t a s wn di ni t san ow-or fn wn, 3 ti gbogbo oun t wn ti e n
il Hspn lti gba ih il fadk ti wr t w nb, 4 b wn ti fi gbn ti fort gba il n (b
til ti j p il n jnn s il tiwn); wn gun wn ba t kj j s wn lti pkun il ay
pl gun l; t wn mrn san ow-or lddn fn wn; 5 n kyn, wn ti gun Flp ti
Prss ba wn Ktm, ti gbogbo wn t tak wn, gbogbo wn l ti trba fn wn.
6 Bm-bm ni wn gun Antik l, ba , t l b wn jagun pl gf erin ti wn
ajagun lr in, pl k ogun ti gb m ogun l. 7 Wn m u ly, wn s m k un ti
wn arp r lr t ma san ow-or pp, t fi wn nyn dg, t s jw ap kan il r,
8 nptk y t w n nd, Md, Ld, ti nn y t dra j n gberko r; wny ni wn
ar Rm gb lw r, t wn fi wn fn ba Eumns. 9 Ngb t wn Grk pr lti w pa wn
run, 10 wn ar Rm gb, wn s rn ggun kan oo s wn t b wn jagun, t ogunlg
wn s ub, wn k wn obnrin ti wn dmknrin wn ngbkn, wn s e kgun lr
wn, wn gun il wn, wn f wn il oldi wn, wn s wn nyn wn di r, r n ni
wn e tt di n oln. 11 wn ar Rm tn gun wn jba mrn ti wn erk t
tak wn, t wn s s wn di r.
12 gbn wn tt s rp t wn pam fn wn r wn ti wn t gbkl wn. Wn
tr wn ba ts ti ti kr ba, gbogbo wn t gb ork wn l br wn. 13 Gbogbo wn
t wn b fn n rnlw lti jba l jba, t wn s r wn t k w wn ly: wn j algbra
l. 14 Sb, pl gbogbo y k s ni kan nn wn t d ad tb t w w oy lti go. 15
Wn d gbm kan sl nn y t dnrn l-ogun ti jrr ljoojm lr lswj wn
nyn wn pl t rere. 16 Wn a fi jba l w ni kkan lddn lti kso gbogbo il t
wn jg l lr, gbogbo wn ni a ma trba fn ni kan n ls jow tb lara lrn wn.
MJM LRN J TI RM
17 A yan Eupolms m Jhn, m lb Aks, ti Jsn m Elesr, Jds rn wn l
s Rm lti b jba Rm sr rp pl mjm. 18 e b lti b jg kr, ntor wn r i
p jba Grk s wn di r. 19 Wn d Rm lyn rn-j t jn pp, wn wn il gbm
wn, wn s sr by p: 20 Jds t a p n Makabs, ti wn arknrin r pl wn
nyn J, k yn; wn s rn wa s yin k a b yn d mjm lf, k a s w lra wn
albe p pl yn, k a s di r yn. 21 br n t gbm n lrn. 22 y ni dk r
dhn n t a k sra aw id t a fi rn s Jrslm gg b w ksl r lf ti
jme t y w lw wn J.
23 Ire ni fn Rm ti fn orl-d J lr il ti lj omi tt l! K id ti t jnn s wn!
24 B ogun b kk d fn Rm, tb fn ni kni lra wn albe wn n gbogbo il
jba wn, 25 k orl-d J w fi tkn-tara gbj wn, b sk b ti bs i t; 26 wn k
s gbd fn wn t n rnlw k, tb ohun j, tb fdk, tb k oj-omi: bkan
n ni Rm ti pinnu, wn y s pa r wn m ls dg. 27 Bkan n ni, b a b
gbgun ti orl-d J wj, Rm y fi tkn-tara gbj wn lj ogun, b sk b ti
bs i t. 28 A k s n fn wn altak b n k, tb ohun j, tb fdk, tb k oj-
omi: b ni Rm ti pinnu, wn y s pa r wn m ls k. 29 B ni Rm ti b wn
J d mjm. 30 gbn b ap mjj b f y gblhn kan kr tb fikn lyn y,
wn l jm e b, r fikn tb ykr b y d wn.
31 Npa ibi t ba Dmtrs e s wn, wa ti kw s i by p: K n e t o fi gb jg
wwo ka rn wn J t wn j aljme pl wa? 32 B wn b tn fi sn kn yn wa y
gbj t wn, wa y s gbgun t yn lr il ti lj omi.
9
OGUN BEERI-SAT.IK JDS MAKABS
gbn ngb t Dmtrs gb p Nikanr ti ub lj ogun pl gb m ogun r, tn rn
Bakids ti Alkms l s il Jd, rn wn pl ap tn gb m ogun r. 2 wn y gba
n Gll, wn s gbgun ti Meslt n gbgb Arbl, wn s gb , nb ni wn ti pa plp
ar l n. 3 N o kn dun 152 (djl-mj), wn pg ogun wn nwj Jrslm,
4 lyn n ni wn kr l s Br-St pl gbw ajagun lr in. 5 Jds pg ogun tir
s Els, pl yn gbdgn m ogun. 6 r l b wn ngb t wn r iye l wn t,
plp l s kr nn g ogun wn, t yk k ju gbrin nyn. 7 Jds r i p gb m
ogun ti dnk ngb t j k s dd; kn r bj ntor p k s sk lti k wn nyn tir j.
8 Nn dm y ni w fn wn t k p: y k a l pd wn t wa by wa l k
wn lj nn j ogun. 9 wn n r k m e e b b wn ti w p: wa k l e , k s
ohun mrn t a l e nsisy j p k a gba m wa l, k a s tn pad w pl wn arknrin
wa fn j lj iwj. wa ti kr j n tt. 10 Jds fs p: K m r i p mo e b, p mo
s lj ogun. B wkt w b ti d, ik y wa b akgun fn wn arknrin wa, k a m e dn
go wa k.
11 gb m ogun r jde kr nn g, wn kj j s wn t. Wn pn wn ajagun lr
in s l mj, wn taftaf ti wn onknnknn w nwj j, gbogbo wn aknkanj
akgun l w nwj j. 12 Bakids w lp tn gb m ogun, l gb m ogun mjj
t swj pl ro ip. wn nyn Jds na fn ip tiwn, 13 il m tt pl ariwo wn m
gb ogun n. j n br n wr, a s j tt d rl.
14 Jds r i p Bakids ti gb m ogun algbra r w lp tn: gbogbo wn aknkanj
ongboy m ogun r t lyn lj j, 15 wn s gun ap tn n, wn s l wn tt kan
wn k sr. 16 gbn ngb t wn m ogun Sr r i p a ti gun l ogun ap tn,
wn ti ap s sr tete tl Jds ti wn m ogun r lyn s, wn s kl wn lti yn.
17 j n gbn kkan-kkan pl wn mjj, ogunlg s ub lj j. 18 Jds n ub
pl wn, wn yk s s l.
SNK JDS MAKABS
19 Jntn ti Smn gb k arknrin wn Jds, wn snk r n iboj wn bb r n
Modn. 20 Gbogbo srl sunkn r, wn s f fn un, t wn krin ar y fn plp j:
21 Bwo ni akgun t gba srl l ti ub? 22 yk i Jds , wn ogun t j, ti i
aknkanj r, ti kk go r, a k k wn sn w; gbn wn p jj.
JNTN DI OLR WN J
23 Lyn ik Jds ni wn arfin gb or sk n il srl, t gbogbo wn aebi farahn.
24 B yn ti m ngb n, plp l faram wn. 25 Bakids yan wn alm-lrun lti
kso il n. 26 wn y e innibn s wn nyn Jds, wn s w wn r, t wn fi gn
b wn l pl ws nwj Bakids. 27 pnj t d b wn k lgb lti gb t k ti s wl m.
28 Ngb n ni gbogbo wn r Juds parap, wn w fn Jntn p: 29 Lti gb t
arknrin r Jds ti k, a k t r ni b tir lti tako wn t wa. 30 A yn ln ntor n k
o j arp r gg b olr wa ti amn wa nn j t a w. 31 Ngb n ni Jntn gba ip
olr ti al rp arknrin r Jds.
JNTN NN GB TK.GBSAN J N MDB
32 Ngb t Bakids gb, f pa Jntn. 33 Ngb t ontibi n m b, un pl arknrin
r Smn s l sn gb Tk, wn s pg ogun nb lb knga sfr. 34 (Bakids m
npa y lj simi, un n w pl gbogbo gb m ogun r, kj k od Jrdn).
35 Jntn rn arknrin r, t j kan nn wn balgun r, pl r wn l b r r n
Nabat, k k r n t wn, r n s p jj. 36 gbn wn m Amr n Mdb jde
w m Jhn pl gbogbo ohun t j tir, wn s k wn nkgun. 37 Lyn l y ni a s fn
Jntn ti Smn arknrin r p wn m Amr dn gbeyw gga kan, t agbo wn
nyn s b pl ay l lti Nabt pl obitun n t e mbnrin ll Knn kan. 38
Ngb n ni wn rnt ik olr t wn fi pa arknrin wn Jhn, wn s gk l ba nbb
lyn k l kan. 39 B wn ti gbj sk ni wn r agbo nyn pp pl ariwo ay, t obitun
n tl wn pl wn r ti wn arknrin r, wn rn swj agbo aly n pl l
tamburn ti orin. Wn j agbo olw gidi. 40 wn J y s wn lti ibi bb wn, wn s pa
wn n pakpa, plp l ub nb, wn t br s sl l or k l n. A s k gbogbo
r wn n kgun. 41 B ni dn gbeyw n ti di f, t l ti orin ay wn di orin ar. 42
Lyn gbsan j araknrin wn, wn pad s bb bt od Jrdn.
KJ OD JRDN
43 Ngb t Bakids gb, w n j simi kan s bb od Jrdn pl gb m ogun pp.
44 Ngb n ni Jntn w fn wn nyn r p: j y! j k a j fn ay wa, ntor n k j
n tb jta. 45 Ogun l w nwj wa y, od Jrdn s b lyn wa pl bt ti
igb rf, k sbi t a l s s lhn-n. 46 Ntor n , nsisy, k pe run k k wa y lw
wn t wa. 47 Ogun n br, Jntn s na w lti pa Bakids, ontibi y b ti s syn.
48 Ngb n ni Jntn ti wn lgb r t sn od Jrdn t wn lw l ap kej od n,
gbn wn t k tl wn. 49 gbrn-n nyn Bakids l ub lj ogun lj n.
L OLDI BAKIDS. IK ALKIMS
50 Ngb t Bakids pad l Jrslm, br s k wn l oldi n Jd: odi Jrk,
ms, Bt-Hrn, Btl, Tmnt, Faratn ti Tfn, pl gnn gga, wn ibod ti wn
dn. 51 s fi w m ogun kkan wn lti d srl lw. 52 m
odi fn l Bt-Sr, Gsr ti l Oldi. fi wn m ogun pl ohun j sil nb pl il ra
fn onj. 53 m wn m jy il n e dg, s m wn sb n il oldi
Jrslm.
54 N o kej dn 153 (djl-mta), Alkms p p k a w giri gbl in ibi mm;
ba i wn wl j, s br s w ib lul. 55 N sk n ni rn gb klu Alkms, t s d
wn i r n dr. nu r pad, s r t k l fi sr m lti gb n l, k s l p r
kan oo npa il r. 56 Ngb n ni Alkms ku pl rora gbgbn. 57 Ngb t Bakids r i p
Alkms ti k, pad l sd ba, il Jd s simi fn dn mj.
A GBGUN TI BT-BS
58 Gbogbo wn arfin gbm p w p: w Jntn ti wn nyn r b wn ti gb n
lf pl fknbal, wa y pe Bakids w ngb n k w m gbogbo wn lru j kan
oo. 59 Wn l b a, wn s b a jirr lr r y. 60 Bakids m n pn pl gb m
ogun algbra, s kw kk s gbogbo wn albe r n Jd t w fn wn p k wn
m Jntn ti wn lgb r. gbn k ee fn wn, ntor a ti t r wn. 61 n
Jntn l m b dta wn nyn il n t j olr aebi n, t s pa wn.
62 Lskan n ni Jntn ti Smn pl wn albe wn yra l s Bt-Bs nn ahoro
al, wn tn ibi t bj nb e, wn s m u lgbra. 63 Ngb t Bakids m b, k
gbogbo nyn r j, s k pe wn albe r n Jd. 64 w pg ogun lb Bt-Bs,
s gbgun t fn plp j, s e wn irin-i ogun. 65 Jntn fi arknrin Smn sl n
l n, s gbgun jde l pl ba nyn d. 66 gun dmr ti wn arknrin r pl
wn m Fsrn nn g wn; wn ontibi n b wn j, wn s br s gk pl w
m ogun wn. 67 Smn ti wn nyn r gbgun jde k wn, wn j wn irin-i ogun
wn. 68 Wn b Bakids jagun, wn s gun r, y m u ron pl bnj ntor pinnu r ti
jade ogun r bs asn. 69 s fi bn gbsan lra wn lt t wn p w s il n. pa
plp wn. Lyn n ni pinnu lti pad l il pl wn nyn r. 70 Ngb t Jntn gb
ryn y ni rn wn aoj s i lti b a yanj r lf, k s d wn t m n lwn sl.
71 gb b, s bra p un k n e ibi s i n gbogbo j ay r. 72 Lyn gb t Bakids ti
d wn t m n lwn n il wn J s, k pad l b wn m. 73 Id simi n srl, Jntn
s t Mikm d, nbi t ti dj fn wn nyn, s m wn aldra kr n srl.
10
ALKSND BLS JJD SGB JNTN T FI J OLR LF
N dn 160 (gj), Alksnd m ntk t a p n Epifns, k gb m ogun l s
Ptolems. Wn s twgb , s kso jba r nb. 2 Ngb t ba Dmtrs gb y,
k gb m ogun algbara kan j, s gbgun l b a j. 3 Dmtrs w kw kan s Jntn
pl r lf nn y t s fi gb e ga nn l. 4 n w p: j k a tt w lf pl
wn y k Alksnd t e pl wn ld s wa, 5 ntor Jntn y rnti gbogbo ohun
bbur t a e s i ti s wn arknrin r ti ibi t a e s orl-d r. 6 fn un l lti k
gb m ogun j, lti e ohun j, ti lti j albe pl r, ti lti d gbogbo wn t a m e
dgo nn Il Oldi sl.
7 Jntn w s Jrslm lti ka w n nwj gbogbo nyn, ti wn ar Il Oldi. 8
br-bojo d b wn nyn Il Oldi ngb t wn gb p a ti fn un ly lti k gb m ogun
j. 9 wn nyn Il Oldi d wn t a fi e dg nn Il Oldi sl fn Jntn, un n s d
wn pad fn wn b wn. 10 Lti gb n l ni Jntn ti gb n Jrslm, s br
tne l n. 11 p p k wn on k gnn odi y k Sn k pl kta odi. A s e
b. 12 wn jj t gb nn il oldi t Bakids k, s l; 13 olk-lk wn fi ip i r sl
lti l l wn. 14 Bt-Sr nkan ni a ti fi wn arfin sl, ntor j ibi b fn wn.
15 ba Alksnd gb npa lr t Dmtrs e fn Jntn. A tn ryn fn un npa wn
ogun ti wn i l t un ti wn arknrin r fi di olkk, ti gbogbo ro t wn ti farad. 16
kgbe p: j a tn l r ir r Ntor n j k a m u n r ti albe! 17 kw kan s i
pl r wny p:
18 ba Alksnd k arknrin r Jntn. 19 w gb npa r p algbra knrin ni w
e, ti p w y fn ni t a fi e r wa. 20 Ntor n ni a fi j olr lf orl-d r
ln, a s fn n oy r ba (lskan n ni fi w oy rn pl ad wr), k w ba
l dr t wa nn rp.
21 Jntn w wn a mm n n o ksn-n dn 160 (gj) ngb dn pg. k wn m ogun
j, s e ohun j ogun.
W DMTRS S JNTN
22 r m Dmtrs ngb t gb l y, w p: 23 K n e t wa j k Alksnd gba
rp wn J wj wa, t ip r y fi dr inin? 24 mi n y kw s wn pl r
fanimra ti lr ohun r pl gbga fn wn, k wn ba l j olrnlw fn mi. 25 s
kw s wn by p:
26 ba Dmtrs k orl-d wn J. w gb b a ti pa jme pl wa m, t s
e r wa l ypad sd wn t wa, y s m in wa dn. 27 Ntor n, k ma pa
tt s wa m, 28 wa y s sn r fn yn pl ip l ti oore.
29 Lti sisy l ni mo ti fn yn n mnira, l gba ow -or m lw wn
J, l gba t wa lr iy ti dw fn ba. 30 Mo j dmta k ti daj
so igi t t s mi lti n l, mi k s n gb m nsisy ti lj iwj lti il
Jd tb dgb mta t a gb n Samar -Gll, lti sisy ti tt ll.
31 K Jrslm ma j l mm pl gbogbo gb gb r l fwkan
dmw r ti ow-or r. 32 Mo j Il Oldi t w n Jrslm, mo s fi
fn olr lf k k wn nyn t b w sb lti ma . 33 Mo fi
mnira fn gbogbo wn J t a k ngbkn, wn t w n gbgb jba
mi, mo d wn s l gba ohun khun lr wn fn rpad wn. mi k f k a
gba ow-or lw ni kni, ni lr ran sin wn pp. 34 K wn j wny
j j dn ti j simi fn gbogbo wn J t b lb jba mi: gbogbo
wn j dn yn, wn j simi, p titun, wn j ry pl wn j
mta t wj wn pl y t tl wn. 35 A k fn ni kni l lti gba ohun
khun lw wn tb lti y wn lnu nn ohun khun.
36 A gba wn J sn gb m ogun ba t iye k kan -b (30,000)
m ogun t wn y s ma gba ow o t t s gbogbo m ogun ba.
37 Bkan n ni wn y ma w n wn il oldi ba t e ptk jl, a s
fi wn s ip i ongbkl ba; t wn y w lra wn olr ti al wn, k
wn s ma lgb gg b fin wn t ba ti p r fn il Jd.
38 N ti dgb mta t a pap m Jd lti pnl Samar, a pa wn p m Jd pl
ajl kan fn alkso r, t y w lb olr lf nkan. 39 Mo fi Ptolems ti gbgb
r e bn fn ibi mm Jrslm, k a ma l fn nw sn. 40 Ly tmi, mi y ma fi
dgbj (15,000) ow fdk sl lddn lti in ra ba nbi kbi t ra ba b w.
41 ti gbogbo yk ow t wn on ba k t gb wl, gg b ti tynw ni k a l fn i
tmpl. 42 Plpl, a ynda gbdgbn ow fdk t a gb lddn lr ibi mm, k a
fifn wn lf on sn. 43 ni kni t b j ba ngbs t s s sb b tmpl n
Jrslm ti n gbgb r, k a fn ni b n mnira kr nn gbs n, l fw kan
ohun-n r nn jba mi. 44 Lti in ra ba ni k a ti e nw kl ti tne ibi mm. 45 Lti in ra
kan n ni k a ti m ow fn kk wn giri Jrslm ti fn mm wn gnn odi y
gbgb r k, ti wn gnn odi wn l Jd.
JNTN K GBA R DMTRS.
IK DMTRS
46 Ngb t Jntn ti wn nyn r gb r wny, wn k gbgb, wn s k lti gb fn
un, ntor wn rnti ohun bbur gbogbo t Dmtrs ti e s srl ti b ti fi ay ni wn lra.
47 Wn pinnu lti faram Alksnd ntor un l j b wn sr lf, t wn s gba
jmep pl r. 48 Ngb n ni Alksnd k gb m ogun l j, t s w pg ogun
nwj Dmtrs. 49 wn ba mjj b sj j, gb m ogun Alksnd s lj ogun.
Dmtrs s tl e, s bor wn m ogun r. 50 Wn jagun tt orn fi w. j n gan-an
ni Dmtrs ub.
GBYW ALKSND PL KLEOPTR.
JNTN DI AJL TI OLR OGUN
51 ba Alksnd rn wn aoj s Ptlm, ba gpt, k wn w by p:
52 Nsisy t mo ti pad sn jba mi, t mo s ti gnw lr t wn bb mi, t mo ti gba
agbra, t mo ti gun Dmtrs, t mo s ti gba il wa pad, 53 b mo ti b a jagun, t mo gun
r pl wn gb m ogun r, t a s ti jk lr t r, 54 ntor n j k a e r, k w s fi
mbnrin r fn mi aya, mi y s j n r, mi y si fi bn t jj fn ti fn mbnrin
r.
55 ba Ptlm fs by p:
bkn ni fn j t w wn jba wn bb r, t o s gnw lr t ba! 56 Nsisy mi y
e b o ti br nn w fn , gbn w pd mi n Ptlm, k a r ara wa lj kooj. mi y
s e na r gg b o ti w.
57 Ptlm kr n gpt pl mbnrin r Kleoptr, wn s w s Ptlms n dn 162
(mjllgj). 58 ba Alksnd w pd Ptlm, ontibi s fn un n mbnrin r Kleoptr
aya, wn s e s gbeyw n Ptlm pl l l gg b wn ba. 59 ba Alksnd
kw s Jntn k w b un. 60 Ontibi n l s Ptlm pl l ti y, s pd wn
ba mjj. fn wn ti wn r wn n bn fdk ti wr, pl bn pp, s j ni t j
wn lj gidi. 61 Ngb n ni wn alnlr kan, wn k srl, parap ld s i, wn l fi
sn kn n ld ba, gbn ba k kbiara s wn. 62 n ba til n k a b w Jntn k a
s w n a ll, a s e b. 63 ba n m u jk lb r, s w fn wn jy r p:
b a jde l rn l, k s kde p k sni kni t gbd fi sn kn n lr ohun khun, k ni
kni m s e y lnu nn nkankan. 64 Ngb t gbogbo wn t w fi sn kn n r i b a ti
d a ll pl w oy t w lra r, t wn s gb r wn akde ba, wn s l. 65 ba d a
ll pl ip awj nn wn r ba, s fn un n ip olr ogun ti oy ajl. 66 B ni
Jntn e pad s Jrslm n lf pl ay.
BA DMTRS II.
JNTN GUN APOLONS AJL KOELE-SR
67 N dn 165 (gj le-mrn-n), Dmtrs ll, m Dmtrs l, w lti Krt s il wn
bb r. 68 In b ba Alksnd ngb t gb, s pad s ntk. 69 Dmtrs ll fi
Apolns e ajl lr Koele-Sr. un n k gb m ogun l j, s w pg ogun s
Jmn, rn s Jntn olr lf by p:
70 w nkan oo l tak w, a s fi m rrn-n ntor r. K n e t o lo r ld s
wa lr wn k? 71 B gb m ogun r b d lj nsisy, skal w b wa lr il
ttj, k a s m gb, ntor gb m ogun wn l w pl mi. 72 L wd ir nyn t
mo j, ti ir wn nyn t rn w lw. Wn y s fn p w k l tak w lj ntor
mj ni a ti l wn bb r s n orl tiwn. 73 Wy w k l tako wn ajagun lr in
tb gb m ogun l lr il y nbi t k s kta tb pta fn n t l gb s l.
74 Ngb t Jntn gb r Apolns, m r ta ; yan gbrn-n nyn, s kr n
Jrslm. Arknrin r Smn l b a pl wn gb m ogun fn rnlw. 75 pg
ogun n knkn Jp; wn ar l n ti tilkn ibod wn k m e wl ntor gb m
ogun Apolns w n Jp. j ogun n br. 76 Pl br ni wn ar Jp lkn fn
Jntn, s di g Jp. 77 gbn ngb t Apolns gb, to gbrndgn (3,000) ajagun
lr in lr l pl wn ajagun lr s, s m n st pn, e b ni p f gba ib
kj, gbn dork n il ttj lgn, ntor gbral gb m ogun l r t jagun lr
in, kn r s bal. 78 Jntn tl e l sp Ast, gb m ogun mjj s fojkoj. 79
s e p Apolns t k gbrn-un ajagun lr in pam syn wn. 80 Jntn n s m p
wn kan ti ba nbb syn un. wn ajagun lr in n rgb y gb m ogun r k, wn
s klu wn nyn r lti wr tt di rl. 81 wn nyn Jnatn dr inin gg b t r,
ngb t r ti m wn in. 82 Smn k wn m ogun tir d, s klu l ogun t n
nigb t ti r wn lin, a f wn t n, wn s s l lj ogun. 83 wn lin tk lr il
ttj, wn alsl d st, wn s wn Bt-Dgn fn b nn tmpl r wn. 84
gbn Jntn fi in sun st ti wn l ts, k kgun nb, s fi in s tmpl Dgn
pl wn t w nn r fn b. 85 wn t id pa ti wn t in sun t gbarin (8,000)
nyn. 86 Jntn kr nb l pag ogun n skln; wn ar l n jde w pd r pl
l ti y. 87 Lskan n ni Jntn pad s Jrslm pl wn nyn r, t wn k
kgun pp l. 88 Ngb t ba Alksnd gb l y, tn d Jntn ll s i. 89 fi d
wr rn s i gg b a ti e fn wn m il ba, s fn un n krn ti gbogbo gbgb
r gg b ohun-n.
11
PTLM VI SGBE DMTRS II.
K PL ALKSND BLS
ba gpt k plp gb m ogun j b iyanrn et kun, pl plp k oj-omi, s f fi
gbn gba jba Alksnd,
k fi kn jba tir. 2 w s Sr pl r lf, wn ar l n ibod wn fn un, wn
s w pd r ntor p Alksnd ti p p k a twgb , ntor j bb aya r. 3 gbn n
kt t Ptlm wn wn l n ni k wn m ogun w lti ma l kkan. 4 Ngb t
d st, a fi tmpl Dgn t a fi in sun hn n, b a ti pa st run, t k wn nyn tn
kkiri pl er ara wn, ntor Jntn fi in sun wn nn j ogun, t si s k wn di kt
lr tl ipas ba. 5 Wn tn ryn ohun t Jntn e fn ba k ba l krra r, gbn ba
dk. 6 Jntn s l b ba n Jp pl l ti y, wn k ara wn, wn s sn mj nb.
7 Jntn b ba rn d od kan t a p n Eleutrs, lyn n ni pad s Jrslm.
8 ba Ptlm n tir di g wn l sd tt d Seleus lt kun; br s jrr bbr s
Alksnd. 9 rn wn aoj s ba Dmtrs k wn w fn un p: W, k a jm e
albep. mi y fn n mbnrin mi t w ld Alksnd, w y s jba lr jba bb
r. 10 dn m p mo fi mbnrin mi fn un, ntor w n lti pa m. 11 roj m ntor
p f gba jba r. 12 fi ip gba mbnrin r pad, s fi fn Dmtrs; piny kr ld
Alksnd, s hn kedere p wn ti di t. 13 Ptlm wn ntk, s d ad ba A, s
d d mj nsisy, d gpt ti ti . 14 ba Alksnd w n Sls ngb n, ntor wn
ar ib t s i. 15 Ngb t Alksnd gb ohun wny, l b a jagun; Ptlm n l pd r
pl gb m ogun algbra, s l e s. 16 Alksnd s l rb fn b, ba Ptlm s gun r.
17 rb kan t a p n Sabdil g or Alksnd, s fi rn s Ptlm. 18 ba Ptlm k
lj kta, wn t gb nb pa wn m ogun gpt t w nn wn l oldi. 19 Dmtrs
s jba n dn 167 (gj l-mje).
DHN KN LRN DMTRS TI JNTN
20 N wn j n ni Jntn k wn ar Jd j lti klu il oldi t w n Jrslm, s
k plp irin-i ogun t . 21 Ngb n ni wn kan krra orl-d wn, wn alnlr l
b ba, t wn w fn un p Jntn gbogun ti Il Oldi. 22 ba bn ngb t gb ryn y,
s jde n k l s Ptlm. kw s Jntn k dkun mra ogun n, k s w b un
sr n Ptlm l pdn sk. 23 Ngb t Jntn gb mrn y, p p k a ma b i
ogun n l, yan wn algb srl ti wn lf fn albe, s fi ara-r wwu. 24 l
b ba pl wn bn fdk, wr, wn so ti oriri bn mrn fn ba n Ptlm, s
r oj rere r. 25 wn ale orl-d n fi sn kn n, 26 gbn ba n b a l b ti wn
ba j pl r, s gb e ga nwj gbogbo wn r r. 27 m oy olr lf dj fn
un pl wn ip ll yk t a ti fn un tl, s k kn wn r r ptk jl. 28 Jntn
br p k a m e gba ow-or n Jd m ti n wn dgb mta Samar. s lr
dnrun (300) ow id dp r. 29 ba gb b fn un, s kwe r fn Jntn by p:
DHN TITUN T DNM WN J
30 ba Dmtrs k Jntn arknrin r, ti orl-d J. 31 w fi dak w t a k
npa yn rn s Lastens, btan wa, k l m ohun t w nn w n:
32 Dmtrs k bb r Lastens! 33 w ti pinnu lti e orl-d J lore, b wn ti
j r wa, t wn s tt s wa, ntor f t wn n s wa. 34 w fws i lti fn wn n
gbgb Jd ti dgb mta Afairm, ti Ld ti Ramatm. A y wn kr n
Samar, a s fi wn kn Jd pl wn t w lb wn fn nfn wn t rb fn wa
n Jrslm, dp ow-or t ba gb lw wn lddn tl, ti kl lr so il wn
ti lr eso igi wn. 35 Lti n l ni w ti ynda ohun t t s wa lr wn ohun mrn b
dmw, ow-or, ow iy ti dw fn ba, w j wn ptpt. 36 A k n dnk
nn oj-rere y lti sisy l ti tt ll. 37 Ntor n k kys i lti e dk r t fn
Jntn, k s fi sbi t a ti l r i lr k mm.
GB M OGUN JNTN RAN DMTRS II LW
38 Ngb t ba Dmtrs r i p il n w n lf lb kso r, ti p k s altak
kankan, d wn m ogun r pada s il wn, fi wn m ogun jj algbe t i fn
un lti wn erk orl-d mrn. B ni wn m ogun t jogn lti w bb r br s
krra r. 39 s e p Trf, albe pl Alksnd tlr, r i p gbogbo wn m ogun
kn s Dmtrs. l b rb t a p n Jamlk, ni t t ntk dgb, t j m kker
Alksnd. 40 r k fn un n m n k un ba l fi jba rp bb r, k un s j k
m gbogbo ohun t Dmtrs e, ti b wn m ogun r ti krra r. dr nb fn j
pp. 41 gbn Jntn rn s ba Dmtrs p k k wn m ogun r kr n Il Oldi
Jrslm ti p k wn kr n wn ibi agbra yk ntor wn k dkun ibi e s srl.
42 Dmtrs rn s Jntn p: K e yn nkan ni mi y e fn , ti fn orl-d r n
wn gb t y b sl fn mi. 43 Wy, y dra pp b w b l rn wn olgun r w rn
m lw, ntor gbogbo wn gb m ogun mi ti kyn s mi. 44 Jntn rn gbdgun
(3,000) olgun s i n ntk. In ba y dn ngb t wn d sd r. 45 wn nyn l n t
k mf (120,000) t j lrn l t wn f pa ba. 46 un n farapam nn fin r ngb t
j gboro gba l. 47 B ni ba e pe wn J fn rnlw; wn rgb y i k, wn tn kkiri
l, wn s pa k marn-n nyn n lj n. 48 Wn fi in sun l n, wn s e kgun
pp: b ni wn e gba ba l. 49 Ngb t wn ar l r i p wn J ti di g l n, t wn
s e b ti w wn, kn wn rws, wn s k pe ba fn b p: 50 Na w lf s wa,
k wn J dkun j pl wa ti pl l wa! 51 Wn s ohun j wn sl, wn s gba lf.
wn J gbgo nwj ba ti wn t faram jba. B wn ti gba ork olkk b ni wn
pad s Jrslm pl kgun pp. 52 ba Dmtrs fsml lr t ba, il n s gbdn
lf nwj r. 53 gbn k pa wn r r m fn Jntn, kyn s i, k rnt i t ni y
e fn un m, s y lnu pp.
JNTN B DMTRS II J.
SMN GBA BT-SR PAD. L HSR
54 Lyn y ni Trf pad pl ntk t j m kkere, t ti d ad fn jba. 55 Gbogbo
wn t Dmtrs k sl l b a lti kj j s Dmtrs, ontibi s lj ogun ngb t wn
gun r. 56 Trf gba wn erin ogun wn, s di g l n.
57 ntk kker kw s Jntn by p: Mo fws ip olr lf t w w, mo s fi e
albjt dgb mrin n, ti p k w j kan nn wn r ba. 58 Ls kan n ni fi wo
wr fn onj pl lti ma fi ife wr mu t, k ma w w oy ond wr. 59 fi Smn arknrin r j
bal lr Ipele n Tr tt d gbgb gpt. 60 Jntn jde rin il jba k-Od frts l.
Gbogbo gb m ogun Sr j t lti jm jagun. Ngb t d skln wn ar l n jde
w pd r pl l ti y. 61 tib l s Gs. Gs tilkn bode wn, s gbgun t . fi
in sun gbgb r, si e kgun nb. 62 wn ar Gs b Jntn, s fn wn n lf,
gbn gba wn m jy wn fn dg, s rn wn l Jrslm. Lyn n ni la k
oko wn l tt d Dmsk.
63 Jntn gb p wn m ogun Dmtrs t d Kd ti Glil pl gb m ogun pp
lti w m u jw nd i r, 64 s l pd wn, gbn fi Smn arknrin r sl n il n.
65 Smn gbgun ti Bt-Sr, b a j fn j pp, s s wn ar l n m, 66 wn s
tnb fn un, s jw wn. gbn l wn kr n l n, gba l n, s fi w m ogun
kan . 67 Jntn n tir l pg ogun pl gb m ogun r n bb od Gensr, s d
il ttj Hsr n kt wr. 68 wn gb m ogun jj w pd r n il ttj n lyn
gb t wn ti k wn kan pam lr wn k l lti klu Jntn. Ngb t gb m ogun y
kj j s wn J, 69 wn t farapam dde n bb s wn lti b wn jagun. 70 Gbogbo
wn m ogun Jntn s l, fi Matats m bslm nkan ni k s, ti Jds m Klf,
t wn j ggun gb m ogun. 71 Ngb n ni Jntn ya a r, t da er bor, t s
gbdr. 72 Ngb t pad sj j, t wn t k, wn s s l. 73 Ngb t wn nyn r
t s l r y, wn pad w b a, wn s dj l wn t tt d Kd nbi t g ogun r w,
nb n ni wn t pg ogun wn s. 74 Jntn m t gbrn-ndgn (3,000) nyn lj
n lrn wn m ogun t, s pad s Jrslm.
12
JME PL RM TI SPRT
Ngb t Jntn r i p nkan dra fn un, yan wn kan t rn l s Rm lti fs
jme wn ml ti lti s dtun. 2 tn k w jme bkan n s Sprt ti s wn
mrn. 3 Ngb n ni wn l s Rm, wn wn il gbm, wn s w p: Jntn olr lf
ti orl-d J rn wa lti s rp ti jme t w lrn wa dtun, gg b ti w tl. 4 A
fn wn n w fn wn al il kkan p k a j k wn pad s il Jd n lf.
5 dak w t Jntn k s wn Sprt n y:
6 Jntn olr lf, gbm orl-d y, wn lf ti gbogbo wn m J, a k
wn nyn Sprt arknrin wa. 7 Syn ni Areis t jba lrn yn ti kw s Onis
olr lf lti jr s i p r ni a j, b dk t a fi shn-n ti jr s i. 8 Onis fi twtw
gba ni t a rn, s gba w n t sr kedere npa jme ti rp. 9 N tiwa, b til j
p wa k n l nkan wny, b a ti n tlrn wn w mm t b lw wa,10 sbsb
ni wa gbynj lti rn fn sdtun rp m y t so w p k a m b di jj s
yn, ntor ti e dn d t a ti kw s yn kyn.11N tiwa, wa k dkun lti ma rnt yn
ngb gbogbo nn gbogbo dn wa, ti wn ry yk, nn wn b t a r ti nn
dr wa, b ti t ti b ti y k a ma rnt arknrin ni. 12 go yn m in wa dn,
13 p pnj ti ogun l y wa k, wn ba yk wa s ti b wa j. 14 wa k f y yn
lnu lr ogun wny, tb wn r ti wn aljme wa yk, 15 ntor lti run ni
rnlw ti w, s ti b wa gun wn t wa, t a s r wn sl. 16 Ntor n ni w
yan Numens m ntk, ti Antiptr m Jsn, a s ti rn wn s wn ar Rm lti
s rp ti jme t d w p m wn tl dtun. 17 A ti fn wn l lti l b yn bkan
n, lti k yn, ti lti fn yn n w wa lr sdtun ep wa b m y. 18 Nsisy y
dra pp bi b fs s w wa lr r y.
19 dak w t a fi rn s ns n y:
20 Areis, ba wn Sprt, k Onis olr lf. 21 A r i k nn w kan p wn Sprt
ti wn J j arknrin, ti p lti ran brhm ni wn ti w. 22 Nsisy b a ti m y, y
dra pp b b j k a gb npa lf yn. 23 N tiwa, w kw s yn p: agbo ran yn ti
wn ohun-n yn j tiwa, tiwa n s j tiyn bkan n. Ntor n ni a fi rn b ely s yn.
JNTN N KOELE-SR.
SMN N FLST
24 Jntn gb p wn ggun Dmtrs ti pad pl gb m ogun t p
jj ju ti j lti w b a jagu n. 25 kr n Jrslm, s l b wn n
gbgb Hmt, ntor k f gb wn ly lti wn il r. 26 rn wn
tlmy l wo g ogun wn. wn y pad w s fn un p wn etn lti klu
wn J lru j n. 27 B orn ti w ni Jntn p fn wn nyn r k
wn ma n, k wn m ohun j lw fn ogun n gbogbo ru j n, s fi
wn m ogun y g n k. 28 gbn ngb t wn t m p Jntn ti
wn nyn r ti mra ogun, r ba wn t n, pl kn bal ni wn fi in s
il g wn, t wn s g l. 29 gbn Jntn ti wn m ogun r k m
p wn ti l tt di wr, ntor p wn wo in t j nb. 30 Jntn w l
wn l, gbn k l b wn m ntor p wn ti kj od Eleutrs. 31 Jntn kj
j s wn rb t a p n Sbd, gun wn, si e ikgun lr wn. 32 Lyn n ni
g r l Dmsk, s la gbogbo gbrk n l. 33 Smn ti l, s ti rn t t
d Askln ti wn l ts. kr s Jp, s gb . 34 N tt ni ti gb p
wn ar l n ti f fi ibi algbra y fn wn sgb Dmtrs. fi w m ogun kn sb
k wn ma .
I N JRSLM
35 N kt t Jntn pad ni k wn J j, s b wn pinnu lti k wn il oldi n
Jd, 36 lti gb wn giri Jrslm dde, lti m gnn dn gga lrn Il Oldi ti l
lti piny wn mjj ti lti g e st k wn ar ib m e l raj tb k wn taj. 37 Wn
parap lti tn l n k, ntor p ap kan gnn odi lp l-orn ti w; a tn dgb t a p
n Kafent e. 38 Smn n tir tn dd k n il od, e n oldi, s e ibod ti dn
fn un.
JNTN UB SW T
39 Trf ronu b ti ma jba lr , k d ad, k s bor ba ntk. 40 gbn
br p Jntn k n j k r b, ti p y b un j, w n lti m u k pa . s m
n pn l Bt-n.
41 Jntn l pd r pl k mj nyn t yn fn l ogun, s d Bt-n. 42 Ngb t
Trf r i p k wn m ogun pp w, k fwkn n. 43 til twgb pl l ti y,
s gb e ga nwj wn r r, ta lr, s p fn wn m ogun r k wn trba fn un
b fn ara-r. 44 w fn Jntn p: K n e t w k r b wn nyn y ngb t k s
d ogun? 45 Rn wn pad s il wn ngb n, k o s yan wn d lti w pl r, k o s b
mi l Ptolem. mi y fn n l pl ibi agbra mrn ti yk gb m ogun ti balgun
fn wn. Lyn n ni o l pad, mo l shn-n, d t mo fi w n y. 46 Jntn gb gb,
s e b ti w: d wn m ogun r pad, wn n s pad s il Jd. 47 j k
gbdgn dr syn, s fi gb wn sl n Gll, gbrn-n s b a l. 48 Ngb t
Jntn wn Ptlm n wn ar Ptlm tilkn ibod wn, wn m u, wn s fi id pa
gbogbo wn t b a w. 49 Trf rn wn m ogun ti wn ajagun lr in l Gll ti l il
tj l a n lti pa gbogbo wn sgb Jntn. 50 Ngb t wn y m p a ti m Jntn,
ti p a ti pa pl wn t b pl r, wn gba ara wn nynj, wn s t n l ogun lralra
n mra fn j. 51 Ngb t wn t l wn b r i p wn j fn ay wn, wn pad lyn wn.
52 Gbogbo wn d il Jd n lf lfarapa. Wn sunkn Jntn pl wn lgb wn t
gb, br-bojo d b wn. Gbogbo srl s f. 53 Gbogbo wn kfr yk l w n
lti pa wn run. Wn w p: Wn k n olr tb rnlw, j k a l kl wn ngb n k a pa
rnt wn r lrn wn nyn.
13
SMN DI OLR LF TI BAL WN J
(142-134 B.C). SMN DI AL
Smn gb p Trf ti k gb m ogun l j lti l e parun n Jd. 2 B ti r wn
nyn t gbn pl br ni Smn l s Jrslm lti k wn nyn j. 3 fn wn n r
r by p: yin k jj s ohun t mi ti wn arknrin mi ti il bb mi ti e fn wn
fin ti ibi mm, pl wn ogun ti ro t w fojb. 4 Ntor ohun wny ni gbogbo wn
arknrin mi e k, n b ni, ntor srl, t w ku mi nkan. 5 Nsisy k jnn s mi lti d
ay mi s ntor nira-knira! 6 J b l, mi y gbsan fn orl-d mi, fn ibi mm, fn wn
aya yn ti wn m yn, ntor gbogbo wn kfr ti pdp lti pa w run ntor krra. 7 m
wn nyn n gbin ngb t wn gb r wny. 8 Wn fs pl ohun agbra p: w ni
atn wa rp Jds ti Jntn arknrin r. 9 Tka s n ogun fn wa, wa y s e
gbogbo ohun t o b ti w. 10 k gbogbo wn lw ogun j, tt par gnn odi
Jrslm, s fi agbra fn un yk. 11 rn Jntn m bslm l s Jp pl gb
m ogun ptk kan. wn y l wn ar l ib jde, wn s gb nb.
SMN D TRF PAD KR N JD
12 Trf kr n Ptolem pl gb m ogun pp, s w s il Jd, m
Jntn dn n lwn. 13 Ngb n ni Smn l pg ogun n Add lknkn
il ttj. 14 Ngb t Trf gb p Smn ti rp Jntn arknrin r, ti p ti
etn lti b un jagun, rn l b a lti w fn un p: 15 Ntor gbs t
arknrin r j jba npas ip i r ni a fi m u n lwn. 16 Ntor n k o fi
grn-n ow fdk rn pl wn m r fn dg, k m ba yapa kr
ld wa lyn gb t a b t u sl tn, ngb n ni wa y j k l. 17 B tl
j p Smn m p r k l fi rn s un, sbsb fi ow n pl wn m
Jnhn rn k wn nyn m e di t r b wn ti ma w p: 18 Ntor p
mi k fi ow rn s i ni Jntn fi gb. 19 Ng b n ni fi wn m n
rn pl grn-n ow fdk n, gbn Trf k tn n l j k Jntn
pad w. 20 Lyn n ni Trf l gbgun ti il n lti pa run. pad gba n
dr. Smn ti wn m ogun r dn fn un nbi kbi t b gb. 21 gbn
wn t w n Il Oldi rn s Trf p k jw gba n ahoro al w b wn,
k s k ounj w fn wn. 22 Trf k gbogbo wn ajagun lr in r sj n
lti l sb, gbn ynyn r gidi lru j n t k j k d ib. Ngb n ni
g, t s l s Gld. 23 Ngb t snm Baskm ni pa Jntn, t a s
snk r nb. 24 Trf s pynd l il r.
A SINK JNTN NN IBOJ ARW KAN N MDN
25 Smn rn l k egungun Jntn arknrin r, s sn k r n Mdn,
l wn bb r. 26 Gbogbo srl f ll fn un, wn s snkn fn j pp.
27 Smn fi kta ddn tiw tyn k kt alrbar kan lr boj bb r ti ti
wn arknrin r, s ga t b g t hn kedere lti kr. 28 k kt
mje b t kj sra, kkan w fn rnt bb r, y r, ti wn arknrin r
mrin. 29 fi wn p l y wn kt n k, gb wn as ogun sra wn
p iboj n fn rnt ayray. tn gb wn k oju -omi t a gb kal lb
wn as ogun n k wn awak oj -omi l r i. 30 Iboj y t k w n Modn
tt di n oln.
DHN LRN SMN TI DMTRS II
31 s e p Trf e rkrek s ba ntk, p , 32 jba dp r, d d , s
e ibi s il n. 33 Smn n tir tn wn ibi agbra Jd k, fi il gga y wn k, ti
wn gn odi gga pl ilkn ibod ti dn. s k onj sn wn ibi agbra n.
34 Smn tn yan wn nyn t rn s ba Dmtrs k ni y l dkun ow-or gbgb n il
n ntor gbogbo i Trf k ju kj l. 35 ba Dmtrs fs s b r pl w by p:
36 ba Dmtrs k Smn olr lf, r wn ba, k wn algb pl gbogbo
orl-d J. 37 wa ti gba ad wr ti p mrw t w fi rn, w s n f lti b yn
l pl lf pp, f wa s ni lti kw s wn on ba k wn dkun ow-or gbgb
lw yn. 38 Gbogbo ohun t wa ti p npa yn fsml. K wn ibi agbra t ti k ma
j tiyn. 39 wa j kr n wn rkj ti edd tynw ti dw fn ba lti d
yn. B b tn n ohun mrn t a gb lti w yn n Jrslm, a k n gb m.
40 B ni kni nn yn b f w nn gb m ogun am fn ara wa, k wn b l fi
ork sl, k lf s w lrn wa.
41 N dn 170 (dsn-n) ni a b jg wn orl-d kr lrn srl, 42 t wn nyn
br s kw sn w ksl ti ti dhn jmep pl wn r y: Ldn kn lb Smn
olr lf, bal ll ti alkso wn J.
SMN GBA GSR
43 N kk kan n ni Smn l gbgun ti Gsr pl wn m ogun r. k il t a
gb rn, s l gbgun ti l n, f giri kan nn wn il wn, s gb . 44 wn t
gb nin il t a gb rn n b sn l n, y s fa dm pp. 45 wn ar l n pl
wn aya wn ti wn m wn gk or odi, wn ya a wn pl b p k Smn fn wn n
lf. 46 Wn w p: M e l w gg b w k wa, b k e pl n r. 47 Smn gb
tiwn, k s b wa jagun. gbn l wn kr n l n, w wn il t n re nn wn m,
lyn n ni wn wn pl orin ti yn. 48 dkun gbogbo ohun m nb, s m wn t
tl fin t ib d. m l n lgbra, s k bgb kan nb fn ara-r.
SMN GUN IL OLDI JRSLM
49 N ti wn t b nn il oldi Jrslm, d wn lkun jde l il oko, lti raj tb lti
taj. yn l m wn, s pa plp wn. 50 Wn kgbe br lf lw Smn, s fn
wn. l wn kr nb, s w il oldi n m kr nn r r. 51 wn J wn ib lj
ktllgn o kej dn 171 (knl-ldsn-n) pl igbe ay ti wn p mrw lw, t
wn lu l hrp, smbl ti gt, pl orin ay ti p ntor p a ti f agbra t l kan, t a s
ti j kr n srl. 52 Smn p p k a ma ry dn y lj n lddn pl ay.
m k tmpl lgbra lk iI oldi n. 53 Smn r i p m r Jhn ti di knrin; ntor
n ni fi e olr gbogbo gb m ogun. s gb n Gsr.
14
YN SMN
N dn 172 (mjl-ldsn-n) ba Dmtrs tn k gb m ogun r j, s l s Md
fn rnlw lti b Trf j. 2 Ngb t Arsass ba Pr ti Md gb p Dmtrs ti wn
il un, rn kan nn wn ggun r lti l m u ly. 3 ni y n l tako gb m ogun
Dmtrs, s m u w fn Arsass, un n m u swn. 4 Il n s w n lf n gbogbo
wn j t Smn kso jba.
w ire orl-d r,
r s t wn nyn r lrn pl l l r,
n gbogbo j ay r.
5 tn fikn go r ngb t gba Jp e bt r,
t n fn wn erk kun.
6 m orl-d r gbr s i,
il n s dr inin lb r.
7 k agbo nyn loj ogun e lwn.
gun Gsr, Bt-Sr ti Il Oldi,
s w wn r r kr.
K sni t l tak lj.
8 wn nyn i oko wn n lf,
il s m so r jde,
wn igi il ttj so so bkan n.
9 wn argb jk n gboro l,
T gbogbo nyn sr sk lswj rere y.
wn d w w ajagun-gun.
10 Wn k onj j nn wn l,
A s m wn l lgbra pl odi
t b g t kk r d pin ay.
11 m lf w s il n,
srl s gbdn ay l.
12 Olk lk jk lb igi jr r ti igi pt r,
K s ni kni t y wn lnu.
13 K s ni kni m t gbgun w s il n.
A ti gun wn ba n wn j n.
14 fi agbra fn wn onrl nyn r,
s fi pin s aldr ti k.
lkk lti pa fin m,
15 fn tmpl lgo w titun,
s fn un n wo mm onyebye pp.
TNE JME PL SPRT TI RM
16 Ngb t a gb ryn ik Jnatn n Sprt ti n Rm, i n wn bj pp.
17 gbn ngb t wn gb p Smn arknrin r ti rp r gg b olr lf
ti p il n b lb r pl wn il t w nb, 18 wn kw sra aw id
lti e tne rp ti jme t w lrn wn, y t Jds ti Jn tn, wn
arknrin r, ti e syn. 19 A s k n Jrslm nn wj.
20 dk w t wn Sprt k n y:
wn al ti wn nyn Sprt k Smn olr lf ti wn J yk.
21 wn aoj t rn w sd wa royn go ti l yn f n wa, in wa s dn lti r
wn. 22 A s ti k ohun t wn w sn w gbm wa by p: Numens m
ntk ti Antipatr m Jsn, aoj wn J, w sd wa fn tne rp
pl wa, 23 in wn nyn dn pp lti twgb wn ni ptk y p l iy ti
y, ti lti fi dk r wn sl nn w ksl jba, k wn nyn Sprt l fi
s rnt. A tn e dk mrn fn Smn olr lf.
24 Lyn y ni Smn rn Numens s Rm pl as wr t wn gbrn -n
n wn min lti fs jme wn ml.
S DLL
25 Ngb t wn nyn gb y, wn w p: Bwo ni a ti l dp lw Smn ti wn m
r? 26 un ti wn arknrin r ti gbogbo agbo il r ti dr inin lti l wn t srl pad.
Wn s e b pa mnira r m. B ni wn e kw sra id t a gb k wn p or k
Sn. 27 y ni dk kl n:
N j kejdnlgn o Ell ti dn 127 (mjl-ldsn-n), t e dn kta jba Smn
olr lf ll jl:
N Asaraml, 28 nn wj l wn lf, wn nyn, wn jy orl-d y ti wn
algb il y:
N a m npa r t a f s y:
29 Ngb t ogun p jj n orl-d y, Smn m Matatis, lf lti l Jrb, pl wn
arknrin r, ti fi ara wn wwu, t wn s klu wn t orl-d wn, k ibi mm wn ba l
dr, ti fin bkan n, wn fn orl-d wn lgo l.
30 Jntn k orl-d r j, s di olr lf, lyn n ni l b wn nyn r n is-
k. 31 wn t J f klu orl-d wn lti pa il wn run ti lti ba ibi mm wn j.
32 Ngb n ni Smn dde j fn orl-d r. nw pp lti ohun-n r fn i ohun j fn
wn akgun orl-d r, t s san ow o fn wn. 33 e wn l Jd n l oldi pl
Bt-Sr t w npkun Jd, nbi t wn ohun j wn t w tlr, s fi w m ogun J
. 34 e Jp n l oldi lt kun ti Gsr n pkun st, nbi t wn t gb tlr,
s k wn J w gb nb.
35 wn nyn n r gbgb Smn ti go t f fifun orl-d r: wn J fi e olr
wn ti olr lf wn ntor gbogbo i t e fn orl-d r, ti p ti gbynj n gbogbo
n lti gb wn nyn r ga.
36 N wn j wny ni a yege npa ll wn kfr jde kr n il n lb r, wn
kfr t gba ib, t wn s w n l Dfd n Jrslm, nbi ti wn s di il oldi fn ara wn, t
wn tib gbgun jde, t wn k r b ibi mm, ti wn s fi bk l ohun mm r. 37 k
wn m ogun J sb, s e ib n algbra fn b fn orl n ti fn l n, m
wn gnn odi Jrslm ga.
38 Ntor d y ni ba Dmtrs e fws oy lf r, 39 t s di kan nn wn r
r, t s d a ll gga. 40 n ba n ti gb p wn ar Rm ti gba wn J n r,
aljmep ti arknrin wn, ti p wn twgba wn aoj Smn, 41 ti p wn J pl
wn lf ti r i p dra k Smn j ald ti olr lf tt l, tt dgb t wl kan pl
m r y fi jde w, 42 ti p un ni bal wn t e tj ibi mm ti wn on l t
t l fn kso il n, t bjt wn ohun j ti wn ibi agbra; 43 p k ma tj
wn ohun mm, k gbogbo nyn trba fn un, k a ma t orl-d n lrk r, k w
w oy ti ohun wr.
44 K sni kni lrn wn nyn ti wn lf t gbd k mrn r, tb k tako
r, tb k w w oy tb k n d wr. 45 ni kni t b ld s mrn r tb s r ni a
jny. 46 Gbogbo nyn n r i p dra lti fn Smn n l gg b a ti w y.
47 Smn gb, s etn lti gba ip olr lf, lti e bal ti ggun fn wn J ti fn
wn lf wn, lti e olr gbogbo wn.
48 ti di fin nsisy: k a kw r s aw id t a gb kal n gbangba n gbgb tmpl,
49 ti p k a e dk r t a fi s il ra fn rwt Smn ti fn ran r.
15
ANTK VII GBA SMN N OLY.
S TRF M DR
Antk m ba Dmtrs rn wn aoj l s wn erk oj kun, s
Smn lf ti bal wn J, ti s gbogbo orl -d n, 2 pl w by p:
ba Antik k Smn, olr lf ti bal, s k gbogbo orl -d J! 3 B
wn aebi ti gba jba wn bb wa, t mo f gb pad lti d a pad s ip t w
tlr, mo s ti k plp wn m ogun j pl wn k oj -omi fn ogun 4 lti
l gnl n il n, fn gbsan lra wn t ti ba wn l jba mi j pp. 5 Mo
fws gbogbo ow-or t wn ba aj mi ti m kr lr yn ti gbogbo ohun
mrn t a k gb m lw yn. 6 Mo fn yn ly k ma e ow tiyn pl dd
kl yn gg b fin il yn. 7 K Jrslm ti tmpl w n mnira, k gbogbo
wn ohun j ti gbogbo ibi a gbra t w ti k ma j tir. 8 A fi gbogbo wn
gbs wn-n n j t w ti j ra ba ti y t w b ma j n j iwj, a fi
wn j nsisy ti tt ll. 9 Ngb t wa b ti tn gun gba jba wa pad, wa
y t lrun, w ati orl -d r, ti tmpl, pl l l t b g t go yn
y tnkl gbogbo ay.
10 N dn 174 (dsn-nl-mrin), Antik gbgun l il wn bb r,
gbogbo wn gb m ogun s l b a, t b g t k ju ba nyn d t w
pl Trf. 11 Anti k l e l, Trf s s l s Dr lt kun, 12 ntor m p ibi
t d l e lr ti j b a, wn m ogun r s ti k sl. 13 Antik w pg ogun
nwj Dr pl k mf (120,000) ajagun lr s ti gbarin (8,000) ajagun
lr in. 14 gbgun ti l n, wn k oj-omi s kl lti ap kun, w di
p a gbgun ti l n lr il ti lj omi, a k s j k ni kni wl tb k jde.

PADB WN AOJ LTI RM S JD PL KDE JME PL RM


15 gbn Numens pl wn l gb r pad w lti Rm pl wn w t a
k s oriri wn ba ti s wn orl -d. r in w n n y:
16 Lss, m gb gbm jba Rm, k ba Ptolm ! 17 wn aoj J w
b wa gg b r ti aljme lti tn b wa d mjm rp ti jme
tynw, wn t Smn, olr lf, ti wn J rn w. 18 Wn m as wr
kan w t wn gbrn-n wn mn. 19 Ntor n n w w lti kw s wn
ba ti s wn orl-d p k a m e gbgun l s wn l wn, tb s il wn,
k a m s b wn t b wn j e jme. 20 wa ti p lti gba bn as
n lw wn. 21 Ntor n b wn onran b s kr n il wn w sd yn, k
fi wn l w Smn olr lf, k s j wn ny gg b fin wn.
22 A k w kan n s ba Dmtrs, s tls, Ariarats ti Arsass, 23 ti
s gbogbo orl-d, s Sampsms, s wn Sprt, Dls, Myds, Skn,
Kr, Sms, Pmfl, Lsa, Halikarnss, Rds, Fasls, Ks, Sd,
Arads, Grtn ti Srn. 24 Wn e dk w n fn Smn olr lf.
ANTIK GBGUN TI DR. KRRA SMN, S B A W
25 Ngb t Antik pg ogun nwj Dr, fi gb m ogun ti irin -i ogun
t e kl . s Trf m l j k ni kni wl tb k jde. 26 Smn fi
gb syn m ogun rn s i fn rnlw nn j ogun n, pl fdk ti
wr ti ohun j pp. 27 K gb wn, n pp dkun gbogbo y ohun t ti
gb fn Smn tl, s hw t s i. 28 rn Atenbs, kan nn wn r r
s i lti sr s Smn p: yn gba Jp, Gsr ti Il Oldi t w n Jrslm,
wn l jba mi, 29 s ti pa il wn run, t e ibi pp n il n, s ti gba
plp dgb jba mi. 30 D wn l t ti gb pad nsisy ti ow -or wn
dgb t ti fi e tiyn t k s n il Jd. 31 Tb k san dgbta ow
fdk fn parun t ti e, k s san dgbta ow fdk mrn fn ow -or
wn l n; b b k, wa y gbgun w b yn. 32 Atenbs, r ba, w s
Jrslm, s r r Smn, wn wo wr ti ti fdk t w nn il onj r
ti yk l r, y lnu pp, s j ba fn un. 33 Smn d a lhn by
p: wa k gba il jj, wa k gun ohun lmrn b k e jogn wn bb
wa: dodo ni wn t wa fi gb fn wn gb d. 34 gbn ngb t y sl fn wa ni a gba
jogn wn bb l wa pad. 35 N ti Jp ti Gsr t w br, wn nyn wn ti e ibi pp s wn
nyn wa, t wn s ba il wa j; wa y san grn-n ow id dp wn. rn n k fs r kan fn un.
36 pad pl run l b ba, s fn un n s Smn, tn ryn lr r ti gbogbo ohun ti r fn ba. y b
ba nn pp.
KANDEBAES, AJL SD Y JD LNU
37 s e p Trf w k oj-omi kan, s s l s rts. 38 ba fi
Kandebaes e ggun ap s od, s fn un ni gb m ogun ajagun lr s
ti ti lin. 39 p fn un k pg ogun nwj Jd, s fn un ni mrn
k e Kdrn n ibi agbra, k m wn ibod r le, k s b wn nyn n
j. Lyn n ni ba br s l Trf l. 40 Kandebaes l Jmn, k s jfara lti
y wn nyn wa lnu. s gbgun l Jd. k wn nyn n lwn ogun
lyn pakpa t e. 41 tn Kdrn k, k wn ajgun lr s ti wn
ajagn lr in sb lti ma jde ogun ti lti ma wn n Jd, gg b
ba ti p fn un.
16
WN M SMN GUN KENDEBAES
Jhn gk kr n Gsr lti l s fn Smn ohun t Kendebaes f e.
2 Ngb n ni Smn pe wn m r gb mj, Jds ti Jhn, w fn wn
p: wn arknrin mi ti mi n pl agbo il bb mi ti b wn t srl j
lti gb we wa tti di n oln, w wa s yege t a gba srl l n plp gb.
3 Nsisy mo ti dargb ngb t n trunw ti s yn di knrin: gba ip mi ti
ti arknrin mi, k l j fn orl -d wa, k rnlw run ma w pl yn. 4
Lyn n ni yan k kan wn m ogun il n pl wn ajagun lr in, wn
s l b Kendebaes j, wn s sn mj n Modn. 5 Ngb t wn j n wr,
wn m n il ttj pn. S w t gb m ogun pp w pd wn. 6 Jhn
ti wn nyn dr nwj wn t n. gbn ngb t r i p wn nyn
br lti kj od n, j kj. Ngb t wn enyn r r y, wn tl bkan
n. 7 pn gb m ogun r s mj, s fi wn ajagun lr in srn wn,
ntor wn ajagun lr in t p jj. 8 A fn wn ip, Kendebaes s s l
pl gb m ogun r, plp wn l tipa id ub ik pl gb, wn yk s
l ibi agbra wn. 9 Ngb n ni Jds arknrin Jhn gba gb. Jhn n tir
l wn tt dgb t Kendebaes d Kedrn t ti tn k. 10 wn t a gun s l
tt d wn il t w n wn oko pp st, wn agun s fi in sun wn.
gb nn wn ub, ngb n ni Jhn pad s Jd n lf.
IK GBGBN SMN N DK.
JHN M R RP R
11 A ti fi Pttm m Abubs e ajl il ttj Jrk; n p lp wr ti
fdk, 12 ntor p j k mbnrin olr lf. 13 kn r di ti ongbraga,
s f di g orl-d n, w n burk lti pa Smn ti wn m r. 14
s e p Smn b l il n w ntor nyn r fn lf wn. un pl
Matats ti Jds skal l Jrk n dn 127 (ktdnlgs -n) l
kknl t e o bt. 15 m Abubs fi rkrek gb wn sn il oldi
kker kan t a p n Dk t k, nb l ti se s l kan fn wn, lyn gb t
ti k wn nyn pam nb. 16 Ngb t Smn mu t y pl wn m r,
Ptlm dde pl wn nyn r, wn m ohun j wn, wn s rlu Smn nn
yr onj s n, wn pa pl wn m r mj ti rn r kan. 17 B ni
Ptlm e t fi ibi san ir e.
18 Ptlm kw ryn r y fn ba k ba l fi gb m ogun rns s un
fn rnlw lti fi l n ti wn gbrk r l e lw. 19 tn rn wn rn
mrn s Gsr lti pa Jhn, s kw s wn ggun gb m ogun k wn
w b a, p un y fn wn n wr, fdk, ti wn bn. 20 tn rn wn
mrn k wn l gba Jrslm ti k tmpl. 21 gbn ni kan ti j l
ryn fn Jhn n Gsr p bb r ti wn arknrin r ti gb. s w p:
A ti rn ni kan lt i l pa bkan n. 22 nu ya Jhn ngb t gb ryn y.
m wn nyn t a rn l pa , o s pa wn, ntor ti m p wn w pa un ni.
23 yk i Jhn, wn ogun t j, wn i l t e, wn ibi agbra t k, ti
wn dwl r yk, 24 a kw wn sn w ksl gb oy olr lf ti wn
joy lti j t br i oy lf lyn bb r.
W KEJ WN MAKAB
1
W KN S WN J T W N EGPT
wn J t b n Jrslm ti n il Jd k wn arknrin wn, wn J t w n
gpt, k lf pp ma b yn gb! 2 K lrun rj bkn r sr yn, k s rnt mjm r
pl brhm, sk ti Jkb, wn rn r oltt. 3 K fn yn n kn lti e f r
tkn-tara. 4 K kn yn pay s fin r ti wn r, k s fn yn n lf. 5 K gb
dra yn, k s w n rp pl r, k m e k yn sl ngb ro. 6 Nhn-n, nsisy ni wa
gbdr fn yn pp. 7 Lb jba Dmtrs, n dn 169 (gj l-msn-n), ni wa
J kw y s yn: Nn pnj ti rora t d b wa n dn wn-n n, lti gb t Jsn ti
wn sgb r ti d s il mm ti s jba, 8 t wn fi in sun nu n l tmpl, t wn s ta
j al sl. Ngb n ni a gbdr s Olwa, dr wa s gb; a e rb pl yfn k t
jj, a tan ftl, a s t brd fitr. 9 wa kw y s yn nsisy k ba l dn pg n
o Ksl, ldn 188 (gsn-n l-mj).
W KEJ
10 wn nyn Jrslm ti ti Jd, gbm ti Jds, wn k Aristobls, oldmrn fn
ba Ptlm t e lti ran wn lf t a ysmm, pl wn m J t w n gpt, k
lf ma w pl yn!
11 wa dp lw lrun pp t gb w lw ewu lle, t s e olgbj wa nwj ba. 12
Ntor n ni l wn t gbgun w b l mm l. 13 n e ni a g olr wn s ww ngb t
l Pr pl gb m ogun r, ni t db k sni t l gn r, wn lf tmpl r-
bnrin Nana fi rkrek pa wn nb. 14 Antik ti wn r r l ib pl tn p un f fi
Nana aya, gbn ohun r l ni f k l, gg b ow lr aya. 15 wn lf Nana k
wn ohun r n hn nta: Antik pl wn mw r d wn gb tmpl n. N kt t
wn tmpl n ni wn lf tilkn lyn r. 16 Ngb n ni wn lkn k j kan t
w n kk, wn gba ib skta, t r b j, pa olr n pl wn nyn r. Wn g wn
s ww, wn b wn lr, wn s ju k wn s wn t w nta. 17 bkn ni fn lrun wa nn
ohun gbogbo, ni t fi wn aldra fn ik pa.
IN MM T A PAM PL I YANU
18 Ngb t a l dn wnm tmpl lj kdgbn o Ksl, w r i p dra k a
s fn yn, k yin n l dn pg ti in t farahn ngb t Nehem r wn b lyn
gb t ti k tmpl ti pp. 19 N tt ngb t a k wn bb wa l Pr, wn lf
mm gb n m in lr pp, wn s fi pam n kk, n ih kanga gbgb kan t jj, k s
sni t m ib. 20 Lyn plp dn, ngb t wu l lrun, Nehem t ba Pr fn l,
rn wn ran lf t fi in n pam k wn l w a w. gbn wn w ryn p k e in ni
wn b nb b k e omi bt. Ngb n ni p p k a pn omi n w. 21 Lyn gb t a ti
ps wn ohun rb, Nehem p p k a da omi rf n sr igi or pp ti b t a gb ka
or r. 22 Ngb t a e b tn, ni orn, t kuk b lp y, rn, in l kan rn jde, y t
ya gbogbo nyn lnu. 23 Ngb t a sun ran b lr in n ni wn lf gbdr, t
gbogbo nyn s b wn gbdr. Jntn ni dr dr, t wn yk dhn pl
Nehem. 24 dr n l by: Olwa, Olwa lrun, ld ohun gbogbo, ni bbr,
algbra ti oldodo, aln, ba kan oo, ni rere kan oo, 25 olps kan oo, oldodo
kan oo, algbra ti ni ayray, t gba srl l kr nn gbogbo ibi, t yan wn bb wa,
t s s wn di mm, 26 tw gba b y fn nfn gbogbo nyn r srl; pa jogn r m,
k o s s di mm. 27 K gbogbo wn t fn kkiri lrn wa j, e dnd fn wn t w
lko r lrn wn orl-d, fi oj rere wo wn t wn gn pl rra, k wn orl-d l
m p w ni lrun wa. 28 Fyj wn t fi ay ni w lra, wn t l w n lkl pl rra, 29 gbin wn
nyn r s il mm gg b Ms ti w.
30 wn lf tn krin pl l hrp. 31 Ngb t a sun ran b n tn, Nehem p p
k a da yk omi i n sr wn kta l. 32 B a ti e b ni w in y jde, gbn ml in
or pp b ml. 33 Ngb t y di ohun t a m, t a s s fn ba Pr p nbi t wn lf
gbkn gb in pam s, di omi kan t Nehem ti wn nyn r fi w ohun rb m.
34 ba e gb kan y ib k, gg b ibi mm, lyn gb t tt l n dj. 35 wn t ba
fi ib dlla r r pp j lr r. 36 Nehem pe omi y n neftr, ohun t a tm r s ni
wnm, gbn plp ni p n nft.
2
JEREM GB WN OHUN SIN PAM
A r i k nn wn w pam p wl Jerem p fn wn r gbkn p k wn m in
dn l gg b a ti e ln r, 2 ti b fin ti w, wl n fn wn r gbkn n mrn y k
wn m e gbgb wn Olwa, ti p k wn m e n nn rn ngb t wn b r wn
re onwr ti fdk ti wn ohun ara wn. 3 Pl wn mrn mrn t fn wn, w
p: k wn m e j k fin jnn s kn wn. 4 A r i k nn w y bkan n p wl y rran
kan p k g ti pt mjm tl un, ngb t l or k t Ms gn t fi r jogun lrun.
5 Ngb t Jerem d ib, r ih kta kan, s gb g n kal nb pl pt mjm u n
ti pp trr, lyn n ni s n ih kta n. 6 wn lgb r kan tl e lti fi m s
wn n ib, gbn n n ti r m wn lj. 7 Ngb t Jerem gb b, b wn w p: A
k n m ib y tt dgb t lrun y k wn nyn r j, t y s n fn wn. 8 Ngb
n ni Olwa y tn fi gbogbo ohun y hn, go Olwa y s farahn b ti kk u n, gg b
ti farahn ngb Ms, ti b ti gb t Slmn gbdr fn ysmm tmpl olgo.
9 A tn ryn b Slmn ti kn fn bn gbn t fi rb ysmm n, t s fi pari ibi
mm. 10 B Ms ti gbdr s Olwa t in s skal lti run w t sun wn ran b sunpa,
bkan n ni Slmn ti gbdr t n s skal lti run sr wn b sunpa. 11 Ms ti w
p: Ntor p a k j ran b fn , jj ni k a j o. 12 Slmn e dn n fn j mj
bkan n.
IL W NEHEM
13 Pl ohun wny a tn ryn nn ksl n ti nn w ksl Nehem gg b ti k
il w kan, t k wn w t k npa wn ba sn il n, ti w npa wn wl, ti npa
Dfd, ti w wn ba nba wn ohun r. 14 Jds k wn w j bkan n, y t tn
kakiri ntor ogun t a fi b wa j, wn s w lw wa. 15 Ntor n b b f wn w y k
rn w gba wn dk wn.
A P WN FN YSMM
16 B a ti f dn wnm tmpl ni a kw s yn y. Y dra pp b b fi wn j
n e ry dn. 17 lrun t gba wn nyn r l, t fi oy ba ti oy lf ti w mm
fn gbogbo jogn r, 18 gg b ti lr npa fin, lrun y kan n ni w n rt p y
n fn wa, k s k wa j, lti gbgb ibi gbogbo t w lb run, w s ibi mm ntor p
a ti gb w l kr lw ibi l, s ti w tmpl r m.
FR
19 tn Jds Makabs pl wn arknrin r, wnm tmpl l mm, ysmm
pp, 20 wn ogun t b Antik Epifns j pl m r Eupatr, 21 ti wn ohun t
farahn lti run t fi okun fn wn akgun t jagun aknkanj fn sn J, t b g b til j
p iye wn kre, wn gba gbogbo il n sl, t wn s l wn jj onw bj l kr nb,
22 wn gba ibi mm pad, ibi mm olkk kkiri gbgbo gby, wn gba il n pad, wn d
wn fin pad, y t a ti fr par, Olwa s fi oj rere w wn nn n l r, 23 - gbogbo y
ni Jsn ar Srn k sn w mrn-n, t wa n s gbynj lti s n k nn w kan.
24 B iye wn k ti lk, ti b ro ti p fn wn ontn n n b r ti p t, 25 ntor n ni a
gbynj lti s di w kan t rrn fn kk, t s e k sr fn wn t f e b, fn nfn
gbogbo nyn lfi ni kni sl. 26 I n k rrn fn wa t a e akjp tn n, i
lgn ti sn ni, 27 le b i als t f t gbogbo nyn lrn, bkan n ni wa i lle
y lti t gbogbo nyn lrn, 28 gbn a k kbiara s gbogbo l t k wl gg b wn
kan ti kw r syn, i tiwa ni lti k y t e ptk nn tn n n k. 29 db ni t k
il titun t gbd bjt i n lsls, gbn i ni t e il l yt, w il nkan l j
lj, b ni tiwa ti j nn i kw tn y.
30 K a wd ohun gbogbo tiw-tyn, ltn-n ls, e ptk fn ni t kw tn, 31 gbn
ni t b f s ptk r tn n n k n lti fo wn ohun t k e ptk.
32 j k a br tn wa nsisy l fa r gn, ntor p k dra k fr gun ju tn n fnrar
l.
3
HELIODRS W S JRSLM
Ngb t a gb n l mm pl lf pp, t a s pa wn fin m tmtm, ntor w
mm olr lf Onis, ti b ti krira ibi, 2 l p wn ba pp bw fn ibi mm
bkan n, t wn s gb go tmpl ga pl wn bn gga-gga lti w wn, 3 t b g t
Seleks, ba , tikalrar nw fn sn rb. 4 gbn Smn kan lti y Blg, t a yn
e albjt tmpl, n dyd pl olr lf, npa b wn lp ti j l. 5 B un
k ti l bor Onis, l b Apolonis m Trases, ni t e olr jba Koele-Sr ti
Foens, 6 ryn p ra Jrslm kn fn ohun r t a k l fnus, t iye wn k lk, t
a k l l tn fn rb: ti p a l fi wn e ohun-n ba. 7 Apolonis l b ba sr npa ohun
r t a s fun y. ba w yan Heliodrs, on r, pl lti k wn ohun r y w fn
un. 8 N kt n ni Heliodrs m n pn, b ni p f l e bw wn l Koele-Sr ti
Foens, gbn l e b ba ti w ni. 9 Ngb t d Jrslm, olr lf ti l twgb
pl f. ryn ohun t a s fn un, s j k a m ohun t w e, s br by b ni r.
10 Olr lf j k m b ra n ti j r fn l wn op ti wn m aln bb, 11 ti
p ow kan w, y t j ti Hyrakns m Tb, ll kan t w n ip gga, gbogbo r k ju
irnw ow fdk ti igba ow wr, y t ld s ohun t aldra Smn l fi rkrek s.
12 w p k ee fn un lti e t s wn t fi ow pam n ibi mm ti nn tmpl l
l t a bw fn n gbogbo gby.
DM N JRSLM
13 gbn ntor t Heliodrs ti gb lti w ba, fi dandan s i p k wn ra n di ti
ba. 14 Lj kan t yn ni l ka ow n, y s fa rgbdyn n l n. 15 wn lf
dbl nwj pp nn w oy wn, t wn k pe run, ni t e fin lr ra n, wn
gbdr k d wn ra n s fn wn t w fn. 16 ni t b r oj olr lf lj n y
m p r n dn n d gng. 17 Nn br-bojo t hn n gbogbo ara r ni gbogbo nyn l
r b kn olr lf ti bj t. 18 wn nyn jde lgbgb lti in il wn l jm gbdr
ntor bj t a fi l ibi mm. 19 wn obnrin w a f lb y wn, wn jde kn gbogbo
gboro, wn dmknrin s kiri lti in il l ibod ti lr odi l, wn kan yj lti frs:
20 gbogbo wn l na w dr s run pl b. 21 e-ni ln lti r ogunlg lr dbl
ti pay olr lf t w nn dm l. 22 Lw kan ni wn aldr ti b Olwa
Oldmar k fi pam r db bo wn r n llwu fn wn onra n, 23 lp kej
ni Heliodrs ti e y t pinnu lti e.
JY HELEDRS
24 Heliodrs ti w nb pl wn am r lb ra n ngb t Kbys gbogbo m ti
ti gbogbo agbra farahn pl mnmn t b t gbogbo wn t ly b Heliodrs w, ni
kn wn rws ntor agbra lrun ti l wn. 25 Wn fi oj wn r lin kan lr in t b
wn lr gidi, a e in n l, f pl afarabal, fi s r da Heliodrs lm. lin
n w ohun j ogun onwr. 26 wn dmknrin mj tn farahn lj kan n pl agbra
l ti w t kmm, wn w w ll, wn dr ltn-n, ls Heliodrs, wn s n
lralra l dkun. 27 Lgn ni Heliodrs ub lul, t knkn biribiri b . A gb e dde l
sr kte kan. 28 knrin y t wl l yr ra pl wn nyn pp ti wn am r, w
di ni t a gb jde ll ran ara-r lw; wn t r agbra lrun gedegbe l gb e jde.
29 Ngb ti knrin y w lr il l l sr, t agbra lrun l kj rt l n rnlw,
30 wn J fi bkn fn Olwa t fi i yanu fi go fn ibi mm r. Tmpl t kn fn br-
bojo ti jgbn lp y ti w kn fn ay l npas Olwa algbra jl. 31 wn kan lra
wn nyn Heliodrs tt b Onis k gbdr s Atbi-jl k d ay ni t dbl s, ntor p
k n ju m kan l m.
32 B wn J ti br k ba m e r p wn l e Heliodrs le ni olr lf rb p
k y knrin y pad. 33 Ngb t olr lf rb tt, wn dmknrin mj kan t wn
w a kan n tn farahn fn Heliodrs, wn dr lti w fn un p: K o dp pp lw
Onis olr lf, ntor p ntor r ni Olwa e d m r s. 34 B run ti j ny, k w l
ryn l l agbra lrun fn gbogbo nyn. Wn s r m lj lyn t wn ba sr y tn.
HELIODRS DI ONGBGB
35 Lyn n Heliodrs rb s Olwa, t s jj l fn ni t d m r s, dgbre fn
Onis gg b r, s d gb m ogun r pad l b ba. 36 jr s gbogbo i l lrun
t ti fi oj ara-r r. 37 ba bi lr p: Ta ni o r p a tn l rn l Jrslm? 38 dhn
p: B w b n t tb lt jba, un ni k o rn l ib, y s pad w lyn gb t a b fi
pn ya lra tn, yn n b b l br, ntor agbra lrun w nb. 39 ni t gb n run
ni ol ib t s db b , s lu wn t b w sb pl mrn bubur, y s pa wn
run. 40 By ni r Heliodrs ti r ti gbsl ra ibi mm.
4
E SMN ALBJT TMPL
Smn kan n, t ti ff lr ra ti npa orl-d bb r, w fi r t Onis b ni p
ontibi ti e ohun bbur s Heliodrs, ti p Onis l fi ibi l or Heliodrs. 2 ly lti pe l
olore r, lb wn arknrin y r, t pa fin m tmtm, lti p n lt jba. 3 orra
y p t b g t jba Smn br s pnyn. 4 Ngb t Onis r i p korra n buru s i
ti p Apolons m Menests, ajl Koele-Sr ti Foens, di sgb k Smn t p s
i, 5 l b ba, k e lti fi sn kan wn ar l r, b k e fn ire gbogbo wn nyn r. 6
r i p l j p ba d s r n lf k l w n l, Smn k s n fi w wr r sl.
JSN OLR LF K GRK D
7 Ngb t Seleks fi ay y sl, t Antik Epifns rp r, Jsn arknrin Onis fi r
gba ip olr lf. 8 Ngb t l r ba, lr lati fn un n irnw dnlgj ow fdk, ti
grin ow id t a gb n ow or. 9 tn lr lti ma san dj ow id, b ba b fn un
l k k il dray kan, k s d gb d sl fn er dray n, k un s gba wn
nyn s gb m ntk n Jrslm. 10 ba gb fn Jsn, gor oy, s m k wn
ar il r k Grk. 11 fagil wn nfn t wn ba ti ynda fn wn J npas b
Jhn bb Eupolms t a rn n aoj l b wn ar Rm lti b wn d mjm rp ti
jme, gbogbo nfn n l par. Lr kan pa wn ln t jm fin r, s gba t
ld s fin. 12 Tkn-tara l fi k il dray kan s s il oldi l, t s m wn m lla w
ate elr. 13 ti r jj gbde gidi npas olrburk ti aldra Jsn t k y fn ni t a
p n olr lf. 14 wn lf k n tara m fn i pp, gbn wn gan tmpl, wn k
s kbiar s rb. e ni wn hra lti b wn er je dray onjkad n kt t a b ti ju
rgd, yi t fin dlkun. 15 Wn k bkt fn ohun t fn orl-d wn ny, b k e y t
wn Grk k s go l j wn lj gidi. 16 B ni wn e wn jngbn gidi, wn t wn f ma
faraw ay wn, t wn faraj nn ohun gbogbo, w br s pa wn n pakpa. 17 A k tp s
fin lrun b l jy s i gg b sk t b y y ti fihn.
18 Ngb t a e dje ere dray ldn mrrn-n n Tr nwj ba, 19 oly Jsn rn
wn aoj gb ntk lti Jrslm, t wn m dnrn drkm n ow fdk dn, fn
rb s Hrkls. gbn wn t a fi ow n rn r i p k t lti l fn wn rb n, wn
s fi pam fn l mrn. 20 B ni ow t ni t fi ow n rn wn n fn rb s Hrkls,
ni wn t a rn fnrawn ypad fn l kkan k oj omi fn j ogun.
21 A rn Apolns m Menests l s gpt fn dn gbyw ba Filemetr. Ngb t
Antik ti gb p ontibi ld s t jba un, br s ra fn b ara-r. y m u w s
Jp, lti ib ni ti l s Jrslm. 22 Jsn ti l twgb pl l l ti y, wn e
wde fn un pl ij ti h ay. Lyn y ni k gb m ogun r l pg ogun n Foens.
MENELS DI OLR LF
23 dn mta lyn y ni Jsn rn Menels, arknrin Smn t a tkas syn, k l gb
ow fn ba, k s gb s b lr wn r ptk kan. 24 Ngb t a m Menels w swj
ba, farahn b gbajm ti nyn ptk, s lr dnrn ow fdk fn ba ju iye ti
Jsn san, b l e gba oy olr lf fn ara-r. 25 pad pl w ba t fi di
oly, gbn k s nkan t b lra r t m u y fn oy olr lf, ntor w r bur ju ti
ba k n, t irun r s gbn rkj ti ranko bbur l. 26 B ni Jsn t fi r j oy
gb lw arknrin r ti pdn oy n fn lgbn w mrn, s di sns l w b
lrn wn mn. 27 synw-synb y Menels, k san ow t lr fn ba.
28 gbn Sstrts, al il oldi, l br ow n lw r, ntor i r ni ow-or gbgb.
Ntor n ni a e pe wn mjj w swj ba. 29 Menels fi Lsmks, arknrin r, sl
lyn gg b aoj olr lf, sgbn Sstrts fi Krts, ggun wn Sprt, e aj tir.
IK GBGBN ONIS
30 Ngb t ohun wny l, wn ar Trss ti ti Mls br s ja j mnira, wn k lti
trba ntor p a fi wn l wn tr fn ntks, l ba. 31 Ngb n ni ba tt l yanj r
y, t s fi Andrinik, kan nn wn ll l r, e aoj. 32 Ngb t Menels r y t
sl, j wn wo wr in tmpl, fi ap kan tr fn Andrinik, s ta yk n Tr ti n
wn l ts. 33 Ngb t r y d Onis lj, l farasin nbi b tmpl Dfn lb
ntk, s b a w lti ib. 34 Ntor n ni Menels fi pe Andronk mra, t s r lti pa
Onis. Ngb n ni Andronk w b Onis, s tn lo w rkrek r m kn Onis bal
npa ffn un lw tun pl bra. B ni e m u jde kr nbi b t w, b til j p
funra. s pa lskan n l bkt fn w dodo. 35 Ntor n ni wn J ti plp wn
orl-d mrn fi bn pp pl bnj lr b a e pa knrin y lt
36 Ngb t ba pad lti gbgb Sls, wn J lti ol l ti wn Grk t
jm krra ik bbur t a fi pa Onis w b ba. 37 b nj kn in kn Antik
pl oj n, sunkn fn w pl ti wntn - wns olgb n. 38 Nn run
bn l l fi r Andrik loy lgn, t ya w oy alw osn kr lra r.
Lyn n ni m u kiri gbogbo l k t rn apnyn n kr n ay y, nbi kan
n t ti dra s Onis. B ni Olwa e fi dodo j ny.
LYSIMKS K NN MDR
39 s e p Lysimks jal ohun mm pp n l n pl sowp Menels. Ngb t r
n tnkl ni wn nyn d j gboro sl fn Lysimks, lyn gb t plp ohun wr ti
snu. 40 Ngb t agbo nyn n d pl bn, Lysimks fi ohun j fn b gbrun-undgn
(3,000) nyn, s kk fa j; ni kan t a p n Aurns l wj wn, dgb pp, b
n ni g t. 41 wn nyn n ko j Lysimks lj, wn kan s kta, wn mrn lo
pnp, wn mrn k er gbgbn t w nb, wn s rlu wn nyn Lysimks. 42 B ni
plp wn ti gba gb, t wn pa d, t wn s l wn yk l. Wn s l pa ol t j ohun
mm n lb ra.
MENELS FI RB JRE DJ
43 A fi sn kan Menels lr r y n il pj. 44 Ngb t ba w s Tr, wn mt t
wn algb rn w roj wn lre. 45 Ngb t Menels r i p un y jbi dj, lr ow
t jj fn Ptlm m Dorimns k m ba gba j r s re. 46 B ni Ptlm jde pl
ba b ni p wn f gb aff, s r lti y i lkn pad. 47 r t b t ba fi dre fn
Menels t fa gbogbo rgbdyn y, s dj ik fn wn mknn t y k a d lre b
til j wn Skt l e dj n. 48 B ni wn olgbj l, t wn j fn wn nyn ti
wn ohun mm e jy lt. 49 Ntor n ni wn ar Tr kan e fi bn wn hn lr e
n npa e snk wn t a pa pl y. 50 gbn Menels n tir, npa ojkkr wn
al, dr lr oy t lpo w k r, t w di olr t wn ar l r.
5
OGUN GPT KEJ
N sk n, Antik mra lti gbgun l gpt ngb kej. 2 s l p a r ran wn
ajagun lr in al wr, pl hmra ogun, t wn sr kiri fruf, y s l fn b ogj
j n gbogbo l n. 3 Wn y id lw, wn gb ajagaun lr in gbrad fn j, t wn
klu ara wn ltn-n ls pl as ddn ti k t kan mn, wn f f kiri, wn ohun
wr kan mn, pl oriri ohun j. 4 Ls kan n ni gbogbo nyn gbdr k fihn y
j pr rere fn wn.
MENELS TI JSN
5 gbn ngb t ariwo ir jde p Antik ti k, Jasn k gbrn-n nyn j lti klu l
n. Ngb t wn t j nn l n pynd, t k d k a gun l n, Menels s sl
fn b n il oldi. 6 Ngb n ni Jsn pa wn ar l r n pakpa l s oj n, l m
p gun lr wn nyn tir j kn l. gbn r p t ni un gun l fi ti wn nyn
r kn un. 7 Sb, k l gba jba n b k e tj fn w t r. Lyn n ni tn s l il
wn Amn. 8 B ni w burk r ti dpin; Arets ap-w lr wn rb gb e swn,
di sns kr n l r, t gbogbo nyn l e kiri, t a krra r n arfin, t p tl e lti il
r, w kn n gpt. 9 ni t ti l p nyn kr n il wn l w di ni t gb n il jj,
ngb t l Sprt, pl rt p y r b nb ntor btan r ni wn. 10 ni t ti fa k wn
nyn t a s sta w di ni t k t a k f r, a k snk r, k s r y nn iboj wn bb
r.
ANTIK EPIFNS K RA TMPL
11 Ngb t ba gb ohun wny, r p Jd ti f yapa. Ngb n ni kr n gpt pl
bn ranko bbur, t s fi j ogun gba l n. 12 Ngb n ni p fn wn m ogun r
lti pa ni kni t b s fn b nn il wn. 13 Tmd tgb ni a pa n pakpa pl wn
obnrin ti wn m w. 14 Nn j mta ni k mrin nyn ub, k mj lra wn k,
wn t a t n r t iye kan n.
KGUN NN TMPL
15 yn k t t lrn, tn ly wn tmpl mm jl n gbogbo gby, t Menels j
oltj fn, oly ti lt s fin ti s il bb r. 16 fi w m r k wn wo mm ti
wn r t wn ba mrn k w sb fn gbga go ti y tmpl n.
17 ntk gb ara-r ga nn kn r l m p Olwa bn fn gb d ntor wn ar l
n, y t k j k bkt fn ohun t l n ibi mm. 18 b e p wn k ti d pp, b
ti na ntk bkan n ngb t fi fojdi wl, b a ti na Heliodrs ngb t ba Seleks rn
an l e bw il ra ibi mm. 19 gbn Olwa k yan wn nyn ntor ibi mm y b k
e ntor wn nyn ni fi yan ibi mm y. 20 Ntor n b ibi mm t b wn nyn jy, n
tn b wn pn nn orire wn n sk r; b Oldmar ti k sl nn bn r, bkan n
tn ni ngb t in Alylw r ni a tn d a pad sn go pp r.
21 Lyn gb t Antik ti k gsn ow id nn tmpl l tt pad s ntk. Nn
gbraga kn r l pinnu lti fi k oj-omi rin or il, k s fi s rn lj omi, b ni gbraga r
ti p t. 22 fi wn ajl sl lyn k wn ma y wn orl-d lnu: fi Flp m il Frg
e albjt Jrslm, ni t w r bur ju t ni t fn un n l; 23 fi Andrniks
albjt k Grsm; yt s wn y ni Menels t fi ay ni wn ar l r lra ju ti wn
yk l.
WN OHUN T MSRK APOLONS E
B ba ti krra wn J kj l, 24 rn Msrk Apolons n olr gb m ogun t t
gb-mknl m ogun pl k wn pa gbogbo grp knrin, k wn ta wn obnrin ti
wn md wn lr. 25 Ngb t ni y d Jrslm, e b lf ni un b w, s dr
di j mm, j simi. Ngb t r i p wn J kr lnu i, p fn wn nyn r p k
wn gbrad fn ogun b wn ti yan kiri. 26 Gbogbo wn t jde w w wn ni wn pa n
pakpa, p nyn l ub ngb t wn m ogun n la l n j.
27 s e p Jds Makabs pl wn nyn msn-n yra l ahoro al nbi t w
gb b ranko gb lr wn k pl wn lgb r. Ewb nkan ni wn j k wn ma ba di
alm.
6
SN KFR DI FIP E
Lyn gb d, ba rn Grnts ar Atns k fi ip m wn J lti kyn s wn
bb wn, k wn k ln fin lrun sl, 2 k wn s dra s tmpl n Jrslm, k wn s
s di tmpl r Ss ti lmp, k wn s fi ti k Grsm e ti r Ss, alb
wn jj, gg b wn ar l n t f b. 3 l bbur wny l ju ohun t wn nyn
l farad. 4 Tmpl kn fn oriri w-kw kfr, t wn gbdn ara wn pl wn
algbr, t wn s b wn obnrin lp n loro ibi mm, wn s k wn ohun w w
sb. 5 Pp kn fn b t t fin dlkun. 6 A k s gba-ni ly lti lo j simi n j mm, a
k s gbd ry dn wn bb wa, n a k gbd jw p J ni w. 7 Pl ip ni wn
m-ni e ry j b ba pl rb ooo, ti ngb t ry dn Dionss b d, a gbd
tl agbo elr Bks pl j elyn rin t wn fi gba or n bl fn r wn. 8 wn ar
Ptolems m k wn fin p k a m wn J b wn nyn jb kfr, 9 pl lti pa
wn t b k lti faram wn Grk. Gbogbo ely fa plp pnj.
10 B ni a e m wn obnrin mj w fn dj ntor p wn kl fn wn mknrin wn.
A m wn kiri gbogbo gboro l, pl wn m wn n t a gb k wn ly, k a t j wn s
sl lti or gnn odi. 11 wn kan parap nn ih pta lti ma lo j simi nb. Ngb t
wn fi sn kn wn nwj Flp ni wn fi in sun wn p, wn n k s b wn j ntor j
j mm.
W LRUN NN IPNJ
12 Mo r gbogbo wn t wn b ka w y k wn m e j k kn wn rws ntor pnj
y, k wn s m p tt ni ohun wny l, k s e fn parun wa b k e fn bw y wa.
13 Ngb t a k b fi l sl fn gb pp k t jy r, y j m n oore l. 14 N ti
wn orl-d yk, Olwa dr p k t j wn ny, k e wn ba l kn, gbn
Olwa k b wa l b, 15 k m di p j w ny ngb t wa b kj wn. 16 B ni
k m n r jnn s wa, b b til fi pnj b wa w, k k wn nyn r sl. 17 t k a
rnt tt y, lyn prw d y j k n pad sr tn wa.
IK ELESR NTOR GBGB
18 Elesr t j kan nn wn awj amfin, t ti di argb, t rns r j ti ni w ti ni
iy, un ni wn fi ip la nu r k j ran ld. 19 gbn y a lti k ik olgo j p k
baraj nn ay, b ni e l jy ik, 20 lyn gb t p ohun w t b lnu r, gg b ti
t fn wn t f y. 21 wn t ps onj dra y f st (ntor ni y j ojlm wn
fn gb pp); wn r k l m ori ran mrn t l j, t un fnrar s, k s e b ni p
ran t a fi rb ni j gg b ba ti p, 22 p npa e b k n k, b b lo nfn
rp wn lti j pp. 23 gbn un n tir ti pinnu ll t y fn j or r, t s t s po l gblgb
al, onrun funfun lr pl i y, fn m ll r, t t s ni t hw pp lti kker r,
ti nptk ntor fin mm t lrun fnrar e, w dhn p k wn m un l is-k l
jfara. 24 tn w p: ehn k y j or wa, k wn d m e r p Elesr gba jj
ngb t j or r j drin dn, 25 k wn n m ba n ntor ehn mi fn ba j ay
d t k fn mi - k mi s tipa jbi y fa tj ti ohun m sr argb t mo j y. 26 B mo
til ma br kr nn tj m ary nsisy, mi k l b lw Oldmar ly y tb n ip-
k. 27 Ntor n b mo b fi gboy fi ay y sl, y y m fn j ogb mi, 28 mi y s fi
pr rere sl fn wn d lti fi tftf k ik rere pl kn ll fn wn fin mm t a
bl fn. B ti sr y tn ni l k ik olr. 29 kn wn t m u l kyn s i kr n ti
olj n di ti lkn lle, ntor r t s y j r mg lj wn. 30 un n tir ti f k
lb pn, s w b ti gbi by p: Olwa. w ni t m r j mm, hn kedere p mo
jy lb pn olr k lra mi, b til j p mo l yra fn ik n, gbn ntor br r ni
mo fi tkntkn jy pl ay.
31 B ni e fi ay y sl pl pr gby, ni ll, ti ohun rnt w rere, k e fn
wn d nkan, gbn fn plp nyn orl-d n.
7
IK WN M MJE Y KAN N
s l p wn arknrin mje kan w pl y wn, t ba f fi ip m wn j ran ld t
fin dlkun, lo pn ti kbk s wn lra. 2 kan nn wn t sr lrk wn yk w p:
K ni f gb lti nu wa pl br yn? y wa lti k j p k a s fin wn bb wa.
3 Pl bn ni ba m pn ti wo onj t a fn wn bn in. 4 Ngb t wn gbn ni p
p k a g ahn ni t sr nn wn, k a b aw or r, k a s ma g orke-rke y ara r lj
wn arknrin r ti y r. 5 Ngb t a g wn y ara r n tn t k l e ohun khn,
gbn t m, ba tn p p k wn gb yk ara r snm in n, k wn s dn in nn
wo t a fi dn onj. B fn lti in wo n ti tn kkiri, y r ti wn arknrin yk b
ara wn sr r p k wn l k ik m akin, 6 pl r b wny: Olwa lrun r i, s lj
n fn wa gg b Ms ti w nn orn t a ti w p: un y n fn wn rn r.
7 Ngb t mknrin kn kr ly y ln y, wn m kej l sn jy olr kan n. Lyn
gb t wn ti b aw or r ni wn bi lr p: w y j ran ld tb k a fiyj wn
y ara r lkkan? 8 fi d wn bb r fs p: Rr! Ntor n ni tn jy olr.
9 Ngb t f jw m r, w p: Oly, w m wa kr nn ay y, gbn ba aly y
m wa jde sn y nipkun, wa t a k ntor wn fin r.
10 Lyn ni y ni wn tn fyj ni kta. y ahn r jade gg b wn ti w fn un, s na
w r l br, 11 pl gboy ni w p: Lti w lrun ni mo ti gba wn y ara y, gbn
mo gn wn ntor fin r, mo s n rt p lti w r ni mi y tn r wn gb pad. 12 gboy
dmknrin y ya ba ti wn mw r lnu b k ti ka jy r s.
13 Ngb t ni kta n k tn, wn tn fyj krin. 14 B ti d oj ik ni w p: sn lti
k lti w nyn pl rt nn lrun fn jde, gbn w n tr, w k n jde sn y.
15 Lyn n ni tn m ni krn-n, t fyj . 16 ni y kj s ba, s w fn un p: B
o ti j ni kk, sb w lo agbra lr nyn, t o s e ohun t w . gbn m e r p
lrun ti k ran wa sl. 17 S dr, w y s fi oj ara-r r b agbra l r y ti fyj
pl wn ran r.
18 Lyn ni y ni tn m ni kf t w lj ik p: w tan ara-r, ntor t a s
lrun ni a e jy y, t ohun bbur y fi l s wa. 19 gbn m e r p w y l l
jy lyn gb t o ti pe lrun nj.
20 w y wn w-ni lr pp, s y fn rnt olgo, ntor fi oj ara-r r ik wn m r
mjje lj kan oo n, s farad pl gboy ntor rt r nn Olwa. 21 fn ni
kkan wn n r r n d bb wn, pl gboy ll ni f igboy knrin kn ry
obnrin, b ti w fn wn p: 22 mi k m b ti d in mi; k e mi ni mo t d ni
kkan yn. 23 Bkan n ni ld ay, t e d b nyn, t ps orsun ohun gbogbo,
nin n r ni un y tn fn yn n m ti y pad, ntor p yin gan ara yn nsisy fn f
fin r.
24 ntk r p bnrin n b un n d r ti p fi un e yy. bkyn obnrin n
k t k. ntk r pl r ddn pl bra lti s di lr ti aly b b k wn
bb l r sl, p un y s di r pl i onp gga. 25 dmknrin n k til k s.
Lyn n ni w r y m n k gba m r nynj lti d ay r s. 26 Ngb t ti r
fn gb pp, obnrin n gb lti gba m r nynj. 27 snm m r, y t ya ba n
lnu, b m r sr n d wn bb r p: m mi, nu mi, mi t mo lyn r fn o
msn-n, t mo fn lm fn dn mta, t mo s b dgb di j or r y (pl k). 28 mi
b , m mi, k w wo oj run ti ay pl gbogbo ohun t b nn wn, k w s m p
ls nknkan ni lrun fi d wn, ti p bkan n ni a e d y wn nyn. 29 M e br
apnyn y, gbn k w m ara r y fn wn arknrin r lti twgba ik, k mi ba l
jr r pad pl wn n kk n.
30 N kt t par r r y ni dmknrin n w p: K ni yin dr d? mi k n tl
ba. ln fin ni mi y trba fn, y t a fn wn bb wa lti w Ms. 31 gbn w
t pte oriri ohun bbur fn wn Hbr, dj p w k n y lw lrun. 32 wa n
tiwa jy ntor wa. 33 B Olwa wa t w ly b bn s wa fn wn gb d lti j w
ny, k a ba l tn w wa e, y tn f w mra lp. gbn w n tr, 34 w aldra ti
k bbur jl nn gbogbo nyn, m e gbraga fo pl rt asn b o ti fyj wn
rn lrun, 35 ntor w k t b lw dj lrun, ni t l e ohun gbogbo. 36 Lyn gb
t wn arknrin mi rekj, t wn s w nn y t k rkj npas mjm lrun, w y
jy t t s gbraga r npa dj lrun. 37 Mo fi tftf jw ara mi ti m mi gg b wn
arknrin mi ti e fn wn fin wn bb wa, mo s b lrun k fi oj n wo orl-d wa
lp, k fi rora j ny lti jw p un nkan oo ni lrun. 38 K bn Oldmar t w lr
gbogbo y wa l dkun lr mi ti lr wn arknrin mi!
39 y m k ba n bn gidi, s fi jy olr t kan ju t wn arknrin r j bkyn n,
ntor ba ka wn r mknrin n s ws. 40 B ni dmknrin n e rkj l baraj,
pl gbkl grgr nn Olwa. 41 Nkyn ni y n k lyn wn m r.
42 yn s t n lr b jj pl jy olr.
8
JDS MAKABS
s e p Jds, t a tn p n Makabs, ti wn lgb r l n kk s wn let kan,
pe wn nyn tir j, k wn t tl wn J j, wn t k j t gbta (6,000)
nyn. 2 Wn b Olwa k bojt wn nyn t a nilra nbi gbogbo, k n fn tmpl t
wn aldra ti bj, 3 k foj n wo l t wn ti f tn, t wn s ti w ml, k fets j t
kgbe p , 4 k rnt pakpa t wn pa wn m al, k s gbsan wn r d t a
s s ork r. 5 Lyn gb t Makabs di ggun gb m ogun kan, wn orl-d k l
gun r m, bn Olwa ypad s oj n. un a d b wn l ti wn let ljij, t s fi
in sun wn. 6 Oun a s dr nbi t dra fn j lti gun wn t. 7 j ru ni l fn
plp ogun t j. kk knkanj r s kn kkiri.
J KN
8 Ngb t Flp r i b knrin y ti l swj ls fsyn, t s gun lti gb d gb, kw s
Ptlm, bal Koele-Sr ti ti Foens, k k wn gb m ogun w ran ba lw.
9 Ptlm n yan Niknr m Patrokls, t j awj nn wn Fr ba, k rn gb
nyn lijfara lti oriri orl-d lti l pa gbogbo y J run. Pl r ni fn Grgs,
ggun wn ajagun fn ow, ni t m j ogun gidi. 10 Niknr r p un y r gb ow id
san ow-or t y k ba sn fn jba Rm ngb t b ta wn J t wn b m n lwn
ogun. 11 tt rn s wn l s-od k wn w ra wn J lr pl lr lti ta drin fn
ow id kan. un k ln jy t Oldmar y fi j fn ohun b.
12 ryn ww Niknr d et gb Jds. Nigb t ni y s fn wn nyn r p wn gb
ogun t b, 13 wn l ti wn t k n gbgb nn dodo lrun s l ibmrn. 14 wn
yk ta ohun-n wn, wn s gbdr s Olwa ls kan n k gb wn lw aldra Nknr
t t wn k t pd wn. 15 B k til e ntor wn, k jw tor ti mjm r t b wn
bb wn d, ti pp ntor p ork w ti ll r b lra wn.
16 Ngb n ni Makabs k wn nyn r j, wn j gbta (6,000) nyn. fn wn n
r r k wn m e br nwj wn t, k wn m e fy ntor ogunlg wn kfr t
gbgun t wn lt, gbn k wn jagun pl gboy. 17 n k wn rnt bj t wn y e s
ibi mm, ti bl wn t wn ti parun. 18 tn w p: wn n tiwn gbral ohun j ti i
akgun, wa n tiwa gbkl lrun Olwa ohun gbogbo, ni t l fi mir lsn gun wn t
gbgun t wa pl m ogun lti gbogbo gby. 19 sr lr b t wn bb l wn ti r
gb: y t l lb Snkrb ngb t k msn-n l-gbdgbn (185,000) nyn parun,
20 ti b gbrin (8,000) J ti gbaj (4,000) wn ar Masedn ti jagun n Bbln pl
wn ar Glt, ngb t ogun n le fn wn ar Masdn, gbrin (8,000) nyn n
gun k mf (120,000) ti gbw t n pl kgun l, ntor rnlw Olwa t wn r
gb lti run.
21 Lyn gb t fn wn n r r y, t s m wn mra lti k fn fin ti fn il bb
wn, pn wn m ogun r s n mrin. 22 fi gb kkan sb wn arknrin r kkan.
Smn gba dgbj (15,000), bkan n ni fn Jsf ti fn Jntn. 23 tn w fn sr
p k ka w mm, lyn n ni fn wn n r m y: rnlw lrun! j gb m
ogun kn lti klu Nknr. 24 Oldmar dp m wn, wn pa ju dgbrn-n (9,000) t, t
plp wn m ogun Niknr gba gb ynna-ynna. 25 Ow wn t f r wn lru b s p
tiwn, lyn gb t wn ti l wn jnn, wn pad, ntor sk k s m, 26 ntor j wsn j simi, ntor d y ni
wn k e ma l wn l. 27 Lyn gb t wn ti k wn ohun-j t ti wn ohun-n wn, wn
br ry j simi pl bkn ti yn fn Olwa t d wn s di j n pl n r
kkn. 28 Lyn j simi wn pn kgun fn wn t a ti fi ay nilra, wn op ti wn m
aln bb, wn s pn yk lrn ara wn ti fn wn m wn. 29 Lyn y ni wn e
kne sn lti yin Olwa aln fn rp pp pl wn rn r.
GUN LR TMT TI BAKIDIDS
30 Wn b wn m ogun Tmt ti ti Bakids j, wn s pa ju ke kan (20,000) nn wn,
wn gba wn il oldi gga pp. Wn pn kgun pp, wn pn s ap mj t dgba, ap kan
fn ara wn, ap kej fn wn t a pn lj, fn wn m aln bb ti fn wn op l
gbgb wn argb. 31 Wn farabal k wn ohun j t sbi kan t dra. Wn k yk
kgun n l s Jrslm. 32 Wn pa olr y jj t w j fn Tmt, j knrin k
gidi t ti e wn J le. 33 Ngb t wn e dn gun n Jrslm, wn fi in sun wn
knrin t fi in j wn bod mm; ti Kalistns t s sl l in il keker kan; b ni wn
y e gba sn i bbr wn.
SL NKNR
34 Nknr onwkw t ti pe gbrn-n onw lti w ra wn J lr, 35 w di ni
rsl pl rnlw Olwa npa wn t r p wn k jm nkankan. Nknr b a r, yra
kr ld wn yk, s s gba in igb b r t s sl, orire d d Antik lyn gb
t a ti pa wn gb m ogun r run. 36 ni t lr lti fi wn ar Jrslm t un b ta san
ow-or fn wn ar Rm, w jw p wn J n olgbj, ti p a k l e wn le ntor
wn tl fin t olgbj wn ti pal fn wn.
9
PIN ANTIK EPIFNS
N sk n ni Antik pad lti Pr pl tj. 2 n n kte t wn l t a p n
Prsepls ni fi dandan s i k k wn ohun in tmpl ib, k s gba l n. wn nyn
dde m ohun j, s l p wn l ntk l kr n il na, s pynd pl tj. 3 Ngb t
snm Ekpatn ni gb ryn ohun t l s Nknr ti wn nyn Tmt. 4 Pl bn
ni f gbsan lra wn J ntor wn t gun r. s tor b n k awak r ma w l l
dr tt d pin rn-j n. gbn dj run w lr r, Ntor w nn gbraga r p: N
kt t mo b d Jrslm ni mi y s l n di iboj wn J. 5 gbn Olwa t r ohun
gbogbo, lrun srl, fi rn t k e w, t a k s l r, kl . un k t par r n ngb t in
br s dn un l s wsn, t s jrora kkan nn. 6 y t s i, ntor ti fi rora bbur t jj pp
j in wn lmrn. 7 Sb, gbraga r k ll. Pl gbraga ni ara r gbn m wn J,
t s j ff l, b ni ub lti or k lin r, s yl gbiri-gbiri nn ub l. Gbogbo
y ara r l jy olr. 8 Lp syn, ni t gbraga r rkja ti nyn, t f p fn omi kun,
t s f wn wn k l lr wn, un w n y lr il, t a gb l or kte, y s fi agbra
lrun han kedere fn gbogbo nyn, 9 t b g t din jde lti oj aldra y, ran ara r
ya s ww b ti k pl or l, ara r t rn r s gbogbo gb m ogun r. 10 Lp syn
ni r p un l fwkan wn rw oj run, wy k s ni t l fwkan ara r ntor rn
bbur r t k e farad. 11 B l y ti f gbraga r ni w n ye lb jy t lrun
fn un, ntor or jy r ti p j. 12 Ngb t k l farada jy r m ni w p: dra lti trba
fn lrun, ti p k nyn lsn m e fi ara-r w lrun. 13 gbn ni ibi y gbdr s
lrun t k n fn un m. 14 lr lti fi mnira fn l mm, ibi t sr tete lti parun
lp y, ibi t f s di iboj. 15 lr lti m wn J dgb pl wn nyn tns b til
j p lp y l k wn kn ni t k y fn snk ti wn m wn pl, b k e fn onj fn
wn y apranj, ti onj t a s s ranko bbur. 16 lr lti e tmpl mm l
pl r t dra jl, y t k ohun in r l lp y, p un y d gbogbo wn wo mm
pad n lpo, p un y fikn nwo ohun rb, 17 ti nkyn p un fnrar y di J, ti p
un y la gbogbo ibgb nyn l lti ma kde agbra lrun.
W ANTIK S WN J
18 Ngb t or jy r k dnk ntor dj dodo lrun t skal l e lr, t s m p k s
n t un l gb m, kw b s wn J; dk w n n y:
19 mi Antik, ba ti ggun olr ogun, mo fi f tknw k wn J, nyn rere mi
wn, ti wn ar l. 20 lf ni w pl wn m yn, gbogbo nkan l dd
fn yn gg b f kn yn? B b r b in wa dn s dp pp. 21 N tmi, mo w lr
dbl sn, sbsb ni mo rnt yn pl f tt. Ngb t mo pad lti gbgb Pr,
rn bbur kan d m mi, ntor n ni mo r i p y dra k n t sl fn nfn gbogbo
nyn. 22 K e pe mo s rt n nn isn mi, n mo n rt gidi p mi y dde kr nn
sn n. 23 gbn mo r i p bb mi sb drk ni kan t y rp r ngb gbogbo t
b l oj ogun n il kr, 24 ntor b ohun bbur kan b l, tb b a b ma gb ryn t
k dra, k dm m e d b wn ar gbrk, k wn nyn jba r l m arp r. 25 Mo tn
ron kn n p wn t w nts wa ti wn aldgb jba wa n lti m ohun t y l. Ntor
n ni mo e yan m mi Antik, ni t mo sb fi plp yn sb r lplp gb t mo b
l n pjwr s wn l k. Mo ti kw s i, mo s fi dk w n shn-n. 26 Ntor n ni mo
b yn, t mo s r yn p k rnt wn oore t mo e fn yn lti w jba ti ly ara mi, k
s ma fi oj rere w m ti m mi. 27 d mi lj p y tl n mi pl oj rere ti w
mlb, y s gb yn dradra.
28 B ni apnyn y, asr-di s lrun, t jor bbur jl rkj y t fi j wn
lmrn, b ni kdr r ti m u k jnn s il r lr k l kan. 29 Flp, ar il r, ni gb
k r, gbn ntor p ontibi br m r ntk, yra l gpt ld Ptlm Filometr.
10
WNM TMPL
Pl tsn Olwa ni Makebs ti wn lgb r gba tmpl ti l pad, 2 s f wn
pp t wn jj gb kal lj de ti nn gbl mm. 3 Lyn gb t wn ti w tmpl n
m, ni wn k pp mrn. Ngb n ni a n lra kta bn fn rb fn gb kn nn dn
mj, wn j trr, wn tan tp ibi mm, wn to brd fitr. 4 Lyn y ni wn dbl lti
gbdr s Olwa k m e j k ir ibi b b wn m, gbn k b wn w n wn ba t
wn b d, k m e fi wn l w wn kfr lr-d s lrun. 5 yj gan-an t wn
jj ba tmpl n j ni a e wnm fn tmpl n, yn ni j kdgbn o Ksl. 6
Fn j mj ni wn dn pl ay b dn pg, b wn ti rnt p wn ti gb lp y lr
wn k ti nn ih pta pp b wn ranko gb. 7 Ntor n ni wn e gb p t a l
ew m ti igi elw tt pl p mrw lw wn, t wn yin ni t m j wnm ibi mm
r yr s rere. 8 Wn fi t di gbogbogbo s i p k gbogbo J n gbogbo orl-d e ry
dn y lddn n yj n.
TJ PTLM MAKRN
9 By ni ti r ngb t Antik Epifns k. 10 Nsisy ni kan tn Antik Eupatr, m
aldra a n, a s n k, b ogun ti fa jmb bbur. 11 Lyn gb t m ald y gor t
ni fi Ls e ajl Koele-Sr ti Foens. 12 Ntt Ptlm t a p n Makrn j ni kn
t dodo nn l fn wn J, s gbynj lti tj wn pl lf ntor ohun bbur t
ti e syn. 13 Ntor n ni wn r ba fi sn kn n nwj Eupatr. gb nh gbogbo t a
p n dl, ntor p k Sprs sl, y t Filometr fi fn un, ti p ti faram Antik
Epifns, ti p ti k tj b ip gga r, ntor n ni fi pa ara-r npa yyan ogn mjl j.
GRGS TI WN IL OLDI IDMA
14 s e p Grgs di ggun gbgb n, k wn ajagun fn ow j, s lo gbogbo
n lti b wn J j. 15 N sk kan n n wn dma, t lo plp il oldi, y
wn J lnu bkan n, wn twgba wn arfin t ti Jrslm w, wn s gbynj lti d
ogun sl. 16 Makabs pl wn lgb r gbdr pl gbogbogb s lrun p k b
wn e , lyn n ni wn gbgun l b wn il oldi t wn dma l. 17 Wn kl wn
pl agbra, wn s gun wn, wn gba wn il oldi n lw wn, wn s m wn t jagun
lr odi pynd. Wn pa gbogbo wn t b sw wn, iye nyn t wn pa k kr ju k kan
(20,000). 18 t dgbrn-n (9,000) t s sl fn b nbi agbra gidi pl gbogbo
ohun t wn n lti farada j ogun. 19 Makabs fn Smn ti Jsf pl Sakas ti wn
m ogun r t p n i gbogun t wn, un fnra-r s l ibi t le j. 20 gbn wn kan nn
wn nyn Smn j olj kkr fn ow, wn gba rb lw wn t w nn il oldi wn-n
n, wn gba k mta-b (70,000) ow drkm lti j k wn kan jde kr nn wn il oldi
n. 21 Ngb t a ryn l n fn Makabs, pe wn jy j, fi sn kan wn t jbi
r y p wn ta wn arknrin wn fn ow npa jj k wn t wn l. 22 Ngb n
ni a pa wn gg b dl. Lyn y ni wn gba wn il oldi mj n. 23 B ti
bor nn gbogbo j ogun t dwl, pa ju gbj nyn nn il oldi mj n.
JDS GUN TMT. GBA GSR
24 Tmt t wn J ti gun syn, tn l k wn m ogun jj j lplp pl wn
in ogun lti , w s Jd pl run lti fi ip gun r. 25 B ti snm ts ni
Makabs ti wn nyn tram dr s lrun nn a f t wn fi gbd ti eruku lr.
26 Wn dbl ls pp pl b p k lrun e tiwn n rere, p k di t fn wn t wn,
ti elnn fn wn elnn wn, gg b ln fin ti w.
27 Lyn gb t wn jde dr y ni wn m ohun j, t wn s gbgun jde kr n l l n
jnjn rr, wn s dr ngb t wn snm wn t n. 28 Ngb t ml orn t y tnkl,
gb m ogun mjj klu ara wn, kn gbkl Olwa pl mra ogun fn gun, wn
kej j k run dar wn nn j n. 29 Lrn j ogun n ni wn ll mrn-n farahn lj
run fn wn t, wn gun in pl jnu wr, wn ni j wn J, 30 wn s fi
Mkabs srn wn, wn fi ohun j wn b , wn s db b llwu, wn taf, wn sn
r fn wn t, agara s d wn, oj wn f pl dm, wn s tk. 31 k kan l-
dgbta (20,500) ajagun lr s ti gbta (600) ajagun lr in ni a pa ngb n.
32 Tmt n tir s l ibi agbr kan t a p n Gsr nbi t Kaeres ti j ggun. 33 Fn j
mrin ni Makabs ti wn nyn r fi tara gbgun ti ib.34 Pl fknbal ni wn t w
nb sr d l s lrun pl d onbj. 35 Ngb t il m lj karn-n, ogn
dmknrin nn wn m ogun Makabs b wn ti gb r d n ni wn fi bn rlu
gnn odi n pl gboy knrin ti agbra lle, wn s pa gbogbo wn t wn b pd.
36 wn yk t gun or gnn n fi in j wn asr d n ly. wn mrn f nu n
ibod wn lti m wn gb m ogun yk wl, wn y l kk gba l n. 37 Wn pa
Tmt nbi t ti s pam nn knga kan, a tn pa Kaeres arknrin r, ti Apolofns. 38
Ngb t wn par i l y, wn fi orin ti yn fi p fn Olwa fn oore l y t e fn srl, t
s fn un n gun.
11
OGUN KN LS
K p lyn y t Ls t j olk ati ar il ba, t s bjt t jba, banj pp lr ohun
t l y. 2 k wn ajagun lr s t b k mrin (80,000) j pl gbogbo wn gb m
ajagun lr in r, s gbgun l b wn J, b ti r p un y fi l mm e ibgb fn
wn Grk, 3 p un y gba ow-or lr tmpl b ti e fn il r wn kfr, k s ma
ta oy olr lf lddn. 4 un k ronu kan agbra lrun, gbn gbral ogunlg wn
ajagun lr s ti wn ajagun lr in pl grin erin r.
5 Lyn gb t wn Jd, snm Bt-Sr, ibi agbra kan t jnn s
Jrslm t bi gbn klmt, s tram j nb. 6 Ngb t Makabs ti
wn nyn r gb p ti gbgun ti wn il oldi, wn fi kdn ti kn gbdr
s Olwa nn jsn pl j wn nyn, p k rn ngl mm kan lti gb wn
l. 7 Makabs fnrar l j m ohun j, s r wn yk lti fi ara wn
w wu b ti un lti ran wn arknrin wn lw. Ngb n ni wn n jde ogun
bkan n pl tara. 8 Wn k t jnn s Jrslm ngb t lin kan nn a
funfun farahn wn, t ju ohun j onwr lw. 9 Ngb n ni gbogbo wn
ls kan n fi bkn fn lrun aln. tara wn s ga t b g t wn etn,
k e lti b nyn nkan j, gbn y wn lt i b ranko bbur j ti lti klu
odi irin. 10 Ngb n ni wn l lr l ogun pl rnlw aljme wn lti
run, ntor Olwa ti n fn wn. 11 Ngb n ni wn skal b knn sr wn t. Wn pa dgbaf
(11,000) ajagun lr s kal pl gbj (1,600) ajagun lr in, wn s m wn yk s
lj ogun. 12 plp wn l s l n hh pl gb lra. Ls pp s sl
pl tj lti gba ara-r l.
W MRIN NPA R LF PL WN J
13 gbn Ls k g m lti m p un k l gun wn Hbr ntor lrun gbj wn.
Ls rn s wn 14 p k wn pinnu r lf b ti t, k wn s lr lti b ba e r.
15 Makabs gba ohun t Ls jrr ntor lf wn nyn. Gbogbo ohun t Makebs k
sn w rn s ba, lti w Ls, npa wn J ni ba gb.
16 By ni Ls ti kw s wn J:
mi Ls k wn J.
17 Jhn ti bslm, t w b aoj yn, ti fi r t k sn w j, t wn s f k n
fws r t a k sn w n. 18 Mo s ti s y t kan ba fn un. Mo jw y t w l
mi fn yn. 19 B b pa tt m pl jba, mi y gbynj lti ma i fn ire yn lj
wj. 20 Mo ti t lr wn ohun yk fn wn aoj yn ti wn nyn mi t y b yn
sr lr wn. 21 jde ara a ma j o!
N dn 148 (ogjel-mj), j krnllgn o Diosrs.
22 w ba l by p:
ba Antik k arknrin r Ls.
23 B bb mi t l s run rmb ld wn r, t wa n nyn k gbogbo
wn t w lb jba m e n ynu, k wn l ma i wn n lf, 24 b w s ti gb
p wn J k gb lti ma tl wn Grk gg b bb wa ti f, t wn s f ma lo
tiwn fnrawn, t wn s br lti ma lo wn fin tiwn, 25 b a s ti f k wn
nyn y ma e jj, w pinnu p k a d tmpl wn pad fn wn, k wn s ma l
gg b wn bb l wn.
26 Y dra ngb n k o rn l b wn lti fn wn n w lf, ngb t wn b
m pinnu wa, k wn l ma gb n fknbal b wn ti gb tara wn.
27 By ni ba e kw s wn nyn orl-d J:
ba Antik k wn gbm jba J ti wn J yk.
28 lf ni w gg b mo ti w nhn-n, b b r b, in wa dn pp.
29 Menels ryn fn wa p f pad s ibgb tiyn. 30 Gbogbo wn t b pad tt di
gbn j o Ksantks ni a gb p k wn e b lfy. 31 K wn J ma j onj t
wn b f ma j, k wn s ma m fin wn l gg b ti tlr. K a m e y ni kni nn
wn lnu ntor mm e kankan. 32 Mo rn Menels bkan n lti m kn yn
bal. 33 jde ara a ma j o!
N dn 148 (ogje l-mj), j kdgn o Ksantks.
34 jba Rm kw s wn J bkan n pl wn r y:
Kuints Memis, Tts Manis, Manis Sergs, wn aoj jba Rm, a k wn J.
35 wn ohun t Ls, ar il ba, ti ynda fn yn ni wa n ynda bkan n fn yn.
36 gbn k m wn r t n k m w swj ba, l b ba, k jrr lr wn
dradra, k s rn s wa l jfara k a ba l ly wn fn ba ln t y e yn lnfn,
ntor a l s ntk. 37 K m e jfara ntor n lti rn wn t y s r kn yn fn wa.
38 jde ara a ma j o!
N dn 140 (ogje l-mj), j kdgn o Dskrs.
12
RN L N JP TI N JMN
Lyn ohn wny ni Ls pad l b ba, wn J n tiwn pad s i oko wn. 2 Lrn
wn ggun il n, wn y k fn wn J n lf, wn k s j k wn simi: wn ni
Tmt ti Apolns m Genaes, bkan n ni Hieronms ti Demofn, ti Nknr m
il Sprs pl.
3 wn ar Jp e eme wny: Wn pe wn J t b wn gb ti wn aya pl
wn m wn l in k oju-omi t wn fnrawn ps sl, k s s aw kankan lrn wn. 4
wn ar l n ti finkan fn jde n, wn J s gb b ntor p wn f lf ls
ynu, wn k s funra ohun khun. gbn ngb t wn ti d agbami, wn t wn r s sl omi,
t igba (200) wn J t tr sn omi n.
5 Ngb t Jds gb npa m t wn kfr fi han wn nyn orl-d r, p fn
wn nyn r, 6 ti lyn gb t k pe lrun, Adj dodo, gbgun ko wn apnyn n
t pa wn arknrin r. fi in sun bt wn lru, s j wn k oj-omi wn, f id pa
gbogbo wn t s sl fn b nb. 7 Lyn gb t a tilkn ibod l n ni Jds l, pl
kn lti pad w pa gbogbo wn ar l Jp. 8 Ngb t gb p wn ar l Jmn f e ir
ohun kan n fn wn J t gb lrn wn, 9 lru ni klu wn ar Jmn,
fi in sun bt wn pl wn k oj -omi wn, t b t a fi l r fn in r n
Jrslm, t jn t dta klmt.
OGUN GLD
10 ti rin klmt mj kr nb ngb t gbgun l b Tmt, ngb n ni wn
rb kl , wn t gbdgbn (5,000) ajagun
lr s ti dgbta (500) ajagun lr in. 11 j gbgbn l, Jds s gun pl rnlw
lrun. wn Nrmd t kn br lf lw Jds pl lr p wn y fn un n agbo
ran ti p wn y rnlw fn un ln kn yk. 12 Ngb t Jds r i p wn l wl fn
un, gb lti b wn pinnu lf. Lyn gb t a fn wn n lf ni wn pad s g wn.
13 Jds tn klu l oldi kan t a fi gnn algbra rgb y k nbi t oriri wn nyn
orl-d gb p, t a p n Kspn. 14 wn t w nn r gbkl odi wn ti p ounj t
wn ps pam nb, wn s fi ws l Jds ti wn nyn r pl b, r-d ti r bn.
15 Jds ti wn lgb r k pe ba Alay, ni t gun Jrk ngb ay J pl kl
l ls ohun j ogun. 16 Wn gun l n pl f lrun, wn s pa wn nyn n n
pakpa t b g t bt kan, t w n ts, t f t klmt kan, kn fn j t n nb.
OGUN KRNM
17 Ngb t wn ti rin dj klmt kr nb, wn d Krks, ld wn J t a p n
Tb. 18 Wn k r Tmt nb ntor ti kr nb l e ohun khun, fi gb m ogun
algbra kan t fisl nbi kan. 19 Dosits ti Sosiptr, wn balgun Makabs, l ib wn
s pa wn knrin t Tmt fisl nn il oldi n, wn s t gbrn-n (10,000) nyn.
20 Makabs pn wn m ogun r n ww, yan wn kan llr fn wn, s l klu
Tmt t n k mf (120,000) ajagun lr s ti dgbtl (2,500) ajagun lr in.
21 Ngb t Tmt gb p Jds b, kk rn wn obnrin, wn md, ti yk wn
r wn l s Karnm, ntor p ib ro fn j ogun, n t l ib s ro gb lti ih gbogbo.
22 N kt t w m ogun Jds farahn, br-bojo d b wn t pl pay ngb t ni t
r ohun gbogbo farahn. Wn s sl gba ih gbogbo t b g t wn ara wn lgb
pl id w wn. 23 Jds s tl wn tmtm, s pa k kan-b (30,000) nyn lrn
wn l n. 24 Tmt b sw wn nyn Dosits ti Sosiptr, s fi gbn w b
wn k wn d un s l lwu, ntor w p wn ar il wn ti wn arknrin wn w lw
un, ti p a l pa wn. 25 Ngb t fi r ggn r wn p un y d wn nyn wn pad
fn wn l lwu; ntor dhn y, wn s fi sl ntor k ba l d wn arknrin wn s.
26 Ngb t Jds d Krnm ti Artagateyn, pa k kan l-gbdgbn (25,000)
nyn.
WN PAD GBA FRNTI SKYTOPLS
27 Lyn gun wn t y, Jds k wn m ogun r l frn, l oldi kan, t Ls
gb. wn dmknrin algbra t wn k jde nwj gnn odi n tako wn t gbgun d
gidi, wn irin-i ogun pp s w nn l n, pl y t a fi s ta bn. 28 wn J k pe
Alyl t fi agbra gun wn t, wn s gun l n. t k kan l-gbdgbn
(25,000) nyn lrn wn t sn lr il. 29 Wn kr nb, wn s gbgun l b wn ar
Skytopls, fi gf l-mrn-n klmt jnn s Jrslm. 30 gbn wn J t gb
nb jr p wn ar Skytopls j onn rere, ti p wn twgb wn ngb ro. 31 Jds ti
wn nyn r dp lw wn, wn s r wn p k wn ma fi oj rere wo wn nyn y wn
lj iwj.
Wn d s Jrslm ngb t dn wn s k s dd.
A GBGUN KO GRGS
32 Lyn ry dn t a p n Pntkst, wn gbgun l b Grgs, ggun n dma.
33 ni y jde pl gbrn-ndgn (3,000) ajagun lr s ti irnw (400) ajagun lr in.
34 Wn br ogun lr l nbi t wn J d ti ub.
35 ni kan t a p n Dosits, lin gb m ogun lti Tb, akni nyn, bor
Grgs, f l ogun r, s fi agbra f l lti m ni fib y ly. gbn lin ar
Trs kan skal lr Dosits, s a ljk, Grgs s s l s Mrs. 36 gbn wn t
w pl sdrs jagun fn gb pp, r s m wn ub. Jds b Olwa k e olrnlw
ti atn fn wn nn j n. 37 kgbe ogun pl orin pl ohun k n d bl, s l wn
nyn Grgs l.
RB FN WN K
38 Ls kan n ni Jds k wn m ogun r j, l s l dlm. Wn w ara wn m
gg b , wn s pa j simi m. 39 Lj kej n wn w b Jds (ntor p ohun gbd-
me n bs pjwr) lti gb wn k t ubu l sin lrn wn b wn n iboj wn
bb wn. 40 s e p a r od wn r Jmn lb a wn, y t fin dlkun fn wn
J. hn s wn nyn ngb n p ntor d y ni wn e k. 41 Ngb n ni gbogbo wn
fi bkn fn Olwa oldj dodo t fi ohun kk hn n gbangba. 42 Wn gbdr p k
wn r drj wn gb. Lyn n ni akgun Jds r agbo nyn n k wn ma lo ay
wn n n mm l l b wn ti fi oj ara wn r ohun t l s wn t ti ub. 43 Lyn gb
t wn ti dw b gb (2,000) ow drkm, fi rn s Jrslm k a fi rb tt fn ;
ohun t e y dra, tn j w ll ntor rt t n fn jde wn k. 44 Ntor b k b n
rt p wn m ogun t ub y jde, b j en ti w mg lti gbdr fn wn k,
45 b ti fojsn fn r ptk t b fn wn t sn nn fknsn, rn b j mm ti ti
onfknsn. d t fi e rb tt fn wn k n y, k a ba l gb wn kr nn wn.
13
OGUN NTK V TI LS. IK BBUR MENELS
N dn 141 (mknllgje), ryn d et gb Jds p ntk Eupatr gbgun b w s
Jd pl gb m ogun l. 2 ti p Ls, olk ti on r w pl r ti wn gb m
ogun Grk t p k mrn-nl-gbrn-n (110,000) ajagun lr s, ti gbdgbn l-
dnrun (5,300) ajagun lr in, erin mjllgn ti dnrun (300) k ogun, pl dj fn
ohun j.
3 Menels dp m wn, s fi rkrek t ntk lyn, k s e fn nfn orl-d
r b k e fn ip t f. 4 gbn ba wn ba m k ntk bn s alnlr y. Ls s fi
y ntk p Menels l fa gbogbo rgbdyn t w nl. 5 Il kan w nb t ga t
dta gbnw, kn fn er pl irin-i kan t ypo t a l fi ti nyn sn er n. 6 Nb
ni a m wn drn l, wn t ba ohun mm j, tb ale bbur mrn, t a s sl
lti or ok ib fn ik pa. 7 B ni a e pa aldra y, k snk Menels, 8 y s t s i ntor
ti d pp s pp onn ti er mm, t un n w b ik pd nn er.
DR TI GUN FN WN J N MDN
9 Ngb n ni ba tn tswj s i pl rn bbur lti e wn J le ju y t bb r fi
wn j. 10 Ngb t Jds gb, fn wn nyn n ln lti ma k pe Olwa tsn tru 11 p
k tn w rnlw fn wn nsisy t wn tn f gba l fin lw wn pl il bb wn ti
tmpl mm, k m e fi wn nyn y sl ngb t wn m y, k wn m e ub
sw wn lr-d nyn. 12 Ngb t gbogbo wn tl ln n tn nn wj, t wn s b
Olwa aln pl omij ti w lr dbl fn j mta, Jds fi r r r wn k wn
mra sl. 13 Lyn jrr ptk pl wn algb, pinnu p a k n dr dgb t gb m
ogun ba y gbgun w s Jd lti gun l n, gbn k a gbgun jde lti yanj r n
pl rnlw Olwa.
14 Lyn gb t ti fi wn nyn r l ld ay lw, fn wn lgb r lr ynj k
wn ja jk fn wn fin, fn tmpl, fn l, fn il bb wn, ti fn wn wn, l dr
pl wn gb m ogun r n Mdn. 15 Ngb t fn wn nyn r n r y: lrun
gun! klu g ogun ba lru pl wn aknkanj dmknrin. pa b gb (2,000)
lrn wn t w nn g ogun n, wn nyn r s pa erin t tb jl pl elrin n. 16
Wn k br-bojo kn g n nkyn pl dm, k wn t pad pl gun. 17 Il ti m
ngb t wn par i n pl b Olwa lr Jds.
JME LRN NTK V TI WN J
18 Ngb t ba r i bi wn J ti le t, gbynj lti fi gbn w gun ip wn. 19 snm
Bt-Sr, ibi agbra wn J. gbn pynd nn kn b a ti gun r.
20 Jds fi wn ohun-l rn s wn t w n hm, 21 gbn Rodoks, m ogun J
kan, ff r r fn wn t: a w a r, a s m u, a s dj fn un. 22 b tn b wn
ar Bt-Sr sr lkej: fn wn n w lf, s gba tiwn, s pad l, klu Jds pl
wn nyn r, gbn a gun r. 23 gb p Flp t a fi e aoj t jba ti dal n ntk.
Nn dm y ni b wn J sr dradra, t s gba r tiwn pl bra lti pa gbogbo
dhn n m nn dodo. Lyn rp y ni rb, t bl fn tmpl pl r yy fn ibi
mm.
24 fi oj rere twgba Makabs, s fi Hegemonds e ggun lr Ptlm tti kan il
wn Grn. 25 l s Ptlm, gbn dhn n k t wn ar l y lrn, wn bn
gidi, wn s f ld s dhn r. 26 Ngb n ni Ls gk l sbi dr sr lti fi r sgbe
dhn n pl gbogbo agbra r. m in wn r, wn s gb lti fws dhn n, s l
s ntk.
By n ogun ba ti pynd r ti l.
14
INNIBNI ALKMS OLR LF
dn mta lyn y, Jds ti wn lgb r gb p Dmtrs m Seleks ti l s bt
Trpls pl gb m ogun algbra kan ti k oju-omi kan, 2 p ti gba il n, ti p ti pa
ntk ti Ls, olk r. 3 Alkms t e olr lf tl, t s mm s ara-r di alm
ngb ogun mnira, w r i p k s b kankan fn un, ti p un k l snm ibi pp mm
lti gb n l, 4 w l b ba Dmtrs ldn 151 (knlldj), s fn un n ad wr
kan ti p mrw pl k igi lf gg b tmpl, k s e ohun mrn lj n.
5 gbn tn r n mrn fn w dra r lti e bbur ngb t Dmtrs p s gbm
t br b r wn J ti j lw r. dhn p: 6 wn J t a p n Hasida t Jds
Makabs dar, wn dgun pl t, wn k s j k jba gbdn lf. 7 d t mo fi w
shn-n n y lyn gb t wn ti gba ip oy il mi lw mi, yn ni oy olr lf. 8 Ohun t j
m lkn wj ni nyn mi fn f kn ba ti f mi fn wn m bl mi, ntor ohun bbur
t wn t mo drk y e s y wa k kr. 9 Ntor n, ba, ngb t w b m gbogbo r
y, jw m fi oj rere i fn il wa ti fn wn nyn orl-d wa t a nilra nh gbogbo,
gg b o ti fi in rere r i fn gbogbo nyn, 10 ntor nwn gb t Jds b w ly,
ijba k l gbdn lf.
11 B ti sr b tn ni wn r ba yk t krra es Jds tiraka lti m Dmtrs
run. 12 Ls kan n ba yan Nknr, olr ogun wn ajagun lr erin ngb n, fi e
ggun n Jd, s rn an l 13 pl lti pa Jds run, k t wn sgb r k, k s fi
Alkms joy olr lf tmpl t tbi jl. 14 wn kfr Jd t ti s l fn Jds w
parap m Nknr lww, b wn ti r p pnj ti ibi t d b wn J y e wn
lnfn.
RP LRN NKNR TI JDS
15 Ngb t wn J gb p Nknr ti d, t wn kfr s ld s wn, wn da eruku bor
nn b s ni t ti gb wn nyn r kal tt l, t e alfynt fn ohun jogn r pl
wn m t dj. 16 Pl olr wn ni wn kr nbi t wn w lti l b wn t n j n
let Des. 17 Smn, arknrin Jds, b Nknr j, gbn ntor p wn t d b wn
n pjwr, wn kn d. 18 Sb b Nknr ti gb npa agbra Jds ti wn lgb r, npa
tara wn nn j fn il bb wn, br lti gba dj j. 19 Ntor n ni fi rn
Posidns, Teodts ti Matats lti b wn J e dhn lf.
20 Lyn jrr t jnl lr r n, ggun fi ryn fn wn m gb ogun r. Gbogbo wn
gb p dra b, wn s jm fws pinnu lf n. 21 A d j kan t wn olr n y
w sbi kan n. Lti ap mjj ni k lin ti w pd, t a s gb olk lk wn ga ga ll.
22 Jds ti m wn m ogun mra sl lt nbi kan t dra, by wn t l dal. r wn
olr mjj n bramu. 23 Nknr dr n Jrslm nbi ti k ti e ohun khun t k mn,
til rn agbo wn nyn r l, wn t kraj t lww, rn wn l. 24 Ngb gbogbo l
fi oj w Jds lti f mra ntor kn r f s i. 25 r k fyw, k s n wn m.
Jds n gbyw, n lf, s gbdn aya r.
ALKMS TN BR INNIBNI.
NKNR HAL M TMPL
26 Ngb t Alkms r rp t w lrn wn, t s w dk dhn wn r, l
b Dmtrus sr p Nknr pr ibi s jba, n p ti s Jds, t jba, di arp r.
27 ba bn. r abanij y s m k ba kw s Nknr p dhn t e pl Jds k t
un lrn ti p k m Makabs n lwn, k s rn an l ntk n k.
28 dm d b Nknr ngb t r w y gb, ntor p ro fn un lti dal s dhn t
e pl ni t k e ohun bbur kankan. 29 un k s l ld s ba, gbn w n t
rrn t y fi rkrek e ohun t ba w. 30 Makabs n tir funra b Nknr ti br s gbj
sk, t s hu w plapla s i. s m p ir w b k f ire. Ngb n ni k wn sgb
r t p j, s yra fn Nknr. 31 Ngb t ontibi r i p onthn-n ti gbn j un, l s
tmpl mm ll jl ngb t wn lf rb gg b , s p p k wn fi
Makabs l un lw. 32 Wn bra p wn k m ibi ti knrin t f w. 33 Nknr na w
tn r s tmpl pl bra p: B k b m Jds w fn mi pl wn, emi y pa ibi mm
y kal, mi y f pp r, mi y s k pp arw kan fn r Dnss lj ibi kan n.
34 Lyn r y l b tir l. gbn wn lf n tiwn gb w dr sk, wn gbdr s
ni t gbj orl-d wa ngb gbogbo, wn w p: 35 w t k n l ohun khun, w k
tmpl t o gb nn r ma w lrn wa. 36 Ntor n nsisy, Olwa mm jl, jw gba Il
y t a ysmm kr lw bj tt l.
IK RSS
37 Ngb n ni a fi sn kan Rss nwj Nknr. Rss y j kan nn wn algb
Jrslm, ontara nyn fn wn ar l r, s j olkk pp, t wn J s p n bb
ntor f r s wn. 38 Wn d a lbi njs ntor gbgb J ngb t wn J j fn mnira
sn, s ti fi ara-r wwu pl fort fn sn J. 39 Nkanr rn wn m ogun t ju
dgbta (500) nyn k wn l m u w lti fi korra r fn wn J hn. 40 s m p ik
ni y y pa wn J lra pp. 41 gbn ngb t wn m ogun ti f bor il n, t
wn s fi ip i nu n de, t wn f fi in j nu n n, b Rss s ti r i p wn t ti
rgb y i k, t n s ti h nh gbogbo, ki id b ara r. 42 fi kn ll yan ik j p k b
sw wn aebi fn ohun t ti sn t k y m ll b tir. 43 Pl hra j ogun n, id r ts,
wn m ogun s r wn n n. fi gby s gn or ogiri, s f sl l fy srn agbo nyn t w n
sl. 44 Lskan n ni gbogbo wn s syn, s bal n lfo t wn fisl. 45 B s ti m l
dde pl j t n lra r, pl wn gb ara r l s la arn agbo nyn n j. Nkyn
ni dr lr pta gga kan, 46 b k s ti n j m, fi w mjj y wn fun r jde, j
l or wn t w nb. s gbdr s Olwa olfn-ni n y ti m p k d y ti m r
pad lj kan. B ni e k.
15
NKNR SR-OD S LRUN
Ngb t Nknr gb p Jds ti wn nyn r w n gbgb Samar, pinnu lti kl
wn lj simi l farapa. 2 wn J t m tipatipa tl e w fn un p: M e l pa wn n
pakpa ln bbur b t k y mlb, dp e ni y k o fgo fn j t ni t bjt ohun
gbogbo ti y s mm. 3 Ngb n ni olr burk y br by ba kan b lrun t p
ln j simi. 4 wn onthn-n d a lhn p: lwa aly fnrar, ba t b lrun l
pa p k a pa j keje m. 5 Ontibi fs p: Algbra ni mi bkan n lr il ay, mo p
p k a gbrad pl ohun j lti e ohun t ba f. Sbsb Nknr k l d ibi t f l.
R R TI L JDS
6 Ngb t Nknr mra pl gbraga lti kl gun lr Jds ti wn nyn r,
7 Makabs n tir n gbkl grgir s Olwa pl rt rnlw lti w Olwa. 8 m wn
t w pl r lknbal, k wn m e br j wn kfr, gbn k wn fkns rnlw wn
lti run, k wn s m p lti w Algbra jl ni gun y ti w fn wn. 9 fn wn ni r
r lti in wn fin ti wn Wl. m wn rnt wn ogun t wn ti j pl gboy, tn
fn wn n tara titun. 10 Lyn gb t ti tn m kn wn kn fn gboy, par r r n pl
b wn kfr ti hw dl ti b wn ti k s bra wn.
11 Lyn gb t ti m wn hmra ogun, k e pl as ti k nkn, gbn n ptk jl pl
fknbal t wn r r fn wn. r l kan fn wn t y lti gbgb, db lj ran, y t
m in gbogbo wn dn. 12 Ohun t r n y: Ons, nyn rere, t ti e olr lf tl r, m
akin n, mlb ti onw rere, lr ddn, t a s ti m w rere t ti h lti gb we r.
Onis tw dr fn gbogbo orl-d J. 13 Lyn n ni knrin mrn tn farahn bkan
n, argb gidi, ll l, t fi iy ti y bora b a. 14 Ons fi nu m r, s w p: ni
y j r wn arknrin r, t gbdr pp fun wn nyn ti fn gbogbo l, ni n ni
Jerem, wl lrun. 15 Lyn n ni Jerem fi w tn r m id wr kan fn Jds, s
s r wny b ti fn un p: 16 Gba id mm y, bn lrun ni, pl r ni w y gun
wn t.
WN M OGUN GBRAD
17 wn r Jds m wn ta gr, fn wn n kn aknkanj, s fn wn d n kn
m akin. wn J pinnu lti m e jfara, gbn lti b sj j lgn, k wn s par j n
pl gbogbo agbra wn ntor p l ti sn ti tmpl w nn ewu, 18 ti p nn j y, k e
aya wn tb m wn, arknrin wn tb m y wn l j wn lgn b k e tmpl t a
ysmm l e ptk jl t s wj ohun gbogbo. 19 Bkan n ni wn t w nn l t
dm pl rora fn wn t w lj ogun. 20 Gbogbo nyn s dr de byr r n pl
nyn. wn t ti snm ts pl gb m ogun wn lr l ogun. Wn k wn erin sbi
t dara fn j, wn ajagun lr in s w lgb. 21 Ngb t Makabs r agbo m ogun l
n, pl wn ohun j wn lriri t k mn, ti oj wn erin t ba-ni lr, gb w
dr sk s run, b Olwa on yanu, b ti m p k e agbra ohun j ni a fi gun
b k e ni t un b fi gun fn, ni t b t s lj r. 22 By ni e k pe Olwa: Olwa,
w t o rn ngl r ngb Hesek, ba Jd, t o s pa k msn-n l-gbdgbn
(185,000) nyn m ogun Snkrb, 23 nsisy w, ba run, jw rn ngl rere kan
swj wa lti drb wn. 24 K o fi agbra ap r pa wn lr-d t b w klu wn
nyn mm r. By l e par dr r n.
IKN TI IK NKNR
25 s e p ngb t wn nyn Nknr b pl r ip ti orin ogun, 26 wn nyn
Jds l pd wn t n pl kpe Olgbl nn dr. 27 B wn ti fi w wn j ni wn
fi kn wn gbdr. Wn s pa t k kan le-dgbj (35,000) nyn, in wn s dn nn
rnlw lrun. 28 Lyn gb t wn par i wn tn, t wn s pad pl ay, ni wn r k
Nknr lr il t a fi ohun j r b .
29 Ngb n ni wn fi bkn fn Olwa n d bb wn lrn igbe ti dm t w nh
gbogbo. 30 Ngb n ni Jds t ti fi ara-r j ptpt, tkn tara fn wn ar l r, t fi f t
n lti gb we r f wn ar il r, p p k a g or Nknr ti ap r tt d jk, k a s
k wn l s Jrslm. 31 un fnrar l sb. pe wn m bl r ti wn lf, dr
nwj pp, s rn l pe wn t w n il old i n; 32 fi or Nknr darn hn wn ti
w t ar-d y n s il mm Atbi jl pl gbraga. 33 Lyn n ni g ahn aldra
n s ww, s n k a fi fn wn y oj run, k a s gb yk ara r k swj tmpl fn
r w mg r. 34 Ngb n ni gbogbo nyn fi bkn yn Olwa lgo by p: bkn ni
fn ni t pa ibgb r m ls bj!
35 Jds gb or Nknr k il oldi gg b m t fi rnlw Olwa hn kedere. 36 Gbogbo
wn jm p p k a m e j k j y kj l e ry r lj ktl o kjl, t a p n
Adr n d Aram, n j t j j Mrdek.
R KYN N KKR TN Y
37 By ni rn Nikanr ti par, t l n s w lw wn m Hbr lti gb n l. Bay ni
mi y e par i mi y. 38 B mo ti e dradra, t s yr s rere, b n g ni mo f k
r. Tb k dra t b j b l? B ti y mi m n yn. 39 B k ti dra lti ma mu gid t,
tb omi lsn nkan, ngb t t t b n omi d dra, t s fn-ni n gbdn, bkan n ni tn
t a s dradra t wu ni t k . J k a par r sb.

W JB

1
STN DN JB W
Ngb kan r, n il s, ni kan w t a p n Jb: j oltt ti oldodo, s br lrun,
s param kr nn ibi. 2 A b mknrin mje ti mbrin mta fn un. 3 n dgbrin
(7,000) gntn, gbrn-ndgn (3,000) rknm, dgbta (500) alasopo ni mejeeji ml
fn tul ti dgbta (500) abo ktkt, l fnukan ogunlg wn rn r. nyn ptk ni
knrin y lrn wn mknrin Il-wr. 4 wn mknrin r sb ma b ara wn l j
onj s n il olk lk lj t b kn n, t wn a pe wn arbnrin wn mta k wn w b
wn j, k wn s w b wn mu. 5 s e p ngb t wn b ti l j onj s wn ypo tn,
Jb y rn p wn fn wnm, y s rb sunpa fn ni kkan wn n wr j kej.
Ntor a w nn ara-r p: A k m, by wn m mi ti d pl r-d s lrun lkn
wn!
6 N j kan, b wn m lrun t w dr nwj Yhw, Stn b wn w bkan n.
7 Ngb n ni Yhw w fn Stn p: Lti ibo ni w ti w? dhn p: Mo la or il ay
kkiri. 8 Yhw w p: j w kys rn mi Jb? K s lgb r lr il ay t j
oltt ti oldodo nyn, t br lrun, t s pa ara-r m kr nn ibi b tir. 9 Stn s
fs p: j lsn ni Jb fi br lrun? 10 eb w ti rgb y i k ti y il r k ti
gbgb r, t w s j k gbogbo dwl r ma yr s rere, t wn agbo ran r p s i n
il n. 11 d mi lju p b w b na w r kan wn ohun n r, mo br p un y sr
bj gn lj. 12 Yhw w fn Stn p: S w , gbogbo ohun-n r b lb r.
gbn m e fwkan un fnrar. Stn s jde l kr nwj Yhw.
13 N j t wn mknrin ti wn mbnrin Jb jun t wn mu t n il gbn wn,
14 rn kan w s fn Jb p: B a ti fi wn ml r i nn oko, t wn ktkt r s
j lb wn, 15 ni wn Sbn skal lgn l wn lr, t wn s k wn l. Wn fi id pa
wn rn r. mi nkan ni mo s sl lti w ryn r fn . 16 i sr lw ngb t
rn mrn wl w lti w p: r br s sn, mnmn s klu wn d gntn r pl
wn nyn r, s pa wn run. mi nkan oo ni mo yege lti w ryn fn . 17 B ti sr
lw ni lmrn tn d lti w p: wn ar Kld n w mta ti klu wn rknm r t wn
s k wn l. Wn fi id pa wn rn r. mi nkan ni mo y lti w ryin r fn . 18
sr lw ngb t lmrn tn d lti w p: B wn mknrin ti wn mbnrin r ti jun
lw, t wn mu t n il gbn wn 19 ni ff lle kan dde lti ap ahoro al. rlu
orgun mrin il n, il n s w l or wn d n, t gbogbo wn s gb. mi nkan oo
ni mo yege lti w ryn r fn .
20 Ngb n ni Jb dde, t a fa a r ya, t f gbogbo irun or r. Lyn n ni wl lr
dbl 21 t w p:
hh ni mo jde lti in y mi,
hh ni mi y gb pad.
Yhw fifn-ni, Yhw gb pad:
bkn ni fn ork Yhw.
22 Nn gbogbo pnj y Jb k d, k s e ohun t kan s lrun.

2
tn di j kan t wn m lrun pj nwj Yhw, Stn b wn w bkan n. 2 Ngb
n ni Yhw w fn Stn p: Lti bo ni w ti b? fs p: Mo l rin orl ay kiri.
3 Yhw tn w p: j w kys rn mi Jb? K n lgb lr il ay; oltit ti oldodo
nyn, t br lrun, t s param kr nn ibi! n fort nn dodo, lsn ni w fi d
mi s i lti pa run. 4 Stn fs p: w ara fn w ara! nyn y fi gbogbo ohun- n r j
fn ay r! 5 na w r, fw kan egungun r ti ran ara r, mo bra p un y sr bj
s lj! 6 Yhw w fn Stn p: K bur! w n kw r, gbn k o d m r s.
7 Stn s jde l kr nwj Yhw.
s Jb lwo bbur lti tls r d tr r. 8 Jb m pd kan t fi hra, s
skal sn er. 9 Ngb n ni aya r w fn un p: o f ma b w tt r l sbsb?
Sr bj s lrun, k o s k! 10 Jb fn un ls p: w sr b wr. B a b gba ire lti
w lrun, bwo ni a k e n gba ibi bkan n! Nn gbogbo pnj y, Jb k nn r
r.
11 ryn gbogbo whl t oj Jb r d et wn r r mta. ni kkan w lti il r, lfs
lti Tmn, Bld ar ati Sfr ar Nmt. Wn jm pinnu lti l b a kdn ti lti t
nn. 12 B wn ti bojw lti kr, wn k m m. Ngb n ni wn pohn rr kn, t
olk lk wn ya a r, t wn s da eruku l or wn. 13 Lyn n ni wn jkl lb r.
Wn s w nb fn j mje ti ru mje. K sni kan nn wn t b a sr nn or t t b.
3
JB FI J B R R
Nkyn, Jb la nu r lti fi j b r r. 2 fi nu m r lti w p:
3 K j t a b mi di ohun gbgb,
ti ru t a w p a lyn mknrin kan.
4 K j n js knkn,
k lrun m e k s lk run ,
k ml m e tn s i lra.
5 K knkn ti jji ik pa mra,
K kk ji b ,
K j t rg b .
6 n k knkn biribiri gb mra,
K a m e k m j dn,
K a y kr nn o!
7 K ru j n j ru bnj,
K m e m ohn ay!
8 K wn t ggn-n fi ggn-n,
wn t etn lti j Lefitn dde!
9 K knkn bo rw wr r,
K rt ml r js asn,
K m e r orn wr t l!
10 Ntor p k tilkn in y mi,
mi k b fi oj r pnj.
11 b sn k mi ti k nn y mi,
k a b mi n k.
12 b dra k knl abiyam m e m m,
k mi m e r m mu.
13 mi b ti dbl jj nsisy
t n b ti ma sun orun ik
14 pl wn ba ti wn al ay,
t wn k il fn ara wn nbi ahoro,
15 tb pl wn ald lr wr pp
t fdk kn ibgb wn,
16 tb b n m t k s ly,
t mi b db m t a k b s ay.
17 I yn aebi k s m lhn-n,
nb ni onrws ti r simi.
18 wn r gbkn simi pl wn pp,
T wn k gb igbe g on m.
19 Nb ni ni kker ti dp m ni l,
Nibi t r ti r mnira.
20 e t a fi ml fn olr burk,
t wn onbnj kn fi w ly,
21 t wn sr ik l l r i,
t wn fr r ju dk l?
22 In wn b dn lti r iboj,
t wn b y lti wn sr.
23 K ni d t a fi bn y fn nyn,
ni t lrun s m n h gbogbo?
24 kdn ti di omij mi,
krora ti di omi mmu mi.
25 Gbogbo ohun t mo br ti d b mi,
rn pay mi ti w mi r.
26 K s simi ti lf fn mi,
rora ti l tura jnn s mi.
4
K GBKL LRUN
KSR LFS AR TMN
Elfs lti Tmn fi nu m r w p:
2 B a b b sr,
j o l farabal gb?
n ta l l panum by?
3 W b o ti k plp lk
t o fi okun fn w allera.
4 wn r r gb ni t ub l r,
t wn s m ekn alr le.
5 gbn kn nsisy, r m ,
d b , ara r k gb .
6 Tb fknsn r k fn n gbkl?
t w tt r k fn n rt?
7 j o l rnt oldodo t gb?
tb a ti r oltt t parun?
8 Pl rr mi, on t gbin igi or,
wn ni k so r j.
9 wn ni gb lb m lrun,
t m bn r pa wn run.
10 Knn t b ramram,
pl igbe olr r,
ti eyn m knn ni y k,
11 knn gb ls j,
wn m abo knn s tk.
12 mi n ti rran ohun kk,
t et mi ti gb r kl.
13 N wkt t m nyn ll,
ngb t orun b m nyn,
14 br-bojo kan d b mi,
gbogbo ara mi wrr pl br.
15 m kan fara gbn mi lj,
t irun or mi dde pl br.
16 ni kan dr nb,
- mi k m rs r,
gbn wrn r dr nwj mi.
Ibi gbogbo pa rr
Lyn n ni mo gb ohn kan w p:
17 j ni kk l j oldodo nwj lrun?
j nyn l m nwj ld r?
18 Ngb t lrun k gbaral wn rn r,
t s r e lra wn ngl r pp.
19 wo ni ti wn t gb nn il am,
wn t pil wn j erp,
wn t a pa lsn b kkr,
20 j kan ti t lti r wn m erp,
t wn y s gb tt ay ln rnt m.
21 A y p igi g wn, wn s k l n gbn.
5
Pe albar nsisy,
b a b ma d lhn,
wo nn wn m run ni f b sr?
2 kanra pa algbn n tt,
t run pa mg.
3 Mo ti r alkr t fi gbngb ml,
t gn skal lgn l il r lr .
4 wn m r k n alfynt,
wn gb n bod ls olgbj,
5 awn t ebi pa ti j kr wn,
ntor lrun l gb lnu wn,
ti oljkr pngb fn ohun-n wn.
6 n pnj k h lti in il,
Iror k ti in erp w.
7 nyn l f rora sr ara-r,
b ti dj p k-lk ni ign f,
8 B b e mi ni w,
e ni b fr mi l lrun lw,
un ni b roj mi fn.
9 On l, wmrd,
On gbyanu t rkj m.
10 rj kr ay, fi omi rin il oko.
11 B ti j f r lti gb onrl sk,
lti m onror b sn ay,
12 b ni t mrn alrkrek k,
k r wn m e yr s rere.
13 m lgbn w nn rn wn,
m lgbn rkrek kn.
14 Wn a b sn knkn lj j,
Wn a s fw w n n sn gangan .
15 gba tlk kr lnu wn,
k ak y kr lw ni ip.
16 B ni t ti di onrt,
t aldodo panum.
17 Ay ni fn ni t lrun bw.
Ntor n m e gan k
t d fn !
18 B b fn n kanra,
y t nn,
b b fn lgb,
y fnrar m u jin.
19 Y gb lw rora lmf,
n k n j k ibi d b lkeje.
20 Y gb lw ik ngb yn,
y k y lw id lj ogun.
21 w y r b kr fn alhn bbur,
w k s n br akni-lgun.
22 w y fi gbl ti gb ynyn rrn-n,
w k n br ranko gb.
23 w y n dhn pl wn kta in oko,
wn ranko gb y b r.
24 w y r i p g r k lwu,
agbo ran r y s p ngb t o b k wn.
25 w y r b ran r t p s i,
B tm-dm r ti
b korko gb.
26 w y dgb dargb k o t re sr,
b p k t gb t a kr n sk r.
27 Gbogbo ohun wny ni a ti kys,
b n ni o r!
w k sw r lti l fn nfni r.
6
ONRORA NKAN L M IBI T BT TI TA
DHN KN JB
Jb fs w p:
2 H! b l wn bnj mi,
k a gb gbogbo rora mi l or wn!
3 n wwo ju iyanrn kun:
ntor n ni r mi e ts.
4 wn f d ti w m lra,
m mi s ti mu or wn,
br-bojo lrun ti gbgun t m.
5 j ktkt gb k nd kork tt?
tb ak ml b lb j r?
6 j onj l dn ln iy?
tb adn b nn pupa yin?
7 Onj alsn t a fn mi j
ni nu m k.
8 H! b w m k dr mi gb,
k lrun fs ohun t mo ret!
9 k gb lti pa m run,
k n jb kr lw r, k n gb.
10 mi b til n tn y,
(pl sj ay nn rora mi),
p mi k d s ni Mm.
11 j mo lgbra lti dr m?
pin mi ti dj, k ni mo tn dr fn?
12 mi k lgbra kta,
tb ran ara mi le b id?
13 K s ohun t mo l gbral,
b gbogbo rnlw t r mi kj.
14 ni t b k lti n mnkj r
ti k br d sl.
15 wn arknrin mi tn m b ipa od,
Wn n lb kj l b omi od:
16 Ynyn m sl omi od le,
ngb t ynyn oj omi ti y l,
17 gbn wn a gb n kt t rn wl,
wn a s b aff f l nn orn.
18 wn r j fn sl w wn l,
wn a rn jnn sn nn ahoro al.
19 wn r j Tm kys wn,
wn arnrn j b s gbkl wn.
20 gbkl wn s m dm w,
ntor wn d ib l r ipa wn.
21 Bkan n ni e fn mi nsisy,
s fn mi bi ara mi ti b yn lr.
22 j mo tr bn kan lw yn?
tb mo n k fi nkan yn ta m lr?
23 Tb mo b yn k gb m lw t?
tb k s k mi y lw aninilra?
24 fi y mi, k n panum ngb n,
k fi e mi hn m.
25 r tt e farad,
gbn wo ni ti ry yn?
26 Tb f dj pl r lsn?
- r onrora t aff f l?
27 k n p gg lr m aln bb,
t ta r yn fn ow pk.
28 jw, dkun bojw m,
hn kedere p mi k pr.
29 w n, k t bur,
k tn w , mo jre r y.
30 j a r k n t mi r?
mi k ha m ir y t mo j k?
7
j k e ay ogun ni m nyn w s?
t nyn lo ay r b algbe jagunjagun?
2 B on r ti w ibji,
tb b algbe ti ret ow o,
3 b ni mo ti r wn o lsn,
t agara d mi b mo ti ka
wn ru nn jy olr.
4 B mo ti dbl ni mi w p:
Ngb wo ni il y m?
B mo ti dde ni mo tn w p:
Al m p l o!
Ara ti kn mi k gbdn tt di wr.
5 Kkr ti erp ti d m ran ara mi,
Aw ara mi ti di ewo t rn.
6 j ay mi sr l b k wun,
s rkj ln rt.
7 Rnt p b m ni j ay mi,
p oj mi k n r ire m.
8 Oj nyn k s n r mi m,
w y bojwo ibi t mo w,
mi y ti par.
9 kk tk, s par,
b ni ti ni t skal re ip-k,
k gk w m;
10 k pad w s il r,
ibgb r k l m m.
11 d t mi k l fi dk n y:
mi y sr nn rora m mi,
mi y rhn pl bnj kn mi.
12 Mo h e kun tb erinmi
t a foj mi?
13 B mo b w p:
kte mi y t m lra,
ibsn mi y r m lrn,
14 ngb n gan-an
ni w fi l kl dyf m,
t w fi ran bbur d mi lgara.
15 H! t mi lrn k n poknso,
iku y mi ju rora y l!
16 ti s mi,
mi k l w ly tt ay,
ntor n fi m sl,
j ay mi k ju m kan l.
17 n k ni nyn jm t o k s t b?
t o kys r nn kn r;
18 t o b w lti wr d wr,
t o dn an w ngb kgb?
19 Dkun, m oj r kr lra mi,
K n ba l dtm.
20 B mo b til , k ni mo fi e ?
w t fi gbogbo ar nyn,
e t o fi sj s mi lra,
bwo ni mo e di whl fn ?
21 w k l farada e m k?
k o s fojfo rkj mi?
b mi y dp m il lp,
t w y m mi dbl di als.
8
N DODO LRUN K E YPAD
Bldd lti gba r s w p:
2 M e sr b,
r nu r b ff l ti t.
3 j lrun l m t ys,
tb k ad k kr nn dodo?
4 B wn m r b d s i,
Wn ti jy wn.
61 B w n tir b m llb,
5 o n lti w lrun, k o b d.
62 un y fi oj rere w lgn,
y s d il oldodo pad sp.
7 Ip r tlr k n j lj m
Nn l ti l t dr d .
8 Br lw wn ar ay tij,
ron s rr wn bb l wn,
9 ntor wa m n k m nkankan,
ay wa lr il ay rkj b jji
10 gbn wn y k lgbn,
wn y b sr,
ly wn b nn we y:
11 j bt h ls bt,
tb a r ojor ls omi?
12 n k a t g ew tt wn
ni wn r wj gbogbo ew yk.
13 B g ni pn wn t gbgb lrun,
b gan-an ni rt aldra ti parun.
14 gbkl r db y w kan,
b ni t gbral il altakn.
15 B b fynti il r y w lul,
b b f mr, y rn lw.
16 db igi tt nn orn,
t ka r rg bo il;
17 wn gbngb r ta nn il olkta,
h jde lrn wn kta.
18 F tu kr n ip r,
ib k s n gb pad m.
19 S w t k lb n,
ngb t wn mrn h jde.
20 gbd, lrun k k oltt,
B ni k ran k lw.
21 rn tn l pad s rk r,
k r ay tn ma jde n t r.
22 Oj y s ti wn t r,
t g wn aebi y s par.
9
B FS LKEJ
Jb fs wi p:
2 Lt mo m p b n ni:
j nyn l jre nwj lrun?
3 ni t ma b ry
k n l dhn r kan nn gbrn-n.
4 Lrn wn lgbn ti aknkanj,
ta l l tak lj jre?
5 y wn k l np pad
l j k wn m .
6 gbgb t gbo il ay,
t k l np pad,
t m wn rl r m tt.
7 ni t kl fn orn t k s l,
t s fi dd bo wn rw.
8 un nkan oo l t oj run,
t s rn lj kun.
9 un l d wn rw
t a p n Br ti rn,
ti wn Pleid pl wn alfn Gs.
10 un ni on l wmrd,
on yanu lk.
11 B b rn kj mi, n l r i,
y rkj l l r i.
12 Ohun t b m k l b lw r,
ta n j bi lr: k l d?
13 lrun k pad lr bn r,
lb r ni ogunlg Rhb dbl.
14 mi s n y t mo roj,
t mo ry wjre nwj r.
15 B mo til jare, k ni ww mi jm?
b un ni adj mi, t y k n ma b.
16 B mo til p lj, k s w jj,
mi k gbgb p y fets mi.
17 ni t tor irun kan f mi tt,
t s mi lgb lra-lra l-nd,
18 t k s j k n m pp.
B ni ti m mi jy t!
19 B mo b f lo ip, lgbra j m l!
Tb k n l il j,
ta l l m u w jj?
20 B mo b r i p mo jre,
nu r l d mi lbi,
b n k til jbi, l d mi lj aebi.
21 j w mi til m, k y mi m ,
ay ti s mi!
22 bkan n ni gbogbo r,
un ni mo fi ly w p:
ti alre ti lbi l parun bkan n.
23 Ngb t lklk b d lrtl,
y fi pnj al rrn-n.
24 Ngb t orl-d kan b ub sw aebi,
Y faboj wn adj r.
B k b e un ni, tani tn ni?
25 j ay mi sr l b elr je,
rkj lr ay sj.
26 rkj b k asr-tete,
b gb t ign b f l m ran.
27 B mo b f dkun rhn,
K n pojd, k n e b aly,
28 rn gbogbo ibi t b mi d mi lgara,
ntor mo m p w k gb m s al.
29 B mo b s ti e bbur,
k ni mo e ara mi lp fn?
30 B mo til fi ynyn w,
k n fi sd w w m,
31 sb in r ni w y gb mi b,
t a mi y r mi lra pp!
32 Ntor un k e lran ara b tmi,
mi k l b a jiyn,
m k l b a roj p.
33 k s altie lrn wa,
t b lj lrn wa mjj,
34 k m nira kr lra mi
k m br-bojo r jnn s mi,
k m e dyf m m.
35 Sb, mi y sr l br r,
ntor r mi k j b rr!

10
B ay s ti s mi y,
j k n t kk ry mi;
k n fi bnj kn mi hn.
2 mi y w fn lrun p:
M e d mi lbi,
ly d t o fi b mi j.
3 dra b t o hw ip s mi,
t w gan i w r,
t o s m i k yanj?
4 Tb oj nyn ni w l,
t o wye b m ary?
5 Tb y r db ti ni kk,
tb j ay r rkj b ti nyn?
6 w, t wd edd mi,
t o br wn mi.
7 w kk m p mi k jbi,
k sni t s l gb m lw r.
8 w r ni o fi mi, t o fi d mi;
j w tn f pad pa m run?
9 Rnt p erp il ni o fi d mi,
t o tn f d mi pad sn erp il.
10 t m mi d p b wrks,
11 t o fi aw ti ara b m,
ti o s hun m pl egungun ti ian.
12 Pl if ni o fi y d mi ll,
t o e k m mi pl nyn.
13 synw-synb,
r r kan b nn r,
mo m p w k finhn,
14 O wkt t mi y d,
lti m e d mi s nn e.
15 B mo b jbi, rn b mi,
B mo til jr,
mi k t ni t gbr sk,
ntor tj t b mi
ti rora t pa m b t.
16 Algbra knn t d lti m mi,
t w dn agbra r w lra mi,
17 t o kl m lra-lra
t bn r lpo lr mi,
t wn m ogun r b mi j lsimi.
18 H! e ti fi m mi jde
lti in y mi?
Ngb n ni mi b ti gb,
ls oj t r mi.
19 m b db ni t k wy,
Lti in oyn ni mi b ti l sr.
20 j ay mi kr t,
gbj kr lra mi, j k n gbdn,
21 k n t l ibi rmb,
n il knkn ti jji ik,
22 nbi t dd ti dr gb jba,
nbi t ml fnrar db gnj ru.
11
JB GBD JW GBN LRUN
Sfr lti Nmt ni r kn. w p:
2 w ha e asr-mgbs b?
tb r sdn ni m-ni jre?
3 Tb o r p mtn r l m-ni panum?
tb k o ma yt l j k a j ?
4 w ti w p: w mi m,
mi k jbi nwj r!
5 A k n fun lrun ly r k,
k lanu fn ls,
6 k t r gbn fn ,
y t bor gbogbo gbn w?
Ngb n ni w b m p
r l br lw r.
7 Tb w r p o m jnl lrun
t o ti rd d dpin?
8 ga ju k run, k lo l e?
jn ju gbun ib, k lo l m?
9 gn ju il ay n wn,
f gbr ju kun.
10 B b pe pj tb k t j k,
Ta l j d a dr.
11 m b kn nyan ti rkrek t,
s r ie r, t s kys i.
12 B ni fi dra k p k gbn,
k wn onw ranko di lj.
13 y, w tn w ara-r r,
gb w dr sk s i!
14 B w b k t o dj,
k o m e j k w k gb n g r,
15 w y l gbj allbwn sk,
n dr inin lfy,
16 w y gbgb r,
pnj r y di ohun gbgb
bi gbr t n l.
17 Ay r y ml ju sn gangan,
knkn y db wr fn .
18 w a kn fn ret, w a s w llwu,
lyn pnj r, w y sn dradra.
19 A k y y ln b o b dbl,
p nyn ni y ma w oj rere r.
20 N ti wn aebi, oj wn ti ,
k s b fn wn;
rt wn pr ni k wn m mdkun wn.
12
S KTA JB.
NN I YANU NI A TI L R AGBRA DMR
TI GBN LRUN
Jb fs w p:
2 N tt, yin ni sr
lrk wn nyn,
d yn ni gbn pkn s.
3 Mo l ron b tiyn bkan n,
pl m k k,
mi k kr nn ohun khun.
4 ni kni l di onyy fn wn r r,
b ba k pe lrun, t s ret s.
A l fi oldodo t k jbi sn.
5 gn fn olr burk, ni olrire w.
tp s ni t ub l.
6 Sb, g wn l gbr,
t wn t fa bn lrun w n lf,
bkan n ni fn ni t s ip r di lrun!
7 Br lw wn ran sn k wn l y ,
k wn y oj run ly fn ,
8 wn ranko t rk y k lgbn,
k wn ja in omi fn lk.
9 Gbogbo wn l y p
mwa lrun ni gbogbo r.
10 Gbogbo m aly dw lrun,
ti m gbogbo m nyn.
11 Et ni m rr r, e b we,
nu ni a ti m dun onj.
12 Lnu gb ni ob ti gb,
w gb ni a ti b ra.
13 gbn tir ni gbn ti agbra,
tir ni mrn rere ti ye.
14 Ohun t b parun, k n tne,
ni t b gb swn k n dd.
15 B gbl b d, un l d omi dr,
b omyal ba e parun, un l t u sl.
16 Agbra ti gbn b nn r,
lgbra lr an ti amnin.
17 s wn oldmrn ay di mg,
s fi wr e wn adj.
18 t mr lra wn ba,
s d wn lkn.
19 b bt ls wn lf,
s t or al ba.
20 gba r lnu jgbn,
r argb lye.
21 bu t lu wn ll,
s j gbn algbra.
22 s knkn di kedere,
jj di ohun gbangba.
23 B ti gb wn orl-d ga
ni ti r wn sl,
b ti m wn nyn gbr
ni pa wn run.
24 r wn jy ly,
s j k wn ko l
nn ahoro al ls n,
25 m wn fi w w n
nn knkn ls tp,
t wn ta gb-n gbn-n b mt.

13
Gbogbo ohun y ni mo ti fi oj r,
t mo ti fi et gb n gby.
2 y mi b ti y yn,
mi k kr lra yn nn ohun khn.
3 gbn mo n r b d s,
mo f b lrun s wy.
4 Atannijan ni yn, yin onwsn k!
5 Ta l ma k yn lti panum,
dk j l y yn.
6 jw, fets j mi,
k s w b mo ti roj mi.
7 ha l fi sks gbj lrun,
tb k fi tn gb ?
8 j l e b gb t ,
k w di agbjr fn un?
9 Bwo l e ma r b b t yn f?
j a l tn n b a ti tan nyn?
10 Y fi jy b yn w
fn ojsj kk t e y.
11 j l l r k b yn lr,
tb br r k p yn ly?
12 mrn yn db we elr,
fs yn db erp il.
13 dk! j n sr,
ohun w b e mi.
14 Mo fi ran ara mi s eyn mi,
ay mi b lw mi.
15 K pa mi b b w ,
mi k n gbkl mrn,
j p k n fi w dodo mi hn n.
16 dj r mi y y gb m l,
ntor aebi k j farahn nwj r.
17 gb mi n, fets r mi,
tts wy nu mi.
18 kys i p fin ni mo l,
pl dj p mo jre.
19 Ta l f b mi jiyn?
Mo gb k n kk dk k!
20 Gb m ly ohun mj pr,
k n ba l tak lj.
21 Gb w wwo r kr lr mi,
m e fi br-bojo r drb m m.
22 Lyn n, roj k n fs,
tab k n sr, k o dhn.
23 Ml ni ie mi, ka iye mi?
k ni rkj mi, wo ni edd mi?
24 e t w fojpam fn mi,
t w s k m kn t r?
25 o tn f py ew t aff f kiri,
t o s hal m porpr gbgb?
26 Iw fsn bbur kn m,
t o s br gb we mi,
27 t w fi kk s mi ls,
t o gbogbo rn s mi!
t o wo gbogbo ibi t mo fi s b!
28 Ay mi bj l b igi onkkr,
tb b a t ikn j!

14
nyn t a b lti in obnrin,
j ay r kr, s kn fn ro.
2 db w dd t k p r,
t rkj b jj t k dr.
3 ni y ni w dojk,
t o plj w swj r?
4 Ta l l m ohun mm jde lti in m?
K sni b!
5 A ti ka j or nyn,
iye o t y l dw r,
o ti fn un n l t k l kj,
6 mj kr lra r, fi sl,
k par j ay r n lf
b on algbe.
7 rt b fn igi,
b a b g igi, igi y rw,
kkt r y ma h l.
8 Bkan n ni fn gblgb gbngb
t ti k nn il,
ti kkt igi t ti k nn il,
9 N kt t b r omi j ni yr,
t y rw b igi titun.
10 gbn b nyn b ti k
k l gbra s m.
Ngb t nyn b m mdkun,
nbo ni w?
11 Omi kun y par,
omi od l m n m, k gb:
12 nyn t sun orun ik, k dde m,
oj run y par k t dde,
tb k t l jde kr nn k.
13 H! b dra k a fi m pam n is-k,
k n w nbi b tt bn r y rkj,
ki n m j t w y rnt mi
14 j k l pad w sy?
mi b farada p mi
tt di j jde mi.
15 Ngb t w b p m, k n dhn,
t w b tn r i w r.
16 Nsisy, w ka s mi,
ngb n, w k n mi fn m.
17 w y pa e mi m nn p kan,
T w y s bo mi ml.
18 e! B k l ti ub nkyn,
t pta pa ip d,
19 b omi ti yinrin kta,
t j w il l,
b n ni o s rt nyn di asn.
20 w pa run tt l, di olgb;
w a kk pa w r d, k o t rn an l.
21 B wn m r til di ll, k m m,
tb a gn wn ni, k l ron kn n.
22 K n rora, fi tara r nkan,
K krora, fi fn ara-r.
15
R KEJ LFS:
JB FI NU ARA-R DBI FN ARA-R
lfs lti Tmn gba r s w p:
2 j r sj l m gbn dn?
t aff ma r sn r lsn?
3 j gbj lr fo gb,
alwjre t k bj mu?
4 O bur j b: w ba fknsn j,
w k gbr nwj lrun.
5 r kn r lo fi sr b,
t o lo d alrkrek.
6 nu ara-r ti dbi fn , k e mi,
t r jr s pp.
7 w ha e kb d nyn b?
tb a ti b k a t d wn k,
8 w t gb mrn lrun,
t o ti r gbn gb e tr?
9 K l y t wa k m,
m r wo ni kj y wa?
10 Argb elw lr ni kan lra wa,
t dgb ju bb r l!
11 w ha l gan tn trunw y,
pl r sr wa b?
12 W b ara r ti gbn t pl run!
t oj n w-w!
13 t o kj bn r s lrun,
pl r-kr t ti nu r jde!
14 Bwo ni nyn e l m,
t m lti in obnrin fi l j oldodo?
15 n lrun k gbral wn ni mm r,
run k m t lj r pp.
16 Absbs ohun rra ti elr y,
niyn t mu b omi!
17 Fts mi k n fi y ,
j k n fi rr mi hn ,
pl ayby.
18 W ohun t a p n gbn gb,
ohun t wn bb l fi l wa lw,
19 wn kan oo t a fn n il y,
t jj k s dp m wn.
20 jy aebi k lpin,
a ti fi wn s ay k.
21 et r kn fn igbe or,
ngb lf ni olparun r y w.
22 K n rt lti b lw knkn,
m p id ni y e un le,
23 p ignnign ni y j un,
p parun un snm ts.
24 knkn ru drb ,
pnj ti rora d lm.
25 Ntor p f b lrun j,
t s pe d lj!
26 e or kunkun l b a j,
s fi as l l pd r.
27 Oj r sanra b bpa,
t itan r tbi b bkn.
28 ti gba wn l t ti parun
pl wn il wn t fo,
wn il t f di ahoro.
29 gbn k e lnfn, k orire p,
jj r k n bor il n m.
(k n l il knkn).
30 In ni y pa gbngb r,
t aff y f ew titun r l;
31 k m e gbkl gga t ga,
ntor rt r y js asn.
32 Igi p r y r k sk t t,
ew r k s n tut m.
33 so r y r n pn b ti jr,
w r y r b ti igi olf.
34 dj p m k y yn gn.
in ni y j g agblw-mr.
35 ni t b lyn k y b parun,
rt asn ni wn y b e m.
16
S KRIN JB:
DODO NYN TI DODO LRUN
Jb tn sr w p:
2 Ngb ml ni mo ma gb ir r y
lti nu yn oltn apanilkn!
3 Bwo ni k n e par ry ggn y?
Tb rn wo l fa gbj ara yn?
4 dj p mo l ma b r l b tiyn,
b b w bt t ta m ls
mi n l fi r f yn lr,
k n ma mi or l yn lr.
5 k n ma fn yn n r r,
tt nu mi y fi gb.
6 B mo b sr, k m rora mi dnk.
B mo til dk, k m u par.
7 Wy, d mi lgara,
w ti fi or han wn ojlm mi,
8 wn abanij jr ld s mi,
t wn sr bj s mi lj.
9 bn wn ya m lra, b ti l mi l,
t wn s f eyn m m,
wn elnn mi rnj m mi,
10 wn lanu hal m m,
b wn kan m lra b gbt,
gbogbo wn parap kj j s mi.
11 B ni, lrun l fi m lw aldra,
t jw mi fn gb k.
12 Jj mi ni mo jk t w kl mi,
t d m lrun m lti g mi s mj,
sj s mi lti ma taf l m.
13 taf l m nh gbogbo,
d gbogbo ara mi l l n,
ti da oror mi sl.
14 fl ih s mi lra k,
kl m b akgun.
15 Mo ti rn a f bora,
Mo ti fi or mi gbo eruku il.
16 kn ti ba oj mi j,
ppj mi ti d dd b ti k.
17 Sb, mi k hw ip,
dr mi s dra.
18 Il ay, m e bo j mi ml,
k igbe m gk ldkun.
19 Lti sisy l, mo n lr kan n run,
olgbj mi b lk.
20 Oltm rn mi b ld lrun,
nwj ni t omij mi ti n.
21 K rora mi gbj ni t lrun b j,
b nyn ti e agbjr fn nikj r.
22 Ntor j ay mi ti fr p,
t mo ma gba n rmb l.

17
m mi ll,
iboj ti dr d m.
2 wn t fi m e ly ni mo r,
kanra wn k j n gbdn lru.
3 w l ma yn ongbw mi ld r,
ta ni nn wn t gba tmi?
4 Ntor w ti fj kn wn lti r ye,
y ni k j k a na w mrn sk.
5 db ni t pe wn r r
k wn pn ohun-n r,
ngb t wn m tir w nn .
6 Mo ti di ni fi pwe lrn wn jj,
ti ohun t a tut s lj.
7 bnj ti fr f mi lj,
wn y ara mi db jj.
8 Y ya oldodo t b r i lnu,
in b al s l.
9 Lsls ni oldodo lgbra s i,
lw mm y ma gbr s i!
10 y, gbogbo yn, pad sr j n!
mi k s n r lgbn kan lrn yn!
11 j ay mi ti par, r in m ti tn,
wn ian kn mi ti j.
12 wn a s f k n gb p ru ni j,
p ml t l knkn ti d,
13 ngb t j p ohun t w m ni
lti ma gb n is-k,
k n t ibsn mi n il knkn.
14 Mo k pe iboj p: w ni bb mi!
Mo s w fn kkr p:
w ni y mi, w ni arbnrin mi!
15 rt mi w d?
Ta l b mi r ire mi?
16 fi b wn ma b mi l sr,
k gbogbo wa jm r sn erp!
18
PN AEBI
R KEJ BLDD
Bldd lti tn sr w p:
2 yin ar, k n d sr y k?
ron, r kn w!
3 Tb ranko ni w fi w p?
t o k w kn k gb?
4 Ma fara-j ya b b w ,
bn r k l s il ay di ahoro,
wn pta k n yg kr np wn.
5 ml aebi gbd k,
tp r k j o re m.
6 ml ti knkn n g r,
tp t fn un n ml ti k.
7 Onrn-s grgr t w s nl,
rn r k gb.
8 ti fnrar rn b sn tkt,
ti fi s ara-r rn l in fn.
9 Pap ti m u n ggis,
dkn ti m u grgr.
10 kkn t y m u w n kk,
d dr d lj n.
11 br-bojo hal m nh gbogbo,
tl gbs r kkan.
12 Ebi ti di nikej r,
parun dr t .
13 rn ti j aw ara r run,
kb ik j y ara r.
14 A f tu kr nn g r,
w y m u l b ba ojo.
15 O l ma gb n g r,
ntor p k j tir m,
m-j ti gba or agbo ran r.
16 Gbngb r ti gb d sl,
k r ti r lk.
17 rnt r par lr il ay,
a gbgb ork r nn ay.
18 A t jde kr nn ml l knkn,
a l e jde kr nn ay.
19 K n m tb rn
lrn wn nyn r,
k s aldynd r nbi t gb.
20 gbyn bbur r ya w-orn lnu,
s ba l-orn lr.
21 B ni pn wn ibi t aebi gb,
b ni ti wn t k m lrun.
19
FS KRN-N JB:
IN KSL NI A TI M ONGBGB
Jb tn fs w p:
2 yin k n w yy m lnu,
k dkun ffi r yn b m nn j?
3 kw t ma b mi n y,
k t yn lj p b m j?
4 K a til gb p mo n,
n mi k kn yn.
5 gbn gb ara yn ga,
t d mi lbi p jbi mi l fa tj mi.
6 Mo
s fn yn p lrun jbi mi,
t fi kkn r k mi m.
7 B mo b k:
bs ! k sni t bkt.
mo pohn rr, k s rnlw.
8 ti fi gnn t k e gb kj d n m mi.
ti fi knkn bo n mi.
9 ti b go mi kr lra mi,
ti ad or mi.
10 fn gbogbo omi ara mi gb,
mo ti y tn.
fa rt mi tu b igi.
11 Nn run bn r,
ti k m kn t r.
12 wn m ogun r ti gbgun d,
wn to l gun b w b mi,
wn ti pg ogun wn lb g mi.
13 m wn ar mi kyn s mi,
wn nyn mi ra yg fn mi.
14 mi k r wn r tmtm mi m,
wn t a j gb il ti gbgb mi.
15 Mo ti di jj s wn rn-bnrin mi,
wn ti k m kn ar t.
16 Mo pe rn mi, k dhn m,
mi ni mo w b wn.

17 m mi rn s aya mi,
m ya mi k m s olrn.
18 wn md pp foj t mi,
b mo b dde, wn a fi m rrn-n.
19 wn r mi tmtm ti krra mi,
wn ay mi ti kyn s mi.
20 ran ara ab aw mi rn,
egungun mi y jde b eyn nu.
21 n fn mi, yin r mi,
n mi,
w lrun l t m.
22 j tn l ma pa mi lra
b lrun ti l mi?
t k n j ki ara mi simi?
23 j a l r ni k wn r mi y sl,
k a fn wn sra ohun rnt kan,
24 pl klm irin ti ti j,
k a fn in sra kta tt ay
25 Mo m p oldd mi b ly,
ti p y dde nkyn lr eruku ay,
26 lyn gb t jde ara mi b j
y gb mi kal lb r,
mi y fi oj ara mi r lrun ljkooj.
27 ni t mi y r y j tmi,
ni t mi y w, k n jj s mi,
ara ro mi, oj ro m lti r i.
28 Ngb t w p: Bwo ni k a e d lm,
ww sn wo ni k a fi kn n?
29 br id lr ara yn,
ntor bn ru s e,
yin y s m p dj b.
20
R KEJ SFR:
OJSJ K S NN LN DODO
Sfr lti Nmt tn sr w p:
2 r kn in mi, ara h mi k n fs,
d t ara mi k fi bal n y.
3 Mo ti farada sks t b mi nn,
wy, j k n fs r.
4 j w k m p lti dl ay,
lti gb t nyn ti d in ay,
5 p go aebi kr,
p abara-tntn ni ay l.
6 B til ga kan oj run,
k ori r kan k snm,
7 y par b jji tt l,
wn t ti r i, y w p:
un d?
8 f l b l t k n ipas,
l b ran ru.
9 Oj t ti sb r i, k r i m,
A k l r i n ibgb r m.
10 wn m r gbd d ow tlk pada,
wn m r n lti fi ohun-r r san gbs.
11 j elgungun algbra tl,
sn lr il nsisy.
12 k dn m lnu ,
a ma fi pam lb ahn r,
13 a j k dr p lnu,
t a s fi k pa m.
14 Ir onj y ti k nn r,
di or ej paraml nn r.
15 gbd p r t gbm,
lrun m u b jde.
16 sb mu or j paraml,
ahn ej k ti p .
17 un k n m orsun epo m,
tb ibi t wr ti oyin ti n.
18 Oj l fi r r r, t r k n kn n,
y pdn ay t fi k o j.
19 Ntor p ti ba abl t j,
t kl onl dp k kl,
20 ntor ojkkr r t k n tlrn,
dk t kj k l gb l.
21 Ntor p k jun k,
l r k n dr p.
22 Ngb p ni yn y pa ,
y pl gbogbo agbra .
23 lrun ti da bn r l e lr,
s rj ohun j r pa .
24 b b br lw ohun j irin,
f id y ta b .
25 f kan gba yn r jde,
or f ti la ror r.
br nd kl .
26 knkn biribiri dr d n kk,
in ti ary k tn pa run,
s j gbogbo ohun t k n g r.
27 wn run fi dara r hn n gbangba,
ay s gbgun t .
28 r il r ti di ohun wdn,
n l b omi lj gbsan.
29 pn t lrun ps fn k n yn,
kdr t fi e jogn fn aebi.
21
FS KF JB:
DODO R PA K LNU M
Jb tn fs p:
2 gb n, fets r mi,
fn mi n tn y.
3 j k n s tmi,
lyn n l ma fi m sn.
4 j nyn ni mo fi sn kn?
dm mi nd.
5 farabal fets mi, y y yn lnu,
t fw bo nu yn.
6 y m lnu fnrami, t mo b ron s i,
ara mi a wrr.
7 e t wn k fi w ly,
t wn dgb dargb nn agbra?
8 ran wn fsml lj wn,
wn r lf wn m wn.
9 K swu-kwu n il wn,
pn lrun k kn wn.
10 Ak ml wn k i abo lp,
abo ml wn k n.
11 wn pr wn er kiri
b d gntn,
wn m wn f kiri b gal.
12 Wn lo harp ti tamburn krin,
t wn y pl ohn fr.
13 Wn a par ay wn n lf,
wn a s l sr jj.
14 Sb, wn y n w fn lrun p: Yg!
wa k f m npa n r.
15 K ni snsin d w fn?
K ni r gbgbdr s i?
16 Ire wn ti w lw wn,
k ni wn tn w lrun fn?
17 j a t r in aeb k k,
k ibi b l e lr,
k bn lrun ba ohun-n r j,
18 k aff f l b ew gbgb,
k ff gb e l b yngb il?
19 By lrun dro fn gbsan
lra wn m aebi?
Aebi fnrar ni b foj ri y ara r!
20 un fnrar l y k r parun ara-r,
k fnrar mu nn bn d.
21 K ni gbdn il r ma d fn lyn r,
t a ti g wn o r kr?
22 gbn j a l k lrun lgbn?
ni t dj wn m run?
23 A tn r i p:
ni kan a k nn agbra pp,
nn lf ti gbdn,
24 t a sanra b bkn,
t egungun wn a tut dradra.
25 lmrn a gb nn bnj,
l t ay w rr.
26 Wn a jm sn p nn erp il,
t kkr a bo wn mjj n k.
27 h! Mo m rn kn yn,
r bbur t w nn yn
28 w p: K l l s il g l?
g t aeb gb tlr d?
29 k br lw wn r-j k?
Tb k gb jr t wn s:
30 A d k s lj parun,
a pa aebi m lj gbsan,
31 ta ni k w b a w fn e r,
t y gbsan wn ohun t e?
32 A gb e l ibi it,
t a s fi am iboj r.
33 Iyp in il sn l e jj,
gbogbo nyn s b tiwn l lyn r.
34 Ki ni w ni tum tn asn yn?
yk ododo ni dhn ir yn!
22
R KTA ELFS :
JW FA RP PL LRUN
Elfs lti Tmn tn d s r n b ti w p:
2 j nyn l wl fn lrun?,
ngb t j p
ara-r nkan ni lgbn wl fn?
3 j d r j nn dodo r,
r wo ni w tt r j fn un?
4 Tb l ma b w ntor w dodo r,
j l tor ti b p lj?
5 b ntor w k lk r ni,
ti e r t rkj wn.
6 w t gb dg lw arknrin r lt,
t o gba a onhh lra r;
7 t o k lti fi omi fn ni t ngb gb,
t w k s fi onj fn ni t ebi pa.
8 t o s il ak di ohun lsn,
t o s fi fn mlj r;
9 t o rn op l lw fo
t o gba onj lnu m aln bb.
10 d t g fi y k n y,
t ojo rtl drb ;
11 t ml di knkn m lj,
t w k rran m,
t gbr omi s b ml.
12 j lrun k s lk run m,
tb k r k-lk or wn rw m?
13 B b w nb, o e w p:
K ni lrun m?
j l dj kj wn kk dd?
14 K l gba in kk kj w,
oj run ni ti l rn.
15 Tb o f rn n n tij
n t l tl?
16 wn t a m l n j p,
t omyal gb pil wn l.
17 Ntor wn w fn lrun p: Jnn!
K ni d l e fn wa?
18 Sb, un ni fi ire kn il wn,
y t a k ps fn wn aebi!
19 wn oldodo y lr ubu wn,
oltt s fi wn sn w p:
20 W b a ti pa wn t wa run!
w b in ti j ohun r wn run!
21 y, snm lrun fn lj,
gbogbo ire ni a d pad fn .
22 Gba k lti nu r,
K r r s w nn kn r.
23 B o b fi rl pad sd d,
t o m dodo kr n il r,
24 b w k b ka wr s ju erp l,
ti fr b kta od,
25 d y di wr gidi fn ,
ti fdk onyebye.
26 Ngb n ni d y j ay r,
w y s l wo oj lrun.
27 un y s gb dr r,
w yo s l jj, m j .
28 Gbogbo dwl r y yr s rere,
ml y s tn s n r.
29 Ntor r ongbraga sl,
gbn gb onrl sk.
30 gba al l.
J k w r m, w y s r gbl.
23
FS KEJE JB:
LRUN JNN, IBI S BOR
Jb tn fs p:
2 Ngb gbogbo ni r m kor,
Pl gbogbo kdn mi,
w r k kr lra mi.
3 ! b e p mo m n d d r,
k n l b a,
4 mi ba roj mi fn un,
nu mi b kn fn ry.
5 m b k gbogbo wjre r,
b frabal gb ohun t b w.
6 j ba lo agbra r b mi jiyn?
Rr, k fets mi ti t.
7 Y m p oldodo l tak ,
mi y s jre r tt l.
8 B mo b w a l l-orn,
k s i nb,
tb k n l w-orn, mi k n r i.
9 mi b l rw, k w nb,
k n l gs k, ni r ni.
10 Sb, m gbogbo rn s mi!
K dn mi w
npa rr mi nn in gbd,
mi y s jde n wr didn.
11 Mo ti tl ipas r tmtm,
Mo tpas r l y.
12 Mo pa wn fin r m b ti t,
t r r s gb in mi.
13 gbn b ba ti pinnu, ta ni l y i pad?
t t b e l tl.
14 dj ngb n p
y e ohun t fi d mi lj,
gg b ti wn r yk.
15 d t r fi b m nwj r n y;
B mo ti ron s i,
ni r r b m s i.
16 lrun ti m gboy mi kn,
d ti m mi kn fn pay.
17 Ngb t knkn k l pa m,
ti tn s m pad sn knkn.

24
e t d fi j k a m gb t pinnu,
k n e t wn ongbgb r
k r wn j r?
2 wn aeb y l kr,
wn k agbo gntn ti ol wn l,
3 Wn gba ktkt m aln bb,
wn gba ml op fn dg.
4 wn t n lti yg ln fn wn,
wn ak il n lti farasn.
5 Wn a jde l i b kttkt gb,
wn a w onj lti wr,
ti ohun t wn a fi b wn m n rl.
6 Wn a l kr oko alnlr,
wn a l i t nn jr aebi.
10 Wn a rn kiri n hh l n a,
in ebi ni wn a fi gb ti so.
11 Yr kker kan fn l wn n sn,
nn ngb ni wn a ma i t.
7 Wn a sn n hh l s a,
l fi a bora nn tt.
8 j l or k a r pa wn,
wn a ba m kta ls ahr.
9 Wn gba oko lw aln bb,
Wn s gba a t fn dg.
12 A l gb igb wn t dk n l,
wn t gba gb krora.
lrun s k et ddi s b wn!
13 wn kan tn w t krra ml,
wn k f m npa n r.
wn k f tl ipa r.
14 Lru ni apnyn kr n ibsn r,
lti l pa tlk ti aln.
Nn knkn ni ol rn,
1
16 lru ni fl k il t m,
15 Oj algbr t l.
A w p: K sni t y r mi.
s fi a boj.
2
16 farapam n j,
b ni ti ni t krra ml.
17 wr j knkn ik fn gbogbo wn,
ntor gb n ni wn m br.
25 Tb b k? Ta l n mo pur,
tb p r mi k gb?
25
R KTA BLDD:
ORIN S LRUN ALGBRA
Blddi lti tn sr w p:
2 Tir ni jba ti br,
ni t d lf lk r!
3 j a l ka iye wn m ogun r?
ta ni mnmn r k jde s?
4 Bwo ni a e l r p
nyn j oldodo nwj lrun?
p m lti in obnrin m?
51 p pp k ml nwj r,
wn rw db alm fn un.
6 k ni kkr t a p n nyn l w?
din t a p ni m nyn?
2
5 wn jj gbn n sl il,
26
wn omi ti ohun t gb nn wn py.
6 s-k w n hh nwj r,
il parun sl kedere.
7 t fruf n rw,
s gb ay r l lo p.
8 di wn omi p nn kk,
kk k s b.
9 bo oj pa rogodo,
s t kk l oj r.
10 pa l y omi k,
n pkun lrn ml ti knkn.
11 wn p run m tt,
pl br hl r.
12 O fi agbra r na kun,
fi gbn r pa Rhb.
13 m r fn oj run n ml,
fi w r t j asr tete pa.
14 y t hn sj pr nn i r n y,
ryn fnrn nkan ni a gb npa wn.
Ta ni agbara r r l y?
26
SDN BLDD K MN
Jb fs w p:
2 W b w ti j olrnlw fn alr t!
b o ti gb ni t ubu l r!
3 Wo ir mran rere t o fifn p!
r ynj k wn .
4 gbn ta ni w ba s gbogbo r y?
Nbo ni gbn r y ti w?
27
JB JW AGBRA LRUN
GBN TNUM DODO R
Jb b r r l pl ohn gb w p:
2 Mo fi lrun aly bra,
ni t k fn mi n t mi,
Mo fi d bra, ni t m ay mi kor.
3 n wn gb t mo w ly,
t lrun j k n fi im mi m,
4 mi k n fi nu mi pur,
k k s n jde lti t mi.
5 K m r i p mo gb p jre,
mi y tnum w al mi tt dpin,
6 mo dr nn w dodo mi l ys:
kn mi j mi lr p
mi k e ohun tj ly mi.
7 K pn t mi db ti k,
k elnn mi gba pn aebi!
8 rt wo l w fn aldra t gbdr
pl gbkn sk s lrun?
9 j lrun y gb igbe r
ngb t nira b d b a.
10 j n ay nn d
t fi k p ngb gbogbo?
11 gbn mo fi i lrun hn yn
l fi r kankan d pam fn yn.
12 B b s y yn fnrayn,
k l fa r fo yn?
R SFR
PN K
13 y ni pn t lrun n fn k,
jogn t ni ip gb lw d.
14 B ti w k wn m r p t,
id ni y pa wn.
15 Lklk ni y pa wn t gbyn r,
op wn k n snkn fn wn.
16 B til k ow j b iyanrn,
k a ll r p b am,
17 k ma k wn j,
ni rere ni y l wn,
oldodo ni y pn fdk r.
18 Il t k db ti altakn,
g r k wl ju ahr am.
19 sn nn l,
gbn k l r b m,
j dd l r nkankan m.
20 br-bojo m u lsn-n gangan,
ff lle gb e l lru.
21 ff l-orn gb e,
s f l,
f tu kr n ibgb r.
22 A ti kj j s i ls n,
a s m u s nwj w t drb .
23 wn enyn ptw ay lr ub r,
! ni a e s i nbi kbi t b l.

24
18 db ffe lj omi,
gbgb r ti di fib n il n,
a k r ni snm gb jr r.
19 B gb rn ti gbl t m ynyn y,
b ni is-k e fn l.
20 ni t lyn r ti gbgb r,
a k s rnt ork r m.
B ni mnamn
ti klu ldodo b igi.
21 Ntor lo ni t k bm n lkl,
t k s n op.
22 gbn ni t fi ip m aninilra
dde gba y lw ni
t ka ara-r kn lwu.
23 j k gbral lf k,
gbn o foj rns r.
24 go fn wn gb d,
s par nsisy,
rws b so t r dn,
a g e n b or r k bb
28
ORIN FN YN GBN
GBN K S N KW NYN
A l r il t a ti wa fdk,
ti gbd t a ti m wr dn.
2 Il ni a ti m irin jde,
kta t a fi in r ni di j.
3 nyn wn knkn il l,
wa il tt dpin,
lti wr kt dd b ik.
4 wn jj wa in il l,
nbi t nyn k l,
n agbede mj jnn s ary.
5 Il t a ti m onj jde,
ni wn ti fi in bj nn.
6 Nb ni ian wn kta j sfr,
t eruku kta di wr.
7 wn apranj y k m n ib,
oj ign k rran d ib;
8 n t wn lla ranko k rn,
t knn k rin nb r.
9 nyn dwl kta bn,
fa d k l tu.
10 fi n gb in kta,
b ti w kta onyebye.
11 wd orsun wn od l,
s m wn ohun kk jde.
12 gbn lti ibo ni gbn ti w?
nbo ni m w?
13 K s ary t m n d d r,
a k l r i n il ay t wn gb.
14 gbun il w p: mi k n i nn.
kun s w p: K s i nhn-n.
15 A k l fi wr gidi r ,
a k l fi wn-kwn fdk r ,
16 a k l fi wr fr pr r,
tb gt ti sfr onyebye.
17 A k l k w wr tb dng,
k e pr pl wo wr tt,
18 k a m e s ti iyn ti lk.
sn lti w gbn l
j k a ma w iyn.
19 Tps lti K k t kw e,
n wr b ti l kn t,
k jm nkankan lb r.
20 gbn nbo ni gbn ti w?
bwo ni a e l r m?
21 farasin fn oj d aly,
farapam fn wn y oj run.
22 parun ti Ik jm w p:
ryn r nkan ni a ti gb.
23 lrun nkan oo l m n r,
t s m ibi t w.
24 (Ntor rran tt kan pin ay,
s m ohun gbogbo t w lb run).
25 fi wn fn aff b ti l tbi t,
tn wn ibi t omi l gb t,
26 fin fn j,
s fn mnmn ln t l gb.
27 Ngb n ni r i b ti nye lr t,
t wd r tt kanl.
28 Ngb n ni w fn ary p:
gbn? br lrun n j b;
m? un ni yg fn ibi.
29
RHN TI LY JB
GBDN AY R N
Jb tn ly ara-r pl gb r y w p:
2 mi b l pad s ay mi n,
ngb t lrun e k mi,
3 ngb t ftl r tnml s mi lra,
t ml r amn mi nn knkn!
4 mi b l pad s gb we mi,
ngb t lrun db bo g mi,
5 t d b mi gb,
t wn m mi y mi k,
6 ngb ti mo fi wr an s,
t rr sun jde fn mi lti in pta!
7 Ngb yn, b mo b jde n ibod il,
t mo jk n gbangba,
8 e ni wn d f syn t mo b jde,
t wn argbo a dde dr.
9 wn jy a dnu dr,
t wn a panum.
10 Ohn wn ll a pa rr,
t ahn wn a lm rg wn.
21 Wn a farabal fets mi,
pl dk rr lti gb mrn mi.
22 Wn k sr lyn r mi,
t r mi w wn lra lkkan.
23 Wn a dr d m b fn kan oj,
ti wn a lanu gbr
b fn omi j t p r.
24 B mo b rrn-n s wn,
ara wn a bal,
t wn a ma woj mi fn m f.
25 B mo ti j olor wn,
mo p n t y k wn gb,
b ba t gnw
lrn wn gb m ogun r,
m s m wn l ibi t w m.
11 kk mi kn d gbogbo et,
gbogbo nyn s bw fn mi,
12 ntor p mo gba ak kr nn ,
ti m aln bb t k n rnlw.
13 ni t k l sre fn mi,
mo s j k kn op r ay.
14 Mo gb dodo w b a,
mo w tt b w ti fl.
15 Mo j oj fn afj,
mo s j s fn amkn-n.
16 Ta ni tn e bb fn wn tlk?
mi kan n ni y rn jj w.
17 Mo sb f rk aldodo,
t mo gba ran d wn lnu wn.
18 Mo sb w p:
Ay ni mi y j k,
lyn j pp b yanrn.
19 Gbngb mi l kan omi,
t r ru s sr ew mi.
20 go mi y ma dtun tt l,
t f ti run w mi lgbra tt l.
30
PNJ SISY
gbn nsisy mo ti di ni t,
t wn t k t mi s fi m e yy,
wn t bb wn k ju ohun
t mo k kn wn aj
t agbo gntn mi
2 Agbra wn k j m lj, ol wn,
3 n ti ebi ti s wn di alr,
n wn sb j gbngb igi in al, -
n il ahoro, ibi parun abanilr -
4 wn a j ew ony j lrn ewko,
t wn a fi gbngb igi-kgi e onj.
5 A l wn kr lrn wn nyn,
a s h y l wn lr b ol.
6 Wn fi b kta od e il gb,
wn a gb nn ih il ti ih pta.
7 Nn gb ni a ti gb igbe wn,
wn a kraj p nd igi gn gn.
8 wn m-km, olrburk, allrk,
t a k l gb srn gb!
9 wn y l w fi m krin ly,
ti mo di ni t wn fi pwe!
10 Wn f syn fn mi,
ntor p mo rn s wn lra,
wn tut l bkt b wn ti r mi.
11 Ntor lrun ti t okn run f mi,
t s pn mi lj, wn n trak
lti e ey t w wn s mi.
12 wn m ol wn dd lp tn mi,
lti w by mo simi,
k wn w p mi ly.
13 Wn ti d gbogbo n sl,
wn r n ba ay mi j,
k sni t s d wn lw.
14 14 Wn wl t m d
b a ti gba gnn odi t w,
mo s y ub lb gltu n.
15 br-bojo y mi k,
gbkl mi b aff f l,
rt gbl mi par b kk.
16 Wy, ay mi dn,
wn j rora ti d b mi.
17 rn j egungun mi lru,
egb t dn m k sn.
18 fi ip fa a m mi lra,
s l w m mi lrn.
19 ti s m sn r,
mo ti db eruku ti bt.
20 Mo k p , w k s dhn,
mo dr nwj r, w k s bkt.
21 w ti di k fn mi,
w algbra r le lra mi.
22 w gb mi ga in aff,
o s j k j ma gb mi kiri.
23 B ni, mo m p
il ik ni w m mi l,
ibi pd gbogbo aly.
24 Sb, j mo fwkan t,
ngb t wn k nn rora fn t wn?
25 j mi k b awn ti ay nilra sunkn?
mi k oj-n fn aln k?
26 Mo ret ay, gbn bnj ni mo r.
Mo w ml, knkn w pd mi.
27 In mi ru ldkun,
ojoojm ni jy w mi r.
28 Oj mi ro, mi k r oltn,
b mo dde nn wj, kn ssun ni.
29 Mo ti di arknrin akt,
ti nikej gg.
30 w ara mi ti d dd,
ib ti j egungun mi run.
31 Hrp mi ti di gt fn orin ar,
fr mi ti di olhn kn.
31
JB GBJ ARA-R
Mo ti b oj mi d mjm,
k n m e fi fkf wo wnd.
2 pn wo ni lrun e fn mi n run,
kdr wo ni tmi lti w d lk -
3 b k b e parun t t fn k,
ti bnj t y aebi?
4 dj p m w mi,
b ka gbogbo rns mi.
5 Mo h b y b par rn r,
tb mo tl ipas elk?
6 K fi wn t pj wn m,
k lrun tikalrar r dr inin mi!
7 By s mi ti kr ln tr,
tb oj mi ti m kn mi n,
by w mi l lr,
8 b b ni, k lmrn j i w mi,
k a fa gbogbo ohun gbn mi t h tu!
9 B kn m b f s ff obnrin olbnrin,
tb b mo ba fojkkr wo n il onl,
10 k aya mi l sin or-olr,
k lmrn s b a lp.
11 Ntor yn b j lrun mi,
e t fin jny,
12 mi b fi b dn gb,
t b j gbogbo kr mi run.
13 B mi k b bw fn t on mi,
tb rn-bnrin mi t p m lj,
14 k ni mo l e ngb t lrun b dde?
Bwo ni k n ti dhn nwj dj r?
15 b b ti wn n ni ti d mi nn oyn,
lrun kan n l d wa pl lyn.
38 B il mi b kgbe gbsan lra mi,
b wn aporo r b jm sunkn,
39 b mo b ti j s r l san,
b mo b pa onl gb ,
401 k gn gn h nb dp k,
k yrp h nb dp w.
16 j mo kyn s aln,
tb mo pn op lj?
17 Mo h nkan j onj mi,
l pn in pl m aln bb?
18 mi t lrun ti e bb fn
lti gb we mi,
t s dar mi lti in y mi,
19 j mo r t onhh,
tlk t k n a bora,
20 t k r d fi tkntkn sre fn mi,
b ti l pl a onrun gntn mi?
21 j mo gbw sk lu m aln bb,
ntor wn nym gb m lyn n bod?
22 B b r b,
k ap mi y kr ljk mi,
k w mi d kr n gbnw!
23 Ntor ojo lrun b jl m,
mi k b l dr nwj l l r.
24 j mo gbkl wr,
k n w fn wr tt p:
w ni gbkl mi!
25 j mo fi p dk mi ynga,
tb mo g nn l I w mi?
26 e in orn t mo r t rn nn go r,
tb ml p t tn n snm,
27 j gb m lkn n kk,
t mo fw ba nu sn wn?
28 yn n b j l,
t jm ss lrun Atbi-jl.
29 j in m dn s pnj t mi,
tb mo y ngb t ibi b a?
30 mi t k l j k ahn mi d,
tb k n fi p pa-ni.
31 b wn t gb il mi w p:
Ta ni k t fn lnj j y?
32 jj k sn n gbangba lj mi r,
e ni mo lkn mi fn r-n.
33 j mo fi e mi pam fn ni kni,
tb mo bo mi ml nn kn mi?
34 j mo br wn sr-lyn,
tb mo krra dl apgn,
k n s tor b parr l jde m?
35 H! K sni t gb ohn mi k?
Mo ti sr kyn mi,
k d fs!
Mo f r w pj altak mi,
36 k n gb e k rn mi, k n fi d ad.
mi y ly gbogbo rns mi fn un,
mi y s yan l b a b ald.
402 y ni pin wn r Jb.
32
R LH
wn knrin mta n k b Jb jiyn m ntor p w dodo r d a lj. 2 gbn lh
m Barak lti Bs, m y Rm, fnum r pl run. bn s Jb ntor p dj ara-
r lr, t s dbi fn lrun; 3 tn bn s wn r r mta n t wn k l fn un ls m, t
wn s fi b fi lrun sl b lbi. 4 Ngba t wn sr lh k fhn, ntor p wn dgb j
. 5 gbn ngb t r i p wn knrin mta y k ls lnu m, bn r ru sk. 6 lh m
Barak lti Bs gba r s w p:
FR
md ni m, gblagb ni yn,
ntor n ni mo e br, t r b m
lti fi m mi hn nwj yin.
7 Mo w nn ara mi p:
lj lr n lti sr,
nu gb ni ob ti gb.
8 N tt, m kan w nn nyn,
m lrun t fn-ni n ye.
9 j or k di gbn,
j ogb k s-ni di oldodo.
10 Ntor n, mo f k fets mi,
k n fi m hn yn.
11 Tt di sisy ni mo ti fets r yn,
t mo tts ry yn,
b ti r s.
12 e ni mo fi gbogbo ara fets yn,
Mo s r i p k sni t j Jb nkoro,
k s ni kan nn yn t j r r.
13 K m e w p: w ti r gbn;
trunw ni k wa,
k e lti w nyn.
14 mi k n sr ln b,
mi y gba n mrn fs r Jb.
15 n y wn l l fs,
r s p wn lr.
16 Mo s dr b wn k ti sr m,
t wn k s le fs,
17 mo w br r, mo fi m mi hn.
18 Ntor r b lnu mi,
m in mi t m k n sr.
19 db t titun t f ru jde nn mi,
t f f go titun.
20 dgb t n b sr k ara mi t bal,
mo f lanu fs.
21 mi k n gb ti ni kni,
b ni, mi k s n pn ni kni.
22 mi k m b a ti pn nyn,
ntor b n b e b
ld mi y m mi l lp.
33
FOJDI JB
Ntor n, w Jb fets mi,
k o tts gbogbo r mi.
2 S w mi b mo ti br r,
ahn mi ti etn lti m r jde,
3 gbn y ti in mi jde,
t mi y s fi tt r hn.
5 J mi b b l e ,
y k o mra kankan,
6 W , nyn b tr ni m,
k e lrun kan,
erp il ni a fi d mi b tir.
4 lrun ni m t d mi,
ms d l fn mi n y.
7 Ntor n, m e br mi,
w mi k n wwo lra r.
8 Bwo n o e l s s mi lt,
ntor mo gb ohn r r p:
9 ni mm ni m, all,
oldodo ni m, allbi.
10 gbn w mi nj,
un l fi k m kn t r.
11 k kk s mi ls,
s gbogbo rns mi.
12 J k n d lhn r y, o n,
ntor lrun tbi ju nyn l.
13 e t o fi rhn, t o s kn s i?
ntor p k fi r fs r fn k?
14 lrun gba oriri n sr,
t a k kys i.
15 Lj l, nn ran ru,
ngb t orun b m nyn,
16 ngb n ni sr lt nyn,
t a drb pl rran,
17 lti m nyn kr nn i ibi,
ti lti fi pin s gbraga r;
18 lti gba m r l lw sr,
lti gba ay r kr nn iboj.
19 fi jy b-ni w bkan n
nn dbl sn,
ngb t egungun b ro-ni ldkun,
20 ngb t onj b s m nyn,
ti nu r k onj,
21 t nyn a r lj ary,
t a s l r egungun ara r nta;
22 ngb t m r snm iboj,
t ay r l ip-k.
23 Ngb n b ngl kan b w lb r,
Algbw kan lrn gbrn-n,
lti rn an lti i t y k e,
24 t y n fn un, k w p:
D a s kr nn iho il,
mo ti r rpad fn m r.
25 Ara r y tn jl b ti m w,
y tn r b gb we r.
26 Y gbdr s lrun
t d a pad s oj rere r,
y s w swj r pl ay.
Y kde dodo r fn wn nyn,
27 y s krin yn r p:
Mo ti d, mo ti t.
lrun k s san n fn mi gg b mi,
28 ti d mi s kr nn iboj,
ti j k m mi r ml aly.
29 Gbogbo ohun t lrun e n y,
Lmej, lmta fn nyn,
30 lti gba m r lw ik,
lti m u l sn ml aly.
31 Jb, fetsl,
k o farabal gb mi dradra,
panum, mo n r ss.
32 B w b n nkan w, d mi lhn,
sr k n k lgbn.
33 B b k, fets mi.
Dk j k n k lgbn.
34
B WN LGBN MTA N TI KN
LTI D LRUN LRE
lh b r r l, w p:
2 yin lgbn, gb r mi,
k yin amye tts mi.
3 Ntor et ni a fi m rr r,
b nu i ti m dn onj.
4 j k a jj wo tt r n,
k a m ohun t bs i lrn wa.
5 Jb ti w p: m jre,
lrun ni k d mi lre.
6 Adj mi k s mi;
egb mi k n wsn,
b ni mi k .
7 Nbo ni a tn ti l r nyn b Jb,
t mu kgn b ni mu omi,
8 t b wn aebi kgb,
t s gba n wn k?
9 j k w p: K s nfn
fn ni t b lrun rn?
10 Ntor n, fets mi gg b amye.
lrun jnn s i ibi,
d k s nd dodo!
11 e ni ssn fn olk lk
gg b i w r,
t lo ni kkan gg b w r.
12 Ntt, lrun k e ibi,
d k y t pad.
13 B k b r b,
bwo ni ay e l w lb tj r?
Bwo ni un b e l tj gbogbo gby?
14 B b gba m r pad,
b b d m r dr,
15 gbogbo ara nyn ni y parun p,
t nyn y pad sn erp il.
16 Gb y k y , tts ohn r mi.
17 j t tt l e alkso?
w h l ly dbi fn Oldodo, Oldmar?
18 ni t w fn ba kan p: w k nlr!
ti fn wn jy p: k ni yn!
19 ni t k ojsj s wn ald,
t k m yt lrn tlk ti lr.
Ntor i w r ni gbogbo wn.
20 Wn a k lgn rkj,
wn ald a gb lru,
a s m r ap-w l ls dw.
21 Ntor oj r n wn nyn,
t s wye ipa s wn.
22 knkn tb jji dd biribiri
k l fi wn aebi pam fn un.
23 un k rn s nyn
p k w swj dj lrun.
24 apa algbra l e wd,
t a s fi lmrn rp r.
25 Ntor p m i w wn,
lru j kan ni l pa wn kal,
t a s ma fi s t wn ml.
26 un a l wn ntor w k wn,
a s k wn sn wn n gbangba.
27 B a b ma fs p:
Wn kyn s i ni,
t wn k bkt fn n r,
28 t wn fi m igbe tlk d et r,
tt fi gb ohn onrl.
29 B k b til t sr,
t k sni t l b a w,
b b foj pam, k sni t l r i.
Sb, n fn
wn orl-d ti nyn,
30 t gba aebi lw kkn pnj.
31 Ngb t ni kan b w fn lrun p:
A tn m j ni,
mi k n e ohun bbur m.
32 B mo ti d, k mi lk,
b mo ti t, mi k n e b m.
33 Lj r, j y k j ni b ny
- w t o ti k dj r?
w ni k o s b ti y k r -
k e mi! -
Ntor n, l w lye
34 gbn wn amye lsn a w fn mi,
bkan n ni lgbn t ti gb mi p:
35 Jb k sr lgbn,
r nu r k m m dn.
36 j k a wd Jb kanl,
Ntor s r db ti aebi.
37 Ntor fi t kn r,
t f fi pin s fin lrn wa,
t s s sks s lrun.
35
LRUN JU OHUN GBOGBO L
lh tn b r l w p:
2 j w l ly tt r dj,
k o fi d dodo r hn nwj lrun,
3 t o j w fn un p: k l j fn mi,
k ni r mi b mi k b d?
4 dra, mi y d lhn,
ti wn r r bkan n.
5 Kys oj run, k o w ,
w b w snm ti ga j l.
6 B w b d, bwo ni e p lra?
B o b lpo ,
bwo ni w e d a lr?
7 B w b dodo, k ni d fn un,
tb k ni r gb lw r fn un?
8 wn nyn b tr ni wn r palra,
nyn ni dodo r elnfn.
9 gbn wn n kdn lb nira,
wn dr lb k algbra ip,
10 gbn k sni kan nn wn t l ma w p:
lrun ld mi d?
ni t m orin ay gba ru,
11 t fn wa lye ju wn ranko gb,
t m wa gbn ju wn y oj run?
12 Wn l ma kgbe, gbn k n s dhn
lti gb wn lw gbraga aebi.
13 n lrun k fets wn lsn,
d k k wn s.
14 K m s ti y t kr s yn,
t o w p: mi k l r i,
j mi jre, mo s dr d .
15 Tb p: bn r k j-ni ny,
db ni p k kbiara s t nyn.
16 y l f t Jb la nu r s sks,
t sr pp t k lgbn nn.
36
DODO R JY JB
lh tn b r l w p:
2 N sr d, k n k lk,
ntor mo n r fn sgb lrun.
3 J k n rn jn s i
lti m re ld mi hn.
4 Mo f fi d lj p k s k nn r mi:
amrn-mye ni b sr.
5 lrun k k oldodo kn,
6 k s gb k l ma lo agbra r l.
dj dodo fn ni ti a nilra,
7 gb t oldodo r.
Ngb t b gb wn ba ga or t,
b wn b gbraga nn jba tt l,
8 a fi kk d wn,
wn a ub sn pnj.
9 un a fi r i wn hn kedere,
r i gbraga t wn ti e.
10 un a kl fn wn n et wn,
a s ln fn rnpwd wn.
11 B wn b gb,
t wn s kra wn njnu,
wn y lo yk j ay wn n lf,
ti dn or wn pl gbdn.
12 B b k, wn a gba n rmb,
wn a s gb nn w mg wn.
13 n wn olrkunkun t fi bn sn,
t wn k pe bs
ngb t wn w nn wn,
14 wn a k swe,
tb k a k wn kn
wn algbr knrin tmpl.
15 gbn lrun lo jy olpnj
fn gbl ara-r,
t fi rora r kl fn un.
16 f gb bkan n lw pnj.
Tlr w gbdn ohun r lpin,
t tbl r kn fn onj ll,
17 w k pe ebi lj fn dj,
t w k s dj rere fn m aln bb.
18 ra k p l m e m n,
k r rb m e b j.
19 M fin b lr w,
k e fn aln kb nkan.
20 M e fi ay ni wn t w k m lra,
lti fi wn btan r sp wn.
21 Yg fn ibi e,
d t a e fi pnj dn w n y.
ORIN S AGBRA DMR
22 Kys i p atbi-jl ni agbra lrun,
ta l l k-ni lk b tir?
23 Ta l fi n t gb hn fn un,
tb t j w fn un p:
es r k dra?
24 e ni k o ma ron lti gb i r ga,
ohun t wn pp ti fi orin yn.
25 Ohun t gbogbo nyn l fojr,
ti a fi e ran w lti kr.
26 N tt, gga lrun rkj m wa,
iye dn or r rkj lk.
27 un l m kan j kr,
t s eji j di r.
28 kk a tn d wn sl,
s s rj sl fn nfn m nyn.
29 Ln y l gb m wn nyn y,
t fun wn lnj pp j.
30 Ta l y b ti t wn kk lk,
ti b r ti sn nn g r?
31 t kk swj r,
fi bor wn k l.
32 k wn r ww dn
lti s wn sbi b f.
32 r r kgbe p b
lti w fi bn b aebi w.

37
y m kn mi fy,
t b kr np r.
2 fetsl , k gb r ohn r,
ati igbe t jde lnu r.
3 s mnmn kj lj run,
ba pkun ay.
4 Lyn r ni igb l ramram dn,
lrun sn r pl ohn gbyanu r.
K d k r r dr,
tt di p a k gb ohn r m.
5 B ni, lrun fi i yanu r hn dj,
e wn i l ti k l y wa.
6 Ngb t b w fn ynyn p:
R sr il!
ti fn ej p: rj gidi sl!
7 a e b d gbogbo i nyn dr,
k ohun gbogbo l m agbra i r.
8 wn ranko gb a pad s ih wn,
wn a s w bo l ibgb wn.
9 Aff j a ti Il Gs w,
wn aff rw a f tt w.
10 Pl mi lrun, ynyn ni kn lti w,
oj omi a dp di lle.
11 un a m kuk wwo pl omi,
kk onj kan mnmn.
12 m wn ypo pl r,
s dar sk wn tlra.
Wn s tl r tmtm
lr gbogbo il ay t d.
13 rn wn lti j ary ny
tb lti e nyn lore.
14 Jb, fets y l fsyn,
k o s ron s i yanu lrun.
15 j w m b lrun ti dar wn?
Tb b kk r ti n mnmn?
16 j w m b ti m kk dr pa?
I gbyanu t rkj m.
17 Ngb t a r b gbn m lra,
t il s dr j nwj aff gs,
18 j w l b a t oj run,
k o s m u le b dng onrin t a r.
19 K mi n ohun t y k a w fn un,
k a kk dk ntor knkn s wa.
20 j ka r mi s?
Ngb t nyn b p,
j kys i?
21 kk w t t a k l r ml,
t kk a b lj,
lyn n ni ff a f l,
22 t ml y tnkl lti rw.
lrun fi ml gbyanu bor b a,
23 d k s n rwt wa,
on l ti oldodo,
Olgbl ay t k k -
24 abj t wn nyn fi br r,
ni t b ron k l al bl fn un!
38
R J YHW:
JB N LTI JW GBN LD
Ngb n ni Yhw fs fn Jb
lti in j ff p:
2 Ta ni ni n t bo te mi,
pl r olfo?
3 Di ara-r lmr b akgun,
mo f bi lr wn r kan,
k o mra lti ly wn fn mi!
4 Nbo ni w w ngb t mo e pil ay?
S fn mi, lgbn ay!
5 j w m ni t fn un n wn,
tb ni t gb okn wn l e?
6 Lr ibo ni a gb kan pil r m?
Ta l fi kta pil r ll,
7 nn ay gb akrin wn rw wr,
pl igbe orin yn wn m lrun?
8 Ta ni fi ilkn s omi kun m
ngb t t jde, t f lti in w,
9 ngb t mo fi kk b b a,
t mo s fi kk dd e w fn un,
10 ngb t mo pl pin r fn un,
t mo s tilkn m ?
11 Mo w fn un p: w k gbd kj ib yn,
ib y ni k gbraga j r rn m.
12 j iw fi gb kan
nn ay r p fn wr,
k w s fi ip l-orn hn fn un?
13 lti di pin il ay m?
lti gbn aebi kr nn ay?
14 ngb t y erp il pad s am
t l mra? t s pa lr b a?
15 t gba ml kr lj aebi,
t ap w t a n sk lti fi lu-ni?
16 j w ti d orsun omi kun,
tb w ti rn gba in ib?
17 j a ti fi ilkn il ik hn fn ,
tb w ti r awn adn il knkn?
18 j w m npa b il ay ti f t?
Sr k n gb b w b m gbogbo y?
19 Lp ibo ni ml gb?
Nbo ni ibjk knkn?
20 k w ba l m wn l s y wn,
k w ba l d wn l s ibgb wn?
21 B w b m wn,
yn ni p a t b wj wn,
t j or r s p gidi.
22 j w ti d il ra ynyn,
o ti r ibi t a k j dd j s,
23 t mo k pam fn j nira,
fn j j ti j ogun?
24 n wo ni mnmn gb w,
ngb t b n lr il ay?
25 Ta l ln fn eji j,
t la ipa r t sn,
26 lti rj lr il t k s nyn,
lr ahoro al t nyn k gb nb,
27 lti fi omi rin al t dk rr,
lti m korko h lr yngb il?
28 j j n bb,
tb ta ni b kan j?
29 In ta ni omi dd ti jde w,
ti ta ni b r t dp lti run w,
30 ngb t omi b dp b kta,
t oj omi le koko?
31 j w l e jnu fn wn rw Pleid,
k o so wn rn p,
32 k o dar wn sk dn lsls,
k o amn fn rw Br
pl wn m r?
33 j w m fin t wn d oj run tl,
tb w l m ln wn i lr il ay?
34 j o l p fn kk
k omi in r s e b rj?
35 j o l fi r m mnn jde,
k wn s d lhn p: wa n y?
36 Ta l fn lk n gbn,
t s fi ye fun kk?
37 gbn ta ni a fi e wn kk,
t m omi oj run r sl,
38 tt a fi m yanrn d,
t a fi kn in ih il?
39 j o ha l b abo knn pa ran,
k o ps onj fn m knn,
40 nbi t wn ba s nn ih wn,
t wn ba nbb fn ran d?
41 Ta l ps onj fn y w,
ngb t wn m r b k pe lrun,
t wn a na rn wn fn onj?

39
w ha m b wn ewr or k ti bm?
tb b abo gbnrn ti rb?
2 O ml ni wn fi mu m?
ngb wo ni wn b s?
3 Wn a dra sl lti b m wn,
t wn a s gb r in wn kal,
4 t wn m a dgb di algbra,
a ko l in ahoro al
l pad w b y t b wn m.
5 Ta l fn ktkt gb lmnira,
t k j k n okn lrn?
6 mi ni mo fn un n al fn ibgb r,
ti il ttj ony fn y tir.
7 krra ariwo l,
igbe onktkt k kn n rr.
8 Lr wn k l l ti j,
lti w korko tt j.
9 j gbnrr l i fn ,
tb k sun ibj ran r mj?
10 j w l so okn m lrn,
k o m u k eb?
11 j o l gbkl agbra l r,
k o fi i r fn un e?
12 j e gbkl fn
k wl w b t k r?
13 j o l fi y gg w ti wd ti d?
14 A fi yin r sl lr il,
a fi l il gbgbn lw,
15 k ln p a l fi s f ,
tb p ranko l t pa.
16 K aj m r b y t k m r,
p t e lr r k j lj.
17 j w k r i p lrun k fn un lgbn,
p k ps m fn un?
18 Sib, b b f l y gg r,
l da in ti lin lm.
19 j w lo fi gby fn in,
t run r fi kn fn irun ggn?
20 w lo m u f sk b tata?
Igbe ongbraga r ba-ni lr.
21 A fi s hal pl ay n fonfoj,
a fi ip jde lj ogun.
22 y t s br,
k fy nwj id.
23 Taftaf a taf lr r,
a gb k ti irin j lyn.
24 A ma hra l l farabal
lti s l oj ogun;
k dr m lyn r ip.
25 Fn ip kkan
ni un n a w p: h!
A gbrn ogun lti kr,
igbe ogun ti r ohn wn ggun.
26 mrn r l m wd f sk,
t fi la y r l sp gs,
27 by e r l m y id f,
t fi k il r lk-lok?
28 A fi or pta e bgb lru,
ti ibi gg t a k l d fn ibsn r.
29 Lti ibi t ti foj ran d r,
t a s r i lti kr jnjn.
30 A fi j b wn m r,
ibi t k b ti w ni a ti r i.
40
Yhw b r l pl br lw Jb p:
2 j ni t b Yhw jyn etn lti tnb?
ni t b lrun w n s fn un?
3 Jb fs fn Olwa p:
4 Mo ti s sks, k ni k mi w fi fs?
e ni mo ma fi w bo nu mi nsisy.
5 Mo ti sr lkan...
mi k n sr lkej m...
mi k n fi nknkan kn un.
LRUN LGBARA LR IBI
6 Yhw d Jb lhn lti in j ff p:
7 Di ara r lmr, e gr b olgun.
mi y br r lw r,
k o s fi r hn m.
8 w f doj dj mi bol k,
t o d mi lbi, t o jre mi?
9 j w r lgbra t ti lrun,
e ohn r l sn r kkan b tir?
10 y, gb la ti go w,
fi iy ti y bora b a.
11 J k run bn r ru jde,
k o pa ongbraga run lgn!
12 Fi oj gbogbo onrra gbol lwyn!
Pa k run nbi kbi t wn w.
13 K o fi il bo gbogbo wn pt,
k o s ti gbogbo wn mn Tb.
14 mi ni y s kk w bl fn ,
ntor w r lgbra t lti gb l.
BEHOMT (AGBRR)
15 Fi Bihomt (gbrr) e pr,
j d w mi b tr!
j korko b ml,
16 gbn w b agbra in r ti p t,
t ip t w nn ian r ti tbi t.
17 un a m r r le b igi kdr,
t wn ian itan r hun p b w a.
18 Egungun r le b id,
ara r gb b irin gbd.
19 un ni kne i lrun,
ld r fi id hal m ,
20 d a lkun gbgb wn or k,
k m e fwkan wn ranko
t j nb.
21 un a dbl lb igi lts,
a farasin nn wn fefe et od.
22 Ab igi lts a fn un n ibji,
wn bt od a ji b ,
23 Omyal k b a w,
k bkt fn omi od Jrdn t knl.
24 Ta ni k m u lj,
tb k fi k gn un n im?
LEFITN (N)
25 j o l fi w apja m Lefitn (n),
k o fi wn di ahn r?
26 o l fi rka s i n im,
k o s fi w lu nu r?
27 Tb l ma p fn ,
k fi rl b sr?
28 j l b e dhn,
k ma sn tt ay?
29 j w l m u sn b ran il,
tb k wn mdbnrin r ma fi er?
30 wn ylj l ma t ,
k wn onw pa m fn j wn?
31 j o l m f wn aw r?
Tb o l fi km apja l lr pa?
32 B w b t b l fw kn n,
w k s n dn an w m.

41
rt r lr r y js sn,
rr t o ma r i t drb .
2 bn r bur b a b j i dde,
t ni b k lj?
3 Ta l l b a j l jy s i?
K s ni b lb run.
4 Wy j k n sr lr y ara r,
k n s npa agbra r t k lgb.
5 Ta l l t a r nwj,
tb t l kj igb mj ay r b as?
6 Ta l l ya nu r,
br-bojo jba lrn eyn r.
7 wn igb yn r db l as,
t a fi dd olkta d,
8 Wn tap t b g
t m k l kj lrn wn,
9 wn dp kan
t s wn di odindi t k e dlu.
10 B b sn, ml a jde,
olj pupa b ppj orn wr.
11 w in a jde n nu r,
lnu r a n w - w.
12 Im r a r fn jde,
b kk t a gb kan.
13 m r t fi in s d,
w in a ma jde lnu r.
14 Agbra b n rn r,
ip b a rn b ti l.
17 B b dde dr, r a ba oj omi pp,
wn j kun a s syn.
15 Jbjb ran ara r dj p,
wn dr girigiri lra r,
a k l wn np pad.
16 kn r le koko b kta,
dr gbnyngbnyn b kta l.
18 B id b til b , k l rn n,
k, ks tb k ggn
k l e n nkankan.
19 Irin db korko gbgb lra r,
id s db igi t ti k.
20 f run k l m u s,
kta knnknn db kork t f l .
21 Km db fefe lra r,
rrn-n s k ggn t a s l .
22 Ikn r m b ww asn,
un a gba or r kj b ohun tul.
23 m omi in ib h b kk gbgbn,
s agbami kun ta inin
b klb olrn ddn.
24 m aporo omi tnml tl ipa r,
a s db a da w fnfun sr ib omi.
25 K s ir r lr il ay,
t a d n aln br.
26 Oj r b oj ongbraga j l,
ba ni lrn wn ranko ll.
42
FS KYN JB
Jb s fs fn Olwa p:
2 Mo m p algbra jl ni w,
p w l m mrn r .
3 Mo ti fi knkn bo mrn r
pl wn r mi t k n tum.
Mo ti sr lr ohun t mi k n m r,
lr wn ohun yan t rkj m mi.
4 (Dkun, fets mi, k n sr:
mi ni y e br, t w y fn mi ls).
5 Et nkan ni mo f gbr r tlr,
gbn nsisy mo ti fi oj mi r .
6 Ntor n mo gb r mi j,
mo ronpwd nn eruku ti er.
R PAR
YHW B WN MTA A N
7 Lyn gb t Yhw ti b Jb sr y tn, kj s lfs lti Tmn, w p: Mo bn s
ti s wn r r mj y, ntor k sr t bs i npa mi, gg b rn mi Jb ti sr b ti
y. 8 Nsisy, k l m ak ml mje ti gb mje, k s l b rn mi Jb, k fi wn
rb sunpa, k rn mi Jb s gbdr fn yn. mi y fi oj rere w , mi y s drj yn
fn e m r ss dradra npa mi, gg b rn mi Jb ti e sr. 9 lfs lti
Tmn, Bldd lti ti Sfr lti Nmt l e ohun t Yhw pal. Yhw s fi oj rere
gb b Jb.
YAHW D IRE JB PAD
10 Yhw s d Jb pad s ip r, ntor p bb fn wn r r. J b l,
n Yhw lpo ln mj fn Jb lr gbogbo ohun -n r. 11 Gbogbo wn
arknrin r ti gbogbo wn arbnrin r ti gbogbo wn r r tynw w b
w. s b wn j onj s n il r, wn b a dr, wn s p fn un ntor
gbogbo ibi t Yhw fi b a. Olk lk wn fn un n bn ow fdk kan, t ni
kkan wn s fn un n rka wra kan. 12 Yhw bkn fn ip titun Jb ju ti
tynw l. w n gbsn-n (14,000) gntn, gbta (6,000) rknm, ti
gbrn-n ml alsop n mj-mj, ati gbrn-n abo ktkt. 13 w n
mknrin mje ti mbnrin mta. 14 pe mbnrin kn n Adtut, ekej n
Adn ti kta ni Olkmi. 15 A k t r arw obnrin b wn m Jb n
gbogbo il n. Bb wn s fn wn n jogn tiwn lrn wn arknrin wn.
16 Lyn dnw Jb, tn gb fn ogje dn nn ay, s r wn m r ti wn m-
m r tt d ran krin. 17 Lyn n ni Jb k ngb t ti dgb dargb.
WN PSLM

1
ORI N AY MJ
Ay ni fn ni n
t k tl mrn aebi,
t k dr n n l,
t k s jk n ibjk wn lgn,
2 gbn t n r dn s fin Yhw,
t s ron s fin r tsn tru.
3 db igi t a gbn s ipad omi t n,
t so so n kk r,
t ew r k r ll:
gbogbo dwl r ni y yr s rere.
4 K r b fn aebi, k r b.
gbn wn db yngb
t aff f l lr il.
5 Aebi k l dr lj dj
l k s l n ip
nn gb wn oldodo.
6 Ntor Yhw n wn oldodo;
gbn n aebi ni y gb.
2
OLY MS. KL FN AWN AL AY
K ni fa rkrd wn orl-d,
t wn nyn kn lsn?
2 wn ba ay ksj,
wn ald pr s Yhw
ti ni rr r.
3 w k a fa d wn j,
k a s ju jg wn sn.
4 ni t gnw n run rrn-n,
Yhw fi wn e yy.
5 Ngb n ni y fi bn sr s wn,
run r y s l wn ljo.
6 mi ni mo fi ba mi j
lr Sn, k mm mi.
7 mi y ryn ln Yhw.
Yhw w fn mi p: w ni m mi,
mi ni mo b ln.
8 Br, mi y s fn n wn
orl-d
ti pin il fn n r.
9 p irin ni w y fi f wn
wmwm,
f wn tt b kk am.
10 j nsisy, yin ba, k kgbn,
k s gbrn, yin alkso ay.
11 fi br sin Yhw,
12 k s fi ojo trba fn un,
k m e bn, k m ba gb,
ls kan ni run r a gbin.
bkn ni fn gbogbo wn t gbkl e!

3
DR WR
OLTT T AY NI LRA
Orin Dfd. Ngb t s sl nwj m r bslm.
1 W b wn t mi ti p t, Yhw,
w b wn ti p t t wn dde s mi,
2 plp ni wn t w npa mi p:
rnlw k s fn un ld lrun!
3 gbn w, Yhw, ni b fn mi yk.
w ni go mi t gb or mi sk.
4 Mo fi ohn mi kgb s Yhw,
s gb ohn mi lti k mm r.
5 mi dbl, mo sn, mo s j,
ntor Yhw t m lyn.
6 mi k y br gbgb nyn
t wn rgb y mi k.
7 Dde, Yhw, gb mi, lrun mi
w gb oj gbogbo wn t mi!
w k eyn wn aebi.
8 Nn Yhw ni gbl w,
Rj bkn sr wn nyn r.
4
DR AL
Fn olr akrin. Pl l olkn. Orin Dfd.
1 D mi lhn ngb t mo b k,
lrun olgbj t mi.
w gb mi lw pnj, n, gb tmi!
2 yin m nyn,
ti n p t,
ti f ohun asn p t,
t s tl fo?
3 K m dj p
Yhw n oore fn ynf r.
Yhw gb mi
ngb t mo b k p .
4 br r, m e d,
ron lr ibsn yn,
k s e j.
5 fi dodo rb yn,
k s gbkl Yhw.
6 p nyn ni w p:
K ni l m ay w fn wa?
Gb ml oj r sk s wa lra.
7 Yhw, w j ay fn kn mi
ju gbogbo kr k ti t titun wn l.
8 N lf ni mo dbl t orun w ljkan n,
ntor w nkan, Yhw, ni m mi jk lswu.
5
DR WR
Fn olr akrin. Pl l fr. Orin Dfd.
1 Tts r mi, Yhw,
kys dr mi.
2 Fets ohn igbe mi,
ba mi ti lrun mi.
3 w ni mo k p Yhw.
N wr w gb ohn mi;
n r ni mo gbdr s ,
mo s n pl rt.
4 w k e lrun t frn ibi,
k k l b gb,
5 b ni wn ongbraga k l dr nwj r.
w krra gbogbo aldra.
6 w pa wn pr run.
wn ltn ti ni j,
Yhw krra wn.
7 gbn n tmi, npa p f r,
mo r n w sn il r,
mo trba s ha tmpl mm r,
pl kn rr br r.
8 T mi, Yhw ln dodo r,
ntor wn t ba n bb;
m n r y kooro nwj mi.
9 tt kan k s lnu wn,
k l kn kn wn,
is-k t sl ni n fun wn,
kk oyin ni r wn.
10 D wn lbi, lrun,
j k wn tipa mrn wn ub;
l wn jn ntor p wn,
ntor wn ti t s .
11 Gbogbo wn t o db b y y,
wn a ma h h ay;
w db b wn, wn y nn r,
wn t f ork r.
12 w ni bkn fn oldodo, Yhw,
w fi oj rere y i k b as.
6
DR NN PNJ
PSLM RNPWD KN
Fn olr akrin. Pl l olkn mj. Orin Dfd.
1 Yhw m e b mi w nn bn r,
m e j m ny nn run r.
2 n fn mi, Yhw, mi k lgbara,
Yhw w m sn, ara kan m,
3 ar kan m mi gg. gbn w,
Yhw, tti dgb wo?
4 Pad w, Yhw, gb m l,
k mi y ntor n olf r.
5 Ntor k s rnt r nn ik;
ta ni y yn n is-k?
6 Agara krora mi d mi,
rru ni mo fi kn r kte mi,
t mo fi omij r ibsn mi.
7 Oj mi pn ntor bnj;
mo ti gb tn lrn wn t t y mi k.
8 jnn s mi, gbogbo yin aldra!
Ntor Yhw ti gb ohn kn mi;
9 Yhw ti gb ohn b mi.
Yhw y gba dr mi.
10 Gbogbo t mi y pad pl dm:
pl tj nn pynd jij.
DR OLDODO TI A JNY
7
FN DJ LRUN
Orin ar ti Dfd k s Yhw ngb r K ar Bnjmn
1 Yhw lrun, mo s sb b r,
gb m lw ni t lpa mi,
k o s k mi y,
2 k m ba f m ya prpr b knn,
k m e f m l
ngb t k s olrnlw.
3 Yhw lrun mi, b mo b e b r,
b mo b fi w mi e ibi,
4 bi mo b fi ibi san olre mi,
tb p mo ebi s elnn mi lnd,
5 j k t mi l mi b k m mi!
k j ay mi kul,
k o ri m mi sn erp!
* * *
6 Dde, Yhw, nn bn r!
sj s ej wn t mi;
dde! lrun mi, w ni y dj.
7 J k wj wn orl-d y k,
k w s gnw lr t gga lrn wn.
8 (Yhw ni adj wn nyn).
dj fn mi, Yhw, oldodo ni m,
kn mi k s n bi.
9 Fi pin s w d wn aebi,
m oldodo dr inin,
w t y kn w, lrun dodo.
10 lrun ni b t db b m,
Olgbl oltt kn.
11 lrun ni adj dodo, p bn;
12 ugbn lrun bn ngb gbogbo
s wn t k ronpwd.
* * *
K t mi pn id r m,
k fa run r le, k s mra,
13 un ni ohun j olr r y pa,
ara-r l e f onn fn.
14 Kys ni t rb ,
t lyn w k, t b k jde.
15 wa fin, gb jn,
un ni y b sn ih t w.
16 w k r pad l e lr,
w k r skal l tr r.
* * *
17 mi y yin Yhw fn dodo r,
mi y krin yn s g go.
IN RERE LD S
8
NYN AOJ R
Fn olr akrin. Pl l Gt. Orin Dfd.
1 Yhw lrun wa,
w b i r ti tbi t n gbogbo gby!
A yin l l r lgo ga ju gbogbo run l.
2 Lti nu wn m-w ti wn md
lo ti gba yn lti t wn t r,
lti pa wn t ti lt lnu m.
3 Ngb t mo r run, i w r,
p ti rw t w ti t sl,
4 k ni nyn t w fi rnt r,
ti m nyn t w fi bjt o?
5 D ni w fi d a kr ju ngl l,
w s fi go ti l d e ld.
6 w m u jba lr i w r,
iw s fi ohun gbogbo sb s r.
7 gntn ti ml, gbogbo wn,
pl wn ranko gb pp,
8 y oj run ti wn ja t w nn omi.
9 Yhw Olwa wa, w b ork r ti tbi t,
n gbogbo gby!

91
9
DP TI B.
LRUN R AEBI SL,
GBA ONRL L
Fn olr akrin. Pl hrp. Orin Dfd.

1 mi y fi gbogbo kn mi yn ,
Yhw, mi y ryn gbogbo i yanu r.
2 Mo y, in mi s dn nn r,
mi y s krin yn s ork r, g go.
B
3 W b wn t mi ti pynd,
wn ub, wn s gb nwj r.
4 w ni o gba r mi ti j mi r,
w gnw lr t lti dj dodo.
D
5 w gun wn orl-d,
w pa aebi run,
w pa ork wn r l ti ll.
6 t ti parun, wn ti gb fn ayray.
wn ti pa wn l wn run,
rnt wn ti di ohun gbgb.

7 gbn Yhw gnw tt l,


ti t t r fn dj.
8 un y s dj ay ldodo,
y dj fn wn nyn ltt.

9 K Yhw e b fn wn t a nilra,
ibi agbra ngb pnj.
10 wn t m ork r y gbkl .
w k n k wn t w sl.
F
11 krin yn s Yhw t gb n Sn.
fi i r hn lrn wn nyn.
12 ni t gbsan j rnt wn.
un k s gbgb kn wn olpnj.
G
13 n fn mi, Yhw, wo jy mi,
m mi pad kr lnu n ik.
14 K n l ma ryn
gbogbo yn r nbod Sn,
k n s y nn rnlw gbl r
t y ma gb lr k mm r?
GB
15 wn orl-d ub sn fn t wn w,
s wn ti k g t wn d.
16 Yhw ti fi ara-r hn, s ti dj,
ti m wn aebi nn i w wn.
H
17 K wn aebi pad s is-k
ti gbogbo wn t gbgb lrun!
18 Ntor a k n gbgb aln tt l,
rt wn tlk k n js asan.
19 Dde, Yhw, m e j k nyn bor,
j k a dj wn orl-d nwj r!
20 Drb wn, Yhw,
k wn orl-d m p nyn lsn ni wn.
2
(9 ) DR FN RNLW NWJ ANINILRA
10

1 Yhw, e t w fi dr lkr?
e t w farapam ngb pnj?
2 gbraga aebi ti j tlk run.
Wn ti m u pl pte wn.
J
3 Ntor aebi go nn f kn r.
Oljkkr sr d, s kgn Yhw.
K
4 Nn gbraga r aebi k l rran;
rn r k ju p: lrun k s.
5 Gbogbo gbs r l fsml,
dj r jnn s kn r,
k s ka wn altak r s.
6 w fn ara-r p: mi k n ub l!
bnj k n j tmi l!
L
7 n r kn fn tn ti rj.
parun ti jmb b lb ahn r.
8 ba lrn wn fefe,
pa wn al n kk.
M
fi oj wn allgbra.
9 ba n kk b knn nn pnt,
farasin lti m tlk,
m t l b ti f sn wn r.
N
10 yj, ba, mra lti f jde,
ak s b s w agbra r.
11 w fn ara-r p:
lrun k rnt, o ti paj m, k r i.

12 Dde, Yhw, gb w r sk!


lrun, m e gbgb olpnj!
13 e t k ma fi gan lrun,
t fi ron p: K n wd?

14 w ti foj r r rora ti pnj u n.


w fkns , o s fi l w r.
Tlk fi ara-r l lw,
w ni olrnlw ln bb.
P
15 pa aebi ti ti k!
Fyj w ip wn tt y fi par!
R
16 Yhw ni ba l ti ll,
wn kfr y par kr lr il ay.
S
17 Yhw w gb dr tlk,
w m kn wn bal, w ttsl.
18 lti e rere fn aln bb ti ni t a rj:
k m ary m e dyfo-ni m.
(10) GBKL B FN OLDODO
11
Fn olr akrin. Orin Dfd.
1 b mi b nn Yhw,
bwo ni e l w fn m mi p:
F b y l sr k r?
2 Kyes wn aebi t fa run wn le;
wn ti fi f sj n
lti ta wn oltt nn knkn.
3 B pil b bj, k ni oldodo y e?
4 Yhw b nn tmpl mm r,
Yhw, ni t t r b n run.
Oj r wo ay;
oju r dn m m nyn.
ppj r dn m nyn w.
5 Yhw dn oldodo ti aebi w:
krra algdi ti onw ip.
6 rj in ti im j sr k;
ti j gbgbn fn pn wn.
7 Oldodo ni Yhw, s frn ododo:
wn oltt y r oj r.
(11) TT NN AY K
12
Fn olr akrin. Pl l olkn mj. Orin Dfd.
1 Gb m, Yhw, ntor aerere k s m,
tt ti ks lrn wn m nyn.
2 Olk lk wn k s nkj r
pl nu tn eld mj.
3 K Yhw g t ltn kr,
ahn t r nll,
4 wn t w p: Ahn wa ni agbra wa,
t wa ni tiwa, ta ni g wa?
5 Ntor nira tlk ti aln t kdn,
mi y dde wy, ni Yhw w:
mi y fn wn n gbl
t wn pngb r.
6 lr Yhw j r t k n dl,
b fdk tt t a r ngb mje.
7 w, Yhw ni y db b wa,
w y pa w m
kr lw ran y tt l.
8 W b wn aebi ti rn nh gbogbo,
b wn m ary ti gb alnlr ga!
(12) DR GBKL NN DM
13
Fn olr akrin. Orin Dfd.
1 Yhw, tt dgb wo
ni w y gbgb mi p t,
dgb wo ni w y foj pam p t?
2 Dgb wo ni kn mi y ti kdn p t,
pl bnj kn tsn tru?
Bwo ni elnn mi y ti bor p t?
3 W m, d mi lhun, Yhw lrun mi.
F ml fn oj mi,
k mi m e sun orun ik,
4 k t mi m ba w p: Mo ti bor r.
K elenn mi m ba y lti r ub mi.
5 N tmi, Yhw, mo gbkl if olore r.
J k kn mi y nn rnlw gbl r.
J k n krin s Yhw fn ire t e fn mi,
k n krin pslm s ork Yhw, Atbi Jl.
(13) AIWR N LRUN K S
14
Fn olr akrin. Orin Dfd.
1 Aiwr w nn kn r p:
lrun k s! Wn bj,
ohun rira ni i wn,
nyn rere kan k s m.
2 Yhw bojwo il ay lti run,
wo wn m dm,
wye by ni kn w t lye,
by a r ni kan t w lrun.
3 Gbogbo wn l ti fi n sl,
Wn ti k tt sl,
ni kkan wn l bj,
k s aerere kan.
4 wn aldra k ha n n m b?
Wn a ma j nyn mi b ni j brd;
wn k gbdr s Yhw.
5 Ntor n ni br-bojo y d b wn
ngb t ko s d br;
ntor lrun b pl ran oldodo,
6 b ti wu k fi ni kker sn t,
gbn Yhw j b fn un.
7 Ta ni b m gbl w
fn srl lti Sn?
Ngb t Yhw b m
wn nyan r pad,
Jkb y y, in srl y s dn!
(14) W NYN RERE ABLRUN GB
15
Orin Dfd
1 Yhw, ta ni a gb sn g r,
t y ma gb lr k mm r?
2 ni t rn llbi,
t i pl dodo,
t s s tt lti kn r,
3 ni t k fi ahn r banij.
ni t k e ibi s arknrin r,
t k s fi bk l nikj r,
4 t gan alm-lrun,
gbn t bl fn wn t br Yhw.
ni t pa r r m b ti w k r,
5 t k s fi ow r gba l,
t k s gba btl fn jy al.
Ir ni b y dr inin ll.
(15) ORIN GBKL. YHW NI PN MI
16
Mktm. Pl ohn jj. Orin Dfd
1 D mi s lrun, mo s sb b r.
2 Mo w fn Yhw p:
w ni lrun mi,
3 nn r nkan ni y mi w.
mi k n f s wn bra in ay,
4 wn nyn w l b wn r wn.
mi k j jb fn wn!
A k n gb ork wn lnu mi.
5 Yhw, w ni pn mi ti ynm mi,
w fnrar, w nkan ni r mi.
6 pn t a pn fn mi j ohun ay mi,
lt ni pn mi dra
7 Mo fi bkn fn Yhw albr mi,
t dar kn mi n ru pp.
8 Mo fi Yhw swj mi ngb gbogbo;
b ti w lw tn mi,
mi y dr inin.
9 Ntor n ni kn mi y,
in mi s dn,
ara mi y simi n pam.
10 Ntor w k n fi m mi sl n ip-k,
b ni w k s n
j k ynf r r dibj.
11 w y fi n y hn m,
kn rr ay nwj r,
in ddn tt l lw tun r.
(16) B OLDODO
17
dr. Orin Dfd
1 Gb r tt, Yhw, fiys igbe mi.
Fets dr mi, k s tn n t mi.
2 K dj mi l ti iwj r w.
Oj r wye tt.
3 w y kn mi w, o b m w lru;
w dn mi w,
w k s r bi kan nn mi.
4 mi k fi nu mi d b wn kan ti e.
Mo ti pa ln fin r m
gg b r nu r.
5 Mo ti fi s mi ml n n r,
m e j k s mi ts kr ln r.
6 Mo w nbi, mo k p ,
w y d mi lhn, lrun.
D et r s mi, gb r mi.
7 Fi f l r hn,
w t fi w tn e gbl.
Gba wn r r kr
lw wn t t s wn.
8 mi b mlj r,
pa m m lb jji y ap r.
9 kr lj ogun gbgbn aebi!
wn t y mi k pl r bbur,
10 wn m kan wn le, wn sr gbraga.
11 Wn snm mi,
w b wn ti rgb y mi k!
Wn fi oj mi lti l m ml.
12 Wn db knn t f ya-ni lknn,
tb b abo knn t ba n kk!
13 Dde, Yhw, kj s wn, n wn ml!
Fi id r gba m mi lw aebi.
14 Fi w r gb m lw m ary, Yhw,
kr lw m nyn
t r wn k ju ohun ay y l.
w fi ohun ra r kn ikn wn,
wn m wn k n if kn wn,
Wn s fi jk sl fn wn m wn.
15 N tmi, mi y r oj rere r nn dodo mi;
ran go r y s t mi lrn t mo b j.
(17) DP BA DFD FN GUN
18
Fn olr akrin. Dfd, rn Yhw krin y s Yhw ngb t gb kr lw wn t r
ti kr lw Sl. w p:
1 mi frn r, Yhw, gbra mi.
(Olgbl mi, w ti gb m lw ni ip).
2 Yhw ni pta mi, l oldi mi,
un ni olgbl mi, lrun mi.
Mo s sb b r, pta mi, as mi,
Ibi agbra l fn gbl mi,
l agbra mi, ibi b mi,
3 yn y fn Yhw:
Mo k pe Yhw,
s gb m lw wn t mi.
4 j ik y mi k,
agbra parun kj j s mi;
5 kkn ip-k k mi ls;
bt ik w nwj mi.
6 Nn rora mi mo k pe Yhw,
mo k pe lrun mi fn rnlw.
gb ohn mi lti in tmpl r,
igb mi s d et r.
7 Ngb n ni il m, t s wrr,
wn pil k l m tt;
(nn bn r wn gbn).
8 Efn r jde w lti im r,
in gbgbn s ti nu r jde w:
gbn r m d gbin.
9 t run b, s skal.
kk dd w lb s r.
10 gun or krb w,
f pl y aff.
11 fi knkn bora b a,
fi j t biribiri e g r.
12 ml tn nwj r
pl kta ynyn ti w in.
13 Yhw sn r n run,
g go m k a gb ohn r.
14 ta f r, s t t k.
rn mnmn lti l wn jn.
15 sl kun hn kedere,
pil ay sl,
npa agbra r kl r, Yhw,
npa aff t bn r f jde.
16 na w lti k w,
s d m m,
f m kr nn omi l,
17 gb m lw t mi algbra,
lw t t lgbra j m l.
18 Wn dojk m lj pnj mi,
gbn Yhw e altlyn fn mi.
19 un ni m mi w sn mnira,
gb m ntor p frn mi.
20 san w dodo mi fn mi,
sn an fn mi ntor w mi m,
21 ntor mo kys n Yhw
l ys kr ld lrun mi.
22 Gbogbo dj r ni b nwj mi,
mi k s gbgb fin r r.
23 tt ni mo e nwj r ngb gbogbo,
mo s ra kr nn ibi.
24 sn n fn mi ntor dodo mi,
e fn mi ntor mo m lj r.
25 w j r fn wn t f ,
w farahn n pp fn wn onw pp.
26 w farahn n oltt fn wn att,
gbn w gbn ju lgbn rkrek.
27 Ntor w gba wn onrl l,
gbn w s olj gbraga kal.
28 Yhw, w ni tpa mi,
lrun mi t tnml nn kkn fn mi.
29 Pl r, mo l la dn j,
pl lrun mo l fo odi kj.
30 N ti lrun n r p,
r Yhw b wr tt.
un gan-an ni as fn gbogbo wn t fi e b.
31 Ta ni w ni lrun b k e Yhw?
Ta ni pta b k e lrun wa?
32 un ni lrun t fi agbra d m lmr,
t s s n mi di lwu.
33 w m s mi y b ti gal,
w m mi dr inin nbi gga.
34 w k w mi lgun jj,
ti ap mi lti fa run t wwo.
35 w fi as gbl r fn mi;
w gb mi r, w s k mi pl k.
36 w fi y sl fn s mi,
s m k s y r.
37 Mo l wn t mi n lpa,
mi k s pynd tt wn fi parun.
38 Mo pa wn, wn k s l dde,
wn ub lb s mi;
39 w fi agbra d m lmr fn ogun,
w m wn t mi ub sb mi.
40 w l wn t mi s,
mo s pa wn t krra mi run.
41 Wn k, k s olgbl fn wn,
wn k pe Yhw ls dhn.
42 Mo gn wn kn b eruku lj aff,
m rn wn ml b erp ta.
43 w y m kr lw t nyn,
w s m mi j olr fn wn orl-d.
wn nyn t em k m sn m.
44 wn jj w b mi fn oj rere mi,
b wn ti gb ohn mi ni wn trba;
45 y p wn orl-d jj.
Wn fi br jde nbi agbra wn.
46 K Yhw p, bkn ni fn pta mi!
yn ni fn lrun gbl mi.
47 lrun t gbsan fn mi,
t m wn nyn dbl fn mi!
48 w gb m lw t lle.
w gb mi lk wn t gbgun t m.
w gb m lw ni ip.
49 Ntor n ni mi y fi yn
lrn wn orl-d,
mi y s krin yn s ork r.
50 ti e lpo gun ptk fn ba r,
ti fi f r han ni-rr r,
fn Dfd ti fn ir m r tt l.
(18)
19
YN YHW:
ORN DODO, LD TI AFIN
Fn olr akrin. Orin Dfd
1 wn run kde go lrun,
fruf s fi i w r hn.
2 j d j s tn n,
ti ru d oru fi ryn n j
3 K s d, k s r,
k gb ohn kan,
4 gbn tnkl wn ti la gbogbo ay j,
r wn s ti d pin ay.
Lk nb ni a gb pg orn,
5 jde b k yw lti in yw r,
y jde b akni lti sr je r.
6 Orn l lti pin snm,
s rin l tt d pin kej,
k shun t farasin lb ooru r.
7 fin Yhw p, m m sj,
ln Yhw j tt, fi gbn fn p.
8 ln Yhw t, m kn y.
Yhw m, fn oj n ml.
9 Mm ni br Yhw, w tt l.
tt ni ln Yhw,
dodo ni gbogbo wn.
10 Wn wu-ni ju wr l,
ju wr t dra jl.
Wn s dn ju oyin l,
ju oyin afr l.
11 rn r s r m nn wn,
r pp w nn ppa wn m.
12 gbn ta ni l m gbogbo e r?
W m m kr nn e kk mi.
13 Pa rn r m kr nn fojdi,
K m e jba l mi lr!
Ngb n ni mi y w llbi,
n aljbi l.
14 J k r nu mi ti rn kn mi
j twgb nwj r, Yhw,
pta mi, olgbl mi.

(19)
20
DR FN B N BR OGUN
Fn olr akrin. Orin Dfd
1 K Yhw fn ls ay lj pnj,
k ork lrun Jkb db b !
2 k fi rnlw rn s lti ibi mm r,
k t lyn lti Sn w!
3 K rnt gbogbo r r,
K s fi oj rere twgba b r.
4 K fn n f kn r,
K m gbogbo r in r .
5 K wa l h h ay
pl gun lti w r,
k a s y lrk lrun wa!
K Yhw m gbogbo b r .
6 Nsisy d mi lj p
Yhw y fi gun fn ni rr r.
Y fs ay lti run rere r,
pl gun l lti w r.
7 wn kan gbkl k tb in ogun,
gbn tiwa ni ork Yhw lrun wa.
8 Wn y wl, wn y ub,
gbn wa y nr, a s dr inin.
9 Yhw, jw fn ba n gun,
fs ay ngb t a b k p .

(20)
21
DP BA LYN GUN
Fn olr akrin. Orin Dfd
1 Yhw, agbra r fn ba ly,
w b gbl r ti m u y,
2 w ti fn un n f kn r;
w k k dr nu r.
3 w pd r plu bkn gun
w fi kk ad wr d e lr.
4 w ti fn un n y t tr lw r,
j ggn lti ran d ran.
5 gbl rnlw r ti fn un lgo;
w ti fi yn ti l l jk r.
6 w t fn un n bkn r tt l;
w m u y pl ay oj r.
7 ba ti gbkl Yhw,
oore g go y m u dr inin..
8 w r y w gbogbo t r r,
w tn r y w gbogbo elnn r r.
9 w y j wn nn in b ti il-er,
lj t b farahn.
Yhw y pa wn run nn bn r:
in ni y gb wn m.
10 w y pa ran wn r kr lr ay,
ti wn m wn
kr lrn m nyn.
11 B wn til pr ibi s ,
b wn til gbmrn bbur,
wn k n lk.
12 Ntor w y m wn pynd,
w y ta wn lf r.
13 Dde, Yhw, nn agbra r,
wa y krin, a s ll yin agbra r.
(21)
22
RN ONRORA JR GBL
FN WN ORL-D
JY TI RT OLDODO
Fn olr akrin. Pl dra fmj. Orin Dfd.
1 lrun mi, lrun mi, e t w fi k m sl,
w jnn s gbl mi ti krora mi!
2 lrun mi, mo kgbe lsn-n, iw k fs,
mo dr lru, mi k s r lf.
3 gbn ni Mm ni w, lrun,
ni t gnw lr yn srl!
4 w ni wn bb wa gbkl,
wn gbkl , w s gb wn l.
5 Ngb t wn kgbe s , wn y ,
w ni wn fynt, k s js asn r.
6 gbn kkr ni m, k e nyn,
ni t ary gn, ly wn nyn.
7 Gbogbo wn t r mi fi m e yy,
wn minu, wn mi or.
8 gbkl Yhw, j k gb l,
k k o y, b y b j r r.
9 B ni w lo m mi jde lti in,
t o fi m l m y mi.
10 w ni a ti fi m l lw lti j b mi,
lti in y mi ni o ti e lrun mi.
11 M e jnn s mi, nira ti d,
mi k n olrnlw mrn.
12 p ak ml l rgb y mi k,
algbra ml Bn y mi k,
13 wn ya nu wn ll s mi,
b knn t fa-ni ya, t b ramram.
14 Mo ti tu dn bi omi,
Gbogbo egungun mi ti y,
kn m db d,
ti y tn nn mi.
15 n fun mi ti gb b pd,
ahn mi ti l m rk mi.
Wn gb mi dbl nn erp ik.
16 p aj ni y mi k,
gb k k mi m.
Wn d w ti s mi lu.
17 Mo l ka gbogbo egungun mi.
Wn w m sn-n, wn ranj m mi;
18 wn pn a mi fn ara wn,
wn gg l w mi.
19 gbn Yhw, m e fi m sl nkan,
m e jnn s mi,
agbra mi, yra lti rn m lw.
20 Gb m lw id,
gba m kan oo mi lw knn aj wny.
21 Gb m kr lnu knn wny,
y ak m mi kr n wo fn wny.
22 mi y ryn ork r fn wn ar mi,
n wj wn ni mi y ma yn .
23 yin t br Yhw, yn n,
gbogbo m Jkb fi go fn un,
gbogbo m srl, bu l fn un.
24 Ntor p k pgn, k s fojt tlk,
k s fojpam fn wn.
gbn gb t ngb t kgbe.
25 w ni yn mi nn wj l,
mi y san j mi
nwj wn t wn br r.
26 wn aln y jun y pl tlrn.
wn t f Yhw y yn n.
K kn wn w tt l ti ll.
27 Gbogbo ay y rnt,
wn y s pad sd Yhw,
gbogbo dl orl-d y sn n.
28 Ntor ti Yhw ni jba,
un ni alkso wn orl-d
29 Gbogbo oll ay y dbl fn un,
gbogbo wn t skal
l sn erp il y trba nwj r.
30 m mi y w ly fn un,
tm dm mi y sn n;
wn y ryn Olwa fn ran t b.
31 Wn y s tt r
fn wn nyn t a k t b:
Ohun wny ni Olwa ti e.
(22)
23
LRUN OL GNTN RERE
Orin Dfd.
1 Yhw ni ol gntn mi,
mi k n n ohun kan,
2 Nbi dd pp oko tt
nb ni fn mi fn simi.
m mi l sb omi ddk rr
3 lti s m mi t sork j.
t mi ln tt,
j ork r n tt.
4 B mo til rin fonfoj knkn,
emi k j br ibi kan.
w b lb mi pl p ti g r:
pl wny ni o fi t m nn.
5 w ps onj fn mi lj wn t mi;
w fi rr pa m lr,
ago mi s kn knwsl.
6 Lt ire ti n y ma t m lyn,
n gbogbo j ay mi.
Il Yhw ni emi y ma gb tt ayray.
(23)
24
ORIN WL L IBI MM
Orin Dfd
1 Ti Yhw ni il ti kn r,
ay ti gbogbo nyn r.
2 un ni fi d r sl lr kun;
s m u dr lr wn od.
3 Ta ni y gun k Yhw l?
Ta ni y dr n ibi mm r?
4 ni t w r m, t kn r funfun,
t k lpa ohun asn,
t k s bra k tan nkej r.
5 ni b ni y r bkn Yhw gb,
ti r lw lrun gbl r.
6 B ni ti wn t w a,
t w oj lrun Jkb.
7 gb or sk, yin ibod,
gbra sk, lkn ayray,
J k ba go wl.
8 T ni ba go n?
Yhw, algbra, akni,
Yhw, akgun lj ogun.
9 gb or sk, yin ibod,
gbra sk, ilkn ayray,
j k ba go wl.
10 Ta ni ba go n?
un ni, Olwa wn gb ogun,
un n ni ba go.
(24)
25
DR FN B TI FORJ NN EWU
Orin Dfd.

1 Yhw, w ni mo gb kn mi sk s,
B
2 lrun mi,
Mo gbkl , m e j k oj t mi,
M e j k wn t mi y m!
D
3 K s tj fn ni t gbjl ,
gbn tj fn dl lnd.

4 M mi m n r, Yhw,
Yhw, k mi npa r.

5 M mi rin n r, k o s k mi:
ntor iw ni lrun Olgbla mi
F
6 w ni mo gbkl n gbogbo j,
ntor oore r, Yhw.
G
7 Rnt n r, Yhw,
ti f r t b ngb gbogbo.
GB
M e rnt gb we mi,
gbn rnt mi nn f r,
ntor oore r, Olwa.
H
8 Tt ti rere ni Yhw,
fn han wn an;
Ii
9 t onrl ln dodo,
k wn aln ln r.
J
10 Gbogbo n r ni f ti dodo,
fn wn t pa mjm ti f r m.
K
11 Ntor ork r, Yhw,
dr wn mi j m, ntor wn p.
L
12 B ni kan b br Yhw,
un y k ln t y k yn.
M
13 m r y ma gb n lf,
ir m r y jogn il n.
N
14 r Yhw w fn wn t bl fn un:
wn l fi mjm r hn.

15 Mo gbjl Yhw ngb gbogbo:


Ntor fa s mi y kr nn wn.

16 Kj s mi, k o s n fn mi,
B mo ti j tlk ti pn.
P
17 T m nn ngb rora kn mi,
Gb m kr nn pnj mi.
R
18 Wo jy ti mi,
K o s m gbogbo mi kr
S
19 W b gbogbo wn t mi ti p t,
b krra wn s mi ti gbn t!
T
20 Pa m m, gb m l.
M e j k oj t m, w ni b mi.

21 J k jbi ti tt db b m,
Ntor w ni rt mi, Yhw.
W
22 Ra srl pad, lrun,
Kr nn gbogbo r.
(25)
26
DR OLDODO
Orin Dfd.
1 dodo fn mi, Yhw,
ntor mo rn ln pp.
Mo fynti Yhw, mo dr gbnyin.
2 Wd mi, Yhw, k o s dn mi w,
s y in ti kn mi w,
3 ntor f r b nwj mi,
mo s rn nn tt r.
4 mi k b ltn jk p,
mi k wl t alehn l.
5 Mo krra gb k,
mi k j jk pl aebi.
6 Mo w w mi m nn jbi,
mo s dr np mi n yk pp r,
7 pl orin p lnu mi
b mo ti sr gbogbo i ynu r.
8 Mo f w il r, Yhw,
ti ibjk go r.
9 M e gb mi n pl wn l,
m e ka ay mi kn wn ni j,
10 wn t w wn kn fn dra,
t w tn wn kn fn ow btl.
11 N tmi mo rn nn n pp,
r m pad, Yhw, n fn mi.
12 s mi dr lj n ttj.
mi y fi bkn fn Yhw nn wj.
(26)
27
K S FY LB LRUN
Orin Dfd
1 Yhw ni ml ti gbl mi,
ta ni k n tn ma br?
Yhw ni ibi agbra y mi,
nwj ta ni emi ti l fy?
2 Ngb t wn k snm mi,
Lti gb ran ara mi m,
wn t ti elnn fnrawn l ks,
t wn s ub.
3 B gb m ogun til gbgun t m,
kn mi k br.
B ogun til dde s mi,
Mo n fknbal nb pp.
4 Ohun kan ni mo br lw Yhw,
ohun y ni emi f
lti ma gb n il Yhw
n gbogbo j ay mi,
lti t dn Yhw w,
lti ma w n tmpl r.
5 pa m m n g r lj ro,
m mi pam nbi b il r,
gb mi lk llwu lr pta.
6 Or mi y gbrask wy
ga ju ti wn t mi t y mi k,
mi y s rb nn g r,
b onh ay.
mi y krin, m ll fn Yhw.
7 Yhw gb ohn mi b mo ti k,
n, d mi lhn!
8 kn mi ti w npa r p: W oj r.
Oj r, Yhw, ni mo w,
9 m e kyn s mi.
M e fi bn k rn r sl;
w ni rnlw mi,
m e fi m sl, m e k m sl,
lrun olgbl mi!
10 B bb ti y mi til k m sl,
Yhw y twgb m sibsb.
11 Yhw, k mi n n r,
m mi rin n t y kooro,
ntor wn t lpa mi.
12 M e fi mi l w oljkkr t,
wn lr k ti dde s mi.
13 Mo gbgb p emi y r ire Yhw n il aly.
14 Gbkl Yhw, n kn pl gboy;
n rt s Yhw.
(27)
28
DR NN EWU TI DP
Orin Dfd
1 w ni mo k p, Yhw,
pta mi, me k et ddi s mi.
B o b dk,
mi y db wn t re sr!
2 Gb ohn b mi b mo ti k p ,
b mo ti gb w mi sk nn dr
s ih ibi mm r, Yhw.
3 M e f m l pl wn aebi,
pl wn k
t wn fj sn tut funfun jde.
4 Yhw, san n fn wn gg b i w wn,
l wn gg b es wn,
san n fn wn b ti t s wn.
5 Wn k ka i Yhw s, i w r.
K pa wn run l tn wn e!
6 bkun ni fn Yhw
Ntor fets ohn b mi!
7 Yhw ni agbra ti b mi,
un ni mo gbknl.
Mo gba rnlw, kn mi y,
mo s fi orin dp fn un.
8 Yhw ni agbra wn nyn r,
ibi agbra fn ni rro r.
9 Gba wn nyn r l, bs il n r.
e ol wn, k o s gb wn lk tt l.
(28)
29
ORIN YN AGBRA YHW J
Orin Dfd
1 ffun Yhw, yin m lrun,
fi go ti agbra fn Yhw,
2 fi go ork r fn un,
b Yhw n fin mm r.
3 Ohn Yhw dn lr omi,
lrun go sn r;
Ohn Yhw gba or lk omi l;
4 hun Yhw algbra,
ohn Yhw ll l.
5 Ohn Yhw fa wn igi kdr ya,
Ohn Yhw fa wn igi Lbnn tu.
6 m Lbnn f b m ml,
m Srn t b m gbrr.
7 Ohn Yhw ya w in,
8 Ohn Yhw mi aginj tt,
Yhw lj ij Kd.
9 Ohun Yhw fa igi ipad ya,
fa igi igb dd tu.
N tmpl r ni gbogbo wn t k: go!
10 Yhw gnw lr omi kkn,
Yhw jk b ba tt l.
11 Yhw y fi agbra fn wn nyn r,
Yhw y fi lf bkn fn wn nyn r.
(29)
30
DP FN WSN LYN SN ELWU
Orin fn ysmm Il n. Orin Dfd.
1 Mo yn , Yhw, w ti gb mi,
w k j k wn t mi y mi,
2 Yhw, lrun mi, mo k p ,
w s w m sn,
3 Yhw, w ti y m mi kr n s k,
o m mi y kr lrn wn t re iboj.
4 krin s Yhw, yin t frn r,
yin ork mm r.
5 j kan ni bn r, oore-f r tt ay.
kn d n al, gbn ay b wr w.
6 Pl funra ni mo w p:
K s nkan t l y m lnu!
7 Yhw, oj rere r gb mi ga k agbra;
w w fi oj r pam, mo s dm.
8 w ni mo k p, Yhw,
Lw lrun mi ni mo ti tr n:
9 r wo ni ik mi ti iskal re ip-k?
j erp l yn , tb k ryn tt r?
10 Fetsl Yhw, k o s n!
Yhw, e olrnlw fn mi!
11 w ti s bnj mi di ij fun mi,
w b a f lra mi,
w s fi ay d m lmr.
12 Ntor n ni kn mi y krin s ldkun.
Yhw lrun mi, mi y yn tt l.

(30) DR NN RO
31
Fn olr akrin. Orin Dfd.
1 Yhw, w ni mo fi e b mi,
m e j k oj t m l!
Nn dodo r, y m. gb m,
2 fets mi, yra lti gb m l!
J pta b fn mi,
odi algbra lti gb m l.
3 w ni pta mi, il oldi mi;
t mi, amn mi, gg b ork r!
4 Y m jde kr nn d t wn d s kk,
ntor w ni bo mi,.
5 N w r ni mo fi m mi l.
w ni y r m pad, Yhw, lrun tt.
6 w krra wn t sin lrun asn;
N tmi, mo gbkl Yhw:
7 k n y, k in mi s dn nn f r.
w t ti r pnj mi,
t o s kys rora kn mi.
8 w k s fi m l w t,
gbn o fi y sl fn s mi.
9 n fn mi, Yhw,
nira ti d b mi!
kn ti ba oj mi j,
ti n fun mi pl in mi
10 Ay mi kn fn bnj,
ti dn or mi pl kdn.
Agbra mi rws nn ,
wn egungun mi ti run.
11 Nwj wn t mi t p jj,
mo di ni b,
ni gn lrn wn aldgb mi,
ti r fn wn r mi.
wn t r mi n gboro s jnn fn mi.
12 Mo db k t kn nyn ti gbgb,
b ohun t.
13 Mo gb r bk wn nyn,
br y mi k,
b wn ti gbm p ld s mi,
b wn ti jirr lti gba m mi.
14 gbn n tmi, mo gbkl , Yhw.
Mo w p: w ni lrun mi.
15 gb mi di w r,
k mi y lw wn t krra mi.
16 J k ml oj r tn s rn r.
Gb m l ntor f r.
17 Yhw, m e j k oj ti mi t k p ,
gbn k tj bo wn aebi!
K wn dk l is-k;
18 k t elk dk,
wn t sr fojdi s oldodo
pl gbraga ti gn.
19 W b oore r ti p t, Yhw,
y t o ps fn wn t br r,
t o fifn wn t fi e b,
nwj wn m dm.
20 w pa wn m b mlj r,
jnn s rk wn nyn;
w pa wn m lb g r,
jnn s ogun ahn.
21 bkn ni fn Yhw
t fi eun f r hn m (n l oldi)!
22 Mo w nn pnj mi p:
A ti m mi jnn kr nwj r.
gbn w gb ohn b mi
ngb t mo k p .
23 f Yhw, gbogbo yin nyn r,:
tj wn ongbgb r,
gbn Yhw san n n pp
fn wn t e gbraga.
24 n gboy pl kn,
gbogbo yin t ret Yhw.
(31) JW Y-NI KR NN
32
PSLM RNPWD KEJ
Orin Dfd. Ew.
1 Ay ni fn ni t a dr r j,
t a forji bi r.
2 Ay ni fn ni t Yhw k ka s lrn,
ni t k s tn n m r.
3 Mo fi pam, ara mi r,
mo dr n gbogbo j,
4 ntor tsn tru ni w r wwo lra mi.
Lt, agbra mi gb b korko nn in gb rn.
5 Mo w jw mi fn ,
mi k fi bi mi pam. Mo w p:
mi l sd Yhw lti jw mi.
w n s e drj fn e mi,
w fi e mi j m.
6 Ntor n k olk lk ongbgb r
gbdr s ngb pnj.
wn omi ll l kn n knya,
gbn wn k n d d ongbgb r.
7 w j ibi b fn mi, Yhw,
w gb mi lw nira.
w fi orin gbl y mi k.
8 mi y fihn , mi y k
ln t y k o gb,
mi y fn n mrn
pl oj mi lra r.
9 M e db in tb bka t k ly,
t wn n l okn ti jnu;
b b k, w k n l snm wn,
w k n l m wn sn.
10 p ni bnj aebi,
gbn ire yi olgbkle Yhw k.
11 y , y nn Yhw,
k in yn s dn, yin oldodo,
h h ay, yin lkn tt.
(32) ORIN AY S LD OLPS
33
h h ay s Yhw, yin oldodo,
ntor yn y lti nu olfknsn.
2 fi hrp dp fn Yhw,
fi lr olkn mw krin s i ,
3 k orin titun s i,
fi ye yn lu l pl ariwo y!
4 Ntor tt ni r Yhw,
Gbgbkl s ni gbogbo wn.
5 frn dodo ti tt,
Ay kn fn f tn Yahw.
6 fi r r d gbogbo run,
fi m nu r d wn rw.
7 k omi kun j b nn go,
s pa in ib m b nn il ra.
8 K gbogbo ay br Yhw,
k gbogbo ary bl fn un.
9 sr, s r b,
p, a s d ohun gbogbo.
10 Yhw s pt wn orl-d di asn,
m mrn wn nyn kn.
11 gbn r Yhw dr tt l,
r kn r lti ran d ran.
12 ni ay ni wn t fi Yhw e lrun,
wn nyn t yn e tir.
13 Yhw wye lti k run,
r gbogbo wn m dam,
14 lti ibjk r ni ti wye,
r gbogbo m ary,
15 ni t d kn gbogbo wn,
t s m gbogbo i wn.
16 K e gb m ogun l ni gba ba l,
k e ip l ni gba akgun l.
17 Ir ni p in l gba-ni l
b w k lgbra t, k l gb-ni l.
18 Yhw wo wn t bl fn un,
awn t gbkl f r,
19 lti gba m wn lw ik,
ti lti m wn y ngb yn.
20 m wa dr de Yhw.
un ni olrnlw ti b wa.
21 Nn r ni ay kn w w.
wa s gbkl ork r.
22 K f r w lra wa, Yhw,
gg b wa ti gbkl .
(33) YN TI DODO LRUN
34
Npa Dfd t e b aiwr nwj Abimlk, t rn an l, t un n s s sl l.

1 mi y yin Yhw ngb gbogbo,


yn r lnu mi tt le;
B
2 mi y fi tkntkn yin Yhw,
wn onrl y gb, in wn y s dn.
D
3 b mi yin Yhw lgo,
j k a jm yin ork r.

4 Mo w Yhw, s d mi lhn,
si y m kr nn gbogbo br mi.

5 yj s i k tnml s yn lra,
k oj m e t yn.
F
6 Tlk y k, Yhw gb ,
s gb kr nn gbogbo pnj r.
G
7 ngl Yhw rgb y
wn t bl fn un lti gb wn.
GB
8 T w, k o s r i b Yhw ti dra t,
y ni fn wn t gbkl e.
H
9 bl fn Yhw, yin nyn mm r.
ni t bl fn un k n aln.
Ii
10 wn d knn n, wn s sn lbi,
gbn ire k wn wn t f Yhw.
J
11 w, yin mde, fets mi,
k mi l k yn n br Yhw.
K
12 Ta ni ni n t f y,
plp j lti j lf?
L
13 K o pa ahn r m kr lr bbur
Ki nu r m e k.
Yra fn ibi, k o s e rere,
w lf, k o s tl e.
M
14 Yhw sj s wn aldra
lti m rnt wn kr n ay.
N
15 Yhw fi oj r han wn oldodo,
s t et r s b wn,

16 gbn Yhw ti kj j s wn aebi,


lti pa rnt wn r kr nn ay.
17 Wn k, Yhw gb,
s y wn kr nn gbogbo jy wn.

18 Yhw b nts wn onrbnj kn,


un y gba m onrora l.
P
19 jy oldodo p,
gbn Yhw y y nn gbogbo wn.
R
20 Yhw y pa gbogbo egungun r m,
kan k s n f nn gbogbo wn.
S
21 Ibi ni y pa aebi,
rn b wn t krra oldodo.
T
22 Yhw ra m wn rn r pad.
ni t b gbkl e k n r jbi.
(34)
35
DR OLDODO T A NILRA FN GBSAN
Orin Dfd
1 Yhw, tako wn altak mi,
gbgun ko wn t gbgun t m.
2 M b ti as r;
Dde lti rn m lw.
3 Fa k ti id y s wn t lpa mi.
W fn m mi p: mi ni gbl r.
4 K tj ti bk b wn t lpa mi,
k wn pynd pl tj,
wn t jrr parun mi!
5 K wn db yngb lj aff,
k ngl Yhw t wn k.
6 K n wn knkn, k ma y,
K ngl Yhw l wn s!
7 Wn d wn sl fn mi lnd,
wn wa fn lti m mi.
8 J k ibi b wn lgn,
k wn t wn d m wn,
k wn ub sn fn wn.
9 m mi y s y nn Yhw,
y krin nn gbl r.
10 Gbogbo ara mi y w p:
Yhw, ta l db w,
t gba allgbra lw algbra,
ti aln lw onrj?
11 wn lr k jde s mi,
Wn br r t k y mi.
12 Wn fi ibi san ire fn mi,
Wn ba ay mi j.
13 Mo s b wn dr ngb t ara wn k d,
Mo fi w r ara mi sl.
dr k s kr lnu mi fn wn,
14 gg b ti y fn r, fn arknrin.
Mo rn b ni t f y r,
t mo trba pl bnj.
15 Wn fi ub mi rrn-n, wn parap,
wn dj kj j s mi.
wn jj t mi k til m
f m ya prpr pl igbe l.
16 Wn k dkun ffi m sn,
t wn pa eyn keke.
17 Olwa, tt dgb wo lo ma wye t?
w gba m mi lw parun wn,
gba m mi kan oo lw knn wny.
18 mi y p fn nn wj l,
mi y yn lrn p nyn.
19 M e j k wn fi m rrn-n,
wn t mi elk.
M e j k wn j s ara wn!
20 Wn k f lf fn ni jj
t gb lr il.
Wn gbmrn tn,
21 wn ya nu ll s m;
wn kgbe p: Hn-hn!
a r ngb t o e !
22 w r i, Yhw, m e dk,
Olwa, m e jnn s mi .
23 Taj, dde, k o gbj mi,
Olwa lrun mi, y r mi w;
24 d mi lre nn dodo r, Yhw lrun mi,
m e j k wn y m!
25 K wn m e w nn kn wn p: h!
K wn m e w p: A ti bor r!
26 tj ti bk pap
lr wn t y m nn f mi;
k tj ti dm b wn,
wn t fi ub mi f!
27 rn ti ay fn wn
t in wn dn s dodo mi,
wn t w lsimi p: Yhw tbi,
in r dn s lf rn r
28 Ahn mi y s ryn dodo r
ti yn r n gbogbo j.
(35) K NYN TI OORE LRUN
36
Fn olr akrin. Npa rn Yhw. Orin Dfd.
1 f fn aebi, w n sl kn r,
k s br lrun nwj r.
2 foj pn wo ara-r t b g
t k fi l r korra fn bi r.
3 k ti r abinj b n nu r,
gbn ti dyn lyn r.
4 pr parun ohun rere,
n tt d or ibsn r pp.
fi s l n burk
5 Yhw, f r d oj run,
tt r t k snm.
6 dodo r ga b k run,
dj r jn b ib l.
w db bo nyn ti ranko, Yhw,
7 w b f r ti nye lr t, lrun!
b ni wn m nyn e r b
lb jji y ap r.
8 Wn j l ile r y,
wn s mu nn omi ay r.
9 Nn r ni orsun y w.
ml r ni wa fi rran.
10 Ma frn wn t o m s i,
k o s ma dodo fn lkn tt.
11 M e j k s ongbraga t m ml,
k w aebi m e l mi jn!
12 W b wn aldra ti ub,
B wn ti w lul ll dde m.
(36)
37
PN OLDODO TI TI AEBI
Orin Dfd

1 M e kanra ntor wn k,
m e fi lara b wn k l.
2 K ni wn r b korko,
wn a pwd b korko pp.
B
3 Gbkl Yhw, k o s e rere,
w y gb lr il pl lf.
4 B ay r b b nn Yhw,
un y fn n f kn r.
D
5 Fi ay r l Yhw lw.
Gbkl e, un y s i,
6 k dodo r ba l l b ml
ti t r b sn gangan.

7 N sr nn fknsn s Yhw,
m e kanra ntor olw jij
t gbmrn bbur.

8 Pa bn r t, k o s gbgb run.
m e kanra, ibi nkan l f,
9 ntor wn k y gb,
ni t gbkl Yhw y jogn il.
F
10 B b e d s i, aebi k n s m,
wo ip r, ti par.
11 gbn wn onrl y jogn il,
pl gbdn lf l.
G
12 Aebi di rk fn oldodo,
s pa eyn keke s i;
13 gbn Yhw fi rrn-n,
ntor m p j r snm ts.
GB
14 Aebi fa id y, fa run le lti pa ni rere,
lti pa tlk ti t kal.
15 Id wn y wn kn wn,
run wn y s d s ww.
H
16 Ohun-n kker dra ju
plp ohun-r aebi l;
17 ntor ap aebi y ,
gbn Yhw y gb oldodo r.
Ii
18 Ay wn oldodo b lw Yhw,
jogn wn y w tt ay.
19 k s tj fn wn lj bbur,
wn y jun y ngb yn.
J
20 gbn wn aebi y gb,
ti wn t Yhw;
wn y rkj b w korko,
wn y par b efn.
K
21 Aebi k san ohun t y pad,
gbn oldodo a ma n, a s ma tr.
22 ni t Yhw bkn fn y jogn il,
gbn wn t ggn-n fn y parun.
L
23 Yhw dar s nyn r,
s m n ynf r llwu.
24 B til ks, k n ub l,
ntor Yhw fi w gb e r.
M
25 Lti gb we mi tt di sisy
t mo ti dgb dargb,
mi k t r i k a k oldodo sl,
tb p m r agbe jun.
26 Ljoojm l law, t y-ni,
wn m r s di olbkn.
N
27 Yg fn ibi, k o s e rere,
w y n ibgb tt l;
28 ntor Yhw f oldodo,
k s n k wn r r sl.

wn aldra y par tt l,
wn m aebi y s parun.
29 wn oldodo y jogn il,
Nb ni wn y ma gb tt l.

30 nu oldodo n ma sr gbn,
t t r s sr t;
31 fin lrun r w n kn r,
s r k n ts.
P
32 Aebi foj oldodo,
s w n lti pa ;
33 Yhw k n fi l e lw,
k s n j k a dbi fn un nn dj.
R
34 Dr de Yhw k o s tl n r,
y gb ga jogun il.
w y s r parun wn aebi.
S
35 Mo ti r aebi t y ylk,
t gbraga b igi kdr Lbnn.
36 Mo tn pad kj, un k s m,
mo w a, a k s r i m.
T
37 Wo oldodo, kys oltt,
ire b nwj fn ni lf.
38 gbn wn k y parun p,
wn m wn y s gb.

39 Lti w lrun ni gbl wn oldodo,


un ni b ptk wn ngb pnj.
40 Yhw rn wn lw, s k wn y,
y gb wn lw aebi.
y gb wn l ntor wn fi e alb.

(37)
38
DR NN RO.
JW ONGBGB NN SN
PSLM RNPWD KTA
Orin Dfd. Fn rnt.
1 Yhw, m e b mi w nn bn r,
m e j m ny nn run r.
2 f r ti w m lra,
w ti dw l mi:
3 gbogbo ara mi k y ntor bn r,
gbogbo ara mi k gbdn ntor jbi mi.
4 bi mi ga ju or mi l,
ti di r wwo t k e gb fn mi;
5 wn egb mi k, olrn bbur,
ntor w mg mi;
6 mo jwr, mo dorkod, mo dr knl,
mo f rn kiri n gbogbo j.
7 Gbogbo ara mi kn fn ib,
wn y ara mi r;
8 ara mi ti w, egungun mi ti f,
tn m mi, mo krora,
kn mi s gbi d.
9 Olwa, w m gbogbo af mi,
krora mi k b fn ;
10 mo fy, agbra mi ti dpin,
ml oj mi pp ti l.
11 wn r mi ti ojlm mi yg fn egb mi,
wn btan mi dr lkr;
12 wn t lpa mi d d sl,
wn t w parun mi sr palra,
wn gbm t n gbogbo j.
13 gbn mo db adit t k l gbran,
b odi t k l la nu sr;
14 mo db ni t k gb nkankan,
t k l fi nu fs.
15 w ni mo ret, Yhw,
w y s dhn, Olwa lrun.
16 Mo w p: M e j k wn fi m rrn-n,
k wn m e f lr ks mi.
17 Ntor mo ub l,
rora mi k kr nwj mi ngb gbogbo.
18 B ni, mo jw jbi mi,
e m mi kn fn dm.
19 wn t e m le p s i,
wn t krra mi p ju gb m ogun,
20 wn fi ibi san ire fn mi,
wn b mi j ngb t mo e rere.
21 Yhw, m e k m sl,
lrun mi, m e jnn rr s mi;
22 yra w rn m lw, Olwa gbl mi!

39 (38)
NYN K JM NKANKAN NWJ LRUN
AY K E WL
Fn olr akrin. Fn Jdtn. Orin Dfd.
1 Mo w p: Emi y kys n mi,
k n m ba fi ahn mi d,
mi y fi jnu s t mi,
ngb t aebi b w nwj mi.
2 Mo panum, mo dk j,
orire l m bnj mi h.
3 kn mi gbn nn mi,
gbin ngb t mo ron s i.
Ahn mi s br r:
4 Yhw, m mi m pin mi,
b wn j ay mi ti m,
k n ba m b mo ti j ni rkj.
5 S w , wn ba j d ni o fn mi,
gb ay mi k jm nkankan nwj r;
m lsn ni nyn t dr,
6 jji lsn ni nyn t rn;
m lsn ni ohun r t kj,
k s m ni t y k wn l.
7 Nsisy, Olwa, k ni mo tn dr d?
rt mi b nn r,
8 y m kr nn gbogbo mi,
m e j k wn mg fi m rrn-n.
9 Mo dk, mi k sr m,
Ntor p w r ni gbogbo r ti w.
10 Dkun pn r lra mi,
w r ti l m pa.
11 w j nyn ny fn bw,
w pa ohun-n r run b kkr.
m lsn ni gbogbo nyn.
12 Gb dr mi, Yhw, fets igbe mi,
M e k et dd s kn mi.
Ntor tp ni mo j ld r,
r-j gg b gbogbo wn bb mi.
13 Mj kr, k n ba l m!
K n t kj di als.
(39)
40
DP TI DR FN RNLW
Fn olr akrin. Orin Dfd.
1 Mo ret, mo dr de Yhw,
s dra s mi, gb ohn mi.
2 f m kr nn ih parun,
Kr nn erp r;
gb s mi ka or pta,
si m mi dr inin.
3 fi orin titun s mi lnu,
orin yn lrun wa;
p nyn y r i, wn y s br,
wn y n gbgb s Yhw.
4 Ay ni fn ni n t gbkl Yhw,
t k tl wn lt,
wn t tl wn lrun k!
5 Yhw lrun mi,
mlml ni i yanu ti m r
t w ti e fn wa; k s ir r!
K ni k n w, k ni b s,
Wn p ju ohun t mo l k l.
6 w k br b tb r,
gbn ttsl.
w k br b sunpa tb b tt.
7 Ngb n ni mo w p:
mi w nhn-n, mo b.
A ti kw npa mi nn aw w
8 p k mi e f r.
lrun mi, in mi dn s fin r
lti sl kn mi w.
9 mi ti ryn dodo r nn wj l.
kys i, mi k pa nu mi m;
w fnrar m .
10 mi k fi dodo r pm nn kn mi,
gbn mo ti sr tt gbl r.
mi k fi f ti dodo r pam lrn wj l.
11 Yhw, jw m e hw oj n r s mi!
K f ti tt r ma mi ngb gbogbo!
12 Ntor ibi t y mi k k lk.
e mi ub l mi lr,
oj mi k rran m;
mi p ju irun or mi l,
kn mi ti rws.
13 Yhw, dkun w gb m l!
Yhw, yra w rn m lw!
14 K tj ti bk bo gbogbo wn n,
wn t lpa prun m mi!
M wn pynd pl dm,
wn t f ibi fn mi.
15 K dm tj b wn,
wn t fi rn mi f.
16 K ay ti in ddn w
fn gbogbo ni t w ;
k wn ma w tt p: lrun tbi,
wn t wn f rnlw gbl r.
17 B mo ti j t ti tlk,
Olwa, fi m skn.
w ni olrnlw ti olgbl mi,
lrun mi, m e dr p!
(40) DR ALSN T A K SL
41
Fn olr akrin. Orin Dfd.
1 Ay ni fn ni t ro ti aln ati onrws:
Yhw y gb l lj ibi.
2 Yhw y ,
y fn un n y ti ay lr il.
K s n fi l w wn t r.
3 Yhw y rn n lw lr dbl sn,
y m u kr nn sn w sn lera.
4 mi w p: n fn mi, Yhw,
wo m mi sn ntor mo ti s !
5 wn t mi sr ibi s mi p:
Ngb wo ni y k k oruk r par?
6 Wn w w m lti sr asn,
kn wn kn fn ibi, wn tn n kiri.
7 wn t mi sr kl ld s mi,
Wn gb p y t j m t s mi.
8 rn ik l d m ,
k n dde m kr lr ibsn r.
9 n r mi pp, ni t mo gbkl gidi,
ni t b mi j onj mi ti kyn s mi.
10 gbn, Yhw, jw n fn mi,
s j k n dde, k n gbsan lra wn.
11 B ni mi y fi m p r mi ni ,
B t k b n kgbe l mi lr m.
12 B w b gb mi r, mi k n r palra,
mi y s dr nwj r tt ay.
13 bkn ni fn Yhw, lrun srl
lti ran d ran! mn! !
(41-42 )
42-43
R GBKN T SR TMPL LRUN
Fn olr akrin. Ew. Orin wn m Kr.
1 B gbnrn ti sr ipad omi t n,
B ni m mi sr r, lrun mi.
2 ngb lrun gb kn mi, lrun y mi;
ngb wo ni mi y tn wl woj lrun?
3 Omij ti di onj mi tsn tru,
B mo ti gb n gbogbo j p:
lrun r d?
4 Mo rnt y,
kn mi pay nn mi,
B mo ti sb l s g gbyanu,
s il lrun, pl orin ay ti dp
lrn wj t kn fn ay.

5 m mi, w e sork?
t o dr nn mi?
Gbkl lrun,
mi y m sn n sbsb,
Olgbl mi ti lrun mi.

6 m mi krs nn mi
b mo ti sr r
lti il Jrdn ti Hrmn,
tt kan w k mm.
7 Ib pe ib omi pl omi hh,
rlra omi algbra ti j r ti b m ml.
8 Lsn-n, k Yhw fi oore-f r rn,
lru, mi y krin s i,
orin yn s lrun y mi.
9 Mo f s fn lrun pta mi p:
e t w fi gbgb mi?
e t mo fi f kiri lb nira t?
10 b t wn t fi gn mi
ti b m nnj,
b wn ti w fn mi
ljoojm p: lrun r d?
11 m mi, w e sork?
t o dr nn mi?
Gbkl lrun,
mi y m sn sbsb,
Olgbl mi ti lrun mi.

43
Gbj mi, lrun,
k o s gba r mi r,
nwj wn k,
gb m lw lt ti onbj.
2 w ni lrun b mi,
e t w fi k m sl?
e t mo fi f kiri lb nira t?
3 Fi ml ti tt r rn;
k wn j amn mi,
k wn s m mi w s
k mm r nbi t w gb.

4 mi y w s pp lrun,
sd lrun ay mi.
mi y y, mi y fi hrp yn ,
Yhw lrun mi.
5 m mi, w e krs?
t o dr nn mi?
Gbkl lrun,
mi y m sn n sbsb,
Olgbl mi ti lrun mi!
(43)
44
ORIN AR WN NYN LRUN
NGB JMB
Fn olr akrin. Ew. Orin wn m Kr.
1 lrun, wa ti fi et wa gb,
wn bb wa ti ryn fn wa
I t o e ngb tiwn,
I w r ly tij.
2 w l wn orl-d jde lti gbn wn,
o r wn nyn sl lti m wn gbil;
3 k e id wn l gun il n,
k e w wn l s wn di agun,
b k e w tn r ti ap r,
ti ml oj r ntor p w f wn.
4 w ni ba mi, lrun mi,
w lo fi gun fn Jkb;
5 npas r ni a fi lu wn t wa ml,
lrk r ni a fi t altak wa ml.
6 K e run f mi ni mo gbkl,
K e f mi l m mu gun;
7 npas r ni a fi gun wn t wa,
t o da tj bo wn elnn wa;
8 nn lrun ni ay wa n gbogbo j,
b a ti yin ork r lsimi.
9 Nsisy, w ti k w, o ti djt w.
w k s b gb ogun wa jde m.
10 w m wa pynd nwj t,
wn t k wa lgun b ti w wn.
11 w s wa d ran alpat,
t o fn wa kiri lrn wn orl-d;
12 w ta wn nyn r fn ow pk,
l jr lr j n.
13 w s wa di olr-b
fn wn aldgb wa,
onyy ti ly fn wn ar ts;
14 o s w di ni we
lrn wn orl-d,
ti olr-burk lrn wn nyn.
15 N gbogbo j ni bk mi w nwj mi,
t tj s b m lj,
16 lb r gn ti r d,
n oj t mi olgbsn.
17 Gbogbo y s l s wa l gbgb r,
l k s mjm r,
18 l fa kn wa syn,
l ys kr ln r
19 w s f wa n ip akta,
t o fi jji ik b w ml.
20 b e p a ti gbgb ork lrun wa ni,
p a na w wa s lrun jj,
21 j lrun k b t r i,
ni t m ohun kk kn?
22 Ntor r ni wn fi pa w n pakpa ljoojm,
t wn k w kn gntn alpat.
23 Dde, Yhw, e t w fi sn?
Sj, m e k w sl tt l!
24 e t w e fi oj r pam?
Tb o gbgb jy un wa ni?
25 Ntor m wa ti jn sn eruku,
in wa ti d m erp il.
26 Dde, w rn w lw,
R w pad ntor f r!
(44) ORIN GBYW BA
45
Fn olr akrin. Pl l ll Orin wn m Kr.
1 kn mi kn fn orin ddn,
mo f k ba gb orin t mo d,
ahn mi yra b gg akw.
2 w lw ju gbogbo wn m nyn l,
a ti da oore-f s lnu,
b ni lrun ti bkn fn tt l.
3 w akgun, sn id r m d r,
4 Ma gin l pl l ti y,
Fn r tt, fknsn ti dodo.
F w tn abanilr r fa run l!
5 wn f r m,
wn nyn ub lb r,
wn t ba ti fy.
6 Tt ayray ni t r, lrun,
p dodo ni p jba r!
7 w f dodo, w krra ibi.
Ntor n ni lrun, lrun r,
fi rr ay pa lr
ju ti wn t faraw l;
8 wn a r run trr ti ls.
A fi l k lti fin t a fi eyn erin k.
9 wn mbnrin ba b lrn wn r r.
Ayaba dr lp tn r nn a wr fr.
10 Fetsl, mbnrin, gb r mi;
gbgb wn nyn r ti il bb r.
11 B ni ba y f w r.
Olwa r ni, trba fn un.
12 mbnrin Tr y fi bn w oj r mra,
13 wn olw ay y fi lk wr f .
14 A m mbnrin ba l nn a ln,
pl wn mbnrin-d t tl e l b ba.
15 wn m yw tl e wnu fin ba l pd agbo aly.
16 w y b wn mknrin rp wn bb r,
w y fi wn joy ald kkiri il ay.
17 K a ma krin y rnt r lti ran d ran,
k wn nyn ma yn tt ayray.
(45) LRUN B PL WA
46
Fn olr akrin. Pl gngan. Orin wn m Kr. Pslm.
1 lrun ni b ti agbra wa,
olrnlw t ngb pnj:
2 ntor n wa k n br b il til m,
b wn k l til ub s sl kun.
3 b omi wn til h, k ru,
b j r til mi wn k l.
(Yhw gb ogun b pl wa,
lrun Jkb ni ibi agbra wa).
4 Omi od kan m in l lrun dn,
w ibgb Atbi Jl m.
5 lrun w nb, a k l m .
lrun y e rnlw fn un n kt wr.
6 wn orl-d dr, wn jba ubu,
gb ohn r sk, il gb gg.
7 Yhw gb ogun b pl wa,
lrun Jkb ni ibi agbra wa!
8 w, ron s i l Yhw,
ni t fi ohun gbyanu kn il ay;
9 fi pin s ogun tt d pin ay;
ti g run f, ti k,
ti j as nn in.
10 dr j k m p lrun ni m,
Atbi Jl lr wn nyn ti lr ay!
11 Yhw gb ogun b pl wa,
lrun Jkb ni ibi agbra wa!
(46)
47
FN LRUN BA SRL TI BA AY
Fn olr akrin. Orin wn m Kr. Pslm.
1 Gbogbo yin nyn, ptw,
h h ay s lrun!
2 Ntor Yhw g go
j ni t a n lti br,
ba l lr gbogb ay.
3 m wn orl-d w sb jg wa,
ti wn nyn sb s wa.
4 un l fn wa n il jogn,
Pl go t fn Jkb ynf r.
5 lrun gk lrn ariwo,
Yhw gk pl r fr.
6 krin yn s lrun, krin yn,
lrun jba lr wn kfr;
gnw lr t mm r.

7 un ni ba gbogbo gby:
fn ip fn lrun pl gbogbo ye yn!
8 lrun jba lr wn kfr;
gnw lr t mm r.
9 wn ald wn nyn parap
l b wn nyn lrun brhm.
lrun l ni wn as ay,
ni t a gbga gidi.
(47)
48
SN NI K LRUN
Orin wn m Kr. Pslm.
1 Yhw tbi, yn y fn un pp
n l lrun wa.
2 k mm r tay n w,
ay gbogbo ay.
kn rw ni k Sn, l ba l.
3 lrun ti fi ara-r hn lrn fin Sn b b.
4 Kys i wn ba parap, wn jm b.
5 Lskan t wn r i, nu y wn;
r b wn, wn pad.
6 br-bojo d b wn nb
b rora ni t rb,
7 tb ff l-orn t f k Tr.
8 B wn ti s fn wa ni wa
ti r i n l lrun wa,
n l Yhw gb ogun t lrun gb r tt l.
9 wa ron s f r, lrun,
lrn tmpl r.
10 B ork r, lrun,
b yn r ti d pin ay!
w tn r kn fn dodo.
11 k Sn y;
in wn mbnrin Jd dn nwj dj r.
12 La Sn kj, k o s rn n j,
ka wn il- r,
13 fks wn fin r.
K a ba l s fn ran t b w
14 p b ni i lrun wa,
lrun wa ni l ti ll.
un ni amn wa!
(48) ASN NI OHUN R
49
Fn olr akrin. Orin wn m Kr. Pslm.
1 gb y, gbogbo yin nyn,
fetsl, gbogbo yin ary,
2 nyn l ti kker,
lr ti tlk pl.
3 nu mi y sr gbn,
kn mi kn fn ye.
4 mi y fi in gb we,
K n fi hrp yanj l mi.
5 e t mi y fi br n j ibi,
ntor ibi wn t t y mi k?
6 wn ni t gbkl r wn,
t wn lr nn ip l wn.
7 gbn nyn k l d ara-r sl,
tb k sanw m r fn lrun.
8 Ow dsl r j l.
9 K l ra y npkun,
tb k m e l sr.
10 m p lgbn pl mg y run p,
p wn y fi ohun r wn sl fn lmrn
11 Iboj wn ni il wn tt l,
Ibgb wn lti ran d ran,
b til j p ork wn tnkl ay.
12 Nn r r, nyn k gbn,
wn db ranko t a pa f.
13 pn wn t wn gbkl ara wn n y,
t wn pe nyn shn-n shn-n.
14 B gntn ni a d wn l is-k,
nbi t ik y j ol wn,
t oldodo y s jba lr wn.
w wn b wr f l;
is-k di ibgb wn.
15 gbn lrun y r m pad lw ik,
y s m m mi pad w sd r.
16 Ntor n m e br
b ni kan b di lr,
t go il r p s i.
17 N j ik r k n m ohun kan dn l,
go r k n tl l sl.
18 B til pn ara-r ngb ay r:
Ary y yn m
p mo e rere fn ara mi.
19 Sb un y l dp m wn baba r,
t k n r ml m tt l.
20 Nn r r, nyn k gbn,
wn db ranko t a pa f.
(49)
50
SN TINW
Orin Asf.
1 Yhw lrun wn m ti sr,
s pe m ary lti l-orn
tt d w-orn:
2 tan w pp lti Sn w.
3 lrun wa b, k dk m.
In j nwj r,
ff lle j y i k.
4 pe wn wn run un ay
k wn w jr s dj wn nyn r.
5 k wn nyn mi j nwj mi,
wn t fi b b mi d mjm.
6 K wn run ryn dodo r,
Ntor un, lrun ni oldj.
7 gb, yin nyn mi,
mi y sr;
srl mi yo jr s ,
ntor mi ni lrun, lrun r.
8 K e wn b r ni mo b w;
b sunpa r w nwj mi ngb gbogbo.
9 mi k br ak ml lko r m,
tb bk nn agbo ran r.
10 Ntor tmi ni gbogbo ranko gb,
wn gbgbw ranko lr k mi.
11 Mo m gbogbo y oj run,
tmi ni gbogbo ran gb.
12 B ebi b pa m mi k br lw r;
tmi ni gbogbo ay ti kn in r.
13 r p mo ma j ran ak ml k,
p mo ma mu j bk ni?
14 R b dp fn lrun,
k o s san j r fn Atbi Jl;
15 p m n j pnj, mi y gb l,
w y s bl fn mi.
16 gbn lrun w fn k p:
K n e t w fi sr ln mi,
t o s fi nu gba mjm mi;
17 w t o krra k,
t o s kyn s r mi?
18 B w b r ol, w a b a kgb.
kn r bal ld algbr,
19 w fi nu r fn ibi e,
t ahn r k kiri.
20 w jk fi nu ba arknrin r j,
t o s bk s m y r.
21 Wo ohun t w e, k mi dk k?
w r p ir r ni mi e?
22 ra, yin t gbgb lrun,
k mi m ba m yn ls gbl.
23 rb p fn mi lgo,
mi y fi gbl lrun han oltt.
(50)
51
LRUN N.
DR RNPWD.
PSLM RNPWD KRIN
Fn olr akrin. Orin Dfd. Ngb t wl Ntn l b Dfd w lyn gb t b Btb lp.
1 n fn mi, lrun, nn n r,
nn p n r nu mi n.
2 W m n wm kr nn jbi mi,
w m m kr nn mi.
3 Lt, mi m ks mi;
mi s w nwj mi ngb gbogbo.
4 w nkan oo ni mo s;
mi ti e ohun t bur lj r.
B ni w y fi dodo gbl r hn nn dj r,
t a s r re r ngb t o b dj.
5 Kys i p olubi ni a b mi,
b mo ti j l lti in oyn.
6 gbn w f oldodo kn
w s fn mi lgbn n kk.
7 Fi ew hsp bu omi wn mi,
mi y s m;
w m m, mi y s fn ju ynyn.
8 J k n ma gb ohn ay ti igbe dn,
K wn egungun t o ti f l ma j!
9 M oj kr n mi,
K o s pa gbogbo mi r.
10 D kn mm fn mi, lrun,
m m dr inin w sn mi.
11 M e l mi jn kr nwj r,
m s gba m Mm r lw mi.
12 D ay gbl r pad fn mi;
fi m tara gb mi r.
13 mi y k wn arufin ln r,
wn an y s pad t w.
14 Gb m lw j, lrun ,
lrun olrnlw mi,
ahn mi y s ma h fn eun r;
15 Olwa, mi n t
k nu mi s ma s yn r.
16 Ntori w k n f kan s b.
B mo b r b sunpa, w k f.
17 m kn ni b mi.
w k n k rbnj kn onrl.
18 Fi oj rere wo Sn nn n r:
k o s tn wn odi Jrslm k pad.
19 Ngb n n in r y dn s b dodo,
- b sunpa t a r ldindi -
t a s rb pl wn d ml lr pp r.
(51)
52
DJ TI PIN ON
Fn olr akrin. Ew. Orin Dfd. Ngb t Dg ar dm w ff fn Sl p:
Dfd ti wn il Abimlk l.
1 e t w fi go nn w ik,
w olr aebi?
2 t o gbmrn n gbogbo j?
Ahn r b ab t a pn m,
w g ltn.
3 w f ibi ju ire l,
t w frn k ju dodo l;
4 w faram gbogbo r abanij,
w alhn tnj.
5 Ntor n ni lrun y pa run,
t y m kr tt l;
un y f tu kr nn g r,
y pa r kr n il aly.
6 wn oldodo y r i, wn y s br,
wn y fi rrn-n:
7 Wo ni t k
lti fi lrun e b r n yn,
gbn t gbkl p r r,
t s fi wkiw di algbra!
8 N tmi, mo db igi olf elw tt
t gk gb n il lrun.
Mo gbkl oore lrun tt l ti ll.
9 mi y dp fn tt ay;
ntor fwe r n y.
mi y gbkl ork rere r
nwj wn ongbgb r.
(52) NI T K M LRUN
53
Fn olr akrin. Nn sn. Ew Dfd.
1 Aiwr ti w nn kn r p:
lrun k s.
k ni wn, onbj ti ni rra;
nyn rere k s m.
2 lrun wye lti run,
lti wo m dm,
by nkan w t lye,
b a r ni kan t w lrun.
3 Gbogbo wn ti n,
gbogbo wn ti bj.
nyn rere kan k s m,
k s ni kankan rr.
4 j til y wn aebi?
Wn r wn nyn mi j
b ni j brd.
Wn k k pe lrun.
5 br-bojo y d b wn,
ls ohun br.
Ntor lrun fn egungun wn lt k,
tj d b wn, ntor lrun ti k wn.
6 Ta ni y m gbl w
fn srl lti Sn?
Ngb t lrun b m
wn nyn r pad,
Jkb y y, in srl y s dn!
(53)
54
DR FN RNLW LRUN
Fn olr akrin. Pl l olkn. Orin Dfd. Ngb t wn ar Sf w s fn Salu p: j
Dfd k farapam ld wa?
1 lrun fi ork r gb mi l,
fi agbra r gb mi r.
2 lrun, gb dr mi,
fets r nu mi.
3 Ntor wn ongbraga ti dde s mi,
wn alln lpa m mi.
Wn k ka lrun s.
4 gbn wo lrun t b w rn m lw,
Olwa b pl wn t gb mi r.
5 K ibi pad sr wn t mi,
Yhw, fi tt r pa wn run.
6 mi y fi tkntkn rb s .
mi y yin ork r ntor dra.
7 ntor ti gb m lw gbogbo jy mi,
oj mi s ti ryn wn t mi.
(54)
55
DR NI T A NILRA.
NI T R R TR R
Fn olr akrin. Pl l olkn. Orin Dfd.
1 Gb dr mi, lrun,
m e lra s b mi.
2 Fets mi, d mi lhn;
ara mi k bal nn rn mi,
3 ara m gbn ngb t t k,
ngb t aebi pariwo;
ntor wn fa ibi l mi lr,
wn fi tls b mi j.
4 kn mi di omi s mi nn,
ojo ik d b mi,
5 br-bojo d fn mi,
pay mi p j.
6 Mo s w p:
Ta ni b fn mi n y b db
k n f l k mi ba l simi,
7 W , mi b f l jnn;
mi ba fi in al e il.
8 mi b tt w ibi b
kr nn ff lle,
9 kr nn j parun,
kr nn ahn ti pr ibi.
mi k r ohun mrn
b k e tls pl ij gboro.
10 Tsn tru ni wn rn kiri
lr gnn odi il.
nira ti bnj b lrn r.
11 nn r ni parun gb;
w ip ti tn
k jnn s gboro r r.
12 b e p t ni e y,
mi b pa gn r mra;
b b j onjd l dde ld s mi,
mi b lra fn un.
13 gbn w j w,
w mi, r mi tmtm,
14 t a jm sr ddn p
n il lrun.
K wn l pl dm,
15 k ik jij pa wn,
k wn skal re ip-k ly,
ntor ibi b wn gb n il wn.
16 N tmi, mo k pe lrun,
Yhw s gb m l;
17 n al, n wr ti n sn,
mo kgbe kkankkan,
gb ohn mi .
18 gb m sl, fn mi n lf,
kr nn ogun t a gb t mi;
ntor wn t b mi j p gidi.
19 gbn lrun y gb ohn mi,
ba ayray y r wn sl,
ntor wn k e tne n wn,
wn k s br lrun.
20 dl ti dal fn r r,
ti pa r r d;
21 r nu r d ju r l,
gbn kn r d ogun,
sr dn ju rr l,
gbn nu r m ju id.
22 Gb nyn r l Yhw lw,
un y s rn lw.
un k s n j k oldodo ks l.
23 gbn w y pa wn kal, lrun,
sn gbun nsl,
wn ni j ti ni tn,
k wn t lo dj j ay wn,
N temi, mo gbkl .
(55)
56
ONGBGB K N UB
Fn olr akrin. Pl l: nira wn ald kr. Orin Dfd pl ohn jj. Ngb t wn
Flstn m u n Gt
1 n fn mi, lrun, wn y m lnu,
n gbogbo j ni wn elnn gbgun t m.
2 wn t mi d m lm n gbogbo j
wn altak mi p gidi.
3 Gbj mi lj br mi,
mo gbkl ,
4 nn lrun t mo yin r r,
mo gbkl lrun, mi k br m,
k ni d l r mi gb e?
5 Ljoojm ni wn pa r mi d,
Ibi ni gbogbo rn wn s mi.
6 Wn ba-nbb, wn farasin,
wn mi, lti m m mi.
7 j wn l l l jy?
Pa wn nyn kal nn bn r, lrun!
8 w ti kys rnkiri mi,
w ti gba omij mi sn g r!
9 Ngb n ni wn t mi y pynd,
lj t mo b k p .
Mo m p lrun w fn mi,
10 nn lrun t mo yin r r,
nn Yhw t mo yn r r,
11 mo gbkl lrun, mi k br m,
k ni d l r mi gb e?
12 j ti mo j fn w lnu mi, lrun!
mi y dp fn ,
13 ntor w gba m mi lw ik,
k n l ma rn nwj lrun n il aly.
(56)
57
DR NGB EWU
Fn olr akrin. Pl l mj--bj: Orin Dfd. Pl ohn jj. Ngb t s sl nwj
Sl t w nn ih pta.
1 n fn mi, lrun, n,
ntor m mi w lb b r.
M s sb jji y ap r
tt dgb t parun y rkj.
2 mi k pe lrun g go,
lrun t ti e rnlw mi.
3 K o rn lti run k o s gb m l,
k o s djti wn t d m lm.
K lrun fi f ti tt r rn.
4 m mi dbl lrn wn knn,
wn t pa m nyn.
Eyn wn m b k ti f,
ahn wn m b id.
5 lrun, dde n jl run,
k go r tn k gbogbo ay.
6 Wn d d sl fn mi
m mi ti rws;
wn wa fn sl nwj mi,
wn fnrawn s ub sn r.
7 kn mi ti mra, lrun,
kn mi ti etn;
mo f krin, mi y krin yn !
8 Sj, w m akw mi,
taj, w hrp ti lr,
k n b wr j.
9 mi y dp fn , Olwa,
lrn wn nyn,
mi y krin yn
lrn wn orl-d.
10 f r ga d oj run,
tt r s t k snm.
11 lrun, dde n jl run,
k go r tn k gbogbo ay.
(57)
58
OLDJ WN ADJ AY.
DLBI DODO
Fn olr akrin. Pl l mj--bj: Orin Dfd. Pl ohn jj.
1 yin aoj lrun, j dodo n tt,
j dj t fn wn nyn?
2 B k, dodo l kn kn yn,
tls n fi w e lr il.
3 wn aebi ti n lti in y wn,
wn lr k ti n lti j b wn;
4 or wn db or ej;
et wn di b ej paraml t k gbran,
5 k m ba gb f atunilj,
f atunilj t lye gd.
6 lrun, k eyn nu wn,
Yhw, y gn nu wn knn wny!
7 K wn y dn b omi t n,
K wn r b korko t a fi s t pa!
8 k wn y n b gbn ti y lr rn,
b yn aboyn t k m j!
9 K wn t h b gn ,
j k a gb wn n n tt tb gbgb!
10 Oldodo y y lti r gbsan,
wn y w s wn nn j aebi;
11 a s w p:
Lt, r b fn oldodo,
lt ni lrun w t dj ay.

(58)
59
B S LRUN GBL KR LW AEBI
Fn olr akrin. Pl l mj--bj: Orin Dfd. Pl ohn jj. Ngb t Sl rn l b
Dfd n il lti pa .
1 Gb m, lrun mi, lw wn t mi,
Db b m nwj wn t b mi j.
2 Gb m lw wn aldra,
k o s k mi y lw ni j!
3 Kys i, wn ba-n-bb fn m mi.
wn algbara kraj ld s mi
l, ljbi, Yhw,
4 ls edd kankan,
wn sr tete dr d m.
Dd, w swj mi w wn.
5 w Yhw gb ogun,
w ni lrun srl.
Gbrad lti j wn kfr ny,
M e oj n fn wn lt bbur wny!
6 Wn a pad w n l,
wn a gb b aj, wn a kiri l.
7 W b wn ti yanu gf,
rk wn m b id.
Wn w p: Ta ni y gb wa?
8 gbn w fi wn rrn-n, Yhw,
w fi gbogbo wn kfr e yy.
9 Agbra mi, w ni mo gbjl,
ntor w, lrun, ni ibi agbra mi,
10 lrun olf m, w rn m lw,
lrun y m mi r yn wn t lg d m.
11 Pa wn k, lrun,
k wn nyn mi t gbgb,
fi agbra r t wn k, k o s r wn sl,
w t e as wa, Olwa!
12 Ntor wn, r nu wn,
j k w b wn nn gbraga wn!
Ntor r d ti k nu wn,
13 pa wn run k wn j als!
K wn m p lrun lg n Jkb
tt d pin ay!
14 Wn a pad w n l,
wn a gb b aj, wn a kiri l;
15 wn w onj kiri,
wn a ma kn tt wn a fi y.
16 N tmi, mi yo krin agbra r,
mi y s yin f r n wr,
ntor w ni il oldi mi,
w ni b mi lj pnj.
17 Agbra mi, mi y ll yn .
B ni, lrun ni il oldi mi,
lrun t fi f hn m.
(59)
60
DR LYN UB.
DLBI DODO
Fn olr akrin. Pl l ln db ll: Orin Dfd. Pl ohn jj. Fn k. Ngb t Dfd b
rm-Naharym ti rm-Sb jagun, t Jb pad w pa gbaf ar dm n fonfoj
Ony.
1 lrun, w ti k w,
w s ti w wa ml.
w ti bn, jw ypad s wa!
2 w ti mil wrr, w ti y sl,
Tn ibi t ti f e ntor m!
3 w ti m wn nyn r r ro.
w ti m wa mu t abaraj.
4 Fi m fn wn t br r,
fn yra fn f t.
5 W gba wn olf r l,
Fi w tn r e gbl,
k o s fs ay.
6 lrun ti lr lti ibi mm r:
mi y gun,
mi y s pn il km,
mi y wn fonfoj Skt.
7 Tmi ni Gld, mi ni mo ni Mns,
frm ni bor ij mi,
Jd s ni p mi.
8 mi y fi Mb e pn w,
mi y gb bt mi l or dm,
mi y h h ay gun lr Flst.
9 gbn ta ni y b mi gun l oldi?
Ta ni y m mi fojkj dm?
10 lrun, w y ha k w b?
w k ha n b wa l s ogun m?
11 Fn wa n rnlw nn ro:
ntor asn ni rnlw nyn.
12 Pl lrun wa y e gudugudu mje,
un y s b wa r ay wn t wa ml.

(60)
61
DR NI GBKN
Fn olr akrin. Pl l olkn. Orin Dfd.
Gb igbe mi, lrun,
fets dr mi!
2 Mo p lti pin ay: agara d kn mi.
F m w sr k pta t ga jnn fn mi lti d!
3 Ntor w ni b mi,
ti il agbara lj t.
4 J k n ma gb lb g r tt l,
k n s farabo lb jji y ap r!
5 Ntor w, lrun, gb dr mi,
w s fn mi n jogun wn t br r.
6 Fi m ggn fn ba:
k dn or r gba ran d ran.
7 K gnw lr t nwj lrun tt l:
k f ti tt e alb r.
8 B ni mi y e ma yin
ork r ngb gbogbo,
mi y s ma san j mi ljoojm.
(61)
62
DR NI GBKN
Fn olr akrin Jdtn. Psm. Orin Dfd.
1 Nn lrun nkan ni simi w fn m mi,
lw r ni gbl mi ti w,
2 un nkan ni pta mi, gbl mi,
l oldi mi, mo dr inin.
3 Bwo ni ti ma klu nyn p t,
t gbogbo yn a ma w o kal,
b giri t w lul,
tb gb t ub?
4 rn wn k kj tnj,
rk l m in wn dn;
wn a fi j sn tut funfun jde,
b wn ti fi nu sre ni wn fi in p.
5 Nn lrun nkan ni simi w fn m mi,
lw r ni gbl mi ti w,
6 un nkan ni pta mi, gbl mi,
l oldi mi, mo dr inin.
7 Nn lrun nkan ni gbl ti go mi w,
un ni pta agbra mi
8 fynti lrun b mi,
yin nyn n gbogbo gb;
kn pay nwj r,
lrun ni bb wa!
9 Aff lsn ni wn m dm,
k n j m ll;
a gb wn l or wn,
wn k wn ju aff l.
10 M e l gbkl rj,
m e fkns jbt,
m e gbknl ohun r,
b til p s i.
11 lrun ti sr lkan,
mo s ti gb lmj:
y ni p ti lrun ni agbra,
12 Olwa, tr ni f pp;
w s sn an fn olk lk
gg b i w r.

(62)
63
LRUN FR
Fn olr akrin. Pl l olkn. Orin Dfd.
1 lrun, w ni lrun mi, w ni mo f r:
ungb r gb m mi.
Ara mi dr r b il gbgb
t phh ls omi.
2 B ni mo f w n ibi mm
lti r agbra ti go r.
3 Ntor f r sn ju y l,
t mi y s yn r.
4 mi y fi bkn fn n j ay mi,
mi y gb w mi sk n oruk r.
5 m mi y y b pl onj s,
nu mi y si fi ay yn .
6 Mo rnti r lr ibsn mi,
mo s ron s lru.
7 Ntor w ti e rnlw fn mi,
mo s y lb jji y ap r.
8 m mi faram ,
w tn r s gb mi r.
9 gbn wn t lpa m mi
y skal l sl il!
10 Wn y b sw id,
wn y s di j fn akt!
11 ba y s y nn lrun;
ni t fi bra y ti b gba bkn,
ntor a pa nu wn pur m.
(63) JY FN ABANIJ
64
Fn olr akrin. Orin Dfd.
1 Gb ohn roy mi lrun,
ay mi lw br t,
2 pa mi m lw gb k,
kr n wj wn aldra.
3 Wn pn ahn wn b id,
wn taf pl r olr,
4 wn ta n kk s al,
wn ta ljij l br rr.
5 Wn gbara wn nynj
nn i bbur wn,
wn jrr lti d d sl fn mi,
wn w p: Ta ni y r wa?
6 Ta ni y wd k wa?
un y wd,
ni t wd nyn,
t s m ohun jnl kn.
7 lrun ti taf s wn,
wn ti gba gb jij;
8 ahn wn ti k b wn,
gbogbo ni t r wn mi or.
9 Gbogbo nyn ni y br,
wn y kde i lrun,
i r y s y wn.
10 Oldodo y y nn Yhw,
wn t fi e b
gbogbo lkn mm y go.
(64)
65
ORIN DP
Fn olr akrin. Orin Dfd.
lrun, w ni yn y fn n Sn,
w ni k a ma jj fn:
2 w t gb dr.
Ld r ni gbogbo m nyn b
3 pl gbogbo i wn;
gbrn wa ti p j w l,
sb, w pa wn r.
4 Ay ni fn ynf r, t w p
k ma gb n gbl r.
wa y kn fn ire in il r,
ohun rere tmpl r.
5 w fi dodo r sn n fn wa ln r,
lrun gbl wa, rt gbogbo ay,
ti ti erk kr;
6 w fi agbra gb wn k l r,
w fi agbra di mr.
7 w m j omi dk rr
hh omi s e j.
wn orl-d kgbe pl br,
wn t gb n pin ay,
8 wn i yanu r m ay w
fn nu n ibod wr ti al
9 w tj ay, o s fn un n omi,
w m u kn fn ohun r.
wn od r lrun n sl
lti ps so fn il ay.
10 w rin aporo il ay pl omi.
w m u tj, o fi j r ,
w s bs so gbn r.
11 w fi oore r d dn ld.
p gidi n n ipas r,
12 n n oko pp in dn.
wn k kkk fi ay di mr,
13 wn pp oko kn fn agbo ran,
k bo wn fonfoj ml,
wn h fn ay, h! Orin dn!
(65)
66
ORIN DP
Fn olr akrin. Orin. Pslm.
1 h h ay s lrun, gbogbo ay,
2 krin go s ork r.
fi yn ti go fn un.
3 w fn lrun p:
W b i r ti n yanu t!
I yanu r fi agbra r hn.
wn t r w oj rere r.
4 Gbogbo ay ni y trba fn ,
wn y krn s , krin s ork r.
5 w wo i lrun,
gbyanu i l lrn m nyn.
6 s kun di il gbgb,
wn fi s gbgb la omi od j.
K ay wa m w nn r.
7 fi agbra r jba tt ll.
j r wn orl-d:
k wn lt m e dde s i.
8 yin nyn, fi bkn fn un,
k h yn r dn lrn yn.
9 lrun t fi y fn m wa,
t k s j k a ks.
10 w ti dn wa w, lrun,
w ti dn wa w b a ti dn fdk w.
11 lrun, w ti f w sn dkn;
w ti gb r wwo l wa lr.
12 w j k wn nyn gun or wa,
wa gba in in ti omi kj,
gbn lyn n ni o e gbw fn wa.
13 Mo b n il r pl b sunpa,
mi y san j mi fn ,
14 j t mo fi t mi j,
t mo fi nu mi s ngb rora mi.
15 mi y r b sunpa s ,
pl fn gb lr in.
mi y rb pl ak ml ti ewr.
16 w gb, yin t br lrun,
mi y ryn ohun t e fn m mi.
17 un ni mo kgbe p,
pl yn gga n nu mi.
18 B ibi b b n kn mi,
Olwa k b ti tts mi.
19 gbn lrun ti gb mi n tt;
s ti tts ohn dr mi.
20 bkn ni fn lrun t k k dr mi,
t k s j k f r jnn s mi.
(66) DR NGB KR
67
Fn olr akrin. Pl l olkn. Orin.
1 lrun n k o s bs i fn wa,
k oj r tnml s wa lra.
2 B ni n r y di mm nn ay,
ti gbl r lrn wn nyn.
3 K wn nyn yn , lrun,
j k gbogbo wn nyn yn !
4 J k wn orl-d y, k wn krin,
ntor t w kso ay pl dodo.
w dj wn nyn nn tt,
w s dar wn nyn lr ay.
5 K wn nyn yn , lrun,
j k gbogbo wn nyn yn !
6 Il ti so so r,
ntor lrun wa ti bs i fn wa.
7 K lrun tn fn wa n bkn r
tt di p gbogbo ay bl fn un.
(67) ORIN AY GUN
68
Fn olr akrin. Orin Dfd. Pslm.
1 K lrun dde, k wn t r s tk,
k wn t krira r s kr nwj r.
2 B efn ti f l b ni k wn f n;
b d ti y nwj in,
b ni k wn aebi gb nwju lrun.
3 gbn wn oldodo y y nwj lrun,
in wn y dn, wn y s j ij ay.
4 krin s Olwa, lu l s ork r,
la n fn ni t gun or snm.
y nn Yhw, k s j nwj r.
5 Baba aln baba, olgbj op,
b ni lrun j n ibi mm r.
6 lrun fn adgb n il ibgb;
m wn lwn jde s mnira.
gbn wn lt n lti gb n il gbgb.

7 lrun, ngb t w jde


nwj wn nyn r
8 il m tt ngb t o rin in al l,
wn k snm par nwj lrun,
nwj lrun, lrun srl.
9 lrun, w r plp j sl
ngb t r m wn nyn r,
w fn wn n y titun.
10 Nb ni dl r ti r ibgb, t o ps, lrun,
nn oore r fn wn tlk.
11 Olwa fn wn j r n e:
ryn ay gb m ogun lk.
12 wn ba s, gb m ogun s,
wn obnrin il pn kgun wn.
13 Ngb t simi lb gb ran.
Fdk dbo wn y db a n,
t wr dn gbinrin lr y ap r;
14 d ti t bgb m ogun nye k!
Npas r ni ynyn r
lr k Dd u n.
15 k lrun ni k Bn,
k ni gga ni k Bn!
16 yin k gga, j t s yn
lti lara s k t lrun yn e ibgb?
B ni, Yhw y ma gb nb tt ay.
17 gbgb n gbgb ni k ogun lrun,
Olwa ti w lti Sn l sbi mm r.
18 w ti gk l pl kgun wn r gbkn,
a ti fi wn nyn ta lr, lrun,
n pl wn lt pp,
lti fn Yhw n y ibgb r.
19 bkn ni fn Olwa lti j d j,
ti gba r wa r, lrun olgbl wa.
20 lrun t gba-ni ni lrun wa
Olwa Yhw ti m kkr ik.
21 gbn lrun y f or wn t r,
ti agbr wn t tram .
22 Olwa w p:
mi y m wn pad lti Bn,
mi y d wn pad lti ib kun.
23 Ngb n ni w y fi s r rin j wn,
t ahn aj r y s r tir lra t.
24 A ti r wde r, lrun, wde lrun mi,
ba mi l sbi mm r.
25 wn akrin nwj, wn onl lyn,
wn mge lu tamburn lrn wn.
26 jm gb orin bkn fn lrun,
fi bkn fn Yhw, yin m srl.
27 Nb n Bnjmn w, bkyn wn,
wn ald Jd pl a ln,
wn ald Sbln ti ti Nftl.
28 Gbkso, lrun mi, gg b l agbra r,
kso algbra t o ti fihn w,
29 lti tmpl r n k Jrslm.
wn ba y m r w fn .
30 B wn ranko in fefe e n w,
wn agbo ak ml, wn grp;
m wn trba pl r fdk.
T wn arguny k.
31 wn ll y w lti gpt,
tp y na w s lrun.
32 krin s lrun, yin jba ay,
33 yin ni t gun k snm, run ll.
fi ohn r sn r, ohn algbra:
Nb l ti sr, pl ohn !
34 w jw agbra lrun.
go r w lr srl,
agbra r w lj snm.
35 ni bbr ni lrun nbi mm r.
un ni lrun srl.
fn wn nyn r n okun ti gbra.
bkn ni fn lrun.

(68)
69
ORIN AR
Fn olr akrin. Pl ohn orin ll Orin Dfd.
1 Gb m, lrun,
ntor omi ti r m d rn.
2 Mo ti r sn bt od jnjn,
k sbi lti m s dr.
Mo ti wn ib omi,
gbr omi n b m ml.
3 Agara kun d mi, n fun mi ti gb.
Oj mi ti bj tn pl wwo n de ww lrun mi.
4 Awn t krra mi lnd
p ju irun or mi l.
wn t fi k b mi j
p ju agbra mi l.
(Bwo ni k mi e san ohun t mi k m?)
5 lrun, w m w mg mi,
wn e mi k pam fn .
6 M e j k oj ti wn t gbkl ntor mi,
M e j k wn t w
dm ntor mi, lrun srl!
7 Ntor tr ni mo e gba ws,
t tj fi b m lj,
8 t mo fi di jj fn wn arknrin mi
ti lej fn wn m y mi.
9 Ntor tara il r k mi lra.
ws wn olkgn r j l m.
10 Ngb t mo fi w pn ara mi lj,
wn fi b mi;
11 ngb t mo w a f,
wn tn fi m pwe,
12 wn t jk lnu ibod fi m f,
mo di ni t wn mt fi krin.
13 Wo dr t mo gb s :
dr fn oj rere r.
Nn f l r d mi lhn, lrun,
pl rnlw r t k kn.
14 Y m nn ib omi jnjn,
k n y lw wn t mi,
kr nn ib omi!
15 k gbr omi m e b m ml,
k gbun m e gb mi m,
k ik m e panud m mi.
16 Dhn, Yhw, ntor ire ni f r;
bojw m nn n r;
17 m e fi oj r pam fn rn r,
r m pad lw nira t d b mi,
18 snm m mi, k o s gbsan fn un,
r m pad lw nira wn t mi!
19 w m b wn ti fi m e yy,
Gbogbo wn t r mi j w nwj r.
20 tj ti dm mi k n wsn;
mo wye lsn fn olj n,
ti fn oltn, mi k s r ni kankan.
ws ti b m lkn j.
21 Dp onj, wn fn mi n mjl,
Nn ngb mi, wn fn mi n t kkan mu.
22 J k tbl onj wn di bt fn wn,
k onj s wn di tkt fn wn;
23 k oj wn knkn la l rran,
k ara wn ma gbn pl wrr!
24 Da bn r l wn lr,
k in run r j wn run;
25 j k ibd wn di ahoro,
k il wn fo;
26 ntor wn d ni t w l lr,
wn fi kn rora ni t w lgb.
27 K l s wn lrn,
k wn m e r gbl dodo r;
28 pa wn r kr nn w y,
m e k wn kn wn oldodo.
29 N tmi, nn ti whl mi,
j k rnlw r gb mi r, lrun.
30 mi y yin ork lrun pl orin,
mi y fi go fn un pl p.
31 y t Yhw lrn ju ak ml,
ju ran algbara l fn rb.
32 Ngb t wn onrl b r i, wn y y,
kn wn t w lrun y sj.
33 Ntor Yhw gb ohn wn t,
k s gan wn rn r nn wn wn.
34 K run un ay yn n,
kun ti gbogbo d in r.
35 Ntor lrun y gba Sn,
yo si tn wn l Jd k;
wn nyn y ma gb ib b ohun n.
36 wn m rn r y jogn r.
wn t frn ork r y gb nb.
(69) DR ONRORA
70
Fn olr akrin. Fn rnt. Orin Dfd.
1 lrun, yra lti gb m l.
Yhw, w rn m lw!
2 tj ti bk lr wn
t lpa m mi!
J k wn pynd pl dm,
wn t fi ipalra mi f,
3 K wn pynd pl tj,
wn t w fn mi p: h! h!
4 gbn k ay ti in ddn w fn
gbogbo wn t w !
K wn ma w tt l p: lrun tbi!
wn t f rnlw gbl r!
5 B mo ti j tlk ti t,
tt w sd mi, lrun!
w ni olrnlw ti olgbl mi,
Yhw, m e dr p !
(70)
71
DR ARGB
Yhw, w ni mo fi e b mi,
m e j k oj t m l.
2 Nn dodo r gb m, gb m;
fets mi, k o s k mi y.
3 J pta b fn mi,
odi algbra fn gbla mi;
ntor w ni pta ti odi fn mi.
4 lrun mi, gb m lw wn aebi,
lw eld mej ti onrj!
5 Ntor w ni rt mi, Olwa,
Yhw, w ni gbkl mi lti gb we mi.
6 w ni mo fhnt lti j b mi,
w ni pn mi lti in y mi.
w ni mo yn ngb gbogbo.
7 r mi ti ya gbogbo nyn lnu,
gbn w ni b t dj fn mi.
8 nu mi y ryn dodo r,
ti rnlw r lti j d j.
9 M e k m sl lj ogb mi,
m e j mi sl
ngb ti ara ti di ara gb!
10 Ntor wn t mi sr npa mi,
wn t mi gbmrn p:
11 lrun ti k sl, tl e,
m u, k n olgbj!
12 lrun m e jnn s mi,
lrun yra w rn m lw.
13 tj ti gb ni fn wn albk mi,
k wn t f pa mi lra gba b ti tj!
14 Sbsib, mo n rt l dkun,
mi y bs yn r;
15 nu mi y ryn dodo r,
ti gbl r lj gbogbo.
16 mi y jde w nn agbra Yhw,
lti ryn dodo r, tr nkan, lrun.
17 lrun w ti k mi lti gb we mi.
mi ryn i yanu r sbsb.
18 Wy ti mo dargb pl ew lr,
m e k m sl, lrun,
k n ba l ryn agbra r fn ran t b,
19 ip r ti dodo r d k run.
w ni on l,
lrun, ta l db r?
20 w ti m mi r pnj pp,
w y tn fn mi n y pad,
w y pad y m kr nn gbun il,
21 w y m j ogb mi gn,
w y tn t m nn.
22 Ntor n ni mi y fi yn
dp fn pl lr,
fn ott r, lrun mi,
mi y fi hrp krin s ,
w ni Mm srl.
23 K t mi y b mo ti yn ,
ti m mi t o ti rpad!
24 Ahn mi y ryn dodo r lj gbogbo:
ntor tj ti bk t b wn n
t w n farapa mi!
(71)
72
JBA LF
Orin fn Slmn
1 lrun fi dj r fn ba
ti dodo r fn m ba.
2 K ba l dj dodo r
fun wn nyn r
ti fn wn tlk r pl t.
3 K wn k l ti kker
m lf w fn wn nyn.
4 un y fi dodo dj fn ni kker,
y gba wn m ak l.
5 un y p lj orn ti p,
lti ay by.
6 un y skal wr b eji lr pp,
B kan j wr lti m il tut.
7 N j r dodo y gbil
ti lf tt d pin ay.
8 un y jba lti kun d kun
ti lti od l a n tt d pin ay.
9 ranko o n y wl fn un,
wn t r y l eruku il;
10 wn ba Tr ti ti wn erk
y m r w fn un.
wn ba b ti Sb y bn n lbn;
11 gbogbo wn ba y dbl fn un,
gbogbo wn kfr y sn n.
12 un y gba t t wn k p ,
ti wn aln t k n rnlw.
13 un y ssan fn wn algbra,
y s d m wn tlk s.
14 un y gba m wn lw nira ti rj,
j wn j lj.
15 (K p, k a s fn un n wr b!)
A ma gbdr fn un tt l,
A s ma bkn fn un lj gbogbo.
16 K k p lr il,
tt kn tr wn k l!
k so gbn ma m lgb b ti Lbnn!
17 K a yin ork r tt l,
k s p b run.
Gbogbo y ni y r bkn gb nn r,
gbogbo orl-d y p n olbkn.
18 bkn ni fn Yhw, lrun srl,
ni t nkan e ohun yanu,
19 bkn ni fn ork r olgo tt l.
K gbogbo ay kn fn go r.
mn. .
20 par wn dr Dfd m Js.
(72)
73
DJ KYN
Orin sf
1 W b lrun ti eun fn srl,
b Olwa ti e fn wn lkn mm.
2 k d k s mi ts,
kn, s mi b y,
3 ntor lara mi s wn aebi,
ngb t mo r sk wn k:
4 k s whl fn wn,
ara wn le, wn s dn;
5 wn k m bnj t wn nyn r,
wn k b dm pn nn pnj r.
6 Ntor n ni wn e w gbraga b lk rn,
t wn fi w ip e a bora.
7 k p nn wn,
kn wn kn fn rkrek.
8 Wn a ma sn pl r bj,
wn a pt nira gga,
9 wn a gb nu l k run,
ahn wn a ma p lr il.
10 B ni wn nyn mi fi tl wn,
t wn l gbogbo r wn.
11 Wn w p: Bwo ni lrun e l m?
j kys b ld Atbi Jl?
12 Wo wn aebi,
wn n s i ls ynu!
13 synw-synb,
k ni mo pa kn m fn?
t mo w w kr nn jbi?
14 Ngb t ynu b mi ljoojm,
t mo jy lrr?
15 B mo b w p:
mi y sr b tiwn.
mi b ti t r y wn m r.
16 Ngb n ni mo gbynj lti ron jnl,
gbn ro fn mi!
17 w e, lj t mo wo jnl lrun,
Ngb n ni gbyn wn y mi:
18 nkyn, w gb wn ka k t y,
w b wn ub sn parun.
19 H! W b wn ti gb l rtl!
Wn parun, br-bojo pa wn!
20 Olwa, b l t a taj kr,
b ni e gbgb wn.
21 , ngb t kn m bj,
t in b mi gidi,
22 mo hw mg l m nkan,
mo db ranko nwj r.
23 Mo s dr nwj r,
w m w tn mi dn;
24 w y fi mrn r t mi sn,
lyn n ni w y m mi wn go.
25 Ta ni mo tn n s run b k e r,
Lyn r, mi k w ohun mrn nn ay m.
26 Ara ti kn mi gbin fn f r:
pta kn mi, lrun ni pn mi tt l.
27 Lt, ni t b k sl y gb;
w y pa wn t gbr s run.
28 Ay temi ni lti snm lrun,
mo fi Olwa Yhw e b mi,
k n ba l ma ryn gbogbo i r.

(73) KN LYN PARUN TMPL


74
Ew. Orin sf
1 e lrun ti o fi ta w n?
k ni e t w fi run bn
s agbo gntn r?
2 Rnt wn nyn r
t w ti yn lti tij,
ran t o rpad lti j ohun n r,
k l Sn,
nbi t o fi e ibgb r.
3 Dar s r sbi t ti run ptpt.
wn t ti s gbogbo ibi mm di ahoro.
4 wn t r pariwo n il dr r;
wn ti gb pagun wn kal
n nu n ibi mm,
5 pl jj i t a k m.
6 k wn ti igi ilkn r,
wn ti fi k ti l l ml;
7 wn ti fi in j ibi mm r, lrun,
wn ti s ibgb mm r di m kal.
8 Wn w nn kn wn p:
j k a pa wn r lskan!
Wn ti j gbogbo il sn n il y.
9 wa k r wn m wa m,
wl k tn s m,
a k r ni s fn wa b y ti p t!
10 lrun, bwo ni t y ti sr d p t?
w e l j k t ma b ork r tt l?
11 e t o fi fa w r syn,
t o s fi w pam sb?
12 gbn lrun ni ba wa lti br,
olrnlw gbogbo orl ay.
13 w t o fi agbra r ya kun s mj,
t o s f or wn ewele nn kun.
14 w ni o f or Lefitn,
t o s fi b wn ranko,
15 w ni o la orsun omi ti od t n,
t o s od kr di gbgb.
16 Tr ni sn, tr ni ru.
w ni o ps ml ti orn,
17 w ni o pl pin ay,
w ni o d gb tt ti rn.
18 Rnti, Yhw, b t ti sr d,
t mg nyn kgn r.
19 M e fi db r l wd lw,
m e gbgb wn t r tt dpin..
20 Rnt mjm r,
ntori gbogbo ibi kk ti di il w ip.
21 M e j k wn t y j pad pl tj;
j k wn tlk ti aln yin ork r!
22 Dde, lrun gba j r r,
Rnt mg t sr d s n gbogbo j!
23 M e gbgb ariwo wn t r,
igbe wn ad s t gk ljoojm.

(74)
75
LRUN OLDJ T GB-NI LK, T R-NI SL.
Fn olr akrin. Pl l mjbj. Orin sf
1 w dp fn , lrun,
w p, a s pe ork r.
w ryn wn i yanu r.
2 Ngb t wkt mi b d,
mi y dj dodo.
3 B ay pl wn t gb nn r til wrr,
mi ni mo gb p r r.
4 Mo s fn ongbraga p:
M e lr m.
ti fn aebi p: M e ynga agbra r m,
5 m e ak m nn agbra yn,
m e fg sr gbraga.
6 K e lti l-orn tb w-orn,
tb gb, tb k l
ni dj ti ma w,
7 gbn lrun fnrar ni oldj.
r ni kan sl,
gb lmrn ga.
8 Yhw m ife kan dn
t kn fn t hh olrn ddn:
d jde;
wn mu pl gdgd r,
gbogbo aebi gbd mu tn.
9 N tmi, mi y y tt l,
mi y krin yn s lrun Jkb.
10 mi y kp wn aebi,
gbra oldodo y s lk.
(75)
76
ORIN GUN S LRUN ON YANU
Fn olr akrin. Pl l olkn. Orin sf
1 N Jd ni a gb m lrun,
Ork r ga n srl;
2 g r w n Slm,
t ibjk r s w n Sn;
3 nb ni ti f t dn,
pl as, id ti hmra ogun.
4 w dn nn l l
pl kgun t ga b k t o gb lw wn.
5 wn akgun ti sun orun ik,
Gbogbo jagunjagun ti rws,
6 lb kl r, lrun Jkb,
k ogun ti in ub lra.
7 w, n w nkan n ni bbr!
Ta l l dr nwj bn r?
8 w m-ni gb dj lti k run,
l ay br, s dk,
9 ngb t lrun dde fn dj,
lti gba wn onrl il ay l.
10 bn nyn y m gbgo,
wn t br nn bn r y s d ;
11 jj k s san j yn fn Yhw lrun yn,
k gbogbo wn t w n yk r fi r fn ni Bbr;
12 ni t g m wn ald kr,
t s fi paya pa wn ba alay.
(76)
77
R LR TYNW SRL.
DR ONRO
Fn olr akrin. Jdtn. Orin sf
1 Mo kgbe sk s lrun,
Mo kgbe s lrun k gb tmi.
2 Mo w Olwa lj pnj mi:
Mo gb w dr sk lru ldkun,
m mi k tn.
3 Mo rnt lrun mi, mo s kdn,
Mo ron s i, m mi rws.
4 w gba orun kr lj mi,
Mo dm, mi k l sr,
5 mo rn s j tij,
mo s rnt wn dn tynw;
6 lru, mo ron mi w,
mo r, mo s wd:
7 j Olwa y ha k w tt ay b?
K ha n fi oj rere r hn w m b?
8 Tb f r ti l tt l,
lr r ha ti d pin b?
9 j lrun l gbgb n r,
tb k fi bn ta oj n n?
10 Mo w p:
Wo nkan t fa bnj mi:
p n g go ti ypad.
11 Mo rnt wn i Yhw,
mi rnt i yanu r tij.
12 Mo ron s gbogbo i r,
mo s e sr lr i l r.
13 Mim ni n r, lrun.
lrun wo ni tbi b lrun wa?
14 w ni lrun t e i yanu.
w fi agbra r hn
lrn wn nyn.
15 w fi ap r ra wn nyn r pad,
wn m Jkb ti ti Jsf,
16 wn omi r , lrun,
wn omi w , wn s pynd,
r ba wn gbun omi.
17 Oj snm r j sl,
wn kk fi ohn wn sr jde,
wn f r f shn-n shn-n.
18 Ohn r r s y oj snm kiri,
mnmn k lr ay,
il m, s wrr,
19 ngb t w fi in kun e n r,
t ipa r gba in alagbalgb omi kj,
k s ni t r ipas r.
20 w amn wn nyn r
b agbo ran
npa w Ms ti rn.
(77)
78
SR LRUN TI IMOORE NYN.
K LR OHUN TYNW
Ew. Orin sf
1 fets mi, yin nyn mi,
tts r nu mi,
2 mi y la nu mi pa we,
k n sr jnl ohun tij.
3 Ohun t a gb, t a s m,
Ohun t wn bb wa s fn wa,
4 wa k n fi pam
fn wn m wn,
gbn a s fn rn t b:
go Olwa ti agbra r,
pl wn i yanu t ti e;
5 r t e fn Jkb,
ti fin t e n srl.
p fn wn bb wa
p k wn fi k wn m wn,
6 k ran t b ba l m ,
wn m t a b.
wn n y tn dde s fn wn m wn,
7 k wn n l fi rt wn s lrun,
k wn m e gbgb i l lrun,
gbn k wn pa gbogbo fin r m;
8 k wn m ba e b wn bb wn,
ran lt ti algd,
ran t k r k gb ibi kan,
t m r k s faram lrun.
9 wn taftaf m frm
pynd lj j;
10 wn k pa mjm lrun m,
wn k lti rn gg b fin r.
11 Wn gbgb i l r,
i yanu t fihn wn,
12 e ohun yanu
lj wn bb wn,
n il gpt, n il ttj Tns.
13 pn kun ny, s m wn kj,
m omi dr b gnn.
14 fi knkn amn wn lsn-n,
ti ml in lru.
15 n pta nn ij,
fn wn lp omi mu
b lti in ib:
16 m omi n jde lti in pta,
m omi n sl b gbr od.

17 Sib, wn ,
wn t s Atbi Jl nn al;
18 wn dn lrun w nn kn wn,
npa bbr onj af in wn.
19 Wn til sr d s lrun,
Wn w pe: j lrun lgbra
lti ps onj nn ahoro al?
20 w lu pta, om s n,
gbr omi r jde,.
j tn l fn wa n brd,
k ps ran fn wn nyn r?
21 Ngb t Yhw gb y, in b i;
in kan rn m Jkb,
lyn n ni bn ru s srl,
22 ntor wn k gba lrun gb,
wn k lti gbkl gbl wn.
23 Sb, p fn kk lk,
wn ilkn run;
24 rj mn fn wn j,
s fn wn n brd lti run:
25 nyn lsn j brd wn Algbra,
fi p onj b wn y.
26 m aff l-orn f lti run,
s fi agbra r m aff gs dde,
27 rj onj l wn lr b eruku,
y s r sl b iyanrn kun,
28 j k r srn g wn,
ti n yk gbogbo ibgb wn.
29 Wn j jy, wn mu mutrn,
ntor fn wn n f kn wn;
30 gbn k wn t t af wn lrn,
ngb t onj n w lnu wn,
31 bn lrun ru s wn,
pa wn algbra lrn wn,
si p wn d srl kal.
32 Sb, wn tnb s i,
Wn k gba i yanu r gb.
33 Ntor n ni fi pin s j ay wn b m,
t dn or wn par lr-tl.
34 Ngb t pa wn run ni wn br s w a,
Wn pad w a tmtm;
35 wn w rnt p lrun ni pta wn,
p lrun Atbi Jl ni olrpad wn.
36 gbn wn fi nu pn n lsn ni,
wn fi ahn wn k s i,
37 ntor kn wn k w ld r,
wn k tt s mjm r.
38 gbn un n tir, nn oj rere r,
fi wn j wn dp k pa wn run,
e sr bn r ngb pp,
dp k fa runu sk.
39 rnt p nyn lsn ni wn,
m t kj l t k pad m.
40 Mlo ngb t wn t s i nn dn,
t wn s b nnj nn al!
41 Wn tn pad dn lrun w,
Wn s m ni Mm srl bn,
42 wn k rnt wn i w r m,
ti j t gb wn lw t,
43 ngb t e m yanu r n gpt,
i yanu r n il ttj Tns:
44 t s omi wn di j,
t s s od wn di k-emu.
45 rn ak einin b wn,
ti p pl t y wn lnu.
46 fi kre oko wn fn tata j,
e s m i w wn j.
47 fi j ynyn pa jr wn run,
s fi omi dd pa igi skmr wn.
48 fi jkl rn pa ran sn wn,
s fi ib pa agbo ran wn.
49 kbiara gbn r s wn.
pl bn, run ti parun,
rn ngl olparun s wn,
50 n sl fn bn r.
K d m wn s kr lw ik,
fi m wn l w jkl rn.
51 pa gbogbo kb gpt
pl wn d ran Hm.
52 m wn nyn r jde
b agbo gntn,
s dar wn b agbo ran nn pp;
53 wn n lf ls br,
ngb t kun bo wn t wn ml.
54 m wn w orl mm r,
k l t w tn r gun;
55 l wn kfr jn nwj wn,
s pn il wn n jogn fn wn,
fi g wn e ibgb fn wn,
fn y kkan srl.
56 Sb, wn dn lrun w,
wn tko Atbi Jl,
wn k lti fets r,
57 wn n, algbgb b wn bb wn,
wn k e gbkl b run t lj;
58 wn fi il r or k wn b nnj;
wn fi re t wn sn m u jow.
59 lrun gb, s bn,
s k srl ptpt,
60 fi ibjk r n Sn sl,
k g t gb
lrn wn nyn.
61 jw pt mjm r fn kgun,
fi pti r olgo r
l w wn t,
62 fi awn nyn l w id pa,
bn s wn jogn r.
63 ina pa wn dmknrin wn run,
k s orin gbyw m fn mge wn;
64 wn lf wn ti w id ub,
wn op wn k s f.
65 Ngb n ni Olwa taj b lti oj orun,
b akgun t t fn lgbra j;
66 lu wn t r lti yn,
k tj ayray b wn.
67 k g Jsf sl,
k s yan y frm,
68 gbn yan y Jd,
k Sn ynf r;
69 kl ibi mm b ti k run,
ti b ay t m dr inin.
70 yan Dfd rn r,
s m u w lti rn agbo ran,
71 m u kr lyn tj agbo gntn,
lti e ol gntn Jkb nyn r,
albjt srl ohun-n r.
72 tj wn pl fknsn pp,
s fi w r amn wn pl k.
(78) KN LR PARUN JRSLM
79
Orin sf
1 lrun, wn kfr ti gbgun w s il r,
wn ti s tmpl mm r di m.
Wn ti s Jrslm di kti alp.
2 Wn ti fi k wn rn r fn y oj run j,
ti ran ara wn nyn r fn ranko il j.
3 Wn ti da j n b omi n Jrslm
ls ni t y snk wn.
4 wa ti di ni gn fn wn aldgb wa,
olr-burk ti ly fn wn nyn ts wa.
5 Tt dgb wo, Olwa?
j w y bn tt l?
Tt dgb wo ni bn r y fi j w b in?
6 Da bn r sr wn orl-d,
wn kfr t k m ;
da runu sr wn jba
t k k pe ork r.
7 Ntor p wn ti gb Jkb m
Wn s ibjk r di ahoro.
8 M e ka wn bb wa s wa lrn,
tt, j k n r pd wa ln,
ntor ni wa lra ptpt.
9 Rn w lw, lrun gbl wa,
w, ntor go ork r.
Dr wa j w, Yhw;
gb w ntor ork r.
10 e t wn kfr fi w p:
lrun wn d?
J k oj wa r gbsan lra wn kfr,
gbsan j wn irn r t wn ta sl.
11 J k kdn wn lwn d iwj r.
Fi agbra r d wn t a dlbi ik s.
12 San n fn wn
aldgb wa lmje lra,
pl sn t wn fi kgn r, Olwa.
13 gbn wa nyn r, agbo gntn r,
y p fn tt ayray.

(79) DR FN RPAD SRL


80
Fn olr akrin. Pl l: wn ll ni ln. Orin sf.
1 Ol-gntn srl, fets wa,
w t dn lr t krb,
2 lr frm, Bnjmn ti Mnas,
m agbra r sj, w rn w lw.
3 lrun gb-ogun, ypad, awa bb,
j k oj r tnml s wa lra,
a s r gbl.
4 Tt dgb wo, Yhw gb ogun,
ni w y run s dr wn nyn r?
5 w ti fn wa n omij mu,
w ti mu omij y kj l:
6 w s w di pnl fn wn aldgb wa,
wn t wa fi w sn.
7 Yhw gb ogun, p w pad,
tnml oj r s wa k a l r gbl.
8 w m jra kan jade lti gpt w,
o s l wn orl jn lti gbn n:
9 w fi y sl nwj r,
ta gbngb, s gb bor il n.
10 O fi jji r bo wn ka l r,
wn kdr lrun fi ka wn b ;
11 na ka r d kun,
y r s gn d Od o n.
12 e t o fi w gb r lul?
Gbogbo wn t kj l k so r,
13 md in igb ti b j,
ranko gb ti j tn.
14 lrun gb-ogun, ypad nkyn,
bojwo il lti run w, k o s r i.
15 Bjt jr y, k o s ,
jr t o fi w tn r gbn.
16 wn nyn ti fi in sun n,
j k bn oj r pa wn run.
17 J k w r w lr ni t w lw tn r;,
m dm t o fn l;
18 wa k y s ys kr ld r m;
fn wa n y k wa l k pe ork r.
19 lrun gb-ogun, m wa pad,
j k oj r tnml s wa lra,
a s r gbl.

(80)
81
ORIN DN KR
Fn olr akrin. Pl l Gt. Orin sf.
1 h h ay s lrun, agbra wa.
krin yn s lrun Jkb.
2 gbe orin, k s lu l tamburn
pl hrp ti lr olhn ddn.
3 fn ip n o titun,
ngb t p kn lj dun wa.
4 y j fin fn srl,
lrun Jkb.
5 fi e fin fn Jsf
ngb t jde klu il gpt.
Ohn kan t mi k m
w fn mi p:
6 mi gba jk r kr lb r,
mo gba w r kr nn i,
7 w k nn nira, mo s gb l.
Mo dhn nn ff t mo farapam s,
mo dn w nbi omi Mrb.
8 Gb kl mi, w nyn mi,
srl, b e p w fetsl.
9 M e j k lrun mrn w ld r,
k o m e b lrun jj.
10 mi ni Yhw lrun r
t mo m jde kr n il gpt.
La nu r gbr k n s kn un.
11 gbn nyn mi k fets r mi,
srl k gbr s mi lnu.
12 Mo w fi wn sl nn kn lle wn
lti rn n n tiwn.
13 H, b e p nyn mi fets mi,
p srl rn n n mi,
14 n j kan ni mi b gun t wn,
t mi ba s y w pad pa wn t wn.
15 wn t Yhw b dbl ls wn;
trba wn b s p tt l.
16 gbn mi b fi k dradra b srl,
mi b s fi oyn in pta t lrn.
(81) DJ LR WN ALE BBUR
82
Orin sf.
1 lrun dr nn gbm lrun,
dj lrn wn m:
2 Tt dgb wo ni fi ma dj k,
t ma e ojsj s wn aebi?
3 e tt fn t ti aln bb,
gbj olpnj ti ak.
4 gba allgbra ti tlk l;
gb wn lw aebi.
5 Lmkan wn rn nn knkn,
Gbogbo t ay dr m wn lw.
6 Mo ti s fn yn p: lrun ni yn,
ti p m g go ni gbogbo yn.
7 Sbsb yin y k b m nyn,
ub b gbogbo ald.
8 Dde, lrun, w dj ay,
Ntor w ni o jba lr gbogbo orl-d.
(82)
83
B S LRUN FN RNLW KR NN PARUN
Orin sf.
1 lrun, m e dk, m e panum,
m bkt, lrun.
2 Ntor wn t r e rkrd,
wn t krra r gb or sk.
3 Wn gbmrn ld s nyn r,
Wn e rk s wn ynf r.
4 Wn w p:
W k a pa orl-d wn run,
k a m e rnt ork srl m!
5 Wn fi kn kan dt,
Wn s dml ld s ,
6 g dm ti ti ml,
g Mb ti ti wn m Hgr,
7 il mn ti Amalk,
wn m Flst ti wn ar Tr,
8 sr tn parap m wn,
sowp pl wn m Lt.
9 e wn b Mdn ti Ssr,
b Jbn ti Kn,
10 wn t o parun n n-Dr,
t ara wn k lr il.
11 e wn olr wn b rb ti Sb,
e wn jy wn b Sb ti Slmn,
12 wn t w p:
j k a fi il lrun e tiwa.
13 lrun mi, t wn k b f,
l wn jn b korko nn aff !
14 b in t j gb,
b w in t m k l gbin.
15 Fi ff r l wn jn,
K o s fi j r dyf wn!
16 Da tj b wn lj,
Tt wn y fi w ork r, Yhw!
17 K tj ti pay j tiwn l,
k bk ti gb b wn!
18 J k wn m p ork r ni Yhw,
Atbi Jl lr gbogbo ay!
(83) ORIN RN-J MM
84
Fn olr akrin. Pl l Gt. Orin wn m Kr. Pslm.
1 W b wn il r ti fanimra t,
Yhw, gb ogun.
2 m mi dr, s sr
lti r gbl Olwa.
kn mi ti ara mi kgbe ay
s lrun aly.
3 Olgoe ti w il fn ara-r,
pndd ti n il tir,
nbi t y gb wn m r s;
wn pp r ni mo f, Yhw gb ogun,
ba mi ti lrun mi.
4 Ay ni fn wn t gb n il r,
t wn yn lsimi.
5 Ay ni fn wn t agbra wn b nn r,
t wn fkns wn n k r.
6 B wn ti gba sl lkn l,
wn y s di orsun omi,
j kk y fi bkn b ;
7 wn y ma l lti k d k.
lrun y s farahn wn n Sn.
8 Yhw gb Ogun, gb dr mi,
ttsl lrun Jkb.
9 Bjt wa, lrun as wa,
wo oj ni rr r.
10 j kan n il r sn ju gbrn-n l,
ohun t mo yn n y:
iwj il lrun mi,
dp g wn aebi.
11 Ntor lrun ni odi ti as,
un l fn-ni lre-f ti go,
Yhw k k ohun rere
fn wn t rn n n pp.
12 Yhw gb ogun,
ay ni fn wn t gbkl !

(84) DR FN LF
85
Fn olr akrin. Orin wn m Kr. Pslm.
1 Yhw, in rere r w fn il r,
w m r gbkn Jkb pad,
2 w m jbi wn nyn r kr,
w s bo gbogbo wn;
3 w fa gbogbo bn r syn,
o s dkun bn gbgbn r.
4 M wa pad, lrun gbl wa,
jw nn bn r s wa!
5 j wo l ma bn s wa p t?
Tb tt ay ni bn r?
6 b w ni y pad fn wa ni y,
t wn nyn r
y s ma y nn r.
7 Yhw, fi f r hn w,
k o s fn wa n gbl r.
8 Mo fetsl, k ni Yhw w?
r lf ni lrun w
fn wn nyn r, wn r r.
9 gbl r b nts wn t br r.
go r y s ma gb n il wa.
10 f ti dodo ti pd ara wn,
tt ti lf ti kmra;
11 dodo y h lti in il w,
tt y s bojwol lti run.
12 Yhw fnrar n fn wa n lf,
t il wa y s so so r.
13 dodo y ma rn nwj r,
lf y s ma tpas r.

(85)
86

DR NN YNU
Adr Dfd.
1 Ttsl, Yhw, k o s d mi lhn
nn n ti bnj mi;
2 pa m mi m, ntor r r ni mo e.
Gba rn r l t gbkl .
3 w ni lrun mi, n mi, Olwa,
w ni mo k p n gbogbo j;
4 Fn rn r ly,
w ni mo gb m mi sk s, Olwa.
5 Olwa, w ni j drj ti in rere,
w kn fn n s gbogbo wn t k p .
6 Yhw, gb dr mi,
fets ohn b mi.
7 Lj rora mo k p ,
w s d mi lhn, Olwa;
8 lrn gbogbo wn r
k s kan b tr,
k s ohun t j wn i r.
9 Gbogbo wn kfr
y w fi b fn ,
Olwa, wn y fi go fn ork r;
10 ntor w tbi, w s e i yanu.
w n ni, Olwa,
fi w nkan oo.
11 Yhw, k mi n n r,
k n l ma rn nn tt r.
Pa kn mi m fn br ork r.
12 Mo p fn lti sl kn mi,
Olwa lrun mi,
mi y fgo fn ork r tt l.
13 ntor f r fn mi p jj,
w ti fa m mi kr n is-k.
14 lrun, wn ongberaga dde s mi,
agbo wn lm lpa m mi,
wn k r y fn nn rn wn.
15 gbn w, Olwa lrun f ti n:
w p bn,
o s kn fn f ti tt.
Kj s mi, n fn mi.
16 Fi agbra r fn rn r,
ti gbl r fn m rnbnrin r,
17 fi m in rere r hn m.
wn t mi y r i pl tj,
ntor w, Yhw, rn m lw,
w s t m nn.

(86)
87
SN NI Y M NYN
Orin wn m Kr. Pslm
1 Yhw f l r,
2 pil r b lr wn k mm,
wn nu n Sn w
ju gbogbo ibgb Jkb.
3 sr go fn ,
w l lrun.
4 Mo ka Rhb ti Bbln m
wn t gba tmi;
Tr, Flst tb tp,
A b lgbj nb.
5 gbn ni kkan wn ni pe Sn n y!
ntor nn r ni a gb b gbogbo wn.
Yhw ti fi d r ml.
6 Yhw Atbi Jl ti krk
olk lk nyn p:
Ib ni a gb b i.
7 wn ald pl m bl bkan n,
gbogbo ary lo fi e ibgb wn.
(87) DR NN RORA
88
Orin wn m Kr. Pslm.
Nn sn, nn ro.
w fn Hmn m bl.
1 Yhw lrun mi,
mo kgbe p lsn-n,
Mo dr lru nwj r;
2 J k dr mi d d r,
fets ohn kn mi.
3 Ntor m mi ti kn fn bnj,
ay mi s ti d et bb is-k,
4 a ti k mi kn r iboj,
ti tn m mi!
5 Wn m t pl wn k,
b ni t a ti pa, t w n sr,
b wn t w k rnt m,
b wn t ti sn kr lw r.
6 w fi m s sl il jnjn,
nn knkn, nn gbun;
7 bn r wwo lr mi,
w s rj bn l mi lr,
8 w ti m wn lgb mi jnn s mi,
o ti s mi di ohun rra fn wn;
a ti s mi ml, n k l jde,
9 oj mi ti rws nn nira.
Mo k p , Yhw, n gbogbo j,
Mo na w mi s .
10 w ha e i yanu fn wn k?
j k l dde yn lgo?
11 j a l sr if r n is-k,
tb ryn tt r n il gb?
12 j wn m i l r nbi knkn,
ti tt r n il gbgb?
13 M k p ,
dr mi d d r n wr;
14 e t o fi w r m mi syn,
t o fi oj pam jnn rr s mi?
15 Olrburk t k l
lti gb we mi,
mo ti farada br r, ti s mi;
16 br r wwo lr mi,
ojo r ti s mi di ni asn.
17 Wn h mi m b omi n gbogbo j,
Wn s mi m nh gbogbo.
18 w m r ti ojlm jnn s mi,
knkn ti di nikej mi!
(88)
89
ORIN TI DR S LRUN TT
w. Orin tn m bl.
1 mi y krin f Yhw tt l,
tt j ay ni nu mi y kkk dodo r.
2 Ntr mo ti w p:
f ti fsml tt l,
ti fs tt r ml n run.
3 Mo ti b ni t mo yn e dhn,
mo ti bra fn Dfd rn mi:
4 mo ti fi s y r ml tt l,
mo ti k t r tt ayray.
5 run dp fn i yanu r, Yhw,
p fn tt r
lrn wn nyn mm.
6 Ta ni k a kw Yhw n jl run,
k b Yhw dgba
lrn wn m lrun?
7 lrun abanilr lrn gbm wn ni mm,
t tbi pl l l lrn
wn t y i k.
8 Yhw gb ogun, ta l db r?
Yhw algbra,
ypad r y k!
9 w l kp gbraga kun,
w l l m j r dk,
10 w lo g Rhb b ran,
t o fi agbra ap r
t wn t r k.
11 Tr ni run, tr ni ay,
w lo e pil ay
ti ohun t b nn r;
12 rw ti gs, w l d wn,
Tbr ti Hrmn
kgbe ay s ork r.
13 w ni akgun alp l,
agbra b lp r, ip r ga.
14 dodo gbl ti dj tt
l gb t r r,
f ti tt rn nwj r.
15 Ay ni fun wn t m yn r,
Yhw, wn y ma rn nwj r,
16 wn y n ork r n gbogbo j,
wn g nn tt r.
17 w ni ml agbr wn,
w gb agbra wn sk
nn oore-f r.
18 Ntor Yhw ni as wa,
ni Mm srl ni ba wa.
19 w ti sr n tij nn ran,
w s s fn wn r r:
Mo ti gb ad d or akgun kan,
mo ti gb kker ogun kan ga
nn enyn mi.
20 Mo ti r Dfd rn mi,
mo ti fi rr mm mi pa lr:
21 w mi y dr iin fn un,
ap mi y fn un lgbra.
22 t k n ln,
aebi k n bor r;
23 mi y f wn t kj j s i,
mi y s lu wn t r.
24 tt ti f mi w pl r,
agbra r y p s i n ork mi.
25 mi y na w r tt d yn kun,
r y gb l sr wn od.
26 un y w fn mi p:
w ni bb mi,
lrun mi ti pta gbl mi.
27 T b t mi y s di kb,
ni gga jl lr gbogbo ba ay.
28 mi y fi f mi fn un tt l,
mjm mi y s dr t .
29 Mo ti fi d ran r ml
ti t r p tt b j lj run.
30 B wn m r b fi fin mi sl
t wn k s rn gg b dj mi;
31 b wn b r fin mi,
lpa wn mi m,
32 mi y fi pn b wn w
nn wn.
mi y n wn
nn e dd wn.
33 gbn mi k n m f mi kr,
mi k n ys nn dodo mi.
34 mi k n ba mjm mi j,
r mi k n pad s mi lnu;
35 gb kan oo ni mo fi
ork mm mi bra:
mi k l pur fn Dfd tt l.
36 ran r y w tt ay,
ti t r b orn nwj mi,
37 b p t dr gbnyn tt l,
lr tt n run.
38 gbn w ti k y sl,
o ti bn s ni rr r;
39 w ti k mjm rn r,
w ti j k ad or r sn erp.
40 w ti j k wn gnn odi r dlu,
w ti pa wn ibi agbra r kal;
41 gbogbo wn t kj l fi e kgun,
wn aldgb r ti fi e yy.
42 w ti fi agbra fn wn altak r,
w ti m in wn elnn r dn;
43 w ti id r m kta,
w k gb e lk lj j.
44 w ti gba p l r,
w s ti doj t r bol;
45 w ti s di argb-md,
o ti da tj b .
46 Tt dgb wo ni w y foju r pam, tt dpin?
bn r y ma j b in tt l k?
47 Rnt b j ay mi ti m,
ohun asn t w d m dm fn.
48 Ta ni l wy lk?
Ta l l gba ara-r kr n is-k?
49 Olwa, m f r js d?
w bra fn Dfd nn tt r.
50 Rnt ws t wn fi l rn r, Olwa,
b gbogbo sn n ti kan m lra gg t;
51 B ni wn t r ti e ws, Yhw,
t wn b gbogbo s ni rr r!
52 bkn ni fn Yhw tt l!
mn, !
(89)
90
B AGBRA NYN TI M
dr Ms, nyn lrun.
1 Olwa, w ti dr t w,
b odi lti ayray.
2 K a t b wn k,
k a t b il ati ay,
lrun ni w lti ayray.
3 w ti d nyn pad s inu erp.
O w p: Pad, w m dm!
4 Ntor gbrn-n dun b j kan ni lj r,
n t kj, sn ru kan.
5 Wn kj l b l n wr,
wn db korko t h:
6 n wr, wn a j pp,
n al wn a dorkod,
wn r, wn a s di gbigb.
7 w ti gb tn lw bn r,
Nn run r abanlr.
8 w gb wa sta nwj r,
r w t sl nn ml oj r.
9 j or wa dnk lb run r,
wn dn ay wa pari b m.
10 drin dn pre ni j ay wa,
l t grin fn algbra.
B wn ti p t ni p ti nira wn ti p t,
wn rkj kk, t a s di ni gb.
11 Tal m agbra bn r,
tb tal br r, pl run r
12 M wa m b j ay wa ti kr t,
k a ba l jr gbn nn kn wa.
13 Dkun, Yhw,
tb tt l ni bn r?
n fn wn rn r.
14 Fi f r b wa n wr,
a ma y, a ma krin n gbogbo j.
15 Fi ay san gbogbo j jy wa fn wa,
wn dn t a fi m ro.
16 Fi i r hn nn wn rn r,
ti wa r lr awn m wn.
17 K oore-f Olwa ma w lr wa.
Fi r s i w wa.

(90)
91
LB B LRUN
ni t gb lb b lyn,
t w lb jji d,
2 t w fn Yhwe p:
Agbra mi, b mi,
lrun mi t mo gbkl!
3 un y gb lw dkn,
lw pypy t w parun r.
4 un y fi y ap r rg b ,
w y r b lb y r.
tt r j hmra ti as.
5 Iw k n br pay ru
tb f t f lsn-n
6 tb jkl rn t rn lru,
ti lklk t j lsn-n.
7 B igba til bal lb r,
ti gbrn-n lp tn r,
wn k n kn lra.
8 t k o la oj sl,
k o r r aebi,
9 w t o w p: lrun b mi,
t o s fi lyn e ibi sl r.
10 Ibi k n b ,
rn k s n d g r;
11 ti p fn wn ngl r ntor r
lti ma tj r n gbogbo n r.
12 Wn y gb l w wn
k s r m ba gbn kta.
13 w yo rn lr knn ti lr ej-paraml,
lr m knn ti abm ranko.
14 Ntor faram mi, mi y gb l,
mi y gb e ga ntor m ork mi.
15 p m, mo s d a lhn:
Mo w pl r nn ro.
M gb l, mo si fi go fn un.
16 Mo f fi j ggn t lrn.
mi y s j k r gbl mi.
(91)
92
ORIN OLDODO
Orin j simi
1 dra lti dp fn Yhw,
lti krin s ork r, Atbi Jl,
2 lti kde f r n wr
ti tt r n gbogbo ru.
3 pl l, lr olkn mw
ti str pl ariwo hrp.
4 Yhw, i r ti fn mi ly,
nwj i w r mo kgbe p:
5 W b i r ti tbi t, Yhw,
b rn r ti jinl t!
6 K y mg nyn, k l y alkr.
7 B k til h b ewko,
b wn aebi til gbr,
parun ayray dr d wn.
8 gbn w ga fn ayray;
9 w b wn t r ti gb,
gbogbo wn aebi ti tka.
10 w gb wo mi ga b ti gbnrr,
w da rr titun l mi lr,
11 oj mi ti ryn wn t mi,
mo ti gb r mrn wn k.
12 Oldodo y gb b igi p,
y dgb b igi kdr n Lbnon.
13 A gbn wn s il Olwa,
y h n gbl il lrun wa.
14 Wn y so so n j ogb wn,
pl ew tt ti agbra pp,
15 lti fihn p Olwa j oldodo:
pta mi, k s bi kan nn r.
(92)
93
LRUN LL
Yhw jba, ww oy,
Yhw fi agbra bora,
fi gbj mn.
w fd ay ml l l m;
2 n ttke ni a ti gb t r kal,
w ni Yhw lti ayray;
3 Yhw, wn omi ru sl,
wn omi fhn,
wn od pariwo wn;
4 Yhw tbi lgo ju gbogbo ariwo omi,
ju gbogbo j kun.
5 tt ni r r;
mm ni il r, Yhw,
lj gbogbo.
(93) OLRUN DODO
94
lrun olgbsan, Yhw,
lrun gbsan farahn!
2 Dde, oldj ay,
san n fn wn ongbraga gg b i wn!
3 Yhw, tt dgb wo ni wn k,
tt dgb wo ni wn aebi ma fi go!
4 Wn a fi nu t-ni, wn a sr gga,
gbogbo wn aebi l e gbraga.
5 Yhw, wn nyn r ni wn tml,
ohun-n r ni wn palra!
6 Wn ti b or op ti ti lej,
wn s ti pa m allb.
7 Wn w p: Olwa k r i;
lrun Jkb k kys i.
8 ra, gbogbo yin mg!
yin wr! gb wo ni ma n gbn?
9 ni t d et ni k n gbran?
Tb ni t d oj ni k l rran?
10 ni t b wn nyn w ni k l j-ni ny?
ni t k wn nyn n mrn ni k n m?
11 Yhw m rn kn nyn,
ti p asn ni wn.
12 Ay ni fn ni t w bw, Yhw,
ti ni t w k ln fin r
13 lti fn un n simi lj ro,
ngb t a b wa ih fn aebi.
14 Yhw k k nyn r sl.
un k j ohun n r sl.
15 Ntor dj y pad s dodo.
wn lkn tt y s w lyn r.
16 Ta ni y b mi dde s wn aebi?
Ta ni y b mi gbgun ti wn k?
17 B Yhw k b rn m lw
mi k n p pad sbi dk rr.
18 Ngb t mo w p: s mi ts,
f r gb mi r, Yhw.
19 Nn p nira t d b mi,
wn tn r m mi lknbal.
20 j w w pl wn adj parun,
wn t e mdr s fin?
21 Wn a lpa m oldodo,
Wn a s d j oltt lbi.
22 gbn Yhw ni ibi agbra mi,
lrun mi ni pta b mi.
23 un y m i bbur wn
ub l wn lr,
un y s pa nu k m,
Yhw lrun wa y m wn dk!

(94) P FN JSN
95
w, kgbe ay s Yhw,
j k a yin Yhw gbl wa;
2 j k a l swj r pl dp,
j k a fi ohn orin yn n.
3 Ntor lrun t tbi ni Yhw,
ba t ga ju gbogbo wn r.
4 w r ni gbun ay w,
tir s ni or wn k l;
5 tir ni kun, un ni d a;
w r ni e or il gbgb
6 wl, j k a wl, k a dbl;
knl nwj Olwa t d wa,
7 ntor un ni lrun wa,
wa s j agbo gntn r,
agbo t w lb tj w r.
Ln b b gb r r,
8 m e m kn yn le b Mrb,
b j ibi Ms n ahoro al,
9 ngb t wn bb yn fi gbrn dn mi w,
t wn s r i mi sbsb.
10 Fn ogj dn ni ran n fi b m nnj,
t mo fi w p:
kn wn k gb ibi kan,
n mi k y wn.
11 Ngb n ni mo bra nn bn mi p:
L, wn k n w ibi simi mi.
(95)
96
BA TI OLDJ NI OLWA
krin titun s Yhw.
krin s Yhw, gbogbo ay.
2 krin s Yhw,
k fi bkn fn ork r.
ryn gbl r lti j d j.
3 s tn go r fn wn kfr,
ti i yanu r fn wn nyn.
4 Yhw tbi, yn l s y fn un.
kn fn br ju gbogbo wn r l.
5 Asn ni gbogbo wn r orl-d.
Yhw ni d wn run;
6 l ti go b nwj r,
agbra ti w b n ibi mm r.
7 w jw Yhw,
yin dl orl-d,
w jw go ti agbra Yhw,
8 w jw go ork Yhw.
m r w, gb e w swj r,
9 fi b fn Yhw n ibi mm r,
gbogbo ay, br nwju r.
10 s lrn wn kfr p:
Yhw jba.
m ay dr llm.
Y dj wn nyn pl dodo.
11 K run y, k in ay dn.
K kun ti gbogbo ohun in r pariwo.
12 K wn ohun gbn ti so ma dn.
K gbogbo igi in igbo pariwo ay.
13 K wn y nwj Yhw ntor b;
b w dj ay.
Y dj ay pl dodo
ti ti wn nyn pl t.
(96)
97
OLWA GO
Yhw jba! k in ay dn,
K plp erk y!
2 knkn ti kk y i k;
dodo ti tt ni p dj r
3 In j nwj r,
s pa wn t r yk;
4 mnmm r fi ml fn ay,
ay r i, s wrr.
5 wn k l y b d,
nwj g ay.
6 wn run ryn tt r,
gbogbo d s r go r.
7 tj ni fn wn t b re,
wn t go nn ohun asn,
wl nwj r, gbogbo yin r!
8 Sn gb, s y,
in wn omidan Jd dn,
ntor dj r, Yhw.
9 Ntor w ni Yhw,
Atbi Jl lr gbogbo ay,
w ga ju gbogbo wn lrun l.
10 Yhw f ni t krra ibi,
tj m wn nyn r,
s gb wn lw wn aldra.
11 ml dde fn oldodo,
ti ay fn lkn tt.
12 yin oldodo, y nn Yhw,
yin ork r mim.
(97)
98
ADJ AY
krin titun s Yhw,
ntor ti e i yanu.
gbl b n w tn r,
n ap mm r.
2 Yhw ti fi gbl r hn,
ti tt r fn wn kfr.
3 rnt f ti dodo r fn il srl.
wn t wn w n orgun ay
ti r gbl lrun wa.
4 yin Yhw, gbogbo ay,
krin ay.
5 krin s Yhw pl hrp,
ti pl wn l:
6 fi ip ti fr yn n,
s : K-bs! ba Y-hw-!
7 K kun h pl ohun t b nn r,
ti ay pl gbogbo d r;
8 k gbogbo wn omi ptw,
k wn k l pariwo ay,
9 nwj Yhw ntor b,
b w dj ay,
y dj ay n tit
ti wn nyn pl dodo.
(98) LRUN BA DODO TI MM
99
Yhw jba, wn nyn wrr.
gnw lr wn krb, ay m tt
2 Yhw tbi n Sn.
ga ju gbogbo nyn l.
3 K wn yin ork l r abinilr,
4 ni mm ti Atobi Jl ni!
w ni ba t frn t,
w fd ott, dodo ti dj ml,
w ni i n Jkb.
5 gb Yhw lrun wa ga;
wl nwj ohun ts r:
ntor ni Mm ni Yhw.
6 Lrn wn lf r ni Ms,
rn ti Sml,
wn pe ork Yhw,
s d wn lhn.
7 b wn sr lrn p kk;
wn pa r r m, fin t fn wn.
8 w d wn lhn, Yhw lrun wa;
w e lrun drj fn wn,
gbn o fi y j ed wn.
9 gb Yhw lrun wa ga,
wl nwj k mm r;
Mm ni Yhw lrun wa.
(99) P FN SN
100
Orin fn dp. Pslm.
1 yin Yhw, gbogbo gby,
2 fi taytay sin Yhw,
l swj r pl orin ay!
3 m p Yhw ni lrun,
un ni d wa, w s j tir;
w j nyn r ti agbo gntn r,
4 l dp lnu n r,
wn il r pl orin,
fi p fn un,
fi yn fn ork r!
5 Lt Yhw dra,
tt l ni f r,
dodo r fn tt ayray.
(100)
101
WRN WN M ALD
Orin Dfd. Pslm.
1. Mo f krin f ti dj,
mi y krin psm fn Yhw;
2 mi y rn ln onw pp;
ngb wo ni w y w sd mi?
mi y tl w pp kn mi n il mi;
3 k s y nwj mi fn ohun gbin.
Mo krra w wn aebi,
mi k gb wn ly ld mi;
4 wn algbgeb kn jnn s mi,
mo krra k.
5 wn abanij n kk ni mo ma pa lnum,
mo m wn dk !
ti ongbraga ti lkn lle,
mi k l farad wn.
6 Oj mi w lra wn oltt il,
k wn ma b mi gb;
ni t rn ln pp ni y e rn mi.
7 K sy n il mi fn algbgeb,
ni t pur kiri k l dr nwj mi.
8 N wr kkan ni mi a m wn dk,
gbogbo wn aldra il,
lti l wn kr nin il Yhw,
gbogbo wn aebi.
(101)
102
DR NN RORA.
PSLM RNPWD KRN-N
dr onbnj t m r r w swj Yhw nn pnj.
1 Yhw gb dr mi,
k igbe mi d d r.
2 M e fi oj r pam fn mi n j rora mi.
Tt r s mi, k o s tt d mi lhn
ngb t mo b p .
3 Ntor j ay mi l b efn,
Egungun mi j b in,
4 kn mi ti rws b ewko,
mo gbgb lti j onj mi,
5 ngb t ti p t mo ti k;
ran ara mi ti l m egungun mi.
6 Mo db y f nn ij,
b ww nn ahoro.
7 mi k l sn, mo nkan kdn,
B y t d dr lr rl.
8 Ljoojm ni wn t mi gn m,
wn t krra mi fi ork mi p.
9 Er ti di onj mi,
omij dp m ohun mmu mi.
10 Nn run ti bn r,
w gb mi sk, o s s m lul.
11 j ay mi db jji t rkj,
mo s gb b korko.
12 gbn w, Yhw, gunw tt l,
lti randran ni rnt r.
13 w y dde lti n fn Sn,
ntor kk t lti fi oj n hn n,
ntor wkt n ti d;
14 ntor wn rn r f kta r pp,
n s e wn fn eruku r.
15 wn orl-d y br ork Yhw,
gbogbo ba ay y br go r,
16 ngb t Yhw b tn Sn k
t y s farahn nn go r.
17 un y kbiara s dr aln-rnlw,
k n gan dr wn.
18 J k a kw y sl fn ran t b,
k wn nyn t a b l yin lrun,
19 ntor Yhw wo il
lti k ibi mm r,
bojwo ay lti run,
20 lti gb igbe wn lwn,
ti lti gba wn t a d lbi ik l.
21 K a ba l ryn ork Yhw n Sn,
pl yn r n Jrslm,
22 ngb t wn nyn ti jba
b parap lti ma yin Yhw.
23 rws m mi nn rn-j mi,
j k n m ba j t k fn mi.
24 M e m mi l n b j ay mi,
w t j r w lti ran-dran.
25 Lti dl ni w ti fi il ay sl,
I w r s ni run.
26 Wn y parun, gbn w y w;
wn y gb b a,
b a t a pr
ni w y pr wn.
27 gbn w w bkan n,
dn or r k s lpin.
28 wn m rn r y r ibgb,
ran wn y y nwj r.
(102)
103
F S LRUN
Orin Dfd
1 Fi yn fn Yhw, iw m mi,
gbogbo ara mi, fi bkn fn ork mm r.
2 Fi yn fn Yhw, iw m mi,
m e gbgb gbogbo oore r.
3 ni t dr gbogbo r j ,
t s wo gbogbo rn r sn,
4 ni t ra m r pad kr nn iboj,
t s fi f ti n d ld,
5 t fi ohun rere t m r lrn,
t s we r dtun b id.
6 Yhw e i dodo,
dj fn gbogbo wn t a nilra.
7 fi n r han Ms,
ti i l r fn wn m srl.
8 Aln ti olore ni Yhw,
p bn, s kn fn n.
9 bw r y dkun;
k n bn p tt l.
10 un k e w gg b wa,
k s sn fn wa gg b jbi wa.
11 Ntor b run ti ga s il
b ni f r lgbra
fn wn t br r.
12 B l-orn ti jnn s w-orn,
b ni e l wa jnn s wa.
13 B bb ti n fn wn m r,
b ni Yhw ti n fn wn t br r.
14 Ntor p m d wa;
rnt p erp ni w.
15 N ti nyn, db korko,
a gbr b dd gb;
16 aff f l , un k s m,
ip r k s r i m.
17 gbn tt ll ni f Yhw
fn wn t br r.
18 dodo r w fn tm-dm wn,
wn t wn pa mjm r m n tt.
19 Yhw ti t t r n run,
jba r s w lr ohun gbogbo.
20 fi yn fn Yhw,
gbogbo yin ngl r,
yin algbara akni t tl r r.
21 fi yn fn Yhw,
gbogbo yn gb m ogun r,
yn rn r t e f r.
22 p fn Yhw,
gbogbo yin i w r,
nbi gbogbo t jba r w.
Fi yn fn Yhw, w m mi!

(103) W D.
104
P TJ LRUN FN D R
1 Fi bkn fn Yhw, w m mi,
Yhw lrun, w b w ti tbi t.
w gb l ti go w,
2 w fi ml bora b a.
w e oj run b g.
3 w k ibgb gga r lr omi j,
w s fi kk e k,
t o rn lr y aff.
4 w fi ff e j r,
w in s e rn r.
5 w fi ay sl lr pl r,
k dr inin lti ran d ran.
6 w fi kun b b a,
wn omi dur ga ju wn k l.
7 Pl bw r, wn a s,
Wn a s l pl ohn r r.
8 Wn r jde lr wn k l,
wn s n l ibd t o ps fn wn.
9 w pl t wn k gbd kj,
K wn m ba tn pad bor ay.
10 w m orsun omi s jde n fonfoj,
wn n lrn wn k;
11 wn fi omi fn wn ran gb mu,
wn ktkt igb pa ungb wn.
12 N et wn ni wn y oj run gb,
t wn s krin lb ka igi.
13 Lti kd r ni w fi omi rin wn k,
ay mu tlrn r nn bn r.
14 w m korko h fn ran sn,
ti wn ewb fn l nyn,
lti m onj w lti in il,
15 ti t t m in nyn dn,
pl rr t m oj nyn dn,
t onj s m kn nyn le.
16 wn igi Yhw mu muy,
wn igi kdr t gbn n Lbnn,
17 nb ni olgo t t r,
lr wn k igi gga ni k gb k il r.
18 wn ewr gb j lr wn k r,
wn ehoro farapam nn pta.
19 w d p lti fi gb fn kk,
orn s m w r.
20 Ngb t w pe knkn, il ,
gbogbo ran gb a s rn kiri;
21 wn d knn a b ramram fn onj wn,
wn a s br ran d wn lw lrun.
22 Ngb t orn l, wn a pad syn,
lti l dbl nn ih wn.
23 nyn jade l ibi i r,
a s i tt di rl.
24 W b i r ti p t, Yhw,
w e gbogbo wn pl gbn!
Ay kn fn wn d r.
25 W b kun l ti gbr t,
pl ohun lk t rk nn r,
wn ranko l ti kker.
26 Nb ni k oj-omi ti rn,
ti Lefitn t o d fi ere.
27 Gbogbo wn l gbjl
fn onj wn lsk;
28 w ps r fn wn, wn k o j,
w law fn wn, wn s y.
29 w fojpam, ar ni wn,
o gba m wn pad, wn k,
wn s pad s erp t wn ti w.
30 w rn m r jde, a s d wn,
w s orl ay dtun.
31 K go Yhw ma w tt l,
k Yhw y nn i r!
32 bojwo ay, ay wrr,
fi w kan wn k, wn r fn.
33 mi y krin s Yhw n gbogbo j ay mi,
mi y ll yin lrun mi
nwn gb t mo w ly.
34 K ron kn mi t lrn.
Ay mi b nn Yhw.
35 K wn l parun kr nn ay,
K a m e gbr wn aebi m.
F bkn fn Yhw, w m mi!
(104)
105
TN YANU SRL.
TT LRUN S LR R.
Alely!
1 p fn Yhw, k pe ork r,
ryn i r lrn wn nyn.
2 krin fn un, ll yn n,
s gbogbo i yanu r,
3 ma go pl ork mm r.
K kn t w Yhw y.
4 fiys Yhw ti agbra r,
ma tl oj r ldkun.
5 rnt wn i yanu t e,
m yanu r ti dj nu r.
6 ran brhm, rn r,
yin m Jkb t yn,
7 Yhw, un ni lrun wa:
dj r bor gbogbo ay.
8 rnt mjm r tt l,
lr t e fn gbrn ran,
9 mjm t b brhm d,
ti bra t e fn sk.
10 fi fin t ml fn Jkb,
ti mjm ll fn srl.
11 w p: Mo fn n il kan,
Knn fn jogn r.
12 Ngb t iye wn kr,
lej kn ni wn n il n,
13 ngb t wn ko kiri lti il d il,
lti jba kan d kej
lrn wn jj,
14 un k j k ni kni r wn j,
b wn ba w ntor wn p:
15 m e fwkan ni rr mi,
k m e brur s wn wl mi!
16 gbn a pe yn sr il n,
p t gb wn r.
17 rn knrin kan swj wn,
Jsf t wn t b r.
18 Wn k kk s i ls,
wn s fi irin k n rn,
19 tt dgb t r r ,
t r Yhw d a lre.
20 Ngb n ni ba rn lati t u sl,
t jy wn nyn d a lre.
21 fi j alkso il r,
g gbogbo ohun-n r,
22 lti fi mrn fn wn ald r b ti w ,
ti lti k wn algb wn lgbn.
23 srl s w s gpt,
Jakb w gb n il Hm.
24 m k wn nyn r p s i,
s m wn lgbra ju wn t wn,
25 y kn wn pad lti krra wn nyn y,
wn s e rkrek s wn rn r.
26 rn Ms, rn r,
ti rn, ni t yn,
27 fi m yanu r hn nb,
wn i yanu r n il Hm.
28 rn knkn, il s ,
gbn gpt tp s r r.
29 s omi wn di j,
s pa wn ja wn run.
30 Il wn kn fn plp pl,
tt kan wn yr ba wn.
31 sr, oriri einin r jde,
ynmuynm bo gbogbo il n.
32 rj ynyn fn wn,
s fi w in s il oko wn;
33 lu igi jr ti igi pt wn,
s d igi igb oko wn.
34 sr, wn e d,
pl wn tata t k lk.
35 wn j gbogbo ewko il wn run
pl so oko wn.
36 pa gbogbo kb n il wn,
gbogbo d ran wn.
37 m wn nyn tir jde
pl wr ti fdk,
k s ni kan n y wn t ub.
38 n gpt dn p wn l,
ntor p r b wn.
39 m knkun snm b wn,
ti in lti amn wn lru.
40 Wn br onj, s fi y b par rn,
s b wn y pl brd trunw.
41 la pta lti fn wn lmi mu,
omi n jde nn ahoro al b od.
42 Ntor p rnt r mm r,
r t b brhm rn r s,
43 w m wn nyn r jde ly,
wn ynf r pl h ay.
44 fn wn il wn kfr,
wn s jogn r i lmrn;
45 k wn ba tor b pa fin r m,
k wn s fi b ma pa r m.
(105) MOORE M NYN
106
TN SRL.
Alely!
1 p fn Yhw ntor eun,
Ntor f l r k lpin!
2 Ta ni l sr i la Yhw?
Ta ni l ryn gbogbo yn r?
3 Aly ni ni t e ohun t
t s e dodo ngb gbogbo.
4 Rnt mi, Yhw,
nn f r s wn nyn r.
Fi rnlw r b m w,
5 k mi ba l r ire wn ynf r,
k mi s l y ay nyn r,
k mi s n pn nn go nyn r.
6 wa t b wn bb wa,
wa ti d, wa ti e ibi.
7 wn bb wa n il gpt
k fkns i yanu r.
Wn k rnt f l r;
Wn w Atbi Jl nj n kun fefe.
8 Sb, gb wn l ntor ork r,
lti fi gbl r hn.
9 hal m kun fefe,
m wn gba sl kun kj b nn al,
10 gb wn lw elnn,
s r wn pad lw aeni.
11 Omi bo wn t m wn sn ml,
K sni t y nn wn.
12 Wn s w gba r r gb,
wn k orin yn r.
13 Wn tn ti sre gbgb i r,
wn k s dr de f r.
14 Ara wn gbin fkf nn dn,
wn s dn lrun w nn ahoro al.
15 fn wn n af wn,
s fi sn ib rn s wn.
16 wn t n e lara s Ms
ti rn ni mm Yhw.
17 Il lanu s gb Dtn m,
s bo wn sgb brm ml;
18 in rn m gb wn,
w in j wn lt.
19 Wn e gbr ml n Hrb,
wn s b re id.
20 Wn pa lrun go wn d
s re ml t j korko.
21 Wn gbgb lrun t gb wn l,
on yanu l n gpt,
22 pl ohun yanu wn-n n n il Hm,
ohun abanilr n kun Pupa.
23 w p un y pa wn run,
gbn Ms ynf r
dr lrn j nwj r
lti y bn r pad kr n parun.
24 Ngb n ni wn k il adn,
t wn k gba r r gb;
25 wn kn nn g wn,
wn k s fets ohn Yhw.
26 wa na w sk bra,
p un y pa wn nn ahoro al,
27 p un y pa wn m wn kal
lrn wn kfr,
p un y fn wn kiri ay.
28 Wn trba fn Bl-Pr:
wn jb k,
29 wn fi i wn m u bn,
jkl run d b wn.
30 Ngb n ni Fnhs dde d s i,
b ni lklk n dkun,
31 t a s fi y m n oldodo
lti ran-dran tt l.
32 Wn sr t b i nn n omi Mrb,
K s dra fn Ms ntor bi wn;
33 ntor wn m m r kor,
t nu r fi s sks.
34 Wn k l pa wn orl-d n run
gg b Yhw ti p fn wn.
35 gbn dp, wn dp m wn kfr,
wn s k lti hw b tiwn.
36 Wn b wn re wn,
y s di d m wn.
37 Wn til fi mknrin ti mbnrin wn
rb s wn iml.
38 Wn ta j al sl,
j mknrin ti mbnrin wn,
t wn fi rb s wn re Knn,
t j s s orl-d na di m.
39 Wn fi i wn s ara wn di alm,
wn s fi b hw gbr,
40 t in Yhw fi ru s wn nyn r,
t s krra wn ni jogn r.
41 fi wn lw wn kfr,
t t wn w di g wn,
42 t elnn wn w ni wn lra,
t wn tr wn ba lb wn.
43 Lti gb d gb ni gb wn l,
gbn wn fi ibi t s i.
Wn fi jbi wn di ni ill.
44 Sbsb kys pnj wn
ngb kgb t gb igbe wn.
45 Ntor rnt mjm r,
y kn pad ntor f l r.
46 m wn r oj rere
gbogbo wn t k wn lr.
47 Gb w l, Yhw lrun wa:
k wa j lti rn wn kfr,
k a ba l dp fn ork mm r,
k a s go nn yn r!
48 bkn ni fn Yhw, lrun srl:
ll ti tt ayray!
K gbogbo nyn w p: mn.
yin Olwa lgo!
(106)
107
FFTN F LRUN T
GBA-NI NN GBOGBO EWU
Alely!
1 fi p fn Yhw ntor eun,
ntor f r k lpin.
2 wn t Yhw rpad y w b,
wn t rpad lw t,
3 t k j p lti il kr,
lti l-orn ti w-orn,
lti rw ti gsu.
4 wn kan rin rnn nn al,
nbi ddk rr,
lr n l ibgb.
5 Ebi pa wn, ngb gb wn.
m wn s rws nn wn.
6 Wn k pe Yhw nn ni wn;
gb wn kr nn pnj wn,
7 s m wn rin n tr,
lti d l onbgb.
8 K wn dp fn Yhw ntor if r,
fn ohun yanu r fn m nyn.
9 Ntor t m t ngb gb lrn;
s fi ohun rere kn in ni t ebi pa.
10 wn kan jk nn knkn,
lb jj, r nn wn,
11 ntor wn tako lrun,
wn gan mrn Atbi Jl.
12 fi ll ni wn lra,
wn ub ls olrnlw.
13 Wn k pe Yhw nn nira wn,
s gb wn kr nn pnj wn.
14 f wn kr nn knkn ati jji,
j d wn s ww.
15 K wn dp fn Yhw ntor if r,
fn ohun yanu r fn m nyn.
16 Ntor f ilkn id,
s w dn irin tt.
17 Wn fi t wn hw mg,
s pn wn lj ntor wn.
18 m wn k onj,
wn snm nu n ik.
19 Wn k pe Yhw nn nira wn,
s gb wn kr nn pnj wn.
20 rn r r lti w wn sn,
gba m wn kr n is-k.
21 K wn dp fn Yhw ntor if r,
fn ohun yanu r fn m nyn.
22 k wn rb dp,
k wn fi orin ay ryn i r.
23 wn kan gb k rn lr kun,
wn w lr wn omi l.
24 wn n ti r i Yhw,
i yanu r nn ib kun.
25 Ntor sr, s m j dde,
m omi r sk gga
26 l s k run ti pad s ib.
In wn domi.
27 Wn tgg b mt,
gbn or wn k gb m.
28 Wn k pe Yhw nn n wn,
s gb wn nn ro,
29 m j pa rr,
ip omi t r s dk.
30 In wn dn fn j t d dr,
s m wn w s bt f wn.
31 K wn dp fn Yhw ntor f r,
fn ohun yanu r fn m nyn;
32 k wn yn n lgo nn wj
k wn yn n nn j algb.
33 s od di al,
m orsun omi di il gbgb;
34 il lr di ,
ntor w bj wn olgb ib.
35 gbn s al di adgn omi,
il yang di orsun omi;
36 nb l m wn t ebi pa td,
t wn s k l fn ibgb wn.
37 Wn d oko, wn s gbin jr;
ohun gbn wn s so so fn kr.
38 bkun fn wn, wn s p jj;
k s j k ran sn wn dnk.
39 Iye wn dnk, wn r,
nn , ti nira.
40 k gn bo wn ald,
m wn rin rnn nn ahoro al,
41 gbn gb ak dde kr nn ,
e lpo dl wn b ti agbo ran.
42 wn oltt r i, wn s y,
gbb gbogbo aldra panum.
43 ni t b gbn, ki pa ohun wny m,
k s ron s f Yhw.
(107)
108
DR WR FN GUN
Orin Dafd
1 kn mi ti mra, lrun,
- mo f krin, mo f ll!
Sj, w m akw t b nn mi,
2 taj, w hrp ti lr,
k n m fmj j dde!
3 Mo f dp fn , Yhw,
lrn wn nyn,
mi y yn lrn wn orl-d;
4 ntor f r ga kj oj run,
tt r t oj snm.
5 lrun dde n jl run!
K go r tn k gbogbo ay!
6 K wn olf r l r gbl,
fi w tn r rnlw, k o s fs.
7 lrun ti lr lti ibi mm r p:
mi y gun,
mi y s pn il km.
mi y wn fonfoj Skt.
8 Tmi ni Gld,
mi ni mo ni Mns,
frm ni ate ogun mi,
Jd s ni p a mi.
9 mi y fi Mb e pn ibalw!
mi y s gb bt mi l or dm;
mi y s h h ay gun lr Flst.
10 gbn ta ni y b mi l gun l oldi?
Ta ni y sn m l fojkoj dm?
11 lrun w y ha k w b?
w k b gb m ogun wa l sj ogun m.
12 Fn wa n rnlw nn oro;
Ntor san ni rnlw nyn !
13 Pl lrun wa y e gudugudu mje,
un y s fi s t wn t t n wa lra.
(108)
109
DR GGN-N FN GBSAN
LRA T BBURU
Fn olr akrin. Orin Dafd
1 lrun yn mi, m e dk,
2 nu k ti nu tn l sl fn mi,
3 Wn s d k fn mi,
wn fi r krra y mi k,
wn b mi j l nd.
4 Fn rp mi, wn p m lj,
gbn mo gbdr fn wn.
5 Wn fi ibi san ire fn mi,
pl krra fn rp mi.
6 Yan k fn adj r,
k olfisn dr lw tn r,
7 k jbi nn dj,
k a ka dr r s !
8 K j ay r kr,
k lmrn gba ip r.
9 K wn m r di aln bb,
k aya r di op.
10 K di ss,
k wn m r di alrnkiri,
k wn di atrj,
k a s l wn jnn s ahoro il wn,
11 k olw l gba gbogbo ohun-n r,
k jj k r i r!
12 K m e r olore,
pl wn m r aln bb,
13 k gbogbo ran m r parun,
k ork wn gb pl wn!
14 K Yhw rnt jbi wn bb r,
ki y r m e par,
15 k Yhw fi wn skn ngb gbogbo,
k rnt wn ba l par nn ay!
16 Ntor k rnt lti n,
gbn lpa wn tlk ti ak,
s lpa t tt dj ik.
17 frn p, k p m ,
krra ire, k ire r e kj!
18 w p b a:
k w dn b omi;
k rin egungun r dn b epo!
19 k di a bora fn un,
b gbj t k e b.
20 By ni k Yhw ti sn n
fn wn t p m lj,
wn t sr ibi npa mi!
21 Gbj mi ntor ork r.
Gb m ntor f olore r.
22 Ntor tlk ti aln ni mo j,
kn mi ti gbgb.
23 Mo par l b jji al,
t mo r dn b e.
24 Ekn mi lera ntor w,
ara mi ti r gb tntn.
25 Mo ti di ni gn,
wn t r mi mi or wn.
26 Rn m lw, Yhw lrun mi;
gb m ntor f r.
27 K wn l m p w r n y,
p i r n y, Yhw.
28 Wn l ma ggn-n,
gbn w y sre.
J k oj ti wn t b mi j,
gbn j k rn r ma y!
29 K wn t p m lj gb bk w,
k wn fi tj bora b a!
30 p l fn Yhw n nu mi.
mi y yn n lrn agbo nyn.
31 Ntor dr ti ak
lti gb lw wn t d a lbi.
(109) MS: BA,LF TI ADJ
110
Orin Dafd
1 f Yhw s Olwa m i:
Jok lw tn mi,
tt mi y fi wn t r e ohun ts r.
2 Yhw y na p agbra r sta,
lti Sn ni y ti jba lr wn t t y k.
3 Ald ni w lti j b r
lr wn k mm,
alylw ni lti in oyn,
lti gb we r.
4 Yhw ti bra, k s n prd:
lf ni w tt l
gg b ti Meksdk.
5 Lp tn r, Olwa,
f or wn ba nn run r.
6 dj wn orl-d,
b ti k k lra,
o f or kkri gbogbo ay.
7 mu omi ld n,
ntor n n e gb or ga.
(110)
111
YN I L LRUN
Alely !

Mo fi gbogbo kn mi dp fn Yhw,
B
nn ipd wn oldodo, nn j wn.
D
2 Gga-gga ni wn i Yhw;

wn t ohun rn fn wn t wn frn wn.

3 I r ll l ti go,
F
dodo r dr gbnyin ll.
G
4 m wa rnt i yanu r.
GB
Aln ti olf ni Olwa.
H
5 fi onj fn wn t br r.

fkns mjm r tt ll.


J
6 fi agbra r han wn nyn r,
K
npa ffn wn n il wn kfr.
L
7 dodo ti tt ni i w r,
M
7 dodo ti tt ni i w r,
N
8 Wn gbil tt ayray,

pl dodo ti tt ni a e wn

9 fi gbl rn s wn nyn r.
P
ti m mjm r dr tt l.
R
Mm ti ohun bbr ni ork r.
S
10 br Yhw ni pil gbn,
T
lgbn l faram .

yn r y w tt l.
(111) YN OLDODO
112
Alely!

1 Ay ni fn ni t br Yhw,
B
t in r dn s fin r.
D
2 Ir m r y lgbra nn ay,

a bs wn m oltt.

3 l ti r b n il r;
F
dodo r dr gbyin tt l.
G
4 j ml n knkn
fn lkn tt;
GB
j lyy, aln ti oldodo.
H
5 dra fn aln t y-ni,

s m dodo l nn gbogbo i r.
J
6 Oldodo k n ys tt l,
K
a rnt r tt ayray.
L
7 K br ryn bbur.
M
fi kn gidi gbkl Yhw.
N
8 kan r ti pinnu, k br;

Y bor wn elnn r nkyn.

9 la w tr fn wn tlk
P
dodo r dr inin tt l,
R
a gb agbara r ga lgo.
S
10 wn aeb r i, in wn bj,
T
wn pa eyn kk, wn r dn;
U
f wn aebi y gb.
(112) LRUN GO TI ALN
113
Alely!
1 yin rn Yhw, yn n.
yin ork Yhw.
2 bkn ni fn ork Yhw
nsisy ti tt ll.
3 Lti il-orn tt d w-orn,
bkn ni fn ork Yhw.
4 Yhw ga lr gbogbo orl-d.
go r ga lr gbogbo run.
5 Ta ni db Yhw lrun wa?
ni t gnw lr t r,
6 t dra r lk
lti bojwo run un ay?
7 gb alni dde kr nn eruku,
s gb t kr lr tn.
8 lti m wn jk
lrn wn ald,
pl wn ald nyn r.
9 fi dl fn obnrin gn,
s m in r dn pl mknrin!
( 1131)
114
ORIN DN RKJ
Alely !
1 Ngb t srl jde kr n gpt,
t m Jkb kr ld wn jj,
2 Jd di tmpl Olwa,
srl s di jba r.
3 kun r i, s,
od Jrdn pad syn.
4 wn k l f sk b gb,
ti wn k kkk b m gntn.
5 K l e , w kun, t fi s,
ti w n, Jrdn, t o fi pad syn?
6 yn k l, t fi f b gb,
ti yin k ww t fi t b d gntn?
7 Wrr, w il, nwj Olwa t b,
Nwaj lrun Jkb,
8 ni t s pta di od adgun,
T s il yang di orsun omi.
(1132)
115
LRUN TT KAN OO
K e fn wa, Yhw, k e fn wa,
gbn fi go fn ork r
ntor f ti tt r,
2 k wn kfr m e w p:
lrun wn d?
3 lrun wa b n run;
ohun khun t w n e.
4 Wr ti fdk ni gd wn,
w nyn.
5 Wn n nu, wn k l fi sr.
Wn n oj, wn k l fi rran.
6 Wn n et, wn k l fi gbrn.
Wn n im, wn k gb rn.
7 Wn n w, wn k l l .
Wn k l fi s wn rn.
r kan k l jde lnu wn.
8 K wn t e wn db tiwn
ti ni kni t b gbkl wn.
9 Il sl, gbkl Yhw;
un ni rnlw ti b wn.
10 Il rn, gbkl Yhw,
un ni rnlw ti b wn.
11 yin t bru Yhw,
gbkl Yhw,
un ni rnlw ti b wn.
12 Yhw y rnt wa, y bs i,
y bs Il srl,
y bs Il rn,
13 y bkn fn wn t br Yhw,
lmd, lgb.
14 K Yhw fn yn n bs m,
k fikn yn ti fn wn m yn.
15 K Yhw bs fn yn,
ni t d run un ay.
16 Ti Yhw ni run j,
gbn ti fi ay fn m dm.
17 k k l yin Yhw,
tb wn t re ibi pa-rr;
18 gbn wa t a w ly
a ma yn Yhw,
nsisy ti tt ll.

( 114-115)
116
DP
Alely!
1 f kn in mi ntor p
Yhw fets mi;
2 tt r s mi lj t mo p .
3 d ik y mi k pl rora is-k;
bnj ti nira d b mi.
4 Mo k pe ork Yhw:
H! Yhw, gba m mi l!
5 Oldodo ti aln ni Yhw,
onn rere ni lrun wa;
6 Yhw gbj wn ni kker,
Mo j allgbra, s gb m l.
7 m mi, w tn l simi,
Ntor Yhw ti e lore.
8 ti gba m mi kr lw ik,
mi k s foj sunkn m,
ti gba s mi kr nn ub.
9 mi y jay or mi
nwj Yhw n il aly.
10 Mo n gbgb! n b mo ti w p:
ni m lra pp j.
11 Mo w nn pay mi p:
nyn k e gbkl.
12 Bwo ni k n e san fn Yhw
fn gbogbo oore t e fn mi?
13 mi y gb ife gbl sk,
mi y k pe ork Yhw.
14 mi y san j mi fn Yhw
nwj gbogbo wn nyn r.
15 Iyebye nwj Yhw
ni ik wn r r.
16 Jre! Yhw, rn r ni mo e,
rn r ni m, m rnbnrin r,
w ti t wn t a fi d mi.
17 mi y r b p s ,
mi y k pe ork Yhw.
18 mi y san j mi fn Yhw
nwj gbogbo wn nyn r,
19 n gbl il Yhw,
lrn r, Jrslm!
(116) P FN YN
117
Alely!
1 yin Yhw, gbogbo yin nyn,
K gbogbo orl-d gb e ga!
2 f r s wa p,
ti tlyn r fn wa k lpin.
(117)
118
ORIN SN FN DN PG
Alely!
1 fi p fn Yhw, ntor eun,
ntor f r k lpin.
2 K Il srl w p:
f r k lpin.
3 K il rn w p:
f r k lpin.
4 K wn t br Yhw w p:
f r k lpin.
5 Nn rora mi mo k pe Yhw,
d mi lhn, s d mi nd.
6 Yhw b pl mi, mi k br,
k ni m ary l r mi gb e?
7 Yhw w pl mi, olrnlw mi,
mi y bor wn t mi.
8 sn lti s sb b Yhw
j lti gbkl nyn l;
9 sn lti fi Yhw e b
j lti gbkl wn ald.
10 wn kfr rgb y mi k,
lrk Yhw mo fi id pa wn,
11 wn y mi k, wn s mi m,
lrk Yhw mo fi id pa wn,
12 wn y mi k b oyin,
wn rn b in gn,
lrk Yhw mo fi id pa wn.
13 Wn t m lti b m ub,
gbn Yhw w rn m lw,
14 Yhw ni agbra ti orin yn mi,
e gbl fn mi.
15 Ariwo ay ti gun b lg wn oldodo.
w tn Yhw ti jagun ml,
16 w tun Yhw ti bor,
w tn Yhw ti gun!
17 t, mi k n k, mi y y,
mi y kde wn i Yhw.
18 Yhw j m ny, pn mi lj,
gbn k fi m lw ik pa.
19 lkn n w mm fn mi,
k n wl l p fn Yhw;
20 y ni nu n Yhw,
nbi t wn oldodo l gb wl
21 mi dp lw r ntor iw t d mi lhn,
Iw di Olgbl fn mi.
22 kta t wn ml k
ti di kta t gb il r.
23 I Yhw ni y,
j ohun yanu lj wa.
24 Yhw l e j y,
w y, in wa s dn.
25 Fn wa n gbl, jw Yhw,
Yhw, dkun m wa yege.
26 Albkn fn lrk Yhw
ni ni t b w!
Awa bkn fn yn lti il Yhw,
27 Yhw ni lrun,
fn wa n ml.
t fn wde pl mrw lw
tt kan wn wo pp.
28 w ni lrun mi, mo dp fn ,
lrun mi, mo yn ;
mo dp lw r ntor w fets mi,
t w di Olgbl mi.
29 fi p fn Yhw, ntor eun,
ntor f r k lpin.
(118)
119
YN FIN LRUN

1 Aly ni wn t n wn k l,
wn t tl fin Yhw.
2 Ay ni fn wn t pa f r m,
wn t fi tkntkn w a.
3 t k e ohun bbur kankan,
gbn t rn lj n r.
4 w ti fi fin r ll
fn ppam ptpt.
5 K s mi ml lti pa r m.
6 Ngb n ni mi k n gba tj,
b mo b fkns fin r.
7 mi y fi kn tt dp fn ,
b mo ti k ln r.
8 mi y pa r m,
m e k m sl.
B
9 Bwo ni d e l j all?
N pipa fin r m.
10 w ni mo fi gbogbo kn m w,
m e j k mi n
kr nn fin r.
11 Mo pa lr r m nn kn mi
k n m ba s .
12 Olbkn ni w, Yhw,
k mi n ln r.
13 Mo ti fi ahn mi ka wn nu r.
14 In mi dn lti e f r
b ni p gbogbo ohun r j tmi.
15 mi y r lr fin r,
k n ba l fiys n r.
16 Nn fin r ni ay m w,
mi k n gbgb r r.
D
17 Bkn fn rn r,
mi y si y lti pa r r m.
18 L m lj k mi ba l fi oj s
wn ohun yanu r.
19 lej ni m nn ay,
fi fin r hn m
20 m mi ti y tn
b mo ti sr ln r.
21 w b wn ongbraga w,
wn ni gn t kyn s fin r.
22 M gn ti bk kr lra mi,
Ntor mo e f r.
23 B wn ald til p m lj lwj wn,
sb, mi y ma ron s fin r.
24 Nn f r ni ay m w,
wn ln r ni oldmrn mi.

25 m mi sn sn eruku,
Fi r r m mi sj.
26 Mo jw wn n mi,
w s d mi lhn, k mi n ln r.
27 M ye n r y mi,
mi s e r lr ynu r.
28 bnj ti m m mi rws,
fi dodo r r gb mi r.
29 Pa m m kr nn n,
k mi n fin r.
30 mi ti yan n tt
pl ln r nwj mi.
31 Mo faram fin r, Yhw,
m e j k oj t m.
32 mi m n fin r pn,
Ntor w ti d kn mi nd.

33 K mi n n fin r, Yhw,
mi y s pa wn m tt d pin.
34 K mi lti pa fin r m,
lti p m n kn mi.
35 T mi n n fin r,
ntor nb ni ay m w.
36 T kn mi m f r,
k e s ojkkr.
37 Pa oj mi m kr n ohun asn;
fi r r m mi sj.
38 M lr t o e fn rn r ,
k gbogbo nyn ba l br r.
39 Pa m m kr nn gn t mo br,
Ntor ln r dra.
40 W , mo f r,
ntor n m dodo r fn mi n y.
F
41 Yhw, j k f olore r w lr mi,
n ranlw gbl lr r.
42 mi y dhn s wn t gn m,
ntor mo gbkl r r.
43 M e m r tt kr lnu mi,
ntor mo gbral ln r
44 mi y s pa fin r m
ngb gbogbo tt l ti ll.
45 mi y rn n n dd,
ntor mo w fin r.
46 mi y sr nwj wn ba,
mi k s n r tj.
47 fin r ti m in mi dn,
mo frn wn pp.
48 Mo na w s fin r ntor w m,
mi y s ron s ln r.
G
49 Rnt r tt r s rn r,
y t fun mi n rt.
50 y j tn fn mi nn bnj,
p lr r ti fn mi n y.
51 wn ongbraga l fi ws l m,
sb, mo tram fin r.
52 Mo rnt r tij,
wn s t m nn.
53 In mi ru s wn aebi
t k fin r sl.
54 wn ln r ti di orin mi,
n il jj t mo w.
55 Yhw, mo rnt ork r lru,
mo s pa fin r m.
56 y j orire fn mi
lti pa r m.
GB
57 Yhw, mo ti pinnu p
tmi ni lti pa r r m.
58 Mo fi gbogbo kn bb fn oj rere r,
n fn mi gg b lr r.
59 Mo ron s n mi,
mo s pad sn r r.
60 Mo yra, mi k s jfara
lti pa ofin r m.
61 B wn aebi til ti y mi k,
mo rnt fin r.
62 mi y dde lgnj ru
lti dp fn fn ln dodo r.
63 Mo j r fn gbogbo wn t bw fn ,
wn t pa r m.
64 Il ay kn fn f r, Yhw,
k mi n ln r.
H
65 Yhw, w ti eun fn rn r;
gg b r r.
66 Fn mi n my ti m,
ntor mo gbkl fin r.
67 K y t j m, mo n;
gbn nsisy mi pa r r m.
68 w dra, o s eun,
k mi n ln r.
69 B wn aebi til hm k s mi,
sb, mo pa wn r m.
70 kn wn ki b r,
gbn fin r ni fn mi n gbdn.
71 jya mi e m lore,
mo fi k ln r.
72 fin nu r sn fn mi
ju wr ti fdk l.
Ii
73 w r l d mi t s e wrn mi,
rn m lw lti k fin r.
74 wn t br r y y lti r mi,
ntor mo gbkl r r.
75 Yhw, mo m p dodo ni r,
p pl t ni w fi j m ny
76 J k f r mra lti t m nn
gg b lr r fn rn r.
77 Fi f r k mi, mi y s y,
ntor fin r ni ay mi.
78 Djti ongbraga t fi k b mi j,
b mo ti r lr ln r.
79 J k wn t br r kj s mi,
pl wn t m f r.
80 K kn mi j allbi nn fin r,
K oj m e t m.
J
81 m mi sr rnlw gbl r,
mo gbknl r r.
82 Oj mi n fn lr r,
ngb wo ni w y t m nn?
83 B mo til ti gb tn b aw lj efn in,
sb, mo rnt ln r.
84 Tt dgb wo ni rn r y r y?
Ngb wo ni w y dj
fn wn t pa mi lra?
85 wn ongbraga ti wa fn sl fn mi,
y t ld s fin r.
86 tt ni gbogbo fin r,
rn m lw ngb t
elk b pa m lra.
87 Wn fr fi pin s ay mi,
gbn mi k k ln r sl.
88 Ntor f r fn mi n y,
mi y s pa r nu r m.
K
89 r r w tt l, Yhw,.
fsml n run.
90 tt r dr tt l gg b ay
t w d, t s dr.
91 Npa r ni ohun gbogbo
fi dr tt di n y,
ntor gbogbo ohun l sn .
92 b e p fin r k fn mi n adn,
mi b ti k sn mi.
93 mi k n gbgb ln r l,
ntor un ni w fifn mi n y.
94 Gb m l, ntor tr ni mo j,
b mo ti w ln r.
95 B aebi t w parun mi,
sb, mo ron s r r.
96 Mo ti r i p ohun gbogbo lpin,
gbn ln r k lpin.
L
97 W b mo ti frn fin r t! Yhw,
w lkn mi ngb gbogbo.
98 fin r m mi gbn ju wn t mi,
ntor w pl mi ll.
99 Mo n ye ju gbogbo wn t k mi,
ntor mo r lr f r.
100 Mo n ye nn j wn algb l,
ntor mo pa r m.
101 Mo ys kr ln bbur,
lti pa r r m.
102 mi k y kr nn ln r,
ntor w fnrar l k mi.
103 W b lr r ti dn m mi t!
dn ju oyn lnu mi.
104 ln r fn mi n ye,
mo s krra k, mo s kgn r.
M
105 r r j tp fn s mi,
ti ml fn n mi.
106 Mo ti bra, mo s ti r pin,
lti pa r m.
107 Mo ti d sl rora, Yhw,
fi r r fn mi n y.
108 Yhw, gba jb nu mi,
k o s k mi n ln r.
109 Mo e tn lti fi m mi j,
ntor mo rnt fin r.
110 B ti j p wn aebi dd fn mi,
mi k ys kr n ln r.
111 r r ni jogn mi ll,
un ni ay kn mi.
112 Mo gbjl e f r,
fn r ayray.
N
113 Mo krra onymj kn,
mo s frn fin r.
114 w ni b ti as mi,
mo gbkl r r.
115 kr ld mi, yin k,
k n l pa fin lrun m.
116 B o b gb mi r gg b ln r,
mi y y, m e s rt mi di san.
117 e alfynt fn mi k n r gbl,
mi y s fojs ln r.
118 w kgn gbogbo wn
t ys kr n n r,
asn ni rkrek wn.
119 w a aebi t b dr,
ntor n ni mo e f k r.
120 Ara mi gbn pl br nwj r,
Mo kn fn br fin r.

121 Mo ti e ohun t pl dodo,


m e fi m l w wn t j m ny.
122 e olgbw fn ire rn r,
k ongbraga m e fyj mi.
123 Oj mi ret gbl r tt dpin,
ati lr dodo r.
124 Lo rn r pl f,
K mi n n r.
125 rn r ni m,
mi y s m f r.
126 kk t lti i, Yhw,
Wn ti r fin r.
127 Ntor n ni mo e frn ln r,
Ju wr, wr tt l.
128 Ntor n ni mo e fi ln r e amn mi,
Mo s krra gbogbo n k.

129 Ohun yanu ni r r,


Ntor n ni mi mi p m.
130 fihn r r fn-ni n ml,
s fi ye fn p.
131 mi ya nu mi, mo dr,
b mo ti ret fin r.
132 Bojw mi, n fn mi;
fi dodo r han wn r r.
133 J k lr r j amn s mi,
k ibi m e jba l mi lr.
134 R m pad lw nira m nyn,
mi y pa r m.
135 J k ml oj r tn s rn r,
fn mi n ln r.
136 Omij d lj mi,
ntor wn k pa fin r m.
137 Oldodo ni w n tt, Yhw,
wn ln r t.
138 dodo ni o fi pa r,
pl tt pp.
139 tara il r k mi lra,
ntor wn t mi gbgb r r.
140 lr r dj,
rn r s k .
141 B mo ti j ni kker
ti ni a gn,
mi k gbgb r.
142 dodo r j dodo ayray,
tt s ni fin r.
143 B rora ti nira ti d b mi,
fin r m in mi dn.
144 dodo ayray ni r r,
B w b k mi mi y y.
P
145 Mo fi gbogbo kn mi p ,
Yhw, gb mi.
146 Mo k p , k mi y,
mi y e f r.
147 Mo j k oj t m
lti k fn rnlw r,
Mo gbkl r r.
148 Oj mi sn ru,
lti ron s lr r.
149 Gb ohn mi nn f r, Yhw,
Fi r fn mi n y.
150 wn t lpa mi lnd snm ts,
wn jnn s fin r.
151 gbn w w nts, Yhw,
ott ni gbogbo ln r.
152 p t mo ti m r r,
t o ti fi ll ll.
R
153 Wo pnj mi, gb m l,
ntor mi k gbgb fin r.
154 Gb r mi r, k o s gbj mi.
F lr r m mi y.
155 gbl jnn s wn aebi,
t k bkt fn fin r.
156 n r p, Yhw,
fi r m mi y.
157 B wn t ti elnn mi ti p t,
em k ys kr nn fin r.
158 Mo r wn arfin, kn m bj,
wn k pa lr r m.
159 W b mo t f ln r,
m mi sj nn n r.
160 tt ni pil r r,
tt ayray ni r.
S
161 B wn ald ti j m ny,
r r ni kn mi br.
162 In mi dn s lr r,
b ni t r ra gb.
163 Mo krra k, mo s kgn r,
gbn mo f fin r.
164 Ngb mje lj ni mo yn
fn dodo ln r.
165 p lf w fn wn t frn fin r,
k s ks fn wn.
166 Mo dr de rnlw gbl r,
Yhw, mo m ln r .
167 Mo pa r r m,
mo frn r gdigdi.
168 Mo pa ti f r m,
gbogbo e mi b nwj r.

169 J k igbe mi d wj r, Yhw,


k mi npa n r.
170 J k b mi dd r,
k lr r gb m l.
171 J k t mi ryn yn r,
ntor o k mi n f r.
172 K ahn mi sr lr r,
ntor dodo ni gbogbo fin r.
173 K w r rnlw fn mi,
b mo ti yan lr r.
174 Mo f rnlw gbl r, Yhw,
fin r s ni ay mi.
175 Fi y fn m mi k n ba l yn ,
j k ln r rn m lw.
176 Mo ti ko l b gntn t n,
w rn r r.
Rr, mi k l gbgb fin r!

(119)
120
WN T LF
Orin rin-j mm
1 Ngb t pnj d b mi,
mo k pe Yhw, s d mi lhun.
2 Yhw, gb m lw t k,
lw ahn tn.
3 K ni k a fi san bra k r,
w alhn lt?
4 f olgun t m,
ti yinn t j.
5 e fn mi t m gb n Mk,
t mo pg mi s Kdr.
6 p t mo t gb
lrn wn t krra lf.
7 Ngb t mo b sr lf,
j ni tiwn.

(120)
121
OLTJ SRL
Orin rin-j mm.
1 Mo gb oj mi sk s wn k l!
lti ibo ni rnlw mi y ti w?
2 rnlw mi y w lti d Yhw,
ni t d run un ay.
3 K m e j k s r ts.
K Ol r m e sn.
4 gbd, k sn,
b ni k tgb, Oltj srl.
5 Yhw ni olpam r ti b r.
Yhw b lp tn r.
6 Orn k n pa lsn
tb p lru.
7 Yhw y kr nn gbogbo ibi.
un y tj m r.
8 Yhw y pa l ti b r m,
nsisy ti tt l.
(121)
122
A K JRSLM
Orin rin-j mm. Orin Dfd.
1 In m dn ngb t mo gb p:
j k a l s il Yhw.
2 Nsisy s wa ti d
n n ibod r, Jrslm.
3 Jrslm t a k n l l,
nbi t ohun gbogbo ti parap kan.
4 Nb ni wn y ma gk l,
wn y Yhw.
j fin fn srl
lti dn rnt ork Yhw.
5 Ntor nb ni t dj w,
t il Dfd.
6 gbdr fn lf Jrslm:
lf fn wn g r,
7 k lf ma w
lrn gnn odi r,
k lf jba nn wn fin r.
8 Ntor f wn nyn mi ti r mi,
m w p: K lf ma w pl r.
9 Ntor f fn il Yhw,
emi y gbdr fn ire r.
(122)
123
B NI T AY K RGB FN
Orin rin-j mm.
1 w ni mo gb oj mi sk s,
w t gb n run.
2 Oj mi b oj r t wo w g r.
B oj rn-bnrin t wo w g r.
B ni oj wa ti wo Yhw lrun wa
tt un y fi n fn wa.
3 n fn wa, Yhw, n fn wa.
wa ti j gn y.
4 m wa ti kn fn rra wn lr,
fn gn wn ongbraga.
(123)
124
OLGBL SRL.
DP FN RNLW NN JNGBN
Orin rin-j mm. Orin Dfd.
1 B b j p Yhw k w pl wa,
ni k srl ma w,
2 le p Yhw w fn wa,
ngb t m nyn dde s wa,
3 ngb n ni wn b ti gb wa m ly,
ngb t bn wn gbn.
4 Ngb n ni omi b b w ml,
t gbr omi b b w lr.
5 Ngb n ni rr omi hh
b ti gor wa.
6 Olbkn ni Yhw t k ynda wa
b ran d fn yn wn.
7 m wa ti y jde b y
kr nn dd pypy.
W b tkt wn ti j, wa ti b!
w ti yege!
8 rnlw wa b lrk Yhw,
ni t d run un ay.

(124)
125
LRUN DB BO WN NYN R
Orin rin-j mm.
1 ni t fynti Yhw db k Sn
t k l m, ti fsml tt l.
2 Jrslm, wn k l y i k,
b ni Yhw ti rgb y wn nyn r k
nsisy ti tt l.
3 p wn aebi
k y dr lr wn oldodo,
k wn oldodo m e b
na w wn s .
4 Yhw, e rere fn wn ni rere,
ti fn wn lkn tt.
5 gbn wn alrkrek ti aldra,
k Yhw l wn l b wn aebi.
lf lr srl!
(125)
126
ORIN R GBKN T PAD B
Orin rin-j mm.
1 Ngb t Yhw k r gbkn Sn pad,
db l lj wa.
2 Ngb n ni nu wa kn fn rn,
ti t wa fn orin.
Ngb n ni wn kfr w p:
Wo rmd i
t Yhw e fn wn.
3 Wo ohun yanu t Yhw e fn wa.
Lt in w dn.
4 Yhw, d r gbkn pad,
b od n il Ngb.
5 wn t fi kn fn irgbn
y fi ay k a.
6 Wn l, wn jde l pl kn,
wn gb irgbn lw:
Wn w, wn pad w pl orin,
wn k t eso lw.
(126)
127
GBKL PS LRUN
Orin rin-j mm.
1 B Yhw k b k il n,
p asn ni wn t kl e.
B Yhw k b pa l m,
f ni sn am ru.
2 Asn ni tt j r ti pp sn r,
w t p pl ll lr onj,
Ngb t ps fn ynf r t sn.
3 bn Yhw ni m,
r s ni so in.
4 B f ti j lw olgun,
b ni wn m gb we j.
5 Ay ni fn ni n t p r kn fn ir f b!
ni n k n r tjngb t b jyn
pl wn t r n bod.
(127)
128
BKN FN OLDODO
Orin rin-j mm.
1 Albkn fn ni ni t br Yhw,
t s rn n n r
2 w y jr i w r,
w y r ire ti ay.
3 Aya r b igi jra elso n dd il r.
wn m r b igi lf y tbl r k.
4 B ni a e bkn fn
knrin t br Yhw.
5 K Yhw bkn fn
lti Sn n Jrslm
pl lf n gbogbo j ay r.
6 K o w ly lti r tm-dm r!
lf lr srl!
(128)
129
PN T SRL
Orin rin-j mm.
1 Wn ti w palra mi lti gb we mi,
ni k srl ma w,
2 wn ti lpa mi lti we mi,
gbn wn k l bor mi.
3 Wn wa yn mi b ni k eb,
wn s la aporo ggn.
4 gbn Yhw oldodo
ti f jg wn aebi.
5 K wn dm, k wn pynd,
wn elnn Sn!
6 K wn db ewko lr rl,
y t gb k t dgb,
7 y t k l kn w onkr,
t k l fi di t.
8 wn r n k s n w p:
K bkn Yhw w lr yn!
w bkn fn yn lrk Yhw!
(129)
130
DR RNPWD TI RT.
PSLM RNPWD KF
Orin rin-j mm.
1 Lti in ib w ni m ti k p ,
2 Olwa, gb ohn mi.
J k et r tsl s ohn b mi.
3 B w, Olwa, b kys edd wa,
Olwa, ta ni y y?
4 gbn ld r ni a ti r drj,
ntor n ni a e bl fn .
5 Mo gbjl Yhw, mi mi ret,
mo gbkl r r.
6 m mi ret Olwa,
j b ol ru ti ret wr.
7 K am ru gbkl wr,
k srl gbkl Yhw.
Ntor d Yhw ni n w
ti dnd rpad pp.
8 un ni y ra srl pad
kr nn gbogbo r.
(130)
131
LM M-W
Orin rin-j mm. Orin Dfd
1 Yhw, kn mi k gbraga,
oj mi k s k sk.
mi k lpa ohun t tbi j mi,
tb ohun ribiribi t ga j m l.
2 gbn mo ti m kn mi bal
n lf ti dk,
b m n y y r,
b g ni m mi.
3 srl, gbknl Yhw,
nsisy ti tt ll.
(131)
132
JDN GB PT MJM
L IBI SIMI R. LR LRUN FN DFD.
Orin rin-j mm.
1 Rnti Dafd, Yhw,
ti gbogbo ro t farad,
2 bra t e fn Yhw,
ti j t j fn Algbra Jkb.
3 mi k n w ab rl mi,
mi k n gun ibsn mi,
4 mi k ni fi orun kan oj mi,
pnpj mi k s n tgb
5 tt mi fi r ib kan fn Yhw,
ibgb kan fn Algbra jl Jkb.
6 Kys i, a gbr pt mjm n frt,
a r i n Pp-Ongi!
7 J k a l ibi t gb;
j k a knl nwj ohun ts r.
8 Dd, Yhw, w sbi simi r,
w ti pt r agbra r.
9 wn lf r y gb w mm w,
wn ongbgb r y h h ay,
10 ntor Dfd rn r,
m e k ni rr r sl.
11 Yhw ti bra fn Dfd,
k s n prd l:
mknrin bb in r
ni mi y gb kal lr it r.
12 B wn b pa mjm mi m,
ti fin mi t mo fi k wn n tt,
wn m wn y jba bkan n
lr t r lti rn d ran.
13 Ntor Yhw ti yan Sn,
f fn ibjk r:
14 Nb ni bjk mi tt l,
nhn-n ni mo yn lti ma gb.
15 mi y fi ire bkn fn wn oldodo r,
mi y fi onj t wn tlk r lrn.
16 mi y fi gbl w wn lf r,
wn ongbgb r y s ma y .
17 Nb ni mi y ti gb
rn kan dde fn Dfd,
t n y ps ftl kan fn Ms mi.
18 mi y k tj bo wn t r,
t ad or r y lgo.
(132)
133
BKN RP
Orin rin-j mm. Orin Dfd.
1 W b ti dra t, b ti dn t,
lti ma gb n rp b m y!
2 db rr onyebye t a d sr,
t n s irgbn,
t n s irgbn rn,
tt kan et rn w r.
3 db r Hrmn t skal
lr wn ibi gga Sn,
nbi t Yhw ti fn-ni n bkn r,
ti y npkun.
(133)
134
FN SN DN
Orin rin-j mm.
1 w fibkn fn Yhw,
gbogbo yin rn Yhw,
yin t e sn n il Yhw,
n gbl il lrun wa!
2 gb w dr sk s ha ibi mm,
fbkn fn Yhw n ru!
3 K Yhw bkn fn yn lti Sn,
ni t d run un ay!
(134) ORIN YN
135
Aleluya!
.1 yin ork Yhw,
yn n, yin rn Yhw,
2 yin t e sn n il Yhw,
n gbl il lrun wa!
3 fi yn fn Yhw,
ntor Yhw dra,
ll yin ork r, ntor ni f ni.
4 Jkb ni Yhw yn fn ara-r,
ti srl fn ohun-n r.
5 Mo m p Yhw tbi,
p Olwa wa ju gbogbo wn r l.
6 Ohun khun t b w Yhw
l e lrun, ly, ti nn kun.
7 m kk gk w lti pin ay,
fi mnmn pe j,
m aff jde lti il ra r.
8 pa kb wn m gpt
lti nyn kan ranko.
9 fi m hn , gypt,
pl wn i yanu n il r.
10 pa wn kfr t p gidi,
pa wn aknkanj ba run:
11 Shn, ba wn mr,
ti g, ba Bn,
pl gbogbo jba Knn.
12 m srl jogn il wn,
fi il wn jk wn nyn r.
13 Yhw, ork r w tt l,
Yhw, rnt r w lti randran!
14 Ntor Yhw dj fn wn nyn r,
n fn wn rn r.
15 Wr ti fdk ni gd wn kfr,
i w nyn lsn,
16 Wn n nu, wn k l fhn,
wn lj, wn k l fi rran,
17 wn lt, wn k l fi gbrn,
m kker kan k s lnu wn.
18 K wn t e wn db tiwn,
ti ni kni t b gbkl wn.
19 Il srl, fbkn fn Yhw,
il rn, fbkn fn Yhw,
20 il Lf, fbkn fn Yhw,
yin t br Yhw, fbkn fn Yhw.
21 bkn ni fn Yhw lti Sn,
ni t gb n Jrslm!
(135)
136
ORK YN LRUN
Aleluya!
1 fi p fn Yhw, ntor eun,
ntor f r k lpin!
2 dp fn lrun wn lrun,
ntor f r k lpin!
3 p fn Olwa wn olwa,
ntor f r k lpin!
4 ni t nkan e ohun yanu l,
ntor f r k lpin!
5 ni t fi gbn d run,
ntor f r k lpin!
6 ni t fi d ay sl,
ntor f r k lpin!
7 ni t d wn tnn l,
ntor f r k lpin!
8 Orn lti jba lsn-n,
ntor f r k lpin!
9 p ti wn rw lti kso ru,
ntor f r k lpin!
10 lu kb wn m gpt pa,
ntor f r k lpin!
11 y srl kr lrn wn,
ntor f r k lpin!
12 Pl w agbra ti ap t n,
ntor f r k lpin!
13 pn kun fefe ny,
ntor f r k lpin!
14 s m srl kj lrn r,
ntor f r k lpin!
15 bi Fr ti gb m ogun r ub sn kun,
ntor f r k lpin!
16 m wn nyn r gba in ahoro al,
ntor f r k lpin!
17 lu wn ba algbra pa,
ntor f r k lpin!
18 s pa wn ba olkk,
ntor f r k lpin!
19 Shn, ba wn mr,
ntor f r k lpin!
20 ti g, ba il Bn,
ntor f r k lpin!
21 m srl jogn il wn,
ntor f r k lpin!
22 fi il wn jk rn r,
ntor f r k lpin!
23 rnt wa nn rsl wa,
ntor f r k lpin!
24 s gb w lw wn elnn,
ntor f r k lpin!
25 fi onj fn gbogbo d aly,
ntor f r k lpin!
26 fi p fn lrun run,
ntor f r k lpin!
(136)
137
ORIN R GBKN
N b od omi Bbln,
nb ni a gb jk sunkn,
ngb t a rnt Sn,
2 t a s fi hrp wa
k or igi pplr ts.
3 Nb ni wn t k wa l gbkn,
wn t j w ny, ti br orin lw wa:
Krin fn wa, ni wn w, orin Sn kan.
4 Bwo ni a e l ma krin Yhw,
n il jj?
5 B mo b gbgb r, Jrslm,
k w tn mi r.
6 K ahn mi l m nu mi
b mo b gbgb r,
b mi k b fi Jrslm
j gbogbo ay mi!
7 Yhw, rnt wn m dm,
ngb t wn w p: Pa run!
Pa kal tt kan pil r!
8 mbnrin Bbl, olparun,
bkn ni fn ni
t y gbsan lra r,
fn wn ohun bbur t o e fn wa.
9 bkn ni fn ni t y n or
wn m ww r m kta!
(137)
138
ORIN P
Orin Dfd
1 Mo fi tkntkn dp fn , Yhw,
w ti gb ohun nu mi.
mi y fi bkn fn nwj wn ngl,
2 mi y fi b fn nwj tmpl mm r.
Mo dp fn fn f ti tt r,
lr r rkj kk r.
3 N j t mo p , w d mi lhn.
w fi kn agbra m mi.
4 Gbogbo wn ba alay
y dp fn , Yhw,
ngb t wn b gb lr t o e;
5 Wn y krin yin n Yhw p:
go Yahw tbi!
6 Yhw ga, gbn bjt onrl,
s m ongbraga lti kr.
7 B mo til w nn pnj,
w fn mi n y fn tj wn t mi;
w na w r lti gb mi,
8 w tn r y e ohun gbogbo fn mi.
Yhw, fn ayray ni f r,
m e k i w r sl.

(138) AJ D RUN.
139
JB FN OLM OHUN GBOGBO.
Fn olr akrin. Orin Dfd
1 Yhw, w ti wd mi,
iw s ti m m;
2 w m dde mi ti ijk mi.
w m r kn mi lti kr.
3 B mo b sn tb b mo b rn,
w m . Gbogbo n mi ni y .
4 K r kan t jde lnu mi,
w ti m ptpt, Yhw.
5 w s mi m nwj ti lyn;
w s gb w r l mi lr.
6 m gbyanu y p j fn mi,
ga ju ibi t mo l d.
7 Nbo ni mo l l kr fn m r,
tb nbo ni mo l s l kr n oj r?
8 B mo b gun k run l,
nb ni iw w.
B mo b sn s ip k,
w w nb.
9 mi b m y ap wr
k n l jk n pin kun jnjnn rr,
10 n nb ni w r y sn mi l,
t w tun r y d m m.
11 B mo b n: K knkn b m,
k ml di ru y mi k;
12 n knkn k knkn fn
r s ml b j nwj r.
13 w ni o d ara mi,
t o so m p nn y mi.
14 Mo dp fn fn i yanu d mi,
ti fn i yanu gbogbo d r.
w m m mi dj tin tde,
15 ara mi k s farapam fn ,
ngb t a e m n kk,
t a s m n sl il.
16 Oj r r gbogbo es mi,
gbogbo wn ni a k sn w r;
gbogbo j ay mi ni a ti t sl,
k kan nn wn t hn sta.
17 W b rn r ti jinl t, lrun,
Wn k e k!
18 B mo b ma k wn,
wn r ju kka iyanrn l;
b mo til ma k wn tn,
w a w pl mi.
19 lrun, b dra k o pa aebi!
- yin ni j, jnn s mi! -
20 Wn sr d npa r,
wn k s ka r kn r s.
21 Yhw, j mi k krra wn t krra r?
j mi k kgn wn t ld s ?
22 Mo krra wn lktn,
t ni wn j fn mi.
23 Wd mi, lrun,
k o s m kn mi.
Dn mi w, k o s m rnu mi.
24 Fojs i p
k n m e rin n dra,
k o s m mi rin n y npkun.
(139)
140
DR NWJ OK
Fn olr akrin. Orin Dfd
1 Gb m, Yhw,
lw nyn bbur,
K mi y lw ni ip,
2 lw wn t kn wn pr ibi,
t wn d j sl ljoojm,
3 t wn pn ahn wn m bi ti ej,
t or ej paraml b lb t wn.
4 Yhw, mi kr lw wn aebi,
k mi y lw ni ip,
wn gbmrn lti gb mi ub,
5 wn ongbraga ti dd s kk,
wn d wn sl,
wn na okn d sl fn mi.
6 Mo w fn Yhw p:
w ni lrun mi.
Yhw, gb ohun dr mi,
7 Yhw Olwa mi, agbra gbl mi,
w ji b m lr lj j.
8 Yhw, m e gba f aebi ly,
m e j k mrn wn yr s rere.
9 M e j k wn t gbgun t m gb or sk,
j k ibi nu wn bor wn.
10 J k yinn rj l wn lr,
k wn ub sn gbun ll dde m.
11 K ibi tl ni ip dj ik,
k abanij m e p lr il ay.
12 Mo m p Yhw y gbsan fn tlk,
p y dodo fn ln.
13 Lt, wn oldodo y ma gb nwj r.
(140)
141
K IBI M E B-NI
Orin Dfd
1 Mo k p , Yhw, yra w rn m lw.
Gb ohn mi ngb ti mo b k p .
2 J k dr mi gk w sd r b trr,
gbw dr mi sk s b rb al.
3 Yhw, fi nu mi,
k o s ma t mi.
4 M e j k kn mi f s ibi,
k n m ba b wn aebi dra,
Rr, mi k n t adn wn w,
5 ni rere t b mi w, t j m ny eun,
gbn k rr aebi m e kn m lr!
Ngb gbogbo ni dr mi gbgun t wn.
6 wn adj wn ti fid gb yang,
wn t gbdn lti ma gb mi p:
7 B kta l t f s ww lr il,
b ni egungun wa
ti fn kiri n is-k.
8 Olwa Yhw, w ni mo gbjl,
w ni mo fi e b,
dkun b m lr!
9 mi kr nn d t wn d fn mi,
kr nn takn aldra.
10 J k wn aebi ub pap sn wn wn,
k n s gba n temi l.
(141) DR OLPNJ
142
Orin Dfd. Ngb t farapam nn ih pta.
1 Mo kgbe s Yhw, mo bb.
Mo k pe Yhw, mo dr.
2 Mo t ry mi kal nwj r,
mo s fi rora mi hn n,
3 ngb ti mi k l m m;
gbn w m n mi.
Ln t mo gb l ni wn dd sl lti m mi.
4 Wo ap tn mi, k o s r i p
k s ni lti aj mi,
mi k rbi b,
k s albr fn m mi.
5 Mo kgbe s , Yhw,
mo w p, w ni b mi,
pn mi n il aly!
6 Fets b mi, mo ti d sl rora.
Gb mi lw wn t lpa mi,
ntor wn lgbra j mi l!
7 Y m mi kr nn wn y,
mi y s yin ork r!
wn oldodo y rgb y mi k,
ntor oore r lr mi.
(142) DR RL.
143
PSM RNPWD KEJE
Orin Dfd.
1 Yhw, gb dr mi, fets b mi,
nn tt ti dodo r d mi lhn;
2 m e w dj pl rn r,
ntor k s aly kan t l jre nwj r.
3 t lpa m mi,
ti f ay mi ml;
ti m mi jk nn knkn,
b wn t ti k gb.
4 m mi ti rws,
kn mi fy nn mi.
5 Mo rnt wn j tij,
mo rn s gbogbo i r,
mo r lr i w r,
6 mo s na w mi s ,
b il gbgb ni ngb r gb m mi.
7 Tt w d mi lhn, Yhw,
mi k l m m;
m e foj r pam fn mi,
k n m ba db wn t re sr.
8 J k n m f r lwr,
ntor w ni mo gbkl,
m mi m n t y k n tl,
ntor w ni mo gb m mi sk s.
9 Gb m lw wn t mi,
Yhw, mo s d !
10 K mi lti e f r,
ntor w ni lrun mi;
j k m mm r amn mi
lj n t tj.
11 Yhw, ntor ork r, m mi y nn dodo r;
gba m mi lw nira,
12 pa wn t mi r nn f r,
pa gbogbo elnn m mi run,
ntor rn r ni mo e.
(143)
144
DR FN GUN LJ OGUN
Orin Dfd.
1 bkn ni fn Yhw, pta mi.
ni t k ap mi nj ogun,
ti w mi lgun jj
2 un ni f mi ti il odi mi,
il agbra mi ti olgbl mi,
as mi ti ibi b mi;
un ni m wn nyn w sb jba mi.
3 Yhw, k ni nyn t w fi nn r?
Ta ni m nyn t w fi rnt r?
4 nyn t db aff lsn,
t j ay r db jji t kj l.
5 Yhw, t run ba k o skal,
fwkan wn k l
k wn r fn.
6 k mnmn jde, k l wn jn,
ta f r, k o t wn k.
7 Na w r lti k w,
gb m, y m kr nn omi l,
k mi y lw wn m jj,
8 wn t ir kn nu wn,
t wn fi w tn wn bra k!
9 lrun, mi y k orin titun s ,
mi y ll fn
pl lr olkn mw.
10 w fi gun fn wn ba,
w gba Dfd rn r l.
11 D mi s lw id ibi,
gb m lw wn jj t,
t nu wn kn fn ir,
t wn fi w tn wn bra k!
12 J k wn mknrin wa dgb b igi,
k wn dgb pl agbra lti we;
k wn mbnrin wa db p arw,
t a e n s lra b ti fin.
13 J k ab wa kn knk
pl oriri so,
k wn gntn ma p s i,
n gbgbrn-n n n il pp j.
14 K wn agbo ran wa di lm yy,
k gnn odi l m e w,
k a m e r kgun ti gbkn,
k a m e gb r kn n gboro wa.
15 y ni fn wn nyn
t y r bkn b,
ay ni fn wn t Yhw e lrun wn.
(144)
145
YN FN L OLWA BA
Orin Dfd.

1 mi y yn lgo, lrun ba mi,


emi y fbkn fn ork r tt l.
B
2 mi y fi bkn fn ljoojm,
mi y yin ork r ll.
D
3 Yhw tbi, yn gga s y fn un,
wmrd ni ttbi r.

4 randran y ryn i r,
wn y fi i l r hn,

5 wn y kkk l ti go r,
wn y kde i yanu r.
F
6 Wn y sr lr i abm r,
mi y ryn l l ti agbra r.
G
7 Wn y ry rnt oore l r,
a s yin dodo r.
GB
8 Olore ti aln ni Yhw,
p bn, s kn fn f.
H
9 Yhw ni in rere s gbogbo nyn,
n r w fn gbogbo d r
Ii
10 Gbogbo d r y dp fn , Yhw;
wn r r y s fi bkn fn .
J
11 Wn y ryn jba ti agbra aknkanj r,
K
12 lti fi i agbra r han m nyn,
ti l go jba r.
L
13 jba ayray ni jba r.
Lti ran d ran ni jba r.
M
Oltt ni Yhw n gbogbo r r,
ni if n gbogbo i r.
N
14 Yhw gb gbogbo ni t ub r;
s m gbogbo wn t a tr wn ba dde.

15 Oj gbogbo d ret r,
w fn wn lnj n sk,

16 w law, s t gbogbo aly lrn.


P
17 Oldodo ni Yhw n gbogbo n r,
ni f n gbogbo i r.
R
18 Yhw snm ts wn t wn k p ,
wn t wn k p lti kn wn.
S
19 fn wn t br r n f kn wn,
gb igbe wn, s gb wn l.
T
20 Yhw tj gbogbo wn t br r,
Y s pa aebi run ptpt.

21 J k n kde yn Yhw,
ki gbogbo nyn bkn fn ork mm r,
tt l ti ayray!
(145) ORIN S LRUN OLRNLW
146
Alely!
1 Yn Yhw, w m mi!
2 mi y krin yin lrun mi ngb t mo w lye.
3 M e gbkl wn alde,
m nyn t k l gba-ni l!
4 B a b gba m wn,
Wn y pad sn erp,
rn wn y s par lj n.
5 y ni fn ni t lrun Jkb e rnlw fn,
t rt r b nn Yhw lrun r,
6 ni t nkan d run un ay,
pl kun ti gbogbo ohun t w nn r.
un l pa tt m tt l,
7 t dodo fn ni t a jny,
un l fi onj fn wn t ebi pa,
Yhw t t wn lwn sl.
81 Yhw t m wn afj rran,
Yhw t gb wn t a r sl sk,
9 Yhw t db bo wn jj,
t gb aln bb ti op r.
82 Yhw t f oldodo,
gbn t y n aebi pad.
10 Yhw y jba fn ayray,
lrun Sn lti rndran.
(146-147)
147
RIN YN FN ALGBRA JL
Alely!
1 fi yn fn Yhw, ntor orin yn t s i;
krin yn s lrun wa ntor yn r gbdn,
2 Yhw ni k Jrslm,
k fnkl srl j.
3 ni t wo kn onrora sn,
t s di gbogbo gb wn.
4 t iye wn rw,
s pe kkan wn n ork r.
5 Olwa wa tbi, s n agbra jl.
gbn r k n wn.
6 Yhw gb wn onrl r,
s r wn aebi s ill.
7 krin p s Yhw,
fi hrp krin yin lrun wa.
8 ni t fi kk boj run,
t ps j fn il,
t m ewko h lr wn k l,
ti ohun gbn fn l nyn.
9 ni t fn wn ranko n j wn,
ni t b m y w t k p .
10 K n f s agbra in,
K s bkt fn agbra jagunjagun.
11 In lrun dn s wn t bl fn un,
ti wn t ret f r.
12 Yin Yhw, w Jrslm,
Sn yn lrun r.
13 ti m p dn ibod r le,
ti bs wn m t w ld r.
14 fi lf gbil n gbgb r,
s fi k t dra jl t lrn.
15 rn r r sr il ay,
r sr tete.
16 rj ynyn funfun b gbnw,
s fn r dd b er.
17 j omi dd sl b kl,
Ta l l farada tt r?
18 rn r r w, s m wn y,
rn m nu r wn di omi t n.
19 fi r r han Jkb,
s fi fin ti r han srl.
20 K t e b r fn wn orl-d mrn,
k t k wn n ln r.
148
ORIN YN LTI GBOGBO GBY
Alely!

1 fi yn fn Yhw lti run w,


yn n n wn ibi gga.
2 fi yn fn un, gbogbo yn ngl r,
yn n gbogbo yin m gb ogun run.
3 Orn ti p, yn n,
gbogbo yin rw t tnml, yn n,
4 k yin klk run yn n,
ti yin omi fruf.
5 K wn yin ork Yhw,
ntor p, s d wn.
6 fi d wn ml tt ayray,
e fin t k n ypad,
7 fi yn fn Yhw lti in ay
yin d in kun ti gbogbo ib omi,
8 in ti ynyn, omi dd ti kk,
ff ll t m r r ;
9 gbogbo k l ti yin k kkk,
gbogbo igi elso ti gbogbo igi kdr,
10 ran gb ti ran sn,
yin fyw ti y t f;
11 gbogbo ba il ay ti gbogbo nyn,
yin ald ti gbogbo adj ay,
12 dmknrin ti omidan,
yin gb ti md.
13 K wn yin ork Yhw,
ntor un nkan ni ork r ll jl,
l l ork r ga ju ay un run.
14 gb agbra wn nyn r ga.
un ni yn gbogbo wn nyn mm r,
ti gbogbo wn m srl, wn ni t snm .
149
ORIN GUN
Alely!
1 krin titun s Yhw,
k a gb yn r lrn wn ongbgb r,
2 k sral y nnu ld r;
k wn m Sn y nn ba wn.
3 K wn yin ork r pl ij;
k wn s lu l hrp ti tamburn.
4 Ntor in Oluwa dn s nyn r.
s fi gbl d ak r ld.
5 K wn ongbgb y nn go wn,
k wn krin ay nbi simi.
6 K iyn Olwa w n nu wn.
pl id olj mj lw wn
7 lti gbsan lra wn orl-d,
pl jy lra wn nyn,
8 lti fi wn de wn ba wn,
lti fi kk irin de wn jy wn,
9 lti m wn jy dj t a d fn wn-
fn go gbogbo wn ongbgb r.

150
YN PAR
Alely!
1 fi yn fn lrun nbi mm r.
yn n n fruf t kn fn agbra r.
2 yn n fn wn i gga r;
fi yn fn un ntor l l jl r.
3 fi r kkk yn n;
fi hrp pl lr yn n,
4 fi ij ti l tamburn yn n;
fi l gngan ti kr yn n.
5 fi aro olhn k yn n;
fi aro olhn geere yn.
6 K gbogbo ohun t w ly
t s m fi yn fn Yhw.
ALELY!

W WE
1
D W Y
wn we Slmn, m Dfd, ba srl:
2 Fn m, gbn ti k,
lti l m jnl r,
3 lti l gba k t y kooro, -
dodo, t ti w mlb -
4 fn mm-e almkan,
lti fn d n m ti gbn,
5 k lgbn fetsl lti fikn ye r,
k adhune l fikn i oldmrn,
6 lti l ron m we ati b r,
pl ww lgbn ati rr l wn.
7 br Yhw ni r gbn,
mg n gan gbn ati k.
LGBN N K A YG FN GB BBUR
8 m mi, fets ln bb r,
m e gan k y r:
9 y ni y di ad ire lr r,
t y di lk iyn lrn r.
10 B wn l b f tn ,
m e gb fn wn!
11 B wn b w p: Ma b pl wa,
j k a dn fn tj sl, lnd,
j k a lg de al;
12 j k a gb wn m ly b is-k,
gbogbo wn, b ni t re sr!
13 wa y r plp dk,
wa y k kgun kn il wa;
14 da pn r p m tiwa,
k gbogbo wa ma jj lo p kan n!
15 m mi, m e b wn rn p,
k s r yg jnn s n wn,
16 ntor ibi ni s wn lpa,
t wn sr tete lti ta j sl;
17 ntor p asn ni a d wn sl
lj y t .
18 tj ara wn sl n wn dn fn;
m ara wn ni wn lm fn!
19 Ohun t kyn oljkkr n y:
By ni afip-jf ti gb.
LGBN KL FN ALBKT
20 gbn kgbe la gboro,
gbhn sk n gboro;
21 sr n gbangba orta,
ly nbod l p:
22 Tt dgb wo ni yin p y fi f mkan?
t wn lsn-n ma sn-n t?
t wn mg y ti krra m?
23 ronnpwd pl r r t mo fn yn;
k n kn mi pay fn yn,
k r bw mi l y yn:
24 B mo ti p yn, t yin s k,
b mo ti na w s yn,
t k s ni t bkt,
25 b yin ti k mrn mi,
t k s f gb ry mi,
26 mi n y fi bnj yn rrn-n,
mi y fi yn sn-n ngb t pnj b d b yn,
27 t nira yn b d b aff j,
t br-bojo d b yn b ff lle,
t ynu ti whl b d b yn.
28 Ngb n ni wn y k pe mi,
t mi k n dhn,
t wn y w mi, t wn k n r mi.
29 Wn krra m,
wn k s f br Yhw,
30 wn k f mrn mi,
wn s gan gbogbo ly mi:
31 wn y jr n wn wy,
wn y j mrn tiwn y!
32 n n pa almkan,
bkt ni m mg gb;
33 gbn ni t b gb mi y w n lf,
un y n farabal, ls br ibi.
2
GBN N OOGN FN GB BBUR
m mi, b w b pa r mi m,
b w b gba ln mi,
2 k w ma tts gbn,
k w s ma fi kn s tt,
3 n b w b br ye,
k w s gba k,
4 b w b w a b a ti w ow,
b w b wd r
b a ti wal fn ra,
5 ngb n ni w y m br Yhw,
t w y r m lrun.
6 Ntor Yhw n fn-ni n gbn,
lti nu r ni m ti ye ti jde.
7 ti ps rnlw r fn oltt,
un ni as wn t hw mlb:
8 e am fn n oldodo,
n fn wn r r.
9 Ngb n ni w y m oldodo,
t ti w mlb pl gbogbo n rere.
10 Ngb t gbn b wn kn r,
t m b di ohun ay r,
11 mye y ma pa m,
gbn y ma s ,
12 lti m yag kr ln ibi,
kr ld onmrn bbur.
13 kr fn wn t k n t sl,
t wn s rn lj n t knkn:
14 af wn ni lti e ibi,
t in wn dn s ohun plapla;
15 klkl ni n wn,
ipas wn j rkrek.
16 K m r bkan n fn obnrin jj,
fn obnrin lr ddn ni t w k m:
17 ti k nkej gb we r sl,
ti gbgb mjm lrun;
18 ibgb r t sp ik,
ipa r t il knkn l.
19 ni t b t l,
k pad b s n y.
20 Ntor n, k w tl n wn ni rere,
k w s dr n n wn oldodo.
21 Ntor oldodo y gb lr il n,
oltt y ma gb nb,
22 gbn a g wn aebi kr n il n,
a y awn algbgb kr nb.
3
B A TI R GBN
m mi, m e gbgb k mi,
ki kn r s pa ln mi m,
2 ntor wn y m j ay r gn,
pl wn dn pp nn gbdn,
3 k w rere ti dodo m e fi sl!
So wn m rn r,
k w s fi wn kw sn kn r.
4 B ni w e l r oj rere
ti yege lj lrun ti ld nyn.
5 Fi gbogbo kn r gbral Yhw,
m e gbral m ti ara-r fnrr;
6 k w ma ron s i n gbogbo rn r,
un y s m n r tj.
7 M e r p lgbn ni w,
br Yhw, k w s yg fn ibi:
8 y y fn ara r n lera
ti egungun r n tura.
9 K w fi ohun-n r bw fn Yhw,
pl kso gbogbo ohun t jde fn ;
10 ngb n ni ab r y kn fn k,
t il t r y p pl t titun.
11 m mi, m e gan bw Yhw,
m e ka bw r s ibi,
12 ntor Yhw b wn t o frn w,
gg b bb ti fn ynf m r.
AY LGBN
13 Ay ni fn ni t b gbn pd,
nyn t r ye!
14 Ntor sn lti jr r j lti jr ow l,
dra lti n i j lti n wr l.
15 nyelr ju iyn,
k s ohun t w f t t o,
16 j ay ggn b lp s r!
17 n r j n adn,
gbogbo ipa r ni m-ni t ire l.
18 Igi y ni fn ni t b d m,
ni t b n i ti di aly.
19 gbn ni Yhw fi e pnl ay;
ye ni fi d wn run.
20 m r ni fi wa wn gbun,
t wn kk fi kn r sl.
21 m mi, pa mrn ti mye m,
m e j k wn kr lj r;
22 wn ni y fi iy fn m r,
ti lk fn rn r,
23 wo y gba n r l llwu,
s r k s n ts,
24 w k n br lr jk,
w yo sn dra lr ibsn.
25 M e fy br jij,
tb kl wn aebi,
26 ntor Yhw y e alfhnt r,
un y pa s r m
kr nn dkn.
27 M oore fn ni t tr r,
ngb t w b l e fn un.
28 M e w fn nkj r p:
Kr!Tn pad w! mi y fn lla!
ngb t nkan n b lw r.
29 M e jrr ibi s mnkj r,
ngb t b gb nn fknbal.
30 M e b nyn j lnd,
b k b e n ibi kankan.
31 M e jow ni ip,
m e faraw w r,
32 ntor onwkw j ohun rra fn Yhw,
ni t j p oldodo nkan ni fi in hn.
33 gn Yhw b lr il aebi:
gbn e ni bkun fn ibgb oldodo.
34 gan wn lgn,
a s ma oore fn wn lgbn,
35 go ni pn wn lgbn.
gbn mg y jogn tj.
4
Y K A YAN GBN
m mi, fets k bb r,
tram lti m tt.
2 Ntor k rere ni mi fn :
m e kyn s k mi.
3 m ni mi n e fn bb mi,
nk ti pk lj y mi.
4 By ni s ti k mi p:
Pa r mi m n kn r,
pa ln mi m, w y s y;
5 k gbn, gba m, m e gbgb,
m s kyn s r nu mi.
6 M e k sl, un y ma ,
f , un y s db b .
7 kk gbn ni br gbn;
mye t ohun t fi gbogbo ohun-n r!
8 F mra, un y s gb ga,
y s fn n gbga b w b k a mra;
9 un y fi ad ire d lr,
y s fn n ad go.
10 Fetsl, m mi,
k w s gba r mi,
wn dn ay r y s lpo.
11 Mo ti gb kal lj n gbn,
mo ti m rin n dodo.
12 B w b rn, y y w fn s r,
w k s n ub lj n r.
13 Di k m, m e fi sl,
pa m, y r n yn.
14 M e tl ipa wn k,
15 Yra fn un, m e gba ib,
yg kr nb, gba ib mrn.
16 Ntor b wn k b e ibi, wn k n sn,
orun k n s lj wn b wn k b pa n kan;
17 e ni onj wn,
ip ni t mmu wn.
18 n oldodo db ml wr,
t tnml sk tt di sn gangan;
19 n aebi db knkn:
wn k m ohun t wn y ub l.
20 m mi, fets r mi,
k o s gb ly mi!
21 m e fi oj fo wn r,
pa wn m ni sl kn r.
22 ni t b r wn ti r y,
ti lera fn gbogbo ara.
23 Ma kn r ju ohun gbogbo l,
nb ni orsun y ti w.
24 Kyn s nu ltn,
jnn s t pur.
25 Kj s knkn,
k w s ma wo iwj r kooro.
26 J k n t iw rn tj,
k gbogbo n r dr inin.
27 M e ya stn-n tbi ss,
y s r kr nn ibi.
5
S FN OBNRIN JJ.
F TT FN LGBN
m mi, tts gbn mi,
k w s fets ye mi,
2 k mye ti mdj l rn lw,
wn y pa t r m.
M e fojs obnrin bbur,
3 ntor t obnrin jj dn ju oyin l,
r r kn fn tura ju rr l,
4 gbn gbyn r kor ju or l,
m ju id olj mj;
5 fi s s n il ik,
s rn l s ip-k;
6 dp k gba n y,
rn s r k mn, ls kys
7 Gb mi, nsisy, m mi,
m kbiara si r nu mi,
8 gba n tr kj jnn s obnrin b,
m e snm nu n il r;
9 k iy r m b di ti lmrn,
k dn ay r m e w lw alln,
10 k a m b fi ohun-n r b jj y,
k r i r m e b sw jj,
11 k m e j p nkyn ay r
ngb t ara ati egungun r b di ogb,
12 k w m e dr pl igbe w p:
m e ! bm k mi m e krra k,
bm k n m e gan bw:
13 mi k fets ohn wn olk mi,
t mi k s gb ti wn g mi!
14 D l k k rn fi ibi b mi tn
lrn wj nyn.
15 L mu omi lti in knga tr,
omi t sun lti in knga r!
16 M e j k omi r n l ibmrn,
k orsun omi r m e d s de.
17 Pa m fn ara-r nkan,
m e fn jj lskan n!
18 K a bkn fn orsun r!
J k ay r ma w nn aya wr r:
19 k ma w b w gbnrn ti gal!
un ni k w ma b lp,
k m r s ma t lrn ngb gbogbo,
k f r s w lkn tt ay!
20 m mi, e t obnrin jj y fi tn ,
t w fi fw pa m obnrin mrn?
21 Ntor oj Yhw kys n nyn,
t s fojs gbogbo ipa n r.
22 aebi ni y m un fnrar,
t tkn r y m u grgr.
23 lk ni y pa ,
ej w mg r ni y m u n.
6
KL LR GBW FN LEJ
m mi, b w b e gbw ld nkej r,
b w b sr dg fn jj,
2 b w b fi nu ara-r di ara-r,
b r nu r b s m ,
3 ohun t w y e n y lti k ara-r y,
ntor w ti fi ara-r l w mnkej r:
sr l b nkej r n lti l b ,
4 m e j k oj r r orun,
m s j k ppj r sn,
5 k w gba ara-r b gbnrn nn d,
b y lw takn.
L TI ER
6 w l, l wo er!
Kys es r k w s gbn:

7 un k n adj tb oldar tbi jy,


8 sbsb ps onj r sl
ngb rn, t s k onj j ngb kr.
9 w l, tt dgb wo ni w y dbl?
Ngb wo ni w y j dde kr lj orun?
10 Orun d si, gb d s i,
kwkp b w ti nara,
11 b ti alrnkiri ni y d b ,
t w y s di aln b atrj.
ALKR
12 Alnlr nyn, aldodo,
rn kiri pl nu k,
13 t foj sr, fs sr,
t fi ka w e rkrek,
14 lkn m t ronu ibi
nigb gbogbo, pe-ni lj,
15 B n ni parun y d b a ljij,
ub r y w lgn lan tne.
WN OHUN RRA MJE
16 Ohun mf ni Yhw k f,
mje ni krira:
17 olj gbraga, alhn k,
lw tj al sl,
18 kn t ron ohun jbi,
s t sr ibi,
19 lri k t pur,
ni t d j sl lrn arknrin.
MRN BB S M
20 m mi, pa fin bb r m,
m e k k lti w y r.
21 K w fi wn skn ngb gbogbo,
k w so wn m rn r.
22 wn ni y e amn fn rn
s r, t wn y ma lj orun,
t wn y s ma b jrr t w b j.
23 Ntor fin j ftl, t k s j ml;
bw ti k ni n y,
24 lti d s kr lw r ddn obnrin jj.
25 M e j k kn r ojkkr s w r,
m e j k yin-oj r f l;
26 ntor obnrin algbr
k nlr ju brd kan l,
Onpang s lpa ay onyebye.
27 j nyn l fi y gb in
k a r m jn?
28 j a l rn lr yin-in
k a m fi s jn?
29 B ni ti ni t s tl
aya nkej r,
ni t b fwkn n k n aljy.
30 A k bn s ol
t j onj ntor ebi,
31 gbn b a b m u,
y san n n n mje,
un y fi gbogbo ohun il r san n pad.
32 gbn obnrin algbr j alkr,
ni t b gb n e b!
33 un y jr pn ti b,
tj r k y par ll.
34 Ntor jow fa bn k,
k n lj n n j gbsan.
35 K n ka tne s,
k s n gba nknkan
ngb t w b m r fn un.

7
m mi, pa r bb r m,
k ln mi s w lw r,
2 pa fin mi m, w y s y,
k k mi db mlj r,
3 k w so wn m ka w r,
k w s k wn sn kn r.
4 Pe gbn n: Arknrin mi!
k w s fn ye n ork r,
5 lti pa m kr ld obnrin jj,
lti gb lw lej obnrin olhn iy.
6 dr lj frs il r lti wye,
7 by l r lrn wn
dmknrin mg allgbn,
8 b ti gba n tr l lb il obnrin jj,
wn il r,
9 n rl ngb t il ay sn,
lrn knkn ti jij.
10 S wo obnrin n t w pd r,
t e b wnd t da bor,
11 jndk obnrin albkt,
ni t s r k dr n il,
12 n de, la j, n orgun gbogbo
ni ti dr de knrin,
13 un a y s i lti k a mra,
y w fn un ln tj p:
14 Mo n lti rb:
m san j mi ln.
15 d t mo fi w pd r n y,
lti w , mo s ti r ,
16 Mo ti t a sr kte mi,
mo ti t a gb ddra Egypti,
17 j w lr ibsn mi
pl ls ti snnmn.
18 Ma b, j k a fi kn rr f lp tt di wr!
J k a jw ara wa fn gbdn f!
19 Ntor k mi k s n il,
ti rin rn-j jnjn l,
20 ti gb p ow l,
dgb t p b p k t d.
21 ti fi r ddn r l,
ti fi t tn f l,
22 ti tl e l b alnrn,
b ml t a m l s il alpat,
b gbnrn t d m,
23 tt dgb t f kan gn un n d,
b y t s wn wn,
lm p ay un ti d pin.
24 Fets mi wy, m mi,
k w s kys r nu mi;
25 k kn r m e ys tl n r,
k w m e tl ipas r,
26 ntor plp ni ti l pa,
t s ti bor wn algbra;
27 is-k ni ibgb r,
skal l s il ik.
8
GBN SR LKEJ
j gbn k ha p b?
Tbi ye k gb ohn r sk?
2 Lr wn k, lj wn n,
dr n orta n;
3 lb nu ibod l,
s kgbe lj n bwl p:
4 nyn, yin ni mi p,
mi k pe wn m nyn,
5 yin p, w k mm--e,
ti yin mg, w di lgbn.
6 gb, mi f s r ptk fn yn,
r tt y ti nu mi jde,
7 dodo ni mo f fi nu mi s;
ibi j ohun rra fn t mi.
8 dodo ni gbogbo r nu mi,
k s ir tbi k nb;
9 gbogbo wn y kooro fn wn t y,
wn t fn wn t n m.
10 w k, k e ow,
w m dp wr t dra jl.
11 Ntor gbn dra ju iyn l,
k s ohun af t dra j .
GBN YIN ARA-R.
GBN BA
12 mi gbn, mi m--e,
mi ti d m ye sl.
13 br Yhw ni krra ibi,
mi krra gbraga ti fg,
w brub ti nu k,
14 Tmi ni mrn ti gbn olye,
tmi ni ye ti agbra!
15 Npa mi ni wn ba fi jba,
t wn ald kso t.
16 Npa mi ni wn jy ti kso l,
t wn ni l fi dj fn gbogbo ay,
17 mi f wn t f mi,
wn t w mi tmtm n r mi.
18 Ld mi ni l ti go b,
ohun-n ptk ti dodo,
19 so mi sn ju wr l, n wr tt,
i mi s dra ju fdka ddra jl;
20 mi rn n n dodo,
n ipa n tt,
21 lti fi r fn wn t f mi,
lti m il ra wn kn.
GBN ALDE
22 Yhw ti d mi ni br ps r,
k t e wn i r ti lel,
23 lti ayray ni a ti gb mi kal,
lti ttke k a t d ay,
24 k kr t d ni mo ti w,
ngb t k t s orsun omi.
25 K a t gb wn k l kal,
k a t b wn k kkk;
26 k a t d ay ti wn il oko,
ti ohun kk erp in ay,
27 ngb t m wn run dr, mi b nb.
Ngb t pl y gbun k,
28 ngb t k wn kk j sk,
t m wn orsun ib dr,
29 ngb t pl fn kun,
t wn omi k gbd kj,
ngb t m pl ay dr inin,
30 mi w lb r gg b g on
t mi e ohun ay r ljoojm,
t mo er ngb gbogbo nwj r,
31 t mo er lr il ay,
t ay mi s w nn bb wn m nyn w.
P PTK
2
32 Wy, yin m mi, fets mi nsisy,
33 gba k k s di lgbn.
m e gn n.
1
32 Ay ni fn wn t
pa n mi m!
34 Ay ni fn ni t gb tmi,
t n ljoojm lnu n n!
35 Ntor ni t b r mi ti r y,
ni n y r oore-f Yhw,
36 gbn ni t b mi,
ti fn m r lgb,
ni t b krr mi f ik.
9
GBN GBA-NI LLEJ
gbn ti k il r,
ti gb p mje r kal,
2 ti pa ran r, ti ps t r,
t t tbl onj bkan n.
3 ti rn wn rnbnrin r jde l
lti kde lr ibi gga l p:
4 Ta ni p? K ni n m b nhn-n!
w fn mg p:
5 w j nn onj mi,
w mu t t mo ps,
6 kr nn w mg, yin y s y,
k rn tr nn n gbn.
BW FN WN T SN-N
7 ni t b b lgn w ti di t r,
ni t b k w, y gba b pad.
8 M e b lsn w, e ni y krra r;
b w b b lgbn w, un y frn r.
9 Fi k fn lgbn: un y tn gbn s i;
k oldodo lk; m r y m p si i.
10 r gbn ni br Yhw!
m ni Mm ni a p n ye.
11 Ntor npa mi ni wn j lpo si i,
t wn dn ay gk si i.
12 B w b j lgbn, fn nfn r ni,
b w b e lgn, w nkan ni y jy r.
Y MG T FARAW GBN
13 y mg tara ,
p t k m nknkan!
14 jk lnu n il r,
nbi gga l lr t r,
15 lti pe wn r n
t kj l sbi tiwn!
16 Ta ni p? K ni n ma b nb!
O w fn mg p:
17 Omi t a j dn,
onj kk gbdn!
18 gbn ni n k funra p knkn b nb,
p ip-k ni wn alpj n l.
10
KJP WN WE SOLOMNI
lgbn m m in bb r dn,
mg m ba y r nnj.
2 ra t a fi r kj k lr,
gbn dodo gba-ni lw ik.
3 Yhw k fi bi pa oldodo,
gbn dabar ojkkr aebi.
4 lw l s-ni di t,
lw i s-ni di lr.
5 lgbn n ps sl ngb rn,
alntj n sn ngb kr.
6 bnkn Yhw b lr oldodo,
j ik p ni pa nu wn sk m.
7 rnt oldodo kn fn bkn
gbn ork wn aebi ti r.
8 m lgbn n gba k,
gbn lnu mg s l sbi gb.
9 rn lkn mm dj,
gbn a oj egn alyd n.
10 ni t j k n fa bnj,
ni t b-ni w ljkooj ni m lf w.
11 nu oldodo ni orsun y;
gbn nu wn k fa w ip.
12 krira n fa j,
f bo gbogbo jbi ml.
13 N t lk ni a ti r gbn,
yn mg n gba pn.
14 wn lgbn m rr m b ohun ra,
gbn nu mg n ewu pp.
15 ra lr ni ibi agbra r,
n n fa orburk ak.
16 r i oldodo fn un n y,
aebi y kr gb.
17 n y ni lti pa k m,
ni t b k bw ti n.
18 t oldodo pa nu krira m,
mg n p.
19 r sj k l al fa jbi,
Amrn-mye n pa nu m.
20 Ahn oldodo db fdk tt;
kn wn aebi k nlr.
21 t oldodo fi r b ogunlg,
gbn ni y pa mg.
22 bkun Yhw n s-ni di lr,
lfi p kankan kn un.
23 Ay mg b nn i ,
ti lgbn ni lti ma w gbn.
24 Ohun t abi br n d b a,
ohun t oldodo f ni ri.
25 A k r k lyn j,
gbn oldodo dr inin tt l.
26 B t kkor ti r ni nu, ti fn n oj,
b ni l ti r fn ni t rn an n.
27 br Yhw m j ay gn,
a g wn odn aebi kr.
28 Ay ni dwl oldodo,
rt aebi y gb.
29 Ibi agbra ni Yhw fn ni t ay r t:
gb ni fn wn k.
30 Oldodo k y ys tt l,
gbn wn aebi k y gb n il n.
31 nu oldodo n ma sr gbn,
a g ahn elk kr.
32 t oldodo m oore jde,
ibi ni nu aebi f.

11
Ohun rra fn Yhw ni wn r!,
gbn wn oldodo w .
2 Il aldra ni tj gb,
ld onrl ni a ti r gbn.
3 w rere ni nyn lt,
w bruk aldodo n pa wn.
4 Ohn r k wl n j bn,
gbn dodo y gba-ni lw ik.
5 dodo ni t n m n r tj,
aebi ti r sn w k r.
6 dodo wn ni t y gb wn l,
wn k ub sn ojkkr wn.
7 rt aebi y b ik r gb,
dwl aebi ti di ohun gb.
8 Oldodo y b lw pnj,
aebi y s b sn r dp.
9 nu ni aldra fi ba nkej r j,
m ni oldodo fi yanj r.
10 Ire oldodo ni m in l dn,
ub aebi ni a fi kgbe ay.
11 Npa bkn wn ni t
ni a fi gb l ga:
nu aebi n w o lul.
12 mg n gan nkej r,
e ni lgbn dk.
13 Olff ni t r,
ni t e gbkl ni fi r pam.
14 Ls tn ni wn nyn fi kn,
pam b nn p oldmrn.
15 ni t b e gbw fn lej y kbm r,
ni t b lra lti e gbw k lwu.
16 Obnrin rere j iy fn k r,
y t k bkt fn dodo j ibjk bj.
l k n ohun l, gbj n di lr.
17 lyy e rere fn ara-r,
gbn k ba ara-r j.
18 k gba ow k,
ni t gbin dodo y jr dj.
19 Oldodo fi y fn ara-r,
lpa ibi fi-ni l ik lw.
20 kn bj j ohun rra fn Yhw,
frn wn onw rere.
21 dj p aebi k n l l jy,
gbn ran oldodo y y.
22 rka wr n m ld,
b ni arw obnrin t k n w.
23 Af oldodo yr s rere,
rt aebi y di asn.
24 ni t law ni r r p s i,
ni t hw y di aln.
25 m olore y yege,
ni t b da omi swj y t il tt.
26 e ni wn nyn ggn-n
fn ni t pa k mra,
bkn fn ni t ta k r!
27 ni t lpa ire ni r ojrere,
ni t lpa ibi y r ibi.
28 ni t b gbkl ohun r
y r sn r,
oldodo y gbr b ew tt.
29 ni t k b tj il r y jogn aff,
mg y di r lgbn.
30 so dodo n hu igi y,
k j t p ni a gb aebi n.
31 B oldodo b jr i r nhn-n,
t b j l ni ti k ti l.

12
ni t b f k f m,
mg ni k bw.
2 ni rere n fa ire Yhw;
ni y t d onrn bbur lj.
3 K s ni t fi k gbra r,
gbn k s ohun t l m gbogbo oldodo ys.
4 Obnrin pp j ad or k r,
gbn obnrin alnitj j yn nn egungun r.
5 dodo ni oldodo r lkn,
tnj ni ti r bbur k.
6 r aebi j tkn fn j,
gbn wn oltt fi s wn yg fn un.
7 Aebi y par b a b j wn sl,
il oldodo y dr p.
8 gbn ni ni a fi m ni,
lkn t ni a gn.
9 Mknn t e i ara-r
sn ju ll t k r onje j.
10 Oldodo tj wn ran sn r;
gbn in k bur.
11 ni t b tj oko r y r onj j,
ni t b lpa rn asn j mg.
12 jw aebi k dra,
gbgb ni rere fsml inin.
13 Aebi ti fi nu r sub sn g,
gbn oldodo ti gba ara-r lw pnj.
14 Npa ie ni ni a fi j ohun rere y;
olk lk y jr i w r.
15 mg pe n r n n tt,
gbn lgbn fets mrn.
16 Lsks ni mg fi bn hn;
gbn lgbn pa b mra.
17 Ffi tt hn ni kkde dodo;
lr k j atanij.
18 Onsks fi id -ni,
ahn lgbn wo-ni sn.
19 Ahn oltt y dr tt l,
gbn fn gb d ni ahn pr.
20 banj b lkn ni t ron ibi;
ay b fn wn onmrn lf.
21 Ibi k l b oldodo,
gbn ibi ti bor wn aebi.
22 t k j ohun rra fn Yhw;
frn wn t s tt.
23 lgbn pa m r m,
kn mg kde g r.
24 b lw on,
ni t k bkt ni a m i ip.
25 rora ba kn nyn j;
ngb t r rere m u y.
26 Ondj t e r ara-r;
e ni n aebi m wn n.
27 l k r ran d j;
i ni ogn .
28 y n b n n dodo,
na aldra t ik l.

13
m lgbn f k,
lgn k f gb bw.
2 I nu nyn n fi ire b-ni,
gbn ikn dl kn fn w ip.
3 ni t b nu r ay r,
asrj ti pa ara-r.
4 l ret onj,
gbn k r onj nn ebi r;
wn on y jun y.
5 Oldodo krra r k,
gbn aebi ba-ni j.
6 Oldodo pa n mlb m,
k ni y pa l.
7 ni t k n nknkan e b olw,
olw e b tlk.
8 Ohn r l ra nyn pad,
gbn tlk k r w.
9 ml wn oldodo ti dde,
tp wn aebi ti k.
10 w ip n fa j,
ld wn onrl ni a ti r gbn.
11 Ow jij y tn;
ni t b rra k ow j n di lr. 12 rt t k wy n m kn r,
f t a t lrn j igi y.
13 ni t b gan r n y gb;
ni t b pa fin m y y.
14 k lgbn j orsun y,
lti ys fn un tkt ik.
15 ye lgbn fn-ni n ire,
n pur bur.
16 Gbogbo lgbn ni fi m i,
mg k gbn r sde.
17 rn ibi n fa-ni sn ibi,
rn oldodo n wo-ni sn.
18 bnj ti tj fn ni t k k,
iy fn ni t gba bw.
19 f t a t lrn n m in ni dn.
Lti yg fn ibi
j ohun rra fn mg.
20 B lgbn rn, w y di lgbn;
ni t b mg rn y di mg.
21 Ibi tpas l;
ire ti kn il oldodo.
22 ni rere n fi jogn r
fn wn m-m r;
oldodo ni y jogn ohun-n l.
23 l oko tlk t a k
b nyn pp;
ls dodo wn kan y gb.
24 ni t b fa w bw syn
ba m r j,
ni t b frn m n b a w.
25 Oldodo y jun y,
ikn aebi y jrora ebi.

14
gbn ti k il tir,
g fi w ara-r w o kal.
2 ni t rin n t y kooro
l br Yhw,
ni t rin n rkrek gn n.
3 p gbraga b lnu mg,
e ni t lgbn pa m.
4 Ls ml, k s j n ibj ran;
algbra ak ml ni a fi kr pp.
5 K s ir nn jr oltt,
gbn e ni lr k pur kiri.
6 lgn lpa gbn lsn,
wr ni gbn w fn ni t n ye.
7 Yra fn mg,
k s t lgbn nn r.
8 Fn amrn-mye,
gbn w fn ppa w r m,
gbn g wn mg j tnj.
9 lrun fi wn k e yy,
oore fn nyn tt.
10 kn ni m bnj ara-r,
jj k s l b a pn nn ay r.
11 Il wn aebi y bj,
g oltt y dr inin.
12 n t wn nyn r p
dra ni t il ik l nkyn.
13 rn pp fn kn n yn,
t ay abara tntn par sn bnj.
14 lkn gbbkan y jr w r,
nyn rere y s jr i r.
15 p n gba gbogbo ohun t a ba s gb,
e ni lgbn n r.
16 lgbn funra ibi, s yg,
mg fi gbraga d ara-r lj,
17 Onn ff hw mg,
e ni onrn pa ohun mra.
18 g ni n p,
wn lgbn ti fi m e ad.
19 wn aebi dbl nwj ni rere,
pl wn aldra
nwj ilkn oldodo.
20 Aldgb tlk krra r pp,
gbn wn r lr k lk.
21 ni t b gan mnkej r ,
ay ni fn ni t b n tlk.
22 j k bur lti ma jrr ibi?
ni t b gbm ire
n r ire ti dodo.
23 Gbogbo i ni lr,
r sdn lsn n fa n.
24 Mm--e ni ad lgbn,
g ni ad b.
25 lr dodo kan gba ay wn nyn l,
pr j elr.
26 br Yhw j ibi gbkl t dj,
un j ibi b fn wn m r.
27 br Yhw j orsun y,
lti yg fn tkt ik.
28 p nyn j go ba,
ald y ub b ar l b di kker.
29 Onfort j lgbn,
aln-farad kn fn w b.
30 kn lf ni y ara,
gbn lara j bj egungun.
31 rj tlk ni tp s ld,
oj n fn ak bl fn un.
32 k ti fi w ara-r e ara-r,
oldodo y r b nn w rere r.
33 Nn kn amye ni gbn gb,
k l gb nn kn mg.
34 dodo n gb orl-d ga,
j tj fn wn nyn.
35 rn lgbn n r oj rere ba,
fi mm--e yra fn tj.
15
r pl ni fn-ni n sr,
r lle n m bn r s i.
2 Ahn lgbn fa m jde,
nu mg gf b.
3 Nbi gbogbo ni oj Yhw w,
wo wn aebi ti ni rere.
4 Ahn atunilra j igi y,
ahn gbgeb ba kn j.
5 mg n k k b,
lgbn ni gba bw.
6 ra pp b n il oldodo
gbn ohun-n aebi j orsun .
7 t lgbn pa m m,
gbn k e nn kn mg.
8 rb aebi j ohun rra fn Yhw,
gbn in r dn s dr oldodo.
9 w bbur j ohun rra fn Yhw,
gbn frn ni t lpa dodo.
10 kl kkan fn ni t n;
ik ni y pa olkrra bw.
11 Ip-k ti gbun b nwj Yhw,
t b j b l ni kn m nyn!
12 lgn krra kl,
k f b lrn rn.
13 In ddn ni m oj daray,
bnj kn n fa rws m.
14 kn amye n fr m,
nu mg kn fn w b.
15 Gbogbo j ni bur fn onrora,
j gbogbo b dn fn onn ddn.
16 D pl br Yhw
sn ju ra pl .
17 sn k a b-ni j f pl f,
j k a b-ni j ran ml pl krra.
18 Onn ff fa j,
onsr ni t j k.
19 n l ni a to gn s,
n tt gbr ni ti adhune.
20 m lgbn m in bb r dn,
mg ni gan y r.
21 mg fi g er,
amye b n r l.
22 Ls albr ni dwl fi kn;
p oldmrn ni gb e r.
23 Ay ni fn ni t s b n nu r,
dhn sik dra pp!
24 lgbn n gba n y gk l,
lti yra fn is-k n sl.
25 Yhw y w il wn ongbraga,
gbn m agbgb op dr.
26 rn bbur j ohun rra fn Yahw,
gbn r rere j mm.
27 Oljkkr agblw-mr y il r lnu,
ni t b krra rb y y.
28 kn oldodo ni r in rere,
e ni k p w k.
29 Yhw jnn s wn aebi,
gbn gb dr awn oldodo.
30 Oj rere m kn y,
ryin ay m agbra sj.
31 Et t kys bw rere
ti n ibgb lrn wn lgbn.
32 ni t b k k sl gan ara-r,
ni t b fets bw ni di amye.
33 br Yhw ni il-k gbn,
w rl ni j go.

16
Rr ni ti nyn, e ni ti Yhw.
2 Lj nyn gbogbo n tni ni m,
gbn Yhw n wn m nyn.
3 Fi i r l Yhw lw,
dwl r y s yr s rere.
4 Yhw ti e ohun gbogbo fn d kan,
ti k pp fn j ibi.
5 kn gbraga j
ohun rra fn Yhw,
dj p k n al jbi.
6 Inrere ti tt ni a fi w n,
br Yhw ni a fi yra fn ibi.
7 B in Yhw b dn s w nyn,
un y fn un n rp
lrn wn t r pp.
8 ba d pl dodo
sn ju p dk ls t.
9 kn nyn a ma w n,
gbn Yhw ni m s dr.
10 fe b lnu ba,
nu r k kn nn dj.
11 Ti Yhw ni wn t pj,
tir ni gbogbo wn p r pp.
12 e ibi j ohun rra fn wn ba,
ntor lr dodo ni a gb t kal.
13 t dodo r oj rere ba,
f ni t sr pl tt.
14 bn ba ni irnbnrin ik,
gbn lgbn n m bn r r.
15 y b lj ba,
oj rere r db j kr.
16 sn lti w gbn ju wr l,
ti ye ju fdk l.
17 n oltt ni lti yra fn ibi,
ni t b rn r ay r.
18 gbraga ni j parun,
algd kn n ub.
19 sn lti j onrl pl ohun kker,
j k a b ongbraga pn kgn.
20 ni t b fets r y r ire,
albkn fn ni ni t gbkl Yhw.
21 kn lgbn ni a p n amye,
elt ddn n pa rw.
22 gbn j orsun y fn ni t n i,
w b mg j jy wn.
23 kn lgbn fi ye fn nu r,
pl t rw tnb s i,
24 r ddn db afr oyin,
dn lnu, m ara y gg.
25 n t db ni p dra fn nyn
n m-ni t il-ik l nkyn.
26 Ikun on m u i,
ebi mu u p i.
27 Alkr fa ibi,
db in t j lr t.
28 Alrkrek fa j,
olff ya r npa.
29 ni ip n tan nkej r,
t tn n l n t k dra.
30 ni t j pp gbnmrn tn,
ni t u nu p ti e ibi.
31 Irun funfun ni ad ony,
n dodo ni a ti r i.
32 Onsr sn ju akgun,
ni t k ara-r njnu
sn ju agun l.
33 A l gg n ipele w,
gbn lw Yhw ni dj r b.

17
Brd gbgb lnu pl lf
sn ju il t kn fn rb onj.
2 rn lgbn dra ju m t bj;
un ni y pn jogn pl wn arknrin.
3 In kk ni a ti r fdk,
in in ni a ti r wr,
4 k fetbal s te bbur,
pur fets ahn burk.
5 ni t b fi tlk e yy gan ld r,
ni t b fi ak rrn-n k n al jya.
6 wn m-m ni ad argb,
bb ni iy m.
7 r dradra k y mg,
j b l ni k k y ald.
8 bn db ogn ajbew fn ni t bun-ni,
nbi gbogbo t b y s ni ti yege.
9 ni t b bo bi ml w r,
ni t b tnum r j ba rp j.
10 bw lra lgbn dra ju
grn-n pn lra mg.
11 Aebi k jw lyn t e,
gbn rn k ni a rn s i.
12 sn lti pd abo ranko br t a gba m r,
ju lti pd mg pl w wr r.
13 ni t b fi ibi san ire,
ibi k kr n il r.
14 br j db tt omi t a sm ih il,
k w tt jw k t br.
15 Lti d lbi lre ti d alre lbi j ohun mj
t Yhw krra bkan n.
16 Ow k wl lw b,
e lti fi ra gbn! K l gbn!
17 N gbogbo gb ni r f-ni,
fn gb ro ni a e b arknrin.
18 Olgbw k gbn,
ntor n ni fi e gbw fn nkej r.
19 Eld mej frn ,
ongbraga lpa parun.
20 lkn burk k r ire,
alhn rkrek y ub sn ibi.
21 ni t b b mg ti r bnj,
k s ay fn bb b.
22 In ddn e mlrd gidi,
bnj kn m egungun gb.
23 Onbj gba rb lb a,
lti y t pad.
24 e ni lgbn kj s gbn,
gbn mg gb oj f l pin ay.
25 m mg j bnj fn bb r,
ti in kkor fn y t b i.
26 K dra lti fyj oldodo,
lti lu ll tn bur j b l.
27 ni t pa nu r m j lgbn,
e ni amye k ara-r njnu.
28 n b mg b dk
y db lgbn,
y db amye b k b la nu r.

18
ni t b gb lt kt
a ma e ohun t w ,
k s mrn t k b i nn.
2 mg k f ma ron,
b k e lti ma fi af ran ara-r hn.
3 gn ni tl k,
t ni tl tj.
4 r nyn db omi jnjn,
omyal, orsun y.
5 K dra lti ojj fn aebi,
y t r oldodo j nn dj.
6 nu mg n f sn j,
r nu r n pe pn fn un.
7 nu mg ni parun r w,
t r ni tkt ay r.
8 r olff db kl ddn,
t skal l sn ikn.
9 ni t b lra nd i,
un ni arknrin jgdjr nyn.
10 Il algbra ni ork Yhw!
Oldodo gbkl e,
a k s l r i gb e.
11 ra lr ni ibi agbra r,
gnn odi gga, gg b ti r.
12 kn nyn gbraga j parun,
w rl n j go.
13 ni t fs k t gb r
hw mg fn tj ara-r.
14 m nyn l farada sn,
gbn k ni a l fi gb m rws r?
15 kn lgbn ni k k mjinl,
e ni et lgbn w mye.
16 bn y gbogbo ilkn fn ,
y s m d d wn algbra.
17 Awj wj db alre,
wd br pl r altak.
18 gg par j,
s lj lrn wn algbra.
19 rnlw lrn arknrin j ibi agbra,
ti wn r db dn il oldi.
20 I t ni a fi jun y,
i nu ni t-ni lrn.
21 Ik ti y b lb agbra ahn,
wn t frn r y j nn so r.
22 ni t b r aya t r ohun rere,
ni n ti r oj rere Yhw gb.
23 Tlk ma sr pl b,
olw ma dhn lle.
24 wn r w t fa-ni sn gb,
wn kan tn w t wn wn
ju arknrin l.

19
Ay tlk t rn ln tt
sn ju elt gbgeb ti b.
2 Nbi t k s rn, tara k dra,
ni t hra sr k l al n.
3 w mg nyn n ba ay r j,
sb, kn r gbn s Yhw .
4 Olw m r lpo,
gbn ak k n r m.
5 lr k k n l ljy,
pur k l yege.
6 p nyn n fi nu w oj rere lyy,
gbogbo nyn ni r ni t law.
7 Gbogbo wn arknrin tlk n krra r,
ju b l ni wn r r fi sl.
fi r w oj wn mra,
gbn k bs m.
8 ni t b r gbn e rere fn ara-r,
ni t b fi ye l ti r ay.
9 lr k k n al jy,
pur y gb.
10 Ay dra k y fn mg,
mbsbs fn n lti kso wn jy.
11 Mm--e fn nyn n fort,
go r ni lti fojfo e.
12 run ba db igbe knnn!
gbn in rere r db r lr ewko.
13 mg m j bnj fn bb r,
aya t fa jgbn db r j.
14 Lti d bb ni jogn il ti dk ti w,
gbn lti w Yhw ni bn aya rere ti w.
15 ml m-ni sun orun fnfn,
m albkk y sn ebi.
16 Ppa fin m ni ppa ara-ni m,
gbn ni t b gan n wny y k.
17 ni t b fi bn fn tlk wn Yhw,
un ni y san ire n pad.
18 Na m r ngb t rt b,
gbn m e pa k.
19 Onbn ip fi ara-r fn y j,
b w b d a s,
w pkn rn n.
20 Fets mrn, gba k,
k w b l e b gbn.
21 te pp n b nn nyn!
gbn r in Yhw dr inin.
22 w rere ni nyn,
tlk wu-ni ju pur l.
23 br Yhw m-ni t y l,
a r j, r l l br ibi.
24 l ki w b wo onj,
gbn k l f d nu r.
25 Lu lgn, p y s kysra,
b amye w, un y fets gbn.
26 ni t b gba tw bb r,
t l y r sta j m alntj ti onbj.
27 m mi, dkn lti fets k
t y m yg kr ln gbn!
28 lr k gan dodo;
nu wn aebi ti gb m.
29 A ti ps pn fn lgn,
ti p fn yn wn mg.
20
gn b nn t,
rgbdyn b nn mu!
ni t b n l ib k gbn.
2 run ba db igbe knn,
ni t b f y ba ay ara-r j.
3 Ohun iy ni fn nyn lti yg fn j,
gbn y k s lw mg ll.
4 l k j k oko ngb j,
k n r nknkan ngb kr.
5 mrn j omi jnjn n kn nyn,
amye n pn n mu.
6 plp n pe ara wn n ni rere,
gbn nbo ni k a ti r
ni t a l gbkl?
7 Oldodo t lo ara-r n n pp,
ay ni fn wn m r lyn r.
8 ba t jk lr t dj
fi oj t gbogbo ibi k.
9 Ta ni l w p:
mi ti w kn mi m,
mo ti yege kr nn mi?
10 yt lrn wn,
yt lrn wn,
mjj j ohun rra fn Yhw.
11 Kker ni md ti er-b-er,
b w r b ma dra pl tt y farahn.
12 Et t a fi gbrn, oj t a fi rran,
Yhw ni d mjj.
13 M e f orun ssn,
w y di tlk; b w b la oj r,
w y r onj j y.
14 wn! wn! ni ni t raj w,
gbn un y ma y b ti l.
15 Wr ti orsirsi iyn n b,
gbn ohun onyebye ni nu lk.
16 Gba a ni t e gbw fn jj,
m u dp jj n.
17 Onj tn dn m nyn lnu,
gbn lks ni nu r y kan.
18 Fi mrn wn t r,
k w s fi r lgbn jagun.
19 Olff ti sr r;
m e b ar j er.
20 ni t b b bb ti y r
ni tp r y k ninu knkn biribiri.
21 Ow jij t a r n br
k n r bkn nkyn.
22 M e w p: mi y gbsan ibi!
gbkl Yhw t y k y.
23 yt lrn wn j ohun rra fn Yhw!
wn k br.
24 Yhw dar s nyn:
bwo ni nyn e l m n r!
25 Tkt n fn nyn lti k w p:
Mo jj k t ma ron lyn n!
26 ba lgbn n t nyn bbur k,
t s m ibi wn ub l wn lr.
27 m nyn ni tp Yhw,
ti wd jnl ara-r.
28 Oj rere ti tt ni am ba,
a ti gb t r kal lr in rere,
29 Agbra d ni ohun wn,
ew or ni w argb.
30 gb gba n w ibi n,
psn wo-ni sn tt kan in.

21
B omi ti sn ni kn ba j lw Yhw,
ni t dar r sbi t b w .
2 Gbogbo n nyn n dra lj ara-r,
gbn Yhw n y kn w.
3 e dodo ti t,
dra lj Yhw ju rb.
4 Oj ongbraga, kn ongbraga,
ftl aebi j .
5 rn alpn yr s rere;
olknj k r ju n.
6 ni t b f fi k di lr,
db rn ni t w ik.
7 Jgdjgan aebi y m wn
ub sn wn, ntor p wn k lti e t.
8 n arfin e klkl,
gbn tr ni i all.
9 sn lti ma gb n orgun j kan,
j lti ma b obnrin lj gb p nn il kan n.
10 kn k f ibi,
fi oj burk wo mnkej r.
11 Na lgn, p y s kysra,
k lgbn, un y s n m.
12 ni dodo o n il k,
un y s ti aebi sn ibi.
13 ni t b k et ddi s igbe tlk
un n y k lr ni kan lti fs.
14 bn kk m bn tut,
r ab a pa run gbgbn.
15 e t m in oldodo dn,
gbn y ba wn aebi lr.
16 ni t b yg fn n amrn-mye,
y jk lrn wj r knkn.
17 ni t b t af lrn y di aln,
mt ti m jayjay k l di lr.
18 Aebi ni fi ra oldodo pad,
t a s m nyn burk dp oltt.
19 sn lti ma gb nn ahoro al
j lti b onj obnrin n gb p.
20 B ohun ti rr b b
n il lgbn, mg y gb e m.
21 ni t b lpa n ti dodo,
y r y ti iy pl.
22 lgbn l gbgun bor l oldi wn olgun,
k s pa ibi agbra wn t wn gbkl kal.
23 ni t b pa nu ti ahn r m,
ti pa ara-r m kr nn rora.
24 lgn ni ork gbraga ti rra,
w r kn fn aej bb et.
25 Af l n fa ik r,
ntor w r k lti i.
26 Ojoojm ni aldra sojkkr,
e ni oldodo fn-ni lwyn.
27 rb aebi j ohun rra,
nptk b b fi kn rb n.
28 lr k y gb,
gbn ni t ttsl y sr tt l.
29 Aebi w b ni rere,
oltt foj w r hn.
30 gbn tb mye
k l t nkan nwj Yhw.
31 Fn j ogun ni a tj in sl,
gbn Yhw ni a b fn gun.

22
Ork rere sn ju ohun r l,
ork iy sn ju wr ti fdk.
2 ti olw ti tlk ni a b pd,
Yhw ni d wn mjj.
3 lgbn farasin fn ibi,
p t swj fn jy ara-r.
4 br Yhw ni so rl,
pl l, iy ti y.
5 gn ti g b ln k,
ni t b faram y y jnn s i.
6 K m r n n t y k tl,
t b dgb k n kr nn r.
7 Olw n jba lr tlk,
ajigbs n di r ni t y a lw.
8 ni t b fn irgbn dodo y kr ibi,
p bn r y na un fnrar.
9 bnkn ni fn olj n,
ntor fi onj r fn tlk!
10 L lgn l, j y par,
j ti b y dkun.
11 Yhw frn kn mm,
ni t nu r sr iy n e r ba.
12 Oj Yhw db bo m jnl,
gbn y dabar r elk.
13 l w p: Knn b nta!
A pa m n gboro.
14 nu obnrin jj j ih l jnjn;
ni t Yhw b krra n ub sb.
15 kn md ni w b d s,
pn bw ni y gb kr.
16 D tlk lr, un y si di lr,
ta lr lr, un y s di tlk.
KJP WN R LGBN
17 wn r lgbn. Fets r mi,
k w s fkns lti m ,
18 ntor dn lti pa m nn r,
k s w dj n t r.
19 K gbkl r b l w nn Yhw,
ni mo fi f k n n r ln.
20 eb mo ti k gbn or w fn ,
pl mrn ti jnl m,
21 k w b l fi r t dj
fs fn ni t y bi lr.
22 M e r tlk j ntor p j ak,
m si fyj olpnj lnu ibod,
23 ntor Yhw gbj wn,
y s gba ay lw onrj.
24 M e b onn ff e r,
m e b onrun rn,
25 k w m b k w r,
d ibi t w y fi pdn ay r.
26 M e b wn nyn dg,
wn t e olgbw fn gbs:
27 b w k b r ohun d ara-r sl,
a gba kte r kr lb r.
28 M e y l il gb ll
t wn bb r ti pa sl.
29 j w r ni t krms m i?
ni b ni a gb s i ba.
K n dr i nwj nyn lsn.

23
B w b jk nd onj ll,
ra lti kys ni t b nwj r,
2 k w s k n fun r njnu
b w b j kndn nyn.
3 m e ojkkr s ran ddn r,
ntor onj tn ni.
4 M e e ara-r lp lti di olw,
k w s yra fn ow r.
5 w l ma w by,
k w m s r i m.
Ntor m f b ony,
b y d ti f l sj run.
6 M e b oljkkr jun p,
m e fr onj ddn r.
7 Y db j n n fun r!
Ma j, ma m!
ni un y w fn ,
gbn kn r k w b.
8 w y bi kl t w gb m,
r ddn r y s j sn.
9 M e sr s et b,
un y gan r rere r.
10 M e y l gb ll kr,
m e wn il oko m allb,
11 ntor olgbsan wn lgbra;
un y gbj wn lti b j.
12 Fi kn s k,
k w s fets r lgbn.
13 M e fa w bw kr lra md,
p k pa m!
14 Fi p n ,
k w gba m r kr n is-k.
15 m mi, b kn r b gbn,
kn tmi y ma y,
16 ara mi y s ma gbdn
ngb t nu r b sr dodo.
17 M e j k kn r e lara s l,
gbn k ma br Yhw n gbogbo j,
18 ntor ay j mrn b nwj,
rt r k s n js asn.
19 Fetsl, m mi, k w di lgbn,
k w s fi kn r t n
20 M e j kan nn wn mt,
tb kan lra wn aljk,
21 ntor p mt ti aljk
y di tlk, snmsnm
y fi ks bora gbyn a.
22 Fets bb r t b ,
m e gan y r t dargb.
23 Gba tt, m e t : gbn,
k ti ye!
24 In bb oldodo kn fn ay,
in ni t b lgbn y dn.
25 K w j d ay fn bb r,
ti inddn fn ni t b !
26 Fets mi, m mi,
fojs mrn mi:
27 Ih l jnjn ni algbr obnrin,
knga tr ni jj obnrin.
28 B ni, gg b jgd ni ti lg,
ti tan plp knrin j.
29 Ti ta ni bs? ti ta ni gb m?
Ta ni lj? Ta ni alry?
Ta ni a n ltn-n ls?
Ta ni olj pnj?
30 Fn wn t jk p nd t,
wn t w t lle kiri,
31 M e bojwo t: b ti pn,
b ti ru nn ife, b ti wu-ni b a ti d jde!
32 e ni bu-ni j b ej!
Or r db ej paraml!
33 Oj r y ma r nkan mrn,
kn r y ma s r t k wl.
34 wo y db ni t dbl lrn omi kun,
tbi ni t dbl lr p gga.
35 w y w p: :
Wn l m k dn mi!
wn n mi, k ta m!
Ngb wo ni mi y j dde?
mi y tn br s i!

24
M e jow aebi,
m e f b wn kgb,
2 ntor kn wn k l ron kja w ip,
nu wn k s ohun mrn ju ibi l.
3 gbn ni a fi k il,
amrn-mye n fi pnl r ll;
4 pl m ni a f m ab kn,
pl oriri ohun-n t dra.
5 lgbn sn ju algbra l,
ni m dra ju aknkanj algbra;
6 ntor t rn ni a f jagun,
gun s tpas oldmrn pp.
7 gbn ti ga j fn mg,
k j la nu r lrn wj n ibod.
8 ni t pte ibi ni a p n bb k.
9 mg k l ron kj ,
lgn j ni rra fn nyn.
10 B w b jw ara-r fn rws,
agbra r y di omi n j ro.
11 Gba wn t a m l pa l,
d wn t a m l jor dr.
12 Tbi w l w p: wa k m ni?
tb w k m p y ni t y kn w,
p ni t kn r ti gb?
un ni y ssan fn olk lk
gg b i w r.
13 Gb oyin j, m mi, ntor p dra!
Afr oyin dn n nu r.
14 B ni m jnl gbn r fn m r.
B w b r i, r b nwj fn ,
rt r k s n js asn.
15 Aebi, m e ba nbb n ibgb oldodo,
m e ba ibjk oldodo j.
16 Ntor b oldodo b ub lmje,
un y tn dde,
wn aebi n ub nn ro.
17 B t r b ub, m e y ,
m e j k in r dn lr b r;
18 k Yhw m b bn s
t b r i, k m b fa bn r
kr lra t r.
19 M e run lr rn aebi,
m e lara s wn k.
20 Ntor aebi k n rt fn j la,
tp aldra y k.
21 m mi, br Yhw ti ba!
M e tp s kn tb kej:
22 ntor lks ni bn wn y ru,
ta ni s m ir parun t kn ti kej y m w?
TSWJ KJP WN R LGBN
23 wny ni a tn y jde
lti in wn r lgbn:
Ojj fn nyn nn dj k bsi.
24 ni t b w fn aebi p: w jre,
wn nyn y fi b,
wn orl-d ggn fn un;
25 gbn ni t e bw ni y dra fn,
bkn y skal l wn lr.
26 ni t b fs rere
db ni t fi nu ko-ni lnu.
27 Par i oko r,
lyn n ni k w t w k il r.
28 M e jr s nkej r lnd,
m e fi r r k.
29 M e w p:
mi y l gg b ti t s i.
30 mi gba b oko l kj
lb gb jr algbn.
31 S wo gbogbo r t kn fn gn,
t gn gn ti b lr!
32 Mo rn ngb t mo r i,
mo r lti m k y jde:
33 Orun d, gb d,
kwjp lti nara tntn d,
34 b ni y d b b l,
t n y s t d b atrj!
25
KEJ KJP WN R SOLMON
wny tn ni wn we Solomni
t wn nyn Esek ba Jd dk.
2 go lrun ni lti pa r m,
l wn ba ni lti wd r.
3 Oj run ga, sl il jn,
gbn a k l m ohun t b nn kn ba.
4 M dr jde kr lra fdk;
y s m gaara.
5 M aebi kr nwj ba,
t r y s dr gbnyin lr dodo.
6 M e ak nwj ba,
m e fi ara-r s ip ni gga;
7 ntor sn lti w fn p:
Gk shn-n ju p k a r sl nwj alde.
Ohun t oj r r,
8 m e hra pp j lti s n il j,
ntor k ni w y e nkyn b nkej r b j ?
9 Par j pl nkej r,
gbn l t r lmrn,
10 k ni t gb m e fi b w,
k m b di ohun tj s lra.
11 B so wr nn gbn fdk,
b ni r sk t bjmu r.
12 rka wr tb ohun wr dradra,
b ni bw lgbn n et gbnrn.
13 B ynyn ti tut ngb kr,
b ni rn oltt s ni t rn an:
j tn fn g r.
14 B kk ti ff ll ls j,
b ni ni t lr b ald lsn.
15 farada rw l y adj lkn pad,
ahn t kn l f egungun.
16 j w b oyin pd, j trn;
m e j k s ,
k w m ba b jde lnu.
17 M e ma ya il aldgb kkiri,
k r r m b s u,
t y fi krra r.
18 B km, id ti f mm:
b ni ni t jr k s mnkej r.
19 B eyn t k, s rr,
b ni dl t a gbkl n j pnj;
20 b sn k w kk b a r nn tt.
B igb t a b fi t kkan sj egb,
b ni ni t krin fn kn onrora.
21 B ebi b pa t, fn un n onj,
b ngb b gb , fn un n omi m.
22 w y fi b k in j l e lr,
Yhw y s ssan fn .
23 Aff rw n m j w,
b ni ahn bbur t fa oj kkor.
24 sn lti ma gb n orgun j,
j lti ma b obnrin onj gb p.
25 mi tt fn fun olgb,
b ni ryn ay lti n jnjn rere.
26 Oj omi t a fi s r j orsun r:
b ni ti oldodo t gbn nwj aebi!
27 K y k a j oyin n jk,
tb k a fi ara-ni fn pn olhn iy.
28 B l t a sl ls odi,
b ni ni t k l k ara-r nijnu.

26
Ynyn k r ngb rn,
j k r ngb kr,
j b l ni mg k ny.
2 B olgo ti s l,
b pdd ti f l,
b ni p t k y k n m-ni.
3 K fn in, jnu fn ktkt,
p fn yn mg!
4 M e d b lohn gg b w mg r,
k w m b db tir.
5 Fs fn b gg b ti t s w mg r,
k m ba r p un gbn.
6fi ni t y mu t kkan
ni y rn mg n.
7 B s amnkn k ti gn lr il,
b ni we r n ni mg.
8 B gb t a b so kta m knnknn,
b ni lti fi ip l fn mg.
9 ka igi lgn lw mt,
b n we r n nu mg.
10 ni t b gba ba s i
e wn algbe yk lp.
11 B aj ti pad s b r,
b ni lj ti d j sl,
t b nn r;
12 j w r ni t pe ara-r n lgbn,
ti mg sn ju tr l.
13 l w p: Knn b lj n,
knn b ln lde!
14 B ilkan ti y lr gbk r,
b ni l ti y lr bsn r.
15 l ki w b onj,
ku ni t y b a m u l s nu, ti r !
16 l pe ara-r n lgbn,
ju nyn mje t fs pl mye.
17 B ni t fa aj t sn n r,
b ni t ni t d s j jj.
18 B wr t fi igi in sk,
pl f ti ik,
19 b ni ni t pur
fn nkej r t w p:
Er ni mo e!
20 B igi b tn, in y k,
ls olff j y par.
21 B d lr in, b igi lr in,
b ni lj t da j sl.
22 r olff db kl ddn,
t skal l sn ikn.
23 B dr fdk
b ni lnu jj ti lkn burk.
24 Onkrra ni e gbgeb,
t b nn r;
25 b b sr b mlb,
m e gbral e,
ntor ohun rra mje b nn kn r.
26 A l fi tn bo krra ml,
nn wj ni a ti t r krira n.
27 ni t b wa ih y ub sn r,
ni t b y kta ni kta ub l lr.
28 Ahn pur krra tt,
lnu pn n fa parun.

27
M e lr lr ara-r fn j la,
ntor w k m ohun t j n y b.
2 J k lmrn yn m e yin ara-r,
k e nu r b k e ti jj ni k yn !
3 kta wwo, iyanrn s lrn,
bn mg wwo j b l.
4 k n run, bn bur:
ta n l dr nwj lara?
5 bw gbangba sn ju f t a k m.
6 Egb lti w r w fn fn,
kmra t lwu.
7 ni t y ni k m adn oyin,
nu ni t ebi pa
n gbogbo ohun kkor ti dn.
8 B y t f jnn s t r,
b ni ni t ko jnn s bl r.
9 rr olrn ddn m kn y,
adn rp tu m nn.
10 M e k r r sl
tb r bb r,
m e l s il araknrin r lj nira r.
r its sn ju araknrin kr.
11 m mi, j lgbn,
k w s m in mi dn;
k mi b l fs fn ni t b mi.
12 B lgbn b r ibi y farapam,
p t swj fn jy ara-r.
13 Gba a r, ntor e dg fn jj,
m u dp ni t a k m!
14 ni t fi ohn k sre fn nkj r n wr,
db ni t fi b.
15 B r j t k dk ngb j,
b n ni obnrin onj!
16 ni t b l d a lkun y d aff dr,
y s fi w tn di epo m.
17 Irin ni a fi pn irin,
nyn ni m nkej r jj.
18 Oltj oko sn y r j nn so r,
ni t b tj g r y gba iy.
19 B k ti s oj nyn mji t bramu,
bkn n ni kn nyn ti yt s ara wn.
20 Il Ik ti ti parun k kn
bkan n n oj nyn k n tlrn.
21 In wo ni a ti r fdk,
in in ni a ti r wr;
k sw nyn lti m r lnu pn.
22 B ti w k w gn b nn od t,
w k l m w mg r kr lra r.
23 y k w m lera agbo ran r,
k w s bojt agbo ran sn r.
24 Ntor p ohun r k l w tt l,
a k jogn ohun ra lti randran.
25 Lyn gb t a b g korko ni y tn rw,
B a b k ewko w lti or wn k,
26 ngb n ni a r irun gntn fi hun a bora,
w y r ewr t lti sanw i oko r,
27 wr ewr y p fn onj r,
ti fn l wn rn-bnrin r.

28
l s l l e,
oldodo n gboy b knn.
2 bi w ip n fa rynjiyn,
lgbn n pa in r.
3 k t fyj aln,
db j olparun t ba onj j.
4 ni t b k fin sl n yin aebi,
ni t pa fin m n bn s aebi.
5 ye dj k y nyn bbur,
wn t w Yhw ni y.
6 Tlk t gb ay rere
sn ju lr onw rkrek.
7 m amye n pa fin m,
m aly jkj j tj fn bb r.
8 ni t fi ow l d olw k o j
fn ni t y fi fn tlk.
9 ni t k et ddi s fin,
ni dr r y j ohun rra.
10 ni t b m wn oltt n gba n rkrek,
un ni y ub sn ih ara-r.
Oltt y di aly.
11 Olw e b lgbn,
gbn tlk t gbn y t a oj egn r.
12 byr rere oldodo j ohun ay l,
ngb t aebi b lk
ni wn nyn f syn.
13 ni t b fi r pam
k l yege, ni t b jw r,
t s fi sl y r n gb.
14 Ay ni fn ni t n br,
lkn lle y ub sn ibi.
15 Knn t b ramram,
ranko br t ebi pa,
b ni t jy burk lr wn tlk.
16 Ald almye kn fn w rj,
ni t b krra ojkkr
y m j ay r gn.
17 ni t a l fn pnyn,
y sr tt d sr.
M e fwkn n.
18 ni t b rin n t y y,
ni t rin n mj
y ub sn kan.
19 ni t b k oko r y jun y.
ni t b lpa jij asn y sun ebi.
20 Oltt y kn fn bkn,
knj k l al gba b.
21 K dra lti e ojj s nyn,
gbn nyn y i ntor kl onj kan.
22 Oljkkr s tl ohun r,
k s m p n y skal l un lr.
23 ni t b nyn w y r oj rere,
ju alhn pn nkyn.
24 ni t j nkn bb r
(ti ti y r) t w p: K e !
ni n j lgbn jgd.
25 Onlara ni j, ni t b gbkl
Yhw y e rere.
26 mg n gbkl ye ara-r,
ni t b b gbn rn y y.
27 ni t law fn tlk k n aln,
gbn ni t dij p y gba p.
28 Olk lk ni for s pam ngb t aebi b dde,
t wn b gb, awn oldodo y lpo.

29
ni t a bw t or kunkun,
ni ay r y bj ljj lsi tne.
2 Ngb t oldodo b dar jba
ni in wn nyn dn,
ngb t wn nyn burk b jba,
e ni wn nyn gbi.
3 Olf gbn m in bb r dn,
ni t w aw kiri y fi ohun-n r f.
4 Npas dodo ni ba fn l n lswj,
gbn ni agblw-mr ba l j.
5 ni t fnu k pn nkej r
d wn sl fn ara-r.
6 Tkt b lb s aebi,
gbn oldodo y ma tt sn pl ay.
7 Oldodo ron npa r tlk,
gbn yn k kan k.
8 ltn d rkrd sl n l,
gbn lgbn ni m u kr.
9 Ngb t lgbn b b mg jiyn,
b e pl cbn tb pl rrn-n,
k n e lnfn.
10 wn ni j krra oltt,
gbn oldodo kys ay wn.
11 mg n gba ara-r ly bn,
gbn lgbn ni krar-njanu pl bw.
12 Ngb t jy kan b fets ir,
gbogbo wn rn r ni y bur.
13 Tlk ti olw l pd,
wn mjj gba ml oj lw Yhw.
14 ba t dj dodo fn tlk
n a fi d t r ml tt l.
15 Pn ti bw m gbn w,
m t a b gb ly y djti y r.
16 Ngb t wn aebi b e l, ni p,
gbn oldodo y r ub wn.
17 B m r w, y fn n fknbal,
y s fi ay fn m r.
18 Nbi t k b ti s rran
ni wn nyn k n kn-njanu,
ay ni fn wn t pa k m.
19 A k fi r b r w,
b til gb, k n trba.
20 j w r ni t yra sr?
mg e j b.
21 B a b k r lti kker,
un y di almoore nkyn.
22 Onn ff n fa j,
onkanra jbi lplp n.
23 gbraga nyn fa rsl,
ni t b r ara-r sl y gba iy.
24 ni t b b ol ep e ara-r nbi,
un ni gb bra la fi ni kni sn.
25 br nyn j bt,
ni t b gbkl Yhw k lwu.
26 plp n w oj rere olr,
gbn lti w Yhw ni t olk lk ti w.
27 l j ohun rra fn oldodo;
oltt j ohun rra fn aebi.
30
WN R GR
wn r gr m Jk lti Ms. f ni y fn tel,
fn tel ti fn Ukl.
2 mi ni mo g j lrn nyn,
aln pl nyn,
3 mi k t k gbn,
mi k s m k jnl wn ni mm.
4 Ta ni ti gk l s run,
t s ti skal?
Ta ni l fi w di aff m?
Ta ni l fi a r di omi m?
Ta ni m gbogbo orgun ay gbil?
K ni ork r, k ni ork m r,
b w b m ?
5 Gbogbo r lrun ni dj,
as ni fn wn t fi e b.
6 M e fi ohun khun kn r r,
k m ba b w,
t y fi k kn elk.
7 mi b fn ohun mj,
m e fi wn d mi lra k n t k:
8 m ir ti k jnn s mi,
m e fn mi n r tb ,
j k n r onj j j,
9 k mi m b y j lti kyn s ,
t mo ma fi w p: Ta ni Yhw?
ti k mi m b t t mo ma fi jal,
t y m mi ba ork lrun mi j.
10 M e fi r l r lb g r,
k m b fi b,
t w y s jy r.
11 Ir m w t fi bb r b,
t k bkn fn y r,
12 ir m t wn pe ara wn n mm,
gbn t r k kr lra wn,
13 Ir m olj gbraga,
t wn gb oj sk lk,
14 ir m t eyn wn db id,
t rg wn db b,
lti gb wn tlk m,
lti pa wn r kr lr il,
ti wn aln lrn wn nyn.
WN WE T A K LKKAN
15 dun n mbnrin mj:
M w!, M w! ni wn k.
Ohun mta ni k n tlrn,
krin k m: t:
16 is-k, in gn,
il t k gba omi dr,
in t k w p: Dw dr.
17 ni t fi oj burk wo bb r,
t s gan j ogb y r,
y iw b od ni y y oj r j,
y d y j k r.
18 Ohun mta ni k y m,
krin ni mi k m rr:
19 ipa y d lj run,
ipa ej lr pta,
ipa k oj-omi lj kun,
n knrin pl omidan.
20 By ni w algbr obnrin:
un y jun, y s nu nu r
lti w p: mi k e ibi kankan!
21 Ohun mta ni fa j il ay,
krin ni k l farad:
22 r t jba, alkr t jun y,
23 omidan t k r k t w gbyw,
m-d obnrin t gba k lw aya g r.
24 d mrin ni kr j lr il ay,
gbn wn j lgbn lrn wn lgbn:
25 wn er kkk,
gbn t wn ps onj fn ara wn ngb rn;
26 wn ehoro allgbra,
gbn t wn w il fn ara wn nn pta;
27 wn k n ba!
Sbsb wn rn l pl t lsls;
28 algb t a l fi w m,
gbn t gb n fin ba.
29 Ohun mta ni rn wn wu-ni,
krin ni rns r dra:
30 Knn, ba ranko,
t k pynd nwj nknkan;
31 kk t gb or sk rn lrn wn gbb ady,
bk t j amn agbo ran;
nkyn ni ba t b wn nyn sr!
32 B w b g t b lti bn ff,
gbn b w b s tn ron,
fi w bo nu r!
33 Ntor ngb t a b t wr ni a r wrks,
b a b t im, j y jade,
b a b tram bn, j y dde.
31
WN R LML
wn r Lml, ba Ms, t y r k :
2 K ni, m mi! e, m in m!
K l d, m jj mi!
3 M e lo agbra r lr obnrin,
tbi dk r fn wn t pa ba run.
4 Lml, k y ba,
t mmu k y ba,
k y k ald frn t lle,
5 k m b gbgb fin t e pl t mmu,
k m e y t wn aln pad.
6 Fi t lle fn ni t f gb,
ti fn kn t kn fn bnj,
7 j k m ! k gbgb y r,
k m e rnt rora r!
8 La nu r gbj fn odi,
gbj gbogbo wn t a k sl,
9 la nu r, k w dj dodo,
e dodo fn ak ti aln!
EW NPA OBNRIN PP

10 Ta ni r obnrin pp?
nye lr ju iyn l!
B
11 k r gbkl e,
k l al jr lr r.
D
12 Ire ni e fn un le ibi,
n gbogbo j ay r.

13 i w pl gb,
w r y s i.

14 db k oj-omi onw
t k onj w lti kr.
F
15 un a dde k il t m,
lti pn onj fn agbo il r,
lti pn i fn wn rnbnrin r.
G
16 fkns il oko kan, s r ,
fi r i w r gbin gb jr kan,
GB
17 gbrad lti i,
s fi tkn tara i H
18 m rr i r,
ftl r k n k lru.

19 fi w r l kk w,
ka r s di rnw m.
J
20 n w fn tlk,
s law fn t.
K
21 un k br fn agbo il r ngb tt,
gbogbo dl r l fi a mj bora.
L
22 hun a fnrar,
s fi a gb alw osn t dara bora.
M
23 A bl fn k r n ibod l,
jk lrn wn algb il n.
N
24 O hun a gb t lw lti t ,
s taj fn wn onw.

25 gb agbra ti l w,
y rrn-n lj la.
P
26 la nu sr pl gbn,
k rere b n ahn r.
R
27 tj agbo il r,
k s e l jun.
S
28 wn m r dde p n albkn fn,
k r s yn w p:
T
29 plp obnrin ti e ohun rere,
gbn w ta gbogbo wn y.

30 Oj t fanimra l tan-ni, asn ni w,


lgbn obnrin l y fn yn.
W
31 Fn un n r i w r,
k a s yn n fn i r n ibod.

W EKLESST
TB ONWS

1
wn r Khlt, m Dfd, ba n Jrslm. 2 Asn lr asn, ni Khlt w. Asn lri
asn, asn ni ohun gbogbo! 3 K ni r nyn lri gbogbo p t e lb orn?
R J
4 ran kan l, ran kn b, ay s dr inin tt l. 5 Orn l, orn w, s pad s ip r
lti tn dde l. 6 Aff f l s h gs, tn ypo l s ih rw; e ni dar y kkiri, tt y
s fi y ypo. 7 Gbogbo omi od ni n l sn kun t kun k s kn; b ni omi od y tn
n pad l sbi orsun r. 8 Gbogbo ohun ni s-ni. K s ni t l w p ohun kan b t oj k
r r, tb nkan t et k gb r.
9 Ohun t ti w syn y tn wy;
ohun t a ti e tlr ni a tn ma e;
k s ohun kan t titun lb orn.
10 j ohun kan w t a l w p: w wo ohun titun kan! A ti r ir r r. 11 fi p k s rnt
ohun tij m, b k ti n s rnt ohun n n la.
AY SLMN
12 mi Khlt ti jba lr srl n Jrslm, 13 Mo ti gbynj gidi lti fi gbn wd gbogbo
ohun t l lb run. S w , p lsn ni lrun gb ka nyn ly! 14 Mo s wo gbogbo
ohun t l lb orn, s kys i, asn ni gbogbo r ti ml-mfo!
15 Ohun t w, a k l m u t,
ohun t k s, a k l ma k .
16 Ngb n ni mo ron nn ara mi w p: mi ti k gbn pp, n rkj wn awj mi
n Jrslm: m ti wd plp ohun gbn ti m. 17 Mo s ti fi tkntkn k gbn ti
m ti lti m d g ti w wr. Mo s r p ml-mfo s ni.
18 gbn gbnj, bnj l m w,
m mj l fa rn bbur.
2
Mo w fn ara-mi p: J k n l gbdn d, k n l jay d: s jsi asn. 2 Mo p rn ni: K-
mn! Mo pe af n ni: K Jm nkankan! 3 Mo tn fkns t mmu l fa kn syn nn
gbn; mo tn kbiara s w omg lti m ay t nyn til lpa n wn gb ay r lb
run. 4 Mo d ohun l e. m k wn fin, mo s gbin wn gb jr. 5 Mo k wn oko
f ti oko sn, nbi t mo gbin oriri igi elso s. 6 Mo e wn adgun omi lti ma fi omi rin
wn ohun gbn oko mi. 7 Mo gba wn on lknrin lbnrin. Mo n wn nyn pp, wn
agbo ran ml ti ti gntn lplp, rkj ni kni wj mi n Jrslm. 8 m k
fdk ti wr j, wn ohun ura wn ba ti ti wn gbrko; mo k wn akrin j lknrin
lbnrin, pl gbogbo ohun af ay y t nyn lpa, pt ura lr pt ura. 9 Mo s br s
gbra sk ju ni kni t aj mi n Jrslm, gbn mi k s fi m sl. 10 Gbogbo ohun af
oj mi ni mo fi t lrn, mi k s s kn mi n gbdn t f. Gbogbo i mi ni t mi lrn,
t mo s jr gbogbo dwl mi. 11 Mo s e r lri gbogbo i w mi, ti lri gbogbo p t
mo t e: H! Asn ni gbogbo r ti ml-mfo. K s r kan lb orn! 12 Mo e r lr
gbn, g ti w wr. J k a w : K ni arp ba y e? Ohun t a t kk e tlr ni. 13
Mo r i dj p gbn nlr ju g l, b j ti dra ju ru l.
14 e ni lgbn wo il,
t mg rn nn knkn.
K r b n! gbn mo tn m p pn kan n ni twn mjj. 15 Mo s w nn ara mi p:
B pn mg ti j ni tmi y j bkan n. 16 B k ti s rnt pp fn lgbn ti fn mg,
lp j, wn mjj ni a gbgb; t lgbn y k plu mg. 17 Ay s mi, ntor ohun t
l lb orn k t mi lrn, asn ni ohun gbogbo ti ml-mfo. 18 Gbogbo i t mo ti e ti
s mi n ay y pl y t mi y fi ll fn arp mi. 19 Ta ni til m by un y j lgbn
tb mg? un y s jg lr gbogbo i mi, y t mo fi p ti gbn e lj ay mi. y n
tn j asn. 20 y w m mi fi kn kr lr gbogbo p t mo e lb orn. 21 js p ni t
fi gbn, m ti yege i y fi tir sl fn ni t k p kankan lr r rr: y tn j
asn ti ohun t k t. 22 K n w j tir ngb n lr gbogbo p r ti sap r t ti s ngb
ay r? 23 K ni gbogbo j ll r, gbogbo p i r, ti wn j sn r w d? y n
tn js asn.
24 K s ohun t dra fn nyn ju k j, k mu, k s jgbdn i r. Mo s ri p lti w
lrun ni y n ti w, 25 ntor p ti p ti an, lti w lrun ni; 26 fun ni t b w
n gbn, m ti gbdn; s m k l ma k j ti lti t j fn ni t m in lrun
dn. y n js asn ti ml-mfo.
3
IK
Gbogbo ohun pl sk tir, ti kk t a e ohun gbogbo lb run:
2 gb fn bb, gb fn kk;
gb fn gbngbn, gb fn kk so.
3 gb fn ppa, gb fn wwsn;
gb fn ww, gb fn kk.
4 gb fn kn, gb fn rn;
gb fn kkdn, gb fn ijo,
5 gb ss kta n, gb kk o j;
gb fn kkmra, gb ttan .
6 gb fn ww, gb fn ss n;
gb fn ppam, gb fn t.
7 gb fn yyan, gb fn rrnp;
gb fn ddk, gb fn ssr.
8 gb fn f, gb fn krira;
gb fn ogun, gb fn lfa.
9 K ni r nyn lri p r? 10 Mo wo i t lrun gb k nyn ly. 11 Gbogbo ohun t
e ni b s sk r, gbn b til j k nyn m gbogbo kk, sbsb a k l m i
lrun lti br d pin. 12 mi m p k s ay fn nyn fi nn gbdn ti e aff-yy
nn ay r. 13 Ngb t nyn b j, t mu, t s jf nn i r, y j bn lrun.
14 mi m p i lrun l dd.
K s ni t l fi kn y,
k s ni t l y kr nn r:
b ni i lrun ti kn fn br.
15 Ohun t w ti w tlr;
ohun t y w ti w syn;
lrun s ti n f s ni t a nilra.
16 Mo s tn bojwo ay wa y:
rfin b n ibjk t,
b n ibjk dodo.
17 Mo w p lrun y dj fn oldodo ti arfin, ntor y w lti e ohun gbogbo nhn-n y.
18 mi tn w p by ni w nyn r, k lrun fi wn hn gg b wn ti r, ti lti fi y-ni
lrn ara wn p ranko gidi ni wn e. 19 n bkan n ni pn nyn ti ti ranko: b kn
t k ni kej t k: wn mjj ni n m kan n; nyn k nlr ju ranko l: ntor
asn ni ohun gbogbo.
20 Ibi kan n ni wn mjj l:
nn erp ni wn mjj ti w,
t wn y s pad di erp il.
21 Ta ni m by m nyn l sk tb b ti rank skal l sal? 22 Mo r i dj p k
s ay fn nyn b k e nn gbdn i r, ntor pn ip nyn n y. Ta ni y m u m
ohun t y l lyn r?
4
GBP
mi tn wye lti r gbogbo nira t e lb orn: s wo omij wn t a nilra, t wn k s n
oltn; t agbra s b lw aninilra; k s ni lti gbj wn! 2 Ngb n ni mo b wn k
t ti k y, ju wn aly t wn w ly. 3 Ti wn t k w sy tn sn ju ti wn mjj
y, wn t k t r w t b lb orn! 4 Mo ri p gbogbo p ti gbogbo yege ni ti
orsun jow jde lti ni kan s kej. y n tn js asn ti ml-mfo.
5 mg fi w l w,
s j ran ara r l.
6 knw kan plu lf sn ju
knw mj pl r
n sstl ml-mfo.
7 Mo tn ti r ohun asn mran lb orn 8 pn kan nkan oo w, ls m, ls arknrin,
sbsb p r k m n ba d, oj r k r ohun r t. Ta ni emi i fn ngb n, t emi fi
gbdn s ara mi? y n js asn ti rn burk. 9 dra j k enyn mj ma gb p ju k
ni kan ma d nkan gb, ntor b ni i ti lre. 10 B ni kan b ub, ni kej y gb e dde;
gbn e fn ni t nkan d gb t ub ls ni t y gb e dde. 11 B enyn mj b
sn p, ara y moru; gbn bwo ni nkan-sn e le moru? 12 Nbi t nkan gb ti ub
ni ni mj t gb p ti gbe ara wn nj, okn t a s mta k j br.
13 md ak t gbn
dra ju mg argb ba
t k gba mrn m.
14 B til j p md n jde
lti in tb l sr t n,
tb k j ni t a b n atrj tlr
nbi t ti jba nsisy.
15 Mo ri p gbogbo wn ojgb md n ni wn gb t m t j jba gb y. 16 ti di
olr ogunlg agbo nyn, y s j ohun bnj fn un b a k b b a k b twgb n j
iwj! tn wo ohun asn ti ml mfo! 17 Ma rn s r b w b l s tmpl.
Snmwj lti gb: ntor ttsl dra ju r wn mg, b wn k til m p wn e ohun
t.
5
M e yra sr, m e tt di ara r nwj lrun; ntor lrun b n run, w s w lr il ay.
Ntor n ma r r s.
2 nyn pp j n fa l
r sj ni fa r mg.
3 B w b b lrun jj, tt l san n, ntor lrun k f mg, pa j r m. 4 sn k a
m e jj rr j p k a m e sn n. 5 M e j k r r m jbi, tb k w ma s fn
ngl r lyn n p w k mm s .
e t w fi fn lrun ly lti bn s r r, t w fi ba i w r j?
6 Ohun oju l p ni ohun sn pp,
r sj ni ml-mfo pp.
Ntor n, k w br lrun.
7 B w b r tlk n gberko t a ni lra, t a k bkt fn t ti dodo, m e j k y
lnu, wn y ma ly p al kkan b lb al gga mrn, ti al gga mrn lr
wn y pp. 8 Wn y sr i fn nfn gbogbogb ti i i n oko ba.
OW
9 ni t b frn ow k n ow t,
ni t b f ohun r, r k t lrn;
y n tn js ohun asn!
10 Nbi t ohun r w,
nb ni wn abnij-mbnie p s;
k ni wn s js fn lr n? K ma fi oj w . 11 Orun lyn i dn, b j p ohun
kker tbi ohun l ni a j; gbn jbnu lr k j k sn. 12 m r ohun dra kan lb
orn: ohun ra t lr k j t dbj. 13 Pl e kan, ohun r wny y gb, m t a
b fn un k s n r ohun jogn. 14 hh ni a b i, hh ni un y s pad b ti
w; k s ohun t r m dn nn i w r.15 Ohun dra ni p l gg b ti
w: r wo ni p k i fn ml-mfo? 16 Lyn n ni un y lo gbogbo j ay r
nn knkn, bnj pp, nyn, sn ti kdn. 17 Ohun t mo r fy nb ni y: Ohun t
t s enyn ni lti j, lti mu, ti lti lgb nnu i t e lb orn, lti gb d gb nn
wn j t lrun fi d a ll, ntor pn tir n yn. 18 Ngb t lrun b fn enyn n ohun r
ti ura, pl agbra lti le gbdn r ti lti gbdn i r, y j bn lrun. 19 K s n
kn m lr ay r n wn gb t lrun b fn un n ohun ay!

6
Ohun ibi kan tn w t mo kyes nn ay y, t t or wn enyn ba. 2 ni t r ohun r
ura ti l gb lti w lrun: k s nkan t tn f. Lyn n, lrun k j k gbdn
wn m, gbn fi wn fn nfn jj. y js ohun asn ti jy pp 3 Tb lmrn t ti
n grn-n mknrin ti mbnrin bkan n pl j ay ggn, lyn n ni pdn ohun-
n r, n ls ibi iboj fn un. Ngb n ni mo w p: m nu sn j l!
4 ti in knkn jde,
s pad sn knkn;
knkn ni a o si fi bo ork r ml!
5 un k r ml orn, un k s m simi; t ni kn k sn ju t ni kej! 6 B til gb
gbrn-n dn lmej, l gbdn ohun-n r, j k e ib kan ni wn mjeej l?
7 Enyn p fn onj t y j,
gbn ikn r k kn.
8 K ni nfn lgbn lri mg?
wo ni ti tlk t ehn lrn gb?
9 j ehn sn ju ikn t y?
Ey n js asn ti ml-mfo.
10 Ohun t w tl ti n ork,
a s m ohun t enyn j:
un k dj j k
ni t lgbra j !
11 B ohun r ti p si i ni asn ti p si i, k ni w js? 12 Ta ni m ohun t y enyn n
j ay r, fn wn gb t gb nn ay ml-mfo, t kj l b jji? Ta ni y s fn un
b nkan t l nn ay lyn r?

AP KEJ
7
R J
Ork rere sn ju
rr onyebye l; 2 sn lti l s il f ju s pj l;
Ntor b ni gbogbo nyn y e par,
K wn aly fkns y.
3 bnj sn ju rin l,
oj kkr e-ni lnfn.
4 kn lgbn b n il f,
kn mg b n il ay.
dra lri fets ws lgbn
j k a fets orin mg.
6 Ntor tapp gn lb sn,
b ni rn b, y s js asn.
7 nira l s lgbn di were,
bn btl s ba kn j.
R I
8 par sn ju br l,
sr dra ju gbraga l.
9 M e tt bn, ntor kn mg ni bn gb. 10 M e w p: e t tij sn ju n?
Ntor yn k e br t m gbn dn.
11 gbn dra b ohun jogun,
s nfn fn wn t b nn ay.
12 Ntor b gbn sn ju b ow l;
r r ni p gbn gba ni t gbn l.
13 Wo i lrun:
ta ni l to y t w nn wn?
14 J k in r dn n j ire;
s kysra ni j ibi:
lrun l e kn ti kej,
k nyn m ba m pn r.
15 Nn ay asn mi,
m ti r oldodo t parun pl dodo r,
t aldra yege pl dra r.
16 K w m e e dodo ej,
m e hw lgbn gbnj;
k ni w da ara r lm fn?
17 M e k ej, m e hw mg;
k ni o f k fn lj p?
18 y t dra j ni lti di kn ti kej m,
ntor ohun mjj y y l s ni t br lrun.
19 gbn fn lgbn n agbra ju ajl mw nn l kan n.
20 K s oldodo kan lr il ay npa e rere l d ly. 21 Bkan n ni k w m e
fets gbogbo r t w, k w m ba gb p rn r b . 22 w n m iye gb t w ti
b wn lmrn nn kn r! 23 Mo ti fi gbn dn gbogbo y w, mo ti e b lgbn
24 Nkan y jnn s mi,
ohun jnl gidi ni,
ta ni y b mi w a r?
25 Mo ron s gbn ti gbsan; lti m k fn wr, ti g fn b.
26 gbn mo ti w r ohun kan
t bur ju ik l: obnrin,
ntor j tkt,
t kn r j wn, ap r j wn:
ni t b m in lrun dn y s fn un,
gbn l ti ub sw r.
27 y ni ohun t mo ti r, ni Khlt w,
ni rp gbogbo wn.
28 mi l r knrin kan nn gbrn-n,
gbn a k l r obnrin kan f y
t dra ju wn yk.
29 Tn wo ohun t mo tn r:
lrun ti d nyn n n tr;
nyn ni e ara-r lp gbn kgbn!
8
Ta ni db lgbn,
ta ni m ly r?
gbn nyn n m u rrn-n,
t y oj kkor r pad.
2 Mo w p: Kys lti pa ba m
ntor bra lrn,
3 m e tp s i;
m e or kunkun ngba t nkan k b rgb,
ntor p un e gbogbo ohun b ti w ;
4 ntor ti ba ni ,
ta ni j w fn un p:
K ni w e y?
5 ni t b pa fin m k n r rn:
lgbn s n r kn p
gb kan b fn dj.
6 gb b fn dj lri ohun gbogbo,
nyn s fi ara-r wwu l.
7 Ntor k s ni t m ohun t y l;
tb ta ni y s fn un gb t y y wy?
8 K s ni t lgbra lr aff lti m u dn;
tb ni t lgbra lr j ik w?
A k rn m ogun pad sl lj j,
k k s gba onk l.
9 Gbogbo ohun wny ni mo m b mo ti e wd gbogbo ohun t l nn ay, ngb t
nyn b tr nyn ba lti j ny. 10 gbn mo tn r b a ti l e snk aebi, t a jde l
nn tmpl lti w bu l fn un n l fn ohun t ti e! y n tn js asn.11 Ntor p a k
t i dj ni kankan lr w bbur, ni j k wn nyn ma f e ibi. 12 l ti e ibi n
grn-n gb yege n tt. mi m dj p ire ni ti ni t b br lrun, ntor p wn br
r; 13 k aebi m e y ntor p j ay r k l gn ju b ti jj l, ntor p k br lrun.
14 gbn ohun asn b nn ay, ntor wn oldodo jy t y k l s aebi; ti wn
aebi t jf ohun t y k a fifn oldodo. mi w p yi n j ohun asn! 15 Ay ni mi y
yn ngb n ntor p k s ay fn nyn lb orn b k e nn jj ti mmu pl gbdn.
y ni b i r mu n wn j ay t lrun fi d a ll lb orn.
F
16 B mo ti kbiara s kk gbn, mi w r ohun t l lr il ay. nyn k simi tsn
tru. 17 Mo tn wo gbogbo i lrun, sbsb k s ni t m r i t e lb orn,
tb d t nyn fi p, k s b a ti wd r t t a l m . B lgbn kan b r p un n
m, k l r i

9
Ntor mo ti ron s gbogbo ely, mo s ri p oldodo, ti lgbn pl i wn b lw
lrun.
nyn k m f tb krira,
mjj js asn nwj r.
2 B ti gbogbo nyn, pn kan ni ti oldodo ti aebi,
fn ni mm ti alm,
fn ni t rb ti ni t k rb;
bkan n ni fn ni rere ti l,
fn ni t bra ti fn ni t br lti bra.
3 y ni ibi t b nn ohun gbogbo t e lb orn, p pn kan oo n b fn gbogbo
nyn; ti p kn nyn kn fn ibi: ti p nyn hw wr ngb t w ly ti lyn n
un y dp m k.
4 ni t b w n il aly n rt,
aj t w ly sn ju k knn l.
5 wn aly s m p wn y k, gbn wn k k m nkankan; wn k lr m ntor
a ti gbgb rnt wn. 6 f wn, krira wn, lara wn, gbogbo r ti gb; wn k s n pn m
nn ohun t e lb orn.
7 L fi ay j onj r,
k w s gbdn t r tkntkn;
ntor lrun ti fi r s i r.
8 K w ma w a funfun ngb gbogbo,
k rr m s dkun lri r!
9 L ma jay pl obnrin t w f, nn j ay r
ti nn p t w e nhn-n.
10 Gbogbo ohun t w b r e,
ma e n wn b w ti l e t,
ntor p k s i, k s pt,
k s m, k s gbn n is-k t w l.
KK K DR DE N KAN
11 Mo tn wo il ay:
k e ni t l sr j
n gba ip awj nn er je,
k d e algbra ni bor lj j.
K s onj fn lgbn,
k s r fn amye,
k s oore fn amrn;
ntor gb y d b gbogbo nyn.
12 nyn k m sk r:
b ja t b sn wn bbur,
tb y t dkn m,
b ni j bbur ti d b nyn lrtl.
13 Mo tn r ohun bbur kan lb run, s e ptk lj mi. 14 l kker kan w t wn ar
l n k p. ba l kan kl , gbgn t , s k il i gn l kan sba r. 15 gbn
pd lgbn tlk kan t gba l n l pl gbn r. gbn a k pa rnt tlk y m.
16 Mo w p:
gbn sn ju agbra,
gbn a k ka gbn t s,
a k s fets r r.
17 A fets r dradra lgbn,
ju igbe ba wn b.
18 gbn sn ju ohun j,
gbn e kan
l ba plp ohun rere j.

10
k einin ba
ago rr olrn ddn j,
w mg d b gbn ti iy j.
2 lgbn dar ara-r s n rere,
mg n m ara-r n.
3 B mg ti rn lj n
ni a ti m ; k n ye,
fihan gbogbo nyn p
b ni un e.
4 B ba b bn s , m e kr n ip r, ntor p tb r e kj. 5 mi r ohun dra
kan nn ay, ie lti w ba: 6 gbga w mg, ti lr t w n ip rsl; 7 m r r
t gun in, ti wn ald t fi s rn b r.
8 ni t b wa kt
ni y ub sn r;
ni t b j wn gb ni ej bj.
9 ni t gb kta ni kta fn lgb;
ni t la igi l tib e ara-r le.
10 B k b kj ntor p a k pn n, tip-tip ni a f l ; gbn gbn ni m-ni yege.
11 Ej t a k t lj t bu-ni n,
k lr fn oltuj.
12 e ni r lgbn tu-ni lra,
gbn nu mg n pa a.
13 r b l fi br,
t y fi ti wr gidi par r.
14 mg ni e lpo r:
nyn k m la;
ta ni y ryn ohun t y l
lyn r fn un?
15 I da mg lgara,
ni t k b m n k l sn l.
16 gb ni fn l t md jba l lr,
ti y t ba r jun lti wr l.
17 Ay ni fn l t a b ba r n ll,
t ald r s jun ngb t y,
lti gba agbra le p lti ma mu.
18 Npa jfara ni igi w lul,
npa i bjmu ni il fi j.
19 A l rrn-n nd onj,
t s m in nyn dn!
Ow ni kk ohun gbogbo!
20 M e fi ba b, n nn rn kn r,
m e ggun fn lr, n nn yr r,
ntor y y pariwo r n kiri,
ron sr ni y ap.

11
Ju brd r s oj omi,
w y s b a pd n j iwj.
2 B nyn mje, n mj pn p,
ntor a k m ibi t y l lyn la.
3 B kk b kn fn omi,
y fi rj sl.
B igi b t s gs tb rw,
ibi t igi b t s l w s.
4 B w b wo aff,
w k n gbin oko r,
ni t b wo kk k kr.
5 B w k ti m n aff,
ti r obnrin t lyn,
b n ni w k t l m i lrun
t dar ohun gbogbo.
6 Gbin so gbn r n wr, m e er n rl.
Ntor w k l s y t y yr s rere n mjj:
mjj s l dra.
J OGB
7 ml dra, s dra lti wo orn.
8 B nyn b w ly fn dn pp,
k lo gbogbo r fn nfn ara r;
k s rnt p j knkn y p;
asn ni gbogbo ohun t b w.
9 K w d ma y nn we r,
k in r s dn b w ti j dmd.
Ma tl af kn r,
ti ohun t b wu oj r!
gbn k w m p
lrun y dj fn lr gbogbo r.
10 M bnj kr nn kn r,
m rora kr n ara r!
gbn gb we ti irun dd js asn.
12
K o rnt ld r ngb we r,
k j bbur t d
ti wn dn t w y w p:
K fn mi ly;
2 k orn ti ml ti op
ti wn rw t knkn;
ngb t kk y pad w lyn j;
3 n j t wn am y wrr,
t wn algbra y trba;
t wn obnrin y dkun l ll,
ntor j l kr lj frs,
4 t a s tilkn lyn gboro;
ngb t ro l y ll,
t ohn y y dk,
t a k n i gb orin m,
5 ngb t agara y d-ni lti gk,
t r y s ma ba-ni lti gbs rn.
Igi lmnd y s rw pl dd,
t tata y jun y,
t igb igi elso y so so r,
ngb t m nyn b l s il rmb!
T wn t f y ma dr kiri gboro;
6 k okn fdk t j,
k ftl wr t f,
k krgb t f n od,
k korob t j snu knga;
7 t rp y pad sn erp gg b ti w,
t m y pad sd lrun t fi fn-ni.
8 Asn lr asn, aml-mfo ni gbogbo r, ni Khlt w!
R PAR
9 Yt s p Khlt j lgbn, tn fi k k wn nyn; wn ohun gbogbo, e wd,
s fi wn pa we pp. 10 Khlt gbynj lti k wn r alrinrin sn w, s k r gbn
tt sn w. 11 wn r lgbn dbi gn, ti b t a kn ml; ol gntn s l wn
fn nfn agbo ran r. 12 J b l, m mi, k w m p ni t kw i t k lpin;
k kj m r w fn ara.
13 N k gbogbo r n gby: Br lrun, k w s pa wn fin r m, y j i gbogbo
nyn. 14 Ntor lrun y m gbogbo i w nyn w fn dj, s r gbogbo ohun kk,
n bbur ti n rere.
YN ORIN SLMN

1
PL TI R J
yn orin lti w Slmn.

YW:
2 K fi nu r k m lnu.
f r gbdn ju t l;
3 rn ohun kunra r dn pp,
ork r j rr t a d jde,
ntor n ni wn wnd f .
EW KN
4 F m s ipa r, er y!
ba ti m mi wnu yw r;
w y fn wa ly ti in ddn.
wa y yin f r ju t l;
bs gidi lti f !
JS WN OLF
YW:
5 Ad-lw ni m;
yin omidan Jrslm,
gg b wn g kdr,
b il bor fn jk ibi er n Slm.
6 M e ro ti w dd mi:
orn ni pa m t b.
wn mbnrin y mi bn s mi,
wn fi m e oltj wn gb jr,
gb jr tmimi k etj r!
7 W fn mi n, w t kn m f:
Nbo ni w k agbo gntn r l j,
nbo ni w k wn l simi,
n wkt sn?
K mi m e n ko l,
lba gb ran wn lgb r.
GB AKRIN:
8 B w k b m,
w obnrin arw jl,
ma tpas wn agbo gntn l,
k w s k ewr r l j
lb bgb wn ol gntn.
K YW:
9 Olf mi wn,
mo k w in mi t a so m k Fr.
10 rk r wu-ni nn ohun ,
pl rn r nn lk.
11 wa y e iyn wr fn
pl lk fdk.
R JS TK TAYA:
12 Ngb t ba simi nn yw r,
rr mi rn rn ddn r jde.
13 k mi olf j p j,
t b lrn wn m mi.
14 k mi ynf j d dd sprs,
lrin wn jr ngd.
15 W b w ti lw t, aya mi lf.
W b w ti lw wu-ni t!
w ni olj db.
16 W b w ti lw t, k mi olf,
w b w r ti lrinrin t!
bsn wa j ibi tura.
17 Kdr ni igi j il wa,
pk sprs ni a f t .

2
mi ni dd rs Srn,
dd ll fonifoj.
2 B dd ll lrin wn gn gn,
b ni olf mi lrin wn omidan.
3 B igi elso lrin wn dmknrin.
Lb gbdn jj r ni mo jk,
so r s dn m mi lnu.
4 ti m mi l s il t r,
f s ni s t fi b m lr.
5 fi kr elso jr gb mi r,
fi so t a j fn mi lkun ntor sn f e m.
6 Ap s r b lb or mi,
ap tn r s k mi mra.
7 Mo r yn, yin omidan Jrslm,
mo fi abo gbin ti gbnrn r yin,
m e m f mi taj,
m e m u dde,
tt dgb t y fi w .
W KEJ
YW:
8 mi gb ohn Ollf mi,
W b ti b,
f lri wn k la,
b sk lr wn k kkk.
9 Ollf mi db abo gbin,
dbi m gal.
W t dr lyn giri wa,
b lba frs, yj lj frs.
10 Ollf mi gb ohn sk,
w fn mi p: W n,
olf mi, arw mi, ma b.
11 Ntor tt ynyn ti kj,
gb j ti par, ti tn.
12 wn dd ti farahn lri il,
sk orin ddn ti d,
a ti gbr ohn db n il wa.
13 Igi pt ti so so titun,
wn igi jr ti rw
pl dd olrn ddn.
W n, olf mi, arw mi, ma b!
14 db mi t farasn
nnu ih wn kuta,
j k mi r oj r, j k n gb ohn r,
ntor ohn r dn, oj r s fanimra.
15 b mi m klkl,
wn klkl kkk,
wn t b jr j,
ntor gb jr wa ti lso.
16 Ollf mi j tmi, mi s j tir.
k wn gntn r j
lrin wn dd ll.
17 K aff wr t f,
k knkn t ks, pad w! F mi!
K w, Ollf mi, db abo gbin,
b m gbnrn,
lri wn k Btr..

3
mi w ni t kn m f
lri bsn mi lru. Mo w a,
gbn mi k r i!
2 Ngb n ni mo j dde
lti la l n l.
N gboro l ti n gbangba ta,
ni mi l w ni t kn mi f,
Mo w a, w a, gbn mi k r i!
3 wn am pd mi,
wn t rn kiri l n:
j b mi r ni t kn mi f!
4 N kt t mo kj wn,
ni mo pd ni t kn m f.
Mo d m, mi k s fi sl,
tt mo fi m u wn il y mi,
t fi wn yr ni t lyn mi.
K YW:
5 Mo r yn, yin omidan Jrslm,
mo fi abo gbin ti ti gbnrn r yn,
m e m f mi taj,
m e m u dde,
tt dgb t y fi w .
EW KTA
AKW:
6 K ni y t ti in dn b, b wn efn,
t run j ti trr,
pl gbogbo ohun olrn ddn lti l kr?
7 kte Slmn ni.
gta aknkanj y i k,
wn akgun srel:
8 ak-m ogun ni gbogbo wn,
wn agbgun-gbr knrin.
Olk lk wn pl id lgb r,
fn dgr ru
9 ba Slmn ti t t fn ara-r
pl igi Lbnn.
10 fi fdk e p r,
s fi wr b lr,
fi a else lk bo jk r,
fi igi dd bn e yn r.
11 yin omidan Jrslm,
w wo ba Slmn,
pl ad t y r gb d e lr.
j gbyw r, n j ay kn r.
K YW:
4
W b w ti lw t, olf mi,
w b w t lw wu-ni t!
w ni olj db,
t dn gbinrin lyn a boj r;
irun r b agbo ran ewr,
t n l sl k Gld.
2 w ni elyn agbo gntn t a f irun wn,
b wn ti gk w lti ibi w.
Olk lk wn ni n j tir,
k s y kan t k n j.
3 w ni elt w els lk,
w ni olhn iy.
rk r b l so pmgrnt,
lb a boj r.
4 rn r b il Dfd,
t a k b il agbra.
gbrn-n gbk n b lra r,
t wn gb wn as akgun dn.
5 mu r mjj db abo gbin mj,
b bej m gbnrn,
t j lrin wn dd ll.
6 K aff wr t f,
k knkn t ks,
mi y l sr k j,
sri kt trr.
7 w r p nn, olf mi,
ls bwn kan!
8 Jde w lti Lbnn,
w fsn mi, ma b
lti Lbnn, jde w.
Gb oj r wo sl
lti or k mn, lti or k Snr
ti Hrmn, bjk wn knn,
k l wn m kn.
9 w ti gb m lkn, arbnrin mi,
fsn mi, w ti gb m lkn!
Pl oj r t w fi w m lkan,
pl lk kan n rn r.
10 W b f r ti lgbra t,
arbnrin mi, fsn mi:
W b f r ti dn t
n ju t l!
wn ohun olrn r dra ju
gbogbo ohun olrn yk l!
11 t r, w fsn mi,
kan oyin wnd jde.
Oyin ti wr b lb ahn r;
rn ddn a r
db rn ddn Lbnn.
12 un ni gb ongbgede,
arbnrin mi fsn mi;
gb pl gbgede tt,
orsun t a s ih fn.
13 Ohun gbn r ti h
gb igi pmgrnt,
w ni ll ohun t dr jl:
14 nrd ti sfrn, igi klm
olrn ddn ti snmn,
pl gbogbo igi trr;
ji ti ls pl rn ddn jl.
15 Orsun t m gb so so,
onknga omi y,
od omi t n lti k Lbnn!
YW:
16 Dde, aff rw,
sr w, aff gs!
F sri gb oko mi,
k ba l m
ohun olrn ddn r jde!
K k mi ynf wn gb r.
K t s aldn r w!
K YW:
5
mi wn gb mi,
arbnrin mi, fsn mi,
mo kr j ti rr tura mi,
mo j oyin mi ti afr oyin mi,
mi mu wr ti t mi.
AKW:
w jun, yin r, k s mu,
k mu trn, yin ynf mi!
EW KRIN
YW:
2 Mo sn, gbn kn m j.
Mo gb t k mi olf knkn.
lkn fn mi, arbnrin mi,
olf mi, db mi, obnrin pp mi!
Ntor r ti bo or mi,
irun or mi kn fn ikan r ru.
3 Mo ti b a mi,
bwo ni k n tn ti w ?
m ti an s mi,
bwo ni k n tn dt s mi lr il?
4 k mi olf ti na w lti lkn,
lsks ni in mi wrr.
5 Mo dde lti lkn fn k mi aynf,
j kn lw mi,
j titun n lti ka w mi,
sri d ilkn.
6 Mo lkn fn k mi olf,
b mo ti pynd ni s ti l!
Ll r b m lkn j.
Mo w a, gbn mi k r i,
mo k p e, gbn un k dhn!
7 wn am pd mi,
wn t rn kiri l n.
Wn l m, wn mi lgb,
wn gba a born mi lw mi,
wn t odi l.
8 mi r yn, yin omidan Jrslm,
B yin b r ollf mi,
k ni k yin s fn un?
P sn f e m.
GB AKRIN:
9 K ni Ollf r fi ju wn mrn, w obnrin arw jl? K ni k r ynf fi ju t wn
mrn, t w fi r w t b?
YW:
10 m pupa rgbd alw ddn
ni k mi olf, tay
lrin gbrn-n.
11 un ni olr wr tt;
irun ori r bi ti p,
dd b y w.
12 un ni olj db, lri agbada omi,
w nn wr
b ti gnw lt od.
13 rk r b wn eb
fn ohun olrn ddn,
wn ohun olrn ddn l.
t r db dd ll;
ti kan ji titun.
14 w r bi wr t ypo,
t a fi kuta onyebye Tr e l.
Ikn r b odindi eyn erin t a fi sfr b.
15 Itan r b p mrbl
t a gb k jk wr tt.
rs r db Lbnn,
k lgb bi igi kdr.
16 r nu r ni j adn fnrar,
gbogbo ara r ni fanimra rkja.
B ni ollf mi r,
b g ni k mi ynf,
yin omidan Jrslm.
GB AKRIN:
6
Nbo ni ollf r l,
w obnrin arw jl,
nbo ni k r ynf y s,
k a ba l b w a?

YW:
2 Ollf mi ti skal l gb r,
nbi eb olrn ddn,
lti k wn gntn r j nn gb n,
ti lti j wn dd ll.
3 mi j ti k mi ynf,
ollf mi s j tmi.
k agbo gntn r j
lrin wn dd ll.
EW KRN-N
K YW:
4 w lw, aya mi, b Trs,
w wu-ni b Jrslm.
5 Gbj r kr lra mi,
ntor oj r ti kw mi.
w ni onrun agbo ewr,
t n l sl k Gld,
6 w ni elyn agbo gntn,
t gk w lti ibi w.
Olk lk wn ni n j tir,
k s y kan t k n j.
7 rk r b l so pmgrnt,
lb a boj r.
8 gta ayaba n b,
pl grin l,
(ti awn omidan t k lk).
9 db mi tay, arw pp mi tay.
un ni kn oo y r,
ynf mlju ni t b i.
wn dmbnrin r i,
wn s p e n albkn fn;
ti ayaba ti l l yn n:
10 Ta ni ni n t jde b
b orn wr, t lw b p,
t dn b orn,
t lr b gb ogun t di mr?
11 Mo skal l s gb igi elso,
lti r wn rw titun fonfoj,
lti w by jr ti rw,
by igi pmgrnt ti tan dd.
12 k n t funra,
af mi ti gb mi
k k lin Amindb.
GB AKRIN:
7
Pad w, pad w, omidan lm,
ma b, ma b, j k w !
K ni w omidan lm fn,
b ni t j lrin gb akrin mj?
K YW:
2 W b s r ti lw t
nn slbt r, w mbnrin ald!
Itan r ypo b lk rn,
i k-m ohun .
3 dodo r db ife t k n t.
Ikn r dbi kj k,
t dd ll rgb yk.
4 m r mjj db abo gbin mj,
b bej m gbnrn.
5 rn r b il elyn erin.
Oj r b omi ja Hbn,
lb oj n Bt-Rbm.
Im r b il Lbnn,
am t kj s Dmsk.
6 Or r gbra sk b Krml,
irun or r t a k dbi pupa-dd;
ipele irun or r t k ba mra.
7 W bi w ti lw t,
b w ti fanimra t,
w f, w adn!
8 dr r db igi p,
wn m r dbi so jr.
9 Mo w p: mi y gk p n l,
mi y k so r.
K wn m r j wn so jr,
k rn ddn im r dbi ti so jj;
10 k r nu r dbi t t gbdn!
YW:
t n d fn ollf mi,
b ti n ni t wn t tgb.

11 mi j ti k mi olf,
f r s kr s mi.
12 W, k mi olf, j k l sr pp!
wa y lo ru y n wn let,
13 n kt wr ni wa y l sn gb jr.
wa y r i b igi jr ti rw,
b wn k r ti y r,
b wn pmgrnt ti y dd.
Ngb n ni mi y fn n bn f mi.
14 wn so mndrk run rn ddn,
wn so ddra jl b n nu n il wa.
mi ti ps adn titun
ti gb sl d , k mi olf.

8
H! w b j arknrin mi,
ni t mu m n y y mi!
mi b k mra lde
t n b pd r,
ls p wn nyn gn m.
2 mi b m l,
mi b m t m l, s il y mi,
w b k mi lk!
mi b fn n t t gbdn jl,
t pmgrnt mi olrn ddn.
3 Ap s r b lb or mi,
ap tn r s k mi mra.
K YW:
4 Mo r yn, yin omidan Jrslm,
m e m olf mi taj,
m e m u dde,
tt dgb t y fi w .
PAR
GB AKRIN:
5 Ta ni y t ti in ij b,
t gbral k r olf?
K YW:
Lb igi elso o n ni mi ti j ,
nbi gan-an t y r ti lyn r,
nbi t ni t b ti lyn r.
YW:
6 T m m kn r b oj t,
d m m ap r b dd.
Ntor f lgbra b Ik,
af ara s le b s-k.
e lo gb b w in,
b w in Yhw.
7 wn omi l k l pa in f,
wn od omi k l bor r.
FIKN
WE LGBN KAN
ni t b fi gbogbo r ile r ra f,
ni y jr kgn.
WE BW
8 rbnrin wa kr: m r k t y. K ni wa y e fn arbnrin wa, ngb t r b kn
an? 9 B un b e gnn odi, wa y k il fdk swj r; b un b e lkn, wa y fi
pk kdr b . 10 giri ni m, wn m mi s dbi wn il . B ni mo e r lf n oj
r n tt. 11 Slmn n gb jr kan n Bl-Hmn. gb e fn wn on gb e, t
olk lk wn m ow so r w fn un: gbrn-n ow fdk. 12 gb jr tmi b
lb tj oj mi: n tr Slmn, w gba gbrn-n ow fdk, igb j ti albjt so r.
FIKN KEJ
13 w t gb nn gb oko, k yin lgb mi fets ohn r: dkun j k n gb !
14 Yra, sr, ollf mi.
e b abo gbin, b d gbnrn,
lri wn k l olrn ddn!

W GBN

1
GBN TI PN M NYN
y k a w lrun k a s yg fn .
frn dodo, yin adj ay,
ron s Olwa nn ohun rere,
k s fi tt kn w a.
2 Ntor wn t k b dn an w n ri i,
si fi ara-r han wn t gb gb.
3 Ntor gbm bbur ya nyn kr ld lrun,
ni t b dn agbra Oldmar w
y r dm.
4 Ntor gbn k l wn m t gbmrn bbur,
k s l wn ara t kn fn .
5 Ntor m mm lk s fn rkrek,
s jnn s mrn bbur,
s b dodo w.
6 gbn ni m t frn m nyn,
gbn k n l fiyj ni t sr-d s lrun.
Ntor lrun ni lr in nyn
ti ni t m ohun kk kn nyn
t s fets ohun t ahn r w.
7 n m Olwa ti kn gbogbo ay,
ni t di gbogbo ohun p
s m ohun ti nyn w.
8 Ntor n k s ni t sr bbur
t farasn fn un,
jy k s n r ni b kj.
9 Gbogbo mrn aebi ni w,
Olwa y s gb wn r r
fn jy awn r.
10 Et onjow gb ohun gbogbo,
m r ni t kn s i.
11 Ntor n m e kn lsn.
K w m e fi ahn r e bk,
r kl kan k y al n jy tir
nu k y s pa m elk.
12 M e fi n ay r w ik fn ara-r
ki i w r m e fa parun l lr
13 Ntor lrun k d ik sl,
in r k dn lti r ik wn d aly
14 un ti d ohun gbogbo k wn ba l w ly;
ohun t a b n ay e-ni lnfn;
a k s r or t pa-ni nn r.
15 Agbra ik k jba lr ay,
ntor dodo k l k.
WN AEBI K AY NPKUN PL DODO
16 wn aebi ni fi w pe ik
ti pl r wn,
t wn r p r wn ni,
t wn s sr r;
t wn s b a d mjm,
b wn ti y lti j tir.

2
wn t fi mkan w p:
Ay wa kr pl bnj;
k s ogn ik, k s y lyn ik.
2 A b wa s ay ls olps,
lyn ik wa a dbi ni t k wy..
Ntor efn ni m im wa ,
kn wa ni s d in rn.
3 Ngb t in rn y b k,
ara wa y di er,
m wa y s dn b aff.
4 n ork wa y di ohun gbgb,
k s s ni t y rnt wn i wa m.
B ni ay wa y ti rkj bi kk,
t a s par bi r t w orn l, t s gun r.
5 gb ay wa db jj t kj l,
a k s l d j ik wa dr,
ntor a ti fi dd d ,
k s s ni t y pad.
6 y k a gbdn wn ohun t a l r.
K a s fi gbogbo agbra gb we wa jgbdn ay.
7 j k a mu t n mupara pl gbdn ohun olrn ddn,
K dd wr m e r wa kj,
8 j k a fi dd arw jl d ad k wn t gb.
9 K ay jj-tn m e kj ni kan nn wa.
K a s fi m jkj wa sl!
Tiwa n y, pn wa n y!
10 j k ni ot oltit lra k a m e ka op s bkan n,
k a m e bw fn gb t ti dargb pl ew funfun lr,
11 k agbra wa di t fn wa ntor lgbra k wl.
12 j k fa oldodo sn dkn ntor ld s wa,
krira w wa,
b wa w ntor p w r fin,
s fi sn kn w p a ti k wa sl.
13 w p un m lrun,
t s pe ara-r n m Olwa.
14 un n b r kn wa w,
t b t j p wa k f r i sj,
15 Ntor ay r k r b ti wn nyn yk,
n r s yt s ti wn.
16 p w n onbj; s takt kr ln wa b ohun m.
pe pn oldodo n albkn fn,
t s ynga p lrun ni bb un.
17 j k a w o by tt ni r r,
j k r ibi t y par s.
18 B oldodo ba j m lrun,
lrun y rn an lw,
y s gb a lw wn t r.
19 j k fi ws l ,
k a s fi y j ,
k a ba l m b ti n w pl t,
ti lti dn sr r w.
20 j k d a lj ik tj,
k a ba l r ni t s p e alb r.
N WN AEBI
21 B ni wn r, gbn wn n;
w bj wn ti f wn lj.
22 Wn k m r gbm lrun,
wn k s fkns r w rere,
wn k f gbgb p san b fn m oldodo.
23 B ni, lrun ti d nyn fn y npkun,
wrn ara-r ni d a.
24 Npa lara ni ik gb wn ay:
wn t s b a kgb l ri i!
3
R GBM LRUN.
PN OLDODO TI TI AEBI
wn m oldodo b lw lrun,
`k s jy fn wn m.
2 O l db ni p wn ti k lj wn aebi,
t wn s ka kkr ly y s ibi fn wn,
3 ti p wn j als ti s wn di fo,
gbn wn w n lf.
4 B wn til ti jy lj m nyn,
sbsb rt wn kn fn k.
5 Fn jy kker,
wn y gba bnkn pp.
Ntor lrun ti dn wn w,
s ri p wn y fn un.
6 dn wn w b wr nn in gbd,
s gb wn b rb sunpa.
7 Wn y ma dn ngb bwo wn,
wn y gb b w in nn oko pp.
8 wn y di awj wn orl-d
ti olr wn nyn,
Olwa y s jba lr wn tt l
9 wn t gbkl e y m tt,
oltit y s ma ba a gb nn f:
ntor wn ynf r y r ire ti n.
10 gbn wn aebi y jy
fn r bbur kn wn,
ntor wn k tt sl t wn s kyn s lrun.
11 gb ni fn ni ti k gbn sl pl k.
rt wn js sn.
p wn k s n r.I wn k s nlr.
12 mg ni wn yw wn,
mkm s ni wn m wn,
ni gn s ni ran wn!
BM Y JU M AEBI
13 ni ay ni obnrin gn t k s lbwn,
t bsn r k m ,
un y b m n j bw wn m.
14 Ay ni fn kb bkan n, t k d,
t k s ron bbur s Olwa;
ntor a fn un n oore ynf fn dodo r
ti ibi gbdn nn tmpl Olwa.
15 Ntor so i rere kn fn go,
gbngb gbn k s l par.
16 gbn wn m l k y e rere,
ran algbr y s par.
17 B wn til w ly,
a k n k wn s,
j ogb wn k s n ll.
18 B wn k n kker,
k s rt fn wn,
19 Ntor bnj y gbyn ran aebi.

4
sn lti pa ara m n mm l bm,
ntor ork w mm k n gbgb.
ti lrun ti nyn ni gb b.
2 faraw e ngb t b w,
a s sr r ngb t k b s,
y s d ad go r tt l,
ntor ti gun pl i lbi
3 gbn p wn m aebi k lr;
wn m l k n fsml.
4 B til y ka fn wn gb d,
lfsml, aff y d lm,
aff l y s f tu;
5 N kker ni k r y ti fya,
so wn k s n wl,
ntor wn k t pn fn onj,
wn k s wl fn ohun khun.
6 wn m gbr y jr s w m b wn
ngb t lrun y e dj wn.
OLDODO T K N KKER
7 B oldodo til k n j p,
y r simi,
8 K e j or ggn n s-ni di gb ni-w,
k e dn pp ni a fi m ni w,
9 gbn n j elh lr,
ay lbwn n j gblagb.
10 lrun frn ni t m ohun t t lrn
ntor n ni e m u kr lrin wn l.
11 gb l k t gb lkn,
k ibi t m m r n.
12 Ntor fmra t w nn ohun
bbur k j k m ohun rere.
dm fkf s l y kn rere pad.
13 B ti di ni pp n wn gb kker,
ti e i j ggn.
14 m r wu Olwa,
Ntor n ni e tt m u l kr nn ibi.
gbn k y wn t r y,
kn wn k s m b,
15 p wn ynf Olwa r ire
ti n gb plu b
fn wn nyn mm r.
16 Oldodo t k dbi fn aebi t w ly.
d t tt k dbi fn argb k.
17 wn nyn r pin lgbn
lm ohun t lrun f e fn un,
tb d t Olwa fi m u l sbi lwu.
18 Wn w plu gn,
gbn Olwa y fi wn rrn-n.
19 Lp wn y di k ontj,
ni gn lrin wn olgb tt l.
Olwa y l wn ml ll sr.
un y m wn tt d pil wn,
a s wn di ahoro ptpt,
wn y di ni banj,
wn y s di ni gbgb.
DJ OLDODO TI AEBI
20 Ngb t a e ir wn wn,
wn y jde pl br;
w bbur wn y dr lti fi sn kn wn.
5
Ngb n ni oldodo y dr
inin n dj k nwj wn t ti n lra,
t wn si gn n nn jya r.
2 br l y d b wn
ngb t wn b r y
p r gbl t wn k fojs.
3 Wn y w lrin ara-wn pl bm
b wn ti kdn pl bnj p:
4 wo ni t a kgn r tl r,
b a ti fi w mg f i e yy!
T a r p wa wr l fi lo ay r,
t a s ka ik r s bj.
5 Bwo ni ti di ni t a k kn wn m lrun?
Bw ni ti e n pn lrin wn nyn mm?
6 Lt, wa ti n kr nn tt,
ml dodo k s tn fn wa,
orn k s tnml fn wa.
7 wa ti j jy nn n ibi ti gb,
w ti rn l nn aginj ls n,
wa k s m na Olwa!
8 K ni gbraga w d fn wa nsisy?
K ni r l, ow ti gbraga?
9 Gbogbo wnyn ti kj b jj,
bi royn t kj l.
10 B n k oj-omi lri omi t j dlm
ll m ib i t gb kj m
tb ipa r lju od.
11 Tb b y t f gba furuf kj,
ll tn m n t gb l,
t fi y ap r lu aff pp
t i fn un lgbra lti la aff kj
ll r n t gb kj.
12 Tb b gb t a ta f s oj kan,
ti aff t l parap lyn gb t kj tn,
t fi j p k s ni t l m ibi t gb l
13 B n ni fn wa,
lyn gb t a b wa, t a s par,
t a k s fi m w rere hn,
gbn ti w bj wa gb wa m.
14 B ni rt aebi dbi ohun t aff
gb, ti b ff t j gb l,
b efn t aff f l, ti b rnt
pg j kan ti alrnkiri.
15 gbn oldodo y w ly
tt l, r wn s b nn Olwa,
Oldmar ni s e tj wn
16 Ntor n ni wn y gba ad go
pl ad arw jl lti w Olwa
- Ntor un y fi w tn r b wn,
y s fi ap r db b wn.
17 un y fi tara di mr,
y s fi ohun j fn d lti j t ny
18 y fi dodo e as gby
y s fi dj tt e ate ogun
19 w mm r ti k l y -
y e as fn un,
20 bn r y s di id oljmj,
gbogbo d ay
ni y s b a kj j s wn algbn.
21 Mnmn y l geere b a ti dar r,
wn y s jde lti in kk
l s oj ibi t a rn wn b f t a ta bjmu.
22 kuta yinyin y rj bn sl bi ta-bn.
wn omi kun y fi bn dde s wn,
wn omi d y s ya l wn.
23 Aff Oldmar y kl wn,
j r y s f wn n.
By ni w dodo y ba gbogbo ay j
t w k y doj t algbra bol.
6
PIL W, TI I GBN, B A TI L R I
O y k wn ba ma w gbn
fetsl, yin ba, k gb:
kgbn, yin al orl-d jnjn!
2 fetbal, yin olr wn nyn,
t go nn p wn nyn yn.
3 Ntor lwa ni fn yn lgbra n,
t Oldmar ni jba,
un ni y wo w yn,
t y s b mrn yn w.
4 B yin b s j on jba r,
t k b s e jba pl tt,
t k pa fin m,
t k tl mrn lrun,
5 un y b l yn lr ln yanu ti n kk.
Ntor dj fn wn al le pp.
6 A l tor n drji ni kker,
gbn wn algbra y jy l.
7 Ntor Olwa gbogbo d k e ojsj,
k s br algbra;
un ni d ni kker ti ni l,
t s tj wn bkan n.
8 gbn wd fnfn dr de wn al.
9 Ntor n, yin al ni m b w,
lti k yin lgbn k m ba ub.
10 Ntor wn t pa wn fin mm m ni a k s mm,
wn t m wn y r gbj nn wn.
11 Ntor n f wn r mi, k ma lpa wn,
yin y s di lgbn.
GBN J K A R UN
12 gbn tnml, k s ,
k s ro fn wn t frn r
lti m , wn t wa a s n ri i.
13 e k, k wn t wa a l m .
14 ni t tt j wa a k n n ro,
ntor un y r i lnu n r.
15 Lti fi kn s i j m pp,
ni t b s n ntor r
k n p kr nn ynu,
16 Ntor rn kiri lti w wn
t y fn un, s y pl go
lj n wn, s pd wn
nn gbogbo r wn.
17 Ntor br gbn t dj
ni lti w a, lti gba k r ni lti f .
18 f s i n lti pa wn fin r m,
ppa wn fin r m ni y-ni lw dbj,
19 n dbj ni m-ni snm lrun.
20 By ni f fn gbn
ti e amn wa l sr t.
21 Ntor n b t ti p
b w yn, yin ald wn nyn,
k bw fn gbn,
k ba l jba tt l.
SLMN SR LR GBN
22 mi y sr lr gbn ti b ti br,
mi k n i fi r r pam fn yn,
mi y fi n r hn lti br,
mi y fi m r hn kedere,
mi k n fi tt r pam.
23 mi k s n i b jow l p,
ntor k b gbn tan.
24 plp lgbn ni gba ay l,
ba lgbn ni fn wn nyn
n lswj.
25 Ntor n k gbn nn r mi,
y s e yn lfn.
7
SLMN K YT S M NYN
mi n k ju nyn lsn
b gbogbo wn m ary yk.
kan nn wn m nyn
t a fi erp e n br.
In y mi ni mi n ti gba ran ara,
2 Fn o mw ni mo w nn j r
npa agbra so knrin t ba aya r lp.
3 mi n m m ngb t a b mi s ay,
t mo b sr il t gba gbogbo wa bkan n,
kn s ni igbe mi kk b ti gbogbo nyn.
4 e ni mo k r ss pl plp tj
5 K s ba t br r yt s y.
6 K s n mrn t nyn b w s ay,
bkan n ni gbogbo wn ti fi ay sl.
SLMN FRN GBN
7 Mo gbdr, mo s r ye gb.
Mo bb, m gbn s w b mi.
8 w m ju t jba ti p agbra l;
l k t nkankan lra r fn mi;
9 mi k l k w kta onyebye;
gbogbo wr ay k ju iyanrn kker lgb r,
fdk s db yp kker nwj r.
10 Mo frn r ju lera ti w l;
mo ti yn n dp ml,
ntor p ml r k l k.
11 Gbogbo ire ti w b mi pl r,
w r s ti fn mi n r t k nye
12 In mi dn s gbogbo l wny,
ntor gbn ni m wn w,
mi k s m p un ni orsun r.
13 Mo k npa r lsn
t mo s fi fn-ni ls bm,
mi k s f fi wn l r pam.
14 Ntor ura r k l tn fn nyn,
wn t b n i fa rp lrun,
r k r s fi nyn l lrun lw.
DR FN MS LRUN
15 K lrun j k n l sr npa r b ti w ,
lti m r kn t y fn bn r jde,
ntor un fnrar ni oldri gbn
t s dar wn lgbn.
16 w r ni gbogbo wa w,
wa ti ohun t s,
pl gbogbo ye ti m wa.
17 un ni fn mi n m tt ohun gbogbo t b,
t m mi m t gbogbo gby
ti wn agbra t b nn r,
18 pl br, pin ti rn wn gb,
rn orn ti b kk ti y pad,
19 b dn ti kj ti ip awn rw
20 pl w wn ranko ti agbra ran gb,
ti agbra wn m ti rn wn m nyn,
yt t b lrin wn ewko
ti l gbogbo igi.
21 Mo ti k gbogbo ohun t farapam pl y t a l r,
ntor gbn on ohun gbogbo ni k mi.
YN GBN
22 Lt nn r ni m m w,
t j mm, kan oo t d k,
t wp; k e ddr,
l d ibi gbogbo, l gba ibi gbogbo,
K s n lb, m gaara,
aln ynu, r ire, m bi id,
23 A k m u pl ip,
olore, r m nyn.
dr inin, lpynd, ls dm.
Ole ohun gbogbo, olm ohun gbogbo,
t wn gbogbo m onm
t wn j mm,
t k e dm.
24 Ntor gbn l s ju ohun gbogbo t rn l.
w mm r ni fi wn ohun gbogbo.
25 m agbra lrun ni,
ms mm go Oldmar.
Ntor n k s ohun r t l wn r.
26 j w ml ayray,
dg allbwn i lrun,
wrn w pp r.
27 kan oo t d k,
t l e ohun gbogbo.
Lypad, s ohun gbogbo dtun,
lti ll ni ti wn wn m nyn mm,
t s s wn di r lrun ti wl,
28 Ntor ni t b gbn gb
nkan ni lrun frn.
29 lw ju orn l n tt,
ta gbogbo wn rw y,
s lgbra ju ml:
30 Ntor ml yg fn ru,
gbn ibi k l bor gbn.

8
Agbra r ti gba gbogbo orgun ay,
t dar ay s n rere.
NN GBN NI OHUN RERE GBOGBO W
2 un ni mo n f s, t mo s w
lti gb we mi, mo s f fi e yw,
t mo s di olf w r,
3 rp r pl lrun fi pil ll r hn,
ntor g gbogbo gby frn r.
4 Lt ni ti or nn m lrun t
s b a yan i r.
5 B l b j ohun t dra
lti lpa n ay y, k ni tn ll ju
gbn t e ohun gbogbo?
6 B b e ye ni i,
ta ni on gbogbo gby ju gbn l?
7 B a b frn dodo, w rere ni i w r,
ntor k-ni n wntnwns
ti gbn, dodo ti gboy.
8 Tb b a tn f fetbal,
m ohun tij ti ohun t b w,
m b a ti sr gb
ti b a ti e tum wn we,
n mtl wn m ti wn i yanu,
bkan n ni b gb ti kk ti tlra wn.

GBN WL FN WN BA
9 Ngb n ni mo pinnu lti fi i e olbgb mi,
b mo ti m p y j albr mi n j ay,
oltnu mi nn ynu ti oro.
10 p lp r t mo fi lkk lrin agbo nyn,
t mo s fi ll lrin wn algb,
b mo til t j d,
11 mi y s fi mrn hn nn dj,
y s ya wn al lnu ngb t wn b r mi.
12 Ngb t mo b dk,
wn y fets mi,
b mo b sr ggn,
wn y fi w bo nu wn.
13 Npa r ni mi y fi r k
t mo s ma fi rnt ayray sl
fn wn t y w lyn mi,
14 t mo ma fi kso wn nyn
t wn orl-d ma fi trba fn mi.
15 Ork mi lsn y m wn ald
algbra br; mi y hw rere
lrin awn nyn mi,
t mo ma i akgun lj ogun.
16 Ngb t mo b pad s il,
mi y simi lb r,
ntor k s bnj fn ni t b a kgb,
k s s bn fn ni t b a gb,
b k e gbdn ti ay.
SLMN M P BN LRUN NI GBN
17 B mo ti ron s gbogbo ohun wny,
t mo s gb wn yw nn kn mi,
p a r k nn dp pl gbn,
18 gbdn t k n dl nn rp pl r,
iyebye r nn i w r,
ti gbn fn ni t b a l p,
ngb n ni mo l sbi gbogbo lti
w n t mo l fi e tmi.
19 mi j mlb ti olr-ire,
20 t a fn mi n m rere,
t a fi snu ran ara t k lr.
21 B mo s ti m p mi k l n gbn
fi b lrun b fi fn mi,
- y s j gbn lti m ibi t bn y ti i w -
ntor n ni mo fi gbdr s Olwa;
t mo fi gbogbo kn mi w p:
9
DR FN GBN
lrun wn bb mi, Olwa aln,
w t fi r r d gbogbo gby
2 w t fi gbn r d nyn
lti jba lri gbogbo d w r,
3 lti kso ay n mm ti dodo
ti lti e dj pl tt kn,
4 fn mi n gbn t w lr t jba r,
m e k m sl lrin wn m r.
5 Ntor rn r ni mo j, m rn-bnrin r,
nyn allera t j ay r kj l,
t m dodo ti wn fin kr nn r.
6 j a le r ni pp lrin wn m nyn,
b k b ni gbn t ti d r w,
y js asn.
7 w ni yn m lti jba lr wn nyn r,
lti p fnwn mknrin ti mbnrin r.
8 w ni p fn mi
lti k tmpl kan lr k mm r,
pl pp rb kan nn l t w pg r s,
wrn g mm t w ti e lti ttke.
9 Ld r ni gbn w,
ni t m wn i r,
t s w nb ngb t w d ay;
m ohun t w ,
ti ohun t faram wn fin r.
10 Rn an w lti k run mm r,
fi i rn lti t jba go r,
k w e kej mi lti b mi i ,
11 Ntor m ohun gbogbo,
s n ye ohun gbogbo.
un y amn mi
pl mrn nn dwl mi,
y s fi go r db b m.
12 Ngb n ni wn i mi
y t lrn, t mi y kso
wn nyn r pl dodo,
t mi y fi y fn t jba bb mi.
13 Ta ni l m r in lrun?
Ta ni l m f in Olwa?
14 rn nyn k t nkan,
gbn wa k fsml;
15 Ntor ran ara dbj ti bo m wa ml,
a erp y s m m wa ww
fn gbrn-n mrn,
16 ro fn wa lti n wrn ohun t w lr il ay,
agbra ni a s fi r ohun t k jnn s wa;
ta ni ti r ohun t w ni run?
17 Tb ta ni s m f in r
bi w k b fi gbn fn-ni?
K w s rn mmm r w lti run?
18 By ni na wn ar ay ti t,
by ni wn nyn ti k ohun t w f,
npa gbn ni a fi r gbl.
10
GBN PL LRUN NN TN AY
LTI DM TT D MS
gbn ni db bo bb ay,
ni t lrun kk d,
ngb t nkan w;
un ni gb l kr nn jbi r,
2 t s fn un lgbra
lti jba lri gbogbo gby.
3 gbn ngb t l kan fi bn kr ld r,
gb ntor ppa t pa arknrin r.
4 Ntor r ni omyal fi gba ay,
t gbn tn gb l ngb t dar oldodo lj omi
pl k ongi t k lgbra.
5 Ngb t bj ay da wn orl-d
r, un ni tn m oldodo,
t a pa m llbi nwj lrun,
t s fn un n gboy lti f fi m r rb.
6 Ngb t parun d b wn aebi,
un ni gba oldodo l b ti s l fn in
t pa l-Mrn-n n run.
7 Lti jr s w m wn,
il ahoro kan t r efn;
pl igi t so so t k l pn,
ti fn rnt m angbgb wn,
wn iy kan dr gbnyin nb.
8 Ntor wn y yg fn n gbn,
wn pdn m rere, ti ju b l,
wn fi rnt w mg wn sl fn wn t w ly,
k jbi wn m b farapam.
9 gbn gbn ti gba wn oltt r
kr nn pnj wn.
10 un l fi n han oldodo ln
t fi s kr lw bn arknrin r,
ti s fi jba lrun hn an,
t s fn un n m ohun mm.
m i ro r yr s rere,
gn oj r k s js asn.
11 gb lw wn amnisn oljkkr,
s fn un n ohun r.
12 pa m lj wn t r,
s db b kr nn dkn wn.
fn un lgo nn jkad lle,
lti fihn n p dodo lgbra ju ohun gbogbo l.
13 un ni k fi oldodo sl ngb t a t lr,
gbn pa m kr nn .
14 b a l snu tb,
k s k sl nn wn,
tt dgb t fn un n p
jba pl agbra lri wn ald,
tt fi m wn abanij n pr,
t s fn un n go npkun.
KSD
15 un ni gba wn nyn mm
allbi kr lw oril-d t fi ay ni wn lra.
16 wn m nyn oldodo Olwa kan,
t for-gbr pl wn ba algbra
npa wn m yanu ti i l.
17 fi r i wn fn wn nyn
mm, m wn gba n yanu,
db b wn lsn-n,
s fi ml wn rw e mn wn lru.
18 m wn kj kun Pupa,
s m wn gba in omi l.
19 Ngb t ri wn t wn sn omi,
t s bi k wn jde lti sl kun.
20 B ni wn oldodo ti e kgun wn aebi;
t wn s yin Ork mm r, Olwa,
t wn s fi ohn kan krin s ap gbl r.
21 Ntor gbn la nu wn odi,
s t ahn wn m-w sl.
11
m i w wn yr s rere
npa wl mm kan.
2 Wn gba ahoro al t d kk kj,
wn s pg wn sbi t a k l d.
3 Wn kjs wn t wn,
wn s gun wn altak wn.
4 Nn ngb wn, wn kgbe p ;
pta kan s la nu lti fn wn lmi mu,
kuta lle kan s pa ngb wn.
OMI PA NGB SRL, S GB L
5 By ni ohun t j wn t wn ny
ti di oore fn wn nn pnj wn.
6 Fn jy fin t wn fi pa wn m-w,
j wn awj wn dp m erp ib omi t an,
7 w fi omi fn wn nyn r mu
ngb t wn k n rt fn un.
8 w fi ngb rn wn lt
ir jy t o fi pa wn t wn,
9 Nn pnj wn, t j bw n,
wn m ir jy ti dj bn r fn wn aebi.
10 Ntor w j wn ny b bb ti kl fn m,
gbn jy wn t j dj bn ba.
11 ti wn t w nts, ti wn t jnn, gbogbo wn parun.
12 bnj mj d b wn, rn kn mj fn rnt tynw.
13 B wn ti r i p ohun t j wn ny
j bkn fn wn lmrn,
14 ni t wn gb sta fn ik tlr,
t wn s fi gn k sl,
w di ni t wn w pl yanu,
ntor ngb wn yt s ti wn oldodo.
YK JY WN T NYN LRUN
15 Ntor w mg wn
ti r bbur kn wn t m wn n
lti ma b wn j t k l sr
ti wn ranko t k wl,
w rn plp ranko lti j wn ny.
16 lti fi y wn p ni ni a fi j-ni ny
17 Ntor w r lgbra jl, k n dwdr,
un ni w fi d ay lti in ohun t k lj
- lti fi rn wn ranko bbur
lk tb knn albr s wn,
18 Tb ranko igbo bbur t a k m,
t a d, t wn kn fn w gbgbn,
t wn m in jde,
t wn y efn l jde pl ariwo,
tb ti in mnmn jde lj wn.
19 wn ranko t l pa wn run
t oj wn nkan t fi br pa nyn.
20 Ls y pp, r in r nkan t lti pa wn,
tt r t lti l wn jn,
k m agbra r gb wn n,
gbn w ti fi wn s ohun gbogbo.
D T LRUN FI WN E Y
21 Ntor agbra l r b lb r
ngb gbogbo ta l l dr nwju agbra ap r ?
22 Nwj r, gbogbo gby db y yanrn kan lti in wn,
b kn r t s sl n wr.
23 w n fn gbogbo nyn
ntor w l e ohun gbogbo,
w fi oj r kr n wn k wn ba l ronpwd.
24 Lt ni w fran ohun gbogbo t w ly,
w k s krira i w r kankan,
ntor w k n d d kan b w b krira r.
25 Bwo ni e l w ly, b w k b f ?
Bwo ni e l n y, b w k b p ?
26 gbn w d gbogbo d s,
ntor tr ni wn e,
iw Olwa t o frn y.
12
w t m k r fi y fn gbogbo d.
2 w na wn t ub dd,
w kl fn wn, w f rn wn lt t wn ,
k wn ba l yra kr nn ibi,
k wn ba s l gb gb, Olwa.
3 w krira wn t gb il mm tlr
4 ntor wn bur pp,
t wn pidn pl sn m.
5 wn k ti pa md k,
t wn s j fun wn nbi s
t a fi m nyn e,
wn t wn e or dn lj,
6 wn b t p m t k n olgbj
ntor n ni w pinnu lti pa wn
run npa w wn bb wa,
7 K il y, t wn fn pp,
l gba wn m lrun fn bgb.
8 gbn ntor wn j lran ara, ni e d wn s,
t w s rn ak-einin s wn
b atkn gb ogun bn r,
lti pa wn run dd.
9 K e p w k l fi wn aebi n
l w wn oldodo lj ogun kan oo,
tb k w fi wn ranko bbur pa wn run lj kan
tb pl dj ls n;
10 gbn w fn wn n kk
lti ronpwd npa ll wn dd.
w k s gbgb p ran aebi ni wn
pl j bbur, ti p hws wn k l ypad ll;
11 ntor a ti ggn-n fn ran wn lti br.
K s e ntor br fn ni kni
ni w e fn wn n simi d fn wn.
12 Tb ta l l s w p:
K ni w e?
Ta l l tako dj r?
Ta l l p lj p o e pa wn orl-d t w d run?
Ta l l w swj r lti gbj wn l t w fyj?
13 Lyn r k s lrun mrn t tj gbogbo nyn
t w n lti ly fn p w k e dj k.
14 K s ba b tb al t l br lw r
d t fi j wn kan ny.
15 B w ti j oldodo,
w e ohun gbogbo pl dodo,
w s ri p k t fn agbra r lti j al ny.
16 Ntor agbra r ni orsun dodo,
jba r lr ohun gbogbo ni m d gbogbo wn s.
17 Ntor w fi agbra r hn ngb t wn nyn iymj
s agbra pp r,
w s b fojdi wn t m agbra r w.
18 w t lgbra jl fi plpl dj,
w s fi sr kso wa;
ntor w lgbra lti i ngb to b w .
19 Npa ir i b ni w ti k wn nyn r p
oldodo gbd n in rere,
w s kn in wn m r pl rt rere,
ntor w fi y rnpwd sl fn .
20 Ntor b w b fi k b pl fojr
fyj wn t wn m r,
b til j p ik ti d b wn,
t w s fn wn n y ti kk
fn rnpwd kr nn wn,
21 fihn b w ti dj wn m r pl mrn,
ntor tiwn ni w fi lr rere
pl bra ti mjm fn wn.
22 B ni w fi k wa, ngb t w fi y d j wn t wa,
p k a ron s in rere r ngb t a b dj,
k a s ma tr n ngb t a b w lb dj.
M RR OJ N FA JY LLE.
PR GPT
23 d r n y t w fi fyj wn onw m ti onw mg
pl ir t wn fnrawn d.
24 Lt, wn ti rn jnn nn n
tt wn fi wn ranko t bur j e lrun wn,
pl w mkan b md t k lgbn.
25 Bkan n ni e rn jy onyy s wn
gg b s md t k gbn.
26 wn t bw lgn k gb sl
s m jy tt lti w lrun.
27 Ntor wn d t m wn jy, t wn k s f,
wn d t wn s di lrun, t a s fi j wn ny,
n wn w r kedere;
ni t wn s k lti m tlr ni wn w m n lrun tt.
d t ddlbi kyn fi d b wn n y.
13
BR
Lt, gbogbo nyn t k m lrun ni hw mg,
t wn k s l fi gbogbo ohun dradra t w m ni-t-W,
t wn k s m on npa wwo i r.
2 gbn wn ohun t wn fi e lrun ni
in, aff, ff lle t a k l ddr,
wn rw oj run, j lle kun,
tb r un mnmn oj run,
wn ohun wny ni wn p n olwa ay!
3 gbn b wn b r p lrun ni
wn ntor w wn t fanimra,
y k wn m b Olwa wn ti ga t,
ntor ld w fnrar ni d wn.
4 B b s e agbra wn ti i t wn e ni y wn lnu,
y k wn m b ni t d wn ti lgbra t.
5 Ntor lti in agbra ti w wn d
ni a ti fi faraw m ld wn.
6 n wn wny k lbi t b j b l;
by wn k n ju w p wn w lrun lti m :
7 Wn wo gbogbo wn i r.
Ohun t wn r s r wn lj,
ntor ohun t wn r dra.
8 A k s l forj wn sbsb.
9 Ntor b wn b l n m wn ohun ay y t b,
k n e t wn k l r Olwa wn?
10 gbn gb ni fn wn, k s ni rt wn,
wn t wn pe i w nyn n lrun,
wr ti fdk, i algbd,
ti wrn ranko, tb kuta lsn
t w nyn gb - n ay tij.
11 Gbngbn kan l g igi kan,
k e ln,
lyn gb t b epo yn r,
fn l ojoojm nyn,
12 k s fi igi ww yk r se onj j.
13 Lyn n ni igi t k t k wl,
t k gn pl gn lra:
y ni gb ngb t w b dl,
gb igi y pl m alwrn,
s fn un n wrn nyn,
14 Tb k b ranko lsn kan.
Lyn gb t b ti fi osn kn n
lti fi bo gbogbo bwn ara r.
15 Ngb n ni e oj ml fn un
t a s fi kn n m giri.
16 e y k m ba b lul,
ntor m p k l ran ara-r lw,
re lsn ni t a n lti rnlw.
17 gbn b b f gbdr fn nfn ara-r,
tb fn gbyw, tb fn wn m r,
oj k t lti sr s ohun t k n m y.
18 b allera fn lera ara-r,
s b k fn y ara-r,
b allgbra fn rnlw,
bb rn-aj lw ohun t k l rn,
19 Fn r lr i r,
k i w r l yege
br agbra lw ohun t k s agbra lw r.

14
A tn r wn kan t f rin rn-j
lr omi kun t wn k pe igi
t k nlr t igi k oju-omi t wn w.
2 Ntor i w ni k oj-omi y,
gbn or on ni a fi kn n,
3 gbn w Bb Olps ni dar r,
w t la n tt d in kun,
pl ipa t dj lr wn omi,
4 t w s fi b hn p w l gba-ni l nn ibi gbogbo,
t fi j p ni t k m k ww l wn r.
5 w k f k wn i gbn r dr lsn
ntor n ni wn nyn
fi m wn gbral igi k kker,
t wn fi la omi kj,
t wn s gnl n bt ay.
6 Lt, ly tij,
ngb t wn mrn ongbraga parun,
ni rt gbogbo ay s sl lr igi kker kan lj omi,
t s fi b fi so ran titun sl
npa rnlw w r.
7 Albkn fn ni igi n t dodo gb w s ay
8 gbn gn ni fn re
t w nyn e pl ni t e !
un n tir, ntor e re n,
ti re n pl ntor j ohun m
t a s p n lrun.
9 Lt, lrun k nyn aebi
pl i m w r.
10 ti i ti on ni a jny.
11 Bkan n ni dj y d b wn r orl-d,
ntor wn ti di ohun m
lrin wn d lrun,
ohun ks fn m wn nyn
ti takn lb s wn mg.
PIL BR
12 w gbr ni fa br,
dsl wn s ti ba ay j.
13 Wn k s ly tlr,
k e gb gbogbo ni wn ti w,
14 w asn nyn l m wn w s
ay, pjwr ni y s fi pin s wn.
15 Bb ti f m r ,
e re kan fn rnt m ti ik m l lj p,
wn s sn n ln b lrun, ni t j k ln,
t wn s e b fi sn or pl rb sl fn ran wn.
16 Lyn gb t p t wn ti e y,
di fin m wn lw,
17 wn ald wn s p k a ma fi b fn wn re.
wn t gb n kr
t wn k l bl fn ba wn lj r,
wn e wrn ba t jnn s wn,
wn s gb re ni t wn bl fn sta,
lti fi tara wn hn fn un b ni p w nts
ngb t jnn s wn.
18 wn gbngbn s e b
m wn sin ni t wn k m.
19 Lti e ohun t wu ba,
lo i w r lti e ohun lw,
20 wn nyn t s frn i n
fi e ohun b fn nyn t wn bl fn lp.
21 By ni ti di dkn fn ay,
t wn nyn di r bnj
tb t agbra wn al,
t wn s fi Ork lrun fn kta ti igi.
BYR BR
22 Lp k t fn wn lm lrun
nn jkad t mkan k wn s,
wn br s pe ohun bruk n lf.
23 Ntor ngb t wn fi m wn rb,
tb nn sn oknkn wn,
tb pl dn or gbgbn oneke,
24 Wn k bw fn m nyn
tb fn w gbyw m,
e ni ni kan pa nkej,
t lmrn lo yw nkej r.
25 T dr tjsl ti pnyn
gba ibi gbogbo pl ol jj ti k,
bj, t, jngbn, dl,
26 dm wn ni rere, ti more,
w r m, t ld s w nyn,
bj gbyw, e gbr pl eke.
27 Ntor br ni fa gbogbo ibi wny
28 e ni wn jgbdn b i wr,
tb k wn ma s stl k,
tb k wn ma gb gbs ay dodo,
pl w dl.
29 B wn ti gbkl re t k n m,
wn k nn p wn l jy ntor bra k wn.
30 gbn jy y d b wn fn mj y:
br, t wn fi ohun t k bsi e lrun,
w dl wn t wn bra ld s
tt, pl bkt fn ohun khun t e mm.
31 Ntor k e agbra ohun t a fi bra,
b k e jy t t s l
ni skal sr dal.
15
SRL K E ABR
gbn w lrun wa ni olore,
oltt, t p bn,
t s fi n kso ohun gbogbo.
2 B wa til d, tr ni a j,
a s m agbra r,
gbn wa k n d,
ntor a m p tir ni e.
3 dodo pp ni lti m ,
gbgb k s ni lti m agbra r.
4 Ntor i bbur w nyn
k t m wa n, tb i asn wn alwrn,
wn ohun t a fi w alrbar e,
5 t fa fkf lti in wn mg,
t m wn w y lm re t k n iy,
6 wn olf ibi t wn y fn rt b
ni wn t e wn pl wn t f wn ti wn t b wn.
GBN WN ON RE
7 wo amkk t u am r
b ti e ohun gbogbo t l.
Ohun kan n ni fi e ohun t wl
ti y t k wl fn ohun rere.
Amkk n ni l s ohun t kkan y dr fn,
8 Pl whl asn ni fi am kan n
e ora t j yp lsn;
un fnrar y tn pad s erp kan
n lp, ngb ti a gba m t a fn un pad.
9 gbn k ron s ik t dr d ,
tb b j ay r ti kr t.
Yt s y, b algbd on wr ti ti fdk sr,
e b on id,
t s go nn i faraw,
10 Er ni kn r, rt r k nlr
t iyp, ay r s bur ju am l.
11 Ntor k m ni t d a
t s fn un n ms agbra pl m y.
12 Dp, ka ay wa s ermd,
ti gb ay wa b j onw;
w p: y k a jr nn ohun
gbogbo, n nn ibi pp.
13 s m dj ju gbogbo nyn l,
p l ni un e, ni t fi yp
il e wo ti wn r.
14 gbn wn algbn ti ony
lm m-w ni wn,
wn t t ni wn nyn lra,
15 wn ka gbogbo wn r orl-d
s lrun, wn ohun t k l fi oj
wn rran, t k l fi im wn m m,
t k l fi et wn gbrn,
t k l fi ka w wn gb nkan
tb k wn fi s wn rn.
16 Ntor nyn ni e wn,
ni t a fn n m ni e wn,
b ni k s nyn t l e lrun k faraj .
17 Ntor j ni ik,
i k ni fi w m r e.
un fnrar sn ju wn ohun t fi b fn,
ntor n ye t wn ra r k n.
18 ti pp, wn b ranko rra jl,
b a b sr npa mg,
y bur ju gbogbo wn l.
19 K s ohun w lra wn t a l f r
ntor wn k dr gba ti bkn lrun.
16
OHUN TI RANKO E FN GYPT TI SRL
t s wn ntor n
k ir ranko b j wn ny,
t nye ranko fi y wn lnu.
2 Dp jy wn,
w e wn nyn r lore,
w s fn wn n y b par fn onj aldn,
k ebi m e pa wn m
3 wn ar a Egypt n tiwn k n nu
onj m nwj wn ranko bbur
t a rn s wn, b ebi ti pa wn t.
gbn wn nyn r r onj
aldn j lyn ebi kker d.
4 n l s d b wn aninilra,
b wn yk t wo ir jy t j wn t wn.
5 Ngb t wn ranko olr r l wn,
t wn gb lb ej algbra t b wn j,
bn r k dr p tt dpin.
6 fi y b wn w ni,
fn wn gb d, ni wn r dm.
Ntor a fn wn n m gbal kan
t rn wn lt ln fin r.
7 ni t s w r gbl.
K e lti w ohun t w
b k e lti w r,
Olgbl gbogbo gby.
8 w fi b fihan wn ta wa p
w ni gba-ni kr nn gbogbo ibi,
9 Ntor n tiwn, wn k ngb t fn
ti ak einin b wn j,
l r ohun t l gb wn l.
s y wn b
k ir ranko b j wn ny.
10 gbn nu ej olr k r wn m r gb e,
ntor n r w rn wn lw, O s gb wn l.
11 Wn b wn j fn rnt wn fin r,
a s gb wn l n kk
k wn m b b sn gbgb
t a l fi k wn sl nn oore r.
12 Ntor k e ew tb ogn l w wn sn,
r r Olwa, n wo ohun gbogbo sn,
13 Lt, w ni p fn y ti ik,
w ni m-ni l s sl k t o s pe-ni pad.
14 nyn l fi ik pa-ni
gbn k l m m pad lyn gb t b ti l,
k l gba m t ti l sl k pad.
WN D LRUN PL GPT TI SRL
15 K s ni t l b lw r.
16 wn aebi t wn k lti m
ni agbra w r jny,
j t a k t r ir r r l wn pa,
pl j ynyn, j t k dw dr, in s j wn run.
17 Ohun yanu t tbi j nn y ni p,
e ni in n tnb j s i nn omi
t pa ohun gbogbo b.
Gbogbo ohun in ay gbj wn oldodo.
18 In n tn l sl
k m b pa wn ranko t a rn s wn aebi,
k wn kan n ba le m p
dj lrun ni d b wn.
19 n nn omi, in j ju agbra r l
k ba l j ohun gbn il aebi.
20 gbn dp y,
w fn wn nyn r n onj wn ngl,
o s fi brd rn s wn lti run,
brd t a ti e tn,
t gbdn, t s lrinrin.
21 Ohun t w fifn wn fi f l
t w n s wn m r hn,
ntor onj n di ohun t olk lk b f n nu r.
22 Ynyn ti j dd k s y nn in,
k wn ba m p
so wn t wn j nn in pl ynyn,
ti mnmn nn j.
23 In kan n k lo gbogbo agbra r
k wn oldodo ba l r ohun j
24 B wn d re ti sn ,
b n ni wn fi agbra wn j wn aebi ny,
t wn s dra fn nfn wn t gbkl .
25 B wn ti parad s gbogbo ohun ljkan n,
wn rn r ti fi onj fn gbogbo d nn oore r,
b wn nyn r t f nn n wn;
26 K wn m r t w frn, Olwa,
l m p k e oriri so ni b nyn,
p r r ni pa wn t gb gb m.
27 Ntor ohun t in k bj parun lb orn lsn,
28 K gbogbo nyn l m p
y k a dp fn k orn t dde,
k a s gbdr s lwr.
29 rt almore y y tn b ynyn,
y s n n b omi t k wl.
17
Lt ni dj r tbi,
a k s l r d wn,
ntor n ni wn algbrn fi n.
2 Ntor ngb t wn aebi fi orl-d mm e r,
wn w nn tml nn il wn,
nn knkn wn ru ggn,
t a s l wn jnn s ps ayray.
3 Ngb t wn r p k s ni ti m kk wn,
p wn w lb gbgb knkn,
ngb n ni a t wn k nn rran br l.
4 n kk yr wn k gb wn lw br,
ntor ariwo onbr y wn k,
t iwin ik olj burk s drb wn.
5 K s in t l fn wn n ml,
wn rw oj run k s gb n ru bbur n.
6 gbn in l br ni y s wn lkkan,
s y wn p k m e r in rr sn ju
br-bojo t y fn wn.
7 I yanu t wn dnw kn,
mrn wn s gba tj.
8 Ntor wn lr p wn y l br
ti ynu kr nn m alsn,
wn fnrawn k sn sn br onyy.
9 B k til s ohun t drb wn,
wn ranko t kj ti wn ej
t sf t lti fi br pa wn;
10 wn s k l lb br-bojo,
wn k s t ni t wo aff t a k l s pam fn.
11 Ntor i ibi, ni ojo dj bi fn ara-r,
s ri p y ni bur j ntor jr kn r.
12 Ntor br k ju gb gbn or nyn nn ro.
13 B dj rt ni n ti p t,
b n ni ynu t m d r m wa ti p t.
14 N ru j n t k lgbra fnrar,
t skal l wn lr lti sl lgbra ip-k,
b gbogbo wn ti sn bkan n,
15 n iwin drb wn lw kan
t fy kn m agbra wn r;
ntor br-bojo d b wn n rtl.
16 B ni ni kni t b ub
k l dde b ni t a kn ml
nn tb y t k n lkn t a t.
17 b e gb tb darandaran,
t wn i nbi t jnn s rn nyn,
gbogbo wn ni dj jij d b,
ntor gbogbo wn ni wn knkn n d m.
18 Aff t sf,
wn y t k orin ay lr igi elw tt,
omi t n l pl er b gb t lu l ij,
19 s ranko in igb t a k r,
wn ranko bbur t b ramram,
t gbohngbohn kn or wn k l,
gbogbo wny ni kn wn fn br ti pay.
20 Ntor gbogbo gby kn fn ml l
t s b i r l ldwdr.
21 gbn lr wn nkan ni ru burk n l,
wrn knkn t y j tiwn.
kn wn fnrawn drb wn ju knkn n l.

18
gbn ml kedere n fn wn ni mm r.
wn ar gypt t gb ohn wn ll r wn
p wn n ni ay ntor wn k b wn jy n.
2 Wn dp lw wn t wn k gbsan
y t wn ti fi j wn syn,
wn s tr forj fn w d wn.
3 Dp knkn y w fi p in ml
fn wn niyn r lti e amn wn
nn rn-j wn t wn k m n ibi t wn l,
w s fn wn n orn t k lgbra
nn jde l olgo wn.
4 gbn knkn ti n ml t s wn,
wn t ti fi wn m r e r,
wn m r t f
k wn m ml k fin r w s ay.
5 B wn ti pinnu
lti pa wn m-w wn nyn mm,
t kan oo y nn wn m-w t wn gb sta,
w s gba ognlg m wn lw wn lti j wn ny,
b w ti m gbogbo wn parun p
nn alagbalgb omi.
6 wn bb wa ti m ru j n j,
wn s n ay nn dj rt t wn gbgb.
7 wn nyn r s gba gbl oldodo
ti parun wn t wn lkn n
8 t w fi lu wn t wa,
w p w sn go r.
9 wn oltt t e ran wn oldodo
e rb n kk il wn,
wn s jm ya fin lrun s mm
p: wn nyn mm y jm pn
nn ire ti ibi, wn s ti br s i k
orin yn wn bb ljkan n.
10 Wn gbr igbe wn t wn
pl igbe wn t sunkn fn m wn.
11 jy kan n d b r ti m,
ba jy b i mknn.
12 k gbogbo wn p, k nye,
wn t k nn wn k t lti snk fn k wn,
ntor lj kan ni gbogbo wn akni wn k ptpt.
13 B ni wn t i yanu k
k m gbgb br s jw gbgb
ngb t wn kb wn k,
p lt ti lrun ni wn wny e.
14 Ngb t ohun gbogbo pa rr n gnj ru,
15 r r algbra jl skal
lti t r n run w s ay,
r r akgun lj ogun,
bal lrn il t a fi ggn-n fn parun.
s m id olj mj r dn,
16 b ti dr ni kn ay pl ik,
fi or kan k run b ti fi s t il.
17 Ljkan n ni l bbur pl ran py d wn lm,
br-bojo rtl d b wn.
18 B wn ti k l lr il kkiri
ni olk lk fi d parun r hn,
19 Ntor l t d wn lm
ti fihn wn swj p k wn b
m d t ik fi pa wn run.
20 Bkan n ni dnw ik d d wn oldodo
ngb t ognlg kn n al.
gbn bn lrun k p tt l,
21 Ntor lp ni allbi kan di olgbw fn wn.
m wn ohun j ibi i r: dr,
trr tt, dro dn run lrun,
s fi pin s lklk n;
fi b fihn p rn lrun ni un e lt.
22 bor pnj n,
k e npa agbra ran ara
tb npa agbra ohun j,
gbn npa r ni fi gun olparun
b ti pe rnt wn bra
t a e fn wn bb wa nn mjm.
23 Ngb t wn k y lra,
w bb, s dr b onlj
lrn bn n pl wn aly.
24 Ntor lti k d sl a r
ni a l r gbogbo ay,
a s k ork olgo wn bb
lr l mrin kta onyebye,
go lrun hn lra ad or r.
25 Nwj y ni olparun n ti pad,
b lr, ntor dnw t pnj fn un ti t.

19
gbn bn gbgbn k dkun lr wn aebi,
ntor lrun ti m tl ohun ti un y e.
2 Lyn gb t wn j k wn nyn r jde l n kk,
wn tn pohnd, t wn s s tl wn.
3 Wn w lr f wn,
t wn sunkn lb iboj wn k wn
ngb t wn tn ron s w mg mrn,
t wn fi s tl wn t wn ti b lti jde l.
4 Ntor pn wn bbur ni m wn e b
t wn fi gbgb ohun t ti l s wn:
wn fi b r ori jy mran.
5 Wn s r ik olr ngb t wn
nyn r s rn l n lf.
6 Ntor gbogbo d ni trba fn r,
t a s fn wn lgbra w titun
lti gba wn m r kr nn gbogbo ibi.
7 knkn ji b g wn,
il gbgb s jde nn omi.
kun pupa di n t a fi s gb,
oj omi s db il pp oko.
8 wn nyn lb b w r
s gb kj b wn ti wo i yanu l n.
9 Wn j kkiri b wn in lr pp,
wn s y pl ay b d gntn,
b wn ti fi yn fn , Olwa, w olgbl wn.
10 Wn rnt ohun t l ngb gbkn wn,
b wn ynmynm ti dde lr il,
wn ranko b pl ti kn in omi dp ja.
11 Lyn gb d s i,
wn r ir wn y titun,
ngb t af ara m wn br onj aldn.
12 Lti t wn lrn,
y b par jde lti in kun.
13 gbn jy rj sr wn l,
lyn gb t r gbgbn ti e kl.
s t s wn ntt k wn jy fn wn,
ntor wn krira jj ju gbogbo ohun l.
14 Ntor wn wn-n n k gba lej t wn k m,
gbn wn wny fi abnigb rere e r.
15 J b l, jy wn wny p
ntor wn krira lej.
16 gbn wn ar Egypt gba wn nyn r pl dn.
Lyn gb t wn ti gb wn sn gbdn t kan n,
wn w fi i r pa wn lra.
17 A s s wn di afj b a t e wn wn-n n
lnu n oldodo, ngb t knkn b wn,
t olk lk s w nu n il wn.
ETO AYE TITUN
18 Ngb n ni wn d in ay pr i wn,
b orin ti pr ohn lr l ldw ij wn dr.
y hn kedere nn ohun t l.
19 wn d or il rn nn omi,
wn ti in omi jde sr il.
20 In tnb gba agbra s i nn omi,
omi gbgb agbra t l fi pa in.
21 In n k s j ran ara wn ranko
t w nn omi n,
b ti w k wn allera t.
wn onj trunw in r k s y
b wn til dbi ynyn t y kk.
PAR
22 Lt, Olwa, ni w gb wn nyn r ga nn go. w k gn wn r, gbn e ni w
dr t wn ngb gbogbo ti nbi gbogbo.

W EKLESISTKU
TABI SRK

LY LR W Y
1 wa ti r plp tt ptk gb lti in fin, lti w wn wl. 2 ti wn akw t tl
wn, 3 s y k a dp lw srl fn k ti gbn r. 4 Gbogbo wn t b m tt wny ni
y k wn e b olf gbn 5 lti m wn w fn m wn yk 6 npa r ti kw. 7 Bb
mi B-Js j nyn kan b t fi gb pp 8 k w fin 9 pl w wn Wl 10 ti wn w
yk t wn bb wa, 11 b s ti m wn dj 12 ni etn lti kw fnrar lti fn-ni n k
ti gbn, 13 k wn t n f gbn l m ohun t un n ti kw llr, 14 k wn s e b n
lswj lti tl fin lrun. 15 Ntor n ni a p yn lti ka w y 17 pl farabal ti f in
rere 18 pl forj 19 fn ohun kn lti w wa 20 nn tum t a e pl gbogbo ye wa.
21 Ntor wn r t a k n d Hbr 22 k lgbra t b m lyn gb t a tm wn s d
mrn 23 k e w y nkan ni r b fun, gbn fn w fin bkan n pl wn Wl ti
wn w mrn 26 t wn yt pp b a b k wn n d t a fi kw wn wj. 27 Mo w
s il Egypti 28 n dn kejdnlgoj t olgb ba Eurgts w lr oy, 29 mo
s r w kan t kn fn plp wn k wa nb. 30 Ngb n ni mo fi s i lti e
tm w y b ti y. 31 Mo s ti e sn 32 lplp gb 33 lti l par w n fn l awn t
gb lkr t wn k gbn, 35 t wn a s f lo ay wn gg b ln fin.
1
KJP WN WE
JNL GBN
Lti w Olwa ni gbogbo gbn ti w,
w ld r tt l.
2 Iyanrn in okun, kan j,
ti wn j ayray,
ta l l k wn?
3 Gga oj run,
b ay ti gbr t, jnjn in ib,
ta l l m wn?
4 gbn wj ohun gbogbo
ni a ti d gbn, oy ti mrn
lti gb ayray w.
5 Ta ni a fi gbgb gbn hn?
Ta l m orsun r?
6 lgbn kan oo ni w,
ni bbr ngb t b jk lr t r, Olwa ni.
7 un ni d a, t r i, t s fiys i,
8 t d sr gbogbo i r,
9 sr gbogbo ran ara gg b p oore r,
10 t s fi fn wn r r.
BR LRUN
11 br Olwa j go ti w,
ay ti ad dn.
12 br Olwa m kn y,
fn-ni n in ddn, ay ti j ggn.
13 gbyn ni t br Olwa y dra,
y r bkn n j ik r,
14 br Olwa ni pnl gbn
t a d pl wn oltt lti in oyn.
15 ti fi ll e pil il r lrn wn nyn,
s faram ran wn tmtm.
16 kn rr fin ni lti br Olwa,
fi so r b m nyn n jy.
17 fi ohun ra kn gbogbo
il wn, ab wn y s kn
pl so r.
18 Ad gbn ni br Olwa,
fn-ni n lf ti lera.
19 Olwa r i, s fkns i,
ti m m ti ye r b j,
ti gb wn t n i ga logo.
20 Gbgb gbn ni br Olwa,
pil r s ni j ggn.
21 br Olwa m kr,
Onfort y yg fn bn.
FARABAL TI KORA-NI NJNU
22 K s dlre fn bn k,
ntor e ni run fa-ni sn ub.
Nkyn, ay r y y jade.
23 Onsr y dr inin
tt di sk r, gbn ay r y lk nkyn.
24 un y pa r r m tt dgba t t,
gbogbo nyn y s yin gbn r.
GBN TI W T
25 ra ni ohun ptk nn ra gbn,
gbn l krra fknsn.
26 B w b f gbn
k o pa wn fin m,
Olwa y s fi fn lplp.
27 Ntor br Olwa j gbn ti mrn,
s frn tt ti w rl.
28 M gba br Olwa,
m s e fi gbgeb kn gb .
29 M e ehn nwj ay,
k s ma nu r.
30 M e gbraga, k o m ba ub,
k tj m e b ,
ntor Olwa y t r r,
y s pa kal lrin wj nyn.
A s m p w k br Olwa
ti p kn r kn fn tnj.
2
BR LRUN NN DNW
m mi, b w b f sin Olwa,
mra sl fn dnw.
2 K w j olt kn pl igboy,
k w m s j k pnj d lm,
3 K w faram , m e yapa,
k w ba l gba iy n gbyn ay r.
4 Gba ohun khun t b d s ,
k o s n sr nn gbogbo
5 ro ay y, ntor in ni a fi
dn wr w, b a ti fi in dn wn ynf w.
6 Gbkl lrun,
un y s m rnlw w fn ,
k w tl n tt,
k o s n rt s i.
7 yin t br Olwa,
k gbkl n r, m e fi
n sl k m ba ub.
8 yin t br Olwa, gbkl e,
r r k s n ts.
9 yin t br Olwa,
gbknl oore r,
ay npkun pl n r.
10 Ron s wn ran t ti kj,
k o s r i: ta l n fort
s br r, t a s ksl?
Tb t l k p , t a k gb b r?
11 Ntor Olwa j onnrere
ti aln, dr ji-ni,
s gba-ni, lj ro.
12 gb ni fn lkn ojo ti lw l,
ti fn l eld mj.
13 gb ni fn lkn bkt t k s n gbgb,
ntor k s b fn un.
14 gb ni fn yin t fi fort sl,
k ni yin y e ngb t Olwa y b yn w?
15 wn t br Olwa k n pa r r d,
wn t frn r n fi fin r e onj wn.
17 wn t br Olwa ni kn wn e tn ngb gbogbo
t wn s m trba nwj r.
18 j k s sw Olwa,
k e sw nyn,
ntor b l l r ti ga t ni n r ti p t.
3
HW S WN B
yin md, fets mi,
mi ni bb yn,
e ohun t mo ti w fn yn, fn gbl yn.
2 Ntor Olwa ti fi ip l fn bb lr wn m r,
s ti fi fn y lr wn m r.
3 ni t b bw fn bb r ti e tt fn ,
4 ni t fgo fn y r db ni t k ra j.
5 ni t b bw fn bb r
y r ay nn wn m tir,
a s gb dr r.
6 ni t b bw fn bb r y r j ggn,
ni t b fi tura fn y r ti trba fn Olwa.
7 ni b hw s wn b r gg b s Olwa.
8 Bw fn bb r nn r ti e,
k bkn l skal sr r lti w r.
9 Ntor bkn bb m s il wn m dr,
gbn gn y n ba pil r j.
10 M e go nn tj bb r
ntor k l s go kankan fn nn tj bb r.
11 Ntor l bb ni go ni,
y lgn s j tj fn wn m r.
12 m mi, tj bb r n j ogb r,
m e b nn j lj ay r.
13 B til j p ye r ti fi sl, farad ,
m e kgn r ntor p w lgbra.
14 Ntor a k n gbgb oj rere r s bb r,
y s di tt fn wn r.
15 lrun y rnt r n j pnj r,
r y s par b ynyn nn orn.
16 ni t b k bb r db asr-d,
ni t Olwa ggn-n fn n hw-kw s y r.
W RL
17 m mi, k o fi rl e ohun gbogbo
a s frn r ju ni t oore l.
18 B w ti gk gb s i
ni k o ma hw rl s i,
w y r oore-f ld Olwa,
20 ntor agbra Olwa tb,
wn onrl y s fgo fn un.
21 M e lpa ohun t ga j ,
m s e w ohun t ju agbra r l.
22 Fojs ohun t a fn e,
wn ohun jnl k kn .
23 M e ynu lri ohun t j ,
k t w ti r gb kj m nyn l.
24 Ntor plp ti n nn fojdi wn,
rn t k bsi ti m dj wn kn.
25 Ls mlj a k l rran,
ls m k s gbn.
GBRAGA
26 Algd kn y r ibi n kyn,
ni t b s frn ewu ni k sn r.
27 lkn lle y r bnj,
l k j lr .
28 w gbraga k lgn
ntor gbgb ibi w nn r.
29 lgbn n e r lr r gbn,
fetsl ni pr t dra jl fn lgbn.
OORE FN ALN
30 Omi n pa in
b r-n ti m kr.
31 ni t b oore ni a rnt lyn la,
y r ni t y gb e dde b b ub.

4
m mi, m e k
lti f ohun-n r fn tlk,
m s k rws b t.
2 M e j k ni t ebi pa jy,
m ba aln nn j.
3 M e m ni t a nilra run,
m e p lti fn aln.
4 M e k lti fn onbr t w nn nira,
m e kyn s ak.
5 M e gbjkr lra tlk,
m s j k ni kni p fn .
6 B ni kan b fi b nn pnj,
ld r y gb ohn r.
7 J k wn aldgb r n f s ,
k s trba fn jy.
8 Fets tlk k o s fi rl d a
lhn t b k .
9 Gba ni t a nilra
lw aninilra, m s e br
lti e dj dodo.
10 J bb fn m aln bb,
k o s e rnlw fn op
gg b k r. w y s db
m Oldmr t y frn r
j b y r ti f .
K GBN
11 gbn a ma t wn m r.
s tj wn ni t w a.
12 ni t b frn y,
wn t w a lti wr
y kn fn ay.
13 ni t b n i y jogn go,
Olwa y s bkn fn un
nbi kbi t b l.
14 wn t sn n
sin ni-Mm,
Olwa s frn wn t n f s i
15 ni t b gb tir n gb llwu.
16 ni t b gbral e y jogn r,
ran r y s gbdn r.
17 l kk gb e gba n
klkl, t l fn un n br
ti bal kn, k j ny
pl trb r tt y fi gbkl
e, k s fi nira dn an w.
18 gbn y tn m u pad
kk s n tr,
t y s fi n r r hn n.
19 B ni n b n,
gbn y fi sl, y s j k sgb.
TJ TI BW FN NYN
20 m mi, lo sk r dradra
k w s yg fn ibi,
m s j k oj ara-r t .
21 Ntor tij kan w t m-ni d,
tj mrn tn w
t fn-ni n iy ti oore-f.
22 M e ojj t y ba ork r j,
m s j k ni kni drb fn ub r.
23 M e dk ngb t r l gba-ni l,
m s e fi gbn r pam.
24 Ntor nd aly ni a ti m gbn,
nn r ni k ti jde.
25 M e sr ld s tt,
gbn y k oj mkan t .
26 M e tij lti jw r,
m e ld s ibi t omi sn l.
27 M e r ara-r sl nwj mg,
m s e ojsj s algbra.
28 K o j fn tt d oj ik,
Olwa lrun y gbj r.
29 M e s r lle,
m s e l ti ml nn r.
30 M e b knn nn ile
tb ojo pl wn rn r.
31 M e na w tr j,
m s e hw fn aln.

5
M e gbkl ohun r,
m s e s p:
Mo t tn, mo j b l.
2 M e j k f ti agbra r
dar r lti tl fkf kn r.
3 M e w p: Ta l lgbra lr mi?
ntor Olwa k n al gbsan lra r.
4 M e s p: Mo ti d n!
K l ma tyn r w?
ntor farad Olwa p.
5 M e s p drj y w b ti w ,
t b t w fi fi kn .
6 M e w p: n lrun tb;
y dr gbogbo mi j m!
Ntor b ti ln t ni le t,
run r y s d b wn l.
7 M e jfara lti pad sd Olwa,
m s e fi n-dn, la-dla,
ntor kk ni bn Olwa gbin,
w y s sgb lj gbsan.
8 M e gbknl ohun r, t a fi i ibi kj,
wn k n wl lj gbsan.
DR ININ TI DRA-NI LJ
9 M e tl gbogbo aff,
m e tl gbogbo n
(l olhn mj n e b).
10 M r kn r s n kan
k r r s dr gbnyin.
11 Tt ma ftbal,
gbn k lra lti r.
12 B w b m ohun kan,
fi han nikej r, b b k,
fi w bo nu r.
13 Iy ti bj b nn r nu,
ahn nyn s l k ibi b-ni.
14 M e j ork abanij,
m s e di lnu rkrek,
ntor b tj b j pn ol,
jbi n mj dr de algbgeb.
15 Lra fn e nn ohun
kker ti l,
m s e di t fn r r.

6
Ntor ork bbur
fa tj b ti l olhn mj
2 M e fi ara-r sl fn fkf
k m ba pa m r b in gbgbn,
3 k m ba j we r,
t y s ba r j,
t wn y fi di igi gbgb.
4 Ntor m fkf pa nyn,
y s s di onyy fn wn t r.
R TT
5 r rere a ma m r p s i,
nu mlb gba s mlb pad.
6 w l n ojlm pp
gbn k albr r j kan nn gbrn-rn.
7 B w b f yan r, k kk dn an w,
m e tt yra gbral e.
8 Ntor r t b-ni l w epo w,
t wn k n b l w j lj pnj.
9 A tn r r mrn t di t
t y t r r sta lj j.
10 r abanij, abnimu,
tn w t k n dr t lj ro.
11 r mrn y ma e w r nn gbdn,
t a di ni t jg lr wn m-d r.
12 gbn lj t ay b b lw r,
lj n gan-an ni un y pad lyn r
t y ma s pam fn .
13 Jnn s wn t r,
k o s ra pl wn r.
14 r tt j alfynt algbra:
ni t b r i, ti r ohun ra.
15 r tt k e fow r,
a k l dye l e.
16 r tt j ni t gba-ni l,
wn t br Olwa y r i.
17 ni t b br Olwa l n r tt,
ntor irs ni, ni irs r ni.
K GBN
18 m mi, lti gb we r ni k o ti tl k,
w y s r gbn tt di j ogb r.
19 tj r b gb ti afnrgbn,
k s dr de so rere r,
w l jy nn tj r,
gbn w y jr so r lp.
20 ro fn algbn,
mg k s l faram p.
21 Y wwo j fn un b kta l,
k s n p j n.
22 Ntor lgbn ni gbn y fn,
k w fn plp.
23 Fetsl, m mi,
k o s gba mrn mi,
m e k dmrn mi sl.
24 Fi s r sn dkn r,
k o s fi rn r sn dkn r.
25 Fi jk r gb r r,
m sn farad lb d r.
26 Fi gbogbo kn r snm ,
k o s fi gbogbo agbra r tl n r.
27 Tl ipa r k o s w a,
y fi ara-r hn; b w b r i,
d m, m e j k b lw r.
28 Ntor w y r simi nn r nkyn,
y s di ohun ay fn .
29 dkn r y di b algbra,
okn rn r y di iyn onyebye.
30 jnu r y di wr,
okn r y di gbj ll.
31 w y w b a oy,
w y s d e b ad olgo.
32 B w b f , m mi,
w y kk trba,
y s fn n m.
33 B w b frn ttsl, w y kk,
b w b fetbal w y di lgbn.
34 Dr n gbm wn algb,
b w b r lgbn faram .
35 Yra lti fets gbogbo r t ti d lrun w,
k we gbn m e r kj.
36 B w b r lgbn, tt tl e n wr,
k s r s ma d nu n r.
37 e r lr wn fin lrun,
k o s j k wn ln r gba kn r,
un ni y fi agbra fn kan r,
gbn t iw w y s j tr.
7
ORIRI MRN
M e hw bbr,
ibi k s n jba l lr
2 yg fn dodo,
un y s jnn s .
3 m mi, m e fnrgbn sn oko dodo
k o m ba k kr r lmje.
4 M e br ip t ga j lw Olwa,
m e br ibjk ll lw ba.
5 M e fi dodo r e ehn nwj Olwa,
tb k o e ehn b lgbn nwj ba.
6 M e w ip adj
b w k b l e dj dodo
k algbra m ba l ,
t w y fi gbgb tt.
7 M e di olubi nwj wj l,
m s e di ni t nwj wn nyn.
8 M e gbmrn lti ub sn lkej,
a k n al j ny fn kan oo.
9 M e r p:
lrun y ron s p r-n mi,
lrun Oldmar y twgba fitr mi.
10 M e knj nn dr,
m s gbgb lti tr n.
11 M e rrn-n ni t w nn rora
ntor ni t r sl l gb e dde.
12 M e pur m arknrin r tb m r r.
13 ra k o m e sr k
kankan ntor k s ohun rere
t l ti in r jde.
14 M e sr sj nn wj wn algb,
m s e tn wn r s nn dr.
15 M e krra i ekra
tb i oko ti Oldmar d sl.
16 M e dp m wn l,
rnt p bn b lp.
17 Trba pp gidigidi
ntor in ti kkr ni a fi j aebi ny.
18 M e fi ow rp r,
m s e fi wr fr rp arknrin tt.
19 M e l aya lgbn kr
ld r ntor iy r ju wr l.
20 M e lo r on tt n lkl
tb rn t gb tr.
21 Frn r lgbn b ara-r,
m e k lti fn un n mnira.
WN M
22 j w n agbo ran?
Tj wn; b w b r r lr wn, pa wn m.
23 j o n wn m?
T wn pl k,
k o s t yn wn ba lti kker.
24 j o n mbnrin?
tj ara wn,
gbn k m e fi oj br b wn l.
25 B w b fi mbnrin r fn k,
w ti e ohun l,
gbn k o fi fn lgbn.
26 j w n aya gg b f kn r?
M e k sl, gbn b w b frn r,
m e gbkl e.
WN B
27 Bw fn bb r pl gbogbo kn r,
m e gbgb pnj y r lr r.
28 Rnt p wn ni b sy,
k ni w l fifn wn fn ohun t wn ti e fun ?
WN LF
29 Fi gbogbo m r br Olwa,
k o bw fn wn lf r.
30 Fi gbogbo agbra r f ni t d ,
m s k wn rn r sl,
31 Br Olwa k o s bw fn lf
k o s fi ohun t o t fn un gg b ln kso,
b tt, ti dp mm,
b wnm ti kso ohun mm.
WN TLK TI T
32 K o oore fn tlk bkan n,
k bkn r l di pp.
33 K oore r d d gbogbo aly,
m bl fn olgb bkan n.
34 M e kyn s wn t sunkn
k w s b wn aj.
35 M e br lti tj wn alsn,
ir i b ni y m jr f.
36 Nin gbogbo i r rnt gbyn ay r,
w k s n d l.
8
GBN TI RN
M e b algbra jjd,
k o m ba ub sw r.
2 M e b olw j,
k m ba fi ow fa ub r,
ntor wr ti m plp nyn ub,
s ti m kn wn ba ys.
3 M e b asrdn jiyn,
k m e fi igi sn in r.
4 M e b allk er,
k m ba b wn bb r.
5 M e b l t ronpwd,
rnt p gbogbo wa l jbi .
6 M e gan argb,
ntor wa n l di argb lj kan.
7 M e y ik m nyn,
k w rnt p gbogbo wa ni y k.
ATI GBN
8 M e gan r wn lgbn,
k s tn ron s we wn
ntor lti d wn ni w y ti kk
ti b a ti hw nwj wn ba.
9 M e k wn argb
ntor wn n ti kk ld ob wn
lti w wn ni w y ti k gbn
ti b a ti dhn ngb t t.
RA
10 M e fi in s d l,
k o m ba fi in r j .
11 M e j k onn ff hal m ,
y di dkn fn r nu r.
12 M e y ni t lgbra j lw,
b w b y a, k s ohun t sn.
13 M e olgbw ju agbra r,
b w b e olgbw k o mra lti sanw.
14 M e pe adj lj,
ntor y jre nn dj.
15 M e b albkt rn k m ba fi rora pa ,
ntor un y b tir l,
bkt r y m gb pl r.
16 M e b onrun jiyn,
m e b a j nbi t k s nyn
ntor j nyn k j lj,
y s dw l nbi t k ti s rnlw.
17 M e fi mg e albr,
18 M e e ohun r nwj jj,
ntor w k m ohun t l e.
19 M e fin han gbogbo nyn,
m s e gbkl ip nyn.
9
WN OBNRIN
M e jow ntor aya r ay,
m s e m u r p f e ibi s .
2 M e gb ara-r l obnrin r lw,
K m b gba agbra lw r.
3 M e b algbr rn,
w l ub sn wn r.
4 M e b obnrin olrin l;
ntor w l ub sn dkn r.
5 M e tjum dmbnnrin,
k w m ba b a jy.
6 M e fi ara-r l w aw,
k o s gba mrn ld lgbn.
7 M ma wo gboro l kiri,
m s rn n kk t d.
8 Gbj kr lra obnrin arw,
plp ni w obnrin ti m n,
f s gb ld wn b w in.
9 M e jk ti obnrin t ti n k,
m s e b a mu t p,
k kn r m b ub fn w r,
k fkf m e fa prun r.
BB NYN L
10 M e k r r sl,
r titun k l r b tir,
r titn b t titun,
b b p, w y gbdn r.
11 M ojkkr s l t yege,
w k t m pn r.
12 M e y ntor byr wn aebi,
rnt p wn k n l ljy nhn-n.
13 Jnn s ni t l pnyn,
w k s n br ik.
B w b snm , ma dradra,
ntor l gba m r.
K w m p dkn y k,
ti p w rn lr gnn odi.
14 e ibw nkej r b w ti l e t,
k o s gba mrn ld lgbn.
15 W amye lti b wn sr
k jrr r w lr fin Oldmar.
16 Fi wn oldodo e albjun r,
k iy r w nn br Olwa.
17 On w gba yn lr i r,
gbn y k olr wn nyn lgbn nn r.
18 ni t lnu r gbay n l,
ni t sr lsn k ny.
10
JBA
jba lgbn n m wn nyn trba,
lgbn ti fsml.
2 rs ba ni irs wn nyn jba r,
al t t s wn nyn l jba lr wn.
3 ba t k lk ni m wn nyn r gb,
lswj l dw wn ijy.
4 Lw Olwa ni jba ay w,
gb jy t y dde n kk rere.
5 byr nyn w lw Olwa,
un n fn afin lgo r.
GBRAGA
6 M e f bn skn s nkej,
b t w k jbi t,
m e ohun khun ngb run.
7 ti lrun ti nyn ni k frn gbraga,
wn mjj s krra dodo
8 jba kj lti d wn kan
l s kej, ntor w ip ongbraga.
9 Ntor k ni erp ti er e gbraga t b?
n ara nyn ti k l k.
10 sn pp fi ongn rrn-n,
ba ln y di k ll.
11 Ngb t nyn b k
y k pl i wn er, ekl ti kkr.
12 ksl Olwa ni br gbraga
ti mm kn jnn s ld.
13 Ntor ni br gbraga,
kn fn wkiw.
Ntor n ni Olwa fn un n jy brub,
t s nyn di ohun asn.
14 Olwa ti doj t wn algbra bol,
s ti gb onrl ka or t wn.
15 Olwa ti fi ongbraga b,
s ti gbin onrl s ip wn.
16 Olwa ti gun il wn orl-d,
s ti s wn di ill.
17 lrun ti pa wn ongbraga run,
ti s wn di ni gbgb kr nn ay.
18 gbraga k y m nyn,
kanra gbgbn k dra fn obnrin.
NI T Y FN L
19 m wo ni y fn l?
m nyn.
y wo ni y fn l?
wn t br Olwa,
m wo ni gn t s? m nyn.
y wo ni gn t s? wn arfin.
20 e ni wn nyn bl fn jy wn,
awn t br Olwa n Olwa fn n l.
22 w b j olw, tb ll, tb tlk,
j k iy r w nn br Olwa.
23 K y k a gan lgbn t k lw,
k s y k a bl fn l.
24 jy, adj ti al
y fn l, gbn ni t ga j ni ni t br Olwa.
25 r t gbn ni fi wn m e rn,
ni t lk k kn.
RL TI TT
26 M e go gbn r pl ehn nn i r,
m s e frfr nn n r.
27 sn j lti i k a fi lw
j p k a ma gbraga l n kb.
28 m mi, go n wn ba,
k w s m wn ara r.
29 Ta l l dre fn ni t tan ara-r?
Tb k bl fn ni t gan ara-r?
30 fiy fn tlk ntor gbn r,
a s bl fn olw ntor ow r.
31 Tlk t a fn ny,
bwo ni y ti r b b di olw!
Olw t a s gn,
bwo ni yo ti r b b di tlk!
11
M E WO OJ NKAN
Tlk t b gbn, y gb or sk,
y s b wn ni l jk.
2 M e yin nyn ntor oj r,
m s e gn n ntor oj r.
3 Oyin ni kr j nn wn d t f,
gbn i w r dn pp.
4 M e gan alks,
m s fi ak rrin-n,
ntor wmrd ni i Olwa,
k s s ni t m la.
5 Ntor nyn lsn l di al,
ni t a k m s l d ad.
6 wn algbra s l r rsl,
wn ll s l ub sw t.
RN TI RORA
7 M e dj k o t wo r n,
kk ron k o t d-ni lb.
8 M e dhn k o t gb r,
m e d s r t a k t s tn.
9 M e jiyn lr ohun t k kn ,
m s d s j l.
10 m mi, m e fikn nyn r,
ntor oljkkr k l al jbi,
kr-kt k m l, asr tete k gb r dl,
k a i b r k da nkan.
11 nyn l i ek,
k m s d ibi kankan.
GBKL LRUN NKAN
12 lmrn l ma i llgbra,
tlk ti ak gidi,
k Olwa fi oj n w ,
k s gb e dde kr n il.
13 Olwa l gb or r ga fn yanu plp.
14 Ire ti ibi, y ti ik, ti r,
lti w Olwa ni gbogbo wn ti w.
15 gbn ti ye ti m i,
f ti n rere ni ti d Olwa w.
16 n ti knkn ni a d pl l lti j bi wn.
e ni ibi b l dgb.
17 bn Olwa dr ti oldodo,
oore r fn-ni n byr rere.
18 wn kan l fi awun di olw,
r wn s n y:
19 Ngb t b w p:
mi ti r simi,
mo l ma gbdn ohun-n mi nsisy.
K m b ely y ti p t k un t k,
k fi sil fn lmrn.
20 Tram i r, k j ay r,
k o s dgb sn r,
21 M e j k i l w ,
gbkl Olwa k o s tram i r.
Ntor rrn fn Olwa lti s
tlk di olw n j kan.
22 bkn Olwa ni r oldodo,
lp ni lrun y m u jr.
23 M e w p: K ni mo f?
Ay wo l tn l j tmi?
24 M e w p: y t mo n ti t,
ibi wo l l d b mi?
25 A k rnt ibi lj adn,
b a ti gbgb ay lj ibi.
26 Ntor rrn fn Olwa
lti san fn olk lk lj ik.
27 Wkt kan nn pnj ti t
m wa gbgb gbdn n,
j ik y t r ay nyn.
28 M e ka n kni s ni ay k t k,
ntor gbyn r ni a fi m .
RA FN AEBI
29 M ir nyn t w y m w s il r
ntor plp dkn b lw alrkrek.
30 nyn b par ni aebi,
y ma b tlmy lti ryn r.
31 Olff ti s ire da ibi
y fi in s w rere.
32 k t gb lt ta j sl,
f fi ohun-n r gb.
33 Yg fn aebi,
ntor ibi nkan n lpa,
k m ba fn n bwn ayray.
34 Gb il r fn jj,
y m dr d b ,
y s m kn wn ar il r
ypad kr ld r.
12
OORE
B w b oore,
m ni t w y oore fn,
oore r k s n gb.
2 B w b oore fn oldodo,
y san n pad, b k b l san n,
Oldmar y san n fn .
3 M e oore fn aebi,
ni t k tr n.
4 Fifn olfknsn,
m e fn l, fn ak,
m e fn ongbraga.
5 M e fn un n ohun j,
k m ba kj j s .
lpo mj ibi ni y fi san ire r fn .
6 Ntor Oldmar fnrar krra l,
y s j aebi ny.
7 K w oore fn ni rere,
m e ran l lw.
R TT TI R K
8 Olwo ni gbogbo ay b r,
gbn t k ro m nn pnj.
9 Nn r, t wa y e b r,
gbn nn pnj,
r wa y s pp.
10 M e gbral t r,
w bbur r db dr lra id.
11 B til trba pl rl, ra r lba r.
B w b fi w ra b dg id,
w y r i p dr b lra r.
12 M e j k snm pp j,
l gb ub lti gba ip r.
M e j k jk lp tn r
y ma w n lti gba jk r,
r mi y s y nkyn pl bm
ngb t w b ron s r mi.
13 Ta l l n elj t ej bj,
ti wn t b ranko bbur er?
14 Bkan n ni pl ni t fi
l e nkj r,
t s b pn nn r.
15 K n farahn n wn gb t w b dr,
gbn b w b ks, y jde.
16 nu t dn lsn ni,
gbn kn r w n t y fi f sn ik.
t l ma sunkn fn ,
gbn b y b sl y gba j r.
17 B ibi b d b ,
w y r nwj r b i p f rn lw,
y gb s r.
18 Ngb n ni un y mi or
t y ptw, t y e s
ngb t b fi ara-r hn!.
13
EGB NI NI A B RN
ni t b fi w kan d
ni w r dd,
ni t b b ongbraga rn y faraj .
2 M e gb r t wwo pp j l,
m e b ni t n ow j
tb t ga j rn.
kk am k l b kk irin l p.
B wn b l p, kk am y f.
3 B olw b e ibi,
y fi yga, b b e tlk,
y bb fn forj.
4 N wn gb t w b wl fn
olw, y l b r.
gbn ngb t b ti r , y j sl.
5 Y b gb b w b n nkan
lw, y s gba ti w r lkn.
6 B b f l , y ma pn ,
y ma rrin-n s ,
y e lr fn ,
y sr dradra fn ,
y w p: Ohun khun t w
b f ni mi y fn .
7 un y r sl nn gbdn
r, y t lmej tb mta,
y s kgn r nkyn.
Lyn n b b r , y r
kj, y s mi or trn lr r.
8 ra k a m ba tn j,
k a m ba djt nn w mg.
9 B ni l b p mra,
s fn un, ngb n ni y tram lti w .
10 M e snm pp,
k a m ba t syn,
m s e jnn s i pup,
k a m ba gbgb r.
11 M e hw rfn s i,
m e gbral r asdn r.
Ntor y fi r pp dn w,
y s fi rn m w r.
12 K s n fn aro-ni kkiri,
k ni d s pl pn ti wn.
13 ra, k w s ma wo n,
k w m e b onw ip rn.
14 Gbogbo d ni f ir tir,
gbogbo nyn s n f ni b tir.
15 Gbogbo ohun ni faram ir tir,
gbogbo nyn n kgb tir.
16 j gntn b kok rn?
Bkan n ni pl oldodo ti l.
17 j lf l w lrn aj ti kn?
Bwo ni lf e l w lrn lr ti tlk?
18 ranko gb ni onj knn,
bkan n ni wn tlk j j fn olw.
19 Ongbraga krra rl,
bkan n ni olwo ti gan tlk.
20 B lr b ks y r r
lt gb e r, b ts b ub
wn r r y k sl.
21 plp ni gba ti lr b b sr,
b til s sks wn y yn n.
22 Ngb t tlk b sr,
a fi sn-n, b til s r gbn,
wn k n fets i.
23 Ngb t lr b sr gbogbo nyn a dk,
wn a s gb r r ga;
gbn b tlk b sr, a w p: Ta n yn?
b b i r s, a l e jn.
24 Ow dra b k b n ,
n bur lj ongbraga.
25 kn nyn n pa oj ni d s bbur tb s rere.
26 m lkn ay ni oj t fanimra,
ynu ti nyn fa bnj.
14
LF TT
Ay ni fn ni t k fi nu d,
t bm k dlm.
2 Ay ni fn ni t k r bi nn ara-r,
t k s n rws ntor srtn.
OJKKR
3 Ow k y awun,
k ni l wr fn oljkkr?
4 ni t k ow j ll l ,
k o j fn lmrn,
lmrn ni yo gbdn ow r.
5 ni t k l n ow fn ara-r,
ta ni b n a fn?
K l gbdn ohun t e tir.
6 k s ni t bur ju ni t j ara-r ny,
jr awun t .
7 B b oore, e ni,
nkyn ni y fi ojkkr r hn,
8 k n oljkkr,
tir k t o, k lti fn nkej,
s fi ibi b ara-r.
9 Ohun onjow k t o,
ojkkr m m gb.
10 Oljkkr fi agbra gba onj,
gbn k s nkankan
lr tbl r.
11 m mi, b w b n nkan,
fi e ara-r dradra,
k o s e tr t Olwa pale.
12 M e gbgb p ik b lp,
ntor ik k dj, rn k d.
13 e rere s wn r r,
k w t rekj, k o s ma oore
gg b agbra r ti t.
14 M e k gbdn j n,
m e j k ire r kj.
15 w y fi wn ohun-n r sl fn lmrn?
K a -gg l ohun-n r k?
16 J k n j, ni m ay dn,
ntor k s gbdn n ip k.
17 Gbogbo ran ara n dargb b a,
fin ayray ni:
Kkm y s k lj kan.
18 B ew lr igi elw tutu,
t ew r r, t s y titun jde,
b ni ran ran ara ti j:
b wn kan ti k,
ni a b wn mrn.
19 Gbogbo i dbj ni y gb,
adhune k s n gb s ay.
AY LGBN
20 Ay ni fn ni t r lr gbn,
t s fi ye r ron,
21 t fi kn r gba wn n
gbn, t s m wn ip r,
22 t l e b d,
t s dr d lnu n r,
23 t yj w lti frs r,
t s fetbal ln n r,
24 t pg ti il r,
t s pg lba giri r.
25 pg s ts r,
s di aldgb r.
26 fi wn m r sb tj
r, s r b lb ka igi r;
27 t ji b kr nn orn,
t s gb nn il r.

15
ni t b br Olwa y e b ely;
ni t b m fin y di lgbn.
2 gbn y pd r b y,
y k a mra b wd yw,
3 y fi onj gbn b ,
y s fi omi mrn fn un mu,
4 y gbral e, k s ni ub,
y faram , k s n r dm,
5 y gb e ga ju wn ar r,
y fn un ni r gbn nn wj.
6 ti r ay ti ad y,
ti r pn nn go ayray.
7 mg k l n i ll,
l k s l r i.
8 gbn jnn s ongbraga,
wn elk k s l ron kn n.
9 yn k y nu l
ntor Olwa k fi fn un.
10 Ntor nn gbn ni yn w,
Olwa ni s dar r.
A GBA NYN LY LTI E F IN R
11 M e w p: Olwa ni m mi d.
Ntor un k e ohun t krra.
12 M e s p: Oun ni d mi b
ntor k n l l.
13 Olwa krra gbogbo rra,
k s j k wn t br r e ohun rra.
14 un ni d nyn lti ttke
t s gb ly lti e f in r.
15 B w b f, w l pa wn fin m,
w r ni k s lti dodo.
16 un ti gb in ti omi kal nwj r,
na w r s ely t b w .
17 Ik ti y b nwj nyn,
ely t b w ni a fn un.
18 Ntor gbn Olwa p jj,
j algbra jl t r ohun gbogbo.
19 Oj r b lra wn t br r,
kys gbogbo i nyn.
20 K p fn n kni lti j almlrun,
k fn n kni ly lti d.
16
GB NI FN WN AEBI
M e tl wn m alnlr,
m e y lr m bbur.
2 B ti w k wn p t m e y,
b wn k b br lrun.
3 M e gbkl j ggn wn,
m s e gbral pn wn
ntor m rere kan dra ju gbrn-n mkm,
k a k lbm sn ju lm aebi.
4 lgbn kan nn l
y m nyn p s i,
gbn ran aebi y m u gb.
5 Mo ti fi oj mi r ir b,
mo s ti fi et gb j b l.
6 In ni j gb l.
bn n pa ran olr kunkun.
7 lrun k drji wn mrn lt tij
t wn t s lrun
b wn ti gbkl agbra wn.
8 K d l t Lt gb s,
gbraga wn fn un n rra.
9 K n fn rn t a ggn fn,
a pa wn run ntor wn.
10 B n ni e fn gbata
m-ogun t fs rn,
t wn gbmrn p nnu w t wn.
11 B til e olr kunkun kan oo ni,
k n e gb p a k j ny,
ntor ti Olwa ni n ti gbsan.
12 B n r ti p t ni bn r ti p t,
dj fn nyn
gg b i w wn.
13 K fi l sil ljy fn bj r,
k s al m rt ni rere .
14 Olk lk n jr i rere
r, gg bi i w ni kkan.
LRUN SAN
17 M e w p: mi y spam fn lrun:
ta l ma rnt mi lk run?
K s ni t l m m lrn ogunlg nyn;
k ni mo jm lrn gbogbo d?
18 w , k lk run
ti gbogbo ay d sl il n gbn nn bw r.
19 Oj r s drba wn k l ti pinl il ay.
20 K l ron kn m ntor n,
ta l fi kk r wo n mi?
21 B n b d k s ni t y r mi,
b mo b t n kk ta ni l m?
22 Ta ni yo r i dodo fn un,
k ni r mi b n b e i mi?
23 rn wn algbn n wny,
mg nkan n ron b.
NYN NN D AY
24 Fets mi, m mi, gba mrn mi,
fkns wn r mi.
25 B mo ti fi gbn ll fn pl m pp.
26 Ngb t lrun kk d i r,
b ti d wn ni fn wn n i wn,
27 p ohun t wn y ma e tt l,
ti ibgb wn tt ayray.
Ebi k s n pa wn,
wn k s n r r,
wn k s n dw i wn dr.
28 kan k n d kej lw,
wn k s n pa r r d.
29 Ngb n ni Olwa wo orl
ay, t s fn un n bkn.
30 fi oriri d aly kn un,
t wn y s pad s il.

17
Olwa d nyn lti in erp il,
lti d a pad sb.
2 fn wn nyn n wn j ay wn,
fn wn lgbra lr ohun t w lr il ay.
3 fn wn lgbra b tir,
d wn n wrn ara-r.
4 fi br nyn sn gbogbo d,
k nyn ba l jba lr ranko ti y.
6 e nu, ahn, oj ti et nyn,
s fn wn n kn lti ron.
7 fn wn n gbn ti ye,
s fi ire ti ibi hn wn.
8 fi ml r s wn lkn,
lti m wn m b i r ti tb t.
10 Wn y ma yin ork mm
r b wn ti sr wn i yanu r.
11 tn fn wn n m,
s fn wn n fin y.
12 b wn d mjm ayray,
s m wn m wn dj r.
13 Wn fi oj wn r go l l r,
wn s fi et wn gb ohn olgo r.
14 w fn wn p: yg fn ibi.
s fn wn n fin Lti m u b ara-wn l.
LRUN OLDJ
15 m gbogbo n wn,
w wn k s pam fn un.
17 fi alkso fn orl-d kkan
gbn srl j ti Olwa.
19 Gbogbo es wn hn kedere
b orn nwj r,
oj r k kr n n wn.
20 I bbr wn k pam fn un,
gbogbo wn ni hn s Olwa.
22 Ie rere nyn db rka w,
w rere nyn db mlj.
23 Lj kan ni Olwa y san r fn wn,
t y fi r i olk lk fn un.
24 gbn fn wn t ronpwd,
gb wn pad,
fn wn t ti s rt n n tura.
IP FN RNPWD
25 ronpwd s Olwa,
k s y sl, bb ld r,
k m e s m.
26 ronpwd s Oldmar,
k yg fn ibi, k s krra .
27 Ta ni y yn Oldmar n is-k,
b wn aly k b yn n lgo?
28 k k l yin lrun ju wn t a k b sy.
wn aly ti wn t ara wn d
n l yin Olwa lgo.
29 n Olwa p gidi,
forji wn t pad sd r!
30 K s ir r lrn m nyn,
ntor ni ik ni d nyn.
31 K l ml t orn, sbsb l knkn;
ran ara ti j k l al e ibi.
32 Olwa ni bjt wn agbra oj run,
m nyn k ju erp ti er.

18
L LRUN
ni t w tt ayray ni ld ohun gbogbo,
Olwa nkan ni oldodo.
2 Ta l fn lgbra lti fi i r hn?
Ta l l m i yanu r?
3 Ta l l m wn agbra l l r
tb t l par tn n r?
4 I yanu Olwa k e dnk, k e bs,
a k l m gbogbo wn tn.
5 Ta ni m wn l l Olwa,
tb ta ni l ryn n r?
ASN NI NYN
6 K ni nyn jm? K l w fn?
K l dra tb t bur nn r?
7 j or r p b b t grn-n.
8 B kn omi in kun, b y iyanrn,
b ni gbogbo j or nyn lba ayray.
9 Ntor n ni Olwa e fi sr b wn l,
t s fi p n r hn wn.
10 r i, s y e b pin wn ti bur,
ntor n ni tn fi drj wn.
11 nyn l fi n han mnkej r,
gbn fn gbogbo d ni n Olwa.
12 B ti e bw, ni t-ni sn, t k-ni,
t dar wa b ol gntn
ti e fn agbo gntn r.
13 n fn wn t trba fn un,
t wn s fi tara w dj r.
B A TI OORE
14 m mi, m e b-ni pl r r,
m s fi r kkor e tr.
15 B r t m aff gbgbn tutu,
b ni r rere ti m r dra tnb si.
16 Ngb mrn r rere l tbi ju r l,
olore n fn-ni n mjj.
17 mg n b-ni k t fn-ni lr,
j-gb-m-pa-mj ni boj j.
RON R K S MA WOL
18 Gb r k w t d s i,
nbi t a ti tj alsn ni a ti wo ara-ni.
19 Gba iy fn ara-r k a t d lj,
w y s r drj ngb bw.
20 Trba k w t ub,
b w b d, ronpwd.
21 M e jfara lti k sl,
m e dr dgb pnj lti ronpwd.
22 M e jfara lti san j t o j,
m dr di j ik lti san n.
23 Il l w k t sm lrk,
m e jj kj agbra r lti dn Olwa w.
24 Rnt bn j ik,
lj gbsan t Olwa y foj pam.
25 B onj b wp m e gbgb gb yn,
rnt ti n ngb t ow b d.
26 e ni oj j ypad k al t l,
gbogbo ohun ni rkj nwj Olwa.
27 Nn gbogbo ohun ni lgbn ti ra,
nn bj , a ma spam.
28 Gbogbo ni t lk ni fi gbn hn.
ni t b r i n sr yn n.
29 wn t a k n we y k wn fi gbn hn,
k wn ma pwe dradra b omi y t n.
KRA-NI NI JNU
30 M e s tl fkf ara r,
k o s k ara-r n jnu.
31 B w b t fkf ara lrn,
w y di onyy nwj t r.
32 M e j ay jkj,
ntor n mj ni m w.
33 M e ywo mutpara nn lw lw.

19
ni t e b k l di lr,
ni t b n nkn pl ohun kker t n,
y di lw fo.
2 t ti obnrin ba lgbn j,
aln tj n l il aw.
3 Wn y di j fn kkr
ti din, albkt y s k s i.
R J
4 ni t b faram ibi y r ibi,
mg ni tn r bbur s.
5 ni t b gbdn ibi y jbi.
6 M e tn r ff s,
w k s n r bk.
7 M e di olff lr r t a b s,
w k s n jbi.
8 M e s fn r tb t,
fi b b j ni lti dk,
m e s .
9 Ntor ni t b gb y krr r,
y s di t r lp.
10 J k r t w gb gb in r,
m dj p k n pa .
11 Ngb t mg b gb r kan,
ara-r k bal m,
rora r db ti obnrin t rb.
12 B f t a ta s itan nyn,
b ni r t w nn algbn.
WD OHUN T O GB
13 B r r sr, by k e ohun n,
b b s ti e , k n e b m.
14 L b aldgb r, by k s ohun n,
b b s ti s , k n tn s m.
15 Sr s r r, by k e nkankan,
m gba gbogbo ohun t a s fn gb.
16 nyn l e e lf k,
tb ta ni k t fi nu d r?
17 B nyn r sr k t di j,
b ni w y fi tl fin Oldmar.
GBN TT TI GBN K
20 Gbogbo gbn ni br Olwa,
gbn pp n lti tl fin.
22 gbn k k e gbn,
k s s ye nn mrn wn l.
23 Alme kan w t j ohun rra,
mknn s l j all.
24 A r wn t m wn k p,
gbn t wn br Olwa,
ti wn mw t r fin.
25 A r ni t jff gbn t j alt,
t fi r jre nn dj.
26 A r aebi t bnj ti t or r ba,
gbn t rkrk b nn r.
27 trba b ni p k gbnrn,
gbn b w b gbj kr lra r
y e le.
28 rws r l m e j k d,
b b r y, y e ibi.
29 Oj la ti m iyn t y y-ni,
oj lgbn la fi m lgbn.
30 A nyn, rn nu r,
ti rn s r, la fi m ir ni t j.
20
DK TI R SS
bw l b s dn,
ddk l fa gbn.
2 sn lti e bw j lti dk lr dra
3 ni t b gb p un jbi k n gba tj.
4 ni t e rere pl ip
db kb t f j bl wd.
5 dk l s ni di lgbn,
r sj l s nyn di ni t a krra r.
6 wn kan dk ngb t wn k n r s.
wn mrn dk dr di kk t r y.
7 lgbn ni dk dgb t r y,
gbn mg ongbraga n jlu r.
8 ni t sr asj y gba krra,
ni t jjd ip al y gba krra.
WN OHUN D
9 wn pnj kan l m orire w,
wn r mrn l fa pdn nyn.
10 wn bn mrn k e rere fn-ni,
ln mj n a gb san wn mrn pad.
11 rsl l tl kk,
ni t k n ork s l di gbajm.
12 A l ra ohun pp pl ow kker,
k a tn san n pad lmje.
13 r d ni lgbn fi di gbajm,
gbn r sn ni ti mg.
14 bn ol k e-ni lnfn
ntor oj-kkr r f gb pad lmje.
15 b pp lr bn kker,
gbogbo ay ni y kde r fn.
16 mg k n r,
k s gba p fn oore r.
17 r burk l w n nu wn t b a jun,
p gb ni wn fi rrn-n.
WN R T
18 nyn t ub sn ju r t b sn,
ntor n ni aebi fi tt ub.
19 r t n ba-ni nnj,
wn allk n s .
20 A k f gb we mg,
ntor s n s s.
21 Tlk l m l d ntor n,
r kn k d orun ssn r duro.
22 tj l pa wn kan,
k mg fi br pa wn.
23 wn kan fi tj e lr fn r wn,
t wn fi b s ara-wn di t lnd.
K
24 bwn bbur ni k,
k kr n nu algbn.
25 Ol sn ju elk l,
gbn wn mjj ni y gb.
26 w k j ohun rra,
tj elk k l kr lra r.
L TI EWU LGBN
27 lgbn n fi r r gbay,
amye s t ni l lrn.
28 ni t b i ni so p lw r,
ni t b t ni l lrn n gba drj e r.
29 r ti bn f-ni lj
b jnu t a fi d nu bw.
30 gbn t a fi pam db ra t a k l r,
wn k wl.
31 sn lti fi w mg pam
j p k a fi gbn pam.
21
A GBD YG FN
m mi, b w b ti ,
m e b m,
k o s gbdr fn drj wn tyw.
2 S fn b a ti s fn ej,
t l b j b w b snm ;
eyn r b ti knn t pa m nyn run.
3 Gbogbo ni db id olj mj,
t a k l w gb wn jin.
4 w ip ti afojdi pa r run,
b n ni il ongbraga t parun.
5 Lgn ni a gb dr nu tlk,
t a s fn un n t r n k.
6 ni t b krra bw rn n n l,
gbn ni t b br Olwa
n ronpwd nn kn r.
7 A k alm ni t sr gbraga,
gbn lgbn m e ara-r.
8 ni t b fi ow-olw k il r,
k kta j fn ara-r.
9 gb wn arfin db kj ohun ermd,
in ni y j gbogbo wn run.
10 n wn l db kta t jl,
t tn l s run pd.
YT LRN LGBN TI MG
11 ni t b pa fin m t k ara-r njanu,
ni t b n br Olwa n pp n lgbn.
12 ni t k b n ye k l k gbn,
gbn ir ye mrn w t kor.
13 m lgbn jn b gbun omi kun,
mrn r s db orsun omi y.
14 In mg db go t f,
k l gba gbn kankan dr.
15 B amye b gb r gbn,
y gb , y s fi kn un.
16 r mg db r wwo lj n,
gbn e n nu lgbn dn.
17 e ni a br mrn amye nn wj,
t a s fiys r r.
18 gbn db il ahoro fn mg,
k n tnk nn alkr
19 k db wn n s mg,
b d lwn n w tn r.
20 mg n rrin-n alriwo,
gbn e ni lgbn fi nu rn hn d.
21 B wn wr ni k fn lgbn,
b gb ni ap tn r.
22 mg n hra wn il-onl,
gbn mlb y kk dr nta br g onl.
23 Onynu ni yj wo nu n il-onl,
gbn mlb y gb oj kr.
24 w-kw ni lti fets r-lr n nu n,
tj k n j k mlb e b.
25 nu m-km n sr ni-lni,
gbn e ni mlb wn r r k t s .
26 wn mg k l ron kj nu wn,
gbn sl kn ni r lgbn t w.
27 Ngb t aebi b p fn t r,
or ara-r n p fn.
28 Abanij ba ara-r j,
wn aldgb r y s krra r.
22
W L
l dab kta nn r,
gbogbo nyn ni p s bk r.
2 l db gb nyn,
ni t b fwkn n gbd w w r.
3 pt m j bk fn bb r,
b b j mbnrin y s di t.
4 mbnrin t ron ni di ra fn k r.
mbnrin alntj j ohun bnj fn bb r.
5 mbnrin bbur j bk fn bb t y r,
wn mjj ni y k lm.
6 r t k bjmu db orin ngb f,
gbn pn ti bw j ohun gbn ngb gbogbo.
W GBN TI W MG
9 B a b k mg db gb t a l kok t f,
tb t a y-ni lnu lj run.
10 ni t b mg sr
db ni t b ni t w lj orun sr,
ntor lyn n y w p: K n yn?
11 Sunkn lr k ntor p in r ti k,
sunkn lr mg ntor ye r ti l.
Sunkn kker lr k ntor w n simi,
gbn ay mg bur ju ik l.
12 j mje ni a f f k,
gbn gbogbo j ni ti mg.
13 wn ba d ni k w fi b mg sr,
m e b b rn,
ra ld r k w m ba b s jngbn,
k m ba k r b b b gbnra,
kyn s i, w y s r simi,
gbn r k s n s .
14 K l wwo ju irin l,
k lrk mrn ju mg.
15 Iyanrn ti iy pl irin k ro gb
b alkr t ro t.
16 Il t a fi p j yk,
k ub lb j-il,
bkan n ni br gb kker kan,
k l ba pinu t a fi mrn t dj e.
17 pinu t n m ye db giri t a dn jl.
18 wn kta kker t b lr gnn
k l dr ngb t aff b f.
Bkan n ni kn mg t rn r ply,
k l fknbal lj br kankan.
PPA RP M
19 B a b gb oj, omij y jade,
b a b kan kn a m w r.
20 ni t b sk s y l y l,
ni t b b r ba r j.
21 B w b fa id y m r,
m e s rt n, n tne.
22 B w b sr lle s r,
m e br, a l lj fn yn.
gbn b ws, tt r,
tb j dl l r l.
23 Dr ti nkj r ngb iro,
w y s gbdn l pl r.
J alfhnt fn un nn pnj
lti l pn nn jogn r b b y.
24 fn n j in t j,
b ni b ti j tjsl.
25 K y k a fi tj spam
fn r t f rnlw,
26 gbn e ni a s fn
ni t fa ibi w sr r r.
DR FN RA
27 mi b r ni b mi nu mi,
k fi ra bo t mi,
k wn m e m mi kn,
k ahn mi m e pa m!

23
lrun, Bb ti Olwa y mi,
m e j k tipa wn ub!
2 mi b r ni fi pn s rn mi,
k fi p bw sn kn mi,
k a m e foj r kn mi,
k a m j kn mi ny.
3 K e mi m ba p s i,
k mi m e lpo,
k n m ba ub sw wn t.
4 Olwa, Bb ti lrun y mi,
m e k m sl lb agbra wn!
5 M e j k n lj gbraga,
m fkf jnn s kn mi.
6 M e j k af fkf ara jba lr mi,
m e jw mi fn wn af tj.
BRA
7 yin m mi, fets k nu mi
ntor ni t b pa m k n di r.
8 nu l ti d d m u,
elb ti ongbraga y tipa r ub.
9 M e gbdn lti ma bra,
tb k ork Mm ma w lnu r ngb gbogbo.
10 B md t a k ti l al jp,
bkan n ni ni t fi ork Mm bra ngb gbogbo
k l al d.
11 ni t sb bra k j lra,
parun k n jnn s il r.
B b fi e bra,
jbi b k b e ohun bra r,
l r di mj.
12 wn r kan y fn ik,
k a m e gb wn lrn wn ran Jkb.
Ntor ir wn r b e jj s wn olfknsn
t wn k sn nn .
13 M e j k r bj w lnu r,
ntor ohun b nn r.
14 Rnt bb ti y r
b w b jk lrn wn algb,
k w m ba e e nwj wn,
t y ba mlb r j,
p b e p a k b s ay
tb k w ggn-n fn j b r.
15 ni t b gbdn lti ma p
k l hw gb n gbogbo j ay r.
FKF
16 Ori wn nyn mj ni lpo ,
ori kta fa bn lrun.
Ntor fkf gbgbn db in ti j,
k l k tt y fi j ara-r run.
ni t gbdn lti ma d fkf,
t k dr tt dgb t in n gb.
17 Aj t gbogbo onj w,
t k y tt y fi k.
18 ti ni t b ibsn gbyw j,
t s w p: Ta l l r mi?
knkn y mi k, giri b m,
k s ni t r mi, mo e l br ?
19 K rnt Oldmr ba t ga jl,
oj nyn nkan ni br.
K m p oj Olwa t ml ju orn lmw
r gbs kkan m nyn,
t s wo gbgb kk kedere.
20 ni t m ohun gbogbo k wn t l,
m gbogbo wn lyn d wn.
21 Ir ni b y jy n gboro il,
a s m u ngb t k ln r.
OBNRIN ALGBR
22 B n ni fn obnrin t k t s k r,
t s b m l fn k r.
23 Ln kn, ti r fin Oldmar,
ln kej, ti k r.
Ln kta, pl w gbr r ti b m l.
24 Irf obnrin b ni a f w s wj,
jy r y s d or wn m r.
25 wn m r k n n gbgb,
wn ka r k n n so.
26 gn ni y e rnt r,
tj r k s n par.
27 B ni gbogbo ary y fi m,
t gbogbo orl-de y gb p
k s ohun t dra ju br Olwa,
k s ohun t l gba-ni l
ju ppa wn fin r m.
24
YN GBN
gbn y yn ara-r,
y si go lrn wn nyn r.
2 un y la nu r nn j Oldmar,
y s go nwj gb-ogun r w p:
3 Lti nu Oldmar ni mo ti jde,
t mo s bor ay b kk.
4 mi gb n klk run,
pl t mi lr p kk.
5 mi nkan ni mo e oj run,
t mo s rin in gbun kiri.
6 Lr omi kun, lr gbogbo il,
lr gbogbo nyn ti gbogbo orl-d ni mo jba.
7 Lrn gbogbo wn ni mo ti w ibi simi,
lrn ran ta ni mi b ma gb?
8 Ngb n ni ld ohun gbogbo fn mi n fin kan,
ni t d mi ti fi ib kan fn g mi. s w p:
Fi Jkb e ibgb r,
k o s fi srl e ohun-n jogn r.
9 Lti ayray n ttke, ni d mi,
mi k s n als tt ayray.
10 mi j fn un nn ag mm r,
b ni a e gb mi kal n Sn.
11 s fn mi n ibi simi n l t f jl,
jba mi s b n Jrslm.
12 B ni mo e fsml lrn wn ll,
nn pn Olwa, nn jba Olwa.
13 A ti gb mi ga b igi kdr n Lbnn
b igi sprs lr k Hrmn,
14 B igi p n gd,
b igi lf arw nn oko,
b igi pk lt ipad.
15 Mo s gb rn jade b snmn,
tb rr olrn ddn tb j onyebye.
B glbnm, nk ti wn ohun aldn,
b rn ttr n ibi-mm.
16 Mo na ka mi b igi trbnt,
ka mi t dn t lw.
17 Mo so dd ay jade b igi jr,
wn so mi pn n kn rr.
19 w sd mi, gbogbo yin t r mi,
k s y pl wn so mi.
20 yin y r i p mo dn ju oyin l,
mo s wl ju oyin afr l.
21 Ebi y tn pa ni t b j nn mi,
ni t b mu nn mi y tn f s i.
22 ni t b trba fn mi k n n tj,
ni t b sn m k n pdn.
GBN TI FIN
23 Gbogbo wny ni tt nn w Mjm Oldmar.
fin t Ms pale fn wa,
b ohun jogn fn wn m Jkb.
25 gbn r kn knwsl
b omi od Pn n gb Prds,
b omi od Tgrs ngb so titun.
26 kn knwsl pl ye,
b od frts, b omi Jrdn ngb kr.
27 dn pl m b omi od Nl,
b omi Ghn ngb fnt.
28 knrin kn k par m gbn,
ni kyn k s n l d sl r.
29 Ntor r r jn ju omi kun l,
mrn r s jn ju gbun l l.
30 mi s n y b omi kker lti d r,
t mo dar wn omi n s in oko kan.
mi s w nn ara-mi p:
31 mi y bu omi s wn ohun gbn mi,
mi y s fi omi rin wn eb dd mi.
32 B ni omi kker mi y ti di omi l,
t od mi y s di kun.
33 B ni mo e rn wn olk l
b wn ti dn b orn wr,
k a l m wn n n jnjn.
34 B ni mo e da k sl b astl
t mo s fi fn wn ran t b.
25
WN WE
Ohun mta ni mi f
ntor wn wu Olwa ti nyn.
jme lrn wn arknrin,
rp lrn wn aldgb,
ti f t b lrn tk taya.
2 Ori nyn mta ni mo krra,
hws wn s s mi:
Ak t gbraga,
olw t pur
ti argb algbr t k s gbn.
WN ARGB
3 Ohun t w k tj n kker,
bwo ni w e l n i b w b dgb?
4 dj y argb elh lr,
ti m dmrn fn wn t ti di ogb!
5 gbn y argb, m ti ra y gblagb.
6 Ad wn argb ni gbn rr pp,
go wn s ni br Olwa.
WN WE T A K LKKAN
7 wn msn ni kn mi k s ni ay,
kw s ni ahn mi yn:
ni t n ay nn wn m r,
ti ni t w ly lti r ub wn t r.
8 ni ay ni ni t b aya rere gb p,
ti ni t ro oko le b gb t a so ktkt
pl hrhr p.
ni ay ni ni t k fi nu d,
t k s sin ni t kr ju .
9 ni ay ni ni t r r t s r ni fets r r.
10 ni t b r gbn tbi lt,
gbn k tbi ju ni ni t br Olwa.
11 br Olwa ju ohun gbogbo l,
k s ohun t a l k w ni t n i.
OBNRIN BBUR
13 Egb t bur jl ni ti kn,
ibi t bur jl ni obnrin.
14 Lti w t ni jy t bur jl,
gbsan t ni s bur jl.
15 K s or t bur ju ti ej,
k s mjl t bur ju ti obnrin.
16 y mi lti b abm ranko
tb knn gb p,
j lti b obnrin bbur gb.
17 w k y oj obnrin pad,
s s di olj or
b abo ranko br.
18 k r y m m dn
lrtl ngb t b jk
lrn wn aldgb r.
19 K s ibi t db ti in obnrin,
pn l ni y e tir!
20 B k onyanrn ti r fn s argb,
ni aya lj fn knrin onw pl.
21 M e j k w obnrin r lj,
m s e ojkkr s ohun-n r.
22 knrin t aya r b ti di r,
oly oljt.
23 Aya bbur ni fa rws kn,
bnj oj, bj kn, w lera ti
ekn onrws ti d aya w
t k fn k n lf.
24 Lti d obnrin ni ti br,
ntor r n gbogbo wa fi k.
25 M e j ki omi r y n n,
m s fi w br m aya algbrn.
26 Bi k b rn b w ti f,
l e kr ld r.
26
OBNRIN RERE
ni ay ni knrin t n aya rere,
j ay r ti di lpo mj.
2 Aya tt, ay w fn k r,
ay k r s j lf n kn rr.
3 Aya rere j bn l
t a fifn ni t br Olwa.
4 b j ni olw tb tlk,
kn r n tlrn,
t oj r rrin-n ngb gbogbo.
5 Ohun mta ni m kn mi gbn,
krin s b m lr:
K a pur m-ni n gbangba,
k a dj ni nwj gbogbo nyn,
ti jr k ro lti farad ju ik l.
6 gbn aya oljkkr j bnj ti f,
ti alhn apnyn b ti mta yk.
7 Aya bbur db jg t k bs i,
ni t b f ti di kke m.
8 Aya mnt fa bn
ntor k fi ohun tij r pam.
9 Nbi ppj ti tjm
ni a ti m algbr aya.
10 Bojt algbrn aya dradra,
ntor b b r ay y l .
11 Ma b oj r b l,
m s j k y lnu b b tn .
12 B r-j t ngb gb
ti mu omi-kmi t b r,
b ni ti w il-kl,
t s gb ara hh sl fn gbogbo f.
13 Aya rere m in k r dn,
gbn r fn un n agbra.
14 Aya t panm j bn Olwa,
w mm r k nye.
15 Aya t m tj j bn t ga jl,
w mm r k nye.
16 B orn t dde n k run Olwa,
b ni w obnrin onw mm
ti tml fn il r.
17 B ml ti tn lr ftl mm,
b ni w oj r ti ara r.
18 B wn wr lr pl fdk
b ni y ara r lr s r t dr inin.
OHUN BNJ
28 Ohun mj ni dun mi,
kta s b mi nn:
olw t a di tlk;
ll t a k bl fn;
ti ni t fi dodo sl l sn ,
id ni Olwa y fi pa run.
ONW
29 Agbra ni onow e l j oltt,
ni t taj k l al d.

27
plp ni ti d ntor aj,
jd fn ow t f-ni lj.
2 B igi t a k b in kta,
b ni ti wn j tt ti rr.
3 fi b w b tram br Olwa tmtm,
k ni a pa il r kal.
R SS
4 Ngb t a b s as, ohun gbin n k,
b ni r nyn t farahn nn r r.
5 In n dn kk amkk w,
b ni r nyn fi nyn hn.
6 so igi n fi w igi hn,
b ni r ti fi rn kn hn.
7 M e yin n kni k w t gb r nu r,
ntor un ni a l fi dn an w.
8 B w b lpa dodo, w y r i,
k w s w b a arw.
9 Ir y kan n n k il p,
tt s pad t wn t pa m w.
10 B knn ti ba lti pa ran j,
b ni ti dr de aebi.
11 r gbn n ti nu olfknsn jade
gbn ni t k m lrun
k dr lj kan b p.
12 Fi wn ba s gb t o b mg l,
gbn k w ma b lgbn l ngb gbogbo.
13 r aebi fa bn,
rn nu wn kn fn gbdn .
14 r elp ri-ni lra,
j wn t ohun t a fi fw bo et.
15 tjsl n par j wn ongbraga,
p nu wn k e gb.
R
16 ni t b t r k e gbkl,
k l r r tmtm.
17 Frn r r k w s tt s i,
b b s t r r, m e tl e m.
18 Ntor b t t pa nyn,
ni w t pa rp nkj r.
19 B y t b lw nyn
ni w t j k r r l,
w k l r i pad m.
20 M e tl e, ntor ti rn jnn,
ti s l b etu t b lw d.
21 A l d egb, k a dr b ji-ni,
gbn ni t b t r
ti ba nkan j kj l.
EHN
22 ni t b j, pte ibi,
k s s ni t l d a dr.
23 Nwj r y s r ddn b oyin,
b ti yin gbogbo r r.
Lyn n ni y pohnd,
t y y r r pad fn parun r.
24 K s ohun mrn t mo krra t o.
Olwa s krra r bkan n.
25 B kta t pad sr ni t j sk,
b ni w dl ti pa j ni kan l.
26 B ni t wa fn ti b sn r,
b dkn ti m ni t dd,
27 b ni ni t b fa ibi y ti r ibi,
l m b ibi ti d b un.
28 sn ti b ni pn ongbraga,
gbsan s dr d wn b knn t ba.
29 dkn ni m wn t y nn ub ni rere,
or y s pa wn k wn t k.
BN
30 bn ti run, ohun rra ni wn,
wn s p s w l.

28
ni t b gbsan
y jy san lw Olwa,
un y s m r dr.
2 Drji nkj fn ohun t fi s ,
a s dr r j ngb t w b gbdr.
3 j n kan l ma bn s nkj r,
k s ma br wsn lw Olwa sb?
4 j b k n fn nyn b tir,
j l m gbdr fn r sbsb?
5 B un fnrar t j lran ara b pa bn m,
ta ni y e tt fn r?
6 Rnt gbyn ay r,
k w s fi krra sl,
rnt parun ti ik,
k w s j olt s wn fin.
7 Rnt wn fin,
k w m e bn s mnkj r,
rnt mjm Atbi-Jl,
k s fi mkan sl.
J
8 Lra fn j, wn y s dnk,
ntor lj fa w dyed,
9 s fa t ba rp j,
b ti gbin dr lrn wn t gb n lf.
10 B igi ti p t ni in r ti p,
b rn ti p t ni j ti p t.
B nyn ti lgbra t ni bn r ti p t.
11 parun pl fef m in gb,
tnum j fa tjsl.
AHN BBUR
12 B w b f in, y j,
b w b tut s i, y k,
nu ni e mjj.
13 gb ni fn olff ti olhn mj,
ntor wn ba lf plp j.
14 Ahn olff pa plp,
s wn di ni t s sl l b wn nyn,
pa l oldi run,
t s d jba algbra.
15 Ahn olff ti l obnrin rere kr n il r,
t s e b gba so i r lw r.
16 ni kni t b fets i k l n lf,
k s l r simi.
17 Pn fi oj p sl lra,
gbn pn nu rn egungun tt.
18 p nyn ni a ti fi id pa
gbn wn p j b l t a fi ahn pa.
19 ni ay ni ni t r b kr nn r.
t k s jy bn r, t k w jg r,
t k s wn wn r.
20 Ntor jg irin ni jg r,
wn id s ni wn r.
21 Ik gbgbn n f,
is-k sn j l.
22 K n i fsml ld wn oldodo,
k s n fa in r j wn.
23 gbn wn t k Olwa y ub sn r,
b ti j wn ll k,
y kl wn b knn,
y ya wn prpr b kn.
24 B w ti di gb jr r pl igi gn
b ni k w pa ilkn nu r d bkan n.
25 B w t pa wr ti fdk r m,
b ni k w t m wn wn r r.
26 ra k ahn r m e gb ub,
t t y fi m b ti lg d
29
. OHUN YY
Olore n y nkj r n nkan,
ni t e rnlw ti pa fin m.
2 Y nkj r ngb n r,
k o s san gbs r b kk b t.
3 Pa lr r m k w s j oltt s i,
w y s ma r ohun t iw f ngb gbogbo.
4 plp t f y nkan
ni pa kn ni t fn wn.
5 ni t y nkan ni la w onkan,
y s fi twtw sr npa ow olw,
gbn b gb lti sanw b d y ba dhn j,
y s s p un k lw lti san gbs un.
6 B olw b l r dj gb, ri e ni.
B b k, a ti gb ow r l,
un y s di t ongbs r.
p ti ws ni ongbs y fi san n fn un
pl b dp blfn.
7 plp ni k wn-ni t k e ntor awun,
gbn ntor br k a m e gb ow wn j.
R-N
8 gbn k w law fn tlk,
m e j k dr p fn r n r.
9 Ntor iln, ran aln lw,
m e rn wn l lw fo nn n wn.
10 N ow r fn arknrin ti r r,
m e fi pam nbi t y ti bj.
11 N ra r b Oldmar ti p
ntor b n y fn lr ju wr l.
12 K r-n l s il ra r,
y s gb l lw ibi gbogbo.
13 Y gbj r lj t
ju as l ti k algbra.
RA PL GBW
14 ni rere ni gbw fn nkj r,
aln tj nkan ni l dal fn un.
15 M e gbgb oore alfynt r,
ntor ti jw mi r fn .
16 wn aebi s dg wn di ohun bbur,
almoore s k alb r sl.
17 gbw ti pa plp olw,
t ti l wn kiri b omi oj kun.
18 ti l wn algbra l s gbkn,
t wn rn kiri n il jj.
19 Aebi t sr l e gbw
lti jr s l ibi jbi.
20 e gbw fn nkj r
gg b wn agbra r,
gbn k w ra k m b gb ub.
21 Ohun ti a kk l n ay ni omi,
onj ti a, pl il bkan n lti bo r.
22 Onj tlk nn il ara-r,
sn ju onj s pl jj.
23 b e kker tb l,
j k ohun tr t lrn,
m e d ni t foj t wo il r lhn.
24 ni m-ni ya il onl kiri,
ntor lej k gbd l nu r.
25 A k dp lw jj t bu omi kn ago,
n w y gb r kkor wny:
26 lej, w b, pa tbl onj m.
fn mi n onj t w lw r!
27 lej, jde ntor arknrin tmi b lti lo yr!

28 Ohun dn ni fn ni t mra
p k a b n lej n il onl,
tb k a fi gbs b u.
30
K FN MD
ni t b frn m r ni n n pn
k ba l j ni ay r, t b dgb.
2 ni t b b m r w y jr r,
y s fi yga lrn wn r r.
3 ni t b t m r t m t r ojkkr,
y s fi ay r hn lrn wn r r.
4 B bb n b k y db ni p k k,
ntor ti fi n kan b tir sil lyn r.
5 ni t fi ay tj ngb ay r,
t k s kbm lr r nn ik,
6 ni t y gbsan lra wn t r,
t y s gbsan fn awn r r.
7 ni t b ba m r j y r egb d,
y s gbn pl br nn b b gb igbe.
8 m sn t a k t j algbrn,
m t a fi sl n y ara-r y di algd.
9 B w b ba m r j y di br fn ,
kj m n fa bnj bb.
10 M e pn nn gbrn r
k w m ba pn nn bnj r
ngb t a b pa eyn ik d pl bm.
11 M e j k e f in r ngb we r,
m s di oj r s wkw r.
12 Tr r ba s jg ngb we r,
n n ngb t w n kker,
k m ba di algd t sgbrn s ,
t y s fi sl sn bnj.
13 B m r w k w s m jg r wwo
k w bj r m e b nn-j.
LERA ARA TI TI M
14 Tlk t tbi t s lgbra,
sn ju olw t r l.
15 lera ti lf sn ju wr l,
tlrn s sn ju kta onyebye.
16 K s ra t tbi ju lera,
k s ay t ju inddn!
17 Ik y ju sn l, run rmb
sn ju sn gb gbogbo.
18 Onj t gbdn t a gb swj ni t k l jun,
db rb t a gb sn sr.
19 K ni b y e fn gd,
t k l t w tb k gb rn r?
20 B ni fn alsn t dr
nwj ohun rere t w nwj r.
AY
21 M e trba fn bnj,
m e y ara-r lnu pl rn.
22 Inddn ni y nyn,
tjk a ma m j ay gn.
23 Tjk, k o s n fknbal,
m rn jnn s .
Ntor ynu ti pa plp,
k s r kan lr rn.
24 Oj kkr ti bn
m j ay ni kr,
ynu s mu-ni dargb lt sk.
25 ni t tjk pl ay nd onj;
ni onj e lnfn.
31
B TI Y K A LO OW
ow fi sn pa-ni lra,
nyn ow l lf l.
2 nyn ohun t a j l orun l,
dw lf ju sn bbur l.
3 lr i lti k ow j,
simi r k ju gbdn asn l.
4 Tlk i fn onj j kker,
b b s simi y r ara-r nn n.
5 ni t b frn wr k l al,
ntor ow m ni t b lpa r n.
6 plp ni wr ti dd fn,
b til j p iparun b nwj wn.
7 j ks fn wn t lpa r,
dkn fn gbogbo mg.
8 Ay ni fn olw t k lbi t k s lpa aj!
9 Ta ni ni n k a ba l yn n?
ti e ohun ribiribi lrn wn nyn r.
10 Ntor a ti fi wr dn an w l ub,
y s j go fn un.
l d gbn k e b,
s r y lti e ibi gbn k e .
11 Ohun-n r y dr ls pdn,
wj nyn y s krin yn n.
W MLB ND ONJ
12 B a b p sbi s ni l,
m e fi knjw jun.
M e kgbe p: Onj m p nb !
13 Rnt p jk k dra,
k s d t n ojkkr t oj:
ntor n ni fi sunkn fn ohun khun.
14 M e na w sbi t als w,
m e b a br onj p lkan n.
15 Rnt p nikej r f b tir,
k w s rnt ohun t w k f.
16 Hw nd onj b ni w,
m e ojkkr k o m ba t.
17 J ni t y kk dw onj dr b mlb,
m e jun j k a m ba foj t .
18 B nyn b p nd onj pl r,
m e na w r gbawj wn.
19 Ohun kker t mlb,
y m ls ynu lr dbl r.
20 Ti aljk ni rora ti palra ti sn, pl ara bal.
wn ba onj d ni m-ni sn dradra
pl in t y b a b j lj kej.
21 B w b ti jun j,
lyn ygb, ara r y bal.
22 Fets mi, m mi, m e gn m,
w y r i p mrn mi dra lj iwj,
ohun khun t w b e,
e n wn, sn k s n e .
23 e ni a sre fn ni t e yy onj,
y y s jr s w rere r n tt l.
24 ni t b hw onj t gba jbi gbangba,
y y s jr s awun r ll.
T MMU
25 M e mu t fn gboy
ntor t ti pa plp run.
26 B in t dn i algbd w,
b ni t ti e kn onwkw.
27 y ni t j fn nyn
b a b mu n wn.
Ir ay wo ni ni t k mu t j?
Ntor fn ay m nyn ni a e d a.
28 Fn ay kn, inddn ti dray
ni t t a mu s sk.
29 fr, in kkor ti tj ni t
t a mu lrn bn ti j.
30 t muj j dkn fn mg,
dn agbra r k,
s lpo gb r.
31 M e b nkj r w nd t,
k w m s dojt ngb t w lb agbra t,
m e lo r lle fn un,
m s e b nnj nwj wn yk.
32
S
B a b fi e alga onj s m e gbraga,
gbn k w db kan lrn wn t a p.
R i p wn r jk k iw t jk.
2 Jk lyn gb t w b ti e oje r,
k o b wn y k a b l yn fn oore r.
3 Ntor w j algb, w l sr,
t r ni, gbn fi wn s gbn r
k w m e d orin wn lw.
4 M e sr jiyn ngb t t w n il,
m s e polongo gbn r ngb t k w.
5 B did t a fi d wr n er aldn
ngb t a b gb t kal.
6 B did kta mrd lra wr,
b ni orin pl t t gbdn.
7 dmknrin, sr ngb t b y nkan,
lyn gb t a b bi ju kan l;
8 sr fn wn gb d gbn k r r kn fn gbn,
e b lgbn t dk.
9 M e yj s swj lrn wn t j ,
m e tnum r nwj wn jy.
10 B mnmn ti k k j t ,
b ni ys ti dn lra w mlb.

11 B kk b t lti l,
m e dr m. L s il r lti l simi.
12 K w s e ohun t w nb,
ls tb r gbraga.
13 Ju gbogbo r l, yn ld r,
t rj bkn r sr r.
OORE LRUN
14 ni t b f r lrun gbd gba
bw, ni t b w a n r i,
15 ni t b k fin n m ,
gbn y di dkn fn alehn.
16 dj ni t br Olwa p,
y m t rere jde lti in knkn.
17 l k bw sil,
s y fin pad fn fn ara-r.
18 lgbn k n k ln,
k s ohun t l d ongbraga ti onrra dr.
19 M e ohun khun ls mrn,
k n s bm lyn n.
20 M e rin n t n dkn,
m s j k in kan j lmj.
21 M bkt n n t dra pp.
22 ra n gbogbo n r.
23 ra nn ohun gbogbo t w e,
ntor n n y ni w y fi pa wn fin m.
24 ni t b pa fin m pa ara-r m,
ni t b s br Olwa k n r tj.

33
Ibi k l b ni t br Olwa,
y r gbl kr nn dnw lti gb d gb.
2 ni t krra fin k gbn.
j ay y s gb e kkiri.
3 lgbn gbkl r Olwa,
s gbral fin b f lrun.
4 et r r sl a s fets ,
fiys k r k o t dhn r.
5 B s kk ni kn mg, rn r ypo.
6 r t k dr sb kan db in
t k lb n kni t b gn n.
DGBA IP NYN
7 K l f t j kan tbi ju kej
ngb t j p orn l fi ml fn gbogbo j?
8 gbn Olwa ni m wn yt.
un ni fa oriri gb t w, t l.
9 pe wn j kan n l,
s ya wn mrn s mm,
s fi wn yk sl lsn.
10 Bkan n ni gbogbo nyn ti j erp,
ntor lti in il ni a ti d a.
11 Sbsb Olwa fi m l r m wn nyn yt,
t s m wn rin n tt.
12 bkn fn wn kan t s wn di ni l,
ya wn mrn s mm t s f wn mra,
ggn-n fn wn lmrn t pa wn kal,
t s l wn kr n ip wn.
13 B am lw amkk t l b ti w ,
b ni nyn lw ld r t fn un n i r.
14 B ibi ti ld s ire, t ik ld s y,
b ni wn l fi ld s wn oldodo.
15 W wo i Oldmar nssy,
wn w n mjj, kan kj s kj.
16 mi t mo kyn d,
mo sn b onkr lyn oko.
17 Mo ti di awj npa oore-f Olwa,
ab mi s ti kn b ti wn onkr.
18 J k n s fn yn p
mi k i fn ara-mi nkan,
gbn fn gbogbo wn t w gbn.
OHUN-N TI WN M-D
19 fets mi, yin olr wn nyn,
yin al nyn, fetsl.
20 m e j k m tb yw
tb arknrin tb r
l lr yn lj ay yn.
21 N wn gb t b w ly
m e j k n kni jba lr yn.
m e fi ohun-n yn fn lmrn
k m ba di ni t bb fn un.
22 Ntor sn k wn m r bb
ld r, j k w ma wo w wn fn onj.
23 e albjt r gbogbo,
m e j k n kni ba go r j.
24 Ngb t wn j ay r b par,
ngb n ni k w pn jogn r.
WN R
25 Korko ti pn ti r w fn
ktkt pl jg ti jnu ti p g r.
26 M r i y s w simi,
j k al i y s w mnira.
27 Onj, bw ti i fn r,
jy s b fn r bbur.
28 M u i k m e di l,
ntor n lw ni bb aebi.
29 M u i ntori y ni y ,
b k b gbrn fi wn s i lrn.
30 gbn m e hw k
s m nyn kankan,
k w m s e ohun t k t.
31 B w b n r kan oo,
l b ara-r,
ntor j mi r ni w fi r .
32 B w k b n ju r kan,
l b m y r, ntor
w n l r b w ti n l mi r.
33 B w b l n lkl,
t b s s l, nbo ni w y w a l?
34
M E GBKL L BKE OLWA
Asn pl k ni rt wn mg,
mg n l gbga.
2 B ni t l jj tb t s tl aff
ni ni t gba l gb.
3 Ohun t a r lj l jnn s oj kedere,
b wrn oj ti jnn s oj fnrar.
4 j ohun mm l m ohun m jade?
j elk l s tt?
5 f, pr ti l k e tt.
rn r ni jde si lj l.
6 fi b b j rran t Oldmar
fi rn, m e gbknl e.
7 Ntor l ti m plp n,
wn t gb wn gb ti gb.
8 fin y lys,
nu oltt ni a ti b gbn pp.
RN J
9 ni t b lk y n m pp,
ni t b n rr y sr gbn.
10 ni t k n dnw k m nkan,
rn-j fn-ni lgbn s i.
11 plp ohun ni mo ti r nn rn-j
t mo fi k gbn ju ohun t mo l s l.
12 plp gb ni mo w nn ewu ik,
gbn mo ti tipa n y r gbl.
13 gboy wn t br Olwa jj
ntor wn fi rt wn s Olgbl wn.
14 ni t br Olwa k fy,
k br ntor Olwa ni rt r.
15 Ay ni fn mi t br Olwa!
Ta ni gbral? Ta ni alfhnt r?
16 Oj Olwa w lra wn t frn r,
un ni a ti rnlw wn,
b kr nn ooru,
kr nn orn sn gangan,
ra kr nn ks,
rnlw kr nn ub.
17 m mi sj, fi y fn oj,
pl lr ti bkn plu y.
RB
18 b bwn ni ti ni t jal!
b rfn k l m.
19 Oldmr k l gba bn almlrun,
plp ni rb wn k l w wn n.
20 ni t fi ohun-n tlk rb
db ni t pa mlj bb r.
21 Onj r-n j y fn aln,
atjsl n l d a dr.
22 Apnyn n gba onj lnu nkej r,
atjsl ni k sanw on r.
23 B n kan b e ohun kan ti nkj
b j, ynu nkan ni r wn.
24 B n kan b gbdr t n kj sp,
ohn ta ni Olwa y gb?
25 B n kan b fw kan k lyn wnm,
k ni wnm n l e fn un?

26 Bkan n ni t ni t gbw fn r,
gbn t tn l d wn kan n;
ta ni y gb dr r,
k ni r sra r?

35
Ppa fin m j rb l,
ni t b tl wn fin t e rb sr.
2 I r-n j rb yfun t dra,
oore s j rb yn.
3 Ohun t wu Olwa ni lti yg fn ,
i tt ni lti yra fn dodo.
4 M e w swj Olwa pl w fo,
ntor wn ohun dp y gg b fin.
5 r oldodo p lr pp,
rn r a ma gk l swj Oldmar.
6 e ni b oldodo gb,
rnt r k s n gb.
7 Fi law yin Olwa,
m e hw bn kso.
8 Fi taytay e fitr n gbogbo gb,
k w s fi yy fi dmw r sl.
9 e dp t gg b Oldmar ti e fn ,
pl law gg b agbra r ti t.
10 Ntor Olwa san ni lrun wa,
y san n fn ln mje.
11 M e fn un n abtl, k gb !
M e gbkl rb t ti in rj w.
12 Ntor lrun dodo ni Olwa oldj,
t k e ojsj lrn nyn.
13 un k j ts ny,
gb dr ni t a nilra.
14 K k dr aln-bb
tb rhn op.
15 Omij op n pl igbe
lti jr s ni t f .
16 ni t b fi gbogbo kn r sin lrun ti r twgb,
dr r s gk l s run.
17 dr tlk gba wn kk kj,
k dra tt dgb t y fi d ibi t a rn an.
18 K dr tt dgb t Oldmar y fi bojw ,
t y e rere fn oldodo pl dj tt.
19 Lt lrun k n dr p,
b ajagun, k n dk,
20 tt un y fi f yn wn onw ip,
t y fi gbsan lra wn orl-d;
21 Tt y fi pa ongbraga run
lti ka tt d gbgb,
t y fi f p k.
22 Tt y fi san fn olk lk gg b i r,
t y fi san fn nyn gg b r kn wn;
23 tt y fi gbj r wn nyn r,
t y fi n r fn wn n ay.
24 n r dra ngb pnj,
b j t r ngb gbl.
36
DR FN WN NYN LRUN
W gb w l, lrun gbogbo gby
k s j k wn orl-d br r!
2 Gb w r sk s wn kfr,
k wn ba l m agbra r.
3 B w ti l w lti fi w rere r hn wn,
l wn bkan n lti fi go r hn w.
4 Wn y s m, b a ti m p
k s lrun mrn fi w.
5 Fi wn apr titun hn pl yanu titun,
fi go w ti ap tn r hn.
6 Fa bn r ru, k s da run r sl,
t or t ba, k o s t elnn k.
7 M j n snmts,
j k gb n d,
k a dn wn i yanu r,
8 k in j wn t s l,
k wn t ni nyn r lra parn.
9 F or wn jy jj t wn w p:
K s lmrn lyn wa!
10 K wn y Jkb j,
k wn l jogn il wn b ti tij.
11 Olwa n fn wn t a fi ork r p,
fn srl t w fi e kb r.
12 Fi oj n wo l mm r,
Jrslm, ibi simi r.
13 J k yn r kn Sn,
k go r kn tmpl r.
14 Jr s wn t w kk d,
m wn stl n ork r .
15 Fi r fn wn t dr d ,
k a r i p r wn wl r .
16 Olwa, gb dr wn rn r,
gg b bkn rn lr wn nyn r.
17 K gbogbo d or il ay l m p:
w ni Olwa, lrun ayray!
YNYAN LGB
18 Gbogbo onj ni l gba n fun,
gbn onj gbdun ju onj l.
19 B ahn ti m adn onj,
b ni kn lgbn ti m r k.
20 w atannij fa bnj,
gbn lgbn l y rn pad l e lr.
21 ni kni ni a l fi e k,
gbn obnrin kan dra ju mrn l.
22 w obnrin m oj k r dn,
ntor lw ju ohun gbogbo l.
23 B b s n r rere,
o orire ju gbogbo d l.
24 Aya ni ra k t tbi j,
olrnlw, alfhnt.
25 gb jr t a k fi gbgede yk ni a parun,
knrin t k n aya di pn alrnkiri.
26 Ta ni y gbral gb adigun j,
t rn lti l d l?
27 Tb ni t k n ibd,
gbn t sn nbi t al b ti l ?
37
R K
Gbogbo r ni jw rp,
gbn a r r t j ork r lsn.
2 j k e ohun bnj ik ni
b r r tmtm b di t r?
3 e, lgb mi! k n e t w wy
lti da tnj bo ay?
4 r k y b pn nn ay r,
gbn y jnn rr ngb pnj.
5 r tt y gbj r lti b t j,
y b gb as r lti gun t.
6 M e gbgb lgb r nn ogun,
k o s rnt r bi w b pn kgn
OLMRN
7 Gbogbo olmrn ni fi mrn hn,
gbn wn kan e mrn tiwn.
8 ra ngb t nkan b dmrn,
kk wd ohun t f.
Ntor l ma ro ti ara-r nkan.
e t un y fi lk lr r?
9 l s fn p n r dra,
k dr lti wo ub r.
10 M e br mrn lw ni t fi oj k w ,
fi f kn r pam fn wn t jow r.
11 M e b obnrin sr npa ni t b a jjd,
k w m e sr ogun fn ojo nyn,
tb r ow fn onw,
tb iye ow fn ni t raj,
tb law fn awun,
tb n fn k, tb fn l,
tb k par i fn on fj,
tb i ptk fn l r!,
m e fets mrn wn lr ohun wny.
12 Dp y, k iw l b nyn lrun
t d lj p pa wn fin m.
T n kn kan n pl r,
t y s kdn fn b w b ub.
13 K w n tl mrn kn r,
ntor w k n ohun mrn t w l gbkl.
14 kn nyn n jr s ip r,
ju ol mje lr il-.
15 Ju gbogbo r l,
gbdr s lrun k m s r dr n n tt.
GBN TI WNTN-WNS
16 mrn ni orsun e gbogbo,
rn s ni j gbogbo.
17 kn ni gbgb w lka mrin:
18 Ire ti ibi, ik ti y,
g wn ptpt ni ahn.
19 n kan l j lgbn fn fn
plp t k s n wl fn ara-r.
20 lgbn t a k r r sl ti pdn gbdn.
21 ntor r oore-f lrun gb nn gbn.
22 ni t b gbn fn fn ara-r
ni a r so m r n ara-r.
23 ni t b gbn fn fn wn
nyn r, so m r y w tt l.
24 wn ba d ni j or nyn,
gbn j ay srl k lpin.
25 ni t b lo gbn ori ara-r gbdn,
wn t r i yn n.
26 ni t b gbn fn wn nyn r
n gba jogn go,
t ork r y w ll.
27 m mi, b w ti w nn lera, tj ikn r,
k o m e j ohun t k dra fn .
28 Ntor k e gbogbo onj l dra fn gbogbo nyn,
tb t dn m gbogbo nyn lnu.
29 M e s tl gbogbo gbdn,
k m s di aljk nn onj aldn.
30 Ntor sn b jj w,
jk s fa run.
31 s jnu nd onj t pa plp,
gbn onsra fa j ay r gn.
38
SN TI IK
Bw fn ongn, ntor wl fn ,
lrun ni d e r sl.
2 d lrun ni gbn onwsn ti w,
ba s e tj -ti-j r.
3 m ongn ni fn un ll
t s m u snm wn algbra.
4 lrun ni m il hu ew ogn
t lgbn gbd kys.
5 j a k fi ew m omi i n dn,
k wn nyn ba l m agbra lrun?
6 fi gbn n jk nyn
k wn ba l sgo nn i l r,
7 t wn onwsn fi pa rora,
t ongn fi e ogn.
8 B ni i Olwa t l ldw dr
t lf s w npas r.
9 m mi, b sn b kl , m e br,
gbn k w gbdr s Olwa,
y s w sn.
10 Fi e r sl, k w r s m,
k w s w kn r m kr nn .
11 k w rb trr ti yfun fn rnt,
k w s e fitr gg b agbra r ti t.
12 Lyn n, t ongn l,
ntor Olwa ni d a bkan n,
m e jnn s i ntor w n l r.
13 gb mrn w t lera dw wn.
14 wn n s gbdr s Olwa,
k fn wn n bn mlrad,
ti wsn lti gb l.
15 ni t b d lj ld r,
k l b ongn.
16 m mi, sunkn fn k,
k omij r fi bnj r hn.
Lyn n e snk r gg b
k o m bl fn iboj r.
17 Sunkn kkor pl f pp,
tl a snk gg b t t s i,
fn j kan tb mj k wn m ba sr lyn,
lyn n k o tjk.
18 Ntor bnj fa-ni d il ik,
rora kn s gba agbra nyn.
19 Lyn snk gbgb bnj.
y bnj k bsi.
20 Gbgb banj, k o s mj kr.
21 w k wl fn k n m,
w y s e ara-r le.
M e gbgb p a k pad w s ay.
22 Rnt we mi, k w s fi e tr:
n ni j tmi, n ni j tr
23 Ngb t k b simi, j k rnt r simi,
tjk lr r lyn gb t mi r ti l.
I W TI I AKW
24 I akw fn un lgbn s i,
ni t k b i ekra k l di lgbn.
25 Bwo ni ni t k eb ti l di mw?
T fi igi da ran nn oko,
t dar ktkt t s l ml,
t gbogbo nyn r w lr tj ran sn.
26 dn kn r ni lti i oko,
s tj wn ran n ibj wn.
27 Bkan n ni pl wn gbngbn,
t wn i tsan tru,
t wn e re erinmi,
t wn s nyn lti gb titun jde
nn i n wn,
dn kn wn ni lti gbn t jj
pl sn tt wn y fi par i wn.
28 Bkan n ni pl algbd nd ow
t i lr irin.
In gbd j o lra ldwdr
lrn in gbgbn n.
r ow di lt,
oj r w lra irin t l,
dn kn r ni lti par i r,
y s fi sn par gbogbo r.
29 Bkan n ni pl amkk
nbi i r, ti fi y irin i r.
nyn r k kr nn i w r
b ti e wn lplp.
30 w ni fi m am,
n fi t .
dn kn r ni lti fn un n w t dra,
s in asn r.
31 Gbogbo wn wny l lo w wn,
wn m i wn n pp.
32 A k l gb nn l ls wn,
ebi k s l pa wn nbi kbi.
33 Wn k jk lr ga adj,
wn k s n ip kn nn wj.
Wn k dj tb k wn p,
wn k s s lrn wn al.
34 gbn wn m i-w lrun lti ll dn,
nyn wn s ni lti fi m w wn hn.
39
AKW
yt w fn ni t kk fin Oldmar.
wo gbn wn ar tij,
s kj s wn stl.
2 pa wn r wn olkk m,
s lo jnl wn we l.
3 wd wn we t k hn kedere,
s kbiara s jnl tum wn lgbn.
4 w ld wn ni l,
s l wl t ba l.
5 rin rn-j lrn wn orl-d jj
lti m ohun t dra ti y t bur
lrn wn m nyn.
6 nyn r ni lti w Olwa,
ld r, lti b Oldmar,
lti gbdr fn drj r.
B b wu l lrn y fn un n mi m,
y da wn r gbn r jade,
y s dp fn Olwa nn dr.
7 ni t y dar m ti mrn r
b ti e r lr wn jnl r.
8 un y fi gbn ohun t ti k hn,
y s go nn fin mjm Olwa.
9 plp ni y yin ye r,
kk r k y par l pl rnt r,
ork r y w lti ran d ran.
10 wn nyn y sr npa gbn r,
wn y s krin yn n n wj.
11 j kan nn gbarn-n n wn j ay r,
lyn ik r kk r k n par.
YN LRUN LD
12 Mo tn f fi rn mi hn,
y t kn in mi b p t knj!
13 yin m mi, fetsl k s gbr b dd
t a gbn s et omi.
14 M rn ddn trr jde,
gb w r jde b dd ll,
krin yn aldn r jade,
yn Olwa fn gbogbo ohun t ti e!
15 Kde ork l r, krin yn r sk,
pl l lr hrp ti wn ohun l olkn,
krin yn jade pl kde.
16 Gbobgo i lrun ni dra, gbogbo
n ni ps fn n kk r.
17 r r m omi dk b ti in g,
r lsn ni fi k wn omi j.
18 sr, s r b,
k s ohun t l d i r dr.
19 r gbogbo i nyn,
k s ohun t pam fn un.
20 Oj r r gbogbo ayray,
k s ohun t k m tl.
21 K n lti w p: K ni l y?
Gbogbo ohun ni yn fn l kan.
22 bkn r n sl b omi od Nl,
fi bkn fn orl ay b omi od ufrts.
23 bn r tn l wn orl-d l,
s s il lr di ipad ony.
24 n r t fn wn onw rere,
n r jn fn wn ongbraga.
25 ti ps ohun rere fn nyn rere lti dl w,
ti ohun burk fn aebi.
26 Ohun t nyn n l wn j ni:
omi, in, irin ti iy, k,
wr ti oyin ti jr, epo ti a.
27 Gbogbo wn ni dra fn ni rere,
gbn wn bur fn aebi.
28 j t j-ni ny w,
t wn l k l nd nn run wn.
Gbogbo agbra wn ni wn l
fn parun lti e f in ld wn,
lti m bn r ll.
29 Bkan n ni in ti ynyn,
yn ti rn b nn ura r
lti l wn ni kk wn,
30 pl ranko bbur, kek, ej paraml,
ti id gbsan lti pa aebi run.
31 Wn y b wn ti j fn un,
wn k s gbran s i nn i wn.
32 Ntor n ni mo etn
lti br lti kw rn in mi p:
33 Gbogbo i lrun ni dra,
gbogbo n ni ps fn n kk.
34 Ntor a k n lti w p:
y k dra t yn.
Ntor olk lk ni y wl
n kk t a d fn un.
35 Nssy pl ay kkn kn, kde yn,
k o s fi bkn fn ork ni Mm.
40
AY TI PNJ AY
lrun ti fi nyn ti r wwo fn m nyn,
lti j t jde kr nn y r
tt di j t ma pad sn y gbogbo aly.
2 rn kn r, br kn r, ti pay
ohun t y l tt j ik r ni ik.
3 b e p jk lr t gga
tb p di dun arinl,
4 tb p d ad onyebye,
tb k w ks -
k l kr nn bn, jow, jngbn ti br,
pl pay ik, gbn ti j.
5 n ngb t b dbl lr bsn r lti sn,
nyn r lru k n j k simi.
6 simi r kr t b t dab ni p k s simi,
t fi jjd nn l b gb t k sn,
pl br ohun t fi oj in r,
b ni t a l l.
7 B t d ibi lwu y j dde
pl yanu p k s ewu-kwu.
8 B ni r pl gbogbo ran ara,
ti nyn ti ranko,
gbn ti l lpo ln mje.
9 Lklk ti tjsl, bn ti id,
kgun ti parun, yn ti ik:
10 Aebi ni ohun bbur wny w fn,
wn n fa parun.
11 Gbogbo ohun il n pad s il,
ohun trunw n pad s run.
ORIRI WE
12 Ohun t ti in btl ti dodo w y parun,
gbn tt dr tt ay.
13 Olw aldodo y par b omi t n,
b mnmn t k ngb j.
14 Ay r p ngb t b n lw,
gbn gbogbo r y gb lrtl.
15 Igi t h lti in k k l e rere,
ntor gbgb almlrun b lr pta.
16 Wn tn db fef lb od
t k wj wn igi yk.
17 gbn in rere k l gb,
dodo w tt ll.
l tb ow l m ay dn,
gbn ra dra ju mjj l.
18 m tb l l gb ork niyn r,
gbn gbn dra ju mjj l.
19 Agbo ran ti gb sn m ow w,
gbn aya rere sn ju mjj l.
20 t ti orin l m in dn
gbn f tk taya sn ju mjj l.
21 Fr ti hrp krin ddn,
gbn ohn oltt dra j wn l.
22 w ti fanimra wu-ni lj,
gbn wn dd in gb dra j wn l.
23 r ti aldgb j amn dradra,
gbn aya lgbn dra j wn l.
24 Arknrin ti olrnlw wl ngb pnj,
gbn oore t gba-ni sn ju mjj l.
25 Wr ti fdk gbrk ti-ni ls,
gbn dj tt sn ju mjj.
26 Ow ti gbra fn-ni n gboy,
gbn br Olwa sn ju mjj.
br Olwa k w rnlw mrn,
ni t b n i ti r gbogbo rnlw.
27 br lrun ni prds bkn,
ohun go ni fi bo or r.
28 m mi, m e agbe n j ay r,
ik y ju atrj.
29 B a b br s wo w lw k a t jun,
ay ti bj, k e gb m.
ni t b mra k n gbdn s t a trj.
30 nu alntj ni agbe ti dn,
gbn y j o nn.

41
Ik dr fn ni t w n lf pl r r,
fn ni t n lswj ls ynu,
t l gbdn ohun rere ay.
2 Ik y fn onrws t a djt,
t k lgbra m t k n rt rr.
3 M e br ik,
ti pa wn t swj r,
y s pa wn t b lyn r.
4 lrun fn gbogbo lran ara ni,
w e l k f Oldmar?
b e gbrn-n dn, tb grn-n
tb mw ni a gb n ay,
k da nkan fn wa n ip-k.
5 ran ony ni ti wn m l,
m algbrn k kr n il aebi.
6 jogn wn m l y gb,
ni b ni ran wn tt l.
7 wn m aldra y b bb wn
ntor wn gba tj ntor r.
8 gb ni fn yin l
t ti k fin Oldmar.
9 B b bm, pnj ni y e tiwn,
ohun ay ni b b ub,
di ni p b b k.
10 Asn ni ohun asn pad s,
b ni almlrun y l lti f d f.
11 Asn ni ara nyn,
gbn ork rere k l par.
12 Tj w r,
ntor ork rere ni nyn.
13 Fn wn gb d ni af ay,
gbn ork rere k lpn.
TJ
14 yin m mi, fets r mi npa tj,
k s fi lan mi m tj.
Kni gbn ti ra kk wl fn?
15 ni t fi w b r pam
sn ju ni t fi gbn r pam.
16 fets mi, yin m mi,
k n k yn ngb t y k tij.
17 K w n tj eke nwj bb ti y r,
k w s tij t nwj g r.
18 Tij rfin nwj ba ti al,
tij dra nwj wj.
19 Tij tt nwj r ti lgb,
tj lr bba mjm tb dhn j.
20 Tij ol jj lrn wn t w b gb,
tij nna ap nd onj.
21 Tij hw ngb t a b tr lw r,
tij gbgba ti lmrn m tr.
22 Tij dhn b a b k ,
ti ll r syn.
23 Tij wwo obnrin t ti n k,
ti rron s aya lmrn.
24 Tij bb rn-bnrin r er,
tij lti b a sn.
25 Tij llo r lle s r,
ti ffi b tl r-n r.
26 Tij ff e ti w dl.
27 wn ohun t y k w fi tj yg fn ni wny
b w b f k gbogbo nyn fi oj rere w .

42
gbn m e tij ohun wny,
k oj nyn m ba mu d.
2 M e tij fin ti ln Oldmar,
tb dj fn l,
3 tb pnpn nn nw i
tb nw rn-j,
tb pnpn jogn tb ohun-n.
4 M e tij fn wn pp,
n ggn ti wwo.
5 M e tij lti n ohun pp
tb kkr, m e tij lti n j,
tb lti k wn m ngb gbogbo
tb lti na m-d t k t,
6 lti m aya onrn-krn jk nl,
lti fi kkr ti ibi t a k ow j s,
7 lti ka ohun t a kw r sl,
tb lti kw ohun t a fifn-ni
ti y t a gb.
8 bw fn alkr ti mg
tb fn argb one-ke
ti alsn ti hw-kw.
B ni w y ti n ra t a s m n lgbn.
NYN BB LR MBNRIN
9 mbnrin j ra t m bb r n,
nyan lr r fn un n sn,
k m ba dgb j l lk
tb k a krra r n il k.
10 K a m ba b j k t f k,
tb k di alt s k r,
k m ba lyn n il bb r,
tb k yan gn n il k.
11 mbnrin r dada k m e
djt nwj wn t r,
t y s di ni we ti ly nn wj.
12 R i p w k fi s oj-n il.
M e j k polongo w r fn wn knrin,
tb k ma b wn t ti f k rn.
13 Gg b kkr a ti ti a jde,
b ni palra obnrin ti ti d obnrin jde.
14 gn knrin sn ju ojrere obnrin,
obnrin fa tj ti bw.
GO LRUN NN D
15 mi f sr lr wn i lrun,
mi y ly ohun t mo ti r.
lrun sr a s d ohun gbogbo,
wn s tl ln r gg b f r.
16 B ll orn ti hn s gbogbo nyn
b ni go Olwa ti kn gbogbo d r.
17 Olwa k fn wn nyn mm r
lgbra t lti sr lr i yanu Olwa.
Olwa fn wn gb-ogun r lgbra
lti dr nwj go r.
18 wn gbogbo sl gbun,
s wd kn,
m ohun kk in wn,
Oldmar n gbogbo m,
s m ohun t y l lti ll.
19 fi gb tij ti j iwj hn,
s fi r kk hn.
20 K s ohun t un k m,
k s ohun t pam fn un.
21 Tt ay ni gbn r,
kan n ni lti ayray.
22 K ga s i, k kr s i.
K n l oldmrn.
23 Gbogbo i r ni lw
tt kan irun oj.
24 Gbogbo gby w ly tt l,
gbogbo d ni w n pam fn l kkan.
25 Gbogbo wn ni yt s ara-wn,
k s d kan lnd.
43
ORN
kkan wn ni dra,
j a l wo w wn tn?
Oj snm dn
pl ran go b ti un fnrar.
2 wo w orn b ti l.
I l Oldmar ni!
3 N sn gangan j orl ay,
ta l l farada in r?
4 B irin gbgbn nn in gbd,
fi in r j or wn k l,
w r j or il,
ml dn b mnmn lj.
5 Olwa t d a tbi lt,
t p i r fn un.
P
6 Bkan n ni p t jde lsk
lti fi gb ti kk hn, m ayray.
7 pa n fi j dn hn,
ml t k lyn gb t b ti kn tn.
8 Gg b ork r, parad n ooo,
ohun yanu nn parad r!
WN RW
9 wn rw ni w ti go oj run,
t wn fi ml ddn wn e k lrun l;
10 t wn dr n ip wn
gg b a r pl sn ngb gbogbo,
wn d omi k dr,
wn s fi ml fn oj snm.
MR
11 wo mr k s bkn fn ld r,
ntor w olgo ni tir.
12 tan ml go s snm,
run t w l lrun e.
YNU WN D
13 r fi mmmn hn fn bw,
s m f dj r sr tete.
14 B ni il pam ti i sl,
t wn kk s sr b ign.
15 fi agbra fn j nn go r,
s f j ynyn.
171 r nu r m ay m tt,
16 wn k l m tt.
r nu r m aff gs s jde,
172 pl onbn atgn rw.
18 fn ynyn sil b wn y t f,
wn s bal b e.
w funfun r l f-ni lj,
b ti r k y kn nyn.
19 fn r dd b iy pp,
dn b dd lr korko.
20 rn aff tt lti rw,
t s adgn omi di ynyn,
s gbogbo omi di tt nini,
s fi a r bo gbogbo adgn omi.
21 fi gbl r pa wn k l,
s fi in r pa wn ewko il.
22 j t r d wn pad,
r t s fi r fn il gbgb n.
23 ln r tu omi kun lra,
s gbin wn erk sn omi kun.
24 wn t l sr kun s d nn tn n,
nu s y w ngb t a gb wn.
25 Nn r ni wn abm d r w,
oriri aly ti wn abm d.
26 wn rn tl rn fn un,
t wn e f r b b p.
27 m j k a fi kn y,
t lti p kj ohun gbogbo.
28 j k a tnb yn n s i ntor a k l wd r,
ntor ga ju gbogbo i w r.
29 l Olwa ba-nilr,
yanu s ni agbra r.
30 gb ohn yn sk lti yin Olwa,
b til j p agbra yn k l yn n t.
fi agbra titun gb e ga,
m e j k r yn
b til j p k lgbra r.
31 Ntor ta l l r i, k e ly r?
Tb ta l l yn n gg b ti w?
32 Lyn wny plp ohun ni farasin,
d nn i r ni a ti r.
33 Olwa ni d ohun gbogbo,
s fi gbn fn wn t br r.
44
YN WN BB L NN GBGB
j k a yin wn akni,
wn bb l wa lti randran.
2 Olwa ti e plp lgo,
t fi l l r hn lti ll.
3 wn kan jba t a s m wn fn jmlu.
wn mrn j m akin nn dmrn,
t wn s f f.
4 B ni a r wn ald nyn,
t wn fi p a jba.
wn t wn m orin kk,
t wn s d orin dradra sil.
5 wn t wn k orin Pslm,
tb wn t kw.
6 wn m akin,
t wn dr gbnyingbnyin
pl lf n agbgb wn.
7 Gbogbo wn wny ni wn go ngb tiwn,
t wn j ll lj twn.
8 A r nn wn t wn fi ork sl syn,
t wn nyn s tn i yn wn.
9 wn mrn k n rnt
ntor ork wn k pl wn.
Wn db ni t k w s ay,
wn gb pl wn m wn lyn wn.
10 gbn w wo wn ni rere
t a k l gbgb w mm wn.
11 l wn k kr n dl wn,
jogn wn k kr n ran wn.
12 Ntor Mjm Olwa pl ran wn w ly,
a s d wn m wn s ntor wn.
13 ran wn y w tt ay,
a k y pa go wn r.
14 A ti snk ara wn n lf,
gbn wn w ly tt l.
15 A sr gbn wn nn j,
wj wn nyn s fi yn fn wn.
NK
16 nk b lrun rn a s gb e gk re run,
k ran t b w l kgbn npa pr r.
N
17 N j oltt pp t s orl ay dtun
lyn omi bor-ay.
Ntor w rere r ni a e r wn t k parun;
omi bor-ay s gb ngb t a fn un n m kan.
18 A b a d mjm ayray
p a k n pa gbogbo nyn run m.
BRHM
19 brhm olkk, bb plp oril-d
t k ba w go r j.
20 pa wn fin Oldmar m,
s b a d mjm.
k mjm n s ran ara r,
s dr b oltt ngb t a dn an w.
21 Ntor n n fi bra lr fn un
p gbogbo orl-d y gba bkn nn ran r,
p un y s di pp b iyanrn,
p m r y p b wn rw,
p un y fn wn n jogn lti kun d kun,
ti od o n tt d pin ay.
SK TI JKB
22 tn b sk d mjm kan n
ntor brhm bb r.
A s fs mjm n pl wn bb l ml.
bkn n s skal sr Jkb.
23 lrun ba k s kb,
s fn un n jogn r,
pn il n fn y r,
s pn wn s mjl.
45
MS
Lti d r ni ni l kan ti jde w,
ni t gba iy lw gbogbo nyn.
ni t lrun ti nyn frn.
2 Ms ni, bkn ni fn rnt r.
l lrun di i fn un,
lrun s fn un lgbra i yanu.
3 lrun i yanu npa r r,
s gb e r nwj ba.
fn un n fin fn wn nyn r,
s fi go r hn n.
4 lrun yn n lti in gbogbo d nyn
ntor tt ti w rl r.
5 j k gb ohn un,
s m u w sn kk,
nbi t ti fn un n wn fin ljkooj,
fin y ti m,
k ba l fi ln r k Jkb,
pl dj ti r fn srl.
RN
6 tn gb rn arknrin Ms dde,
ni mm b Ms, lti y Lf.
7 fi joy lf tt ay
fn wn nyn r, fn un ny,
s fi l d e lde.
8 w n a oy, e l
pl a olgo ln onyebye.
9 aworo y i k t dn
b ti gbs lkkan,
a l gbr r lti in ag mm,
j ohun rnt fn wn m y r.
10 A fi wr, ar ti w osn e w r ln,
pl a gbay r,
rm ti tmm, t a hn.
11 Pl wn kta onyebye
ti i n wr t algbd wr e,
gbogbo wn dr fn y kkan m srl.
12 Wr b n lwni or r,
a s fi m w mm e n s i lra.
dn pl l ti go lw jl.
13 K s ni t a w n a y b wj r,
k s s lmrn t l w ,
fi wn m r nkan tt ayray.
14 sunpa ni rb r lmj lj.
15 Ms fi joy, s fi rr mm y s mm,
nn mjm pl r ti ran r tt ayray
p k fi i lf r sin lrun,
k s fi ork lrun bkn fn wn nyn.
16 Lrn gbogbo d nyn
ni ti yn n lti rb sunpa
ti b yn, b olrn ddn
fn rnt tt fn m srl.
17 fi wn fin r fn un
pl agbra lti fin ti lti dj,
lti fi ln r k wn nyn pl sn
rb fn wn ran t b w.
18 wn m il mrn bn s i,
wn jow r nn ahoro l.
wn t tl Dtn ti brm
pl agbo Kr nn dt wn.
19 lrun bn s w y,
s fi bn pa wn run,
fi in pa wn pl i yanu.
20 B ni e fi kn go rn
ti s fn un n jogn r:
fun un n wn r mm pl wn
so kso t a gb w sr pp;
21 k s ma fi wn ohun rb e onj
pl ran r tt l.
22 gbn k n il lrn wn m srl,
k s l b wn pn jogn wn,
ntor Olwa fnrar ni pn tir,
un ni jogn tr lrn wn m srl.
PNHS
23 Pnhs m Eleazari j akni kta n y r,
t kj s wn nyn r
Ngb t tara fn lrun gby m u,
s fi tkntkn e tt fn wn m srl.
24 Ntor n ni lrun fi mjm s di r
t s fn un n t lti t fn ibi-mm,
k un ti ran r l ma e lf gb tt l.
25 K db mjm t lrun b Dfd
m Js lti y Jd d,
y t ti w bb d w m nkan,
gbn jogn rn w fn gbogbo ran r.
26 K lrun fn lgbn
lti dar wn nyn r pl dodo,
k ire wn ti r l fsml tt ll.

46
J
Olr akgun ni J m Nn
igb-kej Ms nn i stl.
A yn n gg b ork r
lti e olgbl wn ynf lrun,
lti j wn t ny
ti lti jr jogn srl.
2 go l ni tir ngb t gb w sk
pl k s l u n!
3 Ta l l dr d ngb t jagun Olwa?
4 j k fi agbra r d orn dr
t j kan p mj?
5 k pe lrun Oldmar ngb t
wn t r h a m n h gbogbo,
lrun Oldmar s fi j omi dd
algbra l d a lhn,
6 y t r sr wn gb ogun t
tt fi gun wn n gb k e n,
k wn orl-d t gb n l m p
Olwa ni dar ogun wn nyn r.
y l ntor p un tl lrun pl fknsn,
KLB
7 s j olt n gbogbo j ay Ms,
un ti Klb m Jfnn
ngb t wn kj j s j lt,
t wn e b m bn lrun kr,
t wn s m wn niyn dk.
8 Ntor n ni a e d wn mj y s
lrn gbaf m ogun t fi s rn,
k wn e awj wn nyn l sbi jogn wn,
il t n pl wr ti oyin.
9 Agbra t fn Klb w pl r
tt di j ogb r,
tt fi jagun-ml d or k il n,
dl r gba jogn bkan n,
10 k gbogbo Jkb l m b ti dra t
lti fi fknsn tl Olwa.
WN ADJ
11 Bkan n ni wn Adj,
kkan wn t kn wn k e tnj,
t k k lrun sl,
bkn ni fn rnt wn tt l.
12 Egigun wn gba y pad lti ibi simi,
ork wn s gba iy titun nn wn m wn.
SML
13 Sml t e adj ti lf
j ni t wn nyn r frn,
t ld r frn,
t a y st lti in y r,
t a s ysmm lti j wl fn Olwa.
Pl lrun d jba sl,
s fi wn m ald jba lr wn nyn.
14 fi fin Olwa dj fn orl-d n
ngb t b wn ag Jkb w.
15 A t w b wl att,
r r s jr s i p arran tt ni.
16 un n k pe lrun
t f d-gntn rb s i.
17 Ngb n ni Olwa sn r lti run,
a s gb igbe l r.
18 s ba wn t di dun arinl,
s pa gbogbo jy wn Flstn run.
19 Ngb t til Sml snm ts,
jr nwj Olwa ti ni rr r p:
mi k gba btl tb r kk lw n-kni!
K s ni t l ld s i.
20 n a tn w mrn r nn is-k t w,
s s pn ba n fn un,
s sr lti in sr b wl
lti fi pin s w bj.
47
NTHN
Lyn r ni Nthn, t i wl ngb Dfd.
DFD
2 B ran b t lr jl ni Dfd n srl.
3 b wn knn er b pl m ewr,
ti ranko br b d-gntn.
4 pa mrn-an n ngb we r,
s e b m tj wn nyn kr,
ngb t w r ta knnknn
t pa gbraga Glt run.
5 Ntor k pe lrun Oldmar,
t fi agbra fn ap tn r
lti gun akgun n,
s gb agbra wn nyn r ga.
6 Ntor n ni wn obnrin krin yn r
t wn s fn un n gbgbw.
7 Ngb t jba, jagun-ml,
s gun wn t nbi gbogbo.
pa wn Flstn t e t run,
s t agbra wn k tt di j n.
8 Gbogbo i r ni fi dp fn lrun Oldmar
pl wn orin yn.
Gbogbo ara r ni fi f ld r
t s krin yn n ljoojm.
9 fi w kn wn dn,
s fi gbogbo kk dn
pl l ti orin nwj pp
pl wn pslm t fi krin,
10 t fi j p ibi mm a kn fn orin yn
ork mim k oj t m.
11 Olwa dar r j ,
s gb agbra r ga tt l,
fn un n p a ba,
s m t r dr n srl.
12 Ntor i w r
n m e tl e lr ye,
lgbn kan t w llwu.
SLMN
13 Slmn jba ngb lf
ntor lrun d gbgb r s,
k tmpl kan fn ork lrun
pl ibi mm r tt l.
14 w j lgbn ngb we r
b w ti kn fn k b omi od Nl.
15 m r gba gbogbo ay,
w s fi ye kn un b omi kun.
16 kk r kn d wn erk n jnjn rr,
wn nyn wn s w lti r .
17 w s y wn lnu pl orin, tn ti we,
pl wn dhn nu r.
18 N ork olgo t a fifn srl.
w k wr j b irin, ti fdk b id,
19 gbn w fi ara-r sb obnrin
t wn s jba l ara r lr.
20 w k tj b kk r
ti tj sr gbeyw r,
bn sr ran r,
ti pnj sr jba r.
21 B ni jba mj e dde,
ngb t jba lt dde n frm.
22 gbn lrun k k n r,
k s al pa wn lr r m.
K fa ran ynf r tu,
k s pa wn ran m r run.
fn Jkb n yk m d
ti gbgb kan fn Dfd lti dl r.
RHBM
23 Slmn sn pl wn bb l r,
s fi kan nn wn m r sl,
ni t g pp t k lgbn t b,
Rhbm t fi w r m wn nyn tp s i.
JRBM
24 Tt dgb t ni kan dde t k y k a rnt r,
Jrbm l t m wn m srl d,
t m frm gb
t s j k a k wn ngbkn kr n il wn.
25 Wn br s d lr ,
wn s sn sn gbogbo ibi.
LJH
48
Tt dgb t wl kan jde b in,
t r nu r j b in gbd.
2 m yn gba onj lnu wn,
s fi tara r j wn ny.
3 Npa r lrun m k j m e r,
s m in skal lmta.
4 ni bbr ni w, lj!
Ta ni go r t tr?
5 m k pad w s ay lti is-k
npa f Olwa.
6 pa wn ba run, l wn jy
lti or bsn sn l sn gb.
7 gb bw lr Sn
ti dj gbsan n Hrb.
8 fi wn t y gbsan jba,
s yan wl t y rp r.
9 s w k onn t wn in onn
f nn j l l s jl run.
10 w ni a kw r p
y fi pin s bn k j Olwa t d,
t y y kn wn bb pad s m wn
ti lti m s y Jkb dr lkan s i.
11 Ay ni fn ni t y r k t k,
ti wn t ti sn nn f;
ntor wa n y ri y.
L
12 B ni ti ljh t b ff l,
l s kn fn agbra m r.
e i yanu pp npa r nu r nkan.
K br n kni ngb ay r,
k s s ni t l bor r.
13 K s ohun t ju agbra r l,
k ara nyn t ab r pad sn y.
14 i yanu ngb t w ly
ti ohun gbyanu lyn ik r.
DODO TI JY
15 Lyn gbogbo ely wn nyn k ronpwd,
wn k s fi wn sl
tt dgb t a f wn tu kr n il wn
t a s fn wn kkiri lr il ay.
gbn ba d dr nn Jd
pl wn ba wn lti il Dfd.
16 wn kan lrn wn e ohun t dra,
gbn wn yk d pp kj l.
ESEK
17 Esek fi odi y l r k,
s m omi w sn r,
fi irin f kta nbi t k omi j s.
18 Ngb jba r ni Snkrb kj j s i,
t rn aoj r Rbk w,
gb w sk ld s Sn,
s fi gbraga sr d s lrun.
19 kn wn nyn di omi,
rora wn db ti obnrin t rob.
20 gbn wn gb w dr sk pe
lrun Oldmar, gb dr wn,
s rn sy lti gb wn l.
21 lrun lu ag wn sr,
s fi lklk t wn k.
SY
22 Ntor Esek e ohun t t Olwa lrn,
t s tl ipa Dfd bb r,
b wl sy ll ti p fn n,
nyn ptk arran tt.
23 d orn pad lj ay r,
s fi kn ay ba a n.
24 Pl mi algbra in r r ran j iwaj,
s tu wn t f n Sn nn.
25 f f ohun t y l tt di pin gb,
r wn ohun t farasin k wn t l.
49
JS
Ork Js db trr t a e dradra.
rnt r dn b orin lnu,
b orin lj dn.
2 Ntor kn lr na wa,
t s pa wn r run.
3 ypad s lrun pl gbogbo kn r,
s e rere ngb bbur.
WN BA TI WL KYN
4 Yt s Dfd, Esek ti Js,
gbogbo wn e ohun bbur pp,
wn k fin Oldmare sl tt di pin,
wn ba Jd par.
5 w fi wn fn lmrn,
ti go wn fn mg orl-d jj,
6 t wn sun l mm nn in
t wn s fi gboro l sl n ahoro
gg b Jerem ti w.
7 Ntor wn l n lkl,
ni t a s di wl lti in y r
lti e ftu, wlul ti lti gbn.
8 Esekl rran go t fi s npa wn
oriri k lin ti wn krb;
9 sr npa Jb n,
ni t n fort n n tt.
10 Lyn n ni wn wl mjl
k egigun wn r y
lti in is-k wn
ntor wn tu Jkb nn,
wn s fi gbgb ti rt wn gb l.
SRBBL TI J
11 Bwo n k a e yin Srbbl b ti y t?
db rka wr n w tn lrun;
12 ti J m Jsdk?
Wn k il lrun ngb tiwn,
tmpl mm fn go ayray.
NEHEM
13 go ni fn rnt Nehem!
un n tn wn gnn odi wa k
lyn gb t wn wo lul,
tn wn odi k pl ilkn irin n nu ibod.
WN BB L GBGB J
14 n ga t nk n ay,
ntor pl ran ara n a gb e gk re run.
15 Ta ni a b t tn db Jsf?
n a t sl fn k ara r pp.
16 Olgo ni Sm ti nk,
gbn wj gbogbo d aly ni dm.
50
SMN
Smn lf m Jokann
ni tbi jl lrn wn arknrin r.
Ngb tir ni a tn il lrun e pl ibi mm.
2 A tn k wn gnn
pl odi algbara y tmpl k.
3 Pl il omi ti adgn omi b kun.
4 gba wn nyn r lw wn l,
s fi agbra fn l r lti gb wn kr lw t.
5 w r p b ti jde n nu n g,
b ti jde lti in ibi-mm.
6 B rw t dn nn kk,
b p pp n j dn,
7 B orn t tn lr tmpl,
b mr t hn nn kk,
8 b dd lr igi ngb oj,
b ll lb omi,
b wn igi Lbnn ngb rn,
9 b in trr ngb rub,
b wo wr pl kta onyebye,
10 b igi lf elw tt t kn fn so,
b igi sprs t ga d k run,
11 b ti gb wn a arw r w,
b ti gun pp olgo,
b ti fi iy fn fin ibi-mm.
12 Ngb t b gba ran b t a pa
lti w wn lf,
b ti dr nwj igi in rb,
t wn arknrin r y i k b dd,
b wn igi kdr n Lbnn.
13 Gbogbo wn m rn pl l wn y i k
b igi pplr pl r Olwa lw wn
nwj gbogbo j srl.
14 Lyn gb t b ti par sn lr pp,
t b ti t rb fn Oldmar.
15 T na w r fn ife lti rb j so jr,
t d s s pp,
rn ddn fn lrun Oldmar;
16 wn m rn a fn ip,
wn lf a fn ip irin pl ohn k
fn rnt nwj Atbi-jl.
17 Ngb n ni gbogbo nyn a dbl ljkan n
lti fi b fn Oldmar, fn ni-Mm srl.
18 Ngb n ni a gb ohn orin ddn
lrn wn agbo nyn fn yn.
19 Gbogbo wn nyn n a s kgbe ay,
pl dr s ni n,
b olr lf ti par sn lr pp,
t fi rb t t fn lrun,
20 B ti skal ni a gb w sk sr j srl
pl bkn Olwa n nu r,
b ork Olwa ti fn un n go.
21 Ngb n ni wn nyn a dbl
lti gba bkn Oldmar lti w r.
R YNJ
22 Nsisy, j k a yin lrun gbogbogb
ni t ti e i yanu n ay,
t m nyn dgb lti w y r
t s e wn gg b f r.
23 K fn yn n ay kn yn.
K lf ma b yn gb.
24 K ire r p lrn wa,
k s r w pad ngb tiwa.
WE T A K LKKAN
25 Orl-d mj ni mo krra.
a k l ka wn kta s nyn:
26 wn t gb n Sr ti Filst,
ti wn mg t gb n km.
R PAR
27 m gbn ti we t jj ni mo ti k sn w y,
mi Js, m Sr lsr lti Jrslm,
b wn ti jde lti in m kn mi.
28 Ay ni fn ni t e r lr ohun wny,
lgbn y s fi wn s kn.
29 B b fi wn s e,
k s ohun t l ro fn un,
ntor br Olwa ni tp r.
51
FIKN
ORIN P
Mo dp fn , lrun bb mi,
mo yn , lrun Olgbl mi.
mi y ryn ork r, b y mi.
2 w ti rn m lw lti gb m lw t,
w ti gb m l lw ik, kr n sr,
w ti d s mi pad kr n ip-k.
3 w fi n r gb m l
kr lw ogun ahn abanij, lw ahn k,
kr nn dkn wn t w ub mi,
kr lw agbra wn t w mi mi.
4 w ti gb m kr nn plp ewu,
kr nn in t y mi k, in k,
5 Kr nn ik,
kr lw ltn ti elk,
6 Kr lw f alhn k.
7 Mo w lj ik,
m mi snm ip-k.
Mo wo tn, wo s, k s s olrnlw.
Mo w alfhnt, k s s n kan.
8 Ngb n ni mo rnt n Olwa,
ti gbogbo oore r lti tynw.
Ntor gba wn t b s sb b r
kr lw ibi gbogbo.
9 Ngb n ni mo gb ohn mi sk
lti il ay, t mo k lnu n il ik.
10 Mo kgbe w p:
Olwa, w ni bb mi, w ni mo sdi,
w ni olgbl mi,
m e k m sl ngb pnj,
nn j ti ewu.
11 mi y ma yin ork r ngb gbogbo
pl dr s ngb gbogbo.
B ni Olwa ti gb b mi, t gb dr mi.
12 s gb m lw gbogbo ibi,
s pa m m lj bbur.
Ntor n ni mo dp fn un, t mo yn n,
t mo fi bkn fn ork Olwa.
EW LR WD GBN
13 Ngb we mi t mo j almkan mo w gbn.
14 w sd mi nn w r,
mi y s tj r tt dpin.
15 B wn dd igi jr t fn un n so t pn,
t m in dn, s m dr n n ttj,
ntor mo ti m lti kker.
16 N wn gb kker t mo fetsil
mo pd plp ln.
17 B mo ti e b jr,
mi y fi yn dp fn olk mi.
18 M di olfknsn fn un
mo s w ohun-rere lsimi.
19 Mo n f gbgbn s i lwyn,
mo s fi tkntkn w a b mo ti yn n lsimi.
w mi ilkn r, mo s w m r r.
20 Mo w w mi m fn un,
mo s fi w mm m .
B mo ti b a pd ni mo jr m,
t b g t mi k l fi sl m.
21 Gbogbo ara mi gbin b mo ti gb npa r,
ntor n ni mo fi s di ay mi,
22 Olwa ti fn mi n r nu mi,
ahn mi y ryn yn r.
23 w sd mi, yin t k t gbn,
k w gb il k,
24 tt dgb wo ni yin k n r onj gbn,
tt dgb wo ni ngb r y gb yn t?
25 Mo la nu mi lti sr npa r:
n r l gba nw,
bke gbn fnrayn.
26 trb fn jg r,
k kn yn l gba k r.
Ntor snm ts wn t w a,
wn t b s fys i y r i.
27 w fnrayn.
I krek ni mo e t mo s ti r r pp.
28 K fi ohun iyebye ra k,
y s m yn jr wr ti fdk.
29 j k m yn y nn n lrun,
k m e tij lti yn n.
30 K ma e i yn n sk,
lrun y s fn yn n r r n kk tir.
y ni gbn Js, m Sr.

W SY
AP KN
1
F J LRI SYR PL FRM.
KL
rran sy, m ms, ran t r npa Jd ti Jrslm, ngb ay s, ti ti Jtm, ti ti
hs, ti ngb ay Esek, wn ba Jd.
F LOR WN MG
2 yin run, fetsl, k ay ttsl,
ntor Yhw sr:
m ti b wn m dgb,
gbn wn ti t s mi.
3 Ml m Olwa r,
ktkt s m bj g r,
gbn srl k m nkankan,
k s ohun t y wn nyn mi.
JY JD
4 H! Orl-d l, nyn arfin,
y aebi, m km!
Wn ti kYhw sl,
wn s gan ni mm srl;
wn ti kyn s i.
5 k a tn l k, b w ti hw dal?
Gbogbo or yn ti f,
gbogbo kn yn rws;
6 lti tls tt d or ni k p:
gb, egb ti palra ni b lra yn,
y t a k tj,
egb t a k d, t a k fi rr tj.
7 Orl-d yn ti di ahoro,
a ti fi in sun wn l yn,
wn jj ti pa il yn run lju yn:
ti di al b l bbur Sdm.
8 Omidan Sn w dr b ahr
nn gb jr.
B ibji nn oko gns,
b l t a gbgun t.
9 B Yhw gb ogun k b fi yk d sl,
wa b dbi Sdm,
wa b faraj Gmr.
FUN AWN ALEHN GBGB
10 gb r Yhw, yin ale Sdm,
gb lrun, yin ar Gmr!
11 K ni tum b lpin t r s mi?
ni Yhw w.
b sunpa, gb ti r d ml ti s mi.
Mo krira j ml ti bk yn.
12 Ngb t w swj mi,
ta ni n ki gba fin mi kj?
13 m e m r yn t k wl w fn mi m:
mo krira fn wn.
mi k l farada wn dn ti ry yn,
p titun, j simi, j pj
14 Mo ti fi gbogbo kn mi krira wn
p titun ti rn-j mm yn.
Wn w m lrn, mi k l farad wn m!
15 Ngb t b na w dr, mo gbj mi kr.
l ma gbdr lr dr, mi k n gb.
j ti kn w yn,
16 l w, k s m,
m w bbur yn kr nwj mi.
dkun ibi e!
17 k lti ma e rere, k w dodo,
k e rnlw fn wn t a nilra,
k dodo fn wn m aln bb,
k s gbj op.
18 Ma b, nssiy, k a jm jrr, ni Yhw w.
B yn til pn b j,
wn y di funfun b ynyn;
b wn til pupa b osn,
wn y di funfun b gbn-w.
19 B w b f trba,
w y j ohun rere il ay.
20 gbn b w b tram gbrn,
id ni y pa run.
nu Yhw ti sr.
KN LR JRSLM
21 Bwo ni l oldodo ti di l algbr?
Sn t kn fn tt,
t dodo gb nb,
ni wn apnyn ti w gb.
22 Fdk r ti gbpat, t r ti di omi.
23 wn ald r ti di lt,
ti lgb wn l.
Gbogbo wn ti di oljkkr pl rb,
t wn s s tl bn abtl.
Wn k dodo fn m aln bb,
wn k s bkt fn r op.
24 Ntor n, f Olwa,
Yhw gb Ogun, Algbra srl:
H! mi y e ju wn t mi,
mi y gbsam lra elnn mi.
25 mi y y w mi pad s ,
mi y fi in m pat ara r kr,
mi y s m dr r kr.
26 mi y s wn adj r di b ti tij,
wn oldmrn r di bi ti tlr.
gb n ni a ma p n l dodo, l tt.
27 A fi t ra Sn pad,
ti wn onrn-pwd r pl dodo.
28 wn lt ti l ni a w p,
ti wn t k Yhw sl ni y gb.
LR WN IGI OR
29 B ni, oj y t yn ntor igi trbnt,
t ti y l lr,
oj y s t yn fn wn gb igi,
t t m in yn dn.
30 Ntor yin y db igi trbnt,
elw rr, ti gb igi t k n omi.
31 nyn ptk y db lw igi p,
i r y s db in n.
Mjj y s j p,
t k s ni t y l pa in r.
2
LF AYRAY
rran sy, m ms,
npa Jd ti Jrslm.
2 Y l n j iwj,
p a gb k tmpl Yhw kal lr wn k l,
a s gb e ga ju wn k kker l.
Gbogbo orl-d y s w l sb,
3 p nyn y w,
t wn y s w p:
w, j k a gk Yhw l,
s tmpl lrun Jkb,
k ba l k wa n n r,
k wa s l rn n ipa r.
Ntor lti Sn ni fin y ti jde w,
ti f Yhw lti Jrslm.
4 un y dj lr wn orl-d,
y lj lrn wn nyn pp,
wn y fi id wn r ohun l tul,
wn y s wn di dj.
Orl-d k y fa id y m orl-d m,
wn k y s k ogun jj m.
5 m il Jkb, w,
j k rn nn ml Yhw!
FARAHN YHW
6 B ni, w ti k wn nyn r sl, il Jkb;
il n ti kn fn wn o,
wn on idn b ti wn Filstn;
t wn s gba jj lw.
7 Il r kn fn fdk ti wr,
pl plp ura;
il r kn fn wn in,
pl wn k lin lk;
8 Il r kn fn wn re
Wn forbal nwj i w wn,
nwj ohun t ka w wn e.
9 A r d sl, nyn y trba;
m e drj wn.
10 L sn ih wn kuta,
l farasin sn iyanrn,
nwj go l l r t dn,
ngb t un b dde lti m il ay wrr.
11 A r gbraga nyn sl,
oj ongbraga y di ill.
Yhw nkan oo ni a gbga, n j n.
12 B ni, j n y j j Yhw gb ogun,
fn jy ongbraga ti onrra,
lti dj u gbogbo ll bol,
13 Fn jy gbogbo kdr Lbnn,
ti ti gbogbo rk Bn,
14 Lti j gbogbo k l ny,
ti gbogbo k kker t gbr sk,
15 Fn jy gbogbo il gga,
ti ti gbogbo il old,
16 Fn nira gbogbo k oj-omi Trss,
ti ti gbogbo ohun
17 A r gbraga nyn sl,
a pa rra nyn kal.
Yhw nkan oo ni a gbga, n j n,
18 Gbogbo wn re ni a jn.
19 wn wn ih pta l,
ti in ih il, ntor br Yhw,
nwj go l l r t dn,
ngb t un b dde, lti m il ay wrr.
20 N j n, nyn y ju re fdk ti re wr t e fn b, y j wn s kt ti dn.
21 Ngb t b farasin nn wn ih pta, ti lfo wn kta,
ntor br Yhw,
nwj go l l r t dn,
ngb t un b dde,
lti m il ay wrr.
22 dkun gbgbral nyn,
t k n ju m kan n im r,
K ni jm?
3
RKRUD N JRSLM
B ni, wo Olwa Yhw gb Ogun
t fa gbogbo rnlw kr n Jrslm ti Jd,
(ohun-n onj ti ohun l omi):
2 akgun, jagunjagun, adj, wl, arran, algb,
3 balgun, jy, oldmrn,
on idn ti ni t pf.
4 mi y fi md e ald wn,
wn m kker ni y ma dar wn.
5 wn nyn da ara wn lm,
t n kan da nkej lm;
t md rra s gb,
t mknn fbk l ll,
6 t b g t olk lk di arknrin r m
n il bb wn, lti w p:
B w ti n agbd kan, w j olr fn wa,
w kso ibi parun y.
7 y ti n n y s dhn s w p:
mi k e onwsn,
mi k n onj tb a s il.
M e fi m e olr wn nyn.
8 N tt ni Jrslm ti ub
sn parun, t Jd s ti w lul,
ntor r wn ti s wn s Yhw ti rra s go r.
9 w gbraga wn jr s wn,
wn polongo wn b Sdm,
wn k farapam fn ibi wn,
wn tklra wn ps parun wn.
10 w p: Albkn fn ni oldodo, ntor y jr i r;
11 gb ni fn aebi, ib ti b a,
a l gg b i w r.
12 H! nyn mi, t md nilra,
t wn obnrin jg l lr.
H! nyn mi, wn oldar r
ti k n, wn s ti ba n r j.
13 Yhw ti dde lr t dj,
dde lti dj fn wn nyn r.
14 Yhw m wn algb ti wn
ald nyn r w sbi dj r.
yin ni ba gb jr j,
k ohun t j gb lw tlk pam.
15 t wo ni n lti rn wn nyn ml,
t fi gbj wn t ml?
f Olwa Yhw gb ogun.
KL FN WN OBNRIN JRSLM
16 Yhw w p:
Ntor gbraga wn mbnrin Sn,
ntor t wn gb or sk rn,
pl oj fkf t fa-ni mra,
t wn rn pl ynga onfr,
17 Olwa y k rn k bo or wn mbnrin Sn,
y s fi or korodo wn hn.
18 N j n, Olwa y gba ilk s wn, gl or wn, iyn rn wn,19 gb w, a
born, gb rn, 20 irun dd, ilk s, gbn, g olrn ddn, ti rka et, 21 rka w,
rka im, 22 wn a y, a r, gl, p, 23 dng, a gb dradra, a bor ti ti
boj.
24 n dp ohun olrn ddn,
wn y r rn bbur,
dp gbn, wn y gba wn,
dp irun dd, ori wn y p,
dp a y, wn y w ks;
dp w, wn y gba m irin gbgbn lra.
WN OP JRSLM
25 wn k yn y ub sw id,
ti wn akgun yn lj ogun.
26 wn nu odi yn y kgbe f;
w y s nkan jk lr il.

4
Obnrin mje y s dm knrin kan n j n; wn y w p: wa y b ara wa, wa y
s ra a fn ara wa; kk p k fi ork r p w ti t, k w m gn wa kr.
YK D N JRSLM
2 N j n, so gbn Yhw
y di ohun w ti go,
so il y di ohun iy ti y
fn wn t b k n Isrl.
3 wn t b k n Sn,
wn yk d n Jrslm,
ni a ma pe gbogbo wn n ni mm,
ti wn t a k ork wn
lti br n Jrslm.
TNE J IWJ
4 Ngb t Olwa b w r mbnrin
Sn m, t y s w Jrslm m
kr nn tj sl pl m dj ti m parun,
5 Yhw y pad w simi lr gbogbo k Sn,
ti lr gbogbo wn t y parap nb,
kk ti efn n sn,
ti ml in t j n ru.
Ntor go Yhw y w lr ohun gbogbo
6 b bor ti g fn ibji kr nn orn sn,
fn b ti bor kr nn j ti j.
5
ORIN GB JR
J k n krin olf mi,
orin r mi fn gb jr r.
Olf mi n gb jr kan
lgb k lr kan.
2 w , s k kuta r kr,
s gbin jr t dra jl sb:
k il srn r,
s wa il fn i t nb:
s wo gb t ma so so jr,
gbn so jr kkan nkan ni so.
3 Nsisy, yin ar a Jrslm ti
nyn Jd, mo b yn k dj
lrn mi ti gb jr mi.
4 K ni tn y k m e fn gb
jr mi t mi k e fn un?
Ngb t m w so lr r,
k n e t w so so jr kkan?
5 K bur! mi y s fn yn nssiy,
ohun t mi y e fn gb jr mi:
mi y m gb t y i k kr,
k a b l j run;
mi y s w giri r lul,
k a b l fi s ra ml.
6 K di ibi ahoro, l rw fn un,
l kb fn un;
gn gn y h l e lr!
mi y kl fn kk
k m e rj sr r m,
7 Ntor il Isrl ni gb jr Yhw gb Ogun,
wn nyn Jd
ni ohun gbn yn r t dra jl.

B s ti w dodo ni r tjsl,
nbi t t w tt
ni ti gb igbe pay.
A FI WN B
8 gb ni fn wn t kl ml,
t k oko m oko,
lti gba gbogbo il,
ti lti di wn t nkan gba gbogbo il n.
9 By ni Yhw gb ogun ti bra n et gb mi:
plp il ni y parun!
wn il l t dra y di ahoro;
10 gbarn-n eb gb jr
y so wn gb kan,
so wn mw y so wn kan oo.
11 gb ni fn wn t s tl t mmu lti ktkt wr,
t wn s mu mupara tt di ru.
12 Wn k m ju l hrp, str,
tambrn ti fr, ti t lti il t wn.
gbn wn k bkt fn i Yhw,
wn k kbiara s ohun t e.
13 Ntor n ni wn nyn mi y l
gbkn ntor gbn wn,
nbi t ebi y ti pa ll wn,
t ngb y gb agbo nyn wn.
14B ni, s-k ti ya nu sl,
ti la nu gbr gidi,
lti gb wn agbo ll r m
nbi t wn pariwo ay!
15 A r d sl, nyn y trba,
oj ongbraga y di ill.
16 Yhw gb Ogun y n gbga
npa dj r, lrun mm y s fi
w mm r hn npa dodo r.
17 wn d-gntn
y tn r j lr pp oko tij,
wn ran lr
ti m ewr y ma j n il ti a ti s di ahoro.
18 gb ni fn wn t fa jy sr ara wn
pl okn ktkt,
wn t fa b k lin!
19 ti fn wn t w p:
K! K tt par i r k w l r i,
k r ni mm srl yra tt l,
k wa l m .
20 gb ni fn wn t pe ibi n ire,
t fi ire pe ibi,
t wn pe knkn n ml
ti ml n knkn,
t wn s or di adn ti adn di or!
21 gb ni fn wn t wn gbn lj ara wn
t wn s ka ara wn s alrkrek!
22 gb ni fn wn algbra t mmu,
ti fn wn akni nn t pp!
23 gb ni fn wn t d lbi lre ntor rb,
t wn s d alre lbi!
24 Ntor n b w in t j korko,
ti b rw t r nn in,
gbgb wn y s f n b eruku,
ntor p wn ti k fin Yhw gb ogun sl,
t wn s gan r ni Mm Isrl.
BN YHW
25 Ntor d y ni Yhw nn bn r
s wn nyn r fi gb w sk lti l wn;
ti pa wn ald,
k wn tn kal b ohun gbin lrn gboro.
gbn bn r k t tn,
gb w sk.
OGUN SR
26 gb pagun sk fn orl-d kr kan,
sf s i lti il jnjn,
un s n y t ti yra sr d.
27 K s ni kan nn wn t r
tb rws m,
k s ni t sn tb t tgb,
k s ni t gbn r t nd r,
k s ni t okn bt r j.
28 f wn m hnhn-hnhn,
run wn kan gg,
ptk s in wn db kuta ta bn,
s k ogun wn db j.
29 Wn b ramram b abo knn,
wn b b m knn, wn k,
wn s di ran d wn m,
wn gb e l l l gb lw wn.
30 Wn y h l e lr, n j n,
b hh omi kun.
A bojwo il n, a s r knkn,
pnj, ti ml t par nn knkn.
6
W MNL.
P SY
N dn t ba s k, mo r Olwa Yhw t jk lr t gga kan: et a r kn gbogbo ibi-
mm; 2 wn Srf dr lk or r, kkan wn n ap y mf: wn fi mj boj, wn fi mj
bo s, wn fi mj f. 3 Wn kgb s ara wn p:
Mm, mm, mm ni Yhw gb Ogun.
Gbogbo ay kn fn go r.
4 wn p lkn loro br s m tt lb ohn ni t k, efn s kn tmpl n. 5 Ngb
n ni mo w p:
rn b mi, mo gb,
ntor m j ni elt m,
mo s gb lrn wn nyn
t nu wn k m, oj mi s ti r ba,
Yhw gb ogun.
6 kan nn wn Srfm n f w sd mi, m yinn t fi m algbd fy lr pp.
7 fi kn m n nu, s w p:
Kys i, y t kan wn t r,
a ti m jbi r kr nsisy,
a ti dr r j .
8 Ngb n ni mo gb ohn Olwa t w p:
Ta ni mi y rn?
Ta ni y e rn wa?
9 Mo dhn p:
mi n y, rn mi!
L w fn wn nyn y p:
N gbgb, yin y gb ln ye.
N rr yin y r ln m.
10 M kn wn nyn y le,
m et wn di. B wn lj,
k wn m b fi oj wn rran,
k wn m ba fi et wn gbran,
k kn wn m ba mye,
k wn m ba ronpwd fn wsn.
11 Mo w p: Tt dgb wo, Olwa? fs fn mi p: Tt dgb t wn l y fi di ahoro ls
olgb, t k n s nyn nn il, t il oko y fi di ahoro,
12 t Yhw y fi l wn nyn kr nb. Il n y fo gidi,
13 b dmw nyn b k, y gb gg b igi trbnt t k n ju kkt kan ngb t a g
e lul. Kkt n ni irgbn mm.
7
KL KN FN HS
Ngb ay Ahs, m Jtm, m s, ba Jd, ni Rsn ba rm gk pl Rk m
Rml, ba Isrl, lti l gbgun ko Jrslm, gbn wn k l gun r. 2 A rns s il
Dfd p: rm ti wn frm. Ngb n ni kn ba ti ti wn nyn rws b we
gbn t gbn nwj aff. 3 Yhw w fn sy p: Ma l pl m r r-Jb, k s
l pd hs nbi ti omi adgn pkun s lk, n n oko Fl, 4 k w s w fn un p: Fets
mi, m e dm, m e br, fknbal, m e j k kn r rws, ntor igi in mj t k l
y, 5 tb ntor rm, frm ti m Rml t wn dt fn parun r, b wn ti w p: 6 j
k l gbgun b Jd lti drb , k a s gun r, k a s yan ba fn un, k a fi m Tbl
jba nb. 7 By ni Olwa Yhw ti w:
y k n r b, k n l.
81 Dmsk ni ol l fn il rm,
Rsn ni ba Dmsk;
1
9 Samr ni ol l fn frm,
m Rml ni ba Samr.
2
8 Mo fn frm t ub l
n dn mrn-n tb mf
t k n fi s nyn nn r m.
91 gbn b w k b faram mi,
w k n l dr rr.
KIL KEJ. M MMNL.
10 Yhw tn b hs sr w p:
11 Br m kan lw Yhw lrun r,
b e lti pin ih il
tb lti k-lk run.
12 hs dhn p:
B k, mi k n dn Yhw w.
13 Ngb n ni w p:
gb n, il Dfd; e k t fn yn
t k j k nyn simi,
t fi y lrun mi lnu?
14 Ntor n Olwa fnrar ni y fn yn n m kan.
W : omidan kan ti lyn,
un y s b mknrin kan,
t y p n mnl.
15 Wr ti oyin ni a fi b
tt dgb t y m lti k ibi ti lti yan ire,
16 Ntor k m n t m lti k ibi
ti lti yan ire, il wn ba mjj
t w br y di ahoro.
17 Yhw y fn ,
ti wn nyn r,
ti il bb r n wn j t a k r ir r r
lti gb yapa frm ti Jd (ba sr).
T Y GBGUN W
18 N j n, Yhw y sf s wn
fn k wn w lti sd Nl ti gpt,
ti wn oyin lti il sr,
19 k wn w jm kal sr wn
fonfoj jnjn ti nn ih pta,
ti lr wn igb gn ti lri gbogbo korko.
20 N j n, Olwa y f irun or
ti ti ara pl ab t a y
lti k Od o n (ba sr),
un y tn fi ab n f rgbn bkan n.
21 N j n, olk lk y ma tj
abo ml kan ti gntn mj,
22 ntor p wr t wn f jde,
gbogbo wn t k n il n
y ma j onj wr ti oyin.
23 N j n, nbi t gbrn-n igi jr
ti t fn gbrn-n ow fdk,
ni il n y di gn gn ti okn wn.
24 A digun wn ib pl f ti run,
ntor gbogbo il n ni y kn fn gn gn.
25 K n s nyn m t y w
sr gb k t a ti fi k k eb,

ntor br gn gn ti okn wn;


ib y di ibgb agbo ml ti gntn.
8
A B M KAN FN SY
Yhw w fn mi p: M w l kan lti kw y s i lra: MAHER-ALAL-HA-BASI. 2 Lyn
n, b mi w wn lr t e gbkl: alf ry ti Skar m Jbrk.
3 Mo l b obnrin wl n lp. lyn, s b m-knrin kan. Yhw w fn mi p: P ni
Maher-alal-Ha-Basi, 4 ntor k m y t m bb ti mm pp, a k wn ohun or
Damsk ti kgun Samr l lj ba sr.
OD L TI FRTS
5 Yhw tn b mi sr w p: 6 Ntor wn nyn y ti k omi l t n jj, t wn s
gbn nwj Rsn ti m Rml, 7 ld s y, Olwa y m k omi od l jnjn n fi agbra
ya l yn (ba sr ti gbogbo go r), omyal od n y dde lti ip r lti r kj gbogbo
bb r; 8 Omi n y ya bo Jd lti b ml, Jd y s r sn r tt d rn, omyal n
y fi y ap r bo gbogbo il r, mnl.
BR-BOJO FN WN T GBGUN B
9 K yin nyn m y dj p:
a f yin tt;
k gb, yin orl-d jnjn,
hmra ogun, a f yn tt,
gbra ogun d, a rn yn ml.
10 gbmrn, a s j a,
k dmrn, k n bsi,
ntor lrun b pl wa.
YHW KUTA DGBLU
11 n by ni Yhw w fn mi,
ngb t fi w m mi,
lti m mi kr n n
t wn nyn y tl.
12 m e p n jm-rp gbogbo ohun
t wn nyn y p n jm-rp;
m e br ohun t wn br,
m fy, m ojo.
13 Yhw gb ogun ni k bw fn,
un ni k br, un ni k fy fn.
14 un ni pta t fa ub il srl mjj:
un ni tkt, un ni dkn
fn wn ara Jrslm.
15 plp ni y tib ub,
wn y f, wn y tk,
dkn y m wn, a m wn lr.
SY B WN M-YN R SR
16 Mo di r y pa,
mo fi dd di ran t mo r y
sn kn wn m-yn mi.
17 Mo dr de Yhw
t fi oj r pam fn il Jkb,
un ni mo gbkl.
18 mi pl wn m-yn t Yhw fifn mi,
wa j m ti pr n srl
lti d Yhw gb ogun
t gb lr k Sn.
19 B a b s w fn un yn p:
l wd ld wn o
ti wn t b iwin sr
b wn ti kn rmrm.
dj p wn nyn gbd wd
r ld wn r wn,
k wn wd npa aly
lw abk-sr!
20 dj p wn y sr b
lti l wd r pl r,
ntor k s orn wr fn wn.
RN RU
21 Wn y ko l lr il y pl nira ti ebi,
ebi y s m ara wn kan gg,
pl sr-d s ba ti s lrun;
wn y gbj sk, gbj sd,
22 wn k s n r ju nira ti knkn,
knkn biribiri ti pnj,
wn k s n r ju ru l.
23 Tb k e in knkn ni nira gb?
9
LRUN FARAHN
1
1 N tij, lrun m tj b il Sbln ti il Nftl, gbn nkyn un y m n kun
lgo, y t b lyn Jrdn, Gll wn orl-d.
2
1 wn nyn t rn nn knkn
ti r ml l; wn t gb n il
knkn biribiri ni ml ti tn l lr.
2 w ti m ay wn kn,
w ti m in wn dn; wn y
nwj r b pl ay gb kr,
b a ti y ngb t a ba pn kgun.
3 Ntor jag t pa lr,
p jk r, p ni t n lra,
ni w ti b i ti j Mdn.
4 Ntor gbogbo bt ogun ti w ogun
t r nn j ni a ti j, t in ti parun
5 Ntor a ti b m kan fn wa,
a ti fi mknrin kan fn wa,
ti gb jba l jk r,
ork t a fn un n y:
Oldmrn-gbyanu,
lrun algbra, Bb-ayray, Ald-lf.
6 jba r tbi gbr pl lf lpin,
fn t Dfd ti jba r,
t un y gb kal pl dr inin,
nn tt ti dodo.
Lti ssy l ti tt ll,
f jow gb Ogun y e y.
GBSAN YHW
7 Olwa sr b Jkb, s j lu srl.
8 Gbogbo nyn frm ti ar Samr m .
Wn w nn gbraga wn pl rra kn wn p:
9 wn brk ti w,
wa y fi kuta kl rp,
a ti g wn igi skmr kal,
wa y lo wn igi kdr dp.
10 gbn Yhw gb wn t wn dde s wn,
m wn elnn wn dde:
11 rm lp l-orn,
wn Filstn n w-orn,
t wn y gb srl m.
gbn bn r k t r,
gb w sk.
12 gbn wn nyn n k pad
sd ni t l wn,
wn k w Yhw gb ogun;
13 Ngb n ni Yhw g or ti r
kr lra srl, ew p ti ffe,
n j kan oo.
14 wn algb ti jy ni or n;
wn wl arran k ni r n.
15 wn atn wn nyn y ti n,
wn oldar n ti sn.
16 Ntor n ni Olwa k n fi d wn
d wn s, k n n fn
wn m aln bb ti op wn.
Aldra nyn ni wn, wn aebi,
r wr ni tiwn.
gbn bn r k t r,
gb w r sk.
17 B ni, w burk j b in;
j gn gn ti okn wn run.
Lyn n ni sun igbo dd
nbi t op kk fn ti gk.
18 bn Yhw gb ogun ti fi in j il n,
t wn nyn r di j fn in.
K s ni t d arknrin r s,
19 t olk lk bu ran ara nkej r j.
Wn g j lp tn, ebi k tn,
wn j j lp s, wn k y.
20 Mns j frm j,
frm bu Mns j,
wn mjj s dojk Jd.
gbn bn r k t r,
gb w r sk.

10
gb ni fn wn afi dra,
wn amfin t gbj ibi r,
2 t wn k lti dodo fn olpnj,
t wn dn fn t wn t nyn mi,
t wn k op j,
t wn s gba t w aln bb!
3 K n yin y e n j jy,
ngb t parun y ti kr w?
Ta ni yin y s l b fn rnlw?
Nbo ni yin y fi wn ohun r yin s?
4 K s nkan mrn m ju p
k trba lrn wn gbkn
k s ub pl wn t a pa.
gbn bn r k t r,
gb w r sk.
FN BA SR KAN
5 gb ni fn sr, p bn mi,
km t mo fi j nn run mi?
6 m rn an l b orl-d aldra;
mo rn an n s wn nyn t fa bn mi,
lti gun wn
ti lti k wn lgun ptpt,
ti lti fi s ra wn ml b r n gboro.
7 gbn un k ron b,
kn r k r b.
r kn r ni lti pa wn r,
lti g wn orl-d lk s ww.
8 w p:
j wn jy mi k t ba?
9 Tb Kln k db Krkm?
Hmt b i rpd,
ti Samr b i Dmsk?
10 Gg b w mi ti ba wn jba olr,
t gd wn rkj ti Jrslm ti Samr.
11 gg b mo ti e s Samr ti wn gd r,
j mi k n e Jrslm b pl wn re r?
12 Ngb t Olwa b ti par i r lr k Sn, ti Jrslm, un y fyj r kn
ongbraga ba sr pl gbkl alfojdi r. 13 Ntor ti w p:
Agbra w mi ni mo fi e y,
gbn or mi ni mo fi di amye;
mo ti m l il wn nyn kr,
mo s ti e kgun ohun ura wn.
Mo ti s wn ar l wn di ill.
14 Mo fi w mi m ura wn nyn b il y.
B a ti k wn yin t a k sl,
b ni mo e m gbogbo orl-d,
ls y t f,
ls nu y t l lti k.
15 j k l ynga i ju alk l,
j ayn l lgbra ju ni t l ?
B ni p gba n dar i ni t mu dn,
tb km l lo agbra ohun t k e igi?
16 Ntor n ni Yhw gb Ogun
y rn rn t m-ni r s wn akgun r;
lb go r ni jn y ti dde,
b in t j.
17 ml srl y di in,
ni Mm r y di w in,
t y j wn gn gn r run
pl wn okn wn r n j kan;
18 un y j il lr igb r run pl gb elso r,
un y db alsn t rkj;
19 y s rrn lti ka ba yk d igi igb r,
m kker kan y l k wn.
ORK SAR-YB (D-D-PAD)
20 N j n, ba yk d srli
ti wn alsl il Jkb,
y dkun lti ma gbral ni t l wn,
wn y s gbral Yhw ni Mm srl n tt.
21 ba yk d y pad w,
ba yk d Jkb,
y pad sd lrun algbra.
KDE PARUN
22 srli, wn nyn r l p b yanrn kun,
ba yk d nkan ni y pad w.
parun dj t y m p dodo w.
23 Ntor parun ti Olwa Yhw gb ogun ti pinnu
y l n gbogbo orl-d y.
F
24 Ntor n ni Yhw gb ogun fi sr by p
yin nyn mi t gb n Sn,
m e br sr t fi p n yn.
25 Nitor fn kk d s i,
n wn kn, run y par,
bn mi y pa wn run.
26 Yhw gb ogun y fi p n ,
gg b ti lu Mdn nbi pta rb,
t s na p r lr kun,
t s gb e sk lj n gpt.
27 Lj n, r r y kr n jk r,
jg r k n w lrn m.
OLGUN D
b lti ap Rmn,
28 ti d Ayt, kj a Mgrn,
fi wn p r r sl n Mkm.
29 Wn t gba od n,
wn simi kkiri il n Gb.
Rm m tt, Gbe Sl ti s l.
30 Kgbe, w Bt-Glm!
K w L fetsi i!
K w Antt d a lhn!
31 Mdmn s sl,
wn ar Gbm s l.
32 Ln gan-an ni un y dr n Nb.
un y dwl or k omidan Sn,
lr k Jrslm.
33 S wo Olwa Yhw gb Ogun
t g wn k igi n kr pl ariwo.
A ti g igi t ga j ptpt,
a s ti r ongbraga jl sl.
34 wn g l igi igb ti ub lb k.
Lbnn y w lul pl w r.
11
WW BA DODO
ka kan y y jde lti in kkt Js,
ka kan y h jde nn gbngb r;
2 mi Yhw y s b l e lr,
mi gbn ti ye, mi mrn ti agbra,
mi m ti br Yhw.
3 (un y ma m pl br Yhw).
un k y dj pl ohun t hn s i lj nkan,
tb k par r pl y t fi et gb nkan,
4 gbn un y fi dodo dj fn tlk,
y s fi t par r fn wn t il n.
r r j p t a fi na ni ip,
m t r y pa k run.
5 dodo ni a t un y r md,
y s fi tt gbj mn.
6 kk y ma b d-gntn gb p,
kn y dbl pl m ewr,
m ml pl m knn y ma j p,
t m kker kan y s ma d wn.
7 Ml ti br y di r,
wn m wn y s ma sn p.
Knn y ma j korko b ml.
8 m w y ma er lnu ih ej k,
md y ki w b ih ej paraml.
9 A k n panilra, a k n ba nkan j
lr gbogbo k mm mi,
ntor il n ti kn fn m Yhw
gg b omi ti kn in kun.
PADW R GBKN
10 N j n, gbgb Js y dr b pagun fn wn nyn.
wn orl-d y ma w a, bgb r y s lgo.
11 N j n, Olwa y tn gb w sk,
lti e rpad fn ba d t k nn wn nyn r,
wn yk lti gbkn sr ti gpt,
lti Ptrs, K ti lm,
lti nr, Hmt ti wn erek kun.
12 un y gb pagun kan dde fn wn orl-d,
y k wn t a l l kr n srl j pad;
un y pa wn ar Jd t tk p lti orgun mrn il ay.
13 Ngb n ni lara frm y dpin,
t a s gun wn t Jd;
frm k n e lara s Jd m,
Jd k s n j t fn frm m.
14 Wn y d w s w-orn gba b k wn Flstn,
wn dj e kgun wn m l-orn;
agbra wn y s tn d or dm ti Mb,
wn mn y trba fn wn.
15 Yhw y m ibi jnjn kun gpt gb,
y s na w r sr od o n,
pl ip m r, y s pn in s mje,
a s gba in r kj pl bt n s,
16 K ba yk d wn nyn r ba l r n gb,
wn t y k lti gbkn sr,
gg b ti r fn srl
ngb t gk w lti gpt.
12
ORIN P KEJ
N j n, w y w p:
Mo dp lw r, Yhw,
w ti bn s mi,
gbn bn r ti r,
w s ti t m nn!
2 n un ni lrun gbl mi,
mo n gbkl, mi k s br,
ntor Yhw ni agbra mi ti yn mi,
un ni olgbl mi!
3 yin y pnmi pl ay
lti orsun gbl.
4 N j n, yin y w p:
fi p fn Yhw, k pe ork r!
ryn i l r fn wn nyn,
k rnt p ork r ga.
5 yin Yhw, ntor ti e i yanu!
K kde r n gbogbo il ay!
6 Kgbe ay pl ij, yin ar Sn!
Ntor ni-Mm srl ga lrn yn!
13
FE LR WN IL JJ. FN BBLN
f lr Bbln, gg b sy m ms ti r i.
2 gb pgun sk lr k kedere, fn p ogun.
ju w s wn k wn ma b
n wn ibod ll.
3 mi ti p fn wn m ogun mm mi,
mo pe wn akgun mi lti i bn mi,
wn akni t gun fn mi.
4 gb ariwo lr wn k,
b ti agbo l nyn pp.
gb ariwo rkk wn jba,
wn orl-d nn jme p.
Yhw gb ogun n k wn m gb ogun r j
lr l fn j ogun.
5 Wn b lti il kr, lti orgun run,
Yhw pl wn ohun j bn r,
lti pa gbogbo il ay run.
6 fi ohn k kgbe l,
ntor j Yhw snm ts,
b b iparun lti w d.
7 Ntor n ni gbogbo w fi r
t kn gbogbo nyn rws,
8 br-bojo ti d b wn,
jy rora ti b wn,
wn jrora b obnrin t rb.
Wn woj ara wn, oj wn ti gbin.
9 j Yhw b t k ln,
run pl bn gbgbn,
lti s il ay di ahoro al,
ti lti pa wn l r kr nb.
10 Ntor wn rw oj run ti rn k y tnml m,
orn y knkn lti wr, p k n tnml m.
11 mi y fyj gbogbo gby ntor dra wn,
pl wn aebi ntor wn,
mi y fi pin s rera wn ongbraga,
mi y s r gbraga wn afip jba sl.
12 mi y m k wn nyn wn ju wr tt l,
d y wn ju wr fr.
13 Ntor d y ni mi y m k run m tt,
t ay y fi d kr n ip r,
nn bn Yhw gb ogun,
n j t bn r y gbin.
14 Ngb n ni olk lk y pad sd nyn r,
b abo gbnrn t a drb,
b wn gntn t k n ol,
wn y s pad s il wn.
15 A ti pa gbogbo wn t a r m,
gbogbo wn t a m ti ub sw id.
16 A ti pa wn m w wn lj wn,
a ti k r il wn l,
a ti b wn aya wn lp.
17 mi y m wn ar Md dde s wn,
wn t k ka ow s, t wn s gan wr.
18 Gbogbo wn md-knrin ni a ti g s ww,
t a s pa wn mdbnrin.
Wn k n fn m in,
wn k lj n fn m kker.
19 Bbln, go wn orl-d,
w ti agbra wn Kld,
y db Sdm ti Gmr, t lrun parun.
20 A k n gb nb m,
k n s nyn nb m, lti ran d ran.
rb k n pg sb m,
wn ol gntn k n k ran wn j nb m.
21 wn ranko ij y ma gb nb,
ww y fi il kn ib,
wn gng y ma gb nb,
wn ewr y ma j nb.
22 wn ww y ma k pe ara wn nn fin r,
pl wn akt nn il-w dradra wn
Wkt r k s dd,
j r k n p d.
14
PAD WN R GBKN
B ni, Yhw y n fn Jkb, y tn yan srl, lti m wn gb n il bb wn. jj
y parap m wn lti dp m il Jkb. 2 wn nyn y w b wn pad s il bl wn,
il Jkb y s gb wn mra n il Yhw gg b r ti rn. wn t ti m wn n r
y w di r wn, wn y s jba lr wn t ti jba lr wn, t wn s ti j wn ny.
YY LR IK FIP JBA KAN
3 Lj t Yhw b fn n simi lyn jy r, lyn nira r ti
t a fi m sn, 4 ni k w fi ba Bbln f pl orin y w p:
Bwo ni afip-jba n ti par?
Bwo ni gbraga r ti dpin?
5 Yhw ti f p k,
pl p wn ba,
6 ni t fi bn j wn nyn ny,
t l wn lra-lra,
t fi run jba lr wn orl-d,
t ni wn lra ldkun.
7 Gbogbo il ay sinmi jj pl igbe ay.
8 Nn ibi t b ni wn igi sprs
ti kdr ti Lbnn ti y,
wn w p: Lti gb t w ti ub,
a k gk w g wa m.
9 s-k n sl il mra pl rn r lti w pd r.
Lti y s, j wn m il knkn,
wn al ba alay.
m gbogbo wn ba orl-d dde lr t wn.
10 Gbogbo wn fi nu m r lti w fn p:
w n n y t o ti di f b i tiwa,
w ti di bkan n pl wa.
11 go r ti skal re s-k pl l orin hrp r;
w ti di ni t sn lr ekl,
t din w bo bsn r.
12 Bwo ni w ti r ub lti k run,
w rw wr, mknrin il wr?
Bwo ni w ti j sl,
w t o k gbogbo orl-d sn?
13 w t w nn kn r p:
mi y gk d run;
mi y t t mi lr wn rw lrun.
mi y gnw lr k-wj
nbi t wn ptpt n ih rw.
14 mi y gk lr kk dd,
mi y db Atbi Jl.
15 Bwo! w ni ub sn is-k y,
ni gbun sl ih il!
16 wn t b r y tjm ,
wn y farabal w :
ni t m ay wrr n y,
t gun wn jba,
17 t s in ay di al,
t s wn l di ahoro,
t k d wn lwn r s?
18 Gbogbo wn ba orl-d simi
pl y, olk lk wn nn iboj r.
19 gbn a ti j n tr kr nn iboj r,
gg bi ohun gbin t rn,
lb wn kt wn t a fi id pa,
t a j sr wn kta ih il,
b k t rn p!
20 w k n w pl wn m nn iboj,
Ntor w ti ba il bb r j,
t w ti m wn nyn r gb.
A k n gb ork ran k m l.
21 t parun wn m fn i wn bb wn.
k wn m e gbra dde gun il m, lti bor il ay!
AF LR BBLN
22 Af Yhw gb ogun -
mi y dde s wn, mi y pa ork Bbln r pl yk r. K n s m fn un, k n
s ran - f Yhw! 23 mi y s di omi bt fn bjk pl ti kr. mi y fi gbl
parun gb a n - f Yhw gb ogun.

ASR Y PARUN
24 Yhw gb ogun ti bra r w p:
dju! Ohun t mo r y l,
ohun t mo pinnu y wy:
25 lti p Asr nn il mi,
lti w o ml lr k mi.
jg r y b kr lrn wn,
r r y kr n jk wn.
26 pinnu t a e fn gbogbo il n ni y;
w t a n s gbogbo orl-d r !
27 B Yhw gb Ogun b pinnu, ta n t yipada?
B b na w, ta ni y m u f syn?
KL FN WN FLSTN
28 N dn t ba hs k ni a f f y:
29 K gbogbo Filist m e y,
ntor p t a fi n ti ,
ntor lti in yin ej ni paraml y ti jde,
so r y di bm d t f.
30 gbn wn tlk y ma j lr pp oko mi,
wn t y s ma gb n lf,
ngb t mi b pa y t b k.
31 Pohn-rr kn, w ibod!
kgbe or, w l!
K gbogbo Filist wrr!
Ntor fn kan y w lti rw,
k s m ogun r t s lj ogun!
32 Bwo ni k a ti fsi
fn wn rn orl-d y?
Yhw ti t Sn d,
wn ot nyn r y r b nb.
15
KN LR MB
f lr Mb:
Pl parun ru j kan,
Ari-Mb dk!
Pl parun ru j kan,
Kiri-Mb pa rr!
2 Wn gk il r Dbn l,
lr wn ibi gga lti sunkn
lr Nb ti lr Mdb,
Mb sunkn!
Wn ti f gbogbo irun or ti rngbn;
3 t wn s w a f n gboro r,
t a pohn-rr kn lr k il wn?
Gbogbo wn sunkn n oj de, t wn b skn.
4 Hbn ti lel kgbe kn,
a l gb igbe wn n Jhs.
Ntor n ni ara Mb fi gbn, t m r wrr;
5 kn Mb gbi, wn alsl r ti d Sr,
wn fr kan glt-ly.
H! Wn gun b k Lht pl kn.
Wn pohn-rr kn lj n Horonm.
6 H! wn omi Nmrm ti di ibi ahoro,
ewko ti gb, korko ti gb, k s ew tt m.
7 Ntor n ni wn e a ohun t wn
l r nn ohun-n wn kj wn igi igb et od.
8 H! Igbe kn n ti la il Mb j;
gbohn-gbohn gb kn n d br-lm.
9 H! wn omi Dmn ti kn fn j,
lpo ibi ti b Dmn,
knn ti m wn t wn s kr n Mb,
s ti pa wn t k n il n.
16
WN MB FI JD E B
fi d-gntn rn s ba il n,
lti Sl gba n ahoro al,
lr k omidan Sn!
2 B y t f kiri pl dm
b a b l wn kr lr t y wn,
b ni ti wn omidan Mb nbi br Arnn.
3 Fn wa n mrn ohun t y k a e, p fn wa.
Fa jj r l wa lr b ru lsn gangan.
Fi b bo wn t tk.
M e fi wn alsl hn.
4 J k wn sl Mb ma gb ld r,
j ibi b fn wn lj olparun.
Ngba t mnisn b par, t olparun y par
t wn t t orl-d ml b ti l,
5 t jba y gbil pl w pl,
un y s gnw nb nn tt,
lb g Dfd, adj t kbiara
s t, t s tram dodo!
KN LR MB
6 w ti gb npa gbraga Mb,
gbraga t rkj l, fojdi r,
gbraga r, rra r; ehn asn r.
7 wn ar Mb sunkn lr Mb bkan n.
Gbogbo wn jm sunkn!
Fn kr so jr ti Kiri-Hrst,
wn dr nn dm wn.
8 Ntor pp oko Hbn ti r,
gb jr Sbm,
t so jr pupa r kw wn g orl-d.
ti na w d Jsr,
t gb d in al,
t wn ka r kj omi kun.
9 B ni mo e sunkn b Jsr ti sunkn,
gb jr Sbm,
m fi omij mi rn yn,
Hbn ti ll.
Ntor a k gb r gbdn m
lr kr yn ti il t yn;
10 ay ti ij ti kr nn wn gb igi elso.
K s gbdn nn wn gb jr m,
k s h ay m;
k s t e m n od ibi i t,
a k gb r kan m nb.
11 Ntor n ni in mi wrr lr Mb b gt str,
t gbogbo ara mi gbn lr Kr-Hrs.
12 Lsn ni Mb p l sr wn ibi gga,
lti l gbdr n il r r k gb.
F LR MB
13 B ni r t Yhw ti s fn Mb tlr. 14 Nssiy Yhw w p: Nn dn mta, gg
b on ow o ti k , agbra olgo Mb y t, b ti w k awn nyn r p t, yk
r k n t nkan, ohun kker, alr onrws.
17
LR DMSK
f fn Dmsk:
Dmsk k n j l m,
y di kt alp.
2 A k wn l r sl tt l,
wn y di pp j fn wn agbo ran.
Wn y ma gb nb ls ni t y l wn kr.
3 frm y pdn wn il oldi r,
Dmsk y pdn jba r;
A lo yk rm pl go b ti srl.
f Yhw gb ogun.
4 N j n, go Jkb y dnk;
y di ohun kker lti ohun l.
5 B ni t kr t g k so igi,
t s fi w r w so n j n fonfoj Rfm:
6 rl ni y k pr;
tb b gb t a b lu igi lf,
t a fi so mj tb mta sl lr ka gga,
t a fi ka mrin tb mrn-n sl lr igi n.
f Yhw, lrun srl.
PIN BR
7 N j n, nyn y yj s ld r, y s kj s ni Mm srl. 8 nyn k n ma
wo wn pp t w r e m, k s n b ohun t w r e: wn p bra ti wn pp
trr.
LR WN GB OKO DNS
9 N j n,
a k wn l r sl,
b ti l s wn mr
ti wn Hf nwj wn m srl.
Wn y di ahoro al,
10 ntor p w ti gbgb lrun gbl r,
t w k s rnt pta agbra r.
Ntor w gbin gb oko dns
t w s gbin ohun gbn jj;
11 t w m wn tan dd
lj kan n t w gbn wn,
t ohun gbn r n gbr lti wr,
gbn kr r y par n j sn,
rn n k n e wsn.
RK-RUD WN ORL-D
12 Ariwo l! agbo l!
ariwo la b i ti j kun,
gbe wn orl-d t kgb,
b wn omi l t h.
13 (wn orl-d h
b wn omi l t h).
hal m wn,
lsks ni wn s l jnn,
b a ti l wn b yngb rw
t aff f lr k, b j t j f.
14 br-bojo w n rl,
a k r wn m k il t m.
y ni pn wn t k wa lgun,
ti gbyn wn t k wa lr.
18
F LR K
Il t a t f b y n k-od K,
2 w ti rn gba oj omi kun,
pl k oj-omi t a fi igi klm e!
sr l, yin rn ayra-b-,
l b wn nyn gga gbogbo,
wn nyn algbra t jagun gun,
l s il t omi od l lporo.
3 Gbogbo yin t gb n gbogbo gby,
yin nyn orl ay,
w b a ti gb pagun sk
lr k l, gb r p.
4 Ntor by ni Yhw ti w fn mi:
Mo wran nbi t mo w ls ynu,
b ooru lti in ml,
b kk lti in r ngb kr.
5 Ntor j k a t e t, lyn rw,
ngb t r b di so t pn,
a fi dj r ka titun kr,
a ju ka n sn.
6 Gbogbo wn ni a k sl fn wn
y t pa ran j lr k,
ti fn wn ranko bbur in ay,
wn y t jran y l wn ngb rn,
wn ranko bbur in ay
y l wn ngb tt.
7 N kk n, wn nyn gga alra ddn n y m r w fn Yhw gb Ogun, wn
t br lti gb gbogbo, wn nyn algbra t jagun gun n il t a fi omi od rn
lporo, wn y m u w sbi t ork Yhw gb ogun gb, lr k Sn.
19
LR GPT
f fn Egpt.
wo Yhw t gun or kk kker w s gpt.
wn r gpt wrr nwj r,
2 mi y m k wn ar gpt kj j s ara wn,
arknrin y b araknrin j,
r y b r j,
l kan yo kj j s l kej,
jba kan y b jba kej j.
3 Or gpt ti dr,
gbn or r k gb m.
Wn y wd r ld r wn ti bblwo wn,
ld abk-sr wn ti o wn.
4 mi y fi wn ar gpt l w g lle;
ba k kan y jba l wn lr,
f Yhw gb ogun.
5 wn omi y kr nn kun,
omi od y gb gg, y fo,
6 wn omi t a l gba or il y ma rn,
omi od Nl gpt y ll,
y gb. Ifefe od ti iy y gb,
7 wn ewko et od Nl,
gbogbo korko od Nl ni y gb,
wn y par, a k n r wn m.
8 wn apja y ma dr,
gbogbo wn t ju w s od Nl y sunkn;
wn t s wn sn omi y pohn-rr kn.
9 K n dra fn wn t i gb,
wn t da w p m gb ti wn al l.
10 wn t hun a y dm,
ti gbogbo wn on n.
11 Asnwn gidi ni wn ald Sn.
wn oldmrn Fr t gbn jl
db i gb mg;
bwo ni yin e l w fn Fr p:
m j m-yn lgbn,
m-yn wn ba tij?
12 wn amye yn d?
K wn farahn fn nssiy,
k wn s fi y ohun t Yhw gb
Ogun ti pinnu lr gpt.
13 b ni wn ald Sn,
mg ni wn ald Nf;
wn ajl gbrko gpt ti tan gpt n.
14 Yhw ti da m dk b wn.
Wn ti m gpt ta gbn-n gbn-gbn
nn gbogbo dwl r,
gg b mt t b, t ta gbn-n gbn-gbn
15 gpt k s l yege nn ohun khun
t b dwl: or tb r,
p tb ifefe od.
RONPWD GPT TI SR
16 N j n, wn ar gpt y di lm obnrin nn br-bojo, ngb t wn b r w t
Yhw gb ogun y gb sk s wn. 17 Agbgb Jd y di ohun br fn gpt. N
gbogbo gb t a b rn an lt ni y ojo, ntor r t Yhw gb Ogun ti pa s i.18 N j n,
l mrn-un y ma s d Knn n gypt, t wn y ma fi Yhw gb Ogun bra; y t
a p n l Orn y j kan nn wn. 19 N j n, pp kan y w fn Yhw lrn il
Egpt pl p sn kan fn Yhw lb pnl r. 20 wn m ti jr s Yhw gb Ogun
y w n il gpt. Ngb t wn b k pe Yhw lb nira, un n y rn olgbl kan s
wn t y gbj wn lti gb wn l. 21 Yhw y fi ara-r hn fn wn ar gpt, wn ar
gpt y s m Yhw lj n. Wn y fi rb ti r sn n. Wn y jj fn Yhw, wn
y s m u . 22 Ngb n, b til j p Yhw ti lu gpt pp, un y w wn sn. Wn
y ypad s Yhw t y gb tiwn, t y s w wn sn. 23 N j n, n kan y gba
gpt l s sr. sr y l d gpt, gpt y s l d sr.
24 N j n, srl, kta pl gpt ti sr, y di olbkn lrin il n. 25 Yhw
gb Ogun y bkn fn un w p: bkn ni fn wn nyn mi gpt, sr i w mi ti
Isrl jogn mi.

20
N dn t olr agbwo t Srgn ba sr rn l s dd w sb, ngb t gbgun kl ,
t s gun r. 2 Ngb n ni Yhw b rn r sy m ms sr. w fn un p: L
b a t w l md, k w s b bt kr n s r. ni y n e b, s rn n hh l
w bt. 3 Ngb n ni Yhw w p: Gg b rn mi sy ti rn n hh l w bt fn
dn mta lti fi m ti pr hn lr gpt ti K, 4 b n ni ba sr y k wn kr
n K lmd ti lgb, nn hh l w bt, t wn y d wn s - tj fn gpt. 5 A
br pl tj lr K t gbkl, ti lr gpt t fi go. 6 wn t gb n bb kun y
w lj n p: wo ohun t l s ni t w gbkl ti ni t s b fn b, fn
rnlw, fn gbl lw ba sr. Nssiy, bwo ni k a e gb w l?

21
UB BBLN
f lr il ttj bb kun.
B ff t f lu Ngb
lti in ahoro al lti il onbr,
2 m r ran burk kan,
olkgun kgun, olparun parun,
lm, gk l, Md, gbgun w!
m fi pin s pohn-rr kn.
3 Ntor n ni in mi e wrr;
bnj ti pa m,
db pnj obnrin t rb;
dm pp k j k n rran.
4 kn mi k bal, wrr drb m,
rl t m ret ti di ohun ojo fn mi.
5 A ti t tbl onj,
a ti t a l e lr, j, mu
dde, yin balgun! K fi epo pa as yn!
6 Ntor by ni Olwa ti w fn mi:
L, k w fi am kan n,
k ryn ohun t o b r.
7 B o b r gb ogun lin,
b o b r wn ajagun lr in n mj-mj,
wn nyn t gun ktkt,
wn nyn lr rknm, k o ra, k o ra gidi!
8 Am n kgbe w p:
Olwa, lr il ni mo ti dr
n gbogbo j; nbi ip mi,
mo s n-r n gbogbo ru.
9 Wo wn gb ogun lin t b,
wn ajagun lr in n mj-mj.
Wn b mi sr, wn w p:
Bbln ti ub, ti ub!
Pl gbogbo re wn r r ni a ti f ml.
10 w t l nbi t a ti f k,
w t l ml,
ohun t mo gb lti d Yhw gb
Ogun lti w lrun Isrl,
ni m s fn !
DHN FN WN AR DM
11 f lr dm.
ni kan kgbe s mi lti Sr p:
Am, kk ru wo n y?
Am, agogo ml al n y?
12 Am n dhn p: Il fr m,
lyn n ni il y .
B b w yn, l br,
k tn pad w br!
F LR WN RB
13 f fn il .
yn lo ru nn igb kker, nn il ,
yin agbo r j Ddn.
14 Ngb t b pd wn t ngb gb
k l bu omi fn wn mu,
k yin ar Tm l b alsl
lti fn un n onj j.
15 Ntor id ni wn s fn,
nwj id t m hn,
nwj run kkan,
nwj ogun gbgbn.
FN KDR
16 B ni, Yhw ti w fn mi by p: N dn kan n, gg b algbe ti ka wn j o,
gbogbo agbra go kdr y dpin. 17 By ni a e l r yk nn akgun taftaf
m Kdr, ntor Yhw lrun Isrl ti w b.
22
LORI YLK JRSLM
f fn fonfoj Hnm.
K l d t gbogbo yn fi gk l sr il,
2 w l aly, alriwo, t r kk?
wn t a pa lrn r k e pl id,
wn t k nn r k e lj ogun;
3 gbogbo wn jy r ni ti s,
t a ti m l fa run ogun.
wn aknkanj akgun r
ni a ti m n lwn,
wn ti s jnn rr
4 Ntor n ni mo fi w p:
Kr ld mi, k mi sunkn kkor;
m e p lti t m nn
lr parun omidan nyn mi.
5 Ntor j whl ti ub ni,

lti w Olwa Yhw gb Ogun.


A ti w giri kan ni fonfoj Hnm,
kgbe fn rnlw lr k n,
6 Elm ti m p ohun j r,
Arm ti gun in r,
Kr ti gb as r sta.
7 wn fonfoj r t lw jl
ti kn fn k ogun,
wn ajagun lr in ti gba nu ibod;
8 By ni gnn odi Jd ti ub.
LR MRA OGUN
N j n ni w bojwo ibi ura ohun j il igb.
9 yn s r i p giri odi l Dfd ti w n n pp.
yn ti gbn omi adgn sl j.
10 yn ti ka iye wn il t b n
Jrslm, s ti wye wn il
lti m il oldi lgbra.
11 ti wa h lrin giri odi mj
fn omi adgun tij.
gbn yin k bojwo ld,
k kys ni t e ohun gbogbo lti ayby.
12 Olwa Yhw gb Ogun p yn n j n,
lti sunkn ti lti dr,
lti f irun or ti lti w f.
13 W b wn ti y, b wn ti dn,
t wn pa ml ti d-gntn,
t wn j ran t wn mu t:
j k j, k mu, ntor ik k dj.
14 Yhw gb Ogun ti sr ran y s mi lt:
L a k n dr y j yn tt di j ik yin,
ni Olwa Yhw gb Ogun w.
LR BN
15 By ni Olwa Yhw gb Ogun w:
L b on y n il, l s il bn, albjt fin,
16 t w ibji fn ar-r lr k,
t k yr fn ara-r nn pta:
wo ni tr nhn-n,
k ni w b d ib,
t w w ibji fn ar-r nb?
17 W t Yhw j n pl sn w kan,
t s d m grgr,
18 t d p yk b i bl,
t s jn lr il:
Nb ni w y k s,
nb ni a k wn k ogun t w fi go l,
w t e ni tj fn fin g r!
F MRN LR BN
19 m l kr n ip r,
m y kr n ip r;
20 n j kan n ni mo pe rn mi
likm m Hlk.
21 Mo gb w oy r w ,
un y s fi gbn r gbn,
mi fi r l e lw,
un y s j bb fn wn ar Jrslm,
ti fn il Jd.
22 m fi kkr il Dfd l e n jk;
b b lkn, k s ni t y t ,
b b tilkn, k s ni t y i.
23 Mo gb e dr inin nbi t dj;
un y di t go fn il bb r.
RN B DL LIKM
24 Gbogbo go il bb r ni a gb k lrn, m ti ran, - gbogbo wo l, lti ife tt kan
go. 25 N j n, - f Yhw gb Ogun, - t a kn m ibi t le y f y. un y y
kr, y s ub. Gbogbo ohun t a gb k lrn ni y f, b ni Yhw w.
23
LR TR TI SDN
f fn Tr.
K yin k oj-omi Tr dr,
ntor a ti pa ibi agbra yn run!
Ngb t wn ti Ktm b
ni wn gb ryn n.
2 lanu yn sl, yin ar sd,
yin onw Sdn,
t k r j gba oj omi kun,
3 lr wn omi l. k od Nl,
kr omi od ni ohun r r,
y t t fn gbogbo gby.
4 K oj t , Sdn, ntor by ni omi kun w:
mi k rb, mi k bm,
mi k b md-knrin dgb,
mi k s b md-bnrin dgb.
5 Ngb t wn ar gpt gb pn Tr, wn wrr.
6 yin ar sd, l s Tr,
k pohn-rr kn.
7 j l aly yn n y,
t dl r ti w fn j pp,
t fi s rn l t kr d?
8 Ta ni pinnu rn y s Tr, l ald,
t wn onw r j ald,
t wn t taj nn r j ll ay?
9 Yhw gb Ogun ni pinnu b s i,
lti tr gbraga w r ba,
ti lti r wn algbra ay sl.
10 L ma k oko, omidan Tr,
k s bt m!
11 Yhw ti na w r sr kun,
lti gb wn jba n,
ti p parun fn wn ibi agbra Knn.
12 ti w p:
m e y m, w t a ti bj,
omidan Sdn! Dde lti l s Ktm,
k s simi fn nb pl.
13 wo il Ktm.
A ti k wn il .
A ti w il oldi r, a ti s di ahoro.
14 K yin k oj-omi Tr kgbe ar,
ntor a ti pa ibi agbra yn run!
TRBA TR
15 Y l n j n p a gbgb Tr fn drin dn. gbn ngb ti ba mrn b
gor t n par drin dn, Tr y db algbr t a fi krin by p:
16 Gb gt str r, la l l,
algbr t a k sl! Ll b ti w ,
tn k wn orin r k a ba l rnt r!
17 Y l ngb n, lyn drin dn, t Yhw y b Tr w. Y tn br s jr i
gbr r. Y b gbogbo jba ay e gbr. 18 gbn r r, ow i r ni a y s mm
fn Yhw, a k s n fi sn il ura tb k a k o j. wn t gb nwju Yhw ni y jr r
k wn ba l jun y, k wn s w a y.
24
WN OHUN KYN.
DJ
W b Yhw ti pa ay r,
pa run, b j;
ti t wn ary k,
2 lf ti m j, g ti r,
g-bnrin ti rn-bnrin,
onw ti onbr, ayni ti atr,
ongbs ti ajgbs.
3 par, par fn ay, parun ni, ay y parun,
gg b Yhw ti p r.
4 Ay w nn f, r,
ay par, jor,
run un ay par.
5 A ti ba ay j lb s ary,
ntor wn ti rfin, wn ti ld s ln,
wn ti ba mjm ayray j.
6 Ntor n ni iggn fi j ay run,
t wn ary jsan r,
ntor n ni wn ary fi j nn in,
t fi j p ba nyn d l k.
A PA L N RUN
7 f ti t, jr r,
wn lkn f krora.
8 Ay l tamburn ti dpin,
ariwo gbdn ti par;
ohn gt str ti dk.
9 A k mu t pl orin m,
t lle ti kan n nu mt.
10 l fo ti parun,
gbogbo ilkn nu n il ni a ti t pa.
11 Wn dr n gboro l p:
k s t m, gbogbo ay ti par,
a ti l ry l kr n il n.
12 parun nkan ni b n l n,
a ti f ilkn ibod r s ww;
13 ntor b ni y e r lr il ay,
lrn wn nyn,
b gb t a b lu igi lf,
t k yk so jr, lyn fnt.
14 wn gb ohn sk pl ariwo ay,
wn yin l l Yhw lb kun.
15 B ni fi go fn Yhw n wn erk,
fn ork Yhw lrun srl,
n wn erk kun.
16 Lti pin ay ni a ti gb orin y p:
go ni fn oldodo!
gbn mo w p: t! t g!
gb ni fn wn lt t dal,
fn wn dal lt!
17 br-bojo, fn, bt,
fn w, m ary:
18 ni t b s fn igbe or,
y b sn fn,
ni t b s jde kr nn fn
ni y b sw bt!
YK EW LR DJ
B ni, wn frs k y sl,
pl ay y m tt.
19 Ay y f s ww, il ay y w,
y ya, il ay y m tt, y wrr,
20 ay y ta gbngbn b mt,
y ma m bi ahr; r y w
lrn lti gb e ub l l dde.
21 N j n, y l p Yhw y
fyj wn m gb ogun k,
lk lhn-n,
ti wn ba n sl nhn-n;
22 a k wn j p n lwn sn tb kan,
a s j wn ny lyn dn pp
23 p y fwboj,
oj y ti orn,
ntor Yhw gb Ogun
y jba lr k Sn ti Jrslm,
go r y s tn nwj wn algb r.
25
DR P
Yhw, w ni lrun mi,
m gb ga, mo yin ork r;
ntor w ti m pinnu gbyanu r ,
pr r t ti p, t e tt ti dodo;
2 ntor w ti s l n di kt kuta,
l oldi wn ongbrga k e l m,
a k s n tn un k m.
3 Ntor n ni wn algbra nyn fi fgo fn ,
t il wn orl-d k fi br r;
4 ntor w ni ibi b fn allgbra,
ibi sl fn t onrora;
w ni b kr nn j,
jji kr nn orn;
ntor m k db j tt.
5 B rn lr il gbgb,
ni w m rkrd wn onrra r;
b ooru lb jj kk,
ni w ti pa nu orin fipjba m.
S DN MS
6 Yhw gb Ogun y e s
fn gbogbo wn nyn lr k y,
pj pl ran lr ti t dradra,
pl ran lr t gbdn ti t t d k.
7 un y s b a f t a fi bor gbogbo wn nyn,
y b a bnj t a fi boj gbogbo orl-d kr,
8 un y pa Ik r tt ll.
Olwa Yhw y nu omij kr lj gbogbo nyn;
y m gn wn nyn r kr,
y m u kr n gbogbo gby,
ntor Yhw ti w b.
9 N j n ni a w p:
S w , lrun wa n y
lti d ni t a ti rt gbl;
Yhw t a gbkl n y.
wa y dn, wa y y,
ntor p ti gb w l.
10 Ntor w Yhw ti bal lr k y.
A ti fi s t Mb ml
gg b a ti t korko ml lr tn;
11 nb ni ti na w r,
b mw ti na w lti wmi.
gbn Yhw r gbraga r sl,
pl gbynj w r.
12 wn giri odi l gga r ni ti w ll,
t b ub, ti f wn ml nn eruku.
26
ORIN GUN
N j n,
a krin y n il Jd:
w n l algbra kan,
ti k ibi agbra ti giri odi y wa k lti db b w.
2 wn ibod, k orl-d oldodo wl,
y t pa tt m,
3 onw ddr inin,
t pa lf m, ntor gbkl .
4 gbkl Yhw tt l,
ntor Yhw ni pta ayray,
5 ntor ti r wn t gb ibi gga sl,
l oldi nbi gga,
gb wn ub, w wn ml,
j wn sl-il nn eruku.
6 s wn onrl ti ti tlk ti t wn ml.
PSLM
7 n oldodo t,
w m n oldodo tj.
8 B ni, wa ret r Yhw,
nn n dj r; ohun t m mi f
ni ork r ti rnt r.
9 m mi sr r lru,
kn mi s w nn mi;
ngb t dj r b hn lr il ay,
wn ary y m tt.
10 B a b oore fn aebi k n m dodo.
e ibi lr il ire,
k r l l Yhw.
11 Yhw, wn k r w r t w gb sk.
J k wn r tara r fn wn nyn r
k oj b l t wn,
in t w ps fn wn t r y j wn run.
12 Yhw, w fn wa n lf,
b w ti l w gg b i w wa.
13 Yhw lrun wa,
wn olwa mrn t yt s ti jba lr wa,
gbn wa k m lmrn ju w l,
ork r nkan ni w m.
14 wn k k l pad w,
wn m k k l jde,
ntor w ti j wn ny,
w ti pa wn r,
w ti pa rnt wn r!
15 Yhw, m orl-d n p s i,
m u tbi s i, fi go fn orl-d n,
m gbogbo agbgb orl-d n f s i.
16 Yhw, w w nn pnj;
rora nira ni w fi j w ny.
17 Gg b i obnrin aboyn, t rb,
t jrora pl igbe rb,
b g ni tiwa, Yhw nwj r:
18 w ti lyn,
w s jrora b ni p w rb;
wa k fi m gbl fn ay,
a k s b m ary m.
19 wn nyn r olgb y tn y,
k ara wn y jde; dde, k y,
gbogbo yin t simi nn erp il,
ntor r yn j r ml,
il wn m k y s bm.
F
20 yin nyn mi, wn yr yn l,
k s tilkn mra nn il.
farapam fn wn gb d,
ngb t bn kj.
21 Ntor Yhw f jde nn il r nsisy,
lti fyj wn ary.
Il y bi j t ti mu jde,
k s n bo wn t a pa m.

27
N j n,
Yhw y fyj Lftn, ej ss,
pl id r mm, id l ti algbra,
y m u fyj Lftn ej alrkrek:
un y pa abm d in kun.
GB JR YHW
2 N j n,
k krin fn gb jr lw!
3 mi Yhw ni y bjt o;
ngb gbogbo ni mi y ma bu omi rn n,
k ew r m e r;
mi y bjt o tsn tru.
4 mi k bn m!
B gn b h nb,
mi y gbgun k wn,
mi y j gbogbo wn!
5 gbn b wn b f b mi,
k wn w fn lj,
k wn w tr lf pl mi!
OJ RERE FN JKB TI JY FN ANINILRA
6 N wn j iwj,
Jkb y y kkt kan,
Isrl y rw, y gbr,
so r y kn orl ay.
7 j n gg b wn t ti n ti e?
j p gg b wn t pa ti e?
8 w j ny, w l e l s gbkn;
o l e l pl m gbgbn r,
b aff l-orn.
9 y ni y j tt fn Jkb,
y ni rpad fn r:
lo wn kuta pp b kta efun t a gn di eruku.
wn p bra ti orn k dr m,
10 ntor p l algbra ti di ahoro,
k s nyn nn r m,
ti di ahoro al.
wn agbo ran w sb lti j,
wn simi, wn j k igi nb.
11 wn k igi gb, a g wn,
wn obnrin w k wn dn;
ntor wn j nyn t k lye,
ntor n ni ld wn k fi n fn wn,
ni t d wn k fi oj rere w wn.
F
12 N j n, Yhw y br ppa k r,
lti ibi t omi od o n ti n
tt kan sl od gpt,
a s k yn pap lkkan, yin m Isrl.
13 N j n, a fn p l,
wn t ti sn n il sr y w,
ti wn t wn fnk il gpt,
wn y s fi b fn Yhw
lr k mm n Jrslm.
28
W LR SRL TI JD
KL FN SAMAR
gb ni fn ad gbraga wn mt frm,
fn dd rr go w r t gba fonfoj lr,
fn wn t t pa!
2 wo akni algbra kan t Olwa rn
b ff lle onynyn ti j parun,
b j l knya pl omyal,
ti fi w r j wn s sl.
3 A f s t wn ml,
ad gbraga wn mt frm,
4 ti dd rr go w r
t gba fonfoj lr.
Gg b igi pt wj gb rn:
ni t b r i y k a,
y s m u j n kt t b kn n lw!
5 N j n,
Yhw gb Ogun y di ad olgo
ti ad arw fn ba yk wn nyn r,
6 m dodo fn ni t jk nbi dj,
ti m gboy fn ni t l ogun syn kr n nu ibod.
FN WN LF TI WL K
7 wn y n y lura pl t,
t lle m wn ta gbn-n gbn-n.
lf ti wl ta gbn-n gbn-n pl t,
t ti pa wn;
t lle ti m wn pon,
wn n b wn ti r rankran,
wn k b wn ti dj.
8 n gbogbo tbl ni kn fn b jkj;
k s ibi kan t m!
9 Ta ni k a k lk?
Ta ni k a la r y y?
Fn wn m-w t dw yn mmu,
fn wn md t wn ti fi nu kr n m!
10 B ti w p:
Saf lasaf, saf lasaf,
kaf la kaf, kaf lakaf,
seher am, seher am.
11 B ni, dj p pl ahn akll,
pl d jj ni un y fi b wn nyn y sr,
12 ni t w fn wn p: simi n y!
J k alr simi! tura n y!
- gbn wn k f gb.
13 Ngb n ni Yhw w fn wn p:
Saf lasaf, saf lasaf,
kaf la kaf, kaf lakaf,
seher am, seher am
k wn ba l ub syn lr rn,
k wn ba l f,
k a s m wn n r.
FN WN OLDMRN BBUR.
14 gb r Yhw, yin t sn,
yin t kso wn nyn,
yin t w n Jrslm.
15 yn w p: w ti b Ik d mjm,
a s ti b Ip-k e dhn.
Ngb t jkl rn olparun b kj,
k n fwkn w,
ntor a ti fi ir e b wa,
w ti fi k e ibi sl.
F
16 Ntor n ni Olwa Yhw fi w by p:
Kys, m fi kuta r kan ll n Sn,
kuta t so il r, y ptk t wn,
ni t b gb gb k n y.
17 mi y fi dodo e wn,
t tt y j p wn t knj.
YK EW LR WN OLDMRN BBUR
gbn j ynyn y gb ibi b k n,
omi y s gb ibi sl yn l;
18 mjm t b Ik d y bj,
dhn t b s-k e k n bsi.
Ngb t jkl rn olparun b kj,
y fi p r w yin ml,
19 ngb kgb t b kj ni w r y t yn.
N rr, tsn tru, ni y kj.
y y j ohun br l, b b m tum r
20 kte k n gn t fn bsn,
a bora k n t fn bora.
21 B ni, Yhw y dde
gg b ti e lr k Prsm,
b ti fonfoj Gbn ni y ti sj,
lti i r, i bm,
lti par i r, i yanu.
22 Ntor n k dkun sn,
k a m ba fa d yn le;
ntor mo ti gb dj parun fn gbogbo il n,
lti w Olwa Yhw gb Ogun.
WE GB KAN
23 ttsl k s gb ohn mi,
fetsl lti gb r mi dradra.
24 j gb gbogbo ni gb i
lti wa il, lti k eb?
25 Lyn gb t b wa oj il,
j k n fnrgbn fnnl k s gbin kmmn,
lyn n ni y fi k ti lkm sn il,
pl k bb n orgun oko n?
26 ni t k n ln y
ni lrun r t l lye.
27 dj p a k pa fnnl b k ,
b ni a k fa gb lr kmmn,
b k e km n a fi lu fnnl,
t a s fi pnp lu kmmn.
28 j l gbdo?
Rr; a k pa tt l.
Lyn gb t a b y gb lr r,
a f n l l .
29 Lti d Yhw gb Ogun
ni y ti w bkan n
t fn-ni n mrn gbynu,
t byr i r tbi.
29
LR AREL
gb ni fn rl,
rl, l t Dfd ti pg.
K dn kan kj lyn kej,
k wn ry dn p,
2 ngb n ni mi y gbgun ti rl,
wn y dr, wn y krora.
w y db rl fn mi,
3 mi y pg t gg b Dfd ti e,
mi y gbgun t ml,
mi y wa yr odi y k.
4 w y sr lti in il t w ub s,
eruku y d lnu lti sr,
ohn r y gk lti in il b ti m k,
r r lti in rp il b i t lr kl.
5 wn agbo t r y tk b yanrn t kn,
ognlg wn t fi ay ni lra,
y tk b pnt nn aff.
Lgn, lrtl
6 ni Yhw gb Ogun y b w;
pl r, r-kk ti ariwo l,
pl j, ff ti w in jrun.
7 Agbo wn nyn t gbgun ti Arl
y par b l t l lru.
Gbogbo wn t kj j s i,
t wn gbgun t pl hm,
8 wn y db ni t ebi pa
t jun lj l,
t s j kr lj l pl ebi;
ti b ni t ngb gb t mu lj l:
gbn t taj pl rws fun gbgb.
B g ni y l s wn agbo
orl-d t kj j s k Sn.
9 K e b mg pl yanu,
k fj l rran,
k hw mt l mu t,
k ma ta gbn-gbn-n l mu t lle.
10 Ntor Yhw ti da orun fnfn b ik b yn,
ti pa oj yn d (wn wl),
ti fi a bo or yn (wn arran).
R FIHN N
11 Gbogbo r rran ti dbi r in w t a fi dd d. y t a fifn ni t mw kk w p: K
w y. s dhn p: mi k l k ,
ntor p a ti fi dd d .
12 A tn fi w kan n fn ni t k mw kk w p:
Ka w y. s dhn p: mi k mw kk.
F
13 Yhw ti w p:
Ntor p wn nyn y k fi ju r nu snm mi
t j p nu nkan ni wn fi yn m,
gbn t kn wn jnn s mi,
t sn t wn fi sn m,
k kj nyn,
k ksr lsn!
14 K bur!
mi y ma b i yanu mi l,
gbyanu i yanu l fn wn.
gbn wn lgbn wn y kn,
or wn amye wn y dr.
FN WN OLDMRN BBUR
15 gb ni fn wn t farapam
fn Yhw lti i bbur n kk,
t wn gbmrn nn knkn w p:
Ta n r wa, ti ta ni m w?
16 burk gb!
j yt k s lrn amkk ti am?
j i w ni l w fn-ni p:
un k ni e m?
Tb k kk w fn amkk p:
mg ni ?
17 Lp j, lp jj,
j Lbnn k n di il lr?
T il lr y di igb dd?
18 N j n
ni adit y gb r in w kan,
oj wn afj t a gb
lw knkn ti jij,
oj wn afj n y rran.
19 gbn wn onrl y tn y nn
Yhw, t in ak jl y dn
nn ni Mm srl,
20 ntor wn afip-jba k n s m,
wn ani-nilra y par;
a s pa wn aebi run:
21 wn olff abanij, amnijbi,
wn t gbynj lnu ibod lti fa onlj til,
ti lti t j oldodo k lnd.
22 Ntor n, by ni Yhw w,
lrun il Jkb,
ni t ra brhm pad:
Lti ssy l, oj k n ti Jkb m,
oj r k n gba tj m,
23 ntor un y r i w mi lrn r,
un y bw fn ork mi.
A br lrun srl.
24 wn an m y k gbn,
wn t kn kkiri y gba k.
30
LD S AOJ SRL N GPT
f Yhw.
gb ni fn wn m lt y!
Wn tl mrn t k e tmi,
wn fi mjm t mi k fws di ara wn,
t wn fi b gba jbi lr jbi.
2 Wn ti l b gpt l wd r lnu mi,
lti fi ara wn sb b gpt.
3 b Fr y di ohun tj fn yn,
ab b gpt y fn yn n dm.
4 Ntor wn on r ti l s Sn,
wn aoj r ti d Hns.
5 Gbogbo wn ti m r dn l b
wn nyn t k n wl fn wn,
t k n l fn wn n rnlw
b k e tj ti t.
6 f fn wn ranko Ngb,
jk-jd il nira ti pnj,
nbi t abo ti ak knn ti b ramram,
t ej paraml ti abm ranko ti f.
Wn ti gb r ura wn k or ktkt,
wn ti k ohun r wn l yn rknm:
wn k wn l fn wn nyn t k wl,
7 fn gpt t y j asn ti f fn wn,
ntor n ni mo fi p wn n Rhb-onran.
MJM GBL
8 Nssiy, l k ohun y sj aw kw,
k w k sn w kan,
k ba l wl fn jr ayray .
9 lt nyn ni wn, m elk,
wn m t k f gb ln Yhw.
10 Wn w fn wn arran p:
m e rran m,
wn tn w fn wn wl p:
m e sr f dodo fn wa,
k ma rran tnj,
11 k kr lj n, yg kr ln,
k m ni Mm srl kr nwj wa.
12 Ntor n ni ni Mm srl fi w p:
B ti k kl y, t s gbkl n
ti t lti gbra yn l e,
13 jbi y y di gnn odi ff
t ub l fn yn,
t w lti k d il ibi agbra,
t w lul lgn ljij,
14 b kk am t f ls n,
t b g t a k l r apd kan
nn f r lti fi fn in,
tb lti fi pn omi lti in od.
15 Ntor by ni Olwa Yhw,
ni Mm srl w:
Nn ronpwd ti e j ni gbl w,
t agbra s b nn gbkl grgr,
y t k f.
16 yn ti w p: B k!
wa y gun in s l!
dra! ma s ngb n!
tn w p:
Nn k lin t sr tete!
K bur! wn t sr gidi ni y l yn pa!
17 gbrn-n y s nwj hal ni
kan oo, nwj hal ni mrn-n
ni yin y s l t k n ju ba d
t y y nn yn,
b m kker lr k l,
b lr k.
18 gbn Yhw dr di wkt
t y n fn yn,
ntor lrun dodo ni Yhw,
ay ni fn wn t n rt s i.
LF J IWJ
19 B ni, yin ar Sn,
yin t gb n Jrslm,
k n sunkn m.
un y n fn yn
ngb t b gb igbe yn,
lsks ni y gb yn.
20 Lyn gb t Olwa b ti fn yn
n y j ti pnj mu,
ni t k yin lk k y fojpam
fn yn m, yin y s fi oj ara yn r
ni t k yn n ln.
21 fi et yn gb r wny
t dn lyn yn p:
n n y, tl e,
yin b gba tn tb s.
22 yin y ka wn re fdk yn
ti gd wr yn s ohun m.
yin y k wn sl gg b ohun irra,
t w fn wn p:
jde kr nhn-n!
23 un y fn yn n j fn ohun gbn yn,
t yin y gbn sn oko,
onj lr jy y jde lti in oko yn.
Agbo ran yn y ma j lr pp oko l n j n.
24 wn ml ti ktkt t t il
y jm j korko ony t a fi knk ti t f.
25 Lr gbogbo k gga ti k kkk
ni orsun omi y ti ma n n j
pnyn l pl ub wn il agbra.
26 Ngb n ni ml p y db ti ml orun,
y rn pl agbra mje s i,
- b ml j mje, -
n j t Yhw y di gb wn nyn r t y wo
wn gb t wn faragb sn.
A FI SR RB
27 w b ork Yhw ti b lkr,
bn r gbn, palra r wwo,
run t r kn rkj,
ahn r db in jrun.

28 m r db od omyal t ga d rn.
b w fi t parun f wn orl-d,
lti fi jnu r s nu wn nyn,
29 orin ti yn y db ti sn dn,
nn y t kn fi in ddn hn.
B gb t wn nyn jde
l rn-j mm l sr k Yhw
pl r fr, lba pta srl.
30 Yhw y j k a gb ohn go r,
y s fi w gun r hn,
pl gbn bn r,
lrn in jrun,
pl j j ti ynyn.
31 Ntor ohn Yhw y f Asr,
t a fi p n .
32 Ngb kkan ni y jy p n t Yhw y fi n .
pl il tamburn ti gt str
ti pl ij nn ogun t y b a j
pl ap l r
33 Ntor a ti t sl swj n Tft,
a ti mra sl bkan n fn Mlk,
ih l t tbi, korko ti igi p nb.
m Yhw, b m j t n,
y j wn run.
31
FN GPT
gb ni fn wn t skal l
gpt, t wn w b l ib,
t wn gbkl wn in,
t wn gbknl wn k ogun pp,
pl wn ajagun lr in ptk,
gbn t wn k n rt knkan s ni Mm srl,
t wn k s wd r lw Yhw.
2 Sbsb un n gbngbn lti fa ibi,
k s dyn lyn r r;
un y dde s il wn k,
y ld s b wn aebi.
3 nyn lsn ni ar Egpt
k e lrun, lran ara ni wn in r k e m;
Yhw y na ap r lti gb alb n ub,
ni t db b y ub,
gbogbo wn y jm parun.
YHW B SR J
4 n by ni Yhw w:
b knn ti d knn,
t b ramram lr ran d r,
ti b agbo darandaran t r b
l br igbe wn,
l br rkrd wn:
b ni Yhw gb Ogun y ti skal
w j lr k Sn ti lr kt r.
5 B wn y ti f,
b ni Yhw gb Ogun
y ti rgbo Jrslm,
t y db b , y gb l.
6 yin m srl,
pad sd ni t ti dal fn.
7 B ni, n j n,
olk lk ni y k re fdk ti wr r sl,
y t yin ti fi w l yn e.
8 Asr y ub sw id
t ju nyn l, id t rkj d,
y p run, y s fn id,
wn dm-ogun r y di r.
9 Nn br-bojo r ni y k ibi agbra
r sl, wn jy r y s jnn s
pgun wn pl br.
f Yhw t in r b n Sn,
t il-er r w n Jrslm.
32
DODO BA
dodo ni ba fi jba,
t ni wn ald fi e jba;
2 kkan db ibi b lj aff, ibi sl nn j,
b omi od t n lr il gbgb,
b jji pta l lr il .
3 Ngb n ni wn arran k n dij m,
wn agbrn y ttsl,
4 kn alfarabal y kk,
ahn akll y sr kedere,
5 a k n pe mg n ll m,
a k s n pe wb n ni w m.

YT LRIN MG TI LL
6 Ntor r wr ni mg s,
t kn r pr ibi, lti l rfin,
ti lti sr dra s Yhw,
lti j k ni t ebi pa l lw fo,
lti k lti fi omi fn ni t ugb gb.
7 w onwb bur;
w n rkrek lti fi k m tlk,
b til j p r onrl j dodo
8 gbn ohun y ni ll r,
t s fi twtw e gbogbo ohun.
FN WN L
9 Obnrin l, dde! Fets r mi:
yin omidan alfojdi, tts r mi.
10 N dn kan n ti wn j d,
yin alfojdi y ma gbn,
ntor k n s i t,
kr k n w m.
11 yin l, wrr, yin alfojdi,
gbn, b w sl,
k dr n hh, fi a bo d!
12 kw lr, k js ml,
lr pn oko elso, lr igi jr lr,
13 lr il oko nyn mi,
nbi t gn gn ti h,
lr gbogbo il aly, lr l onj.
14 Ntor a ti k fin sl,
l nyn wmwm ti di ahoro;
fl ti il- y di ih ranko ll,
ibgb ay fn wn ktkt igb,
ti il fn agbo ran.
GBL YHW
15 m lti k w y tn skal l wa lr:
ngb n ni al y di il lr,
t il lr y di igb dd.
16 tt y ma gb nn aginj,
dodo y s ma gb lr il lr;
17 dodo y m lf w,
tt y s fa fknbal ayray.
18 wn nyn mi y ma gb n lf,
lr il t k lwu,
nn wn il simi ddk rr,
19 a pa wn igb kal,
a s w wn l lul.
20 Pl ay ni yin y fn irugbn lba
gbogbo od, pl ml
ti ktkt t rn b ti w wn.
33
PSLM RT NN YHW
gb ni fn , apanirun t k parun,
dl t a k dal fn!
Lyn gb t w b ti par parun ni a pa run,
lyn gb t o b ti dal tn ni a dal fn .
2 Yhw, n fn wa, w n rt s !
Fi agbra ap r hn w n rr,
k w s e gbl fn wa ngb pnj.
3 Pl ariwo hl r wn nyn s,
ngb t w dde,
wn orl-d pynd,
4 wn k kgun b e,
wn r l b tata.
5 Yhw ga, ntor gnw lk,
fi tt ti dodo fn Sn.
6 dj p w y p;
gbn ti m ni ohun r t gba-ni,
br Yhw ni ohun ura r.
YHW D S I
7 Wo rl t sunkn n gboro,
t wn rn lf sunkn kkor.
8 wn n ti d kk,
k s ni t gba oj n m.
A k pa dhn m,
a ti ba mjm j,
a k ka ni kni s m.
9 Il rws nn f,
Lbnn gb nn tj,
rn db il gbgb,
Bn ti Krml ti ,
10 Yhw w p: mi y dde wy,
mi y fi gbogbo agbra dde.
11 yn ti lyn ewko,
yin y b korko,
m mi y pa yn run b in.
12 wn nyn y di efun,
b gn t a g, t a j nn in.
13 gb, yin ar kr, ohun t mo e,
k yin ar ts m agbra mi.
14 pnj ti m wn l n Sn,
br ti pa wn aldra.
Ta ni nn wa t l dr nwj in jrun y,
ta ni y dr nwj w in ayray y?
15 - ni t rn pl dodo,
t sr tt, t k gba ow l,
t gbn w r kr nn rb,
t s k et dd s r j,
t di oj kr fn ibi,
16 ir ni b ni y gb lk,
y r ibi b n l oldi
ti a k sr pta, y r onj j,
ngb k n gb .
J IWJ OLGO
17 Oj r y r ba arw,
oj r y r orl-d l kan;
18 kn r y rnt br r:
ni t ka gun r d?
ni t wn kgun r da?
Nbo ni ni t ka ohun r w?
19 w k n r alknkanj nyn m,
wn eld-kd t k y-ni,
wn eld gbn t k n tum.
20 Ron s Sn, l ry dn wa,
oj r y wo Jrslm b bgb t yanj,
g t a k k, a k n y p r,
a k s n j wn okn r.
21 Nb ni l Yhw b fn wa,
n bb wn od t tbi, n gbogbo n,
nbi t k oj-omi k rn, t k l k l;
22 (Ntor Yhw ni oldj wa,
t fn wa n fin.
Yhw ni ba wa ti olgbl wa.)
23 a ti t okn k oj omi r,
wn k l gb p bl m,
wn k l fa okn gnl jde n bt omi m.
Ngb n ni a pn kgun l,
amkn y s s kgun,
24 k s ni t gb nb t y w p:
sn e m,
a dr ji wn t gb nb.
PIN DM
34
yin orl-d, w gb,
k yin nyn fetsl,
k w ay ti ohun t b nn r gb,
gbogbo gby ti gbogbo yin m r!
2 Ntor Yhw ti bn s gbogbo
orl-d, ti run s gbogbo
gb m ogun wn.
ti fi wn b fn parun,
ti fi wn l w bj.
3 wn t a pa tn kkiri gboro,
rn k wn gb kkiri,
wn or k n pl j.
4 Gbogbo gb m ogun run tk,
a ti k run b w,
gbogbo gb m ogun wn ti rws
gg b ew igi jr t r,
gg b ew igi pt t r.
5 Ntor id mi ti mu y n jl run
w b ti skal sr dm,
sr wn nyn t mo fi b.
6 Id Yhw ti kn fn j,
ti fi r w,
pl j wn d-gntn ti bk,
pl r wn gb.
Ntor Yhw n b kan n Bsr,
ran ppa l n il dm.
7 gbn dp gbnrr,
wn nyn ni ub,
dp ak ml,
wn akgun nyn gb.
Il wn ti mu j y.
Erp wn kn fn r,
8 ntor j j gbsan Yhw,
dn gbsan olgbj Sn.
9 wn omi od ti ypad s d,
erp r ti di im-j,
il r ti di d gbgbn
10 K k tsn tru,
fn r gk l tt l,
y dr b ahoro tt ayray,
k s ni t y l gba ib kj m.
11 Y di bgb y kl ti ,
ww ti y w y fi e il!
Yhw y na okn dr l e lr,
ti p wn ttj fo.
12 wn olye y ks nb,
wn lla r k n s m,
a k n jba nb m,
gbogbo wn ald r ni a par.
13 gn gn y ma h n fin r,
gn tkn ti yrp
y gba giri odi r,
ib y di bgb kl,
ti il fn gng.
14 wn olgb igb y ma pd
ww nb,
wn iwin y ma k s ara wn,
Llt y gba il ib,
lti w ibi sinmi ddk rr.
15 Ej paraml y k t sb,
y s pa sb,
y sn lr yin r tt y fi di m,
wn ign-nign y parap sb.
16 w in w Yhw k s k ,
k s ohun kan nn wny t a k r nb!
Ntor nu r ni p r,
m r ni s k wn j.
17 ti gg fn pn olk lk,
ti fi okn wn wn il n fn wn.
wn ni y jg nb tt l,
t wn y ma gb nb tt ay-ray.
35
DJ LRUN
K il ij ti il gbgb ma y,
k in il dn k s rw
2 k so dd b i igi tnn,
k ma j,
k s krin ay.
A ti fn un n go Lbnn,
l Krml ti ti Srn;
a r go Yhw, ti l lrun wa.
3 m w allera le,
k s m ekn onrws lgbra.
s fn wn t fy p:
m e br, n gboy.
4 w ! lrun yn y w,
b pl gbsan, pl r lrun,
un ni y w gb yn l.
5 Ngb n ni a la afj lj,
a s et adit;
6 ar y f b gal,
ahn odi y s krin pl ay.
Ntor omi y sun jde
lti in ahoro al,
gbr omi y n lr yngb il,
7 il gbgbn y di adgn omi,
il t ugb gb y di orsun omi.
Nbi t wn kk gb tlr y di
gb oko igi klm.
8 n opp dr y w nb,
t a ma p n n mm;
wn alm k y rin n n,
wn mg k y ko l lj n n.
9 K n s knn kankan nb,
wn ranko bbur k n gb nb,
gbn wn t a rpad y rn lr r,
10 wn t Yhw d nd y pad w.
Wn y d s Sn pl igbe ay,
ay npkun y w lj wn;
in ddn ti ay y j tiwn,
bnj ti kdn y par.
FIKN
36
OGUN SNNKRB
N dn krnl ba Esk, Snkrb ba sr gbgun k wn l Jd, s gun wn.
2 Lti Lk ni ba sr rn olr agbwo s ba Esek n Jrslm pl w wn m
ogun ptk. Olr agbwo n dr lba omi t a l fn adgn od lja t b lk, y t
w ln oko Fl. 3 Olr i fin, Elikm m Hlk, akw bn ti akde J m Asf
jde l b a. 4 Olr agbwo n w fn wn p: w fn Esek p: By ni ba l w, ba
sr. K ni w gbkl y? 5 w r p r lsn t mrn ogun ti agbra lti jagun. Ta ni w
gbkl ngb n t w fi t s mi? 6 W b w ti gbral ffe t - gpt - t wn
gn w ni t b gbral e. - Ir ni b ni Fr, ba gpt, fn gbogbo wn t gbkl e. -
7 By w y w fn mi p: Yhw, lrun wa, ni wa gbkl, gbn eb un ni Esek ti
w wn ibi gga r ti wn pp r b ti w fn wn ar Jd ti Jrslm p: Nwj
pp y ni k ti ma forbal. 8 K bur! B kbys ba sr dg: mi y fn n gb
in b w b l r wn lin lti gn wn! 9 Bwo ni w e l bor kan oo nn wn t
kr j lrn wn rn g mi? gbn w gbral gpt fn k ogun ti wn ajagun lr
in! 10 ti pp, b pl Yhw ni mo fi gk w pa ib y run? Yhw ni w fn mi
p: Gk l s il y lti s di ahoro! 11 Elikm, bn ti J w fn olr agbwo n p:
Dkun, fi d Aram b wn rn r sr, ntor w gb, m e fi d Jd b wa sr n
et gb wn nyn t b lr odi y. 12 gbn olr agbwo n w fn wn p: j g r
tb w ni kbys rn mi s lti s ohun wny? b wn nyn t wn jk lr odi y ni a
rn mi s, wn t y j gb wn, t wn y mu t wn pl yn!
13 Ngb n ni olr agbwo dr, t s fi ohn k kgbe n d Jd pl r wny p: K
gb r ba l, ba sr! 14 By ni ba w: K Esek m e tn yn, ntor p k l gb yn
l. 15 K Esek m e m u yn gbkl Yhw w p: dj p Yhw y gba l y l, k n
ub sw ba sr. 16 m e tts Esek, ntor by ni ba sr w: tr lf pl
mi, jw ara yn fn mi, olk lk yn y s j so jr r ti ti igi pt r, s mu omi
knga yn, 17 tt mi y fi w lti k yn l s il b tiyn, il lr pl t dradra, nbi t ouj
ti wp pl gb jr. 18 K Esek m e tn yn w p: Yhw y gb yn l. j wn
lrun wn orl-d gba orl-d wn-n n sl lw ba sr? 19 wn lrun Hmt ti ti
Arpd d? wn lrun Sfrfm d? wn lrun Samr d? j wn gba Samr lw
mi? 20 wo nn gbogbo lrun wn orl-d l gba il wn sl lw mi, t Yhw fi l gba
Jrslm l?
21 Wn pa rr, wn k fs r kan, ntor b ni ba t p p: K yin m e d a lhn.
22 Olr i fin Elikm m Hlk, akw bn, ti akde J m sf, w b Esek
pl a wn n yya, wn s ryn wn r olr agbwo n fn un.
37
WD LW WL SY
Pl r y ni ba Esek ya a r, fi a f bora, s l sn tmpl Yhw. 2 rn olr
i fin Elikm, akw bn ti wn alf algb, pl a f, lti l b wl sy m
msi. 3 wn y w fn un p: By ni Esek w: j n ro, j jy, j tj. rb d, k s
agbra lti bm. 4 K Yhw lrun r gb wn r olri agbwo ti ba sr fi rn lti b
lrun aly, k Yhw lrun r fyj wn r t gb n! B wa gbdr fn ba yk t
w ly. 5 Ngb t wn on ba Esek d d sy, 6 ni y w fn wn p: K l s
fn g yn p: By ni Yhw wi: M e br wn r t w ti gb, wn r-d t wn rn
ba sr s s mi. 7 mi y fi m kan sn r, y s ma gb wn r, y pad s il r,
mi y s j k ub sw id.
OLR AGBWO PAD L
8 Olr agbwo n pad l b ba sr n Lbn t gbgun k. Ntor olr agbwo n ti
gb p ba ti g ogun kr n Lk, 9 ntor p gb ryn y npa Trhk, ba K p:
ti gbgun jde l b a.
RYN KEJ
NPA R SENNAKRB
Senkrb tn rn wn rn lti w fn Esek p: 10 K w by fn Esek ba Jd. K
lrun r t w ti gbkl m e tn w p: Jrslm k n b sw ba sr! 11 w ti
gb ohun t ba sr ti e s gbogbo orl-d, t fi wn e ohun t, w ni y y!
12 rnlw wo ni wn lrun orl-d wn-n n jm ngb t bb mi gun wn: Gsn,
Hrn, Rsf, wn Edn t w n Tel Bsr? 13 ba Hmt d, ba Lr, ba Sefarfm, ti
Hn ti ti f, wn d?
14 Esek gba w n lw wn rn n, s k . Ngb n ni gk tmpl Yhw l,
i swj Yhw: 15 Esek s gbdr by nwj Yhw: 16 Yhw gb Ogun, lrun
srl, w t jk lr wn krb, w nkan ni lrun kan oo lr gbogbo jba ay, w ni
d run un ay. 17 Ttsl, Yhw, k w gb, La oj, k w r i. Gb wn r Sennakrb
t rn lti b lrun aly. 18 N tt, Yhw, ni wn ba sr ti pa gbogbo orl-d
run pl il wn. 19 Wn ti s wn lrun wn sn in, ntor p wn k e lrun b k e i
w nyn, igi ti kuta, ntor n ni wn e pa wn run. 20 gbn nsisy, Yhw lrun wa,
mi b , k w gb w lw r, k gbogbo jba ay m p w nkan ni lrun, Yhw!
SY D S I
21 Ngb n ni sy m ms rn l s fn Esek p: By ni Yhw lrun srl w,
m ti gb dr t w gb s mi npa Senkrb ba sr. 22 y n f ti Yhw ti s ld
s i:
gn , b , w wnd,
omidan Sn; mi or s lyn,
mbnrin Jrslm.
23 Ta ni w b pl r d?
Ta ni w sr gbraga s,
t w gb oj ongbraga w?
S ni Mm srl!
24 w tipa wn rn r b Olwa,
w w p:
Pl ogunlg k ogun mi,
m ti gun or wn k l,
k t ga jl n Lbnn.
mi ti g or kdr gga r,
ti ay igi sprs r kal.
Mo ti wn r l ptpt,
tt kan wn igb dd r.
25 Mo ti wa knga,
mo ti mu omi lti il jj;
m ti m gbogbo omi gpt gb
lb tls mi.
26 j w gb?
Lti j pp ni mo ti ps y,
n j tij ni mo ti pinnu r,
m m u nssy.
pn r ni lti s wn l oldi di ahoro, kt alp.
27 w ar l wn ti r,
pl br-bojo ti dm,
wn db korko in oko, b ewko pp,
b korko rl ti ti in igb,
t aff l-orn d lm!
28 m m gb t w dde, t w jk,
t w jde tb t w wl, mo m .
29 Ntor p w ti rra s mi,
t sks r ti d et mi,
mi y fi rka mi s im r,
ti jnu mi s wn t r,
lti m pd gba n t w gb w!
M FN ESEK
30 K y j pr fn :
A j k t a b gbn n dn y.
A j y t b h lrn eb n
dn t b, k gbin oko,
k s kr n dn kta,
k gbin gb jr, k s j so r.
31 ba yk t b ly n il Jd
y hu gbgb titun n sl,
y so so lk.
32 Ntor ba yk y jde lti Jrslm,
ti wn t a k y lti k Sn.
jow f Yhw gb Ogun y e y.
F LR SR
33 y ni ohun t Yhw w lr ba sr:
un k n wn l y,
k n ta f kankan,
k n kj as s i,
k n wa il ogun nb.
34 n t gb w ni un y gb pad,
k n wn l y, f Yhw.
35 mi y db bo l y,
mi y gb l,
ntor rn mi Dfd.
JY SNKRB
36 N ru kan n ni ngl Yhw jde l lu k msn-n ti gbdgbn nyn n g
ogun Asr. N wr t il m, k nkan ni a r.
37 Snkrb k g r, l. pad s Nnf lti simi nb. 38 N j kan t forbal nn
tmpl Nsrk, r r, wn m r Adrammlk ti rsr fi id l pa, wn s s l s il
Arrt. m r Esarhdn jba rp r.
38
SN TI WSN ESEK
N kk n, sn bbur kan klu Esek. Wl sy m ms, w w fn un p: By
ni Yhw w, t il r, ntor w y k, w k n y. 2 Esek kj s gb giri lti gbdr
s Yhw p: 3 H! Yhw, dkun, rnt p mo hw tt pl kn dodo nwj r, t mo s
e ohun t dra lj r. Esek s sunkn pl omij pp.
4 Ngb n ni r Yhw d b sy p: 5 Pad l s fn Esek p: By ni Yhw, lrun
bb r Dfd w: m ti gb dr r, mo ti r omij r. mi y w sn; nn j mta, w y
gk l s tmpl Yhw. mi y fi dn mdgn kn j ay r. 6 mi y gb lw ba
sr, mi y db bo l y. 21 sy w p: M ew pt tt kan w, k fi sj egb
n, un y s y. 22 Esek w p: m wo ni mi y fi m p mi y gk tmpl Yhw
l? 7 sy dhn p: m t Yhw y fihn p un y e ohun t un ti s n y. 8 mi y
m k jj pad syn n s mw, y t orn fihn lr tgn bwl Aks. Orn s
pad pl s mw lti ibi t ti w d.
ORIN ESEK
9 Orin Esek ba Jd lyn gb t r wsn kr nn sn r:
10 Mo w p, m l n daj ay mi,
s nu n is-k,
nb ni mi y w fn yk j ay mi.
11 Mo w p: mi k n r Yhw m n il aly,
mi k n r ni kni m
nn wn m ary.
12 A ti k g mi jnn kr s mi,
b g wn darandaran:
w ti k ay mi b w wun,
w g e kr lr f.
Lti wr di al, w h mi m.
13 m kgbe tt di wr:
f egungun mi b knn,
lti wr di al w s mi m.
14 m k b pndd,
m gbi b db,
mo bojwo k run:
tj mi, db b m,
15 K ni k n w? K ni k n s?
un ni on;
mi y fi go fn n gbogbo j ay mi,
ntor sn mi.
16 Olwa, w ni kn mi w ly fn,
t m mi y fn.
w y w m sn,
w y fn mi n y,
17 rn mi y di lera.

w ni d m mi s kr n ih gb,
ntor w ti pa gbogbo mi t s yn r.
18 Ntor s-k k l yn ,
ik k l krin go r;
wn t re sr k l ret dodo r.
19 wn aly ni l yn
b mo ti e yn ln.
wn bb s dodo r fn wn m wn.
20 Yhw, w rn m lw,
wa y ta gt hrp n gbogbo j ay wa,
nwj tmpl Yhw.
39
AOJ BBLN
N kk n, Mrdk-Bldn, m Bldn, ba Bbln, fi w ti r rn s Esek,
ntor p ti gb npa sn ti wsn r. 2 In Esek dn, s fi gbngn ura r, fdk r,
wr, ohun olrn ddn, rr onyebye ti wn ohun j ti gbogbo nkan t b n gbngn
ura r, ni fihan wn rn n. K s ohun t Esek k fihn nn fin r ti n gbogbo
agbgb r.
3 Ngb n ni wl sy w b ba Esek lti b i lr p: K ni wn wn-n n w fn ,
ti lti ibo ni wn ti w? Esek dhn p: Wn ti orl-d kr w, lti Bbln. 4 sy tn
w p: K ni wn r n fin r? Esek dhn p: Wn r ohun gbogbo t b n fin mi, k s
ohun t mi k fihn wn nn gbogbo ura mi. 5 Ngb n ni sy w fn Esek p: Gb r
Yhw! 6 wn j b t gbogbo ohun t b n fin r, gbogbo ohun t wn bb r ti k j
tt di j n, ni a k l s Bbln, k s nkan t a fi sil, ni Yhw w. 7 Lrin wn
mknrin in r, nn wn t a b fn , ni a ti m e akra n fin ba Bbln. 8 Esek
w fn sy p: r Yhw t w w y b si. ron n tt p: K bur, lf ti
fknbal n j ay mi ti t.
W TN SRL
40
STL GBL
t wn nn,
tu wn nyn mi nn,
ni lrun yin w.
2 sr fn kn Jrslm,
k s kde fn un p: jy r ti par,
p a ti dr r j , p ti gba jy
lpo mj lti w Yhw fn r.
3 Ohn kan kgbe w p:
pa n kan m nn al fn Yhw,
k la pp n tt lr
il yang fn lrun wa.
4 K gbogbo fonfoj kn,
k gbogbo k ti kt r sl,
k gbogbo il t k tj di ttj,
k k b eb di ppl;
5 ngb n ni go Yhw y farahn,
t gbogbo lran ara y s r i.
Ntor nu Yhw ti sr.
6 Ohn kan p p k n kgbe!
m s dhn p: Igbe k ni k n k?
Gbogbo ran ara db korko,
w r s db dd pp.
7 korko r, dd r, ngb t m
Yhw b rkj lr wn.
(Djdj, nyn db korko.)
8 Korko gb, dd r,
gbn r lrun wa dr tt ayray.
KDE FARAHN LRUN
9 L sr k gga l kan,
w akde ryn ay fn Sn,
Fi agbra gb ohn sk,
w akde hn rere fn Jrslm.
Gb ohn sk l br,
w fn wn l Jd p: Wo lrun r.
10 Wo Olwa Yhw t b pl agbra,
t ap r m ohun gbogbo trba fn un!
r gun r t lyn,
san r aj r.
11 Gg b ol gntn ni un y b wn agbo r,
t y k wn d-gntn r lw,
t y s gb wn l y,
un y m wn y gntn l sbi simi.
L LRUN
12 Ta ni ti wn omi kun n w r,
t s gb wn l oj run?
T fi wn wn il ay,
t gb wn k sr wn,
ti wn kt lr wn?
13 Ta ni ti fn m Yhw n mrn,
tb oldmrn wo ni ti k lgbn?
14 Tan ni b a e gbm fn dj,
lti k n n dodo,
ti amye t k n mrn gbn?
15 Kys i, wn orl-d db kn
omi kan lt garawa kan.
Wn k wn ju y iyanrn kan lr wn.
Kys i, wn erk db eruku kan kn.
16 Lbnn k t fn dn,
wn ranko r k t fn b sunpa.
17 Gbogbo orl-d j fo nwj r,
wn jm asn, ti fo.
18 Ta ni yin l ka lrun w?
wrn wo ni l fi w e?
19 Onn gb re,
algbd r wr,
r wn fdk.
20 Ak-m onn n w
igi p t dra, pl igi t k bj,
lti fi gb re t jj.
21 yin k m k, tb yin k gb?
A k fihn yn lti br?
j yin k m d ay?
22 gb lk yk ay,
t ary db e lj r.
ti t run ba b rl,
ti t il ay b g t gb.
23 s wn ald di fo,
s wn adj ay di asn.
24 N kt t a gbn wn tn,
n kt t wn hu gbgb nn il,
ni m l wn lr,
ngb n ni wn gb,
t j s gb wn l b rw.
25 Ta ni yin l fi m w,
ta ni lgb mi? ni ni Mm w.
26 gb oj sk k s wye:
ta ni d gbogbo rw wny,
b k e mi t t wn m ogun wn lsls,

t s fi ork wn p wn?
Agbra r tbi, ip r s ga t b
t k s kan nn wn t k j p r.
OLPS ALGBRA JL
27 Jkb, e t w fi sr,
srl, t w fi w p:
Kdr mi farasn fn Yhw,
lrun mi k fn mi ni t mi?
28 w k m k?
Tb w k t gb b?
Yhw j lrun ayray,
un ni d wn orgun ay.
K r , k s u,
wmrd ni ye r.
29 un n fi agbra fn alr,
t fi okun fn onrws.
30 wn dmd r pl rws,
wn dmknrin ub.
31 gbn wn t b n rt s Yhw,
ni a s agbra wn dtun,
wn y r y ap f b y id,
wn y sr l r,
wn y rn l r wn.
41
P SRS
K yin ark pa rr nwj mi,
k wn nyn fi agbra mra sl,
k wn b swj lti roj,
j k jm jde fn dj.
2 Ta ni gb e dde lti l-my,
ni t gun tpas r nbi gbogbo?
Ta ni fn un n wn orl-d
t tr wn ba ba?
Id r ti s wn di eruku,
f r t wn k b rw.
3 l wn l ls dw,
fr m fi s kanl lj n.
4 Ta ni m ely l?
B k e ni t pe wn ran
lti dl, mi Yhw,
t e ni j,
t y s w pl ni kyn!
5 wn erk r i, r s b wn,
orgun ay wrr: wn b, wn ti d.
6 n kan ran n kej lw,
wn w fn ara wn p: Gbrad!
7 Onn gba algbd nynj,
on ow gba on irin nynj.
w npa y t a l p p:
dra.
s fi kan re n mra k m ba .
LRUN B PL SRL
8 Iw srl, rn mi, Jkb yf mi,
ran Abrhm t e r mi!
9 w t mo m lti orgun ay,
t mo s p lti pkn ay;
w t mo w fn p:
w ni rn mi,
mi ti yn ls ksl.
10 M e br ntor p mi b pl r,
m e fy pl dm ntor mi ni lrun r.
m m lgbra, mo s rn lw,
m fi ap tn mi agun t lyn.
11 B ni djdj, wn y dm pl tj,
gbogbo wn t bn s .
Wn y par, wn y gb,
wn t w nj!
12 w y w wn t r ll r wn.
Wn y par, wn di asn,
wn t gbgun t .
13 Ntor mi Yhw lrun r ti fi w tn d m;
m w fn p:
M e fy, m b w rn lw.
14 M e br, Jkb, kkr kker,
w srl, er knkinn.
m b w rn lw,
- f Yhw!
ni Mm srl ti olgbl r.
15 W b mo ti s di pnp titun lnu mj,
w y f wn k,
w y s g wn s ww,
w y s wn kt di ww b korko ww.

16 w y f wn,
ff y s f wn n,
j y s t wn k.
gbn w y y nn Yhw,
w y s go nn ni Mm srl.
WN I YANU TITUN TI JDE L TITUN
17 wn ak ti aln br omi, ls omi!
ngb ti s ahn wn di gbgb.
mi, Yhw, y d wn lhn,
mi lrun srl, k n k wn sl.
18 mi y m omi sun jde lr wn k apr,
wn orsun omi y n lrn fonfoj.
mi y s al di ib omi,
t il gbgb y s di orsun omi.
19 mi y fi igi kdr sn ahoro al,
pl igi aks, mtl ti igi lf.
mi y gbin oriri igi rb sn al, igi pk,
rk ti m y gbr nn al.
20 K wn nyn l r i, k wn s m,
k wn s fiys i, k s y wn p:
w Yhw ni e y,
p ni Mm srl ni d a.
YHW NKAN OO NI LRUN
21 Yhw w p:
gb ry yn w, k w roj yn,
ni ba Jkb w.
22 J k wn jde w s fn wa ohun t y l.
K ni wn l s lr ohun tynw
t y fn kys wa?
Tb k kde l j iwj,
k wa ba l m byr r.
23 fi ohun t y l lyn la hn,
k ba l m by lrun ni yn.
s w nkan e fn wa lti r i, k wa s m .
24 gbn k jm nkankan,
asn s ni i yn,
ohun rra s ni lti yn yn.
YHW S STL GUN SRS
25 mi m ni kan sj n rw lti w,
mo ti fi ork r p lti Il wr.
ti fi s t wn al
b a ti fi od gn iyn,
b amkk ti t m.
26 Ta ni fihn tl lti ll
k a ba l w p: tt ni?
gbn k s ni kan t fi hn,
k s ni kni t kde ohun khun,
ntor k s ni t gb ohn yn.
27 Mo ti s fn Sn wj p: W wn,
m ti rn j ryn ay s Jrslm.
28 m wye, k s n kni,
k s oldmrn knkan lti d wn
t mo l br r lw r lti d mi lhn.
29 fo ni gbogbo wn pap.
Asn ni i wn,
aff t f n ni re wn.

42
ORIN KN RN YHW
AP KN.
wo rn mi, ni t mo gb r,
ynf mi, ni t in mi dn s.
m ti fn un n m mi,
k ba l m tt w fn orl-d.
2 un k y kgbe,
tb k gbhn sk,
a k n gb ohn r n gboro.
3 k n g fefe t ,
k n pa in t k l.
Pl dodo ni un y m tt w,
4 k n kn, k s n rws
tt d tt y fi gbil n ay
ntor wn erk dr de fin r.
AP KEJ
5 By ni Yhw lrun w,
ni t d run, t s t kkiri,
t m il ay dr inin pl ewko r,
t fi m fn wn nyn
t gb nn r, ti y
fn wn ohun aly t rn nn r.
6 mi, Yhw, ti p nn dodo,
mo ti m lw dn, mo ti tn e,
mo ti fi e mjm fn wn nyn
ti ml fn wn orl-d,
7 lti la wn afj lj,
lti k wn lwn jde kr nn tb,
lti m wn t gb nn knkn
jde kr nn knkn.
8 mi ni ni t ork r j Yhw,
mi k n fi go mi fn lmrn,
mi k n jw iy mi fn re.
9 wn ohun t y kk l ti d tn,
mo tn s stl mrn;
m kde r fn yn k t hn.
ORIN GUN
10 krin titun s Yhw!
K yn r w lti pin ay,
k kun yn n pl ohun gbogbo
t b nn r, pl wn erk ti wn nyn wn!
11 K ij ti wn l wn gb ohn sk,
pl wn g t Kdr gb!
K wn t gb lr pta kgbe,
k a ma gb ariwo lr wn k l!
12 K wn fi go fn Yhw,
k a s kde yn r nn wn erk!
13 Yhw b b akgun,
bn r ru b ti jagunjagun,
kgbe j, kgbe ogun,
s jde b aknkanj akgun lti b wn t j.
14 Mo ti dk lti ll, mo pa rr,
mo e srm gbi b ni t rb,
in b mi, m lgn,
15 mi y pa wn k ti kt run,
mi y m ewko won r
mi y s gbogbo omi od di il gbgb,
bt y gb, m y m wn ahn gb.
16 gbn mi y m wn afj rn lj n,
mi y m wn gba ipa n,
mi y y knkn iwj wn pad s ml,
ti il olkuta ni mi y s di oj n t jl,
ohun y ni mi y e l kn.
17 Wn y pynd pl tj, wn t gbkl gd,
wn t w fn re t a r p: yin ni lrun wa.
WN AFJ NYN
18 yin odi, gb! yin afj,
wye k rran!
19 Ta ni afj b k e rn mi,
ti adit b k e ni t mo rn?
(Ta ni afj b rn mi,
ti adit b rn Yhw?)
20 w ti r plp ohun l kys,
w ti ttsl l gbrn!
21 Yhw f gb fin r ga pl l,
ntor dodo r.
22 gbn wn j nyn t a k lr,
t a s k l, d ti m wn nn ih,
a ti k wn s wn nn tb.
A k wn lr,
k s ni lti gb wn l,
a k wn l, k s s ni t w p:
D a pad!
23 Ta ni gb nn yn?
Ta ni kys lti gb fn j iwj?
24 Ta ni fi Jkb l w kgun,
ti srl l w klr?
j k e Yhw ni?
w ti d s i, wa k f tl n r,
wa k s f gb fin r.
25 da gbn run r l e lr,
ti bn ogun. bn y da in b ,
k s m, s fi in j o run, l kys i.
43
GBL SRL
Nsisy, by ni Yhw w,
ld r, Jkb ni t e , srl.
M e fy, ntor mo ti r pad;
mo ti fi ork r p , w j tmi.
2 B w b gba omi kj,
mi y w pl r,
b w b la od kj, k n b ml.
B w b gba in in kj, k n j ,
w in k s n pa lra.
3 Ntor mi ni Yhw, lrun r,
ni Mm srl, Olgbl r.
Mo ti jw gpt fn rpad r,
mo ti fi K ti Sb dp r.
4 Ntor w j m lj pp,
w nye lr pp, mo s f gidi.
Ntor n ni mo fi wn nyn dp r,
ti wn orl-d fn rpad ay r.
5 M e br ntor p mi b pl r.
mi y k ran r w lti l-Orn,
mi y k wn j lti Iw-Orn.
6 mi y w fn rw p:
D wn pad, ti fn Gs p:
M e pa wn mra.
M wn mknrin mi pad w
lti tn ti wn mbnrin mi lti pin ay,
7 gbogbo wn t ork mi b lra wn,
wn t mo d fn go mi,
wn t mo e, t wn j i w mi.
YHW NKAN OO NI LRUN
8 M wn afj t wn n oj w,
wn adit t wn n et.
9 K gbogbo wn orl-d kraj,
k wn parap m wn nyn.
Ta ni nn wn t ti s y tl,
t s ti kde r syn?
K wn m lr hn lti d wn lre,
k a gb wn k wn l w p:
tt ni!
10 yin ni lr mi, - f Yhw,
yin ni rn mi t mo yn,
k a ba l m m,
k a s gba r mi gb,
k a s m p mi ni.
K s lrun t wj mi,
k s n s mrn lyn mi.
11 mi y n ni Yhw,
k s olgbl mrn lyn mi.
12 mi ni fi ohun hn,
t gba-ni, t kde.
K s jj lrn yn!
yin ni lr mi, f Yhw,
13 mi ni lrun,
lti ayray ni mo ti j b.
K s ni t l gba-ni lw mi;
m i, k s ni t l y i pad!
BBLN Y PARUN
14 By ni Yhw w, olgbl yn,
ni Mm srl: Ntor yn,
mi y rn s Bbln,
mi y m k dn wn tb ub,
wn ar Kld y s b s kn.
15 mi ni Yhw, ni Mm yn,
ld srl, ba yn!
WN I YANU JDE L TITUN
16 By ni Yhw w,
ni t fi n gba in kun,
ti ipa n la rn alagbalgb omi;
17 ni t fi wn k ogun
ti wn in j sj ogun
pl gb ogun algbra,
wn ti sn l l dde m,
wn ti j tn b w tp.
18 M e rnt tynw m,
m e ron s ohun t ti kj.
19 Kys i, mi f e ohun titun,
ti farahn, tb wn k r i?
B ni, m f fi n gba in ij,
k n fi ipa omi gba in al.
20 wn ranko in igb y fi go fn
mi, wn ww ti wn gg,
ntor mi y fi omi fn ahoro al.
(omi od y n nn al)
lti pa ngb wn ynf nyn mi.
21 wn t mo fi e tmi y krin yn mi!
MOORE SRL
22 gbn w k p m, Jkb,
r mi ti s , srl!
23 w k rb sunpa pl gntn r s mi,
w k fi rb bl fn mi.
mi k e lp r rb,
mi k y lnu pl rb trr.
24 w k nw lr p olrn ddn fn mi,
w k fn mi n r ran b r.
gbn w fi r r w m lrn,
w fi r s mi.
25 mi n ni n lti w gbogbo r n.
K mi m e rnt r m.
26 Ron s i dradra,
k a jm dj r,
ro j tr pl wjre.
27 Bb r j ti ,
wn algbw r ti t s mi.
28 wn ald r ti ba ibi-mm mi j.
Ngb n ni mo fi Jkb l w t,
t mo fi srl fn bj.
44
BKN SRL
Nsisy, ma gb,
Jkb rn mi, srl ynf mi.
2 By ni Yhw w, ni t d ,
ni t e lti in oyn, t rn lw:
M e br, Jkb, rn mi,
Jern t mo yn.
3 Ntor mi y da omi sr il t phh,
omi od l sr il gbgb.
mi y da m mi sr ran r,
pl bkn mi sr wn m r.
4 Wn y h b ewko t omi yk,
b parun t b n ipad omi t n.
5 kn y w p: m j ti Yhw,
kej y fi ork Jkb p ara-r,
lmrn y k ork Yhw s ap r,
pl pl srl fn ork r.
SN LRUN KAN OO
6 By ni ba srl w,
Yhw gb Ogun t e olgbl r:
mi ni br ti pin;
fi mi nkan oo ni lrun, k s lmrn.
7 Ta ni db mi, k dde sr,
k dde w ly nwj mi!
K s ohun t ti l
lti gb t mo ti fd wn nyn ayray kal,
pl wn ohun j iwj t mo ti fihn wn?

8 m e fy, m e br:
j mi k ti s yn fn yn lti gb pp,
t mo ti fihn yn?
yin ni lr mi,
j lrun mrn w lyn mi?
K s pta mrn t mo m!
SN LR BR
9 Gbogbo wn ti r re, ohun asn, i wn t w wn j k nlr. rn wn k r nkankan,
wn k m nkan. Ntor n ni tj y fi b wn. 10 Ta n ma gb r, ta n ma r gd l
lr? 11 tj ni y pa wn abr y. K gbogbo wn kraj lti farahn. br-bojo pl tj
y d b wn pap.
12 Algbd i lr in, s fi ow e i r. fi ap lle i, ebi p a, r m u, k
mu omi, s r .
13 Gbngbn wn igi, fi efun ya re r, fi mga g n si lra. e gg b wrn
nyn, b oj nyn ti r lti gb e sn il r. 14 g igi kdr, tb igi m, tb igi rk, t
yn lrn wn igi igb, tb k gbin igi kdr t j m u h. 15 dra fn dn fn wn
nyn. l fn yn, a fi dn lti se ouj bkan n. gbn un n tir, fi e
lrun, t forbal fun, fi e re t dbl fn. 16 j d nb nn in lti fi sun ran,
lyn n ni j ohun t a sun, t s y. tn yn bkan n ti a s w p: M yn lti l
tt jnn b mo ti wo w in. 17 fi yk e lrun r, re r t wl fun, t forbal
fun, t gbdr s w p: Gb m l, ntor w ni lrun mi.
18 Wn k mrn, wn k s mye. Oj wn ti f fn rran, kn wn ti s fn rn. 19 Wn k
ron rr, wn k n m kankan tb ye lti w fn ara wn p: m ti j ap kan r nn in,
t mo fi e onj, mo ti fi sun ran t mo j, mo s ti fi yk e ohun rra. Mo s forbal fn igi
kker!
20 Elr, pn kn r ti m u n. un k l gba ay r l, k s j w ll p: Ohun t
b lw mi k ju k l!

F
21 Jkb, rnt y, p rn mi ni w,
srl m ni mo e , rn mi ni ,
srl, mi k n gbgb r.
22 m ti t wn r k b j ynyn,
ti wn jbi r b kk.
Pad w sd mi, ntor mo ti r pad.
ORIN AY
23 yin run, kgbe ay!
Ntor Yhw ti i,
yin gbun il ay, krin go!
yin k l, h h ay,
ti w igb pl gbogbo igi in r!
Ntor Yhw ti ra Jkb pad.
s ti fi go r hn n srl.
AGBRA YHW
24 By ni Yhw w, olgbl r,
ni t e lti in oyn:
mi Yhw ni d ,
mi nkan t t oj run.
Mo m il ay dr gbnyingbnyin,
ta ni w rn m lw?
25 mi ni mo m wn m apidn kn,
t mo s s wn abk-sr di asnwn,
t mo m wn lgbn pynd,
t mo s s m wn di allye.
26 Mo m r rn mi ,
t mo s m i rn mi yege.
mi ni mo w fn Jrslm p:
Da l bgb!
ti fn wn l Jd p:
K a tn wn k!
mi y tn gb wn ahoro wn ga,
27 mi ni mo w fn omi kun l p:
Gb! Mo f m wn od r gb!
28 mi ni mo w npa Srs p:
Darandaran mi.
un ni y e f mi
npa ww fn Jrslm p:
K a tn un k, ti npa tmpl p:
K a tn gb kal.
45
F FN IRE SRS
By ni Yhw w fn ni rr r,
fn Srs, ni t mu lw tn dn
lti gun wn orl-d nwj r,
ti lti t a ba nd wn,
lti f wn dn nwj r,
t a k n fi ti nu odi m.
2 mi y rn nwj r,
lti m wn k r sl.
mi y f id, mi y f p irin.
3 mi y fi wn ohun ura kk l lw,
ti wn ohun r t w n pam,
k w ba l m p Yhw ni m,
lrun srl t fi ork r p .
4 Ntor rn mi Jkb, ti srl ynf mi,
ni mi e fi ork r p ,
k mi s di ll,
b w k til m m.
5 mi ni Yhw, ls lgb; fi mi;
k s lrun mrn lyn mi.
mi d lmr, b w k til m m,
6 k a l m lti l-orn tt d w-orn
p asn ni ohun gbogbo fi m.
F GBL
mi ni Yhw, ls lgb;
7 Mo d ml, mo s d knkn,
m fa orire, mo s fa ibi,
mi Yhw n e gbogbo y.
8 yin run! da gun b r sl,
k wn kk m u rj!
K il la nu, k gbl jde w!
K m rnlw y jde,
y ni mi Yhw f e!
GBARA JBA YHW
9 j kk kan lrn wn kk
yk l ma b amkk n wj?
j am l s fn ni t l w p:
K ni w e?
j i w r l w fn un p:
w k m e? ti fn obnrin p:
K ni w b?
10 gb ni fn ni t w fn bb r p:
K ni w b? ti fn obnrin p:
K ni w b?
11 By ni Yhw w, ni Mm,
ni t e srl:

j w y bi m lr wn m mi,
t w s ma p fn mi lr i w mi?
12 mi ni mo d ay,
ti d nyn t gb nn r.
mi ni mo fi w mi t oj run,
t mo s fi fn gbogbo gb m ogun r.
13 mi ni mo m u dde fn gun,
t mo m n jl nwj r.
un y tn l mi k,
y d wn gbkn mi pad,
l san ow rpad tb dg,
ni Yhw gb Ogun w.
GBARA JBA YHW
14 By ni Yhw w:
I w wn ar gpt,
ti wn ohun j K,
wn ar Sb wn nyn gga,
y t w b , wn y s j tr;
wn y tl pl wn.
Wn y dbl nwj r,
wn y ma bb lw r w p:
d r nkan ni lrun w,
t k lgb; k s lrun mrn.
15 N tt, w ni lrun t farapam,
lrun srl, Olgbl.
16 wn t bn s y dm pl rsl;
wn y l pl tj, wn on re.
17 Yhw y gba srl l,
pl gbl ayray,
k n r dm tb rsl m,
tt ay npkun!
R I YHW
18 B ni, by ni Yhw w,
ld run t e lrun,
ni t e ay t s d a,
t gb e kal, t k s d a rdurdu,
gbn t s di ibi ibgb:
mi ni Yhw ls lgb.
19 mi k sr n kk,
tb nbi knkn.
mi k w fn ran Jkb p:
w mi nn dr rdurdu.
mi Yhw ti sr n kedere,
t mo s tm pl r tt.
YHW J LRUN GBOGBOGB
20 kraj p k w,
parap ma b,
yin t k nn wn orl-d!
wn t k igi re wn kkiri k wl,
pl wn t gbdr s lrun
t k l gba-ni l.
21 kde r, fi r yn hn,
n k jm gbm p:
Ta ni s yn tl,
t s fi hn lti ssy l?
Tb k e mi, Yhw, ni?
K s lrun mrn lyn mi.
lrun dodo ti olgbl,
k s lmrn fi mi.
22 yj s mi fn gbl,
gbogbo pkn ay,
ntor lrun t k lgb ni m!
23 Mo fi ara-mi bra; tt n jde lti
nu mi, r kan k y s n ypad:
Gbogbo ekn ni y knl fn mi,
gbogbo ahn ni y s fi m bra, w p:
24 Npa Yhw nkan ni a ti l r gun ti agbra!
Gbogbo wn t bn s i y pad w sd r pl tj.
25 Gbogbo ran srl y gun pl go npas Yhw!
46
UB BL
Bl trba! Nb wl!
Wn k wn re wn sr ran sn,
ti sr ran t gb r,
a k wn b r lr wn ran alr.
2 Wn wl, gbogbo wn trba,
l l gba wn t r wn l,
wn fnrawn l gbkn.
3 fets mi, il Jkb,
gbogbo ba yin yk il srl,
yin t mo ti gb r lti j b yn,
t mo s ti gb lti in oyn.
4 mi y dr bkan n tt di j gb yn,
mi y t yn lyn
tt fi hu ew lr.
Mo kk ti e , mo ti gb yn r,
mi y gb yn r,
mi y gb yn l.
YHW K N LGB
5 Ta ni yin l k m w, t l fi m w,
ta ni r p mo j b lgb?
6 wn onnkn wn wr wn nn p wn,
ti fdk wn lr wn,
wn gba algbd lti e lrun,
t wn b, t wn forbal fn un.
7 Wn r l jk lti gb e l,
lyn n ni wn gb e sl nbi t w.
K l kr nbi t w, a k p lsn,
k l dhn, k l gba-ni nn pnj.
YHW NI G J IWJ
8 rnt yn k s dm,
yin l, ron kn yn w,
9 rnt wn ohun t ti l syn.
mi ni lrun ls lgb,
lrun t k s ir r!
10 Lti br ni mo ti fi j iwj hn,
t mo j fi ohun t k t l hn!
Mo w p: I mi y dr,
mi y e gbogbo ohun t w m.
11 Mo pe y pranj lti l-orn,
nyn mi kan t mo ti yn lti pin ay.
B mo ti w, ni mi e!
B mo ti ron ni kt l l, t wy!
12 fets mi, yin t kn yn ojo,
ti yin t jnn s gun.
13 mi m gun mi b,
k jnn rr,
gbl mi k n p d.
mi y fi gun fn Sn,
go mi y s w fn srl!

47
ORIN AY LR BBLN
Skal! Jk lr ill,
wnd, omidan Bbln!
jk lr il, w t a r ly, mbnrin Kld!
Ntor a k n p n arw ti lg m.
2 M l, k w s ma l k!
T gl r, b a dn r,
s r sl, la omi kj.
3 Fi hh r hn, k a r tj r!
m f gbsan,
k s ni t y d mi dr!
4 Olgbl wa, ni t ork r j
Yhw gb Ogun,
ni Mm srl w p:
5 Jk j, k w b sn knkn,
mbnrin Kld.
Ntor a dkun lti ma p n al wn jba.
6 Mo ti bn s wn nyn mi,
mo ti k jogn mi sl,
mo ti jw r l lw,
gbn w k fi oj n hn wn.
w ti fi jg wwo pa argb lr,
7 w w p: mi y jba tt l.
w k ron nn kn r s ohun wny,
w k s e r lr pin wn.
8 Nsisy, fetsl, mbnrin alf,
w t jk l lwu,
t w w nn kn r p:
mi, fi mi nkan oo!
mi k n j op tt l,
mi k n pdn wn m mi!
9 Ibi mj ni y b lskan n,
n j kan n! pdn wn m,
ti p y d b ljij!
Pl gbogbo i o r pp,
ti agbra f gd r!
10 w gbkl w k r,
t w s w p: K s ni t r mi!
gbn ti m r ti ln,
w w nn kn r p:
mi, fi mi nkan oo!
11 Ibi kan y d b
t w k n l gb e f,
jmb y d b , t w k n l y,
y d b ljj,
jmb bruk rtl.
12 Dr t w j r ngb n,
pl i o pp r,
t w sop l lr lti gb we r.
By l e lnfn?
By l m nyn wrr?
13 wn oldmrn r pp ti s !
K wn dde nsisy lti gb l,
wn t wo oj run s stl,
wn t wo rw,
t wn s ohun t y l n ooo.
14 Wn y db korko t gb,
t j nn in!
Wn k n gba m wn l lw in.
K n e ir in t a fi e ouj,
tb in t y!
15 Ohun t wn on o r y d fn n y,
wn t w p l lr lti gb we r!
Gbogbo wn y l sbi tiwn l l gb l.
48
YHW NKANL ,
UN NI OLWA KAN OO J IWJ
Il Jkb, fets y
yin t j ork srl, t e m Jd,
yin t fi ork Yhw bra,
t s k pe lrun srl
ls gbgb ti dodo.
2 Ntor fi ork l mm p yn,
t s gbral lrun srl,
ni t ork r j Yhw gb Ogun.
3 Mo ti fi ohun t l syn hn
lti gb pp, ti nu mi jde,
mo s kde r,
4 ntor mo m p olr kunkun ni ;
rn r le b p irin,
or r le koko b id.
5 B ni mo e kde wn ohun j iwj fn ;
t mo s wn fn k wn t l,
k w m ba w p:
r mi ni e wn, re mi,
gd mi, ni p wn!
6 w ti gb, t w s r wn,
tb w k n gb b?
Nsisy, m fi wn ohun titun hn fn ,
ohun r, ohun kk t a k m,
7 t a d sl lgn, t w k l w p:
Mo m wn.
8 w k gb wn r, w k m wn,
mi k j k et r gb wn tl,
ntor mo m ir dl t w j,
t a s p n lt lti in y r.
9 Ntor ork mi,
mi y sn bn mi swj,
ntor l mi, mi y m sr,
mi k n w ml.
10 W b mo ti fi sn in b fdk,
mo ti fi ibi dn w.
11 Ntor mi, fi tor tmi nkan oo ni mo f e b.
Tb k a ba ork mi j k?
mi k n fi go mi fn lmrn.
SYRS NI YNF YHW
12 Fets mi, Jkb, srl t m p:
mi ni ni j, mi s ni ni kyn.
13 w mi ni mo fi d ay,
ap mi ni mo fi t oj run,
mo p wn, gbogbo wn s pj.
14 K gbogbo yn pjp lti gb:
wo nn wn ni s yn tl?
Yhw frn r; un y e f r s
Bbln ti s ran Kld.
15 mi, mi n ni sr t mo p ,
t mo m u w t mo s m dwl r yr s rere.
16 snm mi lti gb y:
Lti br, mi k sr kk fn yn,
ti lti gb t ohun wny ti l,
mo w nb.
- Nsisy, Olwa Yhw rn mi pl m r.

OHUN T YHW F E FN SRL


17 By ni Yhw w, Olgbl r,
ni Mm srl. mi Yhw,
lrun r, mi k lk t y e lnfn,
m m gba n t y k w rn.
18 H! b e p w fets fin mi,
ay r b db omi od t n,
ti dodo r b j omi kun!
19 ran r b p b iyanrn,
ti tm-dm r b p b y iyanrn!
A k b g ork r kr,
tb k a pa r nwj mi.
ORIN KJDE N BBLN
20 jde kr n Bbln!
s kr n Kld!
kde, k s ryn y pl igbe ay,
gb e kkiri tt d pin ay.
w p: Yhw ti ra rn r Jkb pad!
21 wn t m gba inu al
k r ngb; m omi sun jde fn
wn lti in pta, f pta,
omi s n jde.
22 Yhw w p: K s ire fn k.
49
ORIN KEJ RN YHW
fets mi, yin erk,
yin ar kr, ttsl!
Lti in y mi ni Yhw ti p m,
lti in oyn ni ti s m lrk.
2 ti s nu mi di id mm,
ti pa m m lb jj w r,
ti s m di f t m jj,
ti d m sn p f r.
3 w fn mi p: rn mi ni w,
(srl), nn ni t mi y go.
4 mi n w p: Asn ni p mi,
fo ni mi lo agbra mi fn,
gbn t mi dr nn Yhw,
r mi b ld lrun mi.
5 Nsisy, Yhw ti sr,
ni t d mi lti in oyn lti e rn r,
k n ba l m Jkb pad sd r,
lti k srl pap j fn un.
- m lgo ljYhw,
lrun mi ni agbra mi. -
6 Ohun kker ni p w e rn mi,
lti gb y Jkb ga
ti lti d yk srl pad.
mi y fi e ml fn wn orl-d,
k gbl mi ba l d pin ay.
GO GB PAD W
7 By ni Yhw w, Olgbl ti ni Mm srl,
fn ni t a gan ay r,
t wn orl-d k s rra, fn r amnisn:
wn ba y dde dr nigb t wn b r ,
wn ald y dbl fn ,
ntor Yhw t fi dodo r hn,
ntor ni Mm srl t yn .
8 By ni Yhw w:
mi y gb tr n kk ojrere,
mi y rn lw n j gbl.
mi ni mo d , t mo yn
gg b mjm wn nyn.
mi y d il n pad,
mi y tn fn n il jogn t di ahoro.
9 mi y w fn wn lwn p: jde!
fn wn t b nn knkn p:
farahn!
Lj gbogbo n ni wn y ti ma j,
wn k apr y di pp oko j fn wn.
10 Ebi k n pa wn,
ngb k s n gb wn m,
aff gbgbn k n kl wn,
orn k n pa wn,
ntor aln wn y amn wn,
y s m wn l s orsun omi.
11 mi y s wn or k di pp oj n,
a s e bb gga fn wn oj tt l.
12 wn kan ti kr b,
wn mrn ti rw ti w-orn w,
wn kan tn ti il Snm b.
13 kgb ay, yin run,
k il ay y !
K yin k h h ay!
Ntor Yhw tu wn nyn r nn,
s n fn wn t ay nilra!
14 Ntor Sn s w p:
Yhw ti k m sl,
Olwa ti gbgb mi.
15 j abiyam l gbgb m t fn lm,
tb k m e frn m bb in r?
B a til r ni kan nn wn t gbgb,
mi n tmi k l gbgb r ll!
16 Kys i n, mo ti y wrn r s tlw mi,
wn gnn odi r b nwj mi ngb gbogbo.
17 wn t y tn k yra knkn,
wn olparun r ti wn t k lr ti l.
18 Bojwo yk r, k w s wye:
gbogbo nyn parap lti w sd r.
Mo fi y mi bra
- f Yhw -
b ni, wn y di ohun s lra,
wn y e l b yw titun!
19 Ntor wn ibi ahoro r t a ti parun,
ti il r t a ti bj y kr j nsisy
fn wn olgb in r,
ngb t wn olparun r y rn jnn.
20 wn m r t w r p wn ti gb
y tn sr s lt w p:
Ib y ti kr j fn mi,
fn mi n y il lti td
21 w y w nn kn r p:
Ta ni b gbogbo wny fn mi?
mi t mo ti j gn al-bm,
ta ni m wn wny dgb?
mi pn t a ti fisl nkan,
nbo ni wn y ti w n?
22 By ni Olwa Yhw w:
Mo ju w s wn orl-d,
mo s gb i mi sk fn wn nyn.
Wn y gb wn mknrin r pad nn a,
wn y d wn mbnrin r pad lr jk.
23 wn ba y j bb algbt fn ,
wn mbnrin ald wn y ma tj r.
Gbogbo wn ni y fojkanl lr dbl fn ,
t wn y l eruku s r.
w y m p mi ni Yhw,
wn t gbkl mi k y r dm.
24 j a h l gba kgun lw akgun?
j a l gba lwn lw olgun?
25 B ni, by ni Yhw w:
A gba lwn lw akgun,
kgun y b lw olgun!
mi y fi j pa ni t w nj,
mi ni y s gba wn m r l.
26 mi y m k wn t ni lra j ran ara wn,
wn y mu j wn y b t titun.
Gbogbo lran ara y s m p
mi Yhw ni Olgbl r, ti p
Olrpad r ni Algbra Jkb.
50
GBL SL NGB GBOGBO
By ni Yhw w:
w ksl yn d, y t mo fi l e l?
Tb wo nn wn ongbs mi ni mo t yn fn?
Ntor wn e yn ni a e t yn,
ntor dodo yn ni a e k y yn sl.
2 e t mi k fi r ni kni ngb t mo d?
K n e t n kni k d mi lhn ngb t mo p?
j w mi kr j fn rpad?
mi k lgbra t lti gba-ni l?
Pl bw kan ni mo fi m omi kun gb
t mo y omi od pad s il gbgb ls omi,
ja wn gb, ngb pa wn.
3 Mo fi ohun dd bo oj run,
mo fi a f b lj!
ORIN KTA RN YHW
RN N SR
4 Olwa Yhw ti fn mi n ahn m lk.
fn mi n bn r ss
k n ba m lti fs fn alr.
5 Olwa Yhw ti mi n et.
N tmi, mi k n or kunkun,
mi k n pynd.
6 Mo fi yn mi fn wn t l m,
ti rk mi fn wn t fa irgbn mi,
mi k fi oj mi b fn gn ti it.
7 Olwa Yhw w e rnlw fn mi,
ntor n ni mi k fi bkt fn gn.
Ntor n ni oj mi fi le b kta:
m m p mi k n r dm.
8 ni t y d mi lre snm ts.
Ta ni j p m lj?
J k a jm jde dr p ngb n!
Ta ni lr p n jre mi?
J k ni n jde s mi.
9 Olwa Yhw gb m nj,
ta ni l d mi lbi?
Gbogbo wn ni y di ks b a,
t ikn y j wn.
R YNJ LTI TL RN N
10 ni t b br Yhw lrin yn,
k fets r rn r!
ni t b rin knkn,
t k s ml t y s i,
k gbkl ork Yhw,
k gbral lrun r.
11 gbn gbogbo yn fi in dn,
t f in j. b sn w in yn,
ti sn yin-in t f j.
B ni w mi y ti e yn,
yin y s dbl nn rora.
51
GBL WN M BRHM
fets mi, gbogbo yin t w dodo,
yin t w Yhw.
kys pta t a ti m yn w,
kuta nn y t ti jde w.
2 wo brhm bb yn,
ti Sr t b yn.
Ntor un nkan oo ni w
ngb t mo p ,
gbn m bkn fn un,
mo s s di pp.
3 B ni, Yhw ti n fn Sn,
ti fi oj n wo gbogbo ahoro r.
Y s ahoro al r di gb dn,
ti il gbgb r di oko Yhw:
A gb igbe dn ti ay nb,
a gb orin ay pl dp.
YHW Y DJ AY
4 kys, yin nyn; yin orl-d,
fets mi,
ntor lti d mi ni fin ti w,
dj mi y s j ml
fn wn nyn.
5 mi y m dodo mi w ljij,
gbl mi y w b ml.
Ap mi y dj fn wn nyn.
wn erk y n rt s mi,
wn y gbkl agbra ap mi.
6 gbj sk woj run,
k s bojwo il ay.
run y tk b fn, ay y gb b a.
wn ary y k b kkr.
gbn gbl mi y w tt ay,
dodo mi k y n pkun.
7 gb mi, yin t m t,
yin nyn t fkns fin mi.
m e br b wn nyn,
m e fy fn sn wn!
8 Ntor kkr y j wn b w.
gbn tt ayray ni dodo mi,
ti gbl mi lti ran d ran!
SJ YHW
9 Sj! Taj! Gb agbra w,
w ap Yhw,
Sj! B ti tynw, b gb ay tij.
Tb k e w ni b Rhb s mj,
t w fi k gn Abm d n?
10 b w ni mu omi kun gb,
ti wn omi in ib,
lti s sl kun di oj n
k wn t a rpad b l gb kj.
11 wn t Yhw d nd b,
wn d s Sn pl igbe ay.
In ddn ayray ti dde lr wn,
ay ti ire t wn lyn,
kdn ti bnj ti f l.
OLTN ALGBRA JL NI YHW
12 mi n ni oltn r.
Ta ni w n lti br,
ni t a d fn ik, w m nyn,
t a fi lw pn kan n pl ewko?
13 w ti gbgb Yhw t d ,
ni t t oj run,
t s fi d ay sl,
w k s dkun lti ma gbn
nwj bn aninilra,
ngb t bn r f e parun.
gbn bn aninilra d wy?
GBL
14 A fr d lwn alnret s,
k n k sn ih tb,
ebi k s n pa m.
15 mi ni Yhw lrun r t m omi kun r,
t s fa j omi r,
ork mi ni Yhw gb Ogun.
16 mi ti fi r mi s lnu,
mi ti pa m lb jj w mi,
ngb t mo t oj run,
t mo s fi d ay sl,
t mo w fn Sn p:
w ni nyn mi.
SJ JRSLM
17 Sj! Taj!
Dde, Jrslm!
w t o ti mu ago bn lti w Yhw!
w ti mu ife itagb-n gbn-n n mudpin.
18 K s n kankan nn wn m
t w b lti mn r,
k s n kni nn wn m
t w t dgb lti fi w t lyn.
19 Ibi mj ni kl .
Ta ni y kdn fn ?
kgun ti parun,
id ti yn
ta ni y t nn?
20 wn m r dk l ls okun
(n wn orta gboro).
B gal t a fi wn m,
bn Yhw ti w wn lra,
pl bw lrun r.
21 Ntor n, fets y, olr burk,
w ti mu y le t.
22 By ni Olwa r Yhw w,
lrun r, olgbj nyn r.
Kys i, mi y fi w gb ago
itagbn-n gbn-n kr, ife bn;
w k n mu nn r m lti ssy l.
23 mi y gb e l w wn t pn lj,
wn t w fn p:
Trba, k a gun or r kj.
Ti wn s fi yn r e il,
oj n t wn nyn gb.

52
Sj! Taj!
Sn, gbrad!
Gb w ll jl r w, Jrslm,
l mm. Ntor lti ssy l,
wn alkl ti wn alm
k n w sd r m.
2 Gbn eruku ara r kr!
Dde, Jrslm, t a k n r!
B jg kr lrn r, omidan Sn,
t a s di lwn!
B A TI LO WN NYN N GBKN
3 B ni, by ni Yhw w:
A ti t n f,
a s r pad lsan ow.
4 B ni, by ni Olwa Yhw w:
wn nyn mi skal l gpt
n ay tij lti gb nb,
lyn n sr pn wn lj.
5 gbn Nsisy, k ni mi n lti e?
- f Yhw, -
ngb t a ti m wn nyn mi n f,
t wn olgun r kgbe gun,
- f Yhw
ti ldkun, n gbogbo j,
t a ba ork mi j.
6 Ntor n ni wn nyn mi
y s m ork mi,
wn y m n j n p
mi ni mo w p: mi n y!
SJ YHW TI JRSLM
7 W b s wn akde ryn ay
ti lw t lr wn k,
wn t ryn lf,
t wn ryn y,
t wn kde gbl,
t wn w fn Sn p:
lrun r jba!
8 Gb ohn kan!
wn am r gbhn sk,
wn jm kgb ay,
ntor wn r Yhw ljkooj
t pad b n Sn.
9 K gbogbo yn pariwo ay,
yin ahoro Jrslm!
Ntor Yhw tu wn nyn r nn,
ra Jrslm pad.
10 Yhw ti k kr lp mm r
lj gbogbo orl-d,
gbogbo orgun ay y r gbl lrun wa.
11 Jde! Ita! Kr nb!
m e fwkan ohun m!
Kr lrn wn!
w ara yn m,
yin t gb wo Yhw!
12 Ntor yin k n jde l n pjwr,
yin k n sr l,
ntor Yhw ni y aj yn l,
lrun srl ni y s tl yn lyn!
ORIN KRIN RN YHW
13 Kys i, rn mi y yege,
un y dgb,
un y n gbga pl lswj pp!
14 Ngb n ni y ya gbogbo wn
nyn lnu lti r i,

oj r bj pp,
- oj r k j ti nyn m, -
15 r r y ya gbogbo orl-d lnu:
wn ba y panum nwj r,
ntor wn y r ohun t a k s tl r,
wn y m ohun t a k gb r.

53
Ta ni y gb w gb nn ohun
t a ti gb,
ta ni a ti fi agbra ap Yhw hn?
2 B d igi ni e dgb nwj wa,
b gbngb nn il gbgb.
Ln w, ls l, (ni w e r i),
ls ohun t fanimra lra r,
3 ohun t wn ary k, t wn s gn,
ni bnj, t oj r ti r pnj,
db wn t r fi a boj,
ni t a kgn r, t a k k s.
4 gbn jy wa ni gb r,
pnj wa ni pa lra,
gbn w k s ni t a jny,
ni t lrun l, t a rsl.
5 A fi k gn un ntor wa,
a w o ml ntor wn e wa.
un ni gba jy t fn wa n lf,
plp r, t a fi r wsn.
6 Gbogbo wa ti ko l b gntn,
t olk lk gba n tir l,
Yhw s gb r gbogbo wa l e lr.
7 fi rl gba lkl t a fi j ny,
k s la nu r.
Gg b d-gntn t a m l il alpat,
gg b gntn t f irun r,
k la nu sr.
8 A m u pl ip, ti pl dj;
ta ni y e agbjr fn un?
B ni! A g e kr n il aly;
ntor wa ni a e p k.
9 Wn fi iboj r srn wn aebi,
sr r w pl wn ll,
b til j p k e ohun jbi kan,
t k s fi nu r s k.
10 wu Yhw lti fi jy w o ml.
B b fi ay r j fn tt,
un y r wn ran r pl j pp,
un y s e ohun t m in Yhw dn.
11 Lyn pnj m r,
un y r ml ti tlrn.
rn mi y s ognlg di oldodo pl jy r,
npa ffi jy jbi wn e tir.
12 Nitor n ni mi y fn un n wn agbo nyn,
un y s pn kgun pl wn algbra,
ntor jw ara-r fn ik,
ngb t gb jbi ognlg r,
t s bb fn wn l.
54
JRSLM LM YY
Kgbe ay,
w agn t k r m b;
krin ay ti in ddn,
w t k rb r!
Ntor m ksl ti p ju wn m
yw l, ni Yhw w.
2 Fikn y g r,
fa gbk g r gn s i,
fa okn rl r gbr,
k w s kan kn r pa!
3 Ntor w y f s tn ti s s.
ran r y gba wn orl-d,
wn nyn r y kn wn l ahoro.
F YHW
4 M e br, w k n r dm;
m e fy, w k n r tj.
Ntor w y gbgb tj gb we r,
w k n rnt gn ip op r m.
5 Ntor ld r ni y e k r,
ni t ork r j Yhw gb Ogun;
ni Mm srl ni y e Olgbl r,
ni t p n lrun gbogbo gby.
6 B ni, b aya t a k sl,
t in r bj, Yhw p .
j a l k aya gb we?
ni lrun w.
7 Fn wn gb d ni mo k sl,
gbn n e m, mi y k j.
8 Fn wn gb d nn run pp,
mo fi oj mi pam fn .
gbn nn f mi lpin mo ti n ,
ni Yhw Olrpad r w.
9 y db j N fn mi,
ngb t mo bra p
omi N k gbd bor ay m.
Bkan n ni mo bra p
mi k n bn s m,
mi k s n b w m.
10 Ntor wn k l piny,
k wn kt d;
gbn f mi s k n kr lra r,
mjm lf mi fn k s n y,
ni Yhw w, ni t n fn .
JRSLM TITUN
11 w ony, t aff f kiri,
aln tn, kys i,
mi y to wn kuta r lr wn
kuta t dn gbinrin,
ti wn pl il r lr kta sfr.
12 mi y fi wn kta rb k giri odi r,
mi y fi kta krstl e ibod r,
gbogbo giri r y j kta onyebye.
13 Gbogbo wn m r y p gidi.
14 A gb kal lr pil dodo
lb b jinn s nira,
ntor w k n lti fy m,
lb b kr nn jy,
ntor k n snm m.
15 B a b kl , k n e lti d mi;
ni t b kl , y tor tr ub.
16 W , mi ni mo d gbd,
ni t f yin-in,
nbi t ti j irin fn in i r.
gbn mi ni mo d wn olparun lti pa wn r.
17 K s ohun j t a e lti b j t y bsi.
Gbogbo ahn t b fi sn j kn ni w y bor.
B ni pn wn rn Yhw y ti r,
b ni gun t mi y fn ,
f Yhw.
55
ONJ WN T
Gbogbo yin t ngb gb,
ma b nbi omi;
n b yin k til n ow, ma b.
w ra k fn onj ls ow,
pl t ti wr l san ow.
2 e t fi n ow yn lr ohun t k e onj,
t i fn ohun t k y-ni?
tts mi, k s j ohun t dra,
yin y gbdn onj mi t dn.
3 fets mi, k s w sd mi,
gb, k m yn l y.
MJM
mi y b yn d mjm ayray,
lti in oj rere t mo lr fn Dfd.
4 Kys i, mi fi e lr fn wn nyn,
jy ti g wn orl-d.
5 Kys i, w y pe orl-d kan t w k m,
wn jj y s sr w sd r.
Ntor Yhw lrun r,
ti ni Mm srl y e lgo.
B YHW TI SNM TS NI TI JNN
6 w Yhw ngb t l r i,
k p ngb t w nts.
7 K aebi fi n k r sl,
k arfin fi rn r sl,
k pad sd Yhw t y n fn un,
sd lrun wa, t kn fn drj.
8 Ntor rn yn k e r mi,
n mi k e n yn, f Yhw.
9 B oj run ti ga s il,
b ni n mi e jnn s n yn,
t rn mi s ga ju r kn yn.
R YHW GB
10 B j ti ynyn ti r lti oj run
t k s pad sb lfi omi rin il,
k m u lra, k m u hu ewko,
lti fn gb n ohun gbn, ti ohun jj,
11 bkan n ni r t jde lnu mi,
k n pad s mi lnu l i,
l e ohun t mo rn an,
y s yr nn i r.
PAR W N
12 B ni, yin y jde pl ay,
a s k yn j n lf.
wn k ti kt y kgbe ay nwj yn,
ti gbogbo igi in igb y ptw.
13 Igi m y h dp igi gn,
rk y h dp gn gn.
y y fn Yhw lkk,
m ayray t k n par!
56
AP KTA W SY
YHW GBA KFR SN J
By ni Yhw w:
pa tt m k s e dodo,
ntor gbl mi k s dd,
dodo mi y s farahn.
2 Ay ni fn ni n t e y
ti fn m nyn t d m inin:
ni t pa j simi m l b j,
t s pa ara-r m kr nn ibi.
3 K m jj t faram Yhw m e l w p:
dj p Yhw y y m kr
lra wn nyn r.
K akra m e l w p:
mi k ju igi gbgb l.
4 Ntor by ni Yhw w:
Fn wn akra t b pa j simi mi m,
t s pinnu lti e ohun t w m,
t s di mjm mi m inin:
5 mi y fn wn n wn kan
ti ork t sn ju ti wn mknrin
ti mbnrin n il mi ti lrn wn
gnn mi, mi y fn wn n ork
ayray t a k n par ll.
6 ti wn m jj t b faram
Yhw lti sn n,
ti lti f ork Yhw, ti lti di rn r,
t pa gbogbo j simi m l b j,
t s di mjm mi m inin,
7 mi y m wn l sr k mm mi.
mi y fn wn ly n il dr mi.
b sunpa wn ti b r wn
y j twgb lr pp mi,
ntor il dr ni a ma pe il mi fn gbogbo nyn.
8 f Olwa Yhw
t k wn fnkl srl j.
mi y tn k wn mrn j pl
wn t a ti k j p.
WN JY ALY
9 Gbogbo yin ranko igb, w jun y,
gbogbo ranko gb.
10 wn ol wa ti di afj,
wn k m nkankan!
Aj t k la nu ni wn, wn k l gb.
Wn simi, wn dbl,
wn gbdn lti ma sn.
11 Aj oljkkr, aln tlrn ni wn.
Ol gntn t k m nkankan ni wn.
Gbogbo wn ti gba n tir l,
t olk lk w nfn ara-r.
12 w! m l gb t w;
wa y mu t lle y,
la y s db n,
n t b j b l!

57
Oldodo gb,
k s s ni t bkt.
A ti gb nyn rere l lkbiara s i.
B ni ntor ibi ni a e gb ni rere l,
2 lti wn lf.
Wn dbl lr ibsn wn,
wn t tl n dodo.
3 gbn yin m o, snm hn-n,
yin ran gbr ti ti aw.
4 Ta ni yin f sn, t buj m,
t y ahn s?
b m ni yn ti ran k.
5 yin t ta lb igi bra,
lb igi elw tt,
t fi m yn rb nn ih od,
nn ih pta!
F LR BR
6 wn kta rdrd in ih od ni pn r,
wn n ni pn r.
wn ni w fi t jb fn,
t w fi r rb s.
j wny l t m lj?
7 Lj k l gga ni w t bsn r.
Nb n ni w gk l lti rb.
8 Lyn ilkn ti p ilkn
ni w gb m rnt r kal s.
B ni, w t kte r jnn s mi.
w gor r, w s t br.
w ti mul pl wn t w f bsn wn,
w ti lpo w gbr pl wn
b w ti wo wn-n n.
9 w ti e ara-r l fn Mlk pl rr,
w ti lo ohun olrn ddn pp;
w ti rn wn rn r jnn,
w ti rn wn skal l s ip-k.
10 r rn-j pp ti m ,
l w p: Mo k sl.
w ti gba agbra pad,
r k s fi b m ,
11 K ni b lr, k ni j ly,
t w fi k m sl,
t w k fi rnt mi m, t w k dk,
t mo dij, w k s br mi ngb n:
12 gbn mi y fi dodo r y hn
ti wn i r alnlr.
13 Ngb t w b k,
k wn or rra r gb l!
Gbogbo wn ni aff y gb l,
ff y f wn n.
gbn ni t b gbkl mi, y jogn il,
y s gba or k mm mi.
W TN
14 A s w p:
lkn, ygo, g ln,
m gbogbo dn kr ln fn gbogbo
wn nyn mi.
15 Ntor by ni Atbi Jl w:
ni t gb ibgb ayray,
t ork r j mm:
m gb ibgb gga ti mm,
gbn m tn j lkn tt ti onrl,
lti m m wn onrl sj,
lti m wn onr-bnj kn sj.
16 Ntor mi k n wj tt l,
mi k n bn tt ay;
ntor m y j lul nwj mi,
wn m t mo d.
17 Ntor w ip r ni mo fi bn,
npa ffara-pam,
mo l nn bn mi.
lt, ti gba n af kn r l;
18 mi s ti r wn n r.
gbn mi y w sn,
mi y t nn,
mi y fi tn t lrn,
un pl wn olpnj r,
19 npa t wn pl yn.
lf!
lf fn ni kr ti fn ni ts!
Ni Yhw w.
B ni, mi y w sn.
20 gbn wn aebi db omi kun t r,
t k l farabal,
t omi r s r ti er sk.
21 K s lf, ni lrun w, fn wn aebi.
W
58
Kgbe ml l dk,
gb ohn sk b ti ip.
Fi wn nyn mi hn wn
pl edd il Jkb.
2 Wn w mi ljoojm,
wn f n mi,
gg b orl-d t f hw dodo,
l gbgb fin lrun r.
Wn br ln dodo lw mi,
wn f k lrun snm wn:
3 K ni gbw fn b w k b kys i?
K ni sra fn b w k b k s?
b w n j w,
t fi i pa wn on yn lra.
4 Pl w yn ni bn, t j,
b ni lu wn tlk pa.
Ir w yn y k l j k a gb ohn yn lk.
5 j j rnpwd tt ni fn nyn?
T dorkod b korko et od,
t dbl lr a f ti er?
yn ni p n w,
ti j twgb nwj Yhw?
6 j yin k m ir w t t mi lrn?
f Olwa Yhw:
J wn dodo kr, t d jg;
d wn t a nilra sl, j gbogbo jg;
7 pn onj r pl ni t eb pa,
gba tlk t k r il gb sn il r,
fi a bo ni t w r n hh,
m e farapam fn ran ara-r.
8 Ngb n ni ml r y l b wr,
t egb r y jnn lgn,
dodo r y ma rn nwj r,
ti go Yhw lyn r.
9 Ngb n, b w b k,
Yhw y dhn,
un y fi mi n y d p r lhn.
B w b m jg kr ld r,
b k b s tkas ti r k ld r,
10 B w b fi onj r fn ni t ebi pa,
b w b t olpnj lrn,
ml r y tn nn knkn,
jj r y db sn gangan.
11 Yhw y ma amn r ngb gbogbo,
un y fn n tura nn ahoro al.
un y fn lgbra,
w y s db gb oko t a fi omi rin,
w y db orsun omi t k gb.
12 w y tn wn ahoro tij k,
w y kl lr pil tij.
A ma p n Alte giri t w.
Oldpad wn il t w lul.
LR J SIMI
13 B w b yra fn ffi s t j simi ml,
b w k b s i n j simi;
b w b pe j mm n j ay,
ti j t a ysmm fn Yhw n j w;
b w b bl fn un npa yyra fn rn-j,
b w b s dkun i e pl ff e;
14 ngb n ni w y r ay r nn
Yhw, mi y s amn r nn
go l sr wn k il n.
mi y fi jogn bb r Jkb b .
Ntor mi Yhw ni w b.
59
PSLM
Rr, w Yhw k kr lati gba-ni l,
et r k s di lti gb dr.
2 gbn e yn ni fa gbun lrn yn ti lrun yn.
yn ni m u fi a boj
t k fi gb b yn.
3 Ntor j ti fi r ba w yn j,
t s ti ba ka yn j.
nu yn s k, t ahn yn s pur.
4 K s ni t pej pl dodo,
k s ni t roj pl tt.
gbkl asn, pur,
lyn k, s b ibi.
5 Wn pa yin ej paraml,
wn takn altakn;
ik ni pa ni t b j yin wn;
b a b f kan, ej paraml y jde.
6 A k l fi takn t wn hun bora,
i wn ko e fi bora.
I ni i wn,
wn k m ju w k.
7 n ibi ni s wn sr t l,
t wn s yra lti ta j al sl.
mrn brub ni mrn wn,
parun ti ahoro n b lj n wn.
8 Wn k m n lf,
dodo k s n ipa wn.
n klkl nkan ni wn gb,
k s ni t tl wn t r lf.
9 Ntor n ni dj fi jnn s wn,
t dodo fi yg fn wn.
w ret ml,
gbn knkn ni a r,
ret j kedere,
gbn rn nn knkn,
10 fi w w n b afj lra giri,
w s ks b ni t k lj.
s wa ts n sn gangan
b nn knkn b k.
11 Gbogbo wa gbi b ranko br,
w s dr b y db.
wa ret dj, asn ni,
gbl s jnn s wa.
12 Ntor w ti d pp j nwj r,
wn e wa s jr s wa.
N tt wa b nwj wa,
w s m jbi wa dj:
13 nn w dl ti kk Yhw sl,
npa jjnn s lrun wa,
npai dl ti ti lt,
ti npra ss r k nn kn wa.
14 A ti pa dj t, t dodo s yg syn.
Ntor w dodo ub n gbangba ta,
w t k l jde sde.
R KKK LR RRAN NPA OHUN KYN
15 tt k s,
a ti k ni t yra fn ibi lr,
Yhw r i, s bn p k s dodo nwj r.
16 r i p k s ni kni,
y lnu p k s ni t d s i.
Ngb n ni ap r di tlyn,
t dodo r di rnlw.
17 gb dodo w b gby ogun,
s w ate gbl d or.
ti w gbsan b w,
s fi jow bora b a.
18 un y san fn olk lk
gg b ti t s i,
bn fn wn altak r.
19 A r ork Yhw n w-orn,
ti go r n l-orn.
Ntor un y w b omyal
t m Yhw r l.
20 gbn Olrpad Sn y w fn
wn ar Jkb t y ronpwd
kr nn wn.
f Yhw!
F
21 N tmi, y ni mjm mi pl wn, ni Yhw w. m mi t b lr r, ti r mi t mo fi s
lnu, k y kr lnu r, tb kr lnu ran r, tb kr lnu wn randran r, lti sisy ti tt
l, ni Yhw w.
60
JDE OLGO JRSLM
Dde! Tnml, ntor ml r ti d,
go Yhw ti dde lr r,
2 Ngb t knkn bor il ay,
pl knkn biribiri lr wn nyn!
Yhw dde lr r,
go r s hn lr r.
3 wn orl-d y t ml r w,
wn ba y w b ml r t sj.
4 Gb oj sk, wo yk r:
gbogbo wn parap b ld r.
wn mknrin r b lti kr,
a s gb wn mbnrin r l w.
5 w y tnml
ngb t w b r y,
kn r y s gbras pl ay,
ntor wn ra kun y r b ,
wn ohun r orl-d y t w.
6 Ognlg rknm y r b ,
pl wn rknm Mdn ti ti f.
wn ar Sb y w pl wr ti trr,
b wn ti krin go Yhw.
7 Gbogbo agbo ran Kdr y parap sd r,
wn gb Nbyt y w fn l r.
Wn y gk w fn twgb lr pp mi,
lti e Tmpl go mi l.
8 wn ta ni y t wn f b kk,
b db t f l sb t r?
9 B ni wn k oj-omi Tar aj,
lti k wn m r w lti kr,
pl fdk ti wr wn,
ntor ork Yhw lrun r,
ntor ni Mm srl t e lgo.
10 wn m jj y t giri r k,
wn ba wn y s ma e rn r,
ntor mo ti l nn bn mi,
gbn mo ti n fn pl in rere mi.
11 Ibod r y sl ngb gbogbo,
a k n t n tsn tru,
lti k wn ura wn orl-d w fn ,
pl wn ba wn t mn wn b.
12 Ntor orl-d tb jba t k b sn y gb, wn orl-d n y s par.
13 go Lbnn y t w,
pl igi rk, igi m ti rb,
lti fi wn e Ibi Mm mi l,
lti fi go fn ibi t mo w.
14 wn m wn t pn lj y w sd r,
gbogbo wn t ti gn y dbl fn .
Wn y ma p n l Yhw,
Sn ni Mm lrun.
15 Dp ksl r,
dp krira r nn ksl,
mi y s di ohun gbraga ayray,
d ay lti ran d ran.
16 w y mu wr wn orl-d,
w y gbdn ura wn ba.
w y s m p, mi Yhw, ni Olgbl r,
p ibi agbra Jkb ni Olrpad r.
17 mi y m wr w b dp id;
mi y m fdk t w dp irin;
ti id dp igi; ti irin dp kta.
mi y fi lf e adj, ti dodo e jba.
18 A k n gbr w ip n il r m,
tb kgun ti parun n agbgb r.
w y ma pe gnn odi r n
gbl ti nu ibod r n yn
19 K e orn ni y ma tnml fn n sn m,
p k y s tnml fn lru.
gbn Yhw y di ml ayray fn ,
lrun r y di w r.
20 Orn r k n w m,
p r k y s farasin,
ntor Yhw y j ml ayray fn ,
j f r y s par.
21 wn oldodo nkan ni y w lrn wn nyn r,
t wn y jogn il n tt l. Kkt oko gbn Yhw,
w y ma j arw i w mi.
22 ni t kr j lrn wn nyn r
y di gbgbw ln gbaw
ti y t k jm nkankan y di orl-d algbra.
mi Yhw ni w b;
k ni mi y i ngb t b y.
61
I WL
m Yhw b lr mi,
ntor Yhw ti fi rr pa m lr.
ti rn mi lti ryn ay fn wn t,
lti e wsn fn kn t gbgb;
lti kde dd fn wn t a k lr,
ti dsl fn wn lwn;
2 lti kde dn oore-f lti d Yhw,
ti dn gbsan fn lrun wa,
lti tu wn onbnj kn nn,
(fn wn t f n Sn)
3 ti lti d wn ld dp er lr,
lti fn wn n rr ay dp a f,
ti orin yn dp srtn.
A ma p wn n igi rb dodo,
igi oko Yhw t fn un lgo.
4 Wn y tn wn ahoro tij k,
wn y gb wn il tij t a w kal dde,
wn y d wn l ahoro pad,
a tn k wn il t a ti parun lti ayby.
5 wn jj y e darandaran fn ,
il-kl y di on fn nn gb jr r.
6 A s ma p yn n lf Yhw,
a ma p yn n On lrun wa.
yin y j ohun r wn orl-d,
yin y s fi ura wn e ara yn l.
7 Ntor tj wn ti ju lpo mj,
gn ti sn ti di pn wn.
B ni wn y e gba lpo mj
n il wn; ay ayray y j tiwn.
8 Ntor mi Yhw f tt,
mo krira rj ti .
mi y san fn wn n tt,
mi y s b wn d mjm ayray.
9 ran wn y di olkk lrn wn orl-d,
pl wn m wn lrn wn nyn.
Gbogbo wn t b r wn y m p
wn j ran t Yhw bkn fn.
10 mi y y nn Yhw,
m mi y nn lrun.
Ntor ti fi a gbl w m,
ti fi dodo w m lw,
b yw t w ad ,
b ni t a f nyw t e ara-r l.
11 Ntor b il ti m so h,
b ohun gbn ti h,
b ni Olwa Yhw t m dodo ti orin yn gk
nwj gbogbo orl-d.
62
ORIN KEJ
JDE OLGO JRSLM
Ntor Sn, mi k n dk;
k n r m ntor Jrslm,
tt dgb t dodo r y y
b orn wr,
t gbl r y tn b in.
2 Ngb n ni wn orl-d y r dodo r,
t wn ba y r go r,
a fn n ork titun,
t mi Yhw y p .
3 w y j ad olgo
t dn lw Yhw,
ti ad ba lw lrun r.
4 A k n p n Aksl m,
il r k s n j Ahoro.
gbn a ma p n f Mi,
ti il r n yw.
Ntor in Yhw dn s ,
il r y s n k.
5 B dmknrin t f wd e aya,
b ni ni t d y e fi e yw,
b k t y lr aya r,
b ni lrun y e y l lr.
6 Jrslm, m fi ol odi r,
wn k n dk n tsn tru.
yin t rn Yhw lt gbogbo r,
k gbd simi!
7 m e j k simi bkan n
tt dgb t un y fi d Jrslm pad,
t y fi gb e kal nn go lrn il ay.
8 Yhw ti fi dodo r bra,
ti pl ap l r p:
mi k n fi k r b wn t r m.
wn jj k n mu t r m,
y t w p l lr.
9 gbn wn t kr ni y j ,
wn y s yin Yhw lgo.
wn t e t ni y mu
nwj loro Ibi Mm mi.
R PAR
10 lkn, g ln!
la n fn wn nyn, yg,
pp n sl!
k kta kr lj n!
gb i sk fn wn nyn!
11 gb b Yhw ti sr,
s et gb pin ay p:
w fn omidan Sn p:
Wo Olgbl r t b.
r gun r t lyn,
go r s j r.
12 A ma p wn n nyn Mm,
wn t Yhw rpad
A s ma p n
wr, l-ksl.

W RRAN LR OHUN KYN. GBSAN LRUN


63
Ta ni y t b lti Edm,
pl a alr pupa lti Bsr?
Ta ni y t w ll,
t s yan pl agbra pp?
mi ni, ni t sr dodo,
t mo s fi agbra hn fn gbl!
2 K n e t a r fi pn,
t w r s db ti on t?
3 mi nkan oo ti t so jr.
A k r n dr t m nn wn nyn mi.
Ntor n ni mo fi s t wn nn bn mi,
mo t wn ml nn run mi.
j wn s ta s a mi,
b ni mo e s w mi di albwn.
4 Ntor mo fi j gbsan skn,
dn rpad mi ti d.
5 Mo wye: k s rnlw!
n y m, k s alfynt!
Ngb n ni mo fi w mi e rnlw fn ara-mi,
t bn mi gb mi r.
6 Mo w wn nyn ml nn bn mi,
mo t wn ml nn run mi,
mo s m j wn n lr il!
PSLM
7 mi f krin eun Yhw,
i akgun t Yhw e,
fn gbogbo ohun t Yhw e fn wa,
ti fn oore l r t fihn w nn n r,
ti pl eun f ll r.
8 w p: nyn mi ni wn n tt,
wn k e m km!
un s ni Olgbl wn
9 nn gbogbo pnj wn.
K e rn kan tb ngl kan,
b k e oj r l gb wn l.
Pl f ti n r ni r wn pad fnrar,
gb wn, r wn n gbogbo j tij.
10 gbn wn t,
wn m m Mm r bn.
Ngb n ni ypad di t wn,
un fnrar gbgun k wn.
11 rnt j tij,
rant Ms rn r:
ni t m wn gba in kun kj d?
Ol gntn agbo gntn r d?
ni t fn un n m Mm r d,
12 ni t fi ap olgo r i lp tn Ms,
ni t m omi yapa nwj wn
lti gba kk tt l,
13 ni t m wn rin sl ib omi,
pl rrn b in lr ahoro il?
Wn ks kker
14 b ml t skal l il ttj.
m Yhw m wn l sbi simi.
B ni w ti mn wn nyn r
lti gba go olkk l.
15 Wye lti run, k w s r i,
lti ibi bgb mm olgo r
jow ti agbra r w d
ti kdn in r?
H! M kbiara s n r
16 Ntor w ni Bb wa.
ntor Abrhm k m w m,
srl k s rnt wa;
w Yhw ni Bb wa, Olrpad wa,
b ni ork r j lti ll.
17 Yhw, e t w fi j k ko
jnn kr lj n r,
t a fi m kn le s br r?
Pad w, ntor wn rn r,
ti ntor wn y jogn r!
18 e t wn aldra fi gba ibi mm r,
t wn t wa fi w ibi mm r ml?
19 w ti di ni t w k jba l lr m fn gb pp,
t a k s j ork r m.
H! w b ya oj run lti skal w,
- wn k b f nwj oj r.

64
B in ti j prpr,
b in ti m omi h
lti m wn t r m ork r,
ti lti m wn orl-d wrr nwj oj r,
2 npa e i yanu rtl,
3 y t n kni k gb r!
Et k t gb r, oj k t r i,
k s lrun kan t i b tr
fn wn t gbkl e.
4 w j wn t dodo,
wn t rnt n r.
w bn s wa ngb t a d;
ti p t a ti t s .
5 Gbogbo wa ni db alm,
dodo wa s db a elr.
Gbogbo wa ti r b ew lti or igi,
e wa s ti gb wa l b aff.
6 K s ni t k pe ork r,
tb t taj lti d m.
Ntor w fi Oj r kr ld wa,
w s ti fi w l w e wa.
7 Sbsb, Yhw, w ni Bb wa.
w j am, w ni amkk,
gbogbo w j i w r.
8 M e bn pp j, Yhw!
M e fi wa sn tt l!
S w ! gbogbo wa j nyn r;
9 wn l mm r ti di ahoro,
Sn ti di ill, Jrslm ti di ahoro.
10 A ti fi in sun tmpl mm olgo wa,
nbi t wn bb l wa ti gbdr;
gbogbo ohun ay wa ti di gb.
11 j w h l bkt s gbogbo y, Yhw,
k w dk lti r w sl kj l?

65
YY FN BR.
WS LR OHUN KYN
Mo etn k wn t k wd r
lw mi lti w sd mi,
mo s fi y sl fn wn t k w mi lti r mi.
Mo w p: W m, mi n y
fn orl-d t k k pe ork mi.
2 Ljoojm ni mi na w s wn nyn lt,
wn t tl n t k dra, gg b af wn,
3 nyn t w mi nj ldkun,
ljkooj pl mi ni wn rb nn
wn gb t wn j trr lr pp brk,
4 t wn gb lrn iboj,
t wn lo ru nbi kk,
t wn j ran ld,
t wn s gb onj m nn wo wn.
5 Wn w p:
Snm yn, m e snm mi,
ntor mo m pp j fn .
wn wny db fn n im mi,
in t j ngb gbogbo.
6 Kys i, a ti kw r sl nwj mi;
mi k n dk
tt dgb t mi y gbsan lra wn,
7 gbsan wn
ti ti wn bb wn, n pap,
ni Yhw w,
wn t j trr lr wn k,
wn t b mi lr wn kt.
mi y san fn wn n sanp
gg b ti t s wn.
8 By ni Yhw w.
Ngb t a b r omi t nn so jr,
a w p:
M e b j, ntor bkn ni.
B n ni mi y e npa ti wn rn mi.
Mo ti k lti pa gbogbo wn run.
9 mi y m ran kan jde fn Jkb,
ti jogn kan fn Jd
t y jogn wn k mi.
wn ynf mi y jogn r,
wn rn mi y gb nb.
10 rn y di pp j fn wn gntn,
fonfoj Akr y di bj ran fn
wn ml wn nyn mi t y w mi.
11 gbn yin t ti k Yhw sl,
yin t ti gbgb k mm mi,
t t tbl onj fn Gd,
t r ago t kn fn Mn,
12 mi y fi yn l w id,
gbogbo yn y ub lb parun.
Ntor p mo w w w, n gb,
mo f f f, n gb.
e ohun t mo k s ibi,
yn s gbdn ohun t k w m.
13 Ntor n, by ni Olwa Yhw w:
K bur! wn rn mi y jun,
yin, n tiyn, y sn pl ebi.
dra! wn rn mi y mu,
yin, n tiyn, ni ngb y gb.
K bur! wn rn mi y y,
gbn oj y t yn, n tiyn.
14 dra! wn rn mi y krin yn,
pl ay n kn wn.
gbn yin, n tiyn, y dr pl rora nn kn yn;
yin y s sunkn kkor pl bnj kn!
15 wn rn mi y fi ork y t
fisl syn ggn-n w p:
K Olwa Yhw pa yn k!
gbn a fi ork titun fn wn rn mi.
16 n kni t b f bkn nn ay y
y br bkn n lw lrun tt,
n kni t b bra nn ay y,
y fi lrun tt bra,
ntor a gbgb wn ohun bbur tynw,
a s b wn ml nwj mi.
17 Ntor m f d run titun ti ay titun,
a k s n rnt ay tij m,
k n w skn m.
18 y , k in yn dn tt ayray
nn ohun t mi y e,
ntor mo f e Jrslm n Ay,
ti wn nyn r n Adn.
19 mi y y fn Jrslm,
in mi y dn fn wn nyn mi,
lti sisy l,
a k n gb igbe kn nb m, ti krora.
20 Nb, k n s m titun t y gb fn wn j d,
tb argb t j or r k n p.
ni t b k n grn-n dn,
y db ni t k s kker,
p grn-n dn y j m gn.

21 Wn y k il t wn y ma gb,
wn y gbin gb jr t wn y j so r.
22 Wn k n kl fn or-olr lti gb m,
wn k s n gbin oko fn lmrn lti j.
wn nyn mi y dgb t b j or igi,
wn ynf mi y s jr i w wn.
23 Wn k n p lsn m,
wn k n bm fn parun m,
ntor wn y j ran t Yhw bkn fn,
pl ran wn m wn bkan n.
24 K wn t k p m ni mi y ti d wn lhn;
b wn ti sr lw ni mi y ti gb dr wn.
25 kk ti m gntn y j p,
knn y j korko b ml,
ej y s ma j erup il.
A k n e ibi tb parun m
lr k mm mi, ni Yhw w.
66
F
By ni Yhw w: run ni t mi,
il ay s ni apt tis mi!
il wo ni yin l k fn mi?
tb ibo ni a l p n ibi simi mi?
2 Gbogbo wny ni w mi e,
gbogbo wn s j tmi, f Yhw.
gbn oj mi w lra t
ti onrbnj kn,
t br pl r mi.
NPA DL SN
3 Wn pa ml, wn pa nyn;
wn pa d-gntn, wn fi igi pa aj.
Wn fi j ld rb, wn fi trr ry,
wn ya re s mm.
B ti w wn lti ma tl n tiwn,
t m wn s gbdn ohun rra wn,
4 mi n y fi tftf j wn ny,
ohun t wn br ni mi y k b wn.
Ntor p mo w w w, wn k gb,
mo f f f, wn k gb.
Wn ti e ohun t mo k s ibi,
wn s gbdn ohun t b mi nn.
EW RRAN OHUN KYN
5 gb r Yhw yin t br r r;
wn arknrin yn t wn krira yn,
wn t wn k yn sl ntor ork mi, wn w p:
K Yhw fi go r hn,
k wa s jr s ay yn!
gbn wn y dm.
6 A gb ohun kan ti rkrd n l kan,
a gb ohn kan lti tmpl,
ohn Yhw t m r gbsan w fn wn t r.
7 K t br s rb ni ti bm.
K t wn rora ni ti b mknrin kan.
8 Ta ni gb ir nkan b r?
j a l b orl-d kan lsks,
t Sn b wn mknrin n kt t rb!
9 j m l la oyn in l m-ni bm?
ni Yhw w.
Tb mi t mu-ni bm l s in?
ni lrun r w.
10 Y, Jrslm, y fn un,
gbogbo yin t frn r!
K in yn kn fn ay fn un,
gbogbo yin t b a f!
11 K a ba l fi m r b yn y,
m r oltn, k ba l gbdn
yn r olgo pl ay.
12 Ntor by ni Yhw w:
m f m lf n w sd r b omi od,
ti b alagbalgb omi t kn wsl,
b ni mi y m wn orl-d ya l .
un y gb wn m m r l w,
y s ma gb wn j lr itan r.
13 B m t y r t nn,
b ni mi n y e t nn.
w y s r tn n Jrslm.
14 kn r y y ngb t w b r y,
ar r y s gbr b ewko.
Yhw y j k wn rn r m w r,
ti bn r lr wn t r.
15 W b Yhw ti b pl in,
k lin r db j,
lti fi in t j t bn r lrn,
lti fi w in par bn r.
16 Ntor Yhw y fi in e dj,
un y fi id dj gbogbo lran ara,
plp ni Yhw y parun.
R KKER LR SN WN KFR
17 N ti wn t wn w ara wn m
lti di mm k wn ba l wn wn gb,
b wn ti tl ni t b lrn,
wn t j ran ld,
pl wn ohun t rk tb eku,
ie wn ti rn wn y parun lsks,
f Yhw.
WN R LR OHUN KYN
18 m b w k gbogbo nyn j lti gbogbo orl-d pl gbogbo d. Wn y w wo go
mi. 19 mi y fn wn n m kan, mi y rn wn t wn s sl br lti d wn, l b
wn orl-d y: Tr, Pt, Ld, Mk, Rs, Tbl ti Jfn, l s wn erk kr
t wn k t gb npa mi, t wn k s t r go mi. Wn y fi go mi han wn orl-d.
20 Wn y s m gbogbo arknrin r pad w lati gbogbo orl-d, gg b r fn Yhw, -
lr in, nn k lin, lr m ran, lyn bka tb rknm - w sr k mm mi, s
Jrslm, ni Yhw w, gg b wn m srl t gb r w nn agbn mm s tmpl
Yhw, 21 mi y s wn kan nn wn di lf, ti di m Lf, ni Yhw w. 22 Ntor b
run titun ti ay titun t mi y e y ti dr nwj mi, f Yhw, b n ni ran yn ti
ork yn y e dr.
23 Lti o titun d o titun,
lti j simi d j simi,
ni gbogbo lran ara y w dbl nwj mi,
ni Yhw w.
24 Ngb t a b jde,
a r k wn nyn t wn t s mi.
Kkr wn k n k,
in t j wn k s n k,
wn y di ohun rra fn gbogbo lran ara.

W JEREM

1
KL
wn r Jerem, m Hlk, lti dl lf t wn gb n ntt, n agbgb Bnjmn.
2 un ni a s r Yhw fn ngb ay Js m mn, t j ba Jd, n dn ktl jba
r: 3 ti ngb ay Jhykm m Js, ba Jd, tt di par dn kknl jba Sedek
m Jsy, t j ba Jd, tt dgb t a k Jrslm l n gbkn, y t l n o
kdgn.
P JEREM
4 r Yhw d s et gb mi by p:
5 K a t e nn y r ni mo ti m ;
k w t jade nn oyn ni mo ti y smm;
mi ti fi e wl fn wn orl-d.
6 Ngb n ni mo w p: H! Olwa Yhw, kys i p mi k m r ss, md ni m!
7 gbn Yhw dhn p:
M e w p: md ni m!
gbn l b wn t mo rn s,
k w s s gbogbo ohun t mo b pe fn .
8 M e br wn lti b wn w:
ntor p mi b pl r lti db b ,
f Yhw.
9 Ngb n ni Yhw na w r, s fi kan nu mi, t s w p: W , mi fi r mi s lnu.
10 Kys i, mi rn ln
s wn orl-d ti s wn jba,
lti f wn tu ti lti w wn lul,
lti pa wn run ti lti pa wn r,
lti tn wn k ti lti gbn wn.
11 r Yhw d s et gb mi by p: k ni w r Jerem? Mo dhn p: mi r ka igi
am. 12 Yhw w fn mi p: w rran
rere! Ntor mi bojt r mi lti m u . 13 Lkej, r Yhw d s et gb mi by p: K
ni w r? Mo dhn p: mi r kk gbkan t h: t a d sl lti ap rw. 14 Ngb n
ni Yhw w fn mi p:
Lti ha rw n ibi y ti h w
sr gbogbo ar il y.
15 Ntor mi y pe gbogbo jba rw j,
f Yhw.
Wn y w, olk lk y t t r
n nu ibod Jrslm,
nwj gnn odi r yk,
ti nwj gbogbo l Jd.
16 mi y dj mi fn wn
lr gbogbo e wn:
ntor wn ti k mi sl lti j trr
fn wn lrun jj,
ati lti forbal fn i w wn.
17 Nsisy, sn kt r. Dde!
L s fn wn gbogbo ohun
t mi y p fn . M e br wn,
b b k mi y m gbn nwj wn.
18 Ln ni mi s di l oldi, p irin,
ti gnn id, fn gbogbo orl-d yi:
wn ba Jd, wn ald wn,
wn lf, ti gbogbo wn nyn r.
19 Wn y b j,
gbn wn k n l gun r,
ntor mi b pl r lti gb l,
f Yhw.
2
WS LL:
SGBGB N SRL
r Yhw d s et gb mi by p: 2 L kgbe ely s t Jrslm:
By ni Yhw w:
mi rnt f gb we r,
f obnrin fsn:
w tl mi nn ahoro al,
lr il t k n ohun gbn.
3 srl j ohun mm ptk fn Yhw,
kso kr r;
ni kni t b j , y san n pad:
ibi y b ni n, f Yhw.
4 gb r Yhw, il Jkb,
ti gbogbo y il srl.
5 By n Yhw w:
Ln wo ni wn bb yn r mi n alt,
t fi yra jnn s mi?
Wn ti di ni asn npa ss tl asn!
6 Dp k wn w p: Yhw d,
ni t m wa gk w lti il gpt,
t s amn wa nn ahoro al,
lti gba in il gbgb onkt,
il ti il knkn,
il t nyn k gb tl r,
nbi t nyn k td r.
7 mi m yn w s il lr
lti fi so ti ohun in r b yn;
gbn n kt t t il mi n d ni b j,
t s s ibi jogn mi di ibi rra.
8 wn lf k w p: Yhw d?
wn t ly fin k m m;
wn ol gntn mi t s mi;
wn wl fi ork Bl s f,
wn s tl wn ohun allgbra,
9 Ntor n ni mo p yn lj,
- f Yhw
- pl wn m-m yn bkan n:
10 Nsisy, w k oj-omi l s wn erk Kitimu,
tb k wd n Kdr!
fetsl k s wye,
by ir ohun b ti l!
11 j orl-d kan pa wn lrun r d?
- b ni wn k e lrun!
wn nyn mi s ti pa go wn d
fn ohun allgbra!
12 yin run, k la nu yanu,
pl br gbyanu l, f Yhw.
13 Ntor wn nyn m ti e aeme
ln mj: wn ti k m sl,
mi orsun y,
lti wa knga fn ara wn,
knga t j, t k l gba omi dr.
14 Tb srl ti di r, ni t a b n
m-d, t a fi e kgun?
15 wn knn t b ramram s i lj,
t wn kgbe m .
Wn ti s il r di il ahoro,
wn l r t a j k n olgb m.
16 n pp, wn ar Nf
ti ar Tapananhs t f or r!
17 Tb w k r yn,
t w fi k Yhw lrun r sl?
18 Nsisy, k ni w tn l gpt fn,
lti l mu omi od Nl k?
K ni w l sr fn,
lti l mu omi od o ni k?
19 w k r pa l,
dodo r j ny:
K y , k iw s wye, b ti bur t,
t s kor lti k Yhw lrun r sl,
t w k fi br mi m,
f Olwa Yhw gb Ogun.
20 B ni, ti p t w ti f jg r,
t w ti t d r, t w s w p:
mi k n sn m.
Sbsb lr gbogbo k gga
ti lb gbogbo igi elw tt,
n w t dbl b onpang.
21 gbn mi t gbn n gb jr
ynf, kkt mi tt.
Bwo ni w ti di igi bbur,
gb jr m l?
22 B w til fi sd w,
k w fi er b ara,
sbsb r k l kr nwj mi,
f Olwa Yhw.
23 w e l w p: mi k lr,
mi k s tl wn Bl
Wo ipas r n sl fonfoj,
k w s m ohun t w ti .
b rknm ti or r dr,
t s shn-n, shn-n,
24 ti s l sn al;
ara r t gbin pl f fn ak,
gb im s aff lti m ibi t ak w,
ta ni l d a dr ngb t f fn ak b m u?
K s p wn ak w a,
un ni w wn r ngb o r!
25 ra, k bt m e kr ls r,
k fun r m e gb.
gbn w w p:
Rr! K e kan!
Ntor mi f wn jj,
mo s f lti ma tl wn.
26 B oj t ti ol t a m,
b ni ti il srl: gbogbo wn,
wn ba wn ti wn jy wn,
lf wn ti wn wl wn,
27 wn t w fn igi p:
w ni bb mi! ti fn kta p:
w lo b mi!
Ntor wn kyn s mi, l kj s mi;
gbn ngb pnj wn,
wn kgbe p: Dde! Gb w l!
28 wn lrun t fi w e d?
K wn dde, b wn b l gb l ngb pnj r!
Ntor b wn l r ti p t
ni wn r r ti p t, Jd!
B n gboro Jrslm ti p t,
b n ni pp Bl ti p t nb.
29 j wo ni w n lti b mi j?
Ngb t gbogbo yn ti dodo s mi,
f Yhw.
30 Lsn ni mo fi lu wn m r,
w k t fi kgbn:
yin ti fi id pa wn wl yn,
ti db knn apanij.
31 wo ori nyn t j!
k gb r Yhw:
j a l p m n al fn srl,
tb il knkn fn un?
e t wn nyn mi w p:
wa k n w sd r m
32 j omidan l gbgb ohun r,
tb k obnrin fsn gbgb gbd r?
gbn wn nyn mi ti gbgb mi lti j pp.
33 H! W b w ti m n f t!
n ti m lra pp,
34 tt di w p w r kn fn j al.
w k s tako wn adigun jal.
B ni, w y dhn fn gbogbo wn.
35 w s w p: mi j allbi,
bn r ti kr lra mi
mi n y lti d lj b w ti w p:
mi k .
36 Ohun kker t lti m y n pad!
gbn gpt y fn n dm
gg b sr ti d lm.
37 w y tn jade nb pl kw-lr ti js-ml,
ntor Yhw ti k wn t w gbkl;
k n dra fn ld wn!
3
RNPWD
r Yhw d s mi p:
B k b k aya r sl,
t obnrin n s fi sl l,
t obnrin n s f knrin mrn,
j ha lt lti tn pad sd r?
j il yn k ti fi b bj?
w t o s ti gbr pl plp l,
w tn f pad sd mi k?
f Yhw.
2 Gb oj sk lti wo k apr i n.
j ib kan w t w k t gbr r?
T w polw d r lj n,
gg b m rb nn ahoro al.
w ti ba il y j pl pang r ti e-ke r.
3 Ntor n ni j k fi r,
t r k fi tt s m.
w s e gbj algbr alntj.
4 Lti sisy l, m e k p m m n:
Bb mi! w ni r gb we mi!
5 j un y fi gb gbogbo bn,
j y run tt ay?
B ni w ti sr pl gbogbo e r,
w olr-kunkun y.
KPE SRL RW FN RNPWD
6 Ngb ay ba Js ni Yhw w fn mi p: j w r ohun t lt srl e? O ti l sr
gbogbo k gga ti sb gbogbo igi elw tutu lti gbr. 7 mi r w p: un y pad sd
mi lyn gbogbo eke r; gbn un k pad w. Jd lt arbnrin r jr s i. 8 s r i
bkan n p mo ti k srl sl ntor gbogbo w pang r, mo s ti fn un n w ksl. ti
Jd lt arbnrin r k br: un n tn ti l gbr. 9 Asynw synb, ti ba il y j
pl pang r l n tj; ti b kta ti igi dl. 10 Lr gbogbo y, Jd arbnrin r k pad
sd mi pl gbogbo kn r, b k e pl gbgeb, f Yhw! 11 Yhw s w fn mi p:
Pl Jd dl, n srl lt e b oldodo. 12 Ntor n l kgbe wn r y lp rw:
Pad, lt srl, f Yhw.
mi k n fajro m m,
ntor aln ni m, f Yhw.
mi k n pa bn mi m tt ay.
13 S jw r p:
w ti t s Yhw lrun r,
w ti s l sbi gbogbo lti l b wn jj,
t w k s fets ohn mi,
f Yhw.
SN NGB AY OLRPAD
14 yin m lt, pad w, f Yhw, - ntor mi ni g yn. mi y m yn, n n kan
lti l kan, ti nyn mj lti y kan, lti m yn w s Sn. 15 mi y fn yn n ol
gntn gg b kn mi ti f, t y k yn j pl m ti gbn. 16 Lyn gb t yin b ti b s
i, t r s i, n il n, ni wn j n f Yhw a k n w m p: pt Mjm
Yhw d? A k n kbm r m, a k n e mrn m. 17 Ngb n, a pe Jrslm n
t Yhw, wn k s n tl kn lle bbur wn m. 18 N wn j n, il Jd y rn nn
rp pl il srl; wn y jm w lti il rw, sr il t mi fifn wn bb wn fn
jogn.
YK EW LR RNPWD
19 Gg b mo ti w nn ara-mi p:
W b mi ti f fi s ip m,
lti fn n oril gbdn,
ohun jogn t lw jl lrn wn orl-d.
Mo ron p: w y ma p m n:
Bb mi, t w k s n yapa kr ld mi.
20 gbn b aya t k s olf r,
b ni il srl ti dal fn mi, f Yhw.
21 A gb ohn kan lti or k apr:
kn ti b wn m srl;
ntor wn ti n pp,
t wn gbgb Yhw lrun wn.
22 - pad w, yin m lt!
mi y wo w t yn sn!
- w d tn, wa b ld r,
ntor w ni Yhw lrun wa.
23 Ohun tn ni wn k e n n tt,
pl rk-rd wn ibi gga.
N tt Yhw lrun wa ni gbl srl.
24 Ohun tj ti ba i wn bb wa j
lti gb we wa n br t pa agbo
ran kker ti l wn,
wn mknrin ti mbnrin wn.
25 j k sn nn tj wa,
k a s fi bj wa bora!
Ntor w ti s Yhw lrun wa,
wa ti wn bb wa,
lti gb we tt di j n,
wa k s fets Yhw lrun wa.

4
srl, b w b f pad w,
f Yhw,
d mi ni k w pad s.
B w b m ohun rra r kr,
w k n lti s fn mi m.
2 B w b fi Yhw Aly bra,
pl tt, t ti dodo,
wn oril-d y fi gba bkn,
wn y s gba go nn r.
3 Ntor by ni Yhw w fn wn ar
Jd ti fn wn olgb Jrslm:
l k il oko yn dradra,
m e gbin ohun khun lrn gn.
4 kl fn l Yhw,
k m kn lle yn kr
(yin ar Jd ti yin olgb Jrslm),
b b k, bn mi y y jade b in,
y j ls ni t y l pa ,
ntor rn w bbur yn.
OGUN T B LT RW
5 K kde r n Jd,
k ryn r n Jrslm!
fn ip n il n,
fi gbogbo ohn kgbe w p:
parap, k kraj s wn l oldi!
6 gb m tka kal fn n Sn!
s sl l dr!
Ntor mi m ibi b lti rw,
jnb l gidi.
7 Knn ti jde lti in igb r,
olparun wn orl-d b ln,
ti jde lti ibgb r
lti s il r di ahoro: a pa wn l r run
ls olgb nb m.
8 Ntor n k w a f,
krin ar k s pohn-rere kn,
ntor bn gbgbn Yhw k kr lra yn!
9 N j n, f Yhw
- ba y fy pl wn jy,
wn lf y wrr,
r y s ba wn wl.
10 A s w p: H! Olwa Yhw,
w ti tn w n tt ngb t w w p:
yin y r lf
ngb t id gb wa lfun.
11 Ngb n ni a kde by fn wn ar Jrslm p:
Aff kan t j wn or k f b
lti in al sr omidan nyn mi,
k e fn ff k tb fn mtt!
12 Aff t kn fn br y tipa mi w.
mi ni y dj fn wn wy!
13 W b ti b b kk,
k ogun r db j,
wn in r sr ju y d l.
gb ni fn wa, wa ti gb!
14 Jrslm, w kn r m
kr nn ibi k w b l r gbl.
Tt dgb wo ni w y pa rn burk r m?
15 Ntor a kgbe ryn n lti Dn,
lti k frm ni a ti ryn jnb n.
16 fi l, kde r n Jd,
k polongo r n Jrslm:
wn t b lti il kr,
t wn kgbe wn m wn l Jd;
17 gg b ol gb ni wn ti y Jrslm k,
ntor ti t s mi, f Yhw.
18 w r ti i r ni fa y l lr:
Wo ibi t b b ti kor t,
b ti gn lkn!
19 In mi, in run m! giri kn mi!
kn mi j! mi k l dk,
ntor mo gb r ip ti ariwo ogun.
20 A ryn parun lr parun,
a ti pa gbogbo il n run,
lsks ni a pa g mi run,
t ibgb mi parun n j kan.
21 Tt dgb wo ni mi y ma wo pgun,
t mi y ma gb r ip?
22 Ntor p wn nyn mi g ni,
wn k m m, wn m alnrn,
wn k n ye: wn gbn gbn ibi,
wn k m ohun rere e.
23 M wo or il ay, r juju;
mo wo oj run: ml wn par.
24 mo wo wn k, wn m tt,
gbogbo wn ibi gga s gbn.
25 Mo wye: k s nyn m;
gbogbo wn y oj run ti f l.
26 Mo wye, il ongi ti di ahoro,
gbogbo l r ti gb nwj Yhw,
nwj bn gbgbn r.
27 B ni, by ni Yhw w:
Gbogbo il n ni a parun,
mi y par parun fn un ll.
28 l ay y f lr r,
t oj run y knkn lk!
Ntor mi ti sr,
mi k s n y kn pad,
mo ti pinnu, mi k n pynd.
29 Nwj igbe: lin ti f!
gbogbo il ti s asl l:
wn kan s l sn igb,
wn kan s gun or pta l;
gbogbo l ti sfo:
k s n kan t k.
30 K ni w f e n tr?
B w til w w oy,
k w s fi wr e ohun ,
k w fi osn kun oj,
lsn ni w e ara-r lw!
wn olf r y gn :
mi r ni wn w.
31 B ni, mi gb igbe b ti obnrin t rb,
ti rora obnrin t bm fn gb kn;
igbe omidan Sn t gbi,
t na w w p:
H! Ibi b mi!
Mo gb lw apnyn.
5
D OGUN N
l la wn gboro Jrslm,
wye, k s y yn,
l wo gbangba de r,
b yin b r n kan,
nyn kan t pa fin m,
ni t w tt;
ngb n ni mi y forji l y, ni Yhw w!
2 gbn ngb t wn b bra p:
Lrk Yhw Aly,
bra k ni wn e.
3 Yhw, j k e tt ni oj r f r?
w l wn, k s dn wn.
w w wn ml: wn k lti kgbn.
Wn k lt ronpwd.
4 Mo w nn ara-mi p:
wn mknn nkan n hw mg,
ntor wn k m n Yhw,
wn k s m fin lrun wn.
5 mi l b wn jgbn ngb n
lti b wn sr,
ntor wn n tiwn m n Yhw
ti fin lrun wn!
gbn wn bkan n ti j jg,
wn ti t d!
6 d t knn gb fi klu wn n y,
t kk in igb pa wn j,
t kn l wn;
n kni t b jde n a ya prpr.
Ntor p wn p j,
t wn k lk.
7 K ni mo ma drj fn?
wn m r ti k m sl,
t wn fi lrun t k s bra,
lyn gb t mo b wn y tn
ni wn w di algbr;
t wn ya il aw kiri.
8 Wn db in t a b y dradra:
t olk lk s tl aya alya.
9 k mi m e fyj w y?
- Yhw l sr,
- tb k mi m e gbsan lra
ir orl-d by?
10 gun or odi r, k e parun!
K pa run tn ptpt!
g wn ka r kr,
ntor wn k e ti Yhw.
11 B ni, ti fi w dl d m,
il srl ti t s mi,
b ni Yhw w.
12 Wn ti k Yhw sl, wn w p:
un k s! Ibi kankan k n b wa,
wa k n r id tb yn!
13 wn wl k ju aff lsn l m,
k s s r nn wn !
y ni ohun t y l s wn.
14 Ntor n, gg b Yhw lrun gb Ogun ti w:
ntor p wn ti sr b:
mi y s r mi di in lnu r,
mi y s wn nyn y di igi in
t in y y j.
15 mi y m orl-d kan lti kr w b ,
w il srl, f Yhw.
y s j oril-d t a k l gun,
orl-d t ti p,
oril-d t w k gbd r,
t r r k s y .
16 p f wn j ibji t yanu sl.
Wn j akgun gb m ogun!
17 Wn y j kr r pl onj r,
wn y pa wn mknrin ti mbnrin r run,
wn y pa wn gntn ti ml r,
wn y j gb jr ti pt r run,
wn y pa wn l algbra r kal,
y t w gbkl.
FIKN MJ
18 Sbsb, n lj n pp, f Yhw mi k n pa run ptpt. 19 Ngb t
wn b s br w p: e t Yhw lrun wa fi e gbogbo ohun y s wa! K w d wn
lhn by p: B yin ti k mi lti sin wn lrun jj n il yn, bkan n ni yin y e sin
wn jj n il t k e tiyn!
NGB YN KAN
20 kde ely n il Jkb,
k s ryn r n Jd by p:
21 fets ely, yin mg alnrn,
- wn k fi oj wn rran kankan,
wn k fi et wn gb nkankan!
22 e yin k br mi k?
- r Yhw
- yin k fy nwj mi,
mi t mo fi iyanrn pl kun,
gg b pin ayray t k n ypad:
ru lra, gbn k l e nkankan,
j r h, gbn k l kj l r.
23 gbn wn nyn y j olr kunkun
ti lt an, wn ti n;
i wn n yn!
24 Wn k w nn kn wn p:
j k a br Yhw lrun wa,
ni t fn wa n j kr,
ti j kyn n sk r, t s m
so gbn wa dj fn gb kr.
25 yn ti ba ps y j,
e yn ti m ire y jnn s yn.
TNS R Y
26 Lt, ibi b nn wn nyn mi t wn d d;
gg b pypy ni wn ti takn,
gbn nyn ni wn d d fn.
27 Gg b ag t kn fn y,
b ni il wn ti kn fn r-lr;
y t s wn di nyn ptk ti lr,
28 wn tbi, wn lr,
n wn ti rkj ibi;
wn k bkt fn dodo,
wn k ln t m op lti m
in wn dn; wn k gbj tlk.
29 k mi m e fyj ir w b?
- Yhw l sr,
- tb k mi m e gbsan lra oril-d b?
30 wn ohun bbur, wn ohun rra,
ni l n il y:
31 wn wl f f lrk k,
wn lf k-ni n ohun t w wn.
y s wu wn nyn mi!
gbn k ni yin y e ngb t pin b d?
6
OGUN TN D
yin ar Bnjmn,
s kr lrn Jrslm!
fn ip n Tk! gb pagun kal
lr Bt-ha-Krm!
Ntor ibi k s dd lti rw,
jmb l b.
2 j a l ka omidan Sn w pp j t h?
3 wn ol gntn b ld r pl agbo gntn wn!
A ti pg y i k,
t olk lk j n ip tir.
4 mra lti gb ogun l b a!
dde! j k a gsin l jagun n sn gangan!
rn b wa! j t l, jj al ti gn!
5 dde! j k a gin l jagun ru,
k a w fin r kal!
6 Ntor by ni Yhw gb Ogun w;
g wn igi r kal,
mra ohun j ogun nwj Jrslm: l k ni,
palra nkan n b nb.
7 Gg b knga t m omi tr,
b ni ti pa w k r m.
w ip ti parun nkan n gb nb;
sn ti egb n b nwj mi ngb gbogbo.
8 Jrslm, gb kil,
b b k m mi y kr lyn r,
b b k mi y s di al t a k l gb.
9 By ni Yhw gb Ogun w:
j, a ba yk srl j,
gg b a ti a yk so jr!
10 - Ta ni k mi b sr,
ta ni k n n k gb mi?
Elt ddi alkl ni wn,
wn k l gbrn.
hun sn ni r Yhw js fn wn,
wn k n f s i.
11 gbn mo kn fn bn Yhw,
s mi lti ma pa m!
- D sl ngb n sr wn m ta,
ti sr pd wn d.
Gbogbo wn ni a m: ti k ti aya,
ti argb ti d.
12 A fi il wn fn wn lmrn,
pl il oko wn ti aya wn bkan n.
Lt, mi y na w mi sr wn ar il y,
f Yhw.
13 Ntor lti md kker tt kan gblagb,
gbogbo wn ni kn fn rj;
wl bkan n pl lf,
gbogbo wn ni rkrek.
14 Wn fi w kker di egb wn nyn mi,
b wn ti w p:
lf! lf! ngb t k s lf.
15 Wn y r tj nn i rra wn.
gbn wn k tj m,
wn k m b a ti tij.
Ntor n ni wn y ub pl wn t ub,
s wn y ts ngb t mo b b wn w,
b ni Yhw ti s.
16 By ni Yhw w:
dr lj n tij,
fi ara yn s n gb ll:
wo ni n ire!
un ni k tl, yin y s r simi!
gbn wn w p: wa k n tl e!
17 mi ti fn wn n wn am:
kys m ip!
gbn wn w p: wa k n bkt fn un!
18 Ntor n, k yin orl-d gb,
k j gb ohun t mi y e fn wn.
19 K ay gb!
w t mi k ibi b w b wn nyn y;
so t wn ni,
ntor wn k bkt fn r mi,
t wn s gan fin mi.
20 K wn m j trr lti b s mi,
ti p olrn ddn lti il kr!
b sunpa yn k w m,
wn r b yn k t mi lrn.
21 Ntor n, by ni Yhw w:
Kys i, mi y gb ks s n wn nyn y,
t y m wn ks ub,
ti bb ti m, gbogbo wn pap,
aldgb ti r y gb.
22 By ni Yhw w:
Kys i, wn nyn kan t b lti il rw,
oril-d l kan sj n pkun ay:
23 rn ti k b lw,
wn il-kl t k lj n;
ariwo wn db hh omi kun;
wn gun in, olk lk wn ni digun j,
lti b j, omidan Sn.
24 wa ti gb ryn n, w wa r,
rora d b wa,
nira b ti obnrin t rb.
25 m e jde l s pp,
m e rn lj n,
ntor id t b nb,
ti pay n ha gbogbo.
26 W a f, omidan nyn mi,
yl nn er,
l f b ti k lm kan ss,
kgbe ar kkor,
ntor olparun b w b wa ljij.
27 mi ti yn gg b ondw fn wn nyn mi,
k w b l m, lti dn w wn w.
28 Gbogbo wn ti t, wn abanij,
gbogbo wn ni bj.
29 Algbd f in lti m in j irin.
Lsn ni algbd lu irin,
dr k kr lra r.
30 kk-fdk, b ni a p !
Lt, Yhw ti k wn!
7
WN F
NPTK NGB AY JKM
IN DODO. R LR TMPL
r t Yhw b Jerem s: 2 L dr lnu n tmpl Yhw, l kde r y w p: gb
r Yhw, gbogbo yin ar Jd t gba n y kj lti l forbal fn Yhw. 3 By ni Yhw
gb Ogun w, lrun srl. tn n yn e pl i yn, mi y s dr t yn nbi y. 4 m
e gbkl r k: Ibi-mm Yhw b nb! Ibi-mm Yhw! Ibi-mm Yhw! 5 gbn b
yin b tn n yn e n tt pl i yn, b b bkt n tt fn mnkej yn, 6 b yin k
b fi ay ni jj lra pl m aln bb ti op, (b yin k b ta j al sl nb y), b yin
k b s tl wn lrun jj fn ibi yn, 7 ngb n ni mi y b yn gb nbi y, n il t mo
fifn wn bb yn lti gb pp ti fn ll. 8 gbn yin ni y t gbkl r k: rt
asn! 9 K ni! jal, pnyn, gbr, bra k, j trr fn Bl, tl
wn lrun jj t yin k m, 10 lyn n ni w swj mi nn tmpl y t j ork mi
lti w p: w w ls ewu! Lti ma b wn ohun rra wny l! 11 j tmpl t j ork
mi l j ih ol lj yn? N tmi, mi k fj! - r Yhw.
12 ma l ngb n s ibi t mo ti w n l, mi ti m ork mi gb nb syn r. wo ohun
t mo fi e ntor w bbur wn nyn mi, srl. 13 Nsisy b yin ti e gbogbo ohun wny
r Yhw t yin k s fetsl ngb t mo b yn sr gidi l dnu dr, t yin k s dhn
ip mi. 14 mi y e tmpl t j ork mi y, y t yin gbkl, ti ibi y t mo fifn yn ti
wn bb yn, mi y e gg b mo ti e s l. 15 mi y k yn kr nwj mi gg b
mo ti k wn arknrin yn, gbogbo y frm.
LR WN LRUN JJ
16 w n k gbd bb fn wn nyn y, m e gbdr b fn wn, m e r m tt l:
ntor mi k f gb. 17 Tb w k r ohun t wn e n wn l Jd ti n wn gboro
Jrslm? 18 wn m k igi j, wn bb dn s i, wn obnrin ro yfun lti fi dn kr
fn Ayaba run; lyn n ni ta t sil fn wn lrun jj lti fi d mi lra. 19 j mi ni
wn palra, - f Yhw, - j k e ara wn ni wn e, fn dm ara wn! 20 Ntor
n ni Olwa Yhw w by p: Kys i, bn mi, run mi y d l or ib y, sr wn nyn
y, ti agbo ran, sr wn igi oko, ti wn so il: y jn lk.
SN DODO
21 By ni Yhw gb Ogun w. lrun srl: fi wn b sunpa yn kn wn r b
yn, k s ma j ran wn! 22 Ntor mi k w nkankan, mi k s e ln kankan fn wn
bb yn ngb t mo m wn kr n il gpt, npa b sunpa ti r b. 23 y ni ln t mo
e fn wn: fets ohn mi, ngb n ni mi y ma e lrun yn, t yin n y s ma j
nyn mi. k tl ln t mo l sl fn yn tt d pin, fn ire yn. 24 gbn wn k gb, wn
k s fetsl. Wn tl kn bbur wn; wn kyn s mi. 25 Lti j t wn bb yn ti kr n
il gpt tt di j n, ni mo ti rn wn rn mi wl s yn. Ljoojm l j k s mi.
26 gbn wn k gb mi, wn k fetsl, wn or kunkun, wn bur ju wn bb wn l.
27 K w s gbogbo r wny fn wn, wn k n fets . w l br r lw wn: wn k n
d lhn. 28 W fn wn ngb n p: wo arl-d t k fets r Yhw lrun r, t k s
f gba k. K s dodo m: tt ti kr lnu wn.
SIN K TI GBKN
29 L g irun ggn r, g e jn.
L kgbe orin ar lr wn k apr.
Ntor Yhw ti gn ,
s ti k ran t krra!
30 B ni, wn m Jd ti e ohun t b mi nn r Yhw. Wn ti gb wn ohun rra
wn kal nn tmpl t j ork mi lti b j. 31 Wn ti k ibi gga wn fn Tpt n fonfoj
Bn-Hnm, lti j wn mknrin ti mbnrin wn nn in, y t mi k pal, t mi k
ron kn. 32 Ntor wn j b f Yhw ngb t a k n sr npa Tpt m ti npa
fonfoj Bn-Hnm, tb fonfoj pakpa. Ngb n, ntor p wn k n rj ry, a e
snk n Tpt; 33 k wn nyn y di ran j fn wn y oj run ti fn wn ranko
il, t k s ni t y l wn syn, 34 mi y fi pin s igbe ay ti orin ay n wn l Jd ti
n wn gboro Jrslm, a k n gb ip k yw ti yw titun m; ntor il n y di il
ahoro.
8
N kk n - f Yhw - a k wn egungun wn ba Jd kr nn iboj wn, ti t
wn ni l, wn lf, ti wn wl, ti t wn ar Jrslm. 2 A t wn sl nn orn,
lb p, ti gbogbo m ogun oj run, t wn frn lti ma sn, lti ma tl ti lti ma
wd r lw wn, t wn s forbal fn. A k n tn k wn j tb k a tn snk wn; wn
y w lr il b ohun tn. 3 Ik y y ju y fn gbogbo ni t b y lrn wn bbur y
ni gbogbo ibi t a b l wn l - f Yhw gb Ogun.
BW, ORIN AR, TI K LR N SRL
4 K w w fn wn p: By ni Yhw w.
j a ub l f dde,
j a n l f pad sn?
5 K n e t wn nyn y fi dr
nn w t tt l?
Wn tram k gidi,
wn k lt pynd.
6 Wn fetsl tmtm:
wn k sr gg b ti y.
K s ni t kdn w k r,
b wn ti w p: K ni mo e?
Gbogbo wn ti n lti tl n tiwn,
gg b in t ub lj ogun.
7 n y k lj run m wn kk,
db, pndd, ti lklk
kys i gb jde l wn.
gbn wn nyn mi k m fin Yhw!
FIN LW WN LF
8 Bwo ni yin e l w p:
lgbn ni w, wa s n fin Yhw!
Lt, gg wn akw pr t ypad s kk k!
9 wn lgbn y r tj,
pl dm ngb t dkn b m wn.
W b wn ti gan r Yhw! dra,
k ni gbn wn y d fn wn?
TNE KL
10 B ni, mi y fi wn aya wn fn lmrn,
ti wn oko wn fn wn g titun.
Ntor lti m kker kan gb-lagb,
gbogbo wn n e ojkkr pl rj;
ti wl pl lf, gbogbo wn n r.
11 Wn fi w kker di egb omidan nyn mi,
b wn ti w p: lf! lf!
Ngb t k s lf.
12 Wn y r tj nn i rra wn.
gbn wn k n tj m,
wn k m b a ti tij m.
Ntor n ni wn y e ub
pl wn t ub,
s wn y ts ngb t mo b b wn w,
b ni Yhw ti s.
BW LR GB JR
13 mi f kr ld wn, ni Yhw w.
gbn k s so lr igi jr,
tb so lr pt:
n ew wn til ti r!
Ntor p mo ti b wn w olparun t y j wn run.
14 - K n e t w dr j?
j k a gbrad!
j k a parap nn wn l oldi lti gb nb,
ntor p Yhw lrun wa f pa w k,
t wa s mu omi mjl,
ntor t a fi .
15 wa ret lf: a k r ire!
ti gb wsn: br-bojo ni a s r.
16 Lti Dani ni a ti gb igbe wn in r;
ti ariwo s r t k b gbohngbohn,
gbogbo il n m tt:
wn b w j il n pl ohun-n r run,
ti l n pl wn olgb r.
17 B ni, kys i,
mi rn wn ej olr s yn,
or t k lgn; wn y b yn j.
- f Yhw -
18 K n e w.
ORIN AR WL N NTOR YN
bnj b m, y m j.
19 Gb igbe kn omidan nyn mi
t tnk gbogbo il n w p:
Yhw k s m n Sn ni?
j ba r k s m nb?
(K n e t wn fi re wn b m nn j,
pl wn fo wn lti il jj?)
20 kr ti kj, gb rn ti par,
wa k s r gbl!
21 gb omidan nyn mi ti m mi gbgb,
nira ti br d b mi.
22 j k s ogn para m n Gld?
Tb k s ongn m nb?
B ni, k n e t k n lswj,
t k s wsn fn omidan nyn mi?
23 Ta ni y b mi s or mi di orsun omi,
ti oj mi di orsun omij,
k n b l sunkn tsn tru
lr wn t a pa lra nn omidan nyn mi!
9
W BJ JD
Ta ni y b mi pg r-n nn dn,
k mi b l kr ld wn nyn mi,
lti l jnn rr s wn?
Ntor gbogbo wn ti di algbr,
gb dl fn t.
2 Wn t ahn wn b run;
k ls tt ni lk n il y;
b ni, wn ti in d in .
gbn wn k m Yhw!
3 K ni kkan ra fn r r,
ra fn arknrin:
ntor gbogbo arknrin ni e b Jkb,
gbogbo r n e abanij kiri.
4 n kan tan nkej, wn k s tt,
wn ti bj, l l pad!
5 r lr r, tnj lr tnj!
Wn ti k lti m Yhw!
6 Ntor d y, by ni Yhw w.
Kys i, mi y fi in dn wn w,
gbn k ni k n e s w k wn?
7 Ahn wn b f olr,
k ni r nu wn;
wn fi nu lsn k nkej wn pl lf,
gbn kn wn d d fn un.
8 k n m e b wn w fn i wn y?
f Yhw.
j mi k n gbsan lra wn nyn b?
ORIN AR LR SN
9 kn ti orin ar fn wn k gga,
orin ar fn il kr in al.
Ntor wn ti jn, k s ni t l gba ib kj,
a k gb igbe agbo gntn m nb.
y oj run ti ran sn ti l kr nb.
10 mi y s s Jrslm di kt alp
ti ih fn ibgb akt,
mo f s wn l Jd di ahoro
t n kni k n l gb nb.
11 lgbn wo ni r wny y!
nu ta ni Yhw p fn lti kde d t il fi di ahoro,
t fi j al nbi t a k l gb kj?
12 gbn Yhw w p: Ntor p wn ti k fin mi sl, y t mo fifn wn; wn k fets ohn
mi lti tl e; 13 gbn wn tl kn lle wn, wn tl wn Bl t wn bb wn fihn wn.
14 Ntor n, by ni Yhw gb Ogun w, lrun srl: kys i, mi y fn wn nyn y
n igi or j ti mjl mu. 15 mi y s fn wn kkiri wn orl-d t wn k m, t wn
bb wn k s m; mi y s rn id lti l wn, tt dgb t mi y fi pa wn r.
16 H! l pe wn obnrin olrin ar w!
rn s wn t m orin n k dradra!
17 K wn tt w krin ar fn wa!
K oj wa ma da omij gbr,
k kn s oj wa di pupa!
18 B ni, a gb ohn ar n Sn w p:
H! wa ti gb pl tj!
Ntor a n lti kr n il y,
k a fi il wa sl.
19 K yin obnrin fets r Yhw ngb n,
k et yn gb r nu r,
fi orin ar y k wn mbnrin yn,
k fi orin kn y k ara yn by p:
20 Ik ti gba frs wa wl,
ti wn fin wa,
ti fa wn md y pa n gboro,
ti pa wn d n oj-de.
21 k nyn kn or pp b gb,
b t k t wn onkr gbgb syn
ls ni t y d .
GBN TT
22 By ni Yhw w:
k lgbn m e go nn gbn r,
k akni m e ynga ntor agbra r,
k lr m e gbraga pl r r!
23 gbn k ni t y go w go nn y:
lti n ye ti lti m m.
Ntor mi ni Yhw olore,
oltt ti oldodo lr il ay:
b ni, y ni in mi dn s,
f Yhw.
KL LSN K T FN GBKL
24 wn j b - f Yhw - t mi y b wn onkl w, wn t kl s ara nkan:
25 gpt, Jd, dm, wn m moni, Mb ti gbogbo wn t f irun or, t gb nn
al. Ntor gbogbo wn nyn y, n gbogbo il srl, ni k s kl n kn wn!
10
RE TI LRUN TT
gb r t Yhw b yn s, yin m il srl: 2 By ni Yhw w:
m e k wn orl-d,
m e j k m oj run b yn lr,
n b til ba wn orl-d yk lr.
3 B ni, asn ni wn nyn;
igi lsn t a g nn igb,
y t gbngbn e pl mga lw,
4 t a s fi fdk ti wr b lra,
a fi kn wn mra k wn m b yapa.
5 Wn db ohun t a fi drba y nn oko,
wn ko l sr;
a n lti gb wn, ntor wn k l rn!
m e br wn: wn k l e ibi,
wn k s l e ire bkan n.
6 K s ohun t a l k w , Yhw,
w tbi, ork r s tbi pl agbra.
7 Ta ni k n br r,
w ba wn orl-d,
b ni, y t s .
Ntor k s ni t a l k w lrn
gbogbo wn lgbn orl-d,
ti nn gbogbo wn jba.
8 B wn ti t k ju ranko ti mg:
mrn t wn olfo fn-ni k m gbn dn!
9 - ew fdk lti Tar,
ti ti wr lti fr,
- i gbngbn ti i w algbd:
gbogbo r j i w nyn,
a pa wn lr pupa ti ti w osn,
10 gbn Yhw ni lrun dodo.
un ni lrun aly, ti ba ayray.
B b bn, il ay y wrr,
wn orl-d k l farada bn r.
11 (Ohun t yin y s npa wn n y: wn r t k d run un ay ni a par kr lr il
ay ti lb run.)
12 fi agbra r d il ay,
s fi d ay sl pl gbn,
s fi ye r t oj run.
13 Ngb t b fhn, fihn p
wn omi rlu ara wn lj run,
m wn kk gk w lti orgun ay;
e mnmn fn j,
s m aff jde lti il ura r.
14 Ngb n ni gbogbo nyn db mg l lye,
oj ti algbd fn re r.
Ntor k ni wn re wny,
wn t k l m!
15 fo ni wn, i sn.
Wn y par ngb jy wn.
16 y ki e b ni Jkb,
ntor un ni d gbogbo gby,
srl s j y jogn r.
Yhw gb Ogun ni Ork r.
BR-BOJO N IL N
17 Di r r, kr n il y, w t a hm!
18 Ntor by ni Yhw w:
Kys i, mi f ju wn ar il y
jnn rr nsisy, lti m wn j rora,
k wn b l w mi r.
19 - Ibi b mi, Wo egb mi!
Egb mi k n wsn.
mi t mo s w p: jy t e farad ni.
20 gbn g mi ti bj,
a ti g gbogbo okn g mi.
wn m mi ti fi m sl l:
wn k s ly m.
K s ni t y tn pg fn mi,
lti e rl mi.
21 wn ol gntn ni g;
wn k w Yhw.
Ntor n ni wn k e yege,
t gbogbo agbo gntn fi tk.
22 gb ryn n!
Oun nyn! rkrd l ti il rw b
lti s wn l Jd di ahoro,
al t wn akt gb.
DR JEREM
23 Mo m , Yhw,
wn nyn k lgbra lr n wn,
nyn k l dar ipa r b ti rn l.
24 B wa w, Yhw,
gbn j k m n wn l bn pp,
k a m b pad di kker.
25 Da bn r sr wn orl-d t k m ,
ti sr wn nyn t k k pe ork r.
Ntor wn ti j Jkb run tn,
wn ti ba ibgb r j.
11
JEREM TI WN R MJM
r t d s et gb Jerem lti d Yhw; 2 L b wn nyn Jd ti wn ar
Jrslm sr. 3 W fn wn p: By ni Yhw w, lrun srl. gb ni fn ni t k b
fets r mjm y, 4 y t mo fi ll fn wn bb yn, ngb t mo k wn jde kr n il in,
n il gpt. M w fn wn p, gb ohn mi, k s tl gbogbo ohun t mo pal fn yn,
ngb n ni yin y e nyn mi, t mi y si j lrun yn, 5 lti m lr t mo e fn wn
bb l yn e, lti fn wn n il t kn fn wr ti oyin - gg b ti r n j n. Mo s dhn
p: B ni, Yhw! 6 Yhw tn w fn mi p: L kde y n wn l Jd ti n wn gboro
Jrslm, gb r mjm k s pa m. 7 Ntor mo kl gidigidi fn wn bb yn ngb
t mo m wn gk w lti il gpt, ti tt di j on ni mo s fn wn laidkun p: fets
ohn mi! 8 gbn wn k gb, wn k s ttsl, olk lk ti tl n bbur kn tir. Ngb
n ni mo m r mjm y ld s wn, y t mo ti fi ll fn wn lti pam, t wn k s pa
m. 9 Yhw w fn mi p: N tt, wn nyn Jd ti wn ar Jrslm ti jm t p!
10 Wn ti pad sn e wn bb l wn, t wn k lti fets r mi, w wn bkan n t
wn s tl wn lrun jj lti ma sn wn. Il Isrl ti il Jd ti ba mjm t mo b
wn bb wn d j. 11 Ntor n, by ni Yhw w. Kys i, mi f fi jb pa wn, b wn b
k p mi, mi k n i d wn lhn. 12 Ngb n ni wn l Jd ti wn ar Jrslm l l
k p wn r t wn j trr fn! r wny k n l fn wn n rnlw kker kan
ngb pnj wn!
13 Ntor b wn l r ti p t, Jd,
b n ni wn r r ti p t!
B wn n gboro Jrslm ti p t,
b n ni wn pp t ti r
trr fn Bl ti p t!
14 K w n tr m e bb fn wn nyn y, m e gbdr b fn wn. Ntor mi k f
gb ngb t wn b k p m ngb inira wn!
BW FN WN T L TMPL
15 K ni ynf mi e n il mi?
e-k-r-mi ti p j lw r.
j wn jj ti ran dndn
le gb lw ibi t b ?
j mi l tor tyn s di mm?
16 Igi lf elw dd t h dradra
b ni Yhw p ork r.
Pl ariwo aff ni fi in s ew ka r;
wn ka r jn.
17 Yhw gb Ogun, ni t gbn ti pinnu ibi fn ntor t il srl pl il jd d lti
m mi bn npa rr trr s Bl.
A FYJ JEREM N NTT
18 Yhw ti kl fn mi: mo ti gb! Ngb n ni w l m lj s ohun t wn e, Yhw. 19 mi
s db d gntn t a m l s il alpat l funra, l m ohun t wn f fi m e. j k a pa
igi n nn agbra r, j k a f tu kr n il aly, k a m e rnt ork r m.
20 gbn w, Yhw gb Ogun, t dj dodo,
w ni t wd kn,
j k n r gbsan r lra wn nyn y,
ntor w ni mo fi r mi l lw.
21 By ni Yhw t sr ld s wn ar ntt t wn f gba m mi, wn t w p: w k
gbd f f m lrk Yhw, b b k, w y ti w wa k. 22 W t mi l b wn
w. Id ni y s pa wn dmknrin wn, t yn y s pa wn dmbnrin wn. 23 K n
s n kan t a ds ngb t mi y m ibi b wn ar ntt n dn bw mi.
12
LSWJ WN ABI
re b ld r, Yhw,
ngb t mi f b wj.
Mo kn f b ry lr dodo ni:
e t pn wn aebi fi l swj?
K n f t aldra fi r lf?
2 w gbn wn, wn s fi gbgb ml,
wn e dd, wn s so so.
Sbsb w k jnn s nu wn,
gbn w jnn s in wn.
3 gbn w Yhw, m m,
w s r mi, w dn kn mi w,
w ld r.
K wn l b d gntn fn alpat,
pa wn m fn j parun.
4 (Tt dgb wo ni il y f, t ewko pp y fi gb? Ntor w bbur ar ib ni ranko ti
y fi parun.)
Ntor wn w p: lrun k r n w.
5 - B w k b l s tl ni t fi s rn,
bwo ni w y fi b wn lin j?
B w k b n dj n il jj,
k ni w y e nn igb Jrdn?
6 B ni, wn arknrin r ti wn ar il r ti k s . n wn pp kgbe sr r n
bbur lyn. M e gbral wn ngb t wn b sr dradra fn !
YHW KDN LR IJOGN T A BJ
7 mi ti fi il mi sl,
mo ti kr nn jogn mi;
mo ti fi ohun t mo frn sl l w wn t r.
8 jogn mi ti db knn gb
t b ramram s mi: mi krra r.
9 Tb, jogn mi ti db y t a sm s lra,
t wn y t pa ranj r b lti ha gbogbo?
y! yin ranko bbur gbogbo,
parap, w jm jun.
10 plp wn darandaran ti ba gb
jr mi j, wn ti fi s t oko mi pa,
wn ti s oko mi ynf di gb.
11 Wn ti s di ahoro apanilkn,
wn ti s di il al nwj mi.
Gbogbo il n ni a ti parun,
k s s ni t fkn s i!
12 Lr gbogbo k apr ni wn olparun ti d,
(ntor Yhw m id olparun dn):
lti pkun kan il n d kej,
k s lf fn lran ara kankan.
13 Wn ti gbin k, wn y kr gn gn:
wn t p lsn.
Oj t wn lr kr wn, ntor run Yhw!
DJ TI GBL WN NYN ITS
14 By ni Yhw w: gbogbo wn k mi its, t wn ti fwkan jogn nyn
mi srl, kys i, mi f f wn tu kr n il wn. (gbn mi y fa il Jd
kr lrn wn.) 15 Lyn gb t mo b f wn tu, mi y tn n fn wn,
mi y m olk lk pad s jogn tir, olk lk y w n il tir. 16 Wn y
s fi apn k n wn nyn mi b a ti fi ork mi bra p: Npa Yhw
Alay, b wn ti k wn nyn mi lti bra pl Bl, ngb n ni wn y t
rn wn nyn mi d. 17 g bn b wn k b f gb, mi y fa orl -d b
tu, mi y s pa r tt l, f Yhw.
GBN OD EUFRTS
13
By ni Yhw w: L ra gbn a gb kan, k w s fi gbn. gbn m e t b omi.
2 Mo l ra a gbn kan, gg b Yhw, mo s fi gban. 3 r Yhw tn d s eti gb
mi ngb kej. 4 M gbn t w r, t w fi gbn. Dde! L s od Eufrts, k w s fi pam
s nu ih pta kan. 5 Ngb n ni mo l fi pam s od Eufrts gg b Yhw ti p fn
mi. 6 Lyn j d, Yhw w fn mi p: Dde! L s od Eufrts lti l m gbn t mo p
fn lti fi pam sb. 7 Mo l s od Eufrts, mo w gbn n, mo s m u nbi t mo fi pam
s. Mo s r i p ti bj, t k wl fn nkankan. 8 Ngb n ni mo gb r Yhw by wi p:
9 By ni Yhw w. By ni gbraga Jd ti ti Jrslm y ti bj. 10 wn aebi y, t
wn k lti gb r mi, t wn tl kn lle wn, t wn s tl wn lrun jj lti sn wn
ti lti forbal fn wn, k wn db gbn y t k wl fn nkankan. 11 Ntor b gbn ti so
m nyn lra, b gg ni mo ti so il Jd m ara mi f Yhw k b l j nyn mi,
kk mi, iy mi, ti go mi. gbn wn k gbrn!
GO T T A F
12 K w w fn wn nyn y p: Gbogbo go ni a l r t kn. B wn b s fs w p: Ta
ni k m p gbogbo go ni a l r t kn? 13 K w w fn wn p: By ni Yhw w. Kys i,
mi f fi t pa ar il y, wn ba t gnw lr t Dfd, wn lf ti wn wl, ti
gbogbo wn ar Jrslm. 14 mi y fi wn lu ara lti f wn, mi y fi or bb ti m
gbr, f Yhw. L oj n, ls oj rere, lis yn, mi y b wn j.
RRAN GBKN
15 Gb, fetsl, k s gbraga m;
Yhw n sr!
16 fi go fn Yhw lrun yn,
k t m knkn w,
k t ks lr wn k lru.
yin gbkl ml,
gbn un y s di knkn,
y y i pad s knkn biribiri!
17 B yin k b gb kl y,
mi y sunkn fn gbraga yn n kk;
oj mi y da omij sl,
ntor agbo gntn
Yhw l gbkn.
KL FN JHYKN
18 L s fn ba ti y ba p:
jk sl pp,
ntor ad go or yn ti .
19 A ti s wn l Negebu m:
k s ni t l l sb!
A ti k gbogbo Jd l gbkn, gbogbo wn ptpt.
KL FN ALRONPWD JRSLM
20 Jrslm, gb oj r sk lti wye,
wo wn t b lti rw.
Agbo gntn t a k sb tj r d?
wn d dntn go r d?
21 K ni w y w ngb t wn b skal l lr
gg b agun, wn t w r p r ni wn e.
j rora k n m gg b ti obnrin t rb?
22 By w y br lw ara-r p:
k n e t ir ibi wny d b mi.
Ntor w bbur r ni a e r ly,
t a fi l n lkkl.
23 j m tp l pa w r d?
Tb mntkn l pa w r d,
yin ha l e ohun t dra b,
yin t w bbur ti m lra?
24 Ntor n ni mi y fi fn yn k b
pt t fy, pl aff ahoro al.
25 pn r n y, r t r,
w mi ni ti w - f Yhw, -
ntor p mi ni w gbgb,
ngb t w gbknl ir.
26 mi n y k a r sk boj r
k a b l r tj r.
27 H! w gbr r ti igbe gbdn r,
i pang tj r,
lr wn ibi gga ti lr pp,
ni mo ti r wn rra r, ibi b ,
Jrslm, nn w m r!
Tt dgb wo ni w y fi p t?
14
GBL L
r Yhw d s et gb Jerem n kk gbl l kan.
2 Jd w nn f,
wn l r w nn bnj:
wn r sl kan ill,
igbe Jrslm gk.
3 wn olw rn mknn lti l pn omi:
wn d d knga, wn k r omi pn,
wn pad pl fo akrgb.
4 l k h m: ntor p k s j n il n m;
r ba wn gb,
wn or wn s.
5 n abo gbnrn t bm
fi m r sl n gbangba il,
b ni korko ti wn t nb;
6 wn ktkt gb dr lr wn k apr,
wn fn im b akt:
oj wn knkn l r korko j.
7 B wa b b wa w, jw Yhw,
i ntor l ork r!
Lt, t wa p, wa ti s .
8 Yhw, rt srl, Olgbl r n kk pnj,
e t w fi db jj n il y,
gg b r-j t dr fn ru j kan?
9 K n e t w db ni t dm,
b jagunjagun t k l gba-ni l?
Sbsb w w lrn wa,
Yhw, ork r ni a fi p w.
M e k w sl!
10 By ni Yhw w npa wn nyn y: w wn lti ma s kiri, wn k d wn dr
gbn Yhw k f wn: rnt wn. Nsisy, fi y wn j wn. 11 Yhw s w
fn mi p: M e bb fn wn nyn y, m e gbdr fn ire wn.
12 n b wn til gbw, mi k n gb dr wn; b wn til rb sunpa ti r b, mi
k n f s wn nyn y: gbn pl id ti yn ni mi mra lti pa wn r.
13 Mo s fs w p: H! Olwa Yhw! Kys i p wn wl ti w fn wn p: yin k n
r id, yn k n pa yn; gbn mi y fn yn n lf t dj nbi y.
14 Ngb n ni Yhw w fn mi p: Ir ni wn wl y pa n ork mi; mi k rn wn, mi
k p kankan fn wn, mi k b wn sr rr. rran k, f fo, rn kn wn lsn,
un ni wn s fn yn yn. 15 Ntor n, by ni Yhw w: wn wl t s f n ork
mi, mi k rn wn, t wn s s p k n s id ti yn n il y, dra! Id ti yn ni y pa
wn wl n! 16 Nti wn t wn s f fn, a j wn s gboro Jrslm lyn gb t
id ti yn b ti pa wn, a k n r ni snk fn wn, n k n s wn fnrawn, tb wn
aya wn, tb wn mknrin wn, tb wn mbnrin wn. mi y da wn w k wn l
wn lr.

17 K w l s r y fn wn.
e ni oj mi sunkn tsn trun laidkun:
ntor parun l t d b omidan nyn mi,
egb palra bbur.
18 B mo b b s pp,
wn t id pa kn or il l br;
b mo b wn l, bkan n ni wn
t ebi pa ti w nl; n wn wli
ti wn lf ti br s k oko,
k y wn m!
19 - Tb w ti k Jd sl ptpt?
j m r ti krra Sn?
e t w fi l w ls rt wsn?
wa ret lf:
k s ohun t ti yn r w!
wa fojsn fn gb wsn: br-bojo s jde!
20 Yhw, wa m w dra wa,
ti bj wn bb wa:
Lt, wa ti .
21 M e k w m, ntor l ork r.
M e ba iy t go r j.
kys i, m e ba mjm r pl wa j.
22 j kan nn asn wn kfr l rj,
tb oj snm n fn-ni n kn j?
b w n ni, Yhw. lrun wa ,
w ni a gbkl,
ntor w ni e gbogbo y!
15
Yhw w fn mi p: B Ms ti Sml til dr nwj mi pp, kn mi k n f s wn
nyn y! L wn jnn kr nwj mi: k wn kr! 2 B wn s w p: Nbo ni k a l? K w
fs p: By ni Yhw w:
K wn k jkl rn l b jkl rn!
K wn k id l b sw id!
K wn k yn l jy yn!
K wn k gbkn l gbkn!
3 mi f gb ir jy mrin kal fn wn f Yhw id fn ppa; wn aj lti fa k wn
l; wn y oj run ti wn ranko il lti pa wn j ti lti pa wn run. 4 mi y s wn di
ohun t ba-ni lr fn gbogbo wn jba il ay, ntor Mns m Esek, ba Jd, fn
wn e r n Jrslm.
WN OHUN BBUR OGUN
5 Ta ni k n fn ngb n
Jrslm? Ta ni k aj r?
6 w fnrar ni o k m, -f Yhw,
- t w kyn s mi.
Ngb n ni mi n na w parun mi s .
In rere e ti s mi!
7 Ngb n ni mi fi t gb wn n
kr n wn l il y.
mi d wn nyn mi lr m,
mo s pa wn r
ntor wn k yg kr ln wn.
8 Op wn ti di pp ju yanr et kun.
mi y fa parun sr wn y m ogun wn
n pjwr, n sn gangan,
pl br-bojo bbur.
9 y lm mje y dk,
y s m amidkun r.
Orn r w k j t par:
oj t pl dm
j a l r nn wn t mi k n fi id pa,
nwj wn t wn,
f Yhw.
A TN PE JEREM FN I WL
10 y mi, ib b mi, ntor t w b mi,
n onwhl ti onjgbn fn gbogbo orl-d.
mi k wn-ni, mi k y lw ni,
sbsb ni gbogbo ay p fn mi.
11 N tt, Yhw, j mi k sap mi t,
n kk pnj ti nira r?
12 j a l f irin ti id rw?
13 mi y fi ohun r ti ra r l w kgun:
yn y gbsan fn gbogbo r
n gbogbo agbgb r.
14 mi y s di r wn t r
n il t w k m,
ntor bn mi jn lr r.
15 w m !
Ranti mi, Yhw, b m w,
k w s gbsan fn mi
lra wn t fi ay ni m lra,
bn r p j,
m e j k wn gb mi l,
rnt p ntor r ni mo fi di ni gn.
16 Ngb t mo gb r r, mi gb j:
r r fn mi ly, m in mi dn.
Ntor ork r n a fi p m,
Yhw, gb Ogun.
17 mi k j jk l lrn wn lgn;
mi nkan dr pl w r lra mi,
ntor w ti fi bn s mi nn.
18 K n e t jy mi k dkun,
t gb mi k e w, t k wsn?
H! Tb w ti di omi tn fn mi,
omi t k n gbkl?
19 Ngb n ni Yhw fs p:
B w b pad w,
mi y gb pad s i mi,
b w b s sr ll ls bj,
w y db nu mi.
wn n y pad sd r,
w k s n lti l b wn!
20 mi y s di gnn odi id
fn wn nyn y, y t k e m.
Wn yo b j,
gbn wn k n gun r,
ntor mi b pl r, lti gb l
ti lti k y, f Yhw.
21 mi f gb lw wn aebi,
lti r pad lw wn k.
AY WL J M
16
r Yhw d s et gb mi by p: 2 M e f aya; m e n mknrin tb mbnrin nb
y! 3 Ntor by ni Yhw w npa wn mknrin ti wn mbnrin t a b nhn-n y, npa
wn y t y b wn, ti npa wn bb t a b wn fn n il y: 4 Wn y k ik gbgbn
l f fn wn ti l snk fn wn; wn y di tn lr il, k wn y di ran j fn wn
y oj run ti fn wn ranko bbur. 5 B ni, by ni Yhw w: M e wn il t a ti
f, m e b wn sunkn, m e b wn dr; ntor mi ti fa lf mi syn kr ld wn
nyn y, - f Yhw, - n pl f ti n. 6 ti md ti gb ni y k n il y l
sunkn fn wn, l f fn wn; a k n fi ab k ara fn wn tb k a f irun or fn wn. 7 A
k n bu onj fn ni t f lti t nn ntor f t ; a k n fn un n ago tn fn
k bb tb ti y. 8 M e wn il t a ti dn bkan n, m e jk t wn lti b wn j
tb lti b wn mu. 9 Ntor by ni Yhw gb Ogun, lrun srl, w: Kys i, mi f m
igbe ay kr nhn-n y pl orin dn gbyw kr lj yn. 10 Lyn gb t w b ti kde
gbogbo r y fn wn nyn y, t wn b s br lw r p: K n e t Yhw fi s gbogbo
ibi bbur y l wa lr? K ni wa, rn wo ni a d s Yhw lrun wa? 11 Ngb n ni k
w fs p: Ntor p wn bb yn ti k m sl ni - f Yhw, - t wn ti tl wn lrun
mrn, t wn sn wn, t wn s forbal fn wn. Wn k m sl n tmi, wn k s pa fin mi
m! 12 yin n n tiyn ti e bbur ju wn bb yn l. s kys i b ni kkan yn ti tl
kn lle bbur r, l kbiara s mi. 13 mi y j yn kr n il y ngb n, l s il t yin ti
wn bb yn k m: nb ni yin y ti sin wn lrun mrn, tsn tru: ntor mi k n d
yn s m!
PAD FNKL SRL
14 tn wo wn j t b - f Yhw - ngb t a k n w m p: Lrk Yhw Alay
t m wn m srl gk kr n il gpt! 15 gbn a ma w p: Lrk Yhw
Alay t m wn m srl gk lti il rw ti lti gbogbo il, gbogbo il t wn fnk s.
mi y k wn j pad sr il t mi ti fifn wn bb wn!
KDE OGUN D
16 Kys i: mi f rn wn pjapja d - f Yhw - t y pa wn b ja; tnp mi f rn
wn d d t y l wn lr wn k l ti kker tt kan in ih wn pta. 17 Ntor oj
mi gbogbo n wn, wn k pam fn mi, e wn k si farasin lj mi. 18 mi y
gbsan lpo mj lr e ti wn, ntor wn ti ba il mi j pl k wn ohun rra wn, t
wn s fi ohun gbin wn kn ibi jogn mi.
RNPWD WN ORL-D
19 Yhw agbra mi ti ibi odi mi, ibi b mi lj pnj! wn orl-d y w sd r lti
pin ay. Wn y w p: wn bb wa k n ju k, Asn ti Allgbra. 20 j nyn kan ha
l e wn lrun? n wn k e lrun? 21 Kys i ngb n: mi y fn wn n m, wy
mi f m wn m w ti agbra mi, wn y s m p ork mi ni Yhw.
17
A-ME SN JD
A ti fi klm irin k Jd,
a ti fi n or dmnd gb s oj kn wn,
a ti fi gb sr iw pp wn,
2 gg b ohun rnt e wn,
(wn pp wn pl wn p or wn
lb wn igi tt,
3 lr wn kt gga,
lr wn k n gbangba il oko).
mi y fi gbogbo ohun r ti ra r l w kgun.
yn y san fn gbogbo r
n gbogbo agbgb r.
4 A gbd gba jogn r lw r,
y t mo ti fifn ; mi y s di r wn t r
n il t w k m.
Ntor bn mi ti dn t y ma j tt l.
WN R GBN
5 By ni Yhw w:
gb ni fn nyn t gbkl nyn,
ni t gbral lran ara,
t kn r s yg fn Yhw.
6 ni n db igi kker in ahoro al:
b ire b d, k kn n,
ti kj s il gbgbn al,
il ony t k n olgb.
7 Ay ni fn ni t gbkl Yhw,
t fi Yhw e rt.
8 db igi t a gbn s et omi,
t gbgb r n l sb omi t n:
k n br nkankan ngb rn,
ew r y s w n tt;
k s ynu fn un n dn gbl,
k s n al so so.
9 kn nyn l pp j, s bur,
ta ni l r d r?
10 mi, Yhw, n wd kn,
t mi y in w,
lti ssan fn olk lk gg b w r,
gg b so i w r.
11 par sba lr yin t un k y.
Bkan n ni ti ni t k ohun r dodo j:
un y s fi sl n j ay r,
synw-synb, un k ju mg l.
GBKL S TMPL TI S YHW
12 t go t a gbga lti dl,
b ni ibi mm wa.
13 rt srl, Yhw, gbogbo wn t
s fn ni y r dm,
t wn lt r y s par kr n il y:
ntor wn ti k Orsun omi y sl!
DR GBSAN
14 W m sn, Yhw, k mi s r wsn!
Gb m l, k mi r gbl!
Ntor w ni yn mi!
15 Kys i wn t w fn mi p:
r Yhw w d? K l wy!
16 Sbsb mi k n k w fi j ibi n hn,
mi k fkns j gbsan n;
w m ; r t jde lnu mi
hn kedere nwj r.
17 M e di ohun br fn mi,
w t e ibi b mi lj ibi.
18 K dm d b wn t fi ay ni m lra,
gbn k mi m e r dm.
K br-bojo d b wn nyn n l d d mi.
K j bbur d b wn,
l wn, w wn ml lmej!
PPA J SIMI M
19 By ni Yhw ti w fn mi: L dr n nu n wn m nyn, nbi t wn ba Jd
gb wl-jde, ti n nu n gbogbo Jrslm. 20 K w w fn wn nyn p: yin ba
Jd, gb r Yhw, ti gbogbo yin ar Jd ti yin t gb n Jrslm, yin t gba
nu n y. 21 By ni Yhw w: k ra gidi - b ay yin b j yn lj - k m e gb r
kj n nu n Jrslm n j simi. 22 K m e gb r jde kr n il yn n j simi,
m e e i k kankan. K pa j simi m n mm gg b a ti ln r fn wn bb yn.
23 Wn k gb, wn k fetsl; wn e orkunkun lti m e gb, ti lti m e gba k. 24 B
yin b gb mi dradra, - f Yhw - b yin k b s gb r kj lnu n l y; b yin b
bw fn j simi npa ffi i sl, 25 ngb n ni wn ar Jd ti wn t gb n
Jrslm pl wn ba t gnw lr t Dfd ti wn jy wn, y gba na y wl lr
k lsin ti wn sin. A s ma gb n l y tt l. 26 A w lti wn l Jd ti lti
agbgb Jrslm, lti il Bnjmn, ti lti il-Odo, lti wn l k ti lti Ngb, lti
rb sunpa ti b r ti b k, trr ti b p nn tmpl Yhw. 27 gbn b yin k
b fets mi lti bw fn j simi, ti kl mi lti m e gb r kj n nu n Jrslm
n j simi, ngb n ni mi y fi in s wn ibod yn: in n y j fin Jrslm, k s
n k m.
18
JEREM LD AMKK
r t Yhw s fn Jerem: 2 Dde! Skal l sd amkk o n: nb ni mi y j k w
gb r mi. 3 Ngb n ni mo skal l b amkk n. 4 Ngb t wo t m b f, y t
l s am t wn amkk l, un y tn br mrn, gg b wn amkk. 5
Ngb n ni r Yhw d b mi p: 6 Il srl, j mi k h l e gg b amkk y ti
e b? - f Yhw. B ni, gg b am t j lw amkk, b ni tr lw mi, il srl! 7 B
mi b fi gb kan s fn oril-d kan, tb jba kan p mi f f tu, mi f w o lul ti lti pa
r: 8 gbn b orl-d t mo b w n b ronpwd kr nn w k r, mi n y
dwdr lr jy t mo ti etn lti fi j wn. 9 B mi b tn fi gb mrn w fn orl-d kan
tb jba kan p mi f gb e r ti lti gbn n: 10 gbn b orl-d y b e ohun t k w m
npa kk lti gb ohn mi, ngb n ni mi n y kbm lr ire t mo f e fn un. 11
Nsisy, l s y fn wn nyn Jd ti wn ar Jrslm p: By ni Yhw w. kys
i p mi gbrr ibi kan s yn, t mi s w n r. K bur, k olk lk yn dyn lyn n
bbur yn, k tn n ti ie yn e. 12 gbn wn y w p: K wl! sn fn wa lti
tl af kn wa; olk lk wa y hw gg b orkunkun ti kn bbur r.
SRL GBGB YHW
13 Ntor n ni Yhw fi w p:
k l wd ld wn orl-d:
ta ni gb ir ohun b r?
Wnd srl ti d rgd rra sl.
14 j a ti r i k ynyn Lbnn kr
lr pta gga?
Tb k wn omi ongbraga kkn t sn l gb?
15 Sbsb wn nyn mi ti gbgb mi!
t wn r turr s fo!
Wn ti sn lj n wn,

lj wn ipa n tij,
l gba n bbur, n t a k l.
16 Wn y s orl-d wn di ij,
ohun sn tt ayray:
y y ya gbogbo r n lnu,
t wn y s mi or wn.
17 B ti aff l-Orn ni mi y t wn k nwj t.
yn mi ni mo ma k s wn,
mi k n fi oj mi hn wn n j jmb wn.
NGB T WN F E JEREM LE
18 Wn w p: w! j k a gbmrn lti e Jerem le, ntor k k n tn lw lf,
tb k gbm par n il lgbn, tb k r ks lnu wl. w, j k fi r nu r pa : j
k a kys gbogbo r r.
19 Kys mi, Yhw,
k w s gb ohun t wn t mi w.
20 j a l fi ibi san ire?
(Ntor wn wa fn fn mi.)
Rnt gg b mo ti dr nwj r,
lti bb ld r fn wn,
k w b l fa bn r kr lra wn.
21 Fi wn mknrin wn l w yn ngb n,
k iw jw wn fn id!
K wn aya wn di allm ti allk!
K jkl rn pa wn k wn,
k id pa kker ogun wn lj ogun!
22 K a ma gb or lti il wn,
ngb t iw b m agbo onkgun d b wn ljj.
Ntor p wn wa fn lti m mi,
t wn s d d s n mi.
23 gbn, Yhw, w m jrr wn fnfn,
t wn f fi pa m.
M e drj wn,
m e pa jbi wn r kr nwj r.
M e fojfo parun wn,
l wn b ti t s wn ngb bn r!
19
KK T A F TI R JOMITOORO R PL PAHR
Ngb n ni Yhw w fn Jerem p: L ra kk am kan. K w l pl wn algb wn
nyn d pl wn lf gb d. 2 Jde l sp n fonfoj Bn-Hnm, n nu n
pd. Nb ni k w ti kde wn r t mi y s fn . 3 K w w p: gb r Yhw, yin
ba Jd ti ar Jrslm. By ni Yhw gb Ogun w, lrun srl: w t mi k ibi
kan b il y. Et mjj ni t b gb ni y h! 4 Ntor p wn ti k m sl, wn ti ba ib y
j, wn ti r trr nb s wn lrun jj, t wn fnrawn k m, tb wn bb wn, tb
wn ba Jd. Wn ti ta j al kn ibi y. 5 Ntor p wn k ibi gga fn Bl, lti fi in j
wn mknrin wn: y t mi k ln r t mi k s p r, mi k s ron kan nkan b
r! 6 Ntor n k, wn j b - f Yhw - Ngb t a k n pe ibi y n Tft m, tb
fonfoj Bn-Hnm gbn fonfoj pakpa. 7 mi y gba mrn lgbn kr lw Jd ti
Jrslm, ntor ib y: mi y m wn ub sw id nwj wn t wn, lw wn t
lpa ay wn; mi y fi k wn e j fn wn y oj run ti fn wn ranko gb. 8 mi
y s s l y di ahoro ti ohun gn: gbogbo r n ni y ylnu, t wn y sf nwj
gb t p t b. 9 mi y m wn j ran ara mknrin wn ti ti mbnrin wn: wn y
ma pa ara wn j ngb hm ogun n ti nn pnj ti wn t wn t lpa m wn y
k wn si. 10 K w f kk n lj wn t b l, 11 k w s w fn wn p: By ni
Yhw gb Ogun w. mi f f wn nyn y ti l y, b a ti f wo amkk, t a k n
tn un e m. Tft y di sr ngb t k b s ibi snk m. 12 Ohun t mi y e fn ibi y
nyn, f Yhw. mi y s l y db Tft: 13 wn il Jrslm ti ti wn ba y di
m, b ti Tft: gbogbo il wny t a ti r trr lr wn s wn m gb ogun run, t wn s
fi t jb fn wn r jj! 14 Ngb t Jerem pad lti Tft nbi t Yhw rn an l lti f
f, w dr n gbl tmpl Yhw, b ti b wn nyn sr w p: 15 By ni
Yhw gb Ogun, lrun srl w: Kys i p mi y m ibi y w sr l y ti gbogbo
dgb r, gbogbo ibi t mo kl y: ntor wn ti e orkunkun, wn s ti k lti gb r mi.

20
s e t lf Pr, m mr, ni t bjt wn am tmpl Yhw, gb ti Jerem
f f y. 2 Pr na wl Jerem, s d e m nu n k Bnjmn, y t ga j, t e
ti tmpl Yhw. 3 N j kej, Pr m Jerem jde kr nbi t a d e m. gbn Jerem w
fn un p: Yhw k n p n Pr m b k e br-Bojo. 4 Ntor by ni Yhw w: W b
mi ti f fi l w br-bojo, w pl gbogbo wn r r; wn y ub lb id wn t
wn: w y fi oj ara r r i fnrar! Bkan n ni mi y fi Jd l w ba Bbln ptpt,
ni t y k wn n gbkn l s Bbln, t y s fi id pa wn. 5 mi y tn fi gbogbo ohun
r l y, gbogbo ra r, gbogbo ohun r ti gbogbo ra wn ba Jd, l w wn,
wn t y k wn lr, t y k wn n gbkn l s Bbln. 6 ti w n Pr pl
gbogbo il r ni y l gbkn; w y w s Bbln nbi t w y ti k, nb ni a snk r
s, w ti gbogbo wn r t w s stl k fn.
ORIRI R JW
7 Yhw, w ti tn m,
mi s b sw tnj;
w ti kw mi, w lgbra j mi.
mi ti di ly tt l,
gbogbo nyn n fi m e yy.
8 Ngb kgb t y k n sr ni mo kgbe,
t mo kde p:
w ip ti parun!
r Yhw ti di rn b ti sn fn mi n gbogbo j.
9 M w nn ara-mi p:
mi k n ron s i m,
mi k n sr npa ork r m:
Ngb n ni ohun kan b in t j,
y s m mi nn egungun.
s ti r mi npa ff sn,
ara mi k gb m.
10 mi gb k plp:
br-bojo n ha gbogbo!
fi sn, j k a fi sn kn n!
Gbogbo wn t ti e r mi ub mi:
By l j k a tan un.
wa y gun r,
wa y gbsan lra r!
11 gbn Yhw b pl mi b Akgun algbra;
wn altak mi y ub,
mi y gun wn:
gbogbo wn ti dm nn kn wn;
tj ayray t k n gbgb ti d b wn.
12 gbn, Yhw gb Ogun,
t wd pl dodo,
t s m kk kn ti in,
j k n r gbsan r lra wn nyn y,
ntor w r ni mo fi r mi l.
13 krin s Yhw, yin Yhw,
ntor ti gba m ak l kr lw wn abi.
14 gb ni fn j t a b mi!
k j t y mi b mi m e r ire!
15 gb ni fn ni t w ryn fn bb mi p:
A b md-knrin kan fn !
t s m u kn fn ay.
16 K ni n db wn l
t Yhw ti parun ls oj n;
k ni n gb igbe dgr n wr,
pl ogun n sn gangan,
17 ntor un k pa m nn oyn;
t y mi b j iboj fn mi,
t in r b kn ngb gbogbo!
18 e t mo fi jde kr nn oyn!
Lti gb nn p ti nira,
lti par j ay mi nn tj!
21
WN F NPATK LYN JHYKM
S FN WN RN SEDEK
r t Yhw s fn Jerem ngb t ba Sedek rn Pr m Malehs s i, ti lf
Sefan m Maasy, lti w fn un p: 2 L b wa wd ld Yhw, ntor Nebukadinsr
ba Bbln b wa jagun: by Yhw tn l fi oj n w w pl i yanu r, k t b l
pynd nwj wa. 3 Jerem w fn wn p: K l fn Sedek n s y p: 4 By ni Yhw
lrun srl w. Kys i, mi y d wn ohun j ogun t yin gb nsisy pad, y t fi b
ba Bbln ti wn ar Kld j, t wn s gbgun ti giri odi yn nsisy. mi y k wn j
lrn l. 5 mi fnrami ni y kj j s yn pl agbra ti w lle, pl bn ti run l.
6 mi y lu wn ar l y n nyn ti n ranko, pl jkl rn bbur. Wn y k!
7 Lyn y - f Yhw - mi y fi Sedek ba Jd pl wn rn r ti wn nyn l
y t y y lw jkl rn l w Nebukadinsr ba Bbln, l w wn t wn, ti l
w wn t krra y wn. un y fi id pa wn ls oj n, l gb b ls yn.
8 K w s w fn wn nyn y p: By ni Yhw w. w t mo fi n y ti n ik
swj yn, 9 ni t b k n l y, id ni y pa , ti yn ti lklk. gbn ni t b jde
l, t s jw ara-r fn wn ar Kld t wn gbgun w b yn, ni n y y, ay r y w
n lwu. 10 Ntor mo ti kyn s l y fn palra r, k e fn ire r - f Yhw. A fi l y
l w ba Bbln t y fi in sun n.
PAP R FN IL BA
11 Fn il ba Jd. gb r Yhw. 12 Il Dfd! By ni Yhw w:
N rr ni k ma dodo,
k ma gba ni t a nilra lw aninilra.
B b k bn mi y dde s yn,
y s ma j ls ni t y pa .
13 w ni mo b j,
w t l gb lr pta-or-Ilttj.
- f Yhw - Fn yin t w p:
Ta ni j j l w,
t l wn ibgb wa?
14 (mi y b yn w gg b ti t s i yn - f Yhw).
mi y fi in s igb r:
y s j gbogbo agbgb r!
22
By ni Yhw w: Skal l s fin ba Jd: nb ni k w ti s r y. 2 Gb r Yhw,
w ba Jd t o jk lr t Dfd, w ti wn rn r ti wn nyn r, t gba nu n
y wl. 3 By ni Yhw w: K e tt ti dodo; gba ni t a nilra lw aninilra; m e
hw ip; m e ta j al sl nb y. 4 Ntor b yin b tram ppa r y m, ngb n
ni wn ba y gba n fin y jk lr t Dfd, t wn y ma gb wl, t wn y
ma gb gun sin ti k lin, pl wn rn wn ti wn nyn wn. 5 gbn b yin
k b gb r y, mi fi ara-mi bra, - f Yhw, - fin y y di ahoro! 6 n by ni Yhw
w lr fin ba Jd:
w db Gld fn mi,
b or k Lbnn.
Lt ni mi y s di ahoro al,
l t a k gb.
7 mi y t wn olparun fn :
olk lk wn pl k r;
wn t g wn igi Kdr t lw jl,
wn ti k wn sn in.
8 Ngb t agbo wn kfr b gba l y kj, t wn y s w lrn ara wn p: K ni e t
Yhw fi pa ir l t tobi b ely run? 9 A dhn p: Ntor p wn ti k mjm Yhw
lrun wn sl lti ma forbal fn wn lrun mrn ti lti ma sn wn.
F LR ORIRI BA:LR JEHOHS
10 m e sunkn fn y t k,
m e krin ar l e lr.
sunkn kror fn y t jde l,
ntor un k n pad w m,
k n r il b r m.
11 Ntor by ni Yhw w lr lm m Js, ba Jd, t jba rp bb r Js, ni t
n lti kr nb y: k n pad w m, 12 gbn nb t a m u l ni lwn n un y k s;
un k s n r il y m.
LR JEHOYKM
13 Ibi b ni t k fin r ls dodo,
pl wn yr or k pts r ls tt,
t m mnkej r i lsn,
l san ow i r fn un.
14 ni t w nn ara-r p:
mi f k fin rmd kan
pl yr l lk pts,
ti frs fn ml lti wl,
k a fi pk igi kdr t ,
k a fi d pupa kn n.
15 j llo igi kdr pp ni w y fi e b ba?
j bb r k j, k mu?
gbn un n tir e tt ti dodo.
Ngb n ni gbogbo nkan dra fn un!
16 dj dodo fn tlk ti olpnj.
Gbogbo nkan s dra ngb n.
j k e yn ni lti m m?
-f Yhw.
17 gbn k s ohun mrn t w lj
tb lkn b k e ojkkr r,
pl tta j al sl,
lti ma fa nira pl w ip.
18 By ni Yhw ti sr lr Jehoykm m Js, ba Jd:
Ibi b knrin y!
A k n sunkn fn un p:
m e ! Arknrin mi, e, arbnrin mi!
A k n sunkn fn un p:
m e ! Kbs! e Alylw!
19 A fn un n snk ktkt:
a f lti j kr lnu ibod Jrslm!
LR JEHOYKN
20 Gun k Lbnn lti kgbe,
gb ohn sk lr Bn,
k lti k Abarm,
ntor a ti f gbogbo olf r ml!
21 mi b sr n j fknbal r:
w w p: mi k f gb!
w r n y lti gb we r,
t w k fets ohn mi.
22 ff ni y f wn ol gntn r l lr pp,
wn olf r y s parun n gbkn.
B ni, oj t nsisy
pl dm lr gbogbo bj r.
23 w t e ibgb r lr Lbnn,
t t r b lrn wn igi kdr,
w y ma gbi ngb t pnj b d b ,
pl rora b ti obnrin t rb!
24 mi fi y mi bra - f Yhw, - b Kn, m Jehoykm ba Jd til j rka lw
tn mi, mi y b kr! 25 mi y fi l w wn t lpa m r, wn t f drb , l
w Nebukadinsr, ba Bbln, ti l w wn ar Kld. 26 mi y s j s il mrn,
w pl y r t b ; nbi t a k b yn s, gbn nb ni yin y k s. 27 gbn wn k n
tn pad s il y t wn f pp lti pad w!
28 j wo ff n Kon
tb ohun kan t k s ni t f?
e t a fi l e l pl y r,
t a taari r s il t k m?
29 Il! Il! Il!
W gb r Yhw.
30 By ni Yhw w:
K ork knrin y n:
Allm, ni t k gbr ngb tir.
Ntor k s n kni n y r t orire
lti jk lr t Dfd
ti lti tn jba n Jd.
23
F LR OLGBL. BA J IWJ
gb ni fn wn ol gntn t j k agbo gntn mi tk, t wn s gb - f Yhw!
2 Ntor n ni Yhw lrun srl fi w npa wn ol gntn t tj wn nyn mi: yin
ti j k wn gntn mi n, t wn ko l, t yin k s bojt wn. dra! mi y r s yn
fn e yn f Yhw! 3 gbn mi fnrami y k yk lti gbogbo oril-d t mi y
fn wn k s, mi y k wn pad sr pp j wn: wn y lr, wn y lpo. 4 mi y
yan wn ol gntn fn wn t y k wn j: k n s br-bojo fn wn m; kan nn
wn k s n sn - f Yhw!
5 wn j b - f Yhw -
t mi y fn Dfd n kkt dodo,
ni ti y jba n tt pl gbn,
un y s e dodo ti tt n il n.
6 N wn j n, Jd y r gbl,
srl y s ma gb n lf.
Ork t a ma p n y:
Yhw ni dodo wa
7 Bkan n n wn j b - f Yhw - t a k n w p: Yhw b ly t m wn
m srl gk jde n il gpt, 8 gbn Yhw b ly, ni t m y il srl
gk pad w lti il rw ti lti gbogbo il t a fn wn k s, k wn b tn l ma gb lr il
tiwn.
W KKER LR WN WL K
9 Npa wn wl.
kn mi ti bj nn mi,
gbogbo ara mi wrr.
mi db ni t t pa,
b ni t ti mu t y,
ntor Yhw, ti wn r mm r.
10 Il n ti kn fn pang: b ni,
ntor jbi wn nyn y ni il n e f
t korko in gb fi gb;
wn sr l tt lti e ibi,
wn sap wn lti e dodo.
11 n wol ti lf ti di aldra,
mi r w bbur wn nn il mi pp,
f Yhw.
12 Ntor n ni n wn y ma y;
t wn y s ma ub nn knkn wn.
Ntor mi y m jmb l s wn,
n dn bw wn, f Yhw.
13 mi ti r w were lw wn wl Samr,
wn e wl fn Bl,
wn k wn nyn mi srl n.
14 gbn mo ti r wn ohun rra
lw wn wl Jrslm:
pang, orkunkun nn k,
sgb wn alnlr,
t fi j p k s ni t fi wkw sl;
gbogbo wn db Sdm fn mi,
wn t gb nb db ar Gmr!
15 Ntor n ni Yhw gb Ogun w by
npa wn wli p:
kys i p mi y fn yn n igi or j,
ti mjl mu,
ntor w aldra t t w wn wl w
t tnkl gbogbo orl-d y.
16 By ni Yhw gb Ogun w.
m e fets r wn wl y:
wn tn yn,
wn fnrawn d ran r lti in kn wn,
ls y t ti n Yhw w nb;
17 Wn w fn wn t gan r Yhw p:
yin y r lf!
ti fn gbogbo wn t tl kn ll wn p:
Ibi kankan k n b yn!
18 (gbn ta ni b Yhw jk gbmrn, ta n r i, t gb r r? Ta ni kys r r lti
kde r?)
19 Kys i, ff lle Yhw ti dde,
j Yhw t r sk,
y b sr wn aldra;
20 bn Yhw k n pynd
tt y fi par i f kn r:
y y y yn kedere lj iwj!
21 mi k rn wn wl y n t wn sre tete!
mi k s r kankan fn wn,
wn s s stl!
22 j wn b mi jk gbmrn?
K wn ma kde r mi fn wn nyn
pad kr n n bbur wn,
ti kr nn i burk wn!
23 mi ha e lrun its b,
- f Yhw - le lrun kr?
24 j ni kan l farasin n kk kan l j p mo r i?
Yhw ni br r.
j n k kn in run ti ay
- f Yhw.
25 mi ti gb b wn wl ti fi ork mi pur; t wn w p: mi l l kan! mi r ran kan!
26 Ngb ml ni wn y ron b ely, wn wl ti s stl k, t wn s kde ir in
kn wn? 27 Wn gbynj lti m wn nyn mi gbgb ork mi pl l t wn r fn ara
wn: bkan n ni wn bb wn ti gbgb ork mi fn Bl! 28 K wl all ma r l r!
K y t gba r lti d mi ma fi j n tt!
K ni a l fi ka korko w k?
f Yhw.
29 j r mi k jn b in?
f Yhw.
Tb r mi k db l irin t a fi f kta?
30 Ntor n, mi n j pl wn wl - f Yhw - t wn j r mi gb n w ara wn.
31 mi f b wn wl j, f Yhw - t wn la nu lsn lti ma s stl. 32 mi f b
wn wl t e wl k j - f Yhw, - t wn pur, t wn s m wn nyn mi n
pl ir wn ti sdn wn. mi k rn wn n, mi k s fn wn l, wn k s wl fn
wn nyn y, f Yhw. 33 Ngb t wn nyn y - b j wl tb lf - b br
lw r p: K ni r wwo Yhw? K w d wn lhn p: yin ni r wwo Yhw, yin t
mi f y sl! f Yhw. 34 Wl tb lf tb n kni t b w p: r wwo Yhw,
mi y b knrin n w pl il r. 35 By ni y k ti ma b ara yn sr, n ni kan s
kej p: K ni s Yhw? tb k ni Yhw ti w? 36 gbn k m e lo r y m w p: r
wwo Yhw; b b k, ni kni t b ti l , y di r wwo fn un. Ntor yin ti ba r lrun
aly j, Yhw gb Ogun, lrun wa! 37 y ni y k w fn wl p: K ni Yhw fi fs
fn ? tb K ni Yhw w? 38 gbn b yin ti lo r y: r wwo Yhw, j k n kl
fn yn lti m tn w b m p: r wwo Yhw, 39 mi y tor ti b f yn tu lti j yn
jnn s mi, yin pl l t mo ti fifn yn ti fn wn bb yn. 40 mi y s k tj ayray b
yn pl dm ll t k n gbgb!
24
AGBN SO IGI PT MJ
S w t Yhw fi agbn so igi pt mj hn m t a gb kal nwj ibi-mm Yhw. y
sl lyn gb ti Nebukadinsr ba Bbln ti m Jhykm ba Jd l gbkn jnn s
Jrslm, pl wn ll Jd, wn algbd ti wn on kkr, t s k wn l s
Bbln. 2 Agbn kan kn fn so pt dradra, b wn kso pt, agbn kej kn fn y
t bj, t b g t k e j. 3 Yhw s w fn mi p: K ni w r, Jerem? mi s dhn
p: mi r wn so pt, wn kan dra, t kej bj t b g t k e j. 4 Ngb n ni
r Yhw d s et gb mi by p: 5 By ni Yhw, lrun srl w. mi y kbiara s ire
wn r gbkn Jd gg b fn so pt dradra y, wn t mo rn l s il wn Kld.
6 mi y kj s wn fn ire wn, mi y m wn pad w s il y, mi y gb wn r dp
ppa wn kal, mi y gbn wn dp ff wn tu. 7 mi y fn wn n kn t wn y fi m p
mi ni Yhw. Wn y ma j nyn mi, mi n y s ma e lrun wn, ntor wn y fi
gbogbo kn wn pad sd mi. 8 gbn gg b a ti e so pt t k dra t b g t a k
l j , by ni Yhw w! b ni mi y e lo Sedek ba Jd, wn nyn ll r pl
yk Jrslm: ti wn t k s il y pl wn t w n gpt. 9 mi y s wn di ohun
rra fn gbogbo jba ay: ni ws, ni we fn sn, ni p nbi gbogbo t mi y l wn l.
10 mi y rn id pl yn s wn, ti lklk tt wn y fi par lr il t mi fifn wn ti fn
wn bb wn.
25
BBLN NI JKL RN LW YHW
r npa gbogbo wn ar Jd, t a s fn Jerem n dn krnl jba Jhykm m
Js ti ba Jd (yn ni dn kn jba Nebukadinsr ba Bbln). 2 Wl Jerem kde
nwj gbogbo nyn Jd ti gbogbo wn ar Jrslm:
3 Fn dn mtllgn, lti dn ktl jba Js, m Amoni, ba Jd, tt di j n ni
mo ti gb r Yhw, t mi s s fn yn l j k r m, t mi s fi r yn (gbn t yin
k gb. 4 Plpl Yhw k dwdr lti ma rn wn wl rn r s yn, gbn yin k
f gb, k s ttsl lti gb). 5 r n n y p: K olk lk yn pad lyn n bbur r ti
i bbur r; ngb n ni yin l dr lr il t Yhw fifn yn ti fn wn bb yn, lti
ayray tt di ll. 6 (K m s e tl wn lrun mrn lti sn wn, k m e forbal fn
wn; m e fi i w yn m mi bn, ngb n ni mi k n e yn nbi). 7 gbn yin k
gb mi (f Yhw! T s j p yin ti fi i w yn m mi bn, fn ibi t k b yn). 8 Ntor
n ni Yhw gb Ogun w by p: B yin k ti gb r mi, 9 kys i p mi f l w gbogbo
dl il rw (f Yhw! Lti rgb y Nebukadinsr ba Bbln, rn m, k), mi y
s m u w b il y ti wn olgb r j, (ti lti b wn oril-d agbgb y j): mi y s
wn di ohun t ti ohun br tt l, ohun sn ti yy. 10 mi y m igbe ay kr ld
wn ti ti j ti ohn k titun ti yw titun, pl ariwo l, mi y fi opin s ml tp ld
wn. 11 Gbogbo il y ni y di al, t a parun, wn y s di r lrn wn orl-d fn
drin dn 12 (gbn lyn drin dn n, mi y b ba Bbln w pl orl-d y -
f Yhw - ntor wn, pl il Kld bkan n, lti s di ahoro ayray.) 13 mi y
m gbogbo r t mo s fn il yi e s i, gbogbo ohun t a k sn w y ni y l.
F FN WN ORL-D
R J. RRAN NPA AGO (LXX. 32:13-38)
f t Jerem s fn wn orl-d.
14 (wn y n y tn di r wn orl-d algbra ti wn ba l, mi y s san n
pad fn wn gg b ti t s i wn ti es wn.) 15 Yhw lrun srl b mi sr by
p: Gba ago t y kr lw mi. K w s fi fn wn orl-d gbogbo t mi y rn s mu,
16 k wn mu , k wn ks, k wn s di wr, nwj id t mi y rn srn wn. 17 mi
gba ago n lw Yhw, mo s fi fn gbogbo oril-d t Yhw rn mi s mu 18 (Jrslm
ti wn l Jd, wn ba r ti wn jy r lti pa wn run, lti s wn di ohun br, ohun
sn, ohun p, gg b ti r n j n;) 19 Fr ba gpt pl wn rn r ti wn jy
r ti gbogbo nyn r; 20 bkan n ni pl agbo wn jj ib (gbogbo wn ba Il s);
gbogbo wn ba il Flst, Akln, Gs, krn, ti y t k n dd; 21 dm,
Mb ti wn m Amn; 22 (gbogbo) wn ba Tr (gbogbo) wn ba Sdn, wn ba
erk k kun; 23 Ddn, Tm, Bs, gbogbo wn t fa irun or wn, 24 gbogbo wn
ba Arb t wn gb nn ahoro al; 25 (gbogbo wn ba Smr), ti gbogbo wn ba
lm ti gbogbo wn ba Md; 26 gbogbo wn ba rw, n its tb n kr, lti kan
d kej; ti gbogbo jba t b lr il ay. (K ba k mu tir lyn wn.) 27 K w w fn
wn p: By ni Yhw gb Ogun w, lrun srl. mu , k y! K p n: k ub l
l dde nwj id t mi f rn srn yn. 28 B wn b j k lti gba ago n mu lw r, k w
w fn wn p: By ni Yhw gb Ogun ti w. Dandan ni k yin mu ! 29 S w , lti il t a
fi ork mi p ni mo ti br ibi n, t s w ls jy! B k, ntor mi fnrami ni mo pe id s
gbogbo ary, f Yhw gb Ogun. 30 K w l gbogbo r wny fn wn, k w w fn
wn p:
Yhw b ramram lk run,
gb ohn r sk n ibgb mm r,
k m agbo gntn r,
kgbe b wn t fi s t so jr.
kgbe m gbogbo ar il n.
Gbogbo ary ti gb igbe n -
31 tt di pin ay.
Ntor Yhw ti br j pl wn orl-d,
ti il j fn dj
gbogbo lran ara; un y fi wn
aebi l w id, f Yhw.
32 By ni Yhw gb Ogun w.
Kys i b ibi ti tn lti orl-d kan d kej,
j ll r dde d wn pkun ay.
33 wn t Yhw y pa n j n y tn kkiri lti pkun kan ay d kej; a k n
sunkn fn wn, a k n gb k wn, a k n snk fn wn. Wn y w lr il b ohun
tn.
34 kgbe, yin ol gntn, k,
k yin olr agbo gntn yl,
ntor j t a pa yn ti p,
yin y ub b gb t dra jl.
35 K s b fn wn ol gntn,
k s gbl fn wn oldar agbo gntn.
36 gb igbe wn ol gntn,
b wn oldar agbo gntn ti k;
ntor Yhw ti pa ibj wn run,
37 gb pp ij lf ti par
ntor bn Yhw.
38 Knn ti kr nn ih r,
il wn ti di ahoro, lb id olparun,
nn bn gbgbn Yhw.
26
F IRE
R J: JEREM NI WL TT.
A M JEREM W FN DJ NGB T SR LD S TMPL (LXX. 33)
N br jba Jhykm m Js, ba Jd, ni Yhw sr fn Jerem by p: 2 By ni
Yhw w. L dr n gbl tmpl Yhw. K w s gbogbo r t mo b p fn lti s
fn gbogbo wn ar l Jd t w forbal nn tmpl Yhw, m e m r kan kr. 3 By
wn l gb k olk lk wn yg kr n n bbur r. Ngb n ni mi y jw kr n rn
t mi ron lti fi b wn ntor i bbur w wn. 4 K w w fn wn p:
By ni Yhw w. B yin k b fets mi npa ttl fin mi t mi fi ll nwj yn, 5 k s tts
wn r rn mi wl, t mi k dw dr lti ma rn s yn ls p yin fets wn, 6 mi
y e tmpl y gg b mo ti e ilo, mi y s s l y di ohun gn fn gbogbo orl-d
ay. 7 wn lf ti wn wl ti gbogbo nyn gb ngb t Jerem s r wny nn
tmpl Yhw. 8 Ngb ti Jerem ti par r ti Yhw p fn un lti s fn gbogbo nyn,
wn lf ti wn wl d m b wn ti w p: Ik ni y pa ! 9 w e stl y lrk
Yhw p: Tmpl y y db ilo, ti p l y y di ahoro ls olgb nb? Gbogbo nyn
s rgb y Jerem k n tmpl Yhw. 10 Ngb t wn jy Jd gb y, wn jde lti fin
ba l s tmpl Yhw, wn s jk n bwl n Titun tmpl Yhw. 11 Ngb n ni
wn lf ti wn wl w fn wn jy ti wn nyn p: y k knrin y k, ntor
s stl ld s l y: yin n ti fi et ara-yn gb ! 12 gbn Jerem fs fn wn jy
n ti gbogbo nyn p: Yhw ni rn mi lti kde gbogbo r t yin gb t ld s tmpl
y ti l y. 13 Ntor n nsisy, k tn n yn e pl i yn k fkns ip Yhw lrun
yn: ngb n ni un y dkun le ibi t ti s s yn. 14 N tmi, mi ni y lw yn. K fi mi
e ohun t b w yn t s dra lj yn. 15 gbn k m dj p b yin b pa mi, yin y m
j al skal sr ara yn ti sr l y ti sr wn ar l y. Ntor dj p Yhw ni
rn mi n n tt s yn lti s gbogbo r y s et gb yn. 16 Ngb n ni wn jy ti
gbogbo nyn w fn wn lf ti wn wl p: knrin y k jbi ik rr, ntor n
ork Yhw lrun wa ni fi b wa sr. 17 s e p wn kan nn wn algb l n
dde lti b pj wn nyn n sr: 18 Mk lti Moreeti, t e wl ngb ay Esek ba
Jd, w fn gbogbo nyn Jd p: By ni Yhw gb Ogun w:
Sn y di il oko,
Jrslm y di kt alp,
k tmpl y di igb gga!
19 j Esek ba Jd ti gbogbo nyn Jd fi ik pa ntor y! j k e p wn n br
Yhw, t wn s bb fn oj rere r, k b l dkun ibi t s lti fi pa wn lra? j wa y
ha l fi mi wa ds l by? 20 n kan w t s stl lrk Yhw; un ni Ur m
emy, ar Kiryat-Jrm. s stl ld s l y ti s orl-d y gg b ohun t Jerem
e. 21 Ngb t ba Jhykm pl gbogbo wn jy r ti wn ll r gb r wny, wn
f pa k. Ngb t r gb ryn y r b , s s l s gpt. 22 gbn ba Jhykm
rn lntn m Akbr l s gpt pl wn nyn kan. 23 Wn m r w lti gpt, wn
s m u l b ba Jhykm t fi id pa , t s ju k r s ih lsn. 24 Jerem r b ld
Ahkm m fn, t b gg t k fi b sw wn nyn t wn f pa .
27
W KKER FN WN R GBKN
PR JG TI I T A RN S WN BA W-ORN (LXX: 34)
(N br jba Sedek m Js, ba Jd, Yhw s r y s et gb Jerem): 2 Yhw
b mi sr by p: L w okn ti jg kan, k w s fi wn s rn r. 3 Lyn n ni k w
rn s ba dm, ti s ba Mb, ti ba wn mn, ti ba Tr ti s ba Sdn, npa
wn rn wn t wn ti rn w s Jrslm sd Sedek ba Jd. 4 K w rn wn pad
l b wn g wn w p: By ni Yhw, gb Ogun, lrun srl w: 5 mi ni mo fi agbra
l mi ti ip w mi d ay, nyn ti wn ranko t w nn ay. mi s l fi wn fn ni t b
w mi. 6 gbn nsisy mi jw gbogbo orl-d y fn Nebukadinsr ba Bbln rn
mi; mo ti fi ohun gbogbo tt kan ranko gb s ab r. 7 (Gbogbo orl-d y trba fn un
ti fn m-m r tt dgb t akk orl-d tr y fi d nkyn; ngb n ni wn orl-d
algbra ti wn ba l y m u sn.) 8 Orl-d tb jba t k b trba fn Nebukadinsr
ba Bbln, t ko s jw rn r fn jg ba Bbln, mi y fi id, yn, ti jkl rn
b orl-d n w - f Yhw - tt mi y fi l e lw. 9 yin n tiyn, m e fets wn
wl yn, wn alf yn, wn all yn, wn alwo yn, ti wn ondn yn, t wn w fn
yn p: yin k n w lb ba Bbln! 10 stl k ni wn s fn yn; synw-
synb ni p wn y j k a k yn kr lr il yn t mi y l yn kr, t yin y s parun.
11 gbn orl-d t b jw rn r fn jg ba Bbln t s trba fn un, mi y fn
orl-d n n simi lr il r, f Yhw, - un y k oko nb, y s simi nb.
12 Mo sr fn Sedek ba Jd bkan n, mo w fn un p: Jw rn r fn jg ba
Bbln; trba fn un ti fn wn nyn r: ngb n ni w y w ly. 13 (K n e t w
f k pl wn nyn r lw id, nn yn ti jkl-rn, gg b Yhw ti fi b orl-d t
k f trba fn ba Bbln w?) 14 M e fets wn ir t wn wl s fn yn p: yin k
n w lb ba Bbln . stl k ni wn s fn yn. 15 Ntor p mi k rn wn n
- f Yhw, - ir ni wn pa lrk mi. synw-synb ni p mi y l yn l, mi y s
pa yn run, yin pl wn wl t s stl fn yn.
16 mi s b wn nyn ti wn lf sr by p: By ni Yhw w: m e fets
wn wl yn t wn w fn yn by p: kys i p a k wn wo tmpl Yhw pad w
(lp y) lti Bbln; wl k ni wn e fn yn 17 ( m e fets wn; trba fn ba
Bbln , yin y s w ly: e t l y y fi di ahoro?) 18 B wn b e wl, b r
Yhw b w lnu wn, wn b bb ld Yhw p k yk wn wo in tmpl Yhw m
e j ohun t a tn k l s Bbln, y t b n fin ba Jd n Jrslm! 19 Ntor
by ni Yhw gb Ogun w npa (wn p, agbd kun, wn gbr ti) yk wn wo
n l y, 20 wn y t Nebukadinsr ba Bbln k t k l ngb t m Jekon m
Jhykm ba Jd l gbkn (pl wn jy Jd ti ti Jrslm). 21 B ni, by ni
Yhw gb Ogun w, lrun srl, npa wn wo t k nn tmpl Yhw, n fin ba
Jd n Jrslm: 22 A k wn l s Bbln (nbi t wn y w tt di j t mi y l k
wn pad w sb y).
28
JEREM FI R JOMITOORO R PL WL HANAN (LXX: 35)
N dn kan n, n br jba Sedek, ba Jd, n o krn-n dn krin, wl Hanan
m sr, ar Gbn w fn Jerem nn tmpl Yhw nwj wn lf ti gbogbo
nyn by p: 2 By ni Yhw gb Ogun, lrun srl w. mi ti f jg ba Bbln!
3 N dn mj n mi y k wn wo tmpl Yhw t Nebukadinsr ba Bbln k l s
Bbln pad w. 4 Bkan n ni mi y m k Jekon m Jhykm ba Jd pl
gbogbo wn r gbkn t wn l s Bbln pad w shn-n, f Yhw! B ni, mi ti f
jg ba Bbln!
5 Ngb n ni wl Jerem fs fn wl Hanan, nwj wn lf ti gbogbo nyn t
b n tmpl Yhw. 6 Wl Jerem w p: K r b! K Yhw e b! K m r stl t
w s s: k k wn wo tmpl Yhw pad w shn-n lti Bbln pl gbogbo wn r
gbkn. 7 gbn k w fets r t mi f s fn lti gb ti fn et gb gbogbo nyn: 8
wn wl t wn ti wj w ti lti gb ll ti sr wl fn plp orl-d ti jba pp,
npa ogun, yn ti jkl rn; 9 gbn wl t b sr lf, dgb t r r b k a t
m p Yhw ni rn an n tt! 10 Ngb n ni wl Hanan b jg t b lrn wl
Jerem kr, t s f . 11 Hanan s w nwj gbogbo nyn p: By ni Yhw w. B yn
ni mi y ti f jg Nebukadinsr ba Bbln n dn mj n, t mi y b kr lrn
gbogbo orl-d. Wl Jerem s kr nb l.
12 s e lyn gb t wl Hanan ti f jg t b kr lrn wl Jerem, r Yhw d s
et gb ni y w p: 13 L s fn Hanan w p: By ni Yhw w. jg igi ni w f?
dra! mi l fi jg irin rp r. 14 Ntor by ni Yhw gb Ogun lrun srl w: jg
irin ni mi y fi s rn gbogbo oril-d y, lti m wn trba fn Nebukadinsr ba Bbln.
(Wn y w lb r, mi y fi gbogbo wn fn un tt kan ranko gb.)
15 Wl Jerem s w fn wl Hanan p: K w gb dradra, Hanan: Yhw k rn
n, w s j k wn nyn y gbral k. 16 Ntor n k, by ni Yhw w. Kys i p
mi y rn l kr lr il ay: w y k n dnn, (ntor w ti , t w s ti t s
Yhw.) 17 N os kje dn kan n ni wl Hanan k.
29
W S WN R GBKN (LXX: 36:1-23)
y ni w t wl Jerem k rn s wn jy algb t b n gbkn, s wn lf,
wn wl ti wn nyn yk t Nebukadinsr k ngbkn lti Jrslm l s Bbln.. 2
y l lyn gb t ba Jokon ti kr n Jrslm pl y ba, wn akra ba, wn jy
Jd ti ti Jrslm, wn algbd ti wn on kkr. 3 ls m fn ti Gemar
m Hk, ni m w n l, ni t Sedek ba Jd rn l s Bbln sd Nebukadinsr
ba Babylni. w n w p:
4 By ni Yhw gb Ogun, lrun srl w fn gbogbo r gbkn t a k lti Jrslm
l s Bbln. 5 K kl, k s t hn d; k k oko, k s j so r; 6 k f aya lti b
wn mknrin ti wn mbnrin; k f obnrin fn wn mknrin yn; k s fi wn
mbnrin yn fn k, k wn b mknrin ti mbnrin; k ma b s i nb, k s ma r s i:
k m e dnk! 7 K w ire fun il n t gb n gbkn; k gbdr s Yhw fn un,
ntor rrn r ni lf yn. 8 gbn by ni Yhw gb Ogun w, lrun srl: m e j
k wn wl t b lrn yn m yn n, tb wn alwo yn, m e fets wn l wn.
9 Ntor ir ni wn pa fn yn t wn lo ork mi fn stl wn. mi k rn wn n - f
Yhw. 10 Ntor by ni Yhw w: dgb t drin dn n t a fifn Bbln b par k mi t
b yn w, k n t fi lr mi e fn yn lti d yn pad shn-n. 11 Ntor mi m te t mo r s yn,
- f Yhw,- te lf k e ti ibi, t b fn yn lj iwj t kn fn rt. 12 Ngb n t
yin b k p m, t s gbdr s mi, mi y gb yn. 13 yin y r mi ngb t yin b w mi b ti fi
gbogbo kn yn w mi; 14 mi y j k r mi - (f Yhw. mi y y pn yn pad, mi yo s k yn
j lti gbogbo oril-d ti lti ibi gbogbo t mi ti fn yn k s, f Yhw. mi y k yn pad
w sb y lti ibi t mo ti k yn l n gbkn).
15 yin w p; tt ni; Yhw ti gb wn wl dde fn wa n Bbln.
16 Ntor by ni Yhw w, npa ba t jk lr t Dfd ti npa gbogbo
wn nyn t gb nn l y arknrin yn t k b yn l gbkn. 1 7 By ni
Yhw gb Ogun ti w. mi tn lti rn id s wn pl yn ti jkl rn;
mi y s wn d b so pt t k, t bj t b g t a k l j . 18 mi y
l wn pl id, yn ti jkl rn. mi y s wn di ohun t ba-ni lr fn
gbogbo jba il ay, ni gn, ohun gbyanu, ni sn ti ly fn gbogbo orl -
d t mi y l wn l. 19 Ntor p wn k fets r mi - f Yhw - b til
j p mi rn wn rn mi wl s wn l dkn, ls p wn gb mi - f
Yhw. 20 gbn yin r gbkn, yin t mo rn l lti Jrslm l s
Bbln, k gbogbo yn fets r Yhw !
21 By ni Yhw gb Ogun lrun srl w npa hb m Koly ti npa Sedek m
Maasy, t wn lo ork mi lti s stl ke fn yn: mi etn lti fi wn l w
Nebukadinsr ba Bbyloni, t y l wn lj yn. 22 wn r gbkn lti Jd t b n
Bbln y r ohun fi p by p: K Yhw e gg b Sedek ti Ahb, t ba Bbln
sun nn in! 23 y ni r i bj ni srl, fn e gbr pl aya alya, fn ffi ork mi
sr l pe b. Gbogbo r ni mo m, mo s jr s i, b ni Yhw w.
OHUN T R GBKN KAN E NTOR W JEREM Y.
(LXX: 36:24-32)
24 K o w fn emy lti Nehelm by p: 25 Yhw gb Ogun, lrun srl w by
p: B w ti kw ly ara-r s wn t w n Jrslm, s lf Sefan m Maasy (ti s
gbogbo wn lf), y ni r in w n: 26 Yhw ti fi joy lf dp Jhyd, lti ma
e oldar nn tmpl Yhw. B n kni t or r b m u lti p ara-r ni wl: i r ni
lti d ml ti lti fi sn wn. 27 j nsisy, k n e t w k fi b Jerem lti ntt w,
t i wl lrn yn? 28 y ni fi r y lti ma kw s wa n Bbln pl mrn y p:
ma p ! K ma kl, k ma k oko, k j so r.
29 lf Sefan ka w n fn wl Jerem. 30 gbn r Yhw y d et
gb Jerem: 31 Rn y s gbogbo wn r gbkn: By ni Yhw w npa emy lti
Nehelm. B emy ti e wl fn yn ngb t mi k rn an n, t s m yn
gbral k, 32 dra! By ni Yhw w: mi y b emy lti Nehelm w, ti ran r
bkan n: k s ni kankan nn wn nyn r t y gb lrn wn nyn lti gbdn ire t
mi y fifn wn nyn mi (f Yhw ntor p ws t s Yhw).
30
W TN
LR TNE FN SRL (LXX: 37,1-38,22)
r Yhw t d t gb Jerem. 2 By ni Yhw lrun srl w: k gbogbo r t mo s
fn sn w kan. 3 Ntor wn j b - f Yhw - t mi y y pn wn nyn mi
srl pad (ti ti Jd), ni Yhw w, mi y s m wn pad s il t mo ti fifn wn bb wn,
k wn s gb e tiwn.
4 y ni wn r t Yhw s fn srl (ti Jd).
5 By ni Yhw w.
mi r igbe br-bojo,
pay ni mo r k s lf.
6 br k s wd,
lti gb wo ni ak bm?
K n w e t mi r gbogbo knrin
t wn fi w m bd b obnrin t rb?
K ni e t gbogbo oj kor t fi bj?
7 B ni, j l ni j n, k lgb !
j gb rora fn Jkb,
gbn un y y kr nn r.
8 N j n - f Yhw gb Ogun - mi y f jg wwo rn wn, mi y s t d
wn wn. Wn k s n sin jj m. 9 gbn wn y ma sin Yhw lrun wn ti Dfd
ba wn t mi y gb dde fn wn.
10 Ntor n, k w rn mi, Jkb,
m e br, - fYhw
- m e fy, srl.
Ntor mo etn lti gb l kr n il kr,
ti ran r kr n il gbkn.
Jkb y r dra,
un y gb n lf lis ni t y y lnu.
11 Ntor mi b pl r
ls ni t y y lnu.
mi yoo fi pin s wn orl-d t
w tk s; mi k n fi pin s ,
b k e lti j ny pl t,
l j k w l ljy.
12 B ni, by ni Yhw w:
Egb r k n wsn,
gb r k e wsn.
13 A k r ni tj egb r,
k s tne fn mlrad r.
14 Gbogbo wn olf r ti gbgb r,
wn k w m!
B ni, mi ti l b a ti lu t,
pl jy l (fn l r,
fn e pp r),
15 M e wj m lr gb r,
k s wsn fn .
mi fi y j b ely ntor r pj,
ntor w k r ga.
16 gbn gbogbo wn t j run
ni a gb m, gbogbo wn t fi ay
ni lra ni y l gbkn,
wn t k lr ni a k lr,
gbogbo wn t k lgun
ni mi y fi l w kgun.
17 gbn mi f tn ran ara r e,
mi f wo wn egb r sn,
f Yhw.
Ntor a ti pe n ksl,
Ohun kgun wa t k s ni t bkt fn!
18 By ni Yhw w:
mi etn lti tn wn ag Jkb k,
mi y n fn wn ibgb r:
a tn l n k lr ahoro r,
a d il agbra pad s ip r.
19 dp y ma jde lti ib pl igbe ay.
mi y m wn lpo dp dnk,
mi y gb wn ga dp bk.
20 wn mknrin r y db ti tij,
j r y dr inin nwj mi,
mi y b gbogbo wn t fyj w.
21 Olr r y j ni kan lti in r.
mi y j k w swj mi,
k snm mi; ta ni tn l snm
mi l fi mi r wwu? - f Yhw.
22 yin y s ma j nyn mi,
mi y s ma e lrun yn.
23 Wo ff Yhw t dde,
aff j r t j,
b sr wn aldra.
24 bn Yhw k n pynd
tt y fi e f r.
y y y yn lj iwj.

31
N kk n - f Yhw - mi y j lrun fn gbogbo y srl; wn y ma e
nyn mi.
2 By ni Yhw w:
wn t b lw id ti r oj rere nn al.
srl rn l sbi simi r.
3 Yhw ti farahn fn un lti kr:
mi ti f pl f ayray,
ntor n ni mo fi pa oj rere mi m fn .
4 mi y tn gb r,
w y s dr, omidan srl.
A tn e l lkan s i pl l tmburn,
w y jde pl ij ay.
5 w y tn gbin wn gb jr lr
wn k Samr, (wn gb ti gbin
ohun gbn, wn s kr).
6 Lt, j kan b t wn am
y kgbe lr k Efremu p:
Dde! j k a gk Sn l,
sd Yhw lrun wa!
7 Ntor by ni Yhw w:
kgbe ay fn Jkb,
yin awj wn orl-d!
j k a gb ohn yn! kgbe yn!
kde p: Yhw ti gba wn nyn r l,
ba yk srl!
8 W b mo ti k wn b lti il rw,
t mo k wn j lti pin ay.
Gbogbo wn w nb, ti afj ti ar,
aboyn ti abiyam t rb:
agbo l gidi n b nhn-n y.
9 Wn jde l pl kn,
mi k wn pad pl tn;
mi y m wn l omi t n,
lj n ttj nbi t wn k ti n ub.
Ntor mi j bb fn srl,
Efremu s ni kb mi.
10 yin orl-d, gb r Yhw,
kde r n wn erk kr:
ni t fn srl k ti k o j,
tj r b ol gntn ti tj agbo gntn r.
11 Ntor Yhw ti ra Jkb pad,
ti gb lw ni t lgbra j .
12 Wn y pad w pl igbe ay lr k Sn,
wn y w l fn bkn Yhw,
fn k, t titun, ti rr,
fn wn d-gntn ti ml;
m wn y db gb t a fi omi rin,
wn k n rws m.
13 Ngb n ni wnd y gbdn ij,
tmd tgb y di aly,
mi y s f wn di in ddn,
mi y t wn nn, mi y m in
wn dn lyn pnj wn.
14 mi y fi r pp fn wn lf,
wn nyn mi yo s kn fn bkn mi,
f Yhw.
15 By ni Yhw w:
gb! a gb igbe kn n Rm,
orin ar kkan:
Rl ni sunkn lr m r,
ntor wn ti e als.
16 By ni Yhw w: M e sunkn m,
nu oj r!
Ntor san b fn rora r:
wn pad b lti il t.
17 rt b fn ran r:
wn m r y pad sr il wn.
18 mi gb, mo gb Efremu t kdn p:
w ti b mi w, mi s gba bw,
gg b d ml ti a k t.
M mi pad, k mi b l pad w,
ntor w ni Yhw lrun mi:
19 B ni, lyn n mi,
mo ronpwd, y mi,
mo s fi w m y.
tj ti dm b m;
n mi k tj gb we mi l or!
20 j Efremu h e m mi ynf t
b, mlj m mi gidi,
t mo tn ron kn n pl f,
t in rere mi fi p fn un t b?
d t r r fi san mi n y,
t mo n lti n fn un.
f Yhw.
21 Gb m tka sn sk,
j k a r l t a pa fn il;
fi pp oj n hn,
oj n tt t w ti rn gb.
Pad w, Omidan srl,
ma b w s wn l t e tr.
22 Tt dgb wo ni w y lra t,
omidan lt?
Ntor Yhw tn e d titun lr il ay:
aya t tn w k r.
LR TNE FN SRL (LXX: 38: 23-26)
23 By ni Yhw gb Ogun, lrun srl w. A s ma sr y n wn l il Jd, ngb
t mi b ti y pn wn pad.
K Yhw bkn fn ,
il gbl dodo,
w k mm!
24 Jd pl gbogbo l r y kal n il y, wn on ti wn t da agbo ran. 25 Ntor
mi y fi p b m onrws, pl tura pp fn m alr. 26 Ntor n:
Jj t mo j ni mo j sn l,
mo s sn n lf.
SRL TI JD (LXX: 38: 27-28)
27 wn j b - f Yhw - t mi y gbin so nyn ti so ran s il srl ti il Jd.
28 ti gg b mo ti wn lti f wn tu, lti gb wn ub, lti w wn ml, lti pa wn r ti
lti j wn ny, bkan n ni mi y wn lti tn wn k ti lti gbn wn, f Yhw.
GBSAN LRA OLK LK LTT
(LXX: 38: 29-30)
29 N j n a k n w m p:
wn bb ti j so jr t k pn,
nu wn m ti w kan.
30 gbn olk lk ni y k ntor tir. n kni t b j so jr pn, ni nu tir y
kan.
MJM TITUN (LXX. 38:31-34)
31 wn j b f Yhw t mi y b il srl (ti il Jd) d mjm titun. 32 K
n r b mjm t mi b wn bb wn d, n j t mo m wn lw jde kr n gpt.
Mjm n - Mjm mi! wn ni b j, lyn wn j n, f Yhw. 33 mi y fi
fin mi s sl in wn, mi y s k sn kn wn. Ngb n ni mi y j lrun wn, t
wn y e nyn mi. 34 Wn k n lti ma k ara wn m, k s p n kan k n kej w
p: w n lti m Yhw! gbn gbogbo wn ni y m m lti md kkr tt kan
gblagb, - f Yhw, - ntor mi y dar wn j wn, mi k s n rnt e wn m.
SRL Y W TT L (LXX: 38: 35-37)
35 By ni Yhw w,
ni t gb orn
kal lti tnml n sn,
ti p pl wn rw lti tann n ru,
ni t m kun r lra pl j t dde,
ni t a pe ork r n
Yhw gb Ogun, w p:
36 fi b t dl y b par nwj mi,
f Yhw! -
dgb n k srl t dkun bkan n,
lti ma j orl-d nwj mi tt ay!
37 fi b a b l m wn run lk,
k a s w pl ay,
dgb n k n t l k y srl
sl fn gbogbo ohun t ti e,
f Yhw.
A TN JRSLM K PL L
(LXX: 38: 38-40)
38 wn j b f Yhw ngb t a tn l Yhw k lti il s Hananl tt d ibod
Orgun. 39 Ngb n, ni okn wn y tn n lti or k Grb, lti y l s G. 40 A tn e
ysmm fn Yhw pl gbogbo fonfoj ti k in wn ti er r, ti gbogbo pp t b
lb od Kdrn tt d orgun ibod lsin, lp l-orn, gbogbo wn ni a ysmm fn
Yhw. K n s ohun t j parun m tb t!
FIKN W TN
32
JEREM RA IL OKO FN M MDJ IRE J IWJ FN JD (LXX: 39)
r Yhw t d s et gb Jerem n dn kw jba Nabukonsr. 2 N kk n, gb
m ogun ba Bbln gbgun ti Jrslm, a s ti wl Jerem ml n gbl n fin
ba Jd, 3 nbi t Sedek ba Jd ti fi sn wn, pl bw y p: K n e t w f f
by p: By ni Yhw w, w t mo f fi l y l w ba Babyln, k gun r; 4 ti p
Sedek ba Jd k n y kr lw wn ar Kld, gbn p dj p a fi l w ba
Bbln, lti l b a sr ljkooj; 5 un y m Sedek l s Bbln ni t y w nb (tt
dgb t mi y b w, f Yhw. B yin b b wn ar Kld jagun yin k n yege).
6 Ngb n ni Jerem w p: r Yhw d s et gb mi by p: 7 Wo Hanaml m
lm, arknrin bb r, b w s fn p: W ra il oko mi n Antt, ntor w n t
rpad lti gb , 8 m arknrin bb mi, w b mi gg b r Yhw n gbl lti w fn
mi p: W ra il oko mi n Antt, ntor w n t jogn ti rpad lr r, w r . Ngb n
ni mo m p Yhw ni. 9 Ngb n ni mo ra il y lw Hanaml m arknrin bb mi n
Antt, mo s san iye ow r fn un: y ow fdk mtdnlgn.
10 Mo e w fn un, a s fi w s i, mo m lr, mo s wn ow fdk n lr wn.
11 Ngb n ni mo gba w j n t a fi dd d ti dk r gg b ln fin. 12 Mo fi w j
n fn Brk m Nr, m Masy, nwj Hanamli, m arknrin bb mi ti wn
lr t wn fi w s w j n, ti nwj gbogbo wn J t b n gbl . 13 Nwj
wn ni mo ti p yi fn Brk: 14 K wn w y, w j y, y t a fi dd d ti dk r,
k w s fi wn sn wo am kan, t k n fi tt bj. 15 Ntor by ni Yhw gb Ogun,
lrun srl w: A tn ma ra il oko ti gb jr n il y. 16 Lyn gb t mo ti fi w j
n l w Brk m Nr, mi ka dr yi s Yhw p: 17 H! Olwa Yhw, w ni d
run un ay, pl agbra l r ti ap l r. K s ohun t k e e fn ! 18 w n foj
rere wo ogunlg, gbn w fyj bb n kn rr lr m wn. lrun Oldmar ti
lgbra jl, ni t ork r j Yhw gb Ogun, 19 r in r tbi, i r lgbra, w t oj
r sil lti r gbogbo n m nyn lti san fn olk lk gg b w r ti gg b
w r! 20 w t o e wn m ti i yanu n il gpt ti tt di j n n srl ti lrn
wn nyn. w ti s ork r di olkk gg b a ti r i ln. 21 w m wn nyn r srl
jde kr n il gpt, pl wn m ti i yanu, pl ap l ti w algbra, ti pl br
l. 22 Lyn n ni w fn wn n il y t w lr pl bra lti fifn wn bb wn, il t
n pl wr ti oyin; 23 wn w, wn s gba il n; gbn wn k fets ohn r, wn k rn
gg b fin r; wn k tl nkankan nn ohun t w pal fn wn; ngb n ni w fi
gbogbo ibi y b wn. 24 Kys i b wn ti gb wn irin j ogun snm l; ti b sw wn
ar Kld t b a jagun pl id, yn ti jkl rn. Ohun t w ti w ti l, w s r i. 25
w Olwa Yhw ni s w fn mi p: L fi ow ra il oko y nwj wn elr ngb t l n
bsw wn ar Kld!
26 r Yhw s d s et gb mi by p: 27 Kys i p mi ni Yhw, lrun gbogbo lran
ara; k s ohun t k e fn mi!
28 Ntor n - by ni Yhw w - mi y fi l y l w wn ar Kld ti l w
Nebukadinsr, ba Bbln, un ni y s sgun r! 29 wn ar Kld t gbgun ti l y
y wn r lti fi in s i: wn y j wn il t a j trr nn wn fn Bl, t a s ta t sl fn
jb wn r mrn, lti m mi bn. 30 Ntor wn m srl ti ti Jd k m ohun
mrn e lti gb we wn j k wn ma e ohun t b mi nn (ni wn m Isrl k m
ju lti ma fi i w wn m mi bn - f Yhw.) 31 N tt ni l y ti j ohun bn ti
run fn mi lti j t a ti k tt di n oln; mi b w m u kr nwj mi, 32 ntor gbogbo
ibi t wn m srli ti wn Jd ti e lti m mi bn: wn fnrawn, wn ba wn, wn
jy wn, wn lf wn, wn wl wn, wn nyn Jd ti awn ar Jrslm. 33
Wn kyn s mi, l kj s mi, ngb t mo s k wn pl sr l dkun, k s ni t gb k
nn wn. 34 Wn gb wn rra wn kal nn tmpl t a fi ork mi p, lti b j. 35 Wn
ti k wn ibi gga fn Bl n fonfoj Bn-Hnm lti m wn mknrin ti mbnrin wn
gba in in n bl fn Mlk, - y t mi k p r, t mi k ron kan ir w bbur b, - t
wn fi m Jd d.
36 gbn nsisy, fn d kan n, by ni Yhw lrun srl w npa l y t w sr l
lr w p: A ti fi l w ba Bbln pl id, yn ti jkl rn. 37 mi l k wn j lti
gbogbo il t mi ti fn wn k s nn bn mi ti run l mi; mi y k wn pad w sbi y, t mi y s
m wn gb n lf. 38 Ngb n ni wn y ma e nyn mi, t mi y s ma j lrun
wn. 39 mi y fn wn n kn mrn pl w mrn, t wn y ma br mi ngb gbogbo
tt l fn ire wn ti ti wn m wn lyn wn. 40 mi y b wn d mjm ayray: mi k
n dkun lti tl wn fn ire wn, mi y s fi br mi sn kn wn, k wn m e kr ld
mi m. 41 Ay mi y w nn e wn n rere, mi y s gbn wn inin lr il y, pl
gbogbo kn mi, ti pl gbogbo m mi. 42 By ni Yhw w. Gg b mo ti m gbogbo rn y
b wn nyn y, bkan n ni mi y fi fn wn n ire gbogbo t mo lr fn wn. 43 A ra
il oko n il y t w w p: Ahoro al ni ls nyn ti ranko, lti fi l w wn ar
Kldea. 44 A fi ow ra il oko, a e w l e lr, t a fi dd d, pl lr n il Bnjmn,
n agbgb Jrslm, nn wn l Jd, ti ti wn or k, Il-Od ti ti Ngb. Ntor mo
tn f tn wn e, f Yhw.
33
LR MRN FN TNE JRSLM TI JD
(LXX: 40)
Ngb t Jerem w nn tml n gbl s, tn gb r Yhw lkej by p: 2 By
n Yhw w, ni t d ay, t m u dr inin t ork r j Yhw! 3 K p m, mi y s
d lhn; mi y fi wn ohun l t b n pam hn t w k m nkankan npa wn.
4 Nror by niYhw lrun srl w, npa wn il l y ti npa wn ibgb ba Jd, t a
parun. Wn y kj j s wn irin j, 5 lti l b wn ar Kld j, y t y m k k
wn kn l n, k wn nyn y t mi y fi bn ti run mi l, t mi y fi oj mi pam
fn wn fn gbogbo w bj wn. 6 Kys i: mi tt l tn wn e, ti lti w wn sn, mi
y fn wn n wsn, mi y fi p lf hn wn ti bl kn 7 mi f y pn Jd ti ti
Jrslm pad, lti tn wn e gg b ti tynw. 8 mi y w wn m kr nn gbogbo
wn t wn ti fi m, mi y dr gbogbo wn t wn fi m j wn ti y t wn fi t
s mi. 9 Jrslm y s di ohun ay fn mi, ohun y ti go nwj gbogbo orl-d ay
ngb t wn b gb gbogbo ire t mo e, r y b wn, wn y s ma gbn, ntor gbogbo ire
ti gbogbo lf t mi y fn un. 10 By ni Yhw w. Nbi y t w w p: Ahoro ni ls
nyn ti ranko, n wn l Jd ti wn gboro Jrslm t a parun, nbi t k s nyn
tb ranko m, 11 a tn gb igbe ay ti ij, orin k yw ti ti yw titun, orin wn t m
rb p w sn tmpl Yhw w p: j k a dp fn Yhw gb Ogun, ntor Yhw
eun, f r k lpin! Ntor mi tn f gb oril-d y kal b ti tynw, ni Yhw w!
12 By ni Yhw gb Ogun w. Nbi ahoro t k s nyn ti ranko, ni a tn r pp j n
gbogbo l r, nbi t wn drndrn y ti ma k agbo ran wn j. 13 wn d gntn
y tn w lb ni t k wn n wn l or k n ti il Od, ti ti Ngb, ti il Bnjmn n
yk Jrslm ti n wn l Jd, Yhw ti w b!
WN OHUN T A DSL N J IWJ
14 wn j b - f Yhw - t mi y m lr ay t mo e fn il srl ti fn ti Jd
e:
15 N j n, ngb n,
mi y m k kkt dd kan h fn Dfd,
ni t y e tt ti dodo n il n.
16 N j n, Jd y r gbl,
Jrslm yo ma gb n lf.
Ork t a ma pe l n n y:
Yhw-ni-dodo-wa.
17 Ntor by ni Yhw w: Dfd k n n ran t y jk lr t il srl. 18 wn
lf m Lf k n n ran t y dr nwj mi lti r b sunpa ti b ohun gbn ti ti
gbogbo wn dn yk n j gbogbo nwj mi.
19 Lyn n ni r Yhw d s et gb Jerem by p: 20 By ni Yhw w. B yin b l
ba dhn mi pl j ti pl ru j t y fi j p j ti ru k n w n kk t a fn wn
21 ngb n ni mjm mi pl Dfd rn mi y t bj, t y fi j p un k n r
mknrin t y jba lr t r, ti bkan n pl wn lf m Lf, wn rn mi. 22 B
a k ti l ka wn m ogun oj run, tb iyanrn et kun, bkan n ni mi y e lpo ran
Dfd rn mi ti wn m Lf t wn jm e i mi.
23 r Yhw d s et gb Jerem by p: 24 j w k fiys ohun t mo w fn wn
nyn y p: Yhw ti k dl mj t yn sl! Ntor n ni wn e gan wn nyn mi t
orl-d wn k j wn lj m. 25 By ni Yhw w. B k b e tt ni mo d sn ti ru t
mo s e fin fn run ti ay, 26 ngb n ni mi y k ran Jkb ti Dfd rn mi sl, t
mi y s dkun lti ma yan oldar kan lrn wn ran r lti jba lr ran brhm,sk
ati ti Jakb! Ntor mi f tn wn e, k n n fn wn.
34
GBYN SEDEK
r t Yhw s fn Jerem ngb t Nebukadinsr ba Bbln, ti gbogbo gb m
ogun r, t gbogbo jba ay trba fn r, t gbogbo nyn b Jrslm j ti
gbogbo wn l t b lb r. 2 By ni Yhw lrun srl w. L s fn Sedek ba Jd.
Wi fn un p: By ni Yhw w. mi f fi l y l w Bbln, un y s j o pl in. 3 w
k s n b lw r, dj p a m , t a s fi l e lw. w y b ba Bbln sr
ljkooj. Lyn n ni w y l s Bbln. - 4 Sbsib, gb r Yhw, Sedek, ba Jd,
id k n pa ; 5 w y k jj. B a s ti lo wn ohun olrn ddn fn wn bb r, wn
ba tij t wn sj r, a l wn fn bkan n, t a s krin ar p: e! Kbys! mi
ni mo s b, f Yhw.
6 Wl Jerem l s gbogbo r y fn Sedek ba Jd n Jrslm, 7 ngb t gb m
ogun ba Bbln gbgun k wn l Jd t wn j, wn ni Lk ti Ask ntor wn
dr fn j lrn wn l Jd, b wn ti j algbra.
NPA WN R T A D ND
(LXX: 41: 8-12)
8 r t Yhw s fn Jerem, lyn gb t ba Sedek ti b wn ar Jrslm e dhn
lti kde dnd: 9 k olk lk fi mnira fn wn m Heberu t e r fn wn lknrin
lbnrin, p n kni k gbd fi m J arknrin r e r m. 10 Gbogbo wn ll ti
gbogbo nyn t wn e dhn y ngb t y wn p olk lk gbd d wn arknrin r
nd, lknrin lbnrin, p wn k gbd fi wn e r m, b ti y wn, wn d wn nd lti l.
11 Lyn y ni wn tn y kn pad lti tn m wn r t wn ti d nd pad, lknrin lbnrin
wn, lti m tn fi wn e r. 12 r Yhw s d s et gb Jerem by p: 13 By ni
Yhw lrun srl w. mi b wn bb yn d mjm kan ngb t mo m wn jde kr n
il gpt, kr n oko r, by p: 14 N par dn mje, k olk lk yn d arknrin r
Heberu nd t a ti t fn yn: k e r fun n dn mf, lyn n ni k w fn un n mnira
lti l kr n il r. gbn wn bb yn k gb tmi, wn k s fetsl. 15 gbn ln, ti
ypad, ti e ohun t t lj mi npa kkde dd fn mnkej yn; yin ti e dhn nwj
mi nn tmpl t j ork m. 16 Lyn n ni tn pa ohn d, t s ba ork mi j, t olk
lk yn tn m r r pad, lknrin lbnrin wn, t yin ti d nd, t tn fi ip m wn lti
tn ma e r yn.
17 Ntor n ni Yhw fi w p: yin k gb tmi lti fi mnira fn wn arknrin yn ti fn
mnkej yn. K bur, mi y fy fn id, iyn ti jkl rn lr yn, mi y s s yn di
ohun abanilr fn gbogbo jba ay. 18 N ti wn t wn ld s dhn mi, t wn k pa r
dhn wn m, y t wn e nwj mi, mi y e wn b m ml t wn aldhn g s
mj, t wn s gba rn y mj n kj. 19 wn ll Jd ti ti Jrslm, wn akra ti
wn lf, ti gbogbo nyn il y, t wn ti kj lrn m ml t a g s mj n, 20 mi
y fi wn l w t wn, ti wn t lpa m wn; k wn y di onj fn wn y oj
run ti fn wn ranko bbur. 21 mi y fi Sedek ba Jd ti wn jy r l w wn
t wn, ti wn t lpa m wn, ti l w gb m ogun Bbln t kr ld yn.
22 S w , mi y p f Yhw lti m wn pad s l y, k wn kl , k wn
gun r, k wn fi in sun n. mi y s s wn l Jd di ahoro nbi t k s ni t gb m.
35
PR WN RKB (LXX. 42)
r t Yhw s fn Jerem ngb ay Jhykm m Js t e ba Jd: 2 L b agbo
wn Rkb, l b wn sr, k w s m wn l s tmpl Yhw nn kan nn wn
gbngn r, lti fn wn n t mu. 3 Ngb n ni mo l m Jsn m Jerem, m
Abasin, pl wn arknrin r, ti gbogbo wn m r, lr kan, gbogbo wn Rkb;
4 mi m wn l s tmpl Yhw, nn gbngn Bn-Jhnn m Igidl, nyn lrun,
gbngn t tl gbngn wn ll lk or t Msya m lm, albojt gba n; 5 mi
gb wn go t kn fn t kal nwj wn agbo Rkb n pl wn ife, mo s w fun wn
p: mu t! 6 gbn wn dhn p: wa k mu t, ntor bb l wa Jndb m
Rkb ti p fn wa p: yin k gbd mu t tt l, ti yin ti wn m yn; 7 bkan n ni
yin k gbd k il, tb k gbin oko, tb k gbin gb jr, tb k n ohun-n; gbn
nn g nkan ni k ma gb n gbogbo j ay yn, k b l gb fn j ggn lr il t j
tp. 8 wa ti tl bb l wa Jndb m Rkb n pp, l mu t r, wa pl wn
aya wa, wn mknrin ti mbnrin wa, 9 l kl lti gb, ln gb jr, tb oko fn ohun
gbn, 10 t a s gb lb g. wa ti tl bb l wa Jndb n pp. 11 gbn ngb
t Nebukadinsr ba Bbln gk w b oril-d y j, wa w fn ara wa p: w n! j
k a l s Jrslm lti b lw gb m ogun Kld ti ti rm. B ni a e gb n
Jrslm.
12 Ngb n ni r Yhw d s et gb Jerem by p: 13 By ni Yhw gb Ogun,
lrun srl w. L s fn wn nyn Jd ti fn wn ar Jrslm p: j yin k n
kgbn n, k s tl r mi? - f Yhw. 14 A ti pa r Jndb m Rkb m: ti kl
fn wn m r lti m e mu t, wn k s mu tt di j n, gg b wn ti trba fn
bb l wn. mi t mo s ti b yn sr laidkun ngb gbogbo, yin k s gb tmi. 15 mi ti rn
gbogbo wn rn mi wl s yn l j k s mi lti w fn yn p: pad, olk lk yn, kr
ln bbur yn, tn w yn h, m e tl wn lrun mrn lti sn wn, ngb n n l
dr lr il y t mi fifn yn ti wn bb yn. gbn yin k fetsl, k gb. 16 gbn
wn m Jndb m Rkb t pa e bb l wn m, ngb t wn nyn y k gb
tmi! 17 Ntor n ni Yhw lrun gb Ogun, lrun srl fi w p: W t mi f m
gbogbo ibi t mo fi kl fn Jd ti fn gbogbo ar Jrslm skal l wn lr: ntor p mo
sr fn wn, wn k s gb tmi, mo p wn, wn k si d mi lhn. 18 Ngb n ni Jerem w
fn agbo wn Rhb p: By ni Yhw gb Ogun, lrun srl w. B ti tl bb
l yn Jndb, t s m gbogbo ln r , t e gbogbo ohun t pal fn yn, 19
dra! - by ni Yhw gb Ogun lrun srl w Jndb m Rkb k n f ran k t
y dr nwj mi.
36
JY JEREM
W T A K LRN 605-604 BC (LXX:43)
N dn krn Jhykm m Js ba Jd, Yhw s r wny fn Jerem p: 2 M w
kan, k w s k gbogbo ohun t mo ti s fn npa Jrslm sn r, ti npa Jd ti npa
gbogbo wn oril-d lti j t mo ti br s b sr - ngb ay Js tt di n oln. 3 By
b il Jd b gb gbogbo ibi t mo f e s wn, wn l ronpwd kr ln bbur wn, n
n kkan wn; ngb n ni mo l fi gbogbo e ti gbogbo wn j wn. 4 Jerem pe
Brk, m Nr, ni t k gbogbo ohun t Jerem p fn un gg b Yhw ti s fn wl
Jerem.
5 Ngb n ni Jerem fn Brk n ln y p: B wn k ti fn mi ly lti wn tmpl
Yhw, 6 gbn w l l lti ka gbogbo r Yhw t mo p fn lti k sn w e n, l k
fn wn nyn nn tmpl Yhw n j w n, k w s k fn wn ar Jd t wn
w lti wn l wn. 7 By wn l gbdr s Yhw k olk lk wn s pynd kr ln
bbur r, ntor pl bn ti run l ni Yhw fi kl fn wn nyn y. 8 Brk m Nr
tl gbogbo t wl Jerem pa fn un, lti ka r Yhw lti in w n nn tmpl.
9 s e, n o ksn-n dn krn-n Jehoykm m Js t e ba Jd, a pe gbogbo
ar Jrslm ti gbogbo wn t w sb lti wn l Jd fn w nwj Yhw. 10 ka
wn r Jerem lti in w n; k nn gbgn Gemar m akw fn, n gbl
k, n nu n ibod Titun tmpl Yhw: gbogbo nyn ni l gb.
11 Ngb t Miky m Gemar, m fn gb wn r Yhw t a k lti in w n,
12 skal l fin ba, n gbgn akw. Nb ni gbogbo wn jy t e pd: Eliama
akw; Dly m emy; lntn m Akbr; Gemar m fn; Sedek m Hanan;
ti gbogbo wn jy yk. 13 Miky ryn gbogbo r t gb ngb t Brk kw s et gb
wn nyn. 14 Ngb n ni wn jm rn Jhd m Netam ti elam m K lti w
fn Brk p: M w t a k fn wn nyn w shn-n, k w s ma b! Ngb n ni
Brk m Nr m w n t s l sd wn. 15 Wn w fn un p: Jk, k w s kw
n fn wa. Brk s kw n fn wn. 16 Lyn gb t wn gb gbogbo r n, r b wn,
wn yj s ara wn lti w p: A gbd s fn ba npa gbogbo y. 17 Wn bi Brk lr p:
S fn wa b w ti k gbogbo r y. Brk d wn lhn p: 18 Jerem pe gbogbo r fn
mi, mo s k sn w pl oje kw. 19 Ngb n ni wn jy n w fn Brk p: Jde
kr, l farapam gg b ti Jerem: m e j k n kni m ibi ti w w. 20 Lyn n ni wn
l b ba n gbl fin, wn fi w n sl n gbgn akw Elim. Wn s ryn gbogbo r
y fn ba.
21 ba rn Jhd lti l mu w lti gbngn akw Elim, a s k nwj ba ti gbogbo
jy, lr dr y ba k. 22 ba jk n yr gba tt r - o ksn-n ni - in yinn j
nwj r. 23 Ngb kkan t Jhd b ka aw mj tb mta ni ba y g wn kr pl b
akw, t y s j wn sn yinn tt dgb t gbogbo w n jn sn yinn n. 24 gbn
ba tb n kankan nn wn rn r k bkt fn gbogbo r n, wn k s br tb k wn
fa a wn ya; 25 gbn lntn, Dly ti Gemar ti gbynj k ba m e j w n;
gbn k fets wn. 26 p fn ald Jeramel, m ba, ti Sery m Asril, ti fn
elemy m Abdel, lti m Brk akw ti wl Jerem, gbn Yhw m wn pam.
27 Ngb n ni r Yhw d s et gb Jerem, lyn gb t ba ti j w t Brk k ,ngb t
Jerem p fn un: 28 M w mrn, k gogbo r t a k sn w j t Jhykm ba
Jd j nn in. 29 K w s l kde lr Jhykm ba Jd: By ni Yhw w. w ti j w
y b w ti w p: K n e t w fi kw p: dj p ba Bbln y w, t y pa il y run,
t y s pa niyn ti ranko r nb? 30 Ntor n ni Yhw ti w by lr Jhykm ba
Jd. K n s ni kankan lr t Dfd, a s ju k r sta fn orn sn gangan ti fn tt
ru. 31 mi y j ny pl ran r fn e wn; mi y m gbogbo ibi t mo fi kl fn wn
skal l wn lr ti sr wn nyn Jd ti wn ar Jrslm fn gbran wn.
32 Jerem m w mrn fn Brk akw, m Nr, k k gbogbo r t Jerem p fn
un, y t Jhykm ba Jd t j nn in. tn fi plp wn r mrn, ori kan n kn
un.
37
PAP DJ LR SEDEK (LXX:44,1-2)
Sedek m Josia jba lyn Kn m Jehoykm: Nebukadinsr ba Bbln fi jba
n il Jd. 2 gbn un ti wn rn r, ti wn nyn il n k fets r t Yhw s lti
nu wl Jerem.
SEDEK WD R LW JEREM NGB SIMI OGUN 588 BC (LXX:44,3-10)
3 ba Sedek rn Jehukl m elem ti lf Sefan m Maasy l sd wol
Jerem lti w p: Jw b wa gbdr s Yhw lrun wa! 4 gbn Jerem rn b ti w
lrn wn nyn: a k t fi sn tb ngb n. 5 gbn gb m ogun Fr ti jde n
gpt; pl ryn y n wn ar Kld t wn gbgun ti Jerslm fi ib sl. 6 Ngb n ni
r Yhw d s et gb wl Jerem by p: 7 By ni Yhw lrun srl w. K w fs y
fn ba srl t rn w b mi lti wd r ld mi: gb m ogun Fr t jde lti rn yn
lw b? Wn y pad s orl-d wn n gpt! 8 wn ar Kld y pad w gbgun ti l
y, wn y gun r, wn y s fi in s i. 9 By ni Yhw w. m e tan ara yn npa rr p:
wn ar Kld ti kr ld wa pt - ntor wn k t l tn! 10 B yin til g gbogbo gb
m ogun wn ar Kld s ww b wn ti b yn jagun nsiyy, k ku wn t gba gb
nkan, sbsb olk lk wn y dde lti g r lti fi in sun l y.
A M JEREM. A M AY RRN FN UN
(LXX:44,11-21)
11 N kk t gb m ogun wn Kld kr n Jrslm ngb t Fr gbgun tir jde,
12 Jerem f jde kr n Jrslm lti l s il Bnjmn lti pn ohun-n r pl wn
nyn r. 13 Ngb t d nu ibod Bnjmn nbi t adn ib t a p n rj m elem,
m Hanan d wl Jerem dr pl igbe w p: w kj l sd wn ar Kld!
14 Jerem dhn p: B k! mi k kj sd wn ar Kld! gbn l fets Jerem,
rj m u l sd wn jy. 15 wn y bn s Jerem, wn l , wn s fi sn tb t b
n il akw Jhntn, t a ti s di gb wn. 16 B ni a e fi Jerem sn yr kan nn
wn n sl il. s w nb fn gb pp.
17 ba Sedek s rn l p . ba s br lw r n kk fin r p: j Yhw n
nkankan lti s? Jerem dhn p: Djdj! tn w p: A fi l w ba Bbln!
18 Lyn n ni Jerem w fn ba Sedek p: K ni t mo fi , t mo fi wn rn r
tb t mo fi wn nyn y t fi s m sn tb? 19 wn wl yn w d t wn kde fn
yn p: ba Bbln k n gbgun w b yn tb w s il y? 20 Nsisy, kbys ba, dkun
jre gb, k w kbiara s b mi, m e m mi pad l sd akw Jhntn, k mi m e k
sb. 21 Ngb n ni ba Sedek pa y p: K a fi Jerem s gbl , k a s ma fn un
n brd kan ljoojm lti pp wn Onbrd, tt dgb t k n s brd m n l.
B ni Jerem fi w n gbl .
38
JEREM NN KNGA. EBED-MlK BB FN UN
s e p efan m Mtn, Gedal m Par, Jkl m elem ti Par m
Malk, gb wn r t Jerem s fn gbogbo nyn p: 2 By ni Yhw w. ni t b k
n l y y ti w id, yn ti jkl rn k. gbn ni t b jde l jw ara-r fn wn
ar Kld y w ly, y gba m r l. 3 By ni Yhw w: dj p l y y b sw
gb m ogun ba Bbln, t y gun r!
4 Ngb n ni wn jy n w fn ba p: J k a pa knrin y k: b ti sr y m
rws d b wn jagunjagun t k s l y, ti gbogbo ar l y. N tt, ni y k w
lf nyn rr, b k e ibi wn. 5 ba Sedek dhn p: b w yn ni w, ba k
s l e yn n nkankan! 6 Ngb n ni wn m Jerem t wn s j sn knga ald kan t a
p n Melk, knga n b n gbl ; wn fi okn gb e s sl r. K s s omi nn
knga n b k e r, Jerem s r sn r n.
7 s e p Ebed-Mlk ar K, akra t bojt fin ba, gb p a ti fi Jerem sn
knga. B ba ti dr n ibod Bnjmn, 8 Ebed- Mlk jde kr n fin ba lti s fn ba
p: 9 Kbys ba, ohun t wn nyn y e s wl Jerem bur: wn s sn knga; y
k nb! 10 Ngb n ni ba p y fn Ebed- Mlk ar K n p: L pl nyn mta
lti fa wl Jerem jde kr nn knga n k t k. 11 Ebed-Mlk l pl wn nyn
n, wn fin ba l, n loro ra: m wn a ks t ti gb t fi s nu okn lti n s
Jerem nn knga n. 12 Ebed- Mlk ar K w fn Jerem p: Fi wn ks a t so
m okn y, fi wn e k s aby r. Jerem e b. 13 Ngb n ni fi okn n fa
Jerem jde kr nn knga n. Jerem s dr n gbl n.
R KYN JEREM FN SEDEK (LXX;45,14-28)
14 ba Sedek p p k a l m Jerem w sd un n nu n kta tmpl Yhw. ba
w fn Jerem p: mi f gb r kan lnu r; m e fi pam fn mi! 15 Jerem d Sedek
lhn p: B mi b s fn n mrn w k n gb tmi! 16 Ngb n ni ba Sedek bra
n kk by fn Jerem: Mo fi Yhw bra, ni t fn wa n y, mi k n pa , mi k s n
fi l w wn nyn y t wn f gba mi r. 17 Ngb n ni Jerem w fn Sedek p:
By ni Yhw, lrun gb Ogun, lrun srl w. B w b jde l tnb fn wn balgun
ba Bbln, w y jr ay r, a k s n fi in sun l y; w ti dl r y y. 18 gbn
b w k b l jw ara-r fn wn balgun ba Bbln, a fi l y l w wn ar Kld,
wn y s fi in j o; w k s n b lw wn. 19 Ngb n ni ba Sedek w fn Jerem
p: mi br wn ar Jd t wn ti kj l b wn ar Kld; a l k m sl l wn lw,
wn y s fyj m. 20 Jerem s fs p: A k n e b. Gb ohn Yhw ngb n, gg
b mi ti b sr: ngb n ni y dra fn , t w y gba m r l. 21 gbn b w b k
lti jde l, wo ohun t Yhw fihn m. un n y: 22 Gbogbo wn obnrin t b n fin ba
Jd nsisiy, n a m l b wn balgun ba Bbln; wn s krin p:
Wn ti tn j, wn ti d ,
wn r r tt!
s r ti r sn bt!
Wn ti l n tiwn!
23 B ni a k gbogbo wn aya r ti wn m r l b wn ar Kld. w n k s n
b lw wn gbn w y di lwn lw ba Bbln. A s fi in j l y.
24 Sedek w fn Jerem p: M e j k n kni m npa r y, b b k w y k. 25 B
wn jy b gb npa r t a j s, t wn s w lti w fn p: J k a m ohun t o w fn ba
ti ohun t ba s fn ; m e fi nkankan pam fn wa, b b k, wa y fi ik pa , 26 K
w fn wn ls p: mi bb ld ba by p: k m e d mi pad sd Jnatn, lti k
sb. 27 B n ni gbogbo wn jy l b Jerem t wn bi lr. b wn sr gg b
ba ti k . Wn s fi sl jj, ntor k s ohun t jde lti in r n. 28 Jerem s w n
gbl n tt di j t a gun Jrslm.
PN JEREM TI UB JRSLM
(LXX: 45:28-46,14)
s e ngb t a bor Jrslm

39
N o kw dn ksn-n Sedek ba Jd, Nebukadinsr ba Bbln w b
Jrslm j pl gbogbo gb m ogun r, s e m. 2 N j ksn-n o krin dn
kknl Sedek, a d giri odi l n lu.
3 Ngb t gbogbo balgun ba Bbln ti wl, wn pg wn s nu n rn: Nrgal-
aresr, Samgar-Nb, Sar-Sekm oly r, Nrgal- aresr awrw fhn, ti gbogbo
wn balgun yk ba Bbln
4 Ngb t ba Sedek pl wn jagunjagun r y, wn s l n ru kr n l n, wn gba
n t b lrn giri mj i n l sp gb Oko ba; wn m n rb pn. 5 gbn wn
w m ogun Kld s tl wn, wn s b Sedek n il ttj Jrk. Wn m u n lwn,
wn s m u l s Rbl ni il Hmt, ld Nebukadinsr ba Bbln, t dj fn un. 6 ba
Bbln b or wn m Sedek lj ara-r, bkan n ni ba Bbln ti pa gbogbo wn
jy Jd. 7 Lyn n ni f oj Sedek, s fi irin d lti m u l s Bbln. 8 wn ar
Kld fi in sun fin ba ti wn il ll. Wn w odi Jrslm lul. 9 Nebusaradn, olr
i, k gbogbo wn yk nyn t b n il n l s Bbln, pl wn t s lj ogun l b
a, ti wn yk on n, n k ngbkn l s Bbln . 10 fi wn nyn kker t k
nlr ni Nebusaradn, olr am ogun, fi sl n il Jd, s fn wn n il ti gb jr
bkn n.
11 N ti Jerem, Nebukadinsr ba Bbln ti p y fn Nabusaradn, olr am ogun
w p; 12 M u, k w ma fi oj s , m e n ibi kankan, gbn k w l gg b ti
f.
13 Ngb n ni a fi i y fn Nebusaradn olr am ogun, Nebuasbn oly r,
Nrgal- aresr awrw fhn, ti gbogbo wn balgun ba Bbln.
14a s rn wn nyn lti fa Jerem w lti gbl wn; wn fn un ly lti ma rn b
ti w . B ni e gb lrn wn nyn n.
F GBL FN EBED-MLK (LXX:36,15-18)
15 Ngb t a ti Jerem ml n gbl , r Yhw d s et gb r by p: 16 L s fn
Ebed-Mlk ar K p: By ni Yhw gb Ogun, lrun srl w. mi l m r mi s
l y, r ibi t k e ti ire. Ngb t b l lj r n j kan, 17 mi y gb l n j n,
f Yhw - a k s n fi l w wn t m gbn pl br, 18 dj p mi y m o
bor: w k n ub sw id; w y jr ay r, ntor w ti gbk r l mi - fYhw.

40
PN JEREM LKAN SI (LXX:47,1-6)
r t Yhw s fn Jerem lyn gb t Nebusaradn, olr am ogun rn an kr n
Rm: nb ni ti m u st, ngb t r i nn wn lrn gbogbo wn t a m n Jrslm
ti Jd t a k n gbkn l s Bbln. 2 Balgun am fa Jerem syn lti w fn un p:
Yhw lrun r ti s stl jmb y fn il y, 3 s f l e lr. Yhw e gg b kl r.
Ntor p yin ti Yhw, t k s fets ohn r; ntor n ni ibi e d b yn. 4 S w nsisy,
lti n l, mi d nd kr nn wn t a fi de w r. B b w lti b mi l s Bbln
ln, ma b; mi y bjt . B k b t lrn lti b mi l, dr. W , gbogbo il y sl
fn : w l l sbi t b w , t s t lrn. 5 w l l sd Gedal m Ahkm m
fn, ti ba Bbln fi e jl fn wn l Jd, w l dr t lrn wn nyn - tb k
w l sbi t b w . Ngb n ni balgun am n fn un n ohun jj pl bn, s rn an
l. 6 gbn Jerem l s Msp ld Gedal m Ahkm, s gb ld r lrn wn
nyn t a fi sl n il n.
WN PA AJL GEDAL. (LXX:47:7- 48:18)
7 Gbogbo wn balgun gb m ogun t wn s gbgun kkiri gb p ba Bbln ti fi
Gedal m Ahkm e ajl il n, ti p ti fi wn knrin, wn obnrin, wn mknn
ti wn md pl ba wn d t k k ngbkn l s Bbln sb r. 8 Wn w b Gedal
n Msp: ml m Ntn, Jhnn ti Jntn m Kr, Sery m Tanhumt, wn
m Ef ar Ntf, Jesan m il Mkt, wn ti wn nyn wn. 9 Gedal m
Ahkm, m fn, bra fn wn ti fn wn nyn wn p: m e br lti trba fn
wn ar Kld, k dr n il y, k tnb fn ba Bbln, yin y s r lf. 10 N
tmi, mi ti t Msp d b asoj fn wn ar Kld t wn w b wa. K yin ma kr t,
wn so ti rr, k kk yn kn, k s t wn l y d, y t tn gb.
11 Bkan n ni wn ar Judea t b n Mb ld wn ar mn, wn t b n
dm ti gbogbo wn il yk, wn gb p ba Bbln ti fi ba nyn d sl n Jd, t s fi
Gedal m Ahkm, m fn e ajl l wn lr. 12 Ngb n ni gbogbo nyn wny
pad lti ibi t wn ti fnk s, wn pad s il Jd lb Gedal ni Msp, wn kr pp gidi
pl ot ti so.
13 Jhnn m Kar ti gbogbo wn balgun gb m ogun t gbgun kkiri w b
Gedal n Msp. 14 wn s w fn un p: j w m p Baals ba wn mn ti rn ml
m Ntn lti gba m r? gbn Gedal m Ahkm k gb wn gb. 15 n Jhnn m
Kr ti s n kk fn Gedal n Msp p: mi l pa ml m Ntn li j k n kni m. e t un y
fi pa , t gbogbo wn ar Jd t wn y k y fi tk? e t yk Jd y e parun? 16 gbn
Gedal m Ahkm fs fn Jhnn m Kar p: w k gbd e b; Ir ni w pa m
ml!
41
s e, n o kej, ml m Ntn, m Elim, t j lti ran ba, w pl nyn
mw lti w b Gedal m Ahkm ni Msp. Ngb t wn jun p n Msp, 2 ml
m Netan dde pl wn nyn mw r, s fi id pa Gedal m Ahkm, m fn.
B ni e pa ni t ba Bbln fi e albojt il n. 3 Bkan n ni ml ti pa gbogbo
wn ar Judea t b pl r nd onj s n, ti wn ar Kld t b nb, wn j m
ogun.
4 N j kej t a pa Gedal, ngb t n kni k t m, 5 wn kan d lti km, l ti
Samar, wn p grin nyn, t wn f irgbn wn, t wn ya a wn, t wn fi ab la ara;
wn gb r b k dn pl ttr t wn f fi rb n tmpl Yhw. 6 ml m Ntn
jde lti Msp l pd wn, b wn ti b l dkun kn. Ngb t pd wn, w fn wn p:
ma b ld Gedal m Ahkm. 7 gbn ngb t wn ti wn l tn, ml m
Ntn b or wn pl rnlw wn nyn r, s m k a j wn sn knga. 8 Sbsb
nn wn nyn n, wn mw kan w t wn w fn ml p: Fi w sl ly ntor wa
n ohun jj t a k pam sn oko: k, w, rr ti oyin. Ngb n ni d wn s, t k pa
wn pl wn arknrin wn. 9 Knga t mali ju gbogbo wn t pa s tbi pp, y t ba
As w sl fn ogun pl B ba Isral. Nn r ni mal m Netan s wn k n s.
10 Lyn n ni ml k yk wn nyn t b n Msp, ti wn mbnrin ba t
Nebusaradn balgun am fi sb tj Gedal m Ahkm; n ktkt wr ni ml
m Ntn br s l lti kj sd wn ar mn.
11 Ngb t Jhnn m Kr ti gbogbo wn jy t b ld r gb npa gbogbo e
ml m Ntn, 12 k gbogbo wn nyn wn j lti l b ml m Ntn jagun.
Wn d ibi bt l Gbn. 13 Ngb t gbogbo wn nyn t wn y ml k r Jhnn
m Kar, wn kgbe ay. 14 Gbogbo wn t ml k kr n Msp ni wn pad lyn r lti
tl Jhnn m Kar. 15 gbn ml m Ntn b lw Jhnn pl nyn mje,
s s l b wn ar mn. 16 Ngb n ni Jhnn m Kld ti gbogbo wn jy t b a l,
wn k gbogbo yk nyn t ml m Ntn k jde n Msp lyn gb t ti pa Gedal m Ahkm:
wn knrin jagunjagun pl wn akra ni wn k pad lti Gbn. 17 Wn br s l, wn s fi Kan
Kmhm lba Btlhm e ibs. gpt ni wn fkns lti l 18 jnn s wn ar Kld t
wn br: ntor ml m Ntn ti pa Gedal m Ahkm t ba Bbln fi e albjt
il n.
42
SL S GPT
(LXX: 49,1-8; 50,1-3; 49,19-25; 50,4-7)
Ngb n t wn jy nptak Jhnn m Kar ti Asar m Hy pl gbogbo
nyn, lmd lgb, 2 t wn w s fn wl Jerem p: Jw kys b wa! B wa b
Yhw lrun r fn nfn gbogbo yk nyn y, ntor a ti kr ju b a ti m tl, b w n
ti fi oj ara-r r i - 3 k Yhw lrun r fi n t y k a gb hn w, ti ohun t y k a e.
4 Wl Jerem d wn lhn p: Mo gb. mi y l gbdr s Yhw lrun wa, gg b b
yn; mi y s j k m gbogbo r t Yhw lrun yn b fi fs l fi nkankan pam fn yn.
5 wn n tn w fn Jerem p: w fi Yhw bra nn dodo ti tt p wa y e gg
b r t Yhw lrun r b fi rn s wa. 6 b w w tb k w w, sbsb wa y tl
ohn Yhw lrun wa, ni t wa rn s: b ni, in wa y dn npa ttl ohn Yhw lrun
wa.
7 N par j mw ni r Yhw d s et gb Jerem. 8 Ngb n ni pe Jhnn m
Kar ti gbogbo wn jy t b ld r pl gbogbo wn nyn lmd lgb. 9 w fn
wn p: By ni Yhw lrun srli w ni t rn mi s lti bb fn yn. 10 B yin b f dr
j n il y, mi y gb yn r, mi k n pa yn kal, mi y gbn yn, mi k s n f yn tu
m. Ntor n e m fn ibi t mo k b yn. 11 m e br ba Bbln t b yn lr, m
e br r f Yhw ntor p mi b pl yn lti gb yn l ti lti k yn y kr lw
r. 12 mi y fi oj n w yn k un n b l n fn yn, lti j k pad sr il yn.
13 gbn b yin b w p: wa k f dr n il y, t s e b ld s ohn Yhw lrun
yn, 14 b yin b w p: B k, orl-d gpt ni wa f l; nb ni wa k ti n r ogun m, t
onj k s n wn wa m nb; nb ni wa f l gb. 15 dra! B b j b, k yk Jd
gb r Yhw: By ni Yhw gb Ogun, lrun srl w. B yin b fi dandan s ll gpt,
lti l ma gb nb, 16 id t yin br y d b yn nb n il gpt; yn t k yn lmin
y tpas yn nb ni gpt; nb ni yin y k s! 17 Gbogbo wn nyn t wn fi dandan s
ll s gpt lti ma gb nb, ni y k sib lw id, nn yn ti jkl rn: k s n kan t
w ly t y b lw ibi t mi y m d b wn. 18 B ni, By ni Yhw gb Ogun,
lrun srl w. B bn mi ti d bo wn ar Jrslm, b n ni run mi
y rj sr yn, b yin ba l s gpt, yin y di p, ohun t ya-ni lnu, ni gn,
ni sn, yin k s n pad shn-n m. 19 Jerem dhn p: yk Jd, Yhw ni w fn
mi p: m e l s gpt! K m dj ln p mi ti kl fn yn gidi. 20 yin fi m yn er
ngb t rn mi l sd Yhw lrun yn p: B w b Yhw lrun wa, gbogbo ohun t
Yhw lrun wa b pal, s fn wa, k wa b l e . 21 Ln t mo s s fn yn, yin
k s trba fn ohn Yhw lrun yn nn nkankan t rn mi lti s fn yn. 22 K m dj
ngb n p id, yn ti jkl rn ni y pa yn nbi t yin f l ma gb.

43
gbn ngb t Jerem ti s gbogbo r Yhw lrun fn gbogbo nyn, gg b Yhw ti
rn an s wn, - j gbogbo r n, - 2 sr m Hy, Jhnn m Kar, ti gbogbo
nyn or-kunkun pl t t wn fi fs fn Jerem w p: Ir ni w pa. Yhw k rn lti
w fn wa p: m e l s gpt lti gb nb 3 gbn Brk m Nr ni m ld s
wa, lti fi w l w wn ar Kld t wn y pa w tb t wn y k wa ngbkn l s
Bbln!
4 gbn Jhnn m Kar, gbogbo wn jy ti gbogbo nyn ni k trba fn ohn
Yhw p ki wn dr n il Jd. 5 Jhnn m Kar ti gbogbo wn balgun gb
mogun k gbogbo yk Jd l, wn t wn pad w lti ibi gbogbo t wn fnk lti ma gb
n il Jd, 6 wn knrin, wn obnrin ti wn md, pl wn mbnrin ba ti gbogbo
wn t Nebusardn, balgun am, ti fisl pl Gedal m Ahkm, m fn, ti wl
Jerem pp pl Brk m Nr. 7 Ngb n ni wn l s gpt, b wn k ti fets ohn
Yhw, wn s d Tapanhs.
JEREM S STL P NEBUKADINSR Y GBGUN W S GPT (LXX: 50, 8-13)
8 s e t r Yhw d s et gb Jerem n Tapanhs by p: 9 L k wn kta l k
w s gb wn sn smnt t b n orta t w n oj n fin Fr n Tapanhs lj gbogbo
wn ar Jd: 10 Lyn n ni k w w fn wn nyn p: By ni Yhw gb Ogun, lrun
srl w. W , mi l pe Nebukadinsr ba Bbln, rn mi; un y gb t r kal lr
kta wny t mi r ml, un y t t l r sr wn. 11 un y w, un y s pa il
gpt run.
K wn k jkl rn b sw jkl rn!
K wn ni gbkn l s gbkn!
K wn k id l b sw id!
12 un y fi in s tmpl wn r gpt, y s fi wn r wn jn tb k k wn
l, y k ohun il n l tan, lyn n ni un y l ls ynu. 13 un y f p tmpl
Orn, y t b n n, y fi in sun tmpl wn lrun gpt.
44
I KYN JEREM: WN J TI AYABA RUN
(LXX: 51,1-30)
r t a s fn Jerem fn gbogbo wn J t wn kal n il gpt, t wn gb n Mgdl,
Tapanhs, Nf, n il Ptrs. 2 By n Yhw gb Ogun, lrun srl w. yin ti r gbogbo
ibi t mo m w sr Jerslm ti gbogbo l Jd: w b wn ti di ohun parun ln, l s ni t
gb nb. 3 Ntor e t wn e lti m mi bn ni, npa rr trr ti ssin wn lrun jj t
wn ti wn bb wn k m. 4 mi ti rn gbogbo wn wl rn mi s yn l dkn, mo ti
rn wn lti w p: m e e ohun rra y t mo krra! 5 gbn wn k gb mi, wn k s
fetsl lti pad lyn w bbur wn, k wn m e r trr s wn lrun jii m. 6 Ngb
n ni bn mi dde, t run mi skal lti j wn l Jd ti gboro Jrslm, t a s di
ahoro ti gb - b ti w ln y. 7 Nsisy, by ni Yhw lrun gb Ogun w, lrun srl:
k n e t fi w ara yn e ara yn nbi t b? yin f pa wn knrin, obnrin, md, ti
m-w, run kr nn Jd l fi ba yk d sl, 8 ntor yin ti m mi bn pl i w yn,
t r trr s wn lrun jj n il gpt y t w td, t s e b i fn parun yn,
lti s ara yn di ni p ti ni sn fn gbogbo orl-d ay. 9 Tb ti gbgb wn e
wn bb yn, t wn ba Jd ti ti wn aya wn, e yn ti ti wn aya yn, y t e n
il Jd ti n gboro Jrslm? 10 Wn k s ronpwd tt di n oln, wn k br, wn k
s tl fin ti wn ln t mo e fn yn ti fn wn bb yn. 11 Ntor n, by ni Yhw
gb Ogun lrun srl w. Kys i t mi f y oj mi kr lra yn fn ibi yn, lti pa gbogbo
Jd r. 12 mi y m yk Jd t wn gbjl ww s il gpt lti gb nb kr: gbogbo
wn ni y parun n il gpt, wn y ub sw id, yn y pa wn, ti md ti gb; id
y pa wn, wn y di ni gn, ohun br, ni p ti ni sn. 13 mi y fyj wn t wn
l t gpt d gg b mo ti fyj Jrslm: pl id, yn ti jkl rn. 14 Nn yk
Jd t wn w gb n il gpt, k s n kan t y w ly lti br pad s il Jd, nbi t
wn fi f l f pad s lti ma gb. Ntor wn k n pad w fi wn d t y s sl. 15 Ngb n
gbogbo knrin t wn m p wn aya wn r trr s wn lrun jj, ti gbogbo wn obnrin t b nb -
pj l kan - (ti gbogbo wn nyn t wn t gpt ti Ptrs d) wn fs fn Jerem by p: 16 Npa ti r
t w b wa s n ork Yhw, wa k f gb tir; 17 gbn wa y ma e gbogbo ohun t a ti
lr lti e: lti ma r trr s ayaba run, k a s ma fi t jb fn un, b wa ti e pl
wn bb wa, wn ba wa, wn jy wa, n wn l Jd ti n gboro Jrslm: ngb
n ni wa r onj j n jy, t in wa s dn, t wa k s r ibi kankan. 18 gbn lti gb t
wa k ti r trr s ayaba run, t a k s fi t jub fn un, ni ohun gbogbo ti wn fn wa, t
wa s gb lw id ti yn. 19 wn obnrin tn fikn un p: n pp wa k r trr s
ayaba run, tb k a fi t fn un l j k wn k wa m npa r, tb w r p wa dn kr
fn un pl t jb l j k wn k wa m b?
20 gbn Jerem w fn gbogbo wn knrin n ti fn wn obnrin ti fn gbogbo nyn
t wn fn un ls y: 21 Trr n t yin ti r n wn l Jd ti n gboro Jerslm pl
wn bb yn, ti wn ba yn ti wn jy yn pl wn ar il n, j k e ntor ti b
ni Yhw fi yn sn t s rnt lti gb d gb? 22 Yhw k l farada w bbur yn m pl
wn ohun rra t yin e: un ni j k il yn di ahoro, ohun br ti ohun gn ls olgb,
gg b ti r ln oln y. 23 Ntor p yin r ttr, t s s Yhw, l fets ohn Yhw,
l rn tl fin r, wn r ti wn ln r: d t ibi fi b yn n y - gg b ti r n j n.
24 Lyn n ni Jerem b gbogbo nyn sr, n ptk wn obnrin, w p: K gb r
Yhw: 25 By ni Yhw gb Ogun, lrun srl w. yin obnrin, y k w yn e ohun t
nu yn lr! yin ti w p: wa y m j t wa j gg b a ti j : lti r trr s ayaba
run, ti lti fi t jb fn un. K r b! l m j yn , k s m fi t yn jb!
26 gbn k gb r Yhw, gbogbo yin ar Jd t t il gpt d: w , mi fi ork
l mi bra, ni Yhw w. nu ar Jd kan k n pe ork mi n gbogbo il gpt; n kni k
n w p: Mo fi y Olwa Yhw bra! 27 Kys i, mi y bojt wn fn palra wn, k e
fn ire wn: Id ti yn ni y pa gbogbo wn ar Jd t b n gpt, tt gbogbo wn y fi
par. 28 Sbsb wn t wn y jj b lw id - b d - ni y pad lti il gpt l s
Jd. Ngb n ni gbogbo ba d Jd n t wn pad w lti gpt, lti gb nb, wn y
m by r mi ni tb tiwn!
29 K gba m y - f Yhw - jr p mi y fyj yn nb y: ngb n ni yin y
m p kl mi l s yn lra. 30 By ni Yhw w. W , t mi f fi Fr Hfr, ba gpt, l
w wn t r ti wn t lpa m r, gg b mo ti fi Sedek ba Jd l w
Nebukadinsr ba Bbln t r k lpa m r.

45
R TN FN BRK (LXX:51,31-35)
r t wl Jerem b Brk m Nr s, ngb t ni y k wn r wny sn w gg
b Jerem ti p fn un, n dn krin ba Jhykm m Josia, ba Jd: 2 By ni Yhw
lrun srl w npa r Brk. 3 B w ti w p: Ibi b mi, ntor Yhw m mi jy lr ro!
m mi ti rws nn kdn, mi k s r simi! 4 By ni Yhw w. y t mo ti k ni mo w lul,
y t mo ti gbn ni mo ti ftu: mi f lu gbogbo il ay! 5 w s f k tr yt k! M e br
fn ohun yt fn ara-r, ntor w b mi ti f fi ibi b gbogbo lran ara, f Yhw. gbn
n tr, w y jr m r nbi kbi t w b l.
46
YK F LR WN ORL-D
F LR GPT (LXX:26,2-12)
wn r Yhw t d s et gb wl Jerem npa wn orl-d. 2 Lr gpt. Ohun t
l s gb m ogun Fr Nk, ba gpt, t mra ogun lb od Eufrts lp
Karkem, ngb t Nebukadinsr ba Bbln gun r; ngb n ni dn krin Jhykm
m Josia, t e ba Jd.
3 l mra hmra ti as sl;
k b sj j ogun!
4 l mra fn in j:
k yin lin gun in yn!
dr lr l ogun pl akoto ogun lr yn,
pn k yn m,
k s gb gbay yn w!
5 K ni mo r y? br-bojo ti m wn,
wn pynd!
wn aknkanj wn ti ub,
wn s l l wo yn.
br-bojo y wn k, f Yhw.
6 ls er k l s sl,
gblgb akgun k l dr:
wn ks, wn ub lp rw,
nbi omi od Eufrts.
7 Ta ni ni n t dde b omi od Nl
t n b gbr omi j?
8 gpt ni dde b omi od Nl,
b gbr omi j r. w p:
mi y dde lti bor ay,
lti pa wn l run pl wn nyn r!
9 K yin in b sj j ogun!
K yin jagunjagun b sj j,
yin ar K ti ti Pt, t gb as,
yin ar Ld t s k!
10 gbn j Yhw ni j n, j gbsan,
lti gbsan lra wn t r;
id r y j ran ara wn y,
id r y mu j wn y!
B ni, Olwa Yhw gb Ogun f
e rb kan n rw,
lp omi od Eufrts.
11 Gk l Gld lti w ohun kunra,
w wnd, omidan gpt!
Lsn ni w e lpo ogn
k s s nkankan t l w sn!
12 wn oril-d ti gb npa tj r,
igbe t a k l lr ti tnk gbogbo ay:
ntor jagunjagun ti ub lr m ogun,
wn mjj ti ub p.
OGUN T B N GPT (LX. 26:13-28)
13 r t Yhw s fn wl Jerem ngb t Nebukadinsr ba Bbln dde l lu il
gpt.
14 kde r n gpt,
polongo r n Mgdl,
ryn r n Nf.
K w p: Ta gr, di mr,
ntor id e parun y k.
15 H! Aps h ti s b?
Agbra r k gb k?
B ni, Yhw ti gb e ub ln r:
16 m u ks, w b ti ub lul!
Ngb n ni n kn w fn n kej:
Dde! J k a pad s bl wa,
sd wn nyn wa,
jinna s id t e parun.
17 K fi ork y fn Farao:
Gdgd-k-da-l
ai-b-r-k-da-nkan!
18 mi fi y mi bra
- f ba ni t ork r j
Yhw gb Ogun! - n kan b w,
ni l b k Tbr lrn wn k,
b k Krml t sjibo kun.
19 L di r gbkn r,
omidan gpt t kn r bal t b:
Nf y di al,
ahoro t k s nyn nn r.
20 d ml arw gidi ni gpt:
ak einin lti rw t bl e.
21 Bkan n ni wn t gb fn i ogun
ld r db ml lr:
wn n ti pynd bkan n,
wn ti dj s l,
wn k l dr lj j.
Ntor j b wn ti d b wn,
kk bw fn jy wn.
22 gb! db ni p ej sf.
B ni, agbo wn b lti skal
l wn lr pl k
b gb t a b g igi;
23 wn g igi r, f Yhw.
B ni, wn k lk,
wn p ju e l, a k l k wn.
24 tj ti rbo omidan gpt,
t a fi l w ar rw.
25 Yhw gb Ogun, lrun srl, ti w p: Kys i t mi f l b Amn, r N, w,
Farao ti wn t gbkl e. 26 mi y fi wn l w wn t lpa m wn, l w
Nebukadinsr ba Bbln, l w wn rn r. gbn lyn gb t b e d si, a tn
ma gb ni gpt, gg b ay tij, f Yhw.
27 gbn w rn mi Jkb,
m e br, m e fy, srl.
Ntor mi b w gb l kr n il kr,
lti gba ran r kr n gbkn.
Jkb y tn r lf,
y ma gb n lf ls ni t y lnu.
28 w rn mi Jkb, m e br, f Yhw,
- ntor mi w pl r:
mi f par wn oril-d nbi gbogbo t mi fn k si;
mi k n m w s pin,
gbn mi y j ny pl dodo,
w k n l l jy.
47
F LR WN FLSTN (LXX:29,1-7)
r t Yhw s fn wl Jerem lr wn Flstl, k Farao t gun Gs: 2 By ni Yhw
w.
Awn omi r b lti rw,
od om-yal gidi ni, t y bo il n
ml pl ohun t b nn r,
wn l r pl wn nyn r.
wn nyn kgbe, wn dr,
gbogbo wn ar il n,
3 ngb t wn gb ariwo patak s wn in,
pl k ogun ti ti s r.
wn bb k wo oj wn m wn m,
ti b lw wn,
4 ntor j n ti d ngb t gbogbo
wn Flstn y par,
ngb t a pa Tr ti Sdn kal
tt kan olrnlw wn kyn.
B ni, Yhw y pa wn Flstn r,
yk erk Kftr.
5 A f or Gs!
K Akln pa rr!
Ad, yk nkm,
tt dgb wo ni ma fi ab k ara yn?
6 Ha! Id Yhw,
tt dgb wo ni w k n simi?
Wn ak r, dw dr, r, e j!
7 Bwo ni e l simi ngb t Yhw ti p fn un?
Akln ti bb kun,
nb ni kj j s.
F LR MB (LXX.31)
48
Lr Mb. By ni Yhw gb Ogun, lrun srl w.
gb ni fn Nb, ntor a ti fi e kgun,
a ti gun Kiriatam,
tj ti ibr-bojo fn l-oldi:
2 un k e go Mb m!
A ti gbmrn ibi fn un n Hbn w p:
y! j k a l pa r lrn wn orl-d!
w Madmn, a pa run bkan n:
id y s m.
3 gb! Ariwo igbe t b lti Abrm w p:
gb! parun l!
4 A ti gb Mb ub! ni a ryn
pl igbe l tt d Sr.
5 H! A gba n k Lht l pl kn.
H! A gb igbe kdn
b a ti skal k Horonm w p:
6 s: gba m yn l:
k faraw ktkt gb nn dn!
7 B ni, b w ti gbkl wn ibi agbra r,
a m bkan n.
Km y l gbkn,
pl wn lf r ti wn jy r, gbogbo wn.
8 Olparun b w b gbogbo l,
kan nn wn k n yege;
fonfoj i n y parun, a s k
l-ttj lgun: Yhw ti kde r!
9 K fi iboj kan fn Mb,
ntor a ti pa tn ptpt;
wn l r ti di ahoro,
k s ni t gb nb m.
10 (gb ni fn ni t fi w kr e i Yhw! gb ni fn ni t k fi id r kan j!)
11 Jj ni ti Mb lti gb we r,
t fknbal nn rrn b gdgd sl t,
t a k d kr nn g r,
b k ti l s gbkn r:
t adn r k ypad,
t rn ddn r k dnk.
12 Ntor n k, wo wn j t b, f Yhw - t mi y rn wn t e wdn s i, t
wn y fi e wdn, wn y d ohun in r n, wn y s f g r. 13 Ngb n ni
Km y ti Mb lj, b Btl ti di ohun tj fn il srl, y t gbkl. 14 Bwo ni w e
l w p:
Akgun ni w, aknkanj m ogun?
15 wn olparun Mb ti gk w b a;
yn we r ti skal l b pakpa.
16 parun Mb snm ts,
ibi d b a tn.
17 b a kdn, yin aldgb r,
gbogbo yin t m ork r.
w p Hn-n! p algbra ti d!
p ll!
18 Skal kr lr t go,
w jk lr tn, omidan Dhn,
t o fknbal: olparun Mb ti gk w b ,
ti gun wn ibi algbra r.
19 yin ar Aror, l dr sj n lti ma n.
br r lw wn t s sl.
br w p: K l d?
20 Oj ti Mb ntor parun r.
kdn, k kgbe!
ryn jk-jad Arnn p a ti pa Mb run.
21 dj ti d fn Ilttj t b lr k, fn Hln, Js, Mft, 22 Dbn, Nb, Bt-
Diblatm, 23 Kiriatam, Bt-Gml, Bt-Mn, 24 Kerit, Bsr, ti gbogbo l Mb,
kr ti n its.
25 A ti g wo Mb kr,
a ti ap r.
26 m u y b mt, tp s Yhw: Mb y yl nn b r, t un n y di ohun
sn. 27 b srl di ohun ly fn ? Tb b k? Tb a m u nbi t ti jal lrn wn
ol k, t w fi mi or ngb kgb t w b sr r?
28 yin ar Mb, kr nn l,
k ma gb nn ih wn kta!
e b rr t k il r lb giri onh l!
29 wa ti gb npa gbraga Mb,
gbraga alej: fg l,
gbraga l! fojdi mg! lkn agd!
30 - mi m w fojdi r! fYhw,
lr asn r, i fo r!
31 - Ntor n ni mi f sunkn fn
Mb, k n pohnrr kn fn gbogbo Mb,
pl kdn fn wn ar Kiri-Hrs.
32 mi f sunkn fn ju ti Jsr l,
w gb jr Sbm:
wn ka r gn kj omi kun,
gbr d Jsr.
Olparun ti b sn l i t ti kr r.
33 Ay ti ij dn ti par n il Mb.
K s t m n il lt,
ni t i t k r i e m,
a k gb igbe ay m.
34 Igbe Hbn ti ti Elel ti d Jhs. Wn k lti Sr tt d Horonm ti Eglati-eliy,
ntor wn omi Nmrm n tn ti di ibi ahoro.
35 mi k s n j k ee n Mb - f Yhw - k n kan rb lr wn ibi gga tb
k r trr s r r.
36 Ntor n ni y mi fi j fn Mb, b gb t fr b fn; y mi f fn wn ar Kiri-
Hrs b gb t fr b fn! sra t a k j ti fi b gb! 37 B ni, a ti f gbogbo irun or ti
irgbn, gbogbo w ni a ti k lb, t a r a f m d. 38 kn ti gba gbogbo k il Mb
ti gbangba orta wn, ntor p mi ti f Mb b wo t k wl - f Yhw. 39 K ni! ha ti
f b! Mb ti pynd pl tj k? K ni! Mb h ti di ohun sn, ohun br fn wn
aldgb r b?
40 Ntor by ni Yhw w:
(Wo n kan t f b y d,
t f rg bo Mb pl y r).
41 A ti gun wn l r,
a ti m wn ibi agbra r.
(kn wn jagunjagun Mb
y db kn obnrin t rb n j n.)
42 Mb ti parun l j orl-d m,
fn ttp s Yhw.
43 br-bojo, fn ti dkn b fn , ar Mb!
- f Yhw.
44 ni t b s fn br y b sn fn,
ni t b jde nn fn y b sn d.
B ni, mi y fa jkl rn y sr
Mb n dn bw fn jy wn,
f Yhw.
45 wn alsl ti dr lb b Hbn,
ngb t agbra wn d pin.
gbn in kan jde lti Hbn,
w in y jde lti Shn,
t pa iwj or Mb run,
ti agbr wn m algd.
46 rn b , Mb!
gb, yin ar Km!
Ntor a ti k wn mknrin yn l gbkn,
wn mbnrin yn ti di r gbkn.
47 gbn mi y y pn Mb pad lj iwj,
f Yhw.
dj lr Mb k j b l.
49
F LR WN AMN (LXX. 30: 17-21)
Npa wn m Amn.
By ni Yhw w.
j srl k n m,
j k n ajogn?
e t Mlkm fi w jogn Gd,
t wn nyn r w gba wn l r?
2 dra! wn j b - f Yhw
- ngb t mi y kgbe ogun lr
Rb-wn-Amn: un y di ahoro,
wn mbnrin r y jn.
Ngb n ni srl y k r wn
t k o lr, b ni Yhw w.
3 Krora, Hbn: olparun ti gk w.
Pohnrr kn, yin omidan Rb!
K w a f, krin ar,
ma l pl oj ab lra yn!
Ntor Mlkm y l gbkn,
pl wn lf r ti wn jy r pap.
4 K ni! w fi fonfoj r go, omidan albkt,
w gbkl ra r, w w p:
Ta ni ly lti w b mi j?
5 W t mi m br-bojo w b
n h gbogbo: a l yn l,
t olk lk y w n tir gb l,
k s n s ni t y k wn t s l j.
6 (gbn lyn n ni mi y y pn wn m Amn pad, f Yhw.)
F LR DM (LXX. 30:1-16)
7 Npa dm.
By ni Yhw gb Ogun w.
Tb k s gbn m n Tmn,
mrn h l ti tn ld wn amye,
tb gbn wn ti kn.
8 s, k pynd, farapam
dradra, yin ar Ddn,
ntor mi k parun w b s,
ngb t mi y w b w.
9 B wn t k so jr b w sd r,
wn k n fi nkankan sl syn;
b b e ol ru n w,
wn y k y t t wn lrn l.
10 Ntor mi ni mo t s s hh,
t mo t ibi r r s kedere,
t k l farasin m.
ran r ti parun: k s m!
K s n kankan nn aldgb r t w p:
11 Fi wn m aln bb r sl,
mi y b wn dgb, mi y s e
altlyn fn wn op r!
12 Ntor by ni Yhw w: Kys i, wn t k y k wn mu ago n n lti mu , w s r p
w y l l jy k? w k n l l jy, gbn w gbd mu ! 13 Ntor mi ti fi ara-mi bra
- f Yhw: Bsr y di ohun br ti tj, ahoro ti gn; gbogbo l r ni y gb tt
ayray!
14 mi gba i kan lw Yhw,
a rn akde kan lrn wn
orl-d lti kde p: parap!
K l tako wn nyn y!
dde fn j!
15 Ntor, w b mi ti s di ni kker
lrn wn nyn,
ni gn lrn wn orl-d.
16 B w ti dyj-ni t m n,
ti m kn r gbraga,
w t gb nn ih wn kta,
t w s tm ibi t ga jl!
Ngb t w e t r b y d,
mi y j lul lti ib, f Yhw.
17 dm y di ohun br; gbogbo wn t b kj lb r ni y y lnu, t wn y sf
ngb t wn b r gbogbo gb r. 18 B parun Sdm, b ti Gmr ti wn l agbgb, ni
Yhw w, k s ni t y gb nb m, nyn k n fi ib e ibgb m.
19 Kys i: B knn t jde lti in igb Jrdn,
ti l s ibi j elw tt,
b ni mi y e m wn f jde nb,
n j kan,
t mi y s m ni t w m t ib d.
n ta n til n lgb mi?
Ta ni l p m lj?
Ol gntn wo ni l tak m lj?
20 Ntor n k gb ohun t Yhw f e s dm,
ti b ti pr lr wn ar Tmn:
B ni, n a fa d gntn t kr jl l,
ibj wn y br lti r y.
21 Ariwo ub wn y m il m tt,
gbohn-gbohn r y gb d kun fefe!
22 Wo n kan t gk, t db y id,
t f fi y ap r rg bo Bsr.
kn wn m ogun dm,
n j n, y db kn obnrin t rb.
F FN WN L SR (LXX 30: 29-30)
23 Lr Dmsk.
Hmt dm, bkan n ni Arpd:
wn ti gb ryn bbur.
kn wn di omi pl br, wn k l farabal.
24 Dmsk ti tk, s ti etn lti s,
br-bojo ti m u,
(nira ti rora ti m u b ti obnrin t rb).
25 m e ! A ti k sl,
l olkk, l aly?
26 Bkn n ni wn d r ti ub n oj-de r, t gbogbo wn nyn ogun r parun n j
n, f Yhw gb Ogun.
27 mi y tann s wn giri Dmsk: y j fin Bn-Hdd.
F LR WN Y RB (LXX. 30: 23-28)
28 Npa Kdr ti wn jba Hsr, t Nebukadinsr ba Bbln gun. By ni Yhw w:
dde, k gk l b Kdr j,
pa wn m l-Orn run!
29 K a k wn g ti d gntn wn l,
k a k wn a ti wn ohun-l wn l,
k a k wn rknm wn l. K a kgbe fn un p:
fy n h gbogbo!
30 s, tt l, farapam dradra,
yin ar Hsr, f Yhw.
Ntor Nebukadinsr ti gbmrn kan s ,
ti pr s :
31 Dde! gk l b orl-d t k n ynu,
t gb n lf,
t k n ibod tb dn,
t gb n t kt.
32 A fi wn rknm wn e kgun,
wn d-gntn wn lk y di ohun kgun!
mi l t wn k s gbogbo aff,
wn t fa irun or,
mi y s k ibi b wn lti h gbogbo,
- f Yhw.
33 Hsr y di ibgb akt,
y di ahoro tt ayray.
K s ni t y gb nb m,
nyn k n fi ib e ibgb m.
F LR LM (LXX. 25:14-20)
34 r Yhw t d s et gb Jerem npa lm, n br jba Sedek ba Jd. 35 By
ni Yhw Olwa gb Ogun w:
Kys i, mi y run lm,
orsun agbra r.
36 m y m j aff mrin j lr
lm lti orgun mrin oj snm,
wn aff n y s t wn kkiri:
k n s orl-d t a k ti n r
wn t a l kr n lm.
37 mi y m ki wn ar lm ma gbn pl br
nwj wn t wn,
nwj wn t ti pinnu lti pa wn run.
m y k rn b wn
pl run gbgbn mi, f Yhw.
38 m y fi id l wn
tt gbogbo wn y fi gb.
mi y gb t mi kal n lm,
mi y fa ba r ti wn m ald r tu,
- f Yhw.
39 N wn j kyn, m y d wn r gbkn lm pad s ile wn, b ni Yhw w.
50
F LR BABLN
r t Yhw s ld s Bbln, s il Kld, lti nu wl Jerem.
UB BBLN, DD SRL (LXX:27,7-20)
2 l s ryn n lrn wn orl-d,
k kde r;
m e fi ohun khun pam,
kde r p: Bbln ti ub,
tj ti pa Bl, Mrdk ti f ptpt,
(wn re r ti dm,
wn r r f ptpt.)
3 Ntor orl-d kan b w b a j lti rw,
y t y s orl-d r di ahoro,
k s s ohun t y ma gb nb m,
ti nyn ti ranko ti s l, wn ti par.
4 N j n ti n kk n,
wn m srl y pad w:
wn y ma sunkn rn l,
lti w Yhw lrun wn.
5 Wn y gba Sn pad,
wn y kj s i w p:
w! j k a faram Yhw pl
mjm ayray t k n gbgb!
6 B wn d-gntn t sn ni wn nyn mi;
wn ol wn pdn wn,
wn m wn ko l lr wn k;
wn ko l lti or k d or kt,
b wn ti gbgb ibj-ran wn.
7 Gbogbo wn t r wn n pa wn j,
wn t wn w p:
K e bi wa, ntor p wn ti s Yhw,
pp j tt ti rt wn bb wn!
8 s kr lrn wn Bbyln,
kr n il wn Kld.
jde! e b wn bk t j agbo ran.
9 Ntor, s w , mi f gb pap
wn orl-d dde s Bbln lti il rw,
gbogbo wn y r b :
b ni a e ma m u;
f wn db wn ajagun gun,
t k pad lw fo.
10 A fi wn Kld e kgun,
wn t k o lgun y e etrn!
11 H! m a y!
go, yin t ba jgn mi j !
K ma f b m ml t a t sl fn onj!
K ma yan b ak in!
12 tj ti bo y r,
tj dm ti pa ni t b .
Nsisy ti di ni kyn lrn wn orl-d:
ahoro, al, il .
13 bn Yhw y s di ahoro,
y di ibi t k n olgb rr.
ni kni t b gba Bbln kj
y yanu sl, y sf ngb t b r gbogbo gb r.
14 r bo Bbln , rgb y k,
gbogbo yin taftaf!
K ta l , m e d f s!
15 kgbe ogun l e lr lti h gbogbo!
ti tnb, wn giri odi r w lul,
wn ibi agbra r ti ub.
gbsan Yhw d!
gbsan lra r!
K e b ti e s yn!
16 K pa wn t fn irgbn r n
Bbln ti wn t fi dj i ngb kr.
K olk lk s pad s orl-d tir,
jnn s id olparun!
17 d gntn t n n srl,
t wn knn lpa.
n kn t a gb m ni ba sr; lyn n ni Nebukadinsr ba Bbln, a ti f egungun r.
18 Ntor n ni Yhw gb Ogun, lrun srl fi w p: Mo d lti b ba Bbln w ti
orl-d r, gg b mo ti b ba sr w.
19 mi y s d srl pad s ibj r
k kj l s Krml ti s Bn,
k b l di lr lr k frm ti n Gld.
20 N wn j n, ti n kk n,
a w e t n srl,
a f aebi k n Jd,
a k s n r m nb.
Ntor mi y drji ba d yk t mo fi sl.
A RYN UB BBLN FN JRSLM
(LXX. 27:21-28)
21 Gk l b il Meratam; l b a j,
ti wn ar Pekd; s tl wn:
fa id y, pa wn run. f Yhw.
Tl gbogbo mi!
22 Il n kn fn rkrd ogun;
Jnb l l nb!
23 N gb, e a ti f l gbogbo gby tt?
Hn-n! Bbln ti di ohun br
lrn wn orl-d k?
24 A d d fn ,
s m l j k w r i.
A ti r m, a s ti gun r:
fn p t w ta s Yhw!
25 Yhw ti il ra ohun j r,
ti k ohun j bn r sta.
I b fn Olwa Yhw n il Kld:
26 K gbogbo nyn l ku n kan w sb,
ab k r sl,
k kgun j b r k,
fi e ohun t:
k nkankan m e k!
27 gbfun gbogbo ml r,
k wn skal l il alpat! Ibi b wn,
j wn d, gb bw wn ti d.
28 gb! yin t s sl kr n Bbln,
w ryn n Sn npa gbsan Yhw, lrun wa.
FOJDI (LXX:27,29-32)
29 pe gbogbo wn taftaf l b Bbln j!
Gbogbo yin t lo run, pg y i k:
san n fn un gg b i r;
gbogbo ohun t ti e ni k e s i.
Ntor e fojdi s Yhw,
nwj ni Mm Isral.
30 Ntor n ni wn d r y ub n oj-de r, t wn jagunjagun r y gb n j
n, f Yhw.
31 w ni mo f b j, fojdi!
f Olwa Yhw gb Ogun: j r ti d,
gb t mi b w.
32 fojdi l ks, y ub,
k s ni t y gb e dde:
mi y fi in s wn l r,
t y j gbogbo yk r.
YHW OLGBL SRL (LXX:27,33-40)
33 By n Yhw gb Ogun w:
A m wn m srl sn,
gbogbo wn t gun wn n d wn ml,
wn k lti d wn s.
34 gbn algbra ni Olrpad wn:
Yhw gb Ogun ni ork r,
ti gba j wn j.
un y j k ay simi,
gbn un y m k wn ar Bbln wrr.
35 Id lr wn ar Kld,
lr wn nyn Bbln,
lr wn jy ti wn lgbn r!
36 Id lr wn babalwo r;
k or wn dr!
Id lr wn m ogun r:
k br pa wn!
37 Id lr wn m jj t b nn r:
k wn db obnrin! Id lr wn ra r:
k a k wn l:
38 Id lr wn omi r: k wn gb!
Ntor orl-d re ni,
wr ni wn pl Egn wn!
39 Ntor n ni olgb igb pl ww y gb nb,
wn gng y ma gb nb.
nyn k n gb nb m,
lti randran n nyn k n fi e ibgb.
40 B gb t lrun gb Sdm ub,
pl Gmr ti wn l agbgb r, - f Yhw,
- k s ni t y gb nb m,
k s nyn t y fi ib e il m.
WN AR RW TI KNN JRDN (LXX:27,41-46)
41 wo wn nyn kan t b lti rw,
orl-d l kan;
wn ba algbra gbrad n wn pkun ay.
42 run ti k b lw wn;
k alln ni wn;
ariwo wn db ti j kun; wn gun in;
olk lk wn ti gbrad fun j ogun
lti b j, w omidan Bbln.
43 ba Bbln ti gb ryn n,
w r r, rora m u,
nira b ti obnrin t rb.
44 Kys : B knn t jde lti in igb Jrdn,
t l s ibi j elw tt,
b ni mi y e m wn f jde nb,
n j kan, t mi y s m ni t w m t ib d.
n ta ni til ni lgb mi?
Ta ni l p m lj?
Ol gntn wo ni l tak m lj?
45 Ntor n k gb ohun t Yhw f e s Bbln,
ti ohun t pr lti il Kld:
B ni, n a fa d gntn t kr jl l,
ibj wn y br lti r y.
46 Ariwo ub Bbln y m il m tt,
a l gb ariwo t a k l e lr lrn wn orl-d.
51
YHW GBGUN T BBLN (LX. 28: 1-9)
By ni Yhw w:
mi y m m olparun kan dde s wn ar Leb-Km.
2 mi y rn wn alt s Bbln
lti gb il r m tt: ntor a gbgun
k n ih gbogbo n j ibi n.
3 K taftaf kankan m e fa run r:
k a m e ynga nn w irin fn ogun!
K s y g ogun fn wn pr ogun r!
K fi gbogbo gb m ogun r e ohun t!
4 wn t gbgb ti ub n il Kld,
wn t a gn n k ub n gboro Bbln.
5 gbn srl k e op fn lrun r,
fn Yhw gb Ogun,
b til j p il wn kn fn s
ni Mm srl.
6 s kr nn odi Bbln,
(k olk lk yn gba m r l);
k m e parun nn jy r,
ntor kk gbsan Yhw ti d:
un y san n fn un gg b t s i!
7 Bbln j ife wr lw Yhw,
m gbogbo ay mu y b mt,
wn orl-d di aiwr.
8 Lgn ni Bbln ub, t f,
sunkn fn un!
l w rr wsn fn sn r:
by l r wsn!
9 - w f wo Bbln sn,
gbn k gba wsn.
j k a fi sl,
k olk lk l s il tir.
- B ni dj r ga d oj run,
gn d oj snm.
10 Yhw ti m ml dodo wa tn.
w, j k a ryn i Yhw,
lrun w, n Sn.
11 pn f m,
k p f kn!
Yhw ti m in ba wn Md ru, ntor gbmrn y s Bbln lti pa run: gbsan
Yhw ni gbsan fn tmpl r.
12 gb pgun sk lti klu wn odi Babylon!
K fikn agbra wn !
k wn am jde!
K yan wn nyn lti ba n bb!
Ntor Yhw pr kan, s ti e ohun t w s wn ar Bbln.
13 w t kal lb wn omi l,
w lr pl ra, gbyn r d,
pin ojkkr r d.
14 Yhw gb Ogun t fi ara-r bra:
mi b j k w n ogunlg nyn b e,
a kgbe ogun l lr sbsb!
15 Agbra r n fi d ay,
s fi d ay sl pl gbn,
s fi ye r t oj run.
16 Ngb t wn omi b rlu ara wn lj run,
fihn p fhn;
m wn kk gk w lti orgun ay;
e mnmn fn j,
s m aff jde lti il ra r.
17 Ngb n ni gbogbo nyn db mg l lye,
oj t algbd fn re r.
Ntor k ni wn re wny,
wn t k l m!
18 fo ni wn, i sn.
Wn y par ngb jy wn.
19 y k e b ni Jkb
ntor un ni d gbogbo gby,
srl s j y jogn r,
Yhw gb Ogun ni ork r.
L YHW TI K LL (LXX:28,20-16)
20 w ti j l fn l mi,
ohun j fn ogun.
mi fi f wn orl-d,
mi m gun wn jba,
21 mi fi f in ti lin,
mi m f k ogun ti lk ogun,
22 mi fi f knrin ti obnrin,
mi m f gb ti md,
mi f f dmknrin ti omidan.
23 Mo m f ol gntn ti agbo gntn,
mi fi f olko ti wn r,
mi m f wn al ti wn ll
24 gbn mi y j k w fi oj r ri b mo ti ma gbsan lra Bbln ti gbogbo wn ar
Kld fn gbogbo ibi t wn e s Sn, f Yhw.
25 w ni mo f b j, k l olparun,
- f Yhw, - w olparun ay,
mi f na w mi b ,
lti m y ub lul lti or k pta wn-n n,
lti s di k t a sun nn in.
26 A k n r kta gbl-r nn r,
k n s kta pl il nn r, f Yhw.
PIN BBLN D TN (LXX:28,27-33)
27 gb pgun sk n gbogbo gby,
k fn ip ogun lrn wn orl-d!
K wn orl-d mra sl lti kl ,
pe wn jba j p s i,
- Arart, Mnn ti Akns,
- yan ggun fn wn m ogun t r,
ma k wn ajagun lr in b b e t j.
28 m wn orl-de di mr lti kj j s i: ba Md, pl wn ajl r, gbogbo wn
ll r ti gbogbo il t b lb r.
29 Ngb n ni il y wrr, t y m tt.
r t Yhw pa s Bbln l:
k y agbgb Bbln pad s ahoro t.
30 wn akgun Bbln ti dkun j,
wn ti s pam nn l oldi wn;
agbra wn ti tn: wn ti di obnrin.
A fi in s wn ibgb r,
wn p dn r ti d s ww.
31 Akde s tl akde,
rn w lr rn,
lti ryn fn ba Bbln p a ti gba l r yk,
32 a ti gba n oj od, a ti fi in j odi,
br-bojo s ti m wn m ogun.
33 Ntor by ni Yhw, lrun srl w!
Omidan Bbln db il pak
ngb t a pa k lr r: b b e d s i,
m in k t kr n y jde.
GBSAN YHW (LXX:28,34-40)
34 ba Bbln ti gb mi m,
ti j m run; ti fi m sl b fo wo,
gb mi m b abm d,
ti fi m e kl kn in r.
35 J k a r gbsan nira t fn mi
ti gbogbo jy mi lr Bbln!
ni wn nyn Sn w:
K j mi w lr wn ar Kld!
n Jrslm w.
36 Ntor n ni Yhw fi w p,
w t mi f gbj r,
t mi y s gbsan fn .
mi y m omi od r gb,
t orsun od r y s gb.
37 Bbln y di kt alp,
ibjk fn ww, ohun yanu ti sf,
k s ni t y gb nb.
38 Wn b ramram b knn,
wn k b abo knn.

39 j ara wn gbn?
mi y fn wn n ohun mmu,
mi y fn wn mu y,
t wn y sun oorun ayray,
t wn k n l j m, f Yhw.
40 mi y m wn skal
b d-gntn l il alpat,
b wn gb ti bk.
ORIN AR LR BBLN (LXX:28,41-43)
41 Hn-n! a ti m u, a ti gun r k?
ni t kk r kn k gbogbo ay?
H! Bbln h ti di ohun br b
lrn wn orl-d?
42 kun ti dde s Bbln,
gbr j l r ti b ml.
43 wn l r ti di ahoro,
il t gb gg,
k s ni t gb nb,
a k y gba ib kj m!
BW YHW LR WN RE (LXX:28,44-57)
44 mi y e bw fn Bl n Bbln,
mi y gba ohun t gb m kr lnu r.
Lti sisy l,
wn orl-d k n i m w l sd r m.
wn gnn odi Bbln ti ub.
45 yin nyn mi,
s kr nn odi r!
K olk lk yn gba m r l kr lb bn Yhw.
46 gbn m e j k kn r rws! M e br r ff t wn gb kiri il n: ryn kan
n dnn, ryn mrn n dn kej; w ip ti bor ay; afip-joy kan l kej jde.
47 Ntor n wn j b,
ngb t mi y b wn re Bbln w;
tj y bo gbogbo gbgb r,
gbogbo wn nyn r ni y k lr il.
48 Ngb n ni run, ay ti gbogbo
ohun t b nn r y y lr Bbln,
ntor wn olparun ti w b a
lti rw, f Yhw!
49 Bbln fnrar gbd ub fn
wn m Isrl t a pa:
gg b wn kan ti ti w Bbln ub,
wn t a ti pa n gbogbo gby.
50 yin t b lw id r, l kr!
m e dr.
rnt Yhw lr il kr yn,
k Jrslm s w s kn yn:
51 Oj t w ngb t a gb b,
tj b w lj: ntor p wn jj
ti wn wn ibi-mm tmpl Yhw.
52 - n wn j b, -f Yhw
- ngb t mi y e bw fn wn re r,
wn t a pa y s ma dr
n gbogbo agbgb r.
53 B Bbln til ga d run,
k s m k il oldi r ga d ibi t a k l d,
pl mi ni wn olparun y d b a,
f Yhw.
54 gb igbe t jde lti Bbln,
irkrd l n il Kld!
55 Yhw pa Bbln run,
m ariwo l r dk;
wn j r l ma h b j wn omi l,
k ariwo ohn wn db gbohngbohn.
56 Ntor olparun ti skal sr Bbln,
ti gun wn jagunjagun r,
run wn ti . B ni,
Yhw ni lrun gbsan:
san san pl tt!
57 mi y fn wn jy ti wn
amye r mu, wn ajl,
wn on ba ti wn m ogun r;
wn y sun orun ayray,
wn k s n l j m, f ba,
ni t ork r j Yhw gb Ogun!
A PA BBLN KAL (LXX. 28: 58)
58 By ni Yhw gb Ogun w.
A w odi l Bbln lul ptpt,
a j wn ilkn l ibod r pl in.
By ni p wn nyn ti js asn,
t wn orl-d i fn in.
W F TI A J SN OD UFRTS
(LXX. 28: 59-64)
59 y ni t Jerem pa fn Sery m Nr, m Masy, ngb t ni y jde l s
Bbln pl Sedek ba Jd, n dn krin jba r. Sery j olr wn g nyn
kan. 60 Jerem ti k gbogbo rn t y b Bbln sn w kan oo, gbogbo wn r n t
a ti k npa Bbln . 61 Ngb n ni Jerem w fn Sry p: Ngb t w b d Bbln, k
w ri p w ka gbogbo r wny. 62 K w w p: Yhw, w fnrar n kde p a pa ib
y run, ti p k s n s nyn tb ranko nn r m, gbn p y di ahoro tt l.
63 Ngb t w b ti ka w n tn, k a so kta kan m , k a s j s rn omi od
ufrtes, 64 b w ti w p: By ni Bbln y e r, t k s n l dde kr nn ibi t mi
y k b a.
wn r Jerem k ju by l.
FIKN
52
JB JRSLM TI OORE T A E FN JEHOYKN
Sedek j m dn mknllgn ngb t gun or t, s jba fn dn mknl n
Jrslm. y r j ar Lbn t ork r j Hamitl mbnrin Jerem. 2 e ohun t k wu
Yhw gg b Jhoykn ti e. 3 y l s Jrslm ti Jd ntor bn Yhw, tt a fi k
wn kr nwj Yhw. Sedek t s ba Bbln.
4 N j kw dn ksn-n jba Nebukadinsr, ba Bbln w klu Jrslm pl
gbogbo gb m ogun r, pg ogun swj l n, s w yr y i k. 5 A gbgun ti l n
tt di dn kknl ba Sedek. 6 N j ksn-n o krin, ngb t yn m n l n, t
wn nyn k s r ohun j, 7 a d giri odi l n lu. Ngb t ba pl wn jagunjagun r r
y, wn s l n ru kr n l n, wn gba n t b lrn giri mj i n l sp gb Oko
ba, - wn ar Kld s l n m, - wn s m n rb pn. 8 gbn wn m ogun
Kld s tl ba, wn s b Sedek n il-ttj Jrk, nbi t gbogbo wn m ogun r ti fi
sl, t wn s tk. 9 A m ba n lwn, wn s m u l s Rbl n il Hmt ld ba Bbln
t e dj fn un. 10 Wn b or wn m Sedeka lj ara-r; bkan n ni e fn gbogbo
wn jy Jd n Rbl. 11 Lyn n ni f oj Sedeka, s fi wn id d . Ngb n ni
ba Bbln m u l s Bbln nbi t w nn wn tt di j ik r.
12 N j kw o karn-n, - y j dn kkndnlgn jba Nebukadinsr ba Bbln,
- Nabusaradn, olr am ogun kan t tl ba Bbln, wn Jrslm. 13 fi in sun
tmpl Yhw pl fin ba ti gbogbo il t w n Jrslm. 14 wn w m ogun
Kld t wn w pl olr am ogun n w gbogbo giri odi t y Jrslm k.
15 Nabusaradn, olr am ogun, k gbogbo yk wn nyn t b n l n l s
gbkn, wn t s lj ogun l sd ba Bbln ti wn yk on w. 16 gbn
Nabusaradn, olr am ogun, fi ap kan wn t k nlr n il n sl lti ma tj gb
jr ti fn i algbe.
17 wn ar Kld f wn p id tmpl Yhw pl wn gbr t ypo, ti agbada
kun id t b n tmpl Yhw; gbogbo wn ni wn k l s Bbln. 18 Wn tn k wo
er, wn k ti b, wn pn wnm, wn wo trr: lr kan, gbogbo ohun-n id t a
l fn sn. 19 Olr am ogun n tn k wn ife, wn wo trr, wn ab wnm,
wn k er, wn p ftl, wn kk ti wn wo ab g: gbogbo ohun t a fi wr ti
fdk e. 20 N ti wn p mj agbada kun n, ti gbr t ypo, t ba Slmn e fn
tmpl Yhw, a k l m wn id gbogbo ohun wny. 21 N ti wn p, kan j gbnw
mjdnlgn n gga; okn gbnw mjl ni a fi wn n yk, ipn r j ka mta, pl ih nn;
22 n or r j gbnw mrn-n t a fi id e; n yka or p n ni a fi wn dd ti ew
ond w gl fn, bkn n ni a e fn p kej. 23 wn dd ti ew ond n j
mrndnlgrn-n y wn or p n k.
24 Olr am ogun n m Sery olr lf n lwn, ti lf Sefan tl r, ti
wn am mta ti loro tmpl. 25 N l n m akra t a fi e oltj wn m ogun,
n lwn, nyn mje lti dl ba ni a r m n l n, akw ggun gb m ogun, ni t
gba-ni s i ogun, pl gta nyn ptk t a r n l n. 26 Nabusaradn, olr am m
wn, s k wn l sd ba Bbln n Rbl, 27 ba Bbln pa wn n Rbl, n il Hmt.
A k Jd n gbkn jnn s il r. 28 Gbogbo wn t Nebukadinsr k l n y n dn
keje: gbdgnl mtllgn (3,023) ar Jde; 29 n dn Kejdnlgn Nebukadinsr k
gbrinl mjllgbn (832) nyn n gbkn kr n Jrslm: 30 n dn
ktllgn,Nebukadinsr, Nabudaradani, olr am ogun, k tdnlgbrin dn-mrn-n
(745) wn ar Judea l s gbkn. pap wn j gbtllgn (4,600) nyn.
31 N j karndnlgn o kejl dn ktdnlgn t a m Jehoykn ba Jd l gbkun,
Efil-Merodk, ba Bbln, n dn t gun or t n drji Jehoykn, ba Jd, t s m u
jde kr nn wn. 32 fi oj rere b a sr, s fn un n t ba t ga ju ti wn ba yk t
b ld r n Bbln. 33 Jehoykn b a wn r sl, s b ba jun ngb gbogbo fn
yk j ay r. 34 ba Bbln s r p n ohun-l ngb gbogbo lti j d j fn yk j
ay r tt di j ik r.

WN ORIN AR
(KN JEREM)

ORIN AR KN

1
m e !
l t kn fn nyn ti w di nkan jk!
ll l lrn wn orl-d ti w di op.
Ol aldbnrin lrn wn gbrko
ti di ni t m sn.
B
2 Gbogbo ru l fi sunkn,
t omij gba gbogbo rk r.
A k r ni t nn
lrn gbogbo wn ollf r.
Gbogbo wn r r ti dal fn un,
wn ti w di t r.
D
3 Jd ti di r gbkn
lyn gb t a pa kal nn nira.
ti di tp lrn wn orl-d l r ibi simi.
Gbogbo wn t lpa r ti m u
nbi t k ti r y b.

4 wn n Sn f,
k s ni t l fn ry m.
Gbogbo n bod r ti di ahoro,
wn lf kdn,
wn omidan dr.
ti wn bnj!

5 wn t ni lra ti bor,
in wn t r dn trn:
Yhw ni j ny fn plp r;
wn m ww r ti l gbkn
ld amnisn.
F
6 Gbogbo go omidan Sn ni a ti gb lw r.
wn jy r db wn gb
t k r ibi lti jun;
rn l b allera nwj ni t l e.
G
7 Jrslm rnt wn j ti y r,
ngb t wn nyn r ub sw t
l r ni rn n lw,
wn elnn r i,
wn s fi parun r rrn n.
GB
8 Jrslm ti pp j,
ti di ohun m.
Gbogbo wn t ti y s ni wn w gn n:
ntor wn ti r r r.
kdn, foj pam.
H
9 r ara r ti l m et a r.
K m p gbyn un l r b ely;
ti ub di dun arinl!
K n oltn.
Yhw, w wo pnj mi;
t ti bor!

10 Elnn ti gba gbogbo ura r:


fi oj ara-r r wn kfr
t wn ibi mm r l,
ibi t m j r pp k gbd d.
J
11 Gbogbo wn nyn r ni krora,
b wn ti tr j;
a fi iyn e ppr fn onj,
k jde ara ba l j.
Bojw m, Yhw,
k w s kys b mo ti di ni gn.
K
12 Gbogbo yin r n, y,
k w w m,
b pnj kan b w t nira t tmi
t Yhw fi j m ny
n j bn gbgbn r.
L
13 O rn in lti k w,
t skal wn egungun mi,
ti d d s n mi, ti gb mi ub,
ti s m di ahoro
ti lknrn n gbogbo j.
M
14 r mi ni pa m,
ti fi w r d l mi lr.
O ti gb jg r w m lrn,
m agbra mi rws.
Olwa ti fi m l wn lw,
k s ohun t mo l e m!
N
15 Yhw ti k wn akgun t b ld mi sl.
ti pe pj s mi lti pa wn yn mi r.
Olwa ti fi s r wnd,
omidan Jd ml.

16 d t mo fi sunkn ni y,
t oj mi da omi gbr,
ntor oltn jnn s mi,
ni t b tn fn mi n y.
wn mknrin mi ti dm,
ntor agbra t ti p j.

17 Sn na w fn oj n,
k s s oltn fn un.
Yhw ti rn wn aninilra
lti h gbogbo s Jkb;
Jrslm ti di ohun m lrn wn.
P
18 Oldodo ni Yhw,
mi ni mo t s r.
gb n, gbogbo yin niyn,
w wo rora mi.
wn wnd mi ti wn d mi
ti di r gbkn.
R
19 Mo k pe wn ollf mi:
wn ti dal fn mi.
wn lf ti wn lgb mi k l nn l;
wn w ohun jj lti m wn y.
S
20 Yhw, w b nira mi ti p t!
In mi wrr; kn m bj;
H! lt ni m!
Id pa wn m mi nta,
ik pa wn nn il.

21 Gb b mo ti dr,
k s s ni t w t m nn!
Gbogbo wn t mi y m
ntor ibi t d b mi: i w r s ni!
J k j t w lr tt d,
k wn n tn db tmi!
T
22 J k w k wn hn nwj r,
k w s l wn
gg b w ti e s wa fn wn wa!
Ntr kdn mi p jj,
kn m ti bj rkj.
2
ORIN AR KEJ

H! Yhw ti da knkn bo omidan Sn


nn bn r!
ti s go Sn sl lti k w!
un k rnt pt ts r m lj run r!
B
2 Olwa ti pa gbogbo ibgb Jkb run ls oj n;
ti w wn ibi agbra omidan Jd lul nn bn r;
jba n pl wn jy r ni ti j sl,
t s ggn-n fn un.
Di
3 ti f gbogbo agbra srl pl bn gbgbn r,
fa agbra ap tn r syn nwj t;
ti dn sl n Jkb t j l.

4 ti fa run r le gg b t,
m kn w tn r bal,
gg b t ni ti pa gbogbo ohun t wu-ni lj;
ti da bn r sl b
in sr g omidan Sn.

5 Olwa ti e b t;
ti pa srl run,
ti ba gbogbo fin r j,
ti e lpo kdn lr krora fn omidan Jd.
F
6 ti w ibgb r lul gg b gb,
ti pa il pd r kal.
Yhw ti m-ni gbgb ry ti j simi n Sn.
ti k wn ba ti wn lf sl nn bn r.
G
7 Olwa ti krira pp r,
ti ka ibi mm r s ohun rra;
ti fi wn gnn odi wn fin r l w t;
ariwo s nn tmplYhw
GB
8 Yhw ti pr lti w odi omidan Sn lul.
ti fi wn wn n, k s dw dr
lr gbogbo parun t f e.
ti k f b giri odi ti il :
mjj ti w lul.
H
9 wn ibod r ti r sn il,
ti f p dn r.
wn ba ti wn jy r w ld wn kfr;
k s fin m!
n wn wl r pp k rran m lti d Yhw.

10 wn algb omidan Sn jk n il-l;


wn ti da eruku bor, wn w a f.
wn wnd Jrslm dorkod,
wn wo il.
J
11 kn ti ba oj mi j, in mi ti dr,
ror d mi ti dn tn
ntor parun wn mbnrin nyn mi,
ngb t wn m ww ti wn m-w
dk n gboro l l n.
K
12 Wn w fn wn y wn p:
nj d? ngb t wn dk l
n gboro l l n,
b wn ti jw m wn n y wn y wn.
L
13 K ni k k w, k ni w j,
w omidan Jrslm?
Ta ni l k y, t l t nn,
w wnd, omidan Sn?
Ntor pnj r tbi pp b omi kun;
ta n l w sn ngb n?
M
14 ran f ti asn ni wn wl r r fn .
Wn k fi r hn lti m gbkn jnn s .
Wn rran k fn , pl ir ti tnj.
N
15 Gbogbo r n t r ni ptw ly l lr;
wn sf, wn mi or fn omidan Jrslm.
arw jl ni di ely,
ni t e ay fn gbogbo gby tl?

16 Gbogbo wn t r ti ya nu s ;
wn sf, wn s pa eyn kk,
w p: wa ti gb e m!
j t ret ti d.
w t , a l fwkn n nsisy, w l r i!

17 Yhw ti e ohun t pinu,


ti m r r ,
mrn t ti e lti j ll;
ti e parun ls oj n.
ti fikn agbara t r,
ti m wn t elnn r lk.
P
18 K pe Olwa ngb n, krora,
w omidan Sn;
j k omij r ma n b gbr omi
tsn tru; m e dwdr,
m e j k oj r simi!
R
19 Dde! Kgbe n ru,
ti n rl fn sn ru;
t kn r sl b omi fn Yhw,
gb w dr sk s i
lti d ay wn pr r s.
S
20 W , Yhw, k w kys i:
Ta ni w ti l b r?
K ni! wn obnrin j m wn,
wn m t wn pa s fn!
Hn-n! a pa lf ti wl nn ibi mm Yhw!

21 wn k md ti ti gb
w lr il lsn n wn gboro,
wn wnd mi ti wn dmknrin mi
ti ub sw id.
w ti pnyn n j bn r,
w ti pa-ni ls oj n.
T
22 w pe gbk j b j dn lti h gbogbo;
k s ni t s sl tb t yege n j bn r.
wn t mo t, t mo s b dgb ni wn t ti parun.
3
ORIN AR KTA

Oj mi ti r pnj,
lb pn bn r.
2 ti m mi rn l sn knkn ls ml.
3 mi nkan n ni e lp,
t fi w f m shn-n shn-n n gbogbo j.
B
4 ti s ran ara mi ti w mi di gb,
ti rn egungun mi.
5 ti fi jg b m lrn,
ti fi rws d mi n fl.
6 fi knkn e bgb mi,
lrn wn k tij.
D
7 ti fi giri s mi m, mi k l jde;
ti m wn mi wwo j.
8 n ngb t mo krora nn dr,
d dr mi dr.
9 ti g kta d n mi,
ti dn m mi.

10 db ranko br t ran pa,


b knn t d d ran.
11 k gn sj n mi, ti f m ya,
ti s m di ohun rra.
12 ti fa run le, ti kj r s mi,
ti fi m e oj ibi t taf s.

13 ti gbin wn f r s mi lyn
lti in p f r.
14 Mo ti di ly fn gbogbo wn nyn mi,
mo ti di ni t a fi krin n gbogbo j.
15 ti fn mi n kanra j y,
ti fn mi n or mu y.
F
16 ti f yn mi pl kuta ww,
ti fn mi n er j.
17 ti s lf di jj fn mi,
mo ti gbgb ire!
18 Mo w p: Agbra mi ti tn,
ti rt i n t ti d Yhw w.
G
19 rn lr pnj ti rora mi db or ti ror!
20 Ldkun ni m mi ron kn n,
s ti rws nn mi.
21 Ohun t mi y s fn kn mi ni y,
k ba l tn n rt:
GB
22 Oj rere Yhw k t tn,
oj n r k t par.
23 rr ni m u sj, tt r tbi!
24 m mi w p: Yhw ni pn mi!
ntor n ni mi y n rt s i.
H
25 Yhw dra fn wn t gbkl e,
fn m t w a.
26 dra lti dr pl sr
fn gbl Yhw.
27 nfn fn nyn lti gb jg w lti kker.

28 K nkan jk n dk jj
ngb t Olwa m u wwo,
29 k ki nu r b eruku;
by l tib n rt!
30 k fi rk r fn ni t gb ,
k s j gn y!
J
31 Ntor Olwa k k m ary tt l:
32 b b j-ni ny, lj n,
gg b in rere l r.
33 Ntor p k w lti ma r-ni sl,
lti ma fyj wn m nyn!
K
34 Ngb t a b fi s t gbogbo
wn lwn il n pa,
35 ngb t y t nyn pad
nwj Oldmar,
36 ngb t a b r fn nyn nn dj:
j Olwa k r i?
L
37 Ta ni n lti sr k nkan s w?
Tb k e Olwa n pinnu r?
38 j k e lti nu Atbi Jl
ni ibi ti ire ti jde w?
39 K ni w e t nyn fi kn?
Ely t un b kk mra lti gun r!
M
40 j k wo n wa, k y w,
k wa s pad sd Yhw.
41 j k gb kn wa ti w wa sk
s lrun t b n run.
42 w ti d, lt ni w.
w k s e drj!
N
43 w fi bn bora, w s l wa jn,
t w pa w ls oj n.
44 w fi kk boj
k dr wa m e d d r.
45 w ti s w di ohun tn,
ni t lrn wn orl-d.

46 Gbogbo wn t wa ti jm la nu fn wa.
47 br ti kt ni pn wa,
pl parun ti kgun.
48 Oj mi da omij b orsun omi,
fn parun wn mbnrin nyn mi.

49 mi fi oj sunkn l dk, l simi.


50 tt dgb t Yhw y wye lti k run.
51 Oj mi ti bj fn gbogbo wn mbnrin l mi.
P
52 wn t fi m b lnd ti l mi l b y.
53 Wn ti ju m mi sn kt,
wn s m lkta.
54 wn omi ti t or mi r;
mo k w p: Mo gb!
R
55 m k pe ork r, Yhw,
lti in kt jnjn.
56 w gb b mo ti k p:
M e k et ddi s dr mi.
57 w snm ts n j t mo k p .
w w p: M e br!
S
58 w ti gbj m mi,
w ti ra ay mi pad.
59 w r ibi t wn e s mi:
w dodo fn mi.
60 w ti r gbogbo mrn t wn d s mi.

61 w ti gb sks wn, Yhw,


ti gbogbo r t wn pa s mi
62 wn r kl t wn t mi s
ld s mi n gbogbo j.
63 W b mo ti di ni t wn fi krin
lr jk tb lr dde wn.
T
64 Yhw, sn fn wn gg b i w wn.
65 M kn wn le,
k gn r w lr wn.
66 Fi run l wn,
pa wn r kr lb run!
4
ORIN AR KRIN

gblgb wr ti , wr t dra jl!
A ti f wn kuta mm s orgun gbogbo gboro.
B
2 wn mknrin Sn nye lr gg b wr tt,
H! ti di ohun t kw wo am,
i w amkk lsn!
D
3 n wn ww pp fi m fn m wn,
gbn wn obnrin nyn mi ti n
b gng in al.

4 ngb ti m ahn m-w l m rg r;


wn m ww br onj
ls ni t y fn wn j.

5 wn t ti j onj t gbdn,
ti k n gboro;
wn t w w oy
lti kker wn ti w di ni t sn lr tn.
F
6 s omidan nyn mi rkj wn Sdm,
t a parun n j kan,
l fi w p.
G
7 wn d r dn ju ynyn tl r,
wn funfun ju wr l;
ara wn dn ju kn,
t w wn wu-ni b sfr.
GB
8 Oj wn ti w knkn ju dd l,
a k l m wn m n gboro,
w ara wn ti l m egungun wn,
wn ti gb b igi.
H
9 wn t id pa ti orire ju wn t eb pa,
t wn ub pl rws l r so oko j.

10 wn obnrin aln ti fi w ara wn


se m wn fn onj: nn jnb t
d b omidan nyn mi.
J
11 Yhw ti t run r lrn,
ti da bn r sl,
ti da in kan sl n Sn,
t y j pl r run.
K
12 wn ba alay k gbgb,
pl gbogbo wn ar ay,
p elnn ti t l wn ibod Jrslm .
L
13 y l ntor wn wl r
ti e wn lf r,
t wn ta j oldodo sl lsn-n gangan!
M
14 Wn n b afj n gboro,
b wn ti fi j ba ara wn j;
ngb n ni a k l fwkan a wn m.
N
15 A k m wn p: Pad, alm!
Dyn! M e fwkn m!
B wn b s l b wn orl-d
a k fn wn ly lti t ib d.

16 Oj Yhw ti t wn k,
k bojw wn m.
A k bw fn wn lf,
a k s y wn wl s.

17 Oj wa ti knkn
b a ti wo n fn rnlw,
ti di ml-mfo!
wa n lti or il wa fn orl-d olrnlw,
gbn wn k l gba-ni l.
P
18 wn t wa ipas wa,
wn dn oj de wa,
gbyn wa snm ts, j wa ti p!
R
19 wn t l wa sr gidi,
wn sr ju wn y id oj run;
wn l wa b lr wn k,
wn lg d w nn dn.
S
20 A ti gba m im wa,
ni rr Yhw ti b sn fin wn,
ni t w fn p:
Lb jj r ni ma gb n wn orl-d.

21 Y, k in r dn, omidan Edm,


w t gb n s!
A fn n ago n mu bkan n:
w y y, w y s fi hh r hn!
T
22 A ti w r n, omidan Sn;
un k n k l gbkn m!
gbn un y b r w,
omidan Edm, y t r wn r!
5
ORIN AR KARN-N
Yhw, rnt ohun t l s wa,
w bojwo pnj wa!
2 Ohun jogn w ti di ti wn jj,
wn il wa ti b sw oriolori.
3 w ti di m aln bb,
wn y wa ti di op.
4 e ni w ra omi mu,
w gbd sanw k a t igi.
5 jg ti w w lrn,
ay ti ni w lra;
a ti sn kan giri, k s simi.
6 e ni w trj lw gpt,
ti sr k a t l jun y.
7 wn bb wa ni ti :
wn s ti di als;
wa ni a s w gb r wn.
8 wn r ti di g wa,
a k s r ni gb w lw wn.
9 e ni fi ay wa wwu lti w
onj nwj id nn ahoro al.
10 w wa ti jn b dr,
ntor ebi gbgbn t pa w.
11 Wn ti ba wn aya wa j n Sn,
ti wn wnd wa nn wn l Jd.
12 Wn ti fi w wn m wn ald wa poknso;
wn k s bw fn oj argb.
13 wn dmd ni w l l,
wn dmknrin ti t lb r igi.
14 wn algb ti k ibod sl;
wn dmd k krin m.
15 Ay ti par nn kn wa,
ij wa ti ypad s f.
16 Ad or wa ti , rn b wa,
ntor w ti d!
17 d t kn wa fi sn n y,
t oj wa fi knkn:
18 ntor p k Sn ti di ahoro,
wn ww rn nb!
19 gbn w Yhw, w tt l,
t r b lti ran d ran.
20 w e l gbgb wa tt l,
tb w l k w sl l wyn?
21 M wa pad sd r, Yhw,
wa y s pad w.
T wn j wa e gg b ti tij.
22 B w k b ti k w sl ptpt,
pl bn t k m n wn.

W BRK

1
BRK TI J WN J N BBLN
y ni wn r w Brk m Nrry, m Msy, m Sedek, m Hasad, m
Hlk, w t k n Bbln, 2 n dn karn-n, j keje o, n kk kan n t wn ar
Kld gba Jrslm , t wn s fi in j o.
3 s e t Brk ka wn r w n fn Jekon m Jehoykm, ba Jd, ti nwj
gbogbo wn t w gb kw n, 4 wn ll ti gbogbo wn m ba, ti wn algb, n
r kan, k fn gbogbo nyn ptpt, lmd, lgb, fn gbogbo wn t gb n
Bbln, n bb omi od Sd. 5 Wn sunkn, wn gbw, wn s gbdr nwj Olwa; 6
wn tn d ow j, olk lk wn dw gg b ip r ti t, 7 a s fi ow n rn s
Jrslm fn lf Jehoykm m Hlk, m lm, ti fn wn lf yk pl wn
t b pl r n Jrslm . 8 Brk kan n ni r wn ohun l il Olwa gb pad n j
kw o Sfn, wn ohun-l il Olwa t a k kr n tmpl, t s m k a d wn pad s il
Jd, wn ohun-l fdk t a e pl Sdk m Js, ba Jd, 9 ngb t
Nebukadinsr ba Bbln k Jkn pl wn m ald, wn on irin, wn jy ti
wn mknn kr n Jrslm ngbkn l s Bbln.
10 Wn kw by p: gba ow t a fi rn s yn y, k s fi ra ohun b sunpa, b k
fn , ti trr; k t r b lti gb e l sr pp Olwa lrun wa. 11 K gbdr fn
y Nebukadinsr ba Bbln, ti fn y Blsr m r, k j ay wn p b run; 12 k
Olwa fn wa n agbra ti ye k a ba l lo ay wa lb b Nebukadinsr ba Bbln, ti
lb b Blsr m r, k a l sn wn p, k wa s l r oj rere wn. 13 K gbdr fn
wa bkan n, s Olwa lrun wa, ntor w ti s i, n tt di j n ni bn ti run Olwa
k pad lyn wa. 14 Nkyn, k ka w y, k ba l jw yn nn il Olwa n j dn
ti n wn j pd. 15 K w p:
JW
dodo ni ti Olwa lrun wa, gbn tj b w lj ln, tj fn wn ar Jd ti wn
nyn Jrslm , 16 fn ba wa ti wn ald wa, fn wn lf ti wn wl wa, fn
wn bb wa, 17 ntor w ti d nwj Olwa, 18 w ti gbrn s i, wa k fets ohn
Olwa lrun wa lti rn gg b t Olwa fi ll fn wa. 19 Lti j t Olwa ti m wn bb
wa kr n il gpt tt di n oln, ni wa k gbrn s Olwa lrun wa lnu, t wa t, nn
fets ohn r. 20 Ntor n ni ibi ti rn fi b wa y, y t Olwa p fn rn b gg b ti
s fn rn r Ms, n j t m wa kr n gpt lti fn wa n il t n pl wr ti oyin,
gg b ti r ln sbsb. 21 wa k gb ohn Olwa lrun wa, gg b wn r wl t rn
s wa; 22 w tl af kn bbur wa l, t sin wn lrun jj, t a s fi b m Olwa
lrun wa bn.

2
Ntor n ni Olwa fi m r t s s wa , y t s fn wn adj wa t dar srl, wn
ba wa ti wn jy wa, wn ar srl, ti ti Jd; 2 lb run l y, nn gbogbo gby, a
k t gb ir ohun t e s Jrslm r, gg b ohun t a k sn fin Ms, 3 t fi j p olk
lk wa j m r. 4 n j b l, fi w l w wn jba gbogbo t y wa k, lti s w di
ni gb ti ahoro lrn wn nyn yk nbi t Olwa t wa k s. 5 Wn kr n ip g lti
di ni t sn, ntor w ti Olwa lrun wa, nn k et s ohn r.
6 dodo ni ti Olwa lrun wa, tj b w lj ln, pl wn bb wa. 7 Gbogbo whl t
Olwa pr fn wa ti l s wa. 8 wa k s w oj Olwa npa yyg fn rn bbur kn
wa: 9 ngb n ni Olwa ps kk t k whl y b wa; ntor oldodo ni Olwa n gbogbo
i t n k a e, 10 gbn wa k tts ohn r lti tl t Olwa pa fn wa.
WN B
11 Nsisy, Olwa, lrun srl, w t o m wn nyn r jde kr n il gpt pl ap l,
pl wn m ti i yanu, npa agbra l ti ap algbra, t s di olkk tt di n oln,
12 w ti d, w ti dra, w ti dodo, Olwa lrun wa, nn gbogbo wn fin r.
13 Fa bn r kr ld wa, ntor wa k ju ba d kker t k lrn wn orl-d t
w fn wa k s. 14 Jre gb dr ti b wa, Olwa; gb w ntor l r, k o s
fi oj rere r w w, nwj wn t w m wn k wa ngbkn, 15 k gbogbo
gby l m p w ni Olwa lrun wa, b srl ti ran r ti j ork r. 16
Olwa, bojw w lti bgb mm r, k w s kys wa, ttsl, k o s gb tiwa,
17 Olwa, la oj r fn kys; wn k n ip -k, wn t m k l jde lti
im wn, wn k l fi go ti dodo fn Olwa; 18 gbn n olpnj t kn fn nira, t a
rsl l lgbra, t in oj r ti k pl ebi, y n fi go ti dodo fn , Olwa!
19 wa k l bb nwj r ntor i wn bb wa ti ti wn ba wa, Olwa lrun wa.
20 Ntor w ti rn bn ti run r s wa, gg b wn wl rn r ti kde r n ork r
by p: 21 By ni Yhw w: K trba lti sin ba Bbln; ngb n ni yin t l dr n
il t mi ti fifn wn bb yn. 22 gbn b yin k b tts r Olwa lti sin ba Bbln, 23
mi y m k orin ay ti ij dn yw dkun n wn l Jd ti ti Jrslm, gbogbo orl-
d n y di ahoro ln olgb. 24 gbn wa k gb r r lti sin ba Bbln, ngb n
ni w m wn r t w s lti nu wn rn r wl ; a k wn egungun wn bb
wa ti ti wn ba wa kr n ip wn. 25 S w nsisy t a ti k wn sn orn gbgbn ti
sn tt ru. Ebi s n y ti id pl jkl rn t pa w lrn i bbur. 26 w s s Il
y t j Ork r di ohun t w ln ntor ibi il srl ti ti il Jd.
27 Sbsb, Olwa lrun wa, w ti b wa l pl f ti oj rere l r, 28 gg b w ti w
lti nu rn r Ms n j t w p fn un lti k fiin r nwj wn m srl by p:
29 B yin k b fets ohn n, dj p ognlg plp nyn l y y di ba kker d
lrn wn orl-d t mi y fn wn k s, 30 ntor m m p wn k n fets mi: nyn
olr kunkun ni wn e. gbn wn y ron ara wn w, 31 wn y s m p mi ni Olwa
lrun wn. mi y fn wn n kn ti et t gbran. 32 Wn y yn m n il gbkn wn,
wn y rnt ork mi: 33 wn k n e or kunkun m, wn y s yg fn i bbur wn
ngb t wn b rnt kdr wn bb wn t wn s Olwa. 34 Ngb n ni mi y tn k
wn j p s il t mo fi bra fn wn bb wn Abrhm, sk, ti Jkb, wn y s jg l
e lr. mi y m wn lpo, wn k s n dnk m. 35 mi y b wn d mjm ayray,
mi y ma j lrun wn, wn y s ma e nyn mi, mi k s n l wn nyn mi
srl kr lr il t mo ti fn wn.

3
Olwa algbra jl, lrun srl, pl kn olpnj ti m nira ni k p . 2 Fets wa,
Olwa, k o s n fn wa, ntor w ti s . 3 w gnw tt ayray, w s gb
ldkun. 4 Olwa algbra jl, lrun srl, dkun gb b wn srl t k l
y, wn m ni t s , wn t k fets ohn Olwa lrun wn; y t fa
whl t d b wa y. 5 M e rnt e wn bb wa, gbn wy k w rnt w
algbra r ti ork r. 6 B ni, w ni Olwa lrun wa, w s f yn , Olwa. 7 Ntor w ni
o br r sn wa k wa ba l k pe ork r. w f yn n il gbkn wa, b
wa ti m gbogbo i bbur wn bb wa kr nn kn wa, wn bb wa t wn .
8 wa s n y ln n il gbkn nbi t w fn wa k s lti s w di ni y, ni p, ti olbi,
lyn gbogbo e wn bb wa, t wn jnn s Olwa lrun wa.
GBN J SRL LGN
9 srl, gb ln y,
ttsl lti m k.
10 srl, e t w fi w n il wn t r,
t w dargb l n il jj,
11 t w fi k baraj,
t a s k kn wn t re sr?
12 Ntor p w ti k orsun gbn sl ni!
13 b e p w ti rn n n Olwa,
w b ma w n lf tt ay.
14 L k ibi t gbn ti agbra w,
lti m ibi t m w bkan n,
nbi t a gb l r j pp ti y,
nbi t ml b fn oj,
t lf gb.
15 n ta ni m ibjk r,
ta ni ti wn ura r l?
16 Nbo ni wn olr wn orl-d w,
wn t kso ranko ti il d,
17 wn t fi wn y oj run er,
wn t k fdk ti wr j,
y t wn nyn gbral,
t wn f fi e ohun-n ln wn,
18 wn t fi k pp e i fdk,
t i wn rkj ohun rn?
19 Wn ti par! Wn ti skal re ip-k!
wn mrn ti dde rp wn,
20 wn d lj tt ti r ml,
wn s ti gb lr il ay:
gbn wn k m n m,
21 wn k m ipa r.
Bkan n ni k e y wn m wn,
wn jnn s n r.
22 wn ar Knn k m nkankan npa r,
wn ar Tmn k n ye r;
23 wn m gr ti w gbn nn ay,
wn onw Mdn ti ti Tm,
wn olw ti wn t lpa m,
wn k m ibi t ipa r gb.
24 W b srl t e bgb lrun ti tbi t,
w b gbgb il r ti gbr t,
25 tbi, k n pkun.
ga, l br!
26 Nbi t a gb b wn mrn olkk
ay tij, wn ga gidi lr dr,
akgun lj ogun.
27 lrun k s yn wn,
k fn wn n n m,
28 wn gb ntor gbn wn,
wn parun nn w mg wn.
29 Ta ni gk run l m u w,
ta ni m u skal lti oj snm?
30 Ta ni gun k kun l r i,
t s fi wr tt gb w?
31 K s ni t m n r,
k s ni t m ipa r.
32 gbn ni t m ohun gbogbo m ,
fi gbn r wd r,
ni t d ay fn ayray,
t s fi wn ranko kn in r,
33 ni t rn ml n, t s l,
t p pad,
t s gb tir pl br;
34 wn rw dn n ip wn pl ay;
35 b ti p wn ni wn dhn p:
wa n y!
Wn tann pl ay fn ld wn.
36 un ni lrun wa: k n lgb.
37 ti wd gbogbo n m,
t s fi l w Jkb rn r,
fn srl ynf r;
38 b ni gbn fi d in ay,
t s b wn nyn l.

4
un ni w ln lrun,
fin t w ll;
n kni t b pa m y y,
n kni t b k sl y k.
2 Jkb, pad w d m,
fi ml r rn l sn l:
3 m e fi go r fn lmrn,
m e fi iy r fn jj nyn.
4 srl, w orire n tt:
a ti fi ohun t wu lrun hn w.
KDN TI RT JRSLM
5 mkn, yin nyn mi,
ba yk t a fi rnt srl!
6 A ti t yn fn wn orl-d,
gbn k e fn par.
A fi yn l w t ntor ti fa bn lrun.
7 Ntor yin ti m ld yn run,
ngb t rb s wn bra,
le s lrun.
8 yn ti gbgb lrun ayray t b yn!
s ti b Jrslm t tj yn nn j,
9 k s kys b bn ti jl yn,
lti d lrun, w p:
K gb, yin aldgb Sn:
lrun ti fi bnj kkor rn s mi.
10 Mo ti foj mi r wn m mi
lkunrin lobirin t a ko lr,
ti ni Ayray fi j wn ny.
11 m ti fi ay b wn dgb;
gbn pl bnj ti kn
ni m w wn ngb t wn l.
12 K n kni m e y m,
b mo ti di op t pdn ognlg;
m di ahoro ntor wn m mi,
ntor p wn ti yg fn fin lrun,
13 t wn k s m wn r;
t wn k rn lj n wn ln r,
t wn k tl ipa k gg b w dodo r.
14 w n, yin aldgb Sn!
K rnt ay gbkn wn m mi,
t Atrr-ky m w b wn!
15 Ntor m orl-d kr w b wn,
il-kl ti eld-kd,
t k bw fn argb,
t k s lj n fn md kker.
16 Wn k wn mlj mknrin op n l,
wn fi sl nkan lj k
wn mbnrin r dr t .
17 Bwo ni mi e l rn yn lw?
18 ni t k whl b yn,
un kan n ni y gb yn l lw wn t yn.
19 ma l, yin m mi,
ma b n yn l!
mi y nkan dr n ahoro;
20 mi ti b a lf kr lra mi,
m ti w a f fn tt;
mi y k pe ygyig b mo ti wa ly.
21 fknbal, yin m mi,
k k pe lrun,
un y gb yn lw ni ip,
kr lw wn t yn.
22 Ntor mi dr de Oldmar fn gbl yn,
ay kan b fn mi lti d ni Mm,
fn oj n t y d fn yn lp,
lti d ba ayray, Olgbl yn.
23 Ntor nn omij ti f ni mo r yn t l,
gbn lrun y d yn pad fn mi
tt l nn ay ti ij dn.
24 B wn aldgb Sn ti r yn
nn gbkn nsisy,
bkan n ni wn y tn r gbl yn
lti w lrun lp j,
gbl t y d fn yn pl go l
ti l lrun.
25 yin m mi, farada bn t ti w
lrun w fn yn.
t r ti fi ay ni lra,
gbn w y r parun r lp,
t w y s gb s r l e lrn.
26 wn m mi ynf ti rn lj n burk,
t a k wn l b agbo ran
t t k ngbkn.
27 mkn, yin m mi,
k pe lrun:
ni t m yn r dnw y y rnt yn.
28 Ntor b af yn b m yn n jnn s lrun,
k pad w a lmw t b j b l.
29 Ntor ni t k pnj y d ba yn
y tn fn yn n ay ayray
npa gbgb yn l.
30 Farabal, Jrslm:
ni t ti fn n ork kan y t nn.
31 Ib b wn t wn l n lkul,
wn t in wn dn s ub r!
32 gb ni fn wn ibi t fi wn m r e r,
rn b y t gba wn mknrin r.
33 Ntor b ti y nn ub r,
t in r s dn s parun r,
bkan n ni un y r pnj fn parun ara-r.
34 mi y m ay l r pl ognlg nyn kr,
fg r y ypad s bnj,
35 Ol-run y rn in s i fn plp j,
wn iwin y fi e bgb fn j pp.
36 Jrslm, wo ap l-moy,
wo ay t ti d lrun b w fn .
37 Kys i: wn b, wn m r
t w w ngb t wn l,
wn pad b, b a ti gb wn j lti
l-orn tt kan w-orn,
pl ni-Mm,
wn y nn go lrun.

5
Jrslm, b a ti ti bnj r sl,
gb w go lrun w tt l,
2 w w dodo lrun,
gb ad go ba ayray d or r;
3 ntor lrun f fi w r hn
nb gbogbo lb run,
4 ntor lrun ni y fn n ork r tt l:
lf dodo ti go fknbal.
5 Jrslm, dde dr,
n r lr k gga, k w s wo ih Il wr
wo wn m r t a k j
lti w-orn ti l-orn,
pl ni-Mm,
wn y ntor lrun rnt.
6 Ntor wn fi s rn l ngb t wn fi sl,
b wn t ti m wn l.
gbn lrun ti d wn pad fn ,
t a gb wn pl go gg b wn m ba.
7 Ntor lrun pinnu p k a fa wn
k gga ti wn kt ayray kal,
ti lti k il kn fonfoj,
lti m il ay tj,
k srl ba l rn pl fknbal lb go lrun.
8 wn igi igb ti gbogbo igi b n
y e ibji fn srl pl lrun;
9 ntor lrun y e amn srl,
nn ay lb ml go r,
n ti dodo r y s ma sn wn l.
W JEREM
dk w t Jerem fi rn s wn r gbkn t wn l Bbln pl ba Bbln,
lti m wn m wn ln t lrun ti fifn un.
6
Ntor wn t a ti d nwj lrun, Nebukadinsr ba Bbln y k yn ngbkn l s
Bbln. 2 B b ti d Bbln, k dr p nb fn dn pp tt di ran keje;
lyn n, ni mi y m yn jde n lf. 3 gbn yin y r wn r
fdk ti wr ti ti igi t gb l jk n Bbln y t drba wn kfr.
4 K ra yn! K m e faraw wn jj n, k m e br nwj wn
r y, 5 ngb t yin b r agbo wn nyn t b wn nwj ti lyn, k w
nn kn yn p: w ni y k a b, g. 6 Ntor ngl mi w pl yn: un ni
y tj ay yn.
7 Ntor on n ni e ahn wn t dn pl wr ti fdk: ohun tn ni wn, wn k l
sr. 8 Gg b wnd kan t f ohun , m wr, fi e wn ad fn wn or wn
r wn. 9 Ngb mrn wn wr k wr ti fdk ara wn r wn l fn l ara
wn; n wn fi wn e bn fn wn aw t b n il r wn. 10 B ti nyn ni wn fi
a w re wr, fdk ti igi wny; gbn wn k l gba ara wn lw dr ti kkr,
11 pl gbogbo w pupa oly t a gb w wn. nu ara wn ntor eruku il r t gbn s
wn lra. 12 kan gb p dn b ajl gbrko kan, gbn k l pa ni t b ;
13 mrn gb id ti k lw tn, gbn k l gba ara-r l lj ogun tb lw ol. 14 yn
fihn dj p wn k e lrun: m e br wn!
15 Gg b wo t nyn l t k wl m ngb t b ti f, b
n ni wn lrun wn t wn gb sn wn il r wn. 16 Oj wn kn fn eruku t s
wn t wl r sk. 17 Gg b a ti n ni wn lrun wn t wn gb sn wn il r
wn. 16 Oj ti nyn t ba ml k a t m u l pa, b n ni wn wr ti ti wn
lkn il r wn pl kkr ti dn k wn jgd m e wn ib l jal. 18 Wn tan
tp fn wn t p ju y t wn fnrawn l l, sbsb wn r y k l r kan nn
wn.
19 wn kan lrn wn db p j il r n: a gb p kkr t jde nn il ti j in
wn run, pl a ll t a fi w wn. Wn k m p 20 oj wn ti d dd pl fn t r n il
r n. 21 dn f lr wn ti lra wn, pl pandd ti wn y oriri, wn olgb
b nb pl. 22 yin y fi wn m wny m p wn k e lrun: m e br wn! 23
y k wr t a fi b wn lw; gbn b n kni k b nu dr ar wn, y k n l m wn
dn. Wn k l fi ara m nkankan ngb t a r wn. 24 Ow ni a s fi ra r wny, iye kye
t b j, wn k n m y. 25 e ni gb wn l jk b wn k ti n s, y fi r wn
han wn nyn. tj pa wn t sn wn bkan n: ntor wn ni gb wn r n dde
b wn b ub lul. 26 B a b gb wn dr, wn k l fnrawn rn, b wn b trba, wn k l
gb or sk, gbn wn rb r s wn b gb t a b e fn k. 27 Ohun t a b fi rb
s wn ni wn wr wn gb lti l fn ara wn; bkan n ni wn aya wn ti gb l nn
r lfi nkankan fn tlk ti t. Ohun t a fi rb s r wny ni wn obnrin alm ti
abiyam t b fwkn. 28 K yn fi pr wny m p wn k e lrun, m e
br wn.
29 n bwo ni a e l p wn n lrun? wn obnrin ni rb s wn r fdk, wr ti
igi wny. 30 Nn wn il r wn, e ni wn wr wn jk, pl a yya t wn a f
rgbn wn, l d fl; 31 wn ma b ramram pl igbe l nwj wn r wn, b a ti
e nbi ry snk. 32 wn wr gba a wn r n lti fi e a fn wn aya wn
ti fn wn m wn. 33 B n kni b e wn lore tb ibi, wn k l sn n pad; wn k s
l mu-ni jba tb r ba ly. 34 Bkan n ni wn k l s-ni di olw tb lr. Wn k l
br lw ni t jj t k sn n. 35 Wn k l gba nyn lw ik, 36 wn k l m afj
rran, tb k wn gba nyn kr nn pnj, 37 tb k wn fi oj rere wo op ti aln bb.
38 wn r igi t a fi wr ti fdk b db wn kuta t a m jde lti wn k. tj ni y
pa wn t sn wn! 39 Bwo ni a e l r p lrun ni wn ngb n?
40 wn ar Kld gn wn pp: b wn b r odi kan, t k l sr, wn m knrin
n w swj Bl, k m u sr, b ni p r n l gbran; 41 wn k s l ron npa yn,
k wn s fi b fi br wn sl, b ni wn g t! 42 wn obnrin t wn fi j gb d jk
lba n t wn ma j krfo k b trr; 43 ngb t kan nn wn b ti sn pl r n
kan t b pd, y br s b nkej r w p k fanimra b ti un, ti p k n j b ti un t
j. 44 k ni gbogbo ohun t l n yk wn r y; bwo ni a e l r, tb k a s w p
lrun ni wn e?
45 wn gbngbn ti algbd ni e wn, wn k s ju ohun t on wny l e l. 46
wn on n k l gb nn ay p tt l; bwo ni i wn fi l j lrun? 47 Ntri tnj ti
tj nkan ni wn l fi ll fn wn ran wn. 48 B ogun tb jmb kan b d b wn nyn,
wn wr wn y ma dmrn ibi t wn y s pam s pl wn r wn; 49 bwo ni
wn k fi m p wn k e lrun, wn ohun t k l gba ara wn lw ogun tb jmb? 50 B
wn ti j igi t a fi wr ti fdk b, lyn y a k m p k ni wn: y hn s gbogbo nyn
ti wn ba p wn k e lrun lw wn. 51 Ta ni k hn s kedere nsisy p wn k e
lrun?
52 Ntor wn k l fi ba kan fn orl-d kan, tb k wn rj fn nyn, 53 wn k l t
ara wn, wn k l gba olpnj l; wn k lgbra t kannaknn t b n agbedemj ay un
run. 54 B in b skal sr il r igi, ti wr ti ti fdk wny, wn wr wn y s l,
gbn wn y w nb b wn igi j il n lti jn. 55 Wn k l tako ba kan tb wn
t. 56 Bwo ni a e l gb tb k a r p lrun ni wn e?
57 wn r igi, ti wr ti fdk y k l b lw ol tb l; wn onw ip y b
wr ti fdk ara wn kr, wn y s k wn a ara wn l; wn k l db bo ara wn.
58 s sn lti j ba t fi agbra hn, tb wo t wl nn il fn onl, j lti w np lrun
k wny; tb k a j p igi nn fin, j lti w np lrun k wny. 59 Orun, p ti
wn rw t tnml e i t a fn wn e; 60 bkan n ni mnmn t kan ti lw lj,
bkan n ni aff t f n orl-d gbogbo, 61 wn kk i b lrun ti pal fn wn
lti la gbogbo gby j, ti in t a rn lti k w j or wn k gga ti igb lti i t a rn
an. 62 r wny k s lw t wn, wn k s lgbra b i tiwn. 63 Ntor n ni a k l r, tb
k a s p, lrun ni wn e, ntor p wn k lgbra lti fi dodo hn tb lti e rere fn ary.
64 B ti m p wn k e lrun, m e br wn!
65 Ntor wn k l fi ary b, wn k s l bkn fn wn, 66 wn k l fi m han wn
nyn lj run. Wn k rn b orn, b ni wn k tnml b p. 67 wn ranko sn j
wn l ntor ranko l s l sbi b, wn s l ran ara wn lw. 68 K s n-kn t wn l
fihn p lrun ni wn: m e br wn.
69 B boj-boj t a gb sn oko gns, t k l db bo nkankan, bkan n ni ti wn
r igi wn ti ti wr ti fdk. 70 Lkn si,
wn r igi ti ti wr ti ti fdk db igb gn lrn oko gns, y t oriri y bl,
tb k t a j sn knkn. 71 A ll pupa ti a gb t bj lra wn ni yin y fi m
p wn k e lrun. Nkyn, wn y k, wn y s di ohun tj n il n. 72 sn lti j
oldodo t k n re; ni n ni k n r tj!
W SKL
1
R J
N j karn-n o karn-n, gbn dn, ngb t mo w lrn wn r gbkn, lb
od Kbr, run sl, mo s r ran lti w lrun. 2 N j karn-n o - y j dn karn-
n gbkn ba Jhykn, 3 r Yhw d s et gb lf Eskl m Bs, n il wn
Kld lb od Kbr. Nb ni Yhw ti gb w l mi.
RRAN NPA K YHW
4 m wye, mo s r aff j t f b lti rw, pl kk l t ml yk, in dn gbinrin b
id nn in. 5 m r ohun kan b ranko mrin lrn r t wn r by: wn db nyn. 6
Olk lk wn n iwj or mrin, ti y ap mrin. 7 s wn n gn, bt s wn db ti
ptk ml, s dn b id t a dn. 8 w nyn hn lb y ap wn; oj wn mrrin
kj s n mrin. 9 A so y ap wn p mra, wn k y sbi kbi b wn ti l; olk lk gba
knkn tir l. 10 Iwj or wn db ti nyn, wn mrrin n oj knn lp tn, oj ak
ml lp s, wn mrrin s n oj y id. 11 Ap y wn k sk; olk lk n y ap
mj t wn fi kan ara wn, t wn fi mj yk bora; 12 olk lk s l n knkn r; wn l
sbi t m b dar wn; wn k y sbi kbi b wn ti l.
13 wn d in gbgbn t j b g w lrn wn ranko n, t l, t b, lrn
wn ranko n; in n s tnml jde, mnmn s kan jde lti in in n.
14 wn ranko n s l, b, b r. 15 Mo wo wn ranko aly n, s
k kan w nl lb wn mrrin. 16 wn s k n dn b kryslt. wn
mrrin r bkan n, s db ni p a fi kan srn kej. 17 Wn l s n mrin, wn k y
b wn ti l. 18 ypo wn gn pp, b mo ti w wn pl ypo wn, wn mrrin
kn fn oj yk.
19 Ngb t wn ranko n b rn swj, wn s k n y y tl wn, ngb t wn
ranko n b f kr n il, 20 wn s k n s l sbi t m b dar wn, wn s f dgba,
ntor m ranko n b nn s k n. 21 Wn jm f, wn s dr jj, ntor m
ranko n b nn s k n. 22 jk kan t dn b krstl w lr wn ranko n t a
gb l wn lr, 23 y ap wn s n lb jk n, t kn n kan kej; olk lk wn fi
mjj b lra. 24 m s gb ariwo y ap wn b ti omi l t h, b ohn d; ngb t
wn b rn l, db ariwo j, b ariwo ogun; ngb t wn b dr wn pa y ap wn d,
25 y n s pariwo.
26 Lr jk t b lr wn ranko n, ohun kan w nb t db kta sfr, t r b t, ni
kan t db nyn s gnw lr ohun kan n t db t.
27 m s ri p dn b id, m r ohun t db in lb r y ik lti bd r s
sl, mo s r nkan b in lb r pl tnn yik, 28 t db mr in kk
ngb j, b ni tnn n r, yk. db go Yhw. Mo wye, mo s dojbol,
m s gb ohn kan t sr.
2
RRAN W N
Ohn n sr fn mi p: m nyn, dde dr k n b sr. 2 m n wn mi gg b
ti w b fn mi, s m mi n dr. Mo s gb ni kan t b mi sr w p: 3 m nyn, m
rn l b wn ar srl, wn lt, t wn t s mi. wn ti wn bb wn ti dde ld
s mi tt di n oln. 4 wn m olrkunkun pl kn lle, wn ni m rn s, lti w fn
wn p: By ni Olwa Yhw w. 5 Wn gb, wn k gb, ntor m lt ni wn. Wn a s m
p wl b lrn wn. 6 w m nyn, m e br wn, m e br ngb t wn b w p:
gn gn y k, w s jk lr kke. M e br r wn, m e j k oj wn b lr,
ntor m lt ni wn e. 7 w y m r mi l b wn, wn gb, wn k, ntor m lt ni
wn. 8 K w m nyn fets ohun t mo f b s, m e orkunkun b m lt wny. La
nu r lti j ohun t mo f fn j y.
9 Mo wye, m s r w kan t n s mi, t m w kan t a pad. 10 i nwj mi: a kw
s i lra nwj ti lyn; a kw n by p: Orin ar, kn ti kdn.
3
w fn mi p: m nyn, j ohun t mo fn y, j w y, k w s l b il srl sr,
2 Mo la nu, s fn mi n w n j, 3 w fn mi p: m nyn, jun y pl w t m fn
y. Mo j , s dn lnu mi b oyin.
4 Ngb n ni w fn mi p: m nyn, l b il srl lti fn wn n r mi. 5 K e
wn nyn eld-kd t w k gb d wn ni mi rn s, il srl ni mo rn s. 6 K e
wn nyn pp eld-kd, t w k gb d wn, - b mi b rn s wn, wn y gb , -
7 gbn il srl k f fets ntor wn k f gb mi. Gbogbo il srl ni orkunkun pl
kn lle. 8 mi y m oj r le b tiwn, iwj or r y le b tiwn, 9 mi y m iwj or r le
b dmnd t le ju ta bn. M e br wn, m e j k wn p ly, ntor m lt ni wn
e. 10 Lyn n ni w fn mi p: m nyn, k w pa gbogbo ohun t mo b ti s fn m
lkn r, k w t gbogbo et r sl lti gb, 11 k w s l b wn r gbkn, wn m
bl r, lti b wn sr, k w w fn wn p: By ni Olwa Yhw w, wn gb, wn k.
12 m n gb mi, mo s gb ariwo rkrud l lyn mi w p: bkn ni fn go Yhw, n
bgb r. 13 y ni ariwo t y ap wn ranko n pa b wn ti f, pl ariwo wn s k
n t b lb wn, ti ariwo rkrud l. 14 m n s gb mi l, kn mi s kor pl
run, w Yhw s wwo lra mi. 15 Mo d Tl-Abb, ld wn r gbkn, t wn kal lb
od Kbr, nbi t wn gb, mo s dr pl yanu lrn wn fn j mje.
WL DB M
16 Lyn j mje n ni r Yhw d s et gb mi by p: 17 m nyn, m fi e
am fn il srl. Ngb t w b gb r kan lti nu mi, k w b mi l s fn wn. 18 B
mi b w fn k p: w y k, b w k b s kl fn un, b w k b sr lti kl fn
k n lti fi w bbur r sl, k ba l y, k n y k fn r, gbn lw r ni
mi y ti br j r. 19 gbn b w b kl fn k n, t un k s ronpwd kr
nn w k r ti i bbur r, un y k fn r, gbn w n tr y yege pl m r.
20 Ngb t oldodo b fi dodo r sl lti e ibi t mi s fi dkn swj r, un ni y k; ntr
w k kl fn un, y k fn r, a k s n rnt dodo t ti e m, gbn mi y br j
r lw r. 21 gbn b w b kl fn oldodo k m e d, t k s , un y y ntor a
ti kl fn un, w n y s yege pl m r.
A K J K SKL SR
22 Nb ni lrun ti gb w l mi; t w fn mi p: Dde, jde l s fonfoj i n, k m b
sr. 23 Mo dde jde l s fonfoj n, go lrun s ti d ib t db go t mo r n et od
Kbr, mo s dojbol. 24 Ngb n ni m Yhw wn mi, t gb mi n r, s b mi sr.
w fn mi p: L tilkn mra nn il.
25 m nyn, wn y fi d d , w k s n jde m srn wn. 26 mi y l ahn r m
k nu r, w y dk, w k n l kl fn wn m, ntor m lt ni wn. 27 Ngb t m
b b sr, mi y nu r, w y w fn wn p: By ni Olwa Yhw w, ni t b f
gb, k gb, ni t k b f gb, k m e gb ntor m lt ni wn.
4
KDE HAM JRSLM
m nyn, m brk kan, k w s gb e swj r: k w k l Jrslm s i lra. 2 Lyn
n ni w y s e m, w y k ohun j ogun t , k w wa yr y i k, k w pg ogun t
pl irin j ogun yk. 3 Ngb n ni k w m pn irin t w y gb kal b giri irin lrn
r ti l n. K w kj s i, a gbgun t , a h a m. hm ni j fn il srl.
4 K w sn l ap s r lti gb r il srl r. Fn wn j t w b sn b ni w
y gb r wn r. 5 mi ni mo fi iye dn wn s wn gsn-n lmw j t w
y gb r il srl r. 6 Ngb t w b par wn j n, k w tn sn l ap tn, w
y gb r il Jd r fn ogj j. m ti fi j kan rp dn kan fn . 7 K w kj s
hm Jrslm, w y gb ap r t a k fi a b sk lti f f t ld s i. 8 m fi d
d k w m e y lti ap kan s kej tt di j t hm r y fi p.
9 M lkm d, k-bb, er, efiri, w ti ss, k wn sn w kan n lti fi e onj.
K w j fn wn gb t w b sn l ap kan, fn gsn-n lmw j ni w y j .
K w wn onj t w ma j lj pl wn ogun kl fn gbogbo j kan. 11 K w ma
wn omi mu pl wn dmf wn kan fn gbogbo j kan. 12 K w fi onj y e kr
k-bb t a fi gb nyn dn dn in lj wn. 13 K w w p: By ni Yhw lrun
srl w. By ni wn srl y ma j onj gbin wn lrn wn orl-d t a l wn l.
14 Ngb n ni mo w p: H! Olwa Yhw, m mi k lr. Lti gb we mi tt di sisy,
mi k j ran t k fn ara-r, tb t a ya prpr, ran w k t w m lnu r. 15 w fn
mi p: dra, mi y j k w lo gb ml dp gb nyn lti se onj r y lr r. 16
Lyn n ni w fn mi p: m nyn, m f pa brd run n Jrslm, wn y ma
wn brd j nn pnj, wn y fi pay mu omi t a wn, 17 ntor p onj ti omi k n s
m: wn y jm rws, wn s run ntor wn.
5
m nyn, m ab mm kan, m u b ab ongbajm k w fi f irun or r ti rgbn r.
Lyn n ni k w m wn dn, lti pn wn irun t w g. 2 K w fi in j dmta r lrn
l ngb t b w nn ham. K w fi id g dmta mrn y l n k. K w ju dmta
yk s aff b w ti fi id tl wn. 3 Lyn n ni k w k ba d t w y j s et a
r, 4 nn y ni w y tn m wn ba d lti s wn sn in lti m wn jn. Nb ni in y
ti s. K w s w fn gbogbo il srl p:
5 By ni Yhw w. W t mi gb Jrslm kal lrn wn orl-d, t wn jj y i
k. 6 Wn t nn bj s wn mi, j wn orl-d l, ti s wn fin mi ju wn il t
y wn k. Ntor wn kyn s wn mi ti s wn fin mi, wn k tl wn.
7 Ntor n k, by ni Olwa Yhw w: B t yn ti p ju ti wn orl-d yk yn, b yin
k ti trba fn wn fin mi, t k s tl wn mi, t yin k tl wn wn orl-d
t yi yn k pp, 8 k bur! By ni Olwa Yhw w: mi n y kj j s , mi y fi y
j nwj wn nyn. 9 mi y e ohun t mi k e r lrn r, t mi k s n e m,
ntor gbogbo w rra r: 10 Ntor n ni wn bb y j wn mknrin wn lrn r, t
wn m y j bb wn. mi y j ny, mi y da yk r sj aff gbogbo. 11 Ntor
n ni mo fi y mi bra, f Olwa Yhw, b w ti ba ibi mm mi j n tt pl gbogbo rra
r ti gbogbo w bj r, mi n y k sl ls oj n, mi n k n d s.
12 dmta wn t gb nn r ni jkl rn y pa, t yn y pa k lrn r, dmta
mrn ni id y pa y k, mi y s t dmta yk sn aff gbogbo pl id lyn wn.
13 bn ti run mi y r tlrn lra wn, mi y s gbsan; ngb n ni wn y m p mi
Yhw ti fi jow mi sr, ngb t mo b t bn mi lrn lr wn. 14 mi y s di ahoro,
ohun bj lrn wn orl-d yk r, lj gbogbo r n. 15 w y di ohun bj ti tj,
rkgbn ti ohun py, fn wn orl-d t y k, ngb t mo b fi bn ti run mi dj
fn pl jy bbur. mi Yhw ti w b. 16 Ngb t mo b rn f ti yn bbur s yn, -
mi y pa yk onj yn run. 17 mi y rn iyn ti wn ranko bbur s yn, t wn y
gba wn m yn lw yn; jkl rn ti j y d yn llej. mi y m id w b yn. mi
Yhw ti s b.
6
FN WN KE SN
r Yhw d s et gb mi by p: 2 m nyn, kj s wn k srl lti f f fn
wn. 3 K w w p: yin k srl, gb r Olwa Yhw. By ni Olwa Yhw w, fn
wn k ti wn kt, fn wn sl od ti wn fonfoj. m m id w b yn lti pa
wn ibi gga yn run. 4 A pa wn pp yn kal, a f yin-in trr yn, mi y m wn
nyn yn ub b a ti l wn nwj wn re yn, 5 mi y s fn egungun wn kkiri y wn
pp yn k. 6 wn gbgb yn ni a fi l parun lw, a pa wn igi gga yn kal k a ba
l fi wn pp yn l w parun, k a s pa wn r, k a f wn re yn, k wn s par, k a s f
yin-in trr yn s ww, k i yn s par. 7 wn nyn t a l y ub lrn r, w y
s m p mi ni Yhw.
8 gbn mi y d wn t b b lw id s, wn t mi y fn k rn wn orl-d;
9 ngb n ni wn yk t yege ik lrn yn y rnt mi lrn wn orl-d t a k
wn l ngbkn, wn t mi y f kn gbr wn, t ti k m sl pl oj pang wn t
faram wn re. r ara wn y s wn ntor gbogbo ibi t wn e pl i rra wn. 10 Wn
y s m p mi ni Yhw, mi ni mo s b, k s e asn ni mi y fi y wny j wn.
WN SRL
11 By ni Olwa Yhw w: Kwlr, k w s js-ml, k w w p: m e o! fn gbogbo
rra il srl, t id y pa pl iyn ti jkl rn. 12 jkl rn y pa wn lkr,
id y pa wn nts, ebi y pa ni t a d s, ebi y pa wn t a gbgun t k, ntor mi y
t run mi lrn lra wn. 13 yin y m p mi ni Yhw ngb t k wn, t a lu j, y w
lrn wn re wn, y gbogbo pp wn k, lr gbogbo k gga, ti lr wn k l, lb
gbogbo igi tt, lb gbogbo igi rk elw dd, nbi t wn ti fi ohun olrn ddn rb tt
s wn re wn gbogbo. 14 mi y na w s wn lti s il n di ahoro t d kk lti il
al tt d Rbl, lr gbogbo gbgb n, wn y s m p mi ni Yhw.
7
PIN SNM TS
r Yhw d s et gb mi by p: 2 m nyn, w p: By ni Olwa Yhw w fn il
srl: par! pin ti d s orgun mrrin il y. 3 tn m nsisy, mi y da bn mi l
lr, lti d lj gg b w r ti lti br gbogbo w rra r lw r. 4 mi k n n fn
, mi k n d s, gbn mi y br w r lw r pl gbogbo i rra r t hn lrn
r, w y s m p mi ni Yhw.
5 By ni Olwa Yhw w, ibi lr ibi b w. 6 pin k s dd, gbyn r d tn, w t
b. 7 Il m , w t gb lr il n. kk n d, oj j n m tn, whl ni, k s ay
m, lr wn k. 8 Nsisy ni mi y da bn mi sr r, t mi y t bn mi lrn lra r;
m f d lj gg b w r lti br gbogbo w r r lw r. 9 K s oj n, mi k s
n d ni kni s ntor mi br w r ti wn i rra r t a r lrn r, yin y s m p
mi Yhw ni l yn.
10 j n b, n d tn: w kn n, jkl rn ti mra sl, gbraga ti tn br.
11 w ip ti dde fn jkl rn bbur12 j n b, k s dd, t ni t raj k n y,
t ni t taj k n kbm, ntor bn b gbogbo ay j. 13 lj k n r ohun t t m.
Olk lk y w nn r ls gnn odi. 14 A fn ip ogun, ogn y, gbn k s ni t
y b sj ogun, ntor bn mi b gbogbo ay j.
WN SRL
15 Id b lde, jkl rn ti iyn b n il. Id y pa ni t b nn il. 16 wn alsl
y ma s, wn y s l sr wn k, mi y pa gbogbo wn b a ti pa wn db
fonifoj, olk lk fn r. 17 Gbogbo w ni y ll, gbogbo ekn y gbn. 18 Wn y
w a f, wn y wrr. Gbogbo oj y pn pl tj, gbogbo irun or gbogbo ni a f. 19
Wn y s ow wn sta n gboro, wr wn y di ohun rra fn wn. Wn k n jun y m,
ikn wn k n kn m, ntor y j gb jy wn. 20 Wn gbraga nn w wn: y
t wn fi e wn ohun rra wn, wn re wn. Ntor n ni mi y s wn di ohun rra. 21
mi y fi wn e ohun kgun fn wn jj, ohun t wn jndk rn wn y k l, wn ni
y b wn j. 22 mi y j mi kr lra wn, a ba ura mi j. wn il-kl y wn r l
lti b j.
23 L e wn kan, ntor pnyn lj ti kn or il n, l kn fn w ip. 24 mi y m
wn orl-d k gidi w gba wn il wn. mi y r gbraga wn algbra sl, a s
ba ibi mm wn j. 25 br d; wn y w lf l r i. 26 Jmb y l lr jmb, ryn
lr ryn: a y wl lnu plu br rran lw r, fin k n y lf m, mrn y b
lw wn lgb. 27 ba y w nn f, wn m ald y w nn bnj, w wn ar
il n y ma gbn. mi y l wn gg b w wn, wn y s m p mi ni Yhw.
8
RAN LR WN JRSLM
N j karn-n o kf, mo jk n il mi pl wn lgb Jd t wn jk nwj mi,
ngb t Olwa Yhw gb w l mi lr.
2 Mo wye t mo r n kan t db nyn. In w nbi t r bi d r s sl, lti ibi t db bd
r n sk db tnn, t dn b id. 3 na w lti f m n irun or, m n s gb mi sk
lrn run un ay, s m mi l s Jrslm nn ran lti d lrun, lnu n in t kj s
rw, nbi t re jow w t fa jow. 4 S w t go lrun srl w nb, gg b y t mo r
n fonfoj i n. 5 w fn mi p: m nyn, bojwo ap rw. Mo bojwo ap rw, s wo
re jow t b n bwl loro pp. 6 w fn mi p: m nyn, j w r ohun t wn
e? Gbogbo i rra ti Il srl faram nhn-n, lti m mi jnn kr n ibi mm mi. w ma
r i rra mrn.
7 m mi l s nu n gbl. Mo wye lti r ih kan lra giri. 8 w fn mi p: m
nyn, lu giri n wn. Mo lu giri n wn; bwl s w nb. 9 s w fn mi p: Wl
l lti wo wn i rra t wn jw ara wn fn nb. 10 Mo wl, mo s ri p oriri wrn
wn ranko t rk ti ti wn ranko rra ti gbogbo wn re il srl t b lra giri yk
gbogbo. 11 dj nyn, lgb il srl, dr nwj wn re n, - Jaasan m fn
dr lrn wn, - t olk lk wn gb wo trr dn. rn ddn trr n gk. 12 w
fn mi p: m nyn, j w r ohun t wn algb srl e nn knkn, olk lk wn
nn yr alwrn r? Wn w p: Yhw k r wa. Yhw ti fi il y sl. 13 tn w fn mi
p: w ma r plp ohun rra mrn t wn e.
14 m mi w s lkn nu n tmpl Yhw t kj sp rw, wn obnrin s jk nb
t wn sunkn Tms. 15 w fn mi p: j w r yn, m nyn? w y tn r i rra
mrn t bur ju wny l. 16 m mi l gbl in tmpl Yhw. B mrndnlgbn nyn
w lnu n ibi mm Yhw, lrn loro ti pp, t wn kyn s ibi mm tmpl Yhw, wn
kj sp Il-wr. Wn dbl s ha l-orn fn orn. 17 w fn mi p: j w r yn,
m nyn? j k t fn il Jd lti ma e ohun rra wny t wn e nhn-n y? Wn fi
w ip kn il y, wn tn fa bn mi: w wn b wn ti ki mrw b im wn. 18 mi n fi
bn j, mi k n oj n, mi k n d n kni s. Lsn ni wn pariwo b s mi lt, mi
k n fets wn.
9
JY N
Ngb n ni fi ohn rara k k n ba l gb, w p: ma b, yin jkl rn l, olk
lk yn pl ohun parun lw. 2 S w t nyn mf jde w, lti lkn nu n k t w
lp rw, olk lk wn pl ohun j olr. knrin kan t w a funfun w lrn wn,
gba ohun kw akw m gbn. Wn wl lti dr nwj pp id n. 3 go lrun srl
dde kr lr wn krb t w lp bwl tmpl. s pe knrin t w a funfun n, t
gb ohun kw akw m gbn; 4 w fn un p: La l n j, la Jrslm j, k w s fi
m gblb swj or gbogbo wn nyn t kdn, t sunkn lr gbogbo i rra t l
lrn wn. 5 Mo gb t w fn wn yk p: la l n j tl e, k s l wn pa. m e
oj n, m e d n kni s; 6 argb, d, wnd, md, ti obnrin, pa gbogbo wn r.
gbn m e fwkan wn t m gblb b w nwj or wn. Br l lti ibi mm mi.
Ngb n ni wn br lti d wn gb t b nwj tmpl. 7 w fn wn p: ba
tmpl n j, k pa k j kn gbl, jde l. Wn jde l lti lu wn nyn pa j l n.
8 s e ngb t wn lu-ni pa, mo dr sj kan, mo s dojbol. Mo kgbe w p: H!
Olwa Yhw, w y h pa yk srl r lti t bn r lrn lr Jrslm b? 9 w fn
mi p: il srl ti ti il Jd ti p j, k lpin, orl y kn fn j, l y kn fn w dra.
Ntor wn w p: Yhw ti fi il y sl, Yhw k r wa m. 10 K bur! mi n k n oj
n, mi k n d wn s. mi y br w wn lw wn. 11 Ngb n ni ni t w a
funfun n, t gb ohun kw akw m gbn, w j by p: m ti e ohun t w rn mi
lti e.

10
Mo wye: s w t mo r jk t b lr wn krb, ohun kan t db kta sfr w nb,
lk or wn ni ohun kan t db t farahn. 2 w fn knrin t w a funfun n p: L
srn k t b lb krb wn-n n, k w k knw d lti rn wn krb n, k
w s d wn sr l n. s l lj mi.
3 wn krb n dr lp tn tmpl ngb t knrin n wl, kk s bo gbl in.
4 go Yhw dde kr lr krb n l sp loro tmpl, tmpl n s kn fn kk,
gbl n kn fn go Yhw t kan mnmn. 5 a s gb ariwo y ap wn krb n tt
d gbl de, b rkk lrun ngb t b sr.
6 Ngb t p y fn knrin al funfun n p: Fn in lrn k n, lti rn wn
krb n. knrin n l, s dr lb s k n; 7 krb n na w s in t b
lrn wn krb n, m u l w knrin al funfun n. ni y n gb , s jde l.
8 Ngb n ni mo r p wn krb n n w b ti nyn lb y ap wn. 9 Mo wye lti
r i p s k mrin ni b lb wn krb n, s k kan lb krb kkan, s k
n dn b krstl. 10 wn mrrin r bkan n, db ni p kkan wn w lrn
kej.
11 B wn ti l s n mrin pl in mrin wn, wn k y ntor wn l sp ibi t wn kj
s, wn k s y b wn ti l. 12 Oj w n gbogbo ara wn, yn wn, w wn, y ap wn ti
wn s k n yk, s k mrrin n, gbogbo wn ni oj w. 13 Mo gb t a fn wn
s n n ork glgl. 14 kkan wn n iwj mrin: oj kn db oj krb, oj kej
db oj nyn, oj kta dbi oj knn, oj krin db oj y id. 15 wn d ony apa
n dde: y ni ranko t mo r n od Kbr. 16 Ngb t wn krb n b l swj, wn
s k n y tl wn lb wn; ngb t wn krb n b na y ap wn lti f kr n
il, wn s k n k yapa rr. 17 Ngb t wn b dr, wn n y dr; ngb t wn
b f dde sk, wn n y f dde pl wn ntor m ranko n b nn wn.
GO YHW KR N TMPL
18 go Yhw jde gba loro tmpl l lti dr lr wn krb n. 19 wn krb n na
y ap wn, wn s f sk lj mi lti l pl wn s k n. Wn s dr n nu n ap
l-orn tmpl Yhw, go lrun srl s w lr wn lk. 20 da ony lp t mo r lb
lrun srl lb od Kbr ni, mo s m p wn krb ni. 21 Olk lk wn n iwj
mrin ti y ap mrin pl w b ti nyn lb y ap n. 22 Oj wn db oj t m r lb
od Kbr, olk lk wn l n knkn r.
11
YK JRSLM
m gb mi l s nu n ap l-orn tmpl Yhw, y t kj s Il-wr. nyn mrn-
ndnlgbn w lnu n bwl n, mo r Jaasn m sr lrn wn, pl Plt m
Bny, t wn j olr wn nyn.
2 Yhw w fn mi p: m nyn, wn ni t wn pr bbur, t wn tan mrn bbur k
il y n yn. 3 Wn w p: j a k n k il lp? wn ran dndn ni y, wa s ni ran n.
4 Ntor n l f f fn wn, l s stl, m nyn. 5 m Yhw b l mi lr, s w
fn mi p: W p: By ni Yhw w. m m ohun t yn w, il srl, m m gbraga yn. 6
yin ti e lpo k wn t a pa n l y, ti tan wn t pa kkiri gboro. 7 Ntor n ni
Yhw w by, wn k t pa sn r ni ran, un s ni wo ran dndn n. gbn mi y
y yn kr nb. 8 r id b yn, mi y fa id y m yn, f Olwa Yhw. 9 mi y y
yn jde kr n l lti fi yn l w wn jj, mi y dj mi fn yn. 10 yin y ub sw
id n il srl, mi y fi dodo hn lra yn, yin y s m p mi ni Yhw. 11 l y k n
e wo ran dndn fn yn, yin k s n dn ran lrn r: orl srl ni mi y ti fi dodo hn
lra yn. 12 yin y m p mi ni Yhw, ni t k tl wn fin r, t k pa wn r
m, gbn t hw wn orl-d yk yn.
13 s e b mo ti f f ni Plt m Bny k. Mo dojbol, mo s kgbe pl ohn
k w p: H! Olwa Yhw, j w y pa ba d yk srl r b?
LR MJM TITUN FN WN R GBKN
14 Ngb n ni r Yhw d s et gb mi by p: 15 m nyn, wn ar Jrslm
w fn wn arknrin r, wn btan r, ti fn il srl ptpt p: ti jnn s Yhw, wa
ni a fi il y jogn fn. 16 Ntor n, l w p: By ni Olwa Yhw w. B ni, m ti m wn
jnn lrn wn orl-d, m ti fn wn kkiri wn jj, m j ibi mm fn wn n wn
gb d n il t wn l. 17 Ntor n, k w w p: By ni Olwa Yhw w, mi y k yn j
lti rn wn nyn, mi y fa gbogbo yn pad lti wn orl-d t fnk s, mi y fn
yn n il srl. 18 Wn y w sb, wn y m gbogbo rra ti bj kr nb. 19 mi y
fn wn n kn kan oo, mi y s fi m titun sn wn. mi y m kn kta kr nn
wn, mi y fn wn n kn lran ara, 20 k wn ba l ma rn nn wn fin mi, k wn s
pa wn mi m lti m wn l. Ngb n ni wn y di nyn mi, mi y s ma j lrun
wn. 21 N ti wn t faram re wn ti i rra wn, mi y br w wn lw wn, f
Yhw.
GO YHW KR N JRSLM
22 Ngb n ni krb wn-n n na wn y ap wn, t wn s k wn-n n s b wn
l, b go lrun srl ti w lr wn lk. 23 go Yhw dde lti jde kr n l n, s dr
lr k t b lp l-orn l n.
24 m n gb mi l b wn ar Kld ld wn r gbkn, lj ran, nn m lrun,
b ni ran t mo ti r n e par; 25 mo s ryn gbogbo ohun t Yhw m mi r fn wn r
gbkn.
12
FARAW JDE L KR N L
r Yhw d s et gb mi by p: 2 m nyn, w gb lrn wn m lt y t
wn n oj lfi rran, pl et lti gbran, gbn t wn k gb, ntor m lt ni wn. 3 K w,
m nyn, di r r b r gbkn, k w s jde l lsn-n, lj wn. w y jde l lti ibi t
w w l s ibmrn lj wn. By l y wn p m lt ni wn. 4 K w di r r b r
r gbkn, lsn-n, lj wn. K w jde l n l, lj wn, gg b wn r gbkn t
jde l. 5 K w lu ih s giri odi lj wn, nbi t w y gb jde. 6 K w gb r r l jk
lj wn, w y s jde nn knkn; w y bo oj r lti m e r il n, ntor m fi e
m fn il srl.
7 Mo e gg b a ti p fn mi. mo di r mi b r r gbkn lsn-n, mo fi w lu ih
sra giri odi n l. Mo jde n ru, pl r mi n jk mi, lj wn.
8 Ngb n ni r Yhw d s et gb mi n wr by p: 9 m nyn, j m lt, il
srl, k br lw r p k ni w e y? 10 W fn wn p: By ni Olwa Yhw w. f
y w fn Jrslm ti gbogbo il srl nbi t wn gb. 11 W p: m j m fn yn; b mo
ti e ni a e s wn; a k wn l ngbkn. 12 Ald t b lrn wn y di r r l jk,
lru, un y s gba giri odi t wn y dlu lti gb jde l; un y bo oj r lti m e fi r
il n. 13 mi y da wn mi b , dkn mi y s m u; mi y m u l s Bbln, n il
wn ar Kld; gbn un k n r i, y k nb. 14 Gbogbo wn mw r, wn am
r ti gbogbo w m ogun r ni mi y tk s gbogbo aff, t mi y s y id tl wn.
15 Wn y s m p mi ni Yhw, ngb t mi b fn wn kkiri il jj. 16 gbn mi y fi
ba d sl lti b lw id, lw yn ti jkl rn, lti ryn gbogbo ohun rra wn lrn
wn orl-d t wn y l b, k wn n ba l m p mi ni Yhw.
17 r Yhw d s et gb mi by p: 18 m nyn, w y j onj pl br, w y
mu omi r pl ynu ti pnj; 19 k w w fn wn ar il n p: By ni Olwa Yhw w
fn wn ar Jrslm t wn t kkiri srl. Wn y j onj wn pl pnj, wn y mu
omi wn pl py, k il n pl wn t b nb m e r w ip m lw gbogbo wn t
gb nb. 20 A pa l t kn fn nyn run, il n y s di ahoro, yin y s m p mi ni
Yhw.
WN WE T W S NU
21 r Yhw d s et gb mi by p: 22 m nyn, k ni tum we y t m gb n il
srl? j gor j, rran s di asn!
23 dra! L s fn wn p: By ni Olwa Yhw w. mi y panu we y m; a k n pa
m n srl. gbn s fn wn p: wn j b t gbogbo rran y l. 24 Ntor k n
s rran asn m tb stl k lrn il srl, 25 ntor mi Yhw ni y sr. Ohun t mo
w n ni mo w, y s l lp; ntor n j ay yn, yin m lt, ni mi y s r kan, t
mi y m u , f Olwa Yhw.
26 r Yhw d s et gb mi by p: 27 m nyn, gb t il srl w p: ran t n y r
w fn j iwj, t jnn rr; f f fn ay t b w n j iwj pp. 28 K bur! W
fn wn p: By ni Olwa w. K s pp nn r mi k t l m. Ohun t mo w n ni mo
w, y s l, f Yhw.
13
LR WN WL K
r Yhw d s et gb mi by p: 2 m nyn, f f t ld s wn wl srl. F
f lti w fn wn t s stl lti or ara wn p: gb r Yhw. 3 By ni Olwa
Yhw w: Ib b wn mg wl t tl m ara wn l r nkankan! 4 B wn ww nn
ahoro, b g ni wn wl r, srl.
5 yin k gk l sr giri odi fn il srl, k wn dr inin lj ogun, n j Yhw. 6 Wn
rran asn, stl k, t wn w p: f Yhw, ngb t Yhw k rn wn; wn s
dr dgb t r wn ma . 7 Tb k e tt ni p yin rran asn, t s stl k
ngb t w p: f Yhw, ngb t mi k sr?
8 dra! By ni Olwa Yhw w: Ntor r asn yn ti rran k yn, mi y tak yn,
f Olwa Yhw. 9 w mi y ba wn wl arran asn, alstl k; a k n gb wn
sn gbm wn nyn mi, a k n k ork wn sn il srl, wn k n w il srl, yin
y s m p mi ni Olwa Yhw. 10 Ntor wn m wn nyn mi n b wn ti w p:
lf! Ngb t k s lf. Dp k wn nyn mi ma m giri odi, wn y fi yp ra
lj. 11 s fn wn t r giri p: j lle y r, ynyn y r, ff ll y f, 12 giri n
y s w lul. j wn nyn k n br w p: Iyp t fi l lj d? 13 K bur! By
ni Olwa Yhw w: mi y t ff kan sl pl bn mi, run mi y rj l, ynyn y r
pl bn mi, fn parun. 14 mi y w giri t fi yp b, mi y w o lul, a t pil r
staun y w, yin y s gb lb r, yin y s m p mi ni Yhw.
15 Ngb t m b t bn mi lrn lr giri n ti lr wn t r pl iyp, mi y w
fn p: giri n k s m pl wn t r pl yp, 16 wn wl srl t s stl lr
Jrslm, t wn rran lf fn un, ngb t k s lf, f Olwa Yhw.
WN WL OBNRIN K
17 w m nyn, kj s wn mbnrin nyn r t wn s stl lti or ara wn, k w
f f s wn. 18 K w w p: By ni Olwa Yhw w. gb ni fn wn obnrin t wn hun
fnp fn gbogbo w, t wn hun a bor fn gbogbo nyn n oriri, lti fi dkn m m
wn nyn mi, t s d m tiyn s. 19 yin gn m nwj wn nyn mi ntor knw
br, ntor kl brd npa ppa wn nyn t k jbi ik, ti npa dd wn t k y lti w
ly s, npa ppur fn wn nyn mi t wn f lti ma gb k.
20 dra! By ni Olwa Yhw w, m l kj j s wn fnp t fi dkn fn m
wn nyn b y. mi y f wn ya lp yn, mi y s j k wn m t f fi dkn m b
y b lw yn. 21 mi y fa a bor yn ya, mi y gba wn nyn mi l kr lw yn,
wn k s n di ran d lw yn m. yin y s m p mi ni Yhw.
22 Ntor p fyj kn oldodo pl ir, ngb t mi k j ny, t s gbrk ti k
ls k m e yg fn w bbur r k ba l r y, 23 dra! yin k n rran asn m,
k n s stl m. mi y gba wn nyn mi l kr lw yn, yin y s m p mi ni
Yhw.
14
LR BR
wn kan nn wn algb srl w b mi, wn jk nwj mi. 2 r Yhw d s et gb
mi by p: 3 m nyn, wn y ti gb wn re wn l kn, w wn ti j wn lgn,
m h l j k wn br nkan lw mi? 4 K bur! L b wn sr k o w fn wn p: By ni
Olwa Yhw w. n kni n il srl t kn r b ti gba re j, tb t w r b j lgn,
t s t wl w, mi Yhw ni y d a lhn, ntor ognlg re r, 5 by ni mi y fi l
fwkan kn wn abr il srl t wn ti k m sl fn ognlg re wn.
6 dra! W fn il srl p: By ni Olwa Yhw w. Pad w, k wn re r sl, kyn s
gbogbo i rra r, 7 ntor gbogbo m il srl, gbogbo lej t t srl d, b wn b jnn
s mi lti gb re l kn wn, b wn b faram w wn, t wn s t wl w lti wd r
lw mi, mi Yhw fnrami ni y d wn lhn. 8 mi y kj j s ni b, mi y fi e
rkgbn ti ni tn, mi y y kr lrn wn nyn mi, yin y s m p mi ni
Yhw. 9 gbn b wl kan b gba tn, t s sr, mi Yhw y tan wl n; mi y na
w mi b , mi y p r kr lrn wn nyn mi srl. 10 un y gb r wn
r. wl n y db ti ni t w wd r n ld r. 11 B ni il srl k fi n jnn s
mi m, un k n fi gbogbo r baraj m. Wn y e nyn mi, mi y s ma j lrun
wn, f Yhw.
OLK LK PL R I R
12 r Yhw d s et gb mi by p: 13 m nyn b orl-d kan b fi dodo m, b
mo b s na w j ny, lti pa ura onj r run, t mo rn yn s i lti pa nyn ti ran sn
run, 14 b wn mta y b w nb: N, Dnl ti Jb, wn knrin y y gba
ay wn l ntor dodo tiwn, f Olwa Yhw. 15 B mo b da wn ranko bbur sl ni
il n lti pa wn m wn j, ti lti s il n di ahoro t a k l gb kj ntor wn ranko
bbur n, 16 b wn knrin mta y b w n il n: mo fi iy mi bra, f Olwa Yhw,
m wn k n y, b k e wn fnrawn ni y y, gbn il n y di ahoro. 17 B mi b
m id w s il n, b mo b w p: K id pa il y, mi y s lu nyn ti ranko pa, 18 b
wn knrin y b w n il n: mo fi iy mi bra, f Olwa Yhw, wn k n l gba wn
m wn l, wn nkan ni y r gbl. 19 B m b rn jkl rn s il n, k n s t bn
mi lrn pl j wn, k n pa nyn ti ranko, 20 k N, Dnl ti Jb s w n il n: mo fi
y mi bra, f Olwa Yhw, wn k n l gba m wn l, gbn wn y y ntor dodo
tiwn.
21 By ni Olwa Yhw w: B mo til rn wn lklk mi t bur jl: id, yn ranko
bbur ti jkl rn, s Jrslm, lti pa nyn ti ranko, 22 b a b s r ba yk d
nn wn m lknrin lbnrin t a gbl kr nn r. Wn y w b yn ngb t yin b r
w ti es wn, jmb t mo m w b Jrslm y t yn nn gbogbo whl t mo k
b a. 23 Wn y fn yn n tn ngb t b r w ti i wn, yin y s m p k e lsn
ni mo e gbogbo ohun wny s i, f Olwa Yhw.
15
WE GB JR
r Yhw d s et gb mi by p:
2 m nyn, k ni igi jr fi dra ju
gbogbo wn igi igb l?
3 j a l fi igi r e ohun ln?
A h l fi e kn t a fi ohun kan k b?
4 b in ni a fi d.
B in b ti j orgun mj r tt kan rn,
j tn dra fn i k kankan?
5 Ngb t w n odindi, a k l fi e ohun khun;
j a tn l fi e nkankan lyn gb t ti jn?
6 Ntor n ni Olwa Yhw fi w p:
Gg b igi jr t s sn in
lrn gbogbo igi in igb,
y t mo s sn in lti jn;
b ni mo ti e fn wn ar Jrslm.
7 m ti kj s wn lti b wn j.
Wn s l sn in, in n s j wn.
yin y s m p mi ni Yhw
ngb t mo b sj s wn.
8 mi y s il n di ahoro
ntor p wn ti e dodo,
f Olwa Yhw.
16
TN WE FN SRL
r Yhw d s et gb mi by p: 2 m nyn, j k Jrslm m wn e rra r.
3 K w w p: By ni Olwa Yhw w fn Jrslm. N dl r, il Knn ni a gb b .
Ar mr ni bb r, ar Ht s ni y r. 4 N j b r, n j t a b s ay, a k g olb r, a
k fi omi w m, a k fi iy pa lra, a k fi a b . 5 K s ni t foj n w lti gb fn
tj. Or pp ni a gb s, ntor krra fn n j b r.
6 m gba b r kj, mo s r t w janpata nn j r; mo s w fn ngb t w w
nn j r p: W ly, 7 k w s dgb b ewko oko. w dgb, w ga, w di ni t a l
gbnyw. wn m r y, irun r p jj. gbn hh ni w w. 8 Ngb n ni mo gba b
r kj t mo s r . w j kk gb f fn . m fi et a mi b , mo s bo hh r; m
bra fn , m b d mjm, - f Olwa Yhw, - w s di tmi. 9 mi fi omi w , m w
j t b kr, m fi rr pa lra. 10 m fn n a ln pl bt alw tt, gl a
gb, ti w rn. 11 Mo fi ohun e l, mo fn n gb w ti gb rn. 12 Mo fi
rka s n im, ti yt s et r, pl ad arw t mo fi d lr. 13 w n ohun wr ti
fdk, pl a gb ti ti rn ti ln. yfun k, oyin ti rr w fn onj r. w s
lw s i, w wn l ba, 14 w di olkk lrn wn orl-d fn w r, ntor w r p
npas l l mi t mo fi b f Yhw.
15 w r f lr, w lo kk r lti e pang, w s b gbogbo wn t w b pd
gbr. 16 w fi wn a r e wn ibi gga alw rbr, t w s gbr nb. 17 w fi
wn ohun wr r ti fdk t mo fn , w fi wn e re nyn fn w pang r. 18
w da a ln r b wn, rr mi ti trr mi ni w r s wn. 19 Brd t m fn ,
yfun k, rr ti oyin t mo fi b , ni w fi e r tt olrn ddn fn wn.
s l - f Yhw - 20 p w m wn m r lknrin lbnrin t w b fn mi lti fi wn
rb s wn k wn ba l j wn. j pang r h kr b? 21 w ti pa wn mknrin mi, t
w s m wn gba in in lti bl fn wn r r. 22 Nn gbogbo i rra r ti gbr r,
w k rnt wn j gb we r m, ngb t w w n hh, t w janpata nn j r.
23 Parpar w bbur r, - rn b ! f Olwa Yhw, - 24 w ti k il j e kt bra,
w ti e ibi gga fn r lr ibi gbogbo. 25 N bwl gbogbo n ni w k ibi gga s lti ba
w r j nb ti lti fi ara r fn gbogbo r n; w ti e lpo pang. 26 w ti gbr
lrn wn gpt aldgb r, wn t ara wn lgbra, w e lpo gbr r lti m mi
run. 27 m ti gbw sk s . m ti fi wn s onj r, mo ti fi l w wn t r, wn
mbnrin Flstn, t wn krira w bbur r. 28 w b wn ar sr gbr bkan n
ntor k t t lrn, k s t lrn sbsb. 29 w lpo w pang r n il wn onw,
ld wn ar Kld, sbsb k t lrn.
30 W b kn r ti d t - f Olwa Yhw, - npa e ohun wny t e i aw t k
m tj! 31 Ngb t w k il j e kt bra n orta gbogbo n, t w e ibi gga r sj
de gbogbo, w k j aw ntor p w k lti gba ow. 32 Obnrin pang t tw gba jj
dp k r. 33 Gbogbo aw ni gba bn, gbn w n tr ni fi bn fn wn ollf r, t
w s e wn lore k wn ba l w lti ibi gbogbo sd r, fn i gbr r. 34 w hw d
s wn obnrin yk nn i gbr r: k s ni t s tl , k s ni t fn lw, gbn
w ni sanw, b ni w bj t. 35 K bur: algbr, gb r Yhw. 36 By ni Olwa
Yhw w. B w ti polongo tj r, t w s fi hh r hn nn i gbr r pl olf r ti
pl wn re rra, fn j wn m r t w fifn wn, 37 ntor yn, mi y k gbogbo wn
ollf r j, wn t w ti gbdn, wn t w ti f ti wn t w ti krira, mi y k wn j lti
gbgb r lti kj j s , mi y t s hh nwj wn, k wn b l r hh r. 38 mi
y j ny b a ti j wn obnrin algbr ny ti wn apnyn. mi y fi l w bn
ti jow, 39 mi y fi l wn lw wn y s s kt bra r di ill, wn y w wn ibi
gga r r, wn y b wn a r, wn y gba wn ohun r, wn y fi sl n
hh. 40 Lyn n ni wn y s lkta, wn y fi id g s ww, 41 wn y fi in s
wn il r, wn y fi dj dodo j ny lj ognlg wn obnrin, mi y fi pin s w
gbr r, w k s n sanw m fn wn olf r. 42 mi y t bn mi lrn lr r, jow
mi y pad lyn r, mi y t ara-mi lrn, bn mi y s wy. 43 B w k ti rnt wn j
gb we r, t w s e gbogbo ohun t b mi nn, mi n y j k w r ub l lr, f
Olwa Yhw.
Tb w k hw burk pl gbogbo i rra r? 44 wn olwe y pwe kan npa r p:
Ir kan n ni y ti m. 45 B ni lt, w j mbnrin y r t gan k r ti wn m
r; n tt w n arbnrin, wn arbnrin r t wn gan k ti wn m wn. Ar Ht ni y
r, t bb r j Amr. 46 Samr ni arbnrin r gb t gb lp s r pl wn mbnrin
r. Arbnrin r kker ni Sdm t gb lp tn r pl wn mbnrin r. 47 wn ni w
fwj, t w faraw i rra wn; w baraj nn w r ju gbogbo wn l, 48 m fi y mi bra
f Olwa Yhw arbnrin r Sdm pl wn mbnrin r k e bbur t pl
wn mbnrin r. 49 Sdm arbnrin r ni y: gbraga, jk, fojdi ti bkt, b ni
jbi Sdm pl wn mbnrin r, wn k ran tlk ti t lw. 50 Wn gbraga, wn s
e ohun rra nwj mi. d t mo fi pa wn r ni y, gg b w n ti r i. 51 Samr n tir k
jbi t daj tr.
w ti e lpo ohun rra j wn l pl i rra t t b j b l, w ti d wn arbnrin r
lre. 52 gbn w y k tj jbi t w fi d wn arbnrin r lre, ntor t w fi bur j
wn l, wn jre j l. K w gb tj wn w ngb n ti gn r, nn y t w ti d wn
arbnrin r lre.
53 mi y tn gb wn kal. mi y d Sdm ti wn mbnrin r pad s p, mi y
tn gb Samar ti wn mbnrin r kal, lyn n ni mi y tn fi srn wn, 54 k w
ba l gb gn r w pl tj ohun gbogbo t w e, lti t wn nn. 55 Arbnrin r Sdm
pl wn mbnrin r y pad s ip yn tij. 56 b w fi arbnrin r Sdm e ly
ngb t w w n ip gga, 57 k a t r hh r. w ti w di ni b nsisy lw wn
mbnrin Edm ti gbogbo wn yk r lw wn mbnrin Flstn, t wn gn , n
gbogbo yk r. 58 w ni fi w ara-r fa bj r ti rra r, f Yhw.
59 Ntor by ni Olwa Yhw w. mi y e b w ti , w t gan bra tt w fi ba
mjm j. 60 gbn n tmi, mi y rnt mjm t mo b d ngb we r, mi y s b
d mjm ayry fn ire r. 61 K w n tr rnt w r, tj y s b ngb t m b m
wn arbnrin r ti gbn ti br, t mi b s fi wn e mbnrin fn ngb t y k s nn
mjm t mo b d. 62 Ntor mi y tn b d mjm mi, w y s m p mi ni Yhw,
63 k w ba l rnt, k tj s gb , k w s dk nn dm r ngb t m b drj fn
gbogbo ohun t w ti e, f Yhw.
17
WE Y ID
r Yhw d s et gb mi by p: 2 m nyn, l pa l kan pl we kan fn il srl.
3 K w w p: By ni Olwa Yhw w.
y id l kan, alp l,
t gbr pp, ony pp pl w rbr,
w s Lbnn
s b l r igi kdr;
4 j mn ka r t ga jl,
gb e l s il wn onw,
s gb e kal n l wn t taj.
5 Lyn n ni m irgbn igi jr kan,
s gbn n sn il lr;
lb od omi l t n.
6 ka igi n h,
s di gb jr pp,
t ga d, t f,
t kj wn ka r s y id n,
y alp l, ony pp.
Igi jr y s ta gbngb ml,
t pa ka, t s rw.
7 y id l kan tn w,
alp l ony pp.
Igi jr y ta gbngb kj s i,
na wn ka r sd r,
jnn s eb t a gbn n s,
k ba l fi omi rn n.
8 A gbn n s il lr,
lb od omi l t n,
k ba l hu ka lti so so,
k ba l di igi jr ll.
9 W p: By ni Olwa Yhw w.
j igi jr n y yr s rere?
y id n k h n g gbgb r b,
k j so r,
k gbogbo ew titun t r s gb,
l lo agbra pp tb nyn pp
lti f tu kr lti gbgb r?
10 A ti gbn n, j y e dd?
j k n gb nwj aff l-orun?
un y gb lr il t ti h.
11 r Yhw d s et gb mi by p: 12 L sr fn wn m lt p:
j yin k m tum yn? W p: ba Bbln ti d s Jrslm tn; ti k ba ti wn
m ald l sd r n Bbln. 13 ti m ir m ba kan lti b a d mjm, ti m u bra
lyn gb t ti k wn algb il n l, 14 k jba n ba l kr l janpata, lti j oltt s
mjm r. 15 gbn m ald n t s i, npa rrn s gpt fn wn n ti wn
m ogun pp. j l yege? j ni t e b l yr s rere? ti ba mjm j, k tn
yege k? 16 mi fi y mi bra, f Olwa Yhw, mo bra r: n il ba t gb e ga or t, t
k mjm r, lrn Bbln ni y k s. 17 Fr pl gbogbo gb m ogun l r k n
l gb l pl ogun b ti w k wn mra ogun t pl yr ti odi pl gb plp m
wn nyn. 18 ti k bra sl, ti ba mjm j, ngb t d . ti e gbogbo yn, k l
yege.
19 Ntor n ni Olwa Yhw w p: m fi y mu bra, mo bra r: bra mi t k sl,
mjm mi t bj ni mi y m ub l e lr. 20 mi y da wn mi b lr, takn mi y s
m u, mi y f l s Bbln, nb ni mi y ti j ny fn dodo t e s mi. 21 Gbogbo
yn gb m ogun r ni id y pa; wn t s sl y fn k gbogbo aff. yin y s
m p mi Yhw ni sr. 22 By ni Olwa Yhw w:
mi fnrami ni y m ka gga or igi kdr n,
t mi y j ka elw tt t ga jl lr r;
mi y s gbn n fnrami lr k gga kan.
23 mi y gbn n sr eb gga srl.
un y h lti hu ka t y so so,
y s di kdr ll.
Oriri y ni y ma gb lb r,
oriri ohun ony ni y ma simi lb ka r.
24 Gbogbo igi in igb y s m p
mi ni Yhw, ni t r igi sl,
t gb igi onrl ga,
ni t m igi tt gb,
t s m igi gbgb di elw tt.
mi Yhw ti sr b,
mi y s m u .
18
OLK LK NI Y JR I R
r Yhw d s et gb mi by p: 2 K l fa we y lnu yn n il srl:
wn bb ti j so jr t k pn,
nu wn m ti kan?
3 Mo fi y mi bra, f Olwa Yhw, yin k n pwe y m n srl. 4 Kys, gbogbo
y j tmi bkan n. ni t b , ni y fnrar k.
5 B n kni b dodo, t s tl n dodo, 6 t k jun lr wn k bra, t k s gbj
sk wo wn re il srl, t k ba aya mnkej r j, t k snm obnrin ngb a o r,
7 t k r n kni j, t d ohun dg pad, t k fi ip jal, t fi onj r fn ni t ebi pa, t s
fi a bo ni t w n hh, 8 t k y-ni pl ow l, t yg fn ibi, t dj dodo lrn
nyn, 9 t hw gg b fin mi, t s pa wn mi m lti tl tt, ni b ni oldodo
n tt, f Yhw.
10 gbn b m r b j ni ip ti ni j, t jbi kan nn wn y, 11 ngb t un
fnrar k e ohun bbur kankan, t m r l jun lr k olr, t ba aya nkej r j, 12 t
r tlk ti t j, t fi ip jal, t k d ohun dg pad, t gbj sk wo wn re, t s e
ohun rra, 13 t i olw l, m n ni k n y lyn gb t ti e gbogbo ohun bbur
y, gbd k, k j r w lr r.
14 gbn b ni y bkan n b tn b m t r gbogbo t bb r d, t r wn l
faraw wn, 15 t k jun lr wn k bra, t k gbj sk wo wn re il srl, t k ba
aya mnkej r j, 16 t k r n kej j, t k gba dg lw n kni, t k fi ip gba ti w
lmrn, t fi onj r fn ni t ebi pa, t s fi a bo ni t w n hh, 17 t k fi w r
e ibi, t k y-ni pl ow l, t pa wn mi m, t s tl wn fin mi, ni b k n
k ntor bb r, un y y. 18 B bb r ti j ni ip, t fi ip jal, t k si e rere lrn
wn nyn mi, un ni y k ntor wn r.
19 w l w p e ti m n k fi ru bb r? b m n ti tl w dodo ti tt,
t pa gbogbo fin mi m, t s tl wn. un y y. 20 ni t b d ni y fnrar k; m k
n ru bb r. Bkan n ni bb k n gb jbi m r r: oldodo ni a dlre, aebi ni
a d lbi. 21 gbn b aebi b ronpwd kr nn gbogbo r, k s pa gbogbo fin
mi m, k s dodo pl t, un y y, k n k m. 22 A k n rnt gbogbo t ti d,
un y y ntor dodo t w e. 23 j in mi l dn s ik aebi - f Olwa Yhw b k
e p k ronpwd kr nn w bbur r, k s y?
24 gbn b oldodo b yg kr nn w dodo r lti e ibi, t faraw gbogbo w rra t
aebi faram, j un l y? A k n rnt gbogboo w dodo r b k e dodo t w
fwm, un y s k ntor t dwl.
25 w l w p: Ir y k bsi lti d Olwa. Fetsl ngb n, il srl: ohun t mo e
ni k bsi? Tb k e w r ni k bsi? 26 Ngb t oldodo b pynd lyn dodo lti ma e
ibi, t s e b k, w bbur t w dwl ni pa . 27 Ngb t l b ronpwd kr
nn w r lti ma dodo pl t, y k w ly. 28 ti yn lti pynd kr nn
w r, y y, k n k m. 29 Sbsb ni Il srl w p: Ir y k bsi lti d Olwa.
j ohun t mo e ni k bsi? B k e hw yn ni k bsi? 30 Ntor n ni mi y dj ni
kkan yn gg b w r, k gb, il srl f Olwa Yhw. ronpwd, k s yg
kr nn yn, k m e fi y sl fn i ibi. 31 K gba ara yn lw wn yn t
d s mi, k gba kn titun ti m titun. e t yin f k, il srl? 32 Ik n kni k m in
mi dn, f Olwa Yhw. ronpwd, k s y.
19
ORIN AR LR WN ALD SRL
K w w gb orin ar t mo k npa wn ald srl. K w w p:
Ta ni y r?
3 Abo knn lrn wn knn;
t dbl lrn wn m r,
s di d knn,
k lti ma fa ran d ya,
di apnyn-j.
4 wn orl-d parap djuk ,
b sn fn wn;
wn fi w f jde l s il gpt.
5 Ngb t ri p rt un js asn,
t ohun t f e kn;
tn m kan nn wn m r,
s s di d knn.
6 l jde d pl wn knn,
di d knn.
k lti ma ya ran d,
pa wn nyn j;
7 fi pjwr ogun gba wn fin wn,
pa wn l wn run;
br-bojo d b il n
pl wn nyn r
ngb t wn gb b ti b ramram.
8 wn orl-d l b a j,
wn gbrko yk;
wn d wn wn sl fn un,
bt wn si m u.
9 Wn fi w f sn g
(wn m u l b ba Bbln),
wn m u l s il oldi kan,
k a m ba gb ohn r m
lr wn k srl.
10 y r db igi jr kan,
t a gbn lb omi.
lr, rw tmtm,
ntor omi pp t b lb r.
11 hu ka algbra t di p wn ba;
dgb, s ga tt kan rn kk,
wu-ni fn gga r,
ti fn ew pp r.
12 gbn a ti f ya, a ti j sl-l,
aff l-orn ti m so r gb,
a ti f , ka r algbra ti gb,
in ti j gbogbo r.
13 A ti f tu l gbn sn al
n il gbgb t gbn,
14 in ti jde lra igi r,
ti j gbogbo ka r ti wn so r.
K n n wn ka algbra m,
k s p ba fn un m.
Orin ar n y; a s l fn orin ar.
20
TN DODO SRL
N j kw o karn-n dn keje, wn kan nn wn gb srl w wd r lw
Yhw, wn s jk nwj mi. 2 r Yhw d s et gb mi by p: 3 m nyn, l b
wn algb srl sr, w fn wn p: By ni Olwa Yhw w. yin w lti wd r lw mi
k? mi fi y mi bra! mi k n gb k wd r lw mi, f Olwa Yhw.
4 j w etn lti d wn lj, m nyn? J k wn m wn rra t wn bb wn ti
d. 5 K w w fn wn p: By ni Olwa Yhw w. N j t mo yan srl, t mo gb w mi
sk sr wn y il Jkb, mo s fn wn ngb n n il gpt, m gb w mi sk lr
wn lti w p: mi ni Yhw lrun r. 6 N j n ni mo gb w mi sk lr wn pl bra
w p mi y m wn jde kr n il gpt ti lti m wn l s il t mo yn fn wn, nbi t
wr ti oyin ti n, orl t dra ju gbogbo il l. 7 Mo s w fn wn p: K gbogbo yn k ohun
rra t fa oj yn mra sl, k m e j k re gpt k r b yn, mi ni Yhw lrun yn.
8 gbn wn kyn s mi, wn k s f gb tmi. K s ni t k wn ohun rra t fa oj wn
mra sl: wn k fi wn re gpt sl. m f da bn mi sr wn, k n s t bn mi lrn lr
wn n il gpt. 9 gbn m ro ti ork mi k m ba bj lrn wn orl-d t wn b
gb, ntor mo ti kde fn wn p mi y m wn nyn mi jde kr n il gpt lj wn. 10
B ni mo e m wn jde kr n il gpt, t mo m wn l in al. 11 m fn wn n fin
mi pl wn mi t wn n lti pam lti l y. 12 mi s e d ibi t mo fi fn wn n j simi
m gg b m lrn mi ti wn, k wn ba l m p mi ni Yhw, ni t y wn smm.
13 gbn il srl t s mi nn ahoro al, wn k hw gg b fin mi, wn k mi
sl, y t y k wn pam fn y, wn s ba j simi mi j. Ngb n ni mo f da run mi l
wn lr nn ahoro al, lti pa wn r. 14 gbn m ro ti ork mi k m e bj lrn
wn orl-d, lj wn t mo fi k wn jde. 15 J b l, m ti gbw sk lr wn nn
ahoro al t mo bra p mi k n m wn l s il t mo ti fifn wn, nbi t wr ti oyin ti
n, y t dra jl nn gbogbo il. 16 Ntor wn ti k wn mi sl, wn k s hw gg
b fin mi, t wn s ba j simi mi j, b ni kn wn faram re t. 17 gbn mi foj n
w wn, mi k f pa wn r m, mi k s pa wn run nn al.
18 m w fn wn m wn nn al p: K m e hw gg b wn bb yn ti e, k
m e k wn, m e fi wn re baraj. 19 mi ni Yhw lrun yn. K pa wn fin mi
m, k tl wn mi, k s fi wn s e. 20 K ya wn j aimi s mm; k j m
lrn yn ti mi, k a ba l m p mi ni Yhw lrun yn. 21 gbn wn m n t s
mi, wn k pa wn fin mi m, wn k tl wn mi t y k wn pam k wn s tl e k
wn ba l r y, wn ba j simi mi j. Ngb n ni mo f da run mi l wn lr nn ahoro
al. 22 gbn m fa w syn ntor ork mi, k m e bj lj wn orl-d t r wn
ngb t mo m wn jde. 23 gbn mo tn na w sr wn lkn si nn ahoro al lti bra
p mi y fn wn k lrn wn orl-d jj. 24 Ntor p wn k tl fin mi, wn k pa
mi m, wn k fin mi sl, wn ba j simi mi j, wn s t oj m wn re bb wn.
25 mi e d ibi t mo fifn wn n wn fin t k dra pl wn t wn k l m l, 26 mo
s m wn di elr pl r wn, mo m wn r kb wn lb lti j wn ny, k wn ba l
m p mi ni Yhw.
27 Ntor n, m nyn, l b il srl sr. K w w fn wn p: By ni Olwa Ywh
w. Tn wo n t wn bb yn fi m npa w dal wn, 28 B til j p m m wn d il
t mo fi bra fn wn. Lyn n ni wn r gbogbo kt bra, gbogbo igi iwin elw tt, nb ni
wn ti rb wn pl r wn t fa bn; nb ni wn ti da ohun olrn ddn wn sl pl t
jb t wn ta sl. 29 Mo s w fn wn p: wo ni ti ibi gga r t l? Wn s fi ork
Bm p tt di n oln.
30 K bur! W fn il srl p: By ni Olwa Yhw w. j t ni yin baraj gg b
wn bb yn, t gbr pl wn re wn, 31 t e fitr fn re, t m wn m
yn gba in in? T s ara yn di elr pl gbogbo re yn tt di j n? ngb n ni k
m j k wd r lw mi? il srl? mi fi y mi bra, f Olwa Yhw, mi k n gb
k wd r lw mi. 32 l yn k n l ll; ngb t yin w p: wa y db wn
orl-d, b wn y il jj, lti ma sin igi ti kuta. 33 Mo fi y mi bra, f Olwa
Yhw, mo bra r, mi ni y jba lr yn pl w algbra ti ap l, lti da bn mi sl.
34 mi y m yn jde kr lrn wn nyn, mi y k yn j lti wn orl-d jj nbi
t fn k s, pl w algbra ti ap l, ngb t mo b t bn mi sl; 35 mi y m yn l
sn ahoro al wn nyn, nb ni mi y ti dj fn yn ljkooj. 36 Gg b mo ti dj
fn wn bb yn nn dn gpt, b ni mi y e d a yn lj, f Olwa Yhw. 37 mi
y m yn kj lb g mi, mi y s s yn di iye kker; 38 mi y ya wn lt kr lra
yn, wn t t s mi, mi y m wn jde kr n il t wn gb, gbn wn k n w il
srl, yin y s m p mi ni Yhw. 39 yin il srl, by ni Olwa Yhw w: Olk lk
l l ma sin wn re r, mo s bra p yin y fets mi lyn n. yin k n ba ork mm
mi j m pl fitr yn ti wn re yn. 40 Ntor lr k mm mi, lr k gga srl - f
Olwa Yhw ni gbogbo il srl y ti ma sn m, gbogbo wn t kal n il n. Nb ni mi
y ti fi oj rere wo wn r yn, t mi y s twgba wn fitr yn t dra jl, wn r
mm yn. 41 mi y twgb yn b ohun tt olrn ddn, ngb t mi b m yn jde
kr lrn wn nyn; mi y k yn j lti wn il t yn fn k s, a tipa yn bl fn mi
lj wn orl-d, 42 yin y s m p mi ni Yhw, ngb t mi b k yn pad sr il
srl, n il t mo fi bra fn wn bb yn. 43 Nb ni yin y ti rnt w yn pl gbogbo w
bbur t fi baraj, r ara yn y s s yn ntor gbogbo e t ti e. 44 yin y s m p
mi ni Yhw, ngb t mo b fi ork mi b yn l, le pl w bbur yn ti w bj yn, il
srl, f Olwa Yhw.
21
ID YHW
r Yhw d s et gb mi by p: 2 m nyn, yj sp tn, f f y sp gs, s
stl fn il igb Ngb. 3 K w w fn igb Ngb p: Gb r Yhw. By ni Olwa
Yhw w. W t mi l tan in kan sn r lti j gbogbo igi tt ti gbogbo igi gbgb, yin-
in t k l k ni, y s j gbogbo oj, lti Ngb tt d rw. 4 Gbogbo lran ara ni y r i p
mi, Yhw, ni dn t j n t k s n k. - 5 Mo w p: H! Olwa Yhw, wn w npa
mi p: W b ti pwe! -
6 r Yhw s d s et gb mi by p: 7 m nyn kj s Jerslm, f f t ld s
ibi mm r, 8 s stl ld s il Isrl p: By ni Yhw w. m kj j s ; m f fa id mi
y lti in k, mi y s g oldodo ti l kr nn r. 9 Id mi yo y jde lti in k lti
pa oldodo ti l, lti b gbogbo lran ara j, lti Ngb tt d rw. 10 Gbogbo lran ara
y m p mi ni Yhw t y id lti in k, t k s n k bn r pad m.
11 K w m nyn dr pl bnj kn. K w dr pl in kkor lj wn. 12 B wn
b w p: K ni fa dr r? K w w p: Ntor ryn t d, gbogbo kn ni y rws, w
y r, m y dk, ekn y rws. ti d tn, un r! f Yhw.
13 r Yhw d s et gb mi by p: 14 m nyn, s stl, k w w p: By ni
Olwa w. W p:
Id, id! t a pn t dn.
15 A ti pn n fn pakpa,
a ti dn an lti k mn
16 A dn an lti y dn,
id t a pn t a dn, fn w apnyn.
17 Kgbe, m nyn, k w dr,
ntor ara wn nyn mi ni l,
ar gbogbo ald t id y pa
pl wn nyn mi.
18 Ntor n, kw-lr, ti l r,
k ni b l b k b s p ongbraga?
f Olwa Yhw.
19 K w, m nyn,
s stl pl js-ml.
K id i or lmta lra,
id onpakpa,
id l fn pakpa pl br ypo!
20 K kn ba l rws,
k k ba l p,
mo ti fi id s nu n gbogbo,
t a pn lti k mn,
t dn fn pnyn.
21 Nw, lyn, ltn-n, ls!
22 mi n y fi yn w lu w,
mi y t bn mi lrn.
mi Yhw ti sr.
BA BBLN LRTA N
23 r Yhw d s et gb mi by p: 24 m nyn, k w la n mj fn id ba
Bbln, k n mjj jde l lti il kan n. e m kan t y jde lti ib lti fi n l kan
hn, 25 lti fi n Rb t awn mn ti n Jd, ti ibi agbra Jrslm, han id n. 26
Ntor ba Bbln ti dr n orta n, nbi t n mj ti pd, lti wd pr f. ti fi
wn f gg, ti df, ti wo r t b nn d k. 27 Lw tn r ni gg n b sr
Jrslm; lti gb irin j l ib, lti p pnyn, lti kgbe ogun, lti gb irin j s nu ibod,
lti wa yr, ti lti m odi. 28 y y db f k lj wn ntor t wn ti b a mul. gbn
un j lr s e wn t fa gun lr wn. 29 Ntor n, by ni Olwa Yhw w. B yin ti
j lr s e yn, t s m yn, t fi yn hn nn gbogbo es yn, b y ti jr s
w bbur yn, yin y jy s i. 30 w n tr, ald srl, l bbur, j ay r p pl
e kyn r, 31 by ni Olwa Yhw w: A fl or r, a ad or r, gbogbo ohun ni a
ypad, a gb ni rl ga, a r ni gga sl. 32 parun, parun, parun ni mi y e, y t a
k r ir r r k ni t jba t s t d, ni t mi y f i fn.
JY FN AMN
33 K w, m nyn, s stl, k o w p: By ni Olwa Yhw ti w. K w w fn Amn
pl gn wn p: Id, a ti fa id y fn pakpa, a ti pn n lti e parun, lti ma k mn, -
34 ngb t w rran k, t w wd pr ir, - lti pa wn l bbur t j wn
snm ts pl ekyn e wn. 35 D a pad sn k. Nbi t a d s, n l t a b s,
nb ni mi y ti d lj; 36 mi y da bn mi l lr, mi y f in run mi m , mi y
fi l w wn il-kl, wn t y pa run. 37 w y di korko fn in jj, j r y n
lrn il n, rnt r k n k, ntor mi, Yhw, ti s b.
22
WN E JRSLM
r Yhw d s et gb mi by p: 2 w, m nyn, w y dj? w y dj
fn l lj? Fi gbogbo rra r hn. 3 K w w p: By ni Olwa Yhw w. l t ta j
sl lrn r lti m wkt r d, t gb wn re kal lr il r lti s di m. 4 w ti s
ara-r di lbi npa j t w ti ta sl, npa awn re t w ti e, w ti s ara-r di alm, w ti
m wkt r snm ts, w ti d pin j ay r. Ntor y ni mo fi s di ni dm lrn
wn orl-d ti ni sn fn gbogbo il. 5 Wn y fi e yy nts ti lkr, l ly t k
n t.
6 Ld r ni wn srl w t wn e tjsl, t olk lk e b ti w . 7 Ld r ni a ti
gan y ti bb, ld r ni a ti lo lej n lkul, ld r ni a ti r op j ti m aln bb.
8 w k bw fn wn ibi mm mi, w ba wn j simi mi j. 9 wn olff b ld r lti
fa tjsl. Ld r ni a ti jun lr wn k bra t a s e bj. 10 Ld r ni a ti wo
hh bb ni, ld r ni a t fi ip b obnrin lp ngb a o r. 11 y b aya lmrn l
p, yn baraj npa llp pl aya mknrin r, kan ti fi ip b arbnrin r lp, mbnrin
bb r ld r; 12 gba rb lr rb ld r lti ta j sl; w di olw l t gba l, w fi
ip gba ti w mnkej r, w s gbgb mi, f Olwa Yhw.
13 mi y s fi yn w lu w ntor i jgd t w e, ntor j t w ta sl lrn r.
14 j kn r l dr, k w r lgbra lj t mi y m ? mi Yhw, t sr, t s e
b. 15 mi y fn k lrn wn orl-d, mi y t k lrn il jj, mi y pa w
r t b lrn r r, 16 mi y di ni t a k bw fn lj wn orl-d ntor r, w y
s m p mi ni Yhw.
17 r Yhw d s et gb mi by p: 18 m nyn, il srl ti di pn m: gbogbo
wn ti di id, tnganran, irin, j nn in gbd, wn j pn m. 19 Ntor n, by ni
Olwa Yhw w: B yin ti j pn dr, k bur! mi y k yn j lrn Jrslm. 20 B a
ti k fdk, id, irin, j ti tnganran j p sn pn gbd, lti da in l e lr k a l s
wn di kan, b g ni mi y k yn j p nn bn ti run mi, t mi y s m yn y tn:
21 mi y k yn j lti fn in bn mi l yn lr, yin y s y tn lrn l. 22 B a ti y
fdk nn pn gbd, b ni a ti m yn y tn lrn l, yin y s m p mi, Yhw ni
da bn mi sr yn.
23 r Yhw d s et gb mi by p: 24 m nyn, w fn un p: w ni il t k r j tb
eji n j bn, 25 t wn ald t gb nb db knn t b ramram lti pa ran d r.
Wn ti pa nyn j, wn ti k ohun r ti ohun , wn ti s plp di op lrn r. 26 wn
lf r ti ba fin mi j, ti wn ibi mm mi: k s yt fn wn lrn ohun mm ti m,
wn k s k-ni lti m ohun m; wn ti yj kr lra j simi mi, mo s ti di ni bwfn
lrn wn. 27 wn jy r db kok lrn l t pa ran d, t ta j sl, t wn
pnyn lti jal. 28 wn wl r ti fi wn pam lb rran asn wn pl stl k wn.
Wn w p: By ni Olwa Yhw w, ngb t Yhw k sr. 29 wn ar il n ti e lp
w ip ti jgd, wn fi ay ni tlk ti t lra, wn fi ws l jj l-lt. 30 mi w n kan
lrn wn t y m giri kan, t y s dr lr giri t w nwj mi, lti j fn il n k mi m ba pa run,
mi k s r n kankan. 31 Ngb n ni mo da bn mi l wn lr: mi pa wn run pl in run
mi. m j k w wn ub l wn lr, f Olwa Yhw.
23
TN WE NPA JRSLM TI SAMR
r Yhw d s et gb mi by p: 2 m nyn, ngb kan, obnrin mj w, m y kan
n. 3 Lti gb we wn ni wn ti w n gpt. Nb ni a ti fi w ra m wn, t a ti fi w
pa m wnd wn. 4 Ork wn ni y: y gbn j Ohl, br r s j Ohlb. Wn j
tmi, wn b mknrin ti mbnrin fn mi. tum ork wn: Samr ni Ohl, Jrslm ni
Ohlb. 5 Ohl ti w k t di tmi; n fkf fn wn olf r, wn ar sr ti
agbgb r, 6 t wn w w oy pupa, wn ajl ti jy, gbogbo wn j d, t wn
fanimra, wn lin t m in wu-ni. 7 j k wn gbdn ara un wn j yn il
sr ld gbogbo wn t f ni ti fi re wn baraj. 8 un k yg fn i pang t ti e
lti gpt, ngb t wn b a sn lti gb we r, lti e eke wn trn lra r.
9 B ni mo e k fn wn ollf r, fn wn sr t n f fn: 10 Wn t u s hh,
wn gba wn mknrin ti mbnrin r, wn fi id pa un fnrar. di ni we lrn wn
obnrin fn y t a fi j . 11 Arbnrin r Ohlb r y, sbsb fkf ti gbr r bur ju ti
arbnrin r. 12 n f fn wn sr, wn ajl ti wn jy, wn aldgb r t wn
w a ll, wn lin t m n wu-ni, wn j d t w wn fa-ni mra. 13 Mo s r i p
ti di alm, p wn mjj n w kan n. 14 e lpo w gbr r: n wn knrin t
a ywrn wn sra giri, wrn wn ar Kld alw dd, 15 t wn gba gbn l
mn, pl fl t wn fi d or, dr wn b ti jy, aoj wn ar Bbln t wn ti Kld w,
16 n f fn wn n kt t ti b wn pd, s rn s wn n Kld. 17 wn ar Bbln
w b a lop lr bsn k r t wn fi eke wn bj. N kt t a ti s di alm ni ti kr
ld wn. 18 gbn tram w gbr r, t hh r sl; ngb n ni mo kyn s i gg
b mo ti kyn s arbnrin r. 19 w l tt n rnt gb we r, ngb t w n il gpt,
20 t n fkf pl wn ak algbra ktkt ti olk in.
21 w tn f wkw gb we r, ngb t a m n m dn n gpt, t a s fi m
omidan r er. 22 dra! Ohlb, by ni Olwa Yhw w. mi y m k olf r wny t oj
r lra wn kj j s ; mi y k wn j lti ibi gbogbo lti b j, 23 wn ar Bbln, ti
gbogbo wn Kld, wn ti Pkd, ti ti ti K, gbogbo wn sr pl wn, wn d
t w wn fa-ni mra, ajl gbogbo ti wn jy, wn balgun gbogbo, ti wn lin
olkk, 24 wn y s w b lti rw, pl ogun ti k ogun t wn k ogunlg nyn b
w. Wn y m wn dojk nh gbogbo pl as, hmra ti ate ogun. mi y m wn
dj fn , wn y s d lj gg b fin wn. 25 mi y m jow mi b j, wn y fi
bn b l, wn y g im ti et r, y t b k s lra y tipa id ub. Wn y gba
wn mknrin ti mbnrin r, y t b k fn ni in y j run. 26 Wn y gba a ti
ohun ra r lw r. 27 mi y fi pin s wkw r ti w pang r t w ti ml lti
gpt. w k n gbj sk w wn m, w k s n rnt gpt m. 28 Ntor by ni Olwa
Yhw w. mi y fi l w wn t w krira, wn t oj r ti kr lra wn. 29 Wn y fi
krira b l, wn y gba so i w r lw r, wn y s fi sl n hh. B ni tj
pang r y ti hn. w gbr r ti eke r 30 ni fa pnj r, ntor w fi wn re
wn orl-d baraj ngb t w b wn gbr. 31 w ti faraw w arbnrin r, mi y fi
ago jy r l lw. 32 B ni Olwa Yhw w.
w y mu ago arbnrin r,
ago t tbi t s f,
t y pa-ni lrn-n fn yy,
b ni oj r ti tbi t.
33 w y mu bnj y,
ago dhoro ti parun,
ago arbnrin r Samar.
34 w y mu tn,
lyn n ni a f s ww,
t y s g lm.
Ntor mi ti sr, f Olwa Yhw.
35 Ntor n ni Olwa Yhw w p: Ntor p w ti gbgb mi, t w s ti k m sl lyn r, k
w gba tj r, k w gb r gbr r. 36 Yhw w fn mi p: m nyn, w f dj fn
Ohl ti Oholb lti b wn w fn wn rra wn? 37 Algbr ni wn, w wn kn fn
j, wn ti b wn re wn e pang. N ti wn m t wn b fn mi, wn ti m wn gba in
n lti sun wn. 38 Wn ti e ely s mi: wn ba wn ibi mm mi j ni j n, wn k s bw
fn j simi mi. 39 B wn ti fi m wn rb s r n j kan n ni wn tn l s ibi mm mi
lti s di m. Wo ohun t wn e n il mi fnrami.
40 J b l, wn knrin t rn p lti il kr, wn w: w w, w kun oj r, w w
ohun r, 41 w jk lr kte onyebye, t a t onj lr tbl nwj r, nbi t w fi
trr ti rr mi s. 42 Ariwo ay lti d wn t k bkt s nb, ntor plp nyn t wn
w lti in dn; wn fi gb s w wn obnrin pl ad ll d or wn. 43 Mo s w nn ara-
mi p: obnrin t gbr ti s di argb tn ni wn b e pang. un fnrar gbr.
44 Wn s w sd r b a ti w s il aw. B ni wn ti t Ohl ti Oholb w, wn
obnrin aln tj y. 45 gbn wn nyn oldodo y dj fn wn b a ti dj fn wn
algbr ti wn lj, ntor algbr ni wn, t w wn kn fn j.
46 By ni Olwa Yhw w. J k pe agbo wn nyn s i, lti fi l w br-bojo ti
kgun. 47 K j nyn n s lkuta, k wn s fi id g e s ww; k a pa wn mknrin ti
mbnrin wn, k a s fi in sun il wn. 48 mi y w fkf kr n il n; gbogbo obnrin
y s e b r kl, wn k s n faraw wkw yn m. 49 tj yn y ub l yn lr, yin
y s gb r br yn, yin y s m p mi ni Olwa Yhw.

24
N j kw o kw, dn ksn-n, r Yhw d s et gb mi by p: 2 m nyn,
l k j n sn w, ntor ba Bbln ti gbgun d s Jrslm ln gan-an. 3 L pwe fn
wn m lt ngb n. K w w fn wn p: By ni Olwa Yhw w.
Gb wo ka in, bu omi s i,
4 g ran sn r, ran t dra jl: itan ti jk.
Fi egungun t jj kn in r.
5 M y t lr j nn agbo ran r.
Lyn n, k igi sb r,
s k h gidi,
k egungun in r jin pt.
6 Ntor by ni Olwa Yhw w.
gb ni fn l lj, iasn ondr
t dr r k e f n!
K ohun in r jde lkkan, l gg.
7 Ntor j r b lrn r,
ti gb e sr pta kedere,
k d sr il k erup mu .
8 mi ti gb j r sr pta t a l r i kedere
lti fa bn l mi, lti gbsan.
9 dra! By ni Olwa Yhw w:
Ibi b l lj!
mi n l e pakpa.
10 K igi j, fn in s i, se ran n,
l ata s i, k wn egungun n jn.
11 Gb fo wo n k yin-in k gbn:
k id ara r pn,
k dr ara r ta dn,
k pat r j tn.
12 gbn gbogbo dr n k jn tn. 13 mi f w m kr nn eke tj r, gbn
w k j k a w r r m. w k n r wnm ngb n tt dgb t bn mi y r tlrn
lra r. 14 mi, Yhw, ti sr, r mi y s , mi y i l fsyn, k s oj n, k s inu
rere. A d lj gg b w r, gg b i r, f Olwa Yhw.
SRO WL N FNRAR
15 r Yhw d s et gb mi by p: 16 m nyn, m f m ay kr lj r lgn.
gbn w k n dr, w k n sunkn, w k n j k omij n lj r. 17 K w kdn
sn, m e w a f fn k, k w d fl r, k w w bt r, m e bo rgbn r, m e
j onj lsn. 18 Mo b wn nyn sr n wr j kej. 19 wn nyn w fn mi p: j
w l ly ohun t w e y fn wa? 20 mi w fn wn p: r Yhw d s et gb mi
by p: 21 W fn il srl p: By ni Olwa Yhw w. mi f ba ibi mm mi j, ohun
gbraga agbra yn, ay oj yn, tara m yn. wn mknrin ti wn mbnrin yn t ti fi yn
sl y tipa id ub. 22 yin y s e gg b mo ti e y: yin k n bo rgbn yn, yin k n
j onj lsn, 23 yin y d fl yn, t bt yn y w ls yn, yin k n dr, yin k n
sunkn. yin y s y tn ntor e yn, yin y s ma b ara yn krora. 24 Esekl y j
m fn yn. yin y e gg b ti e gan-an. Ngb t y b s l yin y m p mi ni
Yhw. 25 w, m nyn, n j t mo b gba wn mknrin ti wn mbnrin wn lw
wn, wn t j agbra wn, go wn, ay oj wn, gbdn m wn, 26 n j n alsl kan
y s w ryn r fn . 27 N j n ni w y la nu sr fn alsl n; w y ma sr
l l pa nu m: w y j m fn wn, wn y s m p mi ni Yhw.
25
F FN WN ORL-D:
FN WN MN
r Yhw d s et gb mi by p: 2 m nyn, yj s wn mn, k w s f f ld
s wn. 3 W fn wn Amn p: gb r Olwa Yhw. By ni Olwa Yhw w.
Ntor t w w p: Ah! Lr ibi mm mi ngb t a s di m ti lr il srl ngb t a k
o lgun, lr il Jd ngb t l gbkn; 4 k bur! W t mo fi l w wn mknrin Il-
wr: wn y pg ogun t , wn k il wn. wn ni y j so r, t wn y mu wr r.
5 mi y s Rb di gb rknm ti wn l Amn di gb agbo gntn. yin y s m p
mi ni Yhw.
6 By ni Olwa Yhw w. B w ti ptw, t w j, t w y, t kn r kn fn gn, npa
orl-d srl, 7 k bur! W t mi na w b , mi y g kr lrn wn nyn, mi
y pa r lrn wn orl-d. mi y s di fo, w y s m p mi ni Yhw.
LR MB
8 By ni Olwa Yhw w. Ntor p Mb ti Sr w p: Il Jd ti db gbogbo orl-d
yk, 9 dra! mi y wn b k Mb sl, mi y s pa wn l r r n ih gbogbo,
pl go il r wny: Bt-Jmt, Baal-Mn, Kiritm. 10 mi y fi wn l w wn m
Il-wr, wn t Amn, k a m e rnt Amn m lrn wn orl-d. 11 By ni mi
y ti fyj Mb, a s m p mi ni Yhw.
LR DM
12 By ni Olwa Yhw w. Ntor p Edm ti gbsan lra il Jd, t s m ara-r jbi pp
nn gbsan n, 13 K bur! By ni Olwa Yhw w. mi n y na w ba dm, mi
y s pa nyn ti ranko run nb. mi y s di ahoro; id y pa wn lti Tmn tt d
Ddn. 14 mi y t bn mi sl lr Edm npa w wn nyn mi srl. Wn y lo
Edm gg b bn mi ti run mi, wn y s m b gbsan mi ti r, f Yhw.
FN WN FILISTN
15 By ni Olwa Yhw w. Ntor p wn Filistn ti gbsan, t wn s e gbsan pl gn,
t wn s f e parun pl krira ayray, 16 dra! By ni Olwa Yhw w: W t mi na
w mi ba wn Filistn, m f pa wn Krt run, k n s pa yk wn ar sd r. 17 mi
y gbsan burk lra wn, pl jy gbgbn, wn y s m p mi ni Yhw, ngb t mi
b gbsan lra wn.
26
LR TR
N j kn o kn dn kknl, r Yhw d s et gb mi by p: 2 m nyn, ntor
p Tr ti w by s Jrslm p:
Hh! n wn nyn ti f;
ti sl fn mi,
a k wn ohun ura r l.
3 K bur! By ni Olwa Yhw w.
mi kj j s , Tr,
mi y m wn orl-d pp kj j s ,
b j kun ti dde.
4 Wn y w wn giri Tr,
wn y pa wn il r kal,
mi y gb eruku r n,
mi y s di pta kedere.
5 un y db ibi t a ti s wn ja lrn kun.
Ntor mo ti sr - f Olwa Yhw.
un y di ran d wn orl-d.
6 N ti wn mbnrin r
t b lr oko, id ni y pa wn.
Wn y s m p mi ni Yhw.
7 Ntor by ni Olwa Yhw w. W t mo rn Nebukadinsr ba Bbln ba wn ba,
lti rw s Tr, pl wn k ogun, wn in ti wn lin, w m ogun pl ogunlg
nyn.
8 Wn y fi id pa wn mbnrin r
t b lr oko.
Wn y wa yr y k,
wn y m odi s m,
wn y kj as s ,
9 wn y kj irin j wn s giri r,
wn y fi irin i wn f wn il- r.
10 wn in wn p t b g
ti eruku wn y b ml.
Ariwo wn lin wn,
wn k ogun wn y m wn giri r m tt
ngb t wn b gba nu n ibod r kj wl,
b a ti wn l t a gun.
11 Ptk wn n wn y rin gbogbo gboro r,
wn y fi id pa wn nyn r,
wn y pa wn p l r kal.
12 Wn y k ohun r ti ohun j r l,
wn y w wn giri r
ti wn il onyebye r,
wn kuta r, wn igi r ti eruku r pp
ni wn y k jn sn kun.
13 mi y pa nu l orin r m,
a k n gb ohn gt str r m.
14 mi y s di pta kedere,
w y di ohun t s wn l lr.
A k n tn k m,
ntor mi Yhw ti sr, f Olwa Yhw.
KN FN TR
15 By ni Olwa Yhw w fn Tr. wn erk y m tt ngb t wn b gb ub r, t
wn lgb r b krora, ngb t pnyn b gba in l r. 16 Gbogbo wn ald k kun
y skal lti or t wn, wn y b w oy wn, pl a ln wn. Wn y gb br-
bojo w, wn y jk lr il-l, wn y ma gbn pl br ldkun ntor r.
17 Wn y krin ar lti w fn p:
H! w ni a parun,
t gb lj kun, w l gga,
algbra k kun,
pl wn ar l r,
wn t drba gbogbo il.
18 Nsisy, wn erk gbn n j ub r,
pin r ba wn erk kun lr.
19 Ntor by ni Olwa Yhw w. Ngb t mo b s di l ahoro b wn l t k n nyn,
ngb t mi b m ib kun dde s , t kun b b ml, 20 mi y s s sl pl wn t
re sr pl wn t wn ti e als, mi y m gb n in il, nn ahoro ayray, pl
wn t re iboj, k w m e pad w kal n il aly m. 21 mi y s gbyn r di ohun
br, w k n w m. A w , a k s n r m ll, f Yhw.
27
ORIN AR LR UB TR
r Yhw d s et gb mi by p: 2 K w, m nyn krin ar y lr Tr. 3 K w w
fn Tr, l t gnw lt bb kun, t wn orl-d ti wn erk b w p, by ni
Olwa gb Ogun w:
Tr, w t o w p:
mi ni k oj-omi t lw jl.
4 gbgb il r kan et kun,
wn t e fi w d ll.
5 Wn fi pk igi Snr k gbogbo ara r.
Wn fi igi kdr ti Lbnn e p r.
6 Wn fi rk Bn t ga jl e bl r.
Wn fi igi kdr pl eyn erin
lti wn erk Ktm e jk r.
7 A gb lti gpt ni a fi e abb k fn .
A alr pupa lti El ni a fi e yr in r.
8 wn ar Sdn ti Ardn ni awak r.
wn lgbn in r ni e atk fn , Tr.
9 wn algb Gbl pl wn on
w b nb lti tn k r e.
Gbogbo k oj-omi pl wn awak wn ni w w ld r. 10 wn ti Pr ti ti Ld
ti ti Pt ni wn w nn m ogun r. Wn fi as ti ate ogun wn e l, y t fn lw.
11 wn m Arfd ti m ogun wn dr lb wn giri r yk, t wn s wn ibi
agbra r. Wn fi wn as wn k giri r yk, wn s m w r p. 12 Onbr r ni Tar
pl r lr ohun r r. A fn n wr, irin, id ti j dpo ohun j r. 13 Jfn, Tbl ti
Mk b w p. Wn fi wn nyn ti ohun-l id e ppr pl ohun j r.
14 wn ar Bt-Tgarm k in w fn , pl bka ti in ogun. 15 wn m Ddn
b w p; plp sd ni onbr r; eyn erin ti igi ad-mradn ni a fi sanw fn . 16
Edm raj lw r nn plp i w r; fn n kta ddn bi dng, ar pupa, a
ln, a gb, kn ti iyn ni wn fi e ppr fn j tr. 17 Jd ti orl-d srl
pp b w, wn fi k lti Mnt, d, oyin, r ti r e ppr pl ohun j tr.
18 Dmsk w ra plp i w r ti p ohun r r; wn fn n ti Hlbn ti irun
gntn Shr. 19 Dn ti Jfn ni fn n irin t a r lti Usl, pl igi ks ti igi klm fn
ppr pl j r. 20 Ddn ni ta a jk lr in fn . 21 Arb ti gbogbo wn ald
r ni onbr r: wn fi d-gntn, gb ti bk raj lw r. 22 wn onw b ti ti
Rm b raj: wn ta ohun olrn ddn jl fn , ti kuta onyebye ti wr n
ppr pl ohun j r. 23 Hrn, Kn ti dn, wn onw b, ti sr ti Klmd
b raj. 24 Wn ta a onyebye, w oy pupa t a k, a alrbar, gbn t a fi w
hun, wn b nn j r.
25 wn k oj-omi lti Tr l raj ld r.
w j olw ti lr ngb n
lrn wn omi kun.
26 wn on bl r w lj kun.
Aff la-orn ti f lrn kun.
27 wn ohun r r ti r j r,
wn r in r ti wn awak r,
wn t t k e pl wn onw r,
ti wn jagunjagun t w gb l,
ti ognlg nyn t w gb l
ni y r sarn kun n j parun r.
28 wn bb kun m tt
ngb t wn gb igbe wn lk r.
29 Ngb n ni wn on bl y jw bl wn.
wn awak, gbogbo wn on oj omi
y w lr il.
30 A gb ohn wn npa r,
wn y kgbe kkor.
Wn y da eruku l or,
wn y yl nn er;
31 Wn y f irun or wn kan agbr
ntor r, wn y w a f.
Wn y krin ar l lr pl srtn,
32 nn f wn ni wn y krin ar fn ,
wn y sunkn l lr w p:
Ta ni l db Tr olgo lrn kun?
33 Ngb t w j r r sl lti t
plp nyn lrn,
pl p ohun r r ti ohun j r,
w ti s wn ba aly di lr.
34 Ij kun ti w f nsisy lrn kun.
r r pl wn r in r ti gb pl r.
35 Gbogbo wn ar erk kr
ni n y ntor r.
r ba wn ba wn,
oj wn dm.
36 wn onw orl-d sf l lr,
ntor w ti di ohun br t a par tt l!
28
LR BA TR
r Yhw d s et gb mi by p: 2 m nyn, w fn ald Tr p: By ni Olwa
Yhw w.
Ntor p gbraga ti w lw ni w fi w p:
lrun ni m, mi ti jk lr t lrun, lrn kun.
Ngb t w j nyn lsn t k e lrun,
w r nn kn r p w b lrun dgba.
3 w ti w gbn ju Dnl, k s lgbn b tr.
4 Pl gbn ti ye r ni w fi di lr,
w ti k wr ti fdk j sn il ura r.
5 w gbn nn gbn w e t b
g t w fi di lr gidi,
t y s s di ongbraga.
6 Ntor n, by ni Olwa Yhw w.
B w ti ka ara-r w lrun nn kn r,
7 dra! mi y m wn jj d w b ,
wn t bur j nn wn il-kl.
Wn y fa id y pa gbn r t dra,
wn yo ba w r j.
8 Wn y m sr l sn sr,
ik gbgbn y s pa lrn kun.
9 j w tn l w p: lrun ni m
nwj wn t pa k?
gbn nyn ni w e,
k e lrun, lw wn t pa .
10 w k ik alkl, lw wn jj.
Ntor mi ti s b, f Olwa Yhw.
UB BA TR
11 r Yhw d s et gb mi by p: 12 m nyn, l krin ar fn ba Tr. K w w fn
un p: By ni Olwa Yhw w.
w j pr ohun pp t kn fn gbn,
t lw gidi,
13 w w n gb dn ld lrun.
gbrn-n kta onyebye b lra w r:
srd, tps, dmnd, kryslit,
onks, jsp, sfr, grnt, emerd,
wr t a fi e l tambrn r ti wn fr r,
ni a ti ps n j t a d .
14 mi fi krb kan e oltj r,
w w lr k mm lrun,
t w rn lrn yin-in gbgbn.
15 Lti dl r ni w r ti p
tt di j t a fi r ibi nn r.
16 I onw t w e
ti s di ni ip ti l.
mi s n kr lr k lrun,
angl oltj r s pa run nn wn yin-in.
17 w r m gbraga.
tnn kk r ti b j.
mi j s il-l, mi fi e ohun t
wn ba w rrn-n.
18 w ti fi ogunlg jbi r pl i
r nn w r ba wn ibi mm r j.
mi m k in jde lti in r lti pa run.
mi s di er lr il ay
lj gbogbo wn t w .
19 y ba gbogbo wn t m lr.
w ti di ohun br,
tn nd r tt l.
LR SDN
20 r Yhw d s et gb mi by p: 21 m nyn, kj s Sdn, k w f f ld s i.
22 K w w p: By ni Olwa Yhw w.
mi ti mra j pl r, Sdn,
mi y gbgo lrn r.
A m p mi ni Yhw,
ntor p mi f dj lrn r,
mi y s fi w mm mi hn lrn r,
23 mi y rn jkl rn s i,
j y ma n n gboro r,
wn k y ub lra nn r,
ngb t a b y id t n h gbogbo,
a s m p mi ni Yhw.
A GBA SRL L LRN WN ORL-D
24 K n s gn t gn-ni m tb t fa-ni ya fn il srl lrn gbogbo wn
nyn yk r t wn gn n, a s m p mi ni Olwa Yhw.
25 By ni Olwa Yhw w. Ngb t mi b k il srl j lti rn gbogbo wn nyn t
wn fn k s, mi y e b fi w mm hn fn wn orl-d. Wn y ma gb lr il t mo
fifn rnf mi Jkb. 26 Wn y ma gb nb n lf, wn y ma gb nn il tiwn,
wn y s oko gb jr: wn y gb n lf. Ngb t mo b j gbogbo wn nyn
yk r t wn gn n ny, a m p mi ni Yhw lrun.
29
FN GPT
N j kejl o kw dn kw, r Yhw d s et gb mi by p: 2 m nyn, yj
s Fr, ba gpt k w f f ld s i ti s gbogbo gpt. 3 Sr w fn un p: By ni
Olwa Yhw w.
mi fara j ya pl r, Fr, ba gpt,
w ni t dbl lrn od Nl,
w t w p:
mi ni mo ni Nl mi,
mi ni mo e .
4 mi y fi w k lrk,
k wn ja od Nl r lm p r.
5 mi y s sn dn
pl gbogbo ja od Nl r.
w y ub sr il oko,
a k n gb , a k n snk r.
mi y fi e j fn wn ranko il
ti y oj run,
6 k gbogbo wn ar gpt l m p mi ni Yhw.
Ntor p wn ti e b ffe t a fynt fn il srl.
7 Ngb t wn s d m,
w f lw wn,
w s ya gbogbo w wn.
Ngb t wn fynt , w ,
w s m k d wn y.
8 Ntor n, by ni Olwa Yhw w. W t mi rn id s , lti g nyn ti ranko kr
lrn r. 9 Il gpt y di ahoro ti al, a s m p mi ni Yhw. Ntor w p: mi ni
mo ni od Nl mi, mi ni mo e . 10 dra! mi kj j s ti s od Nl r. mi y s od
Nl di ahoro ti al, lti Mgdl tt d Sn ti tt kan pkun Etip. 11 s nyn k n t
ib m, s ranko k n kj nb m. A k n gb nb fn ogj dn. 12 mi y s il
gpt di ahoro lrn wn orl ahoro; wn l r y di al lrn wn l ahoro, fn
ogj dn. mi y fn wn ar gpt k lrn wn orl-d. 13 Ntor by ni Olwa
Yhw w. Lyn ogj dn, mi y k wn ar gpt j, lti wn orl-d t wn fn k s.
14 mi y k wn gbkn gpt pad lti t il Ptrs d, n il bl wn. Wn y d jba
kker kan sl nb. 15 gpt y di jba kker jl, k n l jba lr wn orl-d m; mi
y m u kr k m e l jg lr wn orl-d. 16 Il srl k n lti gbral e m, gbn
y di lr s srl ngb t faram fn rnlw. A s m p mi ni Olwa Yhw.
17 N j kn o kn dn ktdnlgbn, r Yhw d s et gb mi by p:
18 m nyn, Nebukadinsr ba Bbln ti jde ogun l pl gb m ogun r l b
Tr. Or wn ti p, jk wn ti b, sbsb k jr lr i ogun n fn ara-r tb fn wn
m ogun r, nn j wn pl Tr. 19 Ntor n, by ni Olwa Yhw w. Kys, mi fi il
gpt l Nebukadinsr ba Bbln lw. un y k ohun r r l, y k o n kgun y
k o lr l, gb m ogun r y fi y e r j. 20 mi y fi il gpt san fn un lr j t
b Tr j, ntor mi ni i fn, f Olwa Yhw.
21 N j n, mi y m k iwo kan dde n il srl, mi y s j k w la nu r lrn
wn. Wn y s m p mi ni Yhw.
30
J YHW FN GPT
r Yhw d s et gb mi by p: 2 m nyn, f f by p: By ni Olwa Yhw
w. Kgbe rara p: H! j burk gbomi mu! 3 Ntor j n snm ts, j Yhw k s
dd, j n y kn fn kk, gbyn ay fn wn orl-d.
4 Id y skal lr gpt, br-bojo y d b tip, ngb t wn k y ub lra n
gpt, ngb t a k wn ohun r r l, ngb t pil r y w lul. 5 K ti Pt ti Ld ti
gbogbo Arb ti Kb, ti wn m mjm mi y tipa id ub pl wn.
6 By ni Yhw w. wn ohun t gpt fynt y ub, gbraga agbra r y j b; id
y pa wn lti Mgdl tt d Sn, f Olwa Ywh. 7 Wn y di ahoro nn il al; a
ka wn l r kn wn l ahoro. 8 Wn y m p mi ni Yhw ngb t mi b fi in s
gpt, t gbogbo gbkl r s jn.
9 N j n, wn rn t mi y rn y w k oj-omi l y tip lnu nn lf r.
br-bojo y d b wn ar ib, n j jy gpt, - d tn! 10 By ni Olwa Yhw w:
mi y pa iye wn t gb n gpt r lti w Nebukadinsr ba Bbln. 11 A rn an
pl wn nyn r, wn t bur jl lrn wn eld-kd, lti ba il n j. Wn y fa id
y m gpt, wn y pa k kn il n. 12 mi y s omi od Nl di gbgb, mi y fi orl-
d n l w wn adigun jal. mi y pa il n run pl ohun ti b nn r, lti w wn
jj. mi Yhw ti s b.
13 By ni Olwa Ywh w. mi y pa wn re run, mi y m wn rra kr n Nf. K
n s ald m n il gpt. mi y fi br kn il gpt. 14 mi y pa Ptrs run, mi y fi
in s Sn, mi y j Nf ny. 15 mi y da bn mi sr Sn, ibi t b n N. 16 mi y
fi in sun gpt, pnj y d b Sn, omyal y ya bo N, wn omi n y s gb kkiri.
17 wn d n ti ti Pi-Bst y tipa id b, wn l n pp y l gbkn. 18 j
y knkn n Tapanhs ngb t mo b f jg gpt, t gbraga agbra r y d pin.
kk y b ml, wn m r y di r gbkn. 19 B ni mi y e fyj gpt. A s
m p mi ni Yhw.
20 N j keje o kn dn kknl, r Yhw d s et gb mi by p: 21 m nyn,
mi ti ap Fr ba gpt, k s ni t y di egb r lti w sn, lti di gb r, ti y fi tn
sj pl agbra lti fi id j. 22 Ntor n, by ni Olwa Yhw w. mi ti kj j s Fr, ba
gpt; mi y ap r, ti y t le ti y t , mi y j k id b lw r. 23 mi y t
gpt k sarn wn orl-d, mi y fn wn k lr il. 24 mi y m w ba Bbln
lgbra, mi y fi in mi l e lw. mi y ap Fr, un y s krora or ik nwj t
r. 25 mi y m ap ba Bbln lgbra, w Fr y s wl. A s m p mi ni Yhw
ngb t mo b fi id mi l w ba Bbln, t b s y s orl-d gpt. 26 mi y t
gpt k lrn wn orl-d, mi y fn n sr il; a s m p mi ni Yhw.
31
IGI KDR
N j kn o kta dn kknl, r Yhw d s et gb mi by p: 2 m nyn, w fn
Fr ba gpt ti agbo wn nyn r p:
K l l faraw nn l l r?
3 Kys: w ka ara-r w igi kdr ti Lbnn,
lka ll, elw pp,
igi gga. Gng or r y lrn kk.
4 wn omi m u h, ib omi gb e ga,
b ti m omi r n y eb r k,
t s fi omi od r fn gbogbo igi oko.
5 Ntor n ni igi r fi ga ju gbogbo igi gb l,
t ka r fi lpo, t w r fi n,
ntor p omi t w sd r.
6 Gbogbo y oj run k il wn sb ka r,
lb w r ni gbogbo ranko gb ti dbl,
lb jj r ni gbogbo nyn ti jk.
7 lw nn l r pl gbogbo ka r.
wn gbgb r ta l sn omi l.
8 K s lgb r lrn wn igi kdr igb Oldmar,
a k l ka igi rb w ka r,
igi dn jnn s w r,
k s igi t lw t o nn gb lrun.
9 mi ti fn un n ka tt elw dd.
Gbogbo igi Edn, gb lrun,
ni wn jow r.
10 dra! By ni Olwa Yhw w. Ntor p ti dde ga ptpt, t gng or r kan oj
snm, t gga r s di ongbraga, 11 mi y fi l w ald wn orl-d, k l pl
w k r; mi y pa run. 12 wn jj eld-kd burk jl ti g e ub lul. wn ew r
b lr gbogbo k ti fonfoj; wn ka r ti s sl od il n; gbogbo wn ar il n
ti kr lb jj r, wn ti k sl. 13 wn y oj run b l e nbi t w s, t gbogbo wn
ranko gb dbl lb wn ka r.
14 Ntor n k, lj la, k igi kgi m e dde pl gbraga lb od, k m e na gng
or r sn kk, k igi kgi t a fi omi rin dradra m e snm wn pl gga r! Ntor gbogbo
wn ni y k, lti l sn il, gg b ti ynm gbogbo nyn.
15 By ni Olwa Yhw w: N j t b l sr, mi y pa nu il d m , gg b m f,
mi y d omi od r dr, alagbalgb omi r y gb; mi y m Lebnn knkn ntor
r, gbogbo igi oko y gb ntor r. 16 mi y m k wn orl-d wrr pl ariwo ub r,
ngb t mi b j sn ip-k, pl gbogbo wn t re sr. Gbogbo wn igi gb Edn r
tn n il knkn, wn igi lw ti ll Lbnn, gbogbo wn t omi n rin. 17 Gbogbo
wn orl-d t wn jk lb jj r ni wn b a l s il knkn pl wn t id pa.
18 Igi wo ni ll t tb t lw t lrn wn igi gb dn, t a fi s n pl wn igi
dn l s il knkn? w ti sn lrn wn alkl, pl wn t id pa, b ni ti Fr ti
ognlg nyn r, f Olwa Yhw.
32
JL
N j kn o kejl dn kejl, r Yhw d s et gb mi by p: 2 m nyn, l
krin ar npa Fr, ba gpt. K w w fn un p:
w ti gb, d knn wn orl-d.
w db jl nn omi,
w fi im r sf,
t o fi wn s r r omi,
t w da omi r.
3 By ni Olwa Yhw w.
mi y da wn mi b
lrn agbo wn nyn pp;
wn y f sr il nn wn mi.
4 mi y fi sl n il-l,
mi y j k gbogbo y oj run b l lr,
mi y fi b wn ranko il.
5 mi y fi ran ara r sl lr wn k,
mi y j k ara r l kn in fonfoj.
6 mi y fi j t n jde lra r rin il ti k,
y n kn od il.
7 Ngb t mi b m kr,
mi y bo oj run,
mi y m k wn rw knkn bo orn,
p k s n tnml r.
8 Gbogbo wn tann oj run
ni mi y m knkn bo il r,
f Olwa Yhw.
9 mi y m k kn plp nyn bj ngb t mo b m wn gbkn r lrn wn
orl-d l il t w k m. 10 mi y m k n ya plp ntor r, r y s ba wn ba
ntor r r, ngb t mo b fa id mi y nwj wn. N j ub r gbogbo wn ni y wrr
pl br fn y wn lsks. 11 Ntor by ni Olwa Yhw w. Id ba Bbln y l b.
12 p wn nyn r ni y ub lti w id wn m ogun. wn jagunjagun t bur jl
lrn wn eld-kd. Wn y y gbraga gpt kr, gbogbo nyn in r y s gb.
13 mi y s pa gbogbo ran sn r run lt bb ib omi. s nyn k n t m, ptk
wn ranko k n y lnu m. 14 Ngb n ni mi y m k omi od r ma n b epo,
f Olwa Yhw.
15 Ngb t mi b ti s il gpt di ahoro, t gbogbo ohun t b nn r b tn, ngb t mo b
lu gbogbo wn t gb nb pa, wn y m p mi ni Yhw.
16 Ir b ni orin ar t wn mbnrin orl-d n y ma k. Wn y k npa gpt
ti lr gbogbo nyn r. Wn y krin ar y, f Olwa Yhw.
FR SKAL RE IP-K
17 N j kdgn o kn dn kejl, r Ywh d s et gb mi by p: 18 m nyn
sunkn lr agbo nyn t gb n gpt, ntor a m wn skal pl wn mbnrin orl-
d ll l is-k, pl wn t re sr.
19 Ta ni w lw j. Skal, t ibsn pl wn alkl, 20 pl wn t a ti fi id pa. (A ti f
id hn, a ti fa id y.) Wn ti b pl wn t id pa, gbogbo agbra r y s par. 21 wn
akgun algbra jl y b a sr n ip-k:
22 sr ti gbogbo wn akgun lj ogun r y iboj r k, gbogbo wn t id pa: 23 iboj
wn b n sl il, gb m ogun r s y iboj r n k, gbogbo wn t id pa, wn t wn
e dgr pay fn wn aly lr il ay.
24 Elm ti gbogbo wn m ogun r rgb y iboj r k: gbogbo wn t id pa; gbogbo
wn skal n alkl s il oknkn, wn t wn d py sl lrn wn aly. Wn ti gb
tj wn l pl wn t r sr. 25 e ibsn kan fn un lrn wn t a pa, pl gbogbo
gb m ogun r n yk iboj r, gbogbo wn alkl, t id pa, wn t dyj-ni lr il
ay; wn ti k tj wn l pl wn s ih il. Wn ti gb e kal lrn wn t a pa.
26 Msk, Tbl ti gbogbo gb m ogun r rgb y iboj r k, gbogbo wn alkl, t
id pa ntor p wn da pay sl n il aly. 27 Wn k sn pl wn akgun ay tij, wn
t wn l ip-k pl ohun j lra wn, id wn lb or wn, as wn lb egungun wn, ntor
br-bojo fn wn akgun jba lr il aly, 28 gbn w n tr y sn lrn wn t a fi
id pa.
29 Wo Edm pl wn ba ti wn ald r t a k wn kn wn t a fi id pa lyn gbogbo
aknkanj agbra r. Wn ti sn pl wn t re sr. 30 Wo gbogbo wn ald rw,
gbogbo wn ar Sdn, t wn skal pl wn t a fi id pa, lyn py t agbra wn d
sl. Wn ti sn n alkl pl wn t a fi id pa, wn s k tj wn l pl wn tt d ih il.
31 Fr y r wn, y s tu ara-r nn ngb t b r gbogbo agbo y t a fi id pa. Fr ti
gbogbo gb m ogun r, f Olwa Yhw. 32 Ntor ti d py sl n il aly, un ni
w sn lrn wn alkl y, pl wn t a fi id pa. Fr ti gbogbo gb m ogun r.
f Olwa Yhw.
33
WL W GG B AM
r Yhw d s et gb mi by p: 2 m nyn, l b wn m nyn r sr. K w w
fn wn p: Ngb t mi b rn id s orl-d kan, wn ar il n y yan n kan lrn
wn fn am; 3 b b r id t b w s il n, un y fn ip fn tagr wn nyn.
4 n kan s n y t gb r p t k s bkt, t fi j p id pa ; ni y ni y jbi j r. 5 gb
r p, k s tagr, un ni y jbi j r. gbn ni t kbiara s kl n, ti b lw ewu.
6 gbn b am n b r id t b, t un k s fn ip, t fi j p wn nyn k m, t
id s d b wn lti pa wn run ntor jbi r, mi y br j wn lw am n.
7 Bkan n ni w, m nyn, mi ti fi e am fn il srl. Ngb t w b gb r
kan lti nu mi, k w b mi kl fn wn. 8 B mi b w fn k p: k, w y k, b w
k s sr lti kl fn k n k fi w k r sl, k n y k ntor r, gbn lw
r ni mi y ti br j r. 9 gbn b w b kl fn k k fi w k r sl pl
ronpwd, t un k s ronpwd, un y k ntor r, gbn w y y.
RNPWD TI W BJ
10 K w, m nyn l s fn il srl p: yin s r y w p: wn ti e wa
wwo lr wa. y ni m wa gb. Bwo ni a e l y? 11 W fn wn p: mi fi y mi
bra, f Olwa Yhw, in mi k dn s ik k, b k e p k k ronpwd, ypad
kr nn n bbur yn. e t w f k, il srl?
12 K w, m nyn w fn wn m nyn r p: dodo oldodo k n gb l n j t
b hw bj, k onk k n pa n j t b kyn s w k r. gbn oldodo k n y
npa dodo r n j w bj r. 13 B mi b w fn oldodo p: w y y, b un n b s
gbkl dodo r, t l e ibi, a k n rnt gbogbo dodo r m, b k e gbogbo ibi t ti e t
y p . 14 gbn b mi b w fn k p: w y k, t s ronpwd kr nn wn
r, k s e tt pl dodo, 15 b b d dg pad, k san ohun t j, k s tl wn
fin t fun-ni n y, k dkun ibi e, un y y, k n k. 16 A k n rnt gbogbo r t
ti d m: ti e tt pl dodo, un y y.
17 wn m nyn r w p: B Olwa ti e y k bsi. w yn ni k bsi. 18 Ngb t
oldodo b yg kr nn dodo, t s e ibi, un y k fn un. 19 Ngb t k b yg kr
nn , t s e t pl dodo, ntor y ni un y fi y. 20 yin s w p: Ohun t Olwa
e y k bsi! mi y dj fn olk lk yn gg b w yn, il srl.
L N UB
21 N j karn-n o kw dn kejl gb gbkn wa, wn alsl w sd mi lti
Jrslm, wn s ryn fn mi p: l n ti ub. 22 w Yhw s b l mi n l j kan
t aj j t alsl n w s b mi, la nu mi k alsl n t w b mi n wr; la nu
mi, mi k s l pa nu d m.
PARUN ORL-D N
23 Ngb n ni r Ywh d s et gb mi by p: 24 m nyn, wn t gb nn ahoro n n il srl
w p: Abrhm nkan ni w ngb t a p n il y. A s fn wa t a p n il kan n fn jogn.
25 dra! W fn wn p: By ni Olwa Yhw w. yin j j, yin gbj sk wo re,
yin ta j sl. yin s f jogn il n! 26 yin gbral id yn, t yin e ohun rra, t olk
lk ba aya nkej r j, yin s f jogn il n! 27 K w w y fn wn: By ni Olwa
Yhw w, mi fi y mi bra, id ni y pa wn t b nn ahoro n. ranko bbur ni y pa
wn t w lr oko j, jkl rn ni y pa wn t b nn il oldi ti nn ih kta.
28 mi y s il n di al ti ahoro, gbraga agbra r y s par. A pa wn k srl
run, k s n s ni t y ma gb nb m. 29 A s m p mi ni Yhw ngb t mo b s il
n di al ti ahoro ntor wn rra t wn ti d.
B A TI GBA STL N
30 w m nyn, wn m nyn sr r lr giri ti lj n il wn. Wn w lrn
ara wn p: w gb r t ti d Yhw jde. 31 Agbo wn w b , wn nyn mi jk
nwj r, wn gb r r, gbn wn k m u l. k ni b lnu wn, kn wn s faram r
dodo. 32 Lj wn w db orin f t dn lti fi et gb pl l. Wn gb r r gbn wn
k tl e. 33 Ngb t yn b l d tn wn y m p wl kan b lrn wn.
34
WN OL GNTN SRL
r Ywh d s et gb mi by p: 2 m nyn, f f fn wn ol gntn srl,
s stl, k w w fn wn p: yin ol gntn, by ni Olwa Yhw w. Ibi b wn ol
gntn srl t wn b ara wn. j k y k ol gntn tj agbo gntn? 3 yin fi wr
wn b ara yn, yin fi irun wn e a bora, yin fi d-gntn t lr j rb, gbn yin k
tj agbo gntn n. 4 yin k m wn gntn alr lgbra, yin k tj y t sn,
yin k di egbo y t gba gb, yin k l gb y t ko l pad, yi n k s l w
y t sn. gbn yin fi w ip ti kanra b wn l. 5 Wn tk, ls ol
gntn, t wn fi di ran d fn gbogbo ranko bbur; wn ti tk. 6 Agbo
gntn mi ko l kkiri ibi gbogbo, lr wn k l ti lr kt gga, agbo
gntn mi ti tk gbogbo orl. K s ni t tj wn, k s s ni t w wn.
7 K bur! yin ol gntn, k gb r Yhw. 8 mi fi y mi bra, f Olwa Yhw,
b a ti k agbo gntn mi l, t wn s di ran d fn gbogbo ranko bbur, ls ol
gntn, ntor wn ol gntn k tj agbo gntn mi, ntor wn ol gntn mi b
ara wn, l b agbo gntn mi, 9 dra! yin ol gntn gb r Yhw. 10 By ni
Olwa Yhw w. Kys i, mi y r s wn ol gntn, mi y gba agbo gntn mi lw
wn, mi k s n j k wn k agbo gntn mi j. wn ol n k s n b ara wn m.
mi y gba wn d-gntn mi lnu wn, wn k s n di j fn wn m.
11 Ntor by ni Olwa Ywh w. Kys i, mi y fnrami tj agbo gntn mi, mi y s
t wn swj mi lti kj l j lkkan. 12 B ol gntn t ka agbo gntn r ngb t b
w lrn wn t wn tk, b ni mi y e fi oj ka wn gntn mi. mi y f wn jde
kr nbi gbogbo t wn fnk s n j kk ti j knkn. 13 mi y m wn jde
lrn wn nyn t wn w, mi y k wn j lti wn il jj, mi y s m wn w
sr il tiwn. mi y k wn l j lr wn k srl, n sl od ti nbi gbogbo t nyn
gb n il n. 14 mi y k wn l j lr pp oko tt, wn or k gga srl ni y j ibi
pp j wn. Nb ni wn y ti simi lr pp oko tt; wn y j korko lr wn k srl.
15 mi fnrami ni y tj wn gntn mi, mi ni y fn wn n simi, f Olwa Yhw.
16 mi y w y t sn r, mi y gb y t ko l pad, mi y di egb y t gba gb,
mi y wo y t sn sn. mi y tj y t lr, t ara r d, mi y j ol gntn
rere fn wn.
17 N ti yin, gntn mi, by ni Olwa Yhw w, Kys i, mi y dj lrn gntn
kan ti kej, lrn gb ti bk. 18 yin t k t fn yn lti mu omi t m, yin fi s r
yk omi n. 19 wn gntn mi s n lti mu omi t s yn dr! 20 K bur! By ni Olwa
Yhw w fn wn: W m, mi y dj lrn wn agntn lr ti gntn t r.
21 Ntor p yin ti fi gb yn pl jk yn ti wo yn gbn gbogbo wn ak gntn syn,
t s e b l wn sta, 22 mi b w gba wn gntn mi l, k a m e k wn l, mi y
dj lrn gntn kan ti kej.
23 mi y gb ol gnt kan dde lti e oldr wn lti ma k wn l j, yn ni rn
mi Dfd: un ni y k wn l j, t y e ol gntn fn wn. 24 mi, Yhw, y j lrun
wn, rn mi Dfd y s j ald lrn wn. mi Yhw ti s b. 25 mi y b wn d
mjm lf, mi y m k wn ranko bbur par kr n il n. Wn y ma gb n
lf nn gb, wn y sn pl fknbal lrn wn igi. 26 mi y m wn y k mi k,
mi y m k j r n sk r, y s j j bkn. 27 wn igi oko y so so wn, il y s
so so r, wn y s w n lf lr il wn. A s m p mi ni Yhw, ngb t mi b f
dd jg wn, t n b s gb wn l kr lw wn t m wn sn. 28 Wn k n j ohun
kgun m fn wn orl-d, ranko il n k n pa wn j m. Wn y ma gb n lf,
a k n y wn lnu m. 29 gb oko ptk kan y h fn wn, yn k n pa n kni m n
il n, k s orl-d t y b wn m. 30 A s m p mi ni lrun wn, ni t b pl wn,
ti p wn, il srl, j nyn mi, f Olwa Yhw. 31 ti yin n, yin gntn mi, yin
ni agbo gntn t mi y k l j, mi s ni lrun yn, f Olwa Yhw.
35
FN K DM
r Yhw d s et gb mi by p: 2 m nyn kj s k Sr, k w s f f ld s i.
3 K w w fn un p: By ni Olwa Yhw w. W t mo kj j s , k Sr, mi f b j;
mi y s di ahoro ti al; 4 mi y s wn l r di ahoro. w y di ahoro, w y s
m p mi ni Yhw. 5 Ntor p w e krra ayray, t w s fi wn m srl fn id pa,
n j pnj wn, n j egbyn e wn, 6 dra! mi fi y mi bra, f Olwa Yhw,
mi y fi l w j, j y s l b. 7 mi y s k Sr di ahoro ti al; mi k s n
j k n kni rn kiri n il n m. 8 mi y k k kn wn k r; wn k t a fi id pa y
ub lr wn kt r, wn fonfoj r ti wn od il r. 9 mi y s di ahoro ayray, a
k n gb nn wn l r m, yin y s m p mi ni Yhw.
10 Ntor t w w fn jba mj, orl-d mj p: yin j tmi, wa y l gb , ngb t
Yhw w nb. 11 K bur! Mo fi y mi bra, f Olwa Yhw, mi y fi bn ti run i
gg b w ti fi krira b wn l. mi y j k ay m p mi j ny ntor wn. 12 w y
s m p mi Yhw gb gbogbo sks t w s s wn k srl b w ti w p: A ti pa wn
run, a ti fi wn fn wa lti gb wn m. 13 yin ti sr gbraga s mi, r sks t yin s s mi,
gbogbo r ni mo gb. 14 By ni Olwa Yhw w. mi y s di ahoro lti m in gbogbo
orl-d dn. 15 B in r ti dn ngb t jogn il srl di ahoro, b g ni mi y e s .
w y di ahoro, k Sr, pl Edm ptpt bkan n, a s m p mi ni Yhw.
36
F LR WN K SRL
K w, m nyn l f f fn wn k srl. K w w p: yin k srl, gb r
Yhw. 2 By ni Olwa Yhw w. Ntor p t ti sr y s yn p: Hh! wn ibi gga
ayray y ti di jogn wa, 3 dra! S stl. K w w p: By ni Olwa Yhw w. B a ti
pa yn kal lti di ohun jogn wn orl-d yk, b ti di ni t s sks l lr, t wn
nyn sr gn s yn 4 k bur! yin k srl, gb r Olwa Yhw: By ni Olwa w
fn wn k, wn kt, wn sl ti wn fonfoj, fn wn ibi ahoro, ti wn l t a
parun, t a k n kgun, t di ly wn orl-d yk yk. 5 K bur! By ni Olwa Yhw
w. m fi tara jow mi bra, mi b wn orl-d yk sr, gbogbo Edm, t fi in ddn
pl gn fi il mi e tiwn lti k o n kgun l.
6 Ntori d y, l f f fn il srl. K w w fn wn k, wn kt, wn sl, ti fn
wn fonfoj p: By ni Olwa Yhw w. mi sr pl tara jow mi ti run mi: b yin ti
gba ws wn orl-d, 7 k bur! By ni Olwa Yhw w: mi gb w sk bra, wn
orl-d yk yn y fi or ara wn gba ws wn.
8 yin k srl, ka yn y h, t s so so fn wn nyn mi srl, ntor wn k n
p d m. 9 mi ni y t m b ld r, a gbin irgbn nb. 10 mi y m k wn nyn p
lr r, gbogbo il srl ptpt. A tn wn ahoro k, a s ma gb nn wn l yn.
11 wn nyn ti ranko y lpo fn yn, wn y p, pl plp m. mi y m k a
ma gb ld yn gg b ti tij, mi y e yn n rere ju ti tl, yin y s m p mi ni Yhw.
12 wn nyn y ma rn lr il yn, yin nyn mi srl; wn y fi yn e ohun-n, yin
y ma e ohun jogn wn, k n gba m wn lw wn m.
13 By ni Olwa Yhw w. B a ti w npa r p: Apnyn-j ni , w ti gba m lw
plp orl-d 14 K bur! w k n pnyn-j m, w k n l gba m lw wn orl-
d m, f Olwa Yhw. 15 mi k n j k w gb b wn orl-d s m, w k n
pdn wn m orl-d r m, f Olwa Yhw.
16 r Yhw d s et gb mi by p: 17 m nyn, wn ar il srl gb n il wn,
wn fi w wn ti i wn s ara wn di m; w wn db r a o obnrin nwj mi. 18
Ngb n ni mo da run mi sr wn, ntor j t wn ta sl n il n, ti wn re t wn fi di
elr. 19 mi fn wn kkiri wn orl-d, mo s t wn k lrn wn il jj. mi dj fn
wn gg b w wn ti gg b e wn. 20 Wn ba ork mi j lrn wn orl-d t wn l
b, t w npa wn p: wn nyn Yhw ni y t wn k n ibd. A ti l wn jde kr n
il r! 21 gbn mi rnt ork mm mi t il srl k bw fn lrn wn orl-d t wn
w. 22 dra! W fn il srl p: By ni Olwa Yhw w. K e ntor r ni mo fi f i, b
k e ntor ork mm mi t yin ti bj lrn wn orl-d t l b, il srl. 23 mi y
ya ork l mi s mm, t k bw fn lrn wn orl-d t l b, t bj lrn wn.
wn orl-d y s m p mi ni Yhw - f Olwa Yhw ngb t mi b fi ork mm
mi hn lj wn ntor r. 24 Ngb n ni mi y m yn lrn wn orl-d, mi y s k
yn j lti gbogbo il jj, mi y s m yn pad w lti il jj, mi y s m yn pad w s il
yn. 25 mi y da omi mm sr yn, a s w yn m; mi y w yn m kr nn gbogbo
r yn ti gbogbo re yn. 26 mi y fn yn n kn titun, mi y m kn kta kr nn
ara yn, mi y s fn yn n kn lran ara. 27 mi y fi m mi sn yn, mi y s m yn rn
nn wn fin mi, yin y s tl wn mi lti fi wn s e. 28 yin y gb lr il t mo
fifn wn bb yn. yin y ma e nyn mi, mi n y ma j lrun yn. 29 mi y y
yn kr nn gbogbo r yn. mi y pe k w, y s lpo, mi k n fi yn pa yn m.
30 mi y s wn so igi di pp, ti wn so oko k yin m e gba tj yn lrn wn
orl-d m. 31 Ngb n ni yin y rnt w bbur yn, ti wn i yn t k dra. r ara
yn y s yn ntor wn e yn, ti wn i rra yn. 32 K e ntor yn ni mo fi e y, -
f Olwa Yhw, - m yn dj. K oj t yn, k s dm, il srl.
33 By ni Olwa Yhw w. N j t mi y w gbogbo yn n, mi y m k wn
nyn ma gb nn wn l yn, k a s tn wn ahoro k; 34 a tn oko lr il t a parun,
lyn gb t di ahoro al lj wn t kj. 35 A s w p: Il t a ti parun syn t a r
lp y ni ti sr di gb dn; wn l ahoro, t a parun, t a s w, ti w di wn odi
algbra t gb nn wn. 36 wn orl-d t y k n yk yn y m p mi, Yhw,
ni tn ohun t ti bj k, t tn ohun t a ti parun gbn. mi Yhw ti sr, mi y s e b.
37 By ni Owa Yhw w. Lti tn e ir ohun b fn wn, mi y j k il srl w mi:
mi y m wn p s i b agbo ran t lpo, 38 b agbo ran t a ysmm, b agbo ran t
parap n Jrslm, n j pj wn. By ni wn l yn t ti di ahoro y tn kn fun agbo
nyn. A s m p mi ni Ywh.
37
WN EGUNGUN GBGB
w Yhw b l mi, s m mi l pl m Yhw, s gb mi kal lrn fonfoj kan,
fonfoj t kn fn egungun. 2 m mi rn kkiri lrn wn n ih gbogbo. wn egungun n
s p jj lr il fonfoj n, wn s gb ptpt. 3 w fn mi p: m nyn, j wn
egungun wny tn l y! mi w p: w ni o m, Olwa Ywh. 4 w fn mi p: F f
lr egungun wny. K w w fn wn p: yin egungun gbgb, gb r Yhw. 5 By ni
Olwa Yhw w fn wn egungun. Mo f fi m sn yn, yin y s y. 6 mi y fi ian b
yn, ran ara y b yn lra, mi y fi w b yn, mi y s fi m fn yn, yin y s w
ly, s m p mi ni Yhw. 7 Mo f f gg b a ti p fn mi. Ngb n ni ariwo l
kan s ngb t mo f f n; ariwo ta b mm kan ti m wn, wn egungun n s tap
mra, kan pl kej. 8 Mo wye: ian ti b wn, ran ara w fn wn, w s w lr r, gbn
k s m nn wn. 9 w fn mi p: m nyn, f f fn m, f . K w w fn m p:
By ni Olwa Yhw w. m, w lti orgun mrin aff, m l or wn k y, k wn y.
10 Mo f f gg b a ti p fn mi, m s w sn wn, wn w ly, wn dde dr lr
s wn: wn di gb m ogun l t p jj.
11 Ngb n ni w fn mi p: m nyn, egungun wny dr fn il srl. Kys i t wn
w p: wn egungun wa ti gb, rt wa ti par, ti par fn wa. 12 Ntor n, l f f. K
w w fn wn p: By ni Olwa Yhw w. W t mi wn iboj yn, mi f m yn dde
kr nn iboj yn, yin nyn mi, mi y k yn pad l s il srl. 13 yin y s m p mi
ni Yhw, ngb t mi b wn iboj yn, t mo b m yn jde kr nn wn iboj yn, yin
nyn mi. 14 mi y fi m mi sn yn, yin y s y, mi y gb yn kal lr il yn, s
m p mi Yhw ti sr, mo s e b, f Yhw.
JD TI SRL NN JBA KAN N
15 r Yhw d s et gb mi by p: 16 w m nyn, m igi kker kan, k w s kw s
i lra w p: Jd ti wn m srl t b pl r.
17 Pa wn p lti s wn di igi kan, k wn di igi kan lw r. 18 Ngb t wn nyn r b w
fn p: w k ha n ly ohun t w f w b? 19 W fn wn p: By ni Olwa Yhw w.
mi f l m igi Jsf t b lw frm, ti wn y srl t b ld r, mi y si s m
igi Juda. mi y s igi mjj di igi kan oo, wn k n ju igi kan l lw mi.
20 K wn igi t w kw sra wn w lw r, lj wn, 21 k w s w fn wn p: By ni
Olwa Yhw w. Kys i t mi f m wn srl lrn wn orl-d nbi t wn l. mi y
k wn j lti h gbogbo, mi y d wn pad sr il wn. 22 mi y s wn di jba kan n
il mi, ti lr wn k srl, ba kan oo ni y s jba lr gbogbo wn ptpt. Wn k n
yapa s jba mj m; wn k n pn s orl-d mj m. 23 Wn k n fi wn re wn baraj
m, pl wn i rra wn pl gbogbo wn. mi y gb wn l kr nn dodo t wn
e, mi y w wn m, wn y s ma e nyn mi, mi y s j lrun wn. 24 rn mi
Dfd y jba lr wn; y ol gntn kan s ni y ma tj gbogbo wn; wn y trba
fn wn mi, wn y pa wn fin mi m, wn y tl wn. 25 Wn y ma gb n il t
mo fifn rn mi Jkb, y t wn bb yn gb lr r. wn pl m wn ti wn m-
m wn y ma gb nb tt ll. Dfd rn mi ni y j ald fn wn tt ll. 26 mi
y b wn d mjm lf, t y j mjm ayray pl wn. mi y fi s wn dr, mi
y m wn lpo, mi y gb ibi mm mi kal lrn wn tt ll. 27 mi y e ibgb mi
lrn wn, mi y j lrun wn, wn n y s ma e nyn mi. 28 wn orl-d y
s m p mi ni Yhw t ya srl s mm, ngb t ibi mm mi b w lrn wn tt ll.

38
NPA GG BA MGG
r Yhw d s et gb mi by p: 2 m nyn, kj s Gg ti orl-d Mgg, ald
R, ti Mk ti ti Tbl, k w s f f ld s i. 3 K w w p: By ni Olwa Yhw w.
mi f b j, Gg, ald R. Mk ti ti Tbl. 4 mi y m pynd, mi y fi w s
rk r, mi y m jde pl gbogbo gb m ogun r, wn in ti wn lin r, t wn
n ohun j pp, w m ogun pp, t gbogbo wn gb as ti hmra pl id lw. 5 Pr,
tip ti il Pt b pl wn, t gbogbo wn gb hmra ti akoto ogun w. 6 Gmr ti
gbogbo gb m ogun r, Bt-Tgarm n pkun rw pl gbogbo gb m ogun r,
ogunlg nyn ni b ld r. 7 Mra sl, faramra, w ti gbogbo gb m ogun r pl
gbogbo wn t parap m , k w w i fn mi.
8 Lyn wn j pp, w y gba lti d mi. Lyn wn dn ml kan, k w
gbgun jde l s il t wn ar ib ti s sl fn id, t wn ti parap lrn agbo wn
nyn, lr wn srl t ti di ahoro al fn gb pp. Lti gb t wn ti kr ld wn
nyn mrn, ni wn ti gb n lf. 9 K w gk l, k w jde l b j, w y db kk
t y bo il n, w pl gbogbo gb m ogun r, ti plp nyn t b pl r. 10 By
ni Olwa Yhw w. N j n, rn y w sn kn r, w y s pt ibi. 11 w y w p:
mi f gk l b orl-d t k n odi, mi f l b wn nyn jj j, wn t gb n lf.
Wn gb nn wn l t k n odi, wn k n lkn tb dn. 12 mi l e parun pl
kgun, mi dwl wn ahoro t wn gb, k n b wn nyn t a k pad lti rn wn
nyn j, t wn i darandaran ti i w, t wn gb n kn ay. 13 hb, Ddn
wn onw Tr ti gbogbo wn knn y w fn p: lti e kgun ni w fi w?
lti k r ni w e k wn gb m ogun r j? lti k wr, fdk, wn agbo ran ti
ohun j, lti k kgun pp ni w fi w? 14 Ntor n, f f, w m nyn, k w w fn
Gg p: By ni Olwa Yhw w. j k e tt ni w jde l n j t wn nyn mi srl
gb n lf, t w b s oj n? 15 w fi bgb r sl n pkun rw, w ti p wn
nyn t b pl r, t gbogbo yn gun in, gb ogun l, gb ogun t k lk. 16 w y
gk l b wn nyn mi srl. w y db kk t bor il. N kyn wn j ni mi y
m l b orl-d mi j, k wn orl-d l m m, ngb t mo b fi w mm mi hn nwj
wn, npa r, Gg.
17 By ni Olwa Yhw w. mi ti sr npa r syn lti nu wn rn mi wl srl, t
wn s stl ngb a n, lti kde ww r lti b wn j. 18 N j n, ngb t Gg y w
b il srl j, - f Olwa Yhw, - bn mi y ru. Nn bn mi, 19 nn jow mi, pl
tara run mi, m w fn un p: n j n, m bra r, rkrud y w n il srl. 20 Ngb
n ni wn ja in kun ti wn y oj run, wn ranko bbur ti gbogbo wn ran t
rk, t fy w lr il, ti gbogbo nyn orl ay, wn y wrr nwj mi. wn k y
ub lul. 21 mi y pe gbogbo oriri br l b Gg, f Olwa Yhw. wn nyn r
y kj id s ara wn. 22 mi y j ny pl jkl rn ti j, mi y m k j l r l
e lr pl ynyn, in ti m j, wn y r l e lr ti sr wn gb m ogun r ti wn
p nyn r t b pl r. 23 mi y fi l l mi ti w mm mi hn lj wn orl-d
pp, wn y s m p mi ni Yhw.

39
K w, m nyn, f f ld s Gg. K w w p: By ni Olwa Yhw w. mi f b
j, Gg, ald Mk ti ti Tbl. 2 mi y m l, mi y amn r, mi y m gk
lti pkun rw, mi y m w b wn k srl j. 3 mi y run r n w s r,
mi y s j k f r b lw tn r. 4 w y ub lr wn k srl, w pl gbogbo
gb m ogun r, ti wn nyn t b pl r. mi y fi e onj fn wn y apran-j
n oriri, ti fn wn ranko bbur. 5 w y ub lr gbangba pp oko. mi ti sr, f
Olwa Yhw. 6 mi fi in rn s Mgg ti sr wn t gb n wn erk n lf,
wn y s m p mi ni Yhw. 7 mi y fi ork mm mi hn lrn wn nyn mi srl,
mi k n j k a b ork mm mi j m, wn orl-d y s m p mi ni Yhw, ni mm
n srl.
8 Kys i p y b w l, - f Olwa Yhw, - y ni j t mo kde r.
9 Ngb n ni wn t gb n wn l srl y l fi in j wn ohun j, wn as ti
mr, wn run ti f, wn km ti k. A fi wn dn fn dn mje. 10 A k n l w
igi in nn oko m, a k n g wn m nn igb, ntor wn ohun j ni a ma fi dn. Wn
y k r wn t k wn lr, wn y k kgun wn t k wn lgun, f Olwa Yhw.
11 N j n, mi y fi il olkk kan e iboj fn Gg n srl, n fonfoj Abrm, lp
l-orn, y t k j k r n kj, - a snk Gg sb pl gbogbo agbo nyn r, a p
n fonfoj Hmon-Gg. 12 Il srl y snk r fn o mje, lti m il n m. 13 Gbogbo
wn ar il n y e snk r, wn y s gbgo lr r n j t mi y fi go mi hn, f
Olwa Yhw. 14 A yan wn nyn lti l wo gbogbo il n fn wn k t y k a e
snk fn, wn t w lr il, k a ba l w il n m. Fn o mje ni wn y fi w wn k
n lr il kiri! 15 Ngb t wn b w wn kiri, b wn b r egungun nyn kan lr il, wn
y sm sb tt dgb t ni t snk y s snk wn sn fonfoj Hamon-Gg, - 16 a
ma p ork l n ni Hamn, - b ni wn y fi w il n m.
17 w, m nyn, by ni Olwa Yhw w. L sr fn gbogbo oriri y ti fn gbogbo
wn ranko bbur p: parap, w, kraj lti gbogbo ts fn rb t mi r fn yn,
b l lr k srl, yin y j ran, mu j. 18 yin y j ran ara wn akgun, yin
y mu j wn ald ay, gg b ti wn gb, wn d-gntn, wn bk, t wn
ml lr Bn. 19 yin y j r y, mu j y, pl b t mo f r fn yn j. 20 yin
y jun y lr tbl mi, pl ran wn n, wn lin, wn akgun, ti gbogbo wn
jagunjagun, f Olwa Yhw.
PAR
21 B ni mi y fi go mi hn fn wn orl-d, gbogbo orl-d y s r dj mi ngb t
mi b dj, wn y r w mi ngb t mi b fi l wn. 22 srl y s m p mi ni Yhw
lrun wn, lti j n l ti tt ll. 23 wn orl-d y m p ntor dodo wn s mi
ni a fi k Il srl n gbkn, ntor p wn ld s mi ni mo e fi oj mi pam fn wn, t mo s fi
wn l w wn t wn, t id s pa gbogbo wn. 24 mi l wn b ti t s w r wn, ti
wn, t mo s fi oj pam fn wn.
25 Ntor n, by ni Olwa Ywh w. Nsisy ni mi y k r gbkn Jkb pad, t mi
y n fn gbogbo il Isrl, mi y s fi jow fn ork mm mi hn. 26 Wn y gbgb
tj wn ti gbogbo dodo t wn e s mi, ngb t wn b gb n il wn n lf, ls ni
t y wn lnu. 27 Ngb t mo b m wn pad lti rn wn nyn, t mo b k wn j lti
wn orl-d t, t mo b s fi ork mm mi hn lr wn lj wn orl-d pp, 28 wn
y m p mi ni Yhw lrun wn, ngb t mo b k wn kr lko r t wn w lrn
wn orl-d, t mo s p wn j p lr il tiwn, l fi n kni sl syn lhn-n. 29 mi k n
fi oj mi pam fn wn m, ntor mi y da m mi sr il srl, f Olwa Yhw.
40
TR ESEKL.
TMPL J IWJ
N dn kdgbn gb gbkn n br dn, n j kw o, dn krnl lyn parun
l wa, n j kan n gan-an ni w Yhw b l mi lr. m mi, 2 lj ran lti d lrun,
m mi l s il srl, s gb mi kal lr k gga gidi kan, lr y t db a k l kan s, lp
gs. 3 m mi l sb, mo s r knrin kan t oj r db id. Okn gb b lw r pl p
t a fi wn il, s dr lnu n. 4 knrin n w fn mi p: m nyn, fi oj r wran, k
w t gbogbo et r sl, k w kys gbogbo ohun t mi f fihn , ntor p lti j k w r i ni
mo e m w shn-n. K w fi gbogbo ohun t w b r han il srl.
GNN DE
5 A s fi gnn e gbgede y tmpl n k n h gbogbo. knrin n s m p wnl
lw, ggn r j gbnw mf, gbnw kan j igun w pl tlw. Ipn giri n j wn
p kan, gga r j wn p kan.
NU N IL-ORN
6 w s nu n t kj sp l-orn, gun tgn r l, s wn loro nu n n: ggn
r j wn p kan. 7 Ggn yr kan j wn kan, p t b lrn wn yr n j wn p
mrn-n, 8 bwl nu loro lp in j wn kan. 9 wn loro nu n n, j wn
p mj; p r j wn p mj, nu n loro n w lp in. 10 wn yr nu n ap l-
orn p mta lp kkan, wn mtta j wn kan n; wn p wn j wn kan n yk.
11 wn b nu n loro n, j gbnw mw, ti ggn loro n j gbnw mtl.
12 Ay n t b nwj wn yr j gbnw kan ltn ti ls. wn yr n j gbnw
mf lgb kkan. 13 wn loro t b ls yr kan tt d s yr kej; b j
gbnw mdgbn lti ap kan d kej. 14 wn loro: j ogun gbnw; gbl y loro kan
k n ih gbogbo. 15 Lti br n loro n tt d iwj r, j dta gbnw. 16 wn frs
ln b lra wn yr n, ti wn p t a fi igi p e n sr wn nn loro n yk, ti
wn frs n in yk.
GBL DE
17 m mi l s gbl de, mo s r wn yr pl n t a fi kuta t: gbn yr ni b lj
n y. 18 n n b lb loro kkan t dgba pl b n n: y ni n in. 19 Ggn
gbl n j grn-n gbnw lti ap l-orn tt d rw, lti loro in tt d gbl in.
NU N RW
20 n t kj s rw nwj gbl in ni wn ggn ti b r. 21 wn yr r p
mta lp kkan, wn p r ti wn loro r j wn kan n pl loro j: ggn r j
dta gbnw, b r j mdgbn. 22 Frs r, loro r, wn i n p ara r, j wn
kan n pl ti loro t kj s l-orn. gbs tgn r p mje, loro r w lp in. 23 loro
kan b n gbl in, nwj nu n rw, b ti loro l-orn. wn rn loro mjj, j
grn-n gbnw.
NU N GS
m mi l sp Gs: 24 nu n kan b nb; wn yr wn pl p ti loro wn: j
wn kan n. 25 n frs yk gg b wn frs yk, bkan n ni loro r: ggn r j
dta gbnw, b r j gbnw mdgbn. 26 tgn r n gbs mje; loro r kj sn,
s n n lra, kan lp kkan lra p r. 27 gbl in ni loro lp gs; lti nu n kan d
kej lp gs j grn-n gbnw.
GBL IN TI LORO GS
28 Lyn n ni m mi l s gbl in, gba nu n gs; wn loro gs, t wn j wn
kan n. 29 wn yr r, wn p r, ti wn loro r j wn kan n. un pl loro n
frs yk. wn wn j dta wn n ggn, ti mrndnlgbn n b. 30 loro n j gbnw
mdgbn yk n ggn ti gbnw mrn-n n b. 31 loro r kj s gbl de, a e n
p s wn p r. tgn r s n gbs mj.
LORO AP lL-ORN
32 m mi l s nu n t kj s l-orun, s wn nu n n, j wn kan n. 33 wn yr r, wn p
r, wn loro r j wn kan n. n frs yk gg b loro r. wn r j dta gbnw n ggn ti gbnw
mdgbn n b. 34 loro r kj s gbl de. A fi wn p e n sra wn p r n gb kkan, tgn
mj.
NU N GS
35 m mi l s nu n gs, s wn n: Wn j wn kan n; 36 wn yr r, wn p r
ti loro r. Wn n frs yk, wn wn j: dta gbnw n ggn ti gbnw mdgbn n
b. 37 loro r kj s gbl de. I n wn p b lra wn p r n ap kkan,
tgn r s ni gbs mj.
WN N FIKN
38 Yr kan w t n u n r kj s loro iwj il. Nb ni a ti rb sunpa.
39 Tbl mj b lnu n loro n lp kkan nbi t a ti pa ran b sunpa
ti wn ran b fn pl wn ran b tt. 40 Lp de, tbl mj w
lnu n ti lp kej t kj s nu n loro n. 41 Tbl mrin w lp kan ti
tbl mrin lp kej nu n n. w j tbl mj fn rb. 42 Pl wn
ni tbl mrin t l fn b sunpa t a fi kuta gbnw kan -b n ggn e,
gbnw kan-b n gga, lr y t a k wn ohun l t a fi pa ran b sunpa
ti ran b yk l. 43 A fi kuta gbnw kan y et r k. Or tbl y ni gb
ran rb l.
44 m mi wn gbl in; yr mj b nb, kn w lp rw loro n
t kj s gs, kej w lp gs t kj s rw. 45 w fn mi p: Yr t
kj s gs y w fn wn lf t tmpl. 46 Yr t kj s rw w fn
wn lf t i pp. Awn ni m Sdk, lrn wn m Lf, t snm
Yhw lti sn n.
GBL IN
47 wn gbl n. Ggn r j grn - n gbnw, b r j grn n
gbnw. gb r dgba yk, y ni pp t b nwj tmpl.
TMPL N TI LM
48 m mi l s lm tmpl n, wn wn p r: wn mrn -n lp
kkan, b nu n r j gbnw mta lp kkan. 49 Ggn lm n j ogun
gbnw, b r j gbnw mjl. n tgn gbs mw fn bwl, wn
arpl s b lb wn p n lp kkan.
41
HKL
m mi l s Hkl, s wn wn p r: b r j gbnw mf lp kan, ti
gbnw mf lp kej. 2 b ilkn r j gbnw mw. Aw ilkn n j
gbnw mrn lp kan ti gbnw mrn -n lp kej. wn ggn r: j ogj
gbnw, b r s j ogun gbnw.
DBIR
3 wn l lti wn wn p ilkn n: j gbnw mj lnu n, t lkn j
gbnw mf; b lkn n j gbnw mje. 4 wn ggn r: j ogun
gbnw, b r j ogun gbnw nwj Hkl. s w fn mi p: y ni ibi mm
jl.
WN YR YK
5 wn giri tmpl n: j gbnw mf. b wn yr gb j gbnw mrin n gbogbo
yk tmpl n. 6 Awn yr n w n kan lr kej, wn p gbn n pts alj mta. A fi
giri sgb wn gnn, tmpl n lti gb wn yr n dr yk. B ni wn yr n
k s lra gnn tmpl n. 7 b wn yr n tbi s i lti j kan d kej, ntor wn
rgb y tmpl n k n pts, ntor n ni tgn kan l lti sl gba j rn tt d j
kta.
8 Mo r i p tmpl n ni ppl kan n yk. wn ni pil wn yr gb n, wn j wn
p gbnw mf kan. 9 b giri de wn yr gb n j gbnw mrn-n. A m n d
wn yr tmpl n. 10 Gbgbr b yr n j ogn gbnw y il n k n gbogbo
ilkn wn. 11 Lti wn wn yr n, n kan w lp rw ti n kan lp gs. b n
n j gbnw mrn-n yk.
IL AP W-ORN
12 Il t b lp w-orn kd n p drin gbnw, b giri il n j gbnw mrn-
n, n gbogbo yk r, ggn r j drin gbnw. 13 wn tmpl n: ggn r j grn-
n gbnw. Akd n pl il ti wn giri r: ggn j grn-n gbnw. 14 b iwj
tmpl pl gbl ap Il-wr j grn-n gbnw. 15 wn ggn il n lp yn
gbl pl loro r lp kkan: j grn-n gbnw.
OHUN IN IL N
Nn Hkl ti loro gbl, 16 wn bwl ti wn frs ln, wn loro ni a fi pk t
yk ln mta nwj bwl, lti il tt kan frs, a s fi i n bo wn frs n. 17 Lti
nu n bwl tt kan in tmpl n, ti n de, ti lr gbogbo giri n n yk gbogbo,
nn ti lde, ni a gb krb ti p s lra, 18 p kan w lrn krb mj, krb kkan
s n iwj mj: 19 oj b ti nyn kj s p n lp kan, oj b ti knn kj s p n lp
kej, n gbogbo tmpl n yk. 20 Lti il tt kan k or frs ni a gb krb s pl p, ati
lti il d k nu n. 21 Ongg mrin ni wn p ilekun tmpl n.
PP ONGI
Ohun kan b pp ongi b nwj Dbr, 22 ga n gbnw mta, ggn r j gbnw mj, b r j gbnw
mj. Orgun r, sl r ti gb r j igi. w fn mi p: y ni tbl t b nwj Yhw.
WN LKN
23 lkn mj w fn Hkl n, 24 Dbr n s n lkn mj. Aw mj fn ilkn t y, ti
aw mj fn lkn kej bkan n. 25 A gb wn krb ti wn p sra wn lkn n
gg b ti gb giri i n. bor gnw ongi kan b lk nwj lm nta. 26 wn frs
ln ti i p w nh kn ti nh kej Ulm n, ti ti wn yr t farati tmpl n ti lra
bor gnw n.
42
WN IL T Y TMPL N K
m mi jde l s gbl de, lp rw, s m mi l s yr t b nwj gbl tmpl
n, lp rw. 2 Ggn r nwj j grn-n gbnw lp rw, b r j dta gbnw.
3 n kan t so il p nwj loro gbl in, ti lknkn n t a fi kta t, 4 n mrn tn
w nwj wn yr n t b r j gbnw mw lp in, t ggn r j grn-n gbnw;
lkn wn kj sp rw. 5 wn yr k e tr, ntor p wn n t so il p n gb
d lra b wn, wn kr ju wn yr sl ti ti rn il n, 6 ntor t a pn wn s j mta,
wn k n p b ti gbl. d y ni fi e tr ju ti sl ti ti arn, lti il w. 7 giri kan w
nta t b wn yr n rn, lp gbl de, n knkn wn yr n, ggn r j dta
gbnw. 8 Ntor p ggn wn yr gbl de n j dta gbnw, ap t kj s gbngn
tmpl n j grn n gbnw. 9 Lb wn yr n ni n kan t gb wl w t w lti
ap l-orn t wn nyn gb wl lti gbl de.
10 wn yr w lr ipn giri gbl n, lp gs nwj gbl de ti nwj il n.
11 n kan gba iwj r kj gg b ti wn yr t b lp rw; ggn ti b wn j bkan
n; wn y wn, ti wn lkn bwl ti bjde wn r bkan n. 12 Wn j wn n
yr gs: pl n kan n ipkun oj n kan, nwj giri t b lp l-orn, lnu n wn.
13 w fn mi p: wn yr rw ti wn yr gs t b nwj kd j yr ti Dbr, nbi
t wn lf ti snm Yhw, t wn s ti j wn ohun mm jl. Nb ni gb ohun
mm s, ti r b yfn k ti r b fn ti r b tt, ntor ibi mm ni j. 14
Ngb t wn lf b wl, wn k jde kr nbi mm l s gbl de, gbn wn y k
a sn wn sb, ntor a mm ni wn, wn y s w a mrn lti l jde sbi t wn
nyn lsn w.
WN GBL N
15 Lyn gb t ti wn tmpl n tn, m mi jde gba nu n t kj s l-orn, s wn
gbl n yk. 16 fi p wn r wn ap l-orn: j dgbta gbnw, pl wn p
n yk pl wn p
17 Lyn n ni wn ap rw, j dgbta gbnw pl wn p n yk. 18 Lyn n
ni wn ap gs: j dgbta gbnw pl wn p.19 N ap w-orn wn dgbta
gbnw. 20 wn giri yk lp mrrin, ggn j dgbta: b j dgbta, lti pl
lrn ibi mm ti ibi gbogbo-gb.
43
PADW YHW
m mi l sp loro t kj s l -orn, 2 s w t go lrun srl b lti ap
Il-wr. Ariwo kan b ariwo omi l tl e, il s dn pl go r. 3 ran y m mi rnt gb
t mo w fn parun l n, ti y t mo ti r bkan n lb omi od Kbr. Ngb n t mo
ub dojbol.
4 go Yhw gba loro t kj sp l-orn wn tmpl n. 5 m gb mi wn gbl
in, s w t go Yhw kn in tmpl n. 6 mi s gb n kan t sr s mi lti tmpl
n, ngb t knrin n dr t m. 7 A w fn mi p: m nyn, nb ni t mi nb ni mo fi
tls mi t. mi y ma gb ib lrn wn m srl tt ll; il srl pl wn ba
wn k n ba ork mm mi j m npa w gbr wn ti npa k wn ba wn, 8 b nu
n il wn ti kan nu n il mi, b p il wn ti snm p il tmi, t a s dj n giri kan n
lrn ara wa. Wn t ba ork mm mi j pl w rra wn t wn jw ara wn fn, ntor n
ni mo e fi bn mi gb wn m. 9 Lti sisy l, wn y m w gbr wn jnn s mi pl k
wn ba wn, mi y s ma gb lrn wn tt ll.
10 K w m nyn, fi pr tmpl mi hn fn il srl, k wn ba l n tj fn i rra
wn. K wn ya wrn r, 11 b i rra wn b s t wn lj, k w fi wrn n k wn b ti
y k r, n bjde, n bwl r, rs r ti b a ti e gbogbo, b gbogbo r ti r, pl
wn ln r. K w e gbogbo y pl kw lj wn, k wn ba l tl rs r ti b gbogbo
r ti w, k wn e k b a mu rg. 12 y ni fin fn kl tmpl n: Gbogbo yk r lr
k n, j ibi mm jl. fin tmpl n n y.
PP
13 wn pp n ni y pl gbnw ti tlw: sl r j gbnw kan n ipn ti b. Et r
yk j ka kan. Gga pp n l by: 14 lti sl r t fi dr lr il tt d bb r sl, j
gbnw mj n ipn ti b; lti bb kker sl tt kan bb l k, j gbnw mrin n
ipn ti gbnw mj n b. 15 Ibi in pp n j gbnw mrin, iwo mrin s w lr ibi pp
n. 16 Ggn ibi in n j gbnw mjl ti gbnw mjl ni b, lp mrrin. 17 Bb
n t dgba lp mrrin j gbnw mrnl n ggn ti gbnw mrnl n b. Et r yk
j b gbnw; sl r j gbnw kan yk. wn tgn r kj sp l-orn.
YSMM PP N
18 s w fn mi p: m nyn, by ni Olwa Ywh w. wny ni b ti y k a e npa
pp n ngb t a b ti gb e kl lti rb sunpa lr r ti lti da j sl lr r. 19 K w fn
wn lf m Lf t wn y Sdk t wn snm mi lti sn m, f Olwa Yhw
d ml kan fn rb fn . 20 K w m nn j r lti fi s wn wo mrin n ti s
orgun mrin bb n ti s et r yk. By ni w y fi m kr lra r, t w y s e
tt fn un. 21 K w m d ml n fn rb fn : a fi in sn un nbi t jnn s
tmpl n, kr n ibi mm. 22 N j kej ni w y rb pl bk allbwn kan fn ,
a m kr lra pp n gg b a ti e pl ml n. 23 Ngb t a b ti w n, k
w fi d ml allbwn kan rb pl gb allbwn kan lti in agbo ran. 24 K w
gb wn w swj Ywh, wn lf y s bu y s wn, y s fi wn rb sunpa s
Yhw. 25 Fn j mje ni k w fi bk kan rb fn ljoojm, a s fi ml kan ti
gb kan allbwn rb 26 fn j mje. B ni a e tt fn pp n, t a fi m
kr lra r, t a s br s l . 27 Lyn wn j mje n, n j kj, ti lyn r, k wn
lf rb sunpa fn yn ti b rp fn yn lr pp n. mi y s e yn lore, f
Olwa Yhw.
44
L LORO L-WR
m mi l s loro de ti ibi mm n knkn Il-wr. A t . 2 Yhw s w fn mi p: A
ma ti loro y. A k n i, a k n gba ib kj, ntor Yhw lrun srl ti gba ib kj.
Nitor n ni a e t . 3 gbn ald l jk nb lti jun nwj Yhw. K un wn ib lti
nu n loro n, k s gba ib jde.
LN FN WWN TMPL
4 m mi gba loro ap rw nwj tmpl n; mi wye lti r go Yhw t kn in
tmpl Yhw, mo s ub dojbol. 5 Yhw w fn mi p: m nyn, kys i, wye
dradra, k w t gbogbo et r sl s gbogbo ohun t mo f ly fn : gbogbo ln lr
tmpl Yhw ti gbogbo fin r. K w kys lti m ni t l wn tmpl ti wn t k
gbd d ibi mm. 6 K w w fn wn lt il srl p: By ni Olwa Yhw w. I rra
yn ti p j, il srl, 7 ngb t yin m jj, alkl lkn ti alkl n ara, lti kal n ibi
mm mi, ti lti ba tmpl mi j, ngb t yin fi brd mi, r ti j rb, t yin fi eke rra
yn ba mjm mi j. 8 Dp k e i sn yn n Ibi-mm, yin ti yn lmrn rp yn lti e
i sn fn yn n ibi mm mi. 9 By ni Olwa Yhw w: K s jj kankan, alkl lkn ti n
ara, t y wn ibi mm mi, jj kankan t b lrn srl k gbd wn r.
WN M LF
10 Npa wn m Lf t wn jnn s mi ngb t srl ko l kr ld mi lti tl wn re,
wn y ru r wn. 11 wn ni k ma i adn nn tmpl. wn ni y ma pa
wn ran b sunpa ti ran b fn wn nyn, wn ni y dr nwj wn nyn lti
tj wn. 12 B wn ti m ara wn i fn br, t wn e b di ohun ks fn il srl,
ntor n ni mo e gb w sk s wn, f Olwa Yhw, - wn y ru r wn.
13 Wn k n snm mi m lti i lf tb k wn fwkan ohun mm ti wn ohun mm
jl: k wn ru r bj rra wn. 14 mi y fn wn n i e nn tmpl; mi y m wn
i nb lti ma e ohun gbogbo t a n lti e nb.
WN LF
15 Npa ti wn lf t e m Sdk, wn t gba i mi n ibi mm ngb t wn srl
n jnn s mi, wn ni k ma snm mi lti sn m, wn y dr nwj mi lti rb r ti
j, f Olwa Yhw. 16 wn ni k ma wn ibi mm mi, k wn s snm tbl mi lti sn
m, wn y gba i mi. 17 Ngb t wn b gba loro gbl in kj, k wn w a gb; wn
k gbd w a onrun ngb t wn b e sn n loro gbl in ti n tmpl. 18 K wn w
fl gb lr wn ti kt gb n d wn. Wn k gbd lo gbn t y m wn lgn. 19
Ngb t wn b jde s gbl de, lp ti wn nyn, k wn b a wn t wn ti fi e sn, k
wn s k wn s wn yr Ibi-Mm, wn y s w wn a mrn, k wn m ba fi a wn
ya wn nyn s mm. 20 Wn k gbd f irun or wn, wn k s gbd j k irun or wn kn
pp j, gbn k wn g irun wn tntn. 21 lf kankan k gbd mu t n j t b wn
gbl in. 22 K gbd fi op e aya tb obnrin ksl, gbn wnd y srl ni k fi e
aya; gbn l f op t e ti lf. 23 Wn y k wn nyn mi lti m yt lrn ohun
mm ti ohun lsn, lti m wn m yt lrn ohun mm ti ohun m. 24 Wn y dj
lr j; k wn dj gg b fin mi; k wn tl wn fin mi ti wn ln mi nn wn j simi
mi s mm. 25 Wn k gbd snm k k wn m ba di alm, gbn wn l e b di
alm ntor k bb tb y, tb ti mbnrin wn tb mknrin wn, tb arknrin wn tb
arbnrin wn t k f k. 26 A ka j mje lyn gb t ni b b ti w ara-r m,
27 lyn n ni un y rb fn n j t b wn Ibi-Mm, f Olwa Yhw, 28 K s
jogn fn wn, mi ni jogn wn. yin k gbd fn wn n jogn n srl, mi ni y e jogn
wn. 29 wn ni k ma j r b ohun gbn, b fn ti b tt. Ohun gbogbo t a b
ti s di t n srl y j tiwn. 30 y t dra j nn kso yn, ti gbogbo ohun t y k
san, ti gbogbo ohun rb, j ti lf; k yin fi brd yn t dra j fn lf lti m bkn
skal sr il yn. 31 K lf m e j k ran tb y t a fy, n y tb ranko mrn.
45
PNL N. IL TI YHW
Ngb t yin b fi gg pn il n fn jogn, k yin fi ap ibi mm sl fn Yhw n il
n, t ggn r j gb mjl l gbrn-n gbnw, t b r j gbw gbnw. pinl y
y j mm n gbogbo gbgb r. 2 Lr r ni a e ibi mm l, Ibi-Mm jl t ggn r y
j dgbta pl dgbta b ti dta gbnw fn pkun r yk. 3 Lr r ni w y wn
gb mjl l gbrn-n gbnw n ggn ti gbrn-n gbnw n b nbi t ibi mm
y w, Ibi-Mm Jl. 4 Ibi t a y st s mm n il n y, y j ti lf t wn e sn n ibi
mm, wn t l b Yhw lti sn n. Nb ni wn y k il wn s, t wn y s n il t a y
s mm fn ibi mm. 5 Il gb mjl l gbrn-n-n gbnw n ggn ti gbrn-n
gbnw n b y j ti wn m Lf t e rn n tmpl, pl wn l t wn y ma
gb. 6 Fn l n ni w y fi y gbrn-n gbnw n b ti gb mjl l gbrn-n
n ggn sl, lb il t ibi mm: y y w fn gbogbo orl-d srl.
JOGN TI ALD
7 Il jogn t ald y w lp mjj il Ibi-mm, ti ti il fn l, lp w-orn ti lp l-
orn, t ggn r j bkan n pl y t b lrn pkun w-orn ti ti l-orn il n.
8 y ni y j jogn r n srl. B ni wn ald mi k n fi r wn nyn mi j m; wn
y fi yk il n sl fn il srl ti wn y r.
9 By ni Olwa Yhw w. yn t fn yn, yin ald srl. fi w ip ti wb yn sl, k
e tt ti dodo, k m e gba ti w wn nyn mi m, f Olwa Yhw. 10 K n
wn t t, ti wn t dgba. 11 K ab ti ohun in r dgba, k wn bj j m gg b ti
y k ma wn n fn nyn. 12 K kl kan j ogn gr. K ogn kl ti mdgbn
kl ti kl mdgn p oj wn mina kan.
WN R RB
13 wn r gbsk yn ni y: dmf f kan fn wn hm lkm. 14 Fn rr:
dmw wn kan, y ni dmw wn kan tb dmw gb kan ntor p wn mw ni
b nn gb kan. 15 A fi gntn kan e fitr lrn agbo ran ohun-n srl, fn r
b ohun gbn, b sunpa ti b rp. y ni k l fn tt, f Olwa Yhw. 16 K
gbogbo nyn il n ma san y fn ald srl. 17 Ald ni k ma ps ran b sunpa,
ti t jb ngb ry dn, p titun, ti wn j simi n gbogbo gb pj il srl.
un ni y m ran b fn sunpa ti r rp fn tt fn Il srl.
DN RKJ
18 By ni Olwa Yhw w. N j kn, k w m d ml allbwn kan, fn mkr
n ibi mm. 19 K lf m nn j ran b fn , k fi sra p tmpl ti sra
orgun bb pp, ti sra p loro gbl in. 20 By ni k w e fn n kni t b lm
tb l fiys i. By ni k yin tt fn tmpl n. 21 N j krnl o kn, ni k dn
rkj. Fn j mje ni a j brd ls yst. 22 N j n k ald rb ml kan fn ara-r
ti fn orl-d n, gg b b fn . 23 Fn gbogbo j mjje ry n ni un y rb
sunpa pl ml mje ti gb mje allbwn, n j kkan ry n gg b b fn
ni un y pa bk kan n j kkan; 24 fn r b K, un y e fitr. wn kan fn
ml kan ti wn kan fn gb kan, ti g rr kan fn wn kan.
DN PG
25 N j kdgn o keje, ngb ry dn n, ni k un tn e b fn j mje, k rb
fn j mje, k rb fn , pl b sunpa, r b K ti rr.
46
J SIMI TI P TITUN
By ni Olwa Yhw w. lkn gbl in ti ap l-orn ni a gbd t fn j mf t a fi
i. A i n j simi ti n j p titun, 2 K ald gba nu n loro de wl, k s dr
lb wn p loro n. Ngb n ni wn lf y e rb sunpa r ti ti rp r. un
y dbl lnu n loro n, y s jde, a k s n ti nu n loro n tt di rl. 3 wn
nyn il n y dbl lnu n loro n ni wn j simi ti wn dn p titun, nwj
Yhw. 4 gntn mf allbwn ti gb allbwn kan ni ald y fi rb sunpa n j
simi, 5 ti wn kan r b ohun gbn fn gb kan, ti r b k t b w fn wn
gntn, l fi r t b tlj r sl pl wn gb rr. 6 N j p titun, d ml
allbwn kan ti d gntn mf pl gb allbwn kan ni k l. 7 un y e fitr
pl yfn k n wn kan fn ml n, ti wn kan fn gb n, n ti wn d gntn,
l m ohun t w w gg b gb rr kan.
WN ORIRI LN
8 Ngb t aldd b f wl, k gba nu n loro wl, ib n ni y gb jde. 9 Ngb t
wn nyn il n b w swj Yhw, n wn j ry, wn t b gba nu n rw wl
lti forbal, wn y gba n loro gs jde, wn t b s gba n gs wl y gba n
rw jde. K s ni ti y gba n t gb wl, jde; iwj ni k o gb jde. 10 K ald dr
lrn wn: un y wl b tiwn, y s b wn jde bkan n. 11 N wn j dn ti wn
ry, r b k y j wn kan fn ml kan, wn kan fn gb kan, ti gb rr gg
b ti wu-ni fn wn d-gntn. 12 Ngb t ald b rb sunpa tknw,
tb b rp tknw s Yhw, a lkn t kj s Il-wr fn un, un
y s rub sunpa r ti b rp r gg b ti e ni j simi, lyn n ni
un y jde, t a s tilkn n n kt t b ti jde. 13 Ljoojm ni un y r
b sunpa s Yhw pl d gntn lkan t k lbwn: l rr ni un y fi
rb. 14 Lrr y fi dmf r b k kn un pl gb rr kan lti fi i ro
yfun n. y j fin r b k fn Yhw tt ll.15 Tt ay ni a ma rb
pl d gntn, b k ti rr.
16 By ni Olwa Yhw w. B ald b fi ap kan jogn r fn wn m r, y y di ohun
jogn wn fn wn. 17 gbn b b fi jogn r tr fn kan nn wn ran r, ni y y
l tt dgb dn dd, ngb n ni il n y pad di ti ald n. wn m r nkan ni
l jogn il n. 18 Ald k gbd m ohun khun nn jogn wn nyn lti gba ti w wn, jogn tir
ni k un fi e jogn fn wn m r, k a m e gba ti w wn nyn mi.
19 m mi gba n gb loro l sn wn yr Ibi-Mm t e ti wn lf, n knkn
rw. y kan s sl nn, lp w-orn. 20 w fn mi p: Nbi y ni k wn lf ma
e wn ran b fn ti ran b tt, nb ni k wn ti ma se r b k, l gb wn
jde l s gbl de, k m ba ya wn nyn s mm. 21 m mi l gbl de, s m
mi gba b orgun mrin gbl n: kd kan w n orgun kkan gbl n, 22 kd kker
mrin t wn ogj gbnw n ggn, ti gbn n b, mrrin j wn kan n. 23 A fi gbgede
giri kan y mrrin k, a s e ibi in s sl giri n yk. 24 w fn mi p: wny ni oj
dr t a ti ma se b wn nyn.
47
ORSUN OMI NN TMPL
m mi pad s nu n tmpl n, mo kys p orsun omi y jde lti ab bwl tmpl
n lp l-orn, ntor p tmpl n kj sp l-orn. Omi n n gba ab gb tmpl
n lp gs pp. 2 m mi jde gba loro rw, s m mi y de r k, tt d loro de t
kj s l-orn, omi n s n jde lti ap tn. 3 knrin n l sp l-orn pl okn
wn t b lw r, s wn gbrn-n gbnw; ngb n ni m mi gba in omi n: omi
n d kks mi. 4 tn wn gbrn-n gbnw tn m mi la omi kan n: omi n d
ekn mi. tn wn gbrn-n gbnw s tn m mi la omi n kj, omi n d bd mi. 5
tn wn gbrn-n gbnw, ti w di alagbalgb omi t mi k l gb kj, ntor p omi
n p t b t fi di omi jnjn, od t a k l l kj. 6 Ngb n ni w fn mi p: j w r i,
m nyn? Lyn n ni m mi pad s bb od n. 7 Ngb t mo pad d, mo r wn igi
pp lt bb od n lp mjj. 8 w fn mi p: Omi y n l s Il-wr, skal l
Araba, t s n l sn kun; b ti n sn kun ni s omi kun di y t dra. 9 Nbi
gbogbo t omi n b n gb ni fi y fn gbogbo ohun aly t b nb. s ja di
pp, ntor nbi t omi y b gb kj ni fa lera, t m ohun aly sj nbi gbogbo t omi
n b n gb. 10 wn apja b n bb do n. wn ja r r b ti wn ja kun l a
n, wn s p jj. 11 gbn ibi r r ti ibi bt r ni a k m sn, a fi wn j ony. 12 N
bb od n lp mjj r ni oriri gbogbo igi elso ti h, t ew wn k y r: n ooo
ni wn y ma so so titun, ntor lti ibi mm ni omi y ti w. so wn y w fn onj, ew
wn y s wl fn wsn.
PKUN IL N
13 By ni Olwa Yhw w. y ni pkun agbgb t yin y pn fn y mjl srl, k
fi pn mj fn Jsf. 14 K pn gbogbo yn dgba, ntor mo ti bra fn wn bb yn lti fn
wn n il n, k il n j pn tiyn. 15 pkun il n y: lp rw, lti kun l, gba n
Hetln tt d bwl Hmt: Sdd, 16 Brt, Sibrm t b lrn il Dmsk ti ti
Hmt, Haser-ha-Tkn lp il Hrn, 17 pkun r l lti kun tt d Hsar-Enn, n pkun
il Dmsk n rw, n pkun il Hmt. w lp rw. 18 lp l-orn, lrn Hurn
ti Dmsk, lrn Gld ti il srl, od Jrdn y w fn l tt kan kun l-orn.
19 Lp gs, lti Tmr tt d omi Mrb, lti Kede tt kan od ap kun l. y ni ti ap
gs. 20 Lp l-orn: kun l y j l tt kan knkn bwl Hmt. y ni ti ap
w-orn. 21 K pn il y lrn ara yn, lrn wn m srl. 22 K pn in n
ohun jogn fn ara yn ti fn wn lej t gb lrn yn, t wn s ti b wn
m srn yn, ntor yin gbd l wn gg b m l srl. Wn y b yn
pn nn il n pl gg, lrn wn y srl. 23 Nbi y ti lej b gb
ni ti fn wn n jogn, f Olwa Yhw.
48
A PN IL N
y ni ork wn y. Lti pkun rw, lpa Htln, l sp bwl Hmt, Haser-Enn,
l Dmsk n rw t gba ba Hmt, il n y j ti Dn, lti l ap l-orn tt d
l w-orn: pn kan fn Dn. 2 Lti pkun il Dn tt kan l l-orn tt d ti w-orn:
Ar y n pn kan. 3 Lti pkun il Ar lr l l-orn tt d ti w orn y j pnl ti
Nftl. 4 Lti pkun il Nftl, br lp l-orn tt kan l w-orn, y j pnl Mns.
5 Lti pkun il Mns, br lp l-orn tt d w-orn, y j pnl frm. 6 Lti pkun
il Efrm, br lp l-orn tt kan l w-orn, y j pnl Rbn. 7 Lti pkun il
Rbn, br lp l-orn tt kan w-orn, y j pnl Jd. 8 Lti pkun il Jd, br
lp l-orn tt kan l w-orn, y j pnl t a yst, t b r j gb mjl l
gbrn-n gbnw, t ggn r j bkan n pl wn pnl yk, lti l ap l-orn tt
kan ti w-orn. Ibi mm y w lrn r. 9 Ap t yin y fi e fitr fn Yhw y j
gb mjl l gbrn-n n ggn pl gb mrn-n ni b. 10 pnl t a y s mm fn
wn alf: lp rw j gb mjl l gbrn-n n ggn, ti lp w-orn j gb
mjl n b, lp l-orn j gb mjl n b, ti lp gs j gb mjl l
gbrn-n n ggn. Ibi mm Yhw y w lrn r. 11 y ni ti wn lf t a ysmm,
wn m Sdk t wn dr nn i mi, t wn k b wn m srl n gg b ti wn
m Lf. 12 By ni wn y e n ap kan lra il t ibi mm jl n orl n, lb il wn
m Lf. 13 Npa ti il wn m Lf gg b ti il wn lf, agbgb r y j gb
mjl l gbrn-n n ggn, ti gb mrn-n n b, - gbogbo ggn r y j gb
mjl l gbrn-n, t b r y j gb mrn-n. 14 Wn k l t tb k wn fi i e
ppr, il n k gbd b sw lmrn, ntor a y s mm fn Yhw. 15 Npa ti
gbdgbn il t k n b ti gb mjl l gbrn-n n ggn, y w fn l
gbogbogb, fn l n, fn wn ar l ti fn pp ij. l y w lrn r. 16 wn r n y:
lp rw, j gb mj l dgbta; lp gs, j gb mj l dgbta, ti lp w-
orn, j gb mj l dgbta gbnw. 17 Pp j l n t b lp rw y j
dta-lrgba gbnw, lp gs dta-lrgba gbnw, ti lp l orn, dta-lrgba
gbnw, ti nha w-orn, dta-lrgba gbnw. 18 A fi w il kan sl lb il t a y
st, t y j gb mrn-n nh w-orn; il y y b il t a ysmm rn: un ni wn
on l y ma l fn onj. 19 Lti gbogbo y srl ni a ti m wn on l n.
20 Gbogbo pnl n y j gb mjl l gbrn gbnw n b. K fi dmrin pnl t a
y s mm e ara l n. 21 yk il n y j t ald, n ap mjj il mm ti ti il fn
gbogbogb fn l n, t gn l n gb mjl l gbrn-n lp l-orn, ti lp w-
orun; t s l n gb mjl l gbrn-n lp w-orn, t b wn yk rn, t s j ti
ald. Il t a y st ti ibi mm tmpl y w lrn. 22 By ni il t br lti pnl wn
m Lf ti il ti l t b nn il ti ald, lrn pnl ti l ti Bnjmn, y j ti ald.
23 T yk wn y ni y: lti pkun l-orn tt d pkun w-orn y j pnl Bnjmn.
24 Lti l pnl Bnjmn, br lti l il-orn tt d ti w-orn y j pnl Smn
25 Lti pkun pnl Smn, br lti l l-orn tt d ti w-orn y j pnl Iskr.
26 Lti pkun pnl Iskr, br lti l l-orn tt kan l w-orn y j pnl Sbln.
27 Lti kgun pnl Sbln br lti l-orn tt d l w-orn, y j pnl Gd. 28 Lti
pkun pnl Gd, br lti ap Gs, l r y l lti Tmr nbi omi Mrb od Kd tt
d kun l a n. 29 y ni il t yin y pn fn jogn lrn wn y Isrl, y ni y j pn
tiwn, f Olwa Yhw.
WN IBOD JERSLM
30 wn n l ni y: lti ap rw j gb mj l dgbta gbnw n wn. 31 wn
ibod l y ma j ork wn y Isrl. Ibod mta lp rw: ibod Rbn j n kan,
ibod Jd j n kan, ibod Lf j n kan. 32 Fn wn gb mj l dgbta lp l-
orn n ibod mta y w: ibod Jsf j n kan; ibod Bnjmn j n kan; ibod Dn j
n kan. 33 Fn wn gb mj l dgbta gbnw ni ibod mta y w lp gs: ibod
Smn j n kan, ibod Iskr j n kan, ibod Sbln j n kan. 34 Fn wn gb mj
l dgbta gbnw ni ibod mta y w lp w-orn: ibod Gd j n kan; ibod Ar
j n kan, ibod Nftl j n kan. 35 Gbogbo yk r j gb msn-n gbnw. Ork t a
ma pe l n lti sisy l ni Yhw w nb.
W DNL

1
WN M HBR N FIN NEBUKADINSR
N dn kta jba Jhykm ba Juda, Nebukadinsr ba Bbln w si Jrslm lti
gbgun t . 2 Olwa fi Jhykm ba Juda l e lw, pl wn ohun l tmpl lrun d.
k wn l s il nr, s k wn ohun l n sn ra wn r r.
3 ba p fn Apens, olr wn akra r, lti l gb wn kan lrn wn m y
il ba tb ti wn dl ll: 4 K gbd s l b lra wn, k wn lw, k wn j
amrn nn gbogbo gbn, k wn kn fn m, gbn ti ye, k wn m b a ti
l n fin ba; k Apens k wn n w ti d Kld. 5 ba fn wn n onj
j lti in onj ara-r fnrar pl t t un fnra r mu. A k wn n w fn
dn mta; lyn n ni wn y ma i fn ba. 6 Lra wn ni Dnl,
Anans, Msl ti Asars, t wn j ar Juda. 7 Olr wn akra n y ork
wn pad lti fn wn n ork mrn: pe Dnl n Bltsr, Anans n
drk, Msl n Mek, ti Asars n bd -Ng. 8 B Dnl ti ra lti m
e di alm npa onj lti d ba ti ohun mmu npa t r, b olr wn
akra n p k d un s kr nn onj m y. 9 lrun j k Dnl r oj
rere olr wn akra y pl oj n. 10 gbn olr akra n wi fn Dnl
p: mi br kbs ba: ti ps onj ti t mmu fn , b b s r t w
r ju wn md b tr, mi ni y jbi r r lj ba. 11 Ngb n ni Dnl
w fn ol ti olr akra fi Dnl, Anans, Msal ti Asars p: 12 Jw,
fi j mw dn rn r w: k a fn wa n f lsn j pl omi lsn lti mu.
13 w y s r oj wa ti oj wn t j onj ba k w s fi ohun t w b r b
wn rn r l 14 gba ohun t br fn un, s fi j mw dn an w.
15 Lyn j mw n w wn dn ju ti wn m yk l, t wn s lgbra ju
wn t j onj ba. 16 Lti gb n l ni ol n k fn wn n onj ti t
t a ps fn wn m b k e f t fn wn. 17 lrun fi bn m ti ye nn
k w ti k gbn fn wn m mrin n. Dnl n bn ye lti l tm
ran ti l.
18 Ngb t sk t t ba d fn k wn m n, olr wn akra m wn w swj ba
Nebukadinsr. 19 ba b wn sr, k s r lgb Dnl, Anans, Misl ti Asars
lrn wn. Wn s dr nwj ba lti ma j fn un, 20 ba r i p wn dra n lpo mw
ju gbogbo wn on idn ti wn amrn-mye n gbogbo jba r ngb t br r gbn
ti r ye in lw wn. 21 Dnl s i nb tt di sk ba Srs.

2
L NEBUKADINSR
BA BR R LW WN AMYE R
N dn kej jba Nebukadinsr, ba ll, kn r s dm, j lti oj orun. 2 ba rn
l pe wn on idn, wn babalwo, wn o ti wn adhune Kld lti tm l ba
fn un. Ngb n ni wn w, t wn dr nwj ba. 3 ba w fn wn p: Mo ll kan, kn
mi s dm lti m tum l n. 4 wn adhune Kld fs fn ba p:
K kbs ba p! R l r fn wn rn r, wa y s tm r fn . 5 ba fs lti w
fn wn ar Kld n p: Mo f k m dj ohun t mi y e b k b r l mi pl
tum r fn mi, a g y ara yn, a s w il yn lul. 6 gbn b yin b m l mi pl
tum r, mi y fn yn n wn bn ti r, mi y s d yn ll. Ntor n k s l mi fn
mi pl tum r. 7 Wn dhn p: K ba r l r fn w, wa y s s tum r fn un.
8 gbn ba w p: mi r p yin f k kk kj b ti m pinu mi. 9 B yin k b fi l mi
hn m, j p f ma sr t k mn pl ry t k wy lti m kk f. Ntor n
r l mi fn mi lati m p yin l tm r. 10 wn ar Kld fs nwj ba p: K s ni
kankan nn ay t l m ohun t w nn ba. Bkan n ni k s ba, ajl tb jy t l
br ir nkan b lw on idn tb babalwo tb adhun Kld. 11 br ba ti le j,
k s ni t l fi han ba, fi wn lrun t ibgb wn k s lrn d lran ara. 12 Ngb
n ni ba bn gidigidi, t p p k a pa gbogbo wn amye t b n Bbln. 13 Lyn
gb t a ti p p k a pa wn amye ni a w Dnl pl wn lgb r lti pa wn.
DNL D S R N
14 gbn Dnl fi gbn ti ye br lw Arik olr wn on ba, ni t f lo wn
amye Bbln. 15 w fn Arik, balgun ba p: e t ba fi p pjwr b? Arik
ryn n fn Dnl, 16 Dnl, s l br lw ba lti fi y sl fn wn lti r l ba pl
tum r. 17 Dnl wn il l lti ryn nkan y fn Anans, Misl ti Asrs, wn
lgb r, 18 n k wn ma tr n lrun run lr ohun jnl y, k Dnl pl wn
lgb r m e parun pl wn amye Bbln yk. 19 Ngb n ni a fi ohun jnl n han
Dnl lj ran ru. Dnl s fi bkn fn lrun run. 20 Dnl fi nu m r lti w p:
bkn ni fn ork lrun tt ayray,
ntor tir ni gbn ti agbra.
21 un ni y gb ti kk pad,
ni t r ba ly t s fi ba j,
ni t fi gbn fn lgbn,
ti m fn amrn-mye.
22 ni t fi r ohun jnl hn,
t s m ohun t b nn knkn,
t ml s gb lb r.
23 Mo dp fn , lrun wn bb mi, mo yn ,
t w fn mi n gbn ti ye:
b w s ti fi ohun t a br hn m;
w ti m wa m r t y ba lnu.
24 Ngb n ni Dnl l b Arik t ba ti p fn lti pa wn amye Bbln. wl lti
w fn un p: M e pa wn amye Bbln. M mi l sd ba. mi y s e tum l r fn
un. 25 Arik tt m Dnl l swj ba, s w fn un p: mi r knrin kan lrn wn
gbkn Juda t y e tum l ba fn un. 26 ba w fn Dnl (t a p n Blsr) p:
j w l r l t mo l pl tum r? 27 Dnl dhn nwj ba p: wn amye, on
idn, babalwo ti os k l fi ohun jnl t y ba lnu hn n. 28 gbn lrun kan b n run
t fi ohun jnl hn, t s fi ohun t y l lj kyn han ba Nebukadinsr. l r ti rran r lr ibsn r n
y:
29 ba, w ron lr ibsn r s ohun t y l n j iwj, ni t fi ohun jnl hn ti j k
w m ohun t y l. 30 A ti fi ohun y hn fn mi l s p mi gbn ju n kni l, lti fi tum
r han ba, ti lti m m rn kn r.
31 ba, w rran kan by: re kan, re l kan, t dn yanyan, dr nwj r, rs r ba-ni
lr lti w. 32 Wr tt ni a fi e or re y, fdk ni a fi e y r, id ni a fi e ikn ti itan
r, 33 irin ni a fi e r, tls r j ap kan irin ti ap kan am. 34 w wye: kta kan y
lgn ls w t kn n, s s lu re n n tls r t j ap kan irin ti ap kan am, s
f wn. 35 Ngb n ni gbogbo wn f ljkan n, irin ti am id, fdk ti wr, wn db
rw t rn p ngb rn: aff f wn l l fi ohun kankan sl. kta t s lu re n di
k l t gba gbogbo ay. 36 y ni l n; wa y s tm r nwj ba.
37 w, ba wn ba, ni lrun run fn n jba, agbra, ip ti go, 38 ti fi wn m
nyn, wn ranko gb, wn y oj run, nbi kbi t wn b gb, ni ti fi wn l lw, t
s fi jba lr gbogbo wn w dr fn or re t a fi wr e. 39 Lyn r n jba mrn tn
dde t kr s , ti jba kta lyn n t id dr fn, t s gba gbogbo gby. 40 jba krin
y w, t y le b irin t s ohun gbogbo di yfn, t s f ohun gbogbo: b irin ti f nkan
ni oun y ti f gbogbo wn. 41 tls t w r: t ap kan j am t ap kan j irin dr fn jba
t a pn s mj; ap kan y lgbra b irin gg b w ti r irin t a dp m am. 42 tls t
ap kan j irin t ap kan j am dr fn jba t ap kan lgbra t ap kan rws. 43 Gg b
w ti r irin t a dp m am, b ni wn nyn y e dp, gbn wn k n l dr p
gg b irin ti am k e l dr p. 44 Ngb ba wny, lrun y gb jba kan dde t k n
par, jba y k s n b sw orl-d mrn, un n y pa gbogbo orl-d wny run, t
un fnrar y dr tt l: 45 gg b w ti r kta t ti or k w ls w t kn n, t s
irin, id am, fdk ti wr di eruku. lrun t tbi ti fi ohun t y l han ba, l n dj,
tum r s b si.
JW GBGB BA
46 Ngb n ni ba Nebukadinsr dojbol, ti dbl nwj Dnl. p
p k a rb k s i fn b tt. 47 ba w fn Dnl p: N tt, lrun r j
lrun wn lrun ti Olwa wn ba, ni t fi ohun jnl hn, b w ti l fi
ohun r y hn. 48 ba fi ip gga d Dnl ll, s fn un n bn onyebye
pp. fi e ajl gbogbo gbrko Bbln, ti g gbogbo wn amye
Bbln. 49 Dnl br p k ba fi drk, Mek ti bd -Ng e albjt
gbrklo Bbln, ngb t Dnl fnrar dr n fin ba.
3
NEBUKADINSR GB RE ID DDE
ba Nebukadinsr e re wr kan, gga r j gbnw mf, ttbi r j gbnw mta, gb
e kal n il ttj Dura, n gbrko Bbln. 2 ba Nebukadinsr p fn wn
aoj ba, wn bal, wn ajl, wn albr ba, wn akp, wn adj ti
wn amfin pl gbogbo wn al gbrko n, lti pj p fn br sn re ti
ba Nebukadinsr gb kal. 3 Ngb n ni wn aoj ba, wn bal, wn
ajl, wn albr ba, wn akp, wn adj ti wn amfin, ti gbogbo wn jy
gbrko n pj p fn br sn re n t ba Nebukadinsr gb kal, wn dr nwj
re n. 4 Akde kde w p: Gbogbo yin nyn, yin orl-d, ti d, t a pa n y: 5 n
kt t b ti gb r ip, fre, dr, l, kr, gngan, agogo ti oriri ohun l, k dbl
lti forbal fn re wr n t Nebukadinsr ti gb kal. 6 wn t k b dbl lti forbal ni
a j lgn sn in lr t j. 7 Ngb t wn nyn gb r ip, fre, dr, l, kr,
gngan, agogo ri oriri ohun l ni wn nyn gbogbo, orl-d ti d dbl lti b re
wr t ba Nebukadinsr gb kal.
A FF WN J, A S D WN LB
8 gbn wn ar Kld kan w ff npa wn J. 9 Wn w fn ba Nebukadinsr p:
K kbs ba p tt l! 10 ba, w p pl kde w p k gbogbo nyn t b gb r ip,
fre, dr, l, kr, gngan, agogo ti oriri ohun l, dbl lti forbal fn re wr, 11 ti
p k a m wn t k b dbl lti forbal fn re n, k a j wn sn in lr t j.
12 gbn kys wn J t w fi e alkso wn gbrko Bbln: drk, Mk ti
Abed-Nego; wn y k bkt fn e r n, ba; wn k sn lrun r, wn k b re wr t
w gb dde. 13 B gbogbo ara Nebukadinsr ti gbn pl bn ni p npa drk,
Mk ti Abed-Nego. Wr n k ni a m wn w swj ba. 14 Nebukadinsr w fn wn
p: j tt ni, drk, Mk ti Abed-Nego, p yin k sin wn r mi ti p k forbal
fn re wr t mo gb dde? 15 j yin e tn lti forbal lti fi b fn re t mo e y ngb t
yin b gb r ip, fre, dr, l, kr, gngan, agogo ti oriri ohun l? B k b e b,
lgn ni a j yn sn in lr t j, lrun wo ni l gb yn kr lw mi? 16 drk,
Mk ti Abed-Nego fs fn ba Nebukadinsr p: wa k n lti fn ls lr r y: 17 b
lrun wa t wa sn b l gb w kr nn in lr t j ti kr lw r ba, un y gb
w l; 18 b un k b s e b, sbsb k w, ba, m dj p wa k n sin r r tb k
a b re wr t w gb kal, ba. 19 r y m ba Nebukadinsr bn pp, oj r s
ypad fn drk, Mk ti Abed-Nego. pe p k a m lr n gbn lmje ju b ti
y l, 20 ti p k wn algbra m ogun r di drk, Mk ti Abed-Nego lti s wn sn
in lr t j n. 21 A d wn pl w wn lra wn, ti bt wn ls wn ti fl wn lr
wn, a s s wn sn in lr t j n. 22 ba n j ti pjwr, lr n jn
gbgbn pp j, w in n j wn t wn gb drk, Mk ti Abed-Nego sn in n
run. 23 gbn wn knrin mta y drk, Mk ti Abed-Nego, ub sn in lr n b a ti d
wn.
ORIN ASARS NN IN LR
1 2
24 Wn rn lrn in n b wn ti yin lrun, t wn fi bkn fn Olwa. 24 Asars dde lti gbdr, la
nu r lrn in n, w p:
3
24 Olbkn ni w, Olwa, lrun
wn bb wa, l y ,
go ni fn ork r tt ll.
4
24 Ntor oldodo ni w nn gbogbo ohun t w ti e,
dodo ni gbogbo i r,
gbogbo n r ni t,
tt ni gbogbo dj r.
5
24 w ti dj dodo nn gbogbo ohun
t w m l s wa,
ti sr Jrslm,
l mm wn bb wa.
Ntor wn wa ni w fi e w
b ely pl tt ti dodo.
6
24 N tt, wa ti d pl e
npa ffi sl, b ni,
wa ti d l;
wa k fets wn fin r,
7
24 wa k pa wn m, wa k tl ohun
t a pal fn wa fn ire wa.
8
24 B ni, gbogbo ohun t w m l
s wa, gbogbo ohun t w e s wa,
pl dodo ni w e wn.
9
24 w ti fi w l w wn t wa,
wn nyn t k n fin, aldra jl,
l w ba aldodo,
t bur jl nn ay,
10
24 a k s t ni t la nu wa ln,
tj ti gn ni pn wn t sn ,
t wn b .
11
24 H! M e k w sl tt l,
ntor ork r,
m e k mjm r sl,
12
24 m e m oj rere r kr lra wa,
ntor f brhm r r,
ti ti sk rn r,
ti ti srl ni mm r,
13
24 ni t w lr p m fn,
gg b wn iyanrn et kun.
14
24 Olwa, wa ti di ni kker jl
lrn gbogbo orl-d,
wa ti di ni t gbogbo ay tr wa ba ln,
ntor wn wa.
15
24 Wy, k s jy, wl ti ald,
k s b sunpa, b k ti trr,
k sbi t a ti l rb kso,
k a ba l r oj rere r.
16
24 gbn j k kn onrbnj
ti m onrl j twgb fn ,
gg b ogunlg d gntn lr;
17
24 j k b wa r b nwj r ln,
k s w p a tl n pipe,
ntor p k s dm fn wn t gbkl .
18
24 Nsiyy, wa ti fkns I lti tl ,
lti br r, ti lti w oj r.
19
24 M e fi w sl nn tj,
gbn k w l w gg b n r,
ti gg b p f r.
20
24 Gb w l gg b i l r,
j k a fi go fn ork r, Olwa.
21
24 K wn t e ibi s wn rn r r dm,
k tj b wn, k wn pdn agbra wn,
k a s ap wn.
22
24 K wn m p w nkan ni lrun
ti Olwa, nn go lr gbogbo gby.
23
24 wn rn ba t j wn sn lr n k dkun lti ma fi epo, r, w, ti parun
24
sn in n, 24 t b g t w in n dde bor lr n pl kndnldta gbnw.
25 26
24 B ti gb ni j wn ar Kld t b n yk r. 24 gbn gl kan skal sn
27
lr n lb srs ti wn lgb r; l w in n sta, 24 f aff tutu ti r s wn
lra lrn lr n, t b t in n k fi kn wn lra, t k s fi or pa wn lra.
ORIN WN DMKNRIN MTA N
28
24 Ngb n n wn mtta br s fi ohn kan krin lti yn lrun logo pl bkn nn
lr n, b wn ti w p:
29
24 bkn ni fn , Olwa, lrun wn bb wa,
Olbkn ni w tt l.
bkn ni fn ork mm r olgo,
yn ni fn , Olbkn ni w tt l.
30
24 bkn ni fn nn tmpl mm
r olgo, wa yin , wa fi go fn ,
ju ohun gbogbo l tt l,
31
24 bkn ni fn lr t jba r, wa yn ,
wa fi go fn ju ohun gbogbo l.
32
24 bkn ni fn ,
w t o m jnl gbun,
t w gnw lr wn Kerb,
bkn ti go ni fn ju ohun
gbogbo l tt l.
33
24 bkn ni fn n jl run,
yn ti go ni fn
ju ohun gbogbo l tt l.
34
24 Gbogbo yin i Olwa,
fi bkn fn Olwa:
go l ti yn ni fn un tt l!
35
24 Gbogbo yin gl Olwa,
fi bkn fn Olwa:
go l ti yn ni fn un tt l!
36
24 yin run, fi bkn fn Olwa:
go l ti yn ni fn un tt l!
37
24 yin omi t b n run,
fi bkn fn Olwa:
go l ti yn ni fn un tt l!
38
24 Gbogbo yin agbra,
fi bkn fn Olwa:
go l ti yn ni fn un tt l!
39
24 yin orn ti pa, fi bkn fn Olwa:
go l ti yn ni fn un tt l!
40
24 yin rw oj run, fi bkn fn Olwa:
go l ti yn ni fn un tt l!
41
24 Gbogbo yin j ti r, fi bkn fn Olwa:
go l ti yn ni fn un tt l!
42
24 Gbogbo yin aff, fi bkn fn Olwa:
go l ti yn ni fn un tt l!
43
24 K yin in ti ohun gbgbn fi bkn fn Olwa:
go l ti yn ni fn un tt l!
44
24 K yin tt ti rn fi bkn fn Olwa:
go l ti yn ni fn un tt l!
45
24 K yin r ti ynyn fi bkn fn Olwa:
go l ti yn ni fn un tt l!
46
24 K yin ynyn ti omi tutu fi bkn fn Olwa:
go l ti yn ni fn un tt l!
47
24 K yin omi dd ti ynyn fi bkn fn Olwa:
go l ti yn ni fn un tt l!
48
24 K yin ru ti j fi bkn fn Olwa:
go l ti yn ni fn un tt l!
49
24 K yin ml ti knkn fi bkn fn Olwa:
go l ti yn ni fn un tt l!
50
24 K yin mnmn ti kk fi bkn fn Olwa:
go l ti yn ni fn un tt l!
51
24 K il ay fi bkn fn Olwa:
go l ti yn ni fn un tt l!
52
24 K yin k ti kt fi bkn fn Olwa:
go l ti yn ni fn un tt l!
53
24 Gbogbo yin ohun t h lr il, fi bkn fn Olwa:
go l ti yn ni fn un tt l!
54
24 Gbogbo yin orsun omi, fi bkn fn Olwa:
go l ti yn ni fn un tt l!
55
24 yin kun ti omi od, fi bkn fn Olwa:
go l ti yn ni fn un tt l!
56
24 yin erinmi ti gbogbo ohun t gb nn omi,
fi bkn fn Olwa:
go l ti yn ni fn un tt l!
57
24 Gbogbo yin y oj run, fi bkn fn Olwa:
go l ti yn ni fn un tt l!
58
24 Gbogbo yin ran sn ti ranko igb, fi bkn fn Olwa:
go l ti yn ni fn un tt l!
59
24 yin m nyn, fi bkn fn Olwa:
go l ti yn ni fn un tt l!
60
24 K srl fi bkn fn Olwa:
go l ti yn ni fn un tt l!
61
24 K yin lf Olwa fi bkn fn Olwa:
go l ti yn ni fn un tt l!
62
24 yin rn Olwa, fi bkn fn Olwa:
go l ti yn ni fn un tt l!
63
24 yin m ti kn oldodo, fi bkn fn Olwa:
go l ti yn ni fn un tt l!
64
24 yin nyn mm ti onrl kn,
fi bkn fn Olwa:
go l ti yn ni fn un tt l!
65
24 Anans, Asrs, Msl, fi bkn fn Olwa:
go l ti yn ni fn un tt l!
66
24 fi p fn Olwa, ntor eun,
ntor f r k lpin!
67
24 Gbogbo yin t b lrun,
fi bkn lrun wn lrun
pl yn ti p, ntor f r k lpin.
JW I YANU N
24 Ngb n ni nu ya Nebukadinsr, t dde lgn, br lw wn t snm p: j
wa k de wn knrin mta y, t a s wn sn in? Wn dhn p: dj, ba. 25 w p:
gbn mi r nyn mrin t wn rn ls dw, t in k pa wn lra. Oj ni krin db t
m wn lrun. 26 Nebukadinsr snm nu n lr t jn n, s kgbe p:
drk, Mk ti Abed-Nego, yin rn lrun Atbi Jl, jde w shn. Ngb n ni
drk, Mk ti Abed-Nego jde lrn in n. 27 wn aoj ba, wn bal, wn
ajl, ti wn r ba parap lti r knrin wny. In n k lgbra lr ara wn, irun wn k
jn, a wn k pad, rn in k s lra wn. 28 Nebukadinsr kgbe p: bkn ni fn
lrun drk, Mk ti Abed-Ng, t rn gl r lti gba wn rn r l, wn t
gbkl e nn trba fn ba, t wn s fi ara wn j dp k wn sn, tb k wn b ohun
mrn ju lrun wn. 29 Ntor n mo p p: wn nyn, wn orl-d ti d, gbogbo
wn t b fi nu t lrun drk, Mk ti Abed-Nego, wn ni k a g s ww, k a s pa
il wn kal, ntor k s r t gba-ni b ely.
30 Ngb n ni ba s drk, Mk ti Abed-Nego di ll n gbrko Bbln.
R SJ LR L T A FI KL FN BA NEBUKADINSR
31 Emi ba Nebukadinsr, mo k gbogbo nyn, orl-d ti
d lr il gbogbo gby, p lf lr gbogbo yn! 32 w m lti j k a m wn m ti
i yanu t lrun Oldmar ti e fn mi.
33 wn i r tbi!
wn ohun yanu r lgbra!
jba r k lpin!
kso jba r w fn gbogbo ran!
4
NEBUKADINSR R L R
mi Nebukadinsr jl ls ynu n il mi, pl lf n fin mi. 2 Mo ll kan t b m
lr. ynu d b mi lr ibsn mi, l bbur n drb m. 3 Mo p p k a pe gbogbo
wn amye Bbln lti tm l n fn mi. 4 wn on idn, wn apf, wn adhun
Kld ti wn babalwo w: mo r l mi fn wn, wn k s l tm r fn mi. 5 Lyn n ni
Dnl t a p n Blsr, olrk lrun mi, ni t m Mm b nn r, w swj mi. Mo
r l mi fn un, by p:
6 Blsr, olr wn on idn, mi m p m lrun Mm b nn r, ti p k s ohun
r t jj s : l t mo l n y; w tm r fn mi. 7 Lr ibsn mi, mo ron s rran t l
lr mi:
l by:
Igi kan w lrn il ay,
tbi, s ga pp.
8 Igi n h, s lgbra,
ga kan oj run,
a s l r i lti pin ay.
9 Ew r lw, so r p;
olk lk r onj j lra r,
ji bo wn ranko igb,
wn y oj run kl sb ka r,
gbogbo lran ara s l fn onj.
10 Mo ron s l t l lr mi lr ibsn mi. Wo ohun t mo tn r:
Am kan, ngl mm t skal lti run.
11 kgbe sk w p:
w igi n lul, g ka r,
k w ew r, ju wn so r n,
k wn ranko s kr lb b r,
k wn y kr lr ka r.
12 gbn k kkt ti gbngb r w
nn il pl d irin ti id, lrn korko pp.
K r run l e lri,
k b wn ranko il pn nn ewko.
13 kn r ti kr n ti nyn,
a fn un n kn ranko,
k gb sk mje kj lr r!
14 y ni dj t wn Am n e,
ti wn ni Mm pa,
k gbogbo aly l m p Atbi Jl
jba lr gbogbo jba nyn:
fifun ni t b w ,
s gb onrl jl ga
lrn nyn ga!
15 l t mi ba Nebukadinsr l n y. K w Blsr fn mi n tum r, ntor p k s n
kankan lrn wn amye jba mi t m tum r; gbn w l e , ntor m lrun Mm
b nn r.
DNL TM L N
16 Ngb n ni Dnl t a p n Blsr dm, t in r dr. ba w p: Blsr, m e
j k l y ti tm r d lm. Blsr dhn p: Kbys, k l y w fn wn t r,
tum r fn wn elnn r. 17 Igi t w r, t tbi, t s lgbra, t ga kan oj run, t gbogbo
ay s l r, 18 elw dradra, elso pp, t b gbogbo nyn, t wn ranko gb lb r,
- t wn y oj run kl s ka r, - 19 w ni, ba, w ni tbi, t w di algbra, t agbra r
s p si tt kan oj run, t jba r s tn d pin ay.
20 N ti Am mm t ba r, t skal lti run t w p: w igi n, k pa run, gbn k
fi kkt ti gbgb r sl nn il pl d irin ti d, lrn ewko pp, k r run s s i
lr, k s b wn ranko igb kgb tt dgb mje y fi kj lr r, - 21 tum r n y, ba.
Atbi-Jl t skal sr kbys ba:
22 A l kr lrn nyn,
w y s ma b wn ranko gb gb p,
w y ma j korko b ml,
r run y s l lr,
gb sk mje ni y kj lr r,
tt dgb t w y fi m p
Atbi-Jl jba lr gbogbo jba nyn,
ti p ni t b w ni fifn.
23 N ti r y: fi kkt ti gbgb igi n sl, js p a fi jba r sl fn tt dgb t
w y fi m p run n jba lr ohun gbogbo. 24 ba, gba mrn mi: f sl lti ma e
i rere, fi e sl lti ma oj n fn tlk, k w ba l n lf pp.
L N
25 Gbogbo r ni l s ba Nebukadinsr. 26 N o mjl lyn n, b ba ti na s lr
fin ba Bbln, 27 w p: Wo Bbln t mo k fn il fin mi, pl agbra mi ti fn go
l mi. 28 r y w lnu r ngb t ohn kan skal lti run w p:
w ni a b sr Nebukadinsr!
A ti gba jba lw r,
29 a l kr lrn nyn,
w y ma b wn ranko gb gb p,
w y s ma j korko b ml,
gb sk mje y s kj lr r,
tt dgb t w y fi m p
Atbi-Jl jba lr gbogbo jba nyn,
ti p ni t b w ni fifn.
30 Lgn ni r n l s Nebukadinsr: a l e jde kr lrn nyn, j korko b ml,
fi r run w; irun or r h b y ap y d, knn r s db ti ka y.
31 Ngb t kk n p, mi, Nebukadinsr, gb oj mi sk run: iy in m pad; ngb
n ni mo yn Atbi-Jl lgo.
Mo fi yn ti go fn ni t w tt
l: jba ayray ni jba r,
agbgb jba r b lr gbogbo ran.
32 wn ary db asn nwj r,
lo wn gb m ogun run b ti w ,
pl wn ary.
K s ni t l d w r dr
tb k w fn un p:
K ni w e y?
33 Lsks n ni y in mi pad, t l ti y pad fn mi fn go jba mi, wn oldmrn
mi ti wn jy mi pad sd mi, mo s pad sr t jba mi, l mi s p s i. 34 Nsisy, mi
Nebukadinsr,
mo yin ba run logo,
mo s gb e ga,
ni t gbogbo i r j tt,
t gbogbo na r j dodo,
t m b a ti r ongbraga sl.
5
RY DN BLSR
ba Blsr e s l kan fn wn jy r t wn t gbrn-n, nwj gbrn-n y ni
ti mu t, 2 Ngb t Blsr mu t, p k a k wn wo wr ti fdk t bb r
Nebukadinsr gb kr nbi mm Jrslm, k wn jy ti wn l r ti wn akrin r
l fi wn mu t. 3 Ngb n ni a gb wn wo wr ti fdk t a k kr nbi mm tmpl
lrun t b n Jrslm w, ba s fi wn mu ti ti wn jy r, ti wn l r, ti wn
obnrin akrin r. 4 Wn mu t, wn s fi yn fn wn r wr ti fdk, ti id ti ti irin, ti igi
ti ti kta. 5 Lsks ni wn k w nyn hn, t br s i kw sra giri fin ba lyn igi
tp, ba s r tlw w n t kw, 6 w ba y pad, kn r dm, d r y, ekn
r s br s gbn. 7 kgbe pe wn on idn, wn adhun Kld ti wn babalwo.
ba s w fn wn amye Bbln p: ni kni t b ka ohun t a k y fn mi pl tum r, a
w n a oy pupa, pl gb rn wr, hun y s j igb kta mi nn jba y.
8 Gbogbo wn amye ba s w; gbn wn k l ka ohun t a k n pl tum r. 9 ba
Blsr dm pp, w r y pad, omin s k wn jy r. 10 Ayaba w s gbngn
s n ngb t gb wn r ba ti ti wn jy r. Ayaba s w p: Kbs ba, k p! M
e j k rn r y lnu, k w m s e ba oj j. 11 ni kan b nn jba r t m lrun
Mm b nn r. Ngb ay bb r, ld r ni ti r ml, ye ti gbn, b gbn wn
lrun. Bb r ba Nebukadinsr fi j olr wn on idn, wn adhun Kld, wn
babalwo ti wn amye, 12 Lyn gb t a ti r m yanu, m, ti ye, bn tum l, pl
ly ohun ro ti ti r t dj nn Dnl t ba fn n ork Blsr; rn pe Dnl n,
un y s tm rran y fn .
13 A m Dnl w swj ba, ba s w fn Dnl p: w ni Dnl, ar gbkn Jd,
t bb mi ba m w lti Jd? 14 mi gb p mi lrun b nn r, p ml b nn r
pl ye ti gbn yanu. 15 Mo ti pe wn amye ti on idn lti ka ohun t a k y ti lti e
tum r, gbn wn k m tum r. 16 m gb p w l tm r, ti p w l ly r t
dj. B w b l ka ohun t a k y pl tum r fn mi, a w n w oy pupa pl gb
rn wr, w y s di igb kta nn jba mi.
17 Dnl fi nu m r lti w nwj ba p: Pa wn bn r m, k w s fi wn r
r fn wn lmrn ! mi y ka ohun t a k y fn ba pl tum r. 18 ba,
lrun Atbi-Jl ti fn Nebukadinsr bb r n jba, l, go ti y. 19 l t
lrun fn un ni m gbogbo nyn gbn nwj r, wn orl -d ti wn
d: pnyn b ti w , s d ni t w s. 20 gbn w di ongbraga
pl kn lle, pl fojdi. A r ly jba r, a s gba go lw r. 21 A m u kr
lrn nyn, kn r s db ti ranko; t w b wn ktkt gb gb; s j korko b
ml; fi r lti run w, tt dgb t fi m p lrun Atbi-Jl ni jba lr gbogbo jba
nyn, t s fi ni t b w e olr r. 22 w n n tr, Blsr m r, w k r kn
r sl, lyn t w ti m gbogbo nkan wny: 23 w gbraga ld s Olwa run, w k wn
wo tmpl r w lti mu t pl wn jy r, wn l r ti wn obnrin akrin r, t w s
yin wn r wr ti fdk, ti id ti ti irin, ti igi ti ti kta, t k rran, t k gbran, t k
lye, w k s fi go fn lrun t m m r dn pl n ay r gbogbo. 24 Ntor n ni un
e rn w y lti nkan oo kw y. 25 r t a k n n y: Mn, mn, tkl ti prsn.
26 tum wn r n n y: Mn - lrun ti wn jba r, s ti fi pin s i; 27 tkl A ti wn
nn wn, w k s knj wn; 28 prsn A ti pn jba r s mj fn wn Md ti
Prs. 29 Ngb n ni Blsr p p k a w Dnl n w oy pupa pl gb rn
wr, ti lti kde p ti di igb kta nn jba n.
30 N ru j n ni a pa Blsr t, Drss ar Md, ni gta l mj dn, gba jba
n.
6
JOW WN AOJ BA
Drss ar Md gba jba n ngb t di ni dn mj-l-lgta. 2 wu Drs lti yan
gf aoj ba fn gbogbo jba r, 3 lb wn jy mta Dnl j kan nn wn t
wn aoj ba b lb r, r b k ibi kankan m e l s ba. 4 Dnl kan n tay
nn m yanu ju wn jy ti wn aoj ba, t b g t ba f fi j olr gbogbo jba
n. 5 Ngb n ni wn jy ti wn aj ba w n lr t jba lti fi k rn b
Dnl, gbn wn k r nkankan e s i, wn k s r e kankan nn r, j ni pp, a k
s r lb lra r, tb edd, tb e. 6 Ngb n ni wn knrin n w lrn ara
wn p: wa k l r n m Dnl, fi b a b tipas sn lrun r m u. 7 Ngb n ni wn
jy ti wn aoj ba sr l b ba lti w fn un by p: ba Drs, k p! wa jy
jba y, wn olr, aoj ba, on ba, ti ajl, gbogbo wa r p y k ba tn p lti m
fin y lgbra s i: p ni kni lrn gbn j t b y t b gbdr s lrun mran tb s
nyn mrn yt s ba, n a j sn ih knn. 9 K ba fi s fin y npa ffi w s i, t a
k n fi y nkankan pad nb, gg b fin wn Md ti Prs, t k y. 10 B ni ba
Drs e fi w s fin n.
DR DNL
11 Ngb t Dnl gb p ba ti fi w s fin n, gk il r l. wn frs k yr r koj
s Jrslm, lmta lj ni knl lti gbdr ti lti jw lrun; b ni ti e ngb
gbogbo. 12 wn knrin n p t wn w wo Dnl t gbdr pl b s lrun. 13 Ngb
n ni wn l b ba lti w fn un p: j w k ti fi w s w p ni kni t b gbdr s
lrun tb nyn mrn yt s w, ba, lnu gbn j y, ni a j sn ih knn? ba
dhn p: Ab g r n gg b fin wn Md ti Prs t k y. 14 Lr y ni wn w fn
ba p:Dnl, knrin ar gbkn Jd, k bkt fn , ba, tb fn fin t w fi w s:
lmta lj n gbdr r. 15 dun ba pp ngb t gb r y, s pinnu lti gba Dnl
l. Tt di rl ni w n lti d a s. 16 gbn wn nyn n tn sr w b ba lti w
p: K w m, ba, p k s ba t a b ti pa t a l ypad, gg b fin wn Md ti
Prs.
DNL NN IH KNN
17 Ngb n ni ba p p k a m Dnl w, k a s j sn ih knn. ba w fn Dnl p:
lrun r t w sn laidkun, un ni y gb l. 18 A gb kta kan w d nu ih n, ba
s fi dd r s i pl t wn jy r, t fi j p k l s tn lr r Dnl. 19 ba wn fin
r l, gbw n ru n, k s j k a m l kankan w fn un. K l sn. 20 N fmj, n
ktkt wr, ba dde lti sr l sbi ih wn knn n. 21 Lb ih n ni ti kgbe pe
Dnl pl ohn kkan p: Dnl rn lrun aly, j lrun t w sn laidkun l gb
kr lw wn knn? 22 Dnl fs fn ba p: K p, ba, 23 lrun mi ti rn gl r
lti pa nu wn knn n m, wn k s e m l, ntor mi k jbi nwj r. mi k lbi
bkan n nwj r, ba. 24 In ba dn pp, s p p k a gb Dnl jde kr nn ih
n, a s b a l farapa ntor p n gbgb s lrun. 25 ba p p k a ju wn t dt m
Dnl sn ih knn n, pl wn aya wn ti wn m wn: n k wn t d sl ih n
ni wn knn ti m wn, t wn s f egungun wn.
JW GBGB BA
26 ba Dri kwe s gbogbo nyn, gbogbo orl-d ti d t gb n gbogbo gby p:
K p lf ma w pl yn! 27 y ni t mo pa: n gbogbo jba agbgb mi, k wn
nyn ma gbn pl br nwj lrun Dnl.
un ni lrun aly, w tt l, -
jba r k n parun,
agbgb jba r k n lpin, -
28 k-ni y, gba-ni l,
e i pl m yanu n run ti n ay;
ti gba Dnl l kr lw knn.
29 Dnl kan n gbr lb jba Drs ti lb jba Srs ar Prs.
7
L DNL: WN DA ONY LP MRIN
N dn kn Blsr, ba Bbln, Dnl ll kan, s rran lr ibsn r. k l n
sn w. br r n y: 2 Dnl w p: mi rran kan n ru. l by: wn aff mrin run f
r omi l kun; 3 ranko l mrin ti in kun n jde, gbogbo wn yt s ara wn. 4 kn
db knn pl y ap y d. Ngb t mo w ni a fa y ap r n tu, a gb e kr n il,
s dr lr s r gg b nyn, a s fn un n kn nyn. 5 d ony lp kj yt,
db ranko br, t a gb sk lp kan, pl egungun h mta lnu r lrn eyn r. A p
fn un p: Dde, l j p ran ara. 6 Lyn n ni mo tn wye lti r ranko mrn t db
mtkn, t n y ap y mrin lgb; n or mrin, a s fn un n agbra. 7 Lyn n ni mo
tn rran nn ran ru n. l by: da ony lp krin, t bur j, t ba-ni-lr, t s lgbra
pp; n eyn irin, t tbi pp; j, s fi s t yk run. yt s wn ranko yk, s
n wo mw.
8 B mo ti r wn wo r n n y: wo mrn kker h lrn wn; a fa wo mta iwj r tu,
wo y s n oj b j nyn, ti nu t fi sr gbraga!
RRAN ALGB TI TI M NYN
9 B mo ti wye:
A gb wn t kal,
Algb kan jk l e.
A r funfun b ynyn;
irun or r funfun b gbnw.
w in ni t r lr k ls in t j.
10 In n jde b omi od nwj r.
gbgbrn-n n gbrn-n sn n,
gbgbrn-n n gbrn-n
dde nwj r.
A e dj lw,
a s wn w sl.
11 Mo s agb ariwo ohn ll ti wo o n s n et mi, b mo s ti wye, ni a pa ranko
n, t a ba ara r j, t a s s sn in. 12 A gba jba lw wn ranko yk, gbn a d
m wn s fn gb d ti sk kan.
13 mi rran nn ran ru.
S wo ni kan b m nyn
t b nn kk oj run.
rn d d Algb n,
a s m u l swj r.
14 A fn un n agbgb jba,
agbra ti jba, gbogbo nyn,
gbogbo orl-d ti d sn n.
Agbgb jba r w tt ay,
t k n rkj,
jba r k s n parun.

TUM RAN N
15 mi Dnl, kn m bj, ran n da or mi lm. 16 Mo l b kan nn wn t dr nb
lti br tt gbogbo nkan y. d mi lhn pl tum ohun wny p: 17 wn ranko l
mrin n dr fn ba mrin t dde lr il ay. 18 wn t gba jba ni wn nyn mm Atbi-
Jl, wn y gba jba tt ayray npkun. 19 Lyn n ni mo br lti m tt npa ti
ranko krin n, y t yt s gbogbo wn yk, t bur pp, t n eyn irin ti knn id, t
j, t fi s pa yk run; 20 ti npa wo mww t b lr r, ti y t h, pl mta t
ti wo t n oj ti nu t sr gbraga, t s fg ju wn wo yk l. 21 Mo s r wo t b
wn nyn mm j, t s gun wn, 22 tt dgb t Algb n d t dj lti dre fn wn
nyn mm Atbi-Jl, t kk d t wn nyn mm gba jba. 23 w p:
da ony lp krin y j jba
krin lr il ay,
t y yt s gbogbo jba,
y j gbogbo ay run,
y fi s r ay ml.
24 wo mw n ni p:
jba mw y dde,
mrn y tn dde lyn wn;
t y yt s ti wn j,
y gun wn ba mta n;
25 y sr gbraga s Atbi-Jl,
y fyj wn nyn mm Atbi-Jl,
un y f y kk ti fin pad,
a s fi wn nyn mm l e lw,
fn wn gb d, fn kk kan b.
26 gbn a e dj,
a s gba jb lw r,
y s parun ptpt lti di asn.
27 jba ti agbgb ijba pl l
jba t b lb run n a fifn wn
nyn mm Atbi-Jl,
jba r j jba ayray,
gbogbo jba y sn n,
wn y trba fn un.
28 Nb ni r n par s.
mi, Dnl, dm pp nn kn mi, oj mi ypad, mo s pa wn ohun wny m nn
kn mi.
8
RRAN DNL: GB TI BK
N dn kta jba Blsr, rran kan hn s mi, mi Dnl, lyn y t mo kk r. 2 Mo
wo ran n, b mo ti ron s i ni mo d Ss, ibi agbra t b n gbrko lm; b mo ti wo
ran n ni mo d ibod l. 3 Mo gbj sk lti wye. Wo ohun t mo r: gb kan dr nwj
ibod n. n wo mj; wo mjj ga, gbn kan ga ju kej l, y t dr ni ga ju kej.
4 mi r gb n t kan ih w orn, rw ti gs. K s ranko t l tak , k s ohun t l
b lw r. e ohun t w , s tbi s i.
5 Wo ohun t mo r: bk kan w lti w-orn, lyn gb t ti la ay j, gbn l fs kan
il, bk n n wo rmd lrn oj. 6 snm gb onwo mj t mo ti r t dr nwj
ibod e n, s fi gbogbo agbra r s tl e. 7 Mo r i t b gb n lti b a j: run s i, s
klu gb n, kn wo r mj b gb n k ti lgbra lti b a j; gb e ub, s fi s t
ml; k s ni t w nb lti gba gb n l. 8 bk n di algbra pp, gbn ngb t
agbra r ga jl ni wo n , t wo rmd mrin mrn h dp r, t wn kj s orgun
aff mrin run.
9 Lti kan nn wn wo n, y kker e n, ni wo kan h jde, gbn t gn pp l sp
gs ti h l-orn ti s h Il go. 10 ga tt l kan wn gb m ogun rw, s
fi s t wn ml. 11 til b Ald wn gb m ogun n tle, pa rb ojoojm r, s
w pl ibi mm r, 12 ti gb m ogun n; fi kn rb, dor tt kod, s yege
nn i r.
13 Mo gb ohn ni mm kan t sr, nyn mm mrn w fn ni t sr n p: Tt
dgb wo ni ran y y r b: rb ojoojm, rra , ibi mm ti gb m ogun t a fi s t
ml? 14 w fn mi p: Tt di gbnknl l grn-n al ti wr: ngb n ni a d
t ibi mm pad.
GL GBRL LY RAN N
15 mi, Dnl, ron s ran y, mi f m ye r. S w , t ni kan t oj r db ti nyn dr
nwj mi. 16 mi gb ohn nyn kan lr l, t kgbe p: Gbrl, fn un n ye ran y!
17 snm ibi t mo w, b s ti snm mi, ni r b m, mo s ub lul. w fn mi p:
m nyn, j k y : j kyn ni ran n tka s. 18 s sr lw, ngb t mo dk,
t mo dbl fi oj kanl. fi w kan m lti gb mi dde. 19 w p: mi y mu m ohun t
y l n gbyn bn, ngb t a fi pin s i. 20 gb t w r, wo r mj dr fn wn ba
Md ti Prs. 21 bk onrun lra a n, dr fn ba Grk, ba kn ni wo l t b
lrn oj r. 22 wo t , pl wn wo mrin t h rp r dr fn jba mrin t jde lti
orl-d r gbn t wn k lgbra b tir.
23 N par jba wn,
ngb t wn wn b kn,
ni ba kan olj gbraga y dde,
t j amrn-mye.
24 Agbra r y ma gbrad s i,
gbn k e lti w ara-r,
un y gbmrn ohun t a k gb
r, y s yege nn i r,
y pa wn algbra run,
pl wn nyn mm.
25 un y fi ye r m i dl yege.
un y gb ara-r ga nn kn r,
y s pa ogunlg run lrtl.
un y doj j k Ald wn ald,
gbn un y f lfi w kn n.
26 tt ni ran wn al ti wr t a w fn ,
gbn k w panum lr ran n,
ntor plp j gbd kj.
27 Ngb n ni mi, Dnl, dk t sn e m fn plp j. Lyn n ni mo dde l sbi i
mi ld ba, t mo s dk lr ran n, t mo s w l m tum r.
9
F DRIN DR DNL
N dn kn ba Drs, ar Md, m Artakserkses, t jba lr wn Kld, 2 n dn
kn jba r, mi, Dnl, wo in wn w mm lti m iye wn dn gg b wl Jerem ti
gb lti d Yhw wn dn t y kj lyn iparun Jrslm, y t j drin dn. 3
Mo yj s Olwa lrun lti br sk fn dr ti b w nn a f ti er. 4 Mo bb
pl dr s Yhw lrun, pl jw by p:
H! Olwa mi, lrun t tbi, t kn fn br, ni t pa mjm m pl oj rere fn wn
t frn r, t wn s pa wn fin r m. 5 wa ti dal, wa ti kr nn wn fin r. 6 wa k
fets wn rn r, wn wl t wn sr n ork r fn wn ba wa, wn ald wa, wn
bb wa ti fn wn nyn il n. 7 Olwa, tr ni dodo, tiwa ni tj, gg b ti r ln, fn
wn ar Juda, ti wn t gb n Jrslm, gbogbo srl, t b nts ti lkr, lr il
gbogbo t w fn wa k s ntor dodo t a e s . 8 Yhw, tiwa ni tj, tj fn wn ba
wa, wn ald wa, wn bb wa, ntor wa ti s . 9 Olwa lrun wa n aln ti
oldrj, ntor wa ti dal, 10 wa k s fets ohn Yhw lrun wa lti tl wn fin r, y t
wn rn r wl ti fn wa. 11 Gbogbo srl ti s fin r, wn ti kyn s ohn r l fets i,
gn ti p t a k sin w Ms rn lrun t m wa ntor wa ti s i. 12 s m r t
s fn wa s wa lr ti s wn ald t dar wa: p un y m ibi w ti a k n r y t
tbi t ti Jrslm lb run. 13 Gg b a ti kw r sn fin Ms, gbogbo ibi n ti d b
wa, sbsb wa k w oj Yhw lrun wa mra, npa ffi wa sl, npa kk lti m tt
r. 14 Yhw ti s kk t y fi j w ny t a j y. Ntor oldodo ni Yhw lrun wa, nn
gbogbo i r t ti e, gbn wa n ti wa, wa k fets ohn r. 15 Nsisy, Olwa lrun wa,
w t fi agbra w r m wn nyn r jde kr n il gypt, - kk r s kan tt di n
oln, - wa ti , wa ti e ibi. 16 Olwa, fi gbogbo w dodo r m bn ti run r kr lra
Jrslm, l r, k mm r, ntor wn wa ti wn e wn bb wa, n
Jrslm ti wn nyn r ti s w di ni sn fn wn aldgbo wa. 17 Nsisy, lrun wa,
fets dr rn r ti b r. K ml oj r tn s ibi mm r t ti di ahoro, ntor ork r!
Olwa. 18 Tssl lrun mi, k w gb. La oj lti r d-ahoro wa ti ti l ibi t a ti k pe
ork r. K e ntor i rere wa ni a fi bb nwj r b k e ntor n l r. 19 Olwa,
gb! Olwa, drji-ni! Olwa, sj, k w s i! M e dr p - ntor ork r! lrun mi, ntor
a pe ork r lr l r ti lr wn nyn r.
GL GBRL LY STL N
20 Mo sr lw nn dr mi pl jw mi ti ti wn nyn mi srl,
t mo bb nwj Yhw lrun mi, lr k mm lrun mi; 21 mi s sr nn
dr, ngb t Gbrl, ni t mo r lj ran ni br, t f ljij w b mi, n wkt rb l.
22 w lti b mi sr w p: Dnl, mi w lti k n ye. 23 N kt t dra r br ni a
ti s r kan, mi s w lti fi hn . w j nyn ptk t a yn. M ye r n, k w s r
tum ran n:
24 DRIN S NI A FIFN WN NYN R TI L MM R
LTI FI PIN S E,
LTI M PAR,
LTI TT FN ,
LTI GB DODO AYRAY KAL
LTI FI DD S RRAN TI F,
LTI FI RR YAN NI MM JL.
25 Gba im ti ye r:
lti gb t a ti rn by p:
pad l tn Jrslm k
tt dgb t Ald Mss y w,
j s mje ti s mjllgta,
t a tn gboro r pl agbra r e,
gbn y j gb pnj.
26 Lyn s mjllgta n ni a g
Mss n kr, ln nkankan,
- a pa l ti ibi mm run,
lti w ald kan t b.
pin r y w pl jmb,
Ogun ti parun t a kde r y w
tt d pin.
27 un y b ogunlg nyn d
mjm t fsml fn s kan;
un y s fi pin s rb
ti r k fn b s kan,
n ap kan tmpl ni a gb r ohun
rra t fa parun tt d pin,
tt di par gb t a fn olparun n
ly.
10
GB BN.
KNRIN AL GB KAN T A R LJ RAN
N dn kta Srs, ba Prs, a fi r kan han Dnl, t a p n Blsr: r t dj:
jkad gga. m ye r n, a fn un n m r lj ran.
2 Ngb n, mi Dnl, mo gbw fn s mta; 3 mi k j onj t y; mi k fi ran
kan nu mi, mi k s fi rr pa ara, tt di pin s mta n. 4 N j krnllgn o kn, b
mo ti w n bb omi od Tgr, 5 mi gbj sk lti wye. Kys i:
knrin kan w a gb,
gbn r j wr tt,
6 ara r db Kristali, oj r k mn,
yin oj r dbn tp,
ap ti r dbd t dn,
ohn r r db ariwo agbo nyn.
7 mi, Dnl, nkan wo ohun t farahn y: wn nyn t b pl mi k r ran n, gbn
br l d b wn, wn s s l farapam. 8 mi nkan dr lti wo ohun abm t farahn y;
mi k lgbra m, oj mi ypad, oj mi bj, mo s r.
FARAHN GL
9 mi gb ohn r r, b mo s ti gb ni mo dk, t mo ub dojbol. 10 W by: w kan
kn m lra, m ekn mi wrr ti tlaw mi. 11 w fn mi p: Dnl, ynf nyn, gba
r t mi f s fn ; dde; mi n y t a rn s . B ti sr y ni mo dde b mo ti gbn rr.
12 w fn mi p: M e br, Dnl, ntor lti j kn t w ti pinnu sra nwj lrun r,
lti l n m, lti gb n ni a ti gb dr r, ntor dr r n ni mo e w. 13 Ald jba
Prs tak m fn j mknllgn, gbn Mkl, kan lra wn awj Ald w rn m
lw. Mo fi sl lti kj j s wn ba Prs. 14 Mo w lti s fn ohun t y l s wn
nyn r nkyn j. ran titun n y fn wn j n. 15 Ngb t b mi s ohun wny tn, mo
dbl l l sr. 16 Kys i: n kan n t db m nyn fwkan t mi. Mo la nu lti
sr, mo w fn ni t b nwj mi p: Olwa mi, nira d b mi nn rran y, mi k s lgbra
m. 17 Bwo ni rn Olwa mi ti l b Olwa m sr, ngb t mi k lgbra m y, t mi k
s l m? 18 ni t db nyn n tn fwkn m lti fn mi n okun. 19 w p: M e br,
ynf nyn, lf fn , gba agbra ti okun. Ngb t b mi sr mo r i p agbra mi
pad, mo s w p: K Olwa mi ma sr ntor w ti fn mi n okun.
KDE F
1 1
20 Ngb n ni w p: j w m d t mi fi w sd r? 21 Ntor mi f fi ohun t a k sn
2
w tt hn fn . 20 mi gbd pad l b ald Prs j: lyn gb t mo b par yn, s
2
wo ti ald Jfn b. 21 k s ni t rn m lw nn ohun wny, b k e Mkl, ald yn.

11
Alfynt mi, t w rn m lw, t s gb m. 2 Nsiyy, mi y s tt hun wny fn .
WN OGUN J LRN WN
SLSD TI WN LGD
W : ba mta y tn dde fn Prs: krin y j lr ju wn yk l, ngb t r r b
m u di algbra, un y p gbogbo jba Jfn nj. 3 ba algbra kan y dde t y jba
lr jba l kan, un y s ma e ohun t w . 4 Ngb t un b dde, jba y f, a s pn
in fn aff mrin run, ls p ran r jr nn r. A k n e kso jba gg b ti e ,
ntor a pa jba r r, t a fi fn wn lmrn.
5 ba Gs y di algbra: kan nn wn ald wny y gun r, t agbgb jba r
y tbi ju tir l. 6 Lyn dn d, un y d mjm kan, t mbnrin ba Gs y w sd
ba rw lti d mjm n. gbn agbra r k n l dr, k s n n ran. A jw
mbnrin n, un pl wn t b a w ti m r, ti ni t lgbra lr r. 7 N kk r,
kkt kan y dde lti gbgb r lti rp r t y s l b agun lr r. 8 A k wn
r wn pp, wn re wn ti wn ohun onyebye wn, ti wr ti ti fdk, n kgun l
s gypt. Fn dn d, un y l s jba ba rw. 9 un y l s jba ba Gs, lyn n
ni un y pad s il tir. 10 wn m r y dde, wn y k wn agbo nyn algbra j,
wn y l, wn y gbrad, wn y kj gbgun ko ibi agbra r lkan si. 11 ba Gs y
bn, y s jde ogun l b ba rw, t y k agbo nyn j; gbn un y gun agbo
nyn n. 12 A pa agbo nyn n run; kn r y gbraga, y gun ogunlg nyn,
gbn k n lgbra. 13 ba rw y pad w pl agbo nyn t p ju ti j, ti lyn
gb kan, un y jde l pl gb m ogun l, pl plp ohun j. 14 Ngb n ni
plp y dde s ba Gs, wn onw ip lrn wn nyn r y dde lti m ran y
l, gbn wn ks. 15 ba rw y wa yr lti gbgun ti l oldi n. w Gs k n
l dr; yn wn nyn k n l lgbra fn j n. 16 ni t b w b a j y l b ti
w , k s ni t y l tak : un y dr n Il rw n pl parun lw r. 17 un y
fkns i lti gun jba r ptpt lyn n ni un y b a d mjm, t un y fn un n
mbnrin kan lti fi gun r, gbn k n r b fn gb pp, k s n nfn fn un. 18
un y kj s wn erk, y s gba plp wn: gbn balgun kan y fi pin s
eke r ll gbsan lra r.
19 un y kj s wn giri odi il tir, gbn un y ks, y ub, a k s n r i m.
20 n kan y rp r t y rn afip-gba-tw-ni lti gba w ll jba n; lyn j d ni
un y gb, gbn k e n gbangba tb lj ogun.
TK PFN
21 Dp r ni olr-burk kan y dde; a k n fn un n y jba. un y fi plpl jde w
lti fi rk gba jba. 22 A gun wn m gb ogun pl parun nwj r, - n ti Ald
aldhn kan. 23 un y hw dl pl rk, y s ma fi b di algbra pl ba
nyn d. 24 L janpata, un y gb ogun l b wn erk ll, t un y ma hw
yt s ti bb r ti ti bb-bb r, b ti pn kogn ti r pl ohun r fn wn atl r,
t s dgbn tako wn l oldi fn gb d.
25 un y gb agbra pl kn r dde s ba Gs pl gb m ogun l kan t lgbra
pp, gbn un k n l dr, ntor a lo gbn ogun b a j. 26 wn t b a jun ni y
g e s ww; gb m ogun r y gb, plp wn ni y ub lj ogun n.
27 wn ba mj n jk lb tbl kan n ngb t kn wn ld s ara wn, t wn
pur; gbn wn k n lk, ntor kk t a yn b. 28 un y pad s il r pl plp
ohun r, b kn r ti ld s Mjm Mm; un y e, lyn n ni un y pad s il r.
29 Ngb t kk b t, un y pad s Gs, gbn k n r b ti j nsisy. 30 wn k
oj-omi lti Ktm y w b a j. un y s s rt n. un y s pad w lti fi gbn b
Mjm Mm j. y y s nfn fn wn t k Mjm Mm sl.
31 wn gb m ogun r y w lti ba ibi mm l oldi j; wn y fi pin s rb
ojoojm, wn y gb ohun rra bbur kal nb. 32 Y ta wn t ba mjm j pl pnl
r, gbn wn t m lrun wn y dr inin, wn y s i. 33 wn olk wn nyn
y k agbo nyn; id ti w in ti gbkn ti kgun y m wn ks fn wn j d.
34 B wn b ks, b nyn d ni y w rn wn lw; p nyn ni y faram wn pl
rk. 35 Lrn wn mw ni wn kan y ks, t si j p a r wn kan nn
wn t a wn m, t a w m tt dgb pin, ntor kk t a yn b.
36 ba y e gg b ti w , b ti gb ara-r ga, t s gbraga ju wn lrun; y
sr d t k e gb s lrun wn lrun, un y s gbr tt dgb t bn y fi kn
ntor ohun t a ti pinnu y l. 37 Lbkt fn wn lrun bb r, lbkt fn lrun t wn
obnrin f, lbkt fn lrun kankan, ara-r ni gbg ju ohun gbogbo l. 38 Dp wn ni un
bl fn r oldi, t un y ma b lrun t wn bb r k m pl wr ti fdk, ti
kta onyebye pl bn t jj. 39 un y lo wn nyn olr jj lti ma wn ibi
agbra; un y d wn t b y s ll, npa ffn wn l lr plp, ti npa pnpn il fn
r ow.
.GB PAR
PIN AMNISN
40 Ngb t pin b d, ba Gs y b a j; ba rw y r l pl wn k ogun r,
wn ajagun lr sin r, ti pl k oj-omi r pp. un y gbgun w sr wn il t un
y l kj. 41 un y w s Il Arw, plp ni y ub, gbn dm ti Mb ti yk
wn m Amn y yege kr lw r.
42 un y na w lti l b wn orl-d j: il gpt k n br nb. 43 un y gba
ohun ra wr ti fdk ti gbogbo ohun onyebye gpt. Lby ti K y trba fn un.
44 gbn ryn lti l-orn ti rw y y lnu; un y l ib pl run l lti l e
parun ti lti pa ogunlg nyn r.. 45 un y pg ogun r srn kun ti wn k Arw
Mm. un fnrar y par ls rnlw.
12
JDE TI SAN
Ngb n ni Mkl ald l t dr ti wn m nyn r y dde. Y j gb pnj t a
k t r ir r r lti gb t aly ti d ay. A k wn nyn r y ngb n: gbogbo wn t a
k ork wn sn w n. 2 plp wn t sn nn erp il ni y j dde, wn kan fn y
npkun, wn mrn fn tj ti gn ayray. 3 wn mw y ma dn b ml oj run,
ti wn t wn fi dodo k plp y ma dn b rw tt ll.
4 K w, Dnl, pa wn r y m, k w s fi dd di w r tt dgb pin. plp ni y
n, shn-n shn-n, y s ma p s i..
A FI DD DI F N
5 mi, Dnl, wye, s kys i: wn mj mrn dde, lp tn ti lp s omi od n. 6
kan w fn knrin t w a gb n, t w lk od n p: Tt dgb wo ni ohun yanu
wny y l? 7 Mo gb al gb n t dr lk od n: na w tn ti w s sk
run lti pe Aly Ayray lti jr s i w p: Fn gb kan, gb d, ti b gb, ni gbogbo
ohun wny y l ngb t ni t f agbra wn nyn Mm b d pin. 8 Mo fetsl, k
y mi. Lyn n ni mo w p: Olwa mi, bwo ni y e yr s? 9 w p: Ma l Dnl; r
n ti par, a s ti fi dd d tt dgb pin. 10 plp ni a W, t wn y fn, t wn y m,
wn aebi y e ibi, wn k k n n ye; wn mw y n ye. 11 Lti gb t a pa
rb ojoojm r, t a s gb ohun rra parun kal; y p gbrn-n-ti-igba-dn-l-
drin. 12 Ay ni fn ni t y n sr dr de gbrn-n ti dnrn l mrn-ndnlgj
j n. 13 N tir, l simi; w y s jde n j kyn.
13
SSN TI DJ DNL
knrin kan gb n Bbln t ork r j Jkm. 2 fi Ssn m Hlk
e aya: j obnrin arw pp, t s br lrun. 3 Ntor wn b r j oldodo,
wn s ti t mbnrin wn pl fin Ms. 4 Jkm j lr gidi, gb oko kan y
il r k, plp wn J n l il r, ntor a k s ju gbogbo wn yk. 5 N
dn n ni a yan wn algb mj lti j adj fn wn nyn. wn ni r
Olwa y b w p: e ti w s Bbln lti w wn algb ti wn adj, t
wn e atn wn nyn. 6 wn knrin n l il Jkm, gbogbo wn
t b s n j lti r, l b wn. 7 Ngb t gbogbo nyn ti kr, lw sn,
Ssn w na s r nn gb oko k r. 8 wn algb mj n t wn r i
ljoojm t l na s br s w a. 9 Wn s w mlb wn n, wn k lti
wo oj lrun, wn s gbgb dj dodo r. 10 B fkf ara ti gbn lra wn
mjj y, wn fi r bo ohun t j wn lra l fi hn. 11 B tj k ti j k
wn s f kn wn fn mbnrin n p wn f b a lp, 12 sbsb wn fi
gbn rkrek w n lti ma r i ljoojm. 13 N j kan, ngb t wn fi r
y par i p: j k a l il, kk t lti j un, t olk lk gba n tir l,
14 n wn mjj p ynd t wn s w pd ara wn. B ti j dandan lti ly
ara wn, wn jw fkf in wn, wn s t gb t wn l m Ssn ngb t
b d nkan w. 15 Wn s dr de gb t y bsi. N j kan, Ssn w gg b
r pl rn-bnrin mj pr, b ooru s ti m, f w nn gb n. 16 K
s ni kankan nb fi wn algb mj t wn farasin, t wn s ba nbb. 17 w
fn wn rn-bnrin r p: b mi m rr ti ohun para, k s tilkn gb
n, k mi ba l w. 18 Wn s gba n ynkl pad sn il lti l m ohun t
Ssn br lw wn w, l m npa wn algb t wn farapam.
19 N kt t wn rn-bnrin n ti l, ni wn algb n ti dde, t wn y s i, t wn s
w fn un p: 20 A ti tilkn gb, ko s ni t r wa. wa f , gb lti b wa lp. 21 B w b
k, wa y jr m p dmknrin kan w pl r t w s rn wn rn-bnrin r l ntor
b. 22 Ssn m kanl w p: w t m, a ti s mi m n h gbogbo: b mo b gb, ik ni fn
mi; b mo b k, mi k n b lw yn. 23 gbn sn fn mi lti ub sw yn n al j p
k n s Olwa. 24 Ngb n n fi ohn rara kgbe. wn algb mj n br s kgbe tiwn
l e lr. 25 kan nn wn s s l lkn gb n.26 Ngb t wn ar il gb igbe in gb,
wn gba n ynkl s l ib, lti m ohun t l, 27 ngb t wn algb n s tn tiwn,
wn rn-bnrin n dm, ntor a k gb t a sr ibi npa Ssn r.
n dm, ntor a k gb t a sr ibi npa Ssn r.
28 N j kej, a pej sd k r Jkm. wn algb n w nb, wn l t wn k r
ju b wn y ti pa . 29 Wn b apj nyn sr by p: K a m Ssn jde, m-bnrin
Hilk, aya Jkm. A p fn un. 30 Ngb n ni jde, pl wn btan r. 31 Ara Ssn
jl pp, s wu-ni-lj. 32 B ti fi a boj, wn olr-burk wny a r lti l wo w r
trn. 33 Gbogbo wn nyn r br s sunkn pl gbogbo wn t w . 34 wn algb
mj n dde lrn wj, wn s gb w l e lr. 35 sunkn, gbj sk run, s gb
kn sk s lrun. 36 wn algb n w p: Ngb t wa na s nn gb, obnrin y
wl pl wn rn-bnrin mj. tilkn, lyn n ni rn wn rn-bnrin n l.
37 dmknrin kan t farapam jde s i, wn s sn p. 38 wa w n pkun gb n, ngb
t wa r y, wa s l b wn. 39 A r wn p, gbn wa k l m dmknrin n, ntor
p lgbra j w, lkn, s s l. 40 gbn wa m obnrin y n tir, wa s br ni t
iyn j.
41 K s f s fn wa. jr wa n y. pj gb wn gb ntor p wn j algb
wn nyn ti adj. Ng b n ni a dj ik fn Ssn. 42 kgbe sk w p:
lrun ayray , w t o m ohun kk, w t o m gbogbo ohun k wn t
l, 43 w m p k ni r wn s mi. Ik d b mi nsisy, l s gbogbo ibi t
kn wn r s mi.
44 Olwa gb , 45 b a s ti m u l pa, ni lrun m m mm sj nn dmknrin kan,
Dnl, 46 t br s kgbe p: mi k lw s j obnrin y! 47 Gbogbo nyn yj s i lti
br lw r p: K ni tum r t w w y? 48 dde lrn wj lti dhn p: yin m
srl, b ni g t, lti d mbnrin srl lbi l wd, ls lr? 49 pad sbi dj ntor
wn y ti jr k s i.
50 Gbogbo nyn sr pad sb, wn algb s w fn Dnl p: W jk
lrn wa, k w s s ohun t w r fn wa, b lrun ti fn n iy gb.
51 Ngb n ni Dnl w fn wn p: pn wn n y, k s br r lw
wn. 52 A y wn stt, lyn n ni Dnl p kan nn wn w, t s w fn
un p: w ti dgb sn , e ay r thnw pa nsisy, 53 adj t, t d
oldodo lbi, t dare fn lbi, ngb t Olwa w p: w k gbd pa al ti oldodo! 54
y, b w b r wn dradra, s fn wa, lb igi wo ni w ti r wn p. dhn p: Lb igi
rk. 55 Dnl w p: N tt k r ti ub l lr: ngl lrun ti gba dj lti d r
lti l s mj. 56 rn an l, s pe n kej w, w fn un p: ran Knnn,
t k e ti Jd, w ti m n, fkf ti b a kn r j! 57 By ni w ti e pl
wn mbnrin srl t br m wn e i eke r. S w t mbnrin Jd k l farada
r! 28 y, s fn mi, lb igi wo ni w ti m wn? dhn p lb igi rb. 59 Dnl
w p: N tt k r ti ub l lr bkan n: s w t ngl lrun dr pl id lw lti
l s mj, lti fi pin s yn.
60 Ngb n ni gbogbo pj n kgbe l, t wn fi yn fn lrun t gba wn t gbkl e
l. 61 Ngb n ni kj s wn algb mj n, t Dnl ti m n lr k lti nu ara wn.
62 Gg b fin Ms, y t wn f fi j nkej wn ni y k a fi j wn. A s fi wn fn ik pa.
Lj n ni a d j al s. 63 Hlk ti aya r dp lw lrun ntor Ssn m-bnrin
wn, bkan n ni Jkm k r, ti gbogbo wn b r, p a k r lb kan lra r.
64 Lti j n l ni Dnl di ni l lj wn nyn.
14
BL TI EJ DNL TI WN WL BL
ba Astigs dp m wn bb r, Srs ar Prs s gba ip r. 2 Dnl gb ld ba,
t y s ju gbogbo wn r r yk. s e, re kan t a p n Bl w n Bbln, t a fi
wn yfun mjl rb s ljoojm, ogj d gnan ti go t mf. 4 ba b wn e
sn y npa ll b re n ljoojm. Dnl n tir, b lrun r. 5 B ni ba w fn un p:
e t w k b Bl? dhn p: mi k b wn re t w nyn e, fi lrun aly
nkan oo, ni t d run un ay, t s lgbra lr gbogbo lran ara. 6 Ngb n ni ba fs
p: w gb ngb n p Bl k e lrun aly? w k r gbogbo ohun t j, t mu
ljoojm? 7 Dnl br s rrn-n, w p: ba, m e j k a tn , am n b nn, id
n b lode, yn k l j, k l mu. 8 ba bn , pe wn alwr lti w fn wn
p: B yin k b s fn mi, ni t j gbogbo onj y, yin y k; gbn b
yin b fihn p Bl ni, Dnl ni y k fn r d r. 9 Dnl w fn ba p:
K a e gg b r r ! wn alwr n p drin lka wn aya ti m wn.
10 Ngb n ni ba l pl Dnl s il r Bl, 11 wn alwr Bl w fn un p: wa
y jde nhn-n; k w, ba, ps onj ti t sl; k w tilkn lyn n, k w s fi dd r
s ; ngb t w b pad w lwr la, b w k b s r i p Bl j gbogbo r, wa y jbi
ik. 12 Wn ron pl gbkl p wn y gba n kk t wn e lb tbl, nbi t wn ti
gb ljoojm lti w k wn r b n. 13 Ngb t wn jde, t ba s rb s Bl.
14 Dnl m wn rnn r k er w t wn d bo gbogbo il il r n, t k s ni t m
fi ba. Lyn n ni wn jde, t wn tilkn, t wn fi dd ba d , t wn s b tiwn l.
15 wn alwr w lru, gg b wn, pl wn aya ti m wn. Wn j, wn mu gbogbo
r.
16 ba tt j dde, ti Dnl bkan n. 17 ba ber lw r p: Dnl, e a k fwkan
dd n? dhn p: A k fwkn n, ba. 18 N kt t wn lkn ni ba wo tbl t
kgba w p: ni l ni w, Bl, k s k nn r! Dnl br s rrn-n, k s j k ba wn
l. w fn un p: Wo il, k w s kys wn oj s. 20 ba w p: Mo r ipas wn
knrin ti ti obnrin ti ti md. 21 Pl bn ni n k a m wn alwr n pl wn aya
ti m wn. Ngb n ni wn fi n kk t wn gb lb tbl lti w k onj l hn.
22 ba fi ik pa wn, s fi Bl l w Dnl, ni t f lul pl tmpl r.
DNL PA EJ KAN
23 Ej l kan b n Bbln t wn b. 24 ba w fn Dnl p: w y w p id ni
ely? W , w ly, j, mu; w k n s p k e lrun aly ni; forbal fn un
ngb n. 25 Dnl dhn p: Olwa lrun mi ni mi y forbal fn, un ni lrun aly.
ba, b w b fn mi ly, mi y pa ej y ls id tb km. 26 ba fn un ly. 27 Ngb
n ni Dnl m d d, r d, ti irun d, d rbrb t s fi wn fn ej n j, ej n
gb wn m, s b dn. Dnl w p: Nsisy, wo ohun t yin b! 28 Ngb t wn ar
Bbln gb, wn fi bn dt m ba. Wn w p: ba ti s ara-r di J: j k a w Bl lul,
j k a pa ej o n, si ti pa wn alwr. 29 Ngb n ni wn l w fn ba p: Fi Dnl l
wa lw, b b k, wa y pa ti il r. 30 Nwj w ip y, ba r i p un n lti fi Dnl
l wn lw.
DNL NN IH KNN
31 Wn s Dnl sn ih knn, s w nb fn j mf. 32 Knn mje w nn ih n, t
a fn n k nyn mj ti gntn mj ljoojm. Ngb n ni wn k fn wn n nkankan,
k wn ba l pa Dnl j dradra.
33 s e, t Wl Hbkk w n Jd. se b, s g brd s ww t k o sn agbn, l s oko lti fi
onj fn wn t kr. 34 ngl Olwa w fn un p: Gb onj t b lw r l s Bbln, fn Dnl t b
nn ih knn. 35 Hbkk dhn p: Olwa, mi k m Bbln r, mi k s m ih y. 36 ngl Olwa m u
n ri, s f n irun l s Bbln, nbi t ti gb e kal nbi ih n, b ti m hlhl. 37 Hbkk kgbe p:
Dnl, Dnl, gba onj t lrun gb rn s . 38 Dnl s w p: lrun mi, w rnt mi w k s k wn t
f sl. 39 dde jun, ngb t lrun gb Hbkk pad s il r.
40 N j kje, ba w sunkn fn Dnl; w sbi ih n, s wo in r, s
kys i t Dnl jk n lf. 41 Ngb n ni kgbe p: w tbi, Olwa
lrun Dnl, k s lrun mrn fi w ! 42 Ngb n ni fa Dnl jde kr
nn ih n, t s s wn t f pa sn ih n . Wr n k ni wn knn pa
wn j nwj r.

W WL OS

1
KL
r Yhw t a s fn s, m Br, ngb ay wn ba s, Jtm, hs, ti
Esek, wn ba Jd, ti ngb ay ba Jrbm m Js, ba srl.
GBYW S TI WN M R
2 Ngb t Yhw br s sr lti nu s, Yhw w fn un p: L fi obnrin algbr kan e
aya pl wn m l ntor il y ti k Yhw sl lti ma i gbr.
3 Ngb n ni l f Gmr mbnrin Dblm, lyn s b mknrin kan. 4 Yhw w
fn un p: P n Jsrl, ntor l p j, mi y gbsan j Jsrl lra il Jh, mi y s
fi pin s jba il Jsrl. 5 N j n ni mi y f run srl n fonfoj Jsrl.
6 tn lyn, s b mbnrin kan. Yhw w fn un p: P n f, ntor lti sisy l mi
k n f il srl m k n m e tn ma dar r j .
7 (gbn mi y f il Jd, mi y tipa Yhw lrun wn gb wn l; k e pl run
tb id tb ogun tb in tb wn lin, ni mo ma fi gb wn l). 8 b f dgb, tn
lyn, s b mknrin kan. 9 Yhw w p: P n: K--nyn-Mi, ntor yin k e nyn
mi, mi k s e lrun yn.
2
RT J IWJ
y wn m srl y db yanrn et kun, t k lk, t k n wn.
Dp k a w fn wn p:
yin k e nyn mi, a ma p
wn n m lrun aly.
2 wn m Jd ti wn m
srl y dap kan,
wn y n olr kan oo,
wn y gbil kj il wn;
ntor j Jsrl y j j l.
3 w fn arknrin yn p: nyn mi,
ti arbnrin yn p: Olf mi
YHW TI AYA R ALT
4 l fi y yn sn,
f sn kan n!
Ntor un k l e aya mi m,
mi n k e k r m.
J k yg fn w gbr r,
k fi pang kr ly r;
b b k, mi y t u s hh,
lti s db j b r;
5 mi y s db al,
mi y s di il ahoro,
mi y fi ongb pa .
6 mi k n frn wn m r,
ntor m l ni wn
7 B ni, y wn ti gbr,
ni t lyn wn ti baraj, ti w p:
Mo f s tl wn ollf mi,
wn t fn mi n onj ti omi,
a onirun gntn, ti a gb,
rr ti ohun mmu.
8 Ntor n ni mi y fi gn d i ln,
mi y fi pgede h a m
k m e r n y s kiri m;
9 un y tl wn olf r lsn l l b wn,
un y w wn l l r wn.
Ngb n ni y w p:
mi y pad s il kj mi wr,
ntor ay san m tl ju ti sisy l.
10 un k k m s, k gb p: mi ni
mo fn un n k, t ti rr titun,
t mo da fdk ti wr b ,
y t wn l fn Bl!
11 Ntor n ni mi y gba k mi pad n kk r,
ti t mi n sk r,
mi y gba irun gntn ti gb mi pad,
y t fi bo hh r.
12 Lyn n, mi y t tj r sta,
nwj wn olf r,
k s ni t y gb lw mi.
13 mi y fi pin s wn j ay r,
wn ry r, op titun,
j simi ti gbogbo dn r.
14 mi y ba gb jr ti ti pt r j,
y t fi w p:
Wo r t wn olf mi fn mi,
mi y s wn di igb
t wn ranko gb y j run.
15 mi y m u jy wn j Bl
ngb t rb s i,
t s w rka ti gb rn r,
lti ma s tl wn olf r;
ngb t gbgb mi! f Yhw.
LJ
16 Ntor n ni mi y tn n jde,
t mi y m u l sn al
mi y ba kn r sr.
17 mi y fn un n gb jr r pad,
mi y s fonfoj Akr di n rt.
un y s fs fn mi nb b gb we r,
b gb t gk w lti il gpt.
18 N j n - f Yhw,
un y p m n k mi,
un k n p m n bl mi m.
19 mi y gba ork Bl n nu r,
a k n drk r m.
20 N j n,
mi y b wn ranko gb e dhn fn un,
pl wn y oj run,
ti wn t rk lr il.
mi y run ti id,
emi y fpin s ogun, n il n,
mi y m u sn n lf nb.
21 mi y fi e fsn mi tt ay,
mi y fi e fsn nn dodo
ti tt, pl f ti k,
22 mi y fi e fsn mi pl
dodo, w y s m Yhw.
23 N j n f Yhw -,
mi y fs s wn run,
wn n y s d il lhn.
24 Il y d k lhn pl t ti rr titun,
wn n y s fs fn Jsrl.
25 mi y gbn n sr il n,
mi y frn f;
mi y w fn K--nyn-Mi p:
w ni nyn mi.
un y s w fn mi p: lrun mi!
3
S GBA YW ALAT PAD
LTI DN AN W TUM WE N
Yhw tn w fn mi p: L f obnrin t k r frn, gbn t j algbr sbsb, gg b
Yhw ti f wn m srl, b til j p wn kj s wn lrun mrn, t wn s frn kr
so jr. 2 Ngb n ni mo fi ow fdk mdgn f pl p kan b w, 3 mo s w fn
un p: M e e gbr, lfi ara-r fn knrin mrn, mi n y e bkan n fn .
4 Ntor fn plp j ni wn m srl y dr ls ba, ls jy, ls rb, ls kta
sn, ls fd ti r il. 5 Lyn n ni wn m srl y pad w; wn y w Yhw
lrun wn ti Dfd ba wn; wn y s pl ay l b Yhw ti wn oore r n wn j t
b.
4
TI JY SRL. BJ WN
yin m srl, gb r Yhw,
ntor Yhw pe wn nyn il n lj:
2 K s dodo, k s f, k s m
lrun n il n,
b k e bra k ti ir,
pnyn ti ol, gbr ti w ip,
pnyn n pakpa.
3 Ntor n ni il n fi r dn,
tt kan ranko gb ti y oj run;
n wn ja in kun r dn pp.
NPA WN LF
4 gbn k n kni m e wj,
k m e rhn!
w lf, ni mo f b j.
5 s r ts tsn tru,
wl ub pl r,
w s fa ub wn nyn r.
6 wn nyn mi gb ntor mkn.
Ntor w fnrar ti k m,
mi y r ly lf mi,
w ti gbgb k lrun r,
mi n y gbgb wn m r,
7 Gbogbo wn ptpt ti m,
wn ti fi tj rp go wn,
8 Wn s fi e wn nyn mi jl,
wn s oj-kkr s wn.
9 B k ti sn fn wn lf,
ni k n dra fn wn nyn:
mi y j k jre w r,
mi y gbsan i w r.
10 Wn j ly,
wn y gbr l bm;
ntor wn ti k Yhw sl,
11 lti ma e pang.
SN BRA NI SN SRL
t pp pl t titun da-ni lr r.
12 wn nyn mi wd r lw gd wn,
p lsn fi m hn wn;
ntor m pang ti m wn n,
wn ti k lrun wn sl fn gbr.
13 Wn rb lr wn k,
wn s sun ran b wn lr wn
kt, lb igi rk, igi dn,
ti lb igi rb,
ibji wn t wn lra pp.
Ntor n b wn mbnrin b
gbr, b wn aya m yn b e pang,
14 mi k n j wn mbnrin ny
fn gbr wn tb wn aya yn
fn pang wn, ngb t j p
gbogbo yn ni gbr,
t wn s rb pl wn t fi gbr e sn.
B ni wn alkr nyn ti gb!
KIL FN JD
15 B w, srl, b e pang,
k Jd m e lw s n!
m e l si Glgl,
m e gk Bt-Afn,
m e fi Yhw aly bra.
SRL ALGD
16 B m ml algd ni srl t hw agd,
bwo ni Yhw ti l m
wn j gg b d gntn lr pp l?
17 frm ti b re fw-sow-p,
18 wn gb ara wn dra lrn wn
mt; wn k m ju i gbr,
wn ti fi tj rp go wn.
19 Aff ni y gb wn l,
wn y s gba tj lr pp wn.
5
LF, JY TI BA TI K WN NYN N
yin lf, gb y,
k il srl fetsl, il ba, ttsl,
yin albjt fin; ntor yin ti di
tkt n Msp ti dkn lr k Tbr.
2 Wn ti jn sn n, k bur,
mi y j gbogbo wn ny.
3 mi m Efrm. srl k farasn fn
mi; b ni, Efrm, w ti e pang,
srl ti baraj.
4 e wn k j k wn pad sd
lrun wn, ntor m gbr i
nn wn, wn k m Yhw.
5 gbraga srl jr s i.
e srl ti m u ks;
b Jd n ti ub .
6 Wn l w Yhw pl gntn ti ml wn.
gbn wn k r i;
ti f syn fn wn!
7 Wn ti dal fn Yhw,
wn ti b wn m l;
k bur! Olparun y gb wn m,
wn ti il oko wn pl wn.
OGUN LRN M Y
8 fn p ogun n Gb ti kkk n
Rm, kgb dgr n Bt-Afn,
k Bnjmn mra fn j.
9 A pa Efrm run n j jy;
r wn y srl t mo s k n y.
10 wn jy Jd db wn t y l pad;
bn mi y ya l wn b omyal.
11 Amnisn ni Efrm, e rj,
ntor w lti ma s tl asn.
12 dra! mi y di kkr sra
Efrm, ti din fn il Jd.
ASN NI MJM PL JJ
13 Efrm ti r rn ara-r,
Jd ti r gb r;
ngb n ni Efrm l s sr,
t Jd l b ba l;
gbn un k n l w yn sn,
k s l m gb yn jin.
14 Ntor mi db knn fn Efrm,
b d knn fn il Jd;
mi y f wn ya, mi y s l,
mi y gb ran d mi l,
k s s ni t y gb lw mi.
YHW K WN NYN R SL
15 B ni, mi y pad s bgb mi,
tt dgb t wn y fi jw wn,
t wn y fi w oj mi; wn y tn
w oj mi nn pnj wn.
6
PAD P SRL SD YHW
w, j k a pad sd Yhw.
ti f w ya, un y w w sn.
ti l w, un y di gb wa;
2 Lyn j mj, un y fn wa n y pad,
n j kta, un y gb wa dde,
wa y s w ly nwj r.
1
3 j k a w n lti m Yhw.
Ww r dj b wr,
2
5 dj r y dde b ml,
2
3 un y w b wa b j,
b j kr t rin il.
4 - K ni k n e fn , Efrm?
K ni b e fn , Jd?
H! f r db kk wr,
b r t par lp.
1
5 Ntor n ni mo e fi wn wl ya wn s ww,
t mo fi r nu mi pa wn run!
6 ntor f ni mi f, k e b,
m lrun, k e b sunpa.
N TI N TI SRL
7 gbn wn ba mjm j n Adm,
nb ni wn ti dal.
8 l aebi kan ni Gld, kn fn ipas j.
9 B wn dndn t lg,
b n ni gb lf t pnyn lj n km;
n wn bur kj l n tt!
10 Ohun t mo r n Btl kmm;
nb ni Efrm ti e pang,
t srl ti s ara-r di m.
11 mi ps kr kan fn bkan n,
Jd, ngb t mi b tn gb wn nyn mi r.

7
Ngb t mi b f wo srl sn,
ni mi r e Efrm,
ti w k Samar;
wn m k l, ol f il,
wn l jal lde.
2 Wn k s r nn kn wn p
mi rnt w k wn!
gbn i wn s wn m yk,
gbogbo r hn s mi lj kedere.
DT GBDE
3 Wn fi w rkrek wn m in ba dn,
wn dn jy dn pl w dal wn.
4 gbn gbogbo wn m hl,
wn j b in dr ti onbrd
t fn lti gb t br s u brd
tt dgb t y fi jin.
5 Wn fi t pa ba ti jy,
t un n s b wn alnlr e p.
6 kn wn s j b dr fn i ibi,
gbn wn ll n gbogbo ru,
y s ma jn b in lle n wr;
7 gbogbo wn ti gbn b dr,
t wn s j wn adj wn lra.
B ni gbogbo wn ba wn e ub,
ls p n kankan wn k p m.
GB D B SRL NPA WW RNLW JJ
8 Efrm ti da ara-r p m wn nyn,
kr t a dn lp kan ni Efrm.
9 wn jj ti j agbra r tn,
un k s funra!
Ew w kkiri or r, un k s m!
10 (gbraga srl jr s i;
wn k s pad sd Yhw
lrun wn, lyn gbogbo y,
sbsb wn k w a!)
11 Efrm db p db t k n
pl; wn k pe gpt,
wn l s sr.
12 Nbi kbi t wn b l ni mi y da
wn mi b wn, mi y f wn
ub b y oj run,
mi y j wn ny fn w k wn.
MOORE TI JY SRL
13 gb ni fn wn,
ntor wn ti s jnn s mi! Ibi b wn,
ntor wn ti t s mi!
mi f r wn pad,
wn s pur m mi!
14 Wn k k p m lti sl kn wn
ngb t wn sunkn lr bsn wn;
wn la ara wn ntor k ti t titun.
gbn wn t s mi.
15 mi m ap wn lgbra,
r bbur ni wn r s mi!
16 Wn ti kj s Bl,
wn db run t k dra.
Id ni y pa wn jy wn,
fn rn bbur wn,
a fi wn e yy n il gpt.
8
DGR
gb ip s nu gg b adn t il Yhw;
ntor wn ti s mjm mi,
wn s ti ld s fin mi.
2 Wn kgbe lsn p:
wa m , lrun srl,
3 srl ti k ire sl; t y l e b.
DR JBA TI BR
4 Wn ti fi ba j l br lw mi,
wn fi wn nyn joy l j k n gb.
Wn ti fi fdk ti wr wn e re,
k a b l pa wn run.
5 mi k gbr ml r Samar,
bn mi ru s i.
(Tt dgb wo ni wn k n w ara wn m,
6 wn m srl?)
On w ni r , k e lrun ni.
B ni, gbr ml Samar y jn.
7 Wn gbin aff, wn y kr ff.
gbdo wn k n y so,
so k wn k n n m,
b b so, jj ni y j .
SRL GB NPA PPE JJ
8 A ti gb srl m, un ni y lrn
wn orl-d b ohun t.
9 Ntor wn ti gk l b sr
ktkt gb t gb lt kt!
Efrm ti ra ollf fn ara-r.
10 K wn ma r lrn wn orl-d.
mi l t wn k nsisy,
wn y dkun lti ma fi ba j pl jy.
NPA SN FOJ-E
11 Ngb t Efrm e lpo wn pp,
k wl fn un j p k m u d.
12 B mi til ti k igba ln mi fn un,
k n k s ju ti jj l.
13 Wn frn b: k wn ma rb.
Wn frn ran: k wn ma j !
Yhw k f . un y rnt e
wn lti sisy l, y s fi y j
wn: wn ma pad s gpt.
NPA IL ONYEBYE
14 srl ti gbgb ld r,
ti k wn fin;
Jd ti e lpo wn l oldi.
K bur! mi y dn bo wn l r.
In y s j wn fin r.
9
PNJ GBKN
M e y, srl,
k in r m e dn b ti wn nyn;
ntor w ti k lrun r sl
lti gbr, w ti frn i aw
lr gbogbo il t a ti pa k.
2 k ppa ti t e k n b wn,
t titun y tn wn j.
3 Wn k n gb n il Yhw m,
Efrm y pad s gpt,
wn y s j ran m n il sr.
4 Wn k n ta t sl fn Yhw m,
wn k n rb s i m;
brd wn y db brd f,
gbogbo wn t b j y di alm,
ntor brd wn y j tiwn nkan,
wn k n wn il Yhw m.
5 K ni yin y e n j dn,
n j ry Yhw?
6 Ntor b wn til l k parun t d,
gpt y gb wn j,
Mmfs y snk wn,
yrp ni y jogn ura fdk wn,
gn gn y bo wn g wn.
STL JY FA INNIBNI S WN WL
7 j bw b! j gbsan d!
srl kgbe p: Wr ni wl,
alf y snw.
- B ni, dj, ntor p r,
b t r ti tbi t.
8 Efrm boj wo g wl,
a ti d d sj gbogbo n,
krira s b n il lrun r.
9 Wn ti r sn w bj,
gg b j Gb.
Yhw y rnt e wn,
un y j wn ny.
JY BAAL-PR
10 mi r srl b so jr nn dn,
mo r wn bb yn b so pt t tt pn;
gbn ngb t wn d Bl-Pr,
wn fi ara wn fn bj,
wn s di ohun rra b ohun af wn.
11 go Efrm y f l b y:
wn k n lyn, wn k n bm m.
12 n b wn til bm pp,
mi y gb lw wn k wn t dgb.
B ni, ibi b wn,
b mi b k wn sl!
13 Mo ri p Efrm ti s m r di ran d,
Efrm gbd m m r l fn pakpa.
14 Fifn wn, Yhw,
K ni k w fifn wn?
Fn wn n in gn ti m gbgb.
JY FN GLGL
15 Gbogbo w k wn ti hn n Glgl,
mo ti krira wn.
mi y l wn kr n il mi,
ntor w k wn;
mi k f wn m,
lt ni gbogbo jy wn.
16 Efrm ti ub, gbgb r ti gb,
k n so so m.
n b a til bm fn wn,
mi y pa ynf so in wn.
17 lrun mi y k wn,
ntor p wn k fets i.
Wn y s di alrnkiri lrn wn orl-d.

10
PARUN WN R SRL
gb jr l ni srl ti so so pp.
B so ti p s i ni wn pp r
tnb p s i.
B il r ti ll s i,
b ni wn p bra r ti p s i.
2 lkn mj ni wn, dra!
Wn y jy fn un;
lrun y doj pp wn bol,
y pa p bra wn run.
3 Ngb n ni wn y w p:
Awa k n ba,
ntor wa k br Yhw.
gbn k ni ba l e fn wa?
4 r lr r, bra k, dhn asn;
pej p s i bi korko gb nn aporo oko wn!
5 wn ar Smr gbn fn br
gbr ml Bt-Afn;
b ni, wn nyn f l e lr,
wn wr r sunkn ntor go r
t ti kr lra r.
6 A gb un fnrar l s sr gg
b r l fn ba l.
Efrm y gba tj,
oj y ti srl ntor re r.
7 Samar ti gbdn gb tir!
ba r db ffe t omi gb l.
8 A pa wn ibi gga br run,
y t di s srl lrun;
gn gn ti y h lr pp wn.
Ngb n ni wn y w fn wn k p:
B w ml!
ti fn wn kt p: ub l wa lr!
LR GB
9 Lti j Gb ni w ti d, srl!
Nb ni wn gb dr.
Ogun k ha n pa Gib l?
10 mi b w j wn ny.
wn nyn y parap b wn j,
lti j wn ny fn e wn mjj.
KL TI KDE FN RNPWD
11 Efrm db m ml t a k n
t f lti ma i k ppa. K bur!
mi y so jg m rn arw wn,
mi y m Efrm db n t
gn, srl y i oko b ml,
Jkb y k il.
12 gbin so dodo,
k k kr ire;
l k il oko titun;
kk t lti w Yhw,
tt dgb t un y w da dodo b yn.
RN TN
13 e t yin fi i ibi,
t kr , t j so ir?
Ntor p yin gbkl wn k ogun
yn, ti ognlg m ogun yn,
14 rkrd y dde n wn l yn,
gbogbo l oldi yn n a parun,
gg b lmn ti pa Bt-Arbl run, n j j,
ngb t a pa y run lr wn m r.
15 B ni mi y e s , il srl,
fn bj r t a k l fn lrk:
ba srl y par tt l nn j.
11
YHW Y GBSAN F R T A K KS
mi frn srl ngb t w n kker,
mi s pe m mi jde w lti gpt.
2 B mo ti p t,
ni s fn mi s i;
wn ti rb s Bl,
t wn sun ran b fn wn re.
3 Sbsb mi k Efrm b a ti rn,
mi gb e l ap mi,
wn k s m p mi n tj wn!
4 mi fi okn t r f wn,
m fi okn f f wn;
mi db ni t e k m fn wn,
t m gb wn b m w l rk,
mo br lti fn un n onj.
5 Wn y pad s il gpt,
sr y jba l wn lr,
b wn ti k lti pad sd mi.
6 Id y e parun n wn l wn,
y pa wn m wn r,
y fi wn ibi agbra wn e onj j.
GBN F Y BOR
7 Adodo wn nyn mi ti di sn
s wn lra; wn k pe Bl,
gbn k gb wn dde.
8 Bwo ni mo e l k sl, Efrm,
bwo ni k n e j lra r, srl?
Bwo ni k n e l b Adm,
lti s db bym?
Ara mi k gb , n r e m.
9 mi k n e b bn mi ti t,
mi k n pa Efrm run m,
ntor lrun ni m,
mi k e nyn lsn:
mi ni ni Mm t b lrn r,
mi k s frn parun.
PAD R GBKN
10 Wn y tl Yhw t b
ramram b knn, b ni,
un y b ramram, wn m r
y s s w lti w-Orn;
11 wn y s w lti gpt b y,
b db lti il sr, mi y s
m wn gb nn il tiwn, f Yhw.
12
BJ SN TI TI L N SRL
Efrm fi ir y mi k,
il srl pl k.
gbn lrun m Jd sbsb,
a s p n nyn ni-Mm.
2 Efrm fi aff e onj j,
s s tl aff l-orn ldkun,
e lpo k ti w ip:
wn b sr e dhn,
t wn s gb rr l s gpt.
LD S JD
3 Yhw ti pe srl lj,
un y lo Jkb gg b w r,
y s sn n fn un gg b i r.
4 gba p arknrin r lti in oyn,
fi agbra r b lrun jjkad.
5 b ngl jjkad, s bor,
sunkn, bb,
pd lrun n Btl,
nb ni lrun ti b a sr.
6 B ni, Yhw lrun gb Ogun,
Yhw ni ork r.
7 Pad sd lrun r, n tr,
pa f ti tt m,
k w s gbkl lrun r ngb gbogbo.
OJKKR TI JY SRL
8 Knn gb wn k dn,
frn r e.
9 Efrm ti w p: n mo ti di olw,
mi ti k ohun r j,
k s r r t y b a kal,
ntor p ti jbi nn .
RT RP LRN YHW TI SRL
10 mi ni Yhw lrun r lti gb ay il gpt.
mi y tn m gb lb g
gg b j pd e n;
11 mi y b wn wl sr,
mi y m k rran p jj,
mi y tipa wn wl fi ik pa-ni.
KL TITUN
12 Gldi k m ju ,
k ni gbogbo r;
Glgl ni wn ti rb s wn ak ml;
ntor n ni wn pp wn y db kt alp,
b kuta t a k j sn aporo oko.
LD SI JAKB TI EFREMU
13 Jkb s l s il ttj Arm,
srl i sn fn obnrin kan,
tj agbo ran ntor aya.
14 gbn Yhw lo wl kan lti m
srl gk w lti gpt,
wl kan ni a fi .
15 Efrem fa bn l:
Yhw y s fa tjsl r l e lr,
Olwa r y gbsan kgn r lra r.
13
JY FN BR
Ngb t Efrem sr, r ba-ni,
ni l l j n srl, gbn di
lbi pl Bl, s gb.
2 d sbsb nsisy,
wn ti fi fdk wn r re,
wn ti e gd t ti in rn wn jde;
gbogbo y t j i on w lsn!
Wn s w p: rb s wn!
wn nyn fi fnukonu rn s gbr ml!
3 Ntor n ni wn db kk wr,
b r ti par kk, b rw t j
gb n, b fn t gba frs jde.
JY FN MOORE
4 Sbsb mi ni Yhw lrun r
lti gb ay il gpt,
w k m lrun mrn j m l,
k s olgbl mrn lyn mi.
5 mi k j nn al n il gbgb.
6 mi b wn, wn s y.
Ngb t wn y tn ni wn di
ongbraga, b ni wn e gbgb mi.
7 dra! mi y di knn fn wn.
mi y dr lb n b kn,
mi y lg nbb;
8 b ranko br t a gba m lyn r,
b ni mi y e b l wn lr,
mi y fa kn wn ya;
wn aj ni y j ran ara wn,
wn ranko gb y ya wn s ww.
PIN JBA
9 mi y pa run, srl;
ta ni l rn lw?
10 ba r t gb l d?
ti wn jy r t db b k?
wn ni w sr npa wn p:
Fn mi n ba ti wn jy.
11 mi s fn n ba pl bn,
mo s fi run gb lw r.
PARUN K S DD
12 e Efrem w n pam,
a k r sbi t dj.
13 rora rb m u, alkr m s ni;
j b r ti par,
k s jde nn y r!
14 mi ni k s gb kr nn
ip-k, mi ni k s gb lw ik?
Ik, or r d? Ip-k, parun r d?
Oj n mi ti l.
15 Lsn ni Efrm h lrn ffe;
aff l-orn b,
mi Yhw gk b lti ahoro al
lti m orsun omi r gb,
lti pa gbogbo il r run
pl ohun ay r;

14
Samar y jy, ntor ti t
s lrun r. Wn y ub sw id,
a f wn m w wn ml,
a t ikn wn aboyn wn.
RONPWD TI PAD OORE-F FN SRL
RT J IWJ
2 srl, pad sd Yhw, lrun r,
ntor r ni m ub.
3 mra wn r t ma s,
k s pad sd Yhw.
K w fn un p:
M gbogbo kr,
k wa ba l tn r ire,
k wa s fi so nu wa rb s ;
4 sr k n gb w l,
wa k n gun in ogun m,
wa k n w fn i w wa p: lrun wa!
Ntor ld r ni m al n bb ti r n.
5 - mi y wo dodo wn sn,
mi y f wn tkntkn;
ntor mo ti y bn mi kr lra wn.
6 mi y db r fn srl,
un y h dgb b dd ll,
un y ta gbgb b igi pplr,
7 ka r y gb l jnn;
un y ll b igi lf,
ohun ollrn ddn Lbnn.
8 Wn y pad w jk lb jj mi,
k wn y p jj, wn y oko
gb jr t y lkk ti Hlbn.
9 K ni frm tn n e pl re?
mi gb , mi bojw ,
mi db igi y elw tt,
p ni fn mi t w fi so so.
KL FN PAR
10 K r wny y lgbn,
k amye m ! Ntor n Yhw t;
wn oldodo s rn lj n n,
nbi t wn l ti ks.

W WL JL
1
r Yhw t a s fn Jl m Ptl.
ORIN AR LR PARUN IL N
2 yin algb, gb y,
k yin ar il y fi gbogbo et sl!
j ir ohun b ely l ngb
tiyn, tb ngb wn bb yn?
3 K ryn r fn wn m yn,
ti fn wn m-m yn,
ti fn wn m-m wn tt d ran t b.
4 y t kkr j k n e wa b ml.
y t e j k ni alpyj w par.
y t alpyj j k ni tata w par.
5 dde, yin mnt, k sunkn!
K yin lt dr lr t titun;
a ti gb lnu yn!
6 Ntor wn nyn kan ti gbgun l s il mi,
wn algbra t k lk:
eyn wn b ti knn,
knn wn b ti abo knn.
7 Wn ti s gb jr mi di ahoro,
wn ti g oko pt mi s ww;
wn ti b epo r, wn s ti g e lul,
ka wn ti di funfun.
8 gbi pl kn bnj,
b wnd t pdn k r,
b omidan t w f op!
9 r b ti t jb ti tn n il
Yhw. wn alf, rn Yhw, w nn f.
10 A ti ba gbogbo or oko j,
il oko f ntor a ti ba ok j,
k s t titun m, rr ti gb.
11 K py d b yn, yin gb,
k yin olko jr sunkn lr k
ti lr w, ntor kr oko gb.
12 Igi jr ti r, igi pt ti r dn,
igi pomgrnt, ti igi p
ti igi sn, gbogbo igi oko ti gb,
b n ni ay ti gb lrn nyn.
P FN RONPWD TI DR
13 yin alf, w a f,
kgbe pl kn f,
yin rn pp, sunkn,
w, k sn pl a f,
yin rn lrun mi!
Ntor k s r b ti t jb
n il lrun yn m.
14 t w, kde pj l,
k yin lgb pe gbogbo ar il y
j, s il Yhw lrun yn.
kgbe s Yhw p:
15 H! n ro!
Ntor j Yhw k s dd,
b w b parun lti d d.
16 j onj k ti tn lj wa pl ay
ti in ddn il lrun wa?
17 wn k ti dnk nn epo wn;
a ti pa wn ab onj run,
ntor k s k m.
18 W b wn agbo ran ti k,
wn agbo ml rn kiri pl
dm, ntor wn k r pp j m,
y j agbo gntn pp.
19 Yhw, mi k p !
Ntor in ti j pp il,
in ti sun gbogbo igi oko.
20 n wn ranko gb pp wo
oj r, ntor omi od ti gb,
in ti j korko il.
2
DGR N J YHW
fn p n Sn,
fn p dgr lr k mm mi!
k gbogbo ary wrr,
ntor j Yhw b, k s dd!
2 j knkn biribiri ti kk,
j t knkn biribiri!
B orn wr,
ni wn nyn pp algbra
y e tnk or wn k,
t a k r ir r r, t a k s n r ir r
m fn gb pp t b.
GB M OGUN D
3 In j nwj wn,
w in e parun lyn wn,
gbn wn fi sl n il ahoro!
B ni k s ohun kan t rkj wn.
4 Oj wn db oj n,
wn s s b lin.
5 Ariwo wn db ti k ogun t s
lr wn k,
b gb t in l b j pp gbgb,
gb m ogun l ti t lj ogun.
6 wn nyn dk nwj wn,
gbogbo oj ti pwd.
7 Wn s b akgun,
wn gun giri odi b jagunjagun,
olk lk b n tir l ly kr lj n.
8 K s ni t faragbn kej,
olk lk wn l lww;
ta wn f lda l ogun wn r.
9 Wn klu l n,
wn f m giri odi, wn gun or il,
wn gba frs wl b ol.
B J YHW TI MA R
10 Il m tt nwj wn, oj run wrr,
orn ti op knkn,
rw k tnml m!
11 Yhw m k a gb ohn r
nwj gb m ogun r!
Ntor gb m ogun r k lk,
ntor ti rn algbra kan lti m r .
Ntor j l ni j Yhw,
j br - ta n l dr d ?
P FN RONPWD
12 gbn nsisy, - f Yhw,
pad sd mi pl gbogbo kn yn,
nn w, pl kn ti igbe f.
13 fa kn yn y, k e a yn,
pad sd Yhw lrun yn,
ntor aln ti olore ni, p bn,
s kn fn in rere,
etn lti foj fo r,
14 ta ni m, by l pad,
k mj kr?
By l fn wa n bkn lyn gbogbo r,
pl r b ti t jb
fn Yhw lrun wa?
15 fn p n Sn! t w kan,
kde pj l,
16 pe wn nyn j,
k agbo nyn j,
pe wn algb j,
k k wn md j,
wn t mu m!
K k yw titun kr n kd r,
k yw titun kr n yw r!
17 K wn lf ti rn Yhw

sunkn lrn pp ti loro!


K wn w p:
n, Yhw, fn wn nyn r!
M e djti jogn r, m e s wn
di ni sn fn wn orl-d!
e t wn nyn y fi w p:
lrun wn d?
DHN YHW
18 gbn jow m Yhw fn il r,
s d wn nyn r s,
19 Yhw dhn, w fn wn nyn
r p: Kys, t mi rn k,
t titun ti rr titun s yn,
yin y r j y.
mi k n s yn di ony lrn
wn orl-d m.
20 mi y m ni t b lti rw
jnn s yn, mi y l e sn il
gbgb ti ahoro, wn m ogun r
t b nwj y l s kun l-orn,
wn m ogun r t b lyn y l
s kun w-orn, wn y ma rn
pl rn t y fa jkl rn!
(Ntor ti e ohun ribiribi!)
21 Il oko, m e br m,
y, k in r dn!
Ntor Yhw ti e ohun ribiribi!
22 K yin ranko gb m e br m,
pp oko tn ti h,
wn igi t so so wn,
igi jr ti igi pt gbr.
23 y , yin m Sn,
k in yn dn nn Yhw lrun yn!
Ntor ti fn yn n j kyn nn
dodo, ti rj l sl,
j kyn ti j kr b ti tij.
24 Ibi t a ti pa k kn fn k,
il t ti il epo y kn knwsl.
25 mi y fi ire san pdn tynw
fn yn, y ti kkr ti alpyj j,
t tata ti w e parun,
wn t dr fn gb m ogun l
mi, y ni mo rn s yn.
26 yin y jun n jy,
t fi yin ork Yhw lrun yn,
t y e i yanu fn yn.
(wn nyn mi k n m tj m l!)
27 yin y s m p mi w lrn srl,
p mi ni Yhw lrun yn t k lgb !
wn nyn mi k n m tj m ll!
3
GB TITUN TI J YHW. MS M-MM
Lyn n, mi y da m mi sr gbogbo lran ara,
wn mknrin ti wn mbnrin yn y s stl,
wn algb yn y ll,
wn d yn y rran.
2 n mi y da m mi sr r
pp, lknrin lbnrin wn, n j n,
3 mi y fi m hn lj run
ti lr il ay, pl j,
in ti p fn!
4 Orn y parad s knkn,
p y di j,
k j Yhw t d, j br l!
5 Gbogbo wn t k pe ork Yhw
y r gbl,
ntor a r wn t br lr k Sn,
gg b Yhw ti w,
ti ba yk d n Jerslm,
t Yhw y p.
4
DJ WN NYN
Ntor n j n, n gb n,
ngb t mi y tn gb Jd
ti Jerslm kal,
2 mi y k gbogbo orl-d j,
mi y m wn skal l s fonfoj Jsft:
nb ni mi y ti dj fn wn lr
srl nyn mi ti jogn mi,
ntor wn t wn k lrn wn
orl-d, t wn s pn il mi.
3 Wn gg lr wn nyn mi,
wn fi mdknrin gba aw,
wn fi mdbnrin gba t t wn mu!
SN LR WN FENS TI WN FINISTINI
4 ti yin n, Tr ti Sdn,
k ni yin f ld mi?
ti gbogbo yin ar Filst?
f gbsan lra mi k?
B yin b f gbsan lra mi,
mi y j k ub pad l yn lr!
5 yin t ti k fdk ti wr mi,
t k ura onyebye mi l s tmpl yn.
6 t ta wn m Jd
ti ti Jerslm fn wn m Jfn
lti m wn jnn s agbgb wn.
7 dra! mi y p wn lti ibi t t wn s,
mi y j k yn pad l yn lr.
8 mi y ta wn mknrin ti wn mbnrin yn,
mi y fi wn l wn m Jd lw;
wn y t wn fn wn ar Sb,
fn orl-d t jnn rr:
Yhw ti w b!
PJ WN NYN
9 kde y lrn wn orl-d,
mra ogun!
pe wn aknkanj!
K wn ma b, k wn gk w,
wn akgun lj ogun!
10 K fi k yn r id,
k fi d oko yn r k,
k onrws yn w p:
Akgun ni m!
11 sr tete w,
gbogbo yin orl-d ts,
k s pj p sb! (Yhw,
fi wn akgun r rn.)
12 K wn orl-d gbrad,
k wn gk w s fonfoj Jsft!
Ntor nb ni mi y jk lti dj
fn gbogbo wn orl-d yk.
13 t dj b in oko:
ntor so kr ti pn;
w e t: ntor il oko t ti kn;
il t kn knwsl.
B ni w k wn ti p t
14 Agbo nyn lr agbo nyn
n fonfoj dj!
Ntor j Yhw k s dd,
n fonfoj dj n.
J YHW
15 Orn ti p y knkn,
wn rw k n tnml.
16 Yhw b ramram n Sn,
m k a gb ohn r n Jerslm;
run un ay wrr!
gbn Yhw y j ibi b fn wn nyn r,
ibi agbra fn wn m srl!
17 Ngb n ni yin y m p
mi ni Yhw lrun yn,
t gb n Sn, k mm mi!
Jerslm y j ibi mm,
wn jj k n gba ib m!
AY RERE T B FN SRL
18 N j n, wn k y m t titun
jde, wr y n lr wn kt,
omi y s n n gbogbo od Jd.
Orsun kan y sun jde n il Yhw,
t y rin fonfoj Aks.
19 gpt y di ahoro.
Edm y di gb.
Ntor w ip t wn fi b wn m Jd l,
t wn s ta j wn al sl n il wn.
20 gbn a ma gb n Jd tt l,
ti n Jerslm lti ran d ran.
21 mi y gbsan j wn,
k s ni t y l ljy!
Yhw y s ma gb n Sn.

W WL MS
1
KL
wn r Ams, ni t j kan nn wn darandaran n Tk. ran t r npa srl ngb ay
s, ba Jd, ti ti Jerbm m J, ba srl, n dn mj wj j il.
2 w p:
Yhw b ramram lti Sn,
m k a gb ohn r lti Jerslm;
pp oko ran f,
or k Krml ti gb.
DJ LR WN ORL-D AGBGB SRL
TI SRL FNRAR.
DMSK
3 By ni Yhw w.
Fn e mta Dmsk ti fn
mrin, mo ti pinnu lr r l wyn!
Ntor p wn fi irin t a fi pa k na Gld,
4 mi y rn in s il Hsl,
in y s j fin Bn-Hdd;
5 mi y f dn Dmsk,
mi y m k ni t gnw n
Bkeat-Afni par ti ni
t lo p n Bt-dn:
a k wn ar Arm ngbkn l
s Kr, b ni Yhw w.
GS TI FILIST
6 By ni Yhw w.
Fn mta Gs ti fn mrin,
mi ti pinnu lr r l wyn!
Ntor wn ti k gbogbo orl-d kan ngbkn tn,
t wn k wn l Edm,
7 mi y fi in s wn giri Gs,
in y s j wn fin r;
8 mi y m k ni t gnw n Add par,
ti ni t lo p n Askln;
mi y y w mi s Ekrn,
ti gbogbo ohun t k fn wn
Flstn ni y gb,
b ni Yhw w.
TR TI FENIS
9 By ni Yhw w.
Fn mta Tr ti fn mrin,
mi ti pinnu lr r l wyn!
Ntor wn k gbogbo Edm l ngbkn ptpt,
l kys dhn m y,
10 mi y rn in s wn l Tr,
mi y s j wn fin r.
EDM
11 By ni Yhw w.
Fn mta Edom ti fn mrin,
mo ti pinnu lr r l wyn!
Ntor p fi id l arknrin r,
t f gbogbo oj n,
t s fi bn sn l lpin,
t pa run m tt l.
12 mi y rn in s Tmn,
in y s j wn fin Bsr.
AMN
13 By ni Yhw w.
Fn mta wn m Amn ti fn mrin,
mo ti pinnu lr r l wyn,
ntor p wn la in wn aboyn n Gld,
lti m il wn gbr si,
14 mi y fi in s wn giri Rb,
mi y s j wn fin r,
lrn igbe ogun, n j j,
nn rora, n j j;
15 ba wn y di r gbkn,
un ti wn jy r pl,
b ni Yhw w.
2
MB
By ni Yhw w.
Fn mta Mb ti fn mrin,
mo ti pinnu lr r l wyn!
Ntor p wn j egngn ba Edm fn efun,
2 mi y rn in s Mb,
in y j wn fin Krt,
Mb y s gb nn rkrd n,
lrn igbe ogun pl r ip;
3 mi y m olr kr nn r,
mi y s br gbogbo wn ald r pl r,
b ni Yhw w.
JD
4 By ni Yhw w.
Fn mta Jd ti fn mrin,
mo ti pinnu lr r l wyn!
Ntor p wn ti k fin Yhw sl,
t wn k s pa r m,
ntor p wn ti ko l nn br
wn, y t wn bb wn ti tl,
5 mi y rn in s Jd,
in y s j wn fin Jrslm;
SRL
6 By ni Yhw w.
Fn mta srl ti fn mrin,
mo ti pinnu lr r l wyn!
Ntor p wn ta oldodo fn ow,
ti tlk fn s bt mj;
7 ntor p wn fi s t or mknn,
t wn s ti t kr lj n;
ntor p bb ti m b mbnrin kan n lp,
lti ba ork mm mi j;
8 ntor p wn dbl lba gbogbo pp,
lr a t wn fi dg gb,
t wn s mu t wn t a jny san,
n il r wn
9 B ni mo pa wn Amr run fn wn,
wn t ga b igi kdr,
t wn s lgbra b igi rk!
Mo pa so wn run lk,
ti gbngb wn n sl!
10 mi t mo m yn jde kr n il gpt,
t mo e amn yn nn ahoro al fn ogj dn,
lti fn yn n il Amr!
11 Mo gb wn wl dde lrn wn m yn,
ti wn Nsr lrn wn d yn;
tb b k, yin m srl?
f Yhw.
12 yin s ti fi t fn wn Nsr mu,
t kl fn wn wl by p:
m e f f!
13 K bur! B k t kn fn r wwo
ni mi y kl yn nbi t w;
14 ls er ss k n l s l,
algbra k n l lo agbra r,
akgun k n l gba ara-r l.
15 Taftaf k n l dr,
asr tete k n l br-bl,
lin k n l gba ara-r l.
16 aknkanj lrn wn akgun
y s l n hh n j n,
f Yhw.
3
KL FN SRL
gb r t Yhw s npa yn,
yin m srl,
npa gbogbo dl t m gk jde
kr n il gpt:
2 mi k m j yn l lrn gbogbo dl ay,
b n ni mi y e b gbogbo yn w.
I WL K E K
3 j wn nyn mj rn p
l jm pinnu r?
4 j knn b ramram nn igb
l r ran d?
j abo knn k nn ih r l m nkankan?
5 j y b sl ls d?
j wn gbra kr n il
l m nkankan?
6 j fn ip dgr n l
k wn nyn m tagr?
j ibi b l kan l e p Yhw ni f ?
7 N tt, Olwa Yhw k e nkan
l fi in han wn rn r.
8 Knn b ramram: ta ni k n br?
Olwa Yhw sr:
ta ni k n f f n?
SAMAR ONBJ Y GB
9 kde n wn fin sr,
ti ti wn fin il gpt;
k w p: parap lr k Samar,
k s wo dr t b n l n,
ti w ip t b nn r!
10 Wn k m w t h,
- f Yhw,
- wn k w jgdjgan pl w ol
j n fin wn.
11 Ntor n, by ni Yhw w.
t y gba il n;
agbra r y rl,
a s fi fin r e kgun.
12 By ni Yhw w.
B ol gntn t gba ba s d
tb et d kr lnu knn,
b ni a e gba wn m srl
t gb n Samar l, wn t jf
lr jk ti bsn ll.
NPA BTL TI BGB LL
13 K gb, k s jr s i fn il Jkb
f Olwa Yhw, lrun gb Ogun;
14 n j t mi y b srl w fn wn r,
mi y b wn pp Btl w:
a f wn wo pp n,
wn y s ub lul.
15 mi y lu il gb tt ti il gb
rn; il t a fi eyn erin k y gb,
il t a fi igi adlw k y par,
f Yhw.
4
NPA WN OBNRIN SAMAR
gb r y,
yin abo ml Bn,
yin t gb lr k Samar,
yin t r onrws j,
t fi ay ni tlk lra,
yin t w fn k yn p:
Gb ohun mmu w, k mu .
2 Olwa Yhw ti fi w mm r bra:
B ni, wn j y d b yn
t a fi w f yn jde
t a fi g l ni kyn jde;
3 olk lk yn y s jde lgn
gba ih giri, a s t yn l s Hmn,
f Yhw.
W TANRA-NI-J, RONPWD TI JY SRL
4 l ma d n Btl!
K tn s i n Glgl!
l rb yn n wr,
k s san dmw yn n j kta;
5 k l sun iyfun fn b p,
kde r tinw yn,
k pariwo wn,
ntor yn ni w yn,
yin m srl, f Olwa Yhw.
6 Ntor n ni mi k j k nkankan
kn yn lyn n gbogbo l yn,
t mo gba onj lnu yn n gbogbo let yn;
yin k s pad sd mi!
f Yhw.
7 m k lti fn yn n j ngb t
kr ku o mta; mi rj sr l
kan l rj sr kej,
il oko kan r j,
kej t mi k fn n j gb;
8 l mj, mta dura l s l mrn
lti mu omi, l l pa ngb wn;
yin k s pad sd mi! f Yhw.
9 mi fi il gbgbn ti gbl l yn,
mo m il oko ti gb jr yn gb;
e j wn igi pt ti ti lf yn;
yin k s pad sd mi!
f Yhw.
10 Mo rn jkl rn b ti gpt s
yn; mo fi id pa wn d yn,
ngb t a k wn in yn l n kgun;
mo j k rn g ogun yn wn im
yn; yin k s pad sd mi!
f Yhw.
11 Mo d yn n gg b lrun ti da
Sdm ti Gmrr n,
yin s db yin-in t a f y nn in;
k s pad sd mi! f Yhw.
12 dra! W b mi y ti e s ,
srl! B mo s ti f l b,
srl, mra sl lti pd lrun r.
YN
13 Ntor un ni d wn k ti aff,
un ni fi in han nyn,
un ni d wr ti al,
t s rn lr k ay.
Yhw, lrun gb Ogun, ni ork r!
5
ORIN AR LR SRL
gb r t m s fn yn y,
orin ar fn il srl:
2 ti ub, k n dde m,
omidan srl! dbl lr il tir,
k s ni t y gb e dde!
3 Ntor by ni Olwa Yhw w fn il srl.
l t n gbrn-n nyn lj ogun,
k n ju grn-n m,
ti y t n grn-n,
k n ju mw m.
K S GBL LS RNPWD
4 Ntor by ni Yhw w fn il srl,
w mi, s y.
5 m e w Btl,
m e l s Glgl,
m e gba n Brsb l;
ntor a fi Gilgl l gbkn lw,
Btl y s di fo.
6 w Yhw, yin y s y.
B b k, un y skal sr il
Jsf b in, y p run,
k s n kan n Btl t y pa in n!
7 gb ni fn wn t m tt kor bi iw
t wn s ju dodo dn.
YN
8 un ni d wn rw Plyad ti rn,
t s knkn di ml wr,
t s j di knkn biribiri.
pe omi lti kun, s d wn bo or il ay;
Yhw ni ork r.
9 k parun bo ibi agbra,
s s l oldi di gb.
HL
7 gb ni fn wn t m tt kor b
iw, t wn s ju dodo dn,
10 t wn krira olgbj t n Ibod,
t wn s gan ni t s tt.
11 dra! B ti r allera j,
t s gba tiyn nn k r,
il kuta t k wny, yin k n gb nn wn;
wn gb jr ll t yin gbn,
yin k n mu t r.
12 Ntor mo m p wn yn p,
t wn e yn tbi,
olrj oldodo, afip gba dg,
yin t l tlk kr n ibod.
13 Ntor n ni ni t gb ye fi dk
ngb n, ntor gb ibi ni.
R YNJ
14 w ire, k e ibi, k b l y,
k Yhw lrun gb Ogun l fi b w pl yn,
b yin ti w.
15 krira ibi, k f ire,
k j k dodo gbil n Ibod;
by Yhw lrun gb Ogun
l n fn yk Jsf
JY K S DD
16 Ntor n by ni Yhw w,
Olwa lrun gb Ogun.
A sunkn n gbogbo ojde,
n gbogbo gboro ni a ti w p:
Y! Or !
A pe wn algbe fn f,
ti wn olrin ar fn orin ar,
17 n gbogbo gb jr ni o ti sunkn,
ntor mi f gba rn yn kj,
ni Yhw w.
J YHW
18 gb ni fn wn t fr j Yhw!
K ni j Yhw y j fn yn?
Y j knkn, k e ml.
19 db ni t s fn knn
t ub sw ranko br!
wl r pl w lgb giri, ej s n an!
20 j k e knkn ls ml ni j Yhw?
Y knkn ls ml kankan.
NPA SN FOJE
21 m krira, m gan wn dn yn,
wn ry yn ti s mi.
22 Ngb t yin b r b sunpa s mi,
mi k f r b yn,
mi k n wo r ran b yn
23 gb orin yn jnn s mi,
mi k f gb ariwo l yn!
24 gbn k j k dodo ma n b omi,
k tt db od t k gb.
25 j yin rb pl r k
s mi nn ahoro al,
fn ogj dn, il srl?
26 yin w gb Skt ba yn,
ti Kfn r yn r,
wn re t fi w ara yn e;
27 ntor mi y l yn l kj
Dmsk, ni Yhw w
lrun gb Ogun ni ork r.
6
NPA LF K WN ONGBDN
gb ni fn wn t gbdn n Sn,
t wn gb n lf lk Samar,
wn jy awj wn nyn,
wn t il srl l b.
2 l s Kln k s wye,
k tib l s Hmt l,
k tn skal l s Gt n Filst.
j wn dra ju jba wny?
j il wn tbi ju tiyn?
3 yin r w p ti j ibi swj,
t s m jba w ip wl!
4 Wn dbl lr bsn t a fi eyn erin e,
wn jgbdn lr jk ll wn,
wn j d-gntn lra agbo ran,
ti m ml t a m lti il ran;
5 wn krin s l hrp,
wn e ohun l orin b Dfd,
6 ife l ni wn fi mu t,
rr onyebye ni wn fi pa ara,
wn k s bkt fn parun Jsf.
7 Ntor n ni wn y l gbkn nsisy,
wn ni y wj r gbkn,
k s n s gb onjkj m!
JY BURK
8 Olwa Yhw ti fi ara-r bra,
f Yhw lrun gb Ogun:
mi krira gbraga Jkb,
mi gan wn fin r,
mi y jw l n
ti gbogbo ohun t b nn r.
9 B b ku wn nyn mw nn
il kan o, wn y k.
10 ba d pr ni y br,
lti k wn egungun kr nn il;
b a b s br lw ni t b nn il p:
j nyn k pl r?
un y dhn p: Rr, dk !
A k gbd drk Yhw.
11 Kys t Yhw p:
ti t il l r, il kker ti f s ww
12 j wn in s lr il olkuta,
j fi ml k eb lj kun,
t yin fi y dodo pad s mjl,
ti so tt s ohun kkor?
13 L-Dbr m in yn dn,
yin w p:
j k e agbra wa ni a fi gun Krnm?
14 dra! mi y gb orl-d kan
dde s yn, yin il srl,
- f Yhw, lrun gb Ogun!
Orl-d t y fi ay ni yn lra
lti bwl Hmt
tt d sl od rb.
7
RAN NPA E
Wo ohun t Yhw m mi r.
E t w-j,
ngb t so gb kej h,
e t dgb lyn kr oko ba.
2 Wn l j gbogbo ewko il n,
ngb n ni mo w p:
Dkun, Olwa Yhw, drji-ni!
Bwo ni Jkb e l yege,
ti di kker tn! !
3 Yhw m oj kr: Yhw w p:
K n r b m.
RAN KEJ: GBL
4 Wo ohun t Olwa Yhw m mi r.
Olwa Yhw pe in lti j-ni ny;
in n ti j in gbun il,
s ti br s j pp oko.
5 Ngb n ni mo w p:
Dkun, dwdr, Olwa Yhw!
Bwo ni Jkb ti l br?
ti kr j!
6 Yhw m oj kr:
Olwa Yhw w p:
K n r b m!
RAN KTA: WN WNL
7 Wo ohun t Olwa Yhw m mi r.
n kan dr lb giri pl wn wnl lw r.
8 Yhw s w fn mi p:
K ni w r, ms?
Mo dhn p: wn wnl.
Olwa s w fn mi p:
mi f fi wn wn nyn mi srl,
mi k n drj lti sisy l.
9 A pa wn ibi gga br Isk run,
a pa wn ibi sn srl r,
mi y s y id s il Jerbm.
J MS PL AMAS.
10 Ngb n ni Amas, lf Btl,
rn s Jerbm ba srl p: ms dt m n gbangba il srl; il y k l farada
gbogbo r r m. 11 Gb ohun t Ams w: Id ni y pa Jerobm, t srl y di r
gbkn jnn s il r. 12 Lyn n ni Amas w fn ms p: Kr nhn-n, arran, s l s il
Jd; nb ni k w ti l w onj j pl i wl r. 13 gbn k w dkun lti ma f f n
Btl, ntor ibi mm ba ni, il sn jba. 14 ms fs fn Amas p: mi k e wl, tb
m gb wl; ol gntn ni i mi, t mo s tj oko skmr. 15 Yhw ni m mi kr
lyn agbo ran, Yhw ni s w fn mi p: L f f fn wn nyn mi srl. 16 Gb r
Yhw ngb n.
w w p: M e f f fn srl,
m e s stl fn il Isk.
17 dra! By ni Yhw w:
Aya r y gbr n gbangba l,
wn mknrin ti mbnrin r
y ub sw id,
a fi okn wn il r,
w fnrar y k s il m,
srl y s l gbkn jnn s il r.
8
RAN KRIN: GBN SO T PN
Wo ohun t Olwa Yhw m mi r.
Mo r agbn so t pn.
2 s w p: K ni w r Ams?
Mo dhn p: wn so t pn.
Yhw s w fn mi p:
wn nyn mi srl ti pn fn pin wn.
mi k n drj wn m lti sisy l.
3 wn akrin fin y krin ar n j n,
- f Olwa Yhw
- wn k p jj!
A j wn kkiri ibi gbogbo. Panum!
NPA WN T R TI WN ONRJ
4 K yin t r t j gb y,
yin t f pa onrl il run,
5 yin t w p:
Ngb wo ni op titun y kj,
k wa b l ta k wa,
ti j simi y par,
k wa b l gb w wa l j?
wa y dn wn k, lti b l ow j,
wa y r s wn fn tnj;
6 wa y fi ow ra tlk,
a s ra t fn s bt mj;
wa y ta epo w pp.
7 Yhw fi l Jkb bra:
L, mi k n gbgb i yn!
8 j k e y ni f t j il fi l,
t gbogbo ary f, t gbogboo il
dde b omi od Nl,
t s ub b omi od l gpt?
KDE JNL JY: KNKN TI F
9 N j n
f Olwa Yhw
mi y m k orn w n sn
gangan, mi y fi knkn bor il ay n sn.
10 mi y s wn dn yn di f
mi y s orin yn di orin ar;
mi y fi a f w gbogbo yn,
t a f gbogbo irun or.
mi y s f n db ti k m kan oo,
y y si pari b j or.
EBI TI NGB FN R LRUN
11 wn j b
- f Olwa Yhw
- t mi y rn ebi s il n,
k e ebi fn onj tb ngb fn omi,
b k e l gb r Yhw.
12 Wn y dura l lti kun d kun,
wn y ko l lti rw l s l-orn,
lti w r Yhw, wn k s n r i!
KDE JY MRN
13 N j n,
wn mbnrin arw ti wn mdknrin
y rws ntor ngb.
14 wn t fi Am Samar bra,
wn t w p:
Dn, mo fi y lrun r bra
ti p: Brb,
mo fi y ynf r bra!
Gbogbo wn ni y ub l l dde.
9
RAN KARN-N: UB IBI MM
Mo r Olwa t dr lb pp:
w p: Lu or p t gb il r k
j w lul: mi f wo or gbogbo wn,
b b n y t k,
mi y fi id pa ;
n kankan wn k n l s sl,
k s ni t y br nn wn.
2 B wn b gbynj lti w ip-k,
w mi y f wn jde nb:
b wn b gun k run l,
mi y r wn sl lti ib:
3 B wn b s pam lr k Krml,
mi y w wn r lti m wn nb;
b wn b kr nwj mi l sn ib kun,
n nb ni mi y p fn wn
abm ranko lti b wn j;
4 B wn t wn b k wn l gbkn,
mi y p fn id lti pa wn,
oj mi y w lra wn fn ibi wn,
k e fn ire wn.
YN
5 Olwa Yhw gb Ogun...
fwkan il, il y,
gbogbo ary br f;
gbogbo il dde b od Nl,
s ub pad b Nl gpt.
6 ti k wn il gga r sj run,
s fi s rl r sl lr ay;
pe wn omi kun,
s d wn bo il ay,
Yhw ni ork r.
K S NFN FN SRL
7 b b wn ar K ni yin j fn
mi, yin m srl, f Yhw.
Tb k e mi ni mo m srl jde
kr n il gpt b mo ti m wn
Flstn jde kr n Kftr,
ti wn ar Aram jde kr n Kr?
8 Kys i t mo dojk jba l,
lti pa r kr lr il ay.
L NKAN NI Y GB
gbn mi k n pa il Jkb r
ptpt, f Yhw.
9 Ntor mi y p lti j il srl
lrn gbogbo orl-d, b a ti j
ohun nn aj lj k kuta t kr jl b sl.
10 Id ni y pa gbogbo wn l
lrn wn nyn mi,
wn t w p: Ibi k n w,
rn k n b wa.
RT RPAD TI AY RERE
11 N j n,
mi y tn ahr Dfd t ub l
e, mi y tn giri r t w k,
mi y tn ahoro r k,
mi y tn un k b ti ay tij.
12 K b l gun y t k n
Edm, ti gbogbo orl-d t e
tmi, f Yhw, ni t y e b.
13 wn j b,
- f Yhw
- t kr y tl i oko lsks,
t a e fnt n kt t a b gbin gb jr,
wn k y m t titun n jde,
gbogbo kt y ma n pl r.
14 mi y tn gb wn nyn mi srl kal:
wn l t a parun ni wn y tn k,
t wn y ma gb nn wn,
wn y gbin gb jr,
wn y s mu t r; wn y k oko,
wn y s j so r.
15 mi y gbn wn sr il wn,
a k s n f wn tu m kr lr il
t mo ti fifn wn,
ni Yhw lrun r w.
W WL OBAD

1
KL TI R J
rran Obad. Lr Edm.
Yhw rn mi n i kan,
a ti rn akde kan s wn orl-d:
y! j k l b wn nyn y j! j y!
DJ FN EDM
By ni Olwa Yhw w:
2 Kys i, mi s di ni kker
lrn wn nyn,
ni t a kgn r jl!
3 gbraga kn r ti m n,
w t gb n ih pta,
w t k il r sr ibi gga,
w t w nn kn r p:
Ta ni l f m skal?
4 B w til f sk b y id,
k w k il r srn wn rw
mi y j lul! f Yhw.
EDM DI ASN
5 B ol b w s il r,
(tb jgd n ru),
j wn k n k y t t wn lrn?
B wn t kr jr b w sd r,
wn k n fi nkankan sl lyn wn.
W b a ti k lr!
6 W b a ti k Es lgun!
A ti k ura pam r jde.
7 Wn ti l l kj l,
wn fi e yy pl gbogbo aljm-e pl r.
wn r r tt ti tn !
wn t b j onj r ti d d fn :
un k n pl m!
8 Ngb t j n b d
f Yhw
- j mi k n gba gbn lw Edm,
ti ye kr n k s?
9 br-bojo y m wn m ogun r, Tmn,
k a b l gb gbogbo nyn kr n k s.
JBI EDM
10 Fn pakpa, fn w ip t w h
s arknrin r Jkb, tj y d b ,
w y s par tt l!
11 Ngb t w dr lt kt!
N j t wn jj k ura r l,
ngb t wn il-kl wn ibod r,
t wn s -gg lr Jrslm,
w n e b kan nn wn!
12 M e y b w ti r arknrin r
n j pnj r!
M e rrn-n lr wn m Jd
n j parun wn!
M e sr rra n j nira!
13 M e wn ibod wn nyn mi
n j rora wn!
M e y bkan n lti r ibi t b wn
n j pnj wn.
M e fwkan ohun r wn
n j jy wn!
14 M e dr n orta n
lti pa wn t s sl nn wn!
M e jw wn t k l t lw
n j ro!
15 Ntor j Yhw snm ts,
fn gbogbo wn nyn!
B w ti e ni a e s :
e r y pad l lr!
GBSAN SRL LR EDM N J YHW
16 B ni, b w ti mu lr k mm
mi b ni gbogbo nyn y ti mu
ldkun; wn y mu muy,
wn y s r b ni p wn k w ly r!
17 gbn a r wn t br-bl lr k Sn,
- ib y j ibi mm
- il Jkb y s k r wn t k o lgun!
18 Il Jkb y di in,
il Jsf y di w in,
il s y di prpr!
Wn y j o nn, wn y p run,
k s ohun t y br n il Es:
Yhw ti w b!
SRL TITUN
19 wn ar Ngb y gba k s,
wn ar Il-Od y gba il Filist;
wn y gba agbgb Efrm ti ti Samar,
Bnjmn y s gba Gld.
20 wn r gbkn gb m ogun
y, wn m srl y gba
Knn tt d Srpt,
wn r gbkn lti Jerslm t
b n Sfrd y gba wn l Ngb.
21 Wn y gk Sn pl gun
lti dj fn k s,
jba y s j ti Yhw!

W WL JN
1
JN K FN YHW
r Yhw d s et gb Jn m Amt p: 2 Dde, l s Nnf, l l, k w
s kde fn wn p wn ti gk d d mi. 3 Jn m n pn, gbn e ni
s l s Tr, jnn s Yhw. skal l s Jf nbi t ti r k oj -omi kan t
l s Tr, san ow k r, s b wn wn k l s Tr, jnn s
Yhw. 4 gbn Yhw rn aff lle sr kun n, j l s l lj kun n, t
k oj-omi n fr f. 5 r ba wn lk; olk lk wn k pe lrun r, wn s
s r sn kun lti m k fy. Jn n tir l s sl k n; dbl, s sn l fnfn.
6 Olr awak n l b a, t s w fn un p: e t w fi sn? Dde, k w k pe lrun r!
By lrun l ron kn w, k a m e gb. 7 Ngb n ni wn w lrn ara wn p: j
k -gg lti m ni t fa ibi y b wa. Wn -gg, gg n m Jn. 8 Ngb
n ni wn w fn un p: S fn wa, wo ni tr, lti ibo ni w ti w, ibo ni orl-d r, ar wn
nyn wo ni w e? 9 d wn lhn p: Hbr ni m, Yhw ni mi b, lrun run t
d kun ti il. 10 br l d b wn lk n, wn s w fn un p: K ni w e! Wn ti m
p s fn Yhw, ntor ti ryn r fn wn. 11 Wn br lw r p: K ni k a e s k
kun l dk fn wa? Ntor j kun n gk s i. 12 d wn lhn p: m mi, k s m
sn kun, kun y s dk fn yn. Ntor p mo m p ntor tmi ni j lle y fi y yn lnu.
13 wn awak gbynj lti wak l s bb kun, gbn k e, ntor kun n dde sk
tnb s i fn wn. 14 Ngb n ni wn b Yhw w p: H! Yhw, Jw m e j k gb
ntor ay knrin y, m s j k jbi j al, ntor w, Yhw, ni e b ti w . 15 B
wn ti m Jn, ni wn s sn kun, bn kun s wl. 16 br l m wn nyn n fn
Yhw, wn rb s Yhw, wn s jj fn un.
2
DND JN
Yhw ti ps ja l kan lti gb Jn m. Jn s w nn ja n fn j mta ti ru mta.
2 Nn ja n ni ti gbdr s Yhw, lrun r. w p:
3 Nn nira ni mo w, mo k pe Yhw,
s d mi lhn;
mi kgbe lti in ip-k,
w gb ohn mi.
4 w j m sn ib, n sl kun,
gbr omi y mi k omi n l mi lr,
s b l m.
5 mi n s w p:
A ti k m kr nwj r.
Bwo ni mo e l tn wo tmpl mm r?
6 Omi ti b m d rn, ib ti y mi k.
bt w gl m mi lr
7 nd gbgb wn k.
mi ti skal d l sl il,
ld wn ar ay tij.
gbn w fa ay mi jde kr nn
ih n, Yhw, lrun mi.
8 Ngb t m mi rws nn mi,
mo rnt Yhw, dr mi d d r
n tmpl mm r.
9 wn t sin re asn pdn ire wn.

10 gbn mi y rb s pl orin yn.


mi y san j t mo j.
Lti w Yhw ni gbl ti w.
11 Yhw s b ja n w, s p Jn s bb kun.
3
RONPWD WN AR NNF
LRUN FORJ WN
r Yhw tn d s et gb Jn lkej p: 2 Dde, l s Nnf, l l, k w s
kde ohun t mi y w fn . 3 Jn dde, l s Nnf gg b r Yhw. Nnf s j l
ll gidi: gba rn j mta lti l j. 4 Jn wn l n; rin rn j kan. ws by
p: ku ogj j s i t a pa Nnf run. 5 wn ar Nnf gba lrun gb, wn kde w,
wn s w a f, lti gblagb tt kan ni t kr jl. 6 ryn n d d ba Nnf; dde
kr lr t r, b a oy r lti w a f, s jk nn er. 7 Ngb n ni a kde n
Nnf pl ba ti wn jy r by p: K nyn ti ranko, ran kker ti ran l, k
wn m e t nkan w, k wn m e jun, k wn m e mu omi. 8 K a w a f, k a kgbe
pe lrun pl ohn kkan, k olk lk yg kr ln w bbur r ti twd r. 9 Ta ni
m by lrun l yknpad, by l mjkr nn bn gbgbn r, k wa m e
gb? 10 lrun r ohun t wn e lti yg kr nn w bbur wn. B ni lrun ti fojfo
ibi t fi drb wn, k s j k l s wn.
4
BNJ JN TI DHN LRUN
In Jn k dn, s bn. 2 gbdr by s Yhw: H! Yhw, j k e ohun t mo
w ni y ngb t mo w n orl-d mi! d t mo fi kk s l s Tr ni y; mo m p lrun
aln ti olore ni w, t p bn, t s kn fn eun, t k s f e ibi. 3 Nsisy Yhw, gba
m mi ntor n, ntor ik y mi ju y l. 4 Yhw dhn p: j y k w bn?
5 Jn jde kr n l n, pa ahr kan lti jk lb r, lb jj r, lti wo ohun t y
l s l n. 6 Ngb n ni Yhw lrun m k ejnrn kan h bor Jn, lti fn un n boj t
y b lr lti t nn. In Jn dn s ejnrn n. 7 gbn n wr j kej lrun m k
kkr j ejnrn n; s gb. 8 Lyn n, ngb t orn l. lrun j k aff gbgbn f w
lti l-orn; orn n pa Jn lr pp. br ik by p: Ik y mi ju y l. 9 lrun w
fn Jn p: j y k w bn s ejnrn y? dhn p: B ni, y k mi bn tt kan
ik. 10 Yhw tn w p: Ejnrn t w k p l lr dn , ngb t k e w ni gbn n t
fi h, t gbr n ru kan t s k n ru kan. 11 mi ni l l Nnf k h n dn b, nbi t
nyn r ju k mf, ti wn k m w tn wn yt s s, pl wn agbo ran!
W WL MK

1
r Yhw t d s et gb Mk lti Moret, ngb ay Jtm, ti Ahs ti ti Esek, wn
ba Jd. ran t r lr Samar ti Jerslm.
SRL JJ DJ FN SAMAR
2 Gbogbo yin nyn, fetsl!
K ay gb, ti gbogbo ohun t b nn r!
Yhw f jr s yn.
Olwa jde lti in fin mm r!
3 Ntor kys i: Yhw jde nbi mm
r; skal, fi s t wn k ay.
4 wn k y lb s r,
wn fonfoj pny lb r,
b r ti y nn in,
b omi t a d s b k.
5 Ntor jbi Jkb ni gbogbo y fi
l, ntor il srl.
K ni jbi Jkb?
j k e Samar ni?
K ni il Jd?
j k e Jerslm ni?
6 mi y s Samar di ohun parun
lr pp, il oko jr.
mi y y wn kta il r l sn
fonfoj, mi y pil il r s hh.
7 Gbogbo wn re r ni a f,
gbogbo ow r ni a j nn,
gbogbo wn gd r ni a f s ww,
ntor ow aw ni a fi k wn j,
wn y s jr gbr.
KIL LR WN L SD
8 Ntor n ni mi y f t mi y
sunkn, mi y b bt lti w n
hh, mi y kgbe b ww,
mi y dr b gg.
9 Ntor k s wsn fn ni t Yhw l;
ti d Jd,
n kanlkn wn nyn mi pp,
tt kan Jerslm!
10 m e kde r n Gt,
m e sunkn n!
K yl nn eruku n Bt-Lfr!
11 Fn ip, w t gb n Sfr!
ni t gb n Snn k jde n l
r! Bt-sl ti ftu lti pil r,
kr lr pil lle r!
12 Bwo ni ni t gb n Mrt
e l n rt s ire?
Ntor ibi ti skal lti w Yhw
s nu n Jerslm.
13 So in m k,
w t gb n Lk!
(y j br fn omidan Sn,
ntor ld r ni a ti r jbi srl.)
14 Ntor n ni w gbd san ow
dna s Moreet-Gt.
Bt-Aksib y j tnj fn wn ba srl.
15 Olkgun y tn pad w b ,
w t gb n Mr! go srl
y tn l tt d Adlm.
16 Ya irun r, f irun or r,
fn wn m t j d ay r!
Di apr b ign,
ntor wn ti di r gbkn jnn s .
2
NPA WN ONRJ
gb ni fn wn t e ibi,
ti wn pr k lr bsn wn!
N kt t oj b m ni wn e ibi
n, ntor b lgbr wn.
2 Wn a gba il oko t wn ojkkr s,
wn a gba il bkan n;
wn a m bal il pl il r,
wn a gba nyn pl jogn r.
3 Ntor n by ni Yhw w:
Kys i, t mi m ibi b w b ran y,
y t k l fa rn yn kr nn r;
t k s n l gbj sk rn, ntor y j gb ibi.
4 N j n ni a fi yn pa we!
A fi yn krin ar by p:
A ti gba ohun gbogbo lw wa;
a ti fi wn wn jogn wn nyn
mi, k s ni lti d a pad;
a ti fi il oko wa fn ni t k wa lr.
5 Ntor n yin k n n ni kan
lti wn jogn fn yn lrn wj Yhw.
WL IBI
6 m e gbm, m gb wn,
k a m e gba m by k?
Ibi k n b wa.
7 j gn l w lr il Jkb,
tb Yhw l s sr dn?
j e b?
Tb r r k n di ire fn srl nyn r?
8 yin ni di t fn wn nyn mi.
gba w ni t k jbi,
k ogun b ni t frn lf.
9 yin l wn y wn nyn mi
kr n il t wn f;
t yin s gba iy t mo fn wn m
wn tt l lw wn:
10 y! Ma rn ! K t tn!
yin gba dg t wwo fn ohun lsn.
11 j ni t n ms w t l d ir y pa:
mi s stl t ti ohun mmu,
ni b ni l e wl fn wn nyn y.
LR RPAD
12 B ni, mi f k gbogbo Jkb j,
mi f pa yk srl p!
mi y t wn
b a ti t wn gntn n ibj ran;
wn k n br n kni b agbo ran lrn pp.
13 ni t j wn y b swj wn,
y e amn wn,
wn y gba nu n kj,
wn y jde;
ba wn y wj wn,
Yhw y e olr wn.
3
NPA WN JY T R WN NYN J
Lyn n ni mo w p:
K gb ngb n, yin ald il
Jkb, ti yin jy il srl!
j k e yin ni y k m t,
2 yin t ire ti r ibi!
3 Ngb t wn b ti j
ran ara wn nyn mi tn,
t wn s b w ara wn,
t wn s f egungun wn,
lyn gb t wn b ti ya wn b ran
nn wo, ti b ran b nn kk,
4 ngb n ni wn y k pe Yhw,
gbn un k n d wn lhn,
un y fi oj r pam ngb n,
ntor t wn d.
NPA WN WL ATNUJ
5 By ni Yhw w s wn wl
t wn k wn nyn mi n:
ngb t wn b e tnuj,
ni wn kde lf!
gbn ngb t wn k b r nyn kj
ni wn kde ogun.
6 Ntor n k, ru d fn yn ls rran;
knkn y j ti yn,
k s rran m.
Orn y w fn wn wl b,
j y s kkn fn wn.
7 Ngb n ni tj y d b wn arran,
t dm y d b alf,
gbogbo wn y panum ngb t
lrun k b fn wn ls.
8 gbn n tmi, mi kn fn agbra,
(pl ms Yhw),
pl dodo ti okun,
lti kde jbi Jkb fn un,
ti lti fi srl hn n.
KDE PARUN SN FN WN OLDR
9 K yin ald il Jkb gb y,
yin jy il srl, yin t e dj,
t s y t pad.
10 yin t fi j k Sn,
t fi k Jerslm!
11 dj rb ni wn ald r e,
dj fn ow ni wn lf r e,
wn wl r s stl fn ow.
Yhw ni wn s gbral.
Wn w p: b Yhw w lrn wa,
nibi k j d b wa!
12 Ntor n, ntor jbi yn,
Sn y di il oko.
Jrslm y di kt alp,
k tmpl y di igb igi gga.
4
JBA YHW N SN LJ IWJ
Y l n j iwj p a gb
k tmpl Yhw kal lr wn k,
y s gbra-sk ga ju gbogbo wn k l.
wn nyn y w l ib,
2 plp orl-d y l ib lti w p:
w, j k gk Yhw l,
l s tmpl lrun Jkb,
k b l k wa n n r,
k wa s l tl ipa r.
Ntor lti Sn ni fin y ti w
ti r Yhw lti Jerslm.
3 un y dar plp nyn
un y s e onlj
fn wn orl-d algbra.
Wn y fi id wn r k,
wn y fi k wn r dj.
Orl-d k n y id m orl-d m,
k s n s k npa j ogun m.
4 gbn olk lk y jk s gb
jr r, lb igi pt r,
ls ni t y y lnu.
nu Yhw gb Ogun ti w b.
5 Ntor olk lk wn nyn
y rn n ork lrun r;
gbn wa y rn n ork Yhw
lrun wa, l ti ll.
GBJP AGBO T TK N SN
6 N j n f Yhw
mi y k wn amkn-n j,
mi y pe wn an j p,
ti wn t mo ti jny.
7 mi y fi wn amkn-n e b d yk,
mi y s wn alr di orl-d l kan.
Ngb n ni Yhw y jba lr k Sn,
nsisy ti tt l.
8 w, Il Agbo ran n,
Ofl ti omidan Sn,
jba tij y pad w fn ,
w y s jba lr il srl.
OGUN, GBKN TI DND SN
9 e t w fi kgbe nsisy,
Tb k s ba ld r?
j wn oldmrn r ti gb,
t rora d b b obnrin t rb?
10 Y br nn rora pl igbe,
b obnrin t rb, omidan Sn,
ntor w y jde kr nn l nsisy,
lti ma gb n gbangba or pp.
w y l tt d Bbl,
Nb ni a ti gb l;
Nb ni Yhw y ti r pad,
Kr lw wn t r.
A F WN ORL-D LR IL PAK SN
11 Nsiyy p wn orl-d t
parap dde s , wn w p: K a b j,
k a fi oj ay wo parun Sn!
12 n wn k m r kn Yhw,
wn k s m ohun t f e:
ti k wn j b so w
lr il t a ti pa k

13 y! Pa k, omidan Sn!
Ntor mi y fn n wo irin ti bt id,
lti f or plp nyn:
w y fi kgun wn jj fn Yhw,
ti ohun r wn fn Olwa gbogbo agby.
PNJ TI GO DL DFD
14 Nsisy, l oldi, tj odi r!
Wn ti wa yra y wa k,
wn ti fi p lu rk adj srl.

5
gbn w (Btlhm) Efrt,
t kr j n y Jd,
nn r ni o ti b m kan fn mi,
ni t y jba lr srl;
dl r y ti j ll w, lti j tij.
2 Ntor n ni Yhw y fi wn sl
tt dgb t aboyn n y bm,
ngb n ni yk wn arknrin r
y pad w fn wn m srl:
3 un y gbrad,
y k agbo gntn r j,
npa agbra Yhw,
npa l lrun r.
Wn y fsml, ntor agbra r
y tnkl lti sisy l tt d pin il n.
1
4 un fnrar y j lf!
2
5 un y gb w lw sr b b gbgun w b wa,
b b fi s t agbgb wa.
1
5 un y k sr j pl id,
y s fi id dar Nmrd.
2
4 B sr b gbgun w b il wa,
b b fi s kan il wa,
wa y rn ol gntn mje s i,
oldar mj fn wn nyn;
6 Ngb n ni yk Jkb y db r
lti d Yhw lrn p nyn,
b kan j lr ewko,
t k gbkl nyn,
t k s ret nkankan lti w m nyn.
7 Ngb n ni yk Jkb y w
lrn p nyn,
b knn lrn wn ranko gb,
b d knn lrn agbo gntn;
ngb kgb t b kj
un y ma fi s t wn ml,
y ya wn s ww,
k s s ni t y gba ran d r lw r.
YHW Y PA DNW R
8 K w r ba wn t r:
Gbogbo wn t r ni a g kr!
9 Ohun t y l n j n ni y,
f Yhw!
mi y m wn in kr nn r,
mi y pa wn k ogun r r;
10 mi y g wn l l il r kr,
mi y pa gbogbo l oldi r run;
11 mi y gba lw r,
w k s n n alf m;
121 mi y k wn re r ti p bra r kr nn r;
mi y pa wn re r r,
13 mi y g p r r kr nn r,
mi y pa wn re r r,
122 w k n l forbal fn i w r m lti sisy l.
Pl bn, pl run, ni mi y gbsan
lra wn orl-d t k trba.
6
YHW DJ FN WN NYN R
gb r t Yhw s:
y! W jj nwj wn k,
k wn kt gbhn r!
2 yin k, gb roj Yhw,
k yin pil ay fetsl,
ntor Yhw pe wn nyn r lj,
roj pl srl:
3 yin nyn mi, k ni mo e fn yn?
n wo ni mo gb s yn?
d mi lhn.
4 mi ni mo m yn jde kr n il gpt,
t mo r yn pad kr lko r;
mo rn Ms lti e amn yn,
pl Arn ti Mrm.
5 yin nyn mi, k rnt ngb n,
r wo ni Blk ba Mb pa?
K ni Blm m Br fi fs fn un?
lti tm tt d Glgl,
k yin b l m dodo i Yhw.
6 - K ni k mi m l fn Yhw,
j mi k n dbl nwj lrun lk?
mi y ha m b sunpa w,
pl wn ml ldn kan b?
7 j in r dn s ognlg gb
ti rr jb b omi od?
j mi n lti fi kb mi e r fn
jbi mi, k n fi so in mi j fn mi tklmi?
8 - m nyn, a ti k n ohun t
dra, ohun t Yhw f k w e:
k s ohun mrn j p k w e dodo,
lti n f tkntkn,
ti lti rn nn trba pl lrun r.
NPA WN ELR NN L
9 Ohn Yhw ni! k nn l:
yin y, ti pj l, gb,
10 j mi l farada wn k,
go t t k kn, ohun rra?
11 j mi l ka ni t r s wn s oldodo,
ni t ap j r k s knj r?
12 yin t wn lr r j onw ip,
t wn ar l n j pr,
13 mi fnrami ti br s l ,
lti pa run fn r.
14 w k n r onj j y,
w k n lo ohun t o kj;
y t o k pam ni mi y fi l w id.
15 w y fn irgbn,
gbn w k n kr r.
w y e epo lf,
gbn w k n fi rr r para.
w y i t,
gbn w k n mu nn t n.
PR SAMAR
16 w tl wn fin mr,
ti gbogbo il hb;
w s hw gg b es wn,
k mi b l fi e pr burk,
k n fi wn ar l r e sn,
k w s gb gn wn nyn w.

7
DODO GBOGBOOGB
rn b mi! Mo ti db olkr gb rn,
b ni t k yk so jr:
k s jr t k fn onj,
k s y so pt,
nn kso kan t m ret!
2 Oldodo ti tn n il n,
tt k s m lrn wn nyn!
Gbogbo wn ni lg lti ta j sl,
t olk lk wn lpa arknrin r.
3 Wn m i ibi e;
on ba br adj dj rb,
algbra dj b ti w .
4 ni t dra jl lrn wn db gb lgn-n.
Ln ni dnw wn d lti rw;
gb dm wn d.
5 M e gbral n kej,
m e gbkl r,
nwj ni t sn p,
ra lti la nu r.
6 Ntor mknrin b bb r,
t mbnrin ld s y r,
t aya mknrin tp s y k r,
il ni t w fn olk lk.
7 gbn n tmi, mi woj Yhw,
mi gbkl lrun t gb m l;
lrun mi y gb tmi.
RT
8 M e y lr ibi t b mi, w t mi;
B mi b ub, mi y dde;
b mi b gb nn knkn,
Yhw ni ml mi.
9 B mi ti Yhw,
mi n lti farada bn r,
tt un y fi dj fn mi,
t un y dodo fn mi;
un y m mi w sn ml,
mi y y nn i dodo r.
10 Ngb t t mi b r i, oj y t ,
ni t w fn mi p:
Yhw lrun r d?
In mi y dn lti fi oj mi r i
t a fi s t ml b rp n gboro.
11 j t a tn wn odi l r k,
n j n ni agbgb r y f s i;
12 n j n, a w sd r
lti sr tt d gpt,
lti Tr tt d Od o n,
lti kun d kun,
lti k d k.
13 Il y di ahoro ntor wn olgb r,
fn r w wn.
14 Fi g r k wn nyn r j,
agbo gntn jogn r,
t wn nkan gb nn igb lrn gb.
J k wn ma j n Bn
ti n Gld b i ti ay tij!
15 M wa r i l b wn j t w jde n gpt!
16 wn orl-d y r i,
wn y s dm,
b ti w k wn lgbra t;
wn y fi w lrn,
et wn y di gbyingbyin.
17 Wn y l erp il b ej,
b ranko t rk lr il.
Wn y wrr jde lti ih wn
pl br ti py nwj r,
18 lrun wo ni db r,
t m jbi kr, t dr ji-ni,
t k m bn l tt l,
gbn t f lti ma oore?
19 Tn n fn wa lkan s i!
Fi s ra wa ml,
ju gbogbo e wa s sl kun!
20 Fi tt r han Jkb,
fi oore r fn Abrhm,
y t w bra fn wn bb wa,
lti ay tij.
W WL NHM

1
f lr Nnf. w rran Nhm ar Elk.
R J
BN YHW

2 lrun jow ti olgbsan ni Yhw!


Yhw gbsan, bn r p jj!
Yhw gbsan bn r lr t r,
bn s wn altak r.
3 Yhw p bn, gbn ip r p.
Rr, Yhw k n j k l l ljy.
B
In j ti j ni gb kj,
kk ni eruku t s r gbn sl.
D
4 hal m omi kun, gb,
m gbogbo omi od gb.

Bn ti Krml r,
Igb dd Lbnn r dn!

5 wn k wrr nwj r,
wn kt ub,
F
j il sl nwj r, ay m tt
pl gbogbo ohun t gb nn r.
G
6 Ta ni l farada bn r?
Ta ni y dr nwj run gbgbn r?
GB
bn r j b in,
wn kuta f nwj r.
H
7 Yhw dra; il oldi ni fn j ro.

m wn t gbkl e
8 ngb t omyal b dde.
J
un y pa wn t tak r, y l wn t r l sn knkn.
F FN JD TI FN NNF
(Fn Jd)
9 K ni yin r npa Yhw?
un l fpin s gbogbogb;
altak r k tak lkej.
10 Wn y jn b igi gn,
wn y j ptpt b rw gbgb.
(Fn sr)
11 Lti d r ni ni t gbmrn ibi s
Yhw ti jde w,
ni elr kn Bll.
(Fn Jd)
12 By ni Yhw w.
B wn ti gbrad t, b wn ti p t,
a f wn tu, a pa wn r.
B mo til ti r sl syn,
mi k n r sl m lti sisy l.
13 Nsisy, mi f f jg t w lrn,
mi y d nd.
(Fn ba Nnf)
14 Wo Yhw fn :
K n s y t y j ork r m;
mi y k wn re t a gb ti y t
a r kr nn tmpl wn r r,
mi y s s iboj r di ohun gbin.
(Fn Jd)
2
wye! rn s b lr wn
k, kde: gbl! Jd,
ma dn r.
L m j t w j ,
ntor Bll k n gba d r m
lti sisy l, a ti p run ptpt.
OGUN D. PARUN NNF
2 Olparun kan b ld r.
Gk l n lr gnn odi,
wo oj n, k w di mr,
gb gbogbo ara d.
3 B ni, Yhw y tn gb gb jr
Jkb kal, ti gb jr srl.
wn olparun ti p run,
wn ti g awn ka r.
4 wn as wn akgun r pn,
wn aknkanj m ogun r w a
pupa; wn k ogun dn pl irin
b wn ti b s oj ogun;
wn ajagun lr in j;
5 wn k ogun gba gbogbo gboro l,
wn gba ojde ta kj: wn db
w in b a ti r wn;
wn s shn-n-shn-n b r.
6 A pe wn yn m ogun;
wn l ogun klura,
wn klu giri odi,
a gb irin i ogun kal.
7 A ti lkn ibod t w n knkn Od o n,
br-bojo d b wn n fin.
8 A gb y-fin, a m u l gbkn,
wn rnbnrin r sunkn,
wn gbi b db;
wn fi w m y.
9 Nnf db omi adgn t omi r dn.
dr, dr!
gbn k s ni t wyn.
10 k fdk, k gb wr!
ura lpin b nb,
plp ohun onyebye!
11 kgun, parun, bj !
kn rws, ekn gbn,
br w gbogbo ara,
gbogbo oj ti pwd.
PY FN KNN SR
12 Ih knn n d,
ibgb wn abo knn?
Ngb t ak knn b jde,
abo knn y dr,
k s s ohun t y y wn m knn lnu.
13 Knn pa ran fn wn m r,
ya ran s ww fn wn abo knn;
k ran d kn in ih r,
wn ibgb ran d r.
14 mi r ! Mo d b !
f Yhw gb Ogun.
mi f s wn k ogun r di fn;
id ni y pa wn d knn r.
mi y pa kgun oljkkr r r lr il ay,
a k n gb igbe wn j r m.
3
PAY FN NNF NTOR WN R
gb ni fn l lj, t kn fn
k ti rj, t parun k s
2 gb! Ariwo pn!
tn gb! Ariwo s k ogun!
wn in t f,
wn k ogun t sr,
3 wn ajagun lr in t jagun,
id k mn,
k f b r
agbo nyn ni gba gb,
p nyn ti k,
k l br kj oj, ub lr k!
4 W wo r wkw algbr,
arw gbyanu, olj fanimra,
t s wn orl-d di r pl w o r,
5 mi r ! Mo d b !
f Yhw gb Ogun.
mi y k et a r sk b lj,
lti fi hh r hn fn wn orl-d,
k wn jba r tj r.
6 mi y k rn b ,
mi y t r r, f jde fn jy.
7 n kni t b r ngb n
y yj kr lra r. un y w p:
Nnf! O ti dfo!
Ta ni y n fn un?
Ibo ni k a ti b a r oltn?
PR TBS
8 w ha lgbra ju N-mn b,
t gnw n bb Od o n?
kun ni fi e giri odi nwj,
t fi wn omi e gnn odi.
9 ti fi Etip ti gpt e agbra;
il r k n l.
wn ar Pt ti ar Lby
j olrnlw fn un.
10 n un fnrar l gbkn,
di r gbkn; t a pa wn m
ww r n gbogbo ojde;
t a -gg l wn jy r,
t a k gbogbo wn ll r sn wn.
11 A rgb y k bkan n,
a gun r; w y s bkan n
fn b nwj t.
HMRA NNF K GB M
12 wn il oldi r ti di igb pt
t hu pt tt: a k a,
b s nu ni t f j .
13 Wo wn nyn r:
wn obnrin ni k sd r;
wn ibod il r sl gbangba fn
t; in ti j dn r.
14 Pn omi sl fn hm n,
m wn odi r lgbra s i,
wa il am,
k w s t erp l e brk lle.
15 Ngb n ni in y j ,
t id y pa run.
W E D
kraj b e, k parap b tata,
16 m k wn onw r p si
kj wn rw oj run,
wn tata n na ap wn,
wn f l,
17 k wn am r p b e,
k wn akw r p b w kkr.
Wn ba sra giri lj tt.
Orn l: k s ni t m ibi t wn l.
ORIN AR
18 Or ! wn ol r ti sn,
ba sr?
wn yn w m ogun r ti sn gb,
wn nyn r fn kkiri or wn k,
k s ni t l k wn j p m.
19 K s wsn fn gb r!
Gbogbo wn t gb npa parun r ni wn ptw ay.
Tb ta ni k jy lw r
nn w k bbur r?

W WL HBKK
1
AKL
f t wl Hbkk gb lj ran.
WL HBKK FR JOMITOORO R
PL LRUN
SN KN HBKK
2 Yhw, tt dgb wo ni mi y p
fn rnlw t w k n d mi lhn,
t mi y k s p:
w ip! ls p w e gbl?
3 e t w fi oj mi r ,
t w s fojwo rj?
mi k r ju rj ti w ip,
j ti rynjiyn gbde!
4 B ni a ti pa fin r, t k farahn m!
N tt aebi lpa oldodo,
t k s r y jde.
DHN KN
KLD NI P LW LRUN
5 bojwo wn nyn, k wye,
k lanu pl yanu!
Ntor mi e i kan n wn j yn,
i t yin k n gbgb b a b s fn yn.
6 B ni! Kys t mo gb wn ar
Kld dde, wn nyn lle,
ayra b , wn t la oj il l
kj lti gba ibgb wn lmrn.
7 Wn bur, wn ba-ni lr, wn fi
agbra e t, wn fi di ll!
8 Wn yra ju kn l,
wn bu-ni j ju kook al;
wn ajagun lr in wn f,
wn lin wn b lti kr,
wn f b y id wl lti pa ran.
9 Gbogbo wn ti d fn kgun,
t oj wn pn b aff l-orn;
wn k nyn lr b iyanrn!
10 wn nyn n fi wn ba e
yy, wn fi wn ald sn,
wn fi gbogbo l oldi rrn-n:
wn k il j, wn gun wn!
11 Ngb n ni aff ypad, t l
l t s agbra r di lrun r!
SN KEJ HBKK
12 Tb k e lti ayray ni w,
Yhw, lrun mi, ni mm mi?
w t k l k, Yhw,
w m wn nyn y i dodo,
w m wn b pta, lti j-ni ny!
13 Oj r dra ju ohun t a fi r ibi,
w k l bojwo rj.
e t w fi wo wn aldodo,
w h l dk ngb t aebi gb
oldodo t sn j m b.
14 w lo wn nyn mi b ja in
kun, b ohun t rk ln oldr!
15 wn nyn n ti fi w m wn,
wn ti fi wn f wn jde,
wn k wn j sn wn wn,
wn s br s y ay l!
16 Ntor n ni wn fi rb s wn wn,
t wn s r trr nwj okn wn
wn, ntor fn wn n ohun r ti onj lr.
17 Wn h l ma da wn wn jde ldkun b,
k wn ma pa wn nyn ls oj n?
2
DHN KEJ
FORT Y GBA OLDODO L
mi y dr nbi mi,
mi y dr lr gnn odi mi;
mi y ba lti gb ohun t un y w fn mi,
s t un y fn mi fn ry mi.
2 Ngb n ni Yhw fi nu m r t w p:
K ran y sl, t sra kuta kw,
k a l k geere.
3 Ntor ran n w fn sk tir.
Djdj, y l ls tn;
b b p, dr d :
djdj y w!
4 ni t kn r k m ub,
gbn oldodo y y fn dodo r!
GN FN ANINILRA
5 Djdj ohun bj ni ohun r!
Alkr t k simi,
oljkkr b n is-k,
k y b ik,
pe gbogbo orl-d j fn ara-r,
s k gbogbo wn nyn j e tir!
6 j gbogbo wn nyn k h n fi sn?
j wn k n sr yy l e lr?
Wn y w p:
GN KN
gb ni fn ni t k ohun-n
lmrn j, (tt dgb wo?)
ti ni t fi dg k r j!
7 j wn t w j ngbs k n dde lgn,
j wn olw l r k n dde?
w y di ran d lw wn!
8 Ntor w ti k plp orl-d n kgun,
w gba gbogbo ely t k
lw wn nyn,
ntor w ti ta j nyn sl,
t w hw ip s orl-d,
l ti gbogbo wn ar il!
GN KEJ
9 Ibi b ni t e rj fn nfn il ara-r,
k b l s il r di gga,
k b l yra fn w ibi!
10 tj ni w f m w s il r;
npa ppa p nyn,
w ti fi w ara-r e ara-r.
11 Ntor kta giri pp kgbe,
t igi j dhn nn il.
GN KTA
12 gb ni fn ni t fi j k l,
t fi e e pil r!
13 j k e f Yhw gb Ogun ni
p wn nyn p fn in,
p wn orl-d whl fn asn?
14 Ntor il y kn fn m go Yhw bi omi ti kn in kun.
GN KRIN
15 gb ni fn ni t fn aldgb r
mu, t da mjl r fn un tt fi y,
k b l r hh wn!
16 w kn fn bj, k e pl go!
kn lti mu y
t w y fi add r hn!
Ife w tn Yhw ti d d r,
tj y s bor go r.
17 Ntor w ip t w h s Lbnn
y b ml,
bkan n ni wn ranko t w fi j pa,
ntor w ti ta j nyn sl
pl w ip n il n,
n l ti fn gbogbo wn t gb nn r.
GN KARN-N
19 gb ni fn ni t w fn igi p:
J dde! t w fn kuta t pa rr p:
Sj kr nn orun!
(f n nyn).
N tt a l fi wr ti fdk b ,
gbn k s m y nn r.
18 K ni re wl fn,
r wo ni fn on re?
re t a fi irin e, f k.
K ni wn t e gbkl e fn,
npa e re t ya odi?
20 gbn Yhw gb nn tmpl mm r;
k gbogbo ay dk nwj r!
3
KPE YHW LTI DHUNS I
dr, Lti w wl Hbkk,
pl ohn orin ar,
2 Yhw, mi gb npa kk r,
Yhw, mi br i r!
Tn m u l ngb tiwa!
J k m ngb ay wa!
Rnt n nn bn r!
3 l ti Tmn b,
ni Mm b w lti k Prn.
l r bo oj run, go r bo il ay.
4 dn b j, w ml tn jde lti w r,
nb ni agbra r farasn s.
5 jkl rn l nwj r,
b tl e lyn.
6 dde, il wrr, wye,
gbogbo orl-d gbn.
Ngb n ni j il m
wn k ayray y,
t wn kt tij tr,
wn n t gb ngb gbogbo.
7 Mo r i t br-bojo pa wn g Kn,
wn il il Mdn gbn rr.
OGUN YHW
8 wn omi od ni w bn s, Yhw,
tb omi kun ni w run s,
t w fi jk sn k gun r?
9 w fa run r jde, w fi wn f t
lrn. Iw fi omi od rin il;
10 wn k r , wn dk;
wn omi od l gba n wn l,
ib j k gb ohn r b ti gb w r sk.
11 Orn ti p dr n ibgb wn;
wn s nwj f ddn r,
nwj ml k r t dn b mnmn.
12 w fi bn la il j,
w fi run f wn orl-d.
13 w jde ogun lti gba wn nyn r l,
lti d ni rr r s,
w ti w il aebi,
t w fa pil pta s hh.
14 w fi k r gn or wn balgun wn,
ti wn lpa lti t wa k,
b wn ti kgbe pl ay b ni p
wn l ibgb wn lti gb ak m.
15 w fi wn in r rin oj kun,
w rn lr hh omi l,
PAR
PAY NYN TI GBGB NN LRUN
16 Mo gb, In mi wrr.
Et mi gbn pl ariwo n,
egungun mi y, s mi ts lb mi.
mi dr ret j pnj y n lf,
nira t y d b wn t gbgun t w.
17 (Ntor igi pt k n gbr m;
a k s n kr so jr m,
igi olf k n nfn,
il oko k n fn-ni n onj m,
wn gntn y par n bj ran;
k n s ml m n il ran.)
18 gbn mi y y nn Yhw,
in mi y dn nn lrun Olgbl mi.
19 Yhw Olwa mi ni agbra mi,
m s mi y b i ti gal,
gb mi lk n ibi gga.
Fn olr gb akrin. Pl ohun l olkn.

W WL SEFAN
1
r Yhw t d s et gb Sefan, m K, m Gedal, m Amar, m Hesek,
ngb ay Js m Amn, ba Jd.
J YHW N JD
2 B ni, mi f pa ohun gbogbo r
kr lr il ay, f Yhw.
3 mi y pa nyn ti ranko r,
mi y pa y oj run ti ja in omi run,
mi y gb wn k ub,
mi y pa wn nyn r kr lr il ay,
f Yhw.
LD S WN ABR
4 mi gb w sk lu Jd,
ti gbogbo wn ar Jerslm,
mi y pa Bl r kr nb,
tt di kyn r,
tt kan wn alwr r,
5 wn t dbl lr rl
fn gb m ogun oj run,
wn t dbl fn Yhw,
t wn s fi Mlkm bra,
6 wn t kyn s Yhw,
wn t k w Yhw,
t wn k bkt fn un.
7 parr nwj Olwa Yhw,
ntor j Yhw snm ts!
B ni, Yhw ti t b kan,
ti ya wn alpj r s mm.
LD S WN MW FIN
8 N j b rb s Yhw,
mi y fyj wn olr,
wn ald il ba,
ti wn t w a jj.
9 mi y fyj gbogbo wn t gun or t
n j n,
wn t pj s fin olwa wn
pl w ip ti r.
J YHW
10 N j n f Yhw
igbe y ta n Ibod lja,
pohn rr n l-Titun,
ariwo bbur lti wn or k!
11 kgbe rara,
yin t gb n ksn,
ntor gbogbo wn m Knn ni
a parun, gbogbo wn t wn
fdk t ni a par.
12 N kk n,
mi y tann w Jerslm,
mi y fyj wn t r sn gbin wn,
wn t w nn kn wn p:
ti ibi ti ire,
k s y t Yhw l e.
13 Ngb n ni a k ura wn l,
t a s fi il wn l parun lw;
wn k il ni?
Wn k n gb nb;
wn gbin gb jr k?
Wn k n mu t r.
14 k s dd, j Yhw, j burk!
snm ts, d tn! Igbe or , ni j Yhw:
wn akgun ni k igbe ogun nsisy!
15 j bn ni j n! j pnj
ti bnj, j nira ti parun,
j knkn ti kk dd,
j burk, j t knkn,
16 j r p ti ogun,
fn wn l algbra
ti wn il orgun gga.
17 mi y fi wn nyn l w
pnj, wn y s l b afj,
(ntor wn ti Yhw);
a da j wn n b eruku,
a ju k wn n b ohun olrn bbur.
18 Fdk ti wr wn k n l k wn y.
N j bn Yhw,
in jow r y j gbogbo ay.
Ntor ti pa gbogbo ary run,
n ti pa gbogbo wn r.
2
FORT Y GBA OLDODO L
parap, trba,
yin orl-d aln tj,
2 k a t l yn n,
b yngb n j kan,
k bn gbgbn Yhw t d b yn
(k j bn Yhw t d b yn).
3 w Yhw, gbogbo yin onrl ay,
yin t m r .
K w dodo ti w rl.
By yin y r ibi b,
n j bn Yhw.
NPA WN ORL-D
WN FILISTN, T W-ORN
4 B ni, a s Gs di ahoro,
Akln y di al.
Add ni a l l n sn gangan;
a fa Ekrn tu lti gbgbo.
5 Ib b wn aljm-ep oj kun,
orl-d wn Krt!
r t Yhw n fn yn ni y:
mi f r sl, il Flst,
mo f pa run ls olgb knkan nn r;
6 w y s di oko pp,
il korko fn l wn darandaran,
ti bj ran fn wn gntn.
7 A pn in fn yk il Jd;
wn ran y ma j nb,
wn y ma simi n rl lrn
wn il Akln;
ntor Yhw lrun wn y b wn w lti tn wn e.
MB TI MN, T-L-ORN
8 mi gb ws lti Mb,
ti r sn lti d wn m Amn,
ngb t wn b wn nyn mi,
t wn s jf lr il wn.
9 Ntor n ni mo fi y mi bra! f
Yhw gb Ogun, lrun srl:
Mb y db Sdm,
wn m Amn y db Gmr:
il eld ti wn y,
il ahoro tt l.
yk wn nyn mi y k o lr,
wn t b br n orl-d mi y fi wn e jogn.
10 Wn y fi yn e r gbraga wn,
ntor r ws ti gbraga wn s
wn nyn Yhw gb Ogun.
11 Yhw y di br-bojo s wn lra.
Ngb t b pa gbogbo r il ay
r, wn y forbal fn un,
gbogbo wn erk orl-d,
olk lk n il tir.
ETIP, T GS
12 kn yn bkan n,
yin ar Etip:
Id mi y w yn lra.
SR, T RW
13 un y gb w sk lu rw,
un y s s sr di ohun parun;
y s Nnf di ahoro,
ibi gbgb b al.
14 wn agbo ran y ma simi
lrn r; gbogbo wn ranko
fonfoj y t ib d,
y et kun ti y igb y b l rl r,
ww y ma k lj frs r,
ign y ma j lrn iboj wn
k, nu n il y kn fn dt,
igi kdr t b lj y hn sta.
15 l aly n n y,
y t fi fknbal gnw lr t,
t w nn kn r p:
mi, fi mi nkan?
H! ti di ahoro,
ti di bd wn ranko!
Gbogbo wn t gba d r kj ni wn sf,
t wn s mi or.
3
FN JERUSLM
gb ni fn lt, alm,
l aninilra!
2 K j gb b a ti p ,
k j gba k; k j gbknl Yhw,
k j snm lrun r l.
3 wn olr r b ramram b knn lrn r;
wn adj r db kok
al t wn k r nkan j n wr;
4 wn wl r dn nu, wn elk;
wn lf r ba ohun mm j,
wn ld s fin.
5 Yhw j oldodo lrn r; k e ibi kan;
n rr ni fn wn n fin r,
k m ibi e.
6 Mo g wn orl-d kr,
mi pa il orgun wn run;
mo s gboro wn di ahoro;
ls ni t gb nb m!
A ti pa l wn run: K s ni t gb nb m!
7 Mo w p: B ti w k r,
w y br mi, w y gba k;
k l gbgb plp gb t mo ti j ny.
gbn k r b! Wn ti sr baraj
nn gbogbo e wn!
8 Ntor n, dr d m
f Yhw
n j t mi y p yn lj;
ntor mo ti pinnu lti k wn orl-
d j, lti pe wn jba j p,
lti da bn mi l yn lr,
pl gbogbo gbn run mi.
WN LR
9 B ni, ngb n ni mi y fi t
mm fn wn nyn,
k gbogbo wn b l k pe ork Yhw,
k wn s sn n lb jg kan n.
10 wn t sn m y m r w lti k od Etip.

ONRL YK SRL
11 N j n,
oj k n t m fn gbogbo e
r t w fi m,
ntor mi y m wn t frn
gbraga t b nn r kr,
w y s dkun lti ma ynga lr k mm mi.
12 wn onrl ti ontrba nkan ni
mi y fi sl nn r,
yk srl y w b nn ork Yhw.
13 Wn k n d m,
wn k n pur m,
a k n r r k lnu wn m.
gbn wn y j, wn y simi,
ls ni t y wn lnu.
WN ORIN PSLM AY N SN
14 Omidan Sn, kgbe ay! srl, pariwo in ddn!
Y, k w s go pl gbogbo kn
r, omidan Jerslm!
15 Yhw ti m dj t b lr r kr;
ti m t r pynd.
Yhw ni ba srl lrn r.
w k n lti br ibi m.
16 N j n,
a w fn Jerslm p: M e br,
Sn! M e j k w r rws!
17 Yhw lrun r b lrn r,
ajagun ml! un y y l lr,
un y fi f r s dtun;
y j ij ay l lr
18 b j dn.
PADW WN R GBKN
mi ti m ibi jnn s ,
k w m e gba tj m.
19 Kys i b mo ti i
lr wn t ni lra.
N j n,
mi y gba amkn-n l,
mi y k wn an j,
mi y fn n yn ti kk n
gbogbo il ay, ngb t mo b tn
gb wn kal nn ire.
20 Ngb n ni mi y e amn yn,
n kk n, mi y k yn j,
ngb n ni mi y fn yn n iy
ti kk lrn wn ary,
ngb t mo b tn gb yn kal nn ire
n ioj ara yn, ni Yhw w.

W WL AG
1
TNK TMPL
N j kn o kf dn kej ba Drs, Yhw sr lti nu wl Ag fn Srbbl, m
ealtl, ajl Jd, ti fn J m Jhsdk, olr alf, by p: 2 By ni Yhw gb
Ogun w. wn nyn y w p: kk tnk tmpl Yhw k m t t nsisy! 3 (Yhw s
sr lti nu wl g by p:) 4 j kk t y k jk sn il yn jj ni y ngb t Il y
w nn ahoro? 5 Ntor n nsisy, by ni Yhw gb Ogun w. K ron nn kn yn s
n t ti gb! 6 ti fn irngbn pp, t s kr kker; jun l l ebi l; mu l mu trn;
w l l tt kr. Olw o ti gba ow i r t k s p t j! 8 dra! gun or k
l, k l w igi w lti tn Il n k; in mi y dn s i, mi y s go nb ni Yhw w.
7 By ni Yhw gb Ogun w. ron nn kn yn s n t ti gb! 9 p t ret di ohun
kker. Ngb t gb kr wl mo fi m mi b j. K ni f ? f Yhw. Ntor Il mi t
w n ahoro ngb t olk lk yn du il tir. 10 Ntor n ni run k rj t il k s so so.
11 Mo fa gbl w sr ay, sr wn k, sr oko k, oko t, oko rr ti sr gbogbo so
il, ti sr nyn, ranko ti sr gbogbo i w nyn.
12 s e t Srbbl m ealtl, J m Jhsdk olr lf, ti gbogbo wn
nyn yk gb ohn Yhw lrun wn ti wn r wl g, gg b i t a rn an s wn;
r b wn nyn nwj Yhw. 13 g rn Yhw b wn nyn sr by p: mi
b pl yn, f Yhw. 14 Yhw s m m j w sn Srbbl m eatil, ajl
Jd, ti sn J m Jehosdk, olr lf, ti sn yk wn nyn n: wn w br
s i nn tmpl Yhw gb Ogun, lrun wn. 15 j j krnllgn o kf.
GO TMPL N
N dn kej ba Dr,
2
N j kknllgn o keje, Yhw s r lti nu wl g by p: 2 L s y
fn Srbbl m ealtl, ajl Jd ti fn J m Jhsdk olr lf,
ti wn nyn yk . 3 Ta ni nn yin t k t ti r tmpl y nn go r
tij? Bwo ni ti r lj yn nsis y? j k db asn lj yn? 4 gbn mkn
nsisy, Srbbl, f Yhw, I y ! Ntor mi w pl yn, f Yhw
gb Ogun, - 5 m mi y s ma gb lrn yn. m e br ! 6 Ntor by ni
Yhw gb Ogun w. Fn wn gb kker d s i, m i y m run un ay m
tt, kun ti il lle. 7 mi y mi gbogbo orl -d, mi y fi go kn tmpl y,
t wn ra gbogbo orl -d y n w, mi y s fi go kn tmpl y, ni
Yhw gb Ogun w. 8 Tmi ni wr, tmi ni fdk ! f Yhw gb Ogun.
9 go j iwj tmpl y y rkj ti tij, ni Yhw gb Ogun w, mi y s fi
lf fn ibi y, f Yhw gb Ogun.
G B WN LF SR
10 N j krnllgn o ksn-n dn kej Drs, r Yhw d s et gb wl g by
p: 11 By ni Yhw gb Ogun w. Br r lw wn lf by p: 12 B n kan b fi
et a r gb ran mm, k s fi a kan n kan brd, tb onj, tb t, tb rr tb
ori onj mrn, j wn l e b di mm? wn lfa fs b k. 13 g tn w p: B
k b s n kan di alm, t ni n b s fwkan ohun wny, j wn y di m? wn
lf fs b ni. 14 Ngb n ni Agga fi nu m r by p: Bkan n ni r pl wn
nyn y, b n ni pl orl-d y nwj mi! f Yhw. B ni gbogbo i w wn,
ohun t wn fi rb nhn-n k m.
LR SO GBN DRADRA
15 Nsisy k ron dradra nn kn yn, lti n l ti tt j iwj. K t fi
kuta kan l or kej nn tmpl, 16 k ni ip yn? Ngb t y k r wn ogn,
mw ni r; ngb t y k r dta gb t, ogn pr ni r. 17 mi fi
rdn, fn ti ynyn ba gbogbo i w yn j. Sbsb yin k pad sd mi !
f Yhw. 18 Ntor n k ron dradra lti n l t itt j iwj, (lti j
krnllgn o ksn -n, lti j t a e pil ibi mm Yhw, k ron dradra)
19 b k b tn ma dn nn ab yn, tb by jr, pt ti poergrant ti
lf k n so so fn yn! Lti n l ni mi y ma bkn fn yn.
LRI FN SRBBL
20 r Yhw tn d s et gb g ngb kej, n j krnllgn o, by p: 21 L w by
fn Srbbl ajl Jd. mi f m k run un ay m tt. 22 mi f doj t wn jba bol,
k n s pa agbra wn ba orl-d run. mi y gb wn k ogun ub pl wn lk
n; wn in pl lin ni b ub, t olk lk wn y ub lb id arknrin wn.
23 N j n, - f Yhw gb Ogun mi y m Srbbl m ealtl, rn mi,
f Yhw, - mi y s di rka fn dd. Ntor w ni mo yn, f Yhw gb Ogun.

W WL SEKAR
1
R YNJ FN RNPWD
N o kj dn kej Drs, r Yhw d s et gb wl Sekar (m Berek), m d,
by p: 2 Yhw bn s wn bb yn gidi. 3 L k n et wn nyn y, w fn wn p:
By ni Yhw gb Ogun w. pad w b mi, mi y s pad sd yn - ni Yhw gb Ogun
w. 4 K m e db wn bb yn t wn wl w fn p: By ni Yhw gb Ogun w,
kr ln bbur yn, k s pad lyn i bbur yn. gbn wn k gb, wn k s fets mi -
f Yhw. 5 wn bb yn w d nsisy? j wn wl w ly sbsb? 6 j wn
r ti mi t mo fn wn bb yn k s yn lra?
Ngb n ni wn dm t wn w p: Yhw gb Ogun ti l w gg b ti w, gg b n
wa ti e wa.
RAN KN: WN LIN
7 N j krnllgn o kknl, (o bt), n dn kej Drs, r Yhw d s et gb
wl Sekar, (m Berek), m d, by. 8 mi r ran kan lru, l by. knrin kan dde
lrn wn igi mrtl t gbgb wn jn sn il; wn in alw pupa, alw ppn, alw
funfun ti alw dd, w lyn r. 9 Mo w p: wn ta n yn, Olwa mi? (Angl
t b mi sr w p: mi y j k w r wn t wn j.) 10 knrin t dr
lrn wn igi mrtl n dhn by p: wn t Yhw rn lti la il ay j ni. 11 Wn
s b ngl t dr lrn wn igi mrtl sr by p: wa la il ay j, il ay s w n
lf ti parr. 12 Ngb n ni ngl Yhw fi nu m r lti w p: Yhw gb Ogun,
tt dgb wo ni w y dr p lti n fn Jerslm ti wn l Jd, t w fi bn r
hn lti drin dn? 13 Ngb n ni Yhw fi r tn dhn fn ngl t b mi sr.
14 Ngb n ni ngl t b mi sr w fn mi p: L e kde y: By ni Yhw gb Ogun
w. mi n f jow fn Jerslm ti fn Sn, 15 gbn mi ni bn gbgbn s wn orl-
d ongbraga: n tmi, bn mi kr, gbn wn ti rkj l. 16 Ntor n by ni Yhw
w. mi y tn foj n wo Jerslm. A tn gb tmpl mi kal nb f Yhw gb
Ogun a s fi p wn wn Jerslm. 17 Tn kde by p: By ni Yhw gb Ogun w.
wn l mi y tn n p ire. Yhw y tn n fn Sn, y tn fi Jerslm e ynf.
2
RAN KEJ: WN WO TI ALGBD
Lyn n b mo ti gbj sk ni mo r ran kan. l by: wo mrin w. 2 Mo w fn ngl t
b mi sr p: wo wo ni wny, Olwa mi? w fn mi p: wn wo t t Jd (srl) ti
Jerslm k ni. 3 Lyn n ni Yhw m mi r algbd mrin. 4 Mo s w p: K ni wn y
b w e? w fn mi p: (Wn j wo mrin t t Jd k, t b g t k fi s ni t gb or
sk); gbn wn wny w lti r wn sl (lti r wo wn or-d sl, wn t gb wo
wn sk s Jd lti t wn k).
RAN KTA: ONWN
5 Ngb n, b mo ti gbj sk, ni mo r ran kan. l by: knrin kan m okn wn dn.
6 Mo w fn un p: Nb ni w l? w fn mi p: Lti l wn Jerslm, lti m ggn r ti b r.
7 S kys i, ngl t b mi sr dr l m. kej s b swj r. 8 w fn ngl kej w p: Sr, l s fn
dmknrin y by p: Jerslm y w n ntor p nyn ti ran sn t y w nn r. 9 N tmi
f Yhw mi y di giri in y i k, mi y s j go t b lrn r.
10 H! H! s kr n il rw
-f Yhw
(ntor mi ti fn yn k s orgun mrin aff, f Yhw!)
11 H! Sn, br,
w t gb n Bbln!
12 Ntor by ni Yhw gb Ogun w
(go ni t rn mi),
npa wn orl-d t k yn lr,
(ntor ni t fwkn yn ti fwkn mlj mi.)
13 mi ti gb w sk lti l wn,
k wn di kgun fn wn r wn.
(yin y s m p Yhw gb Ogun
ni rn mi.)
14 Krin, k w y, omidan Sn,
ntor mi r t m b w gb
lrn r, f Yhw.
15 p orl-d y faram Yhw n
j n.
Wn y di nyn kan fn un.
(gbn un y dr lrn r,
w y s m p Yhw gb Ogun ni rn mi s .)
16 gbn Yhw y fi Jd e tir,
gg b pn tir n il mm,
un y tn yan Jerslm.
17 dk! Gbogbo yin lran ara,
nwj Yhw, ntori j dde,
s jde lti ibgb mm r.
3
RAN KRIN: A W J L
m mi r J, olr lf, t dr nwj ngl Yhw, nbi t Stn ti dr lp tn r lti
f i sn. 2 ngl Yhw w fn Stn n p: Yhw b w, Stn, Yhw b j, ni t yan
Jerslm. j k e yin-in t a m jde nn in ni y? 3 J s w a r ngb t dr
nwj ngl Yhw. 41 ni y s fi nu m r lti sr by s wn t dr nwj r p: b
a r t b lra r, k s fi w oy w ; 5 k s fi ad y d e lr. A w ni w oy, a
s fi ad y d e lr. 42 ngl Yhw dde lti w fn un p: Kys, mi ti m e r kr
lra r. 6 Lyn n ni ngl Yhw kde fn J by p: 7 By ni Yhw gb Ogun w.
B w b rn n n mi, t s pa ln mi m, w y kso il mi, w y tj gb il mi,
mi y s j k w d rn wn t dr nhn-n. 91 Ntor wo kta t mo gb kal nwj
J, oj mje s ni b lra kta kan oo y; mi fnrami ni y fn kl r, f Yhw
gb Ogun.
WIWA EKA NAA
8 Ntor n fetsl, J olr lf, w ti wn lgb r, t jk nwj r ntor yin
2
j m pr rere; kys i mi y gb rn mi ka dde, 9 mi y s m kr n j
kan oo. 10 N j n f Yhw gb Ogun yin y pe ara yn sb gb jr ti
sb igi pt.
4
RAN KARN-N: P TP TI WN IGI LF
ngl t b mi sr pad w j mi b ni t a j lti in orun fnfn. 2 w fn mi p: K ni w
r? Mo dhn p: Mo wye, mo s r igi ftl onwr kan pl wo r lr r; tp mje ni b
lr igi ftl n pl nu mje fn tp mje n. 3 Lba r ni wn igi lf w, kan ltn-n
ti kan ls r. 4 Mo fi nu mi sr p: K ni tum ohun wny, Olwa mi? 5 ngl t b mi
1
sr d mi lhn p: w k m ohun t nkan wny js? Mo w p: Rr, Olwa mi. 6
2
Ngb n ni d mi lhn by p 10 wn mje e n dr fn oj mje Yhw t l kr
gbogbo ay. 11 Ngb n ni mo fi nu m r lti w fn un p: K ni tum wn igi lf mj
ltn-n ti ls igi ftl n? 12 (Mo tn sr w fn un p: K ni tum ka mje t fi rr fn
tp n lti ih wr a n?) 13 d mi lhn p: w k m tum ohun wny? Mo w p:
Rr, Olwa mi. 14 w p: Wn j ni rr mj t wn dr nwj Olwa gbogbo
2
gby. 6 y ni r Yhw npa Srbbl: k e npa agbra tb pl ip b k e npa m
mi ni Yhw gb Ogun w. 7 K ni w js, k l? Di ptl nwj Srbbl! un y fa
kuta y lti tnt or r ngb t kgbe p: O kre, o kre fn un! 8 r Yhw d s et gb
mi by p: 9 w Serbbl ti e pil tmpl y: w r ni y s par r. (yin y s m p
1
Yhw gb Ogun ni rn mi s yn). 10 Ntor ta n j gan ohun kker jl n j n? Wn
y lti r yn kta lw Srbbl.
5
RAN KF: W T F
Mo tn gbj sk, mo s r ran kan t l by: w kan f. ngl t b mi sr w fn mi
p: K ni w r? Mo dhn p: Mo r w kan t f; ggn r j ogun gbnw, b r j gbw
mw. 3 Lyn n ni w fn mi p: y ni gn t bor gbogbo orl-d n. Ntor gbogbo
ol ni a l kr nhn-n gg b ti w, ti gbogbo nyn t bra k n ork mi ni a l
kr nhn-n gg b ti w. 4 mi y t u sl f Yhw gb Ogun lti wl ol ti il
ni t fi ork mi bra k, k s gba rn il r lti j run pl wn igi j ti kta il r.
RAN KEJE:
OBNRIN T W NN WN
5 ngl t b mi sr b swj lti w fun mi p: Gb oj sk, k w s wo
ohun t b y. 6 Mo s w p: K ni? w p: wn t b. tn w p:
wn ni, n gbogbo orl -d n. 7 S kys i t wo j kan dde, mo s r
obnrin kan lrn wn n. 8 w p: Ibi n yn. s t s rn wn
n, s ki wn oj n b nu r. 9 Mo gbj sk lti r ran kan. Obnrin mj
s farahn. Aff f n y ap wn; wn n y ap b y k; wn gb wn n lrn
ay un run. 10 Ngb n ni mo w fn ngl t b mi sr p: Nbo ni wn y gb
wn n l? 11 d mi lhn p: Mo f l k tmpl kan fn un n il nr, ti lti e jk
t a gb e kal l lr.
6
RAN KJ: WN K OGUN
Mo tn gbj sk, s kys i: k ogun mj jde lrn k mj, k mj n j k
id. 2 wn in pupa ni fa k ogun kn; ngb t wn in dd fa k ogun
kej; 3 wn n funfun fa k ogun kta; wn in alw ppn (algbra) fn
k ogun krin. 4 Mo fi nu m r lti w fn ngl t b mi sr p: K ni tum
ohun wny, Olwa mi? 5 ngl n fs fn mi p: wn y l s orgun mrin
aff oj run lyn gb t wn ti dr nwj Olwa gbogbo gby. 6 Awn lin
pupa l s il Il wr; wn in dd l s il rw; wn in a lw ppn
l s il gs. 7 Wn l tiptip l farabal lti la or il ay j. w fn wn
p: l la il ay j. Wn s la il ay j. 8 p m lti w fn mi p: W , wn
t l s il riw y m m Yhw skal sr il rw. 15 w n t w lkr
y pad w tn ibi mm Yhw k. (yin y s m p Yhw ni rn mi s yn).
(y y wy b yin b fetsl dradra s ohn Yhw lrun yn.) 9 r Yhw
s d s et gb mi by p: 10 w y twgba r r gbkn lti Held .
Tbj ti ti Jdy, k w s l sd Js m Sefn, t w lti Babyln 11 k
w m fdk ti wr lti e ad kan lti fi d or J m Yehosdk, olr
lf. 12 K w s w fn un by p: By ni Yhw gb Ogun w; kys
knrin kan t p n ka; nbi t w ni ohun kan y ti h (un y tn ibi mm
Yhw k.) 13 un ni y tn ibi mm Yhw k, un ni y w wn m oy
ba. Oun y gnw b ba lr t r. lf kan y s w lp tn r. lf
pp y s w lr n wn mjj. 14 Ad n y w fn Held, Tobj ti
Jdy, ti fn Jo m efny, fn rnt olgo nbi mm Yhw.
7
NPA W
N dn krin ba Drs, (r Yhw d s et gb Sekar) n j krin o ksn-n, (o
Kislf), 2 Btl rn arsr pl wn nyn r lti tr oj rere Yhw, 3 ti lti w fn wn
lf tmpl Yhw gb Ogun pl wn wl r p: e k n sunkn n o karn-n pl
w gg b mo ti e fn plp dn syn? 4 Ngb n ni r Yhw gb Ogun d s et
gb mi by p: 5 W fn gbogbo wn nyn il n ti fn wn lf p: Ngb t yin b ti
gbw t yin s sunkn n o karn-n ti o keje fn drinf mi ni fi lpo w yn? 6
Ngb t yin s j, t mu, j k e yin ni olj ti olmu n, 7 j k m r Yhw t a
kde lti nu wn wl tynw ngb t gb n Jerslm n lf, ti wn l yk r,
ngb t Ngb ti Il-Od kn fn nyn. 8 (r Yhw d s et gb Sakar p: 9 By ni
Yhw gb Ogun w.) w p: K e dodo, k s n oj n s nkej yn. 10 m e fi
ay ni op lra ti m alni bb pl jj ti tlk, k m e ron ibi nn kn yn s ara
yn. 11 gbn wn k fetsl, wn s sn jk olr kunkun; wn et ddi algbrn; 12 kn
wn le b kuta k wn m e gb ln ti r t Yhw gb Ogun fi rn - npa m r - lti
nu wn wl tynw. Ngb n ni bn l dde lti d Yhw gb Ogun. 13 s e
b un ti kgbe, t wn n k s fs, (bkan n ni wn y ti kgbe t mi k
s n dhn, ni Yhw gb Ogun w). 14 fn wn kkiri orl -d gbogbo t
wn k m; t fi j p il n di ahoro lyn wn: t k s ni t l, t b. s il
adn di il ahoro!
8
GBL MSS FN J IWJ
r Yhw gb Ogun w by p:
2 By ni Yhw gb Ogun w.
mi ni jow gbgbn fn Sn
ti bn gbgbn fn nfn r.
3 By ni Yhw gb Ogun w.
mi y pad s Sn,
mi f gb lrn Jerslm.
A ma pe Jerslm n l dodo,
ti k Yhw gb Ogun n k mm.
4 By ni Yhw gb Ogun w.
wn argb lknrin lbnrin y tn
jk n oj-de Jerslm;
olk lk wn y m p til r
dn, ntor p j or wn.
5 gboro l y kn fn mdknrin
ti mdbnrin t wn y ma er n oj-de.
6 By ni Yhw gb Ogun w.
B b db i yanu lj yk wn
nyn y (n j n),
j y j b lj mi?
f Yhw gb Ogun.
7 By ni Yhw gb Ogun w.
Kys i t mo gba wn nyn mi l
lti il l-orn, ti lti il w-orn.
8 mi y k wn pad
lti m wn gb lrn Jerslm,
wn y ma e nyn mi,
mi y s ma j lrun wn,
nn tt ti dodo.
9 By ni Yhw gb Ogun w. K m w yn le, yin t b gb r y n j n lti nu
wn wl t wn f f, lti j t a fi pil tmpl ll, tmpl Yhw gb Ogun, lti tn ibi
mm k. 10 Ntor wj wn j n, a k sanw i wn nyn, t a k s nn ow i
ran sn; k s rrn fn i e ntor t; m m gbogbo nyn kj j s ara wn.
11 gbn nsisy, mi k e b ttij s yk wn nyn y, f Yhw gb Ogun.
12 Ntor mi y tan lf kkiri, gb jr y so so r, il y m so r jde, oj run
y s sr, mi y fi gbogbo y fn yk wn nyn y. 13 Gg b ti j gn lrn wn
orl-d, yin il Jd ti il srl, bkan n ni mi y gb yn l lti di bkn. m e br,
k m w yn le!
14 Ntor by ni Yhw gb Ogun w. B mo ti pinnu lti fi ibi b yn ngb t wn bb yn b
m nn j - ni Yhw gb Ogun w t mi k s mkn kr, 15 bkan n, w m lti e
ohun mrn n j y, lti e rere fn Jerslm, ti fn il Jd. m e br!
16 wo ohun t y k e: K ma s dodo lrn ara yn; k ma e tt t y fa
lf n ibod yn; 17 m e ron ibi n kn yn s ara yn; m e f bra k. Ntor
gbogbo y ni mo krira, f Yhw.
DHN LR W
18 r Yhw gb Ogun d s et gb mi by p: 19 By ni Yhw gb Ogun w. w o
krin, w o karn-n, w o keje, ti ti o kw y di j ay, j dn, j gbdn
fn il Jd. gbn k f dodo ti lf!
GBL MSS J IWJ
20 By ni Yhw gb Ogun w. wn nyn y tn w, ti wn olgb l l. 21 wn ar
l kan y l s l kej lti w p: j k l bb fn oj rere Yhw, k a s w Yhw gb
Ogun; mi y l sb n tmi. 22 p nyn ti p orl-d algbra y w lti w Yhw
gb Ogun n Jerslm lti br oj rere Yhw. 23 By ni Yhw gb Ogun w. N j
n, nyn mw lti gbogbo d ti gbogbo orl-d y m J kan n et a r b wn ti
w p: wa f b yn l ntor p a ti gb p lrun b pl yn.
AP KEJ
9
f.
AY TITUN
Yhw ti la il Hdrk j,
Dmsk s ni ibgb r;
ntor ti Yhw ni wn l Arm
ti gbogbo y srl.
2 Hmt bkan n t b lb r,
(Tr), ti Sdn,
lyn gbogbo gbn l r.
Tr ti k il oldi algbra,
ti k fdk j b yanrn
ti wr b erp gboro.
4 un y t agbra r r sn kun,
un fnrar y jn.
5 Ngb t Akln b r i y br,
Gs y gbn rr pl gbogbo ara r,
bkan n ni Ekrn ngb t rt
r b k; ba y par n Gs,
k n s olgb n Akln,
6 gbn m l y ma gb n Add!
mi y pa gbraga Filistn run,
7 mi y gba j r kr lnu r,
ti ohun rra r kr lnu r.
un n y di yk fn lrun wa,
y s db dl kan n Jd:
Ekrn y db ar Jbs kan!
8 mi y kal lb il mi b ol
t wn ol;
apanilra k n gba ib kj m,
ntor mi ti bojwo ro r nsisy.
MS
9 F gbogbo agbra r y, omidan Sn!
Kgbe ay, wnd Jerslm!
Wo ba r t b ld r:
oldodo ti olgun ni,
onrl t gun or ktkt,
lr m ktkt.
10 un y fi pin s k ogun Efrm
ti s wn in Jerslm;

run ogun y par.


un y kde lf fn wn orl-d,
jba r y w lti kun d kun,
lti Od o n tt d pin ay.
DPAD SRL
11 Ntor j mjm r,
mi y d wn gbkn r pad
lti in ih il, (nbi t k s omi)
12 wn lwn t dr y pad sd r, omidan Sn,
mi y san n n lpo mj fn j gbkn r.
13 Ntor mo ti t run mi: yn ni Jd,
mo ti fi Efrm e f r.
mi y r wn m r dde Sn,
(lti b wn m r j, Jfn),
mi y s di id akgun.
14 (Olwa) Yhw farahn lr wn.
f r y dde b mnmn,
Yhw y fn ip,
y s w pl ariwo lti Gs.
15 Yhw (gb Ogun) y db b wn!
Wn y fi s t wn kuta knnknn ml,
wn y mu j b t,
wn y mu y b wn wo pp.
16 Yhw lrun wn y gb wn l n j n;
un y k wn nyn r j b agbo ran,
(gg b kuta t dn lra ad) lr il r.
17 H! B y ti dra t!
B y ti lw t!
k y m wn d gbr,
t y s m wn wnd dn.
10
DODO S YHW
K br j lw Yhw
ngb t j b f r.
Yhw ni d r t s rj;
fi onj fn nyn
ti ewko fn ranko.
2 Ntor p wn r il r asn,
t wn arran rran k,
t wn s r l k, t wn s pur,
wn ni nyn t n b agbo ran,
wn n ntor p wn k n ol.
GBL TI PAD SRL
3 bn mi gbn s wn ol gntn,
mi y b wn bk w.
B ni Yhw (gb Ogun) y b agbo gntn w,
(Il Jd) un y s di in ll r (lj ogun).
4 kuta t gb il r ti igi j r y ti in r jde.
Gbogbo wn jy y ti in r jde.
5 Gbogbo wn y db akgun
t fi s t rf gboro (lj ogun);
wn y jagun ntor Yhw b pl wn;
wn t jagun lr n y dm.
6 mi y s m il Jd lgbra,
mi y s il Jsf di agun.
mi y tn gb wn kal ntor mi n fn wn.
Wn y db ni p mi k k wn
sl r (ntor mi ni Yhw lrun
wn, mi y s gb b wn).
7 Efrm y db akgun,
kn wn y y b pl t,
wn m wn y ma wye pl
ay, kn wn y y nn Yhw.
8 mi y sf lti k wn j:
(ntor mo ti r wn pad!)
Wn y p jj b wn ti p tl.
9 Mo ti gbn wn srn wn nyn,
gbn wn y rnt mi lti kr
(wn y k wn m wn t y pad).
10 mi y m wn pad lti il gpt,
mi y k wn j lti il sr,
mi y wn il Gld
(ti Lbnn) yn k s t fn wn.
11 Wn y gba oj kun gpt kj
(wn y s lu omi kun n),
gbogbo ib od Nl ni y gb.
gbraga sr y ll,
p r y s kr n gpt.
12 Yhw y s j agbra wn,
wn y s go n ork r,
f Yhw.

11
Lbnn, lkn ibod r
k in j wn igi kdr r,
2 (yin igi sprs, ma gbin,
ntor igi kdr ti ub,
ntor wn algbra ti gb).
K yin rk Bn ma gbin,
ntor igb t a k l d ti ub.
3 A gb m dn wn ol gntn,
pp j ran wn ti gb,
a gb bb ramram wn knn:
l od Jrdn ti gb.
WN OL GNTN MJ
4 By ni Yhw ti w fn mi: B wn gntn t a pa j, 5 k wn olw-or wn pa wn j
ls gbsan, npa y t wn t t wn w p: bkn ni fn Yhw: mo ti di lr! t wn
ol gntn l ls oj n. 6 (Ntor mi k f tj wn ary m, f Yhw. gbn
mi y fi olk lk l w mnkej r ti ba r. Wn y pa il ay run, mi k s n gb
wn lw wn). 7 Ngb n ni mo br s b wn gntn y t a pa j fn wn olw-or
wn. Mo m p mj dn: mo pe kn ni Oore, ti kej n dpkan. Ngb n ni mo br
s b wn gntn n. 8 mi k wn ol gntn mta nn o kan, gbn wn
gntn n br s s mi, wn n s krira mi. 9 Ngb n ni mo w p: mi k n tj
gntn m! y w k! y w sn! K wn ranko yk n pa ara wn j! 10 Ngb
n ni mo m p mi Oore t mo s lti ba mjm t Yhw b wn nyn r d j.
11 Ngb n ni e, n j n, wn olw-or ran t wn w m r i p r Yhw ni y,
12 ngb n ni mo w fn wn p: B yn b dra lj yn, sanw i mi fn mi, b b k, fi
sl. Wn s wn ow i mi, gbn ow fdk. 13 gbn Yhw w fn mi p: K o sn
pt ra, iye t wn k m s n yn. Mo s gba gbn ow fdk n, mo s sn pt
ura tmpl Yhw. 14 Lyn n ni mo p kej dpkan - lti ba rp t b lrn
Jd ti srl j.
15 Yhw s w fn mi p: Nsisy, m ohun l ol gntn t k nlr, 16 ntor mi y
gb ol gntn kan t k nlr dde n il y, ni t k n bkt fn gntn t sn, t k s
n w y t ko l, t k s n di gb y t gba gb, t k s n ran alr wn lw;
gbn un y ma j wn ran lr wn, t y s ma y wn eknn wn.
17 gb ni fn ol gntn bbur
t fi agbo gntn sl!
K id b lp, k w lj tn,
k ap r r ptpt,
k oj tn r s f ptpt!
12
GBL TI TNE JERSLM
f. r Yhw lr srl f Yhw, ni t tj snm, t fi d ay sl, t s fi m
sn nyn.
2 Kys i t mi f s Jerslm di ife t fi t pa-ni fn gbogbo wn nyn yk3 N j
n, mi y s Jerslm di kta l t ro gb sk fn gbogbo wn nyn; wn t b
f gb e sk y gba gb bbur. (Gbogbo orl-d ay y parap lti ld s i). 4 N j n
f Yhw mi y fi dm pa gbogbo in; mi y fi wr e wn ln wn.
(gbn mi y la il Jd lj). mi y s f oj gbogbo in wn nyn. 5 Ngb n ni
wn y Jd y w nn kn wn p: Agbra wn ar Jerslm b nn Yhw lrun
wn. 6 N j n, mi y s wn y Jd di yin-in t j lrn igi in, b g t j
lrn rw; wn y s j wn nyn yk ltn-n, ls, b ni Jerslm y fi pad s
ip r. 7 Yhw y kk gba wn g Jd l, k gbraga il Dfd ti ti ar Jerslm n
m e pa Jd lra. 8 N j n, Yhw y rgb wn ar Jerslm; ni t f ub n j
n y db Dfd, il Dfd y db lrun (b ngl Yhw t j wn).
9 N j n, mi y br s pa gbogbo orl-d run, t wn y ld s Jerslm. 10
gbn mi y da m in rere ti dr sr il Dfd ti sr ar Jerslm n. Wn y wo
ni t wn gn n k; wn y sunkn l e lr, b a ti sunkn lr m kan oo, a s dr l
e lr b a ti dr lr kb. 11 N j n, a gb kn kkor kan n Jerslm b kn
Hdd-Rmn, n fonfoj Mgd. 12 Il n y fo, lti y d y.
y Dfd lt,
pl wn obnrin lt;
y il Ntn lt,
pl wn obnrin lt;
13 y il Lf lt,
pl wn obnrin lt;
y il m lt,
pl wn obnrin lt.
14 Gbogbo wn y yk,
lti y kan d kej,
pl wn obnrin wn ltt.
13
N j n, orsun kan y sun jde fn il Dfd ti fn gbogbo wn ar Jerslm ntor
ti m. 2 N j n f Yhw (gb Ogun) mi y m wn wl ti m m
kr n il n. 3 B n kni b f f f, y ti bb r t b i y w p: K y k w w
ly ntor ir ni w pa n ork Yhw! Ngb t b f f, y ti bb r t b i y p
. 4 N j n, gbogbo wl ni oj y t fn rran wn: wn k n w a onrun m pl f
lti pur, 5 gbn olk lk y w p mi k e wl! gb ni m: il ni mo k lti gb we
mi. 6 B n kan b s w fn un p: K ni fa egb t w lra r? un y dhn p: gb t
mo gb lti w wn r mi ni.
KDE ID: WN NYN TITUN
7 Id, sj, s ol gntn mi,
ti s mnkj mi,
f Yhw gb Ogun.
Mo f pa ol gntn
k agbo gntn b l tk.
mi y s gb w lu wn alr.
8 Y l n gbogbo agbgb y
- f Yhw
- t dmj nn mta y gb,
t a fi dmta yk sl.
9 mi y fi in s dmta y:
mi y w m b a ti w fdk m,
mi y w n b a ti w wr n.
un y k pe Ork mi,
mi y s d a lhn;
mi y w p: nyn mi ni!
un y w p: Yhw ni lrun mi!
14
J KYN: L JERSLM
Kys t j kan b fn Yhw t a pn kgun lrn r. 2 Yhw y k gbogbo orl-d
j s Jerslm fn ogun. A gun l n, a k r nn wn il, a s ba wn obnrin j.
daj l n y di r gbkn; gbn a k n m yk ar l n kr. 3 Ngb n ni
Yhw y b s oj ogun, y b wn orl-d n j, b ti j lj ogun. 4 un y gb s
r l or k Olf n j n, y t kj s Jerslm lp l-moy. k lf y l s mj lti
ap l-orn s w-orn, t y fi fonfoj l kan srn: daj k n y f s ap rw,
kej y f s gs. 5 fonfoj Hnm y kn lti G tt d Jsl; j il y l lti dn b
j s ba Jd. ba Yhw lrun r y w pl wn nyn mm r.
6 N j n k n s tt tb ynyn m. 7 j y b-ni lra mu Yhw m ! k n s
p j parad fn ru m. A rran kedere n al. 8 N j n, omi y y sun jde n
Jerslm, ap kan s kun l-orn, ap kej s kun w-orn; wn y ma n ngb
rn b gb j. 9 Yhw y s jba lr gbogbo gby. N j n Yhw y d nkan w.
Ork r y s d nkan w. 10 Gbogbo il y di il ttj lti Gb tt d Rmn ti Ngb. A
s gb Jerslm ga b ti w n ip r; lti bod Bnjmn, tt kan ibi bod Kn, yn ni tt d
bod Orgun, ti lti il Hnnl tt d il t ba. 11 A t ib d. K n s ohun
t m, gbn a ma gb n Jerslm n lf.
12 rn t Yhw y fifn wn t ba Jerslm j ni y: ara wn y k b wn ti dr lr
s wn sbsb, oj wn y k n agbr wn; ahn wn y k n nu wn. 15 Bkan n ni
rn wn n, ti bka, t rknm ti ti ktkt ti ti gbogbo wn ranko t b n il n.
13 Yhw y drb wn n j n: olk lk y m w n kej r dn, wn y s ma lu
ara wn. 14 Jd y j n Jerslm bkan n. wn ohun r gbogbo orl-d yk ni a
kj: n wr, fdk, ti a lplp.
16 wn t b br lrn gbogbo orl-d n, t wn b Jerslm j, y ma gk l
lddn lti jb nwj Yhw ba Yhw gb Ogun ti lti e ry dn pg. 17 wn
dl ay t k b gk l s Jerslm lti jb nwj Yhw gb Ogun k n r j. 18 B
dl gpt k b gk w, y r rn t Yhw fi lu wn orl-d t k gk w e ry dn
pg. 19 y ni jy gpt ti ti gbogbo orl-d t k gk w e ry dn pg.
20 N j n, aworo in y n kl y: Ohun mm ti Yhw, wn asn in tmpl
Yhw y db ago t jb nwj pp. 21 Gbogbo asn Jerslm ti ti Jd y di
ohun mm ti Yhw gb Ogun; gbogbo wn t b f rb y w gb wn lti fi wn e onj;
k n s onw m n tmpl Yhw gb Ogun n j n.
W WL MLK
1
f.
r Yhw s srl lti nu Mlk.
F YHW S SRL
2 mi ti f ! Ni Yhw w. Sbsb w w p: Bwo ni w ti f wa? j s k e arknrin
Jkb? Mo s f Jkb, 3 ngb t mo krira s. Mo s wn l r di ahoro ti pp jogn r
di al. 4 B Edm b w p: A ti pa w run, gbn wa y tn ahoro wa k, by ni Yhw
gb Ogun w: K wn ma tn un k, gbn mi y w o lul: a ma p n Il Aldra ti
wn nyn t Yhw bn s tt l. 5 Oj r y r i, w y s w p: Yhw tbi kj
gbgb srl!
WN LF
6 m bw fn bb r, rn br g r, b mi b j bb, w t y t s t s mi d
wy? B mi b j g, br fn mi d? Ni Yhw gb Ogun w fn yn, yin lf t gan
ork mi. gbn yin w p: Bwo ni a e gan ork r? 7 Ntor p yin gb onj m w sr
pp mi. s w p: Bwo ni a e s di m? Npa rr p: Ohun gn ni tbl Yhw. 8 Ngb
t b m ran afj w fn rb, j yn k bur? T s m amkn-n ti knrn wn w,
j yn k bur? L fi wn fn ajl yn: j in r y dn, j un y fi in rere gb ? ni
Yhw gb Ogun w. 9 Nsisy k ma b lrun k n fn wa (w yn ni y ti w), j
un y fi in rere gb yn? ni Yhw gb Ogun w. 10 Ta ni nn yn t b b mi tilkn k m
e tan in lr pp mi lsn? In mi k dn s yn, ni Yhw gb Ogun w. rb w yn k s
j twgb. 11 gbn lti l-orn tt d w-orn, ork mi tbi lrn wn orl-d, a
s rb trr nbi gbogbo s ork mi pl r mm, ntor ork mi tbi lrn wn orl-d!
ni Yhw gb Ogun w.
12 Ngb t yin b j b ti w p: tbl Olwa ti di elr, onj or r ti di m. 13 yin w
p: W b p n ti p t! yin s gn m, ni Yhw gb Ogun w. yin m ran t j w
pl y t s r d ti alrn, s f fi wn rb, j mi l twgb lw yn? ni Yhw gb
Ogun w. 14 gb ni fn ltn n t n ak ran nn agbo r t fi jj, t s fi ran albwn
rp r. Ntor ba l ni mi, ni Yhw gb Ogun w, Ork mi s kn fn r n gbogbo orl-
d.
2
Nsisy m kl fn yin lf. 2 B yin k b gb, k n l fi go fn ork mi, ni Yhw
gb Ogun w, mi y s rn gn sr yn, mi y s ggn n fn bkn yn. Mo s ti ggn-
n n. Ntor k s n kan lrn yn t fi y skn. 3 mi y ap yn, mi y s ta gb
ran s yn lj, y t fi e dn yin, mi y s gb yn n pl r. 4 yin y s m p mi ni
mo e kl y fn yn, k mjm mi m e w pl Lf m, ni Yhw gb Ogun w. 5 Mjm
mi t ti w pl r: mjm y ti lf, mo s fn un n mjm br ti wrr, s br mi,
s bl fn ork mi. 6 k ti tt b lnu r, k s dodo n t r; rn pl mi nn tt
ti dodo, m plp ibi l. 7 Ntor nu lf ni y k pa m m, t r k lti d r:
un ni rn Yhw gb Ogun. 8 gbn ti jnn s n n; ti m plp ub nn k,
ti ba mjm Lf j! ni Yhw gb Ogun w. 9 mi n s ti s yn di ni gn ti olr burk
fn gbogbo nyn, gg b yin k ti pa wn n mi m, t e ojsj nn dj yn.
DL GBYW TI KSL
10 j k e bb kan oo ni wa n? j k e lrun kan oo ni d wa? e t wa fi
e aldodo s ara wa, b a ti ba mjm wn bb wa j? 11 Jd ti t: a ti e ohun rra
n srl ti n Jerslm. Ntor Jd ti ba ibi mm j, y t wn fn Yhw. 12 ni t e
b - ni w j - k Yhw g e kr n g Jkb ti kr lrn wn t rb s Yhw
gb Ogun!
13 wo ohun kej t e. yin fi omij bo pp Yhw pl kn ti kdn ntor k lti
bojwo b yn fn twgb. 14 yin s w p k n d? - ntor Yhw j lr lrn r ti aya
gb we r t w e dodo s, ngb t j p un ni n kej r ti aya mjm r. 15 j
un k d wn n n kan oo t n ran ara ti m y? K ni n kan oo y w? ran t
lrun y fn un! ra fn y yn ngb n, k s bw fn aya gb we yn, k m e e
dodo nn gbyw. 16 Ntor mi krira ksl, ni Yhw lrun srl w, ti ni t e
ehn nn w dodo, ni Yhw gb Ogun w. K ra fn y yn ngb n, k m e
d dodo.
J YHW
17 ti m r yn s Yhw! w p: Bwo ni a e fi s Yhw? yn ni ngb t w p:
ni t b e ibi ni dra lj Yhw, n un ni dra j: tb ngb t b w p: lrun dodo
d wy?

3
Kys, mi y rn rn mi, lti tn n e swj mi. Ljij ni un y wn ibi mm. S wo
Olwa t yin w ti ngl mjm t yin f t b! ni Yhw gb Ogun w. 2 Ta n l
farada j ww r? Ta ni y dr inin ngb t b farahn? Ntor db in algbd ti b
algbf. 3 un y jk b algbd ti algbf lti e wnm. un y w wn m
Lf m b a ti w wr ti fdk m, wn y s di ni t rb s Yhw gg b ti y.
4 Ngb n ni r Jd ti ti Jerslm y j twgb fn Yhw b ti tij b wn j
ll. 5 mi y w b yn fn dj, mi y s j lr fn wn alf, wn pang ti
wn lr k, fn wn onrj nn ow i, fn wn op ti wn allb ti wn t k ka
t jj s - lbr mi - ni Yhw gb Ogun w.
DMW FN TMPL
6 B ni, mi Yhw k y pad. yin k s kr n e m Jkb! 7 - Lti gb ay wn
bb yn ni ti jnn s ln mi t k s pa wn m. pad sd mi, mi y s pad sd yn!
Ni Yhw gb Ogun w. - yin w p: Bwo ni k a e pad? - 8 j nyn l tan lrun? s
tn m! w p: Bwo ni a e tn ? Npa dmw ti fitr. 9 p ti m yn: ntor p tn
m, gbogbo orl-d yn. 10 m dmw ti r w n pp sn pt ra, k b l n
onj. K s dn mi w, ni Yhw gb Ogun w, b mi k b n run sl fn f kn yn,
ti bkn sr yn n kn rr, 11 ntor yn, mi y kl fn e ti tata k wn m e ba wn
so il yn j; k wn m e s gb jr yn di allso n oko yn, ni Yhw gb Ogun w.
12 Gbogbo orl-d ni y p yn n albkn fn, ntor yin y j il adn, ni Yhw gb
Ogun w.
GBGA OLDODO N J YHW
13 ti sr ll s mi, ni Yhw w. w p: K ni a s s ? 14 w p: K wl lti sin lrun,
k ni r p wa pa fin r m, t a s f nwj Yhw gb Ogun? 15 Nsisy, a ti d ibi t
a ti pe ongbraga n albkn fn; wn aebi n lswj, wn dn lrun w, wn s
br! 16 B ni wn t br Yhw w. gbn Yhw kys i, s gb: w ksl b
nwj r fn wn t br r, t wn s w b nwj r. 17 Wn y j ohun -n
tt fn mi n j t m ps, ni Yhw gb Ogun w. mi y n fn wn b
a ti n fn m t gb tmi. 18 Ngb n ni yin y tn r yt lrn
oldodo ti k, lrn ni t sin lrun ti ni t k sn n.
19 Ntor kys i, j b t jn b dr. Gbogbo wn ongberaga ti aebi y di
prpr; j t b y j wn nn in ni Yhw gb Ogun w t y fi j p k n s
gbgb tb ka fn wn. 20 gbn fn yin t br Ork mi, orn dodo y rn fn yn,
ti gbl pl w ml r; yin y f b m ml t l pp l j. 21 yin y fi s t
wn aebi ntor wn y di er lb s yn, n j t m ps, ni Yhw gb Ogun w.
FIKN
22 K rnt fin Ms rn mi, t mo fn n ln n Hrb, ti wn fin ti wn fn
gbogbo srl. 23 mi y rn wl lj s yn, k j mi t d, j l ti j br. 24 un y
fa kn wn bb s m wn, ti kn wn m s bb wn, k mi m b s il n di
ohun t.
HN-RERE LTI W MT

B TI GB WE JS
1
RAN JS
w ran Js Krst, m Dfd, m brhmu.
2 brhm b sk,
sk b Jkb,
Jkb b Jd ti wn arknrin r.
3 Jd b Frs ti Sr lti w Tmr,
Frs s b Hsrn,
Hsrn b rm.
4 rm b Aminadb,
Amindb s b Nsn,
Nsn b Slmn,
5 Slmn b Bs lti w Rhb,
Bs s b bd lti w Rt,
bd b Jss,
6 Jss s b ba Dfd.
Dfd b Slmn lti w yw r.
7 Slmn b Rhbm,
Rhbm s b bj,
bj b s,
8 s b Jhsft,
Jhsft s b Jrm,
Jrm b s,
9 s b Jtm,
Jtm b hs,
hs b Hesek,
10 Hesek b Mns,
Mns s b ms,
ms b Js,
11 Js b Jokon ti wn arknrin r,
ngb t a k wn m srl l s Bbln.
12 Lyn gb ti a k wn l s Bbln,
Jokon b Sltl,
Sltl s b Srbbl,
13 Srbbl b bd,
bd b Elikm,
Elikm s b sr,
14 sr b Sdk,
Sdk b km,
km s b ld,
15 ld b Elsr,
lsr b Mtn,
Mtn s b Jkb,
16 Jkb ni s b Jsf, k Mr,
t e y Js, ni t a p n Krst.
17 B ni gbogbo ran lti brhm tt d Dfd e j ran mrnl, ti lti Dfd tt di
gb kl gbkn s Bbln j rn mrnl, ti lti gb kl gbkn s
Bbln tt di gb Krst j ran mrnl.
A FI W WND B JS
18 By ni a e b Js Krst. Ngb t Mr, y r, di aya fsn fn Jsf, k wn t dp
ni ti lyn npa gbra m Mm; 19 gbn Jsf k r ntor p j oldodo ti p k f
dj ti Mr, pinnu lti k sl jj. 20 gbn b t ro y ni ngl Olwa y s i lj l,
s w p: Jsf, m Dfd, m e br lti gba Mr n aya r, ntor oyn t n j ti m
Mm; 21 un y b m kan, w y s pe ork r n Js, ntor un ni y gba wn nyn
r l kr nn wn. 22 Gbogbo ely l lti m r t Olwa s lti nu wl w p:
23 Kys i, wnd kan y lyn,
y s b mknrin kan,
a s ma pe ork r n mnl.
(tm r ni p, lrun b pl wa).
24 Ngb t Jsf j kr lj orun, e b ngl Olwa ti p fn un; gba yw r;
25 gbn un k m tt fi b mknrin kan; s pe ork r n Js.
2
WN BA AMYE MTA
Ngb t a b Js n Btlhm n y Jd, ngb ay Hrd ba, kys i, wn amye kan
ti h l-oorn w s Jrslm, 2 wn s br w p: Nbo ni ba wn J t a b
w? Ntor wa ti r rw r n ih l-oorn, wa s w lti forbal fn un.
3 Ngb t Hrd ba gb nkan wny, dm, ti gbogbo wn ar Jrslm pl r.
4 s pe gbogbo wn olr lf ti wn amfin j, s bi wn lr p: Nbo ni a gb b
Krst? 5 Wn s w fn un p: N Btlhm n y Jd, b a ti kw r lti w wl n w:
6 w Btlhm, il Jd,
w k e kker jl nn wn l ald Jd,
ntor lti in r
ni oly ptk kan y ti jde,
t y jba lr srl wn nyn mi.
7 Ngb n ni Hrd pe amye n s kk, s bi wn lsls kk gb t rw n hn
s wn. 8 s rn wn l s Btlhm, w p: l k s w m titun n n wr, ngb t
yin b s r i, pad w s fn mi, k mi n l w forbal fn un. 9 Ngb t wn gb r ba
y tn, wn l; s kys i, rw t wn r lti h l-orn l j wn tt fi dr lk ibi t
m titun n w. 10 Ngb t wn s r rw n wn y ay ll; 11 wn s w il n, wn
s r m titun n pl y r, wn wl, wn s forbal fn un. Lyn n ni wn t r wn, wn
s ta lr wr, trr ti ji. 12 B a s ti kl fn wn lj l p k wn m e pad t Hrd
l m, wn gba n mrn l s l wn.
SL L S GPT TI PARUN WN M WW
13 Ngb t wn ti l tn, s w t ngl Olwa kan y s Jsf lj l, s w fn un p:
Dde, m m n ti y r k o s s l s gpt, k o s dr nb tt mi y fi s fn ; ntor
Hrd w m n lti p run. 14 Jsf dde, s m m n ti y r n ru, s kj l
s gpt, 15 s dr nb tt dgb t Hrd fi k. Ely fi r t Olwa s lti nu wl :
Lti gpt ni mo ti pe m mi w.
16 Hrd bn ngb t r i p wn amye n ti gba yn un l, ngb n ni pa gbogbo
wn md-knrin lti m j kan tt d m dn mj n Btlhm ti n gbgb r.
17 Ngb n ni r wl Jerem :
18 A gb ohn kan n Rm,
ohn kn kkor t k:
Rl ni sunkn ntor wn m r,
t k s gba tn, ntor wn ti e als.
DL JSF PAD S NSRT
19 Ngb t Hrd k, s w , ngl Olwa kan y s Jsf lj l n gpt, t s w fn
un p: 20 Dde, k o m m n ti y r, k o s l s il srl, ntor wn t w m m
n ti k. 21 dde, s m m n ti y r, s pad l s srl. 22 gbn ngb t gb
p Arkilus jba lr Jd dp bb r, t a s kl fn un lj l, pad l s gbgb Gll.
23 s l gb n l t a p n Nsrt, k r t wl n s l p:
A ma p n ni Nsrn.
3
WS JHN ONBATIS
Jhn Onbatis ws nn ij Jd w p: 2 ronpwd ntor jba lrun k s dd.
3 Ntor ni n n y t wl s sr npa r ngb t w p:
Ohn ni kn k nn gb:
tn n Olwa e, m ipa r gn.
4 N kk y Jhn w a ti a fi irun rknm hun, s fi aw e gbn; k s j onj
mrn ju e ti oyin gn l. 5 Ngb n ni gbogbo wn ar Jd ti gbogbo gbgb
Jrdn t l. 6 Wn s gba wr n w r n od Jrdn b wn ti jw wn.
7 gbn ngb t r plp wn m gb Faris ti wn Sadus t b w fn wr, w
fn wn p: yin m ej paraml, ta ni s fn yn lti s kr nn bn t b? 8 so so t
y fn rnpwd, 9 k m s e r nn ara yn p: Aw n brhm fn baba. Ntor mo
s fn yn, lrun l y m jde lti in kta wny fn brhm. 10 Wy a ti kk fi k l
gbngb igi; ntor n gbogbo igi t k b so so rere ni a g lul t a s s sn in. 11 Emi fi
omi e wr fn yn fn rnpwd, gbn ni t b lyn mi tbi j m l, emi k t ni t t
okn bt r; un ni y fi m Mm ti in e wr fn yn. 12 t r b n w r, y s f
k t pa m tt, y s k k in r j sn ab, gbn y fi in lek j p wn.
BATISI JS
13 Js w lti Gll l s od Jrdn ld Jhn lti gba wr lw r. 14 Jhn f d a
dr, s w p: mi ni t s lti gba wr lw r, w e w sd mi? 15 gbn Js d a
lhn p: J k r b nsisy ntor p by ni y k a m w dodo . Ngb n ni gb
fn un.
16 Ngb t Js gba wr tn, n kt t kr nn omi n, s w , oj run sl, a s r
m lrun t skal b db l e lr. 17 S w , ohn kan lti run w p: y ni ynf
m mi ni t in mi dn s gidigidi.
4
DNW NN GB
m s m Js l sn ahoro al nbi t ti dn an w. 2 s gbw fn ogj sn ti
ogj ru.Lyn y ebi pa . 3 Ondw n s w sd r t w p: B w b e m
lrun, p fn kta wny k wn di brd. 4 gbn Js dhn p: A ti k sl p,
onj nkan k l fn nyn n y,
b k e npa gbogbo r
t ti nu lrun jde.
5 Lyn n ni m u l s l mm n, s m u l s tnt k tmpl. 6 s s fn un
p: B w b e m lrun, b sl; ntor a ti k sl p:
un y fi wn ngl r tj r, k w m ba fi s r gbn kta.
7 Js w fn un p: A tn k sl p:
Iw k gbd dn Olwa lrun r w.
8 n tn m u l sr k gga kan, s fi gbogbo jba ay ti go r hn n; 9 s s fn
un p: Gbogbo wny ni emi y fn b w b wl lti fi b fn mi. 10 Ngb n ni Js s
fn un p: Kr ld mi, w . Ntor a ti k sl p:
K w sin Olwa lrun r,
un nkan oo ni w n lti fi b fn.
11 Ngb n ni fi sl l, s w , awn ngl w lti e rn fn un.
JS PAD S GLL
12 Ngb t Js gb p a ti m Jhn, yra l s Gll;13 b ti fi Nsrt sl l jok s
Kaprnm lb kun, n il Sbln ti Nftl. 14 K ohun t wl s s l e p:
15 Il Sbln ti Nftl ni n kun,
lyn Jrdn, Gll wn orl-d;
16 wn t jk n knkn ti r ml l,
ml ti d fn wn t jk lb jji ik.
17 Lti gb yn ni Js br s ws w p: ron pwd ntor jba run k s dd.
A PE WN M YN MRIN KK
18 B ti l n et kun Gll, r arknrin mj, Smn t a p n Ptr ti ndr
arknrin r, t wn d wn wn sn kun, ntor apja ni wn. 19 s w fn wn p: tl
mi, mi y s s yn di apja nyn. 20 Ls kan n ni wn fi wn wn sl t wn s tl e.
21 B s ti l lti ib ni r arknrin mj: Jkb m Sbd ti Jhn arknrin r, wn
mjej ld bb wn, t wn t wn wn e. 22 s p wn. Lj kan n ni wn fi k n
pl bb wn sl, t wn s tl e.
JS K-NI PL WSN
23 Js s rn kkiri Gll, t k-ni n il sn wn, s ws hn Rere jba, s wo
gbogbo sn ti rn lra wn nyn sn.
24 Ntor n ni kk r kn jk-jd Sr. Wn gb gbogbo wn t n orr run t wn
s jrora w sd r; wn t gn, wn aswn, wn ar. s wo gbogbo wn sn.
25 Ogunlg wn t tl e w lti Gll, lti l ka-Mw n, lti Jrslm ti Jd, ti
lti yn od Jrdn.
5
WN W RERE T FN-NI N BKN
Ngb t Js r agbo wn nyn, gk l, ngb t jk, wn m yn r t w. 2
s la nu r lti k wn w p:
3 Albkn fn ni wn t n m,
ntor tiwn ni jba run.
4 Albkn fn ni wn onrl,
ntor wn y jogun il.
5 Albkn fn ni wn t sunkn,
ntor a t wn nn.
6 Albkn fn ni wn t ebi pa,
t ngb dodo gb,
ntor a t wn lrn.
7 Albkn fn ni wn aln,
ntor wn y r n gb.
8 Albkn fn ni wn lkn mm,
ntor wn y r lrun.
9 Albkn fn ni wn onlj,
ntor m lrun ni a ma p wn.
10 Albkn fn ni wn t jy ntor dodo,
ntor tiwn ni jba run.
11 Albkn fn ni yin ngb t wn nyn b gn yn, t wn s j yn ny, t wn s sr
bbur s yn lt ntor mi. 12 y k in yn s dn ntor r yn p gidi n run. Ntor b n
ni a ti fyj wn wl wj yn.
IY AY TI ML AY
13 Js w fn wn m yn r p: yin ni iy ay gbn b iy b di bu bwo ni y e
dn? K dra fn ohun khun m b k e p k a d n, k wn nyn s fi s t ml.
14 yin ni ml ay, l t w lr k k l farapam. 15 B ni wn nyn k tan tp k
wn fi sb wn, gbn or igi tp ni a gbe l lti fi ml fn wn t w nn il.
16 j k ml yn tn b nwj wn nyn k wn ba l r i rere yn k wn s fi b fi go
fn Bb yn t b n run.
JS W M WN FIN TIJ
17 m e r p mi w pa fin ti wn Wl r. mi k w lti pa wn r, gbn lti m i
wn p: 18 Lt ni mo s fn yn, tt ay un run y fi par, y kker kan k n par
kr nn fin tt dgb t ohun t w fn y fi . 19 Ntor n ni kni t b r ely t
kr j nn ln wny t s fi k lmrn lti e b, un ni a k s ni kker jl nn
jba run; gbn ni t b pa wn m, t s k wn, un ni a k s ni l n jba run.
W RERE FIN TITUN GA JU TI TIJ
20 Ntor n ni mo fn yn, b w rere yn k b jinl ju ti wn amfin ti wn Faris,
yin k n w jba run.
21 yn ti gb t a s fn wn baba wa p: w k gbd pa nyn, b ni kan b s pa nyn
y jj fn un n il dj. 22 gbn mi s fn yn, ni kni t b bn s arknrin r y
jj fn un n il j; b ni kan b s pe arknrin r n alkr, y jj fn un nwj wn
gbm Snhdrn; b ni kan b s p n ni t, y dhn fn un n run pd. 23 Ntor
n, b w b m r r w sr pp t o s rnt p arknrin r r i p w un, fi r r sl
nwj pp nb, 24 k o s kk l lj t w lrn r ti arknrin r k o t pad w e
fitr r. 25 Tt par r pl ni t kj j s k t d il j, k m ba fi l w adj,
k adj m s fi l w lp lti j sn wn. 26 Lt ni mo s fn , w k n kr
nb tt w ma san kb t k.
27 yin ti gb b a ti w p: w k gbd e pang. 28 gbn mi s fn yn p, ni t
b fi oj gbr wo obnrin ti e pang pl r nn kn r. 29 B oj tn r b m d,
y jn; ntor y sn fn lati s l ap kan nn ara r n j p k a s gbogbo ara r sn
in run pd. 30 B w tn r b m d, g e jn, ntor y sn fn lati s l ap
kan nn ara r n j p k a s gbogbo ara r sn in run pd.
31 A s tl r p ni kni t b k yw r k fn un n w r ksl . 32 gbn mi
s fn yn: ni kni t b k yw r sl, b k e fn gbr, ti s di aw; ni kni t b
s f obnrin t a k sl ti e pang.
33 tn ti gb b a ti s fn wn bb wa p: w k gbd ba j r j, gbn w gbd m
j t o j fn Olwa . 34 gbn mi s fn yn, m e bra rr, b e pl
run, ntor t lrun ni, 35 tb pl il, ntor ohun ts r ni; tb pl Jrslm, ntor l
ba l ni. 36 m e fi or yn bra bkan n, ntor yin k l d s irun kan di funfun tb
dd. 37 gbn ohun t y k ma w ni: B ni, ngb t b j b ni, B k, ngb t b
j b k; ely t b ju yn l, d ni ibi i n ni ti w.
38 ti gb b a ti w p: oj fn oj, yn fn yn. 39 gbn mi s fn yn, m e b ni
bbur jjd. gbn b ni kni b gb n t tn fn un n kej bkan n. 40 B ni kn b
m l s il fin t s f gba bb r, fn un n agbd r pl.
41 B ni kni b p fn lti rin ml kan b a rin ml mj. 42 Fn ni kni t b
br, b ni kni b f y nkan lw r, m e kyn s i.
43 yn ti gb b a ti w p: k w frn nikj r, k w s krra t r, 44 gbn mi s
fn yn, f t r, k o s gbdr fn wn t j ny. 45 B ni yin y fi j m Baba yn t
b lrun, ntor j k orn r rn sr ni bbur ti ni rere, ti k j r r lr wn oltt
ti altt bkan n. 46 Ntor b b f ni t f yn, r wo ni t s yn nn r? b
wn wn agbow de e b pl, tb b k? 47 B b e p ar knrin yn
nkan ni yin k, ohun yt wo ni yin e? b wn kfr e b, tb b
k? 48 Ntor n, y k n w pp gg b Bb yn t b n run ti n w
pp.

6
E FITR R N KK
m e fi w mm yin e sehn nwj wn nyn; ntor k s r fn ehn ld Bb
yn t b n run.
2 Ntor n ngb t b ta wn nyn lr, m e fn ip nwj yn gg b wn
alehn n il-sn ti n gboro, k wn nyn ba l yn wn. tt ni m w fn yn, wn ti
gba r wn. 3 gbn ngb t w b ta nyn lr, m e j k w tn r m nkan t w
s r e, 4 k r r ba l w n kk, Bb r t r ohun t w n kk y fn n r
r.
DR KK
5 Ngb t b s gbdr, m e b wn e-kr-mi, ntor wn gbdn lti ma dr
gbdr n il-sn ati n orta n, k wn nyn ba l r wn. Lt ni mo s fn yn, wn ti
gba r wn. 6 gbn ngb t w b f gbdra, w yr r l, ti ilkn, k o s gbdr s
Bb r t w n kk ib, Bb r t r ohun kk y fn n r r.
B A T GBDR
7 Ngb t b gbdr, m e wj alry b wn kfr, ntor wn r p npa llo r
sdn pp, a fi b gb dr wn. 8 m e e b. Bb yn m ohun t yn f k t
br lw r. 9 Ntor n by ni k e ma gbdr:
Bb wa t b n run,
w ni fn ork r,
10 k jba r d,
f tr ni k a e n ay b wn ti e n run. 11 Fn wa n onj j wa ln,
12 k o s dr wn gbs wa j w,
b a ti drji wn t j w n gbs.
13 M f w sn dnw,
gbn gb w kr lw ni Ibi.
14 B b fi e lmrn j wn, Bb yn t b n run y dr tiyn n j yn; 15 gbn
b k b drji wn lmrn, Bb yn k n dr e yn j yn bkan n.
W KK
16 Ngb t b gbw, m e fajro b wn alehn, ntor wn ba oj j k wn
nyn ba l ri p wn gbw. Lt ni mo w fn yn, wn ti gba r wn. 17 gbn ngb
t w b gbw, fi rr pa or r, k o s b oj r, 18 k wn nyn m e m p o
gbw, fi Bb r t b n kk; Baba r t s r ohun kk y fn n r r.
RA TT
19 m e k ra j fn ara yn nn ay, nbi t er ti kkr y ti b wn j, t wn ol
y wl lti k wn l. 20 gbn k k ra j fn ara yn n run, nbi ti er tb kkr k ti
l ba wn j, t ol k ti l k wn l. 21 Ntor nbi t ra r b w, ni kn r y w bkan n.
OJ NI TPA ARA
22 Oj ni tp ara. Ntor n b oj r b dra gbogbo ara r ni y kn fn ml. 23 gbn
b oj r b bur, gbogbo ara r ni y w n knkn, knkn biribiri ni y s j.
OW TI LRUN
24 K s ni t l e rn g mj; y krra kan k frn kj, tb k bl fn kn k
s gan kj. yin k l sin Aj ti lrun p.
GBRAL OLPS
25 d t mo fi s fn yn p k m e ynu npa ay yn ti ohun t ma j, tb npa ara yn
b ti ma r a b . Djdj ni ay nyn ju onj l, t ara s ju a bbora. 26 wo wn
y oj run. Wn k fn irgbn tb k wn k kr; sbsb Bb yn t b n run b
wn. Tb yin k nye lr j wn l? 27 j ni kan nn yn, fn gbogbo nyn r, l bu wn
kker kan s j ay r? 28 e t yin fi d ara yn lgara npa a? ron s wn dd t
h nn oko; wn k n lti p tb lti rnw. 29 Sbsb m p Slmn pp nn
gbogbo a oy r k n a lw b tiwn. 30 Ntor n b b j p lrun fi a bo ewko
t w ln t a s s sn in lla, j k n tj yn j wn l, yin ongbgb kker?
31 Ntor n, m e nyn; m e w p: K ni a j, k ni a mu? Bwo ni a e r a
l? 32 wn kfr ni gbknl nkan wny. Bb yn t b n run m p n l gbogbo
wn. 33 gbn kk w jba ti dodo lrun, a s fi gbogbo ohun yk kun fn yn bkan
n. 34 Ntor n, m e nyn npa la, la y tj ara-r. p j kkan ti t fn ara-r.

7
M E D-NI LJ
m e d-ni lj, k s n d yn lj, 2 ntor ir dj t b e ni a fi d yn lj, ti
wn t b wn fn-ni ni a wn pad fn yn bkan n. 3 K n e t w wo rn igi t
w lj arknrin r? t w k s r t igi t w lj ara-r? 4 w e l w fn arknrin r p: J
k n m rn igi t w lj r, ngb t t igi w lj ara-r? 5 Alehn! Kk y t igi t w
lj r, lyn n ni w t l y rn t w lj arknrin r.
M E BA OHUN MM J
6 m e fi ohun mm fn aj; m e ju kta onyebye yn swj ld k wn m ba fi
s t wn ml t wn y fi kj j s yn lti ya yn s ww.
AGBRA DR
7 Br, a s fifn yn. w kiri, s r. Knkn, a s i fn yn. 8 Ntor ni t b br
n r gb, ni t b w kiri n r, ni t b knkn ni a lkn fn wl. 9 Ta ni nn yn t
y fn m r n kta ngb t b br brd, 10 tb l fn m yn n ej ngb t b
br ja? 11 B yin pl gbogbo yn b m lti fi ohun t dra fn wn m yn,
mlml j b l ni Bb yn t b lrun y fi ohun rere fn ni kni t b br.
FIN MLB
12 Ntor n k hw s wn lmrn b ti f k wn hw s yn; tum fin ti wn
Wl n y.
WN N MJ
13 gba n tr wl, ntor n parun gbr, plp ni s gb . 14 gbn n
tr t ro ni l sn y, ba d ni s gb .
WN WL K
15 ra ntor wn wl k t wn w sd yn pl w gntn, gbn apanij kok ni
wn lb. 16 so wn ni yin y fi m wn. j wn nyn l k so jr lr igi gn? tb
so pt lr gn gn. 17 Igi bbur ni so so bbur. Igi rere k l so so bbur, 18 b ni
igi bbur k l so so rere. 19 Igi t k b so so rere ni a g sn in. 20 Mo s y fn yn:
so wn ni a fi m wn.
WN M YN TT
21 K e gbogbo wn t p mi n Olwa, Olwa, ni y w jba run, b k e ni t b
f Bb mi t b n run. 22 Ngb t j n b d, plp ni y s fn mi p: Olwa,
Olwa, j a k s stl n ork r, t a l jde n ork r, t a s e plp i yanu n
ork r? 23 Ngb n ni mi y fi kn wn lj p: mi k m yn, kr ld mi, yin on
bbur!
24 Ntor n, ni t b fts r mi wny t s tl wn y db lgbn t k il r sr
pta. 25 j d, gbr dde, j f, wn s r lu il n, k s w lul; ntor a ti fi d r sl lr
pta. 26 gbn ni t b gb r mi wny t k s tl wn y db mg nyn t k il
r sr iyanrn. 27 j d, gbr dde, j f, si lu il n, s w lul; ub r s p jj.
YANU WN NYN
28 Ngb t Js par ohun t f s, k wn pl , k e b wn amfin wn.
8
ADT KAN R WSN
Lyn gb t Js skal lti or k, gbo wn nyn tl e. 2 Adt kan w, s forbal
nwj r. w p: Olwa, b w b f, w l w m sn. 3 Js na w r, fi w kn n b
ti w p: B ni, mi f k o n wsn: Lskan n ni t r kr. 4 Ngb n ni Js s fn
un p: ra k o m e s fn ni kni, gbn k o l fi ara-r han lf pl r t Ms p
lti jr fn wn.
WSN RN BALGUN
5 Ngb t Js l s Kaprnm, balgun kan b w p: 6 Olwa, rn mi dbl sn n
il t ara r r, t s w nn rora pp. 7 Js w p: mi funrami y w w o sn.
8 Balgun n dhn p: Olwa, mi k y k w w ab rl mi; s s r n, rn mi
yo r wsn. 9 Ntor mi fnrami w lb , mo s n wn m ogun lb mi; b mo b s
fn ni kan p: L, y s l; ti fn lmrn p: w shn-n, y s w; ti fn rn mi p:
e y, y s e .
10 Ngb t Js gb y, nu y , s w fn wn t tl e p: Lt ni mo w fn yn,
mi k t r ir gbgb by n srl.11 mi s s fn yn p plp ni y ti l-orn ti
w-orn w lti gba ip wn pl brhm ti sk ti Jkb, 12 nbi dn jba run rere;
gbn wn m jba n ni a l pad sn knkn, nbi t kn ti pa yn keke y w.
13 Js w fn balgun n p: Pad l ntor w gbgb, k r fn b. m-d r s r
wsn n kk n.
WSN N PTR
14 Ngb t Js d il na Ptr r y yw r lr dbl sn ib. 15 fi w kan w r,
ib n s fi sl, s dde lti e tj wn.
ORIRI WSN
16 N rl j n wn m plp w t gn. l wn m m n l pl gblhn
r kan, s m gbogbo wn alsn lrad. 17 y s m stl wl s :
un fnrar k wn rn wa l,
s b wa gb wn sn wa.
WN T L TL JS
18 Ngb t Js r agbo wn nyn t y i k, p lti kj l s ap kej. 19 kan nn
wn amfin gk t l, s w fn un p: Olwa, mi y tl l sbi kbi t w b l. 20
Js dhn p: wn klkl n ih il t wn gb, wn y oj run n t, gbn m
nyn k n ibi t fi or l.
21 lmrn, kan nn wn m yn w p: Olwa j k mi kk l snk bb mi.
22 gbn Js dhn p: Tl mi, k o s j k wn k ma snk fn ara wn.
J DK
23 Js w k oj omi, wn m yn r s tl e. 24 Ljij ni j l dde lr omi n, s p
t b g t omi fi bo k n ml. 25 gbn Js sn, wn s l b a lti j i, wn s w
fn un p: Olwa, gb w l, wa r l. 26 s w fn wn p: e t yin fi
br, yin ongbgb kker? B ni s dde, t s b wn aff ti kun w,
gbogbo ohun s pa rr. 27 ya wn nyn lnu, wn s w pe: Ir nyn wo ni
y? n wn aff ti kun gb tir.
WN M TI GDR
28 Ngb t Js d agbgb wn ar Gdrn n ap kej adgn omi l a n, wn lm
mj w swj r lti in wn iboj, wn le t b t k s ni t l gba n n kj.
29 Wn s dr kgbe p: K ni w f ld wa, w m lrun? w w shn-n lti j w
ny k kk t d? 30 Agbo wn ld j nts ib. 31 wn m n s b Js w p:
B w b l wa l, rn wa l sn wn agbo ld n. 32 s w fn wn p: ma l ngb
n. Wn s jde l sn ld n; gbogbo agbo ld n s s skal lgn lti or k l sn
omi nbi t wn k s. 33 wn ol ld n s l s gboro, wn s s gbogbo tn y, ti ohun
t l s wn lm n. 34 Ngb n ni gbogbo l n l pd Js; b wn s ti r i,
wn b k kr n gbgb wn.
9
WSN ALRN GB
Js wn k oj omi, s la omi n kj l s l r. 2 Ngb n ni wn kan
jde, t wn gb ni kan t ara r r w lr kte r. B Js ti r gbgb wn w fn ni ti ara r
r n p: Fknbal, m mi, a dr r j . 3 wn amfin kan ngb t wn gb y w
nn ara wn p: knrin y sr d s lrun. 4 B Js ti m ohun t w nn wn, w
p: K n e t ro ohun bbur y nn kn yn? 5 w , wo ni rrn j, lti w p: a dr
wn r j , tab lti w p: dde k ma rn? 6 gbn k ba l m p m nyn n
n ay y lti dr j-ni: w fn ni t ara r r n p: Dde, gb kte r k o s ma l
il r. 7 knrin n dde, s l il r. 8 r s ba agbo wn nyn t r y, wn yin lrun
t fi agbra b fn wn m niyn.
P MT
9 B Js ti rn l ni r knrin kan t a p n Mt t jk n il agbow-de, si w fn
un p: Tl mi. dde, s tl e.
JS B WN L JUN P
10 Ngb t jun nn il n, l p wn gbow-de kan ti wn l w jk nd
onj pl Js ti wn m yn r. 11 Ngb t wn Faris r y, wn w fn wn m yn
r p: K n e t g yn b wn agbow-de ti wn l jun p? 12 Ngb t gb
y, dhn p: K e ni t ara-r d ni n l ongn b k e
alsn. 13 l k tum r wny: Ohun t mo f ni n, k e b. Lt mi k w lti pe
onw mm b k e wn l.
GBGB W
14 wn m yn Jhn w sd Js lati w p: K n e t wa ti wn Faris gbw,
t wn m yn r k gbw? 15 Js dhn p: dj p wn t wn dr ti k yw
k l ma gbw n wn gb t k yw w ld wn. gbn gb kan b t a m k
yw kr ld wn. Wn y s gbw ngb n. 16 K s ni t fi a titun l w t ti gb
ntor a titun n y tn fa w n ya s i. 17 B ni a k fi t titun sn aw go t ti gb,
k m ba b , t ti y fi dn, t a s pdn go n. In go titun ni a fi ti titun s k
mjj ba l w.
WSN ALRN J TI JDDE K M JY KAN
18 B Js ti b wn nyn sr, al kan w, t forbal nwj r t s w fn un p:
mbnrin mi k, gbn w gb w r l e lr, y s r y. 19 Js dde pl wn
m yn r lti tl e.
20 Ngb n ni obnrin kan ti yn Js jde, ni t j ti n lra r fn dn mjl syn,
s fi w kan et a r, 21 nitor w nn ara-r p: B mi b l fi w kan et a r lsn, mi
y r mlrad. 22 Js yjpad s r i; s w fn un p: Fknbal, m-bnrin mi,
gbgb r ti m lrad. Obnrin n s r wsan ljkan n.
23 Ngb t Js d il al n, t r wn t fn fr pl orin ar, ti agbo wn nyn t
dm, w p: 24 jde kr nhn-n, mbnrin n k k, sn ni. Wn s fi rrn-n.
25 gbn lyn gb t l wn nyn n jde, wl, s m mbnrin kker n dn;
mbnrin n s dde dr. 26 ryn n s tn kkiri gbgb n.
WSN AFJ KAN
27 B Js ti l lj n ni wn afj kgbe tl e w p: m Dfd, n fn wa.
28 Ngb t d il n wn afj n s b a. Js w fn wn p: j n gbgb p mo l e
y? B ni, Olwa, ni wn d a lhn. 29 B n ni fi w kn wn n oj t s w p: K
r fn yn gg b gbgb yn. 30 Oj wn s l. Ngb n ni Js kl fn wn p: m e j
k n kni m y. 31 gbn e ni wn l polongo r kkiri gbgb n.
WSN LM T YADI
32 A m odi kan t n m w sd Js. 33 Lyn gb t a l n jde odi n sr,
s ya wn nyn lnu. Wn w p: A k r ohun b ely r n srl. 34 gbn wn Faris
w p: Npa olr wn ni fi l jde.
N FN M ARY
35 Js rin wn l ti wn let kkiri, s k wn n il sn wn, kde ryn Ay
jba n, s wo orr rn ti sn.
36 Ngb t r agbo wn nyn, n wn , ntor p r m wn kkiri or il, b
gntn t k n ol. 37 Ngb n ni w fn wn m yn r p: kr n p, gbn
wn algbe k t nkan; gbdr ntor n k Olwa kr l fi algbe rn s kr r.
I WN MJL
10
B ti pe wn m yn r mjl sd r, fn wn n agbra lr m m lti l wn jde
ti lti wo gbogbo sn ti rn sn.
2 Ork wn pstl mjl n ni y: kn ni Smn t a p n Ptr ti ndr
arknrin r; Jkb m Sbd ti Jhn arknrin r; 3 Flp ti Brtlm; Tms ti
Mt agbow de; Jkb m lf, ti Td; 4 Smn m gb wn Ontara, ti Jds
skrt ni t dal Js.
5 wn mjl y ni Js rn l pl p: m e l srn wn orl-d kfr,
6 gbn k l sd wn gntn t sn lrn il srl. 7 K s ma ws b ti l
p: jba run k s dd. 8 K m alsn lrad, k j k dde, k w adt lra m k s
l wn m jde. f ni r i gb, k s fn-ni n f. 9 m e m wr tb fdk dn,
n ls kb n p yn pp; 10 m e gb p r dn tb w kej, tb bt mrn,
tb p tl nn rn j yn n, ntor on y fn onj r.
11 N l kl tb let t b w, br ni t y, k s dr t tt yin y fi kr. 12 B ti
w il r k k i pl lf, 13 b il n b y fn un, lf y skal l e lr; b k b y
fn un, lf yn y pad sd yn. 14 B ni kni k b gb yn tb t k fets yn, b ti
jde n il n tb n l n ni k gbn eruku s yn sl. 15 N tt ni mo s fn yn, n j
dj k n nira fn Sdm ti Gmrr b y ti nira fn l n.
16 K rnt pe mi rn yn jde b gntn lrn wn kok, ntor n k gbn b ej, k
s n w pl b db. 17 K ra npa wn nyn. Wn y fi yn l w wn gbm l,
wn y s n yn nn il sn wn. 18 A f yn w swj wn ajl ti wn ba ntor mi, 19
lti jr nwj wn ti nwj wn kfr. gbn ngb t wn b fi yn l wn lw, m e e
ynu npa ohun t w ti b ti sr, a fn yn ni ohun t w b kk n b d, 20 ntor k e yin ni
y ma sr, m Baba yn ni y sr nn yn.
21 Arknrin y ff arknrin, bb y dal m, wn m y dde s wn b wn
lti pa wn. 22 Gbogbo nyn y krra yn ntor ork mi, gbn ni t b dr inin pl
fort tt d pin ni y r gbl. 23 B wn b ni yn lra nn l kan, k s l s l kej, b wn
b s ni yn lra nn kj k s l sn kta. N tt ni mo w fn yn yin k n l par
gbogbo l srl k m nyn t pad w.
24 m yn k ju g r l, r k ju olw or r. 25 t fn m yn lti db g r, ti k
r db olw or r. B wn b pe bal il n -dr (Blsbl), k ni wn k n pe
wn m il r? 26 m e br wn nyan; ntor k s ohun t a b t k n farahn, tb t
a fi pam t a k n m. 27 Ohun t mo s fn yn n knkn, k s n ml, ohun t gb n
r kl, k kgbe r lr rl.
28 K m e br wn t l pa ara nyn gbn t wn k l pa m run. ni t y k
br ni ni t l pa ara ti m sn run pd. 29 j k e kb ni a ta y olgo? kan
nn wn k n b sl lyn Bb yn. 30 gbn irun or yn pp ni a ti k. 31 Ntor n
m e br; nye lr ju y olgo pp l. 32 Ntor n ni kni t b jw mi nwj
nyn, mi n y jw r nwj Bb mi t b n run, 33 gbn ni kni t b s mi
nwj nyn, mi n y s nwj Bb mi t b n run.
34 m e r p lf ni mo m w s ay; k e lf, gbn id. 35 Ntor mo w lti
m m kj j s bb, mbnrin s y r, yw m s y k r. 36 wn t nyn y j
ar il r.
37 ni kni t b f bb ti y r j m l, k y fn mi; 38 ni kni t k b s gb gblb
r lti tl mi, k y fn mi. 39 ni t b pa ay r m y pdn r, ni t b s fi ay r j
ntor mi y jr r.
40 ni t b gb yn, ti gb mi; ni t b s gb mi ti gba ni t rn mi. 41 ni t b gba
wl ntor t j wl, y gba r wl; ni t b s gba oldodo ntor t j oldodo, y gba
r oldodo. 42 ni kni t b fi ago omi tt kan fn kan nn wn m kker y ntor t
j m yn mi, lt ni mo s fn yn, k n pdn r r.
11
Ngb t Js par ln wny fn wn m yn r mjl, kr nb lti l k-ni ti lti l
ws nn wn l wn.
BR TI JR JHN ONBATIS
2 Ngb t Jhn t b nn wn gb npa i Krst, rn wn m yn r lti br w
p: 3 j w ni ni t b tb k a ma ret lmrn? 4 Js d wn lhn p: l s fn
Jhn ohun t gb, t s r: 5 afj r l oj wn pad, wn ar s rn, a w adt m, adit
s gbran, a s j wn k dde, a s ws ryn ay fn wn t. 6 Albkn fn ni ni t k
n r ks lra mi.
7 B wn rn n ti pad l, Js br s b agbo wn nyn n sr npa Jhn: K
ni yn l w n ahoro al? ffe t aff m? 8 Ntor k ni e jde? lti r ni t w a
ll? Kys i, wn t w a ll b lfin ba. 9 Ntor k ni e w jde? lti r wl
kan? B ni, dodo r ni mi s fn yn, ni t ju wl pap l ni. 10 ni t a k ksl
npa r ni y:
Kys i, mi y rn rn swj r,
t y tn n r e swj r.
11 dodo r ni mi s fn yn, lrn gbogbo wn t a b lti in obnrin k t s ni t
tbi ju Jhn Onbatis, gbn ni t kr j n jba run tbi j l. 12 Lti gb Jhn
Onbatis tt di sisy ni jba run ti di fagbra w, t algbra s fi tiptip w . 13 N tt ni
gbogbo wn Wl ti fin s stl tt dgb Jhn. 14 B b s ma gb, un ni lj t
y k tn pad w. 15 ni t b n et gb k ma gb. 16 gbn ta ni mi b ka ran y
w? db wn md t wn jk n gbangba j t wn s pe wn lgb wn by w
p:
17 A ti fn fr fn yn, yin k s j.
A s ti k orin ar fn yn, yin k s b wa dr.
18 Ntor Jhn w t k j, t k mu, wn s w p: l e . 19 m nyn s w t
j, t mu, wn s w p: wo aljk ti mt, r wn agbow de ti wn l.
gbn l y fi dodo r hn.
WN L T K RONPWD
20 Ngb n ni Js br s b wn l wny w, wn t wn ti r plp i ynu r t wn
k s ronpwd. 21 e fn , Korasn! e fn , Btsd! Nitor b a b e wn i
yanu t a e nn r n Tr ti Sdn, wn b ti ronpwd lti gb pp nn er pl f.
22 Lt ni mo s fn , k n nira t b n j dj fn Tr ti Sdn b y ti nira fn .
23 ti w n Kaprnm, w f ga d oj run ni? A w kal sn run pd. Ntor
b a b e wn i yanu t a e nn r n Sdm, Sdm b w tt di j n.
24 Lt ni mo s s fn , k n nira t b n j dj fn Sdm b y ti nira fn .
BB TI M
25 Ngb n ni Js w p: Mo dp lw r, Bb Olwa run un ay, p o ti fi ohun wny
pam kr fn wn lgbn ti wn amye, t o s fi wn hn fn wn m-w. 26 Bb
ntor b ni f olore r. 27 Gbogbo ohun ni Bb mi ti fi l mi lw, k s ni t m m fi
Bb, k s ni t m Bb fi m ti ni t t m lrn lti fi hn. 28 w sd mi,
gbogbo yin t t s gb r t wwo, emi y s fn yn n simi. 29 gb jg mi
w, k s kk ld mi; ntor mo n w pl ti kn rl. yin y s r simi fn m yn.
30 Ntor jg m rrn, r mi s fy.
12
M YN TI G
N kk n, n j simi kan, Js gba in oko kan kj, bi s pa wn m yn r, wn s
br s k r k lti j . 2 Ngb t wn Faris r y, wn w p: Wo wn m yn r t
e ohun t ld n j simi.
3 gbn Js d wn lhn p: j yin k t ka ohun t Dfd e ngb t ebi pa pl
wn t t l e. - 4 B ti l s il lrun t s j brd fitr, y t un ti wn t tl e k
gbd j, gbn t w fn wn lf nkan? 5 Tb yin k tn r i k nn w fin p n j
simi wn lf r fin j simi l jbi? 6 mi s s fn yn p ohun kan t tbi ju tmpl
w nhn-n. 7 B yin b s m tum r wny: n ni mo f k e b, yin k b d bi fn
aljbi. 8 Ntor m nyn j g lr j simi.
WSN LW RR
9 fi ib sl lti l s il sn wn. 10 s l p knrin kan t w r r w nb, wn s fi
br y swj Js lti w n lti fi sn kn n: j b fin m lti e i wsn n j
simi? 11 fs p: j ni kan nn yn l n gntn kan k b sn kt n j simi t k n
l m u k s f jde? 12 Ln ml ni nyn k nye lr j gntn kan? Ntor n y k
a e i rere n j simi. 13 w fn knrin n p : Na w r sta. e b, w r s pad
di pp; s dra b ti w kej. 14 wn Fars jde l dt m Js t wn jrr b wn y ti
pa .
RN YHW
15 Js m b, s kr n gbgb n. plp ni wn tl e, t s m wn lrd,
16 gbn kl fn wn k wn m e j k a m npa r. 17 yi ni lti m stl wol s
t w p:
18 y ni rn mi, ni t mo yn,
ynf mi, mlj m mi.
mi y fn un n m mi,
un y s kde gbgb tt fn wn orl-d.
19 K n kgbe
tb k a gb ohn r n gboro,
20 k n g fefe t n,
k s n pa in t k l,
tt un y fi m tt bor;
21 wn orl-d kfr
y s n rt n ork R.
JS TI -DR (BLSBL)
22 Ngb n ni a m knrin kan t n m , t fj t s yadi, w swj
r, s m u lrad t fi j p l sr, t s l rran. 23 ya gbogbo agbo
wn nyn n lnu. Wn s br p: j k e m Dfd n y?
24 Ngb t wn Faris gb b, wn w p: Agbra -dr (Belsbl),
olr wn m el, ni fi l jde. 25 B ti m r kn wn ni w fn
wn p: jba t b ld s ara-r ti ub tn; b ni k s l tb dl t b
yapa lrn ara wn t l dr. 26 Ntor n b Stn b l Stn jde, ti
yapa ld s ara-r. j jba r l dr? 27 B mi b l jde pl agbra -
dr (Belsbl), pl agbra ta ni wn m yn fi l wn jde? wn ni y
dj fn yn. 28 gbn n tmi, b mo ti fi m lrun l jde, jba lrun ti
d b yn ngb n.
29 Bwo ni ni kan e l w il algbra k s k r r l le p kk d ml? Lyn
n ni t l k il r l.
30 ni t k b dr t m, ti kyn s mi, ni t k b s b mi e kj, ni e
tk. 31 Ntor n ni mo s fn yn, gbogbo r d ni a drji nyn,
gbn k s drj fn r d s m Mm. 32 B ni kan b sr d s m
nyn, a drj , gbn b b sr d s m Mm, a k n drj n ay y
tb n ay t b.
W NI NYN
33 Drk igi rere, a s r so r; pe igi bbur, a s r so bbur r, ntor so igi ni a fi
m igi. 34 Bwo ni r rere e l ti nu yn jde, yin m ej paraml, b ti bur t! B in ti
r ni nu s. 35 ni rere ni m ohun rere jde lti in ra rere r. ni bbur ni
m ohun bbur jde lti in ra bb ur r. 36 Mo f k m dj p n j dj,
a br gbogbo sks t ti nu olk lk jde.37 r nu r ni a fi d lre,
r nu r ni a s fi d lbi.
M JN
38 Ngb n ni wn kan nn wn amfin ti wn m gb Faris sr w p: Olkn, wa
f k o fi m kan hn w. 39 d wn lhn p: ran bbur ti aldodo br m! m
kan oo t a fn un ni m wl Jn. 40 Ntor b Jn ti w nn ikn erinmi fn j mta ti
ru mta, bkan n ni m nyn y w nn ih il fn j mta ti ru mta. 41 N j dj
wn ar Nnf y dde lti d ran y lbi, ntor ngb t Jn ws, wn ronpwd; ohun t
tbi ju Jn s w nhn-n. 42 N j dj babnrin gs y dde lti d ran y lbi, ntor
w lti pin ay lti gb gbn Slmn; ohun t tbi ju Slmn s w nhn-n.
43 Ngb t m b fi nyn kan sl, y rin il gbgb l lti w ibi simi lr ibi kan.
44 Ngb ni w p: mi y pad s ibi t mi ti w, t y s b ibgb r n t fo, t a ti gb
a m. 45 Ngb n ni y tn l lti pe wn m mje t bur j l w. B ni gbyn
ni n y fi bur ju ti j l. B n ni y e r fn ran bbur y.
DL JS
46 B ti b agbo wn nyn sr lw ni y r ti wn arkrin r d; wn dr nta,
wn s f b a sr. 47 ni kan w fn un p: y r ti wn arknrin r w nta, wn f b
sr: 48 Js d ni t w b lhn p: Ta ni ya mi? Ta ni wn arknrin mi? 49 B s ti
na w r s wn m yn r ni w p: wn y ni y mi ti arknrin mi. 50 ni kni t b
e f Bb mi t b lrun, un ni arknrin mi ti arbnrin mi ti y mi.
13
WE GB AFNRGBN
Ngb t Js jde kr n il n, l jk lb kun. 2 p nyn s y i k, t b t fi
wn k kan, t s jk sn r; gbogbo wj nyn s dr lt kun n. 3 s fi we s
plp r fn wn p: gb kan jde lti fn rgbn, 4 wn so kan b s b n, wn y
s w lti wn j. 5 wn so mrn b sr il olkta nbi t k ti s erp pp, b wn ti h,
b wn k ti r il pp ta gbgb m, 6 ngb t orn d, pa wn, b wn k s ti n gbgb,
wn r. 7 wn so mrn b sr gn, wn gn n s fn wn pa. 8 wn so mrn b
sr il lr, wn s so so, wn kan n rrn, wn kan n ggta, wn kan n
gbgbn. 9 ni t b n et k gb.
10 Ngb t wn m yn r snm , wn w p: e t w fi fi we b wn sr? 11
s dhn p: A ti fifn yn lti m jnl jba run, gbn a k fifn wn. 12 Ntor ni t n la
tn fifn s i, un y s n p; gbn lti w ni t k n la ti gba y t w lw r.
13 d ti mo fi fi w b wn sr n y, ntor wn k fi oj wn rran, wn k s n ye. 14 r
stl wl s ti s wn lra:
Lt yn y gb, gbn k n y yn,
yin y s rran lt,
gbn k n r ye.
15 Ntor kn nyn wny g,
et wn s ti wwo lti gbran,
wn s ti di oj wn k wn m e fi oj rran,
t wn b fi yra s mi ki n w wn sn.
16 gbn albkn fn ni oj yn, ntor wn rran, ti et yn, ntor wn gbrn. 17 Lt ni
mo s fn yn plp wn wl ti oltt ni wn ti f r ohun t yin r, t wn k s r i, t
wn f gb ohun t yin gb, t wn k s gb .
TM WE AFNRGBN
18 gb tum we gb afnrgbn n. 19 Ngb t ni kan b gb r jba t k s y e, ni
ibi i n y w gba ohun t a gbn sn kn r: ely ni so t b s et n. 20 N ti ely t b
sr il olkta, db ni t gb r lrun t s fi taytay gb lskan n; 21 gbn k n
gbngb nn r, un ni ni rkj t dr fn wn gb d, ngb t jy tb nira b d ntor
r lrun, y ub lgn. 22 N ti ely t b srn gn, db ni t gb r lrun,
gbn t nyn ay y ti af ow fn r n pa t k s so so kankan. 23 N ti ely t b
sr il dradra, un ni ni t gb r lrun t s y e, un ni so so n tt: rrn nn
ni y, ggta nn ni yn, ti gbgbn nn lmrn.
WE EWKO BURK NN OKO K
24 Js pa we mirn fn wn p: jba run db knrin kan t gbin so rere sn oko r,
25 gbn ngb t wn nyn sn, t r w lti gbin p srn k r, s b tir l.
26 Ngb t k n y ew t s so so, wn p y jde bkan n. 27 wn rn olko
n w s fn un p: g, j k e so rere ni o gbn sn oko r? Bwo ni p ti w? 28 s
w fn wn p: t ni e y. wn rn n s bi lr p: w f k a l f wn tu kr?
29 gbn fs p: B k, k m ba fa k tu ngb t yin b tu p n. 30 J k wn mjj h p tt
dgb kr: mi y s s fn wn onkor ngb kr p: kk k wn ewko burk wnn j, k s d wn
n t lti j wn nn in, gbn k k wn k j sn ab mi.
WE SO TNTN TI DI IGI RB
31 tn pa we mrn by p: jba run db so igi t ni kan m lti gbn sn oko r,
32 so igi y ni kr jl nn so igi, gbn ngb t b h, un ni igi t tbi j t di igi l,
b igi rb, t wn y oj run w lti k il wn s ka r.
WE YST IN YFN
33 tn pa we mrn fn wn p: jba run db yst t obnrin kan m lti fi sn wn
yfn mta tt gbogbo onj n fi w ptpt.
WE NI IN R
34 Gbogbo ohun wny ni Js s fn wn nyn pl we; k s s ohun kan fn wn l lo
we. B ni f wl ti , y t w p:
mi y la nu mi pl we,
mi y s ohun t ti farapam lti dl ay.
TM WE SO BURK NN OKO K
36 Ngb n ni fi wj wn nyn n sl t s l s il. wn m yn r
t w, wn w p: La we p in oko o n y wa. 37 dhn p: ni t
gbin so rere ni m nyn; 38 oko n ni ay, so rere n ni wn m jba
n, wn p ni wn m ni ibi i n; 39 t t s gbn wn ni ; kr n ni
gbyn ay. wn onkr n s ni wn ngl. 40 B a ti k wn ewko burk
j lti j wn nn in, b n ni y e r n gbyn ay. 41m nyn y r n
wn ngl r, wn y s k gbogbo d ti wn aebi kr nn jba r,
42 wn y s s wn sn in ilr; nb ni wn nyn y ti ma sunkn, t
wn y pa eyn keke. 43 Ngb n ni wn oldodo y tnml b orn n jba
Baba wn. ni t b n et k gb.
WE OHUN RA
44 jba run db ohun ra t a gb pam sn oko kan, t ni kan r i t s b
; nn ay r l ta gbogbo ohun n r lti ra il oko n.
45 jba run tn db onw t w kta onyebye, 46 t ta gbogbo ohun
n r ngb t r kta onyebye kan lti r .
WE WN
47 jba run tn db wn ja t a s sn kun t s k oriri ohun jde. 48 Ngb t kn,
wn nyn f s bb kun, wn s jk lti a y t dra sn k, gbn wn ju y t k
wl n. 49 B ni y e r n gbyn ay. wn ngl y jde lti ya wn ni bbur kr
lra wn oldodo; 50 wn y s s wn sn ilr; nb ni wn nyn y sunkn, t wn
y s pa eyn keke.
51 j ohun wny y yn? Wn dhn p: B ni. 52 s s fn wn p: Ntor n gbogbo
wn akw t a ti k fn jba run db bal il t k gbogbo ra r jde, ti titun ti ti tij.
53 Ngb t Js par we wny, fi gbgb n sl.
JS N NSRT
54 Lyn n ni Js l s l r t s k wn nyn nn sngg wn n
n r t fi y wn lnu, t wn s w p: Nbo ni ni y t r gbn y ti i
yanu wny? 55 Tb k e m gbngbn n y? 56 b y r ni a p n
Mr, t a s m wn arknrin r Jkb ti Jsf, Smn ti Jd. b wn
arbnrin r n w ld wa. Nbo ni ni y t r gbogbo ely? 57 Wn s k lti
gb ntor ks fn rfn. gbn Js w fn wn p: Il wl nkn ti n il
r ni a ti gn n. 58 K s e i yanu pp nb ntor gbgb wn.
14
IK JHN ONBATIS
N kk n Hrd Ttrk gb kk Js, 2 s w fn wn jy r p: Jhn Onbatis
fnrar n y, un ni jde kr nn k, ntor n ni fi e wn i yanu.
3 Hrd ni m Jhn, t d , t s fi sn tb ntor Hrd, yw rknrin r, Flp.
4 Ntor Jhn w fn un p: ld s fin fn lti gba aya arknrin r. 5 Hrd f pa
Jhn gbn br wn nyn t wn gba Jhn s wl. 6 Ngb t Hrd e dn
b r, mbnrin Hrd j nwj wj t m in Hrd dn t b 7 t fi lr pl bra
lti fn un n ohun khun t b br. 8 y r k lti w p: Fn mi n or Jhn Onbatis
nn wo nhn-n y. 9 yi b ba n nnj, gbn ntor bra t e ti wn alpj r,
p p k a fn un, 10 s rn k a b or Jhn nn wn. 11 A gb or Jhn w fn un
nn wo t a gb fn mbnrin n, t un n s gb e fn y r. 12 wn m yn Jhn
w gb k r lti snk fn un; wn s l s fn Js.
JS S ONJ KKER DI PP
13 Ngb t Js gb ryn npa ik Jhn Onbatis, un nkan b k l lti yra l sn
al. gbn ngb ti wn j nyn gb , wn fi s tl e lti wn l n. 14 B ti d s
et kun, r plp nyn t n wn e , s m alsn wn lrad.
15 Ngb t di l wn m yn r w b a, wn s w p: K s ni t gb nibi, j s ti
be; rn agbo wn nyn y l s wn abl lti ra onj fn ara wn. 16 Js w p: Wn
k n lti tka l. fn wn n nkan j. 17 Wn w fn un p: wa k n ju brd mrn-n
ti ja mj l. 18 s w p: gb wn w sd mi nhn-n. 19 Ngb n ni p fn agbo
wn nyn n lti jk lr pp; ngb t m brd mrn-n ti ja mj n, gb
oj sk run, sre s i, s b , s fi brd n fn wn m yn, wn m yn s fi
wn fn wj n. 20 Gbogbo wn s j jy. Wn s k agbn mrn-n j t kn fn jk t
ku. 21 wn t wn jun s t gbdgbn knrin lka wn obnrin ti wn md.
JS RN LJ OMI
22 N kt t Js ti b agbo wn nyn n, pe wn m yn r sn k lti j r l s
ap kej kun, s rn wj wn nyn n l. 23 Lyn gb t rn wn l tn, l sr k
nkan lti l gbdr. 24 Ngb t di rl un nkan ni w nb, gbn k ti rn jnn s il
ngb n, t s b j jjd, ntor aff f l wn. 25 Ngb krin ru, w b wn,
rn lj omi kun. 26 gbn ngb t wn m yn r i t rin lj omi kun r b wn, wn
s w p: Iwin ni! Wn s kgbe ntor r b wn. 27 gbn b ti sr s wn p: fknbal,
mi ni, m e br. 28 Ptr s d a lhn p: Olwa, b b e w ni, p m w sd r lr
omi n. s w p: 29 M b. Ngb n ni Ptr jde kr nn k n, s rn w sd
Js; 30 gbn ngb t r aff t f, r b , b s ti r sn omi n kgbe sk p:
Olwa, gb m l. 31 Ls kan n ni Js na w lti d m, s w fn un p: w
ongbgb kker y, k n e t w fi eymj? 32 Ngb t wn d in k n aff n dk.
33 wn t wn w nn k n s forbal fn un b wn ti w p: Lt, m lrun ni w
e.
WN WSN N IL GNSRT
34 Ngb t wn la omi n kj tn, wn gnl n Gnsrt; 35 ngb t wn ar ib r Js
wn kde r n gbogbo agbgb n. Wn s gb alsn w sd r, 36 t wn b k wn l
fwkan et a r. Gbogbo wn t wn s fi w kn n ni wn r wsn.
15
WN FARIS
wn Faris ti wn amfin kan lti Jerslm l b Js pl br y: 2 K n e t wn
m yn r ld s wn bb wa? Fn pr wn k w w k wn t jun: 3 fn
wn ls p: K n e t yin n fi yn r fin lrun? 4 Fn pr, lrun w p:
Bw fn bb ti ya r, ti p: ni kni t b b bb ti y r y jy ik.
5 gbn n tiyn, yn w p: ni kni t b w fn bb tb y r p, rnlw t mi b e
fn , mo ti fifn lrun, 6 k tn s p ni n bw fn bb ti y r m. y js p yn
s r lrun di asn ntor yn. 7 yin alehn, wl s t kk s dj npa yn ngb t
w p:
8 Enu lsn ni wn wny fi yn m,
gbn kn wn jnn s mi;
9 lsn ni wn trba fn mi
t wn s nyn di fin.
10 pe agbo wn nyn lti w fn wn p: fetsl k s fiys i. 11 K e ohun t w
nu nyn ni s nyn di m, b k e ohun t ti nu nyn jde.
12 wn m yn r snm lti w p: j w m p ohun t w w j ohun ks fn wn
Faris? 13 Gbogbo igi t Bb mi t ? b n run k gbn ni a ftu, ni fi dhn. 14 J k wn
ma b tiwn l; afj t fi n han afj ni wn, b afj kan b fi n han afj mrn, wn
mjj y k sn kt. 15 Ngb n ni Ptr sr sk w p: La r y y wa. 16 Tb
yin n k t n ye? ni w. 17 k r i p gbogbo ohun t b ti gba nu kj ni gba
in ikn jde n gb. 18 gbn y t ti nu jde, in ni ti w. wn ohun b ni s
nyn di m. 19 Lti in nyn ni w m ti jde pnyn, w gbr, eke, ol jj,
jr k, r d. 20 wn ohun wny ni s nyn di alm. Npa jjun lw w - yn k l
s nyn di alm.
WSN MBNRIN AR KNN
21 B Js ti kr nb ni l s gbgb Tr ti Sdn. 22 S kys i, obnrin ar Knn
kan lti gbgb ib jde pl igbe w p: n fn mi, Olwa, m Dfd; ti gun
mbnrin mi pl agbra: 23 gbn un k d a lhn r kan. wn m yn r s w b
w p: Rn an l, ntor p kgbe tl wa. 24 dhn p: wn gntn t sn n il
srl ni a rn mi s. 25 gbn obnrin n w knl nwj r t s w p: Olwa, rn m
lw.
26 Js s dhn p: K y k a gba onj m fn aj. 27 Obnrin n w p: B ni, Olwa,
sbsb wn aj n l j rn t b b sl lti or tbl onj g wn. 28 Ngb n ni
Js d a lhn p: Obnrin, gbgb r p, k r fn gg b w ti f. A s m mbnrin
r lrad lskan n.
PLP WSN LB KUN
29 Js fi ib sl, s gba b kun Gll. gun or k l, s jk n hn. 30 Ogunlg
nyn t w t wn gb wn ar pl wn, wn amkn-n, wn afj, wn odi, ti wn
olriri knrn mrn. Wn s wn kal lb s r, s m wn lrad. 31 j ohun
gbyanu ll fn agbo wn nyn n b wn ti r odi t sr, t amkn-n r wsn, t
ar rn, t afj rran. Wn fi go fn lrun srl.
JS S ONJ DI PP
32 Js pe won m yn r sd r, s w fn wn p: n agbo nyn wny e m.
ti di j kta nsisy t wn ti w ld mi, t wn k s n onj lti j. mi k f rn wn l
pl ebi, k r m e m wn lj n. 33 wn m yn r s w fn un p: Bwo ni a ti l
r brd t y t fn agbo p nyn wny nbi t k s abl y? 34 gbn Js br lw
wn p: brd ml n n dn? Wn dhn p: Mje ti ja d. 35 Ngb n ni t
k agbo wn nyn n jk sl. 36 m brd mje n pl ja d n, lyn gb t
e dp, b wn, s fi wn fn wn m yn r, t wn n tn fi wn fn agbo wn
nyn n. 37 Gbogbo wn ni wn j jy. Ngb t wn k jk r j, agbn mje kn.
38 wn nyn t wn jun t gbj lka wn obnrin ti wn md. 39 Lyn gb t ti
rn agbo wn nyn n l, wn k l s gbgb Mgdn.
16
BR M LTI RUN W
gb wn Faris pl wn Sadus w b Js lti dn an w b wn ti w fn un p k fi
m kan hn wn lti oj run. 2 fs fn wn p: N l yin a w p, j y dra ntor oj
snm pupa. 3 gbn n wr yin a w p, j k l dra ntor oj run pn, s dd.
B b m oj run k, k n e t k l ka wn m kk wny. 4 ran bbur ti algbr
br m! A k n fn un n m ju ti Jn l.
KL LR K WN FARIS
5 Ngb t wn m yn d ap kej bb kun, wn r i p wn gbgb lti m brd dn.
6 Ngb t Js w fn wn p: ra fn yst wn Faris. Wn r p: Ntor a k m brd
dn ni. 8 Js m r kn wn, s w p: K n e t r p ntor t k m brd dni ni mo e sr y?
gbgb yn m kr o! 9 k t y yn k? yin k rnt brd mrn-n t a fi b gbdgbn nyn ti iye
agbn t kn k. 10 Tb brd mje t a pn fn gbj nyn ti iye agbn t kn k? 11 Bwo ni k
fi r i p k e npa brd ni mo sr l lr b k e p mo kl fn yn ntor yst wn Faris ti wn Sadus.
12 Ngb y ni y wn p k e npa yst t a fi e brd ni w b k e npa k wn Faris ti ti wn
Sadus.
JW GBGB TI IP AWJ PTR
13 Ngb t Js d agbg Kesara Flp, Js br lw wn m yn r p: Ta ni wn
nyn pe m nyn? 14 Wn s w p: wn kan n Jhn Onbatisi, wn lmrn w
p lj ni, wn lmrn w p Jerem ni tb kan nn wn wl yk. 15 w fn wn p:
gbn ta ni yin r p mi e? 16 Smn Ptr dhn p: w ni Krst n, m lrun
aly. 17 Js s d a lhn p: Albkn fn ni w Smn, m Jn, ntor k e ran ara
ti j n fi y hn , gbn Bb mi t b n run. 18 mi s s fn , w ni Ptr, lr
pta y ni mi y k j mi s, agbra ik k s n l bor r. 19 mi y s fi kkr ilkn run
fn , ohun khun t w b s d n ay ni a d n run, ti ohun khun t w b t n ay ni a
t n run. 20 Ngb n ni kl fn wn m yn r lti m e s fn ni kni p un ni Krst
n.
KDE JY TI JNDE JS
21 Lti j n l ni Js br s fi han wn m yn r p un gbd l s Jrslm lti
jy ohun pp lw wn algb ti wn olr lf ti wn amfin, p a pa un ti p un
y jde n j kta. 22 Ptr s m u, s br s b a w p: K a m r i! Olwa, ely k n
l s . 23 gbn yj pad, s w fn Ptr p: B syn mi! Stn, w j dn fn mi,
ntor r r k e ti lrun b k e ti nyn.
N T A GB TL JS
24 Ngb t Js w fn wn m yn r p: B ni kni b f tl mi, k s ara r, k s
gb gblb r lti tl mi: 25 Ntor ni t b jjd m r y pdn r, ni t b s jw
m r y jr r. 26 Ntor r wo ni fn nyn, b b jr gbogbo ay y t s padn m
r? Tb k ni nyn l fi rp ay r?
27 Ntor m nyn n lti w pl wn ngl r nn go Bb r, ngb n ni y san
fn onkaluk gg b i w r. 28 Lt ni mo w fn yn, wn kan dr nhn-n t wn k n
fi oj kan ik k wn t r m nyn t b pl jba r.
17
PWD JS
Js m Ptr ti Jkb ti Jhn arknrin r l pl r, s m wn l sr k l kan.
2 s parad nwj wn. Oj r dn b orn, a r funfun b ml. 3 S w , Ms ti lj
y s wn, wn s b a sr. 4 Ptr s s fn Js p: Olwa, dra k a ma w nhn-n. B
w b f, mi y pg mta sb: kan fn , kan fn Ms, kan fn lj. 5 S w , b ti
sr lw ni w snm ddn kan ji b wn, ohn kan s w lti in w snm n p: y ni
ynf m mi, ni t in mi dn s gidigidi; ma gb tir. 6 Ngb t wn m-yn r gb y,
wn dojbol, r s b wn pp. 7 gbn Js fi w kn wn, s w p: dde, m e
br. 8 Ngb t wn gb oj sk, wn k r ni kankan m, b k e Js nkan.
PADW LJ
9 B wn ti skal lti or k n, Js kl fn wn p: m e s ran t r y fn ni
kni tt dgb t m nyn y fi jde kr nnu k. 10 B wn ti skal lti or k n, wn
m yn r br r y lw r p: K n e t wn amfin fi s p lj ni y tt k d?
11 dhn p: Lot ni lj y w, t y s fi ohun gbogbo s ip. 12 Mo s f k m dj
pe lj ti kk d, gbn wn k m , wn s l b ti w wn. Bkan n ni m nyn
y e jy lw wn. 13 Ngb n ni y wn m yn r p Jhn Onbatis ni sr l
lr.

MKNRIN ONWRP PL M
14 B Js ti snm agbo wn nyn, ni kan w knl nwj Js t s w p: 15 Olwa,
n fn m mi, e wr, ip r s bur. Ngb gbogbo ni ub sn in tb sn omi.
16 Mo m u l sd wn m yn r, wn k s l w sn. 17 Js fs p: ran algbgb
ti lt, tt digba wo ni mi y w pl yn? Bwo ni mi y farad yn p t? M u w sd
mi nhn-n. 18 Ngb t Js b n w, jde kr nn m n t r wsn lskan
n.
19 Ngb n ni wn m yn l b Js n kk, wn s br lw Js pe: K n e t
wa k l l n jde? dhn p: 20 Ntor gbgb yn kr. Lt ni mo s fn yn,
b gbgb yn b t so mstrd kker kan, yin l s fn k l y p: Dde nhn-n l
shn-n, y s dde; k s n s ohun t k n ee fn yn. 21 fi dr ti w nkan ni a
l fi l m b ely jde.
KDE KEJ TI JY JS
22 N j kan t Js pl wn pstl r w n Gll, Js w fn wn p: A fi m
nyn l w wn m ary, 23 wn y pa k, y s jnde n j kta. In wn s bj
gidi.
JS TI PTR SAN OW OR
24 Ngb t wn d Kaprnm, wn agbow or fn tmpl w br lw Ptr p: j
g yn k san ow dn? 25 dhn p: B ni. s wl l. gbn k t sr ni Js w
p: Smn, bwo ni w ti r s? Lw ta ni wn ba alay ti gba ow or tb ow ibod?
j lti w m wn ni tb lti w lej? 26 Ngb n ni dhn p: Lti w wn lej.
Js s w p: wn m k san ngb n. 27 gbn k a m ba db arfin lj wn, l s
od k o s s wn sn omi, k o la nu ja t w b kk m, w y s r iye ow tmpl
nyn mj nn r, k o sn n fn wn, fn tr ti tmi.
18
NI T TBI J
Ngb n ni wn m yn w br lw Js p: Ta ni tb j nn jba run? 2 s
pe m kker kan swj wn. 3 Ngb n ni w p: Lt ni mo s fn yn, fi b b
ypad k s db wn m kker, yn k n w jba run. 4 Ntor n, ni t b s ara-r di
kker b m kker y ni ni t tbi j n jba run.
YYRA FN OHUN KS
5 ni t ba gba m kker b ely n ork mi ti gb m. 6 gbn ni t b m kan n
nn wn md wny t wn gb m gb, y sn fn ni n ki a so kta l m n rn, k
a s t r sn kun. 7 bj y d b ay npa pr bbur! pre bbur k l al
wy. Sbsb, gb ni fn ni n t y fa ohun ks. 8 B w r tb s r b f sn
, g e jn kr n ara r! sn lti wn y ln w ti s j p k a wn in npkun
pl w ti s. 9 B oj r b f sn , y jde, k o s s n kr n ara r! sn
lti wn y pl oj kan j p k a wn in Ghn pl oj mjj. 10 K ri
p yin k fojt kan nn m kker wny. Mo s f k m dj p wn
ngl wn n run, wo oj Bb mi ni run ngb gbogbo. 11 (Ntor m nyn
w fn gbl, k e fn parun).
GNTN T SN
12 gb n, bwo ni ti r s. B ni kan b n grn-n gntn t kan s sn nn wn,
j k n fi mkn-dnlgrn-n yk sl lb k, k s w kan t sn l? 13 Lt
ni mo s fn yn, b b r i, y m in r dn ju mkn-dnlgrn-n t k sn rr.
14 Bkan n ni k e f Baba yn t b n run p k kan nn m wny sn.
BW M Y
15 B araknrin r b , l s fn un t fi lrn yin mjj nkan. 16 B b
gbr s lnu, w ti jr arknrin r. gbn b k b fets , m ni kan tb mj dn pl
r, k wn ni mj tb mta l jr s r r. 17 B b k sbsb lti fets , k s fn j;
b b s k sbsb lti fets j, k o k s kfr ti agbow de. 18 Lt ni mo s fn
yn, ohun khun t yin b d n ay ni a d n run. Ohun khun t yin b t n ay ni a t n
run.
DR JMGB
19 mi tn s fn yn b ni mj tb mta b fin-kan lr ohun khun t wn br,
Bb mi t b n run y e fn wn. 20 Ntor nbi t ni mj tb mta parap s n ork
mi, nb ni mo w lrn wn.
DRJ
21 Ptr w br lw Js p: Ngb ml ni arknrin mi l m, t y k n drj ?
ngb mje? 22 Js w fn un p: mi k w fn p, lmje, gbn ngb egbje mje.
WE ONGBS ALLN
23 Ntor n, jba run db ba kan t f e ir pl wn rn r. 24 Ngb t br s
e ir, a m ni kan w sd r t j n gbrn-n y ow fdk. 25 B ti j p k l
sn n, olwa r p p k a t pl yw r ti wn m r ti gbogbo ohun-n r lti san
gbs n. 26 Ntor n ni m d n knl bb p: Dkun, olwa mi, m sr pl mi,
mi y san gbogbo r fn . 27 Ntor n ni n e olwa r fn un, fi sl, s fi gbs
n j . 28 gbn m d kan n, b ti jde l, pd kan nn wn m d lgb r t
j n grn-n ow id, fn un lrn, s w p: San ow t o j m. 29 Ntor n ni m
d lgb r wl lti b p: Jw m sr pl mi, mi y s san gbogbo r fn .
30 gbn k, s m u l s tml tt fi san gbs n. 31 Ngb t wn m d lgb
r gb ohun t l, in b wn pp, wn s l s ohun t l fn olwa wn. 32 Ngb n
ni olwa r p , t s w fn un p: w m d burk y, mi fi gbogbo gbs r j ntor
o b m, 33 j k ha y k w n forji m d lgb r gg b mo ti forj ? 34 Pl bn
ni olwa r fi l w wn lp tt y fi san gbs r. 35 B gg ni Bb mi t b lrun
y e s olkulk yn b k b fi tkn tkn dr ji mnkj yn.
19
LR KK YW SL
Ngb t Js par r wny, kr n Gll l s gbgb Jd lti l s ap kej od
Jrdn. 2 Ogunlg wn nyn tl e, s m wn lrad nb. 3 wn Faris kan w b
Js, wn s fi r dn an w by p: j ldi s fin k knrin k aya r fn d kd?
4 Js dhn p: j yin k t ka p: ld lti dl d wn, lk, lbo, 5 t w p:
Ntor n ni knrin y fi bb ti y r sl, t un y faram aya r, t wn mjj y di
ara kan n. 6 Wn k e mj m, b k e ara kan n. Ntor n ohun t lrun ti so p k ni
kni m e y .
7 Wn w fn un p: B b r b k n e t Ms p p b a b k aya k a fn un n w
ksl? 8 dhn p: Ntor gba k yn ni Ms e fn yn n y lti k aya, gbn k r
b lti br. 9 Ntor n ni mo s fn yn nsisy, ni t b k aya r sl, mi k s npa ti
gbr - t s f lmrn, jbi pang; ni kni t b s f aya t a k sl ti e
pang.
IP PN
10 wn m yn w fn un p: B b e b ni r lrn k ti aya, y sn k a m e
gbyw. 11 gbn fs p: K e gbogbo nyn ni l gba ohun t mo w, gbn wn t
a fifn. 12 wn kan w t a b n akra lti n y wn, wn kan w t m nyn s di akra,
wn kan tn w t wn s ara wn di akra ntor jba run. ni t b l k e .
JS PL WN MD
13 Ngb n ni a gb wn m kker w sd Js k ba l gb w l wn lr pl
dr. wn m yn r s l wn syn. 14 gbn Js w p: j k wn m kker w
sd mi, m e d wn lkun; ntor ir wn b ni ni jba run. 15 Lyn n ni gb w
l wn lr t s gba n tir l.
EWU R
16 ni kan w br lw Js p: Olwa, k ni ohun rere t y k mi e lti l n y
npkun? 17 Js w fn un p: e t w fi bi m lr npa ohun rere? ni kan oo ni
rere: gbn b w b f wn y, k o pa wn fin m. 18 dhn p: wn wo? Js fs
p:
w k gbd pa nyn, w k gbd e pang, w k gbd jr k.
19 Bw fn bb ti y r, ti p k w f nikj r gg b ara -r.
20 knrin n dhn p: mi ti pa gbogbo fin wny m. K ni tn k t y k mi e?
21 Js w p: B w b f di ni pp, l ta ohun t w n, k o s fi ow r fn tlk, w y s
n ra n run rere; lyn n k o tl mi. 22 gbn ngb t dmknrin n gb y, l
pl bnj ntor j lr. 23 Js w fn wn m yn r p: Lt ni mo w fn yn, y
ro fn lr lti wn jba run. 24 Lt ni mo tn s fn yn, rrn fn rknm lti
gba oju abr wl j k lr wn jba run. 25 Ngb t wn m yn gb y, b wn
lr. Wn w p: Ta ni l r gbl ngb n? 26 Js w wn, s w fn wn p: y k
e fn nyn, gbn ohun gbogbo ni ee fn lrun.
27 Ngb n ni Ptr w p: K ni twa, wa ti a fi ohun gbogbo sl, k ni r wa? 28 Js
d a lhn p: Lt ni mi s fn , ngb t a b s ohun gbogbo dtun, t m nyn b
jk lr t go r, yin fnrayn y jk lr t mjl lti dj fn y mjl srl. 29 ti
gbogbo ni t b fi il sl, arknrin, arbnrin, bb, y, m tb il sl ntor ork mi, y
gba r r n grn-n n, j b l y s tn jr y npkun.
30 plp ni j ni y di ni kyn, t ni kyn y di ni j.
20
WE ALGBE NN OKO
Js pa we y fn wn m yn r p: gb, jba run db bal il kan t jde n
ktkt wr lti l gba algbe fn oko jr r. 2 Lyn gb t b wn algbe n e
dhn fn ow id kan lj, rn wn l s oko jr n. 3 Ngb t s jde n wkt kta
j, r wn mrn t wn dr lsn nn j, s w fn wn p: 4 K yin n l s oko jr
mi, mi y s san ohun t t fn yn. 5 B ti tn jde n wkt kf ti wkt ksn-n, e
bkan n. 6 N b i wkt kknl, jde l, s r wn t wn dr, s w fn wn p:
e t yin fi dro nb n gbogbo j? 7 Wn w fn un p: Ntor k s ni t gb w s i.
s w fn wn p: l s oko jr mi pl. 8 Ngb t di al, olko jr n s fn rj r
p: Pe wn algbe k o s san ow wn fn wn, k o br lti wn t wn kyn d tt
kan wn t wn kk w. 9 Ngb t wn t a gb s i ni wkt kknl d,
kkan nn wn gba ow id kan. 10 gbn ngb t wn t a kk gb s i
d, wn r p wn y gb j b l, gbn ni kkan nn wn gba ow id kan.
11 Ngb t wn gb , wn kn s bal il n p: 12 wn t wn kyn d y k
i ju wkt kan l, w s m wn b wa dgb, wa t a ti fi or porn n
gbogbo j pl gbogbo p i. 13 gbn d kan nn wn lhn p: r,
mi k e ohun bbur kan s ; j w k b mi e dhn ow id kan? 14 Gba ohun t
e tr, k o s ma l. mi f fn ni t kyn w y b mo ti fifn . 15 Tb mi k l e ohun
t mo f pl ohun t e tmi? Tb in h b s oore t mo e b? 16 B ni ni kyn y e
di ni j t ni j y di ni kyn.
KDE KTA NPA JY TI IK JS
17 B Js ti gk l s Jrslm, lj n ni ti pe wn mjl a n st, t w fn wn
p: 18 Nsisy wa gok l s Jrslm. Nb ni a ti fi m nyn l w wn lf ti
wn amfin, t wn y d a lbi ik. 19 Wn y s f l w wn kfr lti fi e ly, k
wn s n , k wn s kn n m gblbu. gbn n j kta, y jde.
B Y JKB TI JHN
20 y wn m Sbd w b a pl wn m r, lti w jb r ti lti br oj rere r.
21 K ni w f? ni Js w. dhn p: Jw j k wn m mi mjj y jk n tn ti
n s r n jba r. 22 Js fs p: yin k m ohun t yin br. j yin l mu nn ago t
mi y gb mu? wa l e b, ni wn w. 23 w fn wn p: yin y mu nn ago t mi
y gb mu, gbn n ti jjk n w tn ti n w s mi, k kn m lti fn-ni. yn w fn
wn t Bb mi ti ps r fn. 24 In b wn mw yk s wn arknrin mj n ngb t
wn gb y. 25 Ngb n ni Js p wn lti w fn wn p: yn m b wn algbra wn
orl-d ti jg lr wn nyn, t wn ni l wn fi b wn ti t hn. 26 K gbd r b
lrin yn, ni kni nn yn t b f di ni l gbd e m-d fn wn yk. 27 ni kni t
b f di olr lrn yn gbd e rn gbogbogb. 28 n gg b m nyn t k w p k
a sn n, b k e p lti e rn fn-ni, k s jw m r fn rpad plp.
AFJ MJ N JRK
29 B wn ti fi Jrk sl ni ogunlg wn nyn tl e. 30 Lgn ni wn afj mj t wn
jk lb n, t wn s gb p Js kj, wn br s kgbe w p: Olwa, m Dfd
n fn wa. 31 Agbo wn nyn n br s b wn w p k wn panum. gbn e ni
wn tnb kgbe sk s i w p: Olwa, m Dfd n fn wa. 32 Ngb n ni Js dr
t s p wn: K ni yn f k n e fn yn? 33 Olwa, ni wn w fn un, l w n oj. 34 B
n wn ti e , ni Js fi w kan oj wn, lskan n ni wn s rran, wn s di m yn r.
21
WDE OLGO L S JRSLM
Ngb t wn snm Jrslm, t wn s d Btfg, lr k lf, Js rn wn m yn
mej, 2 s s fn wn p: l s abl t w nwj yn, lskan n ni yin y r ktt kan
t a so ml, ti m r ld r; t wn ki s m wn w sd mi. 3 B ni kni b s nkankan
fn yn, k s p: Olwa n l wn. un y s fi wn rn ljkan n. 4 Ely l lti m
ohun t wl n s e p:
5 s fn mbnrin Jrslm,
s w , ba r b ld r pl rl,
t s gun or ktkt,
ti or m ktkt, ranko t ru r.
6 wn m yn r l, wn s e b Js ti s fn wn; 7 wn m ktkt n ti m r, wn
s t wn a l wn lr. 8 plp agbo nyn t a wn sj n, wn yk g k igi,
wn s t wn sj n. 9 Agbo wn nyn t l nwj r ti y t tle e lyn kgbe p:
Hsnn fn m Dfd.
Olbkn ni ni t b n ork Olwa.
Hsnn n k run.
10 Ngb t w Jrslm gbogbo l m tt, wn w p: Ta ni y? 11 Agbo wn nyn w
p: Wl n ni y, Js lti Nsrt ti Gll.
JS L WN T TAJ KR NN TMPL
12 Lyn n ni Js wn tmpl t s l gbogbo wn t taj ti wn t raj nb kr.
doj igb j wn t ow bol ti ti wn t ta yl, 13 b ti w fn wn p: A ti k
sn w mm p, Il dr ni a ma pe il mi, gbn yn ti s di ih ol. 14 wn afj ti
wn ar t w nn tmpl n, s m wn lrad. 15 In b wn olr lf ti wn
akw pp ngb t wn r wn i yanu t e, ti b wn m ww ti kgbe sk nn
tmpl w p: Hsnn fn m Dfd. 16 Ngb n ni wn bi Js lr p: j w k gb
ohun t wn w? Js w fn wn p: Mo gb dj, tb yin k t ka s w y.
Lti nu wn md ti m-w
ni w ti d orin yn.
17 Pl yn ni fi wn sl t s jde kr n l n l s Btn nbi t ti lo ru j n.
IGI PT ALLSO GBGB TI DR
18 N kt wr, b Js ti pad s l n, ebi pa . Ngb n ni r igi pt kan lb j
n t snm , gbn k r ju ew lr r. Ngb n ni w fn un p: so k n so lr r
m l! Ljkan n ni igi n ww di gbgb. 20 n ya wn m yn ngb t wn r y,
wn s br p: K n e t igi pt n sr gb b? 21 Js d wn lhn p: dodo r
ni mo b yn s, b b n gbgb le iymj, k e p yin y e ohun ti mo ti e s igi y
nkan, n b b s fn k l rabata y p. Dde, k o s b sn kun, y r b. 22 ti
gbogbo ohun t yin b br nn dr pl gbgb ni yin y r gb.
WD WN J LR AGBRA JS
23 Js wn tmpl l, s k-ni ngb t wn olr lf ti wn algb wn nyn t
w t wn s w p: Pl wo ni w fi ohun wny? Ta ni fn n gbra b?
24 Js dhn p: mi n y bi yn lr r kan, b yin b ti l dhn r fn mi, mi y s
fn yn npa t mo fi e ohun wny. 25 Nbo ni wr Jhn ti w? Lti run ni, tb lti w
ary? Wn s jrr lrn ara wn p: 26 B a b w p: Lti w lrun; y dhn p: K n
e ti yin k gbgb ngb n? B a b s w p: Ti ary lsn ni, a ni lti br wn nyn,
ntor gbogbo wn ni ka Jhn s wl. 27 Ngb n ni wn d Js lhn p: wa k m.
un n s tn fs p: mi n k s n s fn yn npa t mo fi e ohun wny.
WE WN M MJ
28 gb n, bwo ni yn ti r s, kunrin kan n m mj; s l s fn kn
p: m mi, l i n oko jr mi ln. s dhn p: 29 mi k n l.
gbn lyn n ni ronpwd t s l. 30 s l sd kj lti ran n i kan
n. yn s dhn p: mi y l, bb; gbn k l. 31 wo nn w n mjj
ni e f bb r? Wn dhn p: ni kk. Js w fn wn p: Lt ni mo
s fn yn, wn agbow de ti wn aw y w jba run wj yn.
32 Ntor Jhn w sd yn n n dodo, yin k s gb gb, gbn wn
agbow de ti wn aw gb gb; n lyn gb t r y, yin k
ronpwd lyn n k s gb gb.
WE WN ALGBE APNYN
33 tn gb we mrn. Bal ile kan gbin oko jr kan, s e gb y i k, s k il i t
sn r pl il . w gb e fn algbe, s l s rn-j n il mrn. 34 Ngb t di gb
kr rn wn rn r l sd wn algbe n lati gba so r. 35 wn algbe s m
wn rn r, wn lu wn kan, wn pa wn mrn, wn s s wn kan lkta. 36 tn rn
wn rn mrn ju ti kk l. Wn s e wn bkan n. 37 Lyn n ni rn m r s
wn, b ti w p: Won y bu l fn m mi. 38 gbn ngb t wn algbe r m r,
wn w fn ara wn p: wo ajogn r, w, k a p , k a s gba jogn r. 39 Wn s m u,
wn t jde kr nn gb jr n, wn s p . 40 w , ngb t olko jr n b d, k
ni un y e fn algbe wny? 41 Wn w fn un p: un y pa wn ni bbur nn, y
s fi oko jr r fn wn algbe mrn t wn y fn un n so oko n.
42 Js w fn wn p: j yin k k nn w mm p:
kta t wn ml k
ti di kta t gb il r.
I Olwa ni y,
s j ohun yanu lj wa.
43 Ntor n ni mi s fn yn, a gba jba run lw yin lti fifun orl-d t y so so r.
(44 ni t b klu kta n y f ynyn, ni t kta n b ub l y par ptpt.)
45 Ngb t wn olr lf ti wn Faris gb we y, y wn p wn ni b w. B til
j p wn f fi lp m u, gbn wn k l e b ntor br agbo wn nyn t wn gb
s wl.
22
WE DN GBYW
Js tn br s fi w b wn olr lf ti wn algb sr w p: 2 jba run db ba
kan t e pj gbeyw fn m r. 3 s rn wn rn r lti l pe wn t a p sbi pj
n. gbn wn k lti w. 4 Lkan s i, tn rn wn rn mrn, s w p: s fn
wn t a p sbi pj p, s w , s mi ti etn, mo ti pa ml ti wn d ml lr mi,
gbogbo nkan s ti etan; w sbi dn gbeyw. 5 gbn wn k k s, wn s b tiwn l:
kan l s oko r, mrn l sbi i r, 6 gbn wn yk m wn rn n, wn fi bk l
wn, wn s pa wn k. 7 In b ba n, s rn wn m ogun r lti pa wn apnyn
wnyn run, si fi in sun l wn. 8 Lyn n ni s fn awn rn r p: gbeyw n ti
y, gbn wn t a p sb y fn un. 9 Ntor n, l s pp oj n, k s pe gbogbo
wn t b r sbi s gbeyw. 10 wn rn n s l s oj n lti k gbogbo wn t wn
r w, ati bbur ti rere; ntor n ni il ibi s Igbyw e kn fn wn alpj.
11 gbn ngba t ba n wl lti wo wn alpj, r ni kan nb t ko w a gbyw.
12 s w fn un p: r, bwo ni o e wl lw a gbyw? ni n k s l sr.
13 Ngb n ni ba n s fn wn rn r p: d tw ts, k s s sn knkn
biribiri nbi kun ti pa-yn keke. 14 Ntor plp ni a p, gbn ba d ni a yn.
SSAN OW OR FN KSR
15 Ngb n ni wn Faris l gbm p b wn ti l m Js nn r r. 16 Wn s rn wn
m yn wn s i pl wn nyn Hrd, lti w p: Olk, wa m p oltt ni w, p w
k-ni n n lrun n tt, w k s wo oj nyn; ntor w k ojsj s nyn. 17 S fn
wa ntor n, bwo ni w ti r s, j y k a san ow or fn Ksr tb k y? 18 gbn
Js ti m w k wn, w fn wn p: e t yin fi dn mi w, yin algbgeb? 19 fi
ow t fi san ow or hn m. Ngb t wn m ow id kan jde w fn un. 20 w fn wn
p: wrn ti kl ta n y? 21 Wn w p: Ti Ksr n. Ngb n ni s fn wn p: fi
ohun t e ti Ksr fn Ksr, k s fi ohun t e ti lrun fn lrun. 22 r wny ya
gbogbo wn lnu, wn s fi sl lti b tiwn l.

JDE WN K
23 N j kan n, wn m gb Sadus t wn w p k s jde, wn w b Js pl
br y: 24 Olk, Ms w p, B knrin kan b k lb m, k araknrin r f aya r k l
e b b m fn arknrin olgb. 25 Ngb kan r, arknrin mje kan w. y gb k lyn
gbyw lb m, br r f aya arknrin olgb n. 26 Ohun kan n tn l s
arknrin kej, ti s kta, ti s gbogbo wn b l tt kan arknrin keje. 27 Nkyn obnrin
n k pl. 28 Ngb jde, aya ta ni obnrin n y e nn wn b ti j p gbogbo wn ni
ti e aya fn nn ay. 29 Js dhn p: yn ti n gidi ntori w mm k y yn, k s m
agbra lrun. 30 Ngb t wn nyn b jde kr nn k, k tn s p a f k tb p a
f aya m, gbn a db wn ngl n run. 31 Npa ti tt r n ti jde wn k, tb
k t ka f t lrun s fn yn p,
32 mi ni lrun brahm, lrun sk, lrun Jkb?
lrun aly ni un k e lrun k. 33 e ni gbogbo wn nyn pa rr pl yanu fn k
r.
FIN T GA J
34 Ngb t wn Faris gb p Js t pa wn Sadus lnum, wn parap, won naa tn
f d lm, 35 kan nn wn t j amfin br r lw r lti dn an w p: 36 Olk,
wo ni fin t ga j nn wn fin? 37 Js w fn un p:
K w f Olwa lrun r pl gbogbo kn r ti gbogbo m r, ti pl gbogbo in r.
38 y ni fin t ga j t s wj. 39 Ely t tl e faraj : K w f mnikj r gg b
ara-r. 40 Lor fin wny ni gbogbo fin ti wn Wl gbral.
KRST J M TI OLWA
41Js n tn fn pj wn Faris n br kan. 42 K ni yn r npa ti Krst, m ta ni
e? m Dfd, ni wn fs. 43 w fn wn p: K n e ngb n t Dfd pl ms m
Mm p n Olwa by p:
44 Olwa w fn Olwa mi, jk lw
tn mi tt emi y fi m wn t r
trba lb s r?
45 B Dfd b p n Olwa, bwo ni e j m r? 46 K s ni kan t m ohun t a l fi
dhn. Lti j n l k s ni t j br br r kan lw r m.
23
E-K-R-MI WN AKW TI WN FARIS
Ngb n ni Js w fn wn j nyn ti wn m yin r p: 2 wn amfin ti wn
Faris jk lr ga Ms; 3 ntor n k gb k s e gbogbo ohun t wn b s fn yn,
gbn k m e tl ohun t wn e. 4 Ntor wn ws gbn wn k e ohun t wn
w. Wn di r wwo t r lti gb l nyn lr gbn wn fnrawn k n fi ka wn kn
n. 5 Wn a ma e wn n ehn k wn nyn ba l r wn; ntor wn di fin m or t
wn s fi ta kk s et a wn. 6 Wn gbdn lti ma jk s ip ll nbi pj ti lti ma
jk lr jk t dra j n il sn, 7 wn s gbdn k wn nyn ma k wn n gbangba j,
ti p k wn nyn ma p wn n Rbb. 8 gbn n tiyn, m e j k ni kni p yn n
Rbb, ntor Olk kan ni yn n, arknrin s ni gbogbo yn. 9 K m e pe ni kni n Bb
lr il ay ntor Bb kan ni yn n, ni t b n run. 10 m e j k a p yn n Amrn
ntor Amrn kan ni yn n, yn ni Krst. 11 ni t b ga j nn yn ni k ma e rn yn.
12 ni kni t b gb ara-r ga ni a r sl, ni kni t b s r ara-r sl ni a gbga.
DRA MJE WN KW TI WN FARIS
13 e fn yn! yin amfin ti Faris, yin alehn. yin t tilkn jba run, t yin k
wl, t k s j k wn t f wl. 14 ( e fn yn! yin amfin ti Faris, yin alehn,
ntor yn j il op run pl e-kr-mi dr ggn t gb, yin y s jy gidi fn dlbi yn
ntor y).
15 e fn yn! yin amfin ti Faris, yin alehn. yin t rin rn-j kkiri omi ti il,
lti m ni kan e gbgb, lyn gb t b m u e tn ni yin y s di r run pd n
lpo mj ju yin fnrayn l.
16 e fn yn! yin atn t fj. yin t w p: B ni kan b fi tmpl bra, k jm
nkankan, gbn b enyn b fi wr or tmpl bra, di ajgbs. 17 yin mg ti afj!
wo ni nlr j, wr tb tmpl ti s wr n di mm? 18 tn w p: B nyn b fi pp
bra k jm nkankan, gbn b nyn ba fi r or pp bra, di ajgbs. 19 yin afj!
wo n nlr j, r tb pp t s r n di mm? 20 Ntor n, ngb t ni kan b fi
pp bra, fi bra pl gbogbo ohun t w lr r. 21 ni t b fi tmpl bra ti fi un ti
m t gb nn r bra. 22 Ngb t nyn b fi run bra, ti fi t lrun bra ti ni t jk
lr r.
23 e fn yn! yin amfin ti Faris, yin alehn. yin t san dmw lr ohun
gbn ti f ti so, t s fi mrn fin t tbi j sl, gg b dodo, n, w gbgb. y ni
b ma e lfi wn yk sl. 24 yin afj! t e amn, t yin bi er jde t s gb
rknm m. 25 e fn yn! yin amfin ti Faris, yin alehn. yin t f ta ago ti wo t
fi in r sl pl w rj ti wb. 26 yin Faris fj! kk f in ago ti wo k ta r l
m bkn n.
27 e fn yn! yin amfin ti Faris, yin alehn. yin t db iboj t a kn pl efun t
lw lj n ta, gbn t in r kn fn egungun k nyn ti oriri bj. 28 Bkan n ni
e db ni t dra lj nyn b a b w yn lti ta, gbn in yn kn fn ehn ti
gbgeb.
29 e fn yn! yin amfin ti Faris, yin alehn. yin t k iboj fn wn wl, t s
e is-k wn nyn mm l, t w p: 30 wa k b b wn ta j wn wl sl, b a
b gb ngb wn bb wa. 31 B n ni, ti jr s ara yin! yin ni m wn t pa wn
wl. 32 dra! nsisy k kk par i t wn bb yn br.
WN TI JY WN T B
33 yin ej wny, m ej paraml, bwo ni e l y kr nn in Ghn? 34 Ntor n,
gb - mi y rn wn wl ti wn amye ti wn akw s yn. yin y pa nn wn, t
s kan wn kan lra wn m gblb, s na wn kan nn wn nn sngg yn, t
s l wn kiri lti l d l, 35 tt dgb t gbsan y d b yn fn gbogbo j wn oldodo t
ti ta sl lr ay, lti j bl oldodo tt kan j Sakar, m Barak, t pa lrn pp ti
ibi-mm tmpl. 36 Lt ni mo s fn yn gbogbo bj y ni y pad sr ran y.
37 Jrslm, Jrslm, w t o pa wn wl, t o s s wn t a rn s lkta, gb
ml ni mi ti p lti k wn m r j b gbb ady t rgbo wn m r lb y
r t w k s f! 38 dra, ibgb yn y di ahoro! 39 Mo s s fn yn n tt lti sisy
l, yin k y r mi m tt dgb t yin y w p:
Albkn fn ni ni t b w n ork
Olwa!
24
BR PNJ
Js kr n tmpl, b ti l, wn m yn r s tl e lti fi b a ti k tmpl n hn
n. 2 gbn d wn lhn p: j r gbogbo ohun wny. Lt ni mo s fn yn,k n ku
kta kan lr kej nbi. Gbogbo r ni y parun. 3 B s ti jk lr k lf, wn m yn
w br r lw r ngb t wn w lt w p: S fn wa gb t y yo l. Kni m gb
ww r ti ti gbyn ay? 4 Js dhn p: K ra k ni kni m e tn yn. 5 plp ni
y w lb ork mi t wn y wi p: mi ni Krst n. Wn y s tan plp j. 6 yin y
gb dgr ogun. m e fy, ohun wny gbd l, gbn pin k t d. 7Orl-d y
dde s orl-d, jba kan y gbgun ti jba kej. yn y m, jkl rn y gbde, j il
y el n plp ibi. 8 Gbogbo wny y s db gb t obnrin b rb m. 9 Ngb n ni
wn y s j yn ny olr t wn y s pa yn k. 10 n gbogbo orl-d y krra yn ntor
mi. plp yn ni y ub t wn y di dl pl krra mnkj wn. 11 wn wl k
y dde n oriri lti m plp n. 12 Ntor b ti p s i ni f plp y ma tut.
13 gbn ni t b n fort tt d pin ni y r gbl. 14 hin Rere ti jba ni a kde
jkjd gby lti jr fn gbogbo orl-d. Lyn n ni pin y d.
PNJ L JRSLM
15 Ngb ti b r ohun rra ti parun t wl Dnl s tl r, t dr lr ibi-mm, (k
y ni t ka w y), 16 wn t w n Jd y s l sr k. 17 ni t b w lr k
pts k m e skal lti m ohun-n r nn il. 18 ni t b w nn oko k gbd l m
a r. 19 e fn wn aboyn ti wn t fi m fn m n wn j n. 20 K ma
gbdr k sl yn m ba b s gb tt tb n j simi. 21 Ntor wn j n y kn fn
rora t rkja gbogbo y t ti l lti br ay. 22 n b k b e p a m wn j n
kr, a k b ti r y nyn kan t y r gbl. gbn ntor wn t a yn a m wn j n
kr. 23 B ni kan b s fn yn ngb n p: W , Krst n w nhn-n, tb w lhn-n,
m e gb gb. 24 wn Krst k ti wn wl k ni y farahn pl m ti i yanu t
b t wn y fi m wn t a yn n b b ee. 25 K rnt p mo ti s gbogbo r fn yn
tl.
WW M NYN Y FARAHN KEDERE
26 Ntor n b wn b s fn yn p: W , w nn gb, m e jde l ib. Tb p:
w n yw yr, m e gbgb. 27 B mnmn ti k lti l-orn tt d w-orn, bkan
n ni ww m nyn y e r. 28 Ibi t k ran b gb w, nb ni a ti r igun. 29 Lyn
pnj j wn-n n, lskan n ni orn y knkn, t p k n tnml, wn rw
y j b sl lti oj run, wn agbra oj run y m tt. 30 Ngb n ni m m nyn
y hn lj snm. Ngb n ni gbogbo y orl-d ay y fi w m y wn; a s r
m nyn b ti b lti in kk oj run pl agbra ti go l. 31 un y s rn wn
ngl r pl ohn ip l, wn y s k wn ynf r j lti orgun oj run kan tt d pkun
kej.
32 K fi igi pt e pr. Ngb t ka r b y titun t s rw, yn m p gb rn
snm etl. 33 Bkan n ni, ngb t b r ohun wny t l, k m p un snm ts, t
dr n nu n yn. 34 K m dj p ran y k n kj k ohun wny t l. 35 run
un ay y kj, gbn r mi k n rkj. 36 Npa ti j n gan-an tb wkt n, k s
ni t m , n wn ngl run ti m nyn k m , fi Bb nkan. 37 Gg b ti r
ngb a n, n j N, b ni ww m nyn y e r. 38 Ntor n j wn-n-n t wj
omboray, b wn nyn ti j, t wn mu, t wn gbyw, t wn s fi yw fn-ni tt di
j t N fi wn k, 39 wn k bkt tt di j t omyal fi d t s w wn l. B ni ww
m nyn y e r. 40 ni mj y w nn oko, a m kan a s fi kej sl.
41 Obnrin mj y ma lo l, a m kan a s fi kej sl. 42 Ntori n k
ma n, ntor k m j t Olwa yn b. 43 K m ely dj p, b bal
il b m gb t ol b n ru, djdj b ma n, k b s j k ol f il
un. 44 Ntor n y k yn n mra sl; ntor m nyn b n akk t
yn k m.
45 Ir m d wo ni j olott ti lgbn t g r l fi jg lr il r lti fn
wn ar il r n onj wn n sk? 46 ni ay ni rn b b g r b b a
lnu i r. 47 Lt ni mo wi fn yn, y fi jg lr gbogbo ohun n r.
48 gbn n ti m altt t w fn ara-r p: g mi k n tt d, 49 t s br
s lu wn m d lgb r, t j t s mu pl wn mnt, 50 g r y d n j t
k r tl. 51 un y l e l lti b wn alehn pn nn bbur t e tiwn, nbi t kn ti
pa-yn keke y w.
25
WE WN WND MW
Ijba run db wnd mw t wn gb tp wn lti l pd k yw. 2 Mrn-n nn
wn j mg, mrn-n s j lgbn. 3 Ngb t wn mg gb tup wn, wn k m po
dn pl; 4 gbn wn lgbn m g epo dn pl tp wn. 5 B k yw ti p, gbogbo
wn tgb, wn s sn. 6 gbn n gnj r ni a gb igbe kan w p: wo k yw! w
pd r. 7 Ngb n ni gbogbo wn wnd n dde lti tn tp wn e. 8 wn mg s
fn wn lgbn p: Fn w n d nn epo yn ntor tp wa k l. 9 gbn wn
lgbn dhn p: K m t fn wa ti fn yn, kk l ra tiyn ld wn elpo. 10 Ngb
t wn s l r ni k yw d, wn t s ti mra sl b a wl sbi s gbyw, si tilkn.
11 Lyn n ni wn wnd yk d bkan n, t wn s s w p: Olwa, lkn fn wa.
12 gbn d wn lhn p: Lt ni mo s fn yn, mi k m yn. 13 Ntor n k ma
n ntor yin k m j n tb wkt n.
WE TLNT
14 db gb t knrin kan t l rn-j t s pe wn m d r, s fi ohun-n r l wn
lw; 15 fn kan ni tlnt mrn-n, mj fn ni kj, ti kan fn ni kta. fn ni kkan
gg b agbra r ti t. Lyn n ni jde l. 16 ni t gba tlnt mrn-n l lskan n lti
fi wn w, s jr tlnt mrn-n s i. 17 Bkan n ni ni t gba mj jr mj s i.
18 gbn ni t gba tlnt kan l wa ih il lti ri owo g r ml. 19 Lyn j pp, g
wn m d n d lti b wn e r. 20 ni t s gba tlnt mrn-n jd pl tlnt
mrn-n mrn s i, s w p: g, w fn mi ni tlnt mrn-n, w , mo ti jr mrn-n s
i. 21 g r s fn un p: K i! m d rere ti oltt, w j oltt lr ohun kker, mi
y fi e albojut p; b sn ay g r. 22 ni t gba tlnt mj n jde lti s p:
g, w fn mi n tlnt mj, w , mo ti jr mj s i. 23 g r s s fn un p: K
i! m d rere ti oltt, w j oltt lr ohun kker, mi y fi jg lr
p; b sn ay g r. 24 ni t gba tlnt kan n jde lti s p: g, mi
m p nyn lle ni w e, k ohun nbi t w k gbn s, o s k ohun nbi
t w k t s. 25 Ntor n ni r e b m, t mo s l ri tlnt r ml. W ,
nkan r n y. 26 gbn g r d a lhn p: w ol ti m d bbur y,
w m p mo k kr nbi t mi k gbn s, ti p mi k ohun nbi t mi k
kj s.
27 K n d t w k e fi ow mi s bnk, mi b s r ow mi gb pl r lr r ngb t
mo d. 28 gba tlnt n lw r, k fi fn ni t n mw. 29 Ntor ni t n y tn r
gb s i, un y s n pp; gbn lw ni t k n ni a ti gb kr. 30 ju al-nlr m
d n sn knkun biribiri, nbi t kn ti pa-eyn kk y gb w.
DJ KYN
31 Ngb t m nyn b d nn go r, ti gbogbo wn ngl pl r, ngb n ni y
jk lr t go r. 32 A s k gbogbo orl-d j swj r. un y s pn wn s mj b
ol gntn ti ya gntn kr lra wn ewr. 33 un y s m wn gntn s w
tn r, gbn y fi wn ewr s w s r. 34 Ngb n ni ba y w fn wn t w
lw tn r p: w, yin t Bb mi bkn fn, jogn jba t a ps fn yn lti pil ay.
35 Ntor ngb t ebi pa mi, fn mi ni onj j, ngb t ungb gb mi, fn mi n omi mu,
ngb t mo j jj, gb m s ile. 36 Ngb t mo w n hh, fi a b m, ngb t mo w
nn sn, b m w, ngb t mo w nn wn, w sd mi. 37 Ngb n ni wn oldodo
yo dhn w p: Olwa, ngb wo ni a r t ebi pa t a fn n onj j, tbi t ungb gb t
a fn n omi mu? 38 Ngb wo s ni a r n jj t a gb s ile, tb t o w n hh t a fn
n a bora? 39 Ngb wo s ni a r nn sn tb nn wn t a w b w? 40 ba n y
s d wn lhn p: Lt ni mo s fn yn, b b ti e fn kan nn wn t kr jl nn
wn arknrin mi, ti e fn mi.
41 Lyn n ni un y w fn wn t w n ap s r p: jnn s mi, yin t a ggn-n
fn, l sn in npkun t a ps fn ti wn ngl r, 42 ntor ngb t ebi pa mi, yin
k s fn mi n onj j, ungb gb mi, yin k s fn mi n omi mu. 43 Ngb t mo j jj, yin
k s gb m s il, mo w n hh, yin k s fi a b mi. Ngb ti mo w nn sn ti nn
wn, yin k s b m w. 44 Ngb n ni wn y dhn bkan n w p: Olwa, ngb wo
ni a r t ebi pa , tb t ungb gb , tb t o j jj, tb t o w nn hh, tb nn sn,
tb nn wn, t a k s tj r? 45 Ngb n ni un y d wn lhn w p: Lt ni mo
s fn yn, b yin k ti e fn kan nn wn t kr j wny, yin k e fn mi.
46 Wn y s l s jy npkun, gbn wn oldodo y wn y npkun.
26
WN DT M JS
Ngb t Js par r wny w fn wn m yn r p: yn m p n j mj n ni a
e dn rkj, t a fi m nyn l w wn t y kn n m gblb.
3 Ngb n ni wn olr lf ti wn algb nyn parap s fin olr lf t a p n
Kf. 4 Wn gbm lti m Js pl tn k wn ba l pa . 5 gbn wn w p: K e gb
dn, k a m ba d j gboro sl lrn wn nyn.
A FI RR PA JS
6 Ngb t Js w n Btn n il Smn adt, 7 obnrin kan gb rb t kn fn rr
olrn ddn onyebye t w nd onj t si br s d l e lr. 8 In b wn m yn
ngb t wn r y, wn s w p: K ni fa gbogbo f y? 9 A l ta y fn ojlw j k a s
ow r fn wn tlk. 10 B Js ti m n w fn wn p: K n e t fi b obnrin n w?
Ohun rere ni e fn mi.
11 wn tlk k l dn kr ld yn n gbogbo gb. 12 B ti da rr y s mi lra, ti e
fn mra sl snk mi. 13 Lt ni mo s fn yn, nbi kbi t a b ti kde hn Rere y n
gbogbo gby, a ryn ohun t e y fn rnt r.
JDS DAL
14 Ngb n ni kan nn wn mjl n, y t a p n Jds skrt l b wn olr
lf, 15 s w p: K ni yn y fn mi b mi b fa Js l yn lw? Wn s san gbn ow
fdk fn un. 16 Lti gb n l ni ti w n lti fi l wn lw.
MRA DN RKJ
17 N j kn dun rkj, wn m yn w sd Js, wn s w fn un p: Nbo ni w f
k a t lati j ohun dun rkj? 18 s w p: l sn l sd ni kan by, k s s fn
un p: Olk w p, kk mi snm ts; mi f e dun rkj n il r pl wn m yn
mi.
19 wn m yn n s e gg b Js ti p fn wn, wn s t dn rkj n.
DL N
20 Ngb t di al jk ti onj pl wn m yn mjl; 21 b wn s ti jun ni w
p:
Lt ni mo w fn yn, kan nn yn y fi m hn. 22 Wn s kn fn bnj, wn s br s
bi lr n ni kkan: j mi ni, Olwa? 23 s dhn p: ni t ti ki w b wo pl mi
ni y d m. 24 m nyn l b a ti kw r, gbn gb ni fn ni n t y da m
nyn, b sn fn un k a m b i.
25 Ngb n ni Jds, ni t dal w p: j mi ni, Olwa? Js dhn p: w ti w b.

ONJ AL KYN
26 B wn ti jun, Js m brd, bkn fn un, b , s fi fn wn m yn r, s
w p: gb, k j , y ni ara mi. 27 Lyn n ni m ife kan, ngb t dp tn, fi fn
wn, s w p: mu nn r, gbogbo yn, 28 ntor y ni j mi fn mjm, t a ta sl fn
plp fn drj . 29 mi s fn yn, mi k n mu m nn s jr tt di j t mi y
m n titun pl yn n jba Bb mi. 30 Ngb t wn k orin kan tn, wn jde l s k lf.
STL SS PTR
31 Ngb n ni Js s fn wn p: Gbogbo yn y ub ntor mi n al y, ntor a ti k
sl p:
mi y lu ol gntn, gbogbo gntn y s tk.
32 gbn lyn gb t mo b jd, mi y wj yn l s Gll. 33 Ptr s
fn un p: B gbogbo wn til ub ntor r, mi k n ub ll. 34 Js w
fn un p: Lt ni mo s fn , n ru y, k kk t k n w y s mi
lmta. 35 Ptr dhn p: B mo til ma k pl r mi k n s . B ni
gbogbo wn m yn yk w.
RORA NN GB GTSMN
36 Ngb n ni Js b wn l s ibi kan t a p n Gtsmn, s s fn wn m yn r
p: jk nhn-n ngb t mo b gbdr lhn-n n. 37 s m Ptr ti wn m
Sbd mj dn pl r, s fajro, s br s banj. Ngb n ni w fn wn p: 38 kn
mi bj pp, n tt d oj ik, dr nhn-n k s ma b mi n. 39 s l swj d,
dbl, s gbdr p: Bb mi, b b l ee, j k ago y kj kr lr mi. gbn k
e b mo ti f, b k e b w ti f. 40 s t wn m yn r w, s b wn t wn sn,
s w fn Ptr p: yn ni p yin k l ba mi n fn wkt kan? 41 ma n, k s
ma gbdr, k m ba ub sn dnw. Lt ni m f, gbn ara k gb . 42 tn
pad l lkej, s gbdr w p: Bb mi, b e pe ago y l kj l lmu , f tr ni k
e.
43 s tn w, b wn t wn sn ntor oj wn kn fn orun. 44 fi wn sl, tn pad
l. s gbdr lkta, so r kan n. 45 Ngb n ni t wn pstl r w, w fn
wn p: ti sn t simi ni? S w , wkt n snm etl, a s fi m nyn l wn
l lw. 46 dde, j k a l, ni t y d m snm ts.
A M JS
47 B ti sr lw, w , Jds, kan nn wn mjl d, ti p nyn pl r t
wn gb id ti k lw wn, wn t a rn lti d wn olr lf ti wn
algb nyn. 48 ni t y fi hn ti fi mi fn wn p: ni t mo b fi nu k n
nu, un n ni. m u grgr. 49 Lj kan n n t Js w t s w fn un
p: Mo k , Olk. s fi nu k lnu. 50 Js w fn un p: r, k ni o w
fn?
Ngb n ni wn w, wn gb w l Js, wn s m u. 51 S w , kan nn wn t w
pl Js na w r, fa id y, rn olr alf, s g e n et sn. 52 Ngb n ni
Js w fn un p: Fi id r pad sn k r, ntor gbogbo wn t b fa id y n y tipa id
gb. 53 w r p mi k l pe Bb mi, k un s fn mi ju gb ogun mjl l ljkan n
b? 54 gbn bwo ni r w Mm y ti l , y t w p b ni y el? 55 N wkt
n ni Js w fn agbo nyn n p: mi ni yin jde t w b ol, ti yin ti id pl k
lw lti m? Ljoojm ni mi b yn jk t mo s k yn nn tmpl, yin k s fi w kn
m. 56 gbn gbogbo ely l k w stl wn wl l . Ngb n ni wn m yn r
fi sl, t wn s s l.
JS NWJ GBM SANHNDRN
57 gbn wn t gb Js m f l sd Kf, olr lf, nbi t wn
akw ti wn algb gb pj s. 58 Ptr s t lyn n kr tt fi d
gbl olr lf. s wl, s b wn rn jk lti r pin r. 59 wn
olr lf ti wn gbm w r k s Js lti p . 60 Wn k s r ohun
kan dm b til j p p lr k dde w. Nkyn ni wn lr k mj w,
61 wn w p: knrin y w p: Mo l w tmpl lrun, k mi s tn un k n
j mta. 62 Olr lf s dde, w fn wn p: w k fs ohun kankan s y
t wn y jr s ? 63 gbn Js dk. Olr lf s w fn un p: N ork
lrun aly ni mo fi bra p k w s fn wa, b w b e Krst, m lrun.
64 Js w fn un p: w w i. gbn mi s fn yn, lyn la yin y r m
nyn t jk lw tun agbra lrun, t s b w lrn w snm. 65
Ngb n ni olr lf fa a r ya, s w p: s r d s lrun, lr wo
ni a tn w? 66 W , nisisiy, yn ti gb r d s lrun, k ni dj yn?
Wn dhn p: jbi ik. 67 Ngb n ni wn tut s i lj, wn kn n ls.
wn mrn s fi tlw wn gb a lj, wn s w p: 68 S r arran fn wa,
Krst, ta ni ni t l ?
PTR S JS
69 Ngb y ni Ptr jk nta n gbl, dmbnrin kan s t w, s w fn un p: w
n w pl Js ti Gll. 70 gbn s lj gbogbo nyn w p: mi k m ohun t w
w. 71 B s ti jde s loro dmbnrin mrn r i, s w fn wn t w nb p: knrin y
ti w pl Js ti Nsrt. 72 s tn fi p bra p: mi k m knrin n. 73 Ngb t p
d s i, wn t dr nb t w, wn s w fn Ptr p: Lt kan nn wn ni w e
ntor d r fi hn. 74 Ngb n ni br s fi ara-r p, s bra p un k m knrin
n. Ls kan n ni kuk s k. 75 Ptr s rnt r t Js w fn un p: K kuk t k, w
y s mi lmta. s b s de, s sunkn gidigidi.
27
Ngb t di wr gbogbo wn olr lf ti wn algb nyn gbm gidi lti pa Js.
Ngb t wn ti d tn, wn m u l, wn s f l w Pnt Plt t e ajl.
IK JDS
3 Ngb n ni Jds, ni t fi hn, lyn gb t r i p a d a lbi ik, ron s ohun t
e, s m gbn ow fdk nn pad w sd wn olr lf ti wn algb, 4 s w p:
Mo ti d n ffi j al hn. gbn wn w p: K ni y nn j fn wa? Ma bjto
fnrar. 5 s da ow fdk n sl n tmpl, s jde l, s l poknso ara-r. 6 gbn
wn olr lf m ow fdk n, wn s w p: K t k a f i sn ra tmpl, ntor ow
j ni. 7 Ngb t wn s gbm, wn fi ra il amkk fn ibi snk wn lej. 8 Ntor n ni a
e pe il n n Halkeldm, y ni il j, tt di j n. 9 Ngb n ni r t wl Jerem s
w p: Wn s m gbn ow fdk, iye ow ni t dyel e, ni t wn m srl dyel;
10 wn s fi ra il amkk, gg b Olwa ti jwe fn mi.
JS NWJ PLT
Js s dr nwj ajl; ajl n s b i lr p: w ni ba wn J b? Js s w fn un
p: w w i. 12 Ngb n ni wn olr lf ti wn algb s fi sn kn n. 13 Ngb
n ni Plt w p: w k ka gbogbo r t wn j s wny s? 14 un k s dhn s
gbogbo sn t wn fi kn n t b t nu fi ya ajl n pp.
15 N kk n j wn ajl lti ma fi y sl fn wn nyn lti
drk darn kan t wn f l ti drj. 16 N kk n gann, darn kan t n
kk w bbur w n tml; ork r a ma j Brb. 17 Ntor n ngb t
wn pj, Plt w fn wn p: Ta ni yn f k mi d sl fn yn, Brb tb Js t a
p n Krst? 18 s ti m p ntor lara ni wn e fi l un lw; 19 ti plpl b s ti
jk lr aga dj ni yw r rn kan s i by w p: M e lw s r knrin oldodo
o n, ntor oj mi r ohun pp lj l ntor r mj n. 20 gbn wn olr lf ti wn
algb ti b wn nyn sr lti y wn lkn p k a d Brb sl, k a s m Js l pa.
21 Ajl n s bi wn lr p: wo ni yn f k mi d sl nn wn mjj fn yn?
gbn wn dhn p: Brb ni. 22 Plt w fn wn p: K ni k mi e s Js t a p n
Krst? Gbogbo wn kgb w p: J k a kn n m gblb! 23 Ajl n w fn wn
p:Ntor k ni? Ohun bbur wo ni e? gbn e ni wn kgbe pl ohun rara ju ti kk l
w p: J k a kn n m gblb! 24 Ntor n ngb t Plt ri p gbogbo rnlw t f
e k yr s ibi kan j p k a tb ma m ariwo wn nyn p s i, rn p k wn bu omi
w fn un. w w r nwj gbogbo wn nyn n. B s ti w n w p: mi k
lw nn ik knrin oldodo y: yin nkan ni d p 25 Gbogbo wn nyn s dhn p:
K j r w lr wa ti lr wn m wa. 26 Ngb n ni d Brb sl fn wn. Ngb t a
s ti na Js n pn tn fi l wn lw lti kn n m gblb.
AD GN
27 Lyn y ni wn jagunjagun m Js wnu fin l, wn s k gbogbo wn m gb
ogun wn y i k. 28 Wn b a r, wn s w n w oy alw osn. 29 Wn hun ad gn
kan, wn s fi d e lr; wn fi p l e n w tn. Wn knl nwj r, wn s fi e ly
b wn ti s w p: Kbys, ba wn J. 30 Wn tut s i lra. Wn gba p t w lw
r, wn s fi l n or. 31 Ngb t wn ti fi e ly tn, wn b w alw lk nn kr lra
r, wn gb w tir w , wn s f l s ibi t wn y ti kn n m gblb.
N GBLB
32 B wn ti jad l, wn pd knrin kan, ar Srn, t ork r j Smn. un ni wn fi
agbra m lti b a ru gblb r. 34 Ngb t wn d ibi kn t a p n Glgt, (y ni Ibi-
Agbr), wn fi t jr t a p m ror fn un mu. Ngb t s t w, k lti mu .
A KAN JS M GBLB
35 Lyn t wn ti kn n m gblb, wn pn a r, wn s gg l e, (k y ti wl w
l p: Wn pn a mi lrn ara wn, wn s gg l a lborn mi) 36 Wn jk,
wn s . 37 Wn s k d ik r s k or r by p: Y NI JS BA WN J.
38 Ngb n ni a kan wn ol mj pl r, kan n w tn ti kej n w s. 39 wn t
kj l s b u, wn mi or wn 40 b wn ti w p: w t o ma w tmpl t o s ma tn k
n j mta, gba ara-r l. B w b e m lrun, skal w lti or gblb.
41 Bkan n ni wn olr lf pl wn amfin ti wn algb ti fi e
ly w p: 42 gba wn lmrn l; k l gba ara -r l. B b e ba
srl j k skal lti or gblb nsisy, a s gb gb. 43 s gbkl
lrun, j k lrun gb l nsisy b b f ntor w p: m lrun ni
mi. 44 wn ol t a kn m gblb pl r s fi y gn un lj bkan n.
IK JS
45 Lti wkt kf tt di wkt ksn ni knkn bo il. 46 N wkt ksn ni Js kgb ni
ohn rara w p:
l, l, lmsbktan?
yi ni p: lrun mi, lrun mi, ee t w fi k m sl? 47 Ngb t wn kan t wn w nb
gb y, wn w p: knrin y pe lj. 48 Lj kan n kan nn wn s sr l m knkn
kan w, s t b in t kkan, s fi k or p kan, s n s Js k mu . 49 wn yk
s w p: dr k a w by lj y w gb l. 50 Js s tn kgbe n ohn rara, s
jw m r.
51 S w , a boj tmpl s fya s mj lti k d sl. 52 Il m tt, wn kta s sn,
s-k sl, 53 p k nn wn nyn mm t wn ti sn s jde, wn ti in s-ku wn
jde lyn jde r, wn w s l mm, wn s farahan plp nyn. 54 Ngb t balgn
rn ti wn t wn w pl r t wn Js r i b il ti s t s yanu, ti gbogbo ohun t
l, r b wn gidigidi, wn s w p: Lt, m lrun ni y e.
55 wn obnrin pp ni wn w nb pl t wn wran lti kr, wn t wn ti tl Js
lti Gll lti e aj r, 56 Nn wn ni Mr Magdaln ti Mr ya Jkb ti ti Jsf,
ti y wn m Sbd.
SNK JS
57 Ngb t al l tn, knrin lr kan, ar Aramat t a p n Jsf w, ni t un
tkalrar e m yn Js pl. 58 t Plt l, s tr k Js. Ngb n ni Plt p
k a gb k n fn un. 59 Jsf gb k n, fi a gb mm d , 60 s t sn iboj
titun t un tkalrar t gb sn kta. y kta d nu iboj n, s b tir l. Mr
61 Magdaln ti Mr kej w nb, t wn jk s knkn iboj n.
WN ADN IBOJ
62 N j kej, yn ni lyn palm dun, wn olr lf ti wn Faris parap swj
Plt, 63 wn s w p: g, wa rnt p ltn-n n ngb t w ly w p: Lyn
j mta mi y tn jde. 64 Ntori n, p k a iboj n tt di j kta, k wn m yn
r m ba j i gb l lti s fn wn nyn p: ti jde kr nn k. tnj kyn y s
bur ju ti kk l. 65 Plt w fn wn p: yin n wn jagunjagun t e ol, l k s e
tj r b yin ti f. 66 Wn l lti e tj iboj n npa ss kta n pa pl wn ol t
.
28
IBOJ FO
Lyn j simi, ngb t il j kn s ti br s m, Mr Magdaln ti Mr kej w lti wo
iboj n. 2 S w , il m tt, ngl Olwa ti run skal w, s y kta kr n nu n iboj
n t s jk l e. 3 Oj r dn b mnmn, a r s funfun b ynyn. 4 Pl br ni
wn am wnn wrr, t wn s db k. 5 gbn ngl n sr, s w fn wn obnrin
n p: m e br, ntor mi m p yin w Js t a kn m gblb. 6 K s i nhn-n,
ntor ti jde gg b ti w. w wo ibi t a t s. 7 K s yra l s fn wn m yn r
p ti jde, s w t ? wj yn l s Gll, nb ni yn y ti r i. W , mo ti s fn yn.
8 Ngb n ni wn kr nbi iboj n pl br ti pl ay pp, wn s s l s fn wn
m yn r. 9 S w , Js pd wn, s w p: Mo k yn. Wn s pd r, wn s di s r
m, wn s forbal fn un. 10 Lyn n ni Js w fn wn p: m e br, l s fn wn
arknrin mi p k wn l s Gll, nb ni wn y ti pd mi.
TN WN ADN
11 B wn ti pad l ni wn kan nn wn ol iboj n l s gboro l lti ryn fn wn
olr lf npa gbogbo ohun t l. 12 wn n b wn algb e pd lti gbm y p
k wn fn wn m-ogun n n ow pp 13 lti m wn s by: K w p, wn m yn
r w n ru, wn s j i l ngb t a sn. 14 B ajl b gb r y, wa y yanj r pl r k
m ba b sn jgbn. 15 wn m-ogun n gba ow n, wn s e b a ti k wn. tn t
wn J s n y tt di j n.
FARAHN JS N GLL
16 wn m yn mknl l s Gll lr k t Js tkas fn wn. 17 Ngb t wn r i, wn
forbal fn un; gbn wn kan eymj. 18 Js snm wn, s w p:
Gbogbo agbra ni a ti fn mi n run ti ay; 19 ntor n, l k fi gbogbo orl-d e m
yn. K s wr fun wn n ork Baba ti ti m ti ti m Mm. 20 K s k wn n gbogbo
ohun t mo ti pa fn yn. S w , mi b pl yn ngb gbogbo tt di pin ay.

HN-RERE LTI W MRK


1
WS JHN ONBATIS
br ryn ay ti Js Krst, m lrun. 2 Wl sy ti kw r w pe:
Kys i, emi rn rn mi swj r
lti pa n r m.
3 A gb ohn kan t k nn ahoro al:
pa n Olwa m, m n r tj.
4 Jhn Onbatis farahn nn ahoro al s ws wr rnpwd fn drj .
5 Gbogbo wn ar Jeruslm w sd r lti gba batis lw r nn od Jrdn b wn ti
jw wn.
6 Jhn w a t a fi irun rknm hun, ( s fi aw e gbd); onj r s ni e ti oyin gn.
s kde nn ws r p: 7 ni kan b lyn mi t lgbra j mi l; emi k t ni t br
lti t okn bt r. 8 Emi fi omi e batis fn yn, gbn un y fi m Mm e wr fn yn.
BATIS JS
9 Ngb n ni Js w lti Nsrt ti Gll, s gba wr lw Jhn n od Jrdn,
10 Ngb t gk lti in omi n, r run t sl ti m t skal n w db; 11 ohn
kan s w lti k run w p: w ni ynf m mi, w r gbogbo oju rere mi.
DNW NN AHORO AL
12 N kt lyn n ni m m Js l sn gb. 13 s dr n ahoro al fn ogj j t
Stn s dn an w. s w pl wn ranko gb, wn ngl s j fn un.
JS BR WS R
14 Lyn gb t a fi Jhn sin wn,
Js l s Gll lti kde hn rere lrun. w p: 15 kk n ti d, jba lrun ti snm
ts: ronpwd
k s gba hn Rere gb.
A PE WN M YN MRIN KK
16 B ti kj lt od Gll, r Smn ti ndr, arknrin r b wn ti d wn wn
sn omi, ntor apja ni wn e. 17 Js w fn wn p: w, k s ma tl mi, mi y s
yn di apja nyn. 18 Lskan n ni wn fi wn wn sl t wn s tl e.
19 B ti rn swj d s i ni r Jkb, m Sbd, ti Jhn arknrin r t wn w nn
k wn bkan n b wn ti t wn pja wn sl; 20 lj kan n ni p wn. Ngb n
ni wn fi bb wn sl nn k pl wn on wn, wn s tl e.
JS K WN N KAFARNM
S WO LM E KAN SN
21 Js pl wn m hn r w Kafarnm l. Lskan n ni l sn sngg n j
s t s br s k-ni. 22 k r w-ni lr ntor p k-ni b al, le bi wn akw.
23 Ngb n nn sngg kan n ni knrin kan t m bbur y lnu br s kgbe p:
24 K ni w w, Js ar Nsrt? w wa lti pa w run ni? mi m ni t w e: ni
mm lrun. 25 gbn Js kl fn un p: Dk! Jde kr nn knrin y! 26 m m
n fi agbra gb knrin n nl, s jde kr nn r pl igbe l. 27 ba gbogbo nyn
lr t fi j p wn br s br lw ara wn p: K ni tm gbogbo y? k-ni n k titun
pl ! p fn m m pp, wn s trba fn un! 28 Ljkan n ni kk
r kn kkiri, n gbogbo gbgb Gll.
WSN NA SMN
29 Ngb t Js ti wn m yn Js kr n sngg ni wn l s il Smn ti ndr
pl Jkb ti Jhn. 30 gbn na Smn dbl sn ib. lskan n ni wn s fn un
npa r. 31 Bi ti snm ni f n w dde. Ib n s fi sl, s br s e k wn.
PLP WSN
32 N al j n, lyn gb t orn ti w, wn gb gbogbo alsn w b a, ti wn t wn
n m m. 33 Gbogbo l ni j s nu n il n. 34 s wo oriri sn gbogbo, o s l
plp m m jde, gbn d wn lkun lti sr ntor p wn m ni t e.
JS YL KR N KAFARNM L S GLL
35 N wr j kej, k il t m, Js dde, jde l sbi ddk rr kan lti gbdr nb.
36 Smn ti wn lgb r br s w a. 37 Ngb t wn r i, wn w fn un p: Gbogbo
nyn ti w : 38 d wn lhn p: j k a l s ibmrn, s wn let ts, k mi ba
l ws lhn-n bkan n, di r ti mo fi jde n y. 39 Ngb n ni wn rin Gll jk jd,
t wn l m jde.
WSN ADT KAN
40 Adt kan t Js w, b lr knl w p: B w b f w l m mi lrad. 41 Pl
oj n ni Js na w r lti fi kn n b ti w p: mi f b, gba wsn. 42 Ljkan
n ni t n kr lra r t s r wsn. 43 gbn b Js ti rn an l lskan n 44 ni
kl fn un p: ra k w m e s fn ni kni, gbn k o l fi ara r hn fn lf, k o s fi
r t Ms p sl fn wsn r, lti jr fn wn. 45 B knrin n ti jde l ni br s
kde kkan pl ryn n kkiri, t b g t Js k l w l n gbangba m, gbn f
syn l ahoro al, sbsb wn nyn t l lti ibi gbogbo.
2
WSN ALRN GB
Lyn gb d, Js pad s Kafarnm, wn nyn gb p w n il. 2 p nyn pj
sb t b g t ib k gba s, ni lnu n pp, s ryn r n fn wn. 3 Wn gb
alrn gb kan w b a, nyn mrin ni wn gb e w. 4 B agbo nyn k ti l j k a r y
gb e d d r, wn rl ibi t w, b wn s ti e ih kan, wn gb kte t a fi gb alrn
gb n w skal gba ih n. 5 B Js ti r gbgb wn ni w fn alrn gb n p:
m mi, a ti dr r j . 6 gbn wn amfin t wn w nn wj n r nn ara
wn p: 7 K ni e t knrin y sr by? sr d. Ta ni l dr ji-ni b k e
lrun nkan? 8 B Js ti m ohun t wn r nn ara wn ni w fun wn p: 9 K ni fa ir
r wny nn kn yn? wo ni rrn j, lti s fn alrn gb n p: a dr r j , tb
lti s fn un p: dd, gb kte r k o s ma rn? 10 gbn k ba l m p m nyn
lgbra lti dr ji-ni nn ay, 11 s w fn alrn gb n p: Mo p fn , dde, gb
kte r k w s ma l s il r. 12 Lskan n ni dde, t gb kte r t s jde l
nwj gbogbo nyn, t b g t nu fi ya gbogbo wn, wn s fi go fn lrun b wn ti w
p: wa k t r ir y r!
P LF
13 Js tn jde gba bb et kun, gbogbo nyn s w sd r, s k wn. 14 B ti kj l ni r
Lf, m lf, t jk nbi t a ti gba ow ibod, s w fn un p: Tl mi. s dde lti
tl e.
ONJ PL WN L
15 Ngb t w ndi onj n il r, plp wn agbow de ti wn l ni wn w nd
onj pl Js ti wn m hn r, ntori plp wn w lra wn m yn r. 16 Ngb t
wn amfin ti wn Faris r i t b wn l ti wn agbow de jun, wn w fn wn
m yn r pe: K n e t b wn agbow de ti wn l jun p? 17 B Js ti gb ni
dhn p: k e ni t ara r y ni a pe ongn fn b k e ni t ara r k d. mi k w
lti pe onw rere b k e wn el.
R LR W
18 N j kan t wn m yn Jhn ti wn Faris gbw, wn w w fn un p: K ni
e t wn m yn Jhn ti wn m gb Faris gbw t wn m yn r k
gbw? 19 Js d wn lhn p: j wn mldn gbyw l ma gbw ngb t k
yw w ld wn? K y k wn ma gbw ngb t k yw w ld wn. 20 wn j
n b t a gb k yw kr ld wn, ngb n ni wn y gbw n wn j n.
21 K s ni t bu a titun kker lti fi l a t ti gb, ntor a titun kker n y fa a
t ti gb n ya tnb s i, yya a n y s buru ju ti tl. 22 Bkan n ni a k r ti titun
sn go alw gbgb, ntor agbra t titun n y f go alw gbgb n, t a s fi b
pdn g ti t in r. In go titun ni y k a ma r t titun s.
ES WN M YN N J SIMI
23 N j simi kan t Js gba in oko k kj ngb kr, wn m yn r br s k r k lj n.
24 wn Faris w fn un p: Wo nkan: k n e t wn e ohun t k y n j simi? 25 d wn lhn p: j
yin k t ka ohun t Dfd e ngb t w nn n t ebi pa , un ti wn lgb r, 26 b ti wn il lrun,
ngb ay Abitr t e olr lf, t s j brd fitr mm, y t j p lf nkan ni l j , t s fi fn
wn lgb r j bkan n? 27 s w fn wn p: Fn nfn nyn ni a e j simi, a k e nyn fn j
simi: 28 ntor na ni m nyn j g lr j simi pp.
3
WSN KNRIN lW RR
Js tn wn sngg kan, knrin kan s w nb t w r r. 2 Wn s by y w sn n j simi k
wn ba l r sn k s i lrn. 3 w fn knrin lw rr n p: W dr nhn-n nwj gbogbo nyn.
4 Lyn n ni w fn wn p: j y k a e ohun rere n jsimi tb ohun bbur? lti gba-ni l
tb lti pa-ni? gbn wn dk. 5 B ti r or kunkun wn ni fi bn w wn t s w fn
knrin n p: Na w r sta. n sta, w n s b s ip. 6 Ngb n ni wn Faris
jde, lskan n ni wn l jrr pl wn m yn Hrd lti pa .
AGBO WN NYN TL JS
7 Js f syn pl wn m yn r l s et od adgn-un n, plp wn nyn s t
w lti Gll, ti lti Jda, 8 ti lti Jrslm, lti dm, lti yn Jrdn, ti lti gbgb
Tr ti Sdn, plp t wn gb ohun t e ni wn w a w. 9 Ngb n ni w fn wn
m yn r p k wn t k kan fn un, ntor agbo wn nyn k wn m ba fn un pa.
10 Ntor ti wo plp sn t fi j p gbogbo awn alsn jjd lti fi w kn n.
11 Ngb t wn m m r i, wn ub lul nwj r pl igbe w p: w ni m lrun.
12 gbn kl fn wn gidi k wn m s f un hn.
A YAN WN PSTL MJL
13 Js gun k l, s pe wn t f. Wn w sd r, 14 s yn wn l ws, 15 pl
agbra lti l jde. 16 wn mjl t yn n ni: Smn t tn fn n ork Ptr,
17 Jkb m Sbd ti Jhn, arkrin Jkb, s fn wn n ork Bnrgs, tm r
ni m r; 18 lyn n ni ndr, Flp, Brtlm, Mt, Tms, Jkb m lf;
Td, Smn mo gb Ontara, 19 ti Jds skrt, ni gann t d .
DM WN AR IL JS
20 Js pad s il, wn nyn tn pj nb t b g t a k r y jun. 21 Ngb t wn
nyn r gb y, wn w lti m u l, ntor wn w p or r ti dr.
WN AKW ABANIJ
22 wn amofn t wn ti Jrslm w w p: -dr (Blsbl) ti gn n. ti p:
Ald ni fi l wn jde. 23 p wn w sd r lti pa we y fn wn.
Bwo ni Stn ti l l Stn jde? 24 B jba kan b yapa ld s ara-r, ir jba b k l
dr. 25 B il kan b s yapa ld s ara r, il n k l dr. 26 B Stn b kj j s ara-r,
ti yapa, k l dr, un ti par. 27 gbn k s ni t l wn il algbra nyn lti j ohun n
r fi b b l kk de knrin n, ngb n ni t l k il r l.
28 N tt ni mo w fn yn, a drji wn m ary fn wn wn ti wn r d t
wn b s; 29 gbn ni kni t o b sr d s m Mm k n r drj l: jbi e
ayray. 30 y wy ntor wn w p: n m m.
BTAN JS TT
31 Ngb n ni y r ti wn arkrin r w, wn s dr nta, wn br r. 32 plp
nyn ni wn jk pl r ngb n, wn s w p: y r ti wn arknrin r w nta, t wn
w . 33 d wn lhn p: Ta ni y mi? ti wn arknrin mi? 34 B ti yj wo wn t
wn w n yk r ni w p: wo y mi ti wn arknrin mi. 35 ni kni t b e f
lrun ni arknrin mi ti arbnrin mi ti y mi.
4
WE AFNRGBN
Js br s k-ni lk n et kun, agbo nyn p y i k t b g t fi wn k oj-omi
kan t s jk nb; gbogbo agbo wn nyn n w lr il t wn t s et kun n. 2 k
wn n plp ohun pl we, s w fn wn nn k r p: 3 fetsl. Afnrgbn kan jde
lti l fn irgbn. 4 gbn b ti fn n, ap kan b s b n, wn y s w a gbogbo
wn j. 5 mrn b sr il olkta nbi t k ti s erp pp, ljkan n ni h jde, ntor p
il n k jn t; 6 ngb t orn d, pa , b k s ti n gbgbo, r gb. 7 mrn b sr
gn, wn gn n s dde, wn fn un pa, k s l so so. 8 wn mran b sr il lr,
wn s h, wn ga, wn s lgbra, ap kan wn so so ln gbn, ap kan ln gta, ap
mrn ln grn-n 9 tn fi kn un p: K ni t b n et gb ma gb.
D T JS FI LO WE
10 Ngb t kr ld agbo wn nyn n, wn t tl e pl wn Mjl a n br
tm we n lw r. 11 s w fn wn p: yin ni a fn n r jnl jba lrun; gbn b
we, b we ni fn wn t wn w nta,
12 k wn l wy ls ye fn wn,
k wn l gbran ls m,
b b k by wn l ronpwd
ki wn gba drj.
TUM WE AFNRGBN
13 w fn wn p: j we y k y yn? Bwo ni yin e l m tm wn we yk ngb
n? 14 Ohun t afnrgbn n fn ni r n. 15 wn t w lb oju n ibi t a fn r
n s ni wn t wn gba r n, n kt ni Stn w lti gba r t a gbn sn wn n l.
16 Bkn n ni wn ni t wn gba irgbn n sr il olkta, wn db wn nyn t wn
gba r n pl ay n kt t wn gb , 17 gbn t wn k n gbgb nn, wn ni k p:
b dnw kan tb ro kan b d ntor r n, wr n k ni wn ub. 18 wn kan tn
w t wn gba irgbn n sn gn: wn y ti gba r n, 19 gbn nyn ay ti af ow
ti wn fkf yk gbgun wl lti fn r n pa, t k s l so so kankan. 20 wn kan
w t wn gba irgbn n sn il lr: wn gb r n, wn s gb , wn s k kr ln
gbn, ln gta, ti ln grn-n.
WE TP
21 tn w fn agbo wn nyn p: j yin l tan tp k gb e sn iho wn tb sb
kte? j k e or igi tp ni y k a gb e l? 22 Ntor k s ohun pam t k n hn sta,
k s ohun r t k n hn s gbangba. 23 K ni t b n et gb ma gb. tn w fn wn
p: kys ohun t gb.
WE WN
24 tn w fn wn p: kys ohun t gb! Iwn t b wn fn-ni ni a wn fn yn
pad, a tn fn yn j b l pp. 25 Ntor ni t b n lw ni a tn fikn tir, ni t k b
n t ni a tn gba y t w lw r.
26 Js w p: jba lrun db knrin kan t fn irgbn sn il: 27 b sn, b j, n
sn ti ru, ni irgbn n h t s y jde, un k s m n r. 28 Fnrar ni il kk hu
ewko, lyn n ni r ka jde, nkyn ni k t kn fn so nn r k. 29 Ngb t so
n pn ni t akr b lskan n, ntor gb kr ti d.
WE SO TNTN IGI MSTRD
30 tn w p: K ni k a ka jba lrun w? tb we wo ni k a fi e pjwe r? 31 db
hro tntn so igi mstrd, ngb t a b gbn n sn il, un ni kr j ninu gbogbo so in
ay; 32 gbn ngb t a b gbn n tn, y dgb tbi ju gbogbo igi in igb pl ka pp, t
b t wn y oj run l kl s ab r.
PAR WN WE
33 Pl plp ir we b ni fi ws r n fn wn, gg b ti l y wn; 34 k s b
wn sr llo we, gbn s tm wn fn wn m hn r n gby lrn ara wn.
35 N j kan ngb t il , Js w fn wn m yn r p: j k a kj l s bb kun
kej. 36 B wn ti fi wj nyn sl, wn m u w sn k b ti w; wn k yk s tl e.
37 Ngb n ni j l kan dde, wn omi kun s wn k, t fi j p k n kn fn omi. 38
Js s w lyn k nbi t ti sn l lr tmtm kan. Wn j i b wn ti w p: ga, tb k kn
p a gb l? 39 B ti j ni b aff w, t w fn kun p: Dk j! Pa rr! Aff n
s l il, gbogbo ibi s pa rr. 40 Lyn n ni w fn wn p: K ni e t yin fi br b?
Bwo ni yin k e n gbgb? 41 r l b wn, wn s w lrn ara wn p: Ta ni y, t
aff pp ti kun gb tir?
5
JS L WN GRASN L
Js ti wn m yn r d s gbgb Grs n ap kj adgn mi i n. 2 N kt t Js
skal kr nn k oj-omi ni knrin kan pl mi m ti ibi iboj w pd r. 3 ni n fi in
iboj n e il, k s si ni t l d m, k l d pl kk pp, 4 ntor plp
gb ni a ti fi irin ti wn d , gbn t ti f irin n t s j wn n, k s s ni t lgbra
lti d m. 5 L simi n sn ti ru, ni w nn iboj ti lr wn k t kgbe, t s fi
kta g ara r. 6 B ti r Js lti kr ni sr w wl nwj r 7 t s kgbe pl ohn
rara p: wo ni tmi tr, Js m lrun tbi jl? Mo fi lrun b , k w m e d mi
lr. 8 Js ti s fn un p: m m, jde kr nn knrin y. 9 s br lw r p: K
ni ork r? d a lhn p: gb ogun ni ork mi, ntor wa p. 10 s b k m e l
wn kr n agbgb n. 11 Lb k kan nb ni agbo ld pp w t wn j. 12 wn
m m n b Js p: Rn wa l sn wn ld n, j k wa wn wn. 13 s fn
wn ly. Ngb n ni wn jde lti wn wn ld n. Agbo wn ld bi gb sr
skal lti gb or k n, wn s dork omi n nbi t wn ti r sn kun. 14 wn ol wn
sr l s gboro l lti s ohun t oj wn ti r fn ar l ti wn twn w n gbrko n. wn
nyn s w wo ohun t l. 15 Wn d d Js, wn s r lm n t jk, t w
a pl or r n pp, ni kan n t gb ogun m m b nn r tl. r s b wn. 16
wn t wn fi oj r ohun t l ryn r s lm s n ti y t l s agbo wn ld.
17 Ngb n ni wn b Js p k kr n gbgb wn.
18 B ti wn k ni knrin t t n m m n b Js lti ma tl e. 19 K gb fn un,
gbn w fn un p: Ma l s il, sd wn nyn r, k w s ryn fn wn gbogbo ohun
t Olwa ti e fn nn n r. 20 Ngb n ni l t s kde kkiri ka-Mw gbogbo
ohun t Js e fn un, s ya gbogbo nyn lnu.
WSN ORSUN J JDDE K MBNRIN jR
21 Ngb t Jes w k d ap kej et bb kun, agbo nyn pp j y i k, s dr lt
kun. 22 Ngb n ni kan nn wn olr sngg ni t a p n Jr, r i, t s
wl n s r 23 t s b n oj kan n p: mbnrin mi kker w lj ik, jw w
gb w r l e k ba l r wsn k s y. 24 Js b a l pl agbo p nyn t wn tl
e t wn s r l n ha gbogbo.
25 Ngb n ni obnrin kan t rn j n lra r fn dn mjl syn, 26 ti jy pp
lw wn ongn pp t ti n gbogbo ohun n r dn lsn, gbn t sn n bur s
i, 27 ngb t gb npa Jes; gba yn agbo wn nyn lti l fi w kan a r. 28 Ntor
w nn ara-r p: B mi b fwkan a r lsn, mi y r gbl. 29 Ls kan n ni orsun
j t n lra r gb, s m nn ara-r p un ti r mlrad kr nn rn un. 30 Lj kan
n ni Js r i p agbra ti jde lti d un, b s ti yj pad s agbo nyn n ni w p:
Ta ni fi w kan a mi? 31 wn m yn r w fn un p: w r agbo nyn t r lra l
n ha gbogbo, w s br: Ta ni fi w kn m? 32 s wo yk r lti m ni t e
b. 33 Ngb n ni obnrin n t gbn pl br, b ti m ohun t l s i ni w wl n
s r t s s gbogbo tt n fn un. 34 w fn un p: m mi, gbgb r ti gb l;
ma l n lf, k o si gba wsn kr nn rn r. 35 B s ti sr lw ni wn kan w
lti il olr sngg n, t wn s fn un p: mbnrin r ti k, k ni a tn y g lnu fn?
36 gbn b Js ti gb r t wn s ni w fn olr sngg n p: M se br; k o n
gbgb nkan ti t. 37 K s j k ni kankan b un l fi Ptr, Jkb ti Jhn, arknrin
Jkb. 38 Wn d il olr sngg n, Js s r dm wn nb, wn t sunkn, ti
wn t kgbe l. 39 B ti wl ni w fn wn p: K ni fa dm ti kn wny? m
n k k, gbn sn ni. 40 Wn s fi sn. gbn b ti l gbogbo wn jde, m bb
ti y m n l pl r ti wn t wn b a w, s wn ibi t m n w. 41 B ti m w
m n dn ni w p: Tlt km, tum r ni p: Mo w fn , mbnrin kker, dde!
42 Lj kan n ni mbnrin kker n dde, t s rn, ntor m dn mjl ni. Lskan
n ni br l b wn. 43 s kl fn n gidigidi p k m e j k ni kni m; s ni k wn
fn un n onj j.
6
BW NSRT
Js l s l r, wn m yn r s b a l. 2 br s k-ni n sngg n j simi, nu s
ya plp nyn t wn gb r r. Wn s w p: Nbo ni ti ba y pd? Ir gbn wo ni
r gb y, ti n wo ni gb pd wn i yanu t e? 3 j k e gbngbn n n y,
m Mr, arknrin Jkb ti Js, ti Jd ti Smn? b a m wn arbnrin r t a j
w nhn-n. j ohun t k wn ly. 4 Js w fn wn p: l wl nkan ni k ti n iy,
ti lrn wn nyn r. 5 un k s l e i yanu kankan nb b k e ti wn alsn d t
gb w l lr lti wsn, 6 gbgb wn s y lnu. rin wn let yk t s k-ni.
I OLWA FN WN PSTL MJL
Js rin wn let yk lti k-ni. 7 Ngb n ni Js pe wn Mjl n t s rn wn l n
mj-mj, s fn wn lgbra lr wn m m. 8 s e ln fn wn p k wn m e m
ohun khun dn fn rn j wn n b k e p tl nkan, ls onj tb p, tb ow nn
p gbn wn, 9 gbn w p: K w bt, gbn m e m w mj dn. 10 tn
w p: N il ibi t b ti w ni k dr s tt yin y fi gbgb n sl.
11 B a b r ib kan t wn k lti gb yn, t wn ar ib k s gb r yn, k kr nb k s
gbn eruku s yn sl lti jr s wn. 12 Wn l lti ws p k a ronpwd; 13 wn l
plp jde, wn s fi rro pa plp alsn lra, wn s m wn lrad.
HRD TI JS
14 s e t Hrd gb npa Js, ntor kk ork r ti kn. Wn s w p: Jhn Onbatis
ti jde kr nn k, y ni fa i yanu t jde lra r. 15 wn mrn w p: lj ni.
wn kan tn w p: Wl kan ni gg b wn wl yk. 16 gbn ngb t Hrd gb npa
r ni w p: Jhn t mo ti b lr ni! un ni jde.
IK JHN ONBATIS
17 Hrd kan n ni rn l m Jhn t s fi s wn ntor Hrod, yw Flp,
arknrin r, t gb. 18 Ntor Jhn s fn Hrd p: K t fn lti gba yw arknrin
r. 19 N ti Hrd, e ni n i sn t s f pa , gbn k r n r, 20 ntor Hrd br
Jhn, b ti m p nyn mm ti oldodo ni, s db b ; ngb t gb r r, y
ln pp, s gbdn lti ma fets sbsb.
21 N j kan n bs i t Hrd e jdn j b r, t s e s fn wn jy fin r,
wn balgun r, ti fn wn gbajm Gll; 22 j n ni mbnrin Hrod wl w j, t
m in Hrd ti wn alpj r dn. Ngb n ni ba n w fn mbnrin n p: Br
ohun khun t iw b f lw mi, mi y s fi fn . 23 s bra f un p: Gbogbo ohun t
w b br lw mi ni mi y s fifn , b e dj jba mi. 24 s jde l s fn y r p:
K ni y k mi br? d a lhn p: Or Jhn Onbatis. 25 mbnrin n sre pad
sd ba n lti br ohun y: mi f nsisy k o fn mi n or Jhn Onbatis nn wo.
26 ba n s banj pp, gbn ntor bra r ti wn alpj r, k f pa r d. 27 Lskan n ni
ba rn am kan pl lti g or Jhn w. Am n l lti b lr nn tb. 28 Lyn
n ni gb or n w nn wo t s gb e fn mbnrin n, mbnrin n s gb e fn y
r. 29 Ngb t wn m yn Jhn gb, wn w gb k r, wn s snk r sn iboj kan.
JS S ONJ D DI PP
30 wn pstl y Js k wn s ryn fn un gbogbo ohun t wn ti e ti
ohun t wn ti k-ni. 31 Ngb n ni w fn wn p: yin n fnrayn w sbi
kan n ap kan nn ahoro al, k s simi d. Ntor wn t l, t b, p t
b g t wn pstl k r y lti jun. 32 Ngb n ni wn wn k l sn
il ahoro, wn nkan. 33 plp m ngb t wn l, wn s yra fi s rn lti
gbogbo let l sbi kan n, wn s d ib wj wn. 34 B ti skal lti in k
ni r agbo nyn pp, n wn s e ntor wn db wn gntn t k n
ol, s br s k wn tt l. 35 B Js ti skal lti in k ni r agb o
nyn pp, n wn s e ntor wn db wn gntn t k n ol, s
br s k wn tt l. j ti l jnn ngb t wn m hn r l b a t wn s w
fn un p: gb n y, j s ti be; 36 rn wn l k wn ba l l s wn ab ti
let ts lti ra onj j. 37 d wn lhn p: fnrayn fn wn n onj j.
Wn w fn un p: j wa l ra brd fn igba ow id lti fn wn n onj j?
38 tn w p: Brd ml ni yn ni? l w . Ngb t wn m , wn w p:
Mrn-n ti ja mj. 39 Ngb n ni p fn wn p k wn m wn nyn
n jk lr korko tt n gbgb. 40 Wn s jk lr il n gbgb
rrn ti n dta. 41 Ngb n ni m brd mrn -n n ti ja mj n,
b s ti gb oj sk run, sre, bu wn brd n, s fi wn fn wn m
yn r lti pn wn. Bkan n ni e pn wn ja mj n fn gbogbo wn.
42 Gbogbo wn j jy, 43 agbn mjl s kn fn jk brd n ti yk ja
n. 44 Gbogbo wn t wn j brd n p gbdgbn nyn.
JS RN LR OMI
45 Lyn gb t Js fi brd mrn-n ti ja mj b gbdgbn nyn n tn, lskan
n ni p fn wn m yn r k wn wn k wj l s Btsd, ngb t un fnrar
rn agbo wn nyn n l. 46 Ngb t rn wn l tn l sr k lti l gbdr. 47 Ngb
t di rl, k n ti d rn kun, un nkan s w lr il. 48 Ngb t r wn t wn
wa k pl ro, ntor aff f l wn, n kk krin ru ni rin or omi l
sd wn, s f kj wn. 49 Ngb t wn r i lr omi, wn r p iwin ni, wn s
kgbe, 50 ntor gbogbo wn ni wn r i t wn s br. gbn lskan n ni b wn
sr p: fknbal. mi ni, m e br. 51 Ngb n ni gk wn k ld wn, aff
n s ll. br m wn di d kal, 52 ntor i yanu lpo brd i n k t y wn, kn
wn s .
WN WSN N GBGB GNSRT
53 B Js ti wn m hn r ti kj oj omi ni wn gnl ni Gsrt, wn s so k ml.
54 Ngb t skal kr nn k, lskan n ni wn t wn m 55 sr l gbogbo
gbgb n lti gb wn alsn lr kete wn w sd r, nbi kan n t wn gb p w.
56 Nbi kbi t b l, n let, tb l, tb oko, ni wn t wn alsn s gbangba t wn s b
k j k wn fi w kan et as r lsn, gbogbo wn t wns fi w kn n ni wn r wsn.
7
R LR WN FARIS
wn Faris ti wn amfin w s Jrslm, wn s parap y Js k, 2 b wn s ti r wn
kan nn wn m yn r t wn jun pl w m, yn ni p wn k w w,. - 3 Ntot
ni wn Faris, gg b wn J yk, ti w w wn tt kan gunp, gg b ln wn ar
tij, 4 b wn b s ti de d wn k jun fi b wn b fi omi an ara, ir plp tij b
ni wn tl: gg b ff ago, kk ti wo id, - 5 ngb n ni wn Faris ti wn akw b
lr p: K n e t wn m yn r k tl wn ar tij, gbn t wn fi w m
jun? 6 d wn lhn p: s ti s f n tt npa yin alehn nn w mm t w
p:
nyn wny fi nu bl fn mi,
gbn kn wn jnn s mi.
7 sn ti wn e fn mi js asn,
wn k t wn k-ni k ju ln nyn lsn.
8 yin fi fin lrun sl lti tram nyn 9 tn w fn wn p: ti dgbn pa fin
lrun t lti tl wn yn. 10 N tt ni Ms w p: K w e oje r fn bb ti y r.
ni kni t b s p fn bb ti y r y jbi ik. 11 gbn yin n tiyn w p: B ni
kni b s fn bb tb y r p: Ohun khun t w b fi jr lra mi ti di krbn (y ni r
mm), 12 yin k si n j k ran bb tb y r lw m. 13 yin fi b pa r lrun t pl
twdw yn. yin s e plp ir ohun b.
K LRI OHUN MM TI M
14 Js tn pe agbo wn nyn lti w fn wn p: K gbogbo yn fets mi k s kys r
mi. 15 K s ohun t w nta nyn t wn r t l s di m, gbn ohun t jde nn
nyn ni l s di alm. 16 K ni t b n et gb ma gb.
17 Ngb t pad s il kr lrn agbo wn nyn, wn m yn r br
tm we n lw r. 18 s w fn wn p: Tb yn k n ye b kan n?
yin k m p k s ohun khun t wn niyn lti ta t l s di m,
19 ntor yn k wn kn b k e in ikn, t a s fi ygb dn lyn n.
(Bay ni e s gbogbo onj di mm). 20 tn w fn wn p: Ohun t jde
lti in nyn ni s nyn di alm. 21 Ntor lti in ti kn nyn ni r
bbur ti w, bi w m, ol jj, pnyn, 22 gbr, oj kkr, w
k, rj, mnt para, ow, r abanij, gbraga ti w mg. 23 In ni gb ogbo
ohun bbur wny ti w, t wn s s nyn di alm.
WSN MBNRIN AR SYRIA-FNS
24 B Js kr nb ni l s gbgb Tr. ti wn il kan l, k s f ki ni kni m,
gbn k l farapam m. 25 Ntor ls kan n ni obnrin kan t mbnrin r w lb agbra
m m, gb npa r, s w knl n s r. 26 Obnrin y j kfr, m bb Sr-Fns,
s b k l n kr lra mbnrin un. 27 d a lhn p: J k wn omo kk y n,
ntor k y k a fi onj m fn aj. 28 gbn obnrin n fs lti w fn Olwa p:
Jw, Olwa, b wn aj t w lb tbl l a rn onj t b sl lti w m j.
29 Ngb n ni Js w fn un p: Ntor r y, ma l. n ti jde kr nn mbnrin r.
30 pad s il, s r m n t dbl lr ibsn r t n ti jde l.
WSN ODI KAN
31 Ngb t Js pad kr n gbgb Tr, w s Sdn l s ap kun
Gll, n gbgb ka-mw. 32 A s m odi kan w t k l sr dradra, a s
b k gb w l e lr. 33 m jde kr lrn agbo wn nyn n l s
ap kan, s fi ka r s i n et, s fi it r kn n n ahn. 34 Lyn n ni gb
oj s k run, kdn, s w fn un p: Efft, y ni p: sl.
35 Lgn ni et r , t ahn r s t, t s br s sr dradra. 36 Js s kl
fn wn lti m e s fn ni kni; gbn b ti kl fn wn t ni wn pariwo
r s i. 37 Nn yanu wn t rk ja, wn w p: ti e ohun gbogbo dradra:
m aditi gbrn, s m odi sr.
8
JS TN S ONJ KKER DI PP
N wn j n, b agbo wn nyn s ti p , t k s s onj lti j, Js pe wn m yn
r, o s w fn wn p: 2 n agbo nyn wny e mi, j mta n y t wn ti w ld mi
lr onj j. 3 B mi b rn wn l s il pl ebi, rws y d b wn lj n, wn t wn ti
n jnjn w s w lrn wn. 4 wn m yn r d a lhn p: Nbo ni k a ti r onj b
nyn wny nn gb y? 5 s bi wn lr p: brd ml ni n? Wn w p:
Mje. 6 s p k gbo wn nyn n jko lr il; b s ti m brd mje n, dp,
b wn, s fi wn fn wn m yn r lti pn wn, wn n s pn wn fn agbo wn
nyn n. 7 Wn tn n wn ja d; lyn gb t bkun fn wn,, n k a pn wn bkan
n. 8 Wn s jun n jy, a s k jk kn agbn mje. 9 wn nyn n s t gbj. s
rn wn l. 10 Lskan n ni wn k pl wn m hn r, wn s kj l s gbgb
Dlmnt.
WN FARIS BR M LTI RUN
11 wn Faris jde w, wn s br s b Js jiyn; wn br m lti run, lti dn an w.
12 Pl kdn lti sl kn ni w p: e t ran y fi w m? N tt ni mo s fn yn,
a k n fi m han ran y. 13 B s ti fi wn sl ni pad sn k lti l s bt kej.
YIST WN FARIS TI TI KRD
14 wn m yn gbgb lti m brd dn, wn k s n ju kan lw nn k, 15 ngb
n ni kl fn wn p: K la oj yn sl, k s ra fn yst wn Faris ti yst Hrd.
16 Wn s r nn ara wn p: ntor wa k n brd n yn. 17 B ti m ohun t wn r ni
w p: K n e t yin ron npa n brd dn? k t y yn, tb k t hn s ye yn?
in yn k r? 18 tb oj yn f ni, tb et yn ni di? yin k tn rnt, 19 ngb t mo bu
brd mrn-n fn gbdgbn nyn, agbn ml ni kn fn jk t kj? Wn
dhn p: Mjl. 20 Ngb t mo tn bu brd mje fn gbaj nyn, agbn ml ni
kn fn jk t k j? Wn s w fn un p: Mje 21 Ngb n ni w fn wn p: k t
y yn sbsb?
WSN AFJ N BTISD
22 Ngb t Js ti wn m hn r d Btsd ni a m afj kan w b a, t wn s b k
fi w kn n. 23 m afj n lw, s m u jde kr n let n. Ngb n ni fi it s i
n oju t s gb w l e lr. br lw r p: j w r nknkan? 24 ni n t br s
rran dhn p: mi r wn nyn, s db ni p wn igi ni mo r ti rn. 25 Lyn n ni
tn fi w r l oj afj n, un s rran kedere, s r wsn, s r ohun gbogbo dradra
lti kr. 26 Js s rn an l s il r b ti w fn un p: M e wn let y pp.
JW GBGB PTR
27 Js pl wn m yn r l s let kan t w n gbgb Kesar ti Flpp. Lj n ni
ti br lw wn m hn r p: Ta ni m lj wn nyn? 28 Wn d a lhn p:
Jhn Onbatis lj wn kan, lj fn wn mrn, kan nn wn wl fn wn mrn.
29 bi wn lr p: gbn ta ni mi e lj yn? Ngb n ni Ptr gba r lti dhn p:
w ni Krst n. 30 Ngb n ni kl fn wn gidigidi k wn m e sr npa un fn ni kni.
FIL JY FN GB KN
31 s br s k wn p m niyn gbd jy pp, t wn algb y k sl, ti wn
olr lf, ti wn amfin, wn y s pa k, gbn y jde lyn j mta. 32 N gbangba
ni ti s ohun wny. Ngb n ni Ptr f mra t s b a w. 33 gbn Js yj pad si
wn m yn r lti b Ptr w p: B syn mi, Stn, ntor rn kn r k e ti lrun
b k e ti nyn.
N T A L GB TL JS
34 Js pe agbo wn nyn ti wn m yn r bkan n, s w fn wn p: ni t b
f tl mi, k s ara r, k gb gblb r, k s ma tl mi. 35 Ntor ni t b f pa ay
r m ni pdn r, gbn ni t b jw ay r ntor mi ti ntor hn Rere ni y jr r.
36 K ni wl fn nyn lti jr gbogbo ay y b b pdn y ara-r fnrar? 37 K ni
nyn l fi e ppr y r? 38 Ntor ni t mi ti wn r mi b t lj nn rn algbr
ti l y, bkan n ni ni b y ti m nyn lj ngb t un y w nn go r pl
wn ngl mm.
9
s w fn wn p: N tt ni mo w fn yn, wn kan dr nhn-n y t wn k n t ik
w k wn t r jba lrun t y fi d pl agbra.
PWD JS
2 Js m Ptr, Jkb ti Jhn pl r, s m wn nkan l st lr k gga kan. s
pwd lj wn, 3 wn a r s br s dn funfun t b g t k s b nn ay t l
f a funfun m t b. 4 lj farahn pl Ms, wn mjj s b Js sr p. 5 Ngb
n ni Ptr w fn Js p: Rbb, dra k a ma w nbi; j k a e g mta ngb n:
kan fn , kan fn Ms ti kan fn lj. 6 un k s m ohun t un b w m, ntor r
b wn pp. 7 kk kan s jde lti ji b wn. Lti in kk n ni ohn kan ti jde t w
pe: y ni ynf m mi, fets i. 8 Ljij b wn ti wo yk wn, wn k r ni kni m ju Js
nkan ld wn.
BR LR LJ
9 B wn ti skal lti or k n, kl fn wn k wn m e s ohun t wn r fn ni kni
tt dgb t m nyn y jde kr nn k. 10 Wn pa kl n m, gbn wn br
lw ara wn tm y jde kr nn k. 11 Wn s br w p: K ni e t wn amfin fi
w p lj ni y kk w?
12 w fn wn p: N tt ni lj y kk w lti m ohun gbogbo pad s ip; gbn
bwo ni w mm e w npa m nyn p gbd jy pp, t a s gn n? 13 j k mi
s fn yn, lj ti kk w, wn s ti l b ti w wn, gg b a ti kw r.
ONWRP LM
14 Ngb t Js pl Ptr, Jkb ti Jhn skal lti or k e n lti l b wn m
hn yk, wn b agbo plp nyn t wn y wn k pl wn amfin t wn b wn
jiyn.15 N kt t wn r i ni nu ya agbo wn nyn n t wn s sr w k i. 16 s br
lw wn p: K ni yin b wn jiyn l lr? 17 ni kan nn agbo wn nyn n w fn un
p: g, mo m m mi t n m odi w sd r. 18 Ngb t b m u, y n ml, nu
r y s ma h, t y pa yn keke, t y s n tntntn. Mo s b wn m yn r lti l e
jde, gbn wn k l e . 19 d wn lhn p: yin iran algbgb yi, tt dgb wo ni mi
y w ld yn? Tt dgb wo ni mi y farad yn ? m u w mi. 20 Wn s m u t l.
N kt t m n r Js ni fi wrp m m n, t s ub lul, t s yl pl nu r t
h. 21 Js s br lw bb r p: Lti gb wo ni y ti l s i? dhn p: Lti gb
we r ni. 22 Ngb kgb ni b sn in tb sn omi lti pa run. gbn b w b l e
nkan npa r, jw w rn w lw k o s n wa. 23 Js w p: B w b l.... ohun
gbogbo ni ee fn ni t b gbgb. 24 Ls kan n ni bb m n kgb w p: Mo
gbgb. Jw w ran gbgb mi kker lw. 25 Ngb t Js r agbo wn nyn t parap
ni b m m n w p: m odi ti adit, jde kr nn r, k o m s e wn r m. 26
Ngb n ni jde lyn gb t fi gr m m n pl igbe. m n s db k., t b g
t plp wn nyn fi w p: ti als. 27 gbn b Js ti m u n w, ni f dde t
s dr. 28 Ngb t wl wn m yn r br lw r n kk p: K ni e t wa k l l
e jde? 29 d wn lhn p: Ir yn k l jde, fi pl dr nkan.
FIL JY FN GB KEJ
30 Js ti wn m yn r gba Gll kj, k s f k a m npa r, 31 ntor k wn
m yn r, s w fn wn p: A fi m nyn l w wn m ary, wn y s pa ,
lyn gb t wn b s pa tn, un y jde n j mta lyn n. 32 gbn r y k y
wn, r s b wn lti br.
TA NI GA JL?
33 Wn d s Kafarnm; n kt t wn wn il ni br lw wn p: K ni yin sr l
lr lj n? 34 Wn dk, ntor wn sr lj n lr ni t tbi jl. 35 B wn ti jk
ngb n ni p wn Mjl n lti w fn wn p: B ni kni b f di awj k e b ni
kyn ti rn gbogbo nyn. 36 Lyn n ni m md kan lw t s m u w srn
wn, b ti k a mra n w fn wn p: 37 ni kni t ba gba m kker kan b y ntor
Ork mi, mi ni gb; ni kni t b s gb m, k e mi ni gb b k e ni t rn mi.
LLO ORK JS
38 Jhn w fn Js p: Olwa, wa r ni kan t l wn jde n Ork r, ni kan
n k s tl wa, wa s f d a dr, ntor p k tl wa. 39 gbn Js w p: m e d
a dr ntor k s ni t l e i yanu n ork mi t s l sr ibi n kt n npa mi. 40 ni
t k b ld s wa ti w fn wa.
I N FN WN M YN
41 Js w fn wn m yn r p: ni kni t b fn yn n omi mu ntor p j ti Krst, n
tt ni mi s fn yn, k n pdn r r.
PR BBUR
42 gbn b ni kan b m kan n nn ni kker t wn gbgb wny, y sn fn un lti
so ir l t wn ktkt f m lrn, k a s s sn kun. 43 B w r b f sn ,
g e jn: sn fn lti wn y pl w kan j p k o wn Ghn pl w mjj nn
in t k k. (44) 45 B s r b s f sn , g e jn: sn fn lti wn y pl s
kan j p k a s sn Ghn pl s mjj. (46) 47 B oj r b f sn s, y jn:
sn fn lti wn jba run pl oj kan j p k a s sn Ghn pl oj mjj, 48 nbi
t kkr wn k k, t in wn k k bkan n. 49 Ntor olk lku ni a fi in r b iy. 50 y
j ohun t dra; gbn b iy b di bu, k ni w l fi m u dn? j k iy w nn yn k s
ma gb n lf pl ara yn.
10
BR LR KK AYA
Js l s gbgb Jd ti lyn Jrdn, agbo wn nyn tn j t , s br s k wn
ggb r. 2 wn m gb Faris snm lti b lr p: j t fn k lti k aya r
sl? Wn fi dn an w ni. 3 un n d wn lhn p: K ni ln t Ms fn yn? 4 Wn
dhn p: Ms ynda lti k yw sl b a b l fn un n w r.5 Ngb n ni Js d wn
lhn p: Ntor w olr kunkun yn ni fi e ln y fn yn. 6 gbn n dl ay lrun
d wn n tak tabo. 7 Ntor n ni knrin y fi bb ti y r sl 8 t wn mjj y s di
ara kan. 9 Ntor n ohun t lrun b ti so p, k ni kni m e y . 10 B wn ti wl ni wn
m yn tn b lr lr r y. 11 w fn wn p: ni kni t b k yw r t s f
lmrn ti jbi gbr s ni thn-n; 12 b yw b s k k r t s f lmrn, un n
jbi w gbr.
JS PL WN MD
13 wn nyn m wn md w swj Js k fi w kn wn. gbn wn m yn r b wn w. 14
Js bn ngb t r y, s w fn wn p: j k wn md w sd mi; m e d wn lkun, ntor ti ir
wn b ni jba lrun. 15 N tt ni mi s fn yn, ni kni t k b gba jba lrun b m kker, k n w
ib. 16 Lyn n ni k wn mra t s bkn fn wn npa gbgb w l wn lr.
KNRIN LR
17 Js l lj n ngb t knrin kan sr w b a, t s knl lti br p: g rere, k
ni y k mi e lti l n pn nn y npkun? 18 Js w fn un p: K ni e t w fi p mi
n rere? lrun nkan oo ni rere. 19 w m wn fin: M e pnyn, m e pang, m e
jal, m e jr k, m e r, bw fn baba ti y r. 20 knrin n d a lhn p: g,
gbogbo ohun wny ni mi ti pam lti gb we mi. 21 Ngb n ni Js w pl f. s
w fn un p: Ohun kan oo ni k. L, k w ta ohun t w b n, k o s fi ow r fn tlk,
w y s n r n run. Lyn n k o ma b lti tl mi. 22 gbn oj r bj s r y, s
b tir l pl bnj, ntor n ohun r pp.
EWU OHUN R
23 Ngb n ni Js wo yk r t s w fn wn m hn r p: Y ro pp fn wn
lr lti wn jba lrun. 24 r y ya awn m yn lnu. gbn Js w fn wn p:
yin m mi, ro pp lti wn jba lrun! 25 rrn fn rknm lti gba oj abr wl
j fn lr lti wn jba lrun. 26 n y wn rkj, gbn Js tnum p: yin m
mi ro pp lti wn jba lrun. rrn fn rknm lti gba oj abr wl j fn lr lti
wn jba lrun. Wn s br s br lrn ara wn p: Ta ni y r gbl ngb n?
27 Js w wn, s dhn p: y k ee fn nyn, gbn b k fn lrun; ntor ohun
gbogbo ni ee fn lrun.
R SRA
28 Ngb n ni Ptr w fn Js p: Kys i, wa ti fi ohun gbogbo sl lti tl . 29 Js
w p: N tt ni mi s fn yn, k s ni t b fi il sl tb arknrin, tb arbnrin, y tb
bb, m tb k ntor mi ti ntor hn Rere, 30 t ko n gba lpo grn-n lti hn-n y l
n ay y, n ti il, arknrin, arbnrin, y, m, ti k pl jy innibni, ti y npkun n
ay t b. 31 plp wn ni j ni y di ni kyn, t wn ni kyn y di ni j.
FIL JY NGB KTA
32 wn m hn l lj n lti gk l s Jrslm; Js s rn l nwj wn, min
kan wn, agara s d wn t tl e. tn pe wn mjl a n sd r, s br s s fn
wn ohun t y l s un by p: 33 wa l s Jrslm nsisy, a s fi m nyn l
w wn olr lf ti wn amfin; wn y d a lj ik, t wn y s fi l w wn
kfr, 34 wn y fi e ly, t wn y tut s i lj, wn y n . wn y s pa k, un
y si jde n j mta lyn n.
BR WN M SBD
35 Jkb ti Jhn, wn m Sbd, snm lti w p: g, wa f k o e ohun t a
f br lw r y fn wa. 36 d wn lhn p: K ni yin f k mi e fn yn? 37 Wn w
fn un p: Fn wa n ibjk n ap tn ti n ap s r nn go r. 38 Js w fn wn p:
yin k m ohun t yin br. Nj yin l mu nn ago t mi y mu, k s gba ir wr t
mi y gb? 39 Wn d a lhn p: wa l e . Js w fn wn p: yin y mu nn ago
t mi y mu, yin y s gba ir wr t mi y gb; 40 gbn n ti jjk n ap tn ti n
ap s mi, k kn m lti fi fn-ni; w fn wn t a ps r fn.
I RN NI IP OLR
41 wn mw yk t wn gb y bn s Jkb ti Jhn. 42 Ngb n ni Js p wn
sd r, t w fn wn p: yin m p wn t a k s olr wn orl-d p lr wn b
g, t wn algbra wn fi agbra hn. 43 K gbd r b lrn yn: ni t b f di ni l
lrn yn, k e rn yn, 44 ni t b f di awj lrn yn, k s ara-r di r gbogbo
nyn. 45 Ntor m nyn fnrar k w k a ba l sn n, b k e lti sin-ni ti lti jw m
r fn rpad plp.
AFJ IBOD JRK
46 Ngb t Js pl wn m yn r ti agbo wn nyn pp d Jrk t wn s jde l
kr nb ni Tm (Bartim), afj kan t agbe, jk lb n. 47 Ngb t gb p Js
ar Nsrt ni kj, br s kgbe w p: Js, Js m Dfd, n mi! 48 plp n
wn b a w k dk, gbn e ni kgbe sk s i p: m Dfd, n mi! 49 Js
dr, s w p: p w. Wn pe afj n b wn ti w fn un p: Fknbal, dde, p
. 50 s a r s ap kan, f dde, s w sd Js. 51 Ngb n ni Js sr fn un
by p: K ni w f k mi e fn ? 52 Afj n d a lhn p: Rbbn, k mi l rran.
Js w fn un p: Ma l gbgb r ti gb l. Ls kan n ni r wsn oj r t s tl
e.
11
JS W JRSLM PL L TI GO
Ngb t wn snm Jrslm nwj Btfg ti Btn lb k lf, rn mj nn wn
m yn r 2 b ti w fn wn p: l s let t w nwj yn, n kt t b ti w ib ni yin
y r ktkt kker kan t a so ml t ni kni k t gn, k t u, k s m u w. 3 B a b
br lw yn p: K ni yin e nb? K dhn p: Olwa f l , lgn ni y fi i rn sbi.
4 Wn l, wn s r ktkt kker kan t a so ml lb ilkn kan, n ta lj n. Wn t u.
5 wn kan nn wn t dr nb w fn wn p: e t yin fi t ktkt y? 6 Wn
dhn b Js ti s fn wn, a s j k wn m u l. 7 Wn m ktkt kker n w fn Js,
wn s da a wn b , s jk l e lr. 8 p nyn s t a wn sj n; wn kan g
ka igi elw tt nn oko. 9 wn t l nwj ti wn t b lyn kgbe w p: Hsnn!
bkn ni fn ni t b w lrk Olwa! 10 bkn ni fn jba t b w, ti baba wa Dfd!
Hsnn n k run. 11 Lyn gb ti agbo wn nyn ti yin Js lgo tn, w Jrslm,
l sn tmpl, lyn gb t wo gbogbo yk r, b il ti , jde l s Btn pl wn
mjl n.
IGI ELESO T K SO
12 N j kej b ti jde kr n Btn, ebi pa . 13 r igi pt kan lti kr t rw,
l w boy n so. gbn b ti snm , k r ju ew lr r: ntor k e gb so pt ni.
14 Ngb n ni b igi pt n w by p: K s ni t y r so j lr r m. wn m
yn r gb .
JS L WN ONW KR NN TMPL
15 Wn d Jrslm. B wn ti wn tmpl ni br s l wn ti taj-raj kr nb, s
da oj tbl awn onw n bol pl jk wn ti ta yl, 16 k s j k ni kni gb ohun
khun kj nn tmpl. 17 s k wn b ti w fn wn p: j a k k p: Il mi ni a ma
p n il dr fn gbogbo orl-d? gbn yin ti s di ih ol. 18 y d et gb wn olr
lf ti wn amfin, wn s w n lti pa , ntor wn br r b wn k r ti w wn
nyn lra. 19 Ngb t di rl kr n lu n.
IGI PT T R AGBRA GBGB TI DR
20 Ngb t wn tn kj n wr wn r igi pt n t ti gb kan gbngb. 21 B Ptr ti rnt ni w fn Js
p: Rbb, wo igi pt t w ggn-n fn t ti gb. 22 Js d a lhn p: K w n gbgb s lrun. 23 N
tt ni mi s fn yn, b ni kan b s fn k l y: Dde k o s ju ara-r sn kun, b ni n k b s eymj
nn kn r, gbn t gbgb p ohun t un ti s y l, y s r b fn un. 24 Ntor n ni mi s fn yn,
ohun khun t yin b br nn dr, k gbgb p ti r i gb, y s r b fn yn. 25 B w b s w lr dr,
b w b s n knsn s ni kan, drj , k Bb r t b n run l dr wn e tr j bkan n. 26 (gbn
b k b drji-ni, Bb yn t b n run k ni drj yn bkan n).
BR WN J LR JS
27 Js ti wn m yn r tn w s Jrslm. Ngb t Jes rn kkiri tmpl, wn
olr lf ti wn algb w b a, 28 wn s w fn un p: wo ni w fi e y? tb ta l
fn l lti e b? 29 Js d wn lhn p: mi n n br kan fn yn. K d mi lhn,
mi n y s fn yn agbra t mo fi e y: 30 wr Jhn, run ni ti w tb lti w
nyn? d mi lhn. 31 Wn s b ara wn jirr p: B a b dhn p: Lti run, y w p:
Ntor k ni yin k e gb gb ngb n? 32 gbn nj a l w p lti w nyn? Wn
br wn nyn, ntor gbogbo nyn ni wn gb p wl gidi ni Jhn. 33 Ngb n ni wn
w fn Js ls y p: wa k m. Js n w fn wn p: mi n k n s fn yn t
mo fi e y.
12
WE WN ALGBE APNYN
Js br s sr s wn olr lf, wn amfin ti wn algb wn nyn pl w w
p: knrin kan gbin oko jr kan, e gb y i k, wa il fn il t, s k il kan.
Lyn n ni gb e fn wn algbe t s l s dl. 2 Ngb t kk t rn rn kan l
sd wn algbe n lti gba so tir nn oko jr n. 3 gbn wn m u, wn n , wn
s rn an l n w fo. 4 tn rn rn kej s wn; wn m un n pl, t wn gb a lr, t
wn s da ws b . 5 tn rn rn mrn, t wn pa ; lyn n ni tn rn wn plp
b: wn lu wn kan, wn s pa wn yk. 6 w ku ni kan, y ni m r ynf; un ni
rn s wn nkyn b ti w nn ara r p: Wn y y m mi s. 7 gbn wn algbe
oko jr n w fn ara wn p: Ajogn r n y, w, j k a pa , k jogn r l di tiwa.
8 B ni w e m u, t wn s pa , t wn s ju k r kr nn gb jr n. 9 K ni g
olko jr n y e? un y w, y pa wn algbe gb n run t y s gb i gb
jr n fn wn lmrn. 10 j yin k t ka r w mm y:
kta ti wn ml k ti di kta gblr;
11 i Olwa ni y, s j ohun yanu lj wa?
12 Wn f m u, gbn wn br agbo wn nyn. Ntor wn m dj p wn ni pa
we n s. Wn s fi sl lti b tiwn l.
OW IBOD FN KSR
13 Ngb n ni wn olr lf, wn amfin ti wn algb wn niyn rn wn Faris ti
wn m yn Hrd s Js lti d d m u nn r r. 14 Wn w w fn un p: g, wa
m p oltt ni w, p w k wo oj ni kni, ntor w k e ojsj fn ip nyn, gbn
e ni w k-ni n n lrun pl dodo. j t tb k t lti san ow ibod fn Ksr? Nj
y k a san n, b ni tb b k? 15 gbn b un ti m w gbgb wn, w fn
wn p: K n e t yin d d fun mi? m ow id kan w fn mi k mi r i. 16 Wn m
kan wa fn un. s br lw wn p: wrn or ta n y, ti kl y? Wn d a lhn p:
Ti Ksr. 17 Ngb n ni Js w fn wn p: fi ohun t e ti Ksr fn Ksr, k s fi
ohun t e ti lrun fn lrun. r r y wn lnu rkj.
JDE WN K
18 Ngb n ni wn m gb Sadus w b Js - wn t wn w p k s jde k, - wn
s bi lr r by p: 19 g, Ms ti k r y sn w fn wa: B ni kan b n arknrin t
k t s fi aya sl syn lb m, k ni n f op arknrin r olgb lti b m fn
arknrin olgb n. 20 Arknrin mje kan w, kn f yw lb m; 21 kej f op
gbn r, un n s k lb m; bkan n ni ni kta; 22 k s ni t aya kan n b m fn
nn wn arknrin mjje. Lyn gbogbo wn ni obnrin n fnrar k. 23 N j jde,
ngb t wn b jnde kr nn k, aya ta ni y ma e nn wn? Ntor wn mjje ni f
e aya.
24 Js w fn wn p: j yin k r i p ti n, ntor yin k m w Mm ti agbra
lrun? 25 Ntor ngb t a b jde kr nn k, a k f aya tb k, gbn a db wn
ngl n run. 26 N ti tt p wn k jde, nj yin k t ka nn w Ms, y t sr
npa Igb Onn, lr r y t lrun w fn un: mi ni lrun brhm, lrun sk ti lrun
Jkb? 27 un k e lrun wn k b k e ti aly. yin ti n gidi.
FIN KN
28 B amfin kn ti gb r t wn s ni r i p Js dhn dradra, s tn w b lr
p: wo ni wj nn wn fin? 29 Js dhn p: kn n y: Fetsl, srl, Olwa kan
oo ni Olwa lrun wa. 30 w y s f Olwa lrun r pl gbogbo kn r, pl gbogbo
y r ti pl gbogbo agbra r. 31 kej n y: K w f nkj r gg b ara-r. K s fin t
tbi ju wny l. 32 Amfin n w fn un p: dra, g, w jre lti w p kan oo ni, ti
p k s mrn fi un; 33 lti f pl gbogbo kn, pl gbogbo ye ti pl gbogbo agbra,
ti lti f nikej gg b ara-ni, sn ju gbogbo b sunpa ti gbogbo rb l. 34 Ngb t
Js r i p sr lgbn, w fn un p: w k jnn s jba lrun. K s ni t j bi lr
r m lyn n.
KRST M TI OLWA DFD
35 B Js ti k-ni nn tmpl ni w p: Bwo ni wn amfin e l w p Krst j m Dfd? 36 Ntor m
lrun m Dfd fnrar w p:
Olwa ti w fn Olwa mi, jk lw tn mi
tt mi y fi wn t r sb s r.
37 Dfd fnrar p n Olwa, bwo ni e l j m r ngb n? Agbo wn nyn s
gb taytay.
JS FT BA W WN AMFIN
38 Js w nn k r fn agbo wn nyn p: ra fn wn amfin t wn gbdn lti
ma rn kiri pl a oy, t wn f ma gba ork n gbangba j, 39 t wn f ibi jk gga nn
sngg ti p ll nbi pj. 40 Wn ti j ohun n op run b wn ti gbdr alehn
ggn: wn ni y gba jbi t bur jl.
DW OP
41 B ti jk nwj pt ra, wo wn nyn b wn ti dw sn pt ra,
plp wn olw ni wn dw l. 42 t op kan w t fi ow id mj sl, tb Nr
kkere. 43 Ngb n ni Js pe wn m yn r t s w fn wn p: N tt ni mi s fn
yn, tlk op y ti dw ju gbogbo wn t wn ti dw sn pt ra. 44 Ntor jk ni
gbogbo wn d, gbn n tir, nn n r, ti d gbogbo ohun t n fn onj.
13
GBYN AY
R J
B Js ti jde nn tmpl n ni kan nn wn m yn r w fn un p: g, wo kta
wny! W b a ti k il y! 2 Js w fn wn p: j w r il l y? K n ku kta kan lr
kej, gbogbo r ni y parun.
3 B ti jk lr k lf, n knkm tmpl, Ptr, Jkb, Jhn ti ndr br lw
r p: 4 S fn wa, gb wo ni y y l, m wo ni a l r lti m p f l?
BR PNJ
5 Ngb n ni Js br s w fn wn p: K ra k a m e tn yn. 6 plp ni y w
lb ork mi t wn y w p, mi ni, wn y s tan plp nyn. 7 Ngb t yin b gb
npa ogun ti rkk ogun, m e br, y gbd l, gbn pin k t d. 8 n orl-d
y gbgun ko orl-d, jba kan y b jba kej j. y y l, ti lyn y ni il y s nbi
pp, yn y m, y y j b br irb.
9 K ra. Wn y f yn l w gbm wn Snhdrn, a n yn n pn nn
sngg, yin y s farahn nwj wn bal ti wn ba, ntor mi, lti jr nwj wn.
Ntor y k a kk kde hn Rere fn gbogbo orl-d.
11 Ngb t b m yn l dj, m e p lr ohun t w, gbn k s ohun t a fifun
yn lskan n: ntor k e yin ni y sr b k e m Mm. 12 Arknrin y fa arknrin
r l ik lw, bb y s e bkan n s m, wn m y dd s wn b wn, wn y
s fi wn fn ik pa. 13 Gbogbo nyn y s krra yn ntor ork mi, gbn ni t b fort
d pin ni y r gbl.
NIRA JRSLM
14 Ngb t b r bj ohun rra t a gb s ibi t k y (k y ni t ka w y), ngb n
k wn t w n Jd s sl l sr wn k. 15 K wn t w lr k il m e skal
wn il lti m ohun-n wn; 16 k wn t w nn oko m e pad yn lti m a wn.
17 e fn wn aboyn tb wn t fi m fn m n j n! 18 K gbdr k y m
ba l ngb tt onynyn. 19 Ntor n j n pnj l y wy - ir y t k l r lti
j t Aly ti d ay, t a k s n r ir r m. 20 B Olwa k m wn j n kr, k s ni t
b y, gbn ntor wn ynf t yn, ti m wn j n kr. 21 Ntor n b wn b w
fn yn p: W , Krst n n y; tb w , un ni yn, m e gbgb. 22 N tt ni wn
Krst k y dde ti wn wl k t wn y ma fi m hn pl i yanu lti tan nyn j,
n wn t a yn pp, b b ee. 23 N tiyn, k ra, a ti s gbogbo r fn yn tl.
PPAD W M NYN
24 Js w fn wn m yn r p: N wn j n, lyn gb pnj, orn y knkn,
pa y pdn ml r. 25 wn rw y jb lti oj run, wn agbra run y m tt.
26 Ngb n ni a r m nyn t b lti in wn kk pl agbra l ti go. 27 Ngb
n ni un y rn wn ngl r lti k awn ynf r j lti orgun mrin aff, lti orgun ay
tt kan orgun run.
GB PAD W N
28 K kys we y lti ara igi pt, ngb t b r ew tt jde, yin m p gb rn
snm ts. 29 Bkan n ni k m p m nyn snm ts, n nu n, ngb t yin b r
m wny. 30 N tt ni mo s fn yn ran y k n kj k gbogbo ohun wny t l.
31 run un ay y rkj, gbn r mi k y rkj.
32 N ti j n gan-an, tb wkt n, k s ni t m , wn ngl run pp k m ,
m k m bkan n, fi Baba nkan.
RA TI N E PTK
33 Js w fn wn m yn r p: K ma ra, k ma n, ntor yn k m gb t
kk n y d. 34 Y db knrin kan t l rn-j, kr n il r b ti fi gbogbo r l
w wn rn r fn tj, pn i olk lk fn un, s fn adn n ln lti ma n:
35 K ma n ngb n, ntor yin k m kk gb t bal il ma d, by rl ni, yl
n gnj r, tb ngb t kk fmj k, tb n wr, 36 k m ba d b yn n rtl
nbi t ti sn l. 37 Ohun t mo s fn yn ni mo s fn gbogbo nyn: k ma n!
14
JY, K TI JDE JS WN DT M JS
dn rkj ti ti brd nyst ku j mj, wn olr lf ti wn amfin w n lti m
Js pl gbn rkrek lti p . 2 Ntor wn w fn ara wn p: K e n j dn, k
rgbdyn m ba l lrn wn nyn.
KUNRA PL RR N BTN
3 B Js ti w n Btn, n il Smn adt, ngb t w nd unj ni obnrin kan w pl
rb alabst t kn fn rr para olrn ddn onyebye. f rb n, s da rr
n l e lr. 4 gbn wn kan bn lrn wn, t wn fi run w p: K ni a fi rr para y
f fn? 5 A l ta rr para y ju dnrn ow id l, k a s fi fn wn tlk. Wn s b
obnrin n w. 6 gbn Js w p: fi sl. K ni e t yin fi y lnu. I rere ni
e smi lra. 7 wn tlk y s w pl yn ngb gbogbo, yin s l e wn
lore ngb kgb t yin b f, gbn yin k n n mi ld nigb gbogbo. 8 ti
e y t l e, fi rr pa ara mi fn mra sl fn snk mi. 9 N tt ni mi
s fn yn, nbi gbogbo t b ti kde ryn Ay n gbogbo gby a ry n
ohun t ti e y fn rnt r.
JDS DAL
10 Jds skrt, kan nn wn Mjl n, t wn olr lf l lti fi l wn lw. 11 In
wn dn ngb t wn gb y, wn s lr lti fn un n ow. s w n t ma bsi lti fi
l wn lw.
PS ONJ RKJ
12 N j kn jdn brd nyst,
ngb ti a pa d gntn rkj, wn m yn r w fn un p: Nbo ni w f k a l t s
k w ba l j onj rkj? 13 Ngb n ni rn mj nn wn m yn r b ti w fn
wn p: l sn l, yin y pd ni kan t gb kk omi. K tl e. 14 s fn bl il
ibi t b w p: g ni k a br p: nbo ni yr t mo l gb jun dn rkj pl wn m
yn mi? 15 un y fi yr l kan hn yn lk pts il n, t a ti e l t a s ti ps sl,
nb ni k l mra sl fn wa. 16 wn m yn n l, wn s d l n, wn r gbogbo r
gg b ti s fn wn, wn s t dn rkj.
FIL I JDS DL
17 Ngb t al l, w pl wn Mjl n. 18 Ngb ti Js w nd onj t wn jun,
w p: N tt ni mi s fn yn, kan nn yn y d m, ni kan t b mi jun.
19 Gbogbo wn banj, wn s br s bi lr n ni kkan w p: j l j mi? 20 d
wn lhn p: kan nn wn Mjl t ki w b wo onj kan n pl mi ni. 21 N tt,
m nyan l gg b a ti kw r, gbn gb ni fn ni n t y da m nyn, b sn
fn ni n k a m e b i.
DSL ARA OLWA
22 Ngb t wn jun lw ni m brd, lyn gb t ti ka dr bkn, b
, s fi fn wn b ti w p: gb, yi ni ara mi. 23 Lyn n ni gb ife, e
dp, s gb e fn wn, gbogbo wn s mu nn r. 24 s w fn wn p: yi ni j mi,
j mjm t a ta sl fn p nyn. 25 N tt ni mi s fn yn, mi k n mu m nn
so jr tt di j n t mi y mu t titun nn jba lrun.
STL SS PTR
26 Lyn gb t wn ti k wn orin pslm, wn jde l sr k lf. 27 Ngb n ni Js w
fn wn p: Gbogbo yn ni y ks ntor a ti kw r p: mi y lu ol gntn, agbo
gntn y s tk. 28 gbn lyn jde mi, mi y wj yn l s Gll. 29 Ptr w fn
un p: Bi gbogbo nyn til ks, mi k. 30 Js d a lhn p: N tt ni mi s fn , ln
y, n n ru y pp, k kk t k lmj ni w y s mi lmta. 31 gbn Ptr tn
tnum p: B mo til ma k pl r, ll mi k j s . Gbogbo wn s s bkan n.
RORA GTSMN
32 Wn d gbgb kan t a p n Gtsmn, Js s w fn wn m yn r p: dr
nhn-n ngb t mi l gbdr. 33 Lyn n ni m Ptr, Jkb ti Jhn, s br s
br pl rora. 34 s w fn wn p: kn mi bj tt d oj ik; dr nhn-n k s ma
n. 35 B ti l swj d ni dbl t s gbdr p b b ee k wkt na kj
lr un. 36 s w p: bb (Bb)! Gbogbo ohun ni ee fn ; gb ago y jn s mi;
gbn k e ohun t mi f b k e ohun t w f. 37 pad w, s b wn t wn sn.
s w fn Ptr p: Smn, w sn ni? 38 ma n k s ma gbdr k m ba b
sn dnw: m f gbn ara k gb . 39 Lyn n ni tn l t s gbdr pl wn
r kan n. 40 tn pad w t b wn lj orun, ntor oj wn wwo; wn k s m ohun t
wn b s fn un. 41 Ngb kta ni pad w lti w fn wn p: l ma sn k s ma simi
lti sisiy l. ti be. Wkt n ti d: a fi m nyn l w wn l. 42 dde!
j k a ma l. n t y d m snm ts.
WN M JS
43 Lskan n b wn ti sr lw ni Jds d, kan nn wn Mjl n, un pl agbo
wn nyn t wn gbrad pl id ti pnp lw, wn t a rn w lti d wn olr lf,
wn amfin ti wn algb. 44 gbn dl n ti fn wn n m y p: ni t mi b fi nu k
lnu un n ni, m u, k s f w pl ra. 45 B s ti d ni snm Js t s w p: Rbb. s fi nu
k lnu. 46 wn wn-n n gb w l Js, wn s m u. 47 Ngb n ni kan nn wn t w nb fa id y,
s b rn olr lf, s g et r sn.
48 Js b wn wn-n n sr b t w fn wn p: ol ni mi t yin hmra j jde
pl id ti pnp lti m mi. 49 Ojoojm ni mi w nn tmpl nbi ti mi ti k-ni, yin k s
m mi. gbn k w mm ba l ni. 50 B ni gbogbo wn e fi sl t wn s s l.
51 dmknrin kan tl e, k s n ju a bora kan lra, wn m u; 52 gbn un fi a n
sl, s s l n hh.
JS NWJ SANHEDRN
53 Wn m Js l sd olr lf. Gbogbo wn olr lf, wn algb ti wn amfin
pj p. 54 Ptr tl e lti kr tt d fin olr lf, s jk ld wn rn,
yn.
55 Ngb n ni wn olr lf ti gbogbo gbm Sanhedrin w lr s Js lti p , wn
k s r r kankan dm. 56 N tt ni plp jr k s i, gbn r wn k bramu. 57 wn
kan dde lti jr ke y s i p: 58 wa gb t w p: mi y w tmpl y t a fi w
nyn e, ti n j mta ni mi y s gb mrn dde t a k fi w nyn e.
59 n lr yn pp r wn k bramu.
60 Ngb n ni olr lf dde nwj wj t s bi Js lr p: w k fs kankan? K
ni ohun t wn wny jr s ? 61 gbn un dk, k fs r kan. Olr lf tn bi
lr b ti w p: j w ni Krst n, m Olbkn? 62 Js dhn p: mi ni. yin y s
r m nyn t gnw n p tn Agbra t s b pl wn kk oj run. 63 Ngb
n ni olr lf fa a r ya t s w p: lr wo ni a tn w? 64 yin ti gb r d: k ni
ti r s? Gbogbo wn dj p jbi ik.
65 Lyn n ni wn kan brs tut s i lra, wn fi a b lj, wn s kn n l b wn
ti w fn un p: F f. Awn on wn l n l-kl.
PTR S JS
66 B Ptr ti w n sl, n gbl fin, obnrin kan nn wn rn olr lf w. 67 B
s ti r Ptr t yn ni wo oj r t w p: ti w n, w w pl Js ar Nsrt i
n. 68 gbn s b ti w p: r r k y mi, mi k m ohun t w f s. Lyn n ni
jde l s loro. 69 rn-bnrin n w lj, s tn br s s fn wn t wn dr nb p:
kan nn wn n y. 70 gbn tn s, ngb t e d s i, wn gan-an t wn w nb w
fn Ptr p: Dj-dj, kan nn wn ni w, ti plpl ar Gll ni . 71 Ngb n ni
br s bra pl p lle p: mi k m knrin y t yin sr r. 72 Ljukan n ni kk k
ngb kej. Ptr s rnt r t Js s fn un p: K kk t k lmej ni w y s mi
lmta. s b skn.
15
JS NWJ PLT
N kt wr, wn olr lf e pinnu pl wn algb, wn amfin, lr kan gbogbo
gbm Sanhedrin. Lyn n ngb ti wn de Js, wn m u jde l, wn s f l w Plt.
2 Plt b lr p: j w ni ba wn J? Js d a lhn p: w ti w b. 3 wn
olr lf e lpo sn l e lr. 4 Plt tn bi lr p: w k fs r kankan? Wo gbogbo
sn t wn fi kn ! 5 gbn Js k dhn kankan m, t b g t fi ya Plt lnu.
6 N j dun kkan ni a d lwn kan sl fn wn, ni t wn b tr dnd fn. 7 Ngb
n ni lwn kan w, ni t a p n Brb, t a m pl wn onjgd-jgan t wn s ti e
pnyn kan nn t. 8 Ngb t agbo wn nyn gk, wn br s tr oj rere n.
9 Plt d wn lhn p: j yin f k mi d ba wn J sl fn yn? 10 ( m dj p
ntor lara ni wn olr lf e f w). 11 gbn wn olr lf k sn agbo wn
nyn n lti tr p k a d Brb sl dp. 12 Plt tn sr, s w fn wn p: K ni k
mi e ngb n pl ni t p ni ba wn J? 13 gbn wn tn kgbe sk s i p:
Kn n m gblb. 14 Plt tn w p: Ibi wo ni e? gbn e ni wn tn kgb sk s i
p: Kn n m gblb. 15 Ngb n, b Plt ti f t agbo wn nyn n lrn, d
Brb sl fn wn, lyn gb t s ti m k a na Js n pn, jw r fn kkn m
gblb.
AD GN
16 wn m ogun m u l sn fin, nbi gbngn t a p n Prtr, wn s pe gbogbo
w m ogun. 17 Wn w ni a gnw alw osn. Lyn n ni wn hun ad gn t wn
gb e d e lr. 18 Wn s s n: Kbys, ba wn J. 19 Wn s fi p gb a n or, wn
tut s i lra, wn s knl nwj r lti jb yy fn un. 20 Lyn gb t wn ti fi e ly
tn, wn b a gnw alw osn n kr lra r, wn s w n a tir pad.
N GBLB
Wn m u jde l lti kn n m gblb. 21 Wn s r Smn, ar Srn, bb Aleksnd
ti Rfs, ni t ti oko b, lti b a gb gblb r. 22 Wn s fa Js d ibi t a p ni
Glgt, tm r ni Ibi-Agbr.
A KAN JS M GBLB
23 Wn s fn un n t t a dp m ji, gbn k mu . 24 Lyn n ni wn kn n m
gblb, wn s pn a r b wn ti gg lti m y t ni kkan wn y m. 25 Ngb
wkt kta j ni wn kn n m gblb. 26 kl t fi d ik r hn l by: BA WN
J. 27 Wn s kan ol mj pl r lr agblb, kan n ap tn, kej n ap s. 28 (r
w mm y w p: A s k kn wn aebi.)
WN FI JS SN
29 wn t kj b u b wn ti mi or t wn s w p: H! w t w tmpl t y s tn
un k n j mta, 30 gba ara-r l k o skal lti or gblb. 31 Bkan n ni wn olr
lf ti wn t sn lrn ara wn t wn s w p: gba wn lmrn l gbn k l
gba ara-r l. 32 K Krst ba srl skal nsisy kr lr gblb, k wa l r i, k a s
gbgb. n wn t a kn m gblb pl r fi sn bkan n.
IK JS
33 Ngb t di wkt kf, knkn bo gbogbo il n tt di wkt ksn-n. 34 N wkt
ksn-n ni Js kgbe l kan p: El, El, Lmsbktan! tm r ni: lrun mi, lrun
mi, e t w fi k m sl? 35 Ngb t wn kan t wn dr nb gb, wn w p: W ,
pe lj! 36 ni kan sr m knkn mlml b t kkan, b s ti fi k or p kan, fn
un mu, b ti w p: j k a w by lj y w gb e skal. 37 gbn Js kgbe kkan,
s m mdkun r. 38 A iboj tmpl s ya s mj lti k d sl. 39 Ngb t balgun
wn m ogun kan t dr nwj r r i b ti jw m r ni kgbe p: N tt ni knrin y
e m lrun.
WN OBINRIN MM T TL JS
40 wn obnrin kan n w nb t wn wran lti kr, lrn wn ni Mr lti Mgdl,
Mr ya Jkb kej ti Js, ti Slm, 41 wn t tl e t wn s e tj r ngb t
w n Gll, pl plp wn mrn t wn b a gke l s Jrslm.
SNK JS
42 Al ti l tn. B s ti j j palm, y ni wsn j simi, 43 Jsf ar Arimat,
gbajm kan lrin wn m gbm, t ret jba lrun, fi gby l b Plt lti tr k
Js. 44 ya Plt lnu p ti sr k tn, pe balgun wn m ogun n lti br lw r
by ti k tn. 45 Ngb t balgun n s fn un b, jw k n fn Jsf. 46 ra a
gb kan, gb Js skal kr lr gblb, s fi a gb n d , s gb e sn iboj kan
t ti gb sn pta; lyn n ni fi kta kan bo nu n iboj n. 47 gbn Mr lti
Mgdl ti Mr y Js wo ibi t a t s.
16
IBOJ FO J NGL
Ngb t j simi par, Mr lti Mgdal, Mr ya Jkb, ti Slm ra wn ohun olrn
ddn lti fi kun k Js. 2 N ktkt wr, n j kn s, wn l sbi iboj n, b orn ti
br s l.
3 Wn w lrn ara wn p: Ta ni y b wa y kta kr lnu n iboj n? 4 B wn s ti
wye ni wn r i p a ti y kta n s ap kan, kta n s tbi gidi. 5 Ngb t wn wn iboj
n, wn r dmknrin kan t jk lp tn, t w a funfun, r s b wn. 6 gbn
w fn wn p: m e br, Js ti Nsrt ni yin w, ni t a kn m gblb, ti jde,
k s i nhn-n. w wo ibi t a t s. 7 gbn k l s fn wn m yn r nptk Ptr
p y j yn l s Gll, nb ni yin y ti pd r, gg b ti w fn yn.
FARAHN JS LYN JDE
9 Lyn gb t Js jde n wr j kn s, farahn fn Mr lti Mgdl, nn ni t ti
l m mje jde. 10 un na l s fn wn t wn b a rn, t wn s f pl omij.
11 gbn n tiwn, b wn ti gb t s p w ly ti p un ti r i, wn k gb gb.
12 Lyn n ni farahn lb parad fn wn mj nn wn lj n b wn ti rn rn-jo
wn l. 13 wn n s pad w ryn fn wn yk. gbn a k gb wn gb bkan n.
14 Nkyn ni farahn fn wn Mknl n fnrawn ngb t wn w nd onj, s b
wn w fn gbgb wn ti fn or kunkun wn t k j k wn gba wn t wn r i lyn jnde
r gb. 15 s w fn wn p: l s gbogbo gby, k kde ryn Ay n fn gbogbo d.
16 ni t b gbgb t s gba wr y r gbl; ni t k b gbgb y jbi. 17 y ni
wn i yanu t wn t wn b gbgb y ma m l: wn y l wn l n Ork mi,
wn y sr pl oriri d, 18 wn y fi w gb ej, wn y s mu mjl olr, k s
n pa wn lara; wn y gb w l wn alsn, t wn y s r wsn.
19 Ngb n ni Olwa Js, lyn gb t ti b wn sr, ni a gb e gk l s run, t s
jk n w tn lrun. 20 N tiwn, wn l ws nbi gbogbo, Olwa b wn i, s m
r n dj npa i yanu t wn e.

HN-RERE LTI W LK
1
R J
B ti j p plp ni wn ti dwl i y l k kjp wn ohun wn-n n t l
lrn wa. 2 gg b a ti gb lti w wn t wn ti br fi oj wn jr s r n t wn s
e rn r, 3 mi n ti pinnu bkan n, lyn gb t mo ti gba ryn ohun gbogbo lsls
lti pils, lti kw r b ti l fn . Tfls ni ll, 4 k w b l m b wn k t w
ti gb t e ptk t.
TN GB WE JHN ONBATIS
TI TI JS KDE B JHN ONBATIS
5 Ngb wn j Hrd ba Jd, lf kan t ork r j Sakar, t w nn gb
lf bj fi mbnrin y rn e aya, ni t ork r j lsabt. 6 wn mjj j
oldodo nwaj lrun, wn s tl gbogbo fin ti ln Olwa llbi. 7 gbn wn k n
m, ntor p lsabt ya gn ti p wn mjj ti di argb.
8 N j kan, ngb t i sn kn n lrn gb r, t Sakar e i lf nwj lrun,
9 un ni gg m, gg b t rb, lti wn ibi-mm Olwa lti ma j trr nb.
10 Gbogbo j nyn s dr lde nn dr, n wkt t a r trr.
11 Ngb n ni ngl Olwa farahn n, t dr n ap tn pp trr. 12 B Sakar ti r i
ni or r wl t r s b . 13 gbn ngl n w fn un p: Fknbal, Sakar, dr r ti
gb: aya r lsabt y b m kan fn , ork t w y s fn un ni Jhn. 14 Y fn n
ay ti in ddn, p nyn ni y s y fn b r. 15 Ntor un y tbi nwj Olwa; un k
n m t jr tb t lle; y kn fn m-Mm lti in y r 16 y s m plp m Israeli
pad sd Olwa lrun wn. 17 un fnrar ni y wj r pl m ti agbra lj, lti m
kn wn bb pad s wn m wn, ti lti m wn algbrn pad s gbn wn
oldodo, ti lti ps wn nyn t wn y fn Olwa. 18 gbn Sakar w fn ngl n p:
K ni k fi d mi lj? Ntor argb ni m, j or aya mi s ti rn jnn. 19 ngli n d a lhn
p: mi ni Gbrl t dr nwj lrun, a s ti rn mi lti b sr ti lti m royn ay y
w b . 20 dra! w y yadi ll sr tt di j t ohun wny y l, ntor gba r mi
gb, t y s l n kk r. 21 wn nyn s dr de Sakar, s y wn lnu t fi p
t b nn ibi-mm. 22 gbn ngb t jde, k l b wn sr, s y wn p ti r ran nn
ibi-mm. N tir, e m s wn, s w ll sr.
23 Ngb t kk i r par, pad s il r. 24 Lyn gb d, yw r lsabt lyn, s
fi ara r pam fn o mrn-n. 25 w nn ara r p: w wo ohun t Olwa e fn mi,
ngb t w lti m ohun t fa tj mi kr lrn wn nyn!
J B KRST
26 N o kf, lrun rn ngl Gbrl s l kan n Galilee t p n Nsrt, 27 s
wnda kan t e fsn knrin kan t a p n Jsf lti dl Dfd, ork wnd n s ni
Mr. 28 wl t w s w p: Mo k , w t o kn fn oore-f, Olwa b pl r.
29 r wny d lm, s br tum k y. 30 gbn ngl n w fn un p:
Fknbal, Mr, ntor w ti r oj rere lrun. 31 S w , w y lyn, w y s b
mknrin kan, w y s p n Js. 32 un y tbi a s ma p n m Atbijl.
Olwa lrun y fn un n t Dfd bb r. un y s jba lr dl Jkb tt l, 33 ti p
jba r k y s n pin. 34 Mr s w fn ngl n p: Bwo ni eleyi y e ee ntor mi
k m knrin. 35 ngl n s d a lhn p: m-Mm y b l lr, agbra Atbijl y
ji b ; ntor n ni m n y j mm t a s ma p n m lrun. 36 S kysi p
lsabt btan r fnrar n lyn mknrin kan n j ogb r, o kf r s ni y fn
ni t a p n gn; 37 ntor k s ohun khun t k ee fn lrun. 38 Ngb n ni Mr w
p: mbnrin-d Olwa ni mi e; k r fn mi gg b r r. ngl n s fi sl l
BW MR S LSABT
39 N wn j n ni Mr jde ta knkn l s agbgb or k n l kan n Jd. 40
wl Sakar l, s k lsabt. 41 gbn n kt t lsabt gb k Mr, m in r f sk,
lsabt s kn fn m-Mm. 42 Ngb n ni kgbe sk w p: Albkn fn ni w nn
wn obnrin, albkn fn s ni so in r 43 Bwo ni tmi ti j t y Olwa mi w sd mi ?
44 Ntor, o ri, n kt t k r kn m n et, ni m in mi f sk pl ay. 45 Albkn fn s
ni ni t gbgb p ohun t a s fn un lti d Olwa y !
ORIN YN MR
46 Ngb n ni Mr w p:
kn mi yin Olwa lgo,
47 m mi s y nn lrun, Olgbl mi.
48 Ntor j wo mbnrin d r nn pnj r,
lti sisy l gbogbo orl d
ni y ma p m n albkn fn.
49 Ntor Oldmar ti e ohun ribiribi fn mi.
Mm ni ork r.
50 n r s b fn wn
t br r lti ran d ran.
51 fi agbra r hn
s t wn ongbrga kn k.
52 l wn algbra kr lr t
s gb wn onrl sk.
53 fi ohun rere b wn t ebi pa
s d wn lr pad n w fo.
54 db bo Israeli m d r
n rnt n r,
55 Gg b ti lr
fn wn bb wa,
fn brhm ti ran r tt l!
56 Mr b lsabt gb fn b o mta, lyn n ni pad s il r.
B JHN ONBATIS
57 Ngb t j t lsabt y b p, s b mknrin kan s ay. 58 wn aldgb r ti
wn nyn r gb p Olwa ti j n w , wn s b a y.
KL JHN ONBATIS
59 N j kj ni wn w lti db fn m n. Wn f p n Sakar, n ork bb r;
60 gbn y r sr sk lti w p: B k, Jhn ni a ma p . 61 Ngb n ni wn w
fn un p: gbn k s nyn yn kankan t j ork y! 62 Wn s fi m br lw bb
m n ork t f k a s . 63 un n gba ohun kw s kw p: Jhn ni ork r;
y s ya gbogbo wn lnu. 64 Lskan n ni lanu t ahn r t, s sr, s fi bkn fn
lrun. 65 r ba gbogbo wn aldgb, a s ryn gbogbo l wny n gbogbo agbgb
k Jd. 66 Gbogbo wn t gb s pa m nn kn wn, wn s w p: ir m wo ni y
y j? Ntt ni w Olwa b lra r
ORIN YN SAKAR
67 Ngb n ni Sakar bb r kn fn m-Mm t s s r rran by p:
68 bkn ni fn Olwa, lrun Isral!
Ntor ti b wn nyn r w,
s ti gb wn l.
69 ti gb agbgra gbl kan dde fn wa
n il Dfd, m d r,
70 gg b ti lr lti nu wn wl mm r
lti gb ll,
71 lti gb w lw wn t wa
ti kr lw wn t wn krra wa.
72 B ni e n fn wn bb wa,
bkan n ni e rnt mjm mm r,
73 n ti bra t b fn brhm,
bb wa, lti e fn wa
74 p lbr, lyn gb t a b gb w
lw wn t wa,
k wa b l sn n
75 nn w mm ti dodo
nwj r n gbogbo j ay wa.
76 gbn w, m kker,
a ma p n wl Atbijl;
ntor w y wj Olwa l,
lti tj n fn un,
77 lti fi m gbl fn wn nyn r
npa ddr wn wn j wn,
78 y ni i n oj rere lrun wa,
t y m orn wr lti k b w w,
79 lti fi ml fn wn t wn w nn knkn
ti lb jji ik,
lti dar s wa l s n lf
Y PAM JHN ONBATIS
80 gbn m n dgb, gbn r s ga s i. s gb lt nn gb tt di j t fi ara r
hn nwj Isral.
2
B JS TI BW WN OL GNTN
gbn n wn j n ni fin Ksr Augustu jde, y t p p k a ka gbogbo nyn
orl ay. 2 Kka wn nyn y ni kk wy ngb t Kuirn e bal Sria. 3 Gbogbo
nyn s l fi ork sl, olk lk n l tir. 4 Jsf n kr n Nsrt ti Gll, s gk l
s Jd n l Dfd, t a p n Btlhm - ntor lti il y Dfd ni ti w 5 k a ba l fi
ork r sl pl Mr fsn r t lyn. gbn ngb t wn w nb, kk r p lti b.
7 b kb mknrin r s ay, fi gb w e, s gb e sn ibj-ran, ntor k s y
fn wn n il r.
8 wn ol-gntn w n gbrko ib t wn gb nn oko t wn s gba e lw ara
wn lti ma agbo gntn wn n ru. 9 ngl Olwa farahan wn, go Olwa s tn y wn
k pl ml r; br la s d b wn. 10 gbn ngl n w fn wn p: fknbal, ntor
mo w lti ryn ay fn yn, t y j ti gbogbo wn nyn: ln, n l Dfd, a b Olgbl kan
fn yn, ni t e Krst Olwa. 12 y ni y s j m fn yn: yin y r m titun t a b t
a fi a gb w, a s gb e sn ibj-ran. 13 Lgn ni agbo wn m run pp dp m
ngl n lti yin lrun lgo b wn ti w pe:
14 go ni fn lrun lk run
lf lr ay fn wn nyn t frn!
15 gbn ngb t wn ngl n fi wn sl l s run wn ol -gtn
n w lrn ara wn p: j k a l s Btlhm, k s r ohun t l t
Olwa s ti fihn w. 16 Wn s yra w, wn s r Mr, Jsf ti m tuntun
n t sn nn ibj-ran. 17 B wn s ti r i, wn s ohun t wn ti gb npa m
n. 18 Gbogbo wn t wn s gb wn s kn fn gbyanu lr ohun t wn
l-gntn n s fn wn. 19 N ti Mr, pa gbogbo ohun rnt wny m,
s e r lr wn nn kn r. 20 Lyn n ni wn ol -gntn n pad
l b wn ti yin lrun lgo fn gbogbo ohun t wn ti r t wn s ti gb, b ti b
ohun t a ryn fn wn mu.
KL JS
21 Ngb t di j kj t y k a db fn m n, wn fn un n ork Js, ork t
ngl i n w k a t lyn r.
FIHN JS NN TMPL
22 Ngb t j p, gg b fin Ms, t y k wn e wnm, wn gb e l s Jrslm
lti fi hn fn Olwa, 23 gg b a ti kw r nn fin Olwa, Gbogbo kb mknrin ni a
ysmm fn Olwa; 24 ti fn rb, gg b a ti w nn fin Olwa, yl mj ti db
kker mj. 25 Ngb n ni knrin kan w n Jrslm t a p n Smn. knrin y j
oldodo ti olfknsn: s dr de tn sral, m-Mm s b l e lr. 26 m-Mm s ti
fihn n p un k y r ik k t r Krst ti Olwa. 27 Ngb n ni m-Mm m u w s
tmpl, ngb t wn b n gb Js m-w w lti m ln fin fn un, 28 gb s
w r s fi bkn fn lrun w p:
29 Nsisy, Olwa mi,
t mi lrn k w j k rn r ma l n lf;
gg b r r,
30 ntor oj mi ti r gbl r
31 t w ti ps fn gbogbo nyn lti r,
32 ml t y tn s wn orl-d lra
ti ogo wn nyn r srl.
R RRAN SMN
Bb ti y r kn fn gbyanu lr ohun t a s npa r. 34 Smn bkn fn
wn s w fn Mr, y r p: Kys i ! m y y fa ub ti gbga plp
n srl; y j m t a tak, 35 id kan y s la kn r ! K wn rn jnl
kn plp l tib jde.
R RRAN NN
36 Obnrin wl kan n w t a p n nn, m Fnl, lti y sr. n j lr pp.
Lti gb wnd r, t ti gb fn dn mje pl k r. 37 lyn n ni ti di op;
nsisy ni ti p grin dn, t k kr nn tmpl m t sin lrun tsn
tru nn w ti dr. 38 B ti pd wn ngb kan n, br s yin lrun
lgo, s sr npa m n fn gbogbo wn t wn rt dd Jrslm.
GB WE JS N PAM
39 Ngb t wn ti par gbogbo t fin Olwa tn, wn pad l s Gll, n Nsrt l wn.
40 gbn ara m n dgb, lgbra s i; s kn fn gbn. Oore-f lrun s b
lr r.
A R JS NN TMPL
41 N ddn ni wn b r l s Jrslm fn dn rkj. 42 Ngb t p m dn
mjl, wn gk l sb gg b ti j dn n. 43 B dn n s ti par wn pad,
gbn m n dr n Jrslm, wn ob r k s m. 44 Wn r p w lrn wn
lgb rn-j n, wn rin rn j j kan, lyn n ni wn br s w a lrn wn ara il ti
ojlm wn. 45 gbn b wn k ti r i, wn pad lti w a l s Jrslm.
46 Lyn j mta ni wn r i n tmpl b ti jk lrn wn olk, t fet s wn t s
br r lw wn. 47 Gbogbo wn t gb ni nu y lr m r ti wn dhn r. 48
B wn ti r i, nu y wn. y r s w fn un p: m mi, k n e t w e y s wa ? W t
bb r t mi ti w pl bnj. 49 d wn lhn p: K n e t yin fi w mi? yin k
m p y k mi kj s i Bb mi? 50 gbn r t s fn wn k y wn.
GB AY JS N PAM N NSRT
51 Ngb n ni b wn skal l t wn s d s Nsrt, s trba fn wn. gbn y
r pa gbogbo ohun rnt wny m tmtm nn kn r. 52 N ti Js, dgb nn gbn,
nn ara ti nn oore-f nwj lrun ti nwj nyn.
3
WS JHN ONBATIS
N dn kdgn jba Tbn Ksr, t Pnt Plt e ajl n Jd t Hrd e bal
Gll, t Flp arknrin r e bal il Itr d ti t Tarkonitd, t Lysn e bal Abiln,
2 ngb t nn ti Kf e olr lf, ni r lrun d s et gb Jhn m Sakar nn
ahoro al. 3 Ngb n ni rin gbogbo agbgb Jrdn, t kde wr rnpwd fn
mkr , 4 gg b a ti k sn w f wl sy p:
Ohun kan k nn ahoro al
pa n Olwa m, m ipa r tj;
5 gbogbo fonfoj ni a kn,
gbogbo wn k l ti kker ni a rsl;
wn n bj ni a tne.
6 Gbogbo lran ara y r gbl lrun.
7 Ngb n ni w fn agbo wn nyn t wn w gba batis lw r p yin m ej
paraml, ta ni dmrn fn yn lti y ara yn kr nn bn t b? 8 fi s t y fn
rnpwd hn ngb n, k m e w nn ara yn p: brhm ni bb wa. Ntor mi
s fn yn, lrun l gb wn m dde fn brhm lti in kta wny. 9 n nsisy
pp k ti kan gbogbo igi, igi kgi t k b so so rere ni a g kal t a s sn in.
10 Agbo wn nyn n bi lr p: K ni y k a e ngb n? 11 d wn lhn p:
K ni t b n w mj b ni t k n pn, ti k ni t r onj j e bkan n. 12 wn
agbow-de w bkan n fn wr, wn s w fn un p: g, k ni y k a e? 13 d wn
lhn p: m e fi ip gb ju iye t a fi s. 14 wn m-ogun n tn bi lr p: ti
wa n, k ni y k a e? d wn lhn p: m e fi w ip hal m ni kni, k m e
fi k fi sn kan ni kni, k s j k ow i yn t yn lrn.
15 B wn nyn ti kn fn rt ti b gbogbo wn ti br nn kn wn by Jhn ni
Krst n, 16 Jhn fi nu m r lti w fn gbogbo wn p: N tmi, mi fi omi e wr fn
yn, gbn ni kan b, ni t lgbra j m, mi k s y fn ni t t okn bt r, un ni
y fi m-Mm ti in e wr fn yn. 17 ti m t r dn lti f wn k r ti lti k wn
sn ab r; gbn epo r ni y fi in jk sun. 18 Pl wn r ynj mrn b ni fi
ws hn-Rere fn wn nyan.
JHN ONBATIS NN WN
19 gbn bal Hrd t b w ntor Hrd, t e aya araknrin r, ti fn gbogbo ae-
me t ti e, 20 fn fikn gbogbo e r, fi Jhn sn wn.
BATIS JS
21 Ngb n t gbogbo wn nyn ti gba wr, ti n kk t Js fnrar n gba wr,
w nn dr, run sl, 22 mi-Mm s b l e lr b ohun t n ara, b db. Ohn kan s
ti run w w p: w ni ynf m mi; w ti r oj rere mi.
W RAN JS
23 Ngb t Js br i r t ni gbn dn, wn s r p m Jsf ni, ni t e m
Hl, 24 m Mtt, m Lf, m Mlk, m Jn, m Jsf, 25 m Mtts, m
ms, m Nm, m sl, m Ng, 26 m Mt, m Mtts, m Jd,
27 m Jnm, m Rs, m Srbbl, m Sltl, m Nr, 28 m Mlk, m dd,
m Ksm, m lmadm, m r, 29 m Js, m lsr, m Jrm, m Mtt,
m Lf, 30 m Smn, m Jd, m Jsf, m Jnm, m lkm, 31 m Ml,
m Mnn, m Mtt, m Ntn, m Dfd,
32 m Js, m bd, m Bs, m Sl; m Nsn, 33 m mndb, m
dmn, m rn, m Hsrn, m Frs, m Jd, 34 m Jkb, m sk, m
brhm,
m Tr, m Nkr, 35 m Srk, m Rg, m Flk, m br, m Sl,
36 m Knm, m rfsd, m Sm, m N, m Lmk, 37 m Mtsl, m
Hnk, m Jrt, m Mlll, m Knm, 38 m ms, m St, m dm, m
lrn.
4
DNW NN AHORO AL
B Js ti kn fn m-Mm, pad lti et od Jdn, m s m u gba in gb l 2 nbi t
ti dn an w fn ogj j. K j ohun khun fn wn j wn-n n, ngb t wn j n
par, ebi pa . 3 Ngb n ni w fn un p: B w b e m lrun, p fn kta y k
di brd. 4 gbn Js d a lhn p: A ti kw r p:
K e brd nkan n I fn nyn n y.
m u gk s i, n j kan ni fi gbogbo jba gby hn n, 6 s w fn un p: mi
y fn n gbogbo agbra ti go jba wny, ntor w n kw mi; mi s fn ni t b
w m. 7 Ntor n b w b forbal fn mi, gbogbo r ptpt ni y j tr. 8 gbn Js
d a lhn p: A ti kw r p:
K w sin Olwa lrun r,
un nkan ni k w fi b fn.
9 Lyn n ni m u l s Jrslm, t s gb e kal lr ibi gga jl tmpl, s w fn
un p: B w b e m lrun, b sl lti ibi y; 10 ntor a ti kw r p:
Y p fn wn ngl r ntor r lti pa m
11 ti p:
Wn y fi w gb sk k w m b fi s gbn kta.
12 gbn Js d a lhn p: A ti w p,
w k gbd dn Olwa, lrun r w.
13 B ti par oriri dnw fn un, fi sl, tt dgb t y tn r y b.
I JS N GLL
14 Ngb n ni Js pad s Gll, pl agbra mi-Mm, kik r s kn k gbogbo
agbgb n. 15 k-ni nn sngg wn, gbogbo wn s kn fn yn r.
JS N NSRT
16 w s Nsrt nbi t gb dgb, wn sngg wn n j simi, gg b r,
s dde lti kw. 17 Wn fn un n w wl sy, b s ti w n ni r ibi t a k s p:
18 mi Olwa b lr mi,
ntor ti fi rr y m s mm.
ti rn mi lti m royn ay w fn wn t,
lti ryn dnd fn wn lwn,
ti lj fn wn afj,
lti fi mnira fn wn t a nilra,
19 lti kde dn oore-f Olwa.
20 d w n pad, fi fn olrnlw t pd n, s jk. Oj gbogbo wn t w
nn sngg n s w lra r. 21 Ngb n ni br s w fn wn p: Ln ni r w
mm y n et gb yn. 22 Gbogbo wn s jri r, wn s kn fn gbyanu ntor wn r t
wn kn fn oore-f t jde lti nu r.
Wn s w p: m Jsf k n y? 23 gbn d wn lhn p: O dj p yin y pa
we y s mi: Onwsn, wo ara r sn. Gbogbo y t a gb p w e n Kpnm, e bkan
n n l tr. 24 Lyn n ni tn w p: N tt ni mi s fn yn, k s wl t a ys n
l tir.
25 J k mi s s fn yn dj p, plp op ni w n srl n j ay lj, ngb t run
fi s fn dn mta ti o mf, t yn l s m n gbogbo il n; 26 gbn a k rn lj s
ni kni nn wn, b k e s op kan n Srpt, n il Sdn. 27 Bkan n ni wn adt ti p
n srl n j ay wll l; gbn k s ni kni nn wn t a wsn, b k e Nmn, ar
Sr.
28 r wny fa run gbogbo wn t w nn sngg n. 29 B wn s ti dde ni wn t
jde kr nn l n, wn s f l sr bb k t a k l n l, lti taari r sd. 30 gbn
e ni gba rn wn kj, t s b tir l...
JS K-NI N KPNM S WO LMI KAN SN
31 Ngb n ni skal l s Kpnm, l kan n Gll, s k wn n j simi, 32 k
r s w-ni lra, ntor sr pl .
33 Nn sngg n ni knrin kan w, t n m m, t kgbe pl ohn rara p:
34 H! K ni w n e pl wa, Jes ar Nsrt? w d lti pa w run ni? mi m eni t
w e, ni Mim lrun. 35 Sgbn Js b a w, s p: Dk ! K o s jde kr nn
knrin y. B n s ti n knrin n ml nwj gbogbo nyn ni jde kr nn r l
pa lra. 36 br m gbogbo wn, wn s w lrn ara wn p: Ir r w ni y! p fn
wn m m pl ti agbara, wn s s jde! 37 kk r s kn k gbogbo agbgb
n.
WSN NA SMN
38 B ti kr n sngg ni wn il Smn, y aya Smn s w lr dbl sn ib lle,
wn s b Js k y w. 39 dr w , pl ohun bw ni p fn ib n. Ib n fi
sl, s dde lgn, s e k wn.
PLP WSN
40 Ngb t orn w, gbogbo wn t wn n alsn t oriirii rn e gb wn w sd r,
un n s gb w l olk lk wn, s m wn lrad. 41 wn s jde kr nn
plp bkan n b wn ti kgbe p: w ni m lrun! gbn pl ohn bw ni d
wn lkun lti sr, ntor wn m p un ni Krst n.
JS JDE N KK KR N KFNM LTI RIN N JD
42 Ngb t il m, jde l s ibi ddk. Agbo wn nyn s w a kiri, b wn ti b a, wn
f d a dr k m e kr ld wn m. 43 gbn w fn wn p: y k mi ws hn-
Rere jba lrun fn wn l mrn bkan n, ntor d y ni a e rn mi w. 44 s ws
nn wn sngg Jd.
5
P WN M-YN MRIN KK
N j kan t agbo wn nyn rb b wn ti gb r lrun, dr lt bb adgn
omi Gnnsrt, 2 r k oj omi mj t wn gnl n bt adgn omi n; wn apja jde
kr nn wn, wn s f wn wn. 3 wn kan nn wn k oj omi n, y t e t
Smn, s b k wa k n syn d kr lt bb omi, lyn n ni jk t s k
agbo wn nyn lti in k oj omi n.
4 Ngb ti par r r, w fn Smn p: Wa k r sn ib omi, k o s ju wn r lti
pja. 5 Smn dhn p: g, wa ti p n gbogbo ru n l m nkankan, gbn b ti
w mi y ju wn sn omi. 6 B wn s ti e y, wn k plp ja, wn wn s ya.
7 Ngb n ni wn e m s wn lgb wn t w nn k kej p k wn w rn wn lw.
wn wn-n n w, k mjj s kn t b g t wn fi r.
8 Rr t wn r y ni Ptr wl n s Js b ti w p: Kr ld mi, Olwa, ntor l ni
mi! 9 yanu ti d b a, un ti wn t wn w pl r, ntor kp ja t wn k; 10 bkan n
ni Jkb ti Jhn wn m Sbd, t wn j albe Smn. gbn Js w fn Smn
pe: Fknbal; lti sisy l wn nyn ni w y ma k j. 11 Ngb n ni wn m k
wn gnl, t wn s fi ohun gbogbo sl, wn tl e.
WSN ADT KAN
12 s e b Js ti w n l kan ni knrin kan d t t b kanl. B ti r Js ni dojbol
t s gbdr y s i p: Olwa, b w b f, w l m mi lra d. 13 Js na w r, fi kn
n b ti w p: mi f, gba wsn. Lskan n ni t kr lra r. 14 gbn kl fn un
k m e sr npa r fn ni kni. s w p gbn l fi ara r hn fn lf, k o s e rb
t Ms e ln r fn wsn r, lti jr fn wn. 15 kk r kn s i, agbo wn nyn
pp s l gb r r ti lti gba wsn kr nn rn wn. 16 gbn un yra l s ibi
ddk, s gbdr.
WSN ALRN GB TI DRJ
17 s e, n j kan b ti k-ni, wn Faris ti wn amfin w lrn wn nyn n, t
wn ti gbogbo gbrko Gll, ti Jd ti Jerslm w, agbra Olwa s m u e i wsn.
18 wn kan gb knrin kan pl rn gb w lr kte kan, wn s w n lti gb e wl
kal nwj r. 19 B wn k s ti m ibi t wn b gb wl ntor agbo wn nyn, wn gun
k j il l gba rl, wn s gb e skal pl kte r nwj Js lrn wn nyn. 20 B
ti r gbgb wn ni w p: r mi, a dr r j . 21 wn akw ti wn Faris br s
ron p: Tani ni y, t sr d? Tani l dr ji-ni b k e lrun nkan oo ?
22 gbn b Js ti m r kn wn dhn sr fn wn p: K ni fa rn wny nn
kn yn? 23 wo ni rrn lti s: a dr wn r j , tb lti w p: dde, k w s m a
rn? 24 dra! K yin l m p m nyn n agbra lr ay lti dr ji-ni, mi p fn ,
ni w fn alrn gb n, dde, gb kte r, k o s pad s il r. 25 Lskan n ni dde
lj wn, t gb ohun ibsn r t s l s il r b o ti yin lrun lgo. 26 nu ya gbogbo
wn, wn s yin lrun lgo. Wn kn fn br, wn s w p: wa ti r ohun abm lon!
P LF
27 Lyn n ni jde l, r agbow ibod kan t a p ni Lf t jk n il i ibod, s
w fn un p: Tl mi. 28 s fi ohun gbogbo sl, dde, tl e.
JS B WN L JUN N IL LF
29 Lyn n ni Lf se s l kan fn un n il r, agbo wn agbow de ti wn nyn
pp mrn ni wn w nd onj pl wn. 30 wn Faris ti wn akw m gb wn kn,
wn s w fn wn m-yn r p: K n e t yin b wn agbow ode ti wn l jun t
s b wn mu p? 31 gbn Js dhn lti w fn wn p: K e wn t ara wn d ni
n l onwsn b k e wn alsn. 32 mi k w lti pe wn oldodo, bke wn l s
rnpwd.
R LR W
33 Wn w fn un ngb n p: wn m-yn Jhn gbw ngb kgb, wn s
gbdr, bkan n b ti wn Faris, gbn e ni wn tr j t wn mu! 34 Js d wn
lhn p: j wn mldn k yw gbw ngb t k yw w ld wn? 35 wn
j b... ti ngb t a b m k yw kr ld wn, ngb n ni wn y gbw... n wn
j n. 36 tn pa we kan fn wn p: K s ni t ya a titn lti fi l a t ti gb, b
b e b y j p fa a titn ya, y titn t a s g k n b y t ti gbo mu. 37 Bkan
n ni a k r t titn sn go t ti gb, b a b e b, t titn n y f go n, ngb
n ni y s dn t a s pdn go n. 38 gbn in go titun ni y k a r t titun s.
39 K s s ni t b mu t tij tn t f mu t titun. Y w n tt p: t tij ni dra.
6
KK R K N J SIMI
s e n j s kan t gba in oko k, wn m-yn r br s k r k t wn s j
, lyn gb t wn fi w pa . 2 gbn wn Faris kan w p: K n e t e ohun t ld
j simi. 3 Js d wn lhn p: yin k t ka ohun t Dfd e, ngb t ebi pa , un
ti wn nyn r. 4 B ti wn il lrun, t m brd fitr, t j , t s fi fn wn
lgb r j, brd t j p wn lf nkan ni l j ? 5 tn w fn wn p: m
nyn j g lr j simi.
WSN LW RR
6 s e n j s, wn sngg s br s k-ni. knrin kan w nb t w tn r r.
7 wn Akw ti wn Faris by y w sn n j s k wn ba l r ohun lti fi
sn kn n. 8 gbn m rn kn wn. Ngb n ni w fn knrin lw rr n p:
Dde k o s dr nwj gbogbo nyn. dde, s dr. 9 Ngb n ni Js w fn wn p:
mi br lw yn, j y lti e rere j lti e ibi n j simi, lti gba m l j k a pdn
r? 10 fi oj wo gbogbo wn s w fn knrin n p: Na w r sta. e b, w r s
b s ip pad. 11 ugbn wn kn fn run, wn s jrr lr ohun t wn y f Js e.
YYAN WN PSTL MJL
12 s e n wn j n, l sr k lti gbdr, s fi gbogbo ru n gbdr s lrun.
13 Lyn n t il m, pe wn m-yn r s yan mjl nn wn, wn t fn n ork
pstl. 14 Smn, ni t p n Ptr, ndr araknrin r, Jkb, Jhn, Flp,
Btlm, 15 Mt, Tms, Jkb m lf, Smn t a p n Ontara, 16 Jd m
Jkb ti Jds Iskrt ni t di dl.
WS PTK
17 B ti skal pl wn, dr lr il ttj kan lr k n. wn m-yn r p nb ti
agbo wn nyn pp lti gbogbo Jud ti Jrslm ti lti sd Tr ti Sdn. 18 Wn
w lti gb r r lti gba wsn kr nn rn wn. wn t m m y lnu r wsn
bkan n. 19 Gbogbo nyn wny w lti fwkn n ntor agbra jde lr r t wo
gbogbo wn sn. 20 B ti gbj sk wo wn m-yn r ni w p:
Albkn fn ni yin t ntor tiyn ni jba run.
21 Albkn fn ni yin t ebi pa nsisy ntor yin y y.
Albkn fn ni yin t sukn nsisy ntor yin y rrn-n.
22 Albkn fn ni yin b wn nyn b kkra yn t wn s l yn kr lr wn, t wn s b
yn t wn s ka ork yn kn ly ntor m nyn. 23 K m n j n, k in yn s dn,
ntor ngb n ni r yn y p jj n run. Bkan n ni bb wn ti lo wn wl
24 gbn gb ni fn, yin lr! Ntor ti gba tn yn.
25 gb ni fn yn, yin t y nsisy! Ntor ebi al y pa yn.
gb n fn yn yin t rrn nsisy, Ntor yin y r f ti kn.
26 gb ni fn yn ngb t wn m ary b pn yn!
B ni baba wn ti e fn wn wl k.
F S T
27 gbn mi s fn yn, yin t gb mi, k frn wn t yn; k oore
fn wn t krra yn, 28 k sre fn wn t p fn yn, k s gbdr fn
wn t e ibi s yn. 29 Fn ni t b gb n et kan, k et kej s i. Fn ni t
b gba agbd r m e d i lw bb r. 30 K w fn ni kni t b tr lw
r, m s e br pad lw ni t b gba ohun -n r. 31 Ohun t w b f k
m nyn e fn ni k w n e fn wn bkan n. 32 B yin b frn wn
t wn frn yn, p wo ni tiyn nb? n wn l pp frn wn t frn
wn. 33 B w b s oore fn wn t e fn yn, p wo ni tiyn nb? n
wn l e b pp. 34 B yin b s y wn t nrt lti gb lw
wn, p wo ni tiyn nb ? n wn l y wn l lti gba wn b
pad. 35 gbn k yin frn t yn, k ma oore k s ma y -ni lret
nkankan pad. Ngb n ni r yn y p, t yin y s j m Atbi Jl ntor
oore fn almoore ti k.
N TI GUN
36 K lj n gg b Bb yn ti j aln. 37 m e d-ni lj, a k s n d yn lj,
m e d-ni lbi, a k s n d yn lbi, drji-ni, a s drj yn. 38 K fifn-ni a s fifn yn,
wn drdra, kml, mp, knwsl ni a wn sn p a r, nitor uwn t yin fi
wn, un ni a fi wn pad fn yn.
A-R-TNI-MW
39 tn pa we kan fn wn: j afj l fnhan afj? j wn mjj k n
ub sn kt? 40 m-hn k ju g r, olk lk m-yn t b p y db g r.
41 e t w fi wo rn igi t b lj araknrin r? w k s r t igi t b lj tr!
42 Bwo ni w e l w fn araknrin r p: Arknrin mi, dr k mi m rn igi t b n oj
r, w t k r t igi t b n tr? Artni-m-w, kk m t igi t b lj r, lyn n ni w
y s rran kedere lti m rn igi t b n oj arknrin r.
43 K s igi rere t so so bbur bkan n ni igi bbur k l so so rere. 44 n so igi ni
a fi m igi pp! A k l k sn lr gn, b n ni a k l r so jr lr gn gn. 45
ni rere n fa ohun rere jde lti in ra kn r, gbn ni bbur ni fa ohun burk jde
lti in ara r! rn kn nyn n ti nu jde.
I RERE SN JU R LSN
46 e t yin e p m n Olwa, ngb t yin k e ohun t mo w?
47 ni t b w sd mi t gb mi t s tl r mi, mi y fi ni t j hn yn. 48 db
knrin kan t k il, wal jn, s fi pil il n l or pta. Omyal dde, gbr omi s r lu
il n, gbn k l m , ntor a k dradra. 49 gbn n ti ni t gb r mi t k s tl e,
db ni t k il r sr il ls pl. gbr omi r l , lgn ni w lul, ub il n s p
gidi!
7
WSN M D BALGUN
Ngb t par gbogbo r t b wn nyn s tn w Kfnm l. 2 s e, balgun
rn kan n m d mlj r t sn e dj ik. 3 Ngb t gb npa Js, rn
wn algb kan nn wn J lti b p k w gba m d un l. 4 B wn
ti snm Js wn fi tara b p: J ni t w l e rnlw y fn nitor 5
frn orl-d wa, un ni s b wa k sngg wa. 6 Js b wn l, wn k s
jnn s il n ngb t balgun n rn wn r r s i p: Olwa, m e p
m, ntor mi k y k w w ab rl mi, - 7 bkan n ni mi k y fn ni t
w p , gbn s gblhn r kan k ara m d mi y. 8 Ntor mi t mo j
ggun kker lsn, mo n wn m ogun t wn w lb mi, b mo b s s
fn n kan p: l ! y l, ti fn nkj: wa ! y w. B mo b s w fn m
d mi p: e y! y e . 9 r r ya Js lnu, s yj s agbo wn nyn
t tl e lti w fn wn p: mi s fn yn p mi k t r ir gbgb t t
by n srl pp. 10 B wn rn n ti pad s il ni wn b m d
n pl ara lle nn.
JDE MKNRIN OP NM
11 s se, n kt lyn n ni l s il kan t a p n Nm. wn m-yn ti agbo
plp nyn b a l. 12 gbn ngb t snm nu ibod il n, wn pd k
mknrin kan oo fn y r t ti di op, ogunlg wn nyn s j t lti in l n. 13 B
Olwa ti r y ni n fn obnrin n t s w fn un p: M e sunkn m! 14 Lyn n
ni snm ib t s fw kan aga pos n, wn t r dr. Ngb n ni w p:
dmknrin! Mo p fn , dde. 15 k n gbra dde jk, s br s fhn. Lyn n
ni Js f l w y r. 16 r ba gbogbo nyn, wn s fgo fn lrun b wn ti w p:
Wl l kan ti dde lrn wa. lrun s ti b wn nyn r w. 17 ryn y s tn kl nipa
r n gbogbo Jd ti agbgb r.
JS JR S JHN ONBATIS
18 wn m yn Jhn ryn gbogbo ohun wnyn fn un. Ngb n ni Jhn pe mj
nn wn m yn r, 19 t s rn wn lti s fn Olwa p: j w ni ni t b w tb k
ma ret lmrn ? 20 Ngb t wn d d Js wn knrin n w fn un p: Jhn
Onbatis rn wa lti br p: j w ni ni t b w tb k a ma ret lmrn. 21 N
sk kan n ni a wo plp nyn sn, wn ti san, rn ti m m dlm, s m
plp afj riran. 22 Lyn n ni d wn rn n lhn p: l s fn Jhn ohun ti
fi oj r t s fi et gb: wn afj rran, wn ar rn, wn adt r wsn, wn adit gbran,
wn k jde, a ryn hn-rere fn wn t, 23 albnkn fn s ni ni t k b k ntor
mi! 24 Ngb t wn rn Jhn l tn, br s b agbo wn nyan sr npa Jhnn
by p: K ni yin l w n ahoro al? ff t aff f? 25 n k ni yin l w? knrin
t w a ll? b nn gbdn fin ba ni wn t w a ll w. 26 K ni yin l w
ngb n? Wl? B n ni! mi s fn yn p tbi ju wl l. 27 ni t a kw npa r ny:
mi y rn rn mi swj r lti tj n fn nwj r.
28 mi s fn yn, k s ni t tbi ju Jhn nn gbogbo wn t obnrin b. gbn ni t
kr jl nn jba lrun tbi j . 29 Gbogbo wn t wn gb pl wn agbow de
fnrawn ni wn j lrun lr pl yn fn wr Jhn t wn gb. 30 gbn wn Faris ti
wn amfin t wn k gba wr lw r e b pdn ps t lrun e fn wn.
DJ JS LR GB TIWN
31 Ta ni mi b ka nyn wny w? Ta ni k mi fi e pjwe wn? 32 Wn db wn
md t wn jk n gbangba j t wn s k s lgb er wn b wn ti w p:
A fn fr fn yn, yin k s j!
A krin ar fn yn, yin k s sunkn!
33 Lt ni Jhn Onbatis w t k jun, t k mut, ngb n ni yin w p: l e
. 34 m nyn d t jun, t mu, yin s w p: w wo aljk ti mt, r wn
agbow de ti wn ls. 35 gbn lrun ti dre fn gbogbo wn t gb .
L T GBA DRJ NTOR F
36 Faris kan p s d onj. wn il Faris n s jk. 37 Ngb n ni obnrin l
kan d lti gboro l. B ti gb p Js w nd onj n il Faris n, gb orb ohun para
olrn ddn kan w. 38 Ngb n ni dr lyn lba s r b ti sunkn ni fi omij r
s r, lyin n ni fi irun or r n , fi nu k ls s fi rr olrn ddn n pa
ls. 39 Rr t wn r y ni Faris t p w jun br s w nn ara r p: B knrin yi b
e wl, b m ir obnrin t fw kn n y: p l ni! 40 gbn Js fi nu m r w
fn un p: Smn, mi n r kan lti b s. Ma w, g! ni dhn. 41 ni kan w t
nyn mj j n gbs. kan j n dgbta ow id, kej j n dta. 42 Ngb t wn
k n ohun t wn l fi san n, fi gbs n ji wn mjj. wo nn wn mj n ni y
frn r j? 43 Smn dhn p: Mo b ni t drj j ni. Js w fn un p: w dhn
dradra. 44 s yj s obnrin n lti w fn Smn pe: j w r obnrin y. mi w in il
r, w k s fn mi n omi lti an s mi, gbn un n tir ti fi omij r w s mi t s fi irun
or r n . 45 w k fi nu k m lnu, gbn un n tir lti gb t mo ti wl k db
nu ffi k m ls. 46 w k da rr s mi lr, gbn un n tir ti d rr
olrn ddn s mi ls. 47 Ntor n ni mi s fn , p a ti dr wn r
j , plp r, ntor p ti fi f pp hn. gbn ni t a dr ohun kker j
n fi f kk er hn. 48 Lyn n ni w fn obnrin n p: A dr wn r
j . 49 wn t w nd onj pl r s br s w nn ara wn p: Ta ni
knrin y t dr ji-ni pp? 50 gbn w fn obnrin n p: gbgb
r ti gb l, m a l n lf.
8
WN OBNRIN T TL JS
s e lyn n ni la gbogbo l ti let l b ti ws t s kde hn-Rere jba
lrun. wn mjl a n b a l, 2 pl wn obnrin t gb l lw m bbur ti lw rn.
wn ni Mr t a p n Madgaln nn ni t mje ti s jde, 3 Jn aya Ks t e
albjt il Hrd, Ssn ti plp wn yk, t wn fi ohun-n wn rn wn lw.
WE GB AFNRGBN
4 B agbo plp nyn ti p j, ti wn s w sd r lti gbogbo l. fi we sr bayi p:
5 gb kan jde lti l fn irgbn r. B s ti fn wn, ap kan nn wn so n b s b
n, a fi s pa , wn y oj run s wn j tn. 6 Ap kan b s or kta, lyn gb t
h ni r, ntor k s omi. 7 mrn b srn gn, wn gn s b a h p, wn s fn un
pa. 8 mrn b s il lr, h, s so so ln grn-n. B s ti sr ni kgbe p:
ni t b n et k gb!
D T JS FI SR PL WE
9 wn m-yn r br tum we y lw r. 10 w fn wn p: yin ni a fifn lti m
r jnl jba lrun! gbn b we b we ni fn wn yk,
k wn ba l wran l rran,
fi et gb l s ye.
TM WE GB AFNRGBN
11 tm we n n y: r lrun ni so n. 12 wn ti b n ni wn t wn gb, lyn
n t w gba r n lkn wn, k wn m b gbgb lti m e r gbl. 13 wn t or
kta ni wnj t wn gba r n pl ay ngb t wn gb, gbn wn k n gbgb, wn
gbgb fn wn gb d, wn s kn ngb ro. 14 wn t wn b srn gn ni wn t
wn gb gbn t af ay, l ti gbdn fn wn pa lj n, wn k s l dgb. 15 y t b
s il lr ni wn t wn gb r n pl kn ll t sl, wn pa m, wn s fi fort
wn so so.
WE TP
16 K s ni t n tan tp t gb e sb wo tb ab ibsn. gbn or igi tp ni a gbe
l, k wn t wl l rran. 17 Ntor k s ohun t w n kk t k n farahn, k s ohun
r t a k n m lj kedere. 18 Ntor n k ra b ti gb! Ntor a tn fn ni t n
tb s i, a s gb lw ni t k n.
WN AR IL JS
19 y r ti wn araknrin r w a w, gbn wn k l d d r ntor agbo
wn nyn. 20 Wn s fn un p: y r ti wn araknrin r dr nta, wn s
f r . 21 gbn d wn lhn p: y mi ti wn araknrin mi ni wn t
gb r lrun t wn s tl e.
JS M J DK
22 s e, n j kan, t wn k oj omi pl wn m-yn r, w fn wn p: j k
d omi y kj s ap kej. Wn k l. 23 sn ngb t wn wa k l. Aff l klu
adgn omi n, omi s rlu k n, wn s r i p wn w nn ewu. 24 Wn l j i dde b wn
ti w p: g, wa gb l! un n j kr lj orun, b ff ti j kun n w. Wn
ll, gbogbo ibi s pa rr. 25 Lyn n ni w fn wn p: gbgb yn d? Wn kn fn br
ti gbyanu, wn s w lrn ara wn p: Ta ni ni y t p fn ff ti j kun, t wn
s trba fn un ?
LMI AR GRSN
26 k oj omi wn gnl n il wn ar Grsn, n knkn Gll. 27 B ti
skal ni pd knrin kan lti l n t n m lra, p t ti w a
kyn; k s gb nn il m b k e lrn wn iboj. 28 B ti r Js ni
br s kgbe, wl n s r, s fi ohn k w p: K ni w f fi m e, Js
m lrun Atbi jl? Jw m e fyj m 29 n Js ti b m m n w
p k jde kr lra knrin y. Ntor n plp gb ni m u. Wn s fi wn
ti kk d ml, gbn e ni j wn dn, t n f l sn gb.
30 Js bi lr p: K ni ork r ? dhn p: gb ogun. Nt or plp
m ti wn r. 31 Wn s b k m e l wn l sn gbun. 32 s e p
agbo ld pp kan j lr k nb. wn m n b Js k j k wn
wn wn ld n l. ynda fn wn. 33 Ngb n ni wn jde kr nn
knrin y, wn s wn wn ld n. Wr ni wn ld n sr gbgbn
skal lti or k n l sn omi t wn r s. 34 B wn ol ld n ti r
ohun t l ni wn s l. Wn s ryn ohun n fn wn ar l ti wn nyn
lt oko wn. 35 wn nyn n s w wo ohun t l. Ngb t wn d d
Js wn r knrin n nn ni t wn m ti jde, t jk ls Js, s
ti w a pl or r n pp. r s b wn. 36 wn lr l y ryn fn wn
b ni t n m tlr y ti r wsn. 37 Ngb n ni gbogbo wn ar il
Grsn b Js k kr ld wn ntor r b wn gidi. un n s w k oj -
omi pad. 38 ni t wn m jde lra r n b p k m un l lti ma
w pl r. gbn rn an l b ti w p: 39 Pad s il r, k o s l ryn
gbogbo ohun t lrun e fn . Ngb n ni l t s kde kkiri gbogbo l
n ohun t Js ti e fn un.
WSN OBNRIN ONSUN J TI J DE MBNRIN JR
40 Ngb t Js pad d, agbo w n nyn w pd r, ntor gbogbo wn ti
dr d . 41 Ngb n ni knrin kan t a p n Jr w, ni t e olr
sngg dbl fn Js b ti b p k w s il un, 42 ntor mbnrin
r kan oo, b m dn mjl, k l. Ngb t Js l ib agbo wn nyn
fr fn un pa. 43 s e, ni obnrin kan t rn j n lra r lti dn mjl
syn, t k s s ni t l w sn, 44 gba yn w lti fw kan et a r.
Ls kan n ni j k n lra r m. 45 gbn Js br p: Ta ni fwkn
m? B gbogbo wn ti s ni Ptr pl wn lgb r w p: g, wn agbo
nyn ni r l t wn s r lra. 46 Js tn w p: ni kan fwkn m, mo
ri p agbra ti ti ara mi jde. 47 Ngb t obnrin n r i p ti hn, w pl
br s knl n s Js lti s nwj gbogbo nyn d t fi fwkn n, ti
b ti r wsan ls kan n. 48 w fn n p: m mi, gbgb r ti gb l.
Ma l n lf. 49 s sr lw ngb t n kan t i il olr sngg w lti
w fn un p: mbnrin r ti k lw y; m e y g lnu m. 50 gbn b
Js ti gb ni w fn un p: M e br, e gbgb ti t, mbnrin n y y.
51 Ngb t wn d il n, k j k ni kni b un wl, f i Ptr, Jhn ti
Jkb, pl bb ti y m n. 52 Gbogbo wn ni sunkn t wn s n dr lr
m n. Js w p: m e sunkn, k k, sn ni. 53 Wn s fi e ly b
wn ti m p ti k. 54 gbn un m u n w, s p b ti w p: Dde,
m! 55 m y wn r pad lgn, s dde. s p k a fn un n onj j.
56 r ba wn b m n, gbn kl fn wn k wn m e s ohun t l
n fn ni kni.
9
I T A RN WN MJL
pe wn mjl n j. s fn wn lgbra ti lr m pl agbra lti w rn sn.
2 s rn wn lti kde jba lrun ti lti e wsn. 3 w fn wn p: m e m ohun
khun dn fn rn j yn, b e p tl tb p rn j, tb onj, tb ow. K n kni m
e m w mj dn. 4 N il kl t b ti w ni k d s. Il kan n ni yin yo ti jde l. 5 K
jde kr n l wn t wn k b gb yn, k s gbn eruku s yn sl nb lti jr s wn.
6 Ngb n ni wn jde l lti let d let, t wn kde hn-Rere t wn s e wsn kkiri.
HRD TI JS
7 gbn bal Hrd gb gbogbo ohun t l, dm s d b a, ntor wn kan w p:
Jhn ni jde kr nn k. Awn mrn w p: 8 lj ni tn w farahn. wn mrn
n tn w p: kan nn wn wl tij ni jde. 9 gbn Hrd w p: mi ti br
Jhn, ta ni tn ni y t mo gb oriri ohun wny npa r ? s f r i.
WN PSTL J PAD TI SDPP ONJ
10 Ngb t wn pstl pad w, wn ryn ohun t wn ti e. Ngb n ni m wn pl
un l st, s ap l kan t a p n Btd. 11 Agbo wn nyn kys i, wn s tl e.
gb wn, b wn sr lr jba lrun, s e wsn fn wn t f mlrad. 12 Ngb t
il br s , wn mjl n w lti w fn un p: Rn agbo nyn wny l, k wn ba l l s
let ti wn oko t w n ts k wn ba l r ibi d s ti onj j, ntor il ahoro ni a w y.
13 d wn lhn p: fnrayn fn wn n onj j. Wn fs p: wa k n ju brd
mrn-n ti ja mj. fi by b wa b fnrawa l ra onj fn gbogbo nyn wny. 14 Ntor
wn t gbdgbn nyn. gbn Js w fn wn m-yn r p: m wn jk ni
ww dta. 15 Wn e b, wn s m gbogbo wn jk. 16 Ngb n ni Js m brd
mrn-n n ti ja mj n, gb oj sk run, bkn fn wn, o b wn, s fi wn fn
wn m-yn r lti pn wn fn agbo wn nyn n. 17Gbogbo wn j jy, wn s a
agbn mjl t kn fn jk!
JW GBGB PTR
18 s e, n j kan t gbdr lt, t wn m-yn r w ld r, bi wn lr by
p: Ta ni wn nyn fi mi p? 19 Wn dhn p: Jhn Onbatis; wn kan r p lj ni
; wn mrn p kan nn wn wl tij ni jde. 20 w fn wn p: yin n tiyn, ta ni
fi m p? Ngb n ni Ptr fs r p: Krst ti lrun. 21 s kl gidi fn wn k wn m
e s fn ni kni.
FIL KN JY JS
22 w p: m nyn gbd jy pp, t wn algb, wn olr lf, ti wn akw
y k sl t wn y pa , t y s jde n j kta.
B A TI N TL JS
23 Lyn n ni w fn gbogbo wn p: B ni kni b f tl mi k s ara r,
k gb gblb r ljoojm, k s ma tl mi. 24 Ntor ni t b f pa ay
r m y pdn r, gbn ni t b jw ay r, ntor mi, un ni y jr r.
25 n k ni jm fn nyn lti jr gbogbo ay y b b e b sn tbi k
gb? 26 Ntor ni t mi ti r mi b tlj, un n ni y ti m nyn lj ngb t
un y tn pad w nn go r, nn go ti Bb ti ti wn ngl mm.
JBA N K S DD
27 N tt ni mi s fn yn, wn kan w nhn-n pp t wn k n r ik k wn t r
jba lrun
PWD JS
28 s e, nb j ml kan lyn r wny. m Ptr, Jhn ti Jkb gk l lti
gbdr. 29 Ngb t gbdr, oj r ypad, a r s funfun gb. 30 B ni a r wn
nyn mj t b a sr: wn ni Ms ti lj, 31 t wn farahn nn go, t wn s sr
npa ll r t y l n Jrslm. 32 Orun gb Ptr ti wn lgb r. B wn ti taj, wn r
i nn go pl wn nyn mj t wn w ld r. 33 B wn wn-n n ti l ni Ptr w fn
Js p: g, dra k a ma gb nhin-n y. K k g mta, kan fn , kan fn Ms, ti
kan fn lj. K m ohun t un ib w m. 34 B ti sr lw ni kuk kan w ji b wn,
ngb t wn wn kuk n, ni r ba wn m-yn. 35 Ohn kan s jde lti in kuk n
t w p: y ni m mi, ni t mo yn, fets i. 36 Ngb t ohn n s dk, Js nkan ni a
r. wn m-yn panum, wn k s s nkankan fn ni kni lr ohun t wn r, ngb n.
LM ONWRP
37 s e, n j kej, b wn ti skal lr k n, agbo wn nyn pp w pd r. 38
ni kan nn wn nyn n s kgbe p: g, jw fi oj n wo m mi, m kan oo t
mo n nyn. 39 Ntor m kan ti w lra, ljij ni m u kgbe, t m u n tntn, t it r ma
h n nu r, tip tip ni s fi sl lyn gb t b ti pa lra . 40 Mo ti b wn m-yn r
lti l e jde. gbn wn k l e . 41 Js dhn p: ran algbgb ti olr kunkun, bwo
ni mi y ti dr p ld yn t, t mi y s farad yn? M m n w shn-n. 42 B m
n ti b ni n gb e nl, t s m u n tntn. gbn Js kl fn m m n,
wo m n sn, s d a pad fn bb r. 43 gbyanu m gbogbo wn nwj i lrun.
FIL KEJ TI JY JS
B gbogbo wn ti kn fn yanu ohun t e, w fn wn m-yn r p: 44 N tiyn, fi r
wny skn: A fi m nyn l w wn m ary. 45 gbn r y k y wn: r wn
lj, ye r k s y wn, wn s br lti br r n lw r.
NI T TBI J
46 rynjiyn kan l lrn wn lr ni t tbi j lrn wn. 47 gbn b Js ti m
ohun t wn jiyn l lr nn kn wn, ni fa m kker kan mra, t s m u dr ld r.
48 s w fn wn p: ni t b gba m kker y n Ork mi, mi ni gb, ti ni t b
gb m, gba ni t rn mi. Ntor ni t b kr j lrn gbogbo yn, un ni tbi.
LLO ORK JS
49 Jhn gba r s, s w p: g, wa r ni kan t l jde n Ork r, wa s f
d a dr, ntor k b wa tl . 50 gbn Js w fn un p: m e d a lkun; ni t k
b ld s yn w fn yn.
RN J L S JRSLM.
INNIBNI L SAMR KAN
51 s e, b kk lti p kr n ay y ti snm ts, fi gboy m n Jrslm pn.
52 s rn wn rn swj r. B wn y ti l ni wn w let Samr kan lti ps sl
fn un. 53 gbn wn k gb nb ntor p Jrslm ni un l. 54 Ngb t wn m-
yn r Jkb ti Jhn r y wn w fn un p: Olwa, j w n f k a m in skal lti
run w k j wn? 55 gbn yj pad lti b wn w. 56 s kj l s let mrn.
I WN PSTL
57 B ti l ni ni kan w fn un lj n p: mi y tl l s ibi kbi t w b l.
58 Js d a lhn p: wn klkl n ih ti wn y oj run n il: m nyn n tir k
n ibi t fi or l.
59 w fn lmrn p: Tl mi. yn dhn p: J k mi kk l snk bb mi.
60 gbn Js d a lhn p: J k wn k ma snk ara wn; n tr, l kde jba lrun.
61 lmrn tn w fn un p: mi y tl , Olwa, gbn j k mi kk l s fn wn
nyn mi. 62 gbn Js fs p: ni kni t b fi w l ohun tul oko t s wyn, k y
fn jba lrun.
10
I WN M-YN MJLLDRIN
Lyn y Olwa tn yan wn mjlldrin mrn, s rn wn n mjj swj r l s
gbogbo wn l ti wn agbgb ibi t un fnrar y w s. 2 w fn wn p: kr n
p, gbn wn k t nkan. gbdr ntor n k g olkr l rn wn s
kr r. 3 K l, n mo rn yn b d gntn srn wn kk. 4 m e m p ow,
tb bt, m e k ni kni lj n. 5 N il kl t b w, kk w p: lf fn il y
6 B m lf b b nb, lf yn y skal l e lr, b b k, y pad w sd yn.
7 K dr n il kan n, k ma j, k ma mu ohun t b w ld wn, ntor on y fn
ow i r. m e lti il d il. 8 N gbogbo l t b w t wn b s gb yn, k j onj t
wn b fn yn. 9 K m alsn wn lrad, k s w fn wn p: jba lrun ti snm yn.
10 gbn n gbogbo l t b w t wn k s gb yn, k jde s gbangban gboro wn k s
w p: 11 n eruku l yn t w n s wa, a gbn n sl fn yn. gbn k m y dj p
jba lrun k s dd. 12 mi s fn yn p n j n pn Sdm k n nira t ti l na.
13 gb ni fn , Krsn! gb ni fn , Btsd! Ntor b a b e wn i yanu t a e
fn fn Tr ti Sdn, b ti p t wn b ti ronpwd, pl a f ti nn ar. 14 N j
dj pn Tr ti ti Sdn k n nira t tiyn. 15 ti w n, Kfnm, w gbgb p w
y gk kan run ni? A taari r s sl ip k. 16 ni t b gb tiyn gb tmi ni t b k
yn k m, ni t b s k m k ni t rn mi.
OHUN AY WN PSTL
17 wn mjlldrin n pad w pl ay t wn w p: Olwa, n wn pp
trba fn wa n Ork r! 18 w fn wn p: m r stn t ub lti run b mnmn.
19 B t j p mi ti fn yn lgbra lti fi s t ej, keke, ti gbogbo agbra ta, t k s
ohun khun t l e yn le, 20 sb sb m e y p wn m trba fn yn: gbn k
y p a k ork yn s run.
ORIN YN
21 N wkt kan n ni kn fn ay lb i mi-Mm, s w p: Mo fi yn fn Bb,
Olwa run un aye, p o fi ohun wny pam fn wn lgbn ti amye, t o s fi wn hn fn
wn ni kker. B n ni, Bb, ntor f l l r ni lti e b. 22 Gbogbo ohun ni Bb mi
ti fi l mi lw, k s s ni t m m fi Bb, tb ni t e Baba fi m ti ni t wu m
lti fi hn.
IP L WN PSTL
23 Lyn n ni yj s wn m-yn r t w fn wn n ptk p: bkn ni fn oj t r
ohun t yin r! 24 Ntor mi s fn yn, plp wn wl ti wn ba ni wn ti f r ohun t
yin ri t wn k s r i, t wn ti f gb ohun ti yin gb, t wn k s gb .
FIN T TBI JL
25 Amfin kan s dde lti d lm b ti w fn un p: g, k ni y k mi e lti n pn
nn y npkun? 26 w fn un p: K ni a k sn w fin? Bwo ni w ti k ? 27 un
n fs p: K w f Olwa lrun r pl gbogbo kn r, pl gbogbo in r, pl gbogbo
agbra r, ti pl gbogbo m r, k w s f nikj r gg b ara r. 28 Js w p: w
dhn dradra; l e yn, w y s r y.
WE ALN SAMR
29 gbn b ni n ti f w wjre, w fn Js p: Ta ni ni kj mi? 30 Js tn w p:
knrin kan skal lti Jrslm l s Jrk, si b sw wn l, lyn gb t wn ti gba
tw r tn, t wn l , ni wn fi sl l ngb t fr k. 31 s e, ni lf kan kj lj
n y, r i, s gba ap kej n l. 32 Bkan n ni m Lf kan ti d b a nb, t r i, t s
gba ap kej n l. 33 gbn ar Samr kan t rin rn-j l, r i, n r s e . 34
snm , b a di gb ara r, da rr ti t s i, lyn n ni gb e ka or ran sn t un
fnrar gn w, s m u l s il r lti tj r. 35 N j kej, m ow id mj jde fn onl
r n b ti w p: jw b mi tj r, ngb t mi b pad w, mi y san l ohun t w b
n l e lr. 36 Lj r, tani nn wn mtta wny ni w r p j nkj ni t b sw
wn l? 37 dhn p: ni t n fn un. Js s w fn un p: K w n l e
b.
MRT TI MR
38 s e, b ti l lj n ni y s let kan. Obnrin kan t a p n Mrt gb llej s
il r. Obnrin y n arabnrin kan t a p n Mr, t jk lba s Js lti ma gb r nu
r. 40 N t Mrt, p e lej ti gb lkn. s w lti w p: Olwa, w k til bkt p
arabnrin mi fi m sl lti ma nkan p? B mi s fn un k w rn m lw. 41 gbn
Olwa d a lhn p: Mrt, Mrt! w e nyn ti whl lr ohun pp. 42 gbn ohun
kker ni e ptk, n ohun kan oo pr. Mr ni yan y t dra j; a k s l gb
lw r.
11
BABA WA T B LRUN
s e, n j kan, t gbdr nbi kan, ngb t e tn ni kan nn wn m-yn r
br w p: Olwa, k wa b a ti gbdr, b Jhn ti fi k wn m-yn r. 2 w fn
wn p: Ngb t b gbdr, k w p:
Bb, w ni fn ork r;
k jba r d;
3 fn wa n onj j wa ljojm;
4 dr wa jw,
ntor wa n dr ji wn
t j w n gbs;
m f w sn dnw.
WE MJ LR DR
5 tn w fn wn p: B ni kan nn yn b n r kan, t s l b a n gnj ru lti w fn
un p: r mi, y mi n brd mta, 6 ntor kan nn wn r mi ti rn-j d mi llej.
mi k s r nkankan fn un, 7 t nikj s d a lhn lti in il p: m e y m lnu, ilkn
ti w n tt nsisy, mi ti wn m mi s ti l sn, mi k l dde lti fn . 8 mi s fn yn b
k til dde lti fn un gg b r, ynu r y m u dde lti fn un n gbogbo ohun t n w
9 Ntor n ni mi e n s fn yn: K br, a s fifn yn; w kiri, s r; knkn, a
s i sl fn yn. 10 Ntor ni t b br n r gb, ni t w ohun n r i, ni t b
knkn ni a lkn fn. 11 Bb wo nn yn ni m r l br brd k fn un n kta?
Tb k br ja k fn un n ej dp ja? 12 Tb k br yin k fn un n keke?
13 B yin nyn bbur b m ohun rere fifn wn m yn, j b l ni Bb run y fi m-
Mm r fn wn t br r lw r!
JS TI -DR (BLSBL)
14 l kan t yadi jde. Ngb t n jde, odi n sr, nu s y wn agbo
nyn. 15 gbn wn kan nn wn w p: Agbra -dr (Blsbl), Ald awn
ni fi l jde. 16 wn mrn f dn an w pl p k fn wn n m lti run.
17 gbn b oun t m r kn wn ni w fn wn p: jba t b kj j s ara-r re
parun, agbo il t wn b kj j s ara wn y f. 18 Bkan n ni pl stn, b b kj j
s ara-r, bwo ni jba r e l dr? ... ntor yin w p: agbra -dr (Blsbl) ni
mi fi l jde, 19 b b e agbra -dr (Blsbl) ni mi fi l jde, k ni
awn ar yn t wn m e fi l wn jde? wn ni y dj fn yn fnrawn. 20 gbn b
b e k w lrun ni mi fi l e jde yn fihn p jba lrun ti d fn yn, 21 N wn
gb t knrin algbara pl ohun j pp b afin r, awn ohun-n r y w n pam:
22 gbn b ni t b lgbra j l b d lti b a j, y gba ohun j t gbkl lw r,
y s pn kgun r. 23 ni t k b dr t m, ti ld s mi, ni t k b b mi e kj ni e
tk. 24 Ngb t m m b jde nn nyn y ma rin il gbgb kkiri fn ibi simi. Ngb
t k b r ibi kan y w p: mi pad l s il ibi t mo ti jde w. 25 Ngb t b pad w t
ri p ib m tt, 26 y tn l m m mje t wn bur ju un fnrar l. Wn y w pad gb nb. po kyn ni
n y bur ju ti j l.
ALBKN TT
27 s e, b t sr by ni obnrin kan gb ohn sk lrin agbo awn nyan t w
fn un p: bkn ni fn in t a fi lyn r ti m t w mu: 28 gbn dhn p: e ni b
w p albkn fn ni wn t wn gb r lrun t wn s pa m.
M JN
29 B wn agbo nyn ti rlura, br s w p: ran bbur ni ran y,
br m, a k n fn un n m mrn ju m Jn l. 30 Ntor b Jn ti di m
fn wn ar Nnf b n ni m nyn y e fn ran y. 31 ba-bnrn
Gs y dde n j dj pl wn nyn ran y, un y s d wn lbi, ntor
w lti pkun ay lti gb gbn Slmn. ni t w nhn-n s ju Slmn l:
32 Awn ar Nnf y dde n j idj pl ran y, wn y s d a lbi, ntor
wn ronpwd ngb t Jn kde r. ni t w nhn-n s ju Jn l.
WE TP LKAN SI
33 K s ni t tan atp lti gb e pam s kk tb sb agbn wn, gbn or igi
tp ni gbe l, k wn t wl b l rran. 34 Oj ni atp ara, b oj r b dra gbogbo
ara r ni y w nn ml; gbn b oj r b bj, ara r y w nn knn bkan n.
35 Ntor n k o w by ml ara r ti di knkn: 36 b gbogbo ara r b w nn ml ls
ap kan t knkn, y w nn ml kedere b gb t tp fi ml r y k.
EHN WN FARIS TI AKW
37 B ti w lr r wny ni Faris kan p w jun n il r. s jko ti onj. 38 ya
Faris n lnu ngb t r i p Js k kk e wnm k t br s jun. 39 gbn Olwa
w fun un p: B ni ti yn, yin Faris. w ta ago ti wo m, gbn in yn kn fn w
rj ti bj: 40 yin mg: j k e ni t e in n n e de? 41 b sn p k e
tr n lti in ohun n yn, gbogbo ohun y s m fn yn, 42 gbn gb ni fn yn, yin
Faris t yin ma san dmw lr so ti igi olrn ddn ti lr orsirsi f t s mjfo
w dodo ti f lrun. y ni yin b e lfi wn yk sl. 43 gb ni fn yn, yin Faris, t
jjdu ip l nnu sngg t s f k wn nyn ma y- yn s n gbangba ja;
44 Egb ni fn yn, ntor yn db ibji t farapam, t a s rn lr r lm.
45 Nb n ni amfin kan dhn p g, ngb t w b sr by, w b wa pl. 46
dhn p; ti yin amfin, gb ni fun yn, ntor di r wwo ppj lr wn nyn, ngb
t yn fnrayn k j fi ka w yn kan t sk;
47 gb ni fn yn t k iboj wn wl ti wn bb yn pa; 48 s e b jr s wn, t
s fws wn bb yn. wn bb yn pa wn. yn n k iboj fn wn.
49 Ntor n ni gbn lrun e w p; mi y rn wn pstl s wn; wn y pa nn
wn, t wn y s fi ay ni wn lra. 50 k a b l br j wn wl t ta sl lti dl
ay lw ran y, 51 lti j bl tt kan j Sakar t wn pa lrn pp ti ibi mim. dodo
r ni mi s fn yn, a br r lw ran y.
52 gb ni fn yn, yin amfin ntor ti gba kkr m; yin fnrayn k wl, k si j k
awn t f wl.
53 Ngb t jde kr nb, awn Akw ti awn Faris br s bn s i gidi, wn s m u
sr lr plp ohun 54 lti fi d m u nn r r.
12
GBOY NN NIRA
si e, t agbo awn nyn r j n gbgbw, t b g t il k gba s t wn fi t ara
wn ml. br s sr, n j fn awn m-yn r p: ra fn yst - yn ni p ehn
- awn Faris, 2 K s ohun t a b t a k n , k s ohun t a fi pam t a k n m. 3 Ntor n
ohun t yin y s nn knkn ni a gb n gbangba j, ti y t s s et enyn nn
kk yr ni a kde lr rl.
4 yin r mi, mi s fn yn; m e br awn t pa ara nyn t wn k l e ju b l .
5 j k mi fi ni t yin n lti br hn yn; k br ni n t b pnyn tn, t s lgbra
lti j snu Ghn. dodo r ni mi s fn yn, ni n gan-an t yin n lti br nyn,
6 j k e kb mj ni ta olgo mrn-n; A k s gbgb kan nn wn nwj lrun;
7 j b l, n irun or yn pp ni a ti ka iye wn. m e br, nye lr pp j ogunlg
awn olgo.
8 mi s fn yn, nikni t b ka ara r kn mi nwj awn nyn, m nyn n y
ka ara r kn nwj awn ngl lrun; 9 gbn ni t b s mi nwj awn nyn ni a e
nwj awn ngl lrun.
10 Gbogbo ni t b sr ld s m nyn ni a drj, gbn ni t b sr m s m
Mm k l r drj.
11 Ngb t wn b m yn l swj sngg, nwj awn adj ti awn al, m e
snyn fn gbj ara yn tb lr ohun t yin y w, 12 ntor m Mm y k yn n ohun t
y k w ls kan n.
RA AY K E GBKL
13 ni kan nn agbo wn nyn w fn un p: g, jw b mi s fn arknrin mi k a dj
pn ogn wa.14 dhn p r mi, ta ni fi mi e adj fn yn tb ni t b yn t nkan
yn? 15 Lyn n ni w fn wn p ra gidi fn ojkkr, ntor ngb t nyn b n p
ohun r pp, gbs ay k gbral ohun-n.
16 Ngb n ni pa we y fn wn p: knrin lr kan w t il oko r so so pp. 17
s br lw ara-r p: Kni mi y e? ntor mi k n ibi t mo l k kr mi s. 18 Lyn n
ni w nn ara-r p Ohun t mi y e n y: mi l w ab mi kal, mi y s k y t
tbi j l, mi y s k gbogbo k ti ohun-n mi sb. 19 Ngb n ni emi y w fn m mi
p mi mi, w n plp ohun t k fn plp dn; e ni k w ma simi, k o ma jun,
k o s ma ry. 20 gbn lrun w fn un p: w mg, ru y ni a gba m r lw r.
Ta ni y s fi ohun t w k j e tir? 21 B ni ti ni t k ura j fn ara-r y ti j, dp k
di lr nwaj Olrun.
GBKL LRUN
22 Lyn n ni w fn wn m-yn r p: d r n y t mo fi s fun yn p; m e
nyn lr ay yn npa ohun jj tb lr ara yn npa ll. 23 Ntor m ju onj l, ara s ju
l. 24 kys wn y w; wn k fnrgbn, b ni wn k kr, wn k n k tb ab,
lrun s b wn; s nye lr pp ju awn y l; 25 Ta ni nn yn pl gbogbo nyn r t
l fi gbnw kan kn j ay r? 26 b ap yn k b k awn ohun t kr j l, k ni fa
nyn yn lr awn ohun yk? 27 kys awn dd ll, b wn k ti takk w, t wn
k s rnw, sbsb mo f k m dj p Slmn pp pl gbogbo go r k r a l
b kan nn wn. 28 b lrun b fi w b fn awn ewko igb t h ln t a s j sn in
lla, ju b l lplp ni y fi ps fn yn, yin ongbgb kker! 29 K yin n m e ma
w ohun jj tb mmu, m e e ara-yn lp. 30 Ntor gbogbo wn ohun wny ni wn
kfr ay y w kiri, gbn Bb yn m ohun t wl fn yn. 31 fi b w jba r, a s
fi yk kn un fn yn.
32 m e br, agbo gntn kker, ntor ti wu Bb yn lti fn yn n jba n.
K A TA OHUN-N TR
33 ta ohun-n yn, k s fi wn tr n. ps p ow fn ara-yn t k gb, ra t k
n wn yn n run; nbi t ol k l snm, t ikn k ba nkan j. 34 Ntor nbi t ura yn b
w ni kn yn y w bkan n.
MRA SL FN WW G
35 k sn kt yn, k tp yn s ma j. 36 k db wn t dr de g wn t b
lti ibi gbeyw, t wn etn lti lkn fn un lgn t b d t s knkn. 37 Ay ni fn
wn m-d n t g wn y b wn lnu n ngb t b pad w. N tt ni mi s
fn yn, un y mra, y m wn jk ti onj, y s fn wn n onj lti ni kan d kj.
38 b e kej tb kta ni d b wn b, bkn ni fn wn! 39 j k y y yn: b
bal il b m wkt t ol b, k n j k a j wn il un. 40 K yin n mra sl, ntor
m nyn y w n wkt t yin k fkns.
41 Ngb n ni Ptr w p: Olwa, j wa ni w pa we y fn tb fn gbogbo nyn?
42 Olwa dhn p: Tani algb rn oltt ti lgbn t g r y fi jg lr wn nyn
r lti fn wn n k tiwn? 43 Ay ni fn rn y t g r y b nd i b ngb t b
pad w! 44 N tt ni mi s fn yn, un y fi jg lr gbogbo ohun-n r. 45 gbn b
rn y b w nn kn r p g mi p pad d, t s lu wn m-d lknrin lbnrin,
t s jun, t mu mupara, 46 g m-d y y d n j t k nrt ti n wkt t k
m; un y j ny gidi, y s ka pn r m wn algbgb.
47 m-d t m f g r t k s mra lti pa wn m y gba gba pp. 48 N ti ni t
k m , y fn gba, gbn ba d ni a n m. ni t a fn n ohun pp ni a br
ohun pp pad low r.
K JS T JY
49 m w lti fn in sr ay, b yin b s m b mi ti f k ti br s j! 50 y k mi
gba wr kan, ara s ro m tt y fi par!
JS J D PNY
51 j yin r p mi ti d lti fi d lf ml ni ay? B k, b k e piny, ni mi s
fn yn. 52 n lti sinsy l, nn il t nyn mrn-n b w, wn y pn s mj, mta wn
y kj j s ni mj, t ni mj y s kj j s ni mta; 53 bb y ld si m r, m y
ld si bb r y y ld s mbnrin r, mbnrin y ld s y r, y k y ld s aya
m r, aya m y ld s y k r.
WN M GB N
54 tn w fn agbo won nyn p: Ngb t aff w-orn b f, yin y w p j y
r - t y s r b. 55 ti ngb t aff gs b f yin y w p orn y m - t y s r
b. 56 yin alet! K n e t yn m gb j ti rn t yin k s m kk gb y?
57 n k n e t yin k m ohun t dra fn ara-yn? 58 Ngb t w b b altak r l
swju adj, gbynj lti yanj r n pl r lj n, k t f l adj lw, t adj fi
l w lp, t lp s j sn wn. 59 mi s fn p w k n jde kr nb k o
t san kb t k.
13
PS FN RNPWD
Ngb n ni wn kan w lti s fn un ohun t l s wn ar Gll, t Plt da j wn
p m b t wn r. 2 dhn w fn wn p: j yn r p awn ar Gll t wn j ir y
b ni wn d ju awn ar Gll yk? 3 b k, ni m w fn yn, n b yin k b
ronpwd gbogbo yn ni y parun bkan n. 4 Tb awn mjdnlgn t il gga Sl pa
ngba t w l wn lr, tb yin r p gbs wn ju ti awn ar Jrslm yk l? 5 B k,
ni mo s fn yn, gbn b yin k b br s e rnpwd, yin y gb bkan n.
WE IGI PT ALLSO
6 tn pa we y fn wn: knrin kan gbin igi pt sn gb jr r, w
s lr r k s r i. 7 Ngb n ni w fn awn on gb n p; dn kta
n y t mo ti w so lr igi pt y, t mi k s r y kan. g e ll; k ni
gba l lsn fn? 8 gbn wn fn un ls w p; g, fi s l n dn y pl,
ngb t mi y s bu ld s i, 9 by y so so n j iwj...B k b r b, k
o g e.
WSN N J SINMI FN OBNRIN T YN R T
10 s e t k-ni nn sngg n j simi, 11 s j p obnrin kn w nb t n m
rws fn dn mjdnlgn syn; t s mj, k s l gb ra sk rr.12 B Js ti r i ni
b a sr w p Obnrn w ti y kr nn rn r.
13 Lyn n ni gb w l e lr. Lj kan n ni n dde dr t s fi go fn lrun.
14 gbn b in ti b g sngg n ntor Js ti e wsn n j simi
gba r s lti w p; j mf n b t nyn l fi i; j wny ni k w lti
gba wsn, gbn k e j simi: 15 Olwa d a lhn p; Alaehn, Ta ni
nn yn t k t ktkt tb ml r sl n ibso lti m u l mu omi? 16 s
wo mbnrin brhm y t stn ti d fn dn mjdnlgn syn, j k y k
t d r sl lj simi ? 17 B ti w b gbogbo wn altak r n dm
d b, nbi t agbo wn nyn ti kn fn ay ntor gbogbo i yn t e
WE HORO MSTRD
18 Ngba n ni w p: K ni jba lrun j, k ni mo l k a w? 19 db so igi mstrd
kan ti knrin kn m t s s sn gb r; h di igi l t wn y oj run gb lr ka
r.
WE YST
20 tn w p: K ni k mi ka jba lrun w? 21 db yst t obnrin kn m t s fi sn
wn yfun mta tt dgb t gbogbo r fi w sk.
N TR
22 B ti la wn l ti lt l ni k-ni, b ti dojk n Jrslm. 23 ni kan w fn
un p: j iye wn ti y r gbl kr? d a lhn p: 24 K jjde lti gba n tr wl,
ntor mi s fn yn p plp ni w n lti wl t wn k s j d ib.
25 Lyn gb t bal il b dde lti l tilkn t yin n si w n ta t s knkn b ti
w p, Olwa lkn fn wa, un y d yn lhn p; mi k m ibi t ti w. 26 Ngb n ni
yin y ma w p; b wa ti jun t a s ti mu nwj r, t w s k-ni n gboro wa,
27 gbn un y d yin lhn p: mi k m ibi t yn ti w. jnn s mi yin olubi.
28 Nb ni kn ti paynkk y w, ngb t yin b r brhm, ski, Jkb ti gbogbo
wn wl nn jba lrun t yin y s r ara-yn t a l yn sta. 29 Awn nyn y s w lti
l- orn ti w orn lti rw lti gs, t wn y jk nd e dn nn jba lrun.
30 Lt ni a ri nn wn ni kyn ti wn y di ni j, t wn ni sj y di ni
kyn.
HRD NYN B PAR
31 Ngb kan n ni wn Faris kan w lti w fn un p: Jde kr nhn -n,
ntor Hrd f pa k. 32 d wn lhn p: l s fn klkl yn p: mi
l jde mo s e wsn ln ti lla, mi y s ti etn n j kta.
33 gbon ln ti lla ti tnla, m gbd gba n mi l, ntor p k y k wl
gb lyn odi Jrslm.
JS B JRSLM W
34 Jrslm, Jrslm, w t o pa wn wl t o s f kta pa wn t a rn s , wo
plp gb t mo ti f k wn m r j b gbb ady ti rgbo awn mdy r lb y
r..., t w k s n j. 35 dra! Ibgb r y di ahoro. B ni, mi s fn , w k n r mi
m tt di j t w y w p: Olbnkn ni ni t b w lrk Olwa
14
WSN NI T W GDGB PL OMI LRA
s e, wn il kan nn wn olr Faris lti jun, wn n s . 2 B ni n kan t
w gdgb pl rn omi lra dr nwj r. 3 Js br lti w fn wn amfin ti wn
Faris p: j t lti e wsn n j simi tb b k? 4 Wn s pa rr. Ngb n ni m
alsn n t w sn, t s rn an l. 5 Lyn n ni w fn wn p: Ta ni nn yn b m
r tb ml r b b sn knga n j simi t k n f jde lgn? 6 Wn k s l fs s
yn.
YYAN IP
7 Lyn n ni pa we y fn wn alpj, b ti ri b wn ti yan ip awj; w fn wn
p: 8 Ngb t n kn b p sbi s ry, m e l gba ip gga, k m b j p ni t p
w jun tn pe ni t ll j l. 9 K ni t pe yin mjj m e w w fn p: `Dde fn
un. tj y b ngb n, ngb t w kal l jk syn. 10 Dp, ngba t a b p w
jun, l jk syn, b ni t p w jun b d k l s fn p: `r mi, b sk. Ngb
n ni w y ny nwj gbogbo wn alpj. 11 Ntor ni kni t b gb ara-r ga ni a r
sl, ni t b s r ara-r sl ni a gbga.
IR NI T B P FN RY
12 Lyin n ni w fn wn alpj p: Ngb t w b pe nyn fn onj tb ry, m e
pe r r nkan, tb arknrin r, tb btan r, tb olw dgb r, k wn m ba tn p w
n lti fi y s pad. 13 Ngb t w b pe nyn sbi ry, dp, wn tlk ni k w p,
wn abirn, wn ar, wn afj. 14 bkn ni fn ngb n ntor wn k w n ip lti san
n pad. A san san yn fn ngb jde wn oldodo.
WN T WN K S RY
15 Lr r y ni kan nn wn alpj w fn un p: Albkn fn ni wn t a p lti j
onj s jba lrun. 16 d a lhn p: knrin kan e ry l kan, s pe p
nyn sb. 17 Ngb t onj etn, rn rn r lti s fn wn t a p w p: ma b,
gbogbo ohun ti etn nsisy.
18 gbn gbogbo wn lku n kan br s tr y. kn w fn un p: Mo ti ra il kan, s
y k mi l w ; jw mo tr gfr. 19 lmrn w p: Mo ti ra wn ml t fa ohun tul
mrn-n fn i oko, mo s f l dn wn w; Jw mo tr gfr. 20 lmrn w p: Mo
gbyw ni, ntor n mi k l w.
21 Ngb t rn n pad j fn ga r. B in ti b bal il n, ni w fn rn r
p: `Sr l s gboro lu ti s wn pp n k w s k wn ak, wn abirn, wn
afj ti wn ar w. 22 rn n w p: g, mo ti e b o ti rn mi, y w sbsb.
23 Ngb n ni g n w fn rn r n p: Tn l s pp oj n ti s wn n
kker, k o s fi agbra m wn nyn w, k il mi b l kn.
24 Ntor mi s fn yn, k s ni kankan nn wn t a t p t y t onj mi w.
KK OHUN T SWN SL
25 B wn agbo nyn pp ti ba a l, yj pad lti w fn wn p: 26 B ni kni b w
sd mi lkrira bb r, y r, yw r, wn m r, wn arknrin r, wn arbnrin r,
tt kan ay ara-r fnrar, k l e m-yn mi. 27 ni kni ti k b gb gblb r k s tl
mi k l e m-yn mi.
KK OHUN-N SL
28 Ta ni nn yn t b f k il gga kan, t k n kk jk lti r nw r lti m by
un n ohun t un y fi par r, 29 k m j p lyn gb t ti e pl r, k l par r, t
gbogbo wn t b r i y f e ly b wn ti w p: 30 w wo ni t br s kl t k l
par r! 31 Tb ba wo ni y l s oj ogun lti b ba mrn j t k n kk jk lti w by
un l lo gbrn-n m-ogun lti j pl nkej t b plu gbw m-ogun? 32 B b
k, ngb t onthn-n b w n kr ni un y rn ik r s i lti br dhn lf.
33 Bkan n ni ni kni nn yn t k b k ohun-n r sl, k l e m-yn mi.
IY T DI BU
34 Iy j ohun t dra, gbn b b di bu, k ni y m u dn? 35 K wl m fn il
tb ld, e ni a d n. ni t b n et gb k ma gb
15
WE MTA LR N
s e, wn agbow-de ti wn l snm , gbogbo wn, lti gb r nu r. 2 wn
Faris ti wn amfin br s kn w p: knrin y gba wn l mra s b wn
jun. 3 Ngb n ni pa we y fn wn p:
GTN T SN
4 Ta ni nn yn t b n grn-n gntn t kan sn nn wn, t k n fi
kndnlgrn-rn yk sl lr pp oko lti w y t sn l tt dgb t y fi r i? 5 Ngb
t b s r i, y gb e pl ay ka jk r, 6 Ngb t b s pad d il, y pe wn r ti
wn aldgb r lti w fn wn p: ` b mi y ntor mo ti r gntn mi t son. 7 mi s
fn yn p bkan n ni ay y p j b n run ntor l kan t ronpwd j fn kndn
lgrrn-rn oldodo t k n l rnpwd.
FDK T SN
8 Tb obnrin wo ni l n fdk mw t kan nn wn sn t k n tan tp, k gb
il k w a gidi, tt dgb t y fi r i? 9 Lyn gb t b s r i, y pe wn r ti
aldgb r lti w fn wn p: b mi y ntor mo ti r fdk mi t sn. 10 mi s fn yn
p bkan n ni ay y w lrn wn ngl lrun fn l kan oo t ronpwd.
M ONNKN
11 tn w p: knrin kan n m mj. 12 y br w fn bb r p: Bb, fn mi n
jogn tmi. Bb r s pn jogn fn wn. 13 N j d lyn y, y br k gbogbo ohun-n
r j, s l s il kr nbi t ti n wn ohun-n r pl ay jkj. 14 Ngb t n gbogbo
r tn, yn l kan m n il n, y s br s j . 15 l e algbe ld n kan nb, ni t
ran an l sn oko r lti tj wn ld. 16 Onj ld w j pp, gbn k s ni t
fn un j. 17 Ngb n ni ron ara-r w t w p: plp wn bb mi ni jun y,
mi s n y t ebi pa m k l. 18 mi y jde l lti pad sd bb mi, mi y s w fn un
p: Bb, mi t s run, mo s ti : 19 mi k y fn ni t a p n m r; e m b kan
nn wn r. 20 Ngb n ni jde l t s pad sd bb r.
B s ti w n kr ni bb r r i t n r e . sr l y m , k a mra fn gb
pp. 21 Ngb n ni m n w fn un p: Bb, mi k y fn ni t p n m r m.
22 gbn bb n w fn wn m-d r p: ra, k b mi m a t lw j k s fi
w . fi rka s i lw, k s k bt s i ls. 23 b mi m ml t lr j k pa , j k
a jun, k a s ma dn, 24 ntor m mi y ti k, s ti pad w s ay; ti son, a s ti r i.
s br s dn.
25 m r gb w nn oko. Ngb t pad, snm il, gb ohn orin ti ij. 26 B ti pe
kan nn wn rn ni br lw r ohun t l. 27 yn n w fn un p: br r ni
pad t bb r pa ml lr ntor r i pad n lf. 28 Ngb n ni bn t s k lti
wl. Bb r jde lti l b . 29 gbn d bb r lhn p: Wo gbogbo dn t mo ti fi sn
lld s r kan r, sbsb w k t fn mi n ewr kan lti fi e ry pl wn r mi
r. 30 gbn ngb t m r y pad w lyn gb t ti fi ohun-n r sf plu wn obnrin, ni
w w pa ml lr fn un.
31 gbn bb n w fn un p: w n tr, m mi, w w ld mi ngb gbogbo, gbogbo
ohun t j tmi n e tr. 32 gbn y k a dn k a s ma y ntor arknrin r y ti k,
s pad w s ay, ti sn, a s ti r i.
16
RJ LGBN W
tn w fn wn m-yn r p: knrin lr kan w t n rj kan t a fi sn p fi
ohun-n r f. 2 n k a p w. w fn un p: K ni mo gb npa r y? r i rj r,
ntor w k l tj ohun-n mi m. 3 rj n s w nn ara-r p: K ni mi y e b g mi ti
f gba i rj lw mi? k mi l i oko ni? mi k lgbr r. Tb k mi l agbe ni? Y
t m lj... 4 K bur, m m nkn t mi y e p ngb t wn b gba i rj lw mi a r
ni gb m s il wn.
5 Ngb n ni pe wn ongbs g r lkkan, s w fn ni kn p: El ni gbs t
w j g mi? 6 d a lhn p: grn-n gb rr. rj n w fn un p: Jk, k w
m w dhn r k o s di dta. 7 tn w fn ni kej p: w, el ni w n j?
dhn p: grn-n p k. rj n w fn un p: M w dhn r k o y i s grin.
8 g n yin knrin alst rj n b ti lo gb w y. Ntor wn m ary m
gbn b ara-wn l ju b ti wn m ml l.
MM OW LL
9 j k mi s fn yn p k fi aj ay y yan r fn ara-yn, p ngb t b tn fn yn, k
wn ba l gb yn s ibgb ayray. 10 ni t b j oltit lr ohun kkek y tt bkan
n lr ohun l. ni t k b dodo lr ohun kker k l dodo lr ohun l bkan n.
11 Ntor n b yin k b l tt lr ow t k e gbkl, ta ni y fn yn n ohun r
tt? 12 B yin k b l fi dodo hn fn ohun jj, ta ni y fn yn n ohun tiyn?
13 K s rn kan t l sin g mj; yl k krra kan k s frn kej; tb k
faram kan, k s gan kej. yin k l sin lrun ti ow p.
WN FARIS T WN FRN OW.
14 wn Faris t wn frn ow gb gbogbo r wny, wn s fi e yy; 15 ngb n ni
w fn wn p: yin t fihan nyn p oldodo ni yn, gbn lrun m kn yn. Ntor
ohun t ga lj nyn j ohun rra lj lrun.
JBA RUN DI FAGBRA W
16 Tt dgb Jhn ni a lo fin ti wn Wl; lti gb yn l ni a ti kde jba lrun,
gbogbo nyn s jjd lti fi agbra w .
FIN W TT L
17 rrn fn run un ay lti kj j k y kan nn fin y.
BBK GBEYW
18 ni kni t b k aya r t s f lmrn ti d gbr, ni t b s f obnrin t k r
k sl d gbr.
OLW K TI LZR
19 knrin lr kan w t w a ll onyebye t s gbdn ara-r ljoojm.
20 Tlk kan w t a p n Lzr t dbl lba n il r pl egb n gbogbo ara r.
21 w lti a onj t b b sl lti w lr y j... J b l, wn aj pp w lti
l egb ara r 22 s e, tlk y k, wn ngl s gb e l s d brhm. lr n k, a
s snk r.
23 N ip-k, nbi t ti jor, gbj sk lti r brhm ti Lzr ld r. 24 Ngb n
ni kgbe p: Bb, brhm, n fn mi, k o s rn Lzr lti fi or ka r b omi lti t m
n ahn, ntor mi jor nn in y 25 brhm dhn p: m mi, rnt p w ti gba r
tr nn ay nbi t Lzr ti gba ibi, ntor n nsisy ni r tn nhn-n y, t w n jor.
26 J b l, gbun l kan b lrin w ti wa t fi j p wn t b f kj lti hn-n s
hn-n k l e b, a k s l w lti hn-n sd wa nb bkan n.
27 lr n dhn p, jw ngb n, Bb, rn Lzr l s il bb mi, 28 ntor mo n
arknrin mrn-n, k kl fn wn, k wn n m b w sbi jy olr y. 29 brhm
s dhn p, Wn n Ms ti wn wl, k wn fets wn. 30 lr n w p: B k, baba
brhm, gbn b n kan b jde kr nn k l b wn, wn y ronpwd.
31 gbn brhm w fn un pe: Nsisy b wn k b fets Ms ti wn wli, b n kan
til jde kr nn k, wn k n ypad.
17
PR BBUR
Lyn n ni w fn wn m-yn r p: pre bbur k l alw, gbn gb ni fn
ni t b m u wy! 2 Y dra fn un k a so kta l m n rn k a s s sn kun j
p k fi pr bbur kan han kan nn wn md y. 3 K ra!
M DRJ
B arknrin r b , b a w. B b s ronpwd, drj . 4 B b s lmje lj t
s pad w b lmje lj lti tr forj, k w drj .
AGBRA GBGB
5 wn pstl w fn Olwa p: Fikn gbgb wa. 6 Olwa dhn p: B yin b n
gbgb t k tbi ju hro so mstrd, yin l s fn igi skmr y p: Ftu lti gbgb k
w s l h sn kun, y s r b ti w.
I ONRL
7 Ta ni nn yn b b n rn kan t is fn un tb t b a tj ran-sn t y s
fn un b b ti oko d p: K, w jk ti onj? 8 b ohun t y w fn un n p: L b mi
w onj mi, mra lti gb onj fn mi, lyn gb t mo b ti jun tn t mo s ti mu tn ni w
y jun, t w y mu tr? 9 j y k dp fn rns r p e ohun t p fn un?
10 Bkan n ni yin; ngb t b ti e ohun t a p fn yn tn, k w p: wa j rn t k
wl, wa k e ju i wa l
WN ADT MW
11 s e b ti l s Jrslm, gba Samr ti Gll. 12 Ngb t w let kan l,
wn adt mw w pd r, wn dr lkr. 13 Wn gb ohn sk lti w p: g, Js,
n fn wa. 14 B ti r wn ni w fn wn p: l fi ara yn hn fn wn lf. B wn ti
l ni wn r wsn. 15 Ngb t kan nn wn ri p un ti r wsn, pad syn b ti fi go
fn lrun pl ohn k, 16 s dbl n s Js lti dp lw r. gbn ar Samaria ni
ni n. 17 Jesu fhn lti w fn un p: j k e wn mw n ni a w sn? wn msn
yk k, wn d? 18 A k r ni pad fi go fn lrun fi jj y? 19 Lyn n ni w fn un
p: Dde, ma l; gbgb r ti gb l.
WW JBA LRUN
20 Ngb t wn Faris br lw r npa gb t jba lrun y d, d wn lhn p:
Ww joba lrun k gba wye, 21 a k s n w p: w nb, w lhn-n! Ntor k y
yn p jba lrun w larn yn.
J M NYN
22 tn w fn wn m-yin r p: gb kan b t yin y f r j kan oo nn wn j
m nyn, t yin k s n ri i. 23 Wn y w fn yn p: un nyn, m e l, m e s
sb. 24 Ntor b mnmn ti dde lti oj run t s kan l s ap kej, b g ni ti m
nyn y ti r n j r 25 gbn kk gbd jy, k ran y s k sl.
26 B ti l n j N, b ni y ti r n j m nyn. 27 Ngb n e ni wn j, t
wn mu, t wn e gbeyw, tt di j ti N wn k; t omyal d, t s pa gbogbo wn
run. 28 Y db j Lt, ngb n ni wn j, t wn mu, t wn raj, t wn taj, t wn
gbn oko, t wn k il; 29 gbn n j t Lt kr n Sdm lrun r j in ti im j lti
run w, t pa gbogbo wn run. 30 B ni y e r n j t m nyn y farahn.
31 N j n, k ni t w lr il, t wn ohun-n r s w nn il, k m e skal lti l
k wn. Bkan n ni ni t b w nn oko, k m e pad syn, 32 k rnt aya Lt.
33 ni t b wn lti pa ay r m ni y pdn r, ni t b s yda r ni y jr r.
34 mi s fn yn n ru j n, wn nyn mj y w lr ibsn kan n; a m kan, a
fi kej sl; 35 obnrin mj y ma l l p, a m kan, a s fi kej sl. 36 (wn mj
y w nn oko a m kan, a s fi kej sl). 37 Ngb n ni wn gba r s lti w fn un
p: Nbo ni, Olwa? d wn lhn p: Nbi t k b w, nb ni wn ign j s.
18
ADJ ALBKT TI OP ONYNU
Lyn n ni pa we kan fn wn p y k a ma gbdr ldkun by p: 2
Adj kan w n l kan, t k br lrun, t k s ka nyn s. 3 Op kan w n
l kan n t t w lti w fn un p: e dj lrn mi ti altak mi ! 4 Fn
gb pp ni k et ddi s i. Lyn n ni w p: B til j p mi k br
lrun t mi k s ka nyn s, 5 sbsb, b op y ti y m lnu y, mi y
fn un n t r, k m e w lti ma y m lnu m.
6 Olwa s w p: gb ohun t adj olubi y w. 7 j lrun k n e rere
fn wn ynf r t k p tsn tru b til j p dr d lr b wn:
8 mi s fn yn, y e rere fn wn wr. gbn ngb t m nyn b tn
pad w, j y b gbgb lr il ay?
FARIS TI AGBOW-DE
9 Ntor wn t wn d ara-wn lre t wn s gan wn lmrn, pa we
y p: 10 wn mj l gbdr n tmpl, kan j Faris, kej j agbow -de.
11 yi Faris gb or sk b ti gbdr nn ara-r by p: lrun mi, mo
dp lw r p mi k db wn nyn yk, wn ol, alododo, algbr,
tb b agbow-de y; 12 mej ni mi gbw ls, mi san dmw lr
ow t wl fn mi. 13 gbn n ti agbow-de e n, e ni dr lkr, k t
ni t gbj sk run, gbn fi w m y r b ti w p: lrun mi,
drji mi l ! 14 mi s fn yn p ni y ni skal l s il r n oldodo k
e ni kej. Ntor ni kni t b gb ara -r ga ni a r sl, ni t b r ara -r
sl ni a gbga.
JSU TI WN M KKER
15 Wn til gb wn m kker w b a k gb w l wn lr. Ngb t
wn m- yn r y, wn l wn pad. 16 gbn Js p wn b ti w p: j
k wn md w sd mi, m e d wn lkun, ntor ti wn b ni jba
lrun. 17 N tt ni mi s fn yn ni kni t k b gba jba lrun b m
kker y, k n l w .
KNRIN LR
18 Oly kan s br lw r p: g rere, k ni y k mi e lti n pn nn y npkun?
19 Js w fn un p: K n e t w fi p m n rere? K s eni rere fi lrun nkan. 20 w m
wn fin: M e e pang, M e pnyn, m e jal, m e jr k, bw fn bb un y
r
21 yn n dhn p: Gbogbo wny ni mo ti pam lti gb we mi. 22 Ngb t Jesu gb
y, w fn un p: ku ohun kan t w n lti e. Ta gbogbo ohun-n r, k pn wn fn wn
t, w y s n sra n run. Lyn n k o m b lti tl mi. 23 gbn r wny b
nn j ntor j lr gidi.
EWU R
24 B Jesu ti w ni w p: W b ti ro fn wn lr lti wn jba lrun! 25 n
rrn fn rknm lti gba oj abr wl j k lr wn jba lrun. 26 wn t gb w p:
gbn ta ni y r gbl ngb n? 27 Js dhn p: Ohun t k ee fn nyn ee
fn lrun.
R B FN SRA
28 Ptru w p: dra, wa k? wa t a fi ohun-n wa sl t a s tl ? 29 w fn wn
p: N tt ni mi s fn yn, k s ni t y fi il sl, tb aya, tb arknrin, btan, tb
m, ntor jba lrun, 30 ti k n gb j b n ay y, ti y npkun n ay t b.
KDE JY OLWA LKTA
31 Lyn n ni m wn Mjl n pl r t s w fn wn p: wa gk l s
Jrslm, gbogbo ohun t wn wl k sl npa m nyn ni a m e. 32 N tt ni a
f l w wn kfr, t a fi e ly, t a fi sn, t a s tut s i lra; 33 lyn gb t
wn b ti n tn ni wn y fi l ik lw. gbn n j kta ni y jde. 34 gbn k s
ohun t y wn n gbogbo y. r y r wn lj, wn k s r ye r.
AFJ NU ODI JRK
35 s e b ti snm nu ibod Jrk, afj kan jk lb n, s agbe. 36 B ti gb
s agbo wn nyn t l ni br ohun t l. 37 Wn ryn fn un p Jesu ar
Nsrt ni kj nb. 38 Ngb n ni kgbe p: Js, m Dfd, n fn mi!
40 Ngb n ni Js dr t s p p k m u w. Ngb t snm , br lw r p:
41 k ni w f k mi e fn ? dhn p: Olwa, k mi l rran! 42 Js w fn un p:
Rran; gbgb r ti gb l. 43 Lskan n ni gba l oj r pad, s tl e b ti yin
lrun lgo, ti gbogbo wn nyn ngb t wn r y, wn fi yn fn lrun.
19
SK
B ti w Jrk ni la l n l. 2 knrin kan t a p n Sk w, j olr wn agbow-
de, s j lr. 3 s f m ni t Js e, gbn k l r i ntor agbo wn nyn, ntor
j nyn kkr. 4 Ngb n ni sr l swj t s gun or igi skmr kan lti r Js t y
gba ib kj. 5 B Js t d ib ni gbj sk t s w fn un p: Sk, skal, ntor il r ni
mi y d s ln. 6 Lgn ni skal t s gb a taytay. 7 Rr t wn r y ni gbogbo wn
kn t wn w p: l d s il l. 8 gbn Sk fi pinnu w fn Olwa p: N tt,
Olwa, mi l fi daj ohun-n mi fn wn tlk. B mo b s e ibi s n kni, mi y san n
fn un n n mrin. 9 Js s w fn un p: gbla ti wn il y ln, ntor m brhm ni
ni y n e. 10 Ntor m nyn ti d lti w wn t sn ti lti gb wn l.
WE OW WR
11 B wn nyn ti gb r y, tn pa we kan, ntor snm Jrslm ti p wn
nyn r p jba lrun f farahn lskan n. 12 Ngb n ni w p: knrin ll kan l
s il kr lti gba oy ba k s pad lyn n. 13 pe wn mw nn wn rn r
s fn wn n ow wr mw b ti w fn wn p: l fi wn w tt mi y fi pad.
14 gbn wn ar l r krra r, wn s rn ik kan tl e lti w fn un p: wa k f fn
ba wa. 15 gbn ngb t pad d pl jba t gb, pe wn rn t fn n ow lti
m iye t olk lk ti jr. 16 kn jde lti w p: Olwa, ow wr r ti jr mw mrn.
17 w fn un p: Kre, m-d rere, b o ti j olt lr ohun kker, mo m jba lr l
mw. 18 ni kj w lti wi p: Olwa, ow wr r ti jr mrn-n s i 19 tn w fn yn
n p: mi fi w n jba lr l mrn-n. 20 mrn w lti w p: Olwa, ow wr r n
y t mo d pam sn a. 21 Ntor r r b mi ntor w j nyn lle t gba ohun t w k
m sl, t o s kr nbi t w k gbn s! 22 w fn un p: Mo fi r nu ar-r d lj,
m-d bbur. w m p nyn lle ni m t m ohun t mi k gb sl, t mo s kr nbi t
mi k gbn s; 23 ntor k ni w k e fi ow mi pam s bnk? Emi b l gb a pad pl r
r ngb t mo d; 24 s w fn wn t w nb p: gba ow wr n lw r, k s fi
fn ni t n mw. 25 gbn wn d a lhn p: Olwa, ti n ow wr mw... 26 Emi
s fn yn, gbogbo nyn t b n ni a tn fn s i; gbn ni t k n a gba ti w r.
27 N ti wn t mi t wn k f k mi jba lr wn, m wn w shn-n, k s pa wn
nwj mi.
I JS N JRSLMWDE MSH
28 B ti sr y tn ni br s rn swj t gk l s Jrslm. 29 s e, b wn ti snm Btfg ti
Btn lb k t a p n lf, rn mj nn wn m-yn r by p: 30 l s let t w n knkn yn, b
b s ti w ib ni yin y r m ktkt kan t a soml t n kni k t gun or r r; k t u k s m u w.
31 B ni kni b br lw yn p: e t yin fi t u? K dhn p: Olwa ni f l . 32 wn m-yn n
l, wn s r gbogbo nkan b Js ti s fn wn. 33 Ngb t wn t ktkt n, ni t ni br w p: K l d t
fi t ktkt y? 34 Wn dhn p: Olwa ni f l .
35 Wn m ktkt n l, wn t a wn l e lr. Wn s gb Js gn n. 36 B ti l ni
wn nyn t a wn s oj n. 37 B s ti d bskal k lf, ngb t gbogbo wn
m-yn r kn fn ay t wn br s yin lrun pl ohun k fn gbogbo i yanu t wn ti
r. 38 Wn w p:
bkn ni fn ni t b,
ba wa, lrk Olwa!
lf n run ti go lk run!
JS GBA YN WN M-YN R
39 wn Faris kan t wn w lrin agbo wn nyn w fn Js p: g, b wn m-
yn r w! 40 gbn w fn wn p: N tt ni mi w fn yn, b wn b dk, wn kta
y kgbe ay.
KN LR JRSLM
41 Ngb t snm its l n, sunkn l e lr, 42 b ti w p: m o! b e p y
ln, w Jrslm, j fn lf r! gbn igi d, oj r k r i. 43 n wn j b
fn t won t r y s m, wn y gbgun t , wn y kju j s n h gbogbo.
44 Wn y rn ml, w ti wn m r t wn w nn odi r, wn k s n fi kta kan sl
lr kej nn r, ntor w k m kk bw r.

JS L WN ONW JDE KR NN TMPL


45 Lyn n ni w Tmpl l t br s l wn t taj jde, 46 b ti w p: A kw r
p, il mi y ma j il dr. gbn yin n tiyn, ti s di ih ol.
K NN TMPL
47 s k-ni ljoojm nn tmpl. wn olr lf ti wn Akw w n lti pa , ti
wn jy wn bkan n. 48 Wn k m n t wn b gb ntor gbogbo nyn ni fet s i,
ntor r r dn m wn.
20
BR WN J LRI K JS
s e n j kan t Js w nn tmpl, k wn nyn, s kde hn Rere. Ngb n
ni wn olr lf, wn Akw pl wn algb w, 2 wn s w fn un p: S fn wa,
wo ni w fi e y tb ta ni ni n t fn n agbra y? 3 d wn lhn p: mi n
y br ohun kan lw yn. K yin n s fn mi. 4 wr Jhn, j run ni ti w tb lti
w nyn? 5 gbn wn jrr lrn ara wn p: B a b dhn p Lti run ni, y w
p:K n e t yin k gb gb? 6 B a b s tn dhn p: Lti w nyn, gbogbo wn
nyn ni y s w lkta, ntor wn ti gb p wl ni Jhn e. 7 Ngb n ni wn dhn
p, w k m ibi t ti w. 8 Js s w fn wn p: mi n k n s fn yn t mo fi e
ohun y.
WE ALGBE APNYN
9 Ngb n ni br s sr fn wn nyn n we by p: knrin kan n oko jr kan,
ngb n ni gb e fn wn algbe, s l s kr fn gb pp.
10 di gb kr, w rn rn kan s wn algbe n lti l gba tir nn so jr
n. gbn wn algbe n rn a pad pl w fo lyn gb t wn ti l trn. 11 tn
rn rn mrn, wn tn lu yn n, wn fi ws l , wn s rn an pad pl w fo. 12
tn rn kta; wn yan yn lgb, wn s j sta. 13 Ngb n ni olko jr n w fn ara-r
p: K ni k e? mi y rn m mi ynf, by wn y y s.
14 gbn n kt t wn r i ni wn algbe n br s jirr by p: wo ajogn r, j
k a pa , k jogn r ba l di tiwa. 15 Wn s f jde kr nn oko jr n, wn s p .
K ni olko jr n y e? 16 Y w lti fi ik pa wn algbe n, y s gb i oko
n fn wn lmrn. Lr r y ni wn w p: K m r i. 17 Ngb n ni tj m wn lti
w p: K ni tm ksl y:
kta t wn ml k ti di kta t gb il r?
18 ni kni t b ub l kta y y f s ww, ti ni t kta n b ub l lr ni y rn
ml.
19 N wkt n ni wn Akw ti wn olr lf w n lti m u, gbn wn br
wn nyn. Wn m dj p wn ni pa we wny s.
OW OR FN KSR
20 Ngb n ni wn lg d lti m u b wn ti rn wn tlmy s i. wn yi ni wn l
ojay b oldodo lti m u b b sr t ld, ki wn ba l f l w wn al jba.
21 Ngb n ni wn br lw r p: g, w m p w sr tt, o s k-ni pl dodo
ti p w k e ojsj, gbn w k-ni n n lrun t y kooro. j t tb k y k a
san ow-or fn Ksr? 23 gbn b ti m w rkrek wn, w fn wn p: 24 fi ow
id kan hn m. wrn ti kl ta ni w lr r? Wn dhn p: Ti Ksr ni. 25 Ngb n
ni w fn wn p: dra! fi ohun t e ti Ksr fn Ksr, K s fi ohun t e ti lrun fn
lrun.
26 By ni wn k ti l k r d m lnu nwj wn nyn. B r r ti b wn n kyf,
wn panum.
JDE WN K
27 Ngb n ni wn Sadus, wn t wn s p k s jde wn w lti bi lr p:
28 g, Ms fn wa n ln y p b ni kan b n arknrin t gbyw t s k ln m,
k ni n f op arknrin r lti fn un n ir m. 29 s e, arknrin mje kan w. kn
gbyw, s k ln m. 30 Bkan n ni n kej. 31 Lyn n ni n kta f op kan n.
B ni wn mjje k ln m. 32 Nkyn, obnrin n fnrar k. 33 yw ta ni y j n j
jde. B ti j p wn mjje n wn fi aya.
34 Js d w lhn p: wn m ary y ni e gbyw. 35 gbn wn t a b m y
lti n pn n ay t b ti nn jde wn k k n e gbyw; 36 bkan n ni wn k n
k m, ntor wn db wn ngl, m lrun ni wn, b wn t j m jde. 37 Lti fihn p
wn k jde, Ms tka s i nn igb onn nbi t ti pe Olwa n lrun brhm,
lrun sk, ti lrun Jkb. 38 gbn k e lrun wn k b k e ti aly; n
gbogbo nyn ni w ly fn un.
39 Ngb n ni wn Akw fs lti w fn un p: g, w sr dradra. 40 Ntor wn k
t ni t bi lr ohun khun m.
KRST J M TI OLWA DFD
41 Ngb n ni w fn wn p: Bwo ni a e l w p Krst j m Dfd? 42 Ntor Dfd
fnrar ni w nn w pslm p:
Olwa w fn Olwa mi p
jk lw tn mi
43 tt mi y fi wn t r sb s r.
44 B Dfd b p n Olwa, bwo ni e tn l j m r?
JS PE WN AKW LRK
45 B gbogbo wn nyn ti fets i n w fn wn m-yn r p: 46 K ra fn wn
Akw t wn gbdn lti ma rn kiri pl a ll, t wn f ma gba ork n gboro l, ti lti
ma jk n ip gb nn sngg ti n po ll nbi s ry, 47 wn s j il op run pl
ekrmi dr ggn. Wn y gba dj t p gidi.
21
DW OP
Lyn n ni gbjsk t r wn lr t wn dw sn pt ra. 2 tn r ak op
kan t fi ow id mj sn r. 3 s w p: N tt ni mi s fn yn, obnrin op ak y ti
dw ju wn yk l. 4 Ntor gbogbo wn fi ely t k fn wn e dw, gbn n tir,
nn r, ti fi gbogbo ohun t n fn onj sl.
R LR PARUN JRSLM
5 B wn kan ti sr lr tmpl t a fi kta onyebye e l pl wn r ongbgb,
w p: 6 r gbogbo ohun t w y, j b t k n ku kta kan lr kej t gbogbo wn
y parun. 7 Ngb n ni wn br lw r p: g, ngb wo ni yn y l? K ni m t a
fi m p b? 8 dhn p : K ra k wn m ba tn yn, ntor plp ni y w lb
ork mi t wn y w p: mi ni, ti p: kk n ti snm ts, m e tl wn. 9 Ngb
n t yin b gbr ogun ti dr, m e jy; yn gbd kk l, gbn k e kt r
ni pin! 10 Lyn n ni w fn wn p: Orl-d kan y kj j s kej, jba kan y
gbgun ko jba kej. 11 j il l y w, jkl rn, lklk ti yn y w nbi gbogbo,
wn ohun abm y l, pl wn m lj run.
12 gbn wj ohun gbogbo wny, a dw l yn lti j yn ny; a f yn l sn
sngg ti sn wn, a s m yn w swj wn ba ti wn bal ntor ork mi. 13 y
y fn yn n y lti jr s mi. 14 m e gbgb p yin k n lti mra r gbj yn sl.
15 mi fnrami y fn yn n r ti gbn t wn t yn k l tak tb k wn ld s i.
16 wn b yn pp y fi yn sn, wn arknrin yn, wn btan yn ti wn r yn, y
dj ik fn wn kan nn yn, 17 gbogbo nyn ni y krra yn ntor ork mi. 18 gbn
irun or yn kan k n gb. 19 Npa fort yn ni yin y fi r y.
GBA OGUN
20 Ngb t yin b r wn gb ogun t wn y Jrslm k, k m ngb n p parun r
snm etl. 21 Ngb n k wn t wn w n Jd s l sr k, k wn t wn w lrn
l s jnn, k wn t wn w n gbrko m e pad. 22 Ntor j n y j j pnj, ngb
t gbogbo ohun t a k sl y . 23 gb ni fn wn aboyn ti wn t fi m fn m n
j n.
nira l ti bn y d b wn orl-d n. 24 Wn y fi id pa wn, a s k wn n
gbkn l s gbogbo orl-d, wn kfr y s fi s ra Jrslm ml tt dgb t kk
wn kfr y p.25 m y w lj run, lju p ti wn rw. wn orl-d y w
nn rora lrl ay, dm y fa j kun, wn omi t n y dr gidi. 26 br-bojo y pa
wn nyn pl rt ohun t drba ay, ntor wn agbra run y m tt. 27 Ngb n ni
a r m nyn t b nn kk, pl agbra ti go l r. 28 Ngb t y b br s l,
k gb or sk, ntor gbl yn snm ts.
29 s pa we y fn wn p: wo igi pt ti wn igi yk. 30 Ngb t wn b so
dd, yin y kys i b b w , p lti gb n l, gb rn snm ts. 31 Bkan n
ni fn yn, ngb t b r ohun wny t l, k kys i p jba lrun k s dd. 32 N
tt ni mo s fn yn, ran y k n kja tt gbogbo r y fi l. 33 run un ay y r
kj, gbn r mi k y rkj.
34 K ra yn, k kn yn m e rws nn ay jkj, imukmu, pl nyn ohun ay y
k j n m e j b yn ljij 35 b wn ja; ntor y d b gbogbo wn t gb orl ay
gbogbo. 36 Ntor n, k ma n, k s ma gbdr ngb gbogbo k ba l n okun lti
y kr nn ohun t y l ti lti fi bl kn dr nwj m nyn.
WN J KYN
37 N sn j n, k-ni nn tmpl. gbn kr nb l sr k lf lti lo ru n.
38 B il ti m ni gbogbo nyn w sd r nn tmpl lti fets i.
22
JY JS KRST . JDS DAL FN UN.
Ngb t dn brd n yst, t a p n rkj, snm ts, 2 t wn olr lf ti wn
Akw w n lti pa Js, ntor wn br wn nyn.
3 Ngb n ni Stn wn Jds, ni t a p n skrt, kan nn wn Mjl n, 4 l
lti b wn olr lf ti wn olr wn am tmpl sr b un y ti f l wn lw.
5 In wn n dn, wn s gb lti fn un lw. 6 s gb fn wn. s w n t y bsi lti
fi l wn lw l j k wn nyn m gb n.
PS ONJ REKJ
7 Ngb t j dn brd n yst d, n j t y k a pa d gntn rkj, 8 rn
Ptr ti Jhn w p: l ps dn rkj fn wa k a ba l j . 9 Wn br lw r
p: Nbo ni w f k a t r s? 10 d wn lhn p: w , b b ti w l n,
pd knrin kan t gb kk omi, k tl e l s il t b w. 11 yin y s s fn bal il
n p: g n k a w fn p, nbo ni yr t mi l gb j dn rkj pl wn m-yn
mi? 12 ni n y fi yr l kan n k pts t a e l pl ohun l, nb ni k gb t
s rkj. Ngb n ni wn l t wn s r gbogbo ohun gg b a ti s fn wn, t wn s ps
onj dn rkj n.
ONJ AL KYN
14 Ngb t j k, jk lti jun pl wn m-yn r. 15 s w fn wn p: Pl f
gidi ni mo fi f b yin j s rkj y k mi t jy. 16 Ntor mi s fn yn, mi k n j m
tt y fi n jba lrun.
17 Ngb n ni gb ife, fi bkn e dp p: gba y, k s pn in lrn ara yn;
18 ntor mi s fn yn, mi k n mu nn t jr m lti sisiy l tt dgb t jba lrun
y d.
DSL ARA OLWA
19 Lyn n ni m brd t e dp, b , s fifn wn b ti w p: y ni ara mi t a
fifun yn, ma e y n rnt mi. 20 e bkan n fn ife lyn onj b ti w p: Ife y j
mjm titun nn j mi, t a ta sl fn yn.
FIL WA ODL JDS
21 gbn w ni t y fi m hn b pl mi nn onj y. 22 N tt m nyn l
gg b kdr r, gbn gb ni fn knrin n t y fi hn. 23 Ngb n ni wn br s
br lw ara wn ni t y e b lrn wn.
NI T TBI J
24 rynjiyn kan l lrin wn lr ni t tbi j. 25 w fn wn p: wn ba alay
ma fl lr wn ary, wn al wn gba ork olore. 26 N tiyn, k gbd r b;
gbn k ni t b tbi j nn yn ma hw b ni kker, k ni t b j al ma e b
rn. 27 n ta ni tbi j, ni t w nd onj tb ni t gb onj fn un? j k e ni
t a gb onj fn-ni? B g ni mi e w lrn yn b rn.
RE WN PSTL
28 yin n tiyn t dr t m lys nn oro mi, 29 n tmi, mo ti ps jba fun yn gg bi
Bb mi ti ps r fn mi. 30 yin y jun, yin y s mu nbi onj mi n jba mi, yin y s
jk lr t lti dj fn wn y mjl srl.
KDE PAD B TI SS PTR
31 Smn, Smn, w b Stn ti br r k l k b lb, 32 gbn mi ti gbdr fn
, k gbgb r m e ys. Ngb t w b b s ip pad, k w m wn arknrin r lkan
le. 33 Ptr w fn un p: Olwa, mi etn lti tl l sn tb ti lti b k. 34 gbn
Js tn w p: Ptr, mi w fn p kk k n k ln k o t s mi lmta p w k m
m.
35 Lyn n ni w fn wn p: Ngb t mo rn yn l ls p ow tb p rn-j, tb bt,
j yn n ohun khun? Wn dhn p: 36 Rr. s w fn wn p: gbn nsisy k
ni t b n p ow m u dn, bkan n ni fn ni t b n p rn-j, k ni t k b n id
ta w r lti ra kan. 37 Ntor mi s fn yn p r w Mm y gbd npa mi, y t w
p: A ti k m wn aebi. B n ni, y t kn m ti fr par. 38 Wn w p: Olwa, id
mj w nb. d wn lhn p: yn n t.
LR K LF
39 Ngb n ni jde l t s gun k lf gg b r, t wn m-yn r s tl e.
40 B ti d ib ni w p: ma gbdr k m ba b sn dnw.
41 Lyn n ni rn d kr ld wn b wn ibi t a l s k kan d; knl lti gbdr
by p: 42 Bb, b w b f, gb ago y jnn s mi. gbn k e f mi ni k a e b k e
tr! 43 Ngb n ni ngl kan skal lti run w t farahn n lti gb nynj. 44 B ti
jrora ni tnb tram dr s i. gn oj r wwo bi kan j ti kan sl.
45 B ti dde kr lr dr ni l sd wn m-yn r, s b wn t wn sn pl
bnj. 46 w fn wn p: K ni e t yin fi sn? dde k ma gbdr k m ba b
sn dnw.
A M JS
47 B ti sr lw ni agbo kan d. Jds, kan nn wn Mjl n ni s dar wn
w. snm Js lti fi nu k lnu. 48 Js w fn un p: Jds, fnu-konu ni w y fi fi
m nyn hn? 49 B wn ti r ohun t f l ni wn t w lyn Js w p: Olwa, e k
a fi id j? 50 kan nn wn rn olr lf, s g et tn r sn. 51 gbn Js
fohn sr w p: M e! yn t! un s fi w kan et n, s w sn.
52 Lyn n ni Js w fn wn t wn t w, wn olr lf tmpl ti wn algb p:
j l ni mi t yin fi w b mi pl id ti pnp? 53 Ngb t j p ojoojm ni mo w ld
yn nn tmpl, yin k m mi. gbn wkt yn n y, y t e ti agbra knkn.

PTR S JS
54 Ngb n ni wn gb a m, t wn m u l, wn f w il olr lf. Ptr tl e lti
kr. 55 B wn ti dn lrn n, wn jk y i k. Ptr s jk lrn wn. 56 s e,
ni mbnrin-d kan r i nbi t gb jk yna, s m . w p: y n w pl r.
57 gbn s b ti w p: Obnrin, mi k m r. 58 s e d si i ni lmrn r i t w p:
kan nn wn ni w n e. gbn Ptr dhn p: r mi, k e mi. 59 B wkt kan
lyn n ni lmrn tnum p: dj p ni y n w pl r, n ar Gll pp ni
un e. 60 Ptr w p: r mi, mi k m ohun t w w. Ls kan n b ti sr lw
ni kk k. 61 Olwa yj w , s tjm Ptr lra. Ngb n ni Ptr rnt r Olwa t
w fn un p: K kk t k ln ni w y s mi lmta. 62 s b sde lti sunkn kkor.
JS NWJ GBM SANHEDRIN
63 wn t a fi Js br s fi e yy, wn s fy j pl l-kl. 64 Wn da b lj
b wn ti w p: Wl, fi rran s ni t l . 65 Wn s fi plp r b u.
66 Ngb t il m, gbm wn algb wn nyn parap, wn olr lf ti wn
amfin. Wn f l sbi dj wn. Wn s w fn un p: 67 B w b j Krst n s fn wa.
d wn lhn p: B mi b s fn yn, yin k n gbgb, 68 b mi b s br r lw yn, yin k n d mi
lhn. 69 gbn lyn la ni m nyn y jk lw tn Agbra lrun. 70 Ngb n ni gbogbo wn w p
w ni m lrun ngb n? kde fn wn p: B ti w n ni, mi ni. 71 Wn w w p: lr wo ni a tn
w? wa fnrawa t gb lti nu r.
23
JS NWJ PLT
Lyn n ni gbogbo wj dde t wn s f l swaj Plt. 2 Wn s br s fi sn kn n
p: wa ti r knrn y t fn t n orl-d wa, t d wn nyn lkun lti san ow-or
fn Ksr, t s pe ara-r n Krst ba. 3 Plt bi lr by p: j ba wn J ni
w? dhn p: B w ti w n ni. 4 Ngb n ni Plt w fn wn olr lf ti agbo
wn nyn p: mi k r bi kankan nn knrin y. 5 gbn wn tnum p: y wn
nyn lkn pad pl k r n gbogbo Jd, lti Gll nbi t ti br tt kan ib y. 6 Ngb t Plt gb r y,
br by ar Gll ni knrin n. 7 Ngb t wn s fn un dj p ab jba Hrd ni w, rn an l sd
Hrd t w n Jrslm n j n.
JS NWJ HRD
8 B Hrd ti r Js n in r dn gidi, ntor ti p t ti f r i ntor ohun t ti gb npa r, s
ret lti r i yanu lw r. 9 s fi plp r br hun lw r, gbn k dhn
gblhn r kan. 10 B n ni wn olr lf w nb t wn fi sn kn n kkankkan.
11 Lyn gb t Hrd ti wn am r ti fi bk l , t wn ti fi e ly tn, wn fi a oy
b lrn, wn s rn an pad sd Plt. 12 Lj n gan-ann ni Hrd ti Plt di r kr
nn t ti wn ti e tl.
JS TN PAD SWJ PLT
13 Ngb n ni Plt pe pd wn olr lf, wn jy, ti wn nyn, 14 t s w fn
wn p: yin ti m knrin y w swj mi p ti wn nyn lti t s jba, mo s ti wd
r n nwj yn, mi k s r b knrin y ti jbi sun t fi kn n. 15 Hrd pp k r i n
lbi ntor ti d a pad sd yn. r knrin y, k e ohun t l fi jbi ik. 16 mi y d
a s ntor n lyn gb t mo b ti n tn. 17 (gbn y k d ni kan s fn wn fn j
dun.) 18 gbn gbogbo wn br s fi ohn k kgbe p p: Fi ik pa knrin y, k o s d
Brb sl fn wa. 19 ni y n tir w nn wn ntor j gboro t d sl n l ti fn
pnyn.
20 B Plt ti f d Js sl ni tn b wn sr. 21 gbn e ni wn kgbe l e lr p:
Kn n m gblb, kn n m gblb. 22 tn w fn wn lkta p: Ibi wo ni
knrin y e? mi k r ohun t fi jbi ik. Lyn gb t a b ti n tn, mi y d a sl ntor
n. 23 gbn wn fi k kr b wn ti kgbe n ohn rara t wn s br p k a kn n
m gblb; e ni igbe wn w p s i kkan-kkan.
24 Ngb n ni Plt dj p k wn e gg b wn ti f. 25 d ni t w nn wn
fn j gboro ti pnyn sl, ni t wn tr dsl fn lw r, a s fi Js l f kn wn
lw.
N GBLB
26 B wn ti f l, wn fi gbra m ni kan t a p n Smn, ar Srn, b ti b lti
oko r, wn s gb gblb n l e n jk lti r tl Js. 27 wn nyn t wn tl e
ti di agbo l, bkan n ni wn obnrin t wn fi w m y wn, t wn s sunkn ntor r.
28 gbn Js yj s wn lti w p: yin mbnrin Jrslm, m e sunkn fn mi:
gbn k sunkn fn ara yn ti fn wn m yn. 29 Ntor j b ngb t a w p:
bkn ni fn wn gn, bkn ni fn wn t in wn k b m, t m wn k s fn m n
yn. 30 Ngb n ni a ma w fn wn k l p: ub l wa lr. ti fn wn k
kkk p: ji b w. 31 Ntor b a b e igi tt b ely, k ni y l s igi gbgb. 32 Wn
m wn aebi mj l pa pl r.
33 B wn ti d ibi ti a p n Agbr, wn kn n m gblb nb pl wn aebi wn-n
n: kan n tn, kej n s r. 34 Js n tir w p: Bb mi, drj wn, wn k m ohun t wn
e. Lyn n ni wn gg lr a r, t wn s pn in fn ara wn.
JS LR GBLB
35 wn nyn dr nb lti wran. wn jy n tiwn fi e yy by p: gba wn
lmrn l, j k gba ara-r l b b j un ni Krst m lrun, ni t a yn. 36 wn m
ogun fi sn bkan n, wn gb t kkor fn un 37 b wn ti w p: B b e w ni ba
wn J gba ara-r l.
38 kl kan n w lr r by p: Y NI BA WN J.
39 kan nn wn aebi t w lr gblb b u by p: Tb k e w ni Krst? Gba
ara-r l k o s gb w l. 40 gbn ni kej b a w p: w k til br lrun, w j ir y
kan n pl r. 41 t s wa n tiwa. wa jy e wa, gbn un n tir k e ibi kan.
42 s w p: Js, rnti mi ngb t w b d jba r. 43 s d a lhn p: N tt ni mi
s fn lti n l ni w y w pl mi n Prds.
IK JS
44 Ngb t di wkt kf ni orn pwd, t knkn bo gbogbo orl n tt di wkt
ksn. 45 A t a fi boju tmpl ya lrin s mj. 46 Js s kgbe sk p: Bb, n w r ni
mo fi m mi l. B s ti s b ni jw m r.
LYN IK JS
47 Ngb t balgun run r ohun t l ni fi g fn lrun b ti w p: N tt, oldodo ni
knrin y. 48 B gbogbo wn nyn t wn wran ti r ohun t l ni wn fi w m y
pad l s il.
49 Gbogbo wn r r dr lkr, bkan n ni wn obnrin t wn b a w lti Gll, t
wn s r ohun y.
SNK JS
50 Ngb n ni ni kan w nn wn m gbm, ni t a p n Jsf, knrin oltit ti
oldodo. 51 un k b wn lw s ohun t gbm ti y t wn yk e. Ar Aramat ni, l
J kan, s ret jba lrun. 52 l b Plt lti tr k Js. 53 Lyn n ni gb e
skal lti or igi gblb, s fi a gb d , s gb e sn iboj kan t a gb sn kta,
nn y t a k t sin ni kni s. 54 j j palm, j simi s ti farahn.
55 wn bnrin t wn b Js lti Gll w tl Jsf, wn r iboj n ti b a ti snk r.
56 Lyn n ni wn pad lti l ps trr ti ohun kunra olrn ddn. Wn s pa ln fin
simi j n m.
24
LYN JDE IBOJ FO. J AGL
N j kn s, n ktkt wr, wn obinrin n pad w sbi iboj pl trr t wn ti ps
sl. 2 Wn r i p a ti gb kta kr n nu n iboj n. 3 Wn wn r, gbn wn k r k
ara Olwa Js. 4 Wn k m ohn t wn l r, nigb n ni wn knrin mj farahn wn,
pl a wn t dn. 5 r b wn, wn s dojbol. Wn w fn wn p: e t yn fi w
aly lrn wn k? 6 un k s nb, ti jde. K rnt ohun t ti s fn yn ngb t
w pl yn n Gll p: 7 y k a fi m nyn l wn l lw, k a kn n m
gblb, ti p k jde n j kta. 8 Ngb n ni wn rnt r wny.
WN PSTL K GBA WN OBNRIN N GB
9 Wn pad kr nbi iboj n lti l s fn wn Mknl n ti fn gbogbo wn yk.
10 wn ni Mr lti Mgdl, Jn, ti Mr ya Jkb. wn obnrin yk bkan n ti wn
jm w s ohun kan n fn wn pstl. 11 gbn r wny db r lsn lj wn. Wn
k s gb wn gb.
12 gbn Ptr sr l sbi iboj n. Ngb t br lti w , a t a fi di nkan ni r.
pad s il pl yanu ohun t l.
AWN ONRN J MS
13 s e n j kan ni wn m-yn mj kan rn rn-j l s let kan t a p n
ms, rn ml mje s Jrslm, 14 wn s b ara wn sr npa gbogbo ohun t ti l.
15 B wn ti s ohun wny ni Js fnrar snm wn t s b wn rn l. 16 gbn r
wn lj lti m e m p un ni. 17 w fn wn p: K ni yin sr l lr lj n? Wn
dr pl bnj.
18 kan nn wn t a p n Klfs d a lhn p: mi r p w nkan ni w n
Jrslm t k m wn ohun t l nb fn wn j ml kan syn. 19 s br
p: K ni l? Wn da a lhn p: Ohun t l npa Js ti Nsrt, ni t fihn p wl
l ni un e npa r nu r ti i w r nwj lrun ti gbogbo nyn; 20 ti b wn olr
lf wa ti wn olr wa ti jw r fn dj ik ti fn kkn m gblb. 21 rt wa s ni p
un ni y gba srl l. K e gbogbo r nyn: j kta t gbogbo r l n y. 22 wn
obnrin kan lra wa d wa nj, wn l s iboj n ni wr, 23 ngb t wn k r ara r wn w
lti w fn wa p wn ti r wn ngl t o s fn wn p w ly. 24 D nn wn nyn wa
l sbi iboj n lti r gbogbo ohun gg b wn obnrin n ti w; gbn un ni wn k r!
25 Ngb n ni w fn wn p: yin algbn nyn! m p yn lti gba gbogbo ohun t
wn wl kde gb! 26 j k y k Krst n farada jy lti wn go r? 27 Ngb n ni
br s ly w Mm npa r, br lti Ms tt kan wn Wl.
28 Ngb t wn snm let t wn l, e b ni t l swj s i. 29 gbn wn r p:
Dr t w, ntor al l l, j s ti be. Ngb n ni wl lti dr pl wn. 30 B ti w
nd onj pl wn, m brd, e bkn, ngb n ni b t s fi fn wn. 31 Oj wn
s l, wn s m ... gbn ti r m wn lj. 32 Ngb n ni wn w fn ara wn p: j k
r i bi kn wa ti gbin nn wa ngb t b wa sr lj n t s e ly w Mm fn
wa?
33 Lj kan n ni wn pad s Jrslm. Nb ni wn gb r wn mknl n t wn pj
p pl wn gb wn, 34 t wn s w fn wn p: Lt ni, Olwa ti jde, s ti farahan
Smn. 35 Ngb n ni wn s tn tiwn npa ohun t l lj n ti b wn ti m ngb t
bu brd.
JS FARAHAN WN PSTL
36 Wn sr lw ngb t un fnrar y s wn t s w fn wn p: K lf w pl
yn. 37 br t fn wn m wn r p m ni wn r. 38 gbn w fn wn p: e t yin fi
dm? K ni fa mdj kn yn? 39 wo w mi ti s mi; mi tikalra mi ni! fi w
kn mi, k s m p m k n ran ara tb egungun gg b yin ti r i p mo n.
40 B ti w b ni fi w r hn wn. 41 Nn ay wn, wn k l gbgb, yanu m wn
dr lj kan. w fn wn p: j unj w lti j? 42 Wn fn un n ja kan t a ti dn. 43
gb , s j lj wn.
LN KYN FN WN PSTL
44 Lyn n ni w p: K rnt r t mo b yn s ngb t mo w ld yn: y k a m
gbogbo r in w Mm , y t a k npa mi nn fin Ms, ti lti nu wn Wl ti nn
wn pslm. 45 Lyn n ni ye wn lti m w Mm.
46 s w p: Ohun t a k sn w Mm npa jy Krst, jde r kr n is-k n j
kta, 47 ti p n ork r ni a kde rnpwd fn drj fn gbogbo orl-d br lti
Jrslm. 48 yin s ni lr gbogbo y.
49 gbn mi y rn ni t Bb mi lr fn yn. Ntor n k dr nn l tt dgb t
yin y gba agbra lti k w.
50 Lyn n ni m wn l tt d Btn, s gb w sk lti bkn fn wn. 51 B s ti
bkn fn wn ni kr ld wn t a s gb e l s run. 52 Wn dbl fn un. Wn s pad l
s Jrslm pl ay l. 53 Wn s w nn tmpl ngb gbogbo lti ma yin lrun lgo.

HN-RERE LTI W JHN

1
R J
N ttke ni r (f) ti w,
r (f) n s w pl lrun,
lrun s ni r (f) n.
2 N dl n ti w pl lrun.
3 Npa r ni ohun gbogbo gb wy,
k s s ohun kan lyn r.
4 un ni fi y fn gbogbo aly,
y t fi ml fn wn nyn.
5 ml t tn nn knkn
t knkn k l bor.
6 lrun rn knrin kan jde w,
ni t a p n Jhn.
7 w e lr,
lti jr s ml n,
k gbogbo nyn ba l tipa r gbgb.
8 un k ni iml n
b k e lr fn ml n.
9 r (f) n ni ml tt
t tan ml fn gbogbo nyn;
s w s ay.
10 w nn ay,
npa r ni a s fi d ay,
ay k s m .
11 w sd wn nyn r,
wn nyn r k s gb .
12 gbn gbogbo wn t gb
ni fn n agbra lti di
m lrun,
wn t gba ork r gb;
13 ni t a k fi j b,
tb f ran ara, tb af nyn,
b k e lrun ni b i.
14 A s s r (f) n di ara,
s b wa gb, wa s ti r go r,
go t n lti d Bb r
gg b m bb kan oo,
t kn fn oore-f ti tt.
15 Jhn jr r, kde p:
wo ni t mi sr npa r,
ni t b lyn mi rkj mi l,
ntor ti w wj mi.
16 n nn kn rr r
ni gbogbo w ti r gb,
t oore-f s tl oore-f.
17 Ntor b a ti r fin gb npa Ms,
b ni a ti r oore-f ti tt gb
npa Js Krst.
18 K t s ni t r lrun r
fi m bb kan oo
t b ld Bb,
un ni fi i hn.
DN RKJ KN S PALM
JR JHN
19 By ni Jhn ti jr: ngb t wn J rn wn lf ti wn m Lf lti Jrslm
lti br r lw r p: Ta ni w? 20 jw p: mi k e Krst n. 21 Wn tn br
p: Ta ni ngb n? Tb w ni lj? w p: K e mi ni. j w ni wl n? dhn
p: B k. 22 Ngb n wn w fn un p: Ta ni w, k a ba l fi s j fn wn t rn wa? K ni tr ti j?
23 w p: mi ni
Ohn kan t k nn gb:
m n Olwa tj
gg b wl s ti w.
24 wn Faris ni rn wn w. 25 Wn tn br r lw r by w p: K ni d r t w fi
wr b w k b e Krst n, tbi lj, tbi wl n? 26 Jhn d wn lhn p: mi fi
omi e wr fn yn. ni kan w lrn yn t yin k m, 27 ni t b lyn mi, t mi k t ni t
t okn bt r. 28 y l n Btn lyn Jrdn, nbi ti Jhn ti wr.
29 N j kej, b ti r Js t b ni w p: wo d gntn lrun, ni t k ay
l. 30 ni t mo sr npa r n y p knrin kan b lyn mi t rkj mi ntor ti w wj
mi. 31 mi k s m ; gbn k l farahn fn srl ni mo e w fi omi e wr. 32 Jhn
s kde p: Mo r m t db db t skal sr r lti run w. 33 mi k s m ,
gbn ni t rn mi lti e wr nn omi w fn mi p: Lr ni t w b ti r m t skal l,
ni n ni y fi m Mm e wr. 34 B n ni mo ti r i, mo s jr p un n ni, ynf
lrun.
WN M YN KN
35 N j kej, Jhn tn dr nb pl wn m yn r mj. 36 tj m Js t kj
l, s w p: wo d gntn lrun. 37 Ngb t wn m yn mj n gb r y wn
tl Js. 38 Js yj pad s r i p wn tl un. w fn wn p: K ni yin w? Wn
d a lhn p: Rbb, - tum r y ni g - nbo ni w gb? 39 w fn wn p: w w
. Wn s b a l, wn s r ibi t gb, wn s b a gb fn j n. kok n j wkt
kw j (agogo mrin rl).
40 ndr, arknrin Smn Ptr, j kan nn wn mj n t gb r Jhn t o s tl
Js. 41 N wr j kej ni pd arknrin r, Smn, t s w fn un p: wa ti r Ms
n. - yn ni Krst. 42 m u l b Js. Js w lj, s w p: w ni Smn, m
Jhn, a ma p n Kfs. - tm r ni Ptr (tb pta).
43 N j kej Js mra lti l s Gll, pd Flp, w fn un p: Tl mi: 44 Lti
Btsd ni Flp ti w, l ndr ti Ptr.
45 Flp pd Ntnl, s w fn un p: wa ti r ni t Ms sr npa r nn w fin. un
ni Jes m Jsf lti Nsrt. 46 Ntnl dhn p: Lti Nsrt? j ohun rere kan l ti
ib jde? Flp w fn un p: W w . 47 Js r Ntnl t b, s w npa r p: w
wo jnl m srl t k s tn nn r. 48 Ntnl w fn un p: Nbo ni w ti m mi? Js
dhn p: K Flp t p ngb t w w lb igi pt nn ni mi ti r : 49 Ntnl w fn
un p: Rbb, w ni m lrun, w ni ba srl. 50 Js fs p: Ntor mo w fn p:
mi r lb igi pt ni w fi gbgb, w y r j b l. 51 tn w fn un p: Ntt,
dodo r ni mi s fn , w y r run t sl, t wn ngl lrun gk t wn s
skal lr m nyn.
2
GBYW N KN
N j kan t a e gbyw n Kn ti Gll, y Js w nb. 2 A s pe Js pl wn m
yn r sbi gbyw n. 3 s l p k s t m ntor t s n ti tn. y Js s w fn
un p: Wn k n t m. 4 Js d a lhn p: Obnrin, k ni kn m pl nyn r y? 5 y
r w fn wn als p: K e gbogbo ohun t b s fn yn.
6 kk olkt mf ni w nb t a l fn sn wnm wn J, knkan gb t ogn
tb gbn gln. 7 Js w fn wn rn als p: pn omi kn kk wny. Wn pn
wn kn d nu. 8 w fn wn p: b jde nsisy k s gb e l fn olr als. Wn
gb e l fn un. 9 Olr als t omi t a s di t n w; b olr als k ti m ibi t ti jde w,
t s j p wn rn als ni wn m , wn t wn pn omi n, olr als n pe k
yw, 10 s w fn un p: Gbogbo nyn ni kk gb ti dradra kal, lyn gb t wn
nyn s ti mu y ni a gb yi t k dra t b jde. gbn w n tr ti pa t drdra m tt
di sisisiy. 11 y ni ke wn m t Js fihn. e n Kn ti Gll. fi go r hn.
wn m yn r s gb gb. 12 Lyn n ni skal l s Kaparnm pl y r ti wn
arknrin r, gbn k gb nb ju ba j d.
DN RKJ. WNM TMPL
13 dn rkj wn J snm ts. Js gk l s Jrslm. 14 b wn onw
ml, gntn ti yl nn tmpl, ti wn onppr ow t wn jk. 15 fi okn e
p lti l gbogbo wn kr nn tmpl, pl gntn wn ti ml wn; t ow wn t
w k, doj tbl wn bol, 16 s w fn wn t ta yl p: gb wn kr nhn-n.
m e s il Bb mi di il w m. 17 r w mm kan s s wn m yn r lkn p:
tara il r ti k mi lra.
18 Ngb n ni wn J d s i lti w fn un p: m wo ni w y fihn fn e y?
19 Js d wn lhn p: w tmpl y, mi y s gb e dde n j mta. 20 wn J d
a lhn p: dn mrn-dnl-dta ni a fi k tmpl y, w ni y s gb e dde n j mta?
21 gbn tmpl ara r ni sr l lr. 22 Ntor n ngb t Js jde kr nnu k wn
m yn r rnt p ti s r y, wn gba w mm gb ti r t ti s.
23 Fn gb t gb n Jrslm fn dn rkj, plp ni wn gba ork r gb b wn ti
r wn m t e. 24 gbn Js k gbral wn ntor p m gbogbo wn, 25 k s p a
s npa nyn kankan fn un: un fnrar m ohun t w nn nyn.
3
IFIHN R JNL M FN G KAN N SRL
JS PEL NIKODM
ni kan w lrn wn Faris t a p n Nikodm, j kan nn wn jy J. 2 t
Js w n ru lti w fn un p: Rbb, wa m p g kan ni w t ti d lrun w: k s ni
t l e wn m t w e b lrun k b w pl r. 3 Js d a lhn p:
N tt, dodo r ni mi s fn ,
k s ni t l w jba lrun
fi ni t a b tn b lti k w.
4 Nikodm w fn un p: Bwo ni a ti l b nyn lyn gb t ti dgb? j tn l wn y
r lkan s i, k a s b i? 5 Js fs p:
N tt, dodo r ni mi s fn ,
k s ni t l w jba lrun
fi ni t a b fi omi ti m b.
6 ran ara ni lran ara l b,
gbn m ni m b.
7 M e j k y lnu b mo b w p:
a gbd b lti k w.
8 Aff f l ibi t b w ;
w gb ohn r,
gbn w k m ibi t ti w tb ibi t l.
Bkan n ni ti ni t a b fi m b.
9 Nikodm tn w p: Bwo ni yn e l e? 10 Js d a lhn p: w j g n
srl w k s m ohun wny?
11 N tt, dodo r ni mi s fn ,
wa sr npa ohun t a m,
wa s jr s ohun t a r,
gbn w k gba jr wa.
12 B w k b gbgb
ngb t mi b sr ohun ay
bwo ni w e l gbgb
nigb t mi b b sr ohun run?
13 K s ni t ti gk re run
b k e ni t skal lti run,
m nyn t w n run.
14 B Ms ti gb ej o n sk nn ahoro al
b na ni a e gb m nyn sk,
15 k gbogbo nyn t wn b gbgb
l n y npkun npa r.
16 B n ni lrun f ay t b
t fn-ni n m r kan oo
p k gbogbo nyn
t wn b gb gb m e gb
gbn k wn n y npkun.
17 Ntor lrun k rn m r
w s ay lti d ay lbi,
b k e p k ay r y npa r.
18 ni t b gb gb k gba dlbi,
ni t k gb gb ti gba dlbi,
ntor p k gba Ork m kan oo lrun gb.
19 y s ni dj n: ml w sn ay,
gbn wn nyn frn knkn ju ml l,
ntor i wn bur.
20 n ni kni t b e ibi krra ml,
k w sn ml,
k r i r m ba t.
21 gbn ni t hw nn tt
ni w sn ml
k ba l hn s oj kedere p
e i rere nn lrun.
JS RN L S SAMAR TI S GLL
IJR KYN TI JHN
22 Lyn n ni Js pl wn m yn r l s gbgb Jd. gb nb pl wn, s
e wr. 23 Jhn e batis bkan n n Aenn lba Slm, ntor omi p nb. wn
nyn s w sb lti gba wr. 24 A k t fi Jhn sn tb ngb n. 25 s e,
rynjiyn kan l lrn wn m yn Jhn ti J kan lr wnm. 26 Wn s l b
Jhn lti w fn n p: Rbb, ni t w ld r n ap kej Jrdn, ni t w jr s, l w
t e wr, t gbogbo nyn s l sd r. 27 Jhn dhn p:
K s ni t l r nkan gb
t a k fn un lti run w.
28 yin fnrayn l jr s mi ngb t mo w p: mi k e Krst n fnrami, gbn e ni a
rn mi swj r.
29 ni t o b gbyw ni k yw;
gbn n ti r k yw t dr t s fets i,
r nu k yw m u kn fn ay.
w wo ay mi b ti kn nsisy.
30 gbd ma ga s i,
k mi n ma dnk.
31 ni t ti k w ju gbogbo nyn l,
ni t ti ay w j ti ay lsn,
a s ma sr ohun ay y.
ni t ti run w
(t ju gbogbo nyn l)
32 jr s ohun t ti r, t s ti gb,
gbn k s ni t gba jr r.
33 ni t b gba jr r
ti gb p oltit ni lrun.
34 ni t lrun rn s r lrun
t fn un n m ln wn.
35 Baba frn m;
ti fi ohun gbogbo l e lw.
36 ni t b gba m gb
ti r y npkun.
ni t b k lti gba m gb k n r y;
bn lrun wwo lr ni n.
4
FIHN OLGBL ARY FN WN AR SAMAR
Ngb t Js m p wn Faris ti gb p wn m yn un p s i ti p un e wr
yn r ju Jhn, 2 gbn n tt k e Js ni e wr b k e m yn r, 3 kr n
Jd, s pad l s Glle. 4 y s m u gba Samar kj.
5 d l Samar kan t a p n Skr, lb il t Jkb fn Jsf m r n ay tij.
6 Nb ni knga Jkb w. B s ti r Js pl rn-j ni jk lb knga n. j b
wkt kf (agogo mjl sn). 7 Obnrin ar Samar kan w pn omi. Js w fn un p: Fn
mi ni omi mu. 8 wn m yn r ti l s gboro l lti ra onj ngb n. 9 Obnrin ar
Samar n w fn un p: e! Bwo ni w J e l br omi lw mi ar Samar?
(Ntor wn J k b wn ar Samar l p). 10 Js d a lhn p:
B w b m bn lrun
ti ni t w fn p:
Fn mi n omi mu,
w ni b b fn un,
un b s fn n omi y.
11 Obnrin n w p: g, w k n ohun t a fi pn omi, knga y s jn. Nbo ni w ti ma
r omi y n? 12 Tb w tobi ju Jkb bb wa, t fn wa n knga y t s mu nn r
fnrar pl wn m r ti wn ran sn r? 13 Js d a lhn p:
ngb y tn gb ni kni
t b mu nn omi y,
14 gbn ungb k n gb
ni t b mu omi t mi y fn un mu.
Omi t mi y fn un
y di orsn m fn un
t n fn y npkun.
15 Obnrin n w p: g, fn mi n omi y k ngb m e gb m m ti k mi m e
p w pn omi nb m. 16 Js w fn un p: L pe k r w, k o s pad w shn-n.
17 Obnrin n dhn p: mi k n k. Js fs p: tt ni r r lti w p: mi k n k,
18 ntor w ti n k mrn-n, knrin t w s n nsisy k e k r; w fi b s tt.
19 Obnrin n w fn un p: Olwa, mi ti r i p wl ni w e... 20 Or k y ni wn bb
wa ti e sn, gbn yin n tiyn w p: Jrslm ni y k a ti e sn. 21 Js w fn un
p:
Gb m gb, obnrin, wkt b
t a k n sin Bb lr k y tb n Jrslm.
22 yin n tiyn sin ohun t yin k m,
wa n tiwa sin ohun t w m,
ntor lti d wn J ni gbl ti w.
23 gbn wkt b - s ti d tn -
ngb t wn lsn dodo
y sin Bb nnu m ti tt,
ntor wn b ni lsn t Bb f.
24 m ni lrun, wn t sn n
gbd sn n nn m ti tt.
25 Obnrin n w fn un p: mi m p Ms n, ni t a p n Krst, y w. Ngb t
b d y s ohun gbogbo fn wa. 26 Js w fn un p:
mi n ni ni t b sr y.
27 Lr r y ni wn m yn r d. y wn lnu lti r i t b obnrin n sr.
Sbsb k s ni kan t w p: K ni w br lw r? tb K ni w n b a sr fn?
28 Ngb n ni obnrin n fi kk omi r sl nb, s l s gboro l lti w fn wn nyn
p: 29 w wo knrin kan t t s gbogbo ohun ti mo ti e fn mi. j k e Krst n ni?
30 Wn jde l kr nn l n lti l sd r.
31 Lrn y ni wn m hn r r w p: Rbb, jun. 32 gbn w fn wn p:
mi n onj kan lti j t yin k m. 33 wn m yn r br s br lw ara wn p:
Tb ni kan ti gb onj w fn un j? 34 Js w fn wn p:
Onj mi ni lti e f ni t rn mi
ti lti par i r.

35 j yin k w p:
ku o mrin k kr t d?
gb, k mi s fn yn:
gb oj yn sk k s wye,
wn so oko t gb fn kr.
36 ni t k kr s ti gba r i r,
k so j fn y nipkun,
ni t s gbin oko n pn nn ay olkr.
37 By ni we y ti j tt:
t ni ni t gbin oko,
t ni ni t kr.
38 mi ti rn yn lti kr
nbi t yin k ti p,
wn mrn ni wn ti i r
t yin n tiyn jogn i wn.
39 plp wn ar Samar l y ni wn gb gb ntor r obnrin n t jr p: ti s
gbogbo ohun t mo ti e fn mi. 40 Bkan n ngb ti wn fnrawn w sd r, wn ar
Samar n b k dr ld wn. b wn jk fn j mj. 41 Wn tn p s i t wn
gbgb ntor r nu ara-r; 42 wn s w fn obnrin n p: K e ntor r r nkan ni a fi
gbgb, wa fnrawa ti fi et ara wa gb , wa s m p un gann ni Olgbl ay n tt.
WSN M ON BA KAN
43 Lyn j mj, Js kr nb l s Gll. 44 un fnrar ti s nk lj p: Wl k ny
n l tir. 45 B ti d Gll, wn ar Gall twgb : wn ti r gbogbo ohun t e n
Jrslm ngb ry dn.
46 Ngb n n pad l s Kn ti Gll, nbi t ti s omi di t. s e p on ba kan
w nb, ni t m r sn n Kaparnm. 47 Ngb t gb p Js ti d s Gll lti
Jd, w a l, s b k w wo m un sn ntor k l. 48 Js w fn un p: B yin
k b r m ti i yanu, yin k n gbgb. 49 On ba n dhn p: Olwa, tt w k
m mi kker n t k. 50 Js w fn un p: Ma l, m r ti y. knrin n gba r t
Js w fn un gb, s l il. 51 B ti b ni wn m-d r w pd r lti w fn un p
m r w ly. 52 br lw wn wkt t ara r d. Wn w fn un p: N n, n wkt
keje ni ib n fi sl. 53 Bb m n r i p wkt kan n t Js s fn un p: m r ti
y ni. un ti gbogbo wn nyn r s gbgb.
54 yn s ni m kej t Js e ngb t pad lti Jd l s Gll.
5
Lyn y ni a e dn wn Juu kan t Js gk l s Jrslm. 2 si e t
ibi kan s w n Jrslm t a p n Bst n d Hbr, nbi omi adgn
wn Agbo-ran. n loro mrn-n. 3 Lb loro wny ni plp lknrn w,
wn afj, wn ar, wn abirn, t wn dro de gb t omi n y r sk. 4 Ntor
lti gb d gb ni ngl Olwa skal l in adgn omi n lti r u sk. ni t b s kk
w lyn gb t b ti r ni r wsn kr nn rn krn t b e ni n. 5 knrin kan
w nb t ti w nnu sn fn dn mj-dnlgj syn. 6 B Js ti r i t dbl, t s m
p lti gb pp ni ti w nn ip y, n w fn un p: j w f mlrad? 7 Alsn n
d a lhn p: Olwa, mi k r ni gb mi sn omi n ngb t omi n b r; k mi t d ib
ni lmrn ti j mi wn omi n. 8 Js w fn un p: Dde, gb kte r k o s ma rn.
9 Ljkan kn n ni knrin n r wsn; gb kte r, s rn.
gbn j simi ni y l. 10 wn J w fn ni t r wsn n p: j simi n y.
K t fn lti gb kte r. 11 d wn lhn p: ni t w m sn ni w fn mi p: Gb
kte r, k o s ma rn. 12 Wn w fn un p: Ta ni ni n t w fn p: Gb kte r, k o
s ma rn? 13 gbn alsn n k m , ntor Js ti wn agbo wn nyn l, wn t
wn r lra lp ib. 14 Ngb t e d s i ni Js pd r nn tmpl t s w fn un p:
Nsisy t w ti r wsn, m e d m lti sisiy l, k ohun t bur j b l m e l s
. 15 knrin n l s fn wn J p Js ni ni t wo un sn. 16 Ntor d y ni wn
J fi y Js lnu, ntor e y n j simi. 17 gbn d wn lhn p: Ngb gbogbo
ni Bb mi i, t mi s i bkan n. 18 y tn j d mrn pl t wn f fi p , ntor
lyn gb t ti r fin j ssimi, tn w pe lrun n Bb un fnrar. s e b fi ara-r
dgba pl lrun.
R LR I M
19 Js tn fi nu m r lti w fn wn p:
N tt, dodo r ni mi s fn yn,
m k l e ohun khun fnrar
le y t r lw Bb;
b Bb ti e, bkan n ni m ti e.
20 Ntor Bb frn m,
s fi gbogbo ohun t e hn n.
un y tn fi wn i
t tbi ju wny l hn fn un:
y s y yn lnu.
21 n b Bb ti j k dde
t s fn wn n y pad,
bkan n ni m t fi y fn ni t b w .
22 Ntor Bb k dj fn ni kni,
ti fi gbogbo dj l m lw,
23 k gbogbo nyn l bw fn m
b wn ti bw fn Bb.
ni t k b bw fn m
k bw fn Bb t rn an.
24 N tt, dodo r ni mi s fn yn,
ni t b gb r mi
t s gba ni t rn mi gb
ti n y npkun,
k s s ni b lb dj,
gbn ti kj ik l sn y.
25 N tot, dodo r ni mi s fn yn,
wkt b - n ti d tn -
ngb t wn k y gb ohn m lrun,
wn t y s gb ni y y.
26 B Bb ti n y nn ara-r,
bkan n ni ti fn m
lti n y nn ara-r,
27 s ti f i j adj t ga jl
ntor j m nyn.
28 m e j k y yn lnu:
wkt n b
t gbogbo wn t wn w n is-k y jde
pl pe ohn r;
29 wn t b e ibi
y jde fn dlbi.
30 K s nkan t mo l e n y ara-mi,
mo e dj gg b mo ti gb;
dodo s ni dj mi,
ntor k e f tmi ni mi lpa,
b k e f ni t rn mi.
31 B mi b jr s ara-mi,
r mi k gb.
32 lmrn ni jr s mi.
33 yn ti rn s Jhn,
s jr s tt.
34 K e p mi gbral r nyn;
mi til s y fn gbl yn ni.
35 Jhn j tp t j, t s tnml,
yin s ti f ma gbdn ml r fn gb d.
36 gbn n ti mi,
m n r t ga ju ti Jhn l:
y s ni i t Bb mi fn mi lti e;
wn i kan n t mi
ni wn jr s mi.
p Bb ni rn mi.
37 Bb t rn mi n tn jr s mi.
yin k s t gb ohn r r,
yin k s r oj r r,
38 r r k s r ibi gb nn yn
b yin k ti gba ni t rn gb.
39 yin w in w mm
nn y t r p
yin l r y nipkun,
b ni w mm y n jr s mi,
40 yin k s f w sd mi lti n y.
41 mi k gba go lti w nyn.
42 n mi m yn pp,
p f lrun k s nn yn.
43 mi ti w lrk Bb mi,
yin k s gb m;
gbn b ni kan b w lrk ara-r
ir nyn b ni yin y twgb.
44 Bwo ni yin e l gbgb ngb t j p
w ara yn ni ti gba go,
t yin k s bkt fun go
t ti w lrun nkan jde.
45 m e r p mi ni y fi yn sn nwj Baba,
Ms ni y fi sn kn yn,
ni t yin gbkl.
46 Ntor b b gba Ms gb,
yin b gb m gb bkan n;
ntor ti kw npa mi.
47 gbn b yin k b gba w r gb,
bwo ni yin e l gba r mi gb?
6
DN RKJ
R LR BRD Y. JS S BRD DI PP
Lyn y ni Js kj l sp kej kun Gll tb Tbr. 2 Agbo wn nyn pp tl e
ntor wn m t wn r t e fn wn alsn. 3 Js gun k l, s jk pl wn m
yn r. 4 dn rekj, ry wn J snm ts.
5 B Js ti gb oj sk n r i p agbo wn nyn pp b ld r. w fn Flp p:
Nbo ni a ti l r brd r fn wn j.? 6 s yn lti dn an w ntor un fnrar m ohun t
un ma e. 7 Flp d a lhn p: B a b fi igba ow id ra brd, k l t b ni kkan wn
til gba kker d. 8 ndr, kan nn wn m yn t e arknrin Ptr, w fn un p:
9 m kker kan w nhn-n t n brd mrn-n t a fi brl e, ti ja mj; gbn k ni
yn jm fn ogunlg nyn wny? 10 Js w fn wn p: m wn jk. Krko p
nb. B gbdgbn gnd knrin s jk. 11 Ngb n ni Js m wn brd n, e
dp, s pn wn fn wn t wn jk. Bkan n ni e pl ja n, t wn s jun trn.
12 Lyn gb t wn ti jun y, w fn wn m yn r p: k wn jk j k ohun khun
m e f. 13 Wn k wn j, jk n s kn agbn mjl lti inu brd mrn-n t a fi
brl e. 14 B wn nyn n ti r mi t e ni wn w p: Wl n gan-an n y t y w
sn ay. 15 Js r i p wn f w m un l jba; ngb n ni spam l sr k, un nkan
oo.
JS RN LR KUN
16 Ngb t di rl, wn m yn Js skal l s et bb kun, 17 wn s w k oj omi
l s Kaparnm n ap kej. kkn s ti , Js k s t b wn. 18 kun s r ntor ff
lle f. 19 Wn ti wa k t b ml oj omi mdgbn tb gbn ngb twn r Js t
rn b lr kun. B ti snm k wn ni r b wn. 20 gbn w fn wn p: m e br,
mi ni. 21 B wn ti l gb e sn k ni k n gnl n bt ibi t wn l.
R NN SNGG KAPARNM
22 Lyn gb ti Js ti fi i yan b wn nyn, wn m yn r r i t rn lj omi. N
j kej, agbo wn nyn t w n ap kej kun n r i p k kan oo ni w nb ti p
Js k b wn m yn r wn r, ti p wn m yn r nkan ni wn l. 23 s e ni
wn k kan d lti Tbr lb ibi t wn ti j brd i n. 24 Ngb t agbo wn nyn n r
i p Js k s nb ti wn m yn r bkan n, wn nyn n wn k oj omi lti l si
Kaparnm n ww t wn w Js. 25 Ngb t wn r i n ap kej omi ni wn w fn un p:
Rbb, ngb wo ni w d ib? 26 Js b wn sr p:
N tt, dodo r ni mi s fn yn,
yin w mi k e ntor p
yin r m gbn ntor p yin ti jun y.
27 m e p fn onj dbj,
b k e fn onj t y w fn y npkun,
y t m nyn y fifn yn,
ntor un ni lrun Bb
ti fi m r s lra.
28 Ngb n ni wn w fn un p: K ni y k a e lti e t wu lrun? 29 Js d
wn lhn p:
I t wu lrun ni y:
k gba ni t rn gb.
30 Ngb n ni wn w fn un p: K ni mi t w y fihn w lti gb gb? K ni i t w
y e? 31 wn bb wa j mnn lr ahoro al gg b w Mm t w: fn wn n brd
j lti run w. 32 Js fs r p:
N tt, dodo r ni mi s fn yn,
k e Ms ni fn yn n brd lti run;
Bb mi ni fn yn n brd tt lti run.
33 Ntor brd lrun ni ni t skal lti run w
t s fi y fn ay.
34 Ngb n ni wn w fn un p: Olwa, fn wa n brd y ngb gbogbo. 35 Js d wn
lhn p:
mi ni brd y,
ebi k n pa ni
t b w sd mi m,
ngb k s n gb ni
t b gb m gb.
36 gbn mi ti s fn yn:
yin r mi, yin k s gbgb.
37 Gbogbo ohun ti Bb ti fifn mi
ni y w sd mi,
mi k s n l ni kni
t b w sd mi jn;
38 ntor mi ti skal lti run,
k e lti e f mi,
b k e lti e f ni t rn mi.
39 f ni t rn mi s ni p
k mi m e pdn ohun t ti fn mi,
gbn k mi gb e dde n j kyn.
40 y gan-an ni f Bb mi p
ni kni t b r m
t s gb gb
l n y npkun,
k mi s gb e dde n j kyn.
41 gbn wn J br s kn lr r Js t w p: mi ni brd t skal lti run w.
42 Wn s w p: j k e Js m Jsf n y, t a m y ti bb r? Bwo ni e l w
nsisy p mi skal lti run w? 42 Js tn b wn sr w p:
dk kkn lrn ara yn.
44 K s ni t l w sd m
fi b Bb t rn mi b f ;
mi n y s gb e dde n j kyn.
45 A k sn wn wl p:
lrun ni y k gbogbo wn.
ni kni t b k k Bb
t s gb ni w sd mi.
46 K e p ni kan ti r Bb,
fi ni t ti d lrun w:
ni n ni ti r Bb.
47 N tt, dodo r ni mo s fn yn,
ni t b gbgb ti n y npkun.
48 mi ni brd y.
49 wn bb yn ti j mn
nnu ahoro al wn s ti k;
50 brd y ni y
t skal lti run w,
k a ba l j k a m e k.
51 mi ni brd y
t skal lti run w.
ni t b j brd y y w tt l.
Brd t mi y fifn-ni
ni ara mi fn y ay.
52 Ngb n ni wn J br s jiyn lrn ara wn p: Bwo ni knrin y e l fn wa n
ara r j? 53 Js w fn wn p:
N tt, dodo r ni mi s fn yn,
b yin k b j ran ara m nyn,
k s mu j r,
yin k n y nn yn.
54 ni t b j ran ara mi
t s mu j mi
ti n y npkun,
mi y s gb e dde n j kyn.
55 Ntor onj ni ran ara mi n tt,
j mi s j ohun mmu.
56 ni t b j ran ara mi
t b s mu j mi
ni gb n in mi ti mi nn r.
57 B Bb t rn mi ti n y
ni mi n n y npa Bb,
bkan n ni ni t b j ran ara mi,
un n y y npa mi.
58 y ni brd t skal lti run w;
k r b y t wn baba wa j,
t wn s k sbsb.
ni t b j brd y
y w ly tt l.
59 k-ni n k y nn sngg n Kaparnm.
60 Lyn gb t wn gb , plp wn m yn r ni wn w p: r y le j! Ta ni l
fets i? 61 B ti m nn ara-r p wn m yn kan kn lr r y, Js w fn wn p:
Tb y fa gbgb yn syn?
62 Ngb t yin b r m nyn
t gk pad sbi t ti w tl r
63 m ni fn-ni n y,
ran ara k wl.
m ni wn r t mi b yn s,
y s ni wn.
64 gbn a r ni t k gbgb lrn yn. Lti br ni Js ti m wn ni t k gbgb ti
ni t y d . 65 fikn un p: d t mo fi s fn yn n y p k s ni t l w sd mi, f
b b j bn Bb.
66 Lti gb n ni p nn wn m yn r pad lyn r t wn k s b a rn m.
JEW GBGB PTR
Ngb n ni Js w fn wn Mjl a n p: yin n y l? 68 Smn Ptr d a
lhn p: Olwa, ta ni k a tl? w ni o ni r y npkun. 69 w gbgb n tiwa, wa s m
p w ni ni Mm lrun. 70 Js tn w fn wn p: j k e mi fnrmi ni mo yan yin
Mjl? Sbsb ni kan nn yn. 71 sr npa Jds m skrt: un ni y d
n tt, s j kan nn wn Mjl n.
7
DN G. JS GK L S JRSLM
FN DN NAA, S K-NI
Lyn y Js la Gll l; k l rn n Jd ntor wn J f pa . 2 gbn
ry dun g wn J snm ts. 3 Ngb n ni wn arknrin r w fn un p: Jde kr
nhn-n l s Jd, k wn m yn r l r i t w e: 4 ni t b f k a m un k
farapam. y k w fi ara-r hn n gbangba b w ti e ir i wny. 5 wn arknrin r
pp k gb gb. 6 Ngb n ni Js w fn wn p kk mo k t d, gbn n tiyn,
gbogbo gb ni sl fn yn. 7 Ay k l krra yn; gbn krra mi n tmi, ntor mo jr
p i r bur. 8 yn l ma l sbi ry dn n, gbn mi k n l sbi dn y ntor
kk mi k t p. 9 B ti s b ni dr n Gll. 10 gbn ngb t wn arknrin r ti l
sbi ry dn n, ngb n ni un fnrar l bkan n, gbn n kk, lij k a r un.
11 Ngb n ni wn J w a nbi dn n t wn s w p: un d? 12 Wn sr r lb
lrn wn nyn: wn kan w p: nyn rere ni; wn mrn w p: b k, tan
nyn j ni. 13 gbn k s ni t sr r n gbangba fn br wn J.
14 Ngb t wn b ry dn n d daj ni Js gk l s tmpl t s br s k-ni. 15 B
y ti ya wn J lnu ni wn w p: Bwo ni e mw l l s l-k? 16 Js d wn lhn
p:
k mi k e tmi,
ti ni t rn mi ni.
17 B ni kni b f e f lrun
y hn npa k y
by lti d lrun ni ti w
tb mi fnrami ni mo d a s.
18 ni t b sr npa ara-r
w go ara-r,
gbn ni t b w go ni t rn an,
ir ni b j oltt,
k s tn nn r.
19 j Ms k fn yn n fin?
K s ni kan nn yn t pa fin y m!
K n e t yn f pa m?
20 Agbo wn nyn n dhn p: l . Ta l f pa ? 21 Js tn w p: Fn i
kan oo t mo e ni gbogbo yn fi kn fn yanu. 22 Ms fn yn n fin kl k e w Ms
ni ti w, b k e lti w wn bb l, yn s e n j simi. 23 B ni ti db fn
nyn n j simi lti pa fin Ms m, s w t yn bn s mi ntor p mo wo gbogbo ara
nyn kan sn n j simi! 24 m e dj m lr ohun t farahn nkan, dj dodo.
R LR IBI T JS TI W
25 gbn wn ar Jrslm kan w p: j k e ni t wn f pa n y? 26 w b ti
sr n gbangba t wn k s l nkankan. Tb wn al ti gb p un ni Krst n n
tt? 27 gbn wa m ibi t ti w. N ti Krst, ngb t y d, k s ni t y m ibi t ti
w. 28 Ngb n ni Jes k-ni nn tmpl b ti kgbe sk p:
B ni, yn m m,
t s m ibi t mo ti w.
gbn k e mi ni mo rn ara-mi,
ntor oltt ni ni t rn mi.
yin k m ni tiyn.
29 mi ni mo m ,
ntor lti d r ni mo ti w,
un ni s rn mi
30 Wn b m u ngb n, gbn k s ni t gb w l e ntor wkt r k t d.
JS KDE LL R LP
31 plp nn agbo wn nyn n ni w gb gb. Wn w p: Ngb t Krst n b d,
j y e m ju y t knrin y e? 32 wn Faris gb b wn ti sr kl-kl b
npa r lrn agbo wn nyn. wn olr lf ti wn Faris rn wn lp lti m u.
33 Ngb n ni Js w p:
mi k n w pl yn ju wn gb d m;
lyn n ni mi y pad l
sd ni t rn mi.
34 yin y w mi gbn k n r mi;
nbi t m w, yin k l w sb.
35 Ngb n ni wn J w lrn ara wn p: Nbo ni l l t a k l r i? Tb f l b
wn t wn ti fnk lrn wn Grk ni? 36 K ni tum r r y t fi w p:
yin y w mi, yin k s n r mi;
nbi t mo w, yin k l w sb.
LR OMI Y
37 N j yhn rya dun n, j t lrinrin j, Js dr lti kde pl ohn k w p:
ni kni t ngb b gb,
k ma b ld mi,
k s w mu,
38 ni t b gb m gb,
gg b w mim ti w,
lti in r ni omi y y ti n jde.
39 sr npa m t wn t b gb gb y gb, ntor m ko t d b Js k t gba
go.
R KEJ LR IBI T KRSTI Y TI W
40 plp lrn wn nyn n t wn gb ni wn w p: un ni wl n n tt.
41 wn mrn w p: Krst n ni. gbn wn lmrn dhn p: j Gll ni Krst n
y ti w? 42 j w mm k w p lti ran Dfd ti lti l Btlhm ni Krst n y ti w?
43 Ngb n ni agbo wn nyn n pn s mj lr r. 44 wn kan f m u, gbn k s ni
t j fi w kn n.
45 wn lp pad l b wn olr lf ti wn Faris. wn y w fn wn p: K n e
t yin k m u w? 46 wn lp n dhn p: wa k t r nyn t sr b knrin yn
r! 47 wn Faris d wn lhn p: yin n ti gba tnj! 48 j r jy kan t gb gb
tb ni kan nn wn Faris? 49 gbn wn nyn lsn wny t wn k m fin ni wn ti
di ni gn! 50 Nikodm, kan nn wn, y t ti w r Js syn, w fn wn p: 51 j fin
wa l d nyn lbi l gb ti nu ni n k a s m ohun t e? 52 Wn d a lhn p:
Tb ara Gll ni w n? L kw. w y s ri p wl k ti Gll w.
53 Ngb n ni olk lk wn pad s il r.
8
OBNRIN ALGBR
Js n tir l sr k lf. 2 gbn n wr j kej ni tn farahn nn tmpl, t gbogbo
wn nyn l b a. Ngb n ni jk t s br s k wn. 3 Ngb n ni wn Akw ti
won Faris fa obnrin kan w b a, ni t a m nn w gbr, b wn s ti m u dr lrn,
4 ni wn w fn Js p: g, w t obnrin y b ti e gbr lw. 5 Ms ti e ln fn
wa nn fin lti s obnrin b lkta pa. K ni w w n tr? 6 Wn s yn lti fi d m u, k
wn ba l fi sn kn n. gbn Js br lr il lti fi ka r kw sr il. 7 B wn ti tnu m
n dde lti w fn wn p: K ni t k b n nn yn kk s kta l .
8 tn br lti tn m kw sr il. 9 r y m wn tk n kkan br lti wn gb tt
fi ku Js nkan pl obnrin n t s dr nb sbsb. 10 Ngb n ni dde lti w fn un
p: Obnrin, wn d? K s ni t d lbi? 11 dhn p: K s ni kni, Olwa. Js w
fn un p: mi n k n d lbi. Ma l, k w m e d m lti sisiy l.
JS NI ML AY
12 Js tn b wn sr by p:
mi ni ml ay;
ni t b tl mi
k n rn nn knkn,
gbn y n ml y.
R NPA R JS LR ARA-R
13 wn Faris w fn un p: w jr s ara-r, r r k gb. 14 Js fs p:
B ni, mi jr s ara-mi,
sbsb r mi gb,
ntor mo m ibi t mo ti w
ti ibi t mi l.
ugbn yin n tiyn k m ibi t mo ti w
ti ibi t mi l.
15 yin dj n tiyn gg b ran ara;
mi n tmi k d ni kni lj.
16 gbn b mo b n lti dj,
dodo ni dj mi,
ntor mi k w nkan,
mi ti ni t rn mi ni a j w.
17 b k sn fin yn p
r nyn mj gb:
18 b mo ti jr s ara-mi ni Bb t rn mi
jr s mi bkan n.
19 Ngb n ni wn w fn un p: Nbo ni Bb r w? Js dhn p:
yin k m m tb Bb mi.
B yin b m m,
yin b m Bb mi bkan n.
20 r wny ni Js s nbi ra, ngb t k-ni nn tmpl. K s ni t m u ntor
wkt r k t d.
KL FN WN J ALGBGB
21 Js tn w fn wn p:
mi l, yin y s w mi,
yin y s k sn yn.
yin k l w sbi t mi l.
22 wn J w lrn ara wn p: Tb f pa ara-r ni t fi w p: yin k l w sbi t mi
l? 23 Js b r l p:
sl ni yin ti w,
k ni mi ti w n tmi.
Ti ay y ni yin e,
gbn mi k e ti ay y.
24 mi ti w fn yn p
yin y k sn yn.
Lt ni, b yin k b gbgb p
mi j ohun t mo w,
yin y k sn yn.
25 Ngb n ni wn w fn un p: Ta ni w? Js d wn lhn p:
wj ohun t mi ti b yn s.
26 mi n plp ohun lti s npa yn,
plp ohun lti d lbi.
gbn oltt ni ni t rn mi,
ohun t mo s ti k lti d r ni mo ti s nn ay.
27 K y wn p Baba ni sr l lr. Ngb n ni Js w fn wn p:
28 Ngb t yin b gb m nyn sk
ngb n ni yin y m
p mi ni ni t mo w,
ti p k s ohun t mi e ly ara-mi,
ohun t Bb ti k mi
ni mi s fn ary.
29 ni t s rn mi w pl mi,
k fi m sl nkan ntor p
ngba gbogbo ni mi e ohun t w .
30 B ti s ohun wny ni plp gb gb.

JS TI BRHM
31 Ngb n ni Js w fn wn J t wn gb gb p:
B yin b dr nn r mi,
yin y di m yn mi n tt,
32 ngb n ni yin y m tt,
tt n y s fn yn n mnira.
33 Wn d a lhn p: ran brhm ni w, wa k s e r fn ni kni r. Bwo ni w e
l w p: yin y gba mnira? 34 Js d wn lhn p:
N tt, dodo r ni mi s fn yn,
r ni gbogbo nyn t b d.
35 r k n ip nn ile,
gbn ip m dj nb tt l.
36 B m b gb yn l
ngb n ni yin y w nn mnira n tt.
37 B ni, mi m p ran brhm ni yn,
sbsb ni yin f pa mi,
ntor p r mi k r ibi gb nn yn.
38 mi s ohun t mo r ld Bb mi;
yin n e ohun t gb ld bb yn.
39 Wn d a lhn p: brhm ni bb wa. Js w fn wn p:
B b e m brhm
yin b ma e i brhm.
40 gbn yin f pa m,
mi t mo s tt r fn yn,
y t mo gb lti d lrun.
brhm k hu ir w b.
41 I bb yn ni yin e.
Wn w fn un p: wa k e m l; wa k n ju Bb kan, un ni lrun. Js w fn
wn p:
42 B b e p lrun ni Bb yn,
yin b f mi,
ntor d lrun ni mo ti jde
t mo s ti w shn-n;
mi k ni mo rn ara-mi,
un ni rn mi.
43 K n e t d mi k y yn?
Ntor p yin k gb r mi.
44 ni bb yn,
f bb yn ni yn s f e.
pnyn ni i r lti br,
k s i nd tt
ntor p k s dodo nn r:
un ni o fi pur.
In ara-r ni k ti jde,
ntor pr ni i, baba k.
45 ugbn mo m p
ntor p mi s tt r
ni yin k fi gb m gb.
46 Ta ni nn yn t l r bi lw mi?
B b s j p tt ni mi s
k n e t yin k gb m gb?
47 e ni nyn lrun gb r lrun;
b yin k b gb
yn j p k e ti lrun.
48 wn J d a lhn p: j w k r i p bs i ngb t a w p ar Samar ni ti p
l ? Js dhn p:
49 mi k n m ,
gbn Bb mi ni m bw fn,
t yin n s w n lti t mi.
50 mi k w go fn ara mi;
i ti lmrn nyn,
ni t y s dj.
51 N tt, dodo r ni mi s fn yn:
ni kni t b pa r mi m
k n fi oj kan ik.
52 wn J w fn un p: ti d wa lj nsisy p s l . brhm ti k ti wn wl
bkan n, w ni o w w p: B ni kan b pa r mi m k n t ik w. 53 w tbi ju
brhm baba wa ni, ni t ti k? Ta ni w fi ara-r p? 54 Js fs p:
B mi b fi go fn ara-mi,
go mi k jm nkankan;
Bb mi ni fi go fn mi,
ni t yin w p: lrun wa ni.
55 Sbsb yin k s m .
mi m .
B mo b s w p: mi k m ,
mi y di pr b tiyn.
gbn mi m ,
mi s pa r r m.
56 brhm, baba yn, y lti r j mi,
r i, in r s dn.
57 Ngb n ni wn J w p: w k t p dta dun, w s ti r brhm! 58 Js
d wn lhn p:
N tt, dodo r ni mi s fn yn,
k brhm t wy ni m W.
59 Ngba n ni wn m kta lti s l . gbn Jes farapam, s yl l kr nn
tmpl n.
9
WSN NI T A B N AFJ
B ti kj ni r knrin kan t j afj lti j b r. 2 wn m yn r br lw r p:
Rbb, j ni y tb wn b r ni t a fi b i n afj? 3 Js dhn p: K e un tb
wn b r ni , gbn k a ba l fi i lrun hn nn r ni.
4 y k mi e i ni t rn mi
ngb t j w:
ru b t a k l fi i.
5 N wn gb t mo b w nn ay,
mi ni ml ay.
6 B ti s y tn ni Js tut sl, s fi it nu r e am t fi pa oj afj n 7 b ti w
p: L w n od Slo (yn ni rn). Afj n l, w, s pad w pl oj t rran
kedere. 8 wn aldgb ti wn nyn t wn ti sb r i t agbe tlr w ngb n p:
j K e ni t jk agbe yn n y? 9 wn kan w p: un ni. wn mrn w p:
B k, gbn j ni. un fnrar w p: mi ni. 10 Wn w fn un ngb n p: Bwo ni
a e l lj ngb n? 11 dhn p: ni i n t a p n Js ni e am t fi pa m lj t
s w fn mi p: L w n od Sl. Ngb n ni mo l, ti mo w, t mo s rran. 12 Wn w
fn un p: un d? dhn p: mi k m.
13 Wn m ni t fj tlr n l b wn Faris; 14 ntor j simi ni Js e am n t
s fi l lj. 15 Ngb n ni wn Faris tn b lr b ti rran pad. w fn wn p: fi
am pa m lj, mo w, mo s rran b. 16 Ap kan nn wn Faris w p: knrin y k e
nyn lrun ntor k pa j simi m. Ap kej w p: Bwo ni l ti l e ir i yanu
wny? Wn pn s mj. 17 Ngb n ni wn tn bi afj n p: w t j p w ni a l lj, k
ni w w npa r? knrin n dhn p: Wl ni.
18 B ti j p wn J k f gbgb p afj ni knrin n tl t s r l oj r pad, wn
n lti pe wn b r. 19 Wn br lw wn p: m yn n y n tt, t n b n afj?
Bwo ni e rran nsisy? 20 wn b r dhn p: wa m p m wa ni, ti p afj ni a
b i. 21 gbn b ti rran nsisy ti ni t l lj ni wa k m. lj lr, un
y ly fnrar. 22 Ntor wn b r br wn J ni wn e sr b; ntor p wn
J ti pinnu lti l ni kni t b gba Js gb p un ni Krst n kr nn il-sn.
23 Ntor n ni wn b r fi w p: lj lr, br lw r.
24 Ngb n ni wn J tn p lkej t wn s w fn un p: Fi go fn lrun. N tiwa,
wa m p l ni knrin y. 25 dhn p: B b j l mi k m. Ohun kan ni m
m: mo ti j afj tl, nsisy mi rran. 26 Wn w fn un ngb n p: K ni e fn ? Bwo
ni e l lj? 27 d wn lhn p: mi ti s fn yn syn, yin k s gb. K ni e t yin f
fets i lkan s i. Tb yin n f di m yn r? 28 Wn da p b , wn s w p: w ni
m yn knrin y; m yn Ms ni wa n tiwa. 29 wa m dj p Ms ni lrun b
sr; gbn ni ti ni y, wa k m ibi t ti w. 30 k nrin n d wn lhn p:
y j ohun yanu p k m ibi t ti w b til j p l m lj. 31 wa m
dj p lrun k gb ti l, fi ni t j olfknsn nyn t e f r,
ni b ni gb tir. 32 A k t gb r p ni kan la oj ni t a b n afj.
33 B knrin y k b e nyn lrun, k n l e . 34 Wn d a lhn p:
w t a b nn ni w k wa n k? Wn s l e jde.
35 Js gb p wn ti l e l. B ti pd r ni w fn un p: j w gba m nyn gb?
36 dhn p: Ta ni, Olwa, k mi ba l gb gb. 37 Js w fn un p: un n ni w r
t b sr y: 38 Ngb n ni w p: m gbgb, Olwa. s dbl fn un.
39 Ngb n ni Js w p:
Ntor dj kan ni mi e w s ay y,
k wn t k rran l rran,
ti k wn t rran di afj.
40 wn Faris t wn w ld r gb, wn s w fn un p: wa k s fj? 41 Js d wn
lhn p:
b e p j afj
a k b ka s yn lrn;
gbn yn w p: wa rran.
yn w lrn yn.
10
OL GNTN RERE
N tt, dodo r ni mi s fn n, ni t k b gba nu gb agbo gntn, gbn t
gba ib-mrn wl, ol ti l ni ni t e b. 2 ni t gba nu n wl ni ol gntn.
3 Adn y lkn fn un, wn gntn s gb ohn r. Y pe wn gntn tir n
kkan, y s m wn jde. 4 Ngb t b k wn gntn r jd, y wj wn l, wn
gntn n y s tl e ntor p wn m ohn r. 5 Wn k tl jj, e ni wn s fn un
ntor p wn k m ohn jj. 6 Js pa we y fn wn, gbn ye ohun t s fn wn k
y wn.
7 Ngb n ni Js tn fi nu m r w p:
N tt, dodo r ni mi s fn yn,
mi ni n agbo gntn.
8 wn t yl w wj mi
j ol ti l;
gbn wn gntn k fets wn.
9 mi ni nu n.
ni t b gb m wl y r y;
un y wl, y s jde, y s r j.
10 I ol ni lti w jal,
lti pa wn k ti lti pa wn run.
N tmi, m w
lti fn wn gntn n y,
k wn s l n i n kn rr.
11 mi ni Ol gntn Rere.
e ni ol gntn jw m r
fn wn gntn r.
12 Algbe t k e ol gntn,
wn gntn k s j tir,
a r kok t b
a fi wn gntn sl,
a s l, t kok gb wn ,
t t wn k.
13 Ntor p j algbe ni,
t k s bkt fn wn gntn.
14 mi ni Ol gntn Rere;
mi m wn gntn mi,
wn gntn mi s m m,
15 gg b Bb ti m m
t m s m Bb.
mi s jw m mi fn wn gntn mi.
16 Mo n wn gntn mrn
t wn k s n agbo gb y;
y k mi amn wn
bkan n; wn y gb ohn mi,
a s n agbo kan,
ti ol gntn kan.
17 d t Bb fi f mi n y
p mo jw m mi
lti tn gb pad.
18 A k l gb lw mi,
mi fnrmi ni mo jw r.
mi lgbra lti fi ll,
mo s lgbra lti gb pad;
t mo gb lti d Bb mi n y.
19 r wny pn wn J s mj, 20 plp nn wn w p: ni l , e wr.
K ni a fets i fn? 21 Ap kej w p: K e lm n y. j l laj afj?
JDN YSMM
JS FI ARA-R HN N M LRUN
22 s e t a e dn ys-mm ni Jrslm, j gb tt. 23 Js rn
kkiri n tmpl, lb loro Slmn. 24 wn J y i k, wn s w fn un p:
Tt dgb wo ni w y ma m wa fojsn? B b e w ni Krst n, s fn
wa n pt. 25 Js d wn lhn p:
mi ti s fn yn,
gbn yin k gbgb.
wn i t mi e
n ork Bb mi ti jr s mi.
26 gbn yn k gbgb ntor p
yn k e agbo gntn mi.
27 wn gntn mi gb ohn mi;
mi m wn, wn s tl mi.
28 mi fn wn n y npkun;
wn k s n gb tt le,
k s s ni t l gb wn lw mi.
29 Bb t rn mi tbi ju ohun gbogbo l,
k s s ni t l gba ohun kankan lw Bb.
30 Bb ti mi j kan n.
31 wn J m kta lti s l . 32 Ngb n ni Js w fn wn p: mi ti fi plp i
rere hn yn lti d Baba; wo nn wn ni yin fi s m lkta? 33 wn J fn un ls p:
wa k s lkta fn i rere b k e fn r-d t w s ngb t w j nyn lsn t w
s s ara-r di lrun. 34 Js fs r p:
j a k k sn w fin yn p:
m ti s p lrun ni yn?
35 B fin ti pe wn t a s r lrun fn ni lrun -
a k s l fwr w Mm syn, -
36 ml ml j b l
ni ti ni t Bb ti ysmm
t s rn w s ay,
t yin s p: w sr d,
ntor t mo w p:
mi ni m lrun.
37 B mi k b e wn i Bb mi,
k m e gb m gb.
38 gbn b mi b e wn,
b yin k b til gb m gb,
gba i wny gb,
k s m dj p Bb b nn mi,
mi s w nn Bb.
39 Wn f m u, gbn b lw wn.
JS YRA L S YN JRDN
40 tn pad l s yn Jrdn nbi t Jhn ti e wr, s dr nb. 41 plp wn
nyn ni wn w b a. Wn w p: Jhn k e m kankan, gbn gbogbo ohun t s npa
knrin y ni j tt. 42 plp s gb gb nb.

11
JDE LSR
knrin kan t a p n Lsr sn n Btn, let t Mr arbnrin Mrt gb. 2 Mr
kan n ni da rr s s Olwa t si fi irun or r nu wn s n; Lsr t sn j
arknrin r. 3 wn arbnrin mj n rn s Js p: Olwa, ni t w frn isn. 4 B
Js ti gb ryn y ni w p: K e sn ik n y; w fn go lrun; a s fi i yin m
lrun lgo.
5 Js frn Mrt, arbnrin r ti Lsr.
6 Ngb t gb p ni tib san, dr n j mj s i nibi t w. 7 Lyn n ni t w fn
wn m yn r p: j k a l s Jd. 8 wn m yn r w fn un p: Rbb, lp y ni
awn J f s lkuta pa, w s tn f pad shn-n k? 9 Js d wn lhn p:
j k e wkt mjl n b nn j?
Ngb t a b rn lb j, a k ks,
ntor a r ml ay y l;
10 gbn ngb t a b rn ni ru
ni a ks ntor p k s ml.
11 B ti s yn fn wn tn ni tn w p: r wa Lsr sn, mi l j i.
12 wn m yn w p: Olwa, b b sn y j. 13 Js f s p ti k, gbn
wn k m p orun ik ni sr l lr, wn r p orun lsn ni. 14 Ngb n ni Js s fn
wn n kedere p: Lsr ti k. 15 mi s y ntor yn p mi k s nb, k ba l gbgb.
gbn j k a l sd r. 16 Ngb n ni Tms t a p n Ddm w fn wn m yn
yk p: j k wa n l b a k!
17 Ngb t Js d hn-n, a ti snk Lsr fn j mrn syn. 18 Btn k ju ml mj s
Jrslm. 19 plp wn J ni wn w s il Mrt ti Mr lti t wn nn npa
arknrin wn. 20 Ngb t Mrt gb p Js ti d, l pd r b Mr ti jk nn il.
21 Mrt w fn Js p: b e p w w nhn-n, arknrin mi k b ti k. 22 gbn nsisy
sbsb, mi m p ohun khun t w b br lw lrun, ni lrun y fifn . 23 Js w
fn un p: Arknrin r y jde. 24 Mrt dhn p: mi m p y jde ngb jde ni j
kyn. 25 Js w fn un p:
mi ni jde ti y.
ni t b gb m gb
b til k y y;
26 ni t b s w ly
t gb m gb k n k tt l.
j w gba y gb?
27 w p: B ni, Olwa, mi gbgb p w ni Krst n, m lrun, ni t b w s ay
y.
28 Lr r y ni l pe Mr, arbnrin r. w fn un n r kl p: g ti d, br
r. 29 B Mr ti gb ryn y ni sr dde l pd r. 30 Js k t w gboro lt n; w
nbi t Mrt ti w pd r. 31 Ngb t wn J t wn w pl Mr nn il t wn t nn r
i t sr dde jde, wn tl e, b wn ti r p e ni l sbi iboj lti l sunkn.
32 Ngb t Mr d ibi t Js w, kt t r i ni ti knl n s r t s w fn un p:
Olwa, b e p w w nhn-n, arknrin mi k b ti k. 33 B ti r i t sunkn t wn J
n b a sunkn, wn t wn b a w, in r bj pl kdn. Pl dr ni br p:
34 Nbo ni gb e s? Wn w fn un p: Olwa, w w . 35 Js sunkn. 36 Ngb n ni
wn J w p: W b ti f t. 37 gbn wn kan nn wn w p: j ni y t la oj
afj k l d ik knrin n dro? 38 B ti kdn lkan s i ni Js l sbi iboj n. h kan
ni t a gb kta l or r. 39 Js w p: gb kta n kr: Mrt w fn un p: Olwa, ti
rn: j krin n y. 40 Js tn w p: j mi k s fn p b w b gbgb, p w y r
go lrun. 41 Ngb n ni a gb kta n kr. Ngb n ni Js gbj sk t s w p:
Bb, mo dp lw r t o gb mi.
42 mi m p w gb mi ngb gbogbo,
gbn ntor gbogbo wn nyn
t wn y mi k y ni mi e sr,
k wn ba l gbgb p w ni o rn mi.
43 B ti s y tn ni kgbe pl agbra p: Lsr, jde w sbi! 44 k n jde pl
w ti s r t a fi j gb ti oj r t a fi a b. Js w fn wn p: t u sl, k s j k
ma l.
B plp wn J t wn w sd Mr ti r ohun t e, wn gb gb.
WN OLY J PINNU LTI PA JS
45 B plp wn J t wn w sd Mr ti r ohun t e, wn gb gb. 46 gbn wn
kan nn wn l w wn Faris lti s fn wn ohun t Js e. 47 Ngb n ni wn olr
lf ti wn Faris pe pd gbm lti jrr p: K ni wa y e? - ni wn w. knrin y
e plp i yanu, 48 b a b fi sl lti ma e e l, gbogbo nyn ni y gb gb, wn
ar Rm y w lti pa ibi mm wa run pl orl-d wa. 49 kan nn wn t a p n Kf,
ni t j olr lf n dun n w fn wn p: K y yn rr. 50 j yin k r i p sn
fn ni kan lti k fn wn nyn k orl-d m e parun ptpt. 51 K e fun ara-r ni fi
s b b k e b olr lf ni fi s f b wl p Js gbd k fn orl-d n, -
52 n k e fn orl-d n nkan, gbn lti k gbogbo wn m lrun t wn ti tk j p
kan. 53 Lti j y l ni wn ti pinnu lti pa . 54 Js n k farahn m n gbangba lrn
wn J. yra l s gbgb nn ahoro al, n l kan t a p n frm, nb ni gb
w pl wn m-hn r.
DN RKJ KYN
DN RKJ SNM TS
55 dn rkj wn J snm ts, plp wn ar gberko ni wn w s Jrslm fn
wnm. 56 Wn w Js, wn s w lrn ara wn b wn ti dr kkiri nn tmpl p:
Bwo ni w ti r s? j un y w sbi jdn tb b k? 57 wn olr lf ti wn
Faris ti p p: ni kni t b m ibi t w, gbd fi hn k a ba l m u.
12
KUNRA N BETN
Ngb t jdn rkj ku j mf ni Js l s Btn nbi t Lsr t a j dde kr nn k
gb w. 2 A e s fn un nb. Mrt p unj. Lsr s j kan nn wn t a p sbi s
n. 3 Mr gb wn rr olrn ddn onyebye kan w, s fi pa s Js t s fi irun
or r n ; gbogbo il n s kn fn rn ddn n. 4 Jds skrt, kan nn wn m
yn r, y t y d , n w ngb n p: 5 K ni e ti a k fi ta rr olrn ddn y fn
dnrn ow id lti fi tr fn tlk? 6 K e p bkt fn tlk ni e s b, gbn
ntor p ol ni, ti b ti j p un ni b wn pa ow m, j nn r. 7 Ngb n ni Js w
p: Fi sl, j k pa rr olrn ddn n m fn j snk mi. 8 wn tlk y w pl
yn ngb gbogbo; gbn yn k n r mi ngb gbogbo.
9 gbn agbo wn J gb p w nb, wn w, k e ntor Js nkan, b k e lti r
Lsr bkan n, ni t j dde kr nn k. 10 wn olr lf pinnu lti pa Lsr bkan
n. 11 Ntor plp wn J ni wn l gba Js gb ntor r.
WDE OLGO TI JS L S JRSLM
12 N j kej agbo wn nyn t wn w fn jdn gb p Js w s Jrslm. 13 Wn
m wn ka mrw dn lati l pd r b wn ti kgbe w p:
Hsnn!
bkn ni fn ni t b w n ork Olwa,
ba srl!
14 B Js ti r ktkt kan, gn n, gg b r w mm y:
15 M e br, omidan Sn;
wo ba r t b w lr m ktkt
16 y k kk y wn m yn r; gbn ngb t Js gba go, wn rnt p a ti k ktl
r npa r ti p b g ni a e fn un. 17 Gbogbo wn t wn w nbi t a ti j k Lsr dde
jr s i. 18 d r n n y t agbo wn nyn fi jde w pd r; ntor wn ti gb p e i
yanu y. 19 Ngb n ni wn Faris w lrn ara wn p: j k r i p k le nkankan npa r: w b
gbogbo ay ti tt e!
JS FIL P UN Y GBA GO NPA IK
20 wn eld Grk kan t wn gk l b lrun ngb jdn wn J ni Jrslm.
21 Wn l b Flp, ni t ti Btsd ni Gll w, wn s b w p: g, wa f r Js.
22 Flp l s fn Js. 23 Js d wn lhn p:
Wkt n ti d t a fi go fn m nyn.
24 N tt, dodo r ni mi s fn yn,
b hro k kan k b b sl k k,
k n ju hro kan oo;
b b k y so so pp.
25 ni t b f ay r
ni y pdn r;
ni t b s krra r n ay y
y p m fn y npkun.
26 B ni kan b sn mi k tl mi,
nbi t mi s w ni rn mi y w pl.
B ni kan b sn m,
Bb mi y d a ll.
27 Nsisy ni m mi dm.
K ni mi b w?
Bb, k mi y kr nn wkt y.
b d ti mo fi d wkt n n y.
28 Bb, fi go fn ork r.
Ohn kan s ti run w w p: mi ti fi go fn un, mi y tn fn un lgo. 29 Agbo wn
nyn t dr nb t s gb, w p: r sn. wn mrn w p: ngl kan ni b a
sr: 30 Js tn w p: K e fn mi ni a e gb ohn y, b k e fn yn.
31 Nsisy ni dj d fn ay y;
nsisy ni a taari ald ay y sl;
32 n tmi, b a b ti gb mi sk kr n il
ni mi y fa gbogbo ary mra.
33 s ely lti fi ir ik t un y k hn. 34 Agbo wn nyn fs fn un p: w fin
k wa p Krst n y w tt l. Bwo ni w e l w p, A gbd gb m nyn sk? Ta
ni m nyn? 35 Ngb n ni Js w fn wn p:
ml k n w pl yn ju wn gb d.
K rn n wn gb t n ml,
k knkn m ba d b yn:
ni t rn nn knkn k m ibi t l.
36 N wn gb t n ml, gba ml gb,
yin y s di m ml.
B Js ti s y tn ni l t s farapam fn wn.
GBGB WN J
37 B til j p e plp i yanu nwj wn, wn k gb gb sbsb. 38 y m k
r wl sy p:
Olwa, ta ni gba r wa gb?
Ta ni a fi agbra Olwa hn?
39 Bkan n ni wn k e l gbgb ntor sy tn w p:
40 ti f wn lj,
s ti m kn wn le;
k oj wn m e rran,
k kn wn m e mye
k mi m ba w wn sn
41 sy s y ngb t r ran go r, npa r ni s ti sr.
42 Sbsb, plp lrn wn jy pap ni wn gb gb; gbn wn k jw r
ntor br wn Faris t wn l l w kr nn sngg. 43 Wn e b yan go nyn dp
go t ti d lrun w.
44 Js kde p:
ni t b gb m gb,
k e mi ni gbgb b k e ni t rn mi.
45 ni t b r mi wo ni t rn mi.
46 mi ni ml t w s ay,
k ni kni t b gb m gb
m e gb nn knkn.
47 B ni kni b gb r mi t k s pa wn m,
k e mi ni y d a lbi,
ntor p mi k w lti d ay lbi,
gbn lti gba ay l.
48 ni t b k m
t k s gba r mi ti n oldj r,
eyi ni: r t mi j k gb,
y ni y d a lbi n j kyn;
49 ntor p mi k d r s fnrami,
gbn Bb t rn mi
ni e ln r fn mi
lr ohun t y k mi s k a s gb;
50 mi s m p y npkun ni r.
wn r t mi s
w gg b Bb ti s fn mi,
un n ni mi s w.
13
ONJ AL KHN
JS W S WN M YN R
K a t e dn rkj, ngb t Js m p wkt un ti d lti kr n ay y l
sd Bb, b ti f wn t wn j tir t wn w n ay y, f wn tt d pin. 2 Nd
onj al, ngb t t k sn kn Jds skrt, m Smn, lti da Js, 3 b Js ti
m p Bb ti fi ohun gbogbo l un lw, ti p d lrun ni un ti w, p un s pad l
sd lrun, 4 dde nd onj al, b w r sl, s fi j gba in. 5 Ngb n ni bu omi
sn wo, s br s w s wn m yn r, s fi j n n . 6 d d Smn Ptr,
Ptr s w fn un p: Olwa, w f w s mi ni? 7 Js d a lhn p: w k m ohun t
mi e nsisy, gbn y y lp. 8 Ptr w fn un p: Iw k ni o ma w s mi.
Js d a lhn p: B mi k b w , w k n n pn ld mi. 9 Smn Ptr w fn un p:
Olwa, k e s mi nkan, gbn w ti or mi ni k o w. 10 Js w fn un p: ni t b
ti ibalw jde k n l lti w m, fi s r nkan, ntor gbogbo ara r ti m; yin s ti m,
gbn k e gbogbo yn. 11 Ntor m ni t y d . y ni d r t fi s p: K e
gbogbo yn ni m.
12 Ngb t w s wn tn t s w w r, t s pad sd onj, w fn wn p: 13 j
yin m ohun t mi e fn yn? yin p m n Olk ti Olwa. Lt ni r yn, ntor b ni
mi j. 14 Ntor n b mi t e Olwa ti Olk b w s yn, y k yin n l w s
nikej yn. 15 Ntor mi ti fn yn n pr kan, p k yin e bkan n gg b mo ti e fn
yn.
16 N tt, dodo r ni mi s fn yn,
r k ju g r l,
bkan n ni rn k ju ni t rn an.
17 B b m ohun wny,
bkn ni fn yn b b e wn.
18 r mi k b gbogbo yn w; mi m wn t mo yn,
gbn r w Mm gbd t w p:
ni t j nj mi ti le s m mi.
19 mi s fn yn lti sisy l
k wn ohun n t l,
p ngb t wn b l,
k yn l gbgb p m W.
20 N tt, dodo r ni mi s fn yn,
ni t b gba rn mi ti gb m,
ni t b s gb m ti gba ni t rn mi.
FIL DL JDS
21 Lr r y ni m Js dm t s w p:
N tt, gb r ni mi b yn s, kan nn yn y d mi.
22 wn m yn r br s wo oj ara wn lti m ni t w. 23 kan nn wn m
yn t Js frn ni jk lb Js nd onj. 24 Smn Ptr e m s i p: Br ni t
w. 25 yn n forl y Js lti w fn un p: Olwa, ta ni? 26 Js dhn p: ni ti mo
ma fn n kl t mo k bn wo ni. B s ti r kl n nn b ni fi fn Jds, m
Smn skrt. 27 Lskan n, b Jds ti gba kl n ni wn r. Ngb n ni Js
w p: L e ohun t w l e kk. 28 K s ni kan nn wn t w nd onj n t m
d r t fi s b. 29 B ti j p Jds ni tj ow wn, wn kan r p ohun t Js s fn
un ni p: L ra ohun t a n lti l fn dn, tb p fn un n lti l e tr n fn
wn aln. 30 Lskan t Jds ti gba kl n ni jde l. Al ti l.
31 Ngb t ti l ni Js w p:
Nsisy ni m nyn gba go,
lrun s ti gba go nn r.
32 B lrun ti gba go nn r,
lrun y tn fn un n go nn ara-r,
un y s fn un n go lp.
WN R DGBRE
33 yin m mi kker,
mi k n dr p ld yn m.
yin y w mi....
gg b mo ti s fn wn J ni mi s fn yn
bkan n nsisy:
yin k l w sbi t mi l.
34 mi fn yn n titun kan:
k n f lrn ara yn.
n gg b mi ti f yn,
k yin n n f lrn ara yn.
35 y ni gbogbo nyn y fi m yn n m yn mi:
ntor f y t yn n lrn ara yn.
36 Smn Ptr w fn un p: Olwa, nbo ni w l? Js d a lhn p: Ibi t mi l ni
w k l tl mi nsisy, w y tl mi b b e d s i. 37 Ptr w fn un p: K n e t
mi k l tl nsisy? mi y jw m mi fn . 38 Js dhn p: w y jw m r fn
mi? N tt, dodo r ni mi s fn , kk k n k k w t s mi lmta.
14
m e j k kn yn dm.
gba lrun gb,
k s gb m gb bkan n.
2 plp y ni w n il Bb mi,
b k r b mi b ti s fn yn;
gbn mi l ps ibi kan fn yn.
3 Ngb t mi b s l lti ps ibi kan fn yn,
mi y tn pad w m yn pl mi,
k yin ba l w nbi t mi w bkan n.
4 yin s m n t mi gb l.
5 Tms w fn un p: Olwa, wa k m ibi t w l. Bwo ni a ti l m n n? 6 Js
w fn un p:
mi ni n, tt ti y.
K s ni t l l sd Bb le npas mi.
7 B yin b m m,
yin ba ti m Bb mi bkan n.
Lti sisy l yin m , s ti r i.
8 Flp w fn un p: Olwa, fi Bb n hn w, yn y s t wa lrn. 9 Js w fn un p:
mi ti w ld yn fn gb pp,
w k s m m sbsb, Flp?
ni t b ti r mi ti r Bb.
Bwo ni w ti l w p: Fi Bb hn wa?
10 j w k gbgb p mi w nn Bb
ti Bb nn mi?
r t mi b yn s k e p mi d a s:
Bb t b nn mi ni e wn i r.
11 Gb m gb p m w nn Bb,
ti p Bb w nn mi.
B ti w k r, gb gb ntor wn i n.
12 N tt, dodo r ni mi s fn yn,
ni t b gb mi gb y e i t mi e bkan n.
un y e wn i t tbi j b pp,
ntor p mi l sd Bb.
13 Gbogbo ohun t yin b s br
n ork mi ni mi y e,
k Bb l gba go nn m.
14 B yin b br ohun khun n ork mi,
mi y e .
15 B yin b f mi,
yin y pa fin mi m,
16 mi y s br lw Bb,
un y s fn yn n Olgbj mrn
lti w pl yn tt l,
17 m tt t ay k l gb,
ntor p k r i, k s m .
yin m n tiyn, ntor p b yn gb,
s w nn yn.
18 mi k n fi yn sl b m aln b.
mi y pad w sd yn.
19 Lp ay k n r mi m.
gbn yin n tiyn y r mi ly,
ntor t mo j aly, yin n y s w ly.
20 N j n, yin y m p mi w nn Bb mi
ti yin nn mi.
21 ni t ba gba fin mi
t s pa m,
un ni ni t f mi;
ni t b s f mi
Bb mi y f , mi y s f ,
mi y s fi ara mi hn fn un.
22 Jds - k e skrt - w fn un p: Olwa, bwo ni w n lti fi ara-r hn w t k e
fn ay? Js fs fn un p:
23 B ni kan b f mi, y pa r mi m,
Bb mi y s f , wa y s w sd r,
wa y s fi d r e il.
24 ni t k b f mi k pa r mi m.
gbn r mi k e ti ara-mi tkalrami,
r ni t rn mi ni.
25 mi s gbogbo ely fn yn
ngb t mi b yn gb.
26 gbn Olgbj, m Mm,
t Bb y rn n ork mi,
y k yn n ohun gbogbo
y s rn yn lti ohun gbogbo ti mo ti s fn yn.
27 lf ni mo fi sl fn yn,
lf mi ni mo fifn yn;
mi k fn yn b ay ti fn-ni.
K kn yn m e dm m, k m s fy.
28 yin t gb ohun t mo w fn yn.
mi l, mi y s pad w b yn.
B yin b f mi, yin b y ntor p
mi l sd Bb ,
ntor p Bb tbi j mi l.
29 Ntor n ni mi fi s y fn yn k t l
k ba l gbgb n wkt t y y l,
30 mi k n b yn sr l m,
ntor p ald ay y b.
K s ohun t l r mi gb e;
31 gbn e ptk p k ay m p mi f Bb
ti p b Bb ti p fn mi ni mi e.
dde! j k kr nhn-n.
15
W JRA TI K R
mi ni jr tt. Bb mi s ni olko jr.
2 Gbogbo ka t w lra mi
t k s so so ni un y g kr.
Gbogbo ka t b s so so ni un w m
k ba l so so pp s i.
3 gbn r t mi s fn yn ti w yn m.
4 ma gb nn mi b mi ti gb nn yn.
B ka k ti l d nkan so so
fnrar ls nn jr,
bkan n ni yn k l so so
b k b gb nn mi.
5 mi ni jr, yin ni ka r.
ni t b gb nn mi b mi t gb nin r,
un ni so so pp;
ntor l s mi yin k l d ohun khun e.
6 B ni kan k b gb nn mi,
y db ka t a g sn t s gb.
ka gbgb b ni a kj lti s sn in,
t wn y s jn.
7 B yin b gb nn mi,
t r mi gb nn yn,
k br ohun khun t b w yn,
yin y s r i gb.
8 y ni fn Bb mi lgo
p k so so pp
b yin ti e m yn mi.
9 B Bb ti f mi
bkan n ni mi ti f yn.
K ma gb nn f mi.
10 B yin b pa fin mi m,
yin y gb nn f mi,
b mi n ti pa fin Bb mi m,
t mo s gb nn f r.
11 mi s ely fn yn
k ay mi l w nn yn,
k ay yn s kn.
12 y ni fin mi:
p k ni if lrn ara yn,
ni kan s ni kej,
gg b mi ti f yn.
13 ni t b fi m r j
fn wn r r ti par oore:
f k tbi j b l.
14 yin y ma e r mi
b yin b e ohun t mo pal fn yn.
mi k p yn n m-d m
ntor m-d k m ohun ti g r e.
15 mi p yn n r mi,
ntor gbogbo ohun t mo ti k lti d Bb mi
ni mo ti fihn yn lti m.
16 K e yin ni yn mi,
gbn mi ni mo yn yn
t mo s fi yn s ip lti l so so,
so t y p tt l.
Ntor n, ohun khun t b br lw Bb mi
n ork mi ni un y fifun yn.
17 Ohun t mo pal fn yn ni p
k n f lrn ara yn,
ni kan s nikej.
KRRA AY
18 B ay b krira yn,
k m p ti krra mi wj yn.
19 B yin b e ti ay,
ay y f ohun t e tir;
gbn ntor p yn k e ti ay,
b mo ti yn yn kr nn ay,
ni ay fi krra yn.
20 K rnt r t mo b yn s:
m-d k ju g r l.
B wn b e innibn s mi,
wn y e innibni s yn bkan n.
B wn b pa r mi m,
wn y pa tiyn m bkan n.
21 Wn y e b s yn ntor ork mi,
ntor p wn k m ni t rn mi.
22 b e p mi k w,
t mi k s b wn sr, wn k b ti d;
gbn nsisy k s ww fn wn
23 ni t b krra mi
krra Bb mi bkan n.
24 b e p mi k e wn i lrn wn
ir y t k s lmrn t e,
wn k b ti d.
gbn nsisy wn ti r i,
wn s krra mi ti Bb mi.
25 gbn k r in w Mm ba l ni,
y t w p:
Wn krra mi lnd.
26 Ngb t Olgbj a n b d
t mi y rn s yn lti d Bb,
m tt t ti d Bb w,
un y jr s mi.
27 yin n y j lr mi,
ntor p yin ti w ld mi lti br.
16
mi s y fn yn lti gb yn lw ks.
2 Wn y y yn kr nn sngg.
n wkt b t ni t b pa yn
y r p un e i sn fn lrun.
3 y y l s wn ntor p
wn k m Bb ti mi.
4 gbn mi s y fn yn p
b wkt n b d,
k yin rnt p mo ti s fn yn.
5 Nsisy mi l sd ni t rn mi w,
k s s ni kan nn yn t br p:
Nbo ni w l?
6 gbn ntor p mi s y fn yn
kan yn kn fn bnj.
7 Sbsb dodo r ni mi b yn s,
nfn ni y j fn yn b mi b l;
ntor b mi k b l
Olgbj n k n t yn w;
gbn b mi b l,
mi y rn an s yn.
8 Ngb t b s d
un y djti ay lr ,
lr dodo ti lr dj.
9 Lr , ntor wn k gb m gb;
10 lr dodo,
ntor mi l sd Bb;
11 lr dj,
ntor a ti d ald ay y lbi.
12 mi n plp r
lti b yn s,
gbn ara yn k l gb nsisy.
13 Ngb t m tt b d,
un y amn yn l sn gbogbo tt,
ntor un y s gbogbo ohun t b gb,
y s s wn j iwj fn yn.
14 un y fi go fn mi,
ntor lti w mi ni y ti gba ohun t y s fn yn.
15 Gbogbo ohun t Bb n ni e tmi.
d r n y t mo fi w p:
lti w mi ni y ti gba ohun t y s fn yn.
FIL PADW KK
16 Lp, yin k n r mi m,
lyn n ni yin y tn r mi lp.
17 Ngb n ni wn kan nn wn m yn r w lrn ara wn p: K ni tum r t
w fn wa y p: Lp, yin k n r mi m, ti lyn n ni yn y tn r mi lp; ti p: mi
l sd Bb? 18 Ngb n ni wn w p: K ni tum lp y? Ohun t w w k y wa.
19 Js m p wn f br r lw un. Ngb n ni w fn wn p: yin br lrn
ara yn tum r t mo w fn yn p: Lp, yin k n r mi m, ti lyn n ni yin y tn r mi
lp.
20 N tt, dodo r ni mi s fn yn,
yin y sunkn t s krora,
t ay y s ma y n tir;
yin y w nn bnj,
gbn bnj yn y di ay.
21 Ngb t obnrin b rb,
y banj, ntor wkt r ti d;
gbn lyn gb t b ti b tn
yo gbgb rora r nn y p
a b nyn kan sn ay.
22 Bkan n ni yin,
in yn bj nsisy,
gbn mi y tn pad w
b yn t in yn y s dn,
t k s ni t y l ba ay yn j.
23 N j n,
yin k n br ohun khun lw mi m.
N tt, dodo r ni mi s fn yn,
ohun khun t b br lw Bb n ork mi
ni un y fn yn.
24 Tt di sisy
yin k t br nkankan n ork mi.
br yin y s r gb,
ay yn y s kn.
25 Gbogbo y ni mi fi we s fn yn.
Wkt b t mi k n fi we b yn sr m;
mi y b yn sr npa Bb n kedere
26 N j n, yin y br n ork mi,
mi k w p mi y b Bb fn yn,
27 ntor Bb fnrar f yin,
ntor p yin f mi t s gbgb
p d lrun ni mi ti w.
28 mi jde lti d Bb w s ay.
Nsisy mi fi ay sl
lti pad sd Bb.
29 wn m yn r w p: Wy ni w sr kedere ls we. 30 y wa nsisy p w
m ohun gbogbo, k tn s p a br r. Nsisy wa gbgb p d lrun ni w ti w.
31 Js fs p:
yn gbgb nsisy?
32 Wkt n b,
n ti d tn, t a t yn k,
olk lk l sbi tir,
t fi m sl nkan.
Rr, mi k w nkan oo,
ntor Bb b pl mi.
33 mi s ohun wny fn yn
k ba l n lf nn mi.
yin y jy nn ay.
gbn fknbal,
mi ti gun ay.
17
DR FN OLY LF
Lyn gb t Js ti s r wny tn ni gb oj sk run t s w p:
Bb, wkt n ti d,
fi go fn m r,
k m r l fi go fn ,
2 ti npa agbra t w ti fn un lr gbogbo ran ara
k fi y npkn
fn gbogbo wn t w ti fi l e lw.
3 y npkun s n y p k wn m ,
w nkan t e lrun tt,
ti Js Krst ni t w rn.
4 mi ti fi go fn nn ay,
mi ti par i t w fn mi lti e.
5 Nsisy Bb, fi go fn mi,
go t mi n ld r k ay t br.
6 mi ti fi ork r hn fn wn nyn
t w gb kr lw ay lti fn mi.
Tr ni wn e, t w s fi wn fn mi.
Wn s ti pa r r m.
7 Nsisy wn m p
gbogbo ohun t w fifun mi ni ti d r w.
8 Ntor mi ti fn wn n wn r t w fn mi,
wn s ti gb n tt
p d r ni mo ti jde w,
wn s gbgb p w ni o rn mi.
9 mi gbdr fn wn;
mi k gbdr fn ay
b k e fn wn t w ti fifn mi,
ntor tr ni wn e.
10 Gbogbo ohun t e tmi
s j tr ti y t e tr s j tmi,
mi s gba go nn wn.
11 mi k s nn ay m,
gbn wn n tiwn w nn ay,
mi s b ld r.
Bb Mm,
pa wn t w ti fn mi m n ork r,
k wn ba l j kan gg b wa.
12 Ngb t mo w ld wn,
mi pa wn t w fn mi m n ork r.
mi bjt wn,
k s kan nn wn t sn
b k e ni gb
k w Mm ba l .
13 gbn nsisy, mi b ld r,
mi s s ohun wny ngb t mo w nn ay,
k ay mi ba l kn nn wn.
14 mi ti fi r r fn wn,
ay s krra wn,
ntor p wn k e ti ay
gg b mi t k e ti ay.
15 mi k gbdr p k w m wn kr nn ay,
gbn k w pa wn m kr nn ibi.
16 Wn k e ti ay y
b mi k ti e ti ay y.
17 Y wn smm nn tt:
tt s ni r r.
18 Gg b w ti rn mi w s ay
b n ni mi rn wn l sn ay.
19 mi s ya ara mi s mm fn wn
lti y wn s mm nn tt.
20 mi k gbdr fn wn y
nkan, gbn fn wn wn-n n
bkan n t wn y tipa r wn gb m gb.
21 K gbogbo wn j kan n.
B w, Bb, ti w nn mi
t mi s w nn r,
k wn n l w nn wa,
k ay l gbgb p w ni o rn mi w.
22 mi ti fi go t w fifn mi fn wn,
k wn ba l j kan b wa ti j kan:
23 mi nn wn ti w nn mi,
k dpkan wn l di pp,
k ay l m p w ni rn mi
ti p mi f wn gg b w ti f mi.
24 Bb, mi f k wn t w fifn mi
ma w pl mi nbi t m w,
k wn l ma wo go t w fifn mi,
ntor w f mi k ay t br.
25 Bb dodo,
ay k m , gbn mi m ,
wn wny s m p w ni o rn mi.
26 mi ti fi ork r hn wn,
mi y tn fi hn wn,
k f t w fi f mi l w nn wn,
ti mi n nn wn.
18
JY JS KRST
A M JS
B ti sr wny tn, Js l pl wn m yn r, wn s od Kdrn d. gb kan w
nb t w pl wn m yn r. 2 dl Jds m ib dradra ntor Js ti wn m
yn r sb pej nb ngb pp. 3 Ngb n ni Jds e amn fn wn gb m ogun
ti wn am lti d wn olr lf ti wn Faris, t s w sb pl tp, g ti
pl ohun j. 4 Ngb n b Js ti m ohun gbogbo t y l s un, w swj lti pd
wn, s w fn wn p: Ta ni yin w? 5 Wn d a lhn p: Js ti Nsrt. fs fn
wn p: mi n y. Jds t fi l wn lw w pl wn nb. 6 Ngb t Js ti w fn wn p:
mi n y, wn pad syn, wn s ub lul. 7 tn bi wn lr p: Ta ni yin w? Wn w
p: Js ti Nsrt. 8 Js tn w p: mi ti w fn yn p mi n y. B b e mi ni yin
w ngb n, j k wn y ma l. 9 By ni r t s n lti w p:
mi k s kan n nn wn t o fn mi .
10 Ngb n ni Smn Ptr t m id dn fa id y, t s fi rn olr lf, t s
g et tn r sn. Ork rn n ni Mlk. 11 Js w fn Ptr p: Fi id r b k. Ago t
Bb mi fn mi, j k y k mi mu ?
JS NWJ NN TI KF
PTR S JS
12 Ngb n ni gb ogun n pl ggun wn ti wn am wn J m Js t wn s
d . 13 wj wn m u l sd nn, ntor j na (yn ni bb aya) Kf, ni t e olr
lf ni dn n. 14 Kf s ni ni t fn wn J n mrn y p: sn k ni kan k fn
wn nyn.
15 Smn Ptr ti m yn kan s t Js lyn. m yn n s j ni t olr lf m.
b Js w fin olr lf n, 16 ngb t Ptr dr lnu n, n ta. Ngb n ni m
yn n t olr lf m jde, t b adn sr lti m Ptr wl. 17 m-d-bnrin nu
n n w fn Ptr p: j w n k e kan nn wn m yn knrin y? d a
lhn p: K e mi. 18 wn rn ti wn am ti dn ntor tt, t wn s yn nb.
Ptr n b wn dr nb lti b wn yn.
19 Olr lf br r lw Js npa wn m yn r ti k r. 20 Js d a lhn p:
N gbangba ni mo b ary sr, ngb gbogbo ni mi k-ni nn il-sn ti nn tmpl nbi
t gbogbo wn J ma pjp s: mi k s ohun khun n kk. 21 w e bi m lr? Bi
wn t wn ti gb mi n ohun ti mo ti k wn, wn m ohun t mo t w dradra. 22 Lr r y ni
kan nn wn am t dr nb gb Js lj b ti w p: Olr lf ni w d lhn
b? 23 Js fn un ls p: B mi b s ibi, fi ibi n hn, gbn b b e dodo ni r mi,
e t w fi l m?
24 Ngb n ni nn rn an, b a ti d , l sd Kf olr lf.
25 Smn Ptr yn nb. Wn w fn un p: j w k e kan nn wn m yn
r? s, s w p: mi k e ara wn. 26 kan nn wn rn olr lf, ar il ni t
Ptr g et r, tn w p: b mi r nn gb pl r? 27 Ptr tn s. Lskan n ni
kk k.
JS NWJ PLT
28 Ngb n ni wn fa Js kr ld Kf l s gbngn dj. Ktkt wr ni. wn
fnrawn k wn gbngn dj n, k wn m ba di alm, lti l j d gntn dn
rkj. 29 Ngb n ni Plt jde l b wn t s w p: K ni sn t yin m wa kan knrin
y? 30 Wn d a lhn w p: B un k b e arfin, wa k b f l lw. 31 Plt w fn
wn p: m u fnrayn, k s d a lj gg b fin yn. wn J d a lhn p: wa k n
t lti pa ni kni. 32 r Js gbd , y t tka s ir ik t y k.
33 Ngb n ni Plt wn gbngn dj. pe Js s w fn un p: j w ni ba wn
J? 34 Js dhn p: y ti nu r jde ni, tbi lmrn ni s fn npa mi? 35 Plt
dhn p: mi h e J b? wn m orl-d r ti wn olr lf ni wn f l mi
lw. K ni w e? 36 Js dhn p: jba mi k e ti ay y. B jba mi b e ti ay y,
wn nyn mi b j k a m e fi mi l w wn J. gbn jba mi k s nhn-n.
37 Plti w fn un p: ba ni w ngb n? Js dhn p: w ti w b. ba ni m. Ntor
y ni a e b mi, t mo s e w s ay, lti jr s tt. ni kni t b j ti tt gb r mi.
38 Plt w fn un p: tt, k n j b? B ti s r y ni tn jde l b wn J. w
fn wn p: mi k r ohun t a l fi d a lbi. 39 gbn yin n kan p k mi ma d ni
kan sl fn yn ngb dun rkj. j yin f k mi d ba wn J sl? 40 Wn w br
s kgbe p: K e un, gbn Brb ni k w d sl fn wa! Brb s j l.

19
Ngb n ni Plt p p k a gb Js n. 2 Lyn n ni wn m ogun fi gn hun ad t
wn gb e d e lr, t wn s fi w oy alw osn w ; 3 wn trba nwj r b wn ti w
p: Kbys! ba wn J. Wn s kn n l.
4 Plt tn jde lti w fn wn p: w , mi m u jde lti fi hn yn p mi k r ohun
dlbi nn r. 5 Ngb n ni Js jde, plu ad gn lr ti a alw osn. Plt w fn
wn p: wo knrin n. 6 N kt t wn r i ni wn olr lf ti wn am wn kgbe
p: Kn n m gblb, kn n m gblb. Plt w fn wn p: fnrayn m u k
kn n m gblb: n tmi, mi k r ohun dlbi nn r. 7 wn J dhn p: wa n fin
kan, gg b fin n, y k a pa . s ara-r di m lrun.
8 r tnb ba Plt ngb t gb ir r y. 9 wn gbngn dj lti bi Js lr p:
Nbo ni w ti w? gbn Js k fn un n s r kan. 10 Ngb n ni Plt w fn un p:
w k f b mi sr k? Tb w k m p mi n agbra lti d s ti lti kn m
gblb? 11 Js dhn p: w k b n agbra lr mi b a k b fn lti k w; ntor n
ni t f m l lw ni n pp lrn..
DJ IK
12 Lti gb n l ni Plt w n lti d a sl. gbn wn J kgbe p: B w b d a
sl, w k e r Ksr m: ntor ni t b pe ara-r n ba ld s Ksr. 13 r y m k
Plt fa Js dde, s jk lr t dj r, nbi t a p n Ppl Olkt, Gbt n d
Hbr. 14 j n j j palm dn rkj, n b wkt kf j (agogo mjl sn). Plt
w fn wn J p: wo ba yn. 15 Wn w p. ni ik! M u l pa! Kn n m gblb!
Plt w fn wn p: K mi kan ba yn m gblb k? wn olr lf dhn p: wa
k n ba mrn ju Ksr l. 16 Ngb n ni fi l wn lw lti kn n m gblb.
IK LR GBLB
Ngb n ni wn m Js, 17 t fnrar gb igi gblb r. jde kr nn l l sbi t a
p n Agbr, Glgt n d Hbr, 18 nbi t wn ti kn n m gblb pl wn mej
mrn: kan n ap kkan r pl Js lrn. 19 Plt k kl kan t a fi sr igi gblb
n. r kl n w p:
Js ti Nsrt, ba wn J.
20 plp wn J ni wn ka w y, ntor ibi t a gb kan Js m gblb snm ts
l, a s k w n n d Hbr, d Ltn ti d Grk. 21 Lsn ni wn olr lf wn
J fi w fn Plt p: K y k a k p: ba wn J, gbn p: knrin y w p: mi ni
ba wn J. 22 Plt dhn p: Ohun t mo ti k dr b mo ti k .
PNPN A JS
23 Ngb t wn m ogun ti kan Js m gblb tn, wn m a r lti pn in s mrin,
kan fn m ogun kkan, ti wtl r. wtl y k n ojrn, a hn n lti k jl.
24 Wn w lrn ara wn p: m e j k a f ya, gbn j k a gg l e lti m ni t
y m u. By ni r w mm ti , y t w p:
Wn pn a mi lrn ara wn,
wn s gg l w mi.
B ni wn m ogun e.
JS TI Y R
25 Lb gblb Js ni y r gb dr, ti arbnrin y r, Mr, aya Klps, ti Mr
ti Mgdl. 26 B Js ti r y r pl m yn t frn lb r, ni w fn y r p: Obnrin,
wo m r. 27 Lyn n ni w fn m yn n p: Wo y r. Lti wkt n ni m yn
n ti m u l s il r.
IK JS
28 Lyn n, b ti m p ohun gbogbo ti par lti sisiy l. K gbogbo r in w mm ba l
. Js w p:
ngb gb mi.
29 wo kan t kn fn t kkan w nb. Wn t knkn mlml bn r, wn s fi k or
p igi hsp, wn s fi s i ln. 30 Ngb t Js gba t kkoro n, w p: Ohun gbogbo ti
par. trba, s jw m r.
A FI K GN JS N HA
31 j j palm; k wn k n m ba w lr gblb n j simi, - ntor j j
dn ptk, - wn J br lw Plt lti d s wn k a s gb wn k n kr.
32 Ngb n ni wn m ogun w, t wn s d s kn ti kej, wn t a kn m gblb
pl r. 33 Ngb t wn d d Js, wn r i p ti k: wn k s d s r, 34 gbn kan
nn wn m ogun n fi k r gn un n h, lskan n ni j ti omi jde. 35 ni t r i s
jr s i, - jr tt, ni n s m p dodo ni un w,- k yin n ba l gbgb. 36 y s l
k r in w mm l t w p:
A k n f egungun r.
37 w mm tn w nb mrn p:
A wo ni t wn fi k gn.
SNK JS
38 Lyn y ni Jsf ti Arimat, t e m yn Js n kk ntor br wn J, gba
lw Plt lti gb k Js kr. Plt fn un l. Ngb n ni w gb e. 39 Nikodm
w bkan n, un ni ti l r Js tlr n ru. gb dp ji ti alos w t t wn
grn-n. 40 Wn gb k Js t wn fi a gb d pl trr, gg b wn J fn
snk. 41 gb kan w lb ibi t a gb kn n m gblb, nn gb y ni iboj titun kan
w; a k t snk ni kni sb r. 42 Ntor palm wn J, b iboj n ti snm ts, nb ni
a snk Js s.
20
J JDE. IBOJ FO
N j kn s, Mr ti Mgdl j n ktkt wr l s iboj n, k il t m, s r i p a ti
gb kta nu iboj n kr. 2 Ngb n ni sr l b Smn Ptr ti m yn kej, y t
Js frn, s w fn un p: Wn ti gb Olwa kr nn iboj, wa k s m ibi t wn gb e s.
3 Ngb n ni Ptr l pl m yn kej i n, wn s l sbi iboj n. 4 wn mjj sr
p. m yn kj n l sr ju Ptr l, sre ya Ptr syn lti kk d iboj n. 5 Ngb t
br, r ohun t a fi di Js n il; gbn un k wn iboj n. 6 Smn Ptr t tl e, d
ibi iboj n. wnu iboj n, s r wn ohun t a fi d n il, 7 pl a t a fi gba or r; y
k w pl wn ohun t a fi d , gbn a k a st lp kan. 8 Ngb n ni m yn kej i n t
wn iboj n, ni t kk d ibi iboj n. r i, s gbgb. 9 Ntt r w mm k t y
wn p n lti jde kr nn k. 10 Ngb n ni wn m yn pad l s il.
JS FARAHAN MR
11 gbn Mr dr lb iboj n b ti snkn. Pl kn ni br wo
iboj n 12 t s r ngl mj t wn w a funfun, t wn jk nbi t a t k
Js s, kan nbi or, kej nbi s. 13 Wn w fn un p: Obn rin, k ni
pa lkn? dhn p: A ti gb Olwa mi l, mi k s m ibi t a gb e s.
14 B ti s y ni yj pad lti r Js t dr nb, gbn l m p un ni.
15 Js w fn un p: Obnrin, k ni e t w sunkn? B ti r p on gb
n ni, w fn un p: g, b b e w ni gb e l, jw s fn mi ibi t w gb e
s k mi ba l l gb e. 16 Js w fn un p: Mr! s m , s w fn un n d Hbr
p: Rbnn! tum r ni g. 17 Js w fn un p: M e d m m b, ntor p mi k
t gk l sd Bb. gbn k o l b wn arknrin mi lti s fn wn p: mi gk l
sd Bb mi ti Bb yn, sd lrun mi ti lrun yn. 18 Ngb n ni Mr ti Mgdl l
s fn wn m yn p un ti r Olwa ti p ti b un s r wny.
JS FARAHAN WN M YN
19 N rl j kn s, b a ti ti gbogbo ilkn n kkr nbi t wn m yn gb w, ntor
br wn J, Js d, s dr lrn wn, w fn wn p: K lf w pl yn! 20 B
ti s y ni fi w ti ha r hn wn. wn m yn kn fn ay ngb t wn r Olwa. 21
tn w fn wn p: K lf w pl yn!
Gg b Bb ti rn mi,
bkan n ni mi rn yn.
22 B ti s y ni m m s wn lr t s w fn wn p:
gba m Mm.
23 wn ni t b dr j
ni a fi wn j wn;
wn ni t ko b dr j
ni a k s lrn
24 Tms, kan nn wn Mjl n, k w pl wn ngb t Js d. 25 wn m yn w
fn un p: wa ti r Olwa. d wn lhn p: B mi k b r m n w r, mi k n
gbgb.26 N j kj lyn y, wn m yn tn pj p sn il pl Tms. Js wl
pl gbogbo ilkn n tt, t s dr lrn wn. w p: K lf w pl yn! 27 Lyn n
ni w fn Tms p: M ka r w, w mi n y. W ki w r b ih mi, k w m gbgb
m, gbn k o gbgb. 28 Tms d a lhn p: Olwa mi ti lrun mi. 29 Js w fn un
p:
Ntor t w r mi ni o e gbgb.
Albkn fn ni wn t gbgb lr mi.
PAR
30 Js e plp wn m mrn nwj wn m hn r t a k k sn w y. 31 wny
ni a k k ba l gbgb p Js ni Krst n, ni t e m lrun, ti p nn gbgb k
ba l n y n ork r.
21
FIKN
Lyn y ni Js tn farahn fn wn m yn r lt bb kun Tbr. By ni e l.
2 Smn Ptr, Tms, t a p n bej, Ntnl lti Kn ti Gll, wn m Sbd pl
wn m yn mj mrn pj p. 3 Smn Ptr w fn wn p: mi l pja. Wn w fn
un p: wa n y b l. Wn jde l, wn wn k oj -omi; wn k s m nkankan n
r j n.
4 B il ti m ni Js farahn n et omi n; gbn wn m yn k m p un ni. 5 Js
w fn wn p: yin m, j n ja? Wn d a lhn p: Rr! 6 w fn wn p: ju
wn yn s ap tn k, yin y s r. Ngb n ni wn j , t wn k s l f jde m, ntor
ja in r ti p j. 7 Ngb n ni m yn t Js frn w fn Ptr p: Olwa ni! B Smn
Ptr ti gb p Olwa ni, w w r, - ntor p hh ni w, - t s b sn omi n. 8 wn
m yn yk b k w b wn ti fa wn n pl ja in r, wn k jnn ju dnrn s s
or il.
9 B wn ti skal lr il ni wn r yin in pl ja lr r ti brd. 10 Js w fn wn p:
m w nn ja t pa. 11 Smn Ptr pad sn k lti fa wn n sr il, e ni
kn fn ja l-l; wn p mt-lldj. B ja n til ti p t, wn n k ya. 12 Js w
fn wn pe: w jun. K s ni kan nn wn m yn t j br lw r p: Ta ni w,
ntor wn m dj p Olwa ni. 13 Ngb n ni Js snm wn, t m brd n ti s fi
fn wn. Bkan n ni e pl ja. 14 y j gb kta t Js farahan wn m yn r, lyn
gb t ti jde kr nn k.
15 Lyn onj n ni Js w fn Smn Ptr p: Smn, m Jhn, j w f mi j
wn y? dhn p: B ni, Olwa, w m p mo f . Js w fn un p: Ma b wn
d gntn mi. 16 tn w fn un lkej p: Smn, m Jhn, j w f mi? d a
lhn p: B ni, Olwa, w m p mi f . Js w fn un p: Ma b wn gntn mi.
17 tn w fn un lkta p: Smn, m Jhn, j w f mi? dun Ptr p tn
br lw un lkta p, j w f mi? s w fn un p: Olwa, w m ohun gbogbo, w
m p mi f . Js w fn un p: Ma b wn gntn mi.
18 N tt, dodo r ni mi s fn ,
ngb t w w n we,
w fnrar n sn kt r,
t w s l ibi t b w ;
ngb t w b dargb,
w y na w r,
lmrn y b sn kt r
lti m l sbi t w k f.
19 fi y tka s ir ik t Ptr y fi fgo fn lrun. B ti s b tn ni w fn un p:
Tl mi.
20 Ngb n ni Ptr yj pad t r m yn t Js frn, ni t gb or l y r nbi
onj al kyn, r i t tl wn, ni t w p: Olwa t ni y d ? 21 B Ptr ti r ni
w fn Js p: ni y n k, Olwa? 22 Js d a lhn p: B b w m k dr tt
dgb t mi y fi d, wo ni kn nb? ma tl mi n tr. 23 r y s tn k
lrn wn arknrin p m yn y k n k. gbn Js k w fn Ptr p k n k, b
k e p: B b w m k dr tt dgb t mi y fi d (wo ni kn nb).
24 y ni m yn n t jr s ohun wny, t s k wn sn w, wa s m p tt ni r
r.
25 Js tn e plp wn i mrn. B a b ma k gbogbo wn sn w n
kkan, m r p gbogbo ay pp k n l gba w n.

E WN PSTL
1
R J
Tfls mi wn, nn w ti mo kk k, mo sr lr gbogbo ohun t Js e ti k r lti
br 2 tt di j n t gk re run lyn gb t ti fi ln fn wn pstl t yn npa i
m Mm. 3 wn kan n n tn farahn ly lyn jy r pl r pp t dj. Fn ogj
j ni farahn wn t s b wn sr lr jba lrun. 4 Ngb n b ti b wn jun n
p fn wn k wn m e kr n Jrslm, gbn p k wn dr nb fn ohun t Bb
lr. w p: y t mo ti s fn yn. 5 Jhn fi omi e wr, gbn nn m Mm ni yin
y gba wr lp j.
GK RE RUN
6 Wn pj p, wn s bi lr p: Olwa, wy ni w y d jba pad fn srl?
7 d wn lhn p: K kn yn lti m gb tb kk t Bb y m r wy. 8 gbn
yin y gba agbra m Mm t y skal l yn lr. yin y s j lr mi n Jrslm, n
gbogbo Jd ti n Samar, ti tt d pkun ay.
9 B ti s yn fn wn tn ni wn r i t gk. Lyn n ni kk kan w gb kr lj
wn. 10 B wn s ti w nb n ttj m oj snm ngb t gk l, ni wn knrin al
funfun mj y s wn, 11 t wn s w fn wn p: yin ar Gll, e t yin fi dr nhn-n
wye? ni t a gb kr ld yn, Js kan n y pad w bkan n, gg b ti r i t l s
run.
GB WN PSTL
12 Ngb n ni wn skal lti or k lf l s Jrslm; k jnn rr: rn t a l rn n
j simi ni.13 Ngb t wn wn l, wn gk l s yr k pts nbi t wn sb gb.
wn ni Ptr, Jhn, ndr, Flp ti Tms, Brtlm ti Mt, Jkb m lf ti
Smn Ontara ti Jd m Jkb. 14 Gbgbo wn pl wn obnrin kan ni wn fi kn kan
gbdr tmtm. Mr y Js ti wn arkrin r w pl wn.
A YAN MTS
15 N kk n ni Ptr dde dr lrn wn arknrin t wn pjp pl wn b gf
nyn, - t s w p: 16 yin ar, r w Mm t a s lti nu Dfd gbd . m Mm ti f
f lti nu Dfd npa Jds, ni t amn wn t m Js. 17 ti w n ip b tiwa t a s
k kn rn b tiwa. 18 fi ow t r ra il kan nbi t ti fi or sl t a ara r s f ylyl,
t fun r t jde. 19 y s j ohun ti gbogbo wn ar Jrslm m, t a s pe l n n
Halkldm n d wn, tm r ni Il j. 20 Ntor a k sn we Pslm p:
K g r di ahoro,
k a m e r ni gb nb.
ti p:
K lmrn gba ip r.
21 Ntor n nn wn t ti b wa rn n gbogbo gb t Olwa Js ti gb lrn wa,
22 br lti wr t Jhn e tt di j t a gb e kr ld wa, y k a yan ni kan pl wa lti
e lr jde r.
23 A pe Jsf t a p n Brsb pl pl Jsts, ti Mts. 24 Ngb n ni wn
gbdr y: Olwa, w t o m kn gbogbo nyn, jw fi ni t w yn nn wn mjj y
hn w 25 lti gba ip i pstl, y t Jds k sl lti l s pn tir. 26 Ngb n ni
wn gg, t gg n m Mts, t a s k kn iye wn pstl Mjl.
2
J SKAL M MM
Ngb t j Pntkst d, gbogbo wn pj p nbi kan n. 2 Ljij ni r kan ti run w b
ariwo ff lle, t s kn in il ibi t wn w. 3 l ahn b ti in y s wn, pn ara r, s b
l olk lk wn. 4 Ngb n ni gbogbo wn kn fn m Mm, t wn s br s s oriri
d mrn gg b m ti fi s wn lnu.
5 Ngb n ni wn olfknsn kan w n Jrslm t wn ti gbogbo orl-d ab run w.
6 Ariwo n m k agbo wn nyn pj p t nu s y wn, ntor ni kkan wn ni gb d
tir. 7 Nn kyf ti gbyanu wn ni wn w p: j k e wn ar Gll n sr y?
8 Bwo ni ni kkan wa gb wn n d tir? 9 Ar Prt, Mds ti lm, wn t gb ni
Mesopotm, n Jd ti n Kapads, n Pnt ti n , 10 wn t wn ti Frg w, ti
Pmfl, lti gpt ti ap Lby t w lb Srn, wn ar Rm t gb nhn-n,
11 wn J ti wn t wn ti s ara wn di J, wn Krt ti wn rb, gbogbo wa ni a
gb wn b wn ti kde i l lrun n d olk lk wa! 12 e gbogbo wn n kyf,
wn s w pl yanu lrn ara wn p: K ni y? 13 gbn wn lmrn fi wn e yy b
wn ti w p:
Wn ti y pl t titun.
PTR B AGBO WN NYN SR
14 Ngb n ni Ptr pl wn Mknl n dde dr t s gb ohn sk lti b wn
nyn sr w p:
yin ar Jd ti yin t gb n Jrslm, m y k s fets r mi. 15 t k pa wn
wny rr, gg b ti r; ntor wkt kta j (agogo msn-n wr) n y. 16 gbn
ohun t wl i n w ni wy, p:
17 Y l n wn j kyn, ni Olwa w,
t mi y da m mi sr gbogbo ran ara.
Ngb n ni wn m wn, lknrin lbnrin,
y gba mi arran,
t wn d wn y f f,
t wn argb wn n y ll.
18 mi y s da m mi
sr wn rn mi, lknrin lbnrin.
19 mi y s fi i yanu l hn lk run
ti wn m ynu lr il ay.
20 Orn y parad s knkn
ti p s j k j Olwa t d,
j l a n.
21 ni kni t b s k pe ork Olwa ngb n ni y y.
22 yin ar srl, gb r wny. Js ti Nsrt j knrin t lrun rn s yn pl i
agbra l ti i yanu nll, ti wn m t wn jr s i. Ohun wny ni lrun e lrn yn,
gg b yin n ti m dj. 23 knrin y ni a fi j pl pinnu t, m ti ps lrun, t yin
n s m u l w wn Kfr lti kn n m gblb. 24 gbn lrun ti j i dde, ti gb
lw or Ip-k. Ntor k ee fn agbra ik lti m u dn. 25 d t Dfd fi w npa r n y
p:
mi r Olwa nwj mi ngb gbogbo
ntor w n ap tn mi,
k mi m ba ys.
26 Bkan n ni kn mi y,
t ahn mi s krin ay,
ara mi pp y simi nn rt,
27 ntor w k n fi m mi sl n Ip-k,
t w k s n j k ni mm r r dbj.
28 w ti m mi m n y,
w y m mi kn fn ay nwj r.
29 yin ar, mi l s fn yn dj npa bb wa Dfd. ti k, t a s ti snk r, t iboj r w
ld wa tt di j n. 30 j wl, s m p lrun ti bra fn un p kan nn wn ran j
r y jk lr t r. 31 ti r y wj, t s kde jde Krst n, ni t a k fisl n Ip-
k, t ara r k s r dbj n tt. 32 lrun ti j Js y dde; gbogbo wa s ni lr r.
33 Nsisy t a ti gb e ga n ap tn lrun, ti gba m Mm lti d Bb gg b ti lr,
s ti d sr wa. un n ni yin r t gb y. 34 Ntor Dfd k gk re run, gbn
un fnrar w p:
Olwa w fn Olwa mi:
Jk n ap tn mi
35 tt mi y fi wn t r e ohun ts r.
36 K gbogbo il srl m dj p lrun ti s Js kan n t kn m gblb di Olwa
ti Krst. 37 Ngb t wn gb y, kn wn gbgb, wn s w fn Ptr ti wn pstl p:
yin ar, k ni k a e? 38 Ptr fs p:
ronpwd, k ni kkan yn s gba wr n ork Js Krst fn drj yn, Lyn n
ni yin n y gba bn m Mm. 39 Ntor yin ni a e lr n fn, ti fn wn m yn ti
fn gbogbo wn t w n kr. wn n p jj t Olwa lrun wa y p. 40 plp r
mrn ni fi ly fn wn pl rw lti gb wn nynj. w p: gba ara yn l lw ran
an y. 41 Ngb n ni wn gba r r, t wn s gba wr. A fi b i gbdgbn m kn
wn ongbgb n j n.
AGBO WN LSN KRST KN
42 Wn s dr inin nn k wn pstl pl fknsn nn bpn pl wn ar, nn
jjun p ti gbgbdr p.
43 m gbogbo wn kn fn br Olwa. plp i yanu ni wn pstl e.
44 Gbogbo wn ongbgb ni wn w n dpkan pl ohun-n wn. 45 Wn ta il wn
pl ohun-n wn, t wn s jm lo ow r gg b olk lk ti n l r.
46 Lti j d j ni wn fi kn kan l s tmpl, t wn ba ara wn pn onj j n il wn
pl ay ti in funfun. 47 Wn yin lrun, wn s r oj rere gbogbo wn nyn. N ojoojm
ni lrun fi wn t y r gbl kn iye wn.
3
WSN ABIRN KAN
Ptr ti Jhn gk l s tmpl lti gbdr n wkt ksn-n j (agogo mta rl). 2
s e p a gb ni kan t e abirn lti j b r w, t a gb kal ljoojm n nu n tmpl
t a p n Arw. Nb ni ti tr lw wn t wl. 3 B ti r Pter ti Jhn t wn
tmpl n tr n lw wn. 4 Ngb n ni Ptr tj m , ti Jhn bkan n, s w
p: W w. 5 gb oj sk w wn b ti ret lti gba r lw wn. 6 gbn Ptr w p:
mi k n wr tb fdk, gbn mi y fn n ohun t mo n: n ork Js Krst ti
Nsrt, dde ma rn. 7 fi w tn f dde. Lskan n ni s r pl kks r mkun;
8 f dde, s w t br s rn. b wn wn tmpl b ti rn, t f, t s yn
lrun lgo. 9 Gbogbo nyn ni r i, t rn t s yin lrun. 10 Wn m p un ni tr
n lr jk lnu n rw tmpl. r s b wn pl yanu lr ohun t l s i.
R PTR FN WN NYN
11 B un k s ti fi Ptr un Jhn sl, ni gbogbo nyn fi hra sr r bo Ptr un
Jhn pl hra n loro t a p n Slmn. 12 Ngb t r b ni Ptr b wn nyn
sr w p: yin ar srl, e t y fi y yn lnu? K ni yin w w fn b ni p agbra wa
tb fknsn wa ni a f m knrin y rn? 13 lrun brhm, ti sk ti ti Jkb, lrun
wn bb wa ni ti fi go fn rn r, Js, t jw r, t s k sl nwj Plt ngb t
f d a sl. 14 gbn yin fi ibi l ni Mm ti Oldodo, t s tr forj fn apnyn, 15
ngb t fi b y fn ik pa. lrun ti j i dde kr nn k: wa s ni lr r. 16 gbgb
nn ork r gan-an ni knrin t r y t s m dradra fi gba agbra pad. gbgb y ni
fn un n mlrad nn nwj yn b ti r i y.
17 gbn, yin ar, mo m p mkan ni m yn e b pl wn olr yn. 18 B ni
lrun ti m r t s lti nu wn wl r p, Krst n y jy. 19 Ntor n
ronpwd, k s ypad, k a ba l dr wn yn j yn, 20 k Olwa fi b fn yn n
kk tura. Ngb n ni un y rn Krst t a ti yn fn yn, n Js, 21 ni t y dr n run
tt dgb t dpad ohun gbogbo gby, y t lrun ti s lti nu wn wl mm r.
22 Ms ni kk w p: Olwa lrun y gb wl kan b tmi dde lti rn wn arknrin
yn; k fets i n gbogbo ohun t b s fn yn. 23 ni kni t k b fets wl y ni a parun
kr lrn wn nyn. 24 Gbogbo wn wl t wn ti sr lyn y, lti Sml ti wn
tl r ni wn ti kde j y bkan n.
25 yin n ni m wn wl ti ti mjm t lrun ti b wn bb wa d ngb t w fn
brhm p: Nn ran r ni gbogbo ay y ti gba bkn. 26 Fn yn wj ni lrun ti j
rn r dde, t s rn an lti bkn fn yn, lti m ni kkan yn yg fn w-kw yn.
4
PTR TI JHN NWJ GBM SANHNDRN
Wn b wn nyn sr lw ngb t wn lf d b wn, pl wn al tmpl
ti wn Sadus 2 t wn bn ntor p wn r wn t wn ws fn wn nyn t wn s
kde jde won k nn Js. 3 Wn na w m wn t wn s fi wn s tml tt di j kej
ntor t al ti l. 4 Sbsb plp wn t wn ti gb r n ni wn di ongbgb, iye wn
ongbgb n knrin nkan ti di b gbdgbn.
5 N j kej ni wn jy J, algb ti wn amfin pj p s Jrslm. 6 n t e olr
lf w nb ti Kf, Jntn, Alksnd pl gbogbo wn mlb oy lf. 7 Wn pe
wn pstl dr nwj wn lti br r lw wn p: Agbra wo tb n ork ta ni fi
e y? 8 Ngb n ni Ptr t kn fn m Mm d wn lhn p: yin jy wn nyn,
yin algb, 9 b ti j p a n lti dhn ln n tt fn ire ti a e fn abirn y ti n t gb
r wsn, 10 k gbogbo yn ti gbogbo ar srl m dj p n ork Js ti Nsrt, ni t
kn m gblb, t lrun s ti j dde kr nn k, k s ohun mrn ju ork r t fn
knrin t w nhn-n y n wsn. 11 un ni kta t yin, ml, ti gn, t w di kta
gblr. 12 Ntor a k s ork mrn fn wn nyn lb run t l fn wa n gbl.
13 B wn ti kys b Ptr un Jhn ti sr pl dj, t wn s m p wn k mw, t
wn k s r ip yn lrn wn nyn, y ya wn m gbm Sanhdrn lnu. Wn r i p
wn ti b Js gb. 14 Bkan n ni wn r knrin t a wsn t dr lb wn, wn k r ohun
w. 15 Ngb n ni wn m wn jde kr nn pd Sanhndrin, t wn s jirr lrn ara
wn. 16 Wn w p: K ni a ti e pl wn y? ti hn kedere s gbogbo wn ar
Jrslm p wn ti e i yan t dj, wa k s l s . 17 gbn k ely m ba tnkl
s i lrn wn nyn, j k a kl fn wn p k wn m e fi ork n sr m fn ni kni.
18 Ngb n ni wn p wn wl, t wn s d wn lkun lti sr tb lti k-ni m n ork
Js. 19 gbn Ptr un Jhn fs p: fnrayn d a b b t lj yn lti gb ti
nyn j p k a gb ti lrun. 20 N tiwa, k ee fn wa k a m e kde ohun t a ti r, t a
s ti gb. 21 Sbsb wn tn kl kan n fn wn. Lyn n ni wn d wn sl ngb t wn
k r n j wn ny ntor wn nyn: ntor t gbogbo nyn yin lrun lgo fn ohun t
l. 22 ni t a fi i yanu wsn n ju ni ogj dn l.
DR WN PSTL NN NIRA
23 N kt t a d wn sl ni wn l b wn ar wn t wn s ryn gbogbo ohun t
wn algb l ti w. 24 Ngb t wn gb y wn fi kn kan gb ohn dr sk s lrun w
p: Olwa, w ni o d run un ay, kun ti gbogbo ohun t b nn r; 25 w ni o sr
npas m Mm lti nu bb wa Dfd, rn r, w p:
K ni fa gbraga wn orl-d,
t wn nyn fi pr asn?
26 wn ba alay kraj,
wn ald parap ld s Olwa ti ni rr r.
27 Ntor tt ni Hrd ti Pnt Plt pl wn orl-d kfr ti wn ar srl
parap n l y lti ld s rn mm r, ni t w fi rr y s mm; 28 wn e b m k
ohun gbogbo t agbra ti m r ti pinnu wj. 29 Nsisy, Olwa, fiys kl wn, j k wa
rn r l ma kde r r pl dj, 30 jw na w r lti e wsn, mi ti i yanu n
ork rn mm r, Js. 31 Ngb t wn gbdr ni ibi t wn pj s m tt: gbogbo wn kn fn m
Mm ngb n, t wn br s kde r Olwa pl dj.
AGBO WN ONGBGB KK
32 Agbo wn ongbgb w pl kn kan ti mi kan n. K s ni kan t pe ohun-n kan
n tir, gbn e ni wn jm lo gbogbo ohun p.
33 Pl agbra pp ni wn pstl fi jr s jde Olwa Js. Gbogbo wn s r oj rere
gb.
34 K s ni kan nn wn t n ohun kan; ntor gbogbo wn t n il tb il ni t wn,
35 t s k ow r fn wn pstl. Ngb n ni wn pn in fn l ni kkan wn.
IN RERE BRNB
36 Jsf t wn pstl p n Brnb (tum r ni m r), m Lf lti Sprs, 37 n
il oko kan. t , s k ow r w fn wn pstl.
5
W R ANAN TI SFR
n kan t a p n Anan gbm p pl aya r t a p n Sfr, wn ta il kan. 2 un pl
aya r fi ap kan nn ow r pam; wn s fi yk w fn wn pstl. 3 Ngb n ni Ptr
w fn wn p: Anan, k n e t Stn gba kn r t w fi pur fn m Mm t w s fi ap
kan nn ow il n pam? 4 Ngb t w n nkan r, tr ni e, ngb t w s t , w n t
lti l b ti w . K l w d t w fi gbmrn y nn kn r? K e nyn ni w pur fn
b k e lrun. 5 Ngb t Anan gb r y, ub lul, s k. r l ba gbogbo wn t
gb r y. 6 wn d w di k r, wn s gb e l lti snk r. 7 Wkt mta lyn y, aya r
t k m ohun t l wl w. 8 Ptr br r lw r p: S fn mi e iye ow t ta l
n n y? w p: K j b l. 9 Ngb n ni Ptr w p: K n e t gbm p lti dn
m Mm w? K bur! Wo wn t wn l snk k r lnu n. 10 Ls kan n ni ub n
s r t s k. wn d t wn wl r k r, wn gb e jde lti snk r lb k r.
11 Ngb n ni r l ba gbogbo j ti gbogbo wn t gb r y.
WN I YANU
12 plp m ti i yanu ni l lrn wn nyn lti w wn pstl. Gbogbo
wn ni wn dr p pl kn kan n loro Slmn. 13 K s lmrn t j dp m wn,
gbn e ni wn nyn yn wn. 14 wn ongbgb p s i fn Olwa, ogunlg lknrin
lbnrin.
15 ... t b g t wn gb wn alsn sj pp n, t wn s gb wn sr kte ti lr
n wn, k jj Ptr l ji bo wn ngb t b kj. 16 n agbo wn nyn til sr w
lti wn l gbgb Jrslm, t wn gb wn alsn ti wn lm m w, t gbogbo
wn s r wsn.
A M WN PSTL A S GB WN L NPA I YANU
17 Ngb n ni olr lf dde pl wn mw r ti wn m gb Sadus. Pl lara ni
18 wn m wn pstl, t wn s s wn sn tb.
19 gbn n ru ni ngl Olwa nu n gb tb n t s k wn jde. Lyn n ni
w fn wn p: 20 l polongo r npa y y nn tmpl. 21 Wn tl r y, wn s wn
tmpl b il ti m t wn s br s k-ni.
ROJ NWJ GBM SANHNDRN
Ngb n ni olr lf d pl wn mw r. Wn pe pd gbm Sanhdrin ti ti
gbm gbogbo m srl. Wn rn pe wn pstl w lti in tb. 22 Ngb t wn
rn d ib, wn k b wn nn tb. Wn s pad w w p: 23 A r gb wn t a t
dradra, t wn am s n. Ngb t a nu n ni a k b ni kni nn ib. 24 Ngb
t wn gb ryn y, olr am tmpl ti olr lf br lrn ara wn ohun t y l js,
wn s dm ntor wn. 25 Ngb n ni ni kan d lti w fn wn p: wn ar t fi sn
wn m w nn tmpl t wn k-ni. 26 Ngb n ni olr am tmpl l pl wn
nyn r t s k wn pstl w l lo ip, ntor wn br wn nyn t l s wn lkta.
27 Ngb t a k wn pstl w fn dj nwj gbm Sanhendrin. Olr lf br r
lw wn p: 28 A ti kl fn yn pl e k m e k-ni n Ork y m. s w nsisy t
ti fi k yn gba gbogbo Jrslm! f fi b da j knrin y l wa lr ni? 29 Ngb n
ni Ptr pl wn pstl dhn p: A gbd gb ti lrun ju ti nyn l. 30 lrun wn
baba wa ti j Js dde, ni t yin pa k, t s gb k or igi. 31 un ni lrun fi w tn r gb
ga t s s di Olr ti Olgbl, npa ni t a fn srl n rnpwd ti drj . 32 wa
ni lr ohun wny, wa ti m Mm t lrun ti fn wn t wn trba fn un. 33 B wn ti
gb y ni in b wn kj l, wn s gbr lti pa wn.
GMLL D S R N
34 Ngb n ni Faris kn t a p n Gmll dde dr lrn gbm Sanhedrin, ni t j
jgbn nn k fin, t wn nyn s bl fn un. p p k a m wn pstl jde fn
wn gb d. 35 Ngb n ni w fn wn m gbm Sanhdrin p: yin ar srl, k
ra lr ohun t yin f e s nyn wny. 36 Lp ni Tds jde, t pe ara-r n ni kan, t
s k wn nyn t t irnw j. Wn pa , wn t tl e s tk. B ni wn par s. 37 Lyn
r ngb t a ka iye wn nyn ni Jds lti Gll dde, t wn nyn s w tl e. un
n parun, wn t tl e s tk. 38 Nsisy mi s fn yn k m e lw s r nyn
wny. fi wn sl. Ntor b ohun t wn e y b j ti nyn, y fnrar parun. 39 gbn b
b j p lti d lrun ni ti w n tt, yn k n l bor r, k m ba db ni p b
lrun j. Wn gba mrn r.
40 Wn pe wn pstl wl. Lyn gb t wn n wn n pn tn ni wn kl fn wn p k
wn m e sr n Ork Js m. Lyn n ni wn fi wn sl. 41 N tiwn, wn jde kr
nwj gbm Sanhedrin pl ay p wn y fn ni t jy fn Ork n.
42 Ljoojm ni wn ws nn tmpl ti nn il wn nyn, wn k d nu dr lti
ma kde ryn Ay ti Js Krst.
6
DSL OY DKN
N j wn-n n, ngb t iye wn m yn p s i, wn eld Grk kn s wn eld
Hbr ntor p a k tj op wn n pnpn onj ojoojm. 2 wn pstl Mjl s pe pd
wn m yn, wn w p: K y k a fi ws r lrun sl lti ma e tj onj. 3 Ntor
n, yin ar, a wn mjl lrn yn t wn n ork rere, t wn kn fn m Mm ti
gbn, wn t a l yn fn i y. 4 gbn n tiwa, wa yo fkns dr ti i r n.
5 Ohun t wn s t gbogbo pd n lrun, wn s yan Stfn, ni kan t kn fn gbgb ti
m Mm; ti Filip, ti Prokr, ati Nknr, ti Timn, ti Prmn, ti Nkls t s ara-r
di J n ntk. 6 A p wn w swj wn pstl, wn s gbdr, wn s gb w l wn
lr. 7 r lrun s p s i; iye wn m yn s lpo pp n Jrslm, plp wn
lf ni wn trba nn gbgb.
A M STFN
8 Stfn kn fn oore-f ti agbra, s br s e i ynu ti m l lrn wn nyn.
9 Ngb n ni wn kan b Stfn jiyn, wn kan lti Srn ti lti Alksndr t wn j m
gb sngg t a p n ti mnira, ti wn kan lti Sls ti . 10 gbn wn k
lgbra lti ko gbn ti m t fi sr lj. 11 Wn b wn kan lti w p: wa gb t
lo r t ld s Ms ti s lrun. 12 B ni wn e m wn nyn kj j s Stfn, wn s
gb a m, wn f w swj gbm Sanhdrn. 13 Nb ni wn ti gba lr k lti w p: ni
y k dkun r d ss s Ibi Mm ti s fin. 14 A gb t o w p Js ti Nsrt y pa Ib
y run, t y s y wn t Ms fn wa pad. 15 Ngb n ni wn m gb gbm
Sanhdrn w lj, t oj r s db ti ngl.
7
R STFN
Olr lf br p: j b ni? 2 dhn p: yin ar, ti yin bb wa, gb, lrun
go farahan bb wa brhm, ngb t w n Mesopotm k t t Hrn d, 3 s w
fn un p: Fi orl-d r ti wn nyn r sl, k w s l s orl-d t mi y fifn . 4
Ngb n ni fi orl-d wn Kld sl lti t Hrn d. Lti ib ni lrun m u kj l sbi t
yn gb nsisy lyn ik bb r. 5 K fn un n il kan n orl-d y, n k til n il t a l
gbs l, gbn lr lti fn un gg b ohun-n ti fn ran r lyn r b til j p k n
m. 6 lrun s w fn un p ran r y gb n il jj, p a s wn di r, p a l wn n
lkl fn irnw dn, 7 gbn mi y dj fn orl-d t y fi wn e r, ni lrun w.
Lyn n ni wn y kr nb lti l e sn nb y gan-an. 8 Lyn n ni fn un n mjm
kl. B brhm s ti di bb sk, b ni e d a lb n j kj. sk tn e b fn
Jkb, Jkb tn e b fn wn bb l mjl a n.
9 Ntor p wn bb l jow Jsf ni wn e t t a fi m u l s gpt. gbn lrun
w pl r. 10 gb lw gbogbo pnj r, s fn un n oore-f ti gbn nwj Fr, ba
gpt, t fi e al lr gpt ti gbogbo il r. 11 Ngb n ni yn kan m n gbogbo il
gpt ti n Knn pl ro; wn bb wa k s r nkan j; 12 ngb t wn gb p onj
w n gpt, Jkb rn wn bb wa l sb ngb kn. 13 Ngb kej ni Jsf fi ara-r han
wn arknrin r, b ni Fr e m ibi t a gb b i. 14 Ngb n ni Jsf rn pe bb r
Jkb ti gbogbo wn nyn r, wn p mrndnlgrin nyn. 15 Ngb n ni Jkb
skal l s gpt t s k nb, ti wn bb wa bkan n. 16 A gb k wn w s Skm
nbi t a ti snk wn n iboj t Abrhm fi ow r lw wn mr, bb Skm.
17 Ngb t lr ptk t lrun e fn brhm t lti , wn nyn p s i, wn s
lpo s i n gpt, 18 tt dgb t ba titun kan t k rnt Jsf m gor oy. 19 ba y fi gbn
rkrek b ran wa l, fi ay ni wn bb wa lra tt kan p k ma gb wn m titun
sta fn ik pa. 20 gb y n ni a b Ms t lw lj lrun. O mta ni a tj r gb n il
bb r. 21 Lyn n ni a gb e sta, t mbnrin Fr r i he, t s m u l tj b m r
fnrar. 22 B ni Ms e k gbogbo gbn wn ar gpt, s j algbra nn r ti nn
i.
23 B ti p ni ogj dn, s s i lkn lti l b wn arknrin r w, wn m srll.
24 B ti r b a ti j n kan ny nn wn ni gbj r, t s pa ar gpt n t j
ny. 25 r p wn arknrin un y m p lrun ni rn un lti gb wn l; gbn k y
wn b. 26 N j kej ni r wn t wn j t s f lj fn wn. w fn wn p, yin r
mi, m y ni yn; k n e t fi y j ara yn? 27 Ngb n ni y t fyj nkj r t
syn b ti w p: Ta ni fi joy tbi adj lr wa? 28 Tb w tn f pa m b w ti pa ar
gpt i n ln? 29 r y m k Ms s l, t s l gb n orl-d Mdn, nbi t ti n
mknrin mj.
30 Lyn ogj dn ni ngl farahn n nn gb lr k Sn nbi t w in ti j nn
igb 31 farahn y ya Ms lnu. Ngb t snm lti w dradra ni gb ohn Olwa t
w p: 32 mi ni lrun wn bb r, lrun brhm ti ti sk ti ti Jkb. B Ms ti
gbn k t ni t boj w . 33 Ngb n ni Olwa w fn un p: B slbt kr ls r ntor
lr il mm ni w dr. 34 B ni, m ti r pnj wn nyn mi n gpt, m ti gb kdn
wn. Mo s ti skal w lti gb wn l, Ma b ntor n, k mi rn l s gpt.
35 Mos t wn k ngb t wn w p: Ta l fi joy tb fi e adj, ni lrun rn s wn b
oly ti olgbl npa i ngl t farahn n nn gb. 36 un ni k w jde pl i l ti
m yanu n il gpt, ti n kun Pupa, ti nn ahoro al fn ogj dn. 37 Ms kan n ni
w fn wn m srl p: lrun y gb wl kan b tmi dde lrn wn arknrin yn.
38 un kan n t w pl ngl t b a sr lr k Sn, ngb t wn nyn pj lr
ahoro al t dr fn wn bb wa, ni kan n ni gba wn r y fn wn; 39 ni y ni
wn bb wa k lti trba fn. n j b l, wn t syn, t kn wn s pad s gpt,
40 wn w fn rn p: B wa e wn r t y e amn wa; ntor Ms y t k wa jde
kr n il gpt, wa k m b e rn. 41 Wn fi w e gbr ml n wn j n, wn s
rb s r, wn s fi taytay dn fn i w wn. 42 Ngb n ni lrun kyn s wn, t s
fi wn lw snsin wn m gb ogun run, b a ti k sn wn w wl p:
j yin rb ran t a pa s mi
fn ogj dn nn ahoro al,
yin m il srl?
43 gbn yn gb g Mlk ka or
ti rw r Rfn,
wn r t e lti sn;
b ni mi y k yn l gbkn kj Bbln
44 wn bb wa n g r nn ahoro al, gg b ni t b Ms sr ti e ln r p
k a e gg b ti r i. 45 Lyn gb t wn ti gb tn ni wn bb wa gb e w s il t wn
gun, s orl-d wn t lrun l kr nwj wn lb J; b ni e w tt di j
ay Dfd. 46 ni y r oj rere lrun s tr y lti k ibgb fn lrun Jkb.
47 Sbsb Slmn ni k il kan. 48 gbn Atbi Jl k gb nin il t w nyn e; b
ni wl i n w p:
49 run ni t mi:
ir il wo ni w y k fun mi,
ni Olwa w, ibo ni a l p n ibi simi mi?
50 j w mi k l e gbogbo r?
51 yin olr kunkun, elt ddi, lkn lle b ti kfr, ngb gbogbo ni tako m Mm gg
b wn bb yn ti e. 52 j a l drk wl kan t wn bb yn k e innibni s? N tij
wn pa wn t wn s stl ww ni Ododo o n, s ti w di dl r nsy, ti apnyn lr
r. 53 yin t wn ngl m fin w fn ni k pa m.
54 In b wn gidi ngb t wn gb y, wn s pa yn keke m Stfn.
A FI KTA PA STFN. SL AEBI
55 B Stfn ti kn fn m Mm ni wo k run t s r go lrun, ti Js t dr lw
tn lrun. 56 w p: H! W b mo ti r run t sl, t m nyn s dr lp tn
lrun. 57 wn t wn w nb di et wn, wn s br s kgbe l; gbogbo wn r l lkan
n, 58 wn f jde kr n gboro l, wn s br s s lkta pa. wn lr k a wn
sbi s dmknrin kan t a p n Sl. 59 Stfn gbdr ngb t wn s lkta p:
Olwa Js, gba m mi. 60 Lyn n ni knl t kgbe pl ohun k w p: Olwa, m e
ka y s wn lrn. Lyn r y ni sun orun ik.
8
Sl fi tkntkn fw s ik r. Ngb n ni pnj innibni dd fn j n Jrslm.
wn m j tkkiri gberk Jd ti Samar, fi wn pstl. 2 wn olfknsn s
snk Stfn, wn s sunkn pp ntor r. 3 e ni Sl dabar j, t l lti il d il lti
m wn nyn, lknrin lbnrin lti s w sn tb.
FLP N SAMAR
4 wn t wn tk l lti ibi kan d kj kde r ryn Ay n. 5 B ni ti Flp t skal
w s l Samar, ws Krst nb. 6 Agbo wn nyn jm gba k r, ntor gbogbo wn
n wn gb npa i yanu r, t wn kan s fi oj r i. 7 wn m m jde kr nn wn t
e pl igbe l. plp wn alrn gb ti wn abirn ni wn r wsn. 8 l n s
kn fn ay gidi.
SMN ON IDN
9 s e ni knrin kan w n l n t a p n Smn, t s pa idn, t si m wn ar
Samar kn fn gbyanu. pe ara-r n n kan ptk, 10 gbogbo wn nyn s tl e lti
md tt kan gblagb. Wn w p: knrin y j agbra lrun, y t a p n y-l.
11 Ngb n ni wn tl e ntor ti p t ti fi w o r y wn lnu. 12 gbn ngb t wn ti gba Flp t
ws hn-Rere lrun n ork Js Krst gb, wn gba wr lknrin ti lbnrin wn. 13 Smn fnrar gbgb
bkan n; k fi Flp sl m lyn gb t ti gba wr. kn fn yanu lyn gb t r i gbyanu t l nwj
r.
14 Ngb t wn pstl t wn w n Jrslm gb p Samar ti gba r lrun wn rn
Ptr ti Jhn l b wn. 15 Wn skal l s Samar lti gbdr fn wn k wn ba l gba
m Mm. 16 Ntor k t skal sr n kni nn wn, n ork Js nkan ni wn gba wr.
17 Ngb n ni Ptr ti Jhn gb w l wn lr t wn s gba m Mm.
18 gbn ngb t Smn r i p gbwllr fn-ni n m Mm lti w wn pstl,
fn wn n ow. 19 w p: fn mi n agbra y bkan n k ni t m b gb w l lr l
gba m Mm. 20 gbn Ptr d a lhn p: K ow r gb pl r, ntor w gbgb p
w l fi ow ra bn lrun! 21 w k n ipa tb pn nn y ntor kn r k dra nwj
lrun. 22 Ntor n ronpwd kr nn r bbur r, k o s b Olwa, by l dr rn
bbur kn r y j . 23 Ntor m r i p or ti d pa. 24 Smn dhn p: Jw bb
fn mi lw Olwa k ohun t w w y m e l s mi. 25 N tiwn lyn gb t wn jr s r
Olwa, t wn s ws r, wn pad s Jrslm lti m ryn Ay n l s plp let
Samar.
FLP E WR FN ON BA ETIP
26 ngl Olwa b Flp sr p: Dde n agogo mjl sn, k w l gba n t w
lrn Jrslm ti Gs, t j ahoro al. 27 Ngb n ni dde l sb. B ni akra
kan t w, g on fn Kndk, babnrin tp, t j olr oltj ra r, w s
Jrslm fn rn-j mm. 28 s pad l b ti jk nn k lin r, s ka w
wl sy. 29 m s fn Flp p: L b k lin yn. 30 Flp sr l b a, s gb t akra
n ka w wl sy. br lw r p: j ohun t w k y ? 31 s dhn p:
Bwo ni e l y mi ls ni t l y mi? s pe Flp gk w jk ti un. 32 Ap w
Mm t k l by:
A m u l pa gg b d gntn,
gg b gntn t k sr
nwj ni t f irun r,
b ni k s la nu r.
33 A k s fn un n t r nn w rl r.
Ta ni y s tn ran r?
Ntor a ti g ay r kr lr il ay.
34 Akr n w fn Flp p: Jw ta ni wl y sr l lr ? j npa ara-r tb npa
lmrn ni? 35 Ngb n ni Flp gba r s t s br lti s w Mm y, t s ws
ryn Ay Js fn un.
36 B wn ti l ni wn d ibi omi kan, t akra n w p: Omi n y, k ni d wr mi lw?
37 (Flp w p: B w b gbgb tkntkn a l e e. un n dhn p: Mo gbgb p
Js Krst ni m lrun.) 38 s d k lin n dr. wn mjj skal l sn omi,
Flp s e wr fn akra n. 39 Ngb t wn jde kr nn omi ni m Olwa gb Flp l, t
akra n k s r i m. s b n tir l pl ay. 40 A r Flp n st b ti b n r l, t
ws ryn Ay n n gbogbo wn gbrko t gb kj tt d Sesar.
9
P SL
Sl k dkun hl m ti ppa wn m yn Olwa. l b olr lf, 2 s br w
lw r fn sngg t w n Dmsk p b b r ni kni t tl n n, lknrin tb
lbnrin, k fi wn d w s Jrslm.
3 l lj n, b s ti snm Dmsk ni ml kan ti run w lgn, t ml n s y i k.
4 ub lul, s gb ohn kan t w fn un p: Sl, Sl, e t w fi e innibni s
mi? 5 s br p: Ta ni w, Olwa? w p: mi ni Js t w e innibni s. 6 gbn
dde k o s wn l l, a s s fn ohun t y k w e. 7 wn t b a l rn-j n
dr, kk pa m wn lnu fn ynu: wn gb ohn n gbn wn k r ni kni. 8 Sl dde
kr n il, b til j p la oj r, k r nkankan. w ni wn fi m u wn Dmsk. 9 Fn
dindi j mta ni k rran, t k jun, t k s mu nkankan.
10 m yn kan t a p n Anan w n Dmsk. Olwa p lj ran: Anan! dhn
p: mi n y. 11 Olwa tn w p: Dde, k w ma l s n t a p n pp Gbr, k o s
br ni t a p n Sl lti Trss, n il Jds. Ntor un n gbdr lw y 12 t s
rran knrin kan t a p n Anan t wl t s gb w l e lr lti m u rran . 13 Anan
dhn p: mi ti gb b plp nyn t sr npa knrin y ti gbogbo ohun ibi t e s
wn nyn mm r n Jrslm. 14 s ti w sbi pl lti w wn olr lf lti fi
wn de wn t k pe ork r. 15 gbn Olwa w fn un p: Ma l, ntor knrin y j
ohun l ay fn mi lti gb ork mi l swj wn kfr, wn ba ti wn m srl.
16 mi tkalra-mi y fi gbogbo ohun t gbd jy hn n ntor ork mi. 17 Ngb n ni
Anan l, t w il n, gb w l Sl lr, s w p: Sl, arknrin mi, Olwa ni rn
mi, un ni Js t farahn lj n ibi t w ti b, k w ba l rran pad, k o s kn fn
m Mm. 18 Lj kan n ni nkan t db p b kr lj r, s rran. Lskan n ni gba
wr. 19 Lyn n ni jun, t s lgbra pad.
WS PL N DMSK
dr fn wn j d ld wn m yn n Dmsk. 20 Lskan n ni br s ws
Js nn wn sngg, t kde p: Js ni m lrun. 21 Gbogbo wn t wn gb
ni ylnu, t wn s w p: j k e ni t e bb ibi s wn t k pe ork y n
Jrslm n y? Tb k e un ni w sb pl lti fi wn d wn l sd wn olr
lf? 22 gbn e ni Sl lgbra s i, t s dm wn J n Dmsk pl ly
p Js ni Krst n n tt.
23 Lyn gb d ni wn J gbm p lti pa . 24 gbn Sl gb npa dt wn. Wn til
nu n odi l n tsn tru, k wn ba l pa . 25 Ngb n ni wn m yn gb e
sn agbn gba or giri jde.
SL B JRSLM W
26 Ngb t d Jrslm, gbynj lti dp m wn m yn, gbn r ba gbogbo
wn, ntor p wn k gbgb p ti di m yn n tt. 27 Ngb n ni Brnb m u dn l
b wn pstl, t s ryn fn wn b Sl ti r Olwa lj n, t b a sr, ti b ti
ws pl dj n Dmsk n ork Js. 28 Lti gb n l n l t b pl wn n
Jrslm, t ws pl dj n ork Olwa. 29 b wn eld Grk sr bkan n, t
s b wn jiyn; gbn wn dt lti pa . 30 B wn ar ti m y ni wn m u l s Sesar,
nbi t wn ti m u kj l s Trss.
GB LF
31 wn j gbdn lf n gbogbo Jd, Gll ti Samar; wn fsml, wn s lgb
pl br Olwa, wn s kn fn tn m Mm.
PTR WO ALRN GB SN N LD
32 Ptr t l kkiri l b wn nyn mm t wn gb n Ld bkan n. 33 b
knrin kan nb t a p n Ens, t ti dbl sn fn dn mj, j alrn gb. 34 Ptr
w fn un p: ns, Js Krst w sn. Dde, k o s k kete r. Lskan n ni dde.
35 Gbogbo wn ar Ld ti gbogbo wn t gb n il ttj Srn r i, wn s ypad s
Olwa.
PTR J K OBNRIN KAN DDE N JF
36 Obnrin kan w lrn wn m yn n Jf t a p n Tbt, tum r ni Dks. I
oore ti e n obnrin y p jj. 37 s e ni sn n wn j n, t s k. Lyn
gb t wn ti w k r ni wn gb e s yr k. 38 B Ld k ti jnn s Jf, t wn m yn
s gb p Ptr w nb, wn rn wn knrin mj s i lti w p: M e jfara lti d d wa.
39 Lskan n ni Ptr b wn l. Kt t d ni wn m u l s yr k n nbi t gbogbo
wn op pl omij lj ti y i k, t wn fi wn w ti wn as t Dks fifn wn ngb t
w ld wn. 40 Ptr m gbogbo wn nyn jde, Lyn n ni knl gbdr. Lyn y ni
yj s k n, t s w p: Tbt, dde. la oj, b s ti r Ptr ni dde jk.
41 Ptr m u lw dde. Ngb n ni pe wn nyn mm ti wn op n, t s fi hn
wn ly. 42 Gbogbo Jf ni gb npa r, t plp s gba Olwa gb.
43 Ptr gb fn gb d n Jf ld on aw kan t a p n Smn.
10
PTR L B GGUN AR RM KAN
knrin kan w n Samar t a p n Krnels, ggun gb m ogun Rm t a p n
tlk. 2 j olfknsn t br lrun pl gbogbo agbo il r, e tr n pp fn
wn J, t s gbdr ldkun s lrun.
3 O r ran kan. N b i wkt ksn-n j, ngl Olwa wl t w, r i kedere, s p :
Krnls! 4 w pl br. br w p: K ni, Olwa? ngl n dhn p: wn
dr r ti wn r r ti gk l swj lrun, s ti rnt r. 5 Nsisy k o rn wn nyn l
s Jf lti br Smn t a p n Ptr k w shn-n. 6 gb ld on aw kan t a
p n Smn t w lb kun. 7 Ngb t ngl n t b a sr ti l tn, Krnls pe mj
nn wn on il r pl m ogun olfknsn kan lrn wn t un j g fn. 8 s rn
wn l s Jaf lyn gb t ti ly fn wn.
9 N j kej, b wn ti l t wn s snm l n ni Peteru gk il l gbdr n b i wkt
kf j. 10 Ebi pa , s f jun. gbn ngb t n kan w onj fn un ni b s oj ran.
11 r run t s sl, ti ohun kan t db a l t a d n orgun mrin, skal w sr il.
12 Gbogbo wn ranko ls mrin ti wn t rk ti wn y oj run ni wn w nn r.
13 Ngb n ni ohn kan w fn un p: Dde, Ptr, k o s pa wn j. 14 gbn Ptr
dhn p: Rr, lrun, ntor mi k t j ohun elr tb ohun m r! 15 Lkej s ni
ohn n tn w p: M e s p ohun t lrun ti w m lr. 16 y s l lmta, lskan
n ni ohun n gk pad s run.
17 Pl br ni Ptr fi br nn ara-r ohun t ran y l js. Kt n ni wn t
Krnls rn ti br il Smn, t wn s w lnu ilkn. 18 Wn pe ar il lti br by
nb ni Smn t a p n Ptr gb. 19 B Ptr s ti ron s ran t r ni m w fn un
p:L wo wn nyn t br r. 20 K w b wn skal l leymj, ntor mi ni mo rn
wn. 21 Ptr l b wn wny lti w fn wn p: mi n y, mi ni ni t yn w. K ni
gb yn w? 22 Wn dhn p: ggun Krnls, oldodo t br lrun, t gbogbo orl-
d J bl fn, ni gba mran kan lw ngl mm kan lti l p w s il r, k s gb
ohun t w n s. 23 Ngb n ni Ptr m wn wl t s e wn llej.
N j kej ni m n pn pl wn; d nn wn ar t wn w n Jf b wn l. 24 j kej
ni d Sesara. Krnls dr d wn pl gbogbo wn btan r ti wn r r tmtm t
wn pj. 25 B Ptr ti wl ni Krnls ti l pd r, t dbl fn un. 26 gbn Ptr
gb e dde b ti w fn un p: mi k ju nyn lsn. 27 Ptr wl b ti b a sr. Ngb
n ni r plp wn t wn ti pj p. 28 s w fn wn p: yin n m p m J k
gbd b jj lp tb k wl r. gbn lrun fihn m p a k gbd pe ni kni n
elr tb alm. 29 Ntor n ni mi k e wyn lti d lhn w s il r. Mo s f m d r
t w fi p m w shn-n? 30 Krnls dhn p: j kta n y ngb t mi gbdr n il
mi n wkt ksn-n j, t mo s r ni kan t farahn nwj mi pl a t dn. 31 w fn
mi p Krnls, a ti gb dra r, a s ti rnt r r ld lrun. 32 Ntor n rn l pe
Smn t a p n Ptr n Jf. gb n il on aw kan t a p n Smn lb kun.
33 Lskan n ni m rn l p w shn-n. wa s n y nwj r lti gb ohun t lrun
p fn .
R PTR N IL KRNLS
34 Ngb n ni Ptr gba r s t w p: mi r i lt p lrun k e ojsj s nyn,
35 gbn ni kni t b br r t s e dodo n gbogbo orl-d ni j twgb fn un.
36 y ni r r t rn wa s wn m srl, t a s kde ryn Ay fn lf npa Js
Krst fn wn; un ni Olwa ohun gbogbo. 37 yin m ohun gbogbo t l n gbogbo Jd,
npa Js ti Nsrt, b ti br lti Gll, lyn wr t Jhn ws, 38 b lrun ti fi m
Mm ti agbra y s mm, ni t fi gbogbo ay r e rere, t s e wsn fn wn t
wn w lb agbra , ntor lrun b pl r. 39 wa s ni lr gbogbo ohun t l lr
il-d wn J ti n Jrslm. ni t wn m l pa lr igi. 40 lrun ti j i dde n j kta,
s ti m u farahn, 41 k e fn gbogbo nyn gbn fn wn lr t lrun ti yn tl, fn
wa t a ti b a jun, t a s b a mu lyn jde r kr nn k. 42 s ti p fn wa lti
ws fn wn nyn ti lti jr s i p un ni adj t lrun ti yn fn wn aly ti k.
43 un ni gbogbo wn wl jr s p ni kni t b gb gb y gba drj n ork r
.WN KFR T KK GBA WR
44 Ptr sr lw ngb t m Mm skal sr wn t gb r n. 45 Gbogbo wn
ongbgb onkl t wn b Ptr w ni y lnu lti ri p a fi bn m Mm fn wn kfr
bkan n. 46 n wn gb t wn sr n oriri d t wn s yn lrun lgo. Ngb n ni
Ptr w p: 47 j a l k omi wr fn wn t wn ti gba bn m Mm b tiwa bkan n?
48 s p k a fn wn n wr n ork Js Krst. Ngb n ni wn r wn lti b wn gb
fn j d s i.
11
PTR LY ARA-R N JRSLM
wn pstl ti wn ar ti wn w n Jd gb p wn kfr ti gba r lrun bkan
n. 2 Ngb t Ptr gk l s Jrslm wn onkl p e syn lti br p: 3 Ntor k ni
w e w il wn alkl t w s b wn jun p? 4 Ngb n ni Ptr br s ly fn
wn lsls p: 5 mi w nn dr n l Jp ngb t mo b sj rn t mo s r ohun kan t
skal lti run, t db a l t a m dn n orgun mrin, s w sd mi. 6 Mo w l
gb oj kr lra r, mo s r wn ranko ls mrin in ay, wn ran gb, wn t rk ti
wn y oj run. 7 Ngb n ni mo gb ohun kan t w p: Dde, Ptr, k o pa wn j.
8 mi dhn p: Rr! Olwa, ntor k s ohun r tb ohun m t kj nu mi r.
9 Lkej ni ohn n w lti run w p: Ohun t lrun ti w m m e p n ohun m.
10 mta ni ely l, ngb n ni gbogbo r pad s run.
11 Kt lj kan n ni wn nyn mta d nu n il ti mo w; a rn wn s mi lti
Sesr. 12 m s fn mi p k mi ma b wn l le ymj. wn arknrin mf t wn w
nb y b mi l bkan n, t a s w il knrin n. 13 ryn fn wa b un ti r ngl kan t
farahan un n il r t s w fn un p: Rn l b Smn t a p n Ptr n Jp. 14 un
y s r t y fn n gbl, fn ti fn gbogbo il r.
15 B mo ti sr lw ni m Mm b l wn lr, gbogbo wn gg b tiwa n br.
16 Ngb n ni mo rnt r Olwa by p: Jhn fi omi e wr, gbn m Mm ni yin
y fi e wr.. 17 B lrun b fn wn n bn kan n b tiwa, fn gbgb wn ntor Olwa
Js Krst, ta ni mi lti d lrun lw? 18 r y m in wn r, wn s fi go fn lrun p:
lrun ti fi rnpwd ti fn-ni n y fn wn kfr bkan n.

BR J N NTK
19 wn t wn tk kiri ngb pnj Stfn l tt d Fns, Sprs ti ntk, gbn
ws wn k kj wn J. 20 Sbsb, wn ar Sprs ti Srn t wn ti ntk w,
wn b wn Grk sr, t wn kde ryn Ay Olwa Js fn wn. 21 w Olwa rn wn
lw, plp gbgb t wn s ypad s Olwa.
22 ryn n d et j n Jrslm, a s yan Brnb n aoj l s ntk. 23 Ngb t d
ib t r oore-f t lrun fn wn, y m in r dn, o s gb wn nynj lti dr inin pl
kn nn gbgb s Olwa. 24 un n j nyn t kn fn m Mm ti gbgb. Agbo
nyn pp n wn fi b faram Olwa.
25 Ngb n ni Brnb l w Pl n Trss. 26 Ngb t r i, m u w s ntk. Fn
dindi dn kan ni wn gb p nn j t wn k agbo nyn pp. N ntk ni a kk pe
wn m yn n Krstn.
A YAN BRNB TI SL N AOJ N JRSLM
27 N wn j n ni wn wl skal lti Jrslm l s ntk. 28 A pe kan nn wn
n gbs t dde lb i m Mm, t s kde p yn l kan y m kr gbogbo
gby. y s l lb jba Klds. 29 Ngb n ni wn m yn pinnu lti fi rnlw
rn s wn ar t b n Jd, olk lk gg b agbra r ti t. 30 Wn s e b, wn fi
wn rn Brnb ti Sl s wn algb.
12
A M PTR, A S GB L LN GBYANU
N kk n ni ba Hrd dwl wn m j kan lati fyj wn. 2 fi id pa Jkb
arknrin Jhn. 3 Ngb ti r i p t awn J lrn, tn m Ptr. j gb dn
rkj. 4 s sn tb pl m ogun on ln mrin, m ogun mrn ln
kkan lti ma . f m u jde w swj wn enyn lyn dn rkj. 5 B wn s ti
Ptr nn wn, b ni j lrun gbdr fn un lsimi. 6 N ru j kan ni Hrd f m
u jde. Ptr sn lrin wn m ogun mj, wn mji ni a fi d ml, t wn am
nu n tb n. 7 Lgn ni ngl Olwa d, t ih tb n kn fn ml. ngli n lu
Ptr ni gb pp, s m u jde. w p: Dde kki. wn w r s j kr. 8 Ngb n
ni ngl n w fn un p: Sn kt r, k o s w bt r. e b. tn w fn un p: W
w r k o s tl mi. 9 Ptr jde, s tle e. K m p tt ni ohun t ngl n e fn
un, gbn r p un w lj ran ni. 10 B ni e kj wn m ogun kn ti kej, t
s d nu n onrn t kj s l. Ilkn n fnrar sl nwj wn. Wn s jde l tt d
pin pp kan, Lyn n ni ngl n fi sl lgn. 11 Ngb t oj Ptr wl ni w p:
mi m dj nsisy p Olwa t rn ngl r lti gb m lw Hrd ti gbogbo ohun t wn
Ju dr lti fi mi e.
12 Ngb t m y ni l s il Mr, y Jhn t a p n Mrk, nbi t j wn nyn
pp ti pj p gbdr. 13 kan ilkun. rnbnrin kan t a p n Rd w d a lhn.
14 m ohn Ptr, nn ay r k l lkn, s s pad l sn il lti l s fn wn p
Ptr ni w lnu n. 15 Wn w fn un p: w e wr! gbn tnum p b gan-
an ni r. Ngb n ni wn w p: ngl r ni. 16 gbn Ptr kanlkn lw. Ngb t
wn m p un ni n tt, r s b wn. 17 gbn juw s wn p k wn dk, s ryn b
Olwa ti m u kr nn wn. tn w p: l s fn Jkb ti wn ar. Ngb n ni jde
l s ibmrn.
18 Ngb t il m, dm b wn m ogun: k ni l s Ptr? 19 Ngb t Hrd n k
a l m u w t wn k s r i, lyn gb t wd lw wn am, pa p k a pa wn.
Lyn n ni skal lti Jd l s Samar nbi t gb.
IK AEBI
20 Hrd b wn ar Tr ti wn ar Sdn j gidi. wn n jm l swj r, lyn
gb t wn ti m Blsts, oltj fin ba mra, wn bb fn lf. N tt ba ni orl-
d wn gbral. 21 N j t a pinnu ni Hrd w w oy r, t jk lr t, b s ti sr
22 ni wn nyn n br s kgbe p: lrun ni sr k e nyn. 23 Lskan n ni
ngl Olwa l ntor p k fi go n fn lrun, t din s j , t s jw m r.
BRNB TI SL PAD LTI NTK
24 r lrun p, s lpo s i. 25 Ngb t Brnb ti Pl par i wn, wn pad s
Jrslm, wn m Jhn t a p n Mrk w pl wn.
13
RN FN I OLWA
wn wl ti wn jgbn nn w w nn j t a br n ntk. wn ni: Brnb,
Smn t a p n Adlw, Ls lti Srn, Manan t j r gb we Hrd t e
bal, ti Sl. 2 s e n j kan b wn ti e sn Olwa, t wn s gbw ni m Mm
w p: b mi ya Brnb ti Sl st fn i t mo p wn fn. 3 Ngb n ni wn gb w
l wn lr lyn gb t wn ti gbw pl dr, a s rn wn l fn i wn.
ELYMS ON IDN N SPRS
4 B m Mm t dar wn s i Olwa, wn skal l s Sls, lti ib ni wn ti w k oj-
omi l s Sprs. 5 Ngb t wn d Slm wn ws r lrun nn sngg wn J.
Wn fi Jhn e olrnlw dn.
6 Wn rin gbogbo erk n kj tt d Pfs, nb ni wn ti r wl k m J kan t
pidn nb t a p n Br-Js. 7 j kan nn wn mw bal Sergiu Pl, lgbn
nyn t rn pe Brnb ti Sl, ntor f gb r lrun. 8 On idn n t ork r
j Elyms br s d wn lw, k s f k bal n di ongbgb Krst. 9 Ngb n ni Sl, t
a p n Pl bkan n, kn fn m Mm, t s ranj m , t w fn un p: 10 w ni t
kn fn rkrek gbogbo, k n e t w k dkun lti ma y n tt Olwa po? 11 w
Olwa t nsisy. w y di afj lle r orn m fn gb d. Ljkan n ni knkn biribiri
b , t s y rb kiri, t w ni t y fi n hn n. 12 Ngb t bal n r ohun t
l ni di ongbgb. k Olwa s w lra.
WN D TK N PSD
13 Pl ti wn albe r wn k oj-omi lti Pfs, wn s gnl n Prg n Pmfl.
gbn Jhn fi sl lti pad s Jrslm. 14 wn yk kj Prg, wn w s ntk n
Psd. Wn wn sngg jk n j simi. 15 Lyn gb t wn ti ka w fin ti ti wn
Wl, wn olr sngg rn s wn p: yin ar, b b n r ynj lti b wn nyn
s, j k a gb. 16 Pl dde, ju w lti w p:
WS PL NWJ WN J
yin m srl, ti yin t br lrun, gb mi. 17 lrun wn nyn y, lrun srl
yan wn bb wa, s m wn nyn tbi n kk tp wn n il gpt. Lyn n ni fi
agbra ap r hn ngb t m wn jde, 18 fn b ogji dn ni fi k r tj wn nn ahoro
al. 19 Lyn gb t ti pa orl-d mje rn fn wn n il Knn, fn wn n il wn
20 fn iwn dta-lnrnw dun. Lyn n ni fn wn n wn adj tt dgb wl
Sml. 21 Lyn n ni wn br fn ba, t lrun s fn wn n Sl m K, lti y
Bnjmn fn ogj dn. 22 Lyn gb t lrun k sl ni gb ba Dfd dde fn wn.
un ni jr fn by p: mi ti r Dfd m Js, nyn gg b f kn mi t y e gbogbo
f mi. 23 Lti in ran r ni lrun ti gb Js dde fn srl gg b Olgbl, gg b ti
lr. 24 Jhn, atkn, t mra sl fn ww r ngb t kde wr fn rnpwd fn
gbogbo srl. 25 Ngb t Jhn f par i r, w p: mi k e ni t r p mi j; gbn
ni kan b lyn mi t mi k y fn ni t t okn bt r.
26 yin ar, yin m y brhm, ti yin t br lrun t w nhn-n, yin ni a rn
gbl y s. 27 N tot wn ar Jrslm ti wn jy wn ti m r wn wl lm,
y t a k ljj simi. 28 Lr bi ik nn r, wn d a lj ik, wn s b Plt k pa .
29 Ngb t wn par ohun t a k sl npa r, wn gb e skal lti or igi, wn s snk r sn
iboj. 30 gbn lrun ti j i dde. 31 Fn plp j ni farahn wn t b a w lti Gll l
s Jrslm, wn t wn jr s i nwaj wn nyn nsisy.
32 wa s kde ryn Ay n fn yn, y ni lr t a e fn wn bb wa. 33 lrun ti m
u fn wn m wn: ti j Js dde. B ni a e k sn w Pslm kn: w ni m mi,
ln ni mo b . 34 y ni Olw w ngb t j i dde kr nn k, p k n pad sn dibj
pl r y w p: mi y fn n ohun mm Dfd, wn ohun tt. 35 d t fi w nb
mrn n n y: w k n j k ni Mm r r dbj. 36 gbn lyn gb t Dfd ti e f
lrun ngb tir, k t s l b wn bb r. ti r dbj. 37 ni t lrun j dde ni k r
dbj.
38 yin ar, k m ngb n p npa r ni a kde drj fn yn. dlre pp t fin
Ms k l fn yn, 39 ni ni kni t b gb gb y r gb npa r.
40 Ntor n k ra, k r wn wl m e s yn lra, y t w p:
41 w , yin lgn,
k par pl yanu!
Ntor mi l i kan n wn j yn
t yin k n gbgb b a b ryn r fn yn.
42 Ngb t wn jde, p wn lti tn sr lr ohun kn n n j simi t tl e. 43 Ngb t
pde n tk, plp wn J ti wn t wn s ara wn di J, wn t sin lrun ni wn
tl Pl ti Brnb. Wn s r wn lti faram oore-f lrun nn tt.
PL TI BRNB B WN KFR SR
44 N j simi t tl e, gbogbo l fr pj tn lti w gb r lrun. 45 lara m wn
J ngb t wn r agbo nyn y, wn s fi r d fs fn r Pl. 46 Pl ti Brnb fi
gboy w fn wn p: yin ni y k a kk kde r lrun fn. B yin ti k, t k s m ara
yn y fn y npkun, k bur! wa y kj s wn kfr. 47 Ntor b ni Olwa ti e p
fn wa p:
mi fi e ml fn wn orl-d,
k w m gbl l s pin ay.
48 y m in wn kfr dn t wn s yin Olwa lgo. wn t y npkun w fn nb
gbgb. 49 B ni r Olwa ti tn kkiri n gbogbo gbgb n.
50 gbn wn J k sr wn obnrin gbajm t wn sin lrun pl wn jgbn
nyn nn l n. Wn fi b kj j s Pl ti Brnb, t wn s l wn kr n il wn.
51 Wn gbn eruku s wn sl fn wn, wn s l s knm. 52 gbn wn m yn kn
fn ay ti m Mm.
14
WS HN RERE N KNM
Bkan n ni wn e wn sngg wn J n knm, t wn s sr bkan n t agbo
nyn pp lrn wn J ti wn Grk di ongbgb Krst.
2 gbn wn J t wn dr nn gbgb m k wn kfr kj j s wn ar.
3 Pl ti Brnb dr p nb pl gbkl nn Olwa t wn sr lfy pl jr s
oore-f t wn fi i yanu pl wn m l.
4 wn ar l pn s mj: ap kan w fn wn J, ap kej dr fn wn pstl. 5 wn
olr wn J ti ti wn kfr mra lti fyj wn ti lti s wn lkta. 6 gbn ngb t
wn gb ni wn s l farapam nn wn l Lkan, Lstr, Drb ti wn gbgb wn,
7 nbi t wn ti kde ryn Ay n.
WSN ABIRN KAN
8 knrin kan w nb t j abirn lti j b r, t k r s rn, k s t rn r. 9 B s ti gb
ws Pl ni w lj. Ngb t r i p ni n n gbgb fn wsn, kgbe sk p: 10
Dde, k o s fi s r rn. f dde, s br s rn.
11 Ngb t agbo wn nyn r ohun t Pl e, wn fi d Lkan kgbe w p: wn
lrun ni wny t wn gb w nyn w w b wa. 12 Wn pe Brnb n Ss ati Pl n
Hrms, ntor un ni ni t sr. 13 wn wr r Ss t wn w lyn odi m ran
rb w k gbogbo nyn b wn fi rb s Pl ti Brnb. 14 Ngb t wn pstl Pl
ti Brnb gb ohun t l, wn fa a wn ya, wn s s wn agbo wn nyn n b
wn ti kgbe p: 15 yin r, k ni r p yin e? nyn lsn ni w gg b yin n. wa
ti m ryn Ay w lti m yn pad kr lyn r asn wny, k s ypad s lrun aly t
d run un ay, ti kun ti gbogbo ohun t w nn wn. 16 N ay tij lrun j k orl-
d kkan ma tl n tir; 17 n ngb n pp k fi yn sl ls r ara-r nn ohun
rere gbogbo t e fn yn: fn yn n j lti run, m wn so yn h ngb t y, fn
yn n onj pl ay. 18 Agbra ni ws y pp fi d agbo wn nyn n dr lti rb
s wn.
PAR I RN J KAN
19 wn J kan k agbo wn nyn lyn lti ntk ti knm. Wn s Pl lkta,
wn s f kr n gbr l ngb t wn r p ti k. 20 wn m yn w t wn y i k,
gbn b ni dde, t s pad sn l n. N j kej ni un ti Brnb kr nib l s
Drb.
21 Lyn gb t wn ti ws ryn Ay n l y, t wn s r plp m yn, wn pad gba
Lstr, knm ti ntk. 22 Wn m wn m yn lkn le, b wn ti gb wn nynj lti
forti gbgb. Wn w p: Ntor wa gbd gba in plp pnj lti wn jba lrun.
23 Wn yan wn algb fn wn n j kkan. Lyn gb t wn ti gbdr pl w ni wn fi
wn t gba Olwa gb l e lw.
24 Wn gba Psd kj, wn s d Pmfl. 25 Ngb t wn ti ws r n fn wn ar
Prg, wn skal l s tl; 26 wn s w k oj-omi tt d ntk n Sr, nb ni wn ti fi
i ti wn e tn l lrun lw fn oore-f r.
27 Ngb t wn pad d, wn pe pd j, wn s ryn ohun gbogbo t lrun e npas wn,
ti b ti ilkn gbgb fn wn kfr. 28 Wn dr nb pl wn m yn fn gb d.
15
RYNJIYN N NTK
wn kan t wn ti Jd w br s k wn ar p: B yin k b kl gg b Ms,
yin k l r gbl. 2 yi m j ti rynjiyn w lrn wn nyn n pl Pl ti
Brnb. Ngb n ni wn pinnu p k Pl ti Brnb pl wn ar wn mrn l s
Jrslm ld wn pstl ti wn algb lti yanj r y. 3 Gbogbo m j n ni wn
dgbre fn wn. B wn s ti gba Fns ti Samar, wn ryn b wn kfr ti di ongbgb,
y s pa wn ar ly. 4 Ngb t wn d Jrslm, j k wn kb, pl wn pstl ti
wn algb. Wn s ryn gbogbo ohun t lrun e npas wn.
RYNJIYN N JRSLM
5 gbn wn ap kan lti gb wn Faris t ti di ongbgb d s i lti w p: A gbd
db fn wn kfr n k wn s pa fin Ms m. 6 Ngb n ni wn pstl ti wn
algb e pad lti yanj r n. 7 Lyn gb t jirr n l fn gb pp ni Ptr dde lti w
p:
R PTR
yin ar, m dj p: Lti br ni lrun ti yn mi lrn yn k wn kfr l gb r ryn
Ay lti nu mi, k wn s di ongbgb. 8 lrun t m kn nyn ti jr s wn p t un
lrn ngb t fn wn n m Mm gg b ti fn wa. 9 lrun k fi yt hn lrn wn ti
wa, ntor ti fi gbgb w kn wn m. 10 K n e t yin f dn lrun w nsisy npa fif di
r wwo l wn m yn lr, r t wn bb wa tklwn ti wa fnrawa k lgbra lti
gb? 11 Sbsb k rnt p wa gbgb p a r gbl b wn n ti r gbl npa oore-f
Olwa Js.
12 Ely m gbogbo pj n dk. Wn fets Brnb ti Pl b wn ti ryn gbogbo
wn i yanu ti wn mi ti lrun e npas wn lrn wn kfr.
R JKB
13 Ngb t wn par r ni Jkb sr by p: yin ar, gb mi. 14 Smn ti ly gg
b lrun ti ps lti br lti yan wn nyn kan fn Ork r lrn wn kfr. 15 y s b
r wn Wl mu, ntor a k p:
16 Lyn n ni mi y pad w,
t mi y tn gb g Dfd t w lul dde;
mi y s tn ahoro r k,
mi y s d a pad s ip,
17 k yk wn nyn l w Olwa,
pl gbogbo wn orl-d t a y st fn Ork mi,
ni Olwa w,
18 ni t m ohun wny hn lti gb pp.
19 Ntor n ni mi fws i p k a m e y wn kfr t wn ti gba lrun gb lnu.
20 gbn k a p fn wn nkan p k wn yg fn ohun khun t br s di m, w
gbr, k wn s m j ran t a l lrn pa ti j. 21 Ntor lti ll ni a ti ws Ms n l
kkan, t a s k nn wn sngg n gbogbo j simi.
W WN PSTL
22 Ngb n ni wn pstl ti wn algb pinnu pl gbogbo j lti yan wn nyn d
lrn wn t wn y rn l s ntk pl Pl ti Brnb. wn ni Jd t a p n
Brsb ti Sls, wn t wn lkk lrn wn ar. 23 w t a fn wn n y:
wa postl ti wa algb, a k yin kfr t ti di ongbgb n ntk, n Sr ti n
Sls, wa ar yn. 24 wa gb p wn kan nn wa lgba lw wa l s ohun t da
kn r, 25 ntor n ni wa fi yan wn nyn t a rn s yn pl arknrin wa Brnb ti
Pl, 26 t wn ti fi ay wn j fn sn Olwa Js Krst. 27 wa rn Jd ti Sls s yn t wn
y s r kan n fn yn. 28 m Mm ti wa n ti pinnu lti m e gb r wwo l yn lr
ju y p: 29 k m e j ran t a fi rb s r ti j tb ran t a l lrn pa, k s yg fn
w gbr. yin y e dradra b b pa ohun wny m. be.
WN AOJ N NTK
30 wn rn n dgbr, wn s skal l s ntk. N hn-n ni wn ti pe pd
gbogbo j, t wn s fi w n l wn lw. 31 A ka w n, in wn s dn fn r t fn wn.
32 Jd ti Sls, t wn j wl bkan n, gba wn ar nynj, t wn s fn wn n okun npa
r pp, 33 Lyn gb d ni wn ar d wn pad n lf sd wn t rn wn w.
34 (gbn Sls pinnu lti dr syn). 35 Pl ti Brnb dr n ntk. wn pl
plp wn mrn k-ni n r Olwa b wn ti kde ryn Ay n.
PL YAPA KR LD BRNB, S FARAM SLS
36 Lyn gb d, Pl w fn Brnb p: j k a l b wn ar w n gbogbo l t a ti
kde r Olwa lti m b wn ti e s. 37 Brnb f m Jhn t a p n Mrk dn bkan
n. 38 Pl k f m ni y t ti s pd syn n Pmfl, t k s b wn i. 39 d-
yd n p t b t wn fi piny. Brnb m Mrk, s w k oj-omi l s Sprs.
40 Pl n tir m Sls, s jde l lyn gb t wn ar fi l oore-f lrun lw.
PAL DP M TMT N NIKAN
41 gba Sr ti Sls nbi t ti m wn j lkn le.

16
Lyn n ni l s Drb ti Lstr. m yn kan w nb t a p n Tmt, J t ti di
ongbgb ni y r, gbn Grk ni bb r. 2 wn ar n Lstr ti knm ryn r n ni
rere. 3 Pl pinnu lti m u dn. Ngb n ni m u t s d a lb ntor wn J t wn w
n gbgb n; gbogbo nyn ni wn m p Grk ni bb r.
4 B wn ti l lti l d l ni wn j w t wn pstl ti wn algb k lti
Jrslm k wn n pa m.
5 B ni wn j ti lgbra s i t wn s p s i ljoojm.
WN KJ L S S KKERE
6 Wn la Frg ti Glt. m Mm k j k wn kde r n n . 7 Ngb ti wn d
pin Ms, wn gbynj lti w Btn, gbn m Js k j k wn e b. 8 Ngb n ni
wn la Ms kj t wn s skal l Trs.
9 s e n ru, Pl r ran kan t ar Masedn kan dr t s b by p: Dkun w
s Masedn lti rn w lw. 10 Kt lyn ran y ni a w n gb l s Masedn, ntor a
gb p lrun ti p w lti ws ryn Ay nb.
WN D FLP
11 w w k oj-omi n Trs, a s l tt d Samotrs, a s d s Npls n j kej.
12 Lti ib ni a l s Flp. ol l gbgb Masedn t w lb jba Rm. A lo wn
j d n l y. 13 Lyn n ni a l s yn odi ni j simi, n et omi nbi t wn ti sb
gbdr. B a ti jk ni a b wn obnrin t wn pj nb sr. 14 kan nn wn t a p
n Ld fets wa, on ar pupa ni lti l Tatr; sin lrun. Olwa kn r lti faram
r Pl. 15 Lyn gb t un ti wn nyn r ti gba wr r w by p: B
b k m kn ongbgb Olwa, w gb n il mi. s r w lti e b.
A GB PL TI SLS SWN
16 N j kan t wa l sbi dr ni a pd obnrin m-d kan t i awrw; m
ow pp w fn wn g r npa e i f. 17 s tl Pl ti wa bkan n pl
igbe p: rn lrun Oldmar n wn y e; n gbl ni wn kde fn yn. 18 e
b fn j b ml kan. Nkyn ni in b Pl t yjpad w fn m n p: m p fn
n Ork Js Krst k o jde kr nn obnrin y. Lskan n ni m n jde l.
19 gbn ngb t wn g r ti r i p ow wn ti gb, wn m Pl ti Sls, wn s f
wn l s j ba nwj wn jy wn. 20 Ngb t wn dwj wn adj ni wn w p:
wn nyn y da il wa r. J s ni wn. 21 Wn s ws t w ar Rm k gbd
gb t a k s gbd tl. 22 Agbo wn nyn n Flp kj j s Pl ti Sls, wn adj
s b wn l, wn s p k a n wn n pn. 23 Lyn gb t a ti n wn lgba tn, wn s
s fn am tb n lti ma wn dradra. 24 Pl y ni m wn wn wn t le
j npa ffi wn sn ih tb jnjn, t a s de s wn m igi.
DND WN ON OLWA PL YANU
25 N gnj ru ngb t Pl ti Sls gbdr t wn s krin yin lrun lgo ni wn
lwn ib fets wn. 26 Lgn ni j il l, t il m tt kan ipil tb n. Ls kan n ni
gbogbo ilkun tb n , t wn t a fi de wn lwn t sl. 27 Am tb n taj, b ti r
i p gbogbo ilkn ti sl, fa id y, f pa ara-r, b ti r p wn lwn ti s l.
28 gbn Pl kgbe sk p: M e pa ara-r lra ntor wa w nhn-n y.
29 Am tb n br tp, s s l dbl n s Pl ti Sls. 30 Lyn n ni m
wn jde t w p: Olwa, k ni y k mi e lti r gbl? 31 Wn dhn p: Gba Olwa
Js gb, w ti wn nyn r y s r gbl. 32 Wn kde r Olwa fn un pl gbogbo
wn ara il r. 33 N wkt kan n ni m n m wn jde n ru kan n t w egb
wn, t s gba wr lj kan n pl gbogbo wn ara il r. 34 Ngb n ni m wn gk
l s il r, ps tbl unj, s y pl wn nyn r p wn ti gba lrun gb.
35 Ngb t il m, wn jy rn wn lp lti w fn wn am tb n p: D wn
wn-n n sl. 36 un n s fn Pl p: wn jy ti rn p k a d s. Jde ngb n
k o ma l. 37 gbn Pl w fn wn lp p: Wn n w n gbangba le dj fn wa.
wa t a n t ar il Rm, wn s j w sn tb. Nsisy ni wn w m wa jde n kk!
t! K wn fnrawn w d wa s.
38 wn lp s s r wny fn wn jy wn. r b wn ngb t wn gb p wn n
t ar l Rm. 39 Ngb n ni wn w r wn lti kr n l n. 40 Ngb t Pl ti Sls
jde kr nn tb n, wn l s Ld. Wn tn r wn ar, wn s gb wn nynj. Lyn n
ni wn jde l.
17
RO PL WN J N TSALNK
Lyn gb t wn ti kj Amfpols ti Apoln ni wn d Tsalnk. wn J n sngg
kan nb. 2 Pl l b wn nb gg b r. Fn j simi mta lra n b wn sr lr w
mm. 3 ly fn wn p Krst n gbd jy k s jde kr nn k. w p: Js
Krst n ni ni t mo kde fn yn. 4 wn kan nn wn gbgb t wn s faram Pl ti
Sls pl plp wn t sin lrun. wn Grk gbgb bkan n pl wn obnrin
gbajm.
5 wn J t wn kn fn lara k wn m ta j, wn d rgbdyn sl n l n, wn s l
s il Jsn nbi t wn ti w Pl ti Sls lti m wn w swj pj wn nyn. 6 Ngb
t wn k r wn nb, wn fa Jsn ti wn ar wa l swj gbngn dj b wn ti kgbe w
p: wn t da gbogbo ay r t d ibi o. 7 Jsn ni ni t s gb wn s il r. Gbogbo wn
y ni wn ld s Ksr b wn ti w p ba mrn w t a p n Js. 8 Wn da gbngn
n r pl igbe wn. 9 wn al kl gidi fn Jsn pl wn yk k wn t fi wn sl,
RO MRN N BR
10 Ngb n ni wn ar wa m Pl ti Sls n ru l s Br. B wn ti d ib ni wn l s
sngg wn J. 11 wn nyn ib n m ll ju wn Tsalnk l, wn s fi taytay
gba r n. N ojoojm ni wn y w mm w by gbogbo r n r b. 12 B ni
gbogbo wn ti di ongbgb, ti wn Grk bkan n, pl wn gbajm obnrin ti plp
knrin.
13 gbn ngb t wn J t gb n Tsalnk m p Pl ti kde r lrun n Br,
wn w sb lti tn fa rgbdyn lrn wn nyn. 14 Ngb n ni wn ar wa m Pl
gba n kun l; gbn Sls ti Tmt dr nb. 15 wn t wn sn Pl l d tns,
wn s pad lti j fn Sls ti Tmt p k wn w b a n kk.
PL N TNS
16 Ngb t Pl dr d wn n tns, r i p in un ru sk ngb t r l y t kn fn
wn re r. 17 Ngb n ni b wn J sr nn sngg pl wn t sin lrun
nb. s b wn nyn fi r jomitooro r nbi pd gboro wn. 18 wn jgbn mw
gbn Epikr ti ti Stk, b a pd nb. wn kan w p: K ni od y r s? wn mrn
w p: j onws lrun jj. Wn s b ntor p kde Js ti jde. 19 Wn m u l
s Areopg, wn s w p: j a l gb k titun t w k-ni y?. 20 Ntor ohun t a gb lnu
r jj s wa. Ntor n wa f m tm r. 21 Gbogbo wn ar tns ti wn lej t
gb lrn wn k n er mrn e j p k a ma sr tb k a ma fets ohun titun.
22 Pl dd lrn gbm Areopg, s w p:
R PL N AREOPG
yin ar tns, mo wye p kn fn ohun sn ju wn mrn l. 23 Ngb t mo la l yn l
t mo s wo wn re r yn, mo d ibi pp kan pl kl y: FN LRUN T A K M.
dra! y t yin sn lm ni mo w kde fn yn.
24 lrun t d ay ti ohun gbogbo t b nn r, Olwa run un ay, k gb nn tmpel
t a fi w nyn e. 25 I wn nyn k s wl fn un, un ni fn gbogbo d n y, m
ti gbogbo ohun. 26 B ti m gbogbo ary jde lti d kan lti ma gb lr il ay, s fn
wn nyn n sk fn oriri gb pl pnl wn, 27 fi b f k wn nyn w lrun
lti l r i, ti lti dura d d r b b ee. Sbsb k jnn s wa. 28 n nn r ni wa ti r
y, t a rn kiri, t a s w ly. Gg b kan nn akw yn ti w:
Ntor y r n ni wa e.
29 B wa b j y lrun k y k a r p lrun db wr tb fdk, tb kta t w
nyn tb t gbn or nyn e.
30 gbn b lrun ti fi oj fo gb mkan, nsisy t m gbogbo wn nyn m nbi
gbogbo lti ronpwd, 31 ntor p ti ya j kan st lti d gbogbo gby lj pl dodo
npa ni kan t ti ps, t s fn gbogbo nyn n dg jde.
32 Ngb t wn gb r j de kr nn k, wn kan fi e yy, wn mrn
w p: wa y tn ma gb r r lr y n j wj. 33 B ni Pl fi rn
wn sl. 34 Sbsb wn kan faram t wn s di ongbgb. Dns ti
Areopg j kan nn wn. Obnrin kan t a p n Dmrs w lra wn, ti
wn mrn pl wn.
18
PIL J N KRNT
Lyn n ni Pl fi tns sl t s l s Krnt. 2 b J kan nb t a p n kl, ar
l Pnt, t ti tl w pl Prl, yw r, ntor a Kld t l gbogbo wn J
kr n l Rm. dp m wn, 3 b i wn s ti j ir kan n, gb ld wn, s i nb.
A hhun fn g ni i wn. 4 N jj simi ni wn sr n sngg, t wn s gbynj lti
r wn J ti Grk e gbgb. 5 Ngb t Sls ti Tmt ti Masedn d, Pl ya ara-r
st fn i r n, jr fn wn J p Jes ni Krst n. 6 gbn nwj tak wn ti
r d wn ni gbn a r t s w fn wn p: K j yn ub l yn lr! w mi m n tmi,
lti sisy l, mi y l b wn kfr. 7 Ngb n ni Pl kr nb t l sd ni kan t a
p n Jsts t sin lrun, t il r w lb sngg. 8 Krsps, olr sngg n, gba
Olwa gb pl gbogbo wn nyn r. plp wn ar Krnt ni wn gb Pl t wn di
onigbgb bkan n, t wn s gba wr. 9 N ru j kan n l Krnt ni Olwa w fn Pl
lj ran p: M e br, ma b r l, m e dk. 10 Ntor mo w pl r, k s ni t y fi
w kn lti e ibi s ntor plp nyn ni j tmi n l y. 11 gb nb fn dn kan
ti o mf, t k wn nyn n r lrun.
PL NWJ BAL GL
12 Ngb n ni Gl e bal n k, wn J jm dde p s Pl, wn s f w
s il j. 13 Wn w p: ni y r wn nyn lti sin lrun n n t ld s fin. 14 Pl
f la nu r sr ngb t Gl w p: B b e npa rfin tb e kan ni, mi b fets yn,
yin J. 15 gbn b b j rynjiyn lr r ti ork, ti lr fin yn, k l bjt o. mi
k j e dj lr ohun t j b. 16 s m wn jde kr nwj dj. 17 Ngb n ni wn
gb Sstns, olr sngg, m, wn s br s l nwj il j. Gl k s bkt fn
gbogbo r.
PD N NTK TI JDE L S RN J KTA
18 Pl tn dr fn wn gb d n Krnt, lyn n ni dgbre fn wn ar, t s w
k oj omi l s Sr. Prl ti kl b a l. g irun or r n Snkr, ntor j t j.
19 Wn gnl n fs nbi t ti piny kr ld wn t b a rn. wn sngg lti b
wn J sr. 20 wn wny r k dr p ld wn. K gb b fn wn, 21 gbn
dgbre fn wn, s w p: mi y tn pad w r yn ngb mrn lgbra lrun. s kj
l kr n fs.
22 B ti gnl n Sesar ni gk l r j. Lyn n ni skal l s ntk. 23 Lyn gb
d nb ni jde l, s la gbogbo il Glt ti Frg l lsls lti m wn m yn lkn
le.
PL
24 J kan t a p n pl, ar l Alksndr, w s fs. n bn r ss, s n m
w Mm t y kooro. 25 ti gba k npa n Olwa. Pl tara m r ni fi ws t s
k-ni n pp npa Js, b til j p k m ju wr Jhn l. 26 br s sr pl dj nn
sngg. Lyn gb t Prl ti kl fets i ni wn m u w sd wn lti la n n ye e
dradra.
27 Ngb t f l s ky, wn ar gb nynj, wn s kw s wn ar lti twgb .
Ngb t d hn-n, j irnlw fn wn t ti di ongbgb npa oore-f; 28 ntor fi
ly gun wn J n gbangba b ti fihn lti in w Mm p Js ni Krsit n.
19
WN ONGBGB JHN
Ngb t pl w n Krnt, Pl gba wn il k tt d fs, nbi t ti r wn m yn
kan. 2 br lw wn p: j yin ti gba m Mm ngb t di ongbgb? Wn d a lhn
p: wa k til gb p nkan b w t j m Mm. 3 Ngb n ni tn br w p: Bwo
ni e gba wr ngb n? Wn dhn p: wr Jhn ni. 4 Pl w p: wr Jhn w
fn rnpwd; gbn tnum p k wn nyn gba ni t b lyn un gb, yn ni
Js. 5 Ngb t wn gb y wn gba wr n ork Js. 6 B Pl s ti gb w l wn lr, ni
m Mm b l wn lr, t wn s br s s oriri d, t wn s s d wl. 7 wn nyn
n t bi mjl.
PIL J FS
8 Pl l s sngg, s sr nb pl dj fn o mta. b wn olgb r sr
pl rw lr jba lrun, s w n lti r wn. 9 wn algbgb ti lkn lle tako n
n nwj wn olgb, yapa kr ld wn, s k wn m-yn st, ljoojm ni k
wn n il-k Trns. 10 e y fun dn mj, t fi j p gbogbo wn t gb n , ti
J ti Grk, ni wn l gb r Olwa.
AWN J T L JDE
11 lrun e wn i yanu l lti w Pl, 12 t fi j p b a b fi a, n a inuj
kkere t ti kn n lra l wn alaisan lr, Ign ni wn r wsn, t wn m bbur s
jde.
13 Ngb n ni wn alrnkiri Juu kan br s fi ork Js l jde b wn ti pe oruk
Oluwa Jesu bkan n lr wn t wn n m . Wn a ma w p: Mo gb b n ork
Js t Pl kde. 14 wn m mje Skf, olr lf Juu kan, ni wn e b.
15 gbn m n d wn lhn p: m m Js, mo s m Pl, gbn wo ni
tiyn? 16 ni t m n e f m wn, s bor wn, e wn Ie t b t wn s kr
n il n n hh pl gb lra. 17 Gbogbo wn t gb n fs, ti J ti Grk, ni wn
m ohun t l y. r ba gbogbo wn, wn s yin ork Js lgo.
18 plp wn ti ti di ongbgb ni wn j w i t wn e tl.
19 plp wn on idn ni wn k w wn w t wn s j wn nn in. lye
ow wn t gb mdgbn ow fdk.
20 B ni r Olwa ti lpo s i ti s gbil s i pl agbra.
B PL FN J IWJ
21 Lyn l y Pl db lti gba Masedn ti k l s Jrslm. w p:
Lyn gb t m b d ib, mo gbd l s Rm bkan n.
22 Nigba n ni rn wn olrnlw r mj, Tmt ti rst, I s Masedn. un fnrar
s dr fn wn gb d n .
J GBORO WN ALGBD WR N FS
23 N kk n ni j l kan l ntor n n. 24 ni kan t a p n Dmtrs t j
algbd wr t s fi i gbd r e wn tmpl r rtms, i r m k wn on
w r i pp e. 25 k wn nyn y j pl wn on ir kan n, s w fn wn p:
yin ar mi, yn m p i wa y ni a fi jun. 26 yn s ti r i , s ti gb, k e n fs
nkan, gbn ti fr gba gbogbo , p Pl y pl gbn r ti k agbo wn nyn
pp s ap d r, b ti w p i w nyn lsn ni r wa, p k e lrun ni. 27 K
e p y y ba i wa j nkan, n y s ibi-mm y r rtms di asn, n par, ohun t
gbogbo ti gbogbo gby bl fn k n nlr m. 28 Lyn r y pl bn ni wn fi
kgbe sk p: r l ni rtms n fs! 29 Rgbdyn n gba gbogbo ibi. Gbogbo wn
s l s gbngn wn, wn fa Gys ti rstrk l, ni t j ar Masedn t b Pl rin
rn-j r. 30 Pl f jde s pj wn nyn n, gbn wn m-yn k j k l.
31 wn ar pap ti wn j r r nb b gidi k m e fi ara-r wwu npa ll s
gbngn wn.
32 B wn kan ti kgbe y ni wn kan kgbe yn. pej n dr gidi, plp ni wn k
m ohun t wn b w sb. 33 wn kan nn agbo nyn n m Alksnd jde bi wn J
t t swj. Alksnd f ly fn wn nyn n, s ju w p k wn dk. 34 gbn
ngb t wn m p J ni, gbogbo wn br s kgbe fn odindi wkt mj p: r l ni
rtms n fs! 35 Nkyn ni akw l n m agbo wn nyn n dk, t s w p:
yin ar fs, ta ni ni n n gbogbo gby t k m p l fs j am tmpl r l
rtms ti re r t skal lti run w? 36 B a k t jiyn y, y k a farabal k a m e e
ohun t k bsi. 37 wn t a m w wnyi: wn k jbi ba-ohun-mm-j tb r-d s r wa.
38 B Dmtrs ti wn oni w t wn w pl r b n sn Iti fi kan ni kni, y w Iti
gb, wn bal w t dj, k wn w roj. 39 B b n ohun mran Iti jiyn I lr, a par
r n il-j. 40 Ohun t e l m k a s p a da l r, b ti j p a k r ohun khun s t
l fi jre rgbdyn y. r y m k pj n tk.
20
PL FI FS SL
Ngb t rgbdyn n pari, Pl pe wn m-yn j, lyn gb t fn wn n r ynj
tn, k wn p dgbe, s l s Masedn. 2 la orl y l, nbi t ti gba wn
ongbgb nynj, s d Grs, 3 dr nb fn o mta. wn J dt m ngb t f
w k oj-omi l s Sr. y m u k pad l s Masedn. 4 wn t b a l ni Sopatr
m Prs Iti Br, Aristk ti Sknd Iti Tsalnk, Gys Iti Drb, ti Tmt pl
Tsk ti Trfm ar . 5 wn wny wj wa l, wn s dr d w n Trs. 6 wa n
gba oj-omi kr n Flp lyn dn rkj, a s b wn n Trs n j karn-n. j mj ni a
gb dr nb.
PL J K DDE N TRS
7 N j kn s, w pj p lti pn brd; Pl t f l n j kej b wn sr. s sr
tt di gnj ru. 8 plp tp ni w lk ibi t a pj s. 9 dmknrin kan, t a p n
Ytk, jk sj frs, s sn l b Pl ti b r l tt. Orun ssn gb e ub j sl lti
or pts kta. k r ni a gb n il. 10 Pl skal, s br lti w , gb n w r, s w
p: m e dm, m r w nn r. 11 Lyn n ni gk pad t bu brd t s j .
tn br s sr l tt di wr j kej. Lyn n ni jde l. 12 Wn m dmknrin n
pad w ly, k s e ohun tn kker ni.
LTI TRS L S MLT
13 w wj gba oj kun pl k oj-omi l s ss nbi t a ti ma gb Pl dn gg b
ti t. un fnrar y gba n il w. 14 Ngb t b wa n ss, a gb e sn k, a s d
Mtln. 15 Lti ib ni a tn jde l n j kej, t a s d knkn K. N j kej ni a fi s kan
Sms, lyn gb t a dr n Trogyln, a tn d Mlt n j t tl e. 16 Pl ti pinnu lti
gba oj omi l s fs k m ba p n . f tt d Jrslm n j Pntkst b b
ee.
DGBRE FN WN ALGB FS
17 Lti Mlt ni a ti rn p wn algb fs. 18 Ngb t wn d d r, w fn wn p:
Lti j t mo kk fi s ba , yn m b mo ti b yn l. 19 Mo ti sin Olwa pl rl pp
nn omij ti lrn wn ro t d b mi npa rk wn J. 20 mi k pynd r ngb t
mo b r ohun t y e yn lnfn. Mo ws fn yn, mo s k yn n gbangba ti n kk.
21 Mo k pe wn J ti wn Grk lti ypad s lrun, lti gba Olwa Js gb.
22 Nsisy t m mi w nn wn, mi l s Jrslm l m ohun t y l s mi nb,
23 b k e p lti l d l m kl fn mi p wn ti pnj dr d m. 24 gbn ay k
j m lj t ohun t a k s b mi b l par i t Olwa fn mi e lti jr s ryn Ay
pl oore-f lrun.
25 Ntor n nsisy, mo m p mi k n r oj yn m, gbogbo yn t mo ti w lrn yn n
kkde jba n.
26 mi fi yn e lr ln p w mi m nn gbogbo es mi s yn.
27 Ntor mi k wyn ngb t y k mi kde gbogbo ohun t lrun f fn yn.
28 K ra yn, k s ma bjt agbo gntn ti m Mm ti fi yn e olr fn, lti ma b
j lrun t fi j r r pad. 29 mi m p lyn gb t mo b ti l, wn kok bbur y
w rn yn, t wn k n d agbo gntn s, 30 gbn t wn nyn y dde lrn yn, t
wn y ma sr bbur lti m wn m yn tl wn. 31 Ntor n k ma n, k rnt p fn
dindi dn mta n tsn tru, mi k dkun lti ma kl fn ni kkan nn yn pl kn. 32 Nsisy, mo fi yn l
lrun lw pl oore-f r t n agbra lti m yn dgb ti lti fun yn n pn lrn wn t a ti s di mm.
33 mi k gba ow tb a lw ni kni. 34 yn m fnrayn p w mi fnrami ni mo fi i jun pl wn t
b mi rn. 35 Ngb gbogbo ni mi s fn yn p npa e ir i b ni a fi ran wn allgbra lw, y t
rn wa lt r Olwa Js t fnrar w p: sn lti oore j lti tr j.
36 Lyn r wny ni knl lti gbdr pl gbogbo wn. 37 Ngb n ni gbogbo wn br s sunkn, ti wn
s r m Pl lrn, t wn k a mra, 38 r t s fn wn s m kn wn gbgb p: wn k n r oj un m.
Lyn n ni wn sn n d d k oj-omi
21
RN-J L S JRSLM
Ngb t w jj dgbre fn wn tn, k oj-omi t a w kr l s Ks. A d Rds n j kej, a s kr nb
l s Ptr. 2 Ngb t a r k oj-omi kan t l s Foen, w b a l. 3 B a ti r Sprs n knkn ni a y fn
un, a gba ap s r l s Sr. k w s gnl n Tr nbi t ti f j r sl. 4 B a t r wn m-yn nb a b
wn gb fn j mje. Pl ms m Mm ni wn fi s fn Pl p k m e l s Jrslm 5 gbn wa
kr nb ngb t kk t. wa fi s rn b gbogbo wn t sn wa l, pl wn obnrin ti wn md. Ngb t
a kr n l, a knl lr iyanrn et kun lti gbdr. 6 Lyn gb t wa k wn p dgbe, a w k oj-omi.
wn nyn n s pad s il wn.
7 A tn l lti Tr tt d Ptolm. Lyn gb t a ti k wn ar wa nib t a s dr t wn fn j kan, 8 a jde l s
Sesar n j kej. wa l b Flp on hn Rere, kan nn wn mje e n, a s b a gb. 9 n mbnrin
wnd mrin t wn i wl. 10 Ngb t a w nb fn gb d, wl kan t a p n gbs skal w lti
Jd. 11 w b wa, s m gbn Pl, fi di ara-r n w ti n s b ti w p: By ni m Mm w:
wn J y de ni t ni gbn y by n Jrslm, t wn y s fi l w wn kfr. 12 r y m k wa
pl wn t w nib ma b Pl k m e l s Jrslm. 13 Ngb n ni dhn p: K ni fa kn yn t
s b m Ikn j? t y mi, k e k a d m nkan, gbn lti k fn ork Olwa Js n Jrslm. 14 B
wa k ti l d a dr ni a fi sl, t a s w p: f ti Olwa ni k a e!
PL D JRSLM
15 Lyn j d lyn gb t a ti ps rn-j tn, w gk l s Jrslm. 16 wn m-
yn lti Sesar b wa l, wn s m wa l d sd Mnsn ar Sprs, t i e m-yn lti
br. 17 Ngb t a d Jrslm wn m-yn gb w pl ay. 18 N j kej Pl pl
wa l sd Jkb nibi t gbogbo wn algb ti pj p.
19 Ngb t o ki wn tn, br s s Isls ohun t lrun ti e fn wn kfr npa i r.
20 Wn s yin lrun lgo fn ohun t wn gb. Ngb n n wn w fn un p: j w r i, ar,
b ogunlg wn J ti di ongbgb, t Ofin s j wn lgn. 21 gbn wn gb npa r p
nn k r, w m k wn J t gb lrn wn kfr yg fn fin Ms, ntor w s
fn wn p k wn m e kl fn wn m wn m, k wn m s tl wn m. 22 K n k
a e? dj p agbo wn nyn y pj, ntor wn y gb p w t d. 23 J k a m ohun
t wa y w. wn mrin w nbi t wn ti jj. 24 M wn l, k o b wn e wnm, k o
sanw ff irun wn, b ni gbogbo nyn y fi m p k s tt n ohun t wn gb npa r,
gbn p w n tl fin. 25 N t wn kfr t wn t di ongbgb, a t s ohun t y k
wn e fn wn: k wn yg fn ran t a pa s r, ti fn j, lj ran t a l lrn, k wn s
yg fn w gbr.
26 N j kej Pl m wn knrin n l, lyn gb t t b wn e wnm, wn
tmpl lti d j t wnm n y par, t a s e rb fn n kkan wn.
A M PL
27 B j mje n ti par ni wn J lti r i nn tmpl. Wn k gbogbo wn nyn
j fn j, wn s m u. 28 Wn kgbe p: yin ar srl, gb w o! un n yii, ni t ws
nbi gbogbo ld s wn nyn wa, ld s fin ti s lbi Mm. 29 Tl ni wn ti r Trfm, ar
fs, pl r nn l, wn s r p Pl ti m u wn tmpl. 30 Gbogbo l ti gba in j,
wn nyn s s w lti h gbogbo. Wn s m Pl, wn s br s w jde kr nn
tmpl n. Lskan n ni wn t ilkn tmpl n. 31 Wn f pa k ngb t ggun gb
m ogun gb p gbogbo Jrslm ti dr! 32 Lskan n n k wn m ogun ati wn
balgun wn, t s s I b wn t wde. Ngb t wn n r ggun ti wn m ogun
r, wn dw llu Pl dr. 33 Ngb n ni ggun n m u, t s p p k a d pl
wn; lyn n n t br ni t j ti ohun t e. 34 gbn nn wj n wn kan
kgbe y, t wn kan kgbe yn. Ngb t ariwo wn k j k m ohun t l gan-an,
p p k wn m Pl l s il oldi. 35 Ngb t a kan s il n, wn m ogun n lti
gb e ntor agbo wn nyn ti dr. 36 e ni agbo wn nyn n s tl e pl igbe p:
Fi ik p !
37 Ngb t wn f w il oldi n, Pl w fn ggun n p: j m l b s gblhn
r kan? y i n n br p: j w l s Grk? 38 w n ar gpt t k gbaj
jndk j nn ahoro al lp y lti fa jgbn! 39 Pl tn w p: J n mi lti Trss
n Sls, m l olkk. Jw j k mi b awn nyn y sr. 40 Lyn gb t a fn un n
y, Pl dde lr s n il oldi n, ju w lti m wn dk. Gbogbo ib s pa rr.
Ngb n ni b wn sr n d Hbr.
22
R PL FN WN J N JRSLM
yin ar mi, ti yin bb wa. gb ohun t mo f b yn s nsisy lti ly ara-mi.
2 Ngb t wn r i p d Hbr ni . fi b wn sr, dk rr wn p jj. s sr r l
p: 3 J n mi. Trss n Sls n a gb b mi, gbn l y n mo gb dgb, s
Gmll n mo t gba k pp npa ttl fin wn bb wa, mo s kn fn tara lrun gg b
tyn ln. 4 Mo fi y j n y tt d oj ik, t mi k wn, lknrin lbnrin, sn wn. 5 Olr
alf t gbogbo gb wn algb l jr s mi. n mo gba w lw wn fn wn ar n
Dmsk, t mo s l si ib lt l m wn t w lhn-n w s Jrslm pl wn lt n
wn.
6 B mo t l, t mo snm Dmsk, n ml kan skal lgn lt run w, n dd agogo
mjl sn, t s fi ml r y mi k. 7 Mo ub lul, mo s gb ohn kan t w fn mi p:
Sl, Sl, e t w fi e inunibni s mi? 8 Mo dhn p: Ta n w, Olwa? Ngb n
n w fn mi p: mi n Js ti Nsrt t w e innibni s. 9 wn t wn w pl mi r
ml n gbn wn k gb ohn ni t b mi sr. 10 Mo tn w p: K n y k mi e,
Olwa? Olwa w fn mi p: Dd! k w l s Dmsk, nb n a t s fn ln t y k
w tl. 11 Ngb t ddn ml y k j k n rran m, n wn t b mi l f m lw tt d
Dmsk.
12 knrin olfknsn kan w nb t a p n Anan, ni t tl fin, t wn J n s
jr s w rere r. 13 w b mi, b s t d d mi n w p: Sl. arknrin mi, gba l oj
r pad. Lskan n ni mo r i. 14 Ngb n n w p: lrun wn bb wa t yn lti m
f r, lti m Oldodo n ti lti gba r nu r; 15 ntor w n lti j lr fn un nwj wn
nyn lr ohun t w t r, t o s t gb. 16 K n iw dr fn? y! Gba wr, k s w ara-
r m kr nn r npa kk pe ork r.
17 Ngb t mo pad s Jrslm, l n j kan ngb t mi gbdr nn tmpl, t
mo b s oj ran. 18 Mo r Olwa t w fn mi p: Tt l kr n Jrslm, ntor wn k n
gba jr r npa mi. 19 Mo dhn p: Olwa, wn m dj p mi k wn t wn gb gb
sn wn, t mo s n wn n pn lti sngg d sngg. 20 Ngb t a da j Stfn
oljr r n, mi n w nb t mo s fi w s i p k a p a, t mo s k a wn dn fn
wn. 21 Ngb n ni w fn mi p: Ma l, d wn kfr ni m f rn l.
PL GBA ARA-R SL PL T M RM
22 Wn fetsi i tt digba yn. gbn ngb t wn gb r y, wn br s kgbe p: m ir ni
y kr n ay, k y k w ly. 23 Wn kgbe, wn ju a, wn t eruku sk.
24 Ngb n ni ggun n m u wn il oldi n l, t s p p k a n k a t wd
lw r ohun t wn fi pariwo t b ntor r.
25 Ngb t wn fi okn an d a tn ni Pl w fn ggun t w lnu i p: j t lti
na m l Rm le dj fn un? 26 r y m k balgun n l b ggun wn lti s fn
un p: K ni w f e? m l Rm ni knrin y. 27 Ngb n ni ggun n w lti br
lw Pl p: S fn mi, j m il Rm ni w e? dhn p: B ni. 28 ggun n
tn w p: n mi lw pp lti ra iy m il Rm. Pl dhn p: e n a b mi b n
tmi. 29 Ngb n ni wn t f br r Iw r sn syn, t r s ba ggun n pp
ngb t m p m l Rm n un fi wn d.
PL NWJ GBM SANHNDRN
30 N j kej, f m ohun t wn J fi j l e lr. t u sl, rn s wn olr lf
ti gbm Sanhdrn p k wn pe pd. Lyn n ni m Pl w swj wn.
23
Pl tjm gbm Sanhndrn, w p yin ar, pl kn mm ni m t hw nwj
lrun tt di j n. 2 gbn olr lf p p k wn mw gb a lnu. 3 Ngb n ni
Pl w fn un p: lrun ni y l , w giri funfun y. Fn k n! w jk lti d mi lj
gg b fin; w s ld s fin t w pa p k a l m! 4 wn mw w fn un p: Olr
lf lrun ni w b? 5 Pl dhn p: yin ar, mi k m p olr lf n. Ntor a ti
k p: w k gbd p fn olr wn nyn r.
6 Pl r i p wn m gb Sadus w lp kan nb t wn Faris lp kej. Ngb n
n kgbe pl ohn k w p: yin ar, Faris n mi, m Faris, ntor rt wa nn jde
wn k n mo e w nwj dj. 7 Kt t s y n yapa w lrn wn Faris t wn
Sadus nn pd n. 8 Ntor wn Sadus w p k s jde, k s ngl, k s m; gbn
wn Faris jw gbogbo r. 9 Ngb n n ariwo s. wn akw gb Faris dde pl j,
wn w p: wa k r bi kan nn knrin y. B b j p m kan b a sr k? tb ngl
kan? 10 rynjiyn n p s i. ggun n br k wn m e ya Pl s ww. rn gb
wn m ogun lt gb Pl kr lrn wn, k wn s gb e w s il oldi.
11 N ru t tl e, Olwa w sd r lt w fn un p: Fknbal, b w t jr s mi n
Jrslm n w y tn jr s mi n Rm.
DT WN J M PL
12 Ngb t il m, wn J e pd lti bra p wn k n j, wn k s n
mu tt wn y fi pa Pl. 13 Wn p ju ogj nyn l t wn e bra y.
14 Wn l b wn olr lf lti w fn wn p: w ti bra lti m e
nkankan k a t pa Pl. 15 Ntor n k parap m gbm Sanhndrn lti
ly fn ggun p k rn an w lti tnb wd r r s i. N tiwa, w ti
etn lti pa k t d ib.
16 gbn m arbnrin Pl gb npa dt y. l s il oldi lti s fn Pl. 17 Ngb
n n Pl pe kan nn wn olr m ogun t w fn un p: M mdknrin y l b
ggun, n r kan b a s. 18 Ngb n n olr m ogun n m u l sd ggun n, t
s w p: Pl lwn p m, s b m lti m dmknrin y w b , p n r kan b
s. 19 gagun n m dmknrin n lw, yra st , s br lw r p: K n w n
i s fn mi? 20 w p. wn J t gbm p lti br Pl lw r p k w s pd
gbm Sanhndrn, lti e b ni p wn tn f br r s i lw r. 21 M se gb wn gb,
ntor wn ju ogj nyn l t wn dn d e, t wn s t bra j, mu, k wn t pa .
Gbogbo wn t mra sl t wn dr de r. 22 ggun n w p: M e s fn ni kni
p w t fi r y hn m.
A GB PL L S SESAR
23 Ngb n n pe mj nn wn olr m ogun r t s w fn wn p: mra lti l s
Sesar lti wkt kta ru pl igba m ogun, drin wn m ogun t jagun lr sin, ti
igba wn olrnlw. 24 K wn mra fn wn in t Pl y gn bkan n, k a s m u
l b ajl Flks n lf.
25 s k w t l by:
26 Klds Lss k ll jl Flks ajl. 27 wn J m knrin y, wn s f pa , t
mo w pl gb wn m ogun lti gb lw wn, ngb t mo gb p m l Rm ni e.
28 Mo f m ohun t e gan-an, mo s m u w swj gbm Sanhdrn wn. 29 Mo w r i
p sn t wn fi kn n faraj fin wn, gbn k s e kan t I fi jbi ik tb fn i
wn. 30 Ngb t mo gb p wn dn d , ni mo fi rn s t mo s s fn wn t fi j
r sn p k wn l sd r lti e b.
31 Gg b t wn m ogun gb, wn m Pl l s ntptrs n ru. 32 N
j kej, wn fi wn m ogun t jagun lr in sl pl r, wn s pad s il oldi wn.
33 Ngb t wn d Sesar, wn m ogun t jagun lr in fi w n fn ajl n, wn s
fi Pl l e lw. 34 Ngb t ajl n ka w n n m pnl t ti w. Ngb t ri p
Sls ni ti w, w p: 35 mi y fets ngb t wn altak r b d. s fi s ab
nn gbngn Hrd.
24
ROJ NWJ FLKS
N j mrn-n lyn y, Anan olr lf, skal pl wn algb ti agbjr kan t a
p n Trtls w swj ajl, wn n ni altak Pl. 2 Wn p , Trtls s br s roj
by p: A dp lw r fn lf t a gbdn lr il-d y ti fn ypad t a ri gb lti
w r, 3 nn ohun gbogbo ti nbi gbogbo n a r i gb pl p pp lw r, Flks ll
jl. 4 gbn k mi m e gba sk r, mo b , k o fetisi wa fn gb d pl w rere t o fi
b wa l. 5 A ri p knrin y j onjgbn; d rgbdyn sl lrn wn J ti gbogbo
ary, on ni olr gb Nsrt. 6 gbynj lti ba ibi-mm tmpl j. Ngb n n a m u.
A f dj fn un gg b fin wa, 7 gbn ggun Lss d s i, gb lw wa pl ip, 8
s p p k wn altak r w swj r. Ngb t w b fnrar br r lw r, w y
m jnl dodo r t a m w sn npa knrin y. 9 wn J kn in lyn p b t r n n
yn.
10 Ngb n n ajl fn Pl n m lti sr. Pl fs p:
R PL NWJ AJL
m r i p w t e albjt orl-d y fn dn pp; pl gbkl ni rni y fi roj
nwj r. 11 K w m dj p k t ju j mjl t mo ti rin rn-j mm gk l s
Jrslm, 12 wn k s r mi pl ni kni t fa rkrd nn tmpl tb nn wn
sngg, tb nn l. 13 K s s ohun dj nn sn t wn fi kn mi.
14 gbn j k mi jw y fn ; ntor p m tl n t wn p n ohun yt t mo fi
sin lrun wn bb mi, t mo s pa gbgb m nn ohun gbogbo t w nn fin ti wn
t a k np wn Wl, 15 t mo s n rt nn lrun gg bi wn wny n ti n rt, p
jde y w fn wn oldodo ti wn l. 16 Ntor n ni mi n fi ra lti n kn
lbi nwj lrun ngb gbogbo ti nwj wn nyn.
17 Lyn dn pp, mo w gb wn r-n w s orl-d mi ti lti rb: 18 b ni wn
ti b mi nn tmpl; mo w ara mi m, mi k s fa rgbdyn tb dr. 19 gbn wn J
kan lti , n wn ni y k wn w fi j sn nbi, t wn b r nkan t ld Iw mi! 20 K
wn wny n s t mo ngb t mo dr nwj gbm Sanhdrn. 21 Ohun kan pr
t l ni p mo dde kgbe lrn wn p: Ntor jde wn k n a e gb mi w swj
dj.
PL NN TML N SESAR
22 Flks t m npa n y dradra sn j s j iwj b t w p: Ngb t ggun
Lss b skal w, mi y r s r r. 23 fi ln fn m ogun lti ma Pl lwn,
gbn k wn fn un n y, k wn s j k wn nyn r j fn un.
24 Lyn j d Flks w pl yw r Drsl, t e J, l pe Pl, s fets i b t
sr lr gbgb nn Js Krst. 25 gbn b ti br s sr lr dodo, w wntn-
wns ti dj t b, r ba Flks, s dhn p: w l ma l nsisy, mi y tn p
b b y. 26 r p Pl y fn un n ow, ntor na ni e p ngb pp lti b a
sr.
27 dn mj par ngb t Prss Fsts gba ip Flks. Flks fi Pl sl nn tml
lti t wn J Irn.
25
PL GB J R L SWJ KSR
N j mta lyn t Fsts d s pnl n, gk lti Ssari l s Jrslm. 2 wn olr
lf ti wn gbajum J t wn fi j Pl sn pj swj r, wn m b wn w sd
r, 3 lti j Pl ny p k gb j r w s Jrslm; wn s ti dn lti pa lj n.
4 Fsts dhn p: Pl gbd dr nn tml n Ssari, p un fnra-un f jde l sb
lwlw y. 5 O w p. K wn aoj yn b mi l, b knrin y b s jbi lnkn, k wn p
lj.
6 Lyn gb t t b wn l fn j mj tb mw, skal I si Ssari, s jk lr t
dj r n j kej, pe Pl jde. 7 Ngb t d, wn J t wn ti Jrslm w y i k, t
wn s ka rn gbgbn pp s i lrn, t wn k s l fi ohun dj gb . 8 Pl gbj ara-r
by p: mi k e ohun ibi kan ld s fin, tb si wn J, tb s tmpl, tb s Ksr.
9 B Fsts t f t wn J lrn d Pl lhn p: j w f gk pl mi l s
Jrslm lti dj fn lr r y? 10 gbn Pl dhn p: Iwj t dj Ksr n mo
w, ib ni y k mi ti gba dj. mi k e ibi kankan s wn J, w fnrar m dj. 11 B
m b jbi lt, b m b rfin kan t l fa ik, mi k k lti k. gbn ld kej w, b k
b s tt nn sn gbogbo t wn wny fi kn m, k s ni t lt Iti fi m l wn lw.
Mo gb j mi l swj Ksr. 12 Ngb n n Fsts, lyn gb t b gbm r jrr, dhn
p: w ti gb j r l swj Ksr, d Ksr n ni w y l.
PL NWJ BA GRP
13 N j d lyn y, ba grp ti Brnis d s Sesar, wn w k Fsts. 14 B wn t p
nb, Fsts gb r Pl kal nwj r. w p: knrin kan w nbi t Flks fi sl n
tml. 15 Ngb t mo w n Jrslm, wn olr lf ti wn algb J w fi sn, p k
a d a lbi. 16 M d wn lhn p wn ar Rm k d ni kn lj l gb t nu ni t pej
ti ni t a p lj ljkooj lti l gbj ara-r. 17 Nigb n n wn w sbi pl mi ljfara, n
j kej n mi jk lr t dj t mo s pe knrin n. 18 Ngb t w nwj wn, wn t
fi sn kn n k s ohun khun lj mi t j rfin. 19 Ohun t wn b a j l lr k til y mi,
gbn jm sn gbgb wn, ti ni kan t wn p n Js t t k, t Pl s p w
ly. 20 B ir r y k t y mi, mi br lw r by f l s Jrslm lti gba dj
nb. 21 gbn b Pl t w p un gb j un l swj ll jl olr jba Rm, mo p
p ki a pa m tt dgb t mi y fi rn an l sd Ksr. 22 grp w fn Fsts p: mi
n f fets knrin n. w p: w y gb lla.
23 N j kej, grp ti Brns w pl l l ti y, wn s l s gbngn pl wn
ggun ti wn gbajm l; a m Pl w pl Fsts.
24 Ngb n n Fsts w p: Kbys ba grp ti gbogbo yin t pj shn-n, yn r
knrin y t gbogbo wn J m w b mi n Jrslm ti nhn-n pp, t wn j pl
igbe p k y k a j k w ly m. 25 N tmi, mo m p k s ohun t e t l fa dj
ik. gbn ntor p un fnra-r t gb j r l swj olr jba Rm, mo t pinnu lti rn an
l sd r. 26 mi k ri nkan ptk k s olwa wa lr r; ntor n n mo e p w swj
yn, swj r nptk, kbys ba grp, p lyn br r y m l r nkan k. 27 Y s
j w mg lj mi lti rn lwn l shn-n ls ohun t e.
26
grp w fn Pl p: A fn ly lti roj fnrar. Ngb n ni Pl na w lti s ti nu
r.
R PL NWJ BA GRP
2 In m dn ln, kbys ba grp, lti s nwj r p mi k jbi gbogbo sn t wn
J k s mi lrn, 3 w pp m npa gbogbo wn a ti rynjiyn wn J. Ntor n
n m b k o farabal fets mi.
4 Npa gb y mi, lti gb w mi, ni m ti gb lrn orl-d mi n Jrslm,
gbogbo wn J pp ni wn m b. 5 p t wn ti m m, b wn b s f, wn l jr s i
p gb y sn wa t ga jl ni m tl gg b Faris. 6 By nsisy, m dr nwj
dj ntor rt mi nn lr t lrun t e fn wn bb wa, 7 t wn y wa mjl t ret
p y nn isin wn fn lrun pl fort tsn tru, ntor rt y n wn J e p m
lj, kbys ba. 8 K n e t a k l fi gbgb p lrun l j wn k dde?
9 N tmi , mo r p emi t lo gbogbo n lti fyj ork Js ti Nsrt. 10 Ohun t mo e
n Jrslm; plp wn nyn mm ni mo j sn wn ngb t mo gba lw wn
olr lf t m s fi w s ik wn. 11 plp gb ni mo fi ip m wn lti sr d s
lrun b mo t ya wn sngg kkiri tt kan wn l jj npa i ej innibni s wn.
12 By ni mo e l s Dmsk pl ti agbra lti d wn
olr lf. 13 Lj n n dd agogo mjl ni mo r ml kan t tn w lti run t dn
b orn t s y mi k ti wn t wn b mi l, kbys ba. 14 Gbogbo w ub lul, mo
s gb ohn kan t w fn mi n d Hbr p: Sl, Sl, e t w fi e innibni s
mi? ro fn lti tp s gn. 15 m dhn p: `Ta n w, Olwa? Olwa w p: mi n
Js t w e innibni s. 16 Dde dr. d t mo fi farahn n y: lti fi e rn ti lr
ran t w fi ri mi y t fn wn t emi y tn fihn . 17 Ntor n n mi y gb lw
wn nyn ti wn orl-d kfr t mi y rn s, 18 lti l wn lj, k wn ba l pad
kr nn knkn l sn ml, kr nn jba Stn w s ti lrun, k wn ba l r gbgb
nn ork mi fn drj wn ti lti fn wn n pn pl wn t a ysmm.
19 Kbys ba grp, mi k l ld s ran trun-w y. 20 e n mo ws fn
rnpwd, k wn nyn pad sd lrun npa i rnpwd tt, nj fn wn ar
Dmsk, lyn n fn wn ar Jrslm, ti fn gbogbo il Jd, ti lyn n fn wn
kfr. 21 d r n y t wn J fi m mi nn tmpel t wn s f pa m. 22 Pl b lrun n
mo dr tt di j n lti jr nwj md ti gb, l s ohun khun t yt s ohun t wn
Wl ti Ms kde p y l: 23 p Krst n y jy, p un y jde, ni k-jde nn
wn k t y kde ml fn wn nyn wa ti wn orl-d kfr bkan n.
B WN NYN T GBA R PL
24 Bi ti s ti nu r by n Fsts fi ohn k w p: Pl, w ti ya wr tn; w mj
t d lr r. 25 Pl dhn lr y p: mi k e wr, ll jl Fsts, gbn
r tt t m gbn dn ni m s;. 26 Ntor ba t w nhn -n m npa
ohun wny dradra t k s ohun t jj s i nb. Ntor p k e n kk ni
ohun wny ti l ! 27 Kbys ba grp, j w gba wn wl gb? m m
p w gb wn gb. 28 grp d Pl lhn p: Pl gbn r w k n p
s m di ongbgb. 29 Pl dhn p: N pp tp, b wu l lrun , k e
w nkn gbn k gbogbo wn t gb mi ln db t mi, yt s wn y.
30 B ni ba n e dde ti ajl, ti Brns pl wn t wn jk. 31 B wn ti l ni wn
sr lrn ara wn p: knrin y k jbi ik tb wn. 32 grp w fn Fsts p: A b
d knrin y sl b k e p ti gb j r l swj Ksr.
27
PL L S RM
Ngb t wn pinnu k a w k l s tl, wn fi Pl ti wn lwn mrn I w olr
gb ogun ti August t a p n Jls. 2 A wn k oj-omi kan t l s sd lti
Adramtm, a s b s oj-omi. rstrk ar Masedn lti Tsalnk b wa l. 3 N j kej a
gnl n Sdn nbi t Jls fi oj n r j k Pl l b wn r r w, wn t wn s tj
r. 4 B a ti kr nb ni a gba tgb Sprs, ntor aff f l w. 5 Lyn n ni a gba oj
omi Sls ti ti Pmfl, lyn j mje ni a d Mr n Ls. 6 Nb ni olr m ogun n ti r
k oj-omi ti Alksndr t l s tl, t si gb wa sn r.
7 Lyn plp j pl rn-j pp lj omi ni a fi tiptip d Snd. Aff k j k t
swj. Ngb n ni a tn w gba gb Krt Ib bt Slmn. 8 Lyn gb t a fi iro
kj bb r, a d ibi kan t a p n bt-Ay lyn ibi t l Lsy w.
J KUN M K R
9 Lyn gb d n wwa k lwu ntor gb w par. Pl kl fn wn p: 10 yin
r mi, emi r i p b k w ti l y k l allwu pl pdn k ti r in r pl wa
pp. 11 gbn olr m-ogun n gbkl g awak ti lk ju ohun t Pl w l;
12 bt ib k s dra fn ggnl ngb tt. Ohun t plp fkns ni p k wn ma l, b
b s ee k a d Fnks, bt Krt t w n ap gs w-orn ti rw-w-orn lti lo
gb tt nb.
13 Ngb t aff kker kan dde lti gs, wn r p ti y lti e b wn ti w. Wn k,
wn s br s gb gb Krt l. 14 gbn n kt t wn d erk n ni ff lle t a p
n Eurakl br s j. 15 gb k n l, k n k s l dr nwj ff n; a s jw
ara wa fn ibi t b gb k n l. 16 A gba oj omi lb w il erk kker kan t a
p n Kd, tiptip ni a fi gba k olbl sl. 17 Wn j sl, wn s l lti pa ab k
n m; lyn n b wn ti br p k k n m e for-sl n bb Srt, wn ju okn
dkdr sj omi, wn s jw ara wn fn ibi kbi t k b dar s. Aff s dar k n b
ti w . 18 N j kej b j kun n ti l w ni wn br s ju r in k n sn omi,
19 ti n j kta ni wn awak fnrawn k ohun wak dn sn kun. 20 Orn ti rw k
yj fn plp j, j n s fi gbogbo agbra j t s j p gbogbo w t s rt n.
21 p t a t jun m. Ngb n ni Pl dde lrn wn yk t w p: yin r mi,
yin b t fets mi k a m e kj Krt; wa k b t r ewu ti pdn y. 22 B t w k r,
mo r yn k fknbal, ntor p k s ni kan nn yn t y pdn m r, k nkan n y
gb. 23 n n ru y ni ngl lrun mi t m sn farahn m, 24 s w fn mi p: M e
br, Pl, dandan ni k w farahn nwj Ksr, lrun s ti d m wn t w nn k
pl r s. 25 Ntor n, yin r mi, fknbal! Mo gbkl lrun lr ohun t y l gg
b ti w fn mi. 26 gbn k y par lr erk kan.
27 N ru j kdgn ni ff s gb wa l lr omi kun drtk, ngb t di gnj
ru t wn awak funra p il snm ts, 28 wn fi wn wn ib omi, s j ogn gbnw;
ngb t wn snm iwj d s i, wn tn wn n. j gbnw mdgn. 29 r s b
wn k wn m e klu kt. Ngb n ni wn ju dkdr mrin sl n d k, wn s
gbdr k il m. 30 s e p wn awak f s kr nn k. Wn s k-bl sn kun
b ni p wn f fa dkdr kr n d k. 31 Ngb n n Pl w fn olr wn m ogun
p: B wn wnyn k b dr nn k, yin k n y. 32 Lr y ni wn m ogun g
okn dkdr n, wn s j k j b sl.
33 B wn ti dr de ojm ni Pl r gbogbo nyn lti jun. w p: j krnl n y
t ti wo n l jun nn w. 34 m r yn ngb n lti jun ntor y ni l m yn y.
K s ni kan nn yn t y pdn irun or r. 35 B ti s yn tn, ni m brd t fi go
fn lrun nwj gbogbo wn, t pn in, t s br s jun. 36 Ngb n n wn n n
gboy lti jun. 37 Gbogbo wa t a w nn k n j rnlngba nyn. 38 B a ti jun y ni
a br s m k n fy npa ss r k sn kun.
39 Ngb n n il m, wn awak k d il t wn r m. Wn r bt kan pl bb
onyanrn, wn s pr p b b ee wn y m k gnl nb. 40 Wn t okn k t a fi
dar r pl a k fn aff, wn w gb n bt l. 41 gbn k n gba il t w
lrn od mj, k n s e b par. Iwj k t wl k l m m, j kn s t f yn k.
42 Ngb n n wn m-ogun pinnu lti pa wn lwn k wn m ba wmi s l.
43 gbn olr wn m-ogun t f gba Pl l d wn dr b ti p p k wn t
m w kk b sn omi lti d or il. 44 n k wn yk gun or pk t w nn fk
k n. K gbogbo nyn e b d or il lfarapa.
28
GB TP WN N MLT
Ngb t wn d or il n lf ni wn t m p Mlt n a pe erk n. 2 wn m
erk n gb w llej rpt. Wn dn fn wa lti yn ntor j pp t fa tt. 3 B
Pl ti k igi dn gbgb j t s k o sn in ni ej paraml t in l jde l m lw.
4 Ngb t wn m erk n r ej n t l m lw, wn w lrn ara wn p: dj
p apnyn n knrin y, jj b lw ewu kn, gbn gbsn lrun k d a s.
5 gbn gbn ej n sn in, k s n palra kankan. 6 Wn dr dgb t y w gdgb,
k n tntn k. Ngb t wn dr p t wn s r i p k s nkankan, wn w y kn pad t
wn w p lrun n.
7 Nitosi ib y n wn oko bal erk n w, ni t a p n Pbls. ni y gb w s il
r, s tj wa pp fn j mta. 8 s e p bb Pbls dbl sn ib pl gb rn.
Pl l w , gbdr, gb w l e lr, s w sn. 9 Lr y ni gbogbo wn alsn
erk n w b a t wn s r wsn. 10 B ni wn e d wa ll n oriri n, t wn s
ps wn oriri ohun l fn wa.
LTI MLT D RM
11 Lyn o mta n a w k kan l lj kun, k n dr fn gb tt n erk n.
k oj-omi ti Alksdr ni pl m bej-run. 12 A gnl n Syraks, a s dr nb fn j
mta.13 Lti ib ni a gba gbgb et kun l s Rgm. N j kej aff gs dde, a s d
Putl n j kta. 14 B a t b wn ar wa nb a r tn gb ld wn, a s dr nb fn j
mje. B n a e d Rm.
15 Ngb t wn ar wa n l gb p w t d, wn w pd wa lti gbngn ps ti ibi
kan t a p n Il-tura-Mta. Ngb t Pl r wn, dp lw lrun, y s fn un n gby.
16 Ngb t a d Rm, wn gb Pl ly lti gb n il t w pl m ogun kan t .
PL B WN J T GB N RM PD
17 Lyn j mta a pe wn gbjm J. Lyn t wn pj p n w fn wn p: yin ar,
ngb t mi k e ohun khun ld s wn nyn wa tb si wn bb wa, ni a m mi n
Jrslm t a s fi m l w wn ar Rm. 18 Ngb t wn e wd, wn f d mi sl
ngb t wn r i p mi k jbi ik. 19 gbn bi wn J ti tako y, di dandan k mi gb
j mi w swj Ksr, lfi sn kankan kan orl-d mi. 20 d t mo fi f r yn n y, t mo s
fi f b yn sr; ntor rt srl n mo e w nn wn by.
21 Wn d a lhn p: N tiwa, wa k t gba w kankan npa r lti Jd, k s s ar wa
kankan t d ib lti s ohun khun fn wa tb t wn gb ohun khun t fi sn kn .
22 gbn w f gb lti nu r fnrar b w t r i s. Npa t gb y, w m p wn pd
tak nbi gbogbo.
R PL S WN J T GB N RM
23 Wn d j t plp wn w b a n il. Nn ly t e fn wn, jr s jba lrun,
s gbynj lti r wn npa Js, lti in w Ms ti t wn wl. y s gb wn lti wr
tt di al. 24 wn kan gba r r gb, wn mrn k s gb gb. 25 Wn yapa lfi ohn
sn kan lrn ara wn, ngb n ni Pl w n gblhn r kan p: tt ni r t m
Mm s fn wn bb yn lti nu wl sy p:
26 L b wn nyn y k o si w fn won p:
yin y gb lsn l n ye;
yin y wye lsn l rran.
27 Ntor m wn nyn y t g;
wn ti di et wn, wn ti bo oj wn,
k oj wn m ba rran,
k et wn m ba gbran,
k m wn m ba mye,
k wn ma ba ronpwd,
t mi b fi w wn sn!
28 K y yn ngb n p wn kfr n a fi gbl lrun rn s. 29 (Ngb t s y n
wn J l b wn t b ara wn sr kkankkan).
30 Pl gb fn dn mj gbko n il ibi t funrar gb. gba gbogbo wn t wn w b
w, 31 t s kde jba lrun, b t k-n n ohun t kan Olwa wa Js Krst pl
dj pp ls dn kankan.

W PL S WN AR RM
1
PL K WN
mi Pl, t e rn Js Krst, t a p lti e pstl, t a s y st lti kde ryn Ay
lrun,
2 y t lr npa wn wl r nn w mm,
3 t tka s m r t e ran Dfd gg b ran ara,
4 t a s di m lrun pl agbra nn m w mm
npa jde r kr nn k,
5 y ni Js Krst Olwa wa,
npas ni t a r oore-f gb pl ip pstl
lti ws fn go ork r,
ti fn trba nn gbgb lrn wn kfr
6 t yin n j ara wn, b Js Krst ti p yn.
7 Mo k gbogbo yin ynf lrun t b n Rm, mo k yin t a ti p lti di nyn mm, k
oore-f ti lf lti d lrun Baba wa ti Olwa wa Js Krst ma b yn gb.
DP TI DR
8 wj, j k m dp lw lrun mi npas Js Krst ntor gbogbo yn, b wn ti ryn
gbgb yn n gbogbo gby. 9 Ntor lrun ni lr mi, ni t m sn n m npa kkde
ryn Ay m r, m b mo ti rnti yn gbogbo, 10 t mo s gbdr lsimi k mi ba l r
y lti d d yn b b wu l lrun. 11 Ntor m ti f lti r yn gan-an, k mi l fn yn
n bn m lti m s yn dr, 12 tb k n w p k a jm pn nn gbgb wa. 13 Mo f k
m p m ti pr ngb pp lti w r yn. - gbn mi k ry tt di sisy, - k mi ba l e eyr
ld yn, gg b mo ti e fn wn kfr yk. 14 B mo ti e fn wn Grk ni mo gbd e fn
wn mrn, b mo ti e fn wn lgbn ni mo gbd e fn wn t k gbn; 15 ntor n ni
ar e y mi lti w fi ryn Ay fn yn bkan n, yin ar Rm.
DNILRE
16 mi k tij hn Rere: agbra lrun ni fn gbl gbogbo wn ongbgb, wj fn wn
J, lyn n fn wn Grk. 17 Ntor nn hn Rere ni dodo lrun ti farahn npa gbgb,
b a ti kw r p: Ay oldodo m gbgb l.
TI J TI KFR JBI BN LRUN
18 Ntor t bn lrun farahn lti run s gbogbo w m ti dodo nyn, t wn fi
dodo bo tt ml. 19 Ntor ohun t a l m npa lrun hn kedere s wn; n lrun fi
hn wn pp. 20 Agbra ayray ti w lrun t k hn sj nyn lti dl ay ti hn
s ye nyn nn wn i r; t fi j p a k l fojr mkan wn. 21 Ngb t wn m
lrun, wn k fi go ti p fn un gg b lrun, woye asn wn s wn di mg, kn wn
s knkn. 22 Wn e b lgbn, gbn wn ti di mg, 23 wn ti y go lrun k s re,
wrn nyn lsn t e dbj, wn y, wn ranko l mrin, ti wn t rk.
24 Ntor n ni lrun fi wn l w eke w m, nn y t wn fi ba ara wn j;
25 wn t y tt lrun pad s re, t wn b, t wn s sin d lrun dp ld t a
fi bkn fn ll. mn.
26 B ni lrun e jw wn fn w tj: dp k wn obnrin wn b knrin lp, ohun
m ni wn e. 27 Bkan n ni wn knrin wn e fi obnrin sl lti ma hw fkf s
knrin b tiwn, t knrin s e b b knrin e n n t k y, wn s e b gba r n
wn nn ara wn.
28 B wn k s ti m p y lti m lrun tt, lrun jw wn sn w pn t wn fi
e ohun t k y. 29 Wn kn fn gbogbo tt, dodo, fkf, k, lara, pnyn, j, w
rkrek, tnj, k, 30 w bj, t lrun, elp, ongbraga, onhal pl kn rr i ibi,
olr kunkun s b, 31 mg, lt, lkn bbur. alln. 32 B til j p wn m dj
lrun p ik ni y pa wn t b e ohun wny, sbsb k e p wn e b nkan
gbn wn tn fws w b.
2
B WN J TI JBI BN LRUN
w n t o dj, ni kni t w b j, a k l fi oj fo tr bkan n, ntor b w ti d
lmrn lj ni w d ara-r lbi: ntor w t dj e ir nkan n. 2 wa s m p dj
lrun y skal ltt lr wn on b. 3 j w r p w y b nn dj lrun, w t
dbi fn wn t e i t w n ? 4 Tb w gbkl l l n lrun, sr r ti
farad r l kbiara s i p n lrun y p w fn rnpwd? 5 Npa kn lle r ti
ronpwd r, w k bn gbgbn j sr ara-r fn j bn t dj dodo lrun y
farahn, 6 t y e fn olk lk gg b i w r; 7 y fi y npkun fn wn t forti
i rere npa ttpas go, iy ti k; 8 y s fi bn ti run fn wn lm t, algbran s
tt, t tl dodo. 9 pnj ti rora y w fn gbogbo m nyn t faram i ibi, wj
fn wn J, lyn n fn wn Grk. 10 go, iy ti lf fn ni kni t b e rere, wj
fn wn J, lyn n fn wn Grk; 11 ntor lrun k e ojsj s ni kni.
12 N tt ni t b d ls fin y gb ls fin, ni t b s d lb fin y s
gba dj lb fin. 13 K e wn t gb fin ni a k s oldodo nwj lrun, b k e wn
t tl fin ni a dlr. 14 N tt, ngb t wn kfr t k n fin b tl fin..., wn t
k n fin wny ti di fin fnrawn. 15 Wn fi tt fin t a k sn kn wn hn, npa jr
kn wn pl dj wn nyn p wn e rere tbi wn e ibi 16 n j t lrun y dj
i kk nyn gg b ryn Ay t mo kde npas Js Krst.
17 gbn w t o j ork J, t o gbjl fin, t o ynga p o m lrun, 18 t o m f
r, t o s m bbur yt s rere npa k t w ti r gb nn fin, 19 b w b r p w l e
amn fn afj ti ml fn wn t w nn knkn; 20 p w l e olk fn wn p,
g fn wn almkan, ntor w ti r gbogbo m ti gbn t b nn fin... 21 K bur! w
t k lmrn t o k l k ara-r! w n k a m e jal, w s jal! 22 w d-ni lkun
gbr, b ni o gbr t! w krra bra, s w t w k ohun il r j! 23 w t
ynga pl fin t o s ld s fin kan n, lrun ni y bu t l !, 24 ntor r ni a fi sr
d s lrun lrn wn orl-d, gg b w mm t w.
25 N tt ni kl y wl fn b w b pa fin m. gbn b w b rfin pl kl r,
w k nlr ju alkl l. 26 B alkl b pa fin m. j kl r k gb b kl?
27 ni t k kl t s pa fin m y d w ti o n w fin ti kl t o s ld s fin Ij.
28 Ntor J k e ni t n kl s ara nta, ntor kl k e ti de ara. 29 J dodo ni ni t
n kl in, kl kn, npa m, k e npa ti ara: ir ni b ni y gba yn lti w lrun, k
e lti w nyn.
3
DHN WN BR
- Ki ni J fi ga ngb n? K ni kl wl fn?
2 - ga lnkn. N n kn, wn ni lrun fi f l lw. 3 w tn l br p:
- B wn kn nn wn k b gbgb k? j gbgb wn k n fi pin s dlre?
4 - K m r i! lrun y fi dodo r hn b til j p gbogbo nyn k. Gg b w
mm ti w: K w ba l jre nn ohun t w b w, k w ba l lk b a b p lj.
5 - gbn b dodo wa b fi dodo lrun hn, k ni k a w? j lrun k jbi ngb t b
j nyn ny? - k sr b nyn.
6 - gbd! B k b r b bwo ni lrun e l d ay lj? 7 B k b gb dodo lrun ga
fn go r, t wo ni a l fi d-ni lj gg b l? 8 Tb k n e t a k l ma e ibi k ire l
tib jde? sn t wn abanj kan fi kan k wa n y; gbn wn y gba ohun t t s
wn.
GBOGBO NYN NI JBI
9 - K ni k a w? k a w ma ak ni?
- t. Ntor a ti fihn p J ti Grk, gbogbo wn ti d, 10 gg b a ti kw r p:
K s dodo m, k s ni kan,
11 k s lgbn m,
k s ni kan t w lrun.
12 Gbogbo wn ti n, wn jm di alnlr;
k s ni kan t e ohun rere,
rr, k s ni kan.
13 n fun wn db ibij t lanu,
ahn wn di ohun tnj.
Or agbn b lb t wn,
14 p ti tan kn in wn.
15 s wn y lti tj sl.
16 parun ti pnj w n n wn.
17 Wn k m ohun t j n lf,
18 br lrun k s nn wn.
19 w m p gbogbo ohun t fn w w fn wn t w lb fin k a l pa gbogbo nyn
lnu m, k gbogbo ay s m p wn jbi nwj lrun, 20 ntor k sni t y jre nwj r
npa i fin: fin k e ju p k fn-ni n m .
DODO LRUN FARAHN
21 Nsisy t k s fin, dodo lrun farahn, fin ti wn Wl jr s i - 22 dodo lrun t
i gbgb nn Js Krst fn gbogbo wn t b gbgb, - ntor p k s yt:
23 gbogbo nyn ti d, wn s ti pdn go lrun, - 24 a s s wn di oldodo lti in in-
rere oore-f r npa i gbl t a e nn Js Krst. 25 lrun ti s di ohun tt fn gbogbo
wn ongbgb npa j r. f fi dodo r hn b t dbi fn t a ti d syn 26 ngb
sr lrun. f fi dodo r hn nsisy npa farad k a ba l j oldodo ti lti s wn t
gba Js gb di oldodo.
I GBGB
27 - K ni a l fi e ak ngb n?
- y k s.
- Npa ln wo? j npa i k?
- B k, gbn npa ln gbgb ni. 28 Ntor a gb p gbgb ni s-ni di oldodo ls i
fin.
29 - Bwo ni lrun ti j lrun wn J nkan t k e ti wn kfr ngb n?
- Djdj j ti wn kfr bkan n; 30 ntor p lrun kan oo ni b t y s wn
onkl di oldodo npa gbgb gg b wn alkl pl gbgb bkan n.
31 - j wa k ti s fin di wl ngb n?
- K s nkan t j b! fi d r ml ni.
4
PR BRHM T GBGB DLRE
- K ni k a w npa ti brhm ni t e bb wa gg b ran ara?
2 - B b e p lti in i ni brhm ti r dodo, l r ohun fg l lr. gbn k e
nwj lrun.
3 - K ni w mm w gan-an?
- brhm gba lrun gb, s k s w dodo fn un. 4 ni t b i, ow i r k e
oore b k e ohun t t s i. 5 gbn ni t k t gba ni t s l di oldodo gb,
un ni a k gbgb r s dodo. 6 Gg b Dfd ti kde p: Albkn fn ni ni t lrun s di
oldodo lgbral i:
7 Albkn fn ni wn t a dr j,
t a s bo wn ml.
8 Albkn fn ni ni t Olwa ko ka s lrn.
9 - j kde y y kan wn onkl ti wn alkl bkan n?
- Ni tooto ni a wi p a ka igbagbo brhm s dodo fn un.
10 - Bawo ni a e k s oldodo? Lyn gb t kl tb k t kl?
- K t kl ni, k e lyn kl; 11 s gba kl gg b t dodo gbgb t r gb
ngb t j alkl; b ni y e di bb gbogbo wn t y gbgb lkl k a ba l k
wn kn oldodo bkan n.12 b s ti j bb bkan n fn wn onkl t k dr lr kl
nkan gbn t wn rn ln gbgb t bb wa brhm n k t kl.
AJOGN NPA GBGB
13 dj p lr t a e fn brhm ti ran r p wn y jogn ay k gbral fin, a e
lr n ntor dodo t ti in gbgb jde. 14 Ntor b jogn n b w fn wn t n fin,
gbgb y js asn, lr n k s n n tm. 15 n e ni fin fa bn, ntor p k l s
ls fin. 16 Ntor n ni ohun gbogbo gbral gbgb, ohun gbogbo dw oore-f. By
ni lr n ti w fn gbogbo ran brhm n tt, k e fn wn t n fin nkan b k e
fn gbogbo wn t n gbgb r. un ni bb gbogbo wa. 17 Gg b a ti kw r sl: mi
y s di bb orl-d pp. un ni bb wa nwj lrun ni ti wa gbgb, lrun t s
k di aly, t s m ohun t k s w s ay.
GBGB BRHM TI TI KRSTN
18 Pl rt ngb t rt ti t sn ni brhm gbgb t s di bb ogunlg wn nyn
gg b a ti w p: By ni ran r y e r. 19 Nn gbgb l eymj n r ara r ti ti gb
tn - ti di ni grn-n dun ngb n - ti in Sr t gb tn bkan n; 20 nwj lr
lrun gbgb k e tir lti f syn, gbn gbgb r fn un lgbra, s fi go fn
lrun, 21 b ti m dj p ohun t lr, p lrun lgbra lti m u . 22 d t a fi k s
oldodo n y.
23 Ngb t w mm w p a ka gbgb r s dodo, k e fn un nkan; tkas wa bkan
n, wa t y k a ka gbgb s dodo fn, 24 wa ti gba ni t j Js Olwa wa dde kr
nn k gb, 25 t a jw r fn wa, t a s j i dde lti d wa lre.
5
GBGB, RT TI F
B wa ti gba dlre, wa n lf pl lrun npas Js Krst Olwa wa, 2 ni t m wa
d ibi oore-f y npa gbgb nn y t a ti gb wa kal t a s go nn rt go lrun.
3 J b l wa go nn pnj b a ti m p pnj fa farad, 4 farad fa rt, 5 rt y
k s l djt w ntor m Mm t a fifn wa ti fi f lrun kn in kn wa. 6 Ngb t a j
allgbra ni yn fn Krst lti k fn l. 7 wn lti k fn oldodo; nyn

l l n gboy lti k fn nyn rere 8 ohun t fihn p lrun f wa ni p ngb t a j


l Krst k fn wa. 9 J b l nsisy t j r s w di oldodo ni a ti r gbl kr nn
bn npa r. 10 B ik m r b ti lj wa pl lrun ngb t a j t, ml-ml j b
l ni wa k ti n r gbl npa y r lyn gb t a ti lj wa pl lrun. 11 K e yn nkan,
gbn wa go nn lrun npas Krst Olwa wa ni t lj wa pl lrun lti sisy l.
DM TI JS KRST
12 Lti d knrin kan ni gb w sn ay, t ik s b n wy, t ik s e b kan
gbogbo nyn ntor gbogbo nyn ti d. 13 Ntor w nn ay k fin t d. gbn a k
ka s-ni lrn ls fin. 14 Sbsb ik jba lti dm tt kan Ms ti lr wn t k d
t j ti dm pp, t e wrn ni t b w.
15 gbn bn n k r b n. B jbi ni kan b fa ik ogunlg nyn, ml-ml
j b l ni oore-f lrun ti bn t oore-f lrun m w lti d ni kan, Js Krst, y
wp gidi lr ogunlg. 16 bn n yt ptpt s t knrin n d. dj t tl
kan oo fa jbi, gbn i oore-f t tl plp jbi ti fa dlre. 17 B jbi ni kan b fa
jba k ntor knrin kan y, j b l ni wn t wn gb p oore-f ti dlre y jba nn
y npa Js Krst.
18 Ntor n b jbi ni kan ti fa dlbi fn gbogbo nyn, b n ni i dlre ni kan y
s gbogbo nyn di oldodo. 19 Ntor b gbrn ni kan ti s ogunlg di l, b n ni
trba ni kan y s ogunlg di oldodo.
20 fn w lti e lpo : gbn nbi ti ti lpo ni oore-f ti wp. 21 B ti jba nn
ik, b n ni oore-f y jba nn dodo fn y npkun npas Js Krst Olwa wa.
6
WR
- K ni k a w ngb n? k a jk nn k, k oore-f ba l ma wp?
- K m r i! 2 B a ti di k s bwo ni a e l ma gb nn ? 3 Ngb t a gba wr nn
Js Krst, nn ik r ni gbogbo wa ti gba wr. 4 A ti snk wa pl r npa wr nn ik r k
wa n ba l w ly pl y titun b Krst ti jde kr nn k npa go Bb.
5 B wa b dp m npa ffi ara j ik r, wa y tn db r nn jde r. 6 j k y
wa p a ti kan gblgb ara wa pl r k ara wa l l parun, k a m e di r m.
7 Ntor ni t ti k ti b lw .
8 B a b ti b Krst k, wa gbgb p wa y y pl r. 9 A s m p b Krsit ti jde kr
nn k, k n k m, k k lgbra lr r m. 10 Ik r j ik s , lkan fn gbogbo gb;
gbn y r j y lrun. 11 Bkan n ni k yin ka ara yn kn akra s ti ly fn
lrun nn Js Krst.
I TI I DODO
12 m e j k jba nn ara yn m t l m yn trba fn wkw. 13 m e s y
ara yn di ohun j dodo fn i , gbn k fi ara yn fn lrun gg b aly lti inu
k, k si s ara yn di ohun j dodo fn i lrun. 14 Ntor k n jba lr yn b yin k
s ti s lab fin b k e lb oore-f.
GBL ONGBGB KR NN
15 - K ni gbogbo y js? k a ma d l ni ntor p a k s lb fin, ntor p a w lb
oore-f?
- gbd! 16 Tb yin k m p ngb t b m ara yn lr fn ni kan lti trba fn un, ti
di r g t trba fn n, b e fn ik tb trba fn dlre. 17 gbn p ni fn
lrun, b ti j r tlr ti fi tkntkn trba fn ln k t ti fi ara yn l lw, 18 b a
s ti gb yn lw , ti trba fn dodo. 19 m lo pjwe nyn ntor lera yn, - ntor
b b ti lo ara yn tlr fn i m ti fn ieke t ti b yn j r, ln k lo ara yn fn
dodo lti s yn di mm.
R TI R DODO
20 Ngb t j r , y gb yn lti yg fn i dodo. 21 r wo ni r nd i t
w t yn lj ln y? Ntor ik ni pin wn. 22 gbn ln b a ti gb yn lw t s ti di
r lrun, yin y jr w mm, y npkun s ni pin y. 23 Ntor ik ni r ; gbn
bn f lrun j y npkun nn Js Krst Olwa wa.
7
ONGBGB K S LB FIN
yin ar, m sr b jgbn nn m fin. Tb yin k m p ngb t nyn b w n ay
nkan ni fn d ? 2 Bkan n ni fin e de obnrin t a gbnyw m k r n wn gb t
b w ly; gbn b knrin n b k, a t u sl kr nn d fin k. 3 Ngb t k r b
w ly ni a l p n algbre b b f lmrn. 4 Bkan n ni yin ar mi, ti k lj fin k
ba l di ti lmrn npa ara Krst, ni t jde kr nn k, k a ba l so so rere fn
lrun. 5 Ngb t a w nn ran ara, e ni fkf ara l t w lb fin i nn ara wa
lti so so fn ik. 6 gbn nsisy t a ti t wa sl kr nn fin b a ti k lj ohun t ti d w
nd, wa w lb titun, yn ni ti m, k e lb fin tij t a fi w k.
I FIN
7 - K ni k a w ngb n? P ni fn k?
- K r b rr! kn j p fin ni mo fi m ni. n m k b m ohun t j ojkkr b
fin k b tkas i n ww p, w k gbd e ojkkr. 8 gbn tkas fin y fn ly
lti m oriri fkf sj nn mi. Ntor ls fin, k ni .
9 Ngb kan r ti k s fin, mo w ly, gbn ngb t fn wy, sj, 10 mo s k. s
j p fin t a e lti fn-ni n y w di ohun t fa ik mi, 11 ntor fn fn ly lti tn m,
s lo fin lti pa m.
12 Sbsb mm ni fin, ln r s j mm, ohun rere ti dodo.
13 - Bwo ni ohun rere e l di ik fn mi ngb n?
- n b k, ni lo ohun rere y lti m ik d b mi. s e b lo fin lti fi gblgb
agbra hn.
JKAD KN
14 N tt, w m p fin j ohun m: gbn mo j d lran ara ti j t a t n r fn
. 15 Lt es mi k y mi; mi k e ohun t dra fn mi, gbn ohun ti mo krra ni m
e. 16 B m ti e ohun t k dra fn mi, sbsb mo m p fn dra fn mi. 17 A l s p
k e mi ni m e b bke t gb nn mi. 18 Ntor mo m p ohun rere kan k s
nn mi, - mo f w p nn ara mi -. N tt f lti e rere b n rwt mi gbn k s
agbra lti e . 19 B ti j p mi k e ohun rere t w m lti e, t mo s e ohun bbur
t mi b f yg fn. 20 B mo b s e ohun t mi b f yg fn, a k l s p mi ni e
irf ohun b b k e t gb nn mi.
21 Mo w r fin y fy: ngb t ohun rere b w m e, ibi ni yj s mi. 22 Ntor nn kn
mi fin lrun t mi lrn; 23 gbn mo r fin mrn nn ran ara mi t tako gbn mi t s
d m m fin t w nn ran ara mi.
24 n ara mi e m! Ta ni y gb m kr lw ran ara y t ranr lti fi mi l ik lw? 25 plp lrun
npas Js Krst Olwa wa.
dj p mi fi kn mi sin fin lrun nbi t ran ara mi ti sin fin .
8
GB AY NN M
Nsisy k s dlbi m fn wn t w nn Js Krst. 2 Ntor fin m t fn-ni n y nn
Js Krst ti k mi y kr nn . 3 N tt, ohun t fin k l e ngb t ran ara s di
allgbra, lrun ti d bi fn nn ran ara ngb t rn m bb r pl ran ara t j
lti e tt fn , 4 k dodo t fin f l fn wa t k trba fn ran ara b k e fn
m.
5 N tt wn t lo ay wn gg b ran ara ni w gbdn ara; wn t lo ay wn nn
m n w ohun m. 6 Ntor ik ni f ara ngb t y ti alf j f m. 7 Ntor ran ara j
t lrun, n k ee fn un. 8 wn t b w nn ran ara k l t lrun lrun. 9 yin k
s nn ran ara b k e nn m, ntor mi lrun gb nn yn. ni t k b n m Krst k l
j tir. 10 gbn b Krst b w nn yn, b til j p ran ara ti k ntor , m y j y
ntor dodo. 11 B m ni t j Krst dde kr nn k b gb nn yn, ni t j Js Krst
dde kr nn k y fi y fn ara dbj yn bkan n npa m t gb nn yn.
12 Ntor n, yin ar mi, wa j ongbs, gbn k e ti ara t l m wa hw n n ti
ara. 13 Ntor b ba lo ay yn n n ti ara. yin y k. gbn b b e n n m ni yin
pa i bbur ara, yin y y.
M TI S W DI M LRUN
14 N tt, gbogbo wn t m lrun m sj j m lrun. 15 s dj p yin k gba m
r lti b pad sn br. ti gba m sdm t m wa k p: b! Bb! 16 m n
fnrar dp m m wa lti jr s i p m lrun ni wa. 17 B a s ti j m, a j ajogn;
ajogn lrun, ti jmjogn pl Krst, ntor wa jy pl r k a ba l d in go pl r
bkan n.
PN GO
18 Mo r i p a k l ka jy sisiy w go t a fihn nn wa. 19 Ntor d dr, s wo
n fn fihn wn m lrun. 20 K e bi d ni a fi d a t k e l yege d ibi t y,
gbn b lrun ti d a n yn 21 gbn d ret gbl b tiwa bkan n kr lb r
dibj lti wn go wn m lrun. 22 wa m n tt p gbogbo d, tt di j n y,
krora pl rb l. 23 K e un nkan, n wa fnrawa t a n kso m, a krora bkan
n nn wa pl fojsn de gbl ran ara wa. 24 Ntor gbl wa j ohun rt. ni t b r
ohun t ret k n l rt m: bwo ni a e l ma ret ohun t a ti r? 25 gbn b a ti ret
ohun t a k r, ohun t kn ni lti ma ret r pl sr ti fort.
26 Bkan n ni m w rn w lw nn lera wa; ntor wa k m b a e l gbdr b
ti y. gbn m fnra-r bb fn wa pl kdn t a k l fi nu s. 27 ni t s m kn
m f m, ti p b r fn wn nyn mm b lrun lj mu.
PS GBL
28 wa m p lrun b wn t frn e p nn ohun gbogbo fn ire wn pl wn t ti
p gg b r. 29 Ntor wn t ti yn tl ni ti e kdr wn lti pn nn wrn m
r, k ba l di kb nn ogunlg ar. 30 s ti pe wn t fn n kdr. s s wn t
p di oldodo. s ti fn wn t s di oldodo n go.
ORIN F LRUN
31 K ni k a tn w lyn y? B lrun b w pl wa ta ni l tak wa? 32 ni t k d m
bb r s, gbn t jw r ntor gbogbo wa; bwo ni k e n fi gbogbo oore fn wa? 33 Ta
ni y fi sn kan wn t lrun ti yn? lrun ni s-ni di oldodo. 34 Ta ni y d-ni lbi?
Js Krst ni t ti k, k ni mo w y? t s jde, t s w n ap tn lrun, t s bb
fn wa?
35 K ni y y w kr nn f Krst? pnj tb nira, tb innibni, tb ebi, tb hh,
tb ewu, tb id? 36 Gg b w mm ti w: Ntor r ni a e pa w n gbogbo j; t a db
ran alpat. 37 gbn nn gbogbo y, k ro fn wa lti lk npa ni t f wa.
38 B ni d mi lj p, ti ik ti y, ti ngl ti ohun sisiy ti ohun j iwj, ti agbra
39 ti k ti sl, tb d mrn, k s ohun t l y w kr nn f lrun t a r gb nn
Js Krst Olwa wa.
9
L SRL
mi s tt nn Krst, mi k pur, kan mi j mi lr nn m Mm, 2 kan mi w nn
ibnj rora pp. 3 Ntor mi b f di ni t kr lra Krst, fn gbl wn ar mi, wn t
wn j nyn mi npa ti ara, 4 wn m srl, tiwn ni sdm, go, mjm, fin, sn, wn
lr, 5 ti wn baba l, lti d wn t Krst ti w gg b ran ara, ni t ju ohun gbogbo l,
bkn ni fn lrun tt ayray. mn.
LRUN TI PA LR R M
6 dj p r lrun k kn. Ntor k e gbogbo wn t srl b ni e m ajgn
srl.
7 Bkan n ni k e gbogbo ran brhm ni a k s m r; gg b w mm ti wi: lti
sk ni ran r y ti gba ork. 8 tum r ni p k e m npa ran n e wn m lrun,
wn m lr nkan ni a l p n ran n. 9 j k a wo r lr n: N wy mdn m y
pad w, Sr y s b mknrin kan. 10 J b l, Rbk lyn bej fn knrin kan, sk
bb wa: 11 K t b wn m n le ire tb ibi, 12 - k e npa i b k e npa oore ni
t p - lrun w fn un p: gbn y sin br, 13 gg b a ti kw r p: m f Jkb,
mo s krra s.
K S DODO NN lRUN
14 - Ki ni ki a. wi ngb n? j lrun k e t?
- K e b! 15 Ntor w fn Ms p: m oore fn ni t b w m, mo s n fn
ni t b w mi. 16 Ntor n y k kan af n kan tb i n kan b k e oj rere lrun
nkan. 17 Ntor w mm w fn Fr p:d t mo fi gb dde n y, lti fi agbra mi hn, k a
l yin ork mi n gbogbo gby. 18 w r i nsisy p ni t b w n fi oj rere hn t
s m kn ni t b w le.
19 w l w fn mi ngb n p:
- Ta ni k a dlbi ngb t k s ni t l tako f r?
20 - Ta ni w, d lsn lti fs pad fn lrun? Ohun wo ni a fw e t l br lw ni t
e p: k n e t w fi e m b ely? 21 j amk k lgbra lr am lti fi e wo
onyebye tb wo lsn? 22 B til j p lti gbogbo gb ni lrun f fi gbsan ti gbra r
hn, sbsb ni ti fi sr l farada wn t wn j ohun bn r t a e fn parun, 23 k
ba l fi go l l r hn fn wn t j ohun dodo f r, wn t a ti ps go n fn lti
ll 24 yn ni fn wa t ti p, k e lti rn wn J nkan, gbn lti in wn kfr
bkan n.
JR MJM TIJ
25 Ohun kan n t w lti nu s n y: mi y pe wn tk e nyn mi n nyn mi,
ti wn t k e yf n yf. 26 ti nbi t a ti w fn wn p: yin k e nyn mi ni a p
n m lrun aly 27 sy kde fn ire srl p: Ngb ti iye wn m srl y db
iyanrn et kun, wn t k ni a gbl. 28 Ntor ldr, lwyn Olwa y m r r
lr ay. 29 Gg b sy ti s stl p: B Olwa gb ogun k b d yk srl s, wa
b db Sdm, t b s faraj Gmr.
30 Bwo ni k a e par r y? wn kfr t k lpa dodo ti r i, wn ti r dlre, y t
gbgb fn-ni, 31 ngb t srl ti w gbl dlre npa ttl fin k l pa fin n m. 32
K ni f ? Ntor p dp k wn gbral gbgb, wn gbkl i. Wn ub l kt ks.
33 Gg b a ti kw r p: m gb kta ks kal n Sn, kt t gb-ni ub; gbn ni
t b gb gb k n gba tj.
10
WN J K M DODO LRUN
yin ar, dj p kn m f s wn pl dr s lrun fn wn k wn ba l r gbl.
2 Ntor p mo jr s wn p wn n tara fn lrun, gbn tara n k y wn
t. 3 B wn k ti m dodo lrun t wn s fi tiwn rp r, wn e b k lti
trba fn dodo lrun. 4 Krst ni ibi t fin l fn dlre gbogbo ongbgb.
MS KDE R
5 n Ms kw lr dodo t jde lti in fin p ni t b pa m y n y
nn r. 6 gbn dodo t ti in gbgb w sr by p: M e w nn kn r
p: ta ni y gk re run? yn ni p lti m Krst w. 7 ti p: Ta ni y skal
l sn gbun? yn ni p: lti m Krst gk kr nn k. 8 K ni w ngb
n? r n w n ts r, w n nu r ti n kn r. yn ni p: r gbgb t
wa ws. 9 B nu r b jw n tt p Js ni Olwa, t kn r b s
gbgb p lrun ti j i dde kr nn k, w y r gbl. 10 Ntor gbgb
kn gba dodo, jw nu s fn-ni n gbl. 11 j w mm k w p: Oj
k n ti ni kni t b gb gb? 12 B n ni k s yt lrin J ti Grk:
gbogbo wn ni wn n Olwa kan n t d gbogbo wn t k p ll. 13 N
tt, ni kni t b k pe ork Olwa y r gbl.
14 gbn bwo ni a e l k p l gb gb wj? Bwo ni a e l gb gb l gb npa
r? 15 Bwo ni a e l gb ls onwas? Bwo ni a e l ws r l j p a rn onws.
Gg b w mm t w: W b s wn j ryn Ay ti dra t. 16 gbn gbogbo nyn k
ni trba fn hn Rere. Ntor sy w p: Olwa, ta ni gba ws wa gb? 17 Ntor n lti
in ws ni gbgb t w. r Krst s ni ws n.
18 J k mi br: j w k t gb? n ohn wn ti gba gbogbo gby, t r wn s ti d
pin ay. 19 J k n tn br: j l j p y k y srl? Ms ti w syn p: mi y m
yn jow ohun t k e orl-d, mi y m yn lara orl-d allye. 20 sy tn fikn un
p: wn t k w mi ti r mi, mo ti farahan wn t k br mi. 21 gbn w npa srl p:
N gbogbo j ni m na w mi s wn nyn mi olr kunkun ti lt.
11
BA YK SRL
J k mi br r kan: - j lrun y k wn nyn r? - B k. b m srl ni
mi fnrmi, lti ran brhm ti y Bnjmn. 2 lrun k k wn nyn t yn lti j
pp. Tb yin k m ohun t w mm w npa lj ngb t b lrun sr lti fi sn kan
srl: 3 Olwa, wn ti pa wn wl r run, wn ti w wn pp r kal., mi nkan ni k,
wn s f gba m mi! 4 Bwo ni f lrun ti fs fn un? Mo ti fi dgbrin nyn t k t
knl fn Bl sl e tmi. 5 Bkan n ni ln, a r wn t k, wn t a fi oore-f yn.
6 gbn b b j npa ti oore-f ni, k e ntor i rere ngb n. B b k a k l pe oore-
f n oore-f.
7 Bwo ni k a e par r y? y js p srl k r ohun t f gb; gbn wn t a yn
r i gb. kn wn yk le, 8 Gg b w mm ti w: lrun ti fn wn n m tgb, oj t k
rran ti et t k gbran, tt di j n. 9 Dfd w bkan n p: K tbl wn di idkn fn wn,
takn, ohun ub, k j san fn wn! 10 K oj wn knn ll rran, k yn wn s t tt
l.
TNE J WJ
11 j k mi tn br: j tt ay ni ub wn J? K l r b. gbn e wn ti fa
gbl wn kfr k ey l m wn jow. 12 B e wn b fa l w fn ay, t rsl wn s
fa l wn orl-d, rnpwd wn y e j b l. 13 J k mi s fn yn, yin kfr, mo
j pstl fn wn kfr n tt, mo s m iy i mi. 14 y r b pl rt lti m wn t
wn n j kan n pl mi jow, ti lti gb nn wn l. 15 Ntor b iksl wn b fa lj
lrn lrun ti ay, k ni gbpad wn y j b k e jde kr nn k?
SRL NI A YN
16 B kso b j mm, gbogbo so ni y r bkan n. B gbgb b j mm, bkan n
ni k igi y j. 17 gbn b a b g wn kan nn k igi, t w n t w j k igi lf gb
w fm lti jl oje lf gidi pl wn, 18 m e go l rnt k igi t w fm. Tb b w
b f go, k e w ni ni gbgb, gbgb t gb r. 19 w l w p a ti g k igi k
mi ba l fm igi n. 20 B ni, ntor gbrn wn ni a fi g wn kr, gbgb ni s gb
dr, m e e gbraga gbn k w br. 21 Ntor b lrun k b d igi fnrar s, k w
n ra, ntor k n d s j b l. 22 Ron s oj rere ti w lle lrun ngb n, w lle
s wn t ub, oj rere fn b w b dr nn oj rere n. 23 B wn k b dr nn
gbgb a gbn wn pad s ara igi n. 24 B a b ti g kr lra igi olf gb t e tr lti
br, t a s m fm igi olf tt ln t ld s i d, n ml j b l ni a l fi d k
igi lif tt pad s ip r.
RNPWD SRL
25 yin ar, mi k f k m m ohun jnl y k m ba r p lgbn ni j lj ara
yn: ap kan srl ti or-kunkun, 26 gbn tt dgb t wn orl-d y fi wl tn ni; - by
ni gbogbo srl y fi r gbl. Gg b w mm ti w:
Lti srl ni Olgbl y ti w,
y m e kr lrn Jkb.
27 y y s j mjm mi pl wn
ngb t mi y m wn kr.
28 Gg b ln hn Rere, wn J j ta lrun ntor yn; ntor a yn wn, wn j ynf
ntor bb wn. 29 Ntor a k l y bn lrun ti p r pad.
30 B ti j algbrn s lrun tlr t s ti gba n nsisy ntor gbrn wn, 31 bkan
n ni wn t gbrn nsisy ntor n t a e fn yn, k wn n l r n gb b b
e. 32 Ntor lrun ti k gbogbo nyn m nn gbrn lti l n fn gbogbo
nyn.
ORIN FN GBN N LRUN
33 w w b l, gbn, ti m lrun ti jnl t! wmrd ni rn r, n r kj m wa.
34 n ta ni m r Olwa? Ta ni gb nmrn r? 35 Tb ta ni ti fn un ni ohun kan t
lti san n pad fn? 36 Ntr lti w r, ti npa r ti fn un ni ohun gbogbo. go ni fn un tt
ll. mn.
12
I ONGBGB
yin ara, mi r yn npa n lrun k fi ara yn fn lrun b b aly t j mm ti
twgb nwj lrun: sn m ni t s yn lti e. 2 K m e e faraw ay de n,
gbn k j k yd m yn s yn di ni t m f lrun, y t dra, ohun t t lrn,
ohun pp. 3 N ork oore-f t mo ti r gb, mo s fn gbogbo yn ti fn olk lk: k m
e gbraga j b ti m, gbn k fi oj lgbn wo ara yn gg b gbgb t lrun fifn yn
ti t. 4 Ntor b ara wa ti j kan t s n y pp, t i y wny s yt s ara wn, 5 bkan
n ni wa, b a ti j pp, a ti di ara kan nn Krst, t ni kkan wa s j y ara kan n.
6 wn bn wa yt s ara wn gg b oore-f t a ti r gb. B a b n bn wl, j k a l
gg b wn gbgb wa; 7 b b e ti j ni, k a ma fi j; 8 b b e ti oldmrn, k a
ma fi gb-ni nynj; k ni t e tr m e hw; k ni t e albjt e pl ra; k
ni t n e pl ay.
9 K f yn j tkntkn, k krra ibi, k s faram ire gidi. 10 K f m y so yn p,
k ni kkan e b ni t ro ti nikej ju tir. K ma i fn Olwa 11 pl tara ls
ml, gbn pl m on rere, 12 pl ay rt l ys nn pnj, pl tram dr,
13 k s ma e rnlw fn wn nyn mm, k ma fi yy e-ni llej.
F S GBOGBO NYN, N S WN T PP
14 K bkn fn wn t e innibni s yn, e ni k bkn fn wn, m e p. 15 K
b wn t y y, k s b wn t sunkn sunkn. 16 hw s gbogbo nyn ls
gbraga, gbn pl w rl, m e gbkl gbn or r. 17 Ma e fi ibi san ibi fn n kni,
gbn ohun t dra ni k o n lkn s gbogbo nyn. 18 B b ee k o w n lf pl
gbogbo nyn n wn t b ti w n agbra r. 19 m e gbsan, yin ar mi olf wn, fi
bn sl fn lrun, ntor kw r p: mi ni y gbsan, mi ni olgbsan, ni Olw w.
20 gbn b eb b pa t r, fn un n onj j; b ngb b gb , fn un mu. N e
by w y dn gbgbn l e lr. 21 M e j k ibi bor r, e ni k o fi ire gun ibi.
13
TRBA FN AL JBA
K olk lk trba fn al jba. Ntor d lrun ni gbogbo agbra ti w, lrun s lw
s gbogbo t b ly, 2 t fi j p ni t b tako t s s ln t lrun gb kal.
A s d wn lt lbi. 3 Ntt k br adj b a b e rere, fi ni t e ibi. B w k
b f br al, e rere, k a s yn ; 4 ntor al j ohun l lw lrun fn dodo ti lti j
aebi ny. 5 Ntor n, a gbd trba, k e ntor jy fn aebi nkan, gbn ntor r kn.
6 b ntor y ni e san ow or. I t lrun rn wn ni wn bjt. 7 Fn olk lk n
ohun t b t s i; bw fn ni t y k bw fn; bl fn ni t l y.
F NI KJ FIN
8 m e j ni kni n gbs b k e ti f lrn ara yn. Ntor ni t b f nikej ti pa fin
m. 9 N tt, ln t w p: w k gbd e pang, w k gbd pnyn, w k gbd
jal, w k gbd ojkkr, ti gbogbo wn yk ni a l r p n gbolhn kan p: F
mnkj r gg b ara-r. 10 f k hw bbur s mnkej, f ni kj fin ngb n.
ONGBGB J M ML
11 yn m ir gb t a w nsisy. Wkt ti t lti j dde kr nn orun; gbl ti snm wa
nisisiy ju gb t a gbgb. 12 ru t fr kj, j snm ts, j k a jw kr nn
i knkn, k a s gb ohun j ml w. 13 j k a hw mlb b ti y n oj kedere,
ls w wb gbdn ay y pl mupara, ls w bj, fkf ara ti w m, ls j ti
lara. 14 gbn gb Olwa Js Krst w, k m s e fi y sl fn fkf ara.
14
F S WN ALLGBRA
K gba wn allera nn gbgb l b wn jiyn. 2 Ongbgb gidi j ohun khun ngb t
allera nn gbgb l ma j f nkan; 3 k ni t jun t w m e pgn ni t k jun
b, k ni t k s n j wn ohun kan m e dj fn ni t j ir ohun b; lrun ni
d a b. 4 Ta ni t w d m-d lmrn lj? b dr, tbi k ub, g r nkan ni
kn; y dde dr ntor Olwa lgbra lti t lyn. 5 j n l wu-ni ju j mrn; gbogbo r
l wu lmrn bkan n. K olk lk d dj r dr. 6 ni t b kys j e fn
Olwa, ni t b jun j fn Olwa, ntor p fi p fn lrun. ni t yg fn
onj e fn Olwa, s fi p fn Olwa. 7 n k s ni kan nn wa t w ly fn ara
r, b k ti s ni t k fn ara-r. 8 B a b w ly, a w ly fn Olwa, b a b s k, a k
fn Olwa. Ntor n, nn y ti nn ik, wa j ti Olwa. 9 Ntor Krst ti k, s ti pad sn
y lti l di Olwa gbogbo k ti aly. 10 N tr, e t w fi dj fn arknrin r? ti
w n, e t iw fi pgn arknrin r? n gbogbo wa ni y farahn nwj dj lrun.
11 Ntor a ti kw r p: Mo fi y mi bra, ni Olwa w, gbogbo ekn ni y knl nwj mi, t
gbogbo ahn y s yin lrun lgo. 12 Olk lk wa ni y ly ara-r nwj lrun.
13 m e j k a d ara wa lj m, gbn k pinnu lti m ohun ks kr ln ar yn k
m ba ub. - 14 m m, s d mi lj nn Olwa Js p k s nkan m fnrar b k
e lj ni t k onj n s ohun m nkan; b n l e di onj m fn un. 15 N tt
b onj r b m ar r banj, w k hw f s i. M e fi onj r pa ni t Krst k fn!
16 M e lo ip r lti fa ohun t k t. 17 Ntor jba lrun k w fn jj ti mmu. j
dodo, lf ti ay nn m Mm. 18 ni t b l n y lti sin lrun j ni twgb
nwj lrun, wn nyn y s gba tir. 19 Ntor n j k a ma e ohun t fa lf
ti wr lrn ara wa. 20 M e s tl onj t y ba i lrun j. Lt gbogbo onj l m,
gbn y di ohun bbur fn ni t j fn ks nkej. 21 Ohun t dra j ni p k a yg
fn ran ti t ti gbogbo ohun t l fa ks, ub tb rws mnkej r.
22 Pa gbgb t o n m ly ara-r nwj lrun. bkn ni fn ni t kn r k dlbi fn
ohun t pinnu lti e.
23 gbn ni t b jun pl iymj ti gba jbi, ntor in r k m s ohun t e, s ni
ohun t in wa k m s.
15
SR TI SRA
gbn i wa t a lgbra ni lti ran allera lw, k a m e ma w n lti t ara wa lrn.
2 K olk lk ma w n lti t mnkj lrn fn ire ti fn r. 3 Ntor Krst k w tlrn
ara-r; gbn gg b a ti kw r p: bk wn t bk r ti jl mi. 4 N tt, gbogbo
ksl ti tynw w fn k wa, k fort ti tn t w mm fn-ni l fn wa n rt. 5 K
lrun fort ti tn j k kn yn f s pr Js Krst lti ma fi b ara yn l, 6 k ba l
fi go fn lrun Bb Olwa wa Js Krst pl kn kan n ti m kan n.
P FN KAN
7 Ntor n k gba ara yn gg b Krst ti e fn yn fn go lrun. 8 m s fn yn p
Krst di rn fn alkl fn l tt lrun k lr t a e fn wn baba l l , 9 k wn
orl-d l fi go fn lrun ntor n r gg b w mm ti w: Ntor n ni mi y yn
lrn wn orl-d, t mi y s krin go s ork r. 10 tn w p: yin orl-ed, y
pl wn nyn r. 11 ti y t tn w p: Gbogbo orl-d, yin Olwa, k gbogbo wn
nyn krin go r. 12 sy n tn w p: Gbgb Js y h, ni t y dde lti jba lr
wn orl-d. wn orl-d y n rt nn r. 13 K lrun rt fn yn n kn rr ay ti
lf nn i gbgb yn, k rt wp nn yn npa i m Mm.
R PAR
14 yin ar, d mi lj p yin fnrayn kn fn in rere pl bn m pp lti k ara-yn
njnu. 15 gbn mo k wn r lle nn w y lti m yn rnt oore-f t lrun e fn mi
16 lti j j Js Krst ld wn kfr, ti lf ryn Ay lrun k wn kfr l di r
twgb t a ysmm nn m Mm.
17 Ntor n ni mo l ogo nn Js Krst, nn y t jm i lrun. 18 Ntor p mi k l
sr fi lr ohun t Krst e npa mi lti gba trba wn kfr, n r ti nn e, 19 npa wn
m ti i yanu, npa i m lrun: b ni lti Jrslm tt d lrkm, mo ti e i hn
Rere Krst d gng. 20 mi k s gb i Olwa y kj gbgb t a k t k pe ork Krst,
k mi m ba kl sr pil lmrn, 21 lti pa r t a k y m p: wn t a k t ryn r
fn y r i, y s y wn t k t gb .

22 Ohun t d mi lw lti w sd yn n y. 23 gbn nsisy mi k n i m n gbgb


y, b s ti j p dn pp ni mo ti f lti w sd yn gan-an, 24 ngb t mo b l s
Hspn ntor m n rt lti y k yn k s fi il y hn m lyn gb t mo b gbdn y t
mo fi r yn. 25 gbn nsisy mo l s Jrslm lti ran wn nyn mm lw. 26 Ntor
Masedn ti k ti gba i rnlw fn wn nyn mm t jy n Jrslm. 27 Lt
ni wn ti gb b, s t s wn: b wn kfr b r gb lti in bn m wn, y k wn fi
ohun-n wn rn wn n lw pd. 28 Ngb t mo b par i y, t mo b s k kr y fn
wn tn ni mi y t l s Hspn t mo s ma y ld yn. 29 Mo s m p ngb t mo b d
d yn mi y b yn pl kn rr bkn Krst.
30 gbn m b yn, yin ar, npa Olwa Js Krst ti f m, k dp m mi nn
dr t gb s lrun fn mi nn ogun t mo j, 31 k mi ba l y lw wn lgbgb
Jd, ti k rnlw t mo gb l s Jrslm l t wn nyn mm lrn. 32 K mi s e
b w sd yn pl ay. K lrun fn mi n simi d ld yn. 33 K lrun lf ma w
pl yn.
16
PL K GBOGBO WN
Mo fi arbnrin wa Fbs l yn lw, ni t e j lrun n j Snkr, 2 K gb pl
ys t t s wn nyn mm nn Olwa, k s tn rn n lw nn ohun gbogbo t b l
e fn un. j alb fn plp, n fn mi pp.
3 Mo k Prsk ti kl, wn albe mi nn Js Krst. 4 Wn fi ara wn wwu lti gb m
l. K e mi nkan ni mo dp, gbogbo j ni tp d. 5 Mo k j t pd n il wn.
Mo k Epaent, wn kso t a fifn Krst. 6 Mo k Mr t p pp lr yn. 7 Mo k
Andrnik ti Jn, wn ar il mi ti wn t a j w nn wn; wn j pstl ptk t wn
wj mi nn Krst. 8 Mo k Amplt t wn fn mi nn Olwa. 9 Mo k rban albe wa
nn Krst, ti Stksi mi wn. 10 Mo k pl t j akni nn Krst. Mo k wn ar il
rstbl. 11 Mo k Hrodidn, ar il mi; mo k wn ar il Nrss t wn w nn Olwa.
12 Mo k Tryfan ti Trfs on gidi nn Olwa. Mo k Prss mi wn, ni t p pp
nn Olwa. 13 Mo k Rfs, ni t Olwa yn, ti y r t j nyn mi bkan n. 14 Mo k
snkrt, Flgn, Hrms, Ptrm, Hrm, ti wn ar wa ti b ld wn. 15 Mo k
Fllog ti Jl, Nr ti arbnrin r, mo k lmp ti gbogbo wn nyn mm t b ld
wn. 16 fi fnu-konu mm k ara yn. Gbogbo j Krst k yn.
KL
17 yin ar, m b yn k ra fn wn ondr ti wn t fa ks, ntor k wn t
ld s y t a ti gb. K yg fn wn. 18 Ntor k e Krst ni ir wn y sn b k e ikn
wn. Wn kn fn r sdn lgbn w t wn fi tan wn t k funra. 19 N tt kk yn
ti kn kkiri, s fn mi ly. gbn m f k j lgbn nn ohun rere, k s j
almkan nn i ibi. 20 K lrun lf tt b wa pa Stn r lb s yn!
21 Tmt albe mi k yn, ti Ls, Jsn ti Ssptr, wn ar il mi. 22 mi n Trt,
kw t k w y, k yn nn Olwa. 23 Gy k yn, ni t gba mi ti j s il. 24 rst,
akp il, k yn ti Krt, arkrin wa, bkan n.
ORIN GO
25 go ni fn ni t lgbra lti fi s yn ml
gg b ryn Ay ti mo kde npa ws Js Krst,
fihn r jnl t ti farapam lti ayray,
26 gbn t a fihn ln,
ti npa w mm t tkas i,
gg b ps lrun ayray,
t a m w fn ml gbogbo orl-d
lti m wn w sb trba gbgb;
27 go ni fn lrun t nkan gbn,
npas Js Krst,go n fn un l ti ll.
mn.

W KN PL S WN AR KRNT

1
PL K WN, S DP
mi Pl t a p lti e i pstl Js Krst npa oore-f lrun, ti arknrin wa Sstn,
2 a k j lrun t w n Krnt, ti wn t a ti s di mm nn Js Krst, wn t a p lti di
nyn mm pl wn t k pe Ork Olwa Js Krst nbi kbi t wn b w, ni t e
Olwa tiwn ti tiwa. 3 K oore-f ti lf Js Krst ma w pl yn.
4 mi k dw dr lti ma dp fn lrun ntor yn fn oore-f lrun t a ti fn yn nn
Js Krst. 5 Nn r ni a ti fn yn n kn rr orr l n gbogbo r ti m, 6 b jr
Krst ti fsml nn yn, 7 k s s bn oore-f t wn yn nn rt farahn Olwa wa Js
Krst t w. 8 un ni y m yn dr inin tt d pin, k ba l j allbi n j Olwa wa
Js Krst. 9 lrun j oltt, ni t p yn lti dp m m r, Js Krst Olwa wa.
KAN ONGBGB
10 yin ar, mo r yn nn Olwa Js Krst, k n in kan n, k m e s yapa lrn
yn, gbn k w n dpkan nn m ati nn rn kn. 11 yin ar mi, n mo gb lti
d wn ar Kl p d-yd b lrn yn. 12 Ohun ti a fi y mi nb ni p ni kkan
nn yn w p: Ti Pl ni mi e n tmi - Mo j t pl n tmi. Ti Kfs ni mo tl ni
tmi - Ti Krst ni mo e ni tmi. 13 j a pn Krst s ww? j Pl ni a kn m gblb
fn yn? Tb n ork Pl ni fi gba wr? 14 Mo dp p mi k e wr fn ni kni nn
yn, b k e fn Krsp ti K. 15 y k fn ni kni ly lti l w p un gb wr lrk mi.
16 Jw! Mo rnt p mo e wr fn dl Stfn. mi k rnt ib-mrn t mo ti e wr fn
ni kni.
GBN AY TI GBN ONGBGB
17 Ntor p Krst k rn mi lti e wr gbn lti kde hn Rere l lo gbn r ss, k a
m ba s gblb Krst di asn. 18 d gblb j r wr fn wn t wn ti sn,
gbn fn wa t a r gbl, j agbra lrun. 19 Ntor a k p: mi y pa gbn lgbn
run, mi y s mrn olmrn di ohun asn. 20 n lgbn d? wn lj d? wn
alry ye yn k? j lrun k ti f gbn ay y ml? 21 Ntor ay pl gbn r k m
lrun nn gbn lrun. gbn npa g ryn n ni wu l lrun lti gba ongbgb l.
22 n ngb t wn J br m, t wn Grk w gbn, 23 wa n tiwa, ws Krst
t a kn m gblb, y t j ohun ks fn wn J ti g fn wn Grk. 24 gbn fn
wn t a p, n J ti Grk, j Krst, t e agbra lrun ti gbn lrun, 25 ntor y ti a
p n gbn lrun rkj ju gbn wn nyn l, y t a s k s lera lrun ju agbra
nyn l.
26 Ntor n, yin ar, ron s p yn. k p t j lgbn gg b ran ara, tb t j
algbra, tb t j m ll. 27 gbn y t ay p n mg ni lrun yn lti djti
lgbn. y t a p n allk nnu ohun ay ni lrun yn lti djti algbra. 28 ni t a k b
nn l nn ay y ni lrun yn. yan ni t k jm nkankan lti s ni t e ptk lj
ay di asn, 29 k d lran ara kankan m e go nwj lrun. 30 Ntor npa b ni w
nn Js Krst, ni t tipa lrun di gbn fn wa, ti dodo, ti w mm, ti gbl, 31 k
ba l r gg b a ti kw r p: Ki ni t b f go, k go nn Olwa.
2
yin ar, yin n m p ngb t mo w sd yn, mi k w lti ws jr lrun fn yn
gg b ni t r dn lnu r tb b ni t fi gbn ay sr. 2 Rr. mi k f m ohun khun
ld yn b k e Js Krst, Js Krst t a kn m gblb. 3 mi fnrami w sd yn b
allera, t mo gbn pl br. 4 r mi ti ryn mi k n sdn lgbn. j fihn m ti ti
agbra, 5 k gbgb yn m e gbral gbn nyn b k e gbn lrun.
6 gbn r lgbn ni a s fn wn ni pp, k e pl gbn ay y tb ti wn ald
ay y, t wn tpas parun. 7 Yt s yn, y t a s ni gbn lrun, wmrd, t w
n pam, t lrun ti ps fn go wa k ay t br, 8 y t wn ald ay y k l m - b
e p wn m , wn k b ti kan Olwa go m gblb - 9 gbn gg b a ti kw r:
wa kde ohun t oj k t r r, t et k t gb r, t k t w s kn nyn r, gbogbo ohun t
lrun ti ps fn wn t frn r.
10 Ntor wa ni lrun fihn npa m, m n s ni wd ohun gbogbo tt kan wn
ohun jnl lrun. 11 Ta ni ngb n lrn wn nyn t m r nyn b k e m
nyn t w nn r? Bkan n ni k s ni t l m r lrun b k e m lrun.
12 gbn wa n tiwa k gba m ay b k e mi t ti d lrun w, k a ba l m wn
bn t lrun ti fifn wa. 13 B wa k s ti lo d t gbn nyn k-ni, gbn t wa lo d
t m k wa t fi j p wa fi m s wn tt m pl r m. 14 nyn t ara ti j
l k gba ohun t e ti m lrun: j g fn un, k s l m , ntor m ni a fi m yt.
15 N ti ni m, m ohun gbogbo yt, k s gbral dj ni kni. 16 n ta ni m rn
Olwa lti fn un n k? wa n tiwa ti gba rn Krst.
3
yin ar, n tmi, emi k l b yn sr b ni m m, gbn mi y sr fn yn b lran
ara, b gb t a b sr fn md nnu Krst. 2 Wr ni mo fn yn mu, k e onj gidi, yin
k t l j onj b. n nsisy pp yin k t l j , 3 ntor j lran ara. B ti j
p lara ti d yd b lrn yn, j k fihn p lran ara ni yn, t hw yn s j ti ary
lsn 4 ngb t a b gb p ni kan w p: Pl ni mo w fn n tmi, t lmrn s w
p: pol ni mo w fn.j k e hw ary lsn n yn?
M ONWS TT
5 n ta ni pl? ta ni Pl? Wn j rn t fi di ongbgb, ni kkan wn fn ap ti
Olwa fn un. 6 Mo ti gbin so gbgb sn yn, pl s ti fi omi rin s n, gbn lrun ni
m u h dgb. 7 ni t fn irgbn k jm nkankan, bkan n ni ni ti o fi omi rin n, b k
e lrun t mu h dgb. 8 ti ni t fnrgbn, ti ni t fi omi rin n, i kan n ni wn
e, gbn olk lk y gba r tir gg b i w r. 9 Ntor wa j olbe fn lrun.
yin ni il oko lrun, yin ni il lrun.
10 Gg b oore-f t lrun fifn mi, gg b ml t m i r, mo ti fi pil il n ll, k
lmrn ma b i l lr r. gbn k olk lk ra gg b ti fi kn i n. 11 N tt
k s ni t l fi ohun mrn l e b k e y t b nb, y ni Js Krst. 12 Ntor lr pil il
y ni a l lo wr, tb fdk, tb kta onyebye, tb igi, tb ewko tb korko fn kl naa.
13 I olk lk y kk hn kedere: j n y fi hn, ntor in ni y fi hn, in ni y
dn b i olk lk ti dra t w. 14 B i t a e lr pl n b dr, on n y r r j.
15 gbn b i r b jn, y jy pdn r, ni b s l r gbl gbn b gb t a b gba
in in kj ni.
16 Tb yin k m p yin ni tmpl lrun, ti p m lrun gb nn yn? 17 B ni kni
b ba tmpl lrun j, lrun y pa ni n run. Ntor mm ni tmpl lrun, yin s ni
tmpl n.
R PAR
18 K m e tan ara yn. B ni kn b r p un j lgbn nn ay y, k s ara-r di
mg lti l di lgbn. 19 Ntor gbn ay y j ti mg nwj lrun. n a kw r p:
ti fi gbn m lgbn w. 20 A tn kw r p: Olwa m r kn wn lgbn; m p
asn ni wn. 21 Ntor n k ni kni m e go nn nyn. Ntor gbogbo wa j tiyn, 22 b
e Pl, tb pl tb Kfs, b e ay, tb y tb ik, b e sisiy tb gb t b.
Gbogbo wa j tiyn: 23 gbn yin j ti Krst, Krst s j ti lrun.
4
Ntor n y k k w s j Krst ti albjt wn ohun jnl lrun. 2 Ohun t a s
br lw albjt ni p k j oltt. 3 N tmi, k j m lj p yin tb gbm wn adj
d mi lj. n j b l pp mi k n d ara-mi lj. 4 N tt jr kn mi k b mi w,
sbsb yn k d mi lre. Olwa ni adj mi. 5 Ntor n m e dj k kk n t t.
dr de gb t Olwa y d. un ni y fi ohun r kn hn. Ngb n ni olk lk y gba
yn t t s i nwj Olwa.
6 yin ar, m ti fi ar mi ti pll e pr fn yn, k ba l fi pr wa hw lrkj
oj wn, k ni kni m e gbraga npa ddr lyn ni kan ld s nikej. 7 n ta ni l
gbraga? K n w b n b a k b ti fi fn ? B b s e p w r i gb ni, k n w fa
gbraga r b ni p k e ni a fi fun ? 8 Nsisy yin ti r tlrn, yin s ti di ll. ti gnw
lr t yn ls rnlw wa. b dra p ti br s jba k a ba l pn nn jba yn! 9 Ntor
lj mi, db ni p lrun ti fi wn pstl s il kyn b wn t a dj ik fn t gbogbo
nyn w w wn n gbangba. N tt a ti fi w e ran w fn ay, fn wn ngl ti fn
wn nyn. 10 A ti di mg ntor Krst, s j lgbn nn Krst. wa j allera, s j
algbra. wa j ni gn, yin s j ni iy. 11 N wkt y pp wa jy nn ebi, ngb
ti hh. Wn fyj w tt a fi di s-ns ti alrnkiri. 12 wa fi w wa e i ekra, wn
b wa, s bkn fn-ni. Wn fi ay ni w lra, wa s fort . 13 Wn b w lrk j,
gbn wa e tn. wa ti db gb t rn lj ay ti ohun t wn pgn tt di sisiy.
R YNJ
14 K e lti djt yn ni mo fi s y, gbn lti fi b yn w gg b m mi ynf. 15 B
til j p n gbgbrn-n oltj nn Krst, sbsb yin k n bb pp, ntor mi ni
mo b yn nn Krst npa hn Rere. 16 Ntor n mo r yn k j alfaraw mi. 17 Ntor d y
ni mo fi rn Tmt s yn, m mi ynf ti oldodo nn Olwa. un y rn yn lt wn fin t
mo e fn yn fn hw nn Krst, gg b mo ti e fn gbogbo wn j nbi gbogbo.
18 wn kan f pl gbraga b wn ti r p mi k n w sd yn. 19 gbn b b
wu l Olwa mi y w lp y lti wa wo agbra wn yt s r gbraga wn. 20 Ntor
jba lrun k s nn r ss b k e nn agbra. 21 wo ni yn f k mi e? k n w
b yn pl pn tb k n w pl f ti w pl?
5
IEKE
A gb p w eke b lrn yn, ir eke t k s lrn wn kfr, t fi j p ni
kan nn yn b yw bb r lp.
2 B ni yin s kn fn gbraga. Ely t b ma fi f k a s y ir ni b kr lrn yn.
3 K bru! mi t k s lrn yn nn ara gbn t mo w ld yn nn m, mo ti dj b ni
p mo w ld yn fn on ibi b. 4 y k a parap n ork Olwa wa Js, 5 k a s fi ni
y l Stn lw fn parun ran ara r, k m r ba l r gbl n j Olwa.
6 gbraga tiyn k n lr. yin k m p yst kker ti t lti m gbogbo brd w? 7 w
ara yn m kr nn yst tij lti di brd titun, b ti j p yin j brd t k n yst. Ntor a ti
pa Krst ran b rkj wa. 8 Ntor n j k a dn, k e pl yst tij tb yst olubi ti
ti onw-kw, b k e pl brd n yst t j mm ti tt.
9 Mo ti kw s yn p k m e n nkankan e pl oneke. 10 Ohun t mo f w gan-an
ni p k e p k m e b wn oneke ay y, tb wn onfkf ara ti wn
oljkkr tb wn abr l p. f b b kr nn ay ni k e l b wn l p. 11 B
k, ohun t mo fi kw s yn ni p yin k gbd b wn t wn pe ara wn n ar wa, gbn
t wn j oneke, onfkf ara, abr, elb, mt, tb oljkkr, wn ni k
gbd b l p, n k gbd b wn jun p pp. 12 wo ni kn m lti ma dj fn
wn t w nta. j k e wn t w nn agbo ni yn dj fn? 13 lrun ni y dj fn
wn t w nta.
y onbj n kr lrn yn.
6
PJ SWAJ KFR
B dyed b l lrn yn j y k l swj wn aldodo lti gba dodo, b k
e nwj wn nyn mm? 2 Tb yin k m p wn nyn mm ni y dj ay? B
ti j p yin ni y d ay lj, j k t s yn lti dj lr ohun lsn? 3 Tb yin k til m p
yin ni y dj lr wn ngl? Ntor n a ju ni t dj lr ohun ay y. 4 gbn yin
n tiyn gb dj lr ohun asn l swj wn t j pgn. 5 Mo s y fn tj yn. db
ni p k s lgbn lrn yn lti lj lrn wn ar. 6 gbn e ni ar m ar l swj
dj wn kfr. 7 B ti w k r dj p ti kn ngb t yin j. K ni e t k l farada
wn t yn, k si pa rj mra? 8 b yin n wn lmrn t s r wn j, ni
wn t j ar wa pp.
9 Tb yin k m p wn aldodo k l jogn jba lrun? m e j k a tn yn, wn
y k l wn jba lrun: wn oneke, wn abr, wn algbr, wn onw m,
wn on ibi, 10 wn ol, wn onfkf ara, wn mut, wn elp ti wn oljkkr,
wn k l wn jba lrun. 11 Ohun wny ni wn kan nn yn ti e tl, gbn a ti w yn
m, a ti s yn di mm, a ti s yn di oldodo npa ork Olwa wa Js Krst ti npa m
lrun wa.
W PANG
12 Wn s p: Gbogbo ohun ni a l e. K e gbogbo ohun ni lr. Wn tn s p: Ohun
gbogbo ni a gb m ly lti e. gbn n tmi y mi p mi k n j k ohun khun bor mi.
13 Onj w fn ikn, ikn s w fn onj, lrun y pa wn mjj run. gbn ara k w
fn i pang, w fn Olwa, Olwa s w fn ara. 14 lrun t s m Js jde y m
ara wa jde bkan n npa agbra r.
15 j yin k m p ara yn j y Krst? j mi y s y Krst di y onpang? K
m r i ! 16 Tb yin k tn m p ni t b dp m onpang ti di ara kan n pl r?
Ntor a w p: wn mjj y di ara kan n. 17 gbn n ti ni t b ti dp m Olwa ti di
m kan n pl r. 18 K ma s fn w pang. Gbogbo t nyn l da w n ta ara
ni, gbn ni t b e pang d ld s ara r.
19 Tb yn k tn m p ara yn j tmpl m Mm, ni t w nn yn t yin s gb lti
d lrun? 20 A ti r yn pad pl iyebye pp! Ntor n k ma fi ara yn yin lrun lgo.
7
GBEYW TI P WND
J k n sr lr ohun t kw s mi npa r. dra fn knrin lti sra obnrin. 2 Sbsb lti
yg fn ewu fkf ara, k knrin kkan n aya tir, ti k obnrin kkan n k tir. 3 K k
oje r fn aya r, k aya oje r fn k bkan n. 4 Aya k lgbra lr ara r b k e
k r. Bkan n ni k k lgbra lri ara r b k e aya r. 5 m e k lp fn ara yn,
gbn k fi m kan, b b f yg fn lp lrn ara yn fn dr, k j fn wn gb
d. Lyn y k tn ma b ara yn lp, k Stn m ba r y wl lti dn yn w, ntor
l-sra p. 6 mi k p y fn yn b k e p mo gb yn nmrn. 7 m f k gbogbo
ary db tmi, gbn olk lk ni gba bn tir ld lrun, t ni kan gba y, t
lmrn gba yn.
8 gbn mo gba wn pn ti wn op nynj p dra lti dr gedegbe b tmi.
9 gbn b wn k b l sra k wn l gbyw, ntor sn k wn l gbyw j p k a ma
j pl in sra.
10 N ti wn t ti gbyw, t a pa fn wn n y, ki e n y ara mi gbn Olwa ni
p n; k aya m e yapa kr ld k r - 11 B yapa b l, k m e f k mrn
tb, k w lj pl k r, - k k n m e k aya r.
12 N ti wn yk, mi ni mo s y k e Olwa, b ar wa kn b n yw algbgb t
s f b a gb, k m e l e l. 13 B obnrin b n k t k e ongbgb t s gb lti b a
gb, k m e k sl. 14 Ntor k t k gbgb y gba sidomm npa aya r, bkan n ni
fn aya t k gbgb y gba sdimm npa k r. B b k wn m yn b j alm,
gbn mm ni wn j. 15 gbn b ni kej t k e ongbgb b f l, j k ma l. Nn
y, d gbyw k de ongbgb b lknrin lbnrin m. lrn p yn lti ma gb n
lf. 16 Tlo m by w aya l gba k r l? Tal m bkan n by w k l gba aya
r l?
17 Yt s y k olk lk ma gb n y t Olwa fi s, gg b ip t Olwa p s. ln
mi n y fn gbogbo j. 18 B ni kan b ti kl ngb t a p , k m e w nkan b . ti ni
t a p ngb t k t kl, k m e w n lti e kl. 19 kl k e nkankan gg b kl
k ti jm nkankan; ohun t e ptk ni lti pa fin lrun m. 20 K olk lk dir n ip t
w ngb t lrn p . 21 B w b j r ngb t lrn p , m e j k y lnu. B til
j p w l r mnira, lo ip r t o w lti fi jr. 22 Ntor ni t j r ngb t a p nn
Olwa ti di ni mnira Olwa. Bkan n ni fn ni t j mnira ngb t a p ti di r Krst.
23 Iyebye pp ni a fi r yn! K m e di r nyn. 24 yin ar, k olk lk dr nwj
lrun n ip t a gb p .
25 Npa ww n ip pn, mi k gba ln lw Olwa, gbn mo gb yn nmrn gg b
nyn t e gbkl npa n Olwa. 26 Ntor nira sisiy, mo r i p ohun t t ni p k olk
lk ma gb gg b ti w. 27 B a b so m aya m e w n lti t u sl. B a k b so
p m aya m e w aya. 28 gbn b w b gbyw k e . B omidan b f k, k
d, gbn wn b y r dnw nn ran ara; n tmi, mo f gb yin lw y.
29 yin ar, mo s fn yn p kk kr. t ngb n k wn n aya ma gb b ni t k
n aya; 30 k wn t sunkn db ni t k sunkn; k wn t wn w nn ay db ni t k
s nn ay; k wn t taj-raj db ni t k n nkankan; 31 k wn ti r ohun ay y l db
ni p wn k l . Ntor ay y rkj l b a ti w y.
32 Mo f d yn s kr nn ynu. knrin t k b gbyw l kbiara s ohun t e ti Olwa,
l ma wn lti t Olwa lrn. 33 ni t f aya gbd ma e nyn lr ohun ay; y ma
wn lti t aya r lrn; 34 kn r y s e b pn s mj. Bkan n ni ti obnrin t k n k,
gg b wnd, y ma e nyn lr ohun t e ti Olwa, t y ma wn lti j mm nn
ara ti nn m. gbn y t f k e nyn lr ohun ti ay y, y ma wn lti t k
r lrn. 35 Mo s y fn nfni yn, k e lti d yn lkun bi k e lti m yn tl ohun t
tn, t y s m yn faram Oluwa l pn kn s mj.
36 gbn b ni kan b n wnd n m t s r i p kk r kj t nkan k s rgb, k
fi fn k, k s nb. 37 gbn b ni kan b etn ls p a m u np, gbn t fi f
kn r pinnu lti j k wnd m r dr b nn w wnd, ohun t ni e. 38 Ntor n,
ni t b fi mbnrin r fn k e ohun rere, ni t b s j k mbnrin r dr nn w
wnd tn e rere j b l.
39 A so aya p m k r n wn gb t k b w ly, gbn b k b k, aya n n t
lti f lmrn t b w , k y s j nn Olwa sbsb. 40 gbn lj tmi, y sn fn un
k dr gg b ti w. Mo s r i p mi fnrami n m lrun.
8
RAN T A FI B R
Npa ran t a pa s re, wa gb p a m ohun gbogbo npa r, gbn m fa gbraga; f
fa wr. 2 B ni kan b r p un m nkan, k t m gg b ti y. 3 gbn b ni kan
b f lrun, ni n ni lrun m. 4 Ntor n npa jj ran t a pa b r, wa m p ri
k jm nkankan nn ay, ti p lrun kan oo n b. 5 B til j p wn lrun k w
n run ti ay, n tt, plp lrun ti olwa n b, 6 n tiwa, lrun kan oo ni b:
Bb, lti d ni t ohun gbogbo ti w ti ni t a d wa fn, ti p Olwa kan oo n b,
yn ni Js Krst, npa ni t ohun gbgbo ti w s ay ti npa ni t wa fnrawa fi w l.
K A FI F PL RA L PL MNKJ
7 gbn k e gbogbo enyn ni n m y. N tt b wn kan ti faram bri tt di p
y, t wn j b bi ni p b ti a r s r wl, b r kn wn t j allera, wn e b
s ara wn di alm. 8 dj p k e onj ni y m wa snm lrun. B a k b j ori
onj kan wa k pdn ohun khn, b a b s j , wa k fi b jr ohun khun. 9 gbn
k ra k m e lo y t gb yn y lti fa ub wn allera. 10 B ni kan b r w t o
n m, t w jk ti onj n il r, j kn allera n k n gbgb p un n t lti j
ran t a fi b r? 11 m r y e b fa parun allera ni ti e ar t Krst k fn. 12 B
w s ti e b s wn ar r npa bba r kn wn j, r kn allera, Krst ni w s.
13 Ntor n ni mo e yg fn ran jj b onj b ma fa ubu arknrin mi, k m ba di p
arknrin mi ub.
9
PR PL
j y k gb m? j k e pstl ni m? Tb mi k t r Js Olwa wa? Tb yin k
e i w mi nn Olwa? 2 B mi k til e pstl fn wn yk, mo j pstl fn yn;
ntor yin ni dd jr fn i mi gg b pstl nn Olwa. 3 y ni s t mo n fn wn t
fi nu t mi. 4 j wa k n t lti ma j, k a ma mu? 5 j wa k n t lti f obnrin
ongbgb gg b wn pstl yk ti e, b araknrin Olwa ti Kfs? 6 j mi ti
Brnb nkan ni a k n t lti ma jun l i? 7 m ogun wo ni snw fn onj oj
ogun? Ta ni gbin gb jr t k n j nb? Ta ni sin agbo ran t k gbd mu wr ran
sn n?
8 j k e ry nyn lsn n y tb fin k w b? 9 In w fin Ms ni a k s p:
w k gbd di nu ml t a m t k. j ti ml ni lrun r? 10 j k e tiwa ni
s n tt? B ni, wa ni a kw r sl fn p: ni t b i gbd i pl rt, ti ni t
kr n rt lti pn nn i r. 11 B w b gbin ohun m sn yn, j jj p k a kr
wn ohun-l lti w yn? 12 B wn mrn b l lr yn, j wa k n j wn l? gbn
w ti ynda t y. n e ni w rnlw fn gbogbo nyn, k a m ba fi ohun dn s
n hin-Rere Krst. 13 j yin k m p wn on il lrun n lti j nn i il lrun, k
wn t i lr pp pn nn ohun t b lr pp? 14 Bkan n ni Olwa ti e ln fn
wn t kde hn Rere.
15 gbn mi k lo t mi wny, mi k s k w y lti l wn; sn fn mi lti k j p
Rr, mi k n n j k ni kni gba go y lw mi. 16 yin ar, b mo b ws hn Rere
mi k fi e ynga, b k e ohun gbd-me t t m. N tt gb ni fn mi b mi k b
ws hin Rere. 17 B mo b fi tintin e i y, dj p mi n t si r kan. B mi k b
s e tftf, i t a fn mi e ni sbsb. 18 K ni r mi ngb n? un ni p mo fi ws
hn Rere fn-ni lf l lo ip a ati t t hn Rere fn mi.
19 B til j p mi k e r ni kni, sbsb mo ti s ara mi di rn fn gbogbo nyn
lti jr plp. 20 Mo ti di J fn wn J lti l jr wn J. Mo ti fi ara-mi sb fin pl
wn t w lb fin - mi t k s lb fin - lti l jr wn t w lb fin. 21 Mo s ara-mi di
ni t k n fin pl wn t k n fin - mi t k e allfin ntor mo n fin lrun gg b mo ti
w lb fin Krst, - lti l jr wn t k n fin. 22 Mo s ara-mi di allera pl wn allera
lti jr wn allera. Mo s ara-mi di ohun gbogbo fn gbogbo nyn b mo ti sa gbogbo ip
mi lti gb l nn wn. 23 Gbogbo wny ni mo e fn hn Rere k mi ba l r r r j.
24 j yin k m p ngb t a b sr je, nn gbogbo wn t sr ni kan ni gba bn
awj. 25 Gbogbo wn elr je n sra. Wn s e y lti gba ad dbj, gbn tiwa ni
lti gba ad t k l bj. 26 B mo ti sr n y, k e b ni t k m ibi t l: b mo ti j b
af-j n y, k e b ni t gb fo. 27 Mo sra lti m ara mi w sb trba, k m e
j p lyn gb t mo ti kde fn wn lmrn k mi n m e di ni t.
10
FOJDI BUR, TN SRL
yin ar, mi k f k al m npa y: gbogbo wn bb l wa ni wn w lb kk, t
wn s gba kun kj. 2 Gbogbo wn l gba wr nn Ms nn kk ti nn kun.
3 Gbogbo wn ni wn j onj m kan n, 4 t wn s mu ohun mmu m kan n, - lti in
pta m ni wn ti mu n tt, y t b wn l, pta y s ni Krst. 5 Sbsb k e plp
wn ni e ohun t m in lrun dn, t fi j p fn wn kkiri gb al.
6 y l b pr fn wa, p k a m e n ojkkr bbur, gg b wn ti e. 7 K m e
di abr gg b wn kan nn wn ti e, wn t a kw npa wn p: wn nyn n jk
lti ma j ti lti ma mu, lyn n ni wn dde lti ma gbdn ara wn. 8 K a m e fi ara wa
sl fn i gbr, gg b wn kan nn wn ti e; t fi j p gb mknl l-lgbrn-n
nyn ni a pa n j kan oo. 9 m e j k a dn Olwa w, gg b wn kan nn wn ti e,
t ej fi pa wn run. 10 m e j k a kn gg b wn kan nn wn ti e; t Olparun fi pa wn
run.
. 11 y l s wn fn pr, a kw wn sl lti k wa lgbn, wa t a fr d pin gb.
12 Ntor n k ni t pn ara-r l fn dr r l ra k m ba ub. 13 K s dnw t l
d b yn t ju agbra nyn l. Oldodo ni lrun, k n j k a dn yn w ju agbra yn l,
y s m yn r n y jde nn dnw ti agbra lti bor r.
A K GBD E SN ARA OLWA PL W BR
14 Ntor n, yin ar mi olf wn, k s jnn fn ibr. 15 mi b yn sr bi lgbn
nyn: k fnrayn ro ohun t mo b yn s. 16 Ago bkn t wa bkn fn, j k e
bpn nn j Krst ni? Brd t wa b, j k e bpn nn ara Krst ni? 17 B ti j p
brd kan n ni fn gbogbo wa, wa n j ara kan n, ntor gbogbo wa ti pn nnu burd kan
oo y. 18 K ron s srl b ran ara, j wn t j ran rb k b pp pn p? 19 K
ni tm y? P ran t a fi b r jm nkankan? Tb p r j nkan b? 20 gbn ohun
t wn fi rb, wn bra ni wn fi rb s, y ti k e lrun. gbn mi k f k
darapm wn . 21 yin k l ma mu nn ago Olwa pl ago ; yin k l ma jk
nd ounj Olwa k tn ma jk ti onj wn . 22 Tb a f fa jow Olwa ni? j
wa lgbra j ?
HW ONGBGB PL OHUN BR
23 A w p: Gbogbo ohun ni y gb m lti e: gbn k e ohun gbogbo n e-ni
lnfn. Gbogbo ohun ni y gb w lti e: gbn k e gbogbo ohun ni fa wr. 24 K ni
kni m e w mtara-r nkan b k e ohun t dra fn nkj bkan n. 25 K j ohun
gbogbo t a t lj l br fn r kn. 26 Ntor ti Olwa ni il ti kn r. 27 B ni t k e
ongbgb b p w jun, gb lti l k o s j onj t b fn l e br fn r kn.
28 gbn b ni kan b w fn p: A ti fi y rb, m e j ntor ni t kl fn ti fn r
kn. 29 K e r kn r ni m w b k e ti n kj. w l br p ntor k ni r kn
lmrn e l d mnira mi lw? 30 Bwo ni a e l d mi lbi lr onj t mo ti gbdr l lr,
t mo s j pl dp?
R PAR
31 b e p yin jun, tb mu ni, ohun khun y w k yin b ma e, k e
gbogbo r fn go lrun. 32 m e e ohun bj lj wn J tb lj wn Grk tb lj
j lrun, 33 gg b mi ti gbynj lti t gbogbo nyn lrn nn ohun gbogbo l w ire ti
ara-mi nkan, b k e lti t plp lrn k wn ba l r gbl.
11
K ma e alfaraw mi gg b mi ti tpas Krst.
HW MLB NN WJ. W OBNRIN
2 Mo yn yn p nn ohun gbogbo yn rnt mi t s pa wn wa m gg b mo ti k
yn. 3 gbn mo f k m sbsb p Krst ni or gbogbo niyn, k s ni or aya, lrun s ni
or Krst. 4 knrin t b gbdr tb t b k wl pl fl lr ti k tj b or r. 5 Bkan
n ni obnrin t b gbdr tb t k wl t s or s ti k tj b or r, a l k w
obnrin t f irun or r. 6 Ntor n b obnrin k b fi a bor, k kk l fa irun or r. gbn
b b j ohun tj fn obnrin lti f irun tb lti g irun r, k fi a b ngb n.
7 knrin k gbd fi a bo ori, ntor j wrn ti jji lrun, b obnrin ti j jji knrin.
8 K e knrin ni a m jde lti in obnrin gbn obnrin ni a m jde lti in knrin. 9 k e
knrin ni a d fn obnrin b k e obnrin ni a d fn knrin. 10 Ntor d y ni obnrin n lti fi
m trba bor, ntor wn ngl. 11 n pp nn Olwa obnrin k nkan w ls knrin,
bkan n ni knrin k l nkan ddr ls obnrin; 12 ntor b a b m obnrin jde lti in
knrin, bkan n ni a t m knrin lti in obnrin, t gbogbo r s ti d lrun jde w.
13 K yin fnrayn ron s i. j dra fn obnrin lti ma gbdr s lrun lfi a bor?
14 j d ara fnrar k k wa p ohun tj ni fn knrin lti ma gb irun ggn kkiri? 15 b
s ti j ohun y ni fn obnrin lti n irun ggn. Ntor a e irun lti dr fn bor.
16 Lyn y b ni kni b f e rynjiyn, y k s l wa, k e j lrun bkan n.
ONJ AL OLWA
17 j k n fn yn n k y, mi k l s p e ohun t dra n e pd t m ibi w ju ire
l. 18 Ln kn, mo gb p ngb t b e pj p pn s ww, mo s gba y gb d -
19 ntor wn gb tt gbd w lrn yn, lti m wn t e gbkl. 20 Ohun t w
nb n y, ngb t b e ir pd b, k m p k e Onj Al Olwa ni j, 21 ntor
ngb onj, gbogbo yn ni sar tete lti br tir t fi j p nbi t ebi ti pa ni kan ni
lmrn ti mu mupara. 22 b yin n il lti jun ti lti mu! y k l bw fn j lrun
k m e d wn tlk lgara. K ni k mi s fn yn? j mo l yn yn? mi k l yn yn fn
y.
23 Olwa ni fn mi n ohun t mo fi l yn lw, p Oluwa Js, n al j t a fi hn, m
brd, 24 lyn gb t e dp tn, b , s w p: y ni ara mi t w fn yn. ma e
y ni rnt mi. 25 Bkan n ni e m ago lyn onj, s w p: Ago y j mjm titun t a
fi j mi e. ma e y n rnt mi ngb kgb t b mu nn r. 26 Ntor ngb kgb t
b j brd y, t b s mu nn ago y, yin kde ik Olwa tt un y fi pad w.
27 Ntor n, ni kni t b j Ara tb t b mu nn ife Olwa ly ti jw d s Ara ti j
Olwa. 28 Ntor n k olk lk wd kn r dj k t j brd y, k s t mu nn ife y;
29 ntor ni t ba j t b s mu l m Ara Olwa yt, ni n j, s mu dlbi ara-
r. 30 d r n y t plp yn fi sn pl wn allera, n t plp fi k. 31 B a b y
ara wa w, wa k n b sn dj. 32 gbn dj y ni Olwa fi b wa w k a m ba d
wa lbi pl ay.
33 N ktn, yin ar, ngb t b e pd fn unj n, k dr de ara yn. 34 K ni t
eb pa jun lti il w k pd yn m ba s yn di lbi. Mo fi t wn ohun yk sl tt
dgb ti mi y fi de.
12
WN BN M
yin ar, npa ti wn bn m, mi k f k j p. 2 yin n m p ngb t j kfr a
m yn n t wn r t yadi l. 3 d r t mo fi kde r fn yn n y p: K s ni t b
sr lb ms m lrun t l w p: ni fib ni Js. K s s ni t l w p: Js ni Olwa,
b k b s i lb ms m Mm.
4 dj p oriri bn ni b, gbn m kan n ni. 5 Oriri j ni b, gbn
Olwa kan n ni. 6 Onrur i ni b, gbn lrun kan n ni e gbogbo wn nn olk
lk. 7 A fi fihn m fn ni kkan fn nfn gbogbogb. 8 m l fi bn r gbn fn ni
kan, m kan n tn l fi bn m fn lmrn. 9 m kan n tn l fn lmrn n bn
gbgb. m kan y n tn l fn lmrn n bn wsn. 10 lmrn l r bn i yanu
gb; lmrn bn i wl; lmrn bn m yt lrn m; lmrn bn wn d
ss; lmrn l gba bn tm wn d n. 11 gbn gbogbo wny ni m kan oo n
e, t s pn wn bn n fn ni kkan gg b ti w .
PJWE LR ARA
12 B ara ti j kan t s n y pp, b gbogbo wn y n til ti p t ni wn j ara kan
n sbsb, bkan n ni fn Krst. 13 B g ni ti wa t a gba wr nn m kan oo, ti
J ti Grk, ti r ti m, gbogbo wa ni a ti mu nn m kan n. 14 wa m p k e y
kan ni w nn ara b k e y pp.
15 B s b w p:mi k e w, mi k b y ara y tn. j l fi b kr n ara n?
16 Tb k et w p: mi k e oj, ntor n mi k b ara r tan, j yn t m u kr n
ara? 17 B gbogbo ara b j kk oj, k ni a ma fi gbrn? B gbogbo r b j et, k ni a ma fi
gbrn?
18 gbn lrun ti t gbogbo y ara t olk lk wn w n y tir gg b ti wu
ld. 19 B gbogbo y ara b r bkan n, bwo ni a s l p ni ara? 20 gbn y pp
ni b nn ara kan n. 21 Ntor n ni oj k l w fn w p: mi k n l r, tb k or w
fn s p: yin k wl fn mi?
22 n wn y ara pp t a k kn allera jl wl gidigidi, 23 wn y ara t a k ks
t b ni a tn fi l k jl. Bkan n ni a e bw fn y ara t k e gb sta. 24 A k e
y ara t a l gb sta b. gbn lrun ti e ara n n t j p a bl fn y t k ll,
25 k yapa m e w nn ara b k e p y ara kkan nyn fn kej. 26 B y ara kan
b jy, wn yk y ba krora. B a b d y ara kan ll, wn yk y b a y.
27 K s m p yin ni ara Krst t olk lk e y ara kan n. 28 wn kan w nn j
t lrun ti d fn i pstl n ip kn, fn i wl n ip kej, fn i olk n ip kta, lyn
n ni wn on yanu, lyn n ni wn lbn wsn, wn olrnlw, wn alkso,
wn olriri d. 29 j gbogbo wn h ni pstl? tb gbogbo wn ni wn j wl? tb
gbogbo wn ni e olk? 30 tb gbogbo wn ni on yanu? tbi gbogbo wn ni e wsn?
tb gbogbo wn ni fi onrur d sr? tb gbogbo wn ni atm d? 31 j k kn yn
ma w wn bn t ga j. tn j k mi fi n kan hn yn t ga ju gbogbo wn l.
13
B mi b fi d nyn ti ti ngl sr t mi k s n f, mi k ju id t pariwo lsn tb
agogo t dn lsn. 2 B mi b n bn wl, k mi s m gbogbo ohun jnl ti m, b mi b
n kn rr gbgb t a l fi wn k l np pad, t mi k s n f, mo js asn. 3 B mo
b fi gbogbo ohun-n mi tr, k mi s sun ara mi nn in, t mi k s n f, yn k e m
lnfn.
4 f e sr, f ni onn rere. f k jow, f k gbraga, k pgn. 5 f k dra, k
n bn, 6 k y nn dodo, gbn ay r b nn tt. 7 jw ohun gbogbo,
gba ohun gbogbo gb, n gbkl s ohun gbogbo, farada ohun gbogbo.
8 f k l rkj ll. I wl y par. wn d ss y d pin. m y d pkun.
9 Ntor m wa k p, bkan n ni i wl wa k t p. 10 gbn ngb t y pp yo
farahn ni y ip y par 11 Ngb t mo w n md, mo sr b md, mo ron b md,
mo s gbr b md. gbn n kt ti mo ti dgb ni mo ti fi w md sl. 12 Ntt ln
wa rran b nn awjji, t hn bb. gbn ngb n ni wa y rran kedere lju kooj.
Ln mi n m p, gbn ngb n mi y n m gg b a ti m m.
13 Lr kan, wn ohun mta wny n b: gbgb, rt ti f. gbn y t tbi ju
gbogbo wn l ni f.
14
IP WN BN
K ma lpa f, k s ma fr wn bn m, bn i wl nptk. 2 Ntor ni t n
bn d k l fi b nyn sr b k e lrun, n k s ni t d r y, ntor p m ni fi
sr wn ohun jnl. 3 gbn n ti ni t k wl, wn nyn ni b sr b t fn-ni
n r, t gba-ni nynj, t e tn. 4 gbn ara-r ni eld fn n r ngb t on
wl fn wj n r. 5 mi f k gboglio yn ma fi d sr, gbn w m j k a ma
i wl, ntori on wl rkj eld fi b a b tm d r fn wj..
6 w nsisy, yin ar, j b mi b w sd yn k n s ma b yn s wn d, bwo ni
mo e l wl fn yn b r mi k b m fihn jde, tb m, tb stl, tb k? 7 db
wn ohun l t k n m gg b fr tb dj, bwo ni a e l m orin t k b a k b m
yt t b nn wn ohn kkan? 8 B ip b s fn ml-ml, j l m-ni mra
ogun? 9 Bkan n ni fn yn, b d yn k b sr t y-ni, bwo ni a e l m ohun t
w? sr s aff lsn nyn 10 mi k m iye oriri d t b nn ay, k s y t k n
tm. 11 gbn b mi k b m tum r, y jj s mi, mi y s j jj s ni t sr.
12 Ntor n ngb t yn b lpa wn bn m k ma w y t ga jl t y wl fn
wj.
13 Ntor n n e y fn ni t fi oriri d sr lti gbdr fn bn tm. 14 Ntor
b m b fi d gbdr, m mi y w nn dr, gbn ye mi k npa nn r. 15 K ni k
e ngb n? mi y gbdr nn m, gbn mi y fi ye gbdr pl. mi y krin
pl m, gbn m y fi ye krin bkan n. 16 B k b r b bwo ni ni t b lb r
e l dhn mn! s dr yn r ngb t w yin Olwa nn m, ngb t un k m ohun
t iw w? 17 dr yn r dra n tt, gbn k e nkj lnfn. 18 m fi oriri
d ju tiyn dp lw lrun. 19 gbn ngb t a b d wj, w m j lti s gblhn r
mrn-n t n ye lti fnhan wn lmrn ju gbrn-n r d t k n tum.
20 yin ar, m e hw md lr ohun ye. l hw md lr r ibi, gbn y k
fi w gb hn lr ohun ye. 21 A k sn w fin p: m y m wn nyn eld-kd
ti wn eld jj b wn nyn y sr, wn k s n fets mi pp, ni Olwa w. 22 fi
b hn p bn d j m fn wn algbgb, k e fn wn ongbgb. bn i wl w
fn ongbgb, k e fn algbgb. 23 Ntor n b gbogbo j b pjp, t gbogbo wn b s
fi oriri d f, b wn gbr tb wn kfr b wl, j wn k n k yn s wr?
24 gbn b gbogbo yn b k wl b kfr tb gbr b wl, gbogbo yn ni y b ni b
w t s fi ye y e. 25 rn kk kn r y pay. un y knl lti fi b fn
lrun b un t jw p lrun b lrn yn n tt.
LN LR LLO WN BN M
26 Bwo ni k a e par r y, yin ar? Ngb t yn b pj p, ni kkan l n orin kan,
tb k kan, tb ran kan, tb f kan tb d pl tm, k e gbogbo r pl r. 27 B a
b fi d sr, k j ni mj tb p tn mta. K wn s ma e e lkkan tlra, k
agbf kan s ma tm fn wn. 28 B k b s oltm k eld dk nn wj; k a m e
nkan ma b ara-ni tb lrun sr sk.29 K wn wl p b i mj tb mta lti sr, k
wn yk s ma fi ye gb e. 30 B lmrn b n r ifihn, k eld dk. 31 Ntor gbogbo
yn ni l s ifihn yn gbn n ni kkan, k gbogbo nyn ba l r k gb pl r
ynj. 32 y k m i wl w n kw wn wl, 33 ntor lrun k e lrun dr b
k e ti lf.
Gg b wa nn j wn nyn mm, 34 k wn obnrin panum nn wj, ntor k
s y fn wn lti fhn; k wn w n ip trba wn, gg b w fin pp ti w p: 35 B
wn b f ly lr ohun khn, k wn br lw k wn n ile; ntor p k bjmu fn
obnrin lti ma sr nn wj. 36 Tb lti d yn ni ws r lrun ti br? j d yn
nkan ni r n ti d? 37 b ni kan b ka ara-r s wl tb t n ms m, k m
Olwa nn ohun t mo k s yn y. 38 B k b k s, a k n ka un n s.
39 Ntor n, yin ar, k lpa bn wl, k m e dkun ffi d sr. 40 gbn k e
gbogbo r tww pl t.
15
JDE WN K
yin ar, j ki mi rn yn lt ryn Ay t mo ti kde fn yn, t yin s ti gb, nn y t s ti
dr inin, 2 t y s gb yn l b b pa m gg b mo ti kde r fn yn... B b k,
gbgb yn y js asn.
3 m ti fi ohun t mi fnrami gb l yn lw, y ni p: Krst k fn wa gg b wn r
w mm, 4 a snk r sn iboj, s jde n j kta gg b wn r w mm, 5 farahn
fn Kfs ti fn wn Mjl a n. 6 lyn n ni farahan wn ar t wn ju dgbta
lkan n - plp wn ni wn w ly, t ba d nn wn s ti k. 7 Lyn n ni farahan
Jkb, ti gbogbo wn pstl lyn n. 8 Nkhn ni farahan mi n, mi t mo db m
t a b yt s b a ti bm.
9 Lt mi j ni kker jl nn wn pstl; mi k til y fn ork pstl ntor mo ti
fyj j lrun. 10 Npa oore-f lrun ni mi fi j ni t mi e, oore-f r k s js asn lr
mi. Yt s yn, mi ti i ju gbogbo wn l; ni k e mi ni mo i b k e oore-f lrun
t w pl mi.
11 N r kan, b e wn tb mi, ohun kan y ni wa ws, ohun n ni yin gbgb.
12 B s ti j p a ws p Krst t jde kr nn k, bwo ni wn kan nn yn e l w
p k s jde wn k? 13 B k b s jde wn k, Krst k jde ngb n. 14 gbn
b Krst k b jde, ws wa b s fo ngb n, gbgb yn s js asn. 15 A s r i pp
p a jr k s lrun b a ti jr p lrun ti m Krst jde nigb t k m u jde. B b j
tt ni p wn k k n jde, 16 ntor b wn k k b n jde, Krst n k jde. 17 B
Krst k b s jde, gbgb yin js asn. yn ni p w nn yn. 18 Bkan n ni wn
t ti k nn Krst ti gb. 19 B b j ntor kk ay y nkan ni a fi n rt nn Krst, w j
olr burk jl lrn gbogbo nyn.
20 K r b rr, Krst ti jde kr nn k, kso wn t ti sn. 21 Ntor b ik ti w
npa knrin kan, b n ni jde wn k ti tipa knrin kan w. 22 B gbogbo nyn ti k
n tt nn dm, bkan n ni gbogbo nyn y e w ly nn Krst. 23 gbn olk
lk gg b ip r: wj ni Krst gg b kso. Lyn n ni wn t j ti Krst, ngb t un
y tn pad w. 24 Lyn n ni pin ay y d, ngb t un y fi jba l lrun Baba lw,
lyn gb t b ti pa gbogbo ald, al ti algbra run. 25 Ntor gbd jba tt dgb t
wn t r y w lb r. 26 t kyn t a parun ni ik. 27 Ntor ti fi ohun gbogbo
sb s r. gbn ngb t a w p: A ti tr ohun gbogbo ba lti sisy l, dj p ni t m
ohun gbogbo trba fn un k s lra wn. 28 Ngb t ohun gbogbo b ti trba fn un, ngb n
ni m fnrar y trba fn ni t m ohun gbogbo w sb r, k lrun ba l j kkr
ohun gbogbo.
29 B k b r b k ni r wn t wn gba wr fn wn k? B b dj p wn k k
l jde, e t wn fi gba wr fn wn? 30 e t wa fnrawa fi ara wa wwu n gbogbo
gb? 31 Mo s y n tt pl go t mo e lr yn nn Js Krst Olwa wa p ojoojm
ni mo pd ik,
. 32 B b e p ntor ohun ay y ni mo e b wn ranko jjkad n fs, k ni w ni r
mi nb? B wn k k b n jde, j k a jun k a s ma mu, ntor ik k dj. 33 m
e j k a m yn n, k m e gbgb p: gntn t b b aj rn y j gb. 34 taj kr
nn orun yn, k ron yn b ti t, k m s e d m, ntor wn kan w lrn yn t wn
k m nkankan npa lrun. m s y fn yn lti fn yn n tj.
B JDE Y TI R
35 A l w p: Bwo ni wn k y ti jde? Ara wo ni wn y gb w w? 36 w almye,
b so t w gbn h lyn gb t b k. 37 Ngb t w b fn irgbn, k e gbogbo
ohun gbn n ni w gbn b k e so k lsn tb ori so mrn. 38 lrun ni fi ara fn
ohun gbn n gg b ti w , t so kkan n ara tir lt.
39 Gbogbo ara k r bkan n, t ni ti ara nyn, t ni ti ara ranko, ara y yt, ara ja
tn yt. 40 Ara ti ar-run b, ara ti ary s w, gbn ddn ti ar-run yt s ti ary.
41 Ddan orn yt s ti p, tn yt s ti wn rw. Ddn rw kan tn yt s ti kej
pp.
42 B n ni ti jde wn k. Ohun t a gbn sn il y k, ohun t y jde y di l-
bj; nbi t a ti gbin ohun t k ll ni ohun olgo y ti jde; 43 nbi t a ti gbin ohun allera ni
ohun algbra y ti jde; 44 nbi t a ti gbin ara ary ni ara m y ti jde.
B ara ary b b, ara m w bkan n. 45 Ntor b ni a e kw r p: A d dm,
knrin kn n m aly; dm kyn j m t fn-ni n y. 46 gbn k e ni m ni
kk farahn b k e ni ary, lyn n ni ni m t w. 47 knrin kn t ti in erp w j
ti il, knrin kej ti run w n tir. 48 wn ary db ni erp il, wn ar run db ni ti
run. 49 B a ti gb wrn ni erp il w, bkan n ni wa y ti gb wrn ni run w.
50 yin ar, mo tnum p ara ti j k l jogn jba lrun, bkan n ni ohun dbj
k l jogn lbj. 51 j k mi s r jnl kan fn yn: k e gbogbo wa ni y k, gbn
gbogbo wa ni y parad. 52 Lskan, ljkan n, ngb t ip kyn b fn, ntor a fn ip,
wn k y s jde ls dbj, wa y s parad. 53 Dandan ni k ara dbj y gb
lebj w, k ara ik y gb k w.
ORIN GO TI R PAR
54 Ngb n, t ara dbj wa b gb lbj w, t ara kk wa b gb k w, ngb n ni
r w mm y p: gun ti gb ik m. 55 Ik, gun r d? Ik, or r d? 56 ni or
ik, fin s ni agbra r. 57 gbn p ni fn lrun t fn wa n gn npas Js Krst
Olwa wa.
58 Ntor n, yin ar mi, k gbrad, k s dr inin l ys, pl lswj ngb gbogbo
nn i Olwa, b ti m p p yn k js asn nn Olwa.
PAR
16
R YNJ. PL K WN, S SRE FN WN
Npa dw fn wn nyn mm, k yin n tl ln t mo e fn j Glt. 2 N j kn
s k n kkan yn m ohun t l ds pam, t k n fi j p a dr dgb t mi y d k
a t k wn bn n j. 3 Ngb t mo b d mi y fi w r fn wn t ti yn p wn y
lti gb i n yn l s Jrslm 4 B b e p m n lti l pl, wn y b mi l.
5 mi y w sd yn lyn gb t mo b ti l Masdn j, mo n lti gb kj. 6 By mo
l dr ld yn tb k n lo gb tt ld yn, k ba l ps ohun-l rn-j mi yk. 7 mi
k s f gb d yn kj l dr, gbn mo f b yn gb fn wn gb d, b Olwa b f
b. 8 mi y s dr n fs tt dgb Pntkst, 9 ntor ilkn i sl fn mi nb, b
til j p wn altak p gidi.
10 B Tmt b d sd yn k jw tw gb tkn-tara srn yn ntor un n e i
Olwa b tmi. 11 K ni kni m e gn n. gbn k rn lw lti pad sd mi n lf. Mo
ret r pl wn ar wa. 12 N ti pl arknrin wa, mo r gidi k w sd yn pl wn
ar, gbn k jl lti l nsisy, gbn p un y w ngb t un b r i p t.
13 K ra, k s dr gbnyin-gbnyin nn gbgb, k e b m akin, b algbra. 14 K
ma fi f e ohun gbogbo.
15 tn gba r ynj y s i, yin ar. yn m p Stfn ti wn nyn r j kso ky
ti b wn ti fi ara wn j fn tj wn nyn mm. 16 Mo r yn bkan n lti fi ara yn
tj wn nyn b ti ni kni t b i p pl wn. 17 In m dn lti r i p Stfn,
Frtnt ti kk ti d, ntor wn rp s yn nb fn mi. 18 Wn j tn fn mi b wn ti j
tn fn yn. K m rr wn nyn b.
19 wn j k yn. kl ti Prsk k yn dradra nn Olwa, bkan n ni wn t
pj p n il wn. 20 Gbogbo wn ar ni wn k yn. K fi fnu-konu mm k ara yn.
21 w mi fnrmi ni mo fi kw k yn y,
mi ni Pl.
. 22 K ni kni t k b f Olwa di ni t! Mrn th! (Olwa b w)!
23 K oore-f Olwa Js ma w pl yn! 24 m f gbogbo yn nn Js Krst.

W KEJ PL S WN AR KRNT

1
PL K WN S DP
mi Pl t e pstl Js Krst npa f lrun, ti arknrin wa Tmt, a k j lrun t
b n Krnt, ti gbogbo wn nyn mm t wn w n ky bkan n; 2 k oore-f ti
lf lti d lrun Bb wa ti lti d Olwa Js Krst ma w pl yn.
3 bkn ni fn lrun t e Bb Olwa wa Js Krsit, Bb aln jl ti lrun oltn
jl, 4 ni t t w nn, nn gbogbo bnj, k wa n ba l tu wn onbnj yk nn
npa tn t wa n ri gb lti w lrun. 5 B wa ti pn nn p jy Krst, bkan n ni wa
ti n pn nn tn lrun npas Krst. 6 B a b w nn pnj, y w fn tn ti gbl yn,
k ba l fi sr farada pnj t a farad. 7 rt t a s n s yn dr inin ntor a m p b
ti pn nn wn jy wa ni yin y ti pn nn tn wa.
8 yin ar, wa k f k m m nira t d b wa n t pa w lra pp ju oj wn
agbra wa l t fi j p a fr s rt fn ay wa n. 9 N tt ni w w b ni t a dlbi ik,
k a m ba gbkl agbra tiwa b k e ti lrun, ni t j k dde. 10 un ni gb w lw
ik bbur y, un n ni y ma gb w l tt l. N tit ni w gbkl e p y tn ma
gb w l kr nn ik. 11 K yin n fi dr yn rn w lw k a l fi p fn lrun ntor wa
fn oore pp t e fn wa npa dr plp.
PL Y RN-J R PAD
12 y fn wa n gbga ntor kn w j wa lr p w mm ti kn mm t ti d lrun
w ni a fi hw s gbogbo nyn, n ptk s yn, k e gbn ran ara ni a fi e y b k e
pl oore-f lrun. 13 n k s ohun kankan nn w wa t k t k s y yn. Mo s n rt
p y yn kedere. 14 Mo s n rt p gg b r wa t y yn n ap kan, - r wa y y yn
n kn rr p l yangn nn wa b wa n ti ma go nn yn ngb t j Olwa wa Js
b d.
15 Pl gbkl y ni mo e kk f l k gbogbo yn lti fn yn n lpo oore-f. 16 Lyn
gb ti mo b kr ld yn ni mi y l s Masdn, ti lti Msdn pd sd yn; yin ni
y s m mi t n Jd l. 17 Tb yn r p w kker ni mo fi pr rn-j y k? Tb p
nn ran ara ni mo fi gbr n, t y fi j p b ni, b k, b nn r mi? 18 B lrun t
j oldodo, k s b ni, b k, nn d wa pl yn. 19 Ntor m lrun Js Krst t a
kde lrn yn, mi, Tmt ti Sls, a k s d b ni, b k. B ni nkan ni a r nn r.
20 n gbogbo wn lr lrun ni wn r b ni wn nn r. Bkan n ni wa e mn wa
npa r fn go lrun. 21 Ntor lrun ni m s wa dr pl yn nn Krst, t a s fi rr
y w smm. 22 un kan n ni y w st pl m r, t s fi m r sn kn wa b m
dnilj. 23 N tmi, mo fi lrun e lr lr m mi p ntor yn ni mi k e pad w s Krnt
m. 24 mi k f gba lr gbgb yn. Rr, w fi kn ay yn, ntor yn dr inin nn
gbgb.
2
Ntor n ni mo fi pinnu nn ara-mi lti m e pad sd yn pl bnj. 2 Ntor b b e
p mi ni mo fa bnj yn, tani b fn mi ly b k e ni t mo bnnj? 3 B mo b s kw
ohun t mo m, d r ni p k wn t y k wn m in mi dn m e fa bnj fn mi. s d
mi lj p ay m j y tiyn gbogbo bkan n. 4 N tt ni mo kw s yn pl bnj ti
rora pp, pl kn, k e lti b yn nn j, b k e p ki m b mo ti f yn t.
5 gbn b ni kni b e ohun bnj, k e mi nkan ni bnnj, n gbogbo yn ni
bnnj - ls sdn. 6 jy t plp yn ti fn ni n ti t, 7 s sn k a drj lti gb
nynj k bnj ni t a bw n m ba p j.
8 m s f k fi f b a l. 9 Bkan n, d t mo fi k w s yn ni lti dn yn w ti lti m
by trba yn p: 10 gbn mo drji ni t drj - n wn t mo n lti drj , - ntor f mi s
yn nwj Krst. 11 K a m b di ni t tn j! wa k s m w arkrek r.
PSTL LTI TR L S MASDN
12 Ngb t mo d Tr lti ws hn Rere Krst, b til j p ilkn r sl fn mi nn
Olwa 13 mi k n fknbal, ntor mi k r Tt arknrin mi. Ngb n ni mo k wn p
dgbe, t mo s l s Masdn. 14 p ni fn lrun t e amn wa nn go r nn Krst,
t s tipas wa m rn ddn m r tnkal nbi gbogbo. 15 Ntor n tt ni wa j rn
ddn Krst fn lrun lrn wa t r gbl, ti wn t gb! 16 Fn wn kn, j rn
y t fn-ni n y. Ta ni a l p n g ir i by? 17 N tt, wa k db wn mrn t fi
r lrun w! Rr, w j nyn oltt, t lrun rn t a s sr nn Krst nwj
lrun.
3
j wa pn ara wa l ni? Tb wa n lti fi w ri hn fn yn gg b wn kan t e?
Tb k a br w r lw yn? 2 yin tkalra yn ni w r wa t a k sn kn wa, t gbogbo
nyn m, t wn s r i k. 3 B ni, yin ni w r Krst n tt t a fi k wa e, k e ely t a
fi klm k, b k e pl m lrun aly, k e y t a k sj kta, gbn ely t a k
sn ara, sn kn yn.
4 By ni ti d wa lj nwj lrun npas Krst. 5 K e p a n t lti gba yn b ni p
agbra wa ni a fi e . Rr. lrun ni m wa y, 6 t s s wa di j Mjm titun, k e
ti w fin b k e ti m. Ntor p e ni w fin pa-ni, gbn e ni m fn-ni n y. 7 B
j ik t a k sj kta t dn t b g t wn m srl k l wo oj Ms ntor go r,
b til j p fn wn gb d ni, 8 na ml j b l ni j m k e n lgo? 9 B j
dlbi b lgo n tt, n ml j b l ni j dlre k e n j b l. 10 n b a b fi
go p y w go pp jl, a k l pe go wj n go rr. 11 Ntor b ohun t rkj l
b hn nn go, n ml j b l ni ohun ayray k e n lgo?
12 Pl rt y ni w e n gbkl pp, 13 k e b Ms t fi a boj k wn m
srl m e r pin go t rkj l n 14 B ni in wn fi knkn tt di j n y,
ntor a n boj wn ngb t a b ka Mjm tij. A k t k a kr. 15 n tt di j n
b a b ka we Ms a fi a boj ye wn. 16 dgb t wn b ypad s Olwa k bj
n t kr.
17 Ntor m ni Olwa, nbi t m Olwa b b ni mnira w. 18 Gbogbo wa t a ti b a y
kr lj wa fi go Olwa hn gg b dng ti fi nkan hn, a ti s wa di wrn y pp t
lgo s i ngb gbogbo gg b ti wu i Olwa t e m n.

4
d r ni y t k fi r w, ntor oj n t a fi r i y gb,
2 gbn wa k lti lw s ohun kk atinilj, w rkrek jnn s wa, a k s fi nu
pa r lrun d. gbn n gbangba ni s tt, t kn gbogbo nyn s jr s wa nwj
lrun. 3 B hn Rere t a t ws b fi a boj, wn t gb ni knkn fn, 4 fn wn
algbgb, wn t r ay y ti bo kn wn lj k wn m ba r b hn Rere Krst ti dn
pl go, ni t e wrn lrun. 5 Ntor a k ws ara wa b k e Js Krst Olwa. rn
yn lsn ni wa e ntor f Js. 6 n lrun t w p: K ml jde lti in knkn, un ni
tnml sn kn wa k a ba l m m go lrun dn, y t b lj Krst.
JY TI RT T B NN I OLWA
7 In wo m ni a gb ra y s, k ba l y wa p agbra gbyanu y j ti lrun, k
e tiwa. 8 N gbogbo gb ni a r nira, gbn a k s rt n; 9 t wn e innibni s wa,
gbn a k r ksl; t wn pa w kal, gbn a k par. 10 Ngb gbogbo ti nbi gbogbo ni
gb jy Krst w, k y Krst l hn bkan na nn ara wa. 11 N r kan b til j p a
w ly n tt, wn k dw ffi w l w ik pa ntor Js, k y Js l farahn bkan n
nn ara dibj wa y.
12 By ni ik ti i r nn wa, t y s i r nn yn.
13 gbn b a ti n m gbgb kan n y t a kw npa r p: Mo gbgb ntor n ni mo
e sr, wa n gbgb ntor n ni a fi sr, 14 b a ti m dj p ni t m Olwa Js jde
y m wa jde bkan n pl Js t y s m wa jk lb r pl yn. 15 Ntor gbogbo
y w fn yn, k oore-f t wp jj l m i oore-f p s i fn plp, fn go lrun.
16 Ntor n ni r k e m wa. gbn b til j p ran ara wa k l, a s m in wa
dtun ljoojm. 17 N tt pnj kker ju kan ps go ayray t k n wn fn wa.
18 Ntor n wa k fojs ohun t a l r b k e wn t a k l r; n wn ohun t a r w fn
wn gb d, ngb t ohun t a k l r w fn ayray.
5
w m n tt p b g y, - y t e ibgb wa n ay y - b par, wa n il kan t j
i lrun, bgb ayray t w nyn k e, y t w n rn. 2 Ntor n ni a e kdn
nn ip y, pl tara f lti wn ibgb wa run. 3 B b j p a w nn il ay y l t
b a ay y sl, 4 wa t a w nn g y krora b ni t gb r wwo; k e p w
f b jg n sl b k e p w f w g kej, k g y n l bor ti dibj. 5 lrun t d
wa fn pn y ti fn wa n m dnilj.
6 Ntor n ni a e kn fn gbkl b a ti m p gbgb nn ran ara y db gbgb n
gbkn jnn s Olwa, 7 ntor a rn l nn gbgb k e nn ran t hn kedere 8 w
kn fn gbkl ntor n, s y wa lti fi ran ara y sl lti l ma gb ld Olwa. 9 b e
p a gb nn ran ara tb p a ti kr nn r, f kn wa ni lti t Olwa lrn. 10 Ntor
gbogbo i w wa ni y hn kedere nwj dj Krst, k olk lk wa ba l gba r i w
r t e ngb t w nn ran ara, b j bbur tb rere.
I TI FA RP
11 B a ti m br Olwa, w f m u y wn nyn. gbn lrun m w, mo s lr w
p yin n m w nn kn yn. 12 K e p a f pn ara wa l nwj yn b k e p a fn
yn n d t l fi e gbraga ntor wa, k ba l r nkan s fn wn t e gbraga lr ohun
t hn s oj nkan t k s n kn. 13 n b b db a e ej, fn lrun ni, b a b s fi
gbn in e , ntor yn ni. 14 Ntor f Krst bor wa b a ti r p b ni kan b k fn
gbogbo nyn, gbogbo nyn ti k ngb n. 15 Js s ti k fn gbogbo wa k wn aly
m e w ly fn ara wn m, b k e fn ni t ti k t s jde fn wn.
16 Ntor n wa k m ni kni lti sisiy l npa ran ara. B til j p wa ti
m Krst nn ran ara, wa k m b lti sisiy l. 17 B ni kni b w nn
Krst ti di d titun; d tij ti par, d titun ti d. 18 Lti w lrun ni
gbogbo r ti w, ni t fn wa n rp pl r npas Krst, t s fn wa n i
rp e. 19 Ntor lrun ni m ay pad sn rp pl ara -r nn Krst, l
ka s nyn lrn m, t s fi r rp s wa lnu. 20 Ntor n ni wa j ik
Krst, db gb t lrun l w fn parw, a s parw s yn n ork
Krst: ki w n rp pl lrun. 21 ti s ni t k m di fn wa, k a
ba l di ni t lrun dlre nn r.
6
B a ti j albe pl lrun, wa tn r yn k m e gba oore- f lrun lsn. 2 Ntor
w p: Mo ti fets n kk oj rere, mo s ti rn lw n j gbl. kk oj rere n n y,
j gbl n n y. 3 wa k e ohun bj s ni kni k i Olwa t a e m ba gba b.
4 gbn e ni a fi ara wa hn gg b j lrun nn gbogbo i wa, b a ti e pl
sr ti fort nn ro, nn pnj, nn jy, 5 lb pn, nn wn, lrn rgbdyn,
nn rws, nn sn, nn w, 6 nn gbogbo wn ni a lo ara wa pl f tn, 7 pl
r tt, pl agbra lrun; b a ti lo ohun j dodo ltn-n ls; b e p wn bu iy l
wa ni tb wn bu t l wa ni, b e p wn sr wa n rere tb n bbur. 8 Wn p w n
elk, gbn oldodo ni w. Wn k w s ni t a k m, gbn kk wa ti kn. 9 Wn k w
kn ni t k l, gbn a w ly. A gb w s ni t a ti n n pn, gbn a k pa w k.
10 Wn gb w s ni t a pn lj, wa s kn fn ay ngb gbogbo. Wn k w kn tlk, wa
s ni s plp di lr. Wn k w s aln, gbogbo ohun s j tiwa.
KL
11 yin r Krnt, tt in mi m s fn yn y. kn wa ti pay s yn. 12 kn wa
gbr fn yn, yin ni k fn wa ly nn kn tiyn. 13 ma e b tiw, j k kn yn
gbr fn wa, m b yn sr gg b m mi, kn yn pay.
14 m e di ara yn p pl algbgb nn dp kan t k dgb. rp wo l w lrn
dodo ti w ? dp wo n b lrn ml ti knkn? 15 br wo n b lrn
Krst ti Bll? pn wo ni ongbgb n pl algbgb? 16 K ni da tmpl lrun p m il
wn r? b wa ni tmpl lrun aly, gg b lrun ti w: mi y gb ibgb mi kal
lrn wn, mi y s ma gb lrn wn, mi y ma j lrun wn, wn y s ma e
nyn mi. 17 Ntor n, jde kr lrn wn nyn wnyn, k s dr gedegbe, ni
Olwa w. m e fwkan ohun m kankan, mi y s gb yn mra. 18 mi y e bb fn
yn, yin y s ma j m mi, ni Olwa Oldmar w.
7
yin ar mi olf wn, b a ti fn wa n lr wny, j k a w ara wa m kr nn gbogbo
m ran ara ti ti m, k a s gbynj lti s ara wa di mm nn br lrun.
2 m kn yn gbr fn wa. wa k pa n kni lra, wa k gba ti w ni kni. 3 mi k
s y lti dbi fn yn. Mo ti s fn yn tl p y w fn yn nn kn wa t fi j p kan n ni
w nn y ti nn ik. 4 Mo l b yn s dodo r lr dra yn, mo s l ynga lr w rere
yn. Mo kn fn tn ti ay l nn gbogbo ro.
PL N MSOPOTM
5 n ngb t a d Masdn, ara wa k bal. oro w n h gbogbo: j nta, br nn.
6 gbn lrun t tu allgbra nn ti t w nn pl ww Tt, 7 k e pl ww r nkan,
n pl tn t yin tkalra yn fn un. ryn fn wa b ti sr mi, t dr pl nyn fn
mi, t b t ay fi bor nn mi.
8 N tt b w t mo k s yn b b yn nn j, mi k kbm r, ntor mo r i p w n
k b yn nn j ju wn gb d l. 9 In mi dn nsisy, k e ntor p in yn bj, gbn
ntor p bnj yn ti m yn ronpwd. Ntor lrun ni e banj, wa k s fi b pa yn
lra. 10 bnj ntor lrun ni m-ni ronpwd fn gbl n tt, y t k l kbm l
lr. bnj ntor ay ni fa ik. 11Ohun t y k w nb ni r t bnj ntor lrun l m
w fn yn. fn yn n jff, n m yn etn lti gba ara yn sl pl tara, pl br pp,
f gbgbn, tara ti pl dodo. ti fihn n gbogbo n p k lbi n n y.
12 Bkan n ni tm ti j, b mo ti kw s yn k e ntor ni t tb ntor ni t a , gbn
lti fihn b ti kbiara s wa t nwj lrun. 13 y s fn mi n tn.
Lyn tn y ni ay wa tn p s i pl ay Tt, b ti m kn r bal. 14 B ti s j p mo
yng ntor yn nwj r, k s j k oj t m. n b r r t mo s npa yn fn Tt ti j tt
bkan n ni gbogbo ohun t mo b yn s ti j dodo r. 15 f r s yn s lgbra s i b ti
rnt trba yn nn ohun gbogbo, ti b ti twgb pl br-bojo. 16 In m dn ntor mo
l fwsy lr yn.
8
I N PL YY
yin ar, wa f k m oore-f t lrun fn wn j t w n Masdn. 2 Lrn
plp ro wn, sbsb ni ay wn ti p t nn n wn t wn s rkj nn i n pl
yy. 3 Mo jr s i p wn ti law t ti j b wn ti n m pl m yy, 4 pl tara
kn ni wn fi r w lti b wn pn nn i rnlw y fn awn nyn mm. 5 n kj rt
wa, wn ti ynda ara wn tkalrawn, wj fn Olwa, ti lyn n fn wa npa f lrun.
6 Ntor n ni wa fi b Tt k m i n y w s pin rere gg b ti br r ld yn.
7 B yin s ti tay nn ohun gbogbo, nn mm r ss, nn m, nn gbogbo nyn, ti
nn f t a n s yn - y k fi taytay b wa pn nn i n y bkan n. 8 K e p mo
p, b k e p mi f k tara wn y l m i n tiyn n jde. 9 m oj n
Olwa wa Js Krst, b ti j ll t s s ara-r di tlk ntor wa k ba l s yn di lr
npa ss ara-r di tlk. 10 mrn nkan ni m fn yn lr y; yin t kk e i y n dn
t kj, y k m u w s pin rere, k s e tkn-tara. 11 Ntor n k par i y
nsisy, k ohun t pinnu l b ohun t n lw mu. 12 K e p k e j b ti m. 13 K e
p k rnlw yn fn wn lmrn s yn di aln. Ohun t y k e ni p k r n yn w
n dgba pl ohun-n yn. 14 Nsisy j k p n yn ran n wn lw, k p n wn n j
kan l ran n yn lw ngb n. By ni a e n dgba, 15 gg b a ti kw r p: ni t r
pp kj k n pp j, ti ni t k r kj t b k n rr.
WN AOJ PL TT
16 p ni fn lrun t fn Tt n tara kan n nn i r fn yn. 17 B a ti p ni dhn.
Pl tara t tn rkj ni fnrar w sd yn. 18 w rn arknrin kan pl r ni t gbogbo
j ryn r fn rere nn i hn Rere. 19 J b l wn j ti fi b yn n gg b albe
wa nn rn-j i n y, y t a ya ara wa st fn lti fi go fn Olwa ti lti s ara wa di
mm. 20 Lri y w f yra fn bw ntor bn pp y t b n skn wa; 21 ntor kn
w m, k e nwj lrun nkan, gbn nwj nyn bkan n. 22 A tn rn arknrin
wa kan pl wn, ni t ti fi tara r hn w lriri n ti lplp gb, nsisy ni tn fi tara
kan n hn ntor gbkl gdi t a n s yn. 23 N ti Tt arknrin mi, j nkj mi ti
albe mi nn i t a e fn yn; n ti wn arknrin yk, wn j aoj j ti ni go fn
Krst. 24 Ntor n k fi f yn hn wn pl b a ti gb yin ga nwj gbogbo j.
9
K tn s w p mo kw s yn npa i n fn wn nyn mm. 2 Mo m p ti kbiara
s i t, t mo s yn yn s i nwj wn ar Masdn, t mo w fn wn p: ky ti etn lti
. tara yn ni s fn plp n wr. 3 Sbsb mo rn wn ar s yn k l t a j lr
yn m e js asn lr r y, k s mra sl gg b mo ti w. 4 B k b r b ngb t wn
ar Masdn b b mi w t wn s d b yn l mra sl, gbkl wa y b s dm fn
wa, k n m e s tiyn. 5 Ntor n ni mo r p y k a rn wn ar l sd yn wj wa, k
wn s t bn yn, t ti ps tl. y k ti w nl b r tinw t k db fip-gb.
IRE T Y TI IN WN R N W
6 gba y r: ni t b fnrgbn n y kr n; gbn ni t b fn irgbn pp y
kr pp. 7 K olk lk fi ohun t n skn sl, k e pl bnj tb gbd-me,
gbn ntor p lrun frn ni t fi yy e tr n. 8 lrun s lgbra lti m yn kn
fn oriri oore-f t y fi j p yin y n gbogbo ohun t n lti l ngb gbogbo, t y s
k fn i rere. 9 Lr y ni a kw p: ti fn ohun-ni r oore kiri, ti fn wn tlk,
dodo r y dr tt l.
10 ni t ps so fn gb ti onj t a fi b y ps so fn yn bkan n n pp,
y s m so dodo yn so. 11 B a s ti s yn di lr n gbogbo n ni k yin n ma oore
fn wn nyn npas wa, y t y s fi p ti yn fn lrun. 12 Ntor b i nfn mm
y ti ps fn n wn nyn mm, b ni ti fi p ti yn fn lrun. 13 I y fi ni t
j hn fn wn, wn s fi go fn lrun fn trba yn fn jw gbgb hn Rere Krst ti fn
yy t fi b wn pn pl gbogbogb. 14 dr wn fn yn fi f t wn n s yn hn ntor
oore-f t lrun fi wp s yn lr. 15 p ni fn lrun fn bn r t a k l fi nu s.
10
PL GB S I R
mi Pl ni mo b yn pl w pl ti in rere Krst, mi t w p k l la nu nwj yn
gbn t m hal m yn lkr. 2 Mo b yn k m e j k n kgbe m yn ngb t mo b
w b yn, pl dj t mo f fihan wn kan t wn s p lera ara ni w fi hw. 3 w w
ly nn ara ntt, gbn wa k fi ohun alra j. 4 t, ohun j wa k e pl ara b k
e pl agbra lrun t f wn ibi agbra. wa pa gbn alry kal 5 ti gbogbo wn ibi
agbra gga t ld s m lrun, w s gun gbogbo rn kn fojdi lti m wn trba
fn Krst. 6 w s etn lti fyj gbrn gbogbo n wn t trba yn y fi di pp.
7 wo nkan dj d in. B ni kan b ka ara-r s nyn Krst, k ron p: b un b e
nyn Krst, bkan n ni wa e. 8 By mo n gbkl pp j nn t a n lr yn,
gbn Olwa ti fn wa n y lti k yn j k e lti b yn j, mi k s n gba tj 9 t
wn kan fi r p w nkan ni mo l fi drb yn. 10 Wn w p: wn w r le pl
agbra, gbn ngb t b w nhn-n un fnrar k j-ni lj, r nu r k s gb. 11 K
bur, k wn t w b gba r y r p b w ti t nn w pl r n n jnjn, b n ni
wa y tn e ngb t a b d.
12 N tt wa k n gbj t wn kan tb lti ka ara wa w wn, wn t pn ara wn l.
B wn y ti tkalra wn jr s b wn ti t, t wn s fnrawn ka ara w ara, y fihn p
wn g. 13 N tiwa, wa k n gbraga rkj l, ohun t wa fi e wn ni ln gan-an t
lrun fifn wa fn wwn nkan ngb t rn wa l sd yn. 14 Ntor wa k ng rkj, wa
b e b b wa k b d d yn, wa ni a til kk d d yn pl hin Rere Krst. 15 wa k
gba lr i lmrn. w s n rt lti ma ga s i b gbgb yn t ga s i, 16 b a ti m
hn Rere gba il yn t a tn tswj kj l s il mrn l fl lr i t lmrn ti e n y
tir gg b ln t a ti fn wa. 17 K ni t b ma go, go nn Olwa. 18 K e ni t
yin ara-r ni a twgb b k e ni t Olwa yn.
11
A M PL SR LR GO R
B b l gb m ly w mg d, dj p gb m ly. 2 mi jow lr yn b ti lrun
ntor mo ti fi yn fn k kan oo gg b wnd t m fn Krst. 3 gbn min k mi k
m e y kn pad s bbur t y m yn fi w fknsn t n s Krst sl. 4 Ntor b b ti
r ni kan t w ws Js mrn yt s y t a ti ryn fn yn, tb t r yn pl m mrn
yt s y t ti gb, tb hn rere mrn yt s y t ti gb, k kk wyn k t twgb
. 5 mi k kr nn ohun khun ju wn g l pstl wnyn. 6 B mo til j p nn r
ss, k e nn m. A s ti fi ely hn yn nn ohun gbogbo ti nwj gbogbogb.
7 j ohun bbur ni mo h e ngb t mo kde hn Rere lrun fn yn lf, t mo r ara-mi
sl lti gb yn ga b? 8 Mo gb lw wn j mrn lti fi jun k mi ba l sn yn. 9 Ngb t
mo w ld yn nn n, mi k drpa nikni, wn ar wa t wn ti Masdn w ni wn m
ohun-l w fn mi. B ni mo e yg fn ddi r l yn lr, mi y s ma yg fn un tt l.
10 Mo fi tt Krst t b nn mi bra b lr mi y b ma y n gbogbo gbgb ky.
11 Ntor k ni? P mi k f yn k? lrun m p mo f yn.
12 Ohun ti mo ti e ni m y tn e lti m e j k wn kan t wn r p wn b wa dgba
nn i Olwa r y lti f ln kn. 13 Ntor wn wn-n-n j pstl k, wn on ibi
t wn e b pstl Krst lti tan nyn j. 14 y k s y m lnu: ntor Stn pp e
b ngl ml. 15 Ntor n k ya-ni lnu p wn on r fojpam lb on dodo.
gbn wn y gba r t t s i wn nkyn.
16 Mo tn tnum p k a m e k m kn mg, gbn b b f, k kk k m s
mg, k mi n l fg d. 17 Ohun t mo f w y k e lti d Olwa gbn k k s
r mg, nn daj p mo n d lti go. 18 B plp ti ynga gg b lran ara, j k
mi n ynga d. 19 Mo m p farada r mg b tmi, b ti j lgbn n tiyn. 20
farada wn t m yn sn, wn t r yn j, t wn gba tw yn, t wn jg l yn
lr, t wn gb yn lj. 21 m s y fn tj yn; db p wa k lgbra ir w b.
gbn nn ohun khun t a ti l tay, - mi sr b mg, - mi n l tay lrn wn.
22 m Hbr ni wn? Bkan n ni mi. m srl ni wn? B n ni mo j. ran
brhm ni wn e? Mo j kan nn wn. 23 rn Krst ni wn h e b? ( j ki mi
sr mg!) Mo e j wn l. Mo ta wn y nn i pp, nn ww wn ngb pp, mo
gba pn lk j wn l. plp gb ni mo fr k. 24 Ngb mrn-n ni wn J n m
lgba mkn-dnlgj, 25 lmta ni wn fi g l m, wn s m lkta ngb kan, lmta ni
k oj-omi r m. ti l p mo gb odindi sn kan ti ru kan nn ib. 26 rn-j mi k
lk, nn ewu omi, nn ewu l, nn ewu wn m bl mi, nn ewu wn kfr, nn
ewu gboro l, nn ewu in gb, nn ewu kun, nn ewu wn ongbgb k! 27 Nn ll
ti rora, nn sn lplp gb, nn ebi, ngb, w lr w, nn tt ti hh! 28 Lfi
nu ba wn jy yk, mo tn n ara bal ljoojm ntor nyn fn gbogbo wn j! 29 Ta
ni lera t mi k lera? Ta ni ub t ara mi k gbin?
30 B a b ma go mi y fi lera mi go. 31 lrun ti bb Olwa Js bkn ni fn
tt l! m p mi k pur. 32 N Dmsk ni bal t w lb ba ret fi awn am lti
ma l Dmsk lti m mi, 33 in agbn ni a gb mi s gba oj frs skal lyn odi, b
ni mo e b lw r.
12
k a go? (yn k s jm nkankan) dra! mi y fnuba wn ran ti fihn lti
d Olwa. 2 Mo m knrin kan nn Krst, ti p ogj dn syn, - mi k m by nn ara
r ni tb ls nn ara r ni, mi k m. lrun ni m , - ... a gb knrin y l s run kta.
3 knrin n, by nn ara ni tb ls nn ara ni, mi k m, lrun ni m , - mo m 4 p
a gb e l d prds t s gb wn r t a k l fnus, t nyn k gbd tn s. 5 mi y
go lr ni y; gbn n tmi, mi k l go yt s npa lera mi. 6 H! b mo b f go,
mi k g; mi k n s ju tt. gbn mo k, ntor k ni kni m e r p mo ju ohun t r
tb pe mo ju ohun t a gb lnu mi.
7 ti ntor k fihn gbyanu wny m e m mi gbraga, n a e fi gn kan s mi lra, ngl
Stn, lti pn mi lj - k mi m ba gbraga. 8 Lr y ni mo gbdr lmta k m u kr
lra mi. 9 gbn w fn mi p: Oore-f mi ti t fn , ntor nn lera ni agbra mi ti di
ppe. Ntor n ni mi y fi tkntkn go nptk lr lera mi, k agbra Krst l ma b
mi gb. 10 B ni, in mi dn nn lera mi, nn gn, nn pnj, nn nira, nn jy t mo
farad fn Krst; ntor ngb t mi b lera ngb n ni mo lgbra.
11 Mo ti di mg tn! yin n ni f m s i. yin ni y k ma yn m. Ntor p mi k
kr rr s wn g l pstl wnyn, b til j p mi k jm nkankan. 12 Mo ti fi
wn m t tkas pstl hn lrn yn. wn m n ni fort pp, wn m, i yanu,
ti i al. 13 Ln wo ni fi kr ju wn j mrn b k e p mi k di ara mi lr l yn
lr? K for t y j m. 14 Mo ti mra tn lti w sd yn lkta y, mi k s n y yn
lnu; ntor p k e ohun-n yn ni m w b k e yin tikalra yn. K e wn m ni ps
fn wn b wn b k e wn b ni ps fn wn m wn. 15 mi y fi tkntkn n
ow ti gbogbo ara mi fn m yn. j y k f yn kr s mi ntor p mo f yn?
16 B til j p mi k gba nkankan lw yn, l r p mo fi gbn m yn ni. B mo ti j
lgbn w, mo ti fi gbn m yn. 17 Tb mo lo ni kni nn wn t mo rn s yn lti gba
tw yn? 18 Mo r Tt lti l sd yn t mo s rn ar wa ti m lti b a l. j Tt gb lw
yn? b m kan n ni l w t a s tpas ln kan n.
FUNRA TI MIN PL
19 Lti gbogbo gb y ni ti r p w e wjre nwj yn. Nwju lrun, nn Krst ni
w ti sr. yin ar olf wn, a s gbogbo y lti l yn lye ni. 20 N tt ni mo br k n
m e d b yn yt s b mo ti f, k yin n m e r mi yt s b ti f; k m e s
dr, ow, bn, j, k, ff, gbraga ti rkrd. 21 min k m k lrun m e djt
m lr yn ngb t mo b tn w r yn, k n m e sunkn lr wn t ti syn l t
ronpwd lr w m wn, i gbr ti w wb wn.
13
lkta gb t mo ma tak yn n y. Ohun khun ti e n b j r lr mj tb mta
ni a fi yanj r. 2 mi ti kk kl tl fn wn t wn ti d ti fn gbogbo wn yk, mo
tn kl fn wn nsisy t mi k s ld yn b gb t mo w ld yn; b mo b pad w mi k
n oj n m. 3 e f m p Krst ti in mi sr, ni t k lera fn yn gbn t j
algbra lrn yn. 4 N tt ni a kn n m gblb ntor lera r, gbn w ly npa
agbra lrun, ti wa n, w j allera nn r, n tt, gbn wa y w ly pl r,
npa agbra lrun, nn hw wa s yn.
5 wd ara yn; k w by w nn gbgb. dn ara yn w. j yin k r i p Js
Krst b nn yn? fi b b kn nn dnw n. 6 Mo n rt p yin y r s i p k
kn. 7 wa b lrun k m e e ohun ibi kankan; k e k a gbgo lsn nn dnw,
gbn p a e ohun t t, b a til kn dnw. 8 Ntor wa k l e ohun kan t ld s tt
b k e lti m tt gbil. 9 In wa y s dn lti j allera b b l j algbra. Ohun t
tr nn dr wa ni p k di ni pp. 10 d t mo fi kw by s yn n y ngb t mi k s
ld yn, p ngb t mo b w sd yn k n m ba lo agbra lle t Olwa fifn mi fn
dgbsk yn, k e fn parun.
PAR
11 Lr kan, yin ar, k ma m in ara yn dn, k gbynj lti di pp, k s fn ara yn
n r. K ma gb n kan, k s ma gb n lf, k lrun f ti lf ma b yn
gb. 12 K fi fnukonu mm k ara yn. Gbogbo wn nyn mm k yn.
13 K oore-f Olwa wa Js Krst, f ti lrun ti dp ti m Mm ma w pl gbogbo
yn.

W S WN AR GLT

1
PL K WN
mi Pl, pstl t k e nyn ni rn mi tb npa ni kni, gbn t Js Krst
tkalar ti lrun Bb t m u jde kr nn k ni rn mi n i pstl. 2 mi ti
gbogbo wn ar wa t wn w pl mi ni a k wn j Glt. 3 K oore-f ti lf lti d
lrun Bb wa ti Olwa Js Krst ma w pl yn, 4 ni t a fi j fn wa lti gb w lw
ay bbur sisy, gg b f lrun Bb wa, 5 ni t a ma fi go fn tt ayray! mn.
BW
6 y m lnu p ti sr k ni t p yn npa oore-f Krst sl lti tl hn Rere mrn, - 7
k e p hn Rere p mj, b k e p wn kan f d rgbdyn sl lrn yn, t wn si f
pa hn Rere d.
8 dra! b e wa tb ngl kan ni skal lti run lti ryn hn Rere mrn yt s
ely t a ti ws fn yn, k ni n di ni t. 9 A ti kk s fn yn tl, mo tn tun un s
ln p b ni kni b ryn hn Rere mrn yt s ely t ti gb, k di ni t. 10 gbn
nsisy j oj rere nyn tb ti lrun ni mo w? j nyn ni mo f tlrn? B mi b f t
nyn lrn, mo ti kr n rn Krst.
P KRST
11 yin ar mi, k m dj p hn Rere t mo ws fn yn k e dm nyn: 12 k s
e w nyn ni mo ti gb , tb t mo t k , gbn Js Krst tkalar ni fi hn m nn
ran. 13 t gb npa es mi syn nn sn J, npa innibni gbgbn t mo ti e s j
lrun ti parun t mo d sl, 14 ti b mo ti tay nn sn J ju wn lgb m bl mi l, t
mo s n tara gbgbn fn wn bb mi.
15 gbn ngb t ni t y m st lti in y mi p m npa oore-f r, 16 t s w lti fi
m r hn m k mi ba l ryn r lrn wn kfr, lskan n l wd lw lran ara
tb lj, 17 l gk l s Jrslm lti l b wn pstl awj mi, ni mo l s rb.
Lyn n ni mo tn pad s Dmsk. 18 N dn mta lyn n ni mo gk l s Jrslm
lti l k Kfs t mo b a gb fn j mdgn. 19 mi k r pstl mrn fi Jkb,
arknrin Olwa. 20 Mo s bra nwj Olwa p mi k pur s ohun t mo k s yn y.
21 Lyn n ni mo l s Sr ti Sls. 22 gbn wn j Jd t b nn Krst k m m.
23 Ohun t wn gb pr ni p ni t e innibni s wa lp y ti br s ws gbgb t ti
f parun tlr. 24 Wn s fi go fn lrun ntor mi.
2
PD JRSLM
Lyn dn mrnl, mo tn gk l s Jrslm pl Brnb ti Tt t mo m dn. 2 Mo
gk l ntor ran t mo r, mo s ly hn Rere t mo ws fn wn kfr mo e y n
tt fn wn ptk k n m ba e ej tb k i t mo ti e m ba js asn. 3 n Tt
pp, ni t b mi w t j Grk, wn k fi dandan s i p k kl. 4 gbn wn aldm,
wn ar k t wn w ynus s mnira wa t a w nn Js Krst, wn f s w di r. 5 A
k til gb wn ly s kan, k a ba l pa tt hn Rere m fn yn. 6 N ti wn t wn r p
wn e ptk, - b wn ti j k kn m; lrun k e ojsj nyn, - n wn ni ptk
wny k n ohun khun fikn hn Rere t mo ws. 7 Yt s y, b wn ti r i p a ti fn mi
n i e lti ws hn Rere fn wn alkl b a ti fi i onkl l Ptr lw, - 8 ntor ni t
i nn Ptr lti s di pstl onkl ti i nn mi bkan n fn wn kfr. 9 B wn
s ti m oore-f t a fifn wa ni wn ptk wny, Jkb, Kfs ti Jhn, wn igi lyn
gb wny, fi w tn gba mi ti Brnb mra gg b m kan lti fihn p tiwa ni lti i
fn wn kfr, tiwn s ni lti i fn wn onkl. 10 ln pr t wn fn wa lti kbiara s
wn tlk, i t s j m lgn.
PTR TI PL N NTK
11 gbn ngb t Kfs w s ntk, mo tak lj ntor p jbi. 12 n ti b wn
kfr jun p k wn kan t wn b Jkb w t d. gbn n kt t wn d ni f syn
ntor br wn onkl. 13 wn J yk s tl pr r nn gbgeb y t b g t
Brnb n f b wn hw gbgb n.
14 gbn ngb t mo r p wn k rn dradra gg b tt hn Rere, mo b Kfs w
nwj gbogbo nyn p: B w ti j J t o s l b ti wn kfr l e b ti J, bwo ni o e
l m wn kfr npa di J?
HN RERE PL
15 m bb J ni w, wa k e kfr l. 16 Sbsb, w m p k e ttl fin
ni s-ni di oldodo b ko e gbgb nn Js Krst nkan. wa n s ti gba Js Krst gb k
a ba l fi gbgb nn Krst r dlre le pl fin. Ntor k s ni t ofin l s di
oldodo. 17 gbn b a ti w dlre nn Krst ni a r i p l ni w gg b wn lmrn.
j yn fihn p Krst pakn b? K m r i! 18 B mo b tn gb ohun t mo w kal
dde, y j p arfin ni m n tt. 19 n mo ti tipa fin di k s fin k mi ba l w ly s
lrun: a ti kn m m gblb pl Krst. 20 B mo ti w ly, k e mi m gbn Krst ni
b ly nn mi. B mo ti w ly nn ara nsisy ni mo gb nn gbgb s m lrun t
f mi t s fi ara-r j fn mi. 21 mi k s bn lrun di asn, ntor b fin b fn-ni n dlre,
ik Krst js asn ngb n.
3
GBGB NI S-NI DI OLDODO
yin alkr ar Glt, ta ni f d m yn? b nwj yn ni a ti fi Js hn kedere lr igi
gblb. 2 Ohun kan oo t mo f br lw yn n y: j ttl fin ni fi gba m Mm
tb npa gbgb nn ohun t a ws fn yn? 3 e l g t b g t fi m br t w
par nn ran ara? 4 Tb gbogbo nfn rr yn ti di asn? l di asn n tt. 5 ni t fi m
wp fn yn, t s e wn i yanu lrn yn, j ntor p yin tl fin ni fi e wn
tb ntor p yin gba ws wa gb?
6 By ni brhm fi gba lrun gb, t a s ka y s dodo fn un: 7 j k ely y yn p
wn t b gbgb ni e m brhm. 8 B w mm s ti r i p lrun y s wn kfr
di oldodo npa gbgb ni fi kde ryn ay y tl p: Nn r ni gbogbo orl-d y ti r
bkn. 9 By ni fi j p gbogbo wn t b ti n gbgb ti gba bkn pl brhm
ongbgb.
FIN NI FA GN
10 Gbogbo wn t b faram fin w lb gn. Ntor a kw r p: gn ni fn ni kni
t k b faram gbogbo ln t a k sn w fin k s tl wn. 11 hn dj p fin k l s-
ni di oldodo nwj lrun, ntor p gbgb ni oldodo y fi y. 12 gbn fin k gbral
gbgb. Ohun t a w ni p: Npa ttl ln wny ni yin y fi y npa wn. 13 Krst ti r
w pad kr nn gn fin ngb t un tkalar di gn fn wa. Ntor a kw r p: gn ni
fn ni kni t a b so k or igi. 14 A e y k bkn brhm l kan wn kfr nn Js
Krst, k a ba s l gba m t a lr fn wa npa gbgb.
FIN K KS LR N
15 yin ar, j k til fi oj ay w : ngb t a b ti fws dhn, b til j ti rn
nyn lsn, a k tn l ma fikn un tb k a pa r. 16 A s r i p fn brhm ti ran r ni
a e lr y. w mm k s w p: ti fn wn ran, b ohun t w fn plp; rr, ni
kan oo ni tkas b ti w p: ti fn ran r, y s ni Krst. 17 Ohun t mo w n y: Mjm
ti lrun ti d tn k l ys ntor fin t wy lyn gbn-l-nrnw dn k s s lr
mjm n di asn. 18 gbn b fin b fn-ni n jogn, yn k l gbral lr: a s r i p lr
ni lrun fi m bn r fn brhm.
I FIN
19 K ni fn w fn ngb n? j fikn ntor rfin, tt dgb t ran t a e lr n fn y
d. wn ngl ni m n w npas algbw kan. 20 gbn lrn ni mj ni a ti l r
algbw, gbn ni kan oo ni lrun. 21 j fin l ld s lr lrun ngb n? Rr! N
tt, b j p fin t a fn wa l fn-ni n y, ngb n ni a l s p dodo l ti in fin jde wa.
22 gbn w mm ti s gbogbo ohun m lb , k lr npa gbgb nn Js Krst l j ti
wn t gbgb.
R GBGB
23 K gbgb t d, e ni a s wa m lb fin, t a s pa w m fn gbgb t a fihn.
24 B ni fin ti j olk wa tt dgb Krst, k a ba l gba dlre wa npa gbgb. 25 gbn
b gbgb ti d, wa k s lb oltj n m. 26 Ntor gbgb nn Js Krst ti s gbogbo
yn di m lrun. 27 n gbogbo yin t ti gba wr nn

You might also like