Professional Documents
Culture Documents
Emr Mbiemr:
Nnshkrimi:
Dat:
1
TABELA E PRMBAJTJES
HYRJA............................................................................................................
1
5.1 Instituti i rishikimit gjyqsor
PRFUNDIMI.
BIBLIOGRAFIA..
1
ABSTRAKT
Per realizimin e ketij studimi u be nje krahasimim midis gjendjes aktulale te gjykimit te konflikteve
administrativete dhe ndryshimeve qe do pesoje kjo strukture si pasoje e implementimit te gjykatave
administrative dhe aplikimit te reformave te vazhduesme te cilat duhet jene te mbeshtetura ne
praktikat europiane.
Gjithashtu ana metodologjike, kam ndjekur edhe konceptin e ligjrimit nprmjet t shtruarjes s
pyetjeve dhe prgjigjeve n to.
FJALT KYE
1. Akti Administrativ
2. Ankimi Administrativ
3. Rishikimi
4. Ankimi
5. Kerkesa Formale
1
HYRJA
1
mbaruar me kontrollin administrativ dhe kam nxjerr n pah t gjitha hallkat e tij t proedimit, kam
paraqitur proedurn se si mund ti drejtohesh gjykats dhe mjeti juridik q e v n lvzje at. Pas
trajtimit t rishikimit gjyqsor si institut m vete i s drejts administrative, kam br nj pasqyrim t
gjndjes aktuale t rishikimit gjyqsor t aktit administrativ n vndin ton dhe n disa vnde t tjera
evropiane. N fund kam shtjelluar disa nga standartet evropiane q jan t paraqitura te nj material i
prgatitur nga Jean-Marie oehrling - Kontrolli Gjyqsor i Autoriteteve Administrative n Europ:
Drejt nj Modeli t Prbashkt, i redaktuar nga SIGMA (nj iniciativ e prbashkt e OSBE-s dhe
BE-s). N kt material gjenden shum standarte por un kam paraqitur vetm disa prej tyre tek t
cilat e ndiej veten t aft pr ti shpjeguar.
Se fundi flitet per Krijimin e Gjykatave administrative si mundesia me e mire per zgjidhjen e
konflikteve me karakter administrative. Jam perpjekur te shpjegoj avantazhet dhe disavantazhet qe
sjell krijimi I gjykatave administrative ne vendin tone. Kam perzgjedhur praktikat e disa vendeve te
Bashkimit Europian qe kane impementuar ne sistemin e tyre juridik gjykimin e konflikteve
administrative nepermjet gjykatave te vecanta. Prfshirja e standarteve evropiane n trajtimin e
tems sht br me qllimin se n vendin ton po synohet gjithmon e m shum prafrimi i
legjislacionit t brendshm me standartet evropiane.
1
KREU I
Akti administrativ, si nj shfaqje e vullnetit t pushtetit pr t krijuar, ndryshuar Ose shuar pasoja
t caktuara juridike, krahas elementeve t domosdoshme q prcaktojn prmbajtjen dhe formn,
krkon ekzistencn e disa kushteve t tjera ligjore, mungesa e t cilave sjell pavlefshmrin e tij.
Akti administrativ ka karakter nnligjor, sepse nxirret n baz e pr zbatim t ligjit. Akti
administrativ nxirret nga organi i administrats publike q e ka autoritetin e duhur pr nj gj t till.
Kur nj akt administrativ nxirret nga nj organ inkompetent ,Ose n kaprcim t tagreve t tij, ka nj
prmbaJtje q nuk gjen mbshtetje n ligji ,Ose miratohet sipas rregullave t ndryshme nga ato q
parashikon ligji.N kt rast, akti administrativ ipaligjshm do t konsiderohet i pavlefshm. Akti
administrativ q nuk sht i autorizuar nga ligi sht pa vler juridike. Kjo sht rrjedhoj
aksiomatike e parimit t ligjshmris. Konkluzioni ligjore mundur t jepet n rrugn e rishikimit
administrative, do t vendoset nga gjykata. Dihet q pavlefshmria e aktit sht e lidhur me
paligjshmrin por mk duhet konfonduar me parregullsine e aktif. N vshtrim t par kto terma
duken si sinonime.Organi i administrats publike, kur nxjerr nj akt administrative, prpiqet
respektoj t gjitha krkesat e ligjif q prcaktojn vlefshmrin e tij, si kompetencr, procedurn,
vullnelin ose bazn kushtet konkrete, rrethanat, oportunitetin, si cihe momentin e prsltatshm t
mira timit t aktit, athere t gjitha kto mund t ndikojn n paregulisin e tij. Pra n rase t tilla
mund t ndodhemi prpara nj akti administratv t parregullt, por jo donnosdoshmrisht t
pavlefshm. Nj akt i parregtllt sjell edhe nj situat t parregullt juridike, e cila dhct t riparohet
kur bhet penges , e veprimtaria administrativ prmirsohet vetm brenda sistemil t organeve
administrative.
1
Kodi i Procedurave Administrative, i miratuar n Vitin 1999 sht akti ligjor q pr her t par 110
arriti t sanksionoj kto koncepte n dispozita konkrete, sipas emrtimeve q prmend dhe teoria e
s drejts administrative. N kt ligj parashikohen ne; nj seksion t veant rastet e
pavlefshmris absolute, efektet e aktit relativisht t pavlefshm, mnyra e kundrshtimit t tyre etj.
Sidoqoft, ky Kod prpiqet t jap disa prkufizime pr pavlefshmrin duke i krijuar mundsin
teoris s t drejts dhe praktiks administrative e asaj gjyqsore t trajtoj me hollsi konceptet
juridike t saj.
1
N radh t par, ajo zhduket nga organi q e ka nxjerr aklin, pa cen i nevojshm ushtrimi i t
drejts s ankimit nga diktsh. Nse organi nuk e revokon aktin, ather bhet objekt shqyrtimi nga
organi m i lat administrativ, i cili vendos pr rregullsin e tij. Parregilsia e aktit, e cila n 'do
koh slnt shtje e rishikimit administrative, 109 illik mund t bhet objekt i shqyrtimit gjyqsor,
pr arsye se gjykata sipas rregullave t Kodit t Procedurs Civile ka ridiksion pr t'u prfshir
vetm n paviefshmrin e aktit.
Ashtu si n drejtn civile edine n t drejtn administrative njihen dy llojet e pavlefshmrive. Mbi
baz, aktet ndahen n Pavlefshm akte adminislrative absolutisht t pavlefshme dhe akte
administrative relativisht t pavlefshme.
Terminologjia p.avlefshmri absolute dhe relative dhe dallimi ndrmjet tyre zn fill n t drejtn
private, ku veqanrisht m e dukshme shfaqet te kontratat a martesat. Dallimi kryesor ndrmjet tyre
sht tek efektet juridike q ato krijojn. Kshtu, kontratat e pavlefshme n prgjithsi nuk kan
pasoja ligjore, d,shirat e palve, ndrsa kontratat e deklaruaragpavlefshme jan trsisht efektive,
derisa t mnjanohen. Pr t br m t qart kt dallim, do t prmendim nj shembull nga e drejta
familjare. Sipas ksaj disipline t s drejts, fmijt e lindur nga nj martes, q nga gjykata
konstatohet e pavlefshme, n baz t ligjit do t konsiderohen fmij ilegale, pra fmij t lindur
jasht martese. Martesa q konstatohet e pavlefshme si rrjedhoj e nj vendimi gjykate, konsiderohet
sikur nuk ka ekzistuar si nj marrdhnie juridike m par, pasi ajo sht absolutisht e pavlefshme.
1
Neni 137 K.PrcAdm , parashkon se organi administrative te cilit I drejtohet ankimi , shqyrton ligjshmerin dhe rregullsin
e aktit administrative.
1
Ky koncept nuk sht i njjt dine nuk mund t prdoret, pasi nuk vlen pr fmijt e nj martese t
deklaruar si t pavlefshme e t zgjidhur nga gjykata. Fmijt e lindur gjat nj martese t till .
Mund t ndodh q akti administrativ t ket t meta jo n trsi, por n disa pjes prbrse t tij.
Pjest e pavlefshme nuk e bjn t till t gjith aktin administrativ. N qoft se pjest e
pavlefshmris jan t tilla q nuk ndikojn trsisht mbi prmbajtjen dhe zbatimin e efekteve t tij
juridike, kto nuk e bjn at t pavlefshm. N nj rast t till, pavlefshmria e aktit duhet t ndreqet
n drejtim t ligjshmris s tij. Kshtu p.sh., nj vendim i komisionit t kthimit t pronave q i ka
njohur dhe kthyer pronn ish-pronarit sht pjesrisht i pavlefshm, sepse padrejtsisht ka kthyer nj
pron, e Cila n baz t ligjit konsiderohet e zn e q duhet kompensuar. Pra, kjo pavlefshmri e
pjesshme nuk ndikon mbi t gjith aktin, sepse ai sht i vlefshm n pjesn kryesore q lidhet me
njohjen e prons dhe sht i pjesrisht i pavlefshm n pjesn e kthimit t trua]lit t zn
Pavlefshmria e pjesshme nuk e kundrshton t gjith aktin. Ky sht kuptimi edhe i nenit 331 t
Kodit t Procedurs Civile, paragrafi i fundit, sipas t cilit gjvkata vendos anulimin pjes.risht ose
trsisht t aktit administrativ. Prjashftmi mund t ndoclh n ato raste, kur ajo pjes e pavlefshme e
aktit administrativ sht aq e rndsishme, sa q akti nuk mund t ekzistoj dhe t ket efekt pa t.
Agjencia Kombtare e Privatizimit (AKP) jep autorizimin pr privatizimin e nj objekti n emr t
prfaqsuesit t ishpronarve, duke ill mohuar bashkpronsin pronarve t tjer. N kt rast,
pavlefshmria e aktit, pra e autorizimit dl Iket se shl e pjesshme vetm pr prjashtimin e padrejt
t ish-pronarve t tjer nga bashkpronsia. Sidoqoft, kjo pavlefshmri e pjesshme ka ndikuar n
tr vlefshrnrin e aktit dhe, si i till, i tr akti sht i pavlefshm.
1
rrjedhoj, kta ose do organ tjetr m.nd t kundrshtojn drejtprdrejt plotsimin e detyrjmeve a
urclhrimeve c rrjedhir prej tij ose mund ta mnjanojn at, pa geni nevoja q pr pavlefshmrin
t shprehet domosdoshmrisht ndonj organ.
2
Akti administrativ absolutisht i pavlefshm nuk mund t ndreqet as n t ardhmen, sepse objektivisht
konsiderohet se nuk ka ekzistuar pr asnj ast. Prandaj, kur organi administrativ Ose gjykata gjat
shqyrtimit t nj shtje ndeshen me nj akt administrativ absolutisht t pavlefshm, nuk shpallin
deklarimin e pavlefshmris, Nga pala e interesuar mund t ushtrohet e drejta e ankimit vetm pr
konstatimin dhe jo pr deklarimin e pavlefshmris absolute t aktit. Edhe padia q ngrihet nga
subjekti konkret, si clhe vendimi q merret nga gjykata, jan t Ilojit vrtetimi, pra njohjeje. Nga
natyra e msiprme e pavlefshmris absolute rrjedhin edhe nj sr pasojash t tjera. Akti
administrativ absolutisht i pavlefshm nuk mundet t bhet i vlefshm me asnj veprim t
mvonshm, qoft ky plqim Ose miratim i palve pjesmarrse n t. Njkohsisht akti
administrativ absolutisht i pavlefshm nuk merr vler juridike, as me kalimin e afatit t parashkrimit
clhe as me zhdukjen e shkakut t pavlefshmris. Pavlefshmria e aktit administrativ ka gjetur
fillimisht rregullimin ligjor n aspektin procedural, por jo material n Kodin e Procedurs Civile pr
ato raste kur akti bhet Objekt i rishikimit gjyqsor pran seksioneve administrative t gjykatave t
zakonshme. N kt kontekst sht rregullimi ligjor q bn neni 331, paragrafi i tret i Kodit t
Procedurs Civile t vitit 200] , pr rastet kur gjykata vendos konstatimin e pavlefshmris s aktit
administrativ. Pra, akti administrativ absolutisht i pavlefshm vetm konstatohet si i till, pr arsye se
ai nuk mund t ket ekzistuar asnjher juridikisht, q t shpallet pavlefshmria. Kodi i Procedurs
Civile mban nj qndrim m korrekt lidhur me konceptin teorik t konstatimit pavlefshmris
absolute t aktit, n dalli m nga neni 117 i Kodit t Procedurave Administrative q prdor nj
formulim tjetr. Termat shpallje clhe deklarimit t pavlefshmris absolute t aktit administrativ, t
prdorur n kt dispozit, jan m tepl' nj gabim material n aspektin redaksional.
Legjislacioni yn nuk e ka patur t prcaktuar qart qndrimin q duhej mbajtur ndaj parashkrimit t
s drejts pr kundrshtimin e pavlefshmris absolute t akteve administrative. Megjithat, sht
2
Sipas neneit 121 K.PRC.ADM Aktet adm absolutisht pavlefshem nuk mund te shfuqizihen apo revokuohn.
1
teoria e s drejts administrative ajo q ka mbajtur t njjtin qndrim, i cili sht pasqyruar tashm
edhe n dispozitat ligjore t Kodit t Procedurave Administrative dhe konkretisht n nenin. 117 t tij,
ku thuhet se "Secila pal e interesuar mund t krkoj q gkti administrative.
Pra, aktet admini absolutisht t avlefshme nuk prodhojn pasoja ligjore, pavarsisht nga fakti nse
jan konstatuar apo jo si t till. Secila pal e interesuar mund t krkoj q akti administrativ t
konstatohet absolutisht i pavlefshm dhe kjo krkes mund t bhet n do koh. Ajo mund t'ia vr
n dukje nulitetin e nj akti paraprakisht autoritetit q e ka marr at dhe m pas organit m t lart n
rrugn e rishikimit administrative.
Kjo situat mk nnkupton vlefshmrin e aktit. N dallim nga pavlefshmria absolute, e cila sht
nj gjendje q prodhon mulitel q n momentin e nxjerjjes s aktit, pavlefshmria relative arrin t
sjell cihe t prodhoj pasoja juridike. Akti administrativ relativisht i pavlefshna i shkakton pasojat
juridike q krkohet subjektit i interesuar. Ai paraqet fqin juridike t nj akti t vlefshm deri n
momentin (l autoriteti kompetent n rrugn e rishikimit administrat az ose gjykata n rrugn e
rishikimit gjyqsor deklarojn pavlefshmrin .
Akti administrative , q anulohet si i pavlefshm, quhet I till nga asti q sht deklaruar kjo
pavlefshmri .Pr rrjedhoj ai nuk mund t shkaktoj m pasoja juridike pr t ardhmen. Sidoqoft , ato
pasoja q mund t jen krijuar deri n momentin e dhnies s vendimit pr pavlefshmrin e tij , si
rregull nuk shuhen .Kshtu p.sh nj subject juridik ka prfituar nj leje ose ushtron ose ushtron nj
3
Neni 117 K.Proc.Admin , Neni 116
1
veprimtari tregtare mbi bazn e nj aktit paligjshm t nj autoriteti administrative .Shfuqizimi aktit
nuk e detyron subjektin t kthej ato q ka prfituar nga akti.
Pra akti administrative relativisht I pavlefshm , pavarsisht n pamje t par duket sikur u prgjigjet
kushteve t krkuara nga ligji pr pavlefshmrn e tij , dhe pr kt shkak fillimisht ai lind pasojat
jurdike , n t vrtet ai q n astin e nxjerrjes nuk ploteson asgje nga krkesat e ligjit .Megjithat kjo
pavlefshmri do t vazhdoj t veproj n qoft se akti nuk kundrshtohet .Nga kjo del se akti
administrative relativisht I pavlefshm , fillimisht e deri sat vrtetohet pavlefshmria e tij vepron si
akt I rregullt , krijon pasoja juridike dhe detyron personat t cilet u detyroht q t zbatojn urdhrimet
e tij.
Me qllim q t mos vazhdoj m tej kjo fuqi detyruese e kundrligjshmris s aktit, duhet t
deklarohet pavlefshmria e tij nga organi q e ka nxjerr, nga ndonj organ rn i lart ose nga
gjykata. Vetm deklarimi i pavlefshrnris s aktit shlyen pasojat juridike t krijuara prej tij. Shlyerja
e pasojave i fillon efektet nga momenti i nxjerrjes s aktit administrativ, d.m.th. rregullohen pasojat
n at gjendje q kan qen prpara nxjerrjes s aktit t pavlefshm.
Akti relativisht i pavlefshm n disa raste mund t ndryshohet nga vet organi. Nj mnjanim
ligjor i pavlefshrnris i kthen automatikisht vlefshmrin aktit administrat Kjo varet nga Iloji i
shkeljes q sht lejuar gjat nxjerrjes s aktit dhe nga vullneti i vet organit q e ka miratuar. Nse
shkelja sht e asaj natyre q nuk ndikon drejtprdrejt n prmbajtjen e aktit, ather pavlefshmria
mnjanohet nprmjet revokimit t tij nga vet organi, pa qen nevoja q t'i prcjllet gjykats.
4
Shih ne gjore Galagano , Francesco E drejt Private Botimi 1999 , Faq 284
1
1.4
ktet Administrative absolutisht dhe relativisht t pavlefshme rajtohen si akte t
ELEMENTI
paligjshme, cluke prdorur terminologjin e
nu/itctit, f mosekzistencs s aklit, si dhe t mossjelljes sli pasojave juridike. Pavarsisht
nga kjo, n fakt ato jan nxjerr si akte clhe
ktet Administrative absolutisht dhe relativisht t pavlefshme rajtohen si akte
t paligjshme, cluke prdorur terminologjin e
nu/itctit, f mosekzistencs s aklit, si dhe t mossjelljes sli pasojave juridike.
Pavarsisht nga kjo, n fakt ato jan nxjerr si akte clhe
ktet Administrative absolutisht dhe relativisht t pavlefshme rajtohen si akte
t paligjshme, cluke prdorur terminologjin e
nu/itctit, f mosekzistencs s aklit, si dhe t mossjelljes sli pasojave juridike.
Pavarsisht nga kjo, n fakt ato jan nxjerr si akte clhe
PAVLEFSHMRIS
Akti administrative absolutisht I pavlefshem , si rregull nuk mund te kthehet n akt t vlefshem nga
organi q e ka nxjerr.
Kjo sht m dukshme n rastet e aktit t nxjerr nga nj organ i paidentifikuar Ose nga organi
inkompetent. N kto dy raste mungon vullneti i organit, pr arsye se ato kan pamundsi juridike pr t'i
clhn vler aktit q kan nxjerr. Pasojat juridike q rregullohen nga autoriteti m i lart administrativ Ose
gjykata, t cilt konstatojn pavlefshmrin, nuk e bjn t vlefshm aktin. Prjashtimi sht vetm pr
aktet q kan shkelur formn a procedurn, q megjithse konsiderohen absolutisht t pavlefshm, jan t
mundshme t kthehen n t vlefshme nga organi q i ka nxjerr, pasi t zhduket pavlefshmria.
N aktet relativisht t pavlefshme pavlefshmria mund t zhduket m leht. Kto akte mund t kthehen
n akte t vlefshme nga organi q i ka nxjerr, mjafton t shmanget shkelja e ligjit. Pra, mundsia e
eleminimit t pavlefs)nnris paraqitet m e thjesht dhe m e shpejt pr t'u realizuar. Organet q nxjerrin
akte relativisht t pavlefshme, n rastet kur e konstatojn vet pavlefshmrin e aktit dhe binden pr t, jan
n gjendje t revokojn aktin e pavlefshm, pa qen nevoja e kundrshtimit t tij n organin m t lart
administrativ ose n gjykat.
1
Aktet administrative absolutisht dhe relaitivisht pavlefshm trajtohen si akte t paligjshme , duke
prdorur terminologjin e nulitetit , t mosegzistencs s aktit , si dhe t mosjelljes s pasojave
juridike. Pavarsisht nga kjo n fakt ato jan nxjerr si akte dhe kan mundur t shkaktojn ehde pasoja
juridike duke cnuar interest e subjekteve konkrete.
Si sht trajtuar ehde m lart pavlefshmria absolute nuk sht e njjta me at relative .Ky dallim
bhet jo vetm nga diskutimet teorike t shkollarve , dhe kto vitet e fundit edhe nga legjistlacioni I
miratuar , por edhe nga jurispudenca , sidomos ajo gjyqsore e cila prparon dukshm n kt drejtim
Pasojat juridike q krijojn dy llojet e pavlefshmris jane elemnti thelbesor q evidenton kt dallim
.Evidentimi dallimeve midis dy llojeve t pavlefshmrios I sherben n mnyr t vecant praktiks
administrative dhe asaj gjyqsore, pr t dhen zgjidhje sa m t drejt n konfliktet q krijohen n
kt fush .
VENDIM
N EMR T REPUBLIKS
5
Neni 119, 123 126 K.Prc.ADMINISTRATIVE
1
Guxim Zenelaj Antar
Mirela Fana Antare
Admir Thanza Antar
Artan Broci Antar
OBJEKTI:
Shpallja absolutisht t pavlefshm
t Njoftim Vlersimit pr Detyrimet nr.64750/6 prot, dat 22.11.2012
t Drejtoris Rajonale Tatimore Tiran pr pikat 2 dhe 5.
Pezullimin e ekzekutimit Aktit Administrativ
t Njoftim Vlersimit Tatimor nr.64750/6 prot dat 22.11.2012
t Drejtoris Rajonale Tatimore Tiran.
Baza Ligjore: Nenet 36, 41, 42, 90, 202, 206, pika b,
324, 325, 329 t Kodit t Procedurs Civile;
neni 115, grma a t Kodit t Procedurs Administrative;
nenet 30, pika 2, 37, 38, 69, 106 dhe 109 t Ligjit nr.9920, dat 19.05.2008
Pr Procedurat Tatimore n Republikn e Shqipris;
Ligji nr.61, dat 24.05.2012 Pr akcizat n Republikn e Shqipris,
si dhe Udhzimi nr.3, dat 04.05.2012 i Ministris s Financave
dhe Ministris s Ekonomis, Tregtis dhe Energjis
Pr prcaktimin dhe dokumentimin e sasive t nnprodukteve t nafts
t importuara pr nevojat e veta dhe shoqrit e krkimit t nafts
1
dhe vnies n shfrytzim t zonave naftmbajtse, etj.
Gjykata e Rrethit Gjyqsor Tiran, me vendimin nr.8709 akti, dat 18.06.2013, ka vendosur:
Rrzimin e krkess pr nxjerrjen e shtjes jasht juridiksionit gjyqsor.
Kundr ktij vendimi lejohet ankim i veant n Gjykatn e Lart, brenda 5 (pes)
ditve nga e nesrmja e shpalljes.
Kundr vendimit t siprcituar sht br ankim nga Drejtoria Rajonale Tatimore Tiran, q
krkon prishjen e vendimit dhe nxjerrjen jasht juridiksionit gjyqsor, duke parashtruar n mnyr t
prmbledhur:
- Sipas nenit 107 t Ligjit nr.9920, dat 19.05.2008 dhe piks 107.2.1 t Udhzimit nr.24,
dat 02.09.2008 paditsi duhet t kryente pagesn e detyrimit tatimor si kusht pr marrjen
parasysh t ankimit administrativ dhe gjyqsor.
- N kushtet kur organi administrativ nuk ka marr n shqyrtim krkesn e paditsit, duke
mos shqyrtuar themelin e shtjes, nuk mund t jet gjykata kompetente apo t ket
juridiksion pr t zhvilluar hetim gjyqsor.
- Sipas nenit 107/4 t Ligjit nr.9920, dat 19.05.2008, akti administrativ q nuk sht
ankimuar n rrug administrative nuk mund t ankimohet n rrug gjyqsore.
- Parapagimi i detyrimit tatimor sht konsideruar n prputhje me politikn shtetrore dhe
n interes publik nga Gjykata Kushtetuese n vendimin nr.9, dat 02.04.2003.
- Gjykata e Lart n Vendimin Unifikues nr.3, dat 12.02.2008 ka konkluduar se nse
gjykats i rezulton se ankimi sht paraqitur jasht afatit dhe/ose mungojn dokumentet
shoqruese dhe ky sht shkaku i mosshqyrtimit n themel t ankimit administrativ,
gjykata vendos konform 36 e 59 t K.Pr.Civile nxjerrjen jasht juridiksionit t shtjes.
- Referuar edhe Vendimit Unifikues t Gjykats s Lart nr.4, dat 30.05.2011, mospagimi i
tatimit dhe kamatvonesave prpara paraqitjes s ankimit administrativ, passjell
mosshqyrtimin e krkess ankimore.
1
KOLEGJI CIVIL I GJYKATS S LART
pasi dgjoi relatimin e gjyqtares Majlinda Andrea; dgjoi prfaqsuesin e pals s paditur
avokatin e Shtetit Abaz Deda, i cili krkoi prishjen e vendimit dhe nxjerrjen e shtjes jasht juridiksionit
gjyqsor; dhe analizoi e diskutoi shtjen n trsi;
VREN
I. Rrethanat e shtjes
1. Nga materialet e dosjes gjyqsore rezulton se pala paditse, Shoqria Transoilgroup sh.a.
sht shoqri e regjistruar pran QKR, e cila ushtron aktivitet pr zbulimin dhe shfrytzimin e
fardo minerali, sidomos i burimeve t nafts si dhe rafinimin e prpunimin e tyre, etj.
Shoqria sht dhe operatori pr Zhvillimin e Marrveshjes s hidrokarbureve dat
03.12.2008 n vendburimin e Visoks t lidhur me qeverin shqiptare.
2. N baz t ligjit Pr hidrokarburet dhe Marrveshjes t msiprme dhe Udhzimit nr.3, dat
04.05.2012 t Ministris s Financave dhe Ministris s Ekonomis Tregtis dhe Energjetiks,
subjektet e interesuara dhe n kt rast dhe shoqria paditse duhet t pajisen me autorizim t
Agjencis Kombtare e Burimeve Natyrore (AKBN) pr t prfituar prjashtimin nga TVSH-
ja dhe akciza pr sasin e nnprodukteve t nafts q kompanit i prdorin pr nevojat e veta.
3. Paditsi ka ndjekur procedurn pr tu pajisur me autorizim t AKBN pr t prfituar
prjashtimin nga TVSH-ja dhe akciza. Pala paditse ka paraqitur n gjykim nj sr
shkresash, me an t s cilave pretendoi se ka marr nga AKBN autorizimet prkatse ka
pranuar importimin e Gasoil 0.1 (diel 1000 ppm ULSD) i cili do t prdoret pr procesin
teknologjik t krkimit, shfrytzimit dhe nxjerrjes s nafts pr periudhn 1 Gusht 2012 deri
31.12.2012.
4. N dat 07.11.2012 Drejtoria Rajonale Tatimore NJ.T.M ka ushtruar kontroll mbi bazn e
njoftimit kontrollit nr.64750, dat 05.09.2012 t Drejtoris s Prgjithshme t Tatimeve. Me
shkresn nr.64750/5, dat 12.11.2012 Drejtoria Rajonale Tatimore NJ.T.M ka njoftuar
paditsin mbi rezultatet e kontrollit dhe Raportin e Kontrollit prkats.
5. Kundr raportit t msiprm pala paditse ka ushtruar ankim ndaj Drejtoris Rajonale
Tatimore me an t observacionit nr.178, dat 02.11.2012, duke krkuar rishikimin e ktij
raporti. M pas paditsi ka paraqitur ankim n Drejtorin e Apelimit Tatimor ,e cila me
1
vendimin nr.25570/1, dat 26.12.2012, ka vendosur refuzimin e ankimit pr shkak se nuk
sht paguar detyrimi tatimor i prcaktuar n aktin administrativ, duke e konsideruar kt
ankim t papranueshm.
6. N kto kushte paditsi i sht drejtuar gjykats me padin e siprcituar. N seancn gjyqsore
t dats 18.06.2013 palt e paditura pretenduan se shtja nuk i prket juridiksionit gjyqsor,
pasi pals paditse nuk i sht pranuar ankimi pr shkak t mospagimit t detyrimit.
7. Gjykata e Rrethit Gjyqsor Tiran, me vendimin nr.8709 akti, dat 18.06.2013, ka vendosur:
Rrzimin e krkess pr nxjerrjen e shtjes jasht juridiksionit gjyqsor.
Kundr ktij vendimi lejohet ankim i veant n Gjykatn e Lart, brenda 5 (pes) ditve nga
e nesrmja e shpalljes.
7.1 N marrjen e ktij vendimi gjykata arriti duke arsyetuar (ndr t tjera) se:
Paditsi e kundrshton aktin administrativ njoftim vlersimi tatimor nr.64750/5, dat
12.11.2012 t Drejtoris Rajonale Tatimore Tiran pr pikat 2 dhe 5 pr pavlefshmri
absolute t tij. Gjykata vren se ... aktet absolutisht t pavlefshm jan nul, ato nuk prodhojn
pasoja. ... N vendimin nr.3, dat 12.02.2008 ... t Gjykats s Lart n rastet kur prej
paditsit pretendohet se nxjerrja e njoftim vlersimit tatimor sht n kundrshtim me ligjin
(e thn ndryshe ai goditet pr pavlefshmri absolute), paditsi legjitimohet ti drejtohet
gjykats. Legjitimiteti (locus sandi) i ktij subjekti konsiston n kuptimin q ai ka t drejtn
pr t vn n lvizje nj proces gjyqsor kundr nj akti administrativ. ...
N kushtet kur neni 121/2 i K.Pr.Administrative parashikon se organi administrativ nuk ka t
drejt t shfuqizoj ose revokoj aktet administrative absolutisht t pavlefshme, ather
arrihet n prfundimin se n rastin kur krkohet pavlefshmria absolute e aktit nuk sht e
nevojshme q t ndiqet rruga administrative e ankimit. ...
Nisur nga sa m sipr gjykata mon se prsa koh pala paditse pretendon se akti
administrativ q po kundrshtohet sht absolutisht i pavlefshm gjykata ka plotsisht
juridiksion pr gjykimin e ksaj shtjeje.
Nj qndrim t konsoliduar ka mbajtur tashm dhe Kolegji Civil i Gjykats s Lart n lidhje
me juridiksionin gjyqsor n rastet e kundrshtimit t nj akti administrativ pr pavlefshmri
absolute. Ky kolegj ka njohur juridiksionin gjyqsor n gjykimin e shtjes dhe pa u paguar
detyrimi tatimor i prcaktuar n aktin q po kundrshtohet pr pavlefshmri absolute.
1
8. Kundr vendimit t siprcituar sht br ankim nga Drejtoria Rajonale Tatimore Tiran, q
krkon prishjen e vendimit dhe nxjerrjen jasht juridiksionit gjyqsore, me pretendimet e
parashtruara n pjesn hyrse t ktij vendimi.
1
1. Aktet administrative shfuqizohen ose revokohen me nismn e organit kompetent, ose si
rezultat i krkess pr shqyrtim apo apelimit t palve t interesuara.
2. Aktet administrative absolutisht t pavlefshme nuk mund t shfuqizohen apo revokohen.
11. Ligji nr.9920, dat 19.5.2008 Pr procedurat tatimore n Republikn e Shqipris:
11.1 Neni 107
1. Tatimpaguesi, i cili krkon t ankimoj, sipas piks 1 t nenit 106 t ktij ligji, duhet q,
bashk me ankesn, t paguaj shumn e plot t detyrimit tatimor t prcaktuar n njoftimin
e vlersimit t administrats tatimore.
2. Shuma e pagueshme, sipas piks 1 t ktij neni, prjashton gjith gjobat e prfshira n
vlersimin tatimor t ankimuar.
3. Ankimi merret n shqyrtim vetm kur tatimpaguesi ka paguar detyrimin tatimor, q sht
subjekt i ankimit.
4. Akti administrativ, i lshuar nga administrata tatimore dhe pr t cilin nuk sht ankimuar
n rrug administrative, nuk mund t ankimohet n rrug gjyqsore.
12. Udhzimit nr.24, dat 02.09.2008, i ndryshuar, Pr procedurat tatimore n Republikn e
Shqipris.
13. Vendimi Unifikues nr.3 dat 12.02.2008 i Gjykats s Lart.
14. Se vendimi i Gjykats s Rrethit Gjyqsor Tiran nr.8709 akti, dat 18.06.2013, pr rrzimin e
krkess s nxjerrjes jasht juridiksionit t shtjes objekt shqyrtimi, sht marr n zbatim t
ligjit dhe nuk duhet t ndryshoj.
15. Ankimi i veant i paraqitur nga pala e paditur nuk prmban shkaqe ligjore q t justifikojn
cenimin e vendimit t Gjykats s Rrethit Gjyqsor Tiran, me t cilin sht refuzuar nxjerrja
jasht juridiksionit gjyqsor t shtjes.
16. Sikundr sht prmendur n pjesn hyrse t ktij vendimi, pala paditse, Shoqria
Transoilgroup sh.a., i sht drejtuar Gjykats s Rrethit Gjyqsor Tiran me krkes padi,
me an t s cils ka krkuar shpalljen e pavlefshmris absolute t aktit administrativ
nr.64750/5, dat 12.11.2012 t Drejtoris Rajonale Tatimore Tiran, me pretendimin se organi
i administrats doganore ka marr kt vendim n kundrshtim flagrant me ligjin. Pra, si n
formulimin e objektit ashtu edhe t shkakut ligjor t krkes padis, pala paditse ka ngritur
1
pretendime lidhur me pavlefshmrin absolute t aktit administrativ (njoftim vlersimi), n
vshtrim t nenit 115/a t K.Pr.Administrative dhe dispozitave prkatse t K.Pr.Civile,
17. Referuar gjendjes n t ciln paraqiten rrethanat e shtjes, sikurse i ka pranuar dhe gjykata,
objektit t padis dhe arsyeve mbi t cilat sht ngritur ajo, si dhe shkakut ligjor ku bazohet,
ky Kolegj e vlerson s shtja hyn n juridiksionin gjyqsor.
18. N t kundrt nga far pretendohet n ankimin e paraqitur, Kolegji Civil i Gjykats s Lart
vlerson se n t gjitha rastet kur pretendohet pavlefshmria absolute e aktit
administrativ gjykata ka juridiksion gjyqsor pr shqyrtimin e shtjes.
19. Referuar nenit 117 t K.Pr.Administrative: 1. Aktet administrative absolutisht t pavlefshme
nuk prodhojn pasoja ligjore pavarsisht nga fakti nse jan deklaruar apo jo si t till.
20. Pra, aktet administrative absolutisht t pavlefshme pr shkak t shkeljes thelbsore t ligjeve nuk
e kan fuqin juridike t nj akti administrativ t vlefshm dhe objektivisht nuk konsiderohen q
t ken ekzistuar pr asnj ast. Pavlefshmria absolute e aktit sht nj gjendje e till, ku ka
munges t plot veprimi juridik nga akti. Akti absolutisht i pavlefshm q nga momenti i
nxjerrjes s tij, nuk krijon dhe as nuk mund t krijoj pasojat juridike pr t cilat sht nxjerr.
21. Aktet administrative absolutisht t pavlefshm, duke qen nj nulitet i plot q nuk ka hyr
kurr n fuqi, konsiderohen se nuk kan fuqi detyruese ndaj personave apo subjekteve t
cilve ju drejtohe, dhe si rrjedhoj do subjekt mund t refuzoj plotsimin e detyrimeve apo
urdhrimeve q rrjedhin nga akti, pa qen nevoja q pr pavlefshmrin t shprehet patjetr
ndonj organ shtetror.
22. Pavlefshmria q mund t shprehet nga organi m i lart, ose dhe gjykata, ka vetm karakter
konstatues t faktit t pavlefshmris. Ndaj n rastet kur pretendohet pr pavlefshmri absolute t
aktit administrativ, do person i interesuar ka t drejt t'i drejtohet drejtprsdrejti
gjykats dhe t krkoj konstatimin e ksaj pavlefshmrie. (Neni 117/2 i K.Pr.Administrative:
2. Secila pal e interesuar mund t krkoj q akti administrativ t shpallet i pavlefshm.
Krkesa n fjal mund t bhet n do koh.)
23. Gjykata n kt rast, bazuar n nenin 331 t K.Pr.Civile, zgjidh pasojat e pavlefshmris. Pra,
gjykata nuk i hyn shqyrtimit t themelit t vendimmarrjes administrative, por shqyrton vetm
shkaqet e pavlefshmris absolute q mund t jen: nxjerrja e aktit n kundrshtim flagrant
me ligjin; kur akti sht nxjerr nga nj organ administrativ i paidentifikuar, kur akti sht
nxjerr nga nj organ administrativ n kaprcim t kompetencave t tij ligjore, apo kur akti
1
sht nxjerr n kundrshtim me formn dhe procedurn e krkuar nga ligji (nenet 115/a dhe
116 t Kodit t Procedurs Administrative).
24. Duke iu kthyer rastit konkret, n vijim t logjiks juridike t prdorur m sipr, Kolegji Civil
gjykon se referuar objektit dhe shkakut t padis s paraqitur pr gjykim, gjykata sht e
detyruar t marr n shqyrtim e t analizoj nse akti administrativ objekt padie sht ose jo
absolutisht i pavlefshm si pretendohet n padi dhe nuk mund t refuzoj shqyrtimin e
shtjes me arsyetimin se shtja nuk sht shqyrtuar m par nga organi administrativ.
25. N kt kndvshtrim, me t drejt gjykata e shkalls s par n arsyetim i referohet dhe
Vendimit Unifikues nr.3, dat 12.02.2008 t Gjykats s Lart, sipas t cilit ... n rastet kur
prej paditsit pretendohet se nxjerrja e njoftim vlersimit tatimor, sht n kundrshtim me
ligjin (e thn ndryshe ai goditet pr pavlefshmri absolute) paditsi legjitimohet ti drejtohet
gjykats. Legjitimiteti (locus sandi) i ktij subjekti konsiston n kuptimin q ai ka t drejtn
pr t vn n lvizje nj proces gjyqsor kundr nj akti administrativ.
26. Po ashtu, Kolegji Civil gjykon se i drejt sht edhe arsyetimi i gjykats s shkalls s par se,
referuar nenit 121/2 i K.Pr.Administrative (sipas t cilit organi administrativ nuk ka t drejt t
shfuqizoj ose revokoj aktet administrative absolutisht t pavlefshme), n rastin kur krkohet
pavlefshmria absolute e aktit, nuk sht e nevojshme dhe nuk mund t kushtzohet shqyrtimi
i ksaj krkese me ndjekjen e ndonj rruge administrative.
27. Subjekti q pretendon pavlefshmrin absolute t aktit administrativ, kur prej tij cenohet n t
drejtat apo interesat legjitime, mund ta godas at drejtprdrejt n gjykat. Nse pretendimet e
pals paditse jan apo jo t mbshtetura n ligj e n gjendjen e faktit, kto jan shtje q
shqyrtohen nga gjykata dhe q zgjidhen me vendimin prfundimtar t saj.
28. Pretendimi i ngritur n ankim, referuar vendimit unifikues nr.4, dat 30.05.2011 t Kolegjeve
t Bashkuara t Gjykats s Lart, se mospagimi i tatimit dhe kamatvonesave (pra detyrimit
tatimor), prpara paraqitjes s ankimit administrativ, passjell mos-shqyrtimin e krkess
ankimore, nuk gjen zbatim pr shtjen n shqyrtim. Kjo pasi sikundr u arsyetua m lart, nga
pala paditse sht pretenduar pavlefshmria absolute e aktit administrativ dhe n rast t nj
krkimi t till gjyqsor shtja bn pjes n juridiksionin gjyqsor.
29. N konkluzion, Kolegji Civil i Gjykats s Lart mon se vendimi i Gjykats s Rrethit
Gjyqsor sht i drejt dhe duhet t lihet n fuqi.
1
PR KTO ARSYE
Kolegji Civil i Gjykats s Lart, mbshtetur n nenin 59, 485/a t K.Pr.C,
VENDOSI
Lnien n fuqi t vendimit nr.8709 akti, dat 18.06.2016 t Gjykats s Rrethit Gjyqsor Tiran.
VENDIM
N EMR T REPUBLIKS
n seancat gjyqsore t datave 03.04.2012, 24.04.2014, dhe 06.05.2014, mori n shqyrtim shtjen
administrative me nr.00100/2010, q u prket palve:
1
DREJTORIA E PRGJITHSHME NDRTIMIT
TIRAN
KSHILLI I RREGULLIMIT T TERRITORIT
T REPUBLIKS S SHQIPRIS
ME PJESMARRJEN E AVOKATURS S
SHTETIT, n munges
PERSONI I TRETE: BASHKIA DURRS
KSHILLI I RREGULLIMIT T TERRITORIT
DURRS, n munges
OBJEKTI:
Konstatimin e pavlefshmris absolute t aktit administrativ
vendimit nr.4, date 26.05.2006
te Kshillit te Rregullimit te Territorit t Shqipris,
dhe rregullimin e pasojave te ardhura prej tij
duke shfuqizuar vendimin nr.759, dat 14.06.2006
t Policis Ndrtimore Dega Durrs
Baza Ligjore: Neni 202, 324, 331 e vijues t K.Pr.Civile,
Neni 117 i K.Pr.Administrative,
dhe neni 76 i Ligjit nr.8577, date 10.02.2000
Pr organizimin dhe funksionimin e Gjykats Kushtetuese.
1
nr.2033 regj.them., dat 27.06.2006 t Gjykats s Rrethit Gjyqsor Durrs, Gjykats
s Rrethit Gjyqsor Tiran si gjykat kompetente n gjykimin e ksaj shtje.
1
Pala paditse ka paraqitur kundr rekurs i pals paditse me an t t cilit krkon mospranimin
e rekursit t paraqitur nga Avokatura e Shtetit, dhe parashtron shkaqet si m posht:
- Rekursi sht i palegjitimuar nga pikpamje procedurale. Avokati i Shtetit nuk sht subjekt i
veant procedural civil n kt proces;
- Nuk sht e vrtet q ka munguar studimi urbanistik. Studimi Urbanistik ka qen miratuar nga
organi kompetent shtetror, KRRT Bashkis Durrs. Gjithashtu, n zbatim t ligjit para
miratimit t lejs jan paraqitur edhe studimet prkatse t Institutit t Arkeologjis
(shkresa nr.58, dat 09.01.2006), Institutit t Monumenteve (shkresa nr.740/1, dat
01.09.2006);
- Ky akt sht lshuar sipas forms, procedurs nga organi shtetror i ngarkuar me ligj. Sipas ligjit
"Pr urbanistiken" asnj pal nuk konteston faktin se organ kompetent pr lshimin e ktij akti
sht KRRT Bashkia Durrs. Edhe vete gjykata pranon faktin se, ky akt duhej kushtzuar nga
akte te tjera, si jan studimet paraprake;
- Nga njra an n kt gjykim nuk sht objekt shqyrtimi ligjshmria apo pavlefshmria e
vendimit t KRRT Bashkia Durrs (vendimi nr.1/1, dat 07.03.2005), pasi nuk ka asnj padi apo
akt tjetr procedural q t ket investuar gjykatn n kt gjykim lidhur me kt krkim
(pavlefshmrin e aktit administrative). Ndrsa nga ana tjetr pretenduesi i ksaj pavlefshmrie,
nisur nga parimi i prezumimit t ligjshmris s akteve administrative (neni 325 i K.Pr.Civile) ka
barrn t provoj kt paligjshmri, pra mungesn e plotsimit t dokumenteve t domosdoshme
paraprake pr nxjerrjen e ktij akti administrativ.
VREN
1. Nga aktet e administruara n dosjen gjyqsore rezulton se Shoqria SIP sh.p.k. sht
person juridik q zhvillon aktivitet tregtar n fushn e ndrtimit t objekteve t ndryshme, etj.
2. Rezulton se n kuadr t ushtrimit t aktivitetit t tij, paditsi sht pajisur me lejen e
ndrtimit miratuar me vendimin nr.1/1, dat 07.03.2005 t K.RR.T Bashkia Durrs pr ndrtimin e
1
nj godine polifunksionale 4-23-26 kate mbi tok dhe 2 kate nntok, n Lagjen nr.1, Rruga
Taulantia, Durrs.
3. Bazuar n lejen e ndrtimit t lartprmendur, pala paditse ka filluar ndrtimin e objektit t
lartprmendur.
4. Me vendimin nr.4, dat 26.05.2006 Kshilli i Rregullimit t Territorit t Republiks s
Shqipris ka vendosur shfuqizimin e vendimit nr1/1, dat 07.03.2005 t KRrT t Bashkis Durrs
pr lejen e ndrtimit pr objektin Godin polifunksionale 4,23,26 kate dhe 2 kate nntok, n Rr.
Taulantia, Durrs lshuar n favor t pals s paditur Shoqris SIP Shpk.
5. N baz t ktij vendimi policia ndrtimore me vendimin Pr prishje objekti nr.759, dat
14.06.2006 ka vendosur prishjen e objektit karabina .
6. N kto kushte paditsi i sht drejtuar Gjykats se Rrethit Gjyqsor Durrs me objekt:
Kundrshtimin e vendimeve nr.4, dat 26.05.2006 t KRRTRSH dhe vendimit nr.759, dat
14.06.2006 t Policis Ndrtimore Dega Durrs. Pezullimin e zbatimit t vendimeve t msiprme.
7. Gjykata e Rrethit Gjyqsor Durrs me vendimin nr.2189, dat 04.10.2006 ka
vendosur:
T shpall moskompetencn toksore t Gjykats s Rrethit Gjyqsor Durrs prsa i prket
gjykimit t shtjes civile me nr.regj.them.2032, dat 27.06.2006, me pal paditse: Shoqria
Tregtare SIP shpk. Durrs, t paditur: Policia Ndrtimore n Tiran, KRrTRSH, personi i tret:
Bashkia Durrs, KRrT Durrs me objekt kundrshtimin e vendimeve nr.4, dat 26.05.2006 t
KRRTRSH dhe vendimit nr.759, dat 14.06.2006 t Policis Ndrtimore Dega Durrs etj. Drgimin
e dosjes civile me nr.2033 regj.them., dat 27.06.2006 t Gjykats s Rrethit Gjyqsor Durrs,
Gjykats s Rrethit Gjyqsor Tiran si gjykat kompetente n gjykimin e ksaj shtje.
8. M tej dosja gjyqsore i sht drguar Gjykats s Rrethit Gjyqsor Tiran. Gjat gjykimit
t ksaj shtje, paditsi ka krkuar ndryshimin e objektit t padis, si sht prmendur n pjesn
hyrse t ktij vendimi.
9. N prfundim t gjykimit, Gjykata e Rrethit Gjyqsor Tiran me vendimin nr.5625,
dat 16.07.2007 ka vendosur:
Rrzimin e krkes padis pr shkak t mungess s legjitimitetit aktiv.
9/1. Gjykata ka arsyetuar se:.. nga provat shkresore rezulton se nxjerrja e aktit
administrativ (vendimi nr.1/1, dat 07.03.2005 i Bashkis Durrs) sht kryer pa e mbshtetur at n
studimin urbanistik prkats...nuk rezulton e provuar q organi kompetent t kt miratuar studim
1
urbanistik t qendrs s qytetit ashtu si krkohet n vendimin nr.3, dat 21.08.2002 Pr dhnien e
lejeve t ndrtimit n qendrat e qyteteve t Kshillit t Rregullimit t Territorit t RSH.
9/2. M tej me shkresn nr.1169, dat 21.04.2006 Bashkia Durrs i cili prfaqson organin
administrativ q ka marre vendimin nr.1/1, dat 07.03.2005 me ann e te cilit sht miratuar leja e
ndrtimit (nga i cili paditsi pretendon interesin e ligjshme t ndrtimit), konfirmon se kt akt e ka
nxjerr pa u miratuar m par studimi urbanistik i qendrs s qytetit nga Kshilli i Rregullimit t
Territorit t RSH.
9/3. N kushtet kur, Gjykata konstaton se akti, vendimi nr.1/1, dat 07.03.2005 i Bashkis
Durrs, n vshtrim t nenit 116 t K.Pr.Administrative konsiderohet nj akt administrativ absolutisht
i pavlefshm, ather pala nuk legjitimohet t krkoj mbrojtje ligjore .... Sa m sipr, ndrtimi i
paditsit do t konsiderohet i paligjshm dhe si i till ai nuk do t ket vlern e nj pasurie t
paluajtshme apo t nj investimi t ligjshm e pare kjo edhe ne respekt te vendimit unifikues te
Gjykats se Larte nr.22, date 13.03.2002.
10. Gjykata e Apelit Tirane me vendimin nr.538/1070, dat 21.04.2009 ka vendosur:
Ndryshimin e vendimit nr.5625, dat 16.07.2007 t Gjykats s Rrethit Gjyqsor Tiran.
Pranimin e padis s pals paditse Shoqria Tregtare SIP Shpk. Konstatimin e
pavlefshmris absolute t aktit administrativ, vendimit nr.4, dat 26.05.2006 t Kshillit t
Rregullimit t Territorit t Republiks s Shqipris dhe rregullimin e pasojave t ardhura prej tij.
Shfuqizimin e vendimit nr.759, dat 14.06.2006, t Inspektoratit Ndrtimor Urbanistik
Durrs (ish Policia Ndrtimore Dega Durrs).
10/1. Kjo gjykat ka arsyetuar se: ..neni 10 i Ligjit nr.8405/1998 "Pr Urbanistiken", q
ka shrbyer si baz ligjore pr vendimin nr.4, dat 26.05.2006 t KRrTRSH-s sht deklaruar nga
Gj.Kushtetuese n vendimin nr.29/2006 si i papajtueshm m Kushtetutn... ne zbatim te nenit 76 pika
1 te Ligjit nr.8577, date 10.02.2000. "Pr Organizimin dhe Funksionimin e Gjykats Kushtetuese te
Republiks se Shqipris", ky nen sht shfuqizuar.
N kt mnyr vendimi i KRrTRSH-s, rezulton t jet marr bazuar n nj dispozit e cila
sht shfuqizuar si antikushtetuese.
10/2. Pala paditse prmbush t dy kriteret e krkuara nga ligji t cilat e legjitimojn
at n ngritjen e padis dhe krkimin e t drejts s saj. S pari, paditsi kundrshton nj akt
administrativ t paligjshm. Paligjshmria e ktij akti bazohet n nj dispozit t shfuqizuar nga
1
Gjykata Kushtetuese. S dyti, paditsit i sht cenuar interesi i ligjshm n mnyre t drejtprdrejt,
madje ligji lejon dhe n ato raste kur subjekti cenohet n mnyr t trthorte n t drejtn e tij.
11. Kundr vendimit t Gjykats s Apelit Tiran n mbshtetje t nenit 472 t K.Pr.Civile,
ka ushtruar rekurs Avokatura e Shtetit e cila krkon prishjen e vendimit nr.538/1070, dat
21.04.2009 Gjykats s Apelit Tiran dhe lnien n fuqi t vendimit nr.5625, dat 16.07.2007 t
Gjykats s Rrethit Gjyqsor Tiran, duke parashtruar ato shkaqe q prmenden n pjesn hyrse t
ktij vendimi. Pala paditse ka paraqitur kundrrekurs me an t t cilit krkon mospranimin e
rekursit t paraqitur nga Avokatura e Shtetit, dhe parashtron ato shkaqe q jan prmendur n pjesn
hyrse t ktij vendimi.
12. Kolegji Administrativ i Gjykats s Lart vlerson se vendimi i Gjykats s Apelit Tiran
nr.538/1070, dat 21.04.2009 sht nj vendim i marr n respektim t ligjit procedural dhe atij
material dhe si i till ai duhet t lihet n fuqi.
13. Ky Kolegj vlerson se rekursi i paraqitur nga ana e Avokaturs s Shtetit nuk prmban
shkaqe ligjore nga ato t parashikuara n nenin 58 t Ligjit nr.49/2012 Pr organizimin dhe
funksionimin e gjykatave administrative dhe gjykimin e mosmarrveshjeve administrative, te cilat
ojn ne cenimin e vendimit te Gjykats se Apelit Tiran.
14. Rezulton se krkimi i paditsit n kt gjykim sht Konstatimin e pavlefshmris
absolute t aktit administrativ vendimit nr.4, date 26.05.2006 te Kshillit te Rregullimit te Territorit
Shqipris, dhe rregullimin e pasojave te ardhura prej tij duke shfuqizuar vendimit nr.759, dat
14.06.2006 t Policis Ndrtimore Dega Durrs. Paditsi i ka mbshtur krkimet e tij n nenin
202, 324, 331 e vijues t K.Pr.Civile, Nenin 117 t K.Pr.Administrative, dhe nenit 76 te Ligjit
nr.8577, date 10.02.2000 Pr organizimin dhe funksionimin e Gjykats Kushtetuese.
15. N analiz t shkakut ligjor t paraqitur nga paditsi, rezulton se ai krkon
pavlefshmrin absolute t aktit administrativ, vendimit nr.4, dat 26.05.2006, marr nga ana e
paditur, si nj akt administrativ, i nxjerr nga nj organ n kaprcim t kompetencave t tij ligjore,
(neni 116 dhe 117 i K.Pr.Administrative).
16. Referuar t drejts son administrative nj akt administrativ sht absolutisht i
pavlefshm n ato raste kur shkelja e ligjit sht kaq thelbsore saq akti nuk mund t ket fuqin
juridike t nj akti t vlefshm dhe q objektivisht konsiderohet sikur nuk ka ekzistuar n asnj ast.
Pavlefshmria absolute e aktit sht nj gjendje e till ku ka munges t plot veprimi juridik nga
akti. Nj akt administrativ absolutisht i pavlefshm, q n momentin e nxjerrjes s tij nuk krijon dhe
1
nuk mund t krijoj asnj pasoje juridike, pr t cilin ai sht nxjerr. do subjekt publik apo privat
q ndesh nj akt t till mund edhe t mos i nnshtrohet urdhrimeve q ai parashikon, duke mos e
marr parasysh gjat veprimtaris s tij. Nje akt aboslutish i pavlefshm mund t injorohet trsisht nga
personat e interesuar, nga palt e treta, autoritetet e tjera administrative dhe gjithashtu edhe nga
autoriteti q e ka nxjerr at akt. Akti administrativ absolutisht i pavlefshm nuk mund t ndreqet as n
t ardhmen, sepse ai objektivisht konsiderohet se nuk ka ekzistuar pr asnj ast. Prandaj kur gjykata
gjat shqyrtimit t nj shtjeje konstaton se nj akt administrativ sht absolutisht i pavlefshm, ajo
nuk shpall deklarimin e pavlefshmris, por prqendrohet vetm n konstatimin e pavlefshmris dhe
duke u nisur nga kjo zgjidh konfliktin dhe pasojat juridike t palve rreth marrdhnies prkatse.
17. Nj nga rastet e pavlefshmris absolute t aktit administrativ sht dhe ai i parashikuar
n nenin 116/b t K.Pr.Administrative, ku shprehimisht thuhet: ...b). kur akti sht nxjerr nga nj
organ administrativ n kaprcim t kompetencave t tij ligjore;.Cdo do t kuptohet me frazn: kur
akti sht nxjerre nga nj organ administrativ n kaprcim t kompetencave t tij ligjore?. do
organ i administrats son publike e ushtron pushtetin dhe shfaq vullnetin e saj juridik vetm brenda
tagrave dhe kompetencave q vet ligji u ka dhn ktyre organeve. do organi t administrats
shtetrore, i prcaktohet me ligj ose me akt nnligjor kompetenca pr fushn q ai mbulon. do
organ sht kompetent n fushn q ai mbulon dhe nuk mund t jete kompetent dhe t ushtroj t
drejtat e nj organi tjetr administrativ. Tejkalimi i kompetencave nga organi administrativ tej
kufijve q ligji ia ka njohur prbn n vetvete inkompetenc t ktij organi. Ushtrimi i
kompetencave tej kufijve t ligjit, prbn cenim t parimit t ligjshmris dhe sjellin si pasoj q
veprimet apo aktet administrative, q nxirren nga kjo veprimtari e pakufizuar dhe arbitrare t jene
domosdoshmrish absolutisht t pavlefshme.
18. Rezulton se KRRTRSH me vendimin e saj nr.4, dat 26.05.2006 ka vendosur shfuqizimin
e vendimit nr.1/1, dat 07.03.2005 t KRRT t Bashkis Durrs pr lejen e ndrtimit pr objektin
Godin polifunksionale 4,23,26 kate dhe 2 kate nntok, n Rr. Taulantia, Durrs lshuar n
favor t pals s paditur shoqris SIP Shpk. Ky vendim n momentin q sht marr, sht bazuar
n nenin 10 t Ligjit nr.8405, dat 17.09.1998 Pr urbanistikn, i cili shprehimisht parashikonte:
KRRTRSH-ja, kryesisht ose me krkes t kshillave lokal, prefekturave, n rastet kur vren shkelje
ligjore n marrjen e vendimeve nga KRRT-t e rretheve dhe t bashkive kur pengohet realizimi i
programeve t qeveris, shqyrton dhe merr vendime, duke shfuqizuar vendimet e marra nga KRRT-t e
1
rretheve dhe t bashkive. Prefekturat sipas kompetencave territoriale t tyre kan t drejt q t
pezullojn zbatimin e vendimeve t KRRT-ve deri n shqyrtimin e tyre n KRRTRSH.
19. N analiz t dispozits se cituar me lart rezulton se n kohen kur sht marre vendimi
objekt konflikti , ky organ i lart administrativ, kishte t drejt q kryesisht apo me krkes t kshillave
lokale t prefekturave n rastet kur konstatonte se nga ana e KRRT- ve t rretheve apo bashkive ishin
marr vendime t cilat vinin n kundrshtim me ligjin apo aktet e tjera nnligjore, t ndrhynte duke
shfuqizuar ato dhe duke rregulluar paligjshmrin e ktyre akteve administrative.
20. Pikrisht kjo dispozit ligjore q i jepte ktij organi t lart t administrats shtetrore kt
kompetenc dhe kt fuqi juridike pr t marr vendime t tilla, rezulton q t jet shfuqizuar nga ana e
Gjykats Kushtetuese, me vendimin e saj nr.29, dat 21.12.2006, e cila n prfundim t gjykimit ka
vendosur:
1. Zgjidhjen e mosmarrveshjes s kompetencs t krijuar ndrmjet Bashkis Tiran dhe
Kshillit t Rregullimit t Territorit t Republiks s Shqipris, Ministris s Punve Publike,
Transportit e Telekomunikacionit dhe Policis Ndrtimore, duke prcaktuar, pr do rast konkret,
organin q ka n kompetenc shqyrtimin e shtjeve, objekt i ksaj mosmarrveshje:
a) Shqyrtimi dhe miratimi i lejeve t ndrtimit, si shtje t planifikimit dhe menaxhimit urban
q prfshihen n konceptin ligjor funksionet e veta, jan kompetenc e plot dhe ekskluzive e
organeve t qeverisjes vendore.
b) E drejta e shfuqizimit t akteve t paligjshme t KRRT-ve q funksionojn pran organeve
t qeverisjes vendore sht kompetenc e organeve t pushtetit gjyqsor.
c) KRRT-ja sht organ i specializuar pr urbanistikn q ushtron funksionin dhe
kompetencat e tij vendimmarrse n fushn e planifikimit dhe t menaxhimit urban, nn autoritetin e
pushtetit vendor.
) T drejtn pr t vendosur pr prishjen e volumit t punimeve t ndrtuara jasht projektit
t miratuar e ka Kshilli i Rregullimit t Territorit pran organeve t qeverisjes vendore.
e) Kontrolli i zbatimit t standardeve teknike mbi territorin sht n kompetenc t Policis
Ndrtimore q vepron si organ i pavarur nga pushteti qendror, por nn autoritetin e organeve t
qeverisjes vendore.
2. T deklaroj t papajtueshme me Kushtetutn e Republiks s Shqipris dhe me Kartn
Europiane t Autonomis Vendore, si shkak i lindjes s mosmarrveshjes s kompetencave ndrmjet
pushtetit qendror dhe qeverisjes vendore, dispozitat ligjore t mposhtme:
1
a) N ligjin nr.8405, dat 17.09.1998 Pr Urbanistikn, te neni 9, paragrafi i parafundit,
frazn Lejet e ndrtimit pr objekte t rndsishme n qendrat e qyteteve, studimet urbanistike t t
cilave miratohen prej tij, nenin 10, 19, si dhe te neni 54, fjalt apo Policia e Ndrtimit;
b) N ligjin nr.8408, dat 25.09.1998 Pr Policin e Ndrtimit, te neni 2, frazn Policia e
Ndrtimit varet nga Ministria q mbulon veprimtarin n fushn e urbanistiks e t ndrtimit, si
dhe nenin 6.
21. Kjo gjykat n vendimin e saj arsyeton se:. ... do t konsiderohej si cenim i t drejts pr
vetqeverisje t pushtetit vendor, nse ligjvnsi, duke u hequr kompetenca organeve vendore, do ta
dobsonte aq shum rolin e ktyre saq ekzistenca ose vetqeverisja e tyre do t bheshin t
pandjeshme. Prandaj, prqendrimin te pushteti qendror i t drejtave q lidhen me miratimin e lejeve
t ndrtimit, t cilat njihen me termat ligjor si kompetenca t veta dhe ekskluzivitet i organeve t
qeverisjes vendore, Gjykata Kushtetuese e vlerson si tejkalim t standardeve kushtetuese dhe t
Karts Europiane t Autonomis Vendore. ....Gjykata Kushtetuese mon se n nenin 9, paragrafi i
parafundit, fraza Lejet e ndrtimit pr objekte t rndsishme n qendrat e qyteteve, studimet
urbanistike t cilave miratohen prej tij, sht n papajtueshmri me parimin e decentralizmit t
pushtetit dhe t autonomis vendore t sanksionuar n Kushtetut dhe n Kartn Europiane t
Autonomis Vendore. ...n ligjin nr.8927, dat 25.07.2002 Pr Prefektin, gjendet e sanksionuar
edhe e drejta e prefektit pr t pezulluar aktet e paligjshme t organeve t qeverisjes vendore dhe
pr ti drguar ato n gjykat me qllim shfuqizimin e tyre. ... legjislacioni n fuqi parashikon dy
institucione t pushteteve t ndryshme q kan t drejtn e shfuqizimit t akteve t KRRT-s s
bashkis, nga njra an gjykatn dhe, nga ana tjetr KRRTRSH-n..... tek e drejta e prefektit pr t
pezulluar aktet e organeve t qeverisjes vendore dhe pr ti drguar ato pr shqyrtim n gjykat,
gjen zbatim parimi i kontrollit administrativ t veprimeve t bashksive vendore q synon t siguroj
respektimin e parimit t ligjshmris dhe t parimeve kushtetuese... megjithse kontrolli mbi
ligjshmrin e akteve t organeve t pushtetit vendor ushtrohet nprmjet pezullimit t tyre pr
paligjshmri nga prfaqsuesi i pushtetit qendror, nuk sht KRRTRSH-ja organi shtetror q i jep
zgjidhje prfundimtare shtjes, por sht pushteti gjyqsor. Sipas nenit 10 t ktij ligji, organeve t
qeverisjes vendore nuk u garantohet mbikqyrje ligjore n respektim t parimit t kontrollit dhe
balancimit t pushteteve, pr arsye se e drejta pr shfuqizim t akteve juridike drejtprsdrejti nga
nj organ i pushtetit qendror do ti vendoste ato nn kontrollin hierarkik t tyre.
1
22. N analiz t vendimit t msiprm ka dal qart fakti se: (i) i vetmi organ i cili i jep nj
zgjidhje prfundimtare shtjes nse nj akt administrativ i nxjerr nga organet e pushtetit vendor, sht i
vlefshm apo i pavlefshm dhe nse ai do anulohet apo do qndroj n fuqi sht pushteti gjyqsor dhe
jo KRRTRSH; dhe (ii) se e drejta e prefektit pr t krkuar pezullimin e akteve t organeve t qeverisjes
vendore dhe pr ti drguar ato pr shqyrtim n gjykat, sht e lidhur me zbatimin e parimit t kontrollit
administrativ t veprimeve t qeverisjes vendore, q synon t siguroj respektimin e parimit t
ligjshmris dhe t parimit kushtetues t decentralizmit t pushtetit dhe t autonomis vendore
parashikuar edhe prej Karts Europiane t Autonomis Vendore. Kjo e drejt e prefektit sht
parashikuar shprehimisht n nenin 6 dhe 14 t Ligjit nr. 8927, dat 25.07.2002, ku prcaktohet se:
Neni 6: Prefekti: d) sht i vetmi institucion administrativ q verifikon ligjshmrin e akteve t
miratuara nga organet e qeverisjes vendore n komuna, bashki e qark, n prputhje me dispozitat e
kreut III t ktij ligji. Prefekti ushtron kontroll financiar mbi kto organe n mnyrn dhe limitet e
prcaktuara me ligj dhe neni 14: ...2. Verifikimi i ligjshmris s akteve t miratuara nga organet e
qeverisjes vendore, n komuna, bashki dhe qark, nga prefekti bhet pa penguar zbatimin e tyre, duke
respektuar procedurat e mposhtme:
a) do organ i qeverisjes vendore sht i detyruar t depozitoj te prefekti t gjitha aktet me
karakter normativ, brenda 7 ditve nga data e shpalljes s tyre.
Marrja dijeni nga prefekti pr aktin e depozituar nga organi i qeverisjes vendore vrtetohet
me regjistrimin e tij n zyrn e protokollit t prefektit.
b) Pr do akt t regjistruar n zyrn e protokollit, prefekti detyrohet t shprehet pr
ligjshmrin e tij brenda 10 ditve nga data e regjistrimit, sipas procedurave t mposhtme:
i) N rastet kur vren papajtueshmri ligjore t aktit, prefektit i lind e drejta tia kthej at
organit prkats t qeverisjes vendore, duke argumentuar shkeljet e vrejtura. N kt rast, organi i
qeverisjes vendore rishqyrton aktin. Vendimi i marr nga organi i qeverisjes vendore pas
rishqyrtimit t aktit t kthyer nga prefekti, depozitohet pran prefektit me t njjtn procedur dhe
afat si n shkronjn a t ksaj pike. N rast se vrehen prsri papajtueshmri ligjore n aktin e
rishqyrtuar, i drejtohet gjykats, nn juridiksionin e s cils sht organi i qeverisjes vendore, duke
krkuar deklarimin e pavlefshm t ktij akti. Prefekti ka t drejtn e kthimit vetm nj her t nj
akti.
ii) N rastet kur vren shkelje ligjore n akt dhe vlerson se kthimi i aktit organit t
qeverisjes vendore nuk do t jet i frytshm, prefektit i lind e drejta q, pa ndjekur procedurn e
1
prcaktuar n shkronjn b(i) t ksaj pike, t krkoj pavlefshmrin e aktit drejtprdrejt n gjykat,
nn juridiksionin e s cils ndodhet organi i qeverisjes vendore.
iii) N astin kur krkon pavlefshmrin e aktit n gjykat, prefekti njofton organin e
qeverisjes vendore.
23. Shfuqizimi i nenit 10 t Ligjit nr.8405, dat 17.09.1998, me vendim t Gjykats
Kushtetuese, ka sjell si pasoj shfuqizimin n t njjtn koh dhe t kompetencave q i njiheshin
KRRTRSH-s nga kjo dispozit. Sipas vendimit nr.29/2006 t Gjykats Kushtetuese i vetmi organ q
ka kompetencn te shfuqizoj aktin administrativ, leje ndrtimi dhn nga KRRT e komunave apo
bashkive sht pushteti gjyqsor. Krkesa pr shfuqizimin e nj akti t till mund t paraqitet nga
Prefekti n baz t kompetencave q i jep Ligji nr. 8927, dat 25.07.2002, dispozitat e t cilit
prcaktojn kompetencn e Prefektit pr t krkuar n gjykat pavlefshmrin e aktit administrativ.
24. Kolegji Administrativ i Gjykats s Lart pas analizs s msiprme vlerson t pabazuar
n ligj dhe n prova pretendimet e ngritura n rekurs nga Avokatura e Shtetit se leja e ndrtimit, (akt
administrativ), vendimi nr.1/1, dat 07.03.2005 i KRrT t Bashkis Durrs, n favor t paditsit
sht nj akt i cili sht marr n kundrshtim me ligjin.
25 Kjo pasi, s pari: N shtjen objekt gjykimi kemi krkime te paraqitura nprmjet
krkese padis vetm prej pals paditse, krkime te cilat i kundrejtohen pals s paditur,
KRRTRSH, dhe q konsistojn n Anulimin e aktit administrativ t paditurit, vendimi nr.4, dat
26.05.2006 t KRRTRSH. Ne referim te gjitha akteve qe jan ne dosjen gjyqsore dhe qe i jan
nnshtruar hetimit dhe debatit gjyqsor rezulton se vetm vlefshmria e vendimit te KRTRSH nr.4,
dat 26.05.2006, ka qen objekt shqyrtimi nga ana e gjykats. N kuadrin e procesit t rregullt ligjor,
sht detyr e gjykats t kryeje t hetim t plot e t gjithanshm t mosmarrveshjes objekt
shqyrtimi gjyqsor, duke zbatuar me rigorozitet parimin e kontradiktoritetit dhe barazis s armve,
dhe n prfundim t hetimit dhe shqyrtimit gjyqsor, t shprehet mbi gjithka q krkohet dhe vetm
pr ato q krkohen, (nenet 6, 14, 18, 22, 28 t K.Pr.Civile). Pra gjykata, nuk mund t shprehet pr
shtje q nuk prmbahen n krkimet e palve. Asaj nuk i lejohet t dal jasht objektit t
krkimeve t pals paditse ose t pals s paditur/kundrpaditse, kur ka t tilla.
26. Gjykata, n shtjen objekt shqyrtimi gjyqsor, ka marr n shqyrtim dhe ka hetuar,
analizuar, dhe dhn prgjigje faktit nse akti i KRTRSH, objekt gjykimi, sht nxjerr apo jo nga
nj organ kompetent, pasi rezulton se ky ka qen dhe krkimi i vetm n kt proces gjyqsor. N
lidhje m kt krkim, si sht analizuar edhe m sipr, rezulton se me vendim t Gj.Kushtetuese
1
nr.29/2006, KRRTRSH nuk ka kompetenc t shfuqizoj vendimet e KRRT-ve t komunave dhe
bashkive, duke u shfuqizuar dhe neni 10 i Ligjit nr.8405, dat 17.09.1998, q parashikonte nj tagr
t till pr KRRTRSH. Shfuqizimi i ksaj norme jep efekt direkte ne ceshtjen objekt gjykimi, e cila
ishte ne gjykim ne kohen kur Gjykata Kushtetuese ka marre vendimin nr.29/2006. Kjo bazuar ne
nenin 76, pika 2 t ligjit nr.8577, dat 10.02.2000 Pr organizimin dhe funksionimin e Gjykats
Kushtetuese t Republiks s Shqipris, n t ciln thuhet se: Vendimi ka fuqi prapavepruese
vetm:
a. Ndaj vendimit penal dhe gjat kohs q sht n ekzekutim nse ai lidhet drejtprdrejt me
zbatimin e ligjit ose t aktit normativ t shfuqizuar.
b. Ndaj shtjeve q shqyrtohen nga gjykatat derisa vendimet e tyre nuk kan marr form t
prer.
c. Ndaj pasojave ende t pa ezauruara t ligjit apo aktit normativ t shfuqizuar.
N kto kushte, Kolegji Administrativ i Gjykats s Lart mon se vendimi i KRRTRSH
nr.4, dat 26.05.2006, sht marr nga ky organ jasht kompetencave t tij ligjore dhe n kuptim t
nenit 116/c sht nj akt absolutisht i pavlefshm.
27. S dyti: Nuk rezulton ne kt gjykim q t kt krkime nga ana e paditur dhe te ket
qen objekt shqyrtimi vlefshmria e lejes s ndrtimit nr.1/1, dat 07.03.2005 dhn nga ana e KRrT
t Bashkis Durrs n favor t paditsit, (nuk sht paraqitur asnj kunderpadi apo ndonj padi tjetr
me kt shkak ligjor). N rast se do t analizojm shkakun ligjor q paraqet ana e paditur n
prapsimet e veta, (pasi kto pretendime i ngre vetm me prapsime dhe ne notat e saj verbale), se
perse akti administrativ leje ndrtimi nr.1/1, dat 07.03.2005 sht marr n kundrshtim me ligjin
konstatohet q krkimet e ksaj pale i prkasin pavlefshmris relative. Referuar te drejts son
administrative aktet administrative relativisht t pavlefshm do t konsiderohen ato akte q bien n
kundrshtim me ligjin, kur urdhrimet e tyre nuk jan n prputhje me urdhrimet e ligjit, ose kur
prmbajtja e tyre bie ndesh dhe nuk respekton prmbajtjen e vet ligjit. Pra akti sht i kundrligjshm
dhe pa vler e si rrjedhoj ai nuk mund t krijoj as pasojat e dshiruara juridike. Ky akt pavarsisht se
n pamje t par duket sikur i prgjigjet kushteve t krkuara nga ligji pr vlefshmrin e tij dhe pr
kt shkak fillimisht ai lind pasojat juridike pr t cilat nxirret, ai n t vrtet q n astin e nxjerrjes s
tij nuk plotsonte asnj nga krkesat e ligjit. N kt kuptim, nj nga krkesat kryesore q akti
administrativ t jet i ligjshm, sht q prmbajtja e tij t jet e njjt, t prafroj dhe t mos e
kundrshtoj prmbajtjen e vet ligjit, n zbatim t cilit ai sht nxjerr.
1
28. Akti administrativ relativisht i pavlefshm sht nj gjendje e till e pavlefshmris s
aktit, q pr sa koh ai nuk sht br objekt i ankimit administrativ ose gjyqsor brenda afateve t
prcaktuara nga ligji, ose nuk sht revokuar, apo shfuqizuar nga organi administrativ kompetent, ai
prodhon efektet e nj akti administrativ t vlefshm dhe t rregullt. Kjo nuk nnkupton vlefshmrin
e aktit, por n dallim nga akti administrativ absolutisht i pavlefshm, i cili sht nul q n momentin
e nxjerrjes, akti relativisht i pavlefshm arrin t sjell dhe prodhoj pasoja juridike. Nga kjo del se
akti administrativ relativisht i pavlefshm, fillimisht e deri sa t vrtetohet pavlefshmria e tij, vepron si
akt, krijon pasoja juridike dhe personat t cilve iu drejtohet jan t detyruar t zbatojn urdhrimet e
aktit.
Ai shkakton pasojat juridike q krkon apo synon subjekti i interesuar dhe paraqet fuqin
juridike t nj akti t vlefshm deri n momentin q deklarohet i pavlefshm apo anulohet si i till nga
gjykata, ose nga nj organ m i lart mbi krkesn e t interesuarit. Nga ky ast, akti administrativ
pushon s ekzistuari.
29. Ndryshe sa parashikohet n ligj pr pavlefshmrin absolute t aktit administrativ, q mund
t konstatohet edhe kryesisht nga organi administrativ, pavlefshmria relative duhet ngritur dhe kerkuar
direkt nga pala e interesuar dhe organi i ngarkuar me ligj si ne procesin administrativ ashtu dhe ne
procesin gjyqsor, me qllim q kto organe (administrative apo gjyqsore), t marrin n shqyrtim dhe
t shprehen n lidhje me t. N procesin gjyqsor, n kuptim t nenit 3, 31, 32, 160 t K.Pr.Civile,
krkimi pr pavlefshmrin relative t aktit administrativ nuk mund t ngrihet n formn e prapsimeve
prej pals s interesuar, por nprmjet mjeteve proceduriale, (padis apo kundrpadis).
30. Me qllim q organi administrativ apo gjykata t shprehen pr aktin administrativ relativisht
t pavlefshm, pala e interesuar, (ne rastin konkret organi i caktuar me ligj pr te paraqitur nj krkim te
tille ne gjykate), duhet ta ngrej nj krkim t till n formn dhe mnyrn e krkuar nga ligji.
31.N rastin n shqyrtim KRRTRSH, n cilsin e pals s paditur nuk i ka ngritur kto krkime
n formn dhe mnyrn e krkuar prej ligjit dhe pr kt arsye gjykatat jan shprehur vetm pr
krkimet e padis (anullimi i vendimit te KRRTRSH), n zbatim t nenit 6 dhe 28 t K.Pr.Civile dhe me
te drejte nuk i kane hyre vlefshmris se lejes se ndrtimit dhne ne favor te paditsit.
32. Ne rast se ana e paditur apo ndonj organ tjetr shtetror i interesuar ka pretendime ne lidhje
me vlefshmrin e lejes se ndrtimit nr.1/1, dat 07.03.2005 dhne ne favor te paditsit, ather kto
subjekte pr te rivendosur ne vend te drejtat e tyre te pretenduara te shkelura, ne respektim te normave
1
procedurale, duhet te gjejn mjetin e duhur procedural pr te realizuar krkimet e tyre si dhe organin e
duhur te ngarkuar me ligj qe te realizojn kundrshtimin e ktij akti ne baze te nenin 32 te K.Pr.Civile.
PR KTO ARSYE
Kolegji Administrativ i Gjykats s Lart, mbshtetur n nenin 63 t Ligjit 49/2012 Pr
organizimin dhe funksionimin e gjykatave administrative dhe gjykimin e mosmarrveshjeve
administrative,
V E N D O SI
Lnien n fuqi t vendimit t Gjykats s Apelit Tiran nr.538 /1070, dat 21.04.2010.
Tiran, m 06.05.2016
KREU II
KONFLIKTI ADMINISTRATIV
1
nadministrativ eshte konflikti ne te cilin administrata publike paraqitet si pale, qofte si padites
ose e paditur. Nje tjeter grupim, si kriter per percaktimin e konfliktit administrativ marrin natyren
e dispozites juridike, shkelja e se ciles shkakton konfliktin. Sipas pikepamjes gjendjen e
meparshme, percakton llojin dhe natyren e konfliktit qe duhet te zgjidhe se ketyre te fundit,
konflikti krijohet qe me lindjen e marredhenies juridikoadministrative. Legjislacioni Shqiptar
aktualisht e gjen veten me afer pikepamjes qe mbron grupimi I trete. Konstatimi per cdo rast
konkret I dispozites ligjore te shkelur dhe rregullimi I pasojave juridike te cenuara padrejtesisht,
duke I kthyer palet ne
gjykata sipas legjislacionit tone procedurial. Mbrojtjen me te plote te ligjshmerise se akteve
administrative mund te ofroje vetem nje kontroll gjyqesor. Gjykata eshte ne gjendje te vleresoje
drejte ligjshmerine e ushtrimit te veprimtarise administrative si dhe te vereje rastet se kur shkelet
ose jo norma ligjore. Mbrojtja gjyqesore nuk zbeh kontrollin administrative, por ndihmon ne
rivendosjen ne vend te ligjit te shkelur ne ato raste kur vete kontrolli administrative nuk ka
arritur te garantoje ne menyre te mjaftueshme dhe efektive ligjshmerine e akteve administrative.
Pikerisht eshtye kontrolli gjyqesor, I cili siguron mbrojtjen e ligjshmerise ne funksionimin e
administrates publike dhe qe perben njekohesisht njekohesisht nje garanci kushtetuese per
shtetasit, per mbrojtjen e te drejtave te tyre nepermjet nje gjykimi te drejte publik nga nje gjykate
e pavarur dhe e paaneshme e caktuar me ligj. Konflikti administrative u mundeson paleve qe te
paraqesin qendrimet e veta nepermjet nje debati kontradiktor. Konflikti administrativ paraqitet
midis individeve dhe organit te administrates publike, ose e thene ndryshe, midis subjekteve qe
nxjerrin akte administrative te cilat me ate rast manifestojne pushtetin dhe te atyre subjekteve qe
ndodhen ne pozite te nenshtruar ne marredhenien juridike administrative. Prandaj gjykata ne
konfliktin administrativ, ne menyre autoritare objektivisht dhe profesionalisht shqyrton ceshtjen
e kontestuar administrative.
1
- Ne anen tjeter konfilkti administrative ka per qellim realizimin sa me te plote te mbrojtjes se
te drejtave subjektive te qytetareve dhe personave juridike te percaktuar me ligj nga shkeljet
eventuale qe mund te behen me rastin e nxjerrjes se akteve administrative perfundimtare.
Konfliktet administrative lindin nga marredheniet juridike administrative ne rastin kur me aktin
administrativ perfundimtar te organit shteteror, ose te organizates e cila ushtron autorizime publike,
eshte shkelur ligji ne dem teindividit apo te personit juridik, perkatesisht ne favor te individit ose te
personit te caktuar juridik. Konflikti administrative eshte konflikt qe lind midis individit apo personit
juridik nga njera ane dhe organit shteteror nga ana tjeter, dhe I cili zhvillohet tek gjykata kompetente.
Te drejten per te filluar konfliktin administrative e ka personi I vecante ose personi juridik ne qofte
se konsideron se me aktin administrative I eshte shkelur ndonje e drejte apo interes direkt personal I
bazuar ne ligj. Konfliktin admin mund ta fillojee dhe avokati I popullit, ne qofte se me aktin
administrative eshte shkelur ligji ne dem te bashkesise sigurohet realizimi I ligjshmerise te te
drejtave dhe interesave te individeve, ashtu sic shoqerore, respektivisht te insticionit te cilin e mbron
ai ne baze te ligjit.
Padyshim permes institucionit te konfliktit Administrativ pershkohen, harmonizohen dhe plotesohen
si qellimet subjective po ashtu edhe ato objective te konfliktit administrative,
realizohen edhe qellimet e pergjithshme per mbrojtjen dhe sigurimin e ligjshmerise ne shoqeri.
Ne dallimin e ketyre konflikteve ndikojne qellimi si dhe lloji I aktit. Nisur nga qellimi trezulton se
zgjidhja e konfliktit administrative subjektiv synon mbrojtjen e te drejtes subjective dhe bte situates
juridike subjective, ndersa zgjidhja e konfliktit administrative objektiv ka per qellim e siruates
juridike objective.
1
Lloji I aktit mbi te cilin lind konflikti administrativ. Jane konflikte administrative te natyres
subjective ato raste kur objekt shqyrtimi behen aktet administrative (individuale) , ndersa konfliktet
administrative objective jane ato konflikte, te cilat mund te hapen kunder akteve te pergjithshme
(normative).
Ne kete rast duhet te kihet parasysh se konfliktet objective dhe subjective nuk mund te perputhen
perhere sipas kritereve te qellimit. Pra, eshte e mundshme qe nje konflikt sipas qellimit te jete I
percaktuar si objektiv, sepse synon mbrojtjen e ligjshmerise, nderkaq sipas llojit te aktit qe
kundershtohet do te grupohej ne konfliktet administrative subjektive kur ka per objekt aktin
administrativ.
Ketu eshte fjala per ate konflikt kur gjykata vendos te shqyrtoje vetem ceshtjen e ligjshmerise se
aktit administrative te kundershtuar. Ne konfliktin mbi ligjshmerine e aktit gjykata vlereson nese me
aktin administrative te kundershtuar eshyte shkelur ligji ne kuptimin material ose formal. Ne kete
konflikt gjykata nuk merret me vendosjen e pasojave juridike te aktit, por vetem me ligjshmerine e
tij. Te konflikte te tilla, vendimi gjyqesor nuk ka efekte te drejteperdrejta juridike por ekzekutimi I
tij kalon ne kmpetencen e atij organi, akti I te cilit eshte anuluar. Qellimi I konfliktit mbi
ligjshmerine e aktit administrative eshte shfuqizimi I aktit, nese vertetohet se eshte I paligjshem.
Prandaj ky konflikt quhet edhe konflikt i kufizuar administrative. Kur gjykata cmon se akti I
kundershtuar eshte I paligjshem ajo e anulon ate dhe urdheron organin competent qe te nxjerre akt
tjeter administrative, ne pajtim me arsyetimin e vendimit gjyqesor. Te ky konflikt, ne radhe te pare
menjanohet paligjshmeria te cilen e ka prodhuar akti administrative. njekohesisht si qellim objektiv
sigurimin e mbrojtjes gjyqesore te te drejtave te qytetareve
Vendimi gjyqesor ne kete konflikt ndikon vetem terthorazi ne situaten juridike individuale. Pra
ceshtja e ligjshmerise ketu eshte paresore, prandaj shqyrtohet vetem ligjshmeria e aktit adminstrativ.
Zgjidhja e konfliktit mbi ligjshmerine e aktit ka e te subjekteve te tjere juridik.
1
juridike positive te disa vendeve. Ne konfliktin e juridiksionit te plote vete gjykata e vendos
marredhenien kontestuese. Gjithashtu, gjykata mund te vendos sipas vleresimit te saj, jo vetem
ligjshmerine por edhe oportunitetin e aktit administrativ te kundershtuar.
KREU III
Pasi dalin aktet administrative n fusha t ndryshme t jets s vendit, t cilat prekin apo cnojn t
drejtat themelore t njeriut, sht e domosdoshme q t ushtrohet kontroll mbi kto akte. Metoda
specifike pr kundrshtimin e akteve administrative sht e parashikuar n Kodin e Proedurave
Administrative i cili prcakton se si mund t kundrshtohen aktet administrative brnda
administrats nga ka dal akti. Pr t realizuar kundrshtimin e nj akti administrativ n
administratn q e ka nxjerr sht i nevojshm mjeti juridik. Mjet juridik do t quajm mjetin
proedurial me t cilin pala apo personi tjetr i interesuar godet (kundrshton) aktin administrativ
(vendimin) t nxjerr n proedurn administrative, pr t cilin mendon se sht i paligjshm dhe i
1
parregullt dhe krkon nga organi kompetent q t ndrhyj n akt ose godet (kundrshton)
mosnxjerrjen e aktit6. Personit t cilit i jan cnuar interesat nga nj akt administrativ mund ti
drejtohet organit q e ka nxjerr aktin, me an t nj krkese joformale. Krkesa joformale sht nj
shkres n t ciln pasqyrohet shqetsimi pr nj akt administrativ q ka dal. Ajo aplikohet n
mnyre individuale dhe shrben pr t krkuar nj shrbim nga ana e administrats publike. Krkesa
joformale sht nj form e lehte ankimi, sht nj letr organit q e ka nxjerr aktin, duke i
trhequr vmndjen q t ndikoj n prmirsimin e prmes s cils krkuesi i krkon personit apo
organit prgjegjs pr aktin, q ta shoh edhe njher aktin dhe t tregoj m shum kujdes gjat
rishikimit t ktij akti sepse ai mund t ket pasoja t paparashikuara mir nga nxjerrsi i aktit, ose
ka gabime t padshirueshme7. Nga kjo kuptoj q kjo krkes nuk i drejtohet organit epror por vetm
aktit q ka nxjerr apo t marr masa pr ta trhequr fare at. Pra kjo krkes nuk detyron asknd
ndaj mjeti m efektiv mendoj se sht ankimi administrativ.
Ndryshe nga krkesa joformale, ankimi administrativ sht nj mjet juridik m i plot pr t krkuar
shfuqizimin apo ndryshimin e nj akti administrativ pasi krkon detyrimisht respektimin e nj
proedure t vecant shqyrtimi. Nprmjet ankimimit administrativ do pal e interesuar ka t drejt
t ankohet kundr aktit administrativ ose kundr refuzimit t tij pasi Kushtetuta garanton se kushdo
ka t drejt t rehabilitohet dhe/ose t zhdmtohet n prputhje me ligjin, n rast se sht dmtuar
pr shkak t nj akti, veprimi a mosveprimi t paligjshm t organeve shtetrore 8. Organi
administrativ, t cilit i drejtohet ankimi sht i detyruar t shqyrtoj ligjshmrin por nse sht
nevoja edhe rregullsin e aktit t kontestuar. Vetm pasi sht ezauruar kjo rrug ligjore, ather
palt e interesuara mund ti drejtohen gjykats nprmjet institutit juridik t rishikimit gyqsor 4. Nse
nj akt sht i rregullt ose jo, kjo lidhet me t drejtn e administrats pr t prcaktuar vet kriteret e
rregullsis s aktit, duke mos i njohur t drejtn gjykats pr nj kompetenc t till. Nga momenti
q realizohet nga individi e drejta e ankimit e deri sa organi kompetent t shqyrtoj kt apelim,
kalon nj koh q sipas Kodit t Procedurs Administrative sht 1 muaj, por q me ligje t vecanta
6
Marr nga revista Tribuna Juridike nr.76- literatur e prgatitur nga Ms. Av. Artan Kolnikaj.
7
Marr nga revista Tribuna Juridike nr.76- literatur e prgatitur nga Ms. Av. Artan Kolnikaj.
8
sht nj garanci kushtetuese t ciln e parashikon neni 44 i Kushtetuts s Republiks s Shqipris. 4 Bazuar n
nenin 173 t Kodit t Proedurave Administrative.
1
mund t jet edhe nj koh m e gjat. Kshtu q akti mund ti ket krijuar t gjitha efektet e tij
juridike n dm t individit q ankohet. Pikrisht q e drejta e ankimit t jet me t vrtet nj mjet
efikas i mbrojtjes s t drejtave t individit dhe shqyrtimi i vlefshmris s aktit nga organi t marr
vler nprmjet nxjerrjes s vendimit q detyrimisht do t zbatohet, Kodi i Proedurave
Administrative ka parashikuar pezullimin e zbatimit t aktit9. Pezullimi i aktit i shrben zgjidhjes s
drejt t shtjes, pasi organi administrativ kur shqyrton vlefshmrin e aktit nuk ndihet prpara
faktit t kryer. Megjithat Kodi njeh edhe prjashtimin, sipas t cilit jo n cdo rast mund t
pezullohet akti. Kjo sht e kuptueshme pasi n praktik ka mjaft raste kur ky pezullim i aktit mund
t sjell edhe dme serioze t pariparueshme. Nuk mund t pezullohen aktet administrative q dalin
pr mbledhjen e taksave, tatimeve apo t ardhurave t tjera buxhetore, apo kur akti ka t bj me
zbatimin e masave policore. N t gjitha ato raste kur zbatimi i menjhershm i aktit administrativ
mohet se i shrben interesave t rendit publik, shndetit publik, si dhe interesave publike n
prgjithsi, mospezullimi i aktit bhet i domosdoshm10. E drejta e ankimit nuk mund t jet e
pakufizuar n koh. Afati i parashikimit n rastin e ankimit administrativ nuk mund t jet shum i
gjat. Afati nj mujor q parashikon Kodi i Proedurave Administrative krkes nga shtetasi pr t
ciln sht i detyruar t kthej nj prgjigje, pra t nxjerr nj presupozohet si nj afat optimal dhe i
arsyeshm pr subjektin i cili pretendon se i cnohet nj e drejt 11. Ky afat lidhet me ditn kur
ankuesi ka marr njoftimin pr aktin ose pr nxjerrjen e tij. Nga ky moment llogaritet afati nj mujor
pr paraqitjen e ankimit administrativ. N rastet kur organi administrativ nuk nxjerr nj akt,
megjithse ka nj
akt, ather atij i lind e drejta e ankimit administrativ pr kt veprim t administrats brnda tre
muajve nga data e depozitimit t krkess fillestare 12. Gjat ksaj periudhe kohore, organi kompetent
sht i detyruar t dal me nj vendim lidhur me ankimin e paraqitur, duke i dhn prgjigje
pretendimeve t paraqitura. Me kalimin e periudhs, brenda s cils organi detyrohej t shqyrtonte
ankimin administrativ dhe t nxirrte aktin prkats, subjektit i lind e drejta ti drejtohet gjykats 9.
Kto rregulla e detyrojn administratn q n marrdhenie me subjektet e s drejt t jen
transparente dhe t kryejn korrektsisht veprimtarin pr t ciln sht ngarkuar nga ligji. Q nj
ankim t merret n shqyrtim nga organi kompetent, krkohet detyrimisht ana formale e tij. Kjo lidhet
9
Parashikohet n nenin 138 t Kodit t Proedurave Administrative.
10
Pika 2 e nenit 138 i Kodit t Proedurave Administrative
11
Neni 140 pika 1 i Kodit t Proedurave Administrative
12
Neni 140 pika 2 i Kodit t Proedurave Administrative 9 Bazuar n
nenin 328 i Kodit t Proedurs Civile.
1
me paraqitjen e ankimit n nj form t shkruar n t cilin pasqyrohen t gjitha elementt e
domosdoshm q paraqiten n nenin 143 t Kodit t Proedurave
Administrative i cili parashikon:
c) shkaqet e ankimit;
13
Neni 146 i Kodit t Proedurave Administrative.
1
KREU IV
PADIA GJYQSORE
14
Referuar n nenin 324 i Kodit t Proedurs Civile.
1
rrethanat, dokumentat, mjete t tjera mbi t cilat mbshtetet padia; krkimin e paditsit; vlern e
padis n rast se objekti sht i vlersueshm. Jo do akt administrativ mund t
gjykatn q t prcaktohet natyra e marrdhnies juridike t krijuar pr do rast, sepse kjo
mosmarrveshje mund t zgjidhet si marrdhnie juridike e fushave t tjera t s drejts, pavarsisht
se buron si mosmarrveshje nga nj akt i administrats shtetrore. Pr shembull: marrdhnia
juridike e krijuar midis pundhnsit dhe e punmarrsit me lidhjen e kontrats s puns, sht
marrdhnie juridike q buron nga e drejta e puns. Urdhri i pundhnsit pr largimin nga puna t
punmarrsit edhe kur pundhnsi sht organ shtetror, nuk mund t trajtohet e t zgjidhet si nj
marrdhnie juridike administrative. Krkes tjetr pr legjitimimin e paditsit sht argumentimi se
atij i cnohen interesat dhe t drejtat e tij 15. Kto t fundit mund t dmtohen si n mnyr t
drejtprdejt ashtu edhe n mnyr t trthort. Cnimi n mnyr t drejtprdrejt i interesave
dhe i t drejtave sht i kuptueshm m lehtsisht, ndrsa dmtimi i trthort i tyre krkon nj
vlersim m t kujdesshm t dmtimit q shkakton akti administrativ. Sipas nenit 328 t Kodit t
Proedurs Civile, afati pr ngritjen e padis sht 30 dit nga dita e nesrme e shpalljes ose e
njoftimit t vendimit t organit administrativ m t lart, q ka shqyrtuar ankesn n rrug
administrative. Kur ligji parashikon ankim direkt n gjykat, afati i ankimit fillon nga e nesrmja e
shpalljes ose e njoftimit t aktit administrativ ndaj t cilit sht paraqitur padia. Juridiksioni
administrativ merret me mbrojtjen juridike t interesave t ligjshme t qytetarit t cnuar nga nj akt
i paligjshm i administrats shtetrore.
4.2 Aktet pr t cilat nuk ngrihet padi.
1
administrative me karakter individual q nxjerr qeveria dhe organet e tjera qndrore apo lokale t
administrats dhe jo t atyre me karakter normativ. Duke e vendosur kt si rregull t prgjithshm,
dispozita n referenc ka parashikuar fjal pr fjal prjashtimin: prve se kur ato (aktet
normative) cnojn t drejtat dhe interesat e shtetasve. Kjo nuk mund t konsiderohet si pasaktsi
n brjen e ligjit, por si nj shqetsim pr mbrojtjen e qytetarve nga aktet e administrats shtetrore
q prekin ata n t drejtat apo interesat e ligjshme n mnyr t padrejt dhe n mnyre te
kundrligjshme. Gjithashtu nuk mund t ngrihet padi pr aktet administrative t cilat jan n
competence organeve qndrore dhe vendore me Kushtetutn dhe me marrveshjet ndrkombtare 17.
t Gjykats Kushtetuese. Sipas Kushtetuts, n kompetenc t Gjykats Kushtetuese nuk sht ln
shqyrtimi i rasteve q kan t bjn me bazueshmrin n ligj t akteve normative, por sht ln n
kompetenc t saj pajtueshmria e akteve normative t
N praktik ndeshen raste kur akti sht i paligjshm por duke mos qn kjo nn kompetencn e
Gjykats Kushtetuese, kto akte nuk mund t ngelen jasht kontrollit gjyqsor prandaj do ti
nnshtrohet shqyrtimit nga gjykata e zakonshme. Kt qndrim mban edhe zoti Kristaq Traja i cili
shprehet se: N qoft se aktet normative t organeve qndrore dhe vendore bien ndesh me ligjet,
Gjykata Kushtetuese nuk sht kompetente t shqyrtoj pajtueshmrin e tyre. N kto raste sft
kompetente gjykata e zakonshme kur implikohen t drejtat e individve, q mendohet se shkelen nga
aktet e msiprme. Kjo, natyrisht ndodh kur nuk sht shkelur ndonj norm kushtetuese, e cila do ta
bnte kompetente Gjykatn Kushtetuese18. Pr t prcaktuar se aktet normative cnojn interesat e
ligjshme t shtetasve sht mjaft e vshtir dhe nxjerrja e tyre jasht juridiksionit gjyqsor, nuk sht
nj zgjidhje lehtsuese pr gjykatat. Prandaj paditsi n mnyr t veant n kt rast, duhet t
paraqes argumenta t plota lidhur me paligjshmrin e aktit administrativ dhe sidomos t provoj
faktet mbi t cilat paraqet pretendimin e tij pr cnimin e t drejtave dhe t interesave t ligjshme.
Pra kto t drejta dhe interesa t ligjshme duhet t jen cnuar realisht dhe jo vetm t ekzistoj
vetm mundsia potenciale e cnimit t tyre nga akti normativ.
Akte t tjera pr t cilat nuk mund t ngrihet padi jan aktet administrative qe lidhen me emrimin
dhe shkarkimin e funksionarve publik. Kto akte kan rregullim ligjor t posam 19. S pari nuk
ndodhemi para cnimit t ndonj t drejte themelore kushtetuese, dhe s dyti, nuk preket asnj
17
Kompetencat e Gjykats Kushtetuese jan t parashikuara n nenin 131 t Kushtetuts s Republiks s Shqipris.
Kompetenca n fjal sht pika b e tij.
18
Mendim i gjyqtarit Kristaq Traja n veprn e tij Drejtsia Kushtetuese.
19
Pika b e nenit 326 i Kodit t Proedurs Civile.
1
interes ligjor i ktyre individve, prderisa vet ligji e parashikon nj gj t till. Pr shembull,
emrimi dhe shkarkimi i Shefit t Shtabit Prgjithshm, sht e qart pr kdo, se ka n vetvete
edhe qnien e nj procesi q kalon n aspekte t politiks s nj shteti 20. Ashtu si askush nuk mund
t legjitimohet n krkimin se prse nuk sht caktuar ai n nj funksion t till, ashtu edhe personat
e emruar n kto funksione nuk mund t legjitimohen nga gjykata pr kundrshtimin e largimit t
tyre.
20
Shembull i marr nga Komentari i Kodit t Proedurave Administrative- Sokol Sadushi dhe Gent Ibrahimi.
1
KREU V
RISHIKIMI GJYQSOR
5.1 Instituti i rishikimit gjyqsor.
1
ligjin Pr dispozitat kryesore kushtetuese21 n kreun Pr lirit dhe t drejtat themelore t njeriut.
Kto dispozita
perfshi edhe e drejta pr t shkuar n gjykat n rast se ndonj autortet publik kishte cnuar te drejtat
e nj personi. Gjithashtu kt t drejt e garanton edhe Kushtetuta e Republiks s Shqipris e cila
parashikon se kushdo pr mbrojtjen e t drejtave, t lirive dhe interesave t tij kushtetuese dhe
ligjore , ka t drejtn e nj gjykimi t drejt dhe publik brenda nj afati t arsyeshm nga nj gjykat
e pavarur dhe e paanshme e caktuar me ligj. Gjithashtu kushdo ka t drejt t rehabilitohet dhe ose t
zhdemtohet n prputhje me ligjin, n rast se sht dmtuar pr shkak t nj akti,veprimi ose
mosveprimi t paligjshm t organeve shtetrore22. Realizimi i ktyre t drejtave themelore nuk sht
ln q t bazohet vetm n parimet e prgjithshme kushtetuese. Kto parime kan gjetur zbatimin e
tyre edhe ne ligjet e tjera specifike. Kshtu i gjith legjislacioni i nxjerr n baz dhe pr zbatim t
Kushtetuts, parimet thelbsore, t cilat trajtohen gjrsisht n doktrin, Kodi i Proedurave
Administrative, Kodi i Proedurs Civile si dhe evoluimi q pson vazhdimisht jurisprudenca
gjyqsore jan baza e rishikimit gjyqsor t akteve dhe veprimeve administrative.
21
Neni 39 i ligjit nr.7491,dt.29.04.1991 Pr dispozitat kryesore kushtetuese
22
Kto t drejta parashikohen n nenin 42 pika 2 dhe neni 44 i Kushtetuts s Republiks s Shqipris
1
prcaktimin e ligjshmris s nj veprimi administrativ, n dallim nga ankimi administrativ,
nprmjet t cilit organi administrativ shqyrton ligjshmrin dhe rregullsin e aktit 23. Seksionet
administrative pran gjykatave jan i vetmi forum i gjykimit administrativ. Ato gjykojn mbi
ligjshmrin e nj vendimi t nj organi administrativ, duke i hyr shtjes n fakt pr nj zgjidhje n
themel t konfliktit. Pr m tepr procedura n gjykimet administrative, ashtu si dhe n gjykimet e
tjera, bazohet n nj hetim t rrept gjyqsor, por gjithmon pa tejkaluar parimin e
disponibilitetit t palve. Ky sht parim i rndsishm proedurial, sipas t cilit gjykata q gjykon
mosmarrveshjen duhet t shprehet mbi gjithka q krkohet dhe vetm pr at q krkohet 2425 dhe
gjykata duhet t shprehet pr t gjitha krkesat q parashtrohen n padi,
Disa nga momentet kryesore baz, t cilat bhen shkak pr rishikimin gjyqsor t akteve
administrative jan:
-Mosrespektimi i forms dhe i proedurs.
-Pamjaftueshmria e kompetencave -Tejkalimi i
juridiksionit
-Defektet thelbsore26. etj.
Pr sa i prket shkakut t par, mosrespektimin e krkesave t forms ose t proedurs pr
nxjerrjen e aktit nga nj autoritet administrativ n ushtrimin e pushtetit t tij, Kodi i Proedurave
Administrative e konsideron si shkak t mjaftueshm pr tia nnshtruar rishikimt gjyqsor aktin a
23
Neni 137 pika 2 i Kodit t Proedurave Administrative.
24
Neni 6 i Kodit t Proedurs Civile
25
Neni 28 i Kodit t Proedurs Civile
26
Referuar n veprn e Dr. Sokol Sadushi E drejta administrative
1
veprimin administrativ27. Prjashtimisht mosrespektimi i forms dhe i proedurs nuk sjell
detyrimisht pavlefshmri t aktit a veprimit administrativ t kryer nga organi kompetent. Ky
mosrespektim mund t mos prbj cnim t procesit ligjor dhe pr rrjedhoj t mos paraqitet i
rndsishm nse n nj rast konkret nuk ka patur ndikim kryesor dhe t domosdoshm pr aktin e
nxjerr, dhe kur vendimi i nxjerr mund t mbrohet ligjrisht edhe mbi baza t tjera. Sidoqoft, t
gjitha kto vlersohen sipas rastit dhe nuk mund t vlersohen n mnyr strikte.
Pr sa i prket shkakut t dyt, pamjaftueshmria e kompetencs pr t nxjerr nj akt administrativ
paraqitet n situata t ndryshme. Vullneti administrativ i shfaqur nga nj person i cili nuk sht i
emruar n nj detyr a funksion shtetror, q sht pezulluar a lvizur prej saj, nuk sht akt juridik.
Nj akt i till mund t deklarohet i pavlefshm n cdo koh nga gjykata. Nj vendim i nj autoriteti
administrativ mund t jet gjithashtu i pavlefshm kur nxirret nga nj organ q i prket nj pushteti
tjetr. Nj akt administrativ i marr nga nj autoritet q i takon, pr shembull pushtetit vendor, do t
jet i pavlefshm n rast se duhet t merret nga nj autoritet q i takon pushtetit qndror.
Shkaku i tret ka t bj me tejkalimin e juridiksionit kur nj autoritet administrativ vepron mbi nj
shtje q shtrihet prtej kufijve t tij territorial ose kur vepron mbi nj shtje q nuk i prket atij. T
vepruarit si n rastin e par, konsiderohet si tejkalim i juridiksionit territorial ndrsa t njjtin
department kryen funksione q i jan dhn autoritetit t instancs m t ult. vepron mbi nj shtje
q nuk i prket atij, prbn tejkalim t juridiksionit thelbsor. Tejkalim i juridiksionit territorial.
Juridiksionin pr t nxjerr nj akt administrativ e ka vetm autoriteti brnda juridiksionit territorial t
t cilit ndodh marrdhnia juridike. Tejkalim i juridiksionit thelbsor. Nj autoritet administrativ i nj
instance m t lart .
Shkaku i katrt ka t bj me defektet thelbsore t cilat jan t metat q kan t bjn me
prmbajtjen ose thelbin e nj akti a veprimi administrativ. Kto defekte mund t jen veprime
administrative t cilat nuk bazohen n ligj ose jan rrjedhoj e keqkuptimeve a keqinterpretimeve t
ligjeve. Kodi i Proedurave Administrative shprehimisht krkon q prmbajtja e nj akti administrativ
duhet t jet mjaftueshmrisht e qart dhe e prcaktuar 28. Kjo do t thot se pr nxjerrsit e aktit
27
Bazuar n nenin 116, shkronja c t Kodit t Procedurave Administrative i cili parashikon: Aktet administrative do t
quhen absolutisht t pavlefshme, n kuptimin e ktij Kodi kur akti sht nxjerr n kundrshtim me formn dhe
procedurn e krkuar nga ligji.
28
Neni 109 i Kodit t Proedurave Administrative parashikon: Arsyetimi duhet t jet i qart dhe t prfshij shpjegimin e
bazs ligjore dhe faktike t aktit.
1
administrativ, ashtu edhe pr personat e tjer t interesuar a palt e treta q jan jasht objektit dhe
prmbajtjes s aktit, ai duhet t jet plotsisht i qart dhe jo i dykuptimt. Palt e interesuara mund t
prdorin mjete t pandershme si mashtrimin, rryshfetin ose detyrimin pr t fituar nj akt
administrativ ose vet administrata mund t prdor mjete t gabuara pr t arritur nj objekt konkret.
N raste t tilla akti prbn shkak pr t qn objekt i rishikimit gjyqsor pr arsye t prdorimit t
mjeteve t gabuara.
KREU VI
N vndin ton shqyrtimi gjyqsor i akteve administrative aktualisht i sht ngarkuar sistemit
gjyqsor t zakonshm29. N prgjithsi, dispozitat e Kodit t Proedurs Civile zbatohen pr
gjykimet e shtjeve administrative, prve kur n Kod parashikohet ndryshe 30. Mosmarrveshjet
administrative mund t paraqiten pr shqyrtim gjyqsor, nse:
- organi administrativ ka vepruar n cilsin e tij si ushtrues i t drejtave sovrane/autoritetit
shtetror;
- paditsi krkon anulimin ose ndryshimin e aktit administrativ, ose kundrshton refuzimin e
organit administrativ pr nxjerrjen e nj akti administrativ ose mosshqyrtimin nga organi
administrativ t ankess s paditsit brenda afatit t caktuar, dhe
- paditsi argumenton q akti administrativ sht i paligjshm dhe kjo cenon interesat dhe t
drejtat e tij.
Megjithat, para paraqitjes s shtjes n gjykat, paditsi duhet t krkoj vendimin e pranon
ankimin, ai sht i detyruar ta transferoj ankimin tek organi epror, i cili duhet t organit m t lart
administrativ, q shqyrton ankesn n rrug administrative, prve kur ligji parashikon ankim t
drejtprdrejt n gjykat31. Organi administrativ kompetent q ka nxjerr ose nuk ka nxjerr aktin
29
Nenet 2, 5,7 Ligji Nr. 8346, date 28 Dhjetor 1998 Mbi Organizimin e Pushtetit Gjyqsor n Republikn e Shqipris
30
Neni 323 i Kodit t Proedurs Civile , pr dispozitat e veanta shih nenet 324 deri 332.
31
Neni 328 t Kodit t Proedurs Civile; pr hollsi procedurale brenda administrats
1
administrativ kundr t cilit sht br ankimi duhet t vendos mbi ankimin administrativ brenda
nj muaji nga paraqitja e tij. Nse ai nuk e vendos n lidhje me ankimin brenda dy javsh. Nse
organet administrative nuk u prmbahen afateve, ankimuesi mund ti drejtohet drejtprdrejt
gjykats32. Sistemi gjyqsor shqiptar prbhet nga tre shkall, q jan gjykatat e rrethit (aktualisht
29) si shkall e par, gjykatat e apelit (aktualisht 6) dhe Gjykata e Lart si shkall rekursi.
Shkalla e Par
Pr gjykimin e shtjeve administrative t shkalls s par, jan krijuar seksione t veanta n 17
gjykata rrethi, duke patur juridiksion t zgjeruar territorial me qllim q t mbulojn zonat e
gjykatave t tjera t rrethit3334. N Gjykatn e Rrethit Tiran shtjet administrative gjykohen
ekskluzivisht nga nj seksion administrativ q prbhet nga tet gjyqtar; kta gjyqtar duhet t
gjykojn edhe shtje t tjera vetm nse kjo imponohet nga ngarkesa e puns. Ndrsa n Gjykatn e
Rrethit Durrs shtjet administrative gjykohen nga nj seksion administrativ t prbr nga pes
gjyqtar ndrkoh q gjithsej jan njzet e tre gjyqtar, n organik jan njzet e katr por realisht
gjykojn vetm njzet e tre pasi njri gjyqtar mungon. N pjesn m t madhe t gjykatave, gjyqtart
e seksioneve administrative duhet t shqyrtojn edhe shtje jo-administrative n nj mas t
konsiderueshme, pr shkak t numrit t pakt t shtjeve administrative dhe t gjyqtarve n
gjykatat e tyre35. N disa nga gjykatat e rrethit, veanrisht n gjykatat m t vogla, t gjitha shtjet
shprndahen ndrmjet t gjith gjyqtarve megjith ekzistencn formale t nj seksioni
administrativ, me qllim q t arrihet nj shprndarje m e barabart e ngarkess s puns 36. shtjet
administrative (si shtjet e tjera civile) gjykohen nga n gjyqtar i vetm, nse vlera nuk i kalon 20
milion lek, prndryshe nga nj trup gjykues me tre gjyqtar.
Shkalla e Dyt
N gjykatat e apelit, n trup gjykues duhet t marrin pjes gjyqtart e specializuar pr shtjet
administrative33. Praktikisht t gjith gjyqtart e gjykatave t apelit q kan ndjekur trajnime shtes
32
Nenet141, 142 t Kodit t Proedurave Administrative n lidhje me Nenin 328, paragrafi 2 i Kodit t Proedurs Civile
33
Si krkohet nga Neni 320/a Kodit t Procedurs Civile; Dekreti i Presidentit Nr. 1501, dat 29 maj
34
Mbi Krijimin e Seksioneve Administrative, Tregtare dhe Familjare n Gjykatat e Rrethit
35
Informacin i marr nga sekretaria e gjykats s Rrethit Gjyqsor Durrs.
36
Ky informacion sht marr n kontekstin e vizitave n gjykata n t gjith vendin, pr nj periudh 3 mujore,
vizita t bra nga Misioni Europian i asistencs pr Sistemin Shqiptar t drejtsis- marr n faqen e internetit te
EURALIUS .euralius.org.al 33 Neni 333 Kodit t Proedurs Civile.
1
pr shtjet administrative, konsiderohen t specializuar n kt fush dhe marrin pjes n gjykimin
e shtjeve administrative37. shtjet gjykohen nga trupa gjykues me tre gjyqtar.
Shkalla e Tret
N lidhje me Gjykatn e Lart nuk ka dispozita q t krkojn specializim. Praktikisht, shtjet
administrative shqyrtohen nga t gjith gjyqtart e dhoms civile. shtjet gjykohen me trup gjykues
me pes gjyqtar. Nuk ka t dhna mbi numrin e shtjeve administrative n Gjykatn e Lart.
1
nga 61 gjyqtar q prgjithsisht jan pjes e trupave gjykues prej pes gjyqtarsh. Juridiksioni
administrativ autonom n Austri nuk kundrshtohet, pasja e vetm nj shkalle gjyqsore t nivelit t
lart konsiderohet si jo e knaqshme. Nj reform q sht planifikuar parashikon nj mjet t vetm t
mbrojtjes ligjore brenda administrats dhe krijimin e (t paktn 10) gjykatave administrative n
shkall t par, ndrsa Gjykata e Lart Administrative do t bhet shkall rekursi q shqyrton vetm
shtjet ligjore t rndsis s veant. N Finland (5.2 milion), sistemi autonom i juridiksionit
administrativ prbhet nga dy shkall. Tet gjykata rajonale administrative, me 156 gjyqtar, gjykojn
nj ngarkes vjetore prej 20 000 shtje t ardhura, zakonisht me trup gjykues prej tre gjyqtarsh. N
Gjykatn Administrative Supreme gjykohen rreth 3 800 shtje nga 21 gjyqtar, zakonisht me trup
gjykues t prbr nga pes gjyqtar. Projekt-ndryshimet q jan n shqyrtim e sipr n parlament
gjyqtar profesionist, t cilt gjykojn shtje me trup gjykues m nj gjyqtar dhe tre parashikojn
q n gjykatat administrative rajonale mund t gjykohen m shum shtje nga nj gjyqtar i vetm.
N prgjithsi, mendohet q sistemi n praktik t ket qen funksional. Suedia (8.9 milion) ka nj
sistem gjyqsor administrativ autonom q prbhet nga tre shkall. Shkalla e par prbhet nga 23
gjykata administrative qarku me 123 ndihmsgjyqtar. Katr Gjykata Administrative Apeli me 93
gjyqtar q gjykojn n trupa gjykues prkatsisht me tre dhe dy gjyqtar. Gjykata Supreme
Administrative me 18 gjyqtar. Me sa duket, sistemi mendohet t mos jet i pranueshm, pasi nj
program reforme i qeveris parashikon shkrirjen e administrats s gjykatave administrative t qarkut
me at t gjykats s rrethit n t njjtn bashki me qllim q t arrihet shkmbimi i ekspertizs
ndrmjet gjyqtarve dhe personelit tjetr, por gjithashtu t prdoren m me efikasitet burimet.
Nj ekspert suedez, i ngarkuar nga Kshilli i Europs 36, prpiloi argumentet n favor dhe kundr
krijimit t gjykatave t specializuara bazuar mbi eksperiencn n Suedi dhe arriti konkluzionin q nj
gjyqsor i unifikuar duhej t preferohej dhe gjykatat e veanta duhet t evitohen, prve kur ka nj
numr t mjaftueshm t shtjeve brenda nj fush specifike te identifikuar t ligjit. Ngarkesa e
pritshme e puns duhet t krkoj m shum se dhjet gjyqtar q gjykata e veant t mund t
qndroj. Lituania (3.5 milion banor) ka nj sistem gjyqsor administrativ autonom me dy shkall,
pes gjykata administrative rajonale me 45 gjyqtar q zakonisht gjykojn n trup gjykues me tre
gjyqtar, dhe Gjykata Administrative Supreme me 15 gjyqtar, q gjykojn n trup gjykues me tre ose
1
pes gjyqtar. Nj vlersim i kryer n vitin 2003 e ka gjetur sistemin prgjithsisht t pranueshm.
Vende t tjera, sidomos disa vende shum t vogla t Europs Lindore, kan krijuar sisteme t
prziera.
milion banor), gjykatat administrative autonome gjykojn n shkalln e par dhe t dyt, ndrsa
Gjykata Supreme e sistemit gjyqsor t zakonshm funksionon si shkalla e fundit n shtjet
administrative. N Estoni (1.4 milion banor) shtjet administrative gjykohen nga dy gjykata
administrative t shkalls s par, me 27 gjyqtar q prgjithsisht gjykojn si gjyqtar t vetm. N
shkalln e dyt, dhomat administrative (11 gjyqtar) t dy Gjykatave t zakonshme t Apelit
gjykojn shtje administrative me trup gjykues me tre gjyqtar. N shkalln e tret nj dhom
administrative (5 gjyqtar) n Gjykatn Supreme i shqyrton shtjet prkatse me trup gjykues me,
prkatsisht, tre ose pes gjyqtar. Krijimi i gjykatave t veanta sht konsideruar sukses, pasi
numri i shtjeve t kthyera n shkalln e par nga shkalla e dyt sht paksuar dhe numri i
shtjeve t ardhura n shkalln e par nuk sht paksuar. N Slloveni (2 milion banor), sistemi
gjyqsor administrativ prbhet nga dy shkall. Gjykata Administrative q ka statusin e nj gjykat
m t lart shqyrton shtjet administrative n shkall t par. Ankimet shqyrtohen nga Gjykata
Supreme, e cila ka nj Departament pr Shqyrtimin Administrativ. Vlersimi i informacionit t marr
nuk on n ndonj konkluzion t qart nse sht m e preferueshme pasja e gjykatave
administrative autonome apo ngarkimi i juridiksionit administrativ gjykatave t zakonshme. Ky nuk
sht nj rezultat i papritur, pasi suksesi i do modeli varet nga shum faktor q ndryshojn nga
njri vend n tjetrin, psh, objekti i juridiksionit administrativ, dendsia e popullsis, dendsia e
gjykatave, numri i gjyqtarve n raport me numrin e banorve, numri i shkallve dhe prbrja e
fundit. Meqense numri i shtjeve sht n nj shkall t konsiderueshme n proporcion trupit
gjykues, sofistikimi dhe kompleksiteti i ligjit dhe praktiks gjyqsore, buxheti gjyqsor dhe faktor
t tjer. Megjithat, modelet e ndryshme t zgjedhura nga vendet tregojn q nj sistem autonom i
gjykatave administrative krkon nj numr t madh shtjesh me qllim q t ket nj ngarkes t
mjaftueshme shtjesh edhe n shkalln e me numrin e popullsis, vendet e vogla do t ishte mir
tia ngarkonin juridiksionin e shkalls s fundit gjykats m t lart t sistemit t tyre t zakonshm.
1
Eksperienca austriake tregon q pasja e vetm nj shkalle gjyqsore nuk sht efikase, pasi kjo e
ngarkon gjykatn e nivelit t lart edhe me shtje t vogla. Nga ana tjetr, duke patur dy shkall t
juridiksionit administrativ duket se sht funksionale n praktik n shum vende edhe nse
sistemi gjyqsor i zakonshm sht me tre shkall.
Shqyrtimi gjyqsor duhet t kryhet nga nj gjykat e ngritur me ligj pavarsia dhe paansia e
t cils garantohen n kushtet e Rekomandimit Mbi Pavarsin,
Efikasitetin dhe Rolin e Gjyqtarve.
39
Jean-Marie oehrling - Kontrolli Gjyqsor i Autoriteteve Administrative n Europ: Drejt nj Modeli t Prbashkt, i
redaktuar nga SIGMA (nj iniciativ e prbashkt e OSBE-s dhe BE-s). N kt material gjenden shum standarte por
un kam paraqitur vetm disa prej tyre tek t cilat e ndiej veten t aft pr ti shpjeguar.
1
Ky parim konfirmon q zgjidhja e nj mosmarrveshjeje administrative sht shtje e nj gjykate t
ngritur me ligj, n pajtim me krkesat e Konvents Europiane pr t Drejtat e Njeriut. Megjithse kjo
e fundit fillimisht mendohej t zbatohej n fushn administrative, Gjykata Evropiane e t Drejtave t
Njeriut e ka konsideruar at t jan t ndikuar nga pushteti ekzekutiv. Kshtu, juridiksionet e veanta
priten q t japin zbatueshme pr shtjet administrative qysh nga viti 1971 40. Ndarja e
juridiksioneve administrative sht e nj rndsie t veant. Meqense u krkohet t zgjidhin
mosmarrveshje ku prfshihen organe publike, gjyqtart e shtjeve administrative jan t ekspozuar
prball nj rreziku t lart t t qenit t ndikuar apo q konsiderohen sikur
t njjtat garanci t paansis dhe pavarsis si dhe gjykatat e zakonshme. Gjyqtart e shtjeve
administrative nuk duhet t jen npuns civil q pak a shum shqyrtojn ankesa administrative
formale, por gjyqtar t vrtet dhe plotsisht t pavarur.
Gjykata mund t jet nj gjykat administrative ose pjes e sistemit t zakonshm gjyqsor
40
Gilles Dutertre, Pjes nga shtjet kryesore, Gjykata Europiane e t Drejtave t Njeriut 2003, f. 174-180
1
Megjithse n baz t Konvents pr t Drejtat e njeriut mjetet e ankimit nuk jan detyruese,
krkohet nj e drejt ankimi n shumicn e rasteve, me mendimin q mbrojtja e prshtatshme
gjyqsore prfshin t drejtn pr nj gjykim t dyt. Megjithat, sht n kompetencn e Shtetit t
vendos kufirin brenda t cilit mund t bhen ankime tek gjykatat m t larta dhe t specifikojn
juridiksionin e organit t ankimit. Meqense prfshirja e nj instance m t lart n gjykimin
administrativ mendohet thelbsore pr t garantuar njtrajtshmrin e praktiks gjyqsore
administrative, parimi nuk zbatohet nse nj shtje i drgohet drejtprdrejt gjykats m t lart n
pajtim me ligjin e brendshm.
Ushtrimi i mjeteve t tjera mbrojtse para krkimit t shqyrtimit gjyqsor bn t mundur duke e
zgjatur gjykimin n trsi n mnyr t parregullt.
parandalimin e ngarkess s teprt t puns pr gjykatat duke ndikuar n efikasitetin gjyqsor. Kjo
sht n interes t gjyqsorit dhe administrats dhe mund t kontribuoj n paksimin e shpenzimeve
procedurale pr individin. Megjithat, ky detyrim nuk duhet t ndaloj personat fizik dhe juridik t
krkojn shqyrtimin gjyqsor t aktit administrativ
Kshilli i Europs dhe Konventa Europiane pr t Drejtat e Njeriut (KEDNJ) kan luajtur nj rol t
veant n prcaktimin e standardeve n kontrollin gjyqsor t veprimtaris s administrats publike.
Kshilli i Europs ka miratuar disa rekomandime dhe ka shprndar informacion, dokumente dhe
studime mbi praktikat m t mira. Bashkimi Europian, e kryesisht vendimet gjyqsore me fuqi ligjore
t Gjykats Evropiane t Drejtsis, ushtron nj ndikim t rndsishm n prafrimin e traditave
kombtare mbi kontrollin gjyqsor. Kto vendime gjyqsore me fuqi ligjore, po influencojn shtetet
antare t BE-s sikundr edhe vendet kandidate. Disa teknika q kan ndezur debate si nocioni ligjor
i prgjegjsis dhe kontrolli i fuqive diskreciale, i kan t gjitha rrnjt n legjislacionin e shteteve
antare. N kto rrethana, nj numr i konsiderueshm shtetesh antare t BE-s si dhe disa vende
kandidate, jan duke rivlersuar zgjedhjet organizative q kan br si dhe rregullat proedurale t
shqyrtimit gjyqsor mbi aktivitetet administrative.
1
6.4 . Zgjidhje t mundshme pr Shqiprin
sht e qart nga shtjellimet e msiprme q nuk mund t ket nj zgjidhje ideale, dmth, nj sistem
gjyqsor efektiv dhe me efikasitet t shpenzimeve, q t ket gjykat me juridiksion t plot n do
rreth dhe n t njjtn koh gjyqtar shum t specializuar.
Zgjidhja m e mir e mundshme mund t jet nj kompromis n balancimin e drejt t interesave t
kundrt, dhe duke marr parasysh edhe mundsin e realizimit n praktik.
Nse i jepet prioritet mundsis pr tiu drejtuar lehtsisht gjykatave administrative pr t gjith
qytetart n Shqipri, nuk duhet t diskutohet asnj ndryshim n lidhje me organizimin e
juridiksionit administrativ. Si u tha m lart, struktura e tashme e sistemit gjyqsor prputhet me disa
nga standardet evropiane. Pr momentin nuk krkohet t bhen as shpenzime dhe as t ndrmerret
ndonj veprim. Para marrjes s ndonj vendimi me pasoja afatgjata duhet t shikohen zhvillimet
pasuese.
1
Mundsia 3: Ngritja e gjykatave administrative autonome
N lidhje me ambientet, gjykatat administrative nuk kan ndonj nevoj t veant q nuk mund ose
nuk ofrohet nga sistemi gjykatave t zakonshme. T paktn pr momentin nuk ka diferenca
thelbsore ndrmjet juridiksionit t zakonshm dhe atij t specializuar n lidhje me rregullat
procedurale dhe shkallt, pasi n parim Kodi i Procedurs Civile zbatohet edhe pr shtjet
administrative. Disa dispozita t pakta duket se nuk shkaktojn probleme n lidhje me menaxhimin e
shtjeve. Megjithat sht e mundshme q ndryshimet e dispozitave procedurale pr shtjet
administrative q duhet t merren parasysh mund t vendosin krkesa specifike n mbshtetje t
gjykatave autonome pr arsyet e nj menaxhimi m t mir.
1
KREU-VII
Franca konsiderohet djep i gjyqsis administrative. Csht e vrteta, praktika juridike franceze ka
krijuar format e para t gjyqsis administrative dhe t konfliktit administrativ(le contentieux
administratif). N fillim t shekullit t XIX-t, zgjidhja e konflikteve administrative midis
administrats publike dhe qytetarve i ishte besuar kshillave t veanta dhe Kshillit Shtetror. N
kt mnyr, Franca shrbeu si model dhe si shembull pr gjyqsin administrative q, m von,
u ndoq edhe nga vendet e tjera t Europs.
41
Ivo Borkovic, po aty, faqe 449.
1
pyetjen q shtron konferenca pr gjykatat administrative n Shqipri: alternativ apo
domosdoshmri.
42
Projekt-ligji pr Organizimin dhe funksionimin e gjykatave administrative dhe gjykimin e mosmarrveshjeve
administrative.
1
zakonshm. N prgjithsi, dispozitat e Kodit t Procedurs Civile zbatohen pr gjykimet e shtjeve
administrative, prve kur n Kod parashikohet ndryshe .
Termi shtje administrative mund ti referohet ans lndore t shtjes ose cilsimit formal duke
iu nnshtruar dispozitave t veanta procedurale.
Megjithat, dispozitat e Kodit t Procedurs Civile, nuk i prcaktojn qart shtjet q duhet t
konsiderohen si shtje administrative. Pr pasoj, mund t ket praktika t
ndryshme t llogaritjes s numrit t shtjeve administrative n gjykata. Megjithat, pr qllimet e
ktij studimi jan marr pr baz shifrat prkatse t dhna prkatsishtnga gjykatat dhe Ministria e
Drejtsis.
sovrane/autoritetit shtetror;
- paditsi krkon anulimin ose ndryshimin e aktit administrativ, ose kundrshton refuzimin e
organit administrativpr nxjerrjen e nj akti administrativ ose mosshqyrtimin nga organi
administrativ t ankess s paditsit brenda afatit t caktuar, dhe
- paditsi argumenton q akti administrativ sht i paligjshm dhe kjo cenon interesat dhe t
drejtat e tij.
Megjithat, para paraqitjes s shtjes n gjykat, paditsi duhet t krkoj vendimin e organit m t
lart administrativ, q shqyrton ankesn n rrug administrative, prve kur ligji parashikon ankim t
drejtprdrejtn gjykat. Organi administrativ kompetent q ka nxjerr ose nuk ka nxjerr aktin
administrativ kundr t cilit sht br ankimi duhet t vendos mbi ankimin administrativ brenda
nj muaji nga paraqitja e tij. Nse ai nuk e pranon ankimin, ai sht i detyruar ta transferoj ankimin
tek organi epror, i cili duhet te vendos n lidhje me ankimin brenda dy javsh. Nse organet
administrative nuk u prmbahen afateve, ankimuesi mund ti drejtohet drejtprdrejt gjykats.
Sistemi gjyqsor shqiptar sht i organizuar n tre shkall gjykimi, q jan gjykatat e rretheve
gjyqsore (aktualisht 29), gjykatat e apelit (aktualisht 6) dhe Gjykata e Lart.
1
Jan kto gjykata q aktualisht zgjidhin mosmarrveshjet administrative. Pr gjykimin e shtjeve
administrative t shkalls s par, jan krijuar seksione t veanta n 17 gjykata t rretheve
gjyqsore, q kan juridiksion t zgjeruar territorial me qllim q t mbulojn zonat e gjykatave t
tjera t rretheve gjyqsore q nuk kan t tilla seksione.
N pjesn m t madhe t gjykatave, gjyqtart e seksioneve administrative duhet t shqyrtojn edhe
shtje jo-administrative n nj mas t konsiderueshme, pr shkak t numrit t pakt t shtjeve
administrative dhe t gjyqtarve n gjykatat e tyre. N disa nga gjykatat e rrethit, veanrisht n
gjykatat m t vogla, t gjitha shtjet shprndahen ndrmjet t gjith gjyqtarve megjith
ekzistencn formale t nj seksioni administrativ, me qllim q t arrihet nj shprndarje m e
barabart e ngarkess s puns. shtjet administrative ashtu si shtjet e tjera civile gjykohen nga
nj gjyqtar i vetm, nse vlera nuk i kalon njzet milion lek, prndryshe nga nj trup gjykues me tre
gjyqtar.Aktualisht padit pr marrdhniet e punsimit ngrihen n seksionin e Gjykats
Administrative t Shkalls s Par q prfshin territorin ku punmarrsi kryen zakonisht punn e tij
1
Nevoja e specializimit n fushn prkatse t ligjit;
Arsye t mundshme specifike n favor t gjykatave autonome n lidhje me fushn prkatse
t ligjit;
Ngarkesa prkatse e shtjeve;
Efektet mbi gjykatat e zakonshme;
Efektet mbi mundsin pr tiu drejtuar gjykats.
Po ti referohemi projektligjit t propozuar pr ngritjen e gjykatave administrative n Shqipri
vrehet se n t jan parashikuar si gjykata kompetente pr gjykimin e mosmarrveshjeve
administrative:
Gjykata Administrative e Shkalls s Par, Gjykata e Apelit Administrativ dhe
Gjykata e Lart. N parashikimet pr organizimin e gjykatave administrative bhet referenca me
dispozitat e ligjit pr organizimin e pushtetit gjyqsor me prjashtim t rastit kur n kt ligj
parashikohet ndryshe, n lidhje mekriteret e emrimit dhe t karriers s gjyqtarve, statusi i tyre,
prgjegjsia pr shkeljet disiplinore, masat disiplinore, procedimi disiplinor, administrimi i
shrbimeve n gjykat, si dhe riorganizimi gjyqsor dhe delegimii gjyqtarve. Prsa i prket
prbrjes s trupit gjykues t Gjykats Administrative t Shkalls s Par, n projektligj sht
parashikuar gjykimi me trup gjykues t prbr nga nj gjyqtar dhe trup gjykues t prbr nga tre
gjyqtar. Gjykimi me nj gjyqtar t vetm bhet n rastet kur kemi padi me vler m t vogl apo t
barabart me dy milion lek si dhe ato q i prkasin fushs s marrdhnieve t puns. Gjykata e
Apelit Administrativ gjykon me trup gjykues t prbr nga pesgjyqtar pr padit ndaj aktit
nnligjor normativ dhe nga tre gjyqtar pr shtjet e tjera.
N projektligj, parashikohen gjithashtu edhe kompetencat lndore,funksionale dhe toksore t
Gjykats Administrative. Prsa i prket kompetencs lndore, Gjykata Administrative sht
kompetente pr shqyrtimin e mosmarrveshjeveq lidhen me veprimet administrative, marrdhniet
e puns t rregulluara nga Kodi i Puns, n t cilat pundhnsi sht nj organ publik; si dhe nj akt
nnligjor normativ t organeve qendrore apo organeve t njsive t qeverisjes vendore. Risi e sjell
nga ky projektligj,pr her t par n legjislacionin shqiptar sht parashikimi i kompetencs
funksionale sipas shkallve t gjykimit. Pr nj gjykim sa m efient dhe n mbrojtje t interesave t
mosmarrveshjeve administrative, barra e provs pr t provuar ligjshmrin e aktit t palve,
projektligji ka parashikuar edhe kompetencn toksore sipas territorit n tcilin organi administrativ
1
ka kryer veprimin administrativ ose n territorin e t cils ka qendrn organi administrativ. Koncepti
i barrs s provs n drejtsin administrative ndryshon nga koncepti q mbane drejta procedurale
civile apo penale. N kontekstin e
kundrshtuar, bie mbi organin administrativ. Ligji mund t prcaktoj kushtet me t cilat gjykata
mund t imponojbarrn e provs mbi palt, q t siguroj bashkpunimin e tyre t nevojshm. Duke
iu referuar modeleve t aplikuara sot n bot pr zgjidhjen e mosmarrveshjeve administrative sidhe
projektligjit pr ngritjen e gjykatave administrative mund t parashtrojm disa nga prparsit dhe
mangsit e ngritjes s ktyre gjykatave.
1
ligjor dhe pakson shtjet gjyqsore n t ardhmen. Gjykatat administrative mund t jen t
dshirueshme n lidhje me arritjen e nj madhsie t prshtatshme pr gjykatn. Studimet shkencore
n vendet e ndryshme t Europs perndimore nxorn prfundimin q efikasiteti optimal mund t
arrihet nga gjykatat e nj madhsie mesatare, ndrsa efikasiteti i gjykatave shum t vogla si dhe i
gjykatave shum t mdha cnohet nga mangsi t ndryshme pr shkak t madhsis prkatse t
vogl ose t madhe. Kshtu, n vend t pasjes s gjykatave t njsuara q jan shum t mdha, do t
ishte m mir t ngriheshin gjykata t veanta, me kusht q edhe gjykatat administrative tmund t
ken natyrisht nj madhsi t mjaftueshme. Po kshtu, meqensendrmjet juridiksionit t
prgjithshm dhe t
specializuar administrativ n lidhje me rregullat procedurale, shkallt e gjykimit dhe pr pasoj edhe
n menaxhimin e shtjeve ka ndryshime, ndarja mund t jet nj zgjedhje m e mir pr t arritur
nj efikasitet optimal. Shqyrtimi gjyqsor i akteve administrative duhet t shtrihet pr:
do akt individual administrativ i lshuar nga nj autoritet publik, q krijon, modifikon ose
shfuqizon nj marrdhnie juridike;
do akt real, veprim material ose akt i brendshm (q prek drejtprdrejt t drejtat dhe/ose
interesat e ligjshme);
do mosveprim apo refuzim nga ana e autoritetit publik pr t vepruar nrastet kur autoriteti
publik ka detyrim pr t vepruar;
do proces gjyqsor lidhur me marrdhniet e puns q ka pr pal autoritetin publik dhe
punonjsit e vet;
1
do proces gjyqsor q ka t bj me lidhjen, interpretimin, ekzekutimin dhe zgjidhjen e
kontratave q kan pr pal autoritetet publike;
Nj kombinim i sistemit gjerman (e drejta subjektive individuale) dhe francez (interes ligjor i
kualifikuar), sht elsi pr vendosjen e nj koncepti t baraspeshuar pr paln e interesuar. Ata q
nuk preken n t drejtat e tyre subjektive ose interesat ligjore, nuk kan t drejtn t ngren nj padi
administrative (legjitimiteti aktiv).Nj institucion publik q padit nj tjetr institucion publik nuk
duhet t ket t drejtn e padis kur ato i prkasin t njjts varsi administrative.
Nse nj numr aplikantsh ndajn t njjtin interes, pranohen padit e prbashkta (ligji francez).
Pr rrjedhoje shqyrtimi ligjor i akteve administrative nga gjykata t pavarura do t synoj t krijoj
mundsin pr kontrollin e tgjitha akteve pr infrastrukturn q kalojn prmes nj procesi
licencimi, po ashtu rrit gjithashtu transparencn e vendimeve sht kontributi pr t siguruar rendin
administrative dhe luan nj rol t rndsishm n luftn kundr korrupsionit. Krijimi i gjykats
administrative do t shrbej si forc stimuluese pr modernizimin e administrats publike,
prmirsimin e cilsis s shrbimeve t administrats dhe rritjen e besimit t qytetarve pr
institucionet shtetrore. Ajo q sht edhe m e rndsishme
1
kushtetues, veanrisht pr t mbrojtur t drejtat individuale prball administrats publike.
Ngritja e gjykatave administrative edhe pse sht nj faktor shum i rndsishm n integrimin e
Shqipris n Bashkimin Europian, duhet par edhe n kndvshtrimin e problematikave q mund t
shkaktoj. Konkretishtshkalla e dshirueshme e specializimit t gjyqtarve pr rezultatet e pritshme
pozitive nuk krkon domosdoshmrisht ngritjen e gjykatave administrative.
Pika vendimtare sht pasja e gjyqtarve t specializuar pr gjykimin
e shtjeveprkatse.
Ngritja e gjykatave administrative sjell deri n nj far mase ngushtimin ose edhe kufizimin e
mundsis pr tiu drejtuar gjykats. Numri i shtjeve n fushn specifike t juridiksionit zakonisht
justifikon nj numr mt pakt gjykatash nga sa jan n sistemin e zakonshm gjyqsor.
Pr pasoj, palt nga zonat e largta do t duhet tprballojn shpenzime m t larta dhe barrn e
udhtimeve m t gjata, gj q mund tu privoj atyre mundsin pr tiu drejtuar gjykats n varsi
t rrethanave konkrete.Gjithashtu nse gjykata funksionon kryesisht si nj gjykat shtitse,
efikasiteti administrativ do t binte dhe cilsia e veprimeve gjyqsore si dhe e vendimeve do t linte
shum pr t dshiruar.Ngritja e gjykats administrative mund t shkaktoj mosmarrveshje n lidhje
me kompetencn ndrmjet gjykatave. Edhe nse sfera ligjore e gjykats administrative mund t
ndahet nga pikpamja teknike dhe lndore nga sferat e tjera t ligjit, disa shtje me kompetenc t
debatueshme nuk mund t evitohen. Kto mosmarrveshje zakonisht shkaktojn gjykime t ngadalta
dhe shpenzime shtes, dhepr pasoj pengojn rritjen e pritshme t efikasitetit.
Krijimi i gjykats administrative mund t dobsoj sistemin gjyqsor t zakonshm. N mnyr t
veant, efikasiteti i gjykatave t vogla tzakonshme mund t rrezikohet seriozisht nse ngarkesa e
tyre e shtjeve vazhdon t paksohet.Pr m tepr, mundsia e ndikimit reciprok pozitiv n dobi t
gjykimit sht shum i ult ndrmjet sistemeve gjyqsore t veanta. Sa m shum gjykata t
specializuaradhe autonome t krijohen, aq m shum do t paksohet juridiksioni i gjer dhe i pasur i
gjykatave t zakonshme, gj q ka qen nj faktor i rndsishm n zhvillimin e s drejts. Ndarja e
gjyqsorit n dy ose m shum sisteme gjyqsore autonome ka mundsi q ta dobsoj pozitn e
gjyqsorit brenda sistemit t balancs s pushteteve.
1
Gjyqsori prbhet vetm nga nj numr i vogl njerzish, q duhet t mos bjn lobim pr shkak t
dinjitetit dhe postit t tyre.
Pr pasoj, sht gjithmon rreziku i nnvlersimit ose neglizhimit nga pushtetet e tjera, pavarsisht
garancive kushtetuese pr pavarsin e tij. Nse gjyqsori duhet t ndahet n konsiderohet t jap
shanse m t mira pr karriern dhe pozitn e tyre n profesion. Nse pjes, ky rrezik rritet,
veanrisht n lidhje me sistemet e gjykatave t specializuara. N varsi t objektit t juridiksionit t
specializuar, mund t jet e vshtir t trhiqen juristt e talentuar dhe t kualifikuar pr gjykatat
administrative, pasi juridiksioni i gjykatavet zakonshme siguron nj zhvillim profesional m
fleksibl dhe shrbimi n kto gjykata
gjykatat administrative ngrihen pr fusha shum t ngushta t juridiksionit, neutraliteti i gjykatave
mund t kompromentohet nga zhvillimi i marrdhnieve t ngushta dhe njohjeve personale ndrmjet
gjyqtarve t specializuar dhe avokatve t specializuar q normalisht mbulojn kto gjykata.
1
Gjyqsia administrative paraqet lloj t kontrollit mbi administratn, prkatsisht mbi aktin
administrativ, n rradh t par aktin administrativ t veant dhe individual. Ky lloj i kontrollit
realizohet n at fush t veprimtaris administrative nprmjet t s cils zhvillohet forma m e
rndsishme e funksionit t saj.
Shprfaqet si konstruksion i teoris dhe praktiks juridike nga fillimi i shekullit t XIXt, i ndrtuar
nn parrulln e nevojs q t mbrohen ligjshmria objektive dhe posaqrisht t drejtat subjektive t
qytetarve43.
43
Ivo Borkovic, Upravno pravo (E drejta administrative), Zagreb, 1997, faqe 448.
1
PRFUNDIMI
Pothuajse t gjitha vendimet pr investime apo projekte pr infrastrukturn, duhet t kalojn prmes
nj procesi liensimi, i cili mund t bhet subjekt i nj shqyrtimi ligjor nga gjykatat administrative.
Gjykata efikase administrative rrisin gjithashtu transparencn e vendimeve administrative, gjithashtu
mund t luajn nj rol t rndsishm n luftn kundr korrupsionit dhe kontrolli gjyqsor i
veprimeve publike administrative nga nj gjyqsor administrativ q funksionon mir sht prve
1
pikpamjes strikte ligjore t shtjeve individuale, edhe nj forc stimuluese pr modernizimin e
administrats publike, duke prmirsuar cilsin e shrbimeve t saj dhe si pasoj, rrit besimin e
qytetarve pr institucionet shtetrore. Shqyrtimi gjyqsor i veprimtarive qeveritare e ka origjinn e
vet n filozofin e shtetit q qeveriset dhe kufizohet nga ligji dhe bazohet tek parimi i eprsis s
ligjit. N ditt e sotme, nj shtet ligjor nuk mund t mendohet pa akses pr t gjith qytetart tek nj
gjykat e pavarur dhe e paanshme, e themeluar n baz t ligjit dhe e aft pr t prmbushur krkesat
e zhvillimit t nj gjykimi t drejt. Si i till, roli i shqyrtimit gjyqsor i veprimtaris administrative
sht t mbroj t drejtat e qytetarve, por edhe t mbroj interesin publik dhe rendin ligjor. Krahas
ktij roli mbrojts, kontrolli gjyqsor shihet si nj mjet i rndsishm n rritjen e cilsis s
administrimit dhe qeverisjes s mir. Njkohsisht, zgjerimi i sektorit publik dhe rritja e
kompleksitetit t vendim-marrjes administrative ka nj ndikim t dyfisht: nga njra an ka sjell
forma t reja t aktivitetit administrativ dhe rritje t krkess pr fleksibilitet t administrats n
shrbim t interesit publik dhe nga ana tjetr efektet e nj zgjerimi t till mbi jetn individuale jan
duke u rritur vazhdimisht. N kto kushte, pr t kundrpeshuar efektet, nevojitet nj fuqi e
mirkonfiguruar vlersimi pr administratn dhe forcimi i kontrollit gjyqsor mbi veprimtarit e
veta. Kjo vendos prher e m tepr n pikpyetje qasjet tradicionale ndaj intensitetit dhe shtrirjes s
shqyrtimit gjyqsor mbi aktivitetin e administrats. Prve ksaj nevoje t brendshme dhe natyrale
pr ta rishikuar qasjen tradicionale, kemi edhe nj numr prher e m t madh parimesh ligjore q
rregullojn hapsirn evropiane, t cilat po ndikojn fuqishm zhvillimet n fushn e kontrollit
gjyqsor t administrats publike.
1
BIBLIOGRAFIA
2. Dekreti i Presidentit Nr. 1501, dt: 29. 05. 1996 Mbi Krijimin e Seksioneve Administrative,
Tregtare dhe Familjare n Gjykatat e Rrethit
3. Kodi i Procedurave Administrative i Republiks s Shqipris, Botim i Qndrs s
Publikimeve Zyrtare, 1999.
4. Kodi i Proedurs Civile, Botim i Qndrs s Publikimeve Zyrtare, 1996.
5. Kushtetuta e Republiks s Shqipris, Botim i Qndrs s Publikimeve Zyrtare, 1998.
6. Ligji Nr. 8346, dt: 28. 12. 1998 Mbi Organizimin e Pushtetit Gjyqsor n Republikn e
Shqipris
7. Ligji nr.7491 dt: 29. 04. 1991 Pr dispozitat kryesore kushtetuese
8. Relacion pr projektligjin Pr gjykimin e mosmarrveshjeve administrative dhe organizimin
e drejtsis administrative, . justice. gov. al
9. Revista Tribuna Juridike , Nr.76- Literatur e prgatitur nga Ms. Av. Artan Kolnikaj.
10. Sadushi, S. , E drejt administrative 2, Tiran, 2000
11. Sadushi, S. , Ibrahimi, G. ,Komentari i Kodit t Proedurave Administrative, Instituti pr
studime publike & ligjore, Tiran, 2000.
12. Shoqata e Kshillave t Shtetit dhe Juridiksioneve Administrative Supreme t Bashkimit
Evropian (http://193.191.217.21/en/home_en.html). Modeli t Prbashkt, 2005.
1
13. Stavileci, E. , Hyrje n shkencat administrative, Shtpia Botuese Pegi, Prishtin, 2002.
14. Traja, K. , Drejtsia Kushtetuese, Tiran, 1980.