Professional Documents
Culture Documents
111658226 ΘΕΩΡΙΑ ΤΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ PDF
111658226 ΘΕΩΡΙΑ ΤΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ PDF
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ
Ορισμός της Μουσικής.
Η Μουσική είναι μια τέχνη, η οποία εκφράζει τις αρετές της μέσα από την
πλοκή και τον συνδυασμό των ήχων. Τα εργαλεία τα οποία χρησιμοποιούμε
για την παραγωγή των ήχων είναι τα διάφορα μουσικά όργανα και η ανθρώπινη
φωνή.
Το Πεντάγραμμο. Σχήμα 1
Το σχήμα το οποίο αποτελείται από πέντε (5) οριζόντιες, παράλληλες και ίσιες
γραμμές ονομάζεταί Πεντάγραμμο, ενώ οι αποστάσεις που σχηματίζουν οι
πέντε γραμμές ονομάζονται διαστήματα. Τις γραμμές και τα διαστήματα του
πενταγράμμου τα μετράμε από κάτω προς τα πάνω. Όλα λοιπόν τα μουσικά
σημάδια γράφονται ή πάνω στις γραμμές του πενταγράμμου ή μέσα στα
διαστήματα του πενταγράμμου ή γύρω από αυτό. Άρα το πεντάγραμμο είναι
«το οικοδόμημα φιλοξενίας », των μουσικών σημείων.
1
2
Οι Νότες
Οι Νότες είναι επτά (7) και έχουν τα εξής ονόματα : Ντο, Ρε, Μι, Φα, Σολ,
Λα, Σι και γράφονται στις γραμμές , στα διαστήματα, πάνω και κάτω από το
πεντάγραμμο. Σχήμα 2α,β.Για να γράψουμε νότες κάτω ή πάνω από το
πεντάγραμμο χρησιμοποιούμε τις βοηθητικές γραμμές. Σχήμα 2γ,δ.
Τα Κλειδιά
Για να μπορέσουν οι νότες να γραφούν σωστά στο πεντάγραμμο πρέπει
απαραίτητα στην αρχή κάθε πενταγράμμου να υπάρχει το σημείο που
ονομάζεταί κλειδί. Επειδή τα μουσικά όργανα είναι πολλά και διάφορα, για την
ανάγνωση των φθόγγων (νότες) χρησιμοποιούν διάφορα κλειδιά.
Τα εύχρηστα κλειδιά
2
3
Είναι το κλειδί το οποίο χρησιμοποιείται από τα περισσότερα μουσικά όργανα
που έχουν σαν χαρακτηριστικό τους γνώρισμα το υψηλό τονικό ύψος (οξεία
φωνή). Γράφεται στην δεύτερη γραμμή του πενταγράμμου, ονομάζοντας τη νότα
που περνάει πάνω από αυτή τη γραμμή Σολ.
Παίρνοντας λοιπόν σαν βάση τη νότα Σολ, καθορίζουμε το όνομα και των
υπολοίπων φθόγγων(νότες).
Είναι το κλειδί το οποίο χρησιμοποιείται από μουσικά όργανα που έχουν σαν
χαρακτηριστικό τους γνώρισμα το χαμηλό τονικό ύψος (βαθιά φωνή).
Γράφεται στην τέταρτη γραμμή του πενταγράμμου, ονομάζοντας την νότα που
περνάει πάνω από αυτή την γραμμή Φα .
Παίρνοντας λοιπόν σαν βάση την νότα Φα, καθορίζουμε το όνομα και των
υπολοίπων φθόγγων.
3
4
Τα κλειδί του Ντο γράφεται στην πρώτη, δεύτερη, τρίτη, και τέταρτη, γραμμή.
χρησιμοποιείται κυρίως στην φωνητική μουσική και έχει σαν χαρακτηριστικό
γνώρισμα το μεσαίο τονικό ύψος
Τα υπόλοιπα κλειδιά.
Το κλειδί του Σολ της πρώτης γραμμής και το κλειδί του Φα της τέταρτης
γραμμής δεν χρησιμοποιούνται πια.
Μουσική έκταση.
Μουσική έκταση ονομάζουμε το σύνολο των φθόγγων που παράγει ένα
οποιοδήποτε μουσικό όργανο ή η ανθρώπινη φωνή από τον χαμηλότερο έως
τον ψιλότερο φθόγγο. Την μουσική έκταση την μετράμε σε οκτάβες .
Οκτάβα.
Οκτάβα ονομάζουμε το σύνολο οκτώ συνεχόμενων φθόγγων, όπου ο πρώτος
και ο όγδοος (φθόγγος ) έχουν το ίδιο όνομα αλλά διαφορετικό ύψος. Ο όγδοος
φθόγγος είναι ταυτοχρόνως και πρώτος της επόμενης οκτάβας. Όσες
περισσότερες οκτάβες έχει ένα μουσικό όργανο τόσο μεγαλύτερη μουσική
έκταση έχει.
5
6
Από το παράδειγμα της προηγούμενης σελίδας προκύπτει ότι το
άθροισμα δύο οκτάβων είναι 15 νότες και όχι 16. Αυτό συμβαίνει επειδή η
όγδοη νότα της πρώτης οκτάβας υπολογίζεται μόνο μια φορά. Άρα για να
υπολογίσουμε σωστά τον αριθμό των φθόγγων ενός μουσικού οργάνου (την
έκταση του),
πολλαπλασιάζουμε τον αριθμό των οκτάβων που έχει με το 7 και προσθέτουμε
το 1.
Η έκταση του πιάνου καλύπτει στο σύνολο της την έκταση των οργάνων
από τον χαμηλότερο έως τον ψηλότερο φθόγγο. Μαθαίνοντας λοιπόν τα
ονόματα των φθόγγων στα πλήκτρα του πιάνου και ξέροντας την συνολική του
έκταση, αποκτούμε την δυνατότητα γνωριμίας της έκτασης όλων των μουσικών
οργάνων.
Στο σχεδιάγραμμα της επόμενης σελίδας παρουσιάζεται συνοπτικά η
έκταση των οργάνων της λεγόμενης συμφωνικής ορχήστρας .
Σαν μονάδα για την μέτρηση της έκτασης των οργάνων έχουμε τα πλήκτρα
του πιάνου.
6
7