Χρονολογικό Ευρετήριο Αρχαίας Ελληνικής Ιστορίας - 1

Χρονολογικό Ευρετήριο Αρχαίας Ελληνικής
Ιστορίας
Πρωτοϊστορική Περίοδος – Γεωμετρικά Χρόνια (1450-800 π.Χ.)
Χρονολογίες Σημαντικά γεγονότα Πολιτικά και κοινωνικά Πολιτιστική δραστηριότητα

γεγονότα
Καταστροφή Μινωικών Γραμμική Β΄- Μυκήνες:
1450 ανακτόρων εκτός από Θολωτοί τάφοι – Κυκλώπεια
Κνωσό – Μυκηναϊκή Τείχη.
εξάπλωση – Μυκηναϊκά
ανάκτορα (Τροία VIIA και
Β)
c. 1220 Αναταραχές στον ελληνικό χώρο.

Εισβολή των Λαών της Θάλασσας (;)
Παρακμή του Μυκηναϊκού κόσμου. Αυτή την περίοδο

Σημαντικά αστικά κέντρα της παρατηρείται εγκατάσταση
Πελοποννήσου εγκαταλείπονται. Tο νέων πληθυσμών στην
συγκεντρωτικό ανακτορικό σύστημα Αχαΐα, την Αττική, και την
παύει να ανταποκρίνεται στις Κύπρο. Γενικά οι ελληνικοί
1150/1100 ανάγκες των εκεί πληθυσμών. πληθυσμοί μετακινούνται
Παρατηρείται σταδιακή μείωση του προς τα Ανατολικά.
πληθυσμού, και επιστροφή στη
γεωκτηνοτροφική οικονομία. Οι
αιτίες που οδήγησαν σε αυτή την
εξέλιξη παραμένουν αδιευκρίνιστες
αν και έχουν διατυπωθεί πολλές και
ενδιαφέρουσες θεωρίες.
1100/10 Έναρξη της επεξεργασίας σιδήρου

στον ελληνικό χώρο. Μια από τις
πρώτες χρήσεις του συγκεκριμένου
μετάλλου, σχετίζεται με την
κατασκευή οπλισμού.
1100/800 Ομηρικοί ή Γεωμετρικοί Χρόνοι.
Αστάθεια στον ελληνικό

1050/900 χώρο – Μεταναστεύσεις,
Ιώνων στην Μ.Ασία και στα
νησιά του Αιγαίου.
1
ΙΣΤ 144 : ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ –Χειμερινό Εξάμηνο 2014-2015
Πάνος Χριστοδούλου
Στην Αττική, κάνει την
1025-1000 εμφάνιση της η
‘‘πρωτογεωμετρική’’
κεραμική.
Στο Λευκαντί (Εύβοια),
κτίζεται ένας επιβλητικός
1000 τάφος, ο οποίος προφανώς
ανήκει είτε σε ένα σημαντικό
βασιλιά είτε σε ένα
ξεχωριστό οικιστή.
950 Ευβοϊκή κεραμική στην Αν.
Μεσόγειο και κυρίως στην
Τύρο.
Επανεγκατάσταση σε Αφιερώνονται τα πρώτα
900 Αύξηση του πληθυσμού στον οικισμούς της εποχής του χάλκινα αγάλματα και οι
ελληνικό χώρο. χαλκού. Παρατηρείται πρώτοι τρίποδες στην
επίσης επεξεργασία του Ολυμπία και τους Δελφούς.
χρυσού, δραστηριότητα
που ατόνησε τους
προηγούμενους 2 αιώνες.
900-750 Παρατηρείται σημαντική ανθρώπινη Εμφάνιση και ανάπτυξη της
δραστηριότητα στην Μεσσήνη. γεωμετρικής κεραμικής.
Ξεχωρίζει ένα επιβλητικό κεντρικό Σύνθετα μοτίβα τα οποία
κτήριο, οικία ίσως ενός ξεχωριστού συχνά ποικίλουν, ανάλογα με
ταγού(850/800). την περιοχή προέλευσης των
αγγείων. Ξεχωρίζουν
ιδιαιτέρως δύο κέντρα
παραγωγής: Αθήνα και
Κόρινθος. Στα αθηναϊκά
αγγεία, περί το 800 π.Χ.
εμφανίζονται σκηνές από
επιτάφιες τελετές.
Στην Μ. Ασία, στη Σμύρνη,
850 κατασκευάζεται τείχος το οποίο
περιβάλλει τον οικισμό. Πρόκειται
για την πρώτη αρχαιολογική
μαρτυρία, εμφάνισης πόλις στον
ελληνικό χώρο, τις οποίας τα
χαρακτηριστικά προδιαγράφουν τις
πόλεις –κράτη, των αρχαϊκών
χρόνων.
850-800 Εγκατάσταση Φοινίκων σε νησιά του Δημιουργία του ελληνικού
Αιγαίου, στη Ρόδο, τη Κρήτη, την αλφαβήτου.
Αττική και την Εύβοια. Στην Κύπρο
εγκαθίστανται στο Κίτιο.
825-750 Ίδρυση του εμπορίου της Al-Mina
από Ευβοείς και Κύπριους εμπόρους,
στις εκβολές του ποταμού Ορόντη,
στη Β. Συρία.
2
Αρχαϊκή Περίοδος (800-478 π.Χ.)
Σημαντικά γεγονότα Πολιτικές και κοινωνικές εξελίξεις Πολιτιστική δραστηριότητα
800-700 Παρατηρείται αύξηση του Τα ελάχιστα ιερά του 10ου και 9ου
πληθυσμού στον ελληνικό χώρο αι. π.Χ., γνωρίζουν ιδιαίτερη
και δημιουργία πολλών και ανάπτυξη. Πληθαίνουν τα
διαφορετικών αστικών κέντρων. αναθήματα και αποκτούν πιο
σύνθετο χαρακτήρα οι
θρησκευτικές τελετές. Η
ανάπτυξη του Ηραίου, λίγο έξω
από το Άργος, μαρτυρά ίσως τη
σημασία που είχε για τα νέα
αστικά κέντρα, η οριοθέτηση των
συνόρων τους(800/750).
800-650 Ανάπτυξη και διάδοση της
λατρείας των ηρώων. Ιδιαίτερα
έντονη στην Αττική, την Εύβοια,
την Αργολίδα, και τη Μεσσήνη.
Αυτή η εξέλιξη ταυτίζεται και με
τη διάχυση στον ελληνικό χώρο
των ποιητικών επών.
775-770 Πιθανότατα δημιουργείται ο -Πρώτα δείγματα ελληνικής
συνοικισμός της Σπάρτης. κεραμικής στην Ερέτρια και την
Τέσσερεις μικροί οικισμοί, Καρχηδόνα. Ανάπτυξη εμπορίου
Πιτάνη, Κυνόσουρα, Λίμνες, με Δ. Μεσόγειο.
Μεσόα, συνενώνονται για να
σχηματιστεί η πόλη των
Λακεδαιμονίων. Είναι η περίοδος
κατά την οποία, παγιώνεται η
δυαρχία στο σπαρτιατικό
πολίτευμα (770-760).
775-675 Α΄Φάση Αρχαϊκού Αποικισμού -Έναρξη Ολυμπιακών Αγώνων
(776).
-Το κείμενο των ομηρικών επών
έχει διαμορφωθεί ως προς το
μεγαλύτερο μέρος του(750/700).
740-700 Α΄ Μεσσηνιακός Πόλεμος – Είναι -Κόρινθος των Βακχιαδών (747- Εμφάνιση των πρώτων δημοσίων
γνωστός από τα ποιήματα του 567) χώρων οικονομικής και πολιτικής
ΤΥΡΤΑΙΟΥ, ο οποίος τον – Οπλιτική μεταρρύθμιση. Πήρε το σημασίας (Αγορά), στις
αποκαλεί ως τον ‘‘εικοσαετή’’ όνομά της από την ασπίδα (όπλον), Συρακούσες και τα Μέγαρα
πόλεμο. που έφερε ο στρατιώτης. Υβλαία(725-700).
Χαρακτηριστικό της φάλαγγας,
ήταν η αλληλεξάρτηση των μελών
της καθώς βρίσκονταν όλοι σε
ευθεία γραμμή, πολύ κοντά ο ένας
στον άλλον δημιουργώντας έτσι
3
ένα συμπαγές μέτωπο. Μια από τις
πρώτες μάχες ανάμεσα σε
οπλιτικές φάλαγγες διεξήχθη
ανάμεσα στους Αργείους και τους
Σπαρτιάτες (669/668).
Νομοθεσία Λυκούργου στη -Η οπλιτική ‘‘επανάσταση’’ Ανατολικά στοιχεία στην

Σπάρτη (;). Η Μεγάλη Ρήτρα, διαχέεται στον ελληνικό χώρο. ελληνική τέχνη (λωτοί, φοίνικες
725-675 ρυθμίζει τη λειτουργία του Πρώτη πανοπλία οπλίτη βρέθηκε κλπ. ). Εμφανίζεται στην Κόρινθο
Σπαρτιατικού πολιτεύματος, με σε τάφο στο Άργος (725-720). (725: πρωτοκορινθιακός ρυθμός),
εμφανή ενίσχυση των εξουσιών -Πρώτος γραπτός κατάλογος η οποία καθίσταται ίσως το κύριο
της Γερουσίας. ενιαύσιων αρχόντων στην Αθήνα. κέντρο παραγωγής του ελληνικού
Αυτή η εξέλιξη μαρτυρά τη κόσμου.
σημασία που αποκτά η γραφή στις - Βοιωτία: ο Ησίοδος συγγράφει
ελληνικές πόλεις και κυρίως στην τη Θεογονία και το Έργα και
εδραίωση σημαντικών θεσμών Ημέραι. Σε αντίθεση με το έργο
(683/2). του Ομήρου, στηρίζεται λιγότερο
στον προφορικό λόγο και
περισσότερο στο γραπτό. Ο
Ησίοδος είναι ίσως ο πρώτος
Έλληνας συγγραφέας, ο οποίος
δηλώνει το όνομα του και την
καταγωγή του (c.700).
-Μνημειώδη οικοδομήματα στις
ελληνικές πόλεις. Δωρικός ναός
προς τιμή του Απόλλωνα στην
Κόρινθο (675).
-Ηραίον στη Σάμο (660-650).
-Ξύλινοι κίονες στο ναό της Ήρας
στην Ολυμπία (600).
675 -500 Δεύτερη φάση Αποικισμού
675-660 Στους Λοκρούς, ο ΖΑΛΕΥΚΟΣ Σπάρτη: Θέσπιση Γυμνοπαιδιών

καταγράφει μια σειρά από στην Σπάρτη. Πρόκειται για
νόμους. Άλλοι σημαντικοί τελετή προς τιμή του Απόλλωνα,
νομοθέτες αυτής της εποχής όπου γιορτάζεται η στρατιωτική
είναι ο ΧΑΡΩΝΔΑΣ στη Κατάνη παιδεία των Σπαρτιατών. Οι
και ο ΑΝΔΡΟΜΑΔΑΣ στο Ρήγιον. άρρενες πολίτες διαγωνίζονται
στο χορό και το τραγούδι γυμνοί,
ενώπιον όλου του πληθυσμού της
πόλης.
-Β΄ Μεσσηνιακός Πόλεμος. -Κόρινθος: Τύραννοι – ΚΥΨΕΛΟΣ, Σπάρτη: Ο ΑΛΚΜΑΝ συνθέτει τις
650 -620 - Ίδρυση της Ναύκρατης στο ΠΕΡΙΑΝΔΡΟΣ (657-585). Παρθενίαι, ένα από τα πρώτα
Δέλτα του Νείλου. Το -Κρήτη: Ο περίφημος ‘‘νόμος της δείγματα ελεγειών. Από τα
συγκεκριμένο εμπόριον θα Δρήρου[Ν. Κρήτη]’’ περιορίζει την περίπου 10 έργα του, ελάχιστα
εξελιχθεί στο σημαντικότερο εξουσία των αρχόντων, αποσπάσματα σώθηκαν.
ελληνικό οικονομικό κέντρο στην καθιερώνοντας την αρχή της -Μελανόμορφη κεραμική στην
Αν. Μεσόγειο. ενιαύσιας θητείας. Πρόκειται για Αττική και την Αίγινα.
το παλαιότερο σωζόμενο -Ακμή Δαιδαλικής τεχνοτροπίας
ψήφισμα, σχετικό με τους θεσμούς στη γλυπτική.
μιας πόλης.
4
640-631 Ο ΚΥΛΩΝ, νικητής στους Ο ΚΟΛΑΙΟΣ ο Σάμιος, πλέει πέραν
Ολυμπιακούς αγώνες (640-639), των Ηράκλειων στηλών (638).
αποτυγχάνει να καταλάβει την
εξουσία στην Αθήνα, παρόλη την
υποστήριξη που είχε από τον
τύραννο των Μεγάρων
ΘΕΑΓΕΝΗ. Αποφασιστική
επέμβαση των Αλκμαιωνιδών.
Εισαγωγή νομισματικής -Αθήνα: Ο ΔΡΑΚΩΝ εκδίδει τους -Λέσβος: ο ΑΛΚΑΙΟΣ συνθέτει το
οικονομίας στην Ιωνία και τη λεγόμενους ‘‘δρακόντειους μεγαλύτερο μέρος του έργου του.
Λυδία (625/600). νόμους’’. Στα κλασικά χρόνια -Ακμή κορινθιακής κεραμικής, η
-Η Αθήνα καταλαμβάνει τη βρισκόταν ακόμη σε ισχύ ο νόμος οποία διαχέεται στην Μ. Ελλάδα
Σαλαμίνα (610).Η στρατιωτική του περί ανθρωποκτονίας (621/0). και τη Ν. Ιταλία.
αυτή επιτυχία πιστώνεται στον -Μίλητος: Ο ΘΡΑΣΥΒΟΥΛΟΣ, -Δημιουργούνται οι πρώτοι
630-600 Σόλωνα. καταλαμβάνει την εξουσία(610). Κούροι και Κόρες. Πρόκειται για
- Οι Αθηναίοι καταλαμβάνουν το - Απαρχές οργανωμένου γυμνά αγάλματα, αφιερωμένα
Σίγειον, ελέγχοντας έτσι το δουλεμπορίου στον ελληνικό χώρο κυρίως στους Θεούς (c.620).
εμπόριο με τον Ελλήσποντο (600/575).
(600/590).
-Αθήνα: ο ΣΟΛΩΝ (639-559), -Αίγινα: Κοπή των πρώτων
εκλέγεται άρχοντας (594-593) -Μυτιλήνη: ο ΠΙΤΤΑΚΟΣ νομισμάτων (590-570).
και επιχειρεί μεταρρυθμίσεις με καταλαμβάνει την εξουσία (590- -Λέσβος: Η ΣΑΠΦΩ (c.590),
στόχο την άμβλυνση του 580). συνθέτει το μεγαλύτερο μέρος
οικονομικού και πολιτικού - Χαλκίδα: ο δήμος ανατρέπει τον του έργου της.
χάσματος πλουσίων και εκεί τύραννο και εγκαθιδρύει -Πρώτοι Πυθικοί αγώνες στους
φτωχών. Σημαντικότερος νόμος δημοκρατία (580). Δελφούς. Κατάλογος των
600-580 του ήταν η λεγόμενη Σεισάχθεια. νικητών μας παραδίδεται από
τον Αριστοτέλη.
- Ακμή μελανόμορφης Αττικής
κεραμικής(580-530).
-ΘΑΛΗΣ ο Μιλήσιος (624-549).
Ένα από τα πρώτα
εγκυκλοπαιδικά πνεύματα του
ελληνικού κόσμου, ξεχώρισε για
τις θεωρίες του στα μαθηματικά,
τη φυσική και την αστρονομία.
Προέβλεψε την έκλειψη ηλίου το
έτος 585.
575-560 ΑΜΑΣΙΣ (569-526), φαραώ των -Κοπή νομισμάτων στην Αθήνα και -Έναρξη των Ισθμίων. Αυτή την
Αιγυπτίων. Αναπτύσσει την Κόρινθο(575/570). περίοδο (572;), καθιερώνονται οι
σημαντικές εμπορικές σχέσεις με -Σημαντική οικονομική και τέσσερεις μεγάλοι πανελλήνιοι
τον ελληνικό χώρο. εμπορική ανάπτυξη στη Ναύκρατη. αγώνες, Ολυμπιακοί, Πυθικοί,
-Πρώτη προσπάθεια Της παραχωρούνται ειδικά Νέμεα και Ίσθμια.
ΠΕΙΣΙΣΤΡΑΤΟΥ να καταλάβει προνόμια από τον ΑΜΑΣΗ. - Έναρξη Μεγάλων Παναθηναίων
την εξουσία στην Αθήνα (561). (566/5).
-Ο ΘΕΟΓΝΗΣ από τα Μέγαρα,
συνθέτει τις Ελεγείες του. Σε
αυτές αποτυπώνεται ίσως η
κρίση της αριστοκρατικής
κοινωνίας.
5
560-550 - Ο ΚΥΡΟΣ Α΄(559-530), -Αθήνα: Ο ΠΕΙΣΙΣΤΡΑΤΟΣ (556/5) -Μίλητος: Ο ΑΝΑΞΙΜΑΝΔΡΟΣ
Βασιλεύς των Περσών. εκδιώκεται και ανακαταλαμβάνει (610-547)συνθέτει το έργο του
-Πόλεμος της Σπάρτης με την την εξουσία με τη βοήθεια του Περί Φύσης, όπου επιχειρεί να
Τεγέα (560-550). Δημιουργείται ΜΕΓΑΚΛΗ για να εξοριστεί και εξηγήσει τη δομή του σύμπαντος
η Πελοποννησιακή Συμμαχία, με πάλι, λίγο αργότερα(553/2). (550). Μάλλον πρόκειται για το
ηγέτιδα δύναμη τη Σπάρτη. -Απαρχές του θεσμού των Εφόρων πρώτο ελληνικό έργο γραμμένο
στη Σπάρτη (;). σε πεζό λόγο.
-Ο ΑΜΥΝΤΑΣ βασιλιάς της
Μακεδονίας.
550-540 -Κατάκτηση της Ανατολής από -Κοπή νομίσματος από το Κοινό -Ακμή της ζωγραφικής του
τον ΚΥΡΟ (550-540). των Βοιωτών (550-525). ΑΜΑΣΗ στην Αθήνα (550-525).
- Αθήνα: Με τη βοήθεια -Κρότωνας (Κ.Ιταλία): πρώτη -Αθήνα: κατασκευή του
μισθοφόρων ο ΠΕΙΣΙΣΤΡΑΤΟΣ απόπειρα κοπής νομίσματος στη Τελεστηρίου της Έλευσης, ιερό
καταλαμβάνει την εξουσία Δυτική Μεσόγειο. αφιερωμένο στη Δήμητρα (550).
(548/7). - Καταστροφή του ναού του
Απόλλωνα στους Δελφούς από
πυρκαγιά (548/7).
545-514 - Ο ΠΟΛΥΚΡΑΤΗΣ (535-522) -Αθήνα: Ο Αλκμαιωνίδης , -Αθήνα: Θέσπιση των Μεγάλων

ενισχύει τις προσπάθειες του ΚΛΕΙΣΘΕΝΗΣ (570-507;), Διονυσίων. Πρώτοι αγώνες
ΚΑΜΒΥΣΗ (530-522) για εκλέγεται άρχοντας (525/4). Τραγωδίας (;) (534).
κατάκτηση της Αιγύπτου(525). Επιβεβαιωμένο από επιγραφή, το -Κρότωνας: Ο φιλόσοφος
-Θάνατος του ΠΕΙΣΙΣΤΡΑΤΟΥ γεγονός αυτό δείχνει ότι η ΠΥΘΑΓΟΡΑΣ (570-500)
(528). σύγκρουση Πεισιστρατιδών και εγκαταλείπει τη Σάμο και ιδρύει
- Ο ΔΑΡΕΙΟΣ Α΄ (522-486) Αλκμαιωνιδών πέρασε από φιλοσοφική σχολή.
,βασιλεύς των Περσών (522). διάφορα στάδια. Μετά το θάνατο -Ερυθρόμορφη αττική κεραμική.
- Ο ΚΛΕΟΜΕΝΗΣ (520-490), του Πεισίστρατου, επιχειρήθηκε -Δελφοί: Θησαυρός των Σιφνίων.
βασιλιάς της Σπάρτης (520). ίσως εξομάλυνση των σχέσεών - Έφεσος: Ο ΗΡΑΚΛΕΙΤΟΣ (6ος
- Αθήνα: Κατά τη διάρκεια των τους. αιώνας π.Χ.)συνθέτει το
Μεγάλων Παναθηναίων, -Δολοφονία ΠΟΛΥΚΡΑΤΗ από τους μεγαλύτερο μέρος του
δολοφονείται ο ΙΠΠΑΡΧΟΣ Πέρσες (522). φιλοσοφικού του έργου.
(514). Τον διαδέχεται ο αδελφός - Στην Ιωνία, δημιουργούνται οι
του ΙΠΠΙΑΣ (527-510). πρώτοι γεωγραφικοί χάρτες.
Αθήνα: ο Ιππίας ανατρέπεται - Αθήνα: Ο ΚΛΕΙΣΘΕΝΗΣ, εκλέγεται Αθήνα: Ο γλύπτης ΑΝΤΗΝΟΡΑΣ
510-500 από τους Αθηναίους, οι οποίοι άρχοντας (508/7). Οι δημιουργεί το σύμπλεγμα των
είχαν τη βοήθεια των μεταρρυθμίσεις που θα επιχειρήσει τυραννοκτόνων, Αρμόδιου και
Σπαρτιατών και κυρίως του θα καθορίσουν τη μορφή που θα Αριστογείτονα. Το συγκεκριμένο
βασιλιά ΚΛΕΟΜΕΝΗ (510/9). λάβει το δημοκρατικό πολίτευμα έργο μεταφέρθηκε το 480 από
-Οι Σπαρτιάτες συνάπτουν τις επόμενες δεκαετίες. τους Πέρσες στην Ασία.
συμμαχία με τους Βοιωτούς και -Στην Αθήνα λαμβάνει χώρα μια
τους Χαλκιδείς εναντίον της σημαντική πολιτειακή
Αθήνας. Οι Αθηναίοι αποκρούουν μεταρρύθμιση: οι δέκα στρατηγοί
την επίθεση έξω από την Αττική εκλέγονται εκλέγεται ο κάθε ένας
(506). ξεχωριστά από την φυλή στην
οποία ανήκουν (501/0).
-Πρώτη αναφορά της λέξης
‘‘μέτοικος’’ σε αθηναϊκή επιγραφή.
498-494 -Έναρξη Ιωνικής Επανάστασης. -Πυρπόληση των Σάρδεων από -ΑΙΣΧΥΛΟΣ (525-456): Πολέμησε
Σύμφωνα με τον Ηρόδοτο, ο τους Ίωνες (498). στη μάχη του Μαραθώνα, όπου
Αρισταγόρας, τύραννος της -Εξέγερση Κυπρίων βασιλέων και έχασε ένα από τους αδελφούς
Μιλήτου, πείθει τους Ίωνες να εναντίον των Περσών (498) του. Από το 486 μέχρι το 468
εξεγερθούν εναντίον των -Μακεδονία: ο Αλέξανδρος Α΄, κέρδιζε κάθε χρόνο το πρώτο
Περσών. ανέρχεται στο θρόνο (498-454). βραβείο στα Μεγάλα Διονύσια.
6
-Ήττα των Ιώνων στη ναυμαχία -Καταστροφή της Μιλήτου από Σωζόμενα έργα του : Πέρσες,
της Λάδης. Τέλος Ιωνικής τους Πέρσες (494). Επτά επί Θήβαις, Ικέτιδες,
Επανάστασης(494). Προμηθέας Δεσμώτης,
Αγαμέμνων, Χοηφόροι, Ευμενίδες.
493/2 -Εκστρατεία του Πέρση -Ο ΦΡΥΝΙΧΟΣ, παρουσιάζει στην

στρατηγού ΜΑΡΔΟΝΙΟΥ στη Αθήνα την τραγωδία Μιλήτου
Θράκη. Άλωσις. Συγκίνησε τόσο πολύ το
- Ανατροπή Ιώνων τυράννων αθηναϊκό κοινό ώστε να του
από το Μαρδόνιο και δημιουργία επιβληθεί όχι μόνο πρόστιμο
ισονομικών πολιτευμάτων. αλλά και απαγόρευση
επανεκτέλεσης του έργου.
συγκεκριμένο έργο.
492-487 Α΄ Μηδικός Πόλεμος -Αθήνα: Αρχοντία του -Αίγινα: Κατασκευή του ναού της
ΘΕΜΙΣΤΟΚΛΗ (525-461), ο οποίος Αθηνάς Αφαίας (490).
-Οι Πέρσες περνούν στην συλλαμβάνει και υλοποιεί το - Μετά το Μαραθώνα, οι Αθηναίοι
Ευρώπη. Παραδίδεται η Θάσος σχέδιο της δημιουργίας αθηναϊκού δημιουργούν το δικό τους
και η Μακεδονία. Ο ΔΑΡΕΙΟΣ Α΄, ναυτικού στόλου (492). Θησαυρό στους Δελφούς.
ζητά από τους Έλληνες ‘‘Γη και -Αθήνα: Εφαρμογή για πρώτη -ΠΙΝΔΑΡΟΣ (528-438): Ο
Ύδωρ’’. Αθήνα, Σπάρτη, Ερέτρια φορά, του μέτρου του μεγαλύτερος λυρικός ποιητής της
και Πλαταιές αντιστέκονται οστρακισμού. (489/487). αρχαιότητας. Καταγόταν από τη
(491). - Αθήνα: Οι άρχοντες δεν Θήβα και στις περίφημες ωδές
- Μαραθώνας (490). Μετά την εκλέγονται αλλά επιλέγονται με του, ύμνησε μεταξύ άλλων τους
ήττα από τα αθηναϊκά κλήρωση από μια λίστα 100 νικητές των Ολυμπιακών και
στρατεύματα και την αποτυχία πολιτών, οι οποίοι προέρχονται Πυθικών αγώνων. Το 335, όταν ο
κατάληψης της Αθήνας, οι από τις δυο πρώτες τάξεις Αλέξανδρος Γ΄ κατέστρεψε τη
Πέρσες επιστρέφουν στην Ασία. (πεντακοσιομέδιμνοι και ιππείς) Θήβα, άφησε άθικτο το σπίτι του
Ο στρατηγός ΜΙΛΤΙΑΔΗΣ (550- (487/6). μεγάλου λυρικού ποιητή.
489) θα πιστωθεί την ευφυή
τακτική που ακολούθησαν οι
Αθηναίοι στο πεδίο της μάχης.
-Ο ΜΙΛΤΙΑΔΗΣ αποτυγχάνει να
καταλάβει την Πάρο. Θα του
επιβληθεί πρόστιμο από τον
αθηναϊκό δήμο και αδυνατώντας
να το αποπληρώσει θα πεθαίνει
στη φυλακή (489/487).
ΞΕΡΞΗΣ – Βασιλιάς των Περσών
(486-465).
Τυραννία του ΓΕΛΩΝΑ στις -Οι Αθηναίοι αρχίζουν να -ΒΑΚΧΥΛΙΔΗΣ (510-440): ένας
485-480 Συρακούσες (485-478). Η πόλη εκμεταλλεύονται τα ορυχεία του από τους σημαντικότερους
θα εξελιχθεί σε μια από τις Λαυρίου (483/2). Ο λυρικούς ποιητές της
σημαντικότερες στον ελληνικό ΘΕΜΙΣΤΟΚΛΗΣ, πείθει τους αρχαιότητας. Σύγχρονος του
χώρο, με μεγάλα δημόσια συμπολίτες του να επενδύσουν Πίνδαρου, έζησε για λίγο στην
οικοδομήματα και σημαντική μεγάλο μέρος των εσόδων στην αυλή του Ιέρωνα, τύραννου των
εμπορική δραστηριότητα. κατασκευή στόλου. Συρακουσών. Ελάχιστα
-Ο ΑΡΙΣΤΕΙΔΗΣ ο Δίκαιος αποσπάσματα σώζονται από το
εξορίστηκε από τον Αθήνα(482). έργο του.
-Τα περσικά στρατεύματα ΠΑΡΜΕΝΙΔΗΣ ο Ελεάτης (540-
Δεύτερος Μηδικός Πόλεμος παραμένουν στη Ευρώπη. Ο 450): Σε αντίθεση με τον
Μαρδόνιος αποτυγχάνει να πείσει Ηράκλειτο, πίστευε ότι αρχή των
-Δημιουργία της Ελληνικής τους Αθηναίους να πάντων είναι η ακινησία και η
7
Συμμαχίας στα Ίσθμια της συνθηκολογήσουν. σταθερότητα. Ο Πλάτων, θαύμαζε
481/79 Κορίνθου. Αποτελείται από 31 -Μάχη στις Πλαταιές (479). απεριόριστα τον Ελεάτη
πόλεις, και η Σπάρτη Συντριβή των Περσών, θρίαμβος φιλόσοφο και ένας από τους
αναλαμβάνει την αρχιστρατηγία. της τακτικής του Σπαρτιάτη διαλόγους του φέρει το όνομά
- Οι Σπαρτιάτες πείστηκαν από ΠΑΥΣΑΝΙΑ. του. Ο Παρμενίδης έγραψε σε
τους Αθηναίους να πολεμήσουν -Ναυμαχία στη Μυκάλη(479). Οι έμμετρο λόγο και σώζονται
εκτός Πελοποννήσου. Οι Πέρσες απωθούνται οριστικά από αρκετά αποσπάσματα από τα
Θερμοπύλες (480), ορίστηκαν ως την Ευρώπη. έργα του.
το έσχατο όριο άμυνας. - Με προτροπή του ΘΕΜΙΣΤΟΚΛΗ,
- Ναυμαχία στη Σαλαμίνα (480). οι Αθηναίοι κατασκευάζουν τα
Ήττα των Περσών, και ανάδειξη Μακρά Τείχη (479/8).
του ΘΕΜΙΣΤΟΚΛΗ σε μορφή του
πολέμου.
- Στην Ιμέρα, τα στρατεύματα
του ΓΕΛΩΝΑ συντρίβουν τους
Καρχηδονίους (480).
8
Κλασική Περίοδος (478-323)
Σημαντικά γεγονότα Πολιτικές και πολιτειακές Γράμματα, Τέχνες, Επιστήμες.

εξελίξεις.
478-431 Αθηναϊκή Ηγεμονία στον

ελληνικό χώρο
Η Ελληνική Συμμαχία ΖΗΝΩΝ ο Ελεάτης (5ος αιώνας
478 πραγματοποιεί την πρώτη Σπάρτη: Ο ΠΑΥΣΑΝΙΑΣ, επικεφαλής π.Χ.): Σημαντικός φιλόσοφος του
επιθετική ενέργεια της της Ελληνικής Συμμαχίας, οποίου τα κύρια δόγματα
εναντίον των Περσών. Το κατηγορείται για μηδισμό. σώζονται στα έργα του Πλάτωνα
καλοκαίρι του 478 Ανακαλείται στη Σπάρτη όπου και και του Αριστοτέλη. Ο τελευταίος
εκστρατεύει στην Κύπρο και βρίσκει τραγικό θάνατο λίγα θεωρεί ότι ο Ζήνων υπήρξε ο
το Βυζάντιο. Επικεφαλείς των χρόνια αργότερα (468). θεμελιωτής της διαλεκτικής
ελληνικών δυνάμεων είναι ο μεθόδου.
Σπαρτιάτης ΠΑΥΣΑΝΙΑΣ και ο
Αθηναίος ΑΡΙΣΤΕΙΔΗΣ (540-
475;). Ανάμεσα στους
Αθηναίους στρατηγούς που
συμμετέχουν στην εκστρατεία
είναι και ΚΙΜΩΝΑΣ.
478/7 -Οι Αθηναίοι και οι σύμμαχοί - Συρακούσες: Ο ΙΕΡΩΝ(478-467)
τους, ιδρύουν τη λεγόμενη διαδέχεται τον Γέλωνα. ΣΟΦΟΚΛΗΣ (496-406): Μια από
Δηλιακή Συμμαχία. Στόχος: Η τις πληρέστερες προσωπικότητες
τιμωρία των Περσών για όσα της κλασικής Αθήνας. Ξεχώριζε για
δεινά επέφεραν στον ελληνικό το αθλητικό του παρουσιαστικό
κόσμο. Το κοινό συμμαχικό αλλά και την εξαιρετική του
ταμείο, φυλασσόταν στη Δήλο. μόρφωση. Έγραψε 86 τραγωδίες
Ο ΑΡΙΣΤΕΙΔΗΣ επωμίστηκε το αλλά και σημαντικό αριθμό έργων
δύσκολο έργο της οργάνωσης σατυρικού χαρακτήρα. Σώζονται 7
της συμμαχίας. έργα του: Αίας, Αντιγόνη,
Τραχίνιαι, Οιδίπους Τύραννος,
Ηλέκτρα, Φιλοκτήτης, Οιδίπους επί
Κωλωνό.
-Με στρατηγό τον ΚΙΜΩΝΑ, οι - Κοπή κοινού νομίσματος από -Οι Αθηναίοι ιδρύουν το Ηραίον
Αθηναίοι και οι σύμμαχοί τους, πόλεις της Αρκαδίας(473). στη Θάσο. Ο Κίμων, σε μια κίνηση
476/5- νικούν τους Πέρσες στην που εξυπηρετούσε ιδεολογικές και
473 Ηϊόνα (Στις εκβολές του πολιτικές σκοπιμότητες
Στρυμόνα ποταμού). Ο Κίμων ‘‘μεταφέρει’’ τα οστά του Θησέα
υποδουλώνει τον τοπικό από τη Σκύρο στην Αθήνα.
9
πληθυσμό. - Αθήνα: Κατασκευάζεται η
- Οι Συρακούσιοι με στρατηγό Ποικίλη Στοά, στην Αγορά.
τον Ιέρωνα νικούν τους Το έργο ήταν δημιουργία του
Ετρούσκους (474). Αθηναίου ΠΕΙΣΙΑΝΑΚΤΑ και του
ζωγράφου ΠΟΛΥΓΝΩΤΟΥ από τη
Θάσο. Το έργο ολοκληρώνεται το
455.
-Αποστασία της Νάξου από τη -Το αθηναϊκό νόμισμα αρχίζει να -ΑΙΣΧΥΛΟΥ Πέρσες (472). Με
Δηλιακή συμμαχία. Ο ΚΙΜΩΝ αντικαθιστά αυτό της Αίγινας, χορηγό το νεότατο Περικλή, ο
472-464 καταλαμβάνει την πόλη και σχεδόν σε όλο το Αιγαίο (470). μεγάλος τραγικός κερδίζει το
υποδουλώνει τον -Δημοκρατικό πολίτευμα στις πρώτο βραβείο στα Μεγάλα
πληθυσμό(470/69). Συρακούσες (467/6). Διονύσια.
- Νίκη των Σπαρτιατών επί - ΑΡΤΑΞΕΡΞΗΣ Α΄- Βασιλιάς των -Κατασκευή του ναού του
των Αρκάδων στην Τεγέα Περσών (465/4). Ολυμπίου Διός στην Ολυμπία. Στο
(469/8). ναό, έργο κολοσσιαίων
- Ο ΚΙΜΩΝ συντρίβει τους διαστάσεων, στεγαζόταν το
Πέρσες στις εκβολές του γιγάντιο χρυσελεφάντινο άγαλμα
Ευρυμέδοντα ποταμού (Νότια το του Δία, έργο του ΦΕΙΔΙΑ (470-
Μ. Ασία). Πολλές πόλεις της 435).
Καρίας και της Λυκίας
εντάσσονται στη Δηλιακή
Συμμαχία (467/6).
- Αποστασία της Θάσου. Οι
Αθηναίοι με στρατηγό τον
Κίμωνα, επαναφέρουν με τη
βία το νησί στους κόλπους της
Δηλιακής Συμμαχίας (465).
-Εξέγερση ειλώτων στην
Μεσσηνία (464).
463-457 -Συνθήκη ειρήνης ανάμεσα -Αθήνα: Μεταρρυθμίσεις του -Ο ΑΙΣΧΥΛΟΣ, παρουσιάζει τις
στην Αθήνα και το Άργος ΕΦΙΑΛΤΗ. Οι περισσότερες Ικέτιδες, έργο στο οποίο
(462). εξουσίες του Αρείου Πάγου θα αναφέρεται για πρώτη φορά η
- Μεγάλη ναυτική εκστρατεία περάσουν στους τρείς κύριους λέξη δημοκρατία (463/2).
της Δηλιακής Συμμαχίας στην θεσμούς της αθηναϊκής πολιτείας : - ΑΙΣΧΥΛΟΥ Ορέστεια. Από όλες τις
Ανατολική Μεσόγειο. Στόχος η Βουλή, Εκκλησία, Δικαστήρια (462). τριλογίες που έγραψαν οι αρχαίοι
κατάληψη της Κύπρου και η -Οστρακισμός ΚΙΜΩΝΑ. τραγωδοί, είναι η μόνη που
αποστολή βοήθειας στους Αδιευκρίνιστος παραμένει ο ρόλος σώζεται ολόκληρη: Αγαμέμνων,
εξεγερθέντες Αιγυπτίους του Περικλή(461). Χοηφόρες, Ευμενίδες.
εναντίον των Περσών (460). - Δημοκρατικά πολιτεύματα σε -ΓΟΡΓΙΑΣ (483-376): ο
-Ήττα των Αθηναίων και των πόλεις της Βοιωτίας (457). σημαντικότερος σοφιστής μετά
Αργείων από τους Σπαρτιάτες τον Πρωταγόρα, έζησε στους
και τους Θηβαίους στην Λεοντίνους της Κ. Ιταλίας, και από
Τανάγρα (457). τα έργα του σώζονται μικρά
-Νίκη των Αθηναίων επί των αποσπάσματα, αρκετά όμως για
Βοιωτών στα Οινόφυτα (457). να μας επιτρέψουν να
σχηματίσουμε εικόνα για τα
δόγματά του και τις θεωρίες του.
Ο Πλάτων έγραψε διάλογο που
φέρει τον τίτλο Γοργίας.
10
-Αθηναϊκή ήττα στην Αίγυπτο, - Δημιουργία των πρώτων ΠΡΩΤΑΓΟΡΑΣ (487-411): Ένας
456-451 με τις απώλειες σε ανθρώπινο γραπτών καταλόγων με αναφορά από τους σημαντικότερους
δυναμικό να είναι ιδιαίτερα στις πόλεις-μέλη της Δηλιακής σοφιστές του κλασικού κόσμου.
μεγάλες (18000) (456). Συμμαχίας. Οι ‘‘λίστες’’ αυτές, Ταξίδεψε και δίδαξε σχεδόν σε
- Πενταετής ειρήνη ανάμεσα φυλάσσονταν στην Ακρόπολη. Το ολόκληρο τον ελληνικό χώρο.
σε Αθηναίους και Σπαρτιάτες. ζήτημα απασχόλησε πολλούς Ελάχιστα σώζονται από το έργο
-Τριακονταετής ειρήνη μελετητές, είναι όμως τώρα πια του, ορισμένες όμως από τις
ανάμεσα σε Άργος και παραδεκτό ότι το ταμείο της κύριες θεωρίες του αποτελούν
Σπάρτη(451). Δηλιακής συμμαχίας δεν αντικείμενο κριτικής από τον
-Εκστρατεία της Δηλιακής μεταφέρθηκε στην Αθήνα, αλλά Σωκράτη στο έργο του Πλάτωνα
Συμμαχίας στην Αν. Μεσόγειο,. παρέμεινε στη Δήλο (454). Πρωταγόρας. Ίσως να υπήρξε ο
Ο ΚΙΜΩΝ, ο οποίος μόλις είχε -Αθήνα: Θέσπιση δικαστικού συγγραφέας του πολιτεύματος
επιστρέψει από την εξορία, μισθού. Οι πολίτες που των Θουρίων, αποικίας που
επιχειρεί να κατακτήσει την συμμετέχουν στις εργασίες των ίδρυσαν οι Αθηναίοι στην Κ.
Κύπρο. Μετά από σημαντικές Δικαστηρίων αποζημιώνονται με 2 Ιταλία.
στρατιωτικές επιτυχίες, ο οβολούς. Την ίδια περίοδο, - Ο ΜΥΡΩΝ, Αθηναίος γλύπτης,
Αθηναίος στρατηγός θα χάσει ενδεχομένως να θεσπίστηκε και ο δημιουργεί τον περίφημο
τη ζωή του πολιορκώντας το βουλευτικός μισθός(451). δισκοβόλο (450). Τα έργα του
Κίτιο (450/49). -Αθήνα: Ψήφισμα σύμφωνα με το Μύρωνα, διακρίνονται για τη
οποίο παραχωρείται το δικαίωμα συμμετρικότητα τους και την
του Αθηναίου πολίτη σε όσους σωστή χρήση των αναλογιών.
έχουν δύο Αθηναίους γονείς.
Εισηγητής του ψηφίσματος ήταν
μάλλον ο Περικλής(451).
449-445 -Ανακωχή ανάμεσα σε Αθήνα Αναβίωση της Βοιωτικής -Ελεύθερος ρυθμός σε

και Περσία, γνωστή ως Ειρήνη Συμπολιτείας (447-386). ερυθρόμορφα αγγεία.
του Καλλία. Οι Αθηναίοι -Έναρξη έργων (υπό την επίβλεψη
δεσμεύονται να μην του ΦΕΙΔΙΑ) στην Ακρόπολη. Ο
εκστρατεύουν στις περιοχές Παρθενώνας (447-429/8), τα
που ανήκουν στον Μ. Βασιλιά. Προπύλαια (437-429/8), το
Αποχωρούν από Κύπρο και Ερέχθειον, και ο ναός της Αθηνάς
Ανατολική Μεσόγειο (449). Νίκης αποτελούν το οικοδομικό
-Δεύτερος Ιερός Πόλεμος για σύμπλεγμα της Ακρόπολης
τον έλεγχο των Δελφών (447/6).
(447/6). -ΗΡΟΔΟΤΟΣ (484-410): Ο
-Αποστασία της Εύβοιας από Κικέρωνας τον αποκάλεσε πατέρα
Δηλιακή Συμμαχία(447/6). της ιστορίας. Έγραψε την ιστορία
- Τριακονταετής Ειρήνη των Μηδικών πολέμων (490-479)
ανάμεσα στην Αθήνα και τη και δεν μπορεί να χαρακτηριστεί
Σπάρτη (446/5). λιγότερο αντικειμενικός από τον
Θουκυδίδη. Ανήσυχο πνεύμα, είχε
μεγάλη μόρφωση ενώ οι γνώσεις
του θα πρέπει να εμπλουτίστηκαν
κατά τη διάρκεια των πολλών
ταξιδιών που πραγματοποίησε.
Ήταν ίσως ένας από τους
άποικους των Θουρίων.
Οι Αθηναίοι, με τη συμμετοχή -ΣΟΦΟΚΛΗ Αντιγόνη στα Μεγάλα
443-436 της Εύβοιας, των Ιώνων και -Αθήνα: Οστρακισμός του Διονύσια.
11
των Αρκάδων, ιδρύουν τους ΘΟΥΚΥΔΙΔΗ, γιου του Μελησία, -ΙΠΠΟΚΡΑΤΗΣ (469-399): Υπήρξε
Θουρίους. Ο ΙΠΠΟΔΑΜΟΣ ο κύριου αντιπάλου του ΠΕΡΙΚΛΗ. Ο ο πρώτος Έλληνας, ο οποίος
Μιλήσιος, σχεδίασε το τελευταίος, φαίνεται να επικρατεί διαχώρισε την ιατρική από τη
πολεοδομικό πλάνο της νέας στη σύγκρουση ανάμεσα σε όσους φιλοσοφία. Δίδαξε την ιατρική στη
πόλης(443/2). ευνοούσαν περιορισμένη γενέθλια πόλη του, την Κω, ενώ
- Αποστασία της Σάμου από τη συμμετοχή του δήμου στις αργότερα επισκέφτηκε τον
Δηλιακή Συμμαχία. Οι διαδικασίες λήψεως κρίσιμων ΓΟΡΓΙΑ στην Κ. Ιταλία. Κανένα
Αθηναίοι, με στρατηγό τον αποφάσεων για την πόλη (Κίμων, από τα 60 περίπου ιατρικά
Περικλή, πολιορκούν τη Σάμο Θουκυδίδης και γενικά συγγράμματα της αρχαιότητας
και την καταβάλλουν μετά από μετριοπαθείς αριστοκράτες) και σε που φέρουν το όνομά του δεν
πολύμηνη πολιορκία, όσους θεωρούσαν ότι είναι γνωρίζουμε αν πράγματι
επιβάλλοντας σκληρή τιμωρία αναπόφευκτη η μαζική και γράφτηκε από αυτόν τον ίδιο.
(440). καθοριστική παρουσία των πολλών
- Ίδρυση της Αμφίπολης από στους διοικητικούς θεσμούς
τους Αθηναίους (437/6). (Θεμιστοκλής, Εφιάλτης,
Περικλής)(440).
433/2 Μεγαρικό Ψήφισμα. Οι Συνέδριο της Πελοποννησιακής -Ο ΠΡΩΤΑΓΟΡΑΣ επισκέπτεται την
Αθηναίοι απαγορεύουν στους Συμμαχίας. Οι Κορίνθιοι Αθήνα και διδάσκει νέους
Μεγαρείς να εμπορεύονται παροτρύνουν τους Σπαρτιάτες να αριστοκράτες.
τόσο με την Αθήνα όσο και με ακυρώσουν τις συμφωνίες ειρήνης -ΠΕΡΙΚΛΗΣ (495-429): Ο μόνος
τις πόλεις της Δηλιακής με τους Αθηναίους. πολιτικός που το όνομά του
Συμμαχίας (433). Το μεγαρικό ταυτίζεται με ένα ολόκληρο
ψήφισμα, υπήρξε η αφορμή αιώνα: ‘‘ 5ος αιώνας π.Χ.: Ο χρυσός
για την έναρξη του αιώνας του Περικλή’’. Παρόλα
πελοποννησιακού πολέμου. αυτά, ο Περικλής υπήρξε το
σημαντικότερο ίσως πρόσωπο της
αθηναϊκής πολιτικής ζωής για 14
περίπου χρόνια. Είχε πολλούς και
σημαντικούς αντιπάλους και δε
φαίνεται να ήταν ιδιαίτερα
δημοφιλής ανάμεσα στους
αριστοκράτες, καθώς υποστήριζε
τη συνεχή και δυναμική
συμμετοχή του δήμου στην
εξουσία. Το εξιδανικευμένο
πορτραίτο που του δημιούργησε ο
Θουκυδίδης, μάλλον απέχει από
την πραγματικότητα. Ο θάνατός
του αποτέλεσε πάντως κρίσιμη
καμπή στην εξέλιξη του πολέμου
με τη Σπάρτη.
431-404 Πελοποννησιακός Πόλεμος
431/28 -Οι Αθηναίοι εγκαταλείπουν Ο ΠΕΡΙΚΛΗΣ επιλέγει τη

την Αττική και κλείνονται στρατηγική της αναμονής και -ΘΟΥΚΥΔΙΔΗΣ (460-394):
στην εντός των τειχών πόλη. Η πείθει τους Αθηναίους να Ένας από τους σημαντικότερους
συγκεκριμένη στρατηγική κλειστούν στην εντός των τειχών ιστορικούς της αρχαιότητας.
σχεδιάστηκε από τον Περικλή πόλη (431). Προσπάθησε να καταγράψει τα
και αποτέλεσε αντικείμενο -Επιδημία λοιμού, αποδεκατίζει τον γεγονότα του πελοποννησιακού
έντονων συζητήσεων τόσο αθηναϊκό πληθυσμό (431-428). πολέμου. Αθηναίος, από το δήμο
ανάμεσα στους συμπολίτες Υπολογίζεται ότι εξολοθρεύτηκε το Αλίμου, εκλέχθηκε στρατηγός λίγο
του όσο και τους σύγχρονους 1/3 των Αθηναίων. μετά την έναρξη του πολέμου.
12
μελετητές. (431) -Θάνατος του ΠΕΡΙΚΛΗ (429). Εξορίστηκε όμως το 424 και έζησε
-Εισβολή των Σπαρτιατών με μακριά από την Αθήνα, μάλλον
στρατηγό τον βασιλιά μέχρι το 411. Το έργο του,
ΑΡΧΙΔΑΜΟ (469-427) στην αποτελείται από 8 βιβλία και η
Αττική. Οι δηώσεις της αττικής εξιστόρηση των γεγονότων
γης από τους Λακεδαιμόνιους, διακόπτεται ξαφνικά όταν
προκαλούν αντιδράσεις στην ολοκληρώνεται η διήγηση των
Αθήνα(431). όσων συνέβησαν στην Αθήνα το
-Πολιορκία των Πλαταιών καλοκαίρι του 411/10.
από τους Σπαρτιάτες.
- Αποστασία Μυτιλήνης από
την Δηλιακή Συμμαχία (428).
-Εμφύλιος πόλεμος στην - Ο σοφιστής ΓΟΡΓΙΑΣ,
Κέρκυρα. Στρατηγία ΚΛΕΩΝΑ στην Αθήνα. Αν επισκέπτεται την Αθήνα.
-Κατάληψη Σφακτηρίας από πιστέψουμε τον Θουκυδίδη, ο -Έκδοση ιστοριών Ηροδότου (;)
427-425 Αθηναίους (425). Το επεισόδιο τρόπος που συμπεριφερόταν και -ΑΡΙΣΤΟΦΑΝΗΣ (446-385). Ο
αυτό προκάλεσε μεγάλη διοικούσε την πόλη ο Κλέων, μεγαλύτερος κωμικός ποιητής της
αναταραχή στη Σπάρτη καθώς αποτελούσε αντιπροσωπευτικό αρχαιότητας. Υπήρξε
οι αθηναϊκές συμμαχικές παράδειγμα της νέας γενιάς υποστηρικτής μιας πιο
δυνάμεις πήραν ως Αθηναίων πολιτικών, η οποία ήρθε συντηρητικής μορφής του
αιχμαλώτους, 292 στο προσκήνιο μετά τον Περικλή. δημοκρατικού πολιτεύματος, και
Λακεδαίμονες. Η ειρήνη που Πρόκειται για τους γνωστούς φαίνεται να αντιδρούσε στη
προτείνουν απορρίπτεται από δημαγωγούς, οι οποίοι διέφεραν δυναμική συμμετοχή του
τους Αθηναίους. κατά πολύ από τον Περικλή. Η αθηναϊκού δήμου στη διοίκηση
προσέγγιση του Θουκυδίδη όμως, της πόλεως. Οι κωμωδίες του,
παραμένει προβληματική. διανοητικά κατορθώματα ενός
οξυδερκέστατου παρατηρητή της
ανθρώπινης συμπεριφοράς,
καλύπτουν τόσο πολιτικά όσο και
κοινωνικά θέματα της εποχής του.
Από τα 40 περίπου έργα του
σώθηκαν μόλις 11: Αχαρνείς,
Ιππείς, Νεφέλες, Σφήκες, Όρνιθες,
Ειρήνη, Λυσιστράτη,
Θεσμοφοριάζουσες,
Εκκλησιάζουσες, Βάτραχοι,
Πλούτος.
422 Μάχη Αθήνας και Σπάρτης ΑΡΙΣΤΟΦΑΝΗ Όρνιθες στην
στην Αμφίπολη. Θάνατος Αθήνα.
Κλέωνα και ΒΡΑΣΙΔΑ.
-ΣΩΚΡΑΤΗΣ (472-399): Μια από
τις πλέον αινιγματικές μορφές της
κλασικής Αθήνας. Επηρέασε
βαθύτατα μια ολόκληρη γενιά
Ανακωχή ανάμεσα σε Αθήνα Αθηναίων πολιτικών και
και Σπάρτη. Η Ειρήνη του στοχαστών (Κριτίας, Αλκιβιάδης,
ΝΙΚΙΑ, θα έχει διάρκεια 50 Πλάτων, Ξενοφών, Ισοκράτης),
421/0 χρόνων. Οι Αθηναίοι ΑΛΚΙΒΙΑΔΗΣ – Στρατηγός (420) χωρίς όμως ο ίδιος να αφήσει
παραδίδουν τις θέσεις τους πίσω του κάποιο γραπτό κείμενο.
στην Πελοπόννησο και οι Οι φιλοσοφικές του απόψεις
Σπαρτιάτες την Αμφίπολη. ‘’διασώζονται’’ μέσα από τα
κείμενα των μαθητών του
Πλάτωνα και Ξενοφώντα.
13
Διακρίθηκε ιδιαίτερα για την
ανδρεία του σε δύο σημαντικές
μάχες του πελοποννησιακού
πολέμου, στο Δήλειο και την
Αμφίπολη, ενώ στη μάχη της
Ποτίδαιας έσωσε τη ζωή του
Αλκιβιάδη. Η καταδίκη του σε
θάνατο από τον Αθηναϊκό δήμο
(399), υπήρξε ένα από τα
δραματικότερα επεισόδια της
αθηναϊκής ιστορίας.
-Θέσπιση των Ασκληπιείων στην
Αθήνα.
418-416 Οι Αθηναίοι εκστρατεύουν στη -Ο δημαγωγός ΥΠΕΡΒΟΛΟΣ Κατά τη διάρκεια των
Μήλο. Μετά από πολιορκία οστρακίζεται από την Αθήνα. Ολυμπιακών αγώνων ο
ενός έτους το νησί Τελευταία εφαρμογή αυτού του ΑΛΚΙΒΙΑΔΗΣ, επικεφαλής επτά
καταλαμβάνεται και ο μέτρου (417). αρμάτων καταλαμβάνει την
πληθυσμός του τιμωρείται με -Εμφύλιος πόλεμος στο Άργος, πρώτη, τη δεύτερη και την
σκληρό τρόπο (416-415). Οι επικράτηση ολιγαρχικών (417). τέταρτη θέση.
άνδρες θανατώνονται και τα
γυναικόπαιδα θα πωληθούν
ως δούλοι.
-Έναρξη αθηναϊκής – Κοπή των Ερμαίων Στηλών/ ΑΛΚΙΒΙΑΔΗΣ (c.450-
εκστρατείας στη Σικελία(415). διακωμώδηση Ελευσίνιων c.403):Αθηναίος πολιτικός και
-Οι Αθηναίοι εξαπολύουν Μυστηρίων. Οι κατηγορίες στρατηγός, μεγάλωσε κοντά στον
μεγάλη επίθεση εναντίον των εναντίον του ΑΛΚΙΒΙΑΔΗ, θα Περικλή, ο οποίος είχε παντρευτεί
Συρακουσών. Με τη βοήθεια επιφέρουν αναταραχή στις τάξεις τη μητέρα του. Εξαιρετικά
415-413 του Σπαρτιάτη ΓΥΛΙΠΠΟΥ, του εκστρατευτικού σώματος δυναμική προσωπικότητα, με
αλλά και των Κορινθίων, οι (415). υπέρμετρες πολιτικές φιλοδοξίες,
Συρακούσιοι ανατρέπουν τα -Πολιτική αναταραχή στην Αθήνα. κέρδισε και έχασε την
δεδομένα και πολιορκούν τα Θεσπίζεται το μέτρο των δέκα εμπιστοσύνη του αθηναϊκού
αθηναϊκά στρατεύματα (414). προβούλων, οι οποίοι είναι δήμου σε περισσότερες από μια
- Το φθινόπωρο του 413, και επιφορτισμένοι με το καθήκον να περιπτώσεις. Μετά το θάνατο του
ενώ οι αντιμαχόμενες πλευρές εξετάζουν τα θέματα και τις Κλέωνα και γύρω στο 420, θα
συζητούσαν την πιθανότητα προτάσεις που τίθενται προς αναδειχτεί σε κυρίαρχη μορφή της
ανακωχής, οι Συρακούσιοι θα συζήτηση στη Βουλή και την αθηναϊκής πολιτικής ζωής και
επιτεθούν στα αθηναϊκά Εκκλησία του Δήμου(413). υπήρξε ασφαλώς, ο πρωτεργάτης
στρατεύματα, στην πεδιάδα της απόφασης για την εκστρατεία
των Επιπολών, και θα στη Σικελία. Η εμπλοκή του στο
πετύχουν συντριπτική νίκη. Οι σκάνδαλο της κοπής των Ερμαίων
Αθηναίοι στρατηγοί Νικίας και Στηλών, τον ανάγκασε να
Δημοσθένης, θα θανατωθούν εγκαταλείψει την Αθήνα για να
στις Συρακούσες. επιστρέψει όμως θριαμβευτής
μετά τη ναυμαχία στο Κυνός Σήμα
(407). Λίγο αργότερα, έχασε και
πάλι την εύνοια του δήμου, μετά
την ήττα του αθηναϊκού στόλου
από τον σπαρτιατικό στο Νότιον
(406), γεγονός που τον ανάγκασε
να καταφύγει στους Πέρσες.
Δολοφονήθηκε το 403.
-Πόλεμος στην Ιωνία – Η - Ανατροπή του δημοκρατικού
412-411 σύγκρουση Αθήνας Σπάρτης πολιτεύματος στην Αθήνα και -ΕΥΡΙΠΙΔΟΥ Ελένη στα Μεγάλα
14
μεταφέρεται στην Μ. Ασία. επιβολή ολιγαρχικού καθεστώς Διονύσια (412).
-Συνθήκη Σπάρτης και Περσίας γνωστού ως ‘‘Καθεστώς των -Ο ΛΥΣΙΑΣ, ιδρύει ρητορική σχολή
(412). Τετρακοσίων’’ (411/10). Ο στην Αθήνα.
-Οι Αθηναίοι υποστηρίζουν το αθηναϊκός στόλος ο οποίος
δημοκρατικό καθεστώς της εφύδρευε στη Σάμο, με στρατηγό
Σάμου. τον Θρασύβουλο, επιστρέφει στην
-Ο ΛΥΣΑΝΔΡΟΣ, βασιλιάς των Αθήνα και επαναφέρει την τάξη. Οι
Σπαρτιατών. δημοκρατικοί θεσμοί
-Ο ΕΥΑΓΟΡΑΣ καταλαμβάνει αποκαθίστανται (410).
το θρόνο της Σαλαμίνας της
Κύπρου. Θα υποστηρίξει την
Αθήνα μέχρι το τέλος του
πελοποννησιακού
πολέμου(412).
Με επικεφαλείς τον - Συνοικισμός της Ρόδου (408). ΕΥΡΙΠΙΔΗΣ(c.484-406): Ο τρίτος
ΑΛΚΙΒΙΑΔΗ και τον Κάμιρος, Λίνδος και Ιαλυσός, και νεότερος των μεγάλων
ΘΡΑΣΥΒΟΥΛΟ, οι Αθηναίοι δημιουργούν την πόλη της Ρόδου, η τραγικών του 5ου αιώνα π.Χ.
πετυχαίνουν μεγάλη νίκη επί οποία θα γνωρίσει εντυπωσιακή Καταγόταν από τη Σαλαμίνα και
των Σπαρτιατών στη Κύζικο πολιτική και εμπορική ανάπτυξη στην Αθήνα έζησε το μεγαλύτερο
(410). Οι Αθηναίοι ελέγχουν κατά τη διάρκεια των ελληνιστικών μέρος της ζωής του. Είχε μια από
τον Εύξεινο Πόντο. χρόνων. τις εντυπωσιακότερες ιδιωτικές
-Έναρξη εκστρατείας των βιβλιοθήκες στην Αθήνα, και
Καρχηδονίων στη Σικελία. ξεχώριζε για την ευρυμάθεια του,
410-407 Σελινούντας και Ιμέρα αλλά και για τον τολμηρό τρόπο
καταστρέφονται από τα με τον οποίο στοχαζόταν γύρω
στρατεύματα του Αννίβα από σύνθετα πολιτικά, κοινωνικά
(410). και θρησκευτικά ζητήματα.
-Ο ΛΥΣΑΝΔΡΟΣ, περνά στην Μ. Πέθανε στην αυλή του Μακεδόνα
Ασία (408). βασιλιά Αρχέλαου. Έγραψε 90
-Συμμαχία Αθηναίων και του έργα και σώζονται περίπου 17:
Πέρση σατράπη Φαρνάβαζου Άλκηστις, Μήδεια, Ηρακλείδαι,
(408). Ιππόλυτος, Ανδρομάχη, Εκάβη,
-Ήττα των Αθηναίων στο Ικέτιδες, Ηρακλής Μαινόμενος, Ίων,
Νότιον (407). Ο Αλκιβιάδης Τρωάδες, Ηλέκτρα, Ιφιγένεια εν
χάνει τις εξουσίες του και Ταύροις, Ελένη, Φοίνισσες,
αντικαθίσταται από τον Ορέστης, Ιφιγένεια εν Αυλίδι,
ΚΟΝΩΝΑ. Βάκχαι.
-Ναυμαχία στις Αργινούσες -Αθήνα: Δίκη στρατηγών. Έξι από -Θάνατος του ΕΥΡΙΠΙΔΗ (406).
406-405 νήσους. Οι Αθηναίοι κερδίζουν τους 10 στρατηγούς οι οποίοι ήταν -Θάνατος του ΣΟΦΟΚΛΗ (405).
τους Σπαρτιάτες (406). επικεφαλείς των στρατευμάτων -ΛΥΣΙΑΣ (459-380): Ένας από
-Οι Καρχηδόνιοι στις Αργινούσες, καταδικάζονται τους σημαντικότερους Αθηναίους
καταλαμβάνουν τον σε θάνατο, με την αιτιολογία ότι ρήτορες, διακρινόταν για την
Ακράγαντα (406). αμέλησαν να φροντίσουν τους πίστη του στην αθηναϊκή
-Ήττα των Αθηναίων στους νεκρούς (406). δημοκρατία και την πεποίθησή
Αιγός Ποταμούς. Όλοι οι -Συρακούσες: Άνοδος στην εξουσία του ότι ήταν αναγκαία η ενεργή
Αθηναίοι αιχμάλωτοι του Διονύσιου Α΄. Ανακωχή με τους συμμετοχή των πολιτών στα
εκτελούνται από τους Καρχηδονίους(405). κοινά. Παρόλο που έζησε το
Σπαρτιάτες. μεγαλύτερο μέρος της ζωής του
-Ο ΚΟΝΩΝ, στρατηγός των στην Αθήνα, δεν μπόρεσε ποτέ να
Αθηναίων, διασώζεται αποκτήσει τα δικαιώματα του
καταφεύγοντας στην αυλή του Αθηναίου πολίτη καθώς
ΕΥΑΓΟΡΑ Α΄(405). καταγόταν από τις Συρακούσες.
Από τους πολλούς λόγους που
15
έγραψε σώζονται 35.
404-403 Τέλος Πελοποννησιακού -Αθήνα: Ανατροπή δημοκρατικού -Παρουσίαση του έργου του
Πολέμου (404). Η Αθήνα πολιτεύματος και επιβολή ΕΥΡΙΠΙΔΗ Βάκχαις στην Αθήνα.
πολιορκείται από τους ολιγαρχικού, γνωστού ως ‘‘Οι Αποτελεί πολύτιμη πηγή για τον
Σπαρτιάτες. Η πόλη Τριάκοντα τύραννοι’’. Εσωτερικές τρόπο τέλεσης των Διονυσιακών
παραδίδεται, και επιστρέφουν διενέξεις ανάμεσα στους τελετών (404-400).
οι εξόριστοι ολιγαρχικοί. ολιγαρχικούς, θα επιτρέψουν στους -ΚΡΙΤΙΑΣ (460-403): Αθηναίος
Αθηναίους, οι οποίοι είχαν και τη πολιτικός και στοχαστής, υπήρξε
βοήθεια του Σπαρτιάτη βασιλιά ένας από τους σκληρότερους
Παυσανία, να τους ανατρέψουν και αντιπάλους του δημοκρατικού
να επαναφέρουν τη δημοκρατία πολιτεύματος. Φίλος και μαθητής
(403). του Σωκράτη, θείος του Πλάτωνα,
υπήρξε σύμφωνα με τον
Ξενοφώντα ο ιθύνουν νους των
‘‘Τριάκοντα Τυράννων’’.
Σκοτώθηκε κατά τη διάρκεια της
κρίσιμης μάχης των ολιγαρχικών
με τους δημοκράτες στην Αθήνα
(403). Υπήρξε εξαιρετικός
συγγραφέας, έγραψε κυρίως
ελεγείες και πολιτικές
πραγματείες, όπου εξυμνούσε το
πολίτευμα των Λακεδαιμονίων.
-ΞΕΝΟΦΩΝ (427-355): Αθηναίος

- Σικελία: ο Διονύσιος Α΄, -Δημιουργία Αχαϊκής Συμπολιτείας. αριστοκράτης, ανήκε στην τάξη
καταλαμβάνει τη Νάξο και τη Ένωση δώδεκα περίπου των Ιππέων και δεν έτρεφε
403-400 Κατάνη, τις οποίες και πόλεων(403). ιδιαίτερη συμπάθεια για τη
καταστρέφει ολοσχερώς - Αθήνα: Θεσπίζεται ο δημοκρατία. Μετά την ήττα των
(403). εκκλησιαστικός θεσμός. Οι ολιγαρχικών και τη στέρηση των
-Εκστρατεία των Δέκα συμμετέχοντες στις εργασίες της πολιτικών τους δικαιωμάτων
Χιλιάδων. Έλληνες μισθοφόροι εκκλησίας αποζημιώνονται με 3 (403) εγκατέλειψε την Αθήνα και
ακολουθούν στα βάθη της οβολούς(400). ακολούθησε τους Έλληνες
Ασίας των Κύρο τον Νεότερο, μισθοφόρους στα βυθεί της
ο οποίος επιχειρεί να Ανατολής, συνδράμοντας στη
καταλάβει το θρόνο της προσπάθεια του Κύρου του
Περσικής Αυτοκρατορίας. Νεότερου να καταλάβει την
Ανάμεσα στους Έλληνες είναι εξουσία. Έζησε στη Σπάρτη κοντά
και ο ΞΕΝΟΦΩΝ (401/0). στον βασιλιά Αγησίλαο (395/370),
με τον οποίο είχε στενή σχέση για
να επιστέψει στην Αθήνα περίπου
το 365, όπου και συνέθεσε το
μεγαλύτερο μέρος του έργου του.
Έγραψε πολλά και διαφορετικά
έργα, όπως ιστορικά (Ελληνικά ),
φιλοσοφικά (Απομνημονεύματα),
οικονομικά (Πόροι, Οικονομικός),
πολιτικά (Κύρου Παιδεία,
Λακεδαιμονίων Πολιτεία ) κλπ.
-ΑΝΔΟΚΙΔΗΣ (440-390);
399-397 -Έναρξη δεύτερου πόλεμου Αθήνα: Δίκη και καταδίκη του -ΠΑΣΙΟΝ (Τραπεζίτης στην
ανάμεσα σε Συρακούσιους και ΣΩΚΡΑΤΗ σε θάνατο (399). Αθήνα).
Καρχηδονίους (399-392). Κατηγορήθηκε για διαφθορά των -Εμφάνιση οικιών με κολόνες.
16
-Χρήση για πρώτη φορά του νέων και ασέβεια προς τους θεούς. Πρώτες διακοσμήσεις με μωσαϊκά
καταπέλτη (κατά τη διάρκεια Το επεισόδιο αν και αποτελεί στην Όλυνθο και την
μάχης στη Σικελία). αντικείμενο διαπραγμάτευσης από Ερέτρια(400).
-Σπάρτη: εξέγερση με τους μαθητές του, Πλάτωνα και -Κορινθιακός ρυθμός στην
επικεφαλής τον ΚΙΝΑΔΟΝ, με Ξενοφώντα, παραμένει ακόμη αρχιτεκτονική. Χαρακτηριστικά
στόχο τη διεύρυνση τους δύσκολο να ερμηνευθεί καθώς τα παραδείγματα ο ναός του
σώματος των Σπαρτιατών πραγματικά αίτια της επίθεσης Επικούρειου Απόλλωνα στις
πολιτών. Αποτυχία της κατά του Σωκράτη παραμένουν Βάσσες και η Θόλος του ιερού της
εξέγερσης. συζητήσιμα. Αθηνάς Προνοίας στους
Δελφούς(400-380).
396-394 -Έναρξη εκστρατείας Αθήνα: Ανοικοδόμηση των Τειχών Η ΚΥΝΙΣΚΑ, αδελφή του
ΑΓΗΣΙΛΑΟΥ Β΄ (399-360) στη (394). Σπαρτιάτη βασιλιά Αγησίλαου,
Μ. Ασία. κερδίζει στο τέθριππο, στους
- Ο ΚΟΝΩΝ αποσπά τη Ρόδο Ολυμπιακούς Αγώνες,
από την Πελοποννησιακή επιχορηγώντας μάλιστα η ίδια το
Συμμαχία. άρμα. Δείγμα της αλλαγής της
-Συνεργασία ανάμεσα στην νοοτροπίας των Σπαρτιατών.
Αθήνα και τη Θήβα εναντίον Πρέπει να τονίσουμε το γεγονός
της Σπάρτης. Έναρξη ότι, οι γυναίκες μπορούσαν να
Κορινθιακού πολέμου (395/4). συμμετάσχουν στους
-Ο ΛΥΣΑΝΔΡΟΣ, πεθαίνει στη Ολυμπιακούς Αγώνες μόνο ως
μάχη στην Αλίαρτο ((395). ιδιοκτήτριες ίππων για τα ιππικά
-Ο ΑΓΗΣΙΛΑΟΣ ανακαλείται αγωνίσματα ή τις αρματοδρομίες.
στη Σπάρτη (394). Νίκη των Η Κυνίσκα ήταν η πρώτη γυναίκα
Λακεδαιμονίων στη Νεμέα και που έθρεψε άλογα για να πάρει
στην Κορώνη επί των μέρος στους αγώνες και νίκησε
Αθηναίων και των Θηβαίων. στο τέθριππο. Για τη νίκη της
έστησε άγαλμα -έργο του τεχνίτη
Απελλού-στο ναό του Δία στην
Ολυμπία. (396).
394-387 -Ναυμαχία της Κνίδου (394). -Ανοικοδόμηση των Μακρών -ΙΣΟΚΡΑΤΗΣ (436-338) - Ίδρυση
Συντριβή του Σπαρτιατικού Τειχών στην Αθήνα (394/3), με το ρητορικής σχολής (393). Ο
στόλου από τον Περσικό, ο μεγαλύτερο μέρος των χρημάτων Ισοκράτης αποτελεί ξεχωριστή
οποίος έχει ως ναύαρχο τον να προέρχεται από τον Μ. Βασιλέα. μορφή της αθηναϊκής πολιτικής
εξόριστο Αθηναίο στρατηγό -Ο ΚΟΝΩΝ και ο ΕΥΑΓΟΡΑΣ και πνευματικής ζωής.
ΚΟΝΩΝΑ. Ο στόλος και τα τιμούνται από τους Αθηναίους ως Συντηρητικός στις ιδέες,
πληρώματα είναι στο Ευεργέτες και Ελευθερωτές της αντιμετώπιζε με επιφύλαξη τη
μεγαλύτερο μέρος τους πόλης. Οι ανδριάντες τους δημοκρατία και συχνά στους
κυπριακά, επιχορηγημένα από ανεγείρονται δίπλα από το λόγους του ασκεί έντονη κριτική
τον ΕΥΑΓΟΡΑ Α΄. σύμπλεγμα των τυραννοκτόνων, στον τρόπο με τον οποίο το
-Δημιουργία Ιταλικής Αρμόδιου και Αριστογείτονα(393). πλήθος ασκεί την εξουσία.
Συμπολιτείας. Συγκέντρωση -Δημιουργία του βασιλείου των Παρέμεινε πιστός στην ιδέα μιας
των μεγαλύτερων πόλεων της Ιλλυρίων. πανελλήνιας εκστρατείας εναντίον
Μεγάλης Ελλάδας(393). - Αθήνα: Ο ΙΦΙΚΡΑΤΗΣ δημιουργεί των Περσών (Πανηγυρικός
- Αθήνα: ο ΘΡΑΣΥΒΟΥΛΟΣ το σώμα των πελταστών (ελαφρά 380/Φίλιππος 340) αλλά και στην
εκστρατεύει στο Αιγαίο και οπλισμένοι οπλίτες). επιστροφή των Αθηναίων στις
επιχειρεί να αναβιώσει την -Δημοκρατική επανάσταση στη παραδοσιακές αριστοκράτες τους
αθηναϊκή ηγεμονία (390/89). Ρόδο (390). αξίες (Αρεοπαγιτικός). Η σχολή
-Εμφύλιος πόλεμος στην -Στους Ολυμπιακούς Αγώνες (388), του ανταγωνιζόταν αυτή του
Κόρινθο (392). το πλήθος αντιδρά στη συμμετοχή Πλάτωνα αλλά και αργότερα το
του τύραννου των Συρακουσών Λύκειο του Αριστοτέλη. Πέθανε
ΔΙΟΝΥΣΙΟΥ Α΄, αμφισβητώντας την λίγο μετά τη μάχη της Χαιρώνειας
ελληνικότητά του. (338), αφήνοντας πίσω του πολλά
17
και σημαντικά έργα.
-Ο ΞΕΝΟΦΩΝ, συγγράφει την
Λακεδαιμονίων Πολιτεία (394).
-Αθήνα: Ο ΠΛΑΤΩΝ (428-348 ),
ιδρύει την Ακαδημία (387).
386/5 Ειρήνη του Βασιλέως ή

Ανταλκίδειος Ειρήνη. Ο Πέρσης Παρουσίαση για πρώτη φορά,
Βασιλιάς καθίσταται εγγυητής ‘‘αρχαίων’’ τραγωδιών, δηλαδή
της αυτονομίας των ελληνικών του 5ου αι. π.Χ., στα Μεγάλα
πόλων και αναγνωρίζει την Διονύσια (385).
ηγεμονία της Σπάρτης στον
ελληνικό χώρο (386).
384-380 -Τρίτος πόλεμος του Διονύσιου Αθήνα: Μεταρρύθμιση του νόμου -Επίδαυρος: Κατασκευή του Ιερού
των Συρακουσών εναντίων για την παραχώρηση του του Ασκληπιού.
των Καρχηδονίων (383-373). δικαιώματος του Αθηναίου πολίτη - Ο ΠΛΑΤΩΝ ολοκληρώνει τη
-Οι Σπαρτιάτες (380-370) συγγραφή της Πολιτείας.
καταλαμβάνουν τη Θήβα, για -Ο ΙΣΟΚΡΑΤΗΣ, συνθέτει τον
να εκδιωχθούν λίγο αργότερα Πανηγυρικό, όπου προτείνει τη
από τους δημοκράτες (382- συστράτευση των Ελλήνων με
379). στόχο την κατάληψη της Μ.Ασίας.
378/7 Ίδρυση Β΄ Αθηναϊκής -Αθήνα: Δημιουργία Συμμοριών ΠΛΑΤΩΝ (427/347): Ο
Συμμαχίας (377). Στο ιδρυτικό (378) . μεγαλύτερος φιλόσοφος της
ψήφισμα της Συμμαχίας, αρχαιότητας, μαθητής του
αποτυπώνεται η θέληση της Σωκράτη. Ονομαζόταν
Αθήνας να δεσμευτεί γραπτώς, Αριστοκλής, επικράτησε όμως το
ότι θα σεβαστεί την αυτονομία προσωνύμιο Πλάτων, καθώς
των πόλεων, πράγμα που δεν ξεχώριζε για τους πολύ πλατιούς
έκανε όταν ηγείτο της του ώμους. Γόνος αριστοκρατικής
Δηλιακής Συμμαχίας. οικογένειας της Αθήνας, ξεχώρισε
Συμμετείχαν περίπου 60 νωρίς για την οξυδέρκεια του.
πόλεις. Αποτελούσαν μέλη Πολιτικά υπήρξε πολέμιος της
ενός Συμβουλίου, όπου η κάθε δημοκρατίας, αλλά
μια από αυτές είχε μια και απογοητεύτηκε από τον τρόπο με
μοναδική ψήφο ανεξαρτήτως τον οποίο χειρίστηκαν τις
μεγέθους και δύναμης. Κάθε πολιτικές υποθέσεις της πόλεως οι
απόφαση όμως επιβαλλόταν ολιγαρχικοί ομοϊδεάτες του το
να εγκριθεί και από την 404. Ακόμη μεγαλύτερη ήταν η
εκκλησία του αθηναϊκού απογοήτευσή του, όταν η
δήμου. δημοκρατία καταδίκασε το
Σωκράτη σε θάνατο. Αποσύρθηκε
από τη δημόσια ζωή, ίδρυσε την
Ακαδημία και εκεί έγραψε το
μεγαλύτερο μέρος του έργου του.
Σημαντικότερος μαθητής του
υπήρξε ο Αριστοτέλης, αυτός όμως
που τον διαδέχτηκε στη διεύθυνση
της Ακαδημίας ήταν ο Σπεύσιππος.
Το έργο του παραμένει το
σπουδαιότερο ίσως φιλοσοφικό
εγχείρημα.
375-373 -ΜΑΥΣΩΛΟΣ, σατράπης της -Θέσπιση της λατρείας της Ειρήνης
18
Καρίας (375-358). στην Αθήνα. Ο γλύπτης
- Νίκη του Αθηναίου ΚΗΦΙΣΟΔΟΤΟΣ αναπαριστά την
στρατηγού Τιμόθεου επί των Ειρήνη να κρατά στη αγκαλιά της
Σπαρτιατών (375). τον Πλούτο (374).
-Συμμαχία Αθήνας με το -Ανέγερση του ανδριάντα του
βασιλιά ΑΜΥΝΤΑ της ΤΙΜΟΘΕΟΥ στην Ακρόπολη.
Μακεδονίας (375).
-Συνθήκη Ειρήνης ανάμεσα
στους Συρακούσιους και τους
Καρχηδόνες.
371-366 -Ήττα των Σπαρτιατών στα - Ο ΙΑΣΩΝ των Φερών, ταγός της -Πυρκαγιά καταστρέφει μέρος του
Λεύκτρα. Ο ΕΠΑΜΕΙΝΩΝΔΑΣ, Θεσσαλίας συνενώνει το σύνολο Ιερού των Δελφών (371).
επικεφαλής των των θεσσαλικών πληθυσμών, -Μεγάλα οχυρωματικά έργα στην
στρατευμάτων της Θήβας και ελέγχοντας έτσι την Κ. Ελλάδα Αττική. Το φαινόμενο αυτό
επινοητής μιας νέας πολεμικής (370). μαρτυρά, σημαντική πρόοδο στην
τακτικής, της λοξής φάλαγγας, -Ίδρυση της Μεγαλόπολης. Μαζί με πολιορκητική τέχνη (370-360).
κατατροπώνει τους τη Μεσσήνη, οι δύο πόλεις θα - Ανοικοδόμηση της Μεσσήνης
Σπαρτιάτες. Τέλος της αναχαιτίσουν την αναβίωση της (369). Ανέγερση τείχους μήκους 9
ηγεμονίας της Σπάρτης εκτός σπαρτιατικής ηγεμονίας στην χιλιομέτρων.
Πελοποννήσου (371). Πελοπόννησο (368). -Ο ΠΛΑΤΩΝ ταξιδεύει για δεύτερη
-Εισβολή του ΕΠΑΜΕΙΝΩΝΔΑ -Συρακούσες: Θάνατος του φορά στη Σικελία. Στόχος του να
στην Πελοπόννησο (370/369). Διονύσιου Α΄. Τον διαδέχεται ο διαπαιδαγωγήσει τον Διονύσιο
-Οι πόλεις της Εύβοιας, της Διονύσιος ο Νεότερος (367). τον Νεότερο (367/6).
Ρόδου, της Χίου και του
Βυζαντίου, εγκαταλείπουν την
αθηναϊκή συμμαχία.
-Συνέδριο ελληνικών πόλεων
στη Θήβα. Η τελευταία -Αθήνα: θέσπιση του μέτρου της -Τρίτο και τελευταίο ταξίδι του
αναγνωρίζεται από τους προεισφοράς. Πλάτωνα στη Σικελία (362/1).
Πέρσες ως ο εγγυητής της -Εμφύλιος πόλεμος στην Κέρκυρα - Ο ΠΡΑΞΙΤΕΛΗΣ (c.400-330)
ειρήνης στον ελληνικό χώρο. (362/1). δημιουργεί την Αφροδίτη της
-Ο ΤΙΜΟΘΕΟΣ εγκαθιστά -Επαναλειτουργία μεταλλείων του Κνίδου (360). Ο Πραξιτέλης, έζησε
Αθηναίους κληρούχους στην Λαυρίου. στην Αθήνα και ταξίδεψε για
Σάμο. Πρόκειται για κατάφορη -Αθήνα: οι στρατηγοί εκλέγονται μεγάλο χρονικό διάστημα στην
παραβίαση των συνθηκών της από όλο το σώμα των πολιτών και Μ.Ασία. Άριστος χειριστής του
β΄ Αθηναϊκής συμμαχίας (366). όχι από κάθε μια φυλή ξεχωριστά. μαρμάρου και του χαλκού
-Ο ΠΕΛΟΠΙΔΑΣ σκοτώνεται σε Πέντε εξ αυτών έχουν δημιούργησε ορισμένα από τα
367-360 μάχη στη Θεσσαλία (364). εξειδικευμένα καθήκοντα όπως, αριστουργήματα της κλασικής
-Μάχη της Μαντίνειας. άμυνα της Αττικής, ηγεσία του τέχνης όπως, η Αφροδίτη της
Αρκάδες, Σπαρτιάτες και στρατεύματος εκτός Αθηνών κλπ. Κνίδου, ο Ερμής, ο Απόλλων
Αθηναίοι αντιμετωπίζουν τα (360) Σαυροκτόνος κλπ. Δεν σώζονται
στρατεύματα του -Ενοποίηση του βασιλείου της παρά αντίγραφα των έργων του.
ΕΠΑΜΕΙΝΩΝΔΑ. Παρά τη νίκη Ηπείρου γύρω από τη δυναστεία Πηγή έμπνευσης για τα αγάλματα
των Θηβαίων, ο θάνατος του των Αιακιδών. Δημιουργία του του προς τιμή της Αφροδίτης
στρατηγού τους, σημαίνει το Κοινού των Ηπειρωτών. υπήρξε ο έρωτάς του για την
τέλος της ηγεμονίας της Θήβας -Οι Αθηναίοι εγκαθιστούν εταίρα Φρύνη.
(361/0). κληρούχους στην Ποτίδαια.
-Συνθήκη ειρήνης με την οποία
αναγνωρίζεται η αυτονομία των
Μεσσηνίων (360).
Άνοδος και επικράτηση του

Μακεδονικού βασιλείου (c.360-
19
336)
-Νίκη των Ιλλυρίων επί των -Μακεδονία: Άνοδος του ΦΙΛΙΠΠΟΥ -Ο ΙΣΟΚΡΑΤΗΣ εκδίδει τον
357/356 Μακεδόνων. Ο βασιλιάς Β΄, στο θρόνο της Μακεδονίας. Αρεοπαγιτικό, όπου και
ΠΕΡΔΙΚΚΑΣ Γ΄, πεθαίνει στο Προοδευτικά (359-350), οι διατυπώνει την άποψη σύμφωνα
πεδίο της μάχης, όπως επίσης πληθυσμοί της Άνω Μακεδονίας με την οποία οι Αθηναίοι θα
και 4000 χιλιάδες Μακεδόνες εντάσσονται στο βασίλειο. έπρεπε να επιστρέψουν στην
(359/8). -Μακεδονία: ο ΦΙΛΙΠΠΟΣ Β΄ Πάτριο Πολιτεία, δηλαδή σε ένα
-Κατάληψη της Αμφίπολης συνάπτει γάμο με την ΟΛΥΜΠΙΑΔΑ, αριστοκρατικού τύπου
από το Φίλιππο Β΄ (357). η οποία αποτελεί μέλος της πολίτευμα(357).
-Συμμαχικός Πόλεμος. βασιλικής οικογένειας της Ηπείρου. -Εμφάνιση ΔΗΜΟΣΘΕΝΗ (384-
Διάσπαση στους κόλπους της -Κοπή μακεδονικού νομίσματος. 322)στην αθηναϊκή πολιτική ζωή.
Β΄ Αθηναϊκής Συμμαχίας. Οι -ΣΚΟΠΑΣ (c.395-315): Καταγόταν
δυσαρεστημένες πόλεις (Χίος, από την Πάρο και υπήρξε ένας από
Βυζάντιο, Ρόδος), τους σημαντικότερους γλύπτες
υποστηρίζονται από τον της αρχαιότητας. Χρησιμοποίησε
ΜΑΥΣΩΛΟ (357). κυρίως το μάρμαρο και έφτιαξε
αριστουργήματα: Αθηνά Πρόναος,
Άρτεμης Ευκλεία, Αθηνά και
Διόνυσος στην Κνίδο κλπ.
Αποκορύφωμα της δημιουργίας
του υπήρξε σύμφωνα με τον
Παυσανία ο ναός της Αλέας
Αθηνάς στην Τεγέα.
-Έφεσος: Καταστροφή Ναού της
Άρτεμης (πυρκαγιά).
355/354 -Ήττα των Αθηναίων στα -Αθήνα: θέσπιση πολυετών -Ο ΞΕΝΟΦΩΝ συγγράφει τους
Έμβατα. Υποχρεώνονται να αξιωμάτων. Πόρους, όπου διατυπώνει απόψεις
αναγνωρίσουν την αυτονομία -Αθήνα: θέσπιση θεωρικού. σχετικές με την οικονομική
των ελληνικών πόλεων. Αποζημίωση στους πολίτες οι ανάκαμψη της Αθήνας (355).
-Τρίτος Ιερός Πόλεμος οποίοι αδυνατούν να καταβάλουν -Ο ΙΣΟΚΡΑΤΗΣ, συγγράφει τον
(355/352) το αντίστοιχο αντίτιμο για την λόγο Περί Ειρήνης, όπου ψέγει την
-Ο ΦΙΛΙΠΠΟΣ Β΄, παρακολούθηση των Μεγάλων πολιτική συμπεριφορά των
καταλαμβάνει την Μεθώνη, Διονυσίων (355/4). σύγχρονών του Αθηναίων(355).
αποκτώντας έτσι διέξοδο προς -Αθήνα: Ο ΕΥΒΟΥΛΟΣ (354-346) με -Θάνατος ΞΕΝΟΦΩΝΤΑ (354).
το Αιγαίο(354). συγκεκριμένες μεταρρυθμίσεις -ΑΙΣΧΙΝΗΣ (390-314): Αθηναίος
επιδιώκει την οικονομική άνοδο ρήτορας και πολιτικός, υπήρξε
της Αθήνας. δυναμικός αντίπαλος του
Δημοσθένη. Θεωρούσε ότι οι
Αθηναίοι θα έπρεπε να
αντιμετωπίσουν τον Φίλιππο Β΄ με
διπλωματικά μέσα και να
επιχειρήσουν να συνάψουν μια
ευνοϊκή ειρήνη. Παρόλα αυτά δεν
δίστασε να στραφεί και εναντίον
του Μακεδόνα βασιλιά, η
εξοντωτική πολεμική όμως του
Δημοσθένη, τον ανάγκασε να
αποσυρθεί από την πολιτική ζωή
(337) και να περάσει τα τελευταία
20
χρόνια της ζωής του στη Ρόδο,
όπου δίδαξε τη ρητορική τέχνη.
351-346 -Ρήξη στις σχέσεις ΦΙΛΙΠΠΟΥ -Αθήνα: Εμπορικαί Δίκαι. -Ο ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ εκφωνεί τον Α΄
Β΄, και Ολύνθου. Παρά τη Καινοτομία η δυνατότητα των Φιλιππικό (351). Επιχειρεί
βοήθεια των Αθηναίων, οι μετοίκων και των ξένων να σύσταση αντιμακεδονικού
τελευταίοι θα καταφεύγουν στα αθηναϊκά μετώπου.
συνθηκολογήσουν και η πόλη δικαστήρια. Οι υποθέσεις -Κατασκευή του Μαυσωλείου
θα καταστραφεί ολοσχερώς σχετίζονται με εμπορικά ζητήματα στην Καρία. Κατασκευασμένο από
από το Μακεδόνα βασιλιά (c.350). δύο έλληνες αρχιτέκτονες τον
(348). ΣΑΤΥΡΟ και τον ΠΥΘΕΟ, και
-Ειρήνη του Φιλοκράτη. Η φιλοτεχνημένο μεταξύ άλλων και
Αθήνα συνάπτει ειρήνη με το από τον ΣΚΟΠΑ, αποτελούσε ένα
ΦΙΛΙΠΠΟ Β΄(346). από τα επτά θαύματα του κόσμου
(c.350).
-Θάνατος του ΠΛΑΤΩΝΑ (347). Ο
ανιψιός του ΣΠΕΥΣΙΠΠΟΣ, τον
διαδέχεται στην Ακαδημία.
-Ο ΙΣΟΚΡΑΤΗΣ, συγγράφει τον
Φίλιππο, όπου προτρέπει τον
Μακεδόνα βασιλιά να ηγηθεί των
Ελλήνων εναντίον των Περσών
(346).
- Ο ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ (384-322)
αναλαμβάνει την εκπαίδευση
Αλέξανδρου Γ΄.
344/342 -Οι Συρακούσιοι ζητούν τη -ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ, ΥΠΕΡΙΔΗΣ και ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ(384-322): Ένα από
βοήθεια των Κορινθίων για να ΗΓΗΣΙΠΠΟΣ επιχειρηματολογούν τα πιο εγκυκλοπαιδικά πνεύματα
εκδιώξουν τον Διονύσιο των υπέρ της υιοθέτησης μιας της αρχαιότητας, καταγόταν από
Νεότερο (344). αντιμακεδονικής πολιτικής(343). τα Στάγιρα της Μακεδονίας και σε
-Επίθεση ΦΙΛΙΠΠΟΥ Β΄ ηλικία περίπου 17 ετών, έφτασε
εναντίον των Ιλλυρίων και των στην Αθήνα για να φοιτήσει στην
Οδρυσών (342). Ακαδημία του Πλάτωνα.
Διακρίθηκε νωρίς για την
ευρυμάθεια του και τις
ασυνήθιστες γνώσεις που είχε για
όλα σχεδόν τα σημαντικά
επιστημονικά θέματα της εποχής
του. Μετά το πέρας της
εκπαίδευσης του Αλέξανδρου Γ΄,
θα επιστρέψει στην Αθήνα (335),
όπου και ίδρυσε το Λύκειο. Υπήρξε
ίσως ο πολυγραφότερος
φιλόσοφος της αρχαιότητας.
Έγραψε πάνω από 400 έργα,
σχετικά με τη λογική, τη φυσική,
τα μαθηματικά, τη ζωολογία,
βοτανολογία, ηθική, πολιτική,
αισθητική, λογοτεχνία κλπ.
Αρρώστησε ξαφνικά σε ένα ταξίδι
του και πέθανε το 322.
339-338 -Τέταρτος Ιερός Πόλεμος -Ο ΦΙΛΙΠΠΟΣ Β΄ επιχορηγεί την

(339). -Σπάρτη: ο Άγις Γ΄, διαδέχεται τον κατασκευή του Φιλιππείου στην
21
-Μάχη της Χαιρώνειας. Οι Αρχίδαμο (338). είσοδο του ναού του Διός στην
Μακεδόνες με επικεφαλείς τον -Αθήνα: Έναρξη της θητείας του Ολυμπία. Πρόκειται για θόλο όπου
ΦΙΛΙΠΠΟ Β΄ και τον ΛΥΚΟΥΡΓΟΥ. Αναλαμβάνει την στεγάζονταν τα αγάλματα των
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟ Γ΄, νικούν τους οικονομική διοίκηση της πόλεως, μελών της μακεδονικής βασιλικής
Αθηναίους και τους και θα επανεκλέγεται για 12 οικογένειας, δημιουργίες του
συμμάχους τους. συναπτά έτη. Επιδιώκει, την ΛΕΟΧΑΡΗ, Αθηναίου γλύπτη, ο
πολιτική, οικονομική και οποίος μεταξύ άλλων φιλοτέχνησε
πολιτιστική ανάκαμψη της και μέρος του Μαυσωλείου της
Αθήνας(338). Αλικαρνασσού.
337/6 Πανελλήνιο Συνέδριο στην -Αθήνα: Μεταρρύθμιση του θεσμού -Στην Ερεσό (Μ.Ασία),
Κόρινθο. Επιβεβαίωση της της εφηβείας (;). κατασκευάζεται βωμός για τον
κυριαρχίας των Μακεδόνων. Ο -Αθήνα: Νέος νόμος εναντίον της Δία Φιλίππειο. Πρόκειται για μια
ΦΙΛΙΠΠΟΣ Β΄, ανακηρύσσεται τυραννίας. από τις πρώτες εκδηλώσεις
ηγεμόνας των Ελλήνων. Μόνο -Μακεδονία: Ο ΦΙΛΙΠΠΟΣ Β΄, απόδοσης τέτοιων ισόθεων τιμών
η Σπάρτη αρνείται να ενταχθεί δολοφονείται κατά τη διάρκεια της σε θνητό πρόσωπο (336).
στη νέα ελληνική συμμαχία τέλεσης των γάμων της κόρης του,
(337/6). Κλεοπάτρας(336). Ο ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ
Γ΄, τον διαδέχεται στο θρόνο.
335/4 -Ο ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ Γ΄, Αθήνα: Μεταρρυθμίσεις του -Αθήνα: Ο ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ ιδρύει το
καταλαμβάνει τη Θήβα. Η ΛΥΚΟΥΡΓΟΥ (390-324). Ο Λύκειο.
πόλη καταστρέφεται Αθηναίος αυτός πολιτικός υπήρξε
ολοσχερώς και ο πληθυσμός επικεφαλής των οικονομικών της
της υποδουλώνεται (335). Ο πόλεως για 12 συναπτά έτη (335-
νεαρός βασιλιάς, αφήνει όμως 327). Εκπόνησε και εφάρμοσε ένα
άθικτο το σπίτι του ποιητή οικονομικό πρόγραμμα το οποίο
Πίνδαρου. επέτρεψε στην Αθήνα να
-Ο ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ Γ΄, μαζί με ανακάμψει. Τη δεκαετία του 330, η
υπόλοιπα ελληνικά Αθήνα ήταν σε θέση να επιχορηγεί
Στρατεύματα, περνά στην την κατασκευή μεγάλων και
Ασία (334). σημαντικών δημοσίων κτηρίων.
333 -Ο ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ Γ΄, Ο Σπαρτιάτης βασιλιάς ΑΓΙΣ Γ΄ -Τάφος του ΦΙΛΙΠΠΟΥ Β ΄ στη
καταλαμβάνει το Γόρδιο, το (338-331), συναντάται με Βεργίνα. Το 1977, ο Μανόλης
οποίο κατέχει στρατηγική αντιπροσώπους του ΔΑΡΕΙΟΥ Ανδρόνικος θα φέρει στο φως
θέση στο κράτος των Γ΄(336-331), ο οποίος παροτρύνει τέσσερεις βασιλικούς τάφους,
Αχαιμενιδών. τους Έλληνες να ξεσηκωθούν ανάμεσα στους οποίους και αυτόν
-Νίκη των Μακεδόνων στην εναντίον του ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ. του Μακεδόνα βασιλιά.
Ισσό. Ο ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ αρνείται -Κατασκευή ιερού της θεάς Ίσιδος
την ειρήνη που του προτείνει ο στον Πειραιά.
ΔΑΡΕΙΟΣ Γ΄.
332/1 -Τύρος και Γάζα υποκύπτουν -Ίδρυση Αλεξάνδρειας. Ο
στα μακεδονικά στρατεύματα. Σπάρτη: Αποτυχημένη εξέγερση Αλέξανδρος Γ΄ επισκέπτεται το
Ο ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ περνά στην του ΑΓΙ Γ΄, εναντίον των ιερό του Άμμωνα Διός στην έρημο
Αίγυπτο(332). Μακεδόνων (331). της Σίβας, όπου ο ιερέας του ναού
-Μάχη στα Γαυγάμηλα (331). φέρεται να είπε στον Αλέξανδρο
Πανωλεθρία του περσικού ότι είναι ο γιός του Δία. Ο
στρατεύματος και ο ΔΑΡΕΙΟΣ Μακεδόνας βασιλιάς θα φροντίσει
καταφεύγει στα Εκβάτανα. Ο να μεταδοθεί αυτή η είδηση σε
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ κύριος της όλες τις περιοχές τις οποίες έχει
Βαβυλώνας. κατακτήσει. (331).
-ΚΑΛΛΙΣΘΕΝΗΣ (360-327):
Ανιψιός του Αριστοτέλη, υπήρξε ο
ιστορικός του Αλέξανδρου Γ΄.
Προσέδιδε επικές διαστάσεις στις
22
πράξεις του Μακεδόνα βασιλιά,
παρουσιάζοντάς τον στους
Έλληνες ως ένα ομηρικό ήρωα.
Διαφώνησε με τον Αλέξανδρο για
το θέμα της προσκύνησης, έπεσε
σε δυσμένεια, φυλακίστηκε και
πέθανε λίγο αργότερα.
330 -Ο ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ Γ΄ -Δίκη και καταδίκη του ΦΙΛΩΤΑ. -Συγγραφή των Πολιτικών από τον
καταλαμβάνει την Περσέπολη. Κατηγορήθηκε για συνωμοσία Αριστοτέλη (330-320). Το έργο
Το βασιλικό ανάκτορο εναντίον του Αλέξανδρου Γ΄. αποτελεί ένα από τα διανοητικά
παραδίδεται στις φλόγες. Παρουσιάζονται τα πρώτα επιτεύγματα της ελληνικής
-Ο ΔΑΡΕΙΟΣ Γ΄, δολοφονείται σημάδια, μιας ιδιαίτερα αυταρχικής πολιτικής σκέψης. Μας
από Πέρσες αριστοκράτες και συμπεριφοράς από μέρους του παραδόθηκε σε μια κάπως
ο ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ Γ΄ Αλέξανδρου, και η οποία θα πρόχειρη μορφή αφού πρόκειται
ανακηρύσσεται βασιλιάς της προκαλέσει την αντίδραση στενών μάλλον για τις σημειώσεις του
Ασίας. Η πανελλήνια συνεργατών του. συγγραφέα.
εκστρατεία είχε πια
ολοκληρωθεί και το δίλημμα
που είχε να αντιμετωπίσει ο
Αλέξανδρος, ήταν αν θα
συνέχιζε την εκστρατεία για
την κατάληψη της Ασίας.
328/326 -Ο ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ Γ΄, -Ένταξη 30000 χιλιάδων νεαρών -Ταξίδι του ΠΥΘΕΑ.
παντρεύεται την Περσίδα Περσών στις μακεδονικές -ΛΥΣΙΠΠΟΣ (390-310 π.Χ.):
πριγκίπισσα ΡΩΞΑΝΗ. φάλαγγες (328/7). Καταγόταν από τη Σικυώνα και
Προκαλεί την αντίδραση των -Ο ΚΑΛΛΙΣΘΕΝΗΣ, αρνείται να ξεχώρισε για την εκπληκτική
Μακεδόνων με την πολιτική υπακούσει στο αίτημα του τεχνική του στο πορτραίτο.
που ακολουθεί απέναντι στους Αλέξανδρου για υιοθέτηση από Έπλασε ορισμένα από τα
Πέρσες, καθώς ολοένα και τους Μακεδόνες του περσικού σπουδαιότερα πορτραίτα του
μεγαλύτερος αριθμός μη εθίμου της προσκύνησης(327). Αλέξανδρου Γ΄, αλλά και άλλων
Μακεδόνων συμμετέχει στη - Δημιουργία του Κοινού των σημαντικών προσωπικοτήτων της
διοίκηση και το στράτευμα Αιτωλών (326). εποχής του.
(327).
-Οι Μακεδόνες φτάνουν στον
Ινδό ποταμό (326) .
324 -Ο ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ Γ΄, -Θάνατος ΗΦΑΙΣΤΙΩΝΑ. Ο -Στα Σούσα πραγματοποιείται
αναδιοργανώνει το Αλέξανδρος, ορίζει χιλίαρχο, δηλαδή γαμήλια τελετή, όπου τελούνται
Μακεδονικό στράτευμα. διοικητή του κράτους, τον 10000 γάμοι ανάμεσα σε
-Στάση της Ώπιδος. Οι ΠΑΥΣΑΝΙΑ. Μακεδόνες και γηγενείς
Μακεδόνες αντιδρούν στην πριγκίπισσες.
επιθυμία του Αλέξανδρου Γ΄, -Ο ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ Γ΄, απαιτεί από
για ενσωμάτωση και άλλων τις ελληνικές πόλεις, όπως κατά
Περσών στο στράτευμα. την τέλεση των Ολυμπιακών
Αγώνων του αποδίδονται θεϊκές
τιμές.
323-321 -Θάνατος του ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ -Αθήνα: Ο ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ
Γ΄, στην Βαβυλώνα. Αρχίζει η κατηγορείται για διαφθορά και -Θάνατος του ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗ. Τον
μεγάλη σύγκρουση των εγκαταλείπει την πόλη (323). διαδέχεται ο ΘΕΟΦΡΑΣΤΟΣ (370-
Μακεδόνων στρατηγών για τη -Ο ΑΝΤΙΠΑΤΡΟΣ επιβάλλει 287). Καταγόταν από τη Λέσβο,
διαδοχή και διαμοιρασμό της ολιγαρχικό καθεστώς στην Αθήνα - Αθήνα: Ο ΜΕΝΑΝΔΡΟΣ (342-
αυτοκρατορίας (323). (322). 293), ο σημαντικότερος ποιητής
-Ο θάνατος του Μακεδόνα της ‘‘Νέας Κωμωδίας’’, κερδίζει το
βασιλιά έδωσε την αφορμή σε πρώτο βραβείο στα Λήναια (321)
23
αρκετές ελληνικές πόλεις να
εξεγερθούν, με ηγέτιδα δύναμη
την Αθήνα. Η ήττα των
συνασπισμένων δυνάμεων στο
λεγόμενο Λαμιακό πόλεμο,
αποκαθιστά την τάξη και οι
Μακεδόνες ελέγχουν και πάλι
τον ελληνικό χώρο (322/1).
Ελληνιστική Περίοδος
24
-Σύνοδος στη Τριπαράδεισο: Οι
Διάδοχοι του Αλέξανδρου Γ, -Συμμαχία του ΠΤΟΛΕΜΑΙΟΥ με - Ο φιλόσοφος ΠΥΡΡΟΣ
321/0 επιχειρούν το διαμελισμό του τους βασιλείς της Κύπρου. στοχάζεται γύρω από τον
αχανούς μακεδονικού κράτους. -Διάδοχοι: Με αυτό τον όρο, οι σκεπτικισμό, τρόπο ζωής αλλά
- Α΄ Πόλεμος των Διαδόχων. μελετητές χαρακτηρίζουν τους και πνευματική κίνηση η οποία
-Έναρξη του Αιτωλικού πολέμου. Μακεδόνες στρατηγούς του έχει ως αρχή την
-Είσοδος ΣΕΛΕΥΚΟΥ στη Αλέξανδρου, οι οποίοι αμέσως ‘‘αταραξία’’(320).
Βαβυλώνα. μετά το θάνατό του,
-Εκστρατεία ΠΕΡΔΙΚΚΑ στην διαφιλονικούσαν για τη νομή του
Αίγυπτο –Σύγκρουση με αχανούς μακεδονικού κράτους.
ΠΤΟΛΕΜΑΙΟ και θάνατος
Περδίκκα.
-Επιστροφή και θάνατος του -Η Συρία και Παλαιστίνη παίρνουν Ο ΛΥΣΙΠΠΟΣ δημιουργεί το
ΑΝΤΙΠΑΤΡΟΥ στη Μακεδονία. Ο υπό τον έλεγχο του μεγάλο έργο Τα Τέσσερα άλογα
ΠΟΛΥΠΕΡΧΩΝ διοικητής της Ν. ΠΤΟΛΕΜΑΙΟΥ(319). του Αλέξανδρου(319) .
319/318 Ελλάδας και της Μακεδονίας. -Ο ΠΟΛΥΠΕΡΧΩΝ, διακηρύσσει -Κατασκευή του Μητρώου στην
Επίσης ορίζεται προστάτης του την αυτονομία και την ελευθερία Ολυμπία(319).
Αλέξανδρου Δ΄ και της μητέρας των ελληνικών πόλεων. Στις -Αθήνα: Ο ρήτορας ΦΩΚΙΩΝ,
του Ρωξάνης (319). περισσότερες περιπτώσεις αυτές σύμμαχος των Μακεδόνων, θα
-Έναρξη Β΄ Πολέμου των οι διακηρύξεις δεν είχαν κάποιο εκτελεστεί (317), σε ηλικία 83
Διαδόχων. Ο ΚΑΣΣΑΝΔΡΟΣ ιδιαίτερο αντίκρισμα καθώς δεν ετών.
συνασπίζει δυνάμεις εναντίον του αποτελούσαν παρά μια -ΠΕΡΔΙΚΚΑΣ (360-320):Πιστός
ΠΟΛΥΠΕΡΧΟΝΤΑ. ταυτολογία: αυτός που φίλος του Αλέξανδρου, ο
παραχωρούσε την ελευθερία και πλησιέστερος προς αυτόν μετά
την αυτονομία στις ελληνικές τον θάνατο του Ηφαιστίωνα και
πόλεις είχε ταυτόχρονα και τη ένας από τους επτά
δύναμη να μην σεβαστεί αυτά τα σωματοφύλακες του. Ανήκε στο
ιδανικά και εφόσον αυτό μακεδονικό έθνος των Ορεστών,
εξυπηρετούσε τα συμφέροντα του, και ήταν βασιλικός
να τα καταστρατηγήσει. σωματοφύλακας. Κυνήγησε και
-Αθήνα: Αποκαθίσταται η σκότωσε τον δολοφόνο του
Δημοκρατία (318). Φίλιππου Β΄. Κατά τη διάρκεια
της μάχης στο Γρανικό ποταμό
(334), βρέθηκε επικεφαλής του
πεζικού τμήματος της
Μακεδονικής Φάλαγγας.
25
317/6 -Ο ΚΑΣΣΑΝΔΡΟΣ ελέγχει την Κ. -Ο ΚΑΣΣΑΝΔΡΟΣ -Χορηγικά Μνημεία του
Ελλάδα και μέρος της Μακεδονίας καταλαμβάνει την Αθήνα. Ο ΛΥΣΙΚΡΑΤΗ και του
(317). φιλόσοφος ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΘΡΑΣΥΛΛΟΥ στην Αθήνα.
-Ο Κάσσανδρος εισβάλλει στη ΦΑΛΗΡΕΑΣ, επιβάλλει ολιγαρχικό -Έναρξη οικοδόμησης της Aï
Μακεδονία και αναλαμβάνει την πολίτευμα, όντας ο ίδιος Khanoum (Αλεξάνδρεια Οξειάνα
κηδεμονία της Ρωξάνης και του επιμελητής ή νομοθέτης. στο Αφγανιστάν c.320-315 ).
Αλέξανδρου Δ΄. Δημιουργείται το σώμα τον -ΕΠΙΚΟΥΡΟΣ (342-270):Ένας
-Ο ΦΙΛΙΠΠΟΣ Γ΄ ΑΡΡΙΔΑΙΟΣ νομοφυλάκων, ενώ ο Άρειος Πάγος από τους σημαντικότερους
δολοφονείται από την επανακτά πολλές από τις παλαιές φιλόσοφους των ελληνιστικών
ΟΛΥΜΠΙΑΔΑ κατόπιν προτροπής εξουσίες του. Επίσης, μακεδονική χρόνων. Το 306, με τη βοήθεια
του Κάσσανδρου (317). φρουρά εγκαθίσταται στον φίλων του αγόρασε στην Αθήνα
-Εκτελείται ο ΕΥΜΕΝΗΣ, ο μόνος Πειραιά (317). σπίτι και ένα μικρό βοτανικό
μη Μακεδόνας διεκδικητής της -Μετά από αρκετές αποτυχημένες κήπο, ο οποίος εξελίχθηκε σε
αυτοκρατορίας του Αλέξανδρου Γ΄ προσπάθειες ο ΑΓΑΘΟΚΛΗΣ χώρο συνάντησης των μαθητών
(316). καταλαμβάνει την εξουσία στην του. Πίστευε ότι γνωρίζοντας το
Σικελία (316). σύμπαν και τη λειτουργία του ο
άνθρωπος θα μπορούσε να
πετύχει την ‘‘αταραξία’’, να
ζήσει δηλαδή χωρίς φόβο γα το
άγνωστο και το απρόβλεπτο.
Επηρέασε βαθύτατα και άλλα
φιλοσοφικά ρεύματα της
εποχής του αλλά και αργότερα
σημαντικούς ρωμαίους
φιλόσοφους.
-Ο ΕΚΑΤΑΙΟΣ από τα Άβδηρα
αρχίζει τη συγγραφή του έργου
του (;) (317).
-Θεμελίωση της Κασσάνδρειας
και της Θεσσαλονίκης(316).
- Ανοικοδόμηση των Θηβών
(316).
-Δημιουργείται το Κοινό των - Η Δήλος κηρύσσεται ανεξάρτητη. -Ο ΕΚΑΤΑΙΟΣ, συγγράφει τα
315/314 Νησιωτών, το οποίο βρίσκεται - Ο ΑΝΤΙΓΟΝΟΣ για να κερδίσει Αιγυπτιακά.
υπό την προστασία του την εύνοια των ελληνικών πόλεων, - Ο ιστορικός ΙΕΡΩΝΥΜΟΣ
ΑΝΤΙΓΟΝΟΥ Μονόφθαλμου (315). διακηρύσσει την ελευθερία και ΚΑΡΔΙΑΝΟΣ περνά στην
-Ο ΑΝΤΙΓΟΝΟΣ παρουσιάζεται ως αυτονομία τους (314). υπηρεσία του Αντίγονου
ο υπερασπιστής της νομιμότητας, -Ο ΠΤΟΛΕΜΑΙΟΣ καταλαμβάνει Μονόφθαλμου(314/3).
θέτοντας υπό την προστασία του την Κύπρο(314). -Αθήνα: Επέκταση του θεάτρου
τον ΑΛΕΞΑΝΔΡΟ Δ΄(314). του Διόνυσου.
-Θάνατος του ΑΙΣΧΥΝΗ.
-Θάνατος του ΞΕΝΟΚΡΑΤΗ. Τον
διαδέχεται, ως επικεφαλής της
Ακαδημίας, ο ΠΟΛΕΜΩΝ.
313-311 -Ο ΣΕΛΕΥΚΟΣ αποκτά τον έλεγχο -Ο ΠΤΟΛΕΜΑΙΟΣ καταστέλλει την - Ο ΤΙΜΑΙΟΣ φτάνει στην
των Άνω Σατραπειών (Βαβυλώνα, εξέγερση των Κυπρίων Βασιλέων. Αθήνα, όπου και συνθέτει την
Μεσοποταμία, Ιράν)(312). Ταυτόχρονα, μεταφέρει την Ιστορία της Σικελίας,
-Ο ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΠΟΛΙΟΡΚΗΤΗΣ πρωτεύουσα του από τη Μέμφιδα αποτελούμενη από 38 βιβλία
ηττάται στην Γάζα από τον στην Αλεξάνδρεια. (312).
Πτολεμαίο και τον Σέλευκο(312). -Σικελία: ο ΑΓΑΘΟΚΛΗΣ συνάπτει - Ο ΖΗΝΩΝ ο Κιτιεύς (334-264),
-Συνθήκη Ειρήνης ανάμεσα στους ειρήνη με τους φτάνει στην Αθήνα. Ιδρύει μαζί
Διαδόχους (311). Ο ΚΑΣΣΑΝΔΡΟΣ Καρχηδονίους(313). με τους φοιτητές του, τη σχολή
στρατηγός της Ευρώπης και -Εισβολή Καρχηδονίων στη των Στωϊκών. Σύχναζαν στην
26
επιμελητής της βασιλείας. Σικελία. Ο ΑΓΑΘΟΚΛΗΣ Ποικίλη Στοά από όπου και η
Αναγνωρίζονται η ‘‘ελευθερία’’ και αποκρούει τον κίνδυνο, κατακτά ονομασία τους (311).
η ‘‘αυτονομία’’ των ελληνικών το μεγαλύτερο μέρος της Σικελίας - Ο ΕΠΙΚΟΥΡΟΣ εγκαθίσταται
πόλεων. και μεταφέρει τον πόλεμο στην στη Λέσβο(311).
-Ο ΣΕΛΕΥΚΟΣ με συντονισμένες Αφρική (311-306).
κινήσεις, δημιουργεί σταδιακά ένα
ανεξάρτητο βασίλειο με κέντρο τη
Βαβυλώνα.
310-308 -Ο ΚΑΣΣΑΝΔΡΟΣ δολοφονεί τον - Ο ΠΤΟΛΕΜΑΙΟΣ, θέτει την Κύπρο Ο ΒΡΥΑΞΙΣ, δημιουργεί το
εντεκάχρονο νόμιμο διάδοχο του υπό τον πολιτικό, στρατιωτικό και πορτραίτο του ΣΕΛΕΥΚΟΥ .
Αλέξανδρου Γ΄, τον ΑΛΕΞΑΝΔΡΟ οικονομικό έλεγχο των Λαγιδών (310).
Δ΄. Αυτό σημαίνει και το τέλος του (Ο ΜΕΝΕΛΑΟΣ στρατιωτικός - Κρατήρας του Δερβενίου (320-
βασιλικού οίκου των Αργεαδών διοικητής του νησιού) (310). 300): Ο κρατήρας αποτελεί
(310). -Ο ΛΥΣΙΜΑΧΟΣ ιδρύει την πιθανόν μακεδονικό έργο,
πρωτεύουσα του κράτους του στη αριστούργημα κάποιου
Θράκη, τη Λυσιμάχεια (309). Μακεδόνα καλλιτέχνη
εξοικειωμένου με την αττική
τέχνη. Επιγραφή με αργυρά
γράμματα στο χείλος του
αγγείου δηλώνει τον κάτοχό
του: ΑΣΤΙΟΥΝΕΙΟΣ
ΑΝΑΞΑΓΟΡΑΙΟΙ ΕΣ ΛΑΡΙΣΑΣ. Η
παρουσία ενός Θεσσαλού στη
Μακεδονία συμπίπτει με ένα
ιστορικό γεγονός: το 344 π.Χ. ο
Φίλιππος Β΄ πήρε όμηρους από
την αριστοκρατική οικογένεια
των Αλευάδων, ύστερα από την
αποτυχημένη απόπειρά τους να
αποτινάξουν τη μακεδονική
κυριαρχία.
309-307 -Ο ΣΕΛΕΥΚΟΣ κυρίαρχος της -Άρης Α΄ βασιλιάς της Σπάρτης Ο ΘΕΟΦΡΑΣΤΟΣ, όπως και
πρώην Περσικής (265/4). άλλοι φιλόσοφοι, εγκαταλείπει
Αυτοκρατορίας(309). -Δολοφονία της ΚΛΕΟΠΑΤΡΑΣ, την Αθήνα.
-Ο ΠΤΟΛΕΜΑΙΟΣ εισβάλλει στην αδελφής του Αλέξανδρου Γ΄(308). - Ο ΕΥΚΛΕΙΔΗΣ και ο Δημήτριος
Πελοπόννησο, ενώ αποκτά και τον -Ο ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΠΟΛΙΟΡΚΗΤΗΣ ο Φαληρέας φτάνουν στην
έλεγχο της Κυρηναϊκής(308). περνά στην Ελλάδα (307). Αίγυπτο.
Επίσης, ‘‘‘‘ελευθερώνει’’ την Ελευθερώνει την Αθήνα, από τις
Κόρινθο και την Σικυώνα. μακεδονικές φρουρές και ο
- Ο ΣΕΛΕΥΚΟΣ επιχειρεί να Δημήτριος Φαληρέας καταφεύγει
ανακτήσει τις ανατολικότερες στην Αίγυπτο. Στον Δημήτριο
επαρχίες της αυτοκρατορίας και Πολιορκητή, αποδίδονται θεϊκές
συγκρούεται με τον βασιλιά των τιμές, ενώ ο ανδριάντας του
Ινδών, Σανδρακόττο. στήνεται στην Αγορά, κοντά στο
σύμπλεγμα των
τυραννοκτόνων(307).
-Ναυτική νίκη του ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ -Σύναψη εμπορικών συμφωνιών -Αθήνα: Έναρξη διδασκαλίας
Πολιορκητή επί του ΠΤΟΛΕΜΑΙΟΥ ανάμεσα στη Ρώμη και τη Ρόδο. Η του ΕΠΙΚΟΥΡΟΥ.
306 στα ανοιχτά της Σαλαμίνας της τελευταία αναδεικνύεται σε μια -Ο ΛΥΣΙΠΠΟΣ, δημιουργεί το
Κύπρου. Ο Δημήτριος από τις μεγαλύτερες εμπορικές πορτραίτο του Σέλευκου.
Πολιορκητής και ο πατέρας του δυνάμεις της Μεσογείου. -ΑΝΤΙΓΟΝΟΣ ΜΟΝΟΦΘΑΛΜΟΣ
Αντίγονος Μονόφθαλμος (382-301): Καταγόταν από την
ανακηρύσσονται βασιλείς. Η βασιλική οικογένεια της
27
Κύπρος ενσωματώνεται στις Ελιμιώτιδος και έφερε τα
κτήσεις τους. Από το 306 και μετά προσωνύμια Κύκλωψ ή
ο κάθε ένας από τους Διαδόχους, Μονόφθαλμος ή Ετερόφθαλμος.
μιμήθηκε την ενέργεια των Κατά την εκστρατεία στην
Αντιγονιδών και ανακηρύχτηκαν Ανατολή ήταν επικεφαλής του
έτσι και αυτοί βασιλείς. συμμαχικού στρατεύματος και
στις Κελαινές (333) ορίστηκε
σατράπης της Μεγάλης Φρυγίας
και μετά τον θάνατο του
Αλέξανδρου ήταν ένας από τους
σκληρότερους και
σπουδαιότερους
πρωταγωνιστές στους αγώνες
των Διαδόχων.
-Ο ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ πολιορκεί τη
Ρόδο, χρησιμοποιώντας τις -Ο ΠΤΟΛΕΜΑΙΟΣ ανακηρύσσεται -Οι Ρόδιοι, εις ανάμνηση της
περίφημες ελεπόλεις, βασιλιάς. ΚΑΣΣΑΝΔΡΟΣ, επιτυχημένης αντίστασής τους
305-302 πολιορκητικές μηχανές ΣΕΛΕΥΚΟΣ, ΛΥΣΙΜΑΧΟΣ, στον Δημήτριο Πολιορκητή,
γιγαντιαίων διαστάσεων, μιμούνται αυτή του την κατασκευάζουν άγαλμα
σχεδιασμένες μάλιστα από τον ενέργεια(305). γιγαντιαίων διαστάσεων,
ίδιο. Οι Ρόδιοι με τη βοήθεια του -Ο ΜΙΘΡΙΔΑΤΗΣ Α΄ ιδρύει το γνωστό ως ο Κολοσσός της
ΠΤΟΛΕΜΑΙΟΥ, αντέχουν την βασίλειο του Πόντου. Ρόδου.
πολιορκία. Ο Πτολεμαίος μετά από - Αθήνα: Απόσυρση του νόμου
αυτό το επεισόδιο παίρνει το που στρεφόταν κατά των
προσωνύμιο ‘‘Σωτήρας’’(305/4). φιλοσοφικών σχολών. Ο
-Ανασύσταση της Κορινθιακής ΘΕΟΦΡΑΣΤΟΣ και ο
Συμμαχίας υπό την αιγίδα του ΕΠΙΚΟΥΡΟΣ επιστρέφουν στην
ΑΝΤΙΓΟΝΟΥ Μονόφθαλμου και Αθήνα(305).
του ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ
Πολιορκητή(302).
301 Μάχη της Ιψού. Ο ΑΝΤΙΓΟΝΟΣ - Ο ΣΕΛΕΥΚΟΣ ιδρύει την -Μακεδονία: Ο ΚΑΣΣΑΝΔΡΟΣ,
Μονόφθαλμος και ο ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ Αντιόχεια επί του Ορόντη δημιουργεί τα επιβλητικά
Πολιορκητής αντιμετωπίζουν σε ποταμού, την οποία προόριζε για ανάκτορα της Βεργίνας.
μια αποφασιστική μάχη, τους πρωτεύουσα της αυτοκρατορίας
υπόλοιπους Διάδοχους. Ο του.
Αντίγονος Μονόφθαλμος,
σκοτώθηκε στο πεδίο της μάχης
σε ηλικία 81 ετών. Tα εδάφη των
Αντιγονιδών διαμοιράστηκαν
στους νικητές και ο Δημήτριος
Πολιορκητής, κυνηγημένος,
κατέφυγε στην Σαλαμίνα της
Κύπρου.
300-297 -Ο ΚΑΣΣΑΝΔΡΟΣ πεθαίνει χωρίς - ΟΠΥΡΡΟΣ βασιλιάς της Ηπείρου -Άγαλμα του ΜΕΝΑΝΔΡΟΥ από
όμως να αφήνει κάποιον ικανό (297). τον Κηφισόδοτο και τον
διάδοχο. Την αστάθεια στο -Ο ΠΤΟΛΕΜΑΙΟΣ Α΄, προβαίνει σε Τίμαρχο(300).
βασίλειο της Μακεδονίας θα κοπή νομισμάτων, όπου -Σταδιακή εγκατάλειψη των
εκμεταλλευτεί ο ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ αποτυπώνεται η μορφή του χρυσοφόρων μεταλλείων του
Πολιορκητής, ο οποίος θα φέρουσα μάλιστα διάδημα. Παγγαίου όρους.
καταλάβει σημαντικές περιοχές Πρόκειται ίσως για μια πρώτη
της Β. Ελλάδας (297). προσπάθεια θέσπισης
προσωπικής λατρείας (300).
28
295/294 -Ο ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΠΟΛΙΟΡΚΗΤΗΣ, -Ο ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΠΟΛΙΟΡΚΗΤΗΣ, -Ο ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΦΑΛΗΡΕΑΣ
πολιορκεί την Αθήνα. Η ανακηρύσσεται βασιλιάς της στην Αλεξάνδρεια.
υποστήριξη του Πτολεμαίου δεν Μακεδονίας από τον μακεδονικό - ΧΑΡΗΣ από την Λίνδο: άνθηση
αρκεί, η πόλη υποφέρει από στρατό. της Ροδιακής σχολής γλυπτικής.
έλλειψη τροφίμων. Εγκαθίσταται - Ο ΑΝΤΙΟΧΟΣ Α΄, ορίζεται από τον -Ο ΗΡΩΦΙΛΟΣ (330) από τη
μακεδονική φρουρά στην πατέρα του Σέλευκο Νικάνορα, Χαλκηδόνα φτάνει στην
Ακρόπολη. Η Αθήνα παραδίδεται διοικητής των ανατολικών Αλεξάνδρεια. Ένας από τους
και ένα ολιγαρχικό πολίτευμα σατραπειών. σπουδαιότερους φυσικούς της
εγκαθίσταται από τον Δημήτριο, -Ο ΠΤΟΛΕΜΑΙΟΣ Α΄ΣΩΤΗΡΑΣ εποχής του. Στην Αλεξάνδρεια
στον οποίο αποδίδονται σχεδόν καταλαμβάνει την Κύπρο. Το νησί εκπαιδεύτηκε στην μελέτη του
θεϊκές τιμές. θα παραμείνει ενσωματωμένο στο ανθρωπίνου σώματος και στην
βασίλειο των Λαγιδών μέχρι την ανατομία, επιχειρώντας
κατάκτηση της Ανατολής από τη πειράματα σε ζωντανούς
Ρώμη [31 π.Χ.]. ανθρώπους, τους οποίους ο
ΠΤΟΛΕΜΑΙΟΣ Β΄, καταδίκασε
για μεγάλα και σοβαρά
εγκλήματα. Ίδρυσε ιατρική
σχολή, η οποία λειτούργησε
αδιαλείπτως για 200 χρόνια.
Κάποια από τα έργα του
διασώθηκαν μέχρι τις μέρες μας.
292-290 -Με την υποστήριξη του Πύρρου, -Ο ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ Πολιορκητής -Ο ΠΤΟΛΕΜΑΙΟΣ Α΄, ιδρύει στην
οι Βοιωτοί και οι Αιτωλοί διατάσσει την επιστροφή των Αλεξάνδρεια το ιερό των
ξεσηκώνονται προκαλώντας ολιγαρχικών στην Αθήνα. Μουσών, προορισμένο να
προβλήματα στον Δημήτριο υποδέχεται όσους ασχολούνται
Πολιορκητή. με τα γράμματα, τις τέχνες και
-Το μεγαλύτερο μέρος του Αιγαίου τις επιστήμες. Δημιουργείται
ελέγχεται από τους Πτολεμαίους έτσι η περίφημη βιβλιοθήκη της
(291-287). Αλεξάνδρειας, όπου χιλιάδες
τόμοι βιβλίων θα φυλάσσονται
[περίπου 70.000 τον 1ο αι. π.Χ.].
Υπεύθυνος για την υλοποίηση
αυτού του μεγαλεπήβολου
σχεδίου θα πρέπει να ήταν ο
Δημήτριος Φαληρέας.
289-285 -Ο ΠΥΡΡΟΣ και ο ΛΥΣΙΜΑΧΟΣ -Ο ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ Πολιορκητής - Θάνατος του ΜΕΝΑΔΡΟΥ.
συνασπίζονται εναντίον του συλλαμβάνεται από τον ΣΕΛΕΥΚΟ. - Ο ΦΙΛΕΤΑΣ από την Κω
ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ Πολιορκητή. Ο -Ο ΛΥΣΙΜΑΧΟΣ καταλαμβάνει το δάσκαλος του Πτολεμαίου Β΄.
ΠΥΡΡΟΣ ανακηρύσσεται τελικά μεγαλύτερο μέρος της Θεσσαλίας -Αλεξάνδρεια: ο ΕΥΛΚΕΙΔΗΣ,
από το μακεδονικό στρατό και της Μακεδονίας (285). συνθέτει τα περίφημα στοιχεία.
βασιλιάς της Μακεδονίας (288). Αποτελούνται από 13 βιβλία και
-Οι ήττες του ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ αποτελούν το πρώτο συνθετικό
Πολιορκητή στην Μακεδονία, έργο με αντικείμενο έρευνας
ενθαρρύνουν τους Αθηναίους να την συστηματική και
ξεσηκωθούν. Η Αθήνα επιστημονική διερεύνηση
απαλλάσσεται από τις μαθηματικών ζητημάτων.
μακεδονικές φρουρές, όμως ο -Αθήνα: Θάνατος του
έλεγχος του Πειραιά και της ΘΕΟΦΡΑΣΤΟΥ. Ο ΣΤΡΑΤΩΝ ο
Σαλαμίνας παραμένει στα χέρια Λαμψακηνός τον διαδέχεται στο
των Μακεδόνων(287). Λύκειο. Το σύνολο των
29
Αθηναίων θα παραστεί στην
κηδεία του μαθητή του
Αριστοτέλη. Ο Στράτων,
συνέγραψε ένα πελώριο έργο,
χωρίς όμως να διασωθεί μέχρι
τις μέρες μας.
-Επίθεση ΣΕΛΕΥΚΟΥ Α΄ στη -Θάνατος του ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ -Ο κωμικός ποιητής Φιλιππίδης,

283/282 Θράκη με στόχο την κατάλυση του Πολιορκητή. Ο Σέλευκος, τιμάται από τον αθηναϊκό δήμο
βασιλείου του ΛΥΣΙΜΑΧΟΥ. παραδίδει την τέφρα του για τις υπηρεσίες του.
Δημήτριου στον ΑΝΤΙΓΟΝΟ -Μεγάλες οικείες κτίζονται στην
Γονατά, ο οποίος ανακηρύσσεται Πέλλα.
βασιλιάς της Μακεδονίας.
-Θάνατος του ΠΤΟΛΕΜΑΙΟΥ Α΄
Σωτήρα. Τον διαδέχεται στο θρόνο
ο ΠΤΟΛΕΜΑΙΟΣ Β΄ . Η θέσπιση
των Πτολεμαίειων, σημαίνει και
την απόδοση θεϊκών τιμών στον
Πτολεμαίο Σωτήρα.
Μάχη στο Κουροπέδιον. Ο
ΣΕΛΕΥΚΟΣ κατατροπώνει τα -Ο ΠΥΡΡΟΣ περνά στην Ιταλία
στρατεύματα του ΛΥΣΙΜΑΧΟΥ, ο αλλά αποτυγχάνει να καταλάβει
οποίος πεθαίνει στο πεδίο της τη Σικελία, η οποία παραμένει
μάχης. Όλες οι κτήσεις του κτήση των Καρχηδονίων.
281 περνούν στην κατοχή του
Σέλευκου. Ο τελευταίος
δολοφονείται από τον
ΠΤΟΛΕΜΑΙΟ ΚΕΡΑΥΝΟ, λίγο πριν
περάσει στην Ευρώπη με στόχο
την κατάληψη της Μακεδονίας. Ο
ΑΝΤΙΟΧΟΣ Α΄ διαδέχεται τον
Σέλευκο.
280/279 -Εισβολή των Γαλατών στη -Δημιουργία της Αχαϊκής -Αθήνα: Με πρωτοβουλία του
Μακεδονία, τη Θράκη και την Συμπολιτείας. Στα μέσα του 2ου ΔΗΜΟΧΑΡΗ (360-275), ο
Ιλλυρία. Ο ΠΤΟΛΕΜΑΙΟΣ αιώνα π.Χ., όλες σχεδόν οι πόλεις Δημοσθένης τιμάται με
ΚΕΡΑΥΝΟΣ βρίσκει το θάνατο στο της Πελοποννήσου θα αποτελούν ψήφισμα από τον δήμο. Στην
πεδίο της μάχης. Οι Αιτωλοί μέλη της. πόλη επικρατεί και πάλι η
επικεφαλείς των ελληνικών -Ο Σπαρτιάτης βασιλιάς Άρης αντιμακεδονική παράταξη.
συμμαχικών δυνάμεων, αποτυγχάνει να αντισταθεί στα -Ο ΣΩΣΤΡΑΤΟΣ ο ΚΝΙΔΙΟΣ
υπερασπίζονται απέναντι στους σχέδια των Αιτωλών. κατασκευάζει τον Φάρο της
Γαλάτες τους Δελφούς. Εις Αλεξάνδρειας. Ήταν ένα από τα
ανάμνηση αυτού του γεγονότος, επτά θαύματα της αρχαιότητας.
θεσπίζονται τα Σωτήρια, εορτή -Ο ποιητής ΚΑΛΛΙΜΑΧΟΣ (310-
που τελείται κάθε 4 χρόνια. 240), καταγράφει σε 120
τόμους τα έργα που
φυλάσσονται στην βιβλιοθήκη
της Αλεξάνδρειας.
-Ο ΑΡΙΣΤΑΡΧΟΣ (310-230) από
τη Σάμο, διατυπώνει την πρώτη
ηλιοκεντρική συμπαντική
θεωρία. Υπολόγισε την διάρκεια
του έτους με πολύ μεγάλη
ακρίβεια.
30
- Ο ΒΕΡΟΣΣΟΣ καταγράφει την
ιστορία των Βαβυλωνίων μετά
από αίτημα του ΑΝΤΙΟΧΟΥ Α΄.
278-274 -Ο ΑΝΤΙΓΟΝΟΣ ΓΟΝΑΤΑΣ, -Ειρήνη ΑΝΤΙΟΧΟΥ Α΄ με -Ο ΖΗΝΩΝ ο ΚΙΤΙΕΥΣ
πετυχαίνει μεγάλη νίκη επί των ΑΝΤΙΓΟΝΟ ΓΟΝΑΤΑ. Η συμμαχία προσκαλείται από τον Αντίγονο
Γαλατών. Αυτό του επιτρέπει να ανάμεσα σε Αντιγονίδες και Γονατά στην αυλή του. Ο Ζήνων
επανακτήσει τον έλεγχο της Σελευκίδες, επιβεβαιώνει τη στέλνει έναν από τους μαθητές
Μακεδονίας αλλά και της διαίρεση του κράτους του του, τον Περσέα. Η Πέλλα θα
Θεσσαλίας. Ανακηρύσσεται Αλέξανδρου σε Ανατολικό και καταστεί κέντρο των Τεχνών
βασιλιάς των Μακεδόνων, και Δυτικό τμήμα, και αυτό θα ισχύσει και των Γραμμάτων. Ο ΑΡΑΤΟΣ
επιχειρεί την κατασκευή των καθόλη τη διάρκεια του 3ου αιώνα από τους Σόλους θα γράψει
επιβλητικών βασιλικών τάφων π.Χ (278). έργο περί αστρονομίας σε
στις Αιγές (277/276). -Ο ΦΙΛΑΙΤΕΡΟΣ εκδίδει τα πρώτα έμμετρο λόγο και ο ιστορικός
νομίσματα στην Πέργαμο(275). ΙΕΡΩΝΥΜΟΣ ΚΑΡΔΙΑΝΟΣ θα
γράψει την ιστορία των
Διαδόχων.
274-269 -Πρώτος Συριακός πόλεμος. Ο -Σύναψη συμφωνιών ανάμεσα στο -Ιερό της Σάραπης στη Δήλο. Η
ΑΝΤΙΟΧΟΣ Α΄ αποτυγχάνει να βασίλειο των Λαγιδών και τη θεότητα αυτή, αιγυπτιακής
αποσπάσει από τον ΠΤΟΛΕΜΑΙΟ Ρώμη (273). καταγωγής, θα τύχει μεγάλης
Β΄ τις συριακές του κτήσεις -Ο ΠΥΡΡΟΣ πεθαίνει κατά τη αναγνώρισης στον ελληνικό
(274/271). διάρκεια της εκστρατείας του χώρο κατά τους ελληνιστικούς
-Ο ΠΥΡΡΟΣ καταλαμβάνει τη στην Πελοπόννησο. Τον χρόνους.
Μακεδονία και ανακηρύσσεται διαδέχεται ο ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ -Θάνατος του
βασιλιάς των Μακεδόνων (274). Β΄(272). ΕΠΙΚΟΥΡΟΥ(271).
-Ο ΙΕΡΩΝ Β΄, καταλαμβάνει τις -Ο ΔΡΙΜΑΚΟΣ ηγείται μιας -Μετά από απαίτηση του
Συρακούσες(269). επανάστασης σκλάβων στη Χίο, ΠΤΟΛΕΜΑΙΟΥ Β΄, 72
όπου και καταφέρνει να ιδρύσει μεταφραστές μεταφέρουν στα
προσωρινά ένα ανεξάρτητο ελληνικά το ιερό κείμενο των
κράτος. Πρόκειται για από τις Εβραίων, την Τορά. Το
σπάνιες περιπτώσεις επιτυχούς εγχείρημα είναι γνωστό ως η
κατάληξης μιας εξέγερσης μετάφραση των Εβδομήκοντα
ανελεύθερων ανθρώπων σε (270).
ολόκληρη την αρχαιότητα(270).
268-263 - Με πρόταση του Χρεμωνίδη οι -Για πρώτη φορά στην ιστορία
Αθηναίοι συνάπτουν συμμαχία με -Θάνατος του ΦΙΛΑΙΤΕΡΟΥ της της, η πόλη της Σπάρτης θα
τους Σπαρτιάτες. Στόχος, με τη Περγάμου. Τον διαδέχεται ο προβεί σε κοπή νομίσματος
βοήθεια των Πτολεμαίων να ανιψιός του ΕΥΜΕΝΗΣ (263). (267).
ελευθερώσουν τους Έλληνες από -Ο ΠΤΟΛΕΜΑΙΟΣ Β΄ και η αδελφή -Ο ΑΠΟΛΛΩΝΙΟΣ Ο ΡΟΔΙΟΣ
τους Μακεδόνες(268/7). του ΑΡΣΙΝΟΗ ανακηρύσσονται αναλαμβάνει τη διεύθυνση της
-Θάνατος του βασιλιά της ‘‘ΘΕΟΙ ΑΔΕΛΦΟΙ’’. βιβλιοθήκης της
Σπάρτης Άρεως Β΄. Το σύνολο των -Οι Ρωμαίοι καταλαμβάνουν το Αλεξάνδρειας(265).
πόλεων της Πελοποννήσου περνά μεγαλύτερο τμήμα της Μεγάλης
υπό τον έλεγχο του ΑΝΤΙΓΟΝΟΥ Ελλάδας(266).
ΓΟΝΑΤΑ ο οποίος πολιορκεί την
Αθήνα(265).
-Οι Αθηναίοι αποδίδουν
-Τέλος του Χρεμωνίδειος πολέμου -Ο ΠΤΟΛΕΜΑΙΟΣ Β΄, επιχειρεί την ξεχωριστές τιμές στον ΖΗΝΩΝΑ
(262). Οι Αθηναίοι παραδίδονται πλήρη αναδιοργάνωση του από το Κίτιο. Το συγκεκριμένο
στον Αντίγονο. Από αυτό το βασιλείου, δίδοντας ιδιαίτερη ψήφισμα, μαρτυρά την
σημείο και μετά η πόλη της έμφαση στην οικονομική πολιτική εξέχουσα θέση που κατείχαν οι
Αθήνας δεν θα μπορέσει να της κεντρικής διοίκησης (261). φιλόσοφοι στην ελληνιστική
ασκήσει ανεξάρτητη εξωτερική Αθήνα(262/261). Ο ΚΛΕΑΝΘΟΣ
262/260 πολιτική. από την Άσσο τον διαδέχεται
31
-Δεύτερος Συριακός Πόλεμος (260- στη σχολή των Στωϊκών.
253). Ο ΑΝΤΙΟΧΟΣ Β΄ -Ο ΦΙΛΟΧΩΡΟΣ ολοκληρώνει
καταλαμβάνει τις περισσότερες την συγγραφή της ιστορίας της
κτήσεις των Λαγιδών στην Μ. Αθήνας (262). Πρόκειται για το
Ασία. Ο ΑΝΤΙΓΟΝΟΣ ΓΟΝΑΤΑΣ αποκορύφωμα της
καταλαμβάνει τις κτήσεις των επιστημονικής εργασία των
Λαγιδών στο Αιγαίο ενώ διαλύεται Αττθιδών, η οποία άρχισε με τον
και το Κοινό των Νησιωτών. ΕΛΛΑΝΙΚΟ τον Λέσβιο τον 5ο αι.
π.Χ.
-Θάνατος του ΙΕΡΩΝΥΜΟΥ
ΚΑΡΔΙΑΝΟΥ(260), συγγραφέα
της ιστορίας των Διαδόχων.
-Ο ΑΡΚΕΣΙΛΑΟΣ (316-241)
επικεφαλής της Ακαδημίας.
-Κατασκευή του μεγάλου
βωμού του ΙΕΡΩΝΑ Β΄ στις
Συρακούσες(260).
255-250 -Ο ΑΡΑΤΟΣ καταλαμβάνει την -Το Άργος απαλλάσσεται από την -Ο ΑΠΟΛΛΩΝΙΟΣ ο ΡΟΔΙΟΣ
εξουσία στη Σικυώνα, την οποία ηγεμονία των Μακεδόνων (255). συνθέτει τα Αργοναυτικά.
και εντάσσει στην Αχαϊκή -Σημαντικές πολιτειακές Αποτελούν το ωραιότερο και
Συμπολιτεία (251). μεταρρυθμίσεις στην Αθήνα. σημαντικότερο δείγμα της
-Ο ΑΝΤΙΓΟΝΟΣ ΓΟΝΑΤΑΣ Εγκαταλείπεται το σύστημα των ελληνιστικής ποίησης(250).
ανακηρύσσει συμβασιλέα τον γιο πρυτάνεων, ενώ και οι άρχοντες -Απαρχές του αρχιτεκτονικού
του ΔΗΜΗΤΡΙΟ Β΄. δεν εκλέγονται πια με κλήρωση ρυθμού ‘‘Μπαρόκ’’, στην
(250). Πέργαμο.
-Τα Σωτήρια, καθίστανται
πανελλήνια γιορτή (250).
246-243 -Θάνατος του ΑΝΤΙΟΧΟΥ Β΄και -Ο ΑΡΑΤΟΣ εκλέγεται στρατηγός -Ο ΕΡΑΤΟΣΘΕΝΗΣ (276-194),
του ΠΤΟΛΕΜΑΙΟΥ Β΄(246). της Αχαϊκής Συμπολιτείας(245). αναλαμβάνει τη διοίκηση της
-Τρίτος Συριακός Πόλεμος. -Έναρξη της βασιλείας του ΑΓΙ του βιβλιοθήκης Αλεξάνδρειας.
-Οι Αιτωλοί συντρίβουν στη Δ΄ (244-241) στη Σπάρτη. Μαθηματικός, αστρονόμος και
Χαιρώνεια τους Βοιωτούς Σημαντικές μεταρρυθμίσεις του γεωγράφος, θα μετρήσει με
διασφαλίζοντας έτσι τον έλεγχο πολιτειακού συστήματος ακρίβεια τη διάμετρο της γης
της κεντρικής Ελλάδας. (245/244). και θα κατασκευάσει ένα χάρτη
-Πολλές πόλεις της Πελοποννήσου της οικουμένης.
εντάσσονται στην Αιτωλική -Ο ΠΤΟΛΕΜΑΙΟΣ Γ΄ και η
Συμπολιτεία(244). ΒΕΡΕΝΙΚΗ παίρνουν τον τίτλο
‘‘Θεοί Ευεργέτες’’(243/242).
241-239 -Οι Ρωμαίοι καταλαμβάνουν -Θάνατος του ΕΥΜΕΝΗ της -Πρώτες μεταφράσεις αρχαίων
ολόκληρη τη Σικελία(241). Περγάμου. Τον διαδέχεται ο τραγωδιών και κωμωδιών στα
-Σύναψη Ειρήνης ανάμεσα σε ΑΤΤΑΛΟΣ, ανιψιός του και θετός λατινικά, από τον ΛΙΒΙΟ
Αιτωλούς και Αχαιούς(241/240). του γιός (241). ΑΝΔΡΟΝΙΚΟ (c.240).
-Θάνατος του ΑΝΤΙΓΟΝΟΥ -Ο ΑΓΙΣ Δ΄ αποτυγχάνει στη -Ο ΠΤΟΛΕΜΑΙΟΣ ο Γ΄, ιδρύει το
ΓΟΝΑΤΑ. Τον διαδέχεται ο γιός Σπάρτη. Καταδικάζεται και Σαράπειον, όπου εντάσσεται και
του ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ Β΄(239) εκτελείται(241). μια σημαντική βιβλιοθήκη,
γνωστή ως ‘‘Κόρη των
Μουσών’’(240).
-Ανάπτυξη της ελληνικής
αρχιτεκτονικής στη Βακτριανή.
-Η Αχαϊκή Συμπολιτεία με - Η Μεγαλόπολη εντάσσεται στην -Ίδρυση του ιερού του Όρους
237-229 επικεφαλής τον ΑΡΑΤΟ ηττάται Αχαϊκή Συμπολιτεία (235). στην Απολλινόπολη. Το ιερό
από τα μακεδονικά στρατεύματα -Άνοδος του ΚΛΕΟΜΕΝΗ Γ΄ (235- αυτό είναι το καλύτερα
(235 ή 232). 222) στη Σπάρτη, ο οποίος διατηρημένο της πτολεμαϊκής
32
-Η Αθήνα απαλλάσσεται από τον επιχειρεί να υλοποιήσει το περιόδου(237).
μακεδονικό έλεγχο. Οι Αθηναίοι πολιτικό πρόγραμμα του ΑΓΙ
θεσπίζουν τιμές προς τιμή των Δ΄(235).
Χάριτων και του Δήμου, ένδειξη -Τέλος της δυναστείας των
ότι η πόλη επανακτά την Αιακιδών στη Ήπειρο.
ανεξαρτησία της (229). Ακολουθούν εισβολές των
Ιλλυρίων στην Ήπειρο και τη
Μακεδονία (232).
-Θάνατος του ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ Β΄. Τον
διαδέχεται ο γιός του ΦΙΛΙΠΠΟΣ
Ε΄(221-171), ο οποίος όντας
ανήλικος, διοικεί με τη βοήθεια
του θείου του ΑΝΤΙΓΟΝΟΥ
ΔΩΣΩΝΑ (227-221).
229-227 -Πρώτος Ιλλυρικός πόλεμος. -Σύγκρουση της Σπάρτης με την -Ισχυρός σεισμός προκαλεί
Σύμφωνα με τον Πολύβιο, η Αχαϊκή Συμπολιτεία. Οι Σπαρτιάτες τεράστιες καταστροφές στο
εξέλιξη του πολέμου αυτού ήταν θα ηττηθούν από τους Μακεδόνες νησί της Ρόδου. Καταρρέει και ο
καθοριστικής σημασίας για τη στη μάχη της Σελλασίας (222) και περίφημος Κολοσσός της
μορφή που έλαβαν οι σχέσεις ο ΚΛΕΟΜΕΝΗΣ Γ΄, θα καταφύγει Ρόδου(228/227).
ανάμεσα στον ελληνικό κόσμο και στην Αλεξάνδρεια όπου και θα
τη Ρώμη. Οι Ρωμαίοι περνούν στην αποβιώσει λίγο αργότερα (219).
Ευρώπη για πρώτη φόρα με -Ο ΑΝΤΙΓΟΝΟΣ ΔΩΣΩΝ
περισσότερους από 20000 ανακηρύσσεται βασιλιάς της
στρατιώτες. Μακεδονίας (227).
-Οι Ρωμαίοι επεμβαίνουν στις
ελληνικές υποθέσεις, με πρεσβείες
στους Αιτωλούς και τους Αχαιούς
(228).
226-220 -Οι Αθηναίοι στην προσπάθειά -Θάνατος του ΣΕΛΕΥΚΟΥ Β΄(226). -Ο ΠΟΛΥΒΙΟΣ αρχίζει τη
τους να προσεταιριστούν τους Τον διαδέχεται ο ΣΕΛΕΥΚΟΣ Γ΄ συγγραφή των Ιστοριών του
Πτολεμαίους, θεσπίζουν λατρεία ΚΕΡΑΥΝΟΣ, ο οποίος θα χάσει τη από το αυτό το χρονικό σημείο
προς τιμή του ΠΤΟΛΕΜΑΙΟΥ Γ΄ ζωή του λίγο αργότερα κατά τη (220).
Ευεργέτη. Τα Πτολεμαίεια, τα διάρκεια εκστρατείας στην
οποία εορτάζονταν μέχρι το 58 Πέργαμο(223). Θα τον διαδεχθεί ο
π.Χ., ήταν τόσο σημαντικά όσο και ΑΝΤΙΟΧΟΣ Γ΄ (242-187). Άμεσος
τα Παναθήναια, τα Διονύσια και τα στόχος του, η ανάκτηση των
Ελευσίνια (224/223). κτήσεων των Σελευκιδών τόσο
-Εκστρατεία του ΑΝΤΙΟΧΟΥ Γ΄, στη Μ. Ασία όσο και στη Συρία.
στη Συρία(221). -Θάνατος του ΠΤΟΛΕΜΑΙΟΥ Γ΄ και
-Συμμαχικός Πόλεμος. Ο ΦΙΛΙΠΠΟΣ του ΑΝΤΙΓΟΝΟ ΔΩΣΩΝΑ. Θα τους
ο Ε΄ αντιμετωπίζει τις διαδεχθούν αντίστοιχα ο
συνασπισμένες δυνάμεις των ΠΤΟΛΕΜΑΙΟΣ Δ΄ (222-205) και ο
Αιτωλών, Αχαιών και Σπαρτιατών. ΦΙΛΙΠΠΟΣ Ε΄(221).
Η Ειρήνη της Ναυπάκτου, αφαιρεί -Σπάρτη: Σφαγή των
από τους Αιτωλούς το μεγαλύτερο υποστηρικτών των Μακεδόνων.
μέρος των κτήσεων τους από την
Βοιωτία (221/217).
219-213 -Τέταρτος Συριακός Πόλεμος. Στη -Εμφύλιος πόλεμος στη Μεσσήνη. -Πρώτες ενδείξεις για τη
μάχη της Ραφίας (217), ο Η σύγκρουση ανάμεσα σε λατρεία της θέας Σάραπης στην
ΠΤΟΛΕΜΑΙΟΣ Δ΄, αν και νικητής, ολιγαρχικούς και δημοκρατικούς, Αθήνα (215-214).
αποτυγχάνει να ανακτήσει τον μαρτυρά και τη μορφή που
πλήρη έλεγχο της Συρίας. έπαιρναν οι πολιτικές και
-ΦΙΛΙΠΠΟΣ Ε΄ και ο ΑΝΝΙΒΑΣ, οικονομικοκοινωνικές
33
συνάπτουν συμμαχία εναντίον της συγκρούσεις στις ελληνιστικές
Ρώμης. Συγκεκριμένος όρος, πόλεις (215).
επιτρέπει στον Φίλιππο να ελέγχει -Θάνατος του ΑΡΑΤΟΥ(213).
τις κινήσεις της Ρώμης στην - Ο ΦΙΛΙΠΠΟΣ Ε΄, καταλαμβάνει το
Ιλλυρία. Έναρξη του Μακεδονικού λιμάνι της Λισσού στην Αδριατική,
πολέμου (215). αναχαιτίζοντας έτσι το ρωμαϊκό
εμπόριο σε αυτή την
περιοχή(213).
212-205 -‘‘Ανάβαση’’ του Αντίοχου Γ΄. Ο - Ο ΦΙΛΟΠΟΙΜΗΝ, εκλέγεται -Θέσπιση πανελλήνιων αγώνων
βασιλιάς των Σελευκιδών, στρατηγός της Αχαϊκής προς τιμή της Άρτεμης στη
επιχειρεί να αποκαταστήσει τα Συμπολιτείας και κερδίζει στην Μαγνησία του
σύνορα του βασιλείου του, τόσο Μαντινεία τους Σπαρτιάτες Μαιάνδρου(208/207).
σε Δύση όσο και σε Ανατολή. Με (208/207). -Ο ΑΝΤΙΟΧΟΣ Γ΄, θεσπίζει
το τέλος της εκστρατείας του, -Θάνατος του ΠΤΟΛΕΜΑΙΟΥ λατρεία για τη γυναίκα του
παίρνει το προσωνύμιο ‘‘Μέγας’’. Δ΄ΦΙΛΟΠΑΤΟΡΑ. Το βασίλειο των ΛΑΟΔΙΚΗ. Πρόκειται για την
Λαγιδών βρίσκεται σε αναταραχή πρώτη μαρτυρία λατρείας των
καθώς ο διάδοχος είναι ανήλικος. εν ζωή βασιλέων στο βασίλειο
Πρώτες δυναστικές συγκρούσεις των Σελευκιδών(205).
στον βασιλικό οίκο των
Πτολεμαίων(205).
204-200 -Εκστρατεία του ΦΙΛΙΠΠΟΥ Ε΄ στη -Οι Ρωμαίοι αποστέλλουν -Ο ΑΤΤΑΛΟΣ 1ος επισκέπτεται
Θράκη και την Ιωνία. Η Ρόδος πρεσβεία προειδοποιώντας τον την Αθήνα. Η πόλη κηρύσσει
στέλνει πρεσβεία στη Ρώμη με ΦΙΛΙΠΠΟ Ε΄ να αποχωρήσει από τον πόλεμο στον ΦΙΛΙΠΠΟ Ε΄,
στόχο να εξασφαλίσει βοήθεια για τις κτήσεις των Πτολεμαίων(200). ακολουθώντας τον συνασπισμό
αναχαίτιση του Μακεδόνα βασιλιά -Ο ΦΙΛΙΠΠΟΣ Ε΄, παρά τις του Άτταλου και των
(201). προειδοποιήσεις των Ρωμαίων Ροδίων(200).
-Ο ΝΑΒΗΣ(;), τελευταίος βασιλιάς λεηλατεί για δεύτερη φορά την -Ο ΒΟΛΟΣ (3ος αι. π.Χ.)
της Σπάρτης, επιτίθεται στη Αττική γη (200). ανακαλύπτει την αλχημεία,
Μεσσήνη. Αυτό τον φέρνει σε στηριζόμενος στις
σύγκρουση με την Αχαϊκή επιστημονικές γνώσεις των
Συμπολιτεία, η οποία με Αιγυπτίων.
επικεφαλής τον Φιλοποίμην,
προβάλλει ανεπιτυχή
αντίσταση(201).
-Οι Πτολεμαίοι θα απολέσουν
οριστικά τον έλεγχο της Κοίλης
Συρίας, η οποία περνά στον έλεγχο
των Σελευκιδών(200).
-Οι Αιτωλοί, σύμμαχοι της Ρώμης, -Θάνατος του ΑΤΤΑΛΟΥ Α΄. Τον - Από το 197 π.Χ. οι Λαγίδες,
εισβάλλουν στη Θεσσαλία (199). διαδέχεται ο ΕΥΜΕΝΗΣ, του στέφονται βασιλείς από τον
- Ο ΤΙΤΟΣ ΦΛΑΜΙΝΙΟΣ οποίου η βασιλεία ταυτίζεται με ιερέα της Μέμφιδας,
αναλαμβάνει την αρχιστρατηγία τη χρυσή εποχή του κράτους της επιδιώκοντας έτσι να
των στρατευμάτων της Ρώμης Περγάμου [2ος αιώνας π.Χ.] (197). ενδυναμώσουν την πεποίθηση
στον ελληνικό χώρο. του ντόπιου πληθυσμού ότι
199-197 -Μάχη στις Κυνός Κεφαλές στη πρόκειται για συνεχιστές της
Θεσσαλία. Ο ΦΙΛΙΠΠΟΣ Ε΄, φαραωνικής παράδοσης.
ηττάται από τις ρωμαϊκές
λεγεώνες (197).
-Ο ΑΝΤΙΟΧΟΣ Γ΄,
34
εκμεταλλευόμενος τα προβλήματα
στη Μακεδονία εντάσσει στο
βασίλειό του τον Ελλήσποντο. Ο
ΕΥΜΕΝΗΣ ζητά τη βοήθεια της
Ρώμης.
196-194 Κατά τη διάρκεια των Ισθμίων ο -Ο ΦΛΑΜΙΝΙΟΣ συγκαλεί -Πέργαμος: Ίδρυση της
ΦΛΑΜΙΝΙΟΣ διακηρύσσει την πανελλήνιο συνέδριο στην Ακαδημίας, στα πρότυπα αυτού
‘‘ελευθερία’’ των Ελλήνων, Κόρινθο με στόχο να συνασπίσει της Αλεξάνδρειας (196).
γεγονός που προκαλεί μεγάλο τους Έλληνες εναντίον του -Στη Χαλκίδα θεσπίζεται
ενθουσιασμό ανάμεσα στις βασιλιά των Σπαρτιατών Νάβη. λατρεία για τον ΦΛΑΜΙΝΙΟ
ελληνικές πόλεις (196). Οι Ρωμαίοι Κατά τη διάρκεια του συνεδρίου ο (195).
διατάσσουν τον ΑΝΤΙΟΧΟ Γ΄, να Αθηναίος αντιπρόσωπος, -Με εντολή της ρωμαϊκής
αποχωρήσει από την Ευρώπη, επικροτεί την επέμβαση των Συγκλήτου, ο ΦΛΑΜΙΝΙΟΣ
αλλά ο Αντίοχος απορρίπτει το Ρωμαίων (195). αποσύρει τα στρατεύματα του
ρωμαϊκό τελεσίγραφο. -Ο ΑΝΤΙΟΧΟΣ Γ΄, υποδέχεται τον από τον ελληνικό χώρο. Κατά
ΑΝΝΙΒΑ στην Έφεσο. την αποχώρηση του λεηλατεί
-Ο ΦΛΑΜΙΝΙΟΣ επιβάλλει τις ελληνικές πόλεις,
ολιγαρχικό καθεστώς στη μεταφέροντας στη Ρώμη
Θεσσαλία. σπουδαία έργα τέχνης. Αυτό θα
αποτελέσει και την αφετηρία
για την ανάπτυξη ιδιαίτερου
ενδιαφέροντος των ρωμαϊκών
ελίτ για την ελληνική ιστορία
και τέχνη(194).
193-189 -Ο ΑΝΤΙΟΧΟΣ Γ΄, αποστέλλει - Στον αδερφό του ΣΚΙΠΙΩΝΑ -Ο ΕΥΜΕΝΗΣ Β΄, κατασκευάζει
πρεσβεία στη Ρώμη επιδιώκοντας ΑΦΡΙΚΑΝΟΥ, Κορνήλιο Σκιπίωνα, τη βιβλιοθήκη της Περγάμου
να αναγνωριστεί η κυριαρχία του δίνεται η διοίκηση της ελληνικής στο πρότυπο αυτής της
στην Ασία. Οι Ρωμαίοι επιμένουν επαρχίας(190). Αλεξάνδρειας(c.190).
στο τελεσίγραφό τους για -Ο ΦΙΛΟΠΟΙΜΗΝ καταστρέφει τα
αποχώρηση του βασιλιά των τείχη της Σπάρτης και καταργεί
Σελευκιδών από τη Θράκη(193). τους νόμους και τα έθιμα της
-Ο ΦΙΛΟΠΟΙΜΗΝ επικεφαλής των πόλης. Η Σπάρτη εντάσσεται στην
στρατευμάτων της Αχαϊκής Αχαϊκή Συμπολιτεία (189/188).
Συμπολιτείας, κερδίζει τον Νάβης
κοντά στη Σπάρτη(192).
-Ήττα του ΑΝΤΙΟΧΟΥ Γ΄ στις
Θερμοπύλες. Αναγκάζεται να
περιοριστεί στην Μ. Ασία (191).
-Ήττα του ΑΝΤΙΟΧΟΥ Γ΄, στη
Μαγνησία, από τους
Ρωμαίους(189).
188 -Ειρήνη της Απάμειας. Ο Αντίοχος -Τέλος της κυριαρχίας της
περιορίζεται στην πέρα του Αιτωλικής Συμπολιτείας στους
Ταύρου Μ. Ασία. Καταβάλλει Δελφούς.
πολεμικές αποζημιώσεις στους
Ρωμαίους και τα εδάφη του στην
Μ.Ασία διαμοιράζονται στους
Ροδίους και στην Πέργαμο, οι
οποίες υποστηρίζονται από τους
Ρωμαίους.
187-185 -Πρεσβείες των Θεσσαλών και της -Τέλος εξέγερσης των ντόπιων -Έναρξη της κατασκευής του
Περγάμου στη Ρώμη, με στόχο την πληθυσμών των επαρχιών της βωμού του Διός στην
αποστολή βοήθειας για Άνω Αιγύπτου. Οι ταραχές αυτές Πέργαμο(185-180).
35
αντιμετώπιση του ΦΙΛΙΠΠΟΥ μαρτυρούν και την αποδυνάμωση
Ε΄(186/185). της εξουσίας των Λαγιδών στην
-Πόλεμος του ΕΥΜΕΝΗ Β΄, περιοχή Νότια της Κοιλάδας του
εναντίον του ΠΡΟΥΣΙΑ Α΄ της Νείλου(186).
Βιθυνίας. Η Ειρήνη που
υπογράφηκε ανάμεσα στις
αντιμαχόμενες πλευρές υπό την
αιγίδα της Ρώμης, υπήρξε
ιδιαιτέρως ευνοϊκή για την
Πέργαμο(186-183).
184-174 -Πρεσβείες των Αχαιών και των -Ο ΠΤΟΛΕΜΑΙΟΣ Ε΄ πεθαίνει και -Ο ΑΝΤΙΟΧΟΣ Δ΄, χρηματοδοτεί
Σπαρτιατών στη ρωμαϊκή αρχίζει μια περίοδος αστάθειας τα έργα ανακατασκευής του
Σύγκλητο. στο βασίλειο των Λαγιδών(181). ναού του Ολυμπίου Διός στην
-Ο ΠΕΡΣΕΑΣ συνάπτει συμμαχία -Ο ΦΙΛΙΠΠΟΣ Ε΄, πεθαίνει σε Αθήνα(174).
με τη Βοιωτία(174). ηληκία 59 ετών και τον διαδέχεται
ο γιός του Περσέας. Ο γάμος του
με την ΛΑΟΔΙΚΗ, κόρη του
ΣΕΛΕΥΚΟΥ Δ΄ και η συμμαχία με
το βασίλειο των Σελευκιδών,
αποτελεί απειλή για την εξουσία
της Ρώμης στον ελληνικό
χώρο(179).
173-169 -Εξέγερση των Μακκαβαίων στην -Καταστροφή της Αλιάρτου στη -Ο ιστορικός ΠΟΛΥΒΙΟΣ,
Ιουδαία. Βοιωτία, από τα ρωμαϊκά ίππαρχος της Αχαϊκής
-Διάλυση της Βοιωτικής στρατεύματα. Ο πληθυσμός Συμπολιτείας(170).
Συμπολιτείας, με τις πόλεις μέλη υποδουλώνεται(171). -Αθήνα: Κατασκευή της Στοάς
της να εντάσσονται στο -Ο ΜΙΘΡΙΔΑΤΗΣ Α΄ ΑΡΣΑΚΗΣ Ε΄, του ΕΥΜΕΝΗ Β΄, στην
‘‘στρατόπεδο’’ της Ρώμης. στέφεται βασιλιάς των Πάρθων, οι Ακρόπολη (;).
-Ο ΕΥΜΕΝΗΣ Β΄, επισημαίνει στη οποίοι έπαψαν να αποτελούν -Κατασκευή του ιερού του
ρωμαϊκή Σύγκλητο, τους μέρος του βασιλείου των Διόνυσου στην Τέο(170).
κινδύνους που προκαλεί η δράση Σελευκιδών, από τον 3ο αι. π.Χ.
του ΠΕΡΣΕΑ στον ελληνικό χώρο (171).
(172). - Ο ΠΕΡΣΕΑΣ καταλαμβάνει ένα
-Η Ρώμη κηρύσσει τον πόλεμο σημαντικό μέρος της Ηπείρου και
στον Περσέα. συνάπτει συμφωνία ειρήνης με
-Έκτος Συριακός Πόλεμος, τους Ιλλυρίους(169).
ανάνεσα στους Λαγίδες και τους
Σελευκίδες (170-168).
-Ο ΜΑΡΚΙΟΥΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ διεισδύει
με τα ρωμαϊκά στρατεύματα στη
Νότια Μακεδονία. Οι Ρόδιοι
επιχειρούν χωρίς επιτυχία να
μεσολαβήσουν για σύναψη
ειρήνης ανάμεσα σε Ρωμαίους και
Μακεδόνες(169).
168 -Μάχη της Πύδνας. Στις 22 -Η Μακεδονία χωρίζεται σε
Ιουνίου, οι ρωμαϊκές λεγεώνες, τέσσερεις διοικητικές επαρχίες:
υπό την στρατηγία του ΑΙΜΙΛΙΟΥ Αμφίπολη, Θεσσαλονίκη, Πέλλα,
ΠΑΥΛΟΥ κερδίζουν το μακεδονικό και Πελαγωνία. Οι Ρωμαίοι
στρατό. Οι απώλειες για τους συμπεριφέρονται με ιδιαίτερη
36
Έλληνες είναι ανυπολόγιστες σκληρότητα. Περισσότερες από 70
(25000 νεκροί και χιλιάδες πόλεις λεηλατούνται και
αιχμάλωτοι). Ο ΠΕΡΣΕΑΣ καταστρέφονται και οι κάτοικοι
κατέφυγε στη Σαμοθράκη για να πουλήθηκαν ως σκλάβοι. Οι
συλληφθεί λίγο αργότερα και να σημαντικότερες οικογένειες
μεταφερθεί αιχμάλωτος στην Μακεδόνων, Βοιωτών και
Ρώμη. Αιτωλών, διαλύονται και πολλά
-Ο ΑΝΤΙΟΧΟΣ Δ΄, επιτίθεται εκ μέλη τους μεταφέρονται στην
νέου στην Αίγυπτο. Ιταλία.
167-166 -Με την υποστήριξη της Ρώμης, η -Οι Αθηναίοι επιχειρούν να

Καρία και η Λυκία απαλλάσσονται εξαργυρώσουν την υποστήριξη
από την ηγεμονία της Ρόδου, η τους προς τους Ρωμαίους κατά
οποία χάνει σχεδόν όλες τις την μάχη της Πύδνας, με
κτήσεις της στην Ιωνία. σημαντικά πολιτικά και
οικονομικά ανταλλάγματα. Οι
Ρωμαίοι τους παραχωρούν
σημαντικές περιοχές και κυρίως
τον έλεγχο της Δήλου, γεγονός που
θα συμβάλει καθοριστικά στην
μεγάλη οικονομική ανάπτυξη της
Αθήνας κατά τον 2οαι. π.Χ.
-Οι Ρωμαίοι επιχειρούν να
επιβάλουν στη διοίκηση των
ελληνικών πόλεων και κοινών
πρόσωπα τα οποία, θα
εξυπηρετούν τα συμφέροντά
τους(167).
165-155 -Διαμοιρασμός της Αιγύπτου - Θάνατος του ΑΝΤΙΟΧΟΥ Δ΄, κατά -Αθήνα: Πρώτη συμμετοχή των
ανάμεσα στον ΠΤΟΛΕΜΑΙΟ ΣΤ΄ τη διάρκεια της εκστρατείας του εφήβων, στα θησεία. Κατά τη
και τον ΠΤΟΛΕΜΑΙΟ ΝΕΟΤΕΡΟ. Ο στην Μηδεία (164-163). διάρκεια τους γιορταζόταν ο
τελευταίος ελέγχει την Κυρηναϊκή -Ο ΠΤΟΛΕΜΑΙΟΣ ο ΣΤ΄, συνοικισμός της Αττική από το
και ο πρώτος την Κύπρο και την καταλαμβάνει το θρόνο στην Θησέα. Η γιορτή αυτή
Αίγυπτο(163). Αίγυπτο(164). αποτελούσε μια από τις
-Οι Αθηναίοι αποστέλλουν -Ο ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ Α΄, ανέρχεται στο σημαντικότερες που τελούνταν
πρεσβεία στη Ρώμη, θρόνο των Σελευκιδών (160). στην ελληνιστική Αθήνα(165).
αποτελούμενη από τους -Πέργαμος: Θάνατος του ΕΥΜΕΝΗ -Αθήνα: Κοπή νέου νομίσματος,
επικεφαλείς των φιλοσοφικών Β΄, τον διαδέχεται ο αδελφός του το οποίοι διαχέεται στο
σχολών της Αθήνας: ΚΑΡΝΕΑΔΗΣ ΑΤΤΑΛΟΣ Β΄(158). μεγαλύτερο μέρος του
της Ακαδημίας, ΚΡΙΤΟΛΑΟΣ του ελληνικού κόσμου, δείγμα της
Λυκείου, ΔΙΟΓΕΝΗΣ της Στοάς. Η οικονομικής ευμάρειας της
παρουσία τους στη Ρώμη, θα είναι πόλης(164-163).
καθοριστική για την ανάπτυξη της -Απαρχές της νεοκλασικής
ελληνικής φιλοσοφίας στην Ιταλία φάσης της ελληνιστικής
(155). γλυπτικής(160).
152-146 -Τέταρτος Μακεδονικός Πόλεμος. - Κατά τη διάρκεια συνόδου των -Αθήνα: Θέσπιση των
Με στρατηγό τον ΑΝΔΡΙΣΚΟ, γιό ελληνικών πόλεων στην Κόρινθο, Ρωμαίων(152).
του ΠΕΡΣΕΑ, οι Μακεδόνες οι Αχαιοί προτείνουν πόλεμο -Αθήνα: Έναρξη κατασκευής
κερδίζουν τις ρωμαϊκές λεγεώνες εναντίον της Σπάρτης και κατά Στοάς του ΑΤΤΑΛΟΥ Α΄ (150).
στη Θεσσαλία (149). συνέπεια της Ρώμης. Η εξέλιξη -Αθήνα: Ο ΠΑΝΑΙΤΙΟΣ ο Ρόδιος,
-Σε αποφασιστική μάχη έξω από υπήρξε τραγική για τις ελληνικές φτάνει στην πόλη και αρχίζει τη
37
την Πύδνα, οι Μακεδόνες πόλεις και κυρίως για την Κόρινθο. συγγραφή του έργου του(152).
ηττώνται, ο ΑΝΔΡΙΣΚΟΣ Η πόλη καταστράφηκε ολοσχερώς -Πέργαμος: ανακάλυψη της
αιχμαλωτίζεται και η Μακεδονία, από τους Ρωμαίους και όλοι οι περγαμηνής, με στόχο την
μετατρέπεται πια σε επαρχία της θησαυροί της μεταφέρθηκαν στην αντικατάσταση των παπύρων,
Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας (148). Ιταλία. Επίσης διαλύθηκαν όλα τα των οποίων την εξαγωγή
Κοινά της Πελοποννήσου (146). απαγόρευσαν οι
Πτολεμαίοι(c.150).
-Ρόδος: ο ΙΠΠΑΡΧΟΣ από τη
Νίκαια, ανανεώνει την
αριστοτελική κοσμολογία περί
ομόκεντρων σφαιρών,
προτείνοντας την ερμηνεία της
ελλειπτικής κίνησης των
ουράνιων σωμάτων. Ο
ΙΠΠΑΡΧΟΣ είναι ο πρώτος που
χρησιμοποίησε τριγωνικούς
πίνακες.
145-130 -Οι Πάρθοι καταλαμβάνουν τη -Στις περισσότερες πόλεις του -Ψήφισμα της Αμφικτιονίας των
Βαβυλώνα και μεγάλο μέρος του ελληνικού χώρου, ο όρος Δελφών, υποχρεώνει όλες τις
βασιλείου των Σελευκιδών. Ο συνέδριον αντικαθιστά τον όρο πόλεις μέλη της να υιοθετήσουν
ΜΙΘΡΙΔΑΤΗΣ Α΄, ανακηρύσσεται βουλή, ένδειξη ίσως επικράτησης τα αττικά, αργυρά
βασιλιάς των Περσών(145). ολιγαρχικών αντιλήψεων για τη τετράδραχμα(140-130).
-Ο ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ Β΄, συλλαμβάνεταιδιοίκηση των πόλεων(145/144). -Ο ΠΟΛΥΒΙΟΣ, συνθέτει το
από τον ΜΙΘΡΙΔΑΤΗ Α΄. Το -Επανασύσταση του Κοινού των μεγάλο του έργο Παγκόσμια
βασίλειο των Σελευκιδών, Αχαιών, όπως επίσης και του Ιστορία (140-120). Το έργο
σταδιακά διαμελίζεται(141/140).
Κοινού των Βοιωτών. αποτελείτο από 40 τόμους, μας
-Με διαθήκη του, ο ΑΤΤΑΛΟΣ Γ΄,-Αθήνα: Εξέγερση των δούλων στα έχει παραδοθεί όμως μόλις το
κληροδοτεί το βασίλειο του στημεταλλεία του Λαυρίου(134/133). 1/3.
Ρώμη, εξαιρώντας την -Στην Αλεξάνδρεια, ξεσπούν -Ο αρχιτέκτονας ΕΡΜΟΓΕΝΗΣ
Πέργαμο(133-126). ταραχές, ανάμεσα σε επιβλέπει την κατασκευή του
υποστηρικτές της ΚλΕΟΠΑΤΡΑΣ Β΄ ναού της Άρτεμης Λευκοφρύνης
και του ΠΤΟΛΕΜΑΙΟΥ Η΄. Η στη Μαγνησία του Μενάδρου. Ο
Κλεοπάτρα, καταφέρνει τελικά να ναός είναι γνωστός από την
ανακηρυχτεί βασίλισσα, περιγραφή και ανάλυσή του
παίρνοντας τα προσωνύμια, από τον Βιτρούβιο, και
Φιλομήτωρ και Σωτήρα. Λίγο θεωρείται ένας από τα
αργότερα ο Πτολεμαίος Η΄, κοσμήματα της ελληνικής
καταλαμβάνει με τη βία την αρχιτεκτονικής (130;).
Αλεξάνδρεια και διαλύει τις -Αθήνα: Θάνατος του
θρησκευτικές και αθλητικές ΚΑΡΝΕΑΔΗ. Ο ΚΛΙΘΟΜΑΧΟΣ
ενώσεις, αλλά και τα κέντρα επικεφαλής της Ακαδημίας. Ο
Τεχνών και Γραμμάτων. Έναρξη ΠΑΝΑΙΤΙΟΣ επικεφαλής των
παρακμής του ελληνισμού της Στωικών(129).
Αλεξάνδρειας (;)[132-129].
128-120 -Συμφιλίωση του ΠΤΟΛΕΜΑΙΟΥ Η΄ -Ο ρωμαϊκός πληθυσμός της -Αθήνα: Για πρώτη φορά
και της ΚΛΕΟΠΑΤΡΑΣ Β΄ (124). Δήλου αυξάνεται και πληθαίνουν εντάσσονται ξένοι και Ρωμαίοι
τα αφιερώματα στο ναό του ανάμεσα στους
Απόλλωνα(c.120). έφηβους(123/122).
118-114 -Με διάταγμα του ΠΤΟΛΕΜΑΙΟΥ -Θάνατος του ΠΤΟΛΕΜΑΙΟΥ Η΄, -Θάνατος του ΠΟΛΥΒΙΟΥ (118;).
Η΄, δίδεται αμνηστία σε όσους πολιτική αστάθεια στην Αίγυπτο -
συμμετείχαν στις συγκρούσεις (116).
των προηγούμενων χρόνων στην -Δυναστικά προβλήματα στο
Αλεξάνδρεια(118). βασίλειο των Σελευκιδών.
38
-Ο ΠΤΟΛΕΜΑΙΟΣ Ι΄ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ Εκμεταλλευόμενοι την κατάσταση,
Α΄, διοικητής της Κύπρου. οι Πάρθοι καταφέρνουν μέχρι το
95 π.Χ. να επιβάλουν τον έλεγχό
τους σχεδόν σε όλο το κράτος των
Σελευκιδών και κυρίως στην
Μεσοποταμία. Αρκετές πόλεις του
βασιλείου προβαίνουν σε κοπή
δικού τους νομίσματος γεγονός
που δηλώνει την ανεξαρτησία
τους από την κεντρική εξουσία.
112-80 -Πρώτος Μιθριδατικός πόλεμος -Αθήνα: το πολίτευμα παίρνει -Αθήνα: Ψήφιση νόμου
(88-84). Ο ΜΙΘΡΙΔΑΤΗΣ Δ΄, ολοένα και πιο ολιγαρχικό σχετικού με τα μέτρα και
επιχειρεί να απαλλαγεί από τον χαρακτήρα (90-88). σταθμά. Στόχος να
έλεγχο της Ρώμης και το 88 π.Χ. το -Αθήνα: Αποκατάσταση της διευκολύνουν οι συναλλαγές με
σύνολο των ανατολικών επαρχιών δημοκρατίας. Οι Αθηναίοι τη Ρώμη. Άλλωστε πολλές και
εντάχθηκε στο βασίλειο του υποστηρίζουν το ΜΙΘΡΙΔΑΤΗ Δ΄, σημαντικές προσωπικότητες
Πόντου. Τελικά, μετά τη δυναμική στη σύγκρουσή του με τη της ρωμαϊκής κοινωνίας
επέμβαση των Ρωμαίων με Ρώμη(88/87). (πολιτικοί, φιλόσοφοι,
επικεφαλής τον ΣΥΛΛΑ, ο βασιλιάς -Θάνατος του ΠΤΟΛΕΜΑΙΟΥ Θ΄. καλλιτέχνες) επισκέπτονται την
του Πόντου αναγκάζεται να Τον διαδέχεται ο ΠΤΟΛΕΜΑΙΟΣ Αθήνα.
υπογράψει ειρήνη. Υποχρεώθηκε ΙΑ΄, όμως η επέμβαση πια της -Ο ΣΥΛΛΑΣ μεταφέρει στην
να εγκαταλείψει την Μ.Ασία, τη Ρώμης στα εσωτερικά του Ιταλία αναρίθμητα έργα τέχνης.
Βιθυνία και την Καππαδοκία. κράτους των Λαγιδών καθορίζει Το Καπιτώλιο, θα εξωραϊστεί με
-Ο ΤΙΓΡΑΝΗΣ, βασιλιάς της τις μετέπειτα εξελίξεις. τους κίονες από το ιερό του
Αρμενίας, καταλαμβάνει τη Συρία Ολυμπίου Διός. Επιπλέον η
και το 69 π.Χ. το βασίλειο τον μοναδική βιβλιοθήκη του
Σελευκιδών θα καταλυθεί Λυκείου, η οποία
οριστικά από τους Ρωμαίους(83). εμπλουτίζονταν για περίπου 3
αιώνες, θα μεταφερθεί
ολόκληρη στη Ρώμη (83).
80-31 -Σύληση της Δήλου από πειρατές -Ο ΜΙΘΡΙΔΑΤΗΣ Δ΄, επιστρέφει -Πρώτο ελληνικό ωροσκόπιο
(69). στο βασίλειό του στον Πόντο (68). (62).
-Ο ΑΝΤΩΝΙΟΣ και η ΚΛΕΟΠΑΤΡΑ -Ανοικοδόμηση της Κορίνθου με
Ζ΄ στην Αίγυπτο. Η ρωμαϊκή διαταγή του ΚΑΙΣΣΑΡΑ.
σύγκλητος είναι δυσαρεστημένοι
με τις κινήσεις του Αντώνιου και
την απόφασή του να δωρίσει στην
βασίλισσα των Λαγιδών την
Κιλικία και την Κύπρο (41).
-Μάχη στο Άκτιο (31). Η ήττα του
Αντώνιου σημαίνει και την
οριστική κατάλυση του βασιλείου
των Λαγιδών. Ο Οκταβιανός,
εισέρχεται στην Αλεξάνδρεια και η
Αίγυπτος γίνεται ρωμαϊκή
επαρχία (30). Ο Αντώνιος και η
τελευταία βασίλισσα της
Αιγύπτου, αυτοκτονούν.
39

Χρονολογικό Ευρετήριο Αρχαίας Ελληνικής Ιστορίας - 1

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Χρονολογικό Ευρετήριο Αρχαίας Ελληνικής Ιστορίας - 1

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Χρονολογικό Ευρετήριο Αρχαίας Ελληνικής

Πρωτοϊστορική Περίοδος – Γεωμετρικά Χρόνια (1450-800 π.Χ.)

Χρονολογίες Σημαντικά γεγονότα Πολιτικά και κοινωνικά Πολιτιστική δραστηριότητα

c. 1220 Αναταραχές στον ελληνικό χώρο.

Παρακμή του Μυκηναϊκού κόσμου. Αυτή την περίοδο

1100/10 Έναρξη της επεξεργασίας σιδήρου

1100/800 Ομηρικοί ή Γεωμετρικοί Χρόνοι.

Αστάθεια στον ελληνικό

Σημαντικά γεγονότα Πολιτικές και κοινωνικές εξελίξεις Πολιτιστική δραστηριότητα

Νομοθεσία Λυκούργου στη -Η οπλιτική ‘‘επανάσταση’’ Ανατολικά στοιχεία στην

675-660 Στους Λοκρούς, ο ΖΑΛΕΥΚΟΣ Σπάρτη: Θέσπιση Γυμνοπαιδιών

545-514 - Ο ΠΟΛΥΚΡΑΤΗΣ (535-522) -Αθήνα: Ο Αλκμαιωνίδης , -Αθήνα: Θέσπιση των Μεγάλων

493/2 -Εκστρατεία του Πέρση -Ο ΦΡΥΝΙΧΟΣ, παρουσιάζει στην

Σημαντικά γεγονότα Πολιτικές και πολιτειακές Γράμματα, Τέχνες, Επιστήμες.

478-431 Αθηναϊκή Ηγεμονία στον

449-445 -Ανακωχή ανάμεσα σε Αθήνα Αναβίωση της Βοιωτικής -Ελεύθερος ρυθμός σε

431-404 Πελοποννησιακός Πόλεμος

431/28 -Οι Αθηναίοι εγκαταλείπουν Ο ΠΕΡΙΚΛΗΣ επιλέγει τη

-ΞΕΝΟΦΩΝ (427-355): Αθηναίος

386/5 Ειρήνη του Βασιλέως ή

Άνοδος και επικράτηση του

339-338 -Τέταρτος Ιερός Πόλεμος -Ο ΦΙΛΙΠΠΟΣ Β΄ επιχορηγεί την

-Επίθεση ΣΕΛΕΥΚΟΥ Α΄ στη -Θάνατος του ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ -Ο κωμικός ποιητής Φιλιππίδης,

167-166 -Με την υποστήριξη της Ρώμης, η -Οι Αθηναίοι επιχειρούν να

You might also like