Bellum Troianum

Epic. Transl. Vernacular1

E. Jeffreys and M. Papathomopoulos, Ὁ Πόλεμος τῆς Τρωάδος [Βυζαντινὴ καὶ Νεοελληνικὴ
Βιβλιοθήκη 7]. Athens: Μορφωτικὸ Ἵδρυμα Ἐθνικῆς Τραπέζης, 1996. [14.400 versos]

Ἦν τις Ἑλλήνων βασιλεύς, εὐγενικός, ἀνδρεῖος, 1

πλούσιος καὶ πανευτυχής, χώρας δὲ Μυρμιδόνων.
Οὗτος ὑπῆρχεν ὁ πατὴρ τοῦ λαμπροῦ Ἀχιλλέως·
εἶχε δὲ καὶ αὐτάδελφον ἐν τῇ Πελοποννήσῳ·
Τελαμώνιος ἐλέγετον τὸ ὄνομα ἐκείνου. 5
Οὗτος ὁ Τελαμώνιος εἶχεν υἱὸν ἀνδρεῖον,
τὸν Ἰασοῦν τὸν πάγκαλον, εὐγενικὸν καὶ μέγαν.
Εἶχε μεγάλην δύναμιν, εἶχε μεγάλην φρόνα
καὶ εἰς πολλὰ βασίλεια, διὰ πολλὰς ἀνδρείας,
ἀκουστὸς καὶ ἐγνώριμος ὑπῆρχεν εἰς τοὺς πάντας. 10
Οἱ πάντες ἀγαποῦσαν τον, τιμὴν εἶχε μεγάλην·
δύναμιν εἶχεν ἰσχυρήν, πάντες δι’ αὐτὸν ἐλέγαν.
Ὡς εἶδε τοῦτον Πήλεος, ὡς ἔβλεπε τὸ πρᾶγμα,
τὸν Ἰασοῦν αὐξάνοντα ἀπὸ πολλῶν εἰς πλέον,
φόβον εἶχεν ἀπόρρητον μήπως ἐξαναστάντος 15
ἐπάρῃ τὸ βασίλειον καὶ τοῦτον ἐξηβάλῃ·
ὅτι, ἂν ζήσῃ Ἰασοῦς καὶ μόνον ἠθελήσῃ,
εὐκόλως τὸ βασίλειον ἐπάρῃ ἀπ’ ἐκεῖνον·
ὁ δὲ Ἀχιλλεὺς μειράκιον μικρὸν τότε ὑπῆρχε.
Σκοπὸν εἶχεν ὁ Πήλεος πάντοτε εἰς τὸ πρᾶγμα· 20
τρόπον πολλὰ ἐγύρευε κρυφὰ νὰ τὸν φονεύσῃ.
Τὸν δόλον ἔσω ἔκρυπτεν, ἔξωθεν δὲ τὸ φίλτρον
καὶ πρόσωπον χαροποιὸν ἔδειχνεν εἰς ἐκεῖνον.
Ἐν τοῖς ἐκείνοις δὲ καιροῖς ὑπῆρχε μέγα θαῦμα·
ἦτον ἡ νῆσος τῆς Κολκοῦ· ἐν ταύτῃ δὲ τῇ νήσῳ 25
ὑπῆρχε θαυμαστὸς κριός· εἶχε χρυσῆν τὴν τρίχαν.
Οὐδεὶς εὑρίσκετον ποτὲ οὕτως εἰς τὴν ἀνδρείαν,
ὃς ἐδυνήθηκε ποσῶς ταύτην νὰ τὴν ἐπάρῃ.
Πολλοὶ γὰρ ἠθελήσασιν ἑαυτοὺς δοκιμάσαι·
εἰς ῥιζικὸν ἐβάλθησαν τάχα νὰ τὴν ἐπάρουν. 30
Ἀλλὰ ὅσοι καὶ ἂν ἐτόλμησαν ἀπελθεῖν ἐν τῇ νήσῳ,
οὐδεὶς αὐτῶν ὑπέστρεψεν, ὡς ἱστορία λέγει.
Τὸν γοῦν σκοπὸν τὸν κάκιστον ὃν εἶχεν ὁ Πηλέος
πρὸς τὸν αὐτοῦ ἀνεψιόν, τὸν Ἰασοῦν ἐκεῖνον,
πάντα κρυφὰ ἐγύρευε πῶς νὰ τὸν ἐξορθώσῃ, 35
καὶ πᾶσαν δολιότητα ἔθησε στὸν σκοπόν του.
Οὐδένα εὗρεν εὔκολον πῶς νὰ τὸν θανατώσῃ·
μόνον καὶ τοῦτον κρείττονα ἐξέλεξε τῶν ὅλων,
τὸν Ἰασοῦν ἂν πείσειεν ἀπελθεῖν ἐν τῇ νήσῳ,
ἀμέριμνος νὰ γένηται· ποτὲ οὐκ ἀναστρέφει· 40
ἂν γὰρ ἀπέλθῃ Ἰασοῦς, ἀληθινὸν τὸ πρᾶγμα,
κακῶς ἐκεῖ ἀπόλλυται, οὐ μὴ ἐπαναστρέψῃ.

1
Traducción del Roman de Troie de Benoit de Sainte-Maure (s. XII). Conservado en muchos
manuscritos, lo que demuestra su éxito.
 J. Egea, Historia extraordinaria de Beltandro y Crisanza [Serie Bilingüe de Textos Griegos
Medievales 1. Granada: Athos-Pérgamos, 1998]

Καὶ μίαν πρὸς παράβραδον ὥραν ἡλίου δύσιν,

ἐκάθητο ὁ Βέλθανδρος μόνος εἰς τὸ παλάτιν, 830
μικρὸν καὶ ἐπαρέκυψεν ἐφ’ ἕνα παραθύρι·
βλέπει ὅτι ἐξέβηκε καὶ πάγει εἰς περιβόλιν
Χρυσά<ν>τζα, κόρη τοῦ ῥηγός, ἡ πολυπόθητή του,
εἰς δένδρον εὐσκιόφυλλον θέτει ἐκεῖ ὑποκάτου,
μεγάλως ἐνεστέναζεν ἐκ βάθου τῆς καρδίας· 835
ὡς ποταμὸς τὰ δάκρυά της ἐτρέχασιν τῆς κόρης,
τίτ<ο>ιους ἔλεγε με δάκρυα, με στεναγμούς, τοὺς λόγους·
—Βέβαιον τώρα μάνθανε, Βέλθανδρε, δι’ ἐσένα,
πάσχω καὶ διατρύχομαι τὸν νοῦν καὶ τὴν καρδίαν,
καίγομαι καὶ ἐμπυρίζομαι καὶ τέλος οὐ λαμβάνω· 840
καὶ μάκρυνε τὸ τέρμενον δύο χρόνους καὶ δύο μῆνας,
ὅπου βαστῶ τὴν φλόγαν σου κρυμμένη στὴν ἀγκάλην.
Καὶ ὡς πότε τοῦτο τὸ κακὸ κρυφὰ να τὸ δουλεύω;
Εἴθε να μ’ εἶχα σε ἰδεῖ, να μ’ εἶχα σε γνωρίσει.
Ἱστήκ’ ἀπ’ ἔξω Βέλθανδρος, παρακροᾶται ταῦτα, 845
ὡς δ’ ἤκουσε τὰ ἔλεγε Χρυσά<ν>τζα δι’ ἐκεῖνον,
γοργὸν ἐκατεπήδησεν καὶ ἐσέβηκεν ἀπέσω.
Ὡς γοῦν ἐστράφησαν οἱ δύο, καὶ <ε>ἴδοσαν ἀλλήλους,
{ει}’ς ἀναισθησίαν ἔπεσον ἀμφότερα τὰ μέρη,
καὶ ἔκειντο τὰ σώματα μισοαποθαμένα· 850
καὶ διέβη ὥρα περισσὴ τὸν νοῦν των να συμφέρουν.
Καὶ ἀφ’ ὧν τὸν νοῦν ἐσύμφερον καὶ ὅλον τὸν λογισμόν των,
ὁ Βέλθανδρος ἐστράφηκε καὶ πρὸς τὴν κόρην λέγει·
—Βεργὶν βαστάζεις, λυγερή, καὶ τὸ καλὸν οὐκ οἶδες,
μόνο γινώσκει τ’ ὁ κριτής, ὁποὺ σὲ τὸ ἐδῶκεν. 855
Ἐκείνη πάλιν πρὸς αὐτὸν ἀντέφησε τοιάδε·
—Καὶ τί μετέχεις, ἄνθρωπε, καὶ τὸ βεργὶ γυρεύεις;
Αὐτὸς ἀνταπεκρίθηκε καὶ πρὸς τὴν κόρην λέγει·
—Ὡς ἰδικός σου, δέσποινα, δοῦλος πιστὸς γυρεύω,
τ’ αὐθεντικά μου πράγματα, κυρία, να φυλάττω. 860
Ταῦτα εἰπὼν ἐστράφηκε γελῶντα πρὸς ἐκείνην·
αὐτὸς περιλαμβάνει την καὶ ἔπεσον οἱ δύο,
καὶ ἀπ{ὸ} τὰ συχνοφιλήματα καὶ ἀπ’{ο} τὰς περιπλοκάς των,
τὰ δένδρη τὰ ἀναίσθητα καὶ αὐτὰ ἀντιδονοῦσα·
ἀναίσθητοι ἐκείτοντο μέχρι μεσονυκτίου· 865
ἀφοῦ δὲ ἐξεπλήρωσαν τὸ ἤθελαν οἱ δύο
κ’ ἐγνώρισαν τὰ τῆς αὐγῆς τὰ βλέφαρα χαράζουν,
ἡδέως κατεφίλησαν, χωρίζονται ἀλλήλως.
Ἦλθεν ἡ δέσποινα ταχὺ καὶ ὑπάγει στὸ παλάτιν,
ἀλλ’ ἦλθε καὶ ὁ Βέλθανδρος καὶ ὑπᾶ πρὸς τὴν μονήν του· 870
ἔβλεπον δὲ παραμονὲς τέσσαρες τῆς Χρυσάντζας
καὶ τοῦτον κατεκράτησαν οἱ βίγλες τῆς ὡραίας
καὶ δένουσι τὰ χέρια του ὀπίσω καὶ τὰ δύο,
ὡς δὲ τότε ἐκράτησαν τὸν Βέλθανδρον δεσμίως
κ’ ἐγένετο καὶ ὄχλησις μεγάλη εἰς τὸ παλάτιν. 875
Ἐξέβη τῆς Χρυσά<ν>τζας δὲ μία ἐκ τὰς βαγίτζας,
ὑπάγει εἰς τὰς παραμονάς, μανθάνει τὸ σημάδιν,
εἶδεν ἐκεῖ τὸν Βέλθανδρον ἐξάγκωνα δεμένον,
ἀπῆγεν καὶ ἀνήγγειλε ταῦτα πρὸς τὴν Χρυσά<ν>τζα.
Τοῦτο μαθὼν ἡ δέσποινα μεγάλως τὸ ἐλυπήθην, 880
τὴν δούλην της ἐφώναξεν ὄνομα Φαιδροκάζαν,
τὴν εἶχε πλέον ἐμπιστὴν παρ’ ὅλας τὰς βαγίτζας
καὶ κατὰ μόνας λέγει της μετὰ πολλοῦ τοῦ πόθου·
—Ἔχεις ἀγάπην εἰς ἐμέ, καθὼς ἐγώ σ’ ἐσένα;
Ἡ Φαιδροκάζα πρὸς αὐτὴν γελῶσα ἀπιλογήθην· 885
—Ἠξεύρεις, Χρυσοδέσποινα, μετά σου ἀνετράφην
καὶ τὴν ἀγάπην μου {τὴν} εἰς σὲ οὐδὲν τὴν ἐγνωρίζεις;
Ὅμως ἐγὼ εἶμαι σκλάβα σου, δούλα δεδουλωμένη,
καὶ ὅρισέ με να πνιγῶ εἰς τὸ νερὸν δι’ ἐσένα.
Κ’ εἰς ὅρκον τὴν ἐσέβασεν εἴ τι καὶ ἂν τὴν εἴπῃ 890
μὴ ἐβγῇ ἀπὸ τὸ στόμαν της μέχρι καὶ τελευτήν της
καὶ κεῖνο{ν} ὁποὺ τῆς πιστευθῇ να τό ’χῃ διὰ μυστήριον.
Εἶτα Χρυσά<ν>τζα ἤρχισε τὴν δούλην της να λέγῃ·
—Γίνωσκε, Φαιδροκάζα μου, δύο χρόνους {ἔχω} καὶ πλέον
ποὺ ἔχω ἀγάπην ἄπειρον {ει}’ς Βέλθανδρον τὸν Ῥωμαῖον, 895
κἀκεῖνος πάλιν πλεώτερον τὸν πόθον του σὲ μένα·
ποτὲ οὐδὲν τοῦ ἔτυχα λόγον να τοῦ συντύχω·
ἀπόψα γοῦν εὑρέθηκε μέσα εἰς περιβόλιν,
ἤμεσθα γοῦν ἀμφότεροι μέχρι μεσονυκτίου
καὶ χάραγμαν ἀνατολῆς ἐξέβην ἀπ’ ἐμένα. 900
οἱ βίγλες μου τὸν ἐπίασαν καὶ ἐξαγκωνίσασίν τον,
κρατῶ τὸ τοῦτο ἀδύνατο να μὴ τὸ μάθῃ ὁ ῥήγας
καὶ προκαθίσῃ τὸ πρωὶ καὶ εἰς κρίσιν να τὸν κρίνῃ.
Ἀξιῶ τὴν Φαιδροκάζα μου ὅτι τοῦτο να εἴπῃς·
καὶ διὰ τὴν ἀγάπην σου ἦλθεν εἰς περιβόλιν· 905
ἂν τοῦτο ποίσῃς καὶ οὐ γνωσθῇ, ἔχω σε ὡς ἐμένα.
 J. SCHMITT, The Chronicle of Morea (recensio Π), London: Methuen, 1904: 3-597 (págs.
impares)

Θέλω νὰ σὲ ἀφηγηθῶ ἀφήγησιν μεγάλην· 1

κι ἂν θέλῃς νὰ μὲ ἀκροαστῇς, ὀλπίζω νὰ σ’ ἀρέσῃ.
Ὅταν τὸ ἔτος ἤτονε, ἀπὸ κτίσεως κόσμου,
ἑξάκις χιλιάδες δὲ κ’ ἑξάκις ἑκατοντάδες
καὶ δώδεκα ἐνιαυτούς, τόσον καὶ οὐχὶ πλέον, 5
διὰ συνεργίας καὶ προθυμίας, μόχθου πολλοῦ καὶ κόπου
τοῦ μακαρίου ἐκεινοῦ φρὲ Πιέρου ἐρημίτου,
ὅστις ἀπῆλθε στὴν Συρίαν νὰ ἔχῃ προσκυνήσει
ἔσω εἰς τὰ Ἱεροσόλυμα, εἰς τοῦ Χριστοῦ τὸν τάφο.
Κι ὡς ηὗρε τοὺς χριστιανούς, ὁμοίως τὸν πατριάρχην, 10
οἵτινες ἐδουλεύασιν ἐκεῖ τὸν ἅγιον τάφον,
τὸ πῶς τοὺς ἀτιμώνασιν τὸ ἀβάφτιστον τὸ ἔθνος,
ἐκεῖνοι οἱ Σαρεκηνοὶ ὅπου τὸν ἀφεντεῦαν·
ὅταν ἐλειτούργα κ’ ὕψωνεν τὰ ἅγια ὁ πατριάρχης,
μὲ δύναμης τὰ ἅρπαζαν κ’ ἐρρίχτασίν τα κάτω, 15
κι ἂν ἦτον τόσα ἀπότολμος νὰ τοὺς ἀντιμιλήσῃ,
εὐτὺς χάμω τὸν ἔρριπταν, πολλὰ τὸν τιμωροῦσαν.
Ἰδόντας τοῦτο ὁ ἅγιος ἐκεῖνος ὁ ἐρημίτης,
μεγάλως ἐβαρέθηκεν, ἔκλαψεν, ἐλυπήθην,
καὶ εἶπεν πρὸς τοὺς χριστιανοὺς καὶ πρὸς τὸν πατριάρχην· 20
“Ὡς χριστιανὸς ὀρθόδοξος ὀμνύω σας καὶ λέγω·
ἂν δώσῃ ὁ Θεὸς κ’ ἡ δόξα του ν’ ἀποστραφῶ στὴν Δύση,
στὸν Πάπα τὸν ἁγιώτατον κ’ εἰς ὅλους τοὺς ρηγᾶδες
βούλομαι ἐλθεῖν σωματικῶς νὰ τοὺς εἰπῶ τὰ βλέπω,
κι ὀλπίζω εἰς ἔλεος Χριστοῦ νὰ τοὺς παρακινήσω, 25
νὰ ἔλθουν μὲ τὰ φουσσᾶτα τους ἐδῶ στὸ μέρος τοῦτο,
νὰ ἐβγάλουν τοὺς Σαρεκηνοὺς ἐκ τοῦ Χριστοῦ τὸν τάφον”.
Λοιπὸν θρηνῶντας ἐστράφηκεν καὶ εἰς τὴν Ρώμην ἦλθεν·
τοῦ Πάπα ἀφηγήσετον τὰ ἤκουσεν καὶ εἶδεν.
Κι ὁ Πάπας, ὡς τὸ ἤκουσεν τὸ πῶς τὸν ἀφηγᾶτον, 30
ἔκλαψεν σφόδρα, λυπηρά, μεγάλως ἐλυπήθην·
εὐτὺς ὁρίζει, γράφουσιν εἰς ὅλα τὰ ρηγᾶτα·
γαρδιναλέους ἀπέστειλεν, λεγάτους κ’ ἐπισκόπους,
εἰς τὸ ρηγᾶτο Φράντσας τε καὶ τόπους τοὺς ἑτέρους,
ἔνθα ἦσαν οἱ χριστιανοί, ὅπου καὶ ἀφεντεῦαν· 35
εὐχὴν καὶ παρακάλεσιν εἰς αὔτους ἀποστείλει·
εἴτις ἀπέλθῃ στὴ Συρίαν εἰς τοῦ Χριστοῦ τὸν τάφον,
ὅσα καὶ ἂν ἁμάρτεσεν ἀφότου ἐγεννήθη,
νὰ ἔχῃ τὴν συμπάθειον εὐτὺς τῶνε φταισμάτων.
Ὡς τὸ ἤκουσαν οἱ ἅπαντες οἱ ἀρχηγοὶ τῆς Δύσης, 40
εὐτὺς ἐπῆραν τὸν σταυρὸν κ’ εἰς τὸν Χριστὸν ὠμόσαν
νὰ ἀπέλθουν νὰ ἐβγάλουσιν τὸ γένος τῶν βαρβάρων.
Τῶν χριστιανῶν ἡ ἕνωσις ἐγίνοτον μεγάλη·
ὀγδοῆντα ὀχτὼ εὑρέθησαν χιλιάδες καβαλλάροι,
κι ὀχτακοσίες δεκοχτὼ χιλιάδες οἱ πεζοί τους. 45
Ἐκ τὴν Κωσταντινόπολιν ἐκεῖθεν ἀπεράσαν·
τὸν τόπον τῆς Ἀνατολῆς, Τοῦρκοι τὸν ἐκρατοῦσαν.
Ὁ βασιλεὺς γὰρ τῶν Ρωμαίων, Ἀλέξης ὁ Βατάτζης,
ἰδὼν τὸ πλῆθος τῶν Φραγκῶν, συμβίβασιν ἐποῖκεν,
ὅρκον, συνθήκας ἔποικεν μετὰ τοὺς κεφαλᾶδες· 50
τὸν τόπον τῆς Ἀνατολῆς, ὅπου ἦτον γονικόν του,
ἂν δώσῃ ὁ Θεὸς κ’ ἐβγάλουσιν τοὺς Τούρκους ἀπ’ ἐκεῖθεν,
ἐὰν τοῦ παραδώσουσιν τὸν τόπον καὶ τὰ κάστρη,
σωματικῶς νὰ ἀπελθῇ μ’ αὐτοὺς εἰς τὴν Συρίαν,
νὰ ἔχῃ μετ’ αὐτὸν δώδεκα χιλιάδες καβαλλάρους. 55
Οἱ Φράγκοι γὰρ ὡς ἄνθρωποι ἀληθινοὶ εἰς πάντα,
ἐπίστεψαν τοῦ βασιλέως τοὺς λόγους κι ὤμοσάν του.
Οἱ Φράγκοι, ἀπεὶν ὠμόσασιν, τοὺς ὅρκους ἐβαστάξαν·
περνοῦν εἰς τὴν Ἀνατολήν, τὸν τόπον ἐκερδίσαν,
εὐτὺς τὸν ἐπαράδωκαν Ἀλέξιον τὸν Βατάτζην, 60
ὅπου ἦτον τότες βασιλεὺς ὅλης τῆς Ρουμανίας.
 Historia de Alejandro Magno [D. Holton, Διήγησις τοῦ Ἀλεξάνδρου. The tale of Alexander.
The rhymed version, Thessalonica, Βυζαντινὴ καὶ Νεοελληνικὴ Βιβλιοθήκη, 1974].

Καὶ τότε πάλ᾿ Ἀλέξανδρος παίρνει τοὺς Μακεδόνες 2455

κ᾿ εἰς τὰ Καυκάκια πήγαινε, σ᾿ ἔθνος στὶς Ἀμαζόνες.
Ἐπιστολὴ Ἀλέξανδρος γράφει καὶ σ᾿ αὖτες στέλλει
καὶ ἔγραψέ τους τὸ λοιπὸν ἐκεῖνα, ὅσα θέλει·
«Βασιλεὺς ὁ Ἀλέξανδρος, γυναῖκες Ἀμαζόνες,
δύναμιν ἐγρικήσετε, πὄχουν οἱ Μακεδόνες. 2460
Ἠκούσατε τὸν Δάρειον, ποὺ πῆρα μὲ μαλέα,
καὶ Πῶρον κεῖνον τὸν φρικτόν, τὸν μέγαν βασιλέα.
Ἄλλους ἑτέρους βασιλεῖς ἐγὼ ἐδούλωσά τους,
νὰ μ᾿ ἔχουσι ἀφέντη τους ἐγὼ γὰρ ἔποισά τους.
Καὶ τέλος νὰ μοῦ δίδουσι, πάντα νὰ μὲ τελοῦνε, 2465
πάντα τὸ τέλος εἰς ἐμὲ αὐτεῖνοι νὰ χρωστοῦνε.
Καὶ ἔρχομαι ἀπάνου σας σὰν φίλος γιὰ νὰ ποίσω,
σ᾿ ἐσᾶς δὲν θέλω τὸ λοιπὸν πόλεμον γιὰ ν᾿ ἀρχίσω.»
Οἱ Ἀμαζόνες εἴδασι ἐκεῖνα τὰ γραμμένα,
τὰ ἔγραψεν Ἀλέξανδρος καὶ τά ᾿χε μηνημένα. 2470
Καὶ πάλ᾿ ἐκεῖνες ἔγραψαν ἐπιστολὴ νὰ στείλουν,
σ᾿ αὐτεῖνον τὸν Ἀλέξανδρον καὶ νὰ τοῦ παραγγείλουν·
«Ἐξ Ἀμαζόνες τὲς φρικτές, ᾿ξ ἐμᾶς τὲς ἀντρειωμένες,
π᾿ ὁ κόσμος ὅλος στ᾿ ἄρματα μᾶς ἔχει γρικημένες,
βασιλέως Ἀλέξανδρου ὅλες ἐμεῖς μηνοῦμε, 2475
νὰ μὴν ἐλθῆς στὸν τόπον μας ἐσὲν παρακαλοῦμε.
Ὁ τόπος ἔναι γὰρ κακὸς καὶ θὲς κακοπαθήσει,
κι ὀλπίζομε καὶ ἄπρακτος ὀπίσω θὲς γυρίσει.
Τὸ πῶς εἴμαστεν στ᾿ ἄρματα, ξεύρει μας <ἡ> οἰκουμένη,
ὁποὺ στρατιώτης κανενεὶς δὲν μᾶς συναπανταίνει. 2480
Σὲ δυὸ ποτάμια στέκομεν κ᾿ ἔχομε τὴν θροφή μας
καὶ δὲν γυρίζει κανενεὶς γιὰ χρόνο τὸ νησί μας·
καὶ τὸ νησὶ ὁλόγυρα γυρίζει τὸ ποτάμι
καὶ κανενεὶς οὐδὲ μπορεῖ τίποτες νὰ μᾶς κάμη.
Διακόσιες χιλιάδες βρίσκονται γυναῖκες ἀνδρειωμένες, 2485
ἄλλες βδομήντα τὸ λοιπὸν κ᾿ εἶναι παραβαλμένες.
Οἱ ἄνδρες, ὁποὺ ἔχομε, μ᾿ ἐμᾶς δὲν κατοικοῦνε,
μ᾿ ἀντίπερα στὸν ποταμὸν τὰ ζῶα μας τηροῦνε.
Σὲ πάσα χρόνους γὰρ ἑπτὰ σ᾿ ἐμᾶς αὐτοὶ περνοῦνε,
καὶ ὅσες θέλουν ἐξ ἐμᾶς μ᾿ αὐτοὺς παιδιὰ γεννοῦνε· 2490
καὶ ἕνα χρόνον μετὰ μᾶς αὐτεῖνοι κατοικοῦσι,
πάλι περνοῦν τὸν ποταμόν, τὰ ζῶα γὰρ τηροῦσι.
Ἂν ἔλθη πόλεμος σ᾿ ἐμᾶς ἢ δυνατὸ φουσάτο,
περνοῦμ᾿ ἐμεῖς τὸν ποταμὸν κι ἀντιμαχόμεσθά το.
Ἔρχουνται καὶ οἱ ἄνδρες μας καὶ μᾶς ἀκολουθοῦσι, 2495
φυλάσσουν τὰς κατούνας μας καὶ μᾶς ὑπηρετοῦσι.
Καὶ δυνατὲς στὸν πόλεμον εἴμαστεν παρὰ φύση,
ἔθνος οὐδὲν ηὑρίσκεται ἐμᾶς νὰ μᾶς νικήση.
Καὶ ὅποια λαβωθῆ ᾿ξ ἐμᾶς, λέγομε τοῦτο πάλι,
ἀπὸ τὲς ἄλλες τὸ λοιπὸν ἔχει τιμὴ μεγάλη. 2500
Ὅποια ποθάνη ᾿ς πόλεμον, ἡμεῖς τὴν ἀνυμνοῦμε,
καὶ ὡς θεὰ περσότερο ὅλες τὴν εὐφημοῦμε.
Καὶ ὅποια πάλε ἐξ ἐμᾶς, ὁποὺ ν᾿ ἀνδραγαθήση
καὶ εἰς τὸν ἄπιστον λαὸν νὰ κόψη, ν᾿ ἀφανίση,
νὰ κάμη εἰς τὴ μέση τους ἀνδραγαθὲς μεγάλες, 2505
ἔχει ζωὴ ἐκ τὸ κοινό, πολλὴ τιμὴ ᾿κ τὲς ἄλλες.
Ἐμεῖς γυναῖκες εἴμασθεν καί, ἂ μᾶς πολεμήσης,
τ᾿ ὁποῖο δὲν τ᾿ ὀλπίζομε ἐμᾶς γιὰ νὰ νικήσης·
γυναῖκες εἴμαστεν ἐμεῖς, δὲν ἒν πολλὰ μεγάλο
γυναῖκες γιὰ νὰ πολεμᾶς, νὰ πάρης δίχως ἄλλο. 2510
Κ᾿ ἐμεῖς ἂ σὲ νικήσωμε, ἔναι κατηγοριά σου
καὶ τοῦτο συβουλέψου το μ᾿ ὅλην τὴν συντροφιά σου.
Ἂν ἒν καὶ τοῦτ’, Ἀλέξανδρε, κ᾿ ἔχεις πολλὴ τὴ γνώση,
ἂ θέλης νά ᾿λθης εἰς ἐμᾶς, τὸ θέλεις μετανώσει.
Λέγομε τοῦτο εἰς ἐσέν, ἐμεῖς νὰ σὲ τελοῦμε, 2515
τὸ θέλεις νὰ πληρώνωμε γράψε καὶ προβοδοῦμε.
Καὶ γράψε μας ἀπόκριση ᾿ς τοῦτα τὰ γεγραμμένα,
διότις τὰ φουσάτα μας στέκουν ᾿κονομημένα.»