Professional Documents
Culture Documents
C. Ius cogens
W związku z tym, że państwa same tworza normy prawa międzynarodowego same mogą je
też zmieniać, jednak obecnie uznaje się, że niektóre normy PM uważa się za bezwzględnie
wiążące – ius cogens.
D. hierarchia norm prawa międzynarodowego publicznego
Wszystkie normy PM mają w zasadzie równy stopień ich hierarchia opiera się na
szczegółowości i uchwalenia w czasie. Pierwszeństwo maję też normy ius cogens i karta
narodów zjednoczonych.
2. Umowa międzynarodowa
1. Uwagi ogólne
Podstawową przewagą umowy międzynarodowej nad zwyczajem jest to, że jej postanowienia
są z reguły bardziej jasne i precyzyjne w porównaniu z normami zwyczajowymi.
Źródła prawa umów międzynarodowych – normy prawne dotyczące zawierania umów,
ich obowiązywania i stosowania mają zazwyczaj charakter zwyczajowy. Po drugiej
wojnie światowej prawo traktatów zostało skodyfikowane przez konwencje wiedeńską
Pojęcie umowy międzynarodowej – Umowa międzynarodowa jest to wspólne(zgodne)
oświadczenie podmiotów prawa międzynarodowego, które tworzy prawo, a więc
uprawnienia i obowiązki. Umowy międzynarodowe są przede wszystkim aktami państw
Definicja konwencji wiedeńskiej – art. 2 konwencji „dla celów niniejszej konwencji
wyrażenie traktat oznacza porozumienie międzynarodowe zawarte między państwami w
formie pisemnej, regulowane przez prawo międzynarodowe, ujęte czy to w jednym
dokumencie, czy też dwu lub więcej powiązanych ze sobą dokumentach, bez względu na
jego konkretna nazwę”
Definicja z polskiej ustawy o umowach międzynarodowych – „umowa
międzynarodowa oznacza porozumienie między polską a innym podmiotem lub
podmiotami prawa międzynarodowego, regulowane przez prawo międzynarodowe,
niezależnie czy jest ujęte w jednym dokumencie, bez względu na jego nazwę i bez
względu na to czy jest zawierane w imieniu państwa, rządu czy ministra kierującego
działem administracji rządowej właściwego do spraw, których dotyczy umowa
międzynarodowa”
Nazwa umowy – nazwy nadawane umowom są różnorodne, jednak z punktu prawnego
nazwa nie ma znaczenia
Rodzaje umów międzynarodowych – można e podzielić ze względu na różne kryteria:
Ze względu na tryb zawierania
W trybie złożonym – które wymagają ratyfikacji lub zatwierdzenia
W trybie prostym – nie wymagają ratyfikacji ani zatwierdzenia
Ze względu na organ który występuje w imieniu państwa
Państwowe – zawierane przez głowę państwa
Rządowe – podpisywane w imieniu rady ministrów, podlegają one ratyfikacji
przez prezydenta, jeżeli mają zasadnicze znaczenie dla państwa i w przypadkach
kiedy same tak przewidują, w pozostałych przypadkach są zatwierdzane przez
radę ministrów
Resortowe – podpisywane są przez właściwego ministra a zatwierdzane są
przez radę ministrów lub jej prezesa.
Ze względu na ilość stron
Dwustronne
Wielostronne
Ze względu na możliwość przystąpienia
Zamknięte
Otwarte
Bezwarunkowo
Warunkowo
Ze względu na treść umowy można wyróżnić:
Polityczne
Gospodarcze
Komunikacyjne
Dotyczące stosunków społecznych i prawnych
Współpracy kulturalnej naukowo-technicznej i innej
Ze względu na zgodność z jus cogens
Zgodne
Niezgodne
Równość podmiotów
Równoprawne
Nierównoprawne – stwarzają jednostronne zobowiązania uciążliwe dla jednej
strony i naruszają zasadę suwerennej równości stwarzając nierówność prawną
Budowa umowy międzynarodowej
Tytuł umowy – zawiera następujące elementy oznaczenie nazwy umowy, wskazanie
jej stron oraz określenie przedmiotu umowy
Wstęp umowy – może zawierać: określenie organów zawierających, podanie
motywów, zamierzonego celu, okoliczności, wzmiankę o wyznaczeniu
pełnomocników i o wymianie pełnomocnictw, stwierdzenie uzgodnienia tekstu
umowy
Dyspozycja – czyli merytoryczna część umowy
Postanowienia końcowe – regulują przede wszystkim: zagadnienia formalno-
prawne, określają czas obowiązywania umowy, ewentualne warunki wypowiedzenia,
i dopuszczalność składania zastrzeżeń
Podpis – w stosunkach kolejność składania podpisów reguluje reguła alternatu(na
egzemplarzu przeznaczonym dla danej strony jej podpis znajduje się na pierwszym
miejscu) w umowach wielostronnych kolejność reguluje porządek alfabetyczny
Języki tekst autentyczny – obecnie umowy wielostronne spisywane są w językach
krajów podpisujących a umowy wielostronne w językach dyplomacji(francuski i
angielski, hiszpański, rosyjski i chiński)
Strony umów międzynarodowych – są nimi przede wszystkim państwa i tylko one
dysponują pierwotnym prawem zawierania umów.