Professional Documents
Culture Documents
-2-
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
د اﻧټﺮﻧﻴټ ﭘﻪ ﻣﺦ
ﮐﻤﭙﻮز :ﻧﺴﻴﻢ ﺧﺎن ﺳﺘﻮرﯼ
ﺗﺮﺗﻴﺐ :اﯾﻤﻞ ﺧﺎن ﺳﺘﻮرﯼ
-3-
ﺧﭙﻞ دروﻧﺪ ﻣﺸﺮ ﺣﺎﺟﯽ ﻏﻼم اﺣﻤﺪ ﺑﻠﻮر ﺗﻪ ﺋﯥ
ډاﻟۍ ﮐﻮم ،ﭼﯥ د ﭘښﺘﻮن ﻗﺎم د ﭘﺎرﻩ ﺋﯥ ﻧﻪ ﺳﺘړي
ﮐﻴﺪوﻧﮑﻲ ﺧﺪﻣﺘﻮﻧﻪ ﮐړي او ﮐﻮي
-4-
ﺳﺮﻟﯿﮑـﻮﻧﻪ
ﭘﺨﯽ ﺧﺒﺮﯼ د ﺳﺘﻮرو ﮐټ ﺳﺮﻳﺰﻩ
ﻣﻨﺘﻈﺮﻩ ﺳﭙﺎرښﺖ ﺷﺮﻳﮏ ﮐﻮر
ﭘښﺘﻮ ژﺑﻪ ﻟﻮړﺗﻬﺬﻳﺐ ښﻪ ﻧﻮم
د ﻣﻴﻨﯥ ﻣﻀﻤﻮن ﭘﻪ اﻳﻤﺎن ﻣﻴﻦ د ﻣﻴﻨﯥ اﻣﺘﺤﺎن
د ﻣﻴﻨﯥ ﻗﺎﻧﻮن دﺳﺘﻮر دوﻋﺎ
ﻓﻴﺼﻠﻪ د ﭘښﺘﻮ ﺿﺮورت د ﭘښﺘﻮن ﺳړﻳﺘﻮب
د ﻏﯧﺮت ﺷﻤﻠﻪ رﻧګﻴﻦ ﮐﻠﯽ ﺗﮑړﻩ ﻗﻠﻢ
ﻣﻬﺮﺑﺎن زړﻩ د ﭘښﺘﻮ ﺳﻨﺪرې ﻟﻮﺑﯥ
ﻣړ ګټﯽ ﮐﺎﻟﺒﻮت ځﻮاﻧﻲ
ﻟﻮړ اﻧﺪ د ﺗﻨﺪي ﺧﺎل د ﻟﻮﻧګﻴﻦ ټﺎل
د ﻣﻴﻨﯥ ﻣﺪرﺳﻪ د ﺣﺠﺮې ﺳﻴﻨګﺎر د ﺳﻮچ ازادي
ﺣـــــــﻖ ﺧﺒﺮې د ګﻠﻮ ﻟښﺘﻪ
د ﮐﺎر اﻧﺮژي د ګﻠﻮ ﮐﺎرواﻧﻮﻧﻪ ګﻠﺮﻧګﻪ
د ﺧﻴﺎﻟﻮﻧﻮ ﺳﺮﻟﻴﮏ څﻴﺮې ګﺮﻳﻮان د زړﻩ زور
د ﻣﻴﻨﯥ هﻨﺮ وﻃﻦ ﻧﻴﻤﻪ ﺷﭙﻪ
د ﺧﭙﻞ ﮐﻠﻲ ﻳﺎري د ﻣﻴﻨﯥ ځﻮاﮎ د ﻧﺠﻮم ﺳﭙﺎرې
ﺑﻨﺪﻳﻮان ذهﻦ وﻟــــﻮﻟـــــﻪ ﺳﻴﺎﺳﻲ ﭘﻴﮋﻧﺪ
ﻏﺎړﻩ ﻏړۍ د ﻣﻐﺰو ځﻮاﮎ زړﻩ زرﻣﺤﻞ
د ﺷﻨﻮ ﺳﺘﺮګﻮ ﺑﺎﭼﺎهﻲ ﮐﺎر او زﺧﻤﺖ د ﻣـﻠــﺖ ﺑــﺎﺑــﺎ
اﺑــــﺪي ﻧــــــﻮم ﺷﻨﯥ ﺳﺘﺮګﯥ د ﺗﻀﺎدوﻧﻮ ﮐﻮر
ټــــﺎ ل درﻧــﻪ ژﺑــﻪ اﺧــــــﺘـﺮ
ﭼـــﻮ ﮐــﺮ ﻣــــــﺮګ د ﻧــﺎز ﺧـــﻨﺪا
وﭼــﺖ ﺧـﻴﺎﻟـﻮﻧـﻪ د ﻣـﺤﺒـﺖ ﮐــﻮر ژوﻧـﺪ ﯼ ښﺎﻳﺴﺖ
ﺗــــــﻤـﻪ ښـﺎ ﻳــﺴﺖ د وﺧـﺘﻮﻧﻮ ﺳـﺎﻻر
اﻳـﻤﻞ ﺧﺎن ﺳﺘﻮرﯼ ﺗﻪ د ژوﻧــﺪ اﻓـﺴﺎﻧـﻪ ﻣــﻴﻠـﻤـﻨﻪ
د ﻟﻔـﻈـﻮﻧﻮ ﻣﻠﻐﻠــﺮﯼ د وﻓــﺎ ﺳـــﻨﺪرﯼ د ﺷــــﭙﯽ څـﺮاغ
د ﭘـﻴـﮋﻧـﺪ ﮐـړﮐـﻴﭻ ﺳـﺮﺳـﺎ ﻳـﻪ د ﻧﺎﮐﺎﻣـۍ ﻣــﻮر
څـــﻪ وواﺋـﯽ ﺑﯽ ﺑـﺎﻏـﻮاﻧﻪ ﺑـﺎغ د ﻣــﻴﻨﯽ اﻧـګــړ
ﭘــــښــﺘـﺎﻧــﻪ ﻧـــﻨـګـــﻪ ﻣــﻼ ﻣـﺖ
د ﺑــﻠـﺒﻠـﻮ اﺳـﺘـﺎذان د ﺣـﺴﻦ ﺟﺎدوګـﺮﻩ د ﻓﮑـﺮ او ﺑـﻴﺎن
ازادﯼ
ﺧﻮږﯼ ﻣﺴﺮۍ ګﻠـــــﺰار ﻋﺎﻟﻢ ﻣــﺴﺘﻪ ﻧـــﻐﻤﻪ
-5-
د ﺷﺎﻋﺮۍ ﭘﻪ ﺣﻘﻠﻪ د ﻫﺮ ﭼﺎ ﺧﭙﻞ ﻳﻮ ﻧﻈﺮ دى او دا ﻣﻮﺿﻮع ﻛﻪ ﻫﺮ څﻮ ډﯦﺮوﻋﺎﻟﻤﺎﻧﻮ د
ډﯦﺮ ﻋﻠﻢ و ﺣﻜﻤﺖ ﭘﻪ ﺧﺒﺮو ډﯦﺮه رڼﻪ ﻛړې ﻫﻢ ده ،وﻟﯥ ددې ﺑﺎوﺟﻮد دا ﺑﻴﺎ ﻫﻢ ﭘﻪ ﻫﺮ
وﺧﺖ ﻛﯥ د ﺑﺤﺚ وړ ﻣﻮﺿﻮع وي .ﻟﻜﻪ څﻨګﻪ ﭼﯥ ﻳﻮ ﺗﺨﻠﻴﻘﻲ ﻋﻤﻞ ﻳﻮه ﻧﻪ
ﺧﺘﻤﯧﺪوﻧﻜﯥ ﻻر ده ،دﻏﺴﯥ ورﺳﺮه دا ﻣﻮﺿﻮع ﻫﻢ ﻧﻮى ﻧﻮى وﺿﺎﺣﺖ ﻏﻮاړي .زﻣﺎ
ﻋﺮض دا دى ،ﭼﯥ ﺷﺎﻋﺮي ﻳﻮه ﻓﻨﻲ ﻟﻮﺑﻪ ده ،ﻛﻠﻪ ﭼﯥ ﻳﻮه ﻋﺎﻣﻪ ﺧﺒﺮه ،ﻳﺎ ﻳﻮه ﻣﺸﺎﻫﺪه
ﺳړى ﭘﻪ ﺧﺒﺮو ﻛﯥ ﺑﻴﺎ ﻧﻮي ،ﻧﻮ ﻫﻢ ﻛﻪ ﭘﻪ ﺧﺒﺮو ﻛﯥ څﻪ ﻧﻪ څﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻳﺎ د ژﺑﯥ د ﺻﺤﻴﺢ
اﺳﺘﻌﻤﺎل ﺗﻮان وي ،ﻧﻮ دﻏﻪ ﺧﭙﻠﻪ ﻣﻨﺸﺎ ﭘﻪ ﻟﻄﻴﻔﻪ ﭘﻴﺮاﻳﻪ ﻛﯥ ﺑﻴﺎ ﻧﯧﺪى ﺷﻲ .وﻟﯥ د
ﺧﺒﺮو ﭘﻪ ﺣﺎﻟﺖ ﻛﯥ ﻛﻪ ﺳړى ﻣﻘﺼﺪ ﻫﻢ ﺑﻴﺎن ﻛړي او دﻏﻪ د ﺑﻴﺎن ﻳﺎ ﺣﺴﻦ ﺑﻴﺎن ﻟﻄﺎﻓﺘﻮﻧﻪ
ﭘﻜﯥ ﻧﻪ ﻫﻢ وي ،ﻧﻮ ﺳړى دﻏﻪ ﺳړى ﻧﻪ ﺷﻲ ګﺮﻣﻮﻟﻰ وﻟﯥ ﭼﯥ ﻛﻠﻪ ﺧﺒﺮه ﻓﻦ ﺗﻪ راځﻲ ،ﻧﻮ
ﺑﻴﺎ ﺳړى د ﻓﻨﭙﺎرې د ﻟﻮاﻇﻤﺎﺗﻮﻧﻪ آزادﻧﻪ وي او ﭼﯥ څﻪ ﻫﻢ ﺑﻴﺎ ﻧﻮي ،ﻧﻮ ﭼﯥ دﻏﻪ ﺑﻴﺎن
ﭘﻪ ﻳﻮ داﺳﯥ ﻓﻨﻲ وﺟﻮد ﻛﯥ ﻧﻐښﺘﻰ وي ،ﭼﯥ د ﻟﻔﻈﻮﻧﻮ د ﺗﺮﺗﻴﺐ او د ﻓﻨﭙﺎرې د وﺟﻮد
ﺟﻮړښﺖ ﻳﻮ داﺳﯥ ﺣﺴﻦ وﻟﺮي ،ﭼﯥ ﻣﻮږ د ﻣﺎﻧﺎ ﻧﻪ ﻫﻢ ﺑﯥ ﻧﻴﺎزه ﻛړي او د ﺧﭙﻞ وﺟﻮد
ﺗﻤﺎﺷﯥ ﺗﻪ ﻣﻮ ﺗﻤﺎﺷﻪ ﻛړي .ﻣﺜﻼ ګﻞ ښﻜﻠﻰ دى او ﭼﯥ ښﻜﻠﻰ دى ،ﻧﻮ زﻣﻮږ ﻧﻈﺮ ځﺎن
ﺗﻪ رااړوي او ﭼﯥ زﻣﻮﻧږ ﻧﻈﺮ ځﺎن ﺗﻪ راواړوي ،ﻧﻮ ﻣﻮﻧږ د ﻫﻐﻪ د رﻧګﻮﻧﻮ ﺷﻤﯧﺮ او
ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺗﻪ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺷﻮ .د ډﯦﺮې ﺗﻮﺟﻪ ﺑﺎو ﺟﻮد ﻣﻮﻧږ د ګﻞ ﻣﺎﻧﺎ ﺗﻪ ﻧﻪ رﺳﻮ او ﭼﯥ ﻣﻮﻧږ د
ګﻞ ﻣﺎﻧﺎ ﺗﻪ وﻧﻪ رﺳﻮ ،ﻧﻮ ﺑﻴﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﭼﯥ دا ﺳﻮال ﻣﻮ ﭘﻪ ذﻫﻦ ﻛﯥ ﭘﻴﺪا ﺷﻲ ،ﭼﯥ دﻏﻪ ګﻞ
ﺑﯥ ﻣﺎﻧﺎ دى ﻛﻪ ﻣﻮږ دا ﺗﺴﻠﻴﻢ ﻫﻢ ﻛړو ﭼﯥ او دﻏﻪ ګﻞ ﺑﯥ ﻣﺎﻧﺎ دى ،وﻟﻰ ﺑﻴﺎ ﻫﻢ ﭼﯥ دﻏﻪ
ګﻞ زﻣﻮږ ﺗﻮﺟﻪ راګﺮځﻮي ،ﻧﻮ ﻛﻪ زه ﺧﻄﺎ ﻛﯧږم ﻧﻪ دا ﭘﻪ دې ﭼﯥ دده ﭘﻪ ﺟﻮړښﺖ
رﻧګﻮﻧﻪ ﻫﻢ دي ﭘﻪ دې ﻛﯥ ﻳﻮ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻫﻢ دى او ﺑﻴﺎ دﻏﻮ رﻧګﻮﻧﻮ او ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺗﻪ ﻳﻮه ﻓﻨﻲ
ﺧﻮﺑﻲ ﻫﻢ ورﻛړى ﺷﻮې ده.
ﻫﻢ دﻏﻪ ﻓﻨﻲ رﻏﻮﻧﻪ ده ،ﭼﯥ ﻳﻮ ﺑﯥ ﻣﺎﻧﺎ څﻴﺰ ﺗﻪ ﺋﯥ ﻳﻮه داﺳﯥ ﻣﻌﻨﻮي ښﻜﻼ ﺑښﻠﯥ ده،
ﭼﯥ ﻣﻮږ ﺋﯥ ﭘﻪ ﻣﻌﻨﻮ ﭘﺴﯥ ګﺮځﻮ .ﻣﺎﻧﺎ ﺋﯥ ﻫﻢ ﻧﻪ ﻣﻮﻣﻮ ،ﺧﻮ ذﻫﻨﻲ ﭘﺮﯦﻜړه ﻫﻢ ورﺳﺮه ﻧﻪ
ﺷﻮ ﻛﻮﻟﻰ .ﻫﻢ دﻏﻪ ﺧﻴﺎل زﻣﺎ ﻫﺮ ﻛﻠﻪ د ﻳﻮې ﻓﻨﭙﺎرې د ﭘﺎره ﻫﻢ وي .ﻣﻮﻧږ ﭼﯥ د ﻛﻮم ﻓﻜﺮ
او ﻛﻮﻣﻮ ﺟﺬﺑﻮ اﻇﻬﺎر ﻫﻢ ﻛﻮو ،ﻧﻮ ﺑﺎﻳﺪ ﭼﯥ ﭘﻪ ﺧﺒﺮو ﻛﯥ ﺋﯥ وﻛړو وﻟﻰ ﭼﯥ دﻏﻪ اﻇﻬﺎر
ﻓﻦ ﺗﻪ راواړو ،ﻧﻮ ﭼﯥ د ﻓﻦ ﺗﻘﺎﺿﯥ ﻫﻢ وﭘﻴﮋﻧﻮ او ﭘﻮره ﺋﯥ ﻫﻢ ﻛړو.
»
ﭘﻪ اﺻﻞ ﻛﯥ زﻣﺎ ﻣﺨﯥ ﺗﻪ دا وﺧﺖ د ډاﻛﺘﺮ ﻛﺒﻴﺮ ﺳﺘﻮرى ﻛﺘﺎب ﭘﺮوت دى .ﻧﻮم ﺋﯥ دى
ﺧﻮږې ﻣﺴﺮې ﻫﺴﻲ ﭘﻪ دﻏﺴﯥ ﺗﺮﻳﺦ وﺧﺖ او ﺗﺮﻳﺦ ﻣﺎﺣﻮل ﻛﯥ دا څﻮﻣﺮه ښﻪ او ﺧﻮږه
«
ﺧﺒﺮه ده او څﻮﻣﺮه ﺧﻮږ ﺧﻴﺎل دى ،ﭼﯥ ﺷﺎﻋﺮ ﺧﻠﻜﻮ ﺗﻪ د ﻣﺴﺮو ﺧﻮاږه وﺑښﻲ.
د ډﻳﺮ وﺧﺖ د ﭘﻴﺰﻧګﻠﻮۍ ﺑﺎوﺟﻮد ،زه د ډاﻛﺘﺮ ﺻﻴﺐ ﺳﺮه ﭘﻪ ډﯦﺮو ﻣﺤﻔﻠﻮﻧﻮ او
ﻣﺠﻠﺴﻮﻧﻮ ﻛﯥ ﻧﻪ ﻳﻢ ﭘﺎﺗﯥ ﺷﻮي.
-6-
وﻟﻰ د ﻫﻐﻪ د ﻧﺜﺮ څﻪ ﻛﺘﺎﺑﻮﻧﻪ او د ﺷﻌﺮوﻧﻮ څﻪ ﻣﺠﻤﻮﻋﯥ ﻣﯥ وﻳﻠﻲ دي ،ځﻜﻪ ﭼﯥ دﻏﻪ
ﻛﺘﺎﺑﻮﻧﻪ راﺑﺎﻧﺪې ﻫﻐﻪ وﺧﺖ ﭘﻪ وﺧﺖ راﭘﯧﺮزو ﻛړي دي .زﻣﺎ ﭘﻪ ﺧﻴﺎل ډاﻛﺘﺮ ﺻﺎﺣﺐ د
ﺳﺎه ﭘﻮﻫﻨﯥ د ﻳﻮ ﻣﺎ ﻫﺮ اﺳﺘﺎد ﺳﺮه ﺳﺮه ﻳﻮ ښﻪ ﻧﺜﺮﻧګﺎر ﻫﻢ دى ،څﻜﻪ ﭼﯥ ﭘﻪ دﻏﻪ
ﻧﺜﺮوﻧﻮ ﻛﯥ ﻫﻐﻪ د ﻧﺜﺮ ﭘﺎرې ﻏﻮﻧﺪې ﺧﻮﺑۍ ﭘﻴﺪا ﻛړي دى .زه د ﻳﻮ وﺧﺖ ﻧﻪ دده
ﺷﻌﺮوﻧﻪ ګﻮرم .دده ﺧﻴﺎل ﻏﻨﻲ دى ،ځﻜﻪ ﭼﯥ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺋﯥ ښﻪ ډﻳﺮه ده او د ﻫﺮې ﻣﻮﺿﻊ
ﻟﭙﺎره ﻧﻐـﺪ ﻋﻠﻢ ﻫﻢ ﻟﺮي ،ﻧﻮ ﻛﻪ څﻮك ﺋﯥ ﻫﻢ د ﺷﻌﺮ او ﻧﺜﺮ ﺗﻘﺎﺑﻠﻲ ﺟﺎﯦﺰه اﺧﻠﻲ ،ﻧﻮ
ﻛﯧﺪى ﺷﻲ ﭼﯥ د ﺷﻌﺮ ﭘﻪ ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﻛﯥ ﺋﯥ ﺧﻠﻚ ښﻪ ﻧﺜﺮ ﻟﻴﻜﻮﻧﻜﻰ وګڼﻲ او دا ﺷﺎﻳﺪ ﭼﯥ
د ﻫﻐﻪ ﺣﻖ ﻫﻢ دى .ﭘﺎﺗﯥ ﺷﻮه ﺷﺎﻋﺮي ،ﻧﻮﻫﻐﻪ ﻫﻢ د ﺧﭙﻞ ﻧﺜﺮ د ﻛﺘﺎﺑﻮﻧﻮ ﭘﻪ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻛﯥ
ورﺳﺮه څﻨګ ﭘﻪ څﻨګ روان دى او ﺗﺮ دې وﺧﺘﻪ ﺋﯥ څﻮ ﻛﺘﺎﺑﻮﻧﻪ ﭘﻪ ﭘښﺘﻨﻮ ﭘﯧﺮزو ﻛړي
دي او ﺷﻌﺮ ﺋﯥ ﻫﻢ داﺳﯥ ﺧﻮاږه ﻟﺮي ،ﭼﯥ ﺳړى ورﺳﺮه ﺧﭙﻠﯥ ﺧﺒﺮې ﻫﻢ ﺷﺮﻳﻜﻮﻟﻰ ﺷﻲ
او د ﻫﻐﻪ د ﺟﺬﺑﻮ ﭘﻪ آﻫﻨګ ﻫﻢ ﭘﻮﻫﯧﺪى ﺷﻲ .داﺳﯥ ښﻜﺎري ﭼﯥ ډاﻛﺘﺮ ﻛﺒﻴﺮ ﺳﺘﻮرى
ﻳﻮ ﻣﺘﺤﺮك او ﻓﻌﺎل ﺳړى دى ،ﭼﺮﺗﻪ ﭼﯥ اوس ﻫﻐﻪ ځﺎﻳﻮﻧﻪ ،ﻫﻐﻪ ﻣﻠﻜﻮﻧﻪ ﺑﻪ ډﻳﺮ
ښﻜﻠﻲ وى وﻟﻰ ﻫﻐﻪ ددې وﻃﻦ ﻏﺎﻧټﻮل ،زﻳړ ګﻠﻰ او ﭘﺴﺮﻟﻰ ﺧﻮښﻮي ،ځﻜﻪ ﭼﯥ دا د
ﻫﻐﻪ د ﭘﻼر ﻧﻴﻜﻪ وﻃﻦ دى او ﻫﻢ دﻟﺘﻪ ﺋﯥ ﺳﺘﺮګﯥ ﺳﭙړ دي دي او ﻫﻢ دﻟﺘﻪ ﺋﯥ ﺧړﭘﻮﺳﯥ
ﻛړي دي.
ګﻮره ﻛﻨﻪ د ﺑﯧﺪارۍ د ﭘﺎره او ژوﻧﺪون د ﭘﺎره ﻫﻐﻪ ﺣﺠﺮه ﭘﻪ اﺳﺘﻌﻤﺎل ﻛﯥ راوﺳﺘﯥ ده،
ﺧﻮ ﭘﻪ ﺷﻌﺮ ﻛﯥ ﭼﯥ ﻛﻠﻪ ﻫﻐﻪ ﺳﺘﺎ ټﻜﻰ اﺳﺘﻌﻤﺎﻟﻮى ،ﻧﻮ دﻏﻪ ﻣﻮﻧږ ﭘﻪ دې ﻫﻢ ﭘﻮﻫﻮي،
ﭼﯥ د ﺣﺠﺮې ژوﻧﺪ ﻫﻢ د ﻣﻜﻴﻦ د ژوﻧﺪ ﭘﻪ ﺑﻨﻴﺎد دى.
ﻫﻢ د ﻏﺴﯥ د ﻫﻐﻪ ﭘﻪ دې ﻛﺘﺎب ﻛﯥ ﺑﻪ ﻫﻢ ډﻳﺮ ﺷﻌﺮوﻧﻪ وي ،ﭼﯥ زﻣﻮﻧږ د ژوﻧﺪ د ﭘﯧښﻮ
او ﺗﺠﺮﺑﻮ ﺗﺮﺟﻤﺎﻧﻲ ﻛﻮي او ﻫﻢ دﻏﻪ ﻣﯧړﻧﺘﻮب دى ﭼﯥ ﺳړى د ﺧﭙﻞ زړه ﺳﺮه ﺳﺮه د
ﻧﻮرو زړوﻧﻮ ﺗﻪ ﻫﻢ ر ﺳﺎ ﺋﺊ ﭘﻴﺪا ﻛړي
ﭘﻪ ﻣﯿﻨﻪ
ﺭﺣﻤﺖ ﺷﺎﻩ ﺷﺎﯾﻞ ۲ ۰۰۶/ ۲/ ۲۲
-7-
ﺩ ﺳـﺘﻮﺭﻭ ﮐـ
ﭼــــﯥ د رﻳــــﺒﺎر ﺳـــــﺮه ﺟـــﺮګـﻪ ﺷـﻮه ﺗـﻪ ﺧــﺒـﺮ وى ﻛﻪ ﻧﻪ ؟
اﺧــﺮ ﻛـﻰ څـــﻨـګــﻪ ﻓــﻴﺼﻠــﻪ ﺷــﻮه ﺗــﻪ ﺧـــﺒـﺮ وى ﻛـﻪ ﻧـﻪ ؟
-8-
ﭘــﺨـﯽ ﺧـﺒﺮﯼ
ﺳــﺘﺎ ﭘـــﻪ ﺗــــﻮرو ښـﻜـﻠــﻮ ﺳــــﺘﺮګــﻮ ﻣﻰ ﺳـــﻮګــــﻨـﺪ دى
ﭼـﯥ ﺑــﻰ ﺗــــﺎ ﺧـــــــــﺮاب و ﻳـــــﺠــﺎړه ځـــﻤـــﺎ ژوﻧــــــﺪ دى
-9-
ﺷـﺮﯾﮏ ﮐـﻮﺭ
زﻣـــﻮﻧــــږ ﻣــﻠــﻚ د ګــڼ ﻗــﺎ ﻣــﻮﻧــﻮ ﺷـــﺮﻳــــﻚ ﻛـﻮر دى
ﭘـــﺪى ﻣــﻠﻚ ﻛـﻰ ﻫـــﺮ ﻳـــﻮ ﻗـــــﺎ م د ﺑـــﻞ ﻗــــﺎ م ورور دى
ﺳــﭙـﺎﺭ ـﺖ
ﺳــــﻮچ او اﻧــــــﺪ ﻣــــــــﻮرﻧــــۍ ژﺑــــــﻪ ﻛـــښﯥ اﺳــــﺎن دى
ﭘــﻪ ﭘــﺮدى ژﺑــــــﻪ ﻛــــﻰ ﺳــــﻮچ اﻧــﺴﺎن ﺗــــــﻪ ګــــــﺮان دى
- 10 -
ﻣـﻨـﺘﻈـﺮﻩ
ﻫـــﻢ ﺑــــګــــــﺘۍ او ﻫـــــﻢ ټــــــﭙـــﻪ او ﻫـــــﻢ ﺑـــــــﺪﻟـــﻪ ﻳـــﻤﻪ
د ﻧــــﻮى ژوﻧـــــﺪ د ﻧـــــــﻮي ﻓـــــﻦ ﻧــــﻮى ﺳــــــﻨــﺪره ﻳــــﻤـﻪ
ﻟﻪ ﻣﺎ ﻧــﻪ ﺳـــﺘﺮ ﻧــﻪ ﻛــــــﻮي زه ﻫــــــﺮ ﻛــﺎ ﻟــــﻪ ﺗـــــﻪ ورځـــﻢ
د ﻫـــــــــﺮ ﻣــــــــــــﻴـﻦ د زړه د رازه ﻧــــــــﻪ ﺧـــــــﺒـــﺮه ﻳــــــﻤــﻪ
ــــــــــــــــــــ
( 1اﺳﻤﺎن
- 11 -
ــﻪ ﻧــﻮﻡ
د اﻧـــﺴﺎن ژوﻧــــﺪ ﻳـــــــﻮ څــــــﻮ ورځـــــﯥ وي ﺗــــﯧـــﺮﯦـــږي
ښــــﻪ ده ،ښـــﻪ ده ﭼـﯥ ﭘـــﻪ ښــــﻪ ﻧــــﻮم څــﻮك ﻳــــﺎدﯦـــږي
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ﭘﻪ 2005ﻋﺴﻴﻮى ﻛﺎل ﻛښﻰ ﭘﻪ ﭘﯧښﻮر ﻛښﻰ د ﭘښﺘﻮ ﻋﺎﻟﻤﻰ ادﺑﻰ ﻛﻨﻮﻳﺸﻦ ﭘﻪ ﭼﻮﻛﺎټ ﻛښﻰ د
ﻣﺤﻤﺪﻳﻦ ﻣﻘﻴﺪ ﭘﻪ ﻳﺎد ﭘﻪ ټﻞ ﻛښﻰ د ﻣﺸﺎﻋﺮى دﭘﺎره
- 12 -
ﻟـﻮ ﺗـﻬـﺬ ﯾـﺐ
ﭼــﯥ ﻟــــــﻮى ﺷـــــﻮي دي ﭘـــــﻪ ﺟــګــﻮ ﺟــګـــﻮ ﻏـــﺮو ﻛـﻰ
ﻏـــــﻴـﺮﺗــــــﻮﻧـــــﻪ ﺷـــﺘــﻪ ﺳــــــﻴـــﻨــﻮ د ﭘـــــښــﺘــــﻨـــﻮ ﻛـــﻰ
ــــــــــــــ
وژو :وژل
- 13 -
ﭘـ ﺘـﻮ ﮊﺑﻪ
ﭼﯥ ﻫــــﻢ ﺗــﻬـــﺬ ﻳـﺐ دى ﻫﻢ ﺧـــﻮږه د ګــــړﻳــــﺪ و ژﺑـــﻪ ده
ﻣـﻠــګــــﺮو ﻏـــﻮږ ﺷﻰ دا زﻣـﻮﻧـږ ﺧـــﭙﻠﻪ ﭘــــښــﺘﻮ ژﺑـــﻪ ده
- 14 -
ﺩ ﻣـﯿﻨﯽ ﺍﻣـﺘﺤـﺎﻥ
د ﻣــﻴـــــﻨﻰ اﻣــــﺘﺤـــﺎن دى ورﻛـــــﻮﻟـــﻰ ﺷــــــﻰ ﻛــﻪ ﻧـــﻪ
ﺧــﭙﻞ ﺳـﺮ ﭘــﻪ ﻣــﺤــﺒﺖ ﻛـﻰ داو ﻛــﻮﻟـــــﻰ ﺷـــــﻰ ﻛـــﻪ ﻧــﻪ
ﺑــﻴـګﺎ ﺗــﺎ ﺧـﻮب ﻛـﻰ ﺑـﻮﺗــﻠﻤﻪ ﺟـﺎ ﻧـﺎ ﻧـﻪ ﺧﭙـﻞ ﻛــﺎ ﻟــﻪ ﺗــﻪ
ﭘـﻪ وﻳـــښﻪ ﻣــﻰ ﺗـﻪ ﻫــــﻢ ﻛــﻮر ﺗــﻪ ﺑـــﻴـﻮﻟـــﻰ ﺷـﻰ ﻛــــﻪ ﻧـﻪ
- 15 -
ﭘﻪ ﺍﯾــﻤﺎﻥ ﻣـﯿ
دا ﻓــــﻠﺴــﻔــﻲ واﺋــﻰ ﻣــﻠګـــﺮو ﻫــــﺮ اﻧــــﺴﺎن ﻣــــــﻴﻦ دى
څــﻮك ﭘـﻪ ﭘــﻴﺴﻮ ﺑﺎﻧﺪى ﻣــﻴﻦ څـﻮك ﭘﻪ ﺟـﺎﻧﺎن ﻣﻴﻦ دى
- 16 -
ﺩ ﻣﯿﻨﯽ ﻣـﻀﻤﻮﻥ
ګــﻞ ﻣـــﻰ ﺑـــــــﻮﻳـــــــﻮﻟــــــــﻮ ﭼـــــﯥ ګـﻠــګـــــﻮن ﺷـــــﻮﻣـــﻪ
ﻣــــﻴــﻨـﻪ ﻣـــﻰ ﻛـــــﻮ ﻟــﻪ ﭼـــــﯥ ﻣـــﺠــــــــﻨــــﻮن ﺷـــــــﻮﻣـــــﻪ
- 17 -
ﺩﻭﻋـﺎ
ﺧــــﻴﺎل ﻣـــــﺤﻤــﺪ د ﭘــــښـــﺘﻮ ﻓــــﻦ د ﺧـــﻴﺎ ل ﺷــــﻤﻠـــﻪ ده
ﺧـــــﺪاﻳـــــﻪ ﺗـــــﻞ دﻏـــــــﻪ ﺷـــــﻤــــﻠـــﻪ ﻟـــــــﺮى اوﭼـــــــﺘـﻪ
ﺩ ﺳــﺘﻮﺭ
دا د ﺳـــﺘــﻮر دى ﭼــﯥ ﻟــــﻮﻣــــړى ﭘــــﻴـﮋﻧــــﺪ د ځـﺎن ﺷﻲ
ﭘـــﺲ ﻟـــﻪ ﻫــﻐﻰ ﺑــﻴــﺎ ﭘــﻴــﮋﻧــــﺪ د ﻧــــــﻮر ﺟــــﻬﺎن ﺷــــﻲ
- 18 -
ﺩ ﻣــﯿـﻨـﯽ ﻗـﺎ ﻧﻮﻥ
زﻣــــﻮﻧـــږ د ﻛــﻠـﻰ ﭘـــﻪ ﻛــﻮڅـــﻮ ﻛـــﻰ ﻟـــﻮﺑــﻴـﺪ ﻟـــﻰ ده
د ښـــﻜـﻼ ګــﺎ ﻧـــﻮ ﻣـــــﻠـــﻜــﻪ ﺧـــﻠــﻜـــــــﻮ ټــــﺎ ﻛــﻠـــــﻰ ده
- 19 -
ﺩ ﭘـ ـﺘﻮﻥ ﺳـ ﯾـﺘﻮﺏ
ﭘـــښـﺘـﻮن وﻳــــﺎړي ﭘــــﻪ ﭘـــــښـﺘﻮ ،ﭘــــښـﺘﻮ ګــــــړﻳــږي
ﭘـــښﺘﻮن ﻧــــﺪ ى ﭘــﻪ ﭘـــښـــﺘـﻮ ﭼــــﯥ ﻧــــﻪ ﭘــــﻮﻫــــــﻴــــږي
ﺩ ﭘــ ﺘﻮ ﺿـﺮﻭﺭﺕ
ﺳﻴﺎﺳﻰ واﻛﻤﻦ ﻛﻪ ﭘښﺘﺎﻧﻪ ﺷﻰ،ﭘښﺘﻮﻛﺎﻧـﺪى دﺳﺮﻛﺎر ژﺑﻪ
ﻫــــــﻢ د ښــــﻮوﻧــځـﻰ ،ﻫﻢ د دﻓــــﺘﺮ ،ﻫـﻢ د ﺧـﭙﻞ ﻛﺎر ژﺑـﻪ
- 20 -
ﻓـﯿـﺼـﻠﻪ
ﭘــﻪ ﻻره د ﭘـــښــﺘﻮ ﭼــﯥ ﻳــﻢ روان ﻧـــﻪ ﺳـــﺘـــــړى ﻛــﻴـــږ م
ﻣـــﻨـــﺰل ﻛــﻪ ﻫـــــﺮ څــــﻮ ﻟــــﻴــــﺮى دى اﺧــﺮ ﺑــــﻪ ورﺳــﻴږ م
- 21 -
ﺗﮑــ ﻩ ﻗـﻠـﻢ
ﻣــــﻄـﻠــــﺐ ﭘـــﺮوت دى د ﻟـــﻔــﻈـــﻮﻧـــــﻮ ﭘـــﻪ ﻣــــﺎﻧــﺎ ﻛـــﻰ
دا ﻧـــــــﺴﺎن د ﭘـــــــﻮﻫــــــــﺎوى ﻫـــــــــﺮه وﻳـــــــــﻨـــﺎ ﻛـــــــــﻰ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
) ( 1ځﻤﺎ د ﻟﻤﺴۍ ﺳﻠﻤﺎ ﭘﻪ ﻛﻤﻴﺲ ﻳﻮ اﻧځﻮر اوﻧﻮم ﻟﻴﻜﻞ ﺷﻮى و ﭘﻮزه ﺋﻰ ﻣﺎﺗﻪ ﺷﻮه او دوﻳﻨﻮ څﻮ
څﺎڅﻜﻰ ﭘﻪ ﻛﻤﻴﺲ وﻟﻮﻳﺪه .ﻣﺎ ووﻳﻞ ﭼﯥ دا ﻛﻤﻴﺲ ﭘﻪ داﺳﻰ ډول ووﻳﻨځﻰ ﭼﯥ وﻳﻨﻪ ﺋﻰ ﻻړه ﺷﻰ
دا ﻟﻴﻚ وران ﻧﻪ ﺷﻰ .ځﻤﺎ ﻛﻮﭼﻨﻰ ﻟﻤﺴﻰ ﭘﻮﻫﻴﺎل ووﻳﻞ ﭼﯥ دا ﻟﻴﻚ ﭘﻪ ﺗﻜړه ﻗﻠﻢ ﻟﻴﻜﻞ ﺷﻮى
دى ،ﻧﻪ وراﻧﻴږى .ﻣﺎ ﻫﻢ د ﺗﻜړه ﻗﻠﻢ ﻟﻔﻆ راوﺧﻴﺴﺖ.
- 22 -
ﺭﻧـ ـﯿـ ﮐﻠـﯽ
ﺗـــﺨـــﻨــــﻴـﻜـــــﻰ وده ﭘــــــﺮﻣـــــﺦ ځــــــﻰ ﻧــــﻪ ﺗــــــــﻤــﻴـږي
دا ﻧـــــړۍ ﭘــــﻪ ﻳــــﻮ رﻧــــګــــــﻴــﻦ ﻛــﻠـــــﻰ ﺑــــــﺪ ﻟــــــﯧـــږي
- 23 -
ﺩ ﻏـﯿﺮﺕ ﺷـﻤﻠﻪ
ﻧــﺎﺳـــــﺖ ﻧــــﺪى ﺗــﻞ ﭘﻪ ﺣـــﺮﻛﺖ او ﻳــﻮن ﻛـﻰ ﺑــﺮﺧﻪ ﻟﺮى
د ﻣــﺤــــﺒـﺖ او وروروﻟـــــۍ ﺗـــړون ﻛــــﻰ ﺑـــــﺮﺧـــﻪ ﻟـــﺮى
- 24 -
ﻟــﻮﺑــﯽ
ﻣـــــﻮﺳــــــﻢ د ﭘـــﺴـــﺮﻟـــــﻰ دى ﻋـــﺎ ﺷـــﻘﺎن ﻟــﻮﺑـﻰ ﻛــﻮي
د ګـــﻠـــــﻮ ﭘـﻪ ښــــﺎﺧـــﻮﻧــــــــﻮ ﺑــــــــﻮراګـﺎن ﻟــﻮﺑــﻰ ﻛــﻮي
- 25 -
ﺩ ﭘـ ـﺘﻮ ﺳــﻨﺪﺭﯼ
زار دى ﺷـــــﻢ ﻗــــﻠـــﻤـــﻪ د ﭘـــــښـﺘــﻮ ﺳـــــﻨﺪرى ﻟــــﻴﻜـــﻪ
ﺑـﻴﺎ د ﭘــښـﺘـﻮﻧــــﺨــــﻮا د ﺳــــﺮد رو ﺳــــﻨﺪرى ﻟـــﻴــﻜـــﻪ
- 26 -
ﻣـﻬﺮﺑـﺎﻥ ﺯ ﻩ
زړه ﺧـــﻮ ﻫـــــﻐــﻪ زړه وى ﭼـﯥ ﭘــﻪ ﻣــﻴﻨﻪ ﻛﻰ ﺳــﻠﻄﺎن وي
څـــﻪ ﭘــــﻪ ﻫـــﻐـﻪ زړه ﭼـــﯥ د زﻳــــﺎ ﺗـــــﻲ ﭘــــﻪ ﻻر روان وى
- 27 -
ــﻮﺍﻧـﯽ
ځــــــﻮاﻧــﻰ ښــــﻪ وﺧـــــﺖ دى ﭘـــــﻪ ژوﻧـــﺪ ﻛـــﻰ د اﻧــﺴﺎن
ﻫــــﻢ ﺋــــﻰ ښـــــــځــﻰ ﺧــــــــﻮښـــــﻮى ﻫــــﻢ ﺋــــﻰ ﻧـــــــﺮان
- 28 -
ﮐﺎﻟـﺒـﻮﺕ
ﭼــــــﯥ د وﻃـــــــــــﻦ ﻣـــــﻴــــــﻨـــﻪ ﺋـــــﻰ زړه ﻛـــــﻰ ﻧــــــﻪ وي
ﻫــــﺴﻰ ﻛﺎ ﻟــــــﺒــﻮت دى ﭘــﻪ ﻫــﻴـــــڅ څــــــﻪ ﻛــﻰ ﻧـــــﻪ وي
)(۱
ﻣــ ﮐــ ﯽ
د ټــګۍ ﺑــﺎزار ﺟـﻮړ ﺷـﻮى ټـګﺎن ګﺮزى ﺗﻴﺮاﻳﺴﺘﻪ ﻛړٍي
ﻣړ ﻛټﻰ د ﺑﻮﺳﻮ ﺟﻮړ ﻛړي ﻣـﯧـښﻪ ﺗﻴﺮﺑﺎﺳﻰ ﺷــﺪه ﻛــړي
ــــــــــــــــــــ
) ( 1ﺑﺨﻮړى
- 29 -
ﻠــﺮﻧــ ـﻪ
ﭼـــﺎ ﺗــــــﻪ ﺑــــــﻪ څــــﻨګــــﻪ ﭼــــﺎ ﺗــﻪ څــــﻨـــګـﻪ ښــــــﻜــﺎري
ﻣـــﺎ ﺗـــﻪ ښــﺎ ﻳــﺴﺘﻪ ،ښــﻜﻠـــﻰ ګــﻠـــــﺮﻧـــګـﻪ ښــــــﻜــﺎري
- 30 -
ﺩ ﺗــﻨﺪﯼ ﺧــﺎﻝ
وﺗــﻰ ښــﺎﻳـــﺴﺘﻮﻧــــﻮ ﻛـﻰ ﺧــﺎﻳـﺴﺖ ﺟــﺎﻧـﺎﻧﻪ ﺳﺘﺎ دى
ﺧــﺎل دى د ﺗــﻨﺪى ښﻜﻠــﻮ ﺧﺎﻟــﻮﻧـــﻮ ﻛـﻰ ﺑـﺎﭼﺎ دى
ﺗﻪ ﭼـﯥ ﭼـﺎ ﺗـﻪ وګـﻮرى ﭘﻪ ﻳـــﻮ ﻧــﻈـﺮ ﺋـــﻰ زړه ﻳـــﻮﺳـــﻰ
زه ﻳـــــــﻮازى ﻧــــﻪ ﻳــــــﻢ زړه دى وړى د ﻫــــــــﺮ ﭼـــــﺎ دى
- 31 -
)(۱
ﻟـﻮ ﺍﻧـﺪ
د ﭼــــﺎ ﻏــــــــټ د ﭼـــــــﺎ ﻛــــﻮﭼـــــﻨــﻰ د اﻧــــﺪ ﺟـــﻬﺎ ن دى
د ﺧــــﭙـﻞ ﻋـــــــﻘـﻞ ﭘــــﻪ ﻛــــــﭻ اﻧـــــﺪ د ﻫــــــﺮ اﻧـــﺴـﺎ ن دى
ـــــــــــــــــــــ
( 1ﺳﻮچ ،ﻓﻜﺮ
- 32 -
ﺩ ﺳــﻮﭺ ﺍﺯﺍﺩ
د ﭘــــــښــﺘــﻮاوﻏــــــﻴــﺮت ﺟـــــﻮړځــــﻤـــﺎ ﺟـــــﺎﻧـــــﺎن دى
ﺗــــﻞ راﻛــــــړى ﺋــــــــﻰ د ﻣـــــﻴـــــﻨـــــــﻰ اﻣـــــــﺘــﺤــﺎن دى
- 33 -
ﺩ ﺣـﺠـﺮﯼ ﺳـﯿﻨ ﺎﺭ
ټـــﻨـګ ټـــګـــﻮر ﺧــــﻮ د ﺣــــﺠـــﺮى ډ ول ﺳــﻴـــﻨګـــﺎر دى
ﺧــــــــــﻮږ اواز د ﺷــــــﺎوﻟــــــــــﻰ ﻳــــﺎ د ګــﻠـــــــــﺰار دى
ــــــــــــــــــ
) ( 1ﺣﺮﻛﺖ
- 34 -
ﺩ ﻣـﯿـﻨـﯽ ﻣـﺪ ﺭﺳـﻪ
ﻣــــﺎ ﻟــــﻮﺳــﺘــــﻠـــﻰ ټــــﻮﻟــــــﻨـــﻴــــﺰه ﻓــــــﻠــــﺴـــﻔــﻪ ﻛــﻰ
ﺧـــﻮﺷــﺤــﺎ ﻟــﻰ ﺷــــﺘﻪ د ﻏــــﻤــﻮﻧـــــﻮ ﭘـــﻪ ﺳــــﻴــﻨـــﻪ ﻛــﻰ
- 35 -
ﺩ ﻠــﻮ ﻟـ ـﺘﻪ
زﻣــﻮﻧــږ ﭘــﻪ ﻛﻠــﻰ ﻛـﻰ د ﻳـﺮه وه ﺧـــﻮ ﺗـﺎ ﻧـــﻪ ﭘـــﻴـــــﮋﻧــــﺪه
د ښــــﻼ ګﺎ ﻧـــﻮ ﻣـــــﻠﻜـــﻪ وه ﺧـــــﻮ ﺗــــﺎ ﻧـــــﻪ ﭘـــﻴـــﮋﻧــــﺪ ه
ﻧــﻮر ﻣﻰ ﻣـﻪ ﭘـﻮ ښــﺘﻪ ﺧــﻮ ﺑــﺲ دوﻣﺮه درﺗـــﻪ واﻳـــﻤـﻪ زه
ﺧــﻮى او ﺧـﺎ ﺻـﻴـﺖ ﻛـﻰ ﭘـښـﺘـﻨﻪ وه ﺧــﻮ ﺗﺎ ﻧﻪ ﭘــﻴﮋﻧــﺪ ه
- 36 -
ﺧـﺒـﺮﯼ
ﭘـــــﻪ ﻏــﻮر ورﺗــﻪ ﻏــــﻮږ ﺷـــﻰ ﭼـﯥ د ﭼـــﺎ ﺧــــﺒــﺮى ﻛــړي
د ځـــﺎن ﻛـــــﻪ د د ﻧـــــــﻴــﺎ ﻛـــــﻪ د اﺷــــﻨــﺎ ﺧــــﺒـﺮى ﻛـــــړي
ﭘـﻪ ﻫــﺮه ﻳـﻮه ﺧـﺒﺮه ﻛــﻰ ﺋــﻰ ﭘــﻨﺪ او ارزښــــﺖ ﺷـــﺘـﻪ دى
د د ﻳـــــــﻦ ﻛـــﻪ د د ﻧــــــﻴﺎ ﻛـــﻪ د ﻋــــﻘــﺒــﺎ ﺧـــــﺒـﺮى ﻛـــړي
- 37 -
ﺣــﻖ
اول ﺣــــﻖ ﭘــــﻪ ﻫــــــﺮ ﺑـــــﻨــــﺪه د ﺧــــــﺪاى ﻏـــــــــﻔــﺎ ر دى
ﭘـــﺲ د ﺧـــﺪاى ﻧــــﻪ ،ﺑــــﻴـــﺎ ﺣــــﻖ د ﻣـــﻮر او ﭘــــﻼ ر دى
ﭘــﻪ د ﻧــﻴﺎ ﻛــﻰ ﻫــــﻢ ښــــﻪ ورځ ﻣـــــﻮﻧــــﺪ ﻟــــﻰ ﻧــــﻪ ﺷــــﻲ
ﭼـﯥ ﺧــﺪ ﻣــــﺖ د ﻣــﻮر او ﭘـﻼ ر ﻧـــﻪ څــﻮك اﻧـــﻜـــﺎر دى
- 38 -
ﺩ ﻠـﻮﮐﺎﺭﻭﺍﻧـﻮﻧـﻪ
د ﻣـــﻴـﻨﻰ ﭘــﻪ ﻣــﺴﺘﻰ ﻛﻰ ﻣــﺴﺖ ﺧــﻴﺎ ﻟـــﻮﻧﻪ ځــﻲ راځﻲ
ﻛــﻤڅـۍ ﭼــﯥ دى ﭘﻪ ﺷــﺎ ﺑﺎ ﻧـﺪى ټــﺎ ﻟــﻮﻧـــﻪ ځــﻰ راځـﻲ
- 39 -
ﺩ ﮐﺎﺭ ﺍﻧــﺮﮊﯼ
اﻧـــﺮژى د ﻛــﺎر ده ﻣـــﻴﻨــﻪ ،ﺑــﻰ ﻟــﻪ ﻣﻴﻨﻰ ﻛﺎر ﻧــﻪ ﻛـﻴــږى
ډﻳـــﺮ رﻧګـــﻮﻧــﻪ ﻟـــﺮى ﻣﻴﻨﻪ ﻳــﻮ ﭘـــﺮ ﺑﻞ ﺑﺎ ﻧـﺪى ﺑــﺪﻟــﻴږى
ﺩ ﺯ ﻩ ﺯﻭﺭ
ﭼـــﯥ ﺳـــــﻮزﻳـــــږى دا ﺧــــــﻮ ﺳـــﺘــﺎ د ﻋـــــﺸــــﻖ اور دى
ﭘــــﻪ ﺗـــﺎ ﺑــــــــﺎﻧــــــﺪى د وﻃـــــﻦ د ﻣـــﻴــــﻨـــﻰ ﺗـــــــﻮر دى
- 40 -
ـﯿـﺮﯼ ـﺮﯾـﻮﺍﻥ
د ﻟـــﻴﻮﻧــــﻰ ﻋــﺎ ﺷـــﻖ ﺳــﺮه څـــﻴـﺮى ګــﺮﻳــﻮان ﻣــــﺰه ﻛــﻪ
د ﻣـــﺤـــﺒﺖ ﻗــــﺎ ﺗـــﻞ ﺗـــﻪ ﻏــــږ ﺋـــﻰ د ﺟـــﺎ ﻧــﺎن ﻣـــﺰه ﻛـــﻪ
- 41 -
ﺩ ﺧـﯿـﺎﻟـﻮﻧـﻮ ﺳﺮ ﻟـﯿﮏ
دﻋـــﺸــﻖ ﻓــﻠـــــﺴﻔﻪ ده ﺧـــﻮﻧﺪ ﻛﻮى ﭼﯥ ﭘـــﺮى ګــــړﻳــږم
دا ﺳﺘﺎ د ښـﻜﻠـــﻮ ﺳــــﺘﺮګــــﻮ ﭘــﻪ ﺻــﻔــﺖ ﻛــﻠــﻪ ﻣــړﻳـــږم
- 42 -
ﻧــﯿﻤﻪ ﺷــﭙﻪ
ﭼـــﺮګـﻪ ﺑـﺎﻧـګ ﻣﻪ وﻫــﻪ څــﻨګﻞ ﻛﻰ ﻣـﻰ ﺟـﺎﻧﺎن اوده دى
ﻻ ﺳــﺒﺎ ﻧﺪى ﻧــﻴﻤﻪ ﺷـــﭙﻪ ده ټــــﻮل ﺟــــــﻬــﺎن اوده دى
- 43 -
ﻭﻃـــ
ﻓــــــــﻦ د ﻣﻴــــﻨــﻰ ﻣــــﻰ زده ﻛــــــړﻳــــــﺪى ﭘــــــﻮﻫــــــﻴـــږ م
ﺧـــﻴﺎ ل ﻛـــﻰ ﺗــــﺎ ﺳـــﺮه ﻳـــــﻢ ﻫـــــﺮ ځــﺎى ﭼــــﯥ اوﺳﻴـــږ م
- 44 -
ﺩ ﻣــﯿـﻨـﯽ ﻫـﻨـﺮ
ﻫـــــﻨـﺮ د ﻣـــﻴـــﻨـــﻰ د ژوﻧـــــﺪ ون د ﭘـــــﺮ ﻣﺨﺘﻴﺎ ﭼــﻴـﻨﻪ ده
د ﻫــــﺮ اﻧــــﺴﺎن د ﺳــــړﻳــــﺘﻮب د ﭘـــﻴـﺎوړﺗــﻴﺎ ﭼـــﻴـﻨـﻪ ده
- 45 -
ﺩ ﻧــﺠـﻮﻡ ﺳـﭙﺎﺭﯼ
ﻣـﺎ ﭼــﯥ د ژوﻧــــــﺪ ﭘــﻪ ﻣــﻨـﻈــﺮو ﻛـﻰ ﺧـــﻮﺑــﻮﻧــﻪ ﻟــــﻴﺪ ل
ﺗــﺎ د ﻧـــﺠــــﻮم ﭘـــﻪ ﺳــــﭙـــﺎرو ﻛــــﻰ ﭘـﺎ ﻟـــﻮﻧــﻪ ﻛــــــﺘـﻞ
- 46 -
)(۱
ﺩ ﻣـﯿـﻨـﯽ ـﻮﺍﮎ
ﺗـــــﻮﻟــــﻴـﺪ ى ﺧــــــﺎﺻـــﻴــــﺖ د ﻣــﻴــــﻨـﻰ ﻧـــﻪ ﭘـــــټــﻴــــږى
ځـــﻮاك د ﻣــﻴـــــﻨــﻰ ﻧـــﻪ ځــــﻮاﻛـــﻮﻧــﻪ ﭘـــــــﻴـﺪا ﻛـــــﻴـږى
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
( 1ﺗﻮان ،زور ﻗﺪرت
ﻭﻟـﻮﻟـﻪ
داد ﻣــــﻴــــﻨﻰ دښـــــﻤــﻨــﺎن ﻣــــــــﻰ دښــــــﻤــﻦ ﺑــــــﻮﻟــــــﻲ
ﭼــــﯥ ﻣــﻰ ﺗــــﻦ ﻛـــښﻰ ﺳــﺘـــﺎ د ﻣــﻴــﻨـــﻰ وﻟـــــﻮﻟـــــــﻪ ده
- 47 -
ﺩ ﺧـﭙـﻞ ﮐﻠـﯽ ﯾـﺎﺭﯼ
ﻣــــﺎزﻳـــګــــﺮ ګــــــــــﺮزى ځـــﻠـــــــــﻤـــﻰ ﭘـــﻠـــﻰ ﭘــــﻠــــــﻰ
ﭘـــﻴـﻐـﻠـﻰ ﭼـــﯥ ﺑــــﺮ ګــــــﻮد ر ﺗـــﻪ ځـــﻐــــﻠــﻰ ځـــﻐـــــﻠـــﻰ
- 48 -
ﺳــﯿـﺎﺳـﯽ ﭘــﯿـﮋﻧـﺪ
وﻳـــښ ﺷــﻪ راﺑـــــﻴﺪار ﺷـــﻪ وﺧـﺖ دى ﺑﻴﺎ د اﻣﺘﺤﺎن دى
اى ﭘــــــښـﺘـــﻮن ځــــﻠـــﻤﻴﻪ
- 49 -
ﺑـﻨـﺪ ﯾــﻮﺍﻥ ﺫﻫـ
ﺑــــﺪﻟـــﻪ زﻣـــﺎﻧــﻪ ﺷـــﻮه ژوﻧـــــﺪ ﻟـــﻪ ﺑـــﻴــــﺨــــﻪ ﺑـــﺪﻟــــﻮي
ﻛـــﻮډ ﻣــﺎر ﺑـــﻪ ﻧـــﻮر ﭘــﻪ ﻛــــﻮډو ﻳــﺎراﻧــــﻰ ﻧـﻪ ﺟـــﻮړوي
- 50 -
ﺯﺭﻣــﺤـﻞ
ﻣـﻴـﻨــﻪ ﻣـــﻰ ﺧــﻮښـــﻪ ده ﭘﻪ زړه ﻛـﻰ ﺋـﻰ د ﻫــﺮ ﭼﺎ ﻏــﻮاړم
د ﻣـــــﺤـــــﺒـــﺖ او د وﻓــــــــﺎ ډ ﻛــــﻪ د ﻧــــﻴـــﺎ ﻏـــــــﻮاړم
- 51 -
ﺩ ﻣﻐـﺰﻭ ـﻮﺍﮎ
ﻣـﻴــــﻨـــﻪ ﻛـــــــﻰ زور دى د ﭘــــــښــﺘـــﻮ څــــــﻮﻣــــــﺮه دى ؟
ښــــــﻜـــﻠــــﻮ ﺗــــﻪ وس دى د ﻛــــــــﺘــــﻮ څـــــــﻮﻣـــــﺮه دى ؟
- 52 -
ﻏـﺎ ﻩ ﻏـ
د ﺧــــــــــﻮى ﺋــــــــــﻰ رﻧـــــــــګ ﭘــــــــﻪ ﺷــــــﺎن ښـــــﻜـﻼ ده
ځـــــــــﻜــــــــــﻪ ﺗـــــــﺮى ﺳـــــــﺮ ﻗـــــــــﺮﺑــــــﺎ ﻧـــــــــﻮوﻣـــــــــــﻪ
د ﺳــــــــــﺮ ﭘــــــــــــــﻪ ﺑـــــــــــﻴـــــــﻪ ﻫـــــــــــــﻢ وړ ﻳــــــــــــﺎ ده
ﻏـــــــــــــــــــﺎړه ﻏــــــــــــــــړى ور ﺳـــــــــــــﺮه ځـــــــــــــــــﻤــــﻪ
- 53 -
ﺩ ﻣـﻠـﺖ ﺑـﺎﺑـﺎ
څــﻠــــﻮﻳـــښــــﺖ ﻛـﺎ ﻟـــﻪ د ﻣــﻠـــﻚ ﻣـــﺸﺮ ﺣـــﺴﺎﺑـــــﻴږى
ﺧــــﻮ ﭘـــــﻪ ژﺑــــــﻪ د ﻣــــﻠــــــﺖ ﻫـــــﻴـڅ ﻧـــــﻪ ﭘـــﻮﻫـــﻴــږى
ﮐﺎﺭ ﺍﻭ ﺯﺣـﻤـﺖ
ﺑﻰ ﭘــﺘﻪ ژوﻧــــﺪ ﻧـــﻪ د ﭘـــﺖ ﻣــﺮګ ﭘـــﻪ ﺳــﺮ د دار ښـﻪ دى
د ژوﻧﺪ ﭘﻪ ﭼﺎر ﻛــﻰ ﺗـﻞ ﭘــﺨــﭙﻞ ځــﺎن اﻋـﺘـــﺒﺎر ښـــﻪ دى
- 54 -
ﺩ ﺷﻨﻮ ﺳﺘﺮ ـﻮ ﺑﺎﭼﺎﻫـﯽ
ښـــﻜﻠـــﻰ ﭘـــﺴﺮﻟــﻰ دى د ﻛﺎل ټــﻮﻟـــــﻮ ﻣـﻮﺳـﻤﻮﻧــﻮ ﻛﻰ
ﻧـــﺎڅــﻰ ﺑــــﻮراګﺎن ﻫـــﺮ ځــﺎى ﻛﻰ څــﺎﻧګــﻮ د ګﻠﻮﻧـﻮ ﻛﻰ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
( 1ﻟږ ،د ﺗﻮ دوﺧﻰ درﺟﻪ ﻛﻤﻴﺪل
- 55 -
ﺩ ﺗـﻀﺎﺩﻭﻧـﻮ ﮐﻮﺭ
د ژوﻧـــــﺪ ﺑــــﺎزار ﻛـﻰ ﺑـﻴﻠـﻪ ﺑــﻴﻠـﻪ د ﻫـﺮ ﭼـــــﺎ ﺳـــﻮدا ده
څـﻮﻣﺮه ﺗـﻮان ﻫـﻐـﻮﻣــﺮه ﻏــټـﻪ ﺋــﻰ رښــــﺘـﻴﺎ ﺳـــــﻮدا ده
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
د ﺳﺒﺎوون د ﺧﭙﺮوﻧﻰ د ﻣﺸﺎﻋﺮى ﻟﭙﺎره ﭼﯥ د ﺧﺪاى ﺑﺨﻠﻰ ﻧﺎﻣﺘﻮ ﺷﺎﻋﺮ ﻣﺤﻤﺪ ﻫﺎﺷﻢ زﻣﺎﻧﻰ ﭘﻪ
ﻧﻮښﺖ ﺟﻮړه ﺷﻮى وه.
- 56 -
ﺷـﻨﯽ ﺳــﺘﺮ ـﯽ
ﭘـــﻪ ﻧــــــــﺎز ﻧــــــــﺎز ﻛـــــﺎﺗـــــﻪ دى ﻧــــﺪى ﺑــــــﻰ اﺛـــــــــﺮه
ﺧــــﺪاى دى ﻣـﻪ ﻛـﻪ دا ﺷـــﻨـــﻰ ﺳــــﺘﺮګـــﻰ ﻟـــــﻪ ﻧــــﻈـــــﺮه
- 57 -
ﺍﺑــﺪﻱ ﻧــﻮﻡ
ﭘــــــــﺪى د ﻧـــــــــﻴـــﺎ ﻛـــﻰ دا د ﺳــــــﺘـــﻮر د ژوﻧــــــﺪ دى
څـــﻮك دى ﺑـــﺎ ﭼــــــﺎ او څــــﻮك ﻣــــﻠـــﻨــګ د ﻛـــــﻨـﺪ دى
- 58 -
ﺍﺧــﺘـﺮ
اﺧـــــﺘــﺮ ﻧــﻮم د ﺧﻮﺷﺤﺎﻟۍ دى ،وى ﺧﻮﺷﺤﺎﻟﻪ ﭘﻜﻰ زړوﻧﻪ
ﻣــــــﺮور ﺳــــــﺮه ﭘـــــﺨـــﻼ ﺷــﻲ ﻳــﻮ ﭘــﺮ ﺑــﻞ واﭼـــۍ ﻻﺳﻮﻧـﻪ
- 59 -
ﺩﺭﻧـﻪ ﮊﺑـﻪ
ﻛـــﻪ ﺑـــﺮى ﻏــــﻮاړى ﻧــــﻮ اﺻــــﻮل د اﺷـــﺘﻬﺎر ﻛﻪ راﺧـﭙﻞ
د ﺑـــﻞ ﺑــﻪ ﻧـﻪ ﻏــــﻨــﺪ ى د ﺧـﭙﻠـــﻰ دى ﺻــﻔـــﺖ ﻛــــﻮه ﺗــﻞ
- 60 -
ــﺎ ﻝ
ﭘـــــﺴﺮﻟـــﻰ ﻣــــﻰ ﻣــــــﻮﺳــﻮﻣــــــﻮﻧـــــﻮ ﻛـــﻰ ﺧــــﻮښــــږي
د ځــــﻮاﻧــﻰ وﺧـــــﺖ ﻣــﻰ وﺧــــﺘـﻮﻧــﻮ ﻛــــﻰ ﺧــــﻮښـــــږي
- 61 -
ﺩ ﻧـﺎﺯ ﺧــﻨﺪﺍ
دﻏــــــﻪ څــــــﻮك ده دﻏـــــﻪ ښـــــﻜــﻠــــﻰ ﻟـــــﻮر د ﭼـــــــﺎ ده
د ښــــﺎﻳــــﺴـــﺖ ﺳـــــﺮه ﺋــــــﻰ ﻣــــﻞ د ﻧـــــﺎز ﺧــــــﻨــﺪا ده
ــــــــــــــــــــــ
( 1ﭘټﻮى
- 62 -
ﻣــﺮ
ﻣـــــــﺮګ د ﻳـــــــــــﺎر ﻛــــــــــﻮر ﺗـــــــــﻪ ورﺗــــــــــــــﻠـــــﻞ دى؟
ﻛـــــــــﻪ د ﻳــــــــــﺎر ځـــــــﻴــــــــــﻨــــﻰ رﺧـــــــــــــﺼـــــــﺖ دى؟
- 63 -
ﭼــﻮ ﮐـﺮ
ﭼـﯥ ﻫـﻢ ډاﻛﻮ وي ،ﻫﻢ ﻗﺎ ﺿـﻰ وي ﻋﺪاﻟـﺖ ﺑـﻪ څـﻪ وي؟
ﭼﯥ ﻫﻢ ﻣﻌـﺸﻮق وي ،ﻫـﻢ ﻋـﺎ ﺷﻖ وې ﻣﺤﺒﺖ ﺑﻪ څﻪ وي؟
- 64 -
ﮊﻭﻧـﺪ ﯼ ﺎﯾﺴﺖ
ﺧــﻮﻧﺪ د ﻫﺮى ﻣﻴﻮى ﺑﻴﻞ دى ،د ﻫــﺮ ګـﻞ ﺑـﻴﻠﻪ ښﻜﻼ ده
ﺑــڼ ﻛﻰ ﻫــﺮ ګـﻞ د ﻛـــﺘـﻮ دى ،ښــﻜﻼ ﻣــﻴﻨﻰ ﺗﻪ ﭘـﻴﺪا ده
- 65 -
ﺩ ﻣـﺤﺒـﺖ ﮐـﻮﺭ
ﺷـــــﺎﻋــــــﺮه ﺗــﺎ ﺧــــﻮ د د ﻧـــﻴﺎ ﭘـــﻪ ﺳـﺮ ﺟــــﻨﺖ ﺟــﻮړﻛړى
ﭼﯥ ﺗـــﺨـﻴﻞ ﻛــــﻰ دى ﺧـــﭙـﻞ ﻛـﻮرد ﻣـﺤــﺒﺖ ﺟــﻮړ ﻛـړى
- 66 -
ﻭﭼـﺖ ﺧـﯿﺎﻟـﻮﻧـﻪ
ﻧــﻴﻤﻪ ﺷـــﭙﻪ راﻏـﻠــﻪ ﺧــﻮﺑــﻮﻟــﻲ ﻋــﺎﺷــﻘـــﺎن وﯦــښﻮي
د ښـﻜﻼ زور ﺋﻰ اﺣـﺴﺎﺳﺎت د زوړ او ځــﻮان وﯦــښﻮي
- 67 -
ﺩ ﻭﺧـﺘﻮﻧﻮ ﺳـﺎﻻﺭ
د وﺧـــﺖ اﻧـــﺘـــﻈـﺎر ﻧــﻜــــړى اړوى د ﻳــــﺎراﻧـــــﻰ رﻧـــګ
ﺳـــﺎ ﻻر دى د وﺧــﺘـﻮﻧــﻮ ﺑـــﺪ ﻟــــﻮى د زﻣـــﺎ ﻧـــــﻰ رﻧــګ
ﺑــﻠـﺒﻞ ﺑــﻪ ګﻼن ﭘــﺮﻳـږدى ﺳﺘﺎ اورﺑـﻞ ﻛـﻰ ﺑـﻪ د ﻳــﺮه ﺷـﻰ
ﺳــﺎﻗــﻰ ﺑــﻪ ﻧـــﻮى ﺷـﻰ ﻧــﻮى ﺑـﻪ وى د ﭘــﻴﻤـﺎ ﻧـــﻰ رﻧــګ
- 68 -
ـﺎ ﯾــﺴﺖ
ﭘــــــــــﺮوا ﻧــــــــــﻪ ﻛــــــــــــــﻮم د ګـــــــــټــــــﻰ د ﺗــــــــﺎ وان
ﻧــــﺼـــﻴـــﺤـــﺖ دى راﺗـــــﻪ ﻧــــــﻜـــــړى ﻧـــــﺎ ﺻـــــﺤـــﺎ ن
- 69 -
ﺗـﻤـﻪ
ﺧــــﻢ ﻣــــﺎت ﺷـﻮ ﺳــﺎ ﻗـــﻰ ﻻړﻟـــﻮ ﺑــﻞ ﺧـﻢ دﻟـﺘﻪ راوړي
ﻳﺎران ټــﻮل ﺗــږى ﻧـﺎ ﺳـﺖ دي ﺗــﺶ ﺟﺎﻣــﻮﻧــﻪ ﻛــړﻧـګــﻮي
ــــــــــــــــ
( 1ﺳﻢ اﻧﺪ
2ﻣﻮﺧﻪ
- 70 -
ﻣــﯿﻠـﻤـﻨﻪ
ﻋـــــــﻤﺮ ﻛــﻰ ﺧــﺎ ﻣــﻪ ده ﭘــﻪ ﻋــــﻘــﻞ ﻛﻰ ﭘـــﺨــﻪ ده ﺟــﻨۍ
د ګـﻠـــﻮﻟـــښـﺘﻪ ده ﭘـــﺨــﭙـﻞ ښـــﺎ ﻳـﺴـﺖ ﻏــــﺮه ده ﺟــﻨــۍ
- 71 -
ﺩ ﮊﻭﻧـﺪ ﺍﻓـﺴﺎﻧـﻪ
ﺳﺘﺎ ﭘـــﻪ ﻣﺤﺒـﺖ ﻛــﻪ ﻣــﻰ ﺳــــﺮ ﻻړ ﺷﻰ ﭘـﺮى رﺿـــﺎ ﻳــﻤﻪ
ﺗــﻪ ﻣــﻰ ﻣــــﻌـــﺸﻮﻗـــﻪ ﺋﻰ زه ﺳـــﺘﺎ ﻣــﻴـــﻨﻰ ﺗﻪ ﭘــﻴﺪا ﻳﻤﻪ
- 72 -
ﺎﻏـﻠﯽ ﺍﯾـﻤﻞ ﺧﺎﻥ ﺳﺘﻮﺭﯼ ﺗﻪ
ﻧــــﻴﻜـﻤﺮﻏـﻪ دى ژوﻧﺪون ﺷﻪ ﻫﺮه ورځ دى ﻟﻮى اﺧﺘﺮ ﺷﻪ
واده دى اﻳــــﻤﻞ ﺧـــﺎﻧــﻪ ﻣـــــﺒـﺎرك او ﺑــﺨـــــﺘــــﻮر ﺷـــــﻪ
- 73 -
ﺩ ﺷــﭙﯽ ـﺮﺍﻍ
ځـﻠـــﻤﻮ ﻛﺎږه ﭘـــــټﻜــﻰ ﭘــﻪ ﺳــﺮ ﻛـــــړل ﻣـــﺎزﻳګــﺮ د ﭘﺎره
ﭘـــﻴـﻐـﻠـــﻰ ځـــﺎﻧـــﻮﻧــﻪ ﺟــﻮړوى ﺑﻴــﺎ د ګــــﻮدر د ﭘــﺎره
- 74 -
ﺩ ﻭﻓــﺎ ﺳـﻨﺪﺭﯼ
ﻣـــــﻪ ﭘـــﻮښـــــﺘﻪ ﻟــــﻴـــﻼ ﻧـــﻪ ﭼـــﯥ د ﭼـــﺎ ﺳـــﻨﺪرى واﺋﻲ
ﻛـــﻮڼ ﺧـﻮ ﻧــﻪ ﺋــﻰ ﻏــﻮږ ﺷــﻪ ﭼﯥ د اﺳﺘﺎ ﺳــﻨـﺪرى واﺋﻲ
ﭘـــﺮون ﺋــــﻰ ﭘـــﻪ ﺟـــﺎر ووﻳـﻞ ﭼــﯥ ﺟـــﻔﺎ ﺳﺮه ﺟﻔﺎ ﻛـــﻮي
ﻧــﻮره ﺑـــــﻪ ﭘـــــﻪ ژوﻧـــــﺪ ﻛــــﻰ د وﻓــــﺎ ﺳـــــﻨـﺪرى واﺋــــﻲ
- 75 -
ﺩ ﻟﻔـﻈـﻮﻧﻮ ﻣﻠﻐﻠــﺮﯼ
ﻧـــﺎ ﺻــﺢ واﺋﻰ ﭼـﯥ ﭘـــﺮﻳــږ ده د ﭘــښﺘـﻮ ﭘـــښـﺘـﻮ ﺧــﺒﺮى
زه واﻳــﻤﻪ ﭼــــﯥ ﻟـــــﯧـﺮى ﺷــﻪ د ﻣــﺨـــﻰ ﻧــﻪ ﻣـــﻰ ﻟــــﯧـﺮى
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
(1دوړه وى :ﺷﻨﻴﺪى ) ﻣﺎﻟګﻪ دوړه ول (
- 76 -
ﺩ ﻧﺎﮐﺎﻣـ ﻣــﻮﺭ
ﺑــﺨﺖ ،ﻣــﻴﻨﻰ او ﺳـﻮﻟﻰ ﺳـﺮه ﻣـﻞ ﭼـﯥ اﻣــﻴـﺪ وﻧـﻪ ﺷــﻰ
ژوﻧـﺪ ﻛـﻰ را زرﻏـﻮن ﻫـﺮ ﺧـﻮا رﻧـګـﻮﻧـﻪ اوګﻠــﻮﻧــــﻪ ﺷـﻰ
- 77 -
ﺳـﺮﺳـﺎ ﯾـﻪ
ﻧـــﻦ ﺑـــﻴﺎ ﺟـــﺎﻧــﺎن د ﺧــﭙﻞ رﺑــﺎب ﻏــــﻮږوﻧــــﻪ ﺗـــﺎ وه وي
ﻟــﻪ ﻗـــﺼـﺪه د رﻗــــﻴـﺐ ﻟـــــﻪ ﻣــــﺎ ﻻﺳــــﻮﻧــــﻪ ﺗــــﺎوه وي
- 78 -
ﺩ ﭘـﯿـﮋﻧـﺪ ﮐـ ﮐـﯿﭻ
دا ﺧــﻠﻚ ددى ﻛـﻠـــــﻰ دى ﺳــﻮﭼﻮﻧــﻪ ﺋــــﻰ ﭘــﺮدى دى
رواج ﺋﻰ ﺧــﭙﻞ ﭘـﺮﻳــښﻮدى دى دودوﻧـﻪ ﺋﻰ ﭘــﺮدى دى
- 79 -
ﺩ ﻣــﯿﻨﯽ ﺍﻧـ ـ
ﻣـﺎ ﺗــــــﻪ دا ﻣــــــﻪ واﻳــــــﻪ ﭼــﯥ دا ﻣــﻪ ﻛــــﻮه دا ﻣـــﻪ ﻛـــﻮه
ﭼــﺎ ﺳـــــﺮه ﻣــــﻪ ودرﻳــــــږه ﭼــــﺎ ﺳـــﺮه ﺧــــﻨـﺪا ﻣــــﻪ ﻛـــﻮه
- 80 -
ﺑﯽ ﺑـﺎﻏـﻮﺍﻧﻪ ﺑـﺎﻍ
ﭘـــــــــــــﻮښـــــــــﺘــــــﻨــﻪ ګــــــــــــــﺮاﻧـــــــــــــﻪ ﺧــــــــــــــــــﻮ ده
ځــــــــــــــــــــــــــﻮاب اﺳــــــــــــــﺎ ﻧــــــــــــــــﻪ څـــــــــــــــﻪ دى ؟
- 81 -
وﻓــــــــــــــــــــــــــــﺎ ﺑـــــــــــــــﻰ ﭘــــــــــــــــﺘـــــﻪ څـــــــــــــﻪ ده ؟
ﭘـــــــــــــــــــﺖ ﺑـــــــــــــﻰ وﻓـــــــــــــــﺎ ﻧـــــــــﻪ څــــــــــــــﻪ دى ؟
ـﻪ ﻭﻭﺍﺋـﯽ
ﭼـــــﯥ دا ﺑــــــﺪدرﻧــګ ځــــﺎ ﻧـــــــﺘﻪ ښـــــﺎ ﻳــﺴﺘﻪ وواﺋـــﻰ
ﻧـــــﻮ دا ښـــــﺎ ﻳـــــﺴـــﺘـﻪ ﺑـــﻪ ځـــــــﺎﻧــــــﺘــﻪ څـــــﻪ وواﺋـــــﻰ
ﭘـ ـﺘـﺎﻧﻪ
ﭘـــــــﺎﻛـــﻪ رﺑـــــﻪ ښـــــــــﺎد اﺑــــــﺎد دا ﭘــــــښــﺘـــﺎﻧــــﻪ ﻛـــړى
د ﻧـــــــــــــړۍ ﭘـــــــﻪ اوﻟــــﺴــــــﻮﻧــــــﻮ ﻛـــــﻰ دراﻧــــﻪ ﻛـــړى
- 82 -
ﻣــﻼ ﻣـﺖ
ﻣـــﻮﻧـــږه ﭘــــــــښـﺘﻮ ﻧـــﺪه ﭘـــﺎ ﻟـﻠــــﻰ ﻣـﻼ ﻣـﺖ ﺧــﭙـﻠﻪ ﻳــﻮ
ﻟـﻪ ﺧـﭙـﻞ دﻓـــﺘـﺮه ﻣــــﻮوﻳــﺴﺘﻠــﻰ ﻣــﻼ ﻣــــﺖ ﺧــــﭙﻠﻪ ﻳــﻮ
ــــــــــــــــــــــــــــــــ
ﭘړه :ګﺮم ﻣﻼﻣﺖ
- 83 -
ﻧـﻨـ ـﻪ
ﭼــﯥ ټـــﻮل ﻋـــﻤﺮ ﻣــﻰ ګـــﺬ ران ﺷﻲ ﺧــﻮښ ﻣـــﻰ ﻧـــــﺪ ى
ﺑـــﻰ وﻓـــﺎ ﭼـــﯥ ﻣـﻰ ﺟـﺎ ﻧـﺎ ن ﺷﻲ ﺧـــــﻮښ ﻣـــــﻰ ﻧـــــﺪ ى
ﭼـﯥ ﺋـــــﻰ واك اﺧــﺘــﻴﺎ ر ﭘــﺨـــﭙــﻞ ﻛـﺎ ﻟـــﻪ ﻛـﻰ ﻧــــﻪ وي
ﻛـــﻪ د ټـــﻮل ﻛـــﻠــﻲ دي ﺧــــﺎن ﺷـــﻲ ﺧــــﻮښ ﻣـــﻰ ﻧـــﺪ ى
- 84 -
ﺩ ﻓﮑـﺮ ﺍﻭ ﺑـﯿﺎﻥ ﺍﺯﺍﺩﯼ
داﻧــﺴﺎﻧﻴﺖ ﺟــﺬﺑﻪ ﻣـﻰ زړه ﻛـــﻰ داﻧـــﺴﺎن ﺧـــﻮښـــــﯧږى
د ژﻣــﻰ ﺷـــﭙﻪ ځـــﻤﺎ ﭘــــﻪ ﻏـــﻴږ ﻛـﻰ د ﺟــﺎﻧــﺎن ﺧـﻮښﻴږى
- 85 -
ﺩ ﺣـﺴ ﺟﺎﺩﻭ ﺮﻩ
دازاد ﺳـــــــــــﻮچ د ﺳـــــــﺒــﺎ وون ﺧــــــﻮږه ﺳــــﻨﺪره ﻳــــﻤﻪ
د ښـــﻜـﻼګــﺎﻧــــﻮ د ﺧــــــﺎﻧـــــﺎﻧـــــــﻮ ﻟـــــﻪ ټـــــﺒـــﺮه ﻳـــــﻤـــﻪ
- 86 -
ﺩ ﺑـﻠـﺒﻠﻮ ﺍﺳـﺘـﺎﺫﺍﻥ
ﻧـــــﺮ ځــــــــﺎﻣـــــﻦ د ﻣـــــــﻨـــﻮر ﺷــــــــﺎځــــــﻮان رﻳـــــــــﺰوان
د ﻫــــــــــــــــﻨــــــﺮ د ډګـــــــــــــﺮ دى ﻟـــــــــــﻮى اﺗـــــــــــــــﻼن
ﻠـﺰﺍﺭ ﻋﺎﻟﻢ
ﭘـــﻪ رښـــﺘــﻴــﺎ ګـﻠـــــﺰار ﻋـــﺎﻟــﻢ د ژوﻧـــــــﺪ ګــﻠـــــــﺰار دى
ﺧـــــــﻮږ اواز ﺋـــــﯥ اوازوﻧـــــــــﻮ ﻛـــــــﯥ ﺗــــــﺎ ﺟـــــﺪار دى
- 87 -
ﻣــﺴﺘﻪ ﻧـﻐﻤﻪ
زﻣـــﻮﻧــږ ﺧـــــﻮښـــــــږى د ازاد ﺳــــــﻮچ ﺗـــــﺮاﻧــﻪ وﻧـــﻴﺴﻪ
ﻣــﺴــﺘـﻪ ﻧـــــﻐــﻤــﻪ وﻧــــﻴﺴﻪ ګــــــــﺮاﻧـــﻪ ﺑـــــﺎ ﺟـــــــﻪ ﻛـــــﻰ
- 88 -
ﺧﻮ ﯼ ﻣﺴﺮ
دا ﺧـــــﻮږى ﻣــــﺴﺮۍ د ﺳـــــﻮﻟــــﻰ ﭘـــــﻴــﻐـــﺎم وړل دى
« »
- 89 -
ﺧـﻮ ـﻨـﻪ
ﺷﺎﻋﺮ ﺍﻭ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪ ﺩ ﯾﻮﺑﻞ ﺳﺮﻩ ﺍ ﯾﮑﯥ ﺍﻭ ﺭﺷﺘﻪ ﻟﺮﻱ ﻟﻪ ﺩﯤ ﮐﺒﻠﻪ ﺩ ﻫﻨﺮ ﺩ ﺑ ﺩ ﯾﻮ
ﺷﻤﯧﺮ ﺑﻠﺒﻼﻧﻮ ﻟﮑﻪ ﺩ ﭘ ﺘﻮ ﺩ ﻣﻮﺳﯿﻘ ﺩ ﺑﺎﺑﺎ ﺍﺳﺘﺎﺩ ﺧﯿﺎﻝ ﻣﺤﻤﺪ ،ﺍﻧﻮﺭ ﺧﯿﺎﻝ ،ﺍﺳـﺘﺎﺩ
ﻠﺰﺍﺭ ﻋﺎﻟﻢ ،ﺩ ﺧﺪﺍﯼ ﺑﺨ ﻠﻲ ﺍﺳﺘﺎﺩ ﺑﺨﺘﯿﺎﺭ ،ﺍﺳﺘﺎﺩ ﺷﺎﻩ ﻭﻟـﯽ ،ﺍﺳـﺘﺎﺩ ﻣـﺎﺱ ﺧـﺎﻥ،
ﺭﺿﻮﺍﻥ ﻣﻨﻮﺭ ﺍﻭ ﺷﺎﻩ ﻮﺍﻥ ﻣﻨﻮﺭ ﻧﻮﻣﻮﻧﻪ ﺯﻣﺎ ﺩﺩﯤ ﮐﺘﺎﺏ ﭘﻪ ﯿﻨﻮ ﺷﻌﺮﻭﻧﻮ ﮐـﯥ
ﯾﺎﺩ ﺷﻮﻱ .ﺩﺍ ﺷﻌﺮﻭﻧﻪ ﭘﻪ ﻣﺨﺘﻠﻔﻮ ﻭﺧﺘﻮﻧﻮ ﮐﯥ ﭘﺨﻮﺍ ﺟـﻮ ﺷـﻮﻱ ﺩﻱ .ﺩ ﺧـﺪﺍﯼ
ﺑﺨ ﻠﻲ ﺍﺳﺘﺎﺩ ﺑﺨﺘﯿﺎﺭ ﺭﻭﺡ ﺗﻪ ﺩﻭﻋﺎ ﮐﻮﻡ .ﺩ ﭘﻮﺭﺗﻨﯿﻮ ﮊﻭﻧﺪﯼ ﻫﻨﺮ ﻣﻨـﺪﺍﻧﻮ ﺨـﻪ
ﻣﻨﻨﻪ .ﭼﯥ ﺯﻣﺎ ﺷﻌﺮﻭﻧﻪ ﺋﯥ ﭘﺨﭙﻠﻮ ﺧﻮ ﻭ ﺍﻭﺍﺯﻭﻧﻮ ﮑﻠﻲ ﮐ ﻱ ﺩﻱ.
ﻫﻤﺪﻏﺴﯥ ﺯﻩ ﺩ ﺍﺳﺘﺎﺩ ﺭﺣﯿﻢ ﻏﻤﺰﺩﻩ ،ﺍﺳﺘﺎﺩ ﯾﺎﺭ ﻣﺤﻤﺪ ،ﻣﺎﺳ ﺮﺯ ﻋﻠﻲ ﺣﯿﺪﺭ ،ﻣﺎﺳ ﺮ
ﺭﺣﯿﻢ ﻞ ،ﺳﯿﺪﺍ ﻞ ﻣﯿﻨﺎ ،ﺯﺍﻫﺪﺍﷲ ﺍﭘﺮﯾﺪﻱ ،ﻧﺎﺯﯾﻪ ﺍﻗﺒﺎﻝ ،ﻞ ﺟﺎﻥ ﺻﺎﺩﻕ ،ﺍﺳﺘﺎﺩ ﻧﻮﺍﺏ،
ﻧﻮﺭﺍﻟﺮﺣﻤ ،ﺷﺒﻨﻢ ،ﺍﺷﺮﻑ ﻠﺰﺍﺭ ،ﻏﺎﺯﻱ ﺍﻭ ﻓﯿﺎﺽ ﺧﺎﻥ ،ﺑﺮﯾﺎﻟﻲ ﺻﻤﺪﻱ ،ﺷﺎﻫﻨﺸﺎﻩ،
ﻮﻫﺮ ﺟﺎﻥ ،ﻣﻌﺸﻮﻕ ﺳﻠﻄﺎﻥ ،ﺳﺮﺩﺍﺭ ﻋﻠﻲ ﺑﻨﻮ ﻲ ﺍﻭ ﻫﺪﺍﯾﺖ ﺍﷲ ﺨﻪ ﯾﺮﻩ ﺧﻮ ﻨﻪ
ﮐﻮﻡ ،ﭼﯥ ﺯﻣﺎ ﺷﻌﺮﻭﻧﻪ ﺋﯥ ﭘﺨﭙﻠﻮ ﺧﻮ ﻭ ﺍﻭﺍﺯﻭﻧﻮ ﮐﯥ ﻭﯾﻠﻲ ﺩﻱ ﺍﻭ ﺍﺳﺘﺎﺩ ﻧﺬﯾﺮ ﻞ،
ﻓﺮﺥ ﺯﯾﺐ ﺍﻭ ﺷﺎﮐﺮ ﺯﯾﺐ ﻧﻮﺷﻬﺮﻭﻱ ﭘﻪ ﮑﻠﻲ ﻣﻮﺳﯿﻘ ﮐﯥ ﮐﻤﭙﻮﺯ ﮐ ﻱ ،ﺯﯾﺎﺗـﻪ
ﻣﻨﻨﻪ ﮐﻮﻡ.
ﺩ ﻏﻼﻡ ﻭﻟﻲ ﺍﭘﺮﯾﺪﻱ ﻧﻪ ﯦﺮﻩ ﺧﻮ ﻨﻪ ،ﭼﯥ ﺩﺩﯤ ﮐﺘﺎﺏ ﺩ ﭼﺎﭖ ﻟ ـ ﺖ ﭘـﻪ ﻏـﺎ ﻩ
ﺍﺧﯿﺴﺘﯽ ﺩﯼ.
ﭘﻪ ﺩﺭﻧ ﺖ
ﺍﮐﺘﺮ ﮐﺒﯿﺮ ﺳﺘﻮﺭﯼ
- 90 -
- 91 -