Professional Documents
Culture Documents
Βάρος ενός σώματος ονομάζουμε την δύναμη με την οποία έλκει η γη ένα οποιοδήποτε υλικό σώμα το
οποίο βρίσκεται πάνω στην επιφάνειά της. Το βάρος του ανθρωπίνου σώματος έχει σαν δύναμη τα
χαρακτηριστικά της δύναμης δηλαδή σημείο εφαρμογής, ένταση, διεύθυνση και φορά.
Κέντρο βάρους ονομάζουμε το σημείο στο οποίο εφαρμόζεται η συνισταμένη όλων των στοιχειωδών
δυνάμεων (βαρών) που ενεργούν πάνω στο σώμα αυτό. Σε ένα σώμα η θέση του κέντρου βάρους είναι
σταθερή και καθορίζεται ανάλογα με την πυκνότητα της μάζας.
Όταν ένα σώμα βρίσκεται πάνω σε ένα οριζόντιο επίπεδο, καλούμε βάση στήριξης την επιφάνεια, η
οποία περικλείεται από ευθείες που ενώνουν τα σημεία στήριξης του.
@ Ο πρώτος νόμος λέγεται και νόμος αδράνειας και λέει ότι ένα αντικείμενο θα τείνει να διατηρηθεί
σε στάση ή σε ευθύγραμμη και ισοταχή κίνηση εκτός και αν κάποια εξωτερική δύναμη αλλάξει την
κατάσταση αυτή.
@ Ο δεύτερος νόμος της επιτάχυνσης είναι μια ειδική περίπτωση του πρώτου νόμου και λέει ότι η
επιτάχυνση ενός αντικειμένου είναι ανάλογη προς την δύναμη που ασκείται πάνω του και
αντιστρόφως ανάλογη προς την μάζα του αντικειμένου.
@ Ο τρίτος νόμος της δράσης αντίδρασης λέει ότι για κάθε δράση υπάρχει μια ίσου μέτρου αλλά
αντίθετης φοράς αντίδραση.
Η κίνηση επηρεάζει πάντοτε την αλλαγή της θέσης ή του τόπου ενός σώματος. Η αλλαγή αυτή μπορεί
να περιγραφεί με τέσσερα είδη κίνησης: -Μεταφορική - Γραμμική - Στροφική ή κυκλική -
Καμπυλόγραμμη.
- Μεταφορική κίνηση: μπορεί να ονομασθεί η κίνηση του σώματος από μια θέση σε μια
άλλη. Στην κίνηση αυτή όλα τα σημεία του σώματος κινούνται σε παράλληλες γραμμές οι οποίες
μπορεί να είναι ευθείες ή κυρτές και όλα τα σημεία κινούνται στην ίδια διεύθυνση και φορά, με την
ίδια ταχύτητα και επιτάχυνση και διανύουν την ίδια απόσταση.
- Γραμμική κίνηση: Παρουσιάζεται όταν όλα τα μέρη του σώματος κινούνται στην ίδια
διεύθυνση και φορά και διανύουν για ίδιους χρόνους, ίδια διεύθυνση και φορά και διανύουν για ίδιους
χρόνους, ίδια διαστήματα (απόσταση).
- Στροφική ή κυκλική κίνηση: Περιλαμβάνει τις κινήσεις ενός σώματος γύρω από ένα
σταθερό άξονα, έτσι που όλα τα τμήματα του σώματος να κινούνται σε αψίδες και να διανύουν τις
ίδιες γωνιακές μετατοπίσεις.
- Καμπυλόγραμμη κίνηση: Περιγράφει την κίνηση ενός σώματος δια μέσου ενός κυρτού
μονοπατιού, σαν την τροχιά που διαγράφει ένα βλήμα (βαλλιστική).
Ορισμός: Ένας μοχλός είναι μια μηχανή που μεταδίδει ενέργεια. Είναι ικανός να παράγει έργο, όταν
μεταδίδεται ενέργεια μέσω αυτού. Ο μοχλός κοινός έχει ορ'ισθεί σαν μια άκαμπτη
ράβδος η οποία κινείται γύρω από ένα σταθερό σημείο το οποίο ονομάζεται υπομόχλιο (στο σώμα το
υπομόχλιο τοποθετείται στην άρθρωση στην οποία λαμβάνει χώρα η κίνηση).
Περιγραφή: 1. Το υπομόχλιο είναι ένα σημείο του άξονα γύρω από το οποίο στρέφεται η μάζα. Στο
σώμα, ο άξονας αυτός θα περάσει μέσα από την άρθρωση στην οποία γίνεται η κίνηση.
2. Η δύναμη περιλαμβάνει όλα τα τμήματα της άκαμπτης ράβδου, τα οποία βρίσκονται
μεταξύ του υπομοχλίου και του σημείου της άκαμπτης ράβδου στο οποίο εφαρμόζεται η δύναμη. Στο
σώμα το σημείο αυτό είναι το σημείο εκείνο στο οποίο ο συσπώμενος μυς ασκεί την δύναμη στο
κινούμενο οστό (κατάφυση του μυ).
3. Η αντίσταση περιλαμβάνει όλα τα τμήματα της άκαμπτου ράβδου τα οποία βρίσκονται
μεταξύ του υπομοχλίου και του σημείου της άκαμπτης ράβδου στο οποίο εφαρμόζεται η αντίσταση.
Στο σώμα αυτό μπορεί να είναι το αντικείμενο που κρατάμε στο χέρι ή το βάρος του κινούμενου
μέλους.
Τα άνω άκρα χωρίζονται στα εξής τρία μεγάλα τμήματα: στο βραχίονα , στον πύχη, στην άκρα χείρα.
Ο βραχίονας αποτελείται από το βραχιόνιο οστό το οποίο παρουσιάζει 2 άκρα (επιφύσεις) και ένα
σώμα (διάφυση). Με το άνω άκρο (κεφαλή) το ;όποίο αποτελεί τμήμα σφαίρας ενώνεται με την
ωμοπλάτη στην άρθρωση του ώμου. Με το'κάτω άκρο, το οποίο σχηματίζει δυο αρθρικές επιφάνειες
στις οποίες εφαρμόζουν τα άνω άκρα της κερκίδας και της ωλένης και συνθέτουν έτσι την άρθρωση
του αγκώνα.
Ο πύχης ή αντιβράχιο αποτελείται από δυο παράλληλα οστά μεταξύ τους, την κερκίδα και την ωλένη.
Τα οστά αυτά συνδέονται μεταξύ τους με την άνω και κάτω κερκιδωλενική άρθρωση. Στην άνω
κερκιδωλενική συμμετέχει η περιφέρεια της κεφαλής της κερκίδας η κερκιδική εντομή της ωλένης
καθώς και ο δακτυλιοειδής σύνδεσμος. Ενώ στην κάτω κερκιδωλενική συμμετέχει η κεφαλή της
ωλένης και ο τριγωνικός χόνδρος μαζί με την ωλένια εντομή του κάτω άκρου της κερκίδας. Επίσης
μεταξύ τους τα οστά του αντιβραχίου συνδέονται με τον μεσόστεο σύνδεσμο.
Η ποδοκνημική είναι η σπουδαιότερη άρθρωση με την οποία επιτυγχάνεται η ένωση των οστών της
κνήμης με τον σκελετό του άκρου πόδα. Δια μέσου αυτής μεταφέρεται το βάρος του κορμού από την
κνήμη στον άκρο πόδα. Για τον σχηματισμό άρθρωσης συμμετέχουν οι εξής αρθρικές επιφάνειες: η
κνημοπερονιαία γλήνη και η' τροχιλία του αστραγάλου. Ο αρθρικός θύλακας της άρθρωσης αυτής
ενισχύεται από τους ήαρακάτω συνδέσμους: 1. Έσω πλάγιος σύνδεσμος ή δελτοειδής 2. Έξω πλάγιος
σύνδεσμος.
Οι κινήσεις που επιτρέπονται στην άρθρωση είναι : πελματιαία κάμψη και ραχιαία έκταση. Επίσης ο
τύπος της άρθρωσης: γωνιώδης.
Η άρθρωση του αγκώνα σχηματίζεται από το κάτω άκρο του βραχίονα και τα πάνω άκρα της κερκίδας
και της ωλένης. Η άρθρωση είναι σύνθετη και περιλαμβάνει τρείς επί μέρους αρθρώσεις μέσα στον
αρθρικό της θύλακα.
1. Βραχιονωλενική: είναι η άρθρωση που σχηματίζεται μεταξύ της τροχιλίας του
βραχιονίου οστού και της μηνοειδούς εντομής της ωλένης.
2. Βραχιονοκερκιδική: είναι η άρθρωση που σχηματίζεται μεταξύ της κεφαλής της κεφαλής
της κερκίδας και του κονδύλου του βραχιονίου οστού.
3. Άνω κερκιδωλενική: σχηματίζεται από την περιφέρεια της κεφαλής της κερκίδας και από
την κερκιδική εντομή της ωλένης.
Η άρθρωση του αγκώνα είναι γωνιώδης και επιτρέπει ης κινήσεις κάμψης και έκτασης. Είναι μοχλός
3ου είδους. Επίσης η άρθρωση περιβάλλεται από ένα στερεό αρθρικό θύλακα ο οποίος είναι παχύτερος
στα πλάγια και σχηματίζει τον έσω και έξω πλάγιο σύνδεσμο. Άλλοι σύνδεσμοι που ενισχύουν τον
αρθρικό θύλακα είναι ο δακτυλιοειδής και ο τετράγωνος, καθώς επίσης: Κερκιδικός (έξω πλάγιος)
σύνδεσμος, ωλένιος (έσω πλάγιος), μεσόστεος, πρόσθιοι.
12. Περιγράψτε την άρθρωση του γόνατος.
Τα οστά που σχηματίζουν την άρθρωση είναι: μηρός, κνήμη και η επιγονατίδα.
Το μηριαίο οστό συμμετέχει με τους δυο κονδύλους (έσω & έξω) οι οποίοι βρίσκονται στο κάτω άκρο
του και συντάσσονται με τα δυο ογκώματα της κνήμης: τον έσω και έξω κνημιαίο κόνδυλο
αντίστοιχα.
Η επιγονατίδα είναι ένα ενδοτενόντιο σησαμοειδές οστό, το μεγαλύτερο στον ανθρώπινο οργανισμό.
Τοπογραφικά βρίσκεται μέσα στον καταφυτικό τένοντα του τετρακέφαλου μυ, στην πρόσθια
επιφάνεια του γόνατος.
Η άρθρωση του γόνατος περιβάλλεται από τον αρθρικό θύλακα. Επίσης γύρω από αυτή βρίσκονται
αρκετοί ορογόνοι θύλακοι, εκ των οποίων οι σπουδαιότερη είναι: 1. Ο υπερεπιγονατιδικός 2. Ο
υποδόριος θύλακας της επιγονατίδας 3. Ο εν τω βάθει επιγονατιδικός 4. Ο θύλακας του δικέφαλου
μηριαίου μυ 5. Ο θύλακας του ιγνυακού μυ 6. Ο έσω θύλακας του γαστροκνημίου μυ 7. Ο έξω
θύλακας του γαστροκνημίου μυ 8. Ο θύλακας του χηνείου πόδα 9. Ο θύλακας του ημιϋμενώδη μυ.
Άρθρωση του γόνατος: σύνθετη. Αποτελείται από την κνημοπερονιαία και την επιγονατιδομηριαία
άρθρωση. Σύνδεσμοι που βρίσκονται σε αυτήν και την ενισχύουν:
Πρόσθιοι: ο επιγονατιδικός, οι καθεκτικοί σύνδεσμοι της επιγονατίδας.
Πλάγιοι: Έσω πλάγιος σύνδεσμος, έξω πλάγιος.
Οπίσθιοι: λοξός ιγνυακός.
Χιαστοί: πρόσθιος-οπίσθιος χιαστός
Κινήσεις: κάμψη-έκταση, στροφές (το γόνατο βρίσκεται σε ελαφρά κάμψη).
13. Αναφέρατε τα είδη των μοχλών και αντιστοιχείστε τουλάχιστον μια άρθρωση για
κάθε είδος.
Οι μοχλοί είναι τριών ειδών και περιλαμβάνουν μια άκαμπτη ράβδο (τον μοχλό), τα σημεία
εφαρμογής της δύναμης (F) και της αντίστασης (R) και το σημείο πάνω στον άξονα στροφής, το
υπομόχλιο (Α).
Τα συστήματα των μοχλών αλλάζουν ανάλογα με την τοποθέτηση των σημείων κατά μήκος της
άκαμπτης ράβδου. Ο μοχλός 1 ου είδους παρουσιάζει το υπομόχλιο μεταξύ της δύναμης και της
αντίστασης. Οι μοχλοί 2ου και 3ου είδους παρουσιάζουν την αντίσταση και τη δύναμη αντίστοιχα,
μεταξύ των άλλων σημείων.
Ένας μοχλός περιλαμβάνει δυο μοχλοβραχίονες. Ο μοχλοβραχίονας της δύναμης (FA) είναι η
απόσταση του σημείου εφαρμογής της δύναμης από το υπομόχλιο και ο μοχλοβραχίονας αντίστασης
(RA) είναι η απόσταση του σημείου εφαρμογής της αντίστασης από το υπομόχλιο.
Μελετώντας μηχανικά τους μοχλούς παρατηρούμε ότι ο μοχλός 2 ου είδους αποφέρει πάντοτε
μεγαλύτερο μηχανικό πλεονέκτημα επειδή ο μοχλοβραχίονας δύναμης είναι πάντοτε μεγαλύτερος από
τον μοχλοβραχίονα αντίστασης. Αντίθετα το μηχανικό πλεονέκτημα του μοχλού 3 ου είδους είναι
πάντοτε μικρότερο της μονάδας, επειδή ο μοχλοβραχίονας δύναμης είναι πάντοτε μικρότερος του
μοχλοβραχίονα αντίστασης. Ο ι μοχλοί 1ου είδους παρουσιάζουν μηχανικό πλεονέκτημα μικρότερο ή
μεγαλύτερο ή ίσο με την μονάδα ανάλογα με την τοποθέτηση του υπομοχλίου.
Οι μοχλοί 2ου είδους είναι γνωστοί σαν δυνατοί μοχλοί. Ενώ οι μοχλοί 3 ου είδους θυσιάζουν την
δύναμη για την ταχύτητα.
Παραδείγματα μοχλών στο ανθρώπινο σώμα: 1° είδος: τρικέφαλος, εκτείνοντες αυχένα. 2° είδος:
κροταφογναθική
3° είδος: ισχύο (λαγονοψοίτης), κάμψη αγκώνα δικέφαλος βραχιόνιος.
Το εύρος κίνησης μιας άρθρωσης εξαρτάται αρχικά από το είδος της άρθρωσης δηλαδή αν πρόκειται:
1. Για διάρθρωση οπότε υπάρχει μεγάλο εύρος κινητικότητας. 2. Για συνάρθρωση όπου δεν
παρατηρείται κίνηση. 3. Για ομφιάρθρωση όπου εδώ λόγω της κατασκευής της η άρθρωση
παρουσιάζει μια μικρή κινητικότητα (όχι έντονη)
Επιπλέον ο βαθμός κινητικότητας μιας άρθρωσης καθορίζεται από την ελαστικότητα των μυών και
των συνδέσμων που την ενισχύουν. Επίσης βασικό παράγοντα παίζει η άρθρωση ως προς τους άξονες
κίνησης που διαθέτει διότι μια μονοαξονική υστερεί μιας πολυαξονικής.
Ο σκοπός της Σ.Σ. είναι αφενός μεν η προστασία όχι μόνο του νωτιαίου μυελού αλλά και των
θωρακικών και κοιλιακών οργάνων, αφετέρου δε η αξονική υποστήριξη του κορμού και μια ελαστική
κινητικότητα που κάνει δυνατή την κίνηση με ένα πλήθος καταπληκτικών τρόπων, ξεκινώντας από
την ολίσθηση και καταλήγοντας στο πέταγμα.
Η ιστορία της όρθιας στάσης είναι συνδεδεμένη με την ανάπτυξη των προσθοπίσθιων κυρτωμάτων
της Σ.Σ. πράγμα που αποτελεί χαρακτηριστικό των ενηλίκων. Τα νεογέννητα έχουν δυο μόνο
κυρτώματα και δυο κοιλώματα με φορά προς τα εμπρός. Γενικά στην Σ.Σ. στηρίζεται η κεφαλή,
προσφύονται οι πλευρές, προστατεύεται στο εσωτερικό της ο νωτιαίος μυελός, η ένωσή της με την
λεκάνη επιτρέπει την μεταβίβαση του βάρους του σώματος στα κάτω άκρα. Τα κυρτώματα αυξάνουν
την ευλυγισία της καθώς και την αντοχή της σε μεγάλα βάρη. Τέλος τα κυρτώματα ευνοούν την
διατήρηση του κορμού στην όρθια στάση καθώς επίσης επιτρέπουν την ισορροπία του.
Ο κύκλος της βάδισης αρχίζει από την στιγμή που η φτέρνα του παπουτσιού αγγίζει το έδαφος και
τελειώνει όταν το ίδιο πόδι ξανάρχεται στην ίδια θέση. Σε αυτόν τον κύκλο ξεχωρίζουμε την φάση
στήριξης και την φάση αιώρησης.
Φάση στήριξη: Αρχίζει όταν η πτέρνα του ενός ποδιού αγγίζει το έδαφος και τελειώνει όταν τα
δάκτυλα από το ίδιο πόδι εγκαταλείπουν το έδαφος. Διαιρείται στην φάση αναχαίτισης και στη φάση
προώθησης.
1. Φάση αναχαίτισης: όπου αρχίζει όταν η πτέρνα αγγίζει το έδαφος και τελειώνει όταν η
πτέρνα βρεθεί ακριβώς κάτω από το κέντρο βάρους του σώματος μας.
2. Φάση προώθησης: που αρχίζει την στιγμή που η πτέρνα είναι κάτω από το κέντρο βάρους
του σώματος και τελειώνει όταν το μεγάλο δάκτυλο εγκαταλείψει το έδαφος. Όταν και τα δύο πόδια
ακουμπούν στο έδαφος ολοκληρώνεται μια τέλεια φάση στήριξης γιατί η αρχή της φάσης αναχαίτισης
στο ένα πόδι καλύπτει εν μέρει το τέλος της φάσης προώθησης του άλλου ποδιού. Έτσι
διαφοροποιείται το βάδισμα από το τρέξιμο.
Φάση αιώρησης: Αρχίζει μόλις τα δάκτυλα σηκωθούν από το έδαφος και τελειώνει όταν η πτέρνα του
ίδιου ποδιού αγγίζει το έδαφος. Σε μια φυσιολογική βάδιση καλύπτει περίπου το 40% ενός κύκλου
βάδισης. Η φάση αιώρησης χωρίζεται στην φάση επιτάχυνσης, μισοαιώρησης, αναχαίτισης. Ενώ η
φάση στήριξης χωρίζεται στη φάση επαφής πτέρνα εδάφους, όταν όλο το πέλμα ακουμπά το έδαφος,
φάση μισοστήριξης, φάση επαφής δακτύλων με το έδαφος, φάση εγκατάλειψης.
—.......................................................................................
18. Από ποιες παραμέτρους εξαρτάται η ποιότητα του μυϊκού έργου που δαπανάται στην
εκτέλεση μιας κίνησης σε μια άρθρωση;
Η ποιότητα του μυϊκού έργου που δαπανάται στην εκτέλεση μιας κίνησης σε μια άρθρωση εξαρτάται
από τα εξής:
1. Από την μυϊκή δύναμη της μυϊκής ίνας δηλαδή από την φυσιολογική κατάσταση των
μυϊκών ινών που αποτελούν το μυ.
2. Από το είδος της συστολής που εκτελεί ο μυς: ισομετρική ή πλειομετρικη.
Στην ισομετρική ή στατική συστολή δεν έχουμε παραγωγή έργου εφόσον δεν παρατηρείται αλλαγή
στο μήκος του μυ (δεν υπάρχει κίνηση).
Στην μειομετρική όπου παρατηρείται βράχυνση του μυ, παράγεται έργο το οποίο είναι θετικό διότι η
ενάργεια που καταναλώνεται είναι μεγαλύτερη της απαιτούμενης δηλαδή το μέλος δεν ισορροπεί και
μετατρέπει αυτήν του την ενέργεια σε έργο. Ενώ στην πλειομετρικη η αντίσταση που είναι
υποχρεωμένος ο μύς να υπερνικήσει, είναι μεγαλύτερη από την τάση του οπότε ο μύς διατείνεται. Το
έργο εδώ αναφέρεται ως αρνητικό.
3. Από τον μοχλοβραχίονα αντίστασης (ΜΑ). Όσο πιο μεγάλος είναι ο ΜΑ τόσο η άρθρωση
κερδίζει σε ταχύτητα και εύρος κίνησης ενώ υστερεί σε δύναμη και ο μύς χάνει ενέργεια.
4. Από το μέγεθος της εξωτερικής δύναμης που θα πρέπει ο μύς να ξεπεράσει.
19. Ποια είδη αρθρώσεων γνωρίζετε σύμφωνα με την μορφολογία των αρθρικών
επιφανειών που τις συνθέτουν;
20. Ποια είδη αρθρώσεων γνωρίζετε σύμφωνα με τον αριθμό των οστών που τις
συνθέτουν;
ΠΡΟΣΟΧΗ: Εάν σας δοθεί αυτή η ερώτηση στην πιστοποίηση να ζητήσετε οπωσδήποτε να σας
δοθεί διευκρίνιση για το τι ακριβώς πρέπει να απαντήσετε. Εμείς ως πιθανές απαντήσεις δίνουμε τις
παρακάτω.
1" ΠΙΘΑΝΗ ΑΠΑΝΤΗΣΗ.
Οι αρθρώσεις μπορούν να διακριθούν:
1. Με βάση τον τρόπο σύνδεσης των αρθρούμενων οστών μεταξύ τους. Οπότε διακρίνουμε την
διάρθρωση, την συνάρθρωση και την αμφιάρθρωση. Στην διάρθρωση ο μαλακότερος ιστός περιβάλλει
τα αρθρούμενα οστά και έτσι επιτρέπει στην άρθρωση μικρή ως μεγάλη κινητικότητα. Στην
συνάρθρωση ο μαλακότερος ιστός βρίσκεται ανάμεσα στα δύο οστά και τα συνδέει τόσο πολύ μεταξύ
τους, ώστε δεν υπάρχει σχεδόν καμία κινητικότητα. Υπάρχουν τρείς τύποι συνάρθρωσης ανάλογα με
τον παρεμβαλλόμενο ιστό (συνδετικό, χονδρικό, οστίτη). Η αμφιάρθρωση παρουσιάζει στοιχεία μιας
συνάρθρωσης και μιας διάρθρωσης μαζί. Η κινητικότητα που εμφανίζει είναι από μικρή έως
ανύπαρκτη. 2η ΠΙΘΑΝΗ ΑΠΑΝΤΗΣΗ.
Με βάση τις κινήσεις που εκτελεί. Οπότε έχουμε τις μονοαξονικές αρθρώσεις (όπου εκτελούν κινήσεις
μόνο πάνω σε έναν άξονα), τις διαξονικές και τις πολυαξονικές. Οι διαξονικές εκτελούν κινήσεις σε
δυο επίπεδα ενώ οι πολυαξονικές από τρία επίπεδα και άνω. 3'1 ΠΙΘΑΝΗ ΑΠΑΝΤΗΣΗ.
Τις απλές (με δυο οστά) και τις σύνθετες (περισσότερα από δυο)
Ομάδα Ερωτήσεων (2.1.2.2.) Ρόλος και δράση των μυών και αρθρώσεων των άνω και κάτω
άκρων.
1. Ποιοι είναι οι κύριοι μυς της έξω στροφής του ώμου; Υποακάνθιος, ελάσσων
στρογγυλός.
2. Ποιοι είναι οι κύριοι μυς της έσω στροφής του ώμου; Υποπλάτιος, μείζων
στρογγυλός.
3. Ποιοι είναι οι κύριοι μυς της απαγωγής του ώμου; Δελτοειδής (μέση μοίρα),
υπερακάνθιος.
περιαγωγή.
7. Ποιες κινήσεις του αντίχειρα και ποιοι οι κύριοι μύες που εκτελούν την κάθε μία;
- Κάμψη: Μακρός και βραχύς καμπτήρας του αντίχειρα. -Έκταση: Μακρός και βραχύς
εκτείνοντας του αντίχειρα.
- Απαγωγή: Μακρός και βραχύς επαγωγός του αντίχειρα.
- Προσαγωγή: Προσαγωγός αντίχειρα.
- Αντίθεση: Αντιθετικός.
8. Ποιες οι κινήσεις των άνω άκρων που εκτελούνται στην άρθρωση του ώμου;
Ώμος: απαγωγή, προσαγωγή, κάμψη, έκταση, έσω-έξω στροφή, άνω διαγώνια απαγωγή - προσαγωγή,
οριζόντια απαγωγή-προσαγωγή, περιαγωγή.
1. Πυραμοειδήςή απιοειδής.
2. Έσω θυρεοειδής μύς.
3. Άνω και κάτω δίδυμος μύς.
4. Έξω θυρεοειδής μύς.
5. Τετράγωνος μηριαίος μύς.
6. Ορθός μηριαίος μύς.
Η επιγονατίδα αυξάνει την δράση του τετρακέφαλου μυ γιατί φτιάχνει γι' αυτόν μια μεγαλύτερη γωνία
έλξης. Ακόμα παίζει τον ρόλο της τροχαλίας και μεταθέτει κατά την διάρκεια των κινήσεων την
γραμμή ενέργειας του μύ προς τα εμπρός. Επίσης από μηχανικής πλευράς η επιγονατίδα παρουσιάζει
τα εξής:
1. Βοηθά στην έκταση της άρθρωσης του γόνατος μεγαλώνοντας τον μοχλοβραχίονα
δύναμης του τετρακέφαλου μύ δια μέσω όλου του εύρους κίνησης.
2. Επιτρέπει την καλύτερη κατανομή της πίεσης που ασκείται πάνω στο μηριαίο οστό
μεγαλώνοντας την επιφάνεια επαφής του επιγονατιδικού τένοντα με το μηριαίο οστό. Η συνεισφορά
της επιγονατίδας στην μεταβολή του μήκους του μοχλοβραχίονα δύναμης του τετρακέφαλου μύ
αλλάζει από την πλήρη κάμψη.
Ομάδα Ερωτήσεων (2.1.2.3) Κινησιοθεραπεία - Θεραπευτική Γυμναστική.
3. Με ποια σειρά χρησιμοποιούμε τα είδη των κινήσεων στην πορεία της αποκατάστασης
της κάκωσης ενός περιφερικού νεύρου;
Στην πορεία της αποκατάστασης της κάκωσης ενός περιφερικού νεύρου χρησιμοποιούμε τα είδη των
κινήσεων με την εξής σειρά: I. Παθητική κινητοποίηση.
Π. Με την εφαρμογή υποβοηθούμενης στην αρχή κίνησης μετά ελεύθερης ενεργητικής και τελικά
άσκησης με προστιθέμενη αντίσταση.
III. Με την αλλαγή της μυϊκής ενέργειας. Η στατική είναι ευκολότερη από την πλειομετρική και η
πλειομετρική ευκολότερη από τη μειομετρική.
4. Ποια μέσα επιστρατεύουμε για την εφαρμογή της κίνησης με αντίσταση;
Κατά την εκτέλεσή τους οι δυνάμεις αντίστασης που ενεργούν ενάντια στην κίνηση που προκαλούν οι
ενεργούντες μύες, αυξάνουν συνέχεια και συστηματικά προκειμένου να αναπτύξουν την ισχύ και τον
όγκο των μυών. Η αντίσταση, εκτός από τη μορφή της βαρύτητας και της τριβής μπορεί να δίνεται:
1. Από τον φυσικοθεραπευτή.
2. Από τον ασθενή.
3. Με διάφορα βάρη.
4. Με σούστες ή άλλα ελαστικά κατασκευάσματα
5. Με το νερό.
Οι διάφορες διαβαθμίσεις της μυϊκής ισχύος μετρώνται με το «μυϊκό τέστ» που βασίζεται στην κλίμακα
της Οξφόρδης. Σύμφωνα με αυτό ένας μυς βαθμολογείται με '5' όταν μπορεί να εκτελέσει 'κίνηση με
μεγάλη αντίσταση'.
Ένας μυς βαθμολογείται με '4' όταν μπορεί να εκτελέσει 'κίνηση με μικρή αντίσταση'. Βαθμολογούμε
έναν μυ με '3' όταν μπορεί να εκτελέσει 'ελεύθερη ενεργητική κίνηση'. Δίνουμε σε ένα μυ βαθμό '2' από
την στιγμή που μπορεί να εκτελέσει υποβοηθούμενη ενεργητική κίνηση'.
Ένας μυς βαθμολογείται με Τ από την στιγμή που παρουσιάζει 'απλή μυϊκή σύσπαση' ούτε καν
υποβοηθούμενη κίνηση.
Βαθμολογούμε ένα μυ με Ό' στην περίπτωση που δεν παρουσιάζει 'ούτε υποτυπώδη σύσπαση'.
Τα μηχανικά μέσα και σκεύη που χρησιμοποιούνται στην θεραπευτική άσκηση αναφέρονται παρακάτω:
Δινόλουτρο, παραφινόλουτρο, δακτυλιέρα, τροχαλίες, στατικό ποδήλατο, σούστες, συσκευή
τετρακέφαλου, τροχός, συσκευές πρηνισμού-υπτιασμού κάμψης-έκτασης του καρπού, συσκευή θερμών
επιθεμάτων, μηχανήματα ισοκινητικής άσκησης, διάδρομος βάδισης, πολύζυγο, μονάδα αιώρησης.
13. Δώστε τον ορισμό της ανοικτής και της κλειστής κινητικής αλυσίδας και αναφέρατε
από ένα παράδειγμα.
Σε όλες τις κινήσεις παρατηρείται μια «αλυσίδα κίνησης» η μια άρθρωση βοηθά την άλλη, επηρεάζεται
από τη διπλανή της, μέχρι να ολοκληρωθεί αυτό που αναμένεται.
Η κινητικότητα μιας βιοκινητικής ενότητας προσδιορίζεται από την μορφή της (κλειστή ή ανοικτή) και
από το είδος των αρθρώσεων που συμμετέχουν σε αυτί'] την κινητική αλυσίδα.
Σε κάθε κινητική ομάδα μιας ανοικτής βιοκινητικής ενότητας (=ανοικτής κινητικής αλυσίδας) μπορεί να
εκτελεστούν μεμονωμένες κινήσεις και ανεξάρτητες η μια από την άλλη, ενώ σε κάθε κλειστή
βιοκινητική ενότητα (=κλειστή κινητική αλυσίδα) η μια επηρεάζει την άλλη.
Όταν παρατηρείται κάμψη του ισχίου από την όρθια θέση το γόνατο μπορεί να λυγίσει πολύ ή λίγο,
χωρίς να επηρεάσει την ποδοκνημική άρθρωση. Από την όρθια θέση όμως αν λυγίσουν τα ισχία, η
αλλαγή στη γωνία του γόνατος επηρεάζει υποχρεωτικά τις ποδοκνημικές αρθρώσεις. Τις κλειστές
βιοκινητικές τις χρησιμοποιούμε πολύ στην αποκατάσταση και δουλεύοντας μια φυσιολογική άρθρωση
επηρεάζουμε την άλλη ή τις άλλες που έχουν το πρόβλημα.
θερμαίνουν περισσότερο τα επιφανειακά στρώματα του δέρματος μέχρι τον υποδόριο ιστό, ενώ ένα
μικρότερο μέρος της θερμότητας φθάνει μέσω της κυκλοφορίας στους βαθύτερους ιστούς.
7. Τι είναι οι υπέρηχοι;
Υπέρηχοι είναι η ονομασία που δόθηκε σε ηχητικά κύματα υψηλής συχνότητας (πάνω από 20 KHZ) που
δεν μπορούν να ακουστούν από το ανθρώπινο αυτί. Τα υπερηχητικά κύματα είναι επιμήκη
συμπυκνωμένα κύματα που χρησιμοποιούνται ευρύτατα για διαγνωστικούς και θεραπευτικούς σκοπούς.
9. Τι ονομάζουμε υδροθεραπείας
Υδροθεραπεία ονομάζουμε τη θεραπεία διαφόρων ασθενειών με τη βοήθεια των μεταλλικών νερών.
12. Ποια μέσα ηλεκτροθεραπείας έχουν θερμαντικές επιδράσεις επί των ιστών και ποια
όχι;
13. Ποια φυσικά μέσα χρησιμοποιούμε για τη θέρμανση των ιστών;
Τους ιστούς του ανθρώπινου οργανισμού μπορούμε να θερμάνουμε, για θεραπευτικό πάντα σκοπό και με
φυσικά μέσα, εκ των οποίων τα περισσότερα ανήκουν στη μέθοδο της υδροκινησιοθεραπείας. Αυτά
είναι:
1) Τα θερμά επιθέματα.
2) Το παραφινόλουτρο.
3) Το δινόλουτρο.
4) Η θερμαινόμενη πισίνα.
5) Η σάουνα.
6) Η μέθοδος «σαμπρέλας» της λουτρόπολης RAGIAZ (Ελβετία).
7) I. Τα θερμικά λουτρά μετά υγρού φορέα.
II. Το ουδέτερο πλήρες λουτρό.
III. Το θερμό πλήρες λουτρό.
ΙΙΙν. Το υπερθερμικό πλήρες λουτρό.
8) Τα μερικά λουτρά.
i. Καυτό ημίλουτρο.
ii. Κατιόν ημίλουτρο.
9) Το θερμό έως καυτό ενδόλουτρο.
10) Τα τοπικά λουτρά.
ϊ. Θερμό έως καυτό ποδόλουτρο.
ii. Ανιόν ποδόλουτρο.
iii. Θερμό έως καυτό χειρόλουτρο.
iv. Ανιόντα χειρόλουτρα.
11) Τα ατμόλουτρα. .
12) Την μάλαξη και την υδρομάλαξη.
13) Τα ιαματικά λουτρά (θερμά).
14) Τις περιτυλίξεις.
14. Ποια τα μέσα εφαρμογής κρυοθεραπείας και ποιες οι αντενδείξεις στην εφαρμογή
τους;
16. Αντενδείξεις στη χρήση βραχέων κυμάτων και μέτρα προστασίας του ασθενούς κατά την
εφαρμογή τους.
19. Ποια μέσα ηλεκτροθεραπείας έχουν αναλγητικές ιδιότητες; Αναφερθείτε και στις
παραλλαγές τους.
20. Ποια μορφή ρεύματος και ποιες οι συνθήκες που πρέπει να πληρεί για να προκαλέσει
μυϊκό ερεθισμό;
21. Αναφερθείτε γενικά στο εύρος των επιδράσεων των διαφόρων μορφών ηλεκτροθεραπείας στους
ιστούς.
Το εύρος των επιδράσεων των διαφόρων μορφών ηλεκτροθεραπείας στους ιστούς, είναι πάρα πολύ
μεγάλο. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι οι μορφές ηλεκτροθεραπείας και οι υποδιαιρέσεις τους,
προκαλούν η κάθε μια και κάτι ξεχωριστό στους ιστούς. Οι μορφές ηλεκτροθεραπείας είναι:
I. Η θερμοθεραπεία
Α) επιφανειακή θέρμανση (ακτινοβολούμενη θερμότητα, θερμά επιθέματα, παραφινόλουτρο και
δινόλουτρο)
Β) εν τω βάθει θέρμανση (διαθερμίες βραχέων κυμάτων, διαθερμίες μικρών κυμάτων και υπέρηχοι)
II. Η κρυοθεραπεία
III. Τα ρεύματα ΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ ΣΤΟΥΣ ΙΣΤΟΥΣ
Ι. Της θερμοθεραπείας γενικά
Με την αύξηση της θερμοκρασίας
1. αυξάνεται η ροή του αίματος και η οξυγόνωση
2. αυξάνεται η ενζυματική δραστηριότητα και ο μεταβολισμός
3. αυξάνεται η ταχύτητα νευρικής αγωγής των ερεθισμάτων
4. μειώνεται ο μυϊκός σπασμός και ο πόνος
5. μειώνεται η σκληρότητα των αρθρώσεων
6. μειώνονται οι φλεγμονώδεις διηθήσεις και τα οιδήματα Ια. Ακτινοβολούμενη θερμότητα
(φωτεινή μη φωτεινή γεννήτρια)
1. τοπική αγγειοδιαστολή και υπεραιμία
2. αυξημένος τοπικός μεταβολισμός
3. μερική αγγειοδιαστολή στους υποκείμενους εν τω βάθει ιστούς
4. κατευνασμός των αισθητικών νεύρων με ήπια θέρμανση
5. μυϊκή χαλάρωση
6. τοπική εφίδρωση
7. επιτάχυνση αναπνοής και καρδιακών παλμών
8. εμφάνιση ερυθήματος
Ακτινοβολούμενη θερμότητα (υπεριώδης ακτινοβολία)
Τοπικά αποτελέσματα
1. εμφάνιση ερυθήματος
2. πάχυνση της επιδερμίδας
3. καταστροφή των παθολογικών επιδερμικών κυττάρων
4. εμφάνιση φακού επιδερμικού χρώματος
5. καταστροφή των βακτηριδίων των μολυσμένων τραυμάτων Γενικά αποτελέσματα
1. σχηματισμός βιταμίνης D (από την υδροχοληστερόλη της επιδερμίδας)
2. ερεθισμός των δικτυο-ενδοθηλιακών κυττάρων της εν τω βάθει επιδερμίδας και παραγωγή
αντισωμάτων, συντελώντας στην αύξηση της αντίστασης του οργανισμού στις μολύνσεις
3. αύξηση του ύπνου και της όρεξης Χημικά θερμά επιθέματα
1. τοπική αύξηση της κυκλοφορίας
2. μυϊκή χαλάρωση
3. αύξηση των καρδιακών παλμών και του ρυθμού αναπνοής
4. ελάττωση της πίεσης του αίματος
Παραφινόλουτρο: είναι μέσο μετάδοσης υγρής θερμότητας με τα ίδια αποτελέσματα. Δινόλουτρο: είναι
επιπολής θερμοθεραπευτικό μέσο και προσφέρει περισσότερα από κάθε άλλη μορφή υγρής θερμότητας,
διότι αφ' ενός αυξάνει τη θερμοκρασία των θεραπευομένων περιοχών και αφ' ετέρου με τη μαλακτική
δράση των δινών αυξάνει τη λεμφική και αιματική κυκλοφορία, βοηθώντας έτσι και την απορρόφηση
των οιδημάτων και των αιματωμάτων. Ιβ. Διαθερμίες βραχέων κυμάτων Αποτελέσματα
1. αύξηση της κυκλοφορίας
2. αύξηση του μεταβολισμού
3. κατευνασμός των αισθητικών νεύρων
4. ελάττωση του μυϊκού σπασμού
5. ελάττωση της σκληρότητας των αρθρώσεων
6. εφίδρωση ,·■ Διαθερμίες μικρών κυμάτων
1. αύξηση αιματικής και λεμφικής κυκλοφορίας
2. αύξηση του μεταβολισμού
3. αύξηση της τοπικής έκκρισης των αδένων
4. αύξηση καρδιακών παλμών και αναπνοής
5. αύξηση του ιδρώτα
6. κατευνασμών των αισθητικών νεύρων
7. ελάττωση του μυϊκού σπασμού
8. μείωση της αρτηριακής πίεσης
9. μείωση της σκληρότητας των αρθρώσεων Υπέρηχοι
Θερμικά αποτελέσματα
1. θερμαίνουν εκλεκτικά σε ψηλό βαθμό καθορισμένες περιοχές και σε μεγάλο βάθος
2. αυξάνουν εκλεκτικά τη θερμοκρασία σε κατασκευές με μεγάλη περιεκτικότητα σε
κολλαγόνο, όπως στους αρθρικούς θύλακες, στους ελώδεις ιστούς, στους τένοντες και στις περιτονίες
και στο περιόστεο
3. ικανοποιητικά θερμικά αποτελέσματα στο νευρικό ιστό
4. φτωχά μέχρι ικανοποιητικά θερμικά αποτελέσματα στο μυϊκό ιστό
5. φτωχά αποτελέσματα στο λιπώδη ιστό
6. ικανοποιητικά θερμικά αποτελέσματα στην άρθρωση του ισχίου
Μη θερμικά αποτελέσματα
IV. Διαχωρισμός των ινών του κολλαγόνου με αποτέλεσμα την αύξηση της διατατικότητας του
συνδετικού ιστού, της συρρικνωμένης αρθρικής κάψας, των συρρικνωμένων τενόντων, των συμφύσεων
και του ελώδους ιστού.
V. Αύξηση της διαπερατότητας της κυτταρικής μεμβράνης σε ιόντα διαφόρων στοιχείων και
αλλαγή της κατεύθυνσης κίνησης των μορίων των κυττάρων
VI. Επίδραση στην πρωτεϊνοσύνθεση και επιτάχυνση της επούλωσης των πληγών
VII. «Μικρομασάζ» που είναι αποτέλεσμα της συμπίεσης και της αραίωσης των κυμάτων και
συντελεί στην μετακίνηση του μεσοκυτταρικού υγρού και στην ελάττωση του οιδήματος
VIII. Δημιουργία φυσαλίδων σε κοιλότητες του σώματος που περιέχουν υγρό
Ανεπιθύμητες αντιδράσεις φωνονόρεσης Αλλεργικές αντιδράσεις σε ασθενείς, λόγω ορισμένων
παρασκευασμάτων, προκαλούν;
1. ερεθισμό και φαγούρα του δέρματος (περιέχουν ιοδύνη)
2. σοβαρές δερματικές αλλεργικές αντιδράσεις (περιέχουν ψευδάργυρο)
3. ερεθισμός του δέρματος (περιέχουν σαλικυλικά)
4. αγγειοκινητικές διαταραχές (περιέχουν μεθαχολίνη)
II. Φυσιολογικές αντιδράσεις στη μείωση της θερμοκρασίας
1. Πρωτογενής άμεση γενική και τοπική αγγειοσυστολή και καθυστερημένη γενική
αγγειοσυστολή
2. Τοπική μείωση της ενζυματικής δραστηριότητας του μεταβολισμού των ψυχωμένων
περιοχών
3. Τοπική ελάττωση της ταχύτητας νευρικής αγωγιμότητας και του πόνου
4. Ελάττωση του μυϊκού σπασμού
5. Ελάττωση της σπαστικότητας
6. Αύξηση της σκληρότητας των αρθρώσεων
7. Δευτερογενής τοπική αντίδραση αγγειοδιαστολής
III. Ρεύματα (Αποτελέσματα)
Γαλβανικό: ηλεκτρολυτική, ηλεκτροτονική, ιοντοφορητική, γενικά αναλγησία Κύρια
ηλεκτροθεραπευτικά μέσα (Αποτελέσματα)
Αναλγησία Γαλβανικό ρεύμα (ιοντοφορά) Διαδυναμικά (ρεύματα Bernard) Διαδερμική νευροδιέγερση
(T.E.N.S.) Μέθοδος συνδυασμού υπερήχων — παλμικών ρευμάτων
Μυοχάλαση Ηλεκτρομάλαξη με ρεύματα Traebert Διαδερμική νευροδιέγερση (T.E.N.S.) Μέθοδος
συνδυασμού υπερήχων-παλμικών ρευμάτων
Υπεραιμία Γαλβανικό ρεύμα (ιοντοφορά) Διαδυναμικά (ρεύματα Bernard)
Απορρόφηση Ηλεκτρομάλαξη (ρεύματα Traebert) Διαδυναμικά (ρεύματα Bernard)
Όπου Kc = ηλεκτρική σταθερά και εξαρτάται από το υλικό στο οποίο βρίσκονται τα ηλεκτρικά φορτία
και για το κενό ή τον αέρα είναι Kc = 9* ΙΟ9 (N*m2*C"2) r = απόσταση μεταξύ των σημειακών φορτίων
Q1 και Q2
μέσω F1
πεδίου--------------------------^
σχηματικά ισχύει: Q1 ^ — r-------------------------------------------Q2
μέσω πεδίου
Το φορτίο Q1 μέσω του πεδίου ασκεί δύναμη F1 στο Q2 και το Q2 μέσω του πεδίου
δύναμη F2 στο Q1.
24. Αντενδείξεις και σημεία προσοχής κατά την εφαρμογή μέσων ηλεκτρικού ερεθισμού.
26. Ποιες οι βιολογικές αντιδράσεις από την επίδραση της θερμοκρασίας στους ιστούς;
1. Ποια κατά τη γνώμη σας είναι τα κυριότερα αίτια του άλγους της οσφύος;
Τα διακρίνουμε στα εξωτερικά αίτια και τα εσωτερικά. Τα εξωτερικά ή μηχανικά, είναι τέτοια τα οποία
δρουν από το εξωτερικό περιβάλλον.
2. έκθεση της ΟΜΣΣ σε ψυχρό ρεύμα αέρος
3. τραυματισμός μαλακών μορίων (θλάσεις ιερονοτιαίων και συνδέσμων)
4. παραμονή σε μεγάλο χρονικό διάστημα σε μη σωστή θέση
5. # σπονδύλων
6. αντισταθμική παραμόρφωση στην ΣΣ στην περιοχή της ΟΜΣΣ
Εσωτερικά αίτια κυρίως σε ισχιαλγία παραμόρφωση ΣΣ, κοίλη μεσοσπονδυλίου δίσκου, στένωση Ν.Σ.,
οστεόφυτα και φλεγμονές στις επιμέρους αρθρώσεις σπονδύλων και για την ισχιαλγία από κάκωση του
ισχιακού νεύρου ή σπονδυλονευροπάθιες.
2. Κάντε μια συνοπτική αναφορά στον τρόπο αντιμετώπισης μιας οσφυισχιαλγίας στην
οξεία φάση.
Συνιστούμε ακινησία σε σκληρό στρώμα, λήψη σωστών θέσεων στην καθιστή και όρθια θέση.
Στην οξεία φάση δεν βάζουμε ζεστά και κρύα επιθέματα. Κάνουμε μόνο μια μικρή μάλαξη και χρήση
ορθοπεδικών ζωνών και όχι για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Τα τοπικά συμπτώματα είναι πόνος στην οσφυϊκή μοίρα, κυρίως στον σπόνδυλο που υπάρχει πρόβλημα.
Δυσκολία κινήσεων στην κάμψη εμπρός - πλάγια - στροφή ή έκταση. Αδυναμία στην όρθια θέση για
πολλή ώρα ή στην καθιστή, ο πόνος αυτός είναι δυνατόν να διαγνωστεί κατά την διάρκεια δακτυλικής
πίεσης σε συγκεκριμένο σημείο.
Τα περιφερικά είναι: ισχιαλγία ο πόνος επεκτείνεται κατά την πορεία του ισχιακού νεύρου τον οποίο
αποκαλύπτουμε κατά μήκος του μέλους. Το σύμπτωμα που νιώθει ο ασθενής εκτός του πόνο είναι το
μούδιασμα που αφορά όλο το πέλμα ή σε μερικά σημεία. Άλλο σημείο αναγνώρισης είναι η δημιουργία
μυϊκού σπασμού στους γλουτιαίους μύες, αν η πίεση είναι πολλή μεγάλη είναι δυνατόν να έχουμε και
περιφερικές αρθρώσεις του αντίστοιχου μέλους. Μια άλλη αιτία είναι το υπερβολικό βάρος και οι
αδύνατοι κοιλιακοί μύες.
9. Αιτίες ακρωτηριασμού.
Οι πιο κύριες περιπτώσεις σοβαρού τραυματισμού είναι: κακώσεις μετά από σύνθλιψη που υπάγεται
νέκρωση του άκρου. Γάγκρενα (διακοπή κυκλοφορίας αίματος). Εκτεταμένες χρόνιες φλεγμονές,
κακοήθη νεοπλάσματα, παραμορφώσεις, παραλύσεις.
Μια αρχή που ισχύει διατηρούμε όσο το δυνατόν μεγαλύτερο κολόβωμα για την λειτουργική του
αποκατάσταση. Προσπαθούμε να διατηρήσουμε μεγαλύτερο μήκος, για να έχουμε σταθερότητα στην
βάδιση. Ανάλογα με την αιτία που προκαλεί τον ακρωτηριασμό απαιτείται και η αντίστοιχη τεχνική.
Έτσι το μήκος των μυών να είναι μεγαλύτερο από τα οστά και αυτό γιατί το κολόβωμα που θα
δημιουργηθεί να έχει κωνική μορφή. Παχύ στρώμα μαλακών μορίων όπου θα είναι ενσωματωμένες οι
απολήξεις των νεύρων, όπου οι εναπομείναντες μύες να μπορούν να συσπαστούν. Για την σωστή χρήση
της πρόθεσης απαραίτητη είναι η επούλωση της πληγής, η ομοιομορφία της ουλής και η καλή αιμάτωση
του κολοβώματος. Μετά την επούλωση πρέπει να γίνεται επίδεση με ελαστικό επίδεσμο η οποία θα
πιέζει την κορυφή πολλή και λίγο την βάση. Χρησιμοποιούμε την οχτοειδή επίδεση για καλύτερο
σχηματισμό, δεν πρέπει να περιορίζεται οι κυκλοφορία του αίματος ή να κάνει αναδίπλωση του
δέρματος. (Οι στροφές πρέπει να είναι πλάγιες και όχι οριζόντιες για να έχουμε ένα σωστό κολόβωμα για
γα εφαρμόζει σωστά η πρόθεση.)
i
11. Προβλήματα ισορροπίας και αντιμετώπιση τους στον ακρωτηριασμό.
12. Σχεδιάστε ένα πρόγραμμα ασκήσεων για κολόβωμα άνω του γόνατος.
Σωστή τοποθέτηση κολοβώματος. Ισομετρικές ασκήσεις των εναπομεινάντων μυών καθώς και την
ισχυροποίηση αυτών. (Το πρόγραμμά μας θα βασίζεται και στις ασκήσεις πέρα των ισομετρικών και στις
υποβοηθούμενες, στις ενεργητικές και αυτές των αντιστάσεων ενός βαθμού όμως.)
17. Τι είναι κάταγμα και ποια είναι συνοπτικά η πορεία ίασης του;
18. Ποια τα γενικά συμπτώματα μιας οξείας κάκωσης του μυοσκελετικού και ποιες οι
άμεσες ενέργειες για τον περιορισμό τους;
19. Ποια αίτια ή προδιαθεσικούς παράγοντες γνωρίζετε που ευθύνονται για την εμφάνιση
των εκφυλιστικών αρθροπαθειών.
Έξω μεσοπλεύριοι
Διάφραγμα
Σκαληνοί
Στερνοκλειδομαστοειδής Μείζων και ελάσσων θοιιρακικός Πρόσθιος οδοντωτός Οπίσθιος οδοντωτός
Τραπεζοειδής Ρομβοειδής
Ο αναπνευόμένος όγκος αέρας παρουσιάζει σημαντικές διαφορές από άτομο σε άτομο. Έτσι, στους
ενήλικες μέσου αναστήματος κυμαίνεται από 250 έως 850 κ.ε. Η συχνότητα της αναπνοής
παρουσιάζει επίσης διαφορές και κυμαίνεται από 7 έως 20 /min. Τα παιδιά έχουν μεγαλύτερη
συχνότητα από τους ενήλικες και τα νεογνά ακόμη μεγαλύτερη (60-70 /min.)
Κατά τη διάρκεια μιας ήρεμης αναπνοής που γίνεται με ρυθμό 16 min και αναπνευόμενο όγκο
500κ.εκ.(0,5 lit) ο κατά λεπτό αερισμός είναι 0,5 * 16 = 8 lit/min. Ένα μέρος από τον αναπνευόμενο
αέρα παραμένει στον νεκρό χώρο που έχει όγκο περίπου 150 κ.εκ.
6. Ποιος ο σκοπός εκμάθησης του «συγχρονισμού της αναπνοής» από τον ασθενή;
Συγχρονισμό των αναπνευστικών κινήσεων λέμε την κατά την εισπνοή - εκπνοή σύγχρονη και
ομοιόμορφη κατά τις τρεις διαμέτρους (κατακόρυφη - προσθοπίσθια - εγκάρσια) αυξομείωση του
όγκου του θώρακα. Έτσι επιτυγχάνεται καλλίτερη και αποδοτικότερη ανταλλαγή 0 2 και C02 κατά τη
μετακίνηση των πνευμονικών όγκων αέρος.
Για την άσκηση του συγχρονισμού ο άρρωστος τοποθετείται σε ύπτια θέση, τη Σ.Ε. σε ευθεία (σε
σκληρό κρεβάτι), με τα γόνατα σε κάμψη και τις ωμοπλάτες σε προσαγωγή ώστε να μην εμποδίζονται
οι κινήσεις των ανωτέρων πλευρών ή σε θέση ημικαθημένου (στο κρεβάτι) ή καθήμενου μπροστά σε
καθρέπτη, διηρημένου σε τετράγωνα ώστε να ελέγχει την ομοιόμορφη θέση και να παρακολουθεί την
κίνηση των δύο ημιθωρακίων κατά τις φάσεις εισπνοής - εκπνοής.
Ο φυσικοθεραπευτής τοποθετεί τη μια παλάμη του στο στέρνο και την άλλη στην κοιλιά του
αρρώστου και ζητεί απ' αυτόν να κάνει εκπνοή από το στόμα με σύσπαση των θωρακικών και
κοιλιακών μυών, ενώ υποβοηθάει με τα χέρια του την κατά τη σύσπαση μείωση του όγκου του
θώρακα και της κοιλιάς. Κατά την εισπνοή χαλαρώνει την πίεση και έτσι υποβοηθάει την έκπτυξη του
θώρακα και της κοιλιάς. Κατ' αυτόν τον τρόπο ο άρρωστος αποκτά συνείδηση της σύσπασης και
χάλασης των αναπνευστικών μυών.
Ιδιαίτερη προσοχή δίνουμε στη συχνότητα και το ρυθμό των αναπνευστικών κινήσεων. Συχνότητα
είναι ο αριθμός των αναπνευστικών κινήσεων στο ένα λεπτό και είναι 16-18 στον ενήλικα και 20-24
στα παιδιά, ενώ ρυθμός είναι ο τρόπος κατά τον οποίο γίνονται οι αναπνευστικές κινήσεις (σχέσεις
χρόνου εισπνοής-εκπνοής).
Σ' ένα άρρωστο με δύσπνοια έχουμε αύξηση της συχνότητας των αναπνευστικών κινήσεων. Τούτο
κάνει τον πνευμονικό αερισμό ανεπαρκή διότι αερίζει περισσότερο το νεκρό χώρο και λιγότερο τις
κυψελίδες. Γι' αυτό οι αναπνευστικές κινήσεις πρέπει να γίνονται κατά το δυνατόν αργά και ήρεμα. Ο
χρόνος της εκπνοής πρέπει να είναι μεγαλύτερος από το χρόνο της εισπνοής, η άσκηση δεν αρχίζει
πάντα από την εκπνοή.
8. Περιγράψτε ένα πρόγραμμα άσκησης των κοιλιακών μυών για έναν αναπνευστικό
ασθενή.
»
Η άσκηση των εγκαρσίων κοιλιακών μυών μπορεί να γίνει τοποθετώντας τον άρρωστο α) στην πρηνή
θέση, β) στην τετραποειδή και γ) στην καθιστή.
Α) Στην πρηνή θέση ο φυσικοθεραπευτής τοποθετεί τις παλάμες του στην κοιλιά του αρρώστου και
ζητά απ' αυτόν να κάνει εκπνοή συσπώντας τους κοιλιακούς μυς. Κατά τη φάση της εισπνοής συσπά
το διάφραγμα.
Β) Στην τετραποδοειδή θέση πρέπει η Σ.Σ. να είναι σε οριζόντια θέση και οι βραχίονες και μηροί
κατακόρυφοι αλλά παράλληλοι. Στη θέση αυτή ο φυσικοθεραπευτής τοποθετεί καν πάλι τις παλάμες
του στην κοιλιά του αρρώστου και του ζητά να κάνει μια έντονη εκπνοή συσπώντας τους κοιλιακούς
μυς ενώ εκείνος πιέζει. Στη συνέχεια του ζητά να κάνει μια ήρεμη και παρατεταμένη εισπνοή
συσπώντας το διάφραγμα, δηλ. φουσκώνοντας την κοιλιά. Αυτό έχει σαν σκοπό την τέλεια χάλαση
των εγκαρσίων κοιλιακών έως ότου επαναλάβει μια νέα σύσπαση αυτών.
Τέλος, τοποθετώντας τον άρρωστο καθήμενο μπροστά σε καθρέπτη ο φυσικοθεραπευτής
επαναλαμβάνει την ίδια άσκηση (δηλ. τοποθετεί τις παλάμες του στην κοιλιά του αρρώστου και του
ζητά να κάνει εκπνοή τους κοιλιακούς και εισπνοή φουσκώνοντας την κοιλιά ).
Για το οπίσθιο βασικό τμήμα ο ασθενής τοποθετείται σε ημιπρηνή θέση. Απαραίτητη προϋπόθεση το
κάτω μέρος του κρεβατιού να είναι ανεβασμένο κατά 45cm.
Η πίεση και η δόνηση εφαρμόζεται πάνω στο τμήμα που αντιστοιχεί στην 7 η και 8η πλευρά (οπίσθια
κατώτερα θωρακικά τοιχώματα)
Η πλευρική αναπνοή μεταβάλλεται ανάλογα με τη θέση του αρρώστου. Έτσι ενώ το προς τα κάτω
ευρισκόμενο ημιθωράκιο έχει σχετικά μειωμένη κινητικότητα, το προς τα πάνω αυξάνει την πλευρική
του έκπτυξη. Έχοντας λοιπόν υπόψη τις μεταβολές αυτές, το προς άσκηση θωρακικό τμήμα
τοποθετείται προς τα πάνω.
Για την άσκηση λοιπόν του κατωτέρου τμήματος του θώρακα τοποθετείται ο άρρωστος σε πλάγια
κατάκλιση με το προς άσκηση θωρακικό τμήμα προς τα πάνω και το αντίστοιχο πόδι σε κάμψη. Ο
φυσικοθεραπευτής ακουμπάει τις παλάμες του πάνω στο σημείο αυτό και εφαρμόζει αντίσταση κατά
το τέλος της εκπνοής η οποία διατηρείται και ελαττώνεται προοδευτικά μέχρι το τέλος της εισπνοής.
12. Σε ποια θέση βάζουμε τον ασθενή για κινητοποίηση του δεξιού ημιδιαφράγματος;
Ο άρρωστος τοποθετείται σε δεξιά πλάγια κατάκλιση, με το προς τα κάτω πόδι σε κάμψη. Ο
φυσικοθεραπευτής τοποθετείται πίσω από τον άρρωστο. Με το ένα χέρι του συγκρατεί το αριστερό
ημιθωράκιο και με το άλλο ασκεί πίεση κάτω από την πλευρά της δεξιάς βάσης κατά το τέλος της
εκπνοής. Ζητεί από τον άρρωστο να κάνει εκπνοή με σύσπαση των κοιλιακών μυών και μετά να πάρει
βαθιά εισπνοή από την μύτη προσπαθώντας να συσπάσει περισσότερο το ημιδιάφραγμα και να
εκπτύξει κυρίως το πιεζόμενο επιγάστριο.
13. Ποιες συσκευές γνωρίζετε που βοηθούν στην αναπνευστική γυμναστική και ποιες
στη βρογχική παροχέτευση;
Εκτός από την τεχνική ανάπνοή υπάρχουν και απλές χειροκίνητες αναπνευστικές συσκευές όπως:
α) είναι η συσκευή Ambu Ranima κ.α. οι οποίες μπορεί να χρησιμοποιηθούν με ή χωρίς οξυγόνο
β) Αεροζόλ (για ύγρανση των αεροφόρων οδών). Χωρίζονται σε 4 μεγάλες κατηγορίες: τους
υγραντήρες
τους νεφελοποιητές με μηχανική ενέργεια τους νεφελοποιητές με υπερήχους συστήματα ανταλλαγής
θερμότητας και υγρασίας
γ) Αναπνευστήρες:
- ENGSTROM
ΒΕΝΝΕΤ PR2 είναι αναπνευστήρας σταθερής πίεσης δ) Βρογχοαναρροφητήρας με ειδικό καθετήρα
από το στόμα και την μύτη
Ομάδα Ερωτήσεων (2.1.2.8) Κινησιοθεραπεία σε Προβλήματα του Καρδιοαγγειακού
• Ποιοι είναι οι σκοποί και μέθοδοι για την αποκατάσταση σε αρρώστους με έμφραγμα
του μυοκαρδίου;
Σκοπός της φυσικοθεραπείας είναι: Η αποφυγή των πνευμονικών επιπλοκών Η αποφυγή των επιπλοκών
της θρομβεμβολής
Αποφυγή ατροφίας των μεγάλων μυϊκών μαζών (τετρακέφαλος - γλουτιαίοι) Αποφυγή περιαρθρίτιδας
της αριστεράς κατ' ώμου αρθρώσεως Χαλάρωση του ασθενούς
Η φυσικοθεραπεία περιλαμβάνει: Χαλάρωση
Αναπνευστική φυσικοθεραπεία
Κινησιοθεραπεία, μπορεί να αρχίσει από την στιγμή που δεν θα έχει: α) σήμα shock, β) συμπτώματα
πνευμονικού οιδήματος, γ)αρρυθμίες, δ) στηθαγχικούς πόνους, ε) πυρετό πάνω από 39° C.
Το έμφραγμα του μυοκαρδίου είναι πάντοτε αποτέλεσμα διαταραχής μεταξύ αιματώσεως και των
αναγκών του μυοκαρδίου. ■ Η διακοπή της στεφανιαίας κυκλοφορίας προκαλεί ισχαιμία του
μυοκαρδίου. Επί παρατεταμένης διακοπής της στεφανιαίας κυκλοφορίας παρατηρούνται σοβαρότατες
αλλοιώσεις του μυοκαρδίου, οι οποίες είναι δυνατόν να επανέλθουν στην πρώτη τους κατάσταση ή ν'
ακολουθήσει νέκρωση.
Συμπτώματα: Συνήθως ο ασθενής αισθάνεται πόνο στο στήθος δυνατό και παρατεταμένο, ο οποίος δεν
επηρεάζεται από την τρινιτρίνη και την ανάπαυση. Η αρτηριακή πίεση δεν μεταβάλλεται, μπορεί όμως
και ν' ανέβει. Μετά τον πόνο ο άρρωστος περιλούεται από ιδρώτα, το δέρμα του είναι ωχρό και ψυχρό.
Επίσης παρατηρείται μικρή πτώση της Α.Π. Συγχρόνως παρατηρείται δύσπνοια, αδυναμία και συχνά
έχει εμετούς και ναυτία.
Πρόγνωση: Εξαρτάται από την ηλικία 9βαρύτερη .σε άτομα κάτω των 40 και άνω των 50). Το 10% των
προσβαλλόμενων καταλήγουν αμέσως και το 15% μέσα στο πρώτο 24ωρο. Στις άλλες περιπτώσεις η
πρόγνωση είναι καλή εάν δεν παρουσιάσει διαταραχές του ρυθμού, στηθαγχικές προσβολές και
καρδιακή κάμψη. Το 75% των ατόμων που επιβιώνουν το πρώτο 24ωρο, επιζούν πάνω από ΙΟετία.
Φυσικοθεραπεία επί εμφράγματος.
Η φυσικοθεραπεία, η οποία περιλαμβάνει: 1) χαλάρωση, 2) αναπνευστική φυσικοθεραπεία και 3)
κινησιοθεραπεία, μπορεί ν' αρχίσει από τη στιγμή που δεν θα έχει α) σημεία shock, β) συμπτώματα
πνευμονικού οιδήματος, γ) αρρυθμίες, δ) στηθαγχικούς πόνους και ε) πυρετό πάνω από 39° C (πάντα
σύμφωνα με τη συμβουλή του γιατρού).
Σκοπός της φυσικοθεραπείας είναι: 1. Η αποφυγή των πνευμονικών επιπλοκών, 2. Η αποφυγή των
επιπλοκών της θρομβεμβολής, 3. Η αποφυγή της ατροφίας των μεγάλων μυϊκών μαζών
9τετρακέφαλος0γλουτιαίοι κ.α.), 4. Η αποφυγή περιαρθρίτιδας της αριστεράς κατ' ώμον αρθρώσεως, 5.
Η χαλάρωση του ασθενούς. Το πρόγραμμα είναι το εξής: 1. Πρώτη ημέρα:
Α) Αναπνευστική φυσικοθεραπεία Β) Συσπάσεις του τετρακέφαλου Γ) Κινήσεις των άκροιν ποδών (4
φορές ημερησίως) Παίρνουμε σφίξεις προ και μετά την άσκηση. Η μέτρηση πρέπει να γίνεται μέσα σε
15" διότι μετά κατεβαίνουν. Αν παρουσιάσει αρρυθμία, πόνο, ζάλη, κυάνωση κ.α. δεν θα πρέπει να
συνεχίζουμε το πρόγραμμα.
2. Δεύτερη ημέρα:
Α) Το πρόγραμμα της 1ης ημέρας και Β) Παθητικές κινήσεις της κατ' ώμον αρθρώσεως
3. Τρίτη και Τέταρτη ημέρα:
Α) Σε κατάκλιση (ο ασθενής σε ύπτια θέση) Α) Αναπνευστική
Β) Έλεγχος των προηγουμένων προγραμμάτων (ο ασθενής δουλεύει μόνος του.)
Γ) Συσπάσεις των γλουτιαίων Β) Σε καθιστή θέση (ο κορμός στηρίζεται) Α)Περιαγωγή των άκρων (10
φορές)
Β) Άρση των σκελών τεταμένων εναλλάξ (5 φορές το καθένα)
Εάν η κατάσταση του αρρώστου το επιτρέπει μπορεί να φάει μόνος του, να
πλυθεί κ.λ.π.
4. Μετά από μια εβδομάδα ακινησίας:
Α) Σε κατάκλιση: το πρόγραμμα 3ης και 4ης ημέρας Β) Σε καθιστή θέση: το πρόγραμμα 3ηι' και 4ης ημέρας
Γ) Στην άκρη του κρεβατιού: κινήσεις των δακτύλων (μπορεί να καθίσει στην πολυθρόνα 2Χ15').
5. α)Μπορεί να σταθεί όρθιος και να περπατήσει 10 μ. και πάλι στη θέση του β) Στην
πολυθρόνα 2X30'
6. α) Να περπατήσει 35μ, β) Να καθίσει 5X60'
7. α) Να περπατήσει 35μ, β) Να κατέβει ένα σκαλί και ξανανέβει.
Ο ασθενής μπορεί να ντύνεται και να κυκλοφορεί ελεύθερος στην κλινική.
8. Αύξηση του προγράμματος προοδευτικά εάν ο ασθενής δεν παρουσιάζει ταχυκαρδία,
αρρυθμία ή στηθάγχη.
Αναπνευστική φυσικοθεραπεία. Είναι ανάλογος με την 'βαρύτητα και την κατάσταση του αρρώστου και
περιλαμβάνει: α) χάλαση, β) συγχρονισμό, γ) παροχέτευση, δ) κινησιοθεραπεία (κυρίως των κάτω
άκρων).
Φυσική άσκηση μικρού βαθμού ώστε να μην προκαλεί πόνο και δύσπνοια.
1. Αναπνευστική Φυσικοθεραπεία. Την χαλάρωση των μυών Τον καθαρισμό των βρόγχων από τις
εκκρίσεις
Τον συγχρονισμό και έλεγχο του ρυθμού των αναπνευστικών κινήσεων Την άσκηση των αναπνευστικών
μυών (εκπνευστικών - εισπνευστικών) Πρόληψη και διόρθωση κακών στάσεων του κορμού, οι οποίες
εμποδίζουν την καλή λειτουργία της αναπνοής
13. Παθητική κινησιοθεραπεία των άνω και κάτω άκρων
14. Ήπιες ενεργητικές ασκί]σεις - υποβοηθούμενες άνω και κάτω άκρων
Η χαλάρωση των μυών επιτυγχάνεται με μάλαξη, ασκήσεις χαλαρώσεως και θέσεις χαλαρώσεως. Η
χάλαση βελτιώνει την αιμάτωση όλων των αναπνευστικών μυών και συμβάλλει στη βελτίωση του
αερισμού.
Α. Μάλαξη.
Η μάλαξη γίνεται σε καθιστή θέση, σε πρηνή και σε ύπτια και εφαρμόζεται σε συνεσπασμένους μυς.
Ανάλογα με τη θέση και το τμήμα του μυός που μαλάσσει ο φυσικοθεραπευτής χρησιμοποιεί τις
παλάμες ή τα άκρα των δακτύλων. Το χέρι δεν μετακινείται σχεδόν καθόλου πάνω στο δέρμα, αλλά η
πίεση και οι αργές κυκλικές κινήσεις γίνονται σε βάθος και κατά την ώρα της εκπνοής.
Η μάλαξη εφαρμόζεται: α) Στη ραχιαία επιφάνεια του θώρακα β) Στην πρόσθια επιφάνεια του θώρακα
γ) Στις κορυφές του θώρακα δ)Στα άκρα.
Β. Ασκήσεις χαλάρωσης.
ι
Οι ασκήσεις χαλαρώσεως γίνονται με κάμψη, έκταση, προσαγωγή, απαγωγή κ.λ.π., κατά το χρόνο της
εκπνοής. Οι ασκήσεις αυτές δεν πρέπει να είναι έντονες για να μην προκαλούν αύξηση της συχνότητας
των αναπνοών.
Γ. Θέσεις χαλάρωσης.
Τις θέσεις χαλάρωσης παίρνει ο άρρωστος τόσο στο κρεβάτι, όσο και στην καθιστή και όρθια στάση.
Στις θέσεις αυτές, ύπτια, πλάγια (αριστερά ή δεξιά) με τα πόδια σε κάμψη ή ημιπρηνή, πρέπει όλα τα
μέλη του σώματος να βρίσκονται σε χάλαση. Μια άλλη θέση χαλαρώσεως είναι η θέση του καθήμενου
με κάμψη του κορμού προς τα εμπρός και στήριξη των αγκώνων στα γόνατα ή σε τραπέζι (η κάμψη
γίνεται στην κατ' ισχίον άρθρωση). Και στην όρθια θέση μπορεί να χαλαρώσει ο άρρωστος, εάν κάμψει
ελαφρά τον κορμό προς τα εμπρός και φέρει το ένα πόδι λυγισμένο προς τα εμπρός ή το στηρίξει σε
υψηλότερο επίπεδο, με το κέντρο βάρους του σώματος στο πόδι. Σε όλες αυτές τις θέσεις επιτυγχάνεται
χάλαση των κοιλιακών μυών και διευκόλυνση της διαφραγματικής αναπνοής. Συνήθως ο άρρωστος
μαθαίνει όλους τους πιο πάνω τρόπους χαλαρώσεως και τους εφαρμόζει, πλέον, μόνος του.
Υπάρχουν και άλλες τεχνικές χαλαρώσεως για τις οποίες η παρουσία φυσικοθεραπευτού είναι
απαραίτητη. Μια από αυτές είναι η μέθοδος συσπάσεως. Με την αρχή ότι μια δυνατή μυϊκή σύσπαση
την ακολουθεί ίση μυϊκή χαλάρωση του ίδιου μυός, εφαρμόζεται μια σειρά μυϊκών συσπάσεων με
κατεύθυνση από την περιφέρεια προς το κέντρο για κάθε άκρο ή ζεύγος άκρων. Κάθε συστολή την
ακολουθεί αδράνεια του αρρώστου για ένα ίσο ή μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Και γι' αυτή τη μέθοδο
ο άρρωστος μπορεί να πάρει οποιαδήποτε άνετη θέση στο κρεβάτι. Συνήθως όμως τοποθετείται στην
ύπτια-πλάγια ή ημιπρηνή θέση.
Η σειρά των παραγγελμάτων είναι η εξής: Για το άνω άκρο:
Κάντε γροθιά και αφήστε Σηκώστε τον καρπό και αφήστε Σηκώστε το αντιβράχιο και αφήστε Σηκώστε
τον αγκώνα και αφήστε κ.λ.π. Για το κάτω άκρο:
Σφίξτε τα δάκτυλα και χαλαρώστε
Σηκώστε τον άκρο πόδα και αφήστε, την κνήμη και αφήστε κ.λ.π. Για τον κορμό και το κεφάλι:
Πιέστε τους ώμους στο στρώμα και αφήστε Σφίξτε τα μάτια και αφήστε
Σηκώστε το κεφάλι και αφήστε το στο μαξιλάρι κ.λ.π.
Οι ασκήσεις αυτές κατά κανόνα γίνονται αργά και ήρεμα. Παρεμβάλλονται Δε μεταξύ τους ήρεμες
διαφραγματικέ αναπνοές. Με τον τρόπο αυτό επιτυγχάνεται χαλάρωση για ένα μικρό τμήμα του
σώματος ή και ολόκληρο το σώμα. Φυσικά ο χώρος στον οποίο θα εφαρμοστεί η χαλάρωση πρέπει να
είναι ήρεμος.
Ο καθαρισμός των βρόγχων από τις εκκρίσεις περιλαμβάνει: Α) την άσκηση της εκπνοής με σκοπό την
άσκηση του βήχα Β) την υποβοηθούμενη απόχρεμψη και Γ) τη βρογχική παροχέτευση με ανάρροπο
θέση
7. Τι είναι παροχέτευση;
Η θεραπεία πρέπει να γίνεται σε ειδική καρδιολογική μονάδα και περιλαμβάνει: Καταστολή του πόνου
και του άγχους, ανάπαυση, οξυγονοθεραπεία και αντιμετώπιση των επιπλοκών όπως αρρυθμίες, shock,
ηλεκτρολυτικές διαταραχές, πνευμονικό οίδημα.
Οι σκοποί και οι μέθοδοι είναι ανάλογοι με την εφαρμογή φυσικοθεραπείας σε καρδιακή κάμψη.
Ιδιαίτερη προσοχή θα δοθεί εδώ σε δύο σημεία: Πρώτο να αποφεύγεται η αύξηση των σφίξεων
παραπάνω από 4-5 κατά λεπτό κατά τους χειρισμούς και δεύτερο η όλη διαδικασία να γίνεται με τέτοιο
τρόπο που να μην αυξάνει το άγχος του αρρώστου, απεναντίας να εφαρμόζεται χαλάρωση στον αγχώδη,
σφιγμένο άρρωστο.
9. Ποια μέλη του σώματος προτιμούμε να ασκήσουμε κατά τη φυσιοθεραπεία ενός εμφραγματία
και με ποια ένταση και τύπο συσπάσεων;
Προσεχτική κινησιοθεραπεία κυρίως των κάτω άκρων για την αποφυγή φλεβοθρόμβωσης, της μυϊκής
ατροφίας και της αγκύλωσης των αρθρώσεων και των κατακλίσεων. Ήπια παθητική'] φυσικοθεραπεία -
υποβοηθούμενη - υποστηριζόμενη άσκηση με συσπάσεις ισομετρικές.
Ομάδα Ερωτήσεων (2.1.2.9) Κινησιοθεραπεία στις Νευρολογικές Παθήσεις.
1. Ποιο το γενικό πρόβλημα το οποίο προκύπτει από την αύξηση της πίεσης του μέσου
νεύρου στην περιοχή του καρπού και με ποια φαινόμενα εκδηλώνεται;
Η πίεση του μέσου νεύρου στη περιοχή του καρπού προκαλεί το γνωστό και αρκετά συχνό σύνδρομο
καρπιαίου σωλήνα το οποίο περιγράφεται σαν ιδιαίτερη πάθηση του μέσου νεύρου.
Συμπτώματα:
- Αιμωδία στα 3 πρώτα δάκτυλα.
- Αίσθημα καύσου στα 3 πρώτα δάκτυλα.
- Τις περισσότερες φορές τα συμπτώματα επέρχονται κατά τις νυχτερινές ώρες ξυπνώντας
τον ασθενή.
- Υπαισθησία στο 2° -3° δάκτυλο.
- Ατροφία των μυών του θέναρος.
- Εξασθένηση των κινήσεων του θέναρος (ιδιαίτερα τις αντίθεσης)
Επί βλάβης ολόκληρου του βραχιονίου πλέγματος θα είναι καταργημένη κάθε εκούσια κίνηση στο άνω
άκρο. Εκτός από ασθενή που η έγερση του ώμου γίνεται με την λειτουργία του τραπεζοειδή. Θα
υπάρχει πλήρης κατάργηση της αισθητικότητας στο άνω άκρο εκτός μικρής περιοχής του ανώτερου
τμήματος της έσω επιφάνειας του βραχίονος που νευρώνεται από την Θ2 ρίζα. Όταν όμως η βλάβη δεν
αφορά ολόκληρο το βραχιόνιο πλέγμα αλλά τμήμα αυτού τότε η συμπτωματολογία θα είναι ανάλογος
των προσβεβλημένων περιοχών. ΤΥΠΟΙ
Έτσι διακρίνουμε: α) Ανωτέρου τύπου: (Duschenne)
Όταν η βλάβη αφορά νευρικές ίνες των Α5-Α6 ριζών και η συμπτωματολογία μοιάζει με την παράλυση
μασχαλιαίου νεύρου, μυοδερματικού νεύρου.
β) Μέσου τύπου.
Όταν η βλάβη αφορά νευρικές ίνες της Α7 ρίζας η συμπτωματολογία μοιάζει περίπου με την παράλυση
κερκιδικού νεύρου (ατελούς) καθότι εδώ λείπει η παράλυση βραχιονοκερκιδικού μυός και διότι το
κερκιδικό νεύρο λαμβάνει ίνες κυρίως από την Α7 ρίζα αλλά δέχεται νευρικά κλώνια και Α6-Α8 ρίζα. γ)
Κατωτέρου τύπου.
Όταν η βλάβη αφορά ίνες των ριζών Α8-Θ1. Η συμπτωματολογία είναι ανάλογη του μέσου νεύρου
λιγότερο και του ωλένιου νεύρου κυρίως.
4. Ποια τα κύρια συμπτώματα σε βλάβη του μηριαίου νεύρου;
Μπορεί να επέλθει:
- Αδυναμία εκτάσεως κνήμης.
- Δυσχέρεια βάδισης
- Αδυναμία αναβάσεως σκάλας ( για να ανέβει σκάλα επί πλήρους παραλύσεως, ο ασθενής
εκτείνει την κνήμη με το χέρι του).
- Δεν μπορεί να τρέξει τροχάδην.
- Εξασθενεί η κάμψη του μηρού προς την λεκάνη.
- Ατροφία τετρακέφαλου.
- Μείοοση ή κατάργηση του αντανακλαστικού του τετρακέφαλου.
- Αισθητικές διαταραχές στην περιοχή διανομής του νεύρου.
1) Παράλυση των μυών της οπίσθιας επιφάνειας του μηρού (δικέφαλος, ημιτενοντώδη,
ημιυμενώδη) με αποτέλεσμα αδυναμία κάμψεως της κνήμης προς τον μηρό.
2) . Παράλυση όλων των μυών της κνήμης (πρόσθιας και οπίσθιας επιφάνειας του
άκρου ποδός) με αποτέλεσμα την αδυναμία κινήσεων του άκρου ποδός και των δακτύλων.
3) Ατροφία των μυών που νευρώνονται από το ισχιακό και τους κλάδους αυτών.
4) Οίδημα τοϋ άκρου ποδός.
5) Αγγειοκινητικές και στροφικές διαταραχές.
6) Κατάργηση του αχίλλειου αντανακλαστικού.
7) Αδιάφορο πελματικό αντανακλαστικό.
8) Υπαισθησία-αναισθησία στην περιοχή διανομής (δηλαδή περιφερικώς του γόνατος) και
στον άκρο πόδα, εκτός ( έσω ποδική καμάρα) ελέγχεται από το σαφηνές νεύρο που είναι κλάδος
μηριαίου.
Σε βλάβη του ισχιακού η πιο βαριά συμπτωματολογία εμφανίζεται από το κοινό περονιαίο το οποίο
είναι ευπαθέστερο από το κνημιαίο.
Αύτη προκαλεί παράλυση των μυών της οπίσθιας επιφάνειας της κνήμης και της πελματιαίας χώρας. Συ
μπτω ματολογία:
1) Αδυναμία πελματιαίας κάμψης άκρου ποδός (γαστροκνήμιος- υποκνημίδιος).
2) Αδυναμία προσαγωγής του άκρου ποδός (οπίσθιος κνημιαίος).
3) Αδυναμία κάμψεως - απαγωγής - προσαγωγής των δακτύλων (μακρός καμπτήρας πρώτου
δακτύλου, μακρός καμπτήρας δακτύλων, πελματιαίοι καμπτήρες).
4) Εξασθένηση της ποδικής καμάρας (οπίσθιος κνημιαίος).
5) Κατά την βάδιση ακουμπά στο έδαφος πρώτα το έσω χείλος, το δε έξω χείλος δεν ακουμπά
καθόλου των υγιών περωνιαίων (παραλυτική βλαισοποδία).
6) Έκδηλος ατροφία της γαστροκνημιαίας.
7) Κατάργηση του αχίλλειου αντανακλαστικού και του πελματιαίου.
8) Αισθητικές διαταραχές - στο πέλμα -ονυχοφόρος φάλαγγες ραχιαία- ολόκληρη η πτέρνα.
Επί βλάβης του κνημιαίου νεύρου και μάλιστα στην περιοχή του έσω σφυρού που το νεύρο
διακλαδίζεται στους τελικούς κλάδους (φτερνική έξω και έσω πελματιαία) εμφανίζεται συχνά το
ερεθιστικό σύνδρομο (που μοιάζει με το σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα στην βλάβη του μέσου νεύρου)
και ονομάζεται σύνδρομο ταρσιαίου σωλήνα. Το σύνδρομο αυτό είναι αρκετό βασανιστικό για τον
ασθενή. Συχνά δεν αναγνωρίζεται και συγχέεται με άλλες παθήσεις του άκρου ποδός. Αδυναμία
βάδισης επί των δακτύλων.
7. Σε ποιο κλινικό φαινόμενο οδηγεί βλάβη της πυραμιδικής οδού από το φλοιό μέχρι το
προμήκη;
Όταν κάποια βλάβη της πυραμιδικής οδού γίνει σε κάποιο σημείο αυτής από τον φλοιό μέχρι τον
προμήκη (δηλαδή πριν τον χιασμό) τότε θα προέλθει, παράλυση ή πάρεση στο αντίθετο ήμισυ του
σώματος (ημιπληγία ή ημιπάρεση).
8. Πώς εκδηλώνεται βλάβη της πυραμιδικής οδού σε σημείο κάτωθεν της αυχενικής
μοίρας;
α) Βλάβη του ΝΜ στην ΑΜΣΣ σε σημείο πριν την έκφυση των νεύρων για τα άνω άκρα και αφού η
βλάβη θα αφορά και τις δυο πυραμιδικές οδούς τότε θα εκδηλωθεί τετραπληγία- τετραπάρεση
(παράλυση ή πάρεση τόσο των άνω όσο και ταιν κάτω άκρων)
β) Αν η βλάβη της πυραμιδικής οδού γίνει σε σημείο του ΝΜ κάτω από την ΑΜΣΣ τότε θα εκδηλωθεί
παραπληγία-παραπάρεση (δηλαδή παράλυση ή πάρεση των κάτω άκρων).
γ) Όταν η βλάβη αφορά τον ΝΜ και κάτω από την ΑΜΣΣ αλλά αφορά την μια πυραμιδική οδό τότε θα
εκδηλωθεί παράλυση ή πάρεση του ενός άκρου δηλαδή μονοπληγία.
Η εμφάνιση σε ενήλικα του σημείου Babinski είναι παθολογικό αντανακλαστικό και εμφανίζεται σε
βλάβη της πυραμιδικής οδού (είναι διαγνωστικό σημείο). To Babinski σε μωρά δεν θεωρείται
παθολογικό αλλά αντίθετα φυσιολογικό μέχρι το 2° έτος.
Κρατάμε το μωρό ύπτια πάνω στο αντιβράχιο μας. Αφήνουμε να πέσει απότομα το κεφάλι του προς τα
πίσω. Τότε το μωρό απότομα απάγει τα χέρια και τα πόδια μετά μαζεύει τα χέρια προς τον κορμό και
τους μηρούς προς την κοιλιά. Επίσης η ίδια κίνηση του μωρού γίνεται και εάν με τα χέρια μας
χτυπήσουμε δυνατά το τραπέζι πάνω στο οποίο είναι ξαπλωμένο το μωρό ύπτια. Το ίδιο και εάν
χτυπήσουμε δυνατά παλαμάκια.
Εξαφανίζετε τον 3° —4° μήνα. Αν παραμείνει μετά τον 5° μήνα τότε μπορεί να υπάρχει εγκεφαλική
βλάβη.
Κρατάμε το μωρό από τις μασχάλες με ελαφρά κλίση του κορμού προς τα εμπρός και το κουνάμε προς
τα εμπρός σε τέτοιο ύψος ώστε οι πατούσες του να ακουμπάνε πάνω στο τραπέζι. Τότε το μωρό θα
αρχίσέι να κάνει κινήσεις βαδίσματος.
13. Πότε καταργείται τι αντανακλαστικό του αυτόματου βαδίσματος;
Αυτό το αντανακλαστικό εξαφανίζεται τον 3°— 4° μήνα. Όταν παρατείνεται τότε υποπτευόμαστε
ύπαρξη εγκεφαλοπάθειας.
Κρατάμε το μωρό από τις μασχάλες και φέρνουμε κάθετα το σώμα του προς το τραπέζι πατώλ'τας καλά
οι πατούσες του. Έτσι βλέπουμε τον κορμό του μωρού να ισιώνει, να τεντώνουν τα πόδια του και να
στέκεται όρθιο.
Το αντανακλαστικό αυτό το βρίσκουμε σταθερό μετά το 2° μήνα (όχι αρχικά μετά την γέννηση),
εξαφανίζεται μετά τον 2° μήνα έως και τον 4°. Όταν δεν είναι συμμετρικό, τότε μπορεί να υπάρξει
υποτονία.
16; Μέχρι ποια ηλικία θεωρείται φυσιολογικό το σημείο Babinski; To Babinski δεν θεωρείται
Ημιπληγία είναι η χαλαρή ή σπαστική παράλυση του άνω και κάτω άκρου και σε ορισμένες περιπτώσεις
και του προσώπου που εμφανίζεται από εγκεφαλική βλάβη του αντίθετου ημιμόριου. Τα κυριότερα
αίτια που έχουν σαν εκδήλωση την ημιπληγία είναι: α) Εγκεφαλική αιμορραγία β) θρόμβωση
εγκεφαλικής αρτηρίας γ) εμβολή εγκεφαλικής αρτηρίας δ) κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις ε) όγκος στον
εγκέφαλο.
Οι κύριοι προδιαθεσικοί παράγοντες για την δημιουργία Αγγειακού Εγκεφαλικού Επεισοδίου είναι: 1.
Υπέρταση (αύξηση αρτηριακής πίεσης) 2. Καρδιοπάθειες 3. Παχυσαρκία 4. Σακχαρώδης διαβήτης 5.
Κατάχρηση καπνίσματος 6. Αγχώδης ζωή 7. Έλλειψη σωματικής άσκησης - καθιστική ζωή.
19. Ποια τα συμπτώματα της ημιπληγίας στο οξύ στάδιο;
20. Ποια τα συμπτώματα της ημιπληγίας στο υπό και χρόνιο στάδιο;
1. Εμφάνιση ή όχι βαθμού κάποιας εκούσιας κίνησης 2. Αύξηση του μυϊκού τόνου (υπερτονία) 3.
Περιορισμός κινητικότητας της άρθρωσης 4. Αύξηση των τενοντίων αντανακλαστικών 5. Εμφάνιση
παθολογικών αντανακλαστικών και τέλος εμφάνιση λοιπών σημείων που αφορούν την βλάβη της
πυραμιδικής οδού (κλόνος, συγκινησίες κ.λ.π.). Τα άκρα της παράλυτου πλευράς συνήθως λαμβάνουν
χαρακτηριστική στάση, έτσι ο ώμος βρίσκεται σε προσαγωγή και έσω στροφή, ο αγκώνας σε κάμψη, το
αντιβράχιο σε πρηνισμό, ο καρπός και τα δάκτυλα σε κάμψη και ελαφρά ωλένια απόκλιση.
Η εφαρμογή του προγράμματος αποκατάστασης αποβλέπει στα εξής: 1. Την πρόληψη των
παραμορφώσεων των αρθρώσεων 2. Την αποκατάσταση παραμορφώσεων εάν έχουν γίνει 3. Την
επανεκπαίδευση των παραλύτων μυϊκών ομάδων 4. Την επανεκπαίδευση βάδισης 5. Την
επανεκπαίδευση στην αυτοεξυπηρέτηση 6. Την θεραπεία του λόγου εάν υπάρχει ανάγκη.
22. Ποιους τρόπους γνωρίζετε για την πρόληψη παραμορφώσεων στην ημιπληγία;
1. Ο ασθενής τοποθετείται στο κρεβάτι σε διάφορες σωστές θέσεις που να μην ευνοούν την
δημιουργία παραμορφώσεων( Για το άνω άκρο θέση ύπτια και χρησιμοποίηση μαξιλαριών. Για το κάτω
άκρο ουδέτερη θέση ποδιού με τη βοήθεια μαξιλαριών)
2. Παθητικές ασκήσεις σε όλο το εύρος της τροχιάς και ολων των παραλύτων μυών.
3. Υποβοηθούμενες σε όλο το εύρος της τροχιάς και σε όλες της αρθρώσεις.
4. Συχνή αλλαγή θέσης πάνω στο κρεβάτι για την αποφυγή κατακλίσεων.
23. Ποια η πορεία της επανεκπαίδευσης στη βάδιση του ημιπληγικού (επιγραμματικά)
Πρόκειται για μια ανωμαλία τόσο κινητική όσο και διανοητική οφειλόμενη σε διάφορες βλάβες του
εγκεφάλου που συμβαίνουν κατά την περίοδο ωρίμανσης του κεντρικού νευρικού συστήματος με
αποτέλεσμα την κακή ωρίμανση του συστήματος αυτού. Η βλάβη του εγκεφάλου είναι δυνατόν να γίνει
είτε κατά την ενδομήτριο ζωή είτε κατά τον τοκετό είτε και μετά την γέννηση δηλαδή στην βρεφική ή
πρώτη παιδική ηλικία.
25. Ποια είναι τα αίτια που δρουν προ του τοκετού στην Ε.Π.;
26. Ποια είναι τα αίτια που δρουν κατά τον τοκετό στην Ε.Π.;
Μπορεί να είναι τραυματικά, είτε ασφυκτικά, συνέπεια κυκλοφορικής στάσεως μετά από περίσφιξη του
εμβρύου από τον ομφάλιο λώρο, είτε σε πρόωρο τοκετό. Σαν τραυματικά αίτια μπορεί να είναι
κατάγματα του κρανίου ρήξεις της εγκεφαλικής ουσίας, εκτεταμένη υποσκληρίδιος ή υπαραχνοειδής
αιμορραγία, κυκλοφορική στάση και ανάπτυξη νεκρώσεων του εγκεφάλου, συνέπεια της ανοξαιμίας.
Σαν αποτέλεσμα των ανώτερων αιτιών είναι η εκφύλιση του εγκεφάλου και η αναστολή της παρετέρω
ανάπτυξης του νευρικού συστήματος.
27. Ποια είναι τα αίτια που δρουν μετά τον τοκετό στην Ε.Π.;
Το σπουδαιότερο αίτιο αποτελεί ο βαρύς αιμολυτικός ίκτερος του νεογνού που οφείλεται στην
ευαισθητοποίηση της μητέρας στον παράγοντα ρέζους. Επίσης διάφορες λοιμώξεις της πρώτης παιδικής
ηλικίας όπως μηνιγγίτιδες, μεταλοιμώδεις εγκεφαλίτιδες κατόπιν νοσήσεως από ιλαρά, ανεμοβλογιά,
οστρακιά κ,λ.π μετά το εμβόλιο του δαμαλισμού.
Η μικτή μορφή είναι η λιγότερο συχνή, αντιπροσωπεύει το 1% περίπου και σε αυτήν βρίσκουμε
συμπτώματα από πολλές μορφές.
Η διάγνωση γίνεται από το ιστορικό, αν π.χ.: αναφέρονται λοιμώξεις στη μήτρα ή πρόωρος τοκετός ή
βαρύς αιμολυτικός ίκτερος ή αιτιολογικοί παράγοντες. Όταν όμως δεν αναφέρονται σαφείς αιτιολογικοί
παράγοντες και η εγκατάσταση των ανωμαλιών που περιγράφηκαν είναι βραδείες η διάγνωση μπορεί να
είναι αμφίβολος, ιδιαίτερα στο πρώτο εξάμηνο της ζωής του βρέφους που ως γνωστόν και
φυσιολογικώς συναντάμε σημεία πυραμιδικά και εξωπυραμιδικά με την πάροδο όμως των μηνών και
εφόσον η ανάπτυξη του βρέφους δεν είναι φυσιολογική τότε αρχίζει κανείς να σκέπτεται την ύπαρξη
εγκεφαλικής παράλυσης. Στις περιπτώσεις αυτές η διάγνωση επισφραγίζεται εκτός από την κλινική
εικόνα και την κλινική εξέταση και από διάφορες παρακλινικές εξετάσεις όπως εξετάσεις
εγκεφαλονωτιαίου υγρού, ηλεκτροεγκεφαλογραφήματος, ακτινογραφίες κρανίου.
Το ζεύγος Bobatl συνιστά την παρεμπόδιση της ενέργειας των διαφόρων αντανακλαστικών και γι' αυτό
και συνιστούν την τοποθέτηση του ασθενούς σε ορισμένες στάσεις ώστε να εξουδετερωθεί η ενέργεια
των αντανακλαστικών.
Συνιστά την άσκηση των διαφόρων μυϊκών ομάδων με προβολή μέγιστης αντίστασης που να
επιτρέπεται όμως η πλήρης τροχιά της άρθρωσης.
41. Ποια φυσικά μέσα χρησιμοποιούνται σε θεραπευτικά προγράμματα και ποιες μορφές
κινησιοθεραπευτικής επιστρατεύουμε;
Τα φυσικά μέσα τα οποία χρησιμοποιούμε στο θεραπευτικό σχήμα είναι σε γενικές γραμμές τα εξής:
1. Θερμότητα είτε υπό τη μορφή θερμαινόμενης πισίνας (δεξαμενή ή ατομικού δινόλουτρου)
είτε υπό την μορφή υπέρυθρων ακτινών ή φωτόλουτρο. Η θερμότητα προκαλεί μυοχάλαση και
προηγείται ως συνήθως της μάλαξης και της κιν/πείας.
2. Μάλαξη των ακαμπτικών μυϊκών ομάδων για να επιτευχθεί η χαλάρωση και η βελτίωση
των τοπικών συνθηκών κυκλοφορίας. ;-'
3. Παθητικές ασκήσεις, βραδείες, ρυθμικές για την' διάταση μυϊκών ομάδων που
παρουσιάζουν υπερτονία όπως επίσης και για τη διατήρηση της καλής κινητικότητας των αρθρώσεων.
4. Ενεργητικές ασκήσεις ή και ασκήσεις αντίστασης για ισχυροποίηση των διαφόρων μυϊκών
ομάδων. Ιδιαίτερα αποσκοπούμε στην ενίσχυση των προσαγωγών της ωμοπλάτης, των τετρακέφαλων,
των γλουτιαίων και του άνω κορμού.
5. Αναπνευστικές ασκήσεις για την τόνωση της αναπνευστικής ικανότητας, καθ' ότι η κακή
στάση και συρρίκνωση των μειζόνων θωρακικών μυών προκαλούν προβλήματα κατά την λειτουργία
της αναπνοής.
6. Ασκήσεις βάδισης είτε για την διατήρηση του φυσιολογικού τρόπου βάδισης είτε για την
επανεκπαίδευση της βάδισης.
7. Επίσης καλό είναι να υποβάλλεται ο ασθενής στην εργοθεραπεία για την εκπαίδευση
αυτοεξυπηρέτησης.
42. Ποια δομή του νευρικού ιστού καταστρέφεται στη σκλήρυνση κατά πλάκας και ποιο
το χαρακτηριστικό γνώρισμα της νόσου αυτής;
Η σκλήρυνση κατά πλάκας είναι μια χρόνια, προϊούσα νόσος του Κ.Ν.Σ που προσβάλει την λευκή
ουσία του εγκεφάλου και της Σ.Σ και μερικές φορές απλώνεται και στην φαιά ουσία του φλοιού του
εγκεφάλου, καθώς και στις κρανιακές και σπονδυλικές ρίζες. Χαρακτηριστικό γνώρισμα της πάθησης
αυτής είναι η μακροχρόνια και βραδεία πορεία της, οι περίοδοι υφέσεων και εξάρσεων της νόσου, όπως
και η ποικιλομορφία των κλινικών εκδηλώσεων. Τελικά ο ασθενής καθίσταται ανάπηρος. Προτιμά την
ηλικία των 20-40 ετών και προσβάλλει κυρίως τις γυναίκες.
43. Τι γνωρίζετε για την κλινική εικόνα της νόσου, σκλήρυνση κατά πλάκας σε
προχωρημένη φάση;
Η κλινική εικόνα της Σ.Κ.Π εμφανίζεται με αμβληχρά συμπτώματα και περνάνε απαρατήρητα από τον
ασθενή (σαν ρευματικά ενοχλήματα). Σιγά-σιγά, όμως εξαφανίζονται τα ήπια συμπτώματα και για
αρκετό χρονικό διάστημα ο ασθενής παραμένει χωρίς κανένα σύμπτωμα (ύφεση).
Όμως, αργότερα την φάση ύφεσης ακολουθεί μια νέα φάση εμφάνισης συμπτωμάτων πολύ πιο σοβαρά
και προστίθονται και κινητικές διαταραχές στο βάδισμα.
Όταν υπάρχουν οι αταξικές εκδηλώσεις τότε στο πρόγραμμα των ασκήσεων (φυσ/κή αγωγή ),
προστίθονται και ασκήσεις για την βελτίωση της ισορροπίας και για τον συντονισμό των κινήσεων,
ιδιαίτερα από την καθιστή και την όρθια θέση του ασθενή.
45. Ποιοι οι γενικοί στόχοι του προγράμματος φυσιοθεραπείας στην σκλήρυνση κατά
πλάκας;
Δυστυχώς αιτιολογική θεραπεία της νόσου δεν έχει ακόμα ανεβρεθεί. Χορηγούνται ακόμη κορτιζόνη
και βιταμίνες. Η πορεία της νόσου είναι μακρά, επίσης εμφανίζονται περίοδοι έξαρσης και ύφεσης και
τελικά προοδευτικά η κατάσταση επιδεινώνεται. Ο θάνατος επέρχεται μετά από 5-20 έτη με πλήρη
παράλυση και μετά από κάποια επιπλοκή. Η φυσικοθεραπεία είναι ιδιαίτερα χρήσιμη όχι βέβαια για την
αιτιολογική θεραπεία αλλά για:
1. Την ανακούφιση των συμπτωμάτων.
2. Την διατήρηση κατά το δυνατόν της λειτουργικής ικανότητας του ασθενούς.
3. Την πρόληψη των επιπλοκών.
Οι πάσχοντες από τη νόσο αυτή εμφανίζουν εύκολη κόπωση όταν εκτελούν διάφορες ασκήσεις και γι'
αυτό ο φυς/της οφείλει κατά την εφαρμογή της φυσιοθεραπείας να αφήνει συχνά περιόδους ανάπαυσης
του ασθενούς. Επίσης το θερμό περιβάλλον επιτείνει ακόμα περισσότερο την κόπωση. Οι μέθοδοι τις
οποίες χρησιμοποιούμε εξαρτώνται από τα προεξάγοντα κλινικά συμπτώματα. Έτσι επί υπάρξεως
σπαστικότητας (πυραμιδική βλάβη) εφαρμόζεται πρόγραμμα παθητικών ασκήσεων προς διάταση ή
διατήρηση της κινητικότητας των αρθρώσεων. Υποβοηθούμενες ενεργητικές ή ενεργητικές ασκήσεις
για τη διατήρηση της μυϊκής ισχύος όπως και μάλαξη για την υποβοήθηση της κυκλοφορίας. Επίσης
είναι δυνατόν να χρησιμοποιηθούν οι γνωστές μέθοδοι νευρολογικής εκπαίδευσης Bobath, Cabbath.
Όταν υπάρχουν οι αταξικές εκδηλώσεις συνέπεια βλάβης της παρεγκεφαλίδας τότε στο πρόγραμμα των
ασκήσεων προστίθονται κάι ασκήσεις βελτίωσης της ισορροπίας και για τον συντονισμό των κινήσεων.
Τέλος, καλό θα ήταν να προστεθεί και σχετική εργοθεραπεία για την εκπαίδευση των ασθενών στην
αυτοεξυπηρέτηση. Με το πρόγραμμα αποκατάστασης δεν αποσκοπούμε βέβαια στην ίαση της πάθησης,
αλλά στη διατήρηση του ασθενούς στην καλύτερη δυνατή προσπάθεια δεδομένου της χρονιότητας της
νόσου.
48. Ποια κατά την γνώμη σας είναι ενδεικνυόμενα μέσα και μέθοδοι κινησιοθεραπείας
στην αποκατάσταση του κερκιδικού νεύρου; (Βοήθεια: εκτείνει αντί βραχεία ή κάμπτει κερκιδική
άκρα χείρα;).
Τα ενδεικνυόμενα μέσα και μέθοδοι κινησιοθεραπείας στην αποκατάσταση του κερκιδικού νεύρου
είναι:
1. Ηλεκτροθεραπεία 2. Διαθερμία 3. Υπέρηχο 4. Δινόλουτρο 5. Παραφινόλουτρο 6. Μάλαξη 7.
Κινησιοθεραπεία.
Παρατηρούμε πως υπάρχει αδυναμία εκτάσεως του αντιβραχίου, καρπού και τις πρώτες φάλαγγες των
δακτύλων διότι η κίνηση αυτών ελέγχεται από το ωλένιο νεύρο (διαφορική διάγνωση). Η άκρα χείρα
λαμβάνει χαρακτηριστική στάση.
51. Ποια παράμετρος έχει πρωταρχική σημασία στην εκτίμηση μιας μυϊκής πάθησης από
κινησιοθεραπευτικής άποψης;
Πολύ χρήσιμη για τον φυσιοθεραπευτή είναι η κλινική αξιολόγηση της μυϊκής ισχύος. Η εκτίμηση της
ισχύος των μυών έχει πρωταρχική σημασία στην διάγνωση των παθήσεων αφού η μυϊκή αδυναμία
αποτελεί το κυρίαρχο και στις περισσότερες φορές το μοναδικό σύμπτωμα στις μυϊκές παθήσεις. Η
μέτρηση της ισχύος γίνεται μα διάφορα όργανα και σε ορισμένους μυς. Η κλινική εκτίμηση των άλλων
γίνεται από τον εξεταστή με την βοήθεια του μυϊκού τεστ. Η αξιολόγηση αυτή προϋποθέτει ικανή
εξάσκηση του εξεταστή και βασικό μειονέκτημα είναι το ότι στηρίζεται στην υποκειμενική'] εκτίμηση
του εξεταστή.
Σε περίπτωση βλάβης στον Ν.Μ στο ύψος Θ 9-Θιο ο πιο κατάλληλος κηδεμόνας για τα κάτω άκρα
θεωρείται ο οσφυομηροκνημοποδικός με ζώνη ή με κορσέ.
Ομάδα Ερωτήσεων (2.1.2.10) Κινησιοθεραπεία σε Ρευματολογικές Παθήσεις
1. Ποια τα γενικά λειτουργικά προβλήματα που προκύπτουν με την εμφάνιση της Ρ.Α.;
Ρευματοειδής αρθρίτιδα είναι η χρόνια πάθηση όπου μια φλεγμονή των αρθρώσεων συνδυάζεται με
ποικιλία εξαρθρικών συστημάτων εκδηλώσεων.
Στα αρχικά στάδια της πάθησης υπάρχουν γενικά συμπτώματα και συνήθως η έναρξή τους είναι
βαθμιαία με διάχυτα άλγη και δυσκαμψία το πρωί, μετά το ξύπνημα. Με συνέπεια το άτομο να
συναντάει δυσκολία στις καθημερινές του δραστηριότητες με αποτέλεσμα να μην αυτοεξυπηρετείται
πλήρως. Αργότερα προσβάλλονται μεγαλύτερες αρθρώσεις όπως γόνατο, ποδοκνημική, αγκώνας και
σταδιακά επέρχεται η μείωση της λειτουργικότητας των αρθρώσεων, αυξάνουν οι πόνοι και το άτομο
δεν μπορεί να ανταπεξέλθει σε βασικές του ανάγκες.
3. Ποια περιοχή του σώματος πλήττεται κυρίως από την ουρική αρθρίτιδα και ποιες οι
κυριότερες ενοχλήσεις που προκαλούνται από την ασθένεια αυτή;
Η ουρική αρθρίτιδα είναι μια ρευματική νόσος, η οποία στο 60% των περιπτώσεων προσβάλει τη
μεταταρσοφαλαγγική άρθρωση του μεγάλου δακτύλου του ποδιού και αποτελεί την ποδάγρα. Άλλες
πιθανές αρθρώσεις που προσβάλλονται είναι τα ισχία, τα γόνατα και η άκρα χείρα.
Οι κυριότερες ενοχλήσεις που προκαλούνται από την ασθένεια αυτή είναι:
Α) Ο πυρετός. Είναι υψηλός (38-39)° C κατά τις βραδινές ώρες.
Β) Περίοδοι υφέσεων και υποτροπών. Στις περιόδους υποτροπών, ο παροξισμός εμφανίζεται τις
πρώτες ώρες μετά το μεσονύχτιο και ο πόνος είναι τόσο ισχυρός που ξυπνά τον ασθενή.
Ο πόνος στην αρχή είναι μέτριος, έπειτα αυξάνεται προοδευτικά και τελικά γίνεται πολύ ισχυρός έως
ανυπόφορος. Υποχωρεί δε κατά το πρωί επανέρχεται όμως το βράδυ.
Γ) Φλεγμονή της προσβεβλημένης άρθρωσης (ερυθρότητα- διόγκωση- θερμότητα και οίδημα).
Δ) τέλος χαρακτηριστική είναι η εμφάνιση τόφων, ουρικού οξέος, που ανευρίσκονται στην πάσχουσα
άρθρωση ή και γύρω από αυτή.
Τα συμπτώματα κατά την περίοδο υποτροπίας της νόσου επαναλαμβάνονται γι α5-6 νύχτες. Στο τέλος
της κρίσης εμφανίζεται πολυουρία και αποβολή άφθονων αλάτων.
Για να δουλέψουμε έναν ασθενή με Ρ.Α. ξεκινάμε με την αξιολόγηση. Αξιολογούμε τρία σημεία.
1) το βαθμό λειτουργικότητας των αρθρώσεων
2) τη βαρύτητα της προσβολής
3) την ηλικία, το φύλλο, το επάγγελμα του ασθενή.
Ακόμα και σε πολύ βαριές περιπτώσεις είναι δυνατή η εφαρμογή μιας κατάλληλης Φ/Θ αγωγής.
Γενικά σκοπός της θεραπείας είναι:
1) Η απομάκρυνση του άλγους και η εξάλειψη των συμπτωμάτων κατά τη διάρκεια της
οξείας φάσης της πάθησης
2) Ο περιορισμός στο μέγιστο των μόνιμων βλαβών των αρθρώσεων, έτσι ώστε να
προληφθεί οποιαδήποτε αναπηρία του αρρώστου.
Αντικειμενικοί σκοποί της θεραπείας στη Ρ.Α. είναι:
1) Επάνοδος της μυϊκής δύναμης και της ισορροπίας του μυϊκού τόνου.
2) Χαλάρωση και επιμύκυνση του μυός που βρίσκεται σε συρρίκνωση
3) Χαλάρωση του μυός που βρίσκεται σε σύσπαση
4) Επάνοδος της κινητικότητας των αρθρώσεων
5) Πρόληψη των παραμορφώσεων
Η χρόνια αρθρίτιδα των παίδων είναι μια ιδιαίτερη μορφή της Ρ.Α. που προσβάλει ηλικίες 4-7 ετών.
Η νόσος εισβάλλει με πυρετό, αρθραλγίες, αναιμία κ.λ.π. Εξελίσσεται με υποτροπές και υφέσεις και
δεν λαμβάνει την τυπική της μορφή όταν δεν σημειωθούν μερικές κρίσεις. Όταν συμπληίρωθεί η
κλινική εικόνα περιλαμβάνει τα ακόλουθα συμπτώματα. I. Από τις αρθρώσεις. Προσβάλλονται
συνήθως οι αγκώνες, πηχεοκαρπικές, γόνατα και πιο σπάνια οι αρθρώσεις των δακτύλων, της Σ.Σ. και
ιδιαίτερα της Α.Μ.Σ.Σ. Ακόμη είναι δυνατόν να προσβληθούν ανεξαιρέτως όλες οι αρθρώσεις. Επίσης
χαρακτηριστικό είναι το οίδημα γύρω από τις αρθρώσεις και η πρώιμη ατροφία των μυών. Π. Μέτρια
διόγκωση των λεμφογαγγλίων. ΠΙ. Σπληνομεγαλία.
IV. Πυρετός.
V. Από το αίμα (μέτρια αναιμία, Τ.Κ.Ε.: αυξημένη δοκιμασία ρευματοειδή παράγοντα:
αρνητική.
VI. Ερυθηματώδες, κηλιδώδες αξάνθημα..
Σκοπός της κινησιοθεραπείας: Είναι ο περιορισμός στο ελάχιστο των μονίμων βλαβών των
αρθρώσεων, έτσι ώστε να προληφθεί οποιαδήποτε αναπηρία του αρρώστου, να μειωθεί ο πόνος και να
αποφευχθούν οι υποτροπές.
6. Ποια κλινικά σημεία φανερώνουν την ένταση της φλεγμονής στη Ρ.Α.;
Τα κλινικά σημεία που φανερώνουν την ένταση της φλεγμονής στη Ρ.Α. είναι η χαρακτηριστική
συμμετρική διόγκωση των αρθρώσεων, οι οποίες παρουσιάζουν οίδημα, δυσκαμψία, ευαισθησία και
πόνο. Με αποτέλεσμα ο ασθενής να μην μπορεί να κινήσει την άρθρωση η οποία έχει προσβληθεί και
να έχουμε περιορισμό της κίνησης.
Η δυσκαμψία και ο πόνος είναι εντονότερα το πρωί και υποχωρούν κατά την διάρκεια της ημέρας.
Οι αρθρώσεις που προσβάλουν συνηθέστερα είναι οι μετακαρπιοφαλλαγγικές και οι
μεσοφαλλαγγικές. Επίσης οι αρθρώσεις του καρπού του γόνατος, οι ποδοκνημικές και οι αρθρώσεις
των δακτύλων στον άκρο πόδα. Επίσης ένα ποσοστό ασθενών περίπου 20% εμφανίζει και υποδόρια
δερματικά οζίδια που καλύπτουν οστικές προεξοχές.
Η εκφυλιστική αρθροπάθεια είναι μια χρόνια εξελικτική νόσος που χαρακτηρίζεται από: - εκφύλιση
του χόνδρου, - οστική υπερτροφία των αρθρικών επιφανειών και - ελάχιστη φλεγμονή. Χωρίζεται σε
πρωτοπαθής και δευτεροπαθής. Σε πρωτοβάθμια εκφυλιστική αρθροπάθεια έχουμε: - προσβολή των
τελικών μεσοφαλλαγγικών αρθρώσεων (όζοι του Heberden). Ακόμη είναι δυνατόν να προσβληθούν:
μετακαρπιοφαλαγγικές και καρπομετακάρπιες του αντίχειρα, η άρθρωση του ισχείου, του γόνατος, η
μεταταρσιοφαλαγγική του μεγάλου δακτύλου του άκρου ποδός, η Α.Μ.Σ.Σ. και η Ο.Μ.Σ.Σ.
8. Ποια τα πρώιμα συμπτώματα της οστεοπόρωσης και ποια διαγνωστικά μέσα
χρησιμοποιούνται στην ανίχνευση της (από κλινική άποψη);
Τα πρώιμα συμπτώματα είναι πόνοι στη Σ.Σ., στη ράχη, στη μέση και πολλές φορές στα χέρια και στα
πόδια. Ορισμένες φορές οι πόνοι στην Σ.Σ. είναι πολλή έντονοι με αποτέλεσμα να καθηλώνεται το
άτομο στο κρεβάτι. Η διάγνωση γίνεται από: τα συμπτώματα και τα κατάγματα απώλεια..σώματος
ακτινογραφίες των οστών ;·'
ειδικές εξετάσεις που μετρούν την ποσότητα του Ca^ πόυ υπάρχει στα οστά
εξετάσεις αίματος (ασβέστιο, φώσφορος. Λευκά και ερυθρά αιμοσφαίρια)
9. Αναφερθείτε στους τρόπους πρόληψης καθώς και στις μεθόδους περιορισμού των
συμπτωμάτων της οστεοπόρωσης από κινησιοθεραπευτική άποψη.
10. Αναφερθείτε στο μηχανισμό βλάβης στα ρευματικά νοσήματα και σε ποιες δομές
επηρεάζονται (Ρ.Α.).
Πρόκειται για σοβαρή επιπλοκή, άγνωστης αιτιολογίας, η οποία μπορεί να καθυστερήσει την
αποκατάσταση της γειτονικής άρθρωσης προς το κάταγμα, για έξι ή περισσότερους μήνες. Εντοπίζεται
συνήθως στην περιφερική προς το κάταγμα άρθρωση, αλλά είναι δυνατόν να συμβεί και μετά από
απλή κάκωση της άρθρωσης.
Οι σκοποί της κινησιοθεραπευτικής αγωγής στην αλγοδυστροφία είναι οι εξής: περιορισμός της
δυσκαμψίας της άρθρωσης περιορισμός του οιδήματος ανακούφιση από τον πόνο (στις κινήσεις)
Κατά την κινησιοθεραπευτική αγωγή εκτελούνται τα εξής: Ο ασθενής υποβάλλεται σε συστηματικές
ενεργητικές ασκήσεις, μέσα στα πλαίσια που επιτρέπει ο πόνος. Οι ασκήσεις αρχίζουν από τις μικρές
αρθρώσεις και προχωρούν προς τις μεγάλες. Πολλές φορές συνίσταται σε περιπτώσεις που η
οστεοπόρωση εντοπίζεται στην πηχειοκαρπική και στα δάκτυλα, ακινητοποίηση της πηχειοκαρπικής
άρθρωσης με γύψο και ενεργητικές ασκήσεις των δακτύλων.
Η θεραπεία της αλγοδυστροφίας με φυσικά μέσα είναι δύσκολη. Πρέπει να σημειωθεί πως από τη
στιγμή που το πρόβλημα έγκειται στο οστό και δεν έχει να κάνει με μύες, οποιαδήποτε αγωγή με
όργανα ηλεκτροθεραπείας κ.α. (φυσικά μέσα) δεν είναι σίγουρο ή αποδεδειγμένο ότι θα έχει
αποτέλεσμα. (Π.χ. τα ρεύματα «Tens» σ' αυτή την περίπτωση δεν συμβάλλουν σε τίποτα, γιατί η
συστολή και σύσπαση του (οποιοδήποτε) μυός δεν χρειάζεται, αφού όπως προαναφέρθηκε το
πρόβλημα είναι οστικό. Τα μόνα που μπορούν να βοηθήσουν και μπορεί να έχουν κάποια
αποτελέσματα με την χρήση τους είναι το «Laser» λόγω ακτινοβολίας και κάποια παραφυνόλουτρα
λόγω των θετικών επιδράσεων της θερμότητας.)
Η νόσος χαρακτηρίζεται από φλεγμονή των ιερολαγώνιων αρθρώσεων (λεκάνη) και μεσοσπονδύλιων
διαστημάτων της σπονδυλικής στήλης που καταλήγει σε αγκύλωση. Στα άτομα αυτά ο πόνος ξεκινά
χαμηλά από την μέση στα ισχία και δυσκαμψία που είναι πιο έντονη το πρωί. Μπορεί να καταλήξει σε
αγκύλωση και αναπηρία που κλινικά παρατηρείται ακαμψία της σπονδυλικής στήλης. Η έκπτυξη του
θώρακα ελαττώνεται γιατί οι άρρωστοι ανακουφίζονται από τον πόνο' με την κλίση πτος τα εμπρός και
έτσι αναπτύσσεται ο κυφωτικός θώρακας. Με τον κυφωτικό θώρακα ο άρρωστος παρουσιάζει
αποκλειστικά διαφραγματική αναπνοή. Με την πάροδο του χρόνου εγκαθίσταται οι βλάβες κατά
μήκος της σπονδυλικής στήλης και συνοδεύονται με πόνο και ατροφία του κορμού. Ύστερα από
επανηλημένες προσβολές τα συμπτώματα γίνονται εντονότερα και σιγά σιγά καταλήγουμε στην
αγκύλωση των αρθρώσεων και εκεί νομιμοποιείται η κύφωση της σπονδυλικής στήλης συνέπεια της
αγκύλωσης, οι πόνοι σταματούν.
14. Ποια μέσα και μέθοδοι φυσιοθεραπείας χρησιμοποιούνται για την αντιμετώπιση της
αγκυλοποιητικής σπονδυλίτιδας;
Εισβάλλει απότομα με πόνο, οίδημα και δυσκαμψία των αρθρώσεων με υψηλό πυρετό και
ταχυκαρδία.
Τα πρωτεύοντα συμπτώματα του ρευματικού πυρετού είναι: καρδίτιδα
πολυαρθρίτιδα (είναι το συχνότερο σύμπτωμα. Προσβάλλονται οι αρθρώσεις του γόνατος, αγκώνα και
ποδοκνημικής. Χαρακτηριστικό της είναι ο πόνος και όχι τα άλλα στοιχεία της φλεγμονής) ί;
- ρευματικά οζίδια πολύμορφο ερύθημα
- χορεία
Τα δευτερεύοντα συμπτώματα είναι: ο πυρετός αρθραλγίες κοιλιακά άλγη ταχυκαρδία κ.λ.π.
Ο σκοπός είναι η ανακούφιση από τον πόνο, η επαναφορά ή διατήρηση της λειτουργικότητας του
μέλους, η διατήρηση ή αύξηση του εύρους κίνησης των αρθρώσεων, η καταστολή των χορειακών
κινήσεων, η ενδυνάμωση των μυϊκών ομάδων, η απομάκρυνση του οιδήματος και η πρόληψη
παραμόρφωσης των αρθρώσεων.
Χρησιμοποιούμε: ηλεκτροθεραπεία, μάλαξη, υποβοηθούμενες ασκήσεις, ενεργητικές ασκήσεις,
ασκήσεις αντίστασης και μηχανοθεραπεία.
17. Ποια σημαντική εφαρμογή ναρθήκων γνωρίζετε για άτομα που πάσχουν από
ρευματοειδή αρθρίτιδα;
18. Ποιες οδηγίες θα δίνατε για την καθημερινή χρήση μιας «ρευματικής άκρας χειρός»;
Οι ασθενείς αυτοί εκτός από το πρόγραμμα κινησιοθεραπείας που πρέπει να ακολουθούν σε τακτά
χρονικά διαστήματα θα πρέπει και σε καθημερινή βάση να τηρούν ένα σύνολο οδηγιών έτσι ώστε η
κινησιοθεραπεία να έχει διάρκεια και ισχύ.
Για το λόγο αυτό στις καθημερινές τους δραστηριότητες τους προτείνουμε: να κινητοποιούν τις
αρθρώσεις της άκρας χειρός προσεχτικά στα όρια του πόνου και της αντοχής του αρρώστου
να αναπαύουν τις αρθρώσεις αυτές για αρκετό διάστημα κάθε μέρα
να χρησιμοποιούν απλά βοηθητικά μέσα ώστε να ξεπερνούν τυχόν προβλήματα π.χ.
χερούλια στα μπάνια, τροποποίηση αντικειμένων καθημερινής χρήσης.
Πρέπει τέλος να προστεθεί ότι η δυνατότητα αυτοεξυπηρέτησης του αρρώστου θα τον ενισχύσει
ψυχολογικά.
Ομάδα Ερωτήσεων (2.1.2.11) Κινησιοθεραπεία στις αθλητικές κακώσεις.
Τα χαρακτηριστικά συμπτώματα του αιματώματος είναι οίδημα, πόνος, αδυναμία σύσπασης του μυός
και ευαισθησία της τραυματισμένης περιοχής.
Το χαρακτηριστικό της κάκωσης στη θλάση 1 ου βαθμού είναι ότι υπάρχει πόνος στην παθητική
διάταση και στην μυϊκή συστολή με αντίσταση. Ο πόνος παράγεται εξ' αιτίας του οιδήματος που
δημιουργείται και το οποίο ερεθίζει τις αισθητικές απολήξεις της περιοχής. Τα συμπτώματα στη
θλάση 2ου βαθμού είναι πόνος τη στιγμή του τραυματισμού που αναπαράγεται τη στιγμή της συστολής
ευαισθησία στην περιοχή της κάκωσης και οίδημα. Επίσης επηρεάζεται η δύναμη του μυός και ο
σπασμός που αναπτύσσεται εμποδίζει τη μυϊκή συστολή.
Στην θλάση 3ου βαθμού ο αθλητής αισθάνεται οξύ πόνο στην αρχή, αναπτύσσεται οίδημα στην
περιοχή της θλάσης και το μέλος έχει πλήρη λειτουργική ανικανότητα.
Στις περιπτώσεις που οι αθλητές δεν μπαίνουν σε ένα πρόγραμμα επαναπόκτησης των ικανοτήτων
τους, ευαισθητοποιούνται και τραυματίζονται πιο εύκολα. Έχει αποδειχτεί ότι η ανεπαρκής
αποκατάσταση, υποβάλει τους αθλητές σε κινδύνους υποτροπών με αποτέλεσμα περιορισμό στη
μελλοντική συμμετοχή στα σπορ. Όσα λοιπόν ασχολούνται με τον αθλητή, να κατανοήσουν τη
σημασία της αποκατάστασης και να μη βιάζονται ή να τον πιέζουν να επιστρέψει στο σπορ που να
συμμετέχει γρήγορα.
Πρώτα υπάρχει η επαναπόκτηση της ευκαμψίας μετά τον τραυματισμό. Αυτό οφείλεται στις αλλαγές
που συμβαίνουν στο κολλαγόνο. Σκοπός στο στάδιο αυτό της αποκατάστασης είναι ενεργητικές,
ενεργοπαθητικές και διατατικές ασκήσεις να αποκτηθεί το εύρος τροχιάς της κίνησης της άρθρωσης.
Στη συνέχεια του προγράμματος αποκατάστασης έμφαση δίνεται στη μυϊκή ενδυνάμωση. Η μυϊκή
ενδυνάμωση γίνεται με τρείς τύπους άσκησης: ισομετρικές, ισοτονικές και ισοκινητικές.
Οι ισομετρικές ασκήσεις σε διαλείμματα 20" και διάρκειας 6" μπορούν να διατηρήσουν την δύναμη
του μυός. Οι ισοτονικές ασκήσεις αρχίζουν όταν οι ισομετρικές γίνονται χωρίς πόνο και σε μικρή
τροχιά. Οι ισοτονικές ασκήσεις μπορεί να διαιρεθούν σε ασκήσεις μεταβλητής αντίστασης ή συνεχούς
αντίστασης. Οι ισοκινητικές ασκήσεις γίνονται με σταθερή ταχύτητα σε όλο το εύρος της κίνησης.
Τέλος έχουμε τις λειτουργικές δραστηριότητες μετά τον τραυματισμό.
Το φυσικοθεραπευτικό πρόγραμμα στη φάση αυτή θα είναι ανάλογο με την κατάσταση του αθλητή.
Συνήθως περιλαμβάνει: θερμοθεραπεία (μεγαλύτερης έντασης και διάρκειας), μάλαξη και ενεργητικές
κινήσεις προοδευτικά αυξανόμενες σε αριθμό και ένταση.
6. Τι περιλαμβάνει η φάση της λειτουργικής αποκατάστασης μιας αθλητικής κάκωσης
και σε τι αποβλέπει;
Όταν ο αθλητής ξεπεράσει τα προβλήματα του πόνου και της φλεγμονής και έχει επαναποκτήσει το
εύρος τροχιάς της κίνησης, τη μυϊκή δύναμη και την αντοχή, τότε αρχίζει η προπόνηση που
περιλαμβάνει περπάτημα, τρέξιμο, τζόκινγκ, ατομικές ασκήσεις επιδεξιότητας, ομαδικές ασκήσεις και
τελικά προπόνηση με το σπορ και επιστροφή στην ενεργό αθλητική δραστηριότητα.
Όταν ο αθλητής μπορεί να εκτελέσει αυτές τις δραστηριότητες με ένα σύνθετο τρόπο και ανεβάζει με
ασφάλεια το φορτίο στην τραυματισμένη περιοχή, αρχίζει η επιστροφή στο σπορ προσεκτικά στην
αρχή με βαθμιαία αύξηση της έντασης. Ο χρόνος επιστροφής κρίνεται μέσα από μια γενική εκτίμηση
και τεστ. Πρέπει να υπάρχει πλήρες εύρος κίνησης των αρθρώσεων, να μην υπάρχει οίδημα, πόνος
και απαραίτητα να έχει επαναποκτηθεί η δύναμη και η αντοχή. Αν τα παραπάνω είναι θετικά και
αποφασιστεί η επιστροφή του αθλητή, πρέπει να γίνει με κάθε προφύλαξη, για να αποφευχθούν
υποτροπές.
Το ελαφρό τρέξιμο είναι η πρώτη δραστηριότητα που θα εκτελέσει ο αθλητής προερχόμενος από
τραυματισμό. Η απόσταση που θα κάνει την πρώτη μέρα να είναι μικρή. Τις επόμενες μέρες η
απόσταση αυξάνεται προοδευτικά.
Οι ταχύτητες αρχίζουν όταν το τρέξιμο γίνεται χωρίς προβλήματα. Τις πρώτες μέρες η απόσταση να
είναι μικρή με το 50-60% της μέγιστης ταχύτητας. Η ένταση και η απόσταση να αυξάνονται
προοδευτικά. Επίσης πρέπει να υπάρχει ανάμειξη τζόκινγκ και ταχύτητας. Οι αναπηδήσεις και τα
άλματα βοηθούν στην ισορροπία. Γίνονται αναπηδήσεις στα δυο πόδια και αναπηδήσεις στο
τραυματισμένο πόδι αργά και γρήγορα. Όταν οι αναπηδήσεις γίνονται χωρίς προβλήματα, αρχίζουν τα
άλματα. Γίνονται άλματα με τα δυο πόδια, μια στο ένα πόδι και μια στο άλλο σε διαφορετικές
κατευθύνσεις.
Στις δράστη ριότητες επιδεξιότητας περιλαμβάνονται κοψίματα δεξιά - αριστερά σε γωνίες 45-60 και
90 μοιρών όπως επίσης τρέξιμο σε κύκλο, σε σχήμα οκτώ και σε σχήμα Ζ. Τέλος στο άθλημα του
ποδοσφαίρου που είναι πρέπει να εκτελεστούν δραστηριότητες που δεν περιλαμβάνουν επαφή με
αντίπαλο π.χ. μόνο σουτ όχι μαρκαρίσματα. Στη συνέχεια παιχνίδι με αντιπάλους για εξοικείωση και
αποβολή του φόβου από τον αθλητή, ότι μπορεί να δεχθεί μαρκάρισμα από τον αντίπαλο που δεν τον
ελέγχει οπτικά και δεν τον περιμένει. Τέλος έχουμε έντονες αγωνιστικές δραστηριότητες που γίνονται
με προοδευτική δυσκολία.
8. Τι γνωρίζετε για την πρωτοβάθμια εκτίμηση του επιπέδου συνείδησης μετά τον
τραυματισμό της κεφαλής;
Σαν πρώτη εκτίμηση πρέπει να γίνει αντιληπτός καθαρά ο μηχανισμός και η σκηνή του
τραυματισμού. Αν ο αθλητής έχει πέσει από ψηλά ή η σύγκρουση είναι βίαια (π.χ. στη διεκδίκηση
ενός μέσου παιχνιδιού, χτύπημα των αντιπάλων στο κεφάλι), σίγουρα υπάρχει τραυματισμός στο
κεφάλι ή στην σπονδυλική στήλη.
Με βάση αυτά τα στοιχεία που πρέπει να εκτιμηθούν πολύ γρήγορα, ο υπεύθυνος διάσωσης πρέπει να
αποφασίσει ποια τεχνική θα χρησιμοποιήσει για να ανοίξει τους αεραγωγούς, την έλξη του σαγονιού
ή την έκταση της κεφαλής. Αν δεν υπάρχει πρόβλημα αναπνευστικό τότε προχωρούμε γρήγορα στις
επόμενες διαδικασίες.
Για την παραπέρα χορήγηση βοήθειας συντελεί και η ανταπόκριση του αθλητή. Ο υπεύθυνος
διάσωσης συγκεντρώνει κάποια γενικά στοιχεία που θα τον βοηθήσουν να κάνει μια καινούργια
εκτίμηση για την κατάσταση του αθλητή. Αυτή συνιστάται από ουσιαστικά συμπτώματα του αθλητή
όπως ναυτία, ζάλη, ανησυχία, πόνο, ανικανότητα μετακίνησης και απώλεια αίσθησης ενός μέλους του
σώματος. Όταν καταφέρει ο αθλητής να σηκωθεί- αν δεν συμβαίνουν κάτι από τα παραπάνω- του
κάνουμε διάφορες ερωτήσεις όπως αν γνωρίζει τι μέρα είναι, που είμαστε, το αποτέλεσμα του αγώνα,
υποδεικνύοντας τα άτομα να τα πει με το όνομά τους και τέλος να παρακολουθήσει το δάκτυλο μας
να κινείται μπροστά από το πρόσωπο του.
Συνήθως ακινητοποιούμε το κάτω άκρο σε περιπτώσεις καταγμάτων και εξαρθρημάτων. Όπως στην
περίπτωση των καταγμάτων της επιγονατίδας έτσι και στα κατάγματα του μηρού προσέχουμε
ιδιαίτερα τη σοβαρότητα του τραυματισμού ως προς το αν θα ισιώσουμε το γόνατο του αθλητή. Αν
προβούμε σε χειρισμό να ισιώσουμε το γόνατο, τοποθετούμε τυλιγμένη κουβέρτα μεταξύ των ποδιών.
Κατόπιν δένουμε το τραυματισμένο πόδι στο καλό και φροντίζουμε να δεθούν στα διάφορα μέρη.
Επίσης στα κατάγματα της επιγονατίδας προσπαθούμε να ισιώσουμε το πόδι πολύ απαλά και κατόπιν
τοποθετούμε μικρή σανίδα κάτω από το τραυματισμένο πόδι. Στα κατάγματα ποδοκνημικής
τοποθετείται μαξιλάρι ή κουβέρτα γύρω από το κάτω άκρο αφού αφαιρεθούν τα παπούτσια
αρχίζοντας από τη μέση της γαστροκνήμιος. Κατόπιν δένεται σε αυτή τη θέση. Επίσης πρέπει να
δεθούν τα άκρα του μαξιλαριού που εκτείνονται πέρα από τη φτέρνα, ώστε το πόδι να καλυφθεί από
το νάρθηκα.
11. Που και πότε ενδείκνυται η χρήση μερικής ακινητοποίησης και πως πετυχαίνεται;
Στα αιματώματα γίνεται περίδεση του μέλους με ελαστικό επίδεσμο 2-3 ώρες μετά τον τραυματισμό.
Στα διαστρέμματα ποδοκνημικής γίνεται επίδεση με ελαστικό επίδεσμο μεταξύ πελματιαίας και
ραχιαίας κάμψης. Στα διαστρέμματα πηχεοκαρπικής γίνεται ακινητοποίηση για 8-12 ημέρες με
ελαστικό επίδεσμο. Στο εξάρθρημα του ώμου μετά την ανάταξη ακινητοποιείται με επίδεσμο στο
θώρακα. Το ίδιο εφαρμόζεται και στο εξάρθρημα αγκώνος. Στις κακώσεις μηνίσκων γίνεται επίδεση
με ελαστικό επίδεσμο. Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις ενδείκνυται η χρήση μερικής ακινητοποίησης
αμέσως μετά τους τραυματισμούς.
12. Αναφερθείτε στις μεθόδους πρόληψης για τις διάφορες μορφές αθλητικών
κακώσεων για την αποφυγή υποτροπής τους.
13. Ποια η σημασία της περίδεσης κατά την συμμετοχή σε αθλητικές δραστηριότητες;
ι
14. Ποιοι οι συχνότεροι τραυματισμοί στο αγώνισμα της αντισφαίρισης (Tennis) και
γιατί;
Η επικονδυλίτιδα του αγκώνα είναι ένας τραυματισμός γνωστός και συνηθισμένος στους παίκτες τις
αντισφαίρισης. Η βασική παθολογία της επικονδυλίτιδας του αγκώνα είναι η φλεγμονή της
απονεύρωσης του βραχύ κερκιδικού εκτείνοντα, τον καρπό και του κοινού εκτείνοντα τα δάκτυλα.
Όλοι οι εκτείνοντες μύες που συσπώμενοι κάνουν έκταση των δακτύλων και του καρπού, εκφύονται
από μια πολύ μικρή περιοχή στον έξω κόνδυλο του βραχιονίου. Μια απότομη κίνηση με αντίσταση ή
συχνές εκτάσεις του καρπού του αθλητή, όταν κρατάει τη ρακέτα, καθώς αυτή έρχεται σε επαφή με το
μπαλάκι, προκαλεί μηχανική τάση και είναι δυνατόν να σπάσουν μερικές ίνες της έκφυσης του
τένοντα στο περιόστεο. Αν οι μηχανικές τάσεις αυτές συνεχιστούν πριν την επούλωση, η κατάσταση
εξελίσσεται σε χρόνια φλεγμονή. Στην εξέταση που γίνεται υπάρχει πλήρης τροχιά της κίνησης στην
άρθρωση του αγκώνα. Πιθανόν όμως να υπάρχει περιορισμένη έκταση. Έκταση με αντίσταση στον
καρπό, είναι επώδυνη και δίνει μια ευαισθησία στην περιοχή της έκφυσης των εκτεινόντων.
Συστήνεται μείωση της δραστηριότητας που προκαλεί πόνο και φυσικοθεραπευτική αγωγή σε
συνδυασμό με πρόγραμμα άσκησης. Εάν η συντηρητική θεραπεία αποτύχει η φλεγμονή
αντιμετωπίζεται χειρουργικά.
16. Τι ονομάζουμε «σύνδρομα υπέρχρησης» και ποια τα μέτρα που λαμβάνουμε για τον
περιορισμό τους;
i
Τα σύνδρομα υπέρχρησης είναι οι χρόνιες φλεγμονές των μαλακών μορίων και των οστών. Οι ίδιες
κινήσεις που γίνονται για πολλά χρόνια κατά τη διάρκεια της προπόνησης ή του αγώνα, αρκετές
φορές ξεπερνούν τα όρια αντοχής των οργάνων αυτών του μυοσκελετικού συστήματος, με
αποτέλεσμα να τους συμβαίνουν μικροτραυματισμοί. Όταν η επιφόρτιση συνεχιστεί και οι μύες,
θύλακες, τένοντες, περιτονίες δεν προλάβουν να επιδιορθώσουν τις μικροβλάβες που του συμβαίνουν,
αρχίζει μια χρόνια φλεγμονή. Έτσι οι χρόνιες φλεγμονές των μυών χαρακτηρίζονται σαν σύνδρομα
τμημάτων. Οι φλεγμονές των τενόντων χαρακτηρίζονται ως τενοντίτιδες, τενοντοελυτρίτιδες,
περιτενοντίτιδες ή τενοντοθυλακίτιδες. Τα οστά από τη συνεχή εφαρμογή φορτίων παθαίνουν ρήξεις
οι οποίες δεν προλαβαίνουν να επιδιορθωθούν, υφίστανται φλεγμονές που χαρακτηρίζονται ως
περιοστίτιδες, αποφυσίτιδες ή κατάγματα κόπωσης. Αλλά όργανα του μυοσκελετικού συστήματος που
επηρεάζονται από την επαναλαμβανόμενη επιβάρυνση, είναι οι ορογόνοι θύλακες και η φλεγμονή
τους χαρακτηρίζεται ορογονοθυλακίτιδα. Για να τα αποφύγουμε αυτά προσέχουμε από τους
εσωτερικούς παράγοντες τις ανατομικές ανωμαλίες (ορθοπεδικά προβλήματα), τη μυϊκή ανισορροπία,
την κακή σχέση τετρακέφαλου και ισχιοκνημιαίων και τη διαφορά στο μήκος των σκελών. Από τους
εξωτερικούς παράγοντες τα προπονητικά λάθη (μεγάλες αποστάσεις τρεξίματος, μεγάλη ένταση,
προπόνηση σε λοφώδες έδαφος, κούραση, τεχνική) τις περιβαλλοντολογικές καταστάσεις, τον
εξοπλισμό και την ένδυση.
17. Σε ποια φάση της αθλητικής δραστηριότητας είναι χρήσιμη η μάλαξη και πως
βοηθά;
Είναι γνωστό ότι η προθέρμανση είναι γενική και ειδική. Στη γενική προθέρμανση επιχειρείται να
επιτευχθεί ανακατανομή του αίματος στις μεγάλες μυϊκές ομάδες, που θα συμμετάσχουν στο άθλημα
που θα εκτελέσει ο αθλητής στη συνεδρία της προπόνησης ή του αγώνα. Στην ειδική προθέρμανση η
προσοχή επικεντρώνεται σε εκείνες τις μυϊκές ομάδες που θα έχουν πρωταγωνιστικό ρόλο στο
σχετικό άθλημα. Πριν από το αγώνισμα υπάρχει ανάγκη για θεραπεία μικρής διάρκειας, η οποία θα
είναι υποβοηθητική στο ζέσταμα του αθλητή, δημιουργώντας υπεραιμία. Σε ορισμένα αθλήματα η
μάλαξη αντικαθιστά μόνο το γενικό μέρος της προθέρμανσης. Ένας άλλος σημαντικός λόγος για την
ενσωμάτωση της μάλαξης στην περίοδο της προθέρμανσης, είναι η επίδραση που έχει στην
ψυχολογία του αθλητή και στην προσαρμογή του πριν από τον αγώνα ή την προπόνηση, να δεχτεί
μεγάλες επιβαρύνσεις.
Η μάλαξη στην μοντέρνα αθλητική προπόνηση, αποτελεί μέρος της προπονητικής συνεδρίας και
ενσωματώνεται στα συστατικά της. Έτσι λοιπόν γίνεται εφαρμογή της στην αποθεραπεία, όπου σε
συνδυασμό με τις διατάσεις βοηθάει αποτελεσματικά την ανάνηψη του αθλητή, με την απομάκρυνση
των παραγώγων καύσης, μείωση του μυϊκού κάμματου και επαναφορά των λειτουργιών του αθλητή
στα πριν την μυϊκή καταπόνηση επίπεδα. Η μάλαξη στην περίοδο της αποθεραπείας έχει κυρίως
γενικό χαρακτήρα και γίνεται σε περιοχές που είχαν μεγαλύτερη επιβάρυνση κατά τις φάσεις του
αγώνα ή της προπόνησης.
Ομάδα Ερωτήσεων (2.1.2.12) Γηριατρική
Τα γηρατειά δεν αποτελούν μια ασθένεια, είναι όμως ένας παράγοντας που επηρεάζει αρνητικά την
αντίδραση του ηλικιωμένου στην αρρώστια.
Οι πλέον ενδιαφέρουσες και πλέον συχνές παθήσεις, οι οποίες σήμερα αναλογικά βρίσκονται
επικεφαλής όλων των παθήσεων και παρουσιάζουν τη μεγαλύτερη θνησιμότητα είναι οι
καρδιαγγειακές εκφυλιστικές νόσοι όπως η αρτηριοσκλύρηνση, η υπέρταση, η σκληρυντική
μυοκαρδίτιδα, η σκλήρυνση της αορτής και των στεφανιαίων αρτηριών, η θρόμβωση των θρόμβωση
των στεφανιαίων, το έμφραγμα και οι εγκεφαλοπάθειες από αρτηριοσκλήρυνση. Τη δεύτερη θέση από
άποψης συχνότητας κατέχει ο καρκίνος, ακολουθούν οι διάφορες εκφυλιστικές αρθροπάθειες
(αρθρίτιδα, σπονδυλαρθρίτιδα, οστεοπόρωση, παραμορφωτική αρθρίτιδα), οι νόσοι του αίματος
(αναιμία, λευχαιμία), οι παθήσεις των πνευμόνων και των βρόγχων, οι οφθαλμικές νόσοι
(καταρράκτης, γλαύκωμα), οι νεφρίτιδες, ο σακχαρώδης διαβήτης, οι παθήσεις του προστάτη, η
λιθίαση, οι παθήσεις των αυτιών.
Στους ηλικιωμένους ασθενείς παρατηρούνται συχνά 4 είδη νοσημάτων από οστά: η οστεομαλακία, η
οστεοπόρωση, η νόσος Paget και τα κακοήθη νεοπλάσματα των οστών βάση της κλινικής τους
εικόνας που μπορεί να είναι σιωπηρή επί πολλά χρόνια, πρωτοεμφανίζεται με την παρουσία
κατάγματος του μηριαίου ή κάποιου από τους σπονδύλους. Σε βαριές περιπτώσεις το ηλικιωμένο
άτομο υποφέρει από χρόνιους πόνους. Οι πόνοι εντοπίζονται συχνότερα στη ράχη και επιδεινώνονται
με τις κινήσεις και τη στροφή της σπονδυλικής στήλης. Σε βαριές καταστάσεις η σπονδυλική στήλη
υφίσταται κύφωση και αν η κύφωση είναι μεγάλου βαθμού μπορεί να προκληθούν προβλήματα στο
αναπνευστικό σύστημα.
Στις παθήσεις των αρθρώσεων και των μυών συγκαταλέγονται η ρευματοειδής αρθρίτιδα και η
οστεοαρθρίτιδα. Βάση της κλινικής τους εικόνας προσβάλλονται οι αρθρώσεις στις οποίες
προκαλείται η αστάθεια της προσβαλλόμενης άρθρωσής και μερικές φορές εξάρθρωση. Οι νόσοι
χαρακτηρίζονται από πρωινή δυσκαμψία. Σε βαριές καταστάσεις οι νόσοι καταλήγουν σε αγκύλοοση
και σε δευτεροπαθείς αλλοιώσεις.
Για να θεραπευτεί η ασθένεια πρέπει να ληφθούν υπόψη και να θεραπευθούν συγχρόνως και τα
προβλήματα που την επηρεάζουν. Για το σκοπό αυτό είναι απαραίτητη η ανάπτυξη ειδικών υπηρεσιών
σε επίπεδο κοινότητας και ημερησίας περίθαλψης, επειδή τα προβλήματα των ηλικιωμένων είναι
πλατύτερα και ξεπερνούν τα στενά όρια της παραδοσιακής νοσοκομειακής περίθαλψης.
Σε επίπεδο κοινότητας εννοούμε υπηρεσίες υποστηρίξεως, αυτές δηλαδή που απευθύνονται στα
στάδια τα πριν και μετά την ασθένεια, δηλαδή φροντίζουν για την πρόληψη, την αποκατάσταση και
αποκατάσταση του ασθενούς στο στάδιο της αποθεραπείας.
Τέλος σε επίπεδο ημερησίας περίθαλψης εννοούμε την ανάπτυξη των Κ.Α.Π.Η (Κέντρων Ανοικτής
Προστασίας Ηλικιωμένων) και των Νοσοκομείων Ημέρας.
5. Πως μπορείτε να αντιμετωπίσετε έναν ασθενή τρίτης ηλικίας;
Κατ' αρχήν πρέπει να πλησιάσουμε τον ασθενή με συμπόνια και ανθρωπισμό. Αυτά είναι από τα πιο
βασικά «εργαλεία» για το θεραπευτικό έργο. Προσεγγίζουμε τον ασθενή με σεβασμό και τρόπο τέτοιο
ώστε να διατηρείται η αξιοπρέπεια του ατόμου χωρίς υπεροψία και αλαζονεία, αλλά και χωρίς
υπερβολική οικειότητα.
Η προσέγγιση των θεραπευτών προς τον άρρωστο δεν πρέπει να διακρίνεται από υπερβολές. Ο
θεραπευτής πρέπει να διαθέτει αρκετό χρόνο σε κάθε του συνεργασία με τον ασθενή. Πολύ
περισσότερος χρόνος απαιτείται για την εκπαίδευση του ασθενούς σε μέτρα προλήψεως και
αποκαταστάσεως. Όλοι οι ασθενείς αισθάνονται την ανάγκη να εκφρασθούν. Οι ηλικιωμένοι
επαναλαμβάνουν τα ίδια, χάνονται σε λεπτομέρειες και τους διαφεύγουν άλλα σημαντικά. Ο
θεραπευτής πρέπει να κατατοπίζεται με ακρίβεια. Επίσης πρέπει να είναι καλός ακροατής. Συχνά οι
πιο καλοί τρόποι δεν είναι λεκτικοί. Μια φιλική χειρονομία, το άγγιγμα του ώμου του ασθενούς ή το
κράτημα του χεριού δημιουργούν ένα κλίμα εμπιστοσύνης. Πρέπει να εξηγείται στον ασθενή κάθε
θεραπευτική πράξη και να πείθεται για την αποτελεσματικότητα της.
Οι ασθενείς αυτοί πρέπει να διδάσκονται μια ασφαλή και απλή τεχνική για τη διάταση των ιγνυακών
και των γαστροκνημίων. Η εδραία θέση είναι μάλλον ο ασφαλέστερος τρόπος από άποψης
ισορροπίας. Επειδή είναι πιθανό ο ηλικιωμένος να δυσκολεύεται να καθίσει στο πάτωμα είναι
προτιμότερο να καθίσει σε καρέκλα και να τοποθετήσει τα πόδια σ' ένα σκαμπό ή σε άλλη καρέκλα
ενώ προσέχει να διατηρεί την πλάτη ίσια. Είναι δύσκολο ο ηλικιωμένος να κάνει διάταση των μυών
αυτών μόνος του. Ένας πρακτικός τρόπος είναι να στέκεται όρθιος στηριζόμενος σε μια καρέκλα ενώ
το ένα πόδι είναι πίσω και αρκετά μακριά από το άλλο για να κάποιο εύρος τροχιάς στην έκταση του
ισχίου.
Ο συνδυασμός των κινήσεων του κορμού και του ώμοη ή του κορμού και της λεκάνης μπορεί να είναι
πιο αποτελεσματικός από τη διάταση της κάθε περιοχής χωριστά. Αναφέρουμε ενδεικτικά τις
ασκήσεις:
1. Διάταση των χεριών προς την οροφή του δωματίου και μετά ήπια κάμψη προς κάθε
πλευρά.
2. Στροφή προς κάθε πλευρά με τους βραχίονες προς τα έξω στο ύψος του ώμου είτε με
διάταση προς τα έξω είτε με τα χέρια πάνω στους ώμους, επιτρέποντας στο κεφάλι να κατευθύνει ενώ
ο κορμός ακολουθεί σταδιακά.
3. Από ύπτια θέση φέρνουμε τα γόνατα σε κάμψη στη μία πλευρά του σώματος (π.χ
αριστερά) και τους βραχίονες στο πλάι. Ακολουθούν οι ώμοι και το κεφάλι με το δεξιό βραχίονα πάνω
από το κεφάλι ενώ το άλλο χέρι παραμένει σταθερό στο πάτωμα μέχρι το κεφάλι να κυλήσει ομαλά
προς τα αριστερά ακολουθούμενο από τους ώμους. Κατόπιν η κίνηση επαναλαμβάνεται αντίστροφα.
Μια από τις κυριότερες προσπάθειες που καταβάλλονται σήμερα είναι η ανανέωση του γηρασμένου
οργανισμού. Για το σκοπό αυτό δοκιμάζονται και εφαρμόζονται πολλές μέθοδοι, οι οποίες
αποσκοπούν στη βελτίωση πολλών γεροντικών νοσημάτων καθώς και η παράταση της ζωής των
γερόντων. Ενδεικτικά αναφέρουμε τις μεθόδους Asian, Werbi, ΝϊεΙωηβ.Επίσης σημαντική
θεραπευτική αξία παρέχουν και η χρησιμοποίηση άλλων θεραπευτικών μέσων και φαρμάκων ως
ορμόνες, βιταμίνες, ιώδιο, ασβέστιο, σίδηρο, ένζυμα. Κατά την εφαρμογή αυτών των θεραπευτικών
μεθόδων πρέπει να λάβουμε υπόψη μας ότι τα περισσότερα από τα γεροντικά νοσήματα
παρουσιάζουν ιδιομορφίες από άποψης συμπτωματολογίας, εξέλιξης και αντίδρασης προς τα διάφορα
θεραπευτικά μέσα με συνέπεια οι ηλικιωμένοι να μην παρουσιάζουν πάντα τις ίδιες θεραπευτικές
δυνατότητες.
Επίσης υπάρχουν πολλές περιπτώσεις κατά τις οποίες οι ηλικιωμένοι παρουσιάζουν όχι μεμονωμένες
παθήσεις, αλλά άθροισμα νοσηρών καταστάσεων (σύνδρομα) συνήθως της ίδιας αιτιολογίας.
Μια από τις μεθόδους αποκατάστασης είναι η οξυγονοθεραπεία που έχει σαν κύριο σκοπό της την
κανονική ανταλλαγή των αερίων. Εφαρμόζεται σε βρογχοπνευμονικά νοσήματα, σε καρδιαγγειακά
νοσήματα και ισχαιμικές καταστάσεις των γερόντων. Άλλη μέθοδος είναι η λουτροθεραπεία.
Πρακτικά εφαρμόζονται τα θερμά λουτρά σε παθήσεις όπως η χρόνια πολυαρθρίτιδα, σύνδρομο του
Bechterev , ισχιακές παθήσεις, ρευματικές και νευρικές παθήσεις. Επίσης έχουμε τα διάφορα
φυσιοθεραπευτικά μέσα όπως υπέρηχοι, διαθερμία, ηλεκτροθεραπεία και μάλαξη. Τέλος
εφαρμόζονται διάφορες γυμναστικές ασκήσεις, οι οποίες βέβαια είναι τέτοιες ώστε να μην προκαλούν
κόπωση του οργανισμού και γενικώς ανεπιθύμητα φαινόμενα γύρω από την περιοχή της καρδιάς.
Ο γηριατρικός ασθενής θα πρέπει να αποφεύγει τις αμιγείς ισομετρικές ασκήσεις όπως το σκάψιμο,
φτυάρισμα, η άρση και η μετακίνηση βαρέων αντικειμένων, η αναρρίχηση μα σκαμνί, η έντονη
κωπηλασία, ο τσάμικος χορός. Επίσης η ποδηλασία πρέπει να γίνεται με μεγάλη προσοχή.
Ομάδα Ερωτήσεων (2.1.2.13) Αυτ ο εξυπη ρ έτη ση
7. Πως υποβοηθούμε τον ασθενή στην πορεία προς την αυτόνομη βάδιση;
Ο ψυχολόγος θα εκτιμήσει την κατάσταση του ασθενή, θα αξιολογήσει τις ψυχολογικές του
αντιδράσεις στην απώλεια, θα του παράσχει υποστηρικτική αντιμετώπιση και θα του προτείνει
καινούργιους τρόπους ευχαρίστησης.
Στις βλαπτικές επιδράσεις, αν η έντασή τους είναι μεγάλη και δεν μπορέσει ο ασθενής να τις ελέγξει
με υγιείς τρόπους προσαρμογής, θα αντιδράσει με νευρωτικούς τρόπους. Η κατάθλιψη, η αγωνία, ο
φόβος, η δυσφορία, η μόνωση, η άρνηση και η εξέγερση είναι οι πιο συνηθισμένες αντιδράσεις.
Ο ρόλος του ψυχολόγου στην Ομάδα Αποκατάστασης είναι πολύπλευρος. Ένα βασικό
χαρακτηριστικό της εργασίας του είναι ότι αποτελεί μέλος μιας ομάδας ειδικών και στα πλαίσια του
οριζοντίου συστήματος λειτουργίας που συνήθως εφαρμόζεται, οφείλει να βοηθήσει στο να
κατανεμηθεί σωστά η υπευθυνότητα για το κοινό θεραπευτικό έργο.
Ο άρρωστος από την άλλη μεριά, όταν εισέρχεται στο νοσοκομείο, χάνει ένα μέρος της προσωπικής
του ελευθερίας.
Οι γιατροί και το νοσηλευτικό προσωπικό απαιτούν πολλές φορές από τον ασθενή μας τυφλή υπακοή
και συχνά δεν τον πληροφορούν με ακρίβεια για τη σκοπιμότητα διαφόρων διαγνωστικών ή
θεραπευτικών συχνά επώδυνων επεμβάσεων. Ο άρρωστος προσπαθεί να βρει, αβοήθητος μακριά από
τα αγαπημένα του πρόσωπα, κατάλληλους προσαρμοστικούς μηχανισμούς που κάποτε αποτυγχάνουν
με αποτέλεσμα αντίδραση καταστροφής, πυροδότηση νεύρωσης ή ψύχωσης, ανάπτυξη
αντικοινωνικής συμπεριφοράς. Εδώ χρειάζεται η βοήθεια ψυχολόγου.
Ο πρωταρχικός ρόλος του ψυχολόγου είναι να διατυπώνει το πρόβλημα του αρρώστου σε δυναμική
μορφή με το να παίρνει υπόψη του όλους τους παράγοντες - οργανικούς, ψυχολογικούς και
κοινωνικούς - που συνέβαλαν στη διαμόρφωσή του και να προτείνει επιλογές για την αποκατάσταση
του αρρώστου.
Ο άρρωστος δημιουργεί μεγάλη εξάρτηση από την Ομάδα Αποκατάστασης ζητώντας τη σωτηρία του
και επειδή αισθάνεται πολλές φορές αδύναμός απέναντι της, διακατέχεται από αμφιθυμικά
συναισθήματα γι' αυτή. Το αρνητικό σκέλος αυτών είναι η επιθετικότητα εναντίον της για την οποία
σχεδόν πάντα δεν βρίσκεται λογική εξήγηση. Μπορεί όμως να υπάρχει αμφιθυμία και από μέρους της
ομάδας. Οι διαγνωστικές και θεραπευτικές της ικανότητες μπαίνουν σε δοκιμασία.
Η επιδείνωση της κατάστασης του αρρώστου και αποτυχία των θεραπευτικών μέσων δημιουργούν
δυσάρεστα συναισθήματα στην ομάδα που επιδεινώνονται από την εχθρότητα του αρρώστου και των
συγγενών του. Έτσι δημιουργείται ατμόσφαιρα κρίσης και αυτή είναι η αιτία για τις πιο πολλές
διακομιδές αρρώστων σε άλλα τμήματα ή νοσοκομεία.
Ο ψυχολόγος μπορεί να διευκολύνει την έκφραση των αληθινών συναισθημάτων της Ομάδας και στη
σωστή αντιμετώπιση του αρρώστου.
Για όλα αυτά ο ρόλος του ψυχολόγου είναι πολύτιμος όπως και ο ρόλος και οποιουδήποτε άλλου
μέλους της Ομάδας και η επιτυχία της συνεισφοράς του εξαρτάται σε μέγιστο βαθμό από τις σωστές
διαπροσωπικές του σχέσεις με τον άρρωστο, με την Ομάδα και γενικά το περιβάλλον του
νοσοκομείου.
Κάθε ανάπηρος, θεωρητικά, πρέπει και μπορεί τις πιο πολλές φορές να είναι ένα άτομο ανεξάρτητο
και αυτάρκεις. Σε αυτό το στόχο σκοπεύει η Ομάδα Αποκατάστασης που, με τα μέσα που διαθέτει,
προσπαθεί να πετύχει τη μέγιστη δυνατή φυσική, ψυχική, πνευματική, κοινωνικοί και επαγγελματική']
απόδοση των αναπήρων.
Εν τούτοις στην πράξη, όταν εξετάσουμε τον ανάπηρο μετά την έξοδό του από το Κέντρο
Αποκατάστασης και μέσα στο καθημερινό περιβάλλον του, είναι ολοφάνερο ότι αντιμετωπίζει
πολλαπλές δυσκολίες. Η αναπηρία τον εμποδίζει να ζει με κάποιου βαθμού άνεση και επάρκεια σε
ένα περιβάλλον που είναι κατ' αρχήν οργανωμένο για ανθρώπους χωρίς αναπηρίες.
Μερικές από τις δυσκολίες που επηρεάζουν ουσιαστικά τη δυνατότητα εκπαίδευσης και
επαγγελματικής αποκατάστασης των αναπήρων είναι η αδυναμία μετακίνησης στους κοινούς χώρους,
χρησιμοποίησης των μαζικών μέσων μεταφοράς και προσπέλασης των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων και
των χώρων εργασίας.
Οι δυσκολίες αυτές ανάγκασαν τα προηγμένα κράτη να ενδιαφερθούν για την εξεύρεση λύσεων στα
τεχνικά προβλήματα, που στέκουν εμπόδιο στην επανένταξη των αναπήρων στην κοινωνία. Κατ'
αρχήν διαπιστώθηκε μια έντονη έλλειψη συνεργασίας μεταξύ των υπευθύνων που εκτιμούν και
υπολογίζουν τον τύπο και τον βαθμό της αναπηρίας και εκείνων που παράγουν βοηθητικά μέσα ή
σχεδιάζουν τροποποιήσεις χώρων ώστε να ελαφρύνουν τα κοινωνικά και περιβαλλοντογενή
προβλήματα οι ανάπηροι.
Η έλλειψη αυτή της συνεργασίας οδηγεί στην παραμέληση ζωτικών τομέων στους οποίους και μικρές
μόνον αλλαγές θα προσέδιδαν μια εκπληκτική αύξηση στην ικανότητα του ανάπηρου να μετέχει στις
δραστηριότητες της καθημερινής ζωής και θα ελάφρυναν την οικονομική'] επιβάρυνση του
κοινωνικού συνόλου από τις επιπτώσεις της αναπηρίας. Το κενό αυτό μπορεί πλέον να καλυφθεί με τη
βοήθεια μιας σχετικά νέας επιστήμης, της Εργονομίας.
3. Πως η κακή ψυχολογική κατάσταση του ασθενή μπορεί να ευοδώσει την πρόκληση
τραυματισμών;
Η όλη διαδικασία της Αποκατάστασης δεν είναι κάτι που κάνουμε σαν Ομάδα στους ανάπηρους ή για
τους ανάπηρους αλλά μαζί τους. Χωρίς τη συγκατάθεση, τη συνεργασία και τη συμμετοχή τους στο
πρόγραμμα, η αποκατάσταση θα αποτύχει.
• Από την πλευρά του ο Ανάπηρος θα πρέπει να είναι κατατοπισμένος για τη βαρύτητα του
τραυματισμού του ή της πάθησής του και ποια θα είναι η πρόγνωση αν εφαρμόσει πιστά τις
υποδείξεις της Ομάδας. Θα πρέπει να είναι ελεύθερος να εκφράζει τις επιθυμίες που έχει, να προτείνει
λύσεις στα διάφορα πρωτοφανέρωτα προβλήματα που προκύπτουν και να του δίνεται η ευκαιρία και
ο χρόνος να τα συζητά με τά μέλη της Ομάδας.
• Από την πλευρά της η Ομάδα θα πρέπει να έχει πληροφορηθεί από το περιβάλλον του,
για προσωπικότητά του, για να σχηματίσει μια εικόνα της συμπεριφοράς του, των ενδιαφερόντων και
των συνηθειών του πριν από την αναπηρία του. Οι πλευρές αυτέ τις προσωπικότητας του αρρώστου
θα γίνουν ένας πολύτιμος οδηγός για να καταπολεμήσουμε τις αντιδράσεις του από την αναπηρία του
και έτσι θα προγραμματίσουμε κατά καλύτερο τρόπο τη θεραπευτική μας αγωγή.
Σε πολλές χώρες τα ίδια άτομα με ειδικές ανάγκες συμμετέχουν στην κατάστρωση της κοινωνικής
πολιτικής που τους αφορά. Στη χώρα μας άρχισε να υλοποιείται η συμμετοχή των αναπήρων στα
Κέντρα λήψης αποφάσεων.
Η παρουσία ενός ατόμου με ειδικές ανάγκες στην Οικογένεια, έχει σοβαρές ψυχολογικές, οικονομικές
και κοινωνικές επιπτώσεις σε αυτήν. Στο συναισθηματικό τους κόσμιο, το ένστικτο της αγάπης για
τον ανάπηρο τους και η αποστροφή προς την αναπηρία συγχέονται και δημιουργούν αμφιθυμία, με
αποτέλεσμα να του δείχνουν άλλοτε υπερπροστασία και υπέρμετρη φροντίδα και άλλοτε τιμωρητική
στάση και _ αυστηρής μορφής συμπεριφορά.
Η Οικογένεια για να αντιμετωπίσει σωστά τις ιδιαίτερες δυσκολίες και τα προβλήματα που
δημιουργεί η παρουσία του ανάπηρου απαιτεί ειδική καθοδήγηση. Είναι, λοιπόν, αναγκαία μια
έγκαιρη και συστηματική ενημέρωση της Οικογένειας ώστε να κατανοήσουν, να αποδεχθούν και να
προσαρμοσθούν στο νέο ρόλο που έχουν να διαδραματίσουν και στη συνέχεια να εφαρμόσουν ένα
ρεαλιστικό και θετικό πρόγραμμα που θα τους υποδείξουμε.
Η Ομάδα Αποκατάστασης δεν θα βρίσκεται συνέχεια κοντά στον ανάπηρο. Οι ειδικοί θα προσφέρουν
τις υπηρεσίες τους στο Ίδρυμα 'η στο Νοσοκομείο όσο χρονικό διάστημα θα παραμείνει σε αυτό. Η
μεγάλη βοήθεια μετά την έξοδό του από τη Μονάδα Αποκατάστασης, η κατανόηση της
προβληματικότητας και η συμπαράσταση στον
καθημερινό αγώνα του ανάπηρου θα πρέπει να έλθει από την Οικογένεια και την ευρύτερη Κοινωνική
ομάδα. Από το σύνολο δηλαδή των συνανθρώπων που αποτελούν την κοινότητα είτε αυτή είναι η
γειτονιά, είτε η συνοικία ή η πόλη που ζει. Έτσι άλλωστε συμβαίνει με όλα τα μέλη της κοινωνικής
ομάδας, μέσα από τη φιλία, τη συνεργασία, τη γνωριμία και τις άλλες μορφές συμβίωσης. Όποιος δεν
γίνεται αποδεκτός ή δεν αποδέχεται τους άλλους τοποθετείται στο περιθώριο.
Ο ρόλος της οικογένειας του Ανάπηρου στην ευαισθητοποίηση της κοινωνικής ομάδας είναι πολύ
σημαντικός. Όσο περισσότερο η οικογένεια αποδέχεται το πρόβλημά του, τόσο λιγοστεύουν οι
πιθανότητες αποκοπής από το κοινωνικό σύνολο.
Ο ρόλος αυτός ρις Οικογένειας είναι δύσκολος επειδή έχει να παλέψει με τα περίεργα βλέμματα της
άγνοιας, της προκατάληψης και του οίκτου. Όταν όμως κανείς γνωρίζει τις δυσκολίες και τα εμπόδια,
αγωνίζεται με μεγαλύτερη σιγουριά και πάθος.
Ομάδα Ερωτήσεων (2.1.2.16) Εργοθεραπεία
Ο θεραπευτής χρειάζεται να κάνει τη δική του αρχική αξιολόγηση, όχι μόνο το τι μπορεί να κάνει ο
ασθενής αλλά επίσης και το τι δεν μπορεί να κάνει. Αν η επιθυμητή λειτουργία είναι παθολογική ή
πολύ δύσκολη να εκτελεσθεί, ο θεραπευτής θα πρέπει να ανακαλύψει τι παρεμβαίνει σε αυτήν και την
κάνει δύσκολη ή αδύνατη. Συνήθως οφείλεται στην απελευθέρωση τονικής αντανακλαστικής
δραστηριότητας σχετιζόμενης με σπαστικότητα.
Η πρώτη αρχική αξιολόγηση προσφέρει μια χρήσιμη βάση η οποία σε μελλοντικές φάσεις θα μπορεί
να συγκριθεί η κατάσταση του ασθενούς. Η αξιολόγηση είναι ένα απαραίτητο τμήμα σε κάθε
συνεδρία θεραπείας. Η αξιολόγηση των κινητικών προτύπων δίνει πληροφορίες για τις λειτουργικές
του ικανότητες. Είναι απαραίτητο να αξιολογούνται όχι μόνο τα κινητικά πρότυπα τα οποία
χρειάζεται ο ασθενής για ειδικές λειτουργικές δεξιότητες αλλά επίσης τα παθολογικά τα οποία
παρεμβαίνουν σ' αυτές.
Αυτό δίνει στον θεραπευτή ένα μέσο να σχεδιάσει μια θεραπεία, η οποία έχει σκοπό να δώσει στον
ασθενή την πλατιά τροχιά συνδυασμών προτύπων εκείνων τα οποία παρεμβαίνουν στη φυσιολογική ή
περισσότερο φυσιολογική] λειτουργία.
Οι επιδιώξεις του εργοθεραπευτή κατά την εφαρμογή του θεραπευτικού προγράμματος συνοψίζονται
στα εξής:
α) Να βελτιώσει την κινητικότητα των αρθρώσεων, το συντονισμό των κινήσεων και τη δεξιοτεχνία
τους, να ενισχύσει τη μυϊκή ισχύ και την αντοχή τους και γενικά να τους δώσει την ικανότητα να
λειτουργούν μέσα στα όρια της αναπηρίας τους.
β) Να τονώσει το ηθικό και να ευρύνει το βαθμό αυτάρκειας και απεξάρτησης των ασθενών, ώστε να
τους κάνει ικανούς να αυτοεξυπηρετούνται στις ασχολίες της καθημερινής ζωής.
γ) Να τους βοηθήσει στα κοινωνικά και επαγγελματικά τους προβλήματα, προπαρασκευάζοντας τους
για να επανέλθουν στην προηγούμενη εργασία τους ή άλλη ακατάλληλη για την αναπηρία τους,
καθώς και στις δραστηριότητες και τον τρόπο ζωής που έκαναν.
δ) Να τους εκπαιδεύσει στη χρήση προθετικών και ορθοπεδικών μηχανημάτων και γενικά στη χρήση
των διαφόρων μηχανικών μέσων. Απαραίτητη προϋπόθεση για την επιτυχία του σκοπού και των
επιδιώξεων της εργοθεραπείας είναι η ενεργός συμμετοχή του αρρώστου στο πρόγραμμα
εργοθεραπείας.
- Γενική εντύπωση για τον ασθενή. Φαινομενικά νεότερος ή μεγαλύτερος από χρονολογική
ηλικία. Συνεργασία, αδιάφορα, συναισθηματική απελευθέρωση, κατάθλιψη, αρνητισμός,
επιθετικότητα, ευφορία, αστάθεια.
- Κατάσταση υγείας.
Υπέρταση, καρδιακή ανεπάρκεια, αναπνοή, ζάλη, αδυναμία κ.λ,π (ιατρική καθοδήγηση)
- Τι μπορεί να κάνει ο ασθενής; Χρησιμοποιεί τον κορμό για ισορροπία; Χρησιμοποιεί την
υγιή πλευρά για κάθε δραστηριότητα; Θα μπορούσε να λειτουργήσει με λιγότερη αντιστάθμιση;
- Τι δεν μπορεί να κάνει. Χρειάζεται τρίποδο, καναδική πατερίτσα, μπαστούνι, μηχάνημα,
νάρθηκα; Θα μπορούσε να μάθει να βαδίζει με ή χωρίς ένα κοινό μπαστούνι; Με ή χωρίς μηχάνημα;
Υπάρχει δυναμικό στην προσβεβλημένη πλευρά; Άνω άκρο; Χέρι; Κάτω άκρο; Πόδι; / Βρίσκεται
ακόμη στην περίοδο της αυτόματης ανάρρωσης; / Πώς είναι η ισορροπία στο κάθισμα; Ορθοστάτηση;
Βάδιση; / Μπορεί να χρησιμοποιήσει το προσβεβλημένο άνω άκρο; Το προσβεβλημένο χέρι; /Έχει
εξαρτημένες αντιδράσεις; / Ομιλεί; / Καταλαβαίνει την ομιλία; / Μπορεί να διαβάσει ή να γράψει;
Η ονοματολογία των ορθοπεδικών μηχανημάτων παίζει μεγάλο ρόλο στην αναγραφή της συνταγής
όπως και οι αναφορές στα υλικά κατασκευής και το μηχανισμό λειτουργίας. Η ονομασία τους
συνήθως λαμιβάνεται από τις μοίρες του σκελετού που τους αφορά.
Τα υλικά κατασκευής μιπορεί να είναι το δέρμα (φυσικό ή τεχνητό), ο φελλός, το καουτσούκ,
αλουμίνιο, ντουραλουμίνιο, χάλυβας, πλαστικά υλικά.
Όσον αφορά το μηχανισμιό της απαιτούμενης λειτουργίας θα πρέπει να τον περιγράφουμιε στη
συνταγή μας:
Να είναι ελεύθερες οι κινήσεις στη συγκεκριμένη άρθρωση.
Να τοποθετήσει κάποιο μηχανισμό που θα σταμιατάει την κίνηση προς μια κατεύθυνση.
Να ασφαλίζει σε μια δεδομιένη θέση.
Να περιορίζει όλες τις κινήσεις σε μιια δεδομένη θέση.
Η ρευματοειδής αρθρίτης είναι νόσημα χρόνιο φλεγμονώδες που προσβάλλει τόσο τις αρθρώσεις όσο
και τους εξωαρθρικούς ιστούς. Προσβάλλει αδιακρίτως άτομα κάθε ηλικίας, φύλου, φυλής και
εθνικότητας. Οι γυναίκες προσβάλλονται 2-3 φορές περισσότερο από τους άνδρες. Υπάρχουν δυο
είδη: α) Η Νεανική Ρευματοειδής αρθρίτης που έχει αρθρικές και εξωαρθρικές εκδηλώσεις σε ιστούς
και αφορά παιδιά ή εφήβους, β) Η Νεανική μορφή Ρευματοειδούς αρθρίτιδας ενηλίκων που είναι
οροαρνητική ρευματοειδής αρθρίτιδα ίδια με την συστηματική μορφή της νεανικής Ρευματοειδής
αρθρίτιδας.
Είναι νόσος που ανήκει στην ομάδα των χρόνιων φλεγμονωδών αρθροπαθειών. Προσβάλλει τόσο τις
αρθρώσεις της σπονδυλικής στήλης όσο και περιφερικές αρθρώσεις. Πάντοτε προσβάλλονται οι
ιερολαγόνιες. Αφορά κυρίως άνδρες νεαρής ή μέσης ηλικίας. Χαρακτηριστικό της είναι η δυσκαμψία
της οσφύος, η διάρκεια των ενοχλημάτων του ασθενούς (3 μήνες περίπου) και η έναρξη της νόσου
που γίνεται σε ηλικία μικρότερη των 40 ετών. Τέλος εμφανίζει και εξωαρθρικές εκδηλώσεις στην
καρδιά, μάτια, αναπνευστικό σύστημα.
3. Σε ποια ηλικία κυρίως παρατηρείται η χρόνια νεανική αρθρίτης και ποιους τύπους
της διακρίνουμε;
Η πάθηση αυτή προσβάλλει αρθρώσεις και εξωαρθρικούς ιστούς σε παιδιά ή εφήβους. Έχειτρείς
μορφές:
- "Συστηματική μορφή που προσβάλλει το 20% των ατόμων με νεανική αρθρίτιδα.
Εκδηλώνεται με πυρετό, απώλεια βάρους. Ο ασθενής έχει εύκολη κόπωση.
- Την πολυαρθρική μορφή. Αφορά, το 40%, συχνότερα τα κορίτσια και εκδηλώνεται με
χαμηλού ύψους πυρετό αδυναμία, απώλεια βάρους.
- Ολιγοαρθρική μορφή: Αφορά το υπόλοιπο 40%. Συχνότερα προσβάλλονται οι καρποί,
αγκώνες, και τα γόνατα.
Είναι αρθρίτιδα που συνδέεται με την αύξηση του επιπέδου του ουρικού οξέος στο αίμα των ασθενών.
Η αύξηση αυτή οφείλεται είτε στην αύξηση της παραγωγής του (π.χ. διαταραχές ενζύμων που
συμμετέχουν στην παραγωγή του) είτε στην ελάττωση της αποβολής του από τους νεφρούς στα ούρα.
Εμφανίζει αρθρικές και εξωαρθρικές εκδηλώσεις. Διακρίνεται στην οξεία και χρόνια ουρική
αρθρίτιδα.
- Στη ρευματική πολυμυαλγία ποιοι μύες κυρίως πονούν και ποια είναι η θεραπεία
της νόσου;
Η ρευματική πολυμυαλγία προσβάλλει άτομα μεγαλύτερα των 50 ετών και εκδηλώνεται με έντονη
δυσκαμψία των μυών του αυχένα, της ωμικής και πυελικής ζώνης. Ο ασθενής δεν μπορεί να σηκώσει
τα χέρια του πάνω από το επίπεδο των ώμων ή να σηκωθεί από το κάθισμά του. Θεραπευτικά θα
χορηγηθούν κορτικοειδή σε μικρές σχετικά δόσεις.
6. Τι είναι ψωρισιακή αρθρίτιδα και πως θεραπεύεται;
Πρόκειται για φλεγμονώδη αρθροπάθεια που συνδυάζεται με ψωρίαση από το δέρμα. Η εμφάνιση του
εξανθήματος προηγείται, εμφανίζεται συγχρόνως ή έπεται της αρθρικής προσβολής. Χαρακτηρίζεται
από HLA-B27 στους ασθενείς. Εμφανίζει αρθρικές και εξωαρθρικές εκδηλώσεις. Θεραπευτικά
προσφέρουν τα μη στερινοειδή αντιφλεγμονώδη, τα ανθελονοσιακά, ο χρυσός και η μεθοτρεξάτη.
στ) Το σφηνοειδές.
- Ποια τα έμμορφα συστατικά του αίματος και τι είναι αιματοκρίτης;
Τα έμμορφα συστατικά του αίματος είναι:
α) Τα ερυθρά αιμοσφαίρια β) Τα λευκά αιμοσφαίρια γ) Τα αιμοπετάλια. Ονομάζουμε αιματοκρίτη την
εκατοστιαία αναλογία του όγκου των κυττάρων ( έμμορφα συστατικά ) σε σχέση με το συνολικό όγκο
του αίματος.
Το κύριο συστατικό των ούρων είναι το νερό, όπου έχουν διαλυθεί διάφορες οργανικές και ανόργανες
ουσίες.
Από τις οργανικές ουσίες οι κυριότερες είναι: η ουρία, το ουρικό οξύ, η κρεατίνη.
Ομάδα Ερωτήσεων (2.1.2.18) Ανατομία - Φυσιολογία
1. Τι είναι το περιόστεο ;
Η διάφυση και οι επιφύσεις περιβάλλονται από μια μεμβράνη ινοελαστική η οποία ονομάζεται
περιόστεο. Αυτό περιέχει πολλά αιμοφόρα αγγεία και χορηγεί στο οστό ένα μέρος τροφοφόρα αγγεία
του. Είναι σε άμεση επαφή με το οστό.
Το περιόστεο περιβάλλει εξωτερικά ολόκληρο το οστό εκτός από τις αρθρικές χόνδρινες επιφάνειές του
από όπου και λείπει. Σταματάει ακριβώς στο όριο από το οποίο αρχίζουν οι αρθρικές επιφάνειες.
Στο μικροσκόπιο το περιόστεο μοιάζει να σχηματίζεται από δύο στρώματα : α) το ένα απ' αυτά είναι
ινώδες και επιφανειακό
β) και το άλλο βρίσκεται βαθύτερα και τα κύτταρά του σχηματίζουν την οστική ουσία ( οστεογενετικό
στρώμα του Oilier).
3. Ποια οστά συμμετέχουν στη διάρθρωση του ώμου και ποιες οι κινήσεις τους ;
ι
Τα οστά που συμμετέχουν στην διάρθρωση του ώμου είναι η α) κλείδα και η β) ωμοπλάτη. Η κλείδα
συνδέεται με την ωμοπλάτη με δύο αρθρώσεις : α) την ακρωμιοκλειδική άρθρωση β) την
κορακοκλειδική συνδέσμωση Οι κινήσεις στις αρθρώσεις της κλείδας ακολουθούν τις αντίστοιχες
κινήσεις του ώμου ( πάνω , κάτω , εμπρός , πίσω).
Η διάρθρωση του ώμου είναι σφαιροειδής και επιτρέπει όλες τις κινήσεις : ( προσαγωγή , απαγωγή ,
κάμψη , έκταση , έσω-έξω στροφή ) .
15. Ποια ορμόνη παράγεται στους παραθυρεοειδής και ίιοια η δράση τους;
Οι παραθυρεοειδής αδένες είναι μικροί αδένες που βρίσκονται επάνω στο θυρεοειδή αδένα. Η ορμόνη
που παράγουν ονομάζεται παραθυρορμόνη και ρυθμίζει το ποσό του ασβεστίου που υπάρχει στα
κόκκαλα.
Ο φακός του ματιού ανήκει στους συγκλίνοντες φακούς και είναι συνδεμένος με ένα μικρό μύ που
ονομάζεται ακτινωτός μύς και που όταν συστέλλεται μεταβάλει την κυρτότητα του φακού,
μεταβάλλοντας έτσι και τον δείκτη διαπλάσεως. Όταν ο ακτινωτός μύς βρίσκεται σε χάλαση τότε στον
αμφιβληστροειδή σχηματίζεται μόνο το είδωλο των αντικειμένων που βρίσκονται σε πολύ μακρινή
απόσταση από το μάτι.
Το όργανο του Κόρτι έχει τους υποδοχείς της ακοής και από εκεί ξεκινά το ακουστικό νεύρο. Το
ακουστικό νεύρο είναι το πρώτο μέρος της ακουστικής οδού η οποία μεταφέρει νευρικά ερεθίσματα
στην αισθητική περιοχή του φλοιού του εγκεφάλου.
Ο ακουστικός πόρος διοχετεύει τα ακουστικά κύματα στο τύμπανο. Με την επίδραση των ακουστικών
κυμάτων μπαίνει σε παλμική κίνηση το τύμπανο. Η παλμική αυτή κίνηση του τυμπάνου μεταδίδεται
στα τρία κοκαλάκια του μέσου αυτιού και τη λέμφο του εσωτερικού αυτιού. Οι παλμικές αυτές κινήσεις
της λέμφου τελικά μεταδίδονται μέχρι το όργανο του κόρτι. Στο όργανο του Κόρτι υπάρχει μια
κατηγορία κυττάρων που ονομάζονται τριχωτά κύτταρα γιατί έχουν μικρές προσεκβολές. Τα κύτταρα
αυτά είναι οι υποδοχείς της ακοής.
Οι παλμικές κινήσεις της λέμφου τελικά προκαλούν μικρές μετακινήσεις των προσεκβολών των
τριχωτών κυττάρων. Η μηχανική αυτή Κίνηση των προσεκβολών προκαλεί διέγερση του ακουστικού
νεύρου. Η διέγερση του ακουστικού νεύρου μεταδίδεται με τη μορφή νευρικών ερεθισμάτων στο φλοιό
του εγκεφάλου και προκαλούν την αίσθηση της ακοής.
Οι δενδρίτες έχουν την ικανότητα να δέχονται και να παραλαμβάνουν ερεθίσματα με τις διακλαδώσεις
τους και να τα μεταβιβάζουν κατόπιν στο σώμα του νευρικού κυττάρου. Ο νευρίτης στη συνέχεια
μεταφέρει το ερέθισμα από το νευρικό κύτταρο (σώμα) προς τις τελικές καταλήξεις του νευρίτη που
ονομάζονται τελικά κομβία. Τα τελικά κομβία έρχονται σε επαφή όχι όμως και σε ανατομική συνέχεια
με τους δενδρίτες και τα σώματα άλλων κυττάρων.
Γο σημείο επαφής ονομάζεται σύναψη και η μεταβίβαση του ερεθίσματος γίνεται με χημικές ουσίες οι
οποίες εκκρίνονται από την περιοχή των τελικών κομβίων και κολλάνε στη μεμβράνη του επόμενου
νευρικού ή μυϊκού κυττάρου και ονομάζονται νευροδιαβιβαστές. Οι πιο σημαντικές από αυτές είναι η
ακετυλοχολίνη και νοραδρεναλίνη. Έτσι το νευρικό ερέθισμα μπορεί να διατρέχει μεγάλες αποστάσεις
από νευρώνα σε νευρώνα.
20. Για ποιες αισθήσεις υπάρχουν υποδοχείς στο δέρμα;
α) Παράλυση του στερνοκλειδομαστοειδούς μυός (εξασθένηση της στροφής της κεφαλής προς το άλλο
πλάγιο)
β) Παράλυση του τραπεζοειδούς μυός (σύστοιχη πτώση και αδυναμία ανύψωσης του ώμου -
πτερυγοειδής ωμοπλάτη - δυσκολία στην προσαγωγή και απαγωγή του βραχίονα)
3. Βλάβη του νωτιαίου μυελού άνω και κάτω αυχενικού ογκώματος τι συμπτωματολογία
παρουσιάζει;
α) Εγκάρσια βλάβη στο Α5-Α8 μυελοτόμιο θα προκαλέσει περιφερικού τύπου πάρεση των άνω άκρων
και κεντρικού τύπου πάρεση κάτω της βλάβης δηλαδή σπαστική παραπληγία.
β) Διατομή υπέρ το Α4 μυελοτόμιο θα προκαλέσει τετραπληγία, παράλυση των τραχηλικών μυών, των
μυών του κορμού. Ο ασθενής συχνά αποθνήσκει λόγω παραλύσεως των αναπνευστικών μυών.
γ) Διατομή Α5-Θ1: Η βλάβη Α5 συνεπάγεται πλήρη τετραπληγία. Βλάβη εκτενέστερη του ενός
μυελοτομίου συνεπάγεται πλην της σπαστικής παραλύσεως (στα κάτω άκρα) και χαλαρή παράλυση
(στα άνω άκρα). Οι μεσοπλεύριοι μύες παραλύουν.
Είναι μια κλινική νοσηρή εικόνα που χαρακτηρίζεται από ελάττωση ή απώλεια της συνείδησης καθώς
και ελάττωση ή απώλεια της αντιδραστικότητας στα αισθητήρια ερεθίσματα.
Τα αίτια του κώματος είναι:
1. Φάρμακα ή δηλητήρια
2. Κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις
3. Κατάχρηση οινοπνεύματος
4. Υπεργλυκαιμία με ή χωρίς κέτωση
5. Υπογλυκαιμία
6. Ουραιμία
7. Ηπατική ανεπάρκεια
8. Λοίμωξη Κ.Ν.Σ
9. Επινεφριδική κρίση
10. Θυρεοτοξική κρίση
11. Αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο
12. Υστερία
7. Περιγράψτε με λίγα λόγια την κλινική εικόνα της προσβολής μεγάλης επιληψίας
(Grand mal)
Πριν την επιληπτική κρίση προηγείται η επιληπτική αύρα η οποία συνιστάται σε μυοκλονία ή
παραισθησία ή αλλοίωση του ψυχισμού κ,λ.π.
Η κρίση ξεσπά βίατα ενώ η απώλεια συνειδήσεως είναι ακαριαία και επέρχονται οι τονικοί σπασμοί οι
οποίοι διαρκούν 10"-20". Οι μύες βρίσκονται σε υπερτονία, το σώμα ολόκληρο σε τετανική κατάσταση
οι βολβοί των οφθαλμών είναι προς τα πάνω οι σιαγόνες είναι σφιγμένοι, το πρόσωπο κυανό. Μετά
εμφανίζονται στα άκρα λεπτές τρομώδης κινήσεις.
Στη συνέχεια η τονική φάση μεταπίπτει στη κλινική φάση η οποία διαρκεί 30". Αφρός σάλιου καλύπτει
τα χείλη καμιά φορά αιματηρός λόγω δαγκώματος της γλώσσας. Οι κλονικοί σπασμοί αραιώνουν
προοδευτικά μέχρι πλήρους καταπαύσεως. Την τονική και την κλονική φάση συνοδεύουν νευροφυτικές
διαταραχές όπως ταχυκαρδία, αύξηση αρτηριακής πιέσεως κ,λ.π.
4. Ποια είναι η θεραπεία της χρόνιας βρογχίτιδας και του πνευμονικού εμφυσήματος;
5. Ποια είναι η θεραπεία του καρκίνου πνευμόνων;
Το μέγεθος της καρδιάς των αθλητών παρουσιάζεται αυξημένο. Η χρόνια υπερβολική άσκηση για
αρκετές βδομάδες ή μήνες οδηγεί σε υπερτροφία του μυοκαρδίου και διόγκωση των κοιλιών. Το
αποτέλεσμα είναι η μεγάλη αύξηση της συνολικής έντασης της καρδιακής συστολής καθώς και
αύξηση της αποδοτικότητας σαν αντλίας. Αναφέρουμε χαρακτηριστικά πως στους μέγιστους βαθμούς
υπερλειτουργίας της καρδιάς, η ικανότητα της σαν αντλία μπορεί να αυξηθεί μέχρι και 100%. Έχει
διαπιστωθεί από πολύ παλιά με την ακτινογραφική μέθοδο πως με την μακροχρόνια προπόνηση η
καρδιά των αθλητών παθαίνει υπερτροφία. Ωστόσο όμως σαφή γνώση αποκτήσαμε μόνο πολύ
πρόσφατα με την χρήση της ηχοκαρδιογραφίας, που δίνει την δυνατότητα να μετρήσουμε με ακρίβεια
την χωρητικότητα και το πάχος των τοιχωμάτων της καρδιάς.
Σήμερα λοιπόν γνωρίζουμε πως η υπερτροφία του μαραθωνοδρόμου δεν είναι ίδια με την υπερτροφία
του παλαιστή.
Όσο αφορά την αρτηριακή πίεση των αθλούμενων κατά τη ηρεμία, αυτή σε σχέση με τους ανθρώπους
που δεν αθλούνται είναι χαμηλότερη και με τον τρόπο αυτό σε συνδυασμό με την βραδυκαρδία και
την αυξημένη ελαστικότητα των αρτηριών ελαφρώνει το έργο της καρδιάς.
Ο οπίσθιος χιαστός παρουσιάζει ρήξη στις γραμμικές αστάθειες του γόνατος που η κνήμη
απομακρύνεται από τον μηρό χωρίς καθόλου στροφή. Πιο συγκεκριμένα: α) Στην έσω γραμμική
αστάθεια (Βίαιη απαγωγή της κνήμης) β) Στην έξω γραμμική αστάθεια (Βίαιη προσαγωγή της κνήμης)
γ) Στην οπίσθια αστάθεια (Βίαιη παρεκτόπιση επάνω άκρου κνήμης προς τα πίσω, ενώ το γόνατο
βρίσκεται σε θέση κάμψης)
Επίσης ο οπίσθιος χιαστός είναι δυνατόν να παρουσιάσει ρήξη και στην οπίσθιο-έσω στροφική
αστάθεια μαζί με συνοδή ρήξη του οπίσθιου λοξού συνδέσμου αν και η ύπαρξη αυτής της αστάθειας
από διάφορους ερευνητές αμφισβητείται.
Η ακινητοποίηση μετά την ανάταξη, που συνήθως ο ασθενής εκτελεί μόνος του, δεν προσφέρει
τίποτα. Δίνονται οδηγίες για αποφυγή των απότομων κινήσεων κυρίως απαγωγής και εξωτερικής
στροφής που περιορίζουν την συχνότητα των εξαρθρημάτων.
Όταν τα επανειλημμένα εξαρθρήματα δημιουργούν σοβαρό λειτουργικό πρόβλημα, χρειάζεται
εγχείρηση με μια από τις μεθόδους που υπάρχουν και που έχουν βασικό σκοπό τον περιορισμό της
εξωτερικής στροφής. Η ακινητοποίηση μετά την εγχείρηση διαρκεί 4-6 εβδομάδες και ακολουθεί
φυσιοθεραπεία για την αποφυγή δυσκαμψίας.
Είναι μια οξεία διακοπή μυϊκών ινών και χαρακτηρίζεται από απότομο τοκικό ή παρατεταμένο πόνο
σε ένα μύ ο οποίος έχει τραβηχτεί βίαια. Όταν ένας μυς αρχίζει να τέμνεται, γρήγορα θα
τραυματιστεί. 'Όταν πάθετε έναν οξύ ξαφνικό πόνο σε ένα μο σταματήστε την άσκηση γιατί θα
προκαλέσετε μεγαλύτερη βλάβη στις μυϊκές ίνες ή θα παρατείνετε το χρόνο ανάρρωσης. Οι μυϊκές
θλάσεις συμβαίνουν όταν εφαρμόζεται σε ένα μυ τάση μεγαλύτερη από αυτή που μπορεί να ανεχθεί.
Συμβαίνουν συνήθως όταν προσπαθείτε να ασκηθείτε έντονα κάποια στιγμή όταν ένας ή
περισσότεροι αχό τους ακολούθους παράγοντες προδιαθέτουν για τον τραυματισμό: 1. Ανεπαρκής
προθέρμανση 2. Μειωμένη ευλυγισία 3. Υπερπροπόνηση 4. Μυϊκή ασυνεργεία 5. Έλλειψη μετάλλων
στον οργανισμό 6. Μορφολογικές ανωμαλίες 7. Ακατάλληλη προπόνηση 8. Τραύμα 9. Ανεπαρκές
πρόγραμμα αντοχής.
Αν και υπάρχουν πάνω από 500 μύες, τραυματίζονται λιγότεροι από 5%. Οι δρομείς παθαίνουν
θλάσεις στην ιγνυακή χώρα, οι κολυμβητές στους ώμους και οι αναβάτες στο εσωτερικό τμήμα των
μηρών. Θεραπευτικώς ακολουθούμε σαν άμεση θεραπεία για την θλάση το Α.Π.Π.Α (ανάπαυση —
πάγος - πίεση - ανύψωση). Δεν υπάρχει φάρμακο που να κάνει τους μύες να συνέρχονται
γρηγορότερα. Η μακροχρόνια θεραπεία σε ένα τραύμα θλάσεως είναι να δυναμώσουμε το μύ, έτσι
ώστε να μπορεί να αντέξει σε περισσότερη φόρτιση. Οι περισσότεροι μύες που έχουν πάθει θλάση
θεραπεύονται σε 2-14 ημέρες. Όσο μεγαλύτερη είναι η ηλικία τόσο περισσότερος και ο χρόνος που
απαιτείται για αποκαστάση.
Η συλλογή υγρού υδαρούς ή αίματος μέσα στην αρθρική κοιλότητα μιας άρθρωσης ονομάζεται
ύδραθρο ή αίμαθρο. Η συλλογή αυτή μπορεί να είναι μόνιμη ή υποτροπιάζουσα και είναι τις
περισσότερες φορές αποτέλεσμα κάκωσης. Από τις αρθρώσεις με την μεγαλύτερη συχνότητα τέτοιων
συλλογών είναι η άρθρωση του γόνατος. Η διάγνωση τίθεται από το ιστορικό, την κλινική εικόνα, το
αρθρογράφημα και την αρθροσκόπηση. Η απλή ακτινογραφία και οι κλινικές δοκιμασίες παρέχουν
πολλές φορές σημαντική βοήθεια.
6. Τι είναι εξάρθρημα;
Είναι η ρήξη του θύλακου και ενός ή περισσοτέρων συνδέσμων της άρθρωσης και η πλήρης
παρεκτόπιση των αρθρικών επιφανειών της άρθρωσης. Είναι συχνή και βαριά κάκωση που μπορεί να
συμβεί σε όλες τις αρθρώσεις. Τα συμπτώματα είναι πόνος, οίδημα, εκχυμώσεις της περιοχής μεγάλη
ευαισθησία, παραμόρφωση της άρθρωσης και κατάργηση της λειτουργικότητας του μέλους.
Η διάγνωση γίνεται με την κλινική'] εικόνα, απαραίτητη όμως είναι πάντοτε και η λήψη
ακτινογραφιών σε 2 τουλάχιστον επίπεδα μεταξύ τους όχι μόνο για την επιβεβαίωση του
εξαρθρήματος αλλά και για να αποκλεισθεί τυχόν συνύπαρξη κατάγματος. Θεραπευτικά γίνεται
ανάταξη του εξαρθρήματος, όσο πιο σύντομα και καλύτερα με γενική νάρκοίση για να μην υπάρχει
πόνος και σπασμός. Συνήθως επιτυγχάνεται η ανάταξη συντηρητικά και σπανίως χειρουργικά.
Ακολουθεί ακινητοποίηση (συνήθως με γύψο, σπανίως χρησιμοποιείται έλξη ή απλή επίδεση) με
διάρκεια που ποικίλει (συνήθως 3-4 εβδομάδες). Ένα εξάρθρημα μπορεί να επιπλακεί και να
δημιουργηθούν δυσκαμψία από συμφύσεις, αρθρίτιδα, αστάθεια άρθρωσης, έκτοπη οστεοποίηση,
κάκωση αγγείων, καθ' έξιν εξάρθρημα κ,λ.π.
Τα κλασσικά συμπτώματα των καταγμάτων των άκρων είναι πόνος στην περιοχή του κατάγματος ή
γενικότερα της κάκωσης, λειτουργική ανεπάρκεια του μέλους δηλαδή δυσχέρεια και αδυναμία για την
χρησιμοποίηση του. Επίσης παρουσιάζεται παραμόρφωση στη θέση του κατάγματος από την
μετατόπιση των σπασμένων οστικών τμημάτων, μεγάλη ευαισθησία της περιοχής, οίδημα και
εκχυμώσεις, παρά φύση κινήσεις (δηλαδή κινήσεις που δεν μπορούν να γίνουν στο ακέραιο οστό,
άλλά μόνο μεταξύ των σπασμένων τμημάτων του) καθώς και κριγμός.
Μάλιστα οι παρά φύση κινήσεις και ο κριγμός είναι τα πιο σίγουρα διαγνωστικά συμπτώματα.
Συμπτώματα μπορούν να θεωρηθούν και τα επακόλουθα κάκωσης νεύρων (π.χ κερκιδικού νεύρου σε
κάταγμα διάφυσης βραχιονίου οστού) όπως υποκινησία ή υπαισθησία περιφερικότερα της κάκωσης
καθώς και κυκλοφορικές διαταραχές περιφερικότερα της κάκωσης από πιθανή τρώση αγγείου.
8. Τι είναι τενοντίτιδα του αχίλλειου τένοντα;
Είναι φλεγμονή του τένοντα του δικέφαλου γαστροκνήμιου μυός λόγω οιδήματος των ινωδών
τεμαχίων του τένοντα που προκαλείται σε σκληρούς μυς, δηλαδή, έλξη του μυός στον τένοντα ακόμα
κι αν αυτός δεν ασκείται. Είναι συχνή σε αθλήματα που χρειάζεται πολύ τρέξιμο όπως μπάσκετ μπώλ,
αμερικάνικο ποδόσφαιρο, κοινό ποδόσφαιρο καθώς επίσης και στα ατομικά αθλήματα δρόμων όλων
των αποστάσεων.
Χαρακτηρίζεται από πόνο που είναι πιο έντονος όταν πρωτοσηκώνεστε το πρωί και μειώνεται καθώς
χρησιμοποιείται τον τένοντα, δηλαδή όταν αρχίζετε κάποια εργασία, όταν κάποια εργασία, ο τένοντας
πονάει πολύ και καθώς συνεχίζετε την εργασία ο πόνος λιγοστεύει. Θεραπευτικά σε κάθε πόνο στον
τένοντα σταματούμε οποιαδήποτε γρήγορη και σκληρή άσκηση μέχρι εξαφανίσεως του πόνου (π.χ αν
είστε δρομέας, απλώς τρέξτε αργά). Λίγες μέρες αργότερα, όταν ο πόνος υποχωρήσει μπορούμε να
δοκιμάσουμε την μόνη ικανοποιητική θεραπεία της τενοντίτιδας δηλαδή τις έλξεις. Μην ζητούμε από
τον γιατρό ενέσεις κορτικοστεροειδών για τον πόνο, εκτός αν θέλουμε να διακόψουμε τις
προπονήσεις.
9. Τι είναι η δοκιμασία άσκησης;
Πρόκειται για δοκιμασία σωματικής άσκησης ποικίλου βαθμού έντασης με τις οποίες κατανοούνται
πλήρως όλες οι επιδράσεις της σωματικής άσκησης επί διαφόρων συστημάτων καθώς και οι
επιβαρύνσεις που αυτή επιφέρει στον οργανισμό. Επίσης χρησιμοποιείται σαν μέθοδος για την
εντόπιση ή ενδυνάμωση αφανών παθολογικών συμπτωμάτων και σημείων που χωρίς αυτήν δεν θα
έρχονταν στην επιφάνεια (π.χ ισομετρική δοκιμασία άσκησης στην καρδιολογία). Στην αθλητική
προπόνηση ομοίως αφορά την σωματική απόδοση και τις βιολογικές προσαρμογές. Έτσι μπορεί να
μελετηθούν πολλοί παράγοντες που επιδρούν σε διάφορες λειτουργίες του ανθρώπινου οργανισμού
κατά την σωματική άσκηση.
Έτσι μπορεί να μελετηθούν στην ηρεμία ή στην υπομέγιστη και μέγιστη προσπάθεια η κατανάλωση
02, το γαλακτικό οξύ αίματος, η συχνότητα της αναπνοής, το μέγεθος της αναπνοής, η συχνότητα
σφυγμού, ο όγκος παλμού, η συστολική αρτηριακή πίεση, η θερμοκρασία κ.λ.π. ·'
i
Πλείστες παθήσεις του κυκλοφορικού συστήματος, καρδιάς και αγγείων, αντενδείκνυται για αθλητική
δραστηριότητα. Παθήσεις που μειώνουν την ικανότητα προσαρμογής της καρδιάς δηλαδή της
καρδιακής εφεδρείας όπως ισχαιμική καρδιοπάθεια (διατατική μυοκαρδιοπάθεια, μυοκαρδίτιδα κ.λ.π.),
στενώσεις βαλβίδων ( π.χ. ανεπάρκεια μιτροειδούς), συγγενείς καρδιοπάθειες (π.χ. μεσοκοιλιακή
επικοινωνία), περικαρδίτιδα, αρρυθμίες, αγγειοπάθειες και πολλές άλλες παθήσεις αντενδείκνυται να
συνοδεύονται με αθλητική δραστηριότητα.
Φυσικά σημαντικό ρόλο παίζει ο βαθμός δυσλειτουργίας καθώς και το επίπεδο έντασης της
επιθυμούμενης αθλητικής δραστηριότητες.
Ομάδα Ερωτήσεων (2.1.2.24) Διατροφή Αθλητών
1. Ποια στοιχεία λαμβάνονται υπόψη στον καθορισμό του διαιτολογίου των αθλητών;
Στον καθορισμό του διαιτολογίου των αθλητών πρέπει να λαμβάνονται υπόψη το φύλο, η ηλικία, το
μέγεθος του σώματος (ύψος και σωματική μάζα) και η σωματική δραστηριότητα (χαρακτήρα, ένταση
και διάρκεια μυϊκής δραστηριότητας) καθώς επίσης και το μέγεθος των δυσκολιών της προπόνησης ή
του αγώνα.
Για να καταρτιστεί ένα πρόγραμμα διατροφής θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη: οι ενεργειακές του
ανάγκες, η προσωπικότητά του, οι τυχόν επιπλέον θρεπτικές του ανάγκες, το είδος της εργασίας και
της πιθανής αθλητικής δραστηριότητας, το σωματικό βάρος, το φύλο, η ηλικία, οι γενικές συνθήκες
διαβίωσης, οι προσωπικές διατροφικές προτιμήσεις και οι κλιματολογικές συνθήκες.
Για τον υπολογισμό της θερμιδικής πρόσληψης του διαιτολογίου πρέπει να λαμβάνονται υπόψη: η
βασική κατανάλωση, η θερμιδική ενέργεια που απαιτείται για την πέψη των τροφών, η ενέργεια που
απαιτείται για την προσαρμογή του θερμορυθμιστικού συστήματος στις τοπικές (εποχικές και
συνήθεις) κλιματολογικές συνθήκες, η θερμιδική κατανάλωση που αφορά την υπόλοιπη ζωή του
ατόμου και οι θερμιδικές απαιτήσεις της προπόνησης.
Οι διατροφικές ανάγκες εξαρτώνται από την ηλικία, το φύλο, την φυσιολογική κατάσταση του
οργανισμού, τις σωματικές δραστηριότητες, το επίπεδο της φυσικής κατάστασης, το σωματικό βάρος,
την άλυπη σωματική μάζα, το σωματικό ύψος, το ενδεχόμενο στρες / άγχους, τις κλιματολογικές
συνθήκες, την περίοδο προπόνησης ή αγώνων και τις γεωγραφικές συνθήκες (θάλασσα, υψόμετρο
κ.λ.π.) που γίνεται η προπόνηση.
Ο τακτικός έλεγχος και η παρακολούθηση της ατομικής σωματικής μάζας κάθε αθλητή είναι ο
καλύτερος τρόπος ελέγχου του θερμιδικού ισοζυγίου. Κάθε ασήμαντη παρέκκλιση της μέσης
σωματικής μάζας (εκτός από τις συνηθισμένες;'/ παρεκκλίσεις ύστερα από την προπόνηση) που
παρατηρείται κατά την διάρκεια κάμποσων ημερών πρέπει να αποτελεί ένδειξη αυξημένης ελλιπούς
ενεργητικότητας της διατροφής ή αλλαγή υδατοαλατικού ισοζυγίου του οργανισμού. Για το σκοπό
αυτό, απαραίτητο είναι να παρακολουθείται τακτικά η σωματική μάζα μιας περιόδου τουλάχιστον 10-
15 ημερών.
Γενικά: Για τον ακριβή υπολογισμό της θερμιδικής πρόσληψης του διαιτολογίου πρέπει να
λαμβάνονται υπόψη:
1. Η βασική κατανάλωση (βασικό μεταβολισμός)
2. Η θερμιδική ενέργεια που απαιτείται για την πέψη των τροφών
3. Η ενέργεια που απαιτείται για την προσαρμογή του θερμορυθμιστικού συστήματος στις
κλιματολογικές συνθήκες
4. Η θερμιδική κατανάλωση που αφορά την υπόλοιπη ζωή του
5. Οι θερμιδικές απαιτήσεις της προπόνησης ή και των αγώνων
Ο καλύτερος και πιο πρακτικός τρόπος υπολογισμού της ημερήσιας θερμιδικής ανάγκης είναι ο
υπολογισμός της θερμιδικής πρόσληψης σε μια εβδομάδα: Ζυγίζουμε το ασκούμενο για να δούμε
πόσα κιλά και του ζητούμε να> καταγράφει καθημερινά και για μια εβδομάδα τις ποσότητες των
φαγητών που έφαγε. Αφού καταγραφούν είναι σχετικά εύκολο να υπολογίσουμε τη μέση θερμιδική
πρόσληψη ανά ημέρα (προσθέτουμε τις θερμίδες όλων των ημερών και διαιρούμε δια 7). Ζυγίζουμε το
άτομο (την ίδια περίπου ώρα - μια εβδομάδα μετά την αρχική ζύγιση) και ανάλογα με το αν διατηρεί,
έχει αύξηση ή έχει μείωση το βάρος του, υπολογίζουμε την αναγκαία ημερήσια θερμιδική του
πρόσληψη.
3. Ποιοι παράγοντες λαμβάνονται υπόψη στη σύνθεση του διαιτολογίου των αθλητών;
Η σύνθεση του διαιτολογίου του αθλητού πρέπει να είναι αντίστοιχη στο χαρακτήρα και το σύστημα
των επιβαρύνσεων της προπόνησης και των αγώνων, στα σωματικά προσόντα, στις γευστικές και
θρεπτικές ιδιομορφίες του αθλητού καθώς και στις εποχιακές δυνατότητες της αγοράς.
Κατά την κατάρτιση του μενού των αθλητών πρέπει να τηρούνται τα εξής:
1. Διευκρινίζεται η απώλεια της ενέργειας των αθλητών καθώς και η ενεργειακή αξία της
ημερήσιας ποσότητας τροφίμων
2. Καθορίζονται τα ποσοστά της ημερήσιας ενεργειακής αξίας που πρέπει να εξασφαλίζουν
οι πρωτείνες, τα λίπη και οι υδατάνθρακες
3. Με την διαίρεση των τιμών στον αντίστοιχο συντελεστή (4 για τις πρωτείνες και τους
υδατάνθρακες και 9 για τα λίπη) καθορίζονται οι ποσότητες των απαραίτητων βασικών θρεπτικών
ουσιών σε γραμμάρια
4. Με την βοήθεια των πινάκων της χημικής σύνθεσης των τροφίμων γίνεται η επιλογή των
ποσοτήτων θρεπτικών ουσιών που να είναι σε θέση να εξασφαλίσουν την πρόσληψη των επιθυμητών
θρεπτικών συστατικών
5. Ο ημερήσιος καταμερισμός των τροφίμων καθορίζει τον κατάλογο των απαραίτητων για
την προετοιμασία της διατροφής προϊόντων και το βάρος τους σε γραμμάρια
6. Ένας από τους σπουδαιότερους όρους της καλά ισοζυγισμένης τροφής των αθλητών,
είναι η μέγιστη ποικιλία των θρεπτικών ουσιών συνδυασμένων σε διαφορετικά γεύματα
7. Το μενού των αθλητών δεν πρέπει να καταρτίζεται για μια ημέρα αλλά για μια εβδομάδα
ή για περισσότερες ημέρες
8. Πρέπει να διευκρινιστεί κατά την κατάρτιση του μενού πόσα γεύματα θα υπάρχουν την
ημέρα καθώς και ποια θα είναι η κατανομή τους ως προς την ενεργειακότητά τους
9- Πρέπει να ελέγχεται και να περιορίζεται η κατανάλωση λιπών, ιδιαίτερα ζωικής προέλευσης
10. Στην προετοιμασία των γευμάτων να συμπεριλαμβάνονται διάφορες τροφές. Δεν πρέπει να
επαναλαμβάνονται τα ίδια φαγητά μέσα σε μια μέρα ή σε μια εβδομάδα Γενικά: Ο ασκούμενος
χρειάζεται πολλούς υδατάνθρακες, αρκετές πρωτείνες, λίγα
λίπη, πολύ νερό, αρκετές φυτικές ίνες και μέτριες ποσότητες συμπληρωμάτων διατροφής.
4. Ποια είναι η σχέση γευμάτων και προπόνησης καθώς και η σύνθεση των γευμάτων;
Η ενεργειακή κατανομή της τροφής στη διάρκεια της ημέρας εξαρτάται πριν απ' όλα από το
πρόγραμμα των προπονήσεων.
Όταν έχουμε μια φορά την ημέρα προπόνηση η κατανομή της διατροφής γίνεται ανάλογα με το χρόνο
της προπόνησης ή της κυριότερης αθλητικής επιβάρυνσης το πρωί ή το απόγευμα.
Συνίσταται: Εάν η προπόνηση γίνει το πρωί, το πρωινό πρέπει να είναι αρκετά ενεργητικό αλλά όχι σε
μεγάλη ποσότητα, να είναι φτωχό σε κυτταρίνη και λίπη και εύκολα απορροφήσιμο. Το γεύμα σ' αυτή
την περίπτωση είναι το βασικότερο σ' όλη την ημέρα. Εάν η προπόνηση γίνει το απόγευμα το πρωινό
είναι πλουσιότερο και σε μεγάλη ποσότητα ενώ το γεύμα ελαφρύ και εύκολα απορροφήσιμο. '
Στις διπλές ή τριπλές προπονήσεις συνίσταται ισόνομη κατανομή της τροφής.
Προπόνηση στο πρώτο ήμισυ της ημέρας: πρωινό 30%, γεύμα 35-40%, απογευματινό 5%, βραδινό 25-
30%
Προπόνηση στο δεύτερο ήμισυ της ημέρας: πρωινό 35-40%, γεύμα 30-35%, απογευματινό - , βραδινό
25-30%
Σε ορισμένους αθλητές το βραδινό είναι το κυριότερο γεύμα που ασχολούνται δύο φορές την ημέρα σε
προπονήσεις με μεγάλη επιβάρυνση.
Το πρόγραμμα διατροφής των αθλητών στα αγωνίσματα δύναμης όπου η υπερτροφία των μυών είναι
επιθυμητή πρέπει να εξασφαλίζεται αρκετό δομικό υλικό για την αποκατάσταση στη διάρκεια της
ανάπαυσης ύστερα από δύσκολες σωματικές προσπάθειες. Το βραδινό πρέπει να είναι αρκετά
ενεργειακό, πλούσιο σε πολύτιμες πρωτείνες, βιταμίνες, μεταλλικές ουσίες και άλλα. Στις αθλοπαιδιές
και στα αθλήματα αντοχής πρέπει να αναπληρωθούν τα απολεσθέντα αποθέματα γλυκογόνου του
οργανισμού. Το βραδινό μπορεί να είναι ελαφρύτερο και να κυριαρχούν τροφές πλούσιες σε
υδατάνθρακες. Το μενού της ημέρας αποτελείται από τρία κύρια γεύματα: το πρωινό, το γεύμα και το
βραδινό καθώς και ένα ή δύο συμπληρωματικά. Τα ενδιάμεσα ή δυναμωτικά (τονωτικά) γεύματα
πρέπει να συμπεριλαμβάνονται τότε όταν η ημερήσια ενεργειακή αξία της τροφής είναι μεγάλη.
Πρέπει να είναι μικρής ποσότητας και να περιέχουν θρεπτικές ουσίες που δεν έχουν ανάγκη από
μεγάλης διάρκειας στον οργανισμό.
Η ποσοστιαία κατανομή και το είδος της διατροφής των αθλητών στη διάρκεια της ημέρας δηλ. το
πρόγραμμα διατροφής καθορίζεται από το χαρακτήρα και τον αριθμό των προπονήσεων του.
ΣΩΣΤΗ ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΚΑΙ ΣΥΝΘΕΣΗ ΓΕΥΜΑΤΩΝ
Ένα πλήρες πρωινό είναι απολύτως απαραίτητο. Ατομα που δεν τρώνε καθόλου πρωινό ή τρώνε για
πρωινό τροφές με μηδενική θρεπτική αξία αλλά μεγάλη θερμιδική, παρουσιάζουν μειωμένη απόδοση
για όλο το υπόλοιπο της ημέρας, κούραση και αδυναμία συγκέντρωσης και εργασίας.
Το μεσημεριανό θα πρέπει να είναι πλήρες αλλά η θερμιδική του αξία θα πρέπει να συσχετιστεί /
εξαρτηθεί άμεσα από τις υπόλοιπες δραστηριότητες της ημέρας.
Το βραδινό θα πρέπει να είναι σχετικά λιτό, αναλογικά περισσότερο πρωτεϊνούχο και να τρώγεται 2,5-
3 ώρες πριν τον ύπνο.
Τα ενδιάμεσα γεύματα πρέπει να έχουν σαν στόχο τη σταθεροποίηση του σακχάρου του αίματος και τη
συμπλήρωση των κυρίων γευμάτων και για αυτό απαιτείται να είναι λιτά και με μέτριες ποσότητες
υδατανθράκων, αλλά πλούσια σε βιταμίνες και μέταλλα.
ε) Καχεξία και διαταραχές του μεταβολισμού
9. Τι είναι ο ίλιγγος;
Είναι το υποκειμενικό αίσθημα περιστροφής του ατόμου ή των αντικειμένων γύρω του. Συνήθως
συνοδεύεται από ναυτία, εμετούς, ψυχρούς ιδρώτες, ωχρότητα του προσώπου.
Παράγεται από τα χοριοειδή πλέγματα των πλαγίων κοιλιών και κυκλοφορεί στις κοιλίες του
εγκεφάλου και τον κεντρικό σωλήνα του νωτιαίου μυελού. Από τα τρήματα της 4 ης κοιλίας φτάνει στο
υπαραχνοειδή χώρο και από τα πακχιόνεια σωμάτια του χώρου αυτού παροχετεύεται προς τις φλέβες
και τα λεμφαγγεία. Το εγκεφαλικό υγρό φυσιολογικά είναι άχρωμο και διαυγές. Έχει ειδικό βάρος
1,007-1,008 και η αντίδραση είναι αλκαλική. Περιέχει λεύκωμα 0,15gr%, σάκχαρο 0,50gr% άλατο.
Κυρίως χλωριούχο νάτριο και 1-2 λευκοκύτταρα.
Είναι όγκοι του εγκεφαλικού φλοιού και των ημισφαιρίοον. Στον φλοιό υπάρχουν: α) Περιοχές όπου η
καταστροφή τους προκαλεί ορισμένα συμπτώματα πάντα τα ίδια π.χ προβλητική περιοχή της οπτικής
ζώνης, περιοχή της οπίσθιας κεντρικής έλικας.
β) Περιοχές των οποίων η προσβολή επιφέρει ίδιες διαταραχές είτε είναι η βλάβη δεξιά είτε είναι
αριστερά.
γ) Περιοχές που έχουν σχέση με την λειτουργία του λόγου ως και γνωσικές και πραξικές λειτουργίες.
δ) Περιοχές που η βλάβη επιφέρει ψυχική διαταραχή. Σαν παραδείγματα μπορούμε να αναφέρουμε:
i Βλάβη μετωπιαίου λοβού (σύνδρομο μετωπιαίου λο,βού) στο οποίο παρουσιάζονται
διαταραχές ισορροπίας, διαταραχές μυϊκού τόνου, ψυχικές διαταραχές, ανοσμία, ατροφία οπτικής
θηλής σύστοιχος προς τον όγκο, οίδημα οπτικής θηλής αντιπλεύρως.
ii Βλάβη βρεγματικού λοβού (σύνδρομο βρεγματικού λοβού) στο οποίο παρουσιάζονται
αισθητικές διαταραχές, διαταραχές λόγου, διαταραχές σωματογνωσίας, τροφικές διαταραχές, οπτικές
διαταραχές, διαταραχές ισορροπίας.
iii Βλάβη κροταφικού λοβού (σύνδρομο κροταφικού λοβού) στο οποίο παρουσιάζονται
διαταραχές ακοής, διαταραχές ισορροπίας και λαβυρίνθου, οπτικές διαταραχές γευστικές και
οσφρητικές διαταραχές, επιληπτικές κρίσεις κ.λ.π.
12. Τι είναι παραπληγία και πως αντιμετωπίζεται μια κατάκλιση επί παραπληγικού
ασθενή;
Η παράλυση που αφορά και τα 2 κάτω άκρα ονομάζεται παραπληγία. Η κατάκλιση αντιμετωπίζεται ως
εξής:
α) Ο παραπληγικός ασθενής πρέπει να χρησιμοποιεί στρώμα αέρος, β) Αποφυγή ακινησίας με
κινητοποίηση του ασθενή, γ) Καλό πλύσιμο του ασθενή μα ζεστό νερό και σαπούνι, δ) Φροντίζουμε
για τη σωστή διατροφή του αρρώστου.
Είναι μια ομάδα γενετικά καθορισμένων διαταραχών στις οποίες υπάρχει προοδευτική εκφύλιση των
σκελετικών μυών. Διακρίνουμε:
α) Μυϊκή δυστροφία Duchenne (ψευδοϋπερτροφική). β) Μυϊκή δυστροφία της πυελικής-ωμικής
ζώνης, γ) Μυϊκή δυστροφία προσωπο-ωμοπλατο-βραχίονα. δ) Μυοτονική δυστροφία.
15. Τι είναι βαριά μυασθένεια και ποιο είναι το κυριότερο σύμπτωμά της;
Είναι μια νόσος που χαρακτηρίζεται από ανώμαλη και προοδευτική αδυναμία και κούραση των μυών.
Η ικανότητά τους να συστέλλονται εξαντλείται μετά από μια συνεχόμενη ενέργεια, μέχρι
καταργήσεως κάθε κινητικής δυνατότητας.
Το κυριότερο σύμπτωμα της νόσου είναι η παροδική αδυναμία από οποιαδήποτε μυϊκή περιοχή
συνήθως όμως από τους οφθαλμικούς μύς. Έτσι έχουμε πτώση του άνω βλεφάρου ετερόπλευρος ή
αμφοτερόπλευρος. Όταν συνυπάρχει και διπλωπία αυτή είναι έκδηλη περισσότερο το βράδυ παρά το
πρωί.
Είναι η πλέον ενδιαφέρουσα και πλέον «νευρολογική» νόσος του νευρικού συστήματος. Η νόσος
προσβάλλει διάφορα μέρη του Κ.Ν.Σ (εγκεφαλικό στέλεχος, παρεγκεφαλίδα, Ν.Μ, οπτικά νεύρα).
Από πλευράς παθολογοανατομικής χαρακτηρίζεται από την παρουσία πολλών συνήθως πλακών κατά
μήκος του εγκεφαλονωτιαίου άξονα, κύριο γνώρισμα των οποίων αποτελεί η απώλεια μυελικής και
ολιγοδενδρογλοιακών κυττάρων. Την κλινική εικόνα της νόσου χαρακτηρίζει η ποικιλία στα πρώτα
στάδια η κατά ώσεις εξέλιξη της.
Κλασσική είναι από περιγραφικής πλευράς η τριάδα του Charcot (τρόμος κατά τις εκούσιες κινήσεις,
δυσαρθρία και νυσταγμός). Βασικά όμως τα συμπτώματα της νόσου τα διακρίνουμε σε ομάδες:
α) Κινητικές διαταραχές β) οφθαλμικές διαταραχές γ) αισθητικές διαταραχές δ) ψυχικές διαταραχές ε)
επιληπτικές κρίσεις.
Είναι η αιμορραγία που προκαλείται εντός του κρανίου από ρήξη αρτηρίας ή φλεβών, α)
Υποσκληρίδιο αιμάτωμα είναι τραυματική φλεβική αιμορραγία στον υποσκληρίδιο χώρο. Ο ασθενής
είτε πέφτει σε κώμα αμέσως μετά το τραύμα είτε βυθίζεται βαθμιαία, αφού συνέλθει από μια αρχική
απώλεια συνείδησης. Συχνά έχουμε βαθμιαία εγκατάσταση ημιπάρεσης ενώ σε πίεση του κοινού
κινητικού νεύρου παρουσιάζεται μυδρίαση σύστοιχη με το αιμάτωμα.
β) Επισκληρίδιο αιμάτωμα: Οξεία αρτηριακή αιμορραγία με συλλογή αίματος στον επισκληρίδιο χώρο
(από ρήξη της μέσης μηνιγγικής αρτηρίας). Ο ασθενής αφού συνέλθει από παροδική απώλεια
συνείδησης πέφτει γρήγορα σε βαθύ κώμα με σημεία εγκολεασμού της αγκιστρωτής έλικας
(μυδρίαση).
γ) Υπαραγνοειδής αιμορραγία: Είναι αποτέλεσμα τραυματικής ρήξης αγγείων μέσα στον
υπαραχνοειδή χώρο. Εκδηλώνεται με δυσκαμψία αυχένα, έκπτωση του επιπέδου συνείδησης και
εστιακή σημειολογία.
18. Τι είναι διάσειση και τι εγκεφαλική θλάση;
α) Εγκεφαλική διάσειση είναι αποτέλεσμα κάκωσης του εγκεφάλου χωρίς ανατομική βλάβη που
εκδηλώνεται με μικρής απώλειας συνείδησης και περιτραυματική αμνησία.
β) Θλάση εγκεφάλου είναι βαρύτερη κάκωση του εγκεφάλου που εκδηλώνεται με απώλεια συνείδησης
για ώρες ή ημέρες και εστιακή ή πολυεστιακή σημειολογία.
α) Φαρμακευτική αγωγή
ϊ) Χρησιμοποίηση παρασυμπαθητικολυτικά φάρμακα όπως η ατροπίνη αφού πρώτα παρατηρήθηκε ότι
στις κ.κ. οι τιμές της ακετυλχολίνης είναι αυξημένες. Τα αποτελέσματα όμως της αγωγής αυτής δεν
είναι αξιόλογα.
ii) Τα νευροπληγικά φάρμακα όπως η χλωροπρομαζίνη έχουν καλά αποτελέσματα γιατί
αντιμετωπίζουν καλά τα διεγερτικά και νευροφυτικά φαινόμενα.
iii) Το εγκεφαλικό οίδημα αντιμετωπίζεται με υπέρτονα διαλύματα γλυκόζης ή μαννιτόλης
και κορτικοστεροειδών.
β) Επί κωματώδους καταστάσεως. Σε αυτήν την περίπτωση η θεραπεία βασίζεται: ϊ) Στη διατήρηση
επαρκούς οξυγονώσεως του εγκεφάλου.
ii) Στη διατήρηση επαρκούς αιματώσεως του εγκεφάλου.
iii) Στη σίτιση του πάσχοντα με γαστρικό σωλήνα ή με την ενδοφλέβια οδό.
iv) Στην αποφυγή των ελκών από την κατάκλιση.
ν) στη χορήγηση αντιβιοτικών για την πρόληψη λοιμωδών επιπλοκών. γ) Χειρουργική θεραπεία
Εφαρμόζεται κυρίως στις επιπλοκές, αιμορραγίες, αιματώματα, αποστήματα.
«
Ελαφρός βαθμός μυϊκής αδυναμίας της ωμικής και γης πυελικής ζώνης. Σε μερικές περιπτώσεις
συμβαίνει μυϊκή αδυναμία των κεντρομελικών μυών. Μερικές φορές προσβάλλονται οι μύες που
νευρώνονται από τους προμιμικούς πυρήνες.