You are on page 1of 142

isjqjk fj¿u

fmd;a.=,a., Ou_.%J: Ou_Y%jK udOH Ndrh


fmd;a.=,a., Ou_ .%J: Ou_ Y%jK udOH Ndrfha
úfYaI ksfõokh

2013'07'07 Èk wNskjfhka msysgqjd .kakd ,o


zfmd;a.=,a., Ou_ .%J: Ou_ Y%jK udOH NdrhZ u.ska
mQcH lgql=rekafoa [dKkJo ijdóka jykafia úiska
fï;dla iïmdÈ; iy bÈßhg iïmdokh lrkq ,nk
ish¨u Ou_ .%J: m%ldYhg m;a flfrk nj;a ñka miq
Wkajykafiaf.a lsisÿ .%J:hla fld<U Ou_ .%J: uqøK
Ndrh u.ska m%ldYhg m;a fkdlfrk nj;a wm mdGl
msßi fj; fuhska okajd isáuq'

fuhg
iiqka ,eÈ
fmd;a.=,a., Ou_ .%J: Ou_ Y%jK udOH Ndrh
mápp iuqmmdo Ou_h
úfYaI zmyka lKqj foiqïZ fj¿uls'

isjqjk fj¿u - m%:u uqøKh


^16-20 foiqï&

lgql=rekafoa [dKkJo NsCIq

ISBN - 978-955-41497-3-1

fudrf.d,a, j;a;
bUq,a.iafoKsh

m%ldYkh
fmd;a.=,a., Ou_ .%J: Ou_ Y%jK udOH Ndrh
2014

i
Ou_ odkhls

uqo,g úlsKSu imqrd ;ykï fjhs'

fmd; ,nd.; yels ia:dk(


1' wkqr rEmisxy uy;d - 27" fld<U ùÈh" uykqjr'
2' iageka,s iQßhdrÉÑ uy;d - 25" lvùÈh" foajdf,a.u'
3' ã' à' fõr., uy;d - 422" je,smdr" ;,j;=f.dv'
4' fyauud,d chisxy ñh
29$8" meÕsßj;a; udj;" ñßydk" kqf.af.dv'
5' ixÔj kjr;ak uy;d
wxl 308$17 î" lsßj;a;=vqj mdr" ud.ïuk" fydaud.u'
6' fyaud rEmisxy ñh - 26" yeõf,dla mdr" .d,a,'
7' tia' ta' ,hk,a uy;d
140$19" reyqKqisß WoHdkh" ylauK mdr" ud;r'
8' isßud úfÊr;ak ñh - we,md;" r;akmqr'
9' ta'Ô' ir;a pJør;ak uy;d
iuka" we?jq, ykaÈh" lKav,u mdr" oUq,a,'
10' ffjoH mS' ùrisxy uy;d
nKavdr nq,xl=,u" ,xldrdu mdr" wkqrdOmqr'
11' fÊ'ta'ã' chudkak uy;d
chudkak j;a;" ,nqhdh" l=reKE., mdr" l=,shdmsáh'
12' wd¾'ta' pkaÈ rKisxy ñh
iagqäfhda zpdhdZ" frday, ykaÈh" fmdf<dkakrej'

fjí wvúh( www.seeingthroughthenet.net

uqøKh(
fld,sá m%skag¾ia
17$2" meÕsßj;a; mdr" .xf.dvú," kqf.af.dv'
ÿrl:kh( 011-4 870 333

ii
zfhd máppiuqmmdox mii;s-
fid Ouux mii;s
fhd Ouux mii;s -
fid mápp iuqmmdox mii;sZZ

zzhfula mápp iuqmmdoh olSo-


fya Ou_h olshs'
hfula Ou_h olS o
fya máppiuqmmdoh olshs'ZZ

iii
—l;fud p NsCLfj máppiuqmmdfod@
cd;s mpphd NsCLfj crd urKx
Wmmdod jd ;:d.;dkx
wkqmmdod jd ;:d.;dkx
À;dj id Od;=
OuugÀ;;d Ouukshdu;d bommpph;d
;x ;:d.f;d wNsiuLqc®;s wNsifu;s
wNsiuLqc¯Fjd wNsifuFjd
wdÑCL;s
fofi;s
m[[fm;s
mgGfm;s
újr;s
úNc;s
W;;dkslfrd;s
mii:d;spdy
*******
uyfKks" máppiuqmmdoh hkq lsu@
Wm; ksidh uyfKks" ÈÍu iy urKh
;:d.;jre Wmofka fyda fõjd
;:d.;jre kQmofka fyda fõjd
ta Ou_Od;=j isáfhauh'
Ou_ iÓ;s;dj" Ou_ kshdu;dj" bommpph;dj'
th ;:d.; f;u wjfndaO lr.kshs" jgyd .kshs'
wjfndaO lrf.k" jgydf.k"
lshdfohs
foihs
mKjhs
msysgqjhs
újrKh lrhs
fnod olajhs
,sys,a fldg olajhs
zn,jqZ hhs lshhs'

iv
mgqk

msgq

ye¢kaùu vi

m%ldYl ksfõokh viii

wud .Õ x

16' ziqLx jd hÈ jx ÿCLxZ 01


^fõokdkqmiikdfjka ksjk&
mdol igyka

17' z;Kydÿ;sfhd mqßfidZ 26


^;Kyd ueyqïldßhf.a .egh&
mdol igyka

18' zWmdodk mpphd NfjdZ 52


^w,a,d.;a ;ek Njh&
mdol igyka

19' zhx ls[Ñ ÿCLx ifuyd;sZ 77


^wdydr y;f¾ .eUqr&
mdol igyka

20' zfh fu mqfnn úhdlxiqZ 102


^j;_udkfhau máppiuqmmdoh olskak&
mdol igyka

v
ye¢kaùu

;:d.; iïudiïnqÿ rcdKka jykafia iïfndaê ,dNfhka


wk;=rej ;uka jykafia m%;HCI lr.;a YdJ; m%KS; w;lldjpr
Ou_fha .ïNSr;djg is; fh¥ úg flf,ia Nß; f,dalhdg oelSug
ÿIalr jQ .eUqre ;eka folla ÿgq fial' tlla zbommpph;dZ kï jQ
máppiuqmmdohhs' wfkl ish¨ ixialdrhkaf.a ikais`oSu" ish¨
Wmëka w;ayer oeóu" ;Kydj CIh lsÍu" úrd.h" ksfrdaOh kï jQ
ksnndkhhs'

máppiuq mmdo Ou_ f ha .ïNS r ;a j h ks i du iïnq oO


mßks¾jdKfhka ishjila .; ùug fmr mek keÕs úúO fn!oaO
ksldhhka w;r úúOdldr w:_ újrK ta ms<sn`oj bÈßm;a flreKs'
jpkhla jYfhkq;a" o¾Ykhla jYfhkq;a Ndr;Sh o¾Yk
iïm%odhhkag zwuq;a;l=Z jQ máppiuqmmdoh y`ÿkd .ekSug oerE
od¾Yksl m%h;akj, m%;sM, jYfhka tlsfklg úreoaO ú.%y újrK
w:_l:k /.;a m%lrK .%ka: rdYshla ìysúh' tla tla fn!oaO ksldh
;u ;uka .;a oDIaá fldaKhg wkqj máppiuqmmdo Ou_h ú.%y
lrkakg úh' tksidu nqoO foaYkdjg wkql+, jQ ksjerÈ w¾:l:kh
l=ulao hkak ks.ukh lsÍu ÿIalr ld¾hhla ù we;'

fï jd;djrKh ;=< iQ;%d.; nqoaO foaYkd weiqßka


máppiuqmmdo O¾uh újrK lrñka wm úiska oekg mj;ajdf.k
hkq ,nk zmyka lKqj máppiuqmmdo foaYkd ud,djZ fufia
fj`Mï jYfhka uqøKoajdrfhka ksl=;a lsÍug ;SrKh lf<uq'
fuhg úis jirlg muK fmr ó;sß., ksiairK jkfha
fhda.djpr iÕ msßi yuqfõ wm úiska mj;ajk ,o" zksjkZ foiqï
fm< zksjfka ksùuZ kñka fj`Mï tfldf<dilska ksl=;aj we;s
w;r tys§ o ksjk YSI_fhka máppiuqmmdo O¾uh ;rula ÿrg

vi
újrKh ù we;' ta .%ka:ud,dj yd wmf.a wfkl=;a fmd; m; lshjQ
we;efula zmáppiuqmmdohZ YS¾I fldg f.k fjku lD;shla
iïmdokh lrk fuka we/hqï l<y' fuu úfYAI myka lKqj
foiqï fm< .%ka:hla njg m;a ùfuka ta b,a,Suo bgqjkq we;ehs
is;uq' zksjkz foiqï fmf<ys§ máppiuqmmdoh újrKh lsÍug wm
fh¥ Wmud rEml jvd;a meyeÈ,sj bosßm;a lsÍug fuh wjia:djla
lr .;suq'

foia úfoia jeis ie±yej;a mß;Hd.YS,S úYd, msßilf.a


fkduiqre wdOdrfhka ~wud.Õ~ Èfkka Èk mq¿,a fjñka .,dhhs'
thska cks; mqKH Yla;sh Tjqkayg mru Ydk; ksj_dKdjfndaOh
msKsi WmksY%h iïm;lau fõjd`

fuu foiqï msgm;a lrfok isßud úfÊr;ak" l=iqud


úf,af.dv hk uy;aókag o" wmf.a fmd;m; fYdaNk f,i
uqøKh lrfok fld,sá m%skag¾ia iud.fï iS' chfidau uy;d
we;=¿ ieug o wmf.a mqKHdkqfudaokdj ysñfõ'
fuhg
iiqka ,eÈ"
lgql=rekafoa [dKkJo NsCIq

fmd;a.=,a., wdrKH fiakdikh


~myka lKqj~
lkafoaf.or
foajdf,a.u

^2558& 2014 cq,s

vii
fmd;a.=,a., Ou_ .%J: Ou_ Y%jK udOH Ndrfha
m%ldYl ksfõokh

foajdf,a.u" lkafoaf.or fmd;a.=,a., wdrKH fiakdikjdiS mQcH


lgql=rekafoa CZodKkJo iajdóka jykafia úiska iïmdÈ; ish¨u Ou_
.%J: yd foaYs; Ou_ foaYkd msßisÿ Ou_ odkhla jYfhkau Ou_ msmdis;
f,dalhdyg m%odkh lsÍu Wkajykafiaf.a wNsu;d:_hhs' Y%S ok; Od;+ka
jykafia jev fjfik ft;sydisl uykqjr mqrjrh flaJøfldgf.k
wNskjfhka msysgqjd .kakd ,o 'fmd;a.=,a., Ou_ .%J: Ou_ Y%jK udOHNdrh'
tu Wodr;r wruqK bgq lsÍug wem lemù isáhs'

fï;dla fld<U flaJøfldgf.k mj;ajd f.k hk ,o 'Ou_ .%J: uqøK


Ndrh' ;=<ska ñka bÈßhg Wkajykafiaf.a Ou_ .%J: uqøKh fkdflfrk
w;r thg wod<j mej;s .%J: uqøKh yd fnodyeÍu ms<sn| ld©Ndrh;a"
fï;dla uykqjr 'Ou_ Y%jK udOH Ndrh' u.ska bgqlrk ,o Ou_ foaYkd
ixhql; ;eá.; lsÍu iy (seeingthroughthenet.net) fjí wvúh mj;ajd
f.k hdu;a fuu fmd;a.=,a., Ou_ .%J: Ou_ Y%jK udOH Ndrfha j.lSu jkq
we;'

foia úfoia jeis Ou_ldó mdGl Y%djl úYd, msßila fjkqfjka


l%shd;aul jk fuu mq¿,a Ou_ odk jev ms<sfj,g odhlùug leu;s
mskaj;=kayg my; i|yka nexl= .sKqug ;u wdOdr uqo,a fhduqlsÍug
wjia:dj we;s w;r ta ms<sn| ish¨ úuiSï my; i|yka ,smskhg fhduq
lsÍu uekú' wdOdr fhduq lsÍug fuu .sKqu yer iïm;a nexl=fõ
fjk;a .sKqula fkdue;s nj wm mdGl msßi ±kqj;a lsÍï jYfhka
i|yka lruq'

fuhg"
iiqka ,eÈ
fmd;a.=,a., Ou_ .%J: Ou_ Y%jK udOHNdrh

vii
wdOdr uqo,a fhduq lsÍu(
fmd;a.=,a., Ou_ .%J: Ou_ Y%jK udOHNdrh
.sKqï wxl( 100761000202
iïm;a nexl=j - uykqjr

fuu Ou_ odk jevms<sfj,g wdOdr tùu ms<sn| úuiSï(


wkqr rEmisxy" 27" fld<U ùÈh" uykqjr'
ÿrl:k wxl( 0777-801938
Bfï,a ,smskh( pothgulgala@seeingthroughthenet.net

viii
wud .Õ
uyje,s .Õ W;=rg ye/ùfuka miq tf;la ksire uqvq ìï f,i mej;s
fmfoiaj, isÿjQfha buy;a fjkfils' msmdihg meka ì|la fkd,nd isá f.dùyq
fmfoi mqrd ksy~j .,d hk isis,a Èh oyßka mskd .shy' ue,jqkq f.dhu irej
ks,ajkaj lr,ska nr úh' u,a m,ska .ejiS.;a ;=re-,sh n,d iekfik fmfoia
jeisfhda ;=gq l÷¿ j.=<y'

oyï wud .Õ zzW;=rgZZ ye/ùfï jev ms<sfj<la fuhg f;jirlg fmr


werUqKs' oyï m;-fmd; ;nd zztod-fõ,ZZ i|yd j;a úh meyeoï lsÍug j;a-lula
ke;af;da" ksy~j fkdñ,fha .,dhk wñ, oyï wud Èh oyßka ioyï msmdih
ikais÷jd .;ay' wßgq ñiÈgq yer" ieoeyefhka irej" .=K kqjKska nrj ms<sfj;a
uÕg keó .;ay' f,dù - f,djq;=re u,a m, fk,d .ksñka yo mqrd msß ne;sfhka
kka whqßka fidïki m<l<y'

zzOu_ .%J: uqøK NdrhZZ kñka Èh;a l< fuu Ou_odk jevms<sfj, i|yd
wmf.ka jehjqfka msßisÿ Ou_odk ixl,amh muKs' wud.Õ zzW;=rgZZ ye/jQfjda
iiqka .=K y÷kk mß;Hd.YS,S ieoeyej;ayquh' zzksjfka ksùuZZ fmd;a fm< t<s
oelaùfuka fkdkej;S zzmyka lKqj Ou_foaYkdZZ fmd;a fmf<ys zznr mekZZ
oeÍug;a" foia - úfoiaj, oyï msmdis;hska Wfoid wm w;ska ,shefjk wksl=;a
fmd; - m; ta whqßkau t<s oelaùug;a Tjqyq W;aiql jQy' zzfok foa msßisÿju §fïZZ
woyiska wñ, jQ oyu Bg ksis fYdaNk uqøKhlskau Ou_ldóka w;g m;a lsÍug
mshjr .;ay' uqøs; msgm;a ixLHdj wjikajkq yd iu.u zzkej; uqøKZZ
m<lsÍfuka oyï wud .Õ úh<S hd fkd§ug oeä wÈgklska wem lemjQy'

zzfmd;a wf,úhZZ ms<sn|j ful, nyq,j olakg ,efnk jdKsc ixl,amhg


msgqmd" ;yxÑj,ska f;drj" ;uka w;g fkdñ,fhau m;a lefrk zzoyï m~qrZZ
;=<ska Ou_odk ixl,amfhys w.h jgyd .;a fndfyda mdGl mskaj;ayq ;uka ,o ri
wyrla" kE-ys;j;=ka iu. fnod-yod .kakdla fuka fkduiqrej wka oyï
,eÈhkgo § Ou_ odkhg iyNd.S jQy' bkqÿ fkdkej;S" Yla;s muKska zzOu_ .%J:
uqøKNdrhgZZ Wr§ugo bÈßm;ajQy" we;efula f,dl= l=vd oyï fmd;a uqøKh
lrùfï yd kej;-kej; uqøKh lrùfï nrmek bis,Sug mjd miqng fkdjQy'
iïnqÿ iiqk fï ,la fmdf<dfjys mj;sk ;dla fï oyï wud.Õ f,da i;=ka
is;a ikyñka fkdis£ .,d fhajd hkq wmf.a me;=uhs'

zzinnodkx Ouuodkx ðkd;sZZ


fmd;a.=,a., wdrKH fiakdikh fuhg"
zmyka lKqjZ iiqka ,eÈ
lkafoaf.or" foajdf,a.u lgql=rekafoa [dKkJo NsCIq
2000 cqks 05 ^2544 fmdfidka&

x
16 jk foaYkh
^myka lKqj Ou_ foaYkd wxl 198&

kfud ;ii N.jf;d wryf;d iuud iunqoOii

iqLx jd hÈjd ÿCLx - wÿCLuiqLx iyd


wc®;;Cop nysoOd p - hx lsCoÑ wFÓ fjÈ;x
t;x ÿlLk;s CoFjdk - fudiOuux mf,dlskx
Mqii Mqii jhx miix - tjx ;F: úrcc;s
fjokdkx Lhd NsCLq - kspPdf;d mßksnnqf;d1
^ojh;dkqmiikd iq;;" iq;; ksmd;&

ie±yej;a mskaj;=ks"

iir ÿlska ñÈ,d ksjka iqjh fj; <Õd ùu fn!oOhdf.a


m%;smodfõ b,lalh yeáhg idudkHfhka ie<flkjd' ÿl iem
ms<sn| m%YakfhA § ksrdhdifhkau wfma wjOdkh fõokdj .ek
fhduq fjkjd' fõokdj iïnJOfhka b;du;au .eUqre oY_khla
we;=<;a fï ud;Dld l< .d:d fol wms wo fï oyihfjks
máppiuqmmdo foaYkdjg ud;Dld lr .kafka máppiuqmmdo
Ou_fha wx. fod<y we;=<; fõokdjg ysñ ;ek idlpPd lsÍfï
uQ,drïNhla jYfhkqhs' iq;; ksmd;fha ojh;dkqmiikd iQ;%fha
olskakg ,efnk fï .d:d fol;a nqÿrcdKka jykafia jodf<a
iuqoh jh lshk ojh;dj biau;= lr ±laùug hs' wfma máppiuqmmdo
foaYkd lSmhl§u wms fï iQ;%h wdY%fhka újrK ud._h mdod
.;a;d' ±ka fï wji:dfj;a fõokdj ms<sn| újrK ud._h mdod
.ekSug Wmldr fjk mdGhlskauhs nqÿ rcdKka jykafia ix>hd
jykafia,dg fï .d:d fol y÷kaj,d ÿkafka' —uyfKks" uekúka
ojh;dkqmiikdfõ fh§fï ;j;a l%uhla ;sìh yels±hs wikakjqka
wef;d;a ;sìh yelshhs lsj hq;=hs'

407
flfiao ;sìh yelafla@ hï;dla ÿlla yg.kSo ta ish,a,
fõokdj m%;Hfhks' fï tl wkqmiikdjls' fõokdjkaf.a
ksrjfYaI úrd. ksfrdaOfhka ÿflys yg .ekaula ke;' fï fofjks
wkqmiikdjhs' uyfKks" hï NsCIqjla wm%ud§j flf,ia ;jk
ù¾hfhka hqla;j fï ojh;dkqmiikdfõ is; fhdokjd kï ta
NsCIqjg M, follska tlla n,dfmdfrd;a;= úh yelshs' fuf,dju
ry;a M,h fyda Wmdodk hula b;sßj wef;d;a wkd.dñ M,h' fï
úÈhg y÷kaj,d ;uhs nqÿ rcdKka jykafia wr .d:d fol jodf<a'
fï .d:dj, w¾:h wms ±ka n,uq'

iqLx jd hÈ jd ÿCLx - wÿCLuiqLx iyd


wc®;;Cop nysoOd p - hx lsCoÑ wFÓ fjÈ;x

iem fyda" ÿla fyda" fkdÿla fkdiqj iuÕska we;=<;;a msg;;a


hïlsis fõohs;hla weoao

t;x ÿCLk;s CoFjdk - fudiOuux mf,dlskx


fuh uq<d lrjk ijNdjh we;s ìf|k iq¿ fohlehs ±k
Mqii Mqii jhx miix - tjx ;F: úrcc;s

iamY_hla mdid tys f.ùhdu olskafka fufia ta fõokdjkays


l,lsfrkafkah'

fjokdkx Lhd NssCLq - kspPdf;d mßksnnqf;dZ


fõokdjkaf.a CIhùfuka NsCIqj
;DIKd l=i.skak ke;sj msßksúfha fjhs'

Tkak ´lhs fï .d:d fofla w¾:h' b;ska fuhska wmg fmakjd


fï .d:d j,ska nqÿ rcdKka jykafia m%ldY lrkafka iem ÿla
fkdÿla fkdiqj ish¨u fõokdjka tajdfha" uq<d lrk iq¿" ìf|k
iq¿" ijNdjh ksid ÿllau nj;a ta ish¨ fõokdjkaf.a CIhùu
msßksùu nj;ah' ±ka wms máppiuqmmdo Ou_hg lsÜgq lr,d fï
fõokdj ms<sn|j y÷kd.kak n,uq' fï mskaj;=ka fldf;l=;a wy,d

408
;sfhkjd wúccd ixLdrd wd§ máppiuqmmdofha wx. fod<y' tajd
w;r fõokdj .ek i|yka jkafka fufyuhs zMii mpphd fjokd"
fjokd mpphd ;KydZ l,ska wji:djl wms fï mskaj;=kag u;la
l<d fï máppiuqmmdofha tl wx.hla újrKh lrkak kï Bg
l,ska ;shk wx.h;a" msá miafika ;shk wx.h;a iïnJO lr .kak
´k nj' fudlo wms Wmudjg lsõfõ oï je,l tl mqrella Ñ;%hlska
fmkakqï lrkak hkj kï tal oïje,l mqrella nj fmkakqï
lrkak biairy ;shk mqrefla Nd.hl=;a miafika ;shk mqrefla
Nd.hl=;a fmkakqï lrkak fjkjd' Wmudjlg uu ta lsjqfj' ta
wkqj fu;kÈ;a wmg Mii tl me;a;lska fõokdfõ wksla
me;af;ka ;Kydj' ta fol .ek;aa hula lshkak ´k' wms l,ska
foaYkdfõ§ m%ldY lf<a iamY_h .ekhs' taflÈ;a wms u;=l<d
máppiuqmmdo ú.%yfha§ nqÿrcdKka jykafia iamY_h yh
wdldrhlg ú.%y l<d'2 pCLq iuMii fid; iuMii wd§ jYfhka" ta
jf.au fï fõokdj ms<sn|j lshkfldg ta;a yh wdldrhlska
nqÿrcdKka jykafia ú.%y lrkjd' uyfKks" fï fõokdj yh
wdldrhhs' fldfyduo pCLq iuMiicd fjokd" fid; iuMiicd
fjokd" >dkiuMiiPd fjokd" ðjyd iuMiicd fjokd" ldh
iuMiicd fjokd" ufkd iuMiicd fjokd" pCLqiuMiifhka Wmka
zcdZ lsh, lshkafka Wmkakd jQ fõokd fid; iuMiifhka
WmkakdjQ fõokd' ta wdldrfhka ys;d.kak" wei" lk" keyeh" Èj"
lh" uk" lshk tajd wdYs%;j we;sjk fõokd tfyu y÷kaj,d §,d
;shkjd' we;a; jYfhka fõokdj ms<sn| b;du;au .eUqre ú.%yhla
olskak ,efnkafka ueÿï iÕsfha pQ,fjo,, iQ;%fh3' fï
pQ,fjo,, iQ;%fha ksodkh yeáhg lshkak ;sfhkafka úidL lshk
wkd.dñ Wmdil;=ud OuuÈkkd lshk ry;a fufy‚ka
jykafiaf.ka .eUqre m%Yak ud,djla wykjd' tajdg fndfydu jHl;
wkaoñka OuuÈkkd f;r‚hka jykafia ms<s;=re fokjd' ta
idlpPdj wjidk yßfha§ úidL Wmdil;=ud fõokdj .ek m%Yak
lSmhla fhduq lrkjd' tajdhs ±ka fuf;kaÈ wms bÈßm;a lrkak
hkafka' biafi,a,du wykjd wd¾hdfjks" fõokd lShla ;shkjo
fõokdj lS jeoEreïo lsh,d' talg OuuÈkkd f;r‚hka jykafia

409
fláfhka m%ldY lrkjd fõokd ;=kla ;shkjd iqL fjokd" ÿCLd
fjokd" wÿCLuiqLd fjokd' B<Õg úidL Wmdil;=ud wykjd
fudllao fï iqL fjokd lshkafka-yßhg fkdokakjd jf.a tal
.ek ye¢kaùu n,dfmdfrd;a;=fjka' iqLd fjokd" iem fõokdj
lshkafka fudllao" ÿla fõokdj fudllao fkdÿlafkdiqj fõokdj
fudllao@ OuuÈkkd f;r‚hka jykafia fufyuhs ms<s;=re
fokafka' hï lsis ldhsl fyda ffp;isl iqjodhl fõohs;hla
;shkjo tal iqLd fjokd" iem fõokdj" ldhsl fyda ffp;isl iqj
odhl fkdjk fõohs;hla ;shkjo tal ÿlLd fjokd" ÿla fõokdj
ldhsl fyda ffp;isl ÿCL odhl;a fkdjk iqjodhl;a fkdjk
fõokdjla wef;d;a tal wÿlLuiqL fkdÿla fkdiqj fõokdj
Tkak tfyu ye¢kajQjd' Tkak B<Õg úidL Wmdil;=ud ;j
m%Yakhla wykjd' fï iem fõokdfõ ;shk iemh fudllao@ ÿl
fudllao@ ms<s;=r wefyk fldg f;areï .kak mq¿jka fï
mskaj;=kag" iem fõokdj ms<sn|j lshk fldg tafla ;shk iemh
fudllao" ÿl fudllao" ÿla fõokdj ms<sn|j tafl ;shk iemh
fudllao" ÿl fudllao' fkdÿla fkdiqj fõokdj ms<sn|j ;shk
iemh fudllao ÿl fudllao" ry;a fufy‚ka jykafia ms<s;=re
fokjd iem fõokdj ms<sn|j-md,s jpkfhka lsh fjkafka
fufyuhs-À;siqLd úmßKdu ÿlLd' tafla f;areu iem fõokdj
;shklï iemhs' fjkia fjkfldg ÿlhs'

ÿla fõokdj ms<sn|j fufyuhs m%ldY lrkafka À;sÿlLd


úmßKdu iqLd" ÿla fõokdj ;shklï ÿlhs" fjkia fjkfldg
iemhs' fkdÿla fkdiqj fõokdj ms<sn|j fukak fufyu m%ldY
lrkjd z[dKiqLd w[[dK ÿlLd" fkdÿla fkdiqj fõokdj
ms<sn|j wjfndaOh" {dkh" iemhla" wkjfndaOh" w{dk nj ÿlla'
Tkak ye¢kaùu' B<Õg úidL Wmdil;=ud wykjd m%Yakhla iem
fõokdjg háka fudllao ;shk wkqih Ou_h' fï mskaj;=ka w;r
wkqih lshk jpkh fkdmqreÿ wh bkak mq¿jka' wms biafi,a,d
ye¢kaùula lruq' fï Ou_fha flf,ia .ek l:d lrk fldg jpk
;=kla fhfokjd' flf,ia j, ksÈ.;a wji:dj ;uhs zwkqihz wjÈ

410
Wk wji:dj mßhqgGdk" ta wjÈ fj,d YsCId mohla lvdf.k hk
wji:dj ù;sllu' wkqih" mßhqgGdk" ù;sllu" lsh,d flf,ia
ms<sn|j jpk ;=kla ;sfnkjd' ±ka fu;k wkqih .ekh l:dj' iqL
fõokdj ms<sn|j ;shk wkqih fudllao" ÿCL fõokdj ms<sn|j
;shk wkqih fudllao@ fkdÿla fkdiqj fõokdj ms<sn|j ;shk
wkqih fudllao@ Tkak ry;a fufy‚ka jykafia ms<s;=re fokjd'
weje;aks" úidL iem fõokdjg háka rd.dkqih ;shkjd yex.s,d'
ÿla fõokdjg háka má>dkqih ;sfhkjd' fkdÿla fkdiqj
fõokdjg háka wúccd wkqih ;shkjd' B<Õg wykjd úidL
Wmdil;=ud m%Yakhla' wd¾hdfjks" yeu iem fõokdjlgu háka
rd.dkqih ;shkjo" yeu ÿla fõokdjlgu háka má>dkqih
;sfhkjo" yeu fkdÿla fkdiqj fõokdjlgu háka wúccd wkqih
;sfhkjo@ biafi,a,d talg ms<s;=re fokafka OuuÈkakd f;r‚hka
jykafia' keye weje;aks" úidL yeu iem fõokdjlgu háka
rd.dkqih keye' yeu ÿla fõokdjlgu háka má>dkqih keye'
yeu fkdÿla fkdiqjfõokdjlgu háka wúccdkqih keye' tal
úia;r fjkjd bÈßhg wyk m%Yak j,ska' B<Õg úidL Wmdil;=ud
wykjd iem fõokdj ms<sn|j l=ulao m%ydKh l< hq;af;a" ÿla
fõokdj ms<sn|j l=ulao m%ydKh l< hq;af;a" fkdÿla fkdiqj
fõokdj ms<sn|j l=ulao m%ydKh l< hq;af;a' Tkak ms<s;=re
OuuÈkakd f;r‚hka jykafia m%ldY lrkjd' iem fõokdj
ms<sn|j rd.dkqih m%ydKh l< hq;=hs' ÿla fõokdj ms<sn|j
má>dkqih m%ydKh l< hq;=hs' fkdÿla fkdiqj fõokdj ms<sn|j
wúccdkqih m%ydKh l< hq;=hs' B<Õg wykjd m%Yakhla úidL
Wmdil;=ud yeu iem fõokdjla ms<sn|ju rd.dkqih m%ydKh l<
hq;=o yeu ÿla fõokdjla ms<sn|ju má>dkqih m%ydKh l< hq;=o"
yeu fkdÿla fkdiqj fõokdjla ms<sn|ju wúccdkqih m%ydKh l<
hq;=o" t;k§ ms<s;=rla fokjd fláfhka lshkjd kï keye
weje;aks yeu iem fõokdjla fyda ÿla fõokdjla fyda fkdÿla
fkdiqj fõokdjla ms<sn|ju tfyu wkqih m%ydKh lrkak ´k
keye lsh,d wuq;= úia;rhla fokj' iqúfYaIS ldrKd ;=kla
fmkakqï lrkjd'

411
hï lsis NsCIqjla lduhkaf.kq;a wl=i, Ou_hkaf.kq;a is;
uE;a lrf.k ú;ll úpdr iys; úfõlfhka yg.;a mS;s iqL iys;
m%:u OHdkhg iu jÈkjd' ta m%:u OHdkh ;=< rd.dkqihla keye' ta
m%:u OHdkh ,nd .ekSfuka rd.h ke;s fjkjd' wkak t;fldg
t;k iqúfYaI fohla' ta lshkafka m%:u OHdkfha mS;s iqLh ;snqKg
t;k rd.dkqih keye' fojkqj má>h ms<sn|j wuq;= fohla m%ldY
lrkjd' hï lsis NsCIqjla l,amkd lrkjd ljodkï uu ta
wd¾hhka jykafia,d ±ka t<U jdih lrk - t;k wry;aM, iudêh
.ekhs lshkafka - wkq;a;r úfudaCI lsh,hs lshkafka wksñ;;"
wmm‚ys;" iq[[;" lshk ta úfudaCI ;;a;aj ud ljod kï ,nd
.ksï o lsh, wdYdjla n,dfmdfrd;a;=jla we;s fjkjd hï lsis
fhda.djpr NsCIqjla ;=<" tal Ou_fh y÷kajkafka fkCLuu is;
fodukiiZ lsh,d4 f.yis; fodaukii fkdfjhs" fkCLuuis;
fodukii' B<Õg OuuÈkkd f;r‚hka jykafia jodrKjd' tn÷
ta fodaukiih háka má>hla keye' tal iqúfYaI fohla' fï
;;a;ajh ljod kï ,nd.ksïo lshl tl ;=<ska fodaukiihla we;s
fjkjd' ;du ,nd .;af; keyefk' kuq;a t;k má>hla keye' tal
meyeÈ,shs fk' B<Õg ;=kafjks ldrKh lshkjd' hï lsis NsCIqjla
iem ÿla fidïkia fodïkia j,ska ys; uE;a lrf.k fkdÿla
fkdiqj ijNdjh we;s p;=¾: OHdkhg i;r fjks OHdkhg
iujÈkjd' tal háka wúccdkqih keye' tal fkdÿla fkdiqj
fõokdj kuq;a thg háka wúccdkqih keye' tal iqúfYaI
wji:djla'

Th ál m%ldY l<dg miafi úidL Wmdil;=ud wuq;= úÈfh


m%Yakhla wykjd' wd¾hdfjks" iem fõokdfõ máNd.h fudllao"
´l álla f;areï lrkak fjkjd' állg ys;kak m¿ folla we;s
fohl-fmd,a f.äh lsh, ys;uq' tafla wks;a m¿j tfyu ke;akï
fonE hïlsis fohl wks;a nEh lshk tlhs máNd. lshk jpkfha
w¾:h-fl,skau biairyska ;shk tl' t;fldg biafi,a,d wyk
m%Yakh iem fõokdfõ máNd.h fudllao" talg ry;a fufy‚ka
jykafia ms<s;=re fokjd iem fõokdfõ máNd.h - wksla m¿j - ÿla

412
fõokdj' B<Õg wykjd ÿla fõokdfõ máNd.h fudllao" talg
ms<s;=re fokjd ÿla fõokdfõ máNd.h iem fõokdj' Tkak ta fol
w;f¾ tla;rd úÈhlg iïnkaOhla ;shkjd' B<Õg wykjd fkdÿla
fkdiqj fõokdfõ máNd.h fudllao' tal wuq;= fohla' fkdÿla
fkdiqj fõokdfõ máNd.h wúccdj'

Tkak taflka ;j m%Yak u;=lr .kakjd úidL Wmdil;=ud'


wúccdfõ máNd.h fudllao@ tafla wks;a m¿j fudllao úccdj'
úccdfõ máNd.h fudllao úuqla;sh' úuqla;sfha máNd.h-wks;a
m¿j-fudllao" zksnndkZ" tal lsõjg miafia úidL Wmdil ;=ud
;j;a wE;g wykjd' ksnndkfha máNd.h fudllao@ tf;kaÈ ry;a
fufy‚ka jykafia lshkjd zzWmdil ;=uks" weje;aks" Tn fï
m%Yakj, fl<jr w,a, .kak neßj iSudj blauj,d .shd" ksjkska
fl<jrhs Tlafldu n%yupßhdj' t;kska fl<jrhs' ta m%Yakhu
jerÈhs'ZZ kuq;a fï ldrKh ;=<ska .eUqßka fï mskaj;=kag
ys;kfldg fmakjd iem;a ÿl;a w;frhs f,dalhd bkafk' fkdÿla
fkdiqj lshk ueo ;;a;ajh ;=<skqhs úuqla;sh u;= fjkafka'

t;fldg iemfha máNd.h ÿlhs' ÿfla máNd.h iemhs' kuq;a


fkdÿla fkdiqj fõokdfõ§ tal hgg .eUqrg hkjd' tal háka
;shk wúccdj bj;a lrkfldg úccdj u;=fj,d' úccdj bj;a
lrk fldg úuqla;sh u;= fj,d' úuqla;sfhka ksjk' t;ku bjrhs'
b;ska fïlg wod, ;j;a jákd iQ;%hla ;shkjd fõokd ixhq;;fha
i,, lshk iQ;%h'5 tafla§ nqÿ rcdKka jykafia fl,skau fufyu
m%ldY lrkjd' wY%e;j;a mD:.ackhd lsh,d lshkafka mskaj;=ks
Ou_h fkdo;a mqoa.,hd" Ou_h fkdo;a mD:.ackhd ÿla fõokdj
iamY_ lrk ,ÿfha" ÿla fõokdj wdjyu" ldu iqLh .ek i;=g
we;slr .kakjd' fudlo talg fya;=j wY%e;j;a mD:.ackhd ldu
iqLh yer ÿla fõokdfjka kslaóula ñ§ula olskafka keye'

tajdf.au t;k lshfjkjd wY%e;j;a mD:.ackhdg wÿCLuiqL


fõokdj ms<sn|j wúoHdj ;shkjd' fukak fïl f;areï lrkak
.sys,a,d wms hï wjia:djl fï mskaj;=kag fjk foaYkdjl§

413
fmkakqjd iS fida meÈ,a,' iSfida tl lshkafka biair fmd,a ms;a;
meÈ,a, jf.a tlla' ±ka talg bx.S%is jpkhla mdúÉÑ lrkjd' iSfida
tl lsh,d' t;fldg idudkH f,dalhd mD:.ack f,dalhd iem;a
ÿl;a w;r iSfida mÈñka bkafka" ziSfidaZ tl ueo ;shk fkdÿla
fkdiqj .ek okafk;a keye' Tkak ´l ksid ;uhs i;smgGdk
iQ;%fha we;a; jYfhka i;smgGdkhg neye,d fõokdkq miikdjg
.sh wd¾h Y%djlhd muKhs fkdÿla fkdiqj fõokdj mjd
y÷kd.kafka' idudkH f,dalhd tal okafk;a keye' Tjqkag
uOHi: fõokdjla keye' wr fol w;frhs hkafk'

tal wgqjdfj;a olajkjd uqj mo Wmudjlska wgqjdpdÍka


jykafia,d' hï ;eks;,djl .,a ;,djla ;sfhkjd' uqfjla fï
.,a;,djg tl me;a;lska weú,a,d f.dv fj,d wksla me;af;ka
neye, hkjd' .,a ;,dfj fome;af;u wä mdrj,a ;shkjd' .,a
;,dfj wä mdrj,a keye' .,a ;,dj jf.hs wkak fkdÿla fkdiqj
fõokdj' tal m%lg keye idudkH f,dalhdg' kuq;a t;khs
úuqla;sh ;sfhkafka' Tkak tf;kaÈ wms ±ka fï folhs ueohs wdj
ksid wms fndfydu wji:dj, Wmldr lr.;a;= iQ;%hla' w¨f;ka
wdj whg fláfhka lshuq ufc® iQ;%h'6 wms fndfydu Wmldr
lr .;a;d wfma foaYkdj,§' uy mqÿu iQ;%hla'

nrKei bism;kfha nqÿ rcdKka jykafia jev jik


wji:djl msKavmd;fhka miafia i:úrhka jykafia,d msßila"
nqÿ rcdKka jykafia foaYkd l< m%fya<sld úÈfha .eUqre .d:djla
iq;; ksmd;fha fuf;;hH m[yfha 7 ;sfhk' tal t<shg wrf.k
yßhg fï ldf, iïuka;%Khla jf.a taflka m%Yak y;rla u;=lr
.;a;d'

fhd WNfk; úÈFjdk


ufc® uk;d k ,smm;s
;x n%Eñ uyd mqßfid;s
fidO isnnksupp.d

414
hfula fldka fol f;areï wrf.k m%{dfjka ueo
fkdwef,ao Tyqg uu uyd mqreIhdhhs lshñ' Tyq fï f,dalfha
ueyqïldßh blaujd .sfha fõ'

fïflka m%Yak y;rla ix>hd jykafia,d u;=lr .;a;d'


fudllao m<uqfjks fldk@ fudllao fofjks fldk@ fudllao
ueo@ ljqo ueyqïldßh@ Th m%Yak y;rg i:úr NsCIQka jykafia,d
yh kula újrK ÿkakd uy mqÿu újrK' ta yeu tllau lugyka
jf.hs' wka;sug nqÿ rcdKka jykafia <Õg fï újrK yh
wrf.k .shyu nqÿ rcdKka jykafia yhu wkqu; l<d' yhu
yß' tn÷ ta .eUqre újrK' fuf;kaÈ wms .ksuq ;=kajk újrKh -
wmg wod< yeáhg' fï m%Yakh ms<sn|j l:d l< ;=kafjks i:úrhka
jykafia wr fldka folhs ueohs f;arefõ fufyuhs' tl fldkla
iem fõokdj" fofjks fldk ÿla fõokdj" ueo fkdÿla fkdiqj
fõokdj' ueyqïldßh ;Kydj' ±ka Tkak ys;d .kak t;fldg
idudkH f,dalhd iem;a ÿl;a w;r lrlefjkafk fudlo
;Kydj ksihs' ;Kydj .eg,kjd' ;Kydj fkdÿla fkdiqj
fõokdj wu;l lr,d wr fol .eg,kjd' Tkak ;Kydj
ueyqïldßh yeáhg lrk jefâ fydfrka" fkdÿla fkdiqj
fõokdj wm%lgj ;sh,d wr fol .eg,kjd' talfka wms lsõfj
ziSfidaZ meÈ,a, hk yeá f,dafla wr ueo ;shk úuqla;sh fkd±k'

B<Õg wms tajf.au b;du jeo.;a iQ;%hla .ksuq fï foaYkdjg


Wmldr jk' ta;a fõokd ixhq;a;fha ;sfhkafk' MiiuQ,l iQ;%h'8
tafla§ nqÿ rcdKka jykafia fukak fufyuhs wdrïN lrkafka'
uyfKks fõokd ;=kla ;shkjd' tajd ms<sn| md,s jpk lshkak
fjkjd' wuq;= jpk lSmhla nqÿ rcdKka jykafia fï fõokdj
ms<sn|j y÷kajkak fhdokjd ;sfiid bud NsCLfj fjokd" Miicd
MiiuQ,ld" Miiksodkd" Miimpphd' fõokd ;=kla ;shkjd
iamY_fhka yg.;a" iamY_h uq,a fldg.;a" iamY_h ksodk fldg .;a"
iamY_h m%;Hh fldg.;a' fudkjo - iem" ÿla" fkdÿla fkdiqj'
tal .ek ;j újrKh lrkjd nqÿrcdKka jykafia' tajd yg.kak

415
yeá jodrKjd' uyfKks" iem fõokdjlg ;=vq fok wkaofï
iamY_hla ksid iem fõokdjla WmÈkjd' ta iamY_h-fu;k§ wuq;=
jpkhla fhfokjd z;ccxZ lsh,d' tal ú.%y lrkak ´k'
mdßNdIsl jpkhla jf.hs ne¨jyu z;ccZ lshkafk mskaj;=ks' z;;aZ
lshkafka zthZ lshk tlfk' z;ccZ lshkafka thskau Wmka" thskau
ksmka' t;fldg iamY_h ;=<skau ksmka ta iem fõokdjg ;=vqfok
iamY_fha ksfrdaOfhka" thskau Wmka iem fõokdj ke;sfjkjd
iamY_h ke;s fjkfldg' ta lshkafka hï iamY_hla ksid iem
fõokdjla we;s jqkd kï ta iamY_h ke;s fjkfldg fõokdj;a ke;s
fjkjd' talhs nqÿrcdKka jykafia u;= lrkafka' ta iem fõokdj
ms<sn|j lshkafk tfyuhs' ta jf.au ys;d.kak zÿCLfjokshx
NsCLfj Miix mápp Wmmcc;s ÿCLd fjokdZ uyfKks ÿla
fõokdjg ;=vq fok wkaofï iamY_hla ksid ÿla fõokdjla we;s
fjkjd' ta ÿla fõokdjg ;=vq fok iamY_h ksreoO ùu;a yd iuÕu ta
ÿla fõokdj;a ixisf|kjd' fkdÿlaa fkdiqj fõokdj ms<sn|j;a ta
úÈhgu m%ldY lrkjd' fkdÿla fkdiqj fõokdjg ;=vqfok wkaofï
iamY_hla ksid fkdÿla fkdiqj fõokdjla we;sfjkjd' ta iamY_fha
ksfrdaOfhka th ixisf|kjd'

Tkak wuq;= Wmudjla fokjd' fïl fõokdkqmiikdjg


b;du;au jákd Wmudjla tf;kaÈ nqÿrcdKka jykafia fokafka'
hï fia uyfKks" ,S len,s folla .eàfuka WIaKhla we;s fjhso"
r;aùula we;s fjhso" ta ,S len,s fol fjka lsÍu ;=<ska-wkak
t;kÈ;a z;ccZ lshk jpkh fhfokjd - zhd ;ccd Wiud id
ksrec®;sZ thska yg .;a;d jQ WIaKh tf;ka§u ke;s fjkjd' wr
we;s,a,Su ;=<skafk WIaKhla yg .;af;" r;aùula yg .;af;' ta ,S
len,s fol fjka lsÍfuka th ixisf|kjd' fu;k .eUqre Ou_hla
;sfhkjd' tal isoOdka;hla yeáhg nqÿrcdKka jykafia bÈßm;a
lrkjd' fõokdkqmiikdj ms<sn| b;du;au jeo.;a isoOdJ;hla
tf;kaÈ fï MiiuQ,l iQ;%fha§ nqÿrcdKka jykafia m%ldY lrkj'
tal álla isxÿjla jf.hs' md,s jpk kuq;a u;l ;shd.kak;a wudre
keye' fufyuhs ;sfhkafk' z;ccx ;ccx Miix mápp ;ccd ;ccd

416
fjokd WmmccJ;s' ;ccii ;ccii Miiii ksfrdOd ;ccd ;ccd
fjokd ksrec®J;sZ ta lshkafka z;ccx ;ccx Miix mápp ;ccd
;ccd fjokd Wmmcck;sZ wms z;ccZ lshk jpkhg lshuq iqúfYaI
lsh,d' álla talg lsÜgqfjka hk isxy, jpkfhka lshkj kï
lshkak fjkafka fufyuhs' ta ta iamY_h ksid ta ta iqúfYaI
fõokdfjda WmÈ;a' ta ta iamY_hkaf.a ksfrdaOfhka ta ta iqúfYaI
fõokdfjda ksreoO fj;aZ Tkak idudkH w¾:h' wr z;ccZ ;shk
tl ;ukau f;areï .kak' tal iqúfYaIhs'

ta ta iamY_hkaf.a m%;Hh ksid ta ta fõokd we;s fjkjd' tajd


ke;s fjkfldg ta ta fõokdfjda;a ke;s fjkjd' Th Ou_;dj hg
fõokdkqmiikdj ;shkjd' fudlo fya;=j idudkH f,dalhdg
wks;H;dj fmakafk keyefk' wr lshdmq ueo fkd;ld yßkjdfk'
tal ksid iuqoh me;af;uhs f,dalhd bkafk' ´lg;a wod<j
wdhs;a wms .ksuq ufc® iq;%fha m<uqfjks újrKh' újrK yhla
;shkjd lsõjfk' fuf;kaÈ Wmldr fjkjd iamY_h ms<sn|
m<uqfjks újrKh' m<uqfjkau tal ms<sn|j ms<s;=re fok ix>hd
jykafia,df.a ms<s;=r ;uhs nqÿrcdKka jykafia fl,skau wkqu;
lf<a' uu wr .d:dj foaYkd lrk úg fïlhs woyia lf<a kuq;a
wks;a újrK;a yß lsh,d jod<d' fudllao ta m<uqfjks újrKh'
iamY_h tl fldkla" Mii iuqoh ta lshkafka imY_fha yg .ekau
fofjks fldk' ´l tl mdrg f;areï .kak wudrehs' ueo Mii
ksfrdOh' ±ka ys;d.kak wr ueyqïldßh lrkafka fudllao yeu
;siafiu ueo wu;l lr,d ±ka frÈ mgla uykfldg tfyufk'
ueo wu;l lr,fka yeu ;siafiu tl;= lrkafka' ta jf.a
f,dalhd;a iamY_h;a" iamY_ iuqoh;a w;r bkafk' iamY_hla hkak
hkak ;j iamY_hla u;=lr .kakjd' tal ueo ;shk ksfrdaOh
olskafk keye' ;Kyd ueyqïldßh lrkafk fudllao wr Wmudjg
wkqj nqÿyduqÿrefjd lshkafk iamY_hla ksid kï fõokdj
we;sfjkafk wr .sks.dk Wmudj wkqj iamY_h ke;sfjkfldg
fõokdj ke;sfjkak ´k' kuq;a ke;sfjkak fokafk keye'
f,dalhd bkafka iuqoh mCIfha' tlla ke;s fjkfldg ;j tlla

417
u;=lr .kakjd YS>%fhka' b;du;au .eUqre fohla fu;k
;sfhkafka' tal hg ;sfhkafka wks;H ix{dj' fhdaksfida
ukisldrhghs tal wyqfjkafk wr z;ccxZ l:dj' ta ta iamY_h ksid ta
ta fõokdfjda yg.ks;a' fï ál u;l ;shd.kak' ta ta iamY_hkaf.a
ksfrdaOfhka ta ta fõokdfjda ksreoO fj;a'

±ka iEfyk muK ta fõokdkqmiikdjg wod< foaj,a


lshjqkd' B<Õg wms miqìula yeáhg u;l ;shd .ksuq fï mskaj;=ka
ljqre;a wy, ;shk m[p WmdodkilJOhg nqÿrcdKka jykafia
ÿkak Wmud fndfydu fofkla wy, ;sfhkjd' rEmh fmK ms~la"
fõokdj Èh nqnq¨" i[[dj ñßÕ=jla" ixialdr flfi,a l|
ú[[dKh udhdj9' yeu tllskau fmkakqï lrkafka wks;H;dj"
wkd;au ijNdjh ksiidr nj' fõokdj .ek lshdmq Wmudj álla
úia;r lf<d;a fufyuhs lshkak ;sfhkafka zuyfKks" hï fia
ir;a iufhys ±ä fmdo we;s jeiaila jisk l,ays Èh u;=msg Èh
nqnq¨ YS>%fhka mek kÕsñka ksreoO fjkjd" mek kÕsñka ksreoO
fjkjd' tal olsk kqjKe;s mqoa.,hd zfhdaksfidaZ kqj‚ka olskjd
tal fldhs ;rï ksiaidro lsh,d' t;k t;ku ksreoO fjkjd t;k
t;ku ksreoO fjkjd' Tkak ´lhs t;fldg fõokdj ms<sn| tys
ksiidr;ajh fmkakkak nqÿrcdKka jykafia §mq Wmudj' tal;a
ysf;a msá miafika ;shd.kak'

Tkak B<Õg wms hkjd iQ;% foaYkd w;r ;shk iqúfYaI


foaYkdjlg fï fõokdkqmiikdjg wod<j' ueÿï iÕsfha
kJofldjdo iQ;%h'10 tal wuq;=u foaYkdjla' tafla ksodkh lsõfjd;a
- nqÿrcdKka jykafia fÊ;jkdrdufha jev jdih lrk wji:djl -
ta ld,fha isß;la ;snqKd nqÿ rcdKka jykafiaf.a úkh kS;shla
wkqj i:úr NsCIQka jykafia,d wv uilg jrla NsCIqŒka
jykafia,dg wjjdo lrkak hd hq;=hs' m%cdm;S f.da;ñh;a weú,a,
lsh,d u;la l<d" ±ka wjjdo lrkak fj,dj weú,a,d lsh,d'
nqÿrcdKka jykafia weyqjd ldf.o jdrh' fï jdrh kJol f;reka
jykafiaf.a-NsCIQka jykafia,d lsõjd' ta Wkdg kJol f;reka

418
jykafia leu;s keye NsCIqŒka jykafia,dg wjjdo lrkak hkak
lsh,d' nqÿrcdKka jykafia lshkjd zzkJol hkak .sys,a,d
wkqYdikd lrkak" NsCIqŒkag Ou_ l:d lrkak' fyd|uhs ijdóks
lsh, kJol ijdóka jykafia ta fufyKjrg-rdcldrduh lshk
fufy‚ka jykafia,d jevjdih lrk ;ekg-jevu l<d' ta
fufy‚ka jykafia,d;a je|,d b|.;a;d nK wykak' Tkak Ou_
foaYkdj hk yeá' m<uqfjkau lsõj" zzke.‚jreks ±ka fïZZ
foaYkdj hkafka m%YafKda;a;r jYfhka' ux wykfldg okakjd kï
okakjd lshkak ´k' fkdokakjd kï fkdokakjd lshkak ´k'
iel we;s ;ekla ;sfhkjd kï uf.kau wykak ´kZZ' fndfydu
fyd|hs lsh,d i;=gq fj,d wyka bkakjd' B<Õg idudkHfhka
fld;k;a jf.a lshk ;s%,laIK foaYkdfjka mgka .kakjd'
ke.‚jreks" wei ks;Ho wks;Ho@ wks;Hhs ijdóks" hula wks;H
kï th ÿlo iemo@ ÿlhs ijdñks" hula wks;H kï ÿl kï
fjkiajk iq¿ kï thg uuh udf.ah lshkak iqÿiqo@ ke;uh
ijdóks" wei .ek weyqj jf.a ys;d.kak lk keyeh Èj lh uk
lshk ta wdOHd;añl wdh;k yh ms<sn|ju tlska tl fï kJol
ijdóka jykafia m%Yak l<d' f;r‚hka jykafia,d ms<s;=re §,d
bjr lrkafk fufyuhs' wms tfyu ms<s;=re fokafka fudlo lsh,;a
lshkjd' ijdóks" wms l,skau wd¾h m%{dfjka h:dN+; jYfhka
±lald" wdOHd;añl wdh;k yhu wks;H nj'

Tkak B<Õ m%Yak jdrh ndysr wdh;k ms<sn|j' ke.‚jreks"


rEm ks;Ho" wks;Ho@ wks;Hhs' Yno" .JO" ri" fMdgGnn" Ouu lshk
ndysr wdh;k .ek;a wr úÈhgu m%Yak lrkjd' tajg;a wr úÈhgu
ms<s;=re fokjd' wks;H nj;a" wkd;au nj;a" tf;kaÈ;a wka;su
lrkak wms fufyu ms<s;=re fokafka tlmdru tal;a wms l,skau
±l, ;shk ksid lsh,d' B<Õg ;=kafjks m%Yafkda;a;r jdrh"
ú[[dK yh .ek ke.‚jreks" plLq ú[[dKh ks;Ho" wks;Ho@
wks;Hhs' wks;H kï ÿlo' ta úÈhg ys;d.kak ú[[dK yfh;a
wks;H;dj ta úÈhg u;la lr,d ÿkakd' t;k§;a wr fufy‚ka
jykafia,d lshkjd" wms fïl l,skau ±l,d ;sfhkjd' Tkak B<Õg

419
tkjd wuq;=u Wmud ;=kla' t;khs fï iQ;%fha jákdlu ;sfhkafkaa'
m<uqfjks Wmudj fïlhs' zzke.‚jreks" ±,afjk f;,a mykla
;shkjd' ta ±,afjk f;,a myfka f;¨;a wks;Hhs" jeáh;a wks;Hhs"
myfka ±,a,;a wks;Hhs" wdf,dalh;a wks;Hhs' kuq;a hï flfkla
lshkjd kï fï ±,afjk myfka f;¨;a wks;Hhs" jeáh;a wks;Hhs"
±,a,;a wks;Hhs" yenehs wdf,dalh ks;Hhs iodld,slhs iaÓrhs lsh,d
lshkjd kï ta lSu yßo@ talg W;a;r fokafka fldfyduo"
fufy‚ka jykafia,d' zzke;uh ijdóks" fudlo wrjd wks;H kï
fïl;a wks;H fjkak tmdhe'ZZ Tkak tf;kaÈ t<shg tkjd wr
lshdmq isoOdka;h' nqÿrcdKka jykafia zz;ccx ;ccx MiixZZ lsh,d
jod<fk' wr fufy‚ka jykafia,d tl yçka W;a;r fokjd
fudlo fya;=j lsh,d zz;ccx ;ccx Nfk;" mpphx mápp ;ccd
;ccd fjokd Wmmcck;s' ;ccii ;ccii mpphii ksfrdOd ;ccd
;ccd fjokd ksrec®k;s'ZZ ijdóks" fïlhs fya;=j ta ta m%;Hhka
ksid ta ta fõokdfjda we;s fj;a' ta ta m%;Hhkaf.a ksfrdaOfhka ta ta
fõokdfjda ksreoOfj;a' m%;Hh lshkafka t;k iamY_h - iQ;%fha
tfyu lsh, keye' idudkHfhka ys;kak ;sfhkafka ta f;r‚hka
jykafia,d kslïu wyka ysáh fkdfjhs' wms ksoiqklg lshf;d;a
tl úÈhg b|.;a bßhõfjka b|f.k bkakjd kï fõokd wdÈh
tkjfk' wr foaYkdj wdY%fhka fõokdkqmiikdj l<d fjkak
we;s' tl yçka lsõjd - ;ccx ;ccx - ta ta iamY_ ksfrdaOfhka ta ta
fõokdfjda ksreoO fj;a' Tkak ta isoaOdka;h u;=jqkd we;a;
jYfhka tal lsõfj fufyuhs' tal iïnkaO l<d wr Wmudjg'
Wmudjg iïnkaO lf<a fufyuhs'

hï flfkla lshkjd kï wei lk kdih wd§ wdOHd;añl


wdh;k wks;Hhs' kuq;a tajd ksid we;sjk iem ÿla wd§ fõokd
ks;Hhs lsh,d' ta m%ldYh yßo lsh, weyqjuhs wkak wr ál lsõfj
wr Wmudjg .,m, lsõfj' thska fmkakqï lrkafka wr f;,a
myfka Wmudj ÿkafk wdOHd;añl wdh;k jk wei" lk" kdih"
Èj" lh" uk lshk tfla wks;H;dj fmkajkakhs' B<Õg fojk
Wmudj ÿkak ke.‚jreks yrj;a f,dl= .yla ;shkjd' .fia uq,

420
wks;Hhs" l| wks;Hhs' w;=m;r wdÈh;a wks;Hhs' fijke,a,;a
wks;Hhs' kuq;a hï flfkla lshkjd kï fï .fya uq, wks;Hhs"
l| wks;Hhs kuq;a fijke,a, ks;Hhs lsh, tal yßo@ ke;uh
ijdóks" fudlo fya;=j" wrjd wks;H kï fïl;a wks;H fjkak
´k" Tkak talg .,m, lshkjd' tfiau ke.‚jreks ndysr wdh;k
.ekhs B<Õg lshkafka' rEm" Yno" .JO" ri" fMdgGnn" Ouu lshk
tajd wks;H kï tajd ksid we;sjk iemÿla fkdÿla fkdiqj tajd;a
wks;H fjkak ´k' tfyu lsõjyu t;kÈ;a fya;=j jYfhka wr
z;ccx ;ccxZ l:dj lshkjd' zz;ccx ;ccx Nfk;" mpphx mápp
;ccd ;ccd fjokd Wmm cck;s' ;ccii ;ccii mpphii ksfrdOd
;ccd ;ccd fjokd ksrec®k;s'ZZ t;fldg wdOHd;añl wdh;k
yh;a ndysr wdh;k yh;a ms<sn|j wr z;cc l:djZ bÈßm;a lr,d
;sfhkafk ta f;r‚ka jykafia,dg ta foaYkdj lrk w;r tal
m%;HCI fjkak we;s' tal olskak we;s' ta .ek bÕshla iQ;%fha kï
keye'

Tkak B<Õg wuq;=u Wmudjla fokjd' ke.‚jreks" hï lsis


.j >d;lfhla fyda .j >d;lhl=f.a w; jeisfhla .j fokla
ur,d ;shqKq .j le;a;lska wr .j fok yu .ykjd' uia lems,
uiaj,g ;=jd,hla ke;s fjkak;a yug ;=jd,hla we;s fkdjk
f,i;a b;du ishqï wkaoñka' álla ys;d.kak n,kak uia l=Üáh
tkafk ke;s úÈhg yu fjku .ef,õjd' yenehs ta fol w;r ;shk
iJê kyr muKla lemqjd t;fldg ys;d.kak ueßÉp .j
foklafk' ur, bjrfj,d yu .eyqjd' wr uig iïnkaO kyr'
lm,d Tkak B<Õg ta .j >d;lhd fufyu tlla lrkj' yu
tfyu fjka lr,d bjr fj,d wdhsu;a wr .j fokf.a YÍrh Wv
tal w;=r, jy, bjrfj,d wr .j >d;lhd lshkjd —Th b;ska
.jfok ysáh yeáhgu Th bkafk' fjkila keye' yfuka jeys,
;sfhkj˜ tfyu lSu yßo lsh,d fufy‚ka jykafia,df.ka
wykjd' zzke;uh ijdñksZZ lsh,d ms<s;=re fokjd' fudlo fya;=j
yuhs uihs w;r kyr is|,fk' ta ál lemqjfk .j le;af;ka'
t;fldg ta Wmudj yß' ijdóka jykafia lshkjd ke.‚jreks"
uu fï Wmudjla ÿkafka'

421
Tng ±ka w¾:h fokakï' we;=<; ;shk uia f.dv lshkafka
wdOHd;añl wdh;k yhg fjk kula" msáka ;shk yuhs lsh,
lshkafka ndysr wdh;k yhg fjk kula' fï fol iïnJO fj,d
;shk kyßka ye¢kafjkafka kJÈrd.hhs' kJÈrd. lshkafka
mskaj;=ks ;Kydjg kula' kJÈ lshkafka ;=gqùu" rd. lshkafka
we,au' t;fldg kJÈrd.h ;uhs yu;a ui;a iïnJO fjk kyr
t;fldg tajd lmqjd' ta lemQ ksid neÆ ne,aug wr ysáh .j fok
jf.a fmkqkg fudlo fjkila ;sfhkjd' yu Tfya od,d ;shkjd'

Bg l,ska foaYkdfõ§ wms i|yka l< lreKq ál is;g kÕd


.kak mq¿jka ±ka' nqÿrcdKka jykafiaf.a ri ;DIKdj .ek lshk
fldg lsõjfka —ri máixfj§ N.jd fyd;s" fkd p rird.
máixfj§˜' Nd.Hj;=ka jykafiag ri kyr ls%hd;aul fjkjd' ri
±fkkjd' kuq;a ri rd.h keye' fï Wmudjg lsÜgq lr.kak ´k'
kyr lemqfj ksjfkka' kyr ;uhs kJÈ rd.h' ;DIaKdj' kyr
lmkak ´fk keye' kJÈ rd.hhs bj;a lrkafka' wka;sug lshkjd
.j le;a; fudllao' .j le;a; lshkafka wd¾h m%{djgu kula'
wd¾h m%{dj kue;s .j le;af;kqhs wr t<fokf.a yuhs uihs
ishqï wkaoñka fjka lrkafka' kyr ú;rla lm,d' neÆ ne,aug ta
t<fok jf.a kuq;a fjkila ;sfhkjd' f,!lsl f,daflda;;r
w;r fjki f;areï .kak n,kak' wr fk¿ï mf;a Èh ìxÿj wd§
Wmudjkag;a iïnkaO lrkak' Tkak foaYkdj bjr fjkak <Õhs'
kJol ijdóka jykafia Th ál lsh,d fufy‚ka jykafia,dg
u;la lr,d fokjd fndc®X.' fufyu fndc®X. y;la ;sfhkjd
ke.‚jreks" i;s" Ouuúph" úßh" mS;s" miioê" iudê" WfmCLd' ta
tl tllau ksjkg keUqre lr,d jevqfjd;a - talg jpk lSmhla
;shkjd' ksjkg keUqre lr,d jeãu .ek zúfjl ksiis;x" úrd.
ksiis;x" ksfrdO ksiis;x" fjdii..mßKdñxZ fï tla tla
iïfndc®X.h úfõl" úrd. ksfrdO Tlafldu ksjkgu kï
ksjkg keUqre lr,d jevqfjd;a ry;a M,h ,nd.kag mq¿jka' Th
ál lsh,d kJol ijdóka jykafia zzNsCIqŒka jykafia,dg lshkjd
wd ±ka ldf, yß ke.‚jreks" ±ka hkak' NsCIqŒka jykafia,d

422
ke.sg, jkaokd lr,d nqÿrcdKka jykafia <Õg jevu l<d'
nqÿrcdKka jykafiag jkaokd lr,d ysgf.ku bkakfldg
nqÿrcdKka jykafia;a lshkjd ke.‚jreks zhkakZ' jeä l;djla
keye zhkakZ lsõjd' ta wh;a .shd' .shdg miafia nqÿrcdKka jykafia
Wmudjla fokjd ix>hd jykafia,dg zuyfKksZ ;=ÿiajla fmdah
lshkafka oy y;rfjks oji' mif<diajl lshkafka mif<diafjks
oji Tkak Wmudj fokafka fufyuhs' uyfKks ;=ÿiajla fmdah
ojil y| Èyd n,k fldg jeä fofkl=g ielhla we;s fjkafk
keye' yf|a wvqjla ;shkjo msß, ;shkjo lsh,' we;a; jYfhkau
wvqjla ;shkjd' wkak ta jf.a fï mkaishhla NsCIqŒka jykafia,dg
kJolf.a foaYkdfjka i;=gla we;sjqkd' kuq;a n,dfmdfrd;a;=
bIag jqfka keye' tfyu lsh,d nqÿ rcdKka jykafia kJol ijdóka
jykafiag lshkjd —kJol fyg;a .sys,a,d fï foaYkdju
mj;ajkak˜ lsh,d' ±ka fï ld,fha jf.a hka;% ;snqK kï tfyu
Wkajykafiag yßu f,fyishs' nqÿ rcdKka jykafia zzta foaYkdju
tfyuu fyg;a mj;ajkak NsCIqŒkagZZ lsh, jod<d'

B<Õ úia;rh fmdf;a ;sfhkafk fláfhka' B<Õ ojfia


kJol ijdóka jykafia msKvmd;fha jevu lr,d msKvmd;fhka
miafi wdfh;a fufyKjrg .sys,a, NsCIqŒka jykafia,d;a
b|.;a;d' wr úÈhgu uq, b|,u m%Yak lr,d wr foaYkdj
iïmQ¾Kfhkau wl=frka wl=rgu foaYkd l<d' foaYkd lr,d wdhs;a
zzke.‚jreks" ±ka fj,dj yßZZ hhs jod<d' NsCIqŒka jykafia,d
ke.sg,d .shd' wr úÈhgu nqÿrcdKka jykafia <Õg .shd'
NsCIqŒka jykafia,dg;a nqÿrcdKka jykafia;a zzyd fyd|hs hkakZZ
lsõjd' .shdg miafia nqÿrcdKka jykafia fjk Wmudjla ÿkakd
ix>hd jykafia,dg' uyfKks" mif<diajla fmdfydh ojfia y|
Èyd ne¨jyu jeä fofkl=g ielhla keye y| msß,o wvq o lsh,d'
msß,uhs' wkak ta jf.a fï NsCIqŒka jykafia,df.a i;=g muKla
fkdfjhs ukfod<;a msß,d' fldákau lshf;d;a n,dfmdfrd;a;=
bIg fj,d' t;kÈ m%ldY lrk wka;su jdlHh fufyuhs' fï
mkaishhla fokdf.ka wvqu wê.uhla ,enQ fufy‚h fidajdka'

423
fïl uy mqÿu isoêhla' tlu foaYkdj wy,d uq,a ojfia ud¾.
M, ,enqfKa keye' fojk ojfia wvqu m%;sM, ,enQ fufy‚h
fidajdka' thska wmg ys;d.kak ;sfhkafk wr z;ccx ;ccxZ
fjokdkqmiikdjhs tafla hg ;sfhkafka' ta w;ska wuq;=u
foaYkdjla fïl'

Tkak B<Õg wms hkafka udr ixhq;;fha ;sfnk udrl


foaYkdjlg' mßiaiï fjkak" zmßiaiï fjkakZ lshkafka ta
foaYkdj jroj, f;areï wrf.k iuyr W.;a;= wfma Ou_hg;a
ks.%y lrkjd' iuyr wh jroj, f;areï wrf.k Èú kid .kakjd'
Tkak Tfydu fndfydu mg,eú,s ;shkj' kuq;a .eUqre Ou_hla
i|yka fjk foaYkdjla ;uhs ixhq;a iÕsfha tk f.daêl iQ;%h'11
f.daêl ijdóka jykafia ms<sn| iQ;%h' fufyuhs tafla ;sfhkafk'
nqÿrcdKka jykafia rc.y kqjr jev jdih lrk ld,fha f.daêl
ijdóka jykafia bis.s,s m¾j;fha tl nEjqul l=áhla yodf.k
jev jdih l<d' Wka jykafia fndfydu ù¾hh jv,d - t;k
fmdf;a ;sfhkafka ziduhsl fpf;d úuq;;sZ - ;djld,sl hïlsis
f,!lsl iudêhla ,nd.;a;d' fndfydu ù¾hh jv,d ,nd.;a;=
yeáfh fudkhï fya;=jla ksid fyda ta iudêhg ys; iamY_ lrkj;a
tlalu ta iudêh .s,sys,d .shd' iudêh ke;s jqkd' fojk jrg;a
iudêh ke;sjqkd' ;=kafjks y;rfjks miafjks yhfjks jr;a is;
iudêhg hkjd taflka .s,sfykjd' yhfjks jrg fï iudêh
.s,sys,d .shdg miafia f.daêl ijdóka jykafia l,amkd l<d' yh
ierhlau iudêfhka msßyqKd' uy mqÿu fohla l,amkd l<d' uu
f., lmd .kakjd' f., lmd .kakjd' - b;ska fï is;sú,a, fmdf;a
i|yka fjk yeáhg fufyuhs -

fï is;sú,a, udrhd ±l,d nqÿrcdKka jykafia yuqjkak


.sys,a,d t;k .d:djlska olajkjd' nqÿrcdKka jykafiag fndfydu
f.!rj olajkjd jf.a lshjkjd' —uyd ùrhdKka jykai Tn
jykafiaf.a ^fiaL lshk jpkfhka fmfkkjd f.daêl ijdóka
jykafia ta fjkfldg fidajdka ;;aFjfha fiaL mqoa.,fhla

424
ry;afj,d keye& fiaL ;;aFjfha isák Tn jykafiaf.a Y%djlfhla
Èú kid.kak ys;kjd' tal j<lajd,kak lsh,d' nqÿrcdKka
jykafiag fï udrhd lshkafka' udrhd lshkafka j<lajkak lsh,d'
fïl uyd mqÿu l;djla' udrhd fkdlshk fohla fu;kÈ lshkafka"
lmálu ksid' f;areï .kak n,kak' B<Õg tfyu lshk w;fru
f.daêl ijdóka jykafia hï lsis ;shqKq wdhqOhlska f., lmd
.;a;d' fïl nqÿrcdKka jykafia ±l, fï udrhdf.a wNsfhda.hg
wuq;=u W;a;rhla nqÿrcdKka jykafia fokafka' fïl
újdodmkakhs' uy mqÿu .d:djla'

tjx ys ërd l=nnk;s - kdjlXLk;s Ôú;x


iuQ,x ;Kyx wnnqhy - f.dêfld mßksnnqf;d

nqÿ rcdKka jykafia talg fodia lsõjd fkdfjhs m%Yxid l<d


ztjx ys ërd l=nnk;sZ fufyu ;uhs m%d{lÜáh jev lrkafka" ls%hd
lrkafka' zkdjlXLk;s Ôú;xZ Ôú; wfmaCIdjl=;a keye' ziuQ,x
;Kyx wnnqhyZ ;Kydj uq,;a tlalu Wÿr,d od,d' u;l ;shd.kak
;Kydfõ uq, fõokdjfk' t;fldg ;Kydj uq,ska Wÿrd ±ófï§
fõokdj;a tlalu weo, ±ïu' ziuQ,x ;Kyx wnnqhy - f.dêfld
mßksnnqf;dZ f.daêl msßksjka mEjd' fïl fndfydu újdod mkakhs'
Tkak B<Õg ;shk ál;a lshuq' Bg miafia nqÿrcdKka jykafia fï
isoêh ix>hd jykafia,dg lsh,d ld,is,d lshk ta bis.s,s
m¾j;fha Wkajykafia jev isá ;ekg jevu l<d ix>hd
jykafia,d;a tlal' wE;§u ÿgqjd wr NsCIQka jykafia,d f.daêl
ijdóka jykafiaf.a YÍrfhka f., fjkafj,d ;shkjd' wuq;=
isoêhla t;k ;shkjd' ta fj,dfõ hï lsis w÷re ÿudrhla - fmdf;a
i|yka fjkafka fufyuhs - kef.kysr Èidjg hkjd ngysr
Èidjg hkjd' W;=rg" ol=Kg" wkq Èidj,g" Wvg" hgg hkjd w÷re
ÿudrhla' nqÿrcdKka jykafia ix>hd jykafia,df.ka wykjd'

zzuyfKks" fmakjo fï w÷re ÿudrhla ta w;g fï w;g


hkjd'ZZ zztfiah ijóksZZ" Th udrhd f.daêl l=, mq;%hdf.a
ú[[dKh fidhkjd' f.daêl l=, mq;%hdf.a ú[[dKh fldfya

425
msysáhd o lsh,d fidhkjd' Tkak B<Õg tkjd wka;su jdlHh
nqÿrcdKka jykafiaf. zwmm;sgÀf;k ú[[dfKk f.dêfld
mßksnnqf;dZ f.daêl l=, mq;%hd msßksjka mEjd fkdmsysá
ú[[dKhlska' wfma ksjk foaYkd lshjmq mskaj;=ka okakjd
we;s Th Njhg hk ys; ms<sn| lshkafk tal wms f;areï lruq'
±ka idudkH mD:.ackhd lshkafk yeu ;siafiu w,a,.k bkak
flfklafk' weof.k bkak flfklafk' m[p WmdodkilJOh
lshkafka fudllao@ Wmdodk lshkafka w,a,.k bkak tlfk'
f.dvj,a myla w,a,.k bkakjd' ±ka mK wÈkjd lsh, lshkafka
urK wji:dfõ udrhd wrfyka wÈkfldg fufyka wÈkjd' mK
wÈkjd lsh,d lshkafka talfka' fï ukqiaihd fldfydu yß fufya
bkak n,kjd' t;fldg udrhdg jefâ yß' udrhd lrkafk
fudllao' tfyu uefrk fj,dfj fï me;a;g weoafod;a - udrhd yß
lmáhs - udrhd zb|dZ lsh, w;yßkjd' zb|dZ lsh, w;yßkjd' wr
mqoa.,hd .sys,a,d Njfha jefgkjd' Njh;a tlalu cd;sh ;shkjd"
cd;shla tlalu Wmka Èk ;E.s ;shkjd' crd" jHdê" urK' Tkak
urK wji:dfõ§ lfò w;yeßfh ke;akï fjkfoa' w,a,.k
ysáfhd;a udrhd Èkhs' kuq;a w; yeßfhd;a fudlo fjkafka@ w;
yeÍu ;uhs f.daêl ijdóka jykafia lf<a' ta ál f;areï .kak
neye fndfydu ngysr W.;=kag;a' b;du ishqï ldrKhla' b;ska ta
wjia:dfõ f.daêl ijdóka jykafia ;Kydj muKla fkdfjhs
;Kydjg iïnkaO fõokdj;a w;yeßhd' ys;kak f., lmd.kakd
tl idudkHfhka ys;d.kak;a neß fohla' Wkajykafiag Ou_
Yla;shla fudlla yß ;snqK ksid wr iudêh yh ierhla msßys,d
.shd' iudêh Wmldr lrf.k úoY_kd jvkakhs n,dfmdfrd;a;=j
;sfhkafk we;af;a' ta ksid B<Õg l,amkd l<d fï iudêh;a
tlalu úoY_kdjg hkak lsh,d' wmg ys;d.kak;a wmyiqhs'

úoY_kdfjka wka;sug ch.;a; njhs fmakafk' fïjd


fndfydu újdodmkakhs' wmg wykak ,eì, ;shkjd we;eï ix>hd
jykafia,d jroj, fïl f;areï wrf.k ishÈú ydkslr .;a nj' ta
fudav woyi fudllao@ ug fï Ôú;fha óg tyd biairyg hkak

426
neye' ug wikSm jeähs' óg jvd fyd| YÍrhla ,nd.kak ´k lsh,
ys;=fjd;a udrhg wyqfj,d bjrhs' m%d¾:kdj;a tlal' Tlafldu
w;yßkakhs ´fk' Èjeia yq, ysgjmq lÜáh ysgka wjidk
fudfydf;a§ w;yer, ksjka ÿgqj lsh, lshkjd' w;sYfhdala;s
iys; kuq;a wgqjdfõ lshkjd fï mskaj;=ka wy,;a we;s iuyr
l:d' kuq;a hï Ou_;djla ;shkjd' tla fhda.djpr ijdóka jykafia
kula fldáhd lk w;f¾ tl tl ud._ M, ,n,d yoj; lkfldg
ry;a jqkhs lsh,d'

tajd iSudka;sl Wmud' kuq;a fjokdkqmiikdj b;du m%n,


lu_i:dkhla' wms iuyrúg tal y÷kajkafka ksjkg ÿ¾.
ud¾.hla f,i' ljqre;a tafla hkak;a nhhs' kuq;a yßhg .sfhd;a
wkak Èkqjd' ;j;a Wmudjla wms lshuq' iuyr wYaj f¾ia ;shkjd'
fldhs wYajho Èkkafk lsh,d ;SrKh lrkafka CI‚l Phd
rEmhlska" ne¨jyu mrÈkak jf.a .sys,a, wka;sug Èkqï lKqj <ÕÈ
fmdâvla biair fjkjd' wkak ta jf.a fohla f.daêl ijdóka
jykafia lf<a' kuq;a ´l jerÈhg f;areï wrf.k hï flfkla
ksjka olskak fyd|u jefâ fn,a, lmd.kak tlh lsh, ys;=fjd;a
wkak jerÈhs' tfyu lr,d ;shkj we;eï wh' uu tfyu lsõfj Th
foaYkdj úfõpkhg Ndckh lrkak mq¿jka flfkla"
fjokdkqmiikdjg wod< tlla nj fkd±kSu ksihs' fu;k uyd
W.% fohla ;sfhkafk' ys;d.kak udrhdf.a lU weÈ,a,' ta wji:dfj
fldÉpr lsõj;a idudkH mD:.ackhd lrkafka fudllao@ ÿla
fõokdj wdmqju ldu iqLh iemh ys;kjd tlafld ÈjH f,dal .ek
ys;kjd' tlafld f.or ;shk iem .ek ys;kjd' urK fj,dfõ
Tkak w,a,d .;a;d' udrhd zb|dZ lsh, w;yßkjd' f.daêl ijdóka
jykafia lf<a fudllao@ tafl wks;a me;a;' tal wms ksjk
foaYkdj,;a hï m%udKhlg lsh,d ;shkjd' udrhd wosk fldg
f.daêl ijdóka jykafia w; yeßhd' t;fldg udrhdg fudllao
fjkafk' zfldkaoï udrejlafkZ' udrhdf. miai .sys,a,d ìu
wefkkak we;s' wkak talhs fu;kska .kak ;shk mdvu'
fõokdkqmiikdfõ b;du .eUqre me;a;la wms wfma uÜgñka lshuq'

427
fõokdkqmiikdfõ fhda.djprfhl=g Wmldr jk ál B<Õg ;u
;ukag w;a olskak mq¿jka'

±ka fhda.djprhl=g ;sfhk f,dl=u ndOlhla ;uhs


m¾hXlfha jeä fõ,djla ys£u' m¾hXlh i|yd wms fndfyda fokdg
Wmfoia fokafk;a fufyuhs" we;eï flfkla lshkjd úkdä
;sylg jeäh bkaku neye lsh,d' wms lshkjd ;j úkdä myla
jeä lrkak' Tfydu Tfydu álska ál fj,dj jeä lrf.k hï
fj,djl lshkj ;j;a kï bkakg neye lsh,d' wkak ta fõ,dfõ
;uhs u;la lr .kak ;sfhkafka nqÿrcdKka jykafiaf.a p;=rx.
iukkd.; ù¾hh12

zldux ;fpdp kydrE p wgÁp wjisii;= iÍfr


Wmiqii;= uxi f,dys;x" hx ;x mqßi :dfuk
mqßiúßfhk mqßimrllfuk m;;nnx"
k ;x wmdmq‚;jd úßhii iJMdkx Núii;sZ

zzwe;a; jYfhka yu kyr weg ;sìfhajd æ uia f,a úhf,ajd


mqreI :dufhka" mqreI ú©fhka mqreI mrdl%ufhka hulg
meñ‚h yels o thg fkdmeñK ùh_ h df.a nyd;eîula
fkdjkafkah' zwkak ta úÈhg wêIGdkhla wrf.k ´k kï
leä, m,ÉpdfõZ lsh, wr fõokdj ;shk ;ekg ys; fhdo,
lugykska ksjdvqjla wrf.k ta fõokdj ;=< wka;sug talg
yßhgu ys; fhÿfjd;a ta ù¾hh ;=< fndc®x. jefvkjd' odäh
odhs wefÕka" lula keye Thsg jeäh foaj,a j,gfk wms Ôúf;a
uqyqK §, ;sfhkafk' fõokdjka ordf.k bkakjd' ´k tlla
lefvkj kï leäppdfj' tfyu bkak fldg we;eï wji:dj,
uy mqÿu foaj,a fjkjd'

wms fkdlshdu we;eï fhda.djprfhda .sys fhda.djprfhda


mjd fïl lr,d id¾:l m%;sM, ,enQ wh bkakjd' t;fldg
tfyu folla fjkjd' wr fõokdj ord.kak neß ;rï msÉÑ,d
msÉÑ,d .sys,a,d tl mdrgu isis,a fjkjd' isis,a jqkdg miafi

428
yßhgu fldkalS%Ü ±ïu jf.a' Bg miafi meh .dkla jqK;a bkak
mq¿jks' ta me;af;ka iu:h ÈhqKq fjkjd' B<Õg tal ;=<
wjfndaOh - wr fõokdkqmiikdj;a ta tlal hkjfk' fõokdj
tlla lsh, .;a;= tl wkak wr jeys ìxÿ Wmudj bfígu
f;afrkjd ta fj,dfj' uu fï tl fõokdjla lsh,d wrf.khs
fïl;a tlal .egqfKa' ±ka n,k fldg fu;k mqmqre .eys,a,la'
tl tl mqmqrla ;=< kdu rEm wjfndaOh ;shkj' mskaj;=ks kdurEm
wjfndaOh ;shkjd' wka;sug wms wr ks;r fhdok jpk fol
>ki[[dj Èhfj,d rdis i[[dj u;= fjkjd' t;k úoY_kdj'
f,dalhd >k i[[dj ;=<hs bkafk' tlla yeáhg .kakjd'
tal m%;HCI fjkjd tlla fkdfjhs fu;k wr Èh nqnq¨ we;s
fj,d ke;s fjkjd' wka k nq ÿ yduq ÿ rejka f .a Wmudj;a
±lalfjkjd' tal ;=< úoY_kdj yq.la ÿr .sys,a,d' we;a; jYfhka
we;eï flfkla tal yßhg lf<d;a tl me;a;lska iudêh' wks;a
me;af;ka iuyrúg ta wdikfhau ry;a fjkak Wk;a mq¿jka'
Tkak fjokdkqmiikdj' ta wdY%fhka ;uhs w;S; fmd;aj,
;sfhkafk fldáh lk l;dka;r' flfia fj;;a wms f;areï
.kak ´k fï fhda.djprhkag tk b;du;au m%dfhda.sl fohla
fu;k ;sfhkafk' tal u;l ;shd.kak' wr f.daêl ijdóka
jykafia wdo¾Yhla yeáhg .kak - jerÈ úÈhg fkdfjhs'
Èúkid .kak lrk wdrdOkdjla fkdfjhs' fu;k .kak
;sfhkafka ;Kydj kid .kak lrk wdrdOkhla f,i' ;Kydj
kid .kak wdrdOkdjla muKhs' fïflÈ hï m%fhda.sl foal=;a
lshjqkd' fhda.djprhkag m%fhdackj;a fohla' fï foaYkdj ;=<ska
wms fõokdj .ek lsõfj talg iamY_h;a ;Kydj;a bfíu iïnJO
fjkjd'

wo Èk fï foaYkdj ;=<ska fï mskaj;=kag ;u ;uka lrk


nK Ndjkdj,g hï cjhla hï ffO¾hhla ,enqKd kï tal
wms jeo.;a yeáhg i,lkjd' fïk kslx W.;=kag ú;rla f.dapr
fjk fohla yeáhg i<lkafk ke;sj tÈfkod Ôú;fh ;u
;ukaf.a nK Ndjkdjkag fjokdkqmiikdj <xlr .;af;d;a

429
yqÕla ÿr hkak mq¿jka' iu: me;af;ka m¾hXl fõ,dj;a jeä
lrf.k iudêhla ,nd.kak mq¿jka' úoY_kd me;af;ka
f,daflda;a;r ud._M, ,ndf.k fï Ôú;fha§u ry;a M,h mjd
,nd.kak mq¿jka' fï mskaj;=kag;a wdYS¾jdo jYfhka wo Èk fï
úfYaIfhka lugykaj,g Wmldr jk fï Ou_ foaYkdj Wmldr
lrf.k yels;dla blaukska wms ks;r i|yka lrk yeáhg
Ydik myk ksfjkak l,ska-wr f;,a myk .ek lsõj jf.a-Ydik
myk;aa ±ka ksfjkak <Õhs' Bg l,ska ;u ;uka fï ixidrfhka
ñfokak n,dfmdfrd;a;= fjkjd kï wr f.daêl ijdóka jykafia
jf.a Ôú; mß;Hd.fhka fhÿfkd;a ;ukag m%;sM, ,nd.kag
mq¿jka' ,nd.kak yelsfõjdæ lshd wms wdYS¾jdo lrkjd' wùÑfha
isg wlksgd olajd hï;dla i;aFj flfkla fun÷ Ou_ foaYkduh
Ou_ Y%jKuh l=Y,h wkqfudaoka ùug leu;s kï wkqfudaoka ùu
;=<ska m%d¾:kSh fndaêhlska W;=ï wud uy ksjkska iekfi;ajd
lshd m%d¾:kd lrñka fï .d:d lshkak'

t;;dj;d p wfuyys'''

430
mdol igyka(

1' ojh;dkqmiikd iq;;" iq;; ksmd;" 230 msg ^nq'c' ;s%' 25&
2' úNX. iq;;" ixhq;; ksldh" 2-6 msg ^nq'c' ;s%' 14&
3' pQ, fjo,, iq;;" uc¯u ksldh" 1-710-716 msgq ^nq'c' ;s%' 10&
4' i<dh;k úNX. iq;;" uc¯u ksldh" 3-460 msgq ^nq'c' ;s%' 12&
5' i,, iq;;" ixhq;; ksldh" 4-396 msg ^nq'c' ;s%' 16&
6' ufc® iq;;" wx.=;a;r ksldh" 4-186 msg msg ^nq'c' ;s%s' 21&
7' ;sii fuf;;hH iq;;" iq;; ksmd;" 318 msg ^nq'c' ;s%' 25&
8' MiiuQ,l iq;;" ixhq;; ksldh" 4-410 msg ^nq'c' ;s%' 16&
9' fMKmsKvqmu iq;;" ixhq;; ksldh" 3-240 msg ^nq'c' ;s%s' 15&
10' kJoflDjdo iq;;" uc¯u ksldh" 3-552 msg ^nq'c' ;s%s' 12&
11' f.dêl iq;;" ixhq;; ksldh" 1-220-222 msgq ^nq'c' ;s%s' 13&
12' Wm[[d; iq;;" wx.=;a;r ksldh" 1-100 msg ^nq'c' ;s%s' 18&

431
mdol igyka(

1' ojh;dkqmiikd iq;;" iq;; ksmd;" 230 msg ^nq'c' ;s%' 25&
2' úNX. iq;;" ixhq;; ksldh" 2-6 msg ^nq'c' ;s%' 14&
3' pQ, fjo,, iq;;" uc¯u ksldh" 1-710-716 msgq ^nq'c' ;s%' 10&
4' i<dh;k úNX. iq;;" uc¯u ksldh" 3-460 msgq ^nq'c' ;s%' 12&
5' i,, iq;;" ixhq;; ksldh" 4-396 msg ^nq'c' ;s%' 16&
6' ufc® iq;;" wx.=;a;r ksldh" 4-186 msg msg ^nq'c' ;s%s' 21&
7' ;sii fuf;;hH iq;;" iq;; ksmd;" 318 msg ^nq'c' ;s%' 25&
8' MiiuQ,l iq;;" ixhq;; ksldh" 4-410 msg ^nq'c' ;s%' 16&
9' fMKmsKvqmu iq;;" ixhq;; ksldh" 3-240 msg ^nq'c' ;s%s' 15&
10' kJoflDjdo iq;;" uc¯u ksldh" 3-552 msg ^nq'c' ;s%s' 12&
11' f.dêl iq;;" ixhq;; ksldh" 1-220-222 msgq ^nq'c' ;s%s' 13&
12' Wm[[d; iq;;" wx.=;a;r ksldh" 1-100 msg ^nq'c' ;s%s' 18&

435
17 jk foaYkh
^myka lKqj Ou_ foaYkd wxl 199&

kfud ;ii N.jf;d wryf;d iuud iunqoOii

;Kyd ÿ;sfhd mqßfid - §>uoOdk ixirx


bF:Ndj[[:dNdjx - ixidrx kd;sj;;;s
t;ud§kjx [Fjd - ;Kyd ÿCLii iuNjx
ù;;fKyd wkdodfkd - if;d NsCLq mßnnfc 1
^ojh;dkqmiikd iq;;" iq;; ksmd;&

ie±yej;a mskaj;=ks æ

i;aFjhd Njfhka Njhg ießirkafka ;Dma;shla ke;s


fiú,a,l fhfoñka nj ;:d.; iuud iïnqÿrcdKka jykafia
f,dalhdg fy<slr jod<d' iir mej;au ÿlla nj fkdf;afrkafk;a
ta fiú,af,ka ;Dma;shla ,eìh yelsh lshk wúoHdj ksihs'
;Dma;shl fiahdjla fmkajñka msámiafika b|f.k i;a;ajhd
fmd<Ujk ta n,fõ.h ;Kydjhs' ;Kydj fofjkshd lrf.k §>_
ld,hla i;a;ajhd iir ießirk nj m%ldY flfrk fï .d:d fol
wo wms oyy;afjks máppiuqmmdo foaYkdjg ud;Dld lrf.k
máppiuqmmdo Ou_h ;=< ;Kydj jeo.;a fjk yeá idlpPd
lrkakhs n,dfmdfrd;a;= fjkafka' fï .d:d fol;a olskak
,efnkafka iq;; ksmd;fha ojh;dkqmiikd iQ;%fhahs' fï iQ;%fha
foaYkd rgdj óg l,ska wms meje;ajQ máppiuqmmdo foaYkd
.Kkdjl§u fï mskaj;=kag meyeÈ,s lr, §, ;shkjd' ojh;djla

436
ms<sn| wkqmiikdjlg ;=vqfok wkaoñka Ou_ ldrKd tlsfkl
bÈßm;a lrk fï iQ;%fha§ nqÿrcdKka jykafia ;Kydj ms<sn|
ojh;dj bÈßm;a lrkafka fufyuhs'

—uyfKks" uekúka ojh;dkqmiikdfõ fh§fï ;j;a l%uhla


;sìh yels±hs wikakjqka wef;d;a ;sìh yelshhs lsj hq;=h' flfiao
;sìh yelafla@ hï;dla ÿlla yg .kS o" ta ish,a, ;Kydj
m%;Hfhks' fï tl wkqmiikdjls' ;Kydjf.au ksrjfYaI úrd.
ksfrdaOfhka ÿflys yg.ekSula ke;' fï fofjks wkqmiikdjhs'
uyfKks" uekúka fï ojh;dkqmiikdfõ fhfoñka wm%ud§j
flf,ia ;jk ú¾hfhka hqla;j fjfik NsCIqjlg M, follska
tlla n,dfmdfrd;a;= úh yelshs' Ègq ±ñfhysu ry;aM,h fyda
Wmdodk hula fYaIj wef;d;a wkd.dñ M,h fyda' fï úÈhg
y÷kaj, ;uhs nqÿrcdKka jykafia wms ud;Dld l< .d:d fol
jodf<a'

;Kyd ÿ;sfhd mqßfid - §>uoOdk ixirx


;Kydj fofjkshd lr.;a mqreIhd §¾> ld,hla ;siafia
ießirkafka

bF:Ndj[[:dNdjx - ixidrx kd;sj;;ks


zfufiaZ nj;a zwkafiaZ nj;a w;r ;shk fï ixidrh
fkdblaujhs'

B<Õg m%ldY lrkjd -


t;ud§kjx [Fjd - ;Kyd ÿlLii iuNjx
ÿflys yg.ekSu jk ;Kydfõ fï wd§kjh ±k

ù;;fKyd wkdodfkd - if;d NsCLq mßnnfc


;Kydj ÿre lr,d w,a,d .ekSfuka f;drj i;su;aj NsCIqj
yeisfrkafkah'

b;ska fukak fï ;Kydj .ek lshk fldg m<uqfjkau wms

437
u;la lr .kak ´k máppiuqmmdo Ou_fha ;Kydj i|yka jk
wdldrh' fï mskaj;=ka ljqre;a ta wx. fod<fyka hqla;
máppiuqmmdo Ou_h okakjd' tafl fukak fï úÈhghs i|yka
fjkafk' fjokd mpphd ;Kyd" ;Kyd" mpphd Wmdodkx" ;Kydj
we;s fjkafka fõokdj m%;Hfhka' ta jf.au ;Kydj Wmdodkhg
m%;Hhla fjkjd' Tkak Th ldrKh u;l ;shd.kak ´k -
;Kydfõ fome;af; ;shk ta m%;H fol' B<Õg nqÿrcdKka
jykafia ixhq;a iÕsfha úNx. ixhq;a;fha2 máppiuqmmdo úNx.
iQ;%fha § ;Kydj y÷kaj,d fokafka yh wdldrhlghs' bkaøsh
wdruuK wkqj' fudkjo yh' rEm ;Kyd" ioo ;Kyd" .JO ;Kyd"
ri ;Kyd" fMdgGnn ;Kyd" Ouu ;Kyd' Th úÈhg yh
wdldrhlghs tf;kaÈ olajkafka'

kuq;a fï mskaj;=ka jvd;a wy, ;shk b;du;au ckms%h


ye¢kaùu wmg ,efnkafka Ouupllmmj;;k iQ;%fhka'3 Th
msß;a lshk wyk mskaj;=ka fyd|g okakjd taflÈ nqÿrcdKka
jykafia p;=rd©i;Hh ú.%yfha§ ÿCL iuqoh wd¾hi;Hh ú.%y
lrkafka ;Kydj wdY%fhka' ta mdGh wms fndfyda wji:dj,
u;=lr, ÿkakd fï mskaj;=kag fkdfhl=;a fya;=ka ksid' zhdhx
;Kyd fmdfkdNúld kJÈrd. iy.;d ;;%;;%dNskJÈkS fihHÓox"
ldu ;Kyd" Nj ;Kyd" úNj ;KydZ ta fï ;Kydj zfmdfkdNúldZ
kej; Njhla we;s lrjk ijNdjh fï ;Kydfõ ;shkjd' zkJÈrd.
iy.;dZ ;=gqùï we,Sï iys; z;;%;;%dNskJÈksZ ta ta ;ek i;=gq jk
ijNdjh we;s' Tkak ;Kydj y÷kajk ta mo ;=k' B<Õg ;shkjd
ldu ;Kyd" Nj ;Kyd" úNj ;Kyd' ldu ;Kyd lshkafka
m[plduhkag ldu jia;+kag we;s ;Kydj' Nj ;Kyd lshk tl
fláfhka lshf;d;a Th Ydiaj; oDIaá wdÈfha lshk wdldrhg
wd;auhl meje;au È.g È.g mj;ajd .ekSug ;shk ;Kydj' úNj
;Kydj lsh, lshkafka ta;a wd;auhla ms<sn| yeÕSu yd iïnJO;hs'
Wfpþo jdoh yd iïnJO wd;auhl úkdYh" ur‚ka u;= úkdYh
isÿfõh hk lreK - wkak ta ms<sn| ;Kydj' Ouupllmmj;;k
iQ;%fha ;Kydj .ek ta úÈhg ye¢kafjkjd' kuq;a úfYaI ldrKhla

438
u;= lrkjd fï mskaj;=kag ys; fhdokak' wx.=;a;r ksldfha ;sl
ksmd;fha ;sF:dh;k iQ;%fha§4 fï wfma nqÿrcdKka jykafiau fï
úÈhg m%ldY lrkjd'

—l;u[p NslLfj ÿlL iuqohx wßh ippx˜ uyfKks ÿlL


iuqoh wd¾hi;Hh l=ulao lsh,d bÈßm;a lrkafka ;Kydj
fkdfjhs' wr wx. fod<ylska iukaú; máppiuqmmdohhs' zwúccd
mpphd ixLdrd" ixLdr mpphd ú[[dKx" ú[[dK mpphd
kdurEmxZ Th úÈhghs olajkafka' b;ska flfkl=g fïl .eg¿jla
fjkak bv ;shkjd' wehs nqÿrcdKka jykafia mriamr úfrdaë
foaYkdjla jf.a tlla lf<a@ wf;kaÈ Ouupllmmj;;k iQ;%fha§
;Kydj lsh,d jod<d ÿlL iuqoh yeáhg' fuf;kaÈ jodrKjd
wúccd mpphd ixLdrd wd§ fï wx. fod<y' wms fïl fldfyduo
f;areï .kafka@ flfkl=g ysf;kak mq¿jka wehs nqÿrcdKka
jykafia ÿCL iuqoh .ek lshkfldg wúccd .ek lsõfj ke;af;
lsh,d' ±ka fï mskaj;=ka fyd¢ka okak ldrKhla" wïu .ek
lshkfldg ;d;a; flfkla fldfya yß bkak nj okakjfk'
wkak ta jf.a ta ;d;a; .ek lshfjkafk Tkak wúccd mpphd
wd§ máppiuqmmdo Ou_fhka' uu tal f;areï lr,d fokakï' óg
l,ska wfma máppiuqmmdo foaYkd j,§ u;=lr,d ÿkak úfYaI
ldrKh ;uhs fï máppiuqmmdo Ou_fha b;du;au jeo.;a ;ek
wúccd fkdfjhs' ú[[dK kdu rEm wfkHdakH m%;H
iïnJO;djhs' wms Èh iq<sh lsh, ye¢kajQfõ ta wfkHdakH m%;H
iïnJO;djhs' - máppiuqmmdofha flaJøi:dkh' t;fldg wúccdj
lshkafka fudllao@ fï mskaj;=kag fukak fufyu f;areï
.;af;d;a jeäh myiq fjhs'

wúoHdj lshk wJOldrh ;=< zixialdrZ lshk zw÷f¾ -


w;m;.EulaZ flfrkjd' ta w÷f¾ w;m; .Eug wyqfjk folla
;shkjd - ú[[dKhhs kdurEmhhs' Th ú[[dK kdurEm fol
w;r we;a; jYfhka ;sfhkafk wfkHdakH m%;H iïnJO;djla'
kuq;a idudkH f,dalhd fïl f;areï .kafka keye' ta fjkqjg

439
fïl folla yeáhg .kakjd' ta folla yeáhg .ekSu ksid ;uhs
f,daN" fodai" fuday" we¨ï .egqï uq<dùï Tlafldu ;sfhkafka'
fïl f;areï lrkak ´k Wmud wms fldf;l=;a lsh, ;shkjd'
hï;ñka u;lalr .ekSu iEfykjd' ir,u Wmudj wmf.a ksjfka
ksùu foaYkd we;=<;a fmd;aj, olaj,d ;shkjd' ztaoKav Wv n,a,dZ'
taoKav Wv hk n,af,la ;udf.au Pdhdj ±l,d fjk n,af,la
lsh, ys;, úfgl j,af. fyd,jdú' tfyu ke;akï f.drjdú'
tfyu ke;akï l=;=y,fhka n,dú" wkak f,daN" fodai" fuday' ta
Wmudj ;j;a kùlrKhla lr,d wms bÈßm;a lr,d ;shkjd' ±ka"
tal fndfyda fokdg rij;a l:djla njg m;afj,d ;shkjd - jvd
l,d;aul wkaoñka bÈßm;a l<d kdisiia l:dfjka - taflaÈ
lsõfõ ta mer‚ .S%l foaj l;djla wdY%fhka' kdisiia kue;s
.S%l ;reKhd ;udf.a rEu;a uqyqK ljodj;a ±l, keye' lef,a§
fmdl=Klg keUqre fjkfldg tafl ms<sìUqj j;=fr ;shkj ±l,d
/jgqkd fojÕkla lsh,d' /já,d fojÕk je<|.kak Èk
.Kklau ksr¾:l W;aidyhla lr,d t;ku u<d' taflÈ ;udf.au
Pdhdj nj fkd±kSu ksihs tfyu jqfKa'

;j;a fïlg fkdfhl=;a Wmud wms §,d ;shkjd' fu;k


folla ms<sn| yeÕSu fmkakqï lrkak" fï mskaj;=kag u;l
we;s wms wdrïNl foaYkdfõ§ wð;a iqñ;a odï weÈ,a, .ek
lsõjd' fokak tl;= fj,d odï weo,d wka;sug ch mrdch ms<sn|
uy mg,eú,a,la jqkd - wð;a iqñ;a odx weÈ,a,' ta jf.auhs ±ka fï
mskaj;=ka fndfyda fokd okak ls%lÜ lS%vdfõ ms,a folla fnÿk
yeáfha m%;H iïnJO;dj wu;l fjkjd' ta jf.au ;uhs iskud
Wmudj' kd kd m%ldr Wmud wms §,d ;shkjd' f,dalhdg f;areï
.kak neye fï wfkHdakH m%;H iïnkaO;dj' tal b;du ishqï
fohla' idßmq;; ijdóka jykafia tal lÈug fmkakqï l<d' wr
ng fldagq ñá fofla Wmudfjka' ng fldagq ñá folla tllg
tlla Wäka fya;a;= jk úÈhg ;sõfjd;a tal weoaoyu fïl
jefgkjd' fïl weoaoyu tal jefgkjd' Tkak wfkHdakH m%;H
iïnkaO;dj' fïl foll=;a fkdfjhs tlu;a fkdfjhs' fïl

440
f;darkak uu iuyrúg f.dfâ Wmudjla neßu ;ek lshkjd'
ú[[dKfhka weyqfjd;a ;uqfi ljqo lsh,d' kdurEmfhka
wykak hhs lshdú' kdurEmfhka weyeõfjd;a ;uqfi ljqo lsh,
ú[[dKfhka wykakhs lshdú' ta ;rug ta fol tllg tlla
iïnJOhs' kuq;a f,dalhd tal okafka keye' wr úÈhg ms,a follg
fnfokjd' Tkak Th úÈhg ta lsõfj - ú[[dKh;a kdurEmh;a
w;r wfkHdakH m%;H iïnkaO;dj'

B<Õg ys;, n,kak uu fï lshk foa jerÈo lsh, n,kak'


kdurEmhu ;uhs wdh;k yhg fnÈ, hkafk' t;fldg wdh;k
yh ;=< yßhgu wr ;Kydfõ ls%hd;aul nj fyd|g meyeÈ,s jk
nj ±kgu wms lsh, ;shkj rEm ;Kyd" ioo ;Kyd" .JO ;Kyd
wd§ jYfhka" wei;a rEmh;a ksihs plLq ú[[dKh my<
fjkafka' wr ksid nj wu;l fj,d wei rEmh Tiafia ÿjkjd' lk
Yíoh Tiafia ÿjkjd - folla yeáhg wrf.k t;fldg ta uq<dj
;uhs wka;sug m[pWmdodkilJOh - f,daN" fodai" fuday tl;=
fj,d m[pWmdodkilJOh tl;= fjkafka' fï wms olajk ú.%yh
fmd; mf;a tk we;eï ú.%yj,g .e,fmkafk ke;s fjkak
mq¿jka' fudlo wgqjdpdÍka jykafia,d fjfyfikjd wúoHdfõ
uQ, fya;=j fidhkak' wúoHdfõ uQ, fya;=jla fiú,a, wjYH
keye' wúoHdj ;uhs ;d;a; - fjk úÈhlska lshkj kï - t;fldg
wúoHd miqìu ;=< flfrk ixialrKfhka ú[[dK kdurEm
ojh;dj u;=jqkd' t;k b|,d folla yeÿkd - folla yeáhg .;a;
f,dalhd' t;ek b|,d ;uhs ;Kydj ls%hd;aul fjkafka' tal
ksid iñoê iQ;%h5 wd§ we;eï ;ekaj, lshfjkafka zwfpPpý
;Kyx bO kdu rEfmZ ;Kydj lmd yßkafka fï kdurEmh
ms<sn|jhs' t;fldg fï kdurEmhu ;uhs wr i<dh;k yeáhg
fnÈ,d hkafka' ta ál ta ms<sn|j iEfyhs lsh, ys;kjd' mriamr
úfrdaê;ajhla fu;k keye' nqÿrcdKka jykafia máppiuqmmdo
foaYkdj bÈßm;a l< we;eï ;ekaj, ÿCLiuqoh wd¾h i;Hh
yeáhg fl,skau i|yka fjkafka máppiuqmmdohhs' ±ka wms
lsõfj ;Kydfj miq ìuhs' fldákau máppiuqmmdo Ou_h ;=<

441
;sfhkafk" ;Kydfj miq ìuhs - wúoHd miqìuhs' tal wr úÈhg Èh
iq<shg yeß,d wka;sug tal ;=<ska wfJHdakH m%;H;dj f,dalhg
jegfykafk keye' f,dalhd yeu ;siafiu bkafka fldka folla
wka; folla - ;=< - ta ;=<ska we,Sï .eàï uq<dùï we;s fjkjd'
wjidk m%;sM,h ÿl - m[pWmdodk ilJOhla f.;Su' p;=rd©i;H
foaYkdfõ§ nqÿrcdKka jykafia ÿlL iuqoh wd¾h i;Hh lsh,
lsõfõ ;Kydjhs' B<Õg ÿlL ksfrdaOh .ek lshkfldg ta;a
wúoHdj i|yka lf<a keye'

z;iid fhj ;Kydh wfii úrd. ksfrdfOd pdf.d


máksiif..d uq;;s wkd,fhdZ wd§ jYfhka tu ;Kydjf.au
ksrjfYaI úrd. ksfrdaOh ÿlL ksfrdaOhhs' flfkla wykak
mq¿jka flda wúoHdj lsh,' B<Õg fï lshdmq ;sF:dh;k iQ;%fha
ÿlL ksfrdaOh olajkafka wr máppiuqmmdo Ou_fha máf,dau
jdrfhka zwúccdhfFjj wfii úrd. ksfrdOd ixLdrd ksfrdfOdZ
wd§ jYfhka' wúoHdj ksreoO lrkfldg wks;a Tlafldu ksreoO
fj,d hkjd' we;a; jYfhka ;s%msglfha b;du;au iúia;r ú.%yh
;sfhkafka ÿlL iuqoh wd¾hi;Hh ms<sn|j §> ksldfha
uydi;smgGdk iQ;%fha'6 t;k§ nqÿrcdKka jykafia ;Kydj
we;sjk ;ek;a" ßx.df.k yex.s,d bkak ;ek;a m%ldY lrkjd'
fukak fï úÈhg zid fLd mk tid ;Kyd lF: Wmmccudkd
Wmmcc;s lF: ksúiudkd ksúi;sZ ix>hd jykafia,d wu;,d
m%Yakhla yeáhg bÈßm;a lrkjd' f;areï lrkak l,ska ta fï
;Kydj - ;Kyd lshk jpkh md,s NdIdfõ i;S% ,sx.slhhs' tal
wmg Wmldr fjkjd zwïudZ lshk l:dj;a tlal' we;a; jYfhka
we;eï iQ;%j, ;shkjd z;Kyd cfk;s mqßixZ7 lsh,d' mqreIhd
Wmojkafka ;Kydjhs' ;Kydj ;uhs wïud' fu;kÈ;a zid fLd mk
tid ;KydZ lshk tl mer‚ l%uhg ,sx. fNaoh ie,ls,a,g f.k
lshkj kï fufyu lshkak ´k' ta fï ;Kydj zf;fudaZ WmÈkakS
fld;kl Wm§o@ zksúiudkdZ lshk jpkfha f;areu mskaj;=ks
zjeof.k yex.s,d bkakjd' ßx.f.k bkakjdZ lsh, lshkak;a
mq¿jks' zjeof.k isákakSZ lsh, lshuq' t;fldg WmÈkakS

442
fld;ekl Wm§o' jeof.k isákakS fld;kl jeof.k isào'
B<Õg nqÿrcdKka jykafia ms<s;=re fokjd zhx f,dfl mshrEmx
id;rEmx tfF:id ;Kyd Wmmccudkd Wmmcc;s' tF: ksúiudkd
ksúi;sZ f,dalfha hula ms%h kï- fï jpk fol u;l ;shd.kak'
zmsh rEmxz lsh, lshkafka mskaj;=ks zrEmZ lsh, t;k fhÈ,
;sfhkafka md,s NdIdfõ yeáhg ms%h ijNdjh lshk tlhs' hula
ms%h ijNdjh weoao zid;rEmxZ lshk jpkh;a álla f;darkak
wudrehs' zid;Z lsh, lshkafka iqjodhl ke;akï ñysß lsh,
idudkHfhka lshkak mq¿jka'

t;fldg fufyu ys;d .kak' WmÈk ;ekfk fï lshkafk'


hula f,dalfha ms%h ijNdjh weoao" iqjodhl ijNdjh weoao wkak
t;khs ;Kydj WmÈkafk;a yex.s,d bkafk;a' B<Õg nqÿrcdKka
jykafia ú.%y lrkjd fï úÈhg' zls[p f,dfl mshrEmx id;rEmxZ
fudllao f,dafla mshrEm id;rEm@ Tkak t;k §>_ ,ehsia;=jla
Wkajykafia fokjd' m<uqfjkau fukak fï úÈhghs wdrïN
lrkafka' zplLqx f,dfl mshrEmx id;rEmx tfF:id ;Kyd
Wmmccudkd Wmmcc;s tF: ksúiudkd ksúi;sZ wei f,dalhdg ms%hhs
ñysßhs t;khs ;Kydj WmÈkafk;a t;khs ;Kydj ,e.f.k
yex.s,d bkafk;a' ßx.df.k bkafk;a'

t;k b|,d uu fláfhka lshkakï f;areï .kak' wei lk


keyeh Èj lh uk lshk wdOHd;añl wdh;k yh ;=<;a ;Kydj
WmÈkjd' yex.s,d bkakjd' B<Õg fojkqj lshfjkjd ndysr
wdh;k yh - rEm" ioo" .JO" ri" fMdgGnn" Ouu' taj;a ms%hrEmhs
id;rEmhs' ms%h ijNdjhla ;shkjd f,dalhdg' ta ksid t;k;a
yex.s,d bkakjd' tmuKla fkdfjhs' B<Õg lshkjd ta fol ksid
we;sjk plLqú[[dKh fid;ú[[dKh wd§ ú[[dK yh;a
f,dalhdg ms%h ijNdjhla ;shkjd' iqjodhl ijNdjhla ;shkjd'
t;k;a yex.s,d bkakjd' ;Kydj WmÈkafka;a t;khs' B<Õg
lshkjd ta fol ksid we;sjk plLqiuMii" fid;iuMii >dk
iuMii wd§ jYfhka' im¾Y yh ;=<;a ;Kydj yex.s,d bkakjd'

443
B<Õg lshkjd plLqiuMiicd fjokd ta iamY_h ksid we;s fjk
fõokdj ;=<;a ;Kydj yex.s,d bkakjd' B<Õg lshkjd rEm
i[[d ioo i[[d .JO i[[d wd§ jYfhka' ta i[[dj ;=<;a ta
;Kydj yex.s,d bkakjd' B<Õg lshkjd rEm ixfÉ;kd ioo
ixfÉ;kd' ixfÉ;kd lshkafka mskaj;=ks rEmh .ek ys;Su tal;a
ms%hrEmhs f,dalhd leu;shs rEmh .ek ys;kak' Yíoh .ek ys;kak'
t;k;a yex.s,d bkakjd' Tkak B<Õg lshkjd uyd mqÿu fohla tal
f;areï .kak;a wudrehs' zrEm;Kyd f,dfl mshrEmx id;rEmx
tfF:id ;Kyd Wmmccudkd Wmmcc;sZ uy mqÿu lshukla tal'
f,dalhdg rEm ;Kydj;a ms%hhs" rEm ;Kydj;a iqj odhlhs' taksid
t;k;a ;Kydj ,e.f.k bkakjd' ;Kydj fojrla lshfjkjd'
fïl ys;d.kak;a neß fohla' f,dalhdg rEm ;Kydj Yno ;Kydj
tal;a ms%hhs' ;Kydj ;=<;a ;Kydj ;shkjd' fldfyduo jefâæ rEm
;Kydj" ioo ;Kydj ;=<;a ;Kydj ;sfhkjd' WmÈkjd' tal ;=<;a
yex.s,d bkakjd' B<Õg lshkjd rEm ú;flld" rEm ú;¾lh;a ta
jf.au ms%h ijNdjhla .kakjd' rEm .ek ys;kak;a leu;shs' B<Õg
rEm úpdfrd' Th ±ka uu lsõfõ oiúO ú.%yhla uyd i;smgGdk
iQ;%fha Th úÈhg ;Kydj we;sfjk ;ek;a ,e.f.k bkak ;ek;a
olajkjd' B<Õg ksfrdaOh ms<sn|j fï úÈhg lshkj' álla
lsõjyu we;s f;areï .kak n,kak' zid fLd mfkid ;Kyd lF:
myShudkd mySh;s lF: ksrec®udkd ksrec®;sZ ta ;Kydj
fld;ko m%ySK jkafka@ fld;ko ksreoO jkafka@ ta;a wr
úÈhguhs' hï ;ekl we;sjqkd kï - zhx f,dfl msh rEmx id;rEmx
tfF:id ;Kyd myShudkd mySh;s' tF: ksrec®udkd ksrec®;sSZ -
ta ;ekaj,u ;uhs fïl ke;s fjkafk;a' uydi;smgGdk iQ;%fha ta
úÈhg iúia;r ú.%yhla ;shkjd'

B<Õg wms huq jákd iQ;%hla ;shkjd zufc®Z iQ;%h lsh,d'


wx.=;a;r ksldfha tall ksmd;fha'8 lSm jrla wms tal .ek idlpPd
lr, ;shkjd' ;Kydj .ek lshkfldg wmg ta .ek úfYaIfhka
i|yka lrkak fjkjd' ta iQ;%h .ek ksodk l:dj lshkfldg fï
mskaj;=kag u;la fjhs' nrKei bism;k ñ.odfha Nd.Hj;=ka

444
jykafia jev jdih lrk wji:djl i:úr NsCIQka jykafia,d
msßila msKvmd;fhka miafia uKv,ud,fha /iafj,d Ou_
idlpPdjla - iïuka;%Khla - wdrïN l<d' t;k§ idlpPd lrkak
t<shg .;af;a nqÿrcdKka jykafia fu;af;hH m[yfha foaYkd
l< tla;rd .d:djla - álla .eg¿ jf.a m%fya,sld .d:djla -

fhd WNfk; úÈFjdk


ufc® uk;d k ,smm;s
;x n%Eñ uyd mqßfid;s
fidO isnnksupp.d

hfula fldka fol f;areï wrf.k zufc® uk;d k ,smm;sZ


ueo m%{dfjka fkdwef,ao z;x n%Eñ uyd mqßfid;sZ Tyqg uu uyd
mqreIhd hhs lshkjd zfidO isnnks upp.dZ ta mqoa.,hd ueyqïldßh
blaujd .sfha fõ'

fï .d:dj bÈßm;a lr,d wr i:úr NsCIQka jykafia,d tal


;=<ska m%Yak y;rla u;=lr .kakjd' fï .d:dfõ ;sfhk m<fjks
wka;h fudllao@ fofjks wka;h fudllao@ ueo fudllao@
ueyqïldßh ljqo@ Tkak Th ud;Dld Wv yh kula ta iNdj
weu;=jd' thska m<fjks i:úr NsCIQka NsCIQka jykafia fukak
bÈßm;a l<d u;hla ;ukag f;afrk yeáhg' m<fjks fldk
iamY_hhs-Miihhs - fofjks fldk Mii iuqohhs iamY_h yg.ekSuhs'
ueo Mii ksfrdaOhhs' B<Õg ;Kydfõ ls%hdldß;ajh;a Wkajykafia
ta tlalu m%ldY lrkjd z;Kyd ys kx isnn;s ;ii ;fiij Njii
wNsksnn;;shdZ ;Kydj ueyqïldßh lsh,d lshkafka fudlo@
;Kydj ;uhs Njhg ueyqu oukafka' wms fláfhka lshuq b;sß
ál' fofjks ijdóka jykafia bÈßm;a lrk ú.%yh' tl fldkla
w;S;h' fofjks fldk wkd.;h' ueo j¾;udkh' ueyqïldßh
kej; ;Kydjhs' tal kï myiqfjka ys;d .kak mq¿jka wfma
is;=ú,s jev lrk wdldrhg' wms w;S;h;a wkd.;h;a ;=<fka
bkafka' j¾;udkh wms okafk;a keyefk ;shk nj' tal
flfrkafka ;Kydj ;=<ska .eg,Efuka B<Õ újrKh fláfhka

445
lsõfjd;a tl fldkla" iem fõokdj fojk fldk ÿla fõokdj"
ueo fkdÿla fkdiqj fõokdj' tal;a ±fkkafk keyefk wmg
talg;a fya;=j ;Kydjuhs' ;Kydj ;uhs ueyqïldßh'

B<Õ tfla kduh tl fldkla rEmh fofjks fldk


ú[[dKh ueo wdfhu;a isnnkS ;Kydj' ueyqïldßh ueyqu
oukjd kduh;a rEmh;a w;r' B<Õg lshkjd wdOHd;añl wdh;k
yh - wei lk kdih Èj lh uk lshk - ta wdh;k yh tl
wka;hla' wksla wka;h ndysr wdh;k yh rEm ioo .JO ri
fMdgGnn Ouu lshk tajd' ueo ú[[dKh' tf;kaÈ;a wr
ueyqïldßh ueo fkd;ld yer,d .eg,kjd' wka;sug lshkjd
illdh lshkafka m[pWmdodk ilJOhhs' tl fldkla illdh
fofjks fldk illdh iuqoh m[pWmdodk ilJOfha yg.ekSu'
ueo illdh ksfrdaOh' fudfyd;la mdid fï m[pWmdodk ilJOh
ke;s fjkak fkd§ .eg,kafka ljqo@ wkak isnnkS ;Kydj'
;Kydj ;uhs .eg ,kafka' Th úÈhg ú.%yhka yhla olajkjd'
tal ;=<ska wmg fmakjd ;Kydjf.a ls%hdldß;ajh' wms we;eï
wji:dj, fï ;Kydj fï ldf,a yeáhg f;darkak uyk ueisu
Wmudjg .;a;d' uyk ueisfï b¢lgqj hg hk" hk jdrhla mdid
fydfrkau .eg,kjdfka há kQ, - ;Kydjgu whs;s fohla fï .eg
,Eu' ta z;;%;;%dNskFÈkSZ lshkfldg ys;g .kak mq¿jka Th
b¢lÜg hg hk yeá' kJÈrd. iy.;d wd§ jYfhka lshkafka Th
ueyqïldßhf.a jevh' Th úÈhg ;Kydjf.a ls%hdldß;ajh fyd|g
fy<sfjkjd ta ufc® iQ;%fhka' ;j úÈhlska ú.%y lrkj kï
fï .d:dfõu tk lshukla olajkak mq¿jka fï mskaj;=kag
fkdmeyeÈ,s ksid f;areï lrkag W;aidy lrkafka" m<fjks
.d:dfõ lshfjkjd' z;Kyd ¥;sfhd mqßfid §>uoOdk ixirx -
bF:Ndj[[:dNdjx ixidrx kd;sj;;;sZ fï ixidrfha ijNdjh
olaj, ;sfhkafka zfufia nj;aZ zwkafia nj;aZ w;f¾ ;shk tlla
yeáhg' ´l f;areï lrkak fjkjd' mskaj;=ka ys;kak i;a;ajfhla
fï f,dafla Wmkakd lsh,d' fjk fldfya yß f,dafll b|,d
;sßika f,dafl b|,hs lsh, ys;uq' fuf;kag Wmkakg miafia ta

446
fmdä tld jgmsg n,k fldg" wefyka n,k fldg" lfkka wyk
fldg" thdg zfu;kZ lsh, ;ekla wdj Bg miafi' zfufia njZ
lsh, fohla ,enqKd' Bg miafia hï fohla zfufiaZ lsh, .;a;
yeáfhu t;k b|,u zwkafia njgZ mßj¾;kh fjkjd'

tal uy mqÿu fohla' Njfha ijNdjhu Njh lsh,d lshk tl'


Wmdodkh ksid fjkfohla' hula w,a,d .;a;d kï t;ku b|,d
;uhs tafla wks;H;dj mgka .kafk' ´l f;areï lrkak yß
wudrehs' ;ukau ys;,d n,kak' wms iuyr fj,djg fufyu m%ldY
lrkjd" - zfohlaZ fj,hs zwka fohlaZ fjkafk' hula fohla Wk
wji:dfõ b|, ;uhs tal fjkia fjkak mgka .kafka' talg wms
mqxÑ Wmudjla fokak n,uq' fï Wmudfõ hï hï wvqmdvq ;sfhkak
mq¿jka' fï mskaj;=ka f.or fmdä tldg fi,a,ï nvqjla .kak
hkjd ma,diaála nvq ;shk idmamqjlg" Tlafldu ma,diaála nvq'
kuq;a Tkak ta orejg .e,fmk fudlla yß fi,a,ï nvqjla
talg i,a,s f.j,d .;a;d' talg t;fldg jákdlul=;a tkjd'
±ka Tkak w¨;a nvqjla f.org f.kdjd' wr fmdä tld wrl
levqj yeáfha tal t;k b|,d zw[[:dZ Ndj ;uhs" tal zfohlaZ
Wkdfk' uqo,g .;a;= foa' Th mqxÑ Wmudjla ÿkafk' tajf.a
tal zfohlaZ njg m;aùug Ou_fha fhfok jpkhla ;shkjd -
u[[kd' u[[kd lsh, lshkafk zyÕskjdZ" tal fohla lsh,
yÕskjd' b;du;au fm!oa.,sl yeÕSula' fïl ug Wmldr jk
fohla" ta úÈhg zfohlaZ lsh,d .;a;= ;ek b|,u tal fjkia
fjkak mgka .kakjd' talhs nqÿrcdKka jykafia iïfndaêh ,enQ
wji:dfõ uy mqÿu ixfõ.d;aul m%ldYhla lf<a 9

zw[[:dNdù Njif;;d f,dfld


Njmfrf;d NjfujdNskJo;sZ

fï Njfha ijNdjhu wkafia njg mßj¾;kh ùuhs' kuq;a


ta Njhg f,dalhd we,s, bkakj' ta Njhu m;kjd' t;fldg ta
ál lrkafka wr ;Kyd ueyqïldßhhs' Tkak hula ke;sjqkd
lsh, ys;uq' Bg miafia zwd kE kE wr w;k ;sfhkafka tyd tlZ

447
tal .kak lsh, ta ál lrkafka ;;%;;%dNskJÈkS z;Kyd
fmdfkdNúldZ lshk jpk w¾:j;a fjkafka wkak ta ksihs'
mqk¾Njh lshk tl w¾:j;a fjkafka urK wji:dfõ muKla
fkdfjhs' fudfyd;la mdid isÿfjk nj ys;d.kak' zmqk¾NjZ
lshk jpkh ±lalyu ys;kafka' fï urKfhka miafia Wm;'
fudfyd;la mdid- iuyr tlla zfohlaZ fjkjd' tal fjkia
fjkjd' B<Õg tal fjkia jqk yeáfha tal wu;l lr,d ;j tlla
w,a,kjd" ;j tlla w,a,kjd' Tkak tal lrkafka ;Kydfjka -
fkdfmfkk yeáhg' wkak z;;%;;%dNskJÈkSZ uy mqÿu tlla'
zfufia nj;aZ zwkafia nj;aZ w;r ;uhs i;a;ajhd ixidf¾ .uka
lrkafka" Ôú;fhka Ôú;hg muKla fkdfjhs Njfhka Njhg
muKla fkdfjhs' Njhla ;=< - Njhla ;=< b;du;au ishqï wkaoñka
isÿfjkjd' wkak ta wkaoñka i<ld .kak bF:Ndj w[[:dNdjh
f;dar .kakhs Th ál lsõfj'

ta ms<sn|j ;j ÿrg;a lshkj kï Ouu mofha ;Kyd j..fha


fndfydu ják .d:d ;shkjd' wjdikdjlg jf.a iuyr .d:dj,
w¾:h hgm;a fjÉp njhs wmg fmfkkafk' tl .d:djla wms
u;=lr .ksuq' -

;isKdh mqrCL;d mcd


mßimmk;s ifidj ndêf;d
ixfhdckix.i;;d
ÿlLuqfmk;s mqkmmqkx Ñrdh11

fïfl f;areu z;isKdhZ lshkafk ;Kydjgu kula'


z;isKdh mqrlL;d mcdZ lshkafka fï i;a;aj m%cdj ;Kydj úiska
fmrgq lrf.k bkakjd' ta lshkafka ;Kydj msgqmiafika
;shkjd' B<Õg ta m%cdj .ek fudllao lshkafka@ zmßimmk;s
ifidj ndêf;d" W.=,lg ne÷kq ydfjla jf.a' wgqjdfõ
zmßimmk;sZ lshk jpkh f;darkafka W.=,l mg,ejqKq ydfjla
jf.a ìh fjkjd lsh,d zNdhk;sZ lsh,d' kuq;a fuf;kaÈ jákd

448
w¾:hla hgm;a fj,d' ydjd Wmudjg .;af; fudlo@ ydjdg mq¿jka
wE;g mkskak' állg ys;kak ydjdf. miq mh je,l W.=,l
wyqjqKd lsh,d' W! okafk keye wyqfjÉp nj' W! wE;g mkskjd'
mek, n,kfldg je,g wyqfj,d bjrhs' wdhs;a tal neßWkyu
fjk me;a;lg mek, n,kjd' ;j me;a;lg mkskjd' fldÉpr
wE;lg mekak;a ydjd talg wyqfj,d' ta jf.a ;uhs wkak ;Kydfõ
ixfhdackh' zixfhdckix.i;;dZ ;Kydfõ ixfhdackhg we,s,d
ta ixfhdackh ksid zÿlLx Wfmk;s mqkmmqkx ÑrdhZ kej; kej;;a
i;a;ajhd ÿlg meñfKkjd' fldákau lshf;d;a wkd.dñ
fkdjqfkd;a n%yu f,daflg .sh;a" wr ;Kyd W.=, ksid wdhs;a
yeß, tkj fuydg' wkak ta ;rï m%n,hs ta ;Kydj' ta ;Kyd
ixfhdackh b;du m%n, nj fï Ouumo .d:dfõ fyd|g u;= lr,
;shkj' fï mskaj;=ka fyd|g okak .d:djla'

h:dms uQf, wkqmoofj of<y


ðfkkdms reflLd mqkfrj rEy;s
tjums ;Kydkqifh wkQyf;
Wmmcc;s ÿlLñox mqkmmqkx

zh:dms uQf, wkqmoofj of<yZ hïfia uq< fkdis¢k;dla"


uq,g Wmøjhla fkdù ;sfnk ;dla" zðfkkdms reflLd mqkfrj
rEy;sZ Wäka lm, lmamdÿ lr, ;snqK;a kej; kej;;a .yla
jefvkj jf.a ztjums ;Kydkqifh wkQyf;Z ;Kyd wkqih
Wmqg,d fkdouk;dla zWmmcc;s ÿlLñox mqkmmqkxZ kej; kej;
fï ÿlu WmÈkjd' wr ydjf.a l:dj jf.a ;uhs' b;ska fïl ;=<ska
fmkajkjd ;Kydj fld;rï m%n, fohlao lsh,d' yeu fohlau
fï wji:dfõ lshkj fkdfjhs' kuq;a ta jákd .d:dj, w¾:h
u;=lrkakhs W;aidy lrkafka' fï iuyr .d:dj, w¾:h yßhg
t<shg weú,a, ke;s ksid'

B<Õg wms ;j me;a;la n,uq' ;Kydj .ek lshfjk jákd


iQ;%hla ;shkjd' wms lsõjfka ;Kydj Wmdodkhg m%;H fjk nj'
we;eï ;ekaj, ;Kydju Wmdodkhla yeáhg olaj,;a ;shkjd'
Tkak talg wms kso¾Ykhla lshkj kï-fïl yqÕla újdodmkak
449
iQ;%hla - ixhq;a iÕsfha ;shkjd' zl=;=y,id,d iQ;%hZ lsh,d
tlla12' fufyu fláfhka lshuq jpPf.d;; lshk mßn%dclhd
nqÿrcdKka jykafia yuqfjkak weú,a,d tl ojila m%Yakhla
bÈßm;a lrkjd' fudllao m%Yakh@ mQrKliim" ulL,Sf.did,
wð;flilïn,S wd§ ta IÜ Ydia;DDjre ;u ;ukaf.a Ydikfha
idudkH Y%djlhd ñh .shyu ta wh WmÈk ;ekla ;sfhkjd' ta
Ydikfha W;=ï ;;a;ajhg mru ;;a;ajhg m;ajqK' Y%djlh ñh
.shyu ta wh WmÈk ;ekla lshkjd' fï Nj;a f.!;uhka
idudkH Y%djlhska WmÈk ;ek lshkjd' kuq;a wr úuql; mqoa.,hd
ms<sn|j" by< ;;a;ajhg .sh mqoa.,hd ms<sn|j Nj;a f.!;uhka
ta wh Wmkak ;ek lshkafk keye lsh,d nqÿrcdKka jykafiag
fï meñ‚,s lrkafk' ta fjkqjg nqÿrcdKka jykafia fufyu
mdGhla jodrKjd lsh,d fï jpPf.d;; lshkafka '''

zwfpPpý ;Kyx jdj;;hs if[[dckx iuud udkdNsiuhd


wk;uldis ÿlLiiZ

jpPf.d;;f.ka lshjqKq ta foa fï ldf,a idudkH


fn!oaOfhla j;a okafk keye' zwfpPpý ;KyxZ lshkafk úuql;
mqoa.,hd .ek Wmkak ;ek lshkafk keye' fuÉprhs m%ldY
lrkafka z;Kydj lmd yeßhd zjdj;;hs if[[dckxZ ixfhdack
fldl= wks;a me;a;g yefrõjd' ziuud udkdNsiuhd wk;uldis
ÿlLiiZ udkh yßhg f;areï .ekSu ;=<ska ÿl fl<jr l<d' Tkak
nqÿrcdKka jykafia úuql; mqoa.,hd ms<sn|j lshk tl' b;ska
fïl jpPf.d;;g .eg¿jla' thd lshkjd ug fïl ksid - lxLd -
ielhla úu;shla we;s jqKd Nd.Hj;=ka jykai' nqÿrcdKka
jykafia jodrKjd- zzyß' tfyu lshmq tl yß' úu;shla ielhla
we;súh hq;= ;ek we;sfjkak ´k'ZZ B<Õg nqÿrcdKka jykafia
f;areï lrkafka fufyuhs'

ziWmdodkii Ljdyx jpP Wmm;;sx m[[fmñ fkd


wkqmdodkiiZ

450
uu Wmdodk iys; jQjyqghs" Wmdodkhla ;shk flkdghs
W;am;a;shla fmkajd,kafka' Wmdodkhla ke;s jQjyqg W;am;a;shla
fmkajkafk kef;hs lshk tlhs ta lsõfõ' B<Õg nqÿrcdKka
jykafia hïlsis Wmudjla fokjd' zhï fia jpP .skakla -
ziWmdodfkd c,;sZ t;k .skakg fhdok jpkh zWmdodk iys;Z
tal f;darkak wjYHhs' Wmdodk lshk jpkh md,s NdIdfõ" ±ka
ldf,a bkaOk øjH hk f;arefu;a fhfokjd' fldáka lshkj kï
.skakla kslï ±,afjkafk keye' .skak fudlla yß w,a,
.;a;yufk ±,a fjkafka' or fyda fjk;a bkaOk øjHhla
w,a,.;a;yu ;uhs .skak ±,a fjkafka' fu;k§ nqÿrcdKka
jykafia jodrkjd ziWmodfkdZ ta lshkafka Wmdodk iys;juhs
.skakla ±,afjkafka' zfkd wkqmdodkiiZ Wmdodkhla ke;sj
fkdfõ' Wmdodkh ke;sj .skakla ±,afjkafk kE' nqÿrcdKka
jykafia ta .skafk Wmudjhs ÿkafk' tal wdY%fhka jpPf.d;;
B<Õg wuq;= m%Yakhla wykjd' zNj;a f.!;uhsks" hïlsis úÈhlska-
zwpÑZ lsh, lshkafka .sksis,la' hïlsis .sksis,la iq<Õska ;,a¨
fj,d ÿrg hkjd' fï mskaj;=ka ys;d.kak le,Ej, ;shk ,eõ
.skakla .ek' tajf.a fohla .sksis,la iq<Õ weú<s,d wE; ;shk
.ylg Wk;a ;,a¨ lrkjd' wkak ta Wmudjhs fokafk' t;fldg
.sksis,la - iq<.ska ;,a¨ lrkq ,en wE;g hkafkao" ta wji:dfõ
Nj;a f.!;uhska fudllao Wmdodkh yeáhg olajkafka@ t;fldg
nqÿrcdKka jykafia jodrKjd ta wji:dfõ Wmdodkh jd;huhs
iq<Õuhs Wmdodkh' yq<Õ w,a,,hs lsh,d lshkafka wms' yq<Õ
w,a,, ;uhs ta .sksis, wE;g .sfha' Tkak B<Õg tal wdY%fhka
jpPf.d;; bÈßm;a lrkjd wuq;= m%Yakhla' Nj;a f.!;uhsks" hï
wji:djl i;a;ajhd fï lh nyd ;n,d fjk lhlg - Tkak t;k
;sfhkj .eg¿ ;ekla - meñ‚fha fjhso" ta iQ;%fha i|yka fjkafka
fufyuhs zw[[;rx ldhx wkqmmf;;d fyd;sZ zw[[;rxZ
lshkafka mskaj;=ks ztla;rdZ t;fldg tla;rd lhlg meñ‚,d
hï lsis i;a;ajfhla fï lh nyd ;enqjd lshkafka fï lh
w;yer,d tla;rd lhlg meñ‚fha fjhso' ta wji:dfõ Nj;a
f.!;uhska fudllao Wmdodkh yeáhg olajkafka' nqÿrcdKka

451
jykafia jodrKjd ta wji:dfõ uu ;Kydju Wmdodkh lsh,
lshkjd' t;fldg ;Kydfõ ls%hdldß;ajh fldhs ;rï .eUqreo
lsh, fmakjd' ;Kydju Wmdodkh yeáhg olajkjd' kuq;a
mskaj;=ks" wjdikdjlg jf.a fï Wmudj;a fï fÊoh;a jrojd
f;areï .ekSu ksid miq ld,Sk lÜáh fiaru wykafka wka;rd
Njhla .ek'

wka;rd Nj jdoh jerÈ nj wms fkdfhla fmd;aj, fmkaj,


§,d ;sfhkjd' tal we;s jqfKa fldfyduo' tlla fï Wmudj
jerÈhg f;areï .ekSu' fï Wmudfõ§ jpPf.d;; wykafka Nj
folla w;r mr;rhla fkdfõ' tl Njhlska wks;a Njhg
iïnJOjk wdldrhhs' B<Õg fu;k ;shkjd ishqï ldrKhla' tal
NdIdj yd iïnJO tlla' f;areï .kak n,kak' iQ;% foaYkd
iuyrúg w;ska w; hdfï§ zmdGZ ms<sn| .eg¿ we;sjqKd' iuyrúg
tl fmd;l tl mdGhla ;j fmd;l ;j mdGhla' Th lshdmq wka;rd
Nj jdoh w,a,.;a; lÜáh fufyuhs .;af;a' ±ka wms lsõjfka
zwkqmmf;;dZ lshk mdGfha f;areu meñ‚fha fõo" hkakhs'
zwkqmmf;;dZ lsõfjd;a' tafl wks;a me;a; zwkqmmfkkdZ lshkafka
kQmkafka fõo@ wka;rd Nj ldrfhda f;darkafka fldfyduo"
hïlsis i;a;ajfhla fï lh nyd ;nkjd' wks;a lhg Wmkafka
keoao" ;du Wmkafka keye' zwkqmmfkkdZ" ta w;r;=r fudllao
Wmdodkh@ lshk úÈhghs fï f.d,af,d f;darkafka' kuq;a wms
fmkak, ÿkakd fu;k w[[;rx lsh,d úfYaI jpkhla fhfok
nj' w[[;rx lshkafka mskaj;=ks ztla;rdZ" ±ka ys;, n,kak
tla;rd lshk jpkh wms fhdokafk ks;ru we;s fohla
ms<sn|jfk' ke;s fohla .ek ztla;rdZ lsh, lshkafka keyefka'
we;s foaj,a j,ska tlla f;dar,d' t;k zw[[xZ lsh, fhfokj kï
wkak tal yß' yß ishqï ldrKhla fu;k' fldfydu kuq;a tÉpr
ÿr hkak ´k keye' fu;k§ jpP wykafka Njfhka Njh
wEf|k yeá' fï f.d,af,d tal ;=< mr;rhla we;s Wkhs lsh,d
wka;rd Njhla yodf.k È.ska È.g jdo újdo l<d miq.sh ld,fha
Th iQ;% yßhg f;areï fkd.ekSu ksid' flfia fyda wmg tl

452
ldrKhla meyeÈ,s fjkjd' nqÿrcdKka jykafia fuf;kaÈ
fmkakqï lrkjd urK wji:dfõ§ ;Kydju Wmdodkh jk nj'
ta ál wmg úúO me;sj,ska fmkakqï lrkjd' ;Kydjg fjk
kula ;shkj zNjfk;;sZ lsh,d' hul zfk;a;shZ lsh, lshkafka
fkrd hk tlfk' zNj k;sZ lsh,;a lshkjd zkeñ,dZ' ±ka Tkak
ys;kak fï jf.a jeys ld,j, fjk fohlafk-ljqreyß Th
lKaähla lmkjd lKaähla lm, uqqÿKska fk;a;shla ;shkjd'
jeiai yeáfha lvdf.k jefgkjfk' ta jf.a Njfha fk;a;sh
;uhs ;Kydj' wehs fya;=j@ wvqjla ;shkjfk - zW!fkd f,dfld
w;sf;;d ;KydodfidZ lsh,d jodrKjd'13
fï f,dalfha yeu ;siafiu fudllafoda wvqjla ;shkjd'
zw;sf;;dZ lshkafka ;Dma;shla keye' ;Kydjg odi fj,d'
rgGmd, iQ;%fha ;sfhkafka zW!fkd f,dfld w;sf;;d ;Kyd
odfidZ' fï f,dalhdg ks;ru fudllafoda wvqjla ;shkjd' uyd
fldaám;shl=f.ka weyqj;a fudllafoda wvqjla ;shkjd zw;sf;;dZ
lshkafka ;Dma;shla keye' ;Kydjg odifhla' t;fldg ;Kydjg
Njfk;;s lshkafka ;Kydju m%udKj;a Njhla yokak' tal ;=< wr
fk;a;sh ;shk ksidu fldf;kag yß Njhlg jefgkjd' taflkq;a
ys;d.kak mq¿jka nqÿrcdKka jykafia wehs fï ;Kydju
Wmdodkhhs lsõfõ' tlla folla fkdfjhs ldrKd lSmhlau tal ;=<
;shkjd' B<Õg wms ys;uq ;Kydj ke;s lsÍu ms<sn|j' ;Kydj ke;s
lsÍu ms<sn|j ys;d n,kfldg ksjk y÷kajk we;eï ;ekaj,
ksjkg lshkafka ;KyCLh' z;KyCLfhd úrdf.d ksfrdfOd
ksnndkxZ ;Kydj CIh lsÍuu ksjk yeáhg .kakjd' ;Kydj CIh
lsÍuhs' t;fldg ±ka fï ldf,a fndfydu W.;a;= wyk m%Yakhla
;uhs ;Kydj lshkafk wdidjfk' t;fldg ksjka olskak wdid
lsÍu;a ;Kydjlafk' Th fndfyda fokd wyk m%Yakhla' t;k;a
;Kydjfk' fldfyduo fïl úi|kafka@ ;Kydj lshkafka wdidj
kï ksjkg wdid lsÍu;a ;Kydjlafka' fïl úi|.kak fndfydu
fyd| iQ;%hla ;sfhkjd'14 wdkkao ijdóka jykafia fldiUE kqjr
f>dIs;drdufha jevjdih lrk wji:djl tla;rd NsCIq‚hla
tla;rd mqreIhl=g lsõjd .sys,a,d ud fjkqfjka wdkkao ijdóka

453
jykafiag jkaokd lr,d fufyu lshkak' wij,a NsCIq‚h ±äj
.s,kaj bkakjd wdkkao ijdóka jykafia jäk fialajd' zwdkkao
ijdóka jykafia wdrdOkdj wkqj wdjd fï NsCIq‚h n,kak'
fufyKjrg Wkajykafia jäkj ±l,u fï NsCIq‚h fudlo lf<a"
ysfia b|,u fmdrjf.k wef|a ydkais jqkd - fydr f,vla' wdkkao
yduqÿrejka .ek ms<sn| is;la we;sj lrmq fohla - f;areï .kak
mq¿jkafk fï mskaj;=kag' wdkkao ijdóka jykafiag fldhs
wdldrfhka kuq;a f;areKd fï ;eke;a;shf.a há woyi' talg
.e,fmk lÈu foaYkdjla meje;ajQjd' we;a; jYfhka ta
fufy‚hf.a jefâ ksid wmg jákd Ou_ foaYkdjla wykak
wji:dj ,enqKd' fï úÈhghs wdkkao yduqÿrefjda jodrkafka
j.ka;s y;rla biafi,a,d bÈßm;a lrkjd foaYkdfõ idrh
yeáhg'

zwdydr iuN+f;d whx N.sks ldfhd"


wdydrx ksiidh wdydfrd myd;fnnd'
;Kyd iuN+f;d whx N.sks ldfhd"
;Kyx ksiidh ;Kyd myd;nnd'
udk iuN+f;d whx N.sks ldfhd"
udkx ksiidh udfkd myd;fnnd'
fu:qk iuN+f;d whx N.sks ldfhd"
fu:qfkp fi;= >df;d jqf;;d N.j;d'

Bg miafia tl tlla .ek wdkkao ijdóka jykafia ú.%y


lrkjd' f;darkj kï fufyuhs .kak ;sfhkafka' zwdydr
iuN+f;d whx N.sks ldfhdZ ke.‚h fï lh wdydrh ksid yg
.;a;la" zwdydrx ksiidh wdydfrd myd;fnnd" wdydrhu Wmldr
lrf.k wdydrh m%ydKh l< hq;=hs" ;Kyd iuN+f;d whx N.sks
ldfhdZ fï lh we;s fj,d ;sfhkafka ;Kydj ksid' kuq;a
;Kydj Wmldr lrf.k ;Kydj ke;s lrkak ´k' mriamr
úfrdaë jf.a' B<Õg lshkjd zudk iuN+f;d whx N.sks ldfhdZ
ke.‚h fï lh we;sfj,d ;sfhkafka udkakfhka kuq;a
udkakhu Wmldr lrf.k udkakh ke;s lrkak ´k' wjidkfha

454
lshkafka fudllao álla wuq;= tlla' zfu:qk iuN+f;d whx
N.sks ldfhd" fï lh fu:qkh ksid we;s fjÉp tlla' we;a;
jYfhka taflÈ kï lshkafk keye zfu:qkx ksiidhZ lsh,d' taflÈ
lshkafka Zfu:qfkp fi;= >df;d jqf;;d N.j;dZ Nd.Hj;=ka
jykafia úiska ffu:qkh ms<sn|j kï wr jf.a fkdfjhs lsh,
;sfhkafka' zfi;= >d;Z lsh, lshkafka mskaj;=ks" md,u ì| ±óula"
lvd ì| ±óula' iïnJO;d ke;s lsÍula' t;fldg ffu:qkh
ms<sn|j kï lshkafka tfyuhs' B<Õg f;darkjd wdkkao ijdóka
jykafia" wdydr iuN+f;d whx N.sks ldfhd' fï mskaj;=kag
tal myiqfjka jgyd .kak mq¿jka' hïlsis NsCIqjla Ôj;a fjkak
´k ksid - wdydrh ke;sj neyefk' ks.KGfhd jf.a fkdld
fkdî bkak neyefk - wdydrh .kakjd kuq;a m%;HfõCId lr,d
zfkj ojdh - k uodh - k uKvkdh" wd§ jYfhka' talg lshkafka
z[dK ixjrhZ lsh,d'15 wdydrh m%;HfõCId lrñka wdydrh
.kakjd' tal;a Ndjkdjla njg m;afjkjd' wms fldf;l=;a lsh,
;shkjfk fï wdydrh l%Svdj i|yd fkdfõ' úfkdaoh i|yd
fkdfõ" yqfola fï lh mj;ajdf.k n%yupßh jdih i|ydhs
lsh,d' tfyu lsh,d wdkkao ijdóka jykafia lshkjd tn÷
NsCIqj zwmfrk iufhkZ miq lf,l wdydrhu Wmldr lrf.k
wdydrh m%ydK lrkjd'

B<Õg ;Kyd iuN+f;d lshk tl;a álla f;areï .kak


wudrehs' tal wdkkao ijdóka jykafia f;darkafk fufyuhs'
hïlsis NsCIqjlg wykak ,efnkjd wij,a ku we;s NsCIqj
ry;a jqKd lsh,d' wdY%j CIh lr,d ry;ajqKd lsh,d' fï NsCIQka
jykafia l,amkd lrkjd ta NsCIQka jykafia tfyu ry;a jqKd'
ljod kï uu;a ry;aùu ,nkako" Wkajykafia tfyu
n,dfmdfrd;a;=jla we;s lr .kakjd' tal ;Kydj nj ms<s.kak
´k' kuq;a ta NsCIqj ta lshdmq ;Kydj" ta wdidj" Wmldr lrf.k
hï ojil W;aidyjka; fj,d wr ry;a ;;a;ajhg m;afjkjd'
udk iuN+f;d lshk tl;a álla ta jf.hs' hïlsis NsCIqjlg
wykak ,efnkjd wyj,a ku we;s NsCIqj ry;a jqKd lsh,d'

455
t;fldg ta NsCIqj l,amkd lrkjd wr lshk ku we;s NsCIqj;a
ry;a jqKd' t;k wuq;= md,s jpkhla fhfokjd' zlsuX. mk wyxZ
zwehs ug neßZ@ t;k udkhfka ;sfhkafka' wms lshuq ta ry;a
fjÉp NsCIQka jykafia lsisu W.;alula ke;s iuyrúg wvq
l=,hl NsCIQka jykafia kula' fï yduqÿrefjda l,amkd lrkjd
zyd thdg mq¿jka kï wehs ug neßZ t;k udkakh ;shkjd' ta
udkakh Wmldr lrf.k hï ojil Wkajykafiag mq¿jka ry;a
fjkak' ta ldrKd ál f;areï lr,d ÿkakd' B<Õ ldrKhg kï
újrKhla ÿkafka keye' wdkkao ijdóka jykafia' fuÉprhs
lsõfõ zfu:qfkj fi;= >df;d jqf;;d N.j;dZ Nd.Hj;=ka
jykafia ffu:qkh ms<sn|j kï lsh,d ;sfhkafka wr jf.a
fkdfõ' tal ms<sn|j iïnJO;d lvdoukak lsh,hs' tal lsõj
yeáfh wr NsCIq‚h wef|ka mek,d je| jeá,d wdkkao ijdóka
jykafiaf.ka iudj b,a,kjd' uf.a fudavlug uq<dj ksid
wl=i,a ksid uu tfyu wdrdOkhla l<d lsh,d' ta iQ;%fha
tfyuhs i|yka jkafka' kuq;a ta ;=<ska" ta ;eke;a;shf.a fydr
f,fâ ;=<ska" wmg fyd| jákd nKla u;=jqKd' tfyuhs wmg
ys;d.kak ;sfhkafk' kuq;a wms tfyu lsõjg fudlo
wjdikdjlg jf.a we;eï fn!oO ksldhhka fïl jrojd f;areï
.;a;d' fï mskaj;=ka taj .ek jeäh okafk keye' ;ka;%jdoh
lsh,d tla;rd fn!oO ksldhla ;snqKd' ta f.d,a,ka fïl jrojd
wrf.k zfu:qkx ksiidh fu:qkx mcy;sZ jf.a woyila .;a;d'
´j lshkak;a fyd| keye' wiNH úÈfha foaj,a' kuq;a ffu:qkh
Wmldr lrf.k ffu:qkh ke;s lrkak mq¿jka lshk ta jerÈ
oDIaáh .;a;d' tajd wmg jevla keye'

B<Õg fï jf.au jákd iQ;%hla ;shkjd16 fï ldrKhu


fy<slrk' wdkkao ijdóka jykafia ;uhs t;k§;a foaYlhd' ta;a
fldiUE kqjr f>daIs;drdufha§' fufyuhs i|yka fjkafka'
WKKdN lshk n%dyuKhd ojila wdkkao ijdóka jykafiaj
yuqfjkak weú,a,d wykjd zljr w¾:hla i|ydo Nj;a
f.!;uhska fj; Tn jykafia,d n%yupßhdj wdrCId lrkafka@Z

456
WKKdN fn!oOfhla fkdfjhs' l=;=y,hg wykafka' wdkkao
ijdóka jykafia ms<s;=re fokjd' zPJo mydkF:xZ Pkaoh m%ydKh
lsÍughs fï Ydikfha fï ms<sfj;a mqrkafka' t;fldg wykjd
fï Pkaoh m%ydKh lsÍug fï idikfha hï lsis ud¾.hla
m%;smodjla ;shkjo@ wdkkao ijdóka jykafia jodrKjd z;sfhkjd
fudllao ud._h - m%Yakhla n,dfmdfrd;a;= fjk úÈhg wdkkao
ijdóka jykafia ms<s;=re ÿkafka - tf;kaÈ olajkafka wdkkao
ijdóka jykafia ud._h yeáhg boêmdo y;rhs' boêmdo .ek fï
mskaj;=ka iuyrúg okakjd we;s PJo" úßh' Ñ;; ùuxid" PJo
iudê mOdk ixLdr iukkd.;x boêmdox Ndfj;sZ Th úÈhghs
lshkafka' hïlsis NsCIqjla PJo iudêh uq, lrf.k hï
W;aidyhla orkjd' Th úÈhghs wdkkao ijdóka jykafia úia;r
lrkafka i;r boêmdo jeãfukqhs flfkla PJoh ke;s lrkafka'
t;k mriamr úfrdaê lshukla' t;fldg wr nuqKd fïl kï
lrkak mq¿jka jevka fkdfjhs' zPfJofkj PJox mcysii;S;s
fk;x Gdkx úcc;sZ PJofhkau PJoh ke;s lrkafk fldfyduo
tal .e,fmkafk keyefk' wdkkao ijdóka jykafia ir,
Wmudjla fokjd' zznuqK Tng fï wdrduhg tkak hï PJohla
;snqKd fkao' ta PJoh wdrduhg wdjg miafi ke;sjqKd fkao"ZZ
tfyuhs lsõjd' B<Õg wdrduhg tkak hï ù¾hhla ;snqKd fkao"
ta ù¾hh ke;sjqKd fkao wdjg miafi' tfyuhs lsõjd' Ñ;;
lsh, lshkafka hï wêIGdkhla ;snqKd fkao' tal;a wdjg miafi
ke;sjqKd fkao' B<Õg ùuxid iuyrúg tk mdr fidh,d ta .ek
úui,d n,k ta m%{dj wdjg miafia ixis÷k fkao'

wkak ta jf.hs hïlsis NsCIqjla" wr boêmdo y;r Wmldr


lrf.k wjidkfha ±ka wms lsõjfka ;Kydj CIh lsÍuhs lsh,
b,lalh" wks;a f,!lsl b,lal kï tlla bIg lr .kak fldg ;j
tlla u;= fjkjd' Tkak T;khs fjki ;sfhkafk' f,!lsl
b,lal lsh,d lshkafka ;Kydfjka u;=lr fok b,lal' ;Kydj
;j ;j jvk b,lal' kuq;a fu;k§ b,lalh fudllao@ ksjk
lshk tlg fhfok jpkh z;KylLfhdZ' ;Kydj CIh lsÍug

457
fhdok ta ù¾hh hï ;ekl§ fl<jr fjkjd' óg l,ska fïjg
fkdhl=;a Wmud §,d ;shkjd fï mskaj;=kag' t;fldg wr ;¾l
ldrhskag wr úÈhg lshkak neye ksjkg wdYdj;a wdYdjla
lsh,d' we;a; ldrKh ms<s.kak ´k' fu;k ;sfhkafka ueÿï
ms<sfj;hs' tal fkdfhl=;a wdldrfhka wms fmkak, ÿkakd ie~
myrlska t;r ùu wdÈfhka' fï ueÿï ms<sfj; ;=< ;shk
uQ,Ou_h m%dfhda.sl idfmaCIl lshk álla .eUqre jpk j,ska'
fïl Tlafldu wyl odkafk;a keye' ks.KGfhd lf<a
;Kydfjka ñfokak lsh,d wdydr fkdf.k isáhd' we÷fï
.efÜ;a ,sy, ±ïud' ks¾ji;%j isáhd' nqÿrcdKka jykafia ta
wka;hg .sfha keye wka;sug ta wjfndaOhg wdjg miAfi' ta
fjkqjg wkak wr lshdmq m%;HfõCIdj fhÿjd m%;HfõCIdj ;=<ska
ueÿïms<sfj;' tajd ke;=j neye' wkak ta jf.hs ixidfr ;;a;ajh'
fï ie~ j;=frka t;r ùu lshk tl fndfydu mßiaiñka hd
hq;= .ukla' taluhs nqÿrcdKka jykafia ueÿï ms<sfj; fhÿfõ'
talgu whs;shs fukak fï lshdmq z;Kyx ksiidh ;Kyd
myd;nndZ lshk tl' ;Kydj Wmldr lr.kak fjkjd' fjki
;sfhkafka t;khs' wksla f,!lsl w¾: tlla ixisf|k fldg"
tlla iïmQ¾K fjkfldg" ;j tlla u;=fjkjd' kuq;a ksjkska
Tlafldu fl<jr fjkjd' ksjk lshkafka fudllao@ wms lsõj
wr ishfodaßia ksjk jf.a fohla fkdfjhsfk' z;KylLfhdZ
lshkafka ;Kydj CIh lsÍu' nqÿrcdKka jykafia p;=rd©
i;Hh foaYkdfõ§ ÿlL iuqoh yeáhg fmkakqfj;a z;Kyd
fmdfkdNúldZ wd§ jYfhka" ÿlL ksfrdaOh fmkakqfj;a z;iid
fhj ;Kydh wfii úrd. ksfrdfOd pdf.d máksiif..d uq;;s
wkd,fhdZ fjk fohla fkdfõ ;Kydj CIh lsÍuuhs'

ta jf.au u;l ;shd.kak' wms lsõjfka jpPf.d;;


mßn%dclhd wymq m%Yakfhkau bfíu lshjqKdfka t;k nqÿrcdKka
jykafia úuql; mqoa.,hdf.a Wm; .ek lsõfõ fuÉprhss' kshu
jpfk t;khs ;sfhkafk zwfpPpý ;KyxZ ;Kydj lmd yeßhd
zjdj;;hs if[[dckxZ fï ixfhdack neñ wks;a me;a;g

458
yefrõjd lsh,d ys;d .kak' fï ixfhdack neñ tllg tlla
iïnkaO jk yeá idudkH Wmudjlska olajkjd kï ±ka Th
f¾,a fmÜá .ek ys;uq' f¾,a fmÜá wuqKkafka hï lsis fldlalla
od,d' ta fldlal wks;a me;a;g yefrõjyu iïnkaOhla keyefka'
ixfhdack lshk tl tfyu ys;d.kak' fldl= wks;a me;a;g
yefrõjd' Nj neñ' ta jf.au iuud udkdNsiuhd tal .eUqre
lshukla' fï ixidf¾ È.ska È.g hkafka talfk' udkhu Wmldr
lrf.k udkh ke;s lrkak lshkafk wjidk b,lalh ;uhs"
wjidk ;=reïmqj ;uhs udrhdf.a zwiñudkhZ lshk tl' zfjñZ
lshk udkh' Njh ms<sn| ;shk b;du ishqï we,au' tal bj;a
fkdlrk ;dla - ±ka Ou_h lshjmq wh okakj we;s - wkd.dñ
fjkafk n%yuf,dal j,g hkafk t;k ta äx. ú;rla ;shk wh'
rEmrd. wrEmrd. udk WoOpp wúccd lshk ;ek ;sfhkafka
ishqï wkaoñka zfjñZ lshk udkh' tal;a wka;sug m%ydKh
lrkak fjkjd' ;Kydjg ;shk jeo.;a ;ekhs lsõfj' wïu
ksihs' tÉprhs ys;kak ;sfhkafka'

wr ldrKh fndfyda fokd mg,jd f.k ;sfhkafka -


máppiuqmmdoh;a fïl;a w;r iïnJOh' tal ksidu ;uhs
we;eï wh" ysJ¥ka jf.a wfma wgqjdpdÍka jykafia,d;a ys;kjd
wúoHdfõ uQ, fya;=j fudllao@ wúoHdjg uq, fudllao tfyu
ys;kak ´k keye' wúoHd w÷r ;=< flfrk w;m; .Eu ;uhs
zldh ixLdfrd" jÖ ixLdfrd" Ñ;; ixLdfrdZ lshk ta ixialdr' ta
ixialrKh ;=< we;s fjkjd ú[[dKhhs kdu rEmhhs lsh,
folla' ta fol ;uhs Èh iq<sh yeáhg wms ±lajQfõ' zw[[u[[
mpph;djZ f;areï fkd.ekSu ksid f,dalhd i:djrhla .kakjd'
tal fkdfhl=;a úÈhg l;_D" lu_" yeáhg w,a, .kak fohla
;shkjd' ±ka Wmdodkh ;=< ls%hd;aul fjkafka talfk' tal ;j
álla f;areï .kak kï fï mskaj;=kag ys;d.kak mq¿jka ñßÕ=j
.ek wms fldf;l=;a lsh,d ;shk' f;areï .kak Wmldr fjkak
ys;d.kak ;eks;,djl ta ta ;ekaj, wE;ska wE;ska lKq ysgj,
;shkjd' t;fldg uqjd ys;d.kakjd wkak w;k ;uhs j;=r

459
;sfhkafk lsh,d' m<uqfjks lKqj <Õg ÿjkjd' ÿj, n,kfldg
t;k keye' B<Õ lKqj <Õg ÿjkjd' Tkak Th úÈhg fmkakqfõ
;Kyd fmdfkdNúld tafl ls%hd;aul nj fmkajkafka ta úÈhg
fï ;Kydj úiska biairyg ;,a¨ lr, hjkjd' fï yeu tllskau
wms f;areï .kak ´k' fï Ou_fha ;sfnk .eUqr' uy mqÿu Ou_hla
fïl' b,lalh f;areï .kak ´k' fndfyda fokd ksjk yeáhg
Njhla m;kafka' wms u;= lr, ÿkakd máppiuqmmdo Ou_h
f;areï lsÍï wd§ wji:dj, fï Ou_fha úfYaI;ajh ;sfhkafka
wjidkfha ish¨ ÿlLilJOh ke;s lsÍug kï wr lshdmq Nj rd.h;a
ke;s lrkak ´k - meje;au lshk yeÕSu;a" tfyu ke;akï wkd.dñ
jqk;a ta;a hula b;sß fj,d ;shkjd' ta ;rï ishqï fohla fu;k
;sfhkafka'

b;ska fï mskaj;=kag fï lshdmq ál ;u ;ukaf.a is;aj,g


wrf.k tajd Ndjkdjg Wmldr lrf.k úfYaIfhka ;Kydfõ
wd§kj mCIh nqÿrcdKka jykafia fmkak, §,d ;sfhkjd'
;Kydj WmÈk ;eka" tajd m%ySK fjk ;eka" wkak taj .ek
ie<ls,su;aj ls%hd lf<d;a ljqre;a n,dfmdfrd;a;= jk W;;ud¾:h
jk z;KylLfhd úrdf.d ksfrdfOd ksnndkxZ lshk ta w¾:hg
fï mskaj;=kag meñfKkag mq¿jkalu ;sfhkjd' ta ksid fï
mskaj;=ka fuf;la fï weiQ foaYkdfõ m%dfhda.sl w¾:h Wmfhda.S
lrf.k ;u ;ukaf.a nK Ndjkdjka uqÿka muqKqjdf.k fï
Ôú;h ;=<u fidajdka ilod.dñ wd§ ta ud¾.M, m%;sfõOfhka
W;=ï wuduy ksjkska iekiSug fï Ou_ foaYkdj fya;= jdikd
fõjd lshd m%d¾:kd lrkjd' wùÑfha isg wlksgd olajd hï;dla
i;a;aj flfkla fun÷ Ou_ foaYkduh Ou_ Y%jKuh l=i,hla
wkqfudaoka ùug leu;s kï wkqfudaoka ùu ;=<ska m%d¾:kSh
fndaêhlska W;=ï wud uy ksjkska iekfi;ajd lshd m%d¾:kd
lrñka fï .d:d lshkak'

t;;dj;d p wfuyys'''

460
mdol igyka(

1' ojh;dkqmiikd iq;;" iq;; ksmd;" 230 msg ^nq'c';s%' 25&


2' úNX. iq;;" ixhq;; ksldh" 2-6 msg ^nq'c';s%' 14&
3' Ouupllmmj;;k iq;;" ixhq;; ksldh" 5^2& - 270 msg
^nq'c';s%' 17-2&
4' ;sF:dh;k iq;;" wx.=;a;r ksldh" 1-316 msg ^nq'c';s%' 18&
5' iñoê iq;;" ixhq;; ksldh" 1-22 msg ^nq'c';s%' 18&
6' uydi;smgGdk iq;;" §> ksldh" 2-478-496 msgq ^nq'c';s%s' 8&
7' mGu-ÿ;sh-;;sh cfk;s iq;;" ixhq;; ksldh" 1-68 msg
^nq'c';s%' 13&
8' ufc® iq;;" wx.=;a;r ksldh" 4-186 msg ^nq'c';s%' 21&
9' f,dlfjdf,dlk iq;;" Wodk md<s Lqool ksldh 1-192 msg
^nq'c';s%s' 24&
10' ;Kyd j.. Ouumo" Lqool ksldh" 1-110 msg ^nq'c';s%s' 24&
11' ;Kyd j.. Ouumo" Lqool ksldh" 1-108 msg ^nq'c';s%s' 24&
12' l=;=y, id,d iq;;" ixhq;; ksldh" 4-700 msg ^nq'c';s%s' 16&
13' rgGmd, iq;;" uc¯u ksldh" 2-440 msg ^nq'c';s%s' 11&
14' NsCLqkS iq;;" uc¯u ksldh" 2-440 msg ^nq'c';s%s' 11&
15' iS, ksfooi" úiqoê u.. - 6 ^fya'uq&
16' n%dyuK iq;;" ixhq;; ksldh" 5^2& - 30 msg ^nq'c';s%' 2&

461
18 jk foaYkh
^myka lKqj Ou_ foaYkd wxl 200&

kfud ;ii N.jf;d wryf;d iuud iunqoOii

Wmdodk mpphd Nfjd-N+f;d ÿlLx ks.pP;s


cd;ii urKx fyd;s - tfid ÿlLii iuyfjd
;iud WmdodklLhd - iuuo[[dh mKä;d
cd;slLhx wNs[[dh - kd.pPk;s mqknyjx1

ie±yej;a mskaj;=ks æ

iir meje;afï ryi fy<slr .ekSug wE; w;S;fha mgkau


fkdfhl=;a wd.ï Ydia;DDjre fkdfhl=;a oDIaá u;jdo bÈßm;a
l<d' meje;afï uQ,sl fya;=j foúhkag n%yuhkag mjrd §ug mjd
we;eï Ydia;DDjre W;aidy ±rejd' ta ish¨u oDIá u;jdo
m%;sfCIam lrñka ;:d.; iïud iïnqÿ rcdKka jykafia f,djgu
fy<slr jod< máppiuqmmdo Ou_hg wkqj meje;afï uQ,sl fya;=j
Wmdodkhhs' ta nj meyeÈ,sju m%ldY flfrk .d:d foll=hs wo
wms fï oywgfjks máppiuqmmdo foaYkdjg ud;Dldj yeáhg
f;dard .;af;a' wfma máppiuqmmdo foaYkd lSmhlgu ud;Dld
imhd ÿkak iq;; ksmd;fha ojh;dkqmiikd iQ;%fhauhs fï
.d:d fol;a i|yka fjkafka' ta iQ;%fha foaYkd rgdj fï mskaj;=kag
óg l,ska wji:dj, lsh, we;s' nqÿrcdKka jykafia iuqoh
ksfrdaOh lshk ta ojh;dj ys;g ldjÈk wkaoñka tl tl Ou_
bÈßm;a lrñka ú.%y lrk iQ;%hla' taflÈ Wmdodk lshk ta
máppiuqmmdo wx.h ms<sn| iuqoh ksfrdaOh lshk fome;a;
m<uqfjkau nqÿrcdKka jykafia fï úÈhghs y÷kaj, fokafka'
zuekúka ojh;dkqmiikdfõ fh§fï ;j;a l%uhla ;sìh yels
±hs wikakjqka wef;d;a ;sìh yels hehs lsj hq;=h' flfiao ;sìh

464
yelafla@ hï;dla ÿlla yg.kSo ta ish,a, Wmdodk m%;Hfhks' fï
tl wkqmiikdjls' Wmdodkhkaf.a ksrjfYaI úrd. ksfrdaOfhka
ÿflys yg.ekSula ke;' fï fofjks wkqmiikdjhs' uekúka fï
ojh;dkqmiikdfõ fhfok" wm%ud§j flf,ia ;jk ù¾hfhka
hqla;j fjfik NsCIqjlg M, follska tlla n,dfmdfrd;a;=
úh yelshs' Ègq±ñfhysu ry;aM,h fyda Wmdodk hula fYaIù
we;akï wkd.dñ M,h'Z tfyu m%ldY lr,d ;uhs wr .d:d fol
jodf<a'

zWmdodk mpphd NfjdZ - Wmdodkh kue;s w,a,d .ekSu


ksihs Njh kue;s meje;au ;sfnkafka'
zN+f;d ÿlLx ks.pP;sZ - meje;aula we;a;d ÿlg meñfKhs'
zcd;ii urKx fyd;sZ - Wmkakyqg urKh fjhs'
ztfid ÿlLii iuyfjdZ - fï ÿflys yg .ekSuhs'
z;iud WmdodklLhdZ - tksid Wmdodk CIh lsÍfuka
ziuuo[[dh mKä;dZ kqjKe;af;da uekúka wjfndaO lrf.k
zcd;slLhx wNs[[dhZ - Wmf;a CIhùu úYsIg {dkfhka
±kf.k
zkd.pPk;s mqknyjxZ - mqk¾Njhlg fkdmeñfK;a'

ta .d:d foflys w¾:hhs fï' Wmdodk lshk jpkh wms


biafi,a,du f;areï .kak n,uq' máppiuqmmdofha wx. fod<y
w;r Wmdodk lshk jpkh i|yka jk wdldrh fï fndfyda
mskaj;=ka okakjd' z;Kyd mpphd Wmdodkx - Wmdodk mpphd NfjdZ
wms l,skq;a i|yka l<d fï máppiuqmmdofha tl tl wx.hla ú.%y
lsÍfï§ tafla fome;af;a ;shk wx. fol;a isyshg kÕd.; hq;= nj'
t;fldg ;Kyd m%;Hfhka Wmdodkh" Wmdodk m%;Hfhka Njh'
B<Õg fï Wmdodk lshk tl;a nqÿrcdKka jykafia máppiuqmmdo
ú.%yfha§u m%Yak lr, ix>hd jykafia,dg f;areï lr, fokj2
zl;u[p NslLfj WmdodkxZ lsh,d Wmdodk y;rla' lduqmdodkx"
ÈgGqmdodkx" iS,nn;=mdodkx" w;;jdÿmdodkx' lduhka w,a,d .ekSu"
ÈgÀ w,a,d .ekSu YS,j%; w,a,d .ekSu' wd;aujdohla w,a,d.ekSu'
fï Wmdodk lshk jpkh .ek;a ys;kak jákjd' tafla ksrela;s

465
wdY%fhka' zWmZ lshk Wmi._ mofha idudkHfhka ;sfhkafka
iómd¾:h" lsÜgqùu' we;eï úg zWfm;s WmdÈh;sZ lsh,;a i|yka
fjkjd' <xfj,d w,a,d .ekSu' we;a; jYfhka w,a,df.k isàu
jf.a fohla fu;k ;sfhkafka' ta w,a,d .ekSu w;ska fkdfjhs
is;ska lrkafk'
b;ska fï Wmdodkh .ek lshk fldg fï mskaj;=kag
myiqfjkau isyshg kefÕkjd we;s ks;r wykak ,efnk
m[pWmodkilJOh' Wmdodk f.dvj,a my - rEm" fjokd" i[[d
ixLdr" ú[[dK' fï f.dvj,a my ;uhs wms lsÜgqfj,d w,a,f.k
bkafk zt;x uu" tfidyuiñ" tfid fu w;;dZ fïl uf.a rEm
wdÈh" fï uu ;uhs' fï uf.a wd;auh lsh, ±äj w,a,f.k
bkafk Th my' tla;rd wji:djl§ ueÿï iÕsfha uyd mqKKu
iQ;%fha 3 tk yeáhg y| t<sh we;s rd;s%hl nqÿrcdKka jykafia
wjir ÿkakd ix>hd jykafia,dg m%Yak wikak' tl ijdóka
jykafia kula fï Wmdodkh;a Wmdodk ilJOh;a ms<sn|j m%Yak
folla wykj' m<uqfjkau wykafka fï m[p WmdodkilJOfha
zlsxuQ,ldZ fïfl uq, l=ulao lsh,d' talg nqÿrcdKka jykafia
ÿkak ms<s;=r zbfu fLd NslLq m[pqmdodklLJOd PJouQ,ldZ fï
m[p WmdodkilJOhg uq, PJohhs' PJoh lshkfldg ;Kydj
bfígu lshfjkjd' PJoh lshkafk leue;a; lshk tlhs' B<Õg
wuq;= m%Yakhla fï NsCIQka jykafia wykjd tal tlmdrgu
f;dard .kak;a flfkl=g wudre fjkak mq¿jka' zijdóks fï
Wmdodkh;a m[p WmdodkilJOh;a tllauo@ tfyu ke;akï m[p
WmdodkilJOfhka fjkajQ fohlao Wmdodkh@ Tkak wuq;=
m%Yakhla' nqÿrcdKka jykafia fok ms<s;=r uyK" Wmdodkh;a
m[p WmdodkilJOh;a tllau;a fkdfjhs' m[p WmdodkilJOh
Wmdodkfhka fjkajQ fohl=;a fkdfjhs' Tkak B<Õg W;a;f¾
fokjd' m[p WmdodkilJOh ms<sn|j hï PJord.hla ;shkjd
kï wkak talhs Wmdodkh' tal u;l ;shd.kak' t;fldg m[p
WmdodkilJOh ms<sn|j ;shk PJord.hhs tafl ;shk Wmdodk
;;a;ajh'
Tkak wms B<Õg huq zWmdodk mpphd NfjdZ lsõjfk' Nj

466
lshk jpkh;a f;areï .kak n,uq' Nj lshk jpkfha f;areu
meje;au lshk tlhs idudkH woyi' kuq;a Nj lshk jpkh
wefyk fldg fndfyda fokdg tlmdrgu f,dalhla u;la fjkjd'
ldu f,dal" rEm f,dal" wrEm f,dal' fï f,dal ms<sn| yeÕSuhs
ys;g tkafk' fïfl ys;g ;shk iïnJOh idudkHfhka
flfkl=g m%lg keye' tal ksid fjkak we;s wdkkao ijdóka
jykafia tla wji:djl nqÿrcdKka jykafiaf.ka wykafk4'

zNfjd Nfjd;s Nfk; jqpp;s' ls;;dj;d kqfLd Nfk;


Nfjd fyd;sZ@ fï Nj Nj lsh,d lshkj' flf;lskao ijdóks fï
Nj lsh, lshkafk' Tkak t;fldg nqÿrcdKka jykafia fok
ms<s;=r - fï úÈhghs m%ldY lrkafk' wdkkao ldu Od;=jl - t;k
lduOd;= lsh, lshkafk wms ys;d.kak ´k lduNj fyda ldu
f,dalh lsh, - ldu Od;=jl tfyu ke;akï ldu f,dalhl
úmdl fokak Wmldrfjk wkaofï lu_hla ke;akï wdkkao ldu
Njhla ±laúh yelso@ ke;uh ijdóks" tal wkqju nqÿ rcdKka
jykafia m%ldY lrkjd wkak ta ksid wdkkao - Tkak úfYaI
jpk lsysmhla - luux fL;;x" ú[[dKx îcx" ;Kyd isfkfydZ
lu_h fl;hs" ú[[dKh îchhs" ;Kydj Èh iSrdjhs" wúoHdfjka
jeiqKq ;Kydfjka ne÷kq i;a;ajhskaf.a ú[[dKh lduOd;=jl
ldu f,dalhl bm§ug' t;fldg ldu f,dalhl bm§ug fya;=
fjkafka lu_ kue;s flf;a ú[[dK îch ;Kydj Èh iSrdj
lrf.khs" fofjks m%Yakh;a wr jf.auhs' wdkkaoh rEm Od;=jl-ta
lshkafka rEm f,dalhl-úmdl fok wkaofï lu_hla ke;akï
rEm Njhla ±laúh yelso@ ke;uh ijdóks" wkak tf;kaÈ;a wr
úÈhgu ms<s;=re fokjd wúoHdfjka jeiqkq ;Kydfjka ne÷kq
i;a;ajhskag lu_h fl;hs' ú[[dKh îchhs" ;Kydj ish iSrdjhs
ú[[dKh msysàug wr rEm f,dalfha' ta jf.au ys;d.kak wrEm
f,dalh ms<sn|j;a' wrEm f,dalhl bm§ug fya;=jk lu_hla
we;akï ;uhs wrEm Njhla .kafk' fldákau ta máppiuqmmdo
ú.%yfha§u Nj lshk tl;a nqÿ yduqÿrefjda f;darkafka z;fhd fu

467
NslLfj NjdZ uyfKks Nj ;=kla ;shkjd' lduNfjd" rEmNfjd"
wrEmNfjd' ta úÈhg f;areï .kak'

wms ±ka Nj .ek lsõjd' B<Õg fu;k ;shkj zN+f;d ÿlLx


ks.pP;s" lsh,' zN+;Z lshkafka fudllao@ zNjhg meñ‚
;eke;a;dZ Njhla we;a;d' tlu .d:dfjka nqÿrcdKka jykafia
m%ldY lrkafk' zWmdodk mpphd Nfjd - N+f;d ÿlLx ks.pP;sZ
Njhg jegqKq flkd" meje;aula ,nd.;a;= ;eke;a;d y÷kajkafk
zN+;Z lsh,d' thd ÿlg meñfKkjd' fldfyduo ÿlg meñfKkafka@
t;k§ i<ld.kak Njhla lshk tl ;=< ;shkjd bm§ul=;a
urKhl=;a" Njfha wdrïNh Wm;hs' wjidkh urKhhs' cd;s" crd
urK lshk fol taflka bfíu .uH fjkjd' zN+f;d ÿlLx
ks.pP;sZ lsh,d lshkafka Njhla ,enqj kï thdg cd;shla
;shkjd' crd urKhla ;shkjd' fï cd;s crd urK lshk fol
wE÷;a;la' fïl fjkalrkak neye' yeu Ydia;DDjrfhlau ne¨fj
crd urK cd;sfhka fjkalr .kak' iodld,sl Wm;la' tal
ljodj;a yßhkafka keye' nqÿrcdKka jykafia i,, iQ;%fha;a
m%ldY lr, ;sfhkjd'5 zkys fid Wmllfud wFÓ-fhk cd;d
kóhfr" crums mFjd urKx - tjx Ouudys md‚fkdZ'

lsisu Wml%uhla keye WmkakdjQ whg fkdueÍ bkak'


crdjg m;afj,d yß uefrkjduhs' Tkak t;fldg fuhska wmg
fmakj Wmdodkh lshk fldg tal ;=<u Njh;a bfígu f;afrkjd'
Njh lshk tl;a woyia fjkj' Njh lshk tl;a woyia fjkj
kï ta tlalu cd;s crdurK fol;a ;shkjd' tal ksid ;uhs .d:dj
bjr fjkafk ztfid ÿlLii iuNfjdZ Tkak t;ku ÿfla yg
.ekauhs' ta lsõfj iuqoh me;a;fk' B<Õ .d:dfõ lshkafka
z;iud tuksid Wmdodkh CIh lsÍfuka ziuuo[[dh mKä;dZ
kqjKe;af;da kqj‚ka yßhdldr f;areï wrf.k zcd;slLhx
wNs[[dhZ Tkak wuq;= jpkhla ;sfhkj' tal;a wms bÈßhg ú.%y
lrkak hkj' zcd;slLhx wNs[[dhZ lshkafk Wmf;a CIhùu"
Wmf;a ke;s nj" Wm; ke;s nj úYsIg {dkfhka ±kf.k
zkd.pPk;s mqknNjxZ kej;;a mqk¾Njhlg tkafk keye' fï

468
ldrKh .ek ys;, n,kfldg fï máppiuqmmdo foaYkd ud,djla
ksid fï mskaj;=kag ks;r lshkag isoOjqKd ±kg ks;r wy,
lshj, mqreÿ máppiuqmmdo foaYkdfj ;shkjd wkqf,dau jdrhla
máf,dau jdrhla' wkqf,dau jdrh wdruN fjkafk fufyuhs'
zwúccd mpphd ixLdrd" ixLdr mpphd ú[[dKx" ú[[dK mpphd
kdu rEmx lsh, wdrïN fj,d bjrfjkafka fufyuhs cd;s mpphd
crdurKx fidl mßfoj ÿlL fodukii Wmdhdid iuNjk;s
tjfu;ii flj,ii ÿlLJOii iuqofhd fyd;s'Z

wr ál fkdlsõj;a ys;d.kak wjidk fjkafka zcd;s


mpphdZ cd;sh m%;Hh lrf.k crdurK fidl mßfoj ÿla fodïkia
Tlafldu yg .kakjd' fufyuhs ;kslr ÿla f.dvla jk fï m[p
WmdodkilJO ÿla f.dv yg.kafka lshk wkqf,dau jdrh' Tkak
máf,dau jdrh wks;a me;a;g lshkafk fldfyduo zwúccdhfFjj
wfii úrd. ksfrdOdZ wúccdjf.au ksrjfYaI úrd. ksfrdaOfhka
ixLdrd ksfrdfOd" ixLdr ksfrdOd ú[[dK ksfrdfOd" ú[[dK
ksfrdOd kdurEm ksfrdfOd Tkak Tfydu .sys,a, ta;a bjr fjkafk
cd;s ksfrdOd crdurK fidl mßfoj ÿlL fodukii Wmdhdid
ksrec®k;s tjfu;ii flj,ii ÿlLCLJOii ksfrdfOd fyd;s'
Tkak ksfrdO me;a;'

cd;sh ksreoO fjkfldg crdurK" fidl" mßfoj ÿlL


fodukii tajd;a ksreoO fjkjd' fufia uq¿uy;a ÿlLilJOhu
ksreoO fjkjd' kuq;a mskaj;=ks wuq;=u úÈfha máppiuqmmdo
foaYkdjla ;sfhkjd' tal;a nqoO jpkhla' fï lshdmq wkqf,dau
máf,dau jdrh fjkqjg wkqf,dau jdrh ;=<skau ksjka lrd hk uy
mqÿu foaYkdjla' tal ixhq;a iÕsfha wNsiuh ixhq;a;fha zWmksi
iQ;%hZ kñka ye¢kafjkjd'6 wr lshdmq máppiuqmmdo foaYkd ;=<
RKd;aul njla olsk ngysr W.;=ka fïl fndfydu ms%hlrkj
Wmksi iQ;%h' fudlo tafl È.gu wkqf,dau jdrh tl;= fjñka
tl;= fjñka .sys,a, wka;sug ksjkska fl<jr fjkjd' ta
foaYkdjg uQ,drïNh jYfhka nqÿrcdKka jykafia bÈßm;a lrk

469
Wmudj wr wksl=;a máppiuqmmdo foaYkdj, olskak ,efnk
Wmudjuhs' ta ál isxyf,ka lsõfjd;a zhïfia uyfKks l÷
uqÿkl ±ä fmdo we;s jeiaila jisk l,ays jeisÈh my;a ìï
wkqj .,d hkafka l÷ nEjqï me<s újr l=vd Èh w.,a mqrjd ,kafkao
l÷ nEjqï me<s újr l=vd Èh w.,a msrekdyq l=vd j<j,a mqrjoao"
l=vd j<j,a msrekdyq uy j<j,a mqrjoao" uy j<j,a msrekdyq l=vd
.xÕd mqrjoao" l=vd .xÕd msrekdyq uyd .xÕd mqrjoao" uyd .xÕd
msrekdyq uyd iuqøh mqrjoao tfiau uyfKks lsh,d Th úÈhghs
máppiuqmmdo wx. ud,dj bÈßm;a lrkafka' fï úÈhghs tal
hkafk' ta ál m<uqfjkau lshuq' fï mskaj;=kag iïmQ¾K w¾:h
fkdf;arek;a tal hk wdldrh ±k.kak'

fï úÈhghs máppiuqmmdo foaYkdj úia;r fjkafk'


ztjfuj fLd NslLfj wúccQmksid ixLdrd" ixLdrEmksix
ú[[dKx" ú[[dKQmksix kdurEmx" kdurEmQmksix i<dh;kx
i<dh;kQmksfid Mfiid" MiiQmksid fjokd" fjokQmksid ;Kyd"
;KyQmksix Wmdodkx" WmdodkQmksfid Nfjd" NjQmksid cd;s"
cd;+mksix ÿlLx'''Z Tkak B<Õg tkj fï mskaj;=ka leue;s
me;a;la zÿlLQmksid ioOd" ioOQmksix mdfudccx mdfudccQmksid
mS;s" mS;+mksid miioê" miioOQmksix iqLx" iqLQmksfid iudê"
iudOQksix h:dN+;[dKoiikx" h:dN+;[dKoiikQmksid ksnìod"
ksnì¥mksfid úrdf.d" úrd.+mksid úuq;;s" úuq;;+mksix Lfh
[dKxZ Tkak foaYkdj yß wuq;=hs' fudlo wkqf,dau máf,dau
folla keye' È.gu wkqf,dau jYfhkqhs hkafk' iJêi:dkh ÿl'
kuq;a wjdikdjlg jf.a ug lshkak isoOfjkjd ;s%msgl .%J:
mßj¾;kfha§ wr zWmksidZ lshk jpkh fmf<a ;snqKg fudlo
isxy,g mßj;_kh lr, ;sfhkafk ta fjkqjg mpph lshk jpkh
od,' ta ;=<ska isxy, mdGlhskag wr zWmksidZ lshk úfYaI jpkfha
jákdlu .s,sys,d hkjd' wms mßj;_kh lf<d;a Wmksid iQ;%h
fukak fï úÈhghs fjkafka' mßj;_kfha§ md,sh fkdf;arek;a fï
iQ;%fha úfYaI;ajh f;afrkjd'

470
uq,ska ±lajQ iQ;%h mgka .kafka wúoHd m%;Hfhka ixialdrh
ixialdr m%;Hfhka ú[[dKh Th wdÈ jYfhka'

±ka fï iQ;%h mßj;_kh lrkak fjkafk jHdlrKdkql+,j

ixialdrfhda wúoHdj WmksY%h fldg we;a;dy'


ú[[dKh ixialdrhka WmksY%h fldg we;af;ah'
kdurEmh ú[[dKh WmksY%h fldg we;af;ah'
i<dh;kh kdurEmh WmksY%h fldg we;af;ah'
imY_h i<dh;kh WmksY%h fldg we;af;ah'
fõokdj imY_h WmksY%h fldg we;af;ah'
;Kydj fõokdj WmksY%h fldg we;af;ah'
Wmdodkh ;Kydj WmksY%h fldg we;af;ah'
Njh Wmdodkh WmksY%h fldg we;af;ah'
cd;sh Njh WmksY%h fldg we;af;ah'
ÿlLh cd;sh WmksY%h fldg we;af;ah'

tfyu lsh, t;k b|, hkafka wr úÈhg'

Y%oOdj ÿlLh WmksY%h fldg we;af;ah'


m%fudaoh Y%oOdj WmksY%h fldg we;af;ah'
mS%;sh m%fudaoh WmksY%h fldg we;af;ah'
miioêh mS%;sh WmksY%h fldg we;af;ah'
iqLh miioêh WmksY%h fldg we;af;ah'
iudêh iqLh WmksY%h fldg we;af;ah'
h:dN+;[dK oiikh iudêh WmksY%h fldg we;af;ah'
ksnìodj h:dN; + [dK oiikh WmkY s h
% fldg we;f
a ;h
a '
úrd.h ksnìodj WmksY%h fldg we;af;ah'
úuqla;sh úrd.h WmksY%h fldg we;af;ah'
Lfh [dKx kï jQ wdY%jCIh [dKh úuqla;sh WmksY%h
fldg we;af;ah'

álla yß fï mskaj;=kag f;afrkak we;s ±ka fu;k ;shk


jHdldrKdkql+, m%Yakh' tl mdrgu f;afrkafk ke;s fjkak

471
mq¿jka' fu;k wuq;= fohla ;sfhkafk' talhs wr úÈhg
mßj¾;kh flfrkafk' wms tafl fya;=j álla wÕjkakï' fï
mskaj;=ka okakjd wx. fod<y máppiuqmmdofha zmpphdZ lshk
jpkh fkdfjkiaj hkjd' zwúccd mpphd ixLdrd" ixLdr mpphd
ú[[dKxZ wdÈ jYfhka' ta ksid wmg nh ke;sj ta úÈhgu
mßj;_kh lrkak mq¿jka' kuq;a Wmksi lshk jpkh wr úÈhg
wms mßj;_kh lf<a fudlo" Wmksi lshk jpkh jr kef.kjd
B<Õg ;shk jpkfha úNla;sh wkqj ,sx.h wkqj jpkh wkqj'
jHdlrK okak mskaj;=ka okakjd jpkhla úfYaIK jYfhka
fhfok fldg;a ta jpkh ,sx. jpk úNla;s wkqj fjkia
fjkjd' talhs wms lsõfõ wúccQQmksid ixLdrd lshk tl mßj;_kh
lrkak fjkafk ixialdrfhda wúoHdj WmksY%h fldg we;a;dy'
B<Õg ixLdrEmksix ú[[dKx lshk tl mßj;_kh lrkak
fjkafk ú[[dKh ixialdrhka WmksY%h fldg we;af;ah' wkak
t;kska fmakjfka ta ú;rla fkdfjhs wr lsõfj i;S% ,sx. mqreI
,sx. hk taj;a mrK isxy, úÈhg mßj;_kh lf<d;a ±laúh hq;=
wdldrhg kso¾Ykhla lshuq' fjokQmksid ;Kyd lshk tl wmg
mßj;_kh lrkak fjkafk mrK isxyf,ka lsõfjd;a ;Kyd
f;dfuda fõokdj WmksY%h fldg we;a;Sh' Tkak ±ka f;afrkj
we;s wms fufyu mßj;_kh lf<a fudlo lsh,' fldákau Wmksi
lshk jpkh jrkef.kjd" mpph lshk jpkh jrkef.kafk
keye' ta ú;rla fkdfjhs' fndfyda fokd okafk;a ke;s me;a;la
;shkjd' Wmksi lshk jpkh wms ksrka;rfhka fhdokjd' fï
mskaj;=ka okakjd WmksY%h iïm;a;sh .ek' Wmksid lshk jpkfha
f;areu ziómj weiqre lsÍuZ lshk tlhs' fu;k§ nqÿrcdKka
jykafia mpphd lshk jpkh fkdfhdod wehs Wmksid lshk
jpkh fhÿfj lshk tl;a .eg¿jla'

fïl f;areï lrkak wms mqxÑ wgqjdjla yeáhg bÈßm;a


lrkjd fï wji:dfõ wx.=;a;r ksldfha Pll ksmd;fha - ta
lshkafka yhfjks ksmd;fha - ;shk b;du;au jákd iQ;%hla'
l,skq;a wms ta .ek i|yka l<d zksfnnêl mßhdhZ iQ;%h lsh,d7'

472
fï ksfnnêl mßhdh iQ;%fha jákd Ou_ ldrKd rdYshla i|yka
fjkjd' tl ;eklÈ nqÿrcdKka jykafia ix>hd jykafia,d
wu;,d lshkj zl;fudp NslLfj ÿlLii úmdfldZ uyfKks"
ÿflys úmdlh l=ulao@ ÿflys úmdlh l=ulao lsh, b;sß fldgi
isxyf,kau lshkakï" hïlsis ÿllska uevqKq" hïlsis ÿllska
wjqrd.;a is;a we;s mqoa.,fhla tys m%;sM,h jYfhka fYdal lrhs'
la,dka; fjhs' je<fmhs" f,ys w;a .idf.k y~hs' zifuudyx
wdmcc;sZ uq<djg m;afjhs' B<Õg lshkjd ;j me;a;la' ta jf.au
we;eï flfkla wr jf.au ÿllska wjqrd.;a is;a we;sj y~k
je,fmkjd fjkqjg fjk fohla lrkj' fudllao lrkafka@

znysoOd mßfhgÀ wdmcc;s" fld tlmox oúmox cdkd;s buii


ÿlLii ksfrdOdhd;sZ neyer fiú,a,g jefgkjd' zzta mqoa.,hd ljqo
fï ÿl ksreoO lrkak tl mohla fomohla okafk@ZZ wkak tfyu
fiú,a,g jefgkjd' tfyu lsh, nqÿrcdKka jykafia yl=¿jd
olajkjd uy mqÿu isoaOdka;hlska zifuudy fjmllx jdyx NslLfj
ÿlLx jodñ mßfhgÀ fjmllxjdZ uyfKks" uu lshkjd ÿl lshk
tfla úmdl folla ;shkjd' tlafld ifuudayh lshk uq,dj' tfyu
ke;akï fiú,a,' ±ka fï mskaj;=kaf.a is;a;=< mgdpdrd lsidf.da;ó
jeks wh rÕmdkjd we;s' t;fldg fome;a;u wyqfjkjd' ±ka
ys;d.kak mgdpdrdjg wr úÈhg ijdñ mqreIhd ke;sjqkd' orefjd
ke;sjqkd' uõmsfhd ke;sjqkd' wka;sug mgdpdrdj msiaishla fj,d
.,auq,a myrj,a ,nñka Èõjd' ÿjkfldg ljqfoda l,HdK ñ;%fhla -
kï i|yka keye - f,dalfha bkak fY%aIG;u l,HdK ñ;%hka
jykafia foig fhduq l<d' tafla m%;sM,h fï mskaj;=ka okakjd'
ry;a fufy‚ka jykafia flfkla Wkd' ta jf.au ;uhs lsid
f.da;ñ;a'

fï Wu;= .eyeksh;a iS;, ore u< l=Kla lr.yf.k


fnfy;a fydhñka hkjd' .,auq,a .eyeõfj ke;sj;a ta
;eke;a;sg;a yskd fjkak we;s lÜáh' ljqfoda l,HdK ñ;%fhla
ta;a nqÿrdcKka jykafia fj;g fhduq l<d' tafla m%;sM,h ry;a
ùuhs' t;fldg ±ka f;afrkjd ifuudayhhs" fiú,a,hs" folu

473
;shkjd' t;fldg wehs zjdZ lsh, lsõfj' tal úl,am w¾:hla'
zmpphZ kï taldka; w¾:hla' mpph lshk jpkfha ;shkjd
taldk; w:_hla' cd;s mpphd NslLfj crd urKx" zWmmdod jd
;:d.;dkx wkqmmdod jd ;:d.;dkx À;dj id Od;=Z Tkak Th
úÈhg lshkjd' cd;s m%;Hfhkauhs crd urKh' nqÿjre Wmkak;a
ke;;a" tal fjkia lrkak neye' kuq;a fuf;kaÈ nqÿ rcdKka
jykafia lsõjd úmdl folla ;shkjd lsh,' úmdl lshkafka
m%;sM,h' tlaflda uq<djg jefgkjd ÿl ;=<ska' flfkla ÿl ksid
uq<djg jefgkjd' tfyu ke;akï fiú,a,g jefgkjd'

b;ska mskaj;=ks jeä ld,hla wr uq,a tlg ;uhs wms jegqfKa'


uq<djg - fudlo fya;=j l,HdK ñ;%fhla keye' t;fldg
fiú,a, - ljqo tl mohla fomohla okafk lsh, fidhdf.k
.sh;a' talg W;a;r fokak flfkla keye' nqÿflfkla my<
fjk ;=re' tal f;areï .kak' thska wmg fmakjd lsidf.da;ó
mgdpdrd pß; ;=<ska idudkH f,dalhdf.a m%;spdrh ;uhs - úmdlh
;uhs wr uq<djg jeàu - tal hg ;sfhkak mq¿jka wr lshQ
WmksY%h iïm;a;shla' wmg fkdfmfkkd nqÿka jykafiag
fmfkk hï lu_ Yla;shla we;=<; fjkak mq¿jka'

kuq;a fu;k Wmksid lsh, lshkafk we;a; jYfhka zweiqre


lrf.kZ' zÿl weiqre lrf.k mj;skjdZ m%;sM, folla' tlafld
uq<dj ke;akï fiùu' wr fiú,af, m%;sM, ál ;uhs fu;k
lshjqfk' tal ;=<ska Y%oOdj we;sjqKd' Y%oOdj ;=<ska m%fudaoh'
m%fudaofhka mS%;sh' mS%;sfhka miioêh lshk ikaiqka nj' miioêh
;=<ska iqLh' iqLh ;=<ska iudêh' iudêh ;=<ska h:dN+[dKiik
lshk h:d;;a;ajh wjfndaO ùu' ta ;=<ska ksnìodj" ta ;=<ska
úrd.h' ta ;=<ska úuqla;sh lshk ksjk' úuqla;sh ksid zLfh
[dKhZ ksoyia ùu lshk ish,a, jgyd .ekSfï kqjK ,efnkj'
Tkak ta ksid we;a; jYfhka fndfyda ngysr W.;=ka fï foaYkdjg
leu;shs'
8
tla;rd kQ;k W.f;la fï foaYkdj y÷kaj, ;sfhkafk
pl%dldr máppiuqmmdo foaYkdj kñka' zpl%dldrZ fudlo wkqf,dau

474
máf,dau fol fjkqjg wkqf,dau jdrfhkau fl<jr fjkjd'
rjqula jf.a' tal úfYaI fohla - fï mskaj;=ka ljqre;a f;areï
.kak' Wmksi iQ;%h okakj ljqre;a lshj, ;sfhkjd' kuq;a Th
.eUqr f;afrkafk ke;s ksid ;uhs zmpphZ lshkafk;a zWmksiZ
lshkafk;a folu tlh lsh, mßj¾;kh lr, ;sfhkafk' woj;a
f;areï .kak' t;fldg Wmksid lshk tl ;=< wmg fmakj hïlsis
úl,am w¾:hla' tal ksid ;uhs wúoHdj weiqre fldg lshk jpkh
lsõfj" wr taldka; m%;H iïnJO;dj fkdfjhs'

fyd|hs tal tfyu lsõj lsh,d ys;uq' Tkak t;fldg


Wmksi iQ;%fhka tal wmg ys;d.kak mq¿jka' B<Õg tafl wjidk
m%;sM,h fudllao@ wr ry;a fufy‚ka jykafia,d wjfndaO
lr.;af; fudllao@ cd;slLh" Wm; CIhùu' ±ka wmg ms<s.kak
fjkjd Wmdodkh ;=<ska Njh tkj kï" Njh ;=< wksjd¾hfhka
cd;s crd urK fol ;sfhkjd kï" fjk lrkak fohla keye'
ke;s lrkak fjkjd Wm;' Wm; ke;s lrkak fjkjd' wkak
thghs cd;slLh lsh, lshkafk' Wm; ke;s lsÍuhs' fï Njh jvk"
Njhg we¨ï lrk úYd, msßila" ksjkg wlue;s talhs' tfyu
ke;akï tal zishfodaßia ksjklaZ lr.kakjd' ms<s.kak fjkjd
hï wji:djl crdurKhg leu;s ke;akï Wm; ú;rla ;shd.kak
neye' Wm;;a ke;s lr.kak ´k'

Wm; ke;s lr.kafka fldfyduo@ Wmdodkh ke;s lsÍfuka'


w,a,d .ekSu-wr" lsjqj cJo rd.h-ke;sWk wji:dj" ;Kydj
ke;sWk wji:dj' fldfyka lsõj;a fï iQ;% foaYkdfõ ;shk
.eUqr ta wkqj fï mskaj;=kag i<ld.kak mq¿jka' ta wkqj wms ;j
me;a;la n,uq' ±ka wms lsõj fkao Wm; ke;sùu-cd;slLh lshk
Wmf;a CIhùu-úYsIg {dkfhka ±k .;a; lsh,' fldfyduo tal
±k.kafk@ wdhs WmÈkafk ke;s flfkla lshk tl' fldfyduo
flfkla ±k.kafk fï Ôú;h ;=<@ lrkak mq¿jka jevlao@
yenehs nqÿrcdKka jykafia fudk fya;=jlska yß zkFÓodks
mqknNfjdZ lsõjd' kej; mqk¾Njhla kef;hs lsõjd' ta jf.au
ry;ka jykafia,d .ek lshkfldg i|yka fjkjd zÇKd cd;s
jqis;x n%yupßhxZ wdÈ jYfhka zcd;sh CIh úhZ' cd;sh lshk Wm;
475
CIh Wk nj fldfyduo ±k.kafk@ Tkak t;khs .eg¿j
;sfhkafk' fndfyda fokdg f;dar .kak neßj oÕ,k jákdu
ksjk ms<sn| iQ;%j, w¾:h .kak ;sfhkafk T;kska' wms lshuq
´lg idOl jk fyd| iQ;%hla b;sjq;;l md<sfh ;shkj mskaj;=ks
9
zwcd; iQ;%hZ lsh, tlla' tal wms biafi,a, md,sfhkau lshuq'
tal lshk wdldrh ±k.kak;a tlal zwFÓ NslLfj wcd;x wN+;x
wl;x wiXL;x - fkd fp ;x NslLfj wNúii wcd;x wN+;x wl;x
wiXL;x khsO cd;ii N+;ii l;ii iXL;ii ksiirKx
m[[dfh:Z

uyd wjOdrKd;aul lshukla t;k ;sfhkafk' idudkH


f,dalhd fkdis;k fohla ;shkjhs lsh, nqÿrcdKka jykafia
wjOdrKh lrkjd' fudllao@ Tkak tal f;af¾ú fïl mßj;_kh
lrkfldg'

zwFÓ NslLfj wcd;x wN+;x wl;x wiXL;xZ uyfKks"


kQmka" fkdyg.;a" fkdl<" ilia fkdl< ;;a;ajhla we;' B<Õg
lshkj zfkd fp ;x NslLfj wNúii wcd;x" wN+;x" wl;x"
wiXL;xZ uyfKks ta lsõj kQmka" fkdyg.;a" fkdl<" ilia
fkdl< ;;a;ajhla ke;skï - khsO cd;ii N+;ii l;ii
iXL;ii ksiirKx m[[dfh:' fï f,dalh ;=< fï Njfha§u
Ègq±ñfhys§u Wmka yg.;a l< ilial< ;;a;ajfhka ksiirKhla
±laúh fkdyelZ' B<Õg tafla wks;a me;a; jodrKjd zhiud p fLd
NslLfj wFÓ wcd;x wN+;x wl;x wiXL;x ;iud cd;ii N+;ii
l;ii iXL;ii ksiirKx m[[dh;S;sZ hï fyhlska uyfKks" ta
kQmka" fkdyg.;a" fkdl<" ilia fkdl<" ;;a;ajhla ;sfío" ta
ksidu fï ±ka ;sfnk cd; N+; Wmka yg.;a ilia l< ;;a;ajfhka
kslaóula we;' fïl f;areï .kak W;aidy lrkak' wehs
nqÿrcdKka jykafia fïl fojrla lsõfõ@ ta fï w;g fmr<,
lsõfj@ idudkH f,dalhd ys;kafk keye' fufyu ;;a;ajhla
;sfhkjd lsh,' ta ksid ;uhs ksjk ms<sn|j wfma foaYkd ud,dfõ
u;=lr,d ±lajQfj' f,dalhdg f;areï .kak neye' Nj ;DIKdj

476
ksid' fu;k lshfjkafk M, iudm;;sh ;=< ry;ka jykafia,d
Nj ksfrdaOh ;=<ska w;aolsk cd;s ksfrdaOh' i<dh;kh ;=<ska
kï Njhla we;sfjkafk" i<dh;k ksfrdaOh ;=<ska Nj
ksfrdaOh w;aolskjd Wkajykafia,d f,dalfhka fjkajQ wji:dfõ'
nqÿrcdKka jykafiaf.a ry;ka jykafia,df.a wjidk is; ta
M,is;hs'

Th ksid ;uhs fï ljqre fldfydu lsõj;a ksjkg z;dKx


f,kx" §mx" irKx mrdhKxZ10 lsh, lshkafka' wdrlaIdj" Èjhsk"
f,k" msysg" Th yeáhg y÷kajkafka Tkak Th lshdmq m%;HCIhhs'
fudlo ry;ka jykafia,d nqÿrcdKka jykafia,d úfõl
wji:dj, ys; odkafka wr lsõj Nj ksfrdaO ;;a;ajhg' talhs
lsõfj zNj ksfrdfOd ksnndkxZ lsh,' ksjk lshkafka Nj
ksfrdaOhuhs' Njh .skakla kï Nj ksfrdaOh ksùulafka' t;fldg
Nj ksfrdaO ;;a;ajhg ys; ±ïuyu Wkajykafia,dg fyK .eyqj;a
wefykafk keye' ´jd wms lsh,d we;s" fyK .eyqj;a wefykafka
ke;af;a f,dalfhka fjka fj,dfka ta fj,dfj' ta fj,djg ta ysf;a
;shk jákdlu fudllao@ we;a; wjfndaO lr.;a;' m%;HCI
lr.;a; cd;sfh fl<jr' Njh fl<jr kï cd;sh;a fl<jrhs' crd
urKh;a fl<jrhs' ´l m%;HCI lr.;a;' tal lshkakhs wms fï
ál lsõfj' ta iQ;%h wjidk lrk .d:dj;a b;du;a jákjd' tafla
idrdxYh jf.a b;sjq;;l md<sfhys tk fï iQ;%h ;sfhkafk'
cd; N+;x iuqmmkkx - l;x iXL;uoOqjx
crdurKiX>d;x - frd.ksvvx mNX.=rx
wdydrfk;;smmNjx - kd,x ;oNskJÈ;=x

;ii ksiirKx ik;x - w;lldjprx Oqjx


wcd;x wiuqmmkkx - wfidlx úrcx mox
ksfrdfOd ÿlLOuudkx - iXLdrEmifud iqfLd

fï .d:d fofla w¾:h fufyuhs'


cd; N+;x iuqmmkkx - l;x iXL;uoOqjx

477
fï f,dal ;;a;ajhhs lshkafk' Wmka yg.;a l< ilial< -
ta lshkafk máppiuqmmk; lshk woyihs' máppiuqmmkk
jYfhka yg.;a" l;x iXL; uoOqjx - l< ilia lrk ,o" woOqjx
lshkafka wiaÒr' zcrdurKiX>d;xZ crdurK yd tlg ne÷kq
zfrd.ksvvx mNX.=rxZ - frda.j,g le±,a,la jQ" ìf|k iq¨" tal
fldfyduo ilia Wfka lsh,;a lshkj' zwdydrfk;;smmNjxZ -
fk;;s lshkafka ;Kydj' wdydr ;Kydj ksihs fïl we;sWfk -
fï Njh' zkd,x ;oNskJÈ;=xZ - ta ms<sn|j i;=gqùug iqÿiq keye'
jákafka keye' z;ii ksiirKx ik;x - w;lldjprx OqjxZ - ta
;;a;ajfhka kslaóu kï jQ ksjk y÷kajk yeá Tkak'
zw;lldjprx OqjxZ ;l_hg wyqfjkafk ke;s iaÓr ;;a;ajhla'
fudllao ta@ zwcd;x wiuqmmkkx wfidlx úrcx moxZ kQmkakdjQ
fya;= m%;Hhkaf.ka yg fkd.;a;djQ ksYafYdalS kslaf,aYS
;;a;ajhhs ksjk" B<Õg bjr lrkafka zksfrdfOd ÿlLOuudkxZ
ish¨u ÿlL Ou_hkaf.a ksfrdaOh - iXLdrEmifud iqfLd
ixialdrhkaf.a ixis§u iem;ls' tal ksid ;uhs wms ks;r u;la
lrkafka ksjk y÷kajk mo ud,dfõ biafi,a,du ixialdr ixis§u
.ek lshkjd' zt;x ik;x t;x mŒ;x hÈoxinnixLdriuf:d
innqmê máksiif..d ;KylLfhd úrdf.d ksfrdOd ksnndkxZ
thska wmg fmakjfk ixialdr ixisf|k fldg wks;a taj;a wr
lshdmq Njh;a ksreoOhs' ixialdr Wvfk tal mj;skafk' B<Õg
wms fïlg ;j álla tl;= lrkak-ldrKdj fïlhs wixL;
;;a;ajh' wixL;h;a zfohlaZ lrf.k iuyre" talfk mqÿfu
lshkafk' wixL; lshk jpfk fhdo, ;sfhkafk fudlgo@ wr
ixL;fhka ñÿkq ;;a;ajhfk m%;HCIhla yeáhg' tal;a ±ka
wixL; f,dalhla lrf.k ksjk;a f,dalhla lrf.k' tn÷
;;a;ajhla' fï Ou_h ;=<u fjÉp úm¾hdi' ta wjfndaOh ;uhs wms
fmkakqfõ' ta m%;HCIh wksoiaik ú[[dKh" kñka' tla;rd
ú[[dKhla ;shkjd kdurEmhla fmkakqï lrkafk ke;s'
kdurEmh lshkafk uq¿uy;a f,dalhu' i<dh;k ksfrdaOh lsh,

478
lshk tl" fjk úÈhlska lsõfjd;a' ta wksoiaik ú[[dK
;;a;ajh m%ldY flfrk - wms ksjk foaYkdj,;a úfYaIfhka"
iuyr miq.sh foaYkdj,;a lshkak we;s - úfYaIfhkau f;dard
.kak nerej ;snqK Th wksoiik ú[[dK l;dj" wms fmkakqj
fjku f,dalhla lsh,d ys;=j ;ek" f,dalhla fkdfjhs Njh
ksreoOùu ms<sn| fuf,dju ,nk m%;HCIhla lsh,' b;ska talhs
ryi' tal;a wms lshuq' talhs Tkak ±ka fï mskaj;=kag fï
máppiuqmmdo foaYkdj ksid wu;l fkdjk fohla ±ka m<fjÉp
fmdf;;a msg ljfr ;sfhkafk ngfldagq ñá folla tllg tlla
fya;a;= lr, ;sfhkjd Wäka' m<uqjk fj¿u ±ka msgfj,
;sfhkafk' tlla weoaou wksla tl jefgkjd tal weoaoyu wksla tl
jefgkjd' idßmq;; ijdóka jykafia fï Wmudj §,d ;sfhkafk
ú[[dK kdurEm fofla w[[u[[ mpph;dj fmkakqï
lrkakhs' tal ms<sn|j b;du;au jákd .eUqre iQ;%hla wms ú.%y lr,
fmkakqï l<d' b;du .eUqre iQ;%hla uyd ksodk iQ;%h'

nqÿrcdKka jykafia Th lshdmq w[[u[[mpph;dj


ú[[dKh;a kdurEmh;a w;r fya;=m%;Hh iïnJOh yl=¿j,
olajk mdGh b;du;au .eUqrehs' w¾:j;a' tal fufyuhs ;sfhkafk'

zt;;dj;d fLd wdkJo cdfh: jd Ôfh: jd


ófh: jd pfj: jd Wmmfcc: jd' t;;dj;d
wêjpk mf:d t;;dj;d ksre;;smf:d t;;dj;d
m[[;;smf:d t;;dj;d m[[djprx
t;;dj;d jggx jgg;s bF:;;x m[[dmkdh
hÈox kdurEmx iy ú[[dfKk'11

mßj¾;kh fufyuhs' zzwdkkaoh fï ;dla ÿrgh flfkla


Wmofka fyda Èrfka fyda ñfhkafka fyda pq;jkafka fyda kej;
Wmofka' B<Õg ;j me;a;la lshkjd' fï ;dla ÿrgh wêjpk
ud._hla" ksrel;s ud._hla m%{m;s ud._hla' Th jpk ;=k ;=<
;shkjd mskaj;=ks" NdIdj ;¾lh ms<sn| ryi' fï ;dla ÿrgh
wêjpk ud._hla" ksrel;s ud._hla" m%{m;s ud._hla ±laúh

479
yelafla' B<Õg ;j tlla lshkjd' zt;;dj;d m[[djprxZ
m%{djg nei.; yelafla fuf;kag muKhs' m%{djg bka tydg
hkak neye' m%{djg nei.; yelafla fï fol w;rg muKhs
lshk tlhs Th lshkafka'

Tkak B<Õg tkj wms Èhiq<sh .ek Wmudj olajkag fya;=j'


zt;;dj;d jggx jgg;s bF:;;x m[[dmkdh hÈox kdurEmx iy
ú[[dfKkZ fuf;lskah wdkkaoh jgghla lrlefjkafk'
fï zjggZ l;dfjka ;uhs wms" Èhiq<s Wmudfjka" fï ldrKh
meyeÈ,s lf<a' tal iQ;%j, yex.s,d ;shk tlla wms u;= lr,
.;af;a' wms yodmq tlla fkdfjhs' fï;dla ÿrgh jgghla
lrlefjkafka Èh iq<shla lrlefjkafka' fudlla w;ro
zkdurEmx iy ú[[dfKkZ kdurEmh ú[[dKh;a iuÕska'
wkak t;kska bjr fjkafk' t;fldg kdurEmh;a ú[[dKh;a
tlg hk;dla muKhs - tal fyd|g f;areï .kak n,kak'
kdurEmh;a ú[[dKh;a tlg hk;dla muKhs - flfkl=g
WmÈkak uefrkak Èrkak pq;fjkak kej; WmÈkak mq¿jka
fjkafk' ta;dla ÿrg muKhs NdIdjg ;¾lhg ymkalï olajkak
mq¿jka fjkafk' ta;dla ÿrg muKhs-ta fol w;rg muKhs-
m%{djf.a nei .ekSu' Bg tydg hkak neye m%{djg' B<Õg ta;dla
ÿrghs uq¿ uy;a jggh ixidr Èhiq<sh lrlefjkafk' fudllao
B<Õg tk jpk folhs jeo.;a' zkdurEmx iy ú[[dKkZ -
kdurEmh;a ú[[dKh;a w;r' wms fkdhl=;a wdldrfhka fï
mskaj;=kag zkdisiiaZ Wmudj" ztaoKv Wvn,a,Z wd§ Wmud j,ska
fmkakqjd folla .ek" ojh;dhla .ek' ta w[[u[[mpph;dj
fkd±kSuu ;uhs uq<dj' tal ksidfk wms lsõfj ls%lÜ lS%vd" odï
lS%vd Tlafldu fjkafk wr ta f.d,af,d ms,a follg fnÿk
kuq;a we;a; jYfhka fï fol w[[u[[mpph;djla nj jgyd
fkd.ekSu ;uhs wúoHdj' ta jgyd fkd.ekSu ;=<ska" wu;l lsÍu
;=<ska" we;sjk ixialrKh-ixialdr ;=<ska ;uhs folla lr, ms,a
folla fnÈ, ta kdurEm ú[[dK fofla iïnJOh ;=<ska ;uhs
i<dh;khla wdh;k yhla t<shg tkafk' t;k;a folla
;shkjdfk' weyehs" rEmhhs" lkhs" Ynohhs' wms ´j lsh,

480
;shkjfk' t;k b|, mgka .kak tl ;uhs wka;sug iamY_"
;Kyd fõokd jYfhka È.ska È.g hkafk' wka;sug ÿl fl<jr'
Th ryihs wr lshdmq mqÿu foaYkdfõ ;sfhkafka zfuf;lska
uh wdkkaoZ - t;fldg hï fj,djl fï iJêh ìkao kï" hï
fj,djl fïl f;areï wrf.k - fï mskaj;=kag u;la lr.kak
mq¿jka úmiis fndai;dKka jykafia fhdksfida ukisldrh
úysÿfõ w. fl<jr b|,fk' zlsx mpphd crdurKxZ crd urKhg
fya;=j fudllao" zcd;shZ' Tfydu Tfydu .sys,a, wka;sug wf;kaÈ
kej;=kdfka' kdu rEmhg fya;=j ne¨j ú[[dKh" ú[[dKhg
fya;=j ne¨j kdurEm' Bg tydg hkak neye' ta fol w;frhs
fydf¾ ;sfhkafk' ta fol w;r ;shk iïnJO;dj wfkHdakH
iïnJO;dj - w[[u[[ iïnkaO;dj - f;areï fkd.ekSu ;=<ska
wr illdh ÈgÀh ksid wd;auh yeáhg .kakjd' ta wúoHdj ;=<ska
ms,a folla fnfokjd' ±ka ys;d.kak wr wð;a - iqñ;a fldhs ;rï
fyd| hd¿fjda fokafklao wr odïfm; ;=<ska mg,eú,a, jqfKa'
állg ys;d .;a;d wms fokakd ms,a folla' Tkak Th úÈfha fohla
f,dalfha ;sfhkafka' kdisiia ;ukaf. fyjke,a, fojÕkla
lsh, ys;d .;a;' Tkak T;k ;uhs illdh ÈgÀh' ±ka ys;d.kak
uq<dj Th fol ;=<hs ;sfhkafk' hï fj,djl m%{dfjka wjfndaO
lr.;af;d;a kdurEmh wi;H fohla yeáhg f;areï .;af;d;a"
fyjke,a,la muKhs' talfka wms jpk j,g ksrela;s ÿkafka'
kdurEmfha rEmh" kug rEmhla" kduud;% rEmhla" kdurEmfha
kduh kdu ijrEmhla' t;k zkduZ lshkafka f,dalfha iïu;
kdu fkdfõ' fõokd i[[d fÉ;kd Mii ukisldr lshk ta
kdu Ou_ álhs' tal kug kula' wms tfyu lshuq' kug kula' wr
rEm lsh, lshkafk uyd N+; Ou_ y;r wdY%fhka rEm i[[djla
.;a;' talhs wms lsõfõ tal kduud;% rEmhla' Th fol yßhdldrj
jgyd fkd.ekSu ksid wr ú[[dK udhdj ;=<hs fï lS%vdj hkafk'
ixidf¾ z;ud-wkqkaZ lsh, folla yodf.k' ;ud;a f,dalh;a lsh,
folla yodf.k Th m%Yakh hkafk È.g Tkak T;khs uyd
ksodkh' uyd ksodk iQ;%hg uyd ksodkh lsõfõ Th ksihs'
B<Õg fïl m%;HCIhla fjk yeá;a wms álla úia;r
lrkak n,uq' jákd .d:d ;shkj w;k fu;k' úfYaIfhkau

481
iq;; ksmd;fha ;shkj uy .eUqre .d:d' iuyre tajd .ek
ys;kafkj;a keye' uqks iQ;%h tjekakla 12'

ixLdh jF:qks mudh îcx


isfkyuii kdkqmmfjfpP
i fj uqks cd;sLhk;oiiS
;llx mydh k Wfm;s ixLx

uyd .eUqre .d:djla' fï uqksjrhd .ek lshkafka" ry;ka


jykafia ms<sn|j' mqÿu nqoO foaYkdjla' zixLdh jF:qksZ lshkafka
mskaj;=ks" jF:q lshkafka jdia;= ta lshkafka bvï' fu;k fl;a
lsh, .kak mq¿jka' l,ska lshmq foa u;la lr.kak' ú[[dKh
msysgkak Wmldr jqfKa fudllao' luux fL;;x ú[[dKx îcx'
;Kyd isfkfyd" wúoHdfjka jeiqKq ;Kydfjka ne÷kq
i;a;ajhskaf.a ú[[dKh ldu f,dalhl fõjd" rEm f,dalhl
fõjd" wrEm f,dalhl fõjd WmÈkafka lu_ lue;s fl;;a
ú[[dK îch;a ;Kyd kue;s Èh iSrdj;a ksid' wkak tal
.ekhs fï lshkafka zixLdh jF:qksZ lsh, lshkafka tajd tl
tlla yßhdldr f;areïf.k' Th .d:d f;darkak .sfhd;a jpk
wkqj" wkak tf;kaÈ jefgkjd'

zmudh îcxZ wr ú[[dK îch f;areï .;a;' B<Õg


zisfkyuii kdkqmmfjfpPZ talg j;=r jlalrkafka keye' fl;a
yßhg y÷kd .;a;' îch yßhg y÷kd.;a;' ;j;a j;=r
jlalrkafk keye' t;fldg tafl m%;sM,h fudllao'

zi fj uqks cd;sLhk;oiiZS
ta uqksjrhd cd;sh CIhùu ÿgqj
z;llx mydh k Wfm;s ixLxZ
wkak w;lldjpr l:dj u;la fjkjd
z;llx mydhZ ;l_h w;yeßh
zk Wfm;s ixLxZ .sŒug fkdfha'
z.sKSug fkdfha lshkafk fudllao@ we;a; jYfhka
f,dalhd z.Kka .kafkZ ke;af; ry;ka jykafia,d' fudlo talg

482
fya;=j@ f,dalhd ;j flfkla z.Kka .kafkZ Wmê iïm;a;sh
ksidfk' wr j;af; bvfu whs;sldrhd' fï ks,;, ;shk flkd
wr jdyk ;shk flkd' Th úÈhgfk Wmê wdY%fhka fka
y÷kd .kafk' ry;ka jykafia,d" nqÿjreka jykafia,d m[p
WmdodkilJOh lshk Wmê my - ixidf¾ È.g Wiaif.k wdmq my
w;yeßhg miafi Wkajykafia,d .Kka .kafka keye ljqrej;a'
talhs ixLx fkdfm;s lshkafk wfma NdIdfjka lsõfjd;a" kuq;a
tal .eUqßka hkafk' z;llx mydhZ tal;a wms l,ska lsh, ;shkjd
hï m%udKhlg-uy .eUqre me;a;la tal' Th zwjHdl; jF:qZ lsh,
lshkafka' fndfyda fokdg .eg¿jla'

nqÿrcdKka jykafia ms<s;=re fkdÿka m%Yak oyhlska y;rla


wms fjkalr,d fmkakqjd' ;:d.;hka jykafiaf.a ur‚ka u;=
;;a;ajh" ta ldf,a Ydia;DDjrekag ys;d.kak neßjqKd' fudlo
fu;k ksy~j ysáfh' ±ka ldf, W.;=kag Wk;a f;areï .kak
neye' iuyr ngysr W.;=ka lsõj nqÿrcdKka jykafiag
fkdf;arek ksihs W;a;r fkdÿkafk lsh,' tal fkdfjhs
mskaj;=ks" fïlhs ldrKh" ;¾lfhka ñÿk' ;¾lh lshk tfla
WNf;dafldaál m%Yak ;shkjd' p;=Iafldaál m%Yak ;shkjd'
fofldka ;¾l ;shkjd i;rfldka ;¾l ;shkjd' i;rfldka ;¾l
j,ska w,a,kak neye ry;a flfkl=f.a ur‚ka u;= ;;a;ajh'
fudlo nqÿrcdKka jykafia fyda ry;ka jykafia flfkla
wd;auhla yeáhg wrf.khs wr m%Yakh wykafk'

talksid ;uhs wms l,ska wji:djl ´j .ek l;d lrk


fj,dfj lsõfj' ta y;ru nqÿrcdKka jykafia m%;sfCIam
lrkafka fufyuhs' ;:d.; f;u ur‚ka u;af;a zfjhsZ lshkak;a
neye' zfkdfjhsZ lshkak;a neye' zfjhs;a fjhs fkdfjhs;a fjhsZ
lshkak;a neye' zfjhs;a fkdfjhs fkdfjhs;a fkdfjhsZ lshkak;a
neye' f;areï .kak n,kak' y;rgu zTõZ lshkak;a neye' zkeyeZ
lshkak;a neye' fol tl;= lr,d lshkak;a neye' fol m%;sfCIam
lr, lshkak;a neye' ;¾lhg wyqfjkafk keye' talhs zixLx k

483
Wfm;sZ lsh, lshkafk' ;:d.;hka jykafia ms<sn|j iuyrúg
olajkjd zrEm ixLd úuqf;;d ;:d.f;dZ fï foaYkdj, ;sfnk
foaj,a b;du .eUqrehs' fïjd kslï wdreV l< Y=kH;d fkdfjhs'
;:d.;hka jykafia iïnJOfhka lshkjd'13 zrEmixLdúuqf;;d
fLd ;:d.f;d .uNSfrd wmmfufhHd ÿmmßfhd.dfyd fihH:dms
uyd iuqfoodZ ;:d.;hka jykafia rEm jYfhka .sŒug .kak
neye' fudlo rEm ixLdfjka úuqla;hs - w;yeßh ksid' fmkqug
;shkj rEmhla - w,a, .;af; ke;s' tal ksidu f,dalhdg fïl
uyd .eUqre fohla' z.uNSfrd wmmfufhHdZ m%udK lrkak neye
zÿmmßfhd.dfydZ Wmudj fokafk yßhg uyd iuqøh jf.a' tal fï
uyd iuqøhg Wmud flrejhs lsh,hs ys;kafk' kuq;a ldrKh
f,dalhdg f;areï .kak neye ;¾lfhka w,a,kak neye' ;¾lh
;sfhkafk wr ú[[dK kdu rEm fol w;f¾' tal ìkaog miafi
;uhs mskaj;=ks zw;lldjprZ Ou_h' talhs lsõfj zw;lldjprxOqjxZ
w;lldjprhs" iÓrhs' ;¾lh wiÓrhs' f,dalhd bkafk tal ;=<' ta
ál ;uhs rEm ixLd úuqf;;d lshkafk' úys¿jg .kak fkdfjhs
fï lshkafk' wmg lshkak isÿfjkjd f,dalfha .Kka .kafk
ke;akï ta ry;ka jykafia,dhs' wr lsõj foaj,a keyefk - .Kka
.kak foaj,a' tal ;uhs ±ka fj,d ;sfhkafk' f,dalhd ksjk lshk
tl y÷kd .kakj;a iQodkï keye' Nj ;DIaKdj ksid' ta f.d,a,kag
;¾lh ´k' úfYaIfhkau úfoaYslhkag tal f;dar.kak neye"
ngysr W.;=kag fldÉpr fmkak, ÿkak;a' wkak talhs ldrKh
zrEmixLdúuqf;;d fLd ;:d.f;dZ lshkafka talhs' talhs lshkafka
zixLx fkdfmls fjo.=Z lsh,' ±ka f;areï .kak .d:dfõ .eUqre
Wmudj' zixLdh jF:qksZ wr fl;a ;=ku yßhg f;areï .;a;' zmudh
îcxZ fï ú[[dK îcfha h:d ;;a;ajh udhdldÍ ;;a;ajh f;areï

.;a;" m%udK lr.;a;' zisfkyuii kdkqmmfjfpPZ fïlg ÈhiSrdj


;Kydj jeiafijqfj keye' tal ksid ;uhs zi fj uqks
cd;sLhkkoiiSZ tal ksid cd;sh CIh lsÍu t;ku ÿgqj' ta woyi ;j

484
fkdfhl=;a ;ekaj, lshfjkjd" iq;; ksmd;fh'
fhd cd;uqpðcc k frdmfh-cdhk;uii kdkqmmfjfpP ta;a
iq;; ksmd;fhau uqksjrhd .ek lshfjkafk zcd;x WpðccZ
WmkakdjQ foh W.=,, od,d zk frdmfhhHZ ;j;a bkaokafka keye
zcdhk;uii kdkqmmfjfpPZ WmÈk tlg c,h jiajkafk keye'
ry;ka jykafia,d Ôj;afjkjd' kuq;a tajdg j;=r jlalrkafk
keye' ;j;a lu_ /ialrkafka keye' ta lshkafka wr lshdmq úuqla;
;;a;ajhhs' Njfhka ñfokafk lu_ flf;a wr lsõj ú[[dK îch
yßhdldr f;areï wrf.k ;Kyd ÈhiSrdfjka ñÿkyu - Th ál
;uhs fkdfhl=;a wdldrfhka fï iQ;%j, i|yka fjkafka' fïl
idrdxY lr, .;af;d;a" fï mskaj;=ka wy, we;s zWmdodk mpphd
Nfjd - wkqmdod mßksnndkxZ Wmdodk m%;Hfhkqhs Njh ;sfhkafk'
w;ayeßh ;ek mßksnndkZ' wkak t;k;a .sys,a,d ysrfjkjd fndfyda
fokd' mßksnndk lshkfldg fndfyda fokdg u;la fjkafk uyd
mßksnndk iQ;%hhs' ry;ka jykafia,d wms lshuq zuereKhsZ lsh,' ta
wji:dj' tal jerÈhs' mßksnnq; lshk jpkh fhdokafka mskaj;=ks"
wr lshdmq wry;a M,h ;=< nqÿrcdKka jykafia Njfh ksfrdaOh
m%;HCI l<" cd;s ksfrdaOh m%;HCI l<" wji:djhs' mßksnnq; lshk
jpkh ;=< ;sfhkafka' tal mg,jd .kak fndfyda fokd meyeÈ,s iQ;%
mjd úlD; lr, olajkjd' Tkak meyeÈ,s iQ;%hla wms lshuq' tla
wji:djl nqÿrcdKka jykafiau ;uka jykafia .ek m%ldY lr,
;shkjd'
z;sfKKd fid N.jd ;rKdh Ouux fofi;s
ifk;d fid N.jd iu:dh Ouux fofi;s
ofk;d fid N.jd ou:dh Ouux fofi;s
mßksnnqf;d fid N.jd mßksnndkdh Ouux fofi;s15
fïl m<mqreÿ úÈhg mßj¾;kh lrkak .sfhd;a wudrefõ
jefgkjd' z;sfKKd fid N.jd ;rKdh Ouux fofi;sZ ixidrfhka
t;r jQ Nd.Hj;=ka jykafia ixidrfhka t;rùu ms‚i Ou_h
foaYkd lrkjd' zifk;d fid N.jd iu:dh Ouux fofi;sZ Ydka;jQ
Nd.Hj;=ka jykafia Ydka;sh ms‚i Ou_h foaYkd lrkjd' zofk;d
fid N.jd ou:dh Ouux fofi;sZ odka; jQ Nd.Hj;=ka jykafia
oukh ms‚i Ou_h foaYkd lrkjd' Tkak wka;su jdlHh
485
zmßksnnqf;d fid N.jd mßksnndkdh Ouux fofi;sZ wms w¾:h
.;af;d;a msßksjka mEjg miafi fldfyduo nqÿrcdKka jykafia
Ou_h foaYkd lrkafk@ ys;,d n,kak zmßksnnqf;d fid N.jd
mßksnndkdh Ouux fofi;sZ lshkafka mskaj;=ks" msßksúhdjQ
Nd.Hj;=ka jykafia msßksùu i|yd Ou_h foaYkd lrkjd' tal f;dard
.kak nE wr úÈhg .;af;d;a' ta ksid ys;d.kak mskaj;=ks mßksnndk
lshkafka mskaj;=ks" wms wr lshdmq ry;ka jykafia,d" f,dalfhka
úuqla; jQ Wkajykafia,d wr zÈjhskgZ jäkjd' nqÿrcdKka
jykafia;a we;eï wji:dj, wry;a M, iudm;a;shg iujeÿkyu
f,dalfhka bj;afj,d fyK y~ j;a wefykak keye' ta ;;a;ajhhs
fï lshkafk' mßksnnqf;d fid N.jd mßksnndkdh Ouux fofi;s
lsh,' talhs wms lsõfj' fudlo fya;=j@ we;a; jYfhka wmg kej;
W;am;a;shla fkd,efnk nj fï Ôú;fha§u m%;HCI lr.kak
neßkï t;k ielh b;=re fjkjfk' ielh lshkafk wúoHdj'
t;fldg wúoHdj ksreoO jqfKa keyefk' fïl ;uhs fï Ou_fha
;shk jákdu jpkh zÈfgGj OfuuZ' tal fldkalrkj fndfyda
fokd' Ègq ±ñfhau" fjk lsisu Ydia;DDjrhl=g fmkajkak neßjqKd
fu;ku Nj ksfrdaOhla'
cd;s ksfrdaOh;a" crd urK ksfrdaOh;a" ÿlL ksfrdaOh;a
nqÿrcdKka jykafia fmkakqjd' ta ksihs lshkafka zcd;sLh;;
oiiSZ cd;sh CIh l< nj ±k.;a;d' zÇKd cd;sZ' zkFÓodks mqknyfjdZ
lsh,d Wodk .d:dfõ lshkafka Th ksihs' yßhg m%;HCI lr.;a;d
;j;a WmÈkafk ke;s nj' fudlo fya;=j@ ta lshdmq M,iudm;a;sh
;uhs wka;su is;" ry;ka jykafia,df.' tal f,dalhdg f;areï
.kak neye' wr nJOkh levqjfk ú[[dKh;a kdurEmh;a w;r"
kuq;a f,dalhdg fmakj Ôj;a fjkj jf.a' tal ;uhs iWmdÈfii
ks¾jdK Od;=j lshkafk' Th .ek f;areï .kak nerej fndfyda
fokd-m[p bkaøshhka ls%hd;aul fjkjd' nqÿrcdKka jykafia,d;a
Ôj;a fjkjd' wdydr .kakj jf.a fmakjd' kuq;a wr úuqla;sh
tfyuuhs' ta úuqla;sh ;uhs wjidk fudfydf;a Wkajykafia,dg
msysg fjkafk' wo wmg álla fõ.j;aj lshkak isoao jqKd' fudlo
fya;=j" fïjd fndfyda fokd f;areï fkd.ekSu ksid Ou_h úlD;
lrf.k' fïl;a Nj;Kydj jvk Ou_hla njg m;alr f.k

486
;shkjd' fï rfÜ W.;=kq;a msgrg W.;=kq;a' fïjd wms fkdfhl=;a
wdldrfhka fmkakqjd' lsjhq;a; lshkak isoOfjkjd' fï ldrKd
ál we;s fï mskaj;=kag' fï ;=<ska B<Õg úfYaIfhkau u;lalr
.kak ;u ;ukaf.a Ôú;j,g wr lshdmq nqoO jpkh zifuudy
fjmlldyx NslLfj ÿlLx jodñ" mßfhgÀ fjmllx jdZ t;fldg wms
lsõjd nqfoOd;amdo ld,hl muKhs' wr úl,amfhka tl me;a;la
iïmQ¾K fjkafka' §¾> ld,hla ixidrfha ÿl iïfudayfhka
fl<jr fjkjd' nqÿ flfkla l,HdK ñ;%fhla isá ksiduhs wr
lsõj mgdpdrd lsid f.da;ó jeks whg;a" ;j;a fkdfhla ta jf.a ÿlg
m;ajqK whg;a" zÿlLqmksid ioOd" ioOQmksix mdfudccx lshk ta
ksjka ud¾.hg wj;S¾K fjkak mq¿jka jqfKa'
ta ksid fï mskaj;=ka l,amkd lr.kak ´k fï ,enqKq
wji:dfõ jákdlu' taflka m%fhdack wrf.k m%dfhda.sl jYfhka
.;yels" fï foaYkdj iuyrekag úIh fjkak mq¿jka iuyrekag
zúIZ fjkak mq¿jka' kuq;a fï mskaj;=ka fïl úIh lr.kak
m%dfhda.sl w¾:h i,l, - tal f;areï wrf.k ielhla ;sfnkjd
kï fï Ou_h ms<sn|j" wr lshdmq Ègq±ñfh l:dka;rh ms<sn|j"
ta iel ÿre lrf.k fï Ou_ ud._fha wr wkqf,dau jdrh fï
mskaj;=kag f;afrkj kï ÿlla ;=< bkakj lsh," t;k b|, bÈßhg
hkak wo Èk wêIGdk lr.kak ´k' fï ;dla fï mskaj;=ka wo
/lal YS,h;a" l< Ndjkdj;a" fï foaYkdj;a" Wmldr lrf.k fï
Ydik myk ksfjkak l,ska wms ks;r lshk wdldrhg ;ukaf.a
Ndjkd uqÿka muqKqjd f.k fidajdka ilod.dñ wkd.dñ w¾y;a ud._
m%;sfõOfhka wr lshdmq ;;a;ajhg m;aùug fï foaYkdj;a Wmldr
fõjd lshd wms m%d¾:kd lrkjd' ta jf.au wùÑfha isg wlksgd olajd
hï;dla flfkla fï Ou_ foaYkduh Ou_ Y%jKuh l=i,hla
wkqfudaokaùug leu;s kï wkqfudaokaùu ;=<ska m%d¾:kSh
fndaêhlska W;=ï jQ wuduyksjkska iekfi;ajdæ lshk m%d¾:kh we;s
lrf.k fï .d:d lshkak'
t;;dj;d p wfuyys'''''

487
mdol igyka(

1' ojh;dkqmiikd iq;;" iq;; ksmd;" 232 msg ^nq'c';s%' 25&


2' úNX. iq;;" ixhq;; ksldh" 2-6 msg ^nq'c';s%' 14&
3' uydmqKKu iq;;" uc¯u ksldh" 3-116 msg ^nq'c';s%' 12&
4' wx.=;a;r ksldh" 1-394 msg ^nq'c';s%' 18&
5' i,, iq;;" iq;; ksmd; 182 msg ^nq'c';s%' 25&
6' Wmksi iq;;" ixhq;; ksldh" 2-50 msg ^nq'c';s%s' 14&
7' ksfnnêl mßhdh iq;;" wx.=;a;r ksldh" 4-200-210 msg
^nq'c';s%' 21&
8' î' tï' nrejd uy;d
9' wcd; iq;;" b;sjq;;l md<s" Lqool ksldh 1-366 ^nq'c';s%s' 24&
10' ixhq;; ksldh" 4-664 msg ^nq'c';s%s' 16&
11' uydksodk iq;;" §> ksldh" 2-94 msg ^nq'c';s%s' 8&
12' uqks iq;;" iq;; ksmd;" 64 msg ^nq'c';s%s' 11&
13' w..sjpPf.d;; iq;;" iq;; ksmd;" 62 msg ^nq'c';s%s' 23&
14' uqks iq;;" iq;; ksmd;" 62 msg ^nq'c';s%s' 23&
15' pQ, ippl iq;;" uc¯u ksldh 1-558 ^nq'c';s%s' 10&

488
19 jk foaYkh
^myka lKqj Ou_ foaYkd wxl 201&

kfud ;ii N.jf;d wryf;d iuud iunqoOii

hx ls[Ñ ÿlLx ifuyd;s


innx wdydr mpphd
wdydrdkx ksfrdfOk
kFÓ ÿlLii iuNfjd

t;ud§kjx [Fjd
ÿlLx wdydr mpphd
inndydrx mß[[dh
inndydruksiisf;d

wdfrd.Hx iuuo[[dh
wdijdkx mßlLhd
ixLdh fiù OuufgGd
ixLx fkdfm;s fjo.=1

ie±yej;a mskaj;=ks æ

i;a;ajhskaf.a Ôú;h r|d mj;skafka wdydrh u;hs' tfyu


kuq;a Nj ÿl jvk ;Kydj wdydrh ;=< ieÕú,d ;shkjd' wkak
tal ksid ;:d.; iuud iïnqÿ rcdKka jykafiag isoOjqkd
wdydrh ms<sn| b;du;au .eUqre oY_khla f,dalhd yuqfõ ;nkak'
ta oY_kh lshfjk m%ldY flfrk máppiuqmmdo Ou_hgu wod,
.d:d ;=kla ;uhs wo wms fï oykj fjks máppiuqmmdo foaYkdjg
ud;Dldj yeáhg .;af;a' iq;; ksmd;fha ojh;dkqmiikd iQ;%fha
;uhs fï .d:d ;=k i|yka fjkafka' óg l,ska mápp iuqmmdo
foaYkd lSmhl§u wms fï iQ;%fha foaYkd rgdj - foaYkd ms<sfj, -

77
fï mskaj;=kag f;areï lr, §,d ;sfhkjd' fláfhka i,ld
.;af;d;a iuqoh ksfrdO lshk fome;a; wkqmiikdjg kÕ,d ta ta
Ou_ ldrKd bÈßm;a flfrk foaYkd rgdjl=hs fï iQ;%h ;=<
;sfhkafka' fuf;kaÈ nqÿrcdKka jykafia wdydrh ms<sn|j wr
iuqoh ksfrdaOh lshk fome;a; ojh;dkqmiikdjg kÕ,d
fufkys lrk l%uh m<uqfjkau bÈßm;a lrkafka' y÷kaj,d
fokafka fufyuhs' zzuyfKks" uekúka ojh;dkqmiikdfõ
fh§fï ;j;a l%uhla ;sìh yels±hs wikakjqka wef;d;a ;sìh
yelshehs lsj hq;=hs' flfiao ;sìh yelafla@ hï;dla ÿlla yg
.kSo ta ish,a, wdydr m%;Hfhks' fï tl wkqmiikdjls'
wdydrhkaf.au ksrjfYaI úrd. ksfrdaOfhka ÿflys yg.ekaula
ke;' fï fofjks wkqmiikdjhs' hïlsis NsCIqjla wm%ud§j
flf,ia ;jk ù¾hfhka hqla;j fï ojh;dkqmiikdfõ fhfoñka
jdih lrf;d;a ta NsCIqjg M, follska tlla n,dfmdfrd;a;= úh
yelshs' Ègq ±ñfhys§u" fï Ôú;fha§u" ry;a M,h fyda Wmdodk hula
fYaIù we;akï wkd.dñ M,h' fukak fufyu bÈßm;a lr, ;uhs
nqÿ rcdKka jykafia B<Õg wr .d:d jodf<a'

hx ls[Ñ ÿlLx ifuyd;s - innx wdydr mpphd


hï;dla ÿlla yg .kSo ta ish,a, wdydr m%;Hfhks'

wdydrdkx ksfrdfOk - kFÓ ÿlLii iuNfjd


wdydrhkaf.a ksfrdaOfhka ÿflys yg.ekaula ke;

t;ud§kjx [Fjd - ÿlLx wdydr mpphd


wdydr m%;Hfhka fjk fï ÿl wd§kj jYfhka ±k

inndydrx mß[[dh - inndydruksiisf;d


ish¨u wdydrhka msßis| wjfndaO lrf.k" ish¨u
wdydrhkays fkdwe,S

wdfrd.Hx iuuo[[dh - wdijdkx mßlLhd


wdY%jhka iïmQ¾K jYfhka mßmQ¾K jYfhka CIh lsÍfuka

78
kshu wdfrda.H ;;a;ajh wjfndaO lrf.k

ixLdh fiù OuufgGd - ixLx fkdfm;s fjo.=


Ou_fha msysáhd jQ ;s%úoHdfõ mrf;rg .sh ry;ka jykafia
.sŒug fkdfha'

b;ska fï .d:d ;=fkka bÈßm;a lr, ;shk wdydrh ms<sn|


o¾Ykh b;du;au .eUqrehs' idudkH f,dal iïu; wdydr
m%{m;shg" wdydr ixl,amhg" jeäh .eUqre ixl,amhla
nqÿrcdKka jykafia bÈßm;a lrk nj ixhq;a iÕsfha ksodk
ixhql;fha wdydr j._fha tk wdydr iQ;%h lshjk fldg flfkl=g
meyeÈ,s fjkjd'2 taflÈ nqÿrcdKka jykafia fufyuhs ix>hd
jykafia,d wu;d m%ldY lrkafka zp;;frdfu NslLfj wdydrd
N+;dkx jd i;;dkx À;shd iuNfjiSkx jd wkq..ydh' l;fu
p;;dfrd ln,sXldfrd wdydfrd T<dßfld jd iqLqfud jd" Mfiid
ÿ;sfhd" ufkdif[p;kd ;;shd" ú[[dKx p;=F:x'Z

fïfla f;areu - zuyfKks" yg.;a;d jQ i;a;ajhskaf.a


meje;aug fyda yg.ekaula fidhk i;a;ajhskag wkq.%yh ms‚i
fyda mj;sk wdydr y;rla we;' ljr i;rlao" r¿ jQ fyda ishqï jQ
ms~q fldg .kakd wdydrh m<uqjekakh' iamY_h fojekak"
ufkdaixfÉ;kdj ;=kajekakh' ú[[dKh y;rjekakh'Z b;ska
nqÿrcdKka jykafia m%ldY lrkjd fï wdydr y;rgu fya;=j -
ksodkh ;DIKdj nj" fukak fufyu m%ldY lrkjd' zbfu p
NslLfj p;;dfrd wdydrd ;Kyd ksodkd ;Kyd iuqohd" ;Kyd
cd;sld" ;Kyd mNjd' fï y;rgu fya;=j ksodkh ;Kydjhs'
iuqoh - tal mekkÕsk ;ek;a ;Kydjhs' tys Wm;;a ;Kydjuhs'
tys m%Nj i:dkh mgka .kakd ;ek;a ;Kydjhuhs' Th úÈhg
wdydr y;r ;Kydjg iïnJO lr,d fmkak,d ;shkjd' tajf.au
nqÿrcdKka jykafia uy mqÿu foaYkdjla mj;aj,d ;shkjd' ta;a
ksodk ixhql;fha ;shk mq;% udxY Wmudjlska'3 fï .ek wms hula
idudkH jYfhka óg l,ska foaYkdj, m%ldY lr, ;shkjd' wo
fl<skau máppiuqmmdohg t,a, lr,d tal ú.%y lrkakhs

79
n,dfmdfrd;a;= fjkafka' fï mq;% udxY foaYkdj uy m%n, -
ukqIHhd ;=< ixfõ.hla we;s lrjk wkaofï foaYkdjla'
b;du;au fláfhka kuq;a uy .eUqre ldrKd lSmhla nqÿrcdKka
jykafia bÈßm;a lrkjd lugyka jf.a'

uu biafi,a,d nqoO jpkh iQ;%fha tk yeá m%ldY lrkjd'


fukak fufyu wms isxyf,ka lshuq' zhïfia uyfKks" wUq ieñ
hqj,la ldka;dr ud._hlg we;=,a fjkjd' uÕg iq¿ n;la wdydrhla"
ud¾f.damlrKhla iys;j' Tjqkag bkakjd tl ms%h ukdm
mq;%fhla' ldka;dr ud._fha wvla .shdg miafia fï fofokd
f.k.sh wdydrh fl<jr fjkjd' ;j yqÕla wE;g hkak ud._h
b;=re fj,;a ;shkjd' B<Õg fï wUq ieñ hqj, fukak fufyu
l:d lrkjd' wms hï wdydrhla f.kdj kï tal ±ka fl<jr
fj,hs ;sfhkafka' ;j hd hq;= ud¾.hl=;a ;shkjd' tal ksid wms
fï wfma tlu ms%h ukdm mq;d ur,d >k uiq;a lgq uiq;a ilia
lrf.k ta mq;%udxYh wkqNj lrñka wms b;sß ldka;dr ud._fha
huq' tfyu ke;akï wms ;=ka fokdgu uefrkakhs isoO fjkafka'
tfyu ys;, uyfKks" fï wUq ieñ hqj, ;ukaf.a tlu mq;%hd
ur,d - tlu mq;%hd ur,d - >k uiq;a lgq uiq;a ilia lrf.k ta
mq;% udxYh lñka ldka;drfha b;sß fldgi f.õjd' kuq;a ta mq;%
udxYh lk w;f¾ fï fofokd f,ys w;a .id.kakjd mmqjg
.y .kakjd' zflda wfma tlu mq;d" flda wfma tlu mq;dZ lsh,'
B<Õg nqÿ rcdKka jykafia ix>hd jykafia,df.ka wykj
m%Yakhla' zfudlo uyfKks" ys;kafka ta wUq ieñ hqj, wr ta
;ukaf.a orejdf.a udxY wdydrh .;af;a lS%vdj" úfkdaoh i|yd o@
fmdr nokakjqka jf.a YÍr Yla;sh we;s lr .ekSu i|ydo@ YÍrh
yev jev .ekaùu i|ydo@ w,xldrh i|ydo@ ke;uh ijdóks
lsh, ix>hd jykafia,d ms<s;=re fokjd' —uyfKks" ta uõ msh
fofokd orejdf.a udxY wdydrhg .;af;a yqfola - ta jpkh u;l
;nd .kak - yqfola ldka;drfhka t;r ùu i|yd fkdfõo@
tfiauh ijdóksZhs ms<s;=re fokjd' ta Wmud l:dj t;kska bjrhs'
B<Õg ix>hd jykafia,dg jodrKjd uyfKks" wkak ta wkaoñkah

80
ln,sxldr wdydrh kï jQ ta r¿ wdydrh o; hq;af;a' tal msßis|
wjfndaO lr .;af;d;a B<Õg tafl wdksYxi;a lshkjd' ms~qfldg
.kakd wdydrh yßhdldr f;areï .;af;d;a m[p ldu .=‚l
rd.h;a f;areï .;a;d fjkjd' m[p lduh yd iïnJO rd.h
f;areï .;a;d fjkjd' tal f;areï .;af;d;a ta wd¾h Y%djlhd
kej; fï f,daflg tkafka keye wkd.dñ fjkjd' b;ska Tkak
TÉprhs nqoO foaYkdfõ ;sfhkafka'

kuq;a wmg lshkak isoO fjkjd wjdikdjlg jf.a


wgqjdpdÍka jykafia fuf;kag tl;= lrkj b;du;au <dul
4
fnd<| l:dka;rhla fï jákd nqoO foaYkdfõ w.h wvqjk '
fukak fï úÈhghs wgqjdpdÍka jykafia ,iaik l:dj bÈßm;a
lrkafka' zwr ldka;drfha hk ta wUq ieñ hqj, wdydrh bjr
Wkdg miafia fudlo lf<a@ ldka;drfha ;shkj¨ fld< wvq
.yla' Th .y hg fokakd b|.;a;¨' b|f.k fukak fufyu
idlpPd lrkjd' wr mqreIhd lshkjd Nd¾hdjg ±ka wfma wdydr
ál bjrhs' B<Õg lshkjd fï bÈß ud._fha ug f.dú;eka
fj<|dï wd§ rCIdj,a lr, hula Wmojkak l%uhl=;a keye' tal
ksid fï Nd¾hdjg lshkjd udj ur,d fï orej;a tlal
ldka;drfhka t;r fjkak lsh,d' t;fldg Nd¾hdj lshkjd fï
ldka;drfha bÈß ud._fha ug kQ,a lákj jf.a rCIdjla lrkak
;ekl=;a keye' tal ksid Tn udj ur, Tn orej;a tlal
ldka;drfhka t;r jkak' t;fldg wdhsu;a ijdó mqreIhd
lshkjd wïud uf<d;a tfyu orejd Ôj;a fjkafk keye' tal
ksid ±ka lrkak ;sfhkafka wms Ôj;aj isáfhd;a wms fjk
orefjla ,nuq' fï orejd ur,d wms uia lñka huq' tfyu lsh,d
Tkak B<Õg fufyuhs ;sfhkafka' wïud ;d;a;d <Õg heõj¨
zmqf;a" ;d;a;d <Õg hkakZ lsh,d' ug kï urkak neye lsh,d
;d;a;d wïud <Õg heõj¨' wfka ug;a urkak neye lsh,d'
fudlo ;d;a;d lshkjd uu fuÉpr fjfyi uykais fj,d fï
orej we;s ±ä lf<a' wïu lshkjd uu fï fldaú,a .dfk .sys,a,d
wdhdpkd lr, oi uila l=fia ;shdf.k fï orej yeÿfõ' wfka

81
ug;a urkak neye lsh,d' Tfydu Tfydu orejd ;d;a;hs wïuhs
<Õg hk w;f¾ - fï tl .yhg bkafk - tfyu hk w;f¾ orejd
bfí uereK¨' Tkak jevj, yeá' bfí uereKg miafia b;ska
fudlo lrkafk w~,d fodv, wr uia ál lEj¨'

n,kak wr nqoO foaYkdfõ ;shk ta ixfõ. ckl w¾:h


tfyu msákau ke;s jqKd' kuq;a ;j ÿrg;a talg tl;= lrkak
isoO fjkjd' wo isxy, fmd; m; lshjk mdGlhkag lshjkak
,efnk Ou_ úkh ix.%y fmd;a yeu tllu jf.a yeu-tllu
jf.a-olskak ,efnkafka wkak wr fnd<| l:dka;rhhs' nqoO
foaYkdj fkdfjhs' n,kak nqoO foaYkdj hgm;a fjk yeá' fï
úÈhg wgqjdpdÍka jykafia tfyu tlla wE|.kak we;af;a
fudlla ksido lsh,hs ys;kak ;sfhkafk' Wkajykafia ys;kak
we;s fï nqoO foaYkdj fufyu ;snqfKd;a wïu,d ;d;a;,d
orefjda urkak mgka .kSú lsh,d' tal fkdfjhs mskaj;=ks" uy
.eUqre woyila t;k ;shkjd' fï wdydrh iuia;hla jYfhka
fldhs ;rï Nhdklo' wdydr ;DIKdj lshk tl" fmkakkakhs ta
Wmud l:dj t;k olaj, ;sfhkafka nqÿrcdKka jykafia' fï
mskaj;=kag;a ;du ielhla ;sfhkak mq¿jka' tal ksid wms talg
;j tlla wE|uq'

±ka fï mskaj;=ka iuyrúg lshj,d we;s-i;smgGdk iQ;%fha


Od;=ukisldrh ms<sn|j ;shkj tla;rd Wmudjla .j >d;l
Wmudjla'5 tafl lshfjkjd hï fia .j >d;lfhla fyda .j >d;l
w;jeisfhla fyda .jfokla ur, len,s lr, y;rux yxÈhl
;shd.k ta uia úl=Kkjd' ta úl=Kk fj,djg .j fokla lsh,
yeÕSula we;s fjkafka keye' wkak ta úÈhg - fhda.djprhdg
nqÿrcdKka jykafia m%ldY lrkjd - ;udf.a fï YÍrh fï ;sfnk
yeáfhkau fïl mGú" wdfmd" f;fcd" jdfhd lshk Od;= y;rg
jHfpPokh lr,d n,kak lsh,' b;ska t;k nqÿrcdKka jykafia
.j >d;khg wkqn, ÿkak fkdfjhsfka' tal Wmud l:djla
muKhsfka' .j >d;l lshkafka ks¾oh mqoa.,fhla' thd .jhd

82
urkafk;a ks¾oh yeáhg" len,s lrkafk;a ks¾oh yeáhg"
úl=Kkafk;a ks¾oh yeáhg' wkak tfyu ks¾oh wkaoñka ;uka
ms%h lrk wdorh lrk fï YÍrh Od;= y;rg lm,d jHfpPokh
lr, ukisldrfha fhdojkak lshk tlhs nqÿrcdKka jykafia
jodf<a' wkak tfyu Wmudjla fu;k ;sfhkafka'

B<Õg fï mskaj;=ka iuyrúg ys;kak mq¿jka fu;k fï


mq;% udxY Wmudj ±ka Th ks¾udxY" udxY" l:d;a fndfydu iudcfha
hk ksid fuf;kaÈ nqÿrcdKka jykafia lsõfõ udxY wdydrh
.ekhs lsh,' keye mskaj;=ks" iuia;hla jYfhka wdydrfha we;s
Nhdkl lu fmkajkakhs nqÿrcdKka jykafia fï Wmudj ÿkafka'
wo Wk;a ys;, n,kak mskaj;=ks" fï ud;Dldj Wv foaYkdjla
mj;ajmq wji:djl uu fï mskaj;=kag" lsõjd" wfma n;a mf;a
;shk n;a weghlg l:d lrkak mq¿jka kï lshdú fldhs ;rï f,a
l÷¿ ueoafoo ;ud Wmkafka lsh,' ±ka ta uÈjg mskaj;=ks Th
ridhksl øjH j,ska ish oyia .Kka l=vd i;=ka urK
lDIsl¾uhla hgf;a n;a weghlg l:d lrkak fkdfjhs w~kak
mq¿jka kï w~kjd' wkak ta jf. ixfõ. cklhs wdydrh lshk
tl" iuia;hla jYfhka' udxY wdydrh muKla fkdfõ" ks¾udxY
wdydrh .ek;a l, lsfrkakhs nqÿrcdKka jykafia fï Wmudj
ÿkafka' wms tal jroj, f;areï .kak krlhs' Tkak t;fldg
ta ál ±kg' wmg bÈßhg;a talg wod, foaj,a lshkak fjkjd'
kuq;a ±kg y÷kaj,d fof;d;a ln,sxldr wdydr kï jQ r¿ fyda
ishqï fyda ms~qfldg .kakd wdydrh ms<sn| Tfyduhs ;sfhkafka'

B<Õg iamY_ wdydrh y÷kajkafka fufyuhs' zflfiao


uyfKks" iamY_ wdydrh o; hq;af;a' fïl;a wrjf.' uyfKks" yu
.sysÉp .j fokla bkakjd' zksppuud .dùZ lsh, ;sfhkafka' yu
.sysÉp .j fokla lshk fldg ys;kak krlhs' Th .j >d;k
uvqfõ tfyu msákau yu .ymq .jfokla .ek fkdfjhs wmg
ys;kak ;sfhkafka' t<fokf.a wefÕa fldgiaj," iuyr ;ekaj,"
yu .sys,a,d' t;fldg tfyu ;=jd, fjÉp t<fokla' nqÿrcdKka

83
jykafia fukak fufyuhs m%ldY lrkafk' ta yu .sysÉp
t<fokla ì;a;shla <Õ bkakj kï ta ì;a;sfha bkak i;=ka ta
;=jd,j,g wek,d ta .jfok ld,d odkjd' .yla hg ysáfhd;a
.fya bkak i;=ka wr ;=jd,j,g wek,d ld, odkjd' j;=rg
neiafid;a j;=fr bkak i;=ka ta ;=jd,j,g wek, ld, odkjd'
t<suyfka ysáfhd;a wyfia bkak i;=ka ld, odkjd' hï hï
;ekl fï yu .sysÉp t<fok isákjd kï ta ta ;ekaj,§ ld,
odkjd' tÉprhs nqÿyduqÿrefjda jodrkafka' tfiah uyfKks
iamY_ wdydrh o; hq;af;a lsh,d' B<Õg tal yßhg f;areï
.;af;d;a tafl ,efnk wdksYxi .ek jodrKjd' iamY_ wdydrh
yßhg f;areï .;af;d;a iem ÿla fkdÿla fkdiqj lshk fõokd
;=ku msßis| wjfndaO lr.;a; fjkjd' fï fõokd ;=k yß
wdldr f;areï .;af;d;a wdfh;a wd¾h Y%djlfhl=g lrkak
fohla keye' ry;a fjkjd' wkak nqÿrcdKka jykafia ta
lu_i:dkfha Yla;sh fmkakqjd'

b;ska fïlg;a wms mqxÑ wgqjdjla ±kg lsõfjd;a óg l,skq;a


wms m%ldY l<d Wmudfõ ;shk .eUqr' wms flá jdlHhlska
lsõfjd;a ±ka wms okakjd fõokdj lshk tl iamY_h m%;Hh lr
f.khs ;sfhkafka' iamY_h r|d mj;skafka wfma fï ;=kS yu Wvhs'
tal ljqre;a okakjfk' Tkak ys;kak wfma jï wf;a ;=jd,hla
keye' ol=Kq wf;a ;=jd,hla ;shkjd' ú,a¨o froaola jï wf;a
we;=,a,k fldg iemla ±fkkjd' ol=Kq w;g lsÜgq lrk fldg
zW!hsZ lshhs' wkak tal f;areï .kak ´k' tal ksid wms fïl
yl=¿jd ±lajqjd tla;rd jdlHhlska' ta ;j álla ixfYdaOkh
lr, lsõfjd;a fufyu lshkak mq¿jka' yu ;snqKyu ±fkk
iem fõokdj;a yu .shyu ±fkk ÿla fõokdj;a nqÿrcdKka
jykafia ixikaokh lrkjd fu;k' t;fldg we;a; jYfhka
n,kjd kï yu lsh, lshkafka ;=jd, fj¿ula' fudlo tfyu
lshkafka uq¿ YÍrhu jrKhla yeáhg .Xla yeáhg olaj,d
;shkjd wiqN Ndjkdfõ z.Kv N+f;d" frd. N+f;d jK N+f;dZ
t;fldg uq¿ YÍrhu jKhla kï yu ;=jd, fj¿ulafk' ;=jd,

84
fj¿ulafk@ ta Tlafldu lshkafk fudlgo@ wkak wr iamY_h
ms<sn|j l,lsÍughs' tal ;=<ska ksjka olskak mq¿jka ksid-
ry;afjkak' Tkak iamY_ wdydrh'

B<Õg ufkd ixfÉ;kd wdydrh' zflfiao uyfKks ufkda


ixfÉ;kd wdydrh o; hq;af;a@Z talg;a fokjd Wmudjla' tal;a
uy .eUqre Wmudjla' Tkak mqreIhl=f.a Wi ;rï .eUqrg ;shkjd
wÕ=re j,la' ÿïj;a ±,a,j;a ke;s uy .eUqrg ;shk wÕ=re j,la'
t;kg tkjd Ôj;a fjkak leu;s uefrkak wlue;s iemhg
leu;s ÿlg wlue;s mqreIfhla' ta tlalu Yla;su;a mqreIhska
fokafkla weú,a,d wr ñksyf. w;a folska w,a,,d weof.k
hkjd .sks wÕ=re j, Èydjg' t;fldg wr ukqiaihd ta .sks j,
Èydjg weÈ,d .shdg fudlo ta mqoa.,hdf.a ys; - fukak fï jpk
i|yka fjkjd' - zfp;kd" mF:kd" m‚êZ fÉ;kdj m%d¾:kdj
b,lalh .sksj,ska uE;g' ta w;g fï w;g yefrkjd fífrkak'
kuq;a weof.k hkjd' tÉprhs Wmudj' ó<Õg nqÿrcdKka jykafia
jodrKjd wkak uyfKks" ta wdldrfhkah ufkdaixfÉ;kd
wdydrh o; hq;af;a' ufkdaixfÉ;kd wdydrh yßyeá msßis|
wjfndaO lr .;af;d;a ta wd¾h Y%djlhd ldu ;Kyd" Nj ;Kyd"
úNj ;Kyd lshk ;Kyd ;=ku yßhdldr wjfndaO lr .;a;d
fjkjd' ta ;Kyd ;=ku yßhdldr wjfndaO lr .;fyd;a ta
wd¾h Y%djlhdg wdhs lrkak fohla keye ry;a fjkjd' fïfl;a
w¾:h wmg álla újrKh lrkak fjkjd' wgqjdjla fokak
fjkjd' fudlla o fïflka ls h ka f ka @ fudlla o fï
ufkdaixfÉ;kdfj ;shk ÿla ijNdjh@ tal fï mskaj;=kag wms
mqxÑ kso¾Ykhla lsõfjd;a ±ka wms ? kskaog hkjd' fyg ojfia
úYd, Khla f.jkak i,a,s fydhd .kak ´k' ksÈ foõ ÿj taúo@
ta w;g hkjd fï w;g hkjd is;=ú,s' ufkdaixfÉ;kd
n,y;aldrfhka weof.k hkjd' ;j myiq Wmudjla lshuq' uqjd
ñßÕ=j Tiafia ÿjkafka ta ;Kydj ksidfk' j;=r ál fndkak
´k ksidfk' w;k j;=r ;shkjd lsh, ÿjkjd' ÿjkjd' ÿjkjd'
jeá jeà ÿjkafka' ÿjkak neye' ÿjkak neß kuq;a n,y;aldrfhka

85
weÈ we§ hkjd' ;Kydj ksid' ufkda ixfÉ;kdj ls%hd;aul
fjkfldg ;DIKdfõ ijNdjh f;areï .kak mq¿jka' ufkda
ixfÉ;kd wdydrh ms<sn|j ta ál m%udKj;a'

Bg jvd .eUqre tlla wka;sug tkafka' zflfiao uyfKks


ú[[dK wdydrh o; hq;af;a@Z talg fukak fufyu Wmudjla
nqÿyduqÿrefjda fokafka' hïfia uyfKks" rc flfkl=f.a
weu;sjre yß" w¿f.daiqfjda yß" ux myrk fydfrla ljqre yß
m,afydfrla w,a,f.k weú,a,d rÊcqrejka <Õg f.k;a
fmkakkjd' fukak foajhka jykai iqÿiq o~qjula fï
;eke;a;dg fokak lsh,d' rÊcqrefjda lshkjd zztïn, mqreIh"
fï fydrd wrf.k .sys,a,d Wfoa jrefõ Tyqg fokak wvhá
myrj,a ishhla o~qju yeáhg'ZZ jOlhd ta o~qju wr ukqiaihdg
fokjd' B<Õg oj,a wykjd rÊcqrefjda" fldfyduo ta ukqiaihd"
;du Ôj;ajkjdhs ms<s;=re ,efnkjd' tfykï wdhs;a wrf.k
.sys,a,d oj,ag;a fokak wvhá myrj,a ishhla' yekaoEfõ wykjd
fldfyduo wr mqoa.,hd@ ;du Ôj;a fjkjhs lshkjd' wd tfykï
.sys,a,d ;j;a iSfha lidhla fokak' B<Õg nqÿrcdKka jykafia
ix>hd jykafia,df.ka wykjd' zzfudlo uyfKks ys;kafka
ojig ta úÈfha wvhá myrj,a ;=kaishhla ,nk ta mqoa.,hd ÿlla
ú¢kjo@ zzfudlo Nd.Hj;=ka jykai fkdú¢kafka@ tl wvhá
myrla Wk;a ÿlla fodïkila we;s lrkjdZZ lsh, NsCIQka
jykafia,d W;a;r ÿkakd' tÉprhs Wmudj' nqÿrcdKka jodrKjd'
wkak uyfKks" ta wdldrfhkah ú[[dK wdydrh o; hq;af;a'
ú[[dK wdydrh yßhg msßis| ±k .;af;d;a ta ;eke;a;d kdu
rEmh f;areï .;a;d fjkjd' kdurEmh msßis| wjfndaOh lr
.;af;d;a ta wd¾h Y%djlhdg wuq;=fjka lrkak fohla keye'
Tkak ú[[dK wdydrh' tal Tlafldagu jvd wudrehs f;areï
.kak' ú[[dKh ÿlla yeáhg ms<s.kak ljqre;a leue;s keye'
Tkak talg;a wms mqxÑ kso¾Ykhla fouq' fï ld,fha yeáhg'
ta ld,fha wvhá lsh,d fohla ;snqKd' kuq;a fï oji mqrd
rEmjdysksh krUk mskaj;=kag;a hïlsis m%ydr t,a, fjkjd' talg

86
fï wuq;= jpkhla uu fhdokafka-f;areï .kak n,kak ld,Sk
NdIdjg wkqj' ±ka ta rEmjdyskS krUk fï mskaj;=kag Wfoa oj,a
yji ú¢kak fjkafka wvhá myrj,a fkdfjhs' zweâZ há myrj,a'
Th jHdmdßl fCIa;%fhka jHdmdßl jOlfhd t,a, lrk zweâZ há
myrj,a lkak fjkjd'

B<Õg wks;a me;a;;a ys;kak' rd;s%hl k.rfha ùÈhlg


we;=,a fjkak' úÿ,s nqnq¨ ;shkjd zwms Èyd n,kak wms Èyd
n,kakZ wfma wdh;kh Èyd n,kak lsh,d fkdfhl=;a Wml%u
j,ska wfma wjOdkh weo.kak' wkak tal ÿlla nj;a idudkH
f,dalhdg f;afrkafk keye' ta ú[[dKh ;shk ksidfk' ta
wvhá myrj,a lñka §>_ ld,hla ixidrfha wms weú,a,
;sfhkjd' tal kdu rEmh ksid fjk njj;a okafk keye' wms
jeämqr úia;r lrkafka ke;af;a b;sß yßh fhda.djprhska
Ndjkduh jYfhka wjfndaO lr.kag ´k' t;fldg ta ú[[dK
wdydrh tfyuhs lsh,d ys;d.kak' tal f;areï .;af;d;aa ta;a
ry;a fjkj'

B<Õg wms fï wdydr ms<sn| l:dfõ ;j;a me;a;la u;=


lrkag ´k' wms l,ska lsõjd i;a;ajhskaf.a Ôú;h r|d
mj;skafka wdydrh u;hs lsh,' t;fldg tal ke;=j neye' tal
ke;=j neye' kuq;a Tkak B<Õg .eUqre ldrKhla ;sfhkafka'
fï mskaj;=ka wy, ;shkjd nqÿrcdKka jykafia mjd ÿIalr
ls%hd l<d yh wjqreoaola ;siafia' wr ks.KG l%uhg wkqj ta
ldf,a ;snqfKa ÿflkauhs fï iemh ,nd.kak mq¿jka lshk
u;hhs' w;;ls,u:dkqfhda.h ;uhs ta ldf,a rc lf<a - ta ldf,
Y%uK n%dyuKhska w;r' ta ksid nqÿrcdKka jykafia;a wks;a
wka;hg .shd wdydr m%;sfCIam lr,d la,dka; fjklï' wr mska;+r
j,ska tfyu fmkak, ;sfhkafka' Bg miafia Wkajykafia tfla
wka;.dó nj ±l,d Tkak ueÿï ms<sfj;g wdjd' wkak ueÿï
ms<sfj; wdY%fhkqhs fï Ou_fha ;sfhkafka úi÷u' ueÿï ms<sfj;
m%ldY lrk tla;rd iQ;%hla wms óg l,ska lsh, ;shkjd' tal

87
iïmQ¾Kfhka lsõj ksid hï;ñka u;la l<yu we;s fï
mskaj;=kag' tla wji:djl tla;rd NsCIq‚hla fydr f,v wrf.k
hïlsis fydr woyilska wdkkao ijdóka jykafiag wdrdOkd
l<d nKla wykak ,Eia;s fj,d jf.a'6 wdkkao ijdóka jykafiag
fï fydf¾ f;aß,d tla;rd foaYkdjla meje;ajQjd' ta tla;rd
foaYkdfõ Ou_ ldrKd y;rla i|yka fjkjd' thska m<fjks
ldrKdj ú;rhs wmg ´k'

wdkkao ijdóka jykafia fufyuhs ta ldrKdj bÈßm;a


lrkafka' zwdydr iuN+f;d N.s‚ whx ldfhd' wdydrx ksiidh
wdydfrd myd;fnndZ ke.‚h fï YÍrh yeÈ,d ;sfhkafka
wdydrfhka' wdydrfhka yg .;af;a' kuq;a zwdydrx ksiidhZ
wdydrhu Wmldr lrf.k wdydrh m%ydKh l< hq;=hs' f;areï
.kak;a wudrehs' fu;khs ueÿï ms<sfj; ;sfhkafka' B<Õg talg
mqxÑ újrKhla tf;ka§ wdkkao ijdóka jykafia fokjd'
flfiao wdydrh Wmldr lrf.k wdydrh m%ydKh lrkafka
fïjd mskaj;=ka wy, ;shkjd' NsCIQka jykafia,dg wkq±k jodr<
;shkjd' wdydr fkdf.k bkak fkdfjhs' wdydr .kakjd kï
m%;HfõCId lr, .kak' [dK ixjrh ;=<ska tal Ndjkdjg yrj,d
tafl mrud¾:h f;areï wrf.k wdydr .kak lsh,hs jodr<
;sfhkafka' ta ál fláfhka i|yka fjkjd' hïlsis NsCIqjla
wdydr .kak fldg fufyu kqj‚ka i,lkjd' zmáiXLd
fhdksfidZ kqj‚ka i<l,d" fï wdydrh uu .kafka zfkj ojdh" k
uodh" k uKvkdh" k úN+ikdh'Z fïl wr lsõj jf.a úfkdaoh
i|yd YÍr Yla;sh jvd .ekSug" w,xldr lr .ekSï wdÈh
i|yd fkdfõ' B<Õg lshkjd hdjfoj wkak jeo.;a jpkhla
hdjfoj yqfola zbuii ldhii À;shdZ fï lh mj;ajdf.k hdug
zhdmkdhZ hemSu i|yd zúysxiQmr;shdZ wdydrh iïmQ¾Kfhka
w;yeÍu ksid we;sfjk ysxidfjka fíÍug zn%yupßhdkq..ydhZ
wdydrh .kafka Ydik n%yupßhdj - fï ksjka olajd hk
m%;smodj - /lSughs' B<Õg tajd yl=¿j, olajkjd zb;s mqrdK[p
fjokx máyXLdñ kj[p fjokx k WmmdfoiidñZ ta nv.sks

88
fõokdj uu fï wdydrh .ekSfuka fl<jr lrkjd' zkj[p
fjokx k WmmfoiidñZ muKg jeäh wdydrf.k w¨;a
fõokdjla we;slr .kafk;a keye' hd;%d p fu Núii;s uf.a fï
hd;%dj" uf.a fï Ôú; .uk ksrjoHj myiq úyrKh lshkafka
Ndjkdjg iqÿiq wkaoñka muKg wdydr je<§fuka myiq
úyrKhla we;sj Ôj;aùu' Tkak mrud¾:h i<lkjd fïlg
ix>hd jykafia,d tl;= lrkjd Ndjkd fldgil=;a" tal
;sfhkafka fï wdldrhghs' tafla mrud¾:h olajkafka fufyuhs'
fï wdydrh ;kslr zOd;= u;;fldZ Od;= ud;%hla' mGú wdfmd
f;fcda jdfhd hk Od;= j,ska iliajqK tlla' Od;= jYfhka
n,kfldg fïl msßisÿhs kuq;a zbux mQ;sldhx mFjdZ fï l=Kq lhg
we;=,a fj,d zw;súh ð.=pPkSfhd cdh;sZ' b;du;au ms<sl=,a
ijNdjhg m;afjkjd' t;fldg wkak t;k Od;= ukisldrh;a
;shkjd wdydrfha máll+, i[[dj lshk ms<sl=,a ukisldrh;a
;sfhkjd' Tkak Th úÈhg tal Ndjkdjg kÕkjd' tal ;=<ska"
wka;sug Od;= ukisldrh ;=<ska hkafka iq[[;djg' Od;=
u;;fld ziqf[[dZ fïl Y+kH yeáhg i,lkjd'

zh:dmpphx mj;;udkx Od;=u;;fufj;x hÈox msKvmdf;d"


;ÿmN=[cfldp mq..f,d Od;=u;;fld ksiif;;d kscÔfjd
iqf[[d' ifnnd mkdhx msKvmdf;d wð.=pPkSfhd bux mQ;sldhx
mFjd w;súh ð.=pPkSfhd cdh;s"

zm%;Hh wkqj mj;sk Od;=ud;%hls fï msKvmd;h' th wkqNj


lrk mqoa.,hdo i;aFjfhla Ôjhla fkdjk Y+kHjQ Od;=ud;%hls'
ms<sl=,a fkdjQ fï msKvmdkh fï l=Kqlh ;=<g meñK b;du;a
ms<sl=,a lghq;= njg m;afjhs'Z

wkak t;fldg ta Od;= ukisldrh ;=<ska Y=kH;dj olajdu


hkjd' ms<sl=, .ek fufkys lsÍu ;=<ska fu;k l<lsÍula
tkjd - w;yeÍu' wdydrfhka ñfokjd lshk tfla" ksfrdaO
lrkjd lshk tfla" hg ;shk f;areu ;Kydj ke;s lsÍuhs' t;khs
ueÿï ms<sfj; ;sfnkafka Ou_fha" ta ldrKh ;j;a meyeÈ,s fjkjd

89
inndij iQ;%fhka' Ôú;h f.jk fldg iuyr foaj,a we;=j;a
neß ke;=j;a neß ;;a;ajhla ;shkjd' wdydrfha ta ;;a;ajh
nqÿrcdKka jykafia f;areï .;a;d hï wji:djl' ueÿï ms<sfj;g
whs;s fohla ta' wdydrh m%;sfCIam lr, neye' ta fjkqjg tal
m%fhdackhg wrf.k uOHi:j ta lshkafka zu;;[CÿZ ud;%d
jYfhka muK ±k je<§fuka ;ukaf.a ksjka .uk hkjd lshk
tlhs thska m%ldY flfrkafka' talg wod<j ;j fkdfhl=;a Wmud
;shkjd wdydrh ms<sn|j l,lsÍug fya;=jk' talg f,d,aùu ke;s
lrk úÈfha uy mqÿu Wmudj,a ;shkjd' wms l,skq;a i|yka
l<d zLqrxjuOqkd,s;;xZ7 tfyu ke;akï zLqrOdrEmfud NjZ8
jeks uy mqÿu Wmudj,a nqÿ yduqÿrefjda fokjd' óg l,skq;a
wji:djl m%ldY l<d fï ms<sn|j ó me‚ lkak leu;s
flfkl=g wms ±,s msyshl ó me‚ ;jr,d fokjd' t;fldg tal
f,dúkafk fldfyduo Èj lmd .kak fjkjfk' wkak ta ri
;DIKdj ke;s lrkakhs nqÿ yduqÿrefjda tfyu lshkafka' ri
;DIKdj is£u i|yd fkdfhl=;a mqÿu úÈfha Wmud nqÿyduqÿrefjda
m%ldY lr, ;shkjd' tla wji:djl fufyu olajkjd zjKii
frdmkF:dhZ fï wdydrh .kafka yßhg ;=jd,hlg fnfy;a odkjd
jf.a' ;j olajkjd zwlLiinN[ckx h:dZ9 lsh, lshkafka
lr;a;fha frdaoh lrlefjk ;ek fndia f.ähg' talg f;,a
odkjd jf.a fï m[pilJONdrh ixidr ldka;drfhka t;rg
f.khdu i|yd fï jdykhg f;,a odkjd jf.a wdydr mdúÉÑ
lrkakh lsh,d fkdfhl=;a Wmudj,a §,d ;shkjd ta ri ;DIKdj
keiSu i|yd' wr mq;% udxY jf.au flfkl=g ixfõ.h we;sjk
wdldrhg' ta wdydrfha ms<sl=,a nj ±laùug wdydrh YÍrhg
we;=,aùfuka isÿjk foaj,a fufkys lsÍfuka" wdydrh ms<sn|
ueÿï ms<sfj;la nqÿrcdKka jykafia olaj,d ;shkjd'
tal ´> ;rK jf.a iQ;%j, ;shkjd'10 iev j;=rg tf;r
fjkak neiai flkd neiaig miafia kej;=fkd;a .s,d nyskjd'
±Õ¨fjd;a .idf.k hkjd' w;;ls,u:dkqfhda.h ±Õ,Su jf.hs
wdydr iïmQ¾Kfhka m%;sfCIam lsÍu' B<Õg kej;Su jf.a ;uhs
lduiqL,,sldkqfhda.h wkqj iSudka;slj wdydr .ekSu' ta

90
foflkau je<ls,d zu;;[Cÿ fydys fNdcfkZ lsh, lshkjd'
muK ±k j<okak lsh,d m%ldY lrkjd' wdydr .ekSfï§ mßiaiï
fjkak lshkafka fufyuhs' zp;;dfrd m[p wdf,dfm wN=Fjd
Wolx msfjZ11 wd§ jYfhka idßmq;; ijdóka jykafia m%ldY
lr, ;sfhkafka fhda.djpr NsCIQkag wdydr .ekSfï§ n;a lgj,a
y;rla myla fkdf.k ta fjkqjg j;=r fndkakh lsh, ieye,a¨
meje;au i|yd Wmldr fjkjh muK ±k je<§u' ta úÈhg kd kd
úO Wmud j,ska wdydrh ms<sn| uOHi: m%;sm;a;shla t;k
olajkafka' ta jf.au wdydrh ms<sn| m%Yakh fldhs;rï jeo.;ao
lsh;fyd;a fï mskaj;=ka iuyrúg wy, we;s y;a wjqreÿ jhfia§
ry;ajqk ta fidamdl idufKarhka jykafiag Wmiïmodj i|yd
nqÿrcdKka jykafia wkq ±k jodf<a m%Yak oyhlg W;a;r fokak
lsh,d'

m<fjks m%Yakh zifnn i;;d wdydrgÀ;sldZ12 iEu


i;a;ajhskau wdydrh u; mj;skjd lshk tl' tal ±ka ldf,a
úys¿jg iuyre .kakjd' kuq;a tal yßhdldrj f;areï .;af;d;a
tal;a Ou_fha i|yka fjkjd' ta zifnn i;;d wdydrgÀ;sldZ lshk
ta ldrKh yßhdldrj f;areï .;af;d;a ta ;=<ska wdydrh
ms<sn|j ksnìodj úrd.h ksfrdOh we;sfjkjd' wkak tal ;=<ska
ksjka olskak mq¿jka' ;j;a ta jf.au iuudÈgÀ iQ;%fha idßmq;;
ijdóka jykafia iuudÈgÀh kd kd úO úÈhg ú.%y lrkjd'
tl ú.%yhla §,d ;j l%uh;a ;shkjo lsh, weyqjyu ;j tlla
lshkjd' tl l%uhla ;uhs13 hï lsis NsCIqjla wdydrh yßhdldr
okakjd kï - ±ka okakj fï mskaj;=ka p;=rdhH__ i;Hh lshk fldg
ÿlL" iuqoh ksfrdaOh ud._h hk y;r lshkjd - Tkak Th
wdldrhghs m%ldY lrkafkaa' hï lsis NsCIqjla wdydrh yßhdldrj
f;areï .;af;d;a" wdydr iuqoh f;areï .;af;d;a" wdydr ksfrdaOh
f;areï .;af;d;a" wdydr ksfrdaO.dñkS m%;smodj yßhg f;areï
.;af;d;a tmuKlskq;a flfkla ;=< iuudÈgÀh we;s fjkjd
lsh,d' t;fldg fï lshdmq ál w¾:j;a lr.kak mq¿jka' wdydrh
;uhs wr i;r wdldr wdydrh' ln,sxldr wdydr kï jQ ms~qfldg

91
.kak we;=<g .kakd wdydrh muKla fkdfjhs iamY_h"
ufkdixfÉ;kdj" ú[[dKh lshk ta wdydr y;ru yßhdldrj
f;areï .ekSu tys mj;akd ÿla ijNdjh f;areï .ekSuhs' B<Õg
tal háka ;sfnk ta ;Kyd ijNdjh fofjks wd¾h i;Hh
ksfhdackh lrkjd' B<Õg fuys ksfrdaOh ;uhs ksjk' ud._h
;uhs ta ueÿï ms<sfj; zmáiXLdfhdksfidZ lshk [dK ixjrh
lsh,;a lshkjd kqj‚ka i<ld mrud¾:hka i<l,d ta jf.au
Ndjkdjlg yrjdf.k N=l;s ú£u ;=<ska'

Tkak B<Õg ;j ldrKhla wjidk .d:dfõ álla .eUqre


me;a;la lshjqkd' zwdfrd.Hx iuuo[[dh - wdijdkx mßlLhd"
ixLdh fiù OuufgGd - ixLx fkdfmls fjo.=Z ta .d:dfõ f;areu
wdhs;a u;la lr.;af;d;a zwdfrd.Hx iuuo[[dhZ wms wdydr
.kafka ksfrda.Slu i|ydfk' kuq;a fu;k nqÿyduqÿrefjda yß
mqÿu .eUqre woyila lshkafka' ta lshk ksfrda.s nj fkdfjhs
fu;k lshkafka' kshu ksfrda.s nj fudllao" kshu ksfrda.S nj
ry;a nj' t;fldg' wdfrd.Hx iuuo[[dh kshu ksfrda.S nj
f;areï wrf.k zwdijdkx mßlLhdZ wdY%jhka CIh lr,d" zixLdh
fiù OuufgGdZ Ou_fha msysáfha" zixLdh fiùZ lshkafk wr
lshdmq máiXLdfhdksfid msKvmd;x máfijdñZ wd§ jYfhka
msKvmd;h ms<sn|j kqj‚ka i<l,d mßfNda. lrk ta ry;ka
jykafia zixLx fkdfm;s fjo.=Z Tkak ;shkj .eUqre me;a;la'
zfjo.=Z lshkafka ;s%úoHdj' fn!oO ixl,amh wkqj fjo.= lshkafka
n%dyuKhkaf.a ;s%fõoh fkdfjhs' ;s%úoHdj yeáhg fï Ou_fha
olajkafka ry;ka jykafia,d ,n,d ;shk ;;a;ajhla' ta ;s%úoHdj
fl<jrg .sh ry;ka jykafia zixLx fkdfm;sZ .sŒug fkdfha'
wkak t;k lshfjkjd .eUqre ldrKhla' t;fldg ta .sŒug
fkdtkafka fldfyduo lshk tl B<Õg álla l,amkd lr, n,uq'
we;a; jYfhka fukak fu;k§ wdydr y;r .ek lshfjk
fjk;a iQ;%hla ;shkjd' wFÓrd. iQ;%h lsh,d14' taflÈ .eUqre
Wmudjla fokjd' ta wFÓrd. iQ;%fha' fufyuhs ;sfhkafka' wr
i;r wdydr .ek l,skau úia;r lrkjd' uyfKks" wdydr y;rla

92
;shkjd wd§ jYfhka' ta lshdmq y;ruhs' B<Õg nqÿrcdKka
jykafia m%ldY lrkjd hï Y%djlhl=g fï wdydr i;r ms<sn|j-
jpk ;=kla t;k i|yka fjkjd' rd.hla ;sfnkjd kï kJÈ
kï jQ i;=gqùu ;sfnkjd kï ;Kydj ;sfnkjd kï rd." kJÈ"
;Kyd" lshk fï flf,ia ;shkjd kï fï wdydr ms<sn|j tfyu
kï B<Õg fjk foa olajkjd' wms ys;uq ln,sxlr wdydrh lsh,d
ms~qfldg .kakd wdydrh ms<sn|j hï flfkl=g rd.h" kkaÈh"
;Kydj wef;d;a tal Wmldr lrf.k ú[[dKh msysg,d
jefvkjd hï ;ekl'
Tkak B<Õg fï mskaj;=ka fï ldf, fndfydaúg kej;
W;am;a;sh ms<sn| ryi fidhkj' .eUqre ldrKhla Th tkafka'
t;fldg wdydrh ms<sn|j wr úÈhg rd.h" ;=gqùu" ;Kydj
;shkjd kï ta wdydrh ms<sn| ú[[dKh t;k msysgkjd"
jefvkjd' Tkak t;k bo,d máppiuqmmdohg hkjd' hï ;ekl
ú[[dKh msysg,d jefvkjd kï tf;kag kdu rEmh neye
.kakjd' hï ;eklg kdurEmh neye .kakjd kï t;k
ixialdrhka jefvkjd' hï ;ekl ixialdrhka jefvkjd kï
t;k fukak fufyu lshkjd' zwdh;sx mqknNjdNsksnn;;sZ
kej; mqk¾Njhla we;s fjkjd' kej; mqk¾ Njhla we;s fjkjd
kï t;k kej; cd;s" crd" urK we;sfjkjd' T;k yßu ishqï
ldrKhla lshkafka' fï y;r .eku Th úÈhg olajkjd'
nqÿrcdKka jykafia wms we;=<g .kakd wdydrh fõjd" iamY_h
fõjd" ufkdaixfÉ;kdj fõjd" ú[[dKh fõjd tajd ms<sn|
flfkl=g rd.h kJÈ ;Kyd hk flf,ia ;shkjd kï kej;
Njhlg hk wdldrh' ta ksidu ta ;eke;a;df.a ú[[dKh t;k
msysgkj' msysg, jefvk fldg kdu rEmh neye .kakjd' kdu
rEmh neye .kak fldg ixialdr jefvkjd' ixialdr jefvkfldg
kej; W;am;a;shla we;sfjkjd' Tkak Th ál i<ld.kak
y;rgu'

kuq;a T;k .eUqre nj ;sfhkafka B<Õg fok wuq;=


Wmudfõ' talg fok Wmudj fufyuhs nqÿrcdKka jykafia'

93
hïfia uyfKks" rclfhla fyda Ñ;%ldrfhla fyda ,dlv r;=mdg
lymdg uoáh mdg jeks idhulska uÜgï jQ ,E,a,l fyda
ì;a;shl fyda froaol fyda - B<Õg lshfjk ál fyd|g i<l
.kak' ish¨ wÕ miÕ iys; i;S% rEmhla fyda mqreI rEmhla ksu_dKh
lrkafkao wkak ta jf.a ^±ka wr lshdmq ál iïnJO lr.kak&
t;fldg wr rd.h kkaÈ ;Kydj wdydrh ms<sn|j ;shkjd kï
kej; W;am;a;shla ,efnk wdldrh' tal ;=< is;=jï mgfh
jefgkak jf.a - kej; i<ld .;af;d;a fï mskaj;=kag hïlsis
m%udKhlg f;areï .; yelshs' wms uõ l=ifha l<, rEmhg lsõfõ
zuv me,a,uZ lsh,fka' Th zuv me,a,fïZ igyk tkjd i;S%
rEmhla fyda mqreI rEmhla fyda WmÈk flkdf.a rEmh t;ku
;shkjd' fï mskaj;=ka okakjdfka' tal fï nqÿyduqÿrefjda uy
.eUqßka lshkafka fu;k is;=jï lsß,a,la jf.hs' fu;k rd.h
wd§ ta flf,ia ;=<ska wr ú[[dKh hï mdgla .efkkjd' tal
;uhs wms kdurEmhla lsh, lshkafka' fldákau ú[[dKfh
jefgk zkug rEmhlaZ' wr is;=ju wÈk mqoa.,hdf.a Wmudfjka
fokafka talhs' rd.h kkaÈh ;Kydj we;s;dla Tkak fjk
yeá' t;fldg ta ú[[dK wdydrh ms<sn|j' wms lshuq ;kslr
wdydrhg f,d,a mqoa.,fhla lsh,' iuyrúg mKqjka yeáhg
WmÈkafka tnÿ wh fjkak we;s wdydr j,u' W!rka jf.a i;=ka
tfyu ta ;Kydj ksidu ta wdydrh flfrys-t;ku WmÈkjd'
iuyrúg talg wod<j' wkak tal ;uhs wr rEmhla is;=jï lsÍu
jf.a' t;k ú[[dKh;a kdurEmh;a w;r iïnJOlu fmkakqï
lrkafka'

flf,ia ksid wr is;a;rdf.a Wmudj fokafka" t;kska' B<Õg


lshkjd tafla wks;a me;a;' tal Bg;a jeäh .eUqre Wmudjlska' tal
fndfyda fokdg .eg¿jla' we;a; jYfhka yßu .eUqrehs' fukak
fufyuhs lshkafka' tafla wks;a me;a; lshkjd hïlsis úÈhlska ta
lshdmq wdydr y;f¾ - fláfhka i<ld.kak mskaj;=ks wms we;=<g
.kak wdydrh muKla fkdfjhs' iamY_h fõjd ufkdaixfÉ;kd
fõjd ú[[dKh ms<sn|j fõjd - wr lshdmq rd.h;a" kJÈ" kï jQ

94
i;=g;a" ;Kydj;a ke;skï Tkak fjk foa lshkjd' nqÿrcdKka
jykafia ix>hd jykafia,df.kau wykjd Wmudjlska' ta Wmudj
;uhs uy mqÿu' uyfKks" Tkak ;shkjd l+gd.dr Yd,djla"
l=¿f.hla ;shkjd-nqÿrcdKka jykafia m%ldY lrkjd-W;=re
me;af;ka" ol=Kq me;af;ka kef.kysr me;af;ka ljq¿ ;shkjd'
tfyu ljq¿ ;shk l=¿f.hl nqÿrcdKka jykafia ix>hd
jykafia,df.ka wykjd" br mdhk fldg iQ¾h rYañh fld;kgo
jefgkafka lsh,d' ix>hd jykafia,d m%ldY lrkjd' ijdóks wr
ngysr me;af;a ì;a;shghs'ZZ

B<Õg nqÿrcdKka jykafia wykjd fyd|hs ngysr me;af;a


ì;a;shla ke;akï@ tfyu kï fmd<jghs jefgkafka lsh,d
ix>hd jykafia,d W;a;r fokjd' B<Õg nqÿrcdKka jykafia
wykjd zfyd|hs fmdf<dj;a ke;akï@Z fmdf<dj ke;akï
;sfhkafk j;=rfka' j;=rghs jefgkafk lsh, ms<s;=re fokjd'
nqÿrcdKka jykafia wykjd fyd|hs j;=r;a ke;akï' ix>hd
jykafia,d lshkjd tfyu kï ijdóks ta ysre t<sh fldfyaj;a
msysgkafka keye' zwmm;sgÀ;Z - Tkak jpkh' yß .eUqre ;;a;ajhla
Th ;sfhkafka' tfyu kï ijdóks iQ¾hhdf.a rYañh fldfyaj;a
msysgkafka keye' ì;a;sh;a keye' fmd<j;a keye' j;=r;a ke;akï
fïl msysgkafka keye' zwmm;sgÀ;Z TÉprhs Wmudj' b;ska
Tkak T;k ;shk .eUqr ys;,d n,kak mskaj;=ks' wms fïjd hï
úÈhlska m%ldY lr,d ;shkjd zwksoiik ú[[dKhZ lsh,d' talhs
lsõfõ zwmm;sgÀ; ú[[dKhZ' rd.dÈhla ke;akï ú[[dKhg
msysgkak yeáhla keye' zwksoiikZ lshk jpkh f;dark fldg;a
wms fndfydaúg olaj, ;shkjd taflÈ;a olajkjd is;a;rl=f.a
Wmudjla' zwksoiikZ lshkafka hula fmkakqï fkdlrk úoyd
fkdmdk lshk w¾:hhs' tal;a Th llpQmu iQ;%fha Wmudjla
wdY%fhka 15 wms fmkakqjd' tal .ek;a nqÿrcdKka jykafia m%Yakhla
wykjd' hï mqreIfhla Th lshdmq lymdg ks,amdg wd§ idhï
áll=;a nqreiqjl=;a wrf.k weú,a, lshkj fukak fufyu' zuu
wyfia rEmhla w¢kjdZ' nqÿrcdKka jykafia wykjd ix>hd

95
jykafia,df.ka uyfKks" tal lrkak mq¿jka fohlao@ wr
ñksyd idhï wrf.k weú,a, nqreiqjla wrf.k lshkjd zuu
wyfia rEmhla w¢kjdZ tal lrkak neß jevlah lshkjd'
ulaksido lsh, ix>hd jykafia,d f;areï lrkjd Tkak
fu;k jpk jeo.;a' zwhxys Nfk; wdldfid wrEmS wksoiifkdZ
ijdóks fï wyi lshk wrEmS fohla" rEmS fkdfjhs' ta jf.au
zwksoiifkdZ hula úoydmdk Yla;shla wyfia keye' wkak
wksoiik lshk tfla f;areu' fndfyda fokdg f;areï .kak
wmyiq fjÉp ;ekla Th' wksoiik ú[[dKh .ek óg l,ska
ksjk foaYkd j,§ m%ldY lr, ;shkjd'

ú[[dKx wksoiikx - wkk;x innf;d mNx


tF: wdfmdp mGú - f;fcd jdfhd k .dO;s
tF: §>[p rii[p - wKq :q,x iqNdiqNx
tF: kdu[p rEm[p - wfi ix Wmrec®;s
ú[[dKii ksfrdfOk - tfF:;x Wmrec®;s16

Tkak Th .d:dj ;uhs ld,dka;rhla ;siafia f;areï


.ekSug wmyiqj ;snqfKa' iuyre tal f;arejd wuq;= f,dalhla
yeáhg' wms fmkak,d ÿkakd' zú[[dK wksoiikxZ ú[[dKhla
;shkjd' úuql; ú[[dKh kdu rEmhla fmkakqï lrkafka
keye' t;fldg kdurEmhg we;=<;a foaj,a ;uhs B<Õg
lshkafka' zwkk;xZ wr iQ¾h rYañh jefgkak ;ekla keyefka'
ta jf.a zwkk;x innf;d mNx - tF: wdfmdp mGú f;fcd
jdfhd k .dO;sZ wkak fkdr|k ;eka" ta lshk ú[[dKfh mGú"
wdfmd f;fcd" jdfhd lshk uyd N+; Ou_ r|kafka keye' fudlo
ta@ Od;=ukisldrh ;=<ska Od;+ka .ek l, lsß, - ztl;=lr .kak
wr mqk¾Njh ms<sn| l:dka;rhg - hï ú[[dKhla mGú wdfmd
f;fcd jdfhd ±äj .;af;a ke;akï" tajdfha rd.h w;yeßhd kï"
wkak ztF: wdfmdp mGù f;fcda jdfhd k .dO;s'Z tajg bvla keye
ta ú[[dKfha' tmuKla fkdfjhs mGú wdfmd f;fcd jdfhd
;shkj kï È. fldg l:djla ;shkjfk' ±ka Ñ;%ldrhd .ek;a
ys;kak" tF: §>[p rii[p lshkafka thhs' tfyu ke;akï

96
È.fldg l:djl=;a keye' iqNdiqNx ±ka wr l:dfõ lsõj jf.a
,CIK wÕ mi. iys; i;S% rEmhla fyda mqreI rEmhla ks¾udKh
lrkj is;=jï mgl' Tkak is;=jï mfÜ l;dj ´l wdY%fhka f;areï
.kak' ta lshkafka ta is;=jï mg wr rd. kJÈ ;Kyd ;shk;dla
is;=jï mg wms ys;=j;a ke;;a bfígu wef|kjd wr lshdmq idhu
;=<ska - rd.h ;=<ska' kuq;a wkak wr wksoiaik ;;a;ajhg m;ajqKdg
miafia úuqla; isf;a kdurEmhla ms<sìUq jkafka keye' talhs
zú[[dKx wksoiikxZ lshkafka' uy mqÿu .eUqre .d:djla tal'
wka;sug lshkafk ztF: kdu[p rEm[p wfiix Wmrec®;sZ
kdurEm Tlafldu bjrhs t;ku' tal ksid zú[[dKii
ksfrdfOkZ lshk tl;a fndfyda fokdg f;areï .kak neye' t;k
lsfhkafka idudkH f,dalhdf.a ú[[dKh ixL; ú[[dKhla-
wNsixL; ú[[dKhla' wms ú[[dKh lsh,d lshkafka wr
kdurEmh;a tlal hk ú[[dKhg' wks;a ú[[dKh f,dalhd
okafk;a keye' tfyu ú[[dKhla wef;hs lsh,j;a' talg fjk
jpkhla lshkak yelshs' ksreoO ú[[dKh lsh,d" ksreoO jqk
ú[[dKh' ksreoO fjkafka fudlo@ wmg yqre mqreÿ wruqKla
keye' ta álg ;uh Th ry;ais; olajk-fldg zwmm;sgGx
wkdruuKxZ lsh, lshkafk' Th mskaj;=ka wy, we;s iq[[;
;;a;ajh olajkfldg zwksñ;;Z jpkh fhdokjd' ksñ;a;la keye
zwmm;sgÀ;Z msysàula keye' Y=kHhs" wd;au ;;a;ajfhka Y=kHhs' ta
iq[[; ;;a;ajh ;uhs T;kska fmkakqï lrkafka' tf;kag ;j
wms tl;= lruq' Ouu mofha .d:d folla'17

fhix ikkspfhd kFÓ - fh mß[[d; fNdckd


iq[[f;d wksñf;;dp - úfudflLd fhi f.dpfrd
wdldfij il=k;dkx - .;s f;ix ÿrkkhd

tal;a wr jf.au f;areï .kak wudrehs' ta lshkafk' zfhix


ikkspfhd kJÓZ ry;ka jykafia,dg tl;= lr.;a;= fohla
keoao" zfh mß[[d; fNdckdZ wdydrh ms<sn|j yßhgu msßis|
wjfndaO lr .;a;o" iq[[f;d wksñf;;d p úfudflLd fhi

97
f.dpfrd hï flfkl=f.a f.dÿreìu' f.dapr lshkafka mskaj;=ks"
f.dÿre ìu' t;fldg hï flfkl=f.a f.dÿreìu iq[[; wksñ;;
;;a;ajh' t;fldg wdydrh fkdfjhs' wdydrh fkdfjhs f.dÿr'
ry;ka jykafia,d wdydrh .kafka f.dÿrla yeáhg fkdfjhs'
Wkajykafia,d tal ;=< iq[[;dj wjfndaO lr .ekSfuka
;ukaf.a zwksñ;; iq[[; f.dÿr ìfïhsZ Wkajykafia,d
yeisfrkafk' ta wh hk .uka ud¾.h fidhd .kak neye zwdldfij
il=k;dkx .;s f;ix ÿrkkhdZ' wyfia l=re,af,da .sh ud._h
olajkak nerej jf.a ry;ka jykafia,df.a ys; hk yeá f;areï
.kak neye' wksñ;; ksid wmm‚ys; ksid' Th .ek fndfyda
;ekaj, i|yka fjkjd' foúhka nUqka j¢kj¨ ry;ka
jykafia,dg" zwfka Tn jykafiaf.a ys; hk wruqK wmg
fmakafk keye'Z wry;a M, iudm;a;sh ksid' ta .ekhs Th
lshkafka' t;fldg ta f.dÿre ìu ziq[[f;d" wksñf;;dZ ta
ldrKhu m%ldY lrk B<Õg ;shk .d:dj ;uhs(

hiidijd mßlÇKd - wdydfr p wksiisf;d


iq[[f;d wksñf;;d p - úfudflLd hii f.dpfrd
wdldfij il=k;dkx - mox ;ii ÿrkkhx

wr jf.au woyila ;sfhkafka wdY%j CIh l< ry;ka jykafia


ms<sn|j' fNdack y;r ms<sn|j fyd¢ka f;areï .;a; kï
Wkajykafia,d .sh ud._h ±l .kak" ta lshkafka ys; hk ud._h
f;areï .kak neye' wksñ;;" wmm‚ys; ksid' Tkak ±ka f;areï
.kak ta ksid ;uhs zixLdh fiù OuufgGd ixLx fkdfm;s fjo.=Z
ta ry;ka jykafia,d .sŒug fkdfha lshkafka" idudkH
f,dalhd .Kka .kafka keye' nqÿrcdKka jykafia wdydr .kak
yeá n,kak" Wkajykafiaf.a pßhdj mÍCId lrkak' n%yudhq
n%dyuKhdf.a YsIH W;a;r kue;s n%dyuK ;reKhd y;a udihla
nqÿ rcdKka jykafia msámiafika fijke,a, jf.a .shd' Bg
miafia nqÿrcdKka jykafiaf.a pßhdj ms<sn|j uyd mqÿu
jK_kdjla n%yudhq iQ;%fha olajkjd'18 tafl fukak fufyu tlla
;shkjd wr lshdmq wdldrhg zfkj ojdh k uodhZ wd§ jYfhka

98
wgGX. iukkd.;j nqÿrcdKka jykafia wdydrh j<|kjd'
tmuKla fkdfjhs uyd wdYap¾hh jkafka zri máixfõ§ N.jd
fkd p ri rd. máixfõ§Z nqÿrcdKka jykafiaf.a ri kyr
ls%hd;aul fjkjd' nqÿrcdKka jykafiag ri ±fkkjd' kuq;a
ri rd.hla keye' we,aula keye' wkak wr iq[[; w;sñ;;Z
l;kaof¾'

t;fldg tal ;=<ska ys;d.kak fï mskaj;=ka - mqÿu .d:d


folla - wdydrh msßis| wjfndaO lr.;a; lshkafka wdydrh
fkd.ekSu fkdfjhs' h:d ;;a;ajh f;areï wrf.k ;Kydj rd.h
wdÈh bj;a l< wji:djhs' tajd bj;a fkdl< wji:dfõ wms
n,dfmdfrd;a;= Wk;a ke;;a wr ;DIKd fõ.h ;=<ska wfma
ú[[dKh fld;kl yß igyka fjkjd" is;=jï mgla
wef|kjd' uõ l=ifha fyda fõjd fjk ;ekl fyda fõjd' t;k
;uhs yefudau .sys,a, ysrfj,d bkafka' zwdh;sx mqknNfjdZ kej;
mqk¾ Njhla we;s fjkafk' ú[[dKh;a kdurEmh;a tlg
hkj kï ú[[dKh bj;a Wfkd;a t;k kdurEmhla yg.kafka
keye' t;fldg ta ál ;uhs lsõfõ" hï wji:djl Ôj;aj bkak
wji:dfj;a ú[[dKh kdurEmfhka ñÈ, kï" urK wji:dfõ
ksñ;a;la .kafka keye' ta ksñ;a;la fkd.kak ijNdjh ;uhs
wr lshdmq l=¿f.a Wmudfjka ±lajQfõ' ta iQ¾h rYañhg msysgkak
;ekla keye' ì;a;shlaj;a" fmd<jlaj;a" j;=rlaj;a fudlj;a
keye' fï mskaj;=ka i,l.kak fï wdydr m%{ma;sh fldhs ;rï
.eUqreo lsh,d fï Ou_fha ;sfnk' wdydr ms<sn|j p;=rd©i;Hh
l%uhg wdydrh;a" wdydr iuqoh;a" wdydr ksfrdOh;a" wdydr
ksfrdO.dñkS m%;smodj;a" lshk wdldrfhka ksishdldrj f;areï
.;af;d;a t;k lshfjkj ta ;eke;a;d ry;a fjkjh lsh,d'
wdhs;a wuq;=fjka lrkak fohla keye' Th ál wdY%fhka fï
mskaj;=ka ys;d .kak fï foaYkdj lugykla lsh,d' ldg;a fï
.eUqre foaj,a mjd lshkafka fïjd .eUqrehs lsh,d ys;kak tmd'
we;a; jYfhka Ou_h .eUqre ;uhs' yß yeá f;areï .;af;d;a hï
flfkla tal fhdaksfida ukisldrh jYfhka is; fhdokj kï wr

99
lshdmq ud._ M, wdÈh wE;l fkdfõ' ta ksid fï mskaj;=ka wo Èk
is,a iudoka fj,d hï iS,hl msysg,d hï m%udKhlg yß ;u
;ukaf.a nK Ndjkd lr .kak;a we;s' fï foaYkdj;a fï
mskaj;=kag úo¾YKd;aul jYfhka Wmldrj;a fõjd!

ta wdydrh ms<sn| ix>hd jykafia,d muKla fkdj


fhda.djpr mskaj;=ka" fn!oO mskaj;=ka ta wdydr m%;HfõCIdfõ
fhfokjd' ta m%;HdfõCIdj kshu úÈhg" yßhg" m%;HdfõCIdj
iïmQ¾K lr.;af;d;a wkak t;ku ud._ M, ;shkjd' fï
foaYkdj ;u ;ukaf.a nK Ndjkdj,g Wmldr lrf.k yels;dla
blaukska fidajdka" ilod.dñ" wkd.dñ w¾y;a lshk ud._ M,
m%;sfõOfhka fï w;s Nhdkl ixidrfhka w;a ñ§ug Yla;sh
n,h ,efíjd lsh, m%d¾:kd lrkjd' wùÑfha isg wlksgd olajd
hï;dla i;a;aj flfkla funÿ Ou_ foaYkduh yd Ou_ Y%jKuh
l=i,hla wkqfudaokaùug leu;s kï ta wkqfudaokaùu ;=<ska
m%d¾:kSh fndaêhlska W;=ï jQ wuduy ksjkska iekfi;ajd
lsh,d m%d:_kd lrf.k fï .d:d lsh, mska fokak'

zt;;dj;d p wfuyys''''''Z

100
mdol igyka(

1' ojh;dkqmiikd iq;;" iq;; ksmd;" 234 msg ^nq'c';s%' 25&


2' wdydr iq;;" ixhq;; ksldh" 2-20 msg ^nq'c';s%' 14&
3' mq;;uxi iq;;" ixhq;; ksldh" 2-152 msg ^nq'c';s%' 14&
4' idrF:mmldisks 11 - 79 msg ^fya'uq'&
5' i;smgGdk iq;;" uc¯u ksldh 1-138 msg ^nq'c';s%' 10&
6' NsCLqkS iq;;" wx.=;a;r ksldh" 2-280 msg ^nq'c';s%s' 19&
7' mdrdißh f:r .d:d - f:r .d:d" 190 msg ^nq'c';s%' 28&
8' kd,l iq;;" iq;; ksmd;" 222 ^nq'c';s%s' 25&
9' r:Qmu iq;;" ixhq;; ksldh" 4-346 msg ^nq'c';s%s' 16&
10' T>;rK iq;;" ixhq;; ksldh" 1-2 msg ^nq'c';s%s' 13&
11' Mqii f:r .d:d - f:r .d:d - 228 msg ^nq'c';s%s' 28&
12' l=udr m[y" Lqool mdG Lqool ksldh" 1-4 msg ^nq'c';s%s' 24&
13' iuudÈgÀ iq;;" uc¯u ksldh" 1-112 msg ^nq'c';s%s' 10&
14' wFÓrd. iq;;" ixhq;; ksldh" 2-158 msg ^nq'c';s%s' 14&
15' llpQmu iq;;" uc¯u ksldh" 1-320 msg ^nq'c';s%s' 10&
16' fljvV iq;;" §> ksldh" 1-538 msg ^nq'c';s%s' 7&
17' wryk; j.." Ouumo" Lqool ksldh" 1-44 msg ^nq'c';s%s' 24&
18' n%yudhq iq;;" uc¯u ksldh" 2-576 msg ^nq'c';s%s' 11&
20 jk foaYkh
^myka lKqj Ou_ foaYkd wxl 202&

kfud ;ii N.jf;d wryf;d iuud iunqoOii

fh fu mqfnn úhdlxiq
yqrx f.d;u idikd
bppdis b;s Núii;s
innx ;x b;syS;syx
innx ;x ;lljvVkx
kdyx ;F: wNsrñx

Fj[p fu Ouux wlLdys


;Kydks.>d;kx uqks
hx úÈFjd if;d prx
;fr f,dfl úi;;slx

bO ÈgGiq; uq; ú[[df;iq


mshrEfmiq fyul
PJord. úfkdokx
ksnndk mouppq;x

t;o[[dh fh i;d
ÈgGOuudNsksnnq;d
Wmik;d j f; iod
;sKKd f,dfl úi;;slx1

ie±yej;a mskaj;=ks æ

;sf,da.=re Nd.Hj;a ;:d.; iïud iïnqÿrcdKka jykafia


fidhd .;a;= máppiuqmmdo Ou_fha úfYaI;ajh j¾;udkh ;=<u
ixidr .eg¿jg úi÷ula bÈßm;a lsÍuhs' tf;la f,dalfha my<
jqKq wkHd.ï l;_jre w;S;h;a wkd.;hla ;¾lfhka .eg,ñka

103
fï ixidr .eg¿jg úi÷ula fiõjd' fï ijdlLd; Ou_fha
iJÈgÀl wld,sl tysmiisl hk .=Kmo ;=<skq;a ks;r fhfok
zÈfgGj OfuuZ Ègq ±ñfhys lshk mofhkq;a" m%lg jkafka wkak
ta j¾;udk úi÷uhs' wms wo fï úisjk máppiuqmmdo
foaYkdjg iq;; ksmd;fha mdrdhK j..fha fyaul iQ;%h ud;Dld
lr .;af;a ta úfYaI ,CIKh .ek fï mskaj;=kaf.a wjOdkh
fhduq lrkakghs' ta .d:dj, w¾:h fufyuhs'

1' fh fu mqfnn úhdlxiq - yqrx f.d;u idikd


hï flfkla ug f.!;u idikfhka msg hï Ou_hla lshd
ÿkakdo
bppdis b;s Núii;s
Tjqka lsõfõ fufia úh fufia jkafkah lsh,hs'
innx ;x b;syS;syx
ta Tlafldu zfufia úh fufia úhZ l:dj,a
innx ;x ;lljvVkx
tajd ;l_ jvk l:dj,a
kdyx ;F: wNsrñx
uu tajd .ek i;=gq jqfka keye' B<Õg lshkjd

2' Fj[p fu Ouux wlLdys - ;Kydks.>d;kx uqks


uqksjrhdfKks Tn jykafia ug ;Kydj úkdY lrk Ou_h
lshdÿk uekú
hx úÈFjd if;d prx -;fr f,dfl úi;;slx
hï ta Ou_h f;areï wrf.k i;su;aj yeisfrkafka f,dalfha
wef,k iq¿ ;Kydfjka t;r jkafkah'

3' bO ÈgGiq;uq; ú[[df;iq


mshrEfmiq fyul
PJord. úfkdokx
ksnndk mo uppq;x

fyaul fï f,dalfha ms%h ijrEm we;s" ÿgq weiq ±kqk ±k.;a

104
yeu fohla flfrysu PJord.h ÿre lsÍu .s,syS fkdhk ksjka
;;a;ajhhs'

t;o[[dh fh i;d
fï ldrKh f;areï wrf.k hï flfkla i;su;aj
ÈgGOuudNsksnnq;d
Ègq ±ñfhysu ksjqkdyqo
Wmik;d j f; iod
Tjqyq yeu l,aysu WmYdka;h
;sKKd f,dfl úi;;slx
f,dalfha wef,k iq¿ ;Kydfjka t;r jQjdyqh'

mskaj;=ks" óg l,ska wms meje;a jQ foaYkd j,§ i|yka l<d


úiqoê ud._fha ±lafjk ±kg iïu; máppiuqmmdo újrKhg
wkqj wX. fod<fyka wúccd iXLdr lshk wX. fol w;S;hg
wh;a yeáhg;a wka;sug ;shk cd;s" crd urK" wX. fol
wkd.;hg whs;s yeáhg;a B<Õg ú[[dK kdurEm i<dh;k
Mii fõokd ;Kyd Wmdodk" Nj lshk ueo ;shk wX. wg
j¾;udkhg whs;s yeáhg;a ±lafjkjd' b;ska ta újrKh" ta u;h"
wms ms<s.;af;d;a fyaul udkjlhd wks;a wd.ï oY_k .ek lshmq
zfufia úh fufia jkafkahZ lshk zb;syS;syZ fpdaokdj wfma
Ou_hg;a t,a, fjkjd' kuq;a mskaj;=ks" fï Ou_h zfufia fufiaZ
Ou_hla j;a ztfia fufiaZ Ou_hla j;a fkdfjhs' fï lshdmq Nj ;=fka
ú.%yh Tmamq lrkak úiqoêud._ l;_D;=ud nqoOf>daI ijdóka
jykafia - úis wdldr máppiuqmmdo ú.%yhl=;a bÈßm;a lrkjd2
mfya f.dvj,a'

w;Sf; fy;fjd m[p - bodks M, m[plx


bodks fy;fjd m[p - wdh;sx M, m[plx

w;S;fha fya;= myhs' j¾;udkfha tajdfha M, myhs'


j¾;udkfha fya;= myhs' wkd.;hg M, myhs' fudkjo fï w;S;
fya;= my yeáhg olajkafka' wúccd iXLdr" ;Kyd" Wmdodk"

105
Nj' j¾;udk M, yeáhg olajkafka ú[[dK kdurEm i<dh;k
Mii fjokd' wdhsu;a j¾;udk fya;= yeáhg olajkafka wúccd
iXLdrd ;Kyd Wmdodk Nj' wkd.; M, wr lsõj ú[[dK
kdurEm i<dh;k Mii fjokd' fï ú.%yh ;=<ska mskaj;=ks" fï
máppiuqmmdo wX. fod<y w;r ;shk bommpph;d lshk ta
mqÿu iïnJO;dj m¨ÿ fjkjd' wms óg l,ska fï mskaj;=kag
lshd§,d ;shkjd ta wX. folla w;r ;uhs máppiuqmmdo Ou_
kHdh bommpph;dp' zfuh we;s l,ays fuh fjhs fuh
yg.ekSfuka fuh yg.kS' fuh ke;s l,ays fuh fkdfjhs fuh
ksreoO ùfuka fuh ksreoO fõ lsh,d lshk wr bommpph;d zfuh
ksid fuh jk njZ lshk tl ;uhs t;k Ou_ folla w;r' yeu
hq.,hla w;ru tal ;shkjd' ta ksid tal ì¢kak neye' talg ;j
foaj,a tl;= lrkak;a neye' wX. fol mqÿu úÈhg tlg ne¢,d
;shkjd' ta .ek ±lafjkjd zhd ;;% ;:;d wú; :;d wk[[:;d
bommpph;dZ lsh,d' zth tfiauhs fjkia lrkak neye' wkafia
njla keyeZ lsh, nqÿrcdKka jykafia ta iïnJO;dj ;yjqre
lrkjd' úiqoêud._fha úia;rfhka fïl ìf|k njhs wmg lshkak
fjkafka'

tmuKla fkdfjhs nqoOf>dI ijdóka jykafia jgg ;=kla


.ek;a lshkjd' luu jgg" lsf,i jgg" úmdl jgg' kuq;a
mskaj;=ks wms fmkak, ÿkakd uydksodk iQ;%h ú.%y l< wji:dfõ
fï máppiuqmmdohg whs;s kshu zjggZ l:dj ;uhs ú[[dK
kdurEm w;r ;shk ta zjgghZ' tal m%ldY flfrk uy .eUqre nqoO
foaYkd fldgi wms lSm jrla WoOD; lr, ±lajQjd'3 fï wji:dfjÈ;a
fï w¨;a whg;a ±k.kak lshkak fjkjd zt;;dj;d fLd wdkJo
cdfh: jd ðfh: jd ófh: jd pfj: jd Wmmfcc: jd" t;;dj;d
wêjpk mf:d t;;dj;d ksre;;smf:d t;;dj;d m[[;;smf:d
t;;dj;d m[[djprx t;;dj;d jggx jgg;s bF:;;x
m[[dmkdh hÈox kdurEmx iy ú[[dfKk' tafla f;areu
zfï;dla ÿrgh wdkkao flfkla Wmofka fyda Èrkafka fyda
ñhhkafka fyda pq;jkafka fyda kej; Wmofka" fï;dla ÿrgh

106
wêjpk ud._hla" ksrel;s ud._hla" m%{m;s ud._hla" ±laúh yelafla'
fï;dla ÿrgh m%{djg nei.; yelafla' fï;dla ÿrgh fï Nj
;;a;ajhla fmkakqï lsÍu i|yd jgghla lrlefjkafka tkï
kdurEmh ú[[dKh iuÕ' t;fldg talhs kshu jggh'
tal ;=< ;shkjd Tlafldu cd;s crd urK wdfh wvqjla keye'
b;ska fïl jvd;a meyeÈ,sj w.%Y%djl uyd m%d{ idßmq;; ijdóka
jykafia b;du ir, Wmudjlska k<l,dm iQ;%fha bÈßm;a
lrkjd" uyd fldgÀ; ijdóka jykafiaf.a m%Yak ud,djlg
ms<s;=re jYfhka4' Wkajykafia mqÿu Wmudjla fokjd' hï fia
weje;aks ng fldagq ñá folla by<ska iïnJO fjk yeáhg fya;a;=
lr,d ;shkjd kï wkak ta úÈhghs kdurEm m%;Hh lrf.k
ú[[dKh mj;skafka" ú[[dKh m%;Hh lrf.k kdurEm
mj;skafka' B<Õg kdurEm m%;Hh lrf.k i<dh;k Mii
fjokd ;Kyd wdÈh mj;skafka' B<Õg ta ng fldagq ñá fol w;ßka
tlla wÈk fldg wksl jefgkjd' wksl wÈk fldg fïl
jefgkjd' t;fldg ta úÈhg ksfrdaO me;a; lshkafka fufyuhs'
kdurEm ksfrdaOfhka ú[[dK ksfrdaOh" ú[[dK ksfrdaOfhka
kdurEm ksfrdaOh;a tlalu i<dh;k Mii fjokd ;Kyd Wmdodk
Tlafldu weof.k jefgkjd' állg ys;kak" ys;g k.d.kak
n,kak mskaj;=ks" ng fldagq ñá foflka tlla' jï me;af; ;shk
ng fldagq ñáh ú[[dKh lsh, ys;uq' ol=Kq me;af; ;shk ng
fldagq ñáh kdurEmh lsh, ys;kak' t;fldg kdu rEm ng fldagq
ñáhg ;j ng fldagq ñá f.dvla fya;a;= lr, ;shkjd' ta Tlafldu
jefgkjd kdurEm jegqfkd;ska' Tkak ±ka f;areï .kak tal
ksihs iJÈgÀl wld,sl tysmiisl lshkafka' ta .=K t;ku
;shkjd' wdhs ´l w;S;hg j¾;udkhg wkd.;hg ld,;%hg
odkak fohla keye'

úiqoêud._ újrKh .ek wms tfyu lsõjd' Th lshdmq


w[[u[[ mpph;dj ;=<ska tafl m%;s,dN yeáhg ojh;dj lsh,
fohla u;=fjkjd' wms ojh;dkqmiikd iQ;%h ud;Dld lr.;a;d

107
foaYkd rdYshlgu' fï mskaj;=kag u;l we;s iuqoh" ksfrdaOh
lshk ojh;djla ;shkjd' ta jf.au ;j;a ojh;djla ;shkjd'
zwc®;; nysoOdZ we;=<; msg;' Th ál ;uhs Th mskaj;=kag
i;smgGdk iQ;%fha yeu ;eku wyqfjkafka zb;s wc®;;x jd ldfh
nysoOd jd ldfhZ l:dka;rh .ek wms lsh,d ;shkjd'5 ziuqoh
OuudkqmiiS jd jhOuudkqmiiSZ jd lshk Th ojh;dj' ojh;dj
lshk jpkh wfma f:rjdo iïm%odh .Kka wrf.k keye' Th
jpkh t<shg weú,a,d keye' kuq;a tafl jeo.;alu wms fmkakqjd'
zojhxZ lsh, iQ;% folla ;shkjd tl <Õ i<dh;k ixhq;;fha ojhx
kdufhkau' Tkak tl zojhxZ iQ;%hl ;sfhkafka fufyuhs'6
uyfKks" uu kqU,dg zojhxZ folla foaYkd lrkjd' fudllao
fol@ weihs rEmhhs" lKhs Ynohhs" keyehhs .| iqj|hs" Èjhs rihs"
lhhs imY_hhs" ukihs Ouuhs' Tkak fol'

B<Õg uy mqÿu wNsfhda.hla nqÿrcdKka jykafia


jodrKjd' hï flfkla lsõfjd;a fï fol m%;sfCIam lr,d uu
fjk folla fmkajkjd lsh,d' tal lgyelr l:djla muKhs'
thdg Tmmq lr.kak neßj fjfyig m;afjkjd' wkak n,kak
ojh;dj .ekhs' B<Õg ;shk wks;a ojhx iQ;%fha fï úÈhghs
i|yka fjkafka' zojhx NslLfj mápp ú[[dKx ifuyd;s folla
ksihs ú[[dKh yg .kafka l:[p NslLfj ojhx mápp
ú[[dKx ifuyd;sZ fldfyduo tal@ plLq[p mápp rEfm
Wmmcc;s plLqú[[dKx wei;a rEmh;a ksihs plLqú[[dKh
we;sjqfKa' B<Õg ;j tlla jodrKjd plLqx wksppx úmßKdñ
w[[:dNdú' rEmd wksppd úmßKdñfkd w[[:dNdúfkd wei;a
wks;Hhs fjkia jk iq¿hs wkHdldrhlg m;ajk iq¿hs' rEm;a
tfyuhs' B<Õg jodrKjd zbfF:;x ojhx p,f[pj jh[p wksppx
úmßKdñ w[[:dNdúZ fï folu ief,kjd i,s; fjkjd
wks;Hhs fjkia fjkjd' w[[:d Ndjhg m;afjkjd' fï folla
ms<sn| m%Yakh úif|kafka wks;H;d Ou_h ;=<ska nj fláfhka
i<ld.kak' fï ojhx lshk tfla wc®;; nysoOd fldgi Tmamq
fjk ;j;a jákd iQ;%hla ;shkjd' tal wr uc¯u ksldfha ;shk

108
nd, mKä; iQ;%h fkdfõ ixhq;a iÕsfha ;shkjd nd, mKä; iQ;%h
lsh,d tlla'7 tafl fldgila ú;rla wms fï fj,dfõ lshuq
zwúccdkSjrKii NslLfj" nd,ii ;Kydh iumhq;;ii tjuhx
ldfhd iuqod.f;d' b;s whf[pp ldfhd nysoOdp kdurEmx
bfF:;x ojhx' ojhx mápp Mfiid if<jdh;kdks fhys MqfgGd
ndf,d iqLÿlLx máixfjÈh;s tf;ix jd w[[;frkZ

tafl f;areu" zuyfKks wúoHd kSjrKfhka jeiqKq


;Kydfjka ne÷k nd,hdg fï lhla ,eì, ;shkjd' fï lh
tl me;a;lska' nysoOdp kdurEmx - kdurEmh wks;a me;af;ka'
ys;d.kak lh lshkafka iú[[dKl lh' iú[[dKl lh
tl me;a;lska wks;a me;af;ka - znysoOdZ - kdu rEmh' bfF:;x
ojhx' ojhx mápp Mfiid ta fol ksid t;k b|,hs Mii
i<dh;k Th l:dka;r ;sfhkafka' ta äx. we;s ta .ek' Th ojhx
l:dfõ jákdlu wms taflka fmkakqjd'

B<Õg wms huq fya;= mpph lshk jpk folg' nqoO ld,fha
yeu iQ;%hlu ta fol fhfokafka iudkd¾:j;a mo yeáhghs' zfld
fy;= fld mppfhdZ lsh, weyeõfjd;a talg fok ms<s;=r folla
fkdfjhs tlla' tal fyd|g Tmmq fjk fyd| ,iaik iQ;%hla' wms
lshuq jeä úia;r ke;;a f;afrk yeáhg uydmqKKu lsh, iQ;%hla
;shkjd8 i| t<sh we;s rd;s%hl t<suyfka nqÿrcdKka jykafia
NsCIQka jykafia,d wyk m%Yak j,g ms<s;=re fokjd' tl NsCIqka
jykafia kula uy mqÿu úÈhg tlmsg tl m%Yak myla weyqjd' tal
isxy,g ke.=fjd;a fufyuhs' zijdóks l=ulao fya;=j l=ulao m%;Hh
rEmialJOhla fmkakqï lsÍug@ l=ulao fya;=j l=ulao m%;Hh
fjokdialJOhla fmkakqï lsÍug@ l=ulao fya;=j l=ulao m%;Hh
ix{d ialJOhla fmkakqï lsÍug@ l=ulao fya;=j l=ulao m%;Hh
ixialdr ialJOhla fmkakqï lsÍug@ l=ulao fya;=j l=ulao m%;Hh
ú[[dK ialJOhla fmkakqï lsÍug@ Tkak nqÿrcdKka jykafia
ms<s;=r fokjd -

109
zuydN+; y;r ;uhs fya;=j uydN+; y;ruhs m%;Hh
rEmilJOhla fmkakqï lsÍug" iamY_huhs fya;=j iamY_huhs
m%;Hh fõokdialJOhla fmkakqï lsÍug" iamY_huhs fya;=j
iamY_huhs m%;Hh ix{dialJOhla fmkakqï lsÍug' iamY_huhs
fya;=j iamY_huhs m%;Hh ixialdr - ialJOhla fmkakqï lsÍug'
ku; q a kdurEmhuhs fy;
a j
= kdurEmhuhs m;
% Hh ú[[dKil a JOhla
fmkakqï lsÍug' wmg ´kE lrkafka fu;kska wkak wr
ldrKhhs' fya;= m%;Hh lshk tl iudkd¾:j;a yeáhghs iQ;%
foaYkdj, fhÈ, ;sfhkafka' kuq;a mskaj;=ks wmg fmakjd
m%lrK idys;Hfhka m%lrK .%ka: j,§ fï máppiuqmmdoh
ms<sn| hïlsis w¾: úmßKduhla isoOfjpp nj' m<uqfjka wms
9
kso¾Ykhla fouq' fk;;smmlrKfha mßlLdr ydr úNX. lshk
fldgfia-tf;kag tkfldg fï fya;=" m%;Hh folla f,i
olajkjd' fufyuhs lshkafka zfoj Ouud ckhk;s fy;= p
mppfhdpZ' hula Wmojkafka Ou_ follska - fya;=jhs m%;Hhhs' ta
fol w;ßka fufyuhs lshkafka zwidOdrfKd fy;= idOdrfKd
mppfhdZ ±ka mskaj;=ka i<ld.kak widOdrK lshkafka iudcfha
foaYmd,kh lrk fldg lshk l:dj fkdfjhs' widOdrK
lshkafka fmdÿ fkdjk ta lshkafka úfYaI' idOdrK lshkafk
fmdÿ" tfyu ys;d.kak' t;fldg widOdrfKd fya;= lshkafka
fya;=j iqúfYaIhs" m%;Hh fmdÿhs' Tkak ksoiqkl=;a fokjd'
wxl=rhlska - wxl=rhla lsh, lshkafka mskaj;=ks" weghla
me<fjk wji:djfk - fk;;smmlrKh lshkafka fldfyduo@
taflaÈ îch ;uhs fya;=j - widOdrK fya;=j' B<Õg m%;Hh ;uhs
fmd<jhs Èh iSrdjhs' B<Õg Tlafldu yl=¿jd olajkjd fï úÈhg
zb;s iNdfjd fy;= mrNdfjd mppfhd' wc®;;sfld fy;= ndysfrd
mppfhd' ckfld fy;= mß..dyfld mppfhdZ' B<Õg ;j tlla
lshkjd widOdrfKd fy;= idOdrfKd mppfhd' m%;Hh lshk
jpkh f;darkak .sys,a, iNdfjd fy;= mrNdfjd mppfhd' Tkak
wuq;= fohla' wmg ijNdj lshk tl idudkHfhka fhfok
jpkhla' Tkak mdßNdIsl Yíohla lrf.k tal' zi-NdjZ lshkafk
;ukaf.a ijNdjh' mrNdfjd lshkafka wkqkaf.a ijNdjh' Tkak

110
n,kak jevj, yeá' t;fldg ziNdjZ ;uhs wxl=rhl îch'
zmrNdjZ ;uhs wr wdfmd" mGú" f;fcd" jdfhd wdÈh' kuq;a fia,d
f;r‚hf.a l;dka;rfhka tfyu fmakjd10 fï ldrKd ;=ku
jeo.;a nj' flfia fyda fõjd' Tkak t;fldg ta tlla" B<Õg
wc®;;sfld fy;= wOHd;añl tl" fya;=j' ndysr tl" mpph'
B<Õg ckl Wmoaojk tl zfya;=jZ talg Woõ lrk tl zm%;HhZ'
Tkak Tfydu ú.%yhla fya;= m%;Hh ms<sn|j olaj,d ;shkjd'

b;ska mskaj;=ks" Tkak B<Õg wmg lshkak isoO fjkjd'


wms B<Õg tuq mgGdkmmlrKhg11' t;k ;sfhkjd m%;Hh úis
y;rla fj,d' ys;aj, iïnJO;dj fmkajkak .sys,a,d m%;Hh úis
y;rla t;k ;shkjd' taflka m<fjks tl zfya;=Z lsh, kï lr,
;shkjd' wr lshdmq w¾:fhkau fkdfõ' t;fldg fya;= lshk tl
wka;sug úisy;frka tlla jqKd' taj w;ßka tlla ;uhs
zw[[u[[ mpphZ lshk tl' tal;a wms lshdmq .eUqre
w¾:fhka fkdfõ' tal;a úis y;frka tlla jqKd' ta uÈjg ±ka
W.;=ka fjfyfikjd" zwkk;r iukk;rZ lshk m%;Hh folg
§,d ;shk tlu ú.%yh ks¾jpkh ye¢kaùu ksid ta fofla
wkkH;dj Tmamqlr .kak neßj' b;ska Tkak Tfydu fohla
;sfhkj' Bg jeäh wms lshkak hkafk kE' wms B<Õg udrefjuq
máiuNsodu..mmlrKhg12 ta yßhg tkfldg ;j;a ta jf.au
úmßKduhla wmg fmakjd' fya;=" fya;= iuqmmkk lshk jpk fol
f;darkafk fufyuhs máiuNsodu..mmlrKfha" fufyu lshkjd
wúccd fy;=" ixLdrd fy;= iuqmmkkd" ixLdrd fy;=" ú[[dKx
fy;= iuqmmkkx ta lshk yeáhg wx. fod<fyka biairyska ;shk
tl fya;=jhs B<Õ tl fya;= iuqmmkkhs' kuq;a mskaj;=ks wms
fmkak, ÿkakd zfh Ouud fy;=mmNjd f;ix fy;=x ;:d.f;d wdyZ
lshk tl wdY%fhka fya;= lsh, lshkafka wúoHdj j;a fudlla j;a
fkdfõ' wkak wr bommpph;djhs zfuh we;s l,ays fuh fjhsZ ta
máppiuqmmdo Ou_ kHdhhhs fya;=j" fy;= iuqmmkk lshk tl;a wms
fmkakqjd wr wx. fod<yu fy;= iuqmmkkhs' wr úÈhg .kak nE'
wúccd wdÈ taj kso¾Yk' Th ldrKh ;j;a meyeÈ,s fjkjd we;eï

111
;ekaj, lshfjkj fidajdka mqoa.,hd .ek zfy;=p iqÈfgGd fyd;s
fy;= iuqmmfkkp OfuuZ' fya;=j;a fyd¢ka ±lal fya;=fjka yg.;a
foa;a fyd¢ka ±lald'

B<Õg wmg jvd;a meyeÈ,s fjk tl ;uhs tla wji:djl


nqÿrcdKka jykafia - fïjd .ek wms l,skq;a lsh, ;shkjd -
máppiuqmmdoh;a máppiuqmmkk Ou_;a w;r we;s fjki olaj,
;sfhkj'13 máppiuqmmdoh lshk tl y÷kajkafk tf;kaÈ uy mqÿu
mdGhlska t;k lshkj cd;s mpphd NslLfj crdurKx' Wmmdod jd
;:d.;dkx" wkqmmdod jd ;:d.;dkx" À;dj id Od;= OuugÀ;;d
Ouukshdu;d bommpph;dZ t;fldg cd;sh;a crdurKh;a w;r
we;s iïnJO;dj Tmamq lrk iïnJOlu t;k lshkafka
z;:d.;hka jykafia,d Wmofka fyda kQmofka fyda zÀ;dj id Od;=Z
ta Ou_ Od;=j tfyuuhs' tal z;:;dZ wdfh fjkia lrkk a neye'
bommpph;dZ bommpph;djhs' talhs máppiuqmmdoh' tafl
máppiuqmmkk Ou_ fmkakqï lrkafka wkak wr B<Õg lshdmq wx.
j,ska wúccd wd§ ta tl tllau zfy;=iuqmmkkZ tfyu ke;akï
máppiuqmmkk Ou_' wúccdÈ yeu tllau zwksppx ixL;x mápp
iuqmmk;xZ máppiuqmmkk foaj,a' ta ú.%yfhÈ;a wmg fmakjd
l,ahdfï§ hïlsis w¾: úmßKduhla fï máppiuqmmdo Ou_h
ms<sn|j isoOjqk nj'

B<Õg wr fya;= mpph l;dj jf.au fohla ;uhs


máppiuqmmdo Ou_h fndfyda úg wúoHdfõ b|, wx. fod<y
wk;.dó m%Yakj,g" WNf;dafldaál m%Yakj,g" ms<s;=rla yeáhg
bÈßm;a l< wji:d iQ;% foaYkdj, fldf;l=;a ;shkjd' f,dalhd
ojhksiis;hs' folla ms<sn| l:dj' tlafld z;shkjdZ tlafld
zkeyeZ' tlafld zish,a, ;sfhkjdZ tlafld zish,a, keyeZ'
tlafld z;uka lrkjdZ tlafld zwkqka lrkjdZ14' Tkak Tfydu
ojh;djhla ;=<hs f,dalhd bkafk' ta jf.a n%dyuKhska weú,a,d
wymq m%Yakj,g ms<s;=re fok wji:dfõ úfYaIfhka lppdhk
f.d;; iQ;%fh wms fmkak, §, ;shkjd ta wka; fol zojh ksYs%;

112
njZ15 zzinnx wFÓ;s fLd lppdk whx tfld wfk;d" innx kFÓ;s
whx ¥;sfhd wfk;d' tf; f; lppdk WfNd wfk; wkqm.uu
ufc®k ;:d.f;d Ouux fofi;s hÈox wúccd mpphd ixLdrd''''''ZZ
ta lshkafka ish,a, we; lshk tl" tla wka;hla' ish,a, ke;
lshk tl ;j;a wka;hla' ta folgu hkafk ke;sj ;:d.;hka
jykafia wr lshdmq wx. fod<fya máppiuqmmdoh olajkjd' t;k
wkqf,dau máf,dau folu we;=<;a' f;areï .kak mq¿jka fkao
mskaj;=ks" wúccd mpphd ixLdrd lsh," B<Õg jodrKjd
wúoHdjf.au ksrjfYaI úrd. ksfrdaOfhka ta lshkafka fï fol
w;r ;sfhkafka iuqoh ksfrdaOh' taldka; jYfhka ;shkj
lshkak;a neye' taldka; jYfhka ke;ehs lshkak;a neye' fïjdfha
yg.ekSu ;shkjd ksreoOùu ;shkjd' we;sùï ;shkjd ke;sùï
;shkjd' tal ms<sn| Ou_;djhs t;fldg fï zmáppiuqmmdoZ
lshkafka' tmuKla fkdfjhs zihx l;xZ zmrx l;xZ' ;udo lf<a
wkqkao lf<a wd§ fï p;=Iafldaá m%Yak y;rl=;a WNf;dafldaál
m%Yak yhl=;a bÈßm;a l<d' t;fldg nqÿyduqÿrefjda Tkak Th
fod<y bÈßm;a l<d' fndfyda fokd fïfl f;areu okafk kE'
wehs fï fod<y bÈßm;a lrkafka@ tal ;=<u j¾;udk úi÷u
;shkjd' m%Yakfh jHqyh ú.%y lr, fmkajkjd' fudllao jHqyh@
wúoHd miqìu ;=< ixialdr we;s fjkjd' ta ixialrKh ;=<skqhs wr
ú[[dK kdurEm Èhiq<sh lrlefjkafka' ta Èhiq<sh lrleùfï
m%;s,dNh ;uhs B<Õg i<dh;kh ;=< wdh;k foìä fj,d hkjd'
wkak ojhx l:dj wei;a rEmh;a zlk;a Ynoh;aZ wd§ jYfhka' ta
ksihs wms lsõfõ wr w[[u[[ mpph;dj k<l<dm Wmudfjka'
B<Õg tal fnÈ,d .shyu wka;sug fjkafka fudllao@ fõokd
;Kyd Wmdodk Nj cd;s Tlafldu l:dka;rh t;k ;shkjd'

b;ska fïl lsõjg fudlo mskaj;=kag meyeÈ,s fkdfjkak


mq¿jka' ±ka u;la lr.kak wms fï máppiuqmmdo újrK j,§ §mq
Wmud' fndfyda fokdg Wmud j,ska ;uhs f;afrkafka' kd kd úO
Wmud wms §,d ;shkjd ksjk foaYkd j,§' iskud Wmudj" ueðla
f,dalh" wd§ Wmud lSmhla olaj, ;shkjd' wms fufyu .ksuq'
f,dal lSmhla yeáhg wms ys;d .ksuq' iskud f,dalh' B<Õg wms

113
ys;uq wr wð;a iqñ;a odï weÈ,a, .ek lsõjfka' talg wms lshuq
iQÿ f,dalh lsh,d' B<Õg ueðla f,dalh ;shkjd' B<Õg ls%lÜ
f,dalh ;shkjd' B<Õg ;j;a f,dalhla ;shkjd - wr taoKav Wv
n,a, biafi,a, ksfhdackh lf<a" Bg jeäh rij;a wkaoñka wms
kdisiia Wmudfjka bÈßm;a lr,d ;shkjd' tal ljqre;a ms%h lrk
tlla' tal okafk ke;s whg b;du fláfhka lsõfjd;a wms
lshj, mqreÿ .S%l l:djla kdisiia kue;s b;du rEu;a .S%l
;reKfhla ;ukaf.a uqyqK ljodj;a ±l, keye' lef,a weúÈk
w;f¾ fmdl=Klg keUqre Wkdu ta Pdhdj ±l,d /jgqKd
fojÕkla lsh,d' fojÕk je<|.kak Èh /,s;a tlal Èk
.Kkla ;siafia uy fmï ygkla l<d' Èk .Kkla fmï ygk
lr,d wka;sug wd,h fjkqfjka Ôú;h mQcd l<d' wkak wd;u
iafkayh' wks;a iafkay;a tfyu ;uhs' talg wmg lshkak fjkafk
fma%u f,dalh' t;fldg f,dal f.dvla ;shkjd' iskud f,dalh" iQÿ
f,dalh" ueðla f,dalh" ls%lÜ f,dalh" Tkak fma%u f,dalh' ±ka
fï tl tl f,dalj, wr lshdmq wx. ls%hd;aul fjk yeá n,kak'
Tkak iskud f,dalh .ek ys;kak' iskudj Ñ;%máh mgka .kafka
fldhs fj,dfjo@ uq¿ Yd,dju wJOldrfha ksu.ak jqk fj,dfõ' ta
fj,dfõ wr wiaÓr - ;srhg weia fol fhduq fjkjd' t;k b|,
mgka.kakjd' ta fi,a,u ;uhs wr wuq;=u f,dalhl k¿ ks<shkaf.a
Tlafldu ixialdr w¾:j;a fjkafka wJOldrh ;=<hs' úfõlh
wji:dfõ wdf,dalh wd yeáfha wr ffjjK_ nj Tlafldu bjrhs'
fiaÈ,d hkjd' t;kskau bjrhs' kuq;a ta fol w;f¾ ;uhs wr k¿
ks<shkaf.a yeisÍï wdY%fhka rgdj,a ujdf.k uy mqÿu f,dalhla
uefjkafka' talhs fudaykh' t;fldg fï hkafk fudlo" álÜ
tlla .kafk fudaykhg' uq<d fjkak' fudlo" f,dalhu ldu
f,dalhla' ldu f,dalh ;=< ;shkjd mqxÑ mqxÑ f,dal rdYshla'
tajd ;uhs wms lsõfj' ta iskud f,dalh myiqfjka i<ld.kak
mq¿jka'
B<Õg wms .ksuq ueðla f,dalh' ueðla ldrhdf.a kQ,a
iQ;a;r f;areï .kak ;dla ;uhs ueðla f,dafl mj;skafka' ±lal
yeáfh fydfrka yß fõÈldfj yex.s,d" ueðla f,dafl;a bjrhs'

114
B<Õg wms ys;uq wr iQÿ f,dalh' tal;a wms fyd|g fmkak, ;shkjd
wr odï wÈk wð;a iqñ;af.a l:dj wdY%fhka' fláfhka lshf;d;a
ta f,dafl ;sfhkafka odï fmf;a' talhs wr lsisu jákdlula
ke;s b;a;ka zwe;a;kaZ fj,d wka;sug uy f,dl=jg ch mrdchla
ms<sn|j wr zfikaZ .=rejrhd lvqj wfudardf.k mrdo fjÉp
flkd urKj lsh,d ishqï Ou_ .eg¿jla §,hs wð;a iqñ;a hd¿fjda
fokakd ;rÕhg fm<Uqfõ' ta wji:dfõ W.% úÈhg tlaflfkla
Ôúf;a mQcd l<d' wks;a flkd fjkqfjka' Tkak fukak mrÈkak
;sfhoa§ wka;sug fudllao jqfKa' .=rejrhd yßhgu Èkqï mer§u
;SrKh fjk - ta lshkafka uyd W.% wji:dfõ" tlaflfkla urkak
fjkjd .=rejrhdg' merÈÉp f.da,hd' t;fldg .=rejrhd fudlo
lrkafka@ my;g keñ,d wr b;a;ka ùis l<d' bjrhs' iQÿj bjrhs'
iQ¥ f,dalh t;ku bjrhs' Th we;sfk'

B<Õg ls%lÜ f,dalh .ek kï wuq;=fjka lshkak ´k keye'


fï mskaj;=ka ljqre;a okakjd' kuq;a fïlhs jeo.;a fjkafk'
;rÕfha ms,a fnÿkg miafi Tkak wr WmlrK mK.ekafjkjd'
lS%vlhkag wuq;= kï fokjd' t;k b|,d fudaykh ;uhs' Th
ls%lÜ lS%vd fudaykh ksid wka;sug Èú kid.kafk" tal;a
f,dalhla' ls%lÜ f,dalh" ch mrdch ;=< kd kd m%ldr foaj,a'
Tlafldu t;ku ;shkjd' W;am;a;shla ;shkjd urKh;a ;shkjd'
fYdal mßfoj ÿlL fodukii Tlafldu ;shkjd' Tkak B<Õg
fma%u f,dalh .ek' taj .ek wmg jeäh fï mskaj;=ka okakjd'
taflÈ;a wd;u iafkayh tfyu ke;akï fjk flfkla ms<sn|
iafkayh we;s jqkdg miafi ;uhs fufyu lshkafka zf,dalh kï
ÿl ;uhs' kuq;a wms fokakd bkak ;ek iemhsZ' ta inka fnda,h
msmsrej ojig tlafld Èú kid .ekSï ke;akï" ñkSurd .ekSï"
Tkak ta f,dalh' Th tl tl f,dalhla ;=< ls%hd;aul fjkafka -
u;l ;shd.kak - wr wx. fod<yhs' thska t;k úfYaIfhkau
jeo.;a jkafka wr Èh iq<sh - zjgghZ' kshu iJêi:dkh
flaJøi:dkh ;uhs ú[[dK kdurEm iïnJO;dj' uy mqÿu
fudaykhla tal ;=< ;sfhkafka' tal ksid ;uhs wms lsõfõ

115
ÿrjfndaO yeáhg fldkajqkd' fudllao fya;=j@ fudllafoda
fya;=jla ;shkjd' fudllao fya;=j@ fukak fïlhs mskaj;=ks
fya;=j' fï idik b;sydifha hï lsis wji:djl wjdikdjka;
isoêhla isÿjqkd' fï mru .ïNSr iQ;% foaYkd fjdydr foaYkd
yeáhg yxjvq .eys,d msámiaig ;,a¨ jqkd' ta fjkqjg fjk
fjk foaj,a lr,shg wdjd' fïl nqÿrcdKka jykafia ±l,
fjkak we;s wkd.; jdlHhla m%ldY lr, ;shkjd' wkd.;fha
fukak fufyu NsCIQka we;s fjkjd lsh,d' ta wkd.; NsCIQkaf.a
wdl,amh jodr< ;shkjd'16

zfh f; iq;;k;d ;:d.; Ndis;d .uNSrd .uNSrF:d


f,dl=;;rd iq[[;dmáixhq;;d f;iq N[[udfkiq k
iq iiQ i s iik;s k fid;x Toys iik;s k w[[dÑ;;x
WmgGdfmiik;s kf; W..fy;nnx mßhd mq ‚ ;nnx
u[[siik;s'Z

wkd.;fha NsCIQka jykafia,d we;sfjkjd ;:d.; foaYs;


.ïNSr Y=kH;d m%;sixhqla; f,daflda;a;r iQ;%" foaYkd lrk
fj,djg tajg lkafokafka keye' tajg ys; fhdojkafk keye'
f;areï .kak W;aidy lrkafk keye' taj bf.k .kafk keye'
yodrkafk keye' fudlo fya;=j@ fjdydr foaYkd lshk tl'
mskaj;=ks" ±ka f;darkafk fldfyduo wms jf.a idudkH wh i|yd
nqÿyduqÿrefjda foaYkd lf<a' fï mskaj;=ka okakjd ndysh iQ;% wd§
tl foaYkdjlska ud._M, ry;aM, ,nd.;a;= wji:d17' kuq;a
wjdikdjlg jf.a" fudllafoda fya;=jla ksid mskaj;=ks" tajd
miaig .shd' fjdydr foaYkd yeáhg uq¿.ekajqKd' ´flka ;uhs fï
mg,eú,a, isoO jqfKa'

wms l,amkd lrkag ´k máppiuqmmdo Ou_h lshk tl


nqÿrcdKka jykafia fmkakqï lr, ;sfhkafka - ±ka máppiuqmmdo
Ou_h lsh, lshkafka wr fod<y lgmdvï lrf.k by<g my<g
ic®dhkd lsÍuhs' Bg jeä fohla keye' kuq;a nqÿrcdKka jykafia
uq¿ uy;a ixidr .eg¿j úi|k w;r rEm Nj wrEm Nj ú;rla
fkdfjhs fï ldu Njh ;=< wr lshdmq mqxÑ f,dal j,g;a wod<

116
wNHka;r jHqyh ú.%y lr, olajk uy mqÿu isoOdka;hla tal ;=<
;sfnk nj fndfyda fokd i<lkafk keye' ta ksihs wr wms lshQ
fya;= m%;Hh jpk ms<sn| fjkia w¾: ±lajqfKa' nqoO jpkfha ;shk
tajd wmg fjkia lrkak neye' fya;= m%;Hh lshk tl
iudkd¾:fhka ;shkj kï wms tal ta yeáhg ms<s.kak ´k' fïfl
fld÷ lvkak .shyu wka;sug fl<jr fjkafka wr n%yuKhska
.shd jdf.a ;ud iy wkqka" tlafld ;uka l<d" tlafld wkqka l<d'
Th úÈhg .sys,a, ;uhs ziNdfjdZ fy;= ;ukaf.a fya;=j zmrNfjd
mppfhdZ wkqkaf.a m%;Hh jf.a woyia we;sjqfKa' fïjd wo Bfha
fkdfõ ld,hla ;siafia fj,d ;shkjd' fï woyia álla úma,jldÍ
jf.a fmfkkag mq¿jka' kuq;a wmg lrkak fohla keye' fï
ldrKh fldhs fj,djl yß t<sorõ lrkakg ´k' fldhs úÈfha
úfõpk t,a,jqk;a'

±ka t;fldg fï mskaj;=ka i<ld.kak máppiuqmmdo


foaYkdfõ§ úfYaIfhka wjOdkh t,a, l< hq;= tl ;uhs ixidr
jggh" w[[u[[ mpph;dj" ú[[dKh;a kdurEmh;a w;r ta
iïnJO;dj' ta ú[[dKfhau ;shkjd folla ms<sn| yeÕSu'
zúcdkd;sZ lsh, lshkafka tlla wksflka fjka lrk .;sh' ta
fjkalsÍu ;=<skauhs wkak kdurEmh wr úÈhg .kafka'

tal flfrkafka wr wúoHd wJOldrh ;=<hs' tal ;=< wr


Pdhdj w,a, .kakjd' kdurEmh Phdj muKhs' zuqjd - ñßÕ=jZ
l;dka;rh tkafk;a t;kfk' tal ;=< wr folla w;f¾ ysrùu
isÿfjkjd' fu;k weyehs w;k rEmhhs' B<Õg ta uqjd okafk
keye ta ÿjk ÿjk jdrhla mdid wei;a tlal hk nj' tal ksid
fldka folla - l+[[ folla - .y .;a;d' Th l+[[ fol ;=<
f,dalhd ysrfj,d zojh ksYs%;Z jqKd' nqÿrcdKka jykafia fmkak,
ÿkak fï wk; folu w;yer,d - taj tl;= lr,d fkdfjhs" iïnJO
lr,d fkdfjhs - ta folgu hkafk ke;sj .kakd úi÷u ;uhs
Tkak Th lshdmq ojdoix. máppiuqmmdo újrKh' fï újrKh
;=<ska nqÿrcdKka jykafia tl me;a;lska ixidr .eg¿j úi÷jd'
Th w;S; cd;s" wkd.; cd;s" l:dka;r we,a¨fõ fudlo@ fï

117
ixidrfha fï cd;sh .ek yßhg f;areï .;af;d;a w;S;h;a tlhs
wkd.;h;a tlhs' ys;kak mskaj;=ks" flfy,a .yl yrhla ke;s nj
f;areï .kak mÜg .ykak ´ko@ fyd|g lefmk lvqjla wrf.k
folg ueÈka lemqjyu wNHka;r jHqyfhka fmakj fka yrhla ke;s
nj' wkak talhs fidajdka mqoa.,hd ksjka ÿgqjhs lshkafka' wms l,ska
lsh, ;shkj fidajdka mqoa.,hd ksjka ÿgqjhs lshkafka m%{d
wdf,dalh ;=<ska CI‚lju fudfyd;lg ±lald wr ixialdr
ksfrdaOh' wms wr kS,uyd fhdaOhdf.a h.od Wmud l:dj wdÈfhka
fmkakqfõ' tal ±lal kï ta mqoa.,hdg wr ryi fmdâvla yß
fy<sjqKd' ixfhdack tl mdrgu lefvkafk keye' l%u l%ufhka
.sys,a, ;uhs ta i;Hh ±lal ksid ;uhs fida;dmkk mqoa.,hd wdfh
fuydg yefrkafk keyehs lsh, lshkafk' ta mqoa.,hd ksjkskau
fl<jr fjkafk' wr lshdmq i;H oY_kh fudfyd;lg yß olskjd'
i;H oY_kh lshkafka ´lhs' fjk wuq;= fohla fkdfõ
máppiuqmmdo Ou_h' zfuh we;s l,ays fuh fõZ'

±ka fidajdka mqoa.,hd .ek lshk fldg" fndfyda fokd


lshkjd wms fyd|g is,a rlskjd ta ksid Tlafldu yß' tfyu
fkdfjhs t;k ;sfhkafk' zhx ls[Ñ iuqoh Ouux innx ;x ksfrdO
OuuxZ lshk ta Ou_;dj olskak ´k' hï;dla fohla yg.kakd
ijNdjh we;af;ao" ta yeu fohlau ksreoOjk ijNdjho we;af;ah
lshk wkak tal f;areï .kak ´k' ta oY_kh ;=<ska" iuqoh ksfrdaO
lshk Ou_;dj ÿgqj' fudfyd;lg ú[[dK ksfrdaOh w;aÿgqjd'
fudfyd;lg ú[[dK ksfrdaOh w;aÿgqjd' wka;sug w,a,kafk
talfk' ta ksid f;areï .;a;d m[pilJOfhau we;sùï ke;Sùï
ijNdjh' wkak ta i;HoY_kh ;=<ska ;uhs ksjkg keUqrej' wdhs
fuydg yrjkak neye' tmuKlska fidajdka mqoa.,hdf.a
fYa%IaG;ajh' ;j Bg tyd hkak ;shk nj we;a;' kuq;a Th úÈfha
fohla t;k ;sfhkafka' nqÿrcdKka jykafia fmkakqï lrkafka
ta fhdaksfidaukisldrh fh¥ wji:dfjhs fï me;a; fy<sjkafka'

tfyu msákau ksjk lshk tl .ek wms ±ka lsõjd' wfma


foaYkud,j .ek ±ka ;j tlla lshkak ´k' wms lsõjfk
máppiuqmmdo Ou_fha hïlsis ft;sydisl mßKduhla wms

118
fmkakqjd lsh,d' fï foaYkdj msgg .shyu iuyrúg fkdfhl=;a
úfõpk we;sfjk ksid wmg lshkak isoO fjkjd fï mqxÑ
foaYkd ud,dj ms<sn| fmdä b;sydihla ;shk nj' tal álla
fm!oa.,sl fohla jf.a fjkak mq¿jka kuq;a lshkak ´k' óg
wjqreÿ úiailg l,ska ó;sß., ksiirK jkfha ix>hd
jykafia,dg ksjk ms<sn|j .eg¿ u;=jqKq wji:djl§ wmf.a
.=refoajhka jykafia ud;r YS% {dKdrdu ijdóka jykafia
Wkajykafiaf.a l=áfha§u uf.ka b,a,Sula l<d zzfï msßig ksjk
ms<sn| foaYkd ud,djla mj;ajkak' wmg má.; lr.kak
mq¿jkaZZ lsh,d' uf.a m<uqjk m%;spdrh Wfka - ysky uqyq‚ka - ug
lshkak ;shk foaj,a lsõfjd;a ug m%ydr t,a, fjk nj' kuq;a
fojk ojfia Wkajykafia mqÿu úÈhg udj ffO¾hhj;a l<d' zud
wrdOkd l< nj ta foaYkdfõ§u lshkakZ lsõjd' tal ksihs fï
mskaj;=kag ksjk foaYkd wykak ,enqfKa' zksjfka ksùuZ fmd;
lshjkak ,enqfKa' tfyu ke;akï tal;a wr lsõj ld,hdf.a
je,a,g hg fj,d ;ju;a t<shg tkafka keye' ta foaYkd
ms<sn|j;a uq,a ld,fha wjqreÿ úiailg l,ska jmr weiska neÆ
wh ±ka weia wer,d n,k nj wmg wykak ,efnkjd'

ta w;r iuyr wh fhdackd l<d ug máppiuqmmdo Ou_h


ms<sn| fmd;la ,shkak' ug ys;=kd fmd;la ,shkjg jeäh f,aishs
uf.a foaYkd ish .Kkla wymq fï whg foaYkd meje;aùu myiqhs
lsh,' ta wh .eUqre Ou_h wyk w;f¾ ke.sg,d hkafk keye wmg
f;afrkafk keye lsh,d' b;ska uu nh ke;sj tal mgka .;a;d'
yenehs tlla ;shkjd mskaj;=ks" foaYlhdf. m%;sNdkh Y%djlhdf.a
nqoê uÜgu wkqjhs' tod ta foaYkd meje;ajQfha ó;sß., ksiirK
jkfha fhda.djpr ix>hd jykafia,dghs' ta wji:dfõ wms §mq úúO
Wmud ±ka rfg;a .sys,a,d' fuf;kaÈ fï .eñ msßi i|yd wmg .eñ
Wmud fokak isoOjqkd' .fï f.dfâ Wmud ÿkakd' ta yskaod Ou_
wf.!rjhla fjkafk keye' wji:dkQl+,jhs' ta Tiafia f;areï
.kak n,kak nqÿrcdKka jykafiaf.a fï .eUqre Ou_h - .eUqre
ksihs nqÿrcdKka jykafia mjd ue,sjqfKa fï Ou_h foaYkd lrkak'
iyïm;s uyd n%yuhdg oK.ykak isoO jqfKa ta ksihs'

119
fï ldrKd fol wms l,skq;a u;la lr, ;shkjd Ou_fha
±lafjkjd .eUqre yeáhg-tlla wßhmßfhik wd§ iQ;%j, i|yka
fjkjd'18 zÿooix box Gdkx hÈox bommpph;d máppiuqmmdfodZ
flf,iaj,g hgjqKq f,dalhdg máppiuqmmdoh ±lSu wmyiqhs' ta
jf.au ksfrdaOh kï jQ ksjk' tal wuq;= fohla fkdfjhs iuqoh
ksfrdaOh ;shkj kï' ksfrdaO me;a;-tal;a f,dalhdg fmfkkafk
keye' tal ixialdr ksfrdaOfhka jk tlla' ta fjkqjg Nj
;DIKdjuhs ;sfhkafk' talg wod<j Bg miafia wfkl=;a Ñka;k
tkjd' ta uÈjg - ;j ÿrg;a lshkj kï fï Ou_fha m©dm;s -
m%;sm;;s" m%;sfõO lshk ;s%úO Ydikhla ;sfhoa§ m%;sfõOh
uq,skau jegqKd' m%;sm;;sh;a ál ál jegqKd' wka;sug m©dm;sh
ú;rhs' b;ska W.;=kag ;ek ,enqKd' t;k b|, mgka.;a; b;ska
újrK ú.%y" wdÈh' wfma fï f:rjdo iïm%odfha muKla
fkdfjhs' fldákau lshf;d;a iunqoO mßksj_dKfhka wjqreÿ
ishhla hkak l,ska ksldh oy wgla we;sjqkd hhs lshkjd'
ta;rï Ou_h .eUqrehs' ta ú;rla fkdfjhs ta yeu tllgu uyd .%J:
rdYshla - lr;a; .Kka .%J: - ,shjqKd' b|ysg, ;uhs tajd f;areï
.kakj;a flfkla W;aidy .;af;a' wkak ta úÈfha fohla
isoOfj,d ;shkjd'

tal ksid fï mskaj;=ka l,amkd lr.kag ´k fïl kslïu


wy, t;kska fl<jr lrkafk ke;sj f;areï .kak ´k' tal
f;areï .kak ;rï m%{dj wmg keye lsh, wms b;ska
mD:.ackfhd lsh, wffO¾h fjkak tmd' m%{dfõ uQ, îch
nq ÿ rcdKka jyka f ia fmka k q ï lr, §,d ;s h kjd -
fhdaksfidaukisldrh' fhdaksfidaukisldrh" ld ;=<;a ;shkjd' wms
tal fmkakqjd wr weÕs,s mfya Wmudfjka' kej; lshkafka w¨;a
whg f;areï .kak' fï;dla kdu Ou_ f;arefj fjk wdldrhlg'
Mii biairyg od,d' wms fmkakqjd weÕs,s mfyka' fjokd" i[[d"
fp;kd" Mii" ukisldr' Th Ou_ w;=ßka ukisldrh uymgweÕs,a,
yeáhg wrf.k wms fmkakqjd wr kvqjl Wmudjla wrf.k' hïlsis
kvqjl idlalslrejka ke;akï fudllao lrkafka' ú;a;sldrhl=g
iudj §,d l:dj wy.kakjd' ta jf.a fohla nqÿrcdKka jykafiag

120
lrkak isoO jqKd' fudlo fï ixidr .eg¿j úi|kak yßu wudrehs
- ú[[dK udhdj ksid'

tal ksihs nqÿrcdKka jykafia ú[[dK udhdfõ wks;a


me;af;a ;shk kdurEm Ou_hka w;=ßka ukisldrhg iudj §,d
rcfha idCIs ldrhd lr.;a;d' yenehs thdg lsõj yßhg l:dj
lshkak ´k' wfhdaksfida yeáhghs fuÉpr ld,hla ls%hd lf<a' wr
wks;a wh;a tl;= lrf.k fï ixidr wmrdfo lf<a" wkka;
ld,hla ukqIHhskag uefrkak fjk' ±kaj;a zfhdaksfidaZ fjkak'
t;k bo, ;uhs wdrïNh' fhdaksfidaukisldrh lr, bjrfjk
fldg fudllao fjkafka lsh,d wms fmkak, §,d ;shkjd'
fhdaksfidaukisldrh ksid ;uhs mskaj;=ks fõokdj" fõokdj
yeáhg ±k.kafka' i;smgGdk iQ;%fha ldfh ldhdkqmiiS
fjokdiq fjokdkqmiiS lsh, lshkafk fudlo lsh, ys;kak ´k'
idlals fok fldg we;a; lshkak fjkjd' we;a; lshkak fjkjd'
fõokdj fõokdj yeáhg" i[[dj i[[dj yeáhg" fÉ;kdj
fÉ;kdj yeáhg' yenehs wka;sug fydr;a wyqfjkjd' f,dl=u
fydr;a wyqfjkjd' wr zfohlaZ ms<sn| l:dfjka' zukisldr iuNjd
ifnn OuudZ19 t;k ;uhs .eUqreu ;ek' ukig zfohlaZ
yïnfjkafka ukisldrfhka' t;fldg ±ka lsõjfka fõokd
i[[d fÉ;kd Mii ukisldr lshk kdu Ou_ w;=frka ukisldr
;uhs uymgweÕs,a,' uymgweÕs,a, wksla weÕs,s y;r;a tl;=
lrf.k ;uhs fï jefâ f.kshkafka' thd jvd;a lsÜgq Miihg'
wms weÕs,s y÷kaj,d §,d ;shkjd' iq<eÕs,a, ueoeÕs,a, Th wd§
jYfhka' tajd we;a; jYfhka nqoO foaYkd kï fkdfjhs' kuq;a
Wmudjlska f;afrkak meyeÈ,s lsÍu i|ydhs tal fhdod.;af;a'

t;fldg ys;d .kak wr fhdaksfidaukisldrh wms ld ;=<;a


;shkjd' tal wjÈ lr.kak' tal wjÈ lr.;a wji:djg ;uhs
úm,,di Ou_hkaf.ka ñ§u lsh, lshkafka' fuf;la ;snqk kspp
i[[d" iqLi[[" iqNi[[d" w;;i[[d fjkqjg wks;H
i[[d" wiqNi[[d" ÿlLi[[d wk;;i[[d we;s fjkjd"
nqÿrcdKka jykafia §mq bÕs wkqj' ta ;ukaf.a ukisldrfha
fjkiaùuhs' t;fldg ;sfnk f,dalh wr lshdmq f,dal fkdfjhs'

121
fïl f,dalh úksúo hk Ou_hla' l%u l%ufhka fldka folla
yeáhg ;snqKq ta >k ix{dj Èh fj,d hkjd wksppdkqmiikdj
;=<ska' ta Èhfj,d hkj;a tlalu fudllao fjkafka@ rdYs
i[[dj u;=fjkjd rdYshla yeáhg fmakak mgka .kakjd' wkak
tal ;=< wks;H;dj jv jvd;a .eUqrg jegfykjd - we;sùï ke;sùï
m%jdyh' tal wjidk fjkafka l,lsÍulska' ksnìodj ksjkg fodr
weÍula' Tkak Tfydu Ou_;djla fï ;=< ;sfhkafka' fïj lg mdvï
lr,j;a" iy;sl m;% ,nd.ekSfukaj;a .kak mq¿jka foaj,a
fkdfjhs fï ud._ M, wdÈh' fïfla fhfokag ´k' w;S; ixidrfha
fï jdfha .eUqßka fhÈpp whg ú;rhs wr ndysh wd§ka jf.a
nqÿrcdKka jykafia fndfydu fmdä Ou_hla zÿgqfjys ÿgqu;ska
wdÈhZ foaYkd lf<a' tal yefudagu yßhkafk ke;s fjkak
mq¿jka' fydaäfha b|, mgka .kak ´k' ta ksid ;uhs YS, iudê m%{d
Tlafldu wjYH jkafka' tajd wdY%fhka l%u l%ufhka hï wji:djl
wr lsõj jf.a zhx ls[Ñ iuqohOuux innx ;x ksfrdOOuuxZ wka;su
ysÕkafkla ÿmamf;la iqmmnqoO jf.a l=IG frda.sfhla fjkak
mq¿jka'20 w;S; mskla we;sj wdjdkï we;s' nqÿrcdKka jykafiaf.a
foaYkdj wy, bjr fjk fldg wr lshdmq Ou_;dj we;=<;ska
m%;HCI lr .kakjd' wr lshdmq m[p WmdodkilJO uq,a fldg we;s
oY_kh' wkak ta oY_khhs máppiuqmmdo Ou_h'

Wkajykafia jodr< ;sfhkafka21 zWmmdod jd ;:d.;dkx


wkqmmodjd ;:d.;dkx À;dj id Od;= OuugÀ;;d Ouukshdu;d
bommpph;dZ' ;:d.;hka jykafia,d Wmofka fyda fõjd kQmofka
fyda fõjd" ta Ou_Od;=j ta Ou_ ijNdjh mj;skj' Ou_iÓ;sh lsh,
olajkjd' fï bommpph;dj lshk Ou_;dj ;j ÿrg;a jodrKjd'
z;:;d wú;-:;d wk[[:;d bommpph;dZ-ta fol w;r we;s
iïnJO;dj .ek lshkafk" tys tfia nj" fkdtfia fkdjk nj" wka
fia fkdjk nj" fï ksid fï jk nj" wkak talhs máppiuqmmdo
Ou_h' wkak ta Ou_;dj ÿgq wji:dfõ§ wr wkspp wkspp lshdmq flkd
we;sùï ke;sùï m%jdyh olskak mgka .kakjd' Tkak Th úÈhghs
fï Ou_ ud._h'

122
fï ksid fï foaYkd ud,dj ldgj;a úNd.j,g Wmdê
,nd.kak Wmldr lr.kak fkdfjhs' taj;a ,efnkjd kï
,eìÉpdfj'

kuq;a fïfl mrud¾:h is;d.kak" fïfl m%dfhda.sl mCIh'


fuÉpr ld,hla isoO jqfKa wms lsõj jf.a l+vhla mdia flrejd'
talhs" wfma ta .=rejrhd fufyu lsh, ;sfhkjd' Bg tydg hkak
fyd| keye' wfma wgqjdpdÍka jykafia,d fufyu lsh, ;shkjd'
Bg tydg ys;kak fyd| keye' uyd fudayhla ;=< úYd, ld,hla
uyd fyd| fud< rdYshla - jákd fud< rdYshla .sys meúÈ - fï mru
.ïNSr iQ;% foaYkd fjkqjg wr kdkd úO foaj,a ^uu fudkjo lsh,
lshkafka keye& Tiafia Èõjd' kuq;a i;Hh ;sfhkafk fu;khs'
tal fmfkkafk keye f,dalhdg' wmg ta ksjk foaYkd j,È;a
lshkak isoO jqkd Y;j¾I .Kkdjla ;siafia j,a ìysù ;snqKq
Ou_ ud._hla fy<s l<d lsh,d' fï wji:dfõÈ;a tal lshkak isoO
fjkjd' fudlo wms fmkakqjd kdurEmh;a ú[[dKh;a w;r
;shk iïnJO;dj wr lshdmq iuqoh ksfrdaOh foflau' f,dalhd
bkafka iuqoh mCIfha ksrka;rfhkau' wo ? jqkdg fudlo fyg
WoEik t<sfjkjfk' wkak ta jf.a iuqoh mCIfha yeu ;siafiu'
iuqoh .ek ys;kj ñila ksfrdaOh .ek ys;kakj;a leu;s keye'
ta ksid ;uhs wms fkdfhl=;a Wmud wdÈfhka fmkakqï lf<a'
;Kyd ueyqïldßhf.a Wmud wdÈfhka' ;Kyd ueyqïldß wr fldka
fol .eg,kjd' kuq;a hï wji:djl ueo ÿgq wji:dfjhs ta
úuql;sh ;sfhkafk' wms ta fldka fol .ek lshQ ksid ;j álla ta
.ek lshuq' ta .ek wms l,ska lsh, ;shkjd' uyd mqÿu
nqoOfoaYkdjla'

fhd WNfk; úÈFjdk


ufc® uk;d k ,smm;s
;x n%Eñ uyd mqßfid;s
fidO isnnksupp.d22

hfula fldka fol f;areï wrf.k m%{dfjka ueo


fkdwef,ao Tyqg uu uyd mqreIhd hhs lshkjd' Tyq fï ;Kydj

123
blaujd .sfha hhs lshkjd' újrK yhla ta ldf, ÿkakd lSmhla
lsõfjd;a iem fõokdj tla fldkla" ÿla fõokdj wksla fldk
fkdÿla fkdiqj fõokdj - ljqrej;a .Kka .kafk ke;s tl ;uhs
ueo' B<Õg ta jf.a ;j ;shkjd wdOHd;añl wdh;k yh tl
fldkla" ndysr wdh;k yh wksla fldk" ueo ú[[dKh'
ú[[dKh lshk udhdj ;=<ska ;uhs wr fldka fol fjka lr,d
;sfhkafka'

B<Õg lshkjd kduh tl wka;hla" rEmh ;j wka;hla'


ú[[dKh ueÈka ;shk njla okafka ke;sj ;uhs Th kdurEm
mjd fN!;sl úoHd{hska f;dark yeáhghs ±ka fndfyda fokd
f;darkafk' wms fï u;=lr ál - zrEmZ wdÈh f;darkafka fN!;sl
úoHdfõ fõYhla wrf.k' fu;k ;sfhkafka rEm ix{djla'
kduOu_ wdY%fhkqhs rEmh y÷kd .kafka' hïlsis ú[[dKhlg
moku t;khs' fïl wr úÈhg ú.%y lr, w,a, .kak neye'
mrudKq jdohlg yrjkak neye' fu;k ;sfhk tl olskak ´k'
olskafk fldfyduo@ wr WmlrK j,ska fkdfjhs' wr lshdmq
fhdaksfida - ukisldrfhka' talg ;uhs iS, iudê wdÈh wjYH
fjkafka' Th álhs fï foaYkd ;=<ska u;= lf<a'

ta ksid fï mskaj;=ka ksrka;rfhka l,amkd lrkakg ´k


fïjd wmg lsÜgqlrkag neß foaj,a fkdfjhs' máppiuqmmdoh
lshk jpkhg;a fndfyda fokd leu;s keye' f;areï .kak neß
fohla úiqoê ud._fha l;_Dg;a' wfka wïfï fndfydu wudre
;ekla yeáhghs fïfl úia;r fjkafk' ta ksid wmg lsÜgq
lrkakj;a neye' úiqoê ud._fha l;_D;=udg;a neß kï wms fldfydu
lrkako@ tal ;uhs yefudaf.u wdl,amh - kuq;a fï ir, yeáhg
ys;k fjdaydr foaYkd yeáhg ie<flk fï foaYkd ;=< i;Hh
;shkjd' uydksodk uydmodk wd§ iQ;% ;=< Th lshdmq fiaru ldrKd
;shkjd' tajd olskak ´k-tÉprhs wvqj' jpk ;=< ysrfj,d
fkdfjhs' fïjd Tlafldu f,dal fjdydr fu;k;a lshfjkjd
wêjpk ud._" ksrel;s ud._" tal .ek lshkak ;shkjd' yeu
jgghlau lrlefjkafka talg wod< wêjpk lsh, lshkafka
NdIdfõ fldgia ksre;;s m[[;;s' ys;, n,kak ls%lÜ f,dalh

124
.ek' talg wod< wêjpk ud._hla" ksrel;s ud._hla" ;shkjfk' tal
we;=f<fk úkaokh ;sfhkafk' zbF:;;Z lshk fï Nj ;;a;ajhla
yefokafk t;fldghs' ta Nj;;a;ajh ;=<hs WmÈkafka" Èrkafka"
uefrkafka" Tlafldu fjkafka ta Nj;;a;ajh ;=<hs' tal ms<sn|j;a
uy mqÿu iQ;%hla ;shkjd'23 wdfha È.g lshkak neye fláfhka
i|yka lrkjd ñila' tajd wms ksjk foaYkdj,;a lsh,d ;shkjd'

zldfh jd NslLfj i;s ldh if[p;kd fy;= Wmmcc;s


wc®;;x iqLÿlLx jdpdh jd NslLfj i;s jÖ if[p;kd fy;=
Wmmcc;s wc®;;x iqLÿlLx ufk jd NslLfj i;s ufkd
if[p;kd fy;= Wmmcc;s wc®;;x iqLÿlLx wúccd mpphdjZ

tafla idudkH f;areu' lhla lsh, .;a l,ays lh ms<sn|


ixfÉ;kd ksihs we;=<;ska iemÿla ú¢kafka' jpkhla ;shkj
lsh, .;a l,ays jÖ ixfÉ;kd ;=<ska o tfiauhs' ukila lsh, tlla
;shkj lsh, .;a;yu ufkdaixfÉ;kd ;=<ska o ta wdldrhguhs'
wka;sug lshkjd zwùccdmpphdjZ - wúoHd m%;Hfhka' wúccdhfFj
j wfii úrd. ksfrdOd fid ldfhd k fyd;s" id jdpd k fyd;s" fid
ufkd k fyd;s" wúoHdj bjr fjk fldg lh lsh, .kak foal=;a
keye' jpk lsh, .kak foal=;a keye uki lsh, .kak foal=;a
keye' B<Õg jodrKjd zfL;;x ;x k fyd;s" jF:qx ;x k fyd;s"
wdh;kx ;x k fyd;s wêlrKx ;x k fyd;s' humpphdii ;x
Wmmcc;s wc®;;x iqLÿlLx' t;fldg thdg ;snqKq wrjg Wmldr
jqKq fl; keye' ta jdia;=j - bvu - keye fya;=j keye' taj
ke;sjqKd wr wúoHdj ke;sjqK;a tlalu m%;sIGdjla keye tajg' Th
ál ;uhs wms fkdfhl=;a wdldrfhka ±lajQfõ' kej; kej;
lshkak ´k keye' fï mskaj;=ka tajd wji:dkql+,j wykak ´k'

±ka b;ska fï fldhs tfl;a wjidkhla ;sfhkjd' yenehs


tal uf.a ÿj_, lulao okafk keye' fï foaYkd fm< mj;ajkfldg
ksjk foaYkdj,È jf.au uu hï ielhla we;s lrf.k ysáfha fï
foiqï fm< bjr fjkak l,ska iqiqï fm< bjr fjhso lsh,' ±ka
talg <Õhs' kuq;a fï Ôú;h /l=Kd' ta ksid wo Èk wms úfYaI
mqKHdkqfudaokdjlska - fï foaYkdj wjika lrkakhs

125
n,dfmdfrd;a;= jkafka' t;fldg Y;jI_ .Kkla j,a ìysù
;snqK fï Ou_ ud._hla fy<s fmfy<s lsÍug wm ±rE m%h;akfhka
hï;dla l=i, iïNdrhla w;am;ajqKd kï ta ish,a, wm ye¥ jevQ
foudmshkag" kqjKei mEÿ .=rejrekag" fï YÍr l+vqj mj;ajdf.k
hdug Woõ jQ odhl ldrld§kag yeu fokdgu" wms wkqfudaoka
lrkjd' wkqfudaoka fõjdæ tfukau wùÑfha isg wlksgd olajd
hï;dla i;a;aj flfkla fï Ou_ foaYkduh - Ou_ Y%jKuh l=i,h
wkqfudaokaùug leu;s kï ta wkqfudaoka ùu ;=<ska m%d¾:kSh
fndaêhlska W;=ï wud uyd ksjk idCId;a lr .ks;ajd lshk
m%d¾:kh we;slr .kak ´k' ta jf.au fï foaYkd ud,djg wms ta ta
;ekska iQ;% foaYkd j,ska .;a;d wji:dkQl+,j-fkdfhl=;a
fldgia wrf.k ;uhs fï foaYkdud,dj ilia lf<a' talhs wmg
±ka tl;= lr, lshkak fjkafk' fï iQ;% foaYkd .eUqre yeáhg
.;a;;a wmg lshkak fjkafka mru .ïNSr iQ;% foaYkd kue;s
u,a f.duqfjka fk,d.;a;= iqfoaYs; Ou_mo mqIamhka Wmldr
lrf.k f.;+ fï foaYkd u,aou ;sf,da.=re nqÿrcdKka
jykafiaf.ka mjd msÿï ,enQ Ou_ffp;H rdchdKka jykafiag
mQcd lrñ'

mQcdfõjdæ mQcdfõjdæ mQcdfõjdæ

t;;dj;d p wfuyys - iuN;x mq[[iumox


ifnn fojd wkqfudok;= - inn ium;;s isoêhd
ifnnfojd wkqfudÈFjd - nqc®k;= wu;x mox

wdldigGdp N=uugGd - fojd kd.d uysoêld


mq[[x ;x wkqfudÈFjd - Ñrx rlLk;= idikx

wdldigGdp N=uugGd - fojd kd.d uysoêld


mq[[x ;x wkqfudÈFjd - Ñrx rlLk;= foikx

wdldigGdp N=uugGd - fojd kd.d uysoêld


mq[[x ;x wkqfudÈFjd - Ñrx rlLk;= ux mrx

126
ÿlLmm;;d p ksoÿlLd - Nhmm;;d p ksnNhd
fidlmm;;d p ksfiidld - fydk;= ifnnms md‚fkd

ÿlLmm;;d p ksoÿlLd - Nhmm;;d p ksnNhd


fidlmm;;d p ksfiidld - fydk;= ifnnms md‚fkd

ÿlLmm;;d p ksoÿlLd - Nhmm;;d p ksnNhd


fidlmm;;d p ksfiidld - fydk;= ifnnms md‚fkd

bñkd mq[[ lfuuk - ud fu nd, iud.fud


i;x iud.fud fyd;= - hdj ksnndk m;;shd

bñkd mq[[ lfuuk - ud fu nd, iud.fud


i;x iud.fud fyd;= - hdj ksnndk m;;shd

bñkd mq[[ lfuuk - ud fu nd, iud.fud


i;x iud.fud fyd;= - hdj ksnndk m;;shd

127
mdol igyka

1' fyul iq;;" iq;; ksmd;" 334 msg ^nq'c';s%' 25&


2' m[[dN+ñ ksfooi" úiqoêu.." 436 msg ^fya'uq'&
3' uydksodk iq;;" §> ksldh" 2-94 msg ^nq'c';s%' 8&
4' k<l<dm iq;;" ixhq;; ksldh" 2-180 msg ^nq'c';s%s' 14&
5' i;smgGdk iq;;" uc¯u ksldh 1-136 msg ^nq'c';s%' 10&
6' ojh iq;;" ixhq;; ksldh" 4-146 msg ^nq'c';s%s' 16&
7' nd,mKä; iq;;" ixhq;; ksldh" 2-38 msg ^nq'c';s%' 14&
8' uydmqKKu iq;;" uc¯u ksldh" 3-118 ^nq'c';s%s' 12&
9' mßlLdrydr úNX." fk;;m s mlrKh" 114 msg ^nq'c';s%s' 39&
10' fi,d iq;;" ixhq;; ksldh" 1-244 msg ^nq'c';s%s' 13&
11' ;sl mgGdk ud;sld" mgGdkmmlrKh 1-1 ^nq'c';s%s' 50&
12' máiuNsod u.. 1-96 msg ^nq'c';s%s' 35&
13' mpph iq;;" ixhq;; ksldh" 2-40 msg ^nq'c';s%s' 14&
14' wfp, liim iq;;" ixhq;; ksldh" 2-32 msg ^nq'c';s%s' 14&
15' lpjdk f.d;; iq;;" ixhq;; ksldh" 2-28 msg ^nq'c';s%s' 14&
16' wd‚ iq;;" ixhq;; ksldh" 2-42 msg ^nq'c';s%s' 14&
17' ndysh iq;; - Wodk md<s" Lqool ksldh 1-142 msg ^nq'c';s%s' 14&
18' wßhmßfhik iq;;" uc¯u ksldh" 1-408 msg ^nq'c';s%s' 10&
19' lsx uQ,l iq;;" wx.=;a;r ksldh" 5-344 msg ^nq'c';s%s' 22&
20' iqmmnqoO l=gÀ iq;; - Wodk md<s" Lqool ksldh 1-222 msg
^nq'c';s%s' 24&
21' mpph iq;;" ixhq;; ksldh" 2-40 msg ^nq'c';s%s' 14&
22' ufc® iq;;" wx.=;a;r ksldh" 4-186 msg ^nq'c';s%s' 21&
23' if[p;kd iq;; - wx.=;a;r ksldh 2-306 msg ^nq'c';s%s' 19&

128
l;= ysñhkaf.a isxy, lD;s
* 1' W;a;Í;r yqfol,dj - ^uq,a uqøKh& oïila~ wxl 172$173 - ^1990&
-tu- ^kj uqøKh&" Ou_ .%J: uqøK Ndrh ^2001&
2' mska refll uysu ^1988&
3' úoiqka Wmfoia ^1997&
4' ksjfka ksùu - m<uq fj¿u ^1997&
5' ksjfka ksùu - fojk fj¿u ^1998&
6' ksjfka ksùu - f;jk fj¿u ^1998&
7' ksjfka ksùu - isjqjk fj¿u ^1998&
8' ksjfka ksùu - miajk fj¿u ^1999&
9' ksjfka ksùu - ihjk fj¿u ^1999&
10' ksjfka ksùu - i;ajk fj¿u ^1999&
11' ksjfka ksùu - wgjk fj¿u ^2000&
12' ksjfka ksùu - kjjk fj¿u ^2001&
13' ksjfka ksùu - oijk fj¿u ^2002&
14' ksjfka ksùu - tfldf<diajk fj¿u ^2004&
15' ksjfka ksùu - mqia;ld, uqøKh - m%:u Nd.h - ^1-6 fj¿ï& ^2000&
16' ksjfka ksùu - mqia;ld, uqøKh ^1-11 fj¿ï& ^2010&
17' myka lKqj Ou_ foaYkd - 1- fj¿u ^1999&
18' myka lKqj Ou_ foaYkd - 2- fj¿u ^2000&
19' myka lKqj Ou_ foaYkd - 3- fj¿u ^2001&
20' myka lKqj Ou_ foaYkd - 4- fj¿u ^2003&
21' myka lKqj Ou_ foaYkd - 5- fj¿u ^2005&
22' myka lKqj Ou_ foaYkd - 6- fj¿u ^2006&
23' myka lKqj Ou_ foaYkd - 7- fj¿u ^2009&
24' myka lKqj Ou_ foaYkd - 8- fj¿u ^2012&
25' ys;l uysu - 1 ^1999&
26' ys;l uysu - 2 ^2003&
27' ys;l uysu - 3 ^2012&
28' ys; ;ekSu ^2000&
29' meje;au yd keje;au ^2000&
30' we;s yeá oelau ^2001&
31' Èú l;f¾ ie|E w÷r ^2001&
32' lh wkqj .sh isysh ^2001&
33' ud-msh Wjegk ^2002&
34' m%;sm;a;s mQcdj ^2003&
35' p,k Ñ;%h ^2004&
36' Èh iq<sh ^2005&
37' wìkslauk ^2003&
38' nqÿ iuh mqoa.,hd yd iudch ^2009&
39' ukfia udhdj ^2010&
40' Ndjkd ud._h ^2011&
41' iiqka ms<sfj; ^2011&
42' ms<sfj;ska ms<sfj;g ^2011&
43' ;sirK uysu ^2012&
44' lfha l;dj ^2012&
45' fu;a isf;a úuqla;sh ^2012&
46' mápp iuqmmdo Ou_h - 1 fj¿u ^2012&
47' mápp iuqmmdo Ou_h - 2 fj¿u ^2014&
48' mápp iuqmmdo Ou_h - 3 fj¿u ^2014&
49' mápp iuqmmdo Ou_h - 4 fj¿u ^2014&
50' ilaufka ksjk ^2012&
51' ;fmda .=Kuysu ^2013&
52' lu_ pl%fhka Ou_ pl%hg ^2013&
* fn!oO .%J: m%ldYk iñ;sh" ;e'fm' 61" uykqjr'
l;= ysñhkaf.a bx.%sis lD;s
* 1. Concept and Reality in Early Buddhist Thought (1971)
- do - D. G. M. B. Edition (2012)
* 2. Samyutta Nikaya - AnAnthology, Part II - Wheel No, 183/185 - (1972)
- do - D. G. M. B. Edition (2009)
*
3. Ideal Solitude - Wheel No, 188 - (1973)
*
4. The Magic of the Mind - (1974)
- do - D. G. M. B. Edition (2007)
5. Towards Calm and Insight - (1991)
- do - D. G. M. B. Edition (1998)
6. From Topsy - turvydom to Wisdom - Volume 1 - (2003)
7. From Topsy - turvydom to Wisdom - Volume II - (2012)
8. Seeing Through (1999)
9. Towards A Better World (2000)
10. Nibbana - The Mind Stilled - Volume I - (2003)
11. Nibbana - The Mind Stilled - Volume II - (2005)
12. Nibbana - The Mind Stilled - Volume III - (2005)
13. Nibbana - The Mind Stilled - Volume IV - (2006)
14. Nibbana - The Mind Stilled - Volume V - (2007)
15. Nibbana - The Mind Stilled - Volume VI - (2010)
16. Nibbana - The Mind Stilled - Volume VII - (2012)
17. Nibbana - The Mind Stilled - Library Edition - (2015)
18. Nibbana and The Fire Simile (2010)
19. 'A Majestic Tree of Merit' (2012)
20. The End of the World in Buddhist Perspective (2014)

* Buddhist Publication Society, P.O. Box, 61, Kandy


fn!oO .%J: m%ldYk iñ;sh" ;e'fm' 61" uykqjr

kej; uqøKh lrùu ms<sn| úuiSï


wkqr rEmisxy uy;d
wxl( 27" fld<U ùÈh" uykqjr'
ÿrl:kh( 081-2232376

You might also like