You are on page 1of 149

f;jk fj¿u

fmd;a.=,a., Ou_.%J: Ou_Y%jK udOH Ndrh


fmd;a.=,a., Ou_ .%J: Ou_ Y%jK udOH Ndrfha
úfYaI ksfõokh

2013'07'07 Èk wNskjfhka msysgqjd .kakd ,o


zfmd;a.=,a., Ou_ .%J: Ou_ Y%jK udOH NdrhZ u.ska
mQcH lgql=rekafoa [dKkJo ijdóka jykafia úiska
fï;dla iïmdÈ; iy bÈßhg iïmdokh lrkq ,nk
ish¨u Ou_ .%J: m%ldYhg m;a flfrk nj;a ñka miq
Wkajykafiaf.a lsisÿ .%J:hla fld<U Ou_ .%J: uqøK
Ndrh u.ska m%ldYhg m;a fkdlfrk nj;a wm mdGl
msßi fj; fuhska okajd isáuq'

fuhg
iiqka ,eÈ
fmd;a.=,a., Ou_ .%J: Ou_ Y%jK udOH Ndrh
mápp iuqmmdo Ou_h
úfYaI zmyka lKqj foiqïZ fj¿uls'

f;jk fj¿u - fojk uqøKh


^11-15 foiqï&

lgql=rekafoa [dKkJo NsCIq

ISBN 978-955-41497-0-0

fmd;a.=,a., wdrKH fiakdikh


zmyka lKqjZ
lkafoaf.or" foajdf,a.u'

m%ldYkh
fmd;a.=,a., Ou_ .%J: Ou_ Y%jK udOH Ndrh
2014

i
Ou_ odkhls

uqo,g úlsKSu imqrd ;ykï fjhs'

fmd; ,nd.; yels ia:dk(


1' wkqr rEmisxy uy;d - 27" fld<U ùÈh" uykqjr'
2' iageka,s iQßhdrÉÑ uy;d - 25" lvùÈh" foajdf,a.u'
3' ã' à' fõr., uy;d - 422" je,smdr" ;,j;=f.dv'
4' fyauud,d chisxy ñh
29$8" meÕsßj;a; udj;" ñßydk" kqf.af.dv'
5' ixÔj kjr;ak uy;d
wxl 308$17 î" lsßj;a;=vqj mdr" ud.ïuk" fydaud.u'
6' fyaud rEmisxy ñh - 26" yeõf,dla mdr" .d,a,'
7' tia' ta' ,hk,a uy;d
140$19" reyqKqisß WoHdkh" ylauK mdr" ud;r'
8' isßud úfÊr;ak ñh - we,md;" r;akmqr'
9' ta'Ô' ir;a pJør;ak uy;d
iuka" we?jq, ykaÈh" lKav,u mdr" oUq,a,'
10' ffjoH mS' ùrisxy uy;d
nKavdr nq,xl=,u" ,xldrdu mdr" wkqrdOmqr'
11' fÊ'ta'ã' chudkak uy;d
chudkak j;a;" ,nqhdh" l=reKE., mdr" l=,shdmsáh'
12' wd¾'ta' pkaÈ rKisxy ñh
iagqäfhda zpdhdZ" frday, ykaÈh" fmdf<dkakrej'

fjí wvúh( www.seeingthroughthenet.net

uqøKh(
fld,sá m%skag¾ia
17$2" meÕsßj;a; mdr" .xf.dvú," kqf.af.dv'
ÿrl:kh( 011-4 870 333

ii
zfhd máppiuqmmdox mii;s-
fid Ouux mii;s
fhd Ouux mii;s -
fid mápp iuqmmdox mii;sZZ

zzhfula mápp iuqmmdoh olSo-


fya Ou_h olshs'
hfula Ou_h olS o
fya máppiuqmmdoh olshs'ZZ

iii
—l;fud p NsCLfj máppiuqmmdfod@
cd;s mpphd NsCLfj crd urKx
Wmmdod jd ;:d.;dkx
wkqmmdod jd ;:d.;dkx
À;dj id Od;=
OuugÀ;;d Ouukshdu;d bommpph;d
;x ;:d.f;d wNsiuLqc®;s wNsifu;s
wNsiuLqc¯Fjd wNsifuFjd
wdÑCL;s
fofi;s
m[[fm;s
mgGfm;s
újr;s
úNc;s
W;;dkslfrd;s
mii:d;spdy
*******
uyfKks" máppiuqmmdoh hkq lsu@
Wm; ksidh uyfKks" ÈÍu iy urKh
;:d.;jre Wmofka fyda fõjd
;:d.;jre kQmofka fyda fõjd
ta Ou_Od;=j isáfhauh'
Ou_ iÓ;s;dj" Ou_ kshdu;dj" bommpph;dj'
th ;:d.; f;u wjfndaO lr.kshs" jgyd .kshs'
wjfndaO lrf.k" jgydf.k"
lshdfohs
foihs
mKjhs
msysgqjhs
újrKh lrhs
fnod olajhs
,sys,a fldg olajhs
zn,jqZ hhs lshhs'

iv
mgqk

msgq

ye¢kaùu vi

m%ldYl ksfõokh viii

wud .Õ x

11' zfh p rEmQm.d iF;dZ 01


^ksfrdaO i;Hh&
mdol igyka

12' zÑriix j; miidñZ 29


^ie~ j;=frka t;rùu&
mdol igyka

13' zhx ls[Ñ ÿCLx ifuyd;sZ 55


^ixialdr ikais§u&
mdol igyka

14' zbox cd;= fjo.=Z 83


^i<dh;k ksfrdaOh&
mdol igyka

15' zf;ix Miimfr;d;xZ 109


^iamY_fha ryi&
mdol igyka

v
ye¢kaùu

;:d.; iïudiïnqÿ rcdKka jykafia iïfndaê ,dNfhka


wk;=rej ;uka jykafia m%;HCI lr.;a YdJ; m%KS; w;lldjpr
Ou_fha .ïNSr;djg is; fh¥ úg flf,ia Nß; f,dalhdg oelSug
ÿIalr jQ .eUqre ;eka folla ÿgq fial' tlla zbommpph;dZ kï jQ
máppiuqmmdohhs' wfkl ish¨ ixialdrhkaf.a ikais`oSu" ish¨
Wmëka w;ayer oeóu" ;Kydj CIh lsÍu" úrd.h" ksfrdaOh kï jQ
ksnndkhhs'

máppiuq mmdo Ou_ f ha .ïNS r ;a j h ks i du iïnq oO


mßks¾jdKfhka ishjila .; ùug fmr mek keÕs úúO fn!oaO
ksldhhka w;r úúOdldr w:_ újrK ta ms<sn`oj bÈßm;a flreKs'
jpkhla jYfhkq;a" o¾Ykhla jYfhkq;a Ndr;Sh o¾Yk
iïm%odhhkag zwuq;a;l=Z jQ máppiuqmmdoh y`ÿkd .ekSug oerE
od¾Yksl m%h;akj, m%;sM, jYfhka tlsfklg úreoaO ú.%y újrK
w:_l:k /.;a m%lrK .%ka: rdYshla ìysúh' tla tla fn!oaO ksldh
;u ;uka .;a oDIaá fldaKhg wkqj máppiuqmmdo Ou_h ú.%y
lrkakg úh' tksidu nqoO foaYkdjg wkql+, jQ ksjerÈ w¾:l:kh
l=ulao hkak ks.ukh lsÍu ÿIalr ld¾hhla ù we;'

fï jd;djrKh ;=< iQ;%d.; nqoaO foaYkd weiqßka


máppiuqmmdo O¾uh újrK lrñka wm úiska oekg mj;ajdf.k
hkq ,nk zmyka lKqj máppiuqmmdo foaYkd ud,djZ fufia
fj`Mï jYfhka uqøKoajdrfhka ksl=;a lsÍug ;SrKh lf<uq'
fuhg úis jirlg muK fmr ó;sß., ksiairK jkfha
fhda.djpr iÕ msßi yuqfõ wm úiska mj;ajk ,o" zksjkZ foiqï
fm< zksjfka ksùuZ kñka fj`Mï tfldf<dilska ksl=;aj we;s
w;r tys§ o ksjk YSI_fhka máppiuqmmdo O¾uh ;rula ÿrg

vi
újrKh ù we;' ta .%ka:ud,dj yd wmf.a wfkl=;a fmd; m; lshjQ
we;efula zmáppiuqmmdohZ YS¾I fldg f.k fjku lD;shla
iïmdokh lrk fuka we/hqï l<y' fuu úfYAI myka lKqj
foiqï fm< .%ka:hla njg m;a ùfuka ta b,a,Suo bgqjkq we;ehs
is;uq' zksjkz foiqï fmf<ys§ máppiuqmmdoh újrKh lsÍug wm
fh¥ Wmud rEml jvd;a meyeÈ,sj bosßm;a lsÍug fuh wjia:djla
lr .;suq'

foia úfoia jeis ie±yej;a mß;Hd.YS,S úYd, msßilf.a


fkduiqre wdOdrfhka ~wud.Õ~ Èfkka Èk mq¿,a fjñka .,dhhs'
thska cks; mqKH Yla;sh Tjqkayg mru Ydk; ksj_dKdjfndaOh
msKsi WmksY%h iïm;lau fõjd`

fuu foiqï msgm;a lrfok isßud úfÊr;ak" l=iqud


úf,af.dv hk uy;aókag o" wmf.a fmd;m; fYdaNk f,i
uqøKh lrfok fld,sá m%skag¾ia iud.fï iS' chfidau uy;d
we;=¿ ieug o wmf.a mqKHdkqfudaokdj ysñfõ'
fuhg
iiqka ,eÈ"
lgql=rekafoa [dKkJo NsCIq

fmd;a.=,a., wdrKH fiakdikh


~myka lKqj~
lkafoaf.or
foajdf,a.u

^2558& 2014 cq,s

vii
fmd;a.=,a., Ou_ .%J: Ou_ Y%jK udOH Ndrfha
m%ldYl ksfõokh

foajdf,a.u" lkafoaf.or fmd;a.=,a., wdrKH fiakdikjdiS mQcH


lgql=rekafoa CZodKkJo iajdóka jykafia úiska iïmdÈ; ish¨u Ou_
.%J: yd foaYs; Ou_ foaYkd msßisÿ Ou_ odkhla jYfhkau Ou_ msmdis;
f,dalhdyg m%odkh lsÍu Wkajykafiaf.a wNsu;d:_hhs' Y%S ok; Od;+ka
jykafia jev fjfik ft;sydisl uykqjr mqrjrh flaJøfldgf.k
wNskjfhka msysgqjd .kakd ,o 'fmd;a.=,a., Ou_ .%J: Ou_ Y%jK udOHNdrh'
tu Wodr;r wruqK bgq lsÍug wem lemù isáhs'

fï;dla fld<U flaJøfldgf.k mj;ajd f.k hk ,o 'Ou_ .%J: uqøK


Ndrh' ;=<ska ñka bÈßhg Wkajykafiaf.a Ou_ .%J: uqøKh fkdflfrk
w;r thg wod<j mej;s .%J: uqøKh yd fnodyeÍu ms<sn| ld©Ndrh;a"
fï;dla uykqjr 'Ou_ Y%jK udOH Ndrh' u.ska bgqlrk ,o Ou_ foaYkd
ixhql; ;eá.; lsÍu iy (seeingthroughthenet.net) fjí wvúh mj;ajd
f.k hdu;a fuu fmd;a.=,a., Ou_ .%J: Ou_ Y%jK udOH Ndrfha j.lSu jkq
we;'

foia úfoia jeis Ou_ldó mdGl Y%djl úYd, msßila fjkqfjka


l%shd;aul jk fuu mq¿,a Ou_ odk jev ms<sfj,g odhlùug leu;s
mskaj;=kayg my; i|yka nexl= .sKqug ;u wdOdr uqo,a fhduqlsÍug
wjia:dj we;s w;r ta ms<sn| ish¨ úuiSï my; i|yka ,smskhg fhduq
lsÍu uekú' wdOdr fhduq lsÍug fuu .sKqu yer iïm;a nexl=fõ
fjk;a .sKqula fkdue;s nj wm mdGl msßi ±kqj;a lsÍï jYfhka
i|yka lruq'

fuhg"
iiqka ,eÈ
fmd;a.=,a., Ou_ .%J: Ou_ Y%jK udOHNdrh

vii
wdOdr uqo,a fhduq lsÍu(
fmd;a.=,a., Ou_ .%J: Ou_ Y%jK udOHNdrh
.sKqï wxl( 100761000202
iïm;a nexl=j - uykqjr

fuu Ou_ odk jevms<sfj,g wdOdr tùu ms<sn| úuiSï(


wkqr rEmisxy" 27" fld<U ùÈh" uykqjr'
ÿrl:k wxl( 0777-801938
Bfï,a ,smskh( pothgulgala@seeingthroughthenet.net

viii
wud .Õ
uyje,s .Õ W;=rg ye/ùfuka miq tf;la ksire uqvq ìï f,i mej;s
fmfoiaj, isÿjQfha buy;a fjkfils' msmdihg meka ì|la fkd,nd isá f.dùyq
fmfoi mqrd ksy~j .,d hk isis,a Èh oyßka mskd .shy' ue,jqkq f.dhu irej
ks,ajkaj lr,ska nr úh' u,a m,ska .ejiS.;a ;=re-,sh n,d iekfik fmfoia
jeisfhda ;=gq l÷¿ j.=<y'

oyï wud .Õ zzW;=rgZZ ye/ùfï jev ms<sfj<la fuhg f;jirlg fmr


werUqKs' oyï m;-fmd; ;nd zztod-fõ,ZZ i|yd j;a úh meyeoï lsÍug j;a-lula
ke;af;da" ksy~j fkdñ,fha .,dhk wñ, oyï wud Èh oyßka ioyï msmdih
ikais÷jd .;ay' wßgq ñiÈgq yer" ieoeyefhka irej" .=K kqjKska nrj ms<sfj;a
uÕg keó .;ay' f,dù - f,djq;=re u,a m, fk,d .ksñka yo mqrd msß ne;sfhka
kka whqßka fidïki m<l<y'

zzOu_ .%J: uqøK NdrhZZ kñka Èh;a l< fuu Ou_odk jevms<sfj, i|yd
wmf.ka jehjqfka msßisÿ Ou_odk ixl,amh muKs' wud.Õ zzW;=rgZZ ye/jQfjda
iiqka .=K y÷kk mß;Hd.YS,S ieoeyej;ayquh' zzksjfka ksùuZZ fmd;a fm< t<s
oelaùfuka fkdkej;S zzmyka lKqj Ou_foaYkdZZ fmd;a fmf<ys zznr mekZZ
oeÍug;a" foia - úfoiaj, oyï msmdis;hska Wfoid wm w;ska ,shefjk wksl=;a
fmd; - m; ta whqßkau t<s oelaùug;a Tjqyq W;aiql jQy' zzfok foa msßisÿju §fïZZ
woyiska wñ, jQ oyu Bg ksis fYdaNk uqøKhlskau Ou_ldóka w;g m;a lsÍug
mshjr .;ay' uqøs; msgm;a ixLHdj wjikajkq yd iu.u zzkej; uqøKZZ
m<lsÍfuka oyï wud .Õ úh<S hd fkd§ug oeä wÈgklska wem lemjQy'

zzfmd;a wf,úhZZ ms<sn|j ful, nyq,j olakg ,efnk jdKsc ixl,amhg


msgqmd" ;yxÑj,ska f;drj" ;uka w;g fkdñ,fhau m;a lefrk zzoyï m~qrZZ
;=<ska Ou_odk ixl,amfhys w.h jgyd .;a fndfyda mdGl mskaj;ayq ;uka ,o ri
wyrla" kE-ys;j;=ka iu. fnod-yod .kakdla fuka fkduiqrej wka oyï
,eÈhkgo § Ou_ odkhg iyNd.S jQy' bkqÿ fkdkej;S" Yla;s muKska zzOu_ .%J:
uqøKNdrhgZZ Wr§ugo bÈßm;ajQy" we;efula f,dl= l=vd oyï fmd;a uqøKh
lrùfï yd kej;-kej; uqøKh lrùfï nrmek bis,Sug mjd miqng fkdjQy'
iïnqÿ iiqk fï ,la fmdf<dfjys mj;sk ;dla fï oyï wud.Õ f,da i;=ka
is;a ikyñka fkdis£ .,d fhajd hkq wmf.a me;=uhs'

zzinnodkx Ouuodkx ðkd;sZZ


fmd;a.=,a., wdrKH fiakdikh fuhg"
zmyka lKqjZ iiqka ,eÈ
lkafoaf.or" foajdf,a.u lgql=rekafoa [dKkJo NsCIq
2000 cqks 05 ^2544 fmdfidka&

x
11 jk foaYkh
^myka lKqj Ou_ foaYkd wxl 193&

zkfud ;ii N.jf;d wryf;d iuud iunqoOiiZ

fh p rEmQm.d iF;d - fh p wrEmgGdhsfkd


ksfrdOx wmmcdkJ;d - wd.J;dfrd mqknyjx

fh p rEfm mß[[dh - wrEfmiq wiKÀ;d


ksfrdfO fh úuqppJ;s - f; ckd uppqydhsfkd

ldfhk wu;x Od;=x - MqihsFjd ksrEmêx


Wmêmáksii..x - ipðlFjd wkdifjd
fofi;s iuudiunqfoOd - wfidlx úrcx mox
- b;spqF;l" ;sl ksmd;1

ie±yej;a mskaj;=ks"

wei< mqr mif<diajl fmdah ojil ;sf,da.=re Nd.Hj;a iuud


iïnqÿ rcdKka jykafia f,dalhd yuqfõ ;enQ p;=rd©i;H Ou_h
tf;la f,dalhd fkdweiQ úrE wkaofï wdYap¾hj;a Ou_hla'
ÿCL" iuqoh" ksfrdaO" ud._ lshk wd¾h i;H y;ru mokï
fj,d ;sfhkafka máppiuqmmdo Ou_ kshdu;dj u;hs' tal ksid wo
fï wei< fmdah ojfia wms wfma tfldf<dia fjks mápp iuqmmdo
foaYkdjg ud;Dldj yeáhg ksfrdaO i;Hh bÈßm;a lr.kak
n,dfmdfrd;a;= fjkjd' ta ksfrdaO i;Hh f,dalhd tf;la fkd weiQ
úrE tlla nj m%ldY flfrk .d:d ;=kl=hs wms bÈßhg .;af;a'
b;sjqF;l md<sfha ;sl ksmd;fha fï .d:d ;=k y÷kaj,d fokafka
fukak fufyu mdGhlska( zpqF;x fy;x N.j;d jqF;ury;d;s
fu iq;xZ wry;a Nd.Hj;=ka jykafia úiska fufia jodrK ,±hs
ud úiska wik ,§' jodrmq ldrKh fláfhka i|yka fjkafka
fï úÈhghs'

1
zrEfmys NsCLfj wrEmd iJ;;rd
wrEfmys ksfrdfOd iJ;;frd;sZ

uyfKks" rEm ;;aFjhkag jvd" rEm OHdkj,g jvd" wrEm


OHdk Ydka;h' wrEm OHdkj,g jvd ksfrdaOh Ydka;h' B<Õg
m%ldY fjkjd fláfhka" zfukak fï ldrKh;a Nd.Hj;=ka
jykafia m%ldY l<d' tys,d fufiao lshkq ,efíZ lsh,d' Tkak
B<Õghs wr .d:d ;=k olajkafka' ta .d:dj, w¾:h wms n,uq' zfh p
rEmQm.d iF;d fh p wrEmgGdhsfkdZ rEm OHdkj,g rEm Njj,g
t<fUk hï i;aFjfhda fj;ao ta jf.au zfh p wrEmgGdhsfkdZ wrEm
Njhkays r\ isák hï i;aFjfhda fj;ao zksfrdOx wmmcdkJ;dZ
ksfrdaOh f;areï fkd.ekSu ksid zwd.J;dfrd mqknyjxZ kej;
kej; Njhg meñfKkjd'

zfh p rEfm mß[[dhZ hï flfkla rEmfha ;;aFjh msßis|


±k .;a;d kï" ta jf.au zwrEfmiq wiKÀ;dZ wrEmhkays;a r|kafka
ke;akï" zksfrdfO fh úuqppJ;s f; ckd uppqydhsfkdZ tajdfha;a
fkdr\ hï flfkla ksfrdaOfhys úuqla; fj;ao ta i;aFjhska ;uhs
udrhd m<jd yßkafka' B<Õg

ldfhk wu;x Od;=x - MqihsFjd ksrEmêx


Wmêmáksii..x - ipðlFjd wkdifjd
fofi;s iuudiunqfoOd - wfidlx úrcx mox

lhska ksrEmê kï jQ wuD; Od;=j iamY_ lr,d Wmê


máksii.. lsh, lshk Wmëka w;yeÍu idlaId;a lrf.k wkdY%j
jQ iuud iïnqÿ rcdKka jykafia zfofi;s iuudiunqfoOd wfidlx
úrcx moxZ kslaf,aYs jQ flf,ia rcia rys; jQ ta ks¾jdK ;;aFjh
foaYkd l<d'

´lhs ta .d:dj, woyi' fï .d:dj,ska lshfjk woyi wmg


b;du;au meyeÈ,sj m%ldY flfrk jákd iQ;%hla ;uhs §> ksldfha
tk fmdgGmdo iQ;%h2' §> ksldfha fmdgGmdo iQ;%fha§ ksodk l:dj

2
yeáhg ±lafjkafka fufyuhs' nqÿrcdKka jykafia ieje;a kqjr
fÊ;jkdrdufha jev jdih lrk ld,hl fmdgGmdo lshk
mßn%dclhd ish .Kka mßn%dcl msßila tlal u,a,sldrduh kue;s ta
u,a,sld foaúh wkH;S¾:lhska i|yd lrk ,o Yd,dfjys jdih
l<d' nqÿrcdKka jykafia tl ojila ieje;a kqjrg msKvmd;h
msKsi we;=,a fj,d l,amkd lrkjd zzieje;a kqjrg msKvmd;h
msKsi we;=,a fjkak l,a jeähs' uu hkak ´kE fï fmdgGmdo
mßn%dclhd bkak u,a,sldrduhg fmdgGmdo mßn%dclhd yuq
fjkak'ZZ tfyu woyia lr,d nqÿrcdKka jykafia ta Èidjg jäk
fldg fmdgGmdo mßn%dclhd ta wjia:dj jk úg - fndfyda ;ekaj,
tfyu i|yka fjkjd ta wkH;S¾:lhska ms<sn|j - wr ta mßn%dcl
msßia tlal Ou_dkql+, fkdjk fo;sia l:dfjka hqla;j Wia yçka
y~ kÕñka l:d lrñka ysáhd' fmdgGmdo mßn%dclhd wE; ;shdu
ÿgqjd Nd.Hj;=ka jykafia jäkjd" ±l,d ;ukaf.a msßi ksy~ l<d'
zzNj;aks" ksy~ fjkak" ksy~ fjkak Tkak Nd.Hj;a Y%uK
f.!;uhka jykafia jevu lrkjd' Wkajykafia ksyeçhdj m%sh
lrk flfkla' ksyeçhdj jK_kd lrk flfklaZZ lsh, lsõjyu
fï msßi;a ksy~ jqkd'

nqÿrcdKka jykafia t;kg jevu l<d' t;fldgu


fmdgGmdo mßn%dclhd zijd.;xZ lsh,d ms<s.;a;d' jäkak
Nd.Hj;=ka jykafia fndfydu ldf,lskah fï me;a;g wdfj
lsh,d Wia wdikhla nqÿrcdKka jykafiag mKj,d" nqÿrcdKka
jykafia jev yqkakg miafia ñá wdikhl ys| .;a;d' b|.;a;yu
nqÿrcdKka jykafia fmdgGmdo mßn%dclhdf.ka wykjd"
zzfmdgGmdo" uu tk fj,dj fjkfldg Tn yeu fudk jf.a
l:djlo" fldhs úÈfha l:djlo fhÈ, ysáfhaZZ lsh,d' t;fldg
fmdgGmdo mßn%dclhd lshkjd" zziajdóks" Nd.Hj;=ka jykai" tn÷
l:dj,a Nd.Hj;=ka jykafiag wykak ÿ¾,N keye' ta l:dj
;sîfhajdZZ lsh, fjk ud;Dldjla u;= lrkjd' fudllao ta@ b;du
jeo.;a ud;Dldjla' iajdóks" fï miq.sh ojiaj, l=;=y, Yd,dj
kue;s ta ld,fha fkdfhl=;a Y%uK n%dyuKhskag tl;=fj,d /iaùï

3
mj;ajkak bv ;snqKq l=;=y, Yd,dfõ /iajQ Y%uK n%dyuK msßi
w;r fukak fun÷ l:djla u;= jqkd' zflfiao wNsi[[d ksfrdaOh
fjkafkaZ' wNsi[[d ksfrdaOh lsh, lshkafka mskaj;=ks i[[dfõ
by< uÜgï ksreoOùu' tal flfia fjk tllao lsh,' fmdgGmdo
;j ÿrg;a lshkjd fï ud;Dldj u;=Wkyu we;eï flfkla fï
úÈhg lsõjd zwfy;= wmmpphdZ ta lshkafka fya;= m%;H lsisjla
ke;sjhs i[[dj mqreIhl= ;=<g we;=,a fjkafk;a msg fjkafk;a"
i[[dj we;=,a jqkyu ta mqoa.,hd i[[S fjkjd' msg Wkyu
wi[[S fjkjd' Tkak tl f.d,a,la lshdmq u;h'

t;fldg ;j f.d,a,la lshkjd zzkeye tal tfyu fkdfjhs


fjkafk' i[[dj mqreIhdf.a wd;auhhs' ta wd;auh we;=,a fjkjd
msg fjkjd' we;=,a fjk wjia:dfõ§ ta mqoa.,hd i[[S fjkjd' msg
Wkyu wi[[S fjkjd'ZZ Tkak ta f.d,af,d lshk wNsi[[d
ksfrdaOh' ;=kafjks f.d,a,la lshkjd' zzkeye keye tfyu
fkdfjhs fjkafka' fndfydu iDoêu;a Y%uK n%dyauKhska bkakjd'
uydkqNdj iïmkak' ta Y%uK n%dyauKhska wr mqoa.,hd ;=<g
i[[dj we;=,a lrkjd msg lrkjd' i[[dj we;=,a l< yeáfhu
ta mqoa.,hd i[[Sfjkjd' msg l<yu ta wjia:dfõ§ wi[[S
fjkjd'ZZ y;rfjks fldgila lshkjd zzkeye keye tfyu
fkdfjhs' uyd iDoêu;a uydkqNdj iïmkak foaj;djqka bkakjd'
foaj;djqka wr mqoa.,hdf.a ys; we;=<g i[[dj we;=,a l<yu
i[[S fjkjd' msg l<yu wi[[S fjkjd'ZZ fï l:dj,a wyka
ysáhu Nd.Hj;=ks" -fï fmdgGmdo lshkjd- ug Nd.Hj;=ka
jykafia isysm;a jqkd' fï wNsi[[d ksfrdaOh ms<sn| msßisÿ
wjfndaOhla we;s Nd.Hj;=ka jykafia ug isyshg ke.=kd lsh,d
B<Õg fl<skau m%Yakh bÈßm;a lrkjd' zzflfiao Nd.Hj;=ka
jykai" flfiao iajdókS" wNsi[[d ksfrdaOh jkafka@ZZ

±ka nqÿrcdKka jykafiaf.a ms<s;=r ms<sn| l:dka;rh bÈßm;a


lrkak l,ska fï mskaj;=kag w;=re ldrKhla u;= lrkak fjkjd
nqÿrcdKka jykafiaf.a foaYkdj,a we.ehSug Wmldrfjk' fï

4
ld,h jk úg Ndr;fha fhda.S Ñka;kh tla;rd ;SrKd;aul
;eklg weú,a,d" m%Yak lr ;eklg weú,a,d" WNf;dafldaál
;;aFjhlg m;afj,hs ysáfha' ta wh i[[dfõ b;du by< uÜgug
.shd' ±ka fï mskaj;=ka wy, ;shkjd ta hq.h fjkfldg Ndr;fha
fkji[[dkdi[[dh;k lshk W;=ï ;;a;ajhg .sh wh;a
ysáhd' wy, ;shkjfk wfma fndaêi;a;aj isoOd¾: l=udrfhda
wNsksIal%uKh lr, fidhdf.k .sh wdpd¾hjre fokak .ek"
wd<drld<du Woaolrdumq;a;' bka wd<drld<du lshk wdpd¾hjrhd
wdls[p[[dh;k lshk wrEm OHdk ;;ajh ,ndf.k ysáhd'
Woaolrdu mqF; wdpdh_jrhd fkji[[d kdi[[dh;k lshk
by<u wrEm OHdk ;;aFjh ,ndf.k ysáhd' kuq;a fï mskaj;=ka
wy, ;shkjd wfma fndaêi;a;ajhka jykafia ta wdpd¾hjre fokakd
f;d,a fid,jk fldg" jpk lSmhla l:d lrk fldg" ta Tlafldu
;;aFj ,ndf.k ta wh wdpd¾h ;;aFjfhka mqooa§u zfu;k ksjk
kEZ lsh,d kslañ,d .shd' wkak taflka wmg hula ys;d.kak
;sfhkjd' ta wh ysáfha tla;rd ;SrKd;aul ;ekl" W;a;rhla ke;s
m%Yakhl' ta W;a;rhla ke;s m%Yakh ueÿï iÕsfha m[pF;h iQ;%fh3
fláfhka i|yka fjkjd fukak fufyu"

zzi[[dfrdf.d" i[[d .fKvd" i[[d i,,x" wi[[d


ifuudfyd" t;x ik;x t;x mK; S x hÈox fkji[[dkdi[[k;ZsZ tafl
f;areu - ta whg f;areKd fï i[[dj uyd lrorhla i[[dj
frda.hla" i[[dj .vla" i[[dj W,la" kuq;a wks;a me;a;
n,kfldg wi[[d ifuudfyd" i[[dj ke;sùu ;=<ska fudayhg
jefgkjd' tal ksid talg w;rueÈ ;;aFjhla yeáhg úi÷u
fudllao fkji[[dkdi[[djhs' i[[dj we;af;;a keye
ke;af;;a keye' wms miq.sh foaYkhlska fï mskaj;=kag tal Wmud
lf<a ziS fidaZ meÈ,a,la lsh,d' fldákau lshf;d;a ta fhda.Ska ziS
fidaZ mÈñka ysáfha i[[djo wi[[djo lsh,d' Tkak Tfydu
;;aFjhla mj;sñka ;sìh§ nqÿrcdKka jykafia bÈßfha fï m%Yakh
;enqfõ' nqÿrcdKka jykafia ms<s;=re fok wdldrh n,uq'
nqÿrcdKka jykafia m%ldY lrkjd m<uqfjkau zfmdgGmdo" hï

5
Y%uK n%dyauKhska lsõj kï wfya;= wm%;Hj" fya;= m%;H lsisjla
ke;sj i[[dj we;sjkjh mqreIfhl=g lsh,d" ta wh uq,u jroaod
.;a;d' fudlo fya;=j" nqÿrcdKka jykafia m%ldY lrkjd'
O¾udkql+, ks.ukh zzify;=ys fmdgGmdo immpphd mqßiii
i[[d WmmccJ;s ms ksrecCOJ;sZmsZZ" fya;= m%;H iys;jhs'
mqreIfhl=g i[[dj we;s fjkafk;a ksreoO fjkafk;a' Tkak
B<Õg jákd isoOdk;uh mdGhla i|yka fjkjd' fï mskaj;=ka
fyd|g tal isf;ys ord.kak kej; kej; iskaÿjl O%ej moh jf.a'
kej; kej; nqÿrcdKka jykafiaf.a újrKfha ta isoOdJ; mdGh
u;= fjkjd' fudllao ta mdGh zzisCLd tld i[[d WmmccJ;s
islLd tld i[[d ksrecCOJ;sZZ zzisCLd tld i[[d WmmccJ;sZZ
lshkafka YsCIdj ;=<ska YslaIKh ;=<ska we;eï i[[dfjda WmÈ;a'
zzisCLd tld i[[d ksreccCOJ;sZZ lshkafka YsCIdj ;=<ska we;eï
i[[dfjda ksreoOfj;a'

Tkak ta isoOdJ;h u;= lr,d B<Õg nqÿrcdKka jykafia


úiskau ta isoOdJ;h iaMqg lsÍug" tal Tmmq lsÍug m%ldY lrkjd
fukak fufyu' l=ulao ta YsCIdj lsh,d nqÿrcdKka jykafia
olajkjd' tal fndfyda ;ekaj, i|yka fjk ksid" m%ldY flfrk
ksid" wms fláfhka ±lajqfjd;a ;:d.; iïud iïnqÿ flfkla
f,dalfha WmÈkjd' Wka jykafia bmÈ,d foúhka ureka nUqka iys;"
Y%uK n%dyuKhska iys;" fï f,dalfha h:d iajNdjh wNs[[dfjka
m%;HCI lr ±k jodr,d" uq, ueo w. hym;a jQ Ou_hla foaYkd
lrkjd' ta foaYkdj wykjd hï lsis .Dym;sfhla fyda .Dym;s
mq;%fhla" wy, Y%oOdj we;slr .kakjd' Y%oOdj we;s lrf.k
Ydikfha meúÈ fjkjd' Ydikfha meúÈ fj,d iS, iïmkak
fjkjd' bkaøsh ixjrfhka hqla; fjkjd' i;s iumc[[fhka
hqla; fjkjd' iJ;=gÁ .=Kfhka hqla; fjkjd' tfyu hqla; fj,d
úfõlhg .sys,a,d ;ukaf.a ys; wNscCOd jHdmdo" ÒkñoO" WoOpp
l=llp= p" úÑlspPd lshk kSjrK Ou_hkaf.ka uqod.kakjd' wNscCOd
lshkafka ldupPJoh yeáhg iuyr ;ekaj, i|yka fjkjd' fï
kSjrK Ou_hkaf.ka is; msßisÿ lr.kakjd' t;k b|,u ;shkjd

6
máppiuqmmdoh l%shd;aul fjk yeá' fï mskaj;=kag n,d.kak
mq¿jka OHdkhg <xjk wdldrh fï úÈhghs i|yka fjkafka' ta
NsCIqj ;ud ;=< kSjrKhka m%ySK jQ nj m%;HfõCId lr,
n,kfldg" ys;, n,kfldg" m%fudaohla tkjd ±ä i;=gla' ta ±ä
i;=g ikaiqka lrf.k m%S;shla njg yrjd .kakjd'
m%S;sh we;s isf;ys lh ikaiqka fjkjd' m%S;su;a is;la we;s
ksid ikaiqka jQ lh ;=<ska ishqï iqjhla ú¢kjd' ta iqjh ;=<ska
is; iudêu;a fjkjd' B<Õg ta NsCIqj ms<sn|j nqÿrcdKka
jykafia m%ldY lrkafka fufyuhs' ta NsCIqj lduhkaf.kq;a
wl=i, Ou_hkaf.kq;a is; uqodf.k ú;Cl úpdr iys; úfõlfhka
yg.;a m%S;s iqLh we;s m%:u OHdkhg meñK jdih lrkjd' Tkak
t;k§ wdfh;a wr isoOdJ;h u;= lrkjd nqÿrcdKka jykafia' tA
NsCIqjf.a l,ska hï ldu i[[djla ;snqk kï th ksreoO jqkd
wr YsCIKh ;=<ska' ta fjkqjg úfõlcmS;siqLiqLquippi[[d
lsh, lshk m%:u OHdkhg whs;s ta lduhkaf.ka bj;a ùu lsh,
lshk úfõlfhka yg.;a m%S;s iqLh we;s ishqï ipp i[[dj
wef;hs lsh, lshk i[[dj ta NsCIqj ;=< we;s fjkjd' nqÿrcdKka
jykafia wdhs;a ;yjqre lrkjd wr mdGfhka ztjums isCLd tld
i[[d Wmmcck;s isCLd tld i[[d ksrecCOJ;sZ fufiauh
fmdgGmdo fï úÈhg ;uhs YsCIdfjka we;eï i[[d WmÈkafka;a
we;eï i[[dj,a ksreoO fjkafk;a' Tkak B<Õg fofjks
OHdkhg hk yeá fláfhka i<ld.kak fï mskaj;=ka' ta .ek
fldf;l=;a lsh,;a we;s' tafl f.dfrdaiq me;a; ta m%:u OHdkh
kej; kej; mqreÿ lrk fldg ta fhda.shdg f;afrkjd we;eï
wx. f.dfrdaiq" r¿" yeáhg' tajd ;uhs m<uqfjkau ú;Cl úpdr' tal
ksid ta fofjks OHdkfha§ lrkafka ta ú;Cl úpdr ixis|ùfuka ta
fjkqjg iudêfhka yg.;a m%S;s iqLhla u;=lr .kakjd ta NsCIqj
ms<sn|j nqÿrcdKka jykafia m%ldY lrkafka" ta NsCIqjg l,ska
;snqKq úfõlcmS;siqLiqLquippi[[d lshk úfõlfhka yg.;a
m%S;s iqLh we;s m%:u OHdkh ms<sn| i[[dj ksreoO fjkjd' ta
fjkq j g iudêfhka yg.;a m% S ; s h ms < s n | iudêcmS ; s
iqLiqLuippi[[dj we;s fjkjd'

7
ztjums isCLd tld i[[d Wmmcc;s" isCLd tld
i[[dksrecCO;s'Z Tkak Th úÈhghs tl YsCIdjlska i[[d
uÜgula w; yefrkafka' tl i[[d uÜgulg m;a fjkafka'
B<Õg ;=kafjks OHdkh' taflÈ;a fláfhka i<l.kak NsCIqjg
f;afrkjd m%S;sh lshk tl;a f.dfrdaiq jeähs' m%S;sh bj;a lsÍfuka
t;k lshkafka zWfmCLd iqLZ wuq;= úÈfha WfmCLd iqLhla N=Cls
ú¢kjd' ta ;=kajk OHdk wjia:dfõ ta NsCIqj ms<sn|j lshfjkjd'
WfmCLdiqLiqLquippi[[dj we;s fjkjd lsh,d' wr l,ska ;snqKq
iudêcmS;siqLiqLquippi[[dj ke;s fjkjd' tal ksreoO fjkjd'
ta fjkqjg WfmCLdiqLiqLquippi[[d lshk ;D;Sh OHdkhg
whs;s ta i[a[dj ta NsCIqjg we;s fjkjd' ta ms<sn|j i[[S fjkjd
tal ±k .kakjd' Tkak B<Õg lshkjd ;D;Sh OHdkfha ;shk ta
iem;a ÿla fidïkia fodïkia ish,a,u;a bj;a lr,d Bg;a jvd ishqï
jQ wÿCLuiqL iqLquipp i[[dj we;slr .kakjd p;=¾: OHdk
wji:dfõ§' ta NsCIqj .ek lshfjkafka wr l,ska ;snqKq WfmCLd
iqLiqLquippi[[dj ksreoO fjkjd' ta fjkqjg zwÿCLuiqLZ
fkdÿla fkdiqj ishqï ippi[[dj we;s fjkjd' t;fldg ta
fjkfldg i;rfjks OHdkhg weú,a,d'

rEm OHdk iu;sl%uKh lrk yeá B<Õg ±lafjkjd' ta


NsCIqj rEm i[[djka blauùfuka rEm i[[dj;a tlal hk má>
i[[dj fl<jr lsÍfuka ta tlalu hk kdkF;i[[d hk
úúO;ajh ms<sn| i[[dj fufkys fkdlsÍfuka wdldYh wkka;hs
wldYh wkka;hs lsh,d ta ksñ;a; wr.;a;= wdldidk[pdh;k
iudm;a;shg iujÈkjd' ta NsCIqj ms<sn|j ;sfnk Ou_;dj
máppiuqmmdo Ou_hg wkqj ±lafjkjd' ta NsCIqjg l,ska ;snqKq
rEmi[[dj ks r eoOhs ' ta fjkq j g wdldidk[pdh;k
iqLquippi[[dj wdldidk[pdh;kh ms<sn| ishqï iem i[[dj
we;s fjkjd' Th wrEm OHdk jYfhka ;shk m<fjks tl'

B<Õg lshfjkjd ta NsCIqj wdldidk[pdh;kh lshk tl;a


blauj,d ta wdldihg fhduq jqk ú[[dKh wkka;hs ú[[dKh

8
wkka;hs lsh,d ú[[dK[pdh;khg m;a fjkjd' m;aWkyu ta
NsCIqj ms<sn| fjki olajkafka l,ska ;snqk wdldidk[pdh;kh
ms < s n | iq L q u ippi[[dj ks r eoO fjkjd' ta fjkq j g
ú[[dK[pdh;kh ms<sn| iqLquippi[[dj u;= fjkjd'
tal;a nqÿrcdKka jykafia fmkakqï lrkjd ztjums isCLd tld
i[[d Wmmcc;s' isCLd tld i[[d ksrePCO;s'Z fmdgGmdo
fukak fï úÈhghs YsCIdfjkah i[[duÜgula ksreoO fjkafk;a
WmÈkafk;a lsh, B<Õg tkjd wuq;= wjia:djla' ta NsCIqj
ú[[dK[pdh;kh;a blauj, lsisjla ke; lshk zkFÓ ls[ÑZ
kFÓ ls[ÑZ lshk tl ksñ;a; lrf.k b;du;au ishqï jQ
wdls[p[[dh;k iudm;a;shg m;afjkjd' ta NsCIqj ms<sn|j
fukak fufyuhs i|yka fjkafka'

l,ska ;snqk ú[[dK[pdh;k iqLquippi[[dj ksreoOhs'


ta fjkqjg wdls[p[[dh;kh ms<sn| iqLquippi[[dj
we;s fjkjd wr YsCIdj ;=<ska' t;k b|, ;shkj wuq;=u
iJêi:dkhla" we;eï mskaj;=ka wy,;a we;s wr wrEm OHdk
fkji[[dkdi[[dh;kh ;snqKg fudlo tal ishqï jeähs
úoY_kdjg mdol lr.kak' wdls[p[[dh;kh ;uhs uOHi:dkh'
t;k b|,hs fkji[[dkdi[[dh;khg wêIGdk lr .kafka"
tal lrkj kï" tfyu ke;akï ksfrdaOhg m;a fjkafk' t;fldg
fkji[[dkdi[[dh;kfh ta ziS fidaZ meÈ,a, fjkqjg fï
NsCIqj lrk ta Ñka;kh b;du;au jákjd fyd|g u;l ;shd.kak'
fï Ydikfha hk NsCIqj fhda.Ska jf.a fkdfjhs' ta NsCIqj l,amkd
lrkj fufyu' ta wdls[p[[dh;kh olaj, ;sfhkafka
Ydikfha zi[[..Z lsh,' fudlo f,!lsl i[[dj, fl<jrhs'
zkFÓ ls[ÑZ zkFÓ ls[Ñ ;uhsZ f,!lsl i[[dj, fl<jr'
t;fldg talg i[[.. kduh ,efnkjd' i[[..fha isáhd jQ ta
NsCIqjg fufyu is;sú,a,la we;s fjkjd' zfp;hudkii fu
mdmsfhd wfp;hudkii fu fifhHdZ fï fÉ;kd we;sùu uy
lrorhla" fÉ;kd ke;s lrkjd kï fyd|hs lsh,' uu fÉ;kd
wNsixialdr we;slr .kakj kï fï we;sjqk ishqï i[[dj,a

9
ksreoO fjkjd ta fjkqjg ´<dßl f.dfrdaiq i[[d we;s fjkak
mq¿jka' ta ksid Tkak l,amkd lr,d ;SrKhla .kakjd"
wêIGdkhla we;slr .kakjd zhkkQkdyx k fpj fpf;hHx k
pdNsixLfrhHk;sZ uu fp;kdNsixLdr kQmojkafkï kï fhfyls
lsh, ys;,d idudkH flfkl=g lrkak neß fohla ta wji:dfõ §
lrkjd' ta NsCIqj b;du ishqï i[[d ;;a;ajhla ksid zfid k fpj
fpf;;s k pdNsixLfrd;sZ ta NsCIqj fÉ;kdj we;s lrkafk;a keye'
wNsixialrKh lrkafk;a keye' t;fldg fudllao fjkafka@

Tkak nqÿrcdKka jykafia fmkakqï lrkjd' ta NsCIqjg


wr l,ska ;snqk wdls[p[[dh;k i[[dj ksreoO jqkd' ta
fjkqjg fjk i[[djla u;=Wfk;a keye' ta fjkqjg fudllao
jqfka' zfid ksfrdOx Mqi;sZ' ta NsCIqj ksfrdaOh iamY_ lrkjd'
t;fldg ;uhs ta úia;r bjr lr,d yl=¿jd olajkafka
nqÿrcdKka jykafia fukak fï jdlHfhka zztjx fLd fmdgGmdo
zwkqmqnndNsi[[dksfrdOiumcdkiudmF;s fyd;sZZ uy È.
jdlHhla" tal ú.%y lr, f;areï lr .kak fjkjd' fufiah
fmdgGmdo wkq m q nndZNs i [[d ks f rdOiumcdkiudmF;s h
fjkafka' wkqmqnn lshkafka wkqms<sfj,ska wNsi[[d lshk tl
wms lsõjd ta i[[dj, Wiia uÜgï' wkqmqnndNs i[[d ksfrdaOh
tal' ksfrdaOh lsÍu ms<sn| iumcdkiudmF;s iumc[[fhka
hqla;j flfrk iuje§u isÿjkafka fï wdldrfhka' wkqmqnn lshk
jpkh .ek;a fmdä wgqjdjla ÿkafkd;a fï wji:dfõ§ fï
Ydikfha b;du jákd jpkhla m%;smodj ms<sn|j zwkqmqnnZ lshk
tl' we;eï ;ekaj, ±l, we;s fï mskaj;=ka wy, we;s' wkqmqnn
isCLd" wkqmqnn lsßhd" wkqmqnn mámod4" fï Ydikh ;=< ;sfhkafka
wkqms<sfj,ska hk YsCIKhla' wkqms<sfj,ska hk l%shd mámdáhla'
wkqms<sfj,ska hk m%;smodjla' wkqmqnn lshk jpkh ;=< ;shkjd
máppiuqmmdoh' ys;, n,kak mä fm<la .ek tlska tlg" tlska
tlg' talfk fjkafk' wkqmqnndNsi[[d ta úÈhg wkqms<sfj,ska
.sys,a,d uy mqÿu úÈhg wms kej; lshmq áll=;a u;la lf<d;a fï
iQ;%fha ke;;a fï mskaj;=ka okakj we;s kduOu_ .ek lshk fldg

10
fõokd" i[[d" fÉ;kd" Mii" ukisldr5 .ek lsõjd' fõokd"
i[[d" i[[d fõohs; ksfrdaOhfk t;fldg fõokd i[[d
ksreoO fjk tlhs fïf.d,a,kag m%Yakhla jqfka' i[[dj
w;yßkak neye uq,djg jefghs lsh,d'

fya;=j fudlo ixialdrfha t,a,S isáh ksid' ta ixialdr t;k§


y÷kajkafka fÉ;kd kñka' wkak talhs fu;k ;sfhkafka' NsCIqj
.;a;= ;SrKh ms<sn|j zzug fÉ;kd ´k;a keye' ixialdr ´k;a
keyeZZ lsh,d is;Su ;=< B<Õg fjkafk fudllao@ ksfrdaOh iamY_
lrkjd' rEmh Tlafldu .sys,a, bjrhsfk' kduOu_ wkqj B<Õg
ys;d .kak È.ska È.g lshkak neye' újrK ;j yqÕla iQ;%fha
;sfnk ksid' ta äx. ys;d.kak' tf;la ;snqk fhda.Skaf.a oY_kh;a
wfma fn!oaO o¾Ykh;a - uOHu m%;smod;aul máÉp iuqmmdoh Wv
hk oY_kh;a - w;r fjki Th äxf.ka jgy .kak' fï úÈhg
m%ldY lr,d nqÿrcdKka jykafia wykjd' zzfmdgGmdo" fï jf.a
wkqmqnndNsi[[dksfrdO iumcdkiudmF;shla óg l,ska wy,
;shkjo"ZZ zzke;uh iajdóks' ke;uh iajdóks'ZZ

Tkak tal lsõjg miafi fmdgGmdo ;j;a m%Yak lSmhla u;=


lrkjd' tlsfkl wms bÈßm;a lrkak n,uq' m<uqfjkau wyk
m%Yakh( iajdóks tl i[[..hlao ;sfhkafka ke;akï i[[..
lSmhlao" zzi[[..ZZ .ek lsõjfk i[[djkaf.a fl<jr .ek"
nqÿrcdKka jykafia wuq;= ms<s;=rla ÿkakd' tl i[[..hl=;a
;shkjd i[[.. lSmhl=;a ;shkjd' t;fldg fmdgGmdo wykjd
zzflfiao Nd.Hj;=ka jykai tl i[[..hl=;a i[[.. lSmhl=;a
;sfhkafk@ZZ nqÿrcdKka jykafia tla;rd flá mdGhla i|yka
lrkjd' tal we;a; jYfhka wgqjdjg;a .eg¿jla' zzfmdgGmdo hï"
hï" wdldrhlska ksfrdaOh iamY_ lrhso" wkak ta ta wdldrfhka
i[[..;a ;shkjd'ZZ ´l f;areï .kak fjkafka fufyuhs wmg
jegfyk yeáhg' ±ka Ou_fha olajkjd zhdj;d i[[diudmF;s
;dj;d w[[dmáfjfOdZ6 hï;dla i[[d iudm;a;s ;shkjd kï ta
;=<ska mq¿jka w[[d lsh, lshk w¾y;ajhg ta úksúo hk

11
úo¾Ykdj fhdo, ksfrdaOhg hkak" ksjka ,nkak' tal ksihs fï
lsõfõ' fï lshdmq wkqms<sfj,ska hk ksfrdaOh muKla i[[..h
fkdfõ' tla tla OHdk ;=<ska Wk;a mq¿jka wr lshdmq ta i[[d
fl<jr lrkak" wr fÉ;kdwNsixLdr ke;s lr,d' talhs t;k ta
woyi .kak ;sfhkafka' B<Õg fofjks m%Yakhla wykjd
fmdgGmdo" zzijdóks i[[dj m<uqfjka we;s fjkjo [dKh miqj
we;s fjkjo@" tfyu ke;akï [dKh uq,ska we;sfj,d i[[dj
miqj we;s fjkjo" tfyu ke;akï ta fol tlgu we;sfjkjo@ZZ ta
lshkafka i[[djo m<uqfjka we;s fjkafka' [dKh miqjo"
tfyu ke;akï [dKh m<uqfjka i[[dj miqjg" tfyu
ke;akï folu tlg fõo@ talg nqÿrcdKka jykafia fl,skau
m%ldY lrkjd' zzfmdgGmdo i[[dj m<uqfjka we;s fjkafka"
[dKh miqjhs we;s fjkafka' i[[dj yg .ekSu ;=<skqhs
[dKhla we;s fjkafka'ZZ ta NsCIqj f;areï .kakjd t;k;a mápp
iuqmmdo Ou_;djla ;shk nj' i[C`ÿmmdod p mk [dKqmmdfod
fyd;s' i[[djla yg .ekSfukqhs ug ta ms<sn| [dKhla
we;sfjkafk' wmg fu;k;a wgqjdj wdpd¾h u; lSmhla olajkjd
fï ishqï mdGh .ek'7 wmg kï fmfkk yeáhg lshkak
;sfhkafka fufyuhs' w;S;fha ;snqKq ta fhda.Skaf.a m%Yakh
fudllao" i[[dj .=ma; fohla yeáhg ys;d.;a;d' tlafld
wd;auh lsõjd' ke;akï ljqre yß we;=,a lrk fohla lsh,d
lsõjd' ta fjkqjg nqÿrcdKka jykafia fï iQ;%fha ;j;a jákd
jpkhla i|yka lrkjd'

hï wji:djl NsCIqjla zili[[SZ fõo" fï lshkafka


;udf.a i[[dj ms<sn|j' fu;k lshkj fka ium[[h lsh,'
t;fldg uq, b|,u hkafka i;siumc[[h ;=<hs' ta ksid wr Y+V
ixl,amj,g" wd;auj,g" ;ekla keye' ta fjkqjg fudfyd;ska
fudfyd; mápp iuqmmdoh wkqjhs hkafka lshk tl f;afrkjd'
fu;k .%yKh lrkak fohla keye' mäfm<la kÕskak jf.a' ta
i[[dj iy [dKh ms<sn| l:dka;rhhs ;sfhkafka' ±ka È.gu
lshkj ta iQ;%fha fï mskaj;=kag ±k.kak fï m<fjks tlhs

12
lshkafk' zúfjlcmS;siqLiqLquippi[[d fyd;sZ úfjlc
mS;siqLiqLquippi[[S fyd;sZ Th jpk fol nqÿrcdKka jykafia
fhdokjd" i[[d yd i[[S lshk fol" i[[dj we;s jqkd'
i[[dj we;s jqk nj' ±k.ekSu ;uhs zi[[SZ lshkafka' Tkak ´l
;uhs [dKh lsh, lshkafka' ±ka i[[dj we;s jqkd" i[[dj
we;sjqk nj fkd±kSu fkdfjhs' ta iumc[[h ;shk ksid
±k.kakjd' talhs fu;k lshk [dKh' kuq;a fïl fkdfhl=;a
úÈhg wgqjdfj tl tl úÈhg wdpd¾h u; olajkjd'8 taj .ek È.g
hkak ´k keye' ta m%Yafkg;a W;a;r ÿkakd' t;kskq;a bjr jqfka
keye' fmdgGmdof.a m%Yak'

B<Õg wykjd fndfydu ne?reï m%Yakhla' ijdóks" fï


i[[dj mqreIhl=f.a wd;auho" tfyu ke;akï i[[dj fjk
tlla wd;auh fjk tlla lshk tlo kshu ;;aFjh' fïl .eg¿
m%Yakhla' kS;s{fhda wykj jf.a' ta lshkafka i[[dj mqreIhl=f.a
wd;auho tfyu ke;akï i[[dj fjk tllao wd;auh fjk
tllao@ fldfyaj;a ke;s wd;auhla fï we;=<g wrf.k" fudlo ;du
iCldhÈgÀh ;shkjfka' fu;k wd;auhla .ek lshjqfk keyefka'
wkak talhs nqÿrcdKka jykafiag bÈßm;a lf<a ta m%Yakh' tn÷
m%Yak WNf;dafldaál m%Yak' ta m%Yakj,g fl,ska W;a;r fokak
.sfhd;a wudrefõ jefgkjd' állg ys;kak fmdä kso¾Ykhla -
wms l,skq;a lshdmq tlla' lsisodl u;ameka fkdìõj ßheÿfrla
Widúfha § kS;s{hdg ´kElu ;shkjd fuhd u;ameka ìõj
flfkla lsh,d lshj .kak' fláfhka W;a;r fokak lsh,d zTõZ
fyda zkEZ fyda lshkak lsh,d ñksyf.ka wykjd zzhqIau;d ;du
u;ameka fndkjo tfyu ke;akï u;ameka îu kj;a;,oZZ ´lg
Tõ lsõj;a" kE lsõj;a" wudrefõ jefgkjd' wkak ta jf.a
m%Yakhla fï nqÿrcdKka jykafia yuqjg bÈßm;a lf<a' nqÿrcdKka
jykafia ta m%Yakhg wyqjqfka keye' ta fjkqjg yß mqÿu jevla
Wkajykafia lf<a' zl=ulao fmdgGmdo kqU wd;auh lshkafka@Z
Tkak Th wd;auh lshk jpkh lsõjfk' nqÿrcdKka jykafia
fokafka keye wd;auhg ks¾jpkhla' wehs nqÿrcdKka jykafiag

13
wd;au ixl,amhla keyefk' w,.oa¥mu wd§ iQ;%j,§ nqÿrcdKka
jykafia m%ldY lrkjd wd;auh lshk ixl,amh zflj, mßmQfrd
nd, OfuudZ9 ;kslr fudav woyila- fï f,dalhd t,a,s,d bkak'
nqÿrcdKka jykafiag wd;au l:djla keye' ta wgqjdfõ Bg;a jvd
nrm;, úÈhg fmdgGmdog .erySula lrk Wmudjla fokjd10
wgqjdpdÍka jykafia,d'

W!frla wrf.k fyd|g iri,d kdj,d iqj| wdf,am


l<dg miafia W!rd wdhsu;a .sys,a, wY=Ñf.dfâ ,.skak jf.a
fmdgGmdo mßn% d clhd fï ;rï nq ÿ rcdKka jyka f ia
wkqms<sfj,ska i[[d uÜgï olaj,d ;sfhoaÈ;a wdhs;a .sys,a,d
wd;au oDIáhg mekakd' kuq;a nqÿrcdKka jykafia W;a;r
ÿkafka fufyuhs' fudllao Tn wd;auh yeáhg i<lkafka@
t;fldg fmdgGmdog W;a;r fokak Wkd' ´jg lshkafka
mámqpPd jHdlrKSh m%Yak lsh,d' iuyr m%Yak ;shkjd fl,skau
W;a;r fokak mq¿jka' iuyr tajd wr úÈhg m%Yak wy,d msßisÿ
lr.kak ´k fudllao lshkafk lsh,' ta úÈfha m%Yakhla fï'
fudllao fï wd;auh lshkafka@ Tkak fmdgGmdo talg
ks¾jpkhla fokjd' uu lshkjd wd;auh ´<dßl" rEmS"
i;ruydN+;hkaf.ka iukaú; r¿ wdydr wkqNj lrk tlla
lsh,' fldákau lshf;d;a fï YÍrh' fï YÍrfha idudkH
;;aFjhhs tf;kaÈ fmdgGmdo wd;auh yeáhg .;af;a' nqÿrcdKka
jykafia m%ldY lrkjd zzfmdgGmdo tal kï Tnf.a wd;auh ta Tn
lshk wd;auh fjk tlla' fï uu lshk i[[dj fjk tlla'ZZ
fudlo" fya;=j Tkak olajkjd' uu lshk i[[dfõ ;sfhkafka
fukak fï úÈfha Ou_;djla' Tnf.a l:dj flfia fj;;a
;;aFjh fïlhs' we;eï i[[dfjda WmÈ;a" we;eï i[[dfjda
ksreoOfj;a zw[[dZj i[[d Wmmcck;s w[[dj i[[d
ksrecCOk;sZ' ta lshkafka tl i[[djka fldgila we;=,a fj,d
fjk i[[djka fldgila ksreoO fjkjd' fïl yß .eUqre
ldrKhla' fudlo taCIKfhka fudfyd;la fudfyd;la mdid
fjkia fjkjfk' wms állg ys;uq'

14
m%:u OHdkhg m;ajQ wjia:dfõ ;snqk i[[dj fkdfjhs tal
blaujk wji:dfõ ;sfhkafka' YsCIKh ;=<ska fjkia fjkjfk'
wkak talhs fï lshkafka' zw[[dZj i[[d WmmccJ;s w[[dZj
i[[d ksrecCOJ;sZ lshk tl isxy,g ke.=fjd;a lshkak
;sfhkafka tl i[[d uÜgula we;sfjkjd fjk i[[d uÜgula
ke;sfj,d hkjd' tal ;=< wd;au l:djg bvla keye lshk tlhs'
t;fldg fmdgGmdo lshkjd zzkeye keye uu lshkj fï wd;auh
ufkdauhhs lsh,' ufkdauh wÕ miÕ bkaøsh we;sZZ ta lshkafka rEm
OHdk ;;aFjhhs' ta yÕjkafka taf.d,a,kaf. ixl,amh' t;fldg
nqÿrcdKka jykafia lshkjd uu lshk i[[dj fjk tlla" Tn
lshk wd;auh fjk tlla' B<Õg lshkjd tal neßjqkyu zzuu
lshkj ta wd;auh zwrEmS i[[duhZ i[[dj we;s wrEmS ;;aFjhla
lsh,d' talg;a nqÿrcdKka jykafia lshkjd tal;a fkdfjhs
fu;k§ ;sfhkafka i[[d m%Yakhla lsh,' tfyu lsõjg miafi
fmdgGmdog lrlshd.kak fohla ke;sj wykj nqÿrcdKka
jykafiaf.ka zzNd.Hj;=ka jykai" ug ±k.kak neßo fï i[[dj
mqreIhdf.a wd;auho" ke;akï i[[dj fjk tllao wd;auh fjk
tllao lsh,'ZZ

nqÿrcdKka jykafia lshkjd' zzTng tal f;areï .kak neye'


fudlo Tn wkH oDIáhla wrf.k wkH wdpdh_jreka hgf;a
bkafk' tjeks flfkl=g fï Ou_h f;areï .kak neye'ZZ Tkak
t;fldg fmdgGmdo wykjd" zzNd.Hj;=ka jykai ug ta ál f;areï
.kak neßkï ug fï álg W;a;r fokakZZ lsh,d' fï fmd;am;a
lshjk mskaj;=ka okakjd we;s nqÿrcdKka jykafiag fndfyda
fokd bÈßm;a lrmq wjHdl; m%Yak lsh,d me;a;l ;enQ m%Yak
oyh' wms fïjd .ek l,ska foaYkdj, lsh, ;shkjd' wehs
nqÿrcdKka jykafia fïjd me;a;lska ;sífn lsh,d' flfia kuq;a
fmdgGmdo fï m%Yak bÈßm;a lrkjd' ta fudkjo - fláfhka
i<l.kak f,dalh iodld,slo' fuh muKla i;Hh wksla
ish,a, fndreh' tfyu ke;akï f,dalh iodld,sl fkdfõo ta fol
- WNf;dafldaál m%Yakhla t;k ;sfhkafka' B<Õg lshkjd

15
f,dalfha fl<jrla ;sfhkjo f,dalfha fl<jrla keoao" wdhs;a
WNf;dafldaál fcdavqjla' B<Õg lshkjd z;x Ôjx ;x iÍrx" w[[x
Ôjx w[[x iÍrxZ Ôjhhs YÍrhhs tluhs tfyu ke;akï ^Ôjh
lsh, lshkafka wd;auh'& wd;auh wkslla YÍrh wkslla' tal;a
WNf;dafldaálhs' B<Õg lshkjd p;=Iafldaál lsh, lshk i;r
fldka m%Yakh' ;:d.; f;u urKska u;=fjhs' urKska u;=
fkdfjhs' urKska u;= fjhs iy fkdfjhs' urKska u;= fjhs;a
fkdfjhs" fkdfjhs;a fkdfjhs' fï fofldka i;rfldka
m%Yakj,ska tllskaj;a nqÿrcdKka jykafia fldka lrkak
neßjqkd' ta ksid nqÿrcdKka jykafia ta Tlafldu me;a;lska ;sínd"
yeu ;eku fï m%Yak kÕk wji:dj,§ tajd me;a;lska ;sínd' tajd
wjHdl; lsh,d' uu tajdg ms<s;=re fokafk keye lsh,d' ta m%Yak
bj;a lf<a tajdfha moku jerÈ ksid' yenehs fmdgGmdo wykjd
Nd.Hj;=ka jykafia taldka; jYfhka hula foaYkd lr,
;shkjo" Tõ" uu foaYkd lr, ;shkjd ÿCL" iuqoh" ksfrdaO" ud._"
ta taldka; foaYkdhs' wrjd uu me;a;lska ;shkjd' B<Õg
fmdgGmdo lshkjd ztjfu;x N.jd" tjfu;x iq.;Z zztfyu
fjkak mq¿jka' tfyu ;uhs Nd.Hj;=ka jykaiZZ lsh,d' Nd.Hj;=ka
jykafia jeähg lula keye' lsh,d" hïlsis i[[djla ÿkakd
nqÿrcdKka jykafia ;ju msKvmd;hg jeäfh;a keyefka'
Wkajykafia wdikfhka keÕsg,d msg;a jqkd ú;rhs' fmdgGmdof.a
msßi fmdgGmdo jglrf.k - t;k lshfjk yeáhg - jpk kue;s
W,aj,ska wkskak mgka .;a;d' úfõpkh lrkak mgka .;a;d' zzyd
yd wehs Y%uK f.!;uhka lshk lshk tlg ztjfu;x N.jd"
tjfu;x iq.;Z lsõfj' wmg kï fmakafk keye tllgj;a
fl,ska ms<s;=re ÿkak lsh,'ZZ tfyu .¾yd l<yu fmdgGmdo
lshkjd" ug;a fmakafk keye ta wjHdl; m%Yakj,g fl,skau
taldka;j ms<s;=re ÿkak njla' kuq;a Y%uK Nj;a f.!;uhska i;H
jQ m%;smodjla foaYkd lrkjd' Ou_ kshdu;djla u;= lr, fokjd' ta
ksid flfiao ud jeks kqjKe;af;la tn÷ foaj,a lshk fldg tajd
wkqfudaoka fkdù bkafk@ZZ

16
Tkak ta idlpPd jdrh t;kska bjrhs' Tkak t;k b|,d
fjk isÿùï ta iQ;%fha i|yka fjkafka fufyuhs' Èk fol ;=klg
miafia ÑF;yFÓidßmqF; - ta lshkafka we;a f.djqfjl=f.a mqf;la -
ta ÑF;yFÓidßmqF; iy fmdgGmdo mßn%dclhd lshk fokaku
nqÿrcdKka jykafia olskak wdjd' weú,a,d m<uqfjkau fmdgGmdo
mßn%dclhd lsõfj zzNd.Hj;=ka jykai tod Nd.Hj;=ka jykafia
jeäh yeáfhau uf.a fï msßi tl;= fj,d ug fyd|gu wkskak
mgka .;a;dZZ lsh,d ta l;kaorh lsõjdu nqÿrcdKka jykafia
lshkjd' zzfmdgGmdo ta Tlafldu wJOhs wpCLqlhs" ta whg weia
keye' Tng ú;rhs weia ;sfhkafkaZZ lsh, Tkak B<Õg m%ldY
lrkjd' zzud úiska talxislj;a Ou_ foaYkd lr, ;shkjd
wfkalxislj;a Ou_ foaYkd lr,d ;shkjZZ lsh, wr ldrKh
;yjqre lr, nqÿrcdKka jykafia ta wji:dfõ§ wuq;= ldrKhla
bÈßm;a lrkjd' Th wd;au m%Yakh ms<sn|j ;uka jykafiaf.a
w;a±lSula jf.a m%ldY lrkjd' we;eï Y%uK n%dyauKhska bkakjd
fukak fufyu oDIáhla bÈßm;a lrk" fufyu jdohla kÕk'
fudllao ztlJ; iqÇ wF;d fyd;s" wfrdf.d mruurKd;sZ ta
lshkafka urKska u;= ta wd;auh ksfrda.S taldJ; iqL ;;ajhlg
m;afjkjd lsh,d' tfyu lshk Y%uK n%dyuKhska bkakjd' B<Õg
nqÿrcdKka jykafia foaYkd lrkjd fmdgGmdo" uu tfyu lshk
wh <Õg .sys,a,d wykjd Thf.d,af,d lshkjd wd;auh urKska u;=
taldJ; iqL wd;au ;;ajhlg m;a fjkjd lsh,' Thf.d,af,d <Õ
hï {dk oY_khla ;shkjo tfyu tlla ;shk njg' t;fldg ta
f.d,af,d kef;hs lshkjd' nqÿrcdKka jykafia wykjd' Th
lÜáh tl ojila" tl /hla" wv ojila wv /hla taldka; iqLhla
úkaokh lrkjo" ke; lshkjd' B<Õg wykjd Thf.d,af,d
okakjo taldka; iqL úkaokh lrk f,dalhg hk m%;smodj .ek"
keye lshkjd' B<Õg wykjd tfykï wykak ,eì, ;shkjo
taldka; iqL f,dalhl Wmkak foaj;dfjla lshkjd" fukak wms;a
fuf;kag wdjd" Thf.d,af,d;a fuf;kag tkak lsh,d' ta;a ke;h
lshkjd'

17
B<Õg nqÿrcdKka jykafia lshkjd" tfyu kï tf;kaÈ wr
mrK l:dj lsh, fmdgGmdof.ka wykafk tn÷ ta l:dj tfyu
kï fya;=hqC;s ke;s" WodyrK mokï ke;s l:djla fkao" lshk
tlg wuq;= jpkhla t;k bÈßm;a lr, ;shkjd' zwmmdáySrlZ
lsh,d wmmdáySrl lshkafka mskaj;=ks" f.kyer olajkak fya;=
idOl ke;s u;hla lshk tl' mokï ke;s u;hla' t;fldg
fmdgGmdo;a tlÕ fjkjd' tal wkqu; lrkjd' tfiah"
taldka;fhkau iajdóks tal wmmdáySrlhs' ta jpkh f;areï lrkak
wuq;= Wmud folla fokjd' ta Wmud kï fï mskaj;=kag wu;l
fjkafk keye' fudllao fukak m<uqfjks Wmudj hïlsis
mqrIfhla lshkjd uu fï ckmofha ckmo l<HdKsg leu;shs
fndfydu we¨ï lrkjd lsh,d' t;fldg wks;a wh wykjd Tn
okakjo ta ckmo l<HdKs CI;%sh wd§ hï l=,hlo" l=,f.da;% .ek
lsh,' ;ud tajd fudl=;a okafk keye' Wio" ñáo l¿o ;f,¿hso"
tal;a okafk keye' fldfya bkakjo lsh,- tal;a okafk keye'
tfykï Th fkdokak fkdolsk ckmo l<HdKshlg fkao Th
we¨ï lrkafka' wkak tal ;uhs zwmmdáySrlZ lsh, lshkafka'
;udg f.kyer olajkak neß úÈfh fohla' ;j Wmudjla f.kyer
olajkjd'

hïlsis mqreIfhla i;rux ykaÈhl bKsuÕla yokjd


m%didohlg kÕskak' ñksiaiq weú,a, wykj ±ka Tn bKsuÕ
yokafk m%didohlg kÕskakfk' ta m%didoh fldfyo ;sfhkak"
kef.kysro" ngysro" W;=fro" ol=fKo" okafk keye' tal Wio ñáo
tal;a okafk keye' tfykï Tn fkdokakd m%didohlghs fï
bKsu. n¢kafka' t;kskq;a fmkakqï lrkafka wr mokï ke;s
l:djla lshk tlhs' b;ska Th ál m%ldY l<dg miafia nqÿrcdKka
jykafia Ydikfha rEm wrEm OHdk ms<sn| ixl,amh fï úÈhghs
bÈßm;a lrkafka' zzfmdgGmdo uu lshkjd wd;au m%;s,dN ;=kla
;shkjd' wuq;=u jpkhla bÈßm;a lrkj' wd;au l:dj fkfjhs ±ka
lshkafk zw;;má,dNdZ zwd;au m%;s,dNZ' wuq;=u jpkhla t;k
;sfhkafk fmdgGmdo wd;au m%;s,dN ;=kla ;sfhkj' fudkjo ;=k@

18
z´<dßfld rEmS wr lshdmq taju ;uhs kuq;a tajd bÈßm;a lrkafka
wd;au m%;s,dN yeáhg' ´<dßl wd;au m%;s,dNh lshkafka f.dfrdaiq"
wdydrfhka hefmk" YÍrh" ufkdauh wd;au m%;s,dNh lsh,
lshkafka wr rEm ;;ajh' B<Õg wrEmS" wrEmS i[[duh wd;au
m%;s,dNhhs'

nqÿrcdKka jykafia lshkjd wd;au m%;s,dN ;=kla' fï


m%;s,dN lshk jpkh .ek ys;, n,kak' m%;s,dN lshk jpkh fï
iudcfha ;shk fohlafk' m%;s,dNhla ,efnkafka hïlsis fohla
l<dg miafi fk' fu;k fudllao lrkafka@ YsCIKhla' fïl
YsCIKhla ;=<ska we;sjk fohla lsh, yÕjkakghs nqÿrcdKka
jykafia zwF;má,dNZ lshk jpkh fuf;kag fhÿfõ"
fmdgGmdo,;a wks;a lÜáh;a fh¥ wF;d lshk jpkh fjkqjg
fï OHdk ;;aFjh úia;r lsÍug nqÿrcdKka jykafia bÈßm;a
lrkafka zwF;má,dNZ lshk jpkh' fudlo" YsCIdj ;=<ska
we;sjkakla' tal ;=<ska wdl,amh ms<sn| úYd, fjkila' fï wd;au
m%;s,dN wr úÈhguhs nqÿrcdKka jykafia fmkakqï lrkafka'
l,ska lsõjfka i;ruy N+;hskaf.ka yg.;a rEmS wd;au m%;s,dNh
tlla' B<Õg ufkdauh bkaøshhka iys; wd;au m%;s,dNh fofjks
tl' ;=kafjks tl wrEmS i[[duh wd;aum%;s,dNh' kuq;a tfyu
lsh, t;kska keje;a;=fj keye' nqÿrcdKka jykafia m%ldY
lrkjd uu ta ´<dßl wd;au m%;s,dNh m%ydKh lsÍu i|yd;a Ou_h
foaYkd lrkjd' ta m%ydK lsÍu ;=<ska flf,ia Ou_ bj;a fj,d is;
msßisÿ fj,d m%{dj t;ku ,nd.kakjd' wkak ±ka u;lalr .kak'
uu i[[..h .ek lshdmq l:dj' ta m%:u OHdkfhkq;a mq¿jka"
tfyu ke;akï rEm OHdk j,skq;a mq¿jka' tfyu;a ke;akï wr
wrEmS ;;aFjfhka Wk;a ta úoY_kdj fhÿj kï hkak mq¿jka
ksjkg' B<Õg lshkjd ufkdauh wd;au m%;s,dNfh;a m%ydKh uu
olajkjd' B<Õg wrEm OHdk tajdfha m%ydKh;a uu fmkakqï
lrkjd' ta ;=<ska m%{d mdßY=oaêh u;=lr .kak mq¿jka lsh, tfyu
m%ldY l<yu Tkak B<Õg tkafka ÑF;yFÓ idßmqF;f.a m%Yak
jdrh' t;k b|, ;uhs we;a; jYfhkau .eUqre yßh tkafka'

19
ÑF;yFÓidßmqF; wykjd zziajdóks hï wjia:djl Th lshk
´<dßl wd;au m%;s,dNh ;shkjd kï" ta wjia:dfõ ufkdauh wd;au
m%;s,dNh wi;Ho@ talg fhdokj zfuda>Z lsh, zysiaZ' wrEm wd;au
m%;s,dNh ta fj,dfõ zysiao@Z ta fj,dfj keoao@ ta jf.au wksla
me;a;g;a wykjd ±ka hï fj,djl ufkdauh wd;au m%;s,dNh
;shkjd kï ta fj,djg ´<dßl wd;au m%;s,dNh keoao" wrEm wd;au
m%;s,dNh keoao" B<Õg wrEm .ek;a lshkjd hï fj,djl wrEm
wd;au m%;s,dNh ;shkjo" ta fj,dfõ wr wksla fol keoao" Tkak
.eUqre me;a;lghs hkafka'

t;fldg nqÿrcdKka jykafia m%ldY lrkjd' zzÑF;" hï


wjia:djl ´<dßl wd;au m%;s,dNh ;sfío" ta wjia:dfõ tal
ufkdauh wd;au m%;s,dNh lsh,d - wkak wuq;= jpkhla ;sfhkjd
fyd|g u;l ;shd.kak - ixLx .pP;s'Z fyd| jpkhla' ixLx .pP;s
lshkafka zz.sKSug fhaZZ lshk tl' ixLd" iu[[d m[[F;s"
lshkafka f,dalfha jHjydr jpkj,g fhfok mohla' zixLx
.pP;sZ lshkafka y÷kajkq ,efí" lshkq ,efí lshk tlhs'

nqÿrcdKka jykafia m%ldY lrkjd hï wjia:djl ´<dßl


f.dfrdaiq wd;auNdjh ;shkjo ta fj,dfõ talg ufkdauh wd;au
m%;s,dNh lsh, .sKSug fkdfha' ta jHjydrh .kafk keye' wrEm
wd;au m%;s,dNh lsh,;a fhdokafk keye' tajf.au wks;a taj
.ek;a lshkjd' hï wjia:djl ufkdauh wd;au m%;s,dNh ;sfío" ta
fj,dfõ tal .Kka .kq ,nkafka keye ´<dßl wd;au m%;s,dNh
lsh,' wks;a tl .ek;a ys;d.kak' wrEm wd;au m%;s,dNh
;sfnkfldg wks;a fol keye' Th .eUqre ldrKhla t;k
;sfhkafka' Th ld,;%h mg,jd .ekSu ms<sn| ldrKhhs fï
nqÿrcdKka jykafia ÑF;yFÓ idßmqF;g f;areï lrkak hkafka'
tal ;j ÿrg;a f;areï lsÍug nqÿrcdKka jykafia B<Õg
m%;sm%Yak kÕkj ÑF;yFÓ idßmqF; f.ka' zz±ka ÑF; hï flfkla
Tnf.ka weyqfjd;a Tn w;S;fha isáho" fkdysáhd fkdfjhs fkao
wkd.;fha Tn bkakjd fkao" Tn fkd bkakjd fkdfjhs fkao"

20
j¾;udkfha Tn isákjo' fkdisákjd fkdfjhs fkao@ fu;ek§
wurehs isxy, jHdlrKfha ;sfnk yeáhg tal ksid ug fmdf;a tk
NdIdfjka lshkak fjkjd isxy,g kÕk fldg' ÑF;yFÓ idßmqF;
lshkjd tfyu weyqjyu Nd.Hj;=ka jykai uu fufyuhs ms<s;=re
fokafka' uu w;S;fha jQfhñ fkdjQfhï fkdfjñ' uu wkd.;fha
jkafkñ" fkdjkafkï fkdfjñ" uu j;_udkfha fjñ fkdfjï
fkdfjñ" f;areï .kak mq¿jkao fï mskaj;=kag@ fï ld,;%h
mg,jd .;a;= tl fmkakkakhs nqÿrcdKka jykafia fï m%;sm%Yak
ke.=fõ' t;fldg ÑF; tfyu lshkj ljqrej;a weyqfjd;a w;S;fha
isáho lsh, w;S;fha uu jQfhñ" fkdjQfhï fkdfjñ" wkd.;fha
jkafkñ" fkdjkafkï fkdfjñ" j¾;udkfha fjñ fkdfjï
fkdfjñ' Tkak t;fldg nqÿrcdKka jykafia m%ldY lrkjd
zztfiau hï fõ,djl ´<dßl wd;au m%;s,dNh fjhso ta fj,dfõ
talg ufkdauh wd;au m%;s,dNh lshk ixLHdjg .efkkafk
keye' .sKSug hkafk kE' wrEm wd;au m%;s,dNh lsh,;a .sKSug
hkafk kE'ZZ ±ka f,dalhd ;=< ;shk uq,dj" wdFuoDIaáhg
fya;=Wfka" ld,;%h mg,jd .ekSuhs' w;S;h;a ;shkjd" wkd.;hla
;shkjd lsh,d ys;df.k isàuhs' ta oDIaáhhs fï nqÿrcdKka
jykafia ì|skak yokafka' b;ska fukak fufyu m%ldY l<yu
B<Õg uy mqÿu Wmudjla fokjd fïl f;areï lrkak' tal kï
fï mskaj;=kag b;du;au Wmldrj;a fõú fï lshdmq .eUqre Ou_h
f;areï .kag'

nqÿrcdKka jykafia m%ldY lrkj ÑF;yFÓ idßmqF;g fï


ldrKh ta;a;= .kajkak zzhï fia ÑF;" t<fokf.ka lsß;a"
lsßj,ska § lsß;a" § lsßj,ska fj~re;a" fj~rej,ska" .sf;¨;a"
.sf;,aj,ska .sf;,a uKvh;a ,efío" hï fj,djl lsß ;sfío" ta
fj,djg tal § lsß lshk ixLHdj .efkkafk keye' .sKSug
hkafk keye' talg § lsß lsh, lshkafk keye' fj~re lsh,
lshkafk keye' .sf;,a lsh, lshkafk keye' lsßj,g lsß
lsh,uhs lshkafk' zÇrxfFjj ;iñx iufh ixLx .pP;sZ ta úÈhgu
;uhs tal § lsß njg m;aWkyu' hïlsis l%shd ika;;shla ;=<ska'

21
talg § lsß lshkjd ñila tal ;=< lsß ;shkjd lsh,j;a
tal we;=f< wkd.;fha tkak .sf;,a ;shkjd lsh,j;a ys;kafk
keye' tal fï mskaj;=kag f;areï .kak uu mqxÑ Wmudjla
lshkakï' w;S;fha l:djla ;shkjd - tal ngysr idys;Hfha -
tla;rd f,daN ukqIHhl=g ysáh¨ r;a;rka ì;a;r ouk
;drdúhla" ojig tl ne.skafk odkafk' fï f,daN ukqIHhg
ys;=kd fyg" wksoaog odk ì;a;r;a .kak ´k lsh, wr i;df.
nv me¨jd" wkak ta jf.a fohla ;uhs" wkd.;h;a ;shkjd lsh,
ys;Su" w;S;h;a ;sfhkjd lsh, ys;Su" fïjd jHjydr muKhs'
lsß wkd.;fha § wr ;;aFjhg m;a fjk muKska tal ;=<
.sf;,a ;sfhkj lsh, ys;d.kak tl jerÈhs' tfyu m%ldY lr,
nqÿrcdKka jykafia yl¿ = p,d olj
a kj uy mÿqu mdGhlk
s a zzb;u
S d
fLd Ñ;; f,dliu[[d" f,dl ksreF;sfhd f,dl fjdydrd"
f,dlm[[F;sfhd hdys ;:d.f;d fjdyr;s wmrduixZZ' uy mqÿu
mdGhla" ÑF; fï Tlafldu f,dal jHjydr f,dalksrela;s"
f,dalm%{ma;s' ;:d.;hka jykafia fïjd mdúÉÑ lrkjd ú;rhs'
jHjydr lrkjd muKhs' fïjd .%yKh lrkafk keye'
zwmrduixZ- fïjd .%yKh lsÍu ;=<ska ;uhs wr wjq, yod.;af;a'
;ukau fïjdg kï od.;a;d' tl wjia:djl wms fïlg lsß lshuq'
tl wjia:djl § lsß lshuq' fj~re lshuq' tfyu yodf.k
bjrfj,d ´l ;=< § lsß j,ska fj~re wdjo" fj~re j,ska § lsß
wdjo@ T;ku ;uhs Ndr;Sh oY_kh ysrfj,d ;snqfKa" .eUqßka
wd;auoY_kh .ek lshkj kï' tal;a ff;;;sÍh wd§ WmksIoa
.%J:j, i|yka fjkjd' mxp fldaI lshk u;hla' fï wd;au ;;aFj
myla t;k olajkjd' tlla ;=< tlla' wJkuh" m%dKuh wd§
jYfhka tlla ;=< tlla' yßhg weo, .kakj jf.a" fldmq ;shkj
jf.a' wkak ta úÈfha fldmq ixl,amhlg hkjd wdFu ixl,amh
wr lshdmq ld,;%h mg,jd .;af;d;a'

nqÿrcdKka jykafia fï mdGfhka olajkafka fïjd


f,daliu[[d f,dalksrela;s f,dal m%{m;s muKhs lsh,d'
;:d.;hka jykafia fïjd mdúÉÑ lrkjd" jHjydr lrkjd

22
kuq;a .%yKh lrkafk keye' ±äj .kafk keye' ±äj .ekSfuka
;uhs wr fya;= M, m%Yakh we;s fjkafka' fya;=jhs M,hhs w;r
m%Yakh we;s fjkafka' fya;=j l,ska Wmkako@ fya;=j ;=< M,h
;shkjdo@ Tkak Th mg,eú,a,hs Ndr;Sh oY_kfha ;sfhkafka'
b;ska fï ál lsõjg miafi fjk wdYap¾hh n,kak' fï lshdmq
mdGfha jákdlu;a uu fláfhka i|yka lrkakï Bg l,ska'
fldhs ;rïo lshf;d;a" kQ;k jd.a úoHd{hska fofofkla
,shdmq b;du;au m%dudKsl .%J:hl Wmqgd olajkj fukak fï
fmdgGmdo iQ;%fha lsß Wmudj11' olaj,d ta wh mqÿuh m%ldY
lrkjd' wjqreÿ 2500 lg fmr fï úÈfha( wo jd.aúoHd{hska
wjÈ fjk ;;aFjhla nqÿrcdKka jykafia m%ldY lr, ;shkjd
lsh,d'

nqÿrcdKka jykafiaf.a m%ldYfhka miafia m<uqfjkau


fmdgGmdo m%ldY lrkafka fïlhs' w;s úYsIghs" ijdóks w;s
úYsIghs ijdóks" hï fia iajdóks hál=re l< fohla Wvql=re
lrkafkao" jeiS ;snqK fohla újD; lrkafkao" uxuq,d jQfjl=g
ud._h olajkafkao" weia we;af;da rEm ols;ajdhs" hï fia w÷frys
f;,a mykla o,ajkafkao" tfiau Nd.Hj;=ka jykafia fkdfhla
wdldrfhka fï Ou_h foaYkd l<d' uu Nd.Hj;=ka jykafia
irK hkjd uu Èú ysñfhka irK .sh Wmdilfhla f,i
ord.kak lsh,d fmdgGmdo mßn%dclhd m%ldY l<d' Bg;a tyd
.sh ÑF;yFÓ idßmqF;" ta jf.au jdlHhlska m%idoh m< lr,d
ÑF;yFÓ idßmqF; fï Ydikfha meúÈ Wmiïmodj b,a,d isáhd'
nqÿrcdKka jykafia meúÈ Wmiïmodj § jod<d' Wmiïmodjg
m;ajQ fkdfnda l,lska ÑF;yFÓ idßmqF; ijdóka jykafia
úfõlhg .sys,a,d ±äj ù¾hh wrf.k Ndjkd lr,d w¾y;ajhg
m;ajqkd' Tkak iQ;%h fl<jr fjk wdldrh' b;sßj ;sfnk
úkdä lSmh ;=< ;j;a .eg¿ úÈfya foaj,a ;shkjd kï wms
fukak fufyu ál ál lshuq' wr lshdmq ixLd iu[[d
m[[F;s lshk ta jpk lSmh i|yka jk jákdu iQ;%hla
;shkjd ixhq;a iÕsfha ksre;;s m: iQ;%h12 yeáhg' tf;kaÈ

23
fl,skau nqÿrcdKka jykafia fï ld,;%h mg,jd .ekSfï wjq,
ms<sn|j m%ldY lrkjd'

fukak fï úÈhg zz;fhd fu NsCLfj ksreF;sm:d wêjpk


m:d m[[F;sm:dZZ ksrel;s" wêjpk" m%{m;s" lsh, lshkafka
f,dalfha mdúÉÑ lrk NdIdjghs' zzuyfKks" ksreC;s ud._"
wêjpk ud._" m%{m;s ud._" ;=kla ;shkjd tllg tlla mg,jd
fkd.;a;='ZZ fjka fjkaj tajd fmkakqï lrkafka fufyuhs'
nqÿrcdKka jykafia m%ldY lrkjd t;k§ hï rEmhla w;S;o"
ksreoOo fjkia fj,d ;shkjo@ talg lshkak ´k zwfydaisZ
lsh,hs' zúhZ lshk tlhs" talg lshkafka keye zjkafkahZ fjkj
lsh, lshkafk;a keye' tfyu ke;akï z;shkjZ lsh, lshkafk;a
keye' talg fhfok ixLHdj zwfydaisZ lsh,hs' tajf.au
ys;d.kak hï rEmhla wkd.; kï talg lshkafk zNúii;sZ md,s
jpkh zjkafkahZ lshkjd' jkafkah lshkjd' ñila talg jqkhs
lsh, lshkafk;a keye' ;sfhkjhs lsh, lshkafk;a keye' ta
úÈhgu i<ld .kak' j;_udkfha;a hï rEmhla ;sfhkj kï talg
wr lshdmq wksla ld, fol fhdokafka keye' ta úÈhgu m[p
WmdodkilJOh ms<sn|j nqÿrcdKka jykafia m%ldY lrkjd' tal
;yjqre lrkjd w;S;fha;a" wkd.;fha;a j;_udkfha;a hï
{dkjka; Y%uK n%dyuKhska bkakjd kï ta wh fï ld,;%h
mg,jd .;af;a keye' w;S;h .shd' .shfoag ;shkjd lshk tl
uq,djla' wkd.;h wdfj keye' wkd.;h ta fj,djg i;H
fjkak mq¿jka'

tf;kaÈhs nqÿrcdKka jykafia fmkakqï lrkafka tla tla


wd;aum%;s,dNh ta ta wjia:dfõ t;k úfYaI jpkhla z;iñx
iufhZ zta wjia:dfjZ wkak t;k iqúfYaIhs' wrEm wd;aum%;s,dNh
;shk fj,dfõ z;iñx iufhZ ta fudfydf;a ta fj,dfõ talg
lshkafka keye wksla kï' fu;k ld,;%h mg,jd fkd.;hq;=
njhs nqÿrcdKka jykafia fmkakqï lrkafka' ta mg,jd .ekSu
;=<ska ;uhs fï iCldh ÈgÀh we;sjqfKa' tal NdIdfõ fodaIhla

24
fkdfõ' ukqIHhdf.a flf,iaj, fodaIhhs' wïuf.hs ;d;af.hs
je/oao' wïu ljqo ;Kydj' ;d;a;d wúoHdj' wúoHd kSjrKh
;=<ska >k ix{dj ;=<ska f,dalfha rdYs ix{dj jy,d tal zfohlaZ
lr,d fmkakkjd' ;Kydj ;=<ska wrj w,jkjd' ;Kyd
,dgqfjka' wkak tal ;=< f,dalhd fï YÍrh ms<sn|j -iCldh
ÈgÀh lshkafka zi;a-ldhZ fï YÍrh ;shkjd lsh, ys;d.kakjd'
fïl ;=< b;du YS>%fhka isÿjk l%shdoduh wu;l lr,d' tajf.au
;uhs wksla foaj¨;a' Tkak T;khs fï wd;au oDIáh yex.s,d
;sfhkafka' ´l fy<slrkakhs fï fmdgGmdo iQ;%h foaYkd lr,
;sfhkafka' uy mqÿu foaYkdjla' fmdgGmdof.a idlpPdj ;=<ska
fmdgGmdo wykafk;a ÑF;yFÓ idßmqF; wykafk;a Ou_h
fkd±k.;a; kï wms;a wyk m%Yakhla' tal ;=<u ;uhs wr fhda.Skq;a
ysrfj,d ysáfha' ta wh hï ;;aFjhla ,enqjd' kuq;a tal .=ma;
.+V fohla lsh,d ys;=jd' wr úÈhg fya;= m%;Hhkaf.ka we;sjk
fohla lsh,d ys;=fõ keye' ta fjkqjg fu;k ;shkj fkdokak
wd;auhla lsh,d ys;=jd' tfyu ke;akï foúfhla n%yufhla
fïlg we;=,a lrkjd fudlla yß i[[djlska' fï i[[dfjka
ñfokak neßjqfka fudlo" fïlhs fya;=j' ixialdr y÷kdf.k
ysáfha keye' nqÿrcdKka jykafiaf.a Ou_fha úfYaIu foa ;uhs -
mápp iuqmmdoh Ou_h;a tlalu hk w;súfYaIu jpkh
ixialdr' wr iqúfYaI ;SrKh .;af;a wr NsCIQka jykafia
zhJkQkdyx k fpj fpf;hHx kpdNsixLfrhHJ;sZ uu fÉ;kd
ixialdr j,ska ñfokak ´k' fÉ;kd ixialdrj,hs tal ;=<hs
t,a,s,d ysáfha' fïl idudkHfhka f.dfâ Wmudjlska lsõfjd;a"
tal;a úiqoê ud._fhka .;a; Wmudjla'13 ±ka ys;kak iev Èh
myrlska tf;r fjkak fjkjd' fod<myrla .,kjd md,ula
keye' fudllao lrkafka" fuyd me;af;a ;shk je,la w,a,d.k
meoafokjd' meoaÈ,d" meoaÈ,d" meoaÈ,d tyd me;a;g jqk yeáfh
w;yßkak ´k' w;yeßfh ke;akï wdmyq fuyd me;a;g
tkjfk' Tkak ´l ;uhs nqÿrcdKka jykafia fï Ou_h myqrla
lsõfj'

25
iu:" úo¾Ykd wdÈh wr úÈhg w,a, .kak je,la ú;rhs'
wr úÈhg t,a,s,d tyd me;a;g .sh yeáfha w;yßkak ´k'
yenehs w; yßkak nhhs' talfk fkji[[dkdi[[dh;kfha
iS fida meÈ,a,l ysáfha' w; yßkak nhhs' fudlo wd;au i[[dj
we;=<; ;shk ksid' zufulaZ ke;sfjhs lsh,d ke;sfjkafk
zufulaZ ke;s nj nqÿrcdKka jykafia fukak fï zisCLd tld
i[[dZ m%{ma;sh ;=<ska fmkakqjd' mápp iuqmmdoh Ou_h ;=<skqhs
fï wd;au oDIáh ìf|kafka' talhs fï iQ;%fha uq, b|, w.gu
;sfhkafka' uyd mqÿu iQ;%hla' b;ska fukak fï Wmud yeu
tllau u;l ;shd.kak" tal ;=<ska l,amkdjg .kak fï iCldh
ÈgÀh leãu lsh, lshkafka ioao weys, fjk fohla fkdfjhs' fï
Ou_ ud._fha úo¾Ykdfj fh§fuka fï m[p WmdodkialJOh
ms<sn|j" tal ;=<ska hï wjia:djl fïjdfha ksiaidr;ajh fy<s
fj,d w; yefrkjd' w;yßkjd fkdfjhs w;yefrkjd fïjdfha
;;aFjh f;areKyu' wkak tn÷ ;;aFjhla" tal ;=<ska ksfrdaOh
iamY_ lrkjhs lsh, lshkafka" i[[dfõohs; ksfrdaOfhka
ke.sákafka ksjkghs w¾yFjhghs' fudlo i[[dfõohs;
ksfrdaOfhka ke.sákfldg ta NsCIqjg we;s jkafka wksñF;
wmmKsys; iq[[; lshk ta wjfndaOhhs' ta lshkafka ksjkhs'
t;fldg i[[dfõohs; ksfrdaO iudmF;shg iu jeÿk kï hï
lsis flfkla ke.sákafka ksjkghs fudlo@ m%{djhs fl<jr
zzÇKd cd;s jqis;x n%yupßhx l;x lrKShxZZ wd§ ta yeu tllau
wjfndaO lr .kakjd'

b;ska fï ál we;s fï mskaj;=kag' ;j bÈß foaYkdj,§


fïjdfha w;=re foaj,a wfmka lshfjkak bv ;sfnkjd mK
;snqfKd;a' fï mskaj;=ka l,amkd lrkak' wo jeks fï jákd
wei< fmdfydh ojil wms p;=rd©i;Hhg moku jk mápp
iuqmmdoh w,a,,hs fï mskaj;=kag hula lsõfj fï mehla
we;=<;' fï mskaj;=ka Ndjkdjg .; yels hula ;shkjd kï
fï foaYkdj ;=< ;ukaf.a iu:" úoY_kd" Ndjkdjkag Wmldr
lrf.k ;uka fï w;s Nhdkl ixidr ÿflka ñfokak fï nK
Ndjkd ÈhqKq mjqKq lrf.k ta W;=ï fidajdka" ilod.dó"

26
wkd.dó" w¾y;a lshk ta ud._ M, m%;sfõOfhka wud uy ksjka
idlaId;a lr.kak fï foaYkdj Wmldr fõjd lsh,d m%d¾:kd
lr.kak' wùÑfha isg wlksgd olajd hï;dla i;aFj flfkla
bkakjd kï fï Ou_ foaYkduh Ou_ Y%jKuh l=i,h wkqfudaoka
ùug leu;s ta wkqfudaoka ùu ;=<ska m%d¾:kSh fndaêhlska
W;=ï jQ wud uy ksjkska iekfi;ajd lshd fï .d:d lshkak'

t;;dj;d p wfuyys''''''

27
mdol igyka

1' ik;;r iQ;%h" b;sjqF;l md<s" Lqool ksldh -1-402 msg


^nq'c';%s'24&
2' fmdgGmdo iQ;%h" §> ksldh -1-388-436 msgq ^nq'c';%s'7&
3' m[p;;h iQ;%h" ucCêu ksldh -3" 34 msg ^nq'c';%s'12&
4' .Kl fud..,,dk iQ;%h" ucCêu ksldh -3" 90 msg ^nq'c';%s'12&
5' úNX. iQ;%h" ixhqF; ksldh -2"6 msg ^nq'c';%s'14&
6' COdk ksiih iQ;%h" wx.=F;r ksldh -5"492 msg ^nq'c';%s'22&
7' iquX., ú,diskS 1-246 msg ^fya'uq&
8' iquX., ú,diskS 1-243 msg ^fya'uq&
9' w,.o¥mu iQ;%h" ucCêu ksldh 1-344 msg ^nq'c';%s'10&
10' iquX., ú,diskS 1'246 msg ^fya'uq&
11' The Meaning of Meaning - Ogden and Richards
12' ksreF;sm: iQ;%h" ixhqF;ksldh -3-122 msg ^nq'c';%s'15&
13' [dKoiik úiqoêksfooi" úiqoêu.. -505 msg ^fya'uq'&

28
12 jk foaYkh
^myka lKqj Ou_ foaYkd wxl 194&

zzkfud ;ii N.jf;d wryf;d iuud iunqoOiiZZ

Ñriix j; miidñ - n%dyuKx mßksnnq;x


wmm;sgGx wkdhQyx - ;sKKx f,dfl úi;;slx1
- T>;rK iq;;" ixhq;; ksldh -

ie±yej;a mskaj;=ks"

iißka tf;rùu ie~ j;=r i;rlska tf;r ùula nj


;sf,da.=re nqÿrcdKka jykafia fndfyda wjia:dj, fmkajd fokjd'
ldu" Nj" ÈgÀ" wúccd lshk ie~ j;=re i;rg wyqfj,d .idf.k
hk f,dal i;a;ajhdg ta ie~ j;=frka tf;r ùfï l%uh nqÿrcdKka
jykafia ueÿï uÕlska olajd jod<d' ta ueÿï uÕ ;=<skq;a mápp
iuqmmdo Ou_h biau;= fjkjd' ta ksid wo wms fï fodf<diafjks
mápp iuqmmdo foaYkdjg ie~ j;=frka tf;r ùu ms<sn| m%Yakhg
wod< .d:djla ud;Dldj yeáhg bÈßm;a lr .;a;d' ixhq;a iÕsfha
uq,gu tk ´>;rK iQ;%fha fï .d:dj i|yka fjkafka' ta iQ;%h
wdrïN jkafka fufyuhs' nqÿrcdKka jykafia ieje;akqjr
fÊ;jkdrdufha jev jdih lrk wjia:djl tla rd;%shl tla;rd
foaj;dfjla nqÿrcdKka jykafia olskak meñKs,d je|,d tl;a
mfil isgf.k fukau fufyu m%Yakhla weiqjd'

zzl:kkq Fjx udßi T>x w;ßZZ flfiao ksÿldfKks" Tn


jykafia ie~ j;=frka tf;r jqfka' t;fldg nqÿrcdKka jykafia
talg fok ms<s;=r zzwmm;sgGx Ljdyx wdjqfid wkdhQyx T>x w;ßxZZ
weje;aks" uu fkdkj;sñka fkdoÕ,ñka ie~ j;=frka tf;r
jqkd' fïl tlmdrgu f;areï .kak neßj foaj;djd wykjd'
zzyßhgu fldfyduo ksÿldfKks Tn fkdkj;sñka fkdoÕ,ñka

29
ie~ j;=frka tf;r jqfka@ t;fldg nqÿrcdKka jykafia tal álla
úia;r lsÍï jYfhka m%ldY lrkjd" weje;aks" hï wjia:djl uu
kej;=kd kï ta wjia:dfõ ud .s,d neiaid' hï wjia:djl ud ±Õ¨jd
kï ta wjia:dfõ ud .idf.k .shd' ta ksid uu fkdkj;sñka
fkdoÕ,ñka iev j;=frka tf;r jqkd' tal wy, meyeÈ,d ta
foaj;djd fukak fï .d:dj m%Yxid jYfhka m%ldY lr,d
nqÿrcdKka jykafia meol=Kq lr,d w;=reoyka jqkd' wms ta .d:dfõ
w¾:h .ksuq'
zzÑriix j; miidñ - n%dyuKx mßksnnq;xZZ

fndfydu ld,hlg miafihs ug olskakg ,efnkafka


msßksúhdjQ n%dyauKfhla'
zwmm;sgGx wkdhQyx - ;sKKx f,dfl úi;;slxZZ

fkdkj;sñka fkdoÕ,ñka f,dalfha zzúi;;sldZZ kï jQ


wef,k iq¿ ;Kaydfjka tf;r jQ n%dyauKhl= ldf,lg miafia
olskakg ,enqKhs lshk tlhs woyi' b;ska fukak fï ie~ j;=r
ms<sn| l:dka;rfha§ l,skau fï mskaj;=kag tal .eg¿jla fjk
tlla keye' wms ljqre;a okakjd fõ.fhka .,df.k hk ie~
j;=rlska t;r fjkfldg wms k;r Wfkd;a ie~ j;=f¾ álla ÿr
.sys,a,d" .s,d nyskjd' ±Õ¨fjd;a .idf.k hkjd' ta fjkqjg wmg
lrkak ;sfhkafka l%udkql+,j ork uOHia: ù¾hhlskqhs iev
j;=rlska t;r fjkafka' Ou_fha wr lshdmq ie~ j;=r j._ y;r
ms<sn|ju tla;rd ueÿï ms<sfj;la nqÿrcdKka jykafia olajd
jod<d' wms tlska tl wrf.k ú.%y lrkak n,uq' ldu ´> lshk
ldu ie~ j;=frka t;r ùu ms<sn| m%Yakfha§ nqoO ld,fha isá
uyK nuqKka w;r wka;.dó úi÷ï folla ;snqKd' úi÷ï folla
bÈßm;a l<d'

lduiqL,,sldkq fhda.h" w;;ls,u:dkqfhda.h lshk fï


mskaj;=ka wy, ;shk ta wka; fol' IÜ Ydia;DDka w;ßka
lduiqL,,sldkqfhda.h bÈßm;a l< ml=O lppdhk" ulL,Sf.did,"

30
wð;flilun,S wd§ we;eï wh lu_h lu_ M,h .ek weoySula
ke;sj" fuf,djla mrf,djla .ek l:dka;rhla ke;sj" fyd|
krl l=i,a wl=i,a ms<sn| ta u;hg úreoaOj" tlaflda WfpPo
jdohla tfyu ke;akï kdi;sl jdohla tfyu ke;akï wfy;=
wmmpph jdohla bÈßm;a l<d' tafl m%;sM,h jqfka" idudkH
f,dalhd thska keUqre Wfka bfígu lduiqL,,sldkq fhda.hghs'
mrf,djla ke;akï" fyd| krl l:djla ke;akï" lrkak ;shk foa
- tal iQ;% foaYkdj, tk tlla kQk;a - miq ld,Skj Th
pd¾jljd§ka lsh, lshk ±äj lduiqL,,sldkq fhda.hla wkq.ukh
l< wh m%ldY l< woyila ixialD; Yaf,dalhlska lshfjkjd' tal
fndfyda fokd w;r m%isoO Yaf,dalhla'

hdj;a Ôfj;a iqLx Ôfj;a


iDKx lDFjdms >D;x msfj;a
Nió N+;iH foyiH
mqkrd.ukx l=;#

fï ld,fha;a Th ;reK ;reKhska lshkjd wefykjd


fïlg iudk woyila' lshk fldg f;af¾ú' zzhdj;a Ôfj;a iqLx
Ôfj;aZZ bkaklï fyd¢ka iefmka bkak tlhs ;sfhkafka' iem
ú¢k tlhs ;sfhkafka" zziDKx lDFjdms >D;x msfj;aZZ Kh fj,d yß
.sf;,a fndkak ´k' ta ld,fha ;snqK jákd îula ;uhs .sf;,a'
zzNió N+;iH foyiH mqkrd.ukx l=;#ZZ uereKg miafia ta YÍrh
±õjg miafia wdmyq tkafka fldfyduo@ wkak ta oY_khhs' t;fldg
ta oY_kh tl me;a;la" wks;a me;a; ;uhs w;;ls,u:dkqfhda.h' ta
oY_kh wkq.ukh lf<a ks.KaGkd; mq;; nj fï mskaj;=ka wy,d
;sfhkjd' ji;% we£u;a wdydr .ekSu;a m%;sfCIam lr, ±ä j%; iys;
uy mqÿu m%;smodjla ta wh ±lajQfha' talg fya;=j ta whf.a oY_kh
fudllao@" w;S; lu_ ;sfhkjd mqfnnl; fy;=2 lsh, lshkafka
w;S;fha lrk ,o lu_ ;sfhkjd' tajd f.jd odkak ´k' w¿;a lu_
/ia fkdlr bkak ´k' tal i|yd uyd ±ä j%; j.hla ta wh
wkq.ukh l<d' tal ;uhs w;;ls,u:dkqfhda.h' b;ska Th wka;
fol' we;a; jYfhka nqÿrcdKka jykafia;a fï mskaj;=ka wy,d

31
;sfhkjd ÿIalr l%shd lsÍu ;=<ska w;;ls,u:dkqfhda.h ms<smeoao
nj'

wjidk wji:dfõ§ Wkajykafiag f;areKd' iudc iïu;h


;snqk ksid ta rc iem wka;h w; yeßhg miafia B<Õg ;sfnk
wka;h ;uhs wr iudc iïu; b;d rECI m%;smodj' tafla fl<jrgu
.sys,a,d wjqreÿ yhlg miafia nqÿrcdKka jykafia hï wji:djl
fï lgql ÿIalr l%shd j,ska uf.a mrud¾:h bIag fjkafka keye
lsh,d uyd ippl iQ;%fha i|yka fjkjd' Wkajykafiaf.a isf;a
we;sjqKq mßj¾;kh' hï wjia:djl l,amkd l<d lshkjd fï
fjkqjg fndaêh i|yd hï fjk ud._hla ;sfnkjdo lsh,d'3 tfyu
ys;kfldg u;lafj,d ;sfhkjd mshrcqf.a jma uÕ=,a wjia:fõ§
;uka cïnq .yhg iS;, fijfKa m%:u OHdkhg iujeÿKq
wji:dj' ta m%:u OHdkhg m;ajqk wji:dj isysm;a fj,d
Wkajykafia l,amkd l< nj lshkjd ula ksido uu lduhkaf.kq;a
wl=i, Ou_hkaf.kq;a fjkajqk iemhg nh fjkafka zzlskkq fLd
wyx ;ii iqLii Ndhdñ hJ;x iqLx w[[f;%j ldfuys w[[;%
wl=if,ys OfuuysZZ lsh,d' ta woyi wrf.k Bg miafia ;uhs uOHu
m%;smodjg neiafia' ta ms<sn|j fï mskaj;=kag fláfhka lshkjd
kï lduiqL,,sldkq fhda.h .;a wh we;a; jYfhkau ta kej;Su ;=<
tfyu msákau wmdhg .s,d neiaid w;;ls,u:dkqfhda.h .;a; wh;a
YÍrhg ÿla §u wdÈh ;=<ska ±Õ¨jd' tawhg tal;a iïfndaêh i|yd
Wmldr jqfka keye'

nqÿrcdKka jykafia fmkakqfõ ta foflkau bj;ajQ fï


mskaj;=ka wy, ;shk uOHu m%;smodj yeáhg olajk wdhH_
wIagdx.sl ud._hhs' ta wdh_ wIgdx.sl ud._h ;=< ;shk
máppiuqmmdoh tl mdrgu flfkl=g fmfkkafka keye' kuq;a
tal wmg m%lg jk tla;rd iQ;%hla ;sfhkjd' ueÿï iÕsfha
uydp;;dÍil iQ;%h4 lÈug ta wdh_ wIgdx.sl ud._h ;=< ;shk
mápp iuqmmdo ijrEmh fmkakqï lrkjd fukak fufyu' ziuud
ÈgÀii iuud ixlfmmd mfyd;s' iuudiXlmmii iuudjdpd

32
mfyd;s' iuudjdpii iuud luufJ;d mfyd;s' iuudluuJ;ii
iuud wdÔfjd mfyd;s' iuudwdÔjii iuudjdfhdfud mfyd;s'
iuud jdhduii iuudi;s mfyd;s' iuudi;sii iuudiudê mfyd;s'
iuudiudêii iuud[dKx mfyd;s' iuud [dKii iuudúuq;;s
mfyd;s lsh,d'

ta úÈhg wx. oyhu tlsfklg ne¢,d ;sfnk wdldrh


,iaikg fmkakqï lrkjd' ta tlla lsõjyu wksla tajd f;areï
.kak mq¿jka fï mskaj;=kag' zziuud ÈgÀii iuudiXlfmmd
mfyd;sZZ lshkafka iuHla oDIaáh we;s flkdg iuHla ixl,amh
my< fjkjd' iuHlaoDIaáh jeãu ;=<ska ta oDIaáh wkqju
iuHlaixl,am fyd| l,amkd we;s fjkjd' b;ska ta úÈhguhs
hkafka' fyd| l,amkd ;=<ska fyd| jpk ìys fjkjd' fyd| jpk
;=<ska fyd| l%shd ìys fjkjd' wkak ta úÈhg mqÿu úÈhg tlsfklg
iïnJO fj,d hk m%;smodjla ;uhs wdh_ wIgdx.sl ud._h' talu
ueÿï ms<sfj;' wms ueÿï ms<sfj; lsõju tal ;=< mápp iuqmmdohla
;sfnk njj;a idudkHfhka neÆ ne,aug fmfkkafk keye' wms
máppiuqmmdoh .ek l:d lrk fldg flfkla lshkak mq¿jka"
flda tal keyefk wms ljqre;a f,dl= yeáhg jákd yeáhg
i<lk OuupClmmjF;k iQ;%fha mápp iuqmmdoh keye lsh,;a
flfkl=g ;¾l lrkak mq¿jka' kuq;a tfyukï tal ke;skï
fldfyduo ta fidajdka jqkq wjia:dj ms<sn|j m%ldY lrkafka
w[[dfldKv[[ ijdóka jykafia ms<sn|j zzhx lsxÑ
iuqohOuux innx ;x ksfrdOOuuxZZ lshk oyï wei my< jqkd
lsh,d' zzhx lsxÑ iuqoh Ouux innx ;x ksfrdaOuuxZZ5 lshkafka
mápp iuqmmdo kHdhhhs' wms fldf;l=;a fï mskaj;=kag úia;r
lr, we;s" hï;dla fohla yg.kakd iajNdj we;af;ao" ta yeu
fohlau ksreoOjk ijNdjhla we;af;ah' wkak tal fyd|g meyeÈ,s
fjkjd we;a; jYfhkau p;=rd©i;Hfhka mgka f.k hk wdhH_
wIgdx.sl ud._h ;=< mápp iuqmmdoh wkqjuhs tal hkafka'

ta jf.au ±ka fïl lsõj ksid wmg ys;d.kak mq¿jka

33
nqÿrcdKka jykafia .;a; ueÿï uÕ ;j;a me;sj,ska wmg fmkakqï
lrkjd' ±ka ks.KGhska jia;%;a m%;sfCIam lr,d wdydr;a
m%;sfCIam lr,d uyd ±ä ÿla fok m%;smodjla wkq.ukh l<d'
kuq;a nqÿrcdKka jykafiaf.a uOHu m%;smodj fldhs ;rïo
lshf;d;a fï mskaj;=ka wy, ;sfhkjd ks.KGhska jia;%;a
wdydr;a m%;sfCIam l<d fjkqjg nqÿrcdKka jykafia ix>hd
jykafia,dg - isjqmih lshk jpkh ;=<;a ;sfhkjd m%;Hh lshk
jpkh' m%;Hh lshkafka hulg fya;=jk foaj,a lshk tlhs'
wdydr mdk wdÈh .kafka ix>hd jykafia,d ;j;a foalg Wmldr
fjkak' idudkH .sys mskaj;=ka" idudkH f,dalhd" tal ;kslr
úfkdaoh i|ydhs mdúÉÑ lrkafka' kuq;a ix>hd jykafia,d fï
mskaj;=ka wy, ;sfhkjd m%;HfõCId lr,d mdúÉÑ lrkjd lsh,d
lshkafka t;fldg ta wdydrh .ek wms lsõfjd;a fláfhka tl
kso¾Ykhla .;af;d;a ix>hdjykafia,dg kshu lr, ;sfhkafka
wdydr .ekSfï§ tafl mrud¾:h i<lkak lsh,d zfkj ojdh" k
uodh k uKvkdh" k úN+ikdhZ" fï wdydr .kafka úfkdaohg
YÍrh w,xldr lr.kak yev lr.kak fkdfõ' zhdjfoj buii
ldhii À;shd hdmkdh úysxiQmr;shd n%yupßhdkq..ydhZ yqfola
fï lh mj;ajdf.k hdu i|yd" hdmkh hemSu i|yd" f.khdu
i|yd" n%yupßhdj i|yd" ta woyi' ta ú;rla fkfjhs ks.KGhska
m%;sfCIam l< foaj,a nqÿrcdKka jykafia ta isõmih mdúÉÑ
lrkafka Ndjkdjla njg yrjdf.k' tal;a fï mskaj;=ka wy, we;s
fï wdydrh ;=< ;shk Od;= ms<sn|j Od;= ukisldrh .ek f,dl=
mdGhla ;sfhkjd ix>hd jykafia,dg'

tafla idudkH w¾:h fï wdydrh ilia fj,d ;sfhkafka


mGú" wfmd" f;fcd" jdfhd" lshk Od;+kaf.ka' msßisÿjQ wdydrh fï
ms<sl=,a jQ lhg meñKs,d tal;a wmsßisÿ fjkjhs lsh,d Ndjkdjla
njg yrjd .kakjd' wkak ta úÈfha mqÿu ueÿï ms<sfj;la
nqÿrcdKka jykafia m%ldY lr, ;sfhkafka' wr wka; folska
lduiqL,,sldkqfhda.S wka;hg hkafka keye' fï wdydrh YÍrh
w,xldr lr .ekSu msKsi .kakj lshk ta mrud¾:h wyla lrkjd'

34
wks;a me;af;ka Ou_hg Ndjkdjg yrjd .kakjd' tal
iïmQ¾Kfhkau m%;slafIam lrkafka keye' ta tlalu jákd fohla
;uhs fï mskaj;=ka wy,d we;s úfYaIfhkau ix>hd jykafia,dg
fyd| fhda.djpr fn!oaOhskag kshñ; m%;smodj ;uhs w,afmaÉP;dj"
wdYdjka wvqnj" zika;=ÜÁZ ,o fohska i;=gq ùu' ù¾hh ms<sn|j
l,amkdlr n,k fldg;a wr úÈhg ks.KaGhska l<d jf.a
f;areula ke;sj j%;j,ska YÍrhg ÿla §u fkdfjhs' uOHia:
m%;smodj talg lshkafka ù¾h iu;dj' ta w;ska n,k fldg
nqÿrcdKka jykafiaf.a uOHu m%;smodj tl me;a;lska
máppiuqmmdoh fmkakqï lrk w;r wr lshdmq wka; foflkq;a
ñÿkd' Tkak t;fldg fláfhka lsõj lsh,d ys;d.kak
ldfuda>h .ek'

B<Õg Nj ´>h .ek - Nj kue;s iev j;=r .ek - lshkjd


kï úfYaIfhka ta .ek i|yka iQ;%hla ;sfhkjd' b;sjq;;lfha
fofjks ksmd;fha$ fofjks fldgfia nqÿrcdKka jykafia m%ldY
lrkjd zzoùys NsCLfj ÈgÀ.f;ys mßhqgÀ;d fojukqiid T,Shk;s
tfl w;sOdjk;s tflZZ6 ta úÈhghs ix>hd jykafia,d wu;,d
m%ldY lrkafka' uyfKks" oDIaá follska uvkd ,o foúhka yd
ukqIHhska w;ßka we;eï flfkla miqniskjd we;eï flfkla
blaujd ÿjkjd' miqneiSu;a blaujd Èùu;a hk fol f;areï
lrkafka fufyuhs' zzNjdrdud NsCLfj fojukqiid Njr;d Nj
iuuqÈ;dZZ fï foú ñksiqka Njhg we¨ï lrkjd' Njh .ek Woï
fjkjd' ta lshkafka meje;au .ek f,dl= wdYdjla we;s wh" tn÷ wh
Nj ksfrdaOh msKsi Ou_h foaYkd lrkfldg" ta .ek m%idohla we;s
lr .kafka keye" ta .ek miqniskjd' talg leu;s keye'

Nj ksfrdaOh ms<sn|j nqÿrcdKka jykafia m%ldY lrk uOHu


m%;smod;aul foaYkd j,g leu;s keye Ydiaj; oDIaáh .;a;=
wd;aujd§ wh' idudkHfhka Njhg leu;s wh Nj ksfrdaOhg leu;s
keye' ta wh Nj ´>fha hg hkjd' Nj iev j;=f¾ hg hkjd'
ñfokak W;aidyhla lrkafka keye' wd;auh yeáhg .;a;= ksid'

35
wksla me;af;ka m%ldY lrkjd zzNfjfkj fLd mk tfl
wgàhudkd" yrdhudkdZZ" we;eï wh Njh .ek ms<sl=,la ysßls;hla
we;slr f.k Wpfþojd§ka" ta wh ta fjkqjg l,amkd lrkjd' fï
YÍrh ;uhs wd;auh' fïl ke;s Wkdg miafia wfh bm§ula keye
lsh,d Wfpþojd§ ùu tal blaujd hEula' talg lshkafka zzúNjZZ'
t;fldg wrf.d,a,ka Njh ±äj w,a,d .ekSu ksid Nj ´>hg hg
fjkjd' WfpPojd§ka úNj lsh,d lshk fï YÍrh ke;s Wkdg
miafia bjrhs lsh,d lshk ta yeÕSu ;=< wksla wka;hg hkjd' ta wh
;uhs w;sOdjkh lrkafka'

fïl wms Wmudjlg we;eï wjia:dj, lsh, ;shkjd' Ou_fha


ke;;a - yßhg we;eï flfkla ;ukaf.a fyjke,a, w,a,d .ekSug
ÿjkjd' biairyg ÿjkjd" ÿjkjd" ljodj;a fyjke,a, md. .kak
neye' mqxÑ <uhs fi,a,ug;a lrkafk' fijke,a, md..kak
neyefk' ;j;a flfkla fijke,a,g nfha ÿjkjd' ÿj,d ÿj,d
wdmyq yeß,d n,kfldg fijke,a, t;kuhs' Tkak ta jf.a ;uhs
wka; fol' kuq;a nqÿrcdKka jykafia lf<a fudllao@ t;fldg wr
úÈhg wka; fol lsh,d ueÿï uÕ m%ldY lrkjd ta wka; folu
w;yer,d' nqÿrcdKka jykafia lrkafka fudllao@ wms lsõjfka
zzT,Shk;s tfl w;sOdjk;s tflZZ ;=kafjkqj nqÿrcdKka jykafia
m%ldY l<d zzplLqufJ;dj miik;sZZ we;a; jYfhka nqÿrcdKka
jykafia wdrïN lrkafka fufyuhs' zzoùys NsCLfj ÈgÀ.f;ys
mßhqgÀ;d foj ukqiid T,ShJ;s tfl w;sOdjJ;s tfl pCLqufk;dj
miik;s'ZZ ;=kafjks ldrKhzz pCLqufk;dj miiJ;sZZ ta lshkafka
weia we;af;daue ols;a' wr wka; fol w;a yer,d nqÿrcdKka
jykafia olajkafka weia we;af;dau ols;a lsh,d lshkafka
fudllao@ wkak nqÿrcdKka jykafia fmkaakqï lrkjd tal
fufyuhs m%ldY lrkafka' zzN+;x N+;f;d ÈijdZZ wrf.d,af,da Njh
úNjh fol w,a,f.k ta wka; folg .shd' nqÿrcdKka jykafia
ta fjkqjg u;=l<d wuq;= jpkhla zzN+;ZZ'

zzN+;ZZ lsh,d lshkafka zzyg.;aZZ' ±ka fï mskaj;=kag ta jpkh

36
yqre fõú fukak fïl lsõjyu' wy,d ;sfhkjdfka zzh:dN+;
[dKoiikZZ lsh,d' h:dN+; lsh,d lshkafka yg.;a fohg
wkqj ±lSu' ta ksid Ou_h Njdka;hg hkafk;a keye' Ydiaj;jd§ka
jf.a' úNj wka;hg hkafk;a keye WfpPojd§ka jf.a' ta
fjkqjg zyg.;a;= fohZ yg.;a yeáhg ±lSu h:dN+; oiikhhs'
yg.;a;= foh yg.;a;= yeáhg ±lSu lshk tl wr fyjke,s
Wmudfjka lsõfjd;a fyjke,a, fyjke,a,la nj wjfndaO lr
.kakjd' fyjke,a, fyjke,a, nj wjfndaO lr .;a;g miafia
tal Tiafia ÿjkafk;a keye' talg nfha ÿjkafk;a keye'
fudllao fyjke,a, lshk tl wms l,ska m%ldY lr, ;sfhkjd
kdurEmhhs' kdurEmhhs'

wr ztaoKav Wv n,a,dZ Wmudfjka" zkdisiiaZ Wmudfjka"


kdkd úO Wmudj,ska fï mskaj;=kag b.ekakqjd' nqÿrcdKka
jykafia tal ;=<skqhs fï zz´>ZZ m%Yakh - Njh ms<sn|j l:d
lrkjd kï - úi÷fõ' fudlo f,dalhd ±äj .;a;= ú[[dK wdÈh
nqÿrcdKka jykafia fmkakqjd ú[[dKhg wfkHdakH m%;H
jYfhka mj;skjhs kdu rEmh' tal .ek wms fldf;l=;a lsõjd'
kdurEm fyjke,a,' t;fldg fyjke,a, fyjke,a, nj ±lSu
;=<ska wkak nqÿrcdKka jykafia wr lshdmq wka;hg;a .sfha
keye' t;k;a ueÿï ms<sfj;la ;sfhkjd' ldu Nj B<Õg ÈgÀ
lshk tl' wmg fïjd .ek fláfhka lshkak fjkafka' ldrKd
y;rla ;shk ksid' ÈgÀ .ek m%ldY lrkfldg t;k;a nqÿrcdKka
jykafia fmkakqï lrkjd lppdkf.d;; lshk iQ;%fha 7 tal
.ek wms l,ska wjia:djl;a m%ldY lr,d ;sfhkjd' fï m%Yakhg
wod< ksid kej;;a fláfhka lshuq'

nqÿrcdKka jykafia <Õg tla;rd wjia:djl lppdhk


f.d;; ijdóka jykafia weú,a,d weyqjd fldf;lskao Nd.Hj;=ka
jykai iuudÈgÀh jkafka lsh,d' we;a; jYfhka iuudÈgÀhg
kdkd úO újrK ta ta wjia:dj,§ §,d ;sfhkjd' úfYaIfhkau
idßmq;; ijdóka jykafia;a nqÿrcdKka jykafia;a wji:dkql+,j'

37
ta tllaj;a tlsfklg úreoO keye' ±ka wji:dkql+,j yß
fuf;kaÈ nqÿrcdKka jykafia iuudÈgÀh m%ldY lrkafka
fufyuhs' zzojhksiisf;d Ljdhx lppdhk f,dfld fhN+fhHk
wFÓ;f[pj kFÓ;[pZZ lppdhk fï f,dalhd jeä jYfhkau
wka; follg hkjd' ojhksiis; lsh, lshkafka folla w,a,d
f.khs bkafka' fudllao fol wFÓ;[p kFÓ;[p" tlaflda
wi;sFjh tfyu ke;akï kdi;sFjh' f,dalhd ksrka;rfhkau Th
wk; fol ;=<hs bkafk' we;eï wh wi;sFjh ish,a, wef;hs
lshkjd we;eï wh lshkjd lsisjla ke; lsh,d' Th wka; fol'
kuq;a Tkak Ou_fha ±lafjk ueÿï ms<sfj; fudllao lsh,d B<Õg
nqÿrcdKka jykafia m%ldY lrkjd' zzf,dl iuqohx fLd lppdhk
h:dN+;x iuumm[[dh miif;d hd f,dfl kFÓ;d id k fyd;sZZ
f,dlfha ksrka;rfhkau yg.kakd ijNdjh olsk fldg f,dalh
ms<sn| kdia;sl oDIaáh bj;a fjkjd' B<Õg wks;a me;a; m%ldY
lrkjd' zzf,dl ksfrdOx fLd lppdhk h:dN+;x iuumm[[dh
miif;d hd f,dfl wFÓ;d id k fyd;sZZ f,dal ksfrdaOh we;s
yeáhgu iuHla m%{dfjka olskakyqg h:dN+; jYfhka f,dalh
ms<sn| wi;sFjh ke;s fjkjd' ±ka i<ld n,kak' uy mqÿuhs
fïl' f,dalh ksrka;rfhka we;s fjñka ke;sfjñka hkjd'
wrf.d,af,d wka; jYfhka is;d .kakjd f,dalh tlafld
iïmQ¾Kfhkau we;a; jYfhkau ;sfhkjd tfyu ke;akï
kef;hs lsh,d' nqÿrcdKka jykafia m%ldY lrkafka f,dalh
ksrka;rfhkau we;sjk nj iuHla m%{dfjka h:dN+; jYfhka
olsk fldg kef;hs lshk wk;h w; yefrkjd bfígu' wks;a
me;af;ka f,dal ksfrdaOh f,dalh ksreoO fj;ehs ksrka;rfhka
m%{dfjka olsk fldg wef;hs lshk wi;sFjh ke;sfj,d hkjd'
f,dalh yg.kak ijNdjh olskfldg kdi;sFj wka;h ke;s
fjkjd f,dalh ksreoO fjk wka;h olsk fldg wi;sFjh lshk
wka;hg jefgkafk;a keye' ta úÈhg ta folg ueÈkaa - ta folg
ueÈka fudllao lshk tl;a ó<Õg nqÿrcdKka jykafia m%ldY
lrkjd' zztf; f; WfNd wfk; wkqm.uuZZ fï wka; folgu
fkdhd zzufcCOk ;:d.f;d Ouux fofi;sZz uOHu ud._hlska

38
nqÿrcdKka jykafia Ou_h foaYkd lrkjdh lsh,d' uOHu ud._h
;uhs wms fuf;la m%ldY l< máppiuqmmdo foaYkdj' B<Õg
bÈßm;a lrkjd tal' fï mskaj;=ka wy, ;sfhkjdfk' tafl
lshkafka wúccd mpphd ixLdrd wd§ jYfhka" wúoHdj m%;Hfhka
ixialdr we;s fjkjd' tfyu .sys,a,d uq¿ m[pWmdodkilJO
ÿlLh we;sfjkjhs lsh,d' wúoHdjf.au ke;sùu ;=<ska tal ke;s
fjkjdh' t;fldg tal uOHi: oY_khla' we;s ùu;a ke;sùu;a -
wúoHdfjka mgka .kak uq¿ uy;a ÿl we;sùu' B<Õg tal ke;sjk
wdldrh tf;kaÈ fmkakqï lrkjd'

Th úÈhg t;fldg nqÿrcdKka jykafia ta wka; folu


m%;sfCIam lr,d" ÈgÀ jYfhka ;sfhk wi;s kdi;s folu w;
yeßhg miafia" B<Õg fmkakqï lrkafka t;k wka;sug b;=re
fjkafka ÿl ms<sn| m%Yakhla' wd;au lshk ix{dj t;ku bjrhs'
wd;auh fjkqjg we;a; jYfhkau ;sfhkafka ÿlla yd tys ksreoO
ùula muKhs' talhs t;k uOHu m%;smodj' t;fldg wi;s kdi;s
oDIaá foflka ñÿkq iuqoh jh - we;sùu yd ke;sùu' ±ka tf;kaÈ
flfkl=g ysf;kak mq¿jka wr wms l,ska lsõj jf.a
Ouupllmmj;;k iQ;%fha fïj lsisjla keye lsh,d' kuq;a wms
okakjd wdh_ wIgdx.sl ud._fha iuHla oDIaáh yeáhg olaj,d
;sfhkafka ÿlL" iuqoh" ksfrdO" ud._' ÿCL iuqoh ksfrdO ud._ ;=<
;sfhkafka wr taldka; wi;sFjfhkq;a taldka; kdi;sFjfhkq;a
ñÿkq iuHla oDIaáhla' iuHla oY_khla' fndfyda fokd tal l,amkd
lrkafka keye' fudlo iuudÈgÀh mgka .kafku nqÿrcdKka
jykafia ±lajQ ueÿï ms<sfj;ska' ta w;ska n,kfldg wmg lshkak
mq¿jka Ouupllmmj;;k iQ;%hg mqxÑ wgqjdjla jf.hs lppdhk
f.d;; iQ;%h'

fyd|g ys;, n,kak fï mskaj;=ka' tfyu lsõfj fïlhs'


;kslr .;af;d;a Ouupllmmj;;k iQ;%fh neÆne,aug mápp
iuqmmdoh kE jf.a' kuq;a wms fmkakqï lrkafka iïudÈgÀh ;=<
;shkjd wr mápp iuqmmdofha uOHu m%;smodj' wms fmkakqï lf<a

39
talfka' taldka; wi;sFjhl=;a keye taldka; kdi;sFjhl=;a keye'
ta fjkqjg fya;= m%;Hhka ksid we;s ùula yd ke;sùula ;shkjd'
we;s fjkj kï we;s fjkafka ;kslr ÿlla' ke;s fjkjd kï
ke;sfjkafka ;kslr ÿla f.dvla' fldákau ta lppdhk f.d;;
iQ;h wjidk lrkafka - ta úÈhg ú.%yh iïmQ¾Kfhka fkdlsõj;aa
fufyu ys;d.;ak - ta iQ;%fha ;j ÿrg;a nqÿrcdKka jykafia
fmkakqï lrkjd wr lshdmq oDIaá .;a;= wh tajdhska ta oDIaáj,g
<xùï ;=<ska wd;auhla ms<sn| woyi we;s lr .kakjd' Ydiaj; jdÈhd
iodld,sl wd;auhla ms<sn|j úYajdi lrkjd' Wfpþo jdÈhd fï
YÍrh wd;auh lsh,d ys;d.kakjd' ta yeu tllgu fya;=j
i:djrhla .ekSuhs' ±äj oDIaáhla .ekSuhs' ta fjkqjg ta iuHla
oY_kfha ;sfnkafka oDIaáh .;a;= ke;s ;ek nqÿrcdKka jykafia
m%ldY lrkjd' zzÿCLfuj Wmmccudkx Wmmcc;s" ÿlLx
ksrecCOudkx ksrecCO;sZ WmÈkafka ÿllau Wm§hs ksreoO jkafka
ÿllau ksreoOfjhs lsh,d'

tal ksihs ta ;eke;a;dg lsisu lxLd úÑlspPd iel fo.sähd


w;S;h ms<sn|j fyda wkd.;h ms<sn|j lsisjla we;s fjkafka
ke;af;a' w;S;fha ;snqKd kï ;snqfKa fï m[p WmdodkilJOh
uhs' wkd.;fha;a fïluhs' fu;k .kak fohla keye lshk ta
wjfndaOh we;s fjkjd' ta fjkqjg ÿlhs ;sfhkafka' wkak ta
lshdmq ÿl ms<sn|j p;=rd©i;Hh ;=< ;sfhkafka wr uOHu
m%;smodjuhs' wms idudkHfhka uOHu m%;smodj lshk fldg
máppiuqmmdoh t;k kE jf.hs fmfkkafka' tal fmkakqï
lrkakhs fï lsõfõ' lppdhk f.d;; iQ;%h we;a; jYfhkau
mqxÑ wgqjdjla jf.hs wdhH_ wIgdx.sl ud._fha iuudÈgÀhg' ±ka
t;fldg wms lsõjd ldfud> ldu iev j;=frka ñ§ug;a
nqÿrcdKka jykafia ueÿï ms<sfj;la ±lajQjd' Nj iev j;=frka
ñ§ug;a ueÿï ms<sj;la ±lajQjd' B<Õg oDIaá ms<sn|j;a wr
lshdmq wi;sFj kdi;sFj oDIaá folu bj;alr,d wr iuqoh jh
ÿl ms<sn| l:dka;rh tf;kaÈ u;=jqKd' zzÿCLfuj Wmmccudkx
Wmmcc;s ÿCLx ksrecCOudkx ksrecCO;sZZ' t;k;a mápp iuqmmdoh'

40
Tkak B<Õg lshkjd' fïl álla wuq;= fohla fjkak
mq¿jka' wúfccd> lshk tl' wúoHdj;a ie~ j;=rla yeáhg
olaj,d ;shkjd' tal álla f;areï .kak wudre fohla ie~ j;=r
y;frka' ie~ j;=rla yeáhg ±lajQfha fudlo lshk tl f;areï
.kak wmg Wmldr fjkjd idßmq;; ijdóka jykafia foaYkd
l< iuudÈgÀ iQ;%h'8 we;a; jYfhka iuudÈgÀh ms<sn| ye¢kaùï
lSmhlau ;shkjd' tlla fkdfjhs' tl tl uÜgñka" tllg
tlla mriamr úfrdaë fkdfjhs' kuq;a tl tl me;af;ka n,k
fldg yß' Tkak tlla ;uhs fïl' ta lshkafka" weje;aks hï
wjia:djl wd¾h Y%djlfhla wúoHdj okakjd kï" wúoHdfõ yg
.ekSu okakjd kï" wúoHdfõ ksfrdaOh okakjd kï wúoHd
ksfrdaO.dñkS m%;smodj okakjd kï tmuKlskq;a iuudÈgÀh
we;af;la fjhs' hï wjia:djl zzwúccx p mcdkd;s" wúccd iuqohx p
mcdkd;s" wúccd ksfrdOx p mcdkd;s wúccd ksfrdO.dñkS mámox p
mcdkd;sZZ' fï y;r ±k .;af;d;a tmuKla we;s iuudÈgÀhg
lsh,d' t;k§ wúodj lshkafka fudllao@ wúoHdj lshkafka
fudllao lsh,d biafi,a, ú.%y lr,d ;shkjd' wúoHdj yeáhg
y÷kaj,d §,d ;sfhkafka ÿfCL w[[dKx" ÿCLiuqofh w[[dKx"
ÿCL ksfrdfO w[[dKx" ÿCL ksfrdO .dñkshd mámodh w[[dKx"
ta lshkafka ÿl ms<sn|j fkd±kSu" ÿCL iuqoh ÿfla yg .ekSu
ms<sn| fkd±kSu" ÿlL ksfrdaOh ms<sn| fkd±kSu" ÿlL ksfrdaO
.dñkS m%;smodj .ek fkd±kSu' tal wúoHdj' B<Õg wúoHd iuqoh
fudllao@ Tkak T;khs .eg¿j' wúoHdfõ yg .ekSu fudllao@

wkak t;k wuq;= fohla i|yka fjkjd' wdij iuqohd wúccd


iuqofhd' wdY%jhkaf.a yg.ekSfukqhs wúoHdj yg.kafka" fïl
máppiuqmmdoh ú.%y lrk yefudagu mg,eú,a,la' wúoHdjfk
uq,gu ;sfhkafka' t;fldg ys;d.kakjd wúoHdjg uQ, fya;=jla
ke;' Tfya wúoHdj biafi,a,d ;sfhkjd' Bg miafia wks;a tajd
we;sfjkjd' Tkak fu;k úi÷u ;sfhkjd' nqÿrcdKka jykafia
fjkqfjka Ydßmq;% ijdókajykafia m%ldY lrkjd' zzwdij iuqohd
wúccd iuqofhd wdij ksfrdOd wúccd ksfrdfOd'ZZ wdY%jhka yg

41
.;a;u wúoHdj yg.kakjd' wdY%j ksreoO fjkfldg wúoHdj;a
ksreoO fjkjd' B<Õg wúoHd ksfrdaO.dñkS m%;smodjg ±lafjkafka
fjk tlla fkdfõ' ta;a wdh_ wIagdx.sl ud._huhs' Tkak t;k
b|,d wmg úfYaI fohla lshkak fjkjd'

±ka fï mskaj;=ka we;eï úg okakj;a we;s" wy,;a we;s"


lshj,;a we;s" ueÿï iÕsfha fofjkshg i|yka jk inndij
iQ;%h'9 ish¨u wdY%j ixjr lsÍfï l%uh ta ueÿï iÕsfha fojk
iQ;%fhka ±lafjkjd' ta ;rï jeo.;a ;ekla ta iQ;%hg ,eì,d
;sfhkafka Tkak Th ldrKh ksid' wúoHdjg fya;=j wúoHdfõ
iuqoh yeáhg olaj,d ;sfhkafka wdY%jhhs' fï wdY%j lshk jpkh
we;a; jYfhka f;areï lr, fokak álla wudrehs' fndfyda
fokd tl tl úÈhg ´l ú.%y lrkjd' wms állg ys;uq' fï tl
l%uhla f;areï .kak' wms fkdfhl=;a Wmud yeu wjia:djlu
olajkjd fka' wms z´>Z lshk tl y÷kajkafka .,df.k hk ie~
j;=rla yeáhg' .,df.k hk ie~ j;=rla .ek lshk fldg tal
fldhs úÈhg ;snqK;a wmg jevla keye' wmg ydkshla keye' Tfya
.,df.k hkjfk' wms hï fj,djl fïflka t;r fjkak
ys;df.k ie~ j;=rg neiaid kï - neiaid lsh,d ys;uq' t;fldg
fldfyduo ta ie~ j;=r ms<sn|j ysf;kafka'

tal .,df.k tk ie~ j;=rla' ta tau ;uhs wmg ndOdjlg


;sfhkafka' tal .,df.k tkjd' wms fuf;la .,df.k hkjd
±lald' ±ka talg neiaidg miafia t;r fjkak" tafl .,df.k
taula ;sfhkjd' Tkak mskaj;=ks wdY%j lshk jpkfha uQ,sl
w¾:h' .,df.k tkjd' ta .,df.k tau y;a wdldrhlg fjk
nj fï inndij iQ;%fha olajkjd' wms fláfhka lsõfjd;a fïl
uy .eUqre iQ;%hla' yl=¿jd ±laùï jYfhka lsõfjd;a'
nqÿrcdKka jykafia fï úÈhghs tal wdrïN lrkafka' zzinndij
ixjr mßhdhx fjd NsCLfj foisiidñZZ uyfKks" uu kqU,dg
ish¨u wdY%jhka ixjr lsÍu ms<sn|j foaYkd lrkafkñ'

42
ixjr lsÍu lsh, lshkafka jeiSu' fï mskaj;=ka wy,
;shkjfka bkaøsh ixjrh ms<sn|j - jid.ekSu - ta ms<sn| l%uh uu
m%ldY lrkjd lsh,d B<Õg m%ldY lrkjd nqÿrcdKka jykafia
zzcdkf;d wyx NsCLfj miif;d wdijdkx Lhx jodñ" fkd
wcdkf;d fkd wmiif;dZZ uu m%ldY lrkjd fï wdY%jhka
CIh lsÍu ±kqj;aj {dkfhka hq;=j ta jf.au ±lSfuka hq;=j - wms
lshuq oksñka" olsñka - oksñka" olsñka" ;uhs fï wdY%j ixjr
fjkafk' fï wdY%j ms<sn|j hula lrkak isoO fjkafk' l=ula
oksñka olsñkao lsh, nqÿrcdKka jykafiau fï m%Yakh kÕ,d
B<Õg f;areï lrkjd' fudkjo fï wdY%j ixjr lsÍug Wmldr
jk ldrKd fol'

wms fkdfhl=;a wjia:dj, u;la l< tlla' wfhdaksfida


ukisldrh;a fhdaksfida ukisldrh;a ms<sn| wjfndaOhhs' wkak
talhs t;fldg fï wdY%j ixjr lsÍu i|yd Wmldrjk lreKq fol'
m<uqfjkau nqÿrcdKka jykafia m%ldY lrkjd wfhdaksfida
ukisldrh y÷k.kak ´k' wfhdaksfida ukisldrh wfhdaksfida
ukisldr yeáhg;a" fhdaksfida ukisldrh fhdaksfida ukisldrh
yeáhg;a" wms idudkHfhka ldg;a f;afrk yeáhg lsõfjd;a
wfhdaksfida ukisldrh lshkafka wksis fufkys lsÍu" jerÈ úÈhg
fufkys lsÍu" jerÈ fldKska f;areï .kak W;aidy lsÍu'
fhdaksfida ukisldrh lshkafka hula yg.;a;= ;ekg" fya;=jg" ys;
fhdo, ksishdldrj" yßhdldrj" f;areï .ekSuhs'

t;fldg fkdksis fufkys lsÍu;a y÷kd .kak ´k'


ksishdldr fufkys lsÍu;a y÷kd.kak ´k wdY%j ixjr lsÍu i|yd'
wdY%j y;a j¾.hla m%ldY lrk nj wms lsõjd biafi,a,d' tajd
y÷kaj, fouq' nqÿrcdKka jykafia m%ldY lrkjd zzwFÓ NsCLfj
wdijd oiikd myd;nndZZ uyfKks" we;eï wdY%jhka ;shkjd
zzoiikZZ lsh, lshkafkaa ±lSu oY_kh' ±lau ;=<ska m%ydKh jk ta
m<uqfjks fldgi' ;j;a wdY%j fldgila ;shkjd ixjr lsÍu ;=<ska
m%ydKh jk' ;j;a wdY%j fldgila ;shkjd máfijk lsh,

43
lshkafka mdúÉÑ lsÍu ;=<ska mßyrKfhka' ;j;a wdY%j fldgila
;shkjd zzwêjdikdZZ lsh, lshkafka bjiSu ;=<ska" ord .ekSu
;=<ska ixis|jd .kak' ;j;a wdY%j fldgila ;shkjd zzmßjcckdZZ
j¾ckh ;=<ska m%ydKh jk' ;j;a wdY%j fldgila ;shkjd
zzúfkdokdZZ ÿre lsÍu ;=<ska m%ydKh jk' mßjcckd lshk fldg
wms lshuq j¾ckh lsÍu ;=<ska lsh,d' tfyu ke;akï uÕyeÍu
lsh,d' fï jpk állaa lsÜgqfjka hkafka f;areï lrk fldg
meyeÈ,s fõú' yh fjkqjg ;sfhkafka zzúfkdokdZZ ÿre lsÍu ;=<ska
m%ydKh jk' wka;sug lshkjd zNdjkdZ jeãu' oiikd myd;nnd"
ixjrd myd;nnd" máfijkd myd;nnd" wêjdikd myd;nnd"
mßjcckd myd;nnd" úfkdokd myd;nnd" wjidkhg Ndjkd
myd;nnd' uy mqÿu fohla fu;k m%ldY fjkafka' .eUqre iQ;%hla
fïl' hï hï ;ekaj, we;eï wh mg,jdf.k;a ;shkjd'

B<Õg wms fj,dj ;shk yeáhg fïl álla ú.%%y lrkjd


kï biafi,a,du zzoiikd myd;nndZZ' nqÿrcdKka jykafia
oY_kfhka ±lSu ;=<ska m%ydKh l<hq;= wdY%jhka .ek lshk
fldg f,dalfha we;eï wh bkakjd fkdksis wdldrfhka fufkys
lrkjd' w;S;fha ysáh Y%uK n%dyauKhska' fudllao fkdksis
wdldrfhka fufkys lsÍu@ ta fldfyduo@ hï flfkla ys;kjd
;ud lsh,d flfkla zuuZ we;a; jYfhkau bkakjd lsh,d
ys;df.k uu w;S;fha jQfhïo" fkdjQfhïo" ljfrla jQfhïo"
flfia jQfhïo" ljfrla ù ljfrla jQfhïo' ta úÈhg mia
wdldrhlska w;S;h ms<sn|j" wkd.;h ms<sn|j" ;ud wkd.;fha
jkafkïo fkdjkafkïo" ljfrla jkafkïo" flfia jkafkïo"
ljfrla ù ljfrla jkafkïo" j;_udkh ms<sn|j ys;kjd' uu
bkafkïo uu fkdbkafkïo ljrlaj bkafkïo" flfia
bkafkïo" fï i;aFjhd fld;kska weú,a,d fld;kg hkjo" Tkak
Th úÈhg j;_udkh ta lshkafka" ld,;%h ms<sn|j zzuuZZ lshk
tl biairyg wrf.k" zzuuZZ lshk m%i;=;h yß fohla úÈhg
ys;df.k lrk fkdksis fufkys lsÍu ;=<ska ta wh wka;sug
tlafld zzug wd;auhla we;ZZ lshk wka;hg hkjd' tlafld zzug

44
wd;auhla ke;ZZ lshk wka;hg hkjd' ta folu wka; folla' ta
fjkafka wr fkdksis fufkys lsÍu ksihs' zzuuZZ biairyg odf.k'
tal fl<jr fjkafka wfhdaksfida ukisldrfhka" w;S;fha
jQfhïo fkdjQfhïo lsh, fkdfhl=;a iel we;s fjkjd' ta
fjkqjg nqÿrcdKka jykafia fmkakqï lrkafka iuHla oY_kh
;=<ska wd¾h Y%djlhdg tfyu tlla we;s fjkafk ke;af; fudlo"
wd¾h Y%djlhd ys;kafka ÿCL iuqoh" ksfrdaO ud._ lshk tl
wkqjhs'

p;=rd©i;Hh wkqj fufkys lrk fldg tfyu m%Yakhla


keye' w;S;fha ;snqKd kï ;snqfKa m[p WmdodkilJO ÿCLhhs'
wkd.;fha ;sfhkafk;a ÿlla' t;fldg fu;k ;sfnkafka ÿlla
tys yg .ekSula tys ksreoO lsÍula yd th ke;s lsÍfï ud._hla
muKhs' p;=rd©i;Hh wkqj nqÿrcdKka jykafia m%ldY lrkjd hï
flfkla p;=rd©i;Hh wkqj fhdaksfida ukisldrfhka fufkys
lrkjd kï tal fl<jr fjkafka fidajdka ud._ {dkh my<
ùfuka ' B<Õg ta f l m% ; s M ,h illdh ÈgÀ úÑls pPd
iS,nn;mrdudi m%ydKh ùuhs' t;fldg oiikd myd;nnd úÈhg
olajkafka wr uq,a ixfhdack ;=k ms<sn|jhs' ta oY_kh wjidk
jkafka tal yßhdldr fufkys lrkjd kï p;=rd©i;Hh ms<sn|j
ta ;eke;a;dg wka;sfï§ illdh ÈgÀ úÑlspPd iS,nn;mrdudi
lshk ta ixfhdack leä, hkjd' Tkakzoiikd myd;nndZ'

B<Õg zixjrd my;nndZ lshk tl' wms fláfhka f;areï


lf<d;a fufyuhs' bkaøsh ixjrh yd iïnJOhs' t;k§;a
nqÿrcdKka jykafia fï yeu tllgu ;j mqÿu jpk lSmhl=;a
i|yka lrkjd' tal;a u;= lr, fouq' zzmáixLdfhdksfidZZ lshk
jpkh olajkjd' máixLdfhdksfid lshkafka mskaj;=ks kqjKska
i<ld' ±ka fhdaksfida ukisldrh wfhdaksfida ukisldrh y÷kd
.;a;g miafia wd¾h Y%djlhska kqjKska i<ld wji:dkql+,j
fukak fï úÈhg ms<sfj;a .kakjd' ta .ekSfï wdksYxi tl
me;a;lska fmkakqï lrkjd' fkd.ekSfï wd§kj fmkakqï lrkak

45
nqÿrcdKka jykafia ;j jpk folla fhdokjd' zwdijd
ú>d;mß<dyd'Z

ú>d;mß<dyd lshkafka mskaj;=ks" fjfyi iy ±ú,a, wdÈh'


wms bkaøsh ixjrh .ek lshk fldg f;af¾ú' nqÿrcdKka jykaffia
m%ldY lrkjd wei ixjr lsÍu ms<sn|j' wei yßhg ixjr lr
.;af; ke;akï fkdfhl=;a úÈhg flf,ia wdY%j .,df.k tkak
mq¿jka' tajd ;=<ska ;ukaf.a we;=<; ;shk flf,ia weúiafikak
mq¿jka' ú>d; mß<dyd lshk fjfyi mß<dy wdÈh we;s fjkak
mq¿jka' tal .ek kqjKska i<l,d - máiXLd fhdksfid - plLqJøsh
ixjrh wei ixjr lr .kakjd' bkaøsh ixjr lsÍu .ekhs fu;k
lshkafka" wei" lk" kdih" Èj" lh" uk" lshk bkaøsh yh ms<sn|j
ixjrh ;uhs fu;k m%ldY lrkafk' ta ixjrh nqÿrcdKka
jykafia wkq±k jodrkafka fudlo" tajd ixjr lr fkd.;af;d;a
wkak wr lshdmq fjfyilr mSvdlr wdY%jhka .,df.k tkjd' tal
ksid tajd ixjr lr.kak ´k' Tkak tmuKlska zzixjrd myd;nndZ

B<Õg zmáfijkd myd;nndZ lsh, lshkafka nqÿrcdKka


jykafia fu;k§ lshkafka isõmi mßfNda.h ms<sn|j' wms l,ska
lsõjfka ks.KGhska wka;hg .sys,a,d jia;%;a bj;a lr,d" wdydr;a
bj;a lr,d fumuKlska uf.a ;DIaKdfjka ñfokak mq¿jka lsõjd'
kuq;a nqÿrcdKka jykafia fmkakqï lrkjd fï isõmih mdúÉÑ
lrkak isoO fjkjd Ôj;a fjkj kï Ôú;h /l.ekSu i|yd' Öjr
msKvmd; fikdik .s,dkmpph wdÈh' wms ys;uq fufyu Öjr
msKvmd; fikdik .s,dkmpph lshk ta isõmih yeu tllau
zmáfijkdZ lshkafka tajd mdúÉÑ lrkak isoO fjkjd' tajd
mdúÉÑ lrkafka mdúÉÑ fkdlsÍu ksid fkdfhl=;a fjfyi mSvd
we;sjk ksid' tajd nqÿrcdKka jykafia w;aÿgqjd' iSudka;slj ta
wdydr wdÈh fkd.ekSfuka' ta fjkqjg wms l,ska lsõj jf.a uOHu
m%;smodfjka zmáixLd fhdksfidZ ta jpk i|yka fjkjd wr
m%;HfõCId mdGfha zmáiXLd fhdksfid msKvmd;x máfijdñZ uu
kqjKska l,amkd lr,d msKavmd;h mdúÉÑ lrkjd' Tkak B<Õg

46
mrud¾:h lshkjd zzfkj ojdh k uodh k uKvkdh k úN+ikdhZZ
tfyu lsh,d' fïjd i|yd fkdfõ' yqfola fï YÍrh mj;ajd .ekSu
i|ydh lsh,d B<Õg l,ska lsõj jf.a Ndjkdjg yrjd .kak
wdldrh fmkajkjd' we;eï foaj,a ;sfnkjd" máfijkd lshk
mdúÉÑh ;=<ska" meñfKkak mq¿jka ta ±ú,s wdÈh bj;a lr .ekSu'
f;areï .kak n,kak fï mskaj;=ka zzmáfijkd myd;nndZ
lshkafka isõmih jeks Ôú;hg w;HjYH foaj,a kqjKska
l,amkd lr,d - wdjdg .shdg fkdfõ' tajdfha mrud¾:h i<ldf.k
tajd Ndjkdjg yrjdf.k mßfNda. lsÍu ;=<ska" mßfNda.
fkdlsÍfuka we;sjk wkjYH ±ú,s mSvd wdÈh j<lajd .kakjd'
t;r ùfï ld¾hfha§ hg;a msßfihska YÍrhj;a /l.kak tmdhe'
;j hkak ;sfhkjfk' tajd ;uhs wdydr ;=<ska" fiakdik ;=<ska"
jia;% ;=<ska .sys Ôú;fha fkdfhl=;a flf,ia .,df.k tkjd'
wms tajd wju lr .kakjd w,afmapP;dj ;=<ska Tkak Th úÈhg
ys;d .kak' t;fldg ta máfijkd'

B<Õg zwêjdikd myd;nndZ bjiSu' bjiSu lshk tl thska


fláfhka olajkafka fhda.djprhkag wjia:dkql+,j YS;f,ka"
WIaKfhka" fkdfhl=;a ldhsl mSvd" ueis uÿre mSvd" iuyrúg
mKhk ;rï nrm;, mSvd ú| ord.kak isoO fjkjd' ú| ord.;
hq;= jkafka fudlo@ ú| ord fkd.ekSu ;=<ska fkdfhl=;a fjfyi
±ú,s wdÈh we;s fjkjd' wms fufyu ys;uq' wmg ;=jd,hla we;s
fj,d wms lE.ykjd' ú,dm ;shkjd' thskq;a we;sfjkafka fjfyi
±ú,s' ta fjkqjg tal wudrefjka yß wms ú| ord.;af;d;a tal
ksjkg;a Wmldr fjkjd' wr wkjYH lror we;sfjkafka keye'
ta áflka ys;d.kak' talhs nqÿrcdKka jykafia lsõfõ' we;eï
foaj,a ms<sn|j zwêjdikd myd;nndZ bjikak fjkjd' ta ú;rla
fkdfjhs kdkd úO ÿla fõokd nekqï wd§ foaj,a taj;a bjikak"
wudrefjka yß ú| ord.kak" isoO fjkjd' zÿre;;dkx ÿrd.;dkxZ
tajd bjikak isoO fjkjd' wkak ta jf.a foaj,a bjiSu;a wdY%j
ixjr lsÍula'

47
B<Õg m%ldY lrkjd zmßjcckd myd;nndZ' j¾ckh lsÍu
tfyu ke;akï uÕ yeÍu' taflka olajkafka fufyuhs' idudkH
f,dalhd tal f,dl=jg .;af; ke;;a nqÿrcdKka jykafia
m%ldY lrkjd ±k ±k ;uka pKv we;=ka" pKv wYajhka"
n,a,ka' .jhka wd§kaf.ka fífrkjd' we;=ka biairyg hkafk
keye' zwd" uu fyd|g Ndjkdj ÈhqKq lr, ;shkjZ lsh,d' B<Õg
;ukag Wmøj fjk wji:dj,È;a tajd mßj¾ckh lrkjd uÕ
yßkjd' ta jf.au olajkjd kqiqÿiq i:dkj, .ejiSu" ix>hd
jykafia,d .ek wms ys;uq' wf.dapr i:dkj, yeisÍfuka ;ukag
lror tkjd' mdm ñ;%hka weiqre lsÍu;a tjekakla' ta wh ÿre
lrkak" j¾ckh lrkak wmg isoO fjkjd' tajg lshkjd
zmßjcckd myd;nndZ we;eï foaj,a wmg isoO fjkjd máiXLd
zfhdksfidZ kqjKska i<l,d" mßjcckh fkdlf<d;a wmg fï
fï úÈfha lror tkjd lsh,d mßjcckh lrkak fjkjd' tajd
;uhs kmqre i;=ka YÍrhg mSvdlr foaj,a mdmñ;%hka wd§ka
mßjcckh lsÍu'

B<Õg lshkjd zúfkdokd myd;nndZ tal kï fndfyda fokd


wy,;a we;s .sßudkkao wd§ iQ;%j, fïl i|yka fjkafka
mydk i[[d10 kñka" fu;k yeu tllau mydk lsh,d i|yka
fjk ksid úfkdaokd lsh,d i|yka fjkjd' zúfkdokdZ lshkafka
úfkdaoh fkdfjhs' ÿre lsÍu' fudkjo ÿrelrkafka@ hï lsis
wd¾h Y%djlfhla tlafld NsCIqjla zzWmmkkx lduú;llx
kdêjdfi;s mcy;s úfkdfo;s nHk;Slfrd;s wkNdjx .fu;s'ZZ
Th úÈfh mdGhla i|yka fjkafka' WmkakdjQ ldu ú;¾lh
bjikafk keye' bj;a lrkjd" ÿre lrkjd' tajd fl<jr
lrkjd' wkak ta ál lshkakhs zúfkdokd myd;nndz lsõfj'
we;eï foaj,a t;k olajkafka ldu ú;¾l" jHdmdo ú;¾l"
úysxid ú;¾l" B<Õg WmkakdjQ mdml wl=i, Ou_ jydu tajd ÿre
lrkak ´k" úfkdaokd lshkafka thhs' ta ÿre lsÍu ;=<ska ixjr
lr.; hq;= wdY%jhs'

48
B<Õg zNdjkd myd;nndZ jeãu ;=<ska ÿre lr .; hq;= wdY%j'
t;k lshkafka fndcCOX. y;hs' i;sifundcCOX.h Ndjkdfõ§
tal jvkjd úfjlksiis;x" úrd.ksiis;x" ksfrdOksiis;x"
fjdii..mßKdñx" i;s" Ouuúph" úßh" mS;s" miioê" iudê"
WfmCLd lshk fndcCOX. y; fï mskaj;=ka wy, we;s' ta tl
tlla jvkafk úfjlksiis;x" Ndjkdfõ§ tal jvkjd
úfjlksiis;x" úrd.ksiis;x" ksfrdOksiis;x" fjdii..mßKdñx"
lsh, lshkafka ta Tlafldu ksjkg jpk' úrd.h ksfrdaOh
w;yeÍu uq,a lrf.k ta ta tl tl fndcCOX. jvkjd' fudlo
fya;=j" fï fndcCOX. fkdjeãu ;=<ska hï hï wdY%j tkak
mq¿jka kï ta wdY%j taj je<lShkafka fï fndcCOX. jeãfuka'
±ka ta kHdh wkqj f;areï .kak n,kak wr biafi,a, lsõj jf.a
;uhs fï yeu tlla ;=<u ;sfhkafk zzmáiXLd fhdksfidZZ
kqjKska l,amkd lrkak ´k'

hï hï foaj,a y;a wdldrhlska olaj,d ;sfhkafka talhs' ta


Tlafldf.u mrud¾:h fudllao@ fïlg fya;=j wms wr l,ska
lsõfj - wdij iuqohd wúccd iuqofhd wdij ksfrdOd wúccd
ksfrdfOd' T;khs fndfyda fokdg .eg¿j ;sfhkafka' wúccd
fldhs f,daflka wdjo lsh,d fndfyda fokdg m%Yakhla' ±ka lÈug
f;afrkjd fï wdY%j ;=<skqhs wúoHdj jefvkafka' ±ka wfhdaksfida
ukisldrh ;=<ska kQmkakdjQ wdY%jhka WmÈkjd' WmkakdjQ
wdY%jhka jefvkjd' kuq;a fhdaksfida ukisldrh ;=<ska WmkakdjQ
wdY%jhka m%ySk fjkjd' kQmkakdjQ wdY%jhka kQmÈkjd' wkak ta
úÈfha wdksYxihla ;sfhkafka' b;ska wjidk jYfhka Th
fndcCOX. y; olaj, ;sfhkjd' y;a wdldrhlskau fï wdY%jhka
m%ySk lsÍfï l%uhla ta inndij iQ;%fha nqÿrcdKka jykafia
olaj,d ;sfhkjd'

fïl ;=<ska wmg ys;d.kak ;sfhkafka fïfl mrud¾:h


wkak wr wúccd m%ydkhhs' wúoHdj lsh, lshkafka fkd±kSuhs'
fudfyd;la fudfyd;la mdid wmg we;sfjk wdY%jj, .,df.k

49
tk ijNdjhla ;sfhkjd' l,ska lsõjfka wms ie~ j;=r Èyd
n,kafk .Õla whsfk b|f.k kslka n,ka bkakjd jf.a' talg
neiaig miafi ;shk m%Yafk - ie~ j;=rlska .,df.k hkfldg
wmg yßhg lshkak neyefk uu fï f.dfâ b|,d yßhgu brla
.eyqjd jf.a t;rgu hkjd lsh,d' Th ldgj;a neyefka tfyu
mSk, hkak' j;=rg;a bv foñka hkak ´k' j;=rg;a bvfoñka
hkak ´k'

talhs ueÿï ms<sfj;' t;khs ;sfhkafk Th máppiuqmmdoh'


tllska tllg" tllska tllg iïnJO fj,d hk tlla' Tkak
B<Õg wms fïj yl=¿jd olajkjd kï wji:dkql+,j" fï
Tlafldu yl=¿jd olajk mqÿu úÈfha mdGhla ;shkjd' wfma
wdkkao ijdóka jykafia tla wji:djl nqÿrcdKka jykafia
olajmq m%;smodj .ek m%Yxid;aul jdlHhla m%ldY lrkjd'
zzksiidh ksiidh Nfk; N.j;d T>ii ksF:rKd wCLd;dZZ11 ie~
j;=frka tf;r ùu Nd.Hj;=ka jykafia m%ldY lr, ;sfhkafka
zzksiidh ksiidhZZ lsh, jpk fofla f;areu mskaj;=ks" hï hï
foaj,a weiqre lrñka' tllaj;a w,a, .kafk keye' tlla weiqre
lrf.k wksla tlg" tlla weiqre lrf.k wksla tlg' Tkak
Tfydu l%udkql+,j hk .ukla' Zksiidh ksiidhZ lshkafka talhs'

fïflka t;rùu ms<sn|j ljqre;a wy, ;sfhkjd' zioOdh


;r;S T>xZ12 ioOdj ;=<skq;a t;r fjkjd' kuq;a ta t;r ùu ù¾hh
iu;djlska lrkak ´k' B<Õg we;eï wjia:dj,§ nqÿrcdKka
jykafia m%ldY lr, ;sfhkjd ta ie~ j;=r ms<sn| m%Yakfha§;a
zlmmZ lshk ta udkjlhd nqÿrcdKka jykafiaf.ka ie~ j;=r
ms<sn|j m%Yak l< wji:dfj§13 nqÿrcdKka jykafia m%ldY
lrkafka wjika jYfhka lshkj kï fï uq¿ uy;a ixidr ie~
j;=frka ñ§u ta wji:dfõ§ olajkafka"
ufcCO iriñx ;sgG;x - Tf> cdf; uynyfh
crduppqmfr;dkx - §mx mn%Eys udßi
Fj[p fu §mx wCLdys - h:hsox kdmrx ishd

50
ta lmm udkjlhd wyk m%Yakh wms lúhg kÕ, ;shkjd
hï wji:djl(
ie~ .xj;=re yuqfjys - cr ure fofok jifhys
ú, ueo isák i;yg - lsj uek lsïo Èjhsk
ksÿldfKks" lsj uek lsïo Èjhsk
tjka wfklla ke;s fihska
ksÿldfKks" Èjhsk fuug lsj uek
zlmmZ lshk n%dyuK udkjlhd nqÿrcdKka jykafiaf.ka
b,a,Sula lrkjd iev .xj;=r yuqqfõ ú, ueo isák ckhdg lsj
uek lsïo Èjhsk" fï wh iev j;=frka fífrkak ;shk Èjhsk
fudllao" ta úÈhg nqÿrcdKka jykafiaf.ka lrk b,a,Sug
nqÿrcdKka jykafia uy mqÿu ms<s;=rla fokafka"
wls[pkx wkdodkx - t;x §mx wkdmrx
ksnndkñ;s ;x n%Eñ - crd uppq mßCLhx
wls[pkx wkdodkx lshkafka lsisjla wh;a ke;s nj;a
lsisjla w,a,.kafk ke;s nj;a" by<u w¾:fhka lshk fldg ry;a
njhs t;k lshkafka" wls[pkx lshkafka hï lsis fohla ;udf.a
lsh,;a ke;akï" wkdodkx lshkafka w,a, .;a;= foal=;a ke;akï"
iev j;=frka .yf.k hdu .ek m%Yakhl=;a keyefk' talhs fï
lshkafka'
wls[pkx wkdodkx - t;x §mx wkdmrx
ksnndkñ;s ;x n%Eñ - crd uppq mßCLhx

fï úÈhghs tal isxy,g kÕ, ;sfhkafka"


/l.kak lsis;a ke;s - weo.kak ßis;a ke;s
nj ue Èjhskhs tue - wfkllg fkdjk iu
ksjk hehs thue uu - y÷kajñ thhs ku

nqÿrcdKka jykafia m%ldY lrkjd' t;fldg lmm weyqfj


fï iev j;=frka t;r fj,d hk Èjhsk fudllao lsh,' ta Èjhsk
wms ys;kj jf.a ,iaik Èjhskla fkdfjhs' fndfyda fokd

51
ksjk lsh, lshkafka ,iaik Èjhskla' ishfodaßiaf.a ksjk' ta
jf.a tlla idudkH f,dalfha lshkafka' kuq;a fu;k
;sfhkafka wls[pkx wkdodkx /l.kak lsis;a ke;s" weo.kak
ßis;a ke;s nju Èjhskhs tu - wfkllg fkdjk iu' ksjk hhs
thu uu y÷kajñ thhs ku'
ó<Õg wjidk lrkafka - cro tys ÈreKq jeks - ureo tys
uereKq jeks' crd uppq mßCLhx lshk tl wms lshkafka crdj;a
Èrejd" urKh;a uereKd" ta úÈhg uy mqÿu .d:dj,ska nqÿrcdKka
jykafia ms<s;=re fokafka' ta lshkafka wls[pkx wkdodkx
lshkafka whs;s lsisjla ke;akï Èrdm;a fjkafk fldfyduo@
w,a, .kak fohla ke;akï w;yer odkafk - ta lshkafka urKh
tkafk fldfyduo@ .eUQßka ys;kak n,kak' zwls[pkx
wkdodkxZ lshkafka ksjkgu kula" taluhs Èjhsk" fjk
Èjhskla keye'
/l.kak fohla ke;akï iev j;=rg .yf.k hkaak fohla
keyefk' w,a, .;a;= fohla ke;akï ta;a .yf.k hkak fohla
keyefka' taluhs nqÿrcdKka jykafia ksjk yeáhg olajkafka'
ie~ j;=frka t;rùu ms<sn| wjidk m%;sM,h wls[pkx
wkdodkx' t;x §mx wkdmrx' crd uppq mßCLhx lshk tl wms
f;arefõ cro tys ÈreKq jeks" ureo tys uereKq jeks" crdj;a
Èrdm;a jqKd' urKh;a uereKd' ie~ j;=rlska t;r ùu ms<sn|
l:dka;rh wms mehlska yl=¿jd ±lajQfha fláfhka i<ld .kak
wr lsõj jf.a ldu Nj ÈgÀ wúccd lshk i;r ie~ j;=ru
tlla yeáhg .;af;d;a ;sfhkafka ixidrfhka t;rùu' wjika
jYfhka ;sfhkafka tllaj;a w,a, .kafk ke;sj" tlla j;a whs;s
lr .kafk ke;sj" tllg j;a fya;a;= fjkafka ke;sj" tllska
tllg" tllska tllg" Wmldr lrf.k hk uy mqÿu ueÿï
ms<sfj;la ;sfnkafka'
tllska tllg fya;= fjkjd' Wmldr fjkjd lsh,d
lshkafka ta m%;smodj ;uhs Ou_fha jpk ;=klska olaj,d ;sfhkafka'

52
wkqmqnn isCLd" wkqmqnn lsßhd' wkqmqnn mámod' wkqms<sfj,ska hk
YsCIKhla' wkqms<sfj,ska hk l%shd mámdáhla" wkqms<sfj,ska hk
m%;smodjla' ta wkqms<sfj, ;=< mápp iuqmmdoh ;shkjd' wr l,ska
lsõfj ziuud ÈgÀii iuud ixlfmmd mfyd;sZ' iuudÈgÀh we;s
flkdg iuud ixl,am jYfhka tllska tllg hk m%;smodjla'
nqÿrcdKka jykafia uy mqÿu fohla lr, ;sfhkafka' tl
wka;hlgj;a hkafk ke;sj" fï iißka t;r jk" ie~ j;=frka
t;r jk" wdldrh fmkak, ;sfhkjd' iev j;=frka t;r fj,d
fldfygo hkafk lshk tl - ta Èjhsk ;uhs wms wjidkfha
m%ldY lf<a' wms ys;kjd jf.a Njhla" B<Õ wd;au Ndjhla" wuq;=
f,dalhla fkdfjhs fï ie~ j;=rg wiqùug fya;= jk hula whs;s
lr .ekSu;a" hul t,an .ekSu;a lshk ta fol w;yeßh ;ek -
wkak t;kuhs ksjk'
fï mskaj;=kag wms fláfhka ±lajQfõ uyd §¾> jYfhka
±laúh hq;= ldrKd rdYshla' fï mskaj;=ka iEykak wfma foaYkd
wy, ;sfhkjd' máppiuqmmdoh ms<sn|j;a wks;a tajd ms<sn|j;a"
tajd wdY%fhka - kd kd khska - fkdfhl=;a wdldrfhka ;u ;ukaf.a
Ndjkdj,g <xlr .kak ´k' wo jf.a ojil fï mskaj;=ka mgka
.; hq;= ;ekska mgka f.k ;sfhkjd' YS,fhka' B<Õg t;k b|,d
iS," iudê" m%[[d ta Ou_ ud._fha hñka wo foaYkd l< fï
foaYkdj;a hï m%udKhlg fï mskaj;=kaf.a iu: úoY_kd wd§
Ndjkd j,g Wmldr Wkdkï taj;a Wmldr lrf.k wms ks;ru
lshkj jf.a Ydik myk ksù hkakg fmr ta n,dfmdfrd;a;= jk
W;=ï ixidr úuqla;sh fidajdka" ilod.ó" wkd.dó" wry;a hk ud._
M, m%;sfõOfhka ,nd .ekSug fï foaYkdjo Wmldr fõjd lsh,d
m%d¾:kd lrkjd' tfiau wùÑfha isg wlksgd olajd ish¨u
i;aFjhskq;a fï Ou_ foaYkduh Ou_ Y%jKuh l=i,h wkqfudaoka
ùug leu;s kï ta wkqfudaoka ùu ;=<ska m%d¾:kSh fndaêhlska W;=ï
wuduy ksjkska iekfi;ajd lshd m%d¾:kd lrñka fï .d:d lshkak'

t;;dj;dp wfuyys ''''''''''''''

53
mdol igyka

1' T>;rK iQ;%h" ixhq;a; ksldh - 2 -2 msg ^nq'c';%s'13&

2' fojoy iQ;%h" ucCêu ksldh - 3 -2 msg ^nq'c';%s'12&

3' uyd ippl iQ;%h" ucCêu ksldh -1 -582 msg ^nq'c';%s'10&

4' uydp;;dÍil iQ;%h" ucCêu ksldh - 3 -218 msg ^nq'c';%s'12&

5' OuupClmmj;;k iQ;%h" ixhq;a; ksldh -5^2&-274 msg ^nq'c';%s'17&

6' ÈgÀ.; iQ;%h" b;s jq;;l md<s" Lqoaol ksldh -1-374 msg ^nq'c';%s'24&

7' lppdk f.d;; iQ;%h" ixhq;a; ksldh - 2 - 28 msg ^nq'c';%s'14&

8' iuudÈgÀ iQ;%h" ucCêu ksldh - 1 - 110 msg ^nq'c';%s'10&

9' inndij iQ;%h" ucCêu ksldh - 1 - 18 - 28 msgq ^nq'c';%s'10&

10' .sßudkJo iQ;%h" wx.=;a;r ksldh - 6 - 198 msg ^nq'c';%s'23&

11' wfk[cimmdh iQ;%h" ucCêu ksldh - 3 - 88 msg ^nq'c';%s'12&

12' wd,jl iQ;%h" iq;; ksmd;h - 58 msg ^nq'c';%s'25&

13' lmm iQ;%h" iq;; ksmd;h - 336 msg ^nq'c';%s'25&

54
13 jk foaYkh
^myka lKqj Ou_ foaYkd wxl 195&

kfud ;ii N.jf;d wryf;d iuud iunqoOii

hx ls[Ñ ÿCLx ifuyd;s - innx ixLdr mpphd


ixLdrdkx ksfrdfOk - kFÓ ÿCLii iuNfjd

t;ud§kjx [Fjd - ÿCLx ixLdrmpphd


innixLdriu:d - i[[dh WmfrdOkd
tjx ÿCLCLfhd fyd;s - t;x [Fjd h:d;:x

iuuooid fjo.=fkd - iuuo[[dh mKä;d


wNsN=hH udrixfhd.x - kd.pPk;s mqknNjx 1
- ojh;dkqmiikd iq' iq;; ksmd;

ie±yej;a mskaj;=ks"

ksjfka Ydka; m%KS; nj m%ldY lrk mo ud,dfõ uq,gu


i|yka fjkafka zzinn ixLdr iu:ZZ kïjQ ish¨ ixialdrhkaf.a
ixis£uhs'2 wúoHd wJOldrh ;=< iir ÿlg uq, mqrkafk;a
ixialdrhs' ta ksid máppiuqmmdo Ou_h yßhdldrj jgyd .ekSug
ixialdr lshk jpkh ;=< we;s .eUqre jQ;a mq¿,a jQ;a w¾: iuqodh
fy<s fmfy<s lr .kak isoO fjkjd'

talg uQ,drïNhla jYfhka wo wms fï oy;=ka fjks


máppiuqmmdo foaYkdjg ud;Dldj lr .;af;a iq;; ksmd;fha
ojh;dkqmiikd iQ;%fha ±lajQ .d:d ;=kla' l,skq;a wfma foaYkd
;=klg fï ojh;dkqmiikd iQ;%h ud;Dld lr .;a;= ksid fï
mskaj;=kag u;l we;s ta iQ;%fha§ nqÿrcdKka jykafia wkq.ukh
l< foaYkd ú,dih" foaYkd rgdj' ojh;djla jYfhka" wkqmiikd
folla jYfhka" m%ia;=; Ou_ ldrKd bÈßm;a lsÍu fï iQ;%fha

55
úfYaI;ajhhs' fuf;kaÈ nqÿrcdKka jykafia ta ixialdr ms<sn|
l:dka;rh ix>hd jykafia,dg fufyuhs bÈßm;a lrkafka'
uyfKks" uekúka ojh;dkqmiikdfõ fh§fï ;j;a l%uhla ;sìh
yels±hs wik whg ;sìh yelshhs ms<s;=re Èh hq;=hs' flfiao ;sìh
yelafla lsh, Tkak B<Õg m%ldY lrkjd'

zzhx ls[Ñ ÿCLx ifuNd;s' innx ixLdr mpphdZ whx


tldkqmiikdZ hï;dla ÿlla yg .kakjd kï ta ish,a, ixialdr
m%;Hh lrf.khs hk fuh tl wkqmiikdjls' zzixLdrdkxfpj
wfii úrd. ksfrdOd kFÓ ÿCLii iuNfjdZZ ixialdrhkaf.au
ksrjfYaI úrd. ksfrdaOfhka ÿflys yg.ekSula ke;' zzwhx
ÿ;shdkqmiikdZZ fïl fofjks wkqmiikdjhs' tfyu m%ldY lr,d
ta woyi jvd;a meyeÈ,sj wms l,ska i|yka l< .d:d ;=fkka
nqÿrcdKka jykafia ix>hd jykafia,dg bÈßm;a lrkjd nqoO
jpkhla jYfhka"
hx ls[Ñ ÿCLx ifuyd;s - innx ixLdr mpphd
ixLdrdkx ksfrdfOk - kFÓ ÿCLii iuNfjd

hï;dla ÿlla we;sfjkjd kï ta ish,a, ixialdr m%;Hfhks"


ixialdrhkaf.a ksfrdaOùfuka ÿflys yg.ekSula ke;'
t;ud§kjx [Fjd - ÿCLx ixLdrmpphd

ixialdr m%;Hfhka jk ÿflys fï wd§kjh oek'


innixLdriu:d - i[[dh WmfrdOkd
tjx ÿCLCLfhd fyd;s - t;x [Fjd h:d;:x

ish¨ ixialdrhkaf.a ixis|ùfuka" i[[dj j<lajd,Sfuka


fukak fï úÈhghs ÿ#LCIh fjkafka' fukak fï ldrKh
zh:d;:xZ we;s ;;= mßÈ ±kf.k
iuuooid fjo.=fkd - iuuo[[dh mKä;d

56
iuHla oY_kh we;s kshu úoHdfõ mrf;rg .sh mKaä;fhda
fï ldrKh yßhdldr f;areï wrf.k"
wNsN=hH udrixfhd.x - kd.pPk;s mqknNjx

udrhdf.a nJOkh ch wrf.k kej; mqk¾Njhlg


tkafka ke;' Tkak .d:dfõ w¾:h' t;fldg ixialdr ms<sn|
ldrKfha § wms biafi,a,du l,amkd lr,d n,kak ´k ixLdr
lshk jpkh máppiuqmmdo Ou_fha fojk ;ekghs fhÈ,
;sfhkafka wúoHdfjka miafia' fï mskaj;=ka fldf;l=;a okakjd
wúccd mpphd ixLdrd" ixLdr mpphd ú[[dKx" ú[[dK
mpphd kdurEmx" kdurEm mpphd i<dh;kx" wd§ jYfhka wms
fldf;l=;a fï máppiuqmmdoh .ek lshk fldg m%ldY l<d'
t;fldg fï ixLdr lshk jpkh nqÿrcdKka jykafiau y÷kaj,d
§,d ;sfhkjd ixhq;a iÕsfha ksodk ixhq;;fha úNx. iQ;%fha§ 3
nqÿrcdKka jykafiau ix>hd jykafia,dg y÷kajd fokjd ixLdrd
lshk jpkfha ks¾jpkh'

zzl;fu p NslLfj ixLdrd" ;fhd fu NsCLfj ixLdrd ldh


ixLdfrd jÖ ixLdfrd" Ñ;; ixLdfrdZZ uyfKks" ixLdr hkq
ljf¾o uyfKks" fï ixialdr ;=kls' zzldh ixLdrh" jÖ ixLdrh"
Ñ;; ixLdrhZZ' fï tal jpk nj;a u;l ;shd.kak' t;fldg
ldh ixLdr" jÖ ixLdr" Ñ;; ixLdr lsh,d nqÿrcdKka jykafia
;%súO jYfhka ±lajQ fï ixLdr .ek jvd meyeÈ,s jYfhka
újrKhla wmg ,efnkjd ueÿï iÕsfha pQ, fjo,, iQ;%fhka4
OuuÈkakd ry;a fufyKska jykafia úidL Wmdil;=udf.a
m%Yakj,g ms<s;=re jYfhka fyd| ,iaikg fï ldrKh meyeÈ,s
lr, fokjd" biafi,a,du úidL Wmdil;=ud wykjd fudkjo fï
ldh ixLdr" fudkjo fï jÖ ixLdr" fudkjo Ñ;; ixLdr lsh,d'

talg OuuÈkkd ry;a fufyKska jykafia m%ldY lrkjd


zzwiidi miidid fLd wdjqfid úidL ldh ixLdfrd" ú;ll úpdrd
jÖ ixLdfrd" i[[d p fjokd p Ñ;; ixLdfrd"ZZ tafl f;areu

57
weje;aks úidLh" wdYajdi m%Yajdi fol ldh ixialdrhls' ú;ll
úpdr fol jÖ ixialdrhls' i[[d fõokd lshk fol ÑF;
ixialdrhls' wdfhu;a úidL Wmdil;=ud wykjd - wms wjYH ál
ú;rla md,sfhka lshuq' wd¾hdjks" flfiao wdYajdi m%Yajdi ldh
ixLdrhla jkafka@ flfiao ú;Cl úpdr jÖ ixLdrhla jkafka@
flfiao i[[d fõokd fol Ñ;; ixLdrhla jkafka@ t;fldg ta
ry;a fufyKska jykafia ms<s;=re fokjd'

zwiidi miidid fLd wdjqfid úidL" ldhsld tf; Ouud" ldh


mánoOd' ;iud wiidi miidid ldhixLdfrdZ weje;aks úidLh
wdYajdi m%Yajdi fol ldhslhs' fï lshk Ou_" lh ms<sn|jhs' tfyu
ke;akï lh yd iïnJOhs' ta ksid wdYajdi m%Yajdi fol ldh
ixLdrhls' B<Õg m%ldY lrkjd zmqfnn fLd wdjqfid úidL"
ú;fllFjd úpdfrFjd mpPd jdpx NsJo;s' ;iud ú;ll úpdrd jÖ
ixLdfrdZ Tkak t;k wuq;= fohla lshkjd' weje;aks úidLh
zmqfnnZ lshkafk l,skau ú;¾l lr,d úpdr lr,d Bg miafihs
jpkhla ksl=;a lrkafka' ta ksid ú;ll úpdr fol jÖ ixLdrhs'
B<Õg zi[[d p fjokd p wdjqfid úidL fp;isld tf; Ouud
Ñ;;mánoOd' ;iud i[[dp fjokd p Ñ;; ixLdfrdZ

i[[dj;a fõokdj;a ffp;islhs' tajd is; ms<sn| foaj,a' tu


ksid i[[dj;a fõokdj;a Ñ;;ixLdrhs' t;fldg ±ka fuhska
f;areï .kak mq¿jka wms idudkHfhka iïu; máppiuqmmdo
újrK wkqj i<lkafka fï ixLdr j,ska ;uhs máiJê
ú[[dKhla ilia fjkafka lsh,d' kuq;a fu;kska fmkakqï
lrkafka wuq;=u fohla' ±ka ljqre;a okakjd fï mskaj;=ka yqiau
.;a;g ÈjHf,dalhg hkafk;a keye' wmdhg hkafk;a keye'
wdYajdi m%Yajdi lshk tl lu_ jYfhka ie<lsh hq;= foaj,a
fkdfjhs' kuq;a wdYajdi m%Yajdi fol ;uhs fï ixidr Nj
/Õ=ug fmryqrej' fudlo wdYajdi m%Yajdih ;uhs - fï mskaj;=ka
okakjd - WmÈk wjia:dfõ jdhqf.da,h;a tlal m<uqfjkau
lrk .kqfokqj'

58
ishqïu Wmdodkh;a wdYajdi m%Yajdihhs' ta jf.au urK
wjia:dfõ§ wka;su m%h;akh;a wdYaji m%Yajdihhs' t;fldg wms
Wmudjla jYfhka lshkjd kï fï mskaj;=ka wy, we;s uqyqfo
;shk ysu lkaol j;=r hg ;sfhkafka oyfhka kuhla' Wäka
fmfkkafka oyfhka tla fldgila lsh,d lshkjd' ta jf.a wms fï
f,dl=jg i<lk l=i, lu_ wl=i, lu_ wdÈh Wv ;Ügqjhs' hg
;Ügqj ;uhs wdYajdi m%Yajdi' ±ka wms lsõjd yqiau .;a;g wmdhg
hkafka keye lsh,d' kuq;a fyd| yqiaula wrf.k fmd,a,la
wrf.k ldgj;a ;änEfjd;a t;fldg kï wmdfha hkjd' wms
lshkak W;aidy lrkafka fï wdYajdi m%Yajdih fï Nj /Õ=fï hg
;Ügqj jf.a fmryqrej jf.a' B<Õg tajdf.a ;uhs ú;ll úpdr'
fu;k úfYaIfhka lshjqkd' l,ska ú;ll úpdr lr,hs jpkhla
msg lrkafka' thska wmg fmakafka wr lshdmq fmryqrej lshk tl
yßhg .e,fmkjd' kdgHhl miqìfï lrk ieris,a, jf.a fohla
;uhs jpkhla msg lrkak l,ska ú;ll úpdr jYfhka jpkhg
is; fhdojkjd' tys is; yiqrejkjd lshk tlhs ú;ll úpdr
lshkafka' tal lr,hs jpkhla msg lrkafka' l=i, wl=i, wd§
foaj,a fkdfõ' fïfl háka ;sfhkafka ú;ll úpdr' tal
fkdfmkk fldgi' B<Õg i[[d fjokd ms<sn|j t;k;a Ñ;;h
is; lshk tl nqÿrcdKka jykafia m%ldY lr, ;shkjd
zÑ;;f[[j Ñ;;;rxZ5 lsh, we;eï ;ekaj, Ñ;%hlg;a jvd
úÑ;%hs fï is; lshk tl' kuq;a ta úÑ;% is; ilia lrkafka
i[[dj;a fõokdj;a úiska'

tal ksid tal;a uQ,sl ilia lsÍula' t;fldg' wr we£ula"


ilia lsÍula' fmryqrejla jf.a' B<Õg wms l,amkd lr, n,uq fï
fmryqrejg miqìu fudllao lsh,d' wúodjfk' zwúccd mpphd
ixLdrdZ tal fldf;l=a fï mskaj;=ka okakjd' tal;a wr lshdmq
úNx. iQ;%fhkau Wmqgd olajuq' nqÿrcdKka jykafia wúccd lshk
jpkh f;dark yeá' ÿflL w[[dKx" ÿlL iuqofh w[[dKx"
ÿlL ksfrdfO w[[dKx" ÿlL ksfrdO .dñkshd mámodh w[[dKx
lsh, lshkafka' p;=rd¾h i;Hh ms<sn| fkd±kau' w[[dKx

59
lshkafka fkd±kaufk' talhs t;fldg miqìu' ta wJOldr miqìfï
;uhs Th fmryqrej flfrkafka' wdYajdi m%Yajdi' ú;ll úpdr"
i[[d fõokd' t;fldg fï fmryqrej fudlla i|ydo lshk tl'
tal;a úui, n,uq'

ixLdr <Õg ;sfhkafka ú[[dKfk' ú[[dK <Õg


;sfhkafka kdu rEmfk ta fol .ek wms fldf;l=;a l:d lr,d
;sfhkjd' ú[[dKh;a kdurEmh;a .ek' fmd; mf;a f;darkafka
máppiuqmmdo lshkfldg máiJê ú[[dKhla .ek' kuq;a
ú[[dKh lshk tl nqÿrcdKka jykafia f;dar,d ;sfhkafka wr
lshdmq iQ;%fha" yh wdldrhlg' zzl;uxp NslLfj ú[[dKx" plLq
ú[[dKx fid; ú[[dKx >dk ú[[dKx ðjyd ú[[dKx ldh
ú[[dKx ufkd ú[[dKx'ZZ t;fldg ú[[dKh yh wdldrhs'
ú[[dKh lshk tl f;arefõ tfyuhs' kdu rEm lshk tfla
újrKh wms l,skq;a lsh, ;sfhkjd' idßmq;; ijdóka jykafiaf.a
jpkh' fu;k nqÿrcdKka jykafiaf.a jpkfhka lsõfjd;a
fufyuhs'

zzl;uxp NslLfj kdu rEmx fjokd i[[d fp;kd Mfiid


ukisldfrd' box jqpp;s NslLfj kdux' p;;dfrd p uydN+;d'
p;=k;[p uydN+;dkx Wmdodh rEmx' box jqpp;s NslLfj rEmxZZ6'
Tkak f;arej yeá' nqoO jpkh' t;fldg wms biafi,a, lsõj
jf.a Mii biairyg odkak neye' fõokd i[[d fÉ;kd Mii
ukisldr lshk ta kdu Ou_ my wms weÕs,s myg iudk lf<a tal
fkdfhl=;a úÈhg miqld,Skj f;arej;a' zp;;dfrdp uydN+;d
p;=Jk[p uydN+;dkx Wmdodh rEmxZ lshkafka i;r uyd N+;hskag
idfmaCIj tfyu ke;akï tajd Wmdodkh lrf.khs rEm lshk ta
ixl,amh we;s fjkafka' rEm i[[djla we;s fjkafka t;fldg
tl me;a;lska ú[[dKh wks;a me;af;ka kdu rEmh' Th fol
w;r ;uhs wms flf;l=;a lsõj Èh iq<sh" tfyu ke;akï
fkdfhla wdldrfhka lshk ta Nj /Õ=u ;sfhkafka fï fol
w;frhs'

60
w[[u[[ mpph;dj lshkafka talhs' ta w[[u[[
mpph;djg fmr yqrejla jYfhka ;uhs wr lshdmq tajd y÷kaj,d
§,d ;sfhkafka' ldh ixLdfrd jÖ ixLdfrd Ñ;; ixLdfrd lsh,d
tal jpkfhka' ta ú[[dKh;a kdu rEmh;a w;r ta wfkHdakH
m%;H jYfhka flfrk rÕmEfï wjika m%;sM,h ;uhs
m[pWmdodkilJOhla iliaùu' ta ú[[dKfha ;shk folla
yeáhg ie<lSu wms fldf;l=;a fï mskaj;=kag u;la lr,d §,
we;s fkdfhl=;a úÈfha Wmud' odx weÈ,a," l%slÜ l%Svdj" wdÈh'
fkdfhl=;a tajhska wms fmkakqj foms,la fj,d lrk fukak fï
/Õ=u ;=<hs Njh mj;skafka' meje;aula lshk tlla wka;sug
ilia jkafka' m[pWmdodkilJOhla fïl ;=<ska fmß, hkafka
wka;sug' wr i<dh;k lshkafka t;k;a folla yeáhg fnÈ,d
hkjd' ú[[dKh;a folla yeáhg fjkalr .ekSu ksidu'
i<dh;kh ;=< ;uhs fïjd ksIamdokh fjkafka" fï Njhla
f.d;k Njhlg fya;=jk ixialdr wdÈh tajf.a u;l ;shd.kak
´k fï kduOu_ w;r fÉ;kdj i|yka ùu úfYaIhs' we;a;
jYfhka nqÿrcdKka jykafiag l,ska ysáh ta OHdk jvmq
fhda.Ska jykafia,d;a f;areï .;a;d fï lshdmq wdYajdi m%Yajdi
lshk tl ÿlla nj' ta jf.au ú;ll úpdr ÿlla nj' i[[d
fõokd ÿlla nj' tajd ixialdr yeáhg ys;,u fkdfjhs' wúoHd
miqìula okafka ke;;a ta OHdk jeãu ;=<ska Tjqkag f;areKd
tajd f.dfrdaiqhs lsh,d'

tal ksid Tjqka - fï mskaj;=kag wms l,skq;a lsõjd - iS fida


meÈ,a,l ysáhhs lsh,d' nqÿrcdKka jykafiau olaj, ;shkjd nqoO
foaYkdj wkqj ixis£ï yh j._hla ;shkjd' 7 tal lshk fldg ´jd
f;af¾ú' fudkjo ta ixis£ï yh@ m%:u OHdkhg iujeÿkq flkdg
jpkh ixisf|kjd" fojk OHdkhg iujeÿkq flkdg ú;ll
úpdr ixisf|kjd' ;=kajk OHdkhg iujeÿkq flkdg m%S;sh
ixisf|kjd' y;rfjks OHdkhg iujeÿkq flkdg wdYajdi
m%Yajdi ixisf|kjd' i[[dfjohs; ksfrdaO iudm;a;shg iujeÿkq
flkdg i[[dj;a fõokdj;a ixisf|kjd' wjidk jYfhka

61
lshkjd CISKdY%j NsCIqjg rd.h;a ixisf|kjd oafõYh;a
ixisf|kjd fudayh;a ixisf|kjd'

Th úÈhg miioê lshk ixis£ï yhla nqÿrcdKka jykafia


olaj,d ;shkjd ixhq;a iÕsfha' fïjd w;ßka w;S;fha isá fhda.Ska
Th úÈhg ta OHdk ;=<ska jpkh ú;ll úpdr wdYajdi m%Yajdi
ixis|jñka .sys,a,d Tkak tl ;eklg meñKshd' Tjqkag m%Yakh
jqfka i[[dj" i[[dfjka ñ§u ms<sn| .eg¿j' talfk wms lsõfj
iS fida meÈ,a, lsh,d' Tjqka wka;sug .sh fl<jr ;uhs
fkji[[dkdi[[dh;kh' tal olajkafka ueÿï iÕsfha
m[p;;h iQ;%fha zzi[[d frdf.d" i[[d .fKvd" i[[d i,,x
wi[[d ifuudfyd t;x ik;x t;x mKS ; x hÈox
fkji[[dkdi[[x'ZZ 8 ta lshkafka Tjqkag f;areKd i[[dj
frda.hla .~la W,la' kuq;a i[[dj ke;sùu fudayhla' i[[dj
w;yßkak neye'

wka k ta l ks i d ;uhs iS fida mÈñka is á fha '


fkji[[dkdi[[d tal ksid fyd|hs fïl Ydka;hs i[[djla
ke;s i[[djla fkdjkafk;a ke;s ;;ajhla' kuq;a thska
tydg .sh yeá wms óg l,ska foaYkd l< iQ;%h fï mskaj;=kag
u;l we;s fmdgGmdo iQ;%h' uy mqÿu foaYkdjla §> ksldfh9'
taflÈ fmkakqï l<d ta wksl=;a Y%uK n%dyauKhska nqÿrcdKka
jykafiaf.ka b,a,d isáhd fldfyduo fï wNsi[[d ksfrdaOh
fjkafka lsh,d' ta wjia:dfõ§ nqÿrcdKka jykafia fmkakqjd
fldfyduo fjkafka wkak fÉ;kdj;a w;yeßh wjia:dj tal
l,ska lshjqkd' fï mskaj;=kag u;l we;akï fï fhda.Skag jqk
mg,eú,a, fïlhs' ±ka idudkHfhka wms ys;kafka zkFÓ ls[ÑZ
lshkafka lsisjla ke; lshk tlfk' b;ska n,kak fldhs;rï
mqÿuo fï ixidrfha fï Njhg ;shk we,au' zlsisjla ke;Z
lshk tl;a zfohlaZ lr .;a;d'
lsisjla ke; lshk tl zfohlaZ lrf.k tal wuq;=u
iudm;a;shla lrf.k ta iudm;a;sfha úmdlh fudllao .sys,a,d

62
,.skak fjkjd n%yau f,dalj,' kuq;a Bg tydg Tjqkag hkak
neßjqkd' fudlo" wúoHdj' ixialdr .ek wjfndaOhla ke;s ksid'
kuq;a wkak nqÿrcdKka jykafia fmdgGmdo iQ;%fha ±lajQjd wms
l,ska lsh, ;sfhkjd hï NslaIqjla wdls[p[[dh;khg wdjg
miafi l,amkd lrkjd - mqÿu úÈfha mdGhla i|yka fjkjd'
zfp;hudkii fu mdmsfhd" wfp;hudkii fu fifhHd'
hJkQkdyx k fpj fpf;hHx k pdNsixLfrhHk;sZ10 uu fÉ;kdj
mdúÉÑ lf<d;a fï wji:dfõ§ tal krlhs' fÉ;kdj fkdlr
ysáfhd;a fyd|hs' fudlo tal ´<dßlhs lsh, B<Õg ys;kjd'
uu fÉ;kd fkdlr bkak ´k'

ixialdr Wmojkafk ke;sj bkak ´k lsh,d ta wêIaGdkh


;=<ska ;uhs wka;sug ksfrdaOh iamY_ lrkafka - i[[d fjohs;
ksfrdaOh' b;ska fuhska wmg fmkakqï lrkjd - we;a; jYfhkau
ug lshkak fyd| keye tal nqoO foaYkdjla lsh,d - wms weÕs,s
mfya Wmudj fï mskaj;=kag lsõfõ ta fjokd i[[d wdÈh
f;areï lrkakhs' ta Wmudj, hï jákdlula ;shkjd kï wms
lsõjd fõokdj iq,eÕs,a,h lsõjd i[[dj uqÿ weÕs,a,h
lsõjd ys;=jlaldr ueoeÕs,a, ;uhs fÉ;kdj' fÉ;kdj;a
ixisf|õfjd;a ueo weÕs,a,;a wl=, .;a;= wjia:dfõ ;uhs
ksfrdaOh iamY_ lrkafka' Bg miafia iamY_ lrkak fjkafka
zfohlaZ fkdfjhs' ksjk lshkafka wksñ;a; wmmKsys; iq[[;'
wks;H" ÿlL" wkd;au lsh, lshk ;%s,CIKfha wka;su fl<jr'
ksjk lshkafka talhs'

úfudlL lsh, lshkafka ta ksfrdaOhg jeá, ke.sákfldg


ukisldrhg f.dÿre fjkafka wksñ;; Ndjh' ksñ;a;la ke;s
nj' wmmKsys; lshkafka m%Ksêhla ke;s nj' B<Õg wd;auhlaa
meje;aula ke;s ;;aFjh iq[[;dj' Th úÈhg idudkHfhka
f;areï .kak' Th .eUqr ;uhs fhda.Skag f;arefKa ke;af;a' nqÿ
rcdKka jykafia u;= lr, ÿkak úfYaI mKsjqvh f,dalhdg' wms
ixialdr .ek l:d lrk ksid ;j álla ld,fõ,d ;shk yeáhg

63
lshkak n,uq' uq,ska lshdmq ysu lkafoa hg ;Ügqj jf.a ishqï ta
ixialdr y÷kaj,d ;sfhkafka tal jpkfhka' ta ixLdr lshk
miqìu ;=< ú[[dKh;a kdurEmh;a w;r Nj /Õ=ula ;shkjd'
ta Nj /Õ=u ;uhs wms fkdfhla Wmud j,ska fmkakqfõ wr
odx weÈ,a, muKla fkdfjhs' kdisiia j;=r;a tlal lrmq fm%au
cjksld' ta yeu tllskau wka;sug m[p WmdodkilJOhla
tl;= fjkjd'

tfyu i<ld .kak' m[p WmdodkilJO .ek Tkak wuq;a;la


tkjd' m[p WmdodkilJOfha;a ;shkjd ixLdr' yenehs nyq
jpkfhka' Th ál ;uhs mg,jd .kafka' b;du .eUqre álla fï'
yqÕla fokd máppiuqmmdoh ms<sn|j mg,jd .kakd ;ekla'
t;fldg wjidkfha m%;sM,h m[p WmdodkilJOh' wúodj lsh,
lsõfõ p;=rd©i;Hh ms<sn| fkd±kSufka' ta fkd±kSu ksid ;uhs
wr wdYajdi m%Yajdi wd§ ta ixialdr we;=<;ska we;sfjkafka' B<Õg
wr wúoHdj ksidu ú[[dKh kue;s udhdfjka fmkakqï lrkjd
ú[[dK kdurEm fol foms,la fj,d' Bg miafia hkjd hï lsis
/Õ=ula'

ta /Õ=fï wjidk m%;sM,h yeáhg rEm f.dvla tl;=


fjkjd' fõokd f.dvla tl;= fjkjd' i[[d f.dvla tl;=
fjkjd' ixLdr f.dvla tl;= fjkjd' ú[[dK f.dvla tl;=
fjkjd' tajd ixL; ixLdr lsh,d f;areï .kak ´k' t;k nyq
jpkh' m[p WmdodkilJOfha ixLdrd lshk tl fudllao lsh,;a
nqÿ rcdKka jykafia olaj,d ;shkjd'11 zzl;fup NslLfj ixLdrd@
Phsfu NslLfj fp;kd ldhd' rEm ixfp;kd" ioo ixfp;kd"
.JO ixfp;kd" ri ixfp;kd" fMdgGnn ixfp;kd" Ouu
ixfp;kd'ZZ t;k m[p WmdodkilJOfha ixLdrd lshk tl
nqÿrcdKka jykafia f;darkafka fldfyduo@ wr lshdmq jÖ
ixLdr úÈhg fkdfjhs taj f;darkafka zzfp;kd ldhdZZ lshkafka
mskaj;=ks ldhd lshkafka iuQyhghs'

64
fÉ;kdj,a yh j._hla ;shkjd' rEm ixfÉ;kd - rEmh ms<sn|
we;slr .kak" rEmh uq,alr .;a;= fÉ;kdj' tajf.au Yíoh uq,alr
.;a;= fÉ;kdj wkslajd ys;d.kak i<dh;k wdY%fhka' wkak ta
fÉ;kd ;=<ska ;uhs fï ixialdr tl;= fjkafka' tajdg zixL;
ixLdrZ lsh, lshkafka' tajd ilia lr .;a;= foaj,a' wms okakjd
kdgHhl miqìfï flfrk ieris,a, jf.a ;uhs wdYajdi m%Yajdi"
ú;ll úpdr" i[[d fjokd" tajdfha wjidkfha wr fõÈldjg
wdjg mia f ia Nj /Õ= f ï wjidk m% ; s M ,h ;uhs
m[pWmdodkilJOh' ta nj;a fyd|g fy<sfjkj uydi<dh;ksl
iQ;%fhka'12 tafl ±lafjkjd fï m[p WmdodkilJOh tl;=fjk
yeá;a f.ùhk yeá;a' jpk folla fhfokjd zWmph" wmphZ
lsh,d' ta wdh;k yh nqÿrcdKka jykafia m%ldY lrkjd
i<dh;kh' wei ms<sn|j" rEmh ms<sn|j" ta fol ksid we;s jk
ú[[dKh ms<sn|j" taflka we;sjk iuMiih ms<sn|j" ta ksid
we;sjk fõohs;h ms<sn|j'

tajd h:dN+; jYfhka f;areï .;af;a ke;akï ta ;=<ska we,Sï


.eàï uq,dùï we;sfj,d - fláfhka lshkjd kï ta we;sùfï
m%;sM,hla jYfhka WmdodkilJO myla tl;= fjkjd' hïlsis
wji:djl ta isoê iuQyh mqoa.,hd zfï uf.a rEmhhs fï uf.a
fõokdjhs fï uf.a i[[djhs fï uf.a ixLdrhs fï uf.a
ú[[dKhhsZ lsh,d tfyu .kakjd' fï ldrKh b;du;a
meyeÈ,sjk uy .eUqre iQ;%hla ;shkjd' ixhq;a iÕsfha LcckSh
iQ;%h13 kñka' ta LcckSh iQ;%h wdrïNfha § nqÿrcdKka jykafia
fukak fufyu m%ldY lrkjd'

zzuyfKks" hï;dla Y%uK n%dyauKhska ;u ;ukaf.a w;S; Nj"


w;S; wd;au" isysl<d kï ta isys lf<a tlafld m[p
WmdodkilJOhu uq,a lrf.k tfyu ke;akï thska tlla fyda
uq,a lrf.k" Tjqkaf.a w;S; Nj ms<sn| wjfndaOh msßisÿ ke;s
njhs nqÿrcdKka jykafia fmkakqï lrkafka' ta whg fmakjd
w;S;fha rEm f.dvla' ta rEm f.dv fmakfldg zuuZ lsh, ys;d

65
.kakjd' zw;S;fha uu ysáhdZ lsh, ys;d .kakjd' w;S;fha uu
ysáhd lshkafka w;S;h iaurKh lrk fldg" w;S;h i<lk
fldg rEm yeáhg fmksÉp foa' tajf.au fõokd wdÈh' thska
wmg fmakjd" ixL; rgdj' LcckSh iQ;%fha tfyu wdrïN lr,d
Tkak nqÿrcdKka jykafia uy mqÿu ú.%yhla fokjd" fï tl
tl jpkh ms<sn|j ksrel;s jYfhka' tal we;a; jYfhkau
.eUqrehs'

fï mskaj;=ka l,amkd lr,d n,kak .eUqrehs lsõjg


Nh fjkak tmd' fuf;kaÈ nqÿrcdKka jykafia uy mqÿu
foaYkdjla lrkafka' rEm lshk tl ±ka wms lsõjfka rEmh
WmdodkilJOhla jYfhka i<lk fldg zWmdodkh lshkafka
w,a,.;a;= f.dvlaZ' .%yKh lsÍfï§ wms fldf;l=;a lshkak
we;s idudkH f,dalhd ;=< ;sfhkafka Z>k i[[djZ' ilaldh
ÈgÀh ;=< ;sfhkafka z>k i[[djZ' zilldhZ lshk jpkhu ys;,
n,kak' ilaldh lsh, lshkafka Zi;aZ lshkafka ;sfhkjd' zldhZ
lshkafka iuQyh' t;fldg ziuQyh ;shkjZ lsh,d ys;df.k uu
bkakjd lsh,d wkkH;dj Tmamq lrkak fmkakqï lrkak
yokjd' rEmfha ;sfhkafk fudkjo@ ta rEm f.dvla tl;= lr,
.;a;= tllafk' wkak tajf.a wksla taj;a tfyuhs'

b;ska fukak fï tl tl ilJO' B<Õg fï mskaj;=ka


fldf;l=;a wy, ;shk Wmud wms u;la lruq' rEmh fmK ms~qjla
nj okakjfk'14 tal nqoO jpkh yeáhg .;af;d;a B<Õg
fõokdj Èh nqnq<' wms tfyu .ksuq' fláfhka' B<Õg i[[dj
ñßÕ=j" ixLdr flfi,a l|' wms fldf;l=;a lsh, ;sfhkjfka'
ú[[dKh udhdj' fudlo fïjg zixL; ixialdrZ lshkafka@
fïjd rjgk iq¿hs' rjgk iq¿ nj fmkakqï lrkak ;uhs Th
Wmud fhÈ, ;sfhkafka' iqÿ fmK ms~la wE;g fmfkkafka .,la
jf.a' lsÜgqjg .sys,a, n,kfldg" mÍCIdldÍj n,kfldg"
lsÜgqjgu .sys,a, ne¨fjd;a fmK ms~la nj jegfykjd' kuq;a
rEmh idudkH f,dalhdg f;afrkafka keye' tajf.au fõokdj Èh

66
nqnq,la lsõfj fudlo inka fnda,hla jf.a msïì, hkfldg
tal f;afrkafka keye' kuq;a ì÷kg miafia f;afrkjd <x Wkdg
miafia f;afrkjd rEmh fmK ms~la nj' ì÷kg miafia
f;afrkjd fõokd Èh nqnq,la nj' miafika t<jf.k <Õg
.shyu ñßÕ=j;a f;afrkjd ñßÕ=jla nj' B<Õg flfi,a l|
m;=re .yk;=re wrgqjla ;sfnkjd' m;=re .eyqjg miafia
f;afrkjd wrgqjla ke;s nj' ú[[dKh;a we;=<; oelalg miafia
f;afrkjd ta udhdj udhdjuhs' t;fldg nqoO jpkh wkqj fï
Wmud ÿkafka b;du .eUqßka' úo¾Ylhdg hï wjia:djl jegfyk
úÈhg' kuq;a f,dalhd tal ms<s.kak iQodkï keye' fuf;kaÈ
wms lshkak .sfha wr lshdmq rEm fõokd wdÈh .ek mqÿu úÈfha
ksrel;shla fokjd nqÿrcdKka jykafia' zls[p NslLfjZ" rEmx
jfo: uyfKks rEmh lsh, lshkafka l=ulgo@ rEmm;S;s fLd
NslLfj ;iud rEmk;s jqpp;s' zrEmmkh fõhZ hk woyiska taalg
rEmh lsh, lshkjd'

B<Õg nqÿrcdKka jykafiau fïl ú.%y lrkjd' zflk


remm;s" iSf;kZms remm;s WfKykZms remm;s" ð>pPdhZms remm;s
msmdidhZms remm;s vxiulijd;d;misßximiuMfiikZms remm;sZ
ta lshkafka fï rEmh lshd .;a;= - wms ys;uq lhh lsh, - fï lh
remmkh fjkjd' fudkjhskao remmkh fjkafk iS;fhka
WIKfhka nv.skak msmdih ueis Wjÿre ksid' fï remmkh lshk
jpkhg jpkhla fidhd.kak ;shk wmyiq lug wms talg
we;eï wjia:dj, lsõjd zboafokjdZ lsh,d' ;=jd,hla ;shk
flfkl=g ljqrej;a zßoaojkjfkZ ßoafokjd lshk tlg boafokjd
lsh,d iuyr úg lshkjd' nqÿrcdKka jykafia thska woyia
lf<a rEmh ;=jd,hla' rEmh ;=jd,hla' lh .ek wjOdkh
fhduqjkafka wr lshdmq iS;, ±fkk fldg - WIaKh ±fkkfldg -
l=i.sks ±fkkfldg fka'

uymqÿu .eUqrla fu;k ;shkjd' zremmkhZ fjkjd lshk


jpkfha' ßoafokjd ßoafokjd lshk w¾:fhka fïlg rEmh

67
lshkjd' Tkak B<Õg fõokd lshk tl f;darkafka fjÈh;SZ;s'
ú¢kjd ú¢kjd lshk woyiska fõokd lshkjd' tal f;areï .kak
wmyiq kE' B<Õg i[[d lshk tl f;darkafka i[cdkd;SZ;s
i[cdkd;S;s y÷kd.kakjd y÷k.kakjd' wrl;a lshuq' fudllao
ú¢kafka lsh,d wykjd nqÿrcdKka jykafia' ú£kafka iem" ÿla"
fkdÿlafkdiqj' t;fldg fõokd lshk tl f;darkafk
zú£kafkah ú¢kafkahZ lshk w¾:fhka fõokdj fjkjd' ú¢kafka
fudkjo@ iem ÿla fkdÿla fkdiqj' B<Õg i[[dj lsh,
lshkafka i[cdkd;s" i[cdkd;s y÷kd.kakj y÷kd.kakjd
fudkjo y÷kd.kafk@ ks,ah lsh," r;=h lsh," lyh lsh," iqÿh
lsh," jK_ jYfhka y÷k.kakjd Tkak i[[dj y÷kajmq yeá'
Tkak B<Õg ixLdr .ek ye¢kaùu - tal b;du .eUqrehs' tal
wuq;= úÈhlghs nqÿrcdKka jykafia f;darkafka" ixLdr
f;darkafka fufyuhs'

ls[p NslLfj ixLdfr jfo:" iXL;x wNsiXLfrdk;SZ;s


ixLdrd uyfKks " ixLdrd ls h ka f ka l= u lgo@ iXL;x
wNsiXLfrdk;SZ;s ixLdrdZ' iXL;h wNsixialrKh lrk
w¾:fhka talg ixLdr lsh,d lshkjd' fu;k wNsixialrKh
lrkjd lsh,d lshkafka ta l%shd mohg wjYH yeáhg wmg lshkak
mq¿jka fjfiiska ilia lrkjh lsh,d' ixialdr lshk tfl;a
;sfhkafka ilia lsß,a,' wNsixialrKh lshkafka fjfiiska
ilia lsÍu' t;fldg m[p WmdodkilJOfha § ixLdr lshk
tl f;darkak .sys,a, nqÿrcdKka jykafia m%ldY lrkafka
iXL;x wNsiXLfrdk;sZ;s iXLdrdZ ixL;h wNsixialrKh lrkjd
lshk w¾:fhkqhs fïlg ixLdr lshkafka' B<Õg wykjd ls[p
iXL;x wNsiXLfrdk;S' Tkak T;khs B<Õg uy .eUqrla
;sfhkafka'

zrEmx rEm;;dh iXL;x wNsiXLfrdk;sZ rEmh rEmhla


njg ixL;hla fldg ixialrKh lrkjd' ta jf.au zfjokx
fjok;;dh iXL;x wNsiXLfrdk;sZ fõokdj fõokdjla njg

68
ixL;hla fldg ilialrkjd' B<Õg i[[dj;a ixL;hla nj
ys;d.kak' fjk tlla ;nd ixLdr mjd ziXLdfr iXLdr;;dh
iXL;x wNsiXLfrdk;SZ;s ixLdrdZ uy mqÿu fohla' wfma W.;=ka
lrleú, hk úÈfha fohla' ixLdr hk moh t;k f;darkafka
iXLdfr iXLdr;;dh iXL;x wNssiXLfrdk;SZ;s ixLdrdZ ta
lshkafka ixialdr ixialdr njg zixL;hlaZ jYfhka zilia jQjla
yeáhgZ ilia lrk w¾:fhka ixLdr lshkjd' B<Õg ú[[dKh
.ek lshkafka ú[[dKx ú[[dK;;dh iXL;x wNsiXLfrdk;s'
ú[[dKh ú[[dKh njg muqKqjhs' fuhska wmg fmakjd fï
ixLdr lshk jpkfha jeo.;alu'

fï y;r fjkqjg lshk ixialdr j,ska ;uhs fï yeu tllau


ixL; ;;aFjhg ilia jQ ;;aFjhg m;afjkafka' t;fldg
f,dalhd bkafka ta ixL; ;;aFjh ;=<hs' ixL;h lsh, lshkafka
ilia lrmq nj' >k i[[dj ;=< f,dalhdg jegfykafka keye' ta
>k i[[dj fmkakqï lrkak ;uhs nqÿrcdKka jykafia wr
Wmud ÿkafka fmKms~" ñßÕ=j wd§ jYfhka' fï wNsixialdr lshk
jpkh .ek;a hula lshuq' ±ka fu;k§ u;=jqKd jpk lSmhla'
fÉ;kd" ixfÉ;kd" ixLdr" wNsixLdr" ixL; wksla me;af;ka
lshkjd wixL;' wms fï jpk .ek;a hula lshuq' fÉ;kd lshk
jpkh tafl;a ksrela;s jYfhka ne¨fjd;a fÉ;kd lshkafka
tl;= lsÍu' tl;= lrkjd' ±ka fÉ;kdfõ§ fï mskaj;=kag ys;d
.kak mq¿jka i[[dfjka hï i[[djla ,efnkjd' fõokdj;a
biafi,a,d tkjd' ta fõokdj wkqj i[[djla .kakjd' i[[dj
wrf.k wms B<Õg l%shd;aul fjkfldg Tlafldu tl;= lr,d
.kakjd' fÉ;kdj' wms ys;=jlaldrhs lsh, lsõfj fÉ;kdj'
ixfÉ;kdj lsh, lshkafka rEm ixfÉ;kd ioo ixfÉ;kd
jYfhka rEmh fohla yeáhg ys;, ta wkqj fÉ;kd we;slr
.kakjd' Yíoh fohla yeáhg wrf.k ta wkqj fÉ;kd we;slr
.kakjd' tfyu ys;d.kak' talhs wr ixLdrd lshk moh m[p
WmdodkilJOfha § ixfÉ;kd jpkfhka f;arefõ nqÿrcdKka
jykafia' Phsfu NslLfj fÉ;kd ldhd fÉ;kd yhla lshkjd'

69
rEm ixfÉ;kd ioo ixfÉ;kd wd§ jYfhka f;arefõ" Tkak
t;fldg ixfÉ;kd .ek;a hula lsõjd' B<Õg ixLdr .ek wms
l,skau lsh, ;shkjfk ilia lsÍu' tal .ek;a hula lshkjd
kï we;a; jYfhka Ndr;Sh b;sydih" idys;Hh okak wh okakjd
Th k¿ ks<shka fõÈldjg tkak l,ska lrk wx.ixialdr uQK
,iaik lr .ekSu wdÈh tl tl úÈhg ±ka ldf,a Th fg,skdgH
n,k whg wuq;=fjka lshkak fohla keyefka'

ñksyd y÷kd.kak;a neye fõÈldjg wdjdyu' wkak ta


rjgk ijNdjh' ixialdr lshk jpkfh ;sfhkafka ta rjgk
ijNdjh' ta jf.au jHdc ijNdjh' t;fldg ixialrKh lsÍu
lshk tl kdgH wdY%fhkq;a fhdokjd' ta jf.au ;j;a ta úÈhg
rjgk tlla ;uhs fï mskaj;=ka - mskaj;shka úfYaIfhka okakj
we;s fïfig tkak l,ska lrk ixialrKh l=iaisfha §' wdydr
ms<sfh, lsÍï wdÈh' tajg;a lshkjd zixL;sfhdZ15 lsh,d" iqixL;x
lsh, lshkafka fyd|g ilia lrmq fNdackh lshk tlhs' fïfig
wdjyu w÷k.kak neye fldfyka wd tllao lsh,'

wkak t;k;a /já,a,' t;fldg ixLdrd lshk jpkfha


Th /já,s ijNdjh ;shkjd' tfyu rjgk úÈhg yomq foa lshk
tlhs ixL; lshkafka' ilia lrk ,oao lshk tl' talg tfyu
msákau /jgqKd' wNsixL;x zlshkafka fjfiiska ilia lsÍu
lshk w¾:h' wNsixialdr lshk jpkfha álla .eUqre w¾:hla
;shkjd' wNsixialdr lshk tl ;j úÈhlg f;darkak n,uq'
iQ;% foaYkd wdY%fhkauhs fï ksrel;s fokafka' we;eï ;ekl
;shkjd' mnnccdNsixLdfrd16 lshkafka hï flfkl=g meúÈ njg
W;aiql ùu - uu fldfydu yß meúÈ fjkak ´k lsh,' isxy,
jHjydrfha lshkafka z;ÈhuZ lsh,d' ta;a jrola keye' meúÈ njg
;shk ;Èhu wuqfjkau lsõfjd;a' tal ú;rla fkdfjhs
z.ñldNsixLdfrdZ lshkjd hï .ukla uu fldfydu yß hkak ´k
fkd.syska neye' wkak talg .ñldNsixLdfrd ta ;Èhu ;=<" ta
W;aiql Ndjh ;=< bfígu hefjkjd'

70
nqÿrcdKka jykafiaf.a foaYkdjla ;shkjd wx.=;a;r
ksldfh mfp;k r:ldr j._fha 17 Wmudjla fhdo, ;shkjd' ta
Wmudj wdY%fhka wms fï ksreC;sh .;af;' mfp;k rÊcqrejkaf.a
ßh jvqjd frdao folla yeÿjd' tl frdaohla fmr¿jd' frdaohla
fmr<k fldg ta frdaohg lefjkjdfka hï cjhla' fukak
fufyu i|yka fjkjd' zzhdj;sld wNsixLdrii .;s ;dj;slx
.kFjd ÑX..=,dhsFjd N+ñhx mm ;sZZ ta lshkafka hï;dla ta frdaohg
lejqKq cjhla ;snqKo" ta cjh we;s ;dla ta frdaoh fmr<s,d fmr<s,d
weú,a,d lrleú,d iqrexvq .eys,d t;ku jegqkd' wmg ´k
lrkafka wNsixialdr lshk jpkh' wNsixialdr lshk tfla
;shkjd wr cjh" ;Èhu" W;aiql nj' b;ska talu ';uhs lu_ .ek
lshk fldg ks;ru jf.a wNsixialdr lshk jpkh fhdokafka'

zldh ixLdrx wNsixLfrd;s' jÖ ixLdrx wNsixLfrd;s'


ufkd ixLdrx wNsixLfrd;sZ18' ta lshkafka fudlo@ wkak tf;kaÈ
;uhs lu_ úmdl mCIhg wyqfjkafka' tal m%n,j fÉ;kdj
yßhgu fhÈ, ;shkjd' wms lsõjfk yqiau .;a; m,shg wmdfh
hkafk keyehs lsh,' kuq;a fuf;kaÈ kï wms fláfhka
lsõfjd;a fï mskaj;=ka fldf;l=;a wy, ;shkj mska mõ wdÈh
ms<sn|j Ou_fha i|yka fjkafka mq[[dNsixLdr wmq[[dNsixLdr
wdfk[cdNsixLdr lsh,d wNsixialdr ;=ka j._hla ;shkjd'
mq[[dNsixLdr lshkafka ÈjH f,dal ukqIH f,dal wdÈfhys
WmÈkak fya;=jk ta ixialdr Yla;sh ;=<ska B<Õ Njhla ilia
fjkjd' fyd| Njhla' wmq[[dNs ixLdr ;=<ska wmdh wd§ ;ekaj,
WmÈkak ilia fjkjd'

B<Õg wdfk[cdNs ixLdr lshk tl .eUqre ldrKhla' tal


OHdk is; yd iïnJO tlla' wdfk[c lshkafka fkdfi,a fjk
nj' ys;,d n,kak fkdfi,afjk nj mjd tal;a cjhla' tal;a
cjhla jk yeá Wmudjg lsõfjd;a fï mskaj;=ka úfYaIhska
<uhska okakjd nUr lrljkak' nUrhla .ykafk fldfyduo@
kQ, T;, .iai, w; yeßh yeáfha tafla cjh ;=< nUrh fl,ska"

71
yenehs lrlefjkjd' nUrh fl,ska - lrlefjkjd' wkak ta jf.a
;uhs ys;d.kak Th wrEm f,dalj, l,am .Kka' l,am .Kka' ta
OHdk ;=<ska .ymq nUr ;uhs ta lÜáh l,am .Kka ú¢kafka'
ys;kak fldhs;rï Nhdklo ixialdr lsh,' ixialdrj,
NhdklFjh taflka fmakjfka' krl mjla lf<a keye' kuq;a
n%yau f,dalj, .sys,a,d nUfr jf.a lrleù lrleú bkakjd' tal
;uhs wdfk[cdNsixLdr'

Tkak Tfydu i<ld.kak' ta yeu tllskau fmaakafka fï


ixialdrj, NhdklFjhhs' B<Õg álla l,amkd lr, n,kak fï
lsõj NhdklFjh jf.au ÿla ijNdjh nqÿrcdKka jykafia
m%ldY lr, ;sfhkjd' fufyu m%ldY lr, ;sfhkj we;eï
;ekaj, zð>pPd mrud frd.d - ixLdr mrud ÿLd - t;x [Fjd
h:dN+;x - ksnndkx mrux iqLxZ19 tal;a wms l,ska wji:djl
foaYkdjl§ fmkajd §, ;sfhkjd' zzð>pPd mrud frd.dZZ lshkafka
fudlo" zzð>pPdZZ lshkafka l=i.skak' l=i.skak f,dl=u frda.h
lsh, lsõfjd;a ±ka ffjµjre ´lg úreoO fjkjd' ±ka ldf,a
f,dl=u frda. lsh, lshkafka ldg;a fmak ±ka ldf,a ;shk
úúOdldr frda.' kuq;a ta Tlafldu frda. ixisf|õjg miafia
b;sßjk wka;su fl<jr ;shk frda.h ;uhs l=i.skak zbfí
fl¢ß.Efjk f,vls nv.sksZ lsh, lsõfj talfk'

nv.sks yeÿkyu bfí fl¢ß .Efjkjd' f,vla kE fjk'


wkak tal;a ys;d.kak' zð>pPd mrud frd.dZ lsõfj talhs'
tajdf.au ;uhs zixLdr mrud ÿLdZ' tafl;a .eUqrla ;shkjd' wms fï
ÿla lsh, lE .ykafk" ndysrj Wäka ;shk ÿla álg ;uhs wms fï
ÿlhs lsh, lE .ykafk' tal fldhs ;rï .eUqreo lsh, wkak wr
nUr l:dfjka ys;d.kak' zixLdrd mrud ÿLdZ lsõfj wks;a
Tlafldu ÿla ch.;a;g miafia b;=rejk ál ;uhs ixialdr ÿl' ta
ixialdr ;=<ska ;uhs wr nUfr lrlefjkafk' Tkak Njh
f.kshkafk ´lhs lsh, ys;d.kak zixLdrd mrud ÿLd' t;x [Fjd
h:dN+;xZ fï ldrKh yßhg f;areï .;a; kï zksnndkx mrux

72
iqLxZ ksnndk lshk tl wms fmkakqfj uq,ska mgka .;af;
fldfyduo" ksjfka Ydka; m%KS; nj fmkajk uq,au jpkh zinn
ixLdriu:Z' tal fldhs ;rï .eUqreo@

t;fldg wr lshdmq l=i,a wl=i,a wNsixialdr muKla


fkdfjhs' wdYajdi m%Yajdi;a ixisf|kak ´k' ú;ll úpdr;a
ixisf|kak ´k' i[[d fõokd fol;a ixisf|kak ´k' ixidr
Njfhka .e,fjkak' Nj ;DIKdfjka ne÷Kq f,dlhdg ´l
f;afrkafk keye' talg;a b;du .eUqre jákd iQ;%hla nqÿrcdKka
jykafia foaYkd lr, ;sfhkjd' tal;a .eUqre tlla' ixfÉ;kd
iQ;%h20 kñka wx.=;a;r ksldfh p;=ll ksmd;fha i|yka fjkjd'
fukak fufyuhs m%ldY lrkafka' tal uyd wuq;= wJofï
foaYkdjla' zldfhjd NslLfj i;s ldh if[p;kd fy;= Wmmcc;s
wcCO;;x iqLÿlLx' jdpdh jd NslLfj i;s jÖ if[p;kd fy;=
Wmmcc;s wcCO;;x iqLÿlLx' ufk jd NslLfj i;s ufkd
ix[p;kd fy;= Wmmcc;s wcCO;;x iqL ÿlLx wúccdmpphdjZ

wms fláfhka fï wji:dfõ § f;afrk uÜgug .kak n,uq'


lfhhs lsh, fohla we;s l,ays zldfh jd i;sZ lshkafka zlhla
we;s l,aysZ ta we;a;djQ lh ms<sn| fÉ;kdj zixfÉ;kdjZ ksid
we;=<; iem ÿla we;s fjkjd' jdpdh jd NsCLfj i;s jpkh
lshk tl" NdIdj lshk tl" jd.a jHjydrh lshk tl" talg
wms i;H;djla ÿkafkd;a" jpkh ms<sn| ixfÉ;kd ksid we;=<;
iem ÿla WmÈkjd' B<Õg uki ms<sn|j;a lshkjd' uki lsh,
fohla .;af;d;a" we;a; jYfhka ukila ;shkj lsh," ta ufkda
ixfÉ;kd fya;=fjka ta;a we;=<; iem ÿla WmÈkjd' tal ;j;a
.eUqßka m%ldY lrkjd' tajd ;ukq;a ta ixialdr /ialr .kakjd ta
jf.au wks;a wh;a ;ukag tajd ilia lr,d fokjd' ta iem ÿla
wdÈh ta jf.au ±kqj;a j;a lrkjd" fkd±kqj;a j;a lrkjd' tfyu
lsh,d wjidkhg lshk álhs wmg jeo.;a jkafka'

nqÿrcdKka jykafia m%ldY lrkjd fï yeu tllau zwúccd


mpphdjZ wúoHd m%;Hfhkqhs fï wms lhla ;shkjd lsh, .kafka"

73
zjpkhlaZ ;shkjd lsh,d .kafka' zukila ;shkjd lsh,d .kafka'
B<Õg wks;a me;a; lshkjd' wúccdhfFj wfii úrd. ksfrdOd
fid ldfhd kfyd;s hx mpphdii ;x Wmmcc;s wcCO;;x iqL ÿCLx
id jdpd k fyd;s hx mpphdii ;x Wmmcc;s wcCO;;x iqL ÿCLx
fid ufkd k fyd;s hx mpphdii ;x Wmmcc;s wcCO;;x iqL ÿCLx

uy mqÿu foaYkdjla tal' wúodjf.au ksrjfYaI ksfrdaOfhka


miafia wr lshdmq lh;a keye" jpkh;a keye" uki;a keye' ta
lshdmq ;=fkka hï iem ÿla we;s fjkjd kï taj;a keye' B<Õg
iQ;%h bjr lrkafka fldfyduo@ zfL;;x ;x k fyd;s" jF:qx ;x k
fyd;s zwdh;kx ;x kfyd;sZ wêlrKx ;x k fyd;s" humpphdii
;x Wmmcc;s wcCO;;x ÿLÿlLxZ t;k wuq;= Wmud lSmhla
nqÿrcdKka jykafia fokjd'

we;=<; iem ÿla we;sùug fya;=jk hï fl;la ;snqKd kï ta


fl;;a bjrhs' hï bvula ;snqKd kï ta bvu;a bjrhs' hï
wdh;khla ;snqKd kï ta wdh;k;a bjrhs' hï fya;=jla ;snqKd
kï tal;a bjrhs' Tkak ÿla fl<jr lrk yeá' taflka wmg
tfyu msáka fmkakqï lrkafka ixialdr lshk jpkfha .eUqre
me;a;' wms mq¿,a me;a; lsh, lsõfj ta folu fmryqrej jf.au
wka;sug Nj /Õ=ug Wmldr jk kej; Njhla ujk wNsixialdr' ta
ixL;h' b;ska fukak fï úÈfha uy mqÿu ldrKd rdYshla fu;k
;shkjd' B<Õg ;j álla ys;, ne¨fjd;a fndfyda fokdg .eg¿
;shk .d:d ;shkjd fï ixialdr ms<sn|j i|ykajk' yeufokdu
jf.a wyk tlla ;uhs
zifnn ixLdrd wksppd;s
hod m[[dh mii;s
w: ksnìJo;S ÿflL
Mi uf..d úiqoêhdZ21

m<fjks .d:dfõ ish¨ ixialdrhka wks;Hhhs lsh,


.;af;d;a hï wjia:djl m%{dfjka ±lafld;a fï ÿl .ek
l,lsfrkjd' talhs fï úiqoêhg ud._h lsh, m<fjks .d:dfõ

74
tfyu i|yka fjkjd' fofjks .d:dfj zifnn ixLdrd ÿlLd;s
hod m[[dh mii;sZ fofjks .d:dfõ ;sfhkafka ish¨ ixialdr
ÿlla nj úo¾Ykdfjka ±lafld;a fïl ;uhs úiqoêhg ud¾.h'
kuq;a ;=kafjks .d:dj .eg¿jla fj,d ;sfhkjd' zifnn Ouud
wk;;d;s hod m[[dh mii;sZ tf;kaÈ fudlo zOuudZ lshkafka
lshk tl fhÿfj lshk tl yefudagu .eg¿jla' wkd;auh lsh,d
lshkfldg ish¨ Ou_hka' uq,a .d:dfõ ;sfhkafka ish¨ ixialdr
wks;Hhs' fojk .d:dfõ ;sfhkafka ish¨ ixialdr ÿlhs' ;=kajk
.d:dfõ lshkjd ish¨ Ou_hka wkd;auhs' Tkak Tf;kaÈ .eg¿j
fjkafka fïlhs' zOuuZ lshk tl wms l,ska fmkakqï lr,
;shkjd' ukig wruqKq jk foaj,a' t;fldg zyeufohlauZ
lshkfldg wfma me/kakka kï lshkafka - tal ksid ;uhs uQ,
mßhdh iQ;%h ÿrjfndaO fj,d ;sfhkafka - ksjk fohla fkdfjhs
lsh,d' kuq;a ksjk zfohlaZ lrf.k ;sfhkjd' fu;k ;sfhkafka
ixL; wixL; Ou_ Tlafldu ksjk lshk tl;a wixL; Ou_hla
lrf.k" wixL; Od;=jla lrf.k" wka;sug ishfodaßia ksjkla
lrf.k ;shk nj wms fmkakqjfk' kuq;a wixL;h lsh, lshkafka
fudllao@ ixL;h ke;sjqKq wjia:dj'

tal ;uhs .d:djla ;sfhkjd tal;a f;areï .kak mq¿jka' -


zixLdrdkx Lhx [Fjd wl;[`Cÿis n%dyuKZ22 Ouu mofh ;sfhkj
ixialdrhkaf.a CIhùu f;areï .;af;d;a zwl;Z lsh, lshk
wixL; ;;aFjh ,efnkjd' t;fldg wuq;= fohla fkdfõ' ys;kak
fï meÿrl rgdjla .ek' ta rgdj ;=< ys; nef|kafka >k i[[d
ksidfka' fïl ta w;g fï w;g yeÈÉp foaj,a .ek ys;k fldg ta
rgdfjka ñfokjd' wkak tfyu fohla fï wixL; lsh, lshkafka'
tal;a zfohlaZ lrf.k wka;sug talhs fï Nhdkllu' zifnn Ouud
wkk;dZ lshkafka ksjk;a we;=¿j' zksjkZ lshk tl wms
b,lalhla yeáhg .kakfldg .kafka ukig wruqKla yeáhg'
tfyu fkao@ ukig wruqKla fkao@ tfyu ke;=j neye' kuq;a
wjidkfha ksjk;a zfohlaZ lr .;af;d;a wkak wr fhda.Skag fjÉp
foauhs fjkafka'

75
zkFÓ ls[ÑZ lshk tl;a zlsisjla ke;Z lshk tl;a fohla
lr.;a; jf.a' ksnndk lshk tl;a zfohlaZ lr .;af;d;a t;k
b|,d u[[kdjg jeá,d wdhs;a ixidrhg tkjd' yßu .eUqre
Ou_hla' uymqÿu Ou_hla' t;fldg wixL; lshk tl ta úÈhg
f;areï .kak krlhs' ta ksid ;uhs we;a; jYfhka nqÿrcdKka
jykafia zwfklcd;s ixidrxZ lshk .d:dj wjika lf<a
zúixLdr.;x Ñ;;x - ;Kydkx Lh ucCO.dZ23' t;k wuq;= jpkhla
fhdokjd zúixLdr .;x Ñ;;xZ ixialdrj,g k;=fj,d ;snqk ys;
zúixLdrZ fjkj' ys; ñÿkd' Ñ;; úuqla;sh m%ldY lrk jpkhla
zúixLdr.;x Ñ;;xZ' ys; ixialdrhkaf.ka ñÿkd' talfk fÉ;kd
wNsixialdr w;yeßh yeáfh ksfrdaOh iamY_ l<hs lshkafka' tal
;j;a me;a;lska lshkjd kï úixLdr.;x Ñ;;x lshkjd jf.a'
we;eï ;ekaj, ;shkjd' zú[[dKx p wkNsixLpp úuq;;xZ lsh,'
idudkHfhka f,dalhdf.a ú[[dKh ixL;hs' ilia lrmq tlla'
kuq;a hï wji:djl th kdurEm ixialdrhkaf.ka ñÿfkd;a
talg lshk ku fï mskaj;=kag wms lsh, ;shkjd' zwksoiik
ú[[dKhZ kdurEmhla fmkakqï lrkafk ke;s úuql;
ú[[dKh ;uhs wksoiik ú[[dKh' t;fldg zwkNsixLpp
úuq;;xZ24 lsõfõ talghs' Th úÈhg zwixL;Z lsh, lshkafka
wuq;= fohla fkdfjhs' wr >k i[[dfjka ñÈ,d rdis i[[dj
;=<ska hï wji:djl úuq;;sh ,enqj kï'

;j;a ldrKhla fu;k fï mskaj;=kag u;la lrkak ´k'


wms wr uq,§ wjOdrKh l<d' zldh ixLdfrd pÖ ixLdfrd Ñ;;
ixLdfrdZ' kuq;a lu_ .ek l:d lrk fldg wuq;= jpkhla' iq¿
fjkila ;shkjd' t;k lu_ .ek l:d lrk fldg nyq jpkhla
tkjd' ldh ixLdrd jÖ ixLdrd kuq;a Ñ;; ixLdrd fkdfjhs
zufkd ixLdrdZ t;k;a hï .eg¿jla ;shkjd' fudlo wms lsõj
fkao wdYajdi m%Yajdi" ú;lal úpdr" i[[d fjokd wdÈh hg
;Ügqjh lsh,d' kuq;a fïl Wv ;Ügqjg tkafka wkak ukig
;ekla ,enqkyu' fudlo ukig Ouu" ukig tk wruqK ;uhs
Ouu wruqK' ukig tk wruqK fohla lr .;a;= wji:dfj ;uhs

76
fÉ;kdj tkafka' ys;=jlaldr ueo weÕs,a, l%shd;aul fjkafka
ukig tk wruqKq j,ska' tal ksid ;uhs állg ys;kak fïl
fm< .iaij, .;af;d;a wms biafi,a, lsõfj ldh ixLdfrd" jÖ
ixLdfrd" Ñ;; ixLdfrd" kuq;a Bg háka ,shkak fjkjd' lu_
.ek l:dlrkjd kï" mqk¾Njhla iliafjk lu_h .ek l:d
lrkjd kï" zldh ixLdrd" jÖ ixLdrd nyq jpk kuq;a ;=kafjks
tl Ñ;; ixLdrd fkdfjhs' tal ufkda ixLdrd' fudlo wr
mxfÉkaøshhkaf.ka .;a;= foaj,a ys;g tkfldg tal zfohlaZ
lrf.k bjrhs' zPJouQ,ld wdjqfid ifnn OuudZ25 yeu fohlau
PJofhka fjkjd lshkafka' taj .eUqrgu hk ldrKd fï
fláfhka lshkafk' tfyu i<ld .kak' thska fmakjd ixialdr
lshk jpkh fld;rï .eUqrla ;shk jpkhlao lsh,d' ixL;
ilia lsÍu lshk tl fï ilia lsÍug háka ;sfhkafka ;Kaydj'
tal;a we;eï ;ekaj, nqÿrcdKka jykafia m%ldY lrkjd
zzwúccdiuMiifck NslLfj" fjohsf;k MqgGii wiiq;jf;d
mq:qcckii ;Kyd Wmmkkd ;f;dfcd fid ixLdfrdZZ26 wúoHdj
iamY_ lrk ,o wY%e;j;a mD:.ackhdg zidudkH mD:.ackhdgZ
;Kaydjla we;s fjkjd' ta ;Kaydj ;=<ska ;uhs fï ixialdr we;s
fjkafka' n,kak wdYajdi m%Yajdi' wksla Tlafldu w;yeßh;a
yqiau fkdf.k bkak neye' uQ,slu Wmdodkh lsõfj talhs' ta
uefrk wji:dfõ fldhs ;rï yqiau w,a,.kak oÕ,kjo@
t;fldg Njh ;sfhkafka Th lshdmq ishqïjQ ixialdr ;=k Wvhs'
wksla ndysr foaj,a talg miafi' Njfha È.ska È.g hk tajd' kuq;a
uQ,sl jYfhka ;sfhkafka ixialrKh lrkafka wúoHdj ;=<ska'
wúoHdj lsh, lshk ta wJOldrh ;=<ska flfrk ixialdr ;%súOhs
ldh ixLdr" jÖ ixLdr" Ñ;; ixLdr' ta ixialrKh ;=kafjks tl
ufkda ixialrKhla njg m;a fjkafka ´<dßl wji:djg"
f.dfrdaiq wji:djg m;afj,d' ixL; jqk wji:dfõ' ufkda
ixfÉ;kd lsh, lsõfj' fjokd i[[d we;s jqk muKg lu_hla
/ia kQk;a ufkda ixfÉ;kd - fï mskaj;=ka okakjd Ouu
mofha uq,au .d:d fol' fndfyda úg wka;sug tkafka Ouumo
uq,au .d:d folg fka' uq,gu tk .d:d folg fka'

77
ufkd mqnnx.ud Ouud
ufkd figGd ufkduhd
ukid fp mÿfgGk

¥Is; ukiska lrk" t;k uki .ek l:djhs tkafk' fudlo


tf;kaÈ j.lSula .;a;d' ukig biairyska ;shkjd zfohlaZ'
t;khs fÉ;kdj l%shd;aul fjkafka' ukig ;shkjd biairyska
fl,skau zfohlaZ' ta zfohZ l=i,a fyda wl=i,a fjkak mq¿jka' tal
;=<hs lu_ /ia jkafka'

Tkak fyd|g f;areï .kak' yqÕla ldrKd fu;k lshjqkd


wms fm<.iaj, .;a;= jpk ál ;u ;ukau ys;d .kak ixLdrd
lshk jpkh ;shkjd" wNsixLdr lshk jpkh ;shkjd' fÉ;kd
lshk jpkh ;shkjd" ixfÉ;kd lshk jpkh ;shkjd" ixL;
lshk jpkh ;shkjd" wixL; lshk jpkh ;shkjd' Th jpk
;=< ;shkjd wms lshdmq tajdfha idrdxYh' nqÿrcdKka jykafia
m%ldY lf<a kslï fkdfjhs t;fldg zhx ls[Ñ ÿlLx ifuNd;s
innx ixLdr mpphdZ tal ksidu ;uhs ;j álla lshkjd kï ta
.d:djg jeä fofkla leu;s keye' yenehs fï Ydikfha ;shk
jákdu b;du rij;au isxÿj ;uhs wjidkfha ldg;a wykak
,efnkafka'27

wksppd j; ixLdrd
Wmmdo jh Ouñfkd
WmmcðFjd ksrecCOk;s
f;ix jQmifud iqfLd

we;a; jYfhka ug ys;=kd fï foaYkdj uq, mgka .kak


fïflka' kuq;a uu ±k.;a; fï ljqre;a keÕsg, hdú lsh,'
ta ksid w.g lsõjd' zzwksppd j; ixLdrdZZ lshk .d:dj ;rï .eUqre
.d:djla ;j;a keye' ±ka talg i;smgGdk iQ;%hg .syspp l, .syska'
i;smgGdk iQ;%h zjÜglald f.ähZ jqkd jf.a fïl;a urK f.or
isysm;a lrkjd' kuq;a fïfl fldhs ;rï .eUqrla ;shkjo@ wksppd

78
j; ixLdrd - Wmmdo jh Ouñfkd' taldka;fhkau ixialdrfhda
wks;Hhy' zWmmdo jh OuñfkdZ we;sùï ke;sùï ijNdjh
we;a;dy' zWmmcðFjd ksrecCOk;sZ we;s fj,d ke;s fjkjd' zf;ix
jQmifud iqfLdZ tajdfha ixis£u iemhls' wdYajdi m%Yajdi ú;ll
úpdr Tlafldu whs;shs talg'

Tkak B<Õg ;j;a tlla wms tl;= lruq' talg - t;k lsõfj

wksppd j; ixLdrd
Wmmdo jh Ouñfkd
WmmcðFjd ksrecCOk;s
f;ix jQmifud iqfLd

kuq;a ;j;a tlla ;shkjd ta jf.au Th ixialdrj,


wNsixL; lsh, lshk f.dfrdaiq ixialdr tajd ms<sn|j ta yeu
tllau wdYajdi m%Yajdi muKla fkdfõ' zwksppd j; ixLdrd Wmmdo
jh OuñfkdZ ixialdr ms<sn|j ;sfhkafka Wmmdo jh ijNdjh'
we;sùï ke;sùï ijNdjh' kuq;a ixL;h ms<sn|j mqÿu
újrKhla nqÿrcdKka jykafia jodrKjd' ixL;h f;dar,
;sfhkafka fufyuhs'28 ;SKsudks NslLfj ixL;ii ixL;
,lLKdks uyfKks" ixL;h lshk tfla ,CIK ;=kla ;shkjd'
fudkjo ta ,CIK ;=k Wmmdfod m[[dh;s jfhd m[[dh;s"
À;ii w[[:;;x m[[dh;s" tafla f;areu ixL;fha yg
.ekSula olskak ,efnkjd" f.ù hdula olskak ,efnkjd'
;j;a tlla ;shkjd zÀ;ii w[[:;;xZ lshkafka" mskaj;=ks"
zÀ;sZ lsh, lshkafka meje;au' meje;au lsh, wms .kak foa w[[:d
Ndjhla fjkia ùula ;shkjd' t;fldg ixialdr kï we;sùï
ke;sùï muKhs' kuq;a ixL;h kï we;sùï ke;sùï folg
wu;rj À;s lsh, wms ys;d.;a;= meje;aula ;shkjd' ta meje;au
.ek nqÿrcdKka jykafia lshkafka zÀ;ii w[[:;;xZ - À;s
lsh, .;a;= foa w[[ Ndjhg m;a fjkjd fjkia fjkjd' wkak
tal ksid t;k b;du .eUqre ldrKhla ;sfhkafka' B<Õg
lshkjd wixL; Od;=j .ek' wixL; lshkafka ksjk nj fï

79
mskaj;=ka wy, ;shkjfk' wixL;h .ek ta wjia:dfõ § m%ldY
fjkafka fufyuhs'

z;SKsudks NslLfj wixL;ii wixL; ,lLKdksZ wixL;fha


,CIK fudkjdo@ k Wmmdfod m[[dh;s" k jfhd m[[dh;s k
À;ii w[[:;;x m[[dh;s' t;fldg ixL;fha wr lshdmq ;=k
;shkjd' kuq;a wixL;fha zWmmdohl=;aZ keye' zjHh ùul=;aZ keye'
zÀ;shl fjkia ùulaZ ms<sn| l:dka;rhl=;a keye' fudlo wms
fmkaj, ;shkjd" i<dh;k ksfrdaOh;a tlal ú[[dK ksfrdaOh;a
tlal" kdurEm ksfrdaOh;a tlal Tlafldu ksreoOhs' wdfh;a
we;sfjkak ke;sfjkak fohla keye' tal ;uhs ksjk foaYkdj,ska
fndfyda fokdg f;areï .kak ;snqfK' tla;rd wdh;khla
;sfhkjd'29 ta wdh;kh lshk jpkhg /jgqkd lÜáh' ta
wdh;kfha hdul=;a keye' Bul=;a keye' isàul=;a keye'
meje;aul=;a keye' wrl;a keye' fïl;a keye'

tfyu lshkafka fudlo" Tkak Th lshdmq wixL; ;;aFjh'


t;fldg fï mskaj;=kag fï meh ;=< wmg lshkak mq¿jka ;rula
lsõjd' fïjd fyd¢ka ÔK_ lr .kak n,kak' oyila khska f;areï
.kak n,kak' fï lsõfj fudlo@ fuÉpr ld,hla iïu;
máÉpiuqmmdo újrKh ;=< fï ixialdr j,ska ilia lrkafka
máiJê ú[[dKhla lsh, u;hla ;snqKd' máiJê ú[[dKhla
fkdfjhs" ±ka wms fmkakqï l<d tafl w¾: folla ;sfhk nj'
ixialdr" wNsixialdr ixL; wd§ jYfhka' fïjd Wmldr lr .kak
idudkHfhka ;¾l ú;¾lhg f.k hkafk ke;sj ldrKh
meyeÈ,sj lrkak ´k ksid wms lsõfj' ;ukaf.a Ndjkdjg Wmldr
lr .kak jerÈ jegySï ;shkjd kï ñ:HdoDIaá ;shd.k neye' fï
.uk hkak' oDIaáh fl,ska lr.kak W;aidy lrkak'

fï mskaj;=ka ljqre;a wo ojfia jákd iS,hla iudoka fj,d


fjko jf.au ud ys;kjd Ndjkdjl fhÈ, ysáhd lsh,'
i;siumc[[h;a ÈhqKq lr .kak' wo Èk fï wikag ,enqk

80
úfYaIfhkau úoY_kdjg Wmldr jk fï foaYkdj;a ;u ;ukaf.a
nK Ndjkdjkag tl;= lrf.k ta ;=<ska yels;dla blauKska fï
Ydik myk ksù hkakg l,ska fidajdka" ilod.dó" wkd.dó"
w¾y;a hk ud._M, m%;sfõOfhka W;=ï jQ wuduy ksjk idCId;a
lr .ekSug;a fï mskaj;=kag ffO¾hh yd n,h ,efíjd lsh,
m%d¾:kd lrkjd' tfiau wùÑfha isg wlksgd olajd hï i;aFj
flfkla fï foaYkduh yd Y%jKuh l=i,h wkqfudaoka ùug
leu;s kï ta wkqfudaoka ùu ;=<ska m%d¾:kSh fndaêhlska
W;=ï jQ wuduy ksjkska iekfi;ajd lsh, fï .d:d lshd mska
fokak'

t;;dj;d p wfuyys ''''''''

81
mdol igyka
1' ojh;dkqmiikd iQ;%h" iq;; ksmd;h -228 msg ^nq'c';%s 25&
2' .sßudkJo iQ;%h" wx.=;a;r ksldh -6-198 msg ^nq'c';%s 23&
3' úNx. iQ;%h" ixhq;; ksldh - 2-6 msg ^nq'c';%s 14&
4' pQ, fjo,, iQ;%h" ucCêu ksldh -1-706 msg ^nq'c';%s 10&
5' ÿ;sh .oÿ,noO iQ;%h" ixhq;; ksldh -3-260 msg ^nq'c';%s 15&
6' úNx. iQ;%h" ixhq;; ksldh -2-6 msg ^nq'c';%s 14&
7' rfyd.; iQ;%h" ixhq;; ksldh -4-412 msg ^nq'c';%s 16&
8' m[p;;h iQ;%h" ucCêu ksldh -3-34 msg ^nq'c';%s 12&
9' fmdgGmdo iQ;%h" §> ksldh - 1-388-436 msg ^nq'c';%s 7&
10' fmdgGmdo iQ;%h" §> ksldh - 1-404 msg ^nq'c';%s 7&
11' Wmdodk mßj;; iQ;%h" ixhq;; ksldh -3-106 msg ^nq'c';%s' 15&
12' uyd i<dh;ksl iQ;%h" ucCêu ksldh -3-594 msg ^nq'c';%s' 12&
13' ncckSh iQ;%h" ixhq;; ksldh -3-148 msg ^nq'c';%s' 15&
14' fMKmsKvqmu iQ;%h" ixhq;; ksldh -3-24 msg ^nq'c';%s 15&
15' ,gqlsfldmu iQ;%h" ucCêu ksldh - 2 - 192 msg ^nq'c';%s' 11&
16' fidK iQ;%h" Wodk md<s - nq'ks' -1-242 msg ^nq'c';%s' 24&
17' wx.=;;r ksldh - 1-212 msg ^nq'c';%s' 18&
18' l=ll=rj;sh iQ;%h - ucCêu ksldh -2-88 msg ^nq'c';%s' 11&
19' iqL j.." Ouu moh .d' 203" Lqool ksldh -1-76 msg ^nq'c';%s' 24&
20' ixfÉ;kd iQ;%h" wx.=;;r ksldh -2-306 msg ^nq'c';%s' 19&
21' u.. j.." Ouu moh" .d'277 Lqool ksldh -1-94 ^nq'c';%s' 24&
22' n%dyuK j.." Ouu moh" .d'383" Lqool ksldh -1-64 msg
^nq'c';%s'24&
23' crd j.." Ouu moh" .d' 154" Lqool ksldh -1-64 msg ^nq'c';%s' 24&
24' Wodk iQ;%h" ixhq;; ksldh -3-102 msg ^nq'c';%s' 15&
25' lsxuQ,l iQ;%h" wx.=;;r ksldh -5-344 msg ^nq'c';%s' 22&
26' mdßf,hHl iQ;%h" ixhqF; ksldh 3-164 ^nq'c';%s' 15&
27' uyd mßksnndk iQ;%h" §> ksldh -2-246 msg ^nq'c';%s' 8&
28' wx.=;;r ksldh -1-274 msg ^nq'c';%s' 18&
29' mGu kn s ndk i;
Q h
% " Wodk md<"s Loqol kl
s dh -1-290 mg
s ^n'qc';s% 24&

82
14 jk foaYkh

^myka lKqj Ou_ foaYkd wxl 196&

kfud ;ii N.jf;d wryf;d iuud iunqoOii

box cd;= fjo.+ - box cd;= innÔ


box cd;= wm,sL;x - .KvuQ,x m,sLKsk;s1
Wool iq;; ixhq;; ksldh'''

ie±yej;a mskaj;=ks"

idxidßl i;aFjhdf.a Ôú; meje;aug wod< l%shdldrlï


ish,a, wdh;k yhla ;=< isÿjk nj f,dalh Èyd úuiqï weiska
n,k flfkl=g fmkS hkjd' wei" lk" kdih" Èj" lh" uk lshk
wdOHd;añl wdh;k yh máppiuqmmdo Ou_fha ye¢kafjkafka
i<dh;k kdufhkqhs' ú[[dK kdurEm Èh iq<sh ;=<ska u;=jk
wdl+," jHdl+, l%shdldß;ajh rEm" Yío" .JO" ri" fMdgGnn" Ouu
lshk ndysr wdh;k yh;a tlal iïnkaëlrKfhka f,dalhdg
y÷kajd fokafka fï i<dh;khhs'

ixhqq;a; ksldfha i<dh;k ixhq;a;fha Wool iQ;%fha tk


.d:djl=hs wo wms fï oy y;r fjks mápp iuqmmdo foaYkdjg
ud;Dldj yeáhg bÈßm;a lr .;af;' ;sf,da.=re iïud
iïnqÿrcdKka jykafia tla wji:djl ix>hd jykafia,d wu;,d
fukak fufyu m%ldYhla lrkjd' uyfKks" Wool rdumq;;
fukak fufyu lshukla lshkjd'

box cd;= fjo.+ - box cd;= innÔ


box cd;= wm,sL;x - .KvuQ,x m,sLKsk;s

346
fïfl f;areu zbox cd;= fjo.+Z lsh, lshkafka fïl ;uhs
we;af;kau fõofha mrf;rg .shhs lshkafka zbox cd;= innÔZ
lshkafka fïl ;uhs we;af;kau ish,a, ch .;a;hs lshkafka
zbox cd;= wm,sL;x .KvuQ,x m,sLKsxZ lshkafka fïl ;uhs
we;af;kau fuf;la uq, fkdiErE .~qfjys uq, iErejhs lshkafka'
tfyu fï .d:d m%ldY lr,d nqÿrcdKka jykafia ix>hd
jykafia,d wu;,d lshkjd' zzuyfKks" Wool fï Wodk .d:d
m%ldY l<dg fudlo" tal yß yeáhgu m%ldY lrkak whs;sh
;sfhkafka fï Ydikfha NsCIqjlghs' B<Õg nqÿrcdKka jykafia
fï m%fya<sld úÈfha .d:dfõ w¾:h f;dark úÈh fufyu m%ldY
lrkjd' zzuyfKks" flfiao flfkla fjo.+ fjkafka@ZZ tal
f;darkafka fufyuhs' zhf;d fLd NslLfj NslLq Pkkx
Miidh;kdkx iuqoh[p" wF:.u[p" wiido[p" wd§kj[p"
ksiirK[p" h:dN+;x mcdkd;s" tjx fLd NslLfj NslLq fjo.+
fyd;sZ

hï fyhlska hï NsCIqjla iamY_ wdh;k yfha iuqoh


yg.ekau" wi;hg hdu" wdiajdo mCIh" wd§kj mCIh" thska
kslaóu lshk ksiirKh h:dN+; jYfhka we;s ;;= mßÈ
m%{dfjka wjfndaO lr .kSo" wkak tmuKlskqhs NsCIqjla
zfjo.+Z fjkafka' B<Õg flfiao uyfKks" zinnÔZ fjkafka'
ish,a, ch.;a;d fjkafka@ tal;a wr úÈhgu m%ldY lrkjd'
zhf;d fLd NslLfj NslLq Pkkx Miidh;kdkx iuqoh[p"
wF:.u[p" wiido[p" wd§kj[p" ksiirK[p" h:dN+;x úÈFjd
wkqmdodh úuqf;;d fyd;sZ wr lshdmq iamY_ wdh;k yfha yg
.ekSu" wi;hg hdu" wdiajdoh" wd§kjh" ksiirKh" h:dN+;
jYfhka ±kf.k Wmdodkfhka f;drj ys; uqod.;a;= ;eke;a;dg
;uhs zinnÔZ lshkafka' zzish,a, ch .;a;hZZ lshkafka'

flfiao uyfKks" fuf;la uq, fkdiErE .~qfjys uq,


yErejhs lshkafka@ tal Bg;a jeäh m%fya<sld úÈfha mohla'
uyfKks" z.KvZ .vqj lshkafka fï mGú" wdfmd" f;fcd" jdfhd

84
lshk i;r uyd N+;hskaf.ka yeÿkq" uõ mshka ksid yg.;a" n;a
flduq ms~q tl;=jla jk wks;H ijNdjh we;s b,Sï msßue§ï
ì£ï úisÍï ijNdjh we;s fï lhgu fjk kula' l=ulao
uyfKks" .vqfõ uq, lshkafka@ .vqfõ uq, lshkafka ;Kydjgu
fjk kula' fldf;lskao uyfKks" ta .vqfõ uq, yErejhs
lshkafka@ tal f;darkafka fufyuhs' hïlsis NsCIqjla ;=<
;DIaKdj m%ySKo" uq,skqmqgd ouk ,oafoao" W.=,d ;nk ,o
;,a.ila fuka ke;s lrk ,oafoao" kej; kQmÈk ;;aFjhg m;a
lrk ,oafoao" ta NsCIqj ;uhs fuf;la uq, fkdyErE .vqfõ uq,
yErejhs lshkafka' nqÿrcdKka jykafia ÿka fï újrKfhka
wmg fmakjd fï zfjo.+Z lshk tl nuqKkaf.ka .;a;= jpkhla'
wms Ydiksl w¾:fhka lshkjd kï o;hq;= ish¨ ±kqfuka
mrf;rg .sh lshk tlhs' ish¨ ±kqfuka mrf;rg .shhs lsh,
nqÿrcdKka jykafia y÷kajkafka wr wdh;k yfha mia wdldr
wjfndaOh iïmQK_ ùuhs' ish,a, ch.;a;d lshkafka ta;a wr
miawdldr wjfndaOh ,ndf.k i<dh;kh ms<sn|j Wmdodkfhka
f;drj úuqla; ùuhs' fuhska wmg fmakjd ish,a, ±k.ekSu;a
ish,a, ch .ekSu;a lshk folu i<dh;k wdY%fhka f;areï .;
hq;= nj' wms fï zish,a,Z lsh,d lsõj ksid fu;k b|,d idOl
iQ;%hla bÈßm;a lrkjd' mskaj;=ks" i<dh;k ixhq;a;fhau
;shkjd zinnZ lsh,d iQ;%hla'2

zinnZ lshkafka ish,a,' tla wjia:djl nqÿrcdKka jykafia


ix>hd jykafia,d wu;,d lshkjd zinnx fjd NslLfj
foisiidñZ uyfKks" kqU,dg zish,a,Z uu lsh,d fokjd" foaYkd
lrkjd" fyd|g weyqïlka fokak' zls[p NslLfj innxZ fudllao
ish,a,@ zplLqf[pj rEmd p" fid;[p iood p" >dk[p" .JOd p"
ðjyd p" rid p" lfhd p fMdgGnnd p ufkdp Ouud p' wei;a"
rEm;a" lk;a" Yío;a" kdih;a" .| iqj|;a" Èj;a" ri;a" lh;a iamY_
l< hq;= foaj¨;a" uki;a Ouuhkq;a" fïlhs inn" tfyu lsh,
keje;a;=fõ keye nqÿrcdKka jykafia' B<Õg uyd mqÿu úÈfha
wNsfhda.hla l<d zfhd NslLfj tjx jfohH" uyfKks hfula

85
fukak fufyu lshkjd kï zwyfu;x innx mpplLdh w[[x
innx m[[dfmiidñ'Zuu Th lshk innh w; yer,d m%;sfCIam
lr,d fjk innhla fmkakqï lrkjd lsh,d lsõfjd;a uyfKks"
tal lgue; foä,a,la muKhs' kslkau zyínhlaZ muKhs' tal
m%Yak l<yu ta ;eke;a;dg lg W;a;r;a keye' fudlo ta
;eke;a;dg tal .ek wjfndaOhla ke;s ksid' thska ;yjqre
lrkjd nqÿrcdKka jykafia zinnZ lshk tl' b;ska fï mßirh
;=< B<Õg fï jf.au mqÿudldr foaYkdjla ;shkjd ta;a
i<dh;k ixhq;a;fhau' iñoê lshk ijdóka jykafia nqÿrcdKka
jykafia <Õg weú,a,d m%Yakhla wykjd zf,dfld f,dfld;s
Nfk; jqpp;s ls;;dj;d kqfLd Nfk; f,dfld jd wii
f,dlm[[;;s jd;sZ3 zijdóks f,dalh f,dalh lsh, lshkjd'
fldf;lskao f,dalhla fyda f,dal m%{m;shla" f,dalh lsh,
mekùula" olajkak mq¿jka fjkafka@

t;fldg nqÿrcdKka jykafia m%ldY lrkjd zhF: fLd


iñoê wFÓ plLq" wFÓ rEmd" wFÓ plLqú[[dKx" wFÓ
plLqú[[dKú[[d;nnd Ouud wFÓ ;F: f,dfld jd
f,dlm[[;;s jdZ tl bkaøshla wdh;khla .ek lsõjyu wks;a
yßh fï mskaj;=ka i<ld.kak' yhu ;siafiu lshkak ´k
keyefka' wei .ek lsõfj fufyuhs' iñoê hï ;ekl weila
weoao" rEm weoao" plLqú[[dKhla weoao" plLqú[[dKfhka
o;hq;= Ou_hka weoao" t;k f,dalhla fyda f,dal m%{m;shla we;'
ta úÈhg yh .eku lsh,d wjidk lrkafka fufyuhs' hï
;ekl ukila weoao Ou_hka weoao" ufkda ú[[dKhla weoao"
ufkdú[[dKfhka o; hq;= foaj,a weoao" t;k f,dalhla fyda
f,dal m%{m;shla we;' B<Õg tafl wks;a me;a;la ;shkjd'
iñoê hï ;ekl weila keoao" rEmhla keoao" pCLq ú[[dKhla
keoao" pCLq ú[[dKfhka o; hq;= foaj,ao keoao" t;k
f,dalhlaj;a f,dal m%{ma;shla j;a ke;' thska fmkakqï lrkjd
fï i<dh;kh ke;s fjk wji:djl=;a ;shk nj'

86
wms B<Õg udrefjuq óg l,skq;a wms fkdfhl=;a wji:dj,
m%ldY l< iQ;% msglfha §> ksldfha m<fjks iQ;%h' b;du
fY%IaGhs wms lsh, ;sfhkjd' wr yeg folla oDIá m%;sfCIam
lrk nU±,- n%yucd, iQ;%h' ta iQ;%h wjidk lrkak nqÿrcdKka
jykafia fufyu m%ldY l<d' Tlafldu iïmsKvkh lr,d
fmkaj,d hï;dla oDIaá f,dalfha ;shkjd kï" we;sjqKd kï"
bÈßhg we;s fjkjd kï" ta yeu tllau fï yeg folg whs;s
fjkjdh lsh, nqÿrcdKka jykafia fufyu m%ldY lrkjd'
uyfKks" Th lshdmq Y%uK n%dyauKhska hï u;jdo bÈßm;a
lrkjd kï Th yeg folg whs;s" ta yeu flfklau Tkak
B<Õg md,s jpk;a lshkak fjkjd zifnn f; Pys Miidh;fkys
Mqii Mqii máixfjfok;sZ4 iamY_ wdh;khkaf.ka iamY_ lr,d
,efnk úkaokhla ;=<skqhs ta oDIaá ish,a, bÈßm;a lrkafka'
tfyu ta iamY_ wdh;khka wdY%fhka tk fõokdj ;=<ska fï oDIaá
bÈßm;a lsÍu ksid isÿfjk foa B<Õg lshkjd' ta whg zfjokd
mpphd ;Kyd" ;Kyd mpphd Wmdodkx" Wmdodk mpphd Nfjd"
Nj mpphd cd;s" cd;s mpphd crd urK fidal mßfojZ ta
Tlafldu Y%uK n%dyauKhska ta iamY_ wdh;k ;=<ska Wmojd .;a;=
oDIaá ksid ta wh fõokdj ;=<ska ;Kydjg hkjd" ;Kydfjka
Wmdodkhg hkjd" Wmdodkh ;=<ska Njh' Tkak ixidfrka
ñfokafk keye'

Tkak B<Õg lshkjd kshu NsCIqj .ek' ys;d.kak


mq¿jka' zfjo.+Z lshk jpkh o;hq;= ish,a, ±k .;a;dh lsh,
wrf.d,af,d ys;=fj oDIá ;=<skafk' kuq;a nqÿrcdKka jykafia
m%ldY lrkafka hï wji:djl NsCIqjla wr l,ska lshdmq wdldrhg
Pkkx Miidh;kdkx iuqohx p wF:.ux p wiidox p wd§kjx p
ksiirKx p h:dN+;x mcdkd;s" whx bfuys ifnnfyj W;;Í;rx
mcdkd;sZ hï lf,l uf.a Ydikfha hï NsCIqjla i<dh;khka
ms<sn| yg .ekSu wia;hg hdu wdiajdo mCIh wd§kj mCIh
ksiirK mCIh lshk ta myu yßhdldr m%{dfjka f;areï .;a;
kï ta NsCIqj Th lshdmq oDIájd§ka yeu flkdgu jvd W;a;Í;r

87
m%{dfjka hqla; ;eke;a;dhs' wkak fjo.+ lshk tl f;areï l<
wdldrh'

B<Õg ;j ;j;a i<dh;k ms<sn| l;ka;rh hkjd' Tkak


B<Õg lshkjd ta;a wr lshdmq zinnZ iQ;%h jf.a iQ;%hla' tf;ka§
nqÿrcdKka jykafia ix>hd jykafia,dg ysá .ukau lshkjd'5
zojhx fjd NslLfj foisiidñZ uyfKks" uu kqU,dg zfollaZ
foaYkd lrkjd' l=ulao fol@ plLqf[pj rEmd p fid;f[pj
iood p idkf[pj .JOd p ðjydfpj ridp ldfhd fpj
fMdgGnnd p" ufkdfpj Ouud p wd§ jYfhka tl tl wdOHd;añl
wdh;k yh;a ndysr wdh;k yh;a' wei;a rEmh;a lk;a
Yíoh;a" keyeh;a .| iqj|;a Èj;a rih;a" lh;a iamY_h;a uki;a
Ouu;a'

tf;kaÈ;a nqÿrcdKka jykafia wr jf.au wNsfhda.hla


bÈßm;a lrkjd' zfïlhs folZ hïlsis flfkla lsõfjd;a fï
fol yer fjk;a folla ;shkjhs lsh, tal ysia m%,dmhla" ue;
fovú,a,la muKhs' thdg tal Tmamq lrkak neye' Tkak t;fldg
ojhx iQ;%fhkq;a tal ;yjqre fjkjd' B<Õg fï i<dh;kh
ms<sn| i<l, n,kfldg ±ka fu;k lshjqkd i<dh;k
ksfrdaOhla .ek' wfma foaYkd j,§ wms fldÉprj;a fmkakqï
lr, ;shkjd fï ZksjkZ lsh, lshk tl fuf,dju
i<dh;khkaf.ka úuqla; ùu nj' tal ;uhs ksiirKh lshkafka'
i<dh;k ksfrdaOh fuf,dju m%;HCI lr.; yels fohla' ta
m%;HCIh we;a; jYfhkau wry;aM, iudm;a;sh ;=<hs ,nkafka' ta
iudm;a;sh ;uhs we;a; jYfhkau ksjk lsh, lshkafka'

tal ms<sn|j talg wod<j jákd iQ;%hla ;shkjd' tla


wjia:djl uyd fldgÀ; ijdóka jykafia idßmq;; ijdóka
jykafia yuqjkak wdjd yekaoEfõ Ndjkd lr,d bjr fj,d'
weú,a,d wykjd .eUqre úÈfha m%Yakhla'6 weje;aks idßmq;a;"
Pkkx Miidh;kdkx wfii úrd. ksfrdOd wF:[[x ls[Ñ"

88
zziamY_ wdh;k yh ksrjfYaI jYfhka ksfrdaO jqkdg miafia wka
lsisjla ;sfío@ idßmq;a; ijdóka jykafia talg olajk m%;spdrh
fudllao zudfyjx wdjqfidZ tfyu wykak tmd" m%Yakhu wj,x.=
lrkjd' t;fldg uyd fldgÀ; ijdóka jykafia wykjd wr
úÈhgu wms isxyf,ka lsõfjd;a fï i<dh;k iïmQK_fhkau
ksreoO l<dg miafi tfyu kï lsisjlau keoao talg;a
lshkjd tfyu m%Yakhla wykak tmd'

B<Õg wykjd fï folu tl;= lr,d tfyu kï kshu


;;aFjh i<dh;kh iïmQ¾K_fhkau ksfrdaO l<dg miafi hula
we; iy ke; lshk foluo@ ztfyu lshkak tmdZ lshkjd'
zudfyjx wdjqfidZ B<Õg y;r fjkqj wykjd tfyu kï ;;a;ajh
i<dh;k ksfrdaOfhka miafia lsisjla we;s;a ke; ke;s;a ke;
lshk tlo@ zudfyjx wjqfidZ tfyu;a wykak tmd' t;fldg
uyd fldgÀ; ijdóka jykafia wykjd" zzfldfyduo wdhqIau;=ka
jykai" uu Th lshk foa f;areï .kafka@ZZ Tkak idßmq;; ijdóka
jykafia m%ldY lrkjd'

hï flfkla lsõfjd;a iamY_ wdh;k yfha iïmQK_


ksfrdaOfhka miafia lsisjla wef;hs lsh,d thska lrkafka - t;k
wuq;= jpkhla m%ldY lrkjd - zwmmm[px mmf[p;sZ mm[p
lshk jpkh fï mskaj;=kag l,ska f;areï lr, we;s' zwmmm[px
mmf[p;sZ lsh, lshkafka fldákau NdId jHjydrh tl;= lr
.kak iqÿiq ke;s ;ekl tal fhdokjhs lshk tl' .eUqßka
lsõfjd;a mm[p" ;¾l wdÈh fkdl< hq;= ;ek mm[p lsÍula
fjkjd' i<dh;kh ksreoO jqkdg miafia hï lsisjla ;shkjo
lshk m%Yakhu jerÈhs' ta jf.au wksla m%Yak .ek;a lshkjd" fï
y;rfldka m%Yak .ek fï mskaj;=kag wms fldf;l=;a lsh,
;shkjd Th WNf;dafldaál p;=Iafldaál m%Yak lshk fofldka
i;rfldka m%Yak ´jd Tlafldu ;¾l ldrhkaf.a m%m[p'

ta ksid ;uhs idßmq;; yduqÿrefjda Tlafldu wj,x.= lf<a'

89
wr y;r .eku lshkjd zwmmm[px mmf[p;sZ' tfyu lshk
tlaflkd m%m[p fkdl< hq;= fohla .ek m%m[p lrkjd'
tfyu m%ldY lr,d wjidk jYfhka lshkafka zhdj;d wdjqfid
Pkkx Miidh;kdkx .;s ;dj;d mm[pii .;s' hdj;d mm[pii
.;s ;dj;d Pkkx Miidh;kdkx .;sZ tafl f;areu weje;aks
hï;dla ÿrg fï i<dh;kh úysfohso" ta;dla ÿrgu m%m[ph
úysfokjd' hï ;dla ÿrg m%m[ph úysfokjd kï ta;dla ÿrg
i<dh;kh úysfokjd' B<Õg lshkjd zPkkx wdjqfid
Miidh;kdkx wfii úrd. ksfrdOd mm[p ksfrdfOd mm[p
jQmifudZ weje;aks i<dh;k yhu ksreoO jqkdg miafi
m%m[p ixisf|kjd" m%m[p ksfrdaO fjkjd' m%m[p ksfrdaOh
lshk jpkh ksjkgu kula' m%m[p lrkak bvla keye' t;k
wdh;k yhu ksreoO ksid" .eUqre kuq;a tal b;du jákdu
iQ;%hla' ;j;a fïlg tl;= lrkjd kï wms óg l,ska iúia;rj
lshQ iQ;%hla fláfhka olajkjd kï" nqÿrcdKka jykafia hïlsis
foaYkdjl w. yßfha§ ix>hd jykafia,dg fï úÈhg m%ldY
lrkjd' z;iud;sy NslLfj fi wdh;fk fjÈ;fnn hF:
plLq[p ksrecCO;s" rEmi[[d p Ñrcc;s fi wdh;fk
fjÈ;fnn" hF: fid;[p ksrecCO;s ioo i[[d p úrcc;sZ7
Th úÈhghs lshfjkafka' uq,a tl lsõjyu wkslajd f;areï
.kak n,kak'

uyfKks" ta wdh;kh f;areï .; hq;=hs' fldhs úÈfha


wdh;khlao" wuq;=u wdh;khla" ta lshdmq wdh;kfha wei
ksreoOhs' rEmh uels, hkjd' zúrcc;sZ' lk kssreoOhs" Yno;a
uels, hkjd' keyeh ksreoOhs' .| iqj|;a uels, hkjd' ta úÈhg
lshdf.k .syska wka;sug lshkafka zufkd p ksrecCO;s Ouu
i[[d p úrcc;sZ uki;a ksreoO fjkjd Ou_hkq;a uels, hkjd'
Tfydu m%ldY lr,d wka;sug ;yjqre lrkafka zfi wdh;fk
fjÈ;fnn;s fi wdh;fk fjÈ;nnZ lsh,' ta wdh;kh o; hq;=hs' ta
wdh;kh o; hq;=hs' tfyu m%ldY lr,d nqÿrcdKka jykafia
ke.sg,d úydrhg jeähd' f;areï lf<a keye' ix>hd jykafia,d

90
l,amkd l<d wmg m%fya<sld úÈfha foaYkdjla nqÿrcdKka
jykafia foaYkd lf<a' wmg w¾:h ±k .kak ,enqfK;a keye'
Nd.Hj;=ka jykafia jeähd' wms fudlo lrkafka'@ lsh,d ys;,d
wdkkao yduqÿrefjda fï úÈfha foaj,aj,g nqÿrcdKka jykafia;a
m%Yxid l< flfkla' hkak ´k wdkkao ijdóka jykafia <Õg
lsh,d Wkajykafia <Õg .sys,a,d w¾:l:kh b,a¨jyu
Wkajykafia álla wÈuÈ lr, lsõjd' ug fmak yeáhg uu
wgqjdjla fokakï lsh,d' f,dl= wgqjdjla fkdfjhs Wkajykafia
lf<a' fukak fufyuhs lshkafka zi<dh;k ksfrdOx fLd
wdjqfid N.j;d iJOdh Ndis;xZ i<dh;k ksfrdaOhhs t;kska
fmkakqï lrkafka' i<dh;k ksfrdaOh lshkafka ksjk nj wms
úia;r lr, ;shkjd' tf;kaÈ nqÿrcdKka jykafia i<dh;k
ksfrdaOh ye¢kajQfha wuq;=u wdh;khla yeáhu' T;k W.;=kag
fndfydu .eg¿ ;ekla'

Th wdldrhg i<dh;k ksfrdaOh ;uhs f,dalfhka t;r


ùu' talhs wr Tlafldu ±kqï mrdohs lshkafka' wkak ta úÈfha
;;a;ajhla' ;j ÿrg;a fï ms<sn|j iQ;% bÈßhg yuq fjkjd' tla
wjia:djl ta;a uyd fldgÀ; ijdóka jykafia idßmq;; ijdóka
jykafia <Õg weú,a,d - we;a; jYfhka Wkajykafia,d fokuu
fï Ydikfha we;a;= jf.hs' uyd m%{d we;s wh' fï újrK
Wkajykafia,d bÈßm;a lrkafka wm i|yd lsh,d ys;d .kak ´k'
uyd fldgÀ; ijdóka jykafia weú,a,d idßmq;; ijdóka
jykafiaf.ka wykjd'8 ixfhdack lsh, lshkafka nJOkh" zfï
wei rEmhkag nJOkhlao" tfyu ke;akï rEm weig nJOkhlao"
lk Yíohkag nJOkhlao" tfyu ke;akï Yío lkg nJOkhlao"
.| iqj| keyehg nJOkhlao" tfyu ke;akï keyeh .| iqj|g
nJOkhlao" Tkak Th úÈhg ys;d.kak'

wjidkfha lshkjd ukig Ou_h nJOkhlao" tfyu ke;akï


Ou_h ukig nJOkhlao@ tf;kaÈ idßmq;; ijdóka jykafia
lshkjd zzkeye weje;aks" weig rEm nJOkhla fkdfõ' rEmj,g

91
wei nJOkhla fkdfõ' lk Yíoj,g nJOkhla fkdfõ' Yío
lkg nJOkhla fkdfõ' kuq;a tafol ksid hï PJord.hla
WmÈkjd kï talhs nJOkh'

B<Õg tal;a fmkakqï lrkak idßmq;; ijdóka jykafia


fmdä Wmudjla m%ldY lrkjd' hï fia weje;aks" l¿ f.dfkl=hs"
iqÿ f.dfkl=hs tlu oï je,lska yß" fhd;lska yß" fokak
wE|,d ;shkjd' ta wE|, ;shk wji:dfõ" hï flfkla lsõfjd;a"
fï l¿ f.dkdg iqÿ f.dkd nJOkhlah tfyu ke;akï iqÿ
f.dkdg l¿ f.dkd nJOhkhlah tfyu lSu yßo@ keye weje;aks
lshkjd' tal fkdfõ nJOkh fï ueÈka ;shk fhd;hs" fhd;hs'
ta neïu wkak ta jf.a weje;aks" weyeg rEm nJOkhla fkdfõ'
rEmj,g wei nJOkhla fkdfõ' ta fol ksid yg .kakd
PJord.hhs nJOkh" we,auhs nJOkh'

;j;a ta jf.a Wmud l:djla lshkjd kï - fï mskaj;=ka


leu;s ksid Wmud l:dj,g - ta;a nqÿrcdKka jykafia tla
wji:djl wmg lshkak jf.a fyd| Wmudjla ix>hd jykafia,dg
lsõjd"9 uyfKks" tla wjia:djl bífnla yekaoE hdufha .fÕka
tf.dvg weú,a,d wdydr fidhñka hkjd' ta fj,dfõu ysjf,l=;a
wdydr fidhñka weú,a,d .x f;r weúÈkjd' bínd ±lald wE;§u
ysj,d tkjd' ±l,d fudlo lf<a' okakjfka bínf. yeá' ll=,a
y;r;a T¿j;a lgqj we;=<g .;a;d' we;=<g wrf.k ydx lúishla
okafka ke;sj jf.a Tfya bkakjd ioao ke;sj' ysj,;a ±lald
wE;§u bínd' ysj,d wdj <Õg" weú,a,d ysgf.k bkakjd' hï
fõ,djl fï bínd fï wx. mfyka tlla yß t<shg ±ïfud;a uu
weo,d lv,d lkjd' kuq;a bínd tllaj;a t<shg ±ïfu keye'
wka;sug ysj,d n,df.k b|,d" b|,d yßhkafka keye jefâ lsh,d
hkak .shd'

B<Õg Wmfïh lshkjd' tfiau uyfKks" ys;d.kak udrhd


kqU,d <Õ ks;ru n,df.k bkakjd' weye ;=<ska lvd jÈkafoda"

92
lk ;=<ska lvd jÈkafoda" Th wd§ jYfhka udrhd n,df.k
bkakjd wr ysj,d jf.a' ta ksid taflka wdrCId fjk yeá
nqÿrcdKka jykafia m%ldY lrkjd' fndfyda ;ekaj, olajk wr
bkaøSh ixjrh ms<sn| l:dfjka" ks;r i|yka fjk mdGhla
zplLqkd rEmx Èijd k ksñ;;..dyS fyd;s" kdkqnH[ck..dySZ
wd§ jYfhka bkaøSh ixjrh ms<sn|j uyfKks" kqU,d weiska
rEmhla ±l,d" ta ms<sn|j ksñ;s yd wkqjH[ck ta jpk fol;a
fláfhka lshkj kï" Tkak wms Wmudjla lshkjd" ,iaik rEmhla
±lald' ta ,iaik rEmhg ys; .shdg miafia ta ,iaik fldfyduo
lsh, ys;kak wms ;j ´jg tl;= lrkjd" jH[ck odkjd' wkak
wkqjH[ck lsh,d ys;d.kak' ta úÈhg wms rEmhla ±l,d ksñ;s"
wkqjH[ck .;af;d;a" ta .ekSu ;=<ska fjkafka fudllao lshk
tlhs nqÿrcdKka jykafia fu;k m%ldY lrkafka' tal ;=<ska
wdY%j Ou_ u;=fj,d mßydks ;;aFjhlg hkjd' kuq;a nqÿrcdKka
jykafia fuf;kaÈ m%ldY lrkafka" uyfKks" kqU,d bkaøsh
fodrgq yhu jy.;af;d;a udrhd n,ka b|,d hhs' jefâ yßhkafk
keye lsh,d' ta bkaøsh ixjrh ;=<ska i<dh;kfhka fjkak
mq¿jka wl=i,a" yefokak mq¿jka wl=i,a" ke;sfjkj wr bínd
lgqj we;=<g jÈkak jf.a'

B<Õg ta Wmudj ,iaikg .d:djlska nqÿrcdKka jykafia


bÈßm;a lrkjd'

l=fuudj wX.dks ifl lmdf,


ifudoyx NslLq ufkdú;fll
wksiisf;d w[[ufyGhdfkd
mßksnnqf;d k WmjfohH l[Ñ

yßhg bífnla ;ukaf.a lgqj we;=<g wÕ miÕ od.kakjd


jf.a tfiau NsCIqjla ysf;a we;sjk ufkda ú;¾l - ufkda ú;ll
wr m[p bkaøshhka wdY%fhkafk tkafk' weiska ±lal foaj,a
Tiafi hkjd" lkska wyk foaj,a Tiafia wd§ jYfhka' ufkda
ú;¾l zifudaoyxZ lshkafka tal we;=<g od.kakjd' msgg hkak

93
fokak fkd§' tfyu lf<d;a zwksiisf;d w[[ufyGhdfkdZ
fudfydlgj;a fya;a;= fjkafk;a keye' zk WmjfohHZ ldgj;a
fodia lshkafk;a keye' ldgj;a ysßyer lrkafk;a keye'
zmßksnnqf;dZ msßksfjkjd'

ta bkaøsh ixjrh wdY%fhka i<dh;kh ms<sn|j ksiirKh


lsh, lshk ksfrdaOh olajd hk ud._h t;k§ m%ldY l<d' fï
i<dh;k .ek lshk fldg bfígu iamY_ l:dj;a tkjd' iamY_
wdh;k .ek fï mskaj;=kag máppiuqmmdoh .ek lsõj ksid
fukak fï iQ;%h b;du jeo.;a fjkak mq¿jka' álla .eUqrehs'
iamY_ wdh;k .ek i|yka fjk wji:djl fud,shM..=K
ijdóka jykafia nqÿrcdKka jykafiaf.ka m%Yakhla wykjd'10
fldkqfLd Nfk; Mqi;sZ ljqo ijdóks iamY_ lrkafka@ iamY_
lrk flfkla bkakjd lsh, ys;k ksid wd;au i[[dj fjkak
we;s ta NsCIqj ;=< ;sfhkafk' nqÿrcdKka jykafia m%ldY lrkjd"
zzuu lshkafka keye ljqrej;a flfkla iamY_ lrkjd lsh,d' uu
lsõj kï flfkla iamY_ lrkjd lsh,d tfykï Th m%Yafk
.e,fmkjd' kuq;a uu tfyu lshkafka keye' tfyu fkdlshk
uf.ka wykak ´k m%Yakh fïlhs'ZZ Tkak nqÿrcdKka jykafia
m%Yakh yß .iai,d fokjd fud,sh M..=K NsCIqjg wykak ´k'
zlsumpphd kq fLd Nfk; MfiidZ kshu m%Yakh úh hq;af;a
zl=ula m%;Hh lrf.ko iamY_h@ flfkla iamY_ lsÍula fkdfõ'
tfyu kï m%Yakh" uu fok ms<s;=r fïlhs nqÿrcdKka jykafia
mqÿu úÈhg ms<s;=re fokafka' zi<dh;k mpphd Mfiid Mii
mpphd fjokdZ fõokd .ek weyqfj;a keye' zi<dh;k m%;Hh
lrf.k iamY_h we;s fjkjd' iamY_h m%;Hh lrf.k fõokd
we;sfjkjd lsh, lsõjd' fud,shM..=K NsCIqj fkdweiQ
ldrKdjla fõokdj' tf;kaÈ fud,shM..=K NsCIqj fõokdj
w,a, .;a;d'

zfldkq fLd Nfk; fjfo;sZ ljqo ijdóks fõokd ú¢kafka'


t;k§;a nqÿ rcdKka jykafia m%ldY l<d' uu lshkafk keye

94
flfkla ú¢kj lsh,' tfyu lshkj kï ;uhs Th m%Yakh yß' uu
tfyu fkdlshk fldg Tfydu m%Yak wyk tl jerÈhs' wykak
´k fufyuhs' zlsx mpphd kqfLd Nfk; fjokdZ fõokdjg
m%;Hh l=ulao@ tfyu m%Yakh weyeõfjd;a uu W;a;r fokafk
fufyuhs' zMii mpphd fjokd fjokd mpphd ;KydZ' fkdlshmq
;Kydjl=;a tfõf,a t<shg .;a;d' tfyu m%ldY l<yu wdhs;a
fud,sh M..=K NsCIqj lshkjd - ±ka ;Kydj .ek lsõjfk' zfld
fLd Nfk; ;i;sZ ljqo fï ;Kydj lrkafka' t;k§;a ms<s;=re
fokjd' uu lshkafk keye flfkla ;Kydj lrkjd lsh,d'
wykak ´k m%Yakh' zlsumpphd Nfk; ;KydZ lsh,d' t;k§;a
lshkjd' zfjokd mpphd ;Kyd" ;Kyd mpphd WmdodkxZ Tkak
Th lshk ms<s;=re ffY,sh ;=< uy mqÿu fohla .eífjkjd' fï
mskaj;=ka f;areï .kak n,kak' uu Wmudjla fokakï' ±ka Th
Ñ;%ldrfhd bkakjfk wms ys;uq oï je,lska mqrella Ñ;%hlg
k.kak lshkjd' tl mqrella ú;rla wekafod;a tal oïje,lg
whs;shs lsh, ys;kjo@ mqrella nj f;afrkak tl mqrella
tlalu jï me;af;kq;a ol=Kq me;af;kq;a wvq .Kfka mqrela
Nd.h ne.skaj;a olajkak ´kfk' tal oïje,l mqrella nj
fmkakkak' nqÿrcdKka jykafia fok ms<s;=f¾ fud,shM..=K
NsCIqj kEiQ ldrKhl=;a tl;= lf<a fudlo fïl oïje,la nj
fmkakkak'

zi<dh;k mpphd MfiidZ i<dh;k m%;Hfhka Miihla


we;s fjkjd lsh,d t;kska kej;=fka keye' zMii mpphd
fjokdZ ;a .;a;d' wkak ys;d.kak t;k§ nqÿrcdKka jykafia
fmkakqï lrkafka fï tl tllau m%;Hh Ou_' t;fldg W;a;rhg
jeäfhka fohla lsõfj fõokdj tl;= lrf.k' t;fldg tal
we,a¨jfk fud,shM..=K ijdóka jykafia' thska .shd ;Kydjg
Tfydu Tfydu .sys,a,d wka;sug Wmdodkh olajd' fldfydu
fldfydu yß taflka fmkakqï lrkjd tÈfkod jHjydrfha wms
fldfydu lsõj;a nqÿrcdKka jykafia máppiuqmmdoh wdY%fhka
.eUqre w¾:h m%ldY lrkjd' ljqrej;a iamY_ lrkj fkdfjhs'

95
i<dh;k m%;Hfhka iamY_h iamY_ m%;Hfhka fõokdj' fõokdj
m%;Hfhka ;Kydj' Tkak Tfydu hkafka' b;du jákd iQ;%hla
fïl'

b;ska ;j;a l,amkd lr, n,kjd kï" ;j;a wji:djl


ix>hd jykafia,d msßila weú,a,d nqÿrcdKka jykafiag lshkjd
Wkajykafia,dg fjÉp m%Yakhla'11 fï wkH ;S¾:l Y%uK
n%dyauKhska wfmka wykjd fudk w¾:hla jevla i|ydo Tn
jykafia,d Nd.Hj;=ka jykafia <Õ Ydik n%yupßhdj mqrkafka@
uyK fj,d bkafk fudlo@ t;fldg ijdóks wms lshkjd zzÿl
msßis| ±k .ekSu i|yd uyKjqfKa' - ÿl yßhg f;areï .kakZZ
lsh,d' fï NsCIQka jykafia,d nqÿrcdKka jykafiaf.ka wykjd
wms tfyu ms<s;=re §u ;=<ska Nd.Hj;=ka jykafia fkdlshmq
fohla lshkjo" tfyu ke;akï wms §mq ms<s;=re yßo@ tal ±k
.kakhs fï wykafka'

nqÿrcdKka jykafia jodrKjd yß" yß" yßhgu yß'


uyfKks" ta ÿkak ms<s;=r yß' yenehs ta wh kqU,df.ka weyqfjd;a
l=ulao ta kqU,d msßis| ±k .kak hk ÿl lsh,d' wkak t;fldg
kqU,d fufyu lshkak' ta ál wms isxy,g keÕ=fjd;a" wei;a
ÿlla" rEm;a ÿlla" plLq ú[[dKh;a ÿlla" plLq iuMiih;a
ÿlla" plLq iuMiih ksid we;sjk iem" ÿla" fõokd Tlafldu
ÿlla' ta wkqj ys;d.kak wksla tajd' idudkHfhka fï
mskaj;=ka okakjd' ÿl .ek y÷kajkafka p;=rd©i;Hfha m[p
WmdodkilJOhhs' fuf;ka§ m[p WmdodkilJOh fjkqjg
i<dh;k wdY%fhka fmkajkafka' ÿl ye¢kajQfha i<dh;kfha ÿla
ijNdjhhs t;k fmkakqï lrkafka'

tajdf.a jákd iQ;% rdYshla ;shkjd fï i<dh;kfha ;shk


wks;H;dj fmkakqï lrkak' ta;a ojhx lshk iQ;%hlska' wr ojhx
iQ;%hg miafihs tkafk' ÿ;sh ojhx iQ;%h'12

tf;kaÈ nqÿrcdKka jykafia m%ldY lrkjd zojhx NslLfj

96
mápp ú[[dKx ifuNd;sZ' uyfKks" folla ksid ú[[dKh
we;s fjkjd' ú[[dKh kslkau my< fjkjd fkdfõ' folla
ksihs ú[[dKh we;s fjkafka' zplLq[p mápp rEfmp Wmmcc;s
pCLq ú[[dKxZ" wei;a rEmh;a ksihs plLqú[[dKh WmÈkafka'
ta jf.au lk;a Yno;a ksihs fid;ú[[dKh WmÈkafka" ta yeu
tllau zksid bm§ulaZ' taflka fmkakqï lrkafka yeu ;siafiu
folla ksid we;s fjkjd lsh,d' B<Õg m%ldY lrkjd z;sKKx
iX.;s MfiidZ tal álla .eUqre ldrKhla'

wei;a rEmh;a ksid pCLq ú[[dKh we;s fjkjd' hï


fõ,djl wei;a rEmh;a ksid pCLq ú[[dKh we;s jqk nj
okafk ke;sj" tal f;areï .kafk ke;sj fïl z;=klaZ yeáhg
.;a;= yeáfha tal iamY_hla fjkjd' wei;a rEmh;a ksid plLq
ú[[dKh we;s fjkjd' kuq;a tf;kaÈ ;=kla yeáhg .;af;d;a ta
;eke;a;dg z;sKKx iX.;s MfiidZ iamY_hla we;s fjkjd' tf;kaÈ
iamY_h ms<sn| b;du .eUqre me;a;la ;sfhkafk' wms idudkHfhka
lshkafk flfkla iamY_ l<d lsh,d' ta fjkqjg fu;k fmkakqï
lrkafka h:d ;;a;ajh fkd±kSu ksid - we;a; jYfhka zkslx
ú[[dKhlaZ kE lsh, wms fndfyda wji:dj, lsõj" kslï
.skakla ke;=j jf.a' ú[[dKhla kï tlafld plLq ú[[dKh
fjkak ´k' fid;ú[[dKh fjkak ´k' >dk ú[[dKh fjkak
´k' ðjyd ú[[dKh fjkak ´k' ldh ú[[dKh" wjidk
jYfhka ufkd ú[[dKh fjkak ´k' yenehs ta tllaj;a
ziafgdareZ lr, keye' tajd yefokafka folla tl;=Wkduhs'
tf;kaÈ zojhxZ l:dj ;sfhkafka' ´luhs máppiuqmmdofha ryi'
kslï .skakla ke;=j jf.a .skak hï hï m%;Hhka wdY%fhka we;s
fjkjo talg ta kuu fhfokjd' 13 lvodis .skaklao" or .skaklao"
msÿre .skaklao" oyhshd .skaklao tajf.au wei;a rEmh;a ksid
we;s jqk ú[[dKh plLq ú[[dKhhs'

kuq;a tal fkdokakdlu ksid" wúµdj ksid" ú[[dKh ta fol


ksid we;s jqk nj fkd;ld ta Tlafldu tlla yeáhg .;af;d;a

97
tfyu tf;kaÈ iamY_h' Bg maifi b;ska wr ñßÕ=j Tiafi ÿjkjd'
wei fu;khs" rEm w;khs" Th l:djhs Th .eUqßka fmkakqï
lrkafka' Th i<dh;k l:dfõ jákd wxY rdYshla fmkakqjd' wms
uq,§ lsõjfka Th i<dh;khka ms<sn|j iïmQK_ mßmQK_ ±kSu tkak
kï fïjd yg.kak wdldrh ±k .kak ´k' wi;hg hk wdldrh
±k .kak ´k' fïjdfha wdiajdo mCIh ±k .kak ´k' wd§kj mCIh
±k .kak ´k' tajd ±k f.k ksiirKh lshkafka kslaóu' tajdg
wod<jhs ±ka fï yeu tllau lshkafka' B<Õg i<dh;k ms<sn|j
b;du;au jákd foaYkdjla ;shkjd ueÿï iÕsfha uyd i<dh;ksl
iQ;%h14 lsh,d uyd fY%aIaG foaYkdjla' i<dh;kh ms<sn|j ;shk
fYa%IaG;u foaYkdj' taflÈ nqÿrcdKka jykafia olajkjd idudkH
mD:.ack f,dalhd i<dh;kh Èyd n,k wdldrh;a" taa ksid ta wh
we;slr .kak wdiajdoh;a" ta wdiajdoh ksid we;sjk wd§kjh;a" tl
me;a;lska fmkakqï lrkjd' wksla me;af;ka i<dh;kh ms<sn|j
h:dN+; jYfhka yßhdldr wjfndaOhla ,nk flfkla wr jf.a
wdiajdohkaf.a wiÓr nj f;areï wrf.k wd§kjh f;areï
wrf.k fï i<dh;khkaf.ka ñfok wdldrh;a fmkakqï
lrkjd' fukak fufyuhs mgka .kafka' zplLqx NslLfj" wcdkx
wmiix h:dN+;x" rEfm wcdkx wmiix h:dN+;x" plLqú[[dKx
wcdkx wmiix h:dN+;xZ Th úÈhg lshkjd'

wms f;areu lsõfjd;a" wei h:dN+; jYfhka fkdokakdlñka"


fkdolakd lñka - cdkx miix lshkafka ±kqu;a" ±l=u;a - wei .ek
yßyeá h:dN+; jYfhka we;s ;;= mßÈ fkd±kSfuka" rEmhka
ms<sn|j we;s ;;= yßhg f;areï fkd±kSfuka" - we;s ;;= lshk
fldg u;la lr .kak mskaj;=ks wks;H;dj - ta wks;H;dj
fkd±kSfukq;a" ta fol ksid we;sjk plLq ú[[dKh h:dN+;
jYfhka fkd±kS f ukq ; a " plLq ú [[dKh ks i d we;s j k
plLqiuMiih weiska tk iamY_h h:dN+; mßÈ fkd±kSfukq;a ta
iamY_h ksid we;sjk iem fyda ÿla fyda fkdÿla fkdiqj fõokdj
h:dN+; jYfhka fkd±kSfuka tn÷ mqoa.,hd zplLqiñx idrcc;sZ
wefiys wef,kjd" rEmfhys wef,kjd" plLqú[[dKfhys

98
wef,kjd" plLqiuMiifhys wef,kjd plLqiuMiih ksid
we;sjk iem ÿla fkdÿla fkdiqj fõokdjkays wef,kjd'

ta úÈhgu ys;d.kak i<dh;k ms<sn|j' t;k olajkjd


uki;a we;=<;aj' uki;a h:dN+; jYfhka fkd±kSu ksid ukfiys
wef,kjd" ukig wruq K q jk foa j ,a j , wef,kjd'
ufkdaú[[dKfhys wef,kjd' ufkdaiuMiifhys wef,kjd'
fõokdjkays wef,kjd' B<Õg wd§kj mCIh .ek lshkjd'
wef,kjdfka we¨kyu lshkjd z;ii idr;;ii ixhq;;ii
iuuQ<yii wiidodkqmiisfkd úyrf;d wdh;sx m[pqmdodklLJOd
Wmphx .pPk;s'Z ta mD:.ack mqoa.,hd ta fkd±kSu ksid wr
lshdmq wei rEm ú[[dK wdÈfhys idr;; lshkafka ;Èka we¨kdjQ
ta ksidu ne÷kdjQ ta ksidu uq,djQ wiidodkqmiisfkd thska
,efnk wdiajdohu n,ñka isák ta ;eke;a;dg fudllao fjkafka@
wdh;sx m[pqmdodklLJOd kej;;a m[p WmdodkilJOhu
jefvkjd'

wr tk hk wks;H foaj,a .%yKh lsÍu ;=<ska wka;sug tl;=


fjkjd m[p WmdodkilJOhla' B<Õg wd§kjh olajkjd' ;ii
ldhsldms or:d mpvVk;s' fp;isldms or:d mpvVk;s' ldhsldms
ik;dmd mpvVk;s' fp;isldms ik;dmd mpvVk;s' ldhsldms
mß<dyd mpvVk;s' fp;isldms mß<dyd mpvVk;s' fid ldhÿlLums
fpf;dÿlLums máixfjfo;s' tn÷ ta mqoa.,hdg taflka ,efnk
m%;sM,h" wd§kj mCIh" l=ulao Tyqf.a ldhsl mSvdfjda jefv;a"
ffp;isl mSvdfjda jefv;a' ldhsl ;eú,s jefâ' ffp;isl ;eú,s
jefâ' ldhsl ±ú,s jefâ' ffp;isl ±ú,s jefâ' ta ksid Tyq ldhsl
ÿlg;a ffp;isl ÿlg;a m;afõ' ta m%ldYh lrkafka f,!lsl
me;a; .ekhs' B<Õg wksla me;a; lshkjd'

zzplLq[p fLd NslLfj cdkx miix h:dN+;x" rEfm cdkx


miix h:dN+;x" plLqú[[dKx cdkx miix h:dN+;x" plLqiuMiix
cdkx miix h:dN+;xZZ ta úÈhg m%ldY lrkjd' tafl f;areu hïlsis

99
flfkla wei yßhdldrj h:dN+; jYfhka olskjd kï ±ka
u;lalr .kak h:dN+; jYfhka lshkafka wks;H jYfhka ±lSu
rEmh;a wks;H jYfhka h:dN+; jYfhka okakjd kï olskjd
kï" ta jf.au wei;a rEmhkq;a ksid we;sjk plLqú[[dKh;a
wks;Hhs lsh, h:dN+; jYfhka okakjd kï olskjd kï ta úÈhg
iamY_h;a fõokdj;a h:dN+; jYfhka okakjd kï olskjd kï
tn÷ mqoa.,hd" ta lshkafka fï Ydikfha yslafuk NsCIqj" ta wd§kj
±lSfuka jdih lrkakdjQ ta NsCIqj .ek ta mßj;_kh .ek fufyuhs
lshkafka'

;ii m[pqmdodklLJOd wmphx .pPk;s' wksla tlaflkdg


m[pqmdodklLJO tl;= fjkjd" ta yeu w;a±lSula ;=<skau isf;a
tl;= fjkjd" fïlg wod< rEm ;uhs uf.a rEm WmdodkilJOh
talg wod< fõokd ál uf.a fõokd f.dv lsh,d tl;= lrkjd' ´l
;uhs ixidf¾ È.g hkafka' fï NsCIqj t;k t;ku wks;H;dj
olskjd' t;fldg fïjdfha b;=rejla keye' tal ksid zwmphx
.pPk;sZ lshkafka tajd f.ú, hkjd' t;fldg Wmph wmph lshk
jpk foflka ixidrh;a ksnndkh;a lshk folu fmkakkjd'
ksjk me;a;g yereKq ukfiys wmph m[pqmdodkCLJOh f.ùhk
YsCIKhhs fu;kska nqÿrcdKka jykafia olajkafka' B<Õg tafl
m%;sM,h nqÿrcdKka jykafia m%ldY lrkjd ;ii ldhsldms or:d
myShk;s' fp;isldms or:d myShk;s' ldhsldms ik;dmd myShk;s"
fp;isldms ik;dmd myShk;s" ldhsldms mß<dyd myShk;s"
fp;isldms mß<dyd myShk;s" fid ldhiqLums fpf;diqLums
máixfjfo;s'

fï m%;smodfjys yslafuk NsCIqj wks;H;dj uq,a lrf.k" ta


NsCIqjf.a ldhsl úvdfjda m%ySK fj;a" ffp;isl úvdfjda m%ySK
fj;a" ldhsl ;eú,s m%ySK fj;a" ffp;isl ;eú,s m%ySK fj;a"
ldhsl ±ú,s m%ySK fj;a ffp;isl ±ú,s m%ySK fj;a' ta NsCIqj ldh
iqLh;a ffp;isl iqLh;a ú§' B<Õg tafla ;j;a .eUqrg hkjd
nqÿrcdKka jykafia' fï úÈhg jdih lrk NsCIqjla ;=<

100
fuf;kaÈ mqÿu úÈhg wdhH_ wIgdx.sl ud._h jefvk yeá
fmkakqï lrkjd' i<dh;kh wdY%fhka Ndjkd lrk mskaj;=kag
fï iQ;%h b;du Wmldr fjkjd'

fï úÈhg NsCIqjla fh§u ;=<ska fjkfoa B<Õg m%ldY


lrkjd' zhd ;:dN+;ii ÈgÀ idii fyd;s iuudÈgÀZ fun÷ ta
yslafuk NsCIqjf.a hï oDIáhla ;sfnkjd kï th iuudÈgÀhhs'
±ka Th y÷kajk iuudÈgÀh fkdfjhs' t;k ud._ iuudÈgÀhhs
.eUqreu iuudÈgÀhhs' tn÷ ta NsCIqjf.a hï ixl,am ;shkjd kï
tajd iuudixl,amhhs' tn÷ ta NsCIqj hï jHdhduhla hï ù¾hhla
orkjd kï tal iuudjdhduhhs' tn÷ ta NsCIqj ;=< hï i;shla
;sfnkjd kï th iuudi;shhs' tn÷ ta NsCIqj hï iudêhla
,nkjd kï th iuud iudêhhs' ±ka n,kak fï mskaj;=kag
f;afrkjd we;s wdhH_ wIgdx.sl ud._fhka myhs T;k lshjqfKa'

B<Õg nqÿrcdKka jykafia fmkakqï lrkjd wksla ;=k


fkdlSfj fudlo lsh,' mqfnnj fLd mkii ldhluux jÖ luux
wdÔfjd iqmßiqfoOd fyd;sZ fï m%;smodfõ fhfok NsCIqjf.a
l,skau- fïjd ´<dßl jQ foaj,a f,daflda;a;r isf;a fïjdg bvla
keyefk' l:d lr lr" jerÈ jev lr lr" bkafk keyefka -
l,skau ldh lu_" jdla lu_" wdÔjh tajd l,skau msßisÿ fj,d bjrhs'
tajdhska mdia' fï myhs wr ud._ wji:dfõ fmkS isákafka' iuudÈgÀ"
iuudiXlmm" iuudjdhdu" iuudi;s" iuudiudê' B<Õg tafl ;j
wE;g hkjd nqÿrcdKka jykafia' fï úÈhg wdhH_ wIgdx.sl
ud¾.h jvk NsCIqjla ;=< ;ii tjx bux wßhx wgGx.slx u..x
Ndjhf;d p;;dfrdms i;smgGdkd Ndjkd mdßmQßx .pPk;s"
p;;dfrdms boêmdod Ndjkd mdßmQßx .pPk;s' m[pms bJøshdks
Ndjkd mdßmQßx .pPk;s" m[pms n,dks Ndjkd mdßmQßx .pPk;s
i;;ms fndcCOX.d Ndjkd mdßmQßx .pPk;sZ

zfï jeãu ;=<ska wkak i;a;sia fndaêmdCIs; Ou_ msfrk yeá


fmkakqï lrkjd' fï NsCIqj fufyu yslafuk wji:dfõ§ wdhH_

101
wIgdx.sl ud._h jvk ta NsCIqj ;=< bfíu i;r i;smgGdkh;a
jevqkd fjkjd' Ndjkdj ;=<ska jeä,d mßmQK_;ajhg m;a fjkjd'
ta NsCIqj ;=< fjk foaj,a fï lshkafka i;r iuHlam%Odkh
i;r wdldr ù¾hh bfíu fï i<dh;kh ms<sn|j yslafuk fï
m%;smodj ;=<ska bfígu jdf.a i;r i;smgGdkh" i;r
iuHlam%Odkh iïmQK_ fjkjd' i;r iDoêmdo;a iïmQK_ fjkjd'
m[pbkaøshhka iïmQK_ fjkjd' m[pn,;a iïmQK_ fjkjd'
i;;fndcCOX.;a iïmQK_ fjkjd' fï úÈhg ta f,daflda;a;r
wji:dj .ekhs fï lshkafka'

ta ish,a,u iïmQK_ jqk ta NsCIqj ms<sn|j nqÿrcdKka jykafia


fufyu m%ldY lrkjd' z;iisfu foj Ouud hq.koOd j;;k;s
iuf:d p úmiikdpZ fun÷ NsCIqjla ;=< Ou_ folla' zhq.koO
lshkafka mskaj;=ks" tl úh.fya nekao f.dkakq fokafkla lr;a;h
wÈkfldg tl ief¾g wäh ;sh, hkak tmdhe' ta úÈhg iu:
úmiikd fol .ek Ndjkd lrk fï mskaj;=ka fldf;l=;a wy,
;shkjfk iu:fhka iudêh;a' úmiikd lshk tflka ;%s,CIKh
ms<sn| .eUqre ±kSu;a'

fu;k l%u ;=kla ;shkjd' biafi,a, iu:h jv, B<Õg


úmiikd jvkjd' ziu:mqnnx.u úmiikxZ tfyu ke;akï l,ska
úmiikd jv,d iu:h jvkjd' zúmiikd mqnnx.ux iu:xZ kuq;a
;j;a l%uhla ;shkjd' ziu:x p úmiikdx p hq.koOx Ndfj;sZ
yßhg lr;a;fha úh.fya nekao f.dkakq fokafkla jf.a tlg
woaokjd' tn÷ NsCIqjf.a iu:h;a úmiikdj;a folu hq.koO
jYfhka jefvkjd' Tkak B<Õg wjidk m%;sM,h m%ldY lrkjd
tn÷ NsCIqj zfidfh Ouud wNs[[d mßf[[hHd" f; Ofuu
wNs[[d mßPdkd;s" fh Ouud wNs[[d myd;nnd" f; Ofuu
wNs[[d mcy;s' fh Ouud wNs[[d Ndfj;nnd" f; Ofuu
wNs[[d Ndfj;s' fh Ouud wNs[[d ipðld;nnd" f; Ofuu
wNs[[d ipðlfrd;sZ tn÷ ta NsCIqjla ;=< hï Ou_hka ;sfnkjd kï
wNs[[dfjka f;areï .;hq;=" msßis| o;hq;=" ta NsCIqj ta msßis|

102
o;hq;= foa wNs[[dfjka msßis| ±k .kakjd ^ys;d.kak
p;=rd©i;Hfha m<uqjk i;Hh jf.a& B<Õg fh Ouud wNs[[d
myd;nnd" wNs[[dfjka m%ySKh l<hq;= Ou_ fï NsCIqj ;=<
m%ySKh fjkjd' hï Ou_hka wNs[[dfjka jeäh hq;= kï tajd
jefvkjd' hï Ou_hka wNs[[dfjka idCId;a l< hq;=o m%;HCI
l< hq;=o" ta Ou_ m%;HCI fjkjd'

;j ÿrg;a f;areï lrkjd nqÿrcdKka jykafia fudkjo ta


wNs[[dfjka msßis| o;hq;= Ou_ m[pWmdodkilJOhhs' B<Õg
wNs[[dfjka m%ydKh l< hq;= wúoHdj;a Nj ;Kydj;a hk folhs'
wNs[[dfjka jeäh hq;= Ou_ iu:h;a úmiikdj;a hk folhs'
wNs[[dfjka idCId;a l< hq;=" m%;HCI l< hq;=" Ou_ úccdúuql;s
hk kñka y÷kajk wry;aM, {dkh;a wry;a M, úuqC;sh;a
t;fldg fuhska iïmQK_hs' uy mqÿu iQ;%hla' we;a; jYfhka
ksjkg hk ud._ jYfhka fndfyda fokd w;r ckm%sh l%u lSmhla
;shkjd'

ksjkg hk ud._ lSmhla ;shkjd lshk tl ksjerÈ keye' ;u


;ukaf.a lugyk wdY%s;j we;eï flfkla m[pWmdodkilJOfha
wks;H;dj ;%s,CIKh wdY%fhka" we;eï flfkla Od;= ukisldr
wdY%fhka" we;eï flfkla i<dh;k wdY%fhka tÈfkod
Ôú;fha§ wks;H;dj ta úÈhg mqreÿ lrk fldg wjidkfha
Tlafldu tl;= fj,d tkjd' iu: úmiikd folu tlg wÈk
f.dkqka fokafklaf.a we§u jf.a weÈ, hkjd wka;sug' wdhH_
ud._fhka wx. ;=kla l,skau m%ySK fjkjd' wx. myla ta wji:dfõ
m%ySK fjkjd' f,daflda;a;r wdhH_ wIagdx.sl ud._hhs fu;k
m%ldY fjkafka' ldh lu_" jÖ lu_" ms<sn| l:dka;r keye' Ndjkd
lrk flkdf.a f,dafldaa;a;r ys;a my< fjkfldg wr my ú;rhs
l%shdldÍ fjkafka' wks;a tajd l,skau Y=oO lr,d bjrhs' tfyu
lr,d wka;sug úccd úuq;;sM, olajdu ta m%;smodj wkak
i<dh;k wdY%fhka nqÿrcdKka jykafia fmkajd jod<d'
wks;H;dj .ek lsõj ksid talg wod< uy mqÿu iQ;% ;shkjd fï

103
ldrKh ;j;a ;yjqre lr .kak'

tla wjia:djl nqÿrcdKka jykafia ix>hd jykafia,d


wu;,d m%ldY lrkjd15 pCLqx wksppx úmßkdó w[[:dNdù" rEmd
wksppd úmßkdñfkd w[[:dNdúfkd" pCLqú[[dKx wksppx
úmßkdó w[[:dNdùZ wd§ jYfhka Th úÈhghs lshkafka' tl
tlla .ek wei wks;Hhs úmßkdó lshkafka fjkiajk iq¿hs'
w[[:dNdù lshkafka zwkafia njlgZ l,ska ;snqk ;ekg jvd
wkafia njg m;afjk iq¿hs' wks;H;dfju me;s ;=kla jf.a
wks;Hhs lsh, ú;rla bjr lrkafk keye' wks;H ksidu tal
úmßkduhg m;afjkj" wka;sug wka fia njlg m;afjkjd'
w[[:dNdù" tal fjk wdldrhlg m;a fjkjd' rEm;a tfyuhs
wks;Hhs fjkia fjk iq¿hs' wkH iajNdjhlg m;a fjkjd'
pCLqú[[dKh;a wks;Hhs" fjkia fjkjd" w[[:dNdjhg
m;afjkjd' B<Õg m%Yakhla úÈhg bÈßm;a lrkjd' flfiao
uyfKks" wks;HjQ fohlska ks;H fohla mek kÕskafka@ wei;a
wks;H kï" rEm;a wks;H kï" fldfyduo pCLqú[[dKh ks;H
fjkafka' B<Õg lshkjd pCLqú[[dKh ksid we;sfjk
pCLqiuMiih tal;a wks;Hhs' B<Õg pCLqiuMiih ksid we;sjk
fõohs;h tal;a wks;Hhs' Th úÈhg olajkjd ys;g ldjÈk wkaoñka
zwksppx úmßKdó w[[:dNdùZ Tlafldu lsh,hs kj;ajkafk' fï
yeu tllau p,d fpj" jhd p" wksppd" úmßKdñfkd"
w[[:dNdúfkd" t;k jpk lSmhlau lshkjd wks;H;dj wÕjk'
ief,kjd f.ùhkjd wks;H iajNdjhg m;a fjkjd' ±ka wms zwdZ
uu fyd|g n,kakkafld lsh,d' hï rEmhla n,k fldgu tajd
folu fjkia fj,dfk yß fõ.fhka' tajd wmg f;afrkafk
keyefk' tajd p,kh fjkjd' ta ksidfk p,k Ñ;%h lsh,d
lshkafka' fï p,k rdYshla nj f;areï .kafk ke;slñka >k
i[[dfõ msysg,d p,k nj f;areï fkd.ekSfuka .%yKh lr
.kakjd tlla lsh,d' zzfï uf.au weyska ±lal rEm' ta ;snqKq rEmu
;uhsZZ fudfyd;la mdid fjkia fjk tl f;afrkafka keye' wkak
ta úÈhg nqÿrcdKka jykafia fïl u;= lr, fokjd' wks;H;d

104
Ndjkdjg b;du jákd úÈfha iQ;%hla fï ixhq;; ksldfha
i<dh;k j..fha fofjks ojhx iQ;%h' ta wka;sug lshkafka p,d
fpj" jhd p wksppd" úmßKdñfkd" p,kh fjkjd f.ù hkjd tal
idudkH uieig fmakafka keye meKeig fmfkkjd'

úo¾Ylhd wE;g hkak hkak úo¾Ykdj ;=<ska fmakjd'


úo¾Ylhdg f,dalh fmfkkafka wuq;=u úÈhlg' f:r" f:aÍ .d:d
n,df.k hkfldg ±lafjkafka uy mqÿu lugyka' .,d.k hk
j;=rla" .skakla" Th úÈfha foaj,a' ta fudlo wks;H;dj
ksrka;rfhka jevQ flkdg f,dalfha ;shk yeu fohlau wks;Hhs'
jegqKq fld<h msfmk mrfjk u, wks;Hhs' ta wks;H;dj uy
m%n,hs' we;eï wjia:dj, nqÿrcdKka jykafia m%ldY lr,
;shkjd zwksppi[[d NsCLfj Ndú;d nyq,Sl;d innx ldurd.x
mßhdÈh;s" innx rEmrd.x mßhdÈh;s" innx Njrd.x mßhdÈh;s"
innx wúccx mßhdÈh;s innx wiñudkx mßhdÈh;s iuQyJ;s'16
wks;H;dj yßhg jevqfjd;a ish¨u ldu rd.h tfyu msákau
bjr fjkjd' rEm rd.h" Nj rd.h" wúoHdj wka;sug wiñudkh;a
uq,skqmqgd oukjd' nqÿrcdKka jykafia wks;H;dj jeãu fldhs
;rï jK_kd lr, ;shkjo lsõfjd;a tl ;ekl i|yka fjkjd'
ksjkg ud._ folla ;shkj lshk tl iqÿiq keye' fudlo wka;sug
ta folu tl;= fjkjd' fufyu folla ;shkjd' tlafld i;r
i;smÜGdkh jeäh hq;=hs' tfyu ke;akï wks;H;dj jeäh hq;=hs'
tal fy<s fjkjfk uyd i<dh;ksl iQ;%fhka' fu;k mriamr
úfrdaë njla keye' foflkau flfrkafk tlu jefâ' neÆ
ne,aug tlaflfkla idudkH Í;sh wkqj i;r i;smÜGdkh
jvkjd' tal ;=<ska ;uhs taldhk ud._fhka .sys,a,d wka;sug
ksjk m%;HCI lrkafka' ´l ;uhs iïu; l%uh' kuq;a fu;k§
wks;H;dj ud¾.h jYfhka m%ldY lrkjd' l%u folla ;shkjd
flf,ia ch .kak' tlla i;r i;smgGdkh jeãu wksl wks;H
i[[dj' wks;H i[[dj ;=<ska wr lsõj foaj,a jefvkjdfk'
i;r i;smgGdkh i;r iuummOdk wdÈh' neÆ ne,aug ta ;rï
mqÿu úÈfha fohla wks;H i[[dj ms<sn|j nqÿrcdKka jykafia

105
m%ldY lrkafka' wms fï lshkak ;shk ;dla Tlafldu lshkj
fkdfjhs' hï m%udKhla lsõjd'

fï ldrKfhka ys;d.kak ´k nqÿrcdKka jykafia úúO


Wmudj,ska olajkafka fukak fï i<dh;k ;uhs' wr mgka
.;a; ;ekg wdfjd;a zfjo.=Z lshk jpkfhka fï Ydikfha
y÷kajkafka ry;ka jykafiahs' ;%sfõoh lsh, lshkafka
wrf.d,a,kaf.a ;%sfõoh fkdfjhs' ;%súoHd lsh, jpkhla wy,
;shkjfk' zf;úccZ lshkafka wfma ry;ka jykafia,dg'
nqÿrcdKka jykafia y÷kaj,d §,d ;shkjd kshu úoHd ;=k
mqfnnksjdidkqii;s" ÈnnpCLq" wdijCLh' ta ;=< Tlafldu
i<dh;kfha ksiirK me;a;;a wyqfjkjd' wrf.d,a,kag
wyqjqfKa keyefk ksiirKh kslaóu' ta ú;rla fkdfjhs' yg
.ekSu;a wyqjqfKa keye i<dh;kfha' nqÿrcdKka jykafia
zfjo.=Z ;;aFjh ;sfhkafk;a fu;khs" ish,a, ;sfhkafk;a
fu;khs lsh, foaYkd l<d' úfYaIfhka fï uyd i<dh;ksl
iQ;%fhka l=¿ .ekafjkjd fï i<dh;k foaYkdj" wmg fmak
yeáhg' ;j yqÕla foaj,a lsõfj ke;;a fï mskaj;=ka fï ál
wdY%fhka" úfYaIfhkau Ndjkdjgu t,a, lr,hs fï lsõfj'

Nd.Hj;=ka jykafia fidhd.;a wkspp;d Ou_h iq¿mgq fohla


fkdfõ' tal ;=< yeu fohlau wvx.= fjkjd' wks;a me;af;ka
wdh;k ;=<hs f,dalfha yeu fohlau isoO fjkafka' ta h:d iajNdjh
wms okafk keye ñßÕ=jla Tiafi wms ÿjk ksid' hï wji:djl
yß yeáhg f;areï .;a; kï Tlafldu" t;kskau jefâ wjidkhs'
fï wog m%udKj;a lsh,d ys;kjd' fï mskaj;=ka fï lshk foaj,a
ks;r ks;r wy, fyda lshj,d fyd|g ys;g ldjoao f.k fïjd
l%shdjg kxjkak W;aidyj;a fjkak ´k' t;fldg wmg hï
m%udKhla ÿr hd yelshs fï ksjka uÕ Tiafia' nqÿrcdKka
jykafia fïl fl,skau wry;ajh olajdu úoHd úuqla;s olajdu"
wks;H;dj;a i<dh;k;a wdY%fhka m%ldY lr, ;shkjd' wo Èk
fï máppiuqmmdo foaYkd ud,dfõ§ wms i<dh;kh uq,a lrf.k

106
lsõjd' ;j bv ;shkj kï b;=re wx. .ek;a fujeks foaYkd
mj;ajkak n,dfmdfrd;a;= fjkjd'

fï máppiuqmmdo foaYkd ud,dj ;=<ska" fï mskaj;=kaf.a


Ndjkdjg fïl;a Wmldr lrf.k ;u ;ukaf.a ta m%;smodjg
blauKska <Õd fjkq we;ehs m%d¾:kd lrkjd' wm ks;r u;la lrk
wdldrhg fï Njh ;=<u" Ègq ±ñfhysu" fidajdka" ilod.dñ"
wkd.dñ" w¾y;a hk ud._ M, m%;sfõOfhka l<hq;= ish¨ ld¾hh
ksu lsÍug fï mskaj;=kag Yla;sh" ffO¾hh" n,h" ,efíjd lsh,d
m%d¾:kd lrkjd' ta jdf.au hï;dla i;aFj flfkla wùÑfha isg
wlksgd olajd fun÷ úo¾Ykd Ou_ foaYkd weiSug;a" Ou_ foaYkduh"
Ou_ Y%jKuh l=Y,h wkqfudaokaùug;a leu;s kï ta wkqfudaokaùu
;=<ska m%d¾:kSh fndaêhlska W;=ï wuduy ksjk idCId;a lr
.ks;ajd' fï yeu fokdgu blauKskau fï ksj_dK Ou_h idCId;a
fõjd lshd m%d¾:kd lrkjd' ieu fokdu fï .d:d lshkak'

t;;dj;d p wfuyys''''''

107
mdol igyka

1' Wool iQ;%h" ixhq;; ksldh - 4-176 msg ^nq'c';%s'16&


2' inn iQ;%h" ixhq;; ksldh - 4-30 msg ^nq'c';%s'16&
3' iñoê iQ;%h" ixhq;; ksldh - 4-88 msg ^nq'c';%s'16&
4' n%yucd, iQ;%h" §> ksldh -1-78 msg ^nq'c';%s'7&
5' ojh iQ;%h" ixhq;; ksldh 4-146 msg ^nq'c';%s'16&
6' uyd fldgÀ; iQ;%h" wx.=;;r ksldh -312 msgq ^nq'c';%s'19&
7' ldu.=K iQ;%h" ixhq;; ksldh -4-206 msg ^nq'c';%s'16&
8' fldgÀ; iQ;%h" ixhq;; ksldh -4-322 msg ^nq'c';%s'16&
9' l=fuudmu iQ;%h" ixhq;; ksldh -4-348 msg ^nq'c';%s'16&
10' fud<sh M..=k iQ;%h" ixhq;; ksldh -2-22 msg ^nq'c';%s'14&
11' iunyq, NsCLq iQ;%h" ixhq;; ksldh -4-114 msg ^nq'c';%s'16&
12' ÿ;sh ojh iQ;%h" ixhq;; ksldh -4-148 ^nq'c';%s'16&
13' uyd;KydixLh iQ;%h" ucCêu ksldh -1-608 ^nq'c';%s'10&
14' uydi<dh;ksl iQ;%h" ucCêu ksldh -3-594 ^nq'c';%s'12&
15' ÿ;sh ojh iQ;%h" ixhq;; ksldh -4-148 ^nq'c';%s'16&
16' wksppi[[d iQ;%h" ixhq;; ksldh -3-266 ^nq'c';%s'15&

108
15 jk foaYkh
^myka lKqj Ou_ foaYkd wxl 197&

kfud ;ii N.jf;d wryf;d iuud iunqoOii

f;ix Miimfr;dkx - Njfid;dkqidßkx


l=uu..mámkkdkx - wdrd ixfhdckCLfhd

fhp Miix mß[[dh - w[[dh Wmifu r;d


f; fj MiidNsiuhd - kspPd;d mßksnnq;d1
- ojh;dkqmiikd iq' iq;; ksmd;

ie±yej;a mskaj;=ks"

;sf,da.=re Nd.Hj;a iïud iïnqÿrcdKka jykafia f,dalhd


yuqfõ ;enQ Ou_h máfida;.dó Ou_hla' Njfida; kïjQ úmÍ;
mgq Nj Èhje,g tfrysj .,d hk ta Ou_h Nj ksfrdaOh lrd
f.k hk Ouu fid; kï jQ uy Èh l|hs' Nj Èh je,g wiqjqk
f,dal i;ajhd ixidr Èh iq<s ;=<u lrlefjkjd' Ouu fid;hg
jegqKq wd¾h mqoa.,hd Nj ksfrdaOh kï jQ ksjkg <Õd fjkjd'
fï fol w;r iJêi:dkh iamY_hhs'

ta ksid wo wms fï mif<diafjks Ou_ foaYkdjg iq;;


ksmd;fha ojh;dkqmiikd iQ;%fha tk iamY_h ms<sn| .d:d folla
ud;Dld lr .;a;d' óg l,ska máppiuqmmdo foaYkd lSmhl§u
wms fï ojh;dkqmiikd iQ;%fha .d:d ud;Dld lr.;a ksid
iuyr úg fï mskaj;=kag u;l we;s taflÈ nqÿrcdKka jykafia
wkq.ukh l< foaYkd rgdj' fome;a;lg keUqrej we;s ta ta Ou_
bÈßm;a lrñka tajdfha iuqoh me;a;;a ksfrdO me;a;;a fjkalr
±laùu ta iQ;%fha foaYkd ffY,shhs' ±ka Miih ms<sn| ta fome;a;
m<uqfjkau nqÿrcdKka jykafia .oHmdGhlska ix>hd jykafia,dg
olajkjd'

109
tafla isxy, mßj¾;kh fïlhs' zuekúka ojh;dkqmiikdfõ
fh§fï ;j;a l%uhla ;sìh yels±hs hï flfkla weiqfjd;a ta whg
fufia ms<s;=re Èh hq;=hs' ;sìh yelshs' flfiao ;sìh yelafla@
hï;dla ÿlla yg .kSo" ta ish,a, iamY_h m%;Hfhks' fï tla
wkqmiikdjls' iamY_fhau ksrjfYaI úrd. ksfrdaOfhka ÿflys yg
.ekSula ke;' fï fofjks wkqmiikdjhs' fufyu m%ldY lr,d
nqÿrcdKka jykafia fï olajdmq ojh;dkqmiikdfõ fh§fï
wdksYxi B<Õg m%ldY lrkjd' wm%ud§j flf,ia ;jk ù¾hfhka
hq;=j hï lsis NsCIqjla fï ojh;dkqmiikdfõ fhÿfkd;a ta NsCIqjg
tlaflda fuf,dj§u" Ègq±ñfhys§u" ry;a M,h ,nd.kak mq¿jka'
tfyu ke;akï Wmdodk fYaIhla b;sßj wef;d;a wkd.dó M,h
,nd.kak mq¿jka'

fï úÈhg m%ldY lr,d ;uhs nqÿrcdKka jykafia wr .d:d


fol jodf<a'
f;ix Miimfr;dkx - Njfid;dkqidßkx
l=uu..mámkkdkx - wdrd ixfhdcklLfhd
fhp Miix mß[[dh - w[[dh Wmifu r;d
f;fj MiidNsiuhd - kspPd;d mßksnnq;d

iamY_hg .e;s jQ Nj Èh je,g wkqj hkakdjQ jerÈ uÕg


ms<smkakdjQ Tjqkag ixfhdackCIh lsÍu lsh, lshk Nj neñ
is|,Su wE;h' fndfyda ÿrh' kuq;a zfh p Miix mß[[dhZ hï
flfkla iamY_h msßis| ±kf.k zw[[dh Wmifu r;dZ m%;HCI
{dkh ;=<ska ixis£fuys we¨kdyqo zf;fj MiidNsiuhdZ Tjqka
taldka;fhkau ta iamY_h f;areï .ekSu ksid" zkspPd;d mßksnnq;dZ
;DIKd l=i .skak ksjdf.k mßksúhdyqh'

fukak fï .d:d fol wdY%fhka wms hï lsis úfYaI Ou_


foaYkdjla wo mj;ajkak n,dfmdfrd;a;= fjkjd' fudlo wo
úfYaI ojila ksid" ix>hd jykafia,df.a jiidkh wjidk ksid"
ix>hd jykafia,df.a jiidkh wjidk jk mjdrKh flfrk

110
jma fmdah ojfia" ;j;a fya;+ka ksid wmg ys;=kd fï fhda.djpr
msßig - wks;a taj;a lugyka nK ;uhs - fïl álla jvd t,a,
lr,d m%dfhda.sl uÜgñka bÈßm;a lrkak' ta ksid úfYaIfhka
b,a,d isákjd fu;k b|,d m%ldY lrk ldrKdj,g b;du;au
idjOdkj jelshla jelshla mdid" jpkhla jpkhla mdid"
Y%jKh lrk yeáhg' fï iamY_h ms<sn| l:dka;rfha §
m<uqfjkau lsj hq;= ldrKhla ;uhs" wms foaYkd lSmhl§u §>
ksldfha m<uqfjks iQ;%h jk n%yucd, iQ;%h .ek u;= lr, ÿkak
ldrKhla fudllao" nqÿrcdKka jykafia ta iQ;%fha § yeg folla
ñ:Hd oDIá m%;sfCIam lf<a b;du;au flá mdGhlska nj'

fudllao ta mdGh z;oms Mii mpphd" ;oms Mii mpphd"Z2


tal;a iamY_ m%;Hfhka" tal;a iamY_ m%;Hfhka" lsh, ta úÈhghs
ksIam%Nd lf<a yeu oDIáhlau' ta jf.au iQ;%h wjidk yßfha§
nqÿrcdKka jykafia m%ldY lrkjd" hï Y%uK n%dyauKhska ta oDIá
m%ldY l<dkï Tjqka ms<sn|j fukak fufyu jdlHhla lshkjd'
zifnn f; Pys Miidh;fkys Mqii Mqii máixfjfok;sZ ta yeu
flfklau iamY_ wdh;k yfhka kej; kej;;a iamY_ lrñka
m%;sixfõokh lrkjd' tafl B<Õg úmdl lshkjd' ta fõokdj
ksid ;Kydj Tjqkag we;s fjkjd' ;Kydj ksid Wmdodkh"
Wmdodkh ksid Nj" Njh ksid cd;s" cd;s ksid crd urK ÿlL
ish,a,u' bka lshfjkafka fudllao@ wr uq,a .d:dfjka lsõj
jf.a ta yeg folla oDIá .;a; yeu Y%uK n%dyauKfhlau iamY_hg
.e;s fj,d" Nj Èh je,g wyqfj,d" jerÈ ud._hg jeá,d" Nj
neñ j,ska ñÈ,d fkdfjhs isáfha' nqÿrcdKka jykafiaf.a Ou_h
fldhs úÈho lsh,d B<Õg wjidkfha m%ldY lrkjd' fï Ydikfha
ry;a NsCIqj ms<sn|j B<Õg m%ldY lrkjd' ta ry;a NsCIqj iamY_h
ms<sn|j" iamY_ wdh;k yh ms<sn|j mia wdldr úfYaI wjfndaOhla
we;s lrf.k msßksùug m;afj,d ;sfhkjd' fudllao ta@ wms
l,skq;a foaYkdjl§ u;la l<d iamY_ wdh;k yfha iuqoh"
wF:.u" wiido" wd§kj" ksiirK' ta lshkafka iamY_ wdh;k yfha
yg .ekSu" wi;hg hdu" wdiajdo mCIh" wd§kj mCIh" ksiairK

111
lshkafka kslaóu' Tkak ´lhs fï Ydikfha úfYaIFjh iamY_h
ms<sn|j' ±ka Tkak t;k b|,d iamY_h .ek jv jvd;a meyeÈ,s lr
.kak wms bÈßhg iQ;% lSmhla .kakjd' ys;d.kak fïl tla;rd
úÈhl jkaokd .ukla lsh,d' ksjka lrd hk jkaokd .ukla
lsh,d ys;df.k fï meh ;=< fuhg idjOdkj weyqïlka fokak
W;aidy lrkak' iamY_h .ek m<uqfjkau wms wuq;=fjka lshkak
´k keye' fï mskaj;=ka fyd|g okakjd ojdoidx. máppiuqmmdo
iQ;%h' ljqre;a Th fyd|g okak wúccd mpphd lsh, mgka .kak
iQ;%fha iamY_h i|yka jkafka fufyuhs'

i<dh;k mpphd Mfiid" Mii mpphd fjokd" i<dh;k


m%;Hfhka iamY_h" iamY_ m%;Hfhka fõokdj' Th wd§ jYfhka
;sfhkafka" kuq;a iamY_h ms<sn|j jvd;au meyeÈ,s .eUqreu
oY_khla wmg bÈßm;a lrfkafka ó ms~la jeks w:_ rifhka
fmdfydi;a uOqmsKaäl ziQ;%fhkaZ'3 ucCêu ksldfha uOqmsKaäl
iQ;%h l,ska wjia:dj, wms iïmQK_fhka ú.%y lr, ;shkjd'
fuf;kaÈ Bg wod< jYfhka lsõfjd;a fufyuhs' nqÿrcdKka
jykafia jod< tla;rd flá foaYkd mdGhla ix>hd jykafia,df.a
b,a,Su mßÈ" fláfhka l< foaYkd iúia;rj foaYkd lsÍu ms<sn|j
zM;o..Z ;k;=r ,nd .;a;= uydlppdhk uy ry;ka jykafiahs
f;areï lr, fokafka' taflÈ fukak fï jdlHh fhfokjd'

zpCLq[pdjqfid mápp rEfm p Wmmcc;s pCLqú[[dKx


;sKKx iX.;s MfiidZ T;k uyd .eUqre oY_khla bÈßm;a
lrkjd' zpCLq[pdjqfid mápp rEfm p Wmmcc;s pCLqú[[dKxZ
weje;aks wei;a rEmhkq;a ksid plLq ú[[dKh yg .kS' B<Õg
lshkjd' z;sKKx iX.;s MfiidZ ta ;=fkau tlg hdu iamY_hhs'
fu;k fyd¢ka l,amkd lf<d;a uy .eg¿jla fmfkkjd' ishqï
.eg¿jla' fudllao u;l ;shd.kak fu;k lshjqkd' zmáppZ lshk
jpkh;a zWmmcc;sZ lshk jpkh;a" thska fmakjd mápp iumq mdo
Ou_fha ;sfhkafka ú[[dKh yg.ekSu ms<sn|j nj' wei;a
rEmhkq;a ksid pCLq ú[[dKh yg .kakjd' kuq;a yg .;a;g

112
miafi f,dal i;aFjhd ;=< ;shk uq,dj ksid" wúoHdj ksid" fïl
;=kla yeáhg .kakjd'

;=kla yeáhg .kak bvla keye' fudlo wr wei;a rEmhkq;a


ksiduhs plLqú[[dKh yg.;af;a' plLq ú[[dKh lshk tl
wms f;areï lr, ÿkakd' ú[[dKh hg ;shk ta Ou_;dj folla
yeáhg fjkalr .ekSuuhs' tf;la wei;a rEmh;a folla lshk
woyi my< jqfk;a keye' plLq ú[[dKh my< jqKyuhs zfï
uf.a weiZ wr ;sfhkafka zrEmZ Tkak Th úÈhg'

talhs fï lshkafka Th fol w;r mr;rh ;uhs ú[[dKh'


kuq;a ta wkjfndaOh ;=<ska wei;a" rEmh;a pCLqú[[dKh;a
lsh, ;=kla' ta ;=k tlg hdu ms<sn| yeÕSula we;s lr .;a;=
;ek wkak iamY_h yg .kakj' t;k b|,uhs uq,dj' talhs wms
iamY_h iJêi:dkhhs lsõfõ' t;fldg fï iamY_h ms<sn|
ldrKfha§;a lshjqkd fk folla yd ueola ms<sn|j' Tkak ta ms<sn|j
wms óg l,ska fkdfhl=;a wji:dj, úia;r lr, ;shkjd uy
n,iïmkak iQ;%hla wx.=;;r ksldfha Pll ksmd;fha - ta lshkafka
yhfjks ksmd;fha - ufcCO iQ;%h'4 - wms biafi,a, ksodk l:dj
lsh, b¢uq' fkdokak whg' nrKei bism;kfha ñ.odfha
nqÿrcdKka jykafia jev jik wji:djl i:úr NsCIQka
jykafia,d msßila msKvmd;fhka miafia uKv, ud,fha
/iafj,d Ou_ idlpPdjla wdrïN l<d' fï ld,fha jpkfhka
lshkjd kï Ou_ iïuk;%Khla' fudllao fya;=j@ iNdfõ §
bÈßm;a jqkd fukak fufyu m%Yakhla' fudllao@ Nd.Hj;=ka
jykafia mdrdhKfha fuf;;hH m[yfha fukak fufyu
foaYkd lr, ;shkjd'

zfhd WNfk; úÈFjdk


ufcCO uk;d k ,smm;s
;x n%Eñ uyd mqßfid;s
fidO isnnksupp.dZ

Th .d:dj bÈßm;a lr,d fïl ;=<ska idlpPdj i|yd m%Yak


113
y;rla bÈßm;a lr .;a;d' iïuk;%Kh i|yd fï ijdóka
jykafia,d' fudllao m%Yak y;r@ ±ka .d:dj f;areï lr, fouq'
idudkH w:_h zfhd WNfk; úÈFjdkZ lshkafka hfula fldka
fol f;areï wrf.k zufcCO uJ;d k ,smm;sZ m%{dfjka - uk;d
lshkafka m%{dj - m%{dfjka ueo fkdwef,ao" z;x n%Eñ uyd
mqßfid;sZ nqÿrcdKka jykafia jodrKjd thdg uu lshkjd uyd
mqreIhhs lsh,d fudlo zfidO isnnksupp.dZ Tyq fï f,dalfha
ueyqïldßh blaujd .shd'

fï f;arú,s jf.a .d:dfjka ldrKd y;rla Tkak m%Yak


yeáhg bÈßm;a jqkd' fï .d:dfõ i|yka jk tl fldkla
fudllao" fofjks fldk fudllao" ueo fudllao" ueyqïldßh
ljqo" fï m%Yak y;rg i:úr ix>hd jykafia,d yh kula
bÈßm;a lrkjd újrK yhla' uy mqÿu lugyka újrK jf.a
tajd' wmg wod< foa ú;rla fuf;kaÈ biairyg .ksuq' wdh;k
ms<sn| m%Yakfha § miafjks i:úrhka jykafia ÿkak újrKh
fïlhs' tla fldkla wdOHd;añl wdh;k yh ta lshkafka wei"
lk" kdhi" Èj" lh" uk" fofjks fldk ndysr wdh;k yh rEm
Yno" .JO" ri" fMdgGnn" Ouu' ueo ú[[dKh' ueyqïldßh
;Kydj' ±ka Th ueyqïldßh .ek lshk fldg fï ld,fha
weÕ¿ï lu_dka; wdÈhg oCI ueyqïldßhka bkak mq¿jka' ta
Tlafldu mrdohs fï ueyqïldßhg fudlo@ fï ;Kyd kue;s
ueyqïldßhg Wmdê ;=kla ;shkjd' fudkjo zfmdfkdNúldZ
Njhla uykjd ta ueyqïldßh' B<Õg zkJÈrd. iy.;dZ ;=gqùï
we,Sï iys;hs' B<Õg z;;%;;%dNs kJÈkSZ ta ta ;ek i;=gq fjkjd'
Tkak ;Kyd ueyqïldßhf.a ymkalï' tn÷ ta ;Kyd ueyqïldßh
;uhs wr fofldku .eg,kafka ueo fkd;ld yßñka' ueo ;shk
ú[[dKh wr fol ksid we;sjqfk' kuq;a tal wu;l lr,d fldka
fol .eg,kjd' ksoiqkla jYfhka lsõfjd;a wei;a rEmh;a
.eg,kjd'

wei;a rEmh;a .eg,Eu ms<sn| l;dka;rh wms fkdfhl=;a

114
wji:dj, m%ldY lr, ;shkjd' myiqfjkau f;areï .kak
mq¿jka Wmudjla lsõfjd;a - ñßÕ=j' fldákau lsõfjd;a
nqÿrcdKka jykafia uq¿ uy;a i[[d ilJOhu ñßÕ=jg Wmud
l<d' wmg ñßÕ=j lshkfldg ysf;kafka weyehs rEmhhs
ú;rhs' kuq;a uq¿ uy;a i[[d ilJOhu ñßÕ=jg Wmud lsÍu
yß .eUqre lshukla' kuq;a fu;k§ ir,j tal ksid wei;a
rEmh;a ms<sn| m%Yakh .ksuq' ñßÕ=j ms<sn|j fndfyda fokd
okakjd kuq;a hka;ï u;la lruq' ñßÕ=j lshk tlg mskaj;=ks
ixialD; jpkhla ;shkjd zuD.;DIaKsldZ lsh,d" uqjdg ;Kydj
msmdih we;s lrjk oY_khla' fudllao" kshx iufha wE; j;=r
.,kak jf.a oY_khla fmfkkjd' uqjd ys;d .kakjd fï j;=r
lsh,d' fï uqjdf.a i:djrh fudllao zuu fu;k" w;k j;=rZ' uu
fu;k" w;k j;=r lsõjg fudlo hk hk mshjrla mdid weye;a
wrf.khs hkafk' ta;a lshkafk zuu fu;k j;=r w;kZ' j;=frhs
lsh, ys;k tl;a wE;a fjkjd' ñßÕ=fõ iajNdjh talhs' fïl
fl<jrla ke;s Èú,a,la' ñßÕ=fõ iajNdjh /já,a,' tal
flfrkafka fudllskao" udhd;aul pCLq ú[[dKh ;=<ska' wr
mr;rh fkd;ld yßñka fï ÿjkafk' mr;rh .ek yeÕSula
keye uqjdg' uu fu;k j;=r w;k" È.ska È.g hk wähla mdid
ta uq<dj ;=< uqjd ÿj, ÿj, fjfyig m;a fjkjd' uqjd
muKla fkdfjhs fï uq¿ uy;a f,dal i;a;ajhdu uq,d fj,d
bkafk uqjd jf.a ñßÕ=j ;=<ska" lsh,d nqÿrcdKka jykafia
fmkakqï lrkjd' fukak fï lshdmq ;Kyd ueyqï ldßh ;uhs fï
ishqï jefâ lrkafka' ;Kyd ueyqïldßh .eg,kjdh lsõjd' fï
.egj,ska fífrkafk fldfyduo@ fífrkak mKsjqvhla fï
.d:dfju ;shkjd' zfhd WNfJ; úÈFjdk - ufcCO uk;d k ,smm;sZ
zuk;dZ lshkafk mskaj;=ks m%{dj' t;fldg lshkak mqq¿jka' zflda
wmg m%{dj keyefk tal ry;ka jykafia,dg bfí my<jk
tllafk'Z tfyu lshkak tmd' m%{dfõ uQ, îch wm ld ;=<;a
;shkjd' fhdaksfida ukisldrh'

zfhdaksfida ukisldrhZ lshk tl uy m%n, jpkhla fï

115
Ydikfha úfYaIfhkau úoY_lhskag' kuq;a wjdikdjlg jf.a wmg
lshkak fjkjd fïl .ek wgqjdj, meyeÈ,s újrKhla keye'
fhdaksfida ukisldrh f;darkafka zWmdh ukisldrZ zm: ukisldrZ
wd§ jYfhka' wms fláfhka f,fyishg lshkafka zkqjKska
fufkys lsÍuZ" kuq;a fïfla ;shkjd uy .eUqrla' zfhdaksZ lshkafka
mskaj;=ks m%Nj ia:dkh" hula yg .kak ia:dkh' t;fldg
zfhdaksfidaZ lshkafka hula yg.kak ia:dkh wkqj fufkys
lsÍughs' b;ska yg.kak ia:dkh fudllao lsh,d ±kgu fï
mskaj;=kag meyeÈ,s we;s' iamY_hhs" iamY_hhs' iJêia:dkh lsh,
lsõfj talfk' n%yucd, iQ;%fha z;oms MiimpphdZ lsh, lsõfj'
fudk ldrKhlska fyda tal hgm;a fj,d ;shk njhs wmg kï
fmfkkafk' iamY_h ;uhs zfhdksZ yeáhg" m%Nj ia:dkh yeáhg
fmfkkafk' t;fldg iamY_h wkqj fufkys lsÍuhs fhdaksfida
ukisldrh lsh, lshkafka' Tkak T;k b|,d fkdfhl=;a Wmud
fokak isoaOfjkjd' talg uf.a NdId {dkh wvq mdvq lu ksid fyda
iuyr úg ´<dßl foaj,a lshfjkak mq¿jka' ug iudfjkak' wms
talg m<uqfjkau bÈßm;a lrk Wmudj - ug ±ka m%Yakh ;sfhkafka
mdßNdIsl Ynohhs jHjydßl Ynohhs w;r' jHjydßl Ynoh kï
fndfydaúg bx.%Sishg keUqrehs' flfia fj;;a ug ±k .kak ,enqKd
tla;rd l%Svdjla ;shkjfk bx.%Sisfhka zfÜn,a fgksiaZ lsh,d' talg
lshkafka zfïi mkaÿZ lsh,¨' fyd|hs wms fïi mkaÿ l%Svdj isyshg
kÕd .ksuq' taflÈ flfrkafk fudllao' msx fmdx fnda,hhs /lÜ
folhs ;uhs WmlrK yeáhg ;sfhkafka' fïfi ueo ;shkj flá
±,la' b;ska fïfl lrkak ;sfhkafk fudllao" tyd me;af;
bkak flkd /lÜ tflka fuyd me;a;g .y, tjk fndaf,a
fïfika fuyd me;a;g jefgkak l,ska /lÜ taflka tyd
me;a;g oukak ´k' b;ska wr woCIhd - fïl myiqfjka f;areï
.kak fï úÈhg ys;d.kak' tyd me;af; bkak l%Svlhd ljqo
okakjo@ udrhd' fuyd me;af; bkafk fhda.djprhd' udrhd;a
fhda.djprhd;a w;r fïi mkaÿ l%Svdjla lsh, ys;d.kak' udrhd
;rï z/lÜ ldrfhlaZ keye' z/lÜZ lshk jpkfha iudc w¾:h
u;la lr .kak' udrhdf.a z/lÜ tlgZ wyqfj,d ;uhs fï ixidfr

116
fuÉpr ld,hla weú,a, ;sfhkafk' ±ka b;ska fï udrhd
mroaokakhs yokafk' udrhd mroaokak;a fhda.djprhd w;g
.kafka /lÜ tl' ta /lÜ tl wrf.k woCI l%Svlhd lrkafka
fudllao wrhd fndaf, tjkfldg tal fmd,d mek, hklï
n,ka b|, fïfi ta w;g fï w;g keñ keó /lÜ tflka tyd
me;a;g oukjd' tal yßhkafk keye jefâ' thd t;fldg mrdo
fjkjd' ta fjkqjg oCIhd fudllao lrkafk fl,skau ysgf.k
wr fndaf, fldhs ;rï fõ.fhka tõj;a tf;kaÈu wks;a
me;a;g yrjkjd /lÜ tl ;sh,d' fmd,d mek, hkak fokafk
keye' fmd,d mek, hkj lshk tlg Wmudj ys;d .kak zm%m[phZ'
Ou_fha yeáhg m%m[ph ;uhs fmd,d mek, hEu' fmd,d mek,
hkak fkd§ t;k t;ku fufkys lsÍu' fudlo zt;kZ lsh,
lshkafka@ jÈk ;ek' wkak ziamY_hZ' t;fldg iamY_h wkqj
fufkys lsÍu lsh, lshkafk fnda,h jÈkjd;a tlalu fmd,d
mek, hkak fkd§ t;kskau yrj, hjkjd tyd me;a;g' Tfydu
Tfydu lrf.k .sfhd;a - b;du YS>%fhka tal lrkak ´k' ta
YS>%fhka lrk tlaflkd wka;sug udr mrdch lrkafk' udrhdg
/lÜ tl ùis lrkak isoaO fjkjd'

;j Wmudjla .ksuq' uu jeäh jeäh lshkafk ke;af; uy


f.dvla ;shkjd lshkak' mehla ;=< fláfhka fï lshkafk"
wksla yßh ys;d.kak' B<Õg wms .ksuq' ta;a l%Svdjla' tal
l%Svdjla fkdfõ igkla' lvq ÿkq hq.fha;a ;snqKq igkla' talg
lshkafka ojJop igk lsh,d ta ldf,a isß;la ;snqKd" ,xldfõ
muKla fkdfjhs' tx.,ka; wd§ rgj,a j,;a" yeu fokd <Õu
wdhqOh yeáhg ;sfhkafka lvqjla' lvqj t,a,,d ;shkjd' fudlla
yß .egqula jqk yeáfha zigkg tjZ lsh, wNsfhda. lr,d Tkak
mgka .kakjd igk' m<sy keye' m<sy ke;sj lvqfjkauhs
wkskafk;a' lvqfjkauhs wdrCId fjkafk;a' állg ys;, n,kak'
fldhs ;rï fõ.fhka lvqj fufyhjkak ´ko' neÆ ne,aug
msáka b|, ne¨fjd;a lvq ldmamhla' wrfyka tk yeu mdrgu
,Eia;shs' lvq lrljkjd' wkak ta jf.a fïl fjkafk;a' fldhs

117
;rï YS>%fhka fufkys lrkjo lshk tl fmkakkakhs fï
Wmud folu ÿkafk' /lÜ tl fyda fõjd lvqj fyda fõjd ta ;rï
YS>%fhka fufkys lsÍu ;=<ska ;uhs hï wji:djl wr .eg jeàu
kj;ajkak mq¿jka fjkafk' .yk .yk tlla we;akï tyd
me;a;g yrjkak ´k' wms msx fmdx fnda, .ek lsõj ksid wms
ksoiqkla lshuq' udrhd zrEm fnda,hlaZ tjkjd' fï ksoY_kh
fokafka m%dfhda.sl w¾:hlska' rEm fnda,h tkj;a tlalu tal
m%m[phg hkak fkd§ fmd,d mek, hkak fkd§ t;ku wks;a
me;a;g yrjkjd' fldfyduo wks;a me;a;g yrjkafk' fï
me;af; /lÜ tl fudllao@ nqÿ msf<a /lÜ tl zwks;Hhs wks;HhsZ
wdhs;a udrhd fï me;a;g .ykjd' wdhs;a zwks;Hhs wks;Hhs"
wks;HhsZ wks;HhsZ' Tkak wms Èkk yeá' ta /lÜ tflka wks;Hhs
lsh,d tyd me;a;g yrjkjd' Tkak ´l ;=<ska f;areï .kak'
fudllao" fuf;kaÈ wms ÿkak Wmudj ;=<ska f;areï .kafk
wks;Hdkqmiikdj"

wks;Hdkqmiikdj ms<sn| uyd m%n, foaYkdjla l,skq;a wms


hka;ug i|yka l<d ixhq;a iÕsfha i<dh;k j..fha ;shkjd
zojhxZ lshk kñka iQ;% folla' bka tlla .sh ief¾ wms úia;r l<d'
±ka fuf;kag wod< iQ;%h fofjks oajhx iQ;%h'5 fofjks oajhx
iQ;%fha § nqÿrcdKka jykafia fufyuhs m%ldY lrkafka" mgka
.kafka zojhx NsCLfj mápp ú[[dKx ifuyd;sZ uyfKks"
folla ksid ú[[dKh yg.kakjd' zl:[p NsCLfj" ojhx
mápp ú[[dKx ifuyd;s@ flfiao uyfKks" folla ksid
ú[[dKh yg.kafka' zpCLq[p mápp rEfm p Wmmcc;s
pCLqú[[dKxZ wei;a rEm;a ksid pCLq ú[[dKh yg .kakjd'
Tkak B<Õg tkjd fyd| jpk álla' pCLqx wksppx úmßKdó"
w[[:dNdù" rEmd wksppd úmßKdñfkd w[[:dNdúfkdZ' wei
wks;Hhs úmßKdñ lshkafka fjkia fjkjd wkHdldrhlg
m;afjkjd rEmhkq;a wks;Hhs' fjkia fjkjd" wkHdldrhlg m;a
fjkjd' B<Õg m%ldY lrkjd bfF:;x ojhx p,f[pj jh[p
wksppx úmßKdñ w[[:dNdúZ fufia fï folu ief,kjd'

118
p,kh fjkjd" f.ù hkjd" fjkia fjkjd wkHdldrhg m;a
fjkjd' Tfydu lsh, t;kska kj;skafk keye' B<Õg lshkj
pCLq ú[[dKx wksppx úmßKdñ w[[:dNdú" pCLq ú[[dKh;a
wks;Hhs' úmßKdu fjkjd" wkHdldrhg m;afjkjd' B<Õg
lshkjd zfhdms fy;= fhdms mppfhd pCLqú[[dKii Wmmdodh'Z
pCLqú[[dKh yg.ekSug hï fya;=jla m%;Hhla ;shkjd kï
tal;a wks;Hhs' B<Õg ix>hd jykafia,df.ka wykjd m%Yakhla'
uyfKks" wks;H jQ m%;Hh Wmldr lrf.k we;sjk foa
fldfyduo ks;H jkafka@ m%;Hhka wks;H kï taflka WmÈk
pCLq ú[[dKh fldfyduo ks;H jkafka@ B<Õg lshk ál
isxyf,ka lshuq' fï lshdmq Ou_ ;=fka tl;=jg t;k jpk lSmhla
fhfokjd' z;sKKx Ouudkx iX.;s ikksmdf;d iujdfhdZ ta
lshkafka fï Ou_ ;=ku tlaj hdu" tl;=ùu" tla/iaùu ;uhs iamY_h'
B<Õg tfyu lsh, m%ldY lrkjd' pCLqiuMfiidms' wksfppd
úmßKdó w[[:dNdùZ pCLqiuMiih;a wks;Hhs' fjkiafjkjd'
w[[:dNdjhg m;a fjkjd' wdhs;a m%Yakhla wykjd' wks;H jQ
m%;Hhka ksid we;sjk pCLqiuMiih fldfyduo ks;H fjkafka@
B<Õg Tkak wuq;= fohla m%ldY lrkjd' zMqfgGd NsCLfj fjfo;s"
MqfgGd i[cdkd;s MqfgGd fpf;;sZ iamY_ lrk ,ÿfha úkaokhla
,nkjd' ta jf.au iamY_h ;=<skau i[[d we;s fjkjd" iamY_h
;=<skau fÉ;kd we;s fjkjd' wdhs;a u;la lr .kak t;fldg
zfõokdjg;a i[[djg;a fÉ;kdjg;a uq," fhdaksh" iamY_huhs'
kslï fkdfjhs lsõfj fhdaksfidaukisldr lshkafka iamY_ fjk
;ekg ys; fh§u nj' wka;sug lshkjd zbfF:f;ms OuudZ fï
Tlafldu Ou_ zp,d fpj jhdp wksppd úmßKdñfkd
w[[:dNdúfkdZ'

Tkak wksppdkqmiikdj" nqÿrcdKka jykafia mqÿu úÈhlg


bÈßm;a lrkafka' ±ka t;fldg tal wdY%fhka ys;d.kak mq¿jka
/lÜ tl fyda fõjd" lvqj fyda fõjd ukisldr fõ.hhs"
ukisldr fõ.h W.% l< wjia:dfõ ;uhs f;areï .kak mq¿jka
wr ñßÕ=fõ ryi' wms ±ka iEfykak weye .ek lsõjd' yhla

119
;shkjfk' B<Õg wms lk .ek n,uq' tal;a Wmud j,ska lshkak
n,dfmdfrd;a;= fjkjd' Bg l,ska lshkak ´k yeu bkaøshhla"
ke;akï wdh;khla ms<sn|ju lshk fldg ug isoO fjkjd
ufcCO iQ;%fha újrKhg hkak" ufcCO iQ;%fha újrKhg wkqj
lk .ek fufyuhs i|yka fjkafka' lk tl wka;hla" Ynoh
;j wk;hla fid;ú[[dKh ueo' B<Õg ueyqïldßh iqmqreÿ
;Kydj' ueyqïldßh lrkafka fudllao@ lkhs Ynohhs .eg,kjd'
fid;ú[[dKh fkd;ld yßkjd' fïflÈ;a ukisldrh YS>%
lsÍu ;uhs WmldÍ fjkafk' ukisldrh YS>% lsÍu .ek Wmudjla
fokak uu leu;shs' wr lshdmq iïu; Wmudjla fkdfjkak
mq¿jka'

fï mskaj;=ka okakjd .iaj, bkakjd /yehshd lsh,


lDñfhla wÕ,a fol ;=kl ú;r' ta i;d iji y;rg y;ryudrg
ú;r ix.S;hla wdrïN lrkjd' tlaflfkla wdrïN lrk fldg
wksla wh;a talg tl;= fjkjd' mqÿudldrhlg uy lka ßojk r¿
f.dfrdaiq ix.S;hla' ug iudfjkak fufyuhs hkafk Yíoh'
¾'¾'¾'' Ynofhka B<Õg tal È.g hkafka' ¾¾¾¾¾'''¾¾ iuyr
fj,djg uu l,amkd lrkjd' z/yehshdZ lshk jpkh yeÿfka
fldfyduo lsh,d' uu okafk keye ksrela;shla' ug ysf;kafk z¾Z
hkak fyd|g zwefykakZ i,iajk i;d z/yehshdZ' n,kak ¾
hkaku fka È.gu ;sfhkafk' /yehshf. fï ix.S;h iu:hg uy
ndOdjla' lk ydrf.k hkjd' yenehs tal u;la lr, fokjd
zlka fnrhlaZ lsh, tlla ;shkj lsh,d' f,dalfha ;shk mqÿu
úÈfha ix.S; NdKvh ;uhs lka fnrh' lka fnrhla ;shk nj
u;la lr, fokjd fï /yehshd' lka fnrhg uy johla jf.a'
b;ska iu:hg jfoa' iu:fha y;=rd úo¾Ykdfõ ñ;=rd lr .kak
mq¿jka' i;s iumc[[fhka hq;=j fhdaksfidaukisldrh
fhÿfjd;a' fï Yno folla ¾''¾'' folla ;=< ;shkjd wkak" ksjk'
ukisldrh t;kg fhÿfjd;a" ;Kyd .efÜg wyqjqfKd;a ;uhs
fïl zwñysß ix.S;hlaZ fjkafk' wka;sug z¾Z hkq ud,djla
ú;rhs tal ;=<' úo¾Ykd NdIdfjka lshkjd kï >k ix{dfjka

120
ñÈ,d rdis ix{dj u;= lr .kak mq¿jka yßhg i;siumc[[h
;=< t;k t;ku fufkys lf<d;a' /yehshd wmg ksjka ,nd
fok if;la' iudêhg ndOdjla jqk;a' z¾Z ldrh ;=< ;shkjd wms
lshdmq ksjk'

flfia fyda fõjd wms fï fláfhka lshkafk' ug tlla


lshkak neßjqkd' wei .ek uu §mq Wmud mrdohs nqÿrcdKka
jykafia bJøsh Ndjkd iQ;%fha § wei .ek olajk Wmudjg' bJøsh
Ndjkd iQ;%h ueÿï iÕsfh wjidk iQ;%h' uymqÿu iQ;%hla tal
nqÿrcdKka jykafia wdkkao yduqÿrejka wduka;%Kh lr,
foaYkd lrmq' bJøsh Ndjkd iQ;%fh6 tafl idrh yeáhg .;af;d;a
olajkak ;sfhkafka zwkqF;rd bJøsh NdjkdZ W;a;Í;r bJøsh
Ndjkdj ms<sn|j Wmud /ilska olajkafka' t;k§ nqÿrcdKka
jykafia wei ms<sn| olajk Wmudjg wms ±lajQ Wmud mrdohs' wr
YS>%j fufkys lsÍu lshk tlg fhfok Wmudj" weia we;s
flfkla fldhs ;rï fõ.fhkao wer .;a;= wei jy.kafka'
jy.;a;= wei wßkafka ta lshkafka weismsh fy,k fõ.fhka
fufkys lrkak lshk tlhs'

nqÿrcdKka jykafiaf.a ta Wmudjg wfma lvq wd§ Wmud


mrdohs' weismsh fy,k fõ.fhka fufkys lrkak lsh, wefikau
Wmudjla nqÿrcdKka jykafia wei .ek ÿkakd' lk .ek
lshkfldg nqÿrcdKka jykafia fufyuhs olajkafka lk
ms<sn| Wmudjla fokafka' hïfia Yla;su;a mqreIfhla b;du;au
myiqfjka wiqrla .ykjd' ta lshkafka uymg weÕs,a,hs ue±.s,a,hs
tl;= lr,d CIKhlska .yk zCIKhlaZ yÕjk Ynohlafk'
tfia weÕs,sj,ska .yk wiqrla .ikafka hïfiao" wkak ta ;rï
fõ.hlska fufkys lsÍu ;=<ska hïlsis NsCIqjlg Yíohla
weiqkyu ukdm njla fyda wukdm njla we;s fjkjd' tlafld ta
fofla ixl,khla we;s fjkjd' ta wjia:dfõ § jydu WfmaCIdjg
.kak fõ.hhs Th olajkafk bJøsh Ndjkd iQ;%fha" t;fldg
weismsh fy,k fõ.fhka wei ms<sn| ldrKh' lk ms<sn|j

121
nqÿrcdKka jykafia olaj, ;shk Wmudj wiqrla .yk fõ.hhs'
n,kak mqÿuhs" tal lkg wefyk tlla'

B<Õg keyeh' taflÈ;a ufcCO iQ;%h u;la lr .;af;d;a


keyeh tl fldkla" wksla fldk .| iqj|" >dkú[[dKh ueo"
>dkú[[dKh wu;l lrñka fï ueyqïldßh .eg,kjd" tal
ys;d.kak mq¿jkafk' ±ka hula wd>%dKh lrkjd lshkafk
bôkjfk' bôkfldg we;a; jYfhkau fudllao lrkafk@ iqj|
lefjk jd;h fkao wms we;=<g .kafk' jd;h ;uhs zjdylhdZ iqj|
ms<sn|j' wms wdYdfjka we;=<g .kafka wr iqj| ñY% jd;hhs' tal
wmg f;afrkafk keye'

;j l:dka;rhla ;shkjd ixhq;a iÕsfha i.d:l j._fha jk


ixhq;;fha7' fláfhka lsõfjd;a fldfid,a rfÜ wdrKHhl
NsCIQka jykafia kula jk ,eyenl jdih l<d' Wkajykafia
msKvmd;fhka miafia weú,a,d fmdl=Klg neye,d fudk
fya;=jla ksid fyda fk¿ï u,la bïnd' fïl ±lal jk foaj;dfjla"
±l, fodia lsõjd' zTn fï fk¿ï u,la bôkjd' Tn iqj|
fydfrlahZ lsõjd' zTn iqj| fydfrla lsh,hs fpdaokd lf<aZ' fï
NsCIQka jykafia lshkjd zzfldfyduo uu iqj| fydfrla jkafk'
uu u, levqfj;a keye' u, .;af;;a keye'ZZ t;fldg myo,
ÿkakd foaj;djd' idudkH flfkla u, lvkjg uu tfyu
lshkafk keye' kuq;a Tn jykafia bkafk b;du;au ishqï úÈhg
is; msßisÿ lr .ksñka' t;fldg fï iq¿ mdmhl=;a uy f,dl=
yeáhg fmakjd' talhs uu tfyu lsõfj lsh, lsõjyu
Wkajykafia foaj;djg ia;=;s l<d' u,la bU.ekSu ;=< mjd
laf,aYhka ;shk njhs thska fmfkkafka' tal ;=< ;sfhkafka
uq,djhs È.gu hkafka wr lshdmq ñßÕ=fõ uq,dj ;uhs' uf,a fï
foh ;shkjd lsh,d ys;d .kakjd8'

B<Õg Èj .ek lshk fldg ufcCO iQ;%fha Èj .ek lshkafka


fufyuhs' Èj tl fldkla" ri wksla fldk' ðjydú[[dKh ueo'

122
wms ksoY_k lshkak .sfhd;a ri ms<sn| ksoY_k biairg jvd ri
tajd ±ka we;s' wms f,aishg biair lshkafka whsial%Sï tl ysu
lsru' iuyr úg fyd| yeá ;=kmy fh¥ CIKsl Ñlka lE,a,
Bg jeäh ry we;s' b;ska flfia fyda fõjd Ñlka lE,a, yß"
whsial%Sï tlyß" ±lal yeáfha fudllao fjkafka' Èj w.g fl<
Wkkj fkao@ t;fldg fl< ;uhs jdylhd rfia" jd;h iqj|
f.k hk jdylhd jf.a fl< ,Eia;s fjkjd ms<s.kak rih' fl<
Wk, bjrhs Èj w.g' b;ska blaukg blaukg .scqj wrl .s,
odkjd' ri ;DIKdj fldhs ;rï n,iïmkako lsõfjd;a
nqÿrcdKka jykafia tal ksihs msKvmd; m%;HfõCIdfõ Od;=
ukisldr" ms<sl=,a ukisldr §,d ;sfhkafka' fï wdydrh ms<sn|j
Bg;a jvd uy m%n, Wmud §,d ;shkjd' tl ;ekl ;shkjd
zri;Kydh .êf;d yohx kdjnqcCO;s9Z ri ;Kydjg .scqjqk
flkd ljodj;a yDoh wjÈlr .kafka keye ksjkg' B<Õg
;shkjd uy ixfõ. ckl Wmudjla wykfldg nh ysf;kj tal'

iq;; ksmd;fha kd<l iQ;%fha uqks m%;smodj .ek


lshkfldg nqÿrcdKka jykafia fláfhka lshkjd zLQrOdrEmfud
Nj10Z ta fláfhka lshfjkafka oe,smsys ;,h Wmudjg .kak' oe<s
msys ;,fha Wmudj fufyuhs ;sfhkafka nqÿrcdKka jykafia
§mq Wmudj - Èj lefmk Wmudjla fï §, ;sfhkafka' ±<s
msyshl ó meKs ;jrkjd' ó meKs lkak wdi flfkl=g ±<s msysh
fokjd' t;fldg Èj lmd.kafk ke;sj ±<s msysh f,dúkak
mq¿jkao@ wkak ri ;DIKdj ms<sn| ;shk uy ixfõ. ckl
Wmudjla' ta ;rï ishqï fohla fï ri ;DIKdj' kuq;a nqÿrcdKka
jykafia tfyu lshkafka fudlo" ri ;DIKdj ch .;a; ksid'
wksl=;a ry;ka jykafia,d mjd nqÿrcdKka jykafia .ekhs
lshkafka' ri ;DIKdj ch .;a;= wdldrh" fldhs ;rïo lshf;d;a
f,dalhdg fï ldf, ys;d.kak nE nqÿrcdKka jykafia .ek
i|yka flfrk mdGhla ;shkjd zrimáixfj§ N.jd fyd;s
fkd p rird.máixfj§11 nqÿrcdKka jykafiaf.;a wmf.a
jf.au ri kyr l%shd;aul fjkjd' tajd uefrkafk keye ry;a

123
fjkfldg' rimáixfõ§ - ri ±fkkjd' kuq;a ri rd.hla keye'
rih ±fkkjd" ri rd.hla keye' uymqÿuhs' fï ld,fha
f,dalhdg fïl ys;d.kak;a neye' thska wmg fmakafka Èj
w.;a ksjk ;shkjd' tal hï muKlska fhda.djprhdg w;a olskak
mq¿jka i;siumc[[fhka wdydr m%;HfõCIdfjka" b;du;au
fyñka wdydr .kak fldg hï wjia:djl§ f;afrkjd Ñlka
lE,af,;a keye ri' talg;a zÑlaZ lshkak mq¿jka' B<Õg whsial%Sï
tfl;a keye ri" fï fol tl;= fjk ;ek b;d iq¿ CIKhlhs
rih l%shd;aul fjkafk' fï fl< .ek lshdmq l:dj n,kak
mqÿu úÈyg nqÿrcdKka jykafia fïlg §mq Wmudj .e,fmk yeá'
weye .ek lshk fldg weyeg .e,fmk Wmudj" lk .ek
lshkfldg lkg .e,fmk Wmudj' Tkak B<Õg Èj .ek lshmq
Wmudj n,kak' hïfia Yla;su;a mqreIfhla b;du;au myiqfjka
Èj w.g fl,s;a;la wrf.k z;=#Z .d, odkafkao wkak ta jf.a
blauKskau ri ;DIKdj we;sjqk yeáfha ukdm nj wdÈh wyla
lr,d WfmaCIdjg ys; .kak lsh, nqÿrcdKka jykafia
jodrKjd' ta Wmud b;du;a mqÿuhs' ±ka wei lk kdih Èj .ek
lsõjd" B<Õg wms huq lhg'

lh .ek lshkfldg ufcCO iQ;%hg wkqj lh tl fldkla


fMdgGnn lsh, lshkafka mskaj;=ks iamY_l< hq;= foa' fudlla
fyda fõjd lfha wruqK ;uhs fMdgGnnh lshk tl' lh tl
fldkla iamY_ l< hq;= foa fofjks fldk" ueo ;sfhkafka
ldhú[[dKh' tf;kaÈ lh;a iamY_ l< hq;= foh;a ksiduhs
ldhú[[dKh mek k.skafka' kuq;a ;Kyd ueyqïldßh Th fol
.eg,kjd' È.gu ys; we;=f< ;shd.kak fï Wmud ál' talhs uu
lsõfj l,amkdfjka weyqïlka fokak lsh,d' t;fldg jeäh
lshkak ´k keye' tllg tlla wdY%fhka zta j.;a fufiauZ lsh,
ys;d.kak' lhhs meyeish hq;= - iamY_h l< hq;= - fohhs Th fol
.eg,kjd' tf;kaÈ ;uhs wms we;a; jYfhkau iamY_ lsh,d
lshkafka' lhg iamY_ lrk foa fk' tal ksid ;uhs nqÿrcdKka
jykafia iamY_h wdydrhla yeáhg ±lajQfõ' zp;;dfrd wdydrdZ12

124
wdydr y;rla ;shkjd' i;a;ajhskaf.a meje;aug ln,sxldr wdydr
lsh, lshkjd' f.dfrdaiq wdydr" iamY_h fofjks wdydrhhs' ufkda
ixfÉ;kd wdydr - is;ska lrk is;sú,s' wjidkfha ú[[dK
wdydrh' t;k .eUqre Ou_ ú.%yhla ;sfhkafk' kuq;a taflÈ
iamY_h .ek nqÿrcdKka jykafia §mq Wmudj wr jf.au uy
ixfõ. ckl Wmudjla' tal mq;;uxi iQ;%fha ;sfhkafka
Tlafldu fkdlsõj;a fufyuhs Wmudj úia;r fjkafka'
zksppuud .dùZ lshkafka mskaj;=ks yu .ymq .j fokla" yu .ymq
lsõjg wmg ys;d.kak ;sfhkafka uefrklï yu .ymq fkdfjhs'
wms ys;uq .j foklf.a YÍrfha fldgiaj, yu .sys,a,d ;shkjd'
t;fldg ta yu .syspp t<fok .ekhs nqÿrcdKka jykafia
lshkafka' ta t<fok ì;a;shla <Õ ysáh;a ì;a;sfha bkak;dla
i;=ka my;afj,d wr t<fokf.a ;=jd,h lkjd' .yla <Õ ysáh;a
.fya bkak i;a;= weú,a,d t<fok ld oukjd' j;=rg neiafid;a
j;=f¾ bkak ud¿ wr t<fok ld oukjd' t<suyfka ysáfhd;a
wyfia bkak l=re,af,d weú,a,d ld oukjd' hï hï ;ekl wr
zksppuud .dùZ ta yu .ymq .jfok bkakjd kï" ta ta ;ek i;a;= ta
.j fok ld oukjd' fïfl ;shk .eUqr ys;, n,kak' wm fï
iamY_fha ri úÈkafka fldfyduo" taflÈ fufyu ys;d .kak'
iamY_h <Õg ;sfhkafka fõokdj fka" állg fï jdlHh .ek
ys;kak' zyu ;snqkyu ±fkk fõokdj;a yu .shyu ±fkk
fõokdj;a w;r fjkiZ' wms ys;uq hï ;ekla ;=jd, jqkd' ±ka
f,dalfha wksla foaj,a ;sìfhajd' ú,a¨o froao b;du fudf<dlafk'
ú,a¨o froaola ;=jd,hla <Õg lsÜgq l<yu iemhla ±fkkjo@
fudlo fj,d ;sfhkafka@ fïlgu ;j álla tl;= lruq'

w:_ jYfhka nqÿrcdKka jykafia uq¿ uy;a YÍrhu jKhla


yeáhg" ;=jd,hla yeáhg y÷kajkjd13' ;=jd,hla kï uq¿uy;a
YÍrh - yu lshkafka fudllao lsh, ys;, n,kak' yu
lshkafka ;=jd, fj¿ula' fï ;=jd, fj¿u iri.kak fkao fï
f,dalhd fuÉpr úhoï lrkafka' fïl mdg lr .kak" ;=jd,
fj¿u yev jev od.kakhs fï f,dalhd úfYaIfhkau ia;%S mCIh

125
fjfyfikafka' ;=jd, fj¿ula fïl" fmdâvla yu .shyu bjrhs
jefâ' Wmud lshkak ´k keyefk' fï mskaj;=kag' yu ;snqkyu
±fkk fõokdj;a" yu .shyu ±fkk fõokdj;a .ek ys;d.kak'
nqÿrcdKka jykafia §mq ta Wmudj yßu .eUqrehs' ksppuud .dùZ
lshk Wmudj' wms huq nqÿrcdKka jykafia bJøsh Ndjkd
iQ;%fha fok Wmudjg iamY_h ms<sn| ukdmhla wukdmhla we;s
jqkyu fldhs ;rï YS>%fhka tal bj;a lr,d is; WfmaCIdfjys
msysgjkjo@ WfmaCIdfõ is; msysgqjk wjia:dfõ ix>hd
jykafia,d úiska fhÈh hq;= mdGhl=;a t;k ;shkjd'
WfmaCIdjg ys; .kak ix>hd jykafia,d mdúÉÑ lrk ta
úo¾Ykd;aul yeÕSu fufyuhs' ug fï ukdm njla we;sjqKd'
wukdm njla we;sjqKd' ukdm wukdm fofla ñY%Khla
we;sjqKd' th ixL;hs" ´<dßlhs' máppiuqmmkakhs' tal f.dfrdaiqhs'
ta jf.au ilia lr .;a;= fohla máppiuqmmkak fohla'

B<Õg lshkjd zt;x ik;x t;x mKS;x hÈox WfmCLdZ'


fïlhs Ydka; zfïlhs m%KS;Z tkï WfmaCIdj lsh,d tfyu ys;,
;uhs YS>%fhkau WfmaCIdjg .kafka' tal ys;d.kak wfkla
tajg;a talhs kHdhh' WfmaCIdjg .kak YS>%fhkau' lh ms<sn|j;a
wr úÈhguhs' zt;x ik;x t;x mKS;x hÈox WfmCLdZ fïlhs
Ydka;" fïlhs m%KS; tkï WfmaCIdj lsh,d' tfyu ys;, ;uhs
YS>%fhkau WfmaCIdjg .ekSu' talg bJøsh Ndjkd iQ;%fha fok
Wmudj fïlhs' hïlsis Yla;su;a mqreIfhla jlal< w;la Èla
lrkafkao" Èlal< w;la jla lrkafkao taieKska' fï Wmudj
fldf;l=;a Ou_ idys;Hfha i|yka fjkjd' Roê my<fj,d tl
;ekl b|,d wksla ;ekg hkfldg Wmudjg fokafka' ta ;rï
YS>%fhka mq¿jka Yla;su;a mqreIhl=g w; yl=,kak' lh .ek
lshk fldg lfhkau Wmudjla Tkak nqÿrcdKka jykafia
ÿkakd' B<Õg tkjd ukig" uki .ek ld,h b;=re lr .kakhs
wr ál fláfhka lsõfj' uki ;uhs ;Kyd ueyqïldßhf.a
nrm;,u .eg¿ ;ek' t;k ;uhs wka;su ;=reïmqj udrhdf.a'
úoHd{h;a od¾Ykslh;a f,dal i;a;ajhd yeu fofklau;a ysrfj,d

126
;sfhkafka fu;k' t;k§;a wms biafi,a,du .ksuq' ufcCO
iQ;%fha fldka fol' uki tl fldkla zOuudZ wksla fldk' Ouud
lshkafka nqoO Ou_h wdÈh fkdfõ' fu;k zOuuZ lshkafka
ukig tk wruqK' uki tl fldkla zOuudZ ukig tk foa wksla
fldk' ta fldka fol .eg,kafka ;Kyd ueyqïldßh' tf;kaÈ
uy .eUqre ldrKhla lshkak ;shkjd' ukisldr lshk jpkhg
wms wdhs;a tuq' md,s NdIdfõ ukisldr lshk tfla ksrela;sh
jkafka zukisZ lshkafka wdOdr úNla;s mohla - uki ;=<'
ukisldrh lshkafka zuki ;=< flfrk l%shdjZ' t;fldg
ukisldrh lsh, .;a;yu uki ;=< l%shdjla flfrkjd' ta uki
;=< flfrk l%shdj wms fhduq lrkjd' hïlsis fohlg' tal
b;d .eUqre ldrKhla' ukisldrh .ek lshQ ksid fuhg l,skq;a
lshQ ;j iQ;%hla fïlg tl;= lruq' l,ska fïl ú.%y lr,
;shkjd' ku ksõjyu wymq lÜáhg f;areï .kak mq¿jka
zlsxuQ,l iQ;%h14 tal;a uy wdYap¾hj;a iQ;%hla'

nqÿrcdKka jykafia ix>hd jykafia,df.ka wykjd


uyfKks" wkH;S¾:l n%dyauKhska mßn%dclhska kqU,df.ka fï
úÈfha m%Yak ud,djla weyqfjd;a fldfyduo W;a;r fokafka
lsh,d' ix>hd jykafia,d lshkjd" wfka Nd.Hj;=ka jykai
wmg kï f;afrkafka keye' Tn jykafiau lsõfjd;a ñila'

nqÿrcdKka jykafia ta m%Yak ud,dju jodrkjd' uyfKks


tfyu weyqfjd;a fukak fufyu lshkak lsh,d' ta ;rï .eUqre
ldrKd álla fuf;kaÈ bÈßm;a lrkafka' ta iQ;%h wms l,ska
úia;r lr, ;shkjd' zlsxuQ,l iQ;%hZ' tafl m%Yakh ;sfhkafk
fufyuhs' zlsx uQ,ld ifnn OuudZ yeu fohlu uq, l=ulao@ zlsx
iuNjd ifnn OuudZ l=ulgo tal yïn fjkafka@ yeu fohlu
yg.ekau m%Njh l=ulao@ zlsx iuqohd ifnn OuudZ l=ulao th
mekk.sk ;ek' ta ;=k ú;rla .ksuq' talg W;a;r Èh hq;af;a -
PJouQ,ld wdjqfid ifnn OuudZ PJohhs yeu foalu uq,' zPJoZ lshk
tl wms ye¢kajQfha ;Kydfõu ,d mdg jYfhka' w÷k.kak;a neß

127
,d mdg' wfma iïu; újrK l%uh wkqj' z;Kydj fyd| keye'
yenehs l=i,pPJoh fyd|hs'Z kuq;a tal;a w; wßkak ´k'

tal ksid ;uhs Ou_fha i|yka fjkafka zPJox ksiidh PJox


mcy:Z lsh,d uyd mqÿu ueÿï ms<sfj;la tal' PJohu Wmldr
lrf.k PJoh w;yßkak' wjidk wji:dfõ § tal;a w,a,kjd'
l=i, PJoh fyd|hs' tal ke;=j neye' iu: úo¾Ykdjkag wdidj
;sfhkak ´k' kuq;a tal;a w;yßkak fj,djla tkjd wjidk
wji:dfõ §' thska wmg fmakjd PJohhs uq, yeu foalgu' ys;,
n,kak fldfyaj;a ke;s m%Yakhla iuyrúg wmg ys;g tkafka
fudk wdldrhlska yß" ishqï wkaoñka yß" fï PJohhs hkafka'
B<Õg ta foa wmg yïn fjkafka ukisldrfhka zukisldr iuNjdZ
kuq;a tal mek kÕskafka iamY_fhka'

±ka fuf;kaÈ ug wdfhu;a iudj b,a,kak fjkjd' uf.a


jpk jrÈkak mq¿jka' ug iuyrekaf.a Wmldr;a ,nd .kak isoO
fjkjd' mß.Kl Ydi;%h okak whf.ka' uu ´j .ek jeäh
okafk keye' yenehs Wmudj,g .kakjd iuyr fj,djg okafk
ke;s jqkdg' PJoh .ek lsõjd' ukisldr .ek lsõjd' Mii .ek
lsõjd' wms lshk tl yßo n,kak' ug kï fmak yeáhg mß.Kl
hk;%h ;=< Th Tlafldu ;shkjd' PJoh ;uhs zuQislhdZ - zujqiaZ
lsh, lshkafka' uQislhd fydfrka l%shd lrkafka' fmakafk;a
keye' uQislhd l%shd lrk fldg fudllao fjkafka zl¾i¾Z tl
ÿjkjd' tal ;uhs ukisldrh' t;fldg PJoh uq,' yex.s,d
fudllao lrk jefâ' Tkak ukisldrh ÿjkjd - l¾i¾ tl'
ukisldrhg ;uhs yïn fjkafk'Z fudllao yïn fjkafk'
wdydr f,aLkh - zfukq tlZ' ta jf.a ;uhs Mii iuqoh' t;k b|,
;uhs ri úÈkafk mß.Kl hk;%fh' fï mß.Kl Wmudj;a jerÈ
kï yß.iai .kak' fï fldhs tflkq;a lsõfõ wms mq¿jka ;rï
m%dfhda.sl lrkak ´k ksid' n,kak f,dalfha ;shk ta øjH j,ska
fmkakqï lrkafka wfma Ñ;a; ika;dkfha ;sfnk foaj,auhs'

128
wms f;areï .kafk keye' tal úccdj fyda fõjd wúccdj fyda
fõjd' b;ska fï äx. .kak' thska wmg fmakjd zPJouQ,l - PJohhs
uq,' wmg tal f;afrkafk keye' nqÿrcdKka jykafia fmkakd
fok;=re f,dalhd okafk keye' wms yeu;siafiu jf.a .eUqre
foaYkdjla fl<jr lrkafka b;du;au ir," ljqre;a okak
Ouumo .d:d follska' fuf;kaÈ ta .d:d fol u;la lrkak
fjkjd'15 ta .d:dj, wjYH ál zufkd mqnnx.ud Ouud' ufkd
figGd ufkduhdZ Th ál ;uhs fuÉpr ld,hla wmg wgqjd
iïm%odfha fjk úÈhlghs f;areï lrkafka' zufkd mqnnx.ud
OuudZ lshkafka mskaj;=ks' uki tl me;a;lska ;shkjd" Ouu
wksla me;af;ka ;shkjd fï foflka ukihs fmrgq fjkafka"
uki wruqKg fmr ;sfhkafka' zufkd figGdZ ta foflka ukihs
fY%aIG" m%Odk' B<Õg zufkduhdZ wruqK ukiskau ilia jqk
fohla' talfk ukisldrh lshkafk' fufkys lsÍu' wmg
f;afrkafk keye tal' wruqK ysf;kau yod .;a;= fohla' t;fldg
ysf;kau yod.kak fohla tlalhs fï yrfU flfrkafka' fudk
;rï ishqï fohlao ;Kyd ueyqïldßhf.a .eg,Eu" wr fÜn,a
fgksia l%Svdfõ§ jf.a blaukska ukisldrh fh§fuka fufkys
lsÍfukauhs fufkys lsÍu ;=<skauhs tal w,a, .kafk' fufkys
lsÍu ms<sn| ryi y÷kd.kafk;a YS>%j fhdaksfida ukisldrfha
fh§fuka' t;k t;ku fufkys lsÍu ;=<ska' ys;d.kak neß
úÈfh fohla'

hï wji:djl wr ukisldrfha § is;=ú,a,la mek ke.=kq


;ek - tal;a Ou_fhkau lsõfjd;a fukak fufyu mdGhla
;shkjd - iuyr iQ;%j, tk mdG wgqjdj,;a yßhg f;areï
fkd.;a ;eka ;shkjd zÈijd wdh;kqmmdox iuud Ñ;;x úuqpp;s16Z
hï wji:djl i<dh;khkaf.a Wm; ±lalkï ta fj,dfõ ys;
ñfokjd lshkafka fudlo@ wr i<dh;khkaf.a Wm; fmakafk
ke;s ;rï YS>%fhka isoO fjkjd' b;du YS>%fhka isoO fjkafk
uki;a wruqK;a w;r' tal f;dar.kak neye' yeu flfklau
ys;kafka wruqK biairyska ;shkjd wruqK ke;sj wms fldfyduo

129
ys;kafk lsh,d' kuq;a zukisldrZ jpkfhka f;afrkjd" fï
wruqK;a ysf;kau yod.;a tlla nj' talhs zufkdauhdZ lsõfj' ta
;;aFjh hï wji:djl f;afrk fldg Tkak ú[[dK udhdj
fy<s fjkjd' fï ú[[dK udhdldrhdfka fïl .eg,kafk' fï
udhdj ;=< ;sfhkafka uki;a ukiskau yod.;a Ou_;a' t;k;a
wr uqjdf.au jf.a fohla wka;sug flfrkafka' tal f;afrkafk
keye' wka;sug hï wji:djl fhdaksfidaukisldrh b;du;au
YS>%fhka fhÿfjd;a" tal f;afrkjd'

talg wms Wmudjla fokak ´k keye' wms fok Wmud mrdohs'


talg nqÿrcdKka jykafia fok Wmudj mqÿuhs - uki ms<sn|j'
zhï fia uyfKks" uq¿ ojila r;al, hlv lgdyhlg hïlsis
flfkla j;=r ìxÿ folla ;=kla Wv isg odkjd' uyfKks ta
j;=r ìxÿ jeàu fyñka' kuq;a tal úh,S hdu Bg jvd CIKslhs'
állg ys;kak Wv b|, j;=r ìxÿ fol ;=kla odkjd' ta j;=r ìxÿ
jefgk fõ.h tal Èyd n,ka ysáfhd;a tal msÉfpkjd fmakafk
keye' fldhs ;rï CIKsljo lsh,d fï Wmudjg iß,k Wmudjla
wmg lshkak neye' ojila r;a fjÉp hlv ;,shlg j;=r ìxÿ
Wäka odk fldg fyñka ìxÿj jefgkafk' jefgkj;a tllau
ms<siafikjd'

wkak talhs' tafl yex.s,d ;sfhkafk uki;a Ou_hkq;a'


kuq;a tal mjd fhda.djprhd hï wji:djl wjfndaO lr
.;af;d;a fhdksfida ukisldrh b;du YS>%fhka fh§fuka Tkak
jegfykjd wdh;k WmÈk yeá' fï fol tl;= fjk yeá'
ú[[dKh yg.kak yeá' ú[[dKh yg .ekSu ±lSu ;uhs
mápp iuqmmdoh ±lSu' zpCLqxp mápp rEfmp Wmmcc;s pCLq
ú[[dKxZ u;la lr .kak zmápp Wmmcc;sZ wei;a rEmhkq;a
ksid pCLq ú[[dKh WmÈkjd' nqÿyduqÿrefjda foaYkd l<d
ú[[dKh udhdjla lsh,d' talfk lsõfj zufcCO uk;d k
,smm;sZ' fhd WNfk; úÈFjdkZ fldka fol yßhg f;areï wrf.k
ueo fkdwef,kafk fudlo@ m%{dj ;shkjd' f;areï .;a;

130
ú[[dK udhdj' wms fldf;l=;a lsh, ;shkjd ueðla tlla -
úccdjla - we;=f< b|, ±lafld;a ueðla tl ke;s fjkjdfk'
wkak ta wjia:dfj ;uhs tal isoO fjkafk' fldfyduo wkak ta
wjia:dfõ fhdaksfidaukisldrh - wr m%{dfõ îch - m%{djla
yeáhgu M,fokjd' m%{dj ;=< ú[[dKhg ;ekla keye'

talhs nqÿrcdKka jykafia jodf<a zm[[d Ndfj;nnd


ú[[dKx mßf[[hHx17Z lsh,' ú[[dKh;a m%{dj;a w;r
fjki olajkafka tfyuhs' ú[[dKh yßhg msßis| ±k.kakg
´k' msßis| ±k .kak kï zm[[d Ndfj;nndZ m%{dj jeäh hq;=hs'
m%{dj by<gu jevQ wji:dfõ ú[[dKfha fydf¾ wyqfjkjd'
wyqfjkafka wkak wr úÈghs' wdh;khka yg.kakjd t;k
t;ku olskjd' wdh;khka yg.ekSu olskjd;a tlalu ksfrdaOh
bfígu isysfj,d bjrhs - yg.kak fohla ksreoO fjk nj' ta
ksfrdaOh m%;HCI l<d lshkafka talhs' ta fj,dfj wkak Ydka;
m%KS; ksjk zt;x ik;x t;x mKS;xZ l;dj lsjqfj talhs' yqÕla
foaj,a blaukg lsõjd' mskaj;=ka fïjd yßhg OdrKh lr .;a;
kï" B<Õg wms ;j álla lshkjd T;k b|,d'

B<Õg tk m%Yakh" ±ka wms lsõjdfka OuudruuKh .ek'


wms lsõjfka fhda.djprhdg tal ke;sju neye lsh,d' kuq;a
fmd; mf;a fyd|g i|yka fjkjd b;du;au jákd iQ;%hla
;shkjd tal ú.%y lsÍfïÈ w,.oa¥mu iQ;%h18 lsh,d' taflÈ
nqÿrcdKka jykafia myqf¾ Wmudj §, ;shkjd' zl=,Æmux fjd
NsCLfj Ouux foisiidñZ nqÿrcdKka jykafia m%ldY lrkjd uu
fï uq¨uy;a ioOu_hu myqrlg Wmud lrkj lsh,d' tal fï
úÈhghs i|yka fjkafk' hï flfkla §>_ ud._hl hk fldg Èh
lvla yuq fjkjd' kejla keye" md,ula keye' lrkak fohla
ke;s ksid wrfyka fufyka .ia j,ska w;= álla tl;= lr,d je,a
j,ska ne|,d tal;a Wmldr lrf.k w;ska mhska myqrla yodf.k
tyd me;a;g hkjd' tyd me;a;g .shdg miafi myqfrka jevla
keye tal md lr, yßkjd' zl=,Æmfud uhd NsCLfj Ofuud

131
foisf;d ksF:rKF:h fkd .yKF:dhZ fï Ou_h foaYkd lf<a
yqfola t;rùu i|ydhs' lr .yf.k hdu .%yKh lsÍu i|yd
fkdfõ lsh,d foaYkd lrkjd' ta tl me;a;lska lshdmq tl' ta
tlalu lshkjd ta Wmudj yßhg okakj kï zwdcdkfk;ys
Ouudms fjd myd;nnd" mf.j wOuudZ fï ux lshdmq Wmudj yßhg
f;areï .;a; kï Ou_hkq;a w; yßkak ´k wOu_hka .ek ljr
l:do@

tal fláfhka f;areï .kak ;j Wmudjla lshkjd kï


fï mskaj;=kag úia;r lr, §, ;shkjd l,skq;a zr:úkS;Z
iQ;%fha19Z ;shk r: yf;a Wmudj' ±ka fï ldf,a iydh Èùu jf.a
Wmudjla' taflÈ lshfjkafk yÈis .ukla hkak fldfid,a
rÊcqrefjda ieje;a kqjr isg idfla; kqjrg hkak' ta ldf,a
wYjhskag fjfyi ksid wYjr: y;la iQodkï lr, ;shkjd'
m<uq r:fhka .shd' wYajhskag fjfyi ksid taflka wksla tlg
udrejqKd' foflka ;=kafjks tlg" ;=fkka y;rg" y;frka
miafjks r:hg Tfydu .sys,a, y;afjks r:fhka .sys,a,d neye,hs
idfla; kqjrg hkafka' talg fok Wmud ál úiqoê y;' iS,
úiqoêh yqfola ÈgÀúiqoêh i|yd" ÈgÀúiqoêh yqfola Ñ;;
úiqoêh i|yd" Th úÈhg úiqoê mrïmrdjla olaj,d wjidk
úiqoêh ;uhs [dKoiik úiqoêh' [dKoiik úiqoêh;a w;
yßkjd' fudlo" ksjk y÷kajkafka wkqmdod mßksnndkh kñka
lsisjla w,a,d fkd.kak ksjk' uy mqÿuhs lsisu Ou_hl keye
tfyu tlla' w;yeÍu ;uhs ksjk'

wms ta ál fmkakkakhs wfma foaYkdj, fmd;aj, jpk


folla u;= lr, fmkakqfõ fï Ou_h jpk follska ±lajQjd'
m%dfhda.sl idfmaCIl' m%dfhda.sl ksid m%fhdackhg .kakjd
idfmaCIl ksid w;yßkjd' tlla tlla i|yd muKhs' ±ka
wdhs;a ug lshkak fjkjd w¨;a Wmudjla" fï mskaj;=ka wy,
ke;s úÈfha Wmudjla fjkak mq¿jka' uf.a jpkj, wvqmdvqjla
;shkjd kï lshkak' ±ka iydh Èùu lsh, tlla ;shkjd' läka

132
lv Odjlfhla ÿjkjd' iydh Èùï ms,a folla ;shkjd lsh,d
ys;d.kak - udr ms,hs nqoO ms,hs' udr msf,a ljqo ÿjkafka lsh, wms
n,kafk keye' nqoO msf,a Odjlhka y;r fofkla ÿjkjd'
l%Svlhska y;r fofkla' fï úÈfha iydh Èùul§ hï lsis
WmlrKhla Wmldr fjkj' hIaáh lsh,d lshkafka' fï hIaáh
hkak ´k Èkqï lKqj olajd' t;fldghs ta ms, Èkkafk' ys;d.kak
m<uqfjks Odjlhd ÿjkjd' Ôú; mß;Hd.fhka ÿjkjd' y;sodf.k
ÿjkjd' ÿj, ÿj, .sys,a,d fojekakg wr hIaáh fokj;a tlalu
ueß, jefgkjd' fojekak n,kafk keye wrh uereKo lsh,d'
tal wrf.k uq¿fjrod, ÿjf.k ÿjf.k .sys,a, ;=ka fjkshg
hIaáh fokjd' fokj;a tlalu fofjksh;a ueß, jefgkjd'
B<Õg ;=ka jekakd tal wrf.k ÿj, ÿj, .sys,a, y;r fjkshg
fokjd' y;r fjkshg fokj;a tlalu wrh;a ueß, jefgkjd'
y;r fjksh;a tal wrf.k Èkqï lKqj <Õg .sys,a,d Èkqï
lKqjg hï;ï hIaáh fokj;a tlalu th;a ueß, jefgkjd'
ldgo ;E.a.@ ljqo Èkqfj@ hIaáho@ ljqo Èkqfj@ ;e.a. .kak
flfkla keye' ksjk;a tfyuhs lsh, ys;d.kak' ldg;a
;sfhkafka wd;au wkd;au m%Yakhfk" ljqo ksjka olskafka@ Th
ál nqÿrcdKka jykafia ,iaikg lshkjd' ug WfpþojdÈfhla
lsh, fpdaokd lrkjd20 fï nuqfKda' wmsg;a tfyu lshkjd' wms
foaYkd lrk Ou_h .ek' kuq;a nqÿrcdKka jykafia ta
WfpþojdÈfhla lsh, olajk fodaIo¾Ykhg ms<s;=re fokafka
fufyuhs' zto;a uu fmkakqfõ ÿlla iy ÿfla ksfrdaOhla
muKhs' zÿCLfuj Wmmccudkx Wmmcc;s ÿCLx ksrecCOudkx
ksrecCO;s21'

WmÈkafka ÿllau Wm§' ksreoO jkafka ÿllau ksreoO fõ'


mqoa., l:djla fudl=;au keye' tfyu kï w~kak fohla keye
lsh,d wms lshkafk' t;fldg tfyu w~kafk fkd±kSu ksid
WmÈkafka;a ÿlla' to;a m%ldY lf<a wo;a m%ldY lrkafka ÿlla
yd tys ksfrdaOhla muKhs' tal ksid Wfpcojd§ fpdaokdjlg bv
keye lshk tlhs nqÿrcdKka jykafia fmkak, ÿkafka' ±kg
ys;d .kak fï lshdmq ál wdY%fhka fï jkaokd .uk wdjd kï

133
fï jkaokd .ufka isoOi:dkh ;uhs uki' tfyu lsõjg fudlo
wr lshdmq yfhkau mq¿jka ksjka olskak' talfk wms lsõfj Èj
w.;a ;shkj lsh, ksjk' yßhg ukisldrh fhÿfjd;a
fhda.djprhd' w;S; l;dka;r iuyrúg we;a; fjkak mq¿jka
;rula ÿrg yß - wgqjdj, w;sYfhdala;s ksnqk;a - w;S;fha uq¨
/hla l=i.skafk b|, wkqrdOmqr ñyska;,d wd§ ;ekaj, WoEik
le| j<|k wji:dfõ ry;a fkdjqk wdikhla kef;hs lshkj
wr wdydr m%;HfõCIdj wdÈfhka' tal ksr;=rej jv, b;ska wr
ryi w,a, .;a;= ;ek fl,skau tkafk ukig' wka;sugu
tkafka ukihs' bJøshhka f.ka tl;= fj,d .sys,a,d ukihs
Ou_hs' tf;kaÈ ;uhs úoY_kdj iïmQK_ fjkafka' ta áfla ryi
wyqjqkd kï ú[[dK udhdj t;ku bjrhs' B<Õg m%{dj
iïmQK_hs' .uk wjidkhs' nqÿms, Èkqjd' udr ms, mrdohs'

±ka fï mskaj;=ka Th lshdmq ál wdY%fhka nqÿms, Èkjkak'


ry;a fj,d fldfyj;a hkjd lsh,d Th ishfodaßia ksjkla
n,dfmdfrd;a;= fjkak tmd' nqÿ ms, Èkjkak W;aidy lrkak'
wr ueßÉp l%Svlfhda .ek ys;,d' Tkak t;fldg i;r uÕ i;r
M,h' wr y;r fokd ljqo lsh, y÷k.kak W;aidy lrkak' fï
foaYkh fuhska wjika lrkak n,dfmdfrd;a;= fjkjd' fuf;la
meje;ajQ foaYkd w;ßka ug ysf;k yeáhg m%dfhda.sl me;a;g
t,a, lr, l< foaYkdjla' fïfl wvqmdvq ;shkjd kï" NdId
jHjydrfha yß fmdä fmdä wvqmdvqlï" iudêh Nckh lrkak'
Wmßu m%fhdackh .kak' fï Ou_ Y%jKh l< mskaj;=kag wms mska
wkqfudaoka lrkjd' m<uqfjkau fï mskaj;=kag fï Ou_ Y%jK
wdksYxih wE;§ ,efnk tlla fkdfõ' wo wou ksjka iem
w;am;a lr .ekSug fya;= jdikd fõjd lsh, m%d¾:kd lrkjd'
wùÑfha isg wlksgd olajd hï;dla i;aFj flfkla Ou_ foaYkduh
Ou_ Y%jKuh l=i,h wkqfudaoka ùug leu;s kï fï lshdmq
lu_i:dk foaYkdj Wmldr lrf.k WmksY%h lrf.k m%d¾:kSh
fndaêhlska W;=ï wud uy ksjkska iekfi;ajd lsh, m%d¾:kd
lrñka fï .d:d lshkak'
t;;dj;d p wfuyys'''''''

134
mdol igyka

1' ojh;dkqmiikd iQ;%h" iq;; ksmd;" - 230 msg ^nq'c';%s'25&


2' n%yucd, iQ;%h" §> ksldh - 1-72 msg ^nq'c';%s'7&
3' uOqmsKäl iQ;%h" ucCêu ksldh -1-280 msg ^nq'c';%s'10&
4' ufcCO iQ;%h" wx.=;;r ksldh -4-186 msg ^nq'c';%s'21&
5' ÿ;sh ojh iQ;%h" ixhq;; ksldh -4-148 msg ^nq'c';%s'16&
6' bJøsh Ndjkd iQ;%h" ucCêu ksldh -3-616 msg ^nq'c';%s'12&
7' mÿu mqmM iQ;%h" ixhq;; ksldh -1-364 msg ^nq'c';%s'13&
8' bJøsh Ndjkd iQ;%fhys tk Wmudj(
zzhïfia wdkkao" u|la keUqre l< mshqï mf;ys Èhì÷
fmrf<ao" msysgd fkdisào" tfiau wdkkao hï flkl=g fufia
YS>%fhka" fufia blauKska" fufia myiqfjka Wmka ukdmh" Wmka
wukdmh" Wmka ukdmdukdmh ksreoO fõo" WfmaCIdj msysgd isào"
wdkkao" fï wd© úkfhys keyefhka o;hq;= .| iqj| ms<sn|j fuh
wkq;;r bJøsh Ndjkdj hhs lshkq ,efí'ZZ

9' mdrdißh f:r.d:d" f:r.d:d - 190 msg ^nq'c';%s'28&


10' kd<l iQ;%h" iq;; ksmd;h" -222 msg ^nq'c';%s'25&
11' n%yudhq iQ;%h" ucCêu ksldh -2-584 msg ^nq'c';%s'11&
12' wdydr iQ;%h" ixhq;; ksldh -2-20 msg ^nq'c';%s'14&
13' Wool iQ;%h - ix hq;; ksldh -4-178 msg ^nq'c';%s'16&
14' lsxuQ,l iQ;%h" wx.=;;r ksldr -5-344 msg ^nq'c';%s'22&
15' hul j.." Ouumo .d" 1" 2 nq'ks' -1-26 msg ^nq'c';%s'24&
16' fidK iQ;%h" wx.=;;r ksldh -4-152 msg ^nq'c';%s'21&
17' uydfjo,, iQ;%h" ucCêu ksldh -1-686 msg ^nq'c';%s'10&
18' w,.o¥mu iQ;%h" ucCêu ksldh -1-338 msg ^nq'c';%s'10&
19' r:úkS; iQ;%h" ucCêu ksldh - 1-368 msg ^nq'c';%s'10&
20' w,.o¥mu iQ;%h" ucCêu ksldh -1-342 msg ^nq'c';%s'10&
21' lppdk f.d;; iQ;%h" ixhq;; ksldh -2-28 msg ^nq'c';%s'14&

135
l;= ysñhkaf.a isxy, lD;s
* 1' W;a;Í;r yqfol,dj - ^uq,a uqøKh& oïila~ wxl 172$173 - ^1990&
-tu- ^kj uqøKh&" Ou_ .%J: uqøK Ndrh ^2001&
2' mska refll uysu ^1988&
3' úoiqka Wmfoia ^1997&
4' ksjfka ksùu - m<uq fj¿u ^1997&
5' ksjfka ksùu - fojk fj¿u ^1998&
6' ksjfka ksùu - f;jk fj¿u ^1998&
7' ksjfka ksùu - isjqjk fj¿u ^1998&
8' ksjfka ksùu - miajk fj¿u ^1999&
9' ksjfka ksùu - ihjk fj¿u ^1999&
10' ksjfka ksùu - i;ajk fj¿u ^1999&
11' ksjfka ksùu - wgjk fj¿u ^2000&
12' ksjfka ksùu - kjjk fj¿u ^2001&
13' ksjfka ksùu - oijk fj¿u ^2002&
14' ksjfka ksùu - tfldf<diajk fj¿u ^2004&
15' ksjfka ksùu - mqia;ld, uqøKh - m%:u Nd.h - ^1-6 fj¿ï& ^2000&
16' ksjfka ksùu - mqia;ld, uqøKh ^1-11 fj¿ï& ^2010&
17' myka lKqj Ou_ foaYkd - 1- fj¿u ^1999&
18' myka lKqj Ou_ foaYkd - 2- fj¿u ^2000&
19' myka lKqj Ou_ foaYkd - 3- fj¿u ^2001&
20' myka lKqj Ou_ foaYkd - 4- fj¿u ^2003&
21' myka lKqj Ou_ foaYkd - 5- fj¿u ^2005&
22' myka lKqj Ou_ foaYkd - 6- fj¿u ^2006&
23' myka lKqj Ou_ foaYkd - 7- fj¿u ^2009&
24' myka lKqj Ou_ foaYkd - 8- fj¿u ^2012&
25' ys;l uysu - 1 ^1999&
26' ys;l uysu - 2 ^2003&
27' ys;l uysu - 3 ^2012&
28' ys; ;ekSu ^2000&
29' meje;au yd keje;au ^2000&
30' we;s yeá oelau ^2001&
31' Èú l;f¾ ie|E w÷r ^2001&
32' lh wkqj .sh isysh ^2001&
33' ud-msh Wjegk ^2002&
34' m%;sm;a;s mQcdj ^2003&
35' p,k Ñ;%h ^2004&
36' Èh iq<sh ^2005&
37' wìkslauk ^2003&
38' nqÿ iuh mqoa.,hd yd iudch ^2009&
39' ukfia udhdj ^2010&
40' Ndjkd ud._h ^2011&
41' iiqka ms<sfj; ^2011&
42' ms<sfj;ska ms<sfj;g ^2011&
43' ;sirK uysu ^2012&
44' lfha l;dj ^2012&
45' fu;a isf;a úuqla;sh ^2012&
46' mápp iuqmmdo Ou_h - 1 fj¿u ^2012&
47' mápp iuqmmdo Ou_h - 2 fj¿u ^2014&
48' mápp iuqmmdo Ou_h - 3 fj¿u ^2014&
49' mápp iuqmmdo Ou_h - 4 fj¿u ^2014&
50' ilaufka ksjk ^2012&
51' ;fmda .=Kuysu ^2013&
52' lu_ pl%fhka Ou_ pl%hg ^2013&
* fn!oO .%J: m%ldYk iñ;sh" ;e'fm' 61" uykqjr'
l;= ysñhkaf.a bx.%sis lD;s
* 1. Concept and Reality in Early Buddhist Thought (1971)
- do - D. G. M. B. Edition (2012)
* 2. Samyutta Nikaya - AnAnthology, Part II - Wheel No, 183/185 - (1972)
- do - D. G. M. B. Edition (2009)
*
3. Ideal Solitude - Wheel No, 188 - (1973)
*
4. The Magic of the Mind - (1974)
- do - D. G. M. B. Edition (2007)
5. Towards Calm and Insight - (1991)
- do - D. G. M. B. Edition (1998)
6. From Topsy - turvydom to Wisdom - Volume 1 - (2003)
7. From Topsy - turvydom to Wisdom - Volume II - (2012)
8. Seeing Through (1999)
9. Towards A Better World (2000)
10. Nibbana - The Mind Stilled - Volume I - (2003)
11. Nibbana - The Mind Stilled - Volume II - (2005)
12. Nibbana - The Mind Stilled - Volume III - (2005)
13. Nibbana - The Mind Stilled - Volume IV - (2006)
14. Nibbana - The Mind Stilled - Volume V - (2007)
15. Nibbana - The Mind Stilled - Volume VI - (2010)
16. Nibbana - The Mind Stilled - Volume VII - (2012)
17. Nibbana - The Mind Stilled - Library Edition - (2015)
18. Nibbana and The Fire Simile (2010)
19. 'A Majestic Tree of Merit' (2012)
20. The End of the World in Buddhist Perspective (2014)

* Buddhist Publication Society, P.O. Box, 61, Kandy


fn!oO .%J: m%ldYk iñ;sh" ;e'fm' 61" uykqjr

kej; uqøKh lrùu ms<sn| úuiSï


wkqr rEmisxy uy;d
wxl( 27" fld<U ùÈh" uykqjr'
ÿrl:kh( 081-2232376

You might also like