Relation Function

4
คณิตศาสตรพื้นฐาน
ความสัมพันธและฟงกชัน
ม.
FUNCTION
x MATHEMATICS
RELATION
A B
เนื้อหาหลัก
คู่อันดับ ค่าของฟังก์ชัน
ผลคูณคาร์ทีเซียน ฟังก์ชันเชิงเส้น
ความสัมพันธ์
กราฟความสัมพันธ์
f(x) ฟังก์ชันกำลังสอง
ฟังก์ชันเอกซ์โพเนนเชียล
โดเมนและเรนจ์ของความสัมพันธ์ ฟังก์ชันค่าสัมบูรณ์
ฟังก์ชัน ฟังก์ชันขั�นบันได
MATHEMATICS
โดเมนและเรนจ์ของฟังก์ชัน
ระดับความเขมขน
งาย ปานกลาง ยาก
เสถียร วิเชียรสาร
วท.บ. (สถิติ)
ป.บัณฑิต (การศึกษา)
ครู คศ. 1
โรงเรียนบึงมะลูวิทยา
ค
ความสั มพันธและฟงกชัน 1
คูคอนั ดับ (Ordeered Pairs)

ค
ความหมาย คูอนั ดับ (Ordered Pairs) เปนสัญลักษณ
ณที่กําหนดขึ้นเพื่อแสดงความมสัมพันธ
ระหวางปริมาณ
ม 2 ปริมาณ ณ ซึ่งเขียนในรูรปทัว่ ไปเปน (aa, b) ซึ่งอานววา คูอันดับ
เอ บี โดยที่ a เปนสมาชิกตัวหนา และ b เปนสมาชิชิกตัวหลัง
ขขอพึงระวัง ตําแหนงของสมาชิกในคูอัอันดับถือไดวามีความสําคัญเปปนอยางยิง่ เพพราะเปนสวน

กําหนดความสัมพันธของสสมาชิก ถาหากกสลับที่ระหวางสมาชิกในคูออัันดับแลวจะทํา
ใหความหมายของคูอันดับเปลี
บ ่ยนไป
ห กการ
หลั (a, b) = (cc, d)ก็ตอเมือ่ a = c และะ b = d
จากหลักการรดังกลาวทําใหหไดวา
1. ถาทราาบวา คูอนั ดับเทากัน ใหสรุปเลยว
ป า สมาชิกทีก ่อยูตําแหนงงเดียวกันจะมี
คาเทากั
าน
2. ถาทราาบวา สองคูอันดัน บใด ๆ มีสมาชิ
ม กตัวหนาเททากันและสมาชิชิกตัวหลัง
เทากัน ใหสรุปเลยวา คูอันดับจะมีคาเทากัน
ตัตวอยางที่ 1 จงหาวาคูอันดั
นบ (5, 3 + 4)) และ (2 + 3, 7) เทากันหรือไม
วิธีทาํ คูอันดับจะเททากันได สมาชิชิกในตําแหนงเดียวกันจะตองมี
ง คาเทากัน
ตองการตรววจ (5, 3 + 4) = (2 + 3, 7) หรือไม ไ
จะพบวา 5 = 2+3 สมาชชิกตัวหนาเทากัน
และ 3+ 4 = 7 สมาชชิกตัวหลังเทากกัน
ดังนัน้ คูอนดั
นั บ (5, 3 + 4) และ (2 + 3, 7)
7 เทากัน
นบ (4, 9) และ ( 16, 3) เทากันหรือไม
ไ
ตองการตรววจ (4, 9) = ( 16, 3) หรือไม ไ
จะพบวา 4 = 1
16 สมาชชิกตัวหนาเทากัน
และ 9 = 3 สมาชชิกตัวหลังเทากกัน
นั บ (4, 9) และ ( 16, 3) เทากัน
นบ ( −4 , − 2 ) และ (4, −2 ) เทากันหรื
ห อไม
ตองการตรววจ ( −4 , − 2 ) = (4, −2 ) หรือไม ไ
จะพบวา −4 = 4 สมาชชิกตัวหนาเทากัน
และ −2 = −2
−2 = 2
เสถีถียร วิเชียรสาาร
wwww.i-math.inffo
ค
นั่นคือ −2 ≠ −2 สมาชชิกตัวหลังไมเททากัน
นั บ ( −4 , − 2 ) และ (4, −2 ) ไมเทากัน
ตัตวอยางที่ 4 ถากําหนดใหห (a, b) = (2, 4) จงหาคาของ a กับ b
วิธีทาํ จากโจทย (a, b) = (2, 4)

จะได a = 2
และ b = 4
ดังนัน้ a = 2 และ b = 4
ตัตวอยางที่ 5 ถากําหนดใหห (m, n) = (22, 3m) จงหาคคาของ m+n
วิธีทาํ จากโจทย (m, n) = (2, 3m)

จะได m = 2
และ n = 3m
= 3(2)
= 6
ดังนัน้ m+n = 2+6 = 8
ตัตวอยางที่ 6 ถากําหนดใหห (x, y) = (3, 2x − 5) จงหาาคาของ x กับ y
วิธีทาํ จากโจทย (x, y) = (3, 2x − 5))

จะได x = 3
และ y = 2x − 5
= 2(3) − 5
= 6−5
y = 1
ดังนัน้ x =3 และ y=2
1 1
ตัตวอยางที่ 7 ถากําหนดใหห (x − , x 2 + 2 ) = (4, 2yy)
x x
จงหาคาขออง y
1 1
วิธีทาํ จากโจทย (x − , x 2 + 2 )
x x
= (4, 2y)
1
จะได x−
x
= 4 … (1)
1
และ x2 + 2
x
= 2y … (2)
1
แกสมการ จ (1)
จาก x−
x
= 4
2
⎛ 1 ⎞
⎜ x − ⎟ = 42
⎝ x⎠
1 1
x 2 − 2x ⋅ + 2 = 16
x x
wwww.i-math.inffo
ความสัมพันธและฟงกชัน
ค 3
1
x2 − 2 + = 16
x2
1
x2 + 2 = 18
x
1
จาก (2) x + 2
2
x
= 2y
จะได 18 = 2y
9 = y
ดังนัน้ y=9
wwww.i-math.inffo
ค
ผ ณคารทเี ซียน (Cartesiaan Product)

ผลคู
นินยาม ผลคูณคารทีทเี ซียนของเซตต A และเซต B คือ เซตของคูอนั ดับ (a, b)
b ทั้งหมด
โดยที่ a เปปนสมาชิกของเซต A และ b เปนสมาชิกของเซต B เขียนแทนดวย
สัญลักษณ A × B อานวา เอ ครอส บี
ตัตวอยางที่ 1 กําหนดให A = {1, 2, 3} และ B = {4, 5} จงหา

1. A × B 2. B× A 3. A × A 4. B× B
วิธีทาํ 1. A×B
A B
1 4
2 5
3
ดังนัน้ A×B = {((1, 4), (1, 5), (22, 4), (2, 5), (3,, 4), (3, 5)}
2. B× A
B A
4 1
5 2
3
ดังนัน้ B× A = {((4, 1), (4, 2), (44, 3), (5, 1), (5,, 2), (5, 3)}
3. A×A
A A
1 1
2 2
3 3
ดังนัน้ A×A = {((1, 1), (1, 2), (1,, 3), (2, 1), (2, 2),
2 (2, 3), (3, 1)), (3, 2), (3, 3)}}
4. B× B
B B
4 4
5 5
ดังนัน้ B× B = {((4, 4), (4, 5), (55, 4), (5, 5)}
wwww.i-math.inffo
ค
ตัตวอยางที่ 2 กําหนดให A = {3, 5}, B = {∅} และ C = ∅ จงหา

1. A × B 2. A× C 3. B× A 4. C× A
วิธีทาํ 1. A×B
A B
3
∅
5
ดังนัน้ A×B = {(3, ∅), (5, ∅)}
2. A× C
A C
3 ?
5 ?
ดังนัน้ A× C = ∅
3. B× A
B A
3
∅
5
ดังนัน้ B× A = {(∅, 3), (∅, 5)}
4. C× A
C A
? 3
? 5
ดังนัน้ C× A = ∅
ตัตวอยางที่ 3 กําหนดให A = {1, 2}, B = {2, 3} และ C = {3, 4}

4 จงหา
1. A × B 2. B × A 3. A × (B ∪ C)
4. (A × B) ∪ (A × C) 5. A × (B ∩ C)
C 6. (A × B) ∩ (AA × C)
7. A × (B − C) 8. (A × B) − (A
( × C)
วิธีทาํ 1. A×B = {(1, 2), (1,

( 3), (2, 2), (22, 3)}
2. B× A = {(2, 1), (2,
( 2), (3, 1), (33, 2)}
3. B∪C = {2, 3, 4}
A × (B ∪ C) = {(1, 2), (1,
( 3), (1, 4), (22, 2), (2, 3), (2,, 4)}
4. A×B = {(1, 2), (1,

( 3), (2, 2), (22, 3)}
wwww.i-math.inffo
ค
A× C = {(1, 3), (1,

( 4), (2, 3), (22, 4)}
(A × B)
B ∪ (A × C) = {(1, 2), (1,
( 3), (2, 2), (22, 3), (1, 4), (2,, 4)}
5. B∩C = {3}
A × (B ∩ C) = {(1, 3), (2,
( 3)}
6. A×B = {(1, 2), (1,
( 3), (2, 2), (22, 3)}
A× C = {(1, 3), (1,
( 4), (2, 3), (22, 4)}
(A × B)
B ∩ (A × C) = {(1, 3), (2,
( 3)}
7. B−C = {2}
A × (B − C) = {(1, 2), (2,
( 2)}
8. A×B = {(1, 2), (1,
( 3), (2, 2), (22, 3)}
A× C = {(1, 3), (1,
( 4), (2, 3), (22, 4)}
(A × B)
B − (A × C) = {(1, 2), (2,
( 2)}
ส ติ
สมบั ให A, B, C และ D เปนเซตใด
น ๆ
1. A × B = B × A ก็ตตอเมื่อ A = B หรือ A = ∅ หรือ B = ∅
2. A ×∅ ∅ = ∅× A = ∅
3. ถา A และ B เปนเซตจํ
น ากัดแลว n(A × B) = n(A) × n(B)
4. A × (BB ∪ C) = (A × B) ∪ (A × C)
5. A × (BB ∩ C) = (A × B) ∩ (A × C)
6. A × (BB − C) = (A × B) − (A × C)
7. A ∪ (BB × C) ≠ (A ∪ B) × (A ∪ C))
8. A ∩ (BB × C) ≠ (A ∩ B) × (A ∩ C))
9. (A × B)B × C ≠ A × (B
( × C)
10. ถา A ⊂ B แลว A × C ⊂ B × C
11. ถา A ⊂ B และ C ⊂ D แลว A × C ⊂ B × D
12. (A × B)
B ∩ (C × D) = (A ∩ C) × (BB ∩ D)
13. (A × B)
B ∪ (C × D) ≠ (A ∪ C) × (BB ∪ D)
wwww.i-math.inffo
ค
ค มพันธ (Relation)
ความสั
นินยาม 1. r เปนความสั
น มพันธจาก A ไป B ก็ตอเมื่อ r ⊂ A × B
2. r เปนความสั
น มพันธจาก A ไป A หรือเรียกวา ความสัมพันนธใน A
ก็ตอเมืมื่อ r ⊂ A × A
ขขอสังเกต 1. ∅ เปปนความสัมพันธ
น เสมอ
2. (x, y)) ∈ r มีความมหมายวา x มีความสัมพันธ r กับ y
เขียนแแทนดวย xry
3. ถา n((A) = m และ n(B) = n แลวจํานวนคววามสัมพันธทงั้งหมด
จาก A ไป B เทากักบ 2m×n หรืรือ 2n(A×B) ความสั
ค มพันธ
ตัตวอยางที่ 1 กําหนดให A = {1, 3, 5} และ B = {22, 4} จงหาวา

1. r1 = {(1, 2), (5, 4)}} เปนความสัมพั
ม นธจาก A ไป B หรือไมม
2. r2 = {(2, 1), (2, 3),, (4, 5)} เปนความสั
ค มพันธจาก B ไป A หรือไม
3. r3 = {(1, 4), (2, 4),, (3, 4)} เปนความสั
ค มพันธจาก A ไป B หรือไม
4. r4 = {(1, 1), (3, 2), (5, 4)} เปนคววามสัมพันธใน A หรือไม
วิธีทาํ 1. r1 เปนความสั
น มพันธจาก A ไป B ก็ตอเมื่อ r1 ⊂ A × B
A×B = {(1, 2), (1, 4), (3, 2), (3, 4),
4 (5, 2), (5, 4)}
4
r1 = {(1, 2), (5,, 4)}
จะพบววา r1 ⊂ A × B
ดังนัน้ r1 เปนความสัมพันธจาก A ไป B
2. r2 เปนความสัมพันธจาก B ไป A ก็ตอเมื่อ r2 ⊂ B × A
B× A = {(2, 1), (2,, 3), (2, 5), (4, 1), (4, 3), (4, 5)}
5
r2 = {(2, 1), (2, 3), (4, 5)}
จะพบววา r2 ⊂ B × A
ดังนัน้ r2 เปนความมสัมพันธจาก B ไป A
3. r3 เปนความสัมพันธจาก A ไป B ก็ตอเมื่อ r3 ⊂ A × B
A×B = {(1, 2), (1, 4), (3, 2), (3, 4),
4 (5, 2), (5, 4)}
4
r3 = {(1, 4), (22, 4), (3, 4)}
จะพบววา r3 ⊄ A × B
ดังนัน้ r3 ไมเปนความสัมพันธจากก A ไป B
4. r4 เปนความสัมพันธใน A ก็ตอเมมื่อ r4 ⊂ A × A
⎧(1,1), (1, 3), (1, 5), ⎫
⎪ ⎪
A×A = ⎨(3, 1), (3,, 3), (5, 5), ⎬
⎪(5, 1), (5,, 3), (5, 5) ⎪
⎩ ⎭
r4 = {(1, 1), (3, 2), (5, 4)}
จะพบววา r4 ⊄ A×A
wwww.i-math.inffo
ค
ดังนัน้ r4 ไมเปนคววามสัมพันธใน A
ตัตวอยางที่ 2 กําหนดให A = {1, 2, 3} และ B = {44, 5} จงหา

1. A × B
2. n(A × B)
3. จํานวนนความสัมพันธจาก A ไป B
4. ความสสัมพันธ “บวกกกันนอยกวาหรืรือเทากับ 6” จาก
จ A ไป B
วิธีทาํ 1. A×B = {(1, 4), (1, 5), (2, 4), (2, 5), (3, 4), (3, 5)}
5
2. n(A × B) = n(A) × n(B
B)
= 3× 2
n(A × B) = 6
หรือนัับจํานวนสมาชิชิกของ A × B จากขอ 1 จะพพบวามีคา เทากับ 6
3. จํานวนนความสัมพันธจาก A ไป B เทากับ
= 2n(A×B)
= 26
= 64 ความมสัมพันธ
4. ให r เปนความสัมพัพนธ “บวกกันนนอยกวาหรือเททากับ 6” จาก A ไป B
จาก A×B = {(1, 4), (1, 5), (2, 4), (2, 5), (3, 4), (3, 5)}
5
เลือกเอาสมาชิกที่ บวกกั
บ นแลวมีคาน า อยกวาหรือเทากับ 6 มาสสรางเปนเซต
จะได r = {(1, 4), (1, 5), (2, 4)}
ตัตวอยางที่ 3 กําหนดให A = {2, 3, 4} และ B = {4,{ 8} จงหา

1. ความสสัมพันธ “นอยกวา” จาก A ไป B
2. ความสสัมพันธ “มากกกวา” จาก B ไป A
3. ความสสัมพันธ “หารลลงตัว” ใน A
ห ง่ ” จาก A ไป B
4. ความสสัมพันธ “ครึ่งหนึ
วิธีทาํ 1. ให r เปนความสัมพัพนธ “นอยกวา”า จาก A ไป B
1
จาก A×B = {(2, 4), (22, 8), (3, 4), (3, 8), (4, 4), (4, 8)}
เลือกเอาสมาชิกที่ ตัวหนามีคา นอยกว
ย าตัวหลัง มาสรม างเปนเซตต
จะได r = {(2, 4), (2
1 2, 8), (3, 4), (3, 8)}
2. ให r ความสัมพันธ “มากกวา” จาก B ไป A

2
จาก B× A = {(4, 2), (44, 3), (4, 4), (8,, 2), (8, 3), (8, 4)}
4
เลือกเอาสมาชิกที่ ตัวหนามีคา มากกกวาตัวหลัง มาสร
ม างเปนเซตต
จะได r = {(4, 2), (44, 3), (8, 2), (8, 3), (8, 4)}
2
3. ให r3 ความสัมพันธ “หารลงตัว” ใน

ใ A
⎧(2, 2), (22, 3), (2, 4), ⎫
⎪ ⎪
จาก A×A = ⎨(3, 2), (33, 3), (3, 4), ⎬
⎪(4, 2), (4 ⎪
⎩ 4, 3), (4, 4) ⎭
wwww.i-math.inffo
ค
เลือกเอาสมาชิกที่ ตัวหนาไปหารตัตัวหลังลง มาสรางเปนเซต

จะได r = {(2, 2), (22, 4), (3, 3), (4, 4)}
3
4. ให r เปนความสัมพันธ “ครึง่ หนึง”ง่ จาก A ไปป B

4
จาก A×B = {(2, 4), (22, 8), (3, 4), (3, 8), (4, 4), (4, 8)}
เลือกเอาสมาชิกที่ ตัวหนามีคา เปนครึ
น ง่ หนึง่ ของตัตัวหลัง มาสราางเปนเซต
จะได r 4 = {(2, 4), (44, 8)}
ตัตวอยางที่ 4 กําหนดให A = {1, 2, 3, 4} และ B = {4, 5, 6, 7, 8}} จงเขียนควาามสัมพันธ

ในแตละขอเป
เ นเซตแบบแจจกแจงสมาชิก
1. r = {(x, y) ∈ A × B | x ≥ y}
1
2. r = {(x, y) ∈ A × A | x + 2 < y}}

2
3. r = {(x, y) ∈ B × A | x = y }
3
2
วิธีทาํ 1. r1 = {(x, y) ∈ A × B | x ≥ y}
จาก (x, y) ∈ A×B
⎧(1, 4), (1,, 5), (1, 6), (1, 77), (1, 8), ⎫
⎪(2, 4), (22, 5), (2, 6), (2,, 7), (2, 8), ⎪
⎪ ⎪
และ A×B = ⎨ ⎬
⎪(3, 4), (33, 5), (3, 6), (3, 7), (3, 8), ⎪
⎪⎩(4, 4), (44, 5), (4, 6), (4,, 7), (4, 8) ⎪⎭
ตองผานเงื
า ่อนไข x≥y (ตัวหนามากกว
ม าหรือเทากับตัวหลัง)
ดังนัน้ r 1 = {(4, 4)}
2. r2 = {(x, y) ∈ A × A | x + 2 < y}}

จาก (x, y) ∈ A×A
⎧(1, 1), (1, 2), (1, 3), (1, 4)), ⎫
⎪(2, 1), (2, 2), (2, 3), (2, 4), ⎪
⎪ ⎪
และ A×A = ⎨ ⎬
⎪ (3, 1), ,
(3, 2), (3, 3), (3, 4
4), ⎪
⎪⎩(4, 1), (4, 2), (4, 3), (4, 4) ⎪⎭
า ่อนไข x+2< y (ตัวหนนาบวกดวย 2 ตองนอยกวาตัวหลัง)
ดังนัน้ r 2 = {(1, 4)}
3. r3 = {(x, y) ∈ B × A | x = y 2 }
จาก (x, y) ∈ B× A
⎧(4, 1), (4, 2), (4, 3), (4, 4),⎫
⎪(5, 1), (5,, 2), (5, 3), (5, 4),
4 ⎪⎪
⎪⎪ ⎪
และ B× A = ⎨(6, 1), (6, 2), (6, 3), (6, 4), ⎬
⎪(7, 1), (7, 2), (7, 3), (7, 4),⎪
⎪ ⎪
⎪⎩(8, 1), (8,, 2), (8, 3), (8, 4)
4 ⎪⎭
า ่อนไข x = y2 (ตัวหนาเทากับตัวหลังยกกํ
ย าลังสอง)
ดังนัน้ r 3 = {(4, 2)}
wwww.i-math.inffo
ค
ก
กราฟของความ
มสัมพันธ (Graph of Relatiion)
นินยาม ให R เปนเซตของจํ

เ านวนนจริง และ r ⊂ R × R กราฟของความสัมมพันธ r
คือ เซตของงจุดในระนาบ โดยที
โ แ่ ตละจุดแทนสมาชิกขออง r
ลลักษณะของกรราฟความสัมพันธ
1.1 กราฟจุด
ตัตวอยางที่ 1 จงวาดกราฟฟของความสัมพัพนธ r = {(x

x, y) ∈ I × I y = x + 2}
วิธีทาํ จากเงื่อนไขความสัมพันธ
y = x+2
สามารถเขียนความสั
ย มพันธ
น แบบแจกแจงงสมาชิกไดเปน
r = {..., (−2, 0),
0 (−1, 1), (0, 2),
2 (1, 3), (2, 4), ...}
นําสมาชิกของ r มาวาดเปนกราฟจะไดด
Y
ไดกราฟเปนจุ
น ด เพราะ r ⊂ I× I
2.2 กราฟเสน

x, y) ∈ R × R y = x + 2}
y = x+2
น แบบแจกแจงงสมาชิกบางคาได
า เปน
r = {..., (−2, 0),
0 (−1, 1), (0, 2),
2 (1, 3), (2, 4), ...}
wwww.i-math.inffo
ค
ไดกราฟเปนเส
น นตอเนื่อง เพราะ r ⊂ R×R

x, y) ∈ R × R y = x 2 }
y = x2
น แบบแจกแจงงสมาชิกบางคาได
า เปน
r = {..., (−2, 4),
4 (−1, 1), (0, 0),
0 (1, 1), (2, 4),, ...}
Y
ไดกราฟเปนจุ
น ด เพราะ r ⊂ R×R
wwww.i-math.inffo
ค
3.3 กราฟพืนที
น้ บ่ างสวนของงระนาบ

x, y) ∈ R × R x < 4}
x < 4
สมาชิกของ r คือ จุดทุกจุ
ก ดบนระนาบทีที่ x มีคานอยกว
ย า 4
ขณะที่คา y เปนไดทุกคา
ซึ่งสามารถววาดเปนกราฟ จะไดพื้นที่ดงั รูป
Y
4 X
wwww.i-math.inffo
ค
โ
โดเมนและเรน
นจของความสัมพั
ม นธ (Domaiin and Rangee of Relation))
นินยาม โดเมน (Domain) ของความสัมพันธ r คือ เซตที่มีสมาชิกเปน

สมาชิกตัวหน
ห าของทุกคูอนดั
นั บในความสััมพันธ r ใชสัสญั ลักษณ D r
Dr = {x | (x, y) ∈ r}
เรนจ (Rangge) ของความสัมพันธ r คือ เซตทีม่ ีสมาชิกเปน
สมาชิกตัวหลั
ห งของทุกคูอนดั
นั บในความสััมพันธ r ใชสัสญั ลักษณ Rr
Rr = {y | (x, y) ∈ r}
ตัตวอยางที่ 1 จงหาความโโดเมนและเรนจจของความสัมพันธ r = {(11, 3), (4, 2), (5, 6), (8, 7)}
วิธีทาํ จาก r = {(1, 3), (4, 2), (5, 6), (8, 7)}
7
จะได Dr = {1, 4, 5, 8}
และ Rr = {3, 2, 6, 7}}
ตัตวอยางที่ 2 กําหนด A = {−4, − 3, − 2, − 1, 0, 1, 2, 3, 4}

B = {0, 1, 2, 3, 4, 5}
r1 = {(x, y) ∈ A × B | y = x 2 }
r2 = {(x, y) ∈ B × A | x + y = 5}
จงหา D r1 , R r1 , D r2 , และะ R r2
วิธีทาํ จาก r1 = {(x, y) ∈ A × B | y = x 2 }

จะได r1 = {( −2, 4), ( −1, 1), (0, 0), (1,
( 1), (2, 4)}
ดังนัน้ D r1 = {−2, − 1, 0,
0 1, 2}
R r1 = {0, 1, 4}
จาก r2 = {(x, y) ∈ B × A | x + y = 5}
( 4), (2, − 3),
⎧(1, − 4), (1, ⎫
⎪ ⎪
จะได r2 = ⎨(2, 3), (33, − 2), (3, 2), ⎬
⎪(4, − 1), (4, ⎪
⎩ ( 1), (5, 0) ⎭
ดังนัน้ D r2 = {1, 2, 3, 4, 5}
R r2 = {−4, − 3, − 2, − 1, 0, 1, 2, 3, 4}
ห กการ
หลั การหาโดเมนและเรนจของงความสัมพันธที่อยูในรูปเซตตแบบบอกเงื่อนนไข
การหาโดเมน
1. จัด y ในรูปของ x
2. หาคา x ที่ทําให y เปนจริงไดตามเงื
า ่อนไข (สาามารถหาคา y ได)
การหาเรนจจ
1. จัด x ในรูปของ y
2. หาคา y ที่ทําให x เปนจริงไดตามเงื
า ่อนไข (สาามารถหาคา x ได)
wwww.i-math.inffo
ค
ตัตวอยางที่ 3 จงหาโดเมนนและเรนจของคความสัมพันธ r = {(x, y) | y = 2x + 3}
วิธีทาํ หาโดเมน จัด y ในรูปขออง x

จากเงื่อนไข y = 2x + 3
จะพบวา เราสามารถแท
เ นคา x ดวยจํจํานวนจริงใด ๆ
จ คา y เปนจํานวนจริงเสสมอ
จะได
ดังนัน้ Dr = R
หาเรนจ จัด x ในรูปขออง y

y−3
จัดรูปใหม x =
2
เ นคา y ดวยจํจํานวนจริงใด ๆ
จ คา x เปนจํานวนจริงเสสมอ
จะได
ดังนัน้ Rr = R
3x + 4
ตัตวอยางที่ 4 จงหาโดเมนนและเรนจของคความสัมพันธ r = {(x, y) | y =
2x + 3
}

3x + 4
จากเงื่อนไข y =
2x + 3
จ คา y เปนจํานวนจริงเสสมอ ยกเวน x = − 32
จะได
10
เพราะจะทําให
ใ y =
0
ซึ่งไมสามารถหหาคาได
3
ดังนัน้ Dr = R − {− }
2

3x + 4
2x + 3
จัดรูปใหม y(2x + 3) = 3x + 4
2xy + 3y = 3x + 4
2xy − 3x = 4 − 3y
x(2y − 3) = 4 − 3y
4 − 3y
x =
2y − 3
จะพบวา เเราสามารถแทนคา y ดวยจํจํานวนจริงใด ๆ
จ คา x เปนจํานวนจริงเสสมอ ยกเวน y = 32
จะได
9
4−
ใ x =
0
2 ซึ่งไมสามารถหหาคาได
3
ดังนัน้ Rr = R −{ }
2
wwww.i-math.inffo
ค
ตัตวอยางที่ 5 จงหาโดเมนนและเรนจของคความสัมพันธ r = {(x, y) | y = x 2 − 166}

จากเงื่อนไข y = x 2 − 16
จะพบวา คคา y จะสามาารถหาคาได ก็ตอเมื่อ x 2 − 16
1 ≥0
นั่นคือ x 2 − 16 ≥ 0
(x − 4)(x + 4) ≥ 0
+ − +
−4 4
ดังนัน้ Dr = ( −∞ , − 4] ∪ [4, ∞ )

จากเงื่อนไข y = x 2 − 16
จะไดวา y ≥ 0 .... (1)
จัดรูปใหม y = x 2 − 16
y2 = x 2 − 16
y 2 + 16 = x2
x2 = y 2 + 16
x = ± y2 + 16
6
จะได
นั่นคือ y ∈ R .... (22)
จาก (1) แลละ (2)
ดังนัน้ Rr = [0, ∞ )
ตัตวอยางที่ 6 จงหาโดเมนนและเรนจของคความสัมพันธ r = {(x, y) | 9x 2 + 16y 2 = 144}

จากเงื่อนไข
9xx 2 + 16y2 = 144
จะได 16y2 = 144 − 9x 2
144 − 9x 2
y2 =
16
144 − 9x
9 2
y = ±
16
144 − 9x 2
จะพบวา คคา y จะสามาารถหาคาได ก็ตอเมื่อ 166
≥0
wwww.i-math.inffo
ความสัมพันธและฟงกชัน
ค 16
144 − 9x 2
นั่นคือ 16
≥ 0
144 − 9x 2 ≥ 0
1 − 9x
144 2
0
≥
9 9
16 − x 2 ≥ 0
x − 16
2
≤ 0
(x − 4)(x + 4) ≤ 0
+ − +
−4 4
ดังนัน้ Dr = [−4, 4]

9xx 2 + 16y2 = 144
จะได 9x 2
= 144 − 16y2
144 − 16y
y2
x2 =
9
144 − 16y
1 2
x = ±
9
144 − 16y2
จะพบวา คคา x จะสามาารถหาคาได ก็ตอเมื่อ 9
≥0
144 − 16y2
นั่นคือ 9
≥ 0
1 − 16y 2
144 ≥ 0
1144 − 9y2 0
≥
16 16
9 − y2 ≥ 0
y2 − 9 ≤ 0
(y − 3)(y + 3) ≤ 0
+ − +
−3 3
ดังนัน้ Rr = [−3, 3]
wwww.i-math.inffo
ค
ตัตวอยางที่ 7 จงหาโดเมนนและเรนจของคความสัมพันธ r = {(x, y) | x + y − 1 = 4}

4
วิธีทาํ หาโดเมน
x + y −1 = 4
จะได y −1 = 4− x
เนื่องจาก y −1 ≥ 0
นั่นคือ 4− x ≥ 0
−x ≥ −4
x ≤ 4
−4 4
ดังนัน้ Dr = [−4, 4]
หาเรนจ
x + y −1 = 4
จะได x = 4 − y −1
เนื่องจาก x ≥ 0
นั่นคือ 4 − y −1 ≥ 0
− y −1 ≥ −4
y −1 ≤ 4
แกอสมการคคาสัมบูรณ โดยเปลีย่ นเปนสมการคาสัมบูรณ
ร เพื่อหาคาวิกกฤต
y −1 = 4
จะได y = 5, − 3
−3 5
ดังนัน้ Rr = [−3, 5]
wwww.i-math.inffo
ค
ฟฟงกชนั (Funcction)
นินยาม ฟงกชนั (Fuunction) คือ ความสั

ค มพันธ r ใด ๆ โดยทีที่
ถา (x, y) ∈ r และ (x, z) ∈ r แลว y = z
จากกนิยามขางตน จะไดวา ฟงกชันก็คือ ความมสัมพันธ r ที่มีเงื่อนไข วาถาสมาชิกตัว

ห าของคูอันดับในความสัมพัพนธ r มีคา เทากันแลว สมมาชิกตัวหลังจะะตองไมตางกัน เชน
หน
r = {(1, 2), (1, y), (3, 4)}
จะพพบวา สมาชิกของ ข r มี 2 ตัวที่สมาชิกตัวหนามีคาเทากััน คือ (1, 2) และ (1, y)
ถา r อยากเปนฟฟงกชัน สมาชิชกตัวหลังในคูอัอ นั ดับดังกลาวจจะตองมีคาเทาากัน
นั่นคื
นอ y = 2
ขณณะที่คูอันดับ (33, 4) ไมตองไปปสนใจ
ห
หมายเหตุ ควาามสัมพันธทเี่ ปนฟงกชัน จะเเขียนแทนดวย f หรือบางครั้งอาจใช g หหรือ h
กการเขียนฟงกชัชน
1.1 แบบแจกกแจงสมาชิก คือ เขียนแสดงถึงสมาชิกคูอนดั เ่ ดขึ้น มี 3 แบบคือ
นั บทัง้ หมดทีเกิ
1.1 แจกกแจงสมาชิกแบบเซต เชน
f = {(1, 2), (3, 4), (4, 5), (7, 6)}
1.2 แจกกแจงสมาชิกแบบตาราง เชน
x 1 2 3 4 5 6
y 3 5 7 9 11 13
1.3 แจกกแจงสมาชิกเปปนแผนภาพแสสดงการจับคู เชน
A B
1 4
2 5
3
2.2 แบบบอกกเงือ่ นไข เชน

f = {(x, y) ∈ A × B | y = 2xx + 1}
หรือ f = {(x, f (x))) ∈ R × R | f (xx) = x 2 + 1}
ในกรณีทีท่ี f ⊂ R×R สามารถเขียนฟ
น งกชนั แบบยยอ ๆ เฉพาะสวนของเงื
ว อ่ นไขขก็ได เชน
f = {(x, y) ∈ R × R | y = (xx − 1)2 }
เขียนยอ ๆ ไดเปน y = (x − 1)2
หรือ f = {(x, f (x)) ∈ R × R | f (xx) = 3x − 1}

เขียนยอ ๆ ไดเปน f (x) = 3x −1
สัญลักษณณ f (x) อานววา เอฟของเอกกซ (f of x)
wwww.i-math.inffo
ค
3.3 แบบกราฟ เชน

f = {(x, y) ∈ R × R | y = 2x
x + 1}
สามารถเเขียนกราฟไดดัดงั นี้
Y
f = {(x, y) ∈ R × R | y = x 2 }
Y
⎧3
⎪
เมืมื่อ x < −2
f = ⎨1 เมืมื่อ −2 ≤ x < 1
⎪− x
⎩ เมืมื่อ x ≥ 1
Y
wwww.i-math.inffo
ค
ก
การตรวจสอบก
การเปนฟงกชนั
ก 1 ความสสัมพันธอยูใ นรูรูปเซตแจกแจงงสมาชิก
กรณี
ห กการ
หลั 1. พิจารณ ณาที่สมาชิกตัวหน
ว าของคูอนดั นั บในความสัมพั ม นธ
2. ถาสมาาชิกตัวหนาขอองคูอนั ดับไมซากั
า้ํ น สรุปไดเลยว
ล า ความสัมพันธนั้น
เปนฟง กชนั
3. ถาสมาาชิกตัวหนาขอองคูอนั ดับซ้ํากััน ใหดวู าสมาชิชิกตัวหลังของคูอันดับนัน้
ซ้ํากันดวยหรือไม
4. ถาซ้ํากันดวย สรุปไดดเลยวา ความสัมพันธนั้น เปปนฟงกชนั
ว วหลังไมซ้ํา สรุปไดเลยวา ความสัมพันธนั้น
5. แตถาตัตวหนาซ้าํ แลวตั
ไมเปนฟ
น งกชนั
ตัตวอยางที่ 1 จงพิจารณาววา ความสัมพันั ธตอ ไปนี้เปนฟ

น งกชนั หรือไมม
1. r1 = {(1, 4), (3, 6), (5, 8), (7, 10)}}
2. r2 = {(4, 3), (2, 5), (1, 9), (2, 5)}
3. r3 = {(−1, 9), (−2, 7), (−3, 5), (−1, 0)}
4. r4 = {(1, 4), (−2, 4),
4 (−3, 4), (−1, 4)}
วิธีทาํ 1. จาก r1 = {(1, 4), (3,, 6), (5, 8), (7, 10)}
1
จะพบววา สมาชิกตัวหน
ห าของคูอ ันดับในความสัมพัพนธ ไมซ้ํากันนเลย
ดังนัน้ r1 เปนฟงกชัชน
2. จาก r2 = {(4, 3), (2, 5), (1, 9), (2, 5)}
5
จะพบววา มี 2 คูอันดับที่สมาชิกตัวหน
ว าซ้ํากันคือ (2, 5) และ (2, 5)
เมื่อพิจารณาที
จ ่สมาชิชิกตัวหลังของคูคูอันดับ จะพบวามีคาเทากัน คือ 5
ดังนัน้ r2 เปนฟงกชัน
หมายเหตุ จากวิธีการเขี
า ยนเซต ถาสมาชิ
า กซ้ํากันเราจะเขี
น ยนเพียงครัง้ เดียว
จะไดววา r2 = {(4, 3), (2, 5), (1, 9)}
3. จาก r3 = {( −1, 9), ( −2, 7), ( −3, 5), ( −1, 0)}

จะพบววา มี 2 คูอันดับที่สมาชิกตัวหน
ว าซ้ํากันคือ (−1, 9) และ (−1, 0)
เมื่อพิจารณาที
จ ่สมาชิชิกตัวหลังของคูคูอันดับ จะพบวามีคาไมเทากกัน
ดังนัน้ r3 ไมเปนฟงกชัน
4. จาก r4 = {(1, 4), ( −2,
2 4), ( −3, 4), ( −1, 4)}
จะพบววา สมาชิกตัวหน
ห าของคูอ ันดับในความสัมพัพนธ ไมซ้ํากันนเลย
ดังนัน้ r4 เปนฟงกชัน
wwww.i-math.inffo
ค
ก 2 ความสสัมพันธอยูใ นรูรูปเซตบอกเงื่อนไข
กรณี
ห กการ
หลั 1. สมมติิให (x, y) ∈ r และ (x, z) ∈ r
2. นําคูอนั ดับดังกลาวไปปแทนในเงือ่ นไไขของความสััมพันธ
3. ถา y = z สรุปไดววา ความสัมพันั ธนนั้ เปนฟงก
ง ชนั
4. ถา y ≠ z สรุปไดววา ความสัมพันั ธนนั้ ไมเปนฟงกชนั
ตัตวอยางที่ 2 จงหาวาควาามสัมพันธ r = {(x, y) ∈ R × R | y = x}
วิธีทาํ จาก r = {(x, y) ∈ R × R | y = x}

สมมติให (xx, y) ∈ r และ (x, z) ∈ r
จะได y = x ........ (1)
และ z = x ........ (2)
จาก (1) แลละ (2) จะไดวา
y = z
ดังนัน้ r เปปนฟงกชัน
ตัตวอยางที่ 3 จงหาวาควาามสัมพันธ r = {(x, y) ∈ R × R | y 2 = x}
วิธีทาํ จาก r = {(x, y) ∈ R × R | y = x}

จะได y2 = x ........ (1)
และ z2 = x ........ (2)
y2 = z2
y = z หรือ −z
นั่นคือ มีกรณีที่ y ≠ z
ดังนัน้ r ไมมเปนฟงกชัน
ตัตวอยางที่ 4 จงหาวาควาามสัมพันธ r = {(x, y) ∈ R × R | y = x 2 + 3}
วิธีทาํ จาก r = {(x, y) ∈ R × R | y = x 2 + 3}

จะได y = x2 + 3 ........ (1)
และ z = x +32
........ (2)
y = z
wwww.i-math.inffo
ค
ตัตวอยางที่ 5 จงหาวาควาามสัมพันธ r = {(x, y) ∈ R × R | y − x = 2}
วิธีทาํ จาก r = {(x, y) ∈ R × R | y − x = 2}

จะได y−x = 2 ........ (1)
และ z−x = 2 ........ (2)
y−x = z−x
y = z
y = z หรือ −z
นั่นคือ มีกรณีที่ y ≠ z
ก 3 ความสสัมพันธอยูใ นรูรูปกราฟ
กรณี
ห กการ
หลั 1. ใหวาดดเสนตรงขนานนกับแกน Y เพพื่อตัดกับกราฟฟของความสัมพันธ
2. ถาไมสามารถวาดเส
ส นตรงใด ๆ ทีตั่ตดั กราฟของคววามสัมพันธเกิน 1 จุด
สรุปไดดเลยวา ความสสัมพันธนนั้ เปปนฟงกชนั
3. ถาสามมารถวาดเสนตรงใด
ต ๆ ใหตดกราฟของควา
ดั ามสัมพันธไดเกิน 1 จุด
สรุปไดดเลยวา ความสสัมพันธนนั้ ไมมเปนฟงกชนั
ตัตวอยางที่ 6 จงหาวาควาามสัมพันธ r ซึ่งมีกราฟดังรูปที่กําหนดให เปนฟงกชันหหรือไม

Y
วิธีทาํ จากกราฟทีกํก่ าหนดให

จะพบวา ไมมสามารถวาดเสสนตรงใด ใหตัตดั กับกราฟ r เกิน 1 จุด
Y
wwww.i-math.inffo
ค

Y

จะพบวา ไมมสามารถวาดเสสนตรงใด ใหตัตดั กับกราฟ r เกิน 1 จุด
Y

Y

จะพบวา สาามารถวาดเสนตรงใด
น ใหตดั กับกราฟ r ไดดเกิน 1 จุด ดังั รูป
Y
wwww.i-math.inffo
ค
โ
โดเมนและเรน
นจของฟงกชนั (Domain andd Range of Function)
F
นินยาม โดเมน (Domain) ของฟงกชัน f คือ เซตที่มีสมาชิกเปน

สมาชิกตัวหน
ห าของทุกคูอนดั
นั บในฟงกชนั f ใชสัญลักษณ
ษ Df
Df = {x | (x, y) ∈ f}
เรนจ (Rangge) ของฟงกชัชนั f คือ เซตตที่มีสมาชิกเปน
สมาชิกตัวหลั
ห งของทุกคูอนดั
นั บในฟงกชนั f ใชสัญลักษณษ Rf
Rf = {y | (x, y) ∈ f}
ตัตวอยางที่ 1 จงหาความโโดเมนและเรนจจของฟงกชัน f = {(1, 2), (2,

( 4), (3, 6), (4, 8)}
วิธีทาํ จาก f = {(1, 2), (2,, 4), (3, 6), (4, 8)}
จะได Df = {1, 2, 3, 4}
และ Rf = {2, 4, 6, 8}}
ห กการ
หลั การหาโดเมนและเรนจของงฟงกชันที่อยูในรู
ใ ปเซตแบบบบอกเงื่อนไข
การหาโดเมน
1. จัด y ในรูปของ x
2. หาคา x ที่ทําให y เปนจริงไดตามเงื
า ่อนไข (สาามารถหาคา y ได)
การหาเรนจจ
1. จัด x ในรูปของ y
2. หาคา y ที่ทําให x เปนจริงไดตามเงื
า ่อนไข (สาามารถหาคา x ได)
ตัตวอยางที่ 2 จงหาโดเมนนและเรนจของฟฟงกชัน f = {(x, y) | y = 33x + 2}

จ คา y เปนจํานวนจริงเสสมอ
จะได
ดังนัน้ Df = R

y−2
จัดรูปใหม x =
3
เ นคา y ดวยจํจํานวนจริงใด ๆ
จะได
ดังนัน้ Rf = R
wwww.i-math.inffo
ค
x+2
ตัตวอยางที่ 3 จงหาโดเมนนและเรนจของฟฟงกชัน f = {(x, y) | y =
x +1
}

x+2
x +1
จ คา y เปนจํานวนจริงเสสมอ ยกเวน x = − 1
จะได
1
ใ y =
0
ดังนัน้ Df = R − {−1}

x+2
x +1
จะได y(x + 1) = x+2
yx + y = x+2
yx − x = 2− y
(y − 1)x = 2− y
2−y
x =
y −1
จ คา x เปนจํานวนจริงเสสมอ ยกเวน y = 1
จะได
1
ใ x =
0
ดังนัน้ Rf = R − {1}
ตัตวอยางที่ 4 จงหาโดเมนนและเรนจของฟฟงกชัน f = {(x, y) | y = x + 1}

จากเงื่อนไข y = x +1
จะพบวา คคา y จะสามาารถหาคาได ก็ตอเมื่อ x +1 ≥ 0
นั่นคือ x +1 ≥ 0
ฟ x ≥ −1
ดังนัน้ Df = [ −1, ∞ )

จากเงื่อนไข y = x +1
จะไดวา y ≥ 0 .... (1)
จัดรูปใหม y = x +1
y 2
= x +1
y −1
2
= x
x = y2 − 1
จะได
wwww.i-math.inffo
ค
นั่นคือ y ∈ R .... (22)

ดังนัน้ Rf = [0, ∞ )
ตัตวอยางที่ 5 จงหาโดเมนนและเรนจของฟฟงกชัน f = {(x, y) | y = 25 − x 2 }

จากเงื่อนไข y = 25 − x 2
จะพบวา คคา y จะสามาารถหาคาได ก็ตอเมื่อ 25 − x 2 ≥ 0
นั่นคือ 25 − x 2 ≥ 0
x 2 − 25 ≤ 0
(x − 5)(x + 5) ≤ 0
+ − +
−5 5
ดังนัน้ Df = [−5, 5]

จากเงื่อนไข y = 25 − x 2
จะไดวา y ≥ 0 .... (1)
จัดรูปใหม y = 25 − x 2
y 2
= 25 − x 2
x2 = 25 − y 2
x = ± 25 − y2
จะพบวา คคา x จะสามาารถหาคาได ก็ตอเมื่อ 25 − y 2 ≥ 0
นั่นคือ 25 − y 2 ≥ 0
y 2 − 25 ≤ 0
(y − 5)(y + 5) ≤ 0
+ − +
−5 5
จะได −5 ≤ y ≤ 5 .... (22)

−5 0 5
ดังนัน้ Rf = [0, 5]
wwww.i-math.inffo
ค
คคาของฟงกชนั (Function’ s Value)
ก 1 ฟงกชัชนั อยูใ นรูปเซตแบบแจกแจงสสมาชิก

กรณี
ห กการ
หลั ให f เปนฟฟงกชนั ซึ่งอยูในรู
ใ ปเซตแบบแแจกแจงสมาชิก
คาของ f (aa) คือ สมาชิกตัวหลังของคูอัอ นั ดับ ที่มสี มาชิกตัวหนาเทากับ a
ตัตวอยางที่ 1 กําหนดให f = {(1, 2), (22, 4), (3, 6), (4

4, 8)} จงหา f (1), f (2), f (3) และ f (4)
วิธีทาํ จาก f = {(1, 2), (2,, 4), (3, 6), (4, 8)}
จะได f (1) = 2
f (2) = 4
f (3) = 6
f (4) = 8
ก 2 ฟงกชัชนั อยูใ นรูปบอกกเงือ่ นไข

กรณี
ห กการ
หลั ให f เปนฟฟงกชนั ซึ่งคาของ
ข f ที่ x กําหนดโดย f (x)
เมื่อตองการรหา f (a) สามมารถแทนคา a ตรงตําแหนนงของ x
ในเงื่อนไขของ f (x)
ตัตวอยางที่ 2 ให f เปนฟฟงกชนั โดยที่ f (x) = x + 3 จงหา f (1), f (2), f (5), f (a) และ f ( )
วิธีทาํ จาก f (x) = x +3

จะได f (1) = 1+ 3 = 4
f (2) = 2+3 = 5
f (5) = 5+3 = 8
f (a) = a +3
f ( ) = +3
ตัตวอยางที่ 3 ให f เปนฟฟงกชนั โดยที่ f (x) = 4 จงหา f (3), f (110), f (15) และะ f (Δ)
วิธีทาํ จาก f (x) = 4

จะพบวา เงื่อนไขของ f (xx) ไมมีตําแหนนงใหแทนคา x
จะได f (3) = 4
f (10) = 4
f (15) = 4
f (Δ) = 4
wwww.i-math.inffo
ค
ตัตวอยางที่ 4 กําหนดให f (x) = 3x + 2 จงหา f (−2),

2 f (0), f (k + 1), f (2x − 3) และ f (∇)
วิธีทาํ จาก f (x) = 3x + 2

จะได f ( −2 ) = 3( −2) + 2 = −4
f (0) = 3(0) + 2 = 2
f (k + 1) = 3(k + 1) + 2
= 3k + 3 + 2
= 3k + 5
f (2x − 3) = 3(2x − 3) + 2
= 6x − 9 + 2
= 6x − 7
f (∇) = 3∇ + 2
ตัตวอยางที่ 5 กําหนดให f (3x − 1) = 2x

2 −3 จงหา f (x), f (5) และ f (2x + 1)
วิธีทาํ จาก f (3x − 1) = 2x − 3

สมมติให 3x −1 = k
3x = k +1
k +1
x =
3
k +1
จะได f (k) = 2(
3
)−3
2k + 2
= −3
3
2k + 2 − 9
=
3
2k − 7
f (k) =
3
2x − 7
ดังนัน้ f (x) =
3
2(5) − 7
และ f (5) = = 1
3
2(2x + 1) − 7
f (2x + 1) =
3
4x + 2 − 7
=
3
4x − 5
=
3
wwww.i-math.inffo
ค
ตัตวอยางที่ 5 กําหนดให f (3x − 2) = 6x

6 −3 จงหา f (10)
วิธีทาํ วิธีที่ 1 หา f (x) กอน

จาก f (3x − 2) = 6x − 3
ให 3x − 2 = k
3x = k+2
k+2
x =
3
จะได f (k) = 6x − 3
k+2
= 6( )−3
3
a = 2k + 4 − 3
f (k) = 2k + 1
นั่นคือ f (x) = 2x + 1
จะได f (10) = 2(10) + 1
= 21
วิธีที่ 2
จาก f (3x − 2) = 6x − 3
อยากทราบววา f (10) = ?
ให 3x − 2 = 10
3x = 12
x = 4
จะได f (10) = 6(4) − 3
= 21
wwww.i-math.inffo
ค
ฟฟงชันเชิงเสน (Linear Funcction)
นินยาม ฟงกชนั เชิงเส

เ น (Linear Function)
F คือ ฟงกชันที่อยูในรู
นป
f (x) = ax + b
เมื่อ a, b ∈ R
และ a ≠ 0
ลัลกษณะสําคัญ
1. กราฟของฟงกชันเชิงเสนจะมี
จ ลักษณะเปนเส น นตรง
2. คา a เปนคคาที่บอกใหทราาบถึงความชันของกราฟ
น
2.1 ถา a > 0 กราฟจะมีมีลักษณะชันขึนหรื
น้ อเอียงขึ้น
2.2 ถา a < 0 กราฟจะมีมีลักษณะชันลงงหรือเอียงลง
2.3 ถา a = 0 กราฟจะขขนานกับแกน X และจะเปนฟ น งกชันคงตัว
3. คา b เปนคคาที่บอกใหทราาบถึงระยะตัดแกน
แ Y ซึง่ อยูยู ณ จุด (0, b))
Y Y Y
X X X
a>0 a<0 a=0
ตัตวอยางที่ 1 จงหาวาจุด (2, 7) อยูบ นกราฟของ y = 2x + 3 หรือไม

วิธีทาํ จาก y = 2x + 3
( 7) อยูบนกราฟนี้หรือไม
ตองการตรววจสอบวาจุด (2,
ใหแทนคา x และ y ของจุดดังกลาวลงงในสมการ
จะได 7 = 2(2) + 3
= 4+3
7 = 7 เปนจริง
ดังนัน้ จุด ((2, 7) อยูบ นกกราฟของ y = 2x + 3
ตัตวอยางที่ 2 จงหาวาจุด (2, 5) อยูบ นกราฟของ y = 3x − 4 หรือไม

วิธีทาํ จาก y = 3x − 4
ตองการตรววจสอบวาจุด (2,
( 5) อยูบนกราฟนี้หรือไม
ใหแทนคา x และ y ของจุดดังกลาวลงงในสมการ
จะได 5 = 3(2) − 4
= 6−4
5 = 2 เปนเท็จ
ดังนัน้ จุด ((2, 5) ไมอยูบนกราฟของ y = 3x − 4
wwww.i-math.inffo
ค
ตัตวอยางที่ 3 จงหาคา a เมื่อจุด (3, 9)) อยูบนกราฟของ y = ax − 3
วิธีทาํ จาก y = ax − 3
เนื่องจากจุด (3, 9) อยูบนกราฟ
น
แสดงวา คา x และ y ของจุข ดดังกลาว สอดคลองกับสมการ
บ
จะได 9 = 3a − 3
12 = 3a
4 = a
ดังนัน้ คาขออง a เทากับ 4
ตัตวอยางที่ 4 คาขนสงสินคาจากกรุงเทพพ ฯ ไปยังจังหวัดทางภาคตะะวันออกเฉียงเหหนือเทากับ

คาขนสงเบืองต
อ้ น 300 บาท บวกดวยคคาขนสงที่คดิ ตาามน้ําหนักสินคากิโลกรัมละ
5 บาท
1. จงเขีจ ยนฟงกชนแสดงค
นั าขนสสงสินคา
2. ถาสงสินคาที่มน้ี ําหนัก 15 กิโลกรัม จะตองจายเงินกี่บาทท
วิธีทาํ ให x แแทน น้ําหนักสินคามีหนวยเปปนกิโลกรัม
f (x) แทน แ คาขนสงสินคา ซึ่งขึน้ อยูกบั คา x
1. น้ําหนันักสินคา เทากับ x กิโลกรัม
กิโลกรัรัมละ 5 บาท
คิดเปนเงิ
น น 5x บาท
คาขนสสงเบื้องตน 300 บาท
รวมเปปนเงิน 5x + 300 บาท
ดังนัน้ ฟงกชัน แสดงคาขนสงสินคา คือ
f (x) = 5x + 300
2. จาก f (x) = 5x + 300
และ x = 15 (น้ําหนักสินคาเท
า ากับ 15 กิโลกรัม)
จะได f (15) = 5(15) + 30
00
= 75 + 300
= 375
ดังนัน้ ถาสงสินคาทีมี่ นา้ํ หนัก 15 กิโลกรัม จะตองจายเงิน 3775 บาท
wwww.i-math.inffo
ค
ฟฟงชันกําลังสออง (Quadratic Function)
นินยาม ฟงกชนั กําลังสอง (Quadrratic Functionn) คือ ฟงกชันที่อยูอยูในรูป

f (x) = ax 2 + bx + c
เมื่อ a, b, c ∈ R
และ a ≠ 0
1. กราฟของฟงกชันกําลังสอองจะมีลักษณะเเปนเสนโคงพาราโบลา
2. คา a เปนคคาที่บอกใหทราาบถึงลักษณะคคว่ําหรือหงายขของกราฟ
2.1 ถา a > 0 กราฟจะมีมีลักษณะโคงพาราโบลาหงาย
พ ย
2.2 ถา a < 0 กราฟจะมีมีลักษณะโคงพาราโบลาคว่
พ ํา
2.3 ถา a = 0 กราฟจะมีมีลักษณะเปนเสสนตรง เปนฟงกชนั เชิงเสน
Y Y
V
V
X X
V
a<0 a>0
เรียกจุด V วา จุดวกกลับ หรือ จุดยอด

กรณีที่ กราฟฟหงาย ( a > 0 ) จะเรียกจุด V วา จุดต่ําสุสด
กรณีที่ กราฟฟคว่ํา ( a < 0 ) จะเรียกจุด V วา จุดสูงสุด
เรียกเสนประวา เส
เ นสมมาตร หรื ห อ แกนสมมาาตร
สมมการ จุดวกกลัลับ สมกการเสนสมมาตตร คาสูงสุดหรือคาต่ําสุด

f (x) = axx 2 (0, 0) x = 0 0
f (x) = ax
x +c
2 (0, c) x = 0 c
f (x) = a (x − h) 2 (h, 0) x = h 0
f (x) = a (x − h) + k 2 (h, k)) x = h k
⎛ b 4ac − b 2 ⎞ b 4aac − b2
f (x) = axx 2 + bx + c ⎜− , ⎟ x = −
⎜ 2a 4
4a ⎟ 2a
⎝ ⎠ 4a
wwww.i-math.inffo
ค
ตัตวอยางที่ 1 จงวาดกราฟฟอยางคราว ๆ ของ f (x) = 5(x − 1)2 + 3 พรอมทั้งหา

1. จุดสูงสุสดหรือจุดต่ําสุด
2. สมการรเสนสมมาตร
3. คาสูงสุสดหรือคาต่ําสุด
วิธีทาํ จาก f (x) = 5(x − 1)2 + 3
ตรงกับรูป f (x) = a(x − h)2 + k
จะได a = 5 มากกวา 0
แสดงวา ไดกราฟหงาย มีจุดวกกลับ (1,, 3)
วาดกราฟครราว ๆ ไดดังรูป
Y
x = 1
3 (1, 3)
X
0 1
1. จุดต่ําสุสด คือ (1, 3)

2. สมการรเสนสมมาตร คือ x = 1
3. คาต่าํ สุสด คือ 3
ตัตวอยางที่ 2 จงวาดกราฟฟอยางคราว ๆ ของ f (x) = − x 2 + 2x − 2 พรอมทั้งหาา

1. จุดสูงสุสดหรือจุดต่ําสุด
2. สมการรเสนสมมาตร
3. คาสูงสุสดหรือคาต่ําสุด
4. โดเมนนและเรนจของ f
วิธีทาํ จาก f (x) = − x 2 + 2x − 2
ตรงกับรูป f (x) = ax 2 + bx + c
จะได a = −1 นอยกวา 0
แสดงวา ไดกราฟคว่าํ มีจุดวกกลับ
⎛ 2 4(−1))(2) − 22 ⎞
⎜− , ⎟ = (1, − 1)
⎜ 2(−1) 44(−1) ⎟
⎝ ⎠
Y
x = 1
X
0 (1, − 1))
1. จุดสูงสุสด คือ (1, − 1))
wwww.i-math.inffo
ค
2. สมการรเสนสมมาตร คือ x = 1
3. คาสูงสุสด คือ − 1
4. โดเมนนคือ เซตของจํํานวนจริง (กราฟจะเกิดขึน้ ทุกคาของ x )
เรนจ คือ (−∞, −1] (กราฟจะเกิดขึน้ ที่ y ≥ − 1 )
ก สมการกกําลังสองโดยใใชกราฟ
การแก
ห กการ
หลั สมการกําลังสอง
ง คือ สมกการทีอ่ ยูในรูป
ax 2 + bx + c = 0
และ a ≠ 0
การหาคําตออบของสมการโโดยใชกราฟ ทํทาไดโดย วาดกกราฟของสมการ
y = ax 2 + bx + c
แลวหาจุดตัดั แกน X ของงกราฟ ( y = 0 )
คา x ของจจุดตัด จะเปนคํคาตอบของสมการ
aax 2 + bx + c = 0
ถากราฟที่ไดด ไมตัดแกน x แสดงวา สมมการนั้น ไมมคํคี าตอบ
ตัตวอยางที่ 3 จงแกสมการร 2x 2 + 1 = 0 โดยใชกราฟฟ

วิธีทาํ จาก 2x2 +1 = 0
ให y = 2x2 +1
วาดกราฟไดดดงั รูป
Y
(0, 1)
X
0
จากกราฟ จะพบว
จ า กราฟฟของ y = 2xx 2 + 1 ไมตัดแกน แ X
ดังนัน้ สมการ 2x + 1 = 0 ไมมคี าํ ตออบที่เปนจํานวนนจริง
2
wwww.i-math.inffo
ค
ตัตวอยางที่ 4 จงแกสมการร (x + 4) 2 = 0 โดยใชกราฟ

วิธีทาํ จาก (x + 4)2 = 0
ให y = (x + 4)2
Y
X
0
( −4, 0)
จ า กราฟฟของ y = (xx + 4)2 ตัดแกนน X ที่จุด ( −4, 0)
ดังนัน้ คําตออบของสมการ (x + 4)2 = 0 คือ −4
ตัตวอยางที่ 5 จงแกสมการร x2 − 4 = 0 โดยใชกราฟ

วิธีทาํ จาก x2 − 4 = 0
ให y = x2 − 4
Y
0 X
( −2, 0) ( 2, 0)
จ า กราฟฟของ y = x 2 − 4 ตัดแกน X
ที่จุด (−2, 0) และ (−2,
2 0)
ดังนัน้ คําตออบของสมการ x 2 − 4 = 0 คือ −2 และ 2
wwww.i-math.inffo
ค
ก อสมการกําลังสองโดยยใชกราฟ
การแก
ห กการ
หลั อสมการกําลัลงสอง คือ อสสมการที่อยูในรูรูป
ax 2 + bx + c < 0
หรือ ax + bx + c
2
≤ 0
หรือ ax 2 + bx + c > 0
หรือ ax 2 + bx + c ≥ 0
และ a ≠ 0
การหาคําตออบของอสมการโดยใชกราฟ ทําไดโดย วาดดกราฟของสมการ
y = ax 2 + bx + c
แลวหาจุดตัดั แกน X ของงกราฟ ( y = 0 )
กรณีที่ อสมมการอยูในรูป ax 2 + bx + c < 0
ใหตอบบคา x ในชวงที
ง ่กราฟอยูใตแกน
แ X
กรณีที่ อสมมการอยูในรูป ax + bx + c > 0
2
ใหตอบบคา x ในชวงที
ง ่กราฟอยูเหนืนือแกน X
ตัตวอยางที่ 6 จงแกสมการร x2 − 4 < 0 โดยใชกราฟ

วิธีทาํ จาก x2 − 4 < 0
ให y = x2 − 4
Y
( −2, 0) 0 ( 2, 0)
เนื่องจาก อสมการอยูในรูป ax 2 + bx + c < 0

ใหตอบคา x ในชวงที่กราาฟอยูใตแกน X
ดังนัน้ คําตออบของอสมกาารนี้ คือ (−2, 2)
2
wwww.i-math.inffo
ค
ก โจทยปญหาโดยใช
การแก ญ ควาามรูเรื่องฟงกชัชนั กําลังสองแลละกราฟ
ตัตวอยางที่ 7 โยนลูกบอลขขึ้นไปในอากาศศในแนวดิ่ง ถาความสู

า งของลูลูกบอลในหนวยฟุตที่โยนขึ้น
ไป หาไดจากสูตร f (t) = − 2t 2 + 6t เมื เ ่อ t แทนเวลาเปนวินาที จจงหา
1. เวลาในนขณะที่ลกู บอลลอยูที่จุดสูงสุดจากพื
ด ้น
2. ระยะททางที่ลูกบอลอยูยูที่จุดสูงสุดจากพื้น
3. นานเททาใดลูกบอลจึงตกถึ
ง งพื้น
วิธีทาํ จาก f (t) = −2t 2 + 6t
ตรงกับรูป f (x) = ax 2 + bx + c
และ a = = −2 (นอยกวา 0)
แสดงวา ไดกราฟคว่าํ มีจดวกกลั
ุ บ
⎛ 6 4(−2))(0) − 62 ⎞
⎜− , ⎟ = (1.5, 4.5)
⎜ 2(−2) 4(−2) ⎟
⎝ ⎠
f (t)
(1.5, 4.5)
4
t
0
จากกราฟ จะได
จ วา
1. เวลาในนขณะที่ลกู บอลลอยูที่จุดสูงสุดจากพื
ด ้น คือ วินาทีที่ 1.5
2. ระยะททางที่ลูกบอลอยูยูที่จุดสูงสุดจากพื้น คือ 4.5 ฟุต
3. ลูกบอลตกถึงพื้น คือ ความสูง เทากั าบ0
f (t) = 0
−2t 2 + 6t = 0
−2t(t − 3) = 0
จะได t = 0 หรือ 3
ดังนัน้ ลูกบอลจะตกถึงพืน้ หลังจากกโยนขึ้นไปนานน 3 วินาที
wwww.i-math.inffo
ค
ตัตวอยางที่ 8 ถาผลบวกของจํานวนสองจํานวนเทากับ 20 จงเขียนฟงกชัน f ซึ่งงเปนผลคูณ

ของจํานวนททั้งสองนั้น พรอมทั้งหาผลคูณที
ณ ่มากที่สุดของจํานวนทั้งสอง
วิธีทาํ ใหจํานวนแรรกคือ x
จะไดอีกจํานวนคื
น อ 200 − x
ให f เปนฟฟงกชนั ของผลคูณของทั้งสองงจํานวนนี้
จะได f (x) = x(20 − x)
= 20x − x 2
f (x) = − x 2 + 20xx
จากฟงกชนที
นั ่ได จะพบวาตรงกับรูป
f (x) = ax 2 + bx + c
และ a = = −1 (นอยกวา 0)
แสดงวา ไดกราฟคว่าํ มีจดวกกลั
ุ บ
⎛ 20 4(−1)(0) − 202 ⎞
⎜− , ⎟ = (10, 100)
⎜ 2(−1) 4((−1) ⎟
⎝ ⎠
f (x)
(10, 1000)
x
0
ดังนัน้ ผลคูณทีม่ ากที่สุดของจํ

ข านวนทั้งสอง
ส เทากับ 1000
wwww.i-math.inffo
ค
ฟฟงชันเอกซโพเนนเชียล (Exxponential Function)
นินยาม ฟงกชนั เอกซซโพเนนเชียล (Exponential Function) คือ ฟงกชันที่อยูในรูป

y = ax
เมื่อ a > 0
และ a ≠ 1
1. กราฟของฟงกชันเอกซโพเนนเชียล y = a x , a > 0 และ a ≠1
จะผานจุด (0,
( 1) เสมอ
2. คา a จะแบบงเปน 2 ชวง คือ 0 < a < 1 และ a > 1
2.1 ถา a > 1 กราฟจะมีลักษณะโคงดังรู
งป
Y
1. ถา x มีคาเพิ่มขึน้ แลว y ก็จะมีคาเพิ่มขึ้นดวย
2. ถา x มีคาลดลง แลว y ก็จะมีคาลดลงดวย
(0,, 1) 3. โดเมนของฟฟงกชัน คือ เซซตของจํานวนจจริง
0
X 4. เรนจของฟงก
ง ชัน คือ เซตตของจํานวนจริริงบวก
2.2 ถา 0 < a <1 กราฟจะมีลักษณะโคคงดังรูป

Y
1. ถา x มีคาเพิ่มขึน้ แลว y ก็จะมีคาลดดลง
2. ถา x มีคาลดลง แลว y ก็จะมีคาเพิ่มขึ้น
(0,, 1) 3. โดเมนของฟฟงกชัน คือ เซซตของจํานวนจจริง
0
X 4. เรนจของฟงก
ง ชัน คือ เซตตของจํานวนจริริงบวก
2.3 ax = ay ก็ตอเมื่อ x = y
จากหลลักการดังกลาว จะไดวา ถาเลขยกกํ
เ าลังทีมีม่ ฐี านเทากัน มีคาเทากันแลว
สรุปไดดเลยวา เลขชี้กํกาลังก็จะมีคาเทากันดวย
เชน 2x = 25 สรุ
ส ปไดเลยวา x = 5
58 = 5 y สรุ
ส ปไดเลยวา 8 = y
x +3 9
⎛1⎞ ⎛1⎞
⎜ ⎟ = ⎜ ⎟ สรุ
ส ปไดเลยวา x +3 = 9
⎝2⎠ ⎝2⎠
(1.3)Δ = (1.3)∇ สรุ
ส ปไดเลยวา Δ = ∇
2
10 x = 102x สรุ
ส ปไดเลยวา x 2 = 2x
wwww.i-math.inffo
ค
ตัตวอยางที่ 1 จงวาดกราฟฟของฟงกชัน y = 3x อยางคร

า าว ๆ
วิธีทาํ จาก y = 3x
จะไดวา a = 3
นั่นคือ a > 1
Y y = 3x
(0, 1)
X
0
x
⎛1⎞
ตัตวอยางที่ 2 จงวาดกราฟฟของฟงกชัน y = ⎜ ⎟ อย
อ างคราว ๆ
⎝2⎠
x
⎛1⎞
วิธีทาํ จาก y = ⎜ ⎟
⎝2⎠
1
จะไดวา a =
2
นั่นคือ 0 < a < 1
Y y = 3x
(0, 1)
X
0
ตัตวอยางที่ 3 กําหนดให 2 x + 4 = 29 จ าของ

จงหาค x
วิธีทาํ จาก 2x+4 = 29

จะไดวา x+4 = 9
ดังนัน้ x = 5
ตัตวอยางที่ 4 กําหนดให 3x = 81 จงหหาคาของ x
วิธีทาํ จาก 3x = 81
จะไดวา 3x = 34
ดังนัน้ x = 4
wwww.i-math.inffo
ค
ตัตวอยางที่ 5 กําหนดให 4 x = 32 จงหาคาของ x
วิธีทาํ จาก 4x = 32
จะไดวา 2 x
(2 ) = 25
22x = 25
นั่นคือ 2x = 5
5
ดังนัน้ x =
2
ตัตวอยางที่ 6 ถานายแดงกกูเงินจากธนาคคารเปนเงิน 1000, 000 บาท โดยที

โ ่ธนาคารคิคิดดอกเบี้ย
เงินกูรอยละะ 6.5 ถาธนาคารยอมใหนายแดงจายดอกเบี้ยครั้งเดียวเมื่อครบกําหนดด
ในเวลา 3 ป นายแดงจะตองจายดอกเบีบี้ยทัง้ หมดเทาใด
ใ เมื่อกําหนดดให
A = P(1 + r) t
เมื่อ A คืือ เงินตนรวมมดอกเบี้ย
P คืือ เงินตนที่กมาจากธนาคาร
ู ร
r คืือ อัตราดอกเบี้ยเงินกูตอป
t คืือ จํานวนปทีท่กี ู
วิธีทาํ จาก A = P(1 + r) t
เมื่อ P = 100, 000
6.5
r = = 0.065
100
t = 3
จะได A = 100, 000(11 + 0.065)3
= 1.065)3
100, 000(1
≈ 120, 795
ดังนัน้ ดอกเบี้ย = 120, 795 − 100, 000
= 20, 795 บาท
บ
wwww.i-math.inffo
ค
ฟฟงชันคาสัมบูรณ
ร (Absolutee Function)
นินยาม ฟงกชนั คาสัมบูรณ (Absoolute Functionn) คือ ฟงกชนที

นั ่อยูในรูป
y = x−a +c
เมื่อ a, c ∈ R
1. กราฟของ y = x +c
Y y = x +3
y = x +2
4
y = x
2 y = x −1
y = x −2
X
0
−2
คา c เปนตัวกําหนดระยะะความสูงของกกราฟ
2. กราฟของ y = x − a
Y
y = x+3 y = x y = x−2
X
−2 0 2
คา a เปนตัวกําหนดระยะะตามแกน X ของกราฟ
ตัตวอยางที่ 1 จงวาดกราฟฟของฟงกชัน y = x −1 + 2 อยางคราว ๆ

วิธีทาํ จาก y = x −1 + 2
เทียบเคียง y = x −a +c
จะได a = 1
c = 2
Y
y = x −1 + 2
2
1
X
0 1
wwww.i-math.inffo
ค
ตัตวอยางที่ 2 จงวาดกราฟฟของฟงกชัน y = x + 2 −3 อยางคราว ๆ

วิธีทาํ จาก y = x +2 −3
เทียบเคียง y = x −a +c
จะได a = −2
c = −3
Y
y = x + 2 −3 2
1
−2 2 X
0
−2
−4
wwww.i-math.inffo
ค
ฟฟงชันขัน้ บันไดด (Step Funcction)
นินยาม ฟงกชนั ขัน้ บันได (Step Function)

F คือ ฟงกชันที่กราฟฟมีลักษณะคลาายขั้นบันได
กลาวคือ คาของฟ
า งกชันจะเปนคาคงตัวเปเ นชวง ๆ ตั้งแตสองชวงขึน้นไป
ตัตวอยางที่ 1 จงวาดกราฟฟของฟงกชัน
⎧1 ; 0 ≤ x < 2
⎪
y = ⎨3 ; 2 ≤ x < 4
⎪5 ; 4 ≤ x < 6
⎩
วิธีทาํ จากฟงกชนที
นั ่กําหนดให จะพบว
จ าคา y จะมี 3 คา ตามช
ต วงของ x
ซึ่งวาดกราฟฟไดดังรูป
Y
6
5
4
3
2
1
0 4 6
X
2
−1
wwww.i-math.inffo

Relation Function

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Relation Function

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

4

คูคอนั ดับ (Ordeered Pairs)

ขขอพึงระวัง ตําแหนงของสมาชิกในคูอัอันดับถือไดวามีความสําคัญเปปนอยางยิง่ เพพราะเปนสวน

ตัตวอยางที่ 4 ถากําหนดใหห (a, b) = (2, 4) จงหาคาของ a กับ b

วิธีทาํ จากโจทย (a, b) = (2, 4)

ตัตวอยางที่ 5 ถากําหนดใหห (m, n) = (22, 3m) จงหาคคาของ m+n

วิธีทาํ จากโจทย (m, n) = (2, 3m)

ตัตวอยางที่ 6 ถากําหนดใหห (x, y) = (3, 2x − 5) จงหาาคาของ x กับ y

วิธีทาํ จากโจทย (x, y) = (3, 2x − 5))

ผ ณคารทเี ซียน (Cartesiaan Product)

ตัตวอยางที่ 1 กําหนดให A = {1, 2, 3} และ B = {4, 5} จงหา

ดังนัน้ B× B = {((4, 4), (4, 5), (55, 4), (5, 5)}

ตัตวอยางที่ 2 กําหนดให A = {3, 5}, B = {∅} และ C = ∅ จงหา

ดังนัน้ A×B = {(3, ∅), (5, ∅)}

ดังนัน้ B× A = {(∅, 3), (∅, 5)}

ตัตวอยางที่ 3 กําหนดให A = {1, 2}, B = {2, 3} และ C = {3, 4}

วิธีทาํ 1. A×B = {(1, 2), (1,

4. A×B = {(1, 2), (1,

A× C = {(1, 3), (1,

ตัตวอยางที่ 1 กําหนดให A = {1, 3, 5} และ B = {22, 4} จงหาวา

ตัตวอยางที่ 2 กําหนดให A = {1, 2, 3} และ B = {44, 5} จงหา

ตัตวอยางที่ 3 กําหนดให A = {2, 3, 4} และ B = {4,{ 8} จงหา

2. ให r ความสัมพันธ “มากกวา” จาก B ไป A

3. ให r3 ความสัมพันธ “หารลงตัว” ใน

เลือกเอาสมาชิกที่ ตัวหนาไปหารตัตัวหลังลง มาสรางเปนเซต

4. ให r เปนความสัมพันธ “ครึง่ หนึง”ง่ จาก A ไปป B

ตัตวอยางที่ 4 กําหนดให A = {1, 2, 3, 4} และ B = {4, 5, 6, 7, 8}} จงเขียนควาามสัมพันธ

2. r = {(x, y) ∈ A × A | x + 2 < y}}

2. r2 = {(x, y) ∈ A × A | x + 2 < y}}

นินยาม ให R เปนเซตของจํ

ตัตวอยางที่ 1 จงวาดกราฟฟของความสัมพัพนธ r = {(x

ตัตวอยางที่ 2 จงวาดกราฟฟของความสัมพัพนธ r = {(x

ตัตวอยางที่ 3 จงวาดกราฟฟของความสัมพัพนธ r = {(x

ตัตวอยางที่ 4 จงวาดกราฟฟของความสัมพัพนธ r = {(x

นินยาม โดเมน (Domain) ของความสัมพันธ r คือ เซตที่มีสมาชิกเปน

ตัตวอยางที่ 2 กําหนด A = {−4, − 3, − 2, − 1, 0, 1, 2, 3, 4}

วิธีทาํ จาก r1 = {(x, y) ∈ A × B | y = x 2 }

ตัตวอยางที่ 3 จงหาโดเมนนและเรนจของคความสัมพันธ r = {(x, y) | y = 2x + 3}

วิธีทาํ หาโดเมน จัด y ในรูปขออง x

หาเรนจ จัด x ในรูปขออง y

วิธีทาํ หาโดเมน จัด y ในรูปขออง x

หาเรนจ จัด x ในรูปขออง y

ตัตวอยางที่ 5 จงหาโดเมนนและเรนจของคความสัมพันธ r = {(x, y) | y = x 2 − 166}

วิธีทาํ หาโดเมน จัด y ในรูปขออง x

หาเรนจ จัด x ในรูปขออง y

ตัตวอยางที่ 6 จงหาโดเมนนและเรนจของคความสัมพันธ r = {(x, y) | 9x 2 + 16y 2 = 144}

วิธีทาํ หาโดเมน จัด y ในรูปขออง x

จะได 16y2 = 144 − 9x 2

หาเรนจ จัด x ในรูปขออง y

ตัตวอยางที่ 7 จงหาโดเมนนและเรนจของคความสัมพันธ r = {(x, y) | x + y − 1 = 4}

นินยาม ฟงกชนั (Fuunction) คือ ความสั

จากกนิยามขางตน จะไดวา ฟงกชันก็คือ ความมสัมพันธ r ที่มีเงื่อนไข วาถาสมาชิกตัว

2.2 แบบบอกกเงือ่ นไข เชน

หรือ f = {(x, f (x)) ∈ R × R | f (xx) = 3x − 1}

3.3 แบบกราฟ เชน

ตัตวอยางที่ 1 จงพิจารณาววา ความสัมพันั ธตอ ไปนี้เปนฟ

3. จาก r3 = {( −1, 9), ( −2, 7), ( −3, 5), ( −1, 0)}

ตัตวอยางที่ 2 จงหาวาควาามสัมพันธ r = {(x, y) ∈ R × R | y = x}

วิธีทาํ จาก r = {(x, y) ∈ R × R | y = x}

ตัตวอยางที่ 3 จงหาวาควาามสัมพันธ r = {(x, y) ∈ R × R | y 2 = x}

วิธีทาํ จาก r = {(x, y) ∈ R × R | y = x}

ตัตวอยางที่ 4 จงหาวาควาามสัมพันธ r = {(x, y) ∈ R × R | y = x 2 + 3}

วิธีทาํ จาก r = {(x, y) ∈ R × R | y = x 2 + 3}

ตัตวอยางที่ 5 จงหาวาควาามสัมพันธ r = {(x, y) ∈ R × R | y − x = 2}