Professional Documents
Culture Documents
V.23 Θρακικά
V.23 Θρακικά
ΣΥΓΓΡΑΜΜΑ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΝ
“Θ Ρ Α Κ Ι Κ Ο Υ ΚΕΝΤ ΡΟΥ, ,
ΤΟ Μ Ο Σ ΕΙΚΟΣΤΟΣ ΤΡΙΤΟΣ
Ε Ν A © Η Ν A I 2Ε
ΓΡΑΦΕΙΑ ©ΡΑΚΙΚΟ Υ ΚΕΝΤΡΟΥ: ΟΔΟΣ ΒΟΥΛΗΣ 2θΑ
(προζωρι νως : ΚΟΡ ΑΗ 5)
19 5 5
Η ΕΚΔΟ ΣΙΣ TOY 230Υ ΤΟ Μ Ο Υ ΤΩΝ "Θ Ρ Α Κ ΙΚ Ω Ν ,,
ΠΡΟΣ
Τ Ο Υ Σ Ε Ρ Γ Α Τ Α Σ Τ Ο Υ Π Ν Ε Υ Μ Α Τ Ο Σ , Τ Ο Υ Σ Ε Π ΙΣ Τ Η Μ Ο Ν Α Σ
Κ Α Ι Δ ΙΑ Ν Ο Ο Υ Μ Ε Ν Ο Υ Σ , Π Ρ Ο Σ Τ Ο Υ Σ Α Π Α Ν Τ Α Χ Ο Υ Θ ΡΑΚΑΣ
ΚΑΙ ΤΑ Μ ΕΛΗ ΤΟ Υ Θ Ρ Α Κ ΙΚ Ο Υ ΚΕΝΤΡΟΥ
Η Δ ΙΕ Υ Θ Υ Ν Ο Υ Σ Α ΕΠΙΤΡΟΠΗ
ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΜΑΝΟΥΗΛΙΔΗΣ
ΒΙΚΤΩΡ ΜΙΧΑΗΛΙΔΗΣ
ΦΙΛΟΠΟΙΜΗΝ ΑΛΕΞΙΑΔΗΣ
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΛΟΥΤΖΟΣ
ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΑΡΓΥΡΟΠΟΥΛΟΣ
Η Α Ν Α Τ Ο Λ Ι Κ Η ΘΡΑΚΗ
7 6 α —97β: Ί σ ο κ ρ ά τ ο υ ς π ρ ό ς Δημόνικον π α ρα ί νε σι ς : έν π ο λ λ ο ΐ ς
— όμολογ ού με νον.
16 Π α λα ιο γρ α φ ικ ή εκδρο μή είς τη ν μο νή ν Μ στατσκόβου
Θεου το δώρον και Παύλον πόνος και τάχα βύτον τοϋ Φωστινιάτον,
μην (sic) Λεκεμβρίω (sic) εΐκάς ώρα δε πρώτη ννξ τον σαββάτον
όγδοη,
χιλίου έτους χριστόν τον φεον μον τετρακοσίοις και εξήκοντα γε
π έμπ της τνχοναης τον νυν αίώνος Ινδικτιώνος τετρακαιδεκάτης,
σοΙ πρέπει δόξα Χριστέ μον λόγε σύν τω άνάρχτρ σον πατρι και τό
πνεύμα
εις αιώνα αίώνος, ω τρισάρι&μον κράτος.
άμην άμην
I
« Θ ρα κικά »
18 •f· Κ ορυτσάς Ε ύ λ ο γ ίο υ Κ ο υ ρ ίλ α
Ν ύ μ φ α ι έ γ κ α τ α λ ε ί π ο υ σ ι ι ά Ν υ μ φ α ί α , δτε ένεφανίσθη ή ά ν ύ μ φ ε ν το ς
ν ύ μ φ η ι, τά
«αγλαά δώρα Κάβειρων,
χρησμούς τ’ άρρητους νυκτός περί Β ά κ χ ο υ άνακτος,
Λήμνον τε ζαθέην, ήδ’ είναλίην Σαμοθρήκην» '2,
παρ’ ύμΐν την σόστασιν οϋκ άπό τών βαρβάρων έκτησατο;» διετείν%το
λ έ γ ω ν *. Τό α υτό δ μω ς ή δ ύ να τ ο ν ’ άντιστρέψιη και Κέλσος τις πρ ός
χρι στι αν ούς, ε άν ούτοι ά ν ε π ι ψ υ λ ά κ τ ω ς υίοθετώσι τά ξ έν α καί παρου-
σ ι ά ζ ωσ ι ν α υ τ ά ώς ϊδια.
Π α ρ ’ δ λ α τ α ΰ τ α ούδείς δ ύ ν α τ α ι ν ’ άρνηθή τό δι κα ίωμ α, δπερ
κέκτηται ό θρησκειολόγος π ρ ό ς καθορισμόν τ ών στ οιχε ίων έκάστης
θρησκείας. Οΰτ ος δέ ά ν α κ α λ ύ π τ ε ι π ο λ λ ά λ ε ίψ ανα έκ τής α ρ χ α ί α ς
λ α τ ρ ε ί ας , ά π ε ρ λ ε λη θ ό τ ω ς π α ρ α μ έ ν ο υ σ ι ν είσέτι π α ρ ά τω λ α ώ (καί
έ στ ω ώς π α ρ ά δ ε ι γ μ α ή συμπαθητική μ αγ εία), δ που δέν είσέδυσεν
ά π λ ε τ ο ν τό φ ώ ς του Ε υ α γ γ ε λ ί ο υ , καί ά λ λ α δ ιατ ηρ ηθέ ντα ώς ούκ ά π ά-
δ ο ν τ α πρός τήν ο υσί αν τοΰ χριστιανισμού, καί τοϋτο μ ά λ ι σ τ α σ υμ
βαίνει διά τήν φιλοσοφίαν, ώς γ ράφει ό φιλόσοφος καί μ άρ τυς Ί ο ν -
αχινός «Χριστιανός εύρεθήναι και ευχόμενος και παμμάχως άγιυνιζόμενος
ομολογώ, ούχ δτι άλλότριά έατι τά Πλάτωνος δόγματα τον Χ ρί στον».
π ά ν τ ε ς π α ρ α λ ε ί π ο υ σ ι τά κ α τ ω τ έ ρ ω : «άλλ’ δτι οϋκ έστι πάντη δμοια,
ώσπερ ουδέ τά τών άλλων, Στωϊκών τε καί ποιητών και συγγραφέων' έκα
στος γάρ τις άπό μέρους τοϋ σπερματικού θείου λόγου τό συγγενές καλώς
ορών έφθέγξατο» 2. ’Α λ λ ά καί α ύ τ ό ς ό Πολίτης δέν άρνεΤται τελείως
τήν ΰ π α ρξ ι ν έλλην. στ οι χε ί ων έν τή ήμετέρα Θρησκεία « Ή δέ και μετά
τέλειον εκχριστιανίσμόν τοϋ ελληνικού λαοϋ διατηρησις δοξασιών και νομί
μων τής αρχαίας θρησκείας δέν προέρχεται βεβαίως έκ σκοπίμου συμβιβαστι
κής πολιτικής τής έκκλησίας. . . άλλ’ έκ τής δυναμεως τής συνήθειας και τής
βαθείας άποτυπώσεως είς τήν συνείδησιν τοϋ λαοϋ θρησκευτ. παραστάσεων,
τάς οποίας οϋδέν ϊσχυσε νά εξάλειψη. "Ενεκα τουτου έχομεν υποκαταστάσεις
αγίων είς αρχαίας θεότητας . . . » ®.
Οί ά ρ χ α ΐ ο ι Θ ρ ά κε ς δ ι α κ ρί ν ον τα ι ού μόνον διά τήν εμμονήν είς
τ ά ς Θρησκευτικάς ιδέας, ά λ λ ά καί διά τόν τρ όπ ο ν κ α θ ’ δν έξε λα ΐ-
κευον α ύ τ ά ς δ ι ’ ο ργ ια σ τι κ ών θιάσων, οϊτινες διά δ ι αφ ό ρω ν τε λετών
π α ρ ί σ τ ω ν τά π ά θ η τοΰ Δι ονύσον καί ά λ λ α π α ρό μ οι α . Αείψανον τ ο ύ
τ ων ε ί ν αι τ ά 'Αναστενάρια τής σήμερον καί οί κλήδωνες, περί ών π ο λ
'Η ΰ'ρηακεία κατά ταϋτα δεν εί ναι ϋ'εωρία πλέον, ε ίναι πράξις,
κτήμα τοϋ λαοϋ, δστις ζή καί κινείται έν αυτή καί αυνφδά ταντγ)
ρνΰ'μίζει πασαν βι ωτι κήν ε νέργει αν. Δέν ε ί ναι μόνον ώρισμέναι τ ά
ξεις έν Θράκη, α ϊ τ ι ν ε ς ώς έκ τής μ ορ φώσ εως είτε έξ α ν α τ ρ ο φ ή ς π α
ρ ου σι ά ζο ν τα ι θρησκευόμεναι, ώς γ εν ι κώς συμβαίνει, ώστε ή θρησκεία
ν ά ύ π ά ρ χ η είς τόν έ γ κέ φ α λ ο ν ώρισμένων ά τ ό μ ω ν , οι δέ λοιποί ν ά έν-
θ υ μ ών τα ι αυτήν, δ τ α ν π ηγ α ί ν ω σ ι (καί αν π ηγ αί νωσι ) είς τήν έκκλη-
σίαν, ε ί ναι τό σύνολον. Αότό ε ί ν αι τό π ο λύτ ι μον σ υμ π έ ρ α σ μ α , ου
ένεκα ούκ ό λ ί γ α έ γ κ ε φ α λ ι κ ά κ α τ η ν α λ ώ σ α μ ε ν κ ύτ τ αρ α, άνερευνήσαν-
τες ποικίλα λ α ο γ ρ α φ ι κ ά κείμενα καί συγ κ ρί ν αν τε ς τά ά ρ χ α ΐ α πρ ός τά
ν έα καί σ χ ε τ ίσ α ν τ ε ς τ α ΰ τ α πρός τ ά ς π α ρ α δ ό σ ε ι ς ά λ λ ω ν χ ω ρ ώ ν πρός
κ αθορισμόν τής γ ε ν έ σ εω ς καί π ρ ο ελ ευ σ εω ς α υτ ών . Οϋ τ ως ένομίσαμεν,
δτι ά ν τ α π ο κρ ι ν όμ ε θα , έκκλησιαστικήν τοπικήν σ χ ε δ ι ά ζ ο ν τ ε ς ιστορίαν,
πρός τ ά ς μ ε γ ά λ α ς άξιώσε ις τής σ υ γ χ ρ ό ν ο υ έπιστήμης. Κ α ί ά τ α υ τ α
δέν άρκεΐ ν ’ ά ν α γ ρ ά ψ η τις ά π λ ώ ς τά γ ε γ ο ν ό τ α καί π ε ρ ι πε τε ί ας μόνον,
ά λ λ ά καί τά γ εν εσ ιουρ γι κά α ϊ τ ι α καί τήν β αθ μ ι α ί α ν έξέλιξιν καί δια-
μόρφωσιν τών θρησκευτικών ιδεών, π αρ ι σ τ ώ ν τήν π ρ α γ μ α τ ι κ ή ν εικόνα
του θρησκευομένου λ α οΰ. Κατά π όσον έ π ετ ύχο με ν, ά λ λ ο ι ς ά πόκε ιται
ν ά κρίνωσιν.
’Ά λ λ η ά πό δ ει ξ ις τής θρησκευτικότητος καί τής έξαιρέτου π ν ε υ
ματικής κινήσεως τ ών Θ ρ ακ ών ε ίναι, δτι έ ν τ α ϋ θ α έ π ε π ό λ α σ α ν πολ-
λαί αιρέσεις, α ϊ τ ι ν ε ς έ σώζ ον το μέχρι τών τ ε λε υ τ α ί ων χ ρό ν ω ν τής
βυζ. α υ τ ο κ ρ α τ ο ρ ί α ς . Έ ν Θράκη οί Ά ρ ε ι α ν ο ί μετά τήν ’Α λε ξ ά ν δ ρ ε ι α ν
ε ί χ ο ν τήν ΐ σχυροτέ ραν μερί δα' διό καί β λ έ π ο με ν μ ητ ροπ ολί τ ας ' Η ρ α
κλείας ώ ς α ρ χ η γ ο ύ ς τής αίρέσεως, Ο ϋ τ ω ς έ δρ α ν ε ΐ χ ον έ ν τ α θ θ α οί
Π α ν λ ι κ ι α ν ο ί , π α ρ α φ υ ά ς τ ών Μ α ν ι χ α ί ω ν ά π ό Π α ύ λ ου τοϋ Σαμοσατέως
έ χ ο υ σ α τήν άρχήν. Οί Μααααλι ανοϊ ή Έ ν θ ο υ σ ι α σ τ α ί ε ι χ ον κέντρον
τό Παπίκιον δρος ήτοι τήν Ρί λαν , δ πο υ έπί Β υ ζ αν τι ν ών ό π ήρ χο ν σε-
μ ν ε ΐ α καί φροντιστήρια μ ο ν α χ ώ ν δ ιακρινομένων έπί αύτηρότητι βίου,
ώς β λέ πομε ν έν τώ βίω Μαχί μου τοϋ Καυ οο καλ υβ ίτ ου ξ Έ ν τώ έσω-
τερικώ τής Θράκης, ώ ς σκληρώ τ ό π ω έ ξορίας, ά π ε σ τ ά λ η ό άρχιεπί-
«Θρακικά» 3
34 f* Κ ορυτσας Ε ν λ ο γ ί ο υ Κ ονρ ίλα
Κ α τ ά τ ά ς β α ρ β άρ ο υς τ ών τε Σ τα υ ρ ο φ ό ρ ω ν καί Κ α τ α λ α ν ώ ν έπι-
δ ρ ο μ ό ς οί ί ε ρ άρ χα ι τής Η ρ α κ λ ε ί α ς έν μέσω τοΰ ποιμνίου στ αθέ ντ ες
1. Έ π ι τ μ ή σ ε ι ς Σ τ α μ ο ύ λ η : Α μ = ’Α μ α σ ε ί α ς Ά ν θ ι μ ο ς
Ά λ ε ξ ο ύ δ η ς Σ = Σ ά ρ δ ε ω ν μ η τ ρ ο π ο λ ίτ η ς Γ ε ρ μ α ν ό ς (θ ρ ά κ . Τ'
σ. 74 8) X = X α τ ζ η ϊ ω ά ν ο υ, Π α νε λ λ ή νιο ν λεύ κ ω μα , Α λ ή Ή λ . Ά λ . =
Ή λ ί α ς Ά λ ε ξ α ν δ ρ ί δ η ς (θρςκκ. ΙΔ' 112 - 121).
46 Κορυταας Ε ν λ ο γ ι ο υ Κ ονρίλα
«Θρφκιχά» 4
50 Γ . Α α μ η ο υ σ ιάδου
(α) 'Η ρω διανός βιβλ. 3. 'Ραλ. και Ποτ. τόμ. ΣΤ' σελ . 225, καί Ζ ω ναρ ας
α υτόθι τόμ. Β' 173, καί Β α λ σ α μ ώ ν αυτόθι σελ. 175.
(β) Περιοδικ. Φιλ. Σ υλ. έτ. 1885, τόμ. IT' έν τω π α ρ α ρ τ ή μ α τ ι σ ελ . 67
ύ π ό Στ. Ά ρ ι σ τ ά ρ χ ο υ .
(y) Ρ. καί Π· τόμ. Β' σ ελ . 280.
(δ). Μ. Γ εδεώ ν Πατρ. Πίνακες σελ. 25.
Σ η μ . ε κ δ ό τ ο υ . — Έ π α ν ά σ τ α σις θά έ γ έ ν ε τ ο είς τόν κάτω κ όσμ ον, δ τ α ν
ώ μ ίλ η σ εν ό Γ εδεώ ν έ ν α ν τ ί ο ν τών π ρ ο ν ο μ ίω ν τού τ ω ν του 'Η ρακλεία ς είς τήν
ν ε ο π α γ ή Ά θ η ν . ’Ακαδημίαν. Ι δ ο ύ ή αντινομία. Κατά τόν π ρ ώ τ ο ν Γ εδεών
γ ρ ά ψ α ν τ α είς τήν π α ρ α π ο μ π ή ν «'Η χ ε ι ρ ο τ ο ν ία τοΰ π α τ ρ ι ά ρ χ ο υ Κ /π ό λεω ς
έ τ ε λ ε ΐ τ ο ύ π ό τ ο ΰ μ η τ ρ ο π ο λ ί τ ο υ Η ρ α κ λ ε ί α ς , είς δν άχρι τής Α' οΐκουμ. σ υ ν
ό δ ο υ ύ π ή γ ε τ ο ό τοΰ Β υ ζα ν τ ίο υ έπ ίσ κ ο π ο ς , ουτω δ ι α τ ά ξ α ν τ ο ς τ ο ΰ τ ο Σευή-
ρου τοΰ α ύ τ ο κ ρ ά τ ο ρ ο ς ' εί δέ μ ε τ ε τ ί θ ε τ ο έξ έ τ έ ρ α ς μ η τ ρ ο π ό λ ε ω ς είς τήν
οίκουμ. σκ ο π ιά ν , έν τοιαύτη π ε ρ ιπ τ ώ σ ε ι όμ η τ ρ ο π ο λ ίτ η ς 'Η ρ ακ λεία ς, κράτη·
σ ά σ η ς έως τήν σ ή μ ε ρ ο ν τής σ υνή θ ειας ταύτη ς, έπ εδίδου τώ π α τ ρ ιά ρ χ η τήν
π οιμ αντικ ή ν ράβδον. Σ π α ν ι ώ τ α τ α ί είσιν αί π ε ρ ι σ τ ά σ ε ι ς . . . καθ’ ά ς ή χειρο*
Ε κ κλ η σ ία *Η ρ α κ λεία ς 51
κ α τ ά ι ο ύ ς χ α λ ε π ο ύ ς εκείνους χ ρ ό νο υς π α τ ρ ι α ρ χ ώ ν τ υ γ χ ά ν ο ν τ ε ς ,
έ λ αχ ί στ ην όμως τή έ α υ τ ώ ν έ π α ρ χ ί α , ήν διφκ ουν διά τών επισκόπων
α ύτών . ·
Τ ά ξ ι ς π ρ ω τ ο κ αθ ε δρ ί ας .
Με τά τ ούς π έν τε π α τ ρ ι ά ρ χ α ς (ΐδ, Γεδ. Πατρ. Πιν. 319). 1
Ε Π I Σ Κ Ο Π A I
Κ Α Τ Α Λ Ο Γ Ο Σ Τ Ω Ν Μ Η Τ Ρ Ο Π Ο Λ Ι Τ Ω Ν Η Ρ ΑΚ Λ Ε Ι Α Σ
19. «Μετά τούτον φέρεται ό ’Ιωάννης, δστις ήκμασε ν έπί τοΰ αύ-
τοκρ Βασιλείου του Β'. Σ υν ο δι κ ός δέ ών έ λ α β ε μέρος είς τ ά ς εκ
κλησιαστικός δ ια τ άξ ε ις , α ς τω 997 ό π α τ ρ ι ά ρ χ η ς Σισίνιος συνοδικώς
έξέδωκε ( γ \
(α) Μ ελ ετ ίου Έ κκλ. Ί σ τ ο ρ . τόμ. Γ'. σελ. 153. καί Γ εδεώ ν Πατρ. Πίν·
399—400. [ό Γ ε ώ ρ γ ιο ς μ ετ ω ν ο μ ά σ θ η Γ ρ η γ ό ρ ιο ς Β '].
(β) Έ κ κλ . Ά λ ή θ - τόμ. Γ’. σ ελ . 269 καί τόμ. Α'. 325. Έ ν δέ τή Τ ουρκ ογρ .
σ ώ ζ ε τ α ι καί π α ν ο μ ο ι ό τ υ π ο ν τής υ π ο γ ρ α φ ή ς τοΰ Φιλοθέου.
Ό δέ Κ α ντακ ου ζη νός, τόμ. Β' τής ισ τ ο ρ ία ς, σ. 34 λ έ γ ε ι : « σ υ ν ε ξ έ π ε μ ψ ε
δέ καί Φιλόθεον τόν 'Η ρ α κ λ ε ία ς μ η τ ρ ο π ο λ ίτ η ν καί Μ ητροφάνην τ όν Μ ε λ ε ν ί
κου καί βίω καί λ ό γ ω τ ο ΐς ό ρ ώ σ ιν ό ν τ α ς α ξ ι ό χ ρ ε ο υ ς π ρ ό ς αιδώ».
(γ) Α· Δ η μ η τ ρ α κ ο π ο ύ λ ο υ Ό ρ θ ό δ ο ξ . Ε λ λ ά ς σ ελ . 85.
’Ε κ κ λ η σ ία 'Η ρ α κ λ ε ία ς 63
38. Μ ετ ά τόν Κύριλλον μ νημ ον εύε ται ό Γε ράσι μος (1572—78) (ζ).
' r| *
Ου το ς έχειροτόνησε τόν π ατ ρ ι ά ρ χ η ν Ιερεμίαν τόν Τρ αν όν καί έλαβ ε
μέρος είς τήν ύπό του π α τ ρ ι ά ρ χ ο υ τούτου σ υ γ κ λ η θ ε ΐ σ α ν σύνοδον έκ
18 μητ ρο πο λι τών καί ε πισκόπων καί κληρικών (ϊδε Τουρκογρ. 179).
Τούτον διεδέχθη ό Διονύσιος (1580— 1591). Ο υ τ ο ς ήτο άνήρ λ ό
γιος, πρός δν φέρονται π ολ λ α ί έπιστολαί Μσξίμου τού Μ αρ γ ου ν ίο υ
καί Μελετίου τοϋ Πηγα. Έ ν α ύ τ α ΐ ς ό μέν Μ. ό Μ αρ γ ο ύ ν ι ο ς κ αλε ΐ
τόν Διονύσιον «διαπρύσιον καί ήδύ διά π ά ν τ ω ν ε ύη χ ού σα ν σ ά λ π ι γ γ α ,
δ ο χ εΐ ο ν τών θείων εμπνεύσεων, έναρμόνιον κ ιθ άρ α ν τών κ ρ ο υ σ μ ά
των του π ν ε ύ μ α τ ο ς , τε ρπ ν ά καί λ υ γ η ρ ά ώς καί σωστικά έ ν η χ ή σα σ αν
μ ε λ ω δή μ ατ α ». Ό δέ Π η γ ά ς έ π αι ν εΐ καί γεραίρει τόν Διονύσιον, ότι
«παρηκολούθησεν α υ τ ω τώ κηρύγματι, κεκοινώνηκε τών φροντίδων,
συμ με τέ σχε τών π ό ν ων έκείνων τών ύ πε ρφυών καί συνήντλησε τών
κινδύνων τών χ α λ ε π ώ ν » (α).
ΓΡΑΜΜΑ ΘΕΟΦΑΝΟΥΣ ΗΡ Α ΚΛ Ε ΙΑ Σ
f Ό Ή ρ α κ λ ε ί α ς Θε οφάν ης , f ό Σ ε ρρ ώ ν Μ α τ θ α ί ο ς ,
* t δ Ν ικ οπ όλ εω ς Γαβριήλ.
Σ η μ . ’Ε κ δ ό τ ο υ . Δ ι ο ρ θ ώ σ ε ι ς έ π ο ι ή σ α τ ο ό Π. Π α π α γ ε ω ρ γ ί ο υ έν B yz
Zeitschrift, 1906, σ. 276, τόμ XV.
(α) Ε ν ν ο ε ί τ ο ύ ς τότε καί κ ατόπι λ υ μ α ιν ο μ έ ν ο υ ς τό Α ίγ α ΐ ο ν καί τήν
Π ρ ο π ο ν τ ίδ α π ε ι ρ α τ ά ς ’Ά ρ α β α ς .
αΘρακικά» 5
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ1
1. Υπάρχει αταξία είς τήν σειράν. Μετά τόν αλφαβητικόν κατ’ επαρχίας
κατάλογον (σ. 139—222) άρχεται νέος. Μ ε τ ά τ ή ν ά λ ω σ ι ν πατριάρχαι (σ.
222—229), είχα παραλειπόμενα: Φωτικής, Χαλδίας κτλ. (σ. 229 —234) άπερ ό έκδό-
της εδει νά τακτοποίηση, δστις μάλιστα είναι καί ό εκδότης τών «Τάξεων».
70
τινουπόλει τόμ. Α ' —Λ', 1924 — 1955. Συνεχίζεται ώς διάδοχος της Έκκλ.
’Αλήθειας και Ν. Ποιμένος, επίσημον δργανον τοϋ οίκουμ. ίΐατριαρχείου.
Ό ρ φ α ν ίδ η ς ’'Α ν θ ιμ ο ς αρχιμανδρίτης. Ή τών έπισκόπιυν χειραφέ-
τησις άπό τοϋ πατριάρχου και ή ίδιάζουσα τοϋ Ηρακλείας θέσις, εν Έκκλ.
Ά λ η θ . έτ. Μ', 1920, σ. 2 6 9 —71.
Π αν, Α ε ν κ . βλ. Χατζηϊωάννου.
Ιϊα ρ ά ρ τ. Ι Ζ ' τ ό μ . = 0 εν Κ/πόλει Έλλ. Φιλ. Σύλλογος. Άρχαιολ.
Επιτροπή. Παράρτημα ΙΖ' τόμου. Έ κθ εσ ι ς παλαιογραφικών και φιλογογι-
κών ερευνών εν Θράκη και Μακεδονία γενομένων κατά τό έτος 1885 κτλ.
υπό ’A ft. Π α η α δ ο π ο ύ λ ο υ Κ ερ α μ έω ς (σ. 3 —116 μετά ς-' πινάκων)1 J 887.
P a tr. Nicaen. = P a t r u n i N i c a e n o r u m n om in a, l atine graece
coptice syriace arabice arracnice, sociata oper a e di d er u nt H. Gelzer
H. Hilgenfeld, Otto Cuntz. Li ps iae 1898.
Peterson, G. Ε Ι Σ Θ ΕΟΣ . E p i g r ap hi s c he , foringeschiclitliche u n d
religionsgeschtliche U u t e r s u c h n n g e n . ( F o rs ch u ng e n zur R e l i g i o n und
R i t e r a t u r des Alten und N e u e n T e s t a m e n t s lierausg. von P u d. R u t t -
m a n n u n d Dr. TIerm. Gunk,el, Neue Fol ge , 24 Heft). G o t t i n g e n 1926.
Σύγγραμμα μεστόν πολυμαθείας διά. την έξέλιξιν τής ερμητικής επιστήμης
εν τώ χριστιανισμό). Βλ. τό κεφ· περί τοϋ αγίου Γεωργίου καί τοϋ Θρακός
ιππέως.
R a p ρ or t = A l b e r t Diamond, R a p p o r t s ur un v oy a g e archeologi-
q ue en T h r a c e (έν Archi ves 1871, σ. 447 — 515 τοϋ V I τόμου, 2 serie).
ΜετεφράσΟη κατά τό πλεΐστον μέρος είς ελληνικήν παρά Α . Ζ ω η ρ ο ύ έν τώ
Τ ' τόμω (1873) τοϋ Φιλ. Συλλ. ύπό τόν τίτλον: 2 ' Η Θράκη και αί αρχαιό
τητες αυτής, άφήγησις περιηγήσεως ύπό A. D u m o n t, σ. 359—385.
. Σακελλ.=Πύλεις καί θέσμια Θράκης καί Ι ων ί ας έν τή άρχαιότητι
μετά γεωγραφικής καί ιστορικής έπισκοπήσεως και παραρτήματος τών κυριω-
τέρων επιγραφών ύπό Σ η . Σ α κ ελλα ρ ιά δο υ, Ά θ η ν α ι 1929 (έργον σύντομον,
άλλ5 εμβριθές έπί τή βάσει τών πηγών). Ουτος ύπήρξεν έν Θράκη δικαστικός.
Σ α μ ο ΰ 'ρ .= Α ε ξ ικόν γεωγραφικόν καί ιστορικόν τής Θράκης ύπό
*Αχιλλ. Σαμο'&ράκη, έν Ά ρ χ . Θρακ. τόμ. Ζ'. 1940— 1, σ. 227— 336 (άρχή).
Σ αμοΰ'ρ. ' Ιατορ. = 'Ιοτορία τής ΘΟά-κης, τόμ. Α', Θεσσαλονίκη 1939,
8ον, σ. 203.
t Ο ΣΑΜΟΥ ΕΙΡΗΝΑΙΟΣ
f ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ Γ. ΚΟΥΡΤΙΔΟΥ
ΙΣΤΟΡΙΚΑ Σ Η Μ Ε ΙΩ Μ Α Τ Α Ο
Η ΘΡΑΚΗ ΚΑΙ ΟΙ ΚΑ Τ ΟΙ Κ Ο Ι ΑΥΤΗΣ
« Θ ρακικά» Θ
82 Κ ω ν Ιτιν ο υ Γ . Κ ο υ ρ τίδ ο υ
Ό Μ α κ α ρ ι ώ τ α τ ο ς Π α τ ρ ι ά ρ χ η ς ’Α λ ε ξ ά ν δ ρ ε ι ά ς κ. Χριστοψόρος :
Ά ρ ι θ μ . Πρωτ. 6
Εις Αθήνας
’Αγαπητοί μου,
Ευχαριστών, αγαπητοί μου, διά τήν πρόσκλησιν ημών και τήν ευκαι
ρίαν δ π ως γράψω μεν τάς δλίγας ταϋτας γραμμάς εις μνημόσυνον τοϋ αειμνή
στου άνδρός,
Ά ρ ι θ . 448
Τφ Έ ν τ ί μ φ Προεδρείφ τοϋ Θρακικοϋ Κέντρου
"Εν Άθή να ις
Τό ά π ό ε ίκ ο σι πε ν τα ετ ί ας έν Ά θ ή ν α ι ς έδρεΰον θ ρ α κ ι κ ό ν Κέν-
τρον έ τα ξε π ά ν τ ο τ ε μ ετ α ξύ τών κυριωτέρων του σκ οπ ών τήν διά δ ι α
λ έ ξεων καί σ υ γ κε ν τρ ώ σε ων ά ν ά π τ υ ξ ι ν καί ά ν α ζ ω π υ ρ ω σ ι ν τών άφο-
104 1Ο μ ιλ ία Φ. Μ α νο υ ηλίδο υ
Ε ί ν α ι έν τούτοις α ν ά γ κ η ν ά τ ερ μ ατ ί σω μ εν :
"Ας μ α ς σ υγ χ ω ρ ή σ η ό τι μώμ εν ος νεκρός, διότι ήτο δ υσχ ερ έ ς
τό εργον της ολοκληρωτικής σ υ γ κ ε ν τ ρ ώ σ ε ω ς του τ ε ρ ασ τ ί ας σ η μ α
σί ας μ ε γ α λ ε ι ώ δ ο υ ς έ ργ ου του. Ό θ υ α τ ε ί ρ ω ν Γ ερ μα ν ός ένεσάρκου,
δσον ολίγοι, τήν έθνικοθρησκευτικήν π α ρ ά δ ο σ ι ν τής ’Ο ρ θ ο δ ο ξ ί α ς καί
ε ΐχ εν αυτήν βίωμα. Τό εργον τοΟ ’Αρ χι επ ισ κό που χής Έ κ κ λ η σ ί α ς
τ α ύ τ η ς τής Ά π ο κ α λ ύ ψ ε ω ς ύπήρξεν έν τών δ υ σ χ ε ρ έ σ τ α τ ω ν καί μόνον
ή σοφία, ή ά δ ά μ α σ τ ο ς θέλησις, ή έργατι κό της, τό ήθος καί πρό
π α ν τ ό ς ή ψυ χρ α ιμ ί α ή δ ύ ν αν τ ο ν ά τό φέρουν είς αϊσιον πέ ρας. Ε ί να ι
σ π ά ν ι ο ν τό φοανόμενον τής έπί π ε ν τ ήκ ο ντ α πέ ντε σ υ ν α π τ ά έτη σ υ ν ε
χούς καί ά νε υ δ ιακ οπ ής έ ξυπηρετήσεως τών σ π ο υ δ α ι ο τ ά τ ω ν συμ φε
ρ όν των τής Έ κ κ λ η σ ί α ς καί του "Εθνους.
Καί άκόμη σ πα ν ι ώ τ ε ρ ο ν κ α τ ά τήν μ ακ ρ άν καί κοπιώδη τ αύτη ν δ ι α
δρομήν ν ά π α ρ α κ ά μ π τ η τούς σ κ ο πέ λ ου ς καί νά δρέπη ά κ α τ α τ α ύ σ τ ω ς
καί μόνον έ π ι τ υ χ ί α ς καί θ α υμ ασ μό ν . Διότι ό ά εί μν ηστος Γ ε ρμ αν ός
δέν ε ΐχ εν έ χθρούς. Πρ άος, ήρεμος καί γ λυ κ ύς , σε μνός καί μετριό-
ψρων χ ω ρί ς ά λ α ζ ο ν ε ί α ν καί οϊησιν καί δταν ά νή λθ εν είς τ ά ύ π α τ α
ά ξ ι ώ μ α τ α , μέ τήν β α θ ε ΐ α ν κρίσιν καί π ο λ υ μ ά θ ε ι ά ν του, έπειθε τούς
συν ομ ιλ ητά ς, έκέρδιζε χω ρί ς άντιδι κίας τά θ έ μ α τ α καί ά π έ κ τ α φίλους
ειλικρινείς καί άφοσ ιωμ έν ους θ α υ μ α σ τ ό ς . Ό ιστορικός τού μ έ λ λ ο ν
τος θά ά σχ ολ η θή μέ τόν βίον καί τήν π ολι τ εί αν του θ υ α τ ε ί ρ ω ν ,
ημ ε ίς δέ θ ά κ α τ α γ ί ν ω μ ε ν , έάν κ ατ αστή έφικτόν, μέ τήν π ερ ι
σ υλ λ ο γ ή ν καί δημοσίευσιν εις τά « θ ρ α κ ι κ ά » ά νε κδ ότ ων π ρ α γ μ α
τειών του. Ό Μητ ρο πο λί της θ υ α τ ε ί ρ ω ν Γ ε ρ μ α νό ς άνε δε ίχθη ά
ξιος τής πατ ρί δος . Κ α τά τήν παιδικήν του ήλικίαν μέ ά σβεστον
τήν δίψαν τής μ αθή σε ως, κ α τ α ν α λ ί σ κ ω ν ό λο νυκ τί ας είς μ ε λ έ
την, διεκρίθη ώς μαθητής ευφυής καί φιλόπονος. ' Ω ς π ολίτ ης
καί ά ν θ ρ ω π ο ς , έ ν άρ ετο ς χριστιανός, γ νήσ ιο ς δημοκράτης, σ τ ο ρ
γικός πρός τήν οικογένειαν του, π ρ οση λωμ έν ος είς τ ά έθιμα καί
τ ά ς π α ρ α δ ό σ ε ι ς τής π ατ ρ ί δ ο ς μ ας Θράκης. Ώ ς δ ιάκ ον ος καί Εερεύς
υπ οδ ει γμ α τι κ ός λε υΐτης καί τής ορθοδόξου θρησκείας λειτουργός. Κα τ ό
πιν ώς φοιτητής, ούχί ά π λ ώ ς ά ρ ι σ τ οϋ χ ος ά λ λ ’ ά π α ρ ά μ ι λ λ ο ς μ ετ α ξύ
τ ών ά ριστων, δστις ένώ έδι δά σκ ετ ο συνεισέφερε τ α υ τ ο χ ρ ό ν ω ς είς
έ ρευ να ν καί ά πόδ οσί ν . Καί μέ τήν συνεχή ά ν ο δ ο ν τής κλίμακος ό
καθηγητής καί ύ π έρ ο χ ο ς σ χ ο λ ά ρ χ η ς του λ α μ π ρ ο ύ θ ε ο λ ο γ ί κ ο υ καί
’Επιστημονικού φυτωρίου τής κ α τ ά Χάλκην θ ε ο λ ο γ ι κ ή ς μ α ς Σ χ ολ ής .
Ή διέλευσίς του έκειθεν κ α τ ά γενικήν ά ν α γ ν ώ ρ ι σ ι ν άφήκεν έ ποχήν
καί τόν κ α τ α τ ά σ σ ε ι είς τήν χο ρε ία ν τών μ ε γ ά λ ω ν δ ι δ α σ κ ά λ ω ν τής
Έ κ κ λ η σ ί α ς καί του Γένους. Έ ν κ α τ α κ λ ε ΐ δ ι ή έπί ολόκληρον τ ρ ια
κ ον τα ετ ίαν έν Λ ο ν δ ί ν φ π οι μαν τ ορ ί α του τόν κ αθι στ ά π α σ ί γ ν ω σ τ ο ν
Π ο λ ι τ ικ ό ν Μ ν η μ ό ο υ ν ο ν Μ η τ ρ ο π ο λ ίτ ο υ Θ υ α τείρ ω ν 113
f Ο Θ ΥΑ ΤΕΙ Ρ ΩΝ ΓΕΡΜΑΝΟΣ
«Θ ρα κικά» 8
114 cΟ μ ι λ ί α A . Α . Π ά λ λ η
(Χειροκροτήματα)
Η ΤΕΣΣΑΡΑΚΟΝΤΑΕΤΗΡΙ2 ΕΝ ΛΟΝΔΙΝΩ,
ΤΟΥ ΕΞΑΙΡΕΤΟΥ ΙΕΡΑΡΧΟΥ
Σεβασμιώτατε Δέσποτα,
Ζώμεν έν τώ μέσω ενός λ α ού, ό ό π ο ι ο ς τήν πολυετή καί καρ-
ποφόρον δ ράσιν τών έκκλησιαστικών α υτ ού τ α γ ώ ν , π ά ν τ ο τ ε κ α τ ά
124 Π ροσφ ώ νησις του Μ . ' Α ρ χιμ α ν δ ρ ίτο υ Μ η χ α η λ Κ ω νσταντινίδου
ά π ό π ά σ η ς π ά ν τ ο τ ε π λ ε υ ρ ά ς έ ξη τά ζε τε τ άς δ ο γ μ α τ ι κ ό ς ά λ ηθ ε ία ς *
της ά μ ω μ ή τ ο υ ήμών π ί σ τ ε ω ς καί π ροσεφέρετε α ύ τ ά ς είς τ ά ς ψ υ χ ά ς
καί δ ι α ν ο ί α ς τών ν ε α ρ ώ ν ι ε ρο σπ ουδ ασ τώ ν, οϊτι νε ς μετά π ρ οσο χή ς
ά εί πο τ ε ά δ ι α π τ ώ τ ο υ έ νωτ ιζ όμ εν οι του Σοφοΰ α υ τ ώ ν Δ ι δ α σ κ ά λ ο υ
έκρέμαντο κυριολεκτικώς έκ τών χε ιλέ ων Αύτοΰ. Τά δέ έτη τ α ΰ τ α
τής υ με τέ ρας δ ι δ α σ κ α λ ί α ς καί διευ θύνσε ως του σεμνού εκείνου φυ
τωρίου τών μουσών, δ πε ρ έπί δ εκ α ετ η ρί δ ας ολοκλήρους ώς ά λ λ ο ς
τ η λ α υ γ ή ς π ν ε υ μ α τ ι κ ό ς φ άρ ο ς έ ξ έ π εμ π ε τ ά ς ζ ω ο γ ό ν ο υ ς καί φερε-
σβίους αύτοΰ ά κ τ ΐ ν α ς κ α θ ’ ά π α σ α ν τήν ’Ορθό δο ξο ν ’Αν ατολή ν, δια-
κρινόμενα διά τε τήν π ε ι θ α ρ χ ί α ν καί τήν ά δ ι α τ ά ρ α κ τ ο ν ειρήνην με
τ α ξ ύ δ ι δ α σ κ ό ν τ ω ν καί δ ι δα σκ ο μέ νω ν , ώς καί διά τήν μ ε γ ά λ η ν άπο-
δ οτικότητ α καί δαψιλή π νευματι κήν κ αρ ποφ ορ ίαν , ά ν α μ φ ι β ό λ ω ς θά
χ α ρακ τη ρι σθώ σι ν ύπό τής ιστορίας, δ π ω ς καί π ρ ά γ μ α τ ι είναι, ώς ή
χρυσή έ ποχή τοΰ π α λ α ΐ φ ά τ ο υ έκείνου σεμνείου τών θ ε ο λ ο γ ι κ ώ ν
Γραμμάτων.
Ά λ λ ’ ό Κλήρος τής ’Ε π α ρ χ ί α ς υμών ήθέλησε πρός τούτοις διά
τής σημερινής σε πτής εορτής, νά τιμήση καί τόν Γηλωτήν καί άκά-
μ ατ ον Ι ε ρ ά ρ χ η ν , δστις μέ νεανικήν κ αρδίαν καί νεανικόν ένθουσια-
σμόν καί σ φ ρ ί γ ο ς ύ π ό π τ ε ρ ο ς π ά ν τ ο τ ε διατ ρέ χε ι τ ά ς τ ερ ά σ τ ι α ς άπο-
στάσεις τής έκκλησιαστικής Αύτ οΰ δ ικα ιο δο σί ας πρ ός εύορκον καί
πιστήν έπιτέλεσιν τών ύπό τής ’Εκκλησίας έ μ π επ ι στ ευ μ έν ω ν Αύτ ώ
ύψηλών καί ύ π ε υθ ύν ω ν καθηκόντων. Διότι ά φ ’ ής έ π ήξ ατ ε έν Λον-
δίνω τήν έ δρ αν τής πο ιμ αν τορικής δ ρ ά σ ε ω ς 'Υμών ά ν ά τ ά ς Ε λ λ η ν ι
κ ό ς π αρ ο ικ ί ας τής Εύρ ώπ ης , ού δέπ οτ ε ένομ ίσα τε δτι ε ί ναι άρκετή ή
διά γ ρ α μ μ ά τ ω ν διοίκησις καί δ ι ακ αν ον ισ μό ς τ ών δ ιαφ όρ ων ύποθέ-
σεων α ύ τ ών , ά λ λ ’ ώς π α τ ή ρ φ ι λ ό στ ο ργ ος μέ κ α τ α π λ ή σ σ ο υ σ α ν τώ
δντι, καί η μά ς τούς ν εωτ έρ ους δρα στ ηρ ιότη τα καί ένεργητικότητα
σ πε ύ δε τε π ά ν τ ο τ ε διά πρ οσωπικής έ π α φή ς καί ά μέ σου έπικ οι νων ίας
ν ά νουθετήτε, ν ά συμβιβάζητε, ν ά ένισχύητε μέν τά όρ θο πο δο ΰ ντ α
καί π ρ ο β α ί ν ο ν τ α καί ν ά διορθοΰτε καί ν ά θερ απ εύητ ε τα χ ω λ α ί ν ο ν τ α
καί ύστεροΰντα.
Ή θ ε λ ή σ α μ ε ν , τέλος, ήμ εΐ ς οί σ υ ν α π ο τ ε λ ο ΰ ν τ ε ς τόν έφημερια-
κόν Κλήρον τής έ π α ρ χ ί α ς θ υ α τ ε ί ρ ω ν καί μ ε θ ’ ήμών ά π α ν τ ε ς οί έκα-
σ τ α χ ο ΰ τόν ά γ ώ ν α τόν κ α λ ό ν ά γ ων ι ζ ό με ν ο ι μαθη τα ί τής Υ μ ε τ έ ρ α ς
σε πτής Σ εβ ασμ ιό τη το ς, νά τιμήσωμεν, έπί τή εύκαιρία τής συμπλη-
ρ ώ σε ω ς ύφ’ 'Υμών τ ε σ σ α ρ α κ ο ν τ α ε τ ο ΰ ς καί έ πέκεινα έκκλησιαστικής
δ ρ ά σε ω ς, τόν διακεκριμένον έκκλησιαστικόν ά νδ ρ α, τόν έ ξ υ ψώ σ α ντ α
— δσον ούδείς ά λ λ ο ς — τό γ όητ ρον τής ’Ορ θο δόξο υ ’Εκκλησί ας π α ρ ά
τ ο ΐ ς έτεροδόξοις. Προ τής έ λε ύσε ως καί έ γ κ α θ ι δ ρύ σε ω ς ύμών έν τή
μητροπόλει ταύτη τής ά χ α ν ο ΰ ς Βμεττανικής Α ύ τ οκρ ατ ορ ία ς ή ’Ορθό-
126 ϋ ρ ο σ φ ώ ν η σ ις τ ο ϋ Μ . ’Α ρ χ ι μ α ν δ ρ ί τ ο υ Μ ι χ α ή λ Κ ω ν σ τ α ν τ ι ν ί δ ο υ
•
δ οξος ’Εκκλησί α έ θε ωρε ΐτ ο ύπό τ ών ξ έν ων ώς θεσμός άξιος μέν σε
β ασ μού καί επιστημονικής έρεύνης καί μελέτης, α π ο σ τ ε ρ η μ έ ν ο ς δ μως
π ά σ ης ζωής καί ά π ο λ ε λ ι θ ω μ έ ν ο ς καί σ χ ε δό ν νεκρός. Οί θ ε ο λ ό γ ο ι
τής Δ ύ σ εω ς ώμ ίλο υν περί τής ' Α γ ι ω τ ά τ η ς ήμών Έ κ κ λ η σ ί α ς δ π ω ς
ομιλούν οί ιατροί περί τών α ν θ ρ ω π ί ν ω ν ο ρ γ α ν ι σ μ ώ ν τών ευρισκομέ
νων είς τό μ ετ αί χμ ιο ν τής ζ ωή ς καί τού θ α ν ά τ ο υ .
Ά φ ’ ής δ μ ως ά νέ τ ει λ εν είς τόν ορ ίζ ον τα τής Δ ύ σ ε ω ς ή μ ε γ ά
λη ύμών π ρο σωπ ικ ότ ης , ή ι σ χυ ρά ύμών δ ιάν οι α, ή έπιβλητική καί
πειστική θεολογική ύμ ών α υθεντ ία, τά νέφη τής π ρ ο κ α τ α λ ή ψ ε ω ς διε-
σκορπίσθησαν, ή δέ κ α τ ά σ τ α σ ι ς άρδην μετεβλήθη έ π ’ ώφελεί α τής
’Ο ρθ οδ όξο υ ’Εκ κλησί ας, τής π ά ν τ ο τ ε όρθοτομούσης τόν λ όγ ο ν τής
α λήθ ε ιας . Κ ά τ ο χ ο ς δσον ολίγοι τής δ ο γ μα τ ικ ής δ ι δ α σ κ α λ ί α ς τής ήμε-
τ έ ρ α ς ’Εκκλησί ας, γ ν ώ σ τ η ς β αθ ύς τών δ ι δ α σ κ α λ ι ώ ν τών ε τεροδόξων
θρησκευτικών Κοινοτήτων τού Π. καί Ν. κόσμου, ε γκ ρα τή ς δσον ού
δείς τών ι ε ρ αρ χώ ν τής Έ λ λ η ν . ’Ο ρ θο δόξου Έ κ κ λ η σ ί α ς τών σπουδαι-
οτέρων ε υ ρ ω π α ϊ κ ώ ν γ λ ω σ σ ώ ν καί τής ν ο ο τ ρ ο π ί α ς τ ώ ν λ α ώ ν τής Δ ύ
σεως, ά ν τ ι π ρ ο σ ω π ε ύ ε τ ε έ κάστ οτε μετά μοναδικής ε π ι τ υ χ ί α ς τήν ’Ο ρ
θ οδ οξί αν εϊς τε τ ά π α γ κ ό σ μ ι α έ κκλησιαστικά συν έδ ρια ώς καί π α ρ ά
τ ο ί ς ά ν τ ι π ρ ο σ ώ π ο ι ς τών κ α τ ά τ ό π ο υ ς ετε ρο δό ξων Έ κ κ λ η σ ι ώ ν . 'Η
γ ν ώ μ η ύ μών έπί τών π οι κ ίλ ων διεκκλησιαστικών ζ η τη μ άτ ω ν ακο ύε τα ι
π ά ν τ ο τ ε ύπό τών ξ έν ων μ ε τ ’ ε ύ λ αβ ε ί ας ' αί ά π ο φ ά ν σ ε ι ς ύμών έπ"
α υ τ ώ ν έ ρ μη νε ύοντ αι ώς ά ν τ ι π ρ ο σ ω π ε ύ ο υ σ α ι ιήν κ αθόλο υ ’Ο ρ θ ό δ ο
ξον Ε κ κ λ η σ ί α ν τού Χ ρ ισ τ ού - ή δέ συμβολή ύμών είς τ ά ς μ ε γ ά λ α ς
έ ν ω τι κ άς π ρ ο σ π ά θ ε ι α ς καί κινήσεις ύπέρ τού διηρημένου χ ρι σ τ ι α ν ι
κού κόσμου έ π ιμ ελ ώ ς π ά ν τ ο τ ε καί είλικρινώς έ πιζ ητε ΐται.
Δι ά τ ούς λ ό γ ο υ ς δέ τούτους, ήμεΐς οί σ χ όν τε ς τήν π ρ ω τ ο
β ουλ ία ν τού έ ο ρτ ασ μο ΰ τού έκκλησιαστικοΰ ύμ ών ίωβιλαίου,
ε ϊ μ ε θ α πεπεισμένοι, δτι ά π η χ ο ΰ μ ε ν τόν μύχιον π ό θον τής ό
λης ’Ο ρθ ο δό ξο υ Έ κ κ λ η σ ί α ς , δ π ω ς τιμήση καί εύχαριστήση τήν πε-
π νυ μέ νη ν ύμ ών Σ ε β α σ μ ι ό τ η τ α , ά ν θ ’ ών ε ί ρ γ ά σ α τ ο ύπέρ αύτής. Δ ό
ξ α ν δέ α ί ν ο ν καί ε υ χ α ρι σ τ ί αν ά ν α π έ μ π ο ν τ ε ς τώ έν Τριάδι ύμ νο υμ ένω
καί π ρ ο σκ υ νο υ μέ ν ω θ ε ώ έπί τή μέχρι τοΰδε φωτεινή, κ αρ ποφορώ καί
έ θνοφε λε ΐ σ τ α δ ι οδ ρο μ ία τής Ύ μ ε τ έ ρ α ς Σ εβ ασμ ιό τη το ς, δ εό με θ α
Αυτ ού έ κτ εν ώς δ π ω ς διατηρή έν ύ γε ία σ τ α θ ε ρ ά καί άκμή καί θαλε-
ρότητι τήν Ύ μ ε τ έ ρ α ν Σ ε β α σ μ ιό τη τ α π ρό ς συνέχισιν τ ών ε ύγ ε νών
Αύτής σ κ α μ μ ά τ ω ν καί ά γ ώ ν ω ν ύπέρ τής Έ κ κ λ η σ ί α ς καί πρ ός δ ό ξα ν
τοΰ θ ε ί ο υ Δομ ήτ ορ ος Αύτ ής Κυρίου ’Ιησού Χριστού.
CH τ ε σ σ α ρ α κ ο ν τ α ε τ η ρ ί ς τ ο υ θ υ α τ ε ί ρ ω ν V ε ρ μ α ν ο ΰ 127
Η εμ μ ετρ ο ς η ρ ο α φ ώ ν η ο ις τ ο ϋ Μ . Ο ικ ο
νόμου Κ ο υ Κ ω ν ο τ α ν τ ίν ο υ Κ α λ λ ί ν ι κ ο ν
Α'.
Περί τόν δεσ πο τι κόν Σ ου και τετιμημένον θρόνον
όν ό Π λ ά σ τ η ς ά ς στηρίζει είς α ι ώ ν α ς τών αι ών ων ,
τ ρε ι ς κ α τ ά τήν ώ ρ α ν τ α ύ τη ν σ υ μ π α ρ ί σ τ α ν τ α ι παρθένοι
έν στολή έ ορ τα σ ίμ ω καί μορφή λ ε λα μπ ρυσ μέν η,
Βλ
— «Προ εξήκοντα καί π λέ ο ν Σ έ ε ί χ α γν ωρ ίσε ι χ ρ ό ν ω ν
ώς θ α λ λ ό ν (λέγει) τής Θράκης καί ά γ ν ώ ν Ε λ λ ή ν ω ν γόν ον ,
ευτραφή κ α τ ά τήν δψιν, ρόδινον κ α τ ά τό χ ρ ώ μ α ,
νουν έ γ κ λ ε ί ο ν τ α γ ε ν ν α ΐ ο ν εις κ αλοκτ ισμέ νον σώμα.
Οΰ τ ω και οι ί ερ άρ χα ι, ών τηρείς τ ά ς π α ρα δ όσ ε ις ,
έ κρυπτ ον τό α ί σ θ η μ ά των. Καί διά σι γ ώσ ης γ λώ σ σ η ς
τής έλληνικής ιδέας με τα δί δ ον τε ς τήν δ α δ α ,
έ πι π τ ο ν ήν θραχωμέ νοι καί ά νί σ τ ω ν τήν Ε λ λ ά δ α .
Σ τ ί λ β ου ν τά π α ρ ά σ η μ ά Σου, ψ αν ε ρ ώ ν ο ν τ α ό πο ία
Σε περικοσμεΐ μ ε γ ά λ ω ν ε κδου λε ύσ εων ά ξί α'
ά λ λ ’ "Υπέρ τ ά ά λ λ α π ά ν τ α έ νσημα α ς Σέ λ α μ π ρ ύ ν η
τής Πα τρ ίδ ος Σ ο υ έ ξό χ ω ς ή π ο λλ ή ε ύγνωμοσύνη».
Γ'.
Πα ύε ι ή Πατρίς λ α λ ο ύ σ α - καί μέ τήν σιγήν της ήδη
τόν τοΰ εγκωμίου λ όγ ο ν τή Σ ο φί α π αρ α δί δ ει ,
ή ό ποί α τ ά δ ε λέ γε ι είς έπήκοον τοΰ π λήθους
δπερ μετά ε ύ λα β ε ί α ς ά κ ρ ο ά τ α ι άσυνήθους.
Ε ν θ υ μ ε ί σ α ι το ύς τ ε ρ π ν ού ς μ α ς είς τά δάση π ε ρ ι π ά τ ο υ ς ;
καί τ ά ς ά κ α δη μ ει κ ά ς μ α ς συζητήσεις μέ φ ί λ τά τ ο υ ς ;
καί τ ά ς έν νυκτί σ π ο υ δ ά ς μ ας ; καί τ ά ς κρούσεις τών ση-
[μ άν τρ ων ,
τ ά ς έκ τού ν αο ύ κ α λ ο ύ σ α ς είς τής Γ ν ώ σε ω ς τό ά ν τ ρ ον ;
CH τ ε σ ο α ρ α κ ο ν τ α ε τ η ρ ι ς τ ο ν Θ υ α τ ε ί ρ ω ν Γ ε ρ μ α ν ο ύ 129
Δλ
Ε ί χ ε π λ ε ΐ σ τ α δ σ α ά λ λ α ν ά προσθέση ή Σ οφία,
ά λ λ ’ έπίτηδες τ ’ άφήκε' Π ρ ο χ ω ρ ε ί τ ό τ ’ ή θρησκεία
καί, ένώ τό ους ό κόσμος μετά π ρ οσοχ ής έντείνει,
ώς έξής τά ρ ή μ α τ ά της, έ ννοιών μεστά, έκχύνει.
« Θ ρ α κ ικ ά » 9
130 *Έ μ μ ε τ ρ ο ς σ τ ρ ο σ φ ώ ν η σ ις Μ . Ο ι κ ο ν ό μ ο υ Κ ω ν Ι τ ί ν ο ν Κ α λ λ ι ν ί κ ο υ
Ε'.
Σ ι ω π ή τ ούς λ ό γ ου ς τούτ ους διαδέχεται βαθεΐα'
Σ τ έφ α ν ο ν δ ’ ά ν α λ α β ο ΰ σ α Πατρίς, Πίστις καί Σ οφία,
έξ α ε ι θ α λ ώ ν ά ν θ έ ω ν ε ύφυώς συμπεπλεγμένον
στέφουσι τό μ έ τ ω π ό ν Σ ο υ σύντρεις τό τετι μημένον
' Η ά ντιφ ώ νη ο ις το ϋ Μ η τ ρ ο π ο λ ί τ ο υ
Θ υα τείρω ν Κ ο υ Κ ο υ Γ ερμ ανού.
Διδάσκαλος κα ϊ ίεροκηρνξ.
Κ α θ η γ η τ ή ς κα ϊ Σ χ ο λ ά ρ χ η ς .
Μ ητροπολίτης Θυατείρων.
1
Μέ μ ουσόληπτον κ αρ δί αν
σ ’ έ ν θυμοΰμαι έν Χ ώρ α ξένη
φευ ! καί. π ά σ χ ω ν ο σ τ α λ γ ί α ν
ώ Πα τρ ίς μου φημισμένη.
2
Έ π ί β ρ ά χ ω ν ά πο τ ό μ ω ν
ώσεί φ ά σ μ α νηρηΐ δος
έ ν αβ ρ ύ ν ε σ α ι πρός δρμον
κ ’ εις άκτήν της Προποντίδος
3
Σ ώ ζ ε ι ς ά π ’ ά ρ χ α ί ω ν χρ ό νω ν
τέ με νος ά γ ν ή ς λ α τ ρ ε ί α ς (')
καί τ ά τείχη τών α ι ώ ν ω ν (2)
της Βυζα ντι νή ς εύκλειας.
5
"Ήοο ισ χ υ ρ ό ς β ρ α χ ί ω ν (2)
έ κπε σούση ς Β ασιλε ίας
Π ύ ρ γο ς κ α τ ά π ο λ ε μ ί ω ν ( ή
κλεινής Αυτ ο κρ ατ ορ ί ας .
6
Μ ετ ά δό ξη ς καί εύκ λε ιας
κ α τ ε λ ά μ π ρ υ ν α ς τόν θ ρ ό ν ο ν
θ ε ο σ τ έ π τ ο υ Β α σ ι λε ί ας
τώ ν π α ρ ω χ η μ έ ν ω ν χρόνων.
7
Σέ άνέ δε ιξε ν ό χ ρόν ος
π ά λ α ι έ δρ αν Δ ε σ π ο τ ε ί α ς (')
κι’ έ δ ο κ ί μ α σ α ς σ υ γ χ ρ ό ν ω ς
Έ θ ν ι κ ά ς π ερ ι πε τε ί ας .
Τείχη τ ά γ ι γ α ν τ ι α ΐ α (2)
τ ά σ ε π τ ’ ά γ ι ά σ μ α τ ά σου (3)
τ ά Τεμένη τ ά ά ρ χ α ΐ α ( 4)
ύ ψ ω σ α ν τό ό ν ομ ά σ ο υ ( ή .
θ ρ α κ ε ι α ΜοΟσα χ α ΐ ρε ,
μ ’ ε μψυ χών ε ις τήν ε λ π ί δ α
πρ ός στιγμήν τήν σκέψιν φέρε
εις τήν ποθητήν Πατρίδα.
10
Είς τήν χ ώ ρ α ν τ ών όνείρων
είς τών Δ ε σ π ο τ ώ ν τήν Πόλιν
δ πο υ α υ ρ α τών ζέφυρων
ερραινε τήν δρόσον δλην.
11
Είς τόν πατ ρικόν μου οίκον (0
ένοικεΐ ή άθλι ότη ς
τ ών α λ λ ο γ ε ν ώ ν ενοίκων
ή συνήθης β αρ βαρ ότ ης .
12
Τί ά κούω, φ ω ν ασ κ ί α ν
καί χ υ δ α ί α ν φ λυ αρ ία ν,
έ μ π α ι ζ ό ν τ ω ν τήν θ ρ η σ κ ε ί α ν
τοϋ Χριστοϋ μ α ς τήν ' Α γ ί α ν .
13
νΩ τής μ ι σα λ λ ο δ ο ξ ί α ς
τών αιμοδιψών β α ρ β ά ρ ω ν
σκ ώ πτ ο υν τής Ό ρ θ ο δ ο ξ ί α ς
τόν ά κτ ιν ο βό λο ν φάρον.
14
15
Έ κ ε ΐ ά λ λ ο τ ’ ύ μ ν ωδ ί α
χριστιανικών ασμάτων
καί γ λ υ κ ε ί α ε ύ ω δ ί α
ευωδών θυμιαμάτων.
16
17
Πένθησον Μ ο ύ σα θ ρ α κ ί α
ή π α τ ρ ί ς μου ήρημώθη
ή ώ ρ α ί α Σ ηλ υβ ρ ία
π α ν τ ο ύ π έν θο ς έ ξ ηπ λώ θη . . .
18
19
Πού τό π λ ήθ ος ά ν α κ τ ό ρ ω ν
τ ών κλεινών Π α λ α ι ο λ ό γ ω ν
είς μ ε γ α λ ε ι ώ δ η χώρ ον
έπί β ρ ά χ ω ν ά π ο ρ ρ ώ γ ω ν ;
142 Μ η τροπολίτου "Α λ ε ξ α ν δ ρ ο υ π ό λ ε ω ς ’Ι ω α κ ε ί μ
20
^Ω, ά λ λ ο ί ω σ ι ς π ρ α γ μ ά τ ω ν
π ο ϋ τό άστυ τό ώ ρ α ι ο ν
τ ώ ν σ ε π τ ώ ν ' Α γ ι α σ μ ά τ ω ν (')
ή κ α θ έ δ ρ ’ ’Α ρ χι ε ρέ ω ν ;
21
Έ κ ε ι δ πο υ ήκτινοβόλει
ο ύ ρ α ν ό π ε μ π ο ς θρησκεία
καί ώς π υ ρ σό ς έ φε γ γο βό λε ι
τοΰ Χρίστου μ α ς ή λατρεία.
22
Ό Να ό ς τής Π α ν α γ ί α ς (2)
ό σ επ τός έβεβηλώθη
ΤΩ, έ σ χ ά τ η ς ά σε βε ί ας
π ώ ς ή π ό λι ς ήλλοιώθη ;
23
"Υδατα ηγιασμένα
άεννάως άναβλύζουν
τ ρέ χ ο υ σ ι λ ησ μο νημ έν α
π λ έ ο ν δέν π αν η γυ ρ ίζ ου ν .
24
ΕΙνε νύξ τ ώ ν Χ ρι στ ου γέ νν ων
ΜοΟσα τ ώ ρ α είς γην ξένην
π ώ ς ώ δ ή γ η σ α ς τόν ξένον
μέ ψυχήν ό δυ ν ωμ έν ην ;
25
26
Τ ’ ο υρ αν ού ό θ όλος λ ά μ π ε ι
χ ύ ν ο υ ν ψώς ώ χρ ό ν τ ά ά σ τ ρ α
ε ί ν α ι χ ι ο ν ι σ μ έ ν ’ οί κ ά μπ ο ι
καί οί τάφοι καί τά κ άστρα.
27
θ ΰ μ α μαύρης ο π τ α σ ί α ς
έ νδ ακ ρυ ς σύρω τό βήμα
μ ε τ ’ ά ψρ άστ ου ά θ υμ ί α ς
είς τοΟ Π ά π π ο υ μου τό μνήμα.
28
29
Και μ αρ τ ύ ρ ω ν β λ έ π ω νέφος
έκ τ ών τ ά φ ω ν νά π ρ ο β ά λ λ η
β λ έ π ω καί τό θειον βρέφος
μέ τά θ ε ϊ κ ά του κάλλη.
30
Που του Π ά π π ο υ μου τό μ νήμα ;
π ο ϋ οί τάφοι τ ώ ν Π ρο γ ό ν ω ν ;
κ α τ εσ κ ά φ η σ α ν τί κρίμα
φ εύ γ ω μ ’ άσβεστον τόν πόνον.
31
Ή ψυχή μου π ώ ς έτρώθη.
ή βαρβαρική μ αν ί α
κ ’ είς τούς τ άφ ου ς έ ξ η π λ ώ θ η ( ' )
^Ω, κτηνώδης τυ ρα ν νί α.
32
Ποΰ οί τά φοι τών οικείων ;
’Ώ , τής μ αύρης τ υ ρ α ν ν ί α ς
έστερήθησαν δ ακ ρ ύω ν
καί ε ύ χ ώ ν τής Έ κ κ λ η σ ί α ς .
33
Ά π η ν ώ ς έ δοκιμάσθης (2)
ΤΩ, π α τ ρί ς μου Σ ηλυ βρ ία
πλήν μ ε γ ά λ ω ς έ δοξ άσθης
χ α ΐ ρ ε π όλις μακ αρ ία.
34
35
Μέ ευφραίνει τ ’ δ νο μ ά σου
ΤΩ, π α τ ρ ί ς μου Σ ηλυβρία
ή λ θ ’ ή ώ ρα ε το ιμάσο υ
φθάνει ή ε λ ε υ θ ε ρ ί α (').
36
37
38
τ ά σύν νε φα τά μ αΰ ρ α
ιδε π ώ ς τά διαλύει
ή τής Πρ ο πο ν τί δ ος α ύ ρ α :
. . . α ρ α γ ε τί προμηνύει ;
Θρακικά» 10
Μ η τρ ο π ο λ ίτο υ ’ Α λεξα νδρουπόλεω ς ’Ιω ακείμ.
39
’Ά ν ο ι ξ ι ς θά ά ν ατ ε ί λ η
τ ά π ι σ τ ά σου τέκνα π ά λ ι ν
ό θ ε ό ς θά τ ’ ά πο σ τε ί λη
είς τήν μητρικήν α γκ άλ ην .
40
Καί τοΟ π α γ ε ρ ο ύ χ ει μ ών ο ς
θά π αρ έ λθ η ή μ α ν ί α
καί ή θλΐψις καί ό πόν ος
καί ή διαρκής άνία.
41
Γλυκερόν θά άντηχήση
τής ε λε υθε ρίας α σ μ α
καί τ υ ρ ά ν ν ου θέλει σβύσει
τό κ ατ η ρα μέ ν ον φά σ μα .
42
’Ή λ ι ο ς ό φωτο δότης
φως ά ν έ σ π ε ρ ο ν θά ρίψη
καί ή μαύρη β αρ βαρ ότη ς
αυθ ωρ εί θέλει έκλείψει.
43
Τότε π ά λ ι ν έ πηρ μέ να
ώς τά τείχη σου τ ’ ά ρ χ α ΐ α
θά α κ μ ά ζ ο υ ν φημισμένα
καί τ ά τέκνα σου τ ά νέα,
44
Ή ψυχή μου ρεμβομένη
εί δε ν δπερ έπεθύμει
τής Πα τρ ίδ ος μου θά μένη
ά λ ησ μ ό ν η τ ο ς ή μνήμη.
45
Χ α ΐ ρ ε π ό λι ς Σηλυβρία
'’Ώ , π α τ ρ ί ς μου δοξασμένη
χ α ΐ ρ ε χ ώ ρ α μ ακ α ρί α
ν έα δ όξα σ ’ άναμένει.
t Ο Α ΛΕ Ξ Α Ν Δ Ρ Ο Υ Π Ο Λ Ε Ω Σ ΙΩΑΚΕΙΜ
H © > F A K H ( ‘)
Α Λ Ε Ξ Α Ν Δ Ρ Α Σ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ
έκ Κω ν σ τ α ν τ ι ν ο υ π ό λ ε ω ς
Τό φ υλάη κ α λ ά τ ’ ά κ ρ ο γ υ ά λ ι
ά γ ρ υ π ν α γ ι ά ν ά δίώχνη θεριά
π ο ύ π λ α κ ώ ν ο υ ν ψηλά ά π ’ τόν βορρια
μέ βοή καί μέ ζάλη.
Κι’ ά λ λ α ι ς μ ά γ ι σ σ α ί ς γ ύ ρ ι σ α ν τ ώ ρ α
πο ιά κρατεί τό ραβδί τ 3 ά ργ υρ ό ;
μ αγ ικ ό γ ι ά ν ά σύρουν χορό
ήλθε π ά λ ι ν ή ώρα.
t ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ
Λ Α Ο Γ Ρ Α Φ ! ΚΑ
ΣΑΡΑΝΤΑΚΚΛΗΣΙΩΤΙΚΑ
Έ ψ ά λ λ ο ν τ ο είς τήν π ε ρ ι φ έ ρ ε ι αν Σ α ρ α ν τ α ε κ κ λ η σ ι ώ ν (Τσόγκαρα
Μπουνάρ Χισάρ) και Μακρας Γέφυρας ( Ού ζ ο ύν —Κιοπροΰ).
Τ Σ Ο Υ Π Ρ Ο Υ Λ Α
" Α χ τ σ ο υ π ρ ο ϋ λ α μ , τ σ ο υ π ρ ο ΰ λ α μ θά σέ π α ντ ρ έψ ω
θά σέ σπητονοικοκυρέψω
θά σέ π ά ρ ω μ π α κ α λ ά κ ι
ώμορφο π α λ λ η κ α ρ ά κ ι .
— " Α χ νινέ μου νινένκι δέν τό θέλω
κ αλή μ ά ν ν α δέν τό θ έλω
φ α ρ μ α κ ώ ν ο μ α ι πε θαί νω.
Μ π α κ α λ ά κ ι νινέ μου οΰλη μέρα
πού δ α γ κ ά ν ε ι τή σ α ρ δ έ λ λ α
καί ν ο μ ί ζ ’ π ώ ς ε ΐ ν 3 κ ο πέ λλα.
— " Α χ τ σ ο υ π ρ ο ϋ λ α μ , τ σ ο υ π ρ ο ϋ λ α μ θ ά σέ π α ν τ ρ έ ψ ω
θά σέ σπητονοικοκυρέψω
θά σέ π ά ρ ω μ π ο υ γ ι α τ ζ ά κ ι
ώμορφο π αλ λ η κ αρ ά κ ι .
— " Αχ νινέ μου νινένκι δέν τοϋ θέλου
κ αλή μ ά ν ν α δέν τό θέ λω
φ α ρ μ α κ ώ ν ο υ μ ι π ε θ αί ν ω
μ π ο γ ι α τ ζ ά κ ι νινέμ μου οϋλη μέρα
οΰλη μέρα στο π ο δά ρ ι
σ άν Γανίτικο μουλάρι.
—" Α χ τ σ ο υ π ρ ο ϋ λ α μ τ σ ο υ π ρ ο ϋ λ α μ θά σέ π αν τ ρ έ ψ ω
θά σέ σποιτονοΐκοκυρέψω
θά σέ π ά ρ ω ν το υ λ γ ε ρ ά κ ι
ώμορφο π αλ λ ηκ α ρ ά κ ι .
— " Α χ νινέ μου νινένκι δέν τοΰ θ έλω
φ αρ μ ακ ώ νο υμ ι π ε θ αί ν ω
Ν τ ο υ λγ κε ρ άκ ι νινέμ μου οΰλη μέρα
οΰλη μέρα τ ά κ α τούκα
καί τό β ρά δυ ψωμί βοϋκα.
150 Τ α μ β α κ ίδ ο υ , Κ α ϋ 'η γη το ν
ΤΟ ΓΕΙΡΗΝΑΚΙ
Μ αρ α ν θ ή κ α ν ε τά κ λαδ ιά
έρ μ α ρ ά ν θ η κ α ν τ ά χ ό ρ τα
είς τής Γειρηνιώς τήν π ό ρ τ α
Και ή Γειρηνιώ κ α θ ό ν τ α ν ε
είς τήν ά κ ρ α τό ποτάμι
σ υ λ λ ο γ ι ώ ν τ α ν τί ν ά κάμη
1
Λεμονιές π ο λ λ έ ς π οτί ζω
καί λεμ όν ια δέν ορίζω
στ ών Βασιλικών τόν i o k l o
τ ρε ι ς κ ο π έ λ λ ε ς τ ρ ι γυ ρ νο ΰσ α ν
καί ή τρ ει ς γ υ α λ ι ά β ασ τ οΰ σα ν
π α λ λ η κ ά ρ ι α τές ρ ω τ ο ύ σ α ν
Σαραν ια κ κ λη σ ιώ τικ α 151
2
Ποια εΐν* ά σ π ρ η
π ο ι α εΤν’ ρ οΰ σα
πο ια ε ί ν αι γ α ϊ τ α ν ο φ ρ υ δ ο ΰ σ α
του Χ α τ ζ η Γ ε ω ρ γ ά κ η ή κόρη
τ ώ ρ α ήρθε ά π ό τήν Πόλι.
1
Γ α ρ υ φ α λ λ ι ά μου καί κρίνα μου βαμμένη
δέν ε ί σ α ι σύ πού σ ’ ε ί χ α μ ε χ αμ ένη
τήν Κυριακή κ α μ ά ρ ω ν ε ς καϋμένη
καί τή δ ευ τ έρ α σά ν έ πεσε ς στο στ ρώμα
δλοι λέν μ α ρ μ ά ν η — βαρειά γ ι ά νά π ε θ άν η
2
Σ ύ ρτ ε καί κ ράξτε τις γε ιτόν ισσέ ς μου
γ ι ά ν ά φουρκαλίσουν τις ώμορφες α υ λ έ ς μου
γ ι ά ν ’ ά π λ ώ σ ο υ ν τήν π ρ ο ί κ α τ ά ν τ α ρ ί σ μ α τ ά μου
καί τά λ ι α ν ό — λ ι α ν ο ζ ω γ ρ α φ ί σ μ α τ ά μου.
Χ Ρ ΙΣ ΤΟ Υ ΓΕ ΝΝ Α
Χ ρ ισ τούγ εν να Π ρ ω τ ο ύ γ ε ν ν α π ό ψα Χριστός γ ε ν νι έτ α ι
γ ε ν ν ι έτ α ι καί β αφ τί ζε τα ι κι’ ό κόσμος δέν τό ξέρει
καί οί ά γ γ έ λ ο ι χ α ί ρ ο ν τ α ι καί τά δ α ι μό ν ια κ λ αΐ ν ε
κΓ ή Π α ν α γ ι ά ή Δ έ σ π ο ι ν α ή Καθαρό·—Μ αρ ί α
κ α θ ό τ α ν ε καί λ ο ύ ζ ο υ ν τ α ν μέ τό καθ αρ ον έρ ι
τόν ’Ά γ γ ε λ ό της φίλευε καί τό θ ε ό κερνούσε
καί τούς ά γ γ έ λ ’ π α ρ α κ α λ ε ΐ καί τό θ ε ό δ ο ξά ζε ι
γ ι ά ν ά τής δ ώσου ν τά κλειδιά κλειδιά τού Π α ρ αδ ε ί σ ο υ
ν ’ άνοί ξουν τόν Π αρ άδ ει σο ν ά τόνε σ ε ρ γ ι α ν ί σο υ ν
νά ίδούν τ σ ’ ά ρ χ ό ν τ ο υ ς π ώ ς π ε ρνο ύν τσ ου β άλ ια β ο υλ ωμ έ να
ν ά ίδούν καί τούς κ α ϋ μ έ ν ’ φ τ ω χ ο ύ ς λ α μ π ά δ ε ς ά ν α μ μ έ ν ε ς
ν ά ίδούν καί τ ά μ ω ρ ά π α ι δ ι ά κ ά τ ω ά π ό τ ά κ υ παρ ί σσι α
π ώ ς π αί ζ ου ν τό χ ρυσόμηλο καί λησμον ούν τις μ ά νν ε ς.
152 Τ α μ β α κ ίδ ο υ , Κ α& ηγητον
1
Πέ ρν ω τ ά ζ α γ α ρ ά κ ι α μου
ν ά π ά ω ν ά κυνηγήσω
λ α γ ο ύ ς καί πέρδικες ν ά βρω
καί π ά λ ι ν ά γυρίσω
2
Έ π ή γ α καί τ ά ερριξα
π ά ν ω ψηλά στ ά δρη
μέ β γ ά λ α ν τ ά μ π ερ μ π ά τ ι κ α
μιά πλουμ ισ μέ νη κόρη
3
ΤΗ τ α ν ω ρα ί α καί ξ αν θε ιά
σάν μαργαριταρένια
στη βρύση πού λε ύκα. νε π α νι ά
ήτ αν ε κ ρυστ α λλ έν ι α
4
Ό κ υν ηγ ός τής έρριξε
μ α ν τ ήλ ι ν ά τό πλύνη
κι’ ή κόρη λ ά χ ε πονηρή
καί πίσω τοΰ τό δίνει
5
Βρε κυνηγέ τί μοΰρριξες
μ αν τ ήλ ι ν ά σου π λ ύ ν ω
γ ώ ε ί μ α ι ά ρ γ ά π ο λύ ά ρ γ ά
καί β ι άζ ομ αι ν ά φύγω.
154 Τ α μ β α κ ίδ ο ν , Κ αΌ 'ηγητον
Λ α γ ο ύ ς , π ο υ λ ά κ ια νάβ ρ ω
περδίκια ν ά σκοτώ σω
και σ ένα νά λυτρ ώ σ ω
κορμί ά γ γ ε λ ικ ό .
Έ κ ε ι που κυνηγούσ α
περδίκια ν ά σκοτώσω
β λέπ ω κεΐ έναν π ύ ρ γ ο
π ού μοιάζει σάν τόν ήλιο
Πουλί κ α θ ό τ α ν π ά ν ω
καί γλυκοκελαηδοΟσε
καί τό κελά η δη μ ά του
μου φάνηκε νά λέη.
Π Α Ρ Α Δ Ο Σ Ι Σ
ΤΑ Λ Ε ΙΒ Α Δ ΙΑ
Π Α Ν Τ ’ Α Ρ Ν ΙΑ
Π αν τ 1 ά ρνιά , τ ’ ά ρ ν ιά σ τ ’ ά μ π έ λ ια
τά κ α τσ κ ά κ ια σ τά χ ο υ ρ α φ ά κ ια
— Π άνει π ιδ άκ ι μ 3 ν ά τό β γ ά ν ς
— Δέν μ πουρώ μ α ν ίτ σ α μ ’γ ώ
μι π ο υ ν ά ν τά π ο υ δ α ρ ά κ ια
κι' μου μ π αίνουν ά γ κ α θ ά κ ια
Τσίκ τ δ ν α τσίκ τ ’ ά λ λ ο
δέν μ πο ρ εί νά β γ ά ν κ α έν α
έρριξη τό δ ικ α ν ’ κάτι
κί τ σ α κ ίζ ’ του π ουδ α ρ ά κ ι.
Σ α ρα ντα κκληο ιώ τικ α 157
Μ ά ν ν α καί γυιός μ α λ ώ σ α ν ε
σ ’ ένα στενό σοκάκι
ή μ ά ν ν α λέει στόν ύγιό
καί γ υ ό ς λέει στή μ άνα
— Μ ανέμ καί πού τή δ ιά λ ε ξ ε ς
αύ τή τή Γ α —α υτήν Γ ανοτζοΟ δα
— Ύ γ έ μ έ γ ώ τή δ ιά λ ε ξ α
π ο ύ μέσα σ τά κουρίτσια
Ε ίν α ι τά χέρ ια της π α χ ε ιά
τήν πρέτιουν οί β ρ α χ ιό λ ε ς
ε ίν α ι τά π ό δ ια της π α χ ε ιά
τήν π ρ έ π ο υ ν τά σ κ α ρ πίνια
κι’ α υ τ ό ν τόν ά σ π ρ ο της λα ιμ ό
δέν π ρ έ π ο υ ν μ α ύρ ες χ ά ν τρ ε ς
έ μ ’ π ρ έπου ν έξήντα δυο φλουριά
μ α λ α μ α τ έ ν ια ά λ σ ίδ α .
ΣΤΗΝ Π Ο Λ Ι ΠΑΕΝΕΙ
Π ϊ Ν Α Ξ Α'.
Π IΝ Α Ξ Β'.
1. ’Α γ κ υ ρ α ς Μ. Α. 7 10.598
2. Ά δ ρ ια ν ο υ π ό λ ε ω ς 52 51.196
3. Αί'νου 17 10.057
4. Ά ν έ ω ν Μ. Α. 18 31.036
5. Ά μ α σ ε ί α ς Π. 340 131.181
6. Βιζύης 25 28.783
7. Γ άνου καί Χ ώ ρα ς 11 14.861
8. Δ α ρ δ α ν ε λ λ ίω ν Μ. Α. 27 27.257
9. Δέρκων 36 25.9.37
10. Δ ιδυμ οτείχου 53 51.136
11 Ε φ έ σ ο υ Μ. Α. 85 164.467
12. 'Η λ ιο υ π ό λ ε ω ς Μ. Α. 50 54.2 .9
13. Ή ρ α κ λ ε ία ς 81 74.036
14. Ίκ ονίου Μ. Α. 42 50.300
15. Κ α ισ α ρ εία ς Μ. Α. 52 34.000
16. Κ α λ λ ιο υ π ό λ ε ω ς 11 32.825
17. Κ ο λω ν ία ς Π. 91 52.855
18. Κρήνης Μ. Α. 31 60.496
19. Κ υδωνιών Μ. Α. 6 26.387
20. Κυζίκου Μ. Α. 43 41.331
21. Μ α ρ ω ν ε ία ς 20 25.912
22. Μ έτρων 11 9.007
« Θ ρ α κ ικ ά » 11
162 cO cΕ λ λ η ν ικ ό ς π λ η θ υ σ μ ό ς τον ’Ο θ ω μ α ν ικ ο ύ Κ ρά τους
Π IΝ Α Ξ Β'. (συνέχεια) *
Π 1Ν Α Ξ Γ.
Α'. Ά δ ρ ια ν ο υ π ό λ ε ω ε Ά δ ρ ια ν ο ύ π ο λ ις 52 51.196
1. ’Ά σ τ υ 22. Κ ε ρ α τ σ χ α ν έ (σ υ ν ο υ
2. ’Α ϊβ α λ ή π όλεω ς)
3. Ά λεπλή 23. Κούλελι
4. Άμπαλάρ 24. Κουμαρλή
5. Ά ρ ν α ο ύ τ κ ιο ϊ 25. Κούμ— Μ ε χ α λ έ (Σε
6. Β αβάεσκι (Μπ.) τής πό λεω ς)
7. Β οζνοχώ ρι 26. Λ ουλέ— Μ π ο υ ρ γ ά ζ
8. Γ ιαλιά 27. Μ α ρ ά σ ια
9. Γ ενίκιοϊ 28. Μ ιχα λήτσι
10. Γκερδελή 29. Μ ουσούλτσα
11. Δ εμηρδές 30. Μ ουσούμπεη
12. Δ η μ η ρ χανέ 31. Μ ουσταφά—πασά
13. Δημητρίκιοϊ 32. Μ πάρα
14. Δ ογάντσα 33. Μ π εκτασ ίδες
15. Ίμάμπαζαρ 34. Μ π έσ τεπ ε
16. Ίλδιρίμ (Γιλ.) Σ υνοικία τής 35. Μ ουσο υ λτσα
πόλεως 36. Ναδηρλή
17. Καδήκιοϊ 37. "Ο λμπασα
18. Κ άραγατς 38. Ό ρταξή
19. Κ αρ άγιο υσ ο υφ 39. Ό σκανλή
20. Κ αράμπαγ 40. Π α σ α — Μ ε χα λ έ
21. Κιγίκιον (Συνοικία τής 41. Ρ ίζια
π ό λ ε ω ς) 42. Σ α ρ ή γ ια ρ
164 c0 ‘Ε λ λ η ν ικ ό ς π λ η θ υ σ μ ό ς τον ’Ο θ ω μ α ν ικ ο ύ Κ ρά τους
1. Ά γ ιά σ μ α 10. Κ ή ζκ α πα ν
2. Α ΐν ο ς 11. Κόζκαρη
3. ’Α μ υ γ δ α λ ιά 12. Μ α ΐσ τρ ο ς
4. ’Α ρ β α ν ίτες 13. Παφάπρα
5. ’Α χ ο ύ ρ ια 14. Π α σμ α κτσή
6. Δεδέαγατς 15. Ρουμτζουκι
7. Δ ιασόρνη 16. Τ σελεμπή
8. Κ α βα τζήκι 17. Φ έρραι
9. Κεμερλή
Π IΝ A Γ '. (συνέχεια)
Δ Γ ά ν ο υ καί Χ ώ ρ α ς Χώ ρα 11 14.811
1. Αύδήμιον 7. Μηλιό
2. Γάνος 8. Νεοχώριον
3. Εΐρηνοχώ ριον 9. Π α λ α μ ο ύ τιο ν
4. Ίν τζέ κ ιο ϊ 10. Σ ενδούκιον
5. Κ α σ τ ά μ π ο λ ις 11. Χ ώ ρα
6. Κερασιά
1. Ά β ά σ κ ιο ϊ 7. Ά μπαρλή
2. ' Α γ ια σ μ α τ ά κ ι 8. Ά ρ ν α ο ύ τ κ ιο ϊ
3. "Α γιος Γ εώ ρ γιος (τουρκ. 9. Β α θ υ ρ ρ ύ α ξ (τουρκ. Μπου-
Ά ζατλή) γιουκδερε)
4. " Α γιο ς Σ τ έ φ α ν ο ς 10. Βαξέκιοϊ (Μ πα ξέκ ιο ϊ)
5. "Α γιοι Π ά ν τε ς 11. Β ο γ ά ζ κ ιο ϊ (Μ πογ.)
6. "Α γαλανι 12. Γ α λ α τ ά ρ ια
166 'Ο ‘Ε λ λ η ν ικ ό ς π λ η β υ σ μ ό ς τοϋ ’ Ο β ω μ α ν ικ ο ϋ Κ ρά τους
Π ί Ν A r, Γ\ (συνέχεια)
1. Ά λτήντας 9. Δεβετζήκιοϊ
2. Ά μηντζαλή 10. Δερέκιοϊ
3. Β α ϊρ α μ ίτσ η 11. Δ ερβενάκι
4. Β άρ νιτσ α 12. Δ ο γ ά ν κ ιο ϊ
5. Γ ιουσοόσκιοϊ 13. Δ ογαντζή
6. Γ ρ α μ β ούνα 14. Δ ολοόκιοϊ
7. Δαουδελέ 15. Έ ξ α μ ίλ ιο ν
8. Δεβερίκιοϊ 16. Η ρ ά κ λεια
168 ‘Ο ‘Ε λ λ η ν ικ ό ς η λ η θ υ ο μ ό ς το υ ’Ο θ ω μ α ν ικ ο ύ Κ ρ ά το υς
Π IN Α ζ Γ \ (συνέχεια)
17. θ υ μ ίτ κ ιο ϊ 45α. Μ ά λ τε π ε
18. Ίλανλή 46. Μ α σ τα ν ά ρ ί
19. Ίμ π ρ ίκ τε π ε 47. ΜαΟρες
20. Καβατζήκι 48. Μ α χ μ ο ύ τκ ιο ϊ
21. Κ αδήκιοϊ (Κεσσάνης) 49. Μ π α σ α ΐτ η
22. Καδήκιοϊ (Ο ύζούν Κιοπρ.) 50. Μ ο υζαλή
23. Κ α λαυρή 51. Μ εγαρίσ ιον
24. Κ α λύβια 52. Μ π εγενδ ίκ ιοϊ
25. Καράμπουναρ 53. Να'ίπκιοϊ
26. Κ α ρ α τ ζ ά Χ α λ ή λ (Ο ύ ζ Κιοπ) 54. Ο ύ ζ ο ύ ν —ΚιοπροΟ
27. Κ α ρ α τ ζ α Χ α λή λ (Μ α λ γ.) 55. Π α ζά ρ δερ ε
28. Κ α ρ ά τε π ε ς 56. Π άνιδον
29. Κ α ρ ά τσ α λ η 57. Π α σ ά κιοϊ
30. Καρλήκιοϊ 58. Ρ αιδεστός
31. Κ άρυά 59. Σαζλήδερε
32. Κασήμπασα 60. Σ α χή ν κ ιο ϊ
33. Κατικέλη 61. Σ ελτζή κ ιοϊ
34. Κεσσάνη 62. Σημιτλή
35. Κεστρίτσα 63. Σ ιγλ η
36. Κήρκιοϊ 64. Σ ο υ λ τά ν κ ιο ϊ (Ή ρ α κ λ .)
37. Κιοσελέζ 65. Σ ο υ λ τά ν κ ιο ϊ (Μ α λ γ ό ρ ω ν )
38. Κιουρτλή 66. Σ ο υ μ π ά σ κ ιο ϊ
39. Κ ουλακλή 67. Σ χ ο λ ά ρ ιο ν
40. Κ ούμ πα ον 68. Τ α τά ρ κ ιο ϊ
41. Κουρουτζούκιοϊ 69. Τετίκιοϊ
42. Κουρούτσεσμε 70. Τουράτιετζι
43. Λ α λ ά κ ιο ϊ 71. Τ σ α ν τώ
44. Μ άλγαρα 72. Τ σ α ν α κ τσ ή
45. Μ αλκότση 73. Τσελτίκί
Μ ιλτιά δ ο υ Ά ·&·. Σ α ρ α ν τή 169
Π I Ν A Γ '. (συνέχεια)
1. Ά γγελ ο χώ ρ ιο ν 7. Μ ά δ υτο ς
2. Βαίριον 8. Νεοχώριον
3. Γαλατάς , 9. Π ερ γά ζιο ν
4. Καβακλή 10. Π λ α γ ιά ρ ιο ν
5. Κ α λ λ ίπ ο λ ις 11. Ταϊψ ύριον
6. Κριθιά
1. Βούζιον 4. θ ε ο λ ό γ ο ς
2. Γκιουμουλτζίνα(Κ ομοτινή) 5. Κ αζαβίχιον
3. Γ ρ ιτ ζ α ν α σ ά ρ 6. Κ α λή — Ρ ά χ ι
170 cO Ε λ λ η ν ικ ό ς π λ η θ ν σ μ ό ς τον 'Ο θ ω μ α ν ικ ό ν Κ ρ ά το νς
%
ΠΙΝΑ — Γ. (συνέχεια)
1. Άρσου 7. Μ ε γ ά λ ο ς —Τ σ ε κ μ ε τζ ές
2. Γ αρδάς 8. Μ έτραι
3. Δ η μο κ ρ ά νεια 9. Ν εοχώ ριον
4. Έ λβασάνι 10. Π λ ά γ ια
5. Κ α λ λ ικ ρ ά τ εια 11. Τ σακήλί (Πετροχώρι)
6. Α α γοθή ρ ες
1. Γ ιά γ α τ ς 6. Λ ο ύ π ιδ α
■ 2. Γ ιολδζίκειον 7. Μ υριόφυτον
3. Γ ενίκιοϊ 8. Π ερ ίστασ ις
4. Ή ρ α κ λ ε ίτ σ α 9. Πλάτανος
5. Κ α λαμ ίτσιον 10. Σ τέ ρ ν α
Μ ιλ τιά δ ο ν A S . Σ α ρ α ντή 171
IB' Σ α ρ ά ν τ α Έ κ κ λ η σ ιώ ν 40 Έ κ κ λ η σ ία ι 12 25.427
1. Β ου ν ά ρ — ίσάρ 7, Κουρούδερε
2. Γ έν να 8. Πέτρα
3. Γ ια ν τζικ λ ά ρ 9. Σ α ρ ά ν τ α Έ κ κ λ η σ ία ι
4. Εύκάριον 10. Σ κ ε π α σ τό ς
5. Καράχαλήλ 11. Σ κόπ ελος
6. Κουγιουνδερε 12. Σ κο π ό ς
1. Ά γα θ ο ύ π ο λ ις 5. Π α λ α ιό ς Β ασιλικός
2. Γ α λ α τσ ά κ η 6. Προδίβον
3. Κωστή 7. Σ ω ζ ο ύ π ο λ ις
4. Νέος Βασιλικός
172 'O ‘Ε λ λ η ν ικ ό ς πλη & υ σ μ ό ς το ν ’Ο θ ω μ α ν ικ ο ύ Κ ρ ά το υς
Π IΝ Α - Γ . (συνέχεια)
1. Ά βλάμβεη 12. Ό ξ ο ύ σ κ ιο ϊ
2. Ά ρμάσα 13. Ό μουρτζά
3. ’Α σ κός 14. Ό φλάξ
4. Β ελιγράδι 15. Πασά—Δαχανά
5. Δ ά γ — Γ ενίκιοϊ 16. Σ ατσραπλή
6. Κ α ρ α δ ζά κ ιο ϊ 17. Σεΐ'μένι
7. Κ α ρ άσ ινιτ 18. Σ τράντζα
8. Κερμένι 19. Τσαουσλή
9. Κ ιόπρουτζε 20. Τσεγκερλή
10. Μ ουσελήμ 21. Τσιγκούρ τσ ε γ κ έ λ
11. Μ π εδζελέρ 22. Τυρολόη
Μ ιλ τιά δ ο υ Ά ϋ 1. Σ α ρ α ντη 173
φ φ
φ
Έκ Μ ικράς Ά σ ί α ς 626.954
» Θράκης 256.635
» Πόντου 182.169
καί » Κ ω ν /π ό λ ε ω ς 38.458
Σύνολον 1.104.216
Έ κ Β ο υ λ γ α ρ ία ς 49.027
» του Κ αυκάσου 47.091
» τής λοιπής Ρ ω σ ία ς 11.436
καί έκ διαφόρων ά λ λ ω ν
(’Α λ β α ν ία ς, Σ ερ β ία ς, Δ ω
δ εκ α νήσ ω ν κλ.) 10.080
Σύνολον 117.634 117.634
"Αθροισμα 1.221.850 (*)
***
Η
Ν έα Σμύρνη Μ ά ϊο ς 1955.
ΜΙΛΤ. ΣΑΡΑΝΤΗΣ
ΑΠΟ ΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΖΩΗ ΤΗΣ ΘΡΑΚΗΣ
ΤΑ ΚΕΧΑΓΙΑΛΙΚΙΑ ΤΗΣ ΤΣ Ε Ν Τ Ω Σ
ΦΩΤΙΟΥ Γ. ΑΠΟΣ Τ ΟΑ Ι ΔΗ , Σ υ μ β ο λ α ι ο γ ρ ά φ ο υ
Σ η μ . « Θ ρ α κ ικ ώ ν » . Ό έκλ,εκτός θ ρ ά ξ Σ υ μ β ο λ α ι ο γ ρ ά φ ο ς έν Ξάνθη
κ. Φότι ος Γ. Ά π ο σ τ ο λ ί δ η ς μ άς ά π έ σ τ ε ι λ ε π ρ ο και ρού τήν α ν ω τέ ρ ω με λ έ τ η ν
ά π ό τήν οι κονομικήν ζ ωή ν τής Θράκης, δ ε ί γ μ α α π τ ό ν τής τι μι ότητος καί τής
ε ύθ υτ η τ ο ς τών π α λ α ι ο τ έ ρ ω ν Θρακών ά λ λ ά και του ά π λ ο ΰ καί π ρα
κτικοΰ τ ρό π ο υ μέ τόν ό π ο ι ο ν δι ηυθύνοντο έ π ι χ ε ι ρή σ ε ι ς κατά τήν έ π ο χ ή ν
έκείνην δ ι α χ ε ι ρ ι ζ ό μ ε ν α ι σ η μ α ν τ ι κ ό τ α τ α π ο σ ά .
Ε π ε ι δ ή ό ο ι κο ν ο μι κ ό ς ο δ τ ο ς θ εσ μό ς, τά «κεχαγι αλίκι α», ϊ σ χ υ ε τ ό σ ο ν
κ ατ ά τήν π α λ α ι ο τ έ ρ α ν δ σ ο ν καί τήν ν ε ω τ έ ρ α ν ζ ωήν τής Θράκης κ ρί ν ο με ν
σ κ όπ ι μ ο ν νά συμπερι,ληφθή είς τό»/ π α ρ ό ν τ α τ ό μ ο ν τών «θρακι κών».
Φ ω τίο υ Γ . ’Α η ο σ τ ο λ ίδ η 177
Ά γ ή λ ι.
« Θ ρ α κ ικ ο» 12
178 'A s το τ ή ν ο ι κ ο ν ο μ ικ ή ζω ή τής Θ ράκης
Γ ι α γ ο ύ ρ τ ι α .
τής α ν ά γ κ η ς χ ρ η μ ά τω ν , πού ε ίχ ε ό κ ε χ α γ ιά ς , γ ιά νά β α σ τά ξη τά
έ ξοδ α τής ετα ιρίας. Γ ια γου ρτσ ή δ ες λ έ γ ο υ ν τ α ν οί έμ ποροι τώ ν π α ρ α
λια κ ώ ν κέντρων τής ’Α ν α το λικ ή ς Θράκης π ρ ό ς τήν Πόλη, πού άγό-
ρ α ζ α ν τό γ ά λ α τώ ν π ρ ο β ά τ ω ν τών πέριξ βοσκών, τό μ ετέφεραν σέ
ιδιαίτερα κ α τ α σ τ ή μ α τ α , τούς γ ια γ ο υ ρ τ χ α ν ά δ ε ς , μέσα σέ ειδικά χ ά λ
κινα δ ο χ ε ία , τά γκ ιο υγιο ύμ ια , τό έ β ρ α ζ α ν καί το κ α μ ^α ν αύθημερόν
γ ια γ ο ύ ρ τ ι μέσα σέ τ α β ά δ ε ς ά ν ο ιχ τ ο ύ ς καί τό έσ τ ελ ν α ν καθημερινώ ς
μέ τά κ α ΐκ ια στήν Πόλη. Οί περισσότεροι γ ια γ ο υ ρ τ χ α ν ά δ ε ς βρίσκουν-
τα ν στή Σ ηλυβρία, δ πο υ μέ σ π ά ν ια τέχνη γ ίν ο υ ν τ α ν ά π ό μ ασ τό ρ ου ς
ειδικούς τό περίφημο Σ η λυβ ρ ια νό γ ια γ ο ύ ρ τ ι, πού ε ίχ ε δ νο μ α στήν
Πόλη, καί δέν μ πορεί ά λ λ ο υ ν ά ξ α ν α γ ίν η δμοιό του, διότι καθώ ς
λένε, δέν μ οιά ζουνε μέ τά έκεΐ τά εδώ τά χ ώ μ α τ α , τά π ρ ό β α τ α καί
τά χο ρ τά ρ ια . Τ ’ ά λ λ α π ρ ο ϊό ν τ α τής ετα ιρίας, πού πο υ λ ο ύ σ ε τό π λ ε
ό ν α σ μ ά τους ό κ ε χ α γ ιά ς ε ϊτ α ν ε τά μ α λ λ ιά , πού έ β γ α ζ α ν τό Μ άη
κάθε χρόνο κουρεύοντας τά π ρ ό β α τ α , έπ ειτα τά άρνιά, τό τυρί καί
οί προβιές τών σφ α ζομ έν ω ν π ρ ο β ά τω ν . Τό τυρί άφού έπηζε μέσα σέ
κ α τ ά λ λ η λ ε ς έ π ίπ ε δ ε ς σκάφες, τό έ β α ζ α ν μέ τό ά π α ιτο ύ μ ε ν ο ά λ α ς
στά τουλούμια, καί γ ίν ο υ ν τα ν νόστιμο πολύ.
Τις ά γ ο ρ έ ς τώ ν ά π α ιτ ο υ μ έ ν ω ν π ρ α γ μ ά τ ω ν κ α θώ ς καί τις πω·
λήσεις τών π ρ ο ϊό ν τ ω ν τις έκ αμ νε ό κ ε χ α γ ιά ς , πού ε ίχ ε τήν γενική
διεύθυνση τής ε τα ιρ ίας, διότι ε ϊτ α ν ε ό μ ε γ α λ ύ τ ε ρ ο ς κ α τα θέτη ς καί
μ έ το χο ς, καί ό ά ρ μ ο δ ιώ τερ ο ς ν ά διαχειρισθή τά δ ιάφ ορ α ζητή μ ατα.
’Α λ λ ά ό ευσυνείδητος κ ε χ α γ ιά ς δέν διαχ ειρ ίζο υν τα ν κατά βούληση
τά μ ε γ ά λ α έταιρικά ζ η τ ή μ α τ α πού ένδιέφεραν δ λ α τά μέλη, π α ρ ά
σ υ νεννο ούντα νε γ ι ’ α ύ τ ά μέ τούς κυριωτέρους συνεταίρους κτηνο-
τρόφους, πού ε ίτ α ν έπίσης μέτοχοι καί κ α τα θ έ τε ς, καί ε ϊχ α ν ε εξ
ϊσ ου συμφέρο κοινό ν ά γ ίν ε τα ι ή επιχείρηση μέ τά μικρότερα έξο δ α
καί τις μ ε γ α λ ύ τ ε ρ ε ς ε ισ π ρ ά ξεις. ’Ά λ λ ω ς τε κι’ αύτοί π α ρ α μ έ ν α ν ε
διαρκώ ς στο άγήλι, έκ τελο ύσ α ν ε διάφ ορες κοινές ερ γασ ίες, ά λλοι
ά κ ο λ ο υ θ ο ύ σ α ν τά κ ο π ά δ ια στή βοσκή, κι’ όλοι σ υ σ κ έπ το υ ν τα ν έ χ ο ν
τα ς τό δ ικα ίω μ α νά έκφέρουνε γνώ μ η γ ιά τις δουλειές τής ε τα ιρ ία ς.
Ό κ ε χ α γ ιά ς , οί μ ε γ α λ ύ τ ε ρ ο ι σ μ ιχτές, πού έ τρ ε χ α ν εδώ καί έκεΐ,
κ α θ ώ ς καί οί ετα ίρ ο ι πού έβοσκαν τά π ρ ό β α τα , δλοι τέλος π ά ν τ ω ν
οί έρ γα ζό μ εν ο ι στήν κοινή έπιχείρηση έ π α ιρ ν α ν ιδιαίτερο χρονιάτικο
μισθό γ ιά τήν προσω πική τους έ ρ γ α σ ία .
Μέ τήν πρόχειρη αυτήν περ ιγρα φ ή δέν τελειώ νει β έβ α ια τό ζή
τημα τού κ ε χα γ ια λ ικ ιο ΰ , πού ά π ο τ ε λ ο ϋ σ ε ένα σημαντικό οικονομικό
σύνδεσμο, καί ε ϊτ α ν ε ά π ά ν ω κ άτω ένα ε ίδο ς κτηνοτροφικοϋ σ υ ν ε
ταιρισμού μέ περιωρισμένη ούσ ιασ τικ ώ ς τήν ευθύνη. Διότι, ά ν ή ε τ α ι
ρία ζημίωνε, καί έμνισκε κ α ν έ ν α ς σ υν έτα ιρ ος χρ εω μ ένος στον κ ε χ α
180 Ά π ό τ η ν ο ι κ ο ν ο μ ικ ή ζω ή τ η ς Θ ρ ά κ η ς
, , ·
συνήθως. Τό γ ά λ α τής χρ ο ν ιά ς π ρ ο π ο υ λ ιο ύ ν τα ν ε και κα τια ρ ω ν ου ν τα ν
ά π ό τόν γ ια γ ο υ ρ τ σ ή μέ προφορική συμφωνία. Οί σ μ ιχ τ έ ς κ ρ α το ύ
σ α ν ε λ ο γ α ρ ια σ μ ό μέ τή μνήμη τους. Μ ο λ α τ α ύ τ α δέν άκούστηκε νά
δικασθή ποτέ κ α ν έ ν α ς κ ε χ α γ ιά ς μέ τό σμίχτη του. Κι’ αν προέκυπτε
κ άπ οτε κ αμ μ ιά διαφ ορά, κ α ν ο ν ίζ ο υ ν τα ν δ π ω ς κι’ δ π ω ς μέ τή λογική
καί μέ τήν μεσολάβηση τών ψυχρ α ιμ ο τέρ ω ν κτηνοτροφών.
Ξ ά νθη 12-10-1953
ΦΩΤΙΟΣ Γ. Α Π Ο Σ Τ Ο Λ Ι Δ Η Σ
Α Θ Α Ν Α Σ Ι Ο Σ ΣΤΕΦ. Μ Α Ν Ο Υ Η Λ Ι Δ Η Σ
ΕΦΟΠΛΙΣΤΗΣ
ΕΚ Ρ Α Ι Δ Ε Σ Τ Ο Υ ΤΗΣ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΘΡ ΑΚΗΣ
(1) Βλ. Alf. Torp, Die v o rgri e chi sche Insclirift von Lemnos. Christiania
1903, a. 70 είς 8ov μέγ. μ ε τ ά π α ν ο μ ο τ . π ί ν ακ ο ς τής λ ημ ν ί α ς επι γραφής , ήτις
ά π ό δ ωρ ε ά ς τοΰ Λημνίου Πα ν τ ελ ί δ ο υ ε ύρ ί σκ ε τ αι νϋν έ ν τω κεντρ. Μουσεί ω
( άνάτ. έκ τοΰ Christiania V i d e ns k a b s —S e l s k a b s Skrifter. Hi st, filos. Kl asse
1903, No 4). Τήν έ π ι γ ρ α φ ή ν έ ρ μ η ν ε ύ σ α ς τή βοήθει α μου διά τής Α λ β α ν ι κ ή ς
ό μακ. I. θ ω μ ό π ο υ λ ο ς , ι ατ ρό ς έν Ά θ ή ν α ι ς έ ξ έ δ ο τ ο ογκώδη τ ό μο ν τω 1912
έκ σ. 974 ύπό τ όν τ ί τ λ ο ν : « Π ε λ α σ γ ικ ά ή το ι π ε ρ ί τή ς γλώ ασης τώ ν Π ελα σγώ ν.
’Α ρ χ α ία ι Ώ ελ α σ γικ α ί έ π ιγ ρ α φ α ί Λ ή μ ν ο υ , Κ ρ ή τη ς κ λ π . έρ μ η ν ευό μ ενα ι διά τής
σ η μ ερ ινή ς π ελ α σ γικ ή ς α λβ α νικ ή ς και ε λ λ η ν ικ ή ς » (έν τ έ λ ε ι του π ρ ο λ ό γ ο υ φ ω τ ο
γ ρ α φ ί α τής έπιγραψής). Πριν τ ε λ ε υ τ ή σ η έπί Κα τ ο χ ή ς έ φ ε ρ ε ν είς π έ ρ α ς καί
τ όν Β' τ όμον , ο στ ι ς ή ρ χ ι σ ε ν έ κ τ υ π ο ύ μ ε ν ο ς τω 1934 περί τής γ λ ώ σ σ η ς τών
Σ ου μ ε ρί ων ή Χετταίων, δν δ έν π ρ ο ϋ λ α β ε νά κ υ κλοφορήση (διότι δέν ε ι χ ε ν
έκτυπωθη ό πρόλ ο γ ο ς) . ’Α π έ δ ε ι ξ ε τήν κ ατ απληκτ ι κήν σ υ γ γ έ ν ε ι α ν αύ τ ή ς π ρ ό ς
τήν αλβανι κήν καί τ ού ς Έ τ ε ό κ ρ η τ α ς τοΟ Ό μ η ρ ο υ ( Χε τ τ αί ο υ ς Κρήτας) καί
έγ ρ αψε ν, δτι οι π ε ρ ίφ η μ ο ι δ ίσ κ ο ι τή ς Κ νω σσοϋ δννα ντα ι διά τής αλβ α νική ς νά
έρ μ η νευϋ'ώ α ι. Οί έ'ξυπνοι “Ε λλ η ν ε ς έ κ ο υ ν η σ α ν τήν κ εφαλ ή ν καί έ χ αρακτ ήρι -
σ α ν τ α υ τ α ώς ά ε ρ ο λ ο γ ή μ α τ α καί έ π ε κ ρ ά τ η σ ε ν έν τή Φιλοσ, σ χ ο λ ή νά θεω-
ρήται δ α κ α τ α π ό ν η τ ο ς καί γ λ ω σ σ ο μ α θ έ σ τ α τ ο ς άνήρ ώς φαι δρόν π ρό σ ω π ο ν !
Ά λ λ ’αί π ε ρ ι σ π ο ύ δ α σ τ ο ι του μ ε λ έ τ α ι ε δ ρ ο ν ζ ω η ρ άν ά π ή χ η σ ι ν π α ρ ά τ οΐ ς ξ έ ν ο ι ς
γ λ ω σ σ ο λ ό γ ο ι ς . Ό Σ ο υ η δ ό ς Ά λ έ ξ . Πέ ρ σ ο ν , ά π ο θ α ν ώ ν τω 1951, εί ναι γ ν ω σ τ ό ς
έν Έ λ λ ά δ ι ά ρ χ α ι ο λ ό γ ο ς καί έπί Κ α τ ο χ ή ς διηυθυνε τό έ ν τ α ΰ θ α Σουηδικόν
Ί ν σ τ ι τ ο υ τ ο ν καί τόν ’Ερυ θ ρ ό ν Σ τ α υ ρ ό ν , ώς ύφηγ ητ ής είς «’Ώ κ ε ρ σ τ ρ ε μ τής
Θ ρ α κ ικ ά » 13
194 f Κ ο ρ υ το ά ς Ε υ λ ο γ ιά ν Κ ουρ ίλ α
κ τα ϊ κα ι γ υ ν α ί κ ε ς κ α ι μ ά λ ισ τ α π α ρ θ έ ν ο ι μ υ ο ύ μ ε ν α ι είς τά μ ν α ΐ ή ρ ια
το ϋ α υ ζ υ γ ι κ ο ϋ β ίο υ , κ αί ό Φ ίλ ιπ π ο ς εν τα ύ θ α είδε τό πρ ώ το ν τήν
’Ο λ υ μ π ιά δ α καί ήράσθη α ύ τή ς. Α υτη τα κτικώ ς έπ ιφ οιτώ σ α έν το ΐς
Καβειρίοις καί β ρ α δ ύ ν α σ α ν ά γεννήση έπέμεινε δεομένη είς τόν έκεΐ
ναό ν τής ’Α φ ροδίτης, δστις ά ν ε κ α λ ύ φ θ η έ σ χ ά τ ω ς π α ρ α π λ ε ύ ρ ω ς του
ιερού τώ ν « μ ε γ ά λ ω ν Κ άβειρων» θεών, καί ώ ρ αμ α τίσ θ η κ α τ ά Π λ ο ύ
τ α ρ χ ο ν φ λ ό γ α έξερ χομ ένην έκ τής κοιλίας της καί έτεκε τόν φ λ ο γ ε
ρόν καί φ ω τεινόν ήρω α ’Α λ έ ξ α ν δ ρ ο ν . Είς τ ά Καβείρια ό Κ ά σμ ιλος
μ έ γ α ς θεός του έρ ω το ς π α ρ ισ τ ά μ ε ν ο ς έν τώ π ρ ο σ ώ π ω του ιθ υ φ α λ
λικού Έ ρ μ ο υ , τοΟ Διονύσου καί ένίοτε διά τού ελληνικού ’Έ ρ ω τ ο ς ,
ήν ό διακοσμητής τού σ ύ μ π α ν τ ο ς , ό γ ή ιν ο ς γ εννήτω ρ . ε ίν α ι ό ’Ίμ ερ ο ς
( = π ό θ ο ς έρωτικός) Ε ρ μ ή ς , δστις έδωκε τό δ νο μ ά του είς τήν ’Ίμβρον λ
π α ρ α σ τ ά σ ε ω ς τ ών τοΰ Έ ρ μ ο υ α γ α λ μ ά τ ων . . . π α ρ α β α λ λ ό μ ε ν α π ρό ς τήν π α ρ 3
Ή σ υ χ ί ω σ η μ α σ ί αν τοΰ Κάβηλος» (ό «’Έ ρ ω ς έ λ έ γ ε τ ο ο ύ τ ως έν Σ αμο θράκη
καί Κάμι λος καί Κάσμι λος) καί έ π ι φέ ρε ι ό σ υ γ γ ρ α φ ε ύ ς , δσ τ ι ς έ θ ε ω ρ ε ΐ τ ο ώς
ό σ ο β α ρ ώ τ ε ρ ο ς ’Αθη ν α ί ο ς τής ε π ο χ ή ς του : «(πρβλ. καί κ αυ λ ό ς καί τό ά π ό
τ ο ύ τ ο υ π α ρ ά γ ω χ ο ν ή μ έ τ ε ρ ο ν κοινόν ρήμα) π α ρ έ χ ο υ σ ι σαφή νύξιν τί έσή-
μ αι νον τά έν Σ αμ ο θρ άκ η δ ρ γ ι α τών Κάβειρων»....
1. Πώς κ α τ ή ν τ η σε ν έ π ε ι τ α ό ιερός ο δ τ ο ς θ ε σ μ ό ς είς χ υ δ α ι ο λ ο γ ί α ν καί
δι ετ ηρε ΐ τ ο έν Θράκη είς τήν γ ε ω π ο ν ί α ν , ά π ε δ ε ί ξ α μ ε ν είς τ ά ά ρ χ α ΐ α γ ε ω ρ γ ι κ ά
καί γ εω π ο ν ι κ ά έ π ι γ ρ ά μ μ α τ α , ά π ε ρ μ ε τ ε φ ρ ά σ α μ ε ν είς τήν ν έ αν ελληνι κήν καί
ί κανώς έ σ χ ο λ ι ά σ α μ ε ν . Τ ά έ π ι γ ρ ά μ μ α τ α τ α ϋ τ α κ ατ ά τό π λ ε ΐ σ τ ο ν είναι ιθυ
φ αλ λι κ ά καί ά ν α φ έ ρ ο ν τ α ι είς Π ρ ί απ ο ν (δθεν καί ό πρι απι σμός ) , δ σ τ ι ς ήν
φ ρ ο υ ρ ό ς τών α μ π έ λ ω ν , τών λ α χ α ν ό κ η π ω ν καί δενδροκήπων, όπωρικών. Ό
β ο υ λ ό μ ε ν ο ς ά ν α γ ν ώ τ ω τό μ ο ναδ ι κ ό ν βιβλίον μας « Δ α σ ο ν ο μ ί α καί γ ε ω π ο ν ί α
π ά λ α ι τε καί νΰν...» Ά θ ή ν α ι 19,35, σ. 226—262.
196 ■f Κ ο ρ υ τ σ ά ς Ε ύ λ ο γ ί ο υ Κ ο ν ρ ί λ α
’Ε ρ ε ί π ι α τ ο ΰ ιε ρ ο ΰ τ ώ ν Κ ά β ε ιρ ω ν &εών Σ α μ ο θ ρ ά κ η ς
ΣΗ Μ Ε ΙΩ ΣΙΣ ΣΥΝΤΑΞΕΩ Σ “ Θ Ρ Α Κ ΙΚ Ω Ν ,,
ε ίν α ι τά α ρ ισ το υ ρ γ ή μ α τα , ά τ ιν α έ λ ά ξ ε υ σ α ν οί κ α λ λ ιτ έ χ ν α ι μέ τήν
σμίλην τω ν καί τά π ο λ λ ά ά γ ά λ μ α τ α , μέ τά ό π ο ια ήτο γ ε μ ά τ ο ς ό
μικρός χώ ρ ο ς τοϋ νησιού, τόν όπ οιο ν εξέλεξ α ν οί θεοί, διά τήν έγκα-
τά σ τ α σ ιν τών ν α ώ ν πρός λ α τρ ε ία ν τών Κάβειρων καί διά π ρ ο σ κ ύ
νημα β α σ ιλέω ν καί μ ε γ ά λ ω ν ά ρ χ ό ν τω ν . Έ π ή λ θ ε ν δμω ς τό π λή ρ ω μ α
τοϋ χρόνου, έλησμονήθη ή λ α τρ ε ία τών ά ρ χ α ίω ν θεών, οί σοφοί καί
κ α λ λ ιτέ χ ν α ι ή λ λ α ξ α ν κ α τοικ ία ν καί οί κάτοικοι έγένο ντο χριστιανοί.
Καί έκτοτε μέ τά ς ά λ λ ε π α λ λ ή λ ο υ ς μ ε τα β ο λ ά ς είς τήν κυριαρχίαν τής
νήσου έ ξ ε χ ά σ θ η σ α ν δ λ α καί οί κάτοικοι έ γ κ α τα λειφ θέν τες εΐς τήν
τύχην των χοορίς κ α μ μ ία ν π ρ ο σ τ α σ ία ν καί στοργήν περιω ρίσθησαν
μέ μ α κ α ρ ία ν άμεριμνησίαν εΐς τήν άντιμ ετώ πισιν τής β ιοπ ά λη ς καί
τών καθημερινών ά ν α γ κ ώ ν , μέ τήν κ α λ λ ιέρ γ ε ια ν τών ά ν ε π α ρ κ ώ ν
γ α ιώ ν των, μέ τήν ά λ ιε ία ν καί τήν κτηνοτροφίαν τών φημισμένων
κατσικιών τής Σ α μ ο θ ρ ά κ η ς. 'Η ά μ ά θ ε ια καί ή έλλειψις οίασδήποτε
κ αθο δηγή σεω ς έφθασε μέχρι του σημείου ώστε τά ά ν α κ α λ υ π τ ό μ ε ν α
ά γ ά λ μ α τ α νά ρ ίχ ν ω ν τα ι είς τούς φούρνους διά τήν π α ρ α γ ω γ ή ν
άσβέστου. Δέν έ γ ν ώ ρ ισ α ν έν τούτοις τήν δουλείαν τών ά λ λ ω ν μερών
τής ηπειρωτικής Ε λ λ ά δ ο ς καί δ ι’ αυτό μαζί μέ τήν χριστιανικήν θρη
σκείαν διετήρησαν τήν γ ε ν ν α ιό τ η τ α καί τό βουνίσιο θά ρρος τώ ν άν-
θ ρ ώ π ω ν τής ύπ α ίθ ρο υ καί τών ά πο κ ρ ή μ ν ω ν τοποθεσιώ ν τής μέ όλί·
γην π α ρ α λ ία ν καί π ο λ λ ο ύ ς β ρ ά χ ο υ ς νήσου. Ή Σ α μ ο θ ρ ά κ η δμ ω ς έχει
καί τό ευεργετικόν προσόν τώ ν έξα ιρ έτω ν ια μ ατικώ ν π η γ ώ ν της, ή
έκ μ ετάλλευσ ις τών ό π οιω ν γ ίν ε τα ι καί π ά λ ιν , λ ό γ ω έλλείψεως α ρ μ ο
δίων φροντίδων, μέ τόν πλέον π ρ ω τό γ ο ν ο ν καί ά π ο λ ίτισ το ν τρόπον.
Τά ια μ ατικά έν τούτοις τ α ύ τ α λουτρά , έχουν π ολυτίμου ς θ ε ρ α π ε υ
τικ ός ιδιότητας καί ήμπ ορ ούν ν ά συντελέσουν καί α ύ τ ά εΐς τήν έξέ-
λιξιν τής ά τ υ χ ο ύ ς νήσου. Πρώτην φοράν χ ά ρ ις εΐς τήν δ α π ά ν η ν καί
φ ροντίδα τών Α μ ε ρ ικ α ν ώ ν καί έξ άφορμής τών ά ν α σ κ α φ ώ ν καί τού
ίδρυθέντος Μ ουσείου, ή Σ α μ ο θ ρ ά κ η ηύτύχησε νά δεχθή τήν έπίσκε-
ψιν τεσ σ ά ρω ν Υ π ο υ ρ γ ώ ν , τώ ν Πρεσβευτώ ν Α μ ε ρ ικ ή ς καί Γ ε ρ μ α ν ία ς
καί ά λ λ ω ν έπ ισή μω ν. Ε π α ι ν ε τ ή δέ ε ίν α ι ή χά ρ ις εΐς τ ά ς φ ροντίδα ς
τού 'Υ π ου ρ γείου Τουρισμού ϊδ ρ υ σ ις τουριστικού Π εριπτέρου καί ξε-
ν ώ ν ο ς κ α τά τό ύ π ό δ ειγ μ α τών καί είς ά λλο υς ά ρ χ α ιο λ ο γ ικ ο ύ ς καί
τουριστικούς χώ ρ ο υ ς προ καιρού έπιτευχθ εισ ώ ν όμοιων έ γ κ α τ α σ τ ά -
σεων διά τών όποιω ν καί μόνον ε ίν α ι δ υ νατή ή προσέλκυσις ξένων
καί έντοπ ίω ν, έφ ’ δσον θ ά καταβ ληθή φροντίς καί διά μίαν ά σ φ α λ ή
τακτικήν σ υ γ κ ο ιν ω ν ία ν ήτις καί αύτή έλλειπ ε μέχρι τοΰδε. Νά έλπί-
σωμεν δτι ή τοιαύτη ά π α ρ χ ή καί ή κ α τανό ησ ις έκ μέρους τώ ν α ρ μ ο
δίων θά συνεχισθή ; Ή νήσ ος δ ύ ν α τ α ι ν ά ά ν α ζ ω ο γ ο ν η θ ή καί οί κ ά
τοικοί της νά ά ν α π ν ε ύ σ ο υ ν καί ν ά ζήσουν άνθρ ω πινότερ ο ν, εάν τό
Σ η μ ε ίω σ ις Σ υ ντά ξεω ς « Θ ρ α κ ικ ώ ν » 203