ISI TRANSFERİ-1 DÖNEM SONU

ÖRNEK SORU ÇÖZÜMÜ

Hazırlayan: Volkan ASLAN

Yozgat 2017
Sınır Şartları
1- ISI TAŞINIMLI SINIR ŞARTI:

h0 , T

dT ( r0 )
k  h0 T ( r0 )  T  (Taşınım Sınır Şartı)
dr
2- IŞINIMLI SINIR ŞARTI:

 , Tçevre

dT ( r0 )
k   T ( r0 )4  Tçevre
4
 ( Işınım Sınır Şartı)
dr

3- TANIMLI SICAKLIK SINIR ŞARTI

Örneğin r=r0’daki sıcaklık 150 ͦ C verilirse  T ( r0 ) 150 0C olur.
(Tanımlı Sıcaklık Sınır Şartı)
4- TANIMLI ISI AKISI SINIR ŞARTI:
Örneğin; 2 kW’lık ısıtıcı direnç teli ortam ısıtılmasında kullanılmaktadır.

Q0 Eüretim
q0    106157W / m 2
A0 2 r0 L

dT ( r0 )
k  q0  106157W / m2 (Tanımlı Isı Akısı Sınır Şartı)
dr
5- MERKEZDE TERMAL SİMETRİ
Örneğin, havada asılı bir kürenin merkezden yukarıya doğru sıcaklık dağılımı ,
merkezden aşağıya doğru sıcaklık dağılımı ile aynıdır .
dT (0)
 0( MerkezdeTermal Simetri )
dr
6- YALITIM SINIR ŞARTI:

dT ( r0 )
k  0(Yalıtım Sınır Şartı)
dr
SORU 1: 2-129
CEVAP 1:
Verilenler:
 ktel: 18 W/mºC , kplastik: 1.8 W/mºC
 h : 14 W/m2ºC , r1: 0.3 cm
 r2-r1: 0.4 cm , T∞ = 25 ºC
 ėür: 1.5 W/cm3 = 1.5 x 10 -6 W/m3
Kabuller:
1- Zamanla değişim yok, kararlı hal.
2- Merkez hattının simetri olması ve eksenel yönde bir
değişiklik olmadığından tek yönlüdür. T=T(r)
3- k= sbt ve ısı üretimi telde üniform.
Silindirik Koordinatlar Genel Isı İletim Denklemi
1   T  1 T  T    T  . T
 kr  2  k   k   eüretim   c
r r  r  r     z  z  t
Tel
1   T  1 T  T    T  . T
 kr    k    k   e üretim   c
r r  r  r     z  z 
2
t
.
1 d  dT  eür
r   0  Matematiksel Formülasyon (1)
r dr  dr  k

*Sınır Şartları (Tel İçin)*

S .Ş .1  T ( r1 )  T1 (Tanımlı Sıcaklık Sınır Şartı),
dT ( r0  0)
S .Ş .2   0 ( Isıl Simetri Sınır Şartı)
dr
(1) denklemini düzenlersek ,

.
d  dT  eür
r  x r  İntegre edilirse,
dr  dr  k
.
dT eür x r 2
r   C1 (2)
dr 2k
*S.Ş.2 r=0’da*
.
dT (0) eür x 02
0x   C1  C1  0
dr 2k
.
dT eür x r
  İntegre edilirse,
dr 2k
eür x r 2
.

T (r )    C2 (3)
4k

*S.Ş.1 r=r ’de* 1

(3) denkleminde yerine koyarsak, .

.
eür x r12 eür x r12
T (r1 )    C2  C2  T1 
4k 4k

. . .
2 2
eür x r eür x r eür 2 2
Ttel (r )     T1  T1 
1
(r1  r )
4k 4k 4k
Plastik Koruyucu

1   T  1 T  T    T  . T
 kr    k    k   e üretim   c
r r  r  r     z  z 
2
t
d  dT 
r   0  Matematiksel Formülasyon (4)
dr  dr 
 *Sınır Şartları (Plastik Koruyucu İçin)*
S .Ş .1  T ( r1 )  T1 (Tanımlı Sıcaklık Sınır Şartı),
dT ( r2 )
S .Ş .2   k  h T ( r2 )  T   (Taşınım Sınır Şartı)
dr
(4) denklemini düzenlersek,
dT dT C1
r  C1    İntegre edilirse,
dr dr r

T (r )  C1 ln r  C2 (5)

*S.Ş.1 r=r ’de* 1

(5) denkleminde yerine koyarsak,

T1  C1 ln r1  C2  C2  T1  C1 ln r1

*S.Ş.2 r=r ’de* 2

C1
k  h  C1 ln r2  C2   T   
r2
 T   T1
C1 
r2 k
ln 
r1 hr2
C2
T  T1 r
Tplastik (r )  C1 ln r  T1  C1 ln r1 T1  ln
r2 k plastik r1
ln 
r1 hr2

 r=r1’de tel ve plastik koruyucunun birleşme noktasıdır ve

burada her iki taraf için ısı iletim denklemi eşitlenir.

dTtel (r1 ) dTplastik (r1 )

ktel  k plastik
dr dr
.
eür x r1 T  T1 1
 k plastik
2 r2 k plastik r1
ln 
r1 hr2
 .
eür x r12  r2 k plastik 
T1  x  ln    T
2k plastik  r1 hr2 

1.5 x 106 x 0.0032  0.007 1.8 

T1  x  ln    25
2 x1.8  0.003 14 x0.007 

. .
eür e ür
Ttel ( r 0)  T1  (r12  r 2 )  T1  r12
4ktel 4 ktel

1.5 x 106 x 0.0032

 97.1 
4 x18
SORU 2: 3-51
CEVAP 2:
Verilenler:
 t12: 0.01 m (Alçıtaşı), t23: 0.08 m, t34: 0.1 m (Tuğla)
 k12 : 0.5 W/mºC , k23a : 0.035 W/mºC (yalıtım),
k23b : 50 W/mºC (çelik), k34 : 1 W/mºC
 LA :0.6 m, LB :0.005 m ,
Kabuller:
1- Sürekli çalışma koşulları vardır.
2- Bu yöntemin kullanımı Q ısı transfer hızı sabit olan,
yani sürekli ısı transferi içeren ve ısı üretimi olmayan
(dirençle ısıtma veya kimyasal reaksiyonlar gibi)
sistemlerle sınırlıdır.
 t12 0.01 m
R12   0
 0.02 m 20
C /W
k12 0.5W / m C
LA 0.6 m
R23a  t23  0.08m
k23a ( LA  LB ) 0.03W / m 0C  0.6m  0.005m 
 2.645 m 2 oC / W
LB 0.005 m
R23b  t23  0.08m
k23b ( LA  LB ) 50W / m0C  0.6m  0.005m 
 1.32 x105 m2 oC / W
t34 0.1 m
R34   0
 0.1 m 2o
C /W
k34 1W / m C

 R23a R23b 
Rtoplam  R12     R34
 R23a  R23b 
   2.645 x 1.32 x105  
Rtoplam  0.02   5   0.1  0.120 m 20
C /W
 2.645  1.32 x10 

T4  T1 (35  20) 0C
q   125W / m 2

Rtop 0.120 m2 0C / W
SORU 3: 4-54
CEVAP 3:
Verilenler:
 Ti: 25 ºC, T0: 6 ºC, T∞: 2 ºC
 k: 0.5 W/mºC , α: 0.13 x 10-6 m2/s, D= 6 cm
 Patates küre biçiminde alınır.
 hr0 19 x 0.03
Bi    1.14
k 0.5
*Bi ≤ 0.1 olduğunda yığık sistem uygulanabilir.
1- Tek Terim Yaklaşımı:
*Tablo 4-2’de küre için Biot sayısına göre iterasyon yapılarak ;
1  1.635 ve A1  1.302 olarak bulunur.

*Merkez sıcaklığa göre Denklem 4-28’i yazarsak;

T0  T 62  (1.635)2 
0   A1e  12
  1.302e
Ti  T 25  2

*Her iki tarafın ln değerini alırsak;

  0.753 olarak bulunur.

*Zaman değerini (Merkez sıcaklığın 6 ºC düşeceği zaman) bulmak
için Fourier denklemi kullanılır.
t  r02 0.753x 0.032  5213 s  1.45 h
  2 t  
r0  0.13x106
 *Donma tehlikesini geçirip geçirmeyeceğini bulmak için ise
Denklem 4.25’i kullanılır. r  r0

T (r)  T   12 Sin  1r / r0 

 küre   A1e
Ti  T 
T0 T
1r / r0
Ti T

T ( r0 )  2  6  2  sin(1.635 rad )
   T ( r )  4.44 0
C
25  2  25  2 
0
1.635
2- Heisler Grafik Yöntemi:
*Bu yöntemde küre için Şekil 4-17 kullanılır. Zaman değerini bulmak
için 4-17(a), patateslerin donma tehlikesi için ise 4-17 (b) kullanılır.
Merkez sıcaklığın 6 ºC düşeceği zaman için;
1 k T0  T
  0.877  0.174
Bi hr0 Ti  T
 0.174

0.75

t  r02  5192 s  1.44 h

0.75    2  t 
r0 
 * Patateslerin donma tehlikesi için ise 4-17 (b);
1 k r
  0.877 1
Bi hr0 r0

0.877

T ( r )  T T ( r )  Tyüzey  T  0.6 T0  T 

 0.6
Ti  T  2  0.6  6  2   4.4 0C
!!!Analitik çözüm ile grafik çözüm arasındaki fark grafik okuma hatasındandır!!!
SORU 4: 5-55
CEVAP 4:
Verilenler:
k : 1.4 W/mºC Tgök: 250K
ε : 0.9 Δx = Δy =10 cm
Ti: 280ºC T0: 15ºC
hi : 75 W/m2ºC h0 : 18 W/m2ºC
Kabuller:
1- Baca yüksekliği enine kesite oranla büyük olduğu için
eksenel yönde ısı iletimi ihmal edilir. İki boyutlu ve
sürekli olarak incelenir.
2- Isı üretimi yoktur.
3- k=sbt
4- A=1 m
1. NOKTA
x y T2  T1  x T5  T1 
h0 .1 T0  T1   k .1  k .1
2 2 x 2 y
x  4
 Tgök  T1  273  0
4

2  
Δx = Δy olduğundan Δx = Δy =l diyebiliriz
l l T2  T1  l T5  T1 
h0 .1T0  T1   k .1  k .1
2 2 l 2 l
l 4
 Tgök  T1  273  0
4

2 

2. NOKTA

l T1  T2  l T3  T2 
h0l  T0  T2  k k
2 l 2 l

k l
T6  T2   l Tgök
4
 T2  273 
4
0
l  
 3. NOKTA

l T2  T3  l T4  T3   T7  T3    l T 4  T  273 4 

h0l  T0  T3   k k k l  gök  3  0
2 l 2 l l

4. NOKTA

h0l  T0  T4   k l  3 4   k
T T l T8  T4 
2 l 2 l
 l Tgök  T4  273  0
4 4
 

5. NOKTA (1.Noktanın benzeri)

l l T6  T5  l T1  T5   0
hi Ti  T5   k  k
2 2 l 2 l
Not: İç kısım olduğundan ışınım yok!!!
 6. NOKTA (2.Noktanın benzeri)

l T5  T6  l T7  T6  T2  T6   0

hi l Ti  T6   k  k  k l
2 l 2 l l
Not: İç kısım olduğundan ışınım yok!!!

7. NOKTA

l T6  T7  l T9  T7 
hi l Ti  T7  k  k
2 l 2 l

k l
T3  T7  k l
T8  T7 
0
l l
Not: İç kısım olduğundan ışınım yok!!!
 8. NOKTA

l T4  T8  l T10  T8   T7  T8   l T 4  T  273 4 

h0l  T0  T8   k k k l  gök  8   0
2 l 2 l l

9. NOKTA

l l T7  T9  l T10  T9   0
hi Ti  T9   k k
2 2 l 2 l
Not: İç kısım olduğundan ışınım yok!!!
10. NOKTA

l l T8  T10  l T9  T10   l T 4  T  2734   0

h0 T0  T10  k k  gök 10 
2 2 l 2 l

*c-şıkkı için;

Q  4 Qbacanın 1/4 ' ü  4 Qiç yüzey  4 hi A  Ti  Tm 

 4  hi  l / 2 Ti  T5   hi l Ti  T6   hil Ti  T7   hi  l / 2 Ti  T9  

 3153W
 SINAVLARINIZDA BAŞARILAR,
ALLAH YARDIMCINIZ OLSUN

SENEYE BU DERSTE GÖRÜŞMEMEK

DİLEĞİYLE…