You are on page 1of 23

LAMPIRAN A

PERHITUNGAN

A.1. Konversi Satuan


A.1.1. Konversi Laju Alir Udara dari cc/min menjadi m3/s
1) Laju Alir Udara1500 cc/min
1500 cc 1 min 1 m3 m3
x x 6  2,5 x105
min 60 s 10 cc s
2) Laju Alir Udara 1750 cc/min
1750 cc 1 min 1 m 3 m3
x x 6  2,92 x10 5
min 60 s 10 cc s
3) Laju Alir Udara 2000 cc/min
2000 cc 1 min 1 m 3 m3
x x 6  3,33x10 5
min 60 s 10 cc s
A.1.2. Konversi Laju Alir Air dari cc/min menjadi m3/s
1) Laju Alir Air 50 cc/min
50 cc 1 min 1 m3 m3
x x 6  0,8 x106
min 60 s 10 cc s
2) Laju Alir Air 80 cc/min
80 cc 1 min 1 m3 m3
x x 6  1,3x10 6
min 60 s 10 cc s
3) Laju Alir Air 110 cc/min
110 cc 1 min 1 m 3 m3
x x 6  1,8 x10 6
min 60 s 10 cc s
4) Laju Alir Air 140 cc/min
140 cc 1 min 1 m 3 m3
x x 6  2,3x10 6
min 60 s 10 cc s
5) Laju Alir Air 170 cc/min
170 cc 1 min 1 m 3 m3
x x 6  2,8 x10 6
min 60 s 10 cc s
A.1.3. Konversi Konsentrasi O2 dari mg/l menjadi kg/m3.
1) O2 Inlet pada Laju Alir Udara 1500 cc/min
2,95 mg 10 6 kg 103 l kg
x x 3  0,00295 3
l mg m m

3,15 mg 10 6 kg 103 l kg
x x 3  0,00315 3
l mg m m

3,55 mg 10 6 kg 103 l kg
x x 3  0,00355 3
l mg m m

3,65 mg 10 6 kg 103 l kg
x x 3  0,00365 3
l mg m m

3,75 mg 10 6 kg 103 l kg
x x 3  0,00375 3
l mg m m
2) O2 Inlet pada Laju Alir Udara 1750 cc/min
3,35 mg 10 6 kg 103 l kg
x x 3  0,00335 3
l mg m m

3,55 mg 10 6 kg 103 l kg
x x 3  0,00355 3
l mg m m

3,85 mg 10 6 kg 103 l kg
x x 3  0,00385 3
l mg m m

3,95 mg 10 6 kg 103 l kg
x x 3  0,00395 3
l mg m m

3,95 mg 10 6 kg 103 l kg
x x 3  0,00395 3
l mg m m
3) O2 Inlet pada Laju Alir Udara 2000 cc/min
5,05 mg 10 6 kg 103 l kg
x x 3  0,00505 3
l mg m m

5,25 mg 10 6 kg 103 l kg
x x 3  0,00525 3
l mg m m

5,15 mg 10 6 kg 103 l kg
x x 3  0,00515 3
l mg m m

5,25 mg 10 6 kg 103 l kg
x x 3  0,00525 3
l mg m m
5,15 mg 10 6 kg 103 l kg
x x 3  0,00515 3
l mg m m
4) O2 Outlet pada Laju Alir Udara 1500 cc/min
5,85 mg 10 6 kg 103 l kg
x x 3  0,00585 3
l mg m m

5,75 mg 10 6 kg 103 l kg
x x 3  0,00575 3
l mg m m

5,95 mg 10 6 kg 103 l kg
x x 3  0,00595 3
l mg m m

5,55 mg 10 6 kg 103 l kg
x x 3  0,00555 3
l mg m m

5,45 mg 10 6 kg 103 l kg
x x 3  0,00545 3
l mg m m
5) O2 Outlet pada Laju Alir Udara 1750 cc/min
5,85 mg 10 6 kg 103 l kg
x x 3  0,00585 3
l mg m m

5,75 mg 10 6 kg 103 l kg
x x 3  0,00575 3
l mg m m

5,55 mg 10 6 kg 103 l kg
x x 3  0,00555 3
l mg m m

5,55 mg 10 6 kg 103 l kg
x x 3  0,00555 3
l mg m m

5,45 mg 10 6 kg 103 l kg
x x 3  0,00545 3
l mg m m
6) O2 Outlet pada Laju Alir Udara 2200 cc/min
6,75 mg 10 6 kg 103 l kg
x x 3  0,00675 3
l mg m m

6,65 mg 10 6 kg 103 l kg
x x 3  0,00665 3
l mg m m

6,45 mg 10 6 kg 103 l kg
x x 3  0,00645 3
l mg m m
6,85 mg 10 6 kg 103 l kg
x x 3  0,00685 3
l mg m m

7,05 mg 10 6 kg 103 l kg
x x 3  0,00705 3
l mg m m

A.2. Menghitung Nilai Log Mean Concentration Difference ( Clm )

C2  C1
Clm  (1)
C
ln 2
C1
Keterangan:

C1 = konsentrasi O2 inlet (kg/m3)


C2 = konsentrasi O2 outlet (kg/m3)

A.2.1. Nilai Log Mean Concentration Difference ( Clm ) pada Laju Alir Udara
1500 cc/min
1) Untuk C1= 0,00295 kg/m3 dan C2 = 0,00585 kg/m3
0,00585  0,00295
Clm 
0,00585
ln
0,00295
kg
Clm  0,00424 3
m
2) Untuk C1= 0,00315 kg/m3 dan C2 = 0,00575 kg/m3
0,00575  0,00315
Clm 
0,00575
ln
0,00315
kg
Clm  0,00432 3
m
3) Untuk C1= 0,00335 kg/m3 dan C2 = 0,00595 kg/m3
0,00595  0,00335
Clm 
0,00595
ln
0,00335
kg
Clm  0,00465 3
m
4) Untuk C1= 0,00365 kg/m3 dan C2 = 0,00555 kg/m3
0,00555  0,00365
Clm 
0,00555
ln
0,00365
kg
Clm  0,00453 3
m
5) Untuk C1= 0,00375 kg/m3 dan C2 = 0,00545 kg/m3
0,00545  0,00375
Clm 
0,00545
ln
0,00375
kg
Clm  0,00455 3
m
A.2.2. Nilai Log Mean Concentration Difference ( Clm ) pada Laju Alir Udara
1750 cc/min
1) Untuk C1= 0,00335 kg/m3 dan C2 = 0,00585 kg/m3
0,00585  0,00335
Clm 
0,00585
ln
0,00335
kg
Clm  0,00448 3
m
2) Untuk C1= 0,00355 kg/m3 dan C2 = 0,00575 kg/m3
0,00575  0,00355
Clm 
0,00575
ln
0,00355
kg
Clm  0,00456 3
m
3) Untuk C1= 0,00385 kg/m3 dan C2 = 0,00555 kg/m3
0,00555  0,00385
Clm 
0,00555
ln
0,00385
kg
Clm  0,00465 3
m
4) Untuk C1= 0,00395 kg/m3 dan C2 = 0,00555 kg/m3
0,00555  0,00395
Clm 
0,00555
ln
0,00395
kg
Clm  0,00470 3
m
5) Untuk C1= 0,00545 kg/m3 dan C2 = 0,00395 kg/m3
0,00545  0,00395
Clm 
0,00545
ln
0,00395
kg
Clm  0,00466 3
m
A.2.3. Nilai Log Mean Concentration Difference ( Clm ) pada Laju Alir Udara
2000 cc/min
1) Untuk C1= 0,00505 kg/m3 dan C2 = 0,00675 kg/m3
0,00675  0,00505
Clm 
0,00675
ln
0,00505
kg
Clm  0,00586 3
m
2) Untuk C1= 0,00525 kg/m3 dan C2 = 0,00665 kg/m3
0,00665  0,00525
Clm 
0,00665
ln
0,00525
kg
Clm  0,00592 3
m
3) Untuk C1= 0,00515 kg/m3 dan C2 = 0,00645 kg/m3
0,00645  0,00515
Clm 
0,00645
ln
0,00515
kg
Clm  0,00578 3
m
4) Untuk C1= 0,00525 kg/m3 dan C2 = 0,00685 kg/m3
0,00685  0,00525
Clm 
0,00685
ln
0,00525
kg
Clm  0,00601 3
m
5) Untuk C1= 0,00515 kg/m3 dan C2 = 0,00705 kg/m3
0,00705  0,00515
Clm 
0,00705
ln
0,00515
kg
Clm  0,00605 3
m
A.3. Menghitung Wp (Wetted Perimeter)

W p   .d (2)

Keterangan:

Wp = wetted perimeter (m)


π = 3,14
d = diameter kolom = 3,16 cm = 0,0316 m

W p   .d
W p  (3,14)(0,0316 m)
W p  0,0992 m

A.4. Menghitung Laju Alir Volumetrik Air (r)

Qair .
r (3)
wetted perimeter
Keterangan:

r = laju volumeterik (kg/m.s)


Qair = laju alir air (m3/s)
ρ = densitas = 1000 kg/m3
Wp = wetted perimeter = 0,0992 m

1) Untuk laju alir air 0,8x10-6 m3/s


m3 kg
0,8 x10 6 x 1000 3
r s m
0,0992 m
kg
r  0,0084
m.s
2) Untuk laju alir air 1,3x10-6 m3/s
m3 kg
1,3 x10 6 x 1000 3
r s m
0,0992 m
kg
r  0,0134
m.s
3) Untuk laju alir air 1,8x10-6 m3/s
m3 kg
1,8 x10 6 x 1000 3
r s m
0,0992 m
kg
r  0,0185
m.s
4) Untuk laju alir air 2,3x10-6 m3/s
m3
6 kg
2,3x10 x 1000 3
r s m
0,0992 m
kg
r  0,0235
m.s
5) Untuk laju alir air 2,8x10-6 m3/s
m3 kg
2,8 x10 6 x 1000 3
r s m
0,0992 m
kg
r  0,0286
m.s

A.5. Menghitung Reynold Number (Re)

4r
Re  (4)

Keterangan:

Re = bilangan Reynold
r = laju volumetrik (kg/m.s)
μ = viskositas = 0,00102 N.s/m2

1) Untuk laju volumetrik 0,0084 kg/m.s


kg
4 x0,0084
Re  m.s
0,00102 N .s / m 2
Re  32,9353
2) Untuk laju volumetrik 0,0134 kg/m.s
kg
4 x0,0134
Re  m.s
0,00102 N .s / m 2
Re  52,6965
3) Untuk laju volumetrik 0,0185 kg/m.s
kg
4 x0,0185
Re  m.s
0,00102 N .s / m 2
Re  72,4577
4) Untuk laju volumetrik 0,0235 kg/m.s
kg
4 x0,0235
Re  m.s
0,00102 N .s / m 2
Re  92,2189
5) Untuk laju volumetrik 0,0286 kg/m.s
kg
4 x0,0286
Re  m.s
0,00102 N .s / m 2
Re  111,9801

A.6. Menghitung Fluks Massa Oksigen

J  C2  C1  Qair (5)

Keterangan:

J = fluks massa oksigen (kg/s)

A.6.1. Fluks Massa Oksigen pada Laju Alir Udara 1500 cc/min
1) Untuk C1 = 0,00295 kg/m3 dan C2 = 0,00585 kg/m3
Laju alir air = 0,8x10-6 m3/s

 kg kg  m3
J   0,00585 3  0,00295 3   0,8 x10 6
 m m  s
kg
J  2,41667 x10 9
s
2) Untuk C1 = 0,00315 kg/m3 dan C2 = 0,00575 kg/m3
Laju alir air = 1,3x10-6 m3/s

 kg kg  m3
J   0,00575 3  0,00315 3  1,3x10 6
 m m  s
kg
J  3,4667 x10 9
s
3) Untuk C1 = 0,00355 kg/m3 dan C2 = 0,00595 kg/m3
Laju alir air = 1,8x10-6 m3/s

 kg kg  m3
J   0,00595 3  0,00355 3  1,8 x10 6
 m m  s
kg
J  4,4 x10 9
s
4) Untuk C1 = 0,00365 kg/m3 dan C2 = 0,00555 kg/m3
Laju alir air = 2,3x10-6 m3/s

 kg kg  m3
J   0,00555 3  0,00365 3   2,3x10 6
 m m  s
kg
J  4,43333x10 9
s
5) Untuk C1 = 0,00375 kg/m3 dan C2 = 0,00545 kg/m3
Laju alir air = 2,8x10-6 m3/s

 kg kg  m3
J   0,00545 3  0,00375 3   2,8 x10 6
 m m  s
kg
J  4,81667 x10 9
s
A.6.2. Fluks Massa Oksigen pada Laju Alir Udara 1750 cc/min
1) Untuk C1 = 0,00335 kg/m3 dan C2 = 0,00585 kg/m3
Laju alir air = 0,8x10-6 m3/s
 kg kg  m3
J   0,00585 3  0,00335 3   0,8 x10 6
 m m  s
kg
J  2,08333x10 9
s
2) Untuk C1 = 0,00355 kg/m3 dan C2 = 0,00575 kg/m3
Laju alir air = 1,3x10-6 m3/s

 kg  3
kg 6 m
J   0,00575 3  0,00355 3  1,3x10
 m m  s
kg
J  2,93333x10 9
s
3) Untuk C1 = 0,00385 kg/m3 dan C2 = 0,00555 kg/m3
Laju alir air = 1,8x10-6 m3/s

 kg  3
kg 6 m
J   0,00555 3  0,00385 3  1,8 x10
 m m  s
kg
J  3,11667 x10 9
s
4) Untuk C1 = 0,00395 kg/m3 dan C2 = 0,00555 kg/m3
Laju alir air = 2,3x10-6 m3/s

 kg  3
kg 6 m
J   0,00555 3  0,00395 3   2,3x10
 m m  s
kg
J  3,73333x10 9
s
5) Untuk C1 = 0,00395 kg/m3 dan C2 = 0,00545 kg/m3
Laju alir air = 2,8x10-6 m3/s

 kg kg  m3
J   0,00545 3  0,00396 3   2,8 x10 6
 m m  s
kg
J  4,25 x10 9
s
A.6.3. Fluks Massa Oksigen pada Laju Alir Udara 2200 cc/min
1) Untuk C1 = 0,00505 kg/m3 dan C2 = 0,00675 kg/m3
Laju alir air = 0,8x10-6 m3/s
 kg kg  m3
J   0,00675 3  0,00505 3   0,8 x10 6
 m m  s
kg
J  1,41667 x10 9
s
2) Untuk C1 = 0,00525 kg/m3 dan C2 = 0,00665 kg/m3
Laju alir air = 1,3x10-6 m3/s

 kg  3
kg 6 m
J   0,00665 3  0,00525 3  1,3x10
 m m  s
kg
J  1,86667 x10 9
s
3) Untuk C1 = 0,00515 kg/m3 dan C2 = 0,00645 kg/m3
Laju alir air = 1,8x10-6 m3/s

 kg  3
kg 6 m
J   0,00645 3  0,00515 3  1,8 x10
 m m  s
kg
J  2,38333x10 9
s
4) Untuk C1 = 0,00525 kg/m3 dan C2 = 0,00685 kg/m3
Laju alir air = 2,3x10-6 m3/s

 kg  3
kg 6 m
J   0,00685 3  0,00525 3   2,3x10
 m m  s
kg
J  3,73333x10 9
s
5) Untuk C1 = 0,00515 kg/m3 dan C2 = 0,00705 kg/m3
Laju alir air = 2,8x10-6 m3/s

 kg kg  m3
J   0,00705 3  0,00515 3   2,8 x10 6
 m m  s
kg
J  5,38333x10 9
s

A.7. Menghitung Luas Area Perpindahan Massa (Luas Kontak)

A d z (6)

Keterangan:

π = 3,14
d = diameter kolom = 3,16 cm = 0,0316 m
z = panjang kolom = 90 cm = 0,9 m

A d z
A  (3,14)(0,0316 m)(0,9 m)
A  0,0893 m 2

A.8. Menghitung Koefisien Perpindahan Massa Liquid (KL)

J
KL  (7)
A  Clm
Keterangan:

J = fluks massa oksigen (kg/s)


A = luas area perpindahan massa = 0,0893 m2
ΔClm = nilai log mean concentration difference (kg/m3)

A.8.1. Koefisien Perpindahan Massa Liquid pada Laju Alir Udara 1500 cc/min
1) Untuk J = 2,41667x10-9 kg/s dan ΔClm = 0,00424 kg/m3
kg
2,41667 x10 9
KL  s
kg
0,0893 m 2 x 0,00424
m3
m
K L  6,3888 x10 6
s
2) Untuk J = 3,46667x10-9 kg/s dan ΔClm = 0,00432 kg/m3
kg
3,46667 x10 9
KL  s
kg
0,0893 m 2 x 0,00432
m3
m
K L  8,98524 x10 6
s
3) Untuk J = 4,4x10-9 kg/s dan ΔClm = 0,00465 kg/m3
kg
4,4 x10 9
KL  s
kg
0,0893 m 2 x 0,00465
m3
m
K L  1,06024 x10 5
s
4) Untuk J = 4,43333x10-9 kg/s dan ΔClm = 0,00453 kg/m3
kg
4,43333x10 9
KL  s
kg
0,0893 m 2 x 0,00453
m3
m
K L  1,09498 x10 5
s
5) Untuk J = 4,81667x10-9 kg/s dan ΔClm = 0,00455 kg/m3
kg
4,81667 x10 9
KL  s
kg
0,0893 m 2 x 0,00455
m3
m
K L  1,18617 x10 5
s
A.8.2. Koefisien Perpindahan Massa Liquid pada Laju Alir Udara 1750 cc/min
1) Untuk J = 2,08333x10-9 kg/s dan ΔClm = 0,00448 kg/m3
kg
2,08333 x10 9
KL  s
kg
0,0893 m 2 x 0,00448
m3
m
K L  5,20223 x10 6
s
2) Untuk J = 2,93333x10-9 kg/s dan ΔClm = 0,00456 kg/m3
kg
2,93333 x10 9
KL  s
kg
0,0893 m 2 x 0,00456
m3
m
K L  7,20035 x10 6
s
3) Untuk J = 3,11667x10-9 kg/s dan ΔClm = 0,00465 kg/m3
kg
3,11667 x10 9
KL  s
kg
0,0893 m 2 x 0,00465
m3
m
K L  7,50821x10 6
s
4) Untuk J = 3,73333x10-9 kg/s dan ΔClm = 0,00470 kg/m3
kg
3,73333 x10 9
KL  s
kg
0,0893 m 2 x 0,00470
m3
m
K L  8,8859 x10 6
s
5) Untuk J = 4,25x10-9 kg/s dan ΔClm = 0,00466 kg/m3
kg
4,25 x10 9
KL  s
kg
0,0893 m 2 x 0,00466
m3
m
K L  1,02131x10 5
s
A.8.3. Koefisien Perpindahan Massa Liquid pada Laju Alir Udara 2000 cc/min
1) Untuk J = 1,41667x10-9 kg/s dan ΔClm = 0,00586 kg/m3
kg
1,41667 x10 9
KL  s
kg
0,0893 m 2 x 0,00586
m3
m
K L  2,70762 x10 6
s
2) Untuk J = 1,86667x10-9 kg/s dan ΔClm = 0,00592 kg/m3
kg
1,86667 x10 9
KL  s
kg
0,0893 m 2 x 0,00592
m3
m
K L  3,52944 x10 6
s
3) Untuk J = 2,38333x10-9 kg/s dan ΔClm = 0,00578 kg/m3
kg
2,38333 x10 9
KL  s
kg
0,0293 m 2 x 0,00578
m3
m
K L  4,692089 6
s
4) Untuk J = 3,73333x10-9 kg/s dan ΔClm = 0,00601 kg/m3
kg
3,73333x10 9
KL  s
kg
0,0893 m 2 x 0,00601
m3
m
K L  6,95077 x10 6
s
5) Untuk J = 5,38333x10-9 kg/s dan ΔClm = 0,00605 kg/m3
kg
5,38333x10 9
KL  s
kg
0,0893 m 2 x 0,00605
m3
m
K L  9,96347 x10 6
s

A.9. Menghitung Shrewood Number, Sh

z
Sh  K L (8)
DL
Keterangan:

KL = koefisien perpindahan massa liquid (m/s)


z = panjang kolom = 90 cm = 0,9 m
DL = difusivitas liquid = 2,5x10-9 m2/s

A.9.1. Shrewood Number pada Laju Alir Udara 1500 cc/min


1) Untuk KL = 6,3888x10-6 m/s
m 0,9 m
S h  6,3888 x10 6 x
s m2
2,5 x10 9
s
S h  2299,969
2) Untuk KL = 8,98524x10-6 m/s
m 0,9 m
S h  8,98524 x10 6 x
s m2
2,5 x10 9
s
S h  3234,687
3) Untuk KL = 1,06024x10-5 m/s
m 0,9 m
S h  1,06024 x10 5 x
s 9 m2
2,5 x10
s
S h  3816,872
4) Untuk KL = 1,09498x10-5 m/s
m 0,9 m
S h  1,09498 x10 5 x
s m2
2,5 x10 9
s
S h  3941,916
5) Untuk KL = 1,18617x10-5 m/s
m 0,9 m
S h  1,18617 x10 5 x
s m2
2,5 x10 9
s
S h  4270,214
A.9.2. Shrewood Number pada Laju Alir Udara 1750 cc/min
1) Untuk KL = 5,20223x10-6 m/s
m 0,9 m
S h  5,20223x10 6 x
s m2
2,5 x10 9
s
S h  1872,804

2) Untuk KL = 7,20035x106 m/s


m 0,9 m
S h  7,20035 x10 6 x
s m2
2,5 x10 9
s
S h  2592,127

3) Untuk KL = 7 ,50821x106 m/s


m 0,9 m
S h  7,50821x10 6 x
s m2
2,5 x10 9
s
S h  2702,957

4) Untuk KL = 8,8859 x106 m/s


m 0,9 m
S h  8,8859 x10 6 x
s m2
9
2,5 x10
s
S h  3198,926

5) Untuk KL = 1,02131x10 5 m/s


m 0,9 m
S h  1,02131x10 5 x
s m2
2,5 x10 9
s
S h  3676,732
A.9.3. Shrewood Number pada Laju Alir Udara 2000 cc/min
1) Untuk KL = 2,70762x106 m/s
m 0,9 m
S h  2,70762 x10 6 x
s m2
9
2,5 x10
s
S h  974,745

2) Untuk KL = 3,52944 x106 m/s


m 0,9 m
S h  3,52944 x10 6 x
s m2
2,5 x10 9
s
S h  1270,600

3) Untuk KL = 4,62089x106 m/s


m 0,9 m
S h  4,62089 x10 6 x
s m2
9
2,5 x10
s
S h  1663,520

4) Untuk KL = 6,95077 x106 m/s


m 0,9 m
S h  6,95077 x10 6 x
s m2
2,5 x10 9
s
S h  2502,280

5) Untuk KL = 9,96347 x106 m/s


m 0,9 m
S h  9,96347 x10 6 x
s m2
9
2,5 x10
s
S h  3586,850

A.10. Menghitung Hubungan Re dan Sh

S h  a  Reb (9)

log S h  log a  b log Re (10)

Persamaan ini analog dengan:

y  B  Ax (11)

Keterangan:

log Sh = y
log Re = x
log a = B (intercept)
a = 10B
b = slope

n xy   x  y
Slope 
n x 2   x 
2
(12)

Intercept 
 y  x   xy y
2

n x   x 
2
(13)
2

Keterangan:

x = log Re
y = log Sh
n = banyak data = 5

A.10.1.Hubungan Re dan Sh untuk Laju Alir Udara 1500 cc/min


Tabel A.1. Data untuk Laju Alir Udara 1500 cc/min
Sh Re y = log Sh x = log Re x2 xy
2299,969 32,9353 3,36172 1,51766 2,30329 5,10196
3234,687 52,6965 3,50983 1,72178 2,96453 6,04317
3816,872 72,4577 3,58170 1,86008 3,45991 6,66228
3941,916 92,2189 3,59570 1,96482 3,86052 7,06492
4270,214 111,9801 3,63044 2,04914 4,19898 7,43930
Σ 17,67941 9,11348 16,78724 32,31162
n xy   x y
A  Slope 
n x 2   x 
2

(5)(32,31162)  (9,11348)(17,67941)
A  Slope 
5(16,78724)  (9,11348) 2
A  Slope  0,49621

B  Intercept 
 y  x   xy x
2

n x   x 2 2

(17,67941)(16,78724)  (32,31162)(9,11348)
B  Intercept 
(5)(16,78724)  (9,11348) 2
B  Intercept  2,63145
y  Ax  B
y  0,49621x  2,63145

a  10 B
a  10 2,63145
a  428,0061
b  slope  0,49621
Sehingga, hubungan antara Re dan Sh untuk laju alir udara 1500 cc/min adalah:
S h  a  Reb
S h  428,0061 Re0, 49621
A.10.2.Hubungan Re dan Sh untuk Laju Alir Udara 1750 cc/min

Tabel A.2. Data untuk Laju Alir Udara 1750 cc/min


Sh Re y = log Sh x = log Re x2 xy
1872,804 32,9353 3,27249 1,51766 2,30323 4,96654
2592,127 52,6965 3,41366 1,72178 2,96453 5,87757
2702,957 72,4577 3,43184 1,86009 3,45991 6,38351
3198,926 92,2189 3,50500 1,96482 3,86052 6,88670
3676,732 111,9801 3,56546 2,04914 4,19898 7,30613
Σ 17,18845 9,11349 16,78724 31,42045
n xy   x  y
A  Slope 
n x 2   x 
2

(5)(31,42045)  (9,11349)(17,18845)
A  Slope 
5(16,78724)  (9,11349) 2
A  Slope  0,51730

B  Intercept 
 y  x   xy x
2

n x   x 2 2

(17,18845)(16,78724)  (31,42045)(9,11349)
B  Intercept 
(5)(16,78724)  (9,11349) 2
B  Intercept  2,49482
y  Ax  B
y  0,51730 x  2,49482

a  10 B
a  10 2, 49482
a  312,4784
b  slope  0,51730
Sehingga, hubungan antara Re dan Sh untuk laju alir udara 1750 cc/min adalah:
S h  a  Reb
S h  312,4784  Re0,51730
A.10.3.Hubungan Re dan Sh untuk Laju Alir Udara 2000 cc/min

Tabel A.3. Data untuk Laju Alir Udara 2000 cc/min


Sh Re y = log Sh x = log Re x2 xy
974,745 32,9353 2,98889 1,517662 2,30330 4,53613
1270,600 52,6965 3,10400 1,721782 2,96453 5,34443
1663,521 72,4577 3,22102 1,860085 3,45991 5,99139
2502,276 92,2189 3,39833 1,96482 3,86052 6,67712
3586,851 119,8010 3,55471 2,049141 4,19898 7,28411
Σ 16,26697 9,113489 16,78724 29,8332
n xy   x y
A  Slope 
n x 2   x 
2

(5)( 29,8332)  (9,113489)(16,26697)


A  Slope 
5(16,78724)  (9,113489) 2
A  Slope  1,04131

B  Intercept 
 y x   xy x
2

n x   x 2 2

(16,26697)(16,78724)  (29,8332)(9,113489)
B  Intercept 
(5)(16,78724)  (9,113489) 2
B  Intercept  1,35540
y  Ax  B
y  1,04131x  1,35540

a  10 B
a  101,35540
a  22,66731
b  slope  1,04131
Sehingga, hubungan antara Re dan Sh untuk laju alir udara 2200 cc/min adalah:
S h  a  Reb
S h  22,66731 Re1,04131
LAMPIRAN B
RANGKAIAN ALAT

Gambar 1. Rangkaian Alat Wetted Wall Column

You might also like