kabanata xxvii: tauhan-padre fernandez, isagani *nagtatalumpati si isagani nang sabihan siya ng

capisto na gusto siya makausap ni padre fernandez(isang propesor)

nagtungo si isagani sa silid ng propesor. pinatawag ni padre fernandez si isagnai sa akalang isa siya sa mga
may paninindigan. *nanatili siyang nakatayo hanggang sa masabi ng padre ang kanyang ibig sabihin. *ayon
kay padre fernanndez: -walang naninindigan laban sa paratang sa kanyang mga naturuan. -maninira sa likod
ngunit humahalik sa kamay at nagmamakaawa ng lubusan. *sagot ni isagani: -nasa nagututuro natutunan
ang pagkukunwari *sa di kalaunan hiniling ng mag-aaral na ibahin ng propesor ang paksa. *nang tinanong ni
padre florentino si isagani kung anong gustong gawin ng pilipinong sabi niya ay tuparin nila ang kanilang
tungkulin. *nagpaliwanag si isagani ng kanyang parte bilang mag-aaral.ayon kay padre florentino ay
tinutupad nila *sinasabi niya na diandaya lang ng padre ang kanyang sarili ang siyang mismong nagsabing
tumutpad kaapg and kamay ay nakatutop sa piso,ngunit ang sa kanya'y nasa orden *nasi talakayin ni isagani
ang mga suliranin ng mga mag-aaral ngunit ang sa mga prayle ay di mabilang *ipinahiwatig ng mag-aatal na
gawa ng mga prayle kung sino sila ngayon."pinagkakaitan ng katotohanan, pinagkalooban ng
kasinungalingan." *nagsisi ang prayle sa pag-udyok na makausap ang mag-arral dahil sa buong buhay niya,
ngayon lang siya natalo ng isang pilipinong mga-aaral. *at dahil dun ginamit ng padre ang pamahalaan upang
panlaban sa sinabi ni isagani

xxix: tauhan-kaiptan tiyago, padre irene, martin aristorenas, quiroga, don primitvio, kapitna
tinong, donya patronicio *marangal ang libing ni kapitan tiyago at walang makakapantay nito.
*kung di ibibgay ang exequias sa mga naamtay na nakapagkumpisal, makakalimutan ang de
profundis, ayon kay padre irene. -exequias-wikang espanyol; seremonya ng pagbabasbas sa
namatay -de profundis- uokol sa paghihingi ng awa at habag sa Diyos *nag-iwan si kapitan tiyago
ng kanyang ari-arian sa kumbento ng santa clara, sa papa, arsobispo at korporasyon ng mga pari
*napag-usapan ng mga kaibigan ang himala tungkol kay kapitan tiyago. iba't-ibang haka-haka na
ang npag-uusapan tungkol sa kabilanh buhay *nagtalo si don primitivo at martin aristorenas
tungkol sa kung sino ang mananalo at matatalo sa hakang hahmunin ni kapitan tiyago si san pedro
sa isang sabong *napagtalunan din ang damit ng pransiskano ang isusot ng bangkay, damit na
prak(giangamit sa promal na sayawan). tumtuol si padre irene dito dahil hindi mahalga sa Diyos
kung isusuot nito *ginanap na ang seremonya ngunit si donya patronicio, ang dating katunggali ni
kapitan tiyago ay nais ding mamatay sa kinabukasan

xxx: tauhan- juli, basilio,padre camorra,hermana penchang &bali *namatay si kapitan tiyago at
nabilanggo si basilio. ang ngaing usap-usaon ng lalawigan *pinahayag ni hermana penchang na
kaparusahan ang resulta sa pagkakalat ni basilio na ang agua bendita ay nagdudulot ng sakit *di
naniniwala ang iilan sa kanya dahil kilala nila si basilio *ang pagkabilanggo ni basilio ay bunga
sa ttubos niya kay juli *nadam ni juli ang matinding lungkot. si padre camorra lamang ang
makakatulong sa paglaya ni tandang selo *iniiwasan niya ang prayle, ngunit sa tuwing
nagkakasalubongay pinapahalik siya sa kamay sabay kindat na nanunukso at tawa *si hermana
bali ang nakaisip ng magandang paraan para mapalaya si basilio *tinanggihan ni juli agn
pagpunta sa kumbeto ng prayle kaya't umuwi na lang sila -ginawa niya iyon upang iwas sa
panunumpa ng mga tao sa ng Diyos *tiniss ng dalaga ang mga bintang ng mga mag-anak.
pintagtatawanan nila siya *panaginip ni juli: -animo'y ama niyag nailalarawan na si basilio'ng
nag-aagwa-buhay habang nakatingin sa kanya *unti-utnign nakadama si juli ng pansamantalang
kapayapaan ngunit sa kanyang tulog parin siya binabangungot *natapos ang pag-aalala niya sa
balitang may magdadala kay basilio galing bilangguan *nagalak ang dalaga kaya inilagay ang
sarili sa mayyos na porma *nang papalapit na sila sa bayan, unit-unti siyang pinanghinaan n loob.
labis ang pilit ni hermana balil na pumasok sa kumbento nang di niya iniiwan *nang papasok na
sa kumbento, may pinaalala si hermana bali

xxxi:tauhan- ben zayb, padre camorra *naawa ang mataas na kawani dahil sa oportyunidad ni
basilio na makapagtapos na sa gayun panghuling taon niya sa pag-aaral *ngunit ang kamahalan
ay paany positibo sa pagkakabilanggo ng binata *hindi natatakot ang heneral na maparatangan
dahil ayon sa kanya na madalas ipagkait ang kabutihan ng isa para sa kabutihan ng iba
*minabuting sinabi ng kawani na hindi hinirang ang heneral ng sambayanang pilipno kundi ng
espanya, kaya dapat gawing makatarungan ang kanyang tungkulin *pagkatapos magsalita ang
mataas na kawani,umalis siya sa palasyo at nadatnan ang gamit niyang nasa karwahe.
napagdesisiyonan nitoa gn pagbitiw sa katungkulan at babalik ng espanya

xxxii:tauhan-benzayb, juanito pelaez, simoun, ginoong sinbad, tadeo, pecson *dahil sa

pangyayaru,maraming napatigil sa pag-aaral at nagsaka. isa sina pecson,tadeo, at juanito pelaez sa
mga di nakapasa sa pagsusulit sa paaralan

*si tadeo ang galak na galak sa walang tigil niyang bakasyon. si juanito nama'yu nalungkot sa
tuluyang pagilsan sa paaralan *ang henreal,imbis gumawa ng mabuti at naghigpit sa mga pili-
pnong di makakapatunay na maaring mabuhay nang matiwasay sa europa *basilio: -nanatili parin
sa bilangguan -nakatanggap ng balita mula sa Tiani, ang pagkamatay ni juli at pagkawala ni
tandang selo. si sinong din ay lagin naghahatid ng balita sa kanya *hindi nakuha ni ginoong
sinbad ang bahay nina kapitan tiyago dahil nabili na ito ni ginoong pelaez *buwan ng abril,
anila'y ikakasal si juanito kay paulita gomez, ang dalagang tagapagmana *napawi ang pag-ibig ni
paulita kay basilio dahil sa pagkabilanggo at pangyayari tungkol sa paskin na tuluyang nawala
ang pang-aakit ng binata **matapos ang abril, nagdaos ng salo-salo si ginoong timoteo pelaez sa
kasal ng kanyang anak *naghandog si simoun gn brilyante at perlas sa mga anak ng kanyang
kasama. pinilit ng mga babae ang kanilang asawa na bumili ng bakal at zinc upang
makipagkaibigan kay ginoong pelaez