NAMA: _____________________________________________ KELAS: __________

BAB 5: KESULTANAN MELAYU MELAKA

TP 1: Mengetahui sejarah Kesultanan Melayu Melaka

Jawab soalan-soalan berikut berkaitan dengan pengasasan Kesultanan Melayu Melaka. (6 markah)
1. Namakan tokoh yang telah mengasaskan Kesultanan Melayu Melaka?
________________________________________________________________________________

2. Bilakah tarikh pengasasan Kesultanan Melayu Melaka?

_______________________________________________________________________________

3. Nyatakan faktor-faktor yang mempengaruhi pemilihan Melaka sebagai tempat pengasasan kerajaan.
(a) ____________________________________________________________________________
(b) ____________________________________________________________________________
(c) ____________________________________________________________________________
(d) ____________________________________________________________________________
Tp 2: Mempamerkan kefahaman tentang sejarah Kesultanan Melayu Melaka
Jelaskan peranan pemimpin dalam sistem pemerintahan Kesultanan Melayu Melaka. (5 markah)

Ketua
Agama
Islam

Peranan
Pemimpin
yang
Unggul

Tp 3: Menggunakan pengetahuan sejarah tentang Kesultanan Melayu Melaka pada masa kini
Nyatakan empat tanggungjawab Syahbandar seperti yang termaktub dalam Hukum Kanun Melaka. (4 markah)
(a) _______________________________________________________________________
(b) _______________________________________________________________________
(c) ________________________________________________________________________
(d) _______________________________________________________________________
Tp 4: Menganalisis maklumat berkaitan sejarah Kesultanan Melayu Melaka
Ceritakan peristiwa yang berlaku pada tarikh-tarikh berikut. (5 markah)

11 September 1509

25 Julai 1511

Tahun 1515 hingga 1519

Tahun 1526

Tahun 1528
Tp 5: Membuat penilaian terhadap sejarah Kesultanan Melayu Melaka
Padankan pemerintah berikut mengikut urutan sultan yang pernah memerintah Kesultanan Melayu Melaka dengan betul. (9 markah)

Pemerintah Urutan

Sultan Abu Syahid 1

Megat Iskandar Shah 2

Sultan Mahmud Shah 3

Sultan Alauddin Riayat Shah 4

Sultan Mansur Shah 5

Sultan Ahmad Shah 6

Sultan Muzaffar Shah 7

Sultan Muhammad Shah 8

Parameswara 9

Tp 6 : Melahirkan idea yang berasas tentang sejarah Kesultanan Melayu Melaka

Buat rumusan anda berkaitan dengan perjuangan Melaka menghadapi serangan Portugis. (5 markah)
_________________________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________________________
NAMA: __________________________________________________________ KELAS: ________________

BAB 6: KESULTANAN JOHOR RIAU DAN KERAJAAN-KERAJAAN MELAYU

Tp 1: Mengetahui sejarah Kesultanan Johor Riau dan kerajaan-kerajaan Melayu

Lengkapkan maklumat di bawah dengan pilihan jawapan yang betul. (8 markah)

ketenteraan Kesultanan Melayu Melaka Raja Ali Sungai Johor

Kota Kara pertahanan Sultan Alauddin Riayat Shah I Kapal dagang

1. Pengasasan Kesultanan Johor Riau dilakukan oleh warisan _________________________

2. Pengasasan ini bermula dengan pelantikan __________________, iaitu putera Sultan Mahmud Shah sebagai Sultan Johor dengan
gelaran ______________________________.
3. ________________________ dijadikan pusat pemerintahan Kesultanan Johor Riau.
4. Kedudukan Kota Kara yang terletak di Pekan Tua adalah strategik kerana:
a) Berdekatan dengan _______________________ yang lebar dan dalam
b) Sungai Johor akan memudahkan _________________________ keluar dan masuk
c) Kawasan ________________________ sesuai dijadikan benteng pertahanan daripada serangan musuh
5. Pemerintah Kesultanan Johor Riau sering memindahkan pusat pemerintahan kerajaan ini kerana:
a) Strategi _________________________
b) Strategi _________________________
c) Muslihat mempertahankan diri daripada ancaman Portugis dan Acheh
Tp 2: Mempamerkan kefahaman tentang sejarah Kesultanan Johor Riau dan kerajaan-kerajaan Melayu
Nyatakan bantuan yang diberikan oleh Johor kepada Belanda dalam Perang Belanda-Portugis. (6 markah)

Bantuan Johor
kepada Belanda
dalam Perang
Belanda-
Portugis

Tp 3: Menggunakan pengetahuan sejarah tentang Kesultanan Johor Riau dan kerajaan-kerajaan Melayu pada masa kini
Jelaskan tentang kegemilangan Kesultanan Johor Riau sebagai pusat perdagangan dan pelabuhan entrepot dari aspek berikut.
1. Kedudukan Strategik (2 markah)
______________________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________________

2. Pusat Pengumpulan dan Pengedaran Barangan Dagangan (2 markah)

______________________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________________
Tp 4: Menganalisis maklumat berkaitan sejarah Kesultanan Johor Riau dan kerajaan-kerajaan Melayu

Huraikan tanggungjawab pemimpin dan rakyat dalam sesebuah negara.

1. Pemimpin

_________________________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________________________

2. Rakyat

_________________________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________________________

Tp 5: Membuat penilaian terhadap sejarah Kesultanan Johor Riau dan kerajaan-kerajaan Melayu
Hasilkan satu rumusan berkaitan strategi yang dilakukan oleh Kesultanan Johor Riau dalam mempertahankan kedaulatan kerajaan
ini. (4 markah)
_________________________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________________________
Tp 6 : Melahirkan idea yang berasas tentang sejarah Kesultanan Johor Riau dan kerajaan-kerajaan Melayu
Berdasarkan jadual di bawah, lengkapkan perbandingan karya agung yang dihasilkan semasa zaman kegemilangan Kesultanan Johor
Riau. (10 markah)

Sulalatus Salatin Aspek perbandingan Hikayat Hang Tuah

Pengarang

Tahun dihasilkan

Kandungan

Persamaan
 SKEMA JAWAPAN
BAB 5: KESULTANAN MELAYU MELAKA

TP 1: Mengetahui sejarah Kesultanan Melayu Melaka

Jawab soalan-soalan berikut berkaitan dengan pengasasan Kesultanan Melayu Melaka. (6 markah)
1. Namakan tokoh yang telah mengasaskan Kesultanan Melayu Melaka?
Parameswara

2. Bilakah tarikh pengasasan Kesultanan Melayu Melaka?

Sekitar Tahun 1400-an

3. Nyatakan faktor-faktor yang mempengaruhi pemilihan Melaka sebagai tempat pengasasan kerajaan.
a. Terletak di laluan perdagangan utama antara timur dan barat yang memudahkan laluan kapal dagang
b. Bentuk muka bumi yang berbukit bukau sesuai dijadikan sebagai benteng pertahanan dan panduan kapal dagang
c. Mempunyai pokok bakau dan api-api di pesisir pantani sebagai benteng pertahanan dan pelindung semula jadi daripada
serangan musuh
d. Muara sungai terlindung daripada tiupan angin monsun yang memudahkan kapal dagang datang dan berlabuh di pelabuhan
Melaka
Tp 2: Mempamerkan kefahaman tentang sejarah Kesultanan Melayu Melaka
Jelaskan peranan pemimpin dalam sistem pemerintahan Kesultanan Melayu Melaka. (5 markah)

Ketua Simbol Simbol

Agama perpaduan kemakmuran
Islam kerajaan

Peranan
Pemimpi
n yang
Unggul

Penyelaras Mengetuai
kegiatan pasukan
ekonomi angkatan
Mengetuai tentera
hubungan
diplomatik

Tp 3: Menggunakan pengetahuan sejarah tentang Kesultanan Melayu Melaka pada masa kini
Nyatakan empat tanggungjawab Syahbandar seperti yang termaktub dalam Hukum Kanun Melaka. (4 markah)
a. Menguruskan pasar dan gudang
b. Menjaga kkebajikan pedagang
c. Menjaga keselamatan pedagang
d. Memeriksa alat timbang di pelabuhan
(jawapan lain yang munasabah boleh diterima)
Tp 4: Menganalisis maklumat berkaitan sejarah Kesultanan Melayu Melaka
Ceritakan peristiwa yang berlaku pada tarikh-tarikh berikut. (5 markah)

11 September 1509
• Lopez de Sequiera datang ke Melaka untuk berunding namun rundingan
menemui kegagalan.

25 Julai 1511
• Portugis menyerang Melaka buat kali pertama di bawah pimpinan Alfonso de
Albuquerque

Tahun 1515 hingga 1519

• Serangan terhadap Portugis dilakukan oleh Sultan Mahmud Shah sebanyak tiga
kali namun menemui kegagalan

Tahun 1526
• Portugis memusnahkan pusat pemerintahan Sultan Mahmud Shah di Bentan

Tahun 1528
•Sultan Mahmud Shah berundur dan mangkat di Kampar.
Tp 5: Membuat penilaian terhadap sejarah Kesultanan Melayu Melaka
Padankan pemerintah berikut mengikut urutan sultan yang pernah memerintah Kesultanan Melayu Melaka dengan betul. (9 markah)

Pemerintah Urutan

Sultan Abu Syahid 1

Megat Iskandar Shah 2

Sultan Mahmud Shah 3

Sultan Alauddin Riayat Shah 4

Sultan Mansur Shah 5

Sultan Ahmad Shah 6

Sultan Muzaffar Shah 7

Sultan Muhammad Shah 8

Parameswara 9

Tp 6 : Melahirkan idea yang berasas tentang sejarah Kesultanan Melayu Melaka

Buat rumusan anda berkaitan dengan perjuangan Melaka menghadapi serangan Portugis. (5 markah)
Usaha mempertahankan kemerdekaan negara dan bangsa bukanlah mudah. Tindakan yang dilakukan oleh Sultan Melaka berserta
rakyatnya wajar dihargai dan diingati oleh generasi masa kini. Mereka sanggup berkorban untuk mempertahankan kedaulatan tanah
air yang tercinta.
(jawapan lain yang musabah boleh diterima)
 SKEMA JAWAPAN

BAB 6: KESULTANAN JOHOR RIAU DAN KERAJAAN-KERAJAAN MELAYU

Tp 1: Mengetahui sejarah Kesultanan Johor Riau dan kerajaan-kerajaan Melayu

Lengkapkan maklumat di bawah dengan jawapan yang betul. (8 markah)
1. Pengasasan Kesultanan Johor Riau dilakukan oleh warisan Kesultanan Melayu Melaka
2. Pengasasan ini bermula dengan pelantikan Raja Ali, iaitu putera Sultan Mahmud Shah sebagai Sultan Johor dengan gelaran Sultan
Alauddin Riayat Shah I.
3. Kota Kara dijadikan pusat pemerintahan Kesultanan Johor Riau.
4. Kedudukan Kota Kara yang terletak di Pekan Tua adalah strategik kerana:
d) Berdekatan dengan Sungai Johor yang lebar dan dalam
e) Sungai Johor akan memudahkan kapal dagang keluar dan masuk
f) Kawasan berbukit-bukau sesuai dijadikan benteng pertahanan daripada serangan musuh
5. Pemerintah Kesultanan Johor Riau sering memindahkan pusat pemerintahan kerajaan ini kerana:
d) Strategi ketenteraan
e) Strategi pertahanan
f) Muslihat mempertahankan diri daripada ancaman Portugis dan Acheh
Tp 2: Mempamerkan kefahaman tentang sejarah Kesultanan Johor Riau dan kerajaan-kerajaan Melayu
Nyatakan bantuan yang diberikan oleh Johor kepada Belanda dalam Perang Belanda-Portugis. (6 markah)

Mengepung dan
menyerang
Menaikkan Portugis di
semangat Membuat
Melaka tapak
tentera
Belanda meriam

Bantuan Johor
kepada Belanda
dalam Perang
Belanda- Menyekat
Membantu Portugis musuh
mengangkut daripada lari
peralatan ke dalam
perang hutan
Menggali parit
kubu

Tp 3: Menggunakan pengetahuan sejarah tentang Kesultanan Johor Riau dan kerajaan-kerajaan Melayu pada masa kini
Jelaskan tentang kegemilangan Kesultanan Johor Riau sebagai pusat perdagangan dan pelabuhan entrepot dari aspek berikut.
1. Kedudukan Strategik (2 markah)
Pelabuhan Johor Lama, Batu Sawar dan Panchor yang terletak di Sungai Johor yang lebar dan dalam mudah dimudiki oleh kapal
besar. Lokasi pelabuhan di selatan Selat Melaka pula dapat mengawal laluan kapal dari Timur dan Barat. Pelabuhan Riau di
persimpangan laluan maritim yang strategik menjadi tumpuan para pedagang berniaga.
2. Pusat Pengumpulan dan Pengedaran Barangan Dagangan (2 markah)
Lada hitam dibawa dari Jambi, emas dari Inderagiri dan bijih timah dari Klang, Sungai Ujong, Bernam dan Sumatera. Benang
emas, kain sutera putih, barang tembikar, kuali besi, teh dan tembaga dari China. Beras dari Jawa dan Siam, kain, wangian dan
manik dari Gujerat.

Tp 4: Menganalisis maklumat berkaitan sejarah Kesultanan Johor Riau dan kerajaan-kerajaan Melayu

1. Pemimpin

Memerintah negara secara berwibawa. Menyelesaikan masalah yang dihadapi dengan bijak. Cekal dalam mengharungi cabaran yang
getir. (jawapan lain yang munasabah boleh diterima)

2. Rakyat

Mempunyai keyakinan yang tinggi untuk mempertahankan kedaulatan negara. Mempunyai semangat juang yang padu untuk
menghadapi cabaran. Bekerjasama dengan bersungguh-sungguh untuk memajukan negara. (jawapan lain yang munasabah boleh
diterima)

Tp 5: Membuat penilaian terhadap sejarah Kesultanan Johor Riau dan kerajaan-kerajaan Melayu
Hasilkan satu rumusan berkaitan strategi yang dilakukan oleh Kesultanan Johor Riau dalam mempertahankan kedaulatan kerajaan
ini. (4 markah)
Penggunaan pelbagai strategi berjaya mengekalkan kedaulatan dan kestabilan Kesultanan Johor Riau. Situasi ini menunjukkan
kewibawaan dan kebijaksanaan pemerintah Johor. Pendekatan tersebut berjaya melonjakkan kerajaan Johor Riau ke arah
kegemilangan dan keagungan di Alam Melayu.
(jawapan lain yang munasabah boleh diterima)
Tp 6 : Melahirkan idea yang berasas tentang sejarah Kesultanan Johor Riau dan kerajaan-kerajaan Melayu
Berdasarkan jadual di bawah, lengkapkan perbandingan karya agung yang dihasilkan semasa zaman kegemilangan Kesultanan Johor
Riau. (10 markah)

Sulalatus Salatin Aspek perbandingan Hikayat Hang Tuah

Tun Seri Lanang Pengarang Pengarang dari Johor

Tahun 1612 Tahun dihasilkan Tahun 1641

- Asal-usul keturunan raja-raja Melaka Kandungan - Ketaatan Hang Tuah kepada Raja
- Adat istiadat kerajaan Kesultanan Melaka
Melayu Melaka - Kesetiaan Hang Tuah kepada
- Sejarah Kesultanan Melayu Melaka Kesultanan Melayu Melaka

Diiktiraf oleh UNESCO dalam Daftar Persamaan Diiktiraf oleh UNESCO dalam Daftar
Ingatan Dunia sebagai hasil Ingatan Dunia sebagai hasil kesusasteraan
kesusasteraan klasik dan epik Melayu klasik dan epik Melayu tradisional
tradisional