Professional Documents
Culture Documents
Ημερομηνία : 21/12/2018
Η ελιά είναι αιωνόβιο αειθαλές καρποφόρο δέντρο που λατρεύεται από την
αρχαιότητα και αποτελεί την πιο διαδεδομένη καλλιέργεια στην Ελλάδα. Η ελιά
χαρακτηρίζεται από μακροζωία, ανθεκτικότητα σε δύσκολες συνθήκες, έντονη
προσαρμοστικότητα καθώς επίσης δίνει καρποφορία χωρίς να χρειάζεται ιδιαίτερες
καλλιεργητικές φροντίδες. Τα κυριότερα προιόντα που παράγονται από την
καλλιέργεια της ελιάς είναι το ελαιόλαδο και οι βρώσιμες ελιές. Το μεγαλύτερο μέρος
της παγκόσμιας παραγωγής προέρχεται από τις μεσογειακές χώρες, και κυρίως από
την Ισπανία, την Ιταλία και την Ελλάδα. Να σημειώσουμε επίσης πως η καλλιέργεια
της ελιάς χαρακτηρίζεται από παρενιαυτοφορία, δηλαδή μια χρονιά μεγάλης
καρποφορίας και παραγωγής ακολουθείται από μία χρονιά μικρότερης ή μηδενικής
παραγωγής.
Η ελιά μπορεί να φυτευτεί σχεδόν όλο το χρόνο αν και η καλύτερη εποχή φύτευσης
των νεαρών ελαιόδεντρων σε νότιες ζεστές περιοχές είναι από τις αρχές Νοεμβρίου
μέχρι τα τέλη Φεβρουαρίο. Στις βόρειες περιοχές της χώρας που αντιμετωπίζουν
έντονο παγετό, η φύτευση καλό είναι να γίνεται στις αρχές της άνοιξης.
Αποφεύγουμε τις πυκνές φυτεύσεις ελιάς για να έχουμε καλύτερο αερισμό και
μεγαλύτερη ηλιοφάνεια στην καλλιέργεια των αλαιόδεντρων. Ειδικά για την
κορωνέικη ποικιλία ελιάς, προτεινουμε την φύτευση σε αποστάσεις φύτευσης 7×7
μέτρα, περίπου 20 ελαιόδεντρα ανά στρέμμα. Καλό είναι να ανοίγουμε μεγάλους
λάκκους διαστάσεων 50×50 εκατοστών για να φυτεύουμε τα νεαρά δενδρύλλια ελιάς
και να βάζουμε μέσα κομπόστ, φυτόχωμα και λίγο βιολογικό λίπασμα. Πριν
το φύτεμα της ελιάς, θα πρέπει να αφαιρέσουμε πέτρες, να ισοπεδώσουμε και να
οργώσουμε το χωράφι για να αφρατέψουμε το έδαφος, ώστε να αναπτυχθεί καλύτερα
το ριζικό σύστημα των ελαιόδεντρων.
Συμβουλές για τη φύτευση της ελιάς
Η καλλιέργεια της ελιάς έχει σημαντικές ανάγκες σε νερό, κατά την περίοδο της
άνοιξης που παρουσιάζει έντονη βλάστηση. Η έλλειψη νερού κατά την περίοδο
ανθοφορίας της ελιάς, μπορεί να προκαλέσει σημαντική ανθόπτωση, ενώ στο τέλος
της άνθισης, μπορεί να προκαλέσει ακόμα και ξήρανση. Οι ανάγκες της ελιάς σε
πότισμα είναι αυξημένες, την ζεστή περίοδο του καλοκαιριού, κατά τον Ιούνιο,
καθώς και την την εποχή της ταχείας αύξησης του καρπού, τον Αύγουστο. Η ελια
χρειάζεται πότισμα και το φθινόπωρο καθώς αυξάνει την ελαιοπεριεκτικότητα του
καρπού. Για το πότισμα της ελιάς επιλέγουμε σύστημα άρδευσης με σταγόνες, το
οποίο ταυτόχρονα με την εξοικονόμηση νερού μας προσφέρει και καλύτερο πότισμα
για τα δέντρα. Για να μπορέσουμε προσδιορίσουμε τις απαιτήσεις των ελαιόδεντρων
σε πότισμα, θα πρέπει να γνωρίζουμε την ηλικία, το μέγεθος και την ποικιλία των
ελαιόδεντρων, τα χαρακτηριστικά του εδάφους καθώς και το κλίμα της περιοχής.
Πριν προχωρήσουμε στη λίπανση της ελιάς, καλό είναι να κάνουμε πρώτα μια
ανάλυση εδάφους καθώς και ανάλυση των φύλλων. Σε κάθε περίπτωση, με τη
λίπανση επιθυμούμε την αύξηση της γονιμότητας του εδάφους και τον εμπλουτισμό
του με θρεπτικά συστατικά και οργανική ουσία που θα μας εξασφαλίσουν πλούσια
βλάστηση και καλή καρποφορία των ελαιόδεντρων. Επίσης, βασικός στόχος της
λίπανσης είναι η μείωση της παρενιαυτοφορίας, ώστε να πετύχουμε σημαντική
παραγωγή κάθε χρόνο. Για να προσδιορίσουμε τις ανάγκες σε λίπασμα, λαμβάνουμε
υπόψη την ηλικία και την ανάπτυξη των ελαιόδεντρων, την ποικιλία, την κλίση του
εδάφους, το κλάδεμα που κάναμε καθώς και αν θα ποτίσουμε τα ελαιόδεντρα. Η
καλλιέργεια της ελιάς χρειάζεται λίπασμα αζώτου για βλαστική ανάπτυξη, λίπασμα
καλίου για καλή καρποφορία και μικρές ποσότητες σε μαγνήσιο, ασβέστιο και
φώσφορο. Η συμπληρωματική λίπανση της ελιάς με βόριο είναι απαραίτητη καθώς το
βόριο συντελεί στην καλή ανθοφορία και καρπόδεση της ελιάς.
Ο δάκος της ελιάς είναι ένα μικρό έντομο που αποτελεί το σημαντικότερο εχθρό της
ελιάς στη χώρα μας, τόσο σε ελαιοποιήσιμες ποικιλίες, όσο και σε επιτραπέζιες
ποικιλίες ελιάς. Για την αντιμετώπιση του δάκου της ελιάς με οικολογικά μέσα,
μπορούμε να πραγματοποιήσουμε δολωματικούς ψεκασμούς με εγκεκριμένα
σκευάσματα, μπορούμε να κάνουμε ψεκασμούς του φυλλώματος
με καολίνη ή ζεόλιθο, καθώς επίσης μπορούμε να κρεμάσουμε στα ελαιόδεντρα
ειδικές παγίδες σύλληψης του δάκου. Άλλα σημαντικά έντομα που προσβάλλουν την
ελιά είναι ο ρυγχίτης, η βαμβακάδα της ελιάς, ο πυρηνοτρήτης και η μαργαρόνια.
Από τις μυκητολογικές και βακτηριακές ασθένειες, πολύ διαδεδομένη είναι
η καρκίνωση της ελιάς, το κυκλωκόνιο και το γλοιοσπόριο. Γαι την οικολογική
αντιμετώπιση των μυκητολογικών και βακτηριακών ασθενειών, ψεκάζουμε τις ελιές
με χαλκούχα σκευάσματα μετά τη συγκομιδή, μετά το κλάδεμα καθώς και στις αρχές
της άνοιξης και στις αρχές του φθινοπώρου όπου υπάρχει αυξημένη υγρασία.
Δες περισσότερες πληροφορίες και συμβουλές για την ελιά, στα σχετικά άρθρα που
έχουμε δημοσιεύσει:
Κώστας Λιονουδάκης
Γεωπόνος Γ.Π.Α.