Muziekinstrumenten

HET DRUMSTEL

Gebruik bij deze les de bijhorende Prezi.

Introductie:
Het drumstel is een slagwerkinstrument. We noemen dit
slagwerk, omdat je het geluid maakt door op het instrument te
slaan.
Een drumstel bestaat uit een verzameling van allemaal ver-
schillende slagwerkinstrumenten. Al deze instrumenten samen
worden door maar 1 persoon bespeeld: de drummer!

Het drumstel bestaat uit trommels en bekkens.

Een trommel is een ronde holle ketel met daar over-
heen een gespannen vel. Door op het vel te slaan
gaat het trillen. Hierdoor gaat de lucht in de trommel
ook trillen en ontstaat er geluid.

Een bekken is een ronde, metalen schrijf die je aan de stan-

daarden van het drumstel kunt ophangen. Door met de stok
tegen het bekken aan te slaan gaat deze ook trillen en hoor je
geluid.

Onderdelen van het drumstel: basdrum, snaredrum en hi-hat

De belangrijkste onderdelen van het drumstel zijn de basdrum (ook wel ‘kick’ genoemd in drummerstaal), de
snaredrum en de hi-hat. De basdrum is de grootste trommel van het drumstel en ligt op de grond. De basdrum
wordt bespeeld met de rechtervoet van de drummer via het kickpedaal. De basdrum geeft de laagste klanken van
alle onderdelen van het drumstel.

De snaredrum is ook heel belangrijk. Deze trommel wordt zo genoemd, omdat er tegen het vel aan de onder-
kant snaren gespannen zijn. Hierdoor krijgt de snare een scherp en fel geluid. De trommel wordt gemaakt van
hout of metaal.

De hi-hat bestaat uit twee bekkens die op elkaar geklemd zijn. Je speelt met de drumstokken op de hi-hat, maar
je kunt ook de twee bekkens van de hi-hat tegen elkaar laten slaan, door een voetpedaal in te drukken.

Onderdelen van het drumstel: toms en bekkens

Op de basdrum staan twee toms, (ook wel tom-toms genoemd). Je hebt de high-tom en de middle-tom. De
high-tom is wat kleiner en klinkt hoger (high), de middle-tom is ietsjes groter en klinkt wat minder hoog. Op de
grond staat nog een derde tom op de grond. Dit is de floor-tom. Floor betekent in het Engels ‘vloer/grond’.

Links en rechts van de drummer staan nog twee bekkens. Bij de hi-hat staat het crash bekken. Dit is een klein
en dun bekken, waardoor deze een hoge korte klank krijgt. Deze wordt vaak gebruikt als een liedje hard moet
klinken.
Naast de floortom staat het andere bekken, dit is het ride bekken. Deze wordt gebruikt als afwisseling van de
hi-hat en zo kan de drummer een ander geluid aan het liedje toevoegen.

Het drumstel wordt meestal bespeeld met stokken, maar soms gebruik je wel eens ‘kwasten’ (brushes) om heel
zacht te kunnen spelen, of om speciale geluiden te kunnen maken.

Leerlingentekst en opdrachten VMBO 1

 Muziekinstrumenten

HET DRUMSTEL

Haal uit de tekst de dikgedrukte onderdelen van het drumstel. Benoem deze onderdelen op de
Vraag 1
zwarte lijnen van de afbeelding hieronder:

Je weet dus nu wat de onderdelen van een drumstel zijn. Dit betekent niet dat elk drumstel ook precies zo uitziet.
Drummers voegen soms onderdelen toe, of laten juist onderdelen weg. Kijk maar eens in de Prezi wat voor
drumstellen er allemaal zijn.

Geschiedenis
Al zolang we ons kunnen herinneren, wordt er getrommeld. De vellen werden gemaakt van dierenhuiden en met
touwen werden deze over de ketel (van hout, metaal of aardewerk) gespannen. Er werd niet alleen getrommeld
om muziek te maken. Trommels werden ook bij oorlogen gebruikt: als instrument bij het marcheren of om com-
mando’s te geven op het slagveld. En in bijvoorbeeld Afrika werden trommels gebruikt om over lange afstanden
boodschappen door te geven.

Het drumstel van nu heeft natuurlijk niet altijd bestaan. Rond 1700 moest in de theaters één drummer/slagwerker
zo veel mogelijk trommels bespelen en dit moest zo weinig mogelijk geld en ruimte kosten. In 1909 vond William
F. Ludwig het basdrumpedaal uit. Zo werd het mogelijk om snaredrum en basdrum tegelijk te spelen en was er
maar één iemand nodig om het slagwerk te bespelen! Voor deze tijd hadden bands en orkesten twee drummers
die het ritme aangaven. In de jaren hierna kwamen er steeds meer onderdelen bij: zoals de hi-hat in 1926, en
stembare toms in de jaren ’30.

Vanaf 1980 bestaat ook het elektronische drumstel. Het lijkt qua onderdelen best wel op een normaal drumstel,
maar het geluid klinkt als een drumcomputer, digitaal. Het wordt bespeeld door een drummer die op ‘pads’ drumt,

Leerlingentekst en opdrachten VMBO 2

 Muziekinstrumenten

HET DRUMSTEL

ronde schrijven waar sensoren in zitten. De klank van de pads kan de drummer zelf bepalen, want dit zijn samples
uit een computer. Samples zijn kleine stukjes opgenomen muziek/geluid. Dat geluid kan het geluid zijn van een
bekken, maar ook een geluid van een synthesizer, of een toeter bijvoorbeeld.

Figuur 1: het drumstel rond 1920 Figuur 2: Afrikaanse drummers

Figuur 3: Ludwig met de eerste baspedalen Figuur 4: het elektrisch drumstel.

Leerlingentekst en opdrachten VMBO 3

 Muziekinstrumenten

HET DRUMSTEL

Drummers van bekende bands

Bekijk de lesvideo het drumstel . Hierin laat Victor verschillende muziekstijlen op het drumstel horen. Hoor je
de verschillen? Bekijk vervolgens een paar live filmpjes van drummers van bekende bands.

Schrijf achter elk voorbeeld welke muziekstijl volgens jou erbij hoort. Let op! Deze muziekstijlen
Vraag 2
komen niet per se overeen met de lesvideo ‘het drumstel’. Je mag kiezen uit:
Reggae-rappop / Hardrock / Punk / Hiphop / Rock / Elektronische rock

Drummer van Kijk van – tot Muziekstijl

Kensington 00:09 – 0:32
Green Day 00:09 – 0:27
Foo Fighters 07:20 – 7:56
Drake 03:50 – 04:21
The XX 04:10 – 04:42
Chef’s Special 04:30 – 04:53

Opdracht 1 Zelf drummen

Om zelf basisritmes te kunnen drummen, of ritmes te kunnen maken, heb je geen echt
drumstel nodig. In deze oefening ga je een echte drumgroove aanleren. Het kan lastig
zijn om dit in één keer van de docent na te doen, dus daarom verdelen we de groove in
stappen.

Stap 1: Tel hardop tot vier en herhaal dit een aantal keer
Stap 2: Geef de tellen 1 en 3 wat meer nadruk: 1 2 3 4
Stap 3: Stamp met je rechtervoet op de grond op tel 1 en 3. Blijf wel tot 4 tellen, de tellen 2 en 4 blijft je voet
dus stil!
Stap 4: Geef nu de tellen 2 en 4 meer nadruk: 1 2 3 4
Stap 5: Tik met je linkerhand op de tafel op tel 2 en 4.
Stap 6: Combineer stap 3 en 5. Je krijgt nu het volgende ritme:
Stamp – Tik – Stamp – Tik
Stap 7: Ga met je rechterhand naar je linkerschouder. Geef per tel twee tikken op je schouder. (Je handen zijn zo
gekruist als bij een drummer.)
Stap 8: Combineer stap 6 en 7. Je gaat nu een ritme spelen dat in onderstaand schema is uitgewerkt.

1 2 3 4
Rechterhand X X X X X X X X
Linkerhand X X
Rechtervoet X X

Leerlingentekst en opdrachten VMBO 4

 Muziekinstrumenten

HET DRUMSTEL

Net als alle andere muzikanten lezen drummers ook van bladmuziek. Als je goed kijkt zie je overeenkomsten
tussen bovenstaande tabel en drumritme nummer 1 in onderstaande afbeelding. Het kruisje is de hi-hat (rech-
terhand), het middelste bolletje de snaredrum (linkerhand) en het onderste bolletje de bassdrum (rechtervoet).
Probeer dit nu eens uit en lukt dat, probeer de rest ook eens. Lukt dit niet allemaal in de les, ga thuis eens verder!

Leerlingentekst en opdrachten VMBO 5

 Muziekinstrumenten

HET DRUMSTEL

Opdracht 2 Communiceren met Morse code

Morse is een oude manier van berichten verzenden. Bijvoorbeeld schepen op zee
gebruikten morsecode. In deze code worden woorden gemaakt door korte en lange
signalen (piepjes). Een streepje betekent een lang signaal en een puntje een kort signaal.
Door deze signalen af te wisselen kun je een heel alfabet maken, dat hieronder is afge-
beeld. Eigenlijk maak je dus met verschillende ritmes verschillende letters!

Schrijf nu je eigen naam in morsecode en voer hem daarna uit. Gebruik voor de bolletjes je voet (stamp met je
voet op de grond) en voor de streepjes je handen (klap met je handen).

Mijn naam is:

Ontcijfer onderstaande zin:

._.. = … =
. = _ _ _
=
_ = _ _ =
… = . =
._ _ .
= _.. =
._.. = ._. =
._ = .._ =
_._ _
= _ _ =
… =

Leerlingentekst en opdrachten VMBO 6

 Muziekinstrumenten

HET DRUMSTEL

Opdracht 3 Online drummen

Let op: alleen mogelijk op Apple. Pak nu de iPhone of iPad en download de app: Lucifers
Slagwerk. In deze app vindt je een tweetal spelletjes die eenvoudig zelf te spelen zijn. Je
speelt deze spelletjes zelfstandig dus het gebruiken van een koptelefoon is handig.

Speedking:
Test je snelheid en drum zoveel mogelijk slagen binnen de tijd. Enkele malen per dag herhalen en je wordt bloed-
snel! Wie is de klassenkampioen?

Trommeltaal:
Wil je muziek maken, dan zal je ook moeten leren luisteren. Met Trommeltaal kun je je auditieve geheugen trainen.
Voortaan hoeft geen enkele bassist of gitarist je meer te vertellen wat er in welke maat gebeurde. Luister en kijk
goed wat er voor wordt gespeeld en drum dit exact na!

Leerlingentekst en opdrachten VMBO 7