Professional Documents
Culture Documents
5 7g PDF
5 7g PDF
Teknologjia e Komunikimit me celular eshte zhvilluar ne tre faza teknike te medha, te cilat njihen ndryshe si
breza (gjenerata). Keto tre gjenerata i referohen simboleve 1G (gjenerata e pare), 2G (gjenerata e dyte)
3G (gjenerata e Trete).
Orientimi I Sinjalit
Dallimi më I madh në mes të këtyre tre breza celulare qëndron në sinjalet e radios, të cilat janë përdorur për të
transmeuar dhe per të marrë të dhëna në telefonat celularë. Gjatë gjeneratës së pare 1G radio sinjale te përdorur
janë analoge, ndërsa ne dy gjeneratat (brezat) e ardhshëm, 2G dhe 3G,janë përdorur sinjalet radio dixhitale për
komunikimin në mes të dy telefonave celularë.
Llojet e të Dhenave
Tre breza të komunikimit me celular bene te mundur dhe lejuan lloje të ndryshme të të dhënave dhe shërbimeve
për të komunikuar.Në 1G, e vetmja mënyrë e komunikimit ishte transmetimi zanor dhe pritjes (marrjes se
thirrjes), apo me fjalë të tjera, një thirrje telefonike. 2G dha një përfitim shtesë qe kishte te bente me SMS
(shërbimi mesazheve të shkurtra) dhe MMS(Multimedia Messaging service) për përdoruesit e tij.Me fillimin e
3G, përdoruesit mund të transmetojnë dhe të marrin,zërin, të dhënat dhe video në të njëjtën kohë.
Standartete Komunikimit
Të tre breza të komunikimit cellular janë të njohur shpesh nëpërmjet standardeve të komunikimit global të
paraqitura nga ana e tyre.
Standardetkryesoretë1G ishinAMPS, TAC dheETACS,ndërsa2G revolucionarizoibotëne komunikimitme
standardetëtillasiGSM, CDMA, TDMA dheEDGE.
Standardetecilatu mundesuansëfundi, nga3G gjeneratëssëtanishmetëkomunikimitcellular
kaparaqiturStandartetëtillasiUMTS,WCDMAdheHSPDA.
Cfarë është në të vërtetë 1G (Gjenerata e parë)
1Ge cila qëndronpër"brezii parë,"i referohet brezi i parëiteknologjisë të telekomunikimit wireless, më gjerësishti
njohur si Celular. Njëgrup i standarteve pa teli zhvilluarnë 1980-së,teknologjia 1G zëvendësi teknologjin 0G, të
cilat në vetvete përfshinin telefonat celular radio dhe teknologji tëtillasi:
Mobile Telephone System (MTS)
Improved Mobile Telephone Service (IMTS)
Push to Talk (PTT)
7
Ndryshe ngapasardhësi itij, 2G,i cili bëri përdorimin e sinjaleve digjitale, rrjetat wireless te 1G përdorin sinjalet
analoge radio. Përmes 1G, një telefonatë zëri modulohet në një frekuencë të lartëprej rreth150MHz dhe me lartë
deri sa ajo ështëtransmetuarmidis kullave radio. Kjo ështëbërëduke përdorurnjëteknikë të quajturFrequency-
Division Multiple Access (FDMA).
Në drejtim tëcilësisë,1Gka nje pozite të pafavorshmeduke u krahasuar me pasardhësit e tij.1G kakapacitet të
ulët, handoff jo të besueshme,trasmetim tevarfër tëzërit, dhenuk ka siguri në të gjithathirrjet zanore që janë
trasmetuar në kullat radio, duke i bërëkëtothirrjetë ndjeshëme ndajpërgjimittë padëshiruarngapalëte treta.
Megjithatë,1Gkaruajturdisa avantazhe mbi 2G. Sinjali analog i 1G’së, në krahasim me sinjalin dixhital të 2G's
janë shumë më pak të varur nga vendi dhe afërsia me kullën trasmetuese. Nëse një celular 2G bën një telefonatë
larg nga një kullë trasmetimi, sinjalidigjitalmund mos tëjetëmjaft i fortëpërta arritur atë. Ndërsanjëtelefonatëe
bërënganjëcelular1G,ndonëseka njëcilësi përgjithësishttë varfër në krahasim me atë të një celulari2G,ajo
imbijetondistancave të gjata.Kjo është për shkak tësinjalitanalogqë kanjëkurbëtë butënë
krahasimmesinjalindixhital, i cilikanjëkurbë me pjerrësikëndore. Sikrahasim,në cilësinëenjë telefonate
tëbërënganjëcelular 1G, do të përkeqësohej gradualisht, nënjë telefonatëtë bërë nga një celular 2G do
tëdështonteplotësisht.
Analogu
Te dhënat Analoge janë te vazhdueshme dhe marinvlera te vazhdueshme
Nuk është fleksibelçdo ndryshim duhet te behet tek Hardueri
Sasi te limituar te dhënash qe mund te transmetohen ne një kohe te caktuar
Dixhitali
Te dhenat dixhitale kane faza diskrete dhe marin vlera diskrete
Konsumojnë me pak energji
Sinjal me te mire-dhe-Jo zhurma Radioje
Transmetim te madh te tedhënave
Shkalle te larte integruese
Lehetsimpër burimin dhe kompresimine te dhënave
Mundësi për te koduar kanale te ndryshme(linje, dhekontrollin e gabimit, kodim) për te zbutur efektin e
zhurmave ne transmetim
9
Standartetëndryshme1Gjanëpërdorurnëvendetëndryshme:
*AdvancedMobilePhoneSystem (AMPS)ështënjëstandard1G i
përdorurnëShtetete Bashkuara.
*Nordic Mobile Telephone(NMT)eshtenjëstandard1G qe
përdoretnëvendetnordike:
(Danimarka,Finlanda,Islanda,NorvegjiadheSuedia),si
DhenëvendetfqinjeZvicërdheHolandë,EvropënLindore, dhe
Rusia. Italipërdoretnjësistemi quajturRTMItelekomunikacionit.
*NëMbretërinëe Bashkuarështëpërdorur,Total Access
Communication System (TACS).
*NëFrance ështëpërdorurRadiocom2000.
*NëGjermaninëPerëndimore,Portugali,dheAfrikae Jugut,të
sistemevetëtelekomunikacionittënjohurisiC450ështëpërdorur.
*DysistemetkonkurruesenëJaponi, Nippon Telegraph Telephone
(NTT)dheDDI kanezhilluarnjesistemiciline veteveteeshte1G
poreshteindryshem,:NTT kazhvilluarTZ-801,TZ-802 dheTZ-
803, ndërsaDDIka zhvilluarnjëstandardiquajturJapan Total
Access Communications System (JTACS).
CfareeshteTeknologjia2G
2G i referohet brezit te dytë të teknologjisë wireless të telekomunikacionit.Ndërsa paraardhësi i tij, 1G,
shfrytezimin (komunikimin) e bënte nga radio sinjalet analog, 2G përdor sinjale radio digjitale.
Bazuar në multiplexing (procesi i kombinimit të dhënavetë shumta dixhitale qe rrjedhin në një sinjal),
teknologjitë 2Gqë përdorenmund të kategorizohen nëse ata janë të bazuara në ndarjen shumë kohëshe (TDMA)
ose ndarjetëkodit(CDMA).
Standardet TDMA bazë 2G përfshijnë si në vijim:
Sistemi Global për komunikime Mobile (GSM), ipërdorur në mbarë botën; Integruar Digital Enhanced
Network (identitetin), e zhvilluar nga Motorola dhe përdorur në Shtetet e Bashkuara dhe Kanada, Përkohshme
Standard 136 (IS-136),
Digital Advanced Mobile Phone System (D-AMPS), të përdorura nëAmerikëne Veriut dhe Amerikëne Jugut,
dhe Personal Digital Cellular (PDC), tëpërdorurnë Japoni.
IS-95, në anën tjetër, është e bazuar ne CDMA-ne.Ai u krijua nga Qualcomm, dhe është i njohur ne menyre
alternative si TIA-VNM-95 ose CDMA-one.
Përshkaktëllojevetëndryshmetëteknologjivetëpërdoruranëcelularët2G, ka
llojetëndryshmetëcelularëvenëbazëtëteknologjisëtëpërfshirënëto. Le tëshikojmëteknologjitë2G
qëpërdorennëcelularëtdhefunksionete tyresiatapunojnë.
Si Punon2G (FDMA)
FrekuencaDivision Multiple Access (FDMA) mundësonthirrjettëpërdorinfrekuencatëndryshmeduke e
ndarëatënëqelizatëvogla. Çdothirrjepërdorfrekuencatëndryshme. Kjodukuriështëe njëjtësinëradio
kukanalevetëndryshmetransmetohennëfrekuencatëveçuara. Pra, çdostacioniradio
icaktohenfrekuencatëndryshmenëbazëtëgrupevetëveçantanëdispozicion. FDMA ështëmëe miranërastine
transmetimitanalog, pormundtësuportojëgjithashtuedhetransmetimindixhital. Nukka dyshimse
ështëigjendshëmnësinjaletdixhitaleendeme shërbimtëdobët.
Si Punon2G (TDMA)
TeknologjivetëndryshmetëgjeneratëssëdytënëTDMA (Time Division Multiple Access)
janëtëkategorizuarnëbazëtëzonavetëndryshmetëkohësnëvendetëndryshmenëbotë. Këtoteknologjijanë
3G Applications
Interactive news delivery (voice, video, e-mail, graphics)
Voice /High-quality audio
Still photography
Video/Audio streaming
Data transmission services
File transfer from intranet
Multimedia e-mail (graphics, voice, video)
Video conferencing
Web browser
On-line services
Time schedules
Global Positioning Services/Geographical Information Systems
Standarti europian për 3G njihet si UMTS (Universal Mobile Telecommunications System) -Sistemet
Universale të Telefonisë së Lëvizshme.
Versioni më i zhvilluar i 3G-së përfshin: Paketat e Aksesimit të Shpejtësisë së Lartë (HSPAHigh Speed
Packet Access)e cila ndahet në: Paketën e Aksesimit për shkarkimin e linkeve me shpejtësi të lartë
HSDPA(High Speed Downlink Packet Access) dhe paketën e Aksesimit për ngarkimin e linkeve me shpejtësi të
lartë (HSUPA)
HSCSD (High Speed Circuit Switched Data)–Lejon transferim më të shpejtë të dhënash, në krahasim me
CSD, duke përdorur disa kanale njëkohësisht.Arrin shpejtësi deri në57.6 kbps, dhe ka kosto të lartë. Gjithashtu
HSCSD nuk dërgon të dhënat me paketa, dhe prandaj nuk është aq popullor po zëvendësohet me EDGE.
Vodafone Albania do të beje funksionale HSDPA deri në14,4 Mbps në të gjitha stacionet bazë si edhe
HSUPA 2Mbps. Rrjeti me shpejtësi të lartë do të ofrohet shumë shpejtne zonat urbane dhe në ato me më trafik
të lartë.
Në mënyrë të përmbledhur, 3G përfshin, zhvillim të mëtejshëm të shërbimit Multimedia Messaging –MMS
(jo vetëm me foto por edhe me zë, dërgim të dhënash, video dhe remote control) si dhe përdorim shumë të gjerë
të lundrimit në Internet aparatit celular, e-mail-it, paging, video konferencë , etj
Avantazhete rrjetit3G
Teknologjia 3G ofron një sërë përfitimesh dhe avantazhesh, ndër të cilat mund të përmendim:
Ofron integrimin e të gjithë klientëve Vodafone në një teknologji të re, të avancuar e të përhapur në të gjithë
botën.
Mundësinë e shërbimeve të ndryshme në treg dhe aplikimeve të tyre, që vetëm klientët e Vodafone do të
mund t’i përjetojnë.
Aksesimi i shërbimeve do të jetë i vlefshëm për të gjithë, individë, biznese tëvogla e të mesme,korporata,
institucione publike dhe private.
3G do t’u krijojë mundësinë të gjithë klientëve të Vodafone Albania të përdorin më shumë shërbime nga
celulari apo edhe kompjuteri i tyre duke përdorur Vodafone Mobile Broadband (USB)
Shërbime të Thjeshta në Përdorim -Shërbimet e ofruara nga kjo teknologji janë të modeluara sipas kërkesës së
përdoruesit, të lehta për t’u marrë dhe të thjeshta në përdorim.
Çmimi -Duke ofruar banda të ndryshme në minutazh dhe në MB apo Gbyte, Vodafone Albania i mundëson
klientëve të saj optimizimin e planit të tyre tarifor për telefonatat dhe data (të dhëna). Kjo strategji i lejon
klientëve të “personalizojnë” çmimet për shërbimet që ata përdorin.
Cfareeshte?
4G I referohetgjenerates(brezit) teritekomunikimitcelular
Eshtegjeneratae re e komunikimitwireles
EshtenjemiksI sistemeveteshumeinteraktive(jotenjestandartitenjejte)
Psekeminevojeper te?
Së pari,rrjetet4Gjanëtë gjitharrjetetIPbazuarheterogjeneqë lejojnëpërdoruesittëpërdorinndonjësistemnë
çdokohëdhekudo.Përdoruesitqë mbantenjëterminaltë integruarmund tëpërdorënjëgamëtë gjerë të kërkesavetë
shumtadhënë ngarrjetetpa tel.Së dyti,sistemet4Gofrojnë shërbimejo vetëmtelekomunikacionet,poredhetë
dhënadhemultimediashërbimeve.Për të mbështeturshërbimet multimediale,të lartë-të të dhënavee
shërbimevemebesueshmërinë esistemit tëmirëdo të ofrohen.4Gështëpërdorurgjerësishtpër tëpërfshirëdisa
llojetësistemeve tëkomunikimit wirelessbroadbandaksesjo,vetëmsistemetetelefonit celular.Njëngatermat e
përdorurpërtë përshkruar4GështëMAGIC-
Mobilemultimedia,Çdoherëkudo,mbështetjetëmobilitetitglobal,zgjidhjee integruarpa
tel,dheCustomizedshërbimpersonal.Infrastrukturës sërrjetitheterogjenei përbërë
ngasistemetëndryshmecelulareqasje(p.sh.GSM/GPRS,UMTS,DVB-T,HAPS,WLAN)në mënyrëplotësuese,kutë
përdoruesit, të mbështeturngaagjenti itij/sajpersonalinteligjente(s),gëzonlidhjesuntethereddheqasjen e
gjithëpranishmenëkërkesatmbikombiniminmëtë efektshmetësistemevenë dispozicion.4Gmbeshtet
siguriminelloje të shumtatë shërbimeve,duke filluarngatrasmetimirrjetittë thjeshtëpër tëndërlikuara të
multimediasrealitetvirtual,duke përfshirëshërbimete komunikimitme zë,të cilatjanëvetënjësfidënëpakome bazë
nëmjedise tëkomunikimit mobile.
29
Karakteristikat eSistemetWireless4G
Personalizimi:Operatorimund tëdërgojëtë dhënapër përdoruesitpavarësisht nga preferenca etijapo tëtë
dhënavemundtëfiltrohennëfundpërdoruesnë varësimekërkesën etij.
User friendly:Për shkak tëdizajnitnëtransparencësnëhartimine përdoruesitmund tëshfrytëzojnëshërbimin
eduhur.
Heterogjenitetit:lidhjekudomund të përjetohetmeheterogjenitetrrjetit.TerminalHeterogjenitetimbështetllojetë
ndryshmetëterminalevenë aspektine,transportueshmërimadhësisë,Kompleksiteti.
Përdorshmëria e Lartë:teknologjido tëmbështesëpërdoruesit përfundimtarënë çdo kohëdhekudo.
Kostone shërbimeve tëTransmisionitmultimedialetë ndryshmeme një kostoshumë tëulët.
Supportmultimediainteraktive,zëri,video, internet wirelessdhe shërbime të tjerabroadband.
Shpejtësi tëlartë,kapacitettë lartëdhekosto tëulëtpërpak.
Globallëvizshmërisë,transportueshmërishërbimit,rrjetet eshkallëzuarmobile.
Seamlessswitching,shërbime të ndryshmenë bazëtëcilësisësëshërbimit(QoS)kërkesat e
Caktimin emirëdhepranimin eteknikave tëkontrollit tëthirrjes.
Rrjetetad hocdhemulti-hoprrjete.
Mobiliteti ipërdoruesvenë të gjithëterminalevetë shumta.
Mobiliteti iterminalevetë gjithëteknologjivetë shumta.
Fshehtësiatë dyetrafikutpërdoruesdhetë informacionit tëkontrollit tërrjetit.
PershkrimiprezentI objektivavete4G perfshijne
Integruarplotësishtsistemin eIPbazë(ndoshtaIPv6)
Kudo, Kurdohere
LidhjesSeamless-linepa teldhetel
AksesitdheinterkoneksionitGlobal
Ndërveprimi
Normat etë dhënavenë mes të100Mbit/sdhe1Gbit/s
Sistemefikasspektral
31Altin
DisangaSfidat
Eficencaspektrale-Kordinimme temadhtespektravene mbareboten
Standartizimine sajne termatmodulare, skematnderruesedheromingjanetedomosdoshemper 4G
Integrimine rretjetendrysmetopologjike
Marjae sinjalitdheoptimizimi
Autorizimetminimaledhesfidae konsumittebaterise
AntenaInteligjente
Nivelete Cilesisese sherbimit(QoS)
Siguriado tejetenjeceshtjee rendesishme.