Ενότητα 4η

Το σχολείο στο χρόνο

Homeschooling: Η εναλλακτική εκπαίδευση

Η εκπαίδευση κατ’ οίκον ―το λεγόμενο homeschooling ή home education, με μακρά

παράδοση στο εξωτερικό― είναι η επιλογή εκατομμυρίων γονέων σε όλον τον κόσμο
να μην εντάξουν τα παιδιά τους στο κλασικό σύστημα εκπαίδευσης, δηλαδή του
ελεγχόμενου από την κρατική εξουσία και παρεχόμενου είτε στα δημόσια σχολεία
είτε στα ιδιωτικά σχολεία πρώτης και δεύτερης βαθμίδας (δημοτικά, γυμνάσια και
λύκεια). Αντί αυτού επιλέγουν να εκπαιδεύσουν τα παιδιά τους στο σπίτι, είτε
λειτουργώντας οι ίδιοι ως εκπαιδευτικοί είτε προσλαμβάνοντας κατ’ οίκον
διδασκάλους. Η φιλοσοφία του homeschooling δεν αρνείται την εκπαίδευση ως
διαδικασία, αρνείται μόνον την εκπαίδευση μέσα στο επίσημο σχολείο.

Η συζήτηση γύρω από την κατ’ οίκον εκπαίδευση είναι πολύ ενδιαφέρουσα, καθώς
αγγίζει τομείς όπως η κοινωνιολογία, η φιλοσοφία της εκπαίδευσης, η
παιδοψυχολογία, η ίδια η δημοκρατία και η ελευθερία του πολίτη να χειραφετηθεί σε
έναν τόσο σημαντικό τομέα όπως αυτός της παρεχόμενης γνώσης. Είναι επίσης
ενδιαφέρουσα, διότι άπτεται θεμάτων όπως η κοινωνικοποίηση του παιδιού, η
ανάπτυξη της προσωπικότητάς του, ο ρόλος της οικογένειας στην αγωγή του παιδιού,
η ποιότητα του περιεχομένου του προγράμματος εκπαίδευσης, η επάρκεια του γονέα
να διδάξει το παιδί του, η τεράστια δαπάνη ενέργειας από τον γονέα- διδάσκαλο κ.λπ.

Σε ποιες χώρες εφαρμόζεται η κατ’ οίκον διδασκαλία σήμερα;

Σε πολλές χώρες η κατ’ οίκον διδασκαλία είναι νόμιμη. Η μεγαλύτερη διάδοση της
εναλλακτικής αυτής εκπαιδευτικής διαδικασίας σημειώνεται στις Η.Π.Α., στον
Καναδά, στη Μεγάλη Βρετανία, την Αυστραλία και τη Νέα Ζηλανδία. Αλλού
απαγορεύεται δια νόμου, ενώ σε άλλες περιπτώσεις δεν είναι κοινωνικώς αποδεκτή
και ως εκ τούτου είναι ανύπαρκτη, παρότι δεν απαγορεύεται ρητώς από τον νόμο.

Η κατ’ οίκον εκπαίδευση στην Ελλάδα

Η κατ’ οίκον εκπαίδευση στην Ελλάδα δεν προβλέπεται από τον νόμο με την έννοια
που έχει περιγραφεί παραπάνω. Ο νόμος ορίζει τη φοίτηση των παιδιών στο σχολείο
ως υποχρεωτική.

Υπάρχει η εξής εξαίρεση: Το ελληνικό Υπουργείο Παιδείας φαίνεται να θεωρεί ως

απολύτως απαιτούμενη προϋπόθεση της έγκρισης μιας αίτησης γονέων για
εκπαίδευση του παιδιού τους στο σπίτι την πιστοποιημένη ανάγκη του μαθητή για
ειδική εκπαίδευση. Οι ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες του μαθητή πιστοποιούνται από
το οικείο Κέντρο Διάγνωσης, Αξιολόγησης και Υποστήριξης (Κ.Δ.Α.Υ.), το οποίο
αποτελεί υπηρεσία του Υπουργείου Παιδείας και υπάγεται στη Διεύθυνση
Πρωτοβάθμιας ή Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης κάθε Νομαρχίας.

Πηγή: http://ekp-stoproskinio.blogspot.gr (διασκευασμένο)

Παρατηρήσεις
1ο Θέμα (Κατανόηση κειμένου, 6 μονάδες)

Να εντοπίσετε ποιες από τις ακόλουθες πληροφορίες είναι σωστές (γράφοντας Σωστό ή
Λάθος) και να παρουσιάσετε τα στοιχεία από το κείμενο που τις επιβεβαιώνουν,
συμπληρώνοντας τον ακόλουθο πίνακα:

Πληροφορία Σωστό/ Λάθος Στοιχεία από το κείμενο

Η κατ΄ οίκον εκπαίδευση
είναι ένα είδος
φροντιστηριακής
εκπαίδευσης παράλληλα με
την τυπική εκπαίδευση.
Η κατ’ οίκον διδασκαλία
στην Ελλάδα επιτρέπεται με
πιστοποίηση από επίσημο
φορέα του Υπουργείου
Υγείας.
Υπάρχουν χώρες στις οποίες
η κατ’ οίκον διδασκαλία δεν
είναι παράνομη, αλλά δεν
εφαρμόζεται.

2ο Θέμα (Δομή και γλώσσα κειμένου, 4 μονάδες)

α) Ποιο είδος σύνταξης (ενεργητική ή παθητική) χρησιμοποιείται στα παρακάτω

χωρία; Για ποιο λόγο ο συγγραφέας επιλέγει αυτού του είδους τη σύνταξη; Να
μετατρέψετε το χωρίο στο άλλο είδος σύνταξης.

 «Ο νόμος ορίζει τη φοίτηση των παιδιών στο σχολείο ως υποχρεωτική»

 «Οι ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες του μαθητή πιστοποιούνται από το οικείο
Κέντρο Διάγνωσης, Αξιολόγησης και Υποστήριξης (Κ.Δ.Α.Υ.)»

β) Να αντικαταστήσετε τις υπογραμμισμένες συνδετικές λέξεις του κειμένου με

άλλες συνδετικές λέξεις χωρίς να αλλάζει το νόημα.

3ο Θέμα (Παραγωγή λόγου, 10 μονάδες)

Με αφορμή την ανάγνωση του παραπάνω κειμένου αποφασίζετε να γράψετε μια

επιστολή σε έναν φίλο/ μια φίλη σας στην οποία θα εκφράζετε την άποψή σας για το
«homeschooling» (πλεονεκτήματα, μειονεκτήματα).

θαίνω για τη συνοχή ευρύτερου κειμένου

 Για να γράψουμε ένα κείμενο, πρέπει να έχουμε αποφασίσει:

1. ποιο είναι το θέμα μας·
2. ποια ζητήματα σχετικά με το θέμα αυτό θέλουμε ή μας ζητούν να
αναπτύξουμε στο κείμενό μας·
3. ποιος είναι ο σκοπός για τον οποίο γράφουμε. Ο σκοπός μας προσδιορίζεται
από τρία κυρίως στοιχεία:
 Είναι απαραίτητο το κείμενό μας να έχει αλληλουχία, δηλαδή, να υπάρχει
ομαλή μετάβαση από τη μία σκέψη στην άλλη. Έπειτα, πρέπει να βρούμε πώς
θα οργανώσουμε τις ιδέες αυτές σε παραγράφους, ώστε η καθεμία να έχει
σαφές νόημα. Για να γίνει σαφέστερη η αλληλουχία, δηλαδή η λογική σχέση
και συνέχεια που πρέπει να υπάρχει ανάμεσα στις ιδέες του κειμένου,
χρησιμοποιούμε τις κατάλληλες συνδετικές λέξεις ή φράσεις.
 Τα κείμενα διαφέρουν μεταξύ τους ανάλογα με το είδος τους. Αλλιώς είναι
οργανωμένη μια επιστολή σε ένα φίλο μας κι αλλιώς ένα άρθρο σε ένα
μαθητικό περιοδικό. Για το λόγο αυτό πρέπει να λαμβάνουμε υπόψη μας όχι
μόνο σε ποιον απευθυνόμαστε, αλλά και τι γνωρίζει για το θέμα μας.
 Παρόλο που τα κείμενα διαφέρουν πολύ μεταξύ τους ανάλογα με το είδος
τους, συνήθως σε όλα μπορούμε να διακρίνουμε: 1. τον πρόλογο, 2. το κύριο
θέμα τους, 3. τον επίλογο
 Ανάλογα με το είδος του κειμένου μπορεί να υπάρχει προσφώνηση-
επιφώνηση (π.χ. επιστολή, ομιλία κτλ.) ή τίτλος (π.χ. άρθρο σε εφημερίδα).