“Ibong Adarna”

Mga mahahalagang tauhan ng Ibong Adarna

Ibong Adarna – ang makapangyarihang ibong nakatira sa puno ng Piedras Platas na makikita
sa Bundok Tabor.Tanging ang magandang tinig ng ibong ito ang makapagpapagalibg ni Haring
Fernando ng Kahariang ng Berbanya.

Haring Fernando – ang butihing hari ng Kahariang Berbanya na nagkaroon ng malubhang

karamdaman.

Reyna Valeriana – ang kabiyak ni Haring Fernando at ina nina Don Juan, Don Pedro, at Don
Dieogo.

Don Pedro – ang panganay na anak nina Haring Fernanado at Reyna Valeriana, Siya ang unang
umalis sat nakipagsapalarang hanapin ang mahiwagang ibon sa Bundok Tabor.

Don Diego – ang ikalawang anak nina Haring Fernando at Reyna Valeriana. Nang hindi
makabalik si Don Pedro ay siya naman ang sumunod na tumungo sakabundukan upang hanapin
ang ibong makapagpapagaling sa kanilang amang may malubhang karamdaman.

Don Juan – ang bunsong anak nina Haring Fernando at Reyna Valeriana. Makisig, matapang, at
may mabuting kalooban . Siya ang tanging nakahuli sa Ibong Adarna sa Bundok Tabor at
nakapagligtas sa kanyang dalawang kapatid.

Matandang Sugatan – ang mahiwang matandang leproso o ketongin na humingi ng tulong at

ng huling tinapay ni Don Juan habang patungo siya sa Bundok Tabor. Siya ang nagsabi ng mga
bagay na dapat gawin ni Don Juan.

Higante – mabagsik, malakas at malupit na tagapagbantay ni Donya Juana. Nakatakas lamang si

Donya Juana mula sa pagiging bihag niya nang matali at mapatay siya ni Don Juan.

Ermitanyo – ang mahiwagang matandang lalaking naininirahan sa Bundok Tabor. Siya anf
tumulong kay Don Juan upang mahuli ang mailap na Ibong Adarna.

Matandang Lalaking Uugod – Ugod - ang tumulong kay Don Juan upang mapanumbalik ang
dati nitong lakas matapos siyang pagtaksilan nina Don Pedro at Don Diego.

Donya Juana – ang unang babaeng nagpatibok sa puso ni Don Juan. Isang higante ang
nagbabantay sa prinsesa na kinailangang talunin ni Don Juan upang makalaya ang dalaga.

Donya Leonora – ang nakababatang kapatid ni Donya Juana na bihag naman ng isang
serpiyente. Nang makilala siya ni Juan ay nahulog din ang loob ng binata sa kagandahang
taglay na dalaga

Lobo – ang alaga ni Donya Leonora gumamot kay Don Juan ng siya’y mahulog sa balon dahil sa
pataksil na pagputol ni don Pedro sa lubid na nakatali sa kanyang beywang.
Serpiyente – isang malaking ahas na may pitong ulo na nagbabantay kay Donya Leonora.
Nakipaglaban dito si Don Juan at ng matalo niya aang serpiyente ay nakalaya na si Donya
Leonora.

Donya Maria Blanca - ang prinsesa ng Reyno de los Cristales. Maraming taglay na
kapangyarihan ang dalagang ito. Dahil sa laki ng pagibig niya kay Don Juan ay tinulungan niya
ang binata upang malagpasan ang maraming pagsubok.

Haring Salermo – ama ni Donya Maria Blanca na naghain ng napakaraming pagsubok na

kinailangang malagpasan ni Don Juan upang mahingi ang kamay ng dalaga.

Mini Dictionary: “Si Haring Fernando at ang Tatlong

Prinsipe”
Mga Saknong 007 - 029

1. Dukha – mahirap; anak pawis

Ang mga Pinoy ay dukha.

2. Balakin – plano

Balakin nila Tim na gumala ngayong Sabado.

3. Napagliming – napag – isipan

Napagisipin ko mabuti ang mga tina-type ko ngayon.

4. Mabunying - dakila; bantog; marangal

Dapat ingatan ang mabunying lugar na Armenya.

5. Uliran – modelo; mabuting halimbawa

Maging uliran sa mga taong nakababata saatin.

6. Pagliyag - pagmamahalan

Mahalaga ang pagliyag sa ating kapwa bayan.

7. Magigilas – makikisig; malalakas

Ang tatlong magkakapatid ay magigilas.

8. Malulumay – mahinahon

Ang galaw ng mga tao ngayon ay mahinahon.

9. Mapugto – maputol; mapatid

Ang pusod ng bata ay dapat mapugto pagkapanganak.

10. Pagsuyo – pagibig; pagmamahal

Nagustuhan ni Donya Juana ang pagsuyo ni Don Juan sakanya.

11. Kutya – uyam; libak

Minsan nakakatawng kutyain ang ugali ng mga bata.

12. Hungkang – walang laman; mahina ang ulo

Nung itina-type ko ito ako’y nahuhungkang.

13. Kinamtan - nakuha

Pakiramdam ko ay kinamtan ang aking kaluluwa habang ginagawa itong proyektong ito.

14. Pantas – eksperto; dalubhasa

Si Mam Ana ay pantas na guro.

15. Tugon - sagot

Wag kayung tumagon habang sinesermonan kayo ng nanay niyo.

16. Minagaling – minabuti

Wag masyado minagaling ang gawain.

17. Nakasulit – nakalagpas; nakapasa

Nakasulit na kami sa aming problema.

“Panaginip ng Hari”
Mga Saknong 030 – 045

18. Talinghagang – hiwaga; misteryo

Punong puno ng talinghaga ang Kaharian ng Berbanya.

19. Lumbay – lungkot

Napakalambay ng nagyari kay Don Juan.

20. Naidlip – natulog

Naidlip ako tuwing hapon.

21. Nililo – nilinlang; trinaydor; pinagtataksilan

Nililo nila Don Diego’t Don Pedro si Don Juan.

22. Tampasalan - buhong; masasamang tao

Maraming mga Buhong sa mundong tinatapakan natin ngayon.

23. Matarok – masukat; maabot

Ang aking pangarap ay kasalungat sa kanyang matarok na pangarap

24. Nalulunos – labis na nalulungkot; naawa sa sarili

Si Don Juan ay nalulunos sa nagawa sakanya.

25. Napahimlay – napahiga ; nakapagpahinga

Napahimlay sila Don Diego at Don Pedro sakanilang paglalakbay.

26. Gunam – Gunam – diwa; isipan; dili – dili

Ginugunam – gunam ang bawat bagay bago gawin.

27. Nahapis – nalungkot; nangayayat sa pagaalala

Nahapis sila Haring Fernando at Reyna Valeriana sa sitwasyon ni Don Juan.

28. Liyag – mahal; sinta; mutya; giliw

Aking Liyag Ikaw na ang tahanan at mundo.

29. Bagabag – ligalig; balisa

Bagabag ang mga tao sap pera ngayon.

30. Nakatalos – Nakaalam

Nakatalos ng problema ang tatlong magkakapatid.

31. Pinagimpan – Panaginip

Nagka – pinagimpan si Haring Fernando tungkol sa tatlong magkakapatid.

32. Tumatahan – Naninirahan; Nakatira

Tumathan ang tatlo sa bundok ng Armenya.

33. Monarka – hari

Ang Monarka ng Berbanya ay si Don Fernando.

“Si Don Pedro at Ang Puno ng Piedras Platas”

Mga Saknong 046 – 080

34. Tumalima – sumunod, sumang ayon

Tama na ang daldal, sumunod sa patakaran TAMA na ang daldal at palusot, tumalima na lamang sa
patakaran ng Land Transportation Franchising and Regulatory Board (LTFRB). Ito ang tinuran ni
Puwersa ng Bayaning.

35. Kapagdaka – kaagad – agad, mabilisan

 Kapagdaka’y nagbangon at siya’y nagbihis

36. Hagap – isipan, ideya; kutob

Punong puno ng hagap ang mga estudyante ng Grade 7.

37. Matahak – mapuntahan; marating

Matahak ko rin ang pagiging piloto.

38. Lunas – gamot

Kinakailangan ni Haring Fernando ng Lunas sakanyang sakit.

39. Binagtas – nilakbay; tinungo; dinaanan

Binagtas nila ang Bundok Armeny.

40. Pata – Pagod, pagal, hirap

Pata na si Don Juan sakanyang paglalakabay.

41. Mahinusay – matagumpay

Mahinusay ang aking mga magulang.

42. Mayamungmong – malago, madahon, mayabong

Mayamungmong ang damuhan sa tapat ng bahay nila.

43. Pagkabihani – pagkaakit; pagkahalina

Sa kanyang pagkabighani may dalawang tumulong sakanya.

44. Lumagi – tumira; tumahan

Lumagi ang tatlo sa Armenya.

45. Mapawi – mawala; maglaho

Mapapawi rin ang kahirapan na ito.

46. Pakay – sadya; mithi

Ang Ibong Adarna talaga ang pakay ng tatlo.

47. Takipsilim – padilim na; pagabi na

Napakatagl mag takipsilim kahapon.

48. Namasid – Nakita; namasdan

Namasid ng marami ang pangyayari sa eskwelahan naming.

49. Kawan – kawa’t - pangkat – pangkat; sama – sama

 Kawan – kawa’t silang nag – trabaho.

50. Marahuyong – maakit; maengganyo

51. Nagtutulin – nagmamadali

52. Paglalayag – paglalakbay; pagusad

Mahaba – haba ang paglalayag ni Don Juan

53. Mainam – Mabuti; maganda

Mainam ang ugali ni Donya Juana, kaya nahulog si Don Juan para sakanya

54. Nagulaylay – nahimlay; napahinga

Magparaan ng magdamag sa umaga na lumakad, pagod kasi, kaya agad nagulaylay nang panatag.

55. Naino – namalayan

Naino ni Don Juan ang pag anyong ahas ng dalawa.

56. Pinangulag – pinagpag

Panginginig at pagtaas ng balahibo ng tandang dahil sa takot Ibo’y marahang lumapag sa sanga ng
Piedras Platas balahibo’y pinangulag nagbihis na

57. Nag – aalimpuyong – naglalagablab

Ani ni John Ruskin: Ang tula ay tahasang pagpapahiwatig, sa tulong ng guniguni at nag–
aalimpuyong gunamgunam.

58. Marikit – maganda; kaakit – akit

Marikit ang dalawang Donya.

59. Nagupuling – napahinga; napahimlay

Nagupuling ang dalawa sa ilalim ng Piedras Platas.

“Si Don Diego at ang Awit ng Ibong Adarna”

Sakonong 081 – 109

60. Naparawal – napahamak; nabigo

Malungkot ang anak na naparawal sa ina.

61. Bulaos – daan; landas

Daanan ng mga hayop tungo sa inuman at paliguan nila bulaos.

62. Nahapo – napagod; napagal

Hindi na nahapo si Don Juan kasi siya ay determinado na maiuwi ang ibong adarna.
63. Kinipkip – binitbit; dinala

Dinala sa ilalim ng kilikili kinipkip ni Jose ang kanyang telepono.

64. Sinalunga – sinalungat; sinalubong

Pag-akyat sa mataas na gulod salunga.

65. Matarik – matataas

Matarik ang Bundok Tabor.

66. Nakadatal – nakarating; umabot

Hindi niya nalalamang siya pala’y nakadatal sa Tabor na sadyang pakay, dikit ay di ano lamang.

67. Napagbulay – bulay – napag – isip – isipan

Napagbulay ako kung matatapos ko ba ito.

68. Namamaang – nagtataka; namamangha

Nagkukunwang di-nalalaman At sa kanyang pagmamahal pati Reyna namamaang.

69. Piedrerias – makintab na batp; batong hiyas

Mga batong hiyas Muli niyang pinagmalas ang puno ng Piedras Platas.

70. Pagkaigayam – pagaakit; pagkarahuyo

Pagkaigayam ni Don Juan kay Donya Juana ay nakakinlove.

71. Di matunton – di maunawaan; di maisip

Dumating ang hapon at muling naroon, ngunit ikaw, buhay, ano’t hangga ngayo’y di pa nagbabalik at
di ko matunton?

72. Dumuklay – dumapo; humapon

Dumuklay sa kotse namin ang isang ibon.

73. Masapit – manyari; maganap

Sasapit rin ang oras na matatapos ito.

74. Nalilingid – natatago

Sa kaalaman ng lahat unknown to all Sa kanila ay walang naalangid.

75. Maririlag – napakaganda

Maririlág na mga pilipino ay nangagsísikap na rin ng ikapagtátagumpay ng ating dakilang mithi,

nguni’t ito’y dî nakababawas sa kanyang pamumukod.

76. Nagahis – natalo; nadaig

Nagahis ni Don Juan ang higante at napakawalan ang kayang bihag.

77. Pagkokoplas – pag – awit; pagkanta

Nadinig ng tatlo ang pagkokoplas ng Ibong Adarna.

“Si Don Juan, Ang Bunsong Anak”

Mga Saknong 110 – 161

78. Nag – aalapaap – nagdadalawang – isip

Hindi nag-alaplap si Don Juan sa kanyang desisyon.

79. Pakumbaba – mababang – loob

May ugaling mapagkumbaba si Don Juan.

80. Tulutan – payagan

Tinulutan nila si Don Juan na maglakbay.

81. Subyang – tinik; pasakit

Maliit na piraso, gaya ng kahoy na napilas o nahiwalay sa pinakakatawan subyang

82. Magtatanan – aalis nang walang paalam; tatakas

mahuhuli pa tayo Nahuhuli na tayo, huling-huli tayo huling-huli tayo… ng tatay mo huling-huli tayo…
magtatanan tayo nahuli tayo

83. Bendisyon – basbas

Humingi ng bendisyon si Don Juan para sakanyang paglalakabay.

84. Iginawad – basbas ng pagpapala

Pagkaraán ng̃ iláng̃ panahón siyá at ang̃ kanyáng̃ mg̃a anák ay napabinyág na lahát. Ang̃ pang̃alang̃
iginawad kay Lakán Dulà ay Carlos.

85. Namanglaw – nalungkot

Namanglaw sila para sakanilang mga anak na hindi pa nakakabalik sa kanilang kaharian.

86. Binabagtas – tinatahak

Dinadaanan, tinatahak, tinatalunton habang binabagtas nila ang mabatong landas mga haywey na
binabagtas kapag nagbibiyahe pauwi ng San Pablo.

87. Nakalimbag – nakmarka

Maliit na kard na may nakasulat o nakalimbag na pangalan ng isang tao.

88. Nawawaglit – nawawala

Ang iyong mahalin Kahit sinabi mong Sa iba ika’y meron kang pagtingin Sa bawat yakap nya’t halik
Pag-ibig mo’y hindi pa rin nawawaglit.
89. Di alintana – di pansin

Humarap sila at nakihamok nang di inalintana ang walang humpay at mababangis na pagsalakay ng
kalaban nang may tatlong buwan.

90. Tinataglay – nararamdaman

May himig pa akong naririnig Dito sa ating daigdig Hanggang may musika akong tinataglay, kita’y
iniibig Giliw, huwag mo sanang isipin Ikaw ay aking lilisanin ‘di ko magagawang Lumayo.

91. Leproso – may sakit na ketong

Nakakilala si Don Juan ng isang matandang leproso habang paakyat ng Tabor.

92. Mahumaling – labis na sakit

Mahumaling ang sakit ni Haring Fernando.

93. Magmaliw – mamatay; mawala

Naiisip nila ang magmaliw ng naunang dalawa.

94. Hinuhulo – inuuwa

Hinuhulo nila ang sitwasyon ng tatlo.

95. Nagbadya – nagsalita

Nagbadya na ang Ibong Adarna sa ibang anyo.

96. naipagkawanggawa – nailimos

Naipagkanggawa ng matanda ang isang tinapay.

97. Nilisan – iniwan

Iniwan siya ng girlfriend niya.