You are on page 1of 69

‫پشو پاشا ۽ ٻيون ڪهاڻيون ‪ :‬جمال ابڙو‬

‫‪www.sindhsalamat.com‬‬ ‫‪1‬‬
‫پشو پاشا ۽ ٻيون ڪهاڻيون ‪ :‬جمال ابڙو‬

‫پِشٌ پاشا ۽ ٻيٌن ڪًاڻيٌن‬

‫جمال ابڙو‬

‫روشني پبليڪيشن‬

‫ڊجيٽل ايڊيشن ‪:‬‬

‫سنڌ سالمت ڪتاب گهر‬

‫‪www.sindhsalamat.com‬‬ ‫‪2‬‬
‫پشو پاشا ۽ ٻيون ڪهاڻيون ‪ :‬جمال ابڙو‬

‫سنڌ سالمت پاران ‪:‬‬

‫سوڌ سالمث ڊجُٽل ةٌڪ اَڊَضن سلسلٍ جٌ ڪحاب همتر (‪ )202‬اويان اڳُان پُش ڪجٍ ٿٌ‪.‬‬
‫يٍ ڪحاب ”پضٌ پاصا ۽ ٻٌُن ڪًاڻٌُن“ جدَد سوڌي ڪًاڻٍَء جٍ هامُاري لُکڪ جماك‬
‫اةڙي جٍ افساهن ۽ ڪًاڻُن جٌ مجمٌعٌ آيٍ‪.‬‬

‫”پضٌ پاصا“ جٌ پًرٌَن ڇاپٌ ‪9191‬ع ۾ زهدگٍ پتلُڪُضن پاران ڇپاٌَ وٌَ‪ ،‬ٻٌُ دفعٌ‬
‫طارق اصرف پاران ‪9191‬ع ۾ ”ةدمعاش“ جٍ هالٍ سان ڇپٌُ پر يڪ ئٍ ڏَوًن ۾ سڀ‬
‫ڪاپٌُن حُدرآةاد ۾ ئٍ وڪامجٍ وٌَن‪ .‬ٽٌُن دفعٌ يٍ ڪحاب ورسٽٍ پتلُڪُضن‬
‫ڪراچٍ پاران ‪9191‬ع ۾ ڇپاٌَ وٌَ‪ .‬سوڌَڪا پاران پڻ ڇپاٌَ وٌَ ۽ آخر ۾ روصوٍ‬
‫پتلُڪُضن پاران ڇپاٌَ وٌَ آيٍ‪.‬‬
‫جماك اةڙو‪ ،‬جرقٍ پسود سوڌي ڪًاڻٍَء جٌ ةاهٍ آيٍ‪ ،‬ين جرقٍ پسود جحرَڪ جٍ عروج‬
‫واري زماهٍ کان ڪًاڻٌُن لکڻ صروع ڪٌُن‪ ،‬ين جرقٍ پسود جحرَڪ جٍ چڱن ۽ مثتث‬
‫اثرن کٍ ضرور قتٌك ڪٌُ‪ ،‬پر ين ڪڏين ةى جرقٍ پسود جحرَڪ جٍ گًرجن کٍ‬
‫مصوٌعٍ اهداز ۾ آڏو رکٍ ڪًاڻٌُن هى لکٌُن‪ .‬جماك اةڙي صرف ‪ 99‬ڪًاڻٌُن لکٌُن‬
‫جُڪٍ سوڌي ادب جٌن صايڪار ۽ الزواك ڪًاڻٌُن آين‪.‬‬
‫ٿٌرائحا آيٌُن سائُن ةدر اةڙي صاحب جا جوًن ڪحاب جٍ سافٽ ڪاپٍ مٌڪلٍ سوڌ‬
‫سالمث ڪحاب گًر ۾ پُش ڪرڻ جٍ اجازة ڏهٍ‪.‬‬
‫اويان سڀوٍ دوسحن‪ ،‬ڀائرن‪ ،‬سڄڻن‪ ،‬ةزرگن ۽ ساڃايى وهدن جٍ قُمحٍ مضٌرن‪ ،‬راَن‪،‬‬
‫صالحن ۽ ريومائٍ جٌ موحظر‪.‬‬

‫محمد سليمان وساڻ‬


‫مينيجنگ ايڊيٽر ( اعزازي )‬
‫سنڌ سالمت ڊاٽ ڪام‬
‫‪sulemanwassan@gmail.com‬‬
‫‪www.sindhsalamat.com‬‬

‫‪www.sindhsalamat.com‬‬ ‫‪3‬‬
‫پشو پاشا ۽ ٻيون ڪهاڻيون ‪ :‬جمال ابڙو‬

‫فًرست‬

‫‪5‬‬ ‫مـان مـڙد‬


‫‪11‬‬ ‫بـدتـمـيڐ‬
‫‪13‬‬ ‫ِپيڏاهـي‬
‫‪15‬‬ ‫ډـاهه جـو َڦـڏ‬
‫‪18‬‬ ‫بـدمـعـاش‬
‫‪22‬‬ ‫مـنـھـن ڪـارو‬
‫‪26‬‬ ‫هـو حـڏ هـو‬
‫‪29‬‬ ‫ڪـارو پـاهـي‬
‫‪33‬‬ ‫مهڏباني‬
‫‪37‬‬ ‫خـمـيـسـي جـو ڪـوٽ‬
‫‪39‬‬ ‫الري‬
‫‪43‬‬ ‫ِپشـو پـاډـا‬
‫‪54‬‬ ‫پـاډـا‬
‫‪58‬‬ ‫ِڈـيـنـڌ‬
‫‪62‬‬ ‫فـڏډـتـو‬
‫‪64‬‬ ‫مـاء جـي جھـو ِلـي‬
‫‪66‬‬ ‫الٽ‬

‫‪www.sindhsalamat.com‬‬ ‫‪4‬‬
‫پشو پاشا ۽ ٻيون ڪهاڻيون ‪ :‬جمال ابڙو‬

‫مـان مـڙد‬

‫ىاـ تڍڟيً ٌٍڌق دّاٌڎق ڟذاـ! ڙاڈڟّ ڙاڈڟّ ڙٽّؾۿ نڕ ؼڊقؾ‪ .‬پاڻ کي پاڻ ڇؼي صّش پيّ ٿياـ‪.‬‬
‫تيم ڐهيم ړعي قارـ کي ؼيٍگاري ٻاڟع ٌڔعاـۿ ڀاٌياـ تَ ؼڀڔّ پيّ ىّـ کي ڇؼي‪.‬‬
‫ړٍڠً ڈّړعيڡ دي ىّـ تي ٌٌع پيئي پڒ ٿي قيٍطؿ تَ معقر ىّـ تي فطا ٿي ڟٌّطي‪ٌٍ .‬ڌڈي‬
‫ىعكّىڎي دؾۿ پّڢ تَ قٺي پٍڠٍذا ىٺڎا ٌاٽڒ ٺاڟيٍطي‪ .‬گم دڠڎي ٌيٍگعيڡ کي پٍڠٍذّ ؼاٿي ؼيذڠيۿ‬
‫ڈا ڈا ٌَ ؼاڜػ صياني رڟاڜيّـ ړٍطق ڟّس‪ .‬چعچا ڀّڳۿ ٽڠڔڎاۿ ارڇائيّـۿ دادنً دي دٌيا‪.‬‬
‫وتيعت ۾ چهّالئي اڙيئي ڟئو‪ .‬ڀائيٍطق ڟئػ تَ ړي رٌگ رنيّـۿ ىً ىؽتيّـ ړذً‪ .‬رقح پيّ‬
‫اڇاىٍطق ڟّ‪ .‬ړڍڟً دتهً دي چّٽيڡ تيۿ ړڍڟً ړڔعـ دي ىٿاـۿ ړڍڟً ڈّنيً دي ؼيٍي تيۿ‬
‫ړڍڟً تَ ؼيٍڊ دي تعي ۾ ىعداـ ڙّنيٍطق قتٍطق ڟّس‪.‬‬
‫ىٍڠٍذي چهّني وتيعت ۽ دّاٌيڡ دي رٌگيً ٌٌعيً ىٌّکي ڟڒ ڟٍڋ ٽڔاڡ ړعڻ ٌَ ڇٌّ‪.‬‬
‫ىهڒ ىهڒ ىاـ ٿيٍطقۿ ڟڒ اڟڎي ىهڒ ۾ اچي ٌڔتػۿ دتي ةػ ىّـ ؼاـ ړيػ ٿي قيّ‪ .‬ىٍڠٍذي‬
‫ړچڎيڡ قڟيڡ کي څڛ تَ ړٍڠً ىٺ ۾ ٌپّڈيۿ نښڎق ړعي ڈڍيّ‪ .‬زٌطگيڡ دّ ٌچڔّ ٽپڔّ ديڔّ‬
‫ة م پيّ ڇيٍطق ڟّۿ تٍڠً څڛ تَ ړعٌگڠّ ڀڃيۿ ړٍڠً نّنّ نٍگڎق ړعي قڅق‪ .‬زياتيڡ دّ ڟښاڣ ۽ زٌطگي‬
‫دي ؼعڟاڻ ؼڀ چّؼذي قيئي‪ .‬ارةيً اٺؽٺاۿ ړعقڈيً تيٍائّـۿ ڟغاريً ذڟٍي تذّيغقـ ؼڀ دٻذي دفً‬
‫ٿي قيئّـ‪ .‬ىّـ الڢ دٌيائي ىعي ىهياىيٽ ٿي قيئي‪.‬‬
‫قڂ “فعيڔا دا گڠاٽا اقٌطاڟا دڠٍگمۿ څٻڝيً قارا ٻيالۿ ٌاٌگ ةالئّـ ۽ ادگع‪ .‬گّريهً دڠڎا‬
‫ؿيطيۿ ړارا رڇۿ اڈيّـ علاةً دڠڎيّـ اکيّـۿ ړيٍئً دڠڎا قارۿ كئي پيئي اچي‪ .‬راتّ رات ٻڋي کڝي‬
‫كيط ړيائّـ‪ .‬ڄٽ ۽ ڇر کاـ اڊ ٌَ کهيۿ ” ڟٍا‪-‬ڟّ!“ دا “قاز ٌغارـ دا راٌڀاټۿ ڀانً دا کڎړاۿ ڟٍياـڣ‬
‫پيّ ڐعړي‪.‬‬
‫ٌٍڠً چّٽيڡ ٌٍگاۿ ړٽاريّـ ڟٿً ۾‪ .‬داـ کڝي ڇؼاـ تَ ؼڀ عّرتّـۿ ىعد ڟڒ ةَ ٌَ‪ .‬ڟّش‬
‫اڇاىي قيو‪ .‬عذب دڠڎا “قاز ٿي ړڌيائّـ‪ٌٍ .‬ڌڈا دډ ٿي قڅايائّـ‪ .‬ٿهڠي گگِي “قاز ۾ ڙائيۿ ڙائي‬
‫ٌچڛ نښيّـ‪ .‬صٍذعـ ۽ ڀانً ؼاـ ىّـ کي څړا ڇيٍطيّـ گڠهيٍطيّـ ڟڒ غار ۾ “يّـ‪ .‬اتي ړً‬
‫ړيغقر ىعدـ کي ڇٺوۿ دي ٻارـ دي قنعـ ؼاـۿ ڟيڍـ ؼارـ داٌّرـ کيۿ کهً ؼّڅق ةاڟَ ۾ پچائي رڟيا‬
‫ڟئا‪ .‬ىٍٍِذي تَ کم ىاـ ٺڔاڣ ٌڔعي قيا‪.‬‬
‫اڟڃاڜً ىاـ ؼيذِيو تَ ىّـ کي معقر ړڠٍطيّـۿ ٌيٺ اڟّ قكت اچي قيّ‪ .‬ؿّر ىچائيٍطيّـۿ‬
‫گّڈ ړٍطيّـۿ ىّـ کي ڟڒ ىٍطر دڠڎيڡ غار ۾ قٺي “يّـ‪ .‬اتي ڀيو دڠڎي ڇائڛ ىّرت زائفاـ دّ قڇق‬
‫ةّتّ ٺڠيم ڟّ‪ .‬اـ دي اڙياـ ڇٺو تَ رت دا گيڠا نښا پيا ڟئا‪ .‬ٻَ څڝيّـ ٌيٍگعيّـ ڀّتػڝيّـۿ ړٽاريّـ‬

‫‪www.sindhsalamat.com‬‬ ‫‪5‬‬
‫پشو پاشا ۽ ٻيون ڪهاڻيون ‪ :‬جمال ابڙو‬

‫کٍيّـ ةيٺيّـ ڟيّـ‪ .‬ڟڒ څڝيڡ ڙٿڎ کاـ دڠهيۿ ةّتي قټ “ٌطق‪ .‬رڈ ړعي ةيڠّش ٿيڛ قارق ڟّس تَ‬
‫ڟڒ ىػو دڠڎي ړ عاڈي ڇائڛ اچي ىّـ کي ڙعاٺڎي پاتي ۽ ڟڒ ٻڔعي کي ړٽار ڟڝي اتي ړٽار‬
‫ڟڝي اتي ړٺائّـ‪ .‬پّڢ تَ ٌاڂ گاٌي دّ ڟٍگاىّ ىچي قيّ‪.‬‬
‫ىّـ کي ةعط ۾ اڟّ ىعهّؿ ٿيّ تَ اڟّ ةّتّ ىاتا ديّيڡ دّ ڟّۿ ؼاٺ ؼّڻ ړعي ىّـ کي ڟً‬
‫ړعاڈيڡ ىػو دي زعؿ ۾ داصم ړيّ ڟئائّـ‪ .‬ىّـ کي تَ ڇٌطڻ پئذي قيا‪ .‬چيو صطايا ٻڔع ڟذاـ تَ‬
‫چڗّۿ ڟڒ قار ړؽذي قڃا ڟاۿ يا عيع دڠٍو دّ عظاب تَ ٌَ ڇؼاـ ڟا‪ .‬ړئيً ڟً ړعاڈي کّڳ ؼاـ‬
‫عـق ړٍطس!‬
‫اـ ىڠم پٍڠٍذي ؼٍڋ ديػ کي ؼاريو‪ .‬پاڈي قاري رئٍطڈ ٌازٌيً ياد پيوۿ دٍڠً کي ؼٺ قرڟيً‬
‫دي پّڈڟي ؼاـ ٿي پعڜايائّـ‪ .‬اال! دي ڟيٍئع ىٍڠٍذي رقةعق ائيً ٿئيۿ تَ ؼڀٍي دا ىيچاال ڀڃي پّڈڟي‬
‫دّ ٌعگڠٽ پٽيۿ اـ ٌازٌيً کي ديئٍطاـ ڇيارياـ‪ .‬قيچاري ؿاديڡ دي ڐٍڊر ٿيۿ ىّـ قاٌگع ړؽذڛ‬
‫الڢ تيار ٿي ٌُّطيۿ ړٍّار ٿيڛ الڢ ٌَ‪ .‬ائيً ڀا‪ٌ+‬يو تَ اـ ٌازٌيً کي ةَ ٌڔاح قكت اڟڎائي ڀّائتا‬
‫دڠٍگهيۿ اگڠاڈا ٌعنچا اٌؽاـ ٌچٍطا ۽ قاڅٽ ړٍطا ٌٌع “يا ڟٌّطا‪.‬‬
‫گِڎي ٌَ گظري تَ ڇٌطري ڇائڛ ىّـ کي قٺي پٍڠٍذي ڀٌّگڎي ڇي قيئي‪ .‬ړاري رڇۿ چپ پيا‬
‫نڎړٍػۿ ڟڒ ةډڎي ۽ ڀّائتيۿ ٻيّ اگڠاڈيۿ ؼچي گڠٍخ گڠٍخ‪ .‬ىٍذڠائٍػ څٽ ٿي “ئي‪ .‬چپً دّ ڄقؾ‬
‫ٺاڟيۿ پيال ڇٌط ړڌي کڝي چيي ڇٌائيً‪ .‬نڏ دِڎي نښڎي ةطـ ۾ کڝي دڠهيائيً‪ .‬ىّـ ؼاـ ڈاڈا ٌَ‬
‫ړيائيً‪ .‬ړپڎا ڐاڈيائيًۿ نڕ ڐاڈيائيًۿ دؾ ڐاڈيائيًۿ ڈيڠّـ ڈيڠّـ ړيائيً‪.‬‬
‫ٻڋق ڟئو تَ ’قكت‘ ڐٽ دّ ىهو “ڟي‪ .‬پع ڟت تَ قيعاـ قيع قڅ ڟئي‪ .‬دڍڟً ىٍڠٍذي دّاٌيڡ کي‬
‫اڀاري ٌَ ؼگڠيۿ تڍڟً ىّچڎق کٍيائيً‪ .‬ڟڛ دّ نٺ تَ رت ۾ ڙاڈڟّ‪ ٌَ .‬څڜي ٌَ ؼائيًۿ پٍڠٍذا ڈڍيۿ قڃي‬
‫پعاقـ ۾ پيّ ڟّس‪.‬‬
‫ڟار ىڃي نچي ٿيڛ ةطراـۿ اٽهّ ىّـ تي ٺڔع ڀڃڛ نښي‪ .‬چيۿ”ڟڠڎق تڠڎقۿ گڠع ؼاـ ؼچّ ٌَ “ڟيۿ‬
‫معقر ړٿي اڊ اڈي ڟٌّطس“‪ .‬ىّـ قاري ؼػ ۽ ؼانيّـ ةَ اچيّـ چٍتا ڟڝً ۽ ڀٌّڊا گڠعقڈي ڇيً‪.‬‬
‫چيۿ” ړاريڡ تي پيع پيّ ؼّـۿ دّ پٍڠٍذي قؼً دڠڎي ىّىم دّ ڟً ٌڀاڙي ؼاـ پهئَ اٽڔايّؼيً!“‬
‫ىٍڠٍذي زاؾ کي قالح ڇٌائّـ تَ ړڠيٍػۿ پع ڟً پّڈُيڡ کّڳ دّ ىڎئي ړّ ىّـ تي ڟعڊ‬
‫ڟاردي قيّ ڟّۿ ؼا “ٌا ړاٌا ړعڻ نښي‪ٌ .‬يٺ ىّـ قاري ؼاني تيار ٿي تَ ىاـ ٿي ړڠاٌػ‪.‬‬
‫ړاقڈ تَ ڇاچي نښيو ڟيڡ ٽياړڎ ړيعۿ پع ڟّڡ چّي غيعت دّ ؼّاؾ “ڟي‪ .‬ىّـ کي اکيً ۾‬
‫پاڜي ڀعدي “يّ‪ .‬پٍڠٍذي پياري ديػ ۾ ىّـ ائيً ړڍڟً ٌَ ؼّچيّ ڟئّ تَ زائفً کي ةَ غيعت ٿيٍطي‬
‫“ڟيۿ ۽ ڟّ ةَ ىڎؼً کي ړارق ړعي ىاري ؼگڠً ٿيّـ‪.‬‬

‫‪www.sindhsalamat.com‬‬ ‫‪6‬‬
‫پشو پاشا ۽ ٻيون ڪهاڻيون ‪ :‬جمال ابڙو‬

‫ڟڒ رات قدڠَ قٺي کڎي کٍيو‪ ٌّ .‬عيع ةهڎقۿ اڜچاڻۿ پتّ ٌَ پّي تَ ړاڇي قڃاـ‪ .‬ىٿاـ قري‬
‫ةادؿاڟي زائفً ديۿ دتي ديڔا ىهيوۿ ؼا کڝيّ كاةّ ړعيو‪ .‬څڛ تَ ىاـ اٌؽاـ ٌَۿ پع ةي داـ ړؽعت‬
‫گاڟَ ڟئػ‪ .‬ىٍڠٍذي دؽو دّ ذرق ذرق نٻي ڈڍيائّـ‪ .‬پاڻ کاـ ةډاـ اچڛ نښو‪.‬‬
‫ٽڔً تي قړاىذڛ نښػ‪ .‬ىٿاـ قري كڠع اڟّ ٿيّۿ دّ ىعاىهّ ةعداريڡ ۾ پيؾ ٿيّ‪ .‬اقڈي پاڈي‬
‫دّـ ؼعدارڜيّـ پښڎ ٻڋي گڍ ٿيّـ‪ .‬ىّـ کي ىّچڎا ڟڝي اقهّړيڡ زاؾ دي زّاني ړيائّـ‪.‬‬
‫صطا صطا ړعي ىٍڠٍذي گڠع قاريۿ دا ڟٌّئيً كتع دي ړٍڋيڡ تي ڟئيۿ ىعي پئي‪ .‬ىّـ نک‬
‫ؿڔعاٌا ةذا “ٌطا‪ .‬پع اچي ٻيّ ىيڛ ىتّ‪ .‬ؼٍطس ٌٍڌيّـ قڇيّـ قارجاڜيّـ اچي اٽڔيّـ تَ ڟً دّاـ تي‬
‫زق ىٍڠٍذّ “ڟي‪ .‬څڛ تَ ىاـ ړا ىهڠَ ڙڋي قؼتّ ڟئػ‪ٌ .‬يٺ ىّـ کي ةَ قرڟائي کٍيائّـۿ دٍڠً ؼانيڡ‬
‫دي زكي ۾ “ئّـ “يػۿ تٍڠً ىّـ کي قړڝڛ چاڟيّۿ پع ىّـ کي ړّ قٺي ړٌَّ! پّڈڟيّـ پّڈڟيّـ‬
‫دي پاڻ چار چار ىڎس رکيّ قيٺيّـ “ڟًۿ ؼي ةَ کڝيّ ٌڒ چٻّ ړًۿ چي ” ړٍّارق ٿّ رقئي “ڟيۿ ٌَ‬
‫ىائي ٌَۿ ړيع قٺٍطق!“‬
‫ىّـ کي تَ ةاڟَ قٺي قئيۿ پاڻ ړڠڎيّـ ړٍّاريّـ ڟيّـ‪ .‬ڟار ؼيٍگار ړعيّ نّفعـ قاٌگع‬
‫قيچارـ ؿعيف گڠع قيٺم نچاڈـ ڈّړعـ کي صعاب ةَ ړًۿ ۽ ىٿاـ چّـ تَ ڟيڣ ڈّرق صعاب “ڟيۿ‬
‫اؼيً ٌَ قٺٍطيّؼيً! پّڢ ةَ ؼڀڔّ پيڣۿ ڇاڈُي ٽٍگيّـ پيّ اڟڎيً نّفعياڜيً کي ىٍٿّـ ړعي تَ اؼاـ‬
‫دّ ٌيٍگع كتّنيّ‪ .‬ىٍڠٍذّ ؿاـ ڟيڡ ةَ عغتي ةعداؿت ړعي ٌَ ؼگڠيّ‪ .‬ړّ قيچارق ىعكّؿ ٌيٍگع‬
‫ڟڒ قار ڀهذي پيّ تَ عيع الڢ ڈٽّ! پاڻ ڀيعي ٻٽاڋ پيّـ ڟڝٍطيّـ تَ اؼاـ ؼاـ ڟيتعا ړي ڟيتعا‬
‫ڈّړعا ٺڠيم “ڟً‪ .‬ڀال دي ڟڒ ڟڒ کي ؼعيت ڟٌّطا تَ ړڠڎق ڈّړع ةچيم ڟٌّطق܁ ړً ةَ پاڻ تَ‬
‫پڍرـ ةَ پاڻ! ړڠڎق ٌَ ىهڒ دّ اٌڋق رقاج ڟّ‪ .‬دڠٍگهي ړٍڠً داڢ داۿ ىٌّکي تَ ڟً ىهڒ دي‬
‫ىاڜڠً تي دّدڔيّـ ٿي “يّـ‪ .‬چيو تَ چّچڎي ڇيئي کڝي ؼاڈياـ! ىٍڠٍذّ ىٺڎق ىهڒ ‪ ...‬ىاـ چپ ٿي‬
‫قيػ‪ .‬ىٍڠٍذا نڕ ړاٌڊرادي قيا‪ .‬ڟً دڠٍگهي ىهڒ دّـ زائفّـ تَ ڟيئً چٌّطيّـ ڟيّـ تَ اؼاـ‬
‫ٻٍي “ڟيّـ ۽ اؼاـ کي زق “ڟي تَ پٍڠٍذي پؽٍط دّ ؼٺّ ۽ ؼڠڝّ ٻخ قٺّـ‪ .‬ىٍڠٍذي ىهڒ دي‬
‫ىػڎدـ کي ړڠڎق عظر ڟّ܁ ىٍڠٍذّ ړٍڋ ڟيٺ ٿي قيّ!‬
‫ڟڒ ىٍڊڈيڡ گاةّ ڇئي ىّـ کي صعيط ړيّ‪ .‬کيػ ؼڕ ٌٿي ىهيّ‪ .‬ؼطائيً ىّـ کي چٌّطي ڟئي‬
‫تَۿ ”ڇس تَ ىاـ ړڠڎي ٌَ پڠهّاـ “ڟياـ ‪ ...‬ىّـ ڟيئً ړيّۿ ىّـ ڟٌّئً ړيّ!‚ ىّـ کي ةَ ڟيت ٌَ ٿئي‬
‫دّ کڝي چّاٌػ تَ ړؽيعق ةَ ړٌَّ نڠيًۿ يا کڝي ؼٍطس قڇ دّ ذړع ڈيڎياـ‪ .‬پاڻ ڀيعي ىّـ کي اٿي‬
‫قيٺي پئي نّئيٍطي ڟئيۿ چيۿ ړّ کع ٌَ اٿيئيۿ ړّ نډڛ ئي ٌَ اٿئي! څڛ تَ ىّـ کي ٌڔا دؾ ڟئيۿ‬
‫ٌڔا پٍڠٍذي عغت‪.‬‬

‫‪www.sindhsalamat.com‬‬ ‫‪7‬‬
‫پشو پاشا ۽ ٻيون ڪهاڻيون ‪ :‬جمال ابڙو‬

‫ٻيڠع ڀښػ‪ .‬ؼاڙي ړارۿ دٍڠً دي ڟٿ چڎڟاـۿ ؼّ چار ڇيٍڠً رڟائي قړڝيّ ڈڍيو‪ .‬اٌڋيع‬
‫ٌٍگعي ڟئي‪ .‬څړا ٿاٻا کائيٍطقۿ چقرـ قاٌگع قړاىٍطق اچي ڟڒ ٌئيً كتيهي ۾ ٌڔتػ‪ .‬اتي دي‬
‫ؼعدارڻ داـ تاـ چڗيعي ٌٍڌي ٌيٽي ڟئي‪ .‬ڟً کي ىاـ قڜي قيػ‪ .‬کڝي ٌڔاح ۾ “ٌطائيً‪ .‬ىاـ ٌَ رني‬
‫رني ٿڔّ ڟئػۿ ةغاقت ۽ ړـيڔؾ ڈڎڟيّـ ڟڝي ىعي قيئي‪ .‬ىٿي ڈاٌّ ړعي قيڠي رڟيػ‪.‬‬
‫ڟّرياـ ڟّرياـ ىٍڠٍذي ةَ دؾ ؼاڜػ ٻذڠي قيئي‪ .‬ڟيتعيً ؼاريً ړاريً ڀّتڝيً ۾ ڟّڡ ىّر‬
‫ڟئي‪ .‬ىّـ کيػ صّش رکڛ دي ڟع ړا ړّؿؾ ړئيۿ ړيً گڠٽايو‪ .‬ىاٌي پچائڛۿ ڈٍڊ ڐّڋ‬
‫ړعڻۿ پاڜي ڀعڻۿ دّڢ دا پگڠع ڟاڜا ؼٍگڠً نښم ړپڎا څقئڛۿ رات دّ کيػ زقر ڇيڛ‪ .‬ؼچّ ڇيًٍِ ُڍ‬
‫ُڝٍطق ُّس‪ .‬تڍًُ ةَ ُّڡ ىِڝّ ڇيئي ړڌٌطي ُئيۿ چي ‛گڠع قيٺي کائّ!‚ اٌطر ۾ قچ پئذي قيٍطا‬
‫ڟئو‪ .‬پيار دّ اڟّ كطر ڇؼي رقئي قيڠٍطق ڟّس‪.‬‬
‫ړڍڟً کڝي ٌاز ړيو تَ ىّـ کي ةَ ؿڔار تي قٺي ؼاڻ ڟم! تَ ٌٽائي ڈڍيٍطيۿ ىّرڙّ ڈڎٻ‬
‫ڇيئي ړڌٌطي‪ .‬ةػ! اـ ىڠم دؾ ٽڔع ٿيٍطي ڟئو‪ .‬ڀال ړيئً ؼيذڠاـ تَ ڟً دّ پيار ؼچّ ڟّ‪.‬‬
‫پاڻ ڀيعي ڙانڠيً ړٍطيۿ ڙانڠَ ړٍطيۿ ”فالڜّ تَ ڇس ړڠڎق ٌَ ٺاڟّړّ دّاـ “ڟي!“ ړڍڟً‬
‫قري پٍڠٍذي ٌٍڌي ڟٌّطي دي عـق دّ ذړع ړٍطي ڟئي‪ .‬ڟاڢ اهلل! ٌٿي څاتائيً تَ ىٍڠٍذي پيار ڀعيڡ‬
‫دؾ تي ړيڍا ٌَ زصو ٿي ړيائيً‪ .‬ىاـ گگطاؿ ڀال ڈا ٿي چئي ؼگڠيػ! ىٍڠٍذي دظةً دّ قٽػ‬
‫ړؽيعق ةَ كطر ړٌَّ ڟّ‪ .‬دٍؽي ىػڕ ٿي ڇريائيً‪ .‬ؼاڈ ۾ پچعٌطي ىّـ ةَ ڟڒ نڗا چئي ڇٌّ ىاٌػ تَ‬
‫ۿ” تٍڠٍذي فالڜي ؼاڟيڎي ړڠڎي ٌَ ٺاڟّړڎي “ڟي! “ړاقڈ ۾ ړاراٽذي قيئيۿ نٺ کڝي اچي‬
‫قرتائيٍو‪ .‬ڇاچا قيڛ ړڌيائيً ۽ چيڒ ڇٌائيً‪ .‬رقئيۿ رقئي کڝي چپ ړيو‪ .‬ړيئً ٌَ پٍڠٍذي ىهڒ‬
‫۾ اؼيً ىڔيم “زاديڡ ؼاـ زانً دي زصيً تي ائيً نّڻ ٻعړيٍطا ڟئاؼيً‪.‬‬
‫ؼاؾ گظري قياۿ ړئيً ٻار څاقؿ‪ .‬کٿّ ٌٿي پښػ‪ .‬ڇيٍڠً دّ ڟڍ ُڝڛۿ رات دّ اقداڙّ ٻارـ دّ‬
‫رقځ ۽ راڈق‪ .‬ىٿاـ ةيگو قازتَ دّ ىغاج رکّ ٿيڛ نښّ‪ .‬ڙانڠَ ڙانڠَ تي چڎڻۿ کڠعق ڙانڠائڛۿ گڠع ڈڍي‬
‫قڃڛۿ ىاـ تَ ىٍذڠي پيػ‪ .‬تيئً ړو تي زقر رکيو‪ .‬قكتي زاؾ دي دؾ قٺڛ دا دتً ړياـ تَ ٽّڋ‬
‫ڟڝيو‪ .‬چي ”ڟً عيع ۾ ٌضعا!‚ څڛ تَ پاڻ ىّـ کاـ ٌٍڌي ڟئي‪.‬‬
‫پتّ تڍڟً پيّ دڍڟً ڟڒ ٌٍڌي ٌيٽي ٌيٍگع ؼاـ ؿادي ړعي “ئي‪ .‬ةػ اڟا رات ىّـ الڢ كياىت‬
‫ڟئي‪ .‬ىاٌطق ىاٌطق پي ٿيػ‪ .‬اکيً “ڇق ىٍڠٍذي دؾ گڠعي زاؾ ٻئي ؼاـ ؼيخ تي قيٺي “ڟي!‬
‫ىٿاـ ٿي ړعيػ‪ .‬پاڜي قدڠي ٿي ڇٌطڻ ڀښائّـ ۽ ؼڠعا ةَ ڙائيٍطا ٿي “يا‪ .‬ڟذي ڟا پٍڠٍذّ ىهڒ‬
‫تَ ؼيخ تي گهً ةذاڢ ٻَ الؿا ڟذً ڟا!‬

‫‪www.sindhsalamat.com‬‬ ‫‪8‬‬
‫پشو پاشا ۽ ٻيون ڪهاڻيون ‪ :‬جمال ابڙو‬

‫ڇيٍڠً اڟّ ٿيّۿ ىاـ ٌئيً ٌيٍگع دّ ىهڠَ ڙڋق ٌّړع ٿي پيػ‪ .‬ڟئّ تَ ڟڒ ٿڑڎ دّ کاځۿ پع‬
‫ىٍڠٍذّ اٌطر کاڅق پيّ ڟّۿ رقح ۽ دظةً کي ړٍڌا نښم ڟئوۿ ڟٿ ؼاـ ؼيٍگار ړعائي قڃي کيػ زاؾ‬
‫اڙياـ قيڠاريٍطق ُّس‪.‬‬
‫ىٍڠٍذي ٻارـ الڢ ةَ “زار ىچي قيّۿ ؼارق ڇيٍڠً ىّچڎـ ۾‪ .‬کيً څارئي ڟٿاـ ړٽتّ ڇؼي ڟٍياـڣ‬
‫پيّ گڠٽتّ ڟئوۿ ڈّړعا ٌّړع ةڝذي قيا‪ .‬ڈّريّـ پاڻ زقريّـ نّفعـ قاٌگع رنٍطيّـ ٿي قتيّـ‪ .‬ىاـ ةَ‬
‫اچي پّڈڟّ ٿيػ‪ .‬ٿڒ نعٍت پئي قؼيو‪ .‬ڟيڝا ڟڍۿ ړو ٌَ اچيو تَ ٽڔع ٌَ ىهيو‪ .‬ڈّريّـ ٻَ ٻَ ىػڎس‬
‫ړعي ڟهيّـ قيّـۿ ىّـ کاـ پډيائّـ ةَ ړٌَّ‪ .‬ةاكي قيچارا ٻَ ڈّړعاۿ ىٍڠٍذي زاؾ تي ڙّڈڟا ڙاڈي‬
‫ةػ ړيّ قيڠً‪ .‬چيو تَ ړٍڠً چڗي ڟٍڋ ؼٍطـ ؼڕ ړياـۿ پع ىٍڠٍذي زاؾ کڝي اکيّـ ڐّٽاريّـ‪.‬‬
‫چيۿ ”ىاـ ؼعدارۿ اڟّ ىٍڠٍذي ؿاـ قٽاـ “ڟيۿ دّ ىاـ ٌيٍگعـ کي اٿارياـ!“ ىٍڠٍذا تَ تاڋ نښي قيا‪.‬‬
‫رت دّ چڋ ڀعي ىاٺ ړعي قيٺػ‪.‬‬
‫ىٍڠٍذّ قڇق ڈّړع تَ دّاٌي کائي قيّ‪ .‬اچي پعيا پيػ‪ٌٍ .‬ڌي تَ ڟڒ ڇيٍڠً رقئي اچي ڙعاٽڎي‬
‫پاتو‪ .‬دؾ دّ زاؾ ړعي ڇٌائيٍو تَ فالڜي ىّـ کي ڈڔي پيئي‪ .‬ىّـ ةَ کيػ ڀچائي ړڌيّ‪ .‬ىٍڠٍذي‬
‫زاؾ اچي ړاقڈي تَ ىٍڠٍذّ ٌڒ قچدي قيّ‪ .‬ىّـ کي پئي کم اچي تَ ڈّړعق دّاڻ دياڻۿ قڃي ؿادي‬
‫ړيائيًۿ ڟً پّڈُيڡ رـ دّ ړڠڎق ٌڒ قچيّ! چڗّ ړيائيًۿ قڃي گڠع ٺاڟيائيً‪ .‬ڟا انتتۿ اؼاـ دي‬
‫ىهڒ دي ړا ڈّړعي ڀچي قڃي تَ ‪ ...‬قاكعي ٌڒ ړپذي قڃي‪ ...‬ىاـ ړياڈي کٍڠڛ نښػ‪.‬‬
‫ڟڒ ڇيڠً ىٍڠٍذّ قڇق ٌيٍگع رئٍطق اچي پيعـ کي چٍتڎيو‪ .‬چي ”اةا ؼيگڠَ ړع ڀڄ! اىڎ کي‬
‫صتع پئذي قيئي “ڟي تَ تّ ادي کي ڀچايّ “ڟي‪ .‬ړڠاڈي کٍيّ ٿي اچيئي!‚ ىٍڠٍذّ ىً دڠچي پيّ‪.‬‬
‫پٽڎي کي ٌعڈ تي چيي ڇيئي کائٍػ ڟييـَ الڢ دطا ٿيػ‪.‬‬
‫پّڈڟّ کک ٿي قيّ “ڟياـۿ ؼتع ؼانً دّ‪ .‬چيڎق پيّ نڎړيو‪ .‬ڙم پيڠي قيا اٿوۿ ڀعقـ اڈاۿ در در‬
‫دّـ ٺّړعقـ کائيٍطق قتاـ‪ .‬پٍڠٍذي اقالد کاـ دطا‪ .‬ڙّڈڟا ةَ ؼڔي قيا اٿو‪ .‬پيـاٌيڡ تي ڟٿ رکيّۿ‬
‫نٺ کٍيّ دقر دقر ړٍڠً کي پيّ ڙّنڠياـ‪ .‬پارقٿّ ؼارقٿّ پً دّ ٽڔع ړڍڟً ىيهو ړڍڟً ٌَ ‪ ...‬اڟّ‬
‫“ڟي پډاڈيڡ ۾ زاؾ‪ .‬ٽڔع ڙڀي الڢ دڈړاۿ ٿاٻا ۽ څړا‪ .‬دٍڠً ٻار پيطا ړيا ۽ پانيا܀ دٍڠً ؼچي عيع‬
‫پيار ۽ صهّص ؼاـ صطىت ړئي܀ دٍڠً پٍڠٍذي ؼٌّڠً ۽ عكيت ڇٌي܀ دٍڠً ڇڊ ؼک ۾ ڙّڈڟا‬
‫ڙاڈي قتع ۽ ؿڔع ړيّ܀ دٍڠً پٍڠٍذّ صّـ اٌؽاٌي گهڎـ کي پياريّ܀ ڈا اـ الڢ ؼٍطس پٍڠٍذي‬
‫ىهڒ ۾ ۽ پٍڠٍذي ديّـ ؼاٿيڡ قټ ةَ داڢ ړاٌڠي! ‪ ...‬ىهڒ دي ىٽيڡ دّ ذرق ذرق ؼٍطس صطىت‬
‫ړعي تَ ةَ ڟً دي ڙڝً دّ ةار الڟي ٌَ ؼگڠي‪.‬‬
‫ىهڒ دّ صياؾ ايٍطيۿ ىٍڠٍذي دىاغ ۾ دّاال ڐاٽي پيّ‪ !ٌَ ٌَ .‬ىٍڠٍذّ ىٺڎق ىهڒ اڟڎق ڙڛ چّر‬
‫ٌَ “ڟيۿ ؼتع قرڟيً ۾ معقر ىػٽيّ ڟٌّطق‪ .‬ړّ دڠٍگهي ڀّتً دّ ىهڒ ٌَ “ڟي‪ .‬ىٍڠٍذي دي ىهڒ دي‬

‫‪www.sindhsalamat.com‬‬ ‫‪9‬‬
‫پشو پاشا ۽ ٻيون ڪهاڻيون ‪ :‬جمال ابڙو‬

‫ىڝيادار ىاڜڠً معقر ړّپً قاٌگع ړٍڋ ةَ ړپائي پٍٍِذيً گگطاؿ ىائعـۿ ڀيٍعـ ۽ ٌياڜيً دا ٌيع‬
‫ٽّڈيا ڟٌّطا‪ .‬پع دي ٌَۿ تَ ‪ ...‬ىٍڠٍذّـ پّڈڟيّـ ٌؽّـ ڐٍڊ دي پيّـ‪ .‬ڟغارـ ړّڟً تاـ ٻيّ ڈا ٿي‬
‫ړعي ؼگڠيػ! ٌـتع ڟڝي رت ړڌيو‪ .‬رت دي څار ؼاـ ڟيڣ پيغاؿ نکيو‪” .‬دي تّڟاـ تائيً پڠچي‬
‫قڃي تَ پّڈُي دي رت دّ كطر ړذّ! ىڎس ٿذّ! “‬

‫‪www.sindhsalamat.com‬‬ ‫‪10‬‬
‫پشو پاشا ۽ ٻيون ڪهاڻيون ‪ :‬جمال ابڙو‬

‫بـدتـمـيز‬

‫ىاـ ىئذؽٽعيٽ “ڟياـ‪ .‬پئؽي قارق “ڟياـۿ ىډيڡ ىاٌي قارق ۽ ړذَِ ڟهٍطيڡ پچيٍطيڡ قارق‪.‬‬
‫ىٍڠٍذي ړڔڎي ةييار ٿي پيئي‪ .‬ؼخ پئي نٿّۿ ڀچٍطق ڄاړٽع ڇي قيػ‪.‬‬
‫ڄاړٽع قازب دي ړيائيڡ دي ؼيغـۿ ىّؼو ڟئيۿ کٿّ ٌَ ٿي پښّ‪ٌ .‬عڈ ۾ گٍِخۿ چڎيّ چڎيّ‬
‫ٿي قيّ‪ .‬ىعيل پڇ پڇ تيۿ ڟي دڈړً تي‪ .‬ىّـ کي ڇؼي ىـڔيّۿ ”اچّ ؼائيً!“‪ .‬دنطاري ڇيئي‬
‫چيائيًۿ”ادڠّ ٿا ڟهّـ!“‪ .‬تڔڎ ړاٌَ ڟئيۿ قيڠي رڟيػ‪ .‬چيّ ىاٌػۿ ”ڀهي ړو اړالئي قٺ!“‬
‫ڟڒ چڙي گاڇي چيڔٽ ړعي اچي ةيٺي‪ .‬پالؾ دي تيهً تيۿ کٿم ۽ گعيڡ رنيڡ ۾ ةييار ٻيڝّ‬
‫ٿيّ پيّ ڟّ‪ .‬دّڜػ ٽيڒ ڇيئي قٺي “يػ‪ .‬اڅڈقټ عيع دّۿ کڍقـ پئذي قيّـ ُئػ‪.‬‬
‫اتع پئي نښّ پع ڟً دي كييف کي ٻيڎا ړٌَّ ڟئا‪ .‬ىاس ړّريم پاؼيعيّـۿ ىٿاـ اٌؽاٌي ’چيڎق‬
‫‘ ‪ ...‬ؼيڣ دّ ةچاڣ ‪ ...‬اهلل ؼائيًڡ دي عٍايت دّ کهيم اًڠار‪.‬‬
‫ڇاچي نّڃ پّڃ ڟئػۿ زةاـ تارقـڡ ؼاـ پئي نښػۿ ” ڄاړٽع قازب ةاڟَ!“ ڄاړٽع ةَ ڇاٌڠٍػ‬
‫ړذَِ څياـ ڇٌّ‪ ”.‬ؼّچا پيڣ! “ ىائيڡ ىڎس ڇاٌڠً ڇٺّۿ ىڎس زاؾ ڇاٌڠً‪ .‬گڠڝّ ئي ړذَِ اـ گِڎيڡ ۾‬
‫ٌٌعـ ؼاـ ڙانڠايائّـ‪ .‬ىائيڡ کي ديئً ٌَ ړّ ؼضاقت دّ غهتّ اچي قڃيۿ ” ڄاړٽعۿ ىٺي ؼّچا پئي܁“‬
‫ڄاړٽع ڟّ ړو ۾ رڅؾۿ چيائيًۿ ” ڟائّ!“ ىائيڡ پٍڠٍذي قڇي گگِي دي ٌٍڌڈي کيؽي ىاـ ٻَ ٽي “ٌا‬
‫ړڌي تعيڡ ۾ دڠهيا‪.‬‬
‫ىائيڡ دي ړڇ تيۿ ةييار دي قني عڠطۿ صاني چّنڎي ۾ۿ ڟٌّگڎقـ ڇيٍطيۿ پيـاب ړعي ڇٌّ‪.‬‬
‫ڐيٍگّـ ٿي قيّـ‪ .‬ٻار ةَ رٌّۿ ڄاړٽع ةَ صفي ٿيّ‪ .‬ىائيڡ ٻاڟع قڃي چّنّ ٌپّڈيّ ‪ ...‬ىٺي ؼّچا رڟذي‬
‫قيئي‪ .‬ړٍڠً ٌَ قردائي‪.‬‬
‫ىعيل ړٍڊ ۾ ڄٺّ پيّ ڟّ‪ .‬اڜڀي ڇاڈڟيۿ اڜڀا قارۿ اکيّـ پيٺمۿ قزـت ڀعيم ىٍڠً دي رقڢ‬
‫دقٌڠاٽيم‪ .‬څڛ تَ زياتيڡ ڟٿ پيع ڟڝي دٌگ ړيّ ڟّ‪ .‬ىّت دي ڟڍائيً پڃعي دا ٿڋا چٍتا څڛ تَ‬
‫قڅٌطاۿ قڇا ٿيٍطاۿ ڟً دي ړيغقر دؽو کي قړّڈيٍطاۿ ٌپّڈيٍطا ٿي قيا ‪ ...‬ؼٍطس ٌٍڌڈق پٽ ريڎڟيّـ‬
‫پائيٍطقۿ ؼڋق اچي ٿي ٌڒ کاـ دڠهيائيٍػ‪ .‬ىاڜػ کڝي ٿي پعي ړيػ‪.‬‬
‫ڄاړٽع ؼٍطس پيٽ کي نئاڈيٍطي چيّۿ ” ڈا ٿيّ “ڟي܁“‬
‫” ڇڟّـ ڇيٍڠً ٿيّ “ۿ ڟٍياـڡ ۾ چڒ ‪ ‚...‬چپ چٻاڈيٍطيۿ ىٺ ڀڔّڈيٍطيۿ اٌتڠائي ايظاڣ دّ‬
‫اًڠار ړٍطيۿ ىعيل چيّۿ ” اڟڎي ړا دقا ڇيۿ ڟٍياـڣ ٺعي پّي!“‬
‫” ؼئي ڟڝاـۿ ؼئي ڟڝاـ܁“‪ .‬ڄاړٽع قاپاري اٌطاز ۾ چيّۿ ” چار رقپيا نښٍطا“‪.‬‬
‫ةييار ۽ ؼٍطس زاؾ قري ڟڒ ٻئي کي ڇٺّ‪ .‬ٻئي چپ رڟيا‪ .‬ڄاړٽع کي دّاب ىهي قيّ‪.‬‬

‫‪www.sindhsalamat.com‬‬ ‫‪11‬‬
‫پشو پاشا ۽ ٻيون ڪهاڻيون ‪ :‬جمال ابڙو‬

‫ٌؽضّ نکڛ ؿعقع ړيائيًۿ عيٍڒ دي ىٿاـ ٌڠاريٍطي پډيائيًۿ ” گڠڝً ڇيٍڠً دي دقا کپيۿ‬
‫ؼتً ڇيٍڠً دي ړياـ܁“ ڄاړٽعۿ گگِي قاري ٌٍڌڈي کيؽي دي ٻاڈائي چڗيڡ وعح تاڈي قيّ ڟّ‪.‬‬
‫” چئً ڇيٍڠً دي ړعيٍػ!“ ىعيل پاڻ چيّ‪ .‬ڄاړٽع ٌؽضي تي ړذَِ تعړيّ ۽‬
‫ړيپائٌّڊر ڇاٌڠً اىاڜيائيً‪.‬‬
‫ىائيڡ دقا قرتيۿ پيؽا ڙڝيۿ قري ڙڝيائيً‪ .‬کهيم ڟٿ کڝي ړيپائٌّڊر ڇاٌڠً ړيائيً‪ .‬ذري‬
‫گڠٽ ڟڎئي پئؽا ىيڎي قيػ‪ .‬ىائيڡ دي ىٍڠً تي اعتعاضۿ پّڢ ىٍٿ ۽ “صع ۾ رقئڛ دڠڎا اڟڃاڻ اچي‬
‫قيا‪ .‬ؼئي ٌَ نښي تَ ةَ ‪... ...‬‬
‫”ڄاړٽعۿ کائي ڈا܁“‬
‫”کيعۿ ړـيؾۿ ٌارٌگيڡ دي رس‪“.‬‬
‫ىائي قيچاري چپ ٿي قيئيۿ ” ڄاړٽع ڀت کائي!“‬
‫ڄاړٽع ةاڟَ ٿي قيّۿ ” ديڔي قڜيػ ؼّ کائي‪ .‬تّڟاـ ٌَ ىڎٌط”ۿ ىعي تَ ىعي پع ڀت معقر کائّ!“‬
‫ىائيڡ ىڎس کي ٽيڒ ڇٌي܀ ؼػڠڔٍطقۿ ړٍذٍِطق قڃي پالؾ تي ړعيّ‪ .‬ؼئي ړاٌَ نښيۿ ۽‬
‫کائڛ الڢ ړٍگڝيڡ دا داڜا پاڜيڡ ۾ ٽچڔٍطا ٌٌع “يا‪.‬‬
‫گاڇي چيڔٽ ړٍطي رقاٌي ٿي‪ .‬ىٺيڡ ؼّچا ۽ ٌارٌگيڡ دي رس کاـ پعي‪ .‬ىائيڡ دّ ؼعتاجۿ‬
‫اةڠو دّ پيڣۿ ڟً ٌٍڌڈي ٌٌاؿ ؿيؽيڡ دّ ىعړغۿ اقٌطڟَ ۾ غائب ٿيٍطق قيّ‪.‬‬
‫ڄاړٽع ىّـ ؼاـ گڍدي ڟهيّ‪ٌٍ .‬ڌڈيڡ کي تپاؼيائيًۿ اڅىٍّ ړالؾ قيٺّ‪ .‬ؼئي ڟٍيائيًۿ‬
‫دقائّـ ڇٌائيًۿ دقائّـ نکيائيً ۽ پّڢ ٻاڟع ٌڔتّ‪.‬‬
‫ىاـ ؼاڜػ گڍدي ٽاٌگي تائيً “يػۿ ڇڟيً رقپيً دّ ٌّټ کڝي ڟٿ ۾ ڇٌّىاٌػ‪ .‬کهي قاپػ‬
‫ړيائيًۿ ”قاڟَ قازبۿ ىاـ اڟڎق ةطتييغ “ڟياـ!“‬
‫ٽاٌگّ رقاٌّ ٿي قيّ‪ .‬ڐيٿا ڐعٌطا قياۿ ؼٍتً دي ٽاٽ ٽاٽۿ ٽاٌگي دي کڎکڎ ۽ ‪...‬ةيم گاڇيڡ دا‬
‫چيڔٽ ىهي ڟڒ ٿي قيا ‪” ...‬ةطتييغ ‪ ...‬ةطتييغ ‪ ...‬ةطتييغ ‪“...‬‬

‫‪www.sindhsalamat.com‬‬ ‫‪12‬‬
‫پشو پاشا ۽ ٻيون ڪهاڻيون ‪ :‬جمال ابڙو‬

‫پِيراڻـي‬

‫ٽڔع تاـ ةعقڟيً دي نڍ ٿي نٿي‪ .‬ؼياري دي ؿعقعات ڟئيۿ داةهّ پٽً تاـ صـڒ ڟّا‬
‫ؼٍڠڎيّـ پٿعيّـ گڠهيّـ ٿي قيئي‪ .‬ٻَ ٽي ڇاٌط ڟئاۿ دً تي ؼاىاـ نڍيم ڟّ‪ .‬ڟڒ اٺ دٍڠً تي ةاٌػ‬
‫دّـ نٺيّـ ۽ ڇٌڊا ؼٍڋ ۾ قړعي الڢ کٍيم ڟئا‪ .‬پٺياـ ٻَ ړتا پڇ نّڇيٍطا ڀښا ٿي “يا‪ .‬ىػڎدـ دا پيع‬
‫اگڠاڈاۿ ؼٿڝّـ ڐاٽم ۽ نٍڊيّـ‪ .‬ىٿً ۾ عانيـاـ ٽڔڎـ قارا ڀعت ڀعيم ىيعا ۽ گٍطا ٽّٽ‪ .‬قڇا قارۿ‬
‫صـڒۿ اڜڀا ۽ چيڎڟَ پيم‪ .‬زائفً کي ؼڠڝي کٿم ڀعت ؼاـ ڄگڠا گگِا‪ .‬ڇاٌطـ تي قڇا ٻّرا رکيمۿ دً ۾‬
‫ڇاس دا قٽيم رؼا پيم‪ٌٍ .‬ڌڈا ٻار ڇاٌطـ تي چڎڟيمۿ ىائٽً کي ؼٍڠا نڔڛ ڟٿ ۾ دً ؼاـ ڇاٌطـ کي‬
‫ڟڔهيٍطا ٿي “يا ۽ ؼعيهّ ”ڟي‪ -‬ڟّـ‚ دّ “قاز پئي ړيائّـ‪ .‬ؿڔهيً دا ؼڠڝا ۽ ؿاٌطارۿ ةطـ دي‬
‫ةيڠڒ ٺاڟّړي‪.‬‬
‫ڟڔڎي ڟٍڋ ىاٌذِاٌطق ړيائّـ‪ .‬گّدڈيڡ ىاـ ؼڔم ىاٌيً دا ٽڔع ؼڀٍي کي ىهي قيا‪ .‬ٻئي ةذڔي‬
‫ىاـ ؼڔم ڇڅ دا اڈا ٽڔع ړڌيۿ پاڜيڡ دي ديً ۾ قڅائّـ ۽ ؼڀٍي ٻَ ٽي چڋ ڀعيا‪ٌٍ .‬ڌڈي ٌّـ ؼانً‬
‫دي پيعاڜيڡ چيّۿ ”ؼٍڋ ۾ ؿيّـ کّڈ ۽ ؼٺيّـ ؼٺيّـ!‚ پڝػ ٽّٽ الڟي دٌّئً ڟاڜّ ىٿّ کٍڠيّ‪.‬‬
‫ىاڜػ صفي ٿي ڇاٌڠػ ٌڠاريّ‪ .‬ٻيً ٻارـ دي “ڇق ىٺيً ىٺيً ؿيً دّـ صياني كىارقـ گڠيي قيّـ‪.‬‬
‫ؼٍڋ ۾ پالؾ دي دڠّپڎيً ۾ قيٺاۿ پالؾ تي ؼيڠيا ۽ پالؾ دا دّ تا ٺاڟي پاتائّـ‪ .‬ةاٌػ دّـ‬
‫نٺيّـ ۽ ڇاؼً دا رؼا قړيائّـ‪ .‬ړڌيّـ ړيائّـ ۽ ړيڝّـ ړڌيائّـ‪.‬‬
‫ؼيارق گظريّ ۽ ىّٽڛ دا ؼاٌتاڟا ٿيا‪ .‬ٻارڈـ کي ؿيّـ ړٌَّ ىهيّـ‪.‬‬
‫قڃڛ کاـ اڳ ۾ پيعاڜيڡ دي پيڣ زاؾ دي ىٍڠً ۾ ڇٺّ‪ .‬ؼٍطـ اڙياـ ؼڃ ۽ ةک ڐعي قيئي‪.‬‬
‫دّڜػ ڟيؽذي پيعاڜيڡ دي چّنڎي کي ڇٺّۿ دّ اڃاـ ڟاڜي څقئي قڅق ڟئائيً‪ .‬ؼٍطس صاىّش ةيّس‬
‫اکيً ۾ اٌڔار ړيً ڟّ!‬
‫پيعاڜيڡ دّ پيڣ ڀع قاري ڙّٺ ۾ “يّ‪” .‬ؼالىانيڒ!‚ ړيائيًۿ ”ادق ړّ ’ؼٍگ‘ کپي܁“ پيڣ‬
‫دّ ىىهب څيڡ کي قړڝڛ دّ ڟّ‪ .‬ؼٍڋ ۾ ؼڗً دي اڜاٺ‪ .‬ړيتعـ دا پڎ ةاؼيم ڟئا‪’ .‬ؿم ةادؿاڟَ‬
‫پيع ؼڀ دي پچائي!‘ النّڡ دي پيڣ پٽ ڇي ڇٺّۿ ىډً دي ؼاقؾ‪“ .‬قاز گگِّۿ ڇاڈڟيڡ دا ڈڊا ڈڊا‬
‫کٍڀ ةَ ٌڔتا ڟئػ‪ .‬ٻَ ٽي څڝا ةعقڟيڡ ؼاـ گڍدي قيا‪.‬‬
‫ةعقڟيً دا ړتا ؼٍڋيً کي ڇؼي ڈتا ٿي پيا‪ .‬ڟّڡ ڟا ىچائي ڇٌائّـ‪ .‬پيعاڜي پٺيڡ اگڠاڈي څٍڊا‬
‫کهيمۿ ڀچي قڃي ىاڣ دي چّني کي دڠهيائيً‪ .‬النّڡ دي پيڣ کيػ ڟٿ الڢ ڇٺّ‪.‬‬

‫‪www.sindhsalamat.com‬‬ ‫‪13‬‬
‫پشو پاشا ۽ ٻيون ڪهاڻيون ‪ :‬جمال ابڙو‬

‫پيعاڜيڡ دي پيڣ پڔائي ړٍطي چيّۿ ”ڄةعق (ڇٻعي) ٌاڟي!“ ړتً ڀٌّڒ ٌَ ڈڍي‪ .‬ڙّٺ دي‬
‫ٻاڟعئيً رؼتي تائيً ڀٌّڔٍطا ڄقڈٌطا “ياۿ کيً ٻاُع ړڌي پڇ نّڇڻ نښا ۽ ةطـ کي څقڜي ٽڎي پکڎي‬
‫قيا‪ .‬ڟًٍ پٍڠٍذّ فعض پّرق ړيّ‪.‬‬
‫ڙّٺ دي ٻاڟعاـ ’ؼٺ‘ رقپيً تي فيكهّ ٿيّ‪ .‬اځ ةعقڟيً پٍڠٍذا تڍا پٽيا‪ .‬ىڍي قيڎڟذي‬
‫ؼيڎُذيۿ ڇاٌطـ تي پئذي قيئي‪ .‬ٻارڈـ ڙّٺ دّـ ڙانڠيّـ ٿي ړيّـ‪ .‬ٽڔع دّـ ۽ ٽڔع دي ٻيعـ‬
‫دّـ‪ .‬النّڡ دّ ڙّٺ قاټ تي ڟّ‪ .‬پيعاڜيڡ دي ىاڣ پيعاڜيڡ ؼاـ ةهڔم نښي ٿي ڟهي‪ .‬پڝػ ةَ کيػ‬
‫اږع ڇٌي ڟئي‪.‬‬
‫”اةا ڟاڜي ڙّٺ ٿا ڟهّـ!“ پڝػ ړٍڋ ؼاـ ڟائّ ړئي‪ .‬ؼٍطس اٌطر کاڅق پيّ ڟّ‪ .‬ىاڜػ‬
‫ىسؽّس ړيّ تَ ړا قڇي ؿي܂ ؼٍطس ڈاتيڡ ۾ اٽڔي ةيٺي “ڟيۿ دا ٻاڟع ٌڔعڻ الڢ اڅ ىا پئي‬
‫کائي‪ .‬النّڡ قارا اڙيئي ةيٺا ڟئا‪ .‬ىاڜػ ىـيً قاٌگع ؼٽ ڇيئي پيعاڜيڡ کي کڝي قرتّ ۽ ڈاتيڡ ؼاـ‬
‫چٍتڎايّ‪ .‬ىاڣ ۽ څيڣ دّـ دنيّـ څڋ څڋ ړعڻ نښيّـ‪ .‬ىاڜڠّ ىڎي قيا‪ .‬پڝػ ڇړٍطڈ ڟٿً ؼاـ‬
‫پيعاڜيڡ دي ٻاٌڠً کي ڈڍايّ‪ .‬ىاڣ دّ ڟٍياـڣ ڐؽي پيّۿ “ٌڊا قچدي پياۿ دؾ داٌڠً ړئيۿ ‛اڈيۿ ىٍٍِذّ‬
‫پيعاڜي ٌٍڌڈق!‚ ڈّړعيڡ ُياـڣ ڐاڈي داًٌِ ړئي‪ .‬پکي ڀڎړّ ڇيئي اڇاىيا‪.‬‬
‫پٽ ۾ پيم پيعاڜيڡ کي النّڡ دي پيڣ دڠهيّ‪ .‬پيعاڜيڡ دي پيڣ دي ٌڒ ۽ اکيً دّ پاڜي ؼٍطس‬
‫ڇاڈڟيڡ ىاـ ٿي ٽييّ ۽ ڐٿڔٍطڈ زاؾ کي دِهيائيً‪ .‬نڍ رقاٌي ٿيۿ پيعڜيڡ اقٻاؼيً ۾ ”اةا ۽ اىا“ پّړاريّ‪.‬‬
‫ىاڜػ کي گڠهيٍطا قيا ۽ پعي کاـ “قاز ايٍطق رڟيّۿ ”اق دي صطاۿ ىٍڠٍذّ پيعاڜي ٌٍڌڈق! ‪ ...‬اق ٽڔع کي ةاڟَ‬
‫نښي ‪ ...‬ۿ ؼٍڋ قؼي ‪ ...‬ۿ ىٍڠٍذّ پيعاڜي ٌٍڌڈق!“ ڟً قار پئي پٽيا‪.‬‬
‫ڐٿڔٍطڈ پيعاڜيڡ کي گڠع کڝي قيا‪ .‬ڟً ةم پئي کاڅاۿ ڈڎڟيّـ ٿي ڟٍيّـۿ ڀښي ڀښي ٿي قيئي‪ .‬النّ‬
‫ڄقڈيٍطق ؿيّـ قٺي “يّ‪ .‬زقر ؼاـ ؼٍطس قات ۾ ىكعي قڅائّـ دا ادڠڔي ؼاـ ٌڔعي “ئي‪ .‬ٻاراڜيڡ‬
‫ړچيڡ ٌڎيڡ ىاـ گگِّ “قاز اچڛ نښّۿ اقٻاؼيً ۽ ؼڍړً ۾ ڀښمۿ ٽٽمۿ” اةا‪...‬ۿ اىاـ‪ “...‬ٿي ٌڔتػ‪ .‬ړٍڠً‬
‫کيػ ؼڍ ٌَ ڇٌّ‪ .‬النّڡ کي ةاڟَ قٺي قيئيۿ ړاتي کڝي “يّ‪ .‬اکيّـ ڐّٽاري چيائيًۿ ” ةػ ړع ٌَ تَ‬
‫ړػڠٍطقؼاـڢ“‪.‬‬
‫ىٽي ۾ پيم پيعاڜيڡ ؼچي رڟيم واكت ؼاـ چيش ړئي ‪ ... ...‬ىائي ڀاڙم پٍڠٍذي ٌٍڌڈيڡ څيڡ کي‬
‫ڈڔي ڈاتيڡ ؼاـ التّ‪ .‬ٻڔعيڡ ړً اڀا ړعي ٻيڔاټ ړيّ ۽ ڐػع کي چٽڛ نښي‪.‬‬
‫پيعاڜي اځ ةَ ديئعي “ڟيۿ ؼٍطس ڟڒ پٽ پّنيػ قارق “ڟي ۽ ٻيّ ديم ۾ “ڟي‪.‬‬

‫‪www.sindhsalamat.com‬‬ ‫‪14‬‬
‫پشو پاشا ۽ ٻيون ڪهاڻيون ‪ :‬جمال ابڙو‬

‫شـايى جـٌ ڦَـر‬

‫ىعيو ڇاچي قڜٍطڈ ڟئي‪ .‬ؼڀ کي چٌّطي ڟئيۿ ” ىاىا!“ پٍذً ڈڠً ؼانً دي ٻارڈي ڟئي‪ .‬قار‬
‫ړڔاۿ گالةي رٌگۿ ۽ ٌٍڌڈيّـ ٻاٌڠّـ اڟڎيّـ گّؾ ۽ قڜٍطڈ دّ ڈا ڙانڠَ ړذيۿ پيع اگڠاڈاۿ ىٿّ‬
‫اگڠاڈقۿ ؼٍڠڎي پّتي ڙچيڡ ۾ قدڠيّـ پيئي ڄقڈٌطيۿ کهٍطي ۽ کڎړٍطي ڟئيۿ دڠڎق فٌّّ‪ .‬ړٍڠً‬
‫کاـ ٌَ ڄڅٍطي ڟئي‪ .‬ڄقڈٌطي ڄقڈٌطي ړٍڠً کي پٺيڡ ۾ ىڒ ڟڝي قيٍطي‪ .‬قٺي ٽڠڔڎا ڇيٍطي‪ .‬ؼچي‬
‫پاڈي الڢ قٌطر ڟئي‪ .‬ؼڀ کيػ چيڎائيٍطا ڟئاۿ چٌّطسۿ ”ىيڎ ي!“ ڟّڡ قري قات چٻّ ړعيۿ اکيّـ‬
‫ٿعڇائيۿ چيهڠَ تي ڟٿ رکيۿ چٌّطيۿ ” ىيڎا!“‬
‫دقړاـ څڛ ڙّٺ دي اقواؽ ڟّۿ ديڔّ ړو کاـ قاٌطق ٿيّۿ ؼّ اچي دقړاـ تي قڟٍطق ڟّ‪.‬‬
‫ړّ قٍطؾ تيۿ ړّ کٽ تيۿ ړّ ٻيع دي ڟٺياـ پٽ تي‪ .‬ړٍڠً کي چٻي نُّي ړعؼي ڟٿ ايٍطيۿ‬
‫تَ ړّ ؼع ڟيٺاـ ړعي قيڠي رڟٍطق‪ .‬پّڈڟا زلي تيۿ تَ ٌٍڌڈا ٻيڎيً تي پيا کٍگڠٍطا ۽ کاٌگڠارا‬
‫اڈهيٍطا‪ .‬ړي گڠڝي ړو دا ٌپّڈيمۿ تَ ړي ڙڝتيً دا ڙاريم‪ .‬ړٍڠً دّ رت چّؼيم ۽ رڙّـ‬
‫ڐٌّڊيم ۽ ړي قري اڜپّريڡ صّراڋ دي ړعي ړٻاٽيم‪ .‬ړٍڠً دا ڀعقـ پّرانً قاٌگع ىٿي ڈڔيم‬
‫ڟٌّطا‪ .‬ړّ ړاقڈيّ ايٍطقۿ ړّ ةيگع قڟي “يّ ڟٌّطقۿ تَ ړٍڠً تي تازي پّنيػ دي ؼيً “ئي‬
‫ڟٌّطي‪ .‬ړي ةٍا ڙانڠَ دي پيا کهٍطا ۽ ٽّړّـ ړٍطاۿ ۽ ړي ڟيؽيم ړّئي قاٌگع اکيّـ پيا‬
‫ىچڔائيٍطاۿ ړي تَ ٌفعت ىاـ ړٍڋ پاؼيعق ړيّۿ پٺيعا قيٺا ڟٌّطاۿ څڛ تَ ديڔي ٿئي پيّ تٍڠً‬
‫ؼاـ قاؼىّ ئي ړٌَّ اٿً‪.‬‬
‫ىػيڎي ؼڀٍي الڢ ةٍا پئؽي ٌاٽڒ ڟئي‪ .‬ړٍڠً ىّڈڟم دي ىٍڠً ۾ دّڟَ قدڠي قٺي ٽڠڒ‬
‫ڇيٍطي‪ .‬ړڍڟً ړٍڠً ړاقڈيم دي ړهڠً تي ٽپّ ڇيئي قٺي نّڇيٍطي‪ .‬ړڍڟً نڔي نڔي ړٍڠً‬
‫دّ ٌڒ کڝي دڠهٍطي‪ .‬ؼڀ ڇٌط ٽيڎي قٺي کهٍطاۿ ىيڎي قٺي ڀچٍطي‪ .‬دٍڠً ؼاـ زعړت ړئي‬
‫ڟٌّطائيًۿ تٍڠً دّ ڟّرياـ ڟّرياـ پاؼّ اچي قٺٍطي چيۿ ” ىاىا پئؽّ ڇي!“ دي پئؽّ ٌَ ڟٌّطـ تَ ةَ‬
‫پٍڠٍذي کٍڋي کيػ ؿي܂ قٺي ڇيٍطا‪.‬‬
‫ؼٍطيً قڇيً دنيً تاـ څڛ تَ ړّ ڙّرق ةار ىيڎي پٍڠٍذي ٌٍڌڈـ ڟٿً ؼاـ ريڎڟي کڝي پعي‬
‫ړٍطي ڟئي‪ .‬ىيڎي ڟار اقم ٌَ ىڃيٍطي ڟئي‪ .‬دي ړّ پئؽّ ٌَ ڇيٍطس تَ چٌّطيۿ ” ىاىا دّـڢ‬
‫ړڌاـڢ !“ پّڢ تَ پٍڠٍذً ٌٍڌڈـ ٌڠً ؼاـ قار پٽي ړڌٌطيػ‪ .‬ړّ دڈړّ ڇيٍطس تَ قيچارا ړڌٌطيۿ‬
‫صاني ڟٿً ؼاـ انعقـ ړٍطيۿ پډاڈيڡ رقئي ةَ قڟٍطي‪ .‬دٍڠً قكت چپ ٻاڟع ړڌيۿ ڟٿ اڊ تي رکي‬
‫ؼڍړا ڀعيٍطي ڟئي تَ ڙّٺاڜً دي رکيۿ ٺّٺ زٌطگيڡ دي ؼيّري ىستت گڍ ٿي اڈهّـ ڇيٍطي ڟئي‪.‬‬

‫‪www.sindhsalamat.com‬‬ ‫‪15‬‬
‫پشو پاشا ۽ ٻيون ڪهاڻيون ‪ :‬جمال ابڙو‬

‫ىيڎيڡ کي ةي اصتيار دڠهيۿ ڟّا ۾ دڠپي کڝي ڟيٺ رکٍطس‪ .‬ىيڎي ؿعىائذيۿ ىـڔٍطي ۽ پعچائيٍطڈ‬
‫کي ڟّرياـ ٿڏ ڟڝي ړڌٌطي‪ .‬اڟّ ؼٍطس فتر دّ اًڠار ڟّ‪.‬‬
‫پيڣ الڢ تَ ةي ةڠا صغاٌّ ڟئي‪ .‬ىاٺ ړيّ قيٺّ ىـڔٍطق ۽ صّش ٿيٍطق ڟّ‪ .‬ٻيً دي چّڻ تي‬
‫پيڣ کي ةَ چيڎائيٍطي ڟئي‪ .‬کيػ څڋ ڟڝٍطيۿ ٌڒ پٽيٍطي ۽ قيچارا ړڌٌطي ڟئي‪ .‬دي پڝػ‬
‫ړاقڈدي ؿّړي ٌڠاريٍطس تَ ڄقڈي قڃي ړٍڋ ۾ کيػ چٍتڎٌطي ڟئي‪ .‬ؼٍطس ڟار ىڃڛ دي اڟا‬
‫صاص ٌـاٌي ڟئي‪ .‬پيڣ کي ةَ چٌّطيۿ ” ىاىا“!‬
‫پيعؾ ؿاڟَ ړّ ؿڠع دّ چڗّ ىڎس ړٌَّ ڟّ پع ؼڀ کيػ ؼائيً پيعؾ ؿاڟَ چٌّطا ڟئاۿ ؼيط‬
‫دّ ؼڍائيٍطق ڟّ! ڙّٺ دي پعئي ىڎس کي تَ ړّ نيکيٍطق ئي ړٌَّ ڟّ‪ .‬ڟػّ غعيب پٍڠٍذي ىٿي‬
‫کٍڠڛ ۾ پّرق ڟّ‪ .‬پيعؾ ؿاڟَ کي څڛ ؼعړار دق دڠاـ قٽاـ ؼعٽيفڔيٽ ىهيم ڟّ تَ تّـ افنم ۽ اعهيٰ‬
‫“ڟيً‪ .‬ةّکڎق ىالا ةَ ؼٍطس ڟٿ چيٍطي ڇاڈڟي پيا ڇړائيٍطا ڟئا‪ .‬عاؿ رقادي ىاڜڠّ تَ ؼٍطس ىّچڎي‬
‫ؼٽيا ڟئا‪ .‬ؼڀٍي دّ ړو ڟّ کيػ’ پيعيً پّڻ‘ ‪ .‬ؼٍطس ڈڊي ۽ ةي ڄقني ڇاڈڟي کاڇيڡ وعؼ قريم‬
‫ڟٌّطي ڟئي‪ .‬ؼطائيً ؼعىّ پائي تيم ڟڝي ٌڔعٌطق ڟّ‪ .‬ړٍڋ ىٿي دڠهيۿ پّنڠَ ٻاڟع ړڌيۿ ٻاٌڠً دي‬
‫نّڇ ؼاـ پاڻ کي څړيٍطق ڟهٍطق ڟّ‪ .‬ؼپاٽي دي کڎي پيع ؼاـ ٺڔاڣ ړٍطي ايٍطي ڟئػ‪ .‬ړٍڋ ىٿي‬
‫ڟٌّطق ڟّس پع اکيّـ ٌّر قاٌگع ڐعٌطيّـ ايٍطيّـ ڟئػ تَ ړّ ىّـ تي کهي تَ ړٌَّ ٿّ‪.‬‬
‫ؿاڟَ نٍگٍِطق ڟّ تَ ىيڎي ةَ ىاٺ ٿي قيٍطي ڟئي‪ .‬ؼٍطس قڃڛ کاـ پّڢ ړٍڋ ىٿي ړعيۿ پيع‬
‫ىٽيڡ ؼاـ گؽائيۿ ٻاٌڠً کي پّئتي ؼٽيۿ څڇڋ څڇڋ ړعي ڟهي ڇيکاريٍطي ڟئي‪ .‬دي ؿاڟَ ړٍڋ‬
‫قرائي پّئتي ڇؼٍطق ڟّ تَ ىٍڠً ڐيعائي قات تي ڟٿ رکي کم کي رقړيٍطي ڟئي‪ .‬اـ قكت ؼٍطس‬
‫ؿعارت ڇؼڛ قٽاـ ڟئي‪.‬‬
‫اځ ىيڎيڡ قيچاريڡ کي پئؽّ ړّ ٌَ ىهيّ ڟّ‪ .‬پعياـ پيعؾ ؿاڟَ پئي “يّۿ پڠعيائيً تَ ڟيؽذي‬
‫قئي پع پّڢ ٻاٌڠً ؼڋي ړعيۿ ٌٍڌڈق ڟٿ قڅائيۿ ړٍڋ الڈيۿ ايالز ؼاـ چيائيًۿ ” ىاىا پئؽّ ڇي!“‬
‫ؿاڟَ کي څڛ تَ ٿاٻّ اچي قيّ! ٻاٌڠّـ نّڇيائيًۿ ىٿّ نّڇيائيًۿ ړٍڋ اڃا ةَ ىٿڀعق ړيائيً‪” .‬‬
‫ىاىا!“ ؿاڟَ کي گڏ قڟڛ نښيۿ ةاڟَ ٿي قيّۿ ”ړتي دي څيڡ ‪ ...‬تٍڠٍذي تَ ‪ “...‬ىيڎي ڟار ىڃڛ تي‬
‫ڟعيم ئي ړٌَّ ڟئي‪ .‬ڟڔطؿ ٺٌّـّ ٺاڟيۿ ڟيٺئيً چپ کي چڒ ڟڝيۿ اکيّـ ڐّٽاري ةيڠي رڟي‪.‬‬
‫چيائيًۿ ”ىيڎا!“‬
‫پع اځ ؼٍطس ىلاةهّ ړٍڠً ٻئي داٌّر ؼاـ ڟّ‪ .‬ةگڠڎ قاري رقىڎ ړيّ ؼڋق ڟهيّ “يّۿ ”اىتڛ‬
‫ٿي اڟهتيت کي ىاىّ ړعي܁“ ڟڒ ئي نت ؼاـ ىيڎي نيٿڎيّـ پائيٍطي قيئي‪ .‬کاٌئػ ڟڒ داٌڠً‬
‫ٌڔتيۿ ”ؿائيً!“ ؿاڟَ ؼچّ ړاقڈ ۾ پئي ڇړيّ‪ .‬چئً څڝً ٿي دڠهيػ‪ .‬چيۿ ”‪ ...‬اڟهتيت کي ىاىّ!‬
‫‪ ...‬اڟهتيت کي ىاىّ!“ ديئً ٿي ؿاڟَ اـ تي غّر ړيّۿ تيئً ٿي کيػ اڟا گار قڇي ٌٌع “ئي‪.‬‬

‫‪www.sindhsalamat.com‬‬ ‫‪16‬‬
‫پشو پاشا ۽ ٻيون ڪهاڻيون ‪ :‬جمال ابڙو‬

‫پيڣ پٍڠٍذي څيڣ دي ىٿاـ قيٺّ رڟيّ‪ .‬ىيڎيڡ اکيّـ کّني پيڣ کي داٌڠً ڇٌيۿ ”ىاىا ‪ ...‬ؿائيً ‪...‬‬
‫پيـّ!“ پڝػ ىيڎيڡ دي ىٿي تي ڟٿ رکيّ‪ .‬ؼٍطس قار قار کڎق ٿي قيّ‪ .‬ڟً اقم ٌَ رٌّ‪ .‬ؼٍطس ةطـ‬
‫ىاـ چڝگّـ ٿي ٌڔتيّـ‪ .‬ڟً دّـ ٌاؼّـ ڐّٽاردي قيّـۿ ىػڔّـ ڀيڎدي قيّـۿ ڇٌط ڇٌطـ ؼاـ ىهي قياۿ‬
‫اکيّـ ڟڒ ڟٍڋ کپي قيّـ‪ .‬قيّـ ٌٍڌيّـ ٿيٍطيّـۿ قيّـ ٌٍڌيّـ ٿيٍطيّـ څڛ تَ ړات ڟئا ۽ چيائيً‬
‫”ؿاڟَ دّ ڐع!“‬

‫‪www.sindhsalamat.com‬‬ ‫‪17‬‬
‫پشو پاشا ۽ ٻيون ڪهاڻيون ‪ :‬جمال ابڙو‬

‫بـدمـعـاش‬

‫ڟػّ قڇق ةطىعاش ڟّ‪ .‬پڠعئيً ٌيتع دّ‪ .‬ړّڈۿ دغاۿ فعيبۿ چّريۿ څاڈق ڟً دي ڇائي ڟٿ دا کيم‬
‫ڟئا‪ .‬چپٽيً ۾ ڇقڟَ ړعي قٺٍطق ڟّ‪ .‬زعاؿ دّ كياس پّيػ‪ .‬صار ۾ چپ ړيّۿ ةيٺّ ڇؼٍطق‪ .‬ڟڒ ڀعقـ‬
‫ڟيٺۿ اڊ چٍذڠيمۿ ٻيّ ڀعقـ ىٿيۿ ڇٌط ڇٌط ؼاـ ىهيمۿ ٌاؼّـ ڐّٽاريّۿ چيتي قاٌگع ؿڔار کي تاڈيّ‬
‫ةيٺّ ڟٌّطق‪ .‬ةػ ةػ ړعي قٺي زيهّ ړٍطق‪ٌ“ .‬ڊا ٻاڟع‪.‬‬
‫ڇائڛ دڠڎي ړڠاڈي ړهڠي تي کٍيّۿ ؿيٍڠً قاٌگع دٍِگ ۾ ڐعٌطق قتٍطق ڟّ‪ .‬ؿم ٌَ ړيع‬
‫کيػ نهڔاري! ىاٺ ړعي ڙاټ اقچّ دڠهيۿ کيػ ڇؼٍطق‪ .‬پيعـ کاـ ىٿي تائيً ٻَۿ ٽي دفعا‪ .‬قٺي‬
‫گذگّڈ ړٍطق‪ .‬قاگڠَ قاٌگع ڈاؾ ڇيئيۿ اچي ؿڔار تي ٽٽٍطق‪ .‬ړڠاڈيً دّ ؿپڔّۿ ؼيڔٍڊ ٿي‬
‫قيٍطا‪.‬‬
‫چيهڠَ ؼٍڠيۿ ڈاتي قيڔعيۿ ړهڠا اڀاۿ ىډً کي تاڣ ڇيّۿ اکيّـ ړعڈيّـ ړيّۿ پيع پيع ۾‬
‫ىؽت ٿيّ قتٍطق‪ .‬ړٍڠً تي فهڒ ٌَ “ڜيٍطق‪ٌٍ .‬ڌي کاـ ئي ٌّد ڟّ‪ .‬پڝػ ړٽي ڟڍ گڍ ڀڃي رکٍطق‬
‫ڟّسۿ زعاؿ دّ ؼڋق ٿئي‪ .‬ٻعڈاټ پيا پٌّطس‪ .‬نتّـ ىڔّـۿ چٍتاۿ گڠم گڠالـ‪ .‬ڟذيػ ىاڣ تَ ڈڍائيػ!‬
‫ٌيٺ رڈيّـ ړعڻ ةٍط ړيائيً‪ .‬پيّ ىار کائيٍطقۿ ړډٍطق ٌَۿ ڀاٌئيٍطق تَ پيڣ دي ڇاڈڟي پٽي رکيۿ پع‬
‫ڇچق ڟّس‪ .‬اقڈق پاڈق تپائي ڇاٌائيً‪ .‬پاڻ ديڍـ کي ؼٽيّ ړٽيّ ڟهيّ قيٍطق‪.‬‬
‫ٻارـ دا ىاڣ پيڣ رڈيّـ ړٍطا ايٍطا‪ .‬ڟٿ ايٍطـ تَ ړٽي رکٍطس‪ .‬پٍڠٍذّ ٿّرق ئي ڟئً! ٌَ تَ‬
‫ةَ پڝػ کي داٌڠً ڇيٍطا‪ .‬پڝػ پاڻ ىاـ ئي ړڒ! ؼڀ ؼّر ؼاڈ ڟً ىاـ ئي ړڌٌطق ڟّ‪ .‬ڇقڟَ ٻيً دا‬
‫ىار ڟً تيۿ ” ړّ اٌڠيً تي ړٌَّ “يّ ڟّ‪ “.‬اڟڎق ؼاڈ ٿيٍطق ڟّسۿ اڟڎق ؼاڈ ٿيٍطق ڟّس ‪ ...‬ڇاچق‬
‫ؼاڈيٍطق ڟّس‪.‬‬
‫چٌّطق ڟّۿ ”ةيڠَ قڇق ٿياـ!“‬
‫ړيئً ٌَ قاڜئي دي چهڔڝي ړپڎي کي ڟٿ التّ ڟئائيً! قاڜئي چياټ قڟائي ړڌيػ‪ .‬پڝػ‬
‫ةَ کڝي چٍتّ ڟٍيػ‪ .‬پيڣ تي ڇاچي ړاقڈ “يػ‪.‬‬
‫”ڀيڝؽاـ ؼّئع!“ ٌٍڌق ڟّۿ ؼّر پي قيّ‪.‬‬
‫ڈّرق ڈٍّۿ ىيعق چّنّۿ ڐاٽم پٽڔّ‪ .‬اـ نپ ړاٌَ دّ ؿي܂ قٺي‪ .‬ٻيا ٻار دڠّؾ ڀعيّۿ چّس‬
‫چّس ړيّۿ گگِڎا قٺيّۿ پيا پّرائيٍطا ڟئا‪ .‬ڟيڣ اړيهّ ىٿي تي ٻاٌڠً رکيّۿ اکيّـ ڐاڈيّـۿ ةيٺّ ڇؼٍطق‪.‬‬
‫ٺڔع دّ دٍڊۿ ٺڔع دي گاڇيۿ ٺڔع دّ اٺۿ ٌاړيهيڡ ؼاـ‪ .‬دؾ چٌّطي ڟيػ تَ ڟٿ الئي ڇؼاـ‪ .‬پع‬

‫‪www.sindhsalamat.com‬‬ ‫‪18‬‬
‫پشو پاشا ۽ ٻيون ڪهاڻيون ‪ :‬جمال ابڙو‬

‫ړيع ٿّ ړٍڠً کي ڟٿ الئڛ ڇئي! ٌڒ دي چّٽڎي ڙاڈُي ٿي پٌّطيػ‪ .‬قٺي ڟڒ پاؼي ڀچٍطق‪ .‬ړٍڊ‬
‫۾ ىٍڠً ړعيۿ ڀت تي نڔا پائيٍطي‪ .‬پيّ چپ ړڌٌطق ۽ ؼٍگڠَ اگڠٍطق‪.‬‬
‫ؼڔي ؼڔي راٌطيڔّ چّرايائيً‪ .‬ؼاٌڌيّ پيّ ؼاٌڌيٍطق ڟّسۿ نڔي نڔي راٌط ړٍطق‬
‫ڟّس‪ٌٍ .‬ڌڈق ړافّر دّ گڍڈقۿ قڇيً اکيً ؼاـۿ څڛ تَ ڀاڣ ڟّس‪ .‬ړيئً ٌَ پڝػ کؽي قرتػ! ؼڍړا‬
‫ڀعيٍطيۿ ىار کائيٍطي کائيٍطيۿ ٽپا ڇيئي ڇيئيۿ راٌطيڔّ ڈڍائڛ دي ړيائيً‪ .‬قيچارق گڍڈق پڝػ دي‬
‫پيعـ ڟيٺاـ چيڀاٽذي قيّۿ ڟً ڇاچيّـ رڈيّـ ړيّـ‪ .‬پيڣ کي ”زعاىي“ ةَ چيائيً‪ .‬پڝػ نتّـ ةَ‬
‫ڟٍيػ‪ .‬اـ ڇيٍڠً ڇاچق رٌّۿ ڀښم گڍڈق کڝي پٍڠٍذي ىٍڠً قري ةَ رٌّ‪ .‬ٽڔعڈا ىيڎيۿ اڙڎيڡ ۾ قيڎڟيۿ‬
‫پاري ۾ قدڠي ڈڍيائيً‪ .‬ڇيٍڠً اڟّۿ قري ٌَ رٌّ‪.‬‬
‫پيڣ تَ ڇٺي ٌَ قڜٍطق ڟّس‪ .‬ڀال نڗً دّ ړڠڎق ٽڔع ڟّسۿ دٍڠً تي پڝػ دا پادر ٌَ قؼيا‬
‫ڟئا‪ .‬قڇق ٿيّ تَ نٺ کڝي کٍيائيًۿ چيۿ ”ىتاـ “يّ “ڟيً! “ پڝػ ؼيذڠي قيّۿ قري ٌَ ړډيّ‪ .‬ٻيً‬
‫ىاڜڠً ؼاـ تَ ازني قيع ڟّس‪ .‬ڀال ړيع ؼاڜػ چڗياـ ڟهيّ ڟّ! اٌطر ۾ څړار دّـ ڀعيّـۿ ؼاڟَ ؼاڟَ‬
‫ؼاـ ٌفعت ڐّړّـ ڇيئي ٌڔعٌطي ڟيػ‪ .‬ىاڜڠً کي ىاريٍطيۿ ڐعيٍطيۿ چيچالئيٍطي ړذڠَ صياؾ ٌَ‬
‫ٿيٍطق ڟّس‪ .‬ؼاڜػ ړّ گڠٽايّ ڟئائّـ! ٌفعت ؼاـ ٽيٽارۿ ړيتعي ةَ ړڌيۿ تَ ةَ اقتعي دي اقتعيۿ‬
‫ٌَ گڠٽذيۿ ٌَ قڅي‪ .‬کيػ ڟڒ ړتّ ڟّۿ گهع ړعي پانيّ ڟئائيًۿ اڟّ ىئّ تَ رقئي قيٺّ‪.‬‬
‫ڟڒ قار دِهذي پيّ‪ .‬گػڠهي “يػ ٿاڜي تيۿ اڃا ړچّ ڟّ ڄڅي قيّۿ چيۿ ”اهلل ؼائيً ڟي ڀيعق‬
‫ڈڍاڢ تَ تّةڠَ ړيو! “ پع دڍڟً کيػ ىعڂ قڅائّـ ۽ ىػٽ پياريائٌّػۿ تڍڟً ڄٽ نڠي قيػ‪ .‬اڟّئي‬
‫ڟڒ ڀعقـ ڟيٺۿ اڊ چٍذڠيۿ ٻيّ ڀعقـ ىٿي‪ .‬پّڢ ړئيً ڀيعا دِهيّۿ نّڇق ئي ٌَ اچيػ‪ .‬اڊ کڝيّ‬
‫ٌڠاري تَ ؼاڟَ ؼڔيّ قڃي‪ .‬دػڠڎي تػڠڎي پّنيػ “فيؽع دي ڈاتي ٌَ ٿئيۿ دّ ړذَِ چّيػ‪ .‬چڗي‬
‫ىڎس دي چّريڡ ۾ دڠهيّ‪ .‬پّنيػ تي ةار پيا‪ .‬چيائٌّػۿ ” ىاؾ ىّٽاڢ!“ ‪ .‬قٺي “يػ گڠعۿ ڀيڝػ کي‬
‫اگڠاڈق ړيائّـۿ چيۿ ”قار پٽيٍػ!“‬
‫ړيػ ىاـ ڈٽي ٌڔتّ‪ .‬ڀيڛ دي ىٍڠً ةَ ٌَ چڎڟيّ‪ .‬چڗي ىڎس کي ىاريائيًۿ اڟي پّنيػ دا‬
‫“فيؽع ىاريائيً܀ رقپّش ٿي قيّ‪ .‬ړڠڎق رقپّش ! اتي ئي ڟّۿ پع پّنيػ کاـ ڇاچق ڟّۿ ڇڟڔاڣ قدڠي‬
‫ڈڍيائيً‪.‬‬
‫ىاڜڠّ ىئّۿ څڛ ړتّ ىئّ‪ .‬دڍڟً ىاڜڠً دي ڙچيڡ ىاـ رت ٺيٍڌيّـ ړعي قڟٍطق ُّۿ دڍڟً‬
‫ړپيم ٌڎگڠٽ ىاـ گعڈاټ دا “قاز ٌڔعٌطا ڟئاۿ دڍڟً قچيم رڙً ىاـ رت ڈاٽّـ ړعي ٌڔعٌطق ڟّۿ‬
‫۽ رت دي گپ ۾ ڈڎڟيّـ ڟڝٍطاۿ ةم کائيٍطا ڟئا تڍڟً ڟػّ ةيڠي ڇؼٍطق ڟّ‪ .‬ڟڒ ڀعقـ ڟيٺۿ ٻيّ ىٿي‬
‫۽ اڊ چٍذڠي‪.‬‬

‫‪www.sindhsalamat.com‬‬ ‫‪19‬‬
‫پشو پاشا ۽ ٻيون ڪهاڻيون ‪ :‬جمال ابڙو‬

‫څڃّـ ڐعيائيًۿ گڠّټ ړٍّرا ىاريائيً܀ ٌّٽً دّـ چڙيّـ ړعي ؼاڈيائيًۿ څڀيڡ کي ةيڠي‬
‫ڇٺائيً‪ .‬ڟڔڎق ڀعقـ ڟيٺۿ ٻيّ ىٿيۿ اڊ چٍذڠي‪.‬‬
‫ڟڒ دقؼت تي ړاقڈيّۿ ڟڝي “ٌڊا ړڌي رکيائيٍػۿ ٽڔع ٽڔع ړعي قچيائيٍػ‪ .‬پّڢ قٺي‬
‫ړّړّـ ړيائيً‪ .‬اٺ پڠع ىاٌي ٌَ کاڅائيً‪ .‬ىّٽي اچي فاتر پڎڟيائيً‪ .‬ىډّـ ڟيٺ نڎړي “يػ‪ .‬رت‬
‫ڀعيم ړڠاڈي کڝيۿ صّـ قاريڡ داڢ تي پّري ڈڍيائيًۿ څڛ تَ پٍڠٍذي ڇاچ ۽ ىؽتيڡ کي دفً ړيائيً‪.‬‬
‫‪ ...‬۽ پّڢ ‪ ...‬دڠهذي پيّۿ ڟڒ ړيػ ٌَ ةڝيػ‪ .‬ؼّ ڇڟيً ۾ ڇٌائٌّػ‪ .‬اڈدي قيّ‪ .‬ىٽيڡ دي ىاٌيۿ‬
‫ىّةم ۾ رڅؾ داؾ‪ .‬چعسۿ ڀٍگ دّ قاپارۿ ةچي ةازيڡ تي دڠيڎاۿ ؼڀ ٻٽۿ كيطي تّڈي ړاىّرا‪ .‬گار دي‬
‫رئي‪ .‬ړتي قاري ړار‪ .‬ڟػّ گڍڟَ قاٌگع قڟٍطق رڟيّ گٍِڊ ڟٍيّۿ چپ چاٽ ړٍڋ ڟيٺ ړيّ پيّ‬
‫ڙػ ڠٍطق ڟّ‪ .‬ڇيٍڠً ئي ٻَ چار گظريا‪ .‬ديم کاـ ٻاڟعۿ پٿع ڀڃٍطيۿ ڟعق ڀعق ديعطار قازب ڇٌڊيّـ قڟائي‬
‫ړڌيػ‪ .‬ڟً ړٍڋ ڐيعيۿ ڀعقـ ڈڔيۿ ڇاٌڠٍػ ڇٺّ‪ .‬ديعطا قازب تي زڟع چڎڟي قيّ‪ .‬گاريً دّ‬
‫څقڈيّ الُي ڇٌائيً‪ .‬چيۿ” ڇؼيً ڈا ٿّ܁“ ڟً دّـ ٻئي اکيّـ چٍذڠيّـ ٿي قيّـ‪ .‬ڇٌط ړعٽذي قيػ‪.‬‬
‫قٺي گذگّڈ ړيائيً‪ .‬ٽپّ ڇيئي ړڎ ړي پيّ‪ .‬ديعطار دي ٻاٌڠً ړڌي قڅائيً‪ .‬ڟٍگاىّ ىچي قيّ‪.‬‬
‫كيطيً دي ٻيگڠي ىتي‪ .‬ؼپاڟيً دّـ ةٍطقكّـ ڈڍائذي قيّـ‪ .‬ڟػّ ڀچي قيّ‪.‬‬
‫ڟً قڃي پٍڠٍذي ړڠاڈي کّٽي ړڌي‪ .‬چتائي اـ کي ڇٺائيً څڛ تَ اٌؽاٌي ىٿً دا گيڠا ٿي‬
‫ڙڝيائيً‪ .‬ؼٍطس قاڃ چٻي ٿيۿ ٌڒ گٍِذيّ ۽ اڊ چٍذڠي ٿي‪ .‬څړار ىاـ ىـڔيّ‪ .‬ړڠاڈيڡ کي‬
‫ىٿي ړعي چيي ڇٌائيًۿ ؼٍطس ڐػع دي تک کي “ږّٺي ؼاـ داچيائيً‪ٌ .‬ئيً ؼع ړّس ؿعقع ٿي‬
‫قيا‪ .‬ؼتهً کي ىاريائيً‪ .‬ةي ڇقڟيً کي ړٺائيً‪ .‬گڠع ؼاڈيائيً‪ .‬زائفً دا پارۿ ٻارـ دّ رقدـ‪ .‬ةاڟَ دّـ‬
‫الٽّـ ‪ ...‬ڇؼٍطق ڇؼٍطق ڟهيّ قيّ‪ .‬قري قري ڇؼٍطقۿ ٌَ صّؿي ٌَ صار‪ .‬اڟا ئي اڊ چٍذڠيۿ قاڃ نڎيمۿ ڀعقـ‬
‫ڟيٺ ىٿي‪ .‬پچڒ ړعي کڝي ٿڒ اڈهيٍطق‪.‬‬
‫ڟڒ نڗا ڇيٍڠً ڇٺي دّ څاڈق ڟٍيائيًۿ ؼچي گڠع کي کڝي ىٺ ۾ ړيائيً‪ .‬دّ دتي ؼّ تتي‬
‫ڟيؽيم ۽ چپ‪ .‬ڟي ڙاٺ اقچّ ړيّۿ ڀعقـ تاڜيّـۿ پئي “يّ ۽ قيّ‪ .‬اږڛ ۾ ڟهٍطي پيع ڟيٺاـ ړّ‬
‫راٌطيڔّ اچي قيػ‪ .‬اچائي ؼانً دي ٻار ىاڣ دي ړڇ تاـ داٌڠً ړئيۿ ”ړٍّ زالىي!“ ڟً ىػڎي ڇٺّ‪.‬‬
‫ىاڣ دڠٽڔّ ڇيئي ٻار دي قات تي ڟٿ ڇٌّۿ کڝي ڈاتيڡ ؼاـ چٍتڎايائيً‪ .‬قيچاريڡ دي اکيً ۾ پاڜي‬
‫ڀعدي “يّ‪ .‬ٻار کي اڃا ةَ ڈاتيڡ ؼاـ ؼّگڠّ ړيائيً‪ .‬اکيّـ کڝي ڟً ڇاٌڠً ٌڠاريائيً‪ .‬ڈا تَ ڟّ ىاڣ‬
‫دي اکيً ۾! ڟػّ پٍڊ پاڟڛ ٿي قيّ‪ .‬ٻار کي ڇٺائيًۿ ڀښم راٌطيڔي کي ڇٺائيًۿ ىاڣ دي ڀاړع کي‬
‫ڇٺائيً‪ .‬ړيئً ٌَ ٻارڈق ىاڣ دي ڙچيڡ ۾ ٻاٌڠّـ قرايّۿ ڈپ ڟٍيّ پيّ ڟّ‪ .‬ڟػّ ڇؼٍطق رڟيّ‪.‬‬
‫ڟً دا ڈڔيم ڀعقـ ڟّرياـ ڟّرياـ ؼڋ ۾ اچي قيا‪ .‬ڟً دِػڔي ڀښم راٌطيڔّ کٍيّۿ‬
‫ٽڔع ىيڎي اڙتي قڅيّ‪ .‬قڃي ىائيڡ دي ڟٿً ۾ ڇٌائيً‪.‬‬

‫‪www.sindhsalamat.com‬‬ ‫‪20‬‬
‫پشو پاشا ۽ ٻيون ڪهاڻيون ‪ :‬جمال ابڙو‬

‫اٌڠيڡ ئي څاڈي ۾ ڟّ دِهيّ‪ .‬ؼٍطس ړي ؼاٿي ىارياۿ ړي ىٿػ ةاړّ ٿيا‪ .‬ىائيڡ‬
‫ؿاڟطي ڇٌيۿ ڀښم راٌطيڔّ پيؾ ٿيّ‪ .‬کيػ دٍو ٽيپ “ئي‪ .‬ڟػّ ىاٺ ڟّ‪ .‬قاؼ ىاٺ‪ .‬ؼٍطس ڀعقـ ؼڋ‬
‫۾ ڟئا‪ .‬اکيّـ ڟڒ ړعيّـ ڟيػ‪ .‬څڛ تَ پعي پعي پي ڇٺائيً‪ .‬ىائيڡ کيۿ ٻارڈي کيۿ ؼٍطس ڀاړع کي ‪...‬‬
‫۽ پاري ۾ پيم گڍڈي کي‪ .‬ؼٍطس ړًٍ ۾ “قاز اچي رڟي ا ڟئا‪ ” .‬ړٍّ ‪ ...‬زالىي ‪“...‬‬
‫کيػ ؼٍتع ديم تي ىّړهيّ قيّ‪ .‬نّنّ ديعطار ديهع ةڝذي چڔّ ڟّۿ ڟً کيػ چّکٍڀّ‬
‫ٻڋايّ‪ .‬کيػ اگڠاڈق ړعايّ ۽ کيػ ڇٌڊي نٍگڠائي‪ .‬ڟً کي اقٌڋق ړعي ؼٍتع دي قڻ ۾ نڎړايّ قيّ‪.‬‬
‫ؼٍطس ڇٌڊ ړڌي قيئي‪ .‬رت قڟي ڟهيّۿ چيائّـ تَ ؼّري ڟيػ‪ .‬نّني ديهع کيػ ٿڍق ڟٍيّۿ چيائيًۿ ”‬
‫ةطىعاش!“‬

‫‪www.sindhsalamat.com‬‬ ‫‪21‬‬
‫پشو پاشا ۽ ٻيون ڪهاڻيون ‪ :‬جمال ابڙو‬

‫مـوـھـن ڪـارو‬

‫ديً ىسيط دّ ىٍڠً ړارق ٿيم ڟّ‪ .‬اڅ ىٿّ ړّڈيمۿ ىډّـ پٽيمۿ ڇاڈڟي ىعقٽيمۿ چښّـ قچيمۿ‬
‫ڟيؽيم اکيّـ ٻاڟع ڐّٽاريمۿ ىٍڠً ؼچيمۿ ړپڎا چيڠاڈيّـ‪ .‬نڗً تي ىار دا ڄٻڎ‪ .‬پٺي څڈڳ څڈڳ‪ .‬ڇًٌ‬
‫تي رت دا ڐڎاۿ چيڎي رڟڎيم ۽ ڈهيم‪ .‬ةػ ؼچّ کٍڀيم ڟّ‪ .‬ؼٍڠّۿ ڟڎٻاٺيّـ کٿم ڙيعي قاٌگعۿ چڠعق‬
‫ڀياٌڒۿ اکيّـ ٻاڟعۿ ڙم اٌطرۿ قات ڐاٽمۿ ڟع ڟع ؼڔم زةاـ ؼاـ چپ پئي “ال ړيائيً‪.‬‬
‫ؼٍطس ةت اٌطاـ ۽ ٻاڟعاـ ڟڒ دڠڎق چيڠاڈيّـ ٿيم ڟّ‪ .‬ڙچيڡ ۾ اڃا ةَ پادرـ دي ړٍڌي‬
‫پيم ڟئي‪ .‬ړٍڠً ڀٽڔٍطڈ رقح قاٌگع اچي ؼاىڠّـ ةيٺّ‪ .‬دڠڎق ڀّت‪ .‬نڗً ىاـ ٽڎړاټ ٌڔعي قيا‪.‬‬
‫ڟيتت قٺي قيو‪.‬‬
‫ٽپ ڇيئي اٿي ةيٺػ‪ .‬ؼپاٽّ ڟٿ ٌَ اچيوۿ رڈ ٌڔعي پيوۿ ” اڈي ديٍّۿ تّـ!“ څڛ تَ پڒ ئي ٌٿي‬
‫“يو‪ .‬ديٍّڡ داٌڠً ړئيۿ ” ؼائيً ىٍڠٍذّ ٻچڎق!“‪ .‬کيػ ادڠڔّ اچي قيّ‪ .‬ؼٍطس ڇکّيم اکيً ۾ ؼّرـ‬
‫دا ؼٿ اڀعي “يا ‪ ...‬۽ پّڢ گِو ۽ پاڜي‪ٌ .‬ڒ دّ ٽيڛۿ کاڇيڡ دّ نڍڻۿ چپً دّ ؼؽڛ ۽ قڅڻۿ ړائٍات ٿي‬
‫څڇي‪ .‬ىٍڠٍذا نڕ ٿي ڐڎړيا‪ .‬ديٍّڡ دي ڙچيڡ ۾ ٻاٌڠً کڝي قرايو‪ .‬چيّىاٌػ تَ ”ديٍّ ؿڠع ڟم تَ ڟهي‬
‫فعياد ړعيّـ!“‬
‫ديٍّڡ دّ ؼاڟَ ؼڔي قيّ‪ .‬اکيّـ ڄٽ پچاـ ٻاُع ٌڔعي “يػ‪ .‬قٺي ړٍڋ ؼاـ ٌَ! ٌَ! ړيائيً‪.‬‬
‫چيۿ ” پّنيػ تَ گڍڟَ تي چاڈڟيّ اٿو!“ ىّـ کاـ څرڈي ٌڔعي قيئي‪ .‬څڛ تَ قځ ړعيۿ ”پّنيػ! قڂ‬
‫ؿڠع ۾! قيڠيً قطي! ‪ ...‬ديٍّ ڈتّ تَ ړٌَّ ٿيّ “ڟيً܁ ىتاـ ړم ٿڎي اٿئي!“‬
‫ديٍّڡ ىّـ ڇي رڙّ ٌڠاريّ‪ .‬چيۿ ” ؼائيً ىاـ ديً ىسيط “ڟياـ!“ څڛ تَ ياد ٿي ڇياريائيً‪ .‬ىّـ‬
‫چتائي کيػ ڇٺّ‪ .‬ڟػّ قاكعي ديً ىسيط ڟّ‪ٌ .‬عڈ تي ؼذطـ دّ ړارق ٌـاـۿ ڀيڍيّـ گٺمۿ پيع ڐٽمۿ ٌيڒ‬
‫ٌيازيۿ ٌَ ړٍڠً دي ٻً ۾ ٌَ ٽً ۾‪ .‬ىّـ کي دهّق اچي قيّ‪ .‬ڈّ ؼٍطس ؼٌّڠاريڡ کي پٽيّ قيّ܁ ڈّ‬
‫ؼٍطس ٌيازي ٌـاـ تي تئّ ىهيّ قيّ܁ ڈّ ؼٍطس اٌؽاٌي قكار کي چيڀاٽيّ قيّ܁ ڈّ ؼٍطس عغت کي‬
‫نتاڈيّ قيّ܁ ىّـ ديٍّڡ دي اٌؽاٌي دؽو کي ڇٺّ‪ .‬ىّـ اـ ’ازؽً تلّيو‘ کي ڇٺّۿ دٍڠً کي څقڈ ۾‬
‫څقٌڋاڈيّ قيّ ڟّۿ دٍڠً کي گڍڟَ تي چاڈڟيّ قيّۿ دٍڠً کي ’اؼفم ؼافهيً‘ ةٍايّ قيّ ڟّ‪ .‬ڟػّ ٌٍڠً کاـ‬
‫چّٽيڡ تائيً چٿيمۿ نٻيم ۽ ڀيهيم ڟّ‪ .‬ڟً کاـ رکي رکي ڈعڋ تي ٌڔتا‪ .‬ڟً ړّړّـ ٿي‬
‫ړيّـ‪ .‬ديئً ړا کٍڀيم ؼعڻ ادڎيم ڈاٌگً تاـ زيهّـ ړٍطي ڟذي‪.‬‬
‫ةطـ ىاـ ؼيؽعاټ ٌڔعي ٿي قيا‪ .‬نڗً دا اړيچار قارۿ ڟغارـ ؼّانً دّـ ٌـاٌّـ ةڝذيۿ اڀا‬
‫ٿي ةيٺا‪ .‬ڈّ܁ ړٍڠً ܁ ړيئً܁‬

‫‪www.sindhsalamat.com‬‬ ‫‪22‬‬
‫پشو پاشا ۽ ٻيون ڪهاڻيون ‪ :‬جمال ابڙو‬

‫ديٍّڡ ؼڍړا ڀعيا‪ .‬چيۿ ”ؼائيً ڄىب ىاڜڠً دا ڟئا! “ ىٍڠٍذي ٌٌعـ دي ؼاىڠّـ ىاڜڠً دا‬
‫ىيڎ ڐعي قيا‪ .‬ؿڠعي ىاڜڠّۿ پڎُيم ىاڜڠّۿ اىت‪-‬رؼّؾ‪ .‬ڟٍتّڈيّـ ڟڝٍطاۿ ؿّر ىچائيٍطاۿ چقنڔيّـ‬
‫قڅائيٍطاۿ چٌّڔً ۽ گڠٽيً ىاـ ڐعٌطاۿ پّنيػ ؼعپعؼتيڡ ۾ۿ گڍڟَ تي چڎڟيم ديٍّڡ تاـ کهّـ ړٍطاۿ‬
‫ڟّړعا ڇيٍطاۿ پٿعيّـ چٽيٍطاۿ ٿڔّـ ڟڝٍطاۿ نعٍتّـ ړٍطا ٿي “يا‪ .‬ديٍّڡ تيۿ ديً ىسيط تيۿ ىاڜڠّڡ‬
‫تيۿ ىاڜڠّڡ دي ٻچڎي تيۿ اٌؽاـ تيۿ “دؿ دي اقالد تي! گڍڟَ پڇ ىٿي ړعي ڟيٍگ ڇٌي‪ .‬ڇٌط ؿيڔيۿ‬
‫ڙاټ اقچّ ړعيۿ ىٿي ٌڠاريائيً‪ .‬څڛ تَ “ؼياـ دا قيچارا ړڌيائيً ‪ ...‬ديٍّڡ دّ ړٍڋ ڟيٺۿ رتّ رت‬
‫الش ةڝيّ ٿي قيّ‪ .‬اٌؽاٌيت دّ الش گڍڟَ دي ړهڠً تيۿ گڍڟَ پؽتيّـ ٿي ڟٍيّـۿ ىاڜڠً ٽڠڒ ٿي‬
‫ڇٌا‪.‬‬
‫ىٍڠٍذا ڇٌط ڀڔّڈدي قياۿ ىٍڠٍذّـ ىٺيّـ ڀڔّڈدي قيّـ‪ .‬قڃي ديٍّڡ دي ڀعؼاـ ةيٺػ‪.‬‬
‫ڀاٌيو تَ کڝي ڀاړع پاياٌػ‪ .‬اکع ٌَ اړهيو‪ .‬چيّىاٌػۿ ”ديٍّ تّـ ؿڠع قئيً ڈّ܁“‬
‫‛ؼائيً ىذاقر گڠهي قيا!‚‬
‫”ىذاقر܁“‬
‫”ؼائيً ىّـ ىٺم پيع دّ پڎ الٿّ!“‬
‫ىّـ کاـ داٌڠً ٌڔعي قيئيۿ ”ديٍّ!“‬
‫ديٍّ ؼچّ ؼائّ ٿي قيّ‪ .‬ىٍڠٍذي ىٍڠً کي ڇٺائيً‪ .‬قٺي ڀښّ‪ .‬ىّـ ؼٽ ڇيئي کيػ دڠهي قرتّ‪.‬‬
‫ديٍّڡ کاـ داٌڠً ٌڔعي قيئيۿ ”االڈي“! ٻاٌڠً کڝي ىٍڠً کي ڇٌائيً‪ .‬څڛ تَ ىاـ کيػ چياټ ڟڝي رڟيّ‬
‫ڟّس‪.‬‬
‫” ؼائيً پڎ ريـيي ڟّۿ اقۿ ديڔّ اتعادي قڇيعي قڅق ڟّ!“ ديٍّ ؼچّ ٿڎړڛ نښّ‪ .‬څڛ تَ‬
‫ريـيي پڎ کي ياد ړعيۿ قري چّريڡ تي ؼٍڀعيّ ڟّ‪.‬‬
‫ىّـ کي ياد “يّۿ اڃا ٽيّـ ڇيٍڠًۿ پيع تي اڟّ پڎ قڅق قيّ ڟّ‪ .‬ىؽيً ىؽيً قڇيعي دي ىعاد پٍي‬
‫ڟئي‪ .‬قرڟيً کاـ پّڢ پيع ؼائيًڡ ىاڈ ړعي پٍذً څيئً ىٿاـ کيػ پٽ ڇٌّ ڟّ‪ .‬پيع ڇٌّۿ ىهڔيت دّ‬
‫قارث‪ .‬قڇيعقۿ قڇي ٺاٺ ۽ اڄىتع ؼاـ ريم دّ گاڇق ڀعائيۿ ٻاريً ٻچيً اچي ٌڔتّ ڟّۿ ىٍڊؾ نښي قيا‪.‬‬
‫دڟهً دّ زيپٽۿ ؿعٌائً دي څؿۿ څىانّـ ۽ کښيّـۿ ؼڠعا ۽ راڳ‪ .‬قڇيعق قڇي چّځ ۽ ڟيخ ىاـ پئي‬
‫ڟهيّ‪ .‬دؾ کّني صعڂ ړيائيً‪ .‬ٻڔعيّـ ٿي ړٺيّـۿ ړڃعيّـ ٿي ٌچيّـ‪ .‬گِّر ةَ گِّر ڟئي!‬
‫قڇيعي دي ڙٽً ۽ ڇاڈڟيڡ تاـۿ ړڃعي ڇڟيً ڇڟيً دا ٌّټۿ پٽيّ کٍيّ ٿي قيئي‪ .‬ڀٍگ دي گِعڈ‬
‫گڠّټۿ چعس دا ؼّٽا‪ .‬ىّانيً دا ٽّٽڔاۿ فليعـ دّ څىچعۿ نٽ نښي پئي ُئي‪ .‬زائفً دا ؼڠعاۿ يارـ‬
‫دا ىډً تي ڟٿۿ كتي ۾ اقٌطاڟَ ۽ ڙاڟٽۿ گػ گؽاـ نښي پيئي ڟئي‪ .‬ديښيّـ پئي نٿيّـ ۽‬

‫‪www.sindhsalamat.com‬‬ ‫‪23‬‬
‫پشو پاشا ۽ ٻيون ڪهاڻيون ‪ :‬جمال ابڙو‬

‫چڎُيّـ‪ .‬ړتً ةَ انٽيّـ ړيّـ‪ .‬پڎ تَ ٌَ ڟّ! دعړا پي ړيائيً‪ .‬ريـييۿ ةضيهيۿ زريطار‪ .‬ديٍّ ڟاڜي‬
‫نډڛ نښّ‪ .‬قٺي نيهڎاټ ړيائيًۿ چيۿ ”ؼائيً ىّـ کي ڈڍ‪ .‬ىٍڠٍذّ ٻچڎق االئي ړيئً ٿيّ!“‬
‫” اڈي ړيعۿ گالب܁ ڈا ٿيّ اٿػ“ ىّـ کي ديٍّڡ دّ ٽً ؼانً دّ گالب دڠڎق ىعكّىڎق ياد پيّ‪.‬‬
‫انڠَ ڇٌّۿ اؼيً کيػ گالب ړعي ؼڍيٍطا ڟئاؼيً‪ .‬ړپڠَ دّ ٽّٽ ىٿي ۾ قدڠّـۿ چّنڎق پايّۿ ړاٺيڡ‬
‫کي گِّڈق ړيّۿ ڄقڈيٍطق قتٍطق ڟّ‪ .‬ىٍڠٍذي اقچتي ڟيطرديڡ تي ديٍّڡ دّ ڐٿڔڛ ةٍط ٿي قيّ‪ .‬ڟيڍق‬
‫ؼارق ىڎسۿ چپ کڝي ړڌيائيً‪ .‬اکيّـ ةَ عذب “ڟً‪ .‬ؼّريڡ تي ؼڔيّـ قڃًۿ ڟيطرديڡ ؼاـ‬
‫ڈهڔيّ پّـ‪ .‬قيچاري اٌؽاـ دّ ٻاڟعيّـ ڇکّۿ ڟيطرديڡ دي ڟٿڎـ ؼاـ پعڻ ٿيّ پئي‪ .‬پّڢ تَ ٿّرائتّ‬
‫ٿي دنڎي کڝيّ ٻاڟع ړڌي‪.‬‬
‫ديٍّڡ ؼاـ ةَ ؼاڙي ړار ٿي‪ .‬ٽيٍطي ٽيٍطي چيائيًۿ تَ ”ؼائيً ړانڠاړّـ ٻڎ ٻٽ پيّ‬
‫“ڟي‪ .‬چّـ ٿا تَ صٍاؽ اٿػ‪ .‬ؼعړاري ڄاړٽع ؼيّـ ٿّ گڠعي‪ .‬ٻَ قيڠّـ نښٍطيّـ!“‬
‫ڙانڠَ ٻڋي ىٍڠٍذا ړپاټ کهي قيا‪ .‬ديٍّڡ پٍڠٍذي ڇاڈڟي گالب دي صّؿتّڡ الڢ پٽائي ڟئي‪.‬‬
‫ديً ىسيط پٍڠٍذّ ىٍڠً ړارق انڠَ ڇٌي کي ةچائڛ الڢ ړعايّ ڟّ‪ .‬اٌؽاـ پٍڠٍذي عغتۿ ڐم کي‬
‫ؼاٌڌڻ الڢ نٽائي ڟئي‪ .‬ديٍّڡ پاڻ کي رتّرت زٌذيع‪ -‬زيات دي ړڎيً کي ڙٍڌڻ الڢ ړعايّ ڟّ‪ .‬ڟػًۿ‬
‫پادرـ دي ړٍڌيۿ اٌؽاـ دي ازني فعضۿ كاٌّـ‪-‬پيطائؾ کي كائو رکڛ الڢ پاتي ڟئي‪ .‬ڟػً ڐٽ نعٍت‬
‫۽ ٿڔّـۿ ىاڣ دي ڟٍخ کي ڀعيم ۽ ڀعپّر رکڛ الڢ ؼٺيّـ ڟيّـ‪ .‬ىتارڋ ڟئا ديٍّڡ دا ڟٿۿ دً ؼّـ‬
‫ىعكّىً دي رت ۾ ٻّڈيم پڎ کي الڟيۿ قڟوۿ دڠم ۽ ًهو کي ٌاٌگّ ړيّ ڟّ‪ .‬ؼٍطس پاڋ ڟٿ‬
‫اتي قڃي کپيا ڟئا دتي قطيً دي ةي داـ ڟڍـ تي داٌطارـ دّ رت ڟاريّ قيّ‪ .‬پع ىـڔٍطڈ ىکڎيً الڢ‬
‫تتّ پاڜي ٌَ ڟّ‪ .‬دتي تتي پاڻ کي پٽ پٽيڠع ۾ قيڎڟيّ ٿي قيّۿ پع ٽڎٌطڈ غٍچً کي قنڠَ ۾ ؼاڈيّ ٿي‬
‫قيّ‪ .‬ةاٌػ ۽ څٽ کي کٍڊيڎيّ ٿي قيّۿ پع گالب دي ؼعڟاڻ کي ٻّؼاٽيّ ٿي قيّ‪ .‬ىئم کي ديئاريّ ٿي‬
‫قيّۿ ۽ ديئعي کي ىاريّ ٿي قيّ‪ .‬اهلل ىارئي کي اٿاريّ ٿي قيّۿ انڠَ ڇٌي کي نيٽايّ ٿي قيّ‪ .‬پٿع کي پّڅيّ‬
‫ٿي قيّۿ رقح کي ړٺّ ٿي قيّ‪ .‬گاةي کاـ رٌڀّـ ړعايّـ ٿي قيّـ ۽ الت ۽ ىٍات کي کڎق ړيّ ٿي‬
‫قيّ‪ .‬ىتارڋ ڟئا ديٍّڡ دا ڟٿ دً ؼڀ کاـ پڠعياـ اڟّ پهيتائيڡ دّ پڎ الٿّ ڟّ‪ .‬ديٍّڡ دا ڟٿ دً‬
‫ؼڀ کاـ پڠعياـ اڟّ پهيتائيڡ دّپڎ الٿّ ڟّ‪ .‬ديٍّڡ دي ڟٿً پٺياـ ؼّيً ۽ ڟغاريًۿ نکيً ۽ ړعقڈيً ڟٿ‬
‫کچٍطا ٌٌع “يا‪ .‬دي ڟّائً کي چيعيٍطاۿ فنائً کي قچيٍطاۿ زىيًٍ کي کّنيٍطاۿ “ؼياًٌ کي ڐاڈيٍطاۿ‬
‫نڔم صطائً کي گڠهيٍطاۿ ؼٍطس ڀاٌڊق ڐّڈيٍطاۿ ؼٍطس چٍتا ٽّڈيٍطا قياۿ اڟي ړّڈا ۽ ڟٿعادق صطا‬
‫دً قطيً کاـ پتهيً دّ ٌاڂ ٿي کيڍيّۿ ديً ىسيط دي ڟٿً کاٌئً قاڙّـ کؽي قتيّـ‪.‬‬
‫ىّـ ديً ىسيط دي رتّ رت دؽو ڇاٌڠً ڇٺّ‪ .‬ؼٍطس ڀاني ڀّني ىٍڠً ڇاٌڠً ڇٺّ ۽ ؼٍطس نڔم‬
‫كّتً دّ اٌطازق نښايّ‪ .‬کيػ ڟڒ ئي اقـ ڟئي‪ .‬گالب دي ۽ گالب دي ؼعڟاڻ دي‪.‬‬

‫‪www.sindhsalamat.com‬‬ ‫‪24‬‬
‫پشو پاشا ۽ ٻيون ڪهاڻيون ‪ :‬جمال ابڙو‬

‫ىٍڠٍذي دؾۿ ديٍّڡ دي دؾ ؼاـ گڍ نڎڟڛ نښي‪ .‬دؾ ۾ دڟڔّ ٿيّ‪ .‬کڝي ديٍّڡ دي ڟٿ دڠهيو‪.‬‬
‫ٽٍگّـ ٿڎړڛ نښيّـۿ ؼاڟَ رقړذي قيّۿ گڠڎي کً ڟڒ ٻئي کي ڇٺّؼّـ‪ .‬چپ چاٽ ؼڠڔٍطاۿ‬
‫قؼّؼا قيڎڟائيٍطاۿ ړٍڋيڡ اٌطر ٿيا ؼّـ‪ .‬ڈّړع ىاڣ دي ڟٍخ ۾ اقٻاؼيّـ ٿي ڇٌيّـ‪ .‬ىاڜػ کاـ رڈ‬
‫ٌڔعي قيئيۿ ” گالب پيڣ!“ ٻارڈي قٺي داٌڠً ړئيۿ ”اةا!“ ديٍّڡ داٌڠً ړئيۿ ”ىٍڠٍذا اةا!“ پّڢ تَ‬
‫زـع ىچي قيّ‪ .‬ىاڣ پيڣ ٻاړارڻ نښا‪ .‬ديً ىسيط داٌڠّـ ړيّـ‪ .‬ړتي رقىڎ ړئي‪ .‬ڟّا گڠّگڠٽ‬
‫الئي ڇٌا‪ٌ .‬و پً ڈاڜي ٌاٌگي ٿي ةيٺي‪ .‬ىاڣ قار ڈّڈي ڈڍيا‪ .‬گالب ړّىائذي قيّ‪ .‬اهلل ڇٌّ نٽذي قيّۿ‬
‫ىاڣ نٽذي قيئيۿ ديً ىسيط نٽذي قيّ‪.‬‬
‫پعي قڜً دي قڂ ۾ۿ كتي دي اٌطرۿ پٿعـ ىٿاـ ڇيئً دي دڠّىع ۾ كييتي پڎ تذال ڇيئي رڟيّ ڟّ‪.‬‬
‫ؼٍڠا ؼٍڠا تذال! څڛ تَ ؼيّـ ڟيّـۿ صٍاؽ دّـ ؼيّـ! ٻاڟع ىّانيً دا ٽڔڎا پئي پيا‪ .‬پيع ڇٌي دي څو‬
‫ٿيۿ اهلل ڇٌي دي ىّت تي‪ .‬ؼهفيً دا دگاڈا ٿي نښاۿ پيعؼائيً ىٺم دا دٌتڠا ٿي ڟٍيائّـ‪ .‬ديً ىسيط دا‬
‫ٌاال قٺي نعٍتّـ ٿي ىّړهيائّـ‪.‬‬

‫‪www.sindhsalamat.com‬‬ ‫‪25‬‬
‫پشو پاشا ۽ ٻيون ڪهاڻيون ‪ :‬جمال ابڙو‬

‫يـٌ حـر يـٌ ‪...‬‬

‫ُّ زػع ُّ‪ .‬ىـِّر زعۿ صيعق صاقضيهي‪ .‬ؼٍطس رت ٌئّـ ُّ‪ .‬پيع قازب پاڙاري کي‬
‫اٌگعيغـ كيط ړيّ‪ .‬زعـ ۾ ړڠعاؿ ىچي قيّ‪ .‬صيعي دي رڙً ۾ دٍؽي ةاَُ ٿي ٻعي‪ .‬ؼٍطس ةطـ ۾‬
‫څڛ تَ پيٽعقؾ پئي قُيّۿ قعؼ چڝگ دي معقرت ُئيۿ دا نښي چڔي ُئي‪ .‬ؼٍطس گِع ۾ ىاڣ ۽‬
‫ٌٍڌڈي ڀيڛ ُئي‪ .‬اًٌِ ةَ کيػ چيّ تَ ‛قڃي فليعـ ؼاـ ىم!‚‬
‫ؼٍڋ ؼٌّڠاري دڠٍو دّ ٽڔعق ةڝذي قئي‪ .‬ريهّـ ړعيّـۿ څاڈا نښاۿ صّـ ىٿاـ صّـۿ ىٿاـ‬
‫اچي ىهٽعي ړڎړي‪ .‬ةاَُ تي گاؼهيٽ پيّ‪.‬‬
‫صيعي دّ قاُڝي ىًٍِ ڐعي ُيتتٍاڋ ٿي پيّ‪ .‬اکيّ ڙاڈُيّـۿ ‛ڀيڄ پاڙارا!‚ چٌّطي ىٍذِائً‬
‫رت ٿي ٽييّ‪ .‬صـڒ چپً صّـ ٿي گِعيّ‪.‬‬
‫ړيئيً ىلاةال ٿيا‪ .‬گّنيً دا ىيٍڠً ٿي قؼيا‪ .‬ڙّٺً کي ةاُيّـ ڇٌيّـ قيّـ‪ .‬ىهٽعيڡ دا ىڔڎ‬
‫اچي نٿا‪ .‬ىهڔيتّـ ۽ نچّـ نٽيّـ قيّـ‪.‬‬
‫صيعي دي ٌٍڌڈيڡ ڀيڛ کاـ پډيّ قيّۿ ‛ڀاڜيً ړٿي܁‚ ىنتّط دّاب “يّۿ ‛ادق ىعي قيّ!‚ کيػ‬
‫زقؿ ىاـ چياټ نښيۿ ۽ قڃي ڐڠڔّ ړيائيً‪ .‬ىاڜػ کي ىاريّ قيّ‪ .‬پّڈُيڡ ٌٿي ڇؼيّ تَ ؼٍطس پٽ‬
‫ړٿي ُّ‪ .‬ؼٍطس اگِاڈي دؽو ىاـ گّنيڡ کي پار ړيّ قيّ‪.‬‬
‫نّڈُا ڀعدي قياۿ زائفّـ ۽ ٻار ‪ -‬ىهٽعي دّاـۿ ٍُطق ؼکۿ ىٿً پڠعيطار ُئا‪ .‬اڻ پعڜيهّـ‬
‫ىائعقـ ىائعقـ ةڝذي قيّـ‪ .‬اصالؽ دّـ ړيغقر دّ ٿيّـ!!‬
‫پيع ؼائيًڡ دي ڐاؼيڡ دّ ازّاؾ “يّ‪.‬‬
‫ائيً ړّ ٿيڝّ ُّ܁ ړٍڠً کي اعتتار ړٌَّ “يّۿ چيۿ ‛اُي ؼڀ اٌگعيغـ دّـ چانتازيّـ‬
‫“ًُ‪‚.‬‬
‫فليع ړي ىاٺ ړعڻ قارا ُئا܁‬
‫صهيفً کيً ٻڋايّ ُّ تَ پيع ؼائيً ؼٍطـ دٍازي ٌياز ةَ پڎُي قيّ ُّ! ‛اٌگعيغـ دّ تڍق‬
‫پٽيٍطاؼّـۿ داؼّؼً دا ؼع نڝٍطاؼّـ!‚‬
‫ړيئي گعفتار ٿياۿ ړيئي ىاريا قيا‪.‬‬
‫ىهڒ ۾ ُيتت ڈاٌئذي قئي‪ .‬زيطر“ةاد ىاـ ىهٽع زع قٺيّ پئي قئي‪.‬‬
‫‛اڈي ُي تَ ىاڜڠّ “ًُ!‚ ُڒ ُعاس ىاـ چيّ‪ .‬ړيتعا ئي ؿيٍڠً ىڎس ىاردي قيا‪ .‬ؼعدارـ‬
‫ىاـ ُڒ صيعق ٌَ دِهيّ‪ .‬تسعيڒ ړچهذي قئيۿ ۽ ُاڜي ُػّ رُغـ ٿي پيا‪ .‬ؿم ٌَ ړًٍِ دي پّياـ‬

‫‪www.sindhsalamat.com‬‬ ‫‪26‬‬
‫پشو پاشا ۽ ٻيون ڪهاڻيون ‪ :‬جمال ابڙو‬

‫پّـ! ةڛ ئي ٌاس ړعي ڈڍيٍطس‪ٌ .‬ياپا ُهٍطا ُئاۿ ‛ فالڜيڡ رات تٍٍِذا ىِياـ “ُيّـۿ ةػ ٻار ةَ ٌَ‬
‫ڈڍيٍطس!‚‬
‫ؼاؾ نٍگِي قياۿ صيعي ىهڒ ۾ ڇُڔاڣ قدِي ڈڍيّ‪ .‬ړيػ ۽ ړهّر ړعي ڈڍيائيً‪ .‬قڇيعا‬
‫قڈا گِع قيٺي ڇړٍطا ُئا‪ .‬پّنيػ دّ ٌڒ ۾ دؿ اچي قيّ‪ .‬صًٌّ پٺياـ صّـ‪ -‬څاڈي پٺياـ څاڈا!‬
‫اړيهي ؼع پّنيػ دي دؼتً ؼاـ ىلاةال ړٍطي ٌڔعي قيٍطق ُّ‪ً .‬اُع ًڠّر ٌععق ُڝي گِيعي ۾‬
‫ړاُي پٌّطق ُّۿ ۽ پّنيػ ُٽي کيػ داڢ ڇيٍطي ُئي‪ .‬چّـ ٿا تَ گّني کيػ اجع ئي ړٌَّ ړٍطي‬
‫ُئي‪.‬‬
‫‪ ...‬۽ “زادي “ئي‪ .‬اٌگعيغـ ةؽتعا گّؾ ړيا‪ .‬پاړؽتاـ ٿيّۿ ۽ اؼالىي راځ “يّ‪ .‬عذيب تتطيهي‬
‫ُئي‪ .‬ؼڀٍي ٻڋق ٿيۿ ۽ ىڃيّ ٿيۿ ؼيذَِ گو ُئي‪.‬‬
‫پٍٍِذي زڔّىت دّ “قاز دؾ ۽ دىاغ ۾ گِع ړٍطق ٿي قيّۿ صيعي کي ةَ ٿڋائي اچي قئي‪.‬‬
‫صّـ څاڈا ةٍط ړيائيً‪ .‬صٌّيً کي ڈٍڊ ړڌڻ نښّ پع ىذاؾ دّ صيعي دّ رعب گِٽذي! اڃا‬
‫ؼٍطس زڔو ُهٍطق ُّ‪ .‬ڇًُ ُغارـ دي چٺي قيٍطي ۿ تَ پّرا ڇَُ کيػ گِع قيٺي ىهٍطا‪.‬‬
‫ؿادي ړيائيًۿ ُڒ ڙّٺاڜي زؽيٍَ ؼاـ‪ .‬راڅً کي ؼڍ ڇٌائيً‪ .‬ؼچي تع دي ىاڜڠً ؼڍ ڀعيّۿ‬
‫ةاكاعطي ړاځ ٿيا‪ .‬پّنيػ کي صتع ُئيۿ پع ړيع پگِارـ تي ؼع ڇيٍطق! ؿادي صيع ؼاـ گظري‪.‬‬
‫ًُ دنيع ىڎس ۾ قڇي تتطيهي “ئي ‪’ ...‬فعؼٽ ړالس‘ گاڇق رزرق ٿيّ‪ُ .‬ڒ ةارعب ؿضف‬
‫ړعاچيڡ ڇاًٌِ ؼفع ړٍطق ٌٌع ٌَ “يّ‪ .‬ړيع چٌّطق ُػّ ىـڠّر څاڈيم صيعق صاقضيهي ُّ! قڇـ‬
‫قړيهً ؼاـ ؼٍطس ىالكات ٿيۿ ‛ڈا پيؾ پّڻ ؼتتاـ ؼٍطس ڇقَُ ىعاؼ ٿي ؼگِيا ٿي܁‚‬
‫‛صٌّي ۽ ىعافي܁‚ پّڈًُ كاٌّ داًٌ پٍٍِذي ٿڔم ىٍڠً ۾ گٍِخ “ڜي چيّ‪.‬‬
‫‛كاٌّـ ۾ اُڎي ړا ةَ گٍذائؾ ړاٌڠي‪.‬‬
‫كاعطق ڐعي ٌٿّ ؼگِي‪ .‬صطا تّةَ كتّؾ ړعي ؼگِي ٿّۿ ؼعړار ٌَ‪.‬‬
‫اځ صيعي تي گِيعق ُّ‪ .‬ةٍطقؽۿ ةوۿ ىـيً گٍّـ ۽ اؼٽيً گٍّـ‪ -‬چانيَِ ىهٽعڡ دا دّاـۿ ُّا‪.‬ي‬
‫فيع ړعي صيعي کي اوالع ڇٌّ قيّ‪ .‬څڛ تَ ؼتم ؿيًٍِ داڙيّ‪ .‬گّنيً دا ىيٍڠً قؼي قيا‪ .‬صيعي‬
‫زؽيٍَ دي ىٍڠً تي ىستت دي “صعي ىڠع ٍُئي ‪ ...‬گّنيڡ دّ دّاب گّنيڡ ؼاـ ۽ ةو دّ دّاب ةو‬
‫ؼاـ‪ .‬زؽيٍَ ىـڔٍطي کيػ ڙّنيّـ ڇيٍطي رُي‪ .‬ړالړً دا ړالڋ ىلاةهّ ُهيّ ‪ ...‬۽ ُڒ‬
‫“صعي ةو صيعي دي ةطـ ؼاـ ٽڔع کاڅق ‪ ...‬زؽيٍَ گٍڀيع ٿي قئي ۽ ڈًِ ىِيًٍ دي قني عڠط زقر ؼاـ‬
‫زىيً تي ڈڎُيّـ ٍُيّـ‪.‬‬
‫ُڒ پّنيػ “فيؽع صيعي دّ ازّاؾ ٻڋايّۿ ‛پٽ کاـ ڇيڌ فٽ ىٿي قيڔعي ڈاتيۿ ؼيٍي تي‬
‫گّنيً دا ٻَ پٽاۿ رائفم ړهڠي ۾ۿ ةغم ۾ پؽتّؾۿ كط پّرق پٍّۿ ةطـ ىنتّطۿ ؼٍڠڎيّـ قٽيم ىډّـۿ ۽‬

‫‪www.sindhsalamat.com‬‬ ‫‪27‬‬
‫پشو پاشا ۽ ٻيون ڪهاڻيون ‪ :‬جمال ابڙو‬

‫گٍِڊيڡ تي ڇاڈُيۿ رٌگ دّ ڙاڈُّۿ ٌڠايت ؿاٌطار ُيت دّ ىذؽيّۿ ىعداٌگيڡ ىٍذائػ اڈهّـ ٿي‬
‫ڇٌيّـ‪ُ .‬غارـ ؼٍطس ىٍڠً ڇٺّۿ اصتارـ ۾ ؼڀ ازّاؾ “يّ‪ -‬ىهڒ ٺعي پيّ‪.‬‬
‫پّنيػ کهي کهي ُڒ ٻئي کي ىتارړّـ ڇٌيّـ‪ .‬ىّـ کي االئي ڈّ افؽّس ٿيّ‪.‬‬

‫‪www.sindhsalamat.com‬‬ ‫‪28‬‬
‫پشو پاشا ۽ ٻيون ڪهاڻيون ‪ :‬جمال ابڙو‬

‫ڪـارو پـاڻـي‬

‫ىاـ ٌٍڌق ڟٌّطق ڟّس‪ .‬اىاـ ڙانڠَ ړٍطي ڟئي تَ اڙي ړارق پاڜي ايٍطق ڟّ‪ .‬ړـيّر کاـ‬
‫ړڎړاټ ړٍطق ايٍطق ڟّ‪ .‬ىاڜڠّۿ داٌّرۿ ٌاٌگۿ اڙياـ ڀچٍطا ايٍطا ڟئا‪ .‬ڙّٺً دا ڙّٺ ٌاس ړٍطقۿ‬
‫اقڇړا گڠع ڄاڟيٍطقۿ زىيٍّـ ٻّڈيٍطقۿ ړاڟيٍطق ايٍطق ڟّ‪ .‬ىعقـۿ ةگڠڎۿ ٌاٌگۿ ړتا ىاڜڠً ؼاـ گڍ‬
‫دڈـ تي اچي ڙاڟٽ ٿيٍطا ڟئا‪ .‬ةک کاـ ىاڜڠّ کتڎـ دا پً کائيٍطا ڟئا‪ .‬پيٽ اڀاىي ايٍطق ڟئًۿ قات ىاـ‬
‫اڈي گذي قڟٍطي ڟئً ۽ ىعي قيٍطا ڟئا‪ .‬ؿڠعـ دا ڄاړٽع قري کيً چعيٍطا ڟئا‪ .‬ىاـ ڄٽ کاـ اکيّـ‬
‫کڝي ةٍط ړٌّطق ڟّس‪ .‬ړـيّر کي ڟڒ ڀّائتّ غار ؼيذڠٍطق ڟّسۿ دٍڠً ىاـ ڟڒ قڇي ړاري‬
‫ړاري ةالۿ ڇٌط کڎړائيٍطيۿ چيٍگڠاټ ړٍطيۿ ڐّړّـ ڇيٍطي ٌڔعٌطي ڟئيۿ ۽ ىاڜڠّ ديتاىڎـ‬
‫قاٌگع ٿڎٌطا ٿاٻڎٌطا نڔٍطا قتٍطا ڟئا‪ .‬ىاـ اٿي گڠع دّ ړڎق اٌطراـ ةٍط ړعي ايٍطق ڟّس‪.‬‬
‫پّڈڟّ ؼّىع ةَ اڟائي ڙانڠَ ړٍطق ڟّ‪ .‬ؼچّ ڇيٍڠً زلّ ٽيڔيّ قيٺّ ڟٌّطق ڟّ‪ ٌَ .‬ڟئػ ٻار ٌَ‬
‫ٻچّۿ ٌَ زاؾ ٌَ زٌبۿ ٌَ گڠڝّ ڙانڠائيٍطق ڟّۿ ٌَ ؿڔايت ړٍطق ڟّ‪ .‬رڙّ ٌڎ ؼاـ ړڍڟً ړڍڟً‬
‫ړڔڎ کي څڋ ڟڝٍطق ڟّۿ ۽ ړڍڟً ړاٌّـ کي ڟڔهيٍطق ڟّ‪ .‬پٽڔّ الڟي ړاٌڀ ړڌيۿ ڈٍم‬
‫کٽ تي قيٺّ کٍگڠٍطق ڟّ ‪ .‬ؼٍطس اڈي ىٿيۿ اڈي ڇاڈڟيڡ ۽ اڈيً ىډً دي قڂ ۾ ٌٍڌڈيّـ گٍِذيم‬
‫اکيّـ ٽو ٽو ړٍطيّـ رڟٍطيّـ ڟيّـ‪ .‬ڀاڜػ دي گڠعاـ ىاٌيڡ ڙڀّ ايٍطق ڟّس‪ .‬اڜڀي چاٌّرـ دي‬
‫ىاٌيڡ کي ڇړٍطڈـ ڟٿً ؼاـ ڀّريۿ قات ۾ قدڠيۿ ىٿاـ کڝي نؽيڡ دّ چڋ ڀعيٍطق ڟّ‪ -‬څڛ تَ‬
‫ڐڔيڡ کي ڙيت ڇٌائيً‪.‬‬
‫ڇاچيّـ ڙانڠيّـ ٻڋائيٍطق ڟّ‪ -‬اڙيً نڎائيڡ دّـۿ دعىً دّـۿ اٌّر پاؿا دّـ ۽ ٻّڇ دّـ‪ .‬ىاـ‬
‫پډٍطق ڟّ ؼاٌػ تَۿ ”ٌاٌا ٻّڇ ړڍڟً ايٍطي܁“ چٌّطق ڟّ تَۿ ”اةا صيع گڠع!“‬
‫ٻار ؼڀ ىعي قيا ڟئػ‪ .‬ععس ٌٍڌق ڀاڣ ڟّس‪ .‬ړڍڟً ٌَ ٌٍڌي ڀاڣ کاـ ړذڠَ گڠعيائيً! قيهّ‬
‫ٽعي قڃيػ تَ ةَ گِع ٌَ ړٍطق‪ .‬ععس پيّ زاؾ کي ړً ىڠٽ ړٍطق ڟّ تَۿ ” ادي دّ صياؾ رکذاـڢ !“‬
‫پّڈڟّ ؼّىعۿ دٌيا کاـ ةي ٌيازۿ قيٺّ رٌگ ڇؼٍطق ڟّ‪ .‬ڟٿ ٽٍگڛ کاـ عار ڟّس‪ .‬ړاٌچ نيڎقـ نيڎقـ ٿي‬
‫قڃيػۿ چادر ڐاٽي قڃيػۿ تپ ؼيڔاٽي رکيػۿ اقم ٻڎڋ ٻاڟع ٌَ ړڌٌطق‪ .‬ړڍڟً ٌَ ړذڠَ‬
‫وهتيائيًۿ ړڍڟً ٌَ ړذڠَ ڀاڣ ؼاـ زاؾ اقريائيً‪.‬‬
‫ةييار ٿيٍطق ڟّ تَ رني قيڎڟيّ پيّ ړٍذڠٍطق ۽ ړڝڔٍطق ڟّ‪ .‬دي چئتّ ڟّس تَۿ ”ٌاٌا تّـ تَ‬
‫صّش “ڟيً!“ تَ ڇڊ ٿيٍطق ڟّسۿ کڝي ىاٺ ړٍطق ڟّ‪ .‬دي چئتّ تَۿ ” ٌاٌا ىار! تّکي تَ ڇاچق تپ‬
‫“ڟي!“ تَ دعائّـ ړٍطق ڟّ‪ .‬زياتيڡ دي ڟيڍي ؼاري نيتي ؼفع کاـ پّڢۿ ةػ اٌڠيڡ کي ڟيطردي‬
‫ؼيذڠيّ ڟئائيً‪“ .‬ڈاڟَ تپ ۾ ڀائيٍطق ڟّ تَ ىٿً کاـ ړّ انڔي ۾ قيٺّ “ڟي‪ .‬اعتتار ٌَ ڟٌّطي رنيڡ‬
‫کاـ ىٍڠً ٻاڟع ړڌيۿ “ؼعقٌط اکيً ؼاـ ٌڠاريٍطق ڟّ‪ .‬ړٍڠً کي ةَ ٌَ ڇؼيۿ گِّىاٽذي ىٍڠً کڝي‬

‫‪www.sindhsalamat.com‬‬ ‫‪29‬‬
‫پشو پاشا ۽ ٻيون ڪهاڻيون ‪ :‬جمال ابڙو‬

‫اٌطر ړٍطق ڟّ‪ .‬ؼٍطس قڇي ىنتّط دؾ اـ قكت دٍؽي ڐاٽٍطي ڟئي‪ .‬ړيڍي ٌَ ړٍئعائي ڟئي ڟً‬
‫دي قڇيڡ دؾ ۾! ړڍڟً ڇڊ ٌَ ړڌيائيًۿ ړڍڟً ٌَ زاؾ قٌڊيائيً!‬
‫ڟڒ ڇيٍڠً ٌٍڌڈي ڀائٽيػۿ نچائي ړعيۿ ىتم چهو دي ٽّپيڡ ۾ کڝي پاڜيڡ دّ ٽڀّ نيٽايّ‪.‬‬
‫ؼّىع ةيّس ٿي کيػ ٌڎ قڟائي ړڌيّ‪ .‬پّڢ تَ ڈّړع قٺي چپ ړڌيّ‪ .‬ؼّىع دي دؾ کي دِٻي اچي‬
‫قيئي‪ .‬نٺ کي قٺي اٿڛ دي ړيائيً‪ -‬ديئً رئٍطڈ ٻار کي ڈاتيڡ ؼاـ الڢ ڟياـڣ ٺاري‪ .‬پع ائيً ړعي‬
‫ئي ړعيۿ تٍڠً کاـ اڳ ڈّړع دي ىاڣ قٺي ړڎړّ ړيّۿ چيۿ ” ڇائڛ ىاريّۿ ڟڠڎق تڠڎق ٌَ ىعي‬
‫ٿّۿ ٌَ ىٍذّ ٿّ ڈڍي ! اةڠو کي اقنّ ؼّنّ ڟڝٍطي كياس ئي ٌٿّ پّيػ ‪ ....‬ڟذيػ پٍڠٍذّ تَ “ٌڊـ کي‬
‫څع ةَ اچيػ!“‬
‫ىائي قئي ؼّىع کي دِيع ڇيٍطي ۽ نّڻ ٻعړيٍطي‪ .‬قئي ؼٍطس دؾ کي قيڝً دي کاٌڀاڜيڡ‬
‫ؼاـ چٽيٍطي ‪ .‬قيچاري ؼّىع کاـ نٺ ئي ڈڍائذي قئي‪ .‬ڇړٍطق ڇړٍطق قيڠي رڟيّ‪ .‬اـ ڇيٍڠً‬
‫ؼٍطس دٌيا اقٌطڟَ ٿي قئي‪ .‬ړٍڋ ڐيعائي نڔي نڔيۿ ٌڒ ىاـ قڟٍطڈ ڙّڈڟا “ږع ؼاـ اگڠي ڈٍڊي‬
‫ڈڍيائيًۿ ٌيٺ نٺ کڝي اٿيّ‪ .‬ړٍڋيڡ کي ٽيڒ ڇيٍطقۿ گڠع ڈڍي ٌڔعي قيّ‪ .‬ىلاؿ ۾ قڃي پٍڠٍذي‬
‫زاؾ ۽ ٻچڎـ دي قڂ ۾ قيٺّ ۽ دؾ کّني رٌائيً‪.‬‬
‫ؿاؿ دّ ععس گڠع “يّ‪ .‬دّڜػ ىاٌي “ڜي اڙياـ رکيػ‪ .‬گعڟَ ڀڃي قات ۾ قڅائيً‪ .‬ڀاڣ کي ٌَ‬
‫ڇؼيۿ پډيائيً‪ .‬ڙانڠَ ٻڋيۿ ڙيت ڇيئي ٌَ ؼگڠيّ‪ .‬ىاٌي ڈڍي اٿي کڎق ٿيّ‪ .‬زاؾ کي چڗي ڈٍڊ‬
‫ړيائيً‪ .‬ڀاڣ کي ڙّني قڃي نڋائيً‪ .‬پٽڔّ ال ڟي قڃي پيعـ تي رکيائيٍػ‪ .‬ڀاڅائيػ ةَ رئّ الڟي‬
‫ةضـايػ‪ .‬ٻئي ڀائع ڟڒ ٻئي کي چػڠٽي پيا‪ .‬پيار ؼٍطس ڈاتيً ىاـ رقڻ ړعي ڐٽي ٌڔتّ‪ .‬ڟڒ ٻئي‬
‫کي “ٿت ۽ “څر ڇيٍطا اچي گڠع ٿائيٍڔا ٿيا‪.‬‬
‫ٻّڇ ٻيڠع “ئي‪ .‬ةيگار ڀښّ‪ .‬ىّـ پاڻ ڇٺّ گڠع گڠع کاـ دطا ٿي قيّ‪ .‬ىائٽ قڈڎي قيا‪ .‬چّـ ٿا تَ‬
‫پاڜي ىّٽع کاـ ةَ تکّ ٿي “يّ‪ .‬ړّڟَ پٍڋ تي ؼٍطس ړڎړاټ ٿي ٻڋق‪ .‬ىاڜڠً ۾ ٻاړع‪-‬ړٽّ ڟّ‪.‬‬
‫ؼعړار ۽ قڇيعـۿ ىاڜڠً کاـ ةٍط ٻڋايا‪ .‬اؼاـ دي ڙّٺ دا ىاڜڠّ ةَ قيا‪ .‬تع دّ قڇيعق قٌگار قٺي قيّ‪.‬‬
‫قيچارا رات ڇيٍڠً قڟيا‪ .‬اقداڙّ ۽ ةکۿ ٻچً دّ انڔّ ۽ اڜتڛ ړّڇرقـ ڟڝي ڟڝي ؿم ٿي پياۿ پع‬
‫كطرت دي ڟً تضعيتي واكت اڙياـۿ قيڠيً قطيڡ دي ىـيٍي دقر ۾ۿ اٌؽاـ دّـ ړيغقر ٻاٌڠّـۿ‬
‫ةعاج دي ڟً ةي اٌطاز پاڜيڡ کي رقړي ٌَ ؼگڠيّـ‪ .‬ړچا ةٍط ڀعي پيا‪.‬‬
‫رقړيم پاڜي ىؽت ڟاٿي دياـ زٌذيع ٽّڈي اٌڋا څٌڋ ړاڟي پيّ‪ .‬ىغقرـ قيچارـ دا ڈڠَ‬
‫ڈچي پياۿ زّقال صىا ٿي قيًۿ اڙياـ پاڜي‪ .‬پٺياـ پاڜيۿ قٺي ڀښا‪ .‬ٻچڎـ کي ٻاڟع ړڌڜّ ڟئً‪.‬‬
‫قڇيعـ تَ اڙيئي قڃي ؿڠع قؼايا ڟئا‪ .‬ىغقريڡ دا پئؽا ةَ اٌڠً کي ڐٻيا‪ .‬تڎ تڔڎ ۾ ٻارڈـ ۽ زانً کيۿ‬
‫دڈـ ۽ ړڎـ تي ړڌيائّـ‪ .‬پاڜي قيّ قڅٌطق‪ .‬دڠٽ گّڇي ديڍق ٿي قيّ‪ .‬چار څڝا ىّٽي ڙّټ “يا‪ .‬ؼٍڠا‬

‫‪www.sindhsalamat.com‬‬ ‫‪30‬‬
‫پشو پاشا ۽ ٻيون ڪهاڻيون ‪ :‬جمال ابڙو‬

‫ؼٍڠا ٽپڎ ىٿً تي رکي ىّٽيا‪ .‬پاڜي ىڎس تار ٿي قيّ‪ .‬تعي دٍط ڈڍيائّـ‪ .‬ىڍيّـ قڃائي ؼع ؼالىت کڝي‬
‫ىّٽيا‪ .‬قاڟَ دي ړڎ ؼاـ ړئيپّـ نښي قيّـ‪ .‬اڟا ړاٺي ٌَ ڟذي دّ کڝي دقٌڠي دکائذي‪ .‬ړٍي‬
‫ړا ٌَ چڎڟي‪ .‬ةکايم ٻارـ څىچع ىچائي ڇٌّ‪ .‬ىائعقـ قيچاريّـ ىاٺۿ ىهّؾ ۽ ڟيؽيم‪ .‬ؼڀ ؼاڟّرا‬
‫اچي ڟڒ ڟٍڋ ڙاڟٽ ٿيا‪ .‬ىاؾ دي چڋ پئي پيئي‪ .‬چّڅاري پاڜيڡ ئي پاڜي ڟّ‪.‬‬
‫ىاڜڠّ قيچارا درةطر ۽ ةي گِع ٿي قيا‪ .‬ؼعړار تلاقيّـ ڇٌيّـ‪ .‬قڇيعـ ؿڠعـ ۾ قيٺي ئي ڙّٺاڜً‬
‫دّ زكّ قرتّ‪ .‬ړاىّرـ ړيطارـ داقا ړيا‪ .‬ؼٍطـ ٻيگِي ىچي قيئي‪ .‬قيا ڇکّيهً کي ڇکائيٍطاۿ ۽‬
‫ىئهً کي ىاريٍطا‪.‬‬
‫ٻّڇ راږا ړعي ڈڍيا‪ .‬گڠع گڠع کاـ دطا ٿي قيّۿ ىٽ ىائٽ قڈڎي قياۿ ړڝّ ړڝّ ٿي قيا‪ .‬ړّ‬
‫ړٍڠً دّ ٌَ رڟيّ‪ .‬پّڈڟي ؼّىع کي ةَ اڃا ړي ڇيٍڠً ديئڝّ ڟّ‪ .‬پيعيڡ ۾ اةاڜا ادڠا ڈڍيۿ قڃي‬
‫ڇقالقـ ۾ پيّ‪ .‬ڀاڜػ ٻچڎا قٺيّۿ نڍيّ ٿي قيّ‪ .‬ؼّىع دي قڊ ئي ٌَ کچي‪ .‬ؼٍطس دؾ ڙّٺ دي ړٍڊـ‬
‫۽ ړکً ۾ اٽڔي پيئي‪ .‬قري قري ىڎيۿ پٍڠٍذي ړکً ڇاٌڠً پئي ٌڠاريائيً‪ .‬ىٽً ىائٽً کاـ‬
‫ىّړالئيٍطي ڟٍياـڣ ڐؽي پيػۿ څڛ تَ ق ڃڛ ړاڻ ٿي قيّ‪ .‬گِع ۽ گِٽيّـۿ دت چّنڎق پائيۿ اگِاڈق‬
‫ئي اگِاڈقۿ راٌطيّـ ړيّـ ڟئائيًۿ دٍِگ ۽ نيّـۿ دت نّڈائّ ڙائيٍطيۿ ىيٍِّ چاريّـ ُئائيً܀‬
‫ٻٍيّـ ۽ ٻاراۿ دت دّاٌيڡ دا اىٍگ ۽ پگِع ڟاري ؼاقا ؼاقا ٻّٽا پيطا ړيائيًۿ ۽ اڟي کتڎ ۽‬
‫څاريّـ دً ڟيٺياـ ؼٍطس عائـَ ۽ ٽي ىعكّؿ پّريم ڟئا‪ .‬ؼڀ کيػ ؼڍ ړعڻ نښا‪ .‬ړيڍي ٌَ “س‬
‫ڟيػ تَ ؼٍطس پّڈڟي ٿڔم ىٽي عائـَ دي پاؼي ۾ پٌّطي܀ ٻچڎـ دي قڂ ۾ ٿڒ ئي نڠي قيٍطا܀‬
‫ؼانً دي ڇکي ۽ ڄگِي دطائي پّري ٿيٍطي! ؼّىع قري ةيڠي رڟيّۿ ؼٍطس دؽو دّ ذرق ذرق ڙّٺ‬
‫دي ىٽيڡ ۾ ڙُّذي قڃڛ الڢ “تّ ُّ‪ .‬ؼٍطس اڈّ ىٿّۿ اڈي ڇاڈڟي ۽ اڈا ڀعقـ کٍڊڈ قٌڊڈ ٿيۿ قائڎـ‬
‫قاٌگع اڇاىي انتذائّـ ړعي رڟيا ڟئا‪ .‬ؼٍطس دؾ ۾ چعيائپ قاري ړّڋ اٿي ‪ -‬څڛ تَ ړم ٿڎي‬
‫قئي ڟئي‪ .‬ڀاٌيائيً تَ ٽٻيّـ ڟڝيۿ اٌطراـ ئي اٌطراـۿ قڃي عائـَ دي كتع کع دِهياـ܀ قڃي ړّ‬
‫ٿائيٍڔّ ٿياـ܀ قڃي “راؿ قٺاـ! ‪ ....‬ڀاڜػ کڝي ٻاٌڠً کاـ دڠهيػ‪ .‬ؼّىع گڠهتّ قيّ‪ .‬ؼٍطس كطؿ كطؿ‬
‫ڙّٺ دي ىٽيڡ ؼاـ چٍتڎٌطق ٿي قيّ‪ .‬څڛ تَ ړاغظ دا ٻَ پتا کٌّع ؼاـ چٍتڎيم ڟئا܀ زقريڡ څار ړعڻ‬
‫۾ چچعديۿ ڐاٽي نيڎقـ نيڎقـ ٿي قيا‪.‬‬
‫ىڠيٍي کً کاـ پّڢ ڇاتع ڇٌّ ىهيّ‪ .‬ڙانڠَ ړيائيً تَ ؼّىع ىعي قيّ!‬
‫”ڈا ٿيػ ܁“ چيۿ ” ړارق ىٍڠً “ ععس دّ ‪ ...‬قيچاري کي ؼڔائي ىاريائيً! ايياـ کاـ ئي‬
‫ٌڔعي قيّۿ ىاٌيڡ ٽڔع ديڔي ٻار ةچائً ؼّ ةَ نڔائي رکيۿ زياڣ ٌَ پّيػ دّ ڙڀّ کڝي ڀاڣ کي ڇئي!‬
‫قيچاري چار پٍخ ڇيٍڠً اـ ٌَ ڇٺّۿ ةکّـ ړڌي ىئّ! “ ڇاتع ڇٌي ؿط ىط ؼاـ ڙانڠَ ړئي܀ چيۿ”پّئيً‬

‫‪www.sindhsalamat.com‬‬ ‫‪31‬‬
‫پشو پاشا ۽ ٻيون ڪهاڻيون ‪ :‬جمال ابڙو‬

‫ڇيٍڠً پّڈڟي ؼّىع پاڻ اٿي قڃي کاري ڟيٺاـ پارقٿّ ٽڔع کٍيّۿ ععس دي زاؾ ؼٽ ڇيئي کؽي‬
‫قرتػ! ععس ةيٺي ڇٺّ‪ .‬قيچارق ‪ ....‬قڇق ڀاڣ ىستاج ٿي ىئّ ‪ ...‬ڟڍا ئي رني قيػ! “‬
‫اؼاـ ععس کاـ پډيّ‪ .‬ؼٍطس پيٽ صّد پٺيڡ ؼاـ نښّ پيّ ڟّ‪ .‬اکيّـ ڇرا ڇيئي قيّـ ڟيػۿ‬
‫ىٍڠً تي قزـت‪ .‬څڛ تَ ړڝّ ٌَ چکيّ ڟئائيً‪ .‬ړٍڋ کڝي ڟيٺ ړيائيً‪ .‬ؼٍطس اکيً ىاـ پاڜي ٿي‬
‫قيّ ‪ ...‬ڇؼٍطڈـ دي اکيً ىاـ پاڻ ٿي قيّ ‪ ...‬ٻڋٌطڈـ دي اکيً ىاـ پاڜي ٿي قيّ‪ .‬پاڜي کٽّ تَ رت قڟڛ‬
‫نښّ‪ٌ .‬ارا ڟئاۿ ٌيؽارا ڟئا‪ٌ -‬طيّـ ٿي قيا‪ .‬اڇقـ ۽ چړيّـ ٽپي قيا‪ .‬ةٍط ۽ ړّټ ڄاُيۿ ٻّڈي قڅائّـ‪.‬‬
‫گٍتظـ ۽ ىٍارـ دا ةٍياد ٌڔعي قيا‪ .‬ڟيٺاڟيّـۿ ىٿاڟيّـ ڟڒ ٿي قيّـ‪ .‬زىيً ٺعي ڙڕ ٿي پئي‪.‬‬
‫ڟيڡ ٽيً ٻّڇ ڟئي ‪ ...‬ڙاڈڟّ پاڜي!‬

‫‪www.sindhsalamat.com‬‬ ‫‪32‬‬
‫پشو پاشا ۽ ٻيون ڪهاڻيون ‪ :‬جمال ابڙو‬

‫مـھـربـاهـي‬

‫ُڒ ڇيٍڠً ؿاؿ دّ اؼيً چار يار ٺاڋ ڐاڋ ړعيۿ ٺڠي ٺڔي ړانيخ ىاـ ٿيٍطاۿ ايهفيڡ‬
‫۾ گِيڛ قياؼّـ‪ .‬ړارا چـياۿ ړاريّـ پتهٌّّـ‪ .‬اڈا ةّټ ۽ ؿيٍڠً گِّڈي قاريّـ كييكّـۿ قارـ‬
‫دا ىّڈ ىٿي تي نڍٌطا پئي “يا‪ .‬ړٍڠً کي ةَ ىٽ جاٌي ړٌَّ ٿي ؼيذِيّ ؼيً‪ .‬ڄاڈ ٺڔاڡ ُڝٍطاۿ‬
‫“ئي قئي تي ٽّړّـ ړٍطاۿ ٽڠَ ٽڠَ ړٍطا ٿي قيا ؼّـ‪ .‬زىيً تي پيع ئي ٌَ ٿي ٽڔيّ‪ .‬څرتي کي‬
‫څقڇيٍطيۿ “ؼياـ تائيً پِچٍطي اچي ايهفيڡ ۾ ٺڔاڣ ړيّؼيً‪.‬‬
‫گِڝيئي اؼاـ دِڎا ؿعيف زادا اتي ڄيم قاٌگع پئي ٽهيا‪ .‬ٽاـڡ ۽ ڐٌّڊ ۾ ُڒ ٻئي دي ړپڎـ‬
‫۽ قارـ تي رؿڒ کائيٍطاۿ ُڒ دقړاـ کاـ ٻئي ٍُڋ اچي ړارٌع تي ةيٺاؼّـ‪ .‬اچي ڙانِيً ۾‬
‫ڈٽياؼّـ‪ .‬ٽائيًۿ ړّٽًۿ دئڔيٽً ۽ ړٽٍگ دي ذړعـ کي قنّڈيۿ اچي ىّٽعـ تي پياؼّـ‪.‬‬
‫كيكعۿ ړيڊنڒۿ ةيّڋ ړاٌَ ڈڍي ؼّـ‪ .‬پٍذٌّذاَُۿ ڈاقٌذاَُ دي ىاڄؾ تي اچي ةسث ڈڎيّ‪ .‬قڇي‬
‫دنچؽپيڡ ؼاـ پٍٍِذي عهو دّ اًڠار ړيّؼيً‪ .‬اچي ُڒ ٻئي ؼاـ اٽڔيا ؼّـ‪ .‬چيۿ ‛ ُم ڈي‬
‫ٻػڋق! تّکي ړِڎي صتع‪ .‬ىاـ اڃا ُاڜي ُڒ “ىعيڔً رؼاني ۾ ڈاقٌذاَُ دي ړيڊنڒ دّ اؿتڠار‬
‫ڇؼيّ ٿّ اچاـ!‚ گِڝّ ئي ڐٍڊياؼّـ ۽ ڐّړياؼّـۿ اڀاىياؼّـ ۽ ؼچياؼّـ‪ٌ .‬يٺ ٌاڂ گِعـ ۽‬
‫ړهتً دّ ذړع ٌڔتّۿ ‛ُاڢ ڈي “ىعيڔا! الئيف اتي “ُي‪ .‬پع يار ُي ’پاؾ راةؽيً‘ ڈا “ُي܁‬
‫ړًٍِ فهو دّ ٌانّ ٿّ ڀاٌئذي‪ .‬پّڢ ڀال “ىعيڔا ۾ اـ تي ةٍطش ڈّ قڅي اٿً܁‚ پٍٍِذي اڜچاڜائيڡ‬
‫تي قيچار ړعڻ ىٍاؼب ٌَ څاتّؼيً‪.‬‬
‫‛ؼئٍييائً ۾ رکيّ ڈا “ُي܁‚ ٌفعت کاـ ٌڒ چٻّ ړيّؼيً‪‛ .‬ٿعڄ ړالس ىاڜِّ اچيّ گڍ‬
‫ٿيً‪ .‬ىضكّص ؼّؼائٽي ُئڛ کپيۿ ڄريػ دي پاةٍطي ُئڛ کپي‪ ‚.‬ىّـ اًٌِ ڙانِيً تي زقر ڇٌّ‪.‬‬
‫ڄاٌػ ړئتعيۿ نيي گّر ۽ ىيٽعق پّؾ دي ڙانِيً ۾ ُڒ ٻئي کاـ گّڢ کڝڛ دي ڙڝتيڡ اچي قرتّ‪.‬‬
‫رىڀا ؼٍڀاۿ فاړػ ٽعاټ دا ٌاال کٍياؼّـ‪ .‬زليلت ۾ اؼاـ کي پّرق كطؿ کڝڛ صيعړّ ايٍطق ُّۿ‬
‫پع تڍًُ ةَ اُڎي ڀّړپائي ړيئً ًاُع ړتي܁ پّڢ تَ نيڊي پارٽٍع دي ڙانَِ ٌڔتي‪ُ“ .‬ا! عّرتً‬
‫دّ ڈا ڈا ذړع ٌَ ړيّؼيً‪ .‬ؼٍطـ اٌگ اٌگ کي ياد ړيّؼيً‪ .‬ىائً ڀيٍعـ کي تَ عغت ڇيٍطا‬
‫ُئاؼّـ ۿ پع ُع ړا عّرت ىاڣ ٿّرق ئي ُئي! ةػۿ ةّري ةازار قڃڛ دّ صياؾ ٿيّ‪.‬‬
‫کّڈ ؼاريّـ عّرتّـۿ ٌٍڌيّـ قڇيّـ ٻارڈـ کي ؼاڻ ړيّـ گِعـ ۽ ٻچً الڢ معقرت “ُع‬
‫صعيطاريڡ ۾ رڅؾ ُيّـ‪ .‬پئي دقړاًٌ تي چڎُيّـ ۽ نٿيّـ‪ .‬چچ ىچ ړٍطيّـۿ ٽڠڔڎا ڇيٍطيّـ ٿي‬
‫قيّـ‪ .‬ړيتضت ړيڍيّـ ٌَ دنفعيب “ًُ! ړًٍِ ىُّڝيڡ ؼاـ اکيّـ ىالئيۿ ىٍٍِذي دؾ ۾ ُڒ‬
‫افؽاٌّ ٺڠي ٿي قيّۿ دًٍِ دّ ’ُيعق‘ ىاـ ٿي ةڝيػ ۽ ’ُيعقئڛ‘ اـ پطىڝيڡ کي ٿي ړيو‪ .‬پع ُي ةي‬

‫‪www.sindhsalamat.com‬‬ ‫‪33‬‬
‫پشو پاشا ۽ ٻيون ڪهاڻيون ‪ :‬جمال ابڙو‬

‫قكّؼ ړيڍيّـ ٌ َ ةيلطر “ًُۿ کٍگًِ ةَ ړٌَّ‪ .‬ىئٍعنيػ! يّرٽ ۽ “ىعيڔا دّـ ړيڍيّـ ٌَ‬
‫فنيهت ڀعيّـ “ًُۿ معقر ايٍڔعيخ )‪ (encourage‬ړٍطيّـ‪.‬‬
‫اؼاـ دّ ُڒ دقؼت ڇاچق فار قرڄ “ُي‪ .‬دِٽ ۾ ړهڠّ گؽائيۿ کڝي ٻٽّـ کّنيۿ دړاـ قاري‬
‫کي چيّ ڇيۿ ‛اؼيً تَ ُع كييت ڇيڛ الڢ تيار “ُيّـ‪ ‚.‬پع يار عّرتّـ ةَ اُڎيّـ ىڔعيم “ًُۿ دّ صطا‬
‫پچيً! څڛ تَ قڇيّـ ؿعيف زاديّـ “ًُ‪ .‬اُڎيّـ “ًُ تَ گِع ىاـ ؼيٍگار ړعي ٌڔعـ ڈّ ٿيّـ܁‬
‫ؼيٍگار تَ اؼاـ ةَ ړيّ ُّۿ ىاـ ړياڈي کٍڠ ڛ نښػ‪ .‬صيع تڍًُ ةَ ىڎدۿ ىڎد “ُي‪ .‬پاړؽتاـ ړٌَّ‬
‫ؼڋري‪ُ .‬ا ڢ ڈي يّرٽ ۽ “ىعيڔا! يار ڇاچي فاؼٽ الئف “ُي اتي‪ُ .‬ع ړّ ؼيارټ “ُي‪ُ .‬تي تَ‬
‫رڙّ ٻّگِال ۽ ٻػڋق اچي ڐاٿا “ًُ‪ .‬ىؽهياـ تَ ائيً ئي دكياٌّؼي “ُي‪.‬‬
‫ىاـ دقؼتً کي قٺي ړعؼتاـ ىسهي ڇي قيػۿ پع يار ُتي دّ ڈّړعيّـ تَ اکيّـ ڐّٽارڻ‬
‫۽ کتيّـ ٻػڋائڛ نښيّـ‪ .‬چيۿ ‛ ىائيٍڊ يّئع اقـ ةغٌيػ!‚ ٌُّڠَ! ةيّكّؼ ڈؽيّـۿ ڀال اؼاـ ۾‬
‫ړِڎي گِٽ ُئي܁ پڎُيم ڙڎُيم ۿ ؿعيف صاٌطاـ دا اپٽػّ ڄيٽ اڃا ړّ ڐاُّ کپيً܁ ٌُّڠَ!‬
‫ىٍٍِذّ ىعيار اًٌِ کاـ گِڝّ ىٿي “ُي‪ .‬اؼيً پڎُيم “ُيّـۿ څاڜػّ “ُيّـۿ پارکّ “ُيّـۿ ىٍٍِذا‬
‫ىائٽ داگيعدار “ًُۿ قزيع “ًُۿ ؼي ايػ پي “فيؽع “ًُ‪ .‬ؼيڔعيٽعي “ًُ ۽ ؼفيع “ًُ‪ .‬ىاـ ةَ‬
‫دهط ئي ًٍُ دٍِگهي ىاڜًِ ىاـ ٌڔعيۿ ٻاُعيً ىهڔً ۾ ؼعړاري “فيؽع ٿي قيٍطس‪ .‬اؼيً‬
‫اقچي ڙاټ ؼيٍڌقـ قڅائيٍطاۿ پٍٍِذي ؿضكيت ۾ گو ؼوۿ ٻيً تي ٌفعت کائيٍطاۿ قري اچي‬
‫ايهفيڡ ۾ ٌڔتاؼّـ‪.‬‬
‫اؼيً ړيتعق ٌَ اقچا ۽ ىٿاٌڠ اـ ُئاؼّـ ٻيً ىاڜًِ کاـ! داُمۿ ةطتييغۿ گطال‪ .‬غهيي ُڝي‬
‫اؼاـ دي ىهڒ دي قست صعاب ړعي ڈڍي اٿًۿ ؼطائيً ةييارۿ ړو ړعڻ کاـ ٻعق پيّ‬
‫چڎٍُطـ‪ .‬ةڔّاؼيۿ دِښڎانّۿ دٍِگهي ړًٍِ داڢ دا! ؿڔع دّ پاڻ ۾ ئي څٍڊا پٽ نښي پئي‬
‫اٿًۿ ٌَ تَ ُڝي اؼاـ دي ؼڋريم ؼّؼائٽيڡ کي ڄاٌّا ڄقؾ ړعي ڈڍيً‪ .‬اؼاـ دي زڔّىتۿ ديڔا‬
‫اؼاـ کي قاليت ىّړهيۿ ۽ قاپار دّ پعىٽّـ ڇئي ٿيۿ تًٍِ دا ُػّ تَ تضتا ړڌي ڈڍيً‪ .‬گٌّڊاۿ‬
‫نّفعۿ ڈيڝً څاقاۿ ڈيڝً ۾ ٌپٍاۿ گڍَُۿ ؼڀٍي کي قاڈي چڋ ۾ ڇيئي ڈڍدي‪ .‬ةهڊي ؼّائيٍػ!‬
‫ڇؼّ تَ ؼڠيۿ اؼاـ دّـ ىٿً ړيتعيّـ ٌَ ىڠعةاٌيّـ “ًُ‪ .‬ړارصاٌا کّني کيً ړو ؼاـ ٌَ‬
‫نښايّـ تَ ٌُّط ىعي ڙعي قڃً‪ .‬کيً ُاري ړعي ٌَ رکّـ تَ تتاَُ ٿي قڃً‪ .‬اؼاـ الڢ ُاري ۽ ىغقر‬
‫ړّ کٽا “ًُ! ديؽتائيً اُي ړيتضت ةکيا “ًُۿ تيؽتائيً ُاري ىغقر کّڈ‪ُ .‬ڎتاؾ ړعي ٿا اؼاـ‬
‫کي ڄيچاريً! اؼاـ کي ڈاُي اؼيً پډاڈي ړارصاٌا ةٍط ړعي پٍڠٍذّ ؼعىايّ کڝي قاليت ۾ قڃي‬
‫قٍُطاؼيً‪ ًُ .‬ىهڒ ؼاـ اؼاـ دّ ړّ ٌڔاح تَ ړٌّڠيۿ اُا اؼاـ دي ىٿً ړيڍي ىڠعةاٌي “ُيۿ‬
‫دّ ُػڠ ڎي ىهڒ ۾ پٍٍِذا كييتي دىاغ ۽ پيؽا نښائي کيً ديئعق رکي رُيا “ُيّـ‪ .‬ىعمي پّي تَ‬

‫‪www.sindhsalamat.com‬‬ ‫‪34‬‬
‫پشو پاشا ۽ ٻيون ڪهاڻيون ‪ :‬جمال ابڙو‬

‫کيً ديهً ۾ ةٍط ړعي گّنيّـ ُالئي ؼٍطـ ةڛ ٻچّ ٌاس ړعي ڈڍيّـ‪ .‬اؼاـ دا ؼائٍؽطاـ زُعي‬
‫گئػ ۽ ايٽو ةو پيطا ړعي چڔا “ًُ‪ .‬اُا اؼاـ دي ىڠعةاٌي ٌَ “ُي دّ اؼاـ اُڎا اقزار ړو ٌٿا‬
‫“ڜيّـ! دڍًُ ىٿً رڙّ گّنيّـ پئي ُهيّـ تَ ړيئً ٌَ ٿي ڀښاۿ قڇا “يا “ًُ رؼتو دا پٽ ! ُهيا “ًُ‬
‫زق قٺڛ‪ .‬گيطي!‬
‫ىّـ ؼاـ ؼڀ دقؼت ؿاىم راڢ ُئا‪ .‬اؼاـ ؼٍطـ گيطپڝي تي قڇا ٽڠڒ ڇيئي کهياؼيً‪ .‬دؾ ۾‬
‫“يو تَ اُڎق ړّ چقر ىٍٍِذي ؼاىڠ ّـ اچي تَ ىػٍڌي ىعقڈي رکاٌػ‪ .‬دهط پٍٍِذً ړپڎـ ۽ پٍٍِذي‬
‫پّزيـً دّ صياؾ “يو‪ .‬اًٌِ گٍطـ کي ُٿ الئڛ ةَ ةيعغتي! ړيع اًٌِ ؼاـ ىيم دّؾ رکٍطق܁ ىاڜڠّڡ‬
‫دي تَ ةػّڢ ړٌّڠيً‪.‬‬
‫اؼاـ دّـ ٌٌعقـ قڃي ُڒ فليعياڜيڡ تي پيئّـ‪ .‬دؽت دّ قڇق قٽّ ُٿ ۾ کٍيّـۿ اگِاڈق‬
‫ٻار ړڇ تي نڎړايّۿ ڄقڈي ڄقڈي پئي “ئي قيئي دّ اڳ قرتائيً‪ .‬قار اڜڀاۿ نڕ ىيعاۿ ړپڎا ڐاٽمۿ‬
‫پڎق کٿم‪ُ .‬ئي ٌٍڌي ٌيٽي! ىٍٍِذا دقؼت چپ چٽڛ نښا‪ .‬ىيعي چّنيۿ کيع نښڛ ؼتب ؼڝڀي ۽‬
‫گعي ٿي پئي ُئي‪ .‬دٌِّي پعاڜي چّنيۿ کيع ڇيٍطڈ ڈاتيڡ دي ؿطت اڙياـ ةي قس ۽ ىذتّر ٿي نښي‪.‬‬
‫ړٿاـ ٿيّـ اُي ٌڀاڙيّـ ايتعق کيع “ڜيً܁ ؼّ ةَ ةک تي! اؼاـ دي ؼڋريم عّرتً قټ تَ ؼطائيً‬
‫کيع دي ٻاڈائي‪‛ -‬دّ کيع گِڝّ ڇيۿ ؼّ تَ ڀهّ چئتّۿ ىػيٍڠً ةَ پيار ؼاـ ړيئً ٌَ کيع کڝي الُيٍطي‬
‫“ُي‪ ‚.‬اُّ صياؾ ايٍطي ئي ىاـ انتت ىٍذِي پيػ‪ .‬کيع ړڠڎي ٌَ چڗي ؿئ “ُي‪ُ .‬ي عّرتّـ‬
‫ړيئً ٌَ رت کي ڐيعي کيع ړعيّ ڈڍيً‪ .‬زياتي ڇيٍطڈ کيع! ٌع تَ ةيڔار “ُي‪ .‬رڙّ چعي کائي‬
‫قتي ؼاـ قاٌگع زياـ ړٍطق‪ .‬ىاـ دهط ئي پاڻ ؼٍڀاني قيػ‪ُ .‬ي پيٍّ ۽ ىفهػ تَ داٌّرـ کاـ ةَ پعي‬
‫“ًُ‪ .‬ىاڜڠّڡ دا تَ ڐػع ئي ٌاًُ‪ .‬ؿيىاـ دا ڈاڈتا!‬
‫اُا ىيعي گطني فليعياڜي ڐيعق ڇيئيۿ اچي اؼاـ دي اڙياـ ةيٺيۿ ‛ةاةػّ قازب پيؽّ!‚ ىار‬
‫پّيػ چڗي ٺاُّړڎي ُئي! “قاز تَ ړڠڎق ُئػ! ؼاٌّري پع ؼٍطس قڇيّـ ړاريّـ اکيّـ ڇاچيّـ‬
‫قڜٍطڈ ُيّـ‪ .‬پٍتڎ تَ غنب دا ُئػ‪ .‬ړيئً ٌَ پئي اًٌِ کي ُيٺ ىٿي ړيائيً‪.‬‬
‫دّاٌي ؼٍطس اٌگ اٌگ ۾ پئي ڐٿڔيۿ ؼٍطس ىيعا نڕ ړيڍا ٌَ چڗا ُئا‪ .‬قات ۾ پاڜي‬
‫ڀعدي ٿي “يّ‪ .‬ؼٍطس ٻار ىّـ کي اقم ٌَ قڜيّ‪ .‬ړٍّ گطنّ‪ .‬څٻي دڠڎي ؿڔمۿ چپ ڄقالۿ اکيّـ‬
‫چٍذِيّـۿ ٌڒ ةيٍّۿ ؼٍگَِ پئي قُيػ‪ .‬ړيچڎ ۾ پيطا ٿيم ړيٍئّـ! ىّـ کي ڇاچي ةډاـ “ئي‪.‬‬
‫ىّڙّۿ ڈؽّۿ گڍَُ دّ اقالد معقر پيڡ تي قيّ ٌُّطق‪ .‬ةهڊي ؼّائيً! ىّـ ٌٌعقـ ىاڜػ تي قڅيّـ‪.‬‬
‫اؼاـ دي فار قرڄ دقؼت کاٌئػ ؼّاؾ ړيّۿ‬
‫‛تّـ پٍيً ڈّ ٿي܁‚‬
‫‛ڈا ړذي قازب܁‚ ًُ ؼڋق ؼّنّ دّاب ڇٌّ‪.‬‬

‫‪www.sindhsalamat.com‬‬ ‫‪35‬‬
‫پشو پاشا ۽ ٻيون ڪهاڻيون ‪ :‬جمال ابڙو‬

‫‛تٍٍِذّ ىڎس ړٿي “ُي܁‚‬


‫‛ىٍٍِذي ؿادي ړاٌَ ٿي “ُي‪ .‬ةاةػّ قازبۿ پيؽّ!‚‬
‫اؼاـ دي اکيً ۾ ؿعارت ڀعدي “ئي‪ .‬ؼڀ ىـڔڛ نښاؼيًۿ ‛پّڢ تّ ُي پٽ ړٿاـ “ٌطق܁‚‬
‫ًُ ړٍڋ الڈي ٌياڜيً اکيً ؼاـ اؼاـ ڇي ٌِاريّۿ ‛اُا اقُاـ قازتً دي ىڠعةاٌي “ُيۿ ةاةػّ‬
‫قازب!‚‬
‫اؼاـ کي څڛ تَ ړًٍِ ٿػڑػڎ ُڝي ړڌيۿ ړپڎا الُي قڅاۿ ٌٍگّ ړعي ڈڍيّ‪ .‬ىٿي ۾ ڐيعيّـ‬
‫اچڛ نښيّـ تَ اؼيً ةَ ةطةّ دار گٍط ۾ ؼعړٍطڈ ړيٍئاـ ُئاؼّـۿ ؼعُاڻ ىاـ ةي صتعۿ اٌڋاۿ‬
‫ٻّڈاۿ دػڠم دا اةا!‬

‫‪www.sindhsalamat.com‬‬ ‫‪36‬‬
‫پشو پاشا ۽ ٻيون ڪهاڻيون ‪ :‬جمال ابڙو‬

‫خـمـيـسـي جـٌ ڪـٌٽ‬

‫ى اـ تً ڇيٍڠً ٌياز پڎڟٍطق ڟّس‪ .‬تڠَ ؼيارق ڟٌّطق ڟّۿ ڟٍڋ ۾ قيٺي ئي ؼئيٽع پائيٍطق ڟّس‪.‬‬
‫ىٿاـ ىفهعۿ ړّټ ۽ اققرړّټ‪ .‬ٺڔع دي ړٌّئعي کي اڅ تائيً ړهع نښّ پيّ ڟٌّطق ڟّ‪ .‬پاڜي‬
‫اڟڎق دّ اقم پارقۿ ٿڋيڡ ڟّا دا ؼّؼٽ ةطـ کي څڛ تَ چيعيٍطا ٿي قيا‪ .‬ړٻڎق ٿيۿ ڇړٍطق‬
‫ٿڎړٍطقۿ ىؽذط ڇي قيٍطق ڟّس‪ .‬ڟيتعيً تڔهيفً کاـ پّڢ صطا کي انتت پٍڠٍذّ ړعي ؼيذڠٍطق‬
‫ڟّس‪ .‬ڀائيٍطق ڟئػ تَ ةي ٌيازي ړڠڎا ٌَ ةيڔار “ڟً‪ .‬در کّني ٻاڟع ٌڔعٌطق ڟّس تَ ٿڋ دّ وّفاـ‬
‫ىٍڠٍذّ فضع زقريڡ ىّـ کاـ کؽي قيٍطق ڟّ‪ .‬زىيً ۽ “ؼياـ دي قڂ ۾ ٿڋ کاـ ؼّاڡ ٻيّ ړذڠَ ةَ ٌَ‬
‫ڟٌّطق ڟّ‪.‬‬
‫ٌٍڌڈق يارًُ ؼانً دّ صييؽّ اڙيئي ىاؾ قٺيّۿ ٻّڈـ ۾ ةيٺّ ڟٌّطق ڟّ‪ .‬کيػ كييف ړاٌَ ڟئيۿ‬
‫پع ڟڒ ٿښڎيً ٌڔتم گعؿ ړّټ پيّ ڟئػ‪ .‬ړاري گّڇ ۽ ىٿي تي ىيعق ړپڠَ دّ ٽّٽ‪ .‬ىٽع ةَ ىاڋ‬
‫ؼاـ ڈاٌيا پيا ڟٌّط ڟئا‪ .‬ٻئي ڟٿ ړډً ۾ قدڠيۿ پيعـ اگڠاڈق پاڻ کاـ ڄگڠي نٺ کٍيّـۿ ؼّڈڟّ ٿيّ‬
‫ةيٺّ ڟٌّطق ڟّ‪ .‬ؼٍطس کاڇي کڎړٍطي ڟئي‪ .‬ىٌّکي ڇؼي داٌڠً ړٍطق ڟّۿ ”ڟا ىػالـ! “ ڟػّ ىّـ کي‬
‫چيڎائيٍطق ڟّۿ ىاـ تڔڎق قڅي قيٍطق ڟئػ ۽ ڟّ پٺياـ چٌّطق رڟٍطق ڟّۿ ” ىػالـ! ‪ ...‬ىػالـۿ اق ‪...‬‬
‫ىػالـ!‚ ىاـ اققر ړّټ دي ړانعـ کي ٺاڟيٍطق اهلل ڇي قيٍطق ڟئػ ۽ ڟّ چقرـ ڇي‪ .‬ىاـ قڃي ؿڔع‬
‫ادائي ړٍطق ڟئػ ۽ پٍڠٍذي قست ۽ صّؿسانيڡ دي دعا گڠعٌطق ڟئػ‪ .‬ڟّ فكم دي ؼٍڀاؾ ړٍطق‬
‫ڟّ ۽ ڀيم ړعائيٍطق ڟّۿ تَ ؼڎي ٌَ قڃي‪.‬‬
‫”ڟا ىػالـ! “ ڟً ؼع ؼاـ الٌڌ ړعي چيّ‪ .‬اقٌطڟَ ۾ ؼٍطس ړارـ چپً ىاـ اڈا چيڔڝا ڇٌط‬
‫ًاڟع ٿيا ۽ ڟّ ٽڠَ ٽڠَ ړعي کهڛ نښّ‪” .‬ةيڠَ تَ ؼڠيۿ تٍڠٍذي صتع ٿّ قٺاـ!‚ ىّـ ائيً چئي پيع قڅايّ ۽‬
‫زقر ؼاـ زىيً تي ڟٍيّ‪ .‬ڟّ ڈعڋ ڀعي قٺي ڀښّ‪ .‬ٽپا ڇيٍطقۿ ىٽع نتاڈيٍطقۿ يڒ ؼاڟيڡ ٽيڠارق گاؿ‬
‫ڀچي قيّ‪ .‬ىػڎي ىّـ ڇي ٌڠاريائيً‪ .‬قٺي ٽڠڒ ڇٌائيًۿ ”“ تَ صتع پّي! “ پّڢ تَ ” ىػالـ ۿ ىػالـ “! ړعي‬
‫قڅيڒ چيڎايائيً‪.‬‬
‫ڟڒ ڇيٍڠً ٌيٺ ىّـ کيػ ٿڏ ڟڝي ړڌي‪ .‬پڠعيائيً تَ قائڎق ٿي قيّۿ ؼيذڠَ ئي ٌَ پيػ تَ‬
‫ڈّ ائيً ٿيّ‪ .‬ؼٍطس کاڇي ٿّرق دٍتؾ ۾ “ئيۿ چپ ٻاڟع ٌڔتا ۽ ‪ ....‬ڟػّ ڇاچق رٌّ ‪ ....‬پئي ؼڍړا‬
‫ڀعيائيً‪ .‬ىّـ کيػ اڙي ةَ قڈڟٍطق ڇٺّ ڟّ‪ .‬کيػ ړّ ىاريٍطق ڟّ تَ ڟي ةَ گاريّـ ڇيٍطق ڟّۿ ةذا‬
‫ڇيٍطق ڟّ ۽ پعي ڀچي پٿع ڟڝٍطق ڟّ‪ .‬ىاڣ ۽ ڀاڣ کي ةَ پٿع ڟڝٍطق ڟّ‪ .‬ىّـ کي ٌڔي گاريّـ ڇٌائيًۿ‬
‫ٌڔي ڀچي قيّ‪ .‬ةيٺّ ر ڟيّ ۽ رئٍطق رڟيّ‪ .‬ىػالـ اهلل اړتع چيّ‪ .‬ىاـ ٌياز پڎڟي ىّٽيػ تَ ةَ پئي رٌّ‪.‬‬

‫‪www.sindhsalamat.com‬‬ ‫‪37‬‬
‫پشو پاشا ۽ ٻيون ڪهاڻيون ‪ :‬جمال ابڙو‬

‫ىّـ گڠڎي کً ةيڠي کيػ ڇٺّ‪ .‬ڟً ٺٌّٺ “ڇق ڇيئي پٍڠٍذّ ىػٍڠً نڔائي ڈڍيّ‪ .‬ىٍڠٍذي دؾ ۾ ٿي تَ‬
‫ديڔع ىّـ ؼاـ ةَ قڈڟيۿ ڀچي ۽ پٿع ڟڝي!‬
‫ٻئي ڇيٍڠً قري ؼاڙي ړار‪ .‬ٻاڟع ٌڔتػ ۽ صييػ رڈ ړئيۿ ”“ ىػالـ!“ ۽ قٺي ڀښّ‪ .‬صتع ٌَ‬
‫“ڟي ڟً کي ىػالـ کاـ اڟڎي ٌفعت ڈّ ڟئي‪ .‬پڠع ؼخ څاري ىاـ صييؽي دي گڠع قٽاـ نٍگڠيػ‪ .‬ڈٍم‬
‫کٽ تي اس ۾ پعاڜيڡ رنيڡ ڟيٺياـ قيڎڟيّ ؼيڎُيّ پيّ ڟّ‪ .‬ىاڜػ ڈيڝا ړڌٌطي چيّۿ ”ىاؾ قٺي‬
‫ىّٽيّ “ڟي تَ ٻيڝّ ٿي ړعيّ “ڟيۿ ٽڔع ةَ ٌَ کاڅائيً‪ .‬ىڠيٍي کاـ ٻيئڎ ٿّ اچيػۿ ىػالـ ٌّرؾ کاـ ٻڋايّ‬
‫ةَ ڟّ ىاٌػ!“ ىّـ ةَ رني ىٿي کڝي ڇٺّ‪ .‬اٌڠيڡ ڐاٽم ړّټ ۾ پيعيً اگڠاڈق صييؽّ پيّ ڟّ‪ .‬ؼٍطس‬
‫ړارق رٌگ اڃا ةَ ړاراٽذي قيّ ڟّ‪ .‬اکيّـ ڙاڈڟيّـ ۽ ىغغ ةاڟَ‪ .‬ؼٍطس کهيم قات ىاـ گذي ٿي‬
‫قڟي‪ .‬اکيّـ ڐعي قيّـ ڟئػ ۽ ؼٍطس اڈا ؼڠڝا ڇٌط ڀّائتا ٿي نښا‪ .‬ىّـ داٌڠً ړئيۿ ىاڜػ ڀچٍطي‬
‫“ئي‪.‬‬
‫پڝػ کي گڠعايّ قيّ اؼپتاؾ ڈڠَ ىيم پعي ڟئي‪ .‬ڄاړٽع صعچي ةَ قٺٍطق ڟّۿ ڈّړع گِڎيً دّ‬
‫ىڠياـ ڟّ‪ .‬ىّـ پٍڠٍذّ ړّټ الڟي ىٿاٌئػ قڅق‪ .‬ړيڍي ٌَ ڟيطردي!‬
‫صييؽي کي ىػالـ قڟٍذاريّۿ ىيعق ړّټ الڟي ٌئّـ ړپڎق قيڎڟيّ‪ .‬ىّـ عىع ةَ “ٌطق‪ .‬ؼٍطس‬
‫ٌٍڌڈا ڇٌط اڃا ةَ ٿڋ دي ؿڔايت ړعي رڟيا ڟئا‪ .‬کيػ ؼڋق ؼٍئّـ کٽ ؼيڠاريّ قيّ‪ .‬ؼڀٍي كىار‬
‫ٻڋي ۽ ىػالـ انهڞ اړتع چيّ‪.‬‬
‫ىّـ قارق ړّټ ىػالـ کٍيّ‪.‬‬
‫ٻئي ڇيٍڠً صييؽي دّ ٌٍڌڈق ڀاڣ ىڠع قٺيّ ةيٺّ ڟّ‪ .‬کيػ اڟّ ئي صييؽي قارق ړّټ پيم ڟّ‪.‬‬

‫‪www.sindhsalamat.com‬‬ ‫‪38‬‬
‫پشو پاشا ۽ ٻيون ڪهاڻيون ‪ :‬جمال ابڙو‬

‫الري‬

‫ؿم ٌَ ړٍڠً کي الريڡ دّ ؼفع پهئَ پّي‪ .‬ڟڒ گعىي ٻيّ گِٽ! ىٿاـ قري ىاڜڠً دي پيڠَ‬
‫پيڠاـ! داٌڠّـ پئي پيّـ‪” .‬اق الريڡ قارا! يار ڟم ؼاڟَ ٿّ ٌڔعي!‚ ىاڜڠّڡ ىٿاـ ىاڜڠّۿ پگڠع پئي قڟيّ‪.‬‬
‫الريڡ دي ڈت تي ةَ ىاڜڠّ ڟئا‪ .‬قّةيطار قازب اڃا ړٌَّ “يّ ڟّ‪ .‬صطا صطا ړعي ڟػّ قازب‬
‫تـعيف فعىا ٿيّ ۽ ىاڜڠً دي پيٽ ۾ ؼاڟَ پيّ‪ .‬الري ڟهي‪ .‬ړذڠَ ڟّا نښيۿ نّڇـ تي ړذڠَ‬
‫صالقائي ةَ ٿي‪ .‬ةاكي ىٽيڡ دا ةَ ړڔع ڟئا‪ٌ .‬اؼّـ ئي ڀعدي قيّـ‪.‬‬
‫اڙئيً صاٌي ۾ قڟڛ ةَ ڇاچق ؿعؼ قارق “ڟي‪ .‬پّياـ صاٌا گڠٽ دردي قارـ الڢ “ڟً‪ .‬ؼڀڔّ پيّ‬
‫چاڟي تَ ىاـ اڙي ڟذاـ‪ .‬پّڢ کڝي پيٽعقؾ دي دٻي تي قيڠذي‪ .‬دي ړٍڠً قاكفڔار کي اڙياـ داڢ‬
‫ىهي قيئي تَ پٺياـ قيٺم دّ ړٍڋ ؿعؿ کاـ ڟيٺ ٿيّ قڃي‪ .‬ړّ تَ ڐڔائي کاـ چٌّطق تَۿ ” ڈا‬
‫ړذي يار! ىڎيئي ىؽافعي تَ ړعڜي “ڟي تّـ تَ ٿئيً زقر‪ ‚.‬ائيً ؿعؿ کي پعچايّ ڈڍيً‪ .‬غعيب تَ‬
‫پاڜڠي قڃي پٺياـ قيڠً‪.‬‬
‫“فيؽع تَ ڟڒ چّريۿ ٻيّ ؼيٍَ زقريۿ اڙياـ داڢ ٌَ ىهيً تَ ىـيع ٌاىّ ٺاڟيً‪ .‬ڀاڈق تَ ؼٍطـ‬
‫ؼاال ةَ ړٌَّ ڇيً‪.‬‬
‫الريّـ پعاڜيّ ـۿ رؼتا “نّ ٌّر‪ .‬ائيً پيّـ نڍـ ديئً ړذاقا‪ .‬پاؼا پيا ڀچً‪ٌ“ .‬ڊا قات ۾‬
‫اچيّ قڃً‪ .‬چيڔهي قاري چيً چيً ةَ ڟهي اچي‪ .‬ڟيٺائيً ۽ ىٿاٌڠيًڡ تي ائيً پئي نڍي ۽ نيي‬
‫ديئً چړي زئفاـ‪ .‬اڅ ڄزـ ىعتتع ةيگع ۾ کٍيّ ڟهيۿ ةاكي ةييار ؼييارۿ زئفّـ ۽ ٻار ڈڍيٍطي ڟهي‪.‬‬
‫پيٽ ڀعيائيۿ پاؼيٍگع ٽيڝاۿ ڀاڈا ٻيڝا‪ .‬الريً قارا چئذي پيا “ڟً‪ .‬ىاڜڠً کي ؼڠّنتّـ ڇيً ڈّ܁ رڟائي‬
‫پکائي قارا “ڟً‪ .‬ړڎي ړاىّري ؼاـ رؼائي اٿًۿ ةاكي ړاڻ ړٍڠً دي ړڌـ܁‬
‫اؼاـ دّ پڠعيّـ پگِع قيّ ؼڔي‪ .‬دِّني اچي قرايّۿ دٍؽي ةاڟَ ٿي ٻعي‪ .‬څڛ تَ کّري ىاـ‬
‫څع ٿي ٌڔتي‪ .‬ړً ٿي ؼڎيا‪ .‬صـڔيڡ اچي کٍيّ‪ .‬چيڎي ٿي ٽڎړيۿ پاڜيڡ الڢ ؼاڟَ ٿي ٌڔتّۿ‬
‫ڙيت ٌَ “ئي‪ٌ .‬ڎي ۾ څڛ تَ کڎا ۽ ڀتع ٿي کڎړيا‪ .‬دِاړً ۽ دِّٻً “ٌڊا اکيڎي قڅا‪.‬‬
‫صتع تڍڟً پئيۿ دّ الري چيڔٽ ړعي ةيڠي رڟي‪ .‬ؿم ٌَ ړٍڠً ؼاـ اڟڎي ٿئيۿ پٍچع ٿي‬
‫چڔّ ڟّ‪ .‬ؼّ ةَ ؼڃ ۾‪ .‬ڟڒ دِّني دّ نښاتار زيهّۿ ٻيّ ړهع دي تپؾ! تّةَۿ اهلل ڇئي ةٍطق ؼڠي‪.‬‬
‫قڻ ٌَ ٽڛ‪ .‬ړاٌّ دي ٿي اڊ ٌڔتي‪ .‬دِّنّ ةَ ؼيٍڊ دي نڠعـ قاٌگع پّٺي تاـ ړڎړاټ ړٍطق ٿي‬
‫“يّ‪” .‬ؼعړار قيچاريڡ دّ ړڠڎق ڇقڟَ!“ نّړم ةّرڄ دي ڟڒ ىييتع قازب چيّۿ ”قڜً دّ صعڂ ةَ‬
‫ىٌٍّر ٿيم “ڟيۿ ۽ پڠعيطار ةَ رکيم “ڟً‪ “.‬اؼاـ کي پٍڠٍذي ةّرڄ کاـ ؿڔايت ړاٌڠي‪ .‬ڟًٍ تَ‬
‫پٍڠٍذي فعض ادائي ړعي ڈڍي ڟئي! ةاكي رڟي اؼاـ ؼاـ تعطيۿ ؼا تَ اؼاـ دي اعيانً دي ؿاىت‬

‫‪www.sindhsalamat.com‬‬ ‫‪39‬‬
‫پشو پاشا ۽ ٻيون ڪهاڻيون ‪ :‬جمال ابڙو‬

‫ڟئي! پع يار دي ٿا ڟٿ پيع ڟڝي ړّ ىيڛ ىچايّـ تَ ىّچڎا ٿا کائّـ‪ .‬چيۿ ”اقڟيً تَ ړي ڐڍئي‬
‫“ڟيّ!“ چڗّ ؼائيًۿ پع اڟي انغاؿ ةَ ړيؽتائيً܁ ىّچڎا ةَ ړيؽتائيً܁ ٌيٺ تَ ديژ تپٍطي‪ٌ .‬يٺ تَ‬
‫اؼاـ دّ قارق ةَ ايٍطق‪ٌ .‬يٺ تَ ړاري ڇاٌط دا ىانڒ ةَ ايٍطا‪ .‬ٽيڠئي راتيّـ ړّ چّر دّـ ړٌَّ‬
‫“ڟً‪ .‬اقڟاـ دي ةَ اقڜٽيڠيً “ڟي‪ .‬دکي دکي ٌيٺ ٻعي‪ .‬ردِي ردِي ٌيٺ ٻڎړي‪ .‬ڟهڔي ؼهڔي‬
‫ٻاډ ةَ دتم ڐاڈيّـ قدڠي‪.‬‬
‫دِّني نڗً ۾ چّچڎي قدڠي ڈڍي‪ .‬ؼخ دٍؽي ؼاڈيّ ٿي‪ٌ .‬ڔا اقټ ٌڔّ ادڠّ‪ .‬الريڡ دي‬
‫پاڈي ۾ ؼّڈڟا ٿياؼّـ‪ .‬ړً تَ قيچارـ ڟڒ ٻئي کي ئي ٿي اقټ ةٍايّ‪ .‬ؿڔع دّ ړڎيّ قيذِّ ڟّ‪.‬‬
‫پاڜي پي پيٽ ٿي ڐاٽّۿ پع اڀ نڠي ئي ٌَ‪ .‬ىػ قڃي ڐٽيم پيع دي ىهو پٽي ٿيۿ ۽ اؼاـ دي اىيطـ دّ‬
‫ىعړغ ٌععق ڟڝي اڙتي قڅيّ‪ .‬ڟڒ گعىيۿ ٻيّ پاڜي دّ اقٻعۿ ؼاڟَ دّـ ٌهيّـ ړو ئي ٌَ ړً‪ .‬ڟّا څڛ‬
‫تَ “ړؽيذً ڟئي ړاٌَ‪ .‬ىهڒ پاڜي ئي پاڜيۿ کارق ړهع اٺّ پاڜي‪ .‬ڙّٺ دڠڎا ٻيٽۿ زىيًٍ دّ تَ‬
‫ىٍڠً ئي ړارق ٿي قيّ ڟّ‪ .‬رڙّ ړي ړي ٽڔع رتم ڟئاۿ ةاكي ؼڀ ٻاڈق‪ .‬ړٍگ ڙچيّـ ړڌيّ قيٺا‬
‫ڟئا‪ .‬ؼيڒ تَ ٌَ ڟّ! ةػ ؼيالب ڟّۿ ړييّـ پي رؼتي تي “يّـۿ قيّـ‪ .‬اةا صتع تڍڟً پئي دڍڟً‬
‫ڟڒ ٻارڈقۿ ړّڜيّـ ڟٿ ۾ ړيّۿ رؼتي دي ڟً ڀع ڀښّ‪ .‬الري ةَ ؼعڈاټ ړٍطي ٿي قيئي‪ .‬ةعيڒ تَ‬
‫ىّرڙّ ڟئػ ئي ړٌَّ‪ .‬پتّ تڍڟً پيّ دّ ؿپڔّ ٿيّ‪ .‬اةڠو قيچارق اڇاىٍطقۿ ةّالٽيّـ کائيٍطقۿ قڃي‬
‫پاڜي ۾ ړعيّ‪ .‬الريڡ قارق الپعقاڟيڡ ؼاـ څقړيٍطق قيّ‪ .‬څڛ تَ ړذَِ ٿيّ ئي ړٌَّ ڟّ‪ .‬قّةيطار ڇٺّ‬
‫تَ ٻّڟڝي ٿي قڃيۿ ؼّ ړچيّـ گاريّـ ڇيئي الريڡ کي ىّٽايائيً‪ .‬ٻارڈق قفا ٻڎڟَ ٻٽ پيّ ڟّ‪ .‬پع‬
‫ؼعړار کي اـ دّ انڔّ ړٌَّ ڟّ‪ .‬ىئّ تَ ؼّدق ڟٿئّـ ؼڝڀّ ٿيٍطق‪ .‬ڈا دي اؼپتاؾۿ ڈا دّ عالج!‬
‫ةاكي ىـيع ٌاىي دي قٺ قٺاـ ٿي قيئي‪ .‬گار دي رئي پي پئي‪ .‬الريڡ قارـ ؼاـ ړً ڐػؽڎاټ ةَ ڟهي‬
‫“ئي‪ .‬ىـيعـ کاـ زقريڡ قسيسّـ قرتيّـ قيّـ‪ .‬ؼڀ ړّ ڄڅي چّيۿ ‛ړّرٽً دا رقنڎا ړي ؼٿعا‬
‫تَ ړٌَّ “ًُۿ پّنيػ ؼاـ ڐٽائڛ ةَ چښّ ٌَ “ُي‚ ړّڈيّـ ؼچيّـ قسيسّـ ڇٌيّـ قيّـۿ ړالڋ‬
‫نښي قيا‪ .‬ٻارڈق پيّ رڟيّ‪ .‬ؼٍطس ىاڣ پيڣ اچي قيا‪ .‬قيچارـ ړيڠّـ ٿي ړيّـ‪ .‬گاريّـ اٌڠً کي ةَ‬
‫ىهيّـ‪ .‬دڈړاۿ دڟياـۿ ڇاڈڟي پٽ‪ .‬قيچارـ قّةيطارـ کي پالٌط قڅاۿ چيۿ ”اؼاـ کي ٿاڜي تي ٌَ رقؾۿ‬
‫اؼپتاؾ ۾ ٿاٻا ٌَ کاراڢۿ اؼيً غعيب ٻچڎيّاؾۿ ڄاړٽعـ ۽ ړيپائٌّڊرـ کي ىٍڠً ڇيڛ دي ؼگَِ‬
‫ړاٌَ اٿئّـ‪ .‬ڟػڎ ةَ ڐعايّـۿ ڐڔي ةَ ړاٌَ ىهي‪ .‬اؼاـ دي ٻچي دّ الش ٌَ رقالڢۿ ةچي پيّ تَ قاڟَ‬
‫قاڟَۿ ٌَ تَ کٽي اؼاـ دي كؽيت! ړّرٽً دا ڀاڈا صعڂ ړٿاـ “ڜيٍطاؼّـ܁ ؿـطار ۽ ٌائڒ دّ قات‬
‫ىٺّ ړعائڛ دي قؼعت ړاٌَ اٿئّـ‪ .‬ىادعيٽ دي ةَ ڇائڛ نښا قيٺا “ڟً‪ .‬اؼيً ىـڔيً ڇتڎدي‬
‫قيٍطاؼّـۿ اةّ ٿيڣ! “ قڇيعق قڂ ۾ پيّۿ اٌڠيڡ ؼاـ ةَ ړً ڐػؽڎاټ ٿي‪ .‬ريڎڟَ پيڎڟَ ٿي‪ٌ .‬يٺ قّةيطار‬
‫قازب “ٌا ړاٌي ړٍطيۿ ٻئي څريّـ ڐػعيۿ اچي الريڡ ۾ داڢ ٌـيً ٿيّ‪ .‬انٽّ ٿّرق ةَ ىٿاـ ٿڑيائيً‪.‬‬

‫‪www.sindhsalamat.com‬‬ ‫‪40‬‬
‫پشو پاشا ۽ ٻيون ڪهاڻيون ‪ :‬جمال ابڙو‬

‫الريّـ ڀښمۿ رؼتا ڐٽمۿ ٌَ قڻ ٌَ ٽڛۿ ىٿاـ ىڍيڡ ړاتيڡ ؼاـ ړّسۿ ڟڒ ٌٍڌي ٌيٽي کاـ‬
‫رڟيّ ٌَ ٿيّ‪ .‬چيۿ ” يار قزيع قڈا پٍڠٍذا تَ ةَ ڟڠڎق قيم!“ ڟڒ ڙّٺاڜي ؼٍطس ڟٿ کي قٺي زقر ڇٌّ‪ .‬چيۿ‬
‫” زقر “قار! ڀاٌڊق ئي ٌَ ڐّڈ‪ .‬قڇيعاۿ قزيع قاپاريۿ ڙانڠَ ىڎيئي ڙٍڌي پئي اٿئي!“ ائيً چئي کڝي اڊ‬
‫ڀښائيً‪.‬‬
‫ڙّٺاڜا تڠَ تائيً پڠچي رڟيا ڟئا‪ .‬نچائيڡ دا ةضيا تيغي ؼاـ اڄيڎي رڟيا ڟئا‪ .‬ؼڀٍي کي قات ۾‬
‫ىڕۿ ”گٌّگّ پاڜي ٌيٺ ٻّڈي!“ ىاـ ىـڔي قيٺػ‪ .‬ؼخ نڠڛ قارق ڟّۿ اچي ڟڒ ڙّٺڎي کي اقڇق‬
‫ٿياؼّـ‪ .‬ړتا ةَ ړافي دنيع ٿا ٿيً‪ .‬ڟاٿيڡ ديڍيڡ الريڡ تي ٽٽي پيا‪ .‬ړً تَ ىٍڠً ۾ چڒ قدِڛ‬
‫دي ړّؿؾ ړيػ‪ .‬ؿاةػ ڟذي ړتً کي ڀٌّڔي ڀٌّڔي ړيڍق ٌَ ؼتق ٿي ڇٌائّـ! ٌٍڌڈا ٻارڈا‬
‫“قاز ړٍطاۿ اړيع ىاـ ڀچٍطا “يا‪ .‬ړي اگڠاڈاۿ ړي رڙي چّنڎـ ۾ۿ ڀعؼاـ اچي ىٿً تي ڟٿ رکي‬
‫ةيڠي رڟياۿ ړي قري چّنڎـ دي پهّـ کي ڟيٺ ىٿي ړعي نّڇڻ نښا‪ .‬ىعدـ ۽ زائفً ړو ړعڻ کڝي‬
‫ةٍط ړيّ‪ .‬ړً تَ قيٺي ئي ړع کڝي ٌڠاريّ‪ .‬پّڈڟيًۿ ىٿي ڇي ڟٿ قرائيۿ رئي کي اڙڀعق ړيّ‪.‬‬
‫ٌٍڌيًۿ ٌٌعقـ چّرائي پي ٌڠاريّ‪ .‬ړي تَ ةيتاڋ ٿيۿ دقٌانيّـ ؼاىڠّـ ړعيۿ ةو دڠهي ةيٺيّـ‬
‫رڟيّـ‪ .‬ڈا دي ڟٻڒۿ ڈا دّ زذاب! ړيع ٿّ ړٍڠً کي ؼڃاڜي‪ .‬ڟت زياتيڡ دا اڟڃاڻ‬
‫دِهڔي ڇيئي رڟيا ڟئا‪ .‬ىٽيڡ ىاـ ۽ ٻّٽً ىاـۿ ؼعڟاڻ ٿي “ئيۿ اٌڠً كطيو ؼٍڋيً ديۿ دي ڟغار‬
‫ؼانً کاـ ىڠعاڻ دي ىاٿعيڡ ۾ نّڈائّ ڙائيٍطاۿ ٌڎ قڅائيٍطاۿ څىاؾ ڟڝٍطاۿ ’ڟّ ديانّ‘ ٌچٍطاۿ ڙاڈڟي‬
‫ڙئّـ پانيٍطا ٿي “يا‪ .‬قطيً کاـ ڟًٍ پي اپايّ ۽ ٌپايّ‪ .‬کيً ؼڀ گع ياد ڟئا‪ .‬دِار دِعړيۿ ؼّئع‬
‫ؼڠيۿ ڐّرق نٽيعي کي څاڜٍطا ؼڃاڜٍطا ڟئا‪ .‬قٽً کاٌڀاڜيّـ ڟيّـۿ ڇڐا ڟئاۿ ړڠاڈيّـ ڟيّـ‪ .‬ؼاقا ؼاقا‬
‫کيت ڟيخ ىاـ پي ؾ ڇيا ۽ نييا‪ .‬ىضهّؽ دّ صانق اڙياـ الڇ ۽ ٌاز! ڙّٺاڜً دي ړاىياةيڡ دي پڔي‬
‫۽ پضتي ٌـاٌي! ڟػّ تَ پـتاـ پـت اپائيٍطڈ ڟئا‪ .‬ڀال ړيع ڟٌّطق دّ اپائيٍطڈ کي ىٽائيٍطق܁ ادايّ‬
‫کم صعاب ړٍطقۿ ىٿّ ڐّڈيٍطق‪ .‬ڟي تَ “ب زيات دا چـيا ڟئاۿ دتاـ ؼڀٍي ؼعړّـ ٿي ڀعيّـ‪ .‬دي‬
‫اٌڠً کي ؼڔائيٍطا ؼي پاڻ ٌعڟَ ٿيٍطا‪ .‬ڟّ تَ صانق “ڟً‪ .‬ىضهّؽ قارا ىسٍت دا ىانڒ! اٌڠً کي‬
‫ړپڛ قارق ڙاٽي ڀع ړعٌطقۿ ىڝڔّ ٽٽي پٌّطسۿ چپ نڎړي ايٍطس‪ .‬قڻ دّـ پاڈقـ “ڟً‪.‬‬
‫اتع دي گِٽ ۽ ڟّا ةٍڠَ ةٍط‪ .‬ڟڒ ىٽي ٻيّ پگڠع‪ .‬ةطـ ۾ ړؽيعق ۽ چڒ چڒ‪ .‬الري ةيٺي تَ‬
‫ڟهڛ دّ ٌاـڣ ٌَ قٺي‪ .‬ىٿاـ ىډعـ دّ زيهّۿ اقم رقڈي کڝي رڊ‪ .‬ڙّٺاڜً پاڜيڡ دا قٽا ڀعي ڀعي پيا رڟيا‪.‬‬
‫ىډعـ کي تَ ٽاري ٌٿي ؼگڠيا‪ .‬الريڡ ړعي گظاري‪ .‬اٌڋ دي گڠّڈي تي ؼّارۿ اکيّـ ٻّٽيۿ ةّدڠَ‬
‫کڝٍطيۿ زعاؿ ؼٿيٍطيۿ پعائّ پگڠع ړڌٌطيۿ څقڈ اڇائيٍطيۿ اٌڋيڡ ىک قاٌگعۿ قاڣ ىٿي ۾ۿ قڃي‬
‫ٻّڟي ۾ پئي‪ .‬پٍڠٍذي ئي ةار ڟيٺ ړٍذڠڛ نښي‪ .‬ؼڀ ړٍڠً کي ؼاڈۿ اٌطر ۾ اڅىاۿ اکيً ۾ اال‪.‬‬
‫ؼٍطس ئي اٿاريم څقڈۿ ةاڟَ دّ ڀڀڎ ةڝذي کيػ قړّڈي قيئي‪ .‬دريّـ ةٍط ٿي قيػۿ ىتيّـ ىٍذڠي‬

‫‪www.sindhsalamat.com‬‬ ‫‪41‬‬
‫پشو پاشا ۽ ٻيون ڪهاڻيون ‪ :‬جمال ابڙو‬

‫قيػ‪ .‬پّڢ تَ ڈتي ٿي پئي‪ .‬تيئً قٺي تک ړيائيً‪ .‬قيئي چٿيٍطي ۽ چڀيٍطيۿ ڀڀڎ قيّ قڅٌطق‪.‬‬
‫ؼٍطس ڄگڠي رؼيۿ تيغيڡ ؼاـ ٌٍڌي ٿيٍطي قئي‪.‬‬
‫گگڠَ اقٌطاڟيۿ زاؾ ةډڎاۿ ىٍڠً ۾ څقڈ ۿ نڕ نڕ ٿي ڇکيّۿ پع اچي گِع ڀيڎا ٿياؼيً تَ ڇاکڎا ئي‬
‫نڠي قيا‪ .‬قتع دّ ڐم ىٺّ! رما ٿي رامي‪.‬‬
‫‪ ...‬پع ؼڀاڜي ؼاڙي الري ۾ ىّٽڝّ ڟئو‪ .‬ىٍڠٍذّ تَ ڟٍيّـ کاڅي قيّ‪ .‬ةاڟَ قٺي قيو‪ .‬ڀاٌيو تَ‬
‫اٌڠيڡ ’قتع‘ ۽ ’رما‘ کي ڙٿڎ کاـ قٺي قچي ړٽيۿ چّرڻ ړعيۿ کڎيً ڟيٺياـ چيڀاٽي ڈڍياـ‪ .‬رڙً‬
‫۾ چّچڎيّـ ٿي دکيّـ‪ .‬نٽا الڟيۿ نٍگّټ ٻڋيۿ ىيٽ ٿڑي کّڟَ تي “يػ‪ٌ .‬ار ڐيٿي قاٌگع ٿي ڐعيّ‪.‬‬
‫صاني نّٽيّـ ٻڍي ٻڍيۿ ڀعتّ ٿي ٿئي ٌڔتيّـ‪ .‬زعاؿ دّ ڟيت ڟاريًۿ ىانڠَ ۾ ٻڋديۿ پاڻ ۾ گڍدي‬
‫كعب ؼاـ اڙتي قڅيّـ‪ .‬ٽيٽار ٿيۿ واكت قٺيۿ ىٿي اڀعيّـ‪ .‬ڟڒ ئي ٌانيڡ ۾ کڝي پٍڠٍذّـ ؼڀ كّتّـ‬
‫قڅائّـ‪ .‬اقدم ؿفاؼ پاڜيۿ اڙتي قڅي ؼچي کيڎيڡ تي ڈاٌئذي قيّ‪ .‬ڀيٍڊ ۽ ڐّڈ ڙعي پڠت ٿي قيا‪.‬‬
‫نػ ئي نػ ٿي قئي‪ .‬قٺي گم ڐم ٽڎياۿ چّڅاري ؼښٍڋ ۽ ؼعڟاڻ ٿي قئي‪ .‬ؼڀٍي الڢ ڟڒ دڠڎيۿ ڟڒ‬
‫ديتعي!‬

‫‪www.sindhsalamat.com‬‬ ‫‪42‬‬
‫پشو پاشا ۽ ٻيون ڪهاڻيون ‪ :‬جمال ابڙو‬

‫پِشـٌ پـاشـا‬

‫رياؼت دي عطان ت عانيَ دّـ ؿّخ ۽ ړعڈيّـ ڀتيّـۿ ؿڠع کاـ پعي ٽڔعيڡ دي ڀعؼاـ اڇقؾ‬
‫ٿيّـ ةيٺيّـ ڟيّـ‪ .‬عيارت دّـ ڄگڠيّـ پٿعيهيّـ ڀتيّـۿ قيڔعا چپٿعا ىٍارا ۽ قڇا ؿاڟي درۿ ٺڠعائيٍطڈ‬
‫دي ارادـ ۽ ىٍكّةً دّ پّرق پّرق ٌلـّ چٽي رڟيا ڟئا‪ .‬ٽڔعيڡ دي اقچائيۿ عيارت دي ةي رصي ۽ قڂ‬
‫قاري پّ ٺي دي رکائي څڛ تَ پاڻ ۾ ٻٽ ٿيۿ څاڜي قاڜي ڟً اٌكاؼ دي گڠع کي عاؿ ةؽتيڡ کاـ ڈٍي څار‬
‫ړعي رڟيّـ ڟيّـ‪ .‬قيتع ړارق نّڟي ړڎـ قارق غيع ىهڔي دٍِگهّ څڛ تَ ىڔّـ االري دڈړا ڇيئي‬
‫رڟيّ ڟّ‪.‬‬
‫ڟً عطانت عانيَ ۾ ىهڒ دي كاٌّـ دي ڀڃ گڠڎ ړعي چٻيۿ چٿيۿ فتّائّـ جاةت ړيّـ‬
‫قيٍطيّـ ڟيّـ‪ .‬ڟت كاٌّـ دي تـعير ٿيٍطي ڟّئي‪ .‬كاٌّـ کي قټ‪ -‬قړڎ ۽ قر ڇٌا قيٍطا ڟئا‪ .‬اڟي‬
‫چٻيمۿ چٿيم ۽ ىعقٽيم ؼعقٽيم كاٌّـ ىعكّؿ ؿڠعيً دي ىٿاـ پٍذّڈ قاٌگع اڈاليا قيٍطا ڟئا‪ .‬نّڟي‬
‫دڠٍگهي ۾ دڔڎيم ۽ پٿع دي ديّاريً ۾ ةٍط ٿيم دىاغً دا گّؾ ىّؾ ديال ڙّٺڎـۿ ىاٿعيً ۽ چعاگاڟً‬
‫دي کهيم ڟّائً ۾ ڇٌڊي دي زقر ؼاـ ڟاليا قيٍطا ڟئا‪ .‬عطانت عانيَ دي چّٽيً ىاـ اڟي كاًٌٌّ دا‬
‫زٌذيعـ دي ٌڔعيۿ قڃي ىهڒ دي ؼعزطـ ۾ کپٍطا ڟئا ۽ ؼچّ ىهڒ زٌذيعيً دي ړڎـ ۾‬
‫دڔڎدي نّڟَ ٿي قيٍطق ڟّ‪.‬‬
‫اڅّړي ڇيٍڠً عطانت عانيَ دي ٻاڟعاـ زـاؿ ىاڜڠً دا اچي گڍ ٿيا ڟئا‪ .‬ڄگڠيً ڇاڈڟيً ۽‬
‫ڄگڠً قارـ قارا ٽاړعق دّاـۿ څڛ تَ االئي ړٿاـ اچي ړڎړيا ڟئا‪ .‬گعؿ ڟّا ۽ نڒ دي ړعي ؼڀٍي‬
‫دّـ ٻٽّـ ٻڋؾ ڟيّـ‪ .‬ؼٍطـ اکيّـ ڙاڈڟيّـ ۽ ؼٍطـ زةاٌّـ صاىّش ڟيّـ‪ .‬ؼٍطـ اٌطر ۾ اڅىا ڟئا‪.‬‬
‫ړّؼي دڠّني قر قر ړعي عطانت عانيَ دي ڀتيً ؼاـ ٽڔع پئي کاڅا‪.‬‬
‫اـ ڇيٍڠً”دا ةهّ ؿيٍڠً“ تي ړيػ ڟهڝّ ڟّ‪ .‬ؼچ پچ ةَ ؿيٍڠً دڠڎق ىڎس ڟّ‪ .‬ڄگڠّ ۽ كطاقرۿ‬
‫نڕ ىعقڈۿ رڋ دڠڎق چيڎڟانّ‪ .‬ؼٍطس ڇاڈڟيۿ ىٿي ۽ ىډً دا قار ړڔا ڟئا‪ .‬ؼٍطس ؼچي ةطـ تي‬
‫ڀّري ةخ ڟئي‪ .‬ىائٽً ؼٍطس ٌانّ ” پـػّ “ رکيّ ڟّۿ پع داةهّ ىاڜڠّ کيػ ” پـػّ پاؿا“ ړعي ؼڍيٍطا ڟئا‪.‬‬
‫ؼٍطس ڈاتي قيڔعيۿ ٻاٌِّـ ىنتّط ۽ ڙچي ىنتّط ۽ ڙچي ڀعيم ُئي܀ ٽٍگّـ دِڎا پيم پاقاۿ‬
‫ؼٍطس ړاريً اکيً ىاـ ؿّصيۿ مطۿ ارڇائيۿ قاؼ گّئي ۽ الپعقاڟي ًاڟع ًڠّر ڈهڔي رڟيّـ‬
‫ڟيّـ‪.‬‬
‫عطانت ۾ غيع ىعيّني چعپع ڟئي‪ .‬ؼپاڟيً دي اڂ قڀۿ ڟٿيارـ دي ڈڛ ڈڛۿ كاٌّـ داًٌ دا ړارا‬
‫دتا ۽ اڈا ړانع‪ -‬ڀّتً قاٌگع اڂ قڀ نښي پيئي ڟئي‪ .‬پّنيػ عيهطارۿ ؿاڟطـ کي قري قري ؼيذڠائي ۽‬

‫‪www.sindhsalamat.com‬‬ ‫‪43‬‬
‫پشو پاشا ۽ ٻيون ڪهاڻيون ‪ :‬جمال ابڙو‬

‫ؼيکاري رڟيا ڟئا‪ .‬عطانت دي ڀتيً دي اقټ ۾ ؼڀٍي دي ؼاىڠّـ کهيّ کاليّۿ دڈړً ۽ دٻاقـ دي څؿ ۽‬
‫اکعـ دي ڀڃ ڄاڟَ ٿي رڟي ڟئي‪ .‬ڇٺّ قائٺّ جاةتيّـ ٺاڟيّـ ۽ ةٍايّـ ٿي قيّـ‪ .‬كاٌّـ دا رکپاؾ كاٌّـ کي‬
‫ىعقڈي ۽ گِٽي رڟيا ڟئا‪ .‬ائيً ٿي ڇٺّ تَ عطانتي ىـيٍعيڡ دي ڟڎٌي پعزـ اٌكاؼ کي ړڠڛ الڢ ٻڋي‬
‫ړئي ڟئي‪.‬‬
‫دخ قازب قاري ٿهڠي تيۿ قڇي گٍتظ ڟيٺياـۿ ڟڒ قڇي اڅ گّؾ ىيغ رکيم ڟئي‪ .‬اـ دي پٺياـ‬
‫ڟڒ ڄگڠيۿ ٽيڒ قاري ړعؼيۿ دٍڠً دي ىٿاـ فنهيت ىاب دّ فّٽّ ٽٍگيم ڟّ‪ .‬ىيغ تي قڇـ قڇـ‬
‫ٿهڠً ړتاةً دّـ چڙيّـ ۽ ڀع قارـ ړٻٽً ۾ اړيچار ړتاةً دّـ كىارقـ ڟيّـ‪ .‬اقچتّ چّةطار‬
‫”صتعدار“ پڔاريّ‪ -‬۽ ڟڒ ٌٍڌڈق ؼٍڠڎق دخ ڟڒ ٌٍڌڈي ةٍط درقازي ىاـ ٌڔعيۿ قڃي ړعؼي ۾ پيّۿ‬
‫څڛ تَ ړعؼي ۽ ىيغ ؼٍطس ةطـ کي ڙڎړائي قيّـ ڟيّـۿ ۽ ړتاةً کڝي ڙٿڎ کاـ دڠهيّ ڟئػ‪ .‬ڟً‬
‫اکيّـ ىچڔائيۿ ڟيڍي ڟّڇي ٌڠاريّۿ ړذڠَ ړاغظ اٿاليا ۽ ” پـػّ “ کي ىضاوب ٿيّۿ ” ڈاۿ تّؼاـ‬
‫ٌازق “ڟي܁ ڈا ڐاؼايّ قيّ “ڟي܁“ پـػّڡ کي څڛ تَ ةاڟَ قٺي قيئي‪ .‬ٽپّ ڇيئي اٿيّ‪ -‬چيۿ“ ٌازق “ڟي‬
‫تّؼاـۿ ڐاٿم “ڟيً تّـ!“ دخ قازب کاـ څرڈي ٌڔعي قيئيۿ څڛ تَ ؼٍطس راز فاش ٿي پيّ ڟّ‪ .‬قائڎق‬
‫ٿي دّاةطار ڇاٌڠً ڇٺائيًۿ ړتاةً ڇاٌَ ڇٺائيًۿ فنيهت ىاب دي فّٽّڡ ڇاًٌِ ڇٺائيًۿ عطانت دي‬
‫ڄگڠيً ديّاريً ڇاٌڠً ڇٺائيًۿ ۽ اـ ٌٍڌڈي درقازي ڇاٌڠً ڇٺائيً دتاـ پاڻ ړئي قاٌگع ٌڔتّ ڟّ‪.‬‬
‫پـػّڡ دي اڟا ٌٍڌي ڟٌّطي کاـ ئي عادت ڟئيۿ ديڔي چئتّ ڟّسۿ ؼّ قري ڐڠڔائي ڇيٍطق ڟّ‬
‫۽ قري اـ دي اةتڎ ړعي ڇيکاريٍطق‪ٌٍ .‬ڌي ڟٌّطي کيػ چٌّطا ڟئاۿ ”تّـ ؿڔع گٍخ قاري چّٽيڡ تي‬
‫اقم ړٌَّ چڎڟي ؼگڠٍطيً!“ ةػ پـػّ چڝٍگ ٿي قيٍطق‪ -‬چيۿ ”تّـ ړٌَّ چڎڟي ؼگڠٍطيً!“ پّڢ تَ‬
‫ؼڀٍي دي ڇٺيۿ ڈالٌگ ڇيٍطقۿ ريڎڟيّـ پائيٍطقۿ نٽڔٍطقۿ قڃي چّٽيڡ تي پڠچڠٍطق ڟّ‪ .‬قري‬
‫ؼڠڔٍطق نڠٍطقۿ نڠڛ ؼاـ نّڟَ ړيّۿ اـ ىاڜڠّڡ تي ړاڟيّ ايٍطق‪ .‬ڀائيٍطق تَ کيػ دؼيۿ ړيعائيۿ گِٽا‬
‫ڇيئيۿ چّي تَ ”ڇٺئَ! تّـ ړٌَّ چڎڟي ؼگڠٍطيً!“‬
‫ؼٍطس اٿڛ قيڠڛۿ کائڛ پڠعڻۿ ڙانڠائڛ ٻّنڠائڛ ؼڀ کڠعق ڟّ‪ .‬ديڔي “يػۿ ىٍڠً تي قڟائي‬
‫ڇيٍطق‪ .‬ىڎڻ قارق ىڎس ئي ٌَ ڟّ‪ .‬ڟڒ دفعيۿ ڟتّ تتّۿ رئيػ گم صاـ دي اقواؽ قٽاـ نٍگڠيّ‪ .‬اڀ کاـ‬
‫ؼاڟَ ٿي قيػ‪ ٌَ .‬ړيائيً ڟو ٌَ توۿ ؼڋق قڃي رئيػ دّ گالس کٍيائيً‪ .‬ؼڀٍي گڠڝّ ئي ”ىتاـ! ىتاـ“!‬
‫ړيػۿ پع ڟيڣ يار ٻَ ٽي گالس چاڈڟي قيّ‪ .‬اتي ئي گالس اقٌڋق ړعي چيائيً تَ”ادا ڈّۿ ړّ چڠڎي‬
‫دّ گالس ڟّ ڈا܁“‬
‫پـػّ كطرت دي ڟڒ اڻ گڠڎيم تضهيق ڟّ‪ٌٍ .‬ڌي ڟٌّطي کاـ ئي ڈيښعقۿ انڎ ۽ ارڇق ڟٌّطق ڟّ‪ .‬ڟّ‬
‫پڠاڈـ ۾ څائّ ۽ پڠاڈـ ۾ پهيّۿ ةػ پڠاڈ ڟئاۿ پٿع ڟئاۿ ۽ پـػّ ڟّ‪ .‬اڀا اڀا ديئعا داڙٍطا پػڠڛ‪ .‬رچقـ ۽ پـػّ‬
‫ةَ څڛ تَ چعٌطڈ پعٌطڈ پڠڛ ڟئّ‪ .‬پڠڝً دي پيٽ ىاـ ٌڔتم تازا ٻچڎا! پڠڝً دي اقټ ۾ ۽ پڠڝً دي ىٿاـ‬

‫‪www.sindhsalamat.com‬‬ ‫‪44‬‬
‫پشو پاشا ۽ ٻيون ڪهاڻيون ‪ :‬جمال ابڙو‬

‫قتٍطا ڟئا ڄقڈيٍطا ۽ ٽپٍطا‪ .‬ائيً ٿي ىعهّؿ ٿيّ تَ پڠڛۿ پـػّ ۽ رچقـ ڟڒ ئي ؿئ ڟئاۿ ڟڒ ئي ڟّا ڟئيۿ‬
‫ڟڒ ئي زىيًۿ ۽ ڟڒ ئي پاڜي‪ -‬دٍڠً ڟغارـ قرڟيً کاـ ڟً ىاٿعيڡ ۾ ىاڜڠّۿ ىاؾ ۽ اـ پئي پيطا ړيا‪.‬‬
‫پـ ػّ ائيً قڅيّ ديئً ړّ صـڒ داةهّ ٻّٽّ پٿعـ ىاـ ڐاٽي ٌڔتّ ڟذي‪ .‬ڙاڈڟّ پٿعيهّ رٌگۿ‬
‫ڀّرا دڠٍڊقال قار‪ .‬گهيهيڡ ؼاـ قتٍطق ڟّ پٿع چٽيٍطق ۽ ٻٽيع ىاريٍطقۿ ڟڒ ديڍـ ؼاـ قڈڟٍطق نيٽٍطقۿ‬
‫نيٿڎٌطق ڀچٍطق ۽ ڄقڈيٍطق‪ .‬ڇؼٍطي ڇؼٍطيۿ دّاـ ٿي قيّ تَ ةَ دڠڎق ٻار!‬
‫پـػّڡ دي ذري ذري ىاـ زٌطگيڡ دا “جار پيا ٽپڔٍطا ڟئا‪ .‬اقم ىاٺ ړعي ٌَ قڟٍطق‪ .‬ړٍڠً کي‬
‫چڒۿ ړٍڠً کي چڠٍڊڈيۿ ړٍڠً کي رڟڎۿ ړٍڠً کي چڠڎ‪ .‬پيّ اڈهّـ ڇيٍطق ۽ ڈهڔٍطق‪ .‬ؼٍطس‬
‫اکيّـ پيّـ چيڔٍطيّـ ڟيّـ‪ .‬پّرڟئي ىاـ ىغق پيّ ايٍطق ڟّس‪.‬‬
‫رزيطؾ ةَ ڟڔڎقئي ڟّ‪ .‬پاڻ ڇي ىڠڎ ڟٌّطيػۿ تَ دڠٽ پـيياـ ٿيٍطق‪ .‬ڟڒ ڇيٍڠً ىاڣ کي گڠٽ‬
‫قڅ ڙانڠيائيً‪ .‬پّڢ تَ ڙّٺ ڈڍي ڀچي قيّ‪ .‬ؼچّ ڇيٍڠً گڠع ٌَ “يّ‪ .‬قتيّ نڔً ۽ ٽڔعـ ۾ ڟهٍطق‪ .‬نڎيڡ‬
‫اڅ رات دّ گڠع “يّ‪ .‬ىاڜػ اقؼيڎي ۾ چهڠَ تي قيٺي ڟئي‪ .‬چهو ٺعي قيئي ڟئي‪ .‬پـػّ ىاٺ ىاٺ ۾ چهو‬
‫تيار ړعيۿ ٌڎ “ڜي ىاڣ کي ڇٌّ ۽ ڀع ۾ قيڠي رڟيػ‪ .‬ىاڜػ ؼٍطس قارـ ۾ “ږعيّـ ڐيعڻ نښي ۽ پـػّ‬
‫ؼٍطس پاؼي ۾ ؼيڠي پيّ‪.‬‬
‫پـػّڡ پيار ةَ ړيّ‪ .‬رئيػ دي ٌياڜيڡ گهٍاز ؼاـ‪ .‬اکيّـ چار ٿي قيػ‪ .‬ؼٍطس نڗً ۾ ؼيؽعاټ‬
‫پئذي قيا‪ .‬ڙهً ۾ ړّؼاڻ ۽ قار قار ۾ نڠػ‪ .‬ةت ةٍذي قيّ‪ .‬زٌطگيڡ قڟڔعق دّ ؼٍطس نڗً ۾ پيّ‬
‫ؼعړٍطق ڟّ ۿ يڔا يڒ ةٍط ٿي قيّ‪ .‬ڟً دي وتعيت دّ قٺ پڔڎ قارق وّفاـ قيڎڟذي ؼيڎديۿ ٌٍڌڈق‬
‫ٿيۿ قڃي ړٍڠً ړٍڊ ۾ نڔّ‪ .‬ڇيٍڠً دا ڇيٍڠًۿ اړيهّ ئي اړيهّۿ ةؽتي کاـ ٻاڟع ؼڔم قڜً‬
‫ڟيٺياـ صـڒ گاڟَ نتاڈيٍطق قتيّ‪ .‬ؼياري دّـ ٿڋيّـ ڟّائّـ ۽ ادڎيم کيت کيػ ڟيطرد ۽ ڟو صياؾ‬
‫ىعهّؿ ٿيا‪.‬‬
‫ڟڒ ئي څڋ ؼاـ دتهً دي چّٽيً کاـ ٿيٍطقۿ تارـ دي دٌيا ۾ اڇاىڛ نښّ‪ .‬څڛ تَ ړّ ازؾ دّ‬
‫“قاز کيػ اڃا ةَ اڙڀعق ؼڍي رڟيّ ڟّ‪ .‬ىاٿعي ۽ ٌڠع ۽ کيت ۽ صّد پـػّ ؼڀ ڟيٺ پٿعـ ۾ ئي اٽڔيا‬
‫رڟيا‪ .‬پع ؼٍطس ٻيّ ړذڠَ ڟّائً ۽ “ؼياًٌ ۾ۿ ؼتارـ کاـ ٿيٍطقۿ ىٿي ئي ىٿيۿ اڇاىٍطڈ راةيم قاٌگعۿ‬
‫زؽً دي وعؼۿ ةٍا اٽڒۿ نػ ئي نػۿ تعٌطق قيّ‪ .‬پـػّڡ دي ڟً اڇٌط کٽّنيڡ کي ؼٍطس ؼٍگتيً‬
‫ڈڔي ڟيٺ “ڜيۿ زليلت دي ړٍڊـ ؼاـ زىيً دي تڠَ تي دڔڎي ڈڍيّ‪ .‬کيػ ٻَ ٽي ٿڑّـ قڟائي‬
‫ړڌيائّـ‪ .‬چيۿ ” گٍطي اقچي قڃي گڠع قيڠَ!“ پـػّڡ دا ٌـا ئي ٽٽي قيا‪ .‬ڙڠع نڠي قيػ‪ .‬ړاقڈ ىاـ‬
‫قڇيّـ قڇيّـ ٻعاٌگڠّـ ڀعيٍطقۿ اچي رئيػ دي زّيهيڡ قټ ٌڔتّ‪ .‬قدڠَ قٺي گهٍاز دّـ ٻئي ٻاٌڠّـ‬
‫کڝي دڠهيائيً‪ .‬چيۿ ” تّـ ىٍڠٍذي “ڟيً‪.‬گهٍاز دّـ پياؼي اکيّـۿ ڄگڠا ڄگڠا ؼاڟَ ۽ چرق چرق ةطـۿ‬
‫پـػّڡ دي ڟع ؼّاؾ دّ قڜٍطڈ دّاب ڟئا‪ .‬پـػّڡ دي “ؼياٌي پيار قاري اڇاىٍطڈ راةيم پّياـ پيع ړيا‪.‬‬

‫‪www.sindhsalamat.com‬‬ ‫‪45‬‬
‫پشو پاشا ۽ ٻيون ڪهاڻيون ‪ :‬جمال ابڙو‬

‫ؼٍطس ؼښٍڋ ڟّا ٿيٍطي قئي‪ .‬ؼٍطس ٌعؿ ۽ ٌازڋ پکڎا ړّىائذي ڈڝٍطا قيا‪ .‬ةاكي ؼڔم ڇاٌڊي اچي‬
‫پٿعـ ۾ پيئيۿ دٍڠً کي قكت دي ڙّري ۽ کڠعي چڔيڡ پيڠي ىاري دٌيا دي ذرـ ۾ ڙّڟي ۽ ڙاري‬
‫ڈڍيّ‪ .‬پـػّڡ دي پٿعيهي وتيعت قري اقج تي اچي قيئي‪ .‬گهٍاز قٽاـ ىّٽيۿ ړًٍِ دّـ ٻاٌِّـ‬
‫ىعقٽيائيًۿ ړًٍِ کي دِهي څقٌڋاڈيائيً ۽ ړٍڠً کي ړهڠي تي کڝي ڐيعيّـ پارايائيً‪ .‬پٍڠٍذي‬
‫ؼٍگت ؼاـ قڇا قڇا ٽڠڒ ڇيئي کهيّۿ ؼٍطس ڟڒ ڟڒ ٽڠڒ ؼاـ څڛ تَ غو دّ ڟڒ څييم ٽڔعق‬
‫اٌطر ىاـ ٌڔعيۿ ڐڠڔّ ړعيۿ قڃي ٿي پٽ تي پيّ‪ .‬رئيػ ديۿ ؿعقع کاـ قٺيۿ پـػّڡ ؼاـ ړاٌَ پيئي‬
‫ڟئي‪ .‬پـػّ ڟع قكت پيّ پٍڠٍذيً ؼٍڠڎيً ڀّريً ىډً کي قٽيٍطق ڟّ‪ .‬رئيػ کي ڇاچا دڒ ايٍطا ڟئا‪.‬‬
‫چيۿ ” ڀاڈي‪ .‬ةيڔارۿ تّـ ړڠڎي الټ دّ پٽ “ڟيًۿ دّ قتيً ٿّ ىډّـ قٽيٍطق!“ پـػّ ڀڎړّ ڇيئي اٿيّۿ‬
‫چيۿ ”ڀاڈي “ڟيً تّـ! ةيڔار “ڟيً تّـ!“ پّڢ تَ ڟٍگاىّ ىچي قيّ‪ .‬پـػّڡ تي چڎڟي قيا‪ .‬پـػّ ةَ ٻً چئً‬
‫کي ؼٽيٍطق ړٽيٍطق ٌڔعي قيّ‪.‬‬
‫رئيػ ڟاڜي ڐّړّـ ڇيڛ ۽ ڇٌگ ڟڝڛ نښّ‪ .‬ړٍڠً کي ٻڋائڛۿ ړٍڠً کي ىارائڛ ۽ ړٍڠً کي‬
‫نڍائڛۿ “زار ىچي قيّ‪ .‬قطيً دي ةيٺم ؼيادڒ پاڜيڡ ۾ رئيػ دي ٿاڐّڈـ څٽ ىچائي ڇٌي‪ .‬پـػّڡ‬
‫پٍڠٍذي ؼاٿيً کي اٌڠيڡ چقٌڌ کاـ ړڌي ٻاڟع ړيّ‪ .‬چي ”ڟڍ ڟڝّـ اؼيًۿ پٺيڡ اگڠاڈي رڟّـ اؼيً ܀‬
‫پّڢ ةَ اؼيً ړييڝا ۽ رئيػ چڗّ ىڎس܁ چڗا ىڎس اؼيً “ڟيّـۿ رئيػ ٌاڟي!“ پـػّ ٌَ ڄڅڝّ ڟّۿ ٌَ‬
‫ؼؽت‪ .‬رئيػ ديؽتائيً ؼٍڀعي ئي ؼٍڀعيۿ تيؽتائيً پـػّڡ ړيتعائي اڈٻٍگ دّاـ پٍڠٍذي پاؼي‬
‫ړعي قرتا‪ٌ .‬ئّـ صّـ ۽ ٌّاـ اىٍگ! چيۿ ”کيت اؼاـ دا “ڟًۿ ړاريغ اؼاـ دا “ڟً‪ .‬اؼيً ؼڀ‬
‫ړذڠَ “ڟيّـ‪ .‬اؼاـ دي “ڇق ړّ ٌَ اچي! “‬
‫رئيػ ةاڟَ ٿي قيّ‪ .‬پّڈڟا پّڈڟا قائڎا ٿي قيا‪ .‬ڟٿ ٺّړي پئٍچات گڍ ٿي‪ .‬ىػال فتّا ڇٌي‪ .‬چيۿ‬
‫”اقڟيً ړافع “ڟيّ‪ .‬تّڟاـ دي دٍازي ٌياز دائغ ٌاڟي‪ .‬تّڟاـ کي غؽم ڇيڛ رقا ٌاڟي!“ ٌّدّاـ ؼڀ‬
‫اٿي کڎا ٿياۿ چيۿ ”ړافع تّـ “ڟيًۿ غؽم تّ کي ٌَ ايٍطق!“ قڇيعړي پئٍچات پتً دي ىاڈيڡ قاٌگع‬
‫ڄڟيۿ قڃي پٽ پيئي‪.‬‬
‫رئيػ ةاڟَ ٻاري ڇٌي‪ .‬اٌاج کچي قيا‪ .‬گڠع ؼڎي قيا‪ .‬کيت اداڈ ٿي قيا‪ .‬ىائّـ ۽ ٿيٍطڈ ىائعقـ‬
‫ٿڋيڡ ڈاٌّ ىاـ ړڌيۿ نڒ ۽ نّڡ دي زّاني ړيّـ قيّـ‪ .‬ةػ ائيً ئي ”ٌٌاؿ زيات“ کي اکّڈيٍطڈۿ‬
‫پٍڠٍذي اکّڈڻ دّ ؼاىاـ پيطا ړيّ‪ .‬اٌڋا څٌڋۿ تڔڎق تڔڎق‪ -‬قڇي ةي چيٍيڡ ؼاـ‪ .‬پّڈڟً پـػّڡ کي‬
‫ٺاڟَ الڢ ؼيذاڟيّ‪ .‬پـػّ صفي ٿيۿ ٻئي ڟٿ کڝي کّنياۿ چيۿ ”اڃا ةَ ٿا چئّ تَ رئيػ چڗّ ىڎس “ڟي܁‬
‫ړٍڠً ؼاـ ٺاڟَ ړذي! ڈا تي ٺاڟَ ړذي!“‬
‫پـػّڡ زڔّىت دّ ؼڠارق قٺڛ چاڟيّ‪ .‬ؼّچيائيً تَ ړا اٌڋيع ٌٍگعي تَ ړاٌڠي! ٌيٺ ةَ تَ‬
‫ىهڒ ۾ كاٌّـ “ڟي‪ .‬کيػ اىيط دّ ړعڜّ ٌٌع “يّ‪ .‬ڟً ؿڠع قڃڛ دي پڒ ړئي‪.‬‬

‫‪www.sindhsalamat.com‬‬ ‫‪46‬‬
‫پشو پاشا ۽ ٻيون ڪهاڻيون ‪ :‬جمال ابڙو‬

‫پـػّ پڠعيائيً ؼڋق الني ىسيط ديً قټ قيّ‪ .‬ڟػّ زادي ڟّ ۽ زافي ڟّ‪ .‬ڙّٺ قارـ کاـ پيـگيڡ‬
‫تي اٌاج ۽ ىکڛ قٺٍطق ڟّ‪ .‬پـػّ کاٌئػ كعض گڠعيّۿ پع النّ قفا چڎي قيّ‪ .‬چيۿ ”اقڟيً الڟي پائي ةي‬
‫زياڡ ٿي ةيٺا “ڟيّ‪ٌٍ ٌَ .‬ڌ قڇائيڡ دّ ادبۿ ٌَ چڗي ىڎس دّ نساظ‪ .‬رڙّ ڇٌڊي دي زقر تي نيڔّ نٍگڠي‬
‫قيا “ڟيّ‪ .‬ړيع اقڟاـ چّرـ څاڈيهً کي پئؽّ ڇيٍطق!“ پـػّڡ دا تاڋ نښي قيا‪ .‬اٌطر ئي ؼڎي قيػ‪ .‬ڇٌط‬
‫ړعٽيۿ نّڈڟَ کڝي اڀي ړيائيً‪ .‬چيائيً تَ ”چّر! څاڈيم! ةي زياڡۿ تّـ دڍڟً ڟتي “يّ ڟئيً تڍڟً تّ‬
‫قټ ڈا ڟّ܁ “ النّ ڇړڛ نښّ‪ .‬دڠٽ ڇڟيً ڇڟيً دا ٻَ ٌّټ ړڌي کڝي پـػّڡ دي ڟٿ ۾ ڇٌائيً‪ .‬پـػّڡ‬
‫ٌّٽً کي ىعقڈي ؼعقڈي کڝي الني د ي ىٍڠً ۾ ڟٍيّۿ ۽ پّياـ پيع ړيائيً‪ .‬ؼّچيائيً تَ ڟً ړو ۾‬
‫پئؽا پٍڠٍذً کاـ ئي قٺتاۿ ٌَ ٻيً کاـ‪ .‬ڟڔطؿ ٻَ چار رچقـ ړاڟي ؿڠع رقاٌّ ٿيّ‪.‬‬
‫پـػّ اتي پڠتّ دتي گٍط دا چيعۿ ړارصاٌا ۽ دقٌڠاـۿ ؿّر ۽ غم نښّ پيّ ڟّ‪ .‬گڠٽيّـ ۽ رؼتا ايتعاۿ‬
‫دّ پتّ ئي ٌَ پّي تَ ړٿاـ “يا ۽ ړاڇي قيا‪ ٌَ .‬قري ړّ پّرق ڇس ئي ڇئي‪ .‬ڟع ړّ پٍڠٍذي ؿضكيت ۾‬
‫ئي قچڎيّ پيّ ڟّ‪ .‬ؼڀڔّ قٺ پڔڎ ۽ ڀڃ ڀچاـ ۾ پّرق‪ .‬ائيً ٿي ڇٺّ تَ ړٍڠً قڇي ىڔار ۽ چاالڋ‬
‫کيڍاريڡۿ ړٍڠً صاص ۽ ٌاپاڋ ىىهب ړاڻۿ ڟً ؼچي ؿڠع کيۿ اٌذڛ قاٌگع ٿي ڟاليّۿ دٍڠً اٌذڛ‬
‫دا پعزا ۽ ړهّـۿ ڟي ىّڙا ۽ ةي داـ ىاڜڠّ ڟئا‪ .‬اٌذڛ دي رټ ۽ کٽ کٽ ۾ ڐعيۿ دڍڟً ڟي اٌؽاٌي ٌٽ‬
‫۽ ةّنٽ واكت ڈڍيۿ گعگِال ٿي پئي قياۿ تَ ىـيً دي تيغ رفتارىاـ ٽٽيۿ زقر ؼاـ قڃي ٿي پٽ تي‬
‫ڐڠڔّ ړيائّـ‪ .‬دتي چٻا ٿي ړٽذي ړٍا ٿي پئي قيا ‪ ...‬پـػّ اچي ڟڒ ٌاؿ ړٺئي نيڊر قټ ٌڔتّ‪.‬‬
‫کاڅيڡ دا ړپڎاۿ کاڅيڡ دي قطريۿ ړاري عيٍڒ ۽ نڔڛ ڟٿ ۾ۿ فعيٍچ ړٽ ڇاڈڟيۿ څڛ تَ‬
‫ؼعٽيفڔٽ تي ىڠع‪ .‬ىٿاـ ړڇ ۾ ٿيهڠّۿ څڛ ىٍڊيڡ تي ٽڒ‪ .‬ړيعق ؼڠڝّ ؼيٍگاريم ۽ درتي ٽاٌگّ‬
‫ڟڔيّ زامع‪ .‬پـػّڡ ڀاٌيّ ړٍڠً غهه ڟٍڋ اچي ٌڔتّ “ڟياـ‪ .‬اڃا اڙڀعق قڅيّ تَ نيڊر قازب قاړّ‬
‫ړعي کيػ ٻاڟع تعؼڛ الڢ چيّ‪ٌ .‬يٺ کيػ اٌطر گڠعيائيً‪ .‬زاؾ ازّاؾ قٺيۿ کيػ نيتّ نيڔچع ڇٌائيً‪.‬‬
‫چيۿ ” ىييتع ٿيّ‪ .‬ؿاخ كائو ړيّ‪ .‬چٍطق گڍ ړيّ‪ٌٍ .‬ڌـ کاتيطارـ ؼاـ ٺڠي ڟهّ‪ .‬ڇؼّ ٌَۿ اقڟيً ؼڃا‬
‫“ڟيّۿ اڻ څاڻ “ڟيّۿ ةکيا “ڟيّۿ ةي قس “ڟيّ‪ “ ...‬۽ االئي ڈا ڈا چئي قيّ‪ .‬پـػّ ړذڠَ ٌَ ؼيذڠي‬
‫ؼگڠيّ‪ٌ .‬يٺ نيڊر قازب کيػ دنطاري ڇيئيۿ ٻاڟع تعؼايّ‪ .‬چيۿ ”درصّاؼت نکائي قٺ‪ .‬ىڎيئي چڗي‬
‫ٿيٍطي!“ پـػّ اڃا ٻاڟع ئي قيٺّ ڟّۿ تَ رئيػ گم صاـ اچي ٺڔاڣ ړيّ‪ .‬ةٍا ڟٽڒ ؼڋق اٌطر ڟهيّ قيّ‪.‬‬
‫نيڊر قازب کيػ کهي کيڔع ړئي‪ .‬ياراڜا ٽڠڒ ڇٌائّـ‪ .‬رئيػ ؼئّ رقپيَ چٍطق ڇٌّۿ دّ نيڊر قازب‬
‫دي قطريڡ ۾ غائب ٿي قيّ‪ .‬پـػّ ؼٽ ڇيئي اٿيّۿ ڇٌط ئي ڀڔّڈدي قيػ‪ .‬چيائيًۿ ”ڀاڈي! ؼڃّ! ةکيّ!‬
‫ةي ايياـ! “‬
‫پـػّ ڟڒ قړيم قټ قيّ‪ .‬قړيم قازب ٌٍڌق ٌيٽّ دّاٌڎق ڟّ‪ .‬پئي ىـڔيّ‪ .‬چيۿ ”يار اؼيً تَ‬
‫پيٽ دا پّڅاري “ڟيّـ‪ .‬اىيعـ ىاـ ٽڔا ړٌَّ قٽيٍطاؼّـ‪ .‬اڻ پڎڟيم ۽ اٻّدڠَ ئي اؼاـ دّ ؿڔار‬

‫‪www.sindhsalamat.com‬‬ ‫‪47‬‬
‫پشو پاشا ۽ ٻيون ڪهاڻيون ‪ :‬جمال ابڙو‬

‫“ڟً‪ .‬ڟي گهو ۽ غانيچا ؼڀ ٺښيڡ دّ ٺاڟَ اٿئي‪ .‬ىهڒ دي كائطي ىّدب تٍڠٍذي ړاةَ ىطد ړاٌَ ٿي‬
‫ؼگڠٍطي‪ .‬في ڇيً تَ ړّڈق ړيػ ٺاڟي ڇياـڢ‪ .‬پّڢ کٽي تٍڠٍذي كؽيت‪ .‬اقڟاـ دي ىكيتتۿ اؼاـ دي‬
‫ړيائي‪ .‬ٻي ىطد ىّـ قټ ړاٌَ اٿئي‪ٌ .‬ڔّ ىاـ قاٌطق “ڟياـ!“ ړيڍي ٌَ ىڔاري ڟئي ڟً دي قاؼ‬
‫گّئيڡ ۾! صّد فعيتيڡ دي اٌتڠا! دڠم دّ ڈيڠَ! پـػّ چپ چاٽ اٿي کڎق ٿيّ‪.‬‬
‫ةي دنيّۿ چرړٍطقۿ رڈڟٍطق اچي ڟڒ ٻئي قړيم قټ ٌڔتّ‪ .‬قړيم قازب اڅيڎ عيع دّ ڟّ‪.‬‬
‫ؼٍطس ړٻٽً ۾ كاٌّـ دي ړتاةً کاـ قڅيڒ ىارړػ ۽ نيًٍ دا ړتاب ڟئاۿ فهؽفي ۽ ادب دي‬
‫ړتاةً دي چيع‪ .‬ڟً دا ڀعقـ انتت ىٿڀعق ڈڔيم ڟئا‪ .‬ؼٍطس ٌعڈ ۾ ڟع ڟع گڠٍخ پئي پيا‪ .‬ؼٍطس ىٿّ اڅ‬
‫تائيً گٍذّ ڟّ‪.‬ڟّ ؼٍڠّ ؼڔڎق ڟّ‪.‬‬
‫ڙانڠايائيً ٿيۿ تَ ٌٌعقـ ڟيٺ ٿي ړيائيً‪ .‬ڟع ڟع ڟٿ پئي ىڠٽائيً‪ .‬اٌطر دي اڻ تڛ ىاس ئي‬
‫ړّري قيئي ڟيػ‪ .‬ؼٍطس ٿڔم ۽ گڠٍذيم اکيّـ ٌااىيطيڡۿ ةيّؼيڡ ۽ ىّدڠاري دا دٻا ڟئا‪ .‬پـػّڡ دي‬
‫ڙانڠَ ٻڋيۿ څڛ تَ صفي ٿي قيّ‪ .‬ڄگڠيّـ ؼٍڠيّـ ٻاٌڠّـ ړعي ىيغ تي رکيائيً‪ .‬ٻٍڠي ُٿً کي ىّڈيۿ‬
‫قاڈً کي ڟيٺ ڀعق چرړائيۿ کڝي ؼّاؾ ړيائيًۿ ‛پّڢ ڈا ړذي܁“ گڠڎي کً قات کهيم ئي ڈڍي‬
‫ڇٌائيً‪ ” .‬پّڢ گڠڝّ ئي ړذڠَ چئي قيّ‪ .‬چيۿ ” اقڟيً اڻ پڎڟيم “ڟيّۿ اڻ څاڻ “ڟيّۿ ړذڠَ ٌٿا ړيّ‪.‬‬
‫پڎڟڛ کاـ ؼّاڢ ڈا ٿيٍطق܁ اقڟيً ٌاؼيذڠَ “ڟيّ‪ .‬اقڟاـ تي ًهو ٿيٍطق رڟٍطقۿ اىيع دّ غعيب تيۿ ڇاچي‬
‫دّ ڟيڝي تي‪ .‬ڟيڣ كاعطق “ڟي‪ .‬اقڟيً ىٌهّؿ “ڟيّۿ چعيا “ُيّۿ ڟيڝا “ڟيّ ‪ “...‬پـػّۿ ٽپ ڇيئي اٿي کڎق‬
‫ٿيّ‪ .‬ؼٍطس اکيً ۾ ؿعارت ڀعدي “ئي‪ .‬ٻئي تعيّـ ىيغ تي کّڈيۿ ديّ قاٌگع قړيم قازب دي ىٿاـ ٿي‬
‫ةيٺّ‪ .‬قړيم قازب ڟيؽذي ړعؼيڡ ۾ دڠڔي قيّ‪ .‬اکيّـ ىچڔائي پـػّڡ ڇاٌڠً ڇٺائيً‪ .‬پـػّ‬
‫ؼاڜػ اکيّـ ىالئي چيّ تَۿ ” چعيّ “ڟيً تّـ! ڟيڝّ “ڟيً تّـ! ًهو “ڟي تّؼاـ! “ اديب قازب دي‬
‫ٺّڈڟَ ۾ څڛ تَ ړٍڠً ىتعړا ڟڝي ړڌيا ۿ ڟڒ‪ ...‬ٻَ‪ ...‬ٽي‪ .‬ڟػّ ړعؼيڡ ۾ چرړٍطق قيّ ‪ .‬ړٍڋ نّڇي‬
‫نّڇي ړتاةً کي ڇٺائيً‪ .‬ڇاٌڊيڡ دڠڎيً رڙً ۽ ؼچيم ٻاٌڠً ڇاٌڠً ڇٺائيًۿ څڛ تَ صاوعي ٿي ړيائيً‪.‬‬
‫پّڢ اڃا ةَ ړعؼيڡ ۾ دِڔي قيّ‪.‬‬
‫پـػّڡ کي ڇاچي ةډاـ “ئي‪ .‬ڟياٌّ تي تّر ٿي پيػۿ څڛ تَ انٽي پئي “يػ‪ .‬گڠڎيڡ کً الڢ دؾ‬
‫ؿڔؽتّ ٿي پيّ‪ .‬صياؾ ړيائيً تَ ڟيڣ نيڊرۿ قړيم ۽ “فيؽع ؼڀ رئيػ ؼاـ ىهت “ڟً‪ .‬داٌڠً‬
‫ړٍڠً کي ڇةي ܁ ؼّچيائيً تَۿ ” ٻيً تي ڀاڈي اؼيً تَ پاڻ تي ًهو پيا ړيّـ‪ً .‬انو اؼيً پاڻ “ڟيّـ‬
‫‪ “...‬پـػّ اڟّ ؼّچي ڇاچق صّش ٿيّ‪ .‬څڛ تَ ړّ ؼچّ ڟيعق نڋق ڟئائيً‪ .‬ؼٍطس دىاغ تڔڎق تڔڎق ړو‬
‫ړعڻ نښّ‪ ” .‬ڟي رئيػ ۽ نيڊر تَ رزو دّڙا “ڟًۿ پٍڠٍذي کڍ پاڻ پيا کّٽيً‪ “.‬پـػّ ؼّچيٍطيۿ‬
‫ؼّچيٍطيۿ ؿڠع دي ٻاڟعئيً زكي ۾ اچي ٌڔتّۿ دتي رڙّ ړارصاٌا ڟئا‪ .‬ڟً ؿّر ٻڋقۿ ڇٺائيً تَ‬
‫ڟغاريً غعيب اٿي کڎا ٿيا ڟئاۿ ؼٍطس ڟٿً ۾ دڠٍڊا ڟئاۿ ىتعړا ڟئا ۽ پاٌا‪ .‬ڟػّ ٌععا ڟڝي رڟيا ڟئا‪.‬‬

‫‪www.sindhsalamat.com‬‬ ‫‪48‬‬
‫پشو پاشا ۽ ٻيون ڪهاڻيون ‪ :‬جمال ابڙو‬

‫ؼٍطس اڙّاڻ ڟڒ ٿښڎي پّش ڟّۿ ڟّ ةهٍط “قاز ؼاـ چئي رڟيّ ڟّۿ ” ڟًٍ ړهً دّ ؼاڟَ اؼيً‬
‫“ڟيّـۿ ڟًٍ ړارصاًٌ دّ رقح اؼيً “ڟيّـ܀ اؼاـ دّ پگڠع ىّتي ٿّ ٺاڟي‪ .‬اؼاـ دّ پّرڟيّ اىهڠَ‬
‫دٍػ “ڟي‪ .‬ىّڈي “ڟيۿ ؼعىايّ “ڟي‪ .‬اؼاـ دي گڍيم واكت اڻ کٽ “ڟيۿ دا ړً ړچعي ۽ اڻ پّريڡ‬
‫قرڟاؼت کي نّڈڟي ۽ ٻّڈي ڈڍيٍطي ‪“! ...‬‬
‫پـػّڡ دي ڈاتي ڐّړذي قيئي‪ .‬ؼٍطس ٌؽّـ ڐٍڊدي قيّـ‪ .‬ؼٍطس اکيّـ چيڔڛ نښيّـ‪ .‬څڛ‬
‫تَ ړّ ٌئّـ ٿڋق ٌّراٌي ړعڜّ ؼٍطس ةطـ ۾ پيڠٍطق دظب ٿيٍطق قيّ‪ .‬پـػّ اتي ڇيٍڠً دا ڇيٍڠً رڟي‬
‫پيّ‪ٌ .‬يً اىيطـ ۽ ٌّـ اىٍگً ؼاـ ٽيٽار ٿيۿ ڟّ ڙّٺ ڇاٌڠً قاپػ قريّ‪.‬‬
‫پّيّـ ؼخ پٿعـۿ کيتً ۽ ڙّٺً کي ڙاڈڟّ ړعي رڟيّ ڟّ‪ .‬پـػّ ڟڒ ڈپ تي چڎڟي ةيٺّ‪ .‬ڙّٺاڜً‬
‫دا ڄٌب ؼٍطس چّگعد ةيٺا ڟئا‪ .‬پـػّڡ دّ قار قار کڎق ڟّ‪ .‬چّڅاري ڐعي ڇٺائيً‪ .‬ؼٍطس ڟٿ ۾ نٺ ڟئي‪.‬‬
‫قٺي دّ اـ زقر ڇٌائيًۿ تَ اڅ ىاـ ڀچي پيئي‪ .‬څڛ تَ اڇقڟي کاڅؾ پعاڜّ ٌٌاؿ ٽڎړّ ڇيئي ٽٽي پيّ‪ .‬پـػّڡ‬
‫ٻئي ىٺيّـ ىٿي کٍيّـۿ ” ڈا اقڟيً ڟيڝا “ڟيّۿ چعيا “ڟيّۿ ةکيا “ڟيّۿ ةيڔار “ڟيّ܁ ياد رکّ اقڟيً‬
‫اٌؽاـ “ڟيّ! اقڟاـ درياڟَ ىّڈي ڈڍيا‪ .‬اقڟاـ ٽڔع ٽاړي ڈڍيا‪ .‬اقڟاـ پٿعـ ىاـ اـ پيطا ړيّ‪ .‬اقڟاـ‬
‫ٺّٺ زىيً کي اکيڎيۿ کاٌئػ زقريڡ گم ۽ ٻّٽا څڝايا‪ .‬اقڟاـ دتهً دي پيٽ ىاـ پاڜي ڄقڟي ړڌيّ‪.‬‬
‫اقڟاـ دٍڠً تي قار ړيّۿ تٍڠً ړٍڋ ٌّايّ‪ .‬فعؿتً اقڟاـ کي ؼذطق ړيّ‪ .‬كطرت اقڟاـ دي ٻاٌڠي‬
‫“ڟي‪ .‬اقڟاـ پّرڟيت “ڟيّۿ پيطا ړٍطڈ “ڟيّ‪ .‬پّرڟيّ ةادؿاڟَ “ڟي‪ .‬اٿّ تَ اؼيً قاڙّـ قٺّـ‪ .‬اٿّ تَ قٌڊ‬
‫قرڃ ړعيّـ‪ .‬اچّ تَ ؼڀٍي کي صّؿساؾ ړعيّـۿ اچّ تَ ٺار ۽ ٿڋړار ړعيّـۿ اچّ تَ اـ ۽ ىيّي دا‬
‫اٌتار نښايّـۿ اچّ تَ ىائعـ ۽ ٻچً کي ةي اقٌّ ړعيّـۿ اچّ تَ اٌؽاٌيت دي قاڅاري دي دڳ کي قاؼ‬
‫ړيّـۿ ړٍڊا ۽ ړعڈ پٽي اڈاليّـ‪ .‬اؼاـ دي “ڇق ړّ ٌَ ايٍطق‪ .‬ديڔّ ايٍطق ړک پً ٿي قيٍطقۿ‬
‫نڎڟي قيٍطق‪ .‬اؼيً ړڍڟً ٌَ ڟٽٍطاؼّـ‪ .‬اؼيً ړڍڟً ٌَ ىعٌطاؼّـ‪ .‬ڈّ تَ اؼيً ىاڜڠّ “ڟيّـۿ‬
‫پّرڟيت “ڟيّـ! “‬
‫ڙّٺاڜً ۾ ؼيڣ پئذي قيّۿ ؼٍطـ رت ۾ قنّنّ ڟّ‪ .‬پـػّڡ دّ ڟڒ ڟڒ ديهّ ؼٍطـ ةطـ ۾ ٌئيً‬
‫ٌئيً صّـ دي پچڔاري ڟڝي رڟيّ ڟّ‪ .‬ړيتعائي اڈٻٍگ دّاـ اچي پـػّڡ دا ٻاٌڠً ٻيهي ٿيا‪ .‬پـػّڡ‬
‫دي “ڇق راڟّـ کهي پيّـ‪ .‬ڟيڡ ٌئيً چڝٍگ قاچّڈي قاٌگع قچڎٌطي قئي‪ .‬داةهّ دّاًٌ دا دٿا پـػّڡ‬
‫ؼاـ ىهٍطا قيا‪ .‬غارـ ۽ چعـ ۾ ڟٿيارـ دي دٍِڔار نښي قيئي‪.‬‬
‫ڟڒ اقٌطاڟيڡ رات دّۿ ڄگڠي ۽ قر قړڎ غار ۾ ؼاٿيً قالزّـ ړيّـ‪ .‬ىٍذڠائً ڟڒ انڎ‬
‫دّاـ ڟّۿ دٍڠً کي ىػ ىډً دي ؼاقؾ ۽ ڇاڈڟيڡ دي ريڠَ نٿي ڟئي‪ .‬ؼٍطس ڟٿ ۾ گعاٺ ڐع قاري‬
‫چيڔٍطڈ ړڠاڈي ڟئي‪ .‬ړٍڋ ڟيٺ ړيّۿ ڟڒ ڀتيڡ ړاٺيڡ دّـ ڈيتيّـ پئي الٿائيً‪ .‬ٽيڍيڡ اڊ‬
‫ؼاـ ٌڠاري چيائيً تَ ”ديع ڈادي “ڟي܁ رئيػ دي ؼؽي‪ “ !...‬ائيً چئي ړاٺي ړپي ٻَ اڅ ړيائيً‪.‬‬

‫‪www.sindhsalamat.com‬‬ ‫‪49‬‬
‫پشو پاشا ۽ ٻيون ڪهاڻيون ‪ :‬جمال ابڙو‬

‫چيۿ ” گِع ۽ گطاؿ رڙّ ڟڒ تيهيڡ دّ کاځ “ڟً‪ “.‬ؼڀٍي قٺي قاڟَ قاڟَ ړئي‪ .‬پـػّڡ دي ٌعاني وتعيت‬
‫کي اڟا ڙانڠَ اقم ٌَ قڜي‪ .‬چڠڎ ڇيئي ؼڀٍي کي چپ ړعايائيً‪ .‬ړڎړّ ړعي چيائيً تَ ۿ ”ڈا اؼيً‬
‫ةَ رئيػ “ڟيّـۿ دّ کيت ؼاڈيّـ ۽ ىاڜڠّ ىاريّـ܁ اؼيً ٌَ صٌّي “ڟيّـۿ ٌَ څاڈيم “ڟيّـ‪ .‬ڈّ پٍڠٍذي‬
‫پيع تي پاڻ ړڠاڈق ڟڝّـ܁“‬
‫پـػّ “راؿ ؼاـ ىاڜڠّ گڍ ړٍطق رڟيّ ۽ واكت قٺٍطق رڟيّ‪ .‬کيً ؼيذڠائيٍطق ۽ ؼيکاريٍطق‬
‫رڟيّ‪ .‬دطا دطا ىاٿعيً دا دّاـ پـػّڡ قټ ايٍطا رڟيا ۽ ٌّاـ اىٍگ ۽ ٌّاـ صياؾ کڝي پکڎٌطا رڟيا‪.‬‬
‫گهٍاز ڀاٌيّ تَ پـػّ ةػ ؼٍطس ئي پّڅا ړٍطقۿ پع قيچاري تڎپٍطي رڟي‪ .‬ڇيٍڠً دّ اىيط ۽ رات‬
‫دّ اٌتٌار‪ .‬ڟً پـػّڡ تي زق ٿي ڀاٌيّ‪ .‬ڟً ئي تَ پـػّڡ دي ٺّٺ دؾ ۾ پيار پيطا ړيّ ڟّ! ڟً ٌٿي څاتّ تَ‬
‫اڟّ پيار قڅي ڟڒ چـيّ ةڝذي چڔّ ڟّۿ دٍڠً ىاـ ړيتعـ ئي ادڎيم غٍچً ؼعړيّـ ٿي ڀعيّـ‪.‬‬
‫قيچاري ٌياپا ىّړهي ىّړهي ٿڔذي پيئي‪ .‬پـػّڡ ٌَ اچڝّ ڟّۿ ؼّ ٌَ “يّ‪ .‬کيػ پـػّڡ دا اکع ياد پيا‪” .‬‬
‫ٌازقۿ اڂ تَ دٌيا کي پيار ړعڻ ؼيکاريّـ!“ اڟي اکع ؼٍطس ړًٍ ۾ قڅڛ نښاۿ ” ٌازق اڂ تَ دٌيا کي پيار‬
‫ړعڻ ؼيکاريّـ! ٌازق ةيتاب ٿيۿ اٿي‪ .‬قاكعي معقرت ڟئي دٌيا کي پيار ؼيکارڻ دي! ڟّڡ قڃي پـػّڡ‬
‫۽ ؼٍطس ؼاٿيً ؼاـ ىهي‪.‬‬
‫پـػّ ۽ ٌازقۿ عّرتّـ ۽ ىعدۿ اتؽاڟَ ۽ اىٍگ ؼاـۿ ىاٿعيً ۽ گڠعـ کي گهغار ړعڻ نښا‪ .‬گڍدي‬
‫اپائڛ نښا ۽ گڍدي کپائڛ نښا‪ .‬قڇيعٽ ۽ قڇائي قاڣ ٿي قيئي‪ .‬پّرڟيتً دي پئٍچات اڙتي قڅڻ نښي‪.‬‬
‫پئٍچاتي دړاـ ۽ پئٍچاتي اؼڔّؾ کهي قيا‪ .‬ړٻٽي ۽ ړـتيۿ ىهڠَ ۽ قٌذڠّٽيڡ دا ىلاةال ٿيڛ نښا‪.‬‬
‫ؼٍطـ چڠعا چيڔڛ نښا ٻارڈا کهڛ ۽ کيڍڻ نښا‪ .‬ؼادـ ؼّدـ ىاڜڠً دي ڟڒ ؼادي ؼّدي اڇاقت کڎي‬
‫ٿي قيئي‪ .‬پّرڟيتً قڇي اتؽاڟَ ؼاـ ڟيڡ اڇاقت دّڈي ڟئيۿ دٍڠً ۾ ٿڋيّـ ڟيعقـ ٿي نښيّـ ۽ کٍڊقـ ۽‬
‫کيع ٿي قرڟايا‪ .‬ڟًٍ پٍڠٍذً ؿض كي ٌفعً کي ړٽيۿ څىڒ ڟڝيۿ ڟً اڇاقت دي پيڎڟَ کي پڔّ ۽‬
‫پضتّ ړيّ ڟّ‪ .‬اـ دّ گارقۿ پگڠع ۽ پيار ؼاـ ٺاڟيّ ڟّ‪ .‬اٌؽاٌي ىستت ۽ ٻڋيڡ دي ڟً ؼادي ۽ ؼڠڝي‬
‫ړّټ ؼاـ رئيؽً گِڝا ٽڔع ڟٍياۿ پع ڙّٺاڜا پٍڠٍذي ڟً تضهيق دي ةچاڡ ۾ ؼع ڇيڛ الڢ تيار ُئا‪.‬‬
‫ؼچ تَ تضهيق ىئي تَ صانق ىئّ‪ٌ .‬لؾ ىئّ تَ ٌلاش دي ڈا ړٍطق܁ گِع ڄٺّ تَ ؼعقـ ۽ ؼعقٽا ړيئً‬
‫رڟٍطا‪ .‬رڟي ڈا ړٍطا‪.‬‬
‫زيّاٌيت ڐٿڔڛ ۽ ڈڎيّـ ڟڝڛ نښي‪ .‬قڇيعـ ۽ قياج صّرـۿ ٌاٌگً ۽ ؼاٌڊـ قاٌگع ڙّٺاڜً دي‬
‫ٻڋؾ ړّټ ۾ ڇرڈ ۽ کّٻڎا کّٽڛ گڠعياۿ پع پـػّ ۽ پئٍچات ؼٍطـ ڇٌط ٽّڈي ڈڍيا ۽ چٍتا ڀڃي قڅا‪ .‬ڀال‬
‫ړيع پٍڠٍذي ةڠـت ىاـ ٌڔعي پعائي دقزخ ۾ قيٍطق! رئيؽً ڟٿ پيع ڟالئي ڈيڠَ ړيّۿ ۽ ٌيٺ قڃي‬
‫ؿڠعـ ۾ پٍاڟَ قرتائّـ‪ .‬پـػّڡ دي واكت قيئي قڅٌطي ۽ ڙّٺً دا ڙّٺ قيا ؼٍطس پيار ڀعئي پيغاؿ دي‬

‫‪www.sindhsalamat.com‬‬ ‫‪50‬‬
‫پشو پاشا ۽ ٻيون ڪهاڻيون ‪ :‬جمال ابڙو‬

‫نپيٽ ۾ ايٍطا‪ .‬ىاٿعيّـ ؼتغ ۽ ؼايّـ ٿي قيّـ‪ .‬اٌاج ۽ ىيّا داؿ ٿي قيا‪ .‬پيار ۽ اىً دّـ ڟيعقـ ٿي‬
‫نښيّـ‪ .‬اٌؽاٌيت ٽڎٌطي رڟي‪.‬‬
‫اصتارـ قڇيّـ قڇيّـ ؼعصيّـ ڇٌيّـ‪ .‬ىاڜڠً ’داةهّ ؿيٍڠً‘ دا ړارٌاىا قڇي دنچؽپيڡ ؼاـ‬
‫پڎڟيا‪ .‬اديب ۽ عّاىي نيڊر کيػ ڟيعق ؼڍڻ نښا‪ .‬رئيؽًۿ ؼيٺيً ۽ ؼٍطـ زڔّىتي ٻانڔً ۾ ٿعٿهّ‬
‫پئذي قيّ‪ .‬چيۿ ‛پـػّ ةاغي “ڟيۿ چّر “ڟيۿ څاڈيم “ڟيۿ ړافع “ڟي!‚ رياؼت دّ داؼّؼي کاتّ قٺ‬
‫پڔڎ ۾ نښي قيّ‪ .‬ائيً اچي ىڎياۿ ديئً ىکيّـ چقٌڌ تي‪ٌّ .‬س ٌّس ؿعقع ٿي قيئي‪ .‬ڟع صّؿتّڡ کي‬
‫صىعٌاڋ ؼڍيّ قيّ‪ .‬ړّڈيّـ رپّرٽّـ ىّړهيّـ قيّـ‪ .‬قيچارا رپيّ رقز کڝٍطڈ ؼپاڟي ڀال ڈا ٿي ړعي‬
‫ؼگڠياۿ ڈا ٿي ڇؼي ؼگڠيا‪ .‬ړاغظي رپّرٽً دي چڙيً ىاـ ڟڒ قڇي صياني ةطةطق ٺاڟيۿ ىٍڠً ةٍائيۿ‬
‫فّدي ړاررقائيڡ دّ زڔو ړيّ قيّ‪ .‬ىڔار ۽ ړاٌئع ٌّاةً پيار ۽ ىستت دي ړّټ کي ړيعڻ الڢ‬
‫ڀائعـ کي ڀائعـ ؼاـ قيڎڟايّ‪ .‬پٍڠٍذا پٍڠٍذً ؼاـ ٽڔعيا‪ .‬قوً دا فّدي ڀائع ڟڒ ڟو قوً ڙّٺاڜي‬
‫تي پهٽذي پيا‪ .‬ةي مييع اصتارـ قري ةَ قڇيّـ ؼعصيّـ ڇٌيّـ ۽ فّدي ړارٌاىً دي ؼاراڟَ ړئي‪.‬‬
‫پـػّ ةي صتع ٌَ ڟّ‪ .‬ڟً کيت ۽ گڠع ؼاڈائڛ ٌٿي گڠعيا‪ .‬ڟّ کيتً دّ ۽ ڐهً دّۿ ىائعـ دّ ۽ ؼٍطـ‬
‫ٻچً دّ رکپاؾ ڟّ‪ .‬ڟً ڙّٺ قڃي ىٿي الڟً تي ٻڋايا ۽ پّڢ پٍڠٍذا ؼاٿي قٺي اڙڀعق قڃي نڒ دڠهي‬
‫ةيٺّ‪ .‬رات دّ قڙڎقۿ ړاري ٻاټ اقٌطاَُ ۿ پڠاڈ ۽ پڠڛۿ پـػّ ۽ ڙّٺاڜاۿ قطيً دا ؼاٿي ۽ پعاڜا زاؾ ڀائيۿ‬
‫ڟڒ ٻئي دّ ڇچ ۽ ادڠّ ٿي ڟڒ ئي دؿيً دي ىلاةهي الڢ ٻاٌڠً ٻيهي ٿي ةيٺا‪ .‬دتهً ۽ ىاٿعيً دا اپايم‬
‫دّاـۿ رائيفهّـ کڝي پڠڝً کي چاؾ ةٍائي ڈپي قيڠي رڟيا‪.‬‬
‫“څيڡ رات دّ رياؼتي فّج اچي الٌگڠائّ ٿي‪ .‬داةهّ دّاًٌ څقڈيّ الئي ڇٌّ‪ .‬اٌؽاٌيت ۽ زيّاٌيت‬
‫دّ ٽڔع ٿيڝّ ڟّ ؼّ ٿي قيّ‪ .‬قطيً دا صـڒ پٿع رٌڗذي نعم ٿي قيا‪ .‬فّج ۾ ٻاړع ړٽّ پئذي قيّ‪.‬‬
‫ڟّ ڀښڎـ قاٌگع ڀچڛ نښا‪ .‬اٌؽاٌيت اڇقؾۿ ةهٍط ۽ ىٿاڟيً رڟي‪ .‬صعيط ړيم دؽوۿ دؽو دي ئي ةچاڡ ۾‬
‫ىسّ رڟيا‪ .‬نڔي ڈپيۿ پڠڝً کي “ڇ ةٍائيۿ ؼع دّ ؼاٌگّ رکي دّاةي زيهّ ړعي ڇٌائّـ‪ .‬ڈتي قيڎڟَ‬
‫ڈڎي قيئي‪ .‬فّدي ةو پٿعـ کي پٿّـ ړعي رڟيا ڟئا‪ .‬گّنيً دي ةّڈاڈ ۽ دقٌڠيً دا ړڔع ڟئا‪.‬‬
‫ڙّٺاڜي ٌازقۿ پاڜيڡ دي کهي ۽ ةارقد دّ ٿيهڠّ کٍيّۿ پٿعـ ۽ پڠڝً تي ڄقڈٌطي ٿي رڟي‪ .‬ڟڒ‬
‫ڟٍڋاـ ٻئي ڟٍڋۿ ڟع ڟع ڐعي پـػّڡ قټ ٿي “ئي ۽ قري ړٍڠً زصييم دي داٌڠً تي ڀښي ٿي قيئي‪ .‬گّنيً‬
‫دي ىيٍڠً ۾ ؼٍطس ڟيت ۽ ڟيطرديۿ ؼادگي ۽ ؼٌّڠًۿ پيار ۽ فعضۿ کٍّڻ قاٌگع تذال ڇيئي رڟيا ڟئا‪.‬‬
‫گِيؽاـ دي نڎائي ڟهي رڟي ڟئي‪ .‬پّيّـ پڠع ٿي چڔّ ڟّ‪ .‬پّرڟيت پّرڟيتً ؼاـ قڈڟي رڟيا‬
‫ڟئا‪ .‬ىغقرـ دّ ٺاڟيم ةار قد ىغقرـ کي ؼاڈي رڟيّ ڟّ‪ .‬ؼٍطـ ىـتعڋ دؿيًۿ ړارق ۽ ړّدڠّۿ قڇيً‬
‫ڇاٺً قارقۿ ؿيىاـ ىحمۿ دقٌڠي دي ړڔعـ ۾ۿ کښيّـ ڟڝي رڟيّ ڟّ‪ٌ .‬ٿي څاتائيً تَ کارائيٍطڈ ۽‬
‫چړائيٍطڈ ڟٿ کيۿ ٌاٌگ قاٌگع ڇٌگي رڟيّ ڟّ‪.‬‬

‫‪www.sindhsalamat.com‬‬ ‫‪51‬‬
‫پشو پاشا ۽ ٻيون ڪهاڻيون ‪ :‬جمال ابڙو‬

‫پـػّڡ پٍڠٍذّ ةارقد صالص ٿيٍطق ڇٺّ‪ .‬ڟً پٍڠٍذا ىٺ ديتعا ىاڜڠّ ىعٌطا ڇٺا‪ .‬کيػ کيت ةچائڝا‬
‫ڟئا‪ .‬ىائعقـ ۽ “ئٍطي دّـ اىيطقـ ةچائڝيّـ ڟيّـ‪ .‬اٌؽاٌيت دّ دڠٍڊق اقچّ رکڝّ ڟّ‪ٌ .‬ئّـ ٌياپّ ړٍڊ‬
‫ړڎڃ ۾ پڠچائڝّ ڟّ‪ .‬اٌؽاٌيت دا پيغيتع ؼالىت رکڝا ڟئا ۽ دٍگ داري رکڝي ڟئي‪ .‬ؼڀ ڙانڠيّـ‬
‫ڙڝيۿ ڟً ڟٽڛ دّ زڔو ڇٌّ‪ .‬رڙّ ٿّرڈا ؼاٿي پعي پعي ړعي ةيڠاريائيًۿ دي رائفهّـ ڈّڈيٍطا رڟيا‪.‬‬
‫ديئً دؿيً دقکي ۾ رڟي‪ .‬ٻيا ؼاٿيۿ صاىّؿيڡ ؼاـ زصييً کي کڝٍطاۿ غارـ ۽ چعـ ڇاٌڠً رقاٌا ٿي قيا‪.‬‬
‫ڟاڜي اٺ ٌّ داٌتاز قڃي ةچيا‪ .‬پـػّ اؿارـ ؼاـ ڟڒ ڟڒ کي قاپػ ىّړهيٍطق رڟيّ‪ٌ .‬يٺ قڃي ٽي‬
‫څڝا رڟيا‪ .‬پـػّۿ ٌازق ۽ ؼٍطـ ڟڒ قيذڠّ دقؼت ؿيعؾ‪ .‬ٽيئي ؼاٿي الڙيتّ دطا دطا ڟٍڋـ تاـ گّنيّـ‬
‫ڈّڈيٍطا رڟيا‪ .‬راتۿ دقٌڠّـ ۽ ةارقد دي ةاَُ ! ٿڒۿ زصو ۽ اڀ ! پـػّۿ ٌازق ۽ ؿيعؾ قڈٍُطا رُيا ۽ ُٽٍطا‬
‫رُيا‪ .‬اقچتّ ةارقد ڐاٽّۿ چيڔاټ ٿيّ ۽ پـّ ةّالٽي کائي ړعيّ‪ٌ .‬ازق ۽ ؿيعؾ ڀچٍطا قيا‪ .‬ؼٍطـ‬
‫گّنيّـ ڈٽڛ ةٍط ٿي قيّـ‪ .‬فّدي ؼپاُي زقر ۽ ؿّر ؼاـ قڅڻ نښا‪ .‬پـػّڡ دي زصيً ىاـ رت ٺيٍڌيّـ‬
‫ړعي قڟڛ نښّ‪ٌ .‬ازق قائڎـ قاٌگع ڟيڍي ڟّڇي ڇؼڛ نښي‪“ .‬ږعيً ؼاـ قڟٍطڈ رت کي رقړڛ نښي‪ .‬قكت‬
‫تيغيڡ ؼاـ ؼؽي رڟيّ ڟّ‪ .‬پـػّ ٽيڔّـ ڇيئي اٿي قيٺّ‪ .‬ڟً “صعيً ٌياپّ ڇٌّ‪ .‬چيۿ ‛دٍگ داري رکذّۿ‬
‫ړارصاٌي قارـ ؼاـ معقر ىهذّۿ فّدً ۾ پٍڠٍذّ پيغاؿ ىّړهذّ!‚ فّدي ؼپاڟي ىٿي چڎڟي رڟيا‬
‫ڟئا‪ .‬ةاَُ دّ درياڟَ قڟي رڟيّ ڟّ‪ .‬پـػّڡ ٌؽتً ڟٿً ؼاـ ةٍطقؽ کڝي پٿع دي ٽيڒ تي رکي‪ .‬ڟّ ىـڔيّ‪.‬‬
‫چيۿ ‛ٌازق تّـ قڀ!‚ ٌازقڡ دي زةاـ ةٍط ۽ ٌڎي صـڒ ڟئي‪ .‬ؼٍطس اکيّـ ڐاٿم ۽ چپ ٿّرا کيم ڟئا‪ .‬ڟّڡ‬
‫پئي ؼڠڔي‪ .‬ړٍڋ ؼاـ تڔڎق تڔڎق ٌڞۿ ٌَ ړيائيً‪ .‬پـػّڡ رائفم کڝي ٺڔاڣ ړيّ‪ .‬چيۿ ‛ىاـ ةَ اچاـ‬
‫ٿّ!‚ ڟّ قري ىـڔيّ ۽ ؿيعؾ کي “ږع ؼاـ اؿارق ړيائيً‪ .‬ؿيعؾۿ ٌازقڡ کي ړعائيڡ کاـ دڠهيۿ ىٿي‬
‫دتهً دي چّٽيڡ ڇاٌڠً ڀښّ‪ .‬پـػّڡ دي رقح کي دڠٻي اچي قئي‪ .‬ڀاٌيائيً تَ ؼڍ ړعي ٌازقڡ کي‬
‫پٍڠٍذي پاؼي ۾ قيڠاري‪ٌ .‬ازق پٿعـ تي گڠهتي ۽ رڟڎةي قيئي‪ .‬ؼٍطس ړٍڋ پٺتي ڟّۿ ۽ اکيّـ پـػّڡ ۾‬
‫ڟيّـ‪ .‬قڃي چّٽيڡ تي پڠتا‪ .‬پـػّ پڠڛ دي اقټ ۾ گّني ڈّڈي رڟيّ ڟّ‪ .‬فّج کيػ قړّڈي قيئي ڟئي‪.‬‬
‫ؼپاڟي ىٿػ چڎڟي قيا‪ٌ .‬ازقڡ ڟٍياـڣ ڐاڈي داٌڠً ړئي ‪ . . . .‬پـػّ! ‪ . . . .‬څڛ تَ “ؼياـ ڇري پيّۿ دتم‬
‫ڐاٽي پيا ۽ ىائعـ ړيڠّـ ړيّـ‪ٌ .‬ازق ؼٽ ڇيئي پّئتي ڀښي‪ .‬پع ؿيعؾ دّ ىڎداڜّ ڟٿ کيػ دتم دي‬
‫ٻئي پاؼي گڠهي قيّ‪ .‬ړٍڠً اقٌڠي کّڟَ ۾ پـػّڡ کاـ څارۿ اقٌطڟَ ۽ اٌڋړار ۾‪ .‬پٿعـ ۽ پڠڝًۿ گهً ۽‬
‫ٻّٽًۿ ىائعـ ۽ ٻچً ڟڒ گٍڀيع ۽ صاىّش ىاتو ړيّ‪ .‬ؼّـ پگِعٌطق رڟيّ ۽ ىٺ اڀاىٍطق رڟيّ‪ .‬فّج‬
‫دىتڠّ ڟٍيّۿ يا عهي! زصييم پـػّڡ کي ړٍطاكً ؼاـ ړٽيّ قيّ‪ .‬گِٽيم ۽ ٻّؼاٽيم پـػّڡ پٍڠٍذي‬
‫“صعيً چاؾ کيڍي‪ .‬چيۿ ‛ىٍڠٍذا ؼڀ ؼاٿي ىاردي قيا!‚ فّج پٍڠٍذي فتر تي ٌاز ړٍطيۿ دډ‬
‫قڅائيٍطيۿ پـػّڡ کي گعفتار ړعي ىّٽڛ نښي‪ .‬قڇا قڇا ڀياٌڒ پعةت ڟغارـ ۽ ړعقڈـ ؼانً دي ةاڟَ ۽‬
‫ٻاډ کي قڅيڒ ؼاٌڌي ٌَ ؼگڠيا‪ .‬ڇٌط ړعٽي اکيّـ ڐّٽاري فّدي دډ ۽ دىتڠي دي ڟع ڟڒ “قاز دّ‬

‫‪www.sindhsalamat.com‬‬ ‫‪52‬‬
‫پشو پاشا ۽ ٻيون ڪهاڻيون ‪ :‬جمال ابڙو‬

‫دّاب قڇي ؼڍۿ زقر زقر ؼاـ چار چارۿ پٍخ پٍخ دفعا ڇيڛ نښا‪ .‬غّغاڣ ىچائي ڇٌائّـ‪ .‬ؼٍطـ گذگّڈ‬
‫ىاٿعيً ۽ غارـ ۾ ڙّٺً ۽ ةؽتيً ۾ زنغال پيطا ړعي قڅا‪.‬‬
‫رياؼتي فّج زنغنً کاـ ةي صتعۿ ٽاـڢ ڐٌّڊ ۾ ڀعديۿ قڇي ٺاٺ ۽ اڄىتع ؼاـ اچي ؿڠع پڠتي‪.‬‬
‫اصتارـ قري ةَ قڇيّـ قڇيّـ ؼعصيّـ ڇٌيّـ‪ .‬فّج ۾ اٌعاؿ قرڟايا‪ .‬پـػّڡ دي دؽو کي كاةّ ړعي‪ .‬څاتّ‬
‫ٿي قيّ تَ ؼٍطس نښايم چڝٍ گ ادڠاىي قيٍطي‪ .‬پع اڟا تَ نٻاڈ ڟئيۿ الؼ ڟئيۿ صّد فعيتي ڟئي‪ .‬چعيائي‬
‫ڟئي‪ .‬ةػ کعکڝي ٿيم ؼياج دي څڇٌطڈ ٿّڜيڡ کي چار ڇيٍڠً ديئٍطاـ ىهيّ‪ .‬اځ ٌَ ړعي ؼڀاـ ړعي!‬
‫پـػّڡ کي ڐاؼائڛ الڢ صاص دخ ۽ “فيؽع ىلعر ړيا قيا‪ .‬ړيٍي دّ ٌاٽڒ ڟهي پّرق ٿيّ‪ .‬ړارـ‬
‫دتً قارـ پٍڠٍذ ّـ تلعيعقـ ړيّـ‪ .‬دخ قازب قڇي ړعؼيڡ ۾ ړٽڠڎي دي پٺياـ قڇيً ڄگڠيً‬
‫ڀتيً دي قڂ ۾ قيٺّ ڟّ‪ .‬ؼٍطس چّڅاري ړتاةً دّـ ٿڠيّـ ڟيّـ‪ .‬چّةطار ؼٍطس ىٿاـ ةيٺّ ڟّ‪ .‬ڟّ‬
‫اکيّـ ىچائيٍطق رڟيّ‪ .‬ڟً گڠّريٍطڈ ړتاةً ڇاٌڠً ڇٺّۿ ړارـ دتً قارـ ڇاٌڠً ڇٺّۿ پّنيػ ڇاٌڠً ڇٺّۿ‬
‫۽ ړّرټ دي ڄگڠً قڇـ ؼاڳ دي درـ ڇاٌڠً ڇٺّۿ ڟً ىذعؿ قاٌگع اکيّـ دڠڔايّـ ۽ فتّا ڇٌي‪.‬‬
‫‛تّـ ڇقڟي “ڟيً‪ .‬تّکي ڐاؼي ڇٌي قيٍطي!‚‬
‫پـػّ ذرق ةَ ٌَ نڍيّ‪ .‬ؿيٍڠً دڠڎق ىڎس اٿي ةيڠي رڟيّ‪ .‬ڇاچي ٿڋائيڡ ۽ قڇي يليً ؼاـ چيائيً‬
‫تَ ‛ڇقڟي تّـ “ڟيًۿ ڐاؼي تّکي ايٍطيۿ ىاـ ړڍڟيً ٌَ ىعٌطس!‚‬

‫ٻاڟعاـ قڇي زقر ؼاـ ٌععق نښّۿ ‛ پـػّ پاؿا زٌطف ةاد!‚ عطانت عانيَ دّ نّڟي دٍِگهّ څڛ تَ‬
‫ٽڎړّ ړعي ٽٽي پيّ‪ .‬ؼٍطس قڇق ؿاڟي گٍتظ ٺڔاڣ ڇيئي ڐاٽي پيّ‪ .‬اـ دي چّٽيڡ ىاـ ٌڔعٌطڈ‬
‫ړڎا ۽ زٌذيع ڈچي ىٽيڡ ۾ ىهي قيا‪ .‬اٌؽاٌي دّش دّ اڀعٌطڈ ؼيٍڊ قڇا ړع کڝيۿ ٽڔع ڟڝٍطقۿ عطانت‬
‫عانيَ دي کٍڊرـ ىٿاـ قرائذي قيّ‪.‬‬
‫ڐاؼي گڠاټ ىاـ ؼّيً ۽ ڟغاريً پـػّ اڇاىٍطا ٌٌع “يا‪ .‬ؼٍطـ ؼع تعيڡ تي ڟئا‪ .‬ؼٍطـ ړپڎا‬
‫رږذي نعم ٿي قيا ڟئا‪ .‬قيا گڍ ٿيٍطا‪ .‬ړارصاًٌ ۾ۿ فّدً ۾ۿ کيتً ۽ دتهً دي ىاٿعيً ۾ ۽ غارـ ۾‪ .‬ؼٍطـ‬
‫ڟٿيارـ دي دڠڝڔار ۽ ٌازقڡ د ا االٽ ڟّائً ۾ قاچّڈا پيطا ړعي رڟيا ڟئا‪ .‬تکا ۽ تيغ قاچّڈا ۿ دً ڟع‬
‫ڀتيڡ اڇاقت کي اکّڈي ٿي قڅق܀ قڇا ۽ اقچا قاچّڈاۿ دً زىيً دي ذرـ کي “ؼياًٌ تائيً پڠچايّ‪.‬‬

‫‪www.sindhsalamat.com‬‬ ‫‪53‬‬
‫پشو پاشا ۽ ٻيون ڪهاڻيون ‪ :‬جمال ابڙو‬

‫پـاشـا‬

‫رقز قتر ؼاـ گگِّڡ دّ ڀّائتّ “قاز نِعقـ ُڝٍطقۿ راٌڀاټ ړٍطق ۿ ىغقرـ دي ةؽتيڡ تي‬
‫ڈاٌئذي قيٍطق ُّ‪ .‬گعي ۽ تيم ڟاڜي فنا کي څڛ تَ قړّڈي کڝي ىٺ ۾ ړٍطق ڟّ‪ .‬ؼچّ ڇيٍڠً ڟڍ‬
‫ڟڝيۿ ىغقر ةَ گّدڈيً ۾ اقٌڋا اةتا ٿيّ ړٍڊـ ۾ ړعيا پيا ڟٌّطا ڟئا‪ٌٍ .‬ڊ ئي تَ ؼٍطـ ٿڔم نڗً دي‬
‫صّراڋ ڟئي! گگِّڡ دّ ةي قكتّ ۽ ةي ڟّدق زڔو کيً اڅ ٌٍڊ ىاـ اٿاريٍطق ڟّ‪ .‬اکيّـ ىڠٽيٍطاۿ ٿيڎ‬
‫کائيٍطاۿ ڐيعيّـ پائيٍطا اٿٍطا ڟئا‪ .‬ةػ څڛ تَ ړئا ٻعـ ىاـ ٌڔتا‪ .‬اقٌطڟَۿ پّؼهّ ۽ ٿڋ‪ -‬ړعړٍطاۿ‬
‫گاريّـ ڇيٍطاۿ رئي اڇائيٍطاۿ گڠٽيڡ ىاـ گڎړٍطا ايٍطا ڟئا‪ .‬پيا ڟڒ ٻئي دي ىٿاـ ڄڟٍطا ۽ ٿاٻڎٌطا ڟئا‪.‬‬
‫ړارصاٌي دّـ ةي صّؼ ڀتيّـ الپعقاڟيڡ ؼاـ دتم ةڝيّـ ةيٺيّـ ڟٌّطيّـ ُيّـ‪ .‬ىغقر قيٍطا ڟئا گڍ‬
‫ٿيٍطا‪ .‬گپ ؼٍطـ پيعـ ڟيٺياـ پئي چڒ چڒ ړٍطي ڟئي‪ .‬گّڈ ۽ ؿّر قيٍطق ڟّ قڅٌطق‪ .‬ڐٽ نعٍت‬
‫۽ گاريً دّ څقڈيّ نښايّ ةيٺا ڟٌّطا ڟئا‪ .‬نّڟي پعزـ دي کٽ کٽ ۽ ٻاډ دّ ڐعڈاټ قيٍطق ڟّ زقر‬
‫قٺٍطق‪ .‬دقٌڠي دا ړڔع اٿٍطا قڅٌڋاۿ ديّ قاٌگع ؼچي ڙّٺ تي ڈائٍذي قيٍطا ڟئا‪.‬‬
‫پاؿا ةَ اتي ئي رڟٍطق ڟّ‪ .‬ؼٍطس ؼچّ ةطـ ؿّخ گٍِڊيطار قارـ ؼاـ ڀعيّ پيّ ڟٌّطق ڟّ‪.‬‬
‫ؼٍطس ٿهڠً قڇـ ڀعـ ڟيٺياـ ٌٍڌڈيّـ اکيّـ پيّـ چيڔٍطيّـ ڟيّـ‪ .‬ڟً دي ؿڔي ٌگاڟً ىاـ‬
‫ٌفعت پئي اڈهّـ ڇيٍطي ڟئي‪ .‬اکيّـ اڟڎيّـ تيغ دّ څڛ تَ ړعڜا پيا ٌڔعٌطا ڟئػ‪ .‬کاڇي ۽ چپ‬
‫ىٿي ړعيۿ ٻّپ ةډڎق ةڝائيۿ زلارت ىاـ ٿڒ کڝي اڈهيٍطق ڟّ ۽ چٌّطقۿ ‛ړتي دّ ڐع!‚‬
‫ڟػّ راٺّڈ نښّ پيّ ڟّ‪ .‬ٽٍگّـ څڛ تَ ٿٍڀاۿ ٻاٌڠّـ قڇيّـ ۽ قار ٿهڠا‪ .‬ړاريگع ةَ قاڟَ دّ ڟّ‪.‬‬
‫ؼچّ ڇيٍڠً پيّ قڟٍطق‪ .‬ؿّخ ۽ ړڎڋ‪ .‬ؼڀٍي کاـ ڇاچق ڟّ‪ .‬ىانڔً کي ةَ کتيّـ ٻڋائيٍطق ڟّ‪ .‬ڄٺ‬
‫ڟڝٍطق تَ ړو کاـ دّاب! پيؽي دي قٽػ دِٽ ٻاڈائي ٿيّ قڃي‪ .‬پّڢ صار ۾ ڟٿ پيّ ىڠٽيٍطق ۽‬
‫پيّ ڟيٺ ىٿي ٿيٍطق‪.‬‬
‫ړٍڠً کي ړّ ٌَ قڜٍطق ڟّ‪ .‬ؼڀ کاٌئػ ڈعړٍطا ڟئاۿ دي کڝي ړّ صار ةاز دّاـ‬
‫ؼاىڠّـ ٿيػۿ تَ عيع الڢ ؼتق ؼکي قيٍطق ڟّ‪ .‬ىّړهً ۾ تَ معقر ړٍڠً ٌَ ړٍڠً ؼاـ قڈڟي‬
‫قيڠٍطق‪ .‬ڟڝي ڟڍ گڍ ڀڃي رکٍطس‪ .‬ٻڋي ړعيۿ ٽّال ٺاڟي ؼاڜػ قڈڟٍطا ڟئا‪ .‬پاؿا کي ةَ ديڔي ؼٽ‬
‫۾ “يّۿ کڝي ةيڠي رڟٍطق‪ .‬قڇق ؿاڟي پٿع يا نّڟّ ڇٌڊق ىٿي ړعيۿ ٽٍگّـ ڐاڈيۿ اڀّ ٿي ةيڠي رڟٍطق‪.‬‬
‫قارـ ؼاـ ؼٿيمۿ ىعقٽيم ؼعقٽيم ٻاٌڠّـۿ ٿهِي ةي ڄقني ڇاڈُيۿ قڇق اڀّ ىًٍِ‪ .‬چڙي قاٌگع قيڎَُ الڢ‬
‫ُع قكت تيارۿ ڐّړّـ پيّ ڇيٍطق‪ .‬گڏ پيئي قڟٍطيػ‪ٌٌ .‬ع اڟڎي تيغ څڛ تَ ړّ دڠٍگهي داٌّر ڈتّ‬
‫ٿيّ کائڛ الڢ تيار ةيٺّ “ڟي‪ .‬اقچتّ قٺي راٌڀاټ ړٍطقۿ ٿڒ اڈهيٍطق ۽ چٌّطقۿ ‛ړتي دا ڐع!‚ ؼٍطس‬

‫‪www.sindhsalamat.com‬‬ ‫‪54‬‬
‫پشو پاشا ۽ ٻيون ڪهاڻيون ‪ :‬جمال ابڙو‬

‫قڇا پيال ڇٌط کڎړٍطاۿ ڇاڈڟيڡ ىاـ ًاڟع ٿي پٌّطا ڟئا‪ .‬ازغيتي ڀؤ ڈاٌئذي قيٍطق‪ .‬ؼڀ قٺي ڀچٍطا‪.‬‬
‫پعي ةيڠي کيػ گاريّـ ڇيٍطا‪ .‬ؼٍطس ٌڎيڡ ىاـ گڎ گڎ دّ “قاز ٌڔعٌطق‪ .‬زقر ؼاـ کڝي ٿڒ ڐٽي‬
‫ړٍطق ۽ چٌّطقۿ ‛ړتي دا ڐع!‚ ؼٍطس اکيّـ پيّـ ٻعٌطيّـ ڟيّـ‪ .‬ڇٌڊق ىٿي دڠهيۿ اڙتي قڅٌطق ۽‬
‫ڀڔّڈيم چپً ۾ چٌّطقۿ ړيع “ڟي دّ اځ ىعٌطق܁ ڀال ړڠڎق ؼع تاـ تتّ ڟٌّطق! ؼڀ ٽڎي پکڎي‬
‫قيٍطا‪.‬‬
‫ڟػّ اقم ړّ ٌَ ڙانڠائيٍطق ڟّ‪ .‬پّنيػ الڢۿ ړاىّرـ الڢۿ ړارصاٌي قارـ الڢ ‪ -‬ةػ قٽػ اڟّ‬
‫ئي ڟڔڎق ديهّ ڟّۿ ‛ړتي دا ڐع!‚ زاؾ کي ةَ چٌّطق ڟّ تَۿ ‛ړتي دي څيڣ! ڇؼيً ٌَ ٿي ىٍڠٍذي‬
‫ؼٿڛ ڐاٽي پئي “ڟي!‚‬
‫کيػ ڟڔڎق چّڇڟً ؼاؾ دّ پٽ ڟّ‪ .‬قارـ کاـ قٺيۿ کڝي ىٿي ړٍطق ڟّس‪ .‬پٽػ ةَ ڟڒ‬
‫ڇيٍڠً ؼٽ ڇيئيۿ ڟٿّڈق کڝي ةيڠي رڟيّ‪ .‬چيۿ ‛اڙتي قڅٌطيً تَ صيع ٌَ ڟٌّطڢ!‚ پاؿا دٌگ ٿي قيّ‪ .‬چپ‬
‫ڀڔّڈيۿ اکيّـ چٍذڠيّـ ړعيۿ ڟّرياـ قڊ کٍيائيً‪ .‬پٽػ ةَ ڟٿّڈق تيار ړعي چيّ تَۿ ‛ىتاـ “يّ‬
‫“ڟيًۿ ىّـ گڠڝّ ئي ؼٺّ “ڟي‪ .‬ڟاڜي ٌَ ڈڍيٍطق ؼاـڢ!‚ پاؿا ةيڠي رڟيّۿ رڃ دڠڎا ڟٿ کڝي پٺياـ‬
‫ړيائيً‪ .‬پاؼيعيّـ اکيّـ ړعي پٽ کي ڇٌائيً‪ .‬ؼاڟَ رقړي ةيڠي رڟيّ‪ٌ .‬عڈ ۾ گٍِخ قدڠي ړٍڋ‬
‫نّڇيائيًۿ څڛ تَ ړا ڙانَِ ؼيذڠي قيّ! قٺي ٽڠڒ ڇٌائيًۿ چيۿ ‛قاكعي تّـ ړتي دّ ڐػع “ڟيً!‚‬
‫اٌڠيڡ ڇيٍڠً زاؾ کي چيائيً تَۿ ‛ىّـ کاـ ڟاڜي پائي ةَ ٌَ گڠعداـڢ‪ .‬پٽڠيً تّ کي پاڜڠي‬
‫پانيٍطق!‚‬
‫دّڜػ قيچاري چئي قيٺي تَۿ ‛ةاكي تّـ ؼّ ؼڀئي پئؽا ٌـي ۾ قڃائيٍطيً!‚‬
‫‛ړتي دي څيڣۿ ىاـ کڝي يار کي ڇياـۿ تٍڠٍذّ ڈا܁‚‬
‫پاؿا ړا ةَ يار ړاٌَ رکيۿ پع پٽ دّ ړڍڟيً ةَ اقٌّ ړّ ٌَ ړيائيًۿ ىعڻ گڠڎيڡ تائيً‬
‫کاٌئػ ړذَِ پډيائيًۿ ٌَ ؼاڜػ ڙانڠايائيً‪.‬‬
‫کيػ ڟڔڎق ئي دقؼت ڟّ‪ .‬ؼٍطس قڇق ړتّ! پاؿا دڠڎق ئي ةي ڄقنّ ۽ ؿّخ‪ .‬ؼاڜػ گڍدي‬
‫ړارصاٌي ڇي قيٍطق ڟّ ۽ ؼچّ ڇيٍڠً در تي ؼٍطس اٌتٌار ړٍطق ڟّ‪ .‬ؿاؿ دّ اٿيۿ ړػع ڀڃيۿ‬
‫اکيّـ پيّ ىچڔائيٍطقۿ ديؽتائيً پاؿا ٻاڟع ٌڔعي‪ .‬چپ چاٽ پاؿا دي پٺياـ نښي پٌّطق‪ .‬پاؿا ٌَ‬
‫ړڍڟيً گار ڇٌيۿ ٌڔّ څڋ ڟٍيّ ۽ ٌَ قري ړڍڟيً ىٿاٌئػ پيار دّ ڟٿ گڠيايائيً‪ .‬ٻئي صاىّش‬
‫ڟئا ۽ ڟڒ ٻئي دي وتيعتً کاـ چڗيڡ وعح قاكف‪.‬‬
‫ىّړم دي ڇيٍڠً پاؿا قتٍطق ڟّ څړا کائيٍطقۿ ىاٺ ىيٺ ۾ ڟڒ گتي کاـ ٻئي تائيً‪.‬‬
‫پٍڠٍذي نيکي ايٍطڈ قيٍطڈ دي ىٍڠً کي پيّ داچيٍطق‪ .‬څڛ تَ ړٍڠً کي ڙّني پيّ‪ .‬ړتّ ةَ ؼٍطس‬

‫‪www.sindhsalamat.com‬‬ ‫‪55‬‬
‫پشو پاشا ۽ ٻيون ڪهاڻيون ‪ :‬جمال ابڙو‬

‫پٺياـ ٿهڠّ قارـ قارق پڇ نٽڔائيٍطقۿ ؼڠڔٍطقۿ ٌّؼيٍطق ايٍطق ڟّ‪ .‬ىاڜڠّ ٌفعت ىاـ چٌّطا ڟئا تَ‬
‫‛ٻئي ړتا !‚‬
‫پاؿاۿ ؿاؿ دّ ٌـي ۾ ٽاټ ٿيۿ ٿڔذي ٽٽذيۿ اچي ىاٌيڡ تي ړعٌطق‪ .‬ړتي کي ةَ‬
‫پٍڠٍذي ٿاٌّ ىاـ گڍ کارائيٍطق‪ .‬قيٍطق ڟّ گعَُ ڙڎړائيٍطقۿ ڟڝي ڇاڈڟي ىډّـ ڀعي ڈڍيٍطق‪.‬‬
‫دّڜػۿ دي ذرق ةَ ديع ړئي تَ ٿاٌّ کڝي اڈهيٍطق‪ .‬چعي پعيۿ ؼّنّ ٿيۿ ڐاٽم ؼّټ دي کيؽي ىاـ‬
‫دارقـڡ دي ةّتم ړڌيۿ کڝي اڙياـ رکٍطق‪ .‬ٽٍگّـ ٽيڎيۿ ڀت کي ٽيڒ ڇيئيۿ اکيّـ ةٍط ړعيۿ قٺي‬
‫راڳ ؿعقع ړٍطق‪ .‬ؼٍطس ٿهڠّ ۽ گگِّ “قاز ىٿي ۾ ؼّر قدِي ڈڍيٍطق‪ .‬ةي ؼعا ۽ ةي قكت “قاز‬
‫ؼٍطس ىٍذڠيم ڇاڈڟيڡ ۾ پيا اٽڔٍطا ڟئا‪ .‬ؼٍ طس ڙتيم ڇاڈڟيڡ ىاـ ىاٌيڡ دا ڀّر ڈٍڊدي قڃي‬
‫پعي پٌّطا‪ .‬ٿهڠيً ۽ کڠعيً “ږعيً ؼاـ ڇاڈڟيڡ کي ڈٍڊ ړّ ڇيئيۿ قري کڝي راڳ ؿعقع ړٍطق‪.‬‬
‫ؼٍطس راڳ دا اکع اقم ؼيذَِ ۾ ٌَ ايٍطا ڟئاۿ څڛ تَ ؼياري ۾ گطڈـ دّـ اقٌايّـ‪ .‬ړػتّ ةَ‬
‫ؼٍطس ڀعؼاـ اکيّـ ةٍط ړيّ پيّ چړع کائيٍطق ڟّ‪ .‬پاؿا دي اقچتي ۽ ڇاچي “قاز تي قٺي زقر ؼاـ‬
‫پڇ نّڇيٍطق‪ .‬ةػۿ ديؽتائيً ةّتم داقرـ ڟٌّطقۿ تيؽتائيً ؼٍطس راڳ پيّ ڟهٍطقۿ ۽ پّڢ قيٍطق ڟّ‬
‫چرړٍطق‪ .‬ٻئي څڝا اتي ئي ؼيڠي پٌّطا‪ .‬پاؿا دّ ىّت تهي ڐاٽڛ ړعي ٿيّ‪ .‬ؼچا ؼارا پٍخ ڇيٍڠً‬
‫پئي ڟٍڋ ۾ نډيّ‪ .‬ىٍڠً ړاراٽذي قيػ‪ .‬اکيّـ ةٍطۿ ڇٌط پيّ ړعٽيٍطق ڟّ‪ .‬ړڍڟً تَ ىٺيّـ‬
‫ڀڔّڈيۿ زاؾ کي چٌّطق ڟّ تَۿ ‛ړذَِ ؼٍکيّ ڇيٍو‪ .‬زڟع ڇيٍوۿ ړتي دي څيڣ !‚‬
‫ڄاړٽع ىٿائٍػ پهؽتع رکيّ‪ .‬چيۿ ‛“پعيـً ٿيٍطيۿ کيػ اځ دّ اځ اؼپتاؾ ۾ “ڜيّ!‚ پاؿا ٻڋي‬
‫قرتّ‪ .‬چيائيً تَۿ ‛اؼپتاؾ ۾ يا تّؼاـ گڍ دڠٍو ۾!‚ قٺي ڇٌط ړعٽيائيًۿ چيۿ ‛تّـ انڔّ ٌَ ړعۿ ىاـ‬
‫پاڜڠي ىعي قيٍطس!‚ ړٍڋ ڐيعائي چيائيًۿ ‛ړتي دّ ڐع!‚ ڄاړٽع ڟهيّ قيّ‪ .‬دّڜػ کي اکيً ۾‬
‫پاڜي اچي قيّ‪ .‬کيػ “پعيـً الڢ ىٍٿ ړيائيًۿ پع پاؿا ڟٍڋ ىاـ ئي ٺٌّـّ ړڌي ڇيکاريػ‪ .‬چيۿ‬
‫‛ىاـ چڗّ ڀهّ ٿيػ تَ تّؼاـ قڅيڒ تعطي ٿيٍطي!‚‬
‫قتر دّ پاؿا ىعي قيّ‪ .‬ٺيڒ اٌڠيڡ قكت دڍًُ گگِّ قڙّ ! ڟػّ ؼفيط ړفً ۾ ؼڋق ؼٍئّـ‬
‫پيّ ڟّ‪ .‬ؼٍطس قات کهيم ڟّ ۽ ٌعڈ ۾ اڃا ةَ ةي “راىيڡ قارق ؿّر ۽ گٍِخ نښا پيا ڟئا‪ .‬ؼٍطس‬
‫دٍازق کٍيّ قيّ‪ .‬ڟً دي دٍازي ؼاـ گڍ ؼٍطس زاؾ ڟئيۿ پٽۿ ؼٍطس ړتّ ۽ ڙّٺ دا ٻَ چار‬
‫پيٍّ فليع ۽ ڟڒ پعاڜّ چّر ۽ ؿعاةي دٍڠً کي ړارصاٌي ىاـ ٌيڔاني ىهي ڟئي‪ .‬ؼٍطس زاؾ ىاٺ‬
‫ڟئي‪ .‬پٽػ اقم ړّ ٌَ رٌّ‪ .‬دٍڠً دٍازي ٌياز کي ڇٺّ ةيڠي رڟيّ‪ .‬چيۿ ‛دّڜػ دي دٍط ڈٽي‪ .‬دڠڎق‬
‫ڟّۿ اڟڎق ړتّ ٿي ىئّ!‚‬

‫‪www.sindhsalamat.com‬‬ ‫‪56‬‬
‫پشو پاشا ۽ ٻيون ڪهاڻيون ‪ :‬جمال ابڙو‬

‫پاؿا کي كتع داصم ړيّ قيّ‪ .‬ؼڀ ڟهيا قيا‪ .‬ؼٍطس ړتّ ةيٺّ رڟيّ‪ .‬تازي ٌڔتم ىٽيڡ تي‬
‫قيڠي رڟيّ‪ .‬صاىّؿيڡ ؼاـ كتع کي پئي ؼٍگڠائيً‪ .‬ړٍڋ ىٿي ړعي ړّړع ړيائيً‪ .‬ړذڠَ‬
‫ڇيٍڠً کاـ پّڢ ړتي کي ةَ ړٍڠً ىاري قڅق!‬
‫(اقمۿ ىئڔؽو گّرړيڡ دّۿ رقؼي زةاـ ۾ نکيمۿ اٌگعيغي تعديي تاـ ؼٍڋي ۾ قرتم)‬

‫ادا اياز !‬

‫لکڻ ڇڎي ورهيه ٿيا‪ .‬توهان جي چوڻ نئون امنگ ڏنم‪.‬‬


‫ڈچ ٿو چوان ته توهان جي هڏ ڳالھه‪ ،‬توهان ڈان گهاريل‬
‫گهڙي‪ ،‬مون ِ‬
‫الء تاريخي اهميت جي حامل اهي‪.‬‬

‫امنگ ته توهان ڏنم پڏ ڏات ڪيئن وري‪ ،‬ڏات نه رڳو‬


‫ڏنگ هڻي ٿي پڏ ڏنگ ۽ ڏاگهه گهڏي ٿي‪ .‬اهي ڪٿان اهيان؟‬
‫نه ماهھن ڈان ميل‪ ،‬نه ڈندن پيڙا جو پتو‪ ،‬نه ڈندن دفاعي ۽‬
‫ِ‬
‫ڈواء فنڪار‬ ‫جاري الڙن ڈان عملي رډتو‪ .‬انھن کان‬
‫کوکلو‪.‬‬

‫مٿان منھنجو ڏڏو هٿ‪ .‬ٻئي هٿ ڪم اهيان تڎهن قلم‬


‫ڏڪندو ڪنبدو هلي‪ .‬ڊورتخطي ئي کڻي ئي ڏڈوم‪ .‬هي‬
‫ڈت ڊفحا‪ ،‬مون ِ‬
‫الء جبل چڙهڻ مثل هئا‪ ،‬اتي لکڻي َء جي‬
‫رواني ۽ جوالن ڪٿان ايندم‪.‬‬
‫جيڪي رنڍا روڙيا اٿم‪ .‬حاڋڏ اهن‪ .‬ډل خوش هجين‪،‬‬
‫ڈدائين فتحمند هجين‪.‬‬

‫جمال ابڙو‬

‫‪www.sindhsalamat.com‬‬ ‫‪57‬‬
‫پشو پاشا ۽ ٻيون ڪهاڻيون ‪ :‬جمال ابڙو‬

‫ِ‬
‫سـيـوـڌ‬

‫کپعي ؿڠع دي ؼعړاري اؼپتاؾ دي الش گڠع ٻاڟعاـ ىٽيڡ ۽ څڅڈ ۾ ړارا ڙٍڋيم قارۿ چّٽيڡ‬
‫ؼيٍڋ ؼييتۿ څقڈ ۽ دِڒ ۾ پئي نيٿڎيا‪ .‬اٌطر ڀٍگي ۽ ڄاړٽعۿ ىکيً دي ڀّـ ڀّـۿ ٌٍگّ الش‬
‫اگڠاڈي ڈاتي‪ .‬ؼٍڋ دي څائيۿ ړٍڠً دي نڄۿ ؼڀ دّ ٌٍگۿ ؼت څاريً “ڇق ٌٍگي پئي ڟئي‪ .‬ڟٿ‬
‫رقٌڊڈاۿ پيع ڐٽم‪ .‬اکيّـ زيعتۿ زؽعت ۽ ڟيتت کاـ ڐاٽمۿ ؼٻادِيۿ ؼطقريۿ ؼگِڎۿ ړٌّئعق‬
‫ړؽڝي‪ .‬پيار دي راڟَ ۾ ڟڒ ٻي كعةاٌي‪ .‬ړؽڛ كتّؾ ړيائيًۿ ؼيٍڋ دي پت ٌَ قڃايائيً‪.‬‬
‫ٽڠڔڎا ڇئي چار “ږعيّـ ؼيٍڋ تي رکي اٌذاؿ ٻڋائيًۿ پع ٽڠڔڎا ړڠاڈيً دي ړڎړً ۾ ةطنذي‬
‫“ياۿ “ږعيّـ ړپذي قيّـۿ ؼيٍڋ ړّڈدي قئي‪.‬‬
‫اتي ئي ؼٍطس ڀاڣ ٻاڟع ڟّۿ اةي څائّۿ اىڎ دي رت ىاـ ٺڠيم ۽ کيع تي تاتيم‪ .‬دٍڠً الڢ ٌٍڌي‬
‫ڟٌّطي کاـ ‛اهلل ڇيٍطق ادؾ کي ‪ ‚. . .‬ڙايّ ڟئائيً‪ .‬ةي غيعت ڀاڣ دٍڠً ’غيعت‘ ىاـ ڀيڛ ىاري ڟئيۿ‬
‫ڟٿڔڎيً ڟٌّطي ائيً ڙاټ دِهيّ ةيٺّ ڟئّۿ څڛ ړّټ کٽيّ ڟئائيً‪.‬‬
‫اىڎ ڟئيۿ دٍڠً دي رازدار ؼاٿڛ اځ ړڠاڈيّـ دِهيۿ چاكً ؼاـ چيعدي رڟي ڟئي‪ .‬دٍڠً څيڡ‬
‫دّـ ړچيّـ ڐڔيّـ ؼاڟَ ۾ ؼاٌڌيّـ ڟيّـ‪ .‬دٍڠً قر قر ڇيئي کيػ ؼيذڠايّ ڟّ ۽ ؼيذڠيّ ڟّ‪.‬‬
‫ؼٍطس ڄډ پيعق ىڎسۿ دّ پٻً تي ٿيڎ کائيٍطقۿ نؤڜا ڐيعيٍطق ڟهٍطق ڟّۿ ڙانڠائيٍطق ڟّ تَ گگ قڟٍطي‬
‫ڟئػ‪ .‬قر قر ړعي الش گِع ڇي ٿي ڇٺائيً‪ .‬رڈ پئي پيػۿ ’اال ! ىٍڠٍذي ؼڠڝي پٍخ ڟغار نڠٍطي ڟئي‪‚.‬‬
‫چڙً دّ دّڈقۿ ٻَ دعيب زىيً ۽ عّرت دي دٍطۿ اڟا پٍذّڈ دٍڠً ۾ ٌچڝي ٽپڝي تيعڟً ؼاؾ دي‬
‫پطىڝيڡ څو کاـ ىّت تائيً گّگِذي قئي‪ .‬نڒ نڔّٽيۿ نيٽ ړتّتعۿ گِڛ گِڛ گِٽّ ۽ ڙيچ ؼڠعا‬
‫ؼڀ اـ پٍذّڈ دي ؼاڟَ ٌپّڈۿ ؼّڈڟَ ۽ گِٽ ۾ گِٽذي گو ٿي قيا‪ ‛.‬اهلل ڇيٍطق ادؾ کي !‚ ‪ ...‬۽ اهلل ادؾ‬
‫کي چڙا ۽ ٻَ دعيب ڇئي ڈڍيا ۽ اديڡ دي دٍط ىڎس دّ زق ٿي قئيۿ ىهڠَ ڙڋق زق‪.‬‬
‫ؿاديڡ دا دّڈاۿ ڟٿً کي ىيٍطيۿ چاٌطيڡ دي ٻاٌڠيًۿ صّؿيڡ ىاـ ڟع ڟع ىاڣ کي چٍتڎي ٿي پئي‪.‬‬
‫ٻاراڜي ٽڠيۿ ؿاديڡ کي ائيً ٿي ڀاٌيائيً څڝڒ گڍي گڍيڡ دّ قڟاـڣ‪ .‬ىڎس کي ائيً ٿي ؼيذِائيً‬
‫ديئً ؼٍطس ڀا܂ يا پيڣ ۽ دڍڟً قڃي ؼاڜػ ؼتي تَ “څيڡ کاـ پّڢ ىاڜڠً ؼٍطس ړيڔّـ ٻڋيّـ‬
‫۽ چياٽً دا ڐڠڔا‪.‬‬
‫ٿڔم ٿڔمۿ پيهيۿ زٌطگي ائيً ٿي قئي ديئيً “رڟڎ دّـ ٻٽّـ‪ .‬ڟع قتر ۾ ؼاٌذِيڡ دي‬
‫گِٽ ڟئي ۽ ڟع ؼاٌذڠيڡ ۾ قتر دّ ؼّر ڟّ‪ٌ .‬ار دي نّٽي ڟئيۿ ڙچيڡ ۾ رؼّۿ کّڟَ ۾ گِّتا ۽ رات‬

‫‪www.sindhsalamat.com‬‬ ‫‪58‬‬
‫پشو پاشا ۽ ٻيون ڪهاڻيون ‪ :‬جمال ابڙو‬

‫دّ ريٍگٽۿ ٻي ڟغاريً دي ٻاٌڠيۿ ؼاٌذڛۿ ٻڠاريۿ داؾۿ کارۿ گاڟَۿ رقٌتّۿ زقر ۽ زقري‪ .‬ؼٍطس زٌاٌّ‬
‫زؽً ٌَ څائّ ٌَ ىئّۿ ٌَ اؼعيّ ٌَ اڀعيّ‪.‬‬
‫دڍڟً ٻً ؼانً کاـ پّڢ ىاڣ قټ “ئي تَ ڟٍياٌؤ ڐؽي پيػ‪ .‬پار ړڌي رٌي‪‛ .‬ادا!‚ چئي ڀاڜػ کي‬
‫چٍتڎي پئي‪ .‬ڀاڣ ۽ ىڎس دي فعؽ دّ ؿطت ؼاـ ازؽاس ٿيػ‪ .‬ٻارڈـ دّـ ٽّنيّـ ڇؼي ٻٽا ڙّڈڟا ڙاڈڻ‬
‫نښي‪.‬‬
‫اةاڜي گِع ؼٍطس ٻّؼاٽيم رقح کي “ٿتۿ ؼٍطس دؽو کي “راؿ ڇٌّ‪ .‬دٍڠً گِع دي ڈپع ڈٍي‬
‫ړٍڋيڡ ړّټ ؼاـ ٻانڔپڝّ چٍتڎيّ پيّ ڟّ تٍ ڠً ؼاـ پاڻ ةَ چٍتڎي پئي‪ .‬رقح رني قيػۿ ىيش‬
‫نښي قيػ‪ .‬ائيً ئي ىسؽّس ړيائيً تَ قري ڙائيۿ ‛ٌو دي ٌيّري پڔيۿ اهلل ڇيٍطق اةي کيۿ ؼّ‬
‫قدڠٍطق څيئً کيۿ چٍڊ ڇٺّ کيع ىٺّ!‚ ؼٍطس دؾ دي ړٍڠً ړٍڊ ۾ ڟهڔڎق “رس ڀڃڛ دي تيٍاۿ‬
‫ٌسيف کٍّڻ قاٌگع اٌگڎ قٌگڎ اڀعي گو ٿي قئي‪.‬‬
‫ړارقٌڀار ړڔعـ ۾ۿ ڟهڔڎي ڟيع ؼٍطس ؼٍڠڎي چّني کي ؼٍطس ؼيٍي ىٿاـ گؽڔائي‬
‫رڟي ڟئي‪ .‬عذيب اٌّکي ړيفيت چّني ىٍذڠاـۿ ؼيٍي ىٍذڠاـۿ ؼٍطس دؾ ۾ ؼيائذي قئي‪ .‬ىيٍڠً‬
‫قؼيّۿ ڟّڡ ةيٺي رڟي‪ .‬ٻارڈـ دا ٽّال ڙائڛ نښاۿ ‛اکعيڡ ۾ ړڔڎقۿ ىيٍڠً “يّ تڔڎق!‚ چّنّ ؼاڜػ‬
‫چػڠٽي قيّ‪ .‬ڟً ىسؽّس ړيّ څڛ تَ ڟّڡ پاڻ ړڔڎق “ڟي ۽ ىيٍڠً ؼٍطس دؽو ؼاـ قړّڈيّ‬
‫قڃيۿ دٍڠً دي گؽتاخ “الڻ کيػ قڇ ڐػڎي دي ةـارت ڇٌي‪.‬‬
‫اگڠاڈـ پٺً ؼاـۿ ؼٍطس ڟو عيع دّڈ ۽ ديػ ىيڠارۿ ىيٍڠً ةڝذي کيػ قړّڈي قيّ‪ .‬ؼٍطس‬
‫چپ کهيم رڟذي قيا‪ .‬صتع تڍڟً پيػ دڍڟً ىيڠار اچي ڟٿ کاـ قرتػۿ ڈعڋ ڀعي ڀچي قئي‪.‬‬
‫ؼٍطس دٍؽي دظةّۿ عيً عّرتپڝّۿ زيات دّ ىّدبۿ كطر دّ عذيب ۽ ىٺّ ړعؿيّ دّ‬
‫قزـاٌيت دي څػع ؼاڈيّ ڟّۿ ؼّ پيار دي ىيٍڠً ۾ ؼائّ ٿيّ‪ .‬دٍڠً کي چياٽً ۽ ړيڔً ڄيچاري دٻي‬
‫دؼاڈي ٿڋق ړيّ ڟّۿ تٍڠً کي ڟٿ دي گعىائؾ دياري ڈڍيّ‪ .‬ڙهً ۾ تؤۿ تػً ۾ تٌّػۿ “گيذي رٌي‪.‬‬
‫چڝگ ڟئي دا دهڛ ۽ دالئڛ الڢ ٌؽٍگ ٌعقار ڟئي‪.‬‬
‫نّڋ نچاۿ ادي دي عغتۿ دؾ دي دؾ ۾ۿ ؼاڙيّ ىيڠار دڍڟً اڈا ړپڎا اقچيۿ قارـ کي ڐڝي‬
‫ڇيئيۿ اکيً ۾ ؼعىّ قدِي اچي نٍگٍِطق ڟّ تَ اکيّـ ڟيٺ ړعي ڈڍيٍطي ڟئي ۽ پّتي ڈڔي ىٿّ‬
‫چړيٍطي ڟئي‪ .‬ةػ ىيڠار الڢ اڟّ ړافي ٌياپّ ڟّ‪ .‬ڟً دّ ىً ةَ ٽڎي پٌّطق ڟّ تَ ُڒ ىعد ىسل‬
‫ؼٍطس الڢ ؼيٍگار ړعي‪ .‬ؼٍطس اکيّـ ڟڒ ٽڒ دقر افق دي پعياـ قڃي کپٍطيّـ ڟيّـ‪.‬‬
‫پٍڠٍذيڡ ةاڟَ ۾ ڀؽو ٿيڛ نښي‪ .‬ديئً رقړيائيً تيئً ڀڀڎ ڟئا‪ .‬قري دّ ڙٍڌڈي ىهيػۿ صاني‬
‫ةاړػ ۾ ؼعصيۿ ړذمۿ ىكعيڡ دي تػڎۿ رڊ دي چپٽيۿ ىيٽ دّ ذرق تَ کڎي تپي “يػ‪ .‬قيڠڛ‬
‫قڟَ ٿي “يػ‪.‬‬

‫‪www.sindhsalamat.com‬‬ ‫‪59‬‬
‫پشو پاشا ۽ ٻيون ڪهاڻيون ‪ :‬جمال ابڙو‬

‫ىاڣ ؼاـ ؼهيائيً‪ .‬عّرت دّ عّرت ؼاـ ؼهڛ څڛ صانق ۽ ىضهّؽ دّ ازني راز ؼهڛ ۽‬
‫ؼيذِڛ‪ .‬ىاڜػ چٍتا ڟڝي ړڌيػ‪ .‬قيڝً ؼاـ قچيائيٍػۿ ٌيٺ ٻٽ ٿي ةيٺػ‪ .‬څيڣ ۽ ىاڣ دّ ىيالٽۿ‬
‫ڈا ٌَ ٿي څاتائّـ! ڈا ٌَ ٿي ؼيذڠيائّـ! زياتيڡ دي ؼڔي ؼعڡ ۾ پً ڈاڜيٍطي ړڍڟً ړا ؼعقر‬
‫دي گِڎي گِاري ڟئائّـۿ ؼا ةَ ړڠاڈيً دي پاڈي ۾ۿ گِڎيڡ دي ىععاج الڢ ړٍڋ ړپائڛۿ ٽڠڔڎا‬
‫ٽاړّڈاۿ څڛ تَ ديڔي ڇٌائّـ ٿي تٍڠً کاـ قڅ قرتائّـ ٿي‪.‬‬
‫ىيڠار ؼاـ ىهڛ قئي تَ ڟيعقـ ڟئػ ڟٍخ ۾ۿ څرتي ڟٍطقرق ڟئي܀ گم ٽڎيم ڟئػ دؾ ۾‪ .‬ؼښٍط‬
‫ڟئػ ؼاڟَ ۾‪ .‬ؼڋ ٻڋ پعائي ٿي چڔي ڟئي‪ .‬ؼٍطس ؼچي ړائٍات پعائي ڟئي‪ .‬قٽػ پڠتي تَ پاڜي‬
‫ٿي پئي‪ .‬ڟٿ قڅائيٍػ تَ ُٽي ةيڠي رُي‪ .‬ڇيڛ “ئي ُئيۿ ڇيئي ٌَ ؼگِي‪ .‬قاؼىا قڅائيًۿ پهؤ‬
‫پاتائيٍػۿ ڟٿ الئڛ ٌَ ڇٌائيٍػ‪.‬‬
‫ىّٽي اچي ىاڣ کي نيهڎاټ ړيائيًۿ ‛پهؤ “دا ړعائيٍو!‚ اىڎ کي ٻاڇايائيً‪ .‬دژ کي داٌڠً‬
‫ڇٌائيًۿ ٻارړاريائيًۿ چڗً ىٺً دا در کڎړايائيً‪ .‬دٍڠً ؼٍطس دؽو کي ٌپّڈيّ ڟّ تٍڠً ؼاـ‬
‫دؽو ړيئً ىالئي! ىٺّڡ کي ڈڍي ڇيٍڀّڡ کاـ ړيئً ڇٌگائي‪ .‬ڇٌگ ۽ ڇٌڀ ڟئػ ڇاج ۾ۿ ٌڔاح دي‬
‫‪ . . .‬ؼاـۿ يا ٌڔاح ٽٽي يا ړٍڋ ٽٽي‪.‬‬
‫دتي ٻٍيڡ ۽ قٌيڡ تي ؼع ڇدً ٿاۿ اتي ٌيٍگعيً دّ ؼّدق ةَ ٿئي ٿّ‪ .‬اىهڠَ دّ ىهڠَ ٿئي ٿّ‪.‬‬
‫ڟتي ٌيٍگعيً دّ ٌيالؿۿ ؼت كع“ـۿ ړّڇيً دي داؿۿ اتي ړيع ڇئي والؽ! ڄډ پيعق چّيۿ ‛ړڠي‬
‫قدڠّ ٌڔاح ٌَ ڈڍياـۿ ڀهي عيع کائي قڃيۿ ٻٍي ۽ قٌي ړٍڠً ڈڍي “ !‚ ٻَ ٻَ ڟٿ پيّ اڇاىي‪ .‬ړّټ‬
‫دي “ڈ ۾ ةيغيعت دي ٌگاڟَ نڄ تي ٌَۿ نڄ دي كييت تي‪ .‬دڈړا ۿ دڟياـۿ ڇٌگايّـ ڇاچۿ ةي فعىاـ‪ -‬۽‬
‫ڟيڍاٌڠً ړچي تٍطۿ ٌياڜي ٌيٍگعيۿ ؼعڡ دي ؼاڈيم ؼڔم پيهي قؾ‪ .‬دٍڠً دي ىً ۾ پڠعيّـ‬
‫ڀيعق پيار دي رس ڀعي ڟئي‪ .‬اڇقؾۿ پٍڠٍذي زق تي كائوۿ ؼائي ٿيڛ دّ زقۿ گهً دي ړڌڻ دّ‬
‫زق‪ .‬ړچيڡ تٍط ۾ زق ڈڔڛ دي ايڍي كّت ! پع ايذاب ۽ كتّؾ دّ څاڙّ ٻً ڟغارـ رقپيً ۾‬
‫ٿهڠي ىّٽي ؼٍگِع ٿي چڔّ ڟّ‪.‬‬
‫ٌياڜي ٌيٍگعي ړچي تٍطۿ پع دڍڟً ؼٍطس ٌسيف تٍتً ۾ عّرتپڝي دي “فاكي زق گڠعڻ دي‬
‫ةعكي كّت پڠتي تَ قځ ةڝذي قئي‪ .‬چيڔاۿ چڝٍگّـ ۽ ٽاٌڊا دً ؼٍطس ىڎس دي اڅاري ىعداٌگيڡ‬
‫کي ړٍتائي ڈڍيّ‪ .‬ڟّ والؽ ڇيڛ الڢ تيار ٿي قيّ‪ .‬ڟً الڢ رڙّ ٻَ اکع چّڻ دي ديع ڟئيۿ پع دٍڠً‬
‫کاـ عّرتپڝي دّ زق کؽيّ ٿي قيّۿ دٍڠً داـ دي ةازي نښائي ڟئيۿ ديڔا اڟڎق ئي اٌؽاـ ڟئي دڠڎق‬
‫ىڎسۿ دا پاڻ ىٌهّؿ ڟئيۿ ؼا ةػ فليعياڜيً قاٌگع صيعات دي ىستاج ڟئي‪ .‬ؼٍطس نفي ۽ ارادي‬
‫کي ړّ قزـ ړّ ٌَ ڟّ‪ .‬ڈا تَ تّازـ ڟئّ ! ٌڔاح ٻً څريً دي ڟڔذڠڎي كتّنيت ڟئيۿ ڟڒ ٽّڈي‬
‫ؼگڠيّ ٿي اـ کي ٽاړئيً ٺڔع قاٌگع ۽ ٻئي الڢ ڙٽ ڟّ ڙچيڡ دّ‪.‬‬

‫‪www.sindhsalamat.com‬‬ ‫‪60‬‬
‫پشو پاشا ۽ ٻيون ڪهاڻيون ‪ :‬جمال ابڙو‬

‫ٌلكاـ ړٍڠً کي ٿي ٿيّ‪ .‬ةازاري اگَِ ړٍڠً دّ ٿي ړعيّ‪ .‬دؽياٌي ةاغ ړٍڠً دّ نٽيّ‬
‫قيّ تَ ةَ ىعاقمي دي گِع ىڎس ړئي ړئي ۽ ؼچي دٌيا ؼٍطس اٌڠيڡ زق دي تائيط ړئي‪ .‬اڟّ زق‬
‫ايڍق تَ ړّ اٽم ڟّ دّ ؼٍطس ىاڣ ۽ ڀاڣ ةَ ڟاردي قيا‪ .‬كتّنيت دّ څاڙّ رپيً دي ةار ڟيٺ ؼّگِي‬
‫ؼٍگِع ٿي قيّ‪ .‬ةاغ دّۿ گهؽتاـ دّۿ ىيّق ڇيٍطڈ ؿذع دّۿ ٺيڔّ عيع ڀع ٻً ڟغارـ ۾ ! ڀيڛ دٍڠً ڀاڣ‬
‫کاـ ٌياڜيً ٌٌعـ ؼاـ قطكّ گڠعيّۿ اکئيً “ب داري ڟّ‪ .‬پع ؼٍطس ٌيعۿ ٌيئع کي ٽّڈي ړّ ٌَ‬
‫ؼگڠيا‪ .‬ڀاڣ ةَ فيكهّ ڇٌّ تَۿ ‛رـ ړييڝيڡ کي څٍڊـ کاـ گڠهي ىڎس کي ڇيّ!‚ دٍڠً ٻَ ڟغار ىٺا‬
‫ړيا ؼّ ىڎس ىاـ قارق ةڝيّ ۽ دٍڠً دي دؽو دظةً ۽ داـ دّ ٌيالؿ ٿيّ ؼّ ړييڝّ‪.‬‬
‫اڟا “صعي رات ڟئيۿ ڈيڠَ ٌا اىيطيڡ ؼٍطس زػ ۽ زّاس ؼهب ړعي ڈڍيا ڟئا‪ .‬دڍڟً‬
‫ىيڠار اؿارق ڇٌػ تَ چار “ږعيّـ کڝي ؼيٍڋ تي رکيائيً‪ .‬ؼٍطس رقح ۽ دؽو ڟڒ كهب ةڝذي قيا‪.‬‬
‫دٍڠً کي اقڇق اچڛ ٌَ ڇٌّ ڟئائيًۿ تٍڠً ؼاـ ىّړالڜيڡ دّ اٌذاؿ ٻڋائيً‪ .‬دؽو ۽ رقح دي “رتي‬
‫کڝي پيار دي كعةاـ گاڟَ ڇاٌڠً قڅي تَ ڀاڜػ ڇؼي قرتػ‪ .‬ړڠاڈي کڝي قريّ تَ قيچاريڡ دي ديئڛ‬
‫دي ؼيّري تيٍا ادِڔّ ڇئي ىّٽي “ئي‪ .‬پّتي الڟي ڀاڣ دي پيعـ کي چٍتڎي قئيۿ ‛ادا ىٍڠٍذاۿ ىّـ‬
‫کي ٌَ ىار!‚ ىاڜػ ةَ ڀښيۿ قڃي كع“ـ کڝي “ئيۿ ‛اةا! ڟي قؼيهّ ٿئي‪ ‚.‬ىڎؼػ ةَ رڈ ړئيۿ ‛دڠڎي‬
‫“ ىٍڠٍذي “ۿ ىّـ کي ړاري ةَ كتّؾۿ ىتاـ ىٍڠٍذيڡ کي ىاريّ اٿئي!‚‬
‫‛چپ ړع ړييڝا ړاري “!‚‬
‫‛ڟم ڈي ىعتتع! تّ گِڝيّـ ړاريّـ ړيّـ “ڟً܁‚‬
‫تيؽيً ىاڜػ ةَ كع“ـ “ڜي “ڇق دِهيػ‪ .‬ىاڣ کي څړّ ڇئي پعي ٿيهڠيائيًۿ نت ڀيڛ دي‬
‫ړهڠي تي ڇيئي ؼٍطس ىٿّ ڈڍائي پعي ړيائيً‪ .‬ړڠاڈي کچي ڟيٺ ٿي‪ .‬ڄٽ ۾ قيچاريڡ ڟٿ‬
‫“ڇق ڇٌّ‪ .‬اقؾ چار “ږعيّـ پّڢ ړٍڋ‪ .‬ىاڣ ۽ كع“ـ رتّ رت! ڀاڣ ۽ ىاڣ گڍدي ٌياڜيڡ دّ اڙٺ کّني‬
‫ؼٿڛ الٿي ڀاڣ دٌتڠّ ڟٍيّ‪.‬‬
‫اؼپتاؾ دّ الش گِعۿ ړپيم چّٽيۿ چاكً دي چع چعۿ ڀٍگيۿ ڄاړٽعۿ ىکيً دي ڀّـ ڀّـۿ‬
‫ٌٍگي ڈاتيۿ اديۿ ڀيڛۿ ٌياڜيۿ ؼت كع“ـ‪.‬‬

‫‪www.sindhsalamat.com‬‬ ‫‪61‬‬
‫پشو پاشا ۽ ٻيون ڪهاڻيون ‪ :‬جمال ابڙو‬

‫فـرشـتـٌ‬

‫ىاـ اؼالؿ “ةاد ۾ ڟئػ‪ .‬ڟٌّئً تَ ڟع ديّ دٍتعۿ پؽّـ پکڛۿ اؼالؿ “ةاد ۾ “ڟي ئيۿ پع ىاـ‬
‫اؼالؿ “ةاد قيّ ڟئػ ۽ اؼالؿ “ةاد ڟّٽم ۾ رڟيم ڟئػ‪ .‬ٿڋق ايئعړٍڊيـٍڊ ړيعقۿ رٌگيً ٽي قيۿ‬
‫ڐّنطار پڎداۿ فّـۿ گڠٍٽيڡ تي چاٌڠَ زامع‪ .‬ٽيئي قكت ىفت ىاٌيّـ‪ .‬ؼٺا ؼڠڝا دقؼت‪“ .‬راؿ ئي “راؿ‪.‬‬
‫ړو ړّ ةَ ٌَۿ ؼّاڢ تلعيعقـ ٻڋڻ دي‪.‬‬
‫نيٽئي پيٽئيۿ اقچتّ ىٍڠٍذي وتيعت غيع ٿي قئي نّڃ پّڃ اٌطر ۾ “ٌڋ ىاٌڋۿ دؾ تي ةارۿ ةّدَِ ۿ‬
‫ىٌّذَِ ۽ ڐٿڔّ‪ .‬ؼاَُ ٿي ٌڔتّ‪ .‬ڀعپّ ٌاؿادۿ دّ ڟاڜي نيٽي پيٽي ٌفيػ ؿيش ٿي پيّ “ڟيۿ کي فّـ‬
‫ړيو‪ .‬پٍڠٍذي ؼٻادڠي ؼانيڡ ؼاـ گڍ ڄقڈٌطق “يّ‪ .‬گڠٻعائذي قيّ‪ .‬ىڎس ىډڍق “ڟي ؼّ ڟڔطؿ‬
‫قريّ‪ .‬چي ۿ ‛ڇاڟي کي قٺيّـ ٿّ اچاـ!‚ اؼيً ىاڜڠّ ڄاړٽع کي ڇاڟّ چئّـ‪.‬‬
‫گڠڎي ديع ۾ “يّ‪ .‬چئيۿ ‛كاؼيي قازب اچي ٿّ!‚ ىّـ کاـ ڈعڋ ٌڔعي قيّ‪ٌٍ .‬ڌي ڟٌّطي‬
‫تاريش دي ړتاةً ۾ ىسيط ةً كاؼو دي تكّيع ڇٺي ڟئو‪ .‬اگڠاڈي تعار ڟٿ ۾ۿ نّڟّ ٽّٽۿ گڠّڈي‬
‫تي ؼّار دٍڠً دّـ ٻئي ٽٍگّـ ىٿي ڟّا ۾‪ .‬ائيً ړٍطي ڟػّ قازب اچي قيّ‪ .‬ڇاچق پيارق ىاڜڠّ‪.‬‬
‫ٌطيو ٿي چيائّـ يا ٌادؿ‪ .‬پع ٌادؿ قڅيڒ ٿي نښّ‪ .‬چڗي وعح ؼاـ ڇٺائيً زاؾ ازّاؾ ٻڋائيً‪ .‬چيائيًۿ‬
‫‛ادةي دٻا܂ قڅي قيّ “ڟي!‚‬
‫چيوۿ ‛ ڄاړٽع قازب تّڟاـ دّ ىىهب “ڟي تَ صّـ دّ دٻاڣ قڅيم “ڟي‪ .‬پع ىاـ تَ ؼانً کاـ‬
‫صّـ دي گڠٽ دٻاڣ دّ ؿڔار رڟيّ “ڟياـۿ ةػ صاىّش چپ ئي چپ “ڟياـ!‚ ىٺي ىعڋ ؼاـ‬
‫چيائيًۿ ‛صّـ دّ دٻاڣ ٌَۿ ادةي دٻاڣ قڅيم “ڟي!‚‬
‫ىّـ کي اوييٍاـ ٌَ ٿيّ‪ .‬چيوۿ ‛ اڟّۿ قري ړّ ٌئّـ ايڊس دڠڎق ىعض ٌڔتّ “ڟي ڈا܁‚‬
‫‛ٌَ ٌَۿ پاړؽتاـ ۾ ڟيڡ ةيياري اڅڔهڠَ عاؿ “ڟي!‚ ړذَِ تعؼي چيائيًۿ ‛اـ دّ عالج‬
‫“ڟيۿ نکّ ٌَ ٿا تَ ڙانڠايّۿ صّب ڙانڠايّۿ زقر زقر ؼاـ ڙانڠايّ!‚‬
‫چيوۿ ‛ىاـ تلعيع ةاز ٌاڟياـ!‚ گٍڀيع ٿي اٿي کڎق ٿيّ ۽ قيّ ڟهيّ‪ .‬قيٍطي قيٍطي پعڀّڡ کي‬
‫چيائيًۿ ‛پاڜڠي ڐاٽٍطق!‚ پعڀّڣ دّ ىٍڠً ؼؽي قيّ‪ .‬چيائيًۿ ‛اؼالؿ “ةاد دّ قڇق ڄاړٽع ٿّ‬
‫“ڜياـ!‚‬
‫ٿّري ديع ۾ ؿّر ىتّ تَ قڇق ڄاړٽع اچي قيّ‪ .‬ڟڒ قڇق دگادري كؽو دّ ڄاړٽع اٌطر “يّ‪ٌ .‬ڠً‬
‫کاـ چّٽيڡ تائيً اڈّ دتّۿ دڠڎق فعؿتّۿ کهٍطق ىـڔٍطق “يّ‪ .‬اچڛ ؼاـ ڙعاٽڎي پاتائيً‪ .‬ىٺيّـ ىٺيّـ‬

‫‪www.sindhsalamat.com‬‬ ‫‪62‬‬
‫پشو پاشا ۽ ٻيون ڪهاڻيون ‪ :‬جمال ابڙو‬

‫ڙانڠيّـ ړيائيً‪“ .‬ٿت اوييٍاـ ڇٌائيً تَ صيع صيعيت “ڟي چّڅاري اىً اىاـۿ ىٺ ىستت ۽ ىّؼو‬
‫صّؿگّار “ڟي‪ .‬چيائيًۿ ‛اٿّ کهّ ڙانڠايّۿ ڟتي ڟعړا “زادي “ڟيۿ ڟع زادت پّري ٿيٍطي “ڟي!‚‬
‫ىّـ ؼيٍي ۽ گهي تي ڟٿ ڐيعايا ۽ ىٿي دي قارـ کي ڈڔي ړيفيت ةياـ ړئي‪ .‬چيائيًۿ ‛‬
‫ؼٺّ گڠعۿ ىّٽع ړارۿ قًيفّ قغيعف ىيؽع ٿي ؼگڠي ٿّ!‚ چيوۿ ‛ اهلل دّ ڇٌّ ؼڀ ړذَِ “ڟي!‚‬
‫‛ړڠڎا ړتاب پڎڟٍطا “ڟيّ܁‚‬
‫‛تاريشۿ ادبۿ فهؽفّۿ ؼياؼت ‪‚ . . .‬‬
‫‛گٍطا ړتاب ؼاڈي ڈڍيّ‪ .‬كع“ـ پڎڟّ!‚‪.‬‬
‫‛ړيئي دفعا ىعٍيٰ ؼاـ ۽ ةاتفؽيع پڎڟيّ اٿو!‚‬
‫‛اهلل اهلل ړيّۿ ٌياز پڎڟّ!‚‬
‫‛پٍخ ئي قكت ةاكاعطگيڡ ؼاـ پڎڟٍطق “ڟياـۿ ةهڔَ ؿب صيغ “ڟياـ!‚‬
‫‛زخ تي ىّړهي ؼگڠذي ٿّ!‚‬
‫‛ړيّ اٿو!‚‬
‫‛ؼيع ړيّ ‪ ...‬ؼّاتۿ ړاغاـ زيارت قڃّ!‚‬
‫‛ڟٍطقؼتاـ پاړؽتاـ ةهڒ ٻاڟعياـ ىهڒ ةَ گڠيي ڇٺا اٿوۿ رقس ةَ قيّ “ڟياـ!‚‬
‫ڄاړٽع قازب دّ ىّڄ صعاب ٿي قيّ‪ .‬چيائيًۿ ‛ قڇي ړا گڎ ٻڎ “ڟيۿ چڗيڡ وعح ىعائٍّ‬
‫ړعڜّ پٌّطق!‚ ائيً چئي ٻئي ڟٿ ىٿي کٍيائيً‪ .‬ىّـ کاـ ڈعڋ ٌڔعي قيّ‪ .‬ڟٿ ٌَ پع چٍتا ڟئػ ۽‬
‫ڟيٺياـ قردي پيم ڟيػ‪ .‬ىّـ کاـ زقر ؼاـ چيش ٌڔتيۿ‬
‫‛عغرائيم!‚‬

‫‪www.sindhsalamat.com‬‬ ‫‪63‬‬
‫پشو پاشا ۽ ٻيون ڪهاڻيون ‪ :‬جمال ابڙو‬

‫مـاُء جـي جھـٌلِـي‬

‫اؼيً ىڎقئي پعاڜيً صيانً قارا “ڟيّـ‪ .‬ةيگو قازب تَ ٌّـ ؼانً دي عيع کاـ پڎدق ړيّ ۽ در‬
‫کاـ ٻاڟع گڠٽيڡ ۾ ړاٌَ ٌڔتي‪ .‬ؼٍڋي قچّني وتلي دي ړهچع ۾ رچيم‪ .‬اصالكيات کي “ؼياٌي‬
‫ىظڟتي دردّ‪ .‬ىذاؾ دّ ړّ ڟاـ! ڈا܁ يا ڈّ܁ چّي‪ .‬ديڣ! ۽ زامع! پئي پٌّطي‪ .‬زذاب اڟڎق دّ‬
‫زةاـ ةٍط اکيّـ ڟيٺ‪ .‬ؿاديڡ کاـ پّڢ ؼچّ ؼارق ىڠيٍّ صّد ىّـ کي اکيّـ کّني ړّ ٌَ ڇٺائيً‪.‬‬
‫ڟڒ قيعي ٻاڟع اږڛ ۾ ىاـ دقؼتً ؼاـ قيٺ ّ ڟئػ‪ .‬ديپ اچي اٌطرئيً درقازي قټ ةيٺي‪ .‬ةيگو‬
‫قازب نڠي ئي ٌَ‪ .‬اٿي قيػ‪ .‬ةعكعي ۾ قيڎڟيم پع نڠي ئي ړاٌَ! چئيۿ ‛ىاڜڠّ قيٺا “ڟً ړيئً‬
‫نڠاـ܁‚ ىاـ کيػ ؼعړار ؼڍياـ چيوۿ ‛ؼعړار ىاـ اقټ ړعي ٿّ ةيڠاـ‪ .‬تّڟاـ اڙياـ ٿي نٍگڠي‬
‫قڃّ!‚ اٌطر ٿيا ؼّـ تَ پگڠع ۾ ؿم پعيـاـ ړعؼيڡ ۾ اڟهي پئي‪ .‬پډيوۿ ‛ؼعړار صيع!‚ ائيً‬
‫چئي ىّـ کي نښّ څڛ ړپڎا ئي ړّ ٌَ ڟئو‪ .‬ړعاچيڡ ۾ تَ ؼڀڔّ ؼڋري ٿّ قڃي‪ .‬چهيً دي‬
‫پٺياـ ةيڠڛ قارا ۽ ړٍيغ دي ىععفت ‛ړَِ دق!‚ چّڻ قارا ٽئؽٽ ۽ راڋ ايٍڊ رقؾ ۾ ٿڎړٍطا‬
‫ڇٺاؼّـ‪ .‬پع اؼاـ ؼٍڋ قارـ دي ىٽيڡ ۽ ړهچع ؼاـ اڟڎي ړا قاةؽتگي “ڟي دّ ڈچي ةَ ٌَ ٿا ڈچّـ‪.‬‬
‫پعٌػ ړعيو “غا صاـ ۽ ةيگو “غا صاـ گّرٌع وعفاـ ڄٌع دي دعّت اؼاـ کي ةَ ىهي‪ .‬ؿّؽ ۽ اؿتياؽ‬
‫ڟٌّطي ةَ ړّ ٌَ قياؼّـ‪ .‬ؼعړار دّ صياؾ ڟّ تَ ‛ڟيتعـ ؼارـ ىڎدـ ۾ گڠٻعاڟٽ ٿيٍطي ۽ ىغق ٌَ‬
‫ايٍطق‪‚.‬‬
‫قري اچّ قفائيڡ تي‪ .‬قفائي ؼٿعائي اڟڎي دّ ىک پئي تعړٍطي‪ .‬فعش پيا څقپٍطا ۽ اگڠتا‪.‬‬
‫ٻار اڟڎا دڠڎا گهڎا‪ .‬ىيعائي گطالئي اقهي ٌَ‪ .‬گٍط ړچعي يا رڙّ ىئم ړاړعقڂ تي ٌٌع پئي تَ دؾ‬
‫پئي ړچي ٿيٍطي ۽ “ت ادِڔا ايٍطا‪.‬‬
‫اؼاـ قټ ةٍگهي ۾ ٻَ ؼعقٌٽ ړّارٽع “ڟً‪ .‬ڟڒ ڇيٍڠً ڟڒ ىائي ٻارـ دّ ٽّنّ قٺي اٌطر‬
‫ڟهي “ئي‪‛ .‬اق ةيگو قازب غعيب ٻچڎقاؾ ڟاـ! ٌڔي ٌڔي ٻچي ڟًۿ ةک پي ىعٌطي ڟًۿ ؼارا‬
‫ړو ړعؼاـ!‚ ڟڒ ىائي پاڻ گطني ىيعيۿ ٻيّ ٻار ړارا ړهّٽاۿ ىيعا ؼٍگِع‪ .‬ةيگو قازب‬
‫کڝي ٌڒ تي ړپڎق ڇٌّ‪ .‬ڟڍي ىاـ چيائيًۿ ‛ٌڔع ٻاڟع!‚ ىائي ‛ڟاڢ اهلل!‚ چئي ديڔي ؼّ پهٿي‬
‫ىاري قيڠي رڟيۿ ‛ړٿي داقاـ ړي ړعاـ! دٍِگم ٻيم دڠڎا ؿڠعۿ رؾ قيؽاـۿ ىعقيؽاـ! ىعكّؿ‬
‫ٻچاـ ٌّـ قيک!‚ ةيگو قازب ړعٿ ۽ ړعاڟت ىاـ ٌڠاري اٿي “ئي‪ .‬ىاـ قڂ ۾ پيػۿ ‛ؼعړارۿ‬
‫ڇکً ىاريۿ ٻچً قاري “ڟيۿ پئي ڟٌّطي ړّارٽع ۾ ‪ ...‬ىاٌي اهلل دي “ڟي‪ .‬ةچّ ؼچّ ٽڔع ڀّر پيا‬
‫کائيٍطا!‚‬

‫‪www.sindhsalamat.com‬‬ ‫‪64‬‬
‫پشو پاشا ۽ ٻيون ڪهاڻيون ‪ :‬جمال ابڙو‬

‫‛ پع ڟي ىٍڠٍذي ؼاىڠّـ ٌَ ايٍطا! گڠع ۾ اٌطر ةَ ٌَ گِڎٌطا!‚ ىائيڡ ڟڔطؿ عيهي ىٌاڟعق‬
‫ړٍطي ٻارڈـ کي ړٽي ٻاڟع ړڌيّ‪ .‬ةيگو قازب ؿّخ ٿي چيّۿ ‛تّـ ةَ ٌَ ايٍطيًڡۿ ٻاڟع ةاغ ۾‬
‫ايّاـ ۾ قفائي ړٍطي ړع!‚ ىائي ۽ ٻار ٌڔعي قيا تَ چيائيًۿ ‛اڃا ةاٌػ پئي اچي!‚ اٿي‬
‫صّؿتّڣ دار فهٽ ڟٍيائيًۿ ‛ پڒ ڀٍگياڜي “ڟي!‚‬
‫ىڠيٍا گظري قيا‪ .‬ړعاچيڡ کي االئي ړڠڎي ٌٌع نښي قئي‪ .‬ڟت تَ ةڠاريۿ ڀٍگيۿ ةٍگاني‬
‫ؼڀ صّش رڟٍطا ڟئا‪ .‬ڟي ڟٍگاىا ړٍڠً “ٌطا‪ .‬گّڈۿ فؽادۿ ةوۿ ةاڟيّـۿ كتمۿ ٌفعتً دا ديّۿ ړهفتً‬
‫۽ ړطقرتً دا ړارقٌڀار ړٿاـ ړع کڝيۿ چٍتا ړڌي گعڻۿ ڀٌّڔڛ ۽ ڇاڈڟڛ نښا ڟئا‪ .‬ىاـ “فيػ‬
‫کاـ گِع ړار ۾ ڟٌّطي ةَ ڄٌم ۽ ڟيؽيم ڟئػ‪ .‬گِع ڀعؼاـ پڠتػ تَ ڈڔا ڈٽي قيا‪ .‬گيٽ دي ٻاڟعاـ‬
‫ړيئي گٍطا گطال ىاڜڠّ گِيعق ٺاڟيّ ةيٺا ڟئا‪ .‬څاڈيمۿ ىډعۿ قڇا قار ىٍذِيم چيڎَُ ڀعيمۿ ٌيغاۿ نٺيّـۿ‬
‫ڇٌڊا‪ .‬قڂ تي ڟڒ ٌٍڌڈق ىيعق ړچيهّۿ چپيً ڀعيمۿ ؼٍگِع ٻار ةيٺّ ڟّ‪ .‬اٌطراـ اقزار “يّۿ ‛اق قيعا !‬
‫ٌڔا ايۿ ىعكّؿ اي!‚ څڛ تَ ةاَُ تي گاؼهيٽ پيّ‪ .‬نٺيّـ اڀيّـ ٿيّـ ۽ ړٍڠً رڈ ړئيۿ ‛ؼپ‬
‫ٽار‪ ‚!....‬ائيً ٺڔاڣ ڇيئي نّڟي در کهيّ‪ .‬ڟڒ ةيگو قازبۿ ىٿّ اگڠاڈقۿ پيع اگڠاڈاۿ ؼٽ ڇيئي‬
‫ٌڔتي ۽ قڃي ٻار کي ړڇ ۾ کٍيائيً‪ .‬ٺيٺ ؼڋيڡ ۾ چيائيًۿ ‛ؿيع ؿاَُ دّ ؿڔعق گڠع دا‬
‫ړڔڎ ىاريۿ زياڣ ٌٿّ اچيّ!‚ ىاڜڠً کي اعتتار ٌَ “يّۿ ‛ڟي تٍڠٍذّ ٻار “ڟي܁ تّـ ڟً دي ىاڣ‬
‫“ڟيً܁‚‬
‫‛ڈّ܁ ىاـ ىاڣ ٌَ ٿي نښاـ!‚ ىّـ کي ةَ داڣ تي نښايائيً‪ .‬چيۿ ’ڟي فالڜي دّ گڠع “ڟيۿ‪ .‬ؿعؿ‬
‫ړيّ!‘ اتي ىاـ ةَ ىا ڜڠً کي څړي اٌطر ٿيػ‪ .‬عذيب تـڒ ر ۽ اوييٍاـ ؼاـ ىعړٍطي ؼٍطس‬
‫ٻاٌڠً ۾ ڟٿ قڅؿۿ چيوۿ ‛ؼعړار اٌطر ڟهّ!‚‬
‫ڇٺو تَ ٻار کي ڈاتي ؼاـ چٍتڎائي ڈڍيّ ڟئائيً‪ .‬چيوۿ ‛ؼعړار ڀٍگياڜيڡ دّ ٻار!‚‬
‫‛ڀٍگياڜي ڟذي ړَ پٍذاپڛۿ پٍاڟگيع ‪ ...‬ىاڣ دي دڠّني تَ صاني ٿئي ڟا ٌَ܁‚ ىّـ ڇٺّ‬
‫ؼٍطس اکيً ۾ نڎڋ ڟئا ۽ ىائيڡ دا ڙّڈڟا تَ اڻ ڙڝيا اڻ دِهيا پي قڟيا‪ .‬ىّـ ةاغ دي ىٽي کڝي‬
‫چيّۿ ‛ؼٍڋ دي ىٽيڡ کي ؼالؿۿ ؼٍڋقڡ دي ىٽياني پاڜيڡ کي ؼالؿۿ گِّگِاري ۽ گٽگڠڎ دي‬
‫ؼښطاؼيً کي ؼالؿ!‚‬

‫‪www.sindhsalamat.com‬‬ ‫‪65‬‬
‫پشو پاشا ۽ ٻيون ڪهاڻيون ‪ :‬جمال ابڙو‬

‫الٽ‬

‫اکيً ىاـ قڟٍطڈ ٌـّۿ ړارا ڟڎٻاٽيّـ نڕۿ ڐڍيّـ ٽٍگّـۿ چٻّ ىػٍڠً ۽ گِڝّـ “قازۿ ةډاـ‬
‫قٺيّ قڃي‪ .‬ڟيڡ ړاري ٺّٺ دڠڎي زٌطگيۿ تّ ةَ !‬
‫دڍڟً اٌڠي ؼاڙيڡ دقٌڠاٽيم ۽ ړاراٽيم اٌؽاـ دي ڀٌّگيڡ اڙياـ رقز ؿاؿ دّۿ ٽً‬
‫ىارٌگً قڂ ۾ ةاَُ دي الټ ڇؼتي ڟئي تَ ائيً ىسؽّس ړتّ ڟّۿ څڛ ٌخ زٌطگيڡ دي الټ‬
‫دعړي اٿي‪ .‬اـ زٌطگيڡ دي الټ کي دعړائڛ الڢ ڟػً ڈا ڈا ٌَ ړيّ ڟّ‪.‬‬
‫الڈ دي ڇيع ۽ پً ىاـ ڀعيم تالقـ ۾ تڎڙٍطيۿ ڟي ةَ څڛ ڟڒ ړارق ړو پيطا ٿي پيّ ڟّ‪.‬‬
‫ؼاقاۿ ړٍي پاڜيڡ دا ڀعيم تالق تً ۾ زٌطگيڡ دّ ڟيڣ ڐڠالڣ! څڛ ړّڜيؽع دّ ٌؽعدڛ‪ٌٍ .‬ڌڈق ئي‬
‫ڟّ تَ پڔي رؼتي تاـ الريً دي تيغ رفتاريڡ ؼٍطس ذڟً کي ىائٽاڜي ذڟً تي فّكيت ڇئي ڈڍي‪.‬‬
‫ړاٌي دي گِّڈي رتي ؼّار ٿيۿ قات ؼاـ ڄقـ! ‪ ...‬ڄقـ! ‪ ...‬ړعي ٻاتيهي ٻّني ۾ ؼع ؼاـ چٌّطقۿ‬
‫‛داڜي دقس!‟ ‪ ...‬۽ زٌطگي ’داڜي دقس‛ دّ ىٌڠع ةڝذي قئي‪.‬‬
‫ڟّ ړٍڌيّـ ۽ څار ڈڍي ړهيٍع ٿيّ‪ .‬صاړي پعاڜي ؼّټ دا قٽيم پاچاۿ ڟپ تي چتي نښمۿ‬
‫ٻيڎيڡ دّ اڅڈ قات ۾ۿ ڟيٍڊؾ ڟڝي ڟً زٌطگيڡ ۾ ‛داڜي دقس!‟ دّ ٌععق ؿعقع ړيّ ۽ ؼٍطس رڳ‬
‫رڳ ۾ ړاىياةي ۽ اىيط دّ تعقرق چيڔي قيّ‪ .‬ةٍا پگِارۿ قعؼ پيٽ تيۿ اؼتاد کي زقر ڇيٍطيۿ الريڡ‬
‫دي ڈت تي ؼيڠٍطيۿ ٌٽڠڛ اس ۽ قچيٍطڈ پاري ۾ۿ الريڡ دي در تي نڎړٍطي نڎړٍطي ڟً کي‬
‫ؼٽيئعٌگ دڠهڛ اچي قيّ ۽ صّد اؼتاد ةٍذي قيّ‪ .‬ڈا تَ زٌطگيڡ دي ةعؽ ڄقڈي ڟئيۿ ڟً دي ړاٺ‬
‫دڠڎـ ڟڍـ ۾! اؼتاد ةڝذڛ ؼاـ گڍق گڍ ’داڜي دقس‛ دّ ٌععق ٻيً دي ڟٿ نښي قيّ‪ .‬دڍڟً څڅڈ دي‬
‫وّفاًٌ ۾ ٻيڎيڡ دي صّراڋ تيۿ ؼٍطس ڐڑڎ دؽ ؼاـ کٍئّـ کٍئّـ ړعڻ نښاۿ تڍڟً دٌيا ئي ىٽذڛ‬
‫نښي‪ .‬ؼٍطس ٻانڔّ ؿيعقۿ دّ ؼؤ ؼؤ دفعا کيػ ’اؼتاد! اؼتاد!‛ چٌّطق ڟّۿ ؼّ ةَ چّي تَۿ ‛اؼتاد‬
‫“راؿ ړع! ‪ ...‬ړييڝّ رڙّ ىىهتيۿ ىٍڠٍذا ٻچا قري پڝػ پانيٍطق!‟ يارـ چيػۿ ‛ڟٻڇ ٌَ ړعۿ‬
‫پئؽا ړو ٌَ ايٍطڢ ! ‪ ...‬ةاكي ڟي ړو ايٍطا!‟ ۽ ؼٍطس ىٍڠً تي زڟع “نّد ىعڋ اچي قيٍطي ڟئي‬
‫‪ ...‬۽ قڇي ړـادي دؾ ؼاـ چٌّطق ڟّۿ ‛داڜي دقس!‟ ائيً چّڻ ؼاـ څڛ تَ ؼڀٍي ىضانف كّتً کي‬
‫ىعاؼ ۽ ىات ړعي ڈڍيٍطق ڟّ‪ .‬ؼٍطس پٍڠٍذي زٌطگيڡ الڢ تڎٽ ٻيً دي تڎٽ ڇؼڛ کاـ اٌڋي ڟئي‬
‫۽ پٍڠٍذي ىات ڇؼڛ کاـ كىعي اٌڔاري‪.‬‬

‫‪www.sindhsalamat.com‬‬ ‫‪66‬‬
‫پشو پاشا ۽ ٻيون ڪهاڻيون ‪ :‬جمال ابڙو‬

‫پّڢ دڍڟً ؼٍطس ڙم پيڠي قياۿ ڀعيم ٻاٌڠّـ ڇاٌڊيً دڠڎيّـ ٿي قيّـۿ دؿ گِٽذڛ نښّۿ تڍڟً‬
‫ڟً ؼيذِيّ تَ عالج ړعڜّ ئي پٌّطق ‪ ...‬۽ قيچاري ڈا ڈا ٌَ ړيّ ‪ ...‬چڔاسۿ فّٽّۿ ؼئي‪.‬‬
‫پڠعئيً ڇيٍڠً پٍذاَُ رپيا ڇئي ىّٽيّ تَ ڟٿ ۾ ٌؽضي قارق صاني پٍّ‪ .‬ڟڒ قاري دؾ الڟي قيٺّۿ پع‬
‫زاؾ ۽ ٻارڈـ دّـ ٻّنيّـ ٻڋي ؼٍطس زٌطگيڡ الڢ پيار تازق ٿي قيّ‪.‬‬
‫ٻئي ڇيٍڠً دڍڟً ٌؽضي ىّدب دقائً دّـ ىذيّعي كييتّـ ٻڋائيً تَ ؼً ٿي قيّ‪ .‬ړا‬
‫گڠڎي تَ ةازار ۾ ةت ةڝيّ ةيٺّ رڟيّ‪ .‬ؼٍطس اکيّـ ٻّٽتيّـ قيّـۿ ىٍڠً گٍڀيع ٿيٍطق قيّ ۽ ڟّرياـ‬
‫ڟّرياـ ؼٍطس قدّد تي اٌؽاٌيت دي الټ تذال ڇيڛ نښيۿ چيائيًۿ ‛داڜي دقس!‟ اڟا تياڳ ۽‬
‫كعةاٌيڡ دي ’داڜي دقس‛ ڟئي‪.‬‬
‫ةٍا عالج ؼٍطس زٌطگي الريڡ دي تيم ؼاـ گڍق گڍ ٻعڻ نښي‪ .‬چتايائٌّػۿ ‛ىياـ زياتي “ڇق‬
‫پئؽّ ړذَِ ٌاڟي ‪ ...‬ٻچً دّ ادِّ “ؼعق ةَ تّـ!‟ پع ڟػّ اٌڠً ؼڀٍي کاـ ؼياڜّ ٿي چڔّ ڟّۿ‬
‫’زٌطگيڡ کي زٌطگيڡ دّ تيم کتّ ٿي‪ .‬يا کيػ ٻعڜّ ڟئّ يا ٻارـ کي!‛‪.‬‬
‫دڍڟً کيػ ةيڔار ؼيذڠي دّاب ڇٌّ قيّ تَ ڟً الريًۿ ىؽتعيًۿ اؼتادـۿ ړهيٍعـ دي‬
‫ؼيّري ةعادريڡ کي پعي کاـ ڇٺّ‪ .‬اڟا ئي گڠيا گڠييۿ تيغيۿ قٺ قٺاـ ۽ ’داڜي دقس‛ ‪ ...‬پاڻ ڟڒ‬
‫ړٽيمۿ گعگِهّ ٿيمۿ اڈهيم ٌٽ ڟّ پٍڠٍذي ؼيّري گعگِالئي کڝي اچي چهڠَ تي قيٺّ‪.‬‬
‫ؼاراـ دا ڟڒ ڄنيّر (ڄرائيّر) دي ؼکي ؼتاةي زاؾ ڟئي‪ .‬ٻَ ٻچا دً ٌائالـ دي چڌي ۽‬
‫ةـعټ پائي ڇٺي ڟئيۿ ؼي گِع دي ؼئي څاڙي ؼييت ؼالىت ڟئا‪ .‬ڟي ؼچّ ىاٌڊاڻ دّ پاڻ ةٍايّ‬
‫ڟئائيً‪ .‬اـ ۾ کيػ زيات ۽ زٌطگيۿ زٌطگي ۽ زيات دّ څٌڋنّ دهّق ٌٌع “يّ‪ .‬زيات دي زٌذيع ۽‬
‫ؼٍطس دٍط دي گعگِهي ٿيم ړڎي دٍڠً ړڎيڡ دي داڢ تي ٌئيً پضتي نّڟي ړڎي پّڜي ڟئي‪.‬‬
‫ؼٍطس ڟيڝً ڟڍـ ڟي ٌئّـ ؼڍ ٻڋق‪ .‬څٍطڈي څعړڛ نښيۿ تً ىاـ تا” “يّ‪ .‬ؼٍطس ؼاَُ دي ؼگَِ‬
‫ڇؼڛ قٽاـ ڟئي‪ .‬ڟً اٌلالب دّ ٌععق ڟٍيّ‪ .‬ڈا تَ ٌععق ڟّۿ ‛ىعةّ پع پّرڟيّ ړتّ!‟ ڟػّ ڄرائيّر ىاـ‬
‫ڟاري ٿي قيّ‪ .‬چڌي ةـعټ ىاـ گّڇ ٿي قئي ۽ ؼاراـ گاَُ دّـ پٺارړّـ چقئڛ نښي‪ .‬عذيب ىٌٍع‬
‫ڟّۿ اٌؽاٌي ڟيت ۽ ىسٍت دّۿ زٌطگيڡ کي اداگع ړعڻ الڢۿ زيات کي كائو رکڛ الڢۿ قطيً کاـ‬
‫ؼاڙيّ‪.‬‬
‫دؽ قرتم ڟيڝً ڟڍـ پگڠع قڟايّ‪ .‬زىيً پٍڠٍذي ىادري ؿفلت ؼاـ ڈاتي ڈهڠيارائي رت دي‬
‫صّراڋ پڠچائيۿ ؼخ پٍڠٍذي پّري كّت ؼاـ ڟڍي دڠڎي ٻخ ۾ ؼاَُ ڀعيّ ۽ ڀالري ىڠعاڻ پٍڠٍذي‬
‫رڳ کّني پاڜي پڠچايّ‪ .‬ڈا تَ كّتّـ ړٺيّـ ٿيّـ ڟيّـ! زيات ۽ زٌطگيڡ دي اقؼع ۽ اقڀع قاؼىي‪.‬‬
‫ړڝي ىاـ ړاؼّ ۽ ړاؼي ىاـ اٌتار ٿيّ‪ .‬ؼاراـ ۽ ڟً اڟڎق “ٌٍط ىسؽّس ړيّ څڛ ڟًٍ ٽيّـ‬
‫ٻچّ تضهيق ړيّ ڟّ‪ .‬څرتيۿ ؼخۿ ؼٍڋق ۽ ؼاراـ دي ىڎس کاـ ؼّاڢ ٻيّ ةَ ڟڒ پيطا ٿيّ دّ اٌتار دّ‬

‫‪www.sindhsalamat.com‬‬ ‫‪67‬‬
‫پشو پاشا ۽ ٻيون ڪهاڻيون ‪ :‬جمال ابڙو‬

‫اٌتار کڝيۿ ٻَ ڙّڜيّـ ڈڍي قيّ‪ .‬ؼاراـ ىڎس کي چّړّ ڇٌيّـۿ ‛قڇيعـ کي ړذَِ چئّۿ ىٍٿ‬
‫ړعيً!‟ ڟػّ صاىّش رڟيّ‪ .‬گِڎيڡ الڢ صياؾ “يػ تَ ’ديئً قڇيعق پٺيعق پيّ قڃيۿ ړياڈيڡ قاري‬
‫نٺ قڟائي ړڌاٌػ!‛ ‪’ ...‬ړيڍ ق ٌَ ةيڠّدق صياؾ! ىاـ ديم ۾ۿ ٻچا ةکً ۾ ‪ ‟...‬۽ قري ةَ ڟػّ غيعت‬
‫دّ ذصيعق ؼالىت ؼٍڀاري قاپػ قريّ‪.‬‬
‫پٍڠٍذا پکا ڐٽا ړعيۿ ړعڜا ئي پيػۿ اچي دػع دي پيٽ ىاـ رزؽ دي تالش ړيائيً‪ .‬ؿفاؼ‬
‫پاڜيڡ ۾ چعٌطڈ ىتاري ىډيۿ فىعت دّ اٌعاؿۿ الڈ دي ةکئي ۽ ڇکئي عّاؿ الڢ! پکيۿ ةطړّـ ۽‬
‫تتع ڟً قيچاري پّرڟيت الڢ ڟي ةَ چٍط ڇيٍڠً دّ چٽڔّ‪ .‬ىډي ٺيڔيطار ڐعي رکي ڈڍي ۽‬
‫ڐاؼايم ةطړّـ ؿڔار دي ىسافي مته ړيّـ‪ .‬دڍڟً کيػ چيهَِ ۾ رؼّ قدِي ړّرټ قٺيّـ‬
‫ٿي قيا تَ ڀع قاري چٌڌ ۾ ؼّيً پکي ةٍطقكً ؼاـ چيع ړيا پي قيا‪.‬‬
‫ڟڒ ڇيٍڠً ديم ړاٽيۿ اقؼيئڎي ۾ قيٺم ؼاراـ قټ ىّٽي “يّ‪ .‬ةطـ ٌٻمۿ ؼاَُ ٌپّڈيمۿ رڙّ‬
‫پؽاَُ پيّ کڝي‪ .‬ؼاراـ دي ڟٿ ۾ ڟٿ ڇٌائيً‪ .‬څڛ تَ پّرڟئيۿ اىيط ۽ ىسٍت دي اىاٌت ؼپعد‬
‫ړيائيٍػ‪ .‬ؼاراـ دي اکيً ۾ چيڒ اچي قئي‪ .‬اڟا چيڒ دٍڠً دي تست اٌؽاٌي عغؿ دي‬
‫كّت ڟٌّطي “ڟي‪.‬‬
‫ڈا ړيغقر ديّۿ ڈا “فتّـ ۽ ڈا ىلاةهّ! ڟع قكت اىيط دي ڇياٽي ڟٿ ۾ اڙڀعق‪ .‬زٌطگي نّڃ‬
‫پّڃ ۽ ڙّنَِ دّ ړً! ٌا اىيطيڡ دّ دقٌڠّـ ۽ ړّڟيڎق قر قر ړيّ قيڎڟيّ قڃي ۽ ڟي ةار ةار صاني‬
‫ڟٿً ؼ اـ دقٌڠيً ۽ ړّڟيڎي دا ړڔع دقر ړيّ ڈڍي‪ .‬ڈا تَ زقر ڟّ ړيغقر ڟٿً ۾ۿ ‛دڍڟً ڟٿ‬
‫ڟٿً ۾ ىهٍطا تڍڟً اڟي دقٌڠاـ ۽ ړّڟيڎاۿ ڟييـَ ڟييـَ الڢ نڠي قيٍطا!‟ ڟً ؼّچيّ‪.‬‬
‫ڀع ۾ ٺڠٍطڈ رؼتي تي ىٽيڡ دّ ړو پئي ڟهيّ‪ .‬الڈ ىهڒ ۾ دت چّري ۽ ڀٍگ دي عاؿ ۽‬
‫کهو کال ةازار نښٍطي ڟئيۿ اتي چٍط غيعتيٍط اٌؽاـ تغاريّـ چقئي ىغدقري ړعي رڟيا ڟئا‪ .‬ؼاراـ‬
‫ُق ؼاڜً ؿاىم ٿي قيا‪ .‬ړّڇر دي ڟڛ ڟڝاـۿ تغاري دي چق܂ چقئاـۿ ىڎس ؿم ٿي رڟيا ڟئا‪.‬‬
‫۽ ھ‬
‫ٺيڔيطار قازب کٽ تي قيڠيۿ زلي دي گڎ گڎ ۾ۿ ‛ؿاةاس! ؿاةاس!‟ دي اڟو ؼضاقت ٌډاقر‬
‫ړعي رڟيّ ڟّ‪.‬‬
‫ڟڒ ؿاؿ دّ تغاري کڝي چقئيٍطي چقئيٍطي ڟػّ ىعي قيّ‪ .‬ىغقرـ ړو کڝي ةٍط ړيّ‪ .‬کڝي‬
‫کيػ ڀٌّگيڡ ڀيڎق ړيائّـ‪.‬‬
‫ؼٍطس الش څڛ صاىّش ٌياپّ ڇئي رڟيّ ڟّۿ تَۿ ‛ىّـ زياتيڡ دّ ىلكط څاتّ ۽ پاتّ ‪ ...‬دّ‬
‫ړذَِ تّ ۾ ةڠتعيً “ڟيۿ اـ کي ادار ۽ ؼڀ صعچي ڈڍ !‟ زٌطگيڡ دي ڙذِارت دي ړيڍي ٌَ‬
‫ؼّني ڀڃڝي‪ .‬څو کاـ ىّت تائيً ڟڒ قاټ ڟڒ ڈالٌگۿ ٻيّ ؼڀۿ ‛داڜي دقس!‟‬

‫‪www.sindhsalamat.com‬‬ ‫‪68‬‬
‫پشو پاشا ۽ ٻيون ڪهاڻيون ‪ :‬جمال ابڙو‬

‫قتر دا زيات “فعيً ړعڜاۿ گاَُ دي ڟع تيهي کي پّرق راؿً ڇيٍطاۿ گيٍاؿ اٌؽاـ دي كتع‬
‫کي ىٍّر ړٍطاۿ تالق دي پيٽ کي كّت دا ڀٍڊار ڇيٍطاۿ ڟهٍطا قيا‪ .‬اڟّ ئي ړيچڎ ڀعيم تال”ۿ دتي‬
‫اڅ قطي اڳ ڟڒ ړيغقر ىيعاٌذڠڎق ړّڜيؽع اڀعيّ ڟّ‪ .‬اځ اتي ٻَ ؼفيط ړٍّؾ کڎيا ةيٺا ڟئا‪.‬‬

‫‪.‬‬

‫‪www.sindhsalamat.com‬‬ ‫‪69‬‬

You might also like