Εργαστήριο Δομικών Υλικών – ΠΠΜ 233

Διδάσκων : Δρ. Χουσίδης Νικόλαος

Εργαστηριακή άσκηση 2 :
Μελέτη σύνθεσης σκυροδέματος, σκυροδέτηση και
συντήρηση δοκιμίων, προσδιορισμός μηχανικών ιδιοτήτων
σκυροδέματος

Δαουλάρη Γεωργία
Δημητρίου Παναγιώτης
Ομάδα Α

Μάιος 2019
 Πίνακας περιεχομένων
1. Περίληψη ................................................................................................................. - 3 -

2. Εισαγωγή - Σκοπός ................................................................................................... - 3 -

3. Αναφερόμενα έγγραφα ............................................................................................. - 4 -

4. Μελέτη σύνθεσης σκυροδέματος .............................................................................. - 5 -

4.1. Βήμα 1 : Επιλογή κάθισης (Choice of slump) ........................................................ - 6 -

4.2. Βήμα 2 : Επιλογή μέγιστης ονομαστικής διάστασης αδρανών. .............................. - 7 -

4.3. Βήμα 3 : Υπολογισμός νερού αναμείξεως και ποσοστού εγκλωβισμένου αέρα. ..... - 7 -

4.4. Βήμα 4 : Υπολογισμός λόγου νερού προς τσιμέντο (Ν/Τ). .................................... - 8 -

4.5. Βήμα 5 : Υπολογισμός ποσότητας τσιμέντου. ....................................................... - 9 -

4.6. Βήμα 6 : Υπολογισμός ποσότητας χονδρόκοκκων αδρανών (σκύρα). ...................- 10 -

4.7. Βήμα 7 : Υπολογισμός ποσότητας λεπτόκοκκων αδρανών (άμμοι).......................- 11 -

4.8. Βήμα 8 : Διόρθωση ποσοτήτων βάσει περιεχόμενης υγρασίας αδρανών ...............- 12 -

4.9. Βήμα 9 : Προσαρμογή αναλογιών δοκιμαστικού μείγματος. ................................- 13 -

5. Σκυροδέτηση και συντήρηση δοκιμίων ....................................................................- 14 -

5.1. Εφαρμογή μελέτης σύνθεσης ...............................................................................- 14 -

5.1.1. Βήμα 1 : Εξασφάλιση εξοπλισμού ...................................................................- 14 -

5.1.2. Βήμα 2 : Προετοιμασία συστατικών σκυροδέματος..........................................- 14 -

5.1.3. Βήμα 3 : Ανάμειξη σκυροδέματος ....................................................................- 15 -

5.1.4. Βήμα 4 : Δοκιμή κάθισης (slump test) ..............................................................- 15 -

5.1.5. Βήμα 5 : Σκυροδέτηση δοκιμίων ......................................................................- 17 -

5.2. Δειγματοληψία ....................................................................................................- 17 -

-1-
5.3. Συντήρηση ..........................................................................................................- 18 -

6. Προσδιορισμός μηχανικών ιδιοτήτων σκυροδέματος ...............................................- 19 -

6.1. Δοκιμή αντοχής σε θλίψη ....................................................................................- 20 -

6.1.1. Πειραματική διαδικασία δοκιμής αντοχής σε θλίψη .........................................- 20 -

6.1.2. Αποτελέσματα πειραματικής διαδικασίας δοκιμής αντοχής σε θλίψη ...............- 22 -

6.2. Δοκιμή έμμεσου εφελκυσμού από διάρρηξη ........................................................- 23 -

6.2.1. Πειραματική διαδικασία έμμεσου εφελκυσμού από διάρρηξη. .........................- 24 -

6.2.2. Αποτελέσματα πειραματικής διαδικασίας έμμεσου εφελκυσμού από διάρρηξη - 25 -

6.3. Δοκιμή καμπτικής αντοχής ..................................................................................- 27 -

6.3.1. Πειραματική διαδικασία δοκιμής καμπτικής αντοχής 3 σημείων ......................- 28 -

6.3.2. Αποτελέσματα πειραματικής διαδικασίας δοκιμής καμπτικής αντοχής .............- 29 -

6.4. Δοκιμή Προσδιορισμού Στατικού Μέτρου Ελαστικότητας ...................................- 30 -

6.4.1. Πειραματική διαδικασία δοκιμής στατικού μέτρου ελαστικότητας ...................- 30 -

6.4.2. Αποτελέσματα πειραματικής διαδικασίας δοκιμής καμπτικής αντοχής .............- 31 -

7. Συμπεράσματα – συζήτηση αποτελεσμάτων ............................................................- 32 -

8. Βιβλιογραφία ..........................................................................................................- 35 -

9. Παρατήματα ............................................................................................................- 36 -

-2-
 Μελέτη σύνθεσης σκυροδέματος, σκυροδέτηση και συντήρηση
δοκιμίων, προσδιορισμός μηχανικών ιδιοτήτων σκυροδέματος

Δαουλάρη Γεωργία1, Δημητρίου Παναγιώτης2

1. Περίληψη

Το σκυρόδεμα σαν υλικό, έχει πολύ εκτεταμένη χρήση, καθώς συγκριτικά με άλλα
υλικά τόσο φυσικά όσο και τεχνητά, αποτελείται από πρώτες ύλες, οι οποίες είναι ευκόλως
διαθέσιμες, έχει χαμηλό κόστος και ταυτόχρονα μπορεί να διαμορφωθεί σε οποιοδήποτε
σχήμα, να οπλιστεί, να προενταθεί, να αναμειχθεί με ίνες, αποκτώντας σπουδαίες δυνατότητες.
Οι δυνατότητες του σκυροδέματος, αποτελούν αντικείμενο μελέτης με αφορμή τις
περισσότερες κατασκευές, στα πλαίσια της ασφάλειας. Για το σκοπό αυτό, έχουν προδιαγραφεί
πρότυπες μέθοδοι, που αφορούν στην παραγωγή του, από τη μελέτη σύνθεσης, τη
σκυροδέτηση και τη συντήρηση μέχρι τον προσδιορισμό μηχανικών του ιδιοτήτων, όπως είναι
η θλιπτική, η εφελκυστική του αντοχή και το μέτρο ελαστικότητας. Στα πλαίσια της παρούσας
μελέτης, διερευνήθηκαν θέματα, όπως η σύνθεση σκυροδέματος, με αδρανή ασβεστολιθικής
προέλευσης, η επίδραση προσθήκης υπερρευστοποιητή στο ανάμειγμα της σύνθεσης και η
ανάπτυξη των μηχανικών του ιδιοτήτων σε ηλικία 14 ημερών. Τα αποτελέσματα ήταν άκρως
ενθαρρυντικά, αφήνοντας περιθώριο για περαιτέρω έρευνα.

2. Εισαγωγή - Σκοπός

Το σκυρόδεμα αποτελεί το δεύτερο συχνότερα χρησιμοποιούμενο υλικό, μετά το νερό.

Σε παγκόσμιο επίπεδο, παράγεται σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό από οποιοδήποτε άλλο συνθετικό
υλικό, ενώ στον κατασκευαστικό κλάδο, υπολογίζεται ότι καταναλώνονται περίπου 35
δισεκατομμύρια τόνοι σκυροδέματος και κονιαμάτων, ετησίως. Ποσότητα ίση με το σύνολο
των υπόλοιπων χρησιμοποιούμενων, στη δόμηση, υλικών, όπως είναι το ξύλο, ο χάλυβας, το
πλαστικό και το αλουμίνιο. Υπολογίζεται δε, ότι πολύ σύντομα, η συνολική παραγόμενη, από
τα μέσα του 19ου αιώνα, ποσότητά του, θα ξεπεράσει τους 1 τρισεκατομμύριο τόνους. (Van
Damme, 2018, pp. 1–3).

Εικόνα 2.1 : Συγκριτικό γράφημα παραγωγής τσιμέντου, Εικόνα 2.2 : Συγκριτικό γράφημα παραγωγής τσιμέντου,
χάλυβα και πλαστικού με την πάροδο των ετών.(Van χάλυβα και πλαστικού με την αύξηση του πληθυσμού. (Van
Damme, 2018, p. 2) Damme, 2018, p. 2)

1
Προπτυχιακός φοιτητής, Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών και Μηχανικών Περιβάλλοντος,
Πανεπιστημίου Κύπρου, email: gdaoul01@ucy.ac.cy
2
Προπτυχιακός φοιτητής, Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών και Μηχανικών Περιβάλλοντος,
Πανεπιστημίου Κύπρου, email: demetriou.panayiotis@ucy.ac.cy

-3-
 Πρόγονος του σημερινού σκυροδέματος θεωρείται το επονομαζόμενο «ρωμαϊκό
σκυρόδεμα». Ήδη όμως, από την αρχαιότητα και πιο συγκεκριμένα, στην αρχαία Ελλάδα,
γινόταν χρήση ποζολανικού συνδετικού υλικού, για την κατασκευή κτηρίων και υποδομών, ως
αποτέλεσμα της αναμείξεως ηφαιστιογενούς εδαφικού υλικού με άσβεστο. Η άσβεστος όταν
αναμειγνύεται με ποζολάνη, αποκτά υδραυλικά χαρακτηριστικά σχηματίζοντας μια μορφή
τσιμέντου. Η τεχνολογία του σκυροδέματος, κατά τη ρωμαϊκή εποχή, βασιζόταν σε εμπειρικές
μεθόδους, δοκιμής και σφάλματος, οδηγώντας στην ανακάλυψη νέων υλικών, οι ιδιότητες των
οποίων μπορούσαν να αναπαραχθούν ξανά, χωρίς όμως να μπορούν να εξηγηθούν. Η
δυνατότητα αντικατάστασης του εμπειρισμού, από επιστημονικές μεθόδους, δόθηκε κυρίως
από τον 20ο αιώνα και μετά. Ως σημεία εκκίνησης για την εκτεταμένη χρήση του σκυροδέματος
σαν κατασκευαστικό υλικό, θα μπορούσαν να αναφερθούν, η ανακάλυψη του τσιμέντου
Portland από το Luis Vicat (1817), του οπλισμένου σκυροδέματος από τους Lambot και Monier
(1847 – 1866) και η μετέπειτα εφαρμογή του στην κατασκευή κτηριακών κατασκευών από τον
αρχιτέκτονα Auguste Perret (1898).(Camões and Ferreira, 2010, pp. 1571–1575).
Παρά, το γεγονός, ότι τον τελευταίο αιώνα, το σκυρόδεμα στην ουσία του δεν έχει
αλλάξει δραματικά, παραμένοντας ένα μίγμα αδρανών, συνδετικού πολτού και νερού, ως
αξιοσημείωτη θα μπορούσε να αναφερθεί η ανάπτυξη σκυροδέματος υψηλής απόδοσης (high
performance concrete – HPC), με την προσθήκη χημικών (πχ. υπερρευστοποιητές) και σε
ορισμένες περιπτώσεις ορυκτών (πχ. ιπτάμενη τέφρα) προσθέτων. Με τον τρόπο αυτό, κατέστη
δυνατή η παρασκευή σκυροδέματος με λόγο νερού προς τσιμέντο (Ν/Τ) μικρότερο του 0.40
(περίπου 0.30), χωρίς αυτό να έχει επίπτωση στην εργασιμότητα του (επιτυγγχανόμενη κάθιση
περίπου 200 mm), και άμεσο επακόλουθο την αύξηση της θλιπτικής του αντοχής από 30 MPa
σε 100 – 150 MPa και της ανθεκτικότητάς του σε διάρκεια 100 ή και περισσότερα χρόνια,
ακόμα και υπό δυσμενείς περιβαλλοντικές συνθήκες. Σημαντική εξέλιξη στην τεχνολογία του
σκυροδέματος, αποτελεί και η παρασκευή υπερυψηλής απόδοσης σκυροδέματος (ultra-high
performance concrete – UHPC), με θλιπτική αντοχή που φτάνει τα 800 MPa, αλλά
περιορισμένη εφαρμογή, λόγω του υψηλού του κόστους. (Camões and Ferreira, 2010, pp.
1575–1576).
Για τις περισσότερες πρακτικές εφαρμογές πάντως, το κοινό σκυρόδεμα κρίνεται
επαρκές με βασικά του πλεονεκτήματα την ικανοποιητική του θλιπτική αντοχή, την υψηλή
ανθεκτικότητά του σε διάρκεια, την ευκολία διαμόρφωσής του σε οποιοδήποτε σχήμα, το
χαμηλό του κόστος, τη μεγάλη και άμεση διαθεσιμότητα των συστατικών του και τη
συμπεριφορά του στο νερό. (Τριανταφύλλου, 2017, p. 59). Μέσω της παρούσας μελέτης,
εξετάζονται αναλυτικά όλα τα βήματα που αφορούν στην παρασκευή κοινού σκυροδέματος
κατηγορίας αντοχής C25/30, με προορισμό την κατασκευή υποστυλωμάτων, από τη μελέτη
σύνθεσής του, στην εφαρμογή αυτής στην πράξη, τη σκυροδέτηση στη συνέχεια δοκιμίων, τη
συντήρησή τους και τον προσδιορισμό τελικά των ιδιοτήτων του παραγόμενου σκυροδέματος.

3. Αναφερόμενα έγγραφα

(CYS EN 1992-1-1 Eurocode 2: Design of concrete structures - Part 1-1: General ruels and
rules for buildings, 1992)
(Κανονισμός Τεχνολογίας Σκυροδέματος - ΚΤΣ, 2016)
(FIB model code 2010 : design code, 2013)
(ACI Committee 211 and American Concrete Institute, 1991)
(ACI Committee 214 and American Concrete Institute, 2011)
(ASTM C192/C192M : Standard Practice for Making and Curing Concrete Test Specimens in
the Laboratory, 2002)

-4-
(CYS EN 12350-2:2009 - Testing fresh concrete. Slump-test, 2009)
(CYS EN 12390-1: 2000 Testing hardened concrete - Part 1: Shape, dimensions and other
requirements for specimens and moulds, 2000)
(CYS EN 12390-3:2009 - Testing hardened concrete. Compressive strength of test specimens,
2009)
(CYS EN 12390-4:2000 - Testing hardened concrete. Compressive strength. Specification for
testing machines, 2000)
(CYS EN 12390-5:2009 Testing hardened concrete. Flexural strength of test specimens., 2009)
(CYS EN 12390-6:2009 - Testing hardened concrete. Tensile splitting strength of test
specimens, 2009)
(CYS EN 12390-13:2013 - Testing hardened concrete. Determination of secant modulus of
elasticity in compression, 2013)
(CYS EN 12390-2:2009 - Testing hardened concrete. Making and curing specimens for strength
tests, 2009)

4. Μελέτη σύνθεσης σκυροδέματος

Μελέτη σύνθεσης (mix design) ονομάζεται η εργαστηριακή μελέτη που προσδιορίζει

τις ποσότητες του νερού, των επιμέρους αδρανών, τυχών χρησιμοποιούμενων
προσθέτων/προσμίκτων και την ποσότητα και τον τύπο του τσιμέντου για την παραγωγή ενός
κυβικού μέτρου συμπυκνωμένου σκυροδέματος με τις προδιαγραφόμενες ιδιότητες τόσο στη
νωπή κατάσταση (εργασιμότητα – συνεκτικότητα, φαινόμενο βάρος), όσο και στη σκληρυμένη
(απαιτούμενη αντοχή σχεδιασμού και ανθεκτικότητα σε διάρκεια).(Κανονισμός Τεχνολογίας
Σκυροδέματος - ΚΤΣ, 2016, p. 18069). Στόχος είναι οι προαναφερθείσες προδιαγραφόμενες
ιδιότητες να επιτυγχάνονται με τον οικονομικότερο δυνατό τρόπο, ενώ σε συγκεκριμένες
περιπτώσεις λαμβάνονται και άλλοι παράγοντες υπόψιν, όπως είναι για παράδειγμα η
εμφάνιση. (Al-Zuhairi, 2017, p. 2).
Το σύνολο των αναπτυγμένων, αλλά και πολλές αναπτυσσόμενες χώρες έχουν
τυποποιήσει τις μεθόδους που χρησιμοποιούν για τη μελέτη σύνθεσης του σκυροδέματος.
Αυτές οι μέθοδοι βασίζονται κατά κύριο λόγο σε εμπειρικές σχέσεις, γραφήματα και πίνακες,
που αναπτύχθηκαν ως αποτέλεσμα εκτεταμένων πειραμάτων και ερευνών πάνω σε τοπικά
διαθέσιμα υλικά. Ενδεικτικά αναφέρονται η πρότυπη μέθοδος του αμερικανικού ινστιτούτου
σκυροδέματος ACI 211.1-1991, το βρετανικό πρότυπο BS 8500-1:2006 και το ινδικό πρότυπο
IS 10260:2009.(Santhosh and Shivananda, 2017, p. 585).
Δεδομένου ότι, το σύνολο των μεθόδων θεωρούνται δοκιμαστικές, η όποια μελέτη
σύνθεσης επιλεγεί, οφείλει να ακολουθείται από τις αρχικές δοκιμές, οι οποίες περιλαμβάνουν
την παρασκευή δοκιμαστικών αναμειγμάτων (trial batches) με τις αναλογίες που προβλέπονται
στη μελέτη σύνθεσης. Σκοπός των αρχικών δοκιμών είναι να διαπιστωθεί ότι το παραγόμενο
σκυρόδεμα συμμορφώνεται προς όλες τις προδιαγραφόμενες απαιτήσεις. Σύμφωνα με τον
κανονισμό τεχνολογίας σκυροδέματος (ΚΤΣ 2016), οι δοκιμές που πραγματοποιούνται στα
πλαίσια των αρχικών δοκιμών πρέπει να γίνονται σε νωπό σκυρόδεμα θερμοκρασίας 15 οC έως
22 οC. Σε περίπτωση, που κατά τη σκυροδέτηση επικρατούν συνθήκες με μεγάλη
θερμοκρασιακή απόκλιση, αυτό πρέπει να λαμβάνεται υπόψη κατά τη διενέργεια των αρχικών
ελέγχων. Τόσο η μελέτη σύνθεσης, όσο και τα αποτελέσματα των αρχικών δοκιμών οφείλουν
να καταγράφονται. Η μελέτη σύνθεσης και οι αρχικές δοκιμές κάθε τύπου σκυροδέματος,
γίνονται πριν την έναρξη της παραγωγής συγκεκριμένης ποιότητας σκυροδέματος και
οφείλουν να επαναλαμβάνονται σε περίπτωση αλλαγής προμηθευτή αδρανών, αλλαγής του
πιστοποιητικού CE ή της δήλωσης επίδοσης, διαφοροποίησης της διαβάθμισης των αδρανών

-5-
από αυτήν της μελέτης σύνθεσης, αλλαγής του τύπου, της κατηγορίας αντοχής ή του
παραγωγού του τσιμέντου, αλλαγής τυχών χρησιμοποιούμενων προσθέτων, καθώς επίσης και
στην περίπτωση που το μείγμα παρουσιάζει τάσεις απόμειξης ή η κάθισή του δεν είναι
ικανοποιητική, μολονότι τηρούνται οι αναλογίες της μελέτης σύνθεσης. (Κανονισμός
Τεχνολογίας Σκυροδέματος - ΚΤΣ, 2016, p. 18085).
Η πραγματοποιούμενη στα πλαίσια της συγκεκριμένης αναφοράς, μελέτη
σκυροδέματος, έγινε σύμφωνα με την πρότυπη μέθοδο του αμερικανικού ινστιτούτου
σκυροδέματος ACI 211.1-1991. Η συγκεκριμένη μέθοδος ενδείκνυται για την παραγωγή
κοινού και βαρέως τύπου σκυροδέματος, ενώ η επιλογή των κατάλληλων αναλογιών,
επιτυγχάνεται μέσω της ακολουθίας συγκεκριμένων βημάτων. Τα βήματα αυτά, συνοψίζονται
ακολούθως :

4.1. Βήμα 1 : Επιλογή κάθισης (Choice of slump)

Η κάθιση του σκυροδέματος, αποτελεί τρόπο προσδιορισμού (ποσοτικοποίησης) της

εργασιμότητάς του, όπου ως εργασιμότητα ορίζεται η προσπάθεια (ήτοι το έργο) που
απαιτείται για το χειρισμό (μεταφορά, διάστρωση, συμπύκνωση και τελείωμα) του νωπού
σκυροδέματος, χωρίς να συντελεστεί απόμειξη των συστατικών του. Η σημασία της
εργασιμότητας στην τεχνολογία του σκυροδέματος είναι προφανής, δεδομένου ότι σκυρόδεμα
που δεν διαστρώνεται εύκολα, ή δεν μπορεί να συμπυκνωθεί πλήρως, δεν υπάρχει πιθανότητα
να αποδώσει τα αναμενόμενα χαρακτηριστικά αντοχής και ανθεκτικότητας σε διάρκεια.
(Mehta and Monteiro, 1993, pp. 21–26).
Σε περίπτωση που δεν καθορίζεται διαφορετικά, η τιμή κάθισης μπορεί να επιλεγεί
από τον πίνακα 6.3.1 (σε in) ή τον πίνακα Α1.5.3.1. (σε mm) του προτύπου, ανάλογα με την
εργασία για την οποία προορίζεται το σκυρόδεμα, το οποίο πρόκειται να παρασκευαστεί. Στα
πλαίσια της συγκεκριμένης αναφοράς, δεδομένου ότι το σκυρόδεμα, για το οποίο, γίνεται
μελέτη σύνθεσης, προορίζεται για την κατασκευή υποστυλωμάτων, η τιμή της
επιτυγχανόμενης κάθισης οφείλει να κυμαίνεται μεταξύ 25 και 100 mm, τιμές οι οποίες
μπορούν να προσαυξηθούν κατά 25 mm στην περίπτωση συμπύκνωσης με διαφορετική μέθοδο
από αυτήν της δονήσεως (βλ. Εικόνα 4.1). (ACI Committee 211 and American Concrete
Institute, 1991, p. 7)

Εικόνα 4.1 : Πίνακας προτεινόμενων τιμών κάθισης για διάφορα είδη κατασκευών από σκυρόδεμα σε μονάδες SI. (ACI
Committee 211 and American Concrete Institute, 1991, p. 21)

-6-
 4.2. Βήμα 2 : Επιλογή μέγιστης ονομαστικής διάστασης αδρανών.

Γενικά, το ονομαστικό μέγιστο μέγεθος κόκκου των αδρανών πρέπει να είναι το

μεγαλύτερο οικονομικά διαθέσιμο, λαμβάνοντας όμως, υπόψη τις διαστάσεις της κατασκευής,
για την οποία προορίζεται το σκυρόδεμα. Πιο συγκεκριμένα, το μέγιστο μέγεθος δεν πρέπει να
υπερβαίνει το ένα πέμπτο (1/5) της μικρότερης διάστασης των καλουπιών, το ένα τρίτο (1/3)
του πάχους των δομικών στοιχείων, ή τα τρία τέταρτα (3/4) της ελάχιστης απόστασης μεταξύ
των ράβδων οπλισμού, των δεσμίδων των ράβδων ή των ινών προέντασης. Όταν επιδιώκεται
σκυρόδεμα υψηλής αντοχής, μπορούν να επιτευχθούν καλύτερα αποτελέσματα με μειωμένα
ονομαστικά μέγιστα μεγέθη αδρανών, καθώς αυτά παράγουν υψηλότερες αντοχές σε δεδομένη
αναλογία νερού προς τσιμέντο (Ν/Τ). (ACI Committee 211 and American Concrete Institute,
1991, p. 7). Γνωρίζοντας, εκ των προτέρων ότι το μέγιστο ονομαστικό μέγεθος κόκκου
αδρανών, που είναι διαθέσιμο, είναι ίσο με 20 mm (Πίνακας 4.1) και εφόσον αυτό, δεν έρχεται
σε σύγκρουση με κάποιον από τους περιορισμούς που αναφέρονται ανωτέρω, επιλέγεται το
συγκεκριμένο μέγεθος για τη μελέτη σύνθεσης.
Στον πίνακα που ακολουθεί (Πίνακας 4.1) περιλαμβάνονται αναλυτικά τα
χαρακτηριστικά των αδρανών που είναι διαθέσιμα για τη σύνθεση σκυροδέματος C25/20 για
την κατασκευή υποστυλωμάτων, που αποτελεί και το αντικείμενο της παρούσας μελέτης.

Πίνακας 4.1 : Χαρακτηριστικά διαθέσιμων αδρανών για τη σύνθεση σκυροδέματος C25/30

Ξηρή Υδατα-
Ξηρή Μέτρο
συμπιεσμένη πορροφητι- Περιεχόμενη
Υλικά Πυκνότητα, Λεπτότητας,
πυκνότητα κότητα, υγρασία (%)
ρrd (kg/m3) FM (%)
(kg/m3) WA24 (%)
Ασβ/κα σκύρα
Μιτσερού 8/20
2342 1912.3 - 3.7 0.29
Ασβ/κα σκύρα
Μιτσερού 4/10
2385 1227.33 - 4.8 0.46
Άμμος Λατούρου 2610 - 2.12 2.3 0.50
Άμμος Μιτσερού 2634 - 2.89 1.2 0.65

Επίσης οι αναλογίες μεταξύ χρονδρόκκοκων και λεπτόκκοκων αδρανών είναι :

Ασβεστολιθικά σκύρα Μιτσερού 8/20 2 Άμμος Λατούρου 1

= και =
Ασβεστολιθικά σκύρα Μιτσερού 4/10 1 Αμμος Μιτσερού 1

4.3. Βήμα 3 : Υπολογισμός νερού αναμείξεως και ποσοστού εγκλωβισμένου αέρα.

Η ποσότητα νερού ανά μονάδα όγκου σκυροδέματος που απαιτείται για την επίτευξη
της επιθυμητής κάθισης, εξαρτάται από το ονομαστικό μέγιστο μέγεθος, το σχήμα και τη
διαβάθμιση των αδρανών, τη θερμοκρασία του σκυροδέματος, τον αναπόφευκτο όγκο κενών
αέρα που θα προκύψει και τη χρήση τυχών χημικών πρόσμικτων. Ο πίνακας Α1.5.3.3 (βλ.
Εικόνα 4.2) παρέχει εκτιμήσεις για την ποσότητα νερού που απαιτείται, η οποία ενδέχεται στην
πράξη να είναι λίγο μεγαλύτερη ή λίγο μικρότερη από τις τιμές που υποδεικνύονται στον
πίνακα, ανάλογα με την υφή και το σχήμα των αδρανών. Αποτελούν όμως μια αρκούντος
ικανοποιητική πρώτη εκτίμηση. (ACI Committee 211 and American Concrete Institute, 1991,
p. 8). Συνεπώς, για σκυρόδεμα χωρίς προσθήκη αερακτικών πρόσμικτων, με επιθυμητή κάθιση
100 mm και μέγιστο κόκκο αδρανών 20 mm, η ποσότητα του νερού αναμείξεως σε 1 m3
σκυροδέματος προσδιορίζεται ίση με 205 kg, ενώ το ποσοστό του εγκλωβισμένου αέρα ίσο με
2%.

-7-
 Εικόνα 4.2 : Πίνακας σε μονάδες SI εκτιμήσεως ποσότητας νερού αναμείξεως (kg/m3) και όγκου κενών αέρα (%) που
αναμένεται να εγκλωβιστεί για διαφορετικές τιμές κάθισης και ονομαστικού μέγιστου μεγέθους κόκκου αδρανών. (ACI
Committee 211 and American Concrete Institute, 1991, p. 22).

4.4. Βήμα 4 : Υπολογισμός λόγου νερού προς τσιμέντο (Ν/Τ).

Ο απαιτούμενος λόγος νερού προς τσιμέντο, καθορίζεται από την αντοχή που
επιδιώκεται (μέση θλιπτική αντοχή εν προκειμένω), αλλά και από επιπλέον παράγοντες, όπως
είναι για παράδειγμα η ανθεκτικότητα σε διάρκεια. Δεδομένου ότι, διαφορετικός τύπος
αδρανών, ή τσιμέντου παράγει διαφορετικές αντοχές για τον ίδιο λόγο νερού προς τσιμέντο,
συνίσταται η ανάπτυξη μιας σχέσης μεταξύ της αντοχής και των συστατικών που πρόκειται να
χρησιμοποιηθούν στην πραγματικότητα. Ελλείψει τέτοιων δεδομένων ο πίνακας Α1.5.3.4(a)
παρέχει κάποιες συντηρητικές τιμές λόγου νερού προς τσιμέντο για σκυρόδεμα που περιέχει
τύπου Ι τσιμέντο Portland (βλ Εικόνα 4.4). (ACI Committee 211 and American Concrete
Institute, 1991, p. 9) Η μέση θλιπτική αντοχή που επιλέγεται, οφείλει να υπερβαίνει τη
χαρακτηριστική αντοχή κατά ένα επαρκές περιθώριο, ώστε να μεγιστοποιηθεί η πιθανότητα η
αντοχή που θα επιτευχθεί στην πραγματικότητα να είναι τουλάχιστον ίση, αν όχι μεγαλύτερη
της χαρακτηριστικής αντοχής και να ελαχιστοποιηθεί αντίστοιχα ο κίνδυνος απόρριψης του
δείγματος. Για τον υπολογισμό της μπορεί να χρησιμοποιηθεί μια σχέση της μορφής που
ακολουθεί (ACI Committee 214 and American Concrete Institute, 2011, p. 9):
= + (4.1)
Όπου,
fcr : η τιμή της μέσης θλιπτικής αντοχής (MPa)
fc’: η τιμή της χαρακτηριστικής θλιπτικής αντοχής (MPa)
z : ο συντελεστής που καθορίζει το περιθώριο αντοχής (-)
s : η τιμή της τυπικής απόκλισης που έχει προκύψει από τουλάχιστον 15 αναμείγματα, η οποία
πολλαπλασιάζεται με έναν συντελεστή προσαύξησης στην περίπτωση που τα αναμείγματα
είναι μεν περισσότερα των 15 αλλά λιγότερα των 30. (MPa) (ACI Committee 214 and
American Concrete Institute, 2011, pp. 9–10).
Στην περίπτωση που δεν υπάρχουν δεδομένα από επαρκή αριθμό αναμειγμάτων (< 15
δοκιμών) το περιθώριο προσαύξησης της χαρακτηριστικής τιμής αντοχής, μπορεί να
λαμβάνεται από τον πίνακα 5.2 (βλ. Εικόνα 4.3). (ACI Committee 214 and American Concrete

-8-
Institute, 2011, p. 9). Δεδομένου ότι η επιδιωκόμενη κατηγορία αντοχής είναι ίση με C25/30,
το περιθώριο θα πρέπει να είναι τουλάχιστον 8 MPa. Στα πλαίσια μια πιο συντηρητικής
προσέγγισης και για λόγους απλοποίησης των υπολογισμών, στην παρούσα αναφορά το
ανωτέρω περιθώριο καθορίζεται σε 10 MPa. Συνεπακόλουθα, η μέση θλιπτική αντοχή στην
περίπτωση κυλινδρικού δοκιμίου υπολογίζεται ίση με : fcr’ = 25 MPa + 10 MPa = 35 MPa
Για τη συγκεκριμένη τιμή, μέσης θλιπτικής αντοχής από τον Πίνακα Α1.5.3.4(a)
(Εικόνα 4.4), προκύπτει ότι ο λόγος νερού προς τσιμέντο θα πρέπει να είναι ίσος με 0.47.

Εικόνα 4.3 : Πίνακας προσδιορισμού ελάχιστη απαιτούμενη μέση θλιπτική αντοχή, ελλείψει επαρκών στοιχείων (ACI
Committee 214 and American Concrete Institute, 2011, p. 9)

Εικόνα 4.4 : Πίνακας προσδιορισμού λόγου νερού προς τσιμέντο συναρτήσει της μέσης θλιπτικής αντοχής 28 ημερών (αφορά σε
κυλινδρικό δοκίμιο). (ACI Committee 211 and American Concrete Institute, 1991, p. 22)

4.5. Βήμα 5 : Υπολογισμός ποσότητας τσιμέντου.

Η ποσότητα του τσιμέντου ανά μονάδα όγκου σκυροδέματος είναι επί της ουσίας
καθορισμένη, καθώς έχει ήδη προσδιοριστεί τόσο η ποσότητα του νερού (βήμα 3) όσο και ο
λόγος νερού προς τσιμέντο (βήμα 4). Πιο αναλυτικά, εφόσον η ποσότητα του νερού στο βήμα
3 υπολογίστηκε ίση με 205 kg/m3 και ο λόγος νερού προς τσιμέντο στο βήμα 4 ίσος με 0.47,
ισχύουν τα ακόλουθα:
205 kg/m3 205 kg/m3
= 0.47 Ποσότητα τσιμέντου = = 436.2 kg/m3
ποσότητα τσιμέντου 0.47

-9-
 4.6. Βήμα 6 : Υπολογισμός ποσότητας χονδρόκοκκων αδρανών (σκύρα).

Ο όγκος των χονδρόκοκκων αδρανών ανά μονάδα όγκου σκυροδέματος, εξαρτάται

αποκλειστικά από την ονομαστική τιμή μέγιστου κόκκου των αδρανών και από το μέτρο
λεπτότητας των λεπτόκοκκων αδρανών και μπορεί να εκτιμηθεί από τον πίνακα Α1.5.3.6. (ACI
Committee 211 and American Concrete Institute, 1991, p. 12). Οι άμμοι που θα
χρησιμοποιηθούν είναι άμμος Λατούρου και άμμος Μιτσερού με μέτρο λεπτότητας 2.12 % και
2.89 % αντίστοιχα (Πίνακας 4.1). Εφόσον, οι αναλογία τους θα είναι 1:1 το μέτρο λεπτότητας
του συνόλου των λεπτόκοκκων αδρανών θα ισοδυναμεί με :
2.68 + 2.12
FM = = 2.4 %
2
Από τον πίνακα Α1.5.3.6 (βλ. Εικόνα 4.5) για ονομαστική τιμή μέγιστου κόκκου
αδρανών 20 mm και μέτρο λεπτότητας 2.4, προκύπτει ότι ο απαιτούμενος όγκος των ξηρών
χονδρόκοκκων αδρανών ανά μονάδα όγκου σκυροδέματος είναι ίσος με 0.66 m3/m3. Πιο
αναλυτικά :
Από τον Πίνακα 4.1, η ξηρή πυκνότητα των χονδρόκοκκων αδρανών είναι 1912.3
kg/m για τα ασβεστολιθικά σκύρα Μιτσερού 8/20 και 1227.33 kg/m3 για τα ασβεστολιθικά
3

σκύρα Μιτσερού 4/10. Εφόσον η μεταξύ τους αναλογία είναι 2:1 (βλ. βήμα 2) η μέση τιμή της
ξηρής πυκνότητας για τα δύο είδη σκύρων που θα χρησιμοποιηθούν υπολογίζεται ως εξής :

2 * 1912.3 kg⁄m3 + 1227.33 kg⁄m3

Μέση ξηρή πυκνότητα σκύρων = = 1684.0 kg/m3
3
Ήτοι, η συνολική απαιτούμενη ποσότητα σκύρων ισοδυναμεί με :
1684.0 kg/m3 * 0.66 = 1111.4 kg/m3.
Συνεπώς, για την δεδομένη αναλογία σκύρων 8/20 προς σκύρα 4/10 ίση με 2:1, υπολογίζεται :
2 * 1111.4
Ποσότητα σκύρων 8⁄20 = = 740.9 kg/m3
3
και
1111.4
Ποσότητα σκύρων 4⁄10 = = 370.5 kg/m3
3

Εικόνα 4.5 : Πίνακας προσδιορισμού όγκου των ξηρών χονδρόκοκκων αδρανών ανά μονάδα όγκου σκυροδέματος(ACI
Committee 211 and American Concrete Institute, 1991, p. 23)

- 10 -
 4.7. Βήμα 7 : Υπολογισμός ποσότητας λεπτόκοκκων αδρανών (άμμοι).

Με την ολοκλήρωση και του βήματος 6 έχουν εκτιμηθεί όλες οι ποσότητες των
συστατικών του σκυροδέματος με εξαίρεση αυτής των λεπτόκοκκων αδρανών. Ο υπολογισμός
αυτός μπορεί να γίνει με δύο διαφορετικούς τρόπους. Μέσω της μεθόδου των μαζών ή της
μεθόδου των απόλυτων όγκων. Η πρώτη μέθοδος (μαζών) μπορεί να χρησιμοποιηθεί με σκοπό
μια ικανοποιητική πρώτη εκτίμηση. Η δεύτερη, όμως μέθοδος (όγκων), αποτελεί ακριβέστερη
διαδικασία για τον υπολογισμό των απαιτούμενων ποσοτήτων σε λεπτόκοκκα αδρανή. (ACI
Committee 211 and American Concrete Institute, 1991, pp. 12–13). Με γνώμονα την τελευταία
διαπίστωση, επιλέγεται ο υπολογισμός της ποσότητας των λεπτόκοκκων αδρανών να γίνει με
βάση τη δεύτερη μέθοδο, δηλαδή τη μέθοδο των όγκων.
Έχοντας, λοιπόν καθορίσει ήδη, στα προηγούμενα βήματα, τις ποσότητες του νερού,
του τσιμέντου και των σκύρων, ο όγκος που υπολείπεται για τη σύνθεση 1 m3 σκυροδέματος
αποτελείται από τα κενά και τα λεπτόκοκκα αδρανή. Βέβαια, το σύνολο των ποσοτήτων που
έχουν υπολογιστεί μέχρι στιγμής αφορούν σε kg ανά m3 σκυροδέματος. Συνεπώς, είναι
απαραίτητη η μετατροπή των ποσοτήτων αυτών σε μονάδες όγκου (m3 ανά m3 σκυροδέματος),
διαιρώντας τες με την αντίστοιχη τιμή πυκνότητας. Η πυκνότητα των σκύρων (ρrd) προκύπτει
από τα δεδομένα του Πίνακα 4.1 και για αναλογία σκύρων 8/20 προς 4/10 ίση με 2:1
υπολογίζεται :
2342 * 2 + 2385 * 1
ρrd = = 2356 kg/m3
3
Η πυκνότητα του τσιμέντου και του νερού λαμβάνονται από τη διεθνή βιβλιογραφία
ως 3150 kg/m3 και 1000kg/m3, αντίστοιχα. (Helsel et al., 2016, p. 2,4). Επίσης στο βήμα 3 έχει
προσδιοριστεί το ποσοστό των κενών αέρα ίσο με 2 %, που σημαίνει ότι σε 1 m3 σκυροδέματος
ο όγκος των κενών θα είναι ίσος με 0.02 m3.
Ήτοι, σε 1 m3 σκυροδέματος περιλαμβάνονται :
205.0 kg
Όγκος νερού = = 0.205 m3
1000 kg/m3
436.2 kg
Όγκος τσιμέντου = = 0.138 m3
3150 kg/m3
1111.4 kg
Όγκος σκύρων = = 0.472 m3
2356 kg/m3
Όγκος κενών αέρα = 1 m3 * 2 % = 0.020 m3
Σύνολο : 0.835 m3
Ο όγκος που υπολείπεται της συμπλήρωσης 1 m3 σκυροδέματος, αντιστοιχεί στον όγκο
που καταλαμβάνουν τα λεπτόκοκκα αδρανή στο μείγμα. Συνεπώς ο όγκος της άμμου
υπολογίζεται ίσος με :
1 m3 – 0.835 m3 = 0.165 m3.
Η αναλογία των δύο διαφορετικών ειδών άμμου που περιλαμβάνονται στο μίγμα
(άμμος Λατούρου και άμμος Μιτσερού), άρα βάσει των δεδομένων του Πίνακα 1, η μέση
πυκνότητά τους υπολογίζεται :
2610 kg⁄m3 + 2634 kg⁄m3
Μέση ξηρή πυκνότητα άμμων = = 2622 kg/m3
2
Άρα, η συνολική απαιτούμενη μάζα των άμμων σε 1 m3 ισοδυναμεί με :
2622 kg/m3 * 0.165 m3 = 432.6 kg

- 11 -
 Εφόσον η αναλογία των δύο ειδών άμμου είναι 1:1 η ποσότητα εκάστου είδους σε 1
3
m σκυροδέματος θα είναι ίση με :
432.6 / 2 = 216.3 kg
Στον πίνακα που ακολουθεί (Πίνακας 4.2) συγκεντρώνονται όλες οι ποσότητες των
επιμέρους συστατικών του σκυροδέματος, όπως υπολογίστηκαν με τη μέθοδο των όγκων.

Πίνακας 4.2 : Ποσότητες συστατικών σκυροδέματος βάσει μεθόδου όγκων

Συστατικό Ποσότητα συστατικών (kg/m3 )
Νερό 205.0
Τσιμέντο 436.2
Σκύρα Μιτσερού 8/20 740.9
Σκύρα Μιτσερού 4/10 370.5
Άμμος Λατερού 216.3
Άμμος Μιτσερού 216.3

4.8. Βήμα 8 : Διόρθωση ποσοτήτων βάσει περιεχόμενης υγρασίας αδρανών

Για την ολοκλήρωση της μελέτης σύνθεσης σκυροδέματος, είναι απαραίτητο να

ληφθεί υπόψη ένας επιπλέον παράγοντας, αυτός της περιεχόμενης υγρασίας των αδρανών.
Συνήθως τα αδρανή είναι υγρά. Αυτό σημαίνει ότι τα ξηρά τους βάρη, πρέπει να αυξηθούν
κατά το ποσοστό του νερού που περιέχουν. Επιπροσθέτως, το νερό ανάμειξης, που προστίθεται
στο μείγμα, πρέπει να μειώνεται κατά ποσότητα ίση με την ελεύθερη υγρασία που
συνεισφέρουν τα αδρανή στο μείγμα. Ήτοι, την ολική υγρασία αναιρούμενης της
υδαταπορροφητικότητας. (ACI Committee 211 and American Concrete Institute, 1991, p. 13).
Σύμφωνα με τα δεδομένα του Πίνακα 4.1, η περιεχόμενη υγρασία του συνόλου των
αδρανών ανέρχεται σε 0.5 %, γεγονός που πρέπει να ληφθεί υπόψη στον υπολογισμό της
ποσότητά τους, ενώ στον ίδιο πίνακα αναφέρονται τα στοιχεία υδαταπορροφητικότητας τους,
βάσει των οποίων δύναται να υπολογιστεί η ποσότητα του νερού που απαιτείται για να έρθουν
σε κατάσταση SSD (κορεσμένα και επιφανειακά ξηρά). Η συνεισφορά των αδρανών (θετική ή
αρνητική) υπολογίζεται από τη διαφορά μεταξύ της περιεχόμενης υγρασίας τους και της
απαιτούμενης ποσότητας υγρασίας ώστε να έρθουν σε κατάσταση SSD. Στη συνέχεια, οι
ποσότητες των συστατικών του σκυροδέματος πρέπει να υπολογιστούν εκ νέου, λαμβάνοντας
υπόψη τη θετική ή αρνητική συνεισφορά των αδρανών στην ενυδάτωση του μείγματος
(Πίνακας 4.3). Η τελευταία στήλη του Πίνακα 3 περιλαμβάνει τις τελικές ποσότητες (kg ανά
m3 σκυροδέματος), οι οποίες και θα αποτελέσουν τη σύνθεση του σκυροδέματος. Οι σχέσεις
που χρησιμοποιήθηκαν για τη συμπλήρωση του Πίνακα 4.3 παρατίθενται ακολούθως :

Υπολογισμοί που αφορούν στα αδρανή (γραμμές 4 – 6 του Πίνακα 3)

 Υγρασία σε αδρανή (kg/m3) = Ποσότητα (kg/m3) * Περιεχόμενη υγρασία (%)
 Νερό για SSD (kg/m3) = Ποσότητα (kg/m3) * Υδαταπορροφητικότητα (%)
 Συνεισφορά σε νερό (kg/m3) = Υγρασία σε αδρανή (kg/m3) – Νερό για SSD (kg/m3)
 Διορθωμένες ποσότητες (kg/m3) = Ποσότητα (kg/m3) + Υγρασία σε αδρανή (kg/m3)

Υπολογισμός διορθωμένης ποσότητας νερού (γραμμή 1, στήλη 8, Πίνακα 3)

 Διορθωμένη ποσότητα (kg/m3) = Ποσότητα (kg/m3) - το άθροισμα της συνεισφοράς σε
νερό όλων των υπόλοιπων συστατικών του μείγματος, (kg/m3).

- 12 -
 Στη συγκεκριμένη περίπτωση η συνεισφορά των αδρανών ήταν αρνητική. Συνεπώς η
ποσότητα του νερού, που θα χρησιμοποιηθεί για το ανάμειγμα, πρέπει να αυξηθεί αναλόγως.
Η ποσότητα του τσιμέντου παραμένει ως έχει, εφόσον επί της ουσίας η ποσότητα του νερού
στο μείγμα δεν αλλάζει, απλώς ένα μέρος της περιλαμβάνεται με τη μορφή υγρασίας στα
αδρανή. Άρα για λόγο νερού της τσιμέντο 0.47 (βλ. βήμα 4), η ποσότητα του τσιμέντου είναι
ίση με 436.7 kg/m3 (βλ. βήμα 5). Η ποσότητα των αδρανών αυξάνεται βάσει της περιεχόμενης
τους υγρασίας.

Πίνακας 4.3 : Διορθωμένες τιμές συστατικών σκυροδέματος

Συστατικό Ποσότητα Περιεχόμενη Υδαταπορ- Υγρασία Νερό Συνεισφορά Διορθωμένη
(kg/m3) Υγρασία (%) ροφητικό- σε για SSD σε νερό ποσότητα
τητα (%) αδρανή (kg/m3) (kg/m3) (kg/m3)
(kg/m3)
Νερό 205.0 251.4
Τσιμέντο 436.2 436.2
Σκύρα
Μιτσερού 740.9 0.29 3.7 2.15 27.41 -25.26 743.0
8/20
Σκύρα
Μιτσερού 370.5 0.46 4.8 1.70 17.78 -16.08 372.2
4/10
Άμμος
216.3 0.50 2.3 1.08 4.97 -3.89 217.4
Λατερού
Άμμος
216.3 0.65 1.2 1.41 2.60 -1.19 217.7
Μιτσερού

4.9. Βήμα 9 : Προσαρμογή αναλογιών δοκιμαστικού μείγματος.

Οι ποσότητες που υπολογίστηκαν στο βήμα 8, πρέπει να ελέγχονται στα πλαίσια

δοκιμαστικών μειγμάτων (trial batches), τα οποία πρέπει να παρασκευάζονται σύμφωνα με το
πρότυπο ASTM C 192. (ACI Committee 211 and American Concrete Institute, 1991, p. 13).
Για το δοκιμαστικό μείγμα, επιλέγεται η Παρασκευή 3 κυβικών δοκιμίων διαστάσεων
150 mm x 150 mm x 150 mm (μήκος x πλάτος x ύψος), 2 κυλινδρικά δοκίμια ύψους 300 mm
και διαμέτρου 150 mm και ένα μικρό δοκάρι μήκους 500 mm και διατομής 100 mm x 100 mm
(μήκος x πλάτος). Ο συνολικός όγκος σκυροδέματος που απαιτείται για την Παρασκευή των
δοκιμίων που περιγράφονται ανωτέρω, υπολογίζεται σε :
3 π * 0.1502
Vολ = 3 * 0.150 + 2 * * 0.300 + 0.500 * 0.1002 = 0.026 m3
4
Οι ποσότητες των συστατικών για τη σύνθεση σκυροδέματος όγκου 0.031 m3 είναι
ίσες με :
Μάζα νερού = 0.026 * 251.4 = 6.54 m3
Μάζα τσιμέντου = 0.026 * 436.2 = 11.34 m3
Μάζα σκύρων Μυτσερού 8/20 = 0.026 * 743.0 = 19.32 m3
Μάζα σκύρων Μυτσερού 4/10 = 0.026 * 372.2 = 9.68 m3
Μάζα άμμου Λατερού = 0.026 * 217.4 = 5.65 m3
Μάζα άμμου Μυτσερού = 0.026 * 217.7 = 5.66 m3

- 13 -
5. Σκυροδέτηση και συντήρηση δοκιμίων

Η σκυροδέτηση και συντήρηση των δοκιμίων αποτελεί διαδικαστικό βήμα, που

ακολουθεί τη μελέτη σύνθεσης σκυροδέματος και αποσκοπεί στη δημιουργία δοκιμίων,
προκειμένου αυτά να ελεγχθούν στην πορεία ως προς τις μηχανικές τους ιδιότητες, μέσω
πρότυπων δοκιμών. Περιλαμβάνει την προετοιμασία και πλήρωση καλουπιών, τη συμπύκνωση
του σκυροδέματος εντός αυτών, επιπέδωση της επιφάνειας τους, τη σκλήρυνση και μεταφορά
τους. (CYS EN 12390-2:2009 - Testing hardened concrete. Making and curing specimens for
strength tests, 2009).

5.1. Εφαρμογή μελέτης σύνθεσης

5.1.1. Βήμα 1 : Εξασφάλιση εξοπλισμού

Το πρώτο βήμα για την εφαρμογή της μελέτης σύνθεσης, που προηγήθηκε (βλ. ενότητα
4), είναι η κατάλληλη προετοιμασία, ήτοι η εξασφάλιση όλων των απαραίτητων προϋποθέσεων
για τη σωστή ανάμειξη του μίγματος. Εν προκειμένω, ως προς τον εξοπλισμό, εξασφαλίσθηκαν
τα εξής : καλούπια (3 κυβικού σχήματος, 2 κυλινδρικού και ένα πρισματικό), αναδευτήρας
σκυροδέματος (μπετονιέρα), πρότυπες ράβδοι για τη συμπύκνωση του μείγματος, δονητική
τράπεζα (χρησιμοποιήθηκε για τη συμπύκνωση του πρισματικού δοκιμίου), πρότυπη συσκευή
υπολογισμού της κάθισης (όπως αυτή που προδιαγράφεται στο πρότυπο ΕΝ 12350-2), άλλα
μικρο-εργαλεία, όπως για παράδειγμα, φτυάρι, σπάτουλες, σέσουλα, σφυρί, πλαστικά δοχεία,
ξύλινη παλέτα, χάρακας, γάντια, ωτασπίδες, προστατευτικά γυαλιά, προστατευτικές μάσκες,
κλπ.
5.1.2. Βήμα 2 : Προετοιμασία συστατικών σκυροδέματος

Εξίσου σημαντικό βήμα, αποτελεί η προετοιμασία των επιμέρους συστατικών του

σκυροδέματος. Τα αδρανή για παράδειγμα, πρέπει να έχουν αποκτήσει θερμοκρασία δωματίου,
ενώ το τσιμέντο, δεν πρέπει να έχει απορροφήσει υγρασία, που σημαίνει ότι τυχόν αποθήκευσή
του πριν τη χρήση του, οφείλει να γίνεται σε ξηρό μέρος. Θεωρώντας ως δεδομένες, τις
παραπάνω προϋποθέσεις, Προσδιορίστηκε επ’ ακριβώς η απαιτούμενη μάζα κάθε ενός εκ των
συστατικών, σύμφωνα με τη μελέτη σύνθεσης (βλ. Πίνακα 4.3). Τα δύο διαφορετικά είδη
χονδρόκοκκων αδρανών, ενώθηκαν μεταξύ τους (τοποθετήθηκαν σε κοινό πλαστικό δοχείο).
Στη συνέχεια τα δοχεία με τα όλα τα επιμέρους συστατικά, τοποθετήθηκαν σχετικά κοντά
αναδευτήρα σκυροδέματος (μπετονιέρα) ώστε να είναι εύκολα και γρήγορα πρόσημα κατά το
στάδιο της ανάμειξης, χωρίς όμως να υπάρχει κίνδυνος ανατροπής τους.

Εικόνα 5.1 : Κυλινδρικά δοκίμια (μέρος του απαραίτητου Εικόνα 5.2 : Προετοιμασία συστατικών σκυροδέματος
εξοπλισμού)

- 14 -
5.1.3. Βήμα 3 : Ανάμειξη σκυροδέματος

Η ανάμειξη του σκυροδέματος γίνεται σε στάδια. Πριν από την εκκίνηση του
αναδευτήρα σκυροδέματος (μπετονιέρα), αποτέθηκαν στο εσωτερικό της τα χονδρόκοκκα
αδρανή (σκύρα). Στη συνέχεια, η μπετονιέρα τέθηκε σε λειτουργία και ενώ εκτελούσε
περιστροφική κίνηση προστέθηκε αρχικά το πρώτο είδος λεπτόκοκκων αδρανών (άμμος
Λατούρου) και στη συνέχεια το δεύτερο (άμμος Μιτσετρού). Μετά από ένα περίπου λεπτό
ανάδευσης των αδρανών μεταξύ τους (περαιτέρω ανάδευση θα έχει αρνητικές συνέπειες λόγω
της ασβεστολιθικής τους σύστασης, βλ. κατακερματισμός κατά Los Angeles), προστέθηκε η
ποσότητα του τσιμέντου και ακολούθως του νερού. Αμέσως μετά την ομογενοποίηση του
μείγματος, πραγματοποιήθηκε δοκιμή κάθισης (slump test).

Εικόνα 5.3 : Απόθεση σκύρων εντός της μπετονιέρας Εικόνα 5.4 : Ανάμειξη συστατικών σκυροδέματος

5.1.4. Βήμα 4 : Δοκιμή κάθισης (slump test)

Η δοκιμή κάθισης, αποτελεί μέθοδο προσδιορισμού τη συνοχής (και κατ’ επέκταση

της εργασιμότητας) του νωπού σκυροδέματος. Για την εκτέλεση της δοκιμής απαιτούνται, μια
μεταλλική ράβδος κυκλικής διατομής διαμέτρου 16 ± 1 mm και μήκος 600 ± 5 mm, μία
δύσκαμπτη, επίπεδη, μη απορροφητική επιφάνεια, ένας χάρακας μήκους 300 mm, του οποίου
το σημείο μηδέν να είναι τοποθετημένο ακριβώς στο άκρο του, ένα μικρό φτυάρι, ένα
χρονόμετρο και ένα μεταλλικό καλούπι σε σχήμα κόλουρου κώνου, με διάμετρο βάσης 200 ±
2 mm, διάμετρο κορυφής 100 ± 2 mm και ύψος 300 ± 2 mm. Το εσωτερικό του κώνου, πρέπει
να είναι εντελώς λείο, χωρίς προεξοχές ή βαθουλώματα, ενώ εξωτερικά, πλησίον της κορυφής
του, οφείλουν να υπάρχουν δύο λαβές. (CYS EN 12350-2:2009 - Testing fresh concrete. Slump-
test, 2009). Εφόσον εξασφαλίστηκαν όλα τα παραπάνω η διαδικασία που ακολουθήθηκε
περιλαμβάνει τα εξής βήματα :
1. Αρχικά τοποθετήθηκε ο κώνος επί της μεταλλικής βάσης.
2. Στη συνέχεια, πληρώθηκε ο κώνος σε 3 διαδοχικές στρώσεις με πάχος στρώσης περίπου
1/3 του ύψους του κώνου.
3. Μετά την εναπόθεση κάθε στρώσης ακολουθούσε συμπύκνωση, μέσω 25 ομοιόμορφα
κατανεμημένων χτυπημάτων, σε όλη την επιφάνεια του σκυροδέματος με τη βοήθεια της
μεταλλικής ράβδου.
4. Στο επίπεδο της κατώτερης στρώσης, η ράβδος βυθιζόταν σε όλο το πάχος της, ενώ στις
επόμενες στρώσεις έγινε προσπάθεια να μην υπάρχει διείσδυση της ράβδου σε στρώση που
έχει ήδη συμπυκνωθεί.

- 15 -
5. Στο επίπεδο της ανώτερης στρώσης, ο κώνος υπερπληρώθηκε με σκυρόδεμα πριν την
έναρξη των χτύπων συμπύκνωσης, ενώ συμπληρώθηκε εκ νέου με ποσότητα
σκυροδέματος κατά τη διάρκεια της συμπύκνωσης, ώστε πάντα να υπάρχει περίσσεια.
6. Μετά την ολοκλήρωση της συμπύκνωσης και της τελευταίας στρώσης, απομακρύνθηκε
τυχόν πλεονάζον σκυρόδεμα και επιπεδώθηκε η επιφάνεια του μέσω οριζόντιων,
παλινδρομικών κινήσεων της ράβδου.
7. Εφόσον, καθαρίστηκε η περιοχή γύρω από τη βάση του κώνου, ο κώνος ανασύρθηκε
κατακόρυφα μέσα σε χρονικό διάστημα 2 με 5 το μέγιστο δευτερόλεπτα.
8. Γενικά, η όλη διαδικασία εκτυλίχθηκε γρήγορα, ώστε να μην υπερβαίνεται χρονικά το
διάστημα των 150 δευτερολέπτων.
9. Αμέσως μετά την αφαίρεση του κώνου, προσδιορίστηκε η κάθιση του μείγματος,
μετρώντας τη διαφορά του ύψους μεταξύ του κώνου και του πλέον ψηλότερου σημείου
του μείγματος, καθώς αυτό «κάθισε», λόγω ιδίου βάρους.

Εικόνα 5.5 : Συμπύκνωση στρώσης του μείγματος με τη Εικόνα 5.6 : Αφαίρεση του μεταλλικού κώνου για τον
βοήθεια της μεταλλικής ράβδου προσδιορισμό της κάθισης του μείγματος

Όπως, φαίνεται και στην εικόνα 5.6 η κάθιση του μείγματος ήταν μηδενική. Συνεπώς,
το συγκεκριμένο ανάμειγμα, κρίθηκε ως μη εργάσιμο. Η αρνητική αυτή έκβαση, πιθανώς
σχετίζεται με τις συνθήκες αποθήκευσης των αδρανών, των οποίων μεταβλήθηκε η
περιεχόμενη υγρασία, με αποτέλεσμα, στην συνέχεια να απορροφήσουν μέρος του νερού, το
οποίο προοριζόταν για το ανάμειγμα. Επειδή, όμως το παραπάνω συμπέρασμα αποτελεί
υπόθεση και μάλιστα χωρίς να στηρίζεται σε αριθμητικά δεδομένα, η προσθήκη νερού
απορρίφθηκε κατηγορηματικά, ως επίλυση του προβλήματος, καθώς κάτι τέτοιο θα οδηγούσε
σε μεταβολή του λόγου νερού προς τσιμέντο με πιθανότερο σενάριο την αύξησή του, γεγονός
που θα είχε αρνητική επίπτωση στις μηχανικές του ιδιότητες.
Το παραπάνω πρόβλημα, επιλύθηκε με προσθήκη υπερρευστοποιητή. Για την ακρίβεια
προστέθηκαν 148 gr υπερρευστοποιητή 3ης γενιάς (Sika Viscocrete). Ακολούθως,
πραγματοποιήθηκε, για μία ακόμα φορά έλεγχος κάθισης, με την τιμή της αυτή τη φορά να
μετράται σε 160 mm. Η μορφή της συντελούμενης κάθισης (Εικόνα 5.6) δεν είναι αποδεκτή
από το πρότυπο EN 12350-2, το οποίο υποδεικνύει ότι σε περίπτωση απομάκρυνσης τμήματος
από τη μάζα του σκυροδέματος (shear slump) η δοκιμή πρέπει να επαναλαμβάνεται. Αν
μάλιστα, κατά την εκτέλεση της επαναληπτικής δοκιμής προκύψει το ίδιο πρόβλημα, η δοκιμή
κάθισης κρίνεται ακατάλληλη ως μέθοδος για τον προσδιορισμό της εργασιμότητας του
δείγματος, λόγω έλλειψης της απαραίτητης πλαστικότητας και συνοχής. Επιπρόσθετα, η τιμής
της είναι σημαντικά μεγαλύτερη από αυτήν που προτείνει το πρότυπο ACI 211.1-91, για
σκυρόδεμα που προορίζεται για υποστυλώματα. Εξάγεται λοιπόν, το συμπέρασμα ότι η

- 16 -
προσθήκη υπερευστοποιητή, αυξάνει μεν την εργασιμότητα, όταν όμως ξεπεράσει μια
ποσότητα, μπορεί να οδηγήσει σε απώλεια της συνεκτικότητας του μείγματος.
Παρόλα αυτά, λόγω έλλειψης δυνατότητας προσδιορισμού της κάθισης με
εναλλακτική μέθοδο και για λόγους διερεύνησης της επίδρασης της προσθήκης της
συγκεκριμένης ποσότητας υπερρευστοποιητή στο ανάμειγμα, ως προς τις μηχανικές ιδιότητες
του σκυροδέματος, επιλέχθηκε η συνέχιση της διαδικασίας στο επόμενο στάδιο, αυτό της
δειγματοληψίας.
Σημειώνεται ότι, ειδικά για την περίπτωση κατασκευής δοκιμίων σκληρυμένου
σκυροδέματος με σκοπό την αξιοποίηση τους για εργαστηριακούς σκοπούς (πχ. για τον
προσδιορισμό μηχανικών ιδιοτήτων) υπάρχει διαθέσιμο πρότυπο, το ASTM C192/C192M, στο
οποίο περιγράφεται αναλυτικά το σύνολο των βημάτων, που πρέπει να ακολουθούνται.

Εικόνα 5.7 : Προσθήκη υπερρευστοποιητή στο ανάμειγμα Εικόνα 5.8 : Μέτρηση της κάθισης μετά την προσθήκη
υπερρευστοποιητή.

Εικόνα 5.7 : Τρόπος μέτρησης της κάθισης Εικόνα 5.8 : Αποδεκτή μορφή κάθισης (a) και μη αποδεκτή
μορφή κάθισης (β)
(CYS EN 12350-2:2009 - Testing fresh concrete. Slump-test, 2009, p. 7)

5.1.5. Βήμα 5 : Σκυροδέτηση δοκιμίων

5.2. Δειγματοληψία

Σε αυτό το βήμα, τοποθετήθηκε το μείγμα του σκυροδέματος εντός των καλουπιών

των δοκιμίων, με τη βοήθεια σέσουλας. Η συμπύκνωση τόσο των κυβικών όσο και τον
κυλινδρικών δοκιμίων, έγινε χειρωνακτικά με ανάλογο τρόπο, με αυτόν της δοκιμής κάθισης.
Πιο αναλυτικά, τα κυβικά δοκίμια συμπυκνώθηκαν σε δύο διαδοχικές στρώσεις μέσω 33
ομοιόμορφα κατανεμημένων χτύπων στην επιφάνεια του σκυροδέματος με τη βοήθεια ράβδου,
ενώ τα κυλινδρικά δοκίμια συμπυκνώθηκαν σε 3 στρώσεις μέσω 25 χτύπων. Για τους χτύπους
έγινε χρήση χαλύβδινων ράβδων τετραγωνικής διατομής 25 mm x 25 mm και μήκος 380 mm.
Στη συνέχεια το περιεχόμενο ισοπεδώθηκε (τελείωμα), ενώ μέσω πλευρικών χτυπημάτων στα
τοιχώματα του εκάστοτε καλουπιού με ένα σφυρί, απομακρύνθηκαν τυχόν εγκλωβισμένες
φυσαλίδες αέρα.

- 17 -
 H συμπύκνωση του πρισματικού δοκιμίου έγινε μηχανικά με χρήση δονητικής
τράπεζας. Αφού πρώτα το δοκίμιο στερεώθηκε καταλλήλως στην ειδική υποδοχή της
συσκευής, αυτή τέθηκε σε λειτουργία. Η διαδικασία αυτή διήρκεσε για ελάχιστο χρονικό
διάστημα (της τάξεως των δευτερολέπτων) καθώς με αυτόν τον τρόπο η συμπύκνωση
επετεύχθη άμεσα.

Εικόνα 5.9 : Συμπύκνωση κυβικού δοκιμίοιυ, με χειρονατική Εικόνα 5.10 : Απομάρυνση εγκλωβισμένου αέρα
μέθοδο

Εικόνα 5.11 : Συμπύκνωση (αριστερά) και τελείωμα (δεξιά) Εικόνα 5.12 : Συμπύκνωση πρισματικού δοκιμίου με χρήση
κυλινδικού δοκιμίου, με χειρονακτική μέθοδο δονιτικής τράπεζας

Στη συνέχεια τα δοκίμια αφέθηκαν σε καλούπια για δύο μέρες σε χώρο,

προστατευμένο από υγρασία και μέση θερμοκρασία 20 ± 2 οC, όπως καθορίζεται από το
πρότυπο ΕΝ12390-2. Μετά το πέρας δύο ημερών αφαιρέθηκαν τα καλούπια και ακολούθησε
συντήρηση των δοκιμίων μέσα σε δεξαμενή νερού.

5.3. Συντήρηση

Οι συνθήκες συντήρησης των δοκιμίων σκυροδέματος, ειδικά κατά την πρώτη μέρα,
διαδραματίζουν εξαιρετικά σημαντικό ρόλο ως προς την ανάπτυξη των αντοχών τους. Μέσα
από αυτή τη διαδικασία αποτρέπεται ή αναπληρώνεται η απώλεια υγρασίας από τα δοκίμια και
διατηρείται ευνοϊκή θερμοκρασία, ώστε να λάβει χώρα η ομαλή ανάπτυξη των αντοχών. Η
απώλεια υγρασίας από το νωπό σκυρόδεμα, μπορεί να προκαλέσει αναστολή της ενυδάτωσης
ή/και συστολή, με ενδεχόμενη ρηγμάτωση. Η αναστολή (μερική ή ολική) της ενυδάτωσης έχει
ως συνέπεια την αύξηση του πορώδους του σκυροδέματος και κατ’ επέκταση της
διαπερατότητάς του, γεγονός που ελαττώνει σημαντικά την ανθεκτικότητά του και την
προστασία που προσφέρει στον οπλισμό από διάβρωση. Επίσης, μειώνει την αντοχή του και
την αντίστασή του σε απόρριψη. (Ευαγώρου and Κουρουζίδου, 2018, p. 1)

- 18 -
 Συντήρηση του σκυροδέματος, μπορεί να επιτευχθεί με διάφορους τρόπους, ενδεικτικά
αναφέρονται, η συντήρηση με συνεχή ή διακεκομμένη, αλλά συχνή διαβροχή της επιφάνειας
του σκυροδέματος με νερό, με πλημμύρισμα, με ατμό ή με επικάλυψη της επιφάνειας με
συνεχώς διαβρεχόμενη λινάτσα. (Ευαγώρου and Κουρουζίδου, 2018, p. 2). Ο κανονισμός
τεχνολογίας σκυροδέματος του 2018, συστήνει, η συντήρηση να γίνεται με υγρές λινάτσες,
καθώς έχουν το πλεονέκτημα ότι προστατεύουν ταυτόχρονα, το σκυρόδεμα από την ηλιακή
ακτινοβολία και κατ’ επέκταση την αύξηση της θερμοκρασίας του, να αρχίζει αμέσως μετά τη
διάστρωσή του και να διαρκεί κατ’ ελάχιστον για 7 ημέρες, διάστημα το αυξάνεται στις 14
ημέρες, για σκυροδέματα πρόσθετων απαιτήσεων (πχ. σκυρόδεμα ανθεκτικό σε επιφανειακή
φθορά, τριβή/απότριψη). Επιπρόσθετα, καθορίζει ότι ο έλεγχος της παραγωγής του
σκυροδέματος, εκτελείται από τον παραγωγό και περιλαμβάνει κατ’ ελάχιστο έλεγχο αντοχής
σε θλίψη σε ηλικία 28 ημερών, έλεγχο συνεκτικότητας (συνήθως κάθισης) και έλεγχο
περιεχόμενου αέρα σε περίπτωση χρήσης αερακτικού.
Όπως έχει ήδη αναφερθεί, στη συγκεκριμένη περίπτωση, που αφορούσε σε δοκίμια
εργαστηρίου, επιλέχθηκε ως μέθοδος συντήρησης η βύθισή τους σε δεξαμενή νερού, για
χρονικό διάστημα 14 ημερών, ενώ ο έλεγχος των μηχανικών τους ιδιοτήτων, για λόγους
χρονικού περιορισμού, επισπεύστηκε στις 14 ημέρες αντί για 28, γεγονός που πρέπει να
συνυπολογιστεί κατά την ερμηνεία των πειραματικών αποτελεσμάτων και τη διεξαγωγή
συμπερασμάτων.

Εικόνα 5.13 – 5.14 : Συντήρηση δοκιμίων σε δεξαμενή με νερό

6. Προσδιορισμός μηχανικών ιδιοτήτων σκυροδέματος

Οι ιδιότητες και κατ’ επέκταση, η συμπεριφορά του σκυροδέματος είναι άμεσα

συνδεδεμένες με το είδος των συστατικών του, των πρόσμικτων (εφόσον χρησιμοποιούνται)
και τη διαδικασία παραγωγής του. Το πρώτο βήμα για την εξασφάλιση των επιθυμητών
χαρακτηριστικών, είναι η σωστή επιλογή των επιμέρους συστατικών του, τα οποία μάλιστα
οφείλουν να αποθηκεύονται με ιδιαίτερη προσοχή, ώστε να αποφεύγεται η αλλοίωση της, ενώ
δεύτερο εξίσου σημαντικό βήμα, αποτελεί η μελέτη σύνθεσής του (βλ. παρ. 4), μέσω της
οποίας καθορίζονται οι ιδανικές ποσότητες κάθε συστατικού. Δεδομένης της εκτεταμένης
χρήσης του σκυροδέματος, η εξασφάλιση της ποιότητάς του, αποτελεί επιτακτική ανάγκη. Ο
πλέον συνηθισμένος τρόπος διασφάλισης ικανοποιητικής συμπεριφοράς του σκυροδέματος,
είναι ο έλεγχος ορισμένων εκ των ιδιοτήτων του, της είναι η εργασιμότητα του (βλ. παρ. 5), η
θλιπτική και εφελκυστική του αντοχή και το μέτρο ελαστικότητας, στοχεύοντας στην επίτευξη
απαιτήσεων, που αφορούν στην κατασκευαστική του απόδοση και ασφάλεια, της αυτές
καθορίζονται βάσει προτύπων. (Ribeiro et al., 2016, p. 723).

- 19 -
 6.1. Δοκιμή αντοχής σε θλίψη

Όπως έχει ήδη αναφερθεί η απόδοση του σκυροδέματος, αξιολογείται μέσω μηχανικών
του ιδιοτήτων, όπως είναι η αντοχή του σε θλίψη, σε εφελκυσμό, σε κάμψη και το μέτρο
ελαστικότητας. Η αντοχή σε θλίψη, παρόλα αυτά θεωρείται ως το πλέον σημαντικό
χαρακτηριστικό του σκυροδέματος, καθώς υπάρχει η αντίληψη ότι, τυχόν βελτίωσή της, θα
επιφέρει βελτίωση και στις υπόλοιπες μηχανικές του ιδιότητες. (Ayub et al., 2014, p. 2).
Ο προσδιορισμός της θλιπτικής αντοχή του σκυροδέματος, γίνεται με τη χρήση
δοκιμίων σκληρυμένου σκυροδέματος, τα οποία μπορεί να είναι κυβικά ή κυλινδρικά, οι
διαστάσεις3 των οποίων καθορίζονται αναλυτικά στο πρότυπο ΕΝ 12390-1. Το υπό εξέταση,
κάθε φορά, δοκίμιο, τοποθετείται σε ειδική μηχανή φόρτισης, η οποία οφείλει να
συμμορφώνεται με τις απαιτήσεις του προτύπου ΕΝ 12390-4 και φορτίζεται έως ότου επέλθει
η αστοχία του. Ακολούθως, καταγράφεται το μέγιστο επιβαλλόμενο φορτίο, πριν την αστοχία
του δοκιμίου και μέσω αυτού, υπολογίζεται η θλιπτική του αντοχή. (CYS EN 12390-3:2009 -
Testing hardened concrete. Compressive strength of test specimens, 2009, p. 5).

6.1.1. Πειραματική διαδικασία δοκιμής αντοχής σε θλίψη

Η πειραματική μεθοδολογία που ακολουθήθηκε για κάθε δοκίμιο (κυβικής μορφής εν

προκειμένω), καθορίζεται από το πρότυπο ΕΝ 12390-3 και περιλαμβάνει τα βήματα που
περιγράφονται ακολούθως :
1. Μετρήθηκαν οι διαστάσεις.
2. Αφαιρέθηκε η επιπλέον υγρασία από την επιφάνεια του δοκιμίου, σκουπίζοντάς το, πριν
την τοποθέτησή του στη μηχανή φόρτισης.
3. Μετρήθηκε το βάρος του δοκιμίου.
4. Καθαρίστηκαν οι επιφάνειες της μηχανής φόρτισης, ώστε να απομακρυνθούν πλήρως
τυχόν ξένα σώματα. Σημειώνεται ότι σε καμία περίπτωση, δεν χρησιμοποιείται κάποιου
είδους συσκευασία μεταξύ του δοκιμίου και της μηχανής φόρτισης.
5. Τοποθετήθηκε το δοκίμιο στη μηχανή φόρτισης, κατά τέτοιο τρόπο, ώστε η διεύθυνση
εφαρμογής του φορτίου να είναι κάθετη στη διεύθυνση σκυροδέτησης. Ιδιαίτερη έμφαση
δόθηκε επίσης, στην τοποθέτηση του δοκιμίου στο κέντρο της κάτω πλάκας της μηχανής
φόρτισης, δεδομένου ότι η ανοχή για τυχόν απόκλιση της θέσης του από το κέντρο είναι
μόλις ± 1 % του καθορισμένου μεγέθους διατομής.
6. Ακολούθησε επιβολή φορτίου με ρυθμό 0.50 ± 0.20 MPa/s μέχρι το δοκίμιο να μη έχει
δυνατότητα παραλαβής επιπλέον φόρτισης.
7. Καταγράφηκε η τιμή του μέγιστου επιβαλλόμενου φορτίου, όπως και η μορφή της
αστοχίας. Μη ικανοποιητικές μορφές αστοχίας μπορεί να προκύψουν είτε από κακή
εφαρμογή της πειραματικής διαδικασίας, είτε από πρόβλημα στη μηχανή φόρτισης (βλ.
Εικόνα 6.2).
Η θλιπτική αντοχή του δοκιμίου υπολογίζεται τη σχέση που ακολουθεί (σχέση 5.1)
= (5.1)

Όπου,
fc : η μέση θλιπτική αντοχή, (MPa)
F : το μέγιστο επιβαλλόμενο φορτίο, (N)
Ac : Εμβαδόν επιφάνειας δοκιμίου, (mm2)

3
Για κυβικά δοκίμια, 100 mm ≤ μήκος ακμής ≤ 300 mm , ενώ για κυλινδρικά δοκίμια, 100 mm ≤
διάμετρος ≤ 300 mm και ύψος = 2 × διάμετρος.

- 20 -
 Εικόνα 6.1 : Μέτρηση διαστάσεων Εικόνα 6.3 : Τοποθέτηση δοκιμίου στη
Εικόνα 6.2 : Μέτρηση βάρους δοκιμίου
δοκιμίου μηχανή φόρτισης

Εικόνα 6.4 : Εισαγωγή δεδομένων στο Εικόνα 6.5 : Καθορισμός ρυθμού Εικόνα 6.6 : Εκκίνηση μηχανής
λογισμικό της μηχανής φόρτισης φόρτισης στα 0.50 Μpa/s φόρτισης

Εικόνα 6.7 : Ικανοποιητικές μορφές αστοχίας κυβικών δοκιμίων. (CYS EN 12390-3:2009 - Testing hardened concrete.
Compressive strength of test specimens, 2009, p. 7)

Εικόνα 6.8 : Μη ικανοποιητικές μορφές αστοχίας κυβικών δοκιμίων. (CYS EN 12390-3:2009 - Testing hardened concrete.
Compressive strength of test specimens, 2009, p. 7)

- 21 -
 6.1.2. Αποτελέσματα πειραματικής διαδικασίας δοκιμής αντοχής σε θλίψη

Τα πειραματικά αποτελέσματα της πειραματικής διαδικασίας συγκεντρώνονται στον

πίνακα που ακολουθεί (Πίνακας 6.1). Για τη δοκιμή αυτή χρησιμοποιήθηκαν 3 κυβικά δοκίμια.

Πίνακας 6.1 : Πειραματικά αποτελέσματα δοκιμής αντοχής σε θλίψη.

Μάζα Διαστάσεις δοκιμίου Εμβαδό Φορτίο Θλιπτική Πυκνότητα,
Κωδικός Μορφή
δοκιμίου, Ύψος, Πλάτος Μήκος έδρας θραύσεως, αντοχή, ρ (kg/m3)
δοκιμίου αστοχίας
m (kg) H (mm) W (mm) L (mm) Ac (mm) F (kΝ) fc (MPa)
Α1 7.6440 149.53 149.37 150.21 22436.87 1120.2 49.9 2278.40 Ικανοποιητική
Α2 7.6716 149.57 150.01 150.87 22632.01 1152.8 50.9 2266.30 Ικανοποιητική
Α3 7.6654 150.26 150.14 148.46 22289.78 1168.1 52.4 2288.68 Ικανοποιητική

Για τον υπολογισμό της θλιπτικής αντοχής χρησιμοποιήθηκε η σχέση 5.1, ενώ για τη
συμπλήρωση των υπόλοιπων πεδίων Πίνακα 5.1 χρησιμοποιήθηκαν επίσης :

= ∗ (5.2)
Όπου,
Αc : το εμβαδόν έδρας δοκιμίου (mm2)
W : το πλάτος της έδρας δοκιμίου (mm)
L : το μήκος της έδρας του δοκιμίου (mm)

= (5.3)
Όπου,
ρ : η πυκνότητα του δοκιμίου, (kg/m3)
m : η μάζα του δοκιμίου, (kg)
V : ο όγκος του δοκιμίου (= Η * W * L), (m3)

Υπενθυμίζεται ότι, η μελέτη σύνθεσης (παρ. 4) έγινε με σκοπό την παρασκευή

σκυροδέματος κατηγορίας αντοχής C25/30, με προορισμό την κατασκευή υποστυλωμάτων. Η
υπολογιζόμενη θλιπτική αντοχή και για τα τρία κυβικά δοκίμια που εξετάστηκαν, υπερβαίνει
σε αξιοσημείωτο βαθμό την τιμή της χαρακτηριστικής θλιπτικής αντοχής που προδιαγράφηκε
κατά τη μελέτη της σύνθεσης, ήτοι τα 30 MPa. Για την ακρίβεια η μέση τιμή θλιπτικής αντοχής,
που προκύπτει και από τα τρία δοκίμια είναι ίση με (49.9 + 50.9 + 52.4)/3 = 51.1 ΜPa.
Τόσο ο ευρωκώδικας 2, όσο και ο πρότυπος κανονισμός συστήνουν η μέση τιμή της
θλιπτικής αντοχής να λαμβάνεται από την σχέση, = + 8. Ήτοι, για fck = 30 MPa
(χαρακτηριστική τιμή θλιπτικής αντοχής κυβικού δοκιμίου) η μέση θλιπτική αντοχή θα πρέπει
να είναι ίση με fcm = 30 MPa + 8 MPa = 38 MPa. Στην παραπάνω σχέση αν βάλουμε το
περιθώριο ασφαλείας που προδιαγράφηκε κατά τη μελέτη σύνθεσης (10 ΜPa) και πάλι η
πειραματική τιμή υπερβαίνει τη θεωρητική, καθώς fcm = 30 MPa + 10 MPa = 40 MPa < 51.1
MPa. Αξιοσημείωτο είναι επίσης το γεγονός ότι τα δοκίμια είχαν συντηρηθεί για μόλις 14
ημέρες, που σημαίνει ότι υπήρχε περιθώριο για περαιτέρω αύξηση της αντοχής τους. Το
γεγονός της προσθήκης υπερρευστοποιητή στο μίγμα του σκυροδέματος, ενδεχομένως να
συνείσφερε προς την κατεύθυνση της αύξησης της θλιπτικής του αντοχής.
Επιπρόσθετα, η μορφή της συντελούμενης αστοχίας, των δοκιμίων με βάση την εικόνα
τους (Εικόνες 6.9 – 6.11) εμπίπτει στις ικανοποιητικές μορφές αστοχίας, όπως αυτές
καθορίζονται από το πρότυπο ΕΝ 12390-3, κάτι που σημαίνει ότι η πειραματική διαδικασία
εκτελέστηκε με σωστό τρόπο.

- 22 -
 Ο τελευταίος υπολογισμός του Πίνακα 5.1, αυτός της πυκνότητας του σκυροδέματος
είναι εξαιρετικά σημαντικός, δεδομένου ότι οι μηχανικές του ιδιότητες επηρεάζονται σε
μεγάλο βαθμό, από αυτήν. Όταν γίνεται σωστή και καλή ανάμειξη, το σκυρόδεμα εμφανίζει
μεγαλύτερη αντοχή, λιγότερα κενά και μικρότερο πορώδες. Μικρότερο πορώδες, συνεπάγεται
μικρότερη διαπερατότητα σε νερό και σε άλλα διαλυτά στοιχεία, με αποτέλεσμα τη βελτίωση
μεταξύ άλλων και της ανθεκτικότητάς του σε διάρκεια. (Iffat, 2015, p. 1). Για σκοπούς
σύγκρισης - συσχετισμού μεταξύ των τριών εξεταζόμενων δοκιμίων κατασκευάζεται το
γράφημα που ακολουθεί (Διάγραμμα 1), όπου αναπαρίστανται οι υπολογιζόμενες τιμές της
πυκνότητας και για τα τρία κυβικά δοκίμια. Σύμφωνα με τη βιβλιογραφία, η αναμενόμενη τιμή
πυκνότητας σκυροδέματος κανονικού βάρους, κυμαίνεται μεταξύ 2200 kg/m3 και 2600 kg/m3.
(Neville, 1996, p. 649) και (FIB model code 2010 : design code, 2013, p. 76). Συνεπώς, η
πυκνότητα των τριών δοκιμίων είναι ικανοποιητική, ειδικά αν λάβει κανείς υπόψιν του, ότι
αναφέρεται σε δοκίμια που συντηρήθηκαν για 14 ημέρες, κάτι που σημαίνει ότι υπήρχε
περιθώριο να αυξηθεί περαιτέρω η τιμή της.

Εικόνες 6.9 – 6.11: Μορφή αστοχίας δοκιμίων

Πυκνότητα δοκιμίων
2295
2288.68
2290
2285
Πυκνότητα, ρ (kg/m3)

2280 2278.40

2275
2270 2266.30
2265
2260
2255
2250
Α1 Α2 Α3
Κωδικός δοκιμίου

Διάγραμμα 6.1 : Διάγραμμα αναπαράστασης υπολογιζόμενης πυκνότητας των τριών κυβικών δοκιμίων (Α1, Α2, Α3)

6.2. Δοκιμή έμμεσου εφελκυσμού από διάρρηξη

Τα υλικά από σκυρόδεμα είναι γνωστά για την θλιπτική τους αντοχή, καθώς η αντοχή
τους σε εφελκυσμό είναι σημαντικά χαμηλότερη. Παρόλο, όμως που αποφεύγεται η εφαρμογή
εφελκυστικού φορτίου κατά το σχεδιασμό κατασκευών από σκυρόδεμα, κάποιες φορές, η
διάδοση εφελκυστικών τάσεων, δεν μπορεί να θεωρηθεί αμελητέα και ακόμα και το
σκυρόδεμα, μπορεί να αστοχήσει σε εφελκυσμό (σχηματικός εφελκυστικών ρωγμών).

- 23 -
Συνεπώς, η εφελκυστική αντοχή αναδεικνύεται σε σημαντική ιδιότητα του σκυροδέματος, η
οποία έχει αξιοσημείωτη επίδραση στην ασφάλεια του. Η παρουσία ρωγμών και ατελειών στο
σκυρόδεμα, αποτελούν το βασικό αίτιο υψηλής συγκέντρωσης τάσεων και για αυτό το λόγο η
εφελκυστική του αντοχή, αφενός μεν είναι αρκετά μικρότερη από τη θλιπτική και αφετέρου
επηρεάζεται από παράγοντες, όπως είναι το μέγεθος και η ηλικία του δομικού στοιχείου.
(Madandoust et al., 2017, p. 204)
Η εκτίμηση της εφελκυστικής αντοχής του σκυροδέματος μπορεί να γίνει μέσω
δοκιμών άμεσου ή έμμεσου εφελκυσμού. Παρόλα αυτά, λόγω της περιπλοκότητας στην
εφαρμογή της άμεσης μέτρησής της (απαιτείται η χρήση ειδικών δοκιμίων με αρπάγες
εφελκυσμού), η πλέον διαδεδομένη δοκιμή είναι αυτή του έμμεσου εφελκυσμού από διάρρηξη
(a.k.a. “Brazilian Test”). (Τριανταφύλλου, 2017, pp. 84–85).
Η μέθοδος αυτή, εφαρμόζεται σε κυλινδρικά δοκίμια, σκληρυμένου σκυροδέματος, οι
διαστάσεις4 των οποίων καθορίζονται από το πρότυπο ΕΝ 12390-1. Το εξεταζόμενο δοκίμιο
υποβάλλεται σε θλιπτική δύναμη, η οποία εφαρμόζεται σε μια στενά οριοθετημένη περιοχή
κατά μήκος του, με αποτέλεσμα η ορθογωνική εφελκυστική δύναμη, που δημιουργείται να
οδηγεί το δοκίμιο σε αστοχία υπό εφελκυσμό (βλ. Εικόνα 6.10). (CYS EN 12390-6:2009 -
Testing hardened concrete. Tensile splitting strength of test specimens, 2009, pp. 2–6).

Εικόνα 6.12 : Διάταξη μεταλλικού πλαισίου για δοκιμή έμμεσου εφελκυσμού από διάρρηξη. (CYS EN 12390-6:2009 - Testing
hardened concrete. Tensile splitting strength of test specimens, 2009, p. 6)

6.2.1. Πειραματική διαδικασία έμμεσου εφελκυσμού από διάρρηξη.

Η πειραματική μεθοδολογία που ακολουθήθηκε καθορίζεται από το πρότυπο ΕΝ

12390-6 και περιλαμβάνει τα βήματα που περιγράφονται ακολούθως :
1. Μετρήθηκαν οι διαστάσεις του δοκιμίου.
2. Αφαιρέθηκε η επιπλέον υγρασία από την επιφάνεια του δοκιμίου, σκουπίζοντάς το, πριν
την τοποθέτησή του στη μηχανή φόρτισης.
3. Μετρήθηκε το βάρος του δοκιμίου.
4. Καθαρίστηκαν οι επιφάνειες της μηχανής φόρτισης, ώστε να απομακρυνθούν πλήρως
τυχόν ξένα σώματα.
5. Το δοκίμιο τοποθετήθηκε συμμετρικά στο μεταλλικό πλαίσιο.

4
100 mm ≤ διάμετρος ≤ 300 mm και ύψος = 2 × διάμετρος.

- 24 -
6. Επιβλήθηκε φορτίο με ρυθμό 0.05 MPa/s, μέχρι το δοκίμιο να μην είναι σε θέση να
παραλάβει άλλο φορτίο.
7. Καταγράφηκε το μέγιστο επιβαλλόμενο φορτίο και εξετάστηκε η εμφάνιση του δοκιμίου
μετά τη διάρρηξη.
Η εφελκυστική αντοχή από διάρρηξη του κυλινδρικού δοκιμίου υπολογίζεται από την
ακόλουθη σχέση (σχέση 5.4) :
2∗
,!" = (5.4)
#∗ ∗$
Όπου,
fct,sp : η μέση αντοχή σε εφελκυσμό από διάρρηξη (MPa)
F : το μέγιστο φορτίο κατά την αστοχία (Ν)
L : το μήκος του δοκιμίου (mm)
d : η διάμετρος του δοκιμίου (mm)

Εικόνα 6.15 : Τοποθέτηση του

Εικόνα 6.13 : Μέτρηση του βάρους του Εικόνα 6.14 : Τοποθέτηση του
δοκιμίου μαζί με το πλαίσιο στη
δοκιμίου δοκιμίου στο ειδικό πλαίσιο
μηχανή φόρτισης

Εικόνα 6.16 : Καθορισμός ρυθμού φόρτισης στα 0.05 Μpa/s Εικόνα 6.17 : Εξέταση εμφάνισης δοκιμίου μετά την αστοχία

6.2.2. Αποτελέσματα πειραματικής διαδικασίας έμμεσου εφελκυσμού από διάρρηξη

Τα πειραματικά αποτελέσματα της πειραματικής διαδικασίας συγκεντρώνονται στον

πίνακα που ακολουθεί (Πίνακας 6.2).

Πίνακας 6.2 : Πειραματικά αποτελέσματα δοκιμής έμμεσου εφελκυσμού από διάρρηξη.

Διαστάσεις δοκιμίου Εφελκυστική
Μάζα Φορτίο
Κωδικός αντοχή σε Πυκνότητα, ρ Μορφή
δοκιμίου, Διάμετρος, Μήκος, θραύσεως,
δοκιμίου διάρηξη, fct (kg/m3) αστοχίας
m (kg) d (mm) L (mm) F (kΝ)
(MPa)
Κ1 11.7517 149.42 297.3 168.1 2.41 2254.23 Ικανοποιητική

- 25 -
 Η εφελκυστική αντοχή του δοκιμίου σε διάρρηξη, υπολογίστηκε από τη σχέση 5.1,
όπως ορίζει το πρότυπο ΕΝ 12390-6, ενώ η πυκνότητα από τη σχέση 5.3, όπου V o όγκος του
κυλίνδρου (= L*π*d2/4). Η τιμή της εφελκυστικής αντοχής του σκυροδέματος, που είναι και
το ζητούμενο, θα προσδιοριστεί εμμέσως, συναρτήσει του μεγέθους αυτού. Σύμφωνα με τον
Ευρωκώδικα 2 (ΕΝ 1992-1-1), η σχέση που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για το σκοπό αυτό, είναι
(σχέση 5.5) :
= 0.9 ∗ ,!" (5.5)
Όπου,
fct : η μέση αντοχή σε εφελκυσμό (MPa)
fct,sp : η μέση αντοχή σε εφελκυσμό από διάρρηξη (MPa)
Ήτοι, η μέση εφελκυστική αντοχή του σκυροδέματος υπολογίζεται σε :

fct = 0.9 * 2.41 MPa = 2.17 MPa.

Για την αξιολόγηση του αποτελέσματος, ο Ευρωκώδικας 2 (ΕΝ 1992-1-1), προτείνει

τη χρήση μίας επιπλέον εμπειρικής σχέσης, η οποία συνδέει την εφελκυστική αντοχή του
σκυροδέματος με τη χαρακτηριστική τιμή της θλιπτικής του αντοχής. Σύμφωνα με αυτήν
ισχύει (σχέση 5.6) :
'⁄(
= 0.3 ∗ (5.6)
Όπου,
fct : η μέση αντοχή σε εφελκυσμό (MPa)
fck : η χαρακτηριστική τιμή αντοχής σε θλίψη (MPa),
Η εξίσωση 5.6 ισχύει για fck < 50 MPa.

Την ίδια σχέση συσχετισμού της χαρακτηριστικής θλιπτικής αντοχής και της μέσης
εφελκυστικής αντοχής, συστήνει και η Διεθνής Ομοσπονδία Σκυροδέματος (FIB) (FIB model
code 2010 : design code, 2013, p. 77).

Δεδομένου, ότι η μελέτη σύνθεσης έγινε για παρασκευή σκυροδέματος C25/30, η

χαρακτηριστική τιμή θλιπτικής αντοχής, για κυλινδρικό δοκίμιο, λαμβάνεται ίση με fck = 25
MPa. Άρα,

fct = 0.3 * 252/3 MPa = 2.56 MPa.

Συγκρίνοντας, τα δύο αυτά αποτελέσματα για την τιμή της μέσης εφελκυστικής
αντοχής, συμπεραίνεται ότι το αποτέλεσμα της πειραματικής διαδικασίας για την εκτίμηση της
εφελκυστικής αντοχής από διάρρηξη, είναι μικρότερο από το αναμενόμενο. Υπογραμμίζεται
όμως, ότι το δοκίμιο που χρησιμοποιήθηκε είχε συντηρηθεί για μόλις 14 ημέρες, ενώ οι
εμπειρικές σχέσεις που χρησιμοποιηθήκαν, λαμβάνουν ως δεδομένο ότι έχει προηγηθεί
συντήρηση των δοκιμίων για 28 ημέρες. Η τιμή της πυκνότητας, απ’ την άλλη είναι και πάλι
εντός του εύρους των τιμών που αναμένεται να έχει ένα σκυρόδεμα κανονικού βάρους (2200
– 2600 kg/m3, (Neville, 1996, p. 649), (FIB model code 2010 : design code, 2013, p. 76).

- 26 -
 6.3. Δοκιμή καμπτικής αντοχής

Η δοκιμή καμπτικής αντοχής, αποτελεί έναν επιπλέον, έμμεσο τρόπο προσδιορισμού

της εφελκυστικής αντοχής. Για τη δοκιμή αυτή, χρησιμοποιούνται πρισματικά δοκίμια, οι
διαστάσεις5 των οποίων καθορίζονται αναλυτικά στο πρότυπο ΕΝ 12390-1, τα οποία
υπόκεινται σε καμπτική καταπόνηση, μέσω της εφαρμογής, είτε ενός φορτίου στο μέσον
(δοκιμή κάμψης 3 σημείων) είτε δύο επιμέρους φορτίων στο 1/3 του ανοίγματος (δοκιμή
κάμψης 4 σημείων), των στηρίξεων της συσκευής (βλ. Εικόνα 6.18), μέχρι το σημείο της
θραύσης. (CYS EN 12390-5:2009 Testing hardened concrete. Flexural strength of test
specimens., 2009, pp. 5–6 & 10). Στα πλαίσια της παρούσας αναφοράς, επιλέχθηκε η δοκιμή
κάμψης 3 σημείων.

Εικόνα 6.18 : Δοκιμή κάμψης 3 σημείων. (CYS EN 12390-5:2009 Testing hardened concrete. Flexural strength of test
specimens., 2009, p. 9)

Εικόνα 6.19 : Δοκιμή κάμψης 4 σημείων. (CYS EN 12390-5:2009 Testing hardened concrete. Flexural strength of test
specimens., 2009, p. 8)

5
100 mm ≤ πλάτος = ύψος ≤ 300 mm και μήκος = 3.5 × ύψος.

- 27 -
6.3.1. Πειραματική διαδικασία δοκιμής καμπτικής αντοχής 3 σημείων

Η πειραματική μεθοδολογία που ακολουθήθηκε καθορίζεται από το πρότυπο ΕΝ

12390-5 και περιλαμβάνει τα βήματα που περιγράφονται ακολούθως :
1. Μετρήθηκαν οι διαστάσεις του πρισματικού δοκιμίου.
2. Αφαιρέθηκε η επιπλέον υγρασία από την επιφάνεια του δοκιμίου, σκουπίζοντάς το, πριν
την τοποθέτησή του στη μηχανή φόρτισης.
3. Μετρήθηκε το βάρους του δοκιμίου.
4. Καθαρίστηκαν οι επιφάνειες της μηχανής φόρτισης, ώστε να απομακρυνθούν πλήρως
τυχόν ξένα σώματα.
5. Επιβλήθηκε φορτίο με ρυθμό 0.05 MPa/s, μέχρι το δοκίμιο να μην είναι σε θέση να
παραλάβει άλλο φορτίο.
6. Καταγράφηκε η τιμή του μέγιστου επιβαλλόμενου φορτίου, όπως επίσης και το είδος της
αστοχίας. Ιδιαίτερη μνεία πρέπει να γίνει σε περίπτωση που η θραύση πραγματοποιηθεί
εκτός του εύρους των στηρίξεων.

Η αντοχή του δοκιμίου σε κάμψη 3 σημείων υπολογίζεται από τη σχέση 5.8 :

3∗ ∗+
* = (5.8)
2 ∗ $, ∗ $''

Όπου,
fcf : η μέση αντοχή σε κάμψη (MPa)
F : το μέγιστο φορτίο κατά την αστοχία (Ν)
Ι : η απόσταση μεταξύ των στηριγμάτων (mm)
d1 και d2 : οι πλευρικές διαστάσεις της διατομής του πρίσματος (mm)

Η αντίστοιχη αντοχή δοκιμίου σε κάμψη 4 σημείων, υπολογίζεται από τη σχέση 5.9

και παρατίθεται καθαρά για σκοπούς πληρότητας θεωρητικού υποβάθρου, δεδομένου, ότι στην
πράξη εφαρμόστηκε η δοκιμή 3 σημείων.

∗+
* = (5.9)
$, ∗ $,'

Εικόνα 6.20 : Τοποθέτηση του δοκιμίου στη μηχανή Εικόνα 6.21 : Μορφή αστοχίας μετά τη θραύση του
φόρτισης δοκιμίοιυ

- 28 -
 Εικόνα 6.22 : Μορφή αστοχίας μετά τη θραύση του δοκιμίου Εικόνα 6.23 : Επισκόπιση διατομής θραύσης του δοκιμίου

6.3.2. Αποτελέσματα πειραματικής διαδικασίας δοκιμής καμπτικής αντοχής

Τα πειραματικά αποτελέσματα της πειραματικής διαδικασίας συγκεντρώνονται στον

πίνακα που ακολουθεί (Πίνακας 6.3).

Πίνακας 6.3 : Πειραματικά αποτελέσματα δοκιμής καμπτικής αντοχής 3 σημείων.

Διαστάσεις δοκιμίου
Μάζα Απόσταση Φορτίο Καμπτική Πυκνότητα,
Κωδικός Ύψος, Μορφή
δοκιμίου, Πλάτος Μήκος στηρίξεων, θραύσεως, αντοχή, fcf ρ (kg/m3)
δοκιμίου H αστοχίας
m (kg) d1 (mm) d2 (mm) I (mm) F (Ν) (MPa)
(mm)
Δ1 11.36 499.9 102.2 99.82 22335.30 13207 5.8 2227.55 Ικανοποιητική

Η τιμή της καμπτικής αντοχής υπολογίστηκε βάσει της σχέσης 5.8, ενώ της
πυκνότητας βάσει της σχέσης 5.3, όπου V, ο όγκος του πρισματικού δοκιμίου (= Η * d1 * d2).
H τιμή της εφελκυστικής αντοχής, θα προκύψει εμμέσως από τη σχέση που προτείνει η Διεθνής
Ομοσπονδία Σκυροδέματος (FIB) (FIB model code 2010 : design code, 2013, p. 78).

0.06 ∗ ℎ ../
= , * ∗ (5.10)
1 + 0.06 ∗ ℎ ../

fct : η μέση αντοχή σε εφελκυσμό (MPa)

fct,cf : η μέση αντοχή σε κάμψη (MPa)
h : το πλάτος της διατομής της δοκού του δοκιμίου (εδώ h = d1 = d2 ≈ 100 mm)
Για την περίπτωση πρισματικού δοκιμίου διατομής 100 × 100 mm η σχέση 5.10 γίνεται :

= 0.6 ∗ , *
fct = 0.6 * 5.8 MPa = 3.48 MPa.

Η τιμή της εφελκυστικής αντοχής, όπως αυτή υπολογίστηκε από τη δοκιμή καμπτικής
αντοχής τριών σημείων, έχει μεγαλύτερη τιμή, συγκριτικά με αυτήν που υπολογίστηκε μέσω
της δοκιμής αντοχής σε εφελκυσμό από διάρρηξη (fct = 2.17 ΜPa). Σε σχέση με τις δύο
μεθόδους, έμμεσου υπολογισμού της εφελκυστικής αντοχής του σκυροδέματος περισσότερη
αξιοπιστία θεωρείται ότι έχει η πρώτη (εφελκυσμός από διάρρηξη), καθώς η εξίσωση 5.8
υποθέτει γραμμική κατανομή των τάσεων καθ’ ύψος της διατομής, κάτι που δεν ισχύει στην
πραγματικότητα. Επιπλέον, στην περίπτωση της δοκιμής κάμψης τριών σημείων η μέγιστη
εφελκυστική τάση αναπτύσσεται μόνο στην ακραία ίνα του δοκιμίου, με αποτέλεσμα να
μειώνεται η πιθανότητα εμφάνισης κάποιας περιοχής αδυναμίας. (Τριανταφύλλου, 2017, p. 85).

- 29 -
 6.4. Δοκιμή Προσδιορισμού Στατικού Μέτρου Ελαστικότητας

Η δοκιμή του στατικού μέτρου ελαστικότητας αποτελεί μέθοδο προσδιορισμού του

μέτρου ελαστικότητας κατά τη θλίψη σκληρυμένου σκυροδέματος, σε δοκίμια που έχουν είτε
σκυροδετηθεί είτε ληφθεί ως τμήμα της κατασκευής (πυρηνοληψία). Η μέθοδος επιτρέπει των
προσδιορισμό του αρχικού μέτρου ελαστικότητας, το οποίο μετράται κατά την πρώτη φόρτιση
και τον προσδιορισμό του τέμνοντος μέτρου ελαστικότητας, το οποίο προσδιορίζεται μετά από
τρεις διαδοχικούς κύκλους φόρτισης. Το πρότυπο παρέχει δύο διαφορετικές μεθοδολογίες (Α
και Β). Η πρώτη εφαρμόζεται για τον προσδιορισμό τόσο του αρχικού όσο και του τέμνοτος
μέτρου ελαστικότητας, ενώ η δεύτερη για τον προσδιορισμό μόνο του δεύτερου. Τα
χρησιμοποιούμενα δοκίμια μπορεί να είναι κυλινδρικά ή πρισματικά και οι διαστάσεις6 της
καθορίζονται αναλυτικά στο πρότυπο ΕΝ 12390-1 (συνίσταται η χρήση κυλινδρικού δοκιμίου
διαμέτρου 150 mm και μήκους 300 mm).

6.4.1. Πειραματική διαδικασία δοκιμής στατικού μέτρου ελαστικότητας

Η πειραματική διαδικασία που ακολουθήθηκε καθορίζεται από το πρότυπο ΕΝ 12390-

13 και περιλαμβάνει τα βήματα που περιγράφονται κατωτέρω :
1. Μετρήθηκαν οι διαστάσεις του δοκιμίου
2. Αφαιρέθηκε η επιπλέον υγρασία από την επιφάνεια του δοκιμίου.
3. Αφέθηκε να στεγνώσει.
4. Επικολλήθηκαν ηλεκτρομηκυνσιόμετρα (strain gages) στην επιφάνεια του δοκιμίου.
5. Καθαρίστηκαν οι επιφάνειες της μηχανής φόρτισης, ώστε να απομακρυνθούν πλήρως
τυχόν ξένα σώματα.
6. Το δοκίμιο τοποθετήθηκε συμμετρικά στο πλαίσιο φόρτισης.
7. Η μηχανή φόρτισης ρυθμίστηκε ώστε αφενός μεν το μέγιστο φορτίο να είναι μικρότερο
του 1/3 της θλιπτικής αντοχής και αφετέρου ο ρυθμός φόρτισης να ισδυναμεί με 0.5 ± 0.2
Μpa/s.
8. Ακολούθησε εφαρμογή μικρού αρχικά φορτίου (προ-φόρτιση) και εν συνεχεία
διεκπεραίωση κύκλων φόρτισης – αποφόρτισης, διατηρώντας το μέγιστο και το ελάχιστο
φορτίο κάθε κύκλου για 20 δευτερόλεπτα, πριν επέλθει ο επόμενος κύκλος.
9. Ελέγχθηκε ότι οι μετρήσεις των παραμορφώσεων σε διαφορετικές θέσεις δεν παρουσίασαν
μεγάλες αποκλείσεις.
10. Καταγράφηκαν η ελάχιστη και μέγιστη επιβαλλόμενη τάση καθώς και μέση αξονική
παραμόρφωση δοκιμίου της τάσεις αυτές. Μετά το πέρας της διαδικασίας υπολογισμού το
δοκίμιο φορτίστηκε μέχρι να επέλθει αστοχία.

Σε περίπτωση εφαρμογής της πρώτης μεθόδου (μέθοδος Α), το αρχικό μέτρο

ελαστικότητας υπολογίζεται κατά τον πρώτο κύκλο φόρτισης από τη σχέση (5.11), ενώ το
τέμνων μέτρο ελαστικότητας από της μετρήσεις κατά τον τρίτο κύκλο φόρτισης και τη σχέση
(5.12).

23 − 25
01,. = (5.11)
63,, ∗ 65,.

6
Η διάμετρος του κυλινδρικού δοκιμίου ή το πλάτος του πρισματικού πρέπει να είναι 3.5 φορές
μεγαλύτερη από τη μέγιστη ονομαστική διάσταση κόκκου αδρανούς και ο λόγος ύψους προς διάμετρος
του κυλινδρικού δοκιμίου να είναι ίσος με 2:1, ενώ ο λόγος ύψους προς πλάτος του πρισματικού 4:1.

- 30 -
Όπου,
σa : η μέγιστη επιβαλλόμενη τάση (Mpa)
σb : η ελάχιστη επιβαλλόμενη τάση (Mpa)
εa,1 : η μέση ανηγμένη αξονική παραμόρφωση όταν το μέγιστο φορτίο (σa) σταθεροποιηθεί
κατά τον πρώτο κύκλο φόρτισης (mm/mm).
εb,0 : η μέση ανηγμένη αξονική παραμόρφωση όταν το ελάχιστο επιβαλλόμενο φορτίο (σb)
σταθεροποιηθεί πριν την έναρξη του πρώτου κύκλου φόρτισης (mm/mm).

23 − 25
01,7 = (5.12)
63,, ∗ 65,.

σa : η μέγιστη επιβαλλόμενη τάση (Mpa)

σb : η ελάχιστη επιβαλλόμενη τάση (Mpa)
εa,1 : η μέση ανηγμένη αξονική παραμόρφωση όταν το μέγιστο φορτίο (σa) σταθεροποιηθεί
κατά τον τρίτο κύκλο φόρτισης (mm/mm).
Εb,0 : η μέση ανηγμένη αξονική παραμόρφωση όταν το ελάχιστο επιβαλλόμενο φορτίο (σb)
σταθεροποιηθεί πριν την έναρξη του τρίτου κύκλου φόρτισης (mm/mm).

Σε περίπτωση εφαρμογής της δεύτερης μεθόδου (μέθοδος Β), εφαρμόζεται η σχέση

5.12 κατά τον τρίτο κύκλο φόρτισης.

Εικόνα 6.24 : Επικόλληση ηλεκτρομηκυνσιόμετρα (strain gages) στην επιφάνεια του δοκιμίου

6.4.2. Αποτελέσματα πειραματικής διαδικασίας δοκιμής καμπτικής αντοχής

Τα πειραματικά αποτελέσματα συνοψίζονται στον Πίνακα 5.4.

Πίνακας 6.4 : Πειραματικά αποτελέσματα δοκιμής στατικού μέτρου ελαστικότητας

Μάζα Διαστάσεις δοκιμίου Αρχικό μέτρο Τέμνον μέτρο
Κωδικός Πυκνότητα, Μορφή
δοκιμίου, Διάμετρος, Μήκος, ελαστικότητας ελαστικότητας,
δοκιμίου ρ (kg/m3) αστοχίας
m (kg) d (mm) L (mm) ΕC,0 (Gpa) ΕC,S (GPa)
Κ2 11.8368 149.67 295.9 25.179 22.032 2273.68 Ικανοποιητική

Το τέμνον μέτρο ελαστικότητας δίνεται από την κλίση του ευθύγραμμου τμήματος που
ενώνει την αρχή των αξόνων με το σημείο αναφοράς, που για το σκυρόδεμα είναι το σημείο
όπου η τάση είναι ίση με το 40% της μέγιστης. (Τριανταφύλλου, 2017, pp. 92–93). Μπορεί να
υπολογιστεί προσεγγιστικά συναρτήσει του αρχικού μέτρου ελαστικότητας, από τη σχέση που
ακολουθεί (σχέση 5.13).

- 31 -
 01,7 = 89 ∗ :1,. (5.13)
Όπου,

89 = 0.8 + 0.2 ∗ ≤1
88
ΕC,S : το τέμνον μέτρο ελαστικότητας (MPa)
ΕC,0 : το αρχικό ή στατικό μέτρο ελαστικότητας (MPa)

Συνεπώς,
25 + 8
ΕC,S = 0.8 + 0.2 * * 25179 = 22031.6 MPa = 22.032 GPa
88

Για την αξιολόγηση του πειραματικού αποτελέσματος, που αφορά στο αρχικό μέτρο
ελαστικότητας, υπάρχουν εμπειρικές σχέσεις, μέσω των οποίων υπολογίζεται η τιμή του,
συναρτήσει της χαρακτηριστικής τιμής της θλιπτικής αντοχής του σκυροδέματος. Για
παράδειγμα η Διεθνής Ομοσπονδία Σκυροδέματος (FIB) προτείνει τη σχέση :
+ 8 ,/(
:1,7 = 21.5 ∗ 10( ∗ <= ∗ > ? [5.14]
10
Όπου,
αΕ : 0.90 για ασβεστολιθικά αδρανή (FIB model code 2010 : design code, 2013, p. 81).
Ήτοι,
25+8 1⁄3
EC,S = 21.5 * 10 * 0.90 * >
3
? = 28808.4 MPa = 28.81 MPa
10
Όπως μπορεί να παρατηρήσει κανείς, η πειραματική τιμή του αρχικού μέτρου
ελαστικότητας είναι μικρότερη από αυτήν που προέκυψε βάσει της εμπειρικής σχέσης που
προτείνει ο Πρότυπος Κανονισμός 2010 (FIB). Υπενθυμίζεται όμως ότι η σχέση 5.14
αναφέρεται σε σκυρόδεμα 28 ημερών, ενώ το δοκίμιο το οποίο ελέγχθηκε μέσω της
πειραματικής διαδικασίας είχε ηλικία 14 ημερών.

7. Συμπεράσματα – συζήτηση αποτελεσμάτων

Μέσω της παρούσας αναφοράς, έγινε μια προσπάθεια προσδιορισμού και μελέτης,
ορισμένων εκ των ιδιοτήτων του σκυροδέματος, με τη χρήση δοκιμίων. Για την κατασκευή
των δοκιμίων, έγινε αρχικά μελέτη σύνθεσης για κατασκευή κοινού τύπου σκυροδέματος,
κατηγορίας αντοχής C25/30 με προορισμό τη χρήση του για κατασκευή υποστυλωμάτων.
Στη συνέχεια ακολουθήθηκε η προβλεπόμενη διαδικασία για την ανάμειξη των
επιμέρους συστατικών, όπως αυτά υπολογίστηκαν κατά τη μελέτη σύνθεσης, όμως κατά τον
έλεγχο της κάθισης του μείγματος, διαπιστώθηκε ότι αυτή ήταν μηδενική. Το συγκεκριμένο
γεγονός αποδόθηκε στις συνθήκες αποθήκευσης των αδρανών (πχ. υψηλή θερμοκρασία), των
οποίων κατά πάσα πιθανότητα, μεταβλήθηκε η περιεχόμενη υγρασία, με αποτέλεσμα, στην
συνέχεια να απορροφήσουν μέρος του νερού, το οποίο προοριζόταν για το ανάμειγμα. Επειδή
όμως κάτι τέτοιο, δεν θα μπορούσε να τεκμηριωθεί με αριθμητικά στοιχεία, τη δεδομένη
χρονική στιγμή, επιλέχθηκε η χρήση υπερρευστοποιητή για την άμεση επίλυση του
προβλήματος, ώστε να διασφαλιστεί το γεγονός ότι δεν θα αυξηθεί ο λόγος νερού προς
τσιμέντο, που είχε υπολογιστεί κατά τη μελέτη σύνθεσης του σκυροδέματος. Η προσθήκη του
υπερρευστοποιητή, αύξησε την κάθιση σε βαθμό που να μην είναι συμβατή με τις
προδιαγραφές του προτύπου που ακολουθήθηκε, καθώς οδήγησε σε απομάκρυνση σημαντικού
τμήματος από τη μάζα του σκυροδέματος (shear slump). Συνεπώς, η ποσότητα

- 32 -
υπερρευστοποιητή που προστέθηκε μπορεί να αύξησε την εργασιμότητα του μείγματος, όμως
επηρέασε αρνητικά τη συνεκτικότητά του.
Ακολούθως, έγινε η σκυροδέτηση των δοκιμίων, τα οποία μετά το πέρας διαστήματος
δύο περίπου ημερών, αφαιρέθηκαν από τα καλούπια τους και εναποτέθηκαν στο εσωτερικό
δεξαμενής νερού, ώστε να γίνει συντήρησή τους. Η συντήρηση διήρκεσε 14 ημέρες, ενώ
αμέσως μετά το πέρας των 14 αυτών ημερών, πραγματοποιηθήκαν οι δοκιμές που αφορούσαν
στη μελέτη των μηχανικών ιδιοτήτων, που πρόλαβε να αναπτύξει, το συγκεκριμένο,
σκληρυμένο πλέον σκυρόδεμα. Πρέπει να σημειωθεί ότι οι δοκιμές αυτές, οφείλουν να γίνονται
σε σκυρόδεμα ηλικίας 28 ημερών και όχι 14, αυτό όμως δεν σημαίνει ότι δεν μπορούν να
εξαχθούν και σε αυτήν την περίπτωση, χρήσιμα συμπεράσματα αναφορικά με τη συμπεριφορά
του σκυροδέματος.
Πρώτα, εκτελέστηκε η δοκιμή αντοχής σε θλίψη με χρήση των τριών κυβικών
δοκιμίων. Και στις τρεις περιπτώσεις η μορφή της αστοχίας ήταν ικανοποιητική, γεγονός που
υποδηλώνει ότι η πειραματική διαδικασία εφαρμόστηκε σωστά. Τα αποτελέσματα της δοκιμής
αυτής, ήταν άκρως ενθαρρυντικά, δεδομένου ότι και στις τρεις περιπτώσεις η θλιπτική αντοχή
κινήθηκε σε επίπεδα πολύ πιο υψηλά από αυτά που προδιαγράφηκαν κατά τη μελέτη σύνθεσης.
Υπενθυμίζεται ότι, ο στόχος ήταν η παρασκευή σκυροδέματος κατηγορίας αντοχής C25/30,
άρα σύμφωνα με τον Ευρωκώδικα 2, η τιμή της μέσης θλιπτικής αντοχή του σκυροδέματος
των 28 ημερών οφείλει να είναι ίση με την τιμή της χαρακτηριστικής αντοχής του
σκυροδέματος (30 ΜPa για την περίπτωση κυβικού δοκιμίου), προσαυξημένης κατά 8 MPa. Η
μέση τιμή της θλιπτικής αντοχής, όπως προέκυψε από την πειραματική διαδικασία ήταν ίση με
51.1 MPa. Αν συνυπολογίσει κανείς, ότι αναφέρεται σε δοκίμια ηλικίας 14 ημερών, η τιμή
αυτή είναι ιδιαιτέρως αυξημένη και πιθανώς να σχετίζεται με την προσθήκη υπερρευστοποιητή
στο ανάμειγμα. Ενδέχεται τα αδρανή να μην είχαν την υγρασία που λήφθηκε υπόψιν κατά τη
μελέτη σύνθεσης, εξαιτίας των συνθηκών αποθήκευσης τους, με αποτέλεσμα να δεσμεύσουν
μέρος του νερού που προορίζονταν για το ανάμειγμα. Στην περίπτωση που συνέβη κάτι τέτοιο,
ο λόγος νερού προς τσιμέντο θα μειώθηκε, οδηγώντας σε ανάπτυξη μεγαλύτερης θλιπτικής
αντοχής. Τα εξαγόμενα συμπεράσματα, σχετικά με την προσθήκη υπερρευστοποιητή το μείγμα
σκυροδέματος υπό σύνθεση, έχουν επιβεβαιωθεί στο παρελθόν και από άλλες έρευνες.
Χαρακτηριστικά αναφέρονται ότι η προσθήκη υπερρευστοποιητή αύξάνει την εργασιμότητα,
όμως υψηλές δόσεις υπερρευστοποιητών μπορεί να επηρρεάσουν αρνητικά τη συνεκτικότητα
του μείγματος. Το πρόβλημα με την κάθιση σε αυτήν την περίπτωση μπορεί να αντιμετωπιστεί
με χρήση αυτοσυμπυκνούμενου σκυροδέματος. Η προσθήκη υπερρευστοποιητή είχε ως
αποτέλεσμα τη σημαντική αύξηση της θλιπτικής αντοχής 28 ημερών (αρχική αντοχή), αλλά
και της τελικής μάλιστα σε επίπεδο μεγαλύτερο της χαρακτηριστικής τιμής που είχε
προδιαγραφεί. (Alsadey, 2015, p. 74).
Δεν διαπιστώθηκε ανάλογη επίδραση της προσθήκης υπερρευστοποιητή, στις
υπόλοιπες ιδιότητες του σκυροδέματος που εξετάστηκαν. Τόσο η εφελκυστική αντοχή, όπως
προέκυψε από τη δοκιμή έμμεσου εφελκυσμού από διάρρηξη, όσο και το αρχικό μέτρο
ελαστικότητας, έλαβαν μικρότερες τιμές από αυτές που προέκυψαν μέσω εμπειρικών σχέσεων
συναρτήσει τη θλιπτικής αντοχής. Τα μεγέθη αυτά, πιθανώς να λάμβαναν ικανοποιητικές τιμές
μετά το πέρας των 28 ημερών. Από τις δοκιμές που αφορούσαν στον υπολογισμό της
εφελκυστικής αντοχής, μόνο από τη δοκιμή σε κάμψη τριών σημείων εξήχθη αυξημένη τιμή,
η συγκεκριμένη δοκιμή αποτελεί λιγότερο αξιόπιστο τρόπο υπολογισμού της εφελκυστικής
αντοχής, καθώς υποθέτει γραμμική κατανομή των τάσεων καθ’ ύψος της διατομής, κάτι που
δεν ισχύει στην πραγματικότητα. Επιπλέον, στην περίπτωση της δοκιμής κάμψης τριών
σημείων η μέγιστη εφελκυστική τάση αναπτύσσεται μόνο στην ακραία ίνα του δοκιμίου, με

- 33 -
αποτέλεσμα να μειώνεται η πιθανότητα εμφάνισης κάποιας περιοχής αδυναμίας.
(Τριανταφύλλου, 2017, p. 85).
Πέρα, από τα μεγέθη των αντοχών του σκυροδέματος και του μέτρου ελαστικότητας
του, αντικείμενο διερεύνησης, αποτέλεσε και η πυκνότητά του. Στο γράφημα που ακολουθεί
(Διάγραμμα 2), συγκεντρώνονται οι υπολογιζόμενες τιμές πυκνότητας από όλα τα δοκίμια, που
εξετάστηκαν, για σκοπούς σύγκρισης. Ως Α1, Α2, Α3 συμβολίζονται τα κυβικά δοκίμια, ως
Κ1 και Κ2 τα κυλινδρικά και ως Δ1 το πρισματικό δοκίμιο. Όπως έχει ήδη αναφερθεί το
σύνολο των δοκιμών βρίσκεται εντός των ορίων 2000 – 2600 kg/m3, πυκνότητας που
αντιστοιχεί σε κανονικού βάρους σκυρόδεμα (FIB model code 2010 : design code, 2013, p. 76).
Έχει παρατηρηθεί, ότι οι μηχανικές ιδιότητες του σκυροδέματος, επηρεάζονται σε
υψηλό βαθμό από την πυκνότητά του. Σκυρόδεμα με υψηλότερη πυκνότητα εμφανίζει
μεγαλύτερη αντοχή και μεγαλύτερη ανθεκτικότητα σε διάρκεια. (Iffat, 2015, p. 1). Έλεγχος
θλιπτικής αντοχής έγινε μόνο για τα κυβικά δοκίμια, οπότε δεν μπορεί να εξαχθεί κάποιο
ασφαλές συμπέρασμα συσχετισμού της πυκνότητά τους με τη θλιπτική αντοχή που επέδειξαν.
Παρόλο, που τη μεγαλύτερη αντοχή την επέδειξε το δοκίμιο με τη μεγαλύτερη πυκνότητα δεν
συνέβη το ίδιο και για αυτό που επέδειξε τη μικρότερη (βλ. Πίνακα 6.1). Ενδιαφέρον
παρουσιάζει και το γεγονός ότι το πρισματικό δοκίμιο (Δ1), εμφάνισε τη μικρότερη πυκνότητα
από όλα τα δοκίμια που εξετάστηκαν, οπότε με βάση τη θεώρηση ότι η υψηλή πυκνότητα
οδηγεί σε αυξημένη αντοχή, είναι μεγάλη η πιθανότητα η αντοχή (κυρίως η θλιπτική) του
συγκεκριμένου δοκιμίου να είναι μικρή. Δεδομένου ότι το πρισματικό δοκίμιο είχε το
μεγαλύτερο μέγεθος από τα υπόλοιπα δοκίμια που εξετάστηκαν, δημιουργεί υπόνοιες ότι το
μέγεθος διαδραματίζει κάποιο ρόλο στις μηχανικές ιδιότητες του σκυροδέματος. Πράγματι, με
βάση έρευνες που έχουν γίνει πάνω στο συγκεκριμένο θέμα, διαπιστώθηκε ότι τα μεγαλύτερου
μεγέθους δοκίμια αντιστέκονται λιγότερο σε συνθήκες φόρτισης από ότι τα μικρότερα. (Viso
et al., 2008, p. 5).

Πυκνότητα δοκιμίων
2300
2288.68
2290
2278.40
2280 2273.68
2270 2266.30
Πυκνότητα, ρ (kg/m3)

2260 2254.23
2250
2240
2227.55
2230
2220
2210
2200
2190
Α1 Α2 Α3 K1 Δ1 K2
Κωδικός δοκιμίου

Διάγραμμα 6.2 : Συγκεντρωτικό γράφημα υπολογιζόμενης πυκνότητας δοκιμίων

- 34 -
8. Βιβλιογραφία

ACI Committee 211, American Concrete Institute, 1991. Standard Practice for Selecting
Proportions for Normal, Heavyweight, and Mass Concrete. American Concrete
Institute.
ACI Committee 214, American Concrete Institute, 2011. Guide to evaluation of strength test
results of concrete. American Concrete Institute, Farmington Hills, Mich.
Alsadey, S., 2015. Effect of Superplasticizer on Fresh and Hardened Properties of Concrete. J.
Agric. Sci. Eng. 1.
Al-Zuhairi, A., 2017. CONCRETE MIX DESIGN and TRAIL MIXES EXECUTION.
https://doi.org/10.13140/RG.2.2.28291.20002
Arιoglou, N., Girgin, Z.C., Arιoglou, E., 2006. Evaluation of Ratio between Splitting Tensile
Strength and Compressive Strength for Concretes up to 120 MPa and its Application
in Strength Criterion. ACI Mater. J. 103.
ASTM C192/C192M : Standard Practice for Making and Curing Concrete Test Specimens in
the Laboratory, 2002.
Ayub, T., Khan, S.U., Memon, F.A., 2014. Mechanical Characteristics of Hardened Concrete
with Different Mineral Admixtures: A Review. Sci. World J.
https://doi.org/10.1155/2014/875082
Camões, A., Ferreira, R.M., 2010. Technological evolution of concrete: from ancient times to
ultra high-performance concrete 8.
CYS EN 1992-1-1 Eurocode 2: Design of concrete structures - Part 1-1: General ruels and rules
for buildings, 1992.
CYS EN 12350-2:2009 - Testing fresh concrete. Slump-test, 2009.
CYS EN 12390-1: 2000 Testing hardened concrete - Part 1: Shape, dimensions and other
requirements for specimens and moulds, 2000.
CYS EN 12390-2:2009 - Testing hardened concrete. Making and curing specimens for strength
tests, 2009.
CYS EN 12390-3:2009 - Testing hardened concrete. Compressive strength of test specimens,
2009.
CYS EN 12390-4:2000 - Testing hardened concrete. Compressive strength. Specification for
testing machines, 2000.
CYS EN 12390-5:2009 Testing hardened concrete. Flexural strength of test specimens., 2009.
CYS EN 12390-6:2009 - Testing hardened concrete. Tensile splitting strength of test
specimens, 2009.
CYS EN 12390-13:2013 - Testing hardened concrete. Determination of secant modulus of
elasticity in compression, 2013.
FIB model code 2010 : design code, 2013. . Lausanne, Switzerland : Ernst & Sohn, a Wiley
brand.
Helsel, M.A., Ferraris, C.F., Bentz, D., 2016. Comparative Study of Methods to Measure the
Density of Cementitious Powders. J. Test. Eval. 44, 20150148.
https://doi.org/10.1520/JTE20150148
Iffat, S., 2015. Relation Between Density and Compressive Strength of Hardened Concrete.
ResearchGate.
Madandoust, R., Kazemi, M., Moghadam, S.Y., 2017. Analytical study on tensile strength of
concrete. ResearchGate.
Mehta, P.K., Monteiro, P.J.M., 1993. Concrete: structure, properties, and materials. Prentice-
Hall, Englewood Cliffs, N.J.
Neville, A.M., 1996. Properties of Concrete: Fourth and Final Edition, 4 edition. ed. Wiley,
New York.
Ribeiro, R.R.J., Diógenes, H.J.F., Nóbrega, M.V., Debs, A.L.H.C.E., Ribeiro, R.R.J., Diógenes,
H.J.F., Nóbrega, M.V., Debs, A.L.H.C.E., 2016. A survey of the mechanical properties
of concrete for structural purposes prepared on construction sites. Rev. IBRACON
Estrut. E Mater. 9, 722–744. https://doi.org/10.1590/S1983-41952016000500005

- 35 -
Santhosh, R., Shivananda, P., 2017. A review of Concrete Mix Designs. IJRASET 5.
Van Damme, H., 2018. Concrete material science: Past, present, and future innovations. Cem.
Concr. Res. 112, 5–24. https://doi.org/10.1016/j.cemconres.2018.05.002
Viso, J.R., Carmona, J.R., Ruiz, G., 2008. Size and Shape Effects on the Compressive Strength
of High Strength Concrete.
Yusuf, I.T., Jimoh, Y.A., Salami, W.A., 2016. An appropriate relationship between flexural
strength and compressive strength of palm kernel shell concrete. Alex. Eng. J. 55,
1553–1562. https://doi.org/10.1016/j.aej.2016.04.008
Ευαγώρου, Κ., Κουρουζίδου, Μ., 2018. Επίδραση των συνθηκών συντήρησης κύβων
σκυροδέματος κατά την 1η ημέρα ωρίμανσης, στην ανάπτυξη των αντοχών τους.
Presented at the 18ο ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΣΚΥΡΟΔΕΜΑΤΟΣ, ΤΕΕ, 29-31
Μαρτίου, Ίδρυμα Ευγενίδου, Αθήνα.
Κανονισμός Τεχνολογίας Σκυροδέματος - ΚΤΣ, Τεύχος δεύτερο, Αρ. Φύλλου 1561. ed, 2016.
Τριανταφύλλου, Α., 2017. Δομικά Υλικά. Εκδόσεις Gotsis.

9. Παρατήματα

Ακολούθως παρατίθενται με τη μορφή παραρτήματος πίνακες εμπειρικών σχέσεων

που σχετίζουν τη θλιπτική αντοχή του σκυροδέματος με άλλες ιδιότητές του και έχουν
διατυπωθεί κατά καιρούς, είτε από διεθνείς οργανισμούς και φορείς, είτε από άλλους
ερευνητές. Όπως επίσης και το σύνολο των εντύπων – φόρμες, όπως αυτά συμπληρώθηκαν,
κατά τη διεξαγωγή των πειραματικών δοκιμών.

Πηγή : (Arιoglou et al., 2006, p. 21)

- 36 -
Πηγή : (CYS EN 1992-1-1 Eurocode 2: Design of concrete structures - Part 1-1: General
ruels and rules for buildings, 1992, p. 29)

- 37 -
Πηγή : (Yusuf et al., 2016, p. 1554)

Πηγή : (Yusuf et al., 2016, p. 1554)

- 38 -