Professional Documents
Culture Documents
σκυροδέματος
Επιμέλεια:
Π. Αναγνωστόπουλος, Π-Μ
Οι αντλίες σκυροδέματος άρχισαν να διαδίδονται τις δεκαετίες του 1930 και 1940. Μετά τον Β'
Παγκόσμιο Πόλεμο οι ανάγκες ανοικοδόμησης πολλών Ευρωπαϊκών πόλεων που είχαν
υποστεί καταστροφές από τους βομβαρδισμούς οδήγησαν σε αύξηση της ζήτησης αντλιών
σκυροδέματος.
Η πρώτη χρήση αντλίας σκυροδέματος στις ΗΠΑ χρονολογείται το 1933. Το επόμενο έτος, το
περιοδικό Civil Engineering δημοσίευσε άρθρο για την επιτυχή σκυροδέτηση με χρήση
αντλίας στο Φράγμα no. 5 του Mississippi κοντά στην Minnesota, το οποίο κατασκεύαζε το
U.S. Army Corps of Engineers (Μηχανικό του Αμερικανικού Στρατού). Η άντληση του
σκυροδέματος έγινε με χρήση εμβολοφόρου αντλίας μέσω μεταλλικής σωλήνωσης.
Την περίοδο αυτή και μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του 50 γινόταν χρήση ακάμπτων σωλήνων
διαμέτρου 6 έως 8 ιντσών, των οποίων ο χειρισμός ήταν δύσκολος.
Η πρώτη υδραυλική αντλία αναπτύχθηκε το 1950 από την εταιρεία Torkret και χρησιμο-
ποιούσε νερό ως ρευστό λειτουργίας. Το 1959 η Γερμανική εταιρεία Schwing κατασκεύασε
πλήρως υδραυλική αντλία με ελαιοδυναμικό κύλινδρο πληρούμενο με νερό.
Το 1963 η εταιρεία Challenge-Cook Bros. (ΗΠΑ) παρουσίασε την πρώτη πλήρως φορητή
αντλία Squeeze-Crete Pump, η οποία ήταν πολύ μικρότερη σε διαστάσεις, αλλά απαιτούσε
σκυρόδεμα με μικρότερο μέγεθος κόκκων αδρανών. Με την υιοθέτηση κανονισμών που
επέτρεπαν μικρότερο μέγεθος αδρανών στο σκυρόδεμα, οι φορητές αντλίες βρήκαν μεγάλη
διάδοση. Στην συνέχεια εμφανίσθηκαν αντλίες επί οχημάτων ρυμουλκουμένων από φορτηγό
και τελικά αυτοκινούμενες μονάδες με αναδιπλούμενο υδραυλικό ιστό, τα ονομαζόμενα
concrete pump trucks.
1 / 26
1973: Mack 685S T/A Concrete Pump
Truck με αντλία Schwing KVM28 και
μπούμα 24-28 m
Ένα σύστημα αντλήσεως σκυροδέματος αποτελείται βασικά από μια χοάνη στην οποία
αδειάζει το μίγμα από την βαρέλα, μια αντλητική διάταξη, βαλβίδες ελέγχου της ροής του
σκυροδέματος και τις σωληνώσεις μεταφοράς. Παρουσιάζονται στην συνέχεια οι βασικοί
τύποι αντλιών.
2 / 26
Αντλίες σκυροδέματος αμέσου ενεργείας (direct acting concrete pumps)
Το νωπό σκυρόδεμα τροφοδοτείται δια βαρύτητος και εν μέρει με εισρόφηση λόγω της
υποπίεσης που δημιουργείται κατά την παλινδρόμηση των εμβόλων.
Οι βαλβίδες ανοιγοκλείνουν εναλλάξ, ούτως ώστε η ροή του σκυροδέματος εντός της
σωληνώσεως, το οποίο προωθείται με διαδοχικές ωθήσεις, να είναι συνεχής. Η πίεση
αναρρόφησης (suction pressure) είναι συνήθως της τάξεως των 0,08 N/mm2 (0,8 atm). Οι
σύγχρονες εμβολοφόρες αντλίες χαρακτηρίζονται από υψηλές επιδόσεις.
Η υδραυλική ισχύς Η της αντλητικής διάταξης είναι συνάρτηση της παροχής Q και της πίεσης
p του σκυροδέματος, σύμφωνα με την σχέση:
3 / 26
Διάγραμμα απόδοσης της αντλίας Putzmeister
BSA 1005 D
Η επιλογή της κατάλληλης αντλίας σκυροδέματος εξαρτάται από αρκετούς παράγοντες, όπως
αναλύεται στην συνέχεια.
Το νωπό σκυρόδεμα θεωρείται γενικά αντλήσιμο όταν διαθέτει δομική ακεραιότητα και μπορεί
να την διατηρήσει κατά την διαδικασία της αντλήσεως. Υπό τον όρο "δομικώς ακέραιο"
(structurally leakproof) θεωρείται το μίγμα στο οποίο όλοι οι κόκκοι των συστατικών του
περιβάλλονται από ρευστό (νερό) και μπορούν να κινούνται μεταξύ τους, ώστε η ασκούμενη
πίεση για την προώθηση να μεταβιβάζεται εξ ολοκλήρου δια μέσου του ρευστού.
4 / 26
Βέβαια η αντλησιμότητα του νωπού σκυροδέματος δεν είναι μόνον θέμα σύνθεσης. Εξαρτάται
σε μεγάλο βαθμό από την διάμετρο του σωλήνα και τις συνθήκες οριακού στρώματος που
δημιουργούνται στα τοιχώματα.
Η εμπειρία έχει δείξει ότι για την εξασφάλιση αντλησιμότητας απαιτούνται τα εξής:
■ Η κοκκομετρική καμπύλη των αδρανών να είναι συνεχής και να βρίσκεται μεταξύ των
ορίων των κοκκομετρικών καμπυλών μίγματος αναφοράς κατά ΕΛΟΤ ΕΝ 480-1
■ Η περιεκτικότητα σε τσιμέντο να είναι 240 kg/m3 για μίγματα με μέγιστο κόκκο αδρανών
32 mm. Για πιο λεπτόκοκκα μίγματα η ελάχιστη απαιτούμενη περιεκτικότητα σε τσιμέντο
είναι υψηλότερη. Επίσης τα θραυστά αδρανή απαιτούν υψηλότερη ελάχιστη περιεκτι-
κότητα σε τσιμέντο έναντι των φυσικών.
■ Η περιεκτικότητα σε αδρανή μεγέθους 4-8 mm πρέπει να διατηρείται χαμηλά, αλλά δεν
θα πρέπει να υπάρχουν ασυνέχειες στην διαβάθμιση.
■ Η σύνθεση να περιέχει λεπτόκοκκα αδρανή (≤ 0.25 mm) τουλάχιστον 400 kg/m3 για
μίγματα με μέγιστο κόκκο αδρανών 32 mm
5 / 26
■ Η αναλογία του τσιμεντοπολτού να είναι τουλάχιστον 450 dm3/m3 για μίγματα με μέγιστο
κόκκο αδρανών 32 mm
■ Η διάμετρος του σωλήνα να είναι τουλάχιστον τριπλάσια του μεγίστου μεγέθους κόκκου.
■ Εάν η περιεκτικότητα του μίγματος σε νερό είναι πολύ υψηλή, τότε προκαλείται διαχω-
ρισμός και απόμιξη κατά την άντληση, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε φραγή των
σωληνώσεων. Το περιεχόμενο νερό πρέπει πάντα να μειώνεται με χρήση υπερ-
ρευστοποιητών.
■ Οι σύνδεσμοι της σωληνογραμμής πρέπει να προσαρμόζονται στεγανά, έτσι ώστε να
αποφευχθεί απώλεια πίεσης και λεπτών υλικών.
■ Τα πρώτα μέτρα της σωληνογραμμής πρέπει να είναι οριζόντια κατά το δυνατόν και
χωρίς καμπύλες. (Αυτό είναι ιδιαιτέρως σημαντικό πριν από ανυψώσεις.)
■ Οι σωληνώσεις πρέπει να προστατεύονται από πολύ έντονη ηλιακή ακτινοβολία το
καλοκαίρι.
■ Το σκυρόδεμα το οποίο προορίζεται για άντληση πρέπει να είναι καλά αναμεμιγμένο
(παρά το ότι οι αντλίες περιλαμβάνουν διάταξη αναδευτήρα στην χοάνη τροφοδοσίας
τους).
■ Για τις "δύσκολες" συνθέσεις, τις μεγάλες αποστάσεις μεταφοράς και τους υψηλούς
ρυθμούς τροφοδοσίας έχουν αναπτυχθεί και κυκλοφορούν στην αγορά πρόσμικτα
βελτίωσης της αντλησιμότητας, τα οποία μειώνουν την τριβή και την αντίσταση ροής
αλλά και τις φθορές στην αντλία και στις σωληνώσεις.
■ Με την χρήση αριανιού ως λιπαντικό επιτυγχάνεται η επάλειψη του εσωτερικού των
σωληνώσεων με ένα στρώμα υψηλής περιεκτικότητας σε λεπτά υλικά που διευκολύνει
την έναρξη της άντλησης. Το αριάνι αυτό πρέπει να αποτελείται από αδρανή μεγίστου
κόκκου κάτω από 4 mm (άμμο) και να περιέχει τσιμέντο σε αναλογία μεγαλύτερη από
αυτή του προς άντληση σκυροδέματος.
■ Τα σκυροδέματα που περιέχουν αερακτικά πρόσμικτα δεν είναι ευχερώς αντλήσιμα και
μπορούν να υποστούν απόμιξη όταν η συνολική περιεκτικότητα αέρα υπερβαίνει το 5%.
Η επίδοση της αντλίας (όταν το σκυρόδεμα είναι αντλήσιμο), εκτός από την συνεκτικότητα του
μίγματος, την ταχύτητα ροής και την διάταξη της σωληνογραμμής, εξαρτάται και από τα
ρεολογικά χαρακτηριστικά του σκυροδέματος.
6 / 26
Γενικής χρήσεως (ανεξαρτήτως του τύπου της αντλίας) διάγραμμα συσχετισμού συνεκτικότητας
σκυροδέματος, διαμέτρου σωλήνα, μήκους σωληνογραμμής και ισχύος αντλίας σκυροδέματος
7 / 26
Στο παραπάνω παράδειγμα εξετάζεται η περίπτωση ρυθμού σκυροδέτησης Q = 40 m3/h
μέσω σωλήνωσης D = 125 mm.
Από το άνω δεξιά διάγραμμα προκύπτει ότι η ταχύτητα ροής είναι περίπου 1 m/s. Η
απαιτούμενη πίεση τροφοδότησης εξαρτάται από την διάμετρο περισσότερο από όσο από
την ταχύτητα ροής: π.χ. η μείωση της διαμέτρου από D = 125 mm σε D = 100 mm οδηγεί
στην αύξηση της ταχύτητας ροής στα 1,5 m/s (αύξηση 50%) ενώ η απαιτούμενη πίεση
υπερδιπλασιάζεται.
Οι τριβές στις καμπύλες της σωληνογραμμής και στους συνδέσμους που εμφανίζουν διαρροή
(όπου πιθανώς έχει δημιουργηθεί κρούστα), μπορούν να αναχθούν σε απώλειες
ευθύγραμμης σωληνογραμμής ως εξής:
Ισοδύναμο μήκος
Ακτίνα καμπυλότητας
σωλήνα
Ανοικτή καμπύλη 90° 1000 mm 3m
Κλειστή καμπύλη 90° 281 mm 1m
Σύνδεσμος με διαρροή - 1m
Η ως άνω μεθοδολογία δεν παρέχει επαρκή ακρίβεια, ιδιαίτερα στις ειδικές απαιτητικές
εφαρμογές: π.χ. με τι πίεση έπρεπε να γίνει η σκυροδέτηση του πύργου Burj Kalifa με
σωληνογραμμή μήκους 600 m;
8 / 26
Ο επαρκούς ακριβείας υπολογισμός της αντλησιμότητας του σκυροδέματος και της επιλογής
της κατάλληλης πρέσσας δεν είναι ευχερής. Αναφέρονται τα ακόλουθα προβλήματα:
Μια καινοτομική συσκευή που αναπτύχθηκε στα εργαστήριά της εταιρείας Putzmeister από
τον Dr Knut Kasten, το ρεόμετρο ολισθαίνοντος σωλήνα (Sliding Pipe Rheometer, SLIPER),
παρέχει την δυνατότητα γρήγορου προσδιορισμού των ρεολογικών χαρακτηριστικών του
μίγματος, στο εργαστήριο ή στο εργοτάξιο.
9 / 26
Αρχή λειτουργίας της συσκευής SLIPER:
Κατά την ολίσθηση των δύο σωλήνων προς τα κάτω μετράται η πίεση του σκυροδέματος που
αρχίζει να εισέρχεται στον άνω σωλήνα καθώς και η ταχύτητα καθόδου του σωλήνα 1.
Τα στοιχεία των μετρήσεων διαβιβάζονται ασύρματα σε ένα κοινό smartphone στο οποίο έχει
φορτωθεί app του κατασκευαστή της συσκευής που παράγει γραφική παράσταση των
μετρήσεων και υπολογίζει την πτώση πιέσεως στην σωληνογραμμή μεταφοράς του
σκυροδέματος.
10 / 26
(SCC: αυτοσυμπυκνούμενο σκυρόδεμα, FA: ιπτάμενη τέφρα)
Ορθή πρακτική είναι να γίνεται καθαρισμός της σωληνογραμμής όταν η άντληση διακόπτεται
για παρατεταμένα χρονικά διαστήματα για την αποφυγή της στερεοποίησης υπολειμμάτων
τσιμεντοπολτου ή σκυροδέματος στο εσωτερικό των σωλήνων που μπορούν να οδηγήσουν
σε εμφράξεις.
11 / 26
Εντοπιζόμενο πρόβλημα Πιθανά αίτια Συνιστώμενες ενέργειες
Συχνές εμπλοκές των πτερυγίων
Μειωμένα λεπτόκοκκα Έλεγχος δελτίου αποστολής
ανάδευσης στην χοάνη εισόδου
Κατά την άντληση
Η δράση επιβραδυντών,
επιταχυντών ή υπερ-
Η πίεση κατά την έξοδο από την
ρευστοποιητών έχει παραταθεί ή Επικάλυψη της σωληνογραμμής
σωλήνωση μεταφοράς είναι
έχει συντομευθεί (υψηλή μεταφοράς
μεγαλύτερη από το αναμενόμενο
θερμοκρασία σκυροδέματος ή
σωληνογραμμής)
- Ανάστροφη λειτουργία της αντλίας
για μερικούς κύκλους
- Εμφράξεις εντός της αντλίας
Απότομη αύξηση της πίεσης - Καλή ανάδευση του σκυροδέματος
σκυροδέματος ή στην αρχή
πάνω από τις κανονικές τιμές στην χοάνη τροφοδοσίας της
της σωληνογραμμής
πρέσσας και προσθήκη αριανιού
αν απαιτείται
- Ανάστροφη λειτουργία της αντλίας
για μερικούς κύκλους και συνέχιση
με χαμηλό ρυθμό.
- Εντοπισμός τυχόν εμφράξεων με
- Εμφράξεις προς το τέλος της κτυπήματα σφυριού και στην
σωληνογραμμής συνέχεια αποσυναρμολόγηση του
Βαθμιαία αύξηση της πίεσης - Το σκυρόδεμα είναι πολύ
αρχικού τμήματος της
Χαμηλός ρυθμός πλήρωσης των συνεκτικό (σφιχτό)
κυλίνδρων της αντλίας - Η στάθμη στην χοάνη σωληνογραμμής.
τροφοδοσίας της πρέσσας - Έλεγχος δελτίου αποστολής
είναι χαμηλή - Εκτέλεση δοκιμής κάθισης, αν
απαιτείται
- Γέμισμα της χοάνης τροφοδοσίας
πάνω από την στάθμη των
πτερυγίων ανάδευσης
- Χαμηλά λεπτόκοκκα
- Το σκυρόδεμα είναι πολύ
συνεκτικό (σφιχτό) - Λήψη μέτρων όπως ανωτέρω
Εμφράξεις στους κυλίνδρους
προώθησης της πρέσσας
- Απόμιξη - Έλεγχος ρυθμίσεων βαλβίδων και
- Το σύστημα των βαλβίδων χρονισμού αυτών
της πρέσσας εμφανίζει
διαρροές
- υπολείμματα παλιού
σκυροδέματος ή ξένα
σώματα στην γραμμή
μεταφοράς - Απομάκρυνση των εμποδίων
- διαρροές στους συνδέσμους (καθαρισμός)
της σωληνογραμμής ή στις - Έλεγχος και επισκευή συνδέσμων
Εμφράξεις σωληνογραμμής θέσεις συγκολλήσεων
- δυσμενής διάταξη της
- Αλλαγή διαδρομής σωλήνωσης
τροφοδοσίας σκυροδέματος
σωληνογραμμής (laying)
- κάμψη του ακροφυσίου - Μείωση των καμπυλών
εξόδου ή του σωλήνα - Λήψη μέτρων όπως ανωτέρω
(τσακίσματα)
- Χαμηλά λεπτόκοκκα
- Πολύ σφιχτό σκυρόδεμα
12 / 26
Εξοπλισμός & εφαρμογές αντλήσεως σκυροδέματος
13 / 26
14 / 26
15 / 26
16 / 26
Αντλία Putzmeister M 63 δυναμικότητας έως 200 m3/h ακτίνας δράσεως έως 63 m
Αντλία Putzmeister 1003D παροχής έως 28 m3/h, υπό πίεση έως 80 bar
17 / 26
Αντλία Putzmeister BSA 14000 HP D παροχής έως 102 m3/h, υπό πίεση έως 220 bar
Αντλία ΕLΒΑ EBP 5018E 75kW , παροχής έως 50 m3/h, υπό πίεση έως 78 bar
18 / 26
Βαρέλα - πρέσσα PUMI® της Putzmeister
Πλήρως εκμηχανισμένο σύστημα εκτοξευομένου σκυροδέματος Sika® PM 500, για σήραγγες μεσαίας
έως μεγάλης διατομής
Η Putzmeister M 70-5 είναι από τις μεγαλύτερες πρέσσες στην αγορά, με μπούμα μήκους 70 m και
παροχή έως 200 m³/h.
19 / 26
Ρυμουλκούμενη πρέσσα beton της Schwing
Schwing S 61 SX με τετρασκελή μπούμα, ικανότητος 163 m3/h στα 90 bar, κατακόρυφη ακτίνα έως
60,1 m και οριζόντια έως 52,3 m
Schwing S 42 SX με μπούμα των 41,8 m, ικανότητας 150 m3/h στα 95 bar ή 163 m3/h στα 85 bar
20 / 26
ELBA EM 38 / 42,5 ικανότητας έως130 m3/h, κατακόρυφη ακτίνα έως 41,6 m και οριζόντια έως 38 m
ELBA EM 38 / 42,5 ικανότητας έως130 m3/h, κατακόρυφη ακτίνα έως 41,6 m και οριζόντια έως 38 m
21 / 26
22 / 26
23 / 26
24 / 26
25 / 26
K80H, η μεγαλύτερη αντλία σκυροδέματος του κόσμου, με ακτίνα δράσεως 101 m. Διαθέτει 7σπαστη
μπούμα, την οποίας τα 4 ακραία στοιχεία είναι από ανθρακονήματα και φέρεται σε 7αξονικό σασί της
εταιρείας Scania μήκους 15,5 m που φέρει κινητήρα V8 ισχύος 620 hp. Κατασκευάσθηκε από την
μεγάλη Κινεζική εταιρεία μηχανημάτων έργων Zoomlion, η οποία έχει εξαγοράσει την Ιταλική εταιρεία
εξοπλισμού κατασκευών από σκυρόδεμα CIFA
Η αντλία 70z-Meter της Putzmeister οριζόντιας ακτίνας 64,75 m και κατακόρυφης 69 m επί οχήματος
Mack Αμερικανικής κατασκευής
26 / 26