Τεχνικές ταχείας κατασκευής γεφυρών

ABC: Accelerated Bridge Construction

Το ¼ περίπου των 600.000 γεφυρών των ΗΠΑ χρειάζεται αποκατάσταση, επισκευές ή
αντικατάσταση. Ανάλογη είναι η εικόνα και σε όλες τις ανεπτυγμένες χώρες του κόσμου, των
οποίων σημαντικό μέρος των οδικών υποδομών είναι πλέον κάποιας ηλικίας.
Επιπρόσθετα, λόγω της διαρκούς αύξησης των κυκλοφορούντων αυτοκινήτων διεθνώς, και
κατά συνέπεια και του κυκλοφοριακού φόρτου, ανακύπτουν συνεχώς ανάγκες αναβάθμισης
οδικών αξόνων, συχνά υπό κυκλοφορία. Ωστόσο, οι επί τόπου (στον εργοταξιακό χώρο)
κατασκευαστικές δραστηριότητες έχουν σημαντικές κοινωνικές επιπτώσεις, όσον αφορά την
κινητικότητα και την ασφάλεια. Σε πολλές περιπτώσεις το άμεσο και έμμεσο κόστος των
εκτροπών της κυκλοφορίας που συνεπάγεται η εκτέλεση των εργασιών μπορεί να υπερβεί το
κόστος του καθαυτό έργου.
Για παράδειγμα, ο αποκλεισμός όλων των λωρίδων κυκλοφορίας οδικών αξόνων μεγάλων
αστικών κέντρων ή αυτοκινητοδρόμων μπορεί να έχει σημαντικές επιπτώσεις στις εμπορικές και
βιομηχανικές δραστηριότητες της ευρύτερης περιοχής. Αλλά και με τον μερικό αποκλεισμό
λωρίδων και η εκτέλεση εργασιών κοντά στις παραμένουσες υπό κυκλοφορία ανακύπτουν
προβλήματα ασφαλείας των διερχομένων οχημάτων. Για τους λόγους αυτούς η ελαχιστοποίηση
των κυκλοφοριακών οχλήσεων θα πρέπει να είναι στόχος πρώτης προτεραιότητας κατά τον
σχεδιασμό έργων γεφυροποιίας.
Στο πλαίσιο αυτό έχουν αναπτυχθεί και είναι σήμερα ιδιαίτερα διαδεδομένες στις ΗΠΑ, αλλά και
άλλες χώρες, οι τεχνικές επιτάχυνσης της κατασκευής γεφυρών (ABC, Accelerated Bridge
Construction), οι οποίες αλλάζουν ριζικά την προσέγγιση στον σχεδιασμό και την δημοπράτηση
έργων, όταν η ελαχιστοποίηση των κυκλοφοριακών οχλήσεων αξιολογείται ως κριτήριο πρώτης
προτεραιότητας.
Οι τεχνικές ABC συνδυάζουν καινοτομίες στον προγραμματισμό εκτέλεσης των εργασιών, τον
σχεδιασμό των επί μέρους στοιχείων των γεφυρών, στην χρήση και ενσωμάτωση υλικών και τον
τρόπο κατασκευής, που αποσκοπούν στην ελαχιστοποίηση των εντός εργοταξίου
δραστηριοτήτων για την αποκατάσταση ή αναβάθμιση υπαρχουσών γεφυρών.
Με τον τρόπο αυτό αντιμετωπίζονται θέματα κατασκευασιμότητας, ασφαλούς, ποιοτικής και
ταχείας εκτέλεσης των εργασιών, περιβαλλοντικών επιπτώσεων και κυκλοφοριακών οχλήσεων.
Οι τεχνικές ABC αξιολογούνται χρονικά με βάση δύο κριτήρια:
Χρόνος εργοταξιακών δραστηριοτήτων: Είναι το χρονικό διάστημα από την εγκατάσταση του
αναδόχου στο έργο, μέχρι την πλήρη ολοκλήρωση των εργασιών και την απομάκρυνση όλων των
προσωρινών κατασκευών και μέσων από το εργοτάξιο, συμπεριλαμβανομένης της εργοταξιακής
σήμανσης.
Διάρκεια επιπτώσεων στην κινητικότητα (κυκλοφοριακές οχλήσεις): Είναι το χρονικό διάστημα κατά
το οποίο εφαρμόζονται κυκλοφοριακές ρυθμίσεις για την απελευθέρωση των χώρων που είναι
απαραίτητοι για την εκτέλεση των εργασιών.
Οι επιπτώσεις αυτές διαβαθμίζονται σε 5 στάθμες (piers): (α) διάρκειας έως 24 ώρες, (β) διάρκειας
έως 3 ημέρες, (γ) διάρκειας έως 2 εβδομάδες, (δ) διάρκειας έως 3 μήνες και (ε) συνολική
συμπίεση του χρονοδιαγράμματος εκτέλεσης των εργασιών.
Η Δημοπρατούσα Αρχή (στις ΗΠΑ τα DoT των Πολιτειών), ανάλογα με την φύση του έργου και τις
τοπικές συνθήκες επιλέγει και θέτει ως συμβατικό όρο την στάθμη των αποδεκτών επιπτώσεων
στην κινητικότητα, από την οποία 'όπως είναι φυσικό εξαρτάται η τεχνική ABC που θα εφαρμοστεί
στο συγκεκριμένο έργο.
Οι τεχνικές ABC βασίζονται κατά κύριο λόγο στην χρήση προκατασκευασμένων στοιχείων και
συστημάτων γεφυρών (Prefabricated Bridge Elements and Systems, PBES).
Η ιδέα δεν είναι κάτι το καινούργιο, πλην όμως κατά τα τελευταία 20 περίπου χρόνια έχει
σημειωθεί σημαντική πρόοδος στις μεθόδους παραγωγής, μεταφοράς, ανύψωσης και σύνδεσης
προκατασκευασμένων στοιχείων.
Η τεχνογνωσία που έχει αποκτηθεί εξασφαλίζει σήμερα υψηλή αξιοπιστία και αντοχή σε διάρκεια
των κατασκευών που δομούνται με προκατασκευασμένα στοιχεία.
Παράλληλα, η ανάπτυξη των αυτοπροωθουμένων σπονδυλωτών μεταφορέων (Self Propelled
Modular Transporters, SPMT), επιτρέπει την ασφαλή διακίνηση στοιχείων μεγάλου βάρους
(ακόμη και πάνω από 2.000 ton), δια μέσω του υπάρχοντος οδικού δικτύου.
Στις τεχνικές ABC περιλαμβάνεται και η μέθοδος της πλαγιολίσθησης (Slide-in Bridge
Construction), η οποία εφαρμόζεται για την προώθηση και τοποθέτηση των PBES ή την ταχεία
αντικατάσταση του φορέα ανωδομής υπάρχουσας γέφυρας.
Με τον τρόπο αυτό μπορεί να κατασκευασθεί ο νέος φορέας δίπλα στον υφιστάμενο σε
προσωρινά βάθρα, χωρίς διακοπή της κυκλοφορίας. Στην συνέχεια διακόπτεται η κυκλοφορία,
καθαιρείται ο παλιός φορέας. ολισθαίνει στην θέση του ο νέος με υδραυλικούς γρύλους, γίνονται
οι απαιτούμενες συνδέσεις και διαστρώνεται ο τελικός τάπητας κυκλοφορίας. Για όλα αυτά
αρκούν συνήθως 72 ώρες!
Η κατασκευή των μεταβατικών επιχωμάτων είναι επίσης μια χρονικώς κρίσιμη δραστηριότητα
στην περίπτωση εφαρμογής τεχνικών ABC. Οικονομική και ταχεία λύση στο πρόβλημα είναι η
χρήση κοκκωδών υλικών οπλισμένων με γεωσυνθετικά σε πυκνή διάταξη (Geosynthetic
Reinforced Soil - Integrated Bridge System, GRS-IBS).
Βεβαίως η υιοθέτηση και εφαρμογή των συγχρόνων αυτών κατασκευαστικών μεθόδων
προϋποθέτει ανάλογη τεχνογνωσία και των Δημοπρατουσών Αρχών, στην αρμοδιότητα των
οποίων είναι η λήψη και τεκμηρίωση της απόφασης εφαρμογής συστήματος ABC στο έργο, ο
έλεγχος της τεχνικής που προτείνεται από τους διαγωνιζόμενους, ο έλεγχος της στατικής
επάρκειας των στοιχείων κατά την μεταφορά και τον χειρισμό τους κλπ.
Στις ΗΠΑ, η Ομοσπονδιακή Αρχή Αυτοκινητοδρόμων (FHWA, Federal Highway Administration)
έχει εκδώσει (και ανανεώνει κατά διαστήματα) σειρά εγχειριδίων για την τεκμηρίωση και
υλοποίηση έργων γεφυροποιίας με τεχνικές ABC (τα εξώφυλλά τους παρατίθενται στο τέλος της
παρουσίασης και μπορεί κανείς να τα κατεβάσει δωρεάν).
Τοποθέτηση στοιχείων ανωδομής με εγκάρσια γερανογέφυρα
Τοποθέτηση στοιχείων ανωδομής με διαμήκη γερανογέφυρα
Τοποθέτηση στοιχείων ανωδομής με γερανούς
Προσέγγιση γερανών από τοπική οδό
Σύμμεικτα προκατασκευασμένα στοιχεία ανωδομής
Προκατασκευασμένα στοιχεία ανωδομής από οπλισμένο σκυρόδεμα
Η μέθοδος της πλαγιολίσθησης
Προκατασκευή στοιχείων βάθρων
Σύστημα τοίχου αντιστήριξης από προκατασκευασμένα στοιχεία (T-WALL®)
Σύνδεση στοιχείων με ενεματούμενες αρμοκλείδες
Σύνδεση βάθρου-ανωδομής με ενεματούμενες αρμοκλείδες
Σύνδεση στοιχείων με
ενεματούμενες αρμοκλείδες
Σύνδεση στοιχείων με
ενεματούμενες αρμοκλείδες
Σύστημα προκατασκευής τοίχου αντιστήριξης. Η θεμελίωση σκυροδετείται σε 2η φάση
Σύστημα προκατασκευής τοίχου αντιστήριξης. Η θεμελίωση σκυροδετείται σε 2η φάση
Προκατασκευασμένο στοιχείο καταστρώματος
γέφυρας με ενσωματωμένα τα στηθαία ασφαλείας
Στοιχεία ανωδομής καταστρώματος πλήρους πάχους (Full Depth)
Γέφυρα με προκατασκευασμένα
στοιχεία καταστρώματος στο Τέξας
Κατασκευή επιχώματος με γαιοαφρό
από διογκωμένη πολυστερίνη για
την επιτάχυνση των εργασιών
Προκατασκευασμένα στοιχεία
πτερυγοτοίχου ακροβάθρου
Εγκατάσταση χαλυβδίνου
στοιχείου ανωδομής στην
γέφυρα James River, στο
Richmond της Βιρτζίνια (ΗΠΑ)
Εργασίες αντικατάστασης
καταστρώματος γέφυρας
Τύποι Αυτοκινουμένων Σπονδυλωτών Μεταφορέων (Self Propelled Modular Transporters)
Μεταφορά προκατασκευασμένου φορέα γέφυρας στην Utah των ΗΠΑ με SPMT
(Self Powered Modular Trasporter – Αυτοκινούμενος Σπονδυλωτός Μεταφορέας)
Εγκατάσταση ανωδομής με χρήση SPMT
Πλευρική ολίσθηση φορέα πρόσβασης
στην Oakland Bay Bridge
Εφαρμογή πλαγιολίσθησης
στο Oregon με ανεξάρτητα
πλαίσια ολίσθησης
Μετακίνηση φορέα γέφυρας με SPMT
στην Πολιτεία Rhode Island
Κατασκευή γέφυρας με
μεθοδολογία ABC στο Τέξας.
Ο χρόνος των εργασιών (άρα
και το κλείσιμο της
κυκλοφορίας) ήταν μόλις 5
μήνες, δηλ. 7 τουλάχιστον
μήνες μικρότερος από ότι σε
μια συμβατική κατασκευή.
https://www.fhwa.dot.gov/bridge/pubs/hif17019.pdf https://www.fhwa.dot.gov/bridge/abc/docs/abcmanual.pdf
http://www.fhwa.dot.gov/bridge/pubs/07022/ www.fhwa.dot.gov/bridge/prefab/if09010/