Professional Documents
Culture Documents
RAM= Random Access Memory (boä nhôù truy caäp ngaãu nhieân)
116
ROM (Read-Only Memory)
1. GIÔÙI THIEÄU:
ROM laø moät maïch toå hôïp coù m ngoõ vaøo vaø n ngoõ ra (hình 1.2). Caùc ngoõ
vaøo ñöôïc goïi laø caùc ngoõ vaøo ñòa chæ (address inputs) vaø thöôøng ñöôïc ñaët teân laø
A0, A1 ,..., Am-1. Caùc ngoõ ra ñöôïc goïi laø caùc ngoõ ra döõ lieäu (data outputs) vaø
thöôøng ñöôïc ñaët teân laø D0, D1 ,..., Dn-1.
2m x n ROM
A0 D0
A1 D1
address A2 D2 data
inputs . . outputs
(m ñöôøng) . . (n ñöôøng)
Am-2 Dn-2
Am-1 Dn-1
Inputs Outputs
A2 A1 A0 D3 D2 D1 D0
0 0 0 1 1 1 0
0 0 1 1 1 0 1
0 1 0 1 0 1 1
0 1 1 0 1 1 1
1 0 0 0 0 0 1
1 0 1 0 0 1 0
1 1 0 0 1 0 0
1 1 1 1 0 0 0
117
Baûng 1.1 Baûng chaân trò cuûa haøm logic toå hôïp 3 ngoõ vaøo, 4 ngoõ ra
2. DUØNG ROM THÖÏC HIEÄN HAØM LOGIC:
Baûng 1.1 laø baûng chaân trò cuûa boä giaûi maõ 2 sang 4 vôùi ñieàu khieån cöïc tính
ngoõ ra, haøm naøy coù theå xaây döïng baèng caùc coång nhö ôû hình 1.3.
Hình 1.3 Boä giaûi maõ 2 sang 4 vôùi ñieàu khieån cöïc tính giaù trò ra
Nhö vaäy ta coù 2 caùch ñeå xaây döïng boä giaûi maõ : vôùi caùc coång rôøi, hoaëc vôùi
ROM 8x4 maø chöùa baûng chaân trò nhö ôû hình 1.4.
8x4 ROM
I0 A0 D0 Y0
I1 A1 D1 Y1
POL A2 D2 Y2
D3 Y3
Hình 1.4 Keát noái ñeå xaây döïng boä giaûi maõ 2 sang 4 duøng ROM 8x4
Chuù yù:
Vaán ñeà hoaùn vò caùc coät bit trong baûng chaân trò cuûa haøm caàn ghi ROM.
Khi duøng ROM ñeå chöùa moät baûng chaân trò cho tröôùc, caùc tín hieäu xuaát
vaø nhaäp ñoïc töø phaûi sang traùi trong baûng chaân trò thöôøng ñöôïc gaùn vaøo
caùc ngoõ vaøo ñòa chæ vaø ngoõ ra döõ lieäu cuûa ROM vôùi caùc nhoùm theo thöù töï
taêng daàn.
118
Khi thieát keá duøng ROM ta caàn xaùc ñònh kích thöôùc vaø baûng chaân trò cuûa
ROM
Thí duï :
Duøng ROM ñeå thöïc hieän haøm nhaân nhò phaân khoâng daáu cho 2 soá 4 bit
vôùi nhau.
Söû duïng ROM 28x 8 (256 x 8) vôùi keát noái nhö ôû hình 1.5.
Hình 1.5 Keát noái thöïc hieän nhaân nhò phaân khoâng daáu duøng ROM 256x8
Noäi dung ghi cho ROM (daïng file vaên baûn hex) nhö sau:
119
3. CAÁU TRUÙC NOÄI CUÛA ROM:
Hình 1.6 laø 1 sô ñoà ROM 8 x 4 töï taïo duøng boä giaûi maõ TTL vaø caùc diode.
Moãi ñöôøng ra boä giaûi maõ ñöôïc goïi laø ñöôøng töø (word line) bôûi vì noù choïn
moät haøng hoaëc moät töø cuûa baûng chöùa trong ROM.
Moãi ñöôøng thaúng ñöùng ñöôïc goïi laø ñöôøng bit (bit line) bôûi vì noù töông
öùng vôùi 1 bit ra cuûa ROM.
Nhaän xeùt: Coù diode thì töông öùng ngoõ ra ôû möùc 0; coøn khoâng coù diode
thì ngoõ ra töông öùng ôû möùc 1.
Inputs Outputs
A2 A1 A0 D3 D2 D1 D0
0 0 0 1 1 1 0
0 0 1 1 1 0 1
0 1 0 1 0 1 1
0 1 1 0 1 1 1
120
1 0 0 0 0 0 1
1 0 1 0 0 1 0
1 1 0 0 1 0 0
1 1 1 1 0 0 0
Giaûi maõ 2 chieàu
Hình 1.8 Caáu truùc cuûa ROM 128 x 1 duøng giaûi maõ 2 chieàu
121
Hình 1.9 Boá trí coù theå coù cuûa ROM 32K x 8
Hình 1.10 Caùc kyù hieäu logic cho caùc EPROM chuaån vôùi daïng DIP 28 chaân
122
Hình 1.11 Caáu truùc ROM noäi vaø taùc duïng cuûa caùc ngoõ vaøo ñieàu khieån
Ngoõ ra cuûa ROM thöôøng phaûi ñöôïc noái vaøo moät bus 3 traïng thaùi ôû ñoù
caùc thieát bò khaùc coù theå laùi bus ôû caùc thôøi ñieåm khaùc. Do ñoù, ROM coù ngoõ ñieàu
khieån “output enable” (OE : cho pheùp xuaát) vaø ngoõ vaøo chip select (CS: choïn
chip).
PLD (Programmable Logic Device)
1. PLD TOÅ HÔÏP (COMBINATIONAL PLD)
1.1 Daõy logic laäp trình ñöôïc (PLA – Programmable Logic Array)
PLA thöïc hieän cuøng chöùc naêng cô baûn nhö ROM. Moät PLA vôùi n input
vaø m output (Hình 1.18) coù theå caøi ñaët m haøm cuûa n bieán. Toå chöùc noäi cuûa
PLA goàm daõy AND vaø daõy OR.
123
Hình 1.18 Caáu truùc PLA (PLA n x m vôùi p soá haïng tích)
Thí duï: Toå chöùc noäi cuûa PLA 3x2 vôùi 4 soá haïng tích:
Hình 1.19 PLA vôùi 3 ngoõ vaøo, 4 soá haïng tích vaø 2 ngoõ ra.
Baûng PLA cuûa PLA ôû treân :
Ngoõ Ngoõ ra
vaøo (T) (C)
soá haïng tích A B C F1 F2
AB’ 1 1 0 — 1 0
124
AC 2 1 — 1 1 1
BC 3 — 1 1 0 1
A’BC’ 4 0 1 0 1 0
Moãi haøng trong baûng PLA bieåu dieãn moät soá haïng tích toång quaùt. Do ñoù
zero, 1 hoaëc nhieàu haøng coù theå ñöôïc choïn bôûi moãi keát hôïp caùc giaù trò vaøo.
Chuù yù:
Khi soá bieán vaøo nhoû, thì toång quaùt laø ROM kinh teá hôn duøng PLA. Tuy
nhieân khi soá bieán vaøo lôùn, PLA thöôøng cho giaûi phaùp kinh teá hôn ROM.
Hình 1.20 Quy öôùc moät soá kyù hieäu keát noái trong PLD.
125
keá logic thöôøng söû duïng caùc PAL ñeå thay theá caùc coång logic khi phaûi caøi ñaët
nhieàu haøm.
Phaàn lôùn caùc nhaø saûn xuaát PAL coù chæ ra thieát keá noäi cuûa PAL ôû kyù hieäu
teân cuûa noù. Thí duï: PAL16L8B4 coù 16 laø soá ngoõ vaøo; L chæ caáu truùc ngoõ ra
(tích cöïc thaáp); 8 laø soá ngoõ ra; B laø toác ñoä vaø 4 chæ tieâu taùn coâng suaát.
+ Vôùi caáu truùc ra, thí duï nhö :
126
H: (High) chæ ngoõ ra tích cöïc cao (acitve high)
L : (Low) chæ ngoõ ra tích cöïc thaáp (active low)
C : (Complement) chæ ngoõ ra coù caû 2 ñöôøng tích cöïc cao vaø thaáp.
+ Toác ñoä : A = toác ñoä cao; B = toác ñoä raát cao; vaø D = toác ñoä cöïc cao.
+ Tieâu taùn coâng suaát: ñeå troáng chæ ñaày ñuû; 2 chæ 1/2; 4 chæ 1/4.
127
thanh ghi (registered PLD) hay PLD tuaàn töï (sequential PLD), thöôøng thì
thanh ghi ñöôïc ra töø caùc D flipflop.
Baûng 1.10 chæ caùc ñaëc tính cuûa moät soá PAL tuaàn töï thoâng duïng.
Baûng 1.10 Ñaëc tính cuûa caùc PAL tuaàn töï.
Kieåu Soá ngoõ vaøo Soá ngoõ vaøo Soá coång AND
(tröïc tieáp+hoài tieáp +I/O) (flip-flop +I/O) treân coångOR
16R4 8+4+4 4+4 8
16R6 8 + 6 +2 6+2 8
16R8 8+8+0 8+0 8
20R4 12 + 4 + 4 4+4 8
20R6 12 + 6 + 2 6+2 8
20R8 12 + 8 + 0 8+0 8
20X4 10 + 4 + 6 4+6 3/2*
20X8 10 + 8 + 2 8+2 3/2
20X10 10 + 10 + 0 10 + 0 -/2
Ghi chuù: * 3 vôùi caùc ngoõ ra toå hôïp, 2 cho caùc ngoõ vaøo D flipflop.
Moãi PAL naøy chöùa 1 thanh ghi coù töø 4 ñeán 10 D flipflop. 6 PAL ñaàu
trong baûng töông töï vôùi 16R4 (16R4 coù 1 daõy coång AND vôùi 16 ngoõ vaøo, vaø coù
4 D flipflop).
128
Ba PAL cuoái trong baûng 1.10 chæ caùc “XOR PAL”. XOR PAL coù 1 coång
XOR laùi moãi ngoõ vaøo D flipflop nhö ôû hình 1.26. Trong caùc PAL naøy, moãi coång
XOR ñöôïc laùi baèng 2 coång OR vaø moãi coång OR ñöôïc laùi baèng 2 coång AND.
Caùc ngoõ ra flipflop coù theå ñöôïc hoài tieáp veà caùc ngoõ vaøo cuûa coågn AND nhö
trong caùc PAL coù thanh ghi khaùc. Daïng toång quaùt cuûa phöông trình traïng thaùi
keá cho moãi flipflop trong XOR PAL laø
Q+ = D = ( P1 + P2) (P3 + P4)
129
THIEÁT KEÁ HEÄ TUAÀN TÖÏ ÑOÀNG BOÄ
1. Giôùi thieäu:
Heä tuaàn töï goàm 2 phaàn: Flip-Flop vaø maïch logic (heä toå hôïp). Do tính chaát
cuûa caùc ngoõ ra, maø heä tuaàn töï ñöôïc chia thaønh 2 kieåu:
a. Kieåu MEALY:
Xn Zm
Q+1 D1
Q+2 D2
Q1
Q2
Qk Q+k Dk
Clock
Traïng thaùi keá tieáp = F (traïng thaùi hieän taïi Qi vaø caùc ngoõ vaøo Xj)
Giaù trò ngoõ ra = G (traïng thaùi hieän taïi Qi vaø caùc ngoõ vaøo Xj)
130
Ñeå bieåu dieãn moái quan heä giöõa traïng thaùi keá tieáp, caùc ngoõ ra phuï thuoäc vaøo
traïng thaùi hieän taïi vaø caùc ngoõ vaøo, ngöôøi ta söû duïng baûng traïng thaùi vaø giaûn ñoà
traïng thaùi.
* Baûng traïng thaùi (State Table):
S1 S1 S2 1 0
S2 S2 S0 0 1
S3 S3 S1 0 1
0
0
S0
X 1 1
=
Z 1 1
0
1 0
S2 S1 S3
1
0
1
0 0
0
1
131
Khi thay ñoåi giaù trò ngoõ vaøo thì giaù trò ngoõ ra cuõng thay ñoåi nhöng traïng thaùi
hieän taïi giöõ nguyeân khoâng ñoåi cho tôùi khi coù xung clock.
b. Kieåu MOORE:
X1 Z1
Q+1 D1 Q1
X2 Z2
Xn Q+2 D2 Q2
Zm
Q1
Q2
Q+k Dk Qk
Qk
Clock
Traïng thaùi keá tieáp = F (traïng thaùi hieän taïi Qi vaø caùc ngoõ vaøo Xj)
Giaù trò ngoõ ra = G (traïng thaùi hieän taïi Qi)
132
* Baûng traïng thaùi (State Table):
S1 S0 S2 1
S2 S2 S3 1
S3 S3 S1 0
X=0
S0
1
0
0
S1 1 S2
0
1 1
1 S3
0
133
2. Ruùt goïn baûng traïng thaùi:
Vôùi heä tuaàn töï coù m traïng thaùi, ta söû duïng n FF theo coâng thöùc sau:
2n-1 m 2n
Do soá löôïng caùc traïng thaùi quyeát ñònh soá löôïng caùc FF thöïc hieän heä, neân caàn
phaûi löôït boû caùc traïng thaùi töông ñöông nhau; chæ caàn giöõ laïi 1 traïng thaùi ñaïi dieän.
Hai traïng thaùi ñöôïc coi laø töông ñöông nhau khi thay ñoåi cuøng giaù trò ngoõ
vaøo maø coù giaù trò ngoõ ra gioáng nhau vaø traïng thaùi keá tieáp maø chuùng chuyeån tôùi
töông ñöông nhau.
PS NS Z PS NS Z
X=0 X=1 X=0 X=1 X=0 X=1 X=0 X=1
S0 S1 S2 0 0 S0 S1 S2 0 0
S1 S3 S4 0 0 S1 S3 S4 0 0
S2 S5 S6 0 0 S2 S3 S4 0 0
S3 S0 S0 0 0 S3 S0 S0 0 0
S4 S0 S0 1 0 S4 S0 S0 1 0
S5 S0 S0 0 0 S5 S0 S0 0 0
S6 S0 S0 1 0 S6 S0 S0 1 0
Ta thaáy S4 S6 vaø S3 S5 Ta thaáy S1 S2
PS NS Z
X=0 134
X=1 X=0 X=1
S0 S1 S1 0 0
S1 S3 S4 0 0
* Phöông phaùp ruùt goïn baèng baûng keùo theo (Implication Table):
Vd:
PS NS Z
X=0 X=1
A D C 0
B F H 0
C E D 1
D A E 0
E C A 1
F F B 1
G B H 0
H C G 1
- Thaønh laäp baûng keùo theo: moãi oâ vuoâng laø 1 caëp traïng thaùi <i-j>
H
A B C D E F G
- Laäp caùc nhoùm coù theå töông ñöông (coù giaù trò ra gioáng nhau): ta coù 2 nhoùm
(A, B, D, G) vaø (C, E, F, H)
135
- Taïi caùc oâ vuoâng ta ñieàn caùc ñieàu kieän töông ñöông neáu 2 traïng thaùi cuøng
nhoùm vaø ñieàn daáu X neáu khaùc nhoùm
Vd:
D-F
B C
C-H
A A
D-F
B C-H
A-F
D C-E
E-H
E A-D
E-F C-F
F
B-D A-B
G B-D A-B
B-F
C-H E-H
C-E C-F
H A-G
D-G B-G
A B C D E F G
- Kieåm tra caùc oâ töø treân xuoáng, töø traùi sang phaûi neáu khoâng töông thì ñieàn
daáu X. Thöïc hieän böôùc naøy cho tôùi khi khoâng coøn oâ coù daáu X.
- Caùc oâ coøn laïi seõ laø caùc caëp traïng thaùi töông ñöông.
D-F
B C-H
A-F
D C-E
E-H
E A-D
136
E-F C-F
F
B-D A-B
PS NS Z
X=0 X=1
A DA C 0
B F H 0
C EC DA 1
D A E 0
E C A 1
F F B 1
G B H 0
H C G 1
- Thöïc heä tuaàn töï baèng FF (D-FF, T-FF, JK-FF) vaø maïch toå hôïp (coång logic,
ROM, PLA,..).
Vd: Thöïc hieän heä tuaàn töï ñoàng boä coù baûng giaù trò sau:
0 0 0 0 1 0 1 0 1 X 0 X
0 0 1 1 0 1 0 0 0 X X 0
0 1 0 0 1 1 0 1 X 0 1 X
0 1 1 0 0 0 1 1 X 1 X 1
1 0 0 0 1 0 1 0 1 X 0 X
1 0 1 0 0 0 0 1 0 X X 1
1 1 0 0 0 1 1 1 X 1 1 X
1 1 1 0 0 0 1 1 X 1 X 1
ROM 23x 3
A2 A1 A0 D2 D1 D0
X A2 D2 Z
X Q1 Q2 Z T1 T2
A1
0 0 0 0 1 0
D1 T1 Q1 0 0 1 1 0 1
A0 0 1 0 0 1 1
0 1 1 0 0 0
D0 T2 Q2
1 0 0 0 1 0
1 0 1 0 0 0
1 1 0 0 0 1
1 1 1 0 0 0
CK
J1 = Q2 K1 = X + Q2
J2 = Q1 K2 = X + Q1
J1 Q1
CK
X
K1 Q1
J2 Q2
CK
K2 Q2
Clock
PLA
X Z
Baûng naïp PLA
J1 J1 Q1
X Q1 Q2 Z J1 K1 J2 K2
Q1
K1
0 0 1 1 0 0 0 0
K1
- - 0 0 1 0 0 0
J2 J2 Q2 1 - - 0 0 1 0 1
Q2 - - 1 0 0 1 0 0
K2 K2 - 1 - 0 0 0 1 1
139
CK
Vd: Thieát keá boä (chuyeån) ñoåi maõ töø BCD sang BCD quaù 3. Ngoõ vaøo vaø ra laø
noái tieáp vôùi LSB ñi tröôùc.
Thôøi Chuoãi vaøo nhaän ñöôïc T/ thaùi T/thaùi keá Giaù trò ra (Z)
ñieåm (LSB ñöôïc nhaän ñaàu tieân) hieän taïi X=0 1 X=0 1
t0 Reset A B C 1 0
t1 0 B D F 1 0
1 C E G 0 1
t2 00 D H L 0 1 L
01 E I M 1 0
10 F J N 1 0
11 G K P 1 0
140
t3 000 H A A 0 1
001 I A A 0 1
010 J A - 0 -
011 K A - 0 -
100 L A - 0 -
101 M A - 1 -
110 N A - 1 -
111 P A - 1 -
* Baûng traïng thaùi ñöôïc ruùt goïn cuûa boä chuyeån ñoåi maõ
141
* Thieát keá duøng ROM vaø D-FF:
X Q1 Q2 Q3 Z D1 D2 D3
- 1 0 - 0 1 0 0
- 0 1 - 0 1 0 0
- - 0 - 0 0 1 0
- - 0 1 0 0 0 1
0 1 0 - 0 0 0 1
1 0 0 - 0 0 0 1
0 0 1 0 0 0 0 1
0 - - 0 1 0 0 0
143
1 - - 1 1 0 0 0
144