15 Bible Truths-PR1

15 Katotohanan ng Bibliya
Table of Contents
Katotohanan #1: Ang Diyos lang ang tanging nakakaalam kung paano patatakbuhin ang
buhay ng isang tao................................................................................ 4
Katotohanan #2: Ang Salita ng Diyos ay tiyak na katotohanan......................................... 14
Katotohanan #3: Ang Pagkalulong ay bunga ng paggawa ng kasalanan............................ 27
Katotohanan #4: Ang Kasalanan ay nagmumula sa iyong puso......................................... 34
Katotohanan #5: Sinisira ng kasalanan ang lahat ng mahawakan nito.............................. 39
Katotohanan #6: Maaari mong piliin ang iyong kasalanan ngunit hindi mo mapipili ang
kahihinatnan nito.................................................................................. 43
Katotohanan #7: Ang iyong kasalanan ay nakakaapekto ng ibang tao.............................. 52
Katotohanan #8: Ang pag-amin at pagsisisi ay nakakaalis ng kabigatan sa kalooban at ng
kasalanan.............................................................................................. 57
Katotohanan #9: Ang isang mananampalataya ay hindi na alipin ng kasalanan................ 68
Katotohanan #10: Pagtapos alisin ang pagkalulong, kailangan palitan ito ng maka-Diyos
na mga gawa........................................................................................ 74
Katotohanan #11: Ang pagkimkim ng poot at galit ay hadlang sa iyong buhay.................. 81
Katotohanan #12: Ang mga taong iyong sinasamahan ay makakaimpluwensya sa iyo....... 92
Katotohanan #13: Ang pagkontrol sa pananalita ay tumutulong sa pagkontrol sa katawan 99
Katotohanan #14: Ang pagmamataas ay dahilan ng espiritwal na kabiguan.......................105
Katotohanan #15: Manatili kang malaya............................................................................112
2
Paano gamitin ang araling gabay na ito:
1. Ang pag-aaral nito ay dapat gamitin sa isang impormal na talakayan, mayroon dapat
mamuno na magsisilbing direktor.
2. Magsimula sa pamamagitan ng pag-banggit ng 15 Katotohanan sa Bibliya sa iyong grupo.
3. Ang namumuno ay magbabanggit ng mga pangunahing mga tanong at ang tao sa
kanyang kaliwa ay babasahin ang talata na sinusundan nito. Pagtapos basahin ang talata,
magkaroon ng pagtatalakay. Sa bawat talata ay may sinusundan na tanong upang
maging-interaktibo ang mga pag-iisip at talakayan. Ito ang mga tanong:
a. Ano ang kinalaman ng talatang ito sa katotohanang tinatalakay?
b. Ano ang kinalaman nito sa aking problemang pagkalulong?
4. Siguraduhin na iyong ma-mamarkahan kung saan kayo nagtatapos sa bawat linggo at
magsimula kung saan nagtapos sa susunod na linggo.
5. Pasiglahin ang talakayan; huwag madaliin ang pag-aaral.
6. Sabihan ang bawat tao na magkaroon ng berbal na pagpapahayag ng Katotohanan ng
Bibliya kung sila ay tunay na magpapahayag nito ng buong puso.
Katotohanan #1: Ang Diyos lang ang tanging nakakaalam kung paano
patatakbuhin ang buhay ng isang tao.
3
Bakit hindi maayos ang buhay ko? Marahil ito ang katanungan mo ngayon o sa mga nakalipas na
panahon ng iyong buhay. Maaaring naghanap ka na ng kasagutan sa mga may kaalaman sa
sikolohiya, pamilya, kaibigan, programang pansarili, o katuruang panrelihiyon upang malaman
kung paano patatakbuhin ang iyong buhay ngunit ikaw ay walang natagpuan.
Samakatuwid, wala sa mga nabanggit ang makakapagbigay kasagutan sa iyong katanungan
maliban sa Diyos. Kung iyong titignan, ang Diyos ang may-akda ng buhay at bilang Lumikha ng
buhay, Siya lamang ang nakakaalam paano ito patatakbuhin. May mga pangunahing
katotohanan at prinsipiyong kailangan mong ipamuhay upang mailagay ang iyong buhay sa
kaayusan.
Sa pagsisimula ng araling ito, ating tignan kung ano ang sinasabi ng Diyos patungkol sa buhay.
1. Kaninong ideya ang buhay?
Genesis 1:1 Genesis 1:1
In the beginning God created the Nang pasimula ay nilikha ng Dios ang langit at
heaven and the earth. ang lupa.
Ano ang kinalaman ng talatang ito sa katotohanan #1?

Ano ang kinalaman nito sa aking problemang pagkalulong?
Genesis 1:26-28 Genesis 1:26-28
And God said, Let us make man in our At sinabi ng Dios, Lalangin natin ang tao sa ating
image, after our likeness: and let them larawan, ayon sa ating wangis: at magkaroon
have dominion over the fish of the sea, sila ng kapangyarihan sa mga isda sa dagat, at sa
and over the fowl of the air, and over mga ibon sa himpapawid, at sa mga hayop, at sa
the cattle, and over all the earth, and buong lupa, at sa bawa't umuusad, na
over every creeping thing that creepeth nagsisiusad sa ibabaw ng lupa.
upon the earth. 27 At nilalang ng Dios ang tao ayon sa kaniyang
27 So God created man in his own sariling larawan, ayon sa larawan ng Dios siya
image, in the image of God created he nilalang; nilalang niya sila na lalake at babae.
him; male and female created he them. 28 At sila'y binasbasan ng Dios, at sa kanila'y
28 And God blessed them, and God said sinabi ng Dios, Kayo'y magpalaanakin, at
unto them, Be fruitful, and multiply, and magpakarami, at kalatan ninyo ang lupa, at
replenish the earth, and subdue it: and inyong supilin; at magkaroon kayo ng
have dominion over the fish of the sea, kapangyarihan sa mga isda sa dagat, at sa mga
and over the fowl of the air, and over ibon sa himpapawid, at sa bawa't hayop na
every living thing that moveth upon the gumagalaw sa ibabaw ng lupa.
earth.”

John 1:1-4
4
In the beginning was the Word, and the Juan 1:1-4
Word was with God, and the Word was Sa pasimula ay naroon na ang Salita, at ang
God. Salita ay kasama ng Diyos, at ang Salita ay Diyos.
2 The same was in the beginning with 2 Siya mismo ay kasama na ng Diyos sa
God. pasimula.
3 All things were made by him; and 3 Ang lahat ng bagay ay ginawa sa pamamagitan
without him was not any thing made niya; at kung wala siya ay walang anumang
that was made. bagay na ginawa ang nagawa.
4 In him was life; and the life was the 4 Nasa sa kanya ang buhay; at ang buhay ang
light of men. siyang liwanag ng mga tao.

2. Posible bang magkaroon ng maayos na buhay na wala sa Diyos?
Jeremiah 10:23 Jeremias 10:23
O LORD, I know that the way of man is Oh Panginoon, talastas ko na ang lakad ng tao
not in himself: it is not in man that ay hindi sa kaniyang sarili; hindi para sa taong
walketh to direct his steps. lumalakad ang magtuwid ng kaniyang mga
hakbang.

Proverbs 20:24 Mga Kawikaan 20:24
Man's goings are of the LORD; how can Ang mga lakad ng tao ay sa Panginoon; paano
a man then understand his own way? ngang mauunawa ng tao ang kaniyang lakad?

3. Bakit hindi ako dapat magtiwala sa aking sarili?
Isaiah 55:8-9 Isaias 55:8-9
For my thoughts are not your thoughts, Sapagka't ang aking mga pagiisip ay hindi ninyo
neither are your ways my ways, saith mga pagiisip, o ang inyo mang mga lakad ay
the LORD. aking mga lakad, sabi ng Panginoon.
9 For as the heavens are higher than the 9 Sapagka't kung paanong ang langit ay lalong
earth, so are my ways higher mataas kay sa lupa, gayon ang aking mga lakad
than your ways, and my thoughts than ay lalong mataas kay sa inyong mga lakad, at
your thoughts. ang aking mga pagiisip kay sa inyong mga
pagiisip.
5
He that trusteth in his own heart is a Siyang tumitiwala sa kaniyang sariling puso ay
fool: but whoso walketh wisely, he shall mangmang: nguni't ang lumakad na may
be delivered. kapantasan, ay maliligtas

John 15:5 Juan 15:5
I am the vine, ye are the branches: He Ako ang puno ng ubas, kayo ang mga sanga: Siya
that abideth in me, and I in him, the na nananatili sa akin, at ako sakanya, ang siya
same bringeth forth much fruit: for ring nagbubunga ng marami: sapagkat kung
without me ye can do nothing. hiwalay kayo sa akin ay wala kayong anumang
magagawa

4. Maaari ba akong magtiwala sa tao?
I Corinthians 1:20 I Mga Taga-Corinto 2:11
Where is the wise? where is the scribe? Nasaan ang marurunong? Nasaan ang mga
where is the disputer of this world? eskriba? Nasaan ang mga bihasang makipagtalo
hath not God made foolish the wisdom ng sanlibutang ito? hindi ba ginawang
of this world? kahangalan ng Diyos ang karunungan ng
sanlibutang ito?

Thus saith the LORD; Cursed be the man Ganito ang sabi ng Panginoon: Sumpain ang tao
that trusteth in man, and maketh flesh na tumitiwala sa tao, at ginagawang laman ang
his arm, and whose heart departeth kaniyang bisig, at ang puso ay humihiwalay sa
from the LORD. Panginoon.

Psalm 118:8-9 Mga Awit 118:8-9
It is better to trust in the LORD than to Lalong mabuti ang manganlong sa Panginoon
put confidence in man. kay sa maglagak ng tiwala sa tao.
9 It is better to trust in the LORD than to 9 Lalong mabuti ang manganlong sa Panginoon
put confidence in princes. kay sa maglagak ng tiwala sa mga pangulo.
6
5. Ano ang humahadlang sa atin na gumawa ng mga tamang desisyon?
And when the woman saw that the tree At nang makita ng babae, na ang bunga ng
was good for food, and that it was punong kahoy ay mabuting kanin, at
pleasant to the eyes, and a tree to be nakalulugod sa mga mata, at kahoy na
desired to make one wise, she took of mananasa upang magpapantas sa tao, ay
the fruit thereof, and did eat, and gave pumitas siya ng bunga niyaon at kinain; at
also unto her husband with her; and he binigyan din niya ang kaniyang asawang kasama
did eat. niya, at ito'y kumain.
7 And the eyes of them both were 7 At nadilat kapuwa ang kanilang mga mata, at
opened, and they knew that they were kanilang nakilalang sila'y mga hubad; at sila'y
naked; and they sewed fig leaves tumahi ng mga dahon ng puno ng igos, at
together, and made themselves aprons. kanilang ginawang panapi.
6. May katanggap-tanggap bang kabayaran sa kasalanan?
I John 4:10 I Juan 4:10
Herein is love, not that we loved God, Narito ang pag-ibig, hindi dahil inibig natin ang
but that he loved us, and sent his Son to Diyos, kundi dahil siya ang umibig sa atin, at
be the propitiation for our sins. isinugo niya ang kanyang Anak upang maging
pamayapa para sa ating mga kasalanan.

I John 2:1-2 I Juan 2:1-2
My little children, these things write I Mga maliliit kong anak, ang mga bagay na ito ay
unto you, that ye sin not. And if any isunusulat ko sa inyo, upang huwag kayong
man sin, we have an advocate with the magkasala. At kung magkasala man ang
Father, Jesus Christ the righteous: sinumang tao, may tagapagtanggol tayo sa
2 And he is the propitiation for our sins: harap ng Ama, si Jesus Cristo ang matuwid.
and not for ours only, but also for the 2 At siya ang pamayapa para sa ating mga
sins of the whole world. kasalanan: at hindi lamang para sa ating mga
kasalanan, kundi para rin naman sa mga
kasalanan ng buong sanlibutan.

Romans 5:8
7
But God commendeth his love toward Subalit pinatunayan ng Diyos ang kanyang pag-
us, in that, while we were yet sinners, ibig sa atin, anupat, samantalang mga
Christ died for us. makasalanan pa tayo, ay namatay si Cristo para
sa atin.
Mga Taga-Roma 5:8

7. Paano mo makakamit ang kaligtasan mula sa parusa ng kasalanan?
Romans 10:9-10 Mga Taga-Roma 10:9-10
That if thou shalt confess with thy Na kung ipahahayag mo sa pamamagitan ng
mouth the Lord Jesus, and shalt believe iyong bibig ang Panginoong Jesus, at
in thine heart that God hath raised him sasampalataya ka sa iyong puso na ibinangon
from the dead, thou shalt be saved. siya ng Diyos mula sa mga patay, ikaw ay
10 For with the heart man believeth maliligtas.
unto righteousness; and with the mouth 10 Sapagkat sa pamamagitan ng puso ay
confession is made unto salvation. sumasampalataya ang tao tungo sa ikatutuwid;
at sa pamamagitan ng bibig ay ginagawa niya
ang pagpapahayag tungo sa ikaliligtas.
Romans 10:13 Mga Taga-Roma 10:13
For whosoever shall call upon the name Sapagkat ng sinumang tatawag sa pangalan ng
of the Lord shall be saved. Panginoon ay maliligtas.

John 3:16
Juan 3:16
For God so loved the world, that he
Sapagkat gayon na lamang inibig ng Diyos ang
gave his only begotten Son, that
sanlibutan, na ipinagkaloob niya ang kanynang
whosoever believeth in him should not
bukod tanging Anak, upang ang sinumang
perish, but have everlasting life.
sumampalataya sa kanya ay huwag mapahamak,
kundi magkaroon ng buhay na walang hanggan.
Sinabi ni Hesus sa aklat ng Juan 10:10, “Ang magnanakaw ay dumarating lamang, upang
magnakaw, at pumatay, at pumuksa: naparito ako upang magtamo sila ng buhay, anupat
magkaroon sila nito nang lalong masagana.” Ayon sa iyong nabasang talata, gusto ng Diyos na
ikaw ay magkaroon ng maayos at masaganang buhay na magsisimula sa pagtanggap kay Jesus
bilang iyong Tagapagligtas at ipagkatiwala sa Panginoong Diyos ang iyong buhay.
8. Nais ba ng Diyos na tulungan akong mabigyan ng direksyon ang aking buhay?
8
Exodus 4:11-12 Exodo 4:11-12
And the LORD said unto him, Who hath 11 At sinabi sa kaniya ng Panginoon, Sinong
made man's mouth? or who maketh the gumawa ng bibig ng tao? o sinong gumawa ng
dumb, or deaf, or the seeing, or the pipi, o bingi, o may paningin, o bulag sa tao?
blind? have not I the LORD? Hindi ba akong Panginoon?
12 Now therefore go, and I will be with 12 Ngayon nga'y yumaon ka, at ako'y sasaiyong
thy mouth, and teach thee what thou bibig, at ituturo ko sa iyo kung ano ang iyong
shalt say. sasalitain.

I will bless the LORD, who hath given Aking pupurihin ang Panginoon na nagbibigay sa
me counsel: my reins also instruct me in akin ng payo: Oo, tinuturuan ako sa gabi ng
the night seasons. aking puso.
8 I have set the LORD always before me: 8 Aking inilagay na lagi ang Panginoon sa harap
because he is at my right hand, I shall ko: sapagka't kung siya ay nasa aking kanan,
not be moved. hindi ako makikilos.

He restoreth my soul: he leadeth me in Kaniyang pinapananauli ang aking kaluluwa:
the paths of righteousness for his pinapatnubayan niya ako sa mga landas ng
name's sake. katuwiran alangalang sa kaniyang pangalan.
4 Yea, though I walk through the valley 4 Oo, bagaman ako'y lumalakad sa libis ng lilim
of the shadow of death, I will fear no ng kamatayan, wala akong katatakutang
evil: for thou art with me; thy rod and kasamaan; sapagka't ikaw ay sumasa akin: ang
thy staff they comfort me. iyong pamalo at ang iyong tungkod, ay
nagsisialiw sa akin.
Psalm 32:8 Mga Awit 32:8
I will instruct thee and teach thee in the Aking ipaaalam sa iyo at ituturo sa iyo ang daan
way which thou shalt go: I will guide na iyong lalakaran: papayuhan kita na ang aking
thee with mine eye. mga mata, ay nakatitig sa iyo.

Psalm 34:8
9
O taste and see that the LORD is good: Oh inyong tikman at tingnan ninyo na ang
blessed is the man that trusteth in him. Panginoon ay mabuti: mapalad ang tao na
nanganganlong sa kaniya.
Mga Awit 34:8
Teach me thy way, O LORD; I will walk Ituro mo sa akin ang iyong daan, Oh Panginoon;
in thy truth: unite my heart to fear thy lalakad ako sa iyong katotohanan: ilakip mo ang
name. aking puso sa pagkatakot sa iyong pangalan.

Psalm 91:14-15 Mga Awit 91:14-15
Because he hath set his love upon me, Sapagka't kaniyang inilagak ang kaniyang
therefore will I deliver him: I will set pagibig sa akin, kaya't iniligtas ko siya: aking
him on high, because he hath known ilalagay siya sa mataas, sapagka't kaniyang
my name. naalaman ang pangalan ko.
15 He shall call upon me, and I will 15 Siya'y tatawag sa akin, at sasagutin ko siya;
answer him: I will be with him in ako'y sasa kaniya sa kabagabagan: aking ililigtas
trouble; I will deliver him, and honour siya, at pararangalan siya.
him.

For the LORD giveth wisdom: out of his Sapagka't ang Panginoon ay nagbibigay ng
mouth cometh knowledge and karunungan, sa kaniyang bibig nanggagaling ang
understanding. kaalaman at kaunawaan:

Psalm 119:10-11 Mga Awit 119:10-11
With my whole heart have I sought Hinanap kita ng aking buong puso: Oh huwag
thee: O let me not wander from thy nawa akong malihis sa iyong mga utos.
commandments. 11 Ang salita mo'y aking iningatan sa aking
11 Thy word have I hid in mine heart, puso: upang huwag akong magkasala laban sa
that I might not sin against thee. iyo.
10
Deuteronomy 31:8 Deuteronomio 31:8
And the LORD, he it is that doth go At ang Panginoon, ay siyang nagpapauna sa iyo;
before thee; he will be with thee, he siya'y sasa iyo, hindi ka niya iiwan, ni
will not fail thee, neither forsake pababayaan ka: ikaw ay huwag matatakot ni
thee: fear not, neither be dismayed. manglulupaypay.
He is the Rock, his work is perfect: for Siya ang Bato, ang kaniyang gawa ay sakdal;
all his ways are judgment: a God of Sapagka't lahat niyang daan ay kahatulan: Isang
truth and without iniquity, just and right Dios na tapat at walang kasamaan, Matuwid at
is he. banal siya.

He shall cover thee with his feathers, Kaniyang tatakpan ka ng kaniyang mga bagwis,
and under his wings shalt thou trust: his at sa ilalim ng kaniyang mga pakpak ay
truth shall be thy shield and buckler. manganganlong ka: ang kaniyang katotohanan
ay kalasag at baluti.
Ayaw ng Diyos na kumuha ka sa Kaniyang Salita at gamitin mo kasabay ng iyong kaisipan at
ibang pilosopiya upang makagawa ng komportableng paraan. Magiging maayos lamang ang
iyong buhay kung lubos mong bibitawan ang iyong sariling kaisipan at ideya, at lubos na
manampalataya sa Diyos. Kung iyong pupunahin, ang iyong sariling paraan at ideya ang siyang
pangunahing dahilan kung bakit ikaw ay may mga problema.
9. May iba pa bang paraan?
11
I Timothy 2:5 I Kay Timoteo 2:5
For there is one God, and one mediator Sapagkat may iisang Diyos, at iisang
between God and men, the man Christ tagapamagitan sa Diys at sa mga tao, ang taong
Jesus; si Cristo Jesus;
Ang ating pagiisip at emosyon ay mapanlinlang, ngunit ang Diyos ay lagi mong
mapagkakatiwalaan na Siya ay may maayos na paraan para iyong sundan. Ang Diyos lamang ang
nakakaalam kung paano patakbuhin ang iyong buhay at kung gagawin natin ito sa paraan Niya,
labis na pagpapala at kasiyahan sa buhay ang Kaniyang ibibigay.
10. Ano ang kalooban ng Diyos sa iyong buhay?
2 Peter 3:9 2 Pedro 3:9
The Lord is not slack concerning his Hindi mabagal ang Panginoon tungkol sa
promise, as some men count slackness; kanyang pangako, na tulad ng kabagalang
but is longsuffering to us-ward, not itinuturing ng ilang tao; kundi mapagbata siya sa
willing that any should perish, but that atin, na hindi niya ibig na mapahamak ang
all should come to repentance. sinuman, kundi humantong ang lahat tungo sa
pagsisisi.

Romans 12:1-3
Mga Taga-Roma 12:1-3
I beseech you therefore, brethren, by
Kaya nga namamanhikan ako sa inyo, mga
the mercies of God, that ye present
kapatid, sa pamamagitan ng mga kahabagan ng
your bodies a living sacrifice, holy,
Diyos, na inyong ihandog ang mga katawan
acceptable unto God, which is your
ninyo bilang mga buhay na hain, banal, kalugod-
reasonable service.
lugod sa Diyos, na siya ninyong makatuwirang
2 And be not conformed to this world:
paglilingkod.
but be ye transformed by the renewing
2 At huwag ninyog tularan ang sanlibutang ito:
of your mind, that ye may prove what is
kundi magbago kayo sa pamamagitan ng
that good, and acceptable, and perfect,
pagbabago ng inyong pag-iisip, upang inyong
will of God.
mapatunayan kung alin yaong mabuti, at
3 For I say, through the grace given
kalugod-lugod, at sakdal, na kalooban ng Diyos.
unto me, to every man that is among
3 Sapagkat sinasabi ko, sa pamamagitan ng
you, not to think of himself more highly
biyayang ipinagkaloob sa akin, na ang bawat isa
than he ought to think; but to think
sa inyo, ay huwag mag-akala sa kanyang sarili
soberly, according as God hath dealt to
nang higit kaysa sa nararapat niyang akalain;
every man the measure of faith.
kundi mag-akala siya nang may kahinahunan,
ayon sa sukat ng pananampalatayang
ipinamahagi ng Diyos sa bawat tao.
I Thessalonians 4:3 I Mga Taga-Tesalonica 4:3
For this is the will of God, even your Sapagkat ito ang kalooban ng Diyos,
sanctification, that ye should abstain samakatuwid baga’y ang inyong
from fornication: pagpapakabanal, upang magsiilag kayo sa
pakikiapid:
I Thessalonians 5:16-18 I Mga Taga-Tesalonica 5:16-18
Rejoice evermore. Magalak kayong lagi.
17 Pray without ceasing. 17 Manalangin kayo nang walang humpay.
18 In every thing give thanks: for this is 18 Sa bawat bagay ay magpasalamat kayo:
the will of God in Christ Jesus sapagkat ito ang kalooban ng Diyos kay Cristo
concerning you. Jesus patungkol sa inyo.
Parte lang ito ng kalooban ng Diyos sa iyong buhay at ito ay magandang panimula. Paano mo
malalaman ang iba pang kalooban ng Diyos para sa iyong buhay?
Pagpapahayag ng Katotohanan #1
Ipinahahayag ko at pinaniniwalaan ang katotohanan na “Ang Diyos lamang ang tanging
nakakaalam kung paano patakbuhin ang buhay ng isang tao.” Napagtanto ko na wala akong
kakayahang patakbuhin ang aking buhay at ang sarili kong mga plano ay nabigo upang
magkaroon ako ng maayos na buhay. Nais kong ang Diyos ang mangasiwa ng aking buhay at
ako’y handang sumunod sa katuruan ng Kaniyang Salita ng sa ganoon ay maging maayos muli
ang aking buhay.
Katotohanan #2: Ang Salita ng Diyos ay tiyak na katotohanan

Tignan mo sa diksyunaryo ang salitang “katotohanan” at marami kang makikitang kasing-
kahulugan nito gaya na lamang ng mga salitang katunayan, kawastuan, kalinisan at katapatan.
Maihahambing din ito sa “wastong opinyion” subalit isa nga lang bang opinyon ang
katotohanan? Tayo ay nasa modernong panahon na may pilosopiyang ang katotohanan ay
nakabatay sa pansariling pananaw. Kung ito ang batayan ng katotohanan, bawat isa sa atin ay
may iba-ibang palagay o opinyon.
May mga karanasan tayo sa buhay na nag-uudyok sa atin na tanggapin ang isang bagay bilang
katotohanan habang salungat naman ito sa paniniwala ng iba. Sa ganitong pananaw, walang
magiging tiyak na katotohanan sapagkat bawat tao ay may sariling pinaniniwalaan na
katotohanan batay sa kung anong akma sa kanila at kung paano nila pinatatakbo ang kanilang
buhay.
Ang ikalawang katotohanan ay isang kontrobersyal na usapin dahil ito ay nakabatay sa
pilosopiyang hindi umaayon na ang katotohanan ay pansariling pananaw bagkus ito ay itinakda
at hindi nagbabago. Ang katotohanan ay nakatatag na bago pa man nalikha ang mundo at hindi
nangapasasakop ng opinyon. Hindi mahalaga kung ano ang pinaniniwalaan natin tungkol sa
katotohanan dahil kahit anong gawin natin, ang katotohanan ay mananatiling katotohanan.
Dapat nating kilalanin na ang Diyos na Siyang lumalang ng lahat sa iyong paligid at tanging may
kaalaman paano aayusin ang iyong buhay ay Siya rin na may kapangyarihan upang tukuyin kung
ano ang katotohanan.
Tignan natin kung ano nga ba ang ibig sabihin na ang Salita ng Diyos ay tiyak na katotohanan.
1. Ano ang katotohanan?
Thy righteousness is an everlasting Ang katuwiran mo ay walang hanggang
righteousness, and thy law is the truth. katuwiran, at ang kautusan mo’y katotohanan.

Thou art near, O LORD; and all thy Ikaw ay malapit, Oh Panginoon; at lahat mong
commandments are truth. utos ay katotohanan.

But I will shew thee that which is noted
in the scripture of truth: and there is
Daniel 10:21 none that holdeth with me in these
things, but Michael your prince.
tutulong sa akin laban sa mga ito, kundi si
Daniel 10:21 Miguel na inyong prinsipe.
Nguni't aking sasaysayin sa iyo ang nakasulat sa
kasulatan ng katotohanan: at walang sinomang
2. Gaano kahalaga ang katotohanan?
I will worship toward thy holy temple, Ako'y sasamba sa dako ng iyong banal na
and praise thy name for thy templo, at magpapasalamat sa iyong pangalan,
lovingkindness and for thy truth: for dahil sa iyong kagandahang-loob at dahil sa
thou hast magnified thy word above all iyong katotohanan: sapagka't iyong pinadakila
thy name. ang iyong salita sa iyong buong pangalan.

3. Saan nanggaling ang katotohanan?
He is the Rock, his work is perfect: for Siya ang Bato, ang kaniyang gawa ay sakdal;
all his ways are judgment: a God of Sapagka't lahat niyang daan ay kahatulan: Isang
truth and without iniquity, just and right Dios na tapat at walang kasamaan, Matuwid at
is he. banal siya.

John 1:14 Juan 1:14
And the Word was made flesh, and At nagkatawang-tao ang Salita, at tumahan sa
dwelt among us, (and we beheld his gitna natin, (at nakita namin ang kaluwalhatian
glory, the glory as of the only begotten niya, kaluwalhatian gaya ng sa bukod tangi ng
of the Father,) full of grace and truth. Ama,) puspos ng biyaya at katotohanan.

John 1:17 Juan 1:17
For the law was given by Moses, but Sapagkat ang batas ay ibinigay sa pamamagitan
grace and truth came by Jesus Christ. ni Moises, subalit ang biyaya at katotohanan ay
dumating sa pamamagitan ni Jesus Cristo.

John 14:6 Juan 14:6
Jesus saith unto him, I am the way, the Sinabi ni Jesus sa kanya, Ako ang daan, ang
truth, and the life: no man cometh unto katotohanan at ang buhay; walang sinumang
the Father, but by me. makakalapit sa Ama, kundi sa pamamagitan ko.

John 15:26 Juan 15:26
But when the Comforter is come, whom Subalit kapag dumating na ang Taga-aliw, na
I will send unto you from the Father, aking isusugo sa inyo galing sa Ama, samakatwid
even the Spirit of truth, which baga’y ang Espiritu ng katotohanan, na
proceedeth from the Father, he shall nagmumula sa Am, siya ang magpapatotoo
testify of me: tungkol sa akin:
4. Maaari ko bang malaman ang katotohanan?
John 18:38 Juan 18:38
Pilate saith unto him, What is truth? Sinabi ni Pilato sa kanya, Ano ba ang
And when he had said this, he went out katotohanan? At pagkasabi niya nito, ay
again unto the Jews, and saith unto lumabas siyang muli sa mga Judi, at sinabi sa
them, I find in him no fault at all. kanila, Wala akong makitang anumang batayan
upang iparatang sa kanya.

I have not written unto you because ye Hindi ko kayo sinulatan nang dahil sa hindi pa
know not the truth, but because ye ninyo nalalalaman ang katotohanan, kundi dahil
know it, and that no lie is of the truth. nalalaman na ninyo ito, at dahil walang
kasinungalingang nagmumula sa katotohanan.
5. Paano natin malalaman ang katotohanan?
This book of the law shall not depart
out of thy mouth; but thou shalt
Joshua 1:8-9 meditate therein day and night, that
thou mayest observe to do according to
all that is written therein: for then thou Ang aklat na ito ng kautusan ay huwag
shalt make thy way prosperous, and mahihiwalay sa iyong bibig, kundi iyong
then thou shalt have good success. pagbubulayan araw at gabi, upang iyong
masunod na gawin ang ayon sa lahat na
9 Have not I commanded thee? Be nakasulat dito: sapagka't kung magkagayo'y
strong and of a good courage; be not iyong pagiginhawahin ang iyong lakad, at kung
afraid, neither be thou dismayed: for magkagayo'y magtatamo ka ng mabuting
the LORD thy God is with thee kawakasan.
whithersoever thou goest. 9 Hindi ba kita inutusan? Ikaw ay magpakalakas
at magpakatapang na mabuti; huwag kang
matakot, ni manglupaypay: sapagka't ang
Josue 1:8-9 Panginoon mong Dios ay sumasa iyo saan ka
man pumaroon.
2 Timothy 2:14-16 2 Kay Timoteo 2:14-16
Of these things put them in Ipaalala mo sa kanila ang mga bagay na ito,
remembrance, charging them before anupat iyong pagbilinan sila sa harapan ng
the Lord that they strive not about Panginoon na huwag silang makipagtalo tungkol
words to no profit, but to the subverting sa mga salitang walang pakinabang, na
of the hearers. humahantong lamang sa ikababagsak ng
15 Study to shew thyself approved unto tagapakinig.
God, a workman that needeth not to be 15 Mag-aral ka upang ipakita mong katanggap-
ashamed, rightly dividing the word of tanggap sa Diyos ang iyong sarili, isang
truth. manggagawang hind kinakailangang mapahiya,
16 But shun profane and vain babblings: na hinahating matuwid ang salita ng
for they will increase unto more katotohanan.
ungodliness. 16 Subalit iwasan mo ang mga usapang
lapastangan at walang kabuluhan: sapagkat
nagbubunsod ang mga ito sa higit pang hindi
pagiging maka-Diyos.
6. Maaari bang alam ng isang tao ang katotohanan ngunit hindi niya ito isinasabuhay?
For the wrath of God is revealed from Sapagkat nahahayag ang poot ng Diyos mula sa
heaven against all ungodliness and langit laban sa lahat ng hindi pagiging maka-
unrighteousness of men, who hold the Diyos at kalikuan ng mga tao, na pumipigil sa
truth in unrighteousness; katotohanan sa pamamagitan ng kalikuan;
Romans 1:25
Who changed the truth of God into a Na ipinagpalit nila ang katotohanan ng Diyos sa
lie, and worshipped and served the kasinungalingan, at sinamba at pinaglingkuran
creature more than the Creator, who is nila ang nilalang nang higit kaysa sa Manlilikha,
blessed for ever. Amen. na siyang kapuri-puri magpakailanman. Amen.
Mga Taga-Roma 1:25
But unto them that are contentious, and Subalit sa kanila na mga palaaway, at hindi
do not obey the truth, but obey sumusunod sa katotohanan, kundi sumusunod
unrighteousness, indignation and wrath, sa kalikuan, ay ang kagalitan at kapootan,
Galatians 3:1 Mga Taga-Galacia 3:1
O foolish Galatians, who hath O hangal na mga taga-Galacia, sino ang
bewitched you, that ye should not obey gumayuma sa inyo, anupat hindi ninyo sinunod
the truth, before whose eyes Jesus ang katotohanan, na sa harapan ng inyong mga
Christ hath been evidently set forth, mata ay maliwanag na ipinakita si Jesus Cristo,
crucified among you? bilang ipinako sa krus sa gitna ninyo?
Ye did run well; who did hinder you that Nakatakbo na kayong mahusay; sino ang
ye should not obey the truth? humadlang sa inyo upang huwag ninyong
sundin ang katotohanan?
If we say that we have fellowship with Kung sinasabi nating may pakikipag-isa tayo sa
him, and walk in darkness, we lie, and kanya, at lumalakad tayo sa kadiliman,
do not the truth: nagsisinungaling tayo, at hindi natin ginagawa
ang katotohanan.
I John 1:8 If we say that we have no sin, we
deceive ourselves, and the truth is not
in us.
I Juan 1:8 Kung sinasabi nating wala tayong kasalanan,
dinadaya natin ang ating mga sarili, at ang
katotohanan ay wala sa atin.
2 Timothy 3:7 2 Kay Timoteo 3:7
Ever learning, and never able to come Na laging nag-aaral, at hindi kailanman
to the knowledge of the truth. nakaaabot sa pagkilala sa katotohanan.
2 Timothy 4:3-5
2 Kay Timoteo 4:3-5
For the time will come when they will
Sapagkat darating ang panahon na hindi na nila
not endure sound doctrine; but after
titiisin ang mahusay na doktrina; kundi
their own lusts shall they heap to
magtitipon para sa kanilang sarili mga sarili ng
themselves teachers, having itching
mga tagapagturong sasang-ayon sa kani-
ears;
kanilang mga pagnanasa, palibhasa’y makakati
4 And they shall turn away their ears
ang mga tainga nila;
from the truth, and shall be turned unto
4 At ilalayo nila ang kanilang mga tainga mula sa
fables.
katotohanan, at ibabaling ang mga ito sa mga
5 But watch thou in all things, endure
pabula.
afflictions, do the work of an evangelist,
5 Subalit maging matino ka sa lahat ng mga
make full proof of thy ministry.
bagay, magtiis ka sa mga paghihirap, gampanan
mo ang gawain ng isang ebanghelista, gawin
mong lubusan ang katunayan ng iyong
ministeryo.
7. Ano ang kahihinatnan ng mga hindi tumanggap sa katotohanan?
2 Thessalonians 2:10 2 Mga Taga-Tesalonica 2:10
And with all deceivableness of At gagawa siya ng lahat ng pandaraya ng
unrighteousness in them that perish; kalikuan sa kanilang mga napapahamak; dahil
because they received not the love of hindi nila tinanggap ang pag-ibig sa
the truth, that they might be saved. katotohanan, upang maligtas sila.
That they all might be damned who Upang mahatulan silang lahat na mga hindi
believed not the truth, but had pleasure sumampalataya sa katotohanan, kundi sa halip
in unrighteousness. ay nasiyahan sa kalikuan.
8. Ano ang gustong gawin ng Diyos sa Kaniyang katotohanan?

Lead me in thy truth, and teach me: for Patnubayan mo ako sa iyong katotohanan, at
thou art the God of my salvation; on ituro mo sa akin; sapagka't ikaw ay Dios ng aking
thee do I wait all the day. kaligtasan; sa iyo'y naghihintay ako buong araw.

Psalm 40:11 Huwag mong pigilin sa akin ang iyong mga
Withhold not thou thy tender mercies malumanay na kaawaan, Oh Panginoon:
from me, O LORD: let thy lovingkindness panatilihin mong lagi sa akin ang iyong
and thy truth continually preserve me. kagandahang-loob at ang iyong katotohanan.
Mga Awit 40:11
John 8:32 Juan 8:32
And ye shall know the truth, and the At malalaman ninyo ang katotohanan, at ang
truth shall make you free. katotohanan ang magpapalaya sa inyo.
John 17:17 Juan 17:17
Sanctify them through thy truth: thy Pakabanalin mo nawa sila sa pamamagitan ng
word is truth. iyong katotohanan: ang salita mo ay
katotohanan.
Who will have all men to be saved, and Na siyang naghahangad na maligtas ang lahat ng
to come unto the knowledge of the mga tao, at humantong sila sa pagkaalam sa
truth. katotohanan.
Behold, thou desirest truth in the Narito, ikaw ay nagnanasa ng katotohanan sa
inward parts: and in the hidden part mga loob na sangkap; at sa kubling bahagi ay
thou shalt make me to know wisdom. iyong ipakikilala sa akin ang karunungan.
Hebrews 4:12 Mga Hebreo 4:12
For the word of God is quick, and Sapagkat ang salita ng Diyos ay buhay, at
powerful, and sharper than any makapangyarihan, at higit na matalas kaysa
twoedged sword, piercing even to the alinmang tabak na may dalawang talim, na
dividing asunder of soul and spirit, and tumatagos maging hanggang sa
of the joints and marrow, and is a pinaghihiwalayan ng kaluluwa at ng espiritu, at
discerner of the thoughts and intents of ng mga kasukasuan at ng utak sa buto, at ito ay
the heart. tagahusga ng mga pag-iisip at ng mga hangarin
ng puso.
9. Ano ang dapat nating gagawin sa katotohanan?
He that walketh uprightly, and worketh Siyang lumalakad na matuwid, at gumagawa ng
righteousness, and speaketh the truth katuwiran, at nagsasalita ng katotohanan sa
in his heart. kaniyang puso.
Teach me thy way, O LORD; I will walk in Ituro mo sa akin ang iyong daan, Oh Panginoon;
thy truth: unite my heart to fear thy lalakad ako sa iyong katotohanan: ilakip mo ang
name. aking puso sa pagkatakot sa iyong pangalan.
For my mouth shall speak truth; and Sapagka't ang aking bibig ay sasambit ng
wickedness is an abomination to my katotohanan; at kasamaan ay karumaldumal sa
lips. aking mga labi.
3 John 1:8 3 Juan 1:8
We therefore ought to receive such, Kaya nga nararapat nating patuluyin ang
that we might be fellowhelpers to the ganitong mga tao, upang maging mga
truth. kamanggagawa tayo sa katotohanan.
2 John 1:4 2 Juan 1:4
I rejoiced greatly that I found of thy Labis akong nagalak na aking natagpuan mula sa
children walking in truth, as we have iyong mga anak silang mga lumalakad sa
received a commandment from the katotohanan, ayon sa kautusang tinanggap natin
Father. mula sa Ama.
Buy the truth, and sell it not; also Bumili ka ng katotohanan at huwag mong
wisdom, and instruction, and ipagbili: Oo karunungan, at turo, at pag-uunawa.
understanding.
Zechariah 8:16 Zacarias 8:16
These are the things that ye shall do; Ito ang mga bagay na inyong gagawin, Magsalita
Speak ye every man the truth to his ang bawa't isa sa inyo ng katotohanan sa
neighbour; execute the judgment of kaniyang kapuwa; humatol kayo ng katotohanan
truth and peace in your gates: at kapayapaan sa inyong mga pintuang-bayan;

John 3:21 Juan 3:21
But he that doeth truth cometh to the Subalit siya na gumawa ng katotohanan ay
light, that his deeds may be made lumalapit sa liwanag, upang ang kanyang mga
manifest, that they are wrought in God. gawa ay mahayag, na ang mga ito ay ginawa sa
pamamagitan ng Diyos.
John 4:23-24
But the hour cometh, and now is, when Juan 4:23-24
the true worshippers shall worship the Subalit dumarating ang oras, at ngayon na nga,
Father in spirit and in truth: for the na ang mga tunay na mananamba ay sasamba
Father seeketh such to worship him. sa Ama sa espiritu at katotohanan: sapagkat
24 God is a Spirit: and they that worship hinahanap ng Ama ang mga gayon upang
him must worship him in spirit and in sambahin siya.
truth.
24 Ang Diyos ay Espiritu: at silang mga
sumasamba sa kanya ay kailangang sumamba sa
kanya sa espiritu at sa katotohanan.
Ephesians 4:15 Mga Taga-Efeso 4:15
But speaking the truth in love, may Kundi sa pagsasalita ng katotohanan na may
grow up into him in all things, which is pag-ibig, ay magsilago tayo sa lahat ng mga
the head, even Christ: bagay sa kanya, na siynag ulo, samakatwid
baga’y si Cristo.
Ephasians 6:14 Mga Taga-Efeso 6:14
Stand therefore, having your loins girt Tumindig nga kayo, na ang inyong mga baywang
about with truth, and having on the ay nabibigkisan ng katotohanan, at suot ninyo
breastplate of righteousness; ang baluting pandibdib ng katuwiran;
For this cause also thank we God Dahil dito ay walang humpay rin kaming
without ceasing, because, when ye nagpapasalamat sa Diyos, sapagkat, nang
received the word of God which ye tanggapin ninyo ang salita ng Diyos na inyong
heard of us, ye received it not as the narinig mula sa amin, ay tinanggap ninyo ito
word of men, but as it is in truth, the hindi bilang salita ng mga tao, kundi ayon sa
word of God, which effectually worketh katotohanan nito, bilang salita ng Diyos, na
also in you that believe. mabisang gumagawa naman sa inyong mga
sumasampalataya.

In meekness instructing those that Sa kaamuan ay tinuturuan niya ang mga
oppose themselves; if God sumasalungat sa sarili nila; na baka sakaling
peradventure will give them repentance pagkalooban sila ng Diyos ng pagsisisi tungo sa
to the acknowledging of the truth; pagkilala sa katotohanan;
10. Ano ang mabuting idudulot ng katotohanan?
The lip of truth shall be established for Ang labi ng katotohanan ay matatatag kailan
ever: but a lying tongue is but for a man. Nguni't ang sinungaling na dila ay sa
moment. sangdali lamang.
How much better is it to get wisdom Pagkaigi nga na magtamo ng karunungan kay sa
than gold! and to get understanding ginto! Oo, magtamo ng kaunawaan ay maigi kay
rather to be chosen than silver! sa pumili ng pilak!
All the paths of the LORD are mercy and Lahat na landas ng Panginoon ay kagandahang-
truth unto such as keep his covenant loob at katotohanan sa mga gayon na
and his testimonies. nangagiingat ng kaniyang tipan at kaniyang mga
patotoo.
He shall cover thee with his feathers, Kaniyang tatakpan ka ng kaniyang mga bagwis,
and under his wings shalt thou trust: his at sa ilalim ng kaniyang mga pakpak ay
truth shall be thy shield and buckler. manganganlong ka: ang kaniyang katotohanan
ay kalasag at baluti.
11. Paano ibinigay ng Diyos ang Kanyang Katotohanan?
All scripture is given by inspiration of Ang lahat ng kasulatan ay ipinagkaloob sa
God, and is profitable for doctrine, for pamamagitan ng pagkasi ng Diyos, at
reproof, for correction, for instruction in mapapakinabangan para sa doktrina, sa
righteousness: pagsaway, sa pagtutuwid, sa pagsasanay sa
katuwiran:
2 Peter 1:21 For the prophecy came not in old time
by the will of man: but holy men of God
spake as they were moved by the Holy Sapagkat ang propesiya ay hindi dumating
Ghost. noong sinaunang panahon sa pamamagitan ng
kalooban ng tao: kundi nagsalita ang mga taong
banal ng Diyos habang inaalalayan sila ng
2 Pedro 1:21
Espiritu Santo
12. Sa anong paraan napanatili ng Diyos ang katotohanan?
But if I tarry long, that thou mayest Subalit kung maaantala man ako, ay upang
know how thou oughtest to behave mabatid mo kung paano ang dapat mong
thyself in the house of God, which is the maging asal sa iyong sarili sa bahay ng Diyos, na
church of the living God, the pillar and ito ay ang iglesya ng Diyos na buhay, ang haligi
ground of the truth. at saligan ng katotohanan.
For ever, O LORD, thy word is settled in Magpakailan man, Oh Panginoon, ang iyong
heaven. salita ay natatag sa langit.
The words of the LORD are pure words: Ang mga salita ng Panginoon ay mga dalisay na
as silver tried in a furnace of earth, salita; na gaya ng pilak na sinubok sa hurno sa
purified seven times. lupa, na makapitong dinalisay.
7 Thou shalt keep them, O LORD, thou 7 Iyong iingatan sila, Oh Panginoon, iyong
shalt preserve them from this pakaingatan sila mula sa lahing ito magpakailan
generation for ever. man.
13. Hanggang kailan mananatili ang katotohanan ng Diyos?
For the LORD is good; his mercy is Sapagka't ang Panginoon ay mabuti; ang
everlasting; and his truth endureth to all kaniyang kagandahang-loob ay magpakailan
generations. man; at ang kaniyang pagtatapat ay sa lahat ng
sali't saling lahi.
Aking ipinahahayag na ang Salita ng Diyos ay tiyak na katotohanan. Isinasantabi ko na ang mga
kasinungalingan na aking pinaniwalaan at nagpapasiyang pagingatan ang pumapasok sa aking
isipan at mga desisyon sa aking buhay sa pamamagitan ng Salita ng Diyos.
Katotohanan #3: Ang Pagkalulong ay bunga ng paggawa ng kasalanan

Ang salitang pagkalulong ay ginamit lamang ng isang beses sa Bibliya sa I Corinto 16:15 “I
beseech you, brethren, (ye know the house of Stephanas, that it is the firstfruits of Achaia, and
that they have addicted themselves to the ministry of the saints,).” Sa talatang ito, ang salitang
pagkalulong ay nangangahulugang determinado, nag-orden, o itinalaga. Ito ay walang
kaugnayan sa kasalukuyan na paksa natin ngayon subalit hindi nangangahulugang na ang Banal
na Kasulatan ay hindi binibigyang pansin ang isyu ng pagkalulong. Ang mga salitang ginamit
upang harapin ang isyu ng pagkalulong ay mas malinaw.
Tignan natin ang sinasabi ng Bibliya ukol sa pagkalulong at alamin kung saan nagmumula ito.
1. Anu-ano ang mga salitang ginamit sa Bibliya upang ilarawan ang pagkalulong?
Proverbs 5:22 His own iniquities shall take the wicked
himself, and he shall be holden with the
cords of his sins.
Mga Kawikaan 5:22 Ang sarili niyang mga kasamaan ay kukuha sa
masama. At siya'y matatalian ng mga panali ng
kaniyang kasalanan.
Not in the lust of concupiscence, even Hindi sa pagnanasa ng kahalayan, maging tulad
as the Gentiles which know not God: ng mga Hentil na hindi nakikilala ang Diyos.
2. Ano ang kasalanan?
Whosoever committeth sin Ang sinumang nagkakasala ay lumalabag din
transgresseth also the law: for sin is the naman sa batas: sapagkat ang kasalanan ay ang
transgression of the law. paglabag sa batas.
5 And ye know that he was manifested 5 At batid ninyo na nahayag siya upang alisin
to take away our sins; and in him is no ang ating mga kasalanan; at sa kanya ay walang
sin. anumang kasalanan.
6 Whosoever abideth in him sinneth 6 Ang sinumang nananatili sa kanya ay hindi
not: whosoever sinneth hath not seen nagkakasala: ang sinumang nagkakasala ay hindi
him, neither known him. pa nakakita sa kanya, ni hindi man nakakilala sa
kanya.
Santiago 4:17
James 4:17 Samakatwid sa kanya na nakaaalam ng paggawa
Therefore to him that knoweth to do ng mabuti, at hindi niya ito ginagawa, ito ay
good, and doeth it not, to him it is sin. kasalanan sa kanya.
All unrighteousness is sin: and there is a Ang lahat ng kalikuan ay kasalanan: at may
sin not unto death. kasalanang hindi tungo sa kamatayan.
Romans 14:23
And he that doubteth is damned if he Mga Taga-Roma 14:23
eat, because he eateth not of faith: for At siya na nag-aalinlangan ay hinahatulan kung
whatsoever is not of faith is sin. siya ay kumakain, dahil hindi siya kumakain ayon
sa pananampalataya: sapagkat anuman ang
hindi ayon sa pananampalataya ay kasalanan.
3. Paano ba tayo nalululong?
But sin, taking occasion by the Subalit ang kasalanan, na sinamantala ang
commandment, wrought in me all pagkakataon sa pamamagitan ng kautusan, ay
manner of concupiscence. For without gumawa sa akin ng lahat ng uri ng masasamang
the law sin was dead. pagnanasa. Sapagkat kung wala ang batas ay
patay ang kasalanan.
For when we were in the flesh, the Sapagkat noong tayo ay mga nasa laman pa, ang
motions of sins, which were by the law, mga pagkahumaling ng mga kasalanan, na
did work in our members to bring forth pawing bunsod ng batas, ay nagsisigawa sa mga
fruit unto death. bahagi ng ating katawan upang magbunga para
sa kamatayan.

Romans 7:18-20
Sapagkat batid kong sa akin (samakatwid baga’y,
For I know that in me (that is, in my
sa aking laman,) ay walang anumang
flesh,) dwelleth no good thing: for to
tumatahang mabuting bagay: sapagkat ang
will is present with me; but how to
hangarin ay nasa akin; subalit kung paano ko
perform that which is good I find not.
gagawin yaong mabuti ay hindi ko matupad.
19 For the good that I would I do not:
19 Sapagkat ang mabuti na aking ibig ay hinidi
but the evil which I would not, that I do.
ko ginagawa: subalit ang masama na hindi ko
20 Now if I do that I would not, it is no
ibig, iyon ang ginagawa ko.
more I that do it, but sin that dwelleth
20 Ngayon kung ginagawa ko yaong hindi ko
in me.
ibig, hindi na ako ang gumagawa nito kundi ang
kasalanang tumatahan sa akin.
O wretched man that I am! who shall O kaawa-awang tao ako! sino ang magliligtas sa
deliver me from the body of this death? akin mula sa katawang ito ng kamatayan?
25 I thank God through Jesus Christ our 25 Nagpapasalamat ako sa Diyos sa
Lord. So then with the mind I myself pamamagitan ni Jesus Cristo na ating
serve the law of God; but with the flesh Panginoon. Kaya nga ako mismo ay naglilingkod
the law of sin. sa batas ng Diyos sa pamamagitan ng pag-iisip;
subalit sa pamamagitan naman ng laman ay sa
batas ng kasalanan.
4. Paano natin malalaman kung ano ang mga dapat iwasan?
What shall we say then? Is the law sin? Ano nga ba ang ating sasabihin? Ang batas ba ay
God forbid. Nay, I had not known sin, kasalanan? Huwag nawang itulot ng Diyos.
but by the law: for I had not known lust, Hindi, subalit hindi ko sana nalaman ang
except the law had said, Thou shalt not kasalanan, kundi dahil sa batas: sapagkat hindi
covet. ko sana nalaman ang pagnanasa, kung hindi
sinabi ng batas, Huwag kang mag-iimbot.
Acts 19:18-19 together, and burned them before all
And many that believed came, and men: and they counted the price of
confessed, and shewed their deeds. them, and found it fifty thousand pieces
of silver.
19 Marami rin naman sa kanilang mga

Mga Gawa 19:18-19 gumagamit ng kabihasnang kakaiba ang nagdala
At marami sa mga nagsisampalataya ang ng kani-kanilang mga aklat, at pinagsusunog ang
dumating, ati kanilang ipinahayag, at ibinunyag mga ito sa harapan ng lahat ng mga tao: at
ang kani-kanilang mga gawain. kanilang tinantiya ang halaga ng mga ito, at
natuklasan nilang umaabot sa limampung libong
19 Many of them also which used piraso ng pilak ito.
curious arts brought their books

Galatians 5:19-21 20 Idolatry, witchcraft, hatred, variance,
Now the works of the flesh are emulations, wrath, strife, seditions,
manifest, which are these; Adultery, heresies,
fornication, uncleanness, lasciviousness,
21 Envyings, murders, drunkenness, 20 Pagsamba sa diyos-diyosan, pangkukulam,
revellings, and such like: of the which I pagkamuhi, pag-aawayan, mga panibugho,
tell you before, as I have also told you in pagkapoot, pagsasabwatan, mga pagkakahati-
time past, that they which do such hati, mga hidwang paniniwala,
things shall not inherit the kingdom of 21 Mga pagkainggit, mga pagpaslang,
God. paglalasing, mga walang taros na pagsasaya, at
ang mga katulad nito: na tungkol sa mga bagay
na ito ay ipinagpapaunang-sabi ko sa inyo, na
kung paano ring sinabi ko na sa inyo noong
nakalipas na panahon, na silang mga gumagawa
ng ganitong mga bagay ay hindi magmamana sa
Mga Taga-Galacia 5:19-21
kaharian ng Diyos.
Ngayon ay nahahayag ang mga gawa ng laman,
samakatwid baga’y ang mga ito; Pangangalunya,
pakikiapid, karumihan, kahalayan,
5. Ano ang naidudulot ng pagkalulong sa atin?
John 8:34 Juan 8:34
Jesus answered them, Verily, verily, I say Sumagot si Jesus sa kanila, Katotohanang,
unto you, Whosoever committeth sin is katotohanang, sinasabi ko sa inyo, Ang
the servant of sin. sinumang nagkakasala ay alipin ng kasalanan.
Romans 6:16-21 members servants to righteousness

Know ye not, that to whom ye yield unto holiness.
yourselves servants to obey, his 20 For when ye were the servants of
servants ye are to whom ye obey; sin, ye were free from righteousness.
whether of sin unto death, or of 21 What fruit had ye then in those
obedience unto righteousness? things whereof ye are now ashamed?
17 But God be thanked, that ye were for the end of those things is death.
the servants of sin, but ye have obeyed
from the heart that form of doctrine
which was delivered you.
18 Being then made free from sin, ye
became the servants of righteousness.
19 I speak after the manner of men
because of the infirmity of your flesh:
Hindi ba ninyo alam, na kung kanino ninyo
for as ye have yielded your members
ipinapaubaya ang iyong mga sarili bilang mga
servants to uncleanness and to iniquity
alipin upang sumunod, kayo ay mga alipin
unto iniquity; even so now yield your
niyaong inyong sinusunod; maging ng kasalanan inyong mga bahagi ng katawan bilang mga alipin
tungo sa kamatayan, o ng pagsunod tungo sa ng karumihan at ng kasamaan tungo sa higit
katuwiran? pang kasamaan; gayundin naman ay ipaubaya
17 Subalit salamat sa Diyos, bagaman naging ninyo ngayon ang inyong mga bahagi ng
mga alipin kayo ng kasalanan, subalit sinunod katawan bilang mga alipin ng katuwiran tungo
ninyo mula sa puso yaong anyo ng doktrinang sa kabanalan.
ibinigay sa inyo. 20 Sapagkat noong kayo ay mga alipin pa ng
18 Palibhasa’y pinalaya na kayo mula sa kasalanan, kayo ay malalaya mula sa katuwiran.
kasalanan, kayo ay naging mga alipin ng 21 Ano ngang bunga ang napala ninyo noon
katuwiran. mula sa mga bagay na iyon na ngayon ay inyong
19 Nagsasalita ako ayon sa paraan ng mga tao ikinahihiya? sapagkat ang kinahinatnan ng mga
dahil sa kahinaan ng inyong mga laman: bagay na iyon ay kamatayan.
sapagkat kung paanong ipinaubaya ninyo ang
While they promise them liberty, they Samantalang nangangako sila ng kalayaan sa
themselves are the servants of kanila, sila mismo ay mga alipin ng kabulukan:
corruption: for of whom a man is sapagkat anuman ang dumadaig sa isang tao, ay
overcome, of the same is he brought in sa gayundin siya napaaalipin.
bondage.
6. Paano natin maaalis o matatanggal ang pagkalulong?
Romans 13:11-14
And that, knowing the time, that now it Mga Taga-Roma 13:11-14
is high time to awake out of sleep: for At bukod dito, batid natin ang panahon, na
now is our salvation nearer than when ngayon na ang takdang oras upang magsigising
we believed. tayo mula sa pagkakatulog: sapagkat ngayon ay
12 The night is far spent, the day is at higit na malapit na ang ating kaligtasan kaysa sa
hand: let us therefore cast off the works noong nagsisampalataya tayo nang una.
of darkness, and let us put on the 12 Papalipas na ang gabi, ang pagbubukang-
armour of light. liwayway ay malapit na: kaya nga hubarin na
13 Let us walk honestly, as in the day; natin ang mga gawa ng kadiliman, at isuot natin
not in rioting and drunkenness, not in ang baluti ng kaliwanagan.
chambering and wantonness, not in 13 Magsilakad tayo ng may kaayusan gaya ng
strife and envying. mga nasa araw; huwag sa walang taros na
14 But put ye on the Lord Jesus Christ, pagsasaya at paglalasing. huwag sa kalaswaan at
and make not provision for the flesh, to kahalayan, huwag sa pag-aaway at pagkainggit.
fulfil the lusts thereof. 14 Kundi isuot ninyo ang Panginoong Jesus
Cristo, at huwag ninyong paglaanan ang laman,
upang masunod ang mga pagnanasa nito.
Colossians 3:9-10 Mga Taga-Colosas 3:9-10
Lie not one to another, seeing that ye Huwag na kayong magsinungaling sa isa’t isa,
have put off the old man with his deeds; yamang hinubad na ninyo ang lumang pagkatao
10 And have put on the new man, pati na ang mga gawa nito;
which is renewed in knowledge after 10 At isinuot na ninyo ang bagong pagkatao, na
the image of him that created him: binabago sa kaalaman ayon sa imahe niya na
lumikha sa kanya:
2 Corinthians 10:3-6 2 Mga Taga-Corinto 10:3-6
For though we walk in the flesh, we do Sapagkat kahit lumalakad kaming nasa laman,
not war after the flesh: hindi kami nakikipagdigma ayon sa laman:
4 (For the weapons of our warfare are 4 (Sapagkat ang aming mga sandata sa
not carnal, but mighty through God to pakikipagdigma ay hindi makalaman, kundi sa
the pulling down of strong holds;) pamamagitan ng Diyos ay makapangyarihan sa
5 Casting down imaginations, and every pagpapabagsak ng matibay na tanggulan;)
high thing that exalteth itself against the 5 Na aming ginigiba ang mga pag-aakala, at
knowledge of God, and bringing into bawat matayog na bagay na nagmamataas sa
captivity every thought to the sarili nito laban sa kaalaman ng Diyos, at
obedience of Christ; dinadala naming bihag ang bawat kaisipan sa
6 And having in a readiness to revenge pagsunod kay Cristo;
all disobedience, when your obedience 6 At may kahandaan kami upang gantihan ang
is fulfilled. lahat ng mga pagsuway, kapag naganap ang
iyong pagsunod.
Ipinahahayag ko ang katotohanan na ang pagkalulong ay bunga ng paggawa ng kasalanan.
Inaamin ko na ang aking pagkalulong ay hindi isang sakit na hindi ko kayang mapagtagumpayan.
Ito ay kasalanan na mapagtatagumpayan sa pamamagitan ni Jesus Cristo lamang.
Katotohanan #4: Ang Kasalanan ay nagmumula sa iyong puso
May mga pagkakataon na isinisisi natin ang ating mga nagawang kasalanan sa ibang tao o mga
pangyayari sa ating buhay ngunit itinuturo ng Bibiliya na ang ating mga pagkakamali ay bunga ng
ating nagawang desisyon. Hangga’t hindi mo inaamin na ikaw ang responsable sa mga desisyong
nagdala sayo sa iyong kalagayan, hindi mo magagawa ang mga desisyong mag-aalis sayo sa
pagkalulong.
Itigil na ang sisihan at maging responsable sa ating sariling buhay. Malinaw ang itinuro ni Jesus
kung nasaan ang ating problema: Ito ay mula sa ating puso.
1. Ako ba ay totoong makasalanan?
As it is written, There is none righteous, Gaya ng nasusulat, Walang sinumang matuwid,
no, not one: wala, wala kahit isa:
For all have sinned, and come short of Sapagkat nagkasala ang lahat, at hindi nakaabot
the glory of God; sa kaluwalhatian ng Diyos.
Wherefore, as by one man sin entered Kaya nga, kung paaanong sa pamamagitan ng
into the world, and death by sin; and so iisang tao ay pumasok ang kasalanan sa
death passed upon all men, for that all sanlibutan, at sa pamamagitan ng kasalanan ay
have sinned: ang kamatayan; anupat lumaganap ang
kamatayan sa lahat ng mga tao, dahil ang lahat
ay nagkasala:
Who can say, I have made my heart Sinong makapagsasabi, nilinis ko ang aking
clean, I am pure from my sin? puso, ako'y dalisay sa aking kasalanan?
2. Bakit ba ako nagkakasala?
Mark 7:20-23 Marcus 7:20-23
And he said, That which cometh out of At sinabi niya, Yaong lumalabas sa tao, ang
the man, that defileth the man. siyang nagpaparumi sa tao.
21 For from within, out of the heart of 21 Sapagkat mula sa loob, sa puso mismo ng
men, proceed evil thoughts, adulteries, mga tao, lumalabas ang masasamang pag-iisip,
fornications, murders, mga pangangalunya, mga pakikiapid, mga
22 Thefts, covetousness, wickedness, pagpaslang,
deceit, lasciviousness, an evil eye, 22 Mga pagnanakaw, kasakiman, kasamaan,
blasphemy, pride, foolishness: pandaraya, kahalayan, matang masama,
23 All these evil things come from kalapastanganan, kapalaluan, kahangalan:
within, and defile the man. 23 Ang lahat ng masasamang bagay na ito ay
nagmumula sa loob, at siyang nagpaparumi sa
tao.
Jeremiah 17:9 The heart is deceitful above all things,
and desperately wicked: who can know
it? Ang puso ay magdaraya ng higit kay sa lahat na
Jeremias 17:9 bagay, at totoong masama: sinong makaaalam?
James 1:14 Santiago 1:14
But every man is tempted, when he is Kundi ang bawat tao ay natutukso, kapag
drawn away of his own lust, and nahihila siya mismo ng kanyang sariling
enticed. pagnanasa, at siya ay naaakit.
3. Bakit ayaw natin aminin ang ating kasalanan?
John 3:19-21 Juan 3:19-21
And this is the condemnation, that light At ito ang kahatulan, na naparito ang liwanag sa
is come into the world, and men loved sanlibutan, at inibig ng mga tao ang kadiliman
darkness rather than light, because kaysa sa liwanag, dahil ang kanilang mga gawa
their deeds were evil. ay masasama.
20 For every one that doeth evil hateth 20 Sapagkat ang bawat isang gumagawa ng
the light, neither cometh to the light, masama ay napopoot sa liwanag, ni hindi
lest his deeds should be reproved. lumalapit sa liwanag, upang huwag malantad
21 But he that doeth truth cometh to ang kanyang mga gawa.
the light, that his deeds may be made 21 Subalit siya na gumagawa ng katotohanan ay
manifest, that they are wrought in God. lumalapit sa liwanag, upang ang kanyang mga
gawa ay mahayag, na ang mga ito ay ginawa sa
pamamagitan ng Diyos.
If thou doest well, shalt thou not be Kung ikaw ay gumawa ng mabuti, di ba ikaw
accepted? and if thou doest not well, mamarapatin? at kung hindi ka gumawa ng
sin lieth at the door. And unto thee shall mabuti, ay nahahandusay ang kasalanan sa
be his desire, and thou shalt rule over pintuan: at sa iyo'y pahihinuhod ang kaniyang
him. nasa, at ikaw ang papanginoonin niya.
4. Ano ang pamantayan ng katuwiran?
I Peter 1:15-16 But as he which hath called you is holy,
so be ye holy in all manner of
conversation;
16 Because it is written, Be ye holy; for I Kundi yamang banal ang tumatawag sa inyo,
am holy. gayundin naman ay maging banal kayo sa lahat
ng paraan ng pamumuhay:
I Pedro 1:15-16
16 Dahil nasusulat, Maging banal kayo; sapagkat
ako ay banal.
This then is the message which we have Ito nga ang mensahe na aming narinig sa kanya,
heard of him, and declare unto you, at ipinahahayag sa inyo, na ang Diyos ay
that God is light, and in him is no liwanag, at sa kanya ay walang anumang
darkness at all. kadiliman.
5. May pakialam ba ang Diyos pag ako’y nagkakasala?
This I say therefore, and testify in the Kaya nga ito ang ibig kong sabihin, at
Lord, that ye henceforth walk not as pinapatotohanan sa Panginoon, na mula ngayon
other Gentiles walk, in the vanity of ay huwag na kayong lumakad pang tulad sa
their mind, lakad ng ibang mga Hentil, sa kawalang saysay
ng kanilang pag-iisip.
That ye put off concerning the former Ay inyo nang hubarin yaong lumang pagkatao
conversation the old man, which is na nauukol sa dating pamumuhay, na
corrupt according to the deceitful lusts; pinasasama ayon sa mapandayang mga
pagnanasa;
Stand in awe, and sin not: commune Kayo'y magsipanginig, at huwag mangagkasala:
with your own heart upon your bed, mangagbulaybulay kayo ng inyong puso sa
and be still. Selah. inyong higaan, at kayo'y magsitahimik.
6. Maaari ba tayong mabuhay sa kasalanan at magkaroon ng maayos na relasyon sa Diyos?
Shall not God search this out? for he Hindi ba sisiyasatin ito ng Dios? Sapagka't
knoweth the secrets of the heart. nalalaman niya ang mga lihim ng puso.
I John 1:6-10 I Juan 1:6-10
If we say that we have fellowship with Kung sinasabi nating may pakikipag-isa tayo sa
him, and walk in darkness, we lie, and kanya, at lumalakad tayo sa kadiliman,
do not the truth: nagsisinungaling tayo, at hindi natin ginagawa
7 But if we walk in the light, as he is in ang katotohanan.
the light, we have fellowship one with 7 Subalit kung lumalakad tayo sa linawag, may
another, and the blood of Jesus Christ pakikipag-isa tayo sa isa’t isa, at ang dugo ni
his Son cleanseth us from all sin. Jesus Cristo na kanyang Anak ang naglilinis sa
8 If we say that we have no sin, we atin sa lahat ng kasalanan.
deceive ourselves, and the truth is not 8 Kung sinasabi nating wala tayong kasalanan,
in us. dinadaya natin ang ating mga sarili, at ang
9 If we confess our sins, he is faithful katotohanan ay wala sa atin.
and just to forgive us our sins, and to 9 Kung ipinahahayag natin ang ating mga
cleanse us from all unrighteousness. kasalanan, siya ay matapat at matuwid na
10 If we say that we have not sinned, magpapatawad sa ating mga kasalanan, at
we make him a liar, and his word is not maglilinis sa atin sa lahat ng kalikuan.
in us. 10 Kung sinasabi nating hindi tayo nagkasala,
ginagawa natin siyang sinungaling, at ang
kanyang salita ay wala sa atin.
7. Gusto ba ng Diyos na manatili tayo sa kasalanan?
I Peter 1:14 I Pedro 1:14
As obedient children, not fashioning Tulad ng mga masununring anak, ay huwag
yourselves according to the former lusts ninyong isunod ang inyong mga sarili ayon sa
in your ignorance: mga dating pagnanasa ng inyong
kamangmangan.

Dearly beloved, I beseech you as Mga pinakamamahal, ipinakikiusap ko sa inyo
strangers and pilgrims, abstain from bilang mga dayuhan at mga manlalakbay, na
fleshly lusts, which war against the soul; magsiilag kayo sa mga makalamang pagnanasa,
na nakikipagdigma sa kaluluwa;
Ipinahahayag ko ang katotohanan na ang kasalanan ay nagmula sa aking puso. Inaamin ko na
hindi kasalanan ng iba na ako’y nagkasala ngunit nagagalak akong malaman na si Jesus ay
namatay upang mapatawad ang aking mga kasalanan at mabigyan ako ng masaganang buhay.
Katotohanan #5: Sinisira ng kasalanan ang lahat ng mahawakan nito

1. Walang bagay sa mundong ito na hindi naaapektuhan ng kasalanan at ng kahihinatnan
nito.
1. Mga anghel
Jude 6 Judas 6
And the angels which kept not their first At ang mga anghel na hindi iningatan ang
estate, but left their own habitation, he kanilang unang kalagayan, kundi iniwan ang
hath reserved in everlasting chains sarili nilang tahanan, ay inilaan niya sa mga
under darkness unto the judgment of tanikalang walang hanggan sa ilalim ng
the great day. kadiliman para sa paghuhukom ng dakilang
araw
Isaiah 14:12-15 throne above the stars of God: I will sit
How art thou fallen from heaven, O also upon the mount of the
Lucifer, son of the morning! how art congregation, in the sides of the north:
thou cut down to the ground, which 14 I will ascend above the heights of the
didst weaken the nations! clouds; I will be like the most High.
13 For thou hast said in thine heart, I 15 Yet thou shalt be brought down to
will ascend into heaven, I will exalt my hell, to the sides of the pit.
13 At sinabi mo sa iyong sarili, Ako'y sasampa sa
langit, aking itataas ang aking luklukan sa itaas
ng mga bituin ng Dios; at ako'y uupo sa bundok
Isaias 14:12-15 ng kapisanan, sa mga kaduluduluhang bahagi ng
Ano't nahulog ka mula sa langit, Oh tala sa hilagaan:
umaga, anak ng umaga! paanong ikaw ay 14 Ako'y sasampa sa itaas ng mga kaitaasan ng
lumagpak sa lupa, ikaw na siyang nagpahina sa mga alapaap; ako'y magiging gaya ng
mga bansa! Kataastaasan.
15 Gayon ma'y mabababa ka sa Sheol, sa mga
kaduluduluhang bahagi ng hukay.
Revelation 12:7-9 Kapahayagan 12:7-9
And there was war in heaven: Michael At nagkaroon ng digmaan sa langit: Si Miguel at
and his angels fought against the ang kanyang mga anghel ay nakipag laban sa
dragon; and the dragon fought and his dragon; anupat nakipaglaban din ang dragon at
angels, ang kanyang mga anghel.
8 And prevailed not; neither was their 8 At hindi sila nagtagumpay; ni hindi na
place found any more in heaven. natagpuan pang muli ang kanilang puwang sa
langit.
9 At itinapon ang malaking dragon, ang

matandang ahas na iyon, na tinawatag na
Diyablo, at Satanas, na siyang dumadaya sa
9 And the great dragon was cast out,
buong sanlibutan: itinapon siya sa lupa, pati na
that old serpent, called the Devil, and
ang kanyang mga anghel ay itinapong kasama
Satan, which deceiveth the whole
niya.
world: he was cast out into the earth,
and his angels were cast out with him.
b. Ang tao
For if by one man's offence death Sapagkat kung sa pamamagitan ng pagkakasala
reigned by one; much more they which ng iisang tao ay naghari ang kamatayan dahil sa
receive abundance of grace and of the iisa; lalong higit silang mga nagsitanggap ng
gift of righteousness shall reign in life by kasaganaan ng biyaya at ng kaloob na katuwiran
one, Jesus Christ.) ay maghahari sa buhay sa pamamagitan ng iisa,
si Jesus Cristo.)
Romans 5:14
Nevertheless death reigned from Adam Mga Taga-Roma 5:14
to Moses, even over them that had not Gayunman ay naghari ang kamatayan mula kay
sinned after the similitude of Adam's Adan hanggang kay Moises, maging sa kanila na
transgression, who is the figure of him mga hindi nagkasala ng tulad sa pagsuway ni
that was to come. Adan, na siyang larawan niyaong darating.
Ezekiel 33:14 Ezekiel 33:14
Again, when I say unto the wicked, Thou Muli, pagka aking sinabi sa masama, Ikaw ay
shalt surely die; if he turn from his sin, walang pagsalang mamamatay; kung kaniyang
and do that which is lawful and right; iwan ang kaniyang kasalanan, at gawin ang
tapat at matuwid;
2. Ano ang ginagawa ng kasalanan sa ating buhay?
But we are sure that the judgment of Subalit nakatitiyak tayo na ang paghatol ng
God is according to truth against them Diyos sa kanilang mga gumagawa ng gayong
which commit such things. mga bagay ay ayon sa katotohanan.
There is a way which seemeth right May daan na tila matuwid sa isang tao, nguni't
unto a man, but the end thereof are the ang dulo niyaon ay mga daan ng kamatayan.
ways of death.
If I regard iniquity in my heart, the Lord Kung pinakundanganan ko ang kasamaan sa
will not hear me: aking puso, hindi ako didinggin ng Panginoon:
Romans 2:8 Subalit sa kanila na mga palaaway, at hindi
But unto them that are contentious, and sumusunod sa katotohanan, kundi sumusunod
do not obey the truth, but obey sa kalikuan, ay ang kagalitan at kapootan.
unrighteousness, indignation and wrath,
Mga Taga-Roma 2:8
3. Paano kung wala pang nakakaalam ng aking kasalanan?
Luke 12:1-3 Lucas 12:1-3
In the mean time, when there were Samantala, nang magkatipun-tipon ang hindi
gathered together an innumerable mabilang na dami ng mga tao, anupat
multitude of people, insomuch that nagkakatapakan na sila sa isa’t isa, ay nagsimula
they trode one upon another, he began siyang magsalita muna sa lahat ng kanyang mga
to say unto his disciples first of all, alagad, Mag-ingat kayo sa lebadura ng mga
Beware ye of the leaven of the Fariseo, na ito ay ang pagkukunwari.
Pharisees, which is hypocrisy. 2 Sapagkat walang anumang natatakpan, na
2 For there is nothing covered, that shall hindi mahahayag; ni anumang natatago na hindi
not be revealed; neither hid, that shall malalaman.
not be known. 3 Kaya nga ang anumang sinabi ninyo sa
3 Therefore whatsoever ye have spoken kadiliman ay maririnig sa kaliwanagan; at yaong
in darkness shall be heard in the light; ibinulong ninyo sa loob ng mga silid ay
and that which ye have spoken in the ipagsisigawan mula sa mga bubungan ng bahay.
ear in closets shall be proclaimed upon
the housetops.

For whosoever shall keep the whole Sapagkat ang sinumang tumutupad sa buong
law, and yet offend in one point, he is batas, at gayunman ay matitisod sa iisang
guilty of all. bahagi lamang, siya ay nagkakasala na sa lahat.
4. Maaari bang maiwasan ng isang kristyano ang kasalanan?
I Peter 5:8-9 I Pedro 5:8-9
Be sober, be vigilant; because your Maging mahinahon kayo, maging mapagbantay;
adversary the devil, as a roaring lion, dahil ang diyablo na inyong kalaban, ay tulad ng
walketh about, seeking whom he may leong umaatungal, na umaali-aligid, anupat
devour: naghahanap kung sino ang kanyang malalamon;
9 Whom resist stedfast in the faith, 9 Labanan ninyo siya ng may katatagan sa
knowing that the same afflictions are pananampalataya, yamang batid ninyo na ang
accomplished in your brethren that are gayunding mga paghihirap ay nararanasan din
in the world. ng inyong mga kapatirang nasa sanlibutan.
5. Ano ang layunin ng patuloy na pagkilala ng aking kasalanan sa aking buhay?
2 Corinthians 7:10 2 Mga Taga-Corinto 7:10
For godly sorrow worketh repentance to Sapagkat ang maka-Diyos na kalumbayan ay
salvation not to be repented of: but the nagbubunga ng pagsisisi tungo sa kaligtasan na
sorrow of the world worketh death. hindi dapat panghinayangan: subalit ang
kalumbayang mula sa sanlibutan ay nagbubunga
ng kamatayan.
Ipinahahayag ko ang katotohanan na sinisira ng kasalanan ang lahat ng mahawakan nito.
Inaamin ko na nasira ang aking buhay dahil sa aking kasalanan na pagkalulong at
pinagpapasyahan ko na itakwil ang aking kasalanan na sumisira sa aking buhay.
Katotohanan #6: Maaari mong piliin ang iyong kasalanan ngunit hindi
mo mapipili ang kahihinatnan nito
Napakahalaga na itatag natin una’t sa lahat na ang Diyos ang Kataastaasan at hindi tayo. Siya
ang nagpapasiya kung ano ang kahihinatnan ng ating mga maling ginawa dahil Siya ang may
likha sa atin at sa lahat ng bagay na nakikita at nalalaman natin. Sa Kaniyang pagmamahal
binigyan tayo ng Diyos ng malayang kalooban kung kaya’t may kakayahan tayong mamili na
mahalin at paglingkuran ang Diyos o itakwil at ipagwalang-bahala Siya. Ang Diyos ay
maluluwalhati kung pipiliin natin Siya kaysa sa kasalanan at sa ating sarili.
Ang Diyos ay hindi katulad ng isang lolo sa kaniyang apo na magbubulagan-bulagan sa lahat ng
mga maling ginagawa ng tao. Totoong ang pagmamahal ng Diyos ay walang kondisyon at walang
kasalanan ang hindi Niya kayang hindi patawarin ngunit ang pagmamahal na ito ay nalalapatan
din ng Kaniyang Kabanalan at Katarungan. Kung gayon, dahil ang Diyos ay Banal at
makatarungan, marapat na Siya ay magparusa ng kasalanan.
Dahil gustong ipaalam ng Diyos na ang kasalanan ay may walang hanggang kabayaran sa
impiyerno, pinapayagan Niya ang pansamantalang hindi magandang bunga o kapinsalaan na
nakaka-apekto sa atin ngayon. Gaya ng isang bata na may kakayahang piliin na suwayin ang utos
ng kaniyang mga magulang ngunit hindi niya mapipili ang kalalabasan ng kaniyang pagsuway,
gayon din ang Diyos sa atin. Maaari nating piliin na gawin ang kasalanan ngunit hindi natin
mapipili ang pinsalang maaaring gawin nito sa ating buhay.
Sa ating pag-aaral ng mga talatang sumusunod, isipin mo ang mga desisyon na nagawa sa iyong
buhay at kung anu-ano ang mga naging kinahinatnan ng mga ito na nagdala sa iyong
kasalukuyang kalagayan.
1. Kaninong pagkakamali na ako ay naghihirap sa aking kasalanan?
Job 4:8 Job 4:8
Even as I have seen, they that plow Ayon sa aking pagkakita yaong nagsisipagararo
iniquity, and sow wickedness, reap the ng kasamaan, at nangaghahasik ng kabagabagan
same. ay gayon din ang inaani.
He made a pit, and digged it, and is Siya'y gumawa ng balon, at hinukay, at nahulog
fallen into the ditch which he made. sa hukay na kaniyang ginawa.
16 Ang kaniyang gawang masama ay magbabalik
16 His mischief shall return upon his sa kaniyang sariling ulo, at ang kaniyang
own head, and his violent dealing shall pangdadahas ay babagsak sa kaniyang sariling
come down upon his own pate. bunbunan.

The heathen are sunk down in the pit Ang mga bansa ay nangahulog sa balon na
that they made: in the net which they kanilang ginawa: sa silo na kanilang ikinubli ay
hid is their own foot taken. kanilang sariling paa ang nahuli.
Whoso diggeth a pit shall fall therein: Ang humuhukay ng lungaw ay mabubuwal
and he that rolleth a stone, it will return doon: at siyang nagpapagulong ng bato, ay
upon him. babalikan nito siya.
2. Sino ang magpapasya kung ano ang kabayaran ng aking kasalanan?
Before the LORD: for he cometh, for he Sa harap ng Panginoon; sapagka't siya'y
cometh to judge the earth: he shall dumarating: sapagka't siya'y dumarating upang
judge the world with righteousness, and hatulan ang lupa: kaniyang hahatulan ng
the people with his truth. katuwiran ang sanglibutan, at ng kaniyang
katotohanan ang mga bayan.
I the LORD search the heart, I try the Akong Panginoon, ay sumisiyasat ng pagiisip,
reins, even to give every man according aking tinatarok ang mga puso, upang magbigay
to his ways, and according to the fruit of sa bawa't tao ng ayon sa kanikaniyang lakad,
his doings. ayon sa bunga ng kanikaniyang mga gawain.
Oh let the wickedness of the wicked Oh wakasan ang kasamaan ng masama, nguni't
come to an end; but establish the just: itatag mo ang matuwid; sapagka't sinubok ng
for the righteous God trieth the hearts matuwid na Dios ang mga pagiisip at ang mga
and reins. puso.
The fining pot is for silver, and the Ang dalisayan ay sa pilak, at ang hurno ay sa
furnace for gold: but the LORD trieth ginto: nguni't sinusubok ng Panginoon ang mga
the hearts. puso.
3. Paano tayo hahatulan ng Diyos?
So then every one of us shall give Kaya nga ang bawat isa sa atin ay magbibigay-
account of himself to God. sulit sa Diyos patungkol sa kanyang sarili.
Psalm 62:12 Psalm 62:12
Also unto thee, O Lord, belongeth Sa iyo naman, Oh Panginoon, ukol ang
mercy: for thou renderest to every man kagandahang-loob: sapagka't ikaw ay
according to his work. nagbabayad sa bawa't tao ayon sa kaniyang
gawa.
Proverbs 24:12 If thou sayest, Behold, we knew it not;
doth not he that pondereth the heart
consider it? and he that keepeth thy Kung iyong sinasabi, narito, hindi kami
soul, doth not he know it? and shall not nakakaalam nito: hindi ba niya binubulay na
he render to every man according to his tumitimbang ng mga puso? At siyang nagiingat
works? ng iyong kaluluwa, hindi ba niya nalalaman? At
hindi ba niya gagantihin ang bawa't tao ayon sa
Mga Kawikaan 24:12
gawa niya?
Revelation 22:12 Kapahayagan 22:12
And, behold, I come quickly; and my At, narito, malapit na akong dumating; at dala
reward is with me, to give every man ko ang aking gantimpala, upang igawad sa
according as his work shall be. bawat tao ayon sa kanyang naging gawa.
For the wrath of God is revealed from Sapagkat nahahayag ang poot ng Diyos mula sa
heaven against all ungodliness and langit laban sa lahat ng hindi pagiging maka-
unrighteousness of men, who hold the Diyos at kalikuan ng mga tao, na pumipigil sa
truth in unrighteousness; katotohanan sa pamamagitan ng kalikuan;
John 3:36 Juan 3:36
He that believeth on the Son hath Siya na sumasampalataya sa Anak ay may buhay
everlasting life: and he that believeth na walang hanggan: at siya na hindi
not the Son shall not see life; but the sumasampalataya sa Anak ay hindi makakakita
wrath of God abideth on him. sa buhay; kundi ang poot ng Diyos ang
nananatili sa kanya.
Romans 2:1-9 doest the same, that thou shalt escape
Therefore thou art inexcusable, O man, the judgment of God?
whosoever thou art that judgest: for 4 Or despisest thou the riches of his
wherein thou judgest another, thou goodness and forbearance and
condemnest thyself; for thou that longsuffering; not knowing that the
judgest doest the same things. goodness of God leadeth thee to
2 But we are sure that the judgment of repentance?
God is according to truth against them 5 But after thy hardness and impenitent
which commit such things. heart treasurest up unto thyself wrath
3 And thinkest thou this, O man, that against the day of wrath and revelation
judgest them which do such things, and of the righteous judgment of God;
6 Who will render to every man at gayundin naman ang ginagawa mo, na
according to his deeds: makatatakas ka sa paghatol ng Diyos?
7 To them who by patient continuance 4 O nilalait mo ba ang kayamanan ng kanyang
in well doing seek for glory and honour kabutihan at pagtitiis at pagbabata; na hindi mo
and immortality, eternal life: alintana na ang kabutihan ng Diyos ang
umaakay sa iyo tungo sa pagsisisi?
Mga Taga-Roma 2:1-9 5 Subalit ayon sa iyong katigasan at pusong
Samakatwid wala kang maidadahilan, O tao, hindi nagsisisi ay nag-iimbak ka para sa iyong
sino ka mang humahatol: sapagkat sa paghatol sarili ng poot sa araw ng kapootan at
mo sa iba, ay hinahatulan mo rin ang iyong kapahayagan ng matuwid na paghatol ng Diyos;
sarili; dahil ikaw na humahatol ay gumagawa rin 6 Na siyang gaganti sa bawat tao ayon sa
ng gayunding mga bagay. kanyang mga gawa:
2 Subalit nakatitiyak tayo na ang paghatol ng 7 Sa kanila na mga matitiyagang nagpapatuloy
Diyos sa kanilang mga gumagawa ng gayong sa mabuting paggawa na naghahanap ng
mga bagay ay ayon sa katotohanan. kaluwalhatian at karangalan at kawalang
3 At inaakala mo ba, O tao, na humahatol sa kamatayan, ay ang buhay na walang hanggan:
kanilang mga gumagawa ng gayong mga bagay,
8 But unto them that are contentious, 8 Subalit sa kanila na mga palaaway, at hindi
and do not obey the truth, but obey sumusunod sa katotohanan, kundi sumusunod
unrighteousness, indignation and wrath, sa kalikuan, ay ang kagalitan at kapootan,
9 Tribulation and anguish, upon every 9 Kapighatian at kahapisan, ang ibibigay sa
soul of man that doeth evil, of the Jew bawat kaluluwa ng taong gumagawa ng
first, and also of the Gentile; masama, una muna ay sa Judio, at gayundin sa
Hentil;
4. Ano ang kabayaran ng kasalanan?
Then when lust hath conceived, it Pagkatapos kapag naglihi ang pagnanasa,
bringeth forth sin: and sin, when it is nanganganak ito ng kasalanan: at ang
finished, bringeth forth death. kasalanan, kapag naganap na ito, ay
nanganganak naman ng kamatayan.
Revelation 20:11-15 were judged out of those things which
And I saw a great white throne, and him were written in the books, according to
that sat on it, from whose face the their works.
earth and the heaven fled away; and 13 And the sea gave up the dead which
there was found no place for them. were in it; and death and hell delivered
12 And I saw the dead, small and great, up the dead which were in them: and
stand before God; and the books were they were judged every man according
opened: and another book was opened, to their works.
which is the book of life: and the dead
14 And death and hell were cast into pang aklat, na ito ay ang aklat ng buhay: at ang
the lake of fire. This is the second death. mga patay ay hinahatulan mula sa mga bagay na
15 And whosoever was not found nakasulat doon sa mga aklat, ayon sa kanilang
written in the book of life was cast into mga gawa.
the lake of fire. 13 At iniluwa ng dagat ang mga patay na nasa
Kapahayagan 20:11-15 kanya; at pinakawalan ng kamatayan at ng
At nakita ko ang isang malaking tronong puti, at impiyerno ang mga patay na nasa sa kanila: at
siya na nakaupo roon, anupat tumakas ang lupa hinatulan niya sila na bawat tao ayon sa
at ang langit sa kanyang harapan; at walang kanilang mga gawa.
natagpuang anumang puwang para sa kanila. 14 At itinapon ang kamatayan at ang impiyerno
12 At nakita ko ang mga patay, na mga hamak at sa lawa ng apoy. Ito ang ikawalang kamatayan.
mga dakila, na nakatayo sa harapan ng Diyos; at 15 At ang sinumang hindi natagpuang nakasulat
binuksan ang mga aklat: at binuksan din ang isa sa aklat ng buhay ay itinapon sa lawa ng apoy.
5. Paano tayo pakikitunguhan ng Diyos hinggil sa ating kasalanan habang tayo’y
nabubuhay?
Galatians 6:7-8 Mga Taga-Galacia 6:7-8
Be not deceived; God is not mocked: for Huwag kayong padaya; ang Diyos ay hindi
whatsoever a man soweth, that shall he malilibak: sapagkat anumang ihasik ng tao, iyon
also reap. din ang kanyang aanihin.
8 For he that soweth to his flesh shall of 8 Sapagkat siya na naghahasik sa kanyang laman
the flesh reap corruption; but he that ay mag-aani ng kasiraan sa laman; subalit siya
soweth to the Spirit shall of the Spirit na naghahasik sa Espiritu ay mag-aani ng buhay
reap life everlasting. na walang hanggan mula sa Espiritu.
Romans 1:19-31 22 Professing themselves to be wise,
Because that which may be known of they became fools,
God is manifest in them; for God hath 23 And changed the glory of the
shewed it unto them. uncorruptible God into an image made
20 For the invisible things of him from like to corruptible man, and to birds,
the creation of the world are clearly and fourfooted beasts, and creeping
seen, being understood by the things things.
that are made, even his eternal power 24 Wherefore God also gave them up to
and Godhead; so that they are without uncleanness through the lusts of their
excuse: own hearts, to dishonour their own
21 Because that, when they knew God, bodies between themselves:
they glorified him not as God, neither
were thankful; but became vain in their Mga Taga-Roma 1:19-31
imaginations, and their foolish heart Dahil yaong maaaring malaman tungkol sa Diyos
was darkened. ay hayag sa kanila; sapagkat ipinahayag ito ng
Diyos sa kanila.
20 Sapagkat ang mga bagay niyang hindi 22 Sa pagpapahayag sa mga sarili nila bilang
nakikita mula pa sa paglikha ng sanlibutan ay marurunong, sila ay naging mga hangal,
malinaw na nakikita, anupat nauunanawaan sa 23 At pinalitan nila ang kaluwalhatian ng Diyos
pamamagitan ng mga bagay na ginawa, maging na hindi nasisira ng isang imaheng ginawang
ang kanyang walang hanggang kapangyarihan at kahawig ng taong nasisira, at ng mga ibon, at
Pagka-Diyos; anupat wala silang anumang mga hayop na may apat na paa, at mga bagay na
maidadahilan: gumagapang.
21 Dahil dito, samantalang kilala nila ang Diyos, 24 Kaya nga ipinaubaya naman sila ng Diyos sa
ay hindi nila siya niluwalhating tulad ng Diyos, ni karumihan sa pamamagitan ng mga pagnanasa
hindi sila naging mapagpasalamat; kundi naging ng kanilang mga sariling puso, upang salaulain
walang kabuluhan sa kanilang mga pag-aakala, ang mga sariling katawan sa isa’t isa:
at nagdilim ang hangal nilang puso.
25 Who changed the truth of God into a 25 Na ipinagpalit nila ang katotohanan ng Diyos
lie, and worshipped and served the sa kasinungalingan, at sinamba at
creature more than the Creator, who is pinaglingkuran nila ang nilalang nang higit kaysa
blessed for ever. Amen. sa Manlilikha, na siyang kapuri-puri
26 For this cause God gave them up magpakailanman. Amen.
unto vile affections: for even their 26 Dahil dito ay ipinaubaya sila ng Diyos sa mga
women did change the natural use into nakahihiyang pagkahumaling: sapagkat maging
that which is against nature: ang kanilang mga kababaihan ay ipinagpalit ang
27 And likewise also the men, leaving likas na pakikipagtalik doon sa salungat sa likas:
the natural use of the woman, burned 27 At gayundin ang mga kalalakihan, sa
in their lust one toward another; men pagtalikod nila sa likas na pakikipagtalik sa
with men working that which is babae, ay nag-alab sa kanilang pagnanasa sa
unseemly, and receiving in themselves isa’t isa; ang mga kalalakihan sa kapwa mga
that recompence of their error which lalaki anupat ginagawa yaong hindi karapat-
was meet. dapat, at tinatanggap sa kanilang mga sarili
28 And even as they did not like to yaong nararapat na kabayaran sa kanilang
retain God in their knowledge, God gave pagkakamali.
them over to a reprobate mind, to do 28 At palibhasa’y hindi nila minabuting
those things which are not convenient; panatilihin ang Diyos sa kanilang kaalaman, ay
29 Being filled with all unrighteousness, ipinaubaya sila ng Diyos sa walang kabuluhang
fornication, wickedness, covetousness, pag-iisip, upang gawin nila yaong mga bagay na
maliciousness; full of envy, murder, hindi nararapat;
debate, deceit, malignity; whisperers, 29 Napuno sila ng lahat ng kalikuan, pakikiapid,
30 Backbiters, haters of God, despiteful, kasamaan, kasakiman, masamang hangarin;
proud, boasters, inventors of evil things, puno ng inggit, pagpaslang, pakikipag-away,
disobedient to parents, pandaraya, masamang asal; mga mapagbulong,
31 Without understanding, 30 Mga mapanirang-puri, mga napopoot sa
covenantbreakers, without natural Diyos, mga walang pakundangan, mga palalo,
affection, implacable, unmerciful: mga mayayabang, mga mapagkatha ng
masamang bagay, mga suwail sa mga magulang,
31 Mga walang pagkaunawa, mga lumalabag sa
kasunduan, mga walang likas na pagmamahal,
mga hindi mapayapa, mga walang awa:
6. Pinaparusahan ba ng Diyos ang mga Kristyano kapag sila ay nagkakasala?
Acts 5:1-10 Mga Gawa 5:1-10
But a certain man named Ananias, with Subalit isang lalaking nagngangalang Ananias,
Sapphira his wife, sold a possession, kasama ang kanyang asawang si Safira, ang
2 And kept back part of the price, his nagbenta ng isang pag-aari,
wife also being privy to it, and brought a 2 At itinabi ang ilang bahagi ng halaga, na
certain part, and laid it at the apostles' nalalaman din ito ng kanyang asawa, at dinala
feet. ang isang bahagi, at inilagak ito sa paanan ng
mga apostol.
3 But Peter said, Ananias, why hath 3 Subalit sinabi ni Pedro, Ananias, bakit
Satan filled thine heart to lie to the Holy pinuspos ni Satanas ang iyong puso upang
Ghost, and to keep back part of the magsinungaling ka sa Espiritu Santo, at upang
price of the land? magtabi ka ng isang bahagi ng halaga ng lupa?
4 Whiles it remained, was it not thine 4 Habang nananatili pa ito sa iyo, hindi ba ito ay
own? and after it was sold, was it not in sa iyo? At pagkatapos na maipagbili ito, hindi ba
thine own power? why hast thou ito ay nasa iyong sariling kapangyarihan? bakit
conceived this thing in thine heart? mo binalak ang bagay na ito sa iyong puso?
thou hast not lied unto men, but unto hindi ka nagsisinungaling sa mga tao, kundi sa
God. Diyos.
5 And Ananias hearing these words fell 5 At bumagsak si Ananias pagkarinig niya sa mga
down, and gave up the ghost: and great salitang ito, at nalagutan siya ng hininga: at
fear came on all them that heard these nagkaroon ng malaking takot ang lahat nilang
things. mga nakabalita sa mga bagay na ito.
6 And the young men arose, wound him 6 At nagsitayo ang mga kabinataan, ibinalot nila
up, and carried him out, and buried siya, at binuhat siyang palabas, at kanilang
him. inilibing siya.
7 And it was about the space of three 7 At pagkalipas ng halos tatlong oras, nang ang
hours after, when his wife, not knowing kanyang asawang babae, na hindi nakababatid
what was done, came in. sa nangyari, ay pumasok.
8 And Peter answered unto her, Tell me 8 Anupat sumagot si Pedro sa kanya, Sabihin mo
whether ye sold the land for so much? sa akin kung ipinagbili ninyo sa gayong kalaking
And she said, Yea, for so much. halaga ang lupa? At sinabi niya, Oo, sa gayong
9 Then Peter said unto her, How is it kalaking halaga nga.
that ye have agreed together to tempt 9 Pagkatapos ay sinabi ni Pedro sa kanya, Bakit
the Spirit of the Lord? behold, the feet kayo nagkasundo upang subukin ang Espiritu ng
of them which have buried thy husband Panginoon? tingnan mo, nasa pintuan na ang
are at the door, and shall carry thee out. mga paa nilang mga naglibing sa iyong asawa, at
10 Then fell she down straightway at his kanilang dadalhin ka sa labas.
feet, and yielded up the ghost: and the 10 Nang magkagayon ay bigla siyang bumagsak
young men came in, and found her sa kanyang paanan, at nalagutan siya ng
dead, and, carrying her forth, buried her hininga: at pumasok ang mga kabinataan,
by her husband. anupat natagpuan siyang patay, at pagkabuhat
nila sa kanya sa labas, inilibing nila siya sa tabi
ng kanyang asawa.
Hebrews 12:6 Hebreo 12:6
For whom the Lord loveth he Sapagkat siya na minamahal ng Panginoon ay
chasteneth, and scourgeth every son kanyang dinidisiplina, at pinapalo niya ang
whom he receiveth. bawat anak na lalaki na kanyang tinatanggap.

Revelation 3:19 Kapahayagan 3:19
As many as I love, I rebuke and chasten: Ang lahat nilang mga iniibig ko, ay aking
be zealous therefore, and repent. sinasaway at dinidisiplina: kaya nga ikaw ay
magsumigasig, at magsisi.
Blessed is the man whom thou Mapalad ang tao na iyong pinarurusahan, Oh
chastenest, O LORD, and teachest him Panginoon, at tinuturuan mo sa iyong kautusan.
out of thy law;
For whom the LORD loveth he Sapagka't sinasaway ng Panginoon ang kaniyang
correcteth; even as a father the son in iniibig: gaya ng ama sa anak na kaniyang
whom he delighteth. kinaluluguran.
Ipinahahayag ko ang katotohanan na maaari mong piliin ang kasalanan ngunit hindi mo mapipili
ang resulta ng paggawa nito. Inaamin ko na ang kabayaran ng aking kasalanan ay higit pa sa
kung ano ang aking naisip. Tatanggihan ko na ang kasalanan ko sa pagkalulong at hindi na
hahayaan na maging parte ito ng aking buhay.
Katotohanan #7: Ang iyong kasalanan ay nakakaapekto ng ibang tao
Madaling makita ng mga taong nakapaligid sayo kung paano sila naaapektuhan ng iyong
kasalanan. May mga mahahalagang tao sa iyong buhay na nakaapekto sayo dahil sa kanilang
mga desisyon at gayon man, tila baga iniisip natin na ang ating sariling mga desisyon ay hindi
nakakaapekto sa iba.
Ating tignan at isaalang-alang ang ilan sa halimbawa sa Bibliya ukol sa katotohanang ito.
1. Sino-sino ang mga naapektuhan ng kasalanan ni Achan?
Joshua 7:1-5 Josue 7:1-5
But the children of Israel committed a Nguni't ang mga anak ni Israel ay nakagawa ng
trespass in the accursed thing: for pagsalangsang sa itinalagang bagay: sapagka't si
Achan, the son of Carmi, the son of Achan na anak ni Carmi, na anak ni Zabdi, na
Zabdi, the son of Zerah, of the tribe of anak ni Zera, sa lipi ni Juda; ay kumuha sa
Judah, took of the accursed thing: and itinalagang bagay, at ang galit ng Panginoon ay
the anger of the LORD was kindled nagningas laban sa mga anak ni Israel.
against the children of Israel. 2 At mula sa Jerico ay nagsugo si Josue ng mga
2 And Joshua sent men from Jericho to lalake sa Hai na nasa siping ng Beth-aven, sa
Ai, which is beside Bethaven, on the dakong silanganan ng Beth-el, at nagsalita sa
east side of Bethel, and spake unto kanila, na nagsasabi, Sumampa kayo at tiktikan
them, saying, Go up and view the ninyo ang lupain. At ang mga lalake ay yumaon
country. And the men went up and at tiniktikan ang Hai.
viewed Ai. 3 At sila'y nagsibalik kay Josue, at sinabi sa
3 And they returned to Joshua, and said kaniya, Huwag sumampa ang buong bayan,
unto him, Let not all the people go up; kundi sumampa lamang ang dalawa o tatlong
but let about two or three thousand libong lalake at sugatan ang Hai; huwag mong
men go up and smite Ai; and make not pagurin ang buong bayan doon; sapagka't sila'y
all the people to labour thither; for they kakaunti.
are but few. 4 Sa gayo'y sumampa roon sa bayan ay may
4 So there went up thither of the tatlong libong lalake: at sila'y tumakas sa harap
people about three thousand men: and ng mga lalake sa Hai.
they fled before the men of Ai. 5 At ang mga lalake sa Hai ay sumakit sa kanila
5 And the men of Ai smote of them ng may tatlong pu't anim na lalake; at hinabol
about thirty and six men: for they nila sila mula sa harap ng pintuang-bayan
chased them from before the gate even hanggang sa Sebarim, at sinaktan sila sa
unto Shebarim, and smote them in the babaan: at ang mga puso ng mga tao ay
going down: wherefore the hearts of nanglumo, at naging parang tubig.
the people melted, and became as
water.
2. Sino-sino ang mga naapektuhan ng kasalanan ni Core?
Numbers 16:1-3, 23-26, 31-36 Mga Bilang 16:1-3, 23-36, 31-36
Now Korah, the son of Izhar, the son of Si Core nga na anak ni Ishar, na anak ni Coath,
Kohath, the son of Levi, and Dathan and na anak ni Levi sangpu ni Dathan at ni Abiram
Abiram, the sons of Eliab, and On, the na mga anak ni Eliab, at si Hon na anak ni
son of Peleth, sons of Reuben, took Peleth, na mga anak ni Ruben, ay nagsikuha ng
men: mga tao:
2 And they rose up before Moses, with 2 At sila'y tumindig sa harap ni Moises, na
certain of the children of Israel, two kasama ng ilang mga anak ni Israel, na dalawang
hundred and fifty princes of the daan at limang pung prinsipe sa kapisanan na
assembly, famous in the congregation, tinawag sa kapulungan na mga lalaking bantog:
men of renown: 3 At sila'y nagpupulong laban kay Moises at
3 And they gathered themselves laban kay Aaron, at sinabi nila sa kanila, Kayo'y
together against Moses and against kumukuha ng malabis sa inyo, dangang ang
Aaron, and said unto them, Ye take too buong kapisanan ay banal, bawa't isa sa kanila,
much upon you, seeing all the at ang Panginoon ay nasa gitna nila: bakit nga
congregation are holy, every one of kayo'y magmamataas sa kapisanan ng
them, and the LORD is among them: Panginoon?
wherefore then lift ye up yourselves
above the congregation of the LORD?
23 And the LORD spake unto Moses, 23 At sinalita ng Panginoon kay Moises, na
saying, sinasabi,
24 Speak unto the congregation, saying, 24 Salitain mo sa kapisanan na iyong sabihin,
Get you up from about the tabernacle Lumayo kayo sa palibot ng tabernakulo ni Core,
of Korah, Dathan, and Abiram. ni Dathan, at ni Abiram.
25 And Moses rose up and went unto 25 At si Moises ay tumayo at naparoon kay
Dathan and Abiram; and the elders of Dathan at kay Abiram; at ang mga matanda sa
Israel followed him. Israel ay sumunod sa kaniya.
26 And he spake unto the congregation, 26 At sinalita ni Moises sa kapisanan na
saying, Depart, I pray you, from the sinasabi, Magsilayo kayo, isinasamo ko sa inyo,
tents of these wicked men, and touch sa mga tolda ng masasamang taong ito, at
nothing of theirs, lest ye be consumed huwag kayong humipo ng anomang bagay nila,
in all their sins. baka kayo'y mamatay sa lahat nilang kasalanan.
31 And it came to pass, as he had made appertained unto Korah, and all their
an end of speaking all these words, that goods.
the ground clave asunder that was 33 They, and all that appertained to
under them: them, went down alive into the pit, and
32 And the earth opened her mouth, the earth closed upon them: and they
and swallowed them up, and their perished from among the congregation.
houses, and all the men that
31 At nangyari, na pagkatapos na masalita niya at ang lahat ng lalake na nauukol kay Core, at
ang lahat ng salitang ito, na ang lupa na nasa lahat ng kanilang pag-aari.
ilalim nila ay bumuka: 33 Na anopa't sila at lahat ng nauukol sa kanila,
32 At ibinuka ng lupa ang kaniyang bibig at ay nababang buhay sa Sheol: at sila'y
nilamon sila, at ang kanilang mga sangbahayan, pinagtikuman ng lupa, at sila'y nalipol sa gitna
ng kapisanan.
34 And all Israel that were round about 34 At ang buong Israel na nasa palibot nila ay
them fled at the cry of them: for they tumakas sa hiyaw nila; sapagka't kanilang sinabi,
said, Lest the earth swallow us up also. Baka pati tayo'y lamunin ng lupa.
35 And there came out a fire from the 35 At apoy ang lumabas na mula sa Panginoon,
LORD, and consumed the two hundred at nilamon ang dalawang daan at limang pung
and fifty men that offered incense. lalake na naghandog ng kamangyan.

3. Sino-sino ang mga naapektuhan ng kasalanan ni Lot?
And the men said unto Lot, Hast thou At sinabi ng mga lalake kay Lot, Mayroon ka pa
here any besides? son in law, and thy ritong kamaganakan? Ang iyong mga manugang,
sons, and thy daughters, and at ang iyong mga anak na lalake at babae, at ang
whatsoever thou hast in the city, bring lahat ng iyong tinatangkilik sa bayan: ay
them out of this place: ipagaalis mo sa dakong ito:
13 For we will destroy this place, 13 Sapagka't aming lilipulin ang dakong ito dahil
because the cry of them is waxen great sa napakalakas ang kanilang sigaw sa harap ng
before the face of the LORD; and the Panginoon; at kami ay sinugo ng Panginoon
LORD hath sent us to destroy it. upang aming lipulin.
14 And Lot went out, and spake unto his 14 At si Lot ay lumabas, at pinagsabihan niya
sons in law, which married his ang kaniyang mga manugang na nagasawa sa
daughters, and said, Up, get you out of kaniyang mga anak na babae, at sinabi,
this place; for the LORD will destroy this Magtindig kayo, magsialis kayo sa dakong ito;
city. But he seemed as one that mocked sapagka't gugunawin ng Panginoon ang bayan.
unto his sons in law. Datapuwa't ang akala ng kaniyang mga
15 And when the morning arose, then manugang ay nagbibiro siya.
the angels hastened Lot, saying, Arise, 15 At nang umumaga ay pinapagmadali ng mga
take thy wife, and thy two daughters, anghel si Lot, na sinasabi, Magbangon ka,
which are here; lest thou be consumed ipagsama mo ang iyong asawa at ang iyong
in the iniquity of the city. dalawang anak na babae na narito, baka pati
ikaw ay madamay sa parusa sa bayan.

4. Sino-sino ang mga naapektuhan ng kasalanan ng mga magulang sa Israel?
Exodus 34:12-17 Exodo 34:12-17
Take heed to thyself, lest thou make a Magingat ka, na huwag kang makipagtipan sa
covenant with the inhabitants of the mga tumatahan sa lupain na iyong
land whither thou goest, lest it be for a pinaroroonan, baka maging isang silo sa gitna
snare in the midst of thee: mo:
13 But ye shall destroy their altars, 13 Kundi inyong iwawasak ang kanilang mga
break their images, and cut down their dambana, at inyong pagpuputolputulin ang
groves: kanilang mga haligi at inyong ibubuwal ang
14 For thou shalt worship no other god: kanilang mga Asera.
for the LORD, whose name is Jealous, is 14 Sapagka't hindi ka sasamba sa ibang dios:
a jealous God: sapagka't ang Panginoon na ang pangalan ay
15 Lest thou make a covenant with the Mapanibughuin; ay mapanibughuin ngang Dios:
inhabitants of the land, and they go a 15 Magingat ka; baka ikaw ay makipagtipan sa
whoring after their gods, and do mga tumatahan sa lupain, at sila'y sumunod sa
sacrifice unto their gods, and one call kanilang mga dios, at magsipaghain sa kanilang
thee, and thou eat of his sacrifice; mga dios, at ikaw ay alukin ng isa at kumain ka
16 And thou take of their daughters ng kanilang hain;
unto thy sons, and their daughters go a 16 At iyong papag-asawahin ang iyong mga anak
whoring after their gods, and make thy na lalake at kanilang mga anak na babae, at ang
sons go a whoring after their gods. kanilang mga anak na babae ay sumunod sa
17 Thou shalt make thee no molten kanilang mga dios at pasunurin ang inyong mga
gods. anak na sumunod sa kanilang mga dios.
17 Huwag kang gagawa para sa iyo ng mga dios
na binubo.
5. Bakit ang kasalanan natin ay nakakaapekto sa iba?
For none of us liveth to himself, and no Sapagkat walang sinuman sa atin ang
man dieth to himself. nabubuhay para sa kanyang sarili lamang, at
walang sinumang namamatay para sa kanyang
sarili lamang.
6. Maaari rin bang ang ating desisyon ay makaapekto ng mabuti sa iba?
Luke 19:8
And Zacchaeus stood, and said unto the
Lucas 19:8
Lord; Behold, Lord, the half of my goods
At tumayo si Zaqueo, at sinabi sa Panginoon;
I give to the poor; and if I have taken
Narito, Panginoon, ibibigay ko sa mga maralita
any thing from any man by false
ang kalahati ng aking mga pag-aari; at kung may
accusation, I restore him fourfold.
nakuha pa akong anumang bagay sa
kaninumang tao sa pamamagitan ng maling paratang, ibabalik ko iyon sa kanya ng apat na
ulit.
John 1:29 Juan 1:29
The next day John seeth Jesus coming Kinabukasan ay nakita ni Juan si Jesus na
unto him, and saith, Behold the Lamb of papalapit sa kanya, at sinabi niya, Narito ang
God, which taketh away the sin of the Kordero ng Diyos, na nag-aalis sa kasalanan ng
world. sanlibutan.
Ipinahahayag ko ang katotohanan na ang aking kasalanan ay nakaapekto ng ibang tao.
Pagsisikapan kong humingi ng tawad sa mga taong aking nagawan ng mali at aking iwawasto ang
aking kamalian na nagdala sa iba ng kapahamakan bunga ng aking pagkalulong.
Katotohanan #8: Ang pag-amin at pagsisisi ay nakakaalis ng kabigatan
sa kalooban at ng kasalanan
Isang dakilang katotohanan sa Bibliya ang malaman natin na tayo ay maaaring mapatawad sa
ating kasalanan. Dahil dito, hindi na natin kailangan pasanin ang bigat ng kasalanan o ang
kabigatan ng kalooban na nagmumula rito. Maraming mga tao ang nakaranas na makaahon sa
kabigatan ng kanilang puso at konsensya na bunga ng kanilang nagawang kasalanan sa
pamamagitan ng pag-amin at pagkilala kay Jesus bilang kanilang Tagapagligtas. Ang mga taong
ito ay nakaranas ng totoong kapatawaran na inihahandog ng Diyos sa pamamagitan ng
pananampalataya kay Jesus Cristo. Ang kapatawaran, gayunman ay makakamit lamang kung
tayo ay aamin sa Diyos na tayo ay makasalanan at magsisisi sa ating nagawang pagkakasala.
Ang ibig sabihin ng salitang pagsisisi ay pagkakaroon ng pagbabago ng iyong pag-iisip na
magreresulta sa pagbabago ng iyong direksyon. Ang pagsisisi ay hindi lamang paghingi ng tawad
dahil ikaw ay nahuli o kaya naman dahil ikaw ay nasangkot sa problemang pagkalulong. Ito ay
paghingi ng tawad sa iyong nagawa at sa pagpiling gawin ang kasalanan na naging dahilan ng
pagkamatay ni Jesus Cristo sa krus. Ikaw dapat ay humingi ng tawad dahil nagkasala ka sa harap
ng isang Banal at Matuwid na Diyos. Ang pagsisisi, gayundin, ay nangangahulugang ikaw ay
susunod sa Diyos kapalit ng iyong dating mga gawi. Nangangahulugan din na Siya ang
magpapatakbo ng iyong buhay, ikaw ay magpapakumbabang ibibigay sa Kaniya ang
pangangasiwa at ang Diyos ang iyong magiging amo.
Ang totoong pagsisisi ay makikita sa pagbabago ng iyong buhay. Hindi ito madaling pagsasaayos
ng buhay at kalaunan ay babalikan ang mga dati kong gawi. Ito ay pagbabago galing sa
kamatayan patungo sa buhay, pagkakasala patungo sa katuwiran. Isang mainam na bagay ang
mapatawad at maalis ang pasanin ng kasalanan sa pamamagitan ng sakripisyo at pagako ni
Jesus sa ating kasalanan at mapangakuan ng “Nabayaran ng buo ng dugo ni Jesus sa Krus ng
Kalbaryo.”
1. Mahalaga ba ang pag-amin at pagsisisi?
He that covereth his sins shall not Siyang nagtatakip ng kaniyang mga
prosper: but whoso confesseth and pagsalangsang ay hindi giginhawa: nguni't ang
forsaketh them shall have mercy. nagpapahayag at nagiiwan ng mga yaon ay
magtatamo ng kaawaan.
John 3:3-6 Jesus answered and said unto him,

Verily, verily, I say unto thee, Except a
man be born again, he cannot see the Sumagot si Jesus at sinabi sa kanya,
kingdom of God. Katotohanang, katotohanang, sinasabi ko sa iyo,
4 Nicodemus saith unto him, How can a Malibang ang isang tao ay ipanganak na muli, ay
man be born when he is old? can he hindi niya makikita ang kaharian ng Diyos.
enter the second time into his mother's 4 Sinabi ni Nicodemo sa kanya, Paano
womb, and be born? ipanganganak ang isang tao kung siya ay
5 Jesus answered, Verily, verily, I say matanda na? makapapasok ba siya sa ikalawang
unto thee, Except a man be born of pagkakataon sa sinapupunan ng kanyang ina, at
water and of the Spirit, he cannot enter ipanganak?
into the kingdom of God. 5 Sumagot si Jesus, Katotohanang,
6 That which is born of the flesh is flesh; katotohanang, sinasabi ko sa iyo, Malibang ang
and that which is born of the Spirit is isang tao ay ipanganak sa tubig at sa Espiritu,
spirit. hindi siya makapapasok sa kaharian ng Diyos.
6 Yaong ipinanganak sa laman ay laman; at
Juan 3:3-6
yaong ipinanganak sa Espiritu ay espiritu.
Matthew 10:32-33 Mateo 10:32-33
Whosoever therefore shall confess me Samakatwid ang sinumang magpapahayag sa
before men, him will I confess also akin sa harap ng mga tao, ipapahayag ko rin siya
before my Father which is in heaven. sa harap ng aking Amang nasa langit.
33 But whosoever shall deny me before 33 Subalit ang sinumang magkakaila sa akin sa
men, him will I also deny before my harap ng mga tao, ikakaila ko rin naman sa
Father which is in heaven. harap ng aking Amang nasa langit.
Isaiah 1:18-20 Isaias 1:18-20
Come now, and let us reason together, Magsiparito kayo ngayon, at tayo'y
saith the LORD: though your sins be as magkatuwiranan, sabi ng Panginoon: bagaman
scarlet, they shall be as white as snow; ang inyong mga kasalanan ay maging tila
though they be red like crimson, they mapula, ay magiging mapuputi na parang niebe;
shall be as wool. bagaman maging mapulang gaya ng matingkad
19 If ye be willing and obedient, ye shall na pula, ay magiging parang balahibo ng bagong
eat the good of the land: paligong tupa,
20 But if ye refuse and rebel, ye shall be 19 Kung kayo'y magkusa at mangagmasunurin,
devoured with the sword: for the kayo'y magsisikain ng buti ng lupain:
mouth of the LORD hath spoken it. 20 Nguni't kung kayo'y magsitanggi at
manganghimagsik, kayo'y lilipulin ng tabak:
sapagka't sinalita ng bibig ng Panginoon.
Acts 4:12
Neither is there salvation in any other: Mga Gawa 4:12
for there is none other name under Wala nang kaligtasan sa kaninumang iba:
heaven given among men, whereby we sapagkat walang ibang pangalan sa silong ng
must be saved. langit na ibinigay sa mga tao, na sa
pamamagitan nito ay sukat tayong maligtas.
2. Sino ang nagsabi na kailangan kong magsisi?
Matthew 3:1-2 Mateo 3:1-2
In those days came John the Baptist, Nang mgaaraw na iyon ay dumating si Juan
preaching in the wilderness of Judaea, Bautista na nangangaral sa ilang ng Judea,
2 And saying, Repent ye: for the 2 At nagsasabi, Magsisi kayo: sapagkat malapit
kingdom of heaven is at hand. na ang kaharian ng langit.
Matthew 4:17 Mateo 4:17
From that time Jesus began to preach, Magmula noon ay nagsimulang mangaral si
and to say, Repent: for the kingdom of Jesus, at magsabi, Magsisi kayo: sapagkat
heaven is at hand. malapit na ang kaharian ng langit.

Mark 6:12 Marcus 6:12
And they went out, and preached that At nagsilakad na sila, at ipinangaral na dapat
men should repent. magsisi ang mga tao.
Luke 16:30 Lucas 16:30
And he said, Nay, father Abraham: but if At sinabi niya, Hindi, ninunong Abraham: subalit
one went unto them from the dead, kung ang isang nagmula sa mga patay ay
they will repent. pumaroon sa kanila, magsisisi sila.
I tell you, Nay: but, except ye repent, ye Sinasabi ko sa inyo, Hindi: subalit, malibang
shall all likewise perish. magsisi kayo, mapapahamak din kayong katulad
nila.
Acts 20:21 Mga Gawa 20:21
Testifying both to the Jews, and also to Na aking pinapatotohanan kapwa sa mga Judio,
the Greeks, repentance toward God, at gayundin sa mga Griyego, ang pagsisisi sa
and faith toward our Lord Jesus Christ. harap ng Diyos, at pananampalataya sa ating
Panginoong Jesus Cristo.
Therefore leaving the principles of the Samakatwid ay iwanan na natin ang mga unang
doctrine of Christ, let us go on unto simulain ng doktrina ni Cristo, anupat sikapin
perfection; not laying again the nating magpatuloy tungo sa kasakdalan: na
foundation of repentance from dead huwag nanating ilatag pang muli ang saligan ng
works, and of faith toward God, pagsisisi mula sa mga patay na gawa, at
pananampalataya sa Diyos,
Repent ye therefore, and be converted, Magsisi nga kayo, at magbalik-loob, upang
that your sins may be blotted out, when mapawi ang inyong mga kasalanan, kapag
the times of refreshing shall come from dumating ang mga panahon ng kaginhawahan
the presence of the Lord; mula sa harapan ng Panginoon;
3. Paano ako aamin at magsisisi?
I said, LORD, be merciful unto me: heal Aking sinabi, Oh Panginoon, maawa ka sa akin:
my soul; for I have sinned against thee. pagalingin mo ang aking kaluluwa; sapagka't
ako'y nagkasala laban sa iyo.
unto him, after he had gone in to

Bathsheba.) Have mercy upon me, O
Psalm 51:1-13 God, according to thy lovingkindness:
(To the chief Musician, A Psalm of according unto the multitude of thy
David, when Nathan the prophet came
tender mercies blot out my malumanay na mga kaawaan ay pinawi mo ang
transgressions. aking mga pagsalangsang.
2 Wash me throughly from mine 2 Hugasan mo akong lubos sa aking kasamaan,
iniquity, and cleanse me from my sin. at linisin mo ako sa aking kasalanan.
3 For I acknowledge my transgressions: 3 Sapagka't kinikilala ko ang aking mga
and my sin is ever before me. pagsalangsang: at ang aking kasalanan ay laging
4 Against thee, thee only, have I sinned, nasa harap ko.
and done this evil in thy sight: that thou 4 Laban sa iyo, sa iyo lamang ako nagkasala, at
mightest be justified when thou nakagawa ng kasamaan sa iyong paningin:
speakest, and be clear when thou upang ikaw ay ariing ganap pag nagsasalita ka,
judgest. at maging malinis pag humahatol ka.
5 Behold, I was shapen in iniquity; and 5 Narito, ako'y inanyuan sa kasamaan; at sa
in sin did my mother conceive me. kasalanan ay ipinaglihi ako ng aking ina,
6 Behold, thou desirest truth in the 6 Narito, ikaw ay nagnanasa ng katotohanan sa
inward parts: and in the hidden part mga loob na sangkap; at sa kubling bahagi ay
thou shalt make me to know wisdom. iyong ipakikilala sa akin ang karunungan.
7 Purge me with hyssop, and I shall be 7 Linisin mo ako ng hisopo, at ako'y magiging
clean: wash me, and I shall be whiter malinis: hugasan mo ako at ako'y magiging
than snow. lalong maputi kay sa nieve.
8 Make me to hear joy and gladness; 8 Pagparinggan mo ako ng kagalakan at
that the bones which thou hast broken kasayahan; upang ang mga buto na iyong binali
may rejoice. ay mangagalak.
9 Hide thy face from my sins, and blot 9 Ikubli mo ang iyong mukha sa aking mga
out all mine iniquities. kasalanan, at pawiin mo ang aking lahat na mga
10 Create in me a clean heart, O God; kasamaan.
and renew a right spirit within me. 10 Likhaan mo ako ng isang malinis na puso, Oh
11 Cast me not away from thy presence; Dios; at magbago ka ng isang matuwid na
and take not thy holy spirit from me. espiritu sa loob ko.
12 Restore unto me the joy of thy 11 Huwag mo akong paalisin sa iyong harapan;
salvation; and uphold me with thy free at huwag mong bawiin ang iyong santong
spirit. Espiritu sa akin.
13 Then will I teach transgressors thy 12 Ibalik mo sa akin ang kagalakan ng iyong
ways; and sinners shall be converted pagliligtas: at alalayan ako ng kusang espiritu.
unto thee. 13 Kung magkagayo'y ituturo ko sa mga
Mga Awit 51:1-13 mananalangsang ang iyong mga lakad; at ang
Maawa ka sa akin, Oh Dios, ayon sa iyong mga makasalanan ay mangahihikayat sa iyo.
kagandahang-loob: ayon sa karamihan ng iyong
Psalms 139:1-2 Mga Awit 139:1-2
(To the chief Musician, A Psalm of Oh Panginoon, iyong siniyasat ako, at nakilala
David.) O LORD, thou hast searched me, ako.
and known me. 2 Iyong nakikilala ang aking pag-upo at ang
2 Thou knowest my downsitting and aking pagtindig, iyong nauunawa ang aking
mine uprising, thou understandest my pagiisip sa malayo.
thought afar off.
Psalms 139:23-24 Awit 139:23-24
Search me, O God, and know my heart: Siyasatin mo ako, Oh Dios, at alamin mo ang
try me, and know my thoughts: aking puso; subukin mo ako, at alamin mo ang
24 And see if there be any wicked way aking mga pagiisip:
in me, and lead me in the way 24 At tingnan mo kung may anomang lakad ng
everlasting. kasamaan sa akin, at patnubayan mo ako sa
daang walang hanggan.
I will arise and go to my father, and will Titindig ako at babalik sa aking ama, at sasabihin
say unto him, Father, I have sinned ko sa kanya, Ama, nagkasala ako laban sa langit,
against heaven, and before thee, at sa harapan mo,
Luke 18:10-14 Lucas 18:10-14
Two men went up into the temple to May dalawang lalaking umahon sa templo
pray; the one a Pharisee, and the other upang manalangin; ang isa ay Fariseo, at ang isa
a publican. naman ay publikano.
11 The Pharisee stood and prayed thus 11 Tumayo ang Fariseo at nanalangin ng ganito
with himself, God, I thank thee, that I sa kanyang sarili, Diyos, pinasasalamatan kita,
am not as other men are, extortioners, na hindi ako katulad ng ibang mga tao, na mga
unjust, adulterers, or even as this mangingikil, mga liko, mga mangangalunya, o
publican. maging tulad ng publikanong ito.
12 I fast twice in the week, I give tithes 12 Nag-aayuno ako ng dalawang ulit sa buong
of all that I possess. linggo, nagbibigay ako ng mga ikapu mula sa
13 And the publican, standing afar off, lahat kong inaangkin.
would not lift up so much as his eyes 13 At ang publikano, na nakatayo sa malayo, ay
unto heaven, but smote upon his ayaw man lamang itingala ang kanyang mga
breast, saying, God be merciful to me a mata sa langit, kundi dinadagukan niya ang
sinner. kanyang dibdib, na nagsasabi, Diyos mahabag ka
sa akin na isang makasalanan.
14 I tell you, this man went down to his 14 Sinasabi ko sa inyo, nanaog na pauwi sa
house justified rather than the other: kanyang bahay ang lalaking ito na pinawalang
for every one that exalteth himself shall sala sa halip na yaong isa: sapagkat ang bawat
be abased; and he that humbleth isang nagmamataas sa kanyang sarili ay
himself shall be exalted. ibababa; at siya na nagpapakababa sa kanyang
sarili ay itataas.
And straightway the father of the child At agad na sumigaw ang ama ng bata, at
cried out, and said with tears, Lord, I lumuluhang nagsabi, Panginoon,
believe; help thou mine unbelief. sumasampalataya ako; tulungan mo ako sa
kakulangan ko ng pananampalataya.
The sacrifices of God are a broken spirit: Ang mga hain sa Dios ay bagbag na loob: isang
a broken and a contrite heart, O God, bagbag at may pagsisising puso, Oh Dios, ay
thou wilt not despise. hindi mo wawaling kabuluhan.
Romans 10:9-10, 13 Mga Taga-Roma 10:9-10, 13
That if thou shalt confess with thy Na kung ipahahayag mo sa pamamagitan ng
mouth the Lord Jesus, and shalt believe iyong bibig ang Panginoong Jesus, at
in thine heart that God hath raised him sasampalataya ka sa iyong puso na ibinangon
from the dead, thou shalt be saved. siya ng Diyos mula sa mga patay, ikaw ay
10 For with the heart man believeth maliligtas.
unto righteousness; and with the mouth 10 Sapagkat sa pamamagitan ng puso ay
confession is made unto salvation. sumasampalataya ang tao tungo sa ikatutuwid;
13 For whosoever shall call upon the at sa pamamagitan ng bibig ay ginagawa niya
name of the Lord shall be saved. ang pagpapahayag tungo sa ikaliligtas.
13 Sapagkat ng sinumang tatawag sa pangalan
ng Panginoon ay maliligtas.
4. Ano ang resulta ng pag-amin at pagsisisi?
Psalm 32:1-5 4 For day and night thy hand was heavy
(A Psalm of David, Maschil.) Blessed is upon me: my moisture is turned into
he whose transgression is forgiven, the drought of summer. Selah.
whose sin is covered. 5 I acknowledged my sin unto thee, and
2 Blessed is the man unto whom the mine iniquity have I not hid. I said, I will
LORD imputeth not iniquity, and in confess my transgressions unto the
whose spirit there is no guile. LORD; and thou forgavest the iniquity of
3 When I kept silence, my bones waxed my sin. Selah.
old through my roaring all the day long.
Mga Awit 32:1-5
Mapalad siyang pinatawad ng pagsalangsang, 4 Sapagka't araw at gabi ay mabigat sa akin ang
na tinakpan ang kasalanan. iyong kamay: ang aking lamig ng katawan ay
2 Mapalad ang tao na hindi paratangan ng naging katuyuan ng taginit. (Selah)
kasamaan ng Panginoon, at walang pagdaraya 5 Aking kinilala ang aking kasalanan sa iyo, at
ang diwa niya. ang aking kasamaan ay hindi ko ikinubli: aking
3 Nang ako'y tumahimik, ay nanglumo ang aking sinabi, aking ipahahayag ang aking
mga buto dahil sa aking pagangal buong araw. pagsalangsang sa Panginoon; at iyong
ipinatawad ang kasamaan ng aking kasalanan.
(Selah).
The LORD redeemeth the soul of his Tinutubos ng Panginoon ang kaluluwa ng
servants: and none of them that trust in kaniyang mga lingkod: at wala sa
him shall be desolate. nagsisipagkanlong sa kaniya ay kikilanling may
sala.
Psalm 40:1-2
Mga Awit 40:1-2
I waited patiently for the LORD; and he
Aking hinintay na may pagtitiis ang Panginoon;
inclined unto me, and heard my cry.
at siya'y kumiling sa akin, at dininig ang aking
daing.
2 He brought me up also out of an
2 Isinampa naman niya ako mula sa isang
horrible pit, out of the miry clay, and set
kakilakilabot na balon, mula sa balahong
my feet upon a rock, and established my
malagkit; at itinuntong niya ang aking mga paa
goings.
sa isang malaking bato, at itinatag ang aking
mga paglakad.
Ezekiel 36:26-31 28 And ye shall dwell in the land that I

A new heart also will I give you, and a gave to your fathers; and ye shall be my
new spirit will I put within you: and I people, and I will be your God.
will take away the stony heart out of 29 I will also save you from all your
your flesh, and I will give you an heart uncleannesses: and I will call for the
of flesh. corn, and will increase it, and lay no
27 And I will put my spirit within you, famine upon you.
and cause you to walk in my statutes, 30 And I will multiply the fruit of the
and ye shall keep my judgments, and do tree, and the increase of the field, that
them. ye shall receive no more reproach of
famine among the heathen.
31 Then shall ye remember your own 28 At kayo'y magsisitahan sa lupain na ibinigay
evil ways, and your doings that were not ko sa inyong mga magulang; at kayo'y magiging
good, and shall lothe yourselves in your aking bayan, at ako'y magiging inyong Dios.
own sight for your iniquities and for 29 At lilinisin ko kayo sa lahat ninyong
your abominations. karumihan: at aking patutubuin ang trigo, at
aking pararamihin, at hindi na ako
magpaparating ng kagutom sa inyo.
Ezekiel 36:26-31
30 At aking pararamihin ang bunga ng punong
Bibigyan ko rin naman kayo ng bagong puso, at
kahoy, at ang ani sa bukid, upang huwag na
lalagyan ko ang loob ninyo ng bagong diwa; at
kayong tumanggap pa ng kadustaan ng kagutom
aking aalisin ang batong puso sa inyong
sa mga bansa.
katawan, at aking bibigyan kayo ng pusong
31 Kung magkagayo'y inyong maaalaala ang
laman.
inyong mga masamang lakad, at ang inyong mga
27 At aking ilalagay ang aking Espiritu sa loob
gawa na hindi mabuti; at kayo'y mayayamot sa
ninyo, at palalakarin ko kayo ng ayon sa aking
inyong sarili sa inyong paninging sarili, dahil sa
mga palatuntunan, at inyong iingatan ang aking
inyong mga kasamaan at dahil sa inyong mga
mga kahatulan, at isasagawa.
kasuklamsuklam.
Matthew 11:28-30 Mateo 11:28-30
Come unto me, all ye that labour and Lumapit kayo sa akin, kayong lahat na
are heavy laden, and I will give you rest. nanlulupaypay at nabibigatang lubha, at
29 Take my yoke upon you, and learn of bibigyan ko kayo ng kapahingahan.
me; for I am meek and lowly in heart: 29 Pasanin ninyo ang aking pamatok, at
and ye shall find rest unto your souls. matutuo kayo sa akin; sapagat ako ay maamo at
30 For my yoke is easy, and my burden mapagkumbaba sa puso: at makatatagpo kayo
is light. ng kapahingahan para sa inyong mga kaluluwa.
30 Sapagkat madaling dalhin ang aking
pamatok, at magaan ang aking pasanin.
Repent ye therefore, and be converted, Magsisi nga kayo, at magbalik-loob, upang
that your sins may be blotted out, when mapawi ang inyong mga kasalanan, kapag
the times of refreshing shall come from dumating ang mga panahon ng kaginhawahan
the presence of the Lord; mula sa harapan ng Diyos;
Psalm 15:1-2 2 He that walketh uprightly, and
LORD, who shall abide in thy worketh righteousness, and speaketh
tabernacle? who shall dwell in thy holy the truth in his heart.
hill?
Mga Awit 15:1-2 2 Siyang lumalakad na matuwid, at gumagawa
Panginoon, sinong makapanunuluyan sa iyong ng katuwiran, at nagsasalita ng katotohanan sa
tabernakulo? Sinong tatahan sa iyong banal na kaniyang puso.
bundok?
John 3:16
Juan 3:16
For God so loved the world, that he
Sapagkat gayon na lamang inibig ng Diyos ang
gave his only begotten Son, that
sanlibutan, na ipinagkaloob niya ang kanynang
whosoever believeth in him should not
bukod tanging Anak, upang ang sinumang
perish, but have everlasting life.
sumampalataya sa kanya ay huwag mapahamak,
kundi magkaroon ng buhay na walang hanggan.
5. Ano ang ginawa ng Diyos sa aking kasalanan?
As far as the east is from the west, so Kung gaano ang layo ng silanganan sa
far hath he removed our transgressions kalunuran, gayon inilayo niya ang mga
from us. pagsalangsang natin sa atin.
Isaiah 38:17 Isaias 38:17
Behold, for peace I had great bitterness: Narito, sa aking ikapapayapa ay nagtamo ako ng
but thou hast in love to my soul malaking paghihirap: Nguni't ikaw, sa pagibig
delivered it from the pit of corruption: mo sa aking kaluluwa ay iyong iniligtas sa hukay
for thou hast cast all my sins behind thy ng kabulukan; Sapagka't iyong itinapon ang
back. lahat ng aking mga kasalanan sa iyong likuran.

I, even I, am he that blotteth out thy Ako, ako nga ay siyang pumapawi ng iyong mga
transgressions for mine own sake, and pagsalangsang alang-alang sa akin; at hindi ko
will not remember thy sins. aalalahanin ang iyong mga kasalanan.
Job 14:17
My transgression is sealed up in a bag, Job 14:17
and thou sewest up mine iniquity. Ang aking pagsalangsang ay natatatakan sa
isang supot, at iyong inilalapat ang aking
kasamaan.
Ipinahahayag ko ang katotohanan na ang pag-amin at pagsisisi ay nakakaalis ng kabigatan sa
kalooban at ng kasalanan. Pinipili kong lumapit at magpakumbaba sa trono ng Diyos upang
magsisi at aminin ang aking kasalanan. Ako ay mananalangin ng tulad sa panalangin ni David sa
Psalms 139:23-24 na nagsasabing “Siyasatin mo ako, Oh Dios, at alamin mo ang aking puso;
subukin mo ako, at alamin mo ang aking mga pag-iisip: At tingnan mo kung may anomang lakad
ng kasamaan sa akin, at patnubayan mo ako sa daang walang hanggan.” Kung ano man ang mga
kasalanan na ihayag ng Diyos sa aking puso ay aking aaminin at pagsisisihan.
Katotohanan #9: Ang isang mananampalataya ay hindi na alipin ng

kasalanan
Kung ikaw ay umamin at nagsisi na sa iyong kasalanan, ikaw ay napatawad na. Bilang isang
mananampalataya ni Jesus Cristo, ikaw ay malaya na sa pagkakabihag ng kasalanan. Noon, ikaw
ay alipin ng kasalanan at may kakayahan na idisiplina ang iyong pisikal na katawan ngunit ang
iyong kaluluwa ay hindi malaya sa kasalanan.
Ngayon na ikaw ay mananampalataya na ni Jesus ikaw ay binuhay na niya at ipinanganak muli sa
espiritu. Ikaw ay naging malaya na sa pamamagitan ng dugo ni Jesus Cristo.
1. Paano ako naging malaya?
John 8:31-32
Then said Jesus to those Jews which Pagkatapos ay sinabi ni Jesus sa mga Judiong
believed on him, If ye continue in my nagsisampalataya sa kanya, Kung magpapatuloy
word, then are ye my disciples indeed; kayo sa aking salita, tunay ngang mga alagad ko
32 And ye shall know the truth, and the kayo;
truth shall make you free.
Juan 8:31-32
32 At malalaman ninyo ang katotohanan, at ang
katotohanan ang magpapalaya sa inyo.
John 8:35-36 Juan 8:35-36
And the servant abideth not in the At hindi tumatahan ang alipin sa bahay
house for ever: but the Son abideth magpakailanman: kundi ang Anak ang
ever. tumatahan magpakailanman.
36 If the Son therefore shall make you 36 Kung palalayain nga kayo ng Anak, magiging
free, ye shall be free indeed. tunay na malalaya kayo.
John 16:33 Juan 16:33
These things I have spoken unto you, Ang mga bagay na ito ay sinabi ko sa inyo, upang
that in me ye might have peace. In the magkaroon kayo ng kapayapaan sa akin. Sa
world ye shall have tribulation: but be sanlibutan ay magkakaroon kayo ng kapighatian:
of good cheer; I have overcome the subalit lakasan ninyo ang inyong loob; dinaig ko
world. na ang sanlibutan.
Grace be to you and peace from God Sumainyo nawa ang biyaya at kapayapaang
the Father, and from our Lord Jesus mula sa Diyos Ama, at mula sa ating Panginoong
Christ, Jesus Cristo,
4 Who gave himself for our sins, that he 4 Na siyang nag-alay ng kanyang sarili dahil sa
might deliver us from this present evil ating mga kasalanan, upang mailigtas niya tayo
world, according to the will of God and mula sa kasalukuyang masamang sanlibutang
our Father: ito, ayon sa kalooban ng Diyos at ating Ama:
5 To whom be glory for ever and ever. 5 Ay sumakanya nawa ang kaluwalhatian
Amen. magpakailan at kalianman. Amen.
For the wages of sin is death; but the Sapagkat ang kabayaran ng kasalanan ay
gift of God is eternal life through Jesus kamatayan; subalit ang kaloob ng Diyos ay
Christ our Lord. buhay na walang hanggan sa pamamagitan ni
Jesus Cristo na ating Panginoon.
Who his own self bare our sins in his Siya mismo ang nagdala ng ating mga kasalanan
own body on the tree, that we, being sa kanyang sariling katawan sa punongkahoy,
dead to sins, should live unto upang tayo, yamang patay na sa mga kasalanan,
righteousness: by whose stripes ye were ay mabuhay sa katuwiran: dahil sa kanyang mga
healed. sugat ay nagsigaling kayo.
2. Mayroon ba talaga akong tagumpay kay Kristo?
For whatsoever is born of God Sapagkat ang sinumang ipinanganak mula sa
overcometh the world: and this is the Diyos ay dumadaig sa sanlibutan: at ito ang
victory that overcometh the world, even pananagumpay na dumadaig sa sanlibutan,
our faith. samakatwid baga’y ang ating pananampalataya.
5 Who is he that overcometh the world, 5 Sino siya na dumadaig sa sanlibutan, kundi
but he that believeth that Jesus is the siya na sumasampalatayang si Jesus ang siyang
Son of God? Anak ng Diyos?
2 Peter 1:3-4 2 Pedro 1:3-4

According as his divine power hath Kung paanong ipinagkaloob sa atin ng kanyang
given unto us all things that pertain dibinong kapangyarihan ang lahat ng mga bagay
unto life and godliness, through the na nauukol sa buhay at pagiging maka-Diyos, sa
knowledge of him that hath called us to pamamagitan ng pagkakilala sa kanya na
glory and virtue: tumawag sa atin sa kaluwalhatian at kagalingan:
4 Whereby are given unto us exceeding 4 Na dahil sa mga ito ay ipinagkaloob sa atin ang
great and precious promises: that by mga lubhang dakila at mahahalagang pangako:
these ye might be partakers of the upang sa pamamagitan ng mga ito ay maging
divine nature, having escaped the mga kabahagi kayo sa dibinong kalikasan,
corruption that is in the world through yamang nakatakas na kayo sa kabulukang nasa
lust. sanlibutan dahil sa pagnanasa.
Colossians 1:13-14 14 In whom we have redemption
Who hath delivered us from the power through his blood, even the forgiveness
of darkness, and hath translated us into of sins:
the kingdom of his dear Son:
Mga Taga-Colosas 1:13-14
Na siyang nagligtas sa atin mula sa 14 Na sa kanya ay may katubusan tayo sa
kapangyarihan ng kadiliman, at naglipat sa atin pamamagitan ng kanyang dugo, maging ng
sa kaharian ng kanyang Anak na iniibig: kapatawaran ng mga kasalanan:
Ephesians 2:3-5 Mga Taga-Efeso 2:3-5
Among whom also we all had our Na sa gitna rin nila ay namuhay tayong lahat
conversation in times past in the lusts of noong mga nakalipas na panahon sa mga
our flesh, fulfilling the desires of the pagnanasa ng ating laman, na ating tinutupad
flesh and of the mind; and were by ang mga kagustuhan ng laman at ng pag-iisip;
nature the children of wrath, even as anupat sa kalikasan ay mga anak tayo ng
others. pagkapoot, na tulad din naman ng mga iba.
4 But God, who is rich in mercy, for his 4 Subalit ang Diyos, na mayaman sa kahabagan,
great love wherewith he loved us, dahil sa kanyang malaking pag-ibig na
5 Even when we were dead in sins, hath ipinadama niya sa atin,
quickened us together with Christ, (by 5 Kahit noong mga patay pa tayo sa mga
grace ye are saved;) kasalanan, ay binuhay niya tayong kasama ni
Cristo, (sa pamamagitan ng biyaya ay naligtas
kayo;)
In whom we have redemption through Na sa kanya ay may katubusan tayo sa
his blood, the forgiveness of sins, pamamagitan ng kanyang dugo, at ng
according to the riches of his grace; kapatawaran ng mga kasalanan, ayon sa mga
kayamanan ng kanyang biyaya;
There is therefore now no Samakatwid ay wala na ngayong kahatulan sa
condemnation to them which are in kanilang mga na kay Cristo Jesus, na mga hindi
Christ Jesus, who walk not after the nagsisilakad ayon sa laman, kundi ayon sa
flesh, but after the Spirit. Espiritu.
2 For the law of the Spirit of life in Christ 2 Sapagkat ang batas ng Espiritu ng buhay na na
Jesus hath made me free from the law kay Cristo Jesus ay nagpalaya sa akin mula sa
of sin and death. batas ng kasalanan at kamatayan.
Philippians 4:13 I can do all things through Christ which
strengtheneth me.
Magagawa ko ang lahat ng mga bagay sa
Mga Taga-Filipos 4:13
pamamagitan ni Cristo na nagpapalakas sa akin.
3. Paano ko ipapamuhay ang kalayaan na ibinigay saakin ng Diyos?
I Chronicles 16:11 I Mga Cronica 16:11
Seek the LORD and his strength, seek Hanapin ninyo ang Panginoon at ang kaniyang
his face continually. lakas; Hanapin ninyo ang kaniyang mukha na
palagi.
Let the redeemed of the LORD say so, Sabihing gayon ng tinubos ng Panginoon, na
whom he hath redeemed from the hand kaniyang tinubos sa kamay ng kaaway;
of the enemy;

Let not sin therefore reign in your Huwag nga ninyong hayaang maghari pa ang
mortal body, that ye should obey it in kasalanan sa inyong mga kamatayang katawan,
the lusts thereof. upang sundin ang mga pagnanasa nito.
13 Neither yield ye your members as 13 Ni huwag ninyong ipaubaya ang inyong mga
instruments of unrighteousness unto bahagi ng katawan bilang mga kasangkapan ng
sin: but yield yourselves unto God, as kalikuan sa kasalanan: kundi ipaubaya ninyo ang
those that are alive from the dead, and inyong mga sarili sa Diyos, na tulad nilang mga
your members as instruments of nabuhay mula sa mga patay, at ang inyong mga
righteousness unto God. bahagi ng katawan bilang mga kasangkapan ng
14 For sin shall not have dominion over katuwiran sa Diyos.
you: for ye are not under the law, but 14 Sapagkat ang kasalanan ay hindi na
under grace. makapaghahari sa inyo: sapagkat wala na kayo
sa ilalim ng batas, kundi nasa ilalim na kayo ng
biyaya.
Romans 6:22
But now being made free from sin, and
Mga Taga-Roma 6:22
become servants to God, ye have your
Subalit ngayong pinalaya na kayo mula sa
fruit unto holiness, and the end
kasalanan, at naging mga alipin na kayo ng
everlasting life.
Diyos, anupat nagkaroon kayo ng bunga tungo sa kabanalan, at ang kinahinatnan ay buhay na
walang hanggan.
But now we are delivered from the law, Subalit ngayon ay pinalaya na tayo sa batas,
that being dead wherein we were held; yamang mga patay na tayo doon sa bumihag sa
that we should serve in newness of atin; upang mkapaglingkod tayo sa pagiging
spirit, and not in the oldness of the bago ng espiritu, at hindi sa pagiging luma ng
letter. titik ng batas.
But was rebuked for his iniquity: the Subalit sinaway siya dahil sa kanyang kasamaan:
dumb ass speaking with man's voice anupat isang asnong hindi makapag-salita ang
forbad the madness of the prophet. nagsalita sa tinig ng tao upang pigilin ang
kabaliwan ng propeta.

4. Mayroon bang bagay na makakapag balik sa akin sa aking pagkakaalipin?
For I am persuaded, that neither death, Sapagkat nakatitiyak ako, na hindi ang
nor life, nor angels, nor principalities, kamatayan, ni ang buhay, ni ang mga anghel, ni
nor powers, nor things present, nor ang mga pamunuan, ni ang mga kapangyarihan,
things to come, ni ang mga bagay sa kasalukuyan, ni ang mga
39 Nor height, nor depth, nor any other bagay na darating,
creature, shall be able to separate us 39 Ni ang kataasan, ni ang kalaliman, ni ang
from the love of God, which is in Christ alinmang ibang nilalang, ay makapaghihiwalay
Jesus our Lord. sa atin sa pag-ibig ng Diyos, na na kay Cristo
Jesus na ating Panginoon.
Because the creature itself also shall be Dahil ang nilalang din mismo ay palalayain mula
delivered from the bondage of sa pagkaalipin sa pagkasira tungo sa
corruption into the glorious liberty of maluwalhating kalayaan ng mga anak ng Diyos.
the children of God.

Ipinahahayag ko ang katotohanan na hindi na ako alipin ng kasalanan ng pagkalulong. Pinipili ko
ngayon na ihayag ang kalayaan na mayroon ako kay Cristo. Inihahayag ko ang katotohanan na
ako ay malaya na sa kasalanan at tinatanggap ko ang kalayaan na nanggaling kay Jesus na
namatay para sa akin.
Katotohanan #10: Pagtapos alisin ang pagkalulong, kailangan palitan

ito ng maka-Diyos na mga gawa
Ang pag-alis ng mga bisyo ay kalahati pa lamang ng iyong laban tungo sa iyong tagumpay. Dahil
ikaw ay may inalis sa iyong buhay ay dapat mapunan ito ng mga bagay na mabubuti. Kung hindi
ito gagawin, ang iyong dating mga masasamang ginagawa ay maaaring bumalik muli. Ito ay
tinatawag natin na prinsipyo ng pag-aalis at pagpupuna. Upang ikaw ay maging matagumpay
kailangan mong alisin ang mga dating makasalanan na gawain at punahan ito ng mga bagong
matuwid na gawain. Ang paggawa ng prinsipyong ito ay nakatitiyak na magbibigay ng patuloy na
kalayaan sayo.
1. Ano ang mangyayari kung hindi ko papalitan ng maka-Diyos na gawa ang aking mga
dating ginagawa?
Matthew 12:43-45
Mateo 12:43-45
When the unclean spirit is gone out of a
Kapag lumabas ang maruming espiritu mula sa
man, he walketh through dry places,
isang tao, gumagala-gala siya sa mga tuyong
seeking rest, and findeth none.
lugar, na naghahanap ng kapahingahan, at wala
44 Then he saith, I will return into my
siyang matagpuang anuman.
house from whence I came out; and
44 Kaya nga sinasabi niya, Babalik ako sa aking
when he is come, he findeth it empty,
bahay na pinanggalingan ko; at sa pagdating
swept, and garnished.
niya, matatagpuan niya itong walang laman,
45 Then goeth he, and taketh with
nawalisan, at nagagayakan.
himself seven other spirits more wicked
45 Kung magkagayon ay aalis siya, at
than himself, and they enter in and
magsasama pa ng pitong ibang espiritung lalong
dwell there: and the last state of that
masasama kaysa sa kanya, at papasok sila at
man is worse than the first. Even so
maninirahan doon: at higit na masahol pa kaysa
shall it be also unto this wicked
sa dati ang huling sinapit ng taong iyon.
generation.
Gayundin naman ang mangyayari sa masamang
lahing ito.
2 Peter 2:20-22 2 Pedro 2:20-22
For if after they have escaped the Sapagkat kung pagkatapos nilang makatakas sa
pollutions of the world through the mga karumihan ng sanlibutan sa pamamagitan
knowledge of the Lord and Saviour ng pagkakilala sa Panginoon at tagapagligtas na
Jesus Christ, they are again entangled si Jesus Cristo, ay muli pa silang masangkot sa
therein, and overcome, the latter end is mga ito, at madaig, ang huling kinahinatnan ay
worse with them than the beginning. higit na malala para sa kanila kaysa nang una.
21 For it had been better for them not 21 Sapagkat lalong mabuti pa para sa kanila ang
to have known the way of hindi na nakabatid sa daan ng katuwiran, kaysa,
righteousness, than, after they have pagkatapos nilang malaman ito, ay tumalikod
known it, to turn from the holy sila sa kautusang banal na ipinagkaloob sa
commandment delivered unto them. kanila.
22 But it is happened unto them 22 Anupat nangyari sa kanila ang ayon sa tunay
according to the true proverb, The dog na kasabihan, Nagbabalik muli ang aso sa
is turned to his own vomit again; and kanyang sariling suka; at ang babaing baboy
the sow that was washed to her namang nahugasan na sa paglulublob niya sa
wallowing in the mire. putik.

2. Paano ko malalaman kung ano ang mga dapat kong alisin at ano ang dapat kong ipalit sa
aking mga aalisin?
Ephesians 4:21-32 25 Wherefore putting away lying, speak
If so be that ye have heard him, and every man truth with his neighbour: for
have been taught by him, as the truth is we are members one of another.
in Jesus: 26 Be ye angry, and sin not: let not the
22 That ye put off concerning the sun go down upon your wrath:
former conversation the old man, which 27 Neither give place to the devil.
is corrupt according to the deceitful 28 Let him that stole steal no more: but
lusts; rather let him labour, working with his
23 And be renewed in the spirit of your hands the thing which is good, that he
mind; may have to give to him that needeth.
24 And that ye put on the new man,
which after God is created in
righteousness and true holiness.
Mga Taga- Efeso 4:21-32 25 Kaya nga sa inyong pagtakwil sa
Kung ang tunay nga na narinig ninyo siya, at kasinungalingan, magsalita ng katotohanan ang
naturuan kayo sa pamamagitan niya, kung bawat tao sa kanyang kapwa: sapagkat mga
paanong ang katotohanan ay na kay Jesus: bahagi tayo ng isa’t isa.
22 Ay inyo nang hubarin yaong lumang 26 Magalit kayo at huwag kayong magkasala:
pagkatao na nauukol sa dating pamumuhay, na huwag ninyong hayaang ubugan ng araw ang
pinasasama ayon sa mapandayang mga inyong pagkapoot:
pagnanasa; 27 Ni huwag kayong magbigay puwang sa
23 At magbago kayo sa espiritu ng inyong pag- diyablo.
iisip; 28 Siya na nagnanakaw ay huwag nang
24 Anupat isuot ninyo ang bagong pagkatao, na magnakaw pa: kundi sa halip ay magtrabaho, na
nilalang ayon sa Diyos sa katuwiran at totoong gumagawa ng mabuting bagay sa pamamagitan
kabanalan. ng kanyang mga kamay, upang may maibahagi
siya sa kanya na nangangailangan.
29 Let no corrupt communication 29 Huwag ninyong hayaang lumabas mula sa
proceed out of your mouth, but that inyong bibig ang anumang masamang
which is good to the use of edifying, pananalita, kundi yaong mabuti para magamit
that it may minister grace unto the sa ikatitibay, upang makapag-bigay ito ng biyaya
hearers. sa mga tagapakinig.
30 And grieve not the holy Spirit of God, 30 At huwag ninyong pighatiin ang banal na
whereby ye are sealed unto the day of Espiritu ng Diyos, na sa pamamagitan niya ay
redemption. tinatakan kayo para sa araw ng katubusan.
31 Let all bitterness, and wrath, and 31 Ang lahat ng mga kapaitan, at pagkapoot, at
anger, and clamour, and evil speaking, pagkagalit, at kaingayan, at pag-alipusta, ay
be put away from you, with all malice: maitakwil na sa inyo, pati na ang lahat ng
32 And be ye kind one to another, masasamang hangarin:
tenderhearted, forgiving one another, 32 At maging mabait kayo sa isa’t isa, na may
even as God for Christ's sake hath malalambot na puso, na nagpapatawaran sa
forgiven you. isa’t isa, kung paanong pinatawad din kayo ng
Diyos alang-alang kay Cristo.

Colossians 3:8-17 12 Put on therefore, as the elect of God,
But now ye also put off all these; anger, holy and beloved, bowels of mercies,
wrath, malice, blasphemy, filthy kindness, humbleness of mind,
communication out of your mouth. meekness, longsuffering;
9 Lie not one to another, seeing that ye 13 Forbearing one another, and
have put off the old man with his deeds; forgiving one another, if any man have a
10 And have put on the new man, quarrel against any: even as Christ
which is renewed in knowledge after forgave you, so also do ye.
the image of him that created him:
11 Where there is neither Greek nor
Jew, circumcision nor uncircumcision,
Barbarian, Scythian, bond nor free: but
Christ is all, and in all. Mga Taga-Colosas 3:8-17
Subalit ngayon ay itakawil na rin ninyo ang lahat hindi pagiging mula sa pagtutuli, sa Barbaro, sa
ng mga ito; pagkagalit, pagkapoot, masamang Scita, sa alipin ni sa malaya man: kundi si Cristo
hangarin, kaplapastanganan, malaswang ang lahat, at nasa lahat.
pananalita mula sa inyong bibig. 12 Samakatwid ay magsuot kayo, bilang mga
9 Huwag na kayong magsinungaling sa isa’t isa, hinirang ng Diyos, na banal at minamahal, ng
yamang hinubad na ninyo ang lumang pagkatao isang pusong mahabagin, kabaitan, kababaan ng
pati na ang mga gawa nito; pag-iisip, kaamuan, pagbabata;
10 At isinuot na ninyo ang bagong pagkatao, na 13 Magtiisan kayo sa isa’t isa, at magpatawaran
binabago sa kaalaman ayon sa imahe niya na kayo sa isa’t isa, sa tuwing may paratang laban
lumikha sa kanya: sa kaninuman ang sinumang tao: kung paanong
11 Na dito ay wala ng pagkakaiba sa Griyego ni pinatawad kayo ni Cristo, ay gayundin naman
sa Judio man, sa pagiging mula sa pagtutuli ni sa ang inyong gawin.
14 And above all these things put on 14 At higit sa lahat ng mga bagay na ito ay isuot
charity, which is the bond of ninyo ang pag-ibig sa kapwa Cristiyano, na ito ay
perfectness. ang buklod ng kasakdalan.
15 And let the peace of God rule in your 15 At sikapin ninyong maghari sa inyong mga
hearts, to the which also ye are called in puso ang kapayapaan ng Diyos, na dito rin
one body; and be ye thankful. naman ay tinawag kayo sa iisang katawan; at
16 Let the word of Christ dwell in you maging mapagpasalamat kayo.
richly in all wisdom; teaching and 16 Sikapin ninyong manirahang masagana sa
admonishing one another in psalms and inyo ang salita ni Cristo sa buong karunungan;
hymns and spiritual songs, singing with na nagtuturuan at nagtatagubilinan kayo sa isa’t
grace in your hearts to the Lord. isa sa pamamagitan ng mga salmo at mga
17 And whatsoever ye do in word or himno at mga awiting espiritwal, na umaawit na
deed, do all in the name of the Lord may biyaya sa inyong puso sa Panginooon.
Jesus, giving thanks to God and the 17 At anuman ang inyong ginagawa sa salita o
Father by him. sa gawa, ay gawin ninyong lahat sa pangalan ng
Panginoong Jesus, na nagpapasalamat kayo sa
Diyos Ama sa pamamagitan niya.

3. Paano ko matututunan na gawin ang tama kapalit ng aking pagkalulong?
Psalm 25:9
The meek will he guide in judgment:
Mga Awit 25:9
and the meek will he teach his way.
Ang maamo ay papatnubayan niya sa kahatulan:
at ituturo niya sa maamo ang daan niya.
Psalm 25:10
All the paths of the LORD are mercy and Mga Awit 25:10
truth unto such as keep his covenant Lahat na landas ng Panginoon ay kagandahang-
and his testimonies. loob at katotohanan sa mga gayon na
nangagiingat ng kaniyang tipan at kaniyang mga
patotoo.
I delight to do thy will, O my God: yea, Aking kinalulugurang sundin ang iyong
thy law is within my heart. kalooban, Oh Dios ko; Oo, ang iyong kautusan
ay nasa loob ng aking puso.

Evening, and morning, and at noon, will Sa hapon at sa umaga, at sa katanghaliang
I pray, and cry aloud: and he shall hear tapat, ako'y dadaing at hihibik: at kaniyang
my voice. didinggin ang aking tinig.
When I remember thee upon my bed, Pagka naaalaala kita sa aking higaan, at
and meditate on thee in the night ginugunita kita sa pagbabantay sa gabi.
watches.
Teach me to do thy will; for thou art my Turuan mo akong gumawa ng iyong kalooban;
God: thy spirit is good; lead me into the sapagka't ikaw ay aking Dios: ang iyong Espiritu
land of uprightness. ay mabuti; patnubayan mo ako sa lupain ng
katuwiran.
The fear of the LORD is the beginning of Ang takot sa Panginoon ay pasimula ng
knowledge: but fools despise wisdom kaalaman: nguni't ang mangmang ay
and instruction. humahamak sa karunungan at turo.
Commit thy works unto the LORD, and Iukol mo sa Panginoon ang iyong mga gawa, at
thy thoughts shall be established. ang iyong mga panukala ay matatatag.
Thou wilt keep him in perfect peace, Iyong iingatan siya sa lubos na kapayapaan, na
whose mind is stayed on thee: because ang pagiisip ay sumasa iyo: sapagka't siya'y
he trusteth in thee. tumitiwala sa iyo.
Therefore all things whatsoever ye Samakatwid ang lahat ng bagay na ibig ninyong
would that men should do to you, do ye gawin sa inyo ng mga tao, gayundin ang gawin
even so to them: for this is the law and ninyo sa kanila: sapagkat ito ang batas at ang
the prophets. mga propeta.

Watch and pray, that ye enter not into Magpuyat kayo at manalangin, upang huwag
temptation: the spirit indeed is willing, kayong pumasok sa tukso: ang espiritu ay tunay
but the flesh is weak. na nagnanais, subalit ang laman ay mahina.
Howbeit Jesus suffered him not, but Subalit hindi siya pinayagan ni Jesus, kundi
saith unto him, Go home to thy friends, sinabi niya sa kanya, Umuwi ka sa iyong mga
and tell them how great things the Lord kaibigan, at ipamalita mo sa kanila kung gaano
hath done for thee, and hath had kadakilang mga bagay ang ginawa ng Panginoon
compassion on thee. para sa iyo, at kung paanong kinaawaan ka niya.
John 4:23-24 24 God is a Spirit: and they that worship
But the hour cometh, and now is, when him must worship him in spirit and in
the true worshippers shall worship the truth.
Father in spirit and in truth: for the
Father seeketh such to worship him.
Juan 4:23-24 hinahanap ng Ama ang mga gayon upang
Subalit dumarating ang oras, at ngayon na nga, sambahin siya.
na ang mga tunay na mananamba ay sasamba 24 Ang Diyos ay Espiritu: at silang mga
sa Ama sa espiritu at sa katotohanan: sapagkat sumasamba sa kanya ay kailangang sumamba sa
kanya sa espiritu at sa katotohanan.
2 Corinthians 10:3-6 2 Mga Taga-Corinto 10:3-6
For though we walk in the flesh, we do Sapagkat kahit lumalakad kaming nasa laman,
not war after the flesh: hindi kami nakikipagdigma ayon sa laman:
4 (For the weapons of our warfare are 4 (Sapagkat ang aming mga sandata sa
not carnal, but mighty through God to pakikipagdigma ay hindi makalaman, kundi sa
the pulling down of strong holds;) pamamagitan ng Diyos ay makapangyarihan sa
5 Casting down imaginations, and every pagpapabagsak ng matitibay na tanggulan;)
high thing that exalteth itself against the 5 Na aming ginigiba ang mga pag-aakala, at
knowledge of God, and bringing into bawat matayog na bagay na nagmamataas sa
captivity every thought to the sarilli nito laban sa kaalaman ng Diyos, at
obedience of Christ; dinadala naming bihag ang bawat kaisipan sa
pagsunod kay Cristo;
6 And having in a readiness to revenge 6 At may kahandaan kami upang gantihan ang
all disobedience, when your obedience lahat ng mga pagsuway, kapag naganp na ang
is fulfilled. inyong pagsunod.

Ipinahahayag ko ang katotohanan na dapat kong palitan ang aking mga bisyo ng mga maka-
Diyos na gawa. Pinipili ko na maging aktibo sa relasyon ko sa Diyos upang palitan ang aking mga
dating gawain na umaalipin sa akin.
Katotohanan #11: Ang pagkimkim ng poot at galit ay hadlang sa iyong
buhay
Kadalasan ginagamit ni Satanas ang poot at galit upang tayo ay ma-udyok ng ating laman na
malulong sa isang masamang bagay na ating nilalabanan. Ang pamumuhay ng walang
pagpapatawad ay isang kabigatan. Minsang sinabi ng isang tao na ang poot ay parang lason na
iyong iniinom habang umaasang mamatay ang ibang tao. Ang galit ay hindi kasalanan ngunit
ang maling pagtugon sa galit ang siyang kasalanan. Mga Taga-Efeso 4:26, “Magalit kayo, at
huwag kayong magkasala:” Ang poot ay kasalanan at resulta ng pagpapahinuhod ng maling
pagkagalit gayundin ng kayabangan.
Sa pag-aaral ng Bibliya maraming mga alituntunin ang nakatutulong upang maintindihan ng
mabuti ang Banal na Kasulatan. Isa sa mga tuntunin na ito ay ang tuntunin ng unang
pagsasambit. Sinasabi dito na ang unang pagsasambit ng anumang paksa ay namamahala sa
sumusunod na kahulugan nito. Unang nabanggit ang galit sa Bibliya sa aklat ng Genesis,
Kabanata 4. Tignan mabuti at pagbulayan ang pangyayari sa kwentong ito upang makita kung
ano ang gusto ng Diyos na malaman natin patungkol sa galit.
1. Ano ang dahilan ng pagkagalit ni Cain?
And in process of time it came to pass, At nangyari nang lumalakad ang panahon ay
that Cain brought of the fruit of the nagdala si Cain ng isang handog na mga bunga
ground an offering unto the LORD. ng lupa sa Panginoon.
4 And Abel, he also brought of the 4 At nagdala rin naman si Abel ng mga panganay
firstlings of his flock and of the fat ng kaniyang kawan at ng mga taba ng mga yaon.
thereof. And the LORD had respect unto At nilingap ng Panginoon si Abel at ang kaniyang
Abel and to his offering: handog:
5 But unto Cain and to his offering he 5 Datapuwa't hindi nilingap si Cain at ang
had not respect. And Cain was very kaniyang handog. At naginit na mainam si Cain,
wroth, and his countenance fell. at namanglaw ang kaniyang mukha.
2. Ano ang sinasabi ng Diyos na mali sa galit ni Cain?
But unto Cain and to his offering he had Datapuwa't hindi nilingap si Cain at ang
not respect. And Cain was very wroth, kaniyang handog. At naginit na mainam si Cain,
and his countenance fell. at namanglaw ang kaniyang mukha.
6 And the LORD said unto Cain, Why art 6 At sinabi ng Panginoon kay Cain, Bakit ka
thou wroth? and why is thy naginit? at bakit namanglaw ang iyong mukha
countenance fallen?
3. Ano ang sinasabi ng Diyos na pinagmumulan ng maling pagkagalit?
If thou doest well, shalt thou not be Kung ikaw ay gumawa ng mabuti, di ba ikaw
accepted? and if thou doest not well, mamarapatin? at kung hindi ka gumawa ng
sin lieth at the door. And unto thee shall mabuti, ay nahahandusay ang kasalanan sa
be his desire, and thou shalt rule over pintuan: at sa iyo'y pahihinuhod ang kaniyang
him. nasa, at ikaw ang papanginoonin niya.
4. Ano ang nagawa ni Cain dahil sa kaniyang galit?
And Cain talked with Abel his brother: At yao'y sinabi ni Cain sa kaniyang kapatid na
and it came to pass, when they were in kay Abel. At nangyari, nang sila'y nasa parang ay
the field, that Cain rose up against Abel nagtindig si Cain laban kay Abel na kaniyang
his brother, and slew him. kapatid, at siya'y kaniyang pinatay.
5. Ano ang resulta ng maling pagkagalit ni Cain?
And now art thou cursed from the At ngayo'y sinumpa ka sa lupa na siyang
earth, which hath opened her mouth to nagbuka ng bibig na tumanggap sa iyong kamay
receive thy brother's blood from thy ng dugo ng iyong kapatid;
hand;
6. Ano ang pangunahing pinagmulan ng galit ni Cain?
Genesis 4:13-14
And Cain said unto the LORD, My Genesis 4:13-14
punishment is greater than I can bear. At sinabi ni Cain sa Panginoon, Ang aking
kaparusahan ay higit kaysa mababata ko.
14 Behold, thou hast driven me out this

day from the face of the earth; and
from thy face shall I be hid; and I shall
be a fugitive and a vagabond in the magtatago ako; at ako'y magiging palaboy at
earth; and it shall come to pass, that hampaslupa; at mangyayari, na sinomang
every one that findeth me shall slay me. makasumpong sa akin ay papatayin ako.
14 Narito, ako'y iyong itinataboy ngayon mula sa
ibabaw ng lupa, at sa iyong harapan ay

Si Cain ay napuno ng kayabangan sa kaniyang puso at nagkaroon ng maling akala na tatanggapin
ng Diyos ang anumang gusto niyang ibigay sa Diyos. Ang maling akala natin ay madalas na
pinagmumulan ng ating galit. Unawain ang sumusunod na mga isipin tungkol sa maling akala.
My soul, wait thou only upon God; for Kaluluwa ko, maghintay kang tahimik sa Dios
my expectation is from him. lamang; sapagka't ang aking pagasa ay mula sa
kaniya.
Thus saith the LORD; Cursed be the man Ganito ang sabi ng Panginoon: Sumpain ang tao
that trusteth in man, and maketh flesh na tumitiwala sa tao, at ginagawang laman ang
his arm, and whose heart departeth kaniyang bisig, at ang puso ay humihiwalay sa
from the LORD. Panginoon.
7. Anu-ano ang iba pang kapahamakan ng maling pagkagalit?
But I say unto you, That whosoever is Subalit sinasabi ko sa inyo, Na ang
angry with his brother without a cause sinumang magalit sa kanyang kapatid
shall be in danger of the judgment: and nang walang dahilan ay
whosoever shall say to his brother, mapapasapanganib sa hukuman: at
Raca, shall be in danger of the council: sinumang magsasabi sa kanyang kapatid
but whosoever shall say, Thou fool, shall na, Raca, ay mapapasapanganib sa
be in danger of hell fire. sanggunian: subalit ang sinumang
23 Therefore if thou bring thy gift to the magsasabi, Ikaw na hangal, ay
altar, and there rememberest that thy mapapasapanganib sa apoy ng
brother hath ought against thee; impiyerno.
24 Leave there thy gift before the altar, thy brother, and then come and offer
and go thy way; first be reconciled to thy gift.
25 Agree with thine adversary quickly, 24 Iwanan mo roon sa harap ng altar ang iyong
whiles thou art in the way with him; lest kaloob, at humayo ka; makipagsundo ka muna
at any time the adversary deliver thee sa iyong kapatid, at saka ka magbalik at
to the judge, and the judge deliver thee maghandog ng iyong kaloob.
to the officer, and thou be cast into 25 Makipagkasundo ka agad-agad sa naghabla
prison. sa iyo, habang kasama mo pa siya sa daan;
26 Verily I say unto thee, Thou shalt by upang sa anumang oras ay huwag kang dalhin
no means come out thence, till thou ng naghabla sa iyo sa hukom, at dalhin ka
hast paid the uttermost farthing. naman ng hukom sa kagawad, at ipasok ka sa
bilangguan.
23 Samakatwid kung maghahandog ka ng iyong 26 Katotohanang sinasabi ko sa iyo, Hindi ka
kaloob sa altar, at doon ay maalaala mo na ang kailanman makalalabas doon, hanggang hindi
iyong kapatid ay may anumang laban sa iyo; mo nababayaran ang kahuli-hulihang sentimo.

If I regard iniquity in my heart, the Lord Kung pinakundanganan ko ang kasamaan sa
will not hear me: aking puso, hindi ako didinggin ng Panginoon:
8. Sa mga sumusunod na talata, paano nakaka-ambag ang pagmamataas sa pagkakaroon
ng poot?
Looking diligently lest any man fail of Anupat ingatan ninyong may pagsisikap na
the grace of God; lest any root of huwag mabigo sa biyaya ng Diyos ang sinumang
bitterness springing up trouble you, and tao; baka ang anumang ugat ng kapaitan na
thereby many be defiled; sumisibol ay lumigalig sa inyo, at dahil dito ay
marami ang madungisan;

Santiago 4:6
Subalit nagkakaloob siya ng higit pang biyaya.
Kaya nga sinasbi niya, Sinasalungat ng Diyos ang
James 4:6
mga mapagmataas, subalit binibigyan niya ng
But he giveth more grace. Wherefore he
biyaya ang mga mapagpakumbaba.
saith, God resisteth the proud, but
giveth grace unto the humble.
9. Ano ang unang hakbang upang magkaroon ng kontrol sa pagkagalit at pagkapoot?
Surely he scorneth the scorners: but he Tunay na kaniyang dinuduwahagi ang mga
giveth grace unto the lowly. mangduduwahagi, nguni't binibigyan niya ng
biyaya ang mababa.
And whosoever shall exalt himself shall At ang sinumang magtataas sa kanyang sarili ay
be abased; and he that shall humble ibababa; at siya na mapagkumbaba sa kanyang
himself shall be exalted. sarili ay itataas.
For whosoever exalteth himself shall be Sapagkat ang sinumang nagtataas sa kanyang
abased; and he that humbleth himself sarili ay ibababa; at siya na nagpapakumbaba sa
shall be exalted. kanyang sarili ay itataas.
Likewise, ye younger, submit yourselves Gayundin naman, kayong mga kabataan,
unto the elder. Yea, all of you be subject ipasakop ninyo ang inyu-inyong mga sarili sa
one to another, and be clothed with mga matatanda. Oo, kayong lahat ay
humility: for God resisteth the proud, magpasakop sa isat isa, at magsuot kayo ng
and giveth grace to the humble. kapakumbabaan: sapagkat sinasalungat ng
Diyos ang mga mapagmataas, at binibigyan niya
ng biyaya ang mga mapagkumbaba.
10. Ano pa ang paraan upang harapin ang iyong galit at poot?
Cease from anger, and forsake wrath: Maglikat ka ng pagkagalit, at bayaan mo ang
fret not thyself in any wise to do evil. poot: huwag kang mabalisa, iya'y maghahatid
lamang sa paggawa ng kasamaan.
Let all bitterness, and wrath, and anger, Ang lahat ng mga kapaitan, at pagkapoot, at
and clamour, and evil speaking, be put pagkagalit, at kaingayan, at pag-alipusta, ay
away from you, with all malice: maitakwil na sa inyo, pati na ang lahat ng
masasamang hangarin:
Colossians 3:8 Mga Taga-Colosas 3:8
But now ye also put off all these; anger, Subalit ngayon ay itakawil na rin ninyo ang lahat
wrath, malice, blasphemy, filthy ng mga ito; pagkagalit, pagkapoot, masamang
communication out of your mouth. hangarin, kaplapastanganan, malaswang
pananalita mula sa inyong bibig.
Be ye angry, and sin not: let not the sun Magalit kayo at huwag kayong magkasala:
go down upon your wrath: huwag ninyong hayaang ubugan ng araw ang
inyong pagkapoot:
Wherefore, my beloved brethren, let Dahil dito, aking minamahal na mga kapatid,
every man be swift to hear, slow to hayaang ang bawat tao ay maging mabilis sa
speak, slow to wrath: pakikinig, marahan sa pagsasalita, mabagal sa
pagkapoot:

He that is slow to wrath is of great Siyang makupad sa pagkagalit ay may dakilang
understanding: but he that is hasty of paguunawa: nguni't siyang madaling magalit ay
spirit exalteth folly. nagbubunyi ng kamangmangan.
Proverbs 15:18 A wrathful man stirreth up strife: but he
that is slow to anger appeaseth strife.
Ang mainiting tao ay humihila ng pagtatalo:
Mga Kawikaan 15:18 nguni't siyang makupad sa galit ay pumapayapa
ng kaalitan.
Ecclesiastes 7:9 Ang Mangangaral 7:9
Wisdom strengtheneth the wise more Karunungan ay kalakasan sa pantas, na higit kay
than ten mighty men which are in the sa sangpung pinuno na nangasa bayan.
city.
The discretion of a man deferreth his Ang bait ng tao ay nagpapakupad sa galit. At
anger; and it is his glory to pass over a kaniyang kaluwalhatian na paraanin ang
transgression. pagsalangsang.
A fool uttereth all his mind: but a wise Inihihinga ng mangmang ang buong galit niya:
man keepeth it in till afterwards. nguni't ang pantas ay nagpipigil at tumitiwasay.
Scornful men bring a city into a snare: Ang mga mangduduwahaging tao ay naglalagay
but wise men turn away wrath. ng bayan sa liyab: nguni't ang mga pantas na tao
ay nagaalis ng poot.

A soft answer turneth away wrath: but Ang malubay na sagot ay nakapapawi ng poot:
grievous words stir up anger. nguni't ang mabigat na salita ay humihila ng
galit.
Proverbs 15:18
A wrathful man stirreth up strife: but he Mga Kawikaan 15:18
that is slow to anger appeaseth strife. Ang mainiting tao ay humihila ng pagtatalo:
nguni't siyang makupad sa galit ay pumapayapa
ng kaalitan.
Proverbs 22:24-25 Mga Kawikaan 22:24-25
Make no friendship with an angry man; Huwag kang makipagkaibigan sa taong
and with a furious man thou shalt not magagalitin; at sa mainiting tao ay huwag kang
go: sasama:
25 Lest thou learn his ways, and get a 25 Baka ka matuto ng kaniyang mga lakad, at
snare to thy soul. magtamo ng silo sa iyong kaluluwa.
And they that are Christ's have crucified At ipinako na sa krus nilang mga na kay Cristo
the flesh with the affections and lusts. ang laman na kasama ng mga pagkahumaling at
25 If we live in the Spirit, let us also mga pagnanasa.
walk in the Spirit. 25 Kung nabubuhay tayo sa pamamagitan ng
Espiritu lumakad din naman tayo ayon sa
Espiritu.
11. Paano dapat tayo tumugon sa galit ng ibang tao?
It is better to dwell in the wilderness, Lalong maigi ang tumahan sa ilang na lupain,
than with a contentious and an angry kay sa makisama sa palatalo at magagaliting
woman. babae.
go: sasama.
Matthew 5:39
But I say unto you, That ye resist not Mateo 5:39
evil: but whosoever shall smite thee on Subalit sinasabi ko sa inyo, Na huwag ninyong
thy right cheek, turn to him the other salungatin ang masama: kundi kung sampalin ka
also. ng sinuman sa iyong kanang pisngi, iharap mo
rin sa kanya ang kabila.
But I say unto you, Love your enemies, Subalit sinasabi ko sa inyo, Ibigin ninyo ang
bless them that curse you, do good to inyong mga kaaway, at pagpalain ninyo silang
them that hate you, and pray for them mga sumusumpa sa inyo, gawan ninyo ng
which despitefully use you, and mabuti silang mga napopoot sa inyo, at
persecute you; idalangin ninyo silang mga lumalait sa inyo, at
mga umuusig sa inyo;
Matthew 18:21-22 Mateo 18:21-22
Then came Peter to him, and said, Lord, Pagkatapos ay lumapit si Pedro sa kanya, at
how oft shall my brother sin against me, nagsabi, Panginoon, ilang uit bang magkakasala
and I forgive him? till seven times? sa akin ang kapatid ko, at siya ay aking
22 Jesus saith unto him, I say not unto patatawarin? hanggang sa makapito ba?
thee, Until seven times: but, Until 22 Sinabi ni Jesus sa kanya, Hindi ko sinasabi sa
seventy times seven. iyo, Hanggang sa makapito lamang: kundi,
Hanggang sa makapitumpung pitong ulit.
But Jesus beheld them, and said unto Subalit tiningnan sila ni Jesus, at sinabi sa kanila,
them, With men this is impossible; but Sa mga tao ay hindi ito maaaring mangyari;
with God all things are possible. subalit sa Diyos ang lahat ng mga bagay ay
maaaring mangyari.
Moreover if thy brother shall trespass Bukod dito kung ang iyong kapatid ay magkasala
against thee, go and tell him his fault sa iyo, puntahan mo siya at sabihan ng kanyang
between thee and him alone: if he shall kamalian sa pagitan ninyong dalawa lamang:
hear thee, thou hast gained thy brother. kung makikinig siya sa iyo, napanumbalik mo
ang iyong kapatid.
12. Paano natin patatawarin ang iba?
And Pilate gave sentence that it should At inihatol ni Pilato na ang hinihiling nila ang
be as they required. mangyari.
Colossians 3:13 Mga Taga-Colosas 3:13
Forbearing one another, and forgiving Magtiisan kayo sa isa’t isa, at magpatawaran
one another, if any man have a quarrel kayo sa isa’t isa, sa tuwing may paratang laban
against any: even as Christ forgave you, sa kaninuman ang sinumang tao: kung paanong
so also do ye. pinatawad kayo ni Cristo, ay gayundin naman
ang inyong gawin.
2 Corinthians 2:10-11 ko ang anumang bagay, kung kanino ko man ito
To whom ye forgive any thing, I forgive ipinatawad, ay pinatawad ko ito alang-alang sa
also: for if I forgave any thing, to whom I inyo sa harap ni Cristo.
forgave it, for your sakes forgave I it in
the person of Christ;
11 Lest Satan should get an advantage
of us: for we are not ignorant of his
devices.
11 Upang huwag kaming samantalahin ni

2 Mga Taga-Corinto 2:10-11
Satanas: sapagkat hindi lingid sa amin ang
Siya na pinatatawad ninyo sa anumang bagay, ay
kanyang mga pakana.
pinatatawad ko na rin: sapagkat kung pinatawad
And be ye kind one to another, At maging mabait kayo sa isa’t isa, na may
tenderhearted, forgiving one another, malalambot na puso, na nagpapatawaran sa
even as God for Christ's sake hath isa’t isa, kung paanong pinatawad din kayo ng
forgiven you. Diyos alang-alang kay Cristo.

Ipinahahayag ko ang katotohanan na ang pagkimkim ng poot at sama ng loob ay hadlang sa
aking buhay. Pinipili ko ngayon na patawarin ang mga taong nakasakit saakin sa tulong ni Jesus.
Pinipili kong magpatawad gaya ni Jesus noong pinili niyang mamatay para sa kanilang kasalanan
upang patawarin sila. Hindi na ako magkikimkim ng galit at poot na maghahadlang sa aking
buhay.
Katotohanan #12: Ang mga taong iyong sinasamahan ay

makakaimpluwensya sa iyo
Ang mapaligiran ng magagalitin na tao ay nakakapag-udyok na tayo ay magalit rin bilang ating
tugon at gaya ng iba pang mga pag-uugali, naipapasa ito ng mga taong pinipili mong samahan.
Kung nais mong lumago ang relasyon mo sa Panginoon, kailangan mong palibutan ang iyong
sarili ng mga taong alam mong malapit sa Kaniya. Kung nais mong makaalis sa pagkalulong, ikaw
dapat ay sumama sa mga taong napagtagumpayan na ang kanilang bisyo at hindi sa mga taong
alam mong nasasangkot parin sa masasamang bisyo.
Maaaring iniisip natin na sa ating kakayahan ay matutulungan natin ang ibang tao habang tayo
ay nakikipaglaban pa sa ating sariling problema. Mayroong panahon na ikaw ay makakatulong
sa iba ngunit hindi pa ito ang tamang panahon.
1. Ano ang unang paalala na dapat nating sundin upang tayo’y maging malaya?
I Corintihans 10:12 I Mga Taga-Corinto 10:12
Wherefore let him that thinketh he Kaya nga siya na nag-aakalang siya ay nakatayo
standeth take heed lest he fall. ay mag-ingat upang huwag siyang mabuwal.
2. Naaapektuhan ba talaga ng ibang tao ang paglakad ko kasama ang Panginoon?
Ye did run well; who did hinder you that Nakatakbo na kayong mahusay; sino ang
ye should not obey the truth? humadlang sa inyo upang huwag ninyong
sundin ang katotohanan?
O foolish Galatians, who hath O hangal na mga taga-Galacia. sino ang
bewitched you, that ye should not obey gumayuma sa inyo, anupat hindi ninyo sinunod
the truth, before whose eyes Jesus ang katotohanan, na sa harapan ng inyong mga
Christ hath been evidently set forth, mata ay maliwanag na ipinakita si Jesus Cristo,
crucified among you? bilang ipinako sa krus sa gitna ninyo?
Whoso is partner with a thief hateth his Ang nakikisama sa isang magnanakaw ay
own soul: he heareth cursing, and nagtatanim sa kaniyang sariling kaluluwa: siya'y
bewrayeth it not. nakakarinig ng sumpa at hindi umiimik.
3. Anong pamantayan ang dapat nating itakda para sa ating sinasamahan na tao?
2 Corinthians 6:14 2 Mga Taga-Corinto 6:14
Be ye not unequally yoked together Huwag kayong makipamatok nang kabilan sa
with unbelievers: for what fellowship mga hindi mananampalataya: sapagkat anong
hath righteousness with pakikipag-isa mayroon ang liwanag sa
unrighteousness? and what communion kadiliman?
hath light with darkness?
Ephesians 5:3-11 any inheritance in the kingdom of Christ
But fornication, and all uncleanness, or and of God.
covetousness, let it not be once named 6 Let no man deceive you with vain
among you, as becometh saints; words: for because of these things
4 Neither filthiness, nor foolish talking, cometh the wrath of God upon the
nor jesting, which are not convenient: children of disobedience.
but rather giving of thanks. 7 Be not ye therefore partakers with
5 For this ye know, that no them.
whoremonger, nor unclean person, nor
covetous man, who is an idolater, hath
8 For ye were sometimes darkness, but 5 Sapagkat batid ninyo ito, na walang
now are ye light in the Lord: walk as mapakiapid, ni taong marumi, ni taong sakim,
children of light: na isa ring mananamba ng diyos-diyosan, ang
9 (For the fruit of the Spirit is in all magmamana ng anuman sa kaharian ni Cristo at
goodness and righteousness and truth;) ng Diyos.
6 Huwag ninyong hayaan ang sinuman na dayain
kayo sa pamamagitan ng mga salitang walang
Mga Taga-Efeso 5:3-11 katuturan: sapagkat dahil sa mga bagay na ito ay
Subalit ang pakikiapid, at ang lahat ng mga dumarating ang poot ng Diyos sa mga anak ng
karumihan, o kasakiman, ay huwag man lamang pagsuway.
itong mabanggit sa gitna ninyo tulad ng 7 Samakatwid ay huwag kayong maging mga
nararapat sa mga pinabanal; kabahagi nila.
4 Ni kahit na ang kalaswaan, ni hangal na 8 Sapagkat dati kayong kadiliman, subalit
pagsasalita, ni mahalay na pagbibiro, na hindi ngayon ay kaliwanagan kayo sa Panginoon:
nararapat: kundi sa halip ay magpasalamat lumakad nga kayo bilang mga anak ng
kayo. kaliwanagan:
10 Proving what is acceptable unto the 9 (Sapagkat ang bunga ng Espiritu ay nasa lahat
Lord. ng kabutihan at katuwiran at katotohanan;)
11 And have no fellowship with the 10 Na inyong sinusuri kung ano ang katanggap-
unfruitful works of darkness, but rather tanggap sa Panginoon.
reprove them. 11 At huwag kayong makipag-isa sa mga hindi
nagbubungang gawa ng kadiliman, kundi sa
halip ay inyong sawayin ang mga ito.

4. Anong klase ng tao ang dapat nating iwasan?
But now I have written unto you not to Subalit ngayon ay sinusulatan ko kayo na huwag
keep company, if any man that is called kayong makisama, sa sinumang tinatawag na
a brother be a fornicator, or covetous, kapatid kung siya ay naging isang mapakiapid, o
or an idolater, or a railer, or a drunkard, sakim, o mananamba ng diyos-diyosan, o
or an extortioner; with such an one no mapang-alipusta, o maglalasing o mangingikil; ni
not to eat. huwag man lamang kayong kumaing kasalo ng
ganyang uri ng tao.
Romans 16:17
Now I beseech you, brethren, mark
Mga Taga-Roma 16:17
them which cause divisions and
Ngayon ay ipinakikiusap ko sa inyo, mga kapatid,
offences contrary to the doctrine which
na tandaan ninyo silang mga nagdudulot ng mga
ye have learned; and avoid them.
pagkakahati-hati at ng mga katitisurang salungat
sa doktrinang inyong natutuhan; at layuan ninyo
sila.
Now we command you, brethren, in the Ngayon ay inuutusan namin kayo, mga kapatid,
name of our Lord Jesus Christ, that ye sa pangalan ng ating Panginoong Jesus Cristo,
withdraw yourselves from every brother na ilayo ninyo ang inyong mga sarili sa bawat
that walketh disorderly, and not after kapatid na lumalakad ng walang kaayusan, at
the tradition which he received of us. hindi ayon sa tradisyong tinanggap niya mula sa
amin.
And if any man obey not our word by At kung hindi sumusunod ang sinumang tao sa
this epistle, note that man, and have no aming sinasabi sa sulat na ito, tandaan ninyo
company with him, that he may be ang taong iyon, at huwag kayong makisama sa
ashamed. kanya, upang siya ay mapahiya.
Perverse disputings of men of corrupt Mga maling pakikipagtalo ng mga taong may
minds, and destitute of the truth, mga bulok na pag-iisip, at salat sa katotohanan,
supposing that gain is godliness: from na nag-aakalang ang pagkakaroon ng
such withdraw thyself. pakinabang ay pagiging maka-Diyos: mula sa
mga gayong tao ay ilayo mo ang iyong sarili.
2 John 1:10 2 John 1:10
If there come any unto you, and bring Kung dumating ang sinuman sa inyo, at hindi
not this doctrine, receive him not into dala ang doktrinang ito, ay huwag ninyo siyang
your house, neither bid him God speed: patuluyin sa loob ng inyong bahay, ni huwag
ninyo siyang batiin ng pagpalain ka ng Diyos.
Fools make a mock at sin: but among Ang mangmang ay tumutuya sa sala: nguni't sa
the righteous there is favour. matuwid ay may mabuting kalooban.
It is as sport to a fool to do mischief: but Isang paglilibang sa mangmang ang paggawa ng
a man of understanding hath wisdom. kasamaan: at gayon ang karunungan sa taong
naguunawa.
Blessed is the man that walketh not in Mapalad ang tao na hindi lumalakad sa payo ng
the counsel of the ungodly, nor masama, ni tumatayo man sa daan ng mga
standeth in the way of sinners, nor makasalanan, ni nauupo man sa upuan ng mga
sitteth in the seat of the scornful. manglilibak.
Whoso keepeth the law is a wise son: Sinomang nagiingat ng kautusan ay pantas na
but he that is a companion of riotous anak: nguni't siyang kasama ng mga matakaw ay
men shameth his father. nagbibigay kahihiyan sa kaniyang ama.
5. Anong klase ng tao ang dapat nating hanapin?
And the things that thou hast heard of At ang mga bagay na iyong narinig sa akin sa
me among many witnesses, the same gitna ng maraming saksi, ang siya mo ring
commit thou to faithful men, who shall ipagkatiwala sa mga taong matatapat, na
be able to teach others also. makapagtuturo rin naman sa mga iba.
Hebrews 10:25 Mga Hebreo 10:25
Not forsaking the assembling of Na huwag nating pabayaan ang ating
ourselves together, as the manner of pagkakatipon, tulad ng naging pag-uugali ng
some is; but exhorting one another: and ilan; kundi magtagubilinan tayo sa isa’t isa: at
so much the more, as ye see the day lalung-lalo na, yamang nakikita na ninyong
approaching. papalapit na ang araw.
That which we have seen and heard Ibinabalita namin sa inyo yaong aming nakita at
declare we unto you, that ye also may narinig, upang kayo rin naman ay magkaroon ng
have fellowship with us: and truly our pakikipag-isa sa amin: at tunay na ang ating
fellowship is with the Father, and with pakikipag-isa ay sa Ama, at sa kanyang Anak na
his Son Jesus Christ. si Jesus Cristo.

Let us therefore follow after the things Samakatwid ay sundin natin ang mga bagay na
which make for peace, and things magbubunga ng kapayapaan, at ang mga bagay
wherewith one may edify another. na sanhi upang makapagpapatibay ang isang tao
sa iba pa.
Wherefore comfort yourselves together, Dahil dito ay aliwin ninyo ang inyu-inyong mga
and edify one another, even as also ye sarili at patatagin ninyo ang isa’t isa, na tulad
do. naman ng inyong ginagawa.
A wise man will hear, and will increase Upang marinig ng pantas, at lumago sa
learning; and a man of understanding ikatututo: at upang tamuhin ng taong may
shall attain unto wise counsels: unawa ang magagaling na payo:
He that walketh with wise men shall be Lumalakad ka na kasama ng mga pantas na tao,
wise: but a companion of fools shall be at ikaw ay magiging pantas; nguni't ang kasama
destroyed. ng mga mangmang ay mapapariwara.
6. Ano ang pakinabang ng mabuting kaibigan?
Ecclesiates 4:9-11 Ang Mangangaral 4:9-11
Two are better than one; because they Dalawa ay maigi kay sa isa; sapagka't sila'y may
have a good reward for their labour. mabuting kagantihan sa kanilang gawa.
10 For if they fall, the one will lift up his 10 Sapagka't kung sila'y mabuwal, ibabangon ng
fellow: but woe to him that is alone isa ang kaniyang kasama; nguni't sa aba niya, na
when he falleth; for he hath not nagiisa pagka siya'y nabuwal, at walang iba na
another to help him up. magbangon sa kaniya.
11 Again, if two lie together, then they 11 Muli, kung ang dalawa ay mahigang
have heat: but how can one be warm magkasama, may init nga sila: nguni't paanong
alone? makapagpapainit ang isa na nagiisa?


Ipinahahayag ko ang katotohanan na ang mga taong aking sasamahan ay makakaimpluwensya
sa akin. Inaamin ko na pinili ko ang mga maling kaibigan noon at ngayon pinipili kong putulin ang
ugnayan sa kanila dahil ito ang pumipigil sa akin na maging malaya. Palilibutan ko ang aking
sarili ng mga taong hihikayatin ako na manatiling malaya sa kasalanan.
Katotohanan #13: Ang pagkontrol sa pananalita ay tumutulong sa
pagkontrol sa katawan
Kadalasan ang mga taong nilalabanan ang kanilang mga bisyo ay nilalagay sa isang kalagayan
kung saan tatanungin sila upang sabihin ang kanilang mga ginagawa noon. Ibig na gawin ito ng
mga dating nalulong sa bisyo at ito ay karanasan muli ng kabunyiang mga araw. Ang kislap ng
mga araw ng nakaraan ay bumabalik, ang nakakaaliw na kasiyahan ng isang kaibigan ay
pinupuno ang kanilang pananalita habang sinasabi nila ang mga oras na ibinigay nila sa
pagkalulong na siyang sumira sa kanilang buhay. Ang pagkontrol sa pananalita ay mahalagang
bagay upang mapasailalim sa kontrol ang ibang bahagi ng katawan.
1. Ano ang kabuluhan ng dila?
James 3:1-12 Santiago 3:1-12
My brethren, be not many masters, Mga kapatid ko, huwag maging tagapagturo ang
knowing that we shall receive the marami sa inyo, yamang nalalaman ninyo na
greater condemnation. ating tatanggapin ang lalong mabigat na
2 For in many things we offend all. If any kahatulan.
man offend not in word, the same is a 2 Sapagkat tayong lahat ay natitisod sa
perfect man, and able also to bridle the maraming bagay, Kung hindi natitisod ang
whole body. sinuman sa pananalita, ang gayon ay isang
3 Behold, we put bits in the horses' taong sakdal, at may kakayahan ding pumigil sa
mouths, that they may obey us; and we buong katawan.
turn about their whole body. 3 Narito, nilalagyan natin ng bokado ang mga
4 Behold also the ships, which though bibig ng mga kabayo, upang sumunod sila sa
they be so great, and are driven of atin; anupat naililiko natin ang kanilang buong
fierce winds, yet are they turned about katawan.
with a very small helm, whithersoever 4 Pansinin din ninyo ang mga barko, na
the governor listeth. bagaman napakalalaki ng mga ito, at itinutulak
5 Even so the tongue is a little member, ng malalakas na hangin, gayunman ay naililiko
and boasteth great things. Behold, how ang mga ito ng isang napakaliit na timon, saan
great a matter a little fire kindleth! man ito naisin ng tagatimon.
6 And the tongue is a fire, a world of 5 Gayundin naman ang dila ay isang maliit na
iniquity: so is the tongue among our bahagi ng katawan, at nagyayabang ito ng mga
members, that it defileth the whole dakilang bagay. Pansinin ninyo, kung gaano
body, and setteth on fire the course of kalaking bagay ang pinapaliyab ng napakaliit na
nature; and it is set on fire of hell. apoy!
7 For every kind of beasts, and of birds, 6 At ang dila ay isang apoy, isa itong sanlibutan
and of serpents, and of things in the ng kasamaan: gayon nga ang dila na kalakip ng
sea, is tamed, and hath been tamed of ating mga bahagi ng katawan, anupat
mankind: dinudungisan nito ang buong katawan, at
sinusunog ang pag-inog ng kalikasan; at pinag-
aapoy ito mismo ng impiyerno.
8 But the tongue can no man tame; it is 7 Sapagkat ang bawat uri ng mga hayop, at ng
an unruly evil, full of deadly poison. mga ibon, at ng mga ulupong, at ng mga bagay
9 Therewith bless we God, even the sa dagat, ay pinaaamo, at napapaamo ng
Father; and therewith curse we men, sangkatauhan:
which are made after the similitude of 8 Subalit ang dila ay hindi napapaamo ng
God. sinumang tao; isa itong hindi mapipigilang
10 Out of the same mouth proceedeth kasamaan, na puno ng lasong nakamamatay.
blessing and cursing. My brethren, 9 Sa pamamagitan nito ay pinupuri natin ang
these things ought not so to be. Diyos, samakatwid baga’y ang Ama; at sa
11 Doth a fountain send forth at the pamamagitan din nito ay isinusumpa natin ang
same place sweet water and bitter? mga tao, na ginawa ayon sa larawan ng Diyos.
12 Can the fig tree, my brethren, bear 10 Mula sa iisang bibig ay lumalabas ang
olive berries? either a vine, figs? so can pagpupuri at pagsusumpa. Mga kapatid ko, ang
no fountain both yield salt water and mga bagay na ito ay hindi nararapat
fresh. magkagayon.
11 Dinadaluyan kaya ang bukal na galing sa
iisang siwang ng kapwa tubig na matamis at
mapait?
12 Maaari kaya na ang puno ng igos, mga
kapatid ko, ay magbunga ng mga olibo? o kaya
ang puno ng ubas, ng mga ibos? gayundin
naman ay walang bukal na sabay na
dinadaluyan kapwa ng tubig na maalat at ng
matabang.
2. Ano ang tumutukoy sa kung ano ang sinasabi natin?
Matthew 12:34-35 Mateo 12:34-35
O generation of vipers, how can ye, O lahi ng mga ulupong, paaano ba kayo, na
being evil, speak good things? for out of masasama, ay makapagsasalita ng mabubuting
the abundance of the heart the mouth bagay? sapagkat mula sa kasaganaan ng puso ay
speaketh. nagsasalita ang bibig.
35 A good man out of the good treasure 35 Ang isang mabuting tao mula sa mabuting
of the heart bringeth forth good things: kayamanan ng kanyang puso ay naglalabas ng
and an evil man out of the evil treasure mabubuting bagay: at ang isang masamang tao
bringeth forth evil things. mula sa kanyang masamang kayamanan ay
naglalabas ng masasamang bagay.
3. Mahalaga ba talaga kung ano ang sinasabi natin?
Matthew 12:36-37 Mateo 12:36-37
But I say unto you, That every idle word Subalit sinasabi ko sa inyo, Na ang bawat
that men shall speak, they shall give salitang walang kabuluhan na sasabihin ng mga
account thereof in the day of judgment. tao, ay ipagbibigay sulit nila ito sa araw ng
37 For by thy words thou shalt be paghuhukom.
justified, and by thy words thou shalt be 37 Sapagkat sa pamamagitan ng iyong mga
condemned. salita ay mapawawalang sala ka, at sa
pamamagitan ng iyong mga salita ay
mahahatulan ka.
Not that which goeth into the mouth Hindi ang pumapasok sa bibig ang
defileth a man; but that which cometh nakapagpaparumi sa isang tao; kundi ang
out of the mouth, this defileth a man. lumalabas sa bibig, ito ang nakapagpaparumi sa
isang tao.
If any man among you seem to be Kung ang sinumang tao sa gitna ninyo ay waring
religious, and bridleth not his tongue, relihiyoso, at hindi naman niya pinipigil ang
but deceiveth his own heart, this man's kanyang dila, kundi dinadaya niya ang kanyang
religion is vain. sariling puso, ang relihiyon ng taong ito ay
walang kabuluhan.
Psalm 32:9
Mga Awit 32:9
Be ye not as the horse, or as the mule,
Huwag nawa kayong maging gaya ng kabayo, o
which have no understanding: whose
gaya ng mula na walang unawa: na marapat
mouth must be held in with bit and
igayak ng busal at ng paningkaw upang
bridle, lest they come near unto thee.
ipangpigil sa kanila, na kung dili'y hindi sila
magsisilapit sa iyo.
4. Ano ang kahalagahan ng pagmamasid (pagbabantay) sa kung ano ang ating sinasalita?
Proverbs 15:4 A wholesome tongue is a tree of life:
but perverseness therein is a breach in
the spirit.
Mga Kawikaan 15:4 Ang dilang magaling ay punong kahoy ng buhay:
nguni't ang kalikuan niyaon ay kasiraan ng diwa.
Psalm 34:12-14 Mga Awit 34:12-14
What man is he that desireth life, and Sinong tao ang nagnanasa ng buhay, at umiibig
loveth many days, that he may see sa maraming kaarawan upang makakita siya ng
good? mabuti?
13 Keep thy tongue from evil, and thy 13 Ingatan mo ang iyong dila mula sa masama.
lips from speaking guile. At ang iyong mga labi sa pagsasalita ng
14 Depart from evil, and do good; seek karayaan.
peace, and pursue it. 14 Lumayo ka sa kasamaan, at gumawa ka ng
mabuti; hanapin mo ang kapayapaan at habulin
mo.
I Peter 3:9-10 I Pedro 3:9-10
Not rendering evil for evil, or railing for Huwag ninyong gantihan ng masama ang
railing: but contrariwise blessing; masama, o ng pag-alipusta ang pag-alipusta:
knowing that ye are thereunto called, kundi sa halip ng pagpapala; yamang batid
that ye should inherit a blessing. ninyong dahil dito ay tinawag kayo, upang
10 For he that will love life, and see magmana kayo ng pagpapala.
good days, let him refrain his tongue 10 Sapagkat siya na naghahangad magmahal sa
from evil, and his lips that they speak no buhay, at nagnanais makita ng mabubuting
guile: araw, ay dapat magsikap na magpigil sa kanyang
dila sa masama, at huwag magsalita ng
pandaraya ang kanyang mga labi:
5. Ano ang resulta ng maling pananalita?
An ungodly man diggeth up evil: and in Ang walang kabuluhang tao ay kumakatha ng
his lips there is as a burning fire. kahirapan: at sa kaniyang mga labi ay may
28 A froward man soweth strife: and a masilakbong apoy.
whisperer separateth chief friends. 28 Ang magdarayang tao ay nagkakalat ng
pagtatalo: at ang mapaghatid-dumapit ay
naghihiwalay ng magkakaibigang matalik.
He that speaketh truth sheweth forth Ang nagbabadya ng katotohanan ay
righteousness: but a false witness nagpapakilala ng katuwiran, nguni't ang
deceit. sinungaling sa saksi ay nagdadaya.
18 There is that speaketh like the 18 May nagsasalitang madalas na parang
piercings of a sword: but the tongue of saliwan ng tabak: nguni't ang dila ng pantas ay
the wise is health. kagalingan.
19 The lip of truth shall be established 19 Ang labi ng katotohanan ay matatatag kailan
for ever: but a lying tongue is but for a man. Nguni't ang sinungaling na dila ay sa
moment. sangdali lamang.
Be not deceived: evil communications Huwag kayong padaya: ang masasamang
corrupt good manners. pakikisama ay sumisira sa magagandang pag-
uugali.
6. Ano ang dapat nating panalangin tungkol sa ating pananalita?
Let the words of my mouth, and the Maging kalugodlugod nawa ang mga salita ng
meditation of my heart, be acceptable aking bibig, at ang pagbubulay ng aking puso sa
in thy sight, O LORD, my strength, and iyong paningin, Oh Panginoon, na aking
my redeemer. malaking bato, at aking manunubos.
Set a watch, O LORD, before my mouth; Maglagay ka ng bantay, Oh Panginoon, sa harap
keep the door of my lips. ng aking bibig; ingatan mo ang pintuan ng aking
mga labi.
7. Ano ang mga dapat nating sabihin?
For my mouth shall speak truth; and Sapagka't ang aking bibig ay sasambit ng
wickedness is an abomination to my katotohanan; at kasamaan ay karumaldumal sa
lips. aking mga labi.
The Lord GOD hath given me the tongue Binigyan ako ng Panginoong Dios ng dila ng
of the learned, that I should know how nangaturuan, upang aking maalaman kung
to speak a word in season to him that is paanong aaliwin ng mga salita siyang
weary: he wakeneth morning by nanglulupaypay. Siya'y nagigising tuwing umaga,
morning, he wakeneth mine ear to hear ginigising niya ang aking pakinig upang makinig
as the learned. na gaya ng mga natuturuan.
The preparations of the heart in man, Ang mga paghahanda ng puso ay ukol sa tao:
and the answer of the tongue, is from nguni't ang sagot ng dila ay mula sa Panginoon.
the LORD.

Ipinahahayag ko ang katotohanan na ang pagkontrol sa aking pananalita ay tutulong sa akin na
makontrol ang aking katawan. Hindi ko na muling babalikan ang mga kwento ng aking kasalanan
at pagkalulong at sisikapin ko patuloy na sabihin ang katotohanan ng may pagmamahal sa ibang
tao.
Katotohanan #14: Ang pagmamataas ay dahilan ng espiritwal na

kabiguan
Bago pa mahulog ang tao sa kasalanan, isang anghel na nagngangalang Lucifer ang pinarusahan
ng Diyos dahil sa kaniyang pagmamataas. Ipinakilala ni Lucifer ang kasalanan ng pagmamataas
sa sangkatauahan sa Hardin ng Eden na naging sanhi ng pag-iisip nina Adan at Eba na maaari
silang maging katulad ng Diyos, kaya’t nagdala ito ng sumpa sa lahat ng tao. Ang pagmamataas
ay bunga ng kasalanan sa ating buhay. Sa oras na tayo ay naging mapagmataas, tayo ay
babagsak.
1. Saan nagsimula ang kayabangan?
Isaiah 14:12-16 Isaias 14:12-16
How art thou fallen from heaven, O Ano't nahulog ka mula sa langit, Oh tala sa
Lucifer, son of the morning! how art umaga, anak ng umaga! paanong ikaw ay
thou cut down to the ground, which lumagpak sa lupa, ikaw na siyang nagpahina sa
didst weaken the nations! mga bansa!
13 For thou hast said in thine heart, I 13 At sinabi mo sa iyong sarili, Ako'y sasampa sa
will ascend into heaven, I will exalt my langit, aking itataas ang aking luklukan sa itaas
throne above the stars of God: I will sit ng mga bituin ng Dios; at ako'y uupo sa bundok
also upon the mount of the ng kapisanan, sa mga kaduluduluhang bahagi ng
congregation, in the sides of the north: hilagaan:
14 I will ascend above the heights of the 14 Ako'y sasampa sa itaas ng mga kaitaasan ng
clouds; I will be like the most High. mga alapaap; ako'y magiging gaya ng
15 Yet thou shalt be brought down to Kataastaasan.
hell, to the sides of the pit. 15 Gayon ma'y mabababa ka sa Sheol, sa mga
16 They that see thee shall narrowly kaduluduluhang bahagi ng hukay.
look upon thee, and consider thee, 16 Silang nangakakakita sa iyo ay magsisititig sa
saying, Is this the man that made the iyo, kanilang mamasdan ka, na mangagsasabi,
earth to tremble, that did shake Ito baga ang lalake na nagpayanig ng lupa, na
kingdoms; nagpauga ng mga kaharian;
Now the serpent was more subtil than Ang ahas nga ay lalong tuso kay sa alin man sa
any beast of the field which the LORD mga hayop sa parang na nilikha ng Panginoong
God had made. And he said unto the Dios. At sinabi niya sa babae, Tunay bang sinabi
woman, Yea, hath God said, Ye shall not ng Dios, Huwag kayong kakain sa alin mang
eat of every tree of the garden? punong kahoy sa halamanan?
2 And the woman said unto the serpent, 2 At sinabi ng babae sa ahas, Sa bunga ng mga
We may eat of the fruit of the trees of punong kahoy sa halamanan ay makakakain
the garden: kami:
3 But of the fruit of the tree which is in desired to make one wise, she took of
the midst of the garden, God hath said, the fruit thereof, and did eat, and gave
Ye shall not eat of it, neither shall ye also unto her husband with her; and he
touch it, lest ye die. did eat.
4 And the serpent said unto the woman,
3 Datapuwa't sa bunga ng punong kahoy na
Ye shall not surely die:
nasa gitna ng halamanan ay sinabi ng Dios,
5 For God doth know that in the day ye
Huwag kayong kakain niyaon, ni huwag ninyong
eat thereof, then your eyes shall be
hihipuin, baka kayo'y mamatay.
opened, and ye shall be as gods,
4 At sinabi ng ahas sa babae, Tunay na hindi
knowing good and evil.
kayo mamamatay:
6 And when the woman saw that the
5 Sapagka't talastas ng Dios na sa araw na
tree was good for food, and that it was
kayo'y kumain niyaon ay madidilat nga ang
pleasant to the eyes, and a tree to be
inyong mga mata, at kayo'y magiging parang mananasa upang magpapantas sa tao, ay
Dios, na nakakakilala ng mabuti at masama. pumitas siya ng bunga niyaon at kinain; at
6 At nang makita ng babae, na ang bunga ng binigyan din niya ang kaniyang asawang kasama
punong kahoy ay mabuting kanin, at niya, at ito'y kumain.
nakalulugod sa mga mata, at kahoy na
2. Ano ang resulta ng kayabangan?
He that is of a proud heart stirreth up Siyang may sakim na diwa ay humihila ng
strife: but he that putteth his trust in kaalitan: nguni't siyang naglalagak ng kaniyang
the LORD shall be made fat. tiwala sa Panginoon ay tataba.
The fear of man bringeth a snare: but Ang pagkatakot sa tao ay nagdadala ng silo:
whoso putteth his trust in the LORD nguni't ang naglalagak ng kaniyang tiwala sa
shall be safe. Panginoon ay maliligtas.
Pride goeth before destruction, and an Ang kapalaluan ay nagpapauna sa
haughty spirit before a fall. kapahamakan, at ang mapagmataas na diwa ay
sa pagkabuwal.
The wicked, through the pride of his Ang masama, sa kapalaluan ng kaniyang mukha,
countenance, will not seek after God: ay nagsasabi, hindi niya sisiyasatin. Lahat niyang
God is not in all his thoughts. pagiisip ay, walang Dios.
Therefore pride compasseth them Kaya't kapalalua'y gaya ng kuwintas sa kanilang
about as a chain; violence covereth leeg: tinatakpan sila ng karahasan na gaya ng
them as a garment. bihisan.
When pride cometh, then cometh Pagka dumarating ang kapalaluan ay dumarating
shame: but with the lowly is wisdom. nga ang kahihiyan: nguni't nasa mababa ang
karunungan.
Only by pride cometh contention: but Sa kapalaluan, ang dumarating ay pagtatalo
with the well advised is wisdom. lamang: nguni't ang karunungan ay nangasa
nangaturuang maigi.
Pride goeth before destruction, and an Ang kapalaluan ay nagpapauna sa
haughty spirit before a fall. kapahamakan, at ang mapagmataas na diwa ay
sa pagkabuwal.
Not a novice, lest being lifted up with Hindi siya dapat baguhang mananampalataya,
pride he fall into the condemnation of upang huwag lumaki ang ulo niya sa kapalaluan
the devil. anupat siya ay mahulog sa kahatulan ng diyablo.
Wherefore let him that thinketh he Kaya nga siya na nag-aakalang siya ay nakatayo
standeth take heed lest he fall. ay mag-ingat upang huwag siyang mabuwal.
3. Ano ang tingin ng Diyos sa kayabangan?
Proverbs 6:16-19 17 A proud look, a lying tongue, and
These six things doth the LORD hate: hands that shed innocent blood,
yea, seven are an abomination unto 18 An heart that deviseth wicked
him: imaginations, feet that be swift in
running to mischief,
19 A false witness that speaketh lies, 17 Mga palalong mata, sinungaling na dila, at
and he that soweth discord among mga kamay na nagbububo ng walang salang
brethren. dugo;
18 Puso na kumakatha ng mga masamang akala,
Mga Kawikaan 6:16-19
mga paa na matulin sa pagtakbo sa kasamaan;
May anim na bagay na ipinagtatanim ng
19 Sinungaling na saksi na nagsasalita ng
Panginoon; Oo, pito na mga kasuklamsuklam sa
kabulaanan, at ang naghahasik ng pagtatalo sa
kaniya:
gitna ng magkakapatid.
The fear of the LORD is to hate evil: Ang pagkatakot sa Panginoon ay ipagtanim ang
pride, and arrogancy, and the evil way, kasamaan; Kapalaluan, at kahambugan at
and the froward mouth, do I hate. masamang lakad, at ang masamang bibig ay
aking ipinagtatanim.
For all that is in the world, the lust of Sapagkat ang lahat ng nasa sanlibutan, ang
the flesh, and the lust of the eyes, and pagnanasa ng laman, at ang pagnanasa ng mga
the pride of life, is not of the Father, but mata, at ang pagmamataas sa buhay, ay hindi
is of the world. mula sa Ama, kundi sa sanlibutan.
4. Ano ang solusyon sa kayabangan?
At the same time came the disciples Nang oras ding iyon ay lumapit kay Jesus ang
unto Jesus, saying, Who is the greatest mga alagad, na nagsasabi, Sino ang pinakadakila
in the kingdom of heaven? sa kaharian ng langit?
2 And Jesus called a little child unto 2 At tumawag si Jesus ng isang batang maliit
him, and set him in the midst of them, palapit sa kanya, at inilagay niya siya sa gitna
3 And said, Verily I say unto you, Except nila,
ye be converted, and become as little 3 At sinabi niya, Katotohanang sinasabi ko sa
children, ye shall not enter into the inyo, Malibang manumbalik kayo, at maging
kingdom of heaven. tulad ng mga batang maliliit, hindi kayo
4 Whosoever therefore shall humble makapapasok sa kaharian ng langit.
himself as this little child, the same is 4 Kaya nga ang sinumang magpapakumbaba ng
greatest in the kingdom of heaven. kanyang sarili tulad ng batang maliit na ito, siya
rin ang pinakadakila sa kaharian ng langit.
5. Ano ang bunga ng pagpapakumbaba?
Job 22:29 Job 22:29
When men are cast down, then thou Pagka inilulugmok ka nila, ay iyong sasabihin:
shalt say, There is lifting up; and he shall Magpakataas; at ililigtas niya ang
save the humble person. mapagpakumbabang tao.
When he maketh inquisition for blood, Sapagka't siyang nagsisiyasat ng dugo ay
he remembereth them: he forgetteth umaalaala sa kanila: hindi niya kinalilimutan ang
not the cry of the humble. daing ng dukha.
LORD, thou hast heard the desire of the Panginoon, iyong narinig ang nasa ng mga
humble: thou wilt prepare their heart, maamo: iyong ihahanda ang kanilang puso,
thou wilt cause thine ear to hear: iyong pakikinggan ng iyong pakinig:
Proverbs 15:33 Kawikaan 15:33
The fear of the LORD is the instruction Ang pagkatakot sa Panginoon ay turo ng
of wisdom; and before honour is karunungan; at sa unahan ng karangalan ay
humility. nagpapauna ang pagpapakumbaba.
go: sasama:
2 Chronicles 7:14 their wicked ways; then will I hear from
If my people, which are called by my heaven, and will forgive their sin, and
name, shall humble themselves, and will heal their land.
pray, and seek my face, and turn from
aking mukha, at talikuran ang kanilang
2 Mga Cronico 7:14
masamang mga lakad; akin ngang didinggin sa
Kung ang aking bayan na tinatawag sa
langit, at ipatatawad ko ang kanilang kasalanan,
pamamagitan ng aking pangalan ay
at pagagalingin ko ang kanilang lupain.
magpakumbaba at dumalangin, at hanapin ang
For thus saith the high and lofty One Sapagka't ganito ang sabi ng Mataas at Matayog
that inhabiteth eternity, whose name is na tumatahan sa walang hanggan, na ang
Holy; I dwell in the high and holy place, pangalan ay Banal; Ako'y tumatahan sa mataas
with him also that is of a contrite and at banal na dako na kasama rin niya na may
humble spirit, to revive the spirit of the pagsisisi at pagpapakumbabang-loob, upang
humble, and to revive the heart of the bumuhay ng loob ng nagpapakumbaba, at
contrite ones. upang bumuhay ng puso ng nagsisisi.
But he giveth more grace. Wherefore he Subalit nagkakaloob siya ng higit pang biyaya.
saith, God resisteth the proud, but Kaya nga sinasabi niya, Sinasalungat ng Diyos
giveth grace unto the humble. ang mga mapagmataas, subalit binibigyan niya
Humble yourselves in the sight of the Magpakumbaba kayo sa inyong mga sarili sa
Lord, and he shall lift you up. paningin ng Panginoon, at kayo ay itataas niya.
I Peter 5:5-7
Likewise, ye younger, submit yourselves
unto the elder. Yea, all of you be subject
one to another, and be clothed with
I Pedro 5:5-7
humility: for God resisteth the proud,
Gayundin naman, kayong mga kabataan,
and giveth grace to the humble.
ipasakop ninyo ang inyu-inyong mga sarili sa
6 Humble yourselves therefore under
mga matatanda. Oo, kayong lahat ay
the mighty hand of God, that he may
magpasakop sa isa’t isa, at magsuot kayo ng
exalt you in due time:
kapakumbabaan: sapagkat sinasalungat ng
7 Casting all your care upon him; for he
Diyos ang mga mapagmataas, at binibigyan niya
careth for you.
6 Kaya nga magpakumbaba kayo sa inyu-inyung 7 Ilagak ninyo sa kanya ang lahat ng inyong
mga sarili sa ilalim ng makapangyarihang kamay kabalisahan; dahil nagmamalasakit siya sa inyo.
ng Diyos, upang itaas niya kayo sa takdang
panahon:

Ipinahahayag ko ang katotohanan na ang pagmamataas ay dahilan ng espiritwal na kabiguan.
Nagpapakumbaba ako sa harap ng Diyos at mula sa araw na ito ay maghahangad ako na
lumakad ng may pagpapakumbaba sa Diyos at sa kapwa ko tao.
Katotohanan #15: Manatili kang malaya

Ang ating kalayaan ay hindi libre dahil binayaran ito ni Hesus sa pamamagitan ng Kaniyang
buhay para ikaw ay makalaya. Alam natin na ang makalaya ng ganap sa pagkalulong ay
pinaghihirapan sa pamamagitan ng pagsunod at pagsasabuhay ng mga katotohanan sa Bibliya
na iyong pinag-aaralan. Isang katotohanan ang dapat mong pakatandaan: Kapag ikaw ay
bumalik sa iyong dating pag-iisip at gawain, ikaw ay mahihikayat muli na bumalik sa iyong
kasalanan na gumapos sa iyong buhay. Kailangan mong pagsikapan na mapanatiling lumalakad
ng tapat kasama ang Diyos upang matamasa ang kalayaang ibinigay Niya sa iyo.
Ang mga sumusunod na talata ay mga paalala sa pagpapanatili ng iyong kalayaan sa
pagkalulong.
1. Ano ang nagdala sa atin sa kalayaan?
Except the LORD build the house, they Malibang itayo ng Panginoon ang bahay, walang
labour in vain that build it: except the kabuluhang nagsisigawa ang nagtatayo:
LORD keep the city, the watchman malibang ingatan ng Panginoon ang bayan,
waketh but in vain. walang kabuluhang gumigising ang bantay.
Isaiah 40:29-31 31 But they that wait upon the LORD
He giveth power to the faint; and to shall renew their strength; they shall
them that have no might he increaseth mount up with wings as eagles; they
strength. shall run, and not be weary; and they
30 Even the youths shall faint and be shall walk, and not faint.
weary, and the young men shall utterly
Isaias 40:29-31
fall:
Siya'y nagbibigay ng lakas sa mahina; at ang 31 Nguni't silang nangaghihintay sa Panginoon
walang kapangyarihan ay pinananagana niya sa ay mangagbabagong lakas; sila'y paiilanglang na
kalakasan. may mga pakpak na parang mga aguila; sila'y
30 Pati ng mga kabinataan ay manlalata at magsisitakbo, at hindi mangapapagod; sila'y
mapapagod, at ang mga binata ay lubos na magsisilakad, at hindi manganghihina.
mangabubuwal:
yea, I will uphold thee with the right
hand of my righteousness.
Isaiah 41:10 Isaiah 41:10
Fear thou not; for I am with thee: be Huwag kang matakot, sapagka't ako'y
not dismayed; for I am thy God: I will sumasaiyo; huwag kang manglupaypay,
strengthen thee; yea, I will help thee; sapagka't ako'y iyong Dios; aking palalakasin ka;
oo, aking tutulungan ka; oo, aking aalalayan ka
ng kanang kamay ng aking katuwiran.
Stand fast therefore in the liberty Samakatwid ay manindigan kayong matatag na
wherewith Christ hath made us free, nasa kalayaang dahil dito ay pinalaya tayo ni
and be not entangled again with the Cristo, at huwag na kayong magpailalim pang
yoke of bondage. muli sa pamatok ng pagka-alipin.

For the law of the Spirit of life in Christ Sapagkat ang batas ng Espiritu ng buhay na na
Jesus hath made me free from the law kay Cristo Jesus ay nagpalaya sa akin mula sa
of sin and death. batas ng kasalanan at kamatayan.
John 8:32 Juan 8:32
And ye shall know the truth, and the At malalaman ninyo ang katotohanan, at ang
truth shall make you free. katotohanan ang magpapalaya sa inyo.
John 8:36 If the Son therefore shall make you free,
ye shall be free indeed.
Kung palalayain nga kayo ng Anak, magiging
Juan 8:36
tunay na malalaya kayo.
Mga Taga-Colosas 1:12-14

Na nagpapasalamat sa Ama, na gumawa sa
Colossians 1:12-14
ating karapat-dapat na maging mga kabahagi sa
Giving thanks unto the Father, which
mana ng mga pinabanal sa kaliwanagan:
hath made us meet to be partakers of
13 Na siyang nagligtas sa atin mula sa
the inheritance of the saints in light:
kapangyarihan ng kadiliman, at naglipat sa atin
13 Who hath delivered us from the
sa kaharian ng kanyang Anak na iniibig:
power of darkness, and hath translated
14 Na sa kanya ay may katubusan tayo sa
us into the kingdom of his dear Son:
pamamagitan ng kanyang dugo, maging ng
14 In whom we have redemption
kapatawaran ng mga kasalanan:
through his blood, even the forgiveness
of sins:
2. Posible bang bumalik ako sa pagkaalipin ng pagkalulong?
Ito ay hindi tanong patungkol sa pagkawala ng kaligtasan dahil klaro sa Bibliya na ang
kaligtasan ay panghabang-buhay. Sa halip, ito ay tanong na maglalagay saatin pabalik sa
pagkalulong.
Whom resist stedfast in the faith, Labanan ninyo siya ng may katatagan sa
knowing that the same afflictions are pananampalataya, yamang batid ninyo na ang
accomplished in your brethren that are gayunding mga paghihirap ay nararanasan din
in the world. ng inyong mga kapatirang nasa sanlibutan.
As a dog returneth to his vomit, so a Kung paano ang aso na bumabalik sa kaniyang
fool returneth to his folly. suka, gayon ang mangmang na umuulit ng
kaniyang kamangmangan.
2 Peter 2:20-22 Jesus Christ, they are again entangled
For if after they have escaped the therein, and overcome, the latter end is
pollutions of the world through the worse with them than the beginning.
knowledge of the Lord and Saviour 2 Pedro 2:20-22
Sapagkat kung pagkatapos nilang makatakas sa si Jesus Cristo, ay muli pa silang masangkot sa
mga karumihan ng sanlibutan sa pamamagitan mga ito, at madaig, ang huling kinahinatnan ay
ng pagkakilala sa Panginoon at tagapagligtas na higit na malala para sa kanila kaysa nang una.
21 For it had been better for them not 21 Sapagkat lalong mabuti pa para sa kanila ang
to have known the way of hindi na nakabatid sa daan ng katuwiran, kaysa,
righteousness, than, after they have pagkatapos nilang malaman ito, ay tumalikod
known it, to turn from the holy sila sa kautusang banal na ipinagkaloob sa
commandment delivered unto them. kanila.
22 But it is happened unto them 22 Anupat nangyari sa kanila ang ayon sa tunay
according to the true proverb, The dog na kasabihan, Nagbabalik muli ang aso sa
is turned to his own vomit again; and kanyang sariling suka; at ang babaing baboy
the sow that was washed to her namang nahugasan na sa paglulublob niya sa
wallowing in the mire. putik.

3. Ano ang kailangan natin gawin upang manatiling malaya?
The LORD is nigh unto all them that call Ang Panginoon ay malapit sa lahat na
upon him, to all that call upon him in nagsisitawag sa kaniya, sa lahat na nagsisitawag
truth. sa kaniya sa katotohanan.
Trust in the LORD with all thine heart; Tumiwala ka sa Panginoon ng buong puso mo,
and lean not unto thine own at huwag kang manalig sa iyong sariling
understanding. kaunawaan:
6 In all thy ways acknowledge him, and 6 Kilalanin mo siya sa lahat ng iyong mga lakad,
he shall direct thy paths. at kaniyang ituturo ang iyong mga landas.
My son, attend to my words; incline Anak ko, makinig ka sa aking mga salita; ikiling
thine ear unto my sayings. mo ang iyong pakinig sa aking mga sabi.
21 Let them not depart from thine eyes; 21 Huwag mangahiwalay sa iyong mga mata;
keep them in the midst of thine heart. Ingatan mo sa kaibuturan ng iyong puso.
22 Sapagka't buhay sa nangakakasumpong, at
22 For they are life unto those that find kagalingan sa buo nilang katawan.
them, and health to all their flesh.
Jeremiah 17:7-8 Jeremias 17:7-8
Blessed is the man that trusteth in the Mapalad ang tao na tumitiwala sa Panginoon, at
LORD, and whose hope the LORD is. ang pagasa ay ang Panginoon.
8 For he shall be as a tree planted by 8 Sapagka't siya'y magiging parang punong
the waters, and that spreadeth out her kahoy na itinanim sa tabi ng tubig, at naguugat
roots by the river, and shall not see sa tabi ng ilog, at hindi matatakot pagka ang init
when heat cometh, but her leaf shall be ay dumarating, kundi ang kaniyang dahon ay
green; and shall not be careful in the magiging sariwa; at hindi mababalisa sa taon ng
year of drought, neither shall cease pagkatuyu, o maglilikat man ng pagbubunga.
from yielding fruit.
But his delight is in the law of the LORD; Kundi ang kaniyang kasayahan ay nasa kautusan
and in his law doth he meditate day and ng Panginoon; at sa kautusan niya
night. nagbubulaybulay siya araw at gabi.
3 And he shall be like a tree planted by 3 At siya'y magiging parang punong kahoy na
the rivers of water, that bringeth forth itinanim sa siping ng mga agos ng tubig, na
his fruit in his season; his leaf also shall nagbubunga sa kaniyang kapanahunan, ang
not wither; and whatsoever he doeth kaniyang dahon nama'y hindi malalanta; at
shall prosper. anumang kaniyang gawin ay giginhawa.
Call unto me, and I will answer thee, Tumawag ka sa akin, at ako'y sasagot sa iyo, at
and shew thee great and mighty things, ako'y magpapakita sa iyo ng mga dakilang
which thou knowest not. bagay, at mahihirap na hindi mo nangalalaman.
Matthew 6:5-13 to pray standing in the synagogues and

And when thou prayest, thou shalt not in the corners of the streets, that they
be as the hypocrites are: for they love
may be seen of men. Verily I say unto gustung-gusto nilang manalangin nang nakatayo
you, They have their reward. sa mga sinagoga at sa mga panulukan ng mga
6 But thou, when thou prayest, enter lansangan, upang mapansin sila ng mga tao.
into thy closet, and when thou hast shut Katotohanang sinasabi ko sa inyo, Tinanggap na
thy door, pray to thy Father which is in nila ang kanilang gantimpala.
secret; and thy Father which seeth in 6 Subalit ikaw, kapag manalangin ka, pumasok
secret shall reward thee openly. ka sa iyong silid, at pagkasara mo ng iyong pinto,
7 But when ye pray, use not vain manalangin ka sa iyong Amang nasa lihim; at
repetitions, as the heathen do: for they ang iyong Amang nakakakita nang palihim ang
think that they shall be heard for their siyang gagantimpala sa iyo nang hayagan.
much speaking. 7 Subalit kapag mananalangin kayo, huwag
8 Be not ye therefore like unto them: for kayong gagamit ng mga walang kabuluhang
your Father knoweth what things ye paulit-ulit, tulad ng ginagawa ng mga pagano;
have need of, before ye ask him. sapagkat inaakala nilang pakikinggan sila dahil
9 After this manner therefore pray ye: sa kanilang labis na pagsasalita.
Our Father which art in heaven, 8 Kaya nga huwag kayong maging katulad nila:
Hallowed be thy name. sapagkat batid na ng inyong Ama kung anong
10 Thy kingdom come. Thy will be done mga bagay ang kinakailangan ninyo, bago pa
in earth, as it is in heaven. man kayo humingi sa kanya.
11 Give us this day our daily bread. 9 Samakatwid ay sa ganitong paraan kayo
12 And forgive us our debts, as we manalangin: Ama naming nasa langit,
forgive our debtors. Pakabanalin nawa ang iyong pangalan.
13 And lead us not into temptation, but 10 Dumating nawa ang iyong kaharian. Ang
deliver us from evil: For thine is the kalooban mo nawa ang masunod sa lupa, nawa
kingdom, and the power, and the glory, paanong nasusunod ito sa langit.
for ever. Amen. 11 Bigyan mo kami ngayon ng aming tinapay na
Mateo 6:5-13 pangaraw-araw.
At kapag mananalangin ka, huwag mong
tutularan ang mga mapagkunwari: sapagkat
12 At patawarin mo kami sa aming mga utang,
kung paanong nagpapatawad kami sa mga may
utang sa amin.
13 At huwag mo kaming ipadaig sa tukso, kundi
iligtas mo kami sa masama: Sapagkat sa iyo ang
kaharian, at ang kapangyarihan, at ang
kaluwalhatian, magpakailanman. Amen.

15 But if ye forgive not men their
trespasses, neither will your Father
Matthew 6:14-15 forgive your trespasses.
For if ye forgive men their trespasses,
your heavenly Father will also forgive
Mateo 6:14-15
you:
Sapagkat kung pinatatawad ninyo ang mga tao 15 Subalit kung hindi ninyo patatawarin ang
sa kanilang mga pagkakasala, patatawarin din mga tao sa kanilang mga pagkakasala, hindi rin
naman kayo ng inyong Amang nasa langit: naman patatawarin ng inyong Ama ang mga
pagkakasala ninyo.
No man can serve two masters: for Walang taong makapaglilingkod sa dalawang
either he will hate the one, and love the panginoon: sapagkat kapopootan niya ang isa,
other; or else he will hold to the one, at mamahalin niya ang ikalawa; o kaya naman
and despise the other. Ye cannot serve ay pahahalagahan niya ang isa, at hahamakin
God and mammon. niya ang ikalawa. Hindi kayo makakapaglingkod
kapwa sa Diyos at sa kayamanan.
Therefore take no thought, saying, Samakatwid ay huwag kayong mabalisa, na
What shall we eat? or, What shall we magsabi, Ano ang aming kakainin? o, Ano ang
drink? or, Wherewithal shall we be aming iinumin? o, Ano ang aming isusuot?
clothed? 32 (Sapagkat hinahangad ng mga Hentil ang
32 (For after all these things do the lahat ng mga bagay na ito:) dahil batid na ng
Gentiles seek:) for your heavenly Father inyong Amang nasa langit na kailangan ninyo
knoweth that ye have need of all these ang lahat ng mga bagay na ito.
things. 33 Subalit hanapin muna ninyo ang kaharian ng
33 But seek ye first the kingdom of God, Diyos, at ang kanyang katuwiran; at ang lahat ng
and his righteousness; and all these mga bagay na ito pawing idaragdag sa inyo.
things shall be added unto you.
34 Take therefore no thought for the 34 Kaya nga huwag ninyong ikabalisa ang
morrow: for the morrow shall take patungkol sa bukas: sapagkat ang bukas ang
thought for the things of itself. mababalisa para sa mga bagay na ganang sa
Sufficient unto the day is the evil kanya. Sapat na para sa ngayon ang kasamaan
thereof. nito.
Romans 6:11-18 13 Neither yield ye your members as
Likewise reckon ye also yourselves to be instruments of unrighteousness unto
dead indeed unto sin, but alive unto sin: but yield yourselves unto God, as
God through Jesus Christ our Lord. those that are alive from the dead, and
12 Let not sin therefore reign in your your members as instruments of
mortal body, that ye should obey it in righteousness unto God.
the lusts thereof.
14 For sin shall not have dominion over 12 Huwag nga ninyong hayaang maghari pa ang
you: for ye are not under the law, but kasalanan sa inyong mga kamatayang katawan,
under grace. upang sundin ang mga pagnanasa nito.
15 What then? shall we sin, because we 13 Ni huwag ninyong ipaubaya ang inyong mga
are not under the law, but under grace? bahagi ng katawan bilang mga kasangkapan ng
God forbid. kalikuan sa kasalanan: kundi ipaubaya ninyo ang
16 Know ye not, that to whom ye yield inyong mga sarili sa Diyos, na tulad nilang mga
yourselves servants to obey, his nabuhay mula sa mga patay, at ang inyong mga
servants ye are to whom ye obey; bahagi ng katawan bilang mga kasangkapan ng
whether of sin unto death, or of katuwiran sa Diyos.
obedience unto righteousness? 14 Sapagkat ang kasalanan ay hindi na
17 But God be thanked, that ye were makapaghahari sa inyo: sapagkat wala na kayo
the servants of sin, but ye have obeyed sa ilalim ng batas, kundi nasa ilalim na kayo ng
from the heart that form of doctrine biyaya.
which was delivered you. 15 Ano nga kung gayon? magkakasala ba tayo,
18 Being then made free from sin, ye dahil wala na tayo sa ilalim ng batas, kundi nasa
became the servants of righteousness. ilalim na tayo ng biyaya? Huwag nawang itulot
ng Diyos.
16 Hindi ba ninyo alam, na kung kanino ninyo
ipinapaubaya ang iyong mga sarili bilang mga
alipin upang sumunod, kayo ay mga alipin
niyaong inyong sinusunod; maging ng kasalanan
tungo sa kamatayan, o ng pagsunod tungo sa
katuwiran?
17 Subalit salamat sa Diyos, bagaman naging
mga alipin kayo ng kasalanan, subalit sinunod
Gayundin naman ay ituring ninyo ang inyong
ninyo mula sa puso yaong anyo ng doktrinang
mga sarili na tunay na ngang patay sa kasalanan,
ibinigay sa inyo.
subalit nabubuhay sa Diyos sa pamamagitan ni
18 Palibhasa’y pinalaya na kayo mula sa
Jesus Cristo na ating Panginoon.
kasalanan, kayo ay naging mga alipin ng
katuwiran.
I Corinthians 10:13-14 I Mga Taga-Corinto 10:13-14
There hath no temptation taken you but Walang tuksong dumating sa inyo kundi yaong
such as is common to man: but God is karaniwan sa tao: subalit tapat ang Diyos anupat
faithful, who will not suffer you to be hindi niya kayo pababayaang tuksuhin nang higit
tempted above that ye are able; but will kaysa sa inyong makakaya; kundi kasama rin ng
with the temptation also make a way to tukso ay gagawa siya ng paraan ng pagtakas,
escape, that ye may be able to bear it. upang makakaya ninyo itong tiisin.
14 Wherefore, my dearly beloved, flee 14 Kaya nga, mga pinakamamahal ko,
from idolatry. magsitakas kayo mula sa pagsamba sa diyos-
diyosan.
Ipinahahayag ko ang katotohanan na ang kalayaan ko ay dapat kong panatilihin. Ako ay
nagpapasya na magkaroon ng tapat na paglakad kasama ang Diyos at pagsisikapan na bantayan
ang aking buhay at pag-iisip gamit ang Salita ng Diyos. Ako ay magpapakumbabang magtitiwala
sa Diyos na ako ay iingatan Niya upang hindi ako bumagsak sa kasalanan at masayang ang
kalayaan na ibinigay Niya saakin.

15 Bible Truths-PR1

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

15 Bible Truths-PR1

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

15 Katotohanan ng Bibliya

Ano ang kinalaman ng talatang ito sa katotohanan #1?

Ano ang kinalaman ng talatang ito sa katotohanan #1?

Ano ang kinalaman ng talatang ito sa katotohanan #1?

Ano ang kinalaman ng talatang ito sa katotohanan #1?

Ano ang kinalaman ng talatang ito sa katotohanan #1?

Ano ang kinalaman ng talatang ito sa katotohanan #1?

Ano ang kinalaman ng talatang ito sa katotohanan #1?

Ano ang kinalaman ng talatang ito sa katotohanan #1?

Ano ang kinalaman ng talatang ito sa katotohanan #1?

Ano ang kinalaman ng talatang ito sa katotohanan #1?

Ano ang kinalaman ng talatang ito sa katotohanan #1?

Ano ang kinalaman ng talatang ito sa katotohanan #1?

Ano ang kinalaman ng talatang ito sa katotohanan #1?

Ano ang kinalaman ng talatang ito sa katotohanan #1?

Ano ang kinalaman ng talatang ito sa katotohanan #1?

Ano ang kinalaman ng talatang ito sa katotohanan #1?

Ano ang kinalaman ng talatang ito sa katotohanan #1?

Ano ang kinalaman ng talatang ito sa katotohanan #1?

Ano ang kinalaman ng talatang ito sa katotohanan #1?

Ano ang kinalaman ng talatang ito sa katotohanan #1?

Ano ang kinalaman ng talatang ito sa katotohanan #1?

Katotohanan #2: Ang Salita ng Diyos ay tiyak na katotohanan

Ano ang kinalaman ng talatang ito sa katotohanan #2?

Ano ang kinalaman ng talatang ito sa katotohanan #2?

Ano ang kinalaman ng talatang ito sa katotohanan #2?

Ano ang kinalaman ng talatang ito sa katotohanan #2?

Ano ang kinalaman ng talatang ito sa katotohanan #2?

Ano ang kinalaman ng talatang ito sa katotohanan #2?

Ano ang kinalaman ng talatang ito sa katotohanan #2?

Ano ang kinalaman ng talatang ito sa katotohanan #2?

8. Ano ang gustong gawin ng Diyos sa Kaniyang katotohanan?

Ano ang kinalaman ng talatang ito sa katotohanan #2?

Ano ang kinalaman ng talatang ito sa katotohanan #2?

Ano ang kinalaman ng talatang ito sa katotohanan #2?

Katotohanan #3: Ang Pagkalulong ay bunga ng paggawa ng kasalanan

Mga Taga-Roma 7:18-20

19 Marami rin naman sa kanilang mga

Ano ang kinalaman ng talatang ito sa katotohanan #3?

Romans 6:16-21 members servants to righteousness

Ano ang kinalaman ng talatang ito sa katotohanan #4?

Katotohanan #5: Sinisira ng kasalanan ang lahat ng mahawakan nito

9 At itinapon ang malaking dragon, ang

Ano ang kinalaman ng talatang ito sa katotohanan #5?

Ano ang kinalaman ng talatang ito sa katotohanan #6?

Ano ang kinalaman ng talatang ito sa katotohanan #6?

Ano ang kinalaman ng talatang ito sa katotohanan #7?

Ano ang kinalaman ng talatang ito sa katotohanan #7?

John 3:3-6 Jesus answered and said unto him,

Ano ang kinalaman ng talatang ito sa katotohanan #8?

unto him, after he had gone in to

Ezekiel 36:26-31 28 And ye shall dwell in the land that I

Ano ang kinalaman ng talatang ito sa katotohanan #8?

Katotohanan #9: Ang isang mananampalataya ay hindi na alipin ng

2 Peter 1:3-4 2 Pedro 1:3-4

Ano ang kinalaman ng talatang ito sa katotohanan #9?

Ano ang kinalaman ng talatang ito sa katotohanan #9?

Ano ang kinalaman ng talatang ito sa katotohanan #9?

Katotohanan #10: Pagtapos alisin ang pagkalulong, kailangan palitan

Ano ang kinalaman ng talatang ito sa katotohanan #10?

Ano ang kinalaman ng talatang ito sa katotohanan #10?

Ano ang kinalaman ng talatang ito sa katotohanan #10?

Ano ang kinalaman ng talatang ito sa katotohanan #10?