OSCYLOSKOP ELEKTRONICZNY

TYP DT6620

INSTRUKCJA EKSPLOATACJI
CZĘŚĆ I
INSTRUKCJA OBSŁUGI

PRZEDSIĘBIORSTWO APARATURY ELEKTRONICZNEJ

"RADIOTECHNIKA"
50-335 WROCŁAW UL H.SIENKIEWICZA 6
tel. 22-86-91 do 97 telex: 07-12-228
 DT 6620

OSCYLOSKOP ELEKTRONICZNY

typ DT 6620

INSTRUKCJA EKSPLOATACJI

Czesc I

INSTRUKCJA OBSŁUGI

A. CHARAKTERYSTYKA PRZYRZĄDU
B. INSTRUKCJA OBSŁUGI
C. OPIS UKŁADÓW

Wydanie II
Wrocław, s t y c z e ń 1988

PAB RADIOTEHNIKA
5 0 - 3 5 5 WROCŁAW
u l . R. SIENKIEWICZA 6
DT 6620

SPIS TREŚCI

A. CHARAKTERYSTYKA PRZYRZĄDU
Str.
1. Dane o g ó l n e A-l.
2. Zespoły funkcjonalne A-2
3 . Wyposażenie n o r m a l n e A-4
4. Dane t e c h n i c z n e A-4

B. INSTRUKCJA OBSŁUGI

1, Wstępne c z y n n o ś c i p r z y g o t o w a w c z e B-l
1.1. Wstępne czynności przygotowawcze B-l
1.2. Ochrana przed porażeniem B-2
1.3. Instalowanie oscyloskopu B-3
1.4. Reklimatyzacja B-3
1.5 Przechowywanie /składowanie/ B-4

2. Opis organów regulaji i przyłączenia B-5

2.1 P ł y t a czołowa B-6
2.2 Płyta tylna B-10
2.3 Lewa ś c i a n k a obudowy B-11

3. Podstawowe I n f o r m a c j e o o b s ł u d z e B-11
3.1. Ustawienie organów r e g u l a c j i do z a ł ą c z e n i a
przyrządu B-11
3.2. Regulacja jasności, ostrości i astygmatyzmu B-13
3.3. Lokalizacja i r e g u l a c j a p o ł o ż e n i a plamki B-14
3.4. S k a l a pomiarowa B-14
3.5. Równoważenie w z m a c n i a c z a p i o n o w e g o B-14
3.6. K a l i b r a c j a układów o d c h y l a n i a pionowego B-15
3.7. Kompensacja s o n d p o m i a r o w y c h B-16
3.8. Podłączenie oscyloskopu do badanego
lub współpracującego obiektu B-16

1
DT 6620

3.0. Rodzaje wejścia toru T wzmacniacze

o d c h y l a n i a pionowego/ B-17
3.10. Współczynniki odchylania B-18
3.11. Rodzaje o d c h y l a n i a pionowego 1 ź r ó d ł a
wzwalania w e w n ę t r z n e g o B-19
3.12. Rodzaje podstawy obrazu B-21
3.13. Regulacja współczyników c z a s / d z B-22
3.14. Rodzaje r o z c i ą g u A B-22
3.15. Rodzaje r o z c i ą g u B B-24
3.16. Źródło wyzwalania B-24
3.17. Rodzaje wyzwalania rozciągów A 1 B B-24
3.18. R e g u l a c j a poziomu 1 z b a c z a w y z w a l a n i a A 1 B B-25
3.19. R e g u l a c j a czasu p o w t a r z a n i a r o z c i ą g u A B-26
3.20. R e g u l a c j a czasu o p ó ź n i e n i a r o z c i ą g u B B-26
3.21. Praca X - T B-26
3.22. Praca szeregowa / kaskadowa/ kanałów 1 1 2 B-27
3.23. Konserwacja b i e ż ą c a B-27
3.24. Przechowywanie przyrządu w c z a s i e

eksploatacji B-28

C. OPIS UKŁADÓW

1. Opis schematu blokowego C-l

2. Wzmacniacz o d c h y l a n i a pionowego C-7

2 . 1 . Okłady w e j ś c i o w e kanałów 1 i 2 - Zespół Z - l C-7
2.2. P r z e d w z m a c n i a c z k a n a ł u 1 - Z e s p o ł y Z - 2 i Z-4 C-8
2.3. P r z e d w z m a c n i a c z k a n a ł u 2 - Z e s p o ł y Z - 3 i Z-4 C-9
2.4. Z e s p ó ł bramek d i o d o w y c h - Z e s p ó ł Z-4 C-10
2.5. Wzmacniacz s u m u j ą c y - Z e s p ó ł Z-4 C-11
2.6. Wzmacniacz w y z w a l a n i a w e w n ę t r z n e g o
- Z e s p ó ł Z-4 C-11
2 . 7 . Wzmacniacz obrazu sygnału wyzwalania
- Zespół Z-4 C-12
2.8. U k ł a d p r z e ł ą c z a n i a k a n a ł ó w - Z e s p ó l Z-5 C-12
2.9. Linia opóźniająca C-13

2
DT 6620

2.10. Wzmacniacz główny o d c h y l a n i a p i o n o w e g o

- Z e s p ó l Z-6 C-14

3. U k ł a d y w y z w a l a n i a p o d s t a w y c z a s u C-15
3 . 1 . Układy wyzwalania podstawy czasu A
- Z e s p ó ł Z-7 C-15
3.2. Układy wyzwalania podstawy czasu B
- Zespół Z-8 C-17

4. Podstawa c z a s u C-18
4 . 1 . Układ p o d s t a w y c z a s u A - Z e s p o ł y Z - 9 a ,
Z - 9 b i Z-11 C-18
4.2. Układy podstawy c z a s u o - Z e s p o ł y Z-10a,
Z-l0b i Z-11 C-23
4 . 3 . Układ b r a n e k r o z j a ś n i a n i a - Z e s p ó ł Z-13 C-26

5. Wzmacniacz o d c h y l a n i a poziomego - Z e s p ó l Z-13 C-30

5 . 1 . Przedwzmaniacz C-30
5.2. Wzmacniacz w y j ś c i o w y C-31
5.3. Przedwzmacniacz o d c h y l a n i a zewnętrznego C-31

6 . Wzmacniacz r o z j a ś n i a n i a 1 z a s i l a n i a lampy
o s c y l o s k o p o w e j - Z e s p ó ł Z-15 C-32
6.1. Wzmacniacz r o z j a ś n i a n i a C-32
6.2. Z a s i l a c z lampy o s c y l o s k o p o w e j C-34

7. K a l i b r a t o r - Z e s p ó ł Z-16 C-35

8. U k ł a d y z a s i l a j ą c e C-35
8.1. Z a s i l a c z sieciowy - Zespół Z-16 C-35
8.2. Zespół s t a b i l i z a t o r ó w n i s k i e g o n a p i ę c i a
- Z e s p ó ł Z-17 C-36
8.3. Oświetlenie s k a l i i sygnalizacja załączenia C-38

3
 DT 6 6 2 0

RYSUNKI

Rys. I/1 P ł y t a czołowa

Rys. I/2 Płyta tylna
Rys. I/3 Rozmieszczenie elementow korekyjnych
na lewej Ściance bocznej
Rys. I/4 Schemat p a k o w a n i a , o s c y l o s k o p u

4
 DT 6620

A. CHARAKTERYSTYKA PRZYRZĄDU

1. Dane ogólne

Dwukanałowy oscyloskop elektroniczny typ DT6620 jest

przyrządem ogólnego zastosowania, umożliwiającym pomiary,
obserwacje i porównywanie przebiegów elektrycznych
niepowtarzalnych i powtarzalnych w paśmie c z ę s t o t l i w o ś c i od
0 do 50 MHz.
Stosunkowo małe wymiary i ciezar, duła odporność na
narażenia mechaniczne i klimatyczne, zdolności dokładnego
mierzenia rożnych parametrów elektrycznych zezwalają na
stosowanie przyrządu zarówno w laboratoriach naukowo-
badawczych, na stanowiskach kontrolno-pomiarowych w
zakładach przemysłowych, jak tez w serwisach sprzętu
elektronicznego.

2. Zespoly funkcjonalne

DT6620 jest w p e ł n i półprzewodnikowym oscyloskopom z a s i l a n y m

z s i e c i p r ą d u p r z e m i e n n e g o 220 V.
Wyposażony jest w lampę oscyloskopowa o prostokątnym
ekranie, z w e w n ę t r z n a s k a l a pomiarowa-
Lampa ta pracuje przy napięciu p r z y s p i e s z a j ą c y m ok. 12 kV,
co zapewnia duża jasność obrazu przy bardzo dobrej ostrości.
System odchylazia pionowego wyposażony jest w dwukanałowy
szerokopasmowy wzmacniacz z przełącznikiem elektronicznym,
umożliwiającym Jednoczesne obrazowanie 2-ch przebiegów.
P r z e ł ą c z a n i e k a n a ł ó w może b y ć p r z e m i e n n e /ALT/ l u b " s i e k a n e "
/CHOPPED/ z częstotliwością ok. 200 kHz. M o z l i w a jest
również praca jednokanałowa oraz tzw. praca różnicowa.
Przełącznik polaryzacji, znajdujący się w kanale 2,
umożliwia obrazowanie sumy lub różnicy przebiegów
pojawiających się na w e j ś c i a c h 1 i 2.

A - 1
 DT 6620

I m p e d a n c j a w e j ś c i o w o obu k a n a ł ó w o d c h y l a n i a p i o n o w e g o j e s t
Jednakowa i niezależna od z a k r e s u V/dz. Dzięki temu możliwe
Jest stosowanie sond pomiarowych zwiększających impedancje
wejściowo układów pomiarowych.
Sygnał wyzwalania wewnętrznego może być przekazywany z
k a n a ł u i l u b p r z e m i e n n i e z obu k a n a ł ó w .
Układ podstawowy czasu tworzą dwa generatory rozciągów
liniowych tj. generator rozciągu głównego "A" i generator
rozciągu opóźnianego " B " . Oba r o z c i ą g i mogą w s p ó ł d z i a ł a ć w g
następujących sposobów:
"A" - plamkę odchyla i rozjaśnia ją na czas biegu
r o b o c z e g o u k ł a d podstawy c z a s u A, p o d c z a s gdy B jest
nieczynne.
"A/B" - plamkę odchyla i rozjaśnia r o z c i ą g A. Rozciąg "B"
startuje po czasie wyznaczonym p r z e z nastawy czas/dz
rozciągu A oraz przez tzw. mnożnik c z a s u opóźnienia.
R o z c i ą g B r o z j a ś n i a n a c z a s swego t r w a n i a o d p o w i e d n i a
cześć trasy rozciągu A. Rozjaśniony odcinek
regulowany jest pod względem swej długości przez
nastawy czas/dz r o z c i ą g u B, a pod względem p o ł o ż e n i a
na trasie A - przez w/w mnożnik czasu opóźnienia,
którym jest precyzyjny 10-cio obrotowy p o t e n c j o m e t r z
licznikiem obrotów.
"A i B" - -tzw. rozciąg mieszany: Inicjuje go generator
rozciągu A, a po czasie wyznaczonym przez mnożnik
czasu opóźnienia przemieszcza plamkę generator
rozciągu B.
"B" - tzw. rozciąg opóźniony. Plamkę odchyla generator
rozciągu B, ale jego start jest opóźniany przez
rozciąg A. Opóźnienie to jest zależne od zakresu
czasu/dz rozciągu A i od ustawiania mnożnika czasu
opóźnianie.
Przy w/w r o d z a j a c h pracy z opóźnianiem rozciągu B może on
być wyzwalany lub samobieżny. Rozciąg A może być normalnie
wyzwalany, automatycznie wyzwalany lub Jednorazowy. Przy
automatycznym wyzwalaniu, pod nieobecność sygnału

A - 2
DT 6620

wyzwalającego podstawa czasu staja się samobieżna, a

piłokształtne napięcie generowane jest z częstotliwością
zalegną od WSP. czas/dz rozciągu a.
Trasa rozciągu jest Intensywnie rozjaśniana nawet na
najsłabszych WSP. czas/dz.
Z chwila pojawiania się sygnału wyzwalającego o
częstotliwości powyżej k i l k u d z i e s i ę c i u Hz, podstawa czasu
staja się normalnie wyzwalana. P r z y wyzwalaniu Jednorazowym
g e n e r a t o r podstawy czasu jest samoczynnie blokowany
p o wykonaniu J e d n e g o biegu roboczego. Następny blag roboczy
moze n a s t ą p i ć po ręcznym odblokowaniu g e n e r a t o r a przyciskiem
na płycie czołowej i po pojawianiu sia przebiegu
wyzwalającego.
V układzie wyzwalania r o z c i ą g u A p r z e w i d z i a n o f i l t r y dolno i
górno przepustowa, ułatwiające wyzwalanie przebiegani o
rożnym kształcie, zawierającymi składowa kilku
częstotliwości itp.
Układy wyzwalania obu rozciągów posiadają możliwość
wyzwalania składową stała lub t y l k o zmienna, regulacja
poziomów wyzwalania i możliwość zmiany polaryzacji. Dla
ułatwiania wyzwalania w zakresie wysokich częstotliwości
przewidziano tzw. stabilizacja w.cz. , n i e z a l e ż n a od poziomu
wyzwalania o r a z tzw. s y n c h r o n i z a c j a w. c z .
Sygnał wyzwalający - wewnętrzny lub zewnętrzny moze być
widziany na ekranie lampy oscyloskopowej po naciśnięciu
o d p o w i e d n i e g o p r z y c i s k u . D T 6 6 2 0 wyposażony jest w kalibrator
wzmocnienia w postaci generatora fali prostokątnej o
stabilnym napięciu wyjściowym. Tzw. praca X-Y uzyskuje sie
przez przyłączania kanału i odchylania pionowego do toru
odchylania poziomego.
Kanał 2 p r z e n o s i wówczas s y g n a ł o d c h y l a n i a p i o n o w e g o .
Oscyloskop wyposażony jest w pełna stabilizacja
elektroniczną wszystkich napięć zasilających
uniezależniająca jego działania od zmian napięcia sieci
zasilającej.

A - 3
 DT 6 6 2 0

3. Wyposazenie normalne.

1. Przewód p r z y ł ą c z e n i o w y , w s p ó ł o s i o w y 50Ω z
wtykami WC-BNC-50/W4x2 o d ł u g . ca 1,2 mb szt. 3
2. nasadka pomiarowa KR9211-0100 szt. 3
3. Pokrowiec KR9207-0100 szt. 1
4. Wkładka b e z p i e c z n i k o w a WTA-T-3,15 A szt. 6
5. Wkładka b e z p i e c z n i k o w a WTA-T-2 A szt. 6
6. Wkładka b e z p i e c z n i k o w a WTA-T-1 A szt. 3
7. Wkładka b e z p i e c z n i k o w a WTA-T-0.,25 A szt. 6
8. Wkładka b e z p i e c z n i k o w a WTA-T-0. , 1 A szt. 3
9. Żarówka 7 V; 0 . 1 A z t r z o n k i e m BA7S szt. 1
10. Instrukcja obsługi PAE/DT6620 (3 tomy) kpl. 1
11. Karto gwarancyjna PAE/DT6620 szt. 1

UWAGA: Poz 1 i 2 opakowane sa w worku f o l i o w y m 2 0 0 x 300 mm.

Poz- 4 do 9 sa opakowane w w o r e c z k u f o l i o w y m 40 x 60
mm, który' znajduje ale w worku 200 x 300 mm z
przewodami przyłączeniowymi.

4. Dane techniczne

4.1. Znamionowe warunki

uzytkowania jak dla przyrządów grupy 8
wg P N - 8 6 / T - 0 6 5 0 0 / 0 1
- temperatura otoczenia : + 5 do + 40°C
- w i l g o t n o ś ć względna : do 80 % w t e m p e r a t u r z e + 25°C
- c i ś n i e n i e atmosferyczne : 700 do 1060 hPa
- d o p u s z c z a l n e z m i a n y n a p i ę c i a z a s i l a j ą c e g o : ± 10% wartości s k u t e c z n e j

4.2. Graniczne warunki

przechowywania i transportu: wg PN85/T-06500/ 08
- przechowywanie w opakowaniu: temperatur 0 40°C
w i l g o t n o ś ć względna do 80 % p r z y 35°C

A - 4
DT 6620

- przechowywanie b a z o p a k o w a n i a : t e m p e r a t u r y 10 35°C
w i l g o t n o ś ć w z g l ę d n a d o 8 0 % p r z y 25°C
- wymagania konserwacyjna: ochrana przed zapyleniem i
wilgocią
- d o p u s z c z a l n y c z a s s k ł a d o w a n i a w opakowaniu: 12 m i e s .
- d o p u s z c z a l n a wysokość s k ł a d o w a n i a : 5 w a r s t w .

- t r a n s p o r t kołowy (PKP, PKS):

- temperatury - 25 +55°C
- c i ś n i e n i e atm. 600 hPa min
- udary transportowe do 12 g
w ilości do 80/min.
- transport lotniczy: w komorach hermetyzowanych i
ocieplanych tak by nie
przekroczyć zakresu
temperatur - 25 + 55°C
oraz ciśnienia atmosf.
p o n i ż e j 600 hPa

4.3. Opakowanie
a) w transporcie krajowym. : opakowanie transportowe
Jedno stopniowe. wg dekumantacji Centr. Ośrodka Bad..
Roz w. Opakowań.
Forma konstrukcyjna: pudło z tektury falistej,
klapowe, wykonane zgadnie z PN-76/P-5081 (symbol
p u d ł a 0 2 0 1 ) , o w y m i a r a c h w e w n ę t r z n y c h X . Y . Z = 390
x 225 x 560 mm, zawierające wkładki boczne, dolna,
g ó r n a o r a z obwodowa.
b) w e k s p o r c i e : opakowanie t r a n s p o r t o w e , dwustopniowe, w
którym pierwszy stopień etanowi opakowanie z poz.
4.3a a drugi skrzynia drewniana ze styropianowymi
wkładkami amortyzującymi.

4. 4. Wytrzymnołosć i odporność mechaniczna:

wg PN-75/T-06500 arkusz 7 dla grupy I mechanicznej.
Wytrzymałość na u d a r y w i e l o k r o t n e (Eb).

A-5
DT 6620

4.5. Wytrzymalosc i odpornosc klimatyczna:

w g PN-75/T-06500 a r k u s z 6 d l a g r u p y I k l i m a t y c z n e j .

4.6. Czas nagrzewania: 1 h.

4.7. Czas p r a c y nieprzerwanej; nieograniczony

4.8. Zasilanie: s i e ć p r ą d u p r z e m i e n n e g o 220 V . 4 5 d o 6 0 Hz,

p o b ó r mocy e l e k t r . 90 VA maks.

4.9. Klasa ochronności: I

4.10. Poziom zaklocen; poziom N
4.11. Częstotliwość o d n i e s i e n i a : 5 0 d o 500 k H z

4.12. Lampa oscyloskopowa

a) t y p 1 producent : 15 Ł0I I ZSRR
b) ilosć strumieni : 1
:
c) przekątno ekranu 14 cm
:
d) p o l e pomiarowe : 8 x 10 cm
e) rodzaj forforu KG 2
f) n a p i ę c i e p r z y s p i e s z a j ą c e : 12 kV
g) s k a l a pomiarowa wewnętrzna, podświetlana o rastrze
podstawowym 8 x 10 d z , 1 dz = 1 cm

4.13. O d c h y l a n i a pionowe (każdy k a n a ł )

1. Rodzaje odchylania:
a) Jedno kanałowe z w e j ś c i e m k a n a ł u 1 l u b 2
b) dwukanałowe p r z e m i e n n e
c) dwukanałowe siekana (chopped) z częstotliwością
o k . 200 kHz
d) różnicowa
2. Współczynniki odchylania: 5 mV/dz ÷ 5V/dz w 10
zakresach o sekwencji
5- 1 0 - 2 0 - 5 0 - . . .

A - 6
 DT 6620

3. Zakres płynnej regulacji współczynnika:

n i e mniej niz 1÷2.5
4. B ł ą d podstawowy w s p ó ł c z y n n i k a : ± 5%
5. B ł ę d y d o d a t k o w e spowodowane przez.
a) 10% z m i a n a n a p i ę c i a z a s i l a j ą c e g o
- w p i e r w s z e j m i n u c i e po z m i a n i e : ± 1%
- po 15 m i n u t a c h : ± 1%
b) przez zmianę t e m p e r a t u r y o t o c z e n i a : 0,1 %/°C
6. Błąd liniowości współczynnika: ± 5%
7.Dryfty
a) d ł u g o t r w a ł y : 5mV/h
b) k r ó t k o t r w a ł y : 2 mm
c) p r z e m i e s z c z e n i a okresowe i przypadkowe: 1.2%
8. Niestabilność z e r a spowodowana p r z e z
a) z a l a n e wsp. V/dz: 2 mm
b) p ł y n n a r e g u l a c j e w s p ó ł c z y n n i k a : 10 mm
c) z m i a n ę p o l a r y z a c j i k a n a ł u 2: 20 mm
d) prąd wejściowy: 2 mm
9. Charakterystyka częstotliwościowa i odpowiedz
impulsowa
a) częstotliwość sygnału odniesienia: od 50 do
500 kHz
b) s z e r o k o ś ć pasma - 3 dB : 0 do 50 MHz (10 Hz do 50
MHz d l a w e j ś c i a " ~ " )
c) s z e r o k o ś ć pasma z n a m i o n o w e g o : 15 MHz
d) s z e r o k o ś ć pasma r o z s z e r z o n e g o : 25 MHz
e) czas n a r a s t a n i a : 7 ns
f) przerosty: 5%
g) z w i s y : 3%
h) z w i s y : 3%
i) inne zniekształcenia impulsu we PN-86/T-06502
p . 4. 3 . 6. : d o 1%
10. Przesuw pionowy
a) z a k r e s ± 10 dz
b ) wpływ n a w s p ó ł c z y n n i k i o d c h y l a n i a
- d l a maksymalnego p r z e s u w u : ± 5%

A - 7
DT 6620

- d l a z n a m i o n o w e j w y s o k o ś c i o b r a z u ± 1%
c ) wpływ n a o d p o w i e d z i m p u l s o w a w s k r a j n y c h g r a n i c a c h
zakresu przesuwu:
- czas narastania: 10 ns
- przerosty: 12%
- zwisy: 12 %
d) wpływ na odpowiedz Impulsowa w granicach
znamionowej wysokości p o l a pomiarowego:
- czas narastania: 8 ns
- przerosty: 6%
- zwisy: 6%
11. Impedancja wejściowa: 1 MΩ ± 1% i 27 pF ± 5%
12. D o p u s z c z a l n e n a p i ę c i e w e j ś c i o w e : 250 V
13. O d d z i a ł y w a n i a wzajemne układów przy częstotliwości
1 MHz
a) t ł u m i e n i e sygnału wspólnego
- na z a k r e s a c h 5 do 20 mV/dz: 34 dB (1:50)
- na p o z o s t a ł y c h z a k r e s a c h : 26 dB ( 1 : 2 0 )
- maksymalny s y g n a ł w s p ó l n y : 6 x wsp. V/dz
b) w s p ó ł c z y n n i k odsprzezenia weJsc kanałów 1 i 2:
50 dB ( 1 : 3 0 0 )
c) wsp. odsprzezenia wejścia kanału 1 l u b 2 od wejsc
w y z w a l a n i a z e w n ę t r z n e g o A l u b B: 50 dB (1:300)
d) p r z e s u n i ę c i a czasowe miedzy k a n a ł e m 1 i 2: 2 ns
14. W i z u a l n e o p ó ź n i e n i e s y g n a ł u przez l i n i e opóźniająca:
100 ns
15. C h a r a k t e r y s t y k a wyjścia sygnału zewnętrznego kanału
1:
a) n a p i ę c i e wyjściowe przy o b r a z i e wysokości 5 dz
- bez o b c i ą ż e n i a w y j ś c i a : 250 mV ± 10%
- p r z y o b c i ą ż e n i u 50 om: 125 mV ± 10%
b) z a w a r t o ś ć składowej s t a ł e j : ± 0,1 V
c) pasmo częstotliwości - 3 dB przy obciążeniu 50
om: 2 5 MHz
d) szumy p r z y o b c i e z e n i u 50 om 400 uV t a g e n c j a l n i e
16. R o d z a j zacisków wejściowych 1 wyjściowych: BNC-50

A - 8
DT 6620

4. 14. Podstawa czasu

1. Rodzaje podstawy czasu jak w pkt. Z "Zespoły
funkcjonalne"
2. R o d z a j e u k ł a d ó w p o d s t a w y c z a s u A:
normalnie wyzwalany,
automatycznie wyzwalany,
Jednorazowy.
3. Rodzaje układów podstawy c z a s u B:
normalnie wyzwalany,
lub samobieżny
4. Zakresy współczynników czasu
a) r o z c i ą g A: 1 s/dz ÷ 0.1 µs/dz w 22 z a k r e s a c h
o sekwencji 1-2-5-10-...
b) r o z c i ą g B: 50 ms ÷ 0.1 µs w 18 z a k r e s a c h o
sekwencji 1-2-5-10-...
5. B ł ą d podstawowy w s p ó ł c z y n n i k a c z a s u r o z c i ą g u A l u b B
: ± 5%
6. Błąd l i n i o w o ś c i współczynnika czasu r o z c i ą g u A l u b B:
± 10%
7. B ł ę d y d o d a t k o w e wsp. c z a s u spowodowane p r z e z :
a ) 10% z m i a n ę n a p i ę c i a z a s i l a j ą c e g o
- w p i e r w s z e j m i n u c i e : ± 1%
- po 15 m i n u t a c h : ± 1%
b) zmiany t e m p e r a t u r y o t o c z e n i a : 0,1%/°C
8. Ekspansja podstawy czasu
- rodzaj : zakresowa
- zakres i błąd X10 ± 7%
9. Z a k r e s p ł y n n e j r e g u l a c j i wsp. czasu: 2.5÷1
10. Z a k r e s c z a s u o p ó ź n i e n i a : 10 s do 1 us (regulacja
p ł y n n a wsp. rozciągu A w poz. KAL)
11. Błąd regulowanego o p ó ź n i e n i a : 2%
12. N i e l i n i o w o s c m n o ż n i k a c z a s u o p ó ź n i a n i a : 0.5%
13. D r ż e n i e ( J i t t e r ) opóźnionej podstawy czasu: 0.01%
(10000:l)

A - 9
DT 6620

14. wyjścia zewnętrzne napięć pomocniczych podstawy

czasu i
a) Impulsy p r o s t o k ą t n e bramki podstawy czasu A:
- Impuls n a r a s t a j ą c y od - 4 , 7 V do - 1,5 V
b) Impulsy p r o s t o k ą t n a bramki podstawy czasu B:
- I m p u l s n a r a s t a j ą c y od - 4 , 7 V do - 1,5 V
c) r e z y s t a n c j a w y j ś c i o w a w y j ś ć p o m o c n i c z y c h A i B:
1 kΩ ± 20%
d) r o d z a j z a c i s k ó w wyjściowych: BNC-50

4.15. Stabilizacja obrazu

1. Rodzaj stabilizacji: r o z c i ą g A - wyzwalanie l u b syn­
chronizacja w. cz.
rozciąg B - wyzwalanie
2. Ź r ó d ł a wyzwalania/synchronizowania r o z c i ą g u A:
- wewnętrzna z k a n a ł u 1, wewnętrzna z kanałów 1 i 2
przemiennie, wewn. napięciem o c z e s t o t l . sieci zas. ,
zewnętrzne ' bezpośrednie, zewnętrzne przez dzielnik
napięcia 1:10
3. Ź r ó d ł a wyzwalania rozciągu B:
wewnętrzne 2 kanału wewnętrzne z kanałów 1 i 2
przemiennie zewnętrzne bezpośrednie
4. Rodzaje wyzwalania rozciągu A i charakterystyki
częstotliwościowe wyzwalania
a) Wyzwalanie " = " ("DC") : 0 do 50 MHz
b) Wyzwalanie " ~ " ("AC") : 10 Hz do 50 MHz
c ) Wyzwalanie "mCZ" : przez f i l t r dolnoprze-
p u s t o w y o fg = 130 kHz
d ) S y n c h r o n i z o w a n i e "wCZ" : przez f i l t r górnoprze-
p u s t o w y o fd = 16 kHz;
górna c z ę s t o t l i w o ś ć sta­
bilizacji: 50 MHz
e ) Dolna graniczna częstotliwość; wyzwalania przy
r o z c i ą g u A a u t o m a t y c z n i e wyzwalanym: 30 Hz
5. Wyzwalanie rozciągu B i charakterystyki
częstotliwościowe wyzwalania

A - 10
 DT 6 6 2 0

a) wyzwalanie " = " ("DC") : 0 do 50 MHz

b) w y z w a l a n i e " ~ " ("AC") : 10 Hz do 50 MHz
6. Próg wyzwalania wewnętrznego rozciągu A lub B
( n i e z a l e ż n i e od k s z t a ł t u p r z e b i e g u wyzwalającego) :
0 , 5 d z w p a ś m i e do 20 MHz
1 dz p r z y 30 MHz
2 dz p r z y 50 MHz
7. Próg wyzwalania zewnętrznego rozciągu A lub B
(niezależnie od kształtu przebiegu wyzwalającego)
wejścia 1:1. :
100 mV w p a ś m i e do 30 MHz
250 mV p r z y 50 MHz
8. Zakres regulacji poziomi wyzwalania wewnętrznego
rozciągu A lub B: ± 8 dz
9. Zakres regulacji poziomu wyzwalani- zewnętrznego 1:1
rozciągu A lub E : > ± 2,5 V .
10. D r ż e n i e podstawy c z a s u A l u b B 1 ns
11. Maksymalne napięcie wejściowe przy wyzwalaniu
zewnętrznym : 100 V
12. Impedancja wejściowa wyzwalania zewnętrznego:
1 Mom ± 2% i 30 p F ± 2 pF
13. Rodzaj zacisków wejściowych wyzwalania zewnętrznego :
BNC - 50

4.16. Zewnetrzne odchylanie poziome (praca X-Y)

1. Sposób odchylania przez najecie kanału i
wzmacniacza pionowego
2. Współczynniki odchylania. Ich biedy i niestabilności:
jak w p. 4.13.2. do 4 . 1 3 . 8 .
3. S z e r o k o ś ć pasma - 3 dB : 0 do 4 MHz
4. R ó ż n i c a f a z y X-Y : 3* p r z y 50 KHz
5. Z a k r e s p r z e s u w u p o z i o m e g o : > = ± 6 dz
6. Parametry wejściowa : j a k w p. 4.13.11. i 4.13.12.

4. 17 Zewpetrzna modulacja jaskrawosci

1. Zakres częstotliwości : 0 do 50 MHz

A - 11
 2. Próg z a d z i a ł a n i a i 5 V dla zauważalnej zalany
Jaskrawości, przy minimalnym
Jej poziomie,
3. Impedancja wejściowa: 200 om ± 10%

4. 18. Kalibrator wzmocnienia

1. Rodzaj k a l i b r a t o r a : generator fali prostokątnej
2. Częstotliwość fali prostokątnej: 1 ÷ 2 , 5 kHz
3. Znamionowe n a p i ę c i e w y j ś c i o w e : 1 V
4. B ł ą d podstawowy : ± 1%
5. Błąd dodatkowy spowodowany zmiana temperatury
otoczenia: 0,03%/°C
6. P r z e r o s t y impulsu : 2%
7. Zwisy 0,5 %
8. Impedancja wyjściowa : ok 360 om

4 . 1 9 . K o n s t r u k c j a . wymiary i m a s a
1. Sadzaj konśtrukcji : gabinetowa,
przenośna
2. Chłodzenie przyrządu : naturalne
3. Wymiary i masa:
a) wymiary przyrządu w pozycji roboczej z podpórka
maksymalnie w y c i ą g n i ę t o : 336 x340 x522
b) -wymiary w p o z y c j i do p a k o w a n i a : X Y Z :
336 s 252 x 522 mm
c) mana p r z y r z ą d u n e t t o : 14,5 kg
d) masa p r z y r z ą d u z w y p o s a ż e n i e m i w o p a k o w a n i u : 19 kg

4.20. Wyposazenie dodatkowe:

1. Sonda o s c y l o s k o p o w a
O s c y l o s k o p może współpracować z sondami oscyloskopowymi
o z a k r e s i e d o s t r a j a n i a p o j e m n o ś c i od 17 pF do 27 p F . Na
specjalne zamówienie użytkownika producent dołącza jako
wyposażenie dodatkowe oscyloskopowa sondę RC 1:10 typ
S12A p r o d . PAE " R a d i o t e c h n i k a " .

A - 12
 DT 6620

2. Kanara f o t o g r a f i c z n a
Oscyloskop może współpracować z kamerami
fotograficznymi omieszkach zaopatrzonych w standartowe
prowadnice do mocowania na ramce osłony lampy
oscyloskopowej. Producent nie gwarantuje kamery w
wyposażeniu dodatkowym.

A - 13
 DT 6 6 2 0

B. INSTRUKCJA OBSŁUGI

1 . Wstępne czynności przygotowawcze

1 . 1 . Rozpakowanie i p r z e p a k o w y w a n i e
Celem r o z p a k o w a n i a , p r z y r z ą d u n a l e ż y :
- n a c i ą ć taśmę papierowa k t ó r a sa z ł ą c z o n e k l a p y p u d ł a ,
- wyjąć z pudła wkładkę dystansowa górna, instrukcje
obsługi, kartę gwarancyjna, specyfikacje wysyłkowa,
woreczek z wyposażeniem normalnym, wkładki dystansowe
boczne oraz oscyloskop, znajdujący się w worku
foliowym;
- r o z c i ą ć worek w m i e j s c u zgrzewania, wyjąć. p r z y r z ą d o r a z
woreczek z b e n t o n i t e m , pochłaniającym resztki wilgoci z
worka.

Uwaga: nie należy pozostawiać przyrządu w otwartym worku,

jeżeli woreczek z bentonitem nie jest z worka
usunięty.

Ponowne pakowanie oscyloskopu do opakowania fabrycznego

przeprowadzić następująco:
1. Włożyć oscyloskop do worka, utworzonego z rękawa
foliowego 700 x 1000 mm zawierającego 0,122 kg
bentonitu. Wypompować p o w i e t r z e i z a m k n ą ć worek p r z e z
zgrzewania.
2. Uformować pudło przez zamkniecie k l a p dna. Klapy dna
skleić "szkłem wodnym sodowym". Dodatkowo' m i e j s c a
styku klap oraz krawędzie okleić taśma papierowa
powleczona klejem.
3. Pakowanie oscyloskopu wykonać zgodnie ze schematem
pakowania p r z e d s t a w i o n y m na r y s u n k u I/4 w niniejszym
tomie Instrukcji Obsługi, umieszczając kolejno w
pudle

B - 1
DT 6620 „

- wkładka obwodową p o z . 2,
- wkładkę p ł a s k a poz. 6,
- w k ł a d k a formowano d o l n o p o z . 3.
- oscyloskop.
Oscyloskop n a l e ż y włożyć do p u d ł a w pozycji pracy t J .
lampo sklarowano do czoła pudła. Bożki oscyloskopu
powinny znajdować się po b o k a c h w k ł a d k i formowanej z
poz. 3, a oscyloskop powinien opierać się na tej
w k ł a d c e d o l n o p o w i e r z c h n i o obudowy.
Nastepnie należy umieścić:
- wkładki dystansowe boczne poz. 5,
-instrukcje obsługi, spcyfikacje wysyłkowa i kartę
gwarancyjna na g ó r n e j p ł y c i e oscyloskopu,
- wyposażenie normalne w woreczku foliowym miedzy
p ł y t a t y l n a oscyloskopu a tyłem pudła,
- wkładkę dystansowa górno poz. 4
Zamknąć klapy wieka pudła. Miejsca styku klap i
krawędzie klap skleić taśmo papierowo powleczono
klejem. P r z y r z ą d wolno pakować t y l k o w pomieszczeniu
wolnym od pyłów, par i gazów żrących, w którym
temperaturo jest nie niższa niż + 15°C, a wilgotność
względna nie większa n i ż 80 % (PN-85/T-06500/08 poz.
2.4. )

1.2. O c h r o n a p r z e d p o r a ż e n i e m
- oscyloskop powinien być zasilany z sieci elektrycznej
220 V, 50 Hz, w której jako ochrona przed porażeniem
stosowane jest uziemienie lub zerowanie i jest
urządzeniem elektrycznym o ochronnosci I klasy.
Przewód sieciowy przyrządu jest 3-żyłowy, zakończony
wtycza 2 — biegunową ze s t y k i e m o c h r o n n y m . S t y k p o w i n i e n
być bezwzględnie połączony z maso przyrządu, a do
połączenia tego stosować żyłę koloru zielonożółtego.
Stan w. w. połączenia należy sprawdzić p r z e d pierwszym
zainstalowaniem aparatu oraz każdorazowo po transporcie
aparatu i p o wymianie w t y c z k i . R e z y s t a n c j a miedzy s t y k i e m

B - 2
DT 6620

ochronnym. a najbardziej oddalona czescia n- t a l o w a

obudowy przyrządu powinna być nie większa niz 0,5 om
p r ą d z i e 25 A.
-V c z a s i e pracy oraz zawsze, gdy przewód sieciowy
włączony jest do gniazda sieciowego, przyrząd powinien
byc obudowany, a ś r u b y obudowy powinny być d o k r ę c o n e .
Nie nożna zdejmować obudowy aparatu lub manipulować
przełącznikiem napięcia sieci, gdy wtyczka przyrządu nie
jest odłączona od gniazda wtykowego instalacji
zasilającej.
Wszelkie naprawy oscyloskopu powinny byc przeprowadzona
przez p e r s o n e l obeznany z przepisami bezpieczeństwa 1
higieny pracy dla urządzeń elektrycznych i posiadający
odpowiednie kwalifikacje.

1.3. Instalowanie oscyloskopu

- O s c y l o s k o p p o w i n i e n być i n s t a l o w a n y w pomieszczeniach, w
których temperatura nie zmienia się w zakresie większym
od + 5°C do + 40°C, a w i l g o t n o ś ć względna n i e p r z e k r a c z a
80 % przy temperaturze +25°C.
Atmosfera p o m i e s z c z e ń powinna być wolna od ż r ą c y c h p a r i
gazów o r a z pyłu.
- Oscyloskop powinien być ustawiony na stole lub wózku
przyrządowym n i e narażonym n a w i b r a c j e i wstrząsy.
Promienie słoneczne nie powinny padać bezpośrednio na
ekran lampy oscyloskopowej.
- Przy pracy w pobliżu silnych pól elektrycznych, zaleca
się o s c y l o s k o p dodatkowo ekranować.
1.4. Raklimatyzacja
Reklimatyzacja przeprowadza się wówczas, gdy przyrząd był
transportowany lub przechowywany w warunkach znacznie
różniących się od warunków pracy, a zwłaszcza w zbyt
dużej wilgotności lub w zbyt niskiej temperaturze.
Reklimatyzacja sprowadza się do pozostawienia przyrządu w
s t a n i e n i e z a ł a c z o n y m p r z e z c z a s n i e k r ó t s z y n i z 8 gBo d-z . w
3
 DT 6 6 2 0

pomieszczeniu spełniającym wymagania normalnych warunków

pracy.
Jeżeli zachodzi obawa, ze przyrząd znajdował się w
warunkach przekraczających graniczne warunki klimatyczne
transportu ( t e m p e r a t u r a p o n i ż e j - 25°C l u b powyżej + 55°C
oraz wilgotność względna większa od 90 % przy + 30°C)
r e k l i m a t y z a c j e . n a l e ż y p r z e d ł u ż y ć do 24 godzin. W miarę
m o ż l i w o ś c i u m i e ś c i ć p r z y r z ą d w p o m i e s z c z e n i u przewiewnym.
Załączony po reklimatyzacji przyrząd, należy poddać
bacznej o b s e r w a c j i p r z e z ok. 1 godz-
W tym czasie nadmiar wilgotności może spowodować
uszkodzenie niektórych elementów, a w szczególności
rezystorów.

1.5. Przechowywanie ( s k ł a d o w a n i e )
Przyrząd powinien być przechowywany . w warunkach
określonych w PN-85/T-06500/08 p.3. Wymaganie odnośnie
temperatur i wilgotności pomieszczeń składowania podane
sa również w p . 4 . 2 . rozdz. A. niniejszej Instrukcji.
Przyrządy rozpakowane powinny być przechowywane w
pokrowcach ochronnych, stanowiących wyposażenie normalne
przyrządu, lub w workach foliowych, w których były
opakowane, po uprzednim u s u n i ę c i u p r e p a r a t u absorbującego
wilgoć i osuszaniu worka. Jest to Istotne ze względu na
ochrona przyrządu przed zapylaniem.

Przyrządy mogą być również przechowywane w opakowaniu

transportowym, pod warunkiem, że opakowanie to n i e było
zawilgocone. W przypadku zauważenia siadów zawilgocenia,
przyrząd i wyposażenie należy wyjąć z pudła i sprawdzić
szczelność wilgocenie pudła nie jest wielkie można po
dokładnym o s u s z e n i u opakowanie ponownie zapakować w nie
przyrząd i przechowywać. Jeżeli worek utracił szczelność
należy wyjąć z niego przyrząd, poddać go reklimatyzacji,
po 4 godzinach pracy sprawdzić jego działanie i
przechowywać bez opakowania lub przepakować do nowego
opakowania.

B - 4
 DT 6620

Maksymalny c z a s .przechowywania przyrządu w opakowaniu

wynosi 12 miss. Po tym czasie należy przeprowadzić
reklimatyzacje 1 po sprawdzeniu działania przechowywać
p r z y r z ą d baz opakowania.

2. Opis organów regulacji i przyłączenia

2.1. Płyta czołowa (rys. I/1)

[ 1] LS - lokalizator strumienia: naciśnięcie
przycisku powoduje k o m p r e s j e o d c h y l a n i a w
obu k i e r u n k a c h i powrót o b r a z u , l i n i i lub
plaski w obrąb pola pomiarowego,
niezależnie od wielkości wygnału,
ustawienia przesuwów, oraz Jasności.
[2] JASNOSC - regulator Jasności pianki.
[3] ASTYGM - k o r e k t o r astygmatyzmu plamki.
[4] Ostrość - regulator ostrości plamki.
[5] - sygnalizator załączenia ekspansji.
[6] OSWIETLENlE - r e g u l a t o r Intensywności p o d ś w i e t l a n i a
BULI skali pomiarowej.
[7] BKSP - przełącznik ekspansji rozciągu.
Wciśnięcie klawisza spowoduje 10-cio
krotne zwiększenie prędkości rozciągu.
Załączenia ekspansji jest sygnalizowane
przez sygnalizator [5].
[ 8 ] TRASA X - korektor położenia t r a s y rozciągu w osi
X.
[9] <--*--> - r e g u l a t o r przesuwu poziomego; działanie
zgrubne
[10] <-*-> - r e g u l a t o r przesuwu poziomego
działanie dokładna.
[11] KALIBRATOR - wyjście g e n e r a t o r a f a l i p r o s t o k ą t n e j 1
V ± 1 %
[12] - sygnalizator załączania oscyloskopu do
sieci.

B - 5
 DT 6620

[13] SIEC - wyłącznik sieciowy; wciśnięcie klawisza

spowoduje z a ł ą c z a n i e p r z y r z ą d u i stan tao
J a s t s y g n a l i z o w a n y p r z e z [12] .
[14] - p r z e ł ą c z n i k rodzaju podstawy czasu
"A" - normalna t j . nieopożniana podst. czasu
"A/B" - rozciąg A rozjaśniany przez B; plamkę
odchyla rozciąg A. a .podstawa czasu B
rozjaśnia w czasie swego trwania trasę
rozciągu A. Rozjaśniany odcinak pod
względem długości zależny jest od
stosunku współczynników czas/da rozciągu
B do A, a pod względem położenia na
trasie A - od ustawienia Mnożnika C z a s u
Opóźnienia [33] .
"A i B" - rozciąg mieszany; inicjuje rozciąg
generator A, po czym po czasie
wyznaczonym przez Mnożnik Czasu
Opóźnienia s t a r t u j e i p r z e m i e s z c z a plamkę
rozciąg B: lewa cześć obrazu jest
przedstawiana w skali czasowej
wyznaczonej przez współczynnik czasu
r o z c i ą g u A. a prawa p r z e z B.
"B" - rozciąg opóźniany, plamkę odchyla i
rozjaśnia podstawa czasu B, której start
jest opóźniony działaniom podstawy czasu
A.
"X-Y" - praca X-Y; odchylanie poziome uzyskuje
się sygnałem zewnętrznym, przyłożonym na
wejście [43] kanału 1.
[15] RODZAJ ROZCIĄGU A
AUTO - praca z tzw. a u t o m a t y c z n y m wyzwalaniem,
podczas którego generator rozciągu pod
nieobecność sygnału wyzwalającego staje
się s a m o b i e ż n y i przemieszcza plamkę z
prędkością i częstotliwością właściwa d l a

B - 6
DT 6620

danego zakresu czas/dz. Po pojawieniu Bis

sygnału wyzwalającego o częstotliwości
powyżej 30 Hz, generator automatycznie
staja się wyzwalanym.
NORM - tzw. r o z c i ą g n o r m a l n i e wyzwalany
1 RAZ - tzw. rozciąg Jednorazowy. Tan san
klawisz umożliwia również odblokowanie
układu po wytwarzaniu przebiegu
rozciągającego.
[16] - sygnalizator gotowości do wyzwalania
przy pracy Jednorazowej
[17] R E P E T Y C J A - pokrętło regulujące w niewielkim
z a k r e ś l a czas biegu powrotnego p i ł y A.
[18] ~ /= - przełącznik sprzężenia źródła
wyzwalania z układem wyzwalania.
Wciśnięcie klawisza spowoduje
bezpośrednie (stałoprądowe) sprzężenie. V
pozycji normalnej sprzężenie jest za
pośrednictwem kondensatora.
[ 1 9 ] 0/W.CZ. - przełącznik włączający miedzy źródło
wyzwalania, a układ wyzwalania filtr
gornoprzepustowy. Jednocześnie układ
wyzwalający przełączony jest w generator
astabilny, mogący przy pewnych
u s t a w i e n i a c h poziomu wyzwalania generować
sygnał synchronizujący się z sygnałem
wyzwalającym.
[20] 0/M.CZ. - przełącznik włączający filtr dolno-
przepustowy.
[19] i [20] - wciśnięcie obu k l a w i s z y spowoduje
SIRC wyzwalanie podstawy czasu sygnałem
wewnętrznym o częstotliwości sieci
zasilającej.
[21] WeA - gniazdo wejściowe dla sygnału
wyzwalania z e w n ę t r z n e g o r o z c i ą g u A.

B - 7
 DT 6 6 2 0

[22] 1:10 - przełącznik załączający tłumik 1:10 na

wejście wyzwalania zewnętrznego rozciągu
A.
[23] W E W N / Z E W N - p r z e ł ą c z n i k ź r ó d ł a w y z w a l a n i a r o z c i ą g u
A.
[24] + / - - przełącznik polaryzacji wyzwalania
r o z c i ą g u A.
[25] POZIOM - regulator poziomu wyzwalania rozciągu
A.
[26] WYZW - sygnalizator wyzwalania rozciągu A.
Lampka zapala się, gdy następują
stabilizacja obrazu.
[27] AUTO/WYZW - przełącznik rodzaju rozciągu B. W
p o ł o ż e n i u n o r m a l n y (AUTO) r o z c i ą g B jest
samobieżny. Po wciśnięciu klawisza
rozciąg staje się wyzwalany.
[28] ~ /= -przełącznik sprzężenia źródła
wyzwalania rozciągu B. W pozycji
normalnej włączany jest miedzy źródło a
układ wyzwalania Kondensator sprzęgający.
[29] WEWN/ZEWN - p r z e ł ą c z n i k ź r ó d ł a wyzwalania r o z c i ą g u
B.
[30] WeB - Gniazdo wejściowe dla sygnału
wyzwalania zewnętrznego r o z c i ą g u B.
[31] POZIOM - regulator poziomu wyzwalania rozciągu
B.
[32] + / - - przełącznik polaryzacji wyzwalania
r o z c i ą g u B.
[33] MOZNIK CZASU OPOZNIENIA - 10-cio obrotowy
precyzyjny potencjometr z licznikiem
obrotów umożliwiający wyznaczanie przez
piłe rozciągu A momentu, w którym może
wystartować r o z c i ą g B.
[34] A i B CZAS/dz - p r z e ł ą c z n i k z a k r e s ó w c z a s / d z r o z c i ą g u A
Talerzyk [34] normalnie jest mechanicznie
sprzężony z pokrętłem [35] przełącznika

B - 8
 DT 6 6 2 0

czas/dz rozciągu B. Rozłączanie obu

pokręteł uzyskuje się pa odciągnięciu do
siebie pokrętła [35] i obróceniu go w
prawa co najmniej o 1 skok.
[35] A i B CZAS/dz - p r z e ł ą c z n i k z a k r e s ó w czas/dz r o z c i ą g u B.
[36] A i B CZAS/dz - p o k r ę t ł o p ł y n n e j n i e k a l i b r o w a n e J
r e g u l a c j i c z a s / d z r o z c i ą g u A. Gdy j e s t
ono całkowicie óbócone w prawo wówczas
zakresy czas/dz sa kalibrowane. Obrócenie
pokrętła całkowicie w lewo spowoduje
zapalanie ale lampki [37] sygnalizującej
niekalibrowany rozciąg.
[37]PŁYNNIE-sygnalizatorwłączeniapłynnej
regulacji współczynnika czasu.
[38] - p r z e ł ą c z n i k rodzaju odchylania
pionowego.
"1" albo "2" - p r a c a jednokanałowa k a n a ł u 1 a l b o 2
odpowiednio
" P . C Z . " - p r a c a dwukanałowe z p r z e ł ą c z a n i e m
przemiennym powodowanym przez podstawę
czasu.
"1 ± 2" - p r a c a różnicowa wejsc kanałów 1 i 2.
MULT - p r a c a dwukanałowa z t z w . p r z e ł ą c z a n i e m
"siekanym"" przez wewnętrzny
multiwibrator.
[39] V/dz - p r z e ł ą c z n i k wsp. V/dz k a n a ł u 1.
[40] -pokcretło p ł y n n e j niekalibrowaneJ
regulacji wzmocnienia kanyłu 1.
[41] PL - sygnalizator włączenia płynnej
regulacji wzmocnienia kanału 1.
[42] - p r z e ł ą c z n i k r o d z a j u w e j ś c i a k a n a ł u 1. V
pozycji normalnej wejście jest sprzężone
z układem przez kondensator oddzielający
składową przyłożonego sygnału.
[43] - g n i a z d o wejściowe k a n a ł u 1.

B - 9
 DT 6 6 2 0

[44] 1/0 - odłącznik wejścia kanłu 1. Pc

wciśnięciu klawisza gniazdojest
odłączone, a wejście układu zwarta do
masy.
[45] " I " - p o k r ę t ł o p r z e s u w u p i o n o w e g o k a n a ł u 1.
[46] WYZW - p r z e ł ą c z n i k wyzwalania wewnętrznego. V
położeniu normalnym włączone jest
wyzwalanie przemienne, . a po wciśnięciu
k l a w i s z a - wyzwalania z k a n a ł u 1.
[47] OSW - włącznik -Obrazu Sygnału Wyzwalania".
Po naciśnięciu przycisku załącza się na
wzmacniacz przebiegu wyzwalającego z
układu wyzwalania r o z c i ą g u a.
[48] POL - p r z e ł ą c z n i k z a l a n y p o l a r y z a c j i k a n a ł u 2.
[49] - p o k r ę t ł o przesuwu pionowego k a n a ł u 2.
[50] 1/0 - odłącznik wejścia kanału 2. Działanie
jak [44]
[51] We - g n i a z d o w e j ś c i o w e k a n ł u 2.
[523 - przełącznik rodzaju wejścia kanłu 2.
D z i a ł a n i a jak [42]
[53] V/dZ - p r z e ł ą c z n i k wsp. V/dz k a n a ł u 2.
[54] - pokrętło płynnej niekalibrowaneJ
regulacji kanału 2.
[ 5 5 ] . PŁ - sygnalizator włączenia płynnej
niekalibrowaneJ regulacji wzmocniania
kanału 2.

2.2. P ł y t . tylna (rys. I/2)

[56] __n_ A - gniazdo wyjściowe Impulsów bramkujących
p o d s t a w y c z a s u A.
[57] __n_ B - gniazdo wyjściowa Impulsów bramkujących
p o d s t a w y c z a s u B.
[58] WeZ - gniazdo wejściowe dla modulacji Z
(Jasności).
[59] WyY1 - g n i a z d o wyjściowa k a n a ł u 1.
[61] BI - gniazdo bezpiecznika sieciowego.

B - 10
_ _ _ DT 6620

2.3. Lewa ścianka obudowy (rys. I/3)

[63] SYM 1 - potencjometr symetryzowania wzmycniacza
wejściowego kanału 1 (Rr101),
[ 6 4 ] SYM 2 - potencjometr symetryzowania wzmacniacza
wejściowego k a n a ł u 2 (Rr201),
[65] POL 2 - potencjometr równoważenia działania
przełącznika zmiany polaryzacji kanału 2
(Rr235),
[66] KAL 1 - korektor kalibracji wzmocnienia kanału
1 (Rr135),
[67] KAL 2 - korektor kalibracji wzmocnienia kanału
2 (Rr234),
[68] KOR 1 - potencjometr korekcji asymetrii
wywołanej działaniem płynnej regulacji
wzmocnienia w k a n a l e 1 (Rr136).
[69] KOR 2 - jak [68] lecz dla kanału 2 (Rr236).

3. Podstawowe informacie o obsłudze

3 . 1 . U s t a w i e n i e organów r e g u l a c j i d o z a ł a c z e n i a p r z y r z ą d u
Przy pierwszym z a ł ą c z e n i u p r z y r z ą d u z a l e c a się ustawić
pokrętła i klawisze jak niżej, co gwarantuje, że po
nagrzaniu się a p a r a t u pojawi się l i n i a rozciągu.
[2] JASNOSC - p o ł o ż e n i e środkowe
[ 3 ] ASTYGM - p o ł o ż e n i e środkowe
[4] OSTROŚĆ - p o ł o ż e n i e środkowe
[7] EKSP - p o ł o ż e n i e n o r m a l n e /O/
[9] i [10] - p o ł o ż e n i e środkowe
[14] RODZAJ ROZCIĄGU
A . - AUTO
[17] REPETYCJA - c a ł k o w i c i e w lewo /O/
[18],[19] i [20] - p o ł o ż e n i e n o r m a l n e /O/
(rodzaje wyzwał.)
[23] ź r ó d ł a wyzwalania - wewnętrzne (położenie normalne)
[25] POZIOM w y z w a l a n i a r o z c i ą g u A - p o ł o ż e n i e ś r o d k o w e
[27] ( r o d z a j r o z c i ą g u B) - AUTO ( p o ł o ż e n i e n o r m a l n e )

B - 1 1
DT 6620

[28] ( r o d z a j w y z w a l a n i a B) - ( p o ł o ż e n i e normalne)
[29] źródła w y z w a l a n i a B) - wewn. ( p o ł o ż e n i e normalne)
[31] POZIOM wyzwalania r o z c i ą g u B - p o ł a ż e n i e środkowe
[32] ( p o l a r y z a c j a w y z w a l a n i a B) - + (położenie
normalne)
[33] MNOŻNIK CZASU OPÓŹNIENIA - x 5 - 00
[34] 1 [35] CZAS/dz A i B - 1 ms/dz
[24] P o l a r y z a c j a wyzw. A - + ( p o ł o ż e n i e normalna)
[36] (Płynna r e g u l a c j a współczynnika czasu rozciągu A)
- c a ł k o w i c i e w prawo
[38] (rodzaj o d c h y l a n i a pionowego) - wcisniety klawisz
załączający kanał 1
[30] V/dz kanału 1-20 mV/dz
[40] ( p ł y n n a r e g u l a c j a w z m o c n i e n i a - c a ł k o w i c i e w prawo
k a n a ł u 1)
[42] (rodzaj wejścia k a n a ł u 1) - ( p o ł o ż e n i e normalne)
[44] ( o d ł ą c z n i k w e j ś c i a k a n ł u 1) - 0 (Klawisz
wciśnięty)
[45] ( p r z e s u w pionowy k a n a ł u 1) - p o ł o ż e n i e ś r o d k o w a
[40] WYZW - 1 i 2 (klawisz wcisniety)
[48] POL - + (połażenie normalne)
[49] d o [54] - pozostałe elementy regulacji kanału 2
ustawić należy tak jak odpowiadające im
elementy [39] do [45] w k a n a l e 1.
Po ustawieniu organów regulacji jak wyżej należy włożyć
wtyczkę sieciowa do gniazda instalacji elektrycznej i
wcisnąć klawisz wyłącznika SIEC [13]. Winna zapalić się
lampka k o n t r o l n a [12]. Po u p ł y w i e ok 3 min. winna p o j a w i ć
się na ekranie linia podstawy czasu.
Po ok. 15 min. od tego momentu mozna Już mierzyć
przyrządem parametry czasowe i napiaciowe, a po ok. 1
godz. ustalają się błedy dodatkowa, niestabilność
p o ł o ż e n i a plamki i p a r a m e t r y impulsowa. J e ż e l i po upływie
ok. 1 do 3 S i n . nie pojawi się na e k r a n i e l i n i a , podstawy
czasu, nacisnąć klawisz LS [1]. Pojawiająca się na skraju

B - 12
DT 6620

ekranu linia sprowadzić p o k r ę t ł e m przesuwu pionowego na

ś r o d e k e k r a n u 1 z w o l n i ć p r z y c i s k LS.
Jeżeli przy nacisnietym przycisku plaska lub linia nie
pojawi się na ekranie, to świadczy o uszkodzeniu
oscyloskopu.

3.2. Regulacja jasności ostrości i astygmatyzmu obrazu

Jasność obrazu reguluje się pokrętłem. [2] JASNOSC.
Zastosowana lampa oscyloskopowa umożliwia uzyskiwanie
dużych j a s n o ś c i plaski i obrazu. Wykorzystuje się to przy
badaniu przebiegów salo powtarzalnych i Jednorazowych i
przy pomiarach szybko narastających lub opadających
zboczy przebiegów itp. V normalnej praktyce z a l e c a się
Jednak ograniczać jasność (do wartości koniecznie
potrzebnej). Zbyt duża jasność obrazu jest szkodliwa dla
wzroku obserwatora, niszcząca dla ekranu lampy i
niekorzystna dla dokładności pomiarów, ponieważ w miarę
zwiększania Jasności linii rośnie Jaj szerokość.
Ostrość l i n i i , która reguluje a l e pokrętłem [4] zależy w
pewnym stopniu od Jasności linii. Po uregulowaniu
Jasności do wymaganej, należy wlec skorygować ostrość.
Astygmazyzm linii (plamki) praktycznie nie zależy od
nastawów ostrości i Jasności- Niekiedy Jednak, wskutek
zmian zachodzących z czasem w p r z y r z ą d z i e , nogo zmienić
ale średnie potencjały płytek odchylających i Innych
elektrod lampy oscyloskopowej powodując pojawianie się
astygmatyzmu. Zniekształcania to można skorygować
potancjometrem [3] .

ASTYGM. W tym calu należy obserwując przebiegi

sinusoidalna o częstotliwości ok. 10 kHz przy średniej
Jasności, ustawić potencjometr ASTYGM tak, by zarówno
pionowa, jak i pozioma, l i n i e b ł y Jednakowo o s t r a .

B - 13
DT 6620

3.3. Lokalizacjia i regulacja położenia plamki (lini) na

ekranie.
Przycisk [l] LS ułatwia lokalizacje pianki, linii lub
obrazu, jeżeli z n a l a z ł a s i ę poza obrębem ekranu
Przez przyciśniecie przycisku powoduje się skuteczne
zmniejszenie wzmocnienia układów odchylających w obu
osiach oraz maksymalne świecenie plamki lampy
oscyloskopowej.
Wskutek t e g o p l a m k a , l i n i a l u b o b r a z wchodzą w o b r ę b p o l a
pomiarowego i stają się dobrze widoczna baz względu na
wielkość sygnałów na wejściu, n a s t a w y organów r e g u l a c j i i
kontroli oscyloskopu.
Po ukazaniu się plamki łatwo Już zbadać przyczyny, dla
k t ó r y c h b y ł a ona n i e w i d o c z n a .
W trakcie eksploatacji oscyloskopu, a zwłaszcza' po jego
transporcie. zachodzi niekiedy konieczność korekcji
p o ł o ż e n i a t r a s y o d c h y l a n i a poziomego. Do tego celu służy
potencjometr [8] , k t ó r y powinien być t a k ustawiony, aby
t r a s a r o z c i ą g u pod n i e o b e c n o ś ć s y g n a ł u b y ł a r ó w n o l e g ł a d o
poziomej środkowej linii skali.

3.4. Skala pomiarowa

Zastosowana lampa oscyloskopowa wyposażona jest w
wewnętrzna s k a l ę pomiarowa.
Skala wyposażona jest w dwie poziome linie odległa od
środkowej o + 4,2 dz oraz - 4,2 dz. ułatwiające pomiary
czasów narastania 1 opadania oraz. innych parametrów
impulsowych.
Istnieje możliwość podświetlania skali. Potencjometrem
[6] można r e g u l o w a ć i n t e n s y w n o ś ć ś w i e c e n i a .

3.5. Równoważenie wzmacniacza pionowego

Powyższe równoważenie przeprowadza się calem
wyeliminowania ruchów obrazu na ekranie powstających w
trakcie manipulacji przełącznikami V/dz, płynnymi

B - 14
DT 6620

regulacjami wzmocnienia i przełącznikiem po aryzacji

kanału 2.
Elementy korekcji są dostępna na lewej ś c i a n c e obudowy.
Do równoważenia można przystąpić po 1 godz. czasie
nagrzewania przyrządu.
Symetryzowanie kanału 1 przeprowadza się w pierwszej
kolejności potencjometrem [63] SYM 1, który należy tak
ustawić, aby przy p r z e ł ą c z a n i u z a k r e s ó w V/dz od 5 do 20
mV ruchy plamki były mniejsze od 0.05 dz. Po czym
p o t e n c j o m e t r e m KOR 1 [68] spowodować a b y p r z y o b r a c a n i u
pokrętłem płynnej r e g u l a c j i wzmocnienia w pełnym z a k r e s i e
d z i a ł a n i a ruch plamki był mniejszy od 0,1 dz.
W taki sam sposób postępuje się przy sywetryzowaniu
k a n a ł u 2 p o t e n c j o m e t r e m SYM 2 [64] i KOR 2 [69].
Zmiany w położeniu plamki wywołane zmianami polaryzacji
kanału 2 przeprowadza się p o t e n c j o m e t r e m POL 2 [65] tak,
aby p r z y m a n i p u l a c j i p r z e ł ą c z n i k i e m POL [ 4 8 ] ruch plamki
był mniejszy od 0,2 dz.
Rozsymetryzowanie wzmacniaczy w t a k i c h g r a n i c a c h , ze ruch
plamki wywołany zmiana zakresu V/dz, zmiana płynnej
regulacji wzmocnienia lub polaryzacji osiąga 4 dz (połowa
ekranu) nie aa zauważalnego wpływu na dokładność
pomiarów. Dlatego opisywane powyżej symetryzowanie
przeprowadza się wtedy, gdy z Innych wzglądów p o t r z e b n e
jest n i e z a l e ż n o ś ć położenia plamki od nastawów V/dz i
polaryzycji.

3.6. Kalibracja układów odchylania pionowego

Ww. k a l i b r a c j a polega na skorygowaniu wzmocnienia układu
do takiej . wartości, by napięcie wzorcowe dostarczane
przez kalibrator spowodowało odchylanie plamki o ściele
określonej wartości. normalnie w warunkach eksploatacji
kalibracją przeprowadza się w t e n sposób, Ze na e k r a n i e
0 , 2 V/dz p r z y k ł a d a się napięcie 1 V z kalibratora 11.
Wysokość obrazu winna wynosić wówczas 50 ± 1 mm. Jeżeli
jest inna, należy- skorygować to potencjometrem KAL 1 [66]

B - 15
 DT 6620

l u b KAL 2 [67] w zależności czy k a l i b r u j ą się kanał 1 czy

2. Ww. p o t e n c j o m e t r y d o s t ę p n o sa z lewej scianki obudowy.

3.7. Kompensacja sond pomiarowych

Ww. kompensację przeprowadza się calem dopasowania
pojemnościowego sondy i wejścia osi Y w oscyloskopie.
Przełącznik V/dz kanału, na którego wejścia załączona
jest sonda ustawić na zakres 20 mV/dz, a sonda przyłożyć
na wyjście kalibratora 1 V. Obraz ustabilizować i
obserwować na ekranie zwisy fali prostokątnej. Jeżeli
występują należy usunąć Je elementem korekcyjnym w
sondzie. J e ż e l i zauważy się. ze po skopensowaniu sondy na
z a k r e s i e 5 0 mV/dz p o j a w i a j ą się zwisy na Innych z a k r e s a c h
T/dz n a l e ż y p r z e p r o w a d z i ć p o s t ę p o w a n i e wg p k t . 5.5.17. w
r o z d z i a l e B - ozesć II I n s t r u k c j i E k s p l o a t a c j i .

3.8. Podłączenie oscyloskopu do badanego lub wspołpra-

cujaćego obiektu i oddziaływanie oscyloskopu na ww.
obiekt.
Sposób podłączenia do oscyloskopu badanego obiektu może
mleć poważny wpływ na jakość pomiarów i obserwacji. Z
zasady powinno się używać d o t e g o p r z e w o d ó w w s p ó ł o s i o w y c h
w. c z . z a k o ń c z o n y c h od s t r o n y o s c y l o s k o p u wtykami BNC-50.
Przy badaniu przebiegów o czasach n a r a s t a n i a dłuższych od
1 us przewody pomiarowe mogą być zakończone od strony
badanego obiektu wtyczkami bananowymi lub uchwytami
krokodylkowymi. Jednak nieekranowana cześć żyły
wewnętrznej i przewód o p l o t u powinny być możliwie k r ó t k i e
i n i e mogą t w o r z y ć p a t i i .
Przy badaniu przebiegów o c z a s i e narastania lub opadania
mniejszym od 1 us zaleca się Już zakańczać przewody
pomiarowa złączami wysokiej częstotliwości obustonnie, z
zachowaniem zasady dopasowania falowego układu
pomiarowego.
Gdy z a s t o s o w a n i e z ł ą c z w . c z . jest niemożliwa, należy żyle
wewnętrzna oraz oplot przewodu przylutować do punktów

B - 16
 DT 6620

pomiarowych t a k , aby nieekranowane odcinki były możliwie

najkrótsze. Koniecznym jest tez zakończenie przewodu
pomiarowego od strony oscyloskopu o p o r n i k i e m zamykającym
(najlepiej nasadkowym) o oporności zbliżonej do oporności
falowej przewodu pomiarowego. W niektórych przypadkach,
jeżeli oporność wyjściowa badanego u k ł a d u jest rożna od
5 0 om, n a l e ż y z m i e n i ć t y p przewodu pomiarowego.
W zakresie częstotliwości przenoszonych przez wzmacniacz
Y oscyloskopu n i e zauważa się wpływu z m i a n y samych z ł ą c z
w.cz. o opornościach w zakresie 150 do 50 om. Przy
używaniu przewodów współosiowych ekran przewodu j e s t
równocześnie tzw. przewodem zerowym. V niektórych
przypadkach oporność ekranu może okazać się niewystarczają
wystąpić z a k ł ó c e n i a w p o s t a c i t ę t n i e ń s i e c i o w y c h l u b wys.
czest. należy wówczas s t o s o w a ć dodatkowe połączenia masy
badanego obiektu z masą oscyloskopu. Połączenia takie
wykonać e k r a n e m z przewodu współosiowego.

Wyżej wymienione zasady dotyczą również podłączenia do

wejścia synchronizacji zewnętrznej.
Podłączenie oscyloskopu z badanym obiektem znacznie się
upraszcza, Jeżeli stosuje się sondy pomiarowe z t ł u m i k a m i
RC, gdyż dopasowanie obiektu do wejścia oscyloskopu nie
j e s t wówczas Istotne. należy jednak zwracać uwaga,
bypodłaczenia sondy z obiektem dokonane było możliwie
najkrótszymi przewodami, ula tworzącymi żadnych patii.

3.9. Rodzaje wejścia systemu osi Y.

Przewidziane są dwa rodzaje wejścia dla każdego kanału
tj. wejście pojemnościowe oraz bezpośrednie, które
uzyskuje się po wciśnięciu klawisza [42] w kanale 1 i
[52] w k a n a l e 2.
Tzw. wejście- pojemnościowe twarzy się przez włączenie
miedzy zacisk wejściowy a tłumik wejściowy kondensatora
sprzęgającego, który oddziela składowa stałą od zmiennej
w badanym s y g n a l e . Przy badaniu przebiegów impulsowych o

B - 17
 DT 6620

czasie trwania dłuższym od kilku milisekund ww.

kondensator wprowadza zniekształcenia w postaci zwisów,
których wielkość jest proporcjonalna do czasu trwania
przebiegu. Tego rodzaju przebiegi powinno się badać
stosując tzw. wejście bezpośrednia tj. po wciśnięciu
klawisza [42] wzgl. [52]. Następuje wówczas b e z p o ś r e d n i a
połączenie zacisku wejściowego z tłumikiem wejściowym i
możliwe jest przenoszenie przez system Y przebiegów o
najniższych nawet częstotliwościach.
Jeżeli jednak wartość składowej stałej przekracza
k i l k a k r o t n i e w a r t o ś ć s k ł a d o w e j z m i e n n e j , wówczas n i e j e s t
możliwym wprowadzenie przesuwem o b r a z u tego przebiegu w
obrąb ekranu. należy wówczas przejść na wyższy
współczynnik V/dz, co z kulał zmniejszy wysokość obrazu
badanego przebiegu i może wpłynąć niekorzystnie na
dokładność pomiaru. Każdemu z wejść p r z y n a l e ż n y jest
wyłącznik (klawisza [44] i [50] umożliwiający odłączanie
l u b p r z y ł ą c z e n i e t e g o w e j ś c i a d o wzmacniacza.

3.10. Współczynniki odchylania

Każdy z k a n a ł ó w o s i Y jest w y p o s a ż a n y w t ł u m i k wejściowy,
umożliwiający zakresowe dzielenie amplitudy badanego
sygnału, n a s t a w y t y c h tłumików cechowane są w J e d n o s t k a c h
współczynnika podchylania tj. w V/dz i mV/dz.
Pomiary parametrów napięciowych badanych przebiegów
sprowadzają się do zmierzenia wysokości Interesujących
fragmentów przebiegu i pomnożenia Jej przez wsp. V/dz.
Pokrętło płynnej regulacji wzmocnienia powinno w tym
c z a s i e z n a j d o w a ć a l e w p o z . KAL. tj. c a ł k o w i c i e s k r ę c o n e w
prawo. P r z y pomiarach- p r z e b i e g ó w o nieznanej amplitudzie
tłumiki wejściowe winny być nastawiono na najwyższy wsp.
V/dz. Impedancja wejściowa jest n i e z a l e ż n a od wsp. V/dz.
Suma a m p l i t u d y i składowej stałej badanego przebiegu nie
może p r z e k r a c z a ć 250 V.

B - 18
 DT 6620

3.11. Rodzaje odchylania pionowego i źródła wyzwalania

wewnetrznego.

a. Odchylania jednokanałowe "1" albo "2" oraz różnicowe

"1 ± 2".
- O d c h y l a n i a j e d n o k a n a ł o w e m o z e odbywać się z wejścia
i albo 2 po wciśnięciu odpowiedniego klawisza
przełącznika [38]. Przy pracy kanału 1 wyzwalania
p o d s t a w y c z a s u może n a s t ę p o w a ć z wejscia tego kanału
po uprzednim wciśnięciu klawisza [46]. Jeżeli tan
klawisz jest w pozycji ni u s a l n a ] (1 i 2) to wówczas
sygnał wyzwalający pobierany jest z toru wzmacniania,
wspólnego dla obu kanałów. Przy odchylaniu z wejścia
2, p o d s t a w a c z a s u pozna wyzwalać t y l k o z ww. toru.
Prócz odchylania niesymetrycznego z kanałów 1 a l b o 2
mozna r ó w n i e ż o d c h y l a ć różnicowo p r z e b i e g i za źródeł
symetrycznych wzglądem ziemi, jak tez sumę lub
różnicą 2-ch przebiegów niesymetrycznych, lecz o
częstotliwościach synchronicznych lub tych samych.
Sygnał lub sygnały podłącza się wówczas d o z a c i s k ó w 1
i 2 oraz wciska się klawisz 1 ± 2 przełącznika [38].
Dla zbadania sumy przebiegów polaryzacja kanału 2
powinna być pozytywowa (klawisz [48] w pozycji
normalnej), a dla zobaczenia rolnicy przebiegów
nalały wcisnąć ww. klawisz. Przy odchylaniu
różnicowym przesuwy obu ' k a n a ł ó w działają równolegle.
co łatwo noże doprowadzić do nieprawidłowego
ustawiania ich. Zaleca się wiec wprowadzić tymi
przesuwami obraz badanych przebiegów w obrąb pola
pomiarowego przy pracy dwukanałowej lub

jednokanałowej, a po przejściu na praca różnicową

dokonać potrzebnej korekty położenia obrazu w miara
możliwości r ó w n o m i e r n i e obydwoma p r z e s u w a m i .
Nieprawidłowe ustawienie przesuwów może
rozsymetryzować nadmiernie wzmacniacz i spowodować
zniekształcenia w obserwacji i pomiarach. Przy

B - 19
 DT 6620

odchylaniu różnicowym s y g n a ł wyzwalający może być

p o b i e r a n y ze ź r ó d ł o 1 l u b 1 i 2

b. O d c h y l a n i e dwukanałowe " P . C Z . " i "MULT".

Przewidziane s a dwa rodzaje odchylania dwu kanałowego
t. przemienne (P.CZ.) oraz tzw. siekanie (MULT).
Wybór przeprowadza się odpowiednimi klawiszami
przełącznika [38]. Przy o d c h y l a n i u . P.CZ. kanały sa
załączane przemiennie do toru wzmocnienia poprzez
podstawę czasu. Przy odchylaniu KULT kluczowanie
kanałów następuje z częstotliwością ok. 200 kHz.
praktycznie niezależna od zakresu czas/dz.
Odchylanie P.CZs stosuje się przy badaniu 2-ch
przebiegów o częstotliwościach powyżej 100 Hz, ze
względu na migotanie obrazu wywołane przemiennym
kluczowaniem przez podstawę czasu o długich czasach
trwania. Wyzwalanie podstawy c z a s u można dokonywać z
kanału 1, gdy bada się zależności czasowe 2-ch
przebiegów synchronicznych lub z obu kanałów
przemiennie (1 i 2), gdy porównuje się przebiegi o
częstotliwościach wzajemnie niesynchronicznych.

Ważnym jest aby przy wyzwalaniu 1 i 2 obrazy obu

przebiegów wzajemnie się pokrywały ( n a c h o d z i ł y na
siebie), gdyż w przeciwnym przypadku zachodzą
trudności ze stabilizacja obrazu. Odchylanie "MULT"
(siekane) stosuje się przy badaniu 2-ch przebiegów
niższych częstotliwości tj. poniżej 2 KHz. Przy
częstotliwościach wyższych staja się widoczne
zakłócenia w postaci kropkowania lub przerywania
obwiedni przebiegu. Przy tego rodzaju odchyl aniach
stosuje się wyzwalanie z kanału 1. Wyzwalanie
przemienne p r a k t y c z n i e n i e jest możliwe.

B - 20
DT 6620

3. 12 Rodzaje podstawy czasu [14]

3 . 1 2 . 1 . Normalna podstawa czasu.

Normalna, nieopóznioną podstawa czasu uzyskuje się
p r z e z n a c i ś n i ę c i e k l a w i s z a A. Wówczas plamkę r o z c i ą g a i
rozjaśnia u k ł a d podstawy czasu A, n a t o m i a s t B jest
nieczynny. Jest to główny rodzaj podstawy czasu,
zalecany do stosowania we wszystkich przypadkach, gdzie
nie jest konieczne stosowanie opóźnionej podstawy
czasu.

3.12.2. Opóźniana podstawa czasu.

Tan r o d z a j podstawy czasu s t o s u j e się w celu uzyskania
tzw. miejscowego rozszerzenia skali czasu (tzw. lupa -
elektroniczna); wówczas p l a s k a , przemieszcza r o z c i ą g A,
a podstawa czasu B wytwarza na trasie A znacznik,
którego długość jest z a l e ż n a od stosunku współczynników
c z a s u obu r o z c i ą g ó w .
Położenia na trasie A jest zależna o d M n o z n i k a Czasu
Opóźnienia (MCO). Przy pomocy pokrętła MCO można
znacznik przesuwać wzdłuż trasy rozciągu i wybrać
fragment, który aa być później przedstawiony w skali
czasowej wyznaczonej przez rozciąg B. Zaleca się
stosować samobieżną prace rozciągu B, gdyż wtedy
przesuwanie znacznika jest płynne. Jeżeli następnie
wcisnie się klawisz B, wówczas cześć obrazowanego
przebiegu -objęta znacznikiem będzie rozciągana przez
p o d s t a w ą c z a s u "B, która jest s z y b s z a od A i d z i ę k i temu
ten fragment będzie odpowiednio rozszerzony na całej
s z e r o k o ś c i znamionowego o d c h y l a n i a poziomego.
Jeżeli natomiast wcisnie się k l a w i s z " A i B " t o wówczas
lewa cześć obrazu, az do początku znaku czasowego
będzie rozciągana wg w s p ó ł c z y n n i k a c z a s u r o z c i ą g u A, a
fragment prawej czesci tego obrazu objęty znakiem
czasowym będzie rozciągany wg współczynnika czasu

B - 21
DT 6620

rozciągu B na odcinku od początku znaku ozasowego da

końca o d c h y l a n i a poziomego.

3.13. Regulacja. wspolczynnikow c z a s / d z .

Regulacja wsp. CZAS/dz obu rozciągów przeprowadza sio

zespołem pokręteł [34] i [35]. Dla wyboru wsp. czas/dz
rozciągu A oba pokrętła powinny być sprzężone. Uzyskuje
siętoprzezo
Az z a c z n i e się o b r a c a ć [34] . Wówczas n a s t ą p i zblokowania
obu pokręteł tak. ze przy obracaniu [35] w lewo lub w
prawo będzie wraz z nim obracać się [34]. Przy pracy
opóżnianaj rozciąg B zazwyczaj jest szybszy niz A. i
należy zespół pokręteł rozłączyć, odciągając od siebie
[35] i o b r a c a j ą c go w prawo m i n . o 1 pozycje.
Po rozłączeniu obu pokręteł Istnieje możliwość zmiany
zakresu rozciągu A przez obracanie talerzyka [34] za
pomocą znajdującego cle na nim zaczepu.

Zwiększenie wsp. czas/dz uzyskać można włączając

ekspansje rozciągu klawiszem [7]. Uzyskuje się wówczas
10-cio krotne przyspieszenie rozciągu, a wsp. czas/dz
wybrany p o k r ę t ł a m i [ 3 4 ] lub [35] n a l e ż y mnożyć p r z e z 0 , 1 .
Podstawa czasu A wyposażona jest w płynna regulacje
współczynnika czasu, która przeprowadza się pokrętłem
[36]. Regulacja ta jest niekalibrowana i włączenie Jej
powoduje zapalenie się sygnalizatora [37], informującego
o niekalibrowanym współczynniku czasu.

3.14. Rodzaje rozciągu A.

- AUTO - rozciąg z a u t o m a t y c z n y m wyzwalaniem: podczas

biegu zawsze jest widiczny ślad odchylania.
Dzięki temu ułatwiona jest lokalizacja i
k o n t r o l a obrazu n i e z a l e ż n i e od d z i a ł a n i a sygnału
wyzwalającego. Wyzwalana praca rozciągu
następuje po pojawianiu ale sygnału

B - 22
 DT 6620

wyzwalającego i po wyregulowaniu poziomi

wyzwalania.
By wyzwalania była prawidłowa częstotliwość
sygnału wyzwalajacego winna być wieksza od
30 Hz.
- NORM - rozciąg normalnie wyzwalany. Przy braku
sygnału wyzwalania generator podstawy czasu nie
wytwarza przebiegów piłoksztaltnych, a plamka
jest wygaszona i niewidoczna.
Start generatora podstawy czasu następuje po
przyłożeniu sygnału wyzwalającego i-
wyregulowaniu poziomu wyzwalania. Dolna
częstotliwość wyzwalania nie jest ograniczona i
dlatego tan rodzaj rozciągu stosują się przy
b a d a n i a c h przebiegów m a ł e j c z ę s t o t l i w o ś c i .
- 1 RAZ - rozciąg Jednorazowy. Pod wpływam sygnału
wyzwalającego generator podstawy czasu wytwarza
tylko jeden p i ł o k e z t a ł t n y przebiag rozciągający,
po czym zostania zablokowany 1 niewrażliwy na
s y g n a ł y wyzwalająca. Po p r z y c i ś n i ę c i u k l a w i s z a 1
RAZ następuje przygotowania generatora do
wytworzenia pojedynczego przebiegu
piłokształtnego.
Zapali się wówczas lampka sygnalizatora [16].
Start generatora nastapi po .pojawieniu ale
przebiegu wyzwalającego.
Dla największych Map. CZAS/dz przygotowania do
Jednorazowego startu należy przeprowadzić
dopiero wówczas, gdy zgaśnie lampka [16] .
Niniejsze zastrzeżenie jest szczególnie istotne
przy opóźnianej podstawie czasu. Rozciąg
jednorazowy zaleca się stosować przy badaniu
przebiegów niepowtarzalnych oraz gdy zachodzi
konieczność fotografowania takich przebiegów.
Przed tym Jednak należy sprawdzić czy układ
wyzwalający jest przygotowany do wyzwalania

B - 23
 DT 6620

tj czy jest uregulowany poziom wyzwalania, włączona

właściwa polaryzacja, rodzaj wyzwalania i t p .

3.15. Rodzaje rozciągu B.

- AUTO - Jest to w zasadzie samobiezne działania

rozciągu B, bez możliwości wyzwalania. Umożliwia
ono płynna regulacja czasu opóźniania, a także
zezwala ocenić drżenie (Jitter) badanego
przebiegu.
- WYZW - praca wyzwalana rozciągu B o działaniu takim
samym jak rozciąg A normalnie wyzwalany.
uzyskiwana po wciśnięciu klawisza [27] . Przy
rozciągu wyzwalanym drżenie i Inna
niestabilności czasowe badanego przebiegu
praktycznie nie mają wpływu .aa stabilność
obrazu.

3.16. źródła wyzwalania

Wybor ź r ó d ł a wyzwalania przeprowadza się klawiszem [23]
dla rozciągu A oraz [29] dla B. Dla rozciągu A
przewidziana jest mocliwosc wyzwalania spasałam o
częstotliwości sieci zasilającej. Uzyskuje się to po
wciśnięciu klawiszy [19] i [20]. Jest oso szczególnie
wygodne i zalecane przy badaniu przebiegów o
czestotliwosci sieci lub synchronicznych do niej jak np.
tstnienia sieciowe. P r z y wyzwalaniu z e w n e t r z n y m r o z c i ą g u
A większymi sygnałami zaleca, się s t o s o w a ć d z i e l n i k 1:10,
który włącza się p r z y pomocy k l a w i s z a [ 2 2 ] .
3.17. Rodzaje wyzwalania rozciągów A i B
Przewidziana są c z t e r y r o d z a j e wyzwalania r o z c i ą g u A,
B - 24
różniące sie miedzy sobą charakterystyką
c z ę s t o t l i w o ś c i o w ą o r a z dwa r o d z a j e w y z w a l a n i a r o z c i ą g u B .
DT 6620

"-" - klawisze [18] i [28] wyciśnięte

Tego rodzaju wyzwalania umożliwia stabilizacja
obrazu przebiegów od najniższych częstotliwości
wzwyż o r a z p r z e b i e g ó w n i e p o w t a r z a l n y c h .
"-" - klawisze [18] i [28] wyciśnięte. Tan rodzaj
wyzwalania przewidziany jest do stabilizowania
obrazu przebiegów powtarzalnych. Zapewnia on
dużo stabilność wyzwalania, . czyniąc Ja
praktycznie niezależnym od dryftów i Innych
niestabilności wzmacniacza Y oraz wzmacniaczy
sygnałów wyzwalania wewnętrznego.
"M.CZ." - wciśnięcie klawisza [20] powoduje włączenie
filtru dolnoprzepustowego, tłumiącego zakłócenia
wysokich częstotliwości i polepszającego
stabilność wyzwalania sygnałami małych
częstotliwości. Jeżeli Jednocześnie wciśnięty
jest klawisz [18], wówczas dolna częstotliwość
wyzwalania n i e jest ograniczona.
"SIEC" - wciśnięcie obu klawiszy [19] i [20] umożliwia
wyzwalanie sygnałem o częstotliwości sieci
zasilającej (p.3.16.).

3.18. Regulacja poziomu i zbocza wyzwalania p r z e b i e g ó w

A i B .

Pokrętłem [25] ( r o z c i ą g A) wyznacza się poziom n a p i ę c i o w y

na obiedni przebiegu wyzwalającego, po osiągnięciu
którego następuje start podstawy czasu. Jeżeli klawisz
przełącznika polaryzacji [24] jest w pozycji normalnej
wówczas poziom wyzwalania jest wybierany ze zbocza
n a r a s t a j ą c e g o przebiegu wyzwalającego, a J e ż e l i [24] jest
wciśnięty - z opadającego. Regulacja poziomu wyzwalania
działa zarówno przy normalnym jak i atomatycznym
wyzwalaniu - na wszystkich rodzajach wyzwalania
wyszczególnionych w 3.17. W podstawie czasu B poziom

B - 25
 DT 6620

wyzwalania regulują się pokrętłem [31], a polaryzacja

wyzwalania wybiera s i ę p r z e ł ą c z n i k i a a [32]

3.19. Regulacja czasu powtarzania rozciągu A

Przy stabilizacji obrazu przebiegów o częstotliwościach

powyżej 10 MHZ noga istnieć trudności wskutek pojawiania
się tzw. podwó
uzyskuje się przez manipulacje pokrętłem "REPETYCJA" 17.
Gdy pokrętło [17] jest w poz. 0 wówczas częstotliwość
rozciągu jest n a j w y ż s z a i tym samym jasność o b r a z u jest
najkorzystniejsza.

3.20. Regulacja czasu opóźnienia rozciągu B przez A

Tzw. Kalibrowany czas opóźniania wyznacza zakres

współczynnika czasu rozciągu A oraz mnożnik czasu
opóźniania. L i c z n i k MCO wyrachowany jest liczbowo 0,00 do
10,00. Dla określenia czasu opóźnienia należy wartość
współczynnika c z a s u pomnożyć p r z e z n a s t a w y MCO.

3.21. Praca X - Y

Przy pracy X-Y dla odchylania poziomego wykorzystują się

wejście kanału 1 wraz z r e g u l a t o r e m wątp. V/dz i płynna
regulacja wzmocnienia. Prace X-Y uzyskują się przez
wciśnięcie klawisza "X-Y" przełącznika [14] oraz
klawisza "2" przełącznika [38]. jeżeli nie jest włączona
ekspansja rozciągu wówczas nastawy współczynnika
odchylania poziomego są takie same jak p r z y p r a c y Y-T.
Natomiast po włączaniu ekspansji (wciśnięcie klawisza
[7]) czułość odchylania w osi Z jest dziesięciokrotnie
większa 1 n a s t a w y V/dz k a n a ł u 1 n a l e ż y mnożyć p r z e z 0,1.
Zwiększa się wówczas r ó w n i e ż o k . 10-cio k r o t n i e przesuw w
osi X.

B - 26
DT 6620

3. 22. Praca szeregowa (kaskadowa) wzmacniaczy kanałow 1 i 2

Celem zwiększenia czułości odchylania pionowego

przewidziana jest możliwość łączenia wyjście kanału 1
[59] z w e j ś c i e m k a n a ł u 2 [ 5 1 ] . Wzmocnienie s y g n a ł u m i e d z y
wejściem kanału 1 i jego wyjęciem wynosi 10 bez
obciążenia oraz 5 przy obciążeniu wyjścia rezystancja 50
om. Łaczac szeregowo wyjście kanału 1 z wyjściem kanału 2
można z m n i e j s z y ć w s p ó ł c z y n n i k o d c h y l a n i a d o 0 , 5 mV/dz l u b
1 mV/dz J e ż e l i wymagana jest prawidłowość c h a r a k t e r y s t y k i
częstotliwościowej w paśmie do 20 MHz. Połączenie to
zaleca się wykonać możliwie najkrótszym przewodem
współosiowym 50 om. Zaleca się stosować pojemnościowe
sprzężenie wejścia 2 (klawisz [52] w pozycji normalnej)
celem wyeliminowania dryftów występujących na wyjściu
kanału 1. Pojawiające się przy tego rodzaju szumy
o s i ą g a j ą c e n i e k i e d y 150 u V s a z j a w i s k i e m normalnym.

3.23. Konserwacja bieżąca

Ww. konserwacja sprowadza się do u t r z y m y w a n i a p r z y r z ą d u o
należytej czystości, a przede wszystkim do ochrony przed
pyłem i wilgocią. Pył osiada szczególnie Intensywnie na
ekranie lampy oscyloskopowej i na płycie czołowej. Zaleca
sięcokilka
pokrętłami 1 klawiszami miękkim pędzlem. Obudowę B n -a l e2ż 7y
przecierać miękka sucha ściereczka- Plamy wycierać wata
lub szmatka zwilżona w 1 % rozworze ś r e d n i o d z i a ł a j ą c e g o
d e t e r g e n t u l u b mydła. Resztki r o z t w o r u usuwać s z m a t k a l u b
w a t a z w i l ż o n a w c z y s t e j wodzie i w y c i e r a ć d o s u c h a . Celem
u zyyc si ąkgannąizćaosłony
w
wyciągnąć dwoeswtpłytkę
ęnpę u
t r zochronna
ndao eramkę
k riafiltr.
n u zlampy
o s ł o no ys c y leoksrkaonpuo, w e jp o n aczym
leży
DT 6620

3.24. Przechowywanie przyrządu w czasie eksploatacji

Oscyloskop winian byc przechowywany w pomieszczaniach o

wilgotności względnej do 80 % i t e m p e r a t u r z e nie niższej
od + 5°C, w o l n y c h od p y ł u i ż r ą c y c h oparów. Należy go
ustawiać na półkach lub stołach nie narażonych na
wibracja lub wstrząsy. Na przyrząd winian byc nałożony
pokrowiec ochronny.

B - 28
 DT 6 6 2 0

C O P I S UKŁADÓW

1. Opis schematu blokowego

Schemat blokowy oscyloskopu przedstawiony jest na rys.

III/1. Okłady elektroniczne zmontowane sa na Jedenastu
p ł y t k a c h drukowanych, z których osiem przedstawiono na ww..
schemacie, a trzy zawierające elementry pomocnicze
regulatorów współczynników odchylania i współczynników czasu
pominięto. Omawiany schemat zawiera tylko podstawowe
połączenia miedzy blokami. Każdy blok zawiera isotniejszy
układ oscyloskopu, opatrzony numerem s c h e m a t u Ideowego lub
zespołu, oraz numerami głównych podzespołów tworzących dany
układ. jak diody, tranzystory, przełączniki potencjometry.
Badany sygnał przykładany jest na wejście Wel lub We2
przynależne układom wejściowym Z1a lub Z1b odpowiednio.
Sygnał może być o d ł ą c z o n y od układu z a pomocą p r z e ł ą c z n i k a
P r 102 w k a n a l e 1 l u b P r 202 w k a n a l e 2 . P r z e ł ą c z n i k i Pr 101
i Pr 201 umożliwiają p o ł ą c z e n i e wejść z układem bezpośrednie
lub przez kondensatory sprzęgające. Tłumiki wejściowe
uruchamiane przełącznikiem Pr 103/Pr 203 w kanale 2/
umożliwiają tłumienia sygnału wejściowego w stosunku- 1 : 1 ,
1 : 1 0 i 1 : 1 0 0 . Nastepnie sygnał kierowany jest do
wejściowego wtórnika źródłowego T 101/T 102/T201/T202 w
k a n a l e 2/ o r a z do w t ó r n i k ó w emiterowych T103 i T104 /T203 i
T204 w k a n a l e 2/.
W obwodach emiterowych tych wtórników znajdują się tłumiki
sygnałów d z i e l ą c e w s t o s u n k u 1 : 1, 1 : 2, 1 : 4 i 1 : 10
t y l k o d l a wsp. 5 V/dz.
Obie ww. regulacje umożliwiają zakresowa zmianę
współczynników o d c h y l a n i a w zakresie od 5 mV/dz do 5 V/dz,
w sekwencji 5-10-20-50. . .
Sygnał z regulatora wzmocnienia T103 i T104 kierowany
jest do zespołu Z-2 zawierającego przedwzmacniacz kanału 1,
wzmacniacz sygnału wyzwalania wewnętrznego z kanału 1,

C - 1
 DT 6 6 2 0

wzmacniacz sygnału X / przy pracy X-Y/ i w t ó r n i k wyjściowy

dla s y g n a ł u w y j ś c i o w e g o z k a n a ł u 1 - Wy Y1.
Sygnał regulatora wzmocnienia T203 i T204 kierowany j e s t
do zespołu Z-3 zawierającego przedwzmacniacz kanału 2.
Przedwzmacniacze kanałów zawierają regulatory płynnej
regulacji wzmocnienia, regulatory kalibracji wzmocnienia 1
elementy symetryzacji. Przedwzmacniacz kanału 2 posiada
możliwość zmiany p o l a r y z a c j i (fazy) wzmocnienia ( P r 2 0 4 ) .
S y g n a ł y z obu p r z e d w z m a c n i a c z y t j . Z 2 i Z 3 k i e r o w a n e s a
do p r z y n a l e ż n y c h l a b r a m e k d i o d o w y c h w z e s p o l e Z 4 . M o g ą być
one s t e r o w a n e p r z e z p r z e ł ą c z n i k e l e k t r o n i c z n y w z e s p o l e Z - 5 .
Przy p r a c y d w u k a n a ł o w e j p r z e ł ą c z n i k t a n p r z e ł ą c z a bramki w
takt multiwibratora wewnętrznego (rodzaj p r a c y MULT) a l b o w
takt impulsów bramkujących podstawy czasu A (rodzaj pracy
P.Cz. )
Przy pracy MULT przebiegi przełaczyjace po uformowaniu
podawane s a d o w z m a c n i a c z a r o z j a ś n i a n i a w z e s p o l e Z-15 c e l e m
wygaszenia siadów przełączania. Sygnał z bramek diodowych
napędza wzmacniacz sumujący Z-4, który za pośrednictwem
linii opóźniającej DL 1301 wysterowuje wzmacniacz końcowy
o d c h y l a n i a p i o n o w e g o Z - 6 n a p ł y t c e P2.
V zespole Z-4 znajdują clą również wzmacniacz sygnału
wyzwalania wewnętrznego. Przez przełącznik P r 302 podawany
jest do niego sygnał albo ze wzmacniacza sumującego
(wyzwalania przemienna z obu kanałów), a l b o za wzmacniacza
sygnału wyzwalania wewnętrznego k a n a ł u 1 w Z-2.
Wzmacniacz końcowy Z-6 a n i być również sterowany
sygnałem wyzwalającym za wzmacniacza sygnału wyzwalania w
zespole Z-7 na płytce P3. Dzieje się to po naciśnięciu
przełącznika Pr 301 załączającego Obraz Sygnału Wyzwalania
(OSW). Układy wyzwalające generatorów podstaw czasu A i B
tworzą zespół Z-7 i Z-8 odpowiednio. Układy te wytwarzają
Impulsy Inicjująca tworzenie się przebiegów rozciągających.
W układzie podstawy czasu A sygnał wyzwalający p r z y ł ą c z a n y
jest do przełącznika- rodzaju wyzwalania przez przełącznik
źródła wyzwalania, który może załączyć ten sygnał bądź ze

C - 2
 DT 6620

wzmacniacza wyzwalania wewnętrznego, badż tez z gniazda

wejściowego dla wyzwalania zewnętrznego. Gniazdo wejsciowe
sygnału wyzwalania zewnętrznego może być przyłączone
bezpośrednio lub przez tłumik 1 : 1 0 . P r z e ł ą c z n i k rodzaju
wyzwalania załącza miedzy p r z e ł ą c z n i k źródła, a wzmacniacz
sygnału wyzwalania odpowiedni filtr lub kondensator
sprzęgający, kształtujący charakterystyka częstotliwościowa
układu wyzwalania. Załącza się również do wzmacniacza
sygnału wyzwalania sygnał o częstotliwości sieci zasilającej
pobierany z uzwojenia wtórnego transformatora sieciowego.
Wzmacniacz sygnału wyzwalania posiada możliwość regulacji
poziomu wyzwalania oraz zmiany polaryzacji wyzwalania.
wysterowuje on układ k s z t a ł t u j ą c y oparty na działaniu diody
tunelowej, k t ó r y w odpowiedzi na s y g n a ł w y z w a l a j ą c y wytwarza
przebiegi o normowanej amplitudzie i czasie trwania.
Przebiegi te kierowane sa do głównego przerzutnika
bramkującego rozciągu A oraz do przerzutnika pracy AUTO.
którego zadaniem jest przekazać do głównego przerzutnika
bramkującego napięcie stałe o poziomie wymaganym d l a pracy
wyzwalanej. Pod nieobecność sygnału wyzwalającego

przerzutnik pracy AUTO wysyła napięcie o poziomie

powodującym samobieżna prace podstawy czasu. Główny
przerzutnik bramkujący s t e r u j e wzmacniaczem bramkującym Z-9b
na p ł y t c e - P4. Wzmacniacz ten otwiera Integrator, który
wytwarza wówczas przebieg liniowo opadający. Wyjścia
integratora sprzężone jest z w r o t n i e z głównym p r z e r z u t n i k i e m
bramkującym przez komparator rozciągu A oraz przerzutnik
biegu powrotnego - i współdziałający z nim układ
podtrzymywania.
Gdy przebieg z integratora A osiagnie odpowiedni poziom,
wówczas przrzutnik biegu powrotnego spowoduje zmianę stanu
głównego przerzutnika bramkującego, a ten przez wzmacniacz
bramkujący spowoduje zamkniecie integratora i przebieg na
jego wyjściu wróci do poziomu początkowego. Układ
podtrzymujący spowoduje. ze przerzutnik biegu powrotnego
p o w r ó c i do s t a n u p o c z ą t k o w e g o z pewnym o p ó ź n i e n i e m , w czasie

C - 3
DT 6620

którego będzie zblokowany główny przerzutnik bramkujący, co

jest potrzebne dla pełnego rozładowania pojemności
Integratora. Po ustaniu powyższej blokady, przy pracy
wyzwalanej roziagu A, start podstawy czasu nastąpi po
pojawianiu się Impulsu wyzwalającego. natomiast przy pracy
AUTO, pod nieobecność sygnału wyzwalającego główny
przerzutnik b r a m k u j ą c y otrzymują z przerzutnika pracy AUTO
napięcie s t a ł a o poziomie zezwalającym na samobieżna prace
podstawy czasu. Gdy Jednak pojawi sio sygnał wyzwalający,
wówczas przerzutnik p r a c y AUTO będzie wysyłał do głównego
przarzutnika bramkującego napięcie przygotowująca podstawę
czasu d o p r a c y w y z w a l a n e j . I m p e r a t o r r o z c i ą g u A utrzymuje na
odpowiednim poziomie przebieg z Integratora od momentu
zakończenia biegu powrotnego do momentu startu. Przy
Jednorazowej pracy podstawy czasu odłączony jest układ
podtrzymywania. Po zakończeniu biegu roboczego przerzutnik
biegu powrotnego nie powraca wiec do stanu początkowego do
momentu az obsługa oscyloskopu nie uruchomi impulsatora
pracy 1 RAZ przez naciśnięcie odpowiedniego przycisku.
Spowoduje t o p o w r ó t przarzutnika pracy Jednorazowej do stanu
początkowego, umożliwi to wyzwolenie układu. Przebiegi z
integratora en przekazywana do wzmacniacza wyjściowego
rozciągu A, który sprzęga integrator z przedwzmacniaczem
odchylania poziomego Z-12. W układzie podstawy czasu B
przełącznik źródła wyzwalania kieruje sygnał wyzwalający z
odpowiedniego źródła do przełącznika rodzaju wyzwalania,
który może do toru sygnałowego włączyć kondensator
sprzęgający, calem oddzielenia z sygnału składowej stałej.
Sygnał wyzwalający kierowany jest do wzmacniacza wyzwalania,
a następnie do układu kształtującego. Wzmacniacz wyzwalania
posiada możliwość regulacji poziomu wyzwalania oraz zmiany
polaryzacji. Okład kształtujący wytwarza p r z e b i e g i Impulsowe
o normowanej amplitudzie i czasie trwania mogąca wyzwolić
główny przerzutnik bramkujący rozciągu B. Przerzutnik ten
uczę również pracować jako układ samobieżny. Steruje on
wzmacniaczem bramkującym rozciągu B/Z-10b na płytce P4/,

C - 4
 DT 6620

który otwiera i zamyka Integrator. Otwarty Integrator

wytwarza liniowo opadający przebieg rozciągu B. Wyjście
integratora sprzężone jest z w r o t n i e z głównym p r z e r z u t n i k i e m
bramkującym przez komparator rozciągu i przerzutnik biegu
powrotnego. Gdy przebieg na wyjściu integratora osiągnie
potrzebny poziom napięciowy, wówczas z a d z i a ł a przerzutnik
biegu powrotnego. Gdy przebieg na wyjściu Integratora
osiągnie potrzebny poziom napięciowy, wówczas zadziała
przerzutnik biegu powrotnego, który zmieni stan głównego
przerzutnika bramkującego. W odpowiedzi na to nastąpi
zamkniecie integratora, na k t ó r e g o wyjściu napięcie osiągnie
wartość właściwa dla stanu początkowego. Przerzutnik biegu
p o w r o t n e g o może p r z y g o t o w a ć główny przerzutnik bramkujący do
zainicjowania następnego biegu roboczego, gdy otrzyma
odpowiedni impuls z przerzutnika komparatora opóźnienia.
Nastąpi to w odpowiedzi na zadziałanie komparatora po
zrównaniu przebiegu rozciągu A z n a p i ę c i e m wyznaczonym p r z e z
mnożnik czasu opóźnienia (10-cio obrotowy potencjometr
precyzyjny). Zadziałanie przerzutnika komparatora nie może
nastąpić w trakcie biegu powrotnego i w tym c e l u p r z e r z u t n i k
ten jest blokowany impulsem głównego przerzutnika

bramkującego rozciągu A. Komparator rozciągu B utrzymuje na

określonym poziomie napięciowym przebieg z Integratora od
momentu z a k o ń c z e n i a b i e g u p o w r o t n e g o d o momentu startu. Dla
wszystkich rodzajów podstawy czasu, z wyjątkiem A i B
(rozciąg mieszany), poziom t e n jest Jednakowy. Przy rozciągu
mieszanym komparator rozciągu B porównuje wytwarzany przez
Integrator B przebieg z przebiegiem z integratora A. Ha
wyjściu integratora B napięcie będzie mieniąc się
Identycznie jak w A, do momentu startu podstawy czasu B,
wówczas przebieg z B rozpocznie się z poziomu wyznaczonego
przez rozciąg A. Przebiegi z Integratora rozciągu B są
przekazywane do wzmacniacza wyjściowego rozciągu B a
następnie do przedwżmacniacza odchylenia poziomego Z-12.
Przebiegi z integratorów rozciągów A i B są p r z e k a z y w a n e do
przynależnych im wzmacniaczy wyjściowych. W zależności do

C - 5
 DT 6 6 2 0 .

rodzaju podstawy czasu ww. wzmacniaoze przesyłają te

przebiegi do przedwzmacniacza odchylania poziomego Z-12.
Przy pracy "A" oraz "A/B" przekazywana sa do
przedwzmacniacza t y l k o p r z e b i e g i z I n t e g r a t o r a A. Przy pracy
"A i B" oraz przy pracy "B" - tylko z I n t e g r a t o r a rozciągu
B. Impulsy b r a m k u j ą c e z g ł ó w n y c h p r z e r z u t n i k ó w b r a m k u j ą c y c h
rozciągów A i B (Z-9a i Z-10a) są przekazywana do układu
bramek r o z j a ś n i a n i a A i B (Z-13), gdzie sa odpowiednio
Blaszane. Przy p r a c y A u k ł a d bramek r o z j a ś n i a n i a wysyła do
uzmacniacza rozjaśniania tylko odpowiedz na Impuls
bramkujący A. P r z y p r a c y A/B nakłada się na I m p u l s A I m p u l s
bramkujący B, r o z ś w i e t l a j ą c dodatkowo na c z a s swego trwania
trasa r o z c i ą g u A. Przy pracy A 1 B Impuls B rowniez nakłada
się na A, lacz natychmiast po zakończeniu B następuje
wygaszenie całego przebiegu rozjaśniającego mimo
działającego J e s z c z e r o z c i ą g u A. Przy p r a c y B wysyłany jest
tylko Impuls rozjaśniający B. przebiegi z układu bramek
rozjaśniania Z-13 są przesyłane do wzmacniacza rozjaśniania
Z-15, a następnie do zasilacza lampy Z-15, gdzie po
przetworzeniu na p r z e b i e g i z o d p o w i a d a ł o d u ż ą s k ł a d o w ą s t a ł ą
oddziaływują na lampą oscyloskopową. Napięcie z zasilacza
lampy oscyloskopowej jest powielana i prostowana w z a s i l a c z u
w.n. i następnie zasila elektrodę przyspieszającą po
odchylaniu. Sygnał badany, p r z y ł o ż o n y aa wejscie kanału 1
odchylania pionowego Z-2, moze być po wstępnym w z m o c n i e n i u
klarowany do przedwzmacniacza odchylania poziomego Z-12,
Umożliwia to tzw. prace X-Y. Przedwzmacniacz odchylania
poziomego wysterowuje wzmacniacz końcowy odchylania
poziomego, który oddziaływuje na p ł y t k i o d c h y l a n i a poziomego
w lampie oscyloskowej. Wzmocnienie przedwzmacniacza mozna
10-cio krotnie zwiekszać i dxieki temu uzyskuje się

ekspansje rozciągu. Opisane układy zasilana są ze

stabilizatorów n.n. Z-17. Stabilizowane są wszystkie
napięcie wyszczególniona na schemacie blokowym.

C - 6
 DT 6620

2. Wzmacniacz odchylania pionowego

2 . 1 . U k ł a d y wejściowe k a n a ł ó w 1 i 2 - Z e s p ó ł Z-1

Oba w/w u k ł a d y ca Identyczna i w dalszym ciągu opisywany

bodzie układ wejsciowy kanału 1. Gniazda wejściowe G101
połączona jest z przełącznikiem rodzaju wejścia Pr 101,
który noże Je łączyć z dalszymi obwodami bezpośrednio
(wejście -) lub za pośrednictwem kondensatora C 31
(wejście ~ ) , który oddziela składowa stała z
przyłożonego na wejście sygnału. C 31 po przełączeniu
Pr101 na r o d z a j " " jest r o z ł a d o w y w a n y p r z e z R32, co
zapobiega zbędnym dalekim przesuwom plamki przy
manipulacji Pr 101. P r z e ł ą c z n i k P r 102 może o d ł ą c z y ć l u b
przyłączać wejście do tłumika wejściowego (Pr 103a).
Wtedy k i e d y jest ono o d ł ą c z o n e n a s t ę p u j e z w a r c i e d o masy
tłumika. Tłumik zawiera dwa skompensowana
częstotliwościowa dzielniki napięcia, z których Jeden
dziali sygnał przez 10, a drugi p r z e z 100.
Na z a k r e s a c h 5, 10 i 20 mV/dz. sygnał wejściowy kierowany
jest bezpośrednio na wtórnik źródłowy T101. la zakresach
50 mV/dz oraz 0,1 i 0.2 V/dz włączony jest dzielnik
dzielący napięcie sygnału wejściowego przez 10, a na
zakresach 0,5 do 5 V/dz włącza się dzielnik dzielący
przez 100. Kondensatory C11 i C16 służa da ustalania
pojemności wejściowej tłumika przy tłumieniu sygnału
p r z e z 10 i 100 o d p o w i e d n i o . K o n d e n s a t o r C101 w k a n a l e 1 i
C201 w k a n a l e 2 s ł u ż a do w y r ó w n a n i a p o j e m n o ś c i w e j ś c i o w e j
miedzy tłumikami kanałów 1 i 2 na zakresach 5 do 20
mV/dz. Kondensatory C 14 dzielnika 1 : 1 0 oraz C 18

dzielnika 1 : 1 0 0 służa do korekcji kompensacji

częstotliwościowej. Wyjscie tłumika połączone jest z
bramka tranzystora polowego T101 przez obwód R102 i C
102. Obwód ten wraz z dioda D101 zabezpiecza bramkę w
przypadku pojawienia się tam napleć niedopuszczalnie
dużych. T r a n z y s t o r y T101 i T102 t w o r z ą w t ó r n i k ź r ó d ł o w y .

C - 7
 DT 6620

T101 przekazują sygnał do wtórnika emiterowego T103,

który wraz z wtórnikiem emiterowym T104 i zespołem
r e z y s t o r ó w R51 - R57 tworzą t ł u m i k wzmacnianych s y g n a ł ó w
działających w stosunku 1 : 1, 1 : 2, 1 : 4 oraz 1 : 10.
K o n d e n s a t o r y C52 i C 5 3 kompensują d z i a ł a n i e t ł u m i k a p o d
wzglądem c z ę s t o t l i w o ś c i o w y m . P o t e n c j o m e t r R r 101 s ł u ż y d o
zrównoważenia stałopradowego tranzystorów T103 i T104
tak, aby przy manipulowaniu przełącznikiem Pr 103 C
napięcie stałe na wyjściu tłumika nie zmieniało sie.
Potencjometr Rr 102 z rezystorami R117 i R118 tworzy
d z i e l n i k n a p i ę c i a polaryzującego bazę T105, t a k aby przy
obracaniu p r z e ł ą c z n i k i e m wsp. V/dz napięcie na niej nie
zmieniało się i nie powodowało ruchów obrazu w osi
pionowej .

2.2. Przedwzmacniacz kanału 1 - Zespół Z-2 i Z-4

W/w przedwzmacniacz utworzony jest z 3-ch. kaskadowych

wzmacniaczy. Pierwszy z nich tworzą tranzystory T105,
T106, T107 i T108. Bazy tranzystorów T105 i T106 są
p o ł ą c z o n e z t ł u m i k i e m s y g n a ł u T103 i T104.
V obwodzie emiterów T105 i T106 p r z e w i d z i a n a jest
k o r e k c j a c z ę s t o t l i w o ś c i o w a z a pomocą e l e m e n t ó w C116, C118
i R r 1 3 1 . Drugi stopień przedwzmacniacza tworzą
tranzystory T109, T110, T111 i T112. Dla kompensacji
częstotliwościowej służą elementy obwodu emiterowego
C121, C122 i R r 1 3 2 t r a n z y s t o r ó w T109 i T 1 1 0 . W o b w o d z i e
emiterowym p a r y T 1 1 1 i T112 z n a j d u j e się płynna regulacja
wzmocnienia (potencjometr Rr133) oraz korekcja

wzmocnienia (potencjometr Rr134). Gdy R r 1 3 3 jest

całkowicie r o z w a r t y wówczas wzmocnienie jest kalibrowane
i gaśnie wtedy sygnalizator D104, którego świecenie
ostrzega o niekalibrowanym wzmocnieniu. Potencjometrem Pr
136 równoważy się obwód emiterowy T111/T112 i eliminuje
się ruchy plam
Natomiast potencjometrem Rr135 wyrównuje się prądy

C - 8
DT 6620

płynąca przez T111 i T112. co symetryzuje działanie

przesuwu planowego, który działa w 3-cim stopniu
przedwzmacniacza. Kaskada tranzystorów T113/T114 i
T121/T122 tworzy 3-ci stopień wzmacniający. Dla ' k o r e k c j i
częstotliwościowej przewidziano w obwodzie emiterowym
T113 i T114 e l e m e n t y C127 i Rr138. Natomiast w obwodzie
emiterowym T121 i T122 znajduje się regulacja przesuwu
pionowego kanału 1 przy pomocy potencjometru R r 1 3 9 .
Termistor R121 koryguje zalany wzmocnienia wywołane
zmianami temperatury. Tranzystory T115 do T119 tworzą
wzmacniacz sygnałów wyjściowych k a n a ł u 1. T115 i T116 sa
sprzęgającymi wtórnikami emiterowymi, sterowanymi z
e m i t e r ó w T113 i T114. Wtórniki te napędzają wzmacniacz
T117 i T118. Sygnał z T118 steruje prądowo p r z e z R172 i
przełącznik Pr302 wzmacniacz wyzwalania wewnętrznego w
z e s p o l e Z-4.

Poziom składowej stałej na wyjściu T118 reguluje się

potencjometrem Rr139. Z kolektora T117 przez wtórnik
emiterowy. T119 kierowyny jest sygnał do gniazda
wyjściowego T zewn. (G103) na płycie tylnej oscyloskopu
oraz do wtórnika emiterowego T120, który następnie
p r z e k a z u j e go do przedwzmacniacza poziomego w z e s p o l e Z-
12, dla uzyskania pracy X-Y. Potencjometrem Rr140 usuwa
się składową stała na wyjściu Y zewn.

2.3 Przedwzmacniacz kanału 2- Zespól Z-3 i Z-4

W/w p r z e d w z m a c n i a c z rózni się od p r z e d w z m a c n i a c z a k a n a ł u

1 tym, ze nie posiada wzmacniacza sygnałów wyjściowych
(tranzystory T115 di 1119). Posiada natomiast możliwość
zmiany polaryzacji sygnału do czego służy para
tranzystorów T213 i T214 oraz przełącznik Pr204. Gdy
Pr204 podaje na bazy T211 i T212 napięcie + 5V
(polaryzacja +), wówczas tranzystory te przewodzą,
n a t o m i a s t T213 i T214 na b a z a c h k t ó r y c h jest napięcie +
2,5 V sa zatkane. Sygnał na bazach T215 i T216 będzie

C - 9
 DT 6 6 2 0

odwrócony w f a z i e w s t o s u n k u do s y g n a ł u na b a z a c h T209 i
T210, co powoduje za będzie zgodność faz wzmocnienia
miedzy wejściem układu odchylania pionowego, a jego
wyjściem.
Gdy Pr204 podaje na bazy T213 i T214 napięcie + 5V.
wtedy t e t r a n z y s t o r y p r z e w o d z ą , a z a t k a n e s ą T211 i T212,
k t ó r y c h b a z y s ą pod n a p i ę c i e m + 2 , 5 V . Sygnał na bazach
T215 i T216 będzie zgodny w f a z i e z s y g n a ł e m na b a z a c h
T209 i T210, ale faza miedzy wejściem a wyjściem u k ł a d u
odchylania pionowego będzie odwrócona. Potencjometr Pr
235 wykożystany jest d o z r ó w n o w a ż e n i a prądowego p a r y T209
i T210, t a k aby n i e występowały ruchy plamki (linii) przy
manipulacji przełącznikiem P r 2 0 4 .
Okład i działanie pozostałych stopni przedwzmacniacza
Jast takie samo, jak w przedwzmacniaczu kanału 1.

2.4. Zespół bramek diodowych - Zespół Z-2 i Z-3

Diody D109 i D112 w obwodzie kolektorowym pary T121 i

T122 w k a n a l e 1 o r a z d i o d y D204 /D207 w k o l e k t o r a c h T217
i T218 w k a n a l e 2 t w o r z ą b r a m k i d i o d o w e .
Jeżeli na złączu D109/D110 pojawi się napięcie +0,3 V,
wówczas diody te zostają spolaryzowane zaporowo,
natomiast D111 i D112 są przewodzące. Wskutek tego
k o l e k t o r y T121 i T122 s ą p o ł ą c z o n e z b a z a m i t r a n z y s t o r ó w
T301 i T302. Ody na w/w z ł ą c z a c h p o j a w i a się napięcie -
2,1 V wtedy p r z y n a l e ż n e im d i o d y s t a j ą się przewodzące i
wskutek tego diody D111 i D112 zostają spolaryzowane
zaporowo. Powoduje to odłączenie od baz T301 i T302
kolektorów T121 i T122. Przy pracy dwukanałowej na
złączach D109 i DUO i D204/D205 pojawia się fala
prostokątna o amplitudzie zmieniającej się od + 0 , 3 V do
2 , 1 V z a ł ą c z a j ą c k o l e j n o w w/w s p o s ó b k a n a ł 1 l u b 2 . Przy
pracy jednokanałowej polaryzuje się zaporowo złącze
diodowe kanału czynnego, a przewodząco kanału

C - 10
DT 6620

nieczynnego. Przy pracy różnicowej oba z ł ą c z a s e zaporowe

i przez t o oba k a n a ł y s ą z a ł ą c z o n e .

2. 5. Wzmacniacz sumujący - Zespól Z-4

Wzmacniacz tan tworzą tranzystory T301 i T302. Jest to

wzmacniacz pracujący z silnym ujemnym sprzężeniem
zwrotnym. Przy pracy różnicowej, gdy układy obu kanałów
a a p r z y ł ą c z o n e d o b a z T301 i T302, r e z y s t o r y R 3 0 3 i R304
z a s i l a j ą c e obwody k o l e k t o r o w e p a r T121 1 T122 o r a z T217 i
T218 s a b o c z n i k o w a n e p r z e z obwód R 3 0 1 , R r 3 0 1 i R 3 0 2 c e l e m
z a c h o w a n i a równowagi prądowej i napięciowej w/w u k ł a d ó w .
Potencjometrem R301 symetryzuje cle układ dla pracy
różnicowej. Wzmacniacz napędza linie opóźniającą DL-1301
za pośrednictwem przełącznika Obrazu Sygnału wyzwalania
Pr301. Rezystory R314 i R315 zamykają linie od strony
wejścia.

Z obwodu emiterowego T301 i T302 podawane jest napięcie

stałe na bazę wtórnika emiterowego T302, który
uczestniczy w zasilaniu p r z e ł ą c z n i k a e l e k t r o n i c z n e g o Z-5
i powoduje ograniczenie amplitudy wytwarzanych tam
przebiegów przełączających, tak że ich napięcie n i e opada
poniżej - 2 . 1 V.
Potencjometrem Rr302 reguluje ale poziom składowej
stałej na z ł ą c z u R318/R311, która powinna być t a k a sama
jak na z ł ą c z u D108/R172 w Z - 2 .

2.6. Wzmacniacz wyzwalania wewnętrznego - Z e s p ó ł Z-4

Tranzystory T304-T306 s t a n o w i ą w/w w z m a c n i a c z .

Pracuje on z s i l n y m ujemnym s p r z ę ż e n i e m z w r o t n y m . Sygnał
na wejście stopnia T304 załączony jest za pośrednictwem
p r z e ł ą c z n i k a Pr302 z kolektora T301 przez r e z y s t o r R318
(tzw. wyzw. 1 i 2) l u b z obwodu k o l e k t o r a T118 w z e s p . Z-
2 przez rezystor R172 (wyzw. 1 ) . W pierwszym przypadku
uzyskuje się wyzwalanie przemienne, przy którym sygnał

C - 11
DT 6620

wyzwalający pochodzi z kanału a k t u a l n i e przenoszącego

obrazowana p r z e b i e g i . W drugim - t y l k o z przedwzmacniacza
kanału 1.
Tranzystory T305 i T306 tworzą komplementarny emiterowy
wtórnik wyjściowy, klarujący sygnał do wzmacniaczy
w y z w a l a n i a - z e s p ó ł Z-7 i Z - 8 .
Potancjiometrem Rr303 ustawia się punkt p r a c y wzmacniacza
tak, aby na Jago wyjściu pod nieobecność sygnału
w y z w a l a n i a w y n o s i ą o 0 V.

2.7. Wzmacniacz Obrazu Sygnału Wyzwalania (OSW) - Zespół Z— 4

Zadaniem wzmacniacza OSW jest wzmocnienie sygnału

wyzwalającego pobranego za wzmacniacza wyzwalania
r o z c i ą g u A. i wysterowania nim wzmacniacza głównego p r z e z
linie opóźniająca-
Wzmacniacz tworzą tranzystory T307-T310. Jast to
dwustopniowy wzmacniacz symetryczny. Wzmocniony sygnał
przekazuje za pomocą przełącznika o działaniu chwilowym
Pr301. Jedna z sekcji Pr301 załącza też napięcie
zasilająca tak, Za wzmacniacz jest czynny tylko przy
wciśniętym przycisku OSW.
Potencjometr Rr304 s ł u ż y do symetryzacji wzmacniacza.

2.8. Układ przełączania kanałów - Zespół Z-5

T r a n z y s t o r y T351 i T352 w z a l e ż n o ś c i od s p o s o b u z a s i l a n i a
i c h obwodu emiterowego tworzą przerzutnik bistabilny lub
multiwibrator. Przełącznikiem Pr 303 wybiera się rodzaj
pracy układu odchylania pionowego. Gdy wciśnięty Jast
klawisz Pr 303/4 co odpowiada pracy "P.CZ.", wówczas
wszystkie inna segmenty sa w położeniu początkowym i
obwód ami terowy T351 i T352 zasilany jest przez
tranzystor T353. Tranzystory T351 i T352 zachowują się
jak przerzutnik b i s t a b i l n y i dzielą one przez 2
częstotliwość sygnału na bazia T353. Sygnał ten

C - 12
DT 6620

przychodzi z układu głównego przerzutnika bramkującego

podstawy czasu A. Zmiana etanu przerzutnika T351/T352
następują, gdy na bazia T353 pojawia się impuls ujemny.
k t ó r y wytwarzany jest p r z e z p o d s t a w ę c z a s u A w c h w i l i gdy
kończy się bieg roboczy rozciągu. W ten sposób będą
załączane kolejno kanały 1 l u b 2. Gdy w c i ś n i ę t y j e s t
k l a w i s z KULT, w t e d y obwód e m i t e r o w y T351 i T352 z a s i l a n y
jest p r z e z rezystory R354 i R364. Wskutek t e g o ww. układ
zamienia się w mul t i w i b r a t o r astabilny. którego
częstotliwość wyznaczona przez kondensator C353 wynosi
ok. 200 kHz. Kanały 1 i 2 załączane są kolejno z ta
częstotliwością. Transformator T501 włączony w obwód
zasilający 8 V - wydziela impulsy powstające w trakcie
generacji. Są one następnie kształtowane i wzmycniane
przez T354, po czym sa doprowadzone przez R369 do
wzmacniacza rozjaśniania w zespole Z-15. Powodują one
wygaszanie siadów p r z e ł ą c z e n i a . Przy pracy JednokanałoweJ
u k ł a d T351/T352 jest nieczynny, a napięcie p o t r z e b n e do
sterowania bramkami diodowymi uzyskuje się przez
załączenie rezystorów R 3 5 2 i R365, k t ó r e t w o r z ą wraz z
obwodem kolektorowym T351 lub T352 odpowiedni dzielnik
n a p i ę c i a . Ww. u k ł a d kolektorowy zasilany jest w części
n a p i ę c i e m z e m i t e r ó w T301 i T302 podawanym p r z e z - w t ó r n i k
e m i t e r o w y T 3 0 3 . N a p i ę c i e n a k o l e k t o r a c h T351 i T352 n i e
może opadać poniżej wartości na emiterze T303
pomniejszonej o napięcie p r z e w o d z e n i a d i o d D351 l u b D353.
Wytwarza się też dzięki temu sprzężenie zwrotne
s t a b i l i z u j ą c e punkt p r a c y wzmacniacza.

2.9.Liniaopóźniająca

Linia DL1301 jest drukowana na laminacie obustronnie

foliowanym. Składa się ona z dwóch płytek. Obudowa i
konstrukcja l i n i i wykonana jest z m e t a l i z o w a n e g o tworzywa
i j e s t ona Jednocześnie okładzina kondensatora
utworzonego przez meandry linii. Zamkniecie falowe od

C - 13
 DT 6620

wyjada jest integralna częścią linii, nie przewidziana

do indywidualnej korekcji lub naprawy. Oporność falowa
linii wynosi 5 0 o m c a ł k o w i t a o p ó ź n i a n i e o k . 150 n s .

2.10. Wzmacniacz główny odchylania pionowego - Zespól Z-6

p ł y t k a P4

Wzmacniacz tan zawiera 3 stopnia wzmocnienia - każdy w

układzie katodowym. Stopien pierwszy tworzą pary
tranzystorowa T1301/T1302 i T1303/T1304. Korekcja
częstotliwościowa przewidziana jest w obwodzie
e m i t e r o w y m . Obwody C1302, Rr1303 i Rrl301. C1303
k o r y g u j ą pasmo w z a k r e s i e 100 kHz - 5 MHz. Obwód R r l 3 0 7 ,
C1301, C1303 dzała na wysokich ozestotliwosciach.
Potencjometr Rrl319 s ł u ż y do zrównoważenia stałopradowago
całego wzmacniacza. Drugi stopień wzmocnienia tworzą 2
komplementarna sobie pory tranzystorowe T 1305/T1306 i
T1307/T1308. Korekcje częstotliwościowa tworzą obwody
R1336, C1308 oeaz C1306, C1307, Rr1327. J e s t to korekcja
działająca na wyzezych częstotliwościach. Przewidziana
jest również temperaturowa korekcja pasma częstotliwości.
Tworzą Ja dioda pojemnościowa D1301, termistor Rr1301
o r a z r e z y s t o r y R 1 3 3 8 . R1339 i k o n d e n s a t o r C1310. Rezystor
R1326 połączony jest z przełącznikiem LS (Pr701) w Z-15
na p ł y t c e P4. Podczas normalnej p r a c y R1326 j e s t z a w a r t y
p r z e z p r z e ł ą c z n i k L S i s t o p i e ń wzmocnienia z a s i l a n y j e s t
przez rezystor R1325. Po naciśnięciu LS przy
lokalizowaniu strumienia następuje rozwarcia R1326 i
zrmiejszenie prądu zasilającego obwód emiterowy

T1305/T1306. Możliwości dynamiczne wzmacniacza znacznie

ale zmniejszają i wzmacniany sygnał oraz ewentualna
symetria spowodowana ustawieniem przesuwów pionowych
nawet w s k r a j n y c h p o ł o ż e n i a c h m a l e j e d o t a k i c h g r a n i c , Za
ich obraz mieści ś l e w o b r ę b i e p o l a pomiarowego,.
Potencjometr Rrl345 w obwodzie kolektorowym służy do
korekcji wzmocnienia. Trzeci s t o p i e ń wzmocnienia s t a n o w i ą

C - 14
DT 6620

pary tranzystorowe T1309/T1310 i T1311/T1312. Stopień ten

wysterowuje płytki odchylania pionowego w lampie
oscyloskopowej. Diody Zenera D1303 i D1304 w obwodzie
e m i t e r o w y m T1311 i T1312 zapobiegają nasyceniu
tranzystorów T1309 i T1310 przy przesterowaniu
wzmacniacza.

3. Układy wyzwalania podstawy czasu A i B

3-1. Okład w y z w a l a n i u p o d s t a w y c z a s u A - Zespół Z-7.

a. P r z e ł ą c z n i k i ź r ó d ł a i rodzaju wyzwalania
Przełącznik źródła wyzwalania Pr401/1 przyjmuje sygnał
ze wzmacniacza wyzwalania wewnętrznego w zespole Z-4 lub
z gniazda wejściowego wyzwalania zewnętrznego. Z gniazda
tego sygnał mole przechodzić bezpośrednio na sekcje
przełączająca Pr401/1 lub przez tłumik sygnału dzielący
przez 10, utworzony przez R-401, R402, C401 i C402, a
załączany przełącznikiem Pr401/2. Sygnał z przełącznika
Pr401/1 przekazywany jest do przełącznika rodzaju
wyzwalania Pr402. Segment Pr402/1 umożliwia dalsze
przekazywanie sygnału za pośrednictwem kondensatora
s p r z ę g a j ą c e g o C403/wyzw. " "/ l u b b e z p o ś r e d n i o . . Segment

Pr402/2 "W.CZ." włącza lub wyłącza w tor sygnału filtr

górnoprzepustowy, utworzony przez kondensator C405 i
rezystor R405 ograniczający dolna częstotliwość
charakterystyki. Segment Pr402/3 "M.CZ." załącza filtr
dolnoprzepustowy; który ogranicza górna częstotliwość
graniczna charakterystyki. Jest on utworzony przez R411 i
k o n d e n s a t o r C408. Gdy w c i ś n i ę t e sa k l a w i s z e W.CZ. i M.CZ.
Jednocześnie, wówczas s e k c j a b segmentu Pr402/2 i sekcja
a s e g m e n t u P r 4 0 2 / 3 p o d a j a do u k ł a d u wyzwalania napięcie o
częstotliwości sieci zasilającej, pobrane z uzwojenia
wtórnego transformatora Tr801 w zespole Z-16, przez
k o n d e n s a t o r C808 i f i l t r R805-C809-R805-R810.

C - 15
DT 6620

b. Wzmacniacz s y g n a ł u wyzwalania.
Wzmacniacza ten twarzą tranzystory T401-T405. Sygnał z
przełącznika rodzaju wyzwalania Pr402 jest podawany na
bramkę t r a n z y s t o r a T401 przez obwód C404 i C403. który
wraz z d i o d a D401 z a b e z p i e c z a bramkę t r a n z y s t o r a polowego
T401 (pracuje jako wtórnik źródłowy) i wysterowuje
wtórnik emiterowy T402. Tranzystory T403 i T404 tworzą
wzmacniacz różnicowy. Sterowany jest on sygnałem
wyzwalającym, przechodzącym na bazę T403. Napięcie stałe
o d d z i a ł y w u j ą c e n a b a z ę T404 p r z e z w t ó r n i k emiterowy T405,
a r e g u l o w a n e p o t e n c j o m e t r e m R r 4 0 3 "POZIOM" wyznacza p u n k t
pracy wzmacniacza T403/T404 umożliwiając regulacją
poziomu w y z w a l a n i a . Potencjometr nastawszy Rr402 s ł u ż y do
wprowadzenia tej regulacji na wymagany zakres. Obwód
k o l e k t o r o w y ww. w z m a c n i a c z a s t a n o w i d i o d a t u n e l o w a D406 z
przynależnymi do niej elementami. Przełącznik polaryzacji
wyzwalania Pr403 wraz z układem diodowym D402-D405
stanowi tzw. s e l e k t o r zbocza. Z a ł ą c z a o n ww. obwód d i o d y
tunelowej w obwód k o l e k t o r a T403 l u b T404. V tym c z a s i e
drugi tranzystor wzmacniacza T403/T404 zasilany jest
przez przynależną mu diodę D402 lub D405 odpowiednio.
Sygnał z emitera T402 oraz napięcie regulacji poziomu
wyzwalania z emitera T405 p r z e k a z y w a n e s ą d o w z m a c n i a c z a
OSW w z e s p o l e Z-4.

c. Okład k s z t a ł t u j ą c y
Układ ten tworzy dioda tunelowa. D406 z obwodem
zasilającym L402. R446. R419, R421, R418 i Rr401 oraz
układy na tranzystorach T406, T407, T410. Wzmacniacz
różnicowy T403/T404 steruje prądowo diodą D406, która
wskutek tego zmienia stan. la obwiedni odpowiedzi na
sygnał wyzwalający tworzą sie, na opadającym zboczu,
b a r d z o s z y b k i e zmiany n a p i ę c i o w e o w a r t o ś c i ok. 0 , 3 V. Te
zmiany są wzmacniane przez wzmacniacz T406 oraz przez
układy T407 i T410. Tranzystor T410 jest tak
spolaryzowany, ze wzmacnia tylko dodatnia i m p u l s y ujemne,

C - 16
 DT 6 6 2 0

którymi wyzwala się główny przerzutnik bramkujący

podstawy czasu. T407 n a t o m i a s t c z u ł y jest t y l k o n a ujemna
Impulsy i w odpowiedzi wytwarza Impulsy d o d a t n i e , które
sa wykorzystywane do wyzwalania przerzutnika pracy AUTO.
Potencjometrem Rr401 ustawia się czułość układu
wyzwalania tak Jednak aby obwód diody tunelowej nie był
podatny na wzbudzenie. Przy wyzwalaniu i synchronizacji
wysokiej częstotliwości uczula się układ .przez zwieranie
potencjometru Rr401. Układ . diody tunelowej staje się
astabilny i podatny na s y n c h r o n i z o w a n i e wytwarzanej przez
siebie częstotliwości z częstotliwością sygnału
wyzwalającego. Zwieranie Rr401 następuje przez działanie
segmentów Pr402/20 i Pr402/30 po naciśnięciu klawisza
W.CZ.

d. Przerzutnik p r a c y AUTO
P r z e r z u t n i k t o n t w o r z ą t r a n z y s t o r y T408. T409, T411. T408
i T409 s a mośtabilnym przerzutnikiem, k t ó r y pod wpływem
impulsów dodatnich na bazie T408 o częstotliwości
powtarzania powyżej kilkudziesięciu Hz wytwarza na
kolektorze T408 poziom ujemny. Pod wpływem tego
wzmacniacz T411 wysyła do głównego przerzutnika
b r a m k u j ą c e g o Z-9a napięcie s t a ł e ok. 0V, k t ó r e wprowadza
ten przerzutnik w t a n pracy wyzwalanej. Gdy J e d n a k s y g n a ł
wyzwalający z a n i k n i e wówczas napięcie na kolektorze T408
po ok. 1 sek. podniesie się i spowoduje, ze T411 b ę d z i e
wysyłał napięcie ujemne ok. 5 V do g ł ó w n e g o przerzutnika
bramkującego, powodujac p r z e j ś c i e układu podstawy czasu A
w stan pracy samobieżnej. Gdy T411 w y s y ł a p o z i o m ok. 0V
powodujący wyzwalana prace podstawy czasu wówczas zapala

się dioda D412 sygnalizując Jej wyzwalanie.

3.2. Układ wyzwalania podstawy czasu B - Z e s p ó ł Z-8

Układ w y z w a l a n i a p o d s t a w y c z a s u B jest podobny do układu

w y z w a l a n i a p o d s t a w y c z a s u A o p i s a n e g o powyżej . W dalszym

C - 17
 DT 6620

c i ą g u omówione z o s t a n ą t y l k o r ó ż n i c a m i e d z y n i m i .
- Przełącznik Pr501/2 może załączać sygnał przełącznika
Źródła wyzwalania Pr501/2 może załączyć sygnał
przełącznika źródła wyzwalania Pr501/1 do układu za
pośrednictwem kondensatora sprzęgającego C502 lub
bezpośrednio. W układzie Z-8 n i e są przewidziane f i l t r y
częstotliwościowe i nie jest tez przewidziane
wyzwalanie sygnałem o częstotliwości sieci zasilającej,
- Napięcie r e g u l u j ą c e p o z i o m w y z w a l a n i a podawana jest bez
pośrednictwa wtórnika emiterowego. Potencjometr R501
służy do uzyskania potrzebnego zakresu regulacji
poziomu. Sygnał wyzwalający, który steruje wzmacniacz
r ó ż n i c o w y T503/T504 nie jest p r z e s y ł a n y do wzmacniacza
OSW.
- Nie jest przewidziane tzw. wyzwalanie i
s y n c h r o n i z o w a n i e W.CZ., a p o t e n c j o m e t r Rr501 s ł u ż ą c y do
regulacji czułości układu wyzwalania nie jest wlec
zwierany.
- Układ kształtujący posiada tylko -wzmacniacz T506
wydzielający ujemna Impulsy wyzwalająca.
- Okład wyzwalania n i e p o s i a d a p r z e r z u t n i k a p r a c y AUTO.

4. Podstawa czasu

Podstawę czasu t w a r z ą dwa g e n e r a t o r y podstawy czasu tj. A i

B oraz układ bramek rozjaśniania. Każdy z ww. generatorów
posiada u k ł a d bramkujący o r a z integrator,

4.1. Układ p o d s t a w y czasu A. Z-9a. Z-9b. Z-11

Układ ten składa się z głównego przerzutnika

bramkującego, wzmacniacza bramkującego, integratora,
wzmacniacza wyjściowego r o z c i ą g u A, komparatora rozciągu,
p r z e r z u t n i k a biegu powrotnego z impulsatorem p r a c y 1 RAZ
oraz układu podtrzymującego. Działanie tych układów jest
następujące:

C - 18
DT 6620

a) Główny przerzutnik bramkujący. Zespół Z-9a.

Przerzutnik ton twarzą cztery bramki N A N D t j . Us461C
oraz Us4S2a,b,c, Bramki Us462a i b pracują jako
p r z e r z u t n i k RS. Bramki Us461c i Us462c sa
inwerterami. Gdy podstawa czasu jest w stanie
wyczekiwania tj. po zakończeniu biegu roboczego,
w t e d y na w e j ś c i u 5 inwertera Us461c jest poziom L a
na wyjściu Us462b - p o z i o m H. Przy pracy wyzwalanej
na wejściu i bramki Us462 przełącznik Pr 461/1a
podaje poziom H. Pierwszy impuls wyzwalający
przychodzący z k o l e k t o r a T410 w Z-7 s p o w o d u j e z m i a n ę
stanu przerzutnika R-S, po której wyjście 8 bramki
Us462b przyjmie poziom L, właściwy dla biegu
roboczego podstawy czasu. Przejście głównego
przerzutnika bramkującego do biegu powrotnego
nastąpi, gdy na wejściu 5 bramki Us461c pojawi się
poziom H z przerzutnika biegu powrotnego T461/T462.
Wówczas wejście 9 przerzutnika R-S Us462 przyjmie
poziom L. podczas którego przerzutnik R-S s t a j a się
n i e w r a ż l i w y na zmiany z a c h o d z ą c e na wejściu 13 bramki
Us462. Po zakończeniu biegu powrotnego na wejściu 5
Us461c pojawia się poziom L i w konsekwencji
p r z e r z u t n i k R-S przyjmuje ponownie stan wyczekiwania.
P r z y p r a c y AUTO p r z e ł ą c z n i k P r 4 6 1 / 1 a p o d a j e p o z i o m z
kolektora T411 w Z-7. Pod nieobecność sygnału
wyzwalającego jest to poziom L. W skutek tego
przerzutnik R-5 zmienia natychmiast stan, gdy kończy
się bieg pdwrotny. Ba wejściu 5 Us461c pojawi się
poziom L. co jest konieczna do pracy samobieżnej
podstawy czasu. Gdy sygnał czasu pojawi się, wtedy
kolektor T411 podaje p o z i o m H, a omawiany przerzutnik
staje się układem wyzwalanym.
Inwerter 462c odwraca poziom i przesyła go do
wzmacniacza bramkującego oraz do gniazda wyjściowego
"Wy b r a m k i A".
b) Wzmacniacz b r a m k u j ą c y . Zespół Z-9b.

C - 19
DT 6620

Wzmacniacz t e n u t w o r z o n y jest p r z e z obwód t r a n z y s t o r a

T652.
Ba anodzie diody D651 pojawia się poziom H na Czas
trwania biegu roboczego podstawy czasu o r a z poziom L
- podczas biegu powrotnego i w etanie wyczekiwania
Gdy na D651 pojawi się H następuje zatkanie
wzmacniacza T652 w wyniku czego następuje start
integratora. Gdy n a t o m i a s t n a D651 p r z y c h o d z i poziom
L, wówczas T652 przewodzi powodując przejście
integratora do stanu wyczekiwania. Zaczana tez
działać ujemne sprzężenie zwrotne przez kolektor
T652, u k ł a d T653, T 6 5 4 o r a z T651 d o e m i t e r a T652. Zo
sprzężenia zwrotne stabilizują punkt pracy
Integratora u t r z y m u j ą c wymagane napięcie tzw. poziom
startu t j . ok. + 12 V.
c) I n t e g r a t o r - Z e s p ó ł Z - 9 b i Z-11
I n t e g r a t o r s t a n o w i ą t r a n z y s t o r y T653 i T654.
jest to układ Miller'a tworzący liniowo opadający
przebieg rozciągu. Prędkość opadania wyznaczona jest
p r z e z s t a ł a czasowa R t C t . K o n d e n s a t o r y t e i rezystory
sa odpowiednio wybierane zespołem przełącznikowym
Pr90la, b, c. w zespole Z-11. Nastawy tego.
przełącznika wycechowane sa w Jednostkach czas/dz.
Rezystory Rt ładują kondensatory Ct napięciem za
źródła dodatniego, k t ó r e tworzy t r a n z y s t o r T901. Przy
pomocy potencjometru Rr902 u s t a l a się napięcie
ładujące. Napięcie t o można r e g u l o w a ć p o t e n c j o m e t r e m
Rr901 uzyskując w ten sposób płynna regulacja
współczynnika czasu. Gdy pokrętło potencjometru Rr90l
jest c a ł k o w i c i e skręcone w prawo wówczas przełącznik
Pr902b zwiera ślizg potencjometru do emitera T901,
co uniemożliwia zasilanie Rt Innym napięciem niż
przewidziane jest to dla kalibrowanych zakresów
czasu/dz. Jednocześnie przełącznik Pr902a przerywa
zasilanie diody świecącej D901, której świecenie na
płycie czołowej oznacza, że współczynnik czasu jest

C - 20
DT 6620

niekalibrowany. W czasie biegu powrotnego i w czasie

wyczekiwania, gdy na emiterze T652 jest poziom L i
t r a n z y s t o r T652 p r z e w o d z i , wówczas C t jest naładowany
do poziomu właściwego dla ww. stanów. Ha kolektorze
ustala się napięcie + 12V w s p o s ó b o p i s a n y w p u n k c i e
b. Gdy na e m i t e r z e T652 p o j a w i się poziom H n a s t ę p u j e
zatkanie tego tranzystora i zaczyna się ładować Ct.
Napięcie na k o l e k t o r z e T654 o p a d a liniowo do ok. + 2
V, po czym gdy T652 z a c z n i e p r z e w o d z i ć i r o z ł a d u j e Ct
w r ó c i o n o do poziomu s t a r t u ± 12 V.
d) Wzmacniacz wyj c e l o w y r o z c i ą g u A Z-9b.
Wzmacniacz ten przekazuje przebiegi z wyjścia
Integratora do przedzmacniacza odchylania poziomego
Z-12. Tworzy g o t r a n z y s t o r T655, sterowany w emiterze
przez R666. Przełącznik rodzaju podstawy czasu Pr571
utrzymuje T655 w stanie przewodzenia przy pracy A i
A/B. Dla p r a c y r o d z a j u A i B, B o r a z X-Y t r a n z y s t o r
T655 jest'zatkany, ponieważ jego emiter zwierany jest
przez diody D656 i D657 do -8 V. Trymer C660
kompensuje częstotliwościowe sprzężenie miedzy
Integratorem, a w z m a c n i a c z e m wyjściowym.
e) Komparator r o z c i ą g u A. Zespół Z-9b.
Zadaniem komparatora rozciągu jest utrzymanie na
ściśle określonej wartości napięcia poziomu startu
przebiegów rozciągających na kolektorze T655. Tworzy
go para tranzystorów T651 i T656. N a p i ę c i e
porównujące przykładana na bazę T651 pobierane jest
za pośrednictwem potencjometru Rr342 w Z-10a.
P o t e n c j o m e t r e m tym u s t a l a się n a p i ę c i e poziomu s t a r t u
dla rozciągu A i B. Z emitera T656 przesyłany jest
sygnał uruchamiający przerzutnik biegu powrotnego,
gdy napięcie na k o l e k t o r z e T654 osiągnie przewidziana
wartość.
f) Przerzutnik biegu powrotnego. Zespół Z-9a.
Przerzutnik t e n winien spowodować zakończenie biegu
roboczego podstawy czasu oraz zainicjować blag

C - 21
DT 6620

powrotny. Tworzą g o t r a n z y s t o r y T461 i T462. W c z a s i e

biegu r o b o c z e g o T462 jest zatkany. Opadający p r z e b i e g
z emitera T556 w Z-9b o b n i ż a p r z e z d i o d y D466 i D467
napięcie na bazia T462, az tranzystor ten zacznie
przewodzić i zalani swój stan. Wówczas na jego
kolektorze napięcie podniesie się do poziomu H. W
wyniku tego zakończy się bieg roboczy i rozpocznie
się b i e g powrotn
D466/D467 podniesie się natychmiast do poziomu
startu. Natomiast wznoszenie się napięcia na bazie
T461 będzie opóźnione wskutek działania układu
podtrzymującego. Przy pracy Jednorazowej układ
podtrzymujący jest odłączony (oba segmenty Pr461/A
"AUTO" oraz Pr461/B "WYZW" sa w położeniu
początkowym i przerywają obwód zasilający Rr462 i
R475 z + 60V). Po zakończeniu biegu roboczego
przerzutnik pozostaje wiec w położeniu biegu
powrotnego i nie może osiągnąć stanu wyczekiwania,
gdyż na k o l e k t o r z e T462 utrzymuje się s t a n H. Układ
bramek Us461ab tworzy przerzutnik R-S, który przy
naciskaniu p r z y c i s k u P r 4 6 1 / C "1 RAZ" wytwarza i m p u l s y
różniczkowane przez C461 i R464/R465, zmieniające
stan przerzutnika T461/T462. Po n a c i ś n i ę c i u przycisku
Pr461/C napięcie na kolektorze T462 powróci do
poziomu L. Główny przerzutnik bramkujący zostania
przygotowany do wyzwalania pierwszym impulsem
wyzwalającym jaki pojawi się po . n a c i ś n i ę c i u Pr461/C.
Po wyzwoleniu i wykonaniu jednego biegu roboczego
nastąpi ponowna z a b l o k o w a n i a p r z e r z u t n i k ó w Us462ab i
T461/T462. Po naciśnięciu Pr461/C i zmianie stanu
T461/T462 po której na kolektorze T461 występuje
poziom H z a p a l a się d i o d a D461 "1 RAZ", uruchamiana
przez tranzystor T464. Sygnalizuje ona gotowość
układu podstawy czasu do wyzwalania jednorazowego.

C - 22
DT 6620

g) Układ podtrzymujący / h o ł d -off/ Z-9a i Z - 1 1

Zadaniem t e g o układu jest opóźnić powrót p r z e r z u t n i k a
biegu powrotnego ze stanu, w którym na kolektorze
T462 jest p o z i o m H do e t a n u , gdy występuje t a m poziom
L. Okład t e n t w o r z y t r a n z y s t o r T462 wraz z d i o d a D463
i zespołem kondensatorów Cs zmienianychprzez zespół
przełącznikowy Pr901.
W czasie biegu roboczego podstawy czasu na wyjściu
bramki U s 4 6 2 b w y s t ę p u j e .poziom L . W s k u t e k t e g o T463
przewodzi i kondensator Ch jest praktycznie zwarty.
Gdy p o zakończeniu biegu r o b o c z e g o na wyjęciu Us462b
'pojawi się paziom H wówczas nastąpi zatkanie T463.
Kondensator Ch z a c z n i e się ładować przez p o t e n c j o m e t r
Rr462 oraz rezystory R476. R481 do momentu az
napięcie na Ch wzrośnie na tyle, ze zacznie
przewodzie D464. Prąd płynący przez D465 spowoduje
przejście przerzutnika T461/T462 w stan przy którym
na kolektorze T462 występuje poziom L tj. w stan
wyczekiwania.
P o t e n c j o m e t r R r 4 6 2 "REPETYCJA" reguluje w niewielkim
zakresie czas działania układu podtrzymującego, co
ułatwia stabilizacje obrazu przebiegów wyższych
częstotliwości t j . powyżej 10 MHz.

4 . 2 . U k ł a d podstawy c z a s u B. Zespoły Z-10a, Z-10b i Z-11

Układ t e n s k ł a d a się z głównego przerzutnika bramkującego
wzmacniacza bramkującego, wzmacniacza wyjściowego
rozciągu B, komparatora rozciągu, przerzutnika biegu
powrotnego, przerzutnika komparatora opóźniania
Większość tych układów jest podobna do układów podstawy
czasu A. W dalszym ciągu omawiane bada tylko różnice
miedzy t y m i podstawami czasu i ich współpraca.
a) Główny p r z e r z u t n i k b r a m k u j ą c y . Z e s p ó ł Z-10a.
Przerzutnik t e n tworzą bramki Us541c oraz Us543 a b c .
W stosunku do głównego przerzutnika bramkującego
podstawy czasu A występuje różnica w uzależnianiu

C - 23
DT 6620

działania. Na wejście 3 bramki Us543a moze być

przykładany poziom H 1 wtedy p r a c u j ą on jako układ
wyzwalany, lub poziom L 1 wówczas układ staje się
samobieżny, tzw. a u t o m a t y c z n e wyzwalanie nie jest tu
przewidziane. Działanie układu jest takie samo j a k
układu opisanego w pkt. 4.1.b.
b) Wzmacniacz b r a m k u j ą c y . Zespół Z-10b.
Wzmacniacz ten stanowi tranzystor T678. Jego
działanie jest takie samo jako wzmacniacza
bramkującego r o z c i ą g u A o p i s a n e g o w p k t . 4.1.b.
c) I n t e g r a t o r . Zespół Z-10b i Z - 1 1 .
I n t e g r a t o r s t a w i a t r a n z y s t o r y T680 i T681. Działanie
układu jest t a k i e samo jak i n t e g r a t o r a podstawy czasu
A pkt. 4.1.a.
d) Wzmacniacz wyjściowy r o z c i ą g u B. Z-10b.
Wzmacniacz tan stanowi tranzystor T682. Jego
działanie jest t a k i e samo jak układu z pkt. 4.1.d. z
tym, ze wzmacniacz jest nieczynny przy p r a c y podstawy
c z a s u A o r a z A/B.
e) Komparator r o z c i ą g u B. Z e s p ó ł Z-10b.
Komparator ten tworzą tranzystory T656, T677 i T679.
Tranzystor T679 pracuje jako tzw. źródło pądowe.
Zasadnicza różnica w stosunku do układu z p. 4.1c
jest to ze koparator t e n p r z y tzw. rozciągu mieszanym
( p r a c a A i B) reguluje napięcie wyjściowe integratora
B w zależności od napięcia wytwarzanego przez
Integrator A. W tym celu przebieg piłokształtny z
Integratora A podawany jest za pośrednictwem
przełącznika Pr571/C na baza T676. W wyniku tego
i n t e g r a t o r B p o w t a r z a ów p r z e b i e g do momentu az u k ł a d
podstawy czasu B zacznie generować swój przebieg.
Wtedy nastąpi wytwarzanie piły B z poziomu jaki
osiągnęło piła A. Ponieważ rozciąg B jest zawsze
szybszy od A za tym przebieg piłokształtny B po
z a k o ń c z e n i u b i e g u r o b o c z e g o p o w r ó c i d o poziomu jaki w
międzyczasie o s i ą g n ą ł przebieg A. Przy pozostałych

C - 24
DT 6620

rodzajach pracy baza T676 otrzymuje napięcia z

potencjometru Rr342 tak samo jak odpowiadająca jej
baza T651 w podstawie czasu A. Poziom startu obu
podstaw czasu jest w l e c w p r z y b l i ż e n i u t a k i sam.
f) Przerzutnik biegu powrotnego.
Przerzutnik tan tworzą tranzystory T545 i T546.
Z a s a d n i c z e r ó ż n i c a m i e d z y ww. przerzutnikami podstawy
czasu A i B wynikają z t e g o , ze B n i e p o s i a d a u k ł a d u
podtrzymującego, który, powoduje, ze przerzutnik
powróci w określonym czasie do stanu wyczekiwania.
Okład ten zastąpiony jest przerzutnikiem koparatora
późnienia Us541a, który we właściwym momencie
wytwarza i m p u l s , p r z e s y ł a n y p r z e z C548 na b a z ą T545 i
zamieniający stan przerzutnika biegu powrotnego. V
wyniku czego na kolektorze T546 wystąpi poziom H.
Dalsze współdziałanie tego przerzutnika i głównego
przerzutnika bramkującego jest takie, jak opisano w
pkt. 4.1.'a' i 4.1.f.

g) Komparator o p ó ź n i a n i a .
Komperator opóźniania porównuje przebieg
piłokształtny podstawy czasu A z napięciem
odniesienia wyznaczonym przez precyzyjny regulowany
dzielnik napięcia stałego i po zrównoważeniu tych
dwóch napięć wytwarza impuls, k t ó r y zezwala na s t a r t
podstawy czasu B. Układ t e n t w o r z ą t r a n z y s t o r y T541,
T542, T543, T544 oraz układ scalony Us542abc.
Napięcie piłokształtne z podstawy czasu A jest
p r z y k ł a d a n e ' na baza T542. Natomiast na bazę T541
przykładane jest napięcie ze ślizgu potencjometru
Rr541 "Mnożnik Czasu Opóźnienia". Jest to precyzyjny
10-cio obrotowy potencjometr z licznikiem obrotów.
Wraz z rezystorami R544, R541 i R542 tworzy on
dzielnik napięcia. Gdy napięcie piły na bazie T542
osiągnietaką samą wartość, jak napięcie stała na
bazie T541, wówczas wytworzy się impulsowa zmiana
napięcia na kolektorze T542. Zmiana ta jest

C - 25
DT 6620

wzmacniana przez tranzystor T544, który sterują

przerzutnikiam Schmidt'a Us542abc. Branka Us542c
unieruchamia ten przerzutnik i przerywa działanie
komparatora przy normalnej pracy podstawy czasu tj.
A. Przełącznik Pr571/E podaje wówczas poziom L na
wejście 5 Us542c. Przebiegi na wyjsciach bramek
Us542ab en różniczkowane przez obwód C546 i R556 i
podawane d o przerzutnika komparatora Us541ab.
h) Przerzutnik komparatora opóźnienia.
Przerzutnik ten kształtuje przebiegi komparatora
opóźnienia i wyzwala nimi w odpowiednim momencie
przerzutnik biegu powrotnego podstawy czasu B.
Utworzony on jest przez układ ocalony Us541ab.
Wejście 10 bramki Us541b połączone jest z wyjęciem
inwertera Us461c w podstawia c z a s u A, k t ó r y wytwarza
na czas biegu powrotnego rozciągu A impuls ujemny c
poziomie L. Unieruchamia on przerzutnik Us543ab na
tan czas. uniemożliwiając start podstawy czasu B do
czasu zanim A nie wróci do s t a n u wyczekiwania. Impuls
z wyjścia bramki Us541b różniczkowany jest przez
C548. R557 i R558 po czym p r z e k a z y w a n y jest na bazę
T544.

4 . 3 . Układ bramek rozjaśniania i przełacznik rodzaju

odchylania - Zespół Z-13.

Zadaniem układu bramek rozjaśniania jest odpowiednie

sumowanie impulsów rozjaśniających wytwarzanych podczas
pracy głównych przerzutnikow bramkujących obu podstaw
czasu. Uzyskana przebiegi oddziaływują następnie na
siatką sterującą lampy oscyloskopowej za pośrednictwem
wzmacniacza r o z j a ś n i a n i a Z - 1 5 . Układ s k ł a d a się z trzech
bramek d i o d o w y c h
D581-D584-D585. D582-D586, D583-D587 przerzutnika R-S,
Us581bc z inwerterem Us581a oraz tranzystora
z a ł ą c z a j ą c e g o T581. Układ t a n z a ł ą c z o n y j e s t

C - 26
DT 6620

pieciosegmentowym, współzależnym przełącznikiem Pr571,

który załącza również odpowiednie wzmacniacze wyjściowe
obu rozciągów.
- Przy pracy A przełącznik Pr571/E unieruchamia bramki
D582-D586 i D581 - D584 -D585 t a k , że d i o d y D585 i D586
odłączają główny przerzutnik bramkujący rozciągu' B od
wyjścia układu. którym jest złącze D585/D586/D587.
N a t o m i a s t czynna jest bramka D 5 8 3 - D 5 8 7 . Gdy n a k a t o d z i e
D583 p o j a w i się poziom H, właściwy dla biegu powrotnego
wtedy p r ą d ze Ź r ó d ł a + 15 V p ł y n i e p r z e z R587 i D587 dc
wyjęcia układu i dalej do zmacniacza r o z j a ś n i a n i a
Z-15, powodując wygaszanie plamki. Gdy na D583 pojawi
się na czas biegu roboczego poziom L, wtedy prąd z
+ 15 V p o p ł y n i e p r z e z R587 i D583, co z m n i e j s z y p r ą d na
wyjściu układ płynący przez R590 i spowoduje
rozjaśnianie plamki. Przełącznik Pr371/E unieruchamia
t u ż p o d s t a w ą c z a s u B p r z e z p o d a n i a poziomu L n a w e j ś c i e
5 bramki 'Us542c w Z-10a oraz zatyka wzmacniacz
wyjściowy r o z c i ą g u B, przyłączając diodę D682 w Z-10b
d o - 8V.
- P r z y p r a c y A/B p r z e ł ą c z n i k P r 5 7 1 / D u n i e r u c h a m i a bramka
D582-D586. Z w o l n i o n a p r z e z P r 5 7 1 / D u n i e r u c h a m i a bramkę
D582-D586. Zwolniona przez Pr571/E jest b l o k a d a bramki
Us542c w Z-10 a i podstawa czasu B może pracować.
Natomiast w dalszym ciągu zatkany jest wzmacniacz
wyjściowy rozciągu B. Działania bbramki D583 - D587
jest t a k i e samo jak przy pracy A, do momentu gdy
nastąpi start -podstawy czasu B i na diodzie B581 pojawi
s i ę po
przez R590. Spowoduje to dodatkowe rozjaśnienie plamki
na czas trwania rozciągu B.
- Przy pracy A i B (rozciąg mieszany) udział biorą
wszystkie 3 bramki diodowe i czynny jest także
przerzutnik U s 5 8 1 a b c . Segment przełączający Pr571/C
p o d a j e do k o m p a r a t o r a r o z c i ą g u B w Z-10b piłę rozciągu
A, przez styki segmentów Pr571/E i Pr571/D podawane

C - 27
DT 6620

jest n a p i ę c i e - 8 V na dioda D657, co unieruchamia

wzmacniacz wyjściowy rozciągu A. Natomiast czynny jest
wzmacniacz rozciągu B. Gdy podstawa czasu A jest w
stanie wyczekiwania, wówczas n a k a t o d z i e D 5 8 3 w y s t ę p u j e
p o z i o m H. Prąd wygaszania płynie z + 157 p r z e z R587 i
D587 do wyjścia układu powodując wygaszenie plamki-
Wgaszenie to jest wspomagana przez prąd płynący przez
R 5 8 5 i D585, p o n i e w a ż na k a t o d z i e D585 jest r ó w n i e ż H.
Na wejścia 5 inwertera Us581a przyłożony Jast H z
katody D583. W wyniku tego na wejściu 8 przerzutnika
Us581bc jest p o z i o m H i T581 p r z e w o d z i unieruchamiając
bramka D582-D586. Po starcia podstawy czasu A na
katodzie D583 występuje poziom L. Dioda D583 odcina
prąd wygaszania płynący przez R587 i D587 i kieruje go
do głównego przerzutnika bramkującego rozciągu A.
Następuje r o z j a ś n i a n i a p l a m k i . Nie jest .ono p e ł n e , gdyż
p r ą d z b r a m k i D581 - D585 o g r a n i c z a J e . L p r z y ł o ż o n a na
wejściu 5 Inwerter Us581 a utrzyma nadal stan
istniejący na wyjściu 8 Us581c i T581 będzie
przewodzić. Gdy n a s t ą p i s t a r t podstawy czasu B wówczas
n a z ł ą c z u D581/D582/C581 p o j a w i się poziom L.
Powstały po zróżniczkowaniu przez C581 ujemny impuls
przyłożony na wejście 1 przerzutnika Us581 bc zmieni
stan przerzutnika, na wyjściu B Us581c, pojawi się L
zatykając T581, który zwolni bramką D582-D586.

Przyjmuje teraz on funkcją rozjaśniania klarując prąd

wygaszający przez D582 do głównego przerzutnika B.
podatkowa rozjaśniania zostania spowodowana również
przez bramka D581 - D585. Jast ono potrzebna ponieważ
rozciąg B jest z a w s z e s z y b s z y od A. Gdy p o d s t a w a c z a s u
B kończy swój blag roboczy, wówczas również na złączu
D581/D582 p o j a w i a się poziom H. Przerzutnik Us581/bc
pozostaje nadal w poprzednim stanie i T581 nie
przewodzi.
Bramki D582-D586 i D581-D585 są c z y n n e i wysyłają prąd
wygaszania do wyjęcia układu. Stan tan trwa do

C - 28
DT 6620

zakończenia biegu roboczego podstawy czasu A. Wówczas

D583-D586 ponownie przejmuje funkcje wygaszania. Na
katodzie D583 wystąpi H. Spowodują to również zmiana
stanu przerzutnika Us581bc i na w y j ś c i u 0 p o j a w i się H
powodując przewodzenie T581. V trakcie wyżej opisanego
cyklu itegrator B powtarza przebieg piłokształtny
integratora A w sposób opisany w pkt. 4.2.e i staruje
wzmacniacz wyjściowy r o z c i ą g u B.
Przy pracy B segment Pr571/B przykłada paziom L na
wejście 4 bramki Us581a i u n i e r u c h a m i a przerzutnik
U s 5 8 1 b , c t a k . ze na w y j ś c i u 8 jest L i t r a n z y s t o r T581
jest zatkany. Nastepuje odblokowanie bramki D582-D586,
która przejmuje funkcje wygaszania plamki zależnie od
tego czy na katodzie D-582 pojawia się H czy L. Jej
d z i a ł a n i e j e s t w s p o m a g a n e p r z e z b r a m k ę D581-D585. Bramka
D583-D587 nie bierze udziału p o n i e w a ż n a k a t o d z i e D583
występuje L na czas biegu roboczego podstawy czasu A.
Segmenty Pr571/E i Pr571/D unieruchamiają wzmacniacz
rozciągu A przez przyłożenie na diode D657 w Z-9b
napięcia -8V. Wzmacniacz rozciągu 8 jest natomiast
czynny.

P r z y p r a c y X-Y s e g m e n t Pr571/Aa podaje - 5V przez d i o d a

D462 na wejście 5 bramki Us461c w zaspała Z-9a, co
unieruchamia główny przerzutnik bramkujący A, a tym
samym obie podstawy czasu, tak ze na wyjściu ich
integratorów ustala się poziom właściwy d l a końca biegu
roboczego- Segment Pr571/Ac zwiera wyjecie układu
rozjaśniania tj złącza R589/R590 do - 5V, co powoduje
pełne rozjaśnienia plamki. Segment Pr571/Ad podaje -
8V do przedwzmacniacza poziomego odchylania
zewnętrznego Z-12 calem odblokowania tego wzmacniacza.
Segment Pr 571/Ab podaje dodatkowy prąd z + 15V na
wejście głównego wzmacniacza poziomego dla
zrównoważenia u k ł a d u .

C - 29
 DT 6 6 2 0

5. Wzmacniacz odchylania poziomego. Zespól Z-12

Wznacniacz odchylania poziomego zawiera przedwzmacniacz,

w z m a c n i a c z wyj c e l o w y oraz przedwzmacniacz odchylania
z e w n ę t r z n e g o . Wzmacniacz w y j ś c i o w y zmontowany jest na p ł y t c e
drukowanej P6. Oba przedwzmacniacze znajdują się na płytce
P4.

5. 1. Przedwzmacniacz
Przedwzmacniacz ten tworzą tranzystory T603 i T604 oraz
T605, T606 i T607. S t o p i e ń T603 i T604 p r a c u j e z s i l n y m
ujemnym sprzężeniem zwrotnym. Przez obwód bazy T603
zasilane aa obwody kolektorowe wzmacniaczy wyjściowych
rozciągów A i B. W obwodzie tym wprowadzono również
przesuw poziomy potencjometrami Rr607ab. Stopień T603 -
T604 steruje drugim stopniem wzmacniaczy T605 i T606.
N a p ę d z a on wzmacniacz wyjściowy i jest z nim również
sprzężony zwrotnie. Wzmocnienie tego stopnia wyznaczane
jest przez rezystory obwodu emiterowego. Przy ekspansji
xl wyznacza je R624 i R604. Natomiast przy ekspansji xl0
p r z e ł ą c z n i k P r 6 2 1 "EKSP" z a ł ą c z a do ww. obwodu r ó w n o l e g l e
R623 i Rr603. Wskutek tego wzmocnienie jest 10 razy.
większa. P r z y pomocy R r 6 0 4 i R r 6 0 3 u s t a l a się dokładnie
wzmocnienie na obu rodzajach ekspansji. Potencjometr
Rr605 umożliwia symetryzowanie wzmacniacza, a p r z y pomocy
Rr606 ustawia się punkt pracy. W obwodzie kolektorowym
T605 i T606 przewidziano tzw. . okienkowanie, które
ogranicza wzmocnienie sygnałów o większych amplitudach
oraz t a j części przebiegu odchylającego, k t ó r a powodowała
by odchylenie poza obrębem ekranu lampy oscyloskopowej.
Układ okienkujący tworzą diody D603 i D604 oraz D605 i
D606. Gdy na kolektorach T605 i T606 pojawia się zbyt
d u ż y p r z e b i e g wówczas z a c z y n a j ą p r z e w o d z i ć d i o d y D603 l u b
D604 w zależności od polaryzacji i zmiany. Jednocześnie
następuje zatykanie diod D605 1 D606, ponieważ napięcie
na ich katodach podnosi się Powoduje to odłączenie

C - 30
DT 6620

przedwzmacniacza od wzmacniacza. Obwód kolektorów T605 i

T606 jest z a s i l a n y p r z e z t r a n z y s t o r T607, k t ó r y wyznacza
prąd zasilania. Przełącznik Pr701 "LS" umożliwia tzw.
lokalizacje strumienia, jeżeli z różnych przyczyn znalazł
się on poza obrębem ekranu i plamka/obraz/ nie jest
widoczny np. p r z y n i e w ł a ś c i w y m u s t a w i e n i u przesuwów, przy
przesterowaniu wzmacniaczy odchylających lub wskutek
uszkodzenia. Nacisniecie klawisza LS powoduje przepływ
p r ą d u d o e m i t e r a T607 i o g r a n i c z e n i e prądu p r z e z k o l e k t o r
T607, a tym samym p r z e z R 6 2 9 i R630. Następuje zatykanie
diod D605 i D607, co ogranicza wzmocnienie wzmacniacza.
Trasa odchylania poziomego z m n i e j s z a się i jego ślad lub
plamka wchodzi w obręb ekranu, ułatwiając ewentualnie
przyczyny wybicia strumienia za ekran. Potencjometrem
R608 ustala się zarówno punkt pracy wzmacniacza
wyjściowego jak i zakres działania przełącznika LS:

5.2. Wzmacniacz'wyjsciowy
Wzmacniacz wyjściowy tworzą tranzystory T1631 ÷ T1636.
T1631 i T1632 napędzają wzmacniacz odchylający T1633 ÷
T1636. T1633 i T1636 stanowią Źródła prądowo zasilające
obwody kolektorowe T1634 i T1635 odpowiednio. Sa one
bierne dla przebiegów niskiej częstotliwości. Natomiast
szybkie zmiany na kolektorach T1631 i T1532 sa
przenoszone przez C1636 i C1637 na e m i t o r T1633 i T1636
przyspieszając tworzenie się przebiegów na kolektorach
T1634 i T1635. R e z y s t o r y R1631 i R1632 o r a z R1635 i R1636
wraz z bocznikującymi je pojemnościami tworzą obwód
ujemnego sprzężenia zwrotnego. Sygnał z k o l e k t o r ó w T1634
i T1635 p r z e k a z y w a n y jest na p ł y t k i o d c h y l e n i a poziomego.
Przy pomocy trymerów C1631 i C1632 koryguje się

kompensacje częstotliwościowa stopnia wyjściowego.

5.3. Przedwzmacniacz odchylania zewnętrznego

P r z e d w z m a c n i a c z t e n t w o r z ą t r a n z y s t o r y T601 i T 6 0 2 . Układ
pracuje z silnym ujemnym sprzężeniem zwrotnym

C - 31
DT 6620

wprowadzonych przez rezystor R609. Sygnał odchylania

z e w n ę t r z n e g o z a p o ś r e d n i c t w e m w t ó r n i k a a n i t a r o w a n e g o T115
i wzmacniania sygnałów wyjściowych w zespala Z-2
przekazywany Jast z wejścia i odchylania pionowego na
złącza R601 i R602. Gdy wciśnięty Jast klawisz P r 5 7 1 / A
"X-Y", wówczas - 8V przykładana Jast na złącza R601 i
R603 i następuje uruchomianie wzmacniacza T601.
Jednocześnie podawane jest napięcie . + 15V przez dioda
D601, Rr602 i R611 na baza t r a n z y s t o r a T603, powodując
korekta punktu pracy tego stopnia ze względu na zalana
warunków s t e r o w a n i a . P o t e n c j o m e t r e m R r 6 0 1 u s t a l a s i ę wzmocnienia s t o p n i a T 6 0 1 .

6. Wzmacniacz roziasniania i zasilanie lampy

OSCYLOSKOPOWEJ Zespól Z-15

6.1. Wzmacniacz rozjasniania

Wzmacniacz tan wzmacnia i przetwarza impulsy prądowe
przychodząca z układu bramek r o z j a ś n i a n i a w Z - 1 5 , t a k by
przebiegi rozjaśniająca na siatce sterującej lampy
oscyloskopowej p o s i a d a ł y wymaganą amplitude oraz podkład
napięcia ujemnego dla polaryzacji w/w s i a t k i sterującej..
Tranzystory T704/T707 stanowią wzmacniacz impulsów. a
diody D713, D714 D715 i D716 wraz z t r a n z y s t o r e m T708
tworzą układ odtwarzania składowej stałej, la wejście
wzmacniacza impulsów tj. na emiter T704 przykładana są
sygnały, n a p i ę c i a modulujące i regulujące jasność plamki
lampy o s c y l o s k o p o w e j a mianowicie: do p. 703 d o p r o w a d z o n e
s ą ujemne i m p u l s y prądowe z u k ł a d u b r a m e k r o z j a ś n i a n i a w
zespole Z-13. powodująca rozjaśnianie plamki w czasie
biegu roboczego w sposób opisany w p.4.3. do styku P2
złącza Z702 doprowadzone są Impulsy dodatnie z T354 w
układzie przełączania kanałów w zespole Z-5 powodujące
wygaszanie strumienia w momentach gdy multiwibrator
zalania stan z g n i a z d a "MOD Z" przez Z 701 i R715
składowe małej częstotliwości przebiegów modulacji

C - 32
DT 6620

zewnętrznej, p o d c z a s gdy składowe wysokiej częstotliwości

oddziaływują na katoda lampy oscyloskopowej przez C723,
prąd r e g u l a c j i jasności plamki płynący przez C723, prąd
regulacji jasności plamki płynący przez R711 i R714
wyznaczany p o t e n c j o m e t r e m R702 "JASNOSC". Ponadto przy
pracy "X-Y" załączane jest dodatkowe obcisżenie emitera
T704 przez Rr703 R710, D701 i segment Pr571/A w Z-13
powodujące rozjaśnianie plamki a przy lokalizowaniu
strumienia po naciśnięciu przycisku Pr701 "LS" następuje
u s t a l a n i e p r ą d u p r z e z z w a r c i e R 7 1 1 , d i o d a D705 d o masy n a
takim poziomie aby uzyskać dość duża jasność plamki,
niezależnie od działania potencjometru Rr702 "JASNOŚĆ".
Dalsze rozjaśnianie strumienia przy naciśnięciu "LS"
n a s t ę p u j e w s k u t e k o d ł ą c z e n i a R 7 2 3 o d masy i z a s i l a n i a g o
z - 8V przez R720. Płynie wówczas dodatkowy prąd
r o z j a ś n i a j ą c y z bazy T705. Wtórnik emiterowy T705 n a p ę d z a
k o m p l e m e n t a r n y s t o p i e ń w y j ś c i o w y w z m a c n i a c z a T706 i T707,
T706 w z a k r e s i e m a ł y c h c z ę s t o t l i w o ś c i pracuje jako źródło
prądowe. Natomiast składowe wyższych częstotliwości
podawana na bazę T706 powodują dodatkowe wspomaganie
tranzystora T704, Stopień wyjściowy pracuje z silnym
ujemnym s p r z ę ż e n i e m z w r o t n y m p r z e z R725, R726 o r a z C712 i
C713 i C714 służą do korekcji częstotliwościowej
wzmacniacza. S t o p i e ń w y j ś c i o w y s t e r u j e p r z e z R738 u k ł a d a m
odtwarzania składowej stałej, którego zadaniem jest

przenieść impulsy rozjaśniające ze wzmacniacza na siatkę

sterująca lampy o s c y l o s k o p o w e j , która jest pod n a p i ę c i e m
ok. - 2500 V.
Diody D713 i D714 s t a n o w i ą bramkę s y g n a ł u częstotliwości
nośnej p o b i e r a n e g o p r z e z C720 i R 7 3 4 z u z w o j e n i a w t ó r n e g o
transformatora Tr701. Gdy napięcie na kolektorze T707
osiąga dolny poziom t j . ok. + 1 4 V , wówczas s y g n a ł nocny
pojawia się n a z ł ą c z u C720/R736.
Jego amplituda jest ograniczona w dolnej części przez
d i o d ą D714, k t ó r a z a c z y n a p r z e w o d z i ć gdy n a p i ę c i e s y g n a ł u
opada p o n i ż e j 14 V, a w górnej części amplitudą ogranicza

C - 33
DT 6620

diodo D713, która przewodzi, gdy sygnał przekracza

napięcia na emiterze T708. Wynosi ono ale. +83 V -
z a l e ż n i e o d u s t a w i a n i a R705
Sygnał z e z ł ą c z a C728/R736 przekazywany jest p r z e z R736 i
C722 do podwajającego prostownika D715 i D716, który
p r z e z R740 p o ł ą c z o n y jest n a p i ę c i e m - 2500 V, zasilającym
obwód katodowy lampy oscyloskopowej. Uzyskane po
wyprostowaniu i podwajaniu sygnału nośnego napięcia
ujemne przykładane jest na siatkę sterująca lampy
oscyloskopowej, Napięcie to jest na t y l a duże, ze zatyka
strumień i wygasza plamkę na ekranie, praktycznie
niezależnie od ustawienia Rr702 " J A S N O S C " .
Gdy napięcie na kolektorze T707 podniesie się np. do
+ 42 V, wówczas próg zadziałania diody D714 również
zbliży ale do taj wartości, a amplituda sygnału nośnego
na z ł ą c z u C720/R736 b ę d z i e o g r a n i c z a n a od ok. + 42 V do
ok. + 83 V. Napięcie to po wyprostowaniu i powielaniu
przez D715 1 D716 będzie oddziaływać na lampę
oscyloskopowa. Ponieważ jest ono znacznie mniejsza
nastąpi odetkania strumienia i zaswiecenie plamki.
Składowa wysokiej częstotliwości impulsów rozjaśniania
przenoszona jest przez C724 z pominięciem układu
odtwarzania składowej stałej. Potencjometrem Rr705 ustala
sięzakresdziała
Rr702.

6.2. Zasilacz lampy oscyloskopowej

Zasilacz t e n wytwarza napięcia - 2,5 KV o r a z + 9 , 3 KV.
Tworzą go t r a n z y s t o r y T701 ÷ T703 i T710
transformator
C - 34
wys. n a p i ę c i a T r 7 0 1 o r a z p o w i e l a c z e n a p i ę c i a - 2,5 kV i +
9,5 kV. Tranzystor T710 pracuje jako generator napięcia
sinusoidalnego o częstotliwości ok 50 kHz. Napięcie to,
transformowana przez transformator Tr701, jest następnie
2,5kV
C770
p r o s toraz
o wzaobwód
anwai e ir awygładzający
jpąocwy i edl iaondeC771,
y dD
o 7R761
wymaganej
5 0 ÷iD
C722
7 5 8powiała
iw akrot o
n śdcein. s aPt o rwyi eC
l a7c z6 2--
DT 6620

napięcie dziesięciokrotnie d o w a r t o ś c i - 2 . 5 kV. Powielacz

+9,5 kV zawiera diody D 7 6 8 - D 7 9 0 i k o n d e n s a t o r y C774-
C796. Powiela on napięcie 2 3 k r o t n i e d o w a r t o ś c i + 9 . 5 kV.
Tranzystory T701 i T703 stanowią regulator napięcia.
Dioda D707 ułatwia start układu, a D703 i D704
zabezpieczają tranzystor T703 przed uszkodzeniem podczas
startu generatora. Rezystory R705 ÷ R701 wraz z
potencjometrem Rr701 tworzą dzielnik napięcia, który jest
skompensowany c z ę s t o t l i w o ś c i o w o p r z e z C702 i C701. Zmiany
napięcia na b a z i a T701 sa wzmacniane p r z e z T702 i T703 i
oddziaływują na T710, stabilizując napięcie -2,5 kV.
Rezystory R744 ÷ R748 wraz z . potencjometrem Rr706
"OSTROŚĆ" tworzą dzielnik napięcia zasilający elektrodę
regulująca ostrość plamki. Rr707 "ASTYGM" reguluje
astygmatyzm plamki, a Rr708 geometrie obrazu. Tranzystor
T709 z a s i l a cewkę korygująca kierunek odchylania tak, aby
było ono zgodne z liniami skali. Korekcje przeprowadza
się potencjometrem Rr709 "TRASA".

7. Kalibrator Zespól Z-14.

Jako kalibrator wzmocnienia zastosowano generator fali

prostokątnej dostarczający napięcie o dokładnie ustalonej
amplitudzie i stabilne w czasie. Tworzy g o u k ł a d s c a l o n y TTL
Us771. Bramki c i d tego układu pracują j a k o multiwibrator
wytwarzający napięcie prostokątne o częstotliwości ok l-2,5
kHz. Bramki a i b sa przerzutnikiem R-S, który poprawia
k s z t a ł t generowanych przebiegów. P o t e n c j o m e t r Rr771 s ł u ż y do
dokładnego u s t a l e n i a wartości napięcia wyjściowego.

8. Układy zasilające. Zespól Z-16 i Z-17

8.1. Zasilacz sieciowy. Z-16

Zasilacz ten tworzy transformator sieciowy Tr801 oraz 3
zespoły prostowników. Transformator sieciowy jest
zasilany napięciem znamionowym 220 V. Po stronie

C - 35
 DT 6620

pierwotnej transformator jest zabezpieczony

bezpiecznikiem topikowym B801. Po stronie wtórnej
nawinięte są cztery uzwojenia, w tym jedno zasilające
obwód żarzeniowy lampy oscyloskopowej. Pozostałe
uzwojenia zasilają układy prostowników. Są ona
zabezpieczone bezpiecznikami B4 - B7. Przeciwsobne
u z w o j e n i a A 1 1 - A12 - A13 z a s i l a p o d w a j a c z n a p i ę c i a D 8 0 1 -
D804 dostarczający napięcie + 160V i +80V. Źródła ta
zabezpieczone są przed zwarciem bezpiecznikami topikowymi
B802 i B803 o d p o w i e d n i o z a s i l a j ą s t a b i l i z a t o r y n a p i ę c i a +
120V i + 60V. U z w o j e n i a C3-C2 w r a z z d i o d a m i D805 - D807
są źródłem napięcia + 24V z którego zasilany jest
stabilizator +15V. U z w o j e n i e A22-A21 z d i o d a m i D805-D812
tworzą ź r ó d ł a + 13V d l a z a s i l a n i a s t a b i l i z a t o r a - 8V. Ze
źródła +24V z powinięciem stabilizatora + 15V, przez
bezpiecznik B701 zasilany jest generator zasilacza lampy
oscyloskopowej. Z uzwojenia C4 za pośrednictwem obwodu
C811-R805-C812-R820 pobierany jest sygnał o
częstotliwości sieci zasilającej do wyzwalania podstawy
czasu przy wyzwalaniu rodzaju "SIEC". Uzwojenie A23-A23
wraz z układam prostującym D1635. C1648, R1655 i C1647
znajdującym się w zespole Z-12 tworzy dodatkowa źródło
napięcia, która połączona jest szeregowo ze źródłem +
120V i zasila napięciem + 160V wzmacniacz końcowy
odchylania poziomego.

8.2. Zespól stabilizatorów niskiego napięcia Z-17

Zespół t e n stanowi 5 stabilizatorów napiec +120V, +60V,
+15V, -8V i -5V. - S t a b i l i z a t o r + 120V t w o r z ą t r a n z y s t o r y
T851 i T852. Szeregowy regulator T851 sterowany jest
przez wzmacniacz T852, którego emiter pouczany jest ze
źródłem stabilizowanym + 60V, będącym dla tego
stabilizatora napięciem odniesienia. T851 jest obciążony
prądowo p r z e z R854. Napięcie wyjściowe t j . + 120V + 3%/ -
2% ustalone jest przez stosunek R858/R853.

C - 36
DT 6620

- Stabilizator + 60V tworzą tranzystory T861 - T865.

Regulatorem szeregowym jest T802. Para T864 i T865
stanowi wzmacniacz różnicowy wzmacniający napięcie
błędu, którym sterowany jest tranzystor T862 za
pośrednictwem wtórnika emiterowego T861. Diody Zenera
D861 i D862 wyznaczają napięcie odniesienia dla
wzmacniacza różnicowego. Napięcie wyjściowe ustawi się
potencjometrem Rr861. Tranzystor T863 pracuje jako
ogranicznik prądowy. Przy znamionowym obciążeniu
s t a b i l i z a t o r a s p a d e k n a p i ę c i a n a R862 jest nieznaczny i
T863 jest zatkany. Nadmierne przeciążenia s t a b i l i z a t o r a
zwiększy spadek napięcia na T863 i T963 zacznie
przewodzić, zwierając kolektor T864 do emitera T862.
Następuje zatkanie T862 i ograniczania płynącego przez
tan tranzystor prądu.
- Stabilizator + 15V tworzą t r a n z y s t o r y T871-T874. T872
pracuje jako regulator z T874 jako wzmacniacz
regulujący, T871 pracują jakc wtórnik emiterowy ww.
wzmacniacza. Tranzystor T873 pracuje jako ogranicznik
prądu, a jego działanie jest takie same jak T863 w
tablizatorze + 60V Potencjometrem Rr871 ustala się
n a p i ę c i e wyjściowe stabilizatora. Napięcie odniesienia
pobierane jest ze stabilizatora - 8V.
- Stabilizator - 8V zawiera tranzystory T881 do T885.
T882 pracuje jako regulator T884 i T885 tworzą
wzmacniacz różnicowy regulujący za pośrednictwem
wtórnika emiterowego T881 regulator T882, T883 jest
ogranicznikiem prądowym o działaniu takim jak T863 w
stabilizatorze + 60 V. Napięcie odniesienia na bazie
T864 wyznacza dioda Zenera D881. Napięcie wyjściowe
ustala się potencjometrem Rr881.
- Stabilizator - 5V tworzą tranzystory T891 pracujący
jako r e g u l a t o r szeregowy oraz T893 będący wzmacniaczem
regulującym. Napięcie na wyjściu wyznaczają
potencjometr R r 8 9 1 i r e z y s t o r R893. D i o d a D891 z a b e z ­
piecza przed przepięciami przy załączeniu przyrządu.

C - 37
DT 6620

8.3 Układ oświetlania skali i sygnalizacja załączenia

przyrządu.
- W oscyloskopie przewidziane jest regulowane
podświetlenie wewnętrznej skali pomiarowej za pomocą
ż a r ó w e k L871 i L872. Zasilana aa one przez tranzystor
T875. Prąd z a s i l a n i a r e g u l o w a n y jest potencjometrem Rr
872.
- Dioda swietląca D874 zasilana przez R877 sygnalizuje
załączania przyrządu do sieci.

C - 38

Druk"Cuprum"zam.Zrzesz.Studentów.Pol.nr.48l/88egz 1000
OSCYLOSKOP DT6620 - PŁYTA CZOŁOWA
PAE RADIOTECHNIKA
WROCLAW
MADE IN POLAND

OSCYLOSKOP DT6620

ZASILANIE 220 V
45-60 Hz
POBÓR MOCY 90 VA
NR FABRYCZNY
POZIOM N

ODTWORZONA Z ODBITT - PŁYTA TYLNA

DT6620 PŁYTA TYLNA

PAE "RADIOTECHNIKA" I/2

OSCYLOSKOP DT6620 ROZMIESZCZENIE ELEMENTÓW KOREKCYJNYCH NA LEWEJ ŚCIANCE BOCZNEJ

Odtworzone z odbilla - Lewa ścianka boczna

DT6620 LEWA ŚCIANKA BOCZNA

PAE "RADIOTECHNIKA"
 WIDOK Z BOKU WIDOK Z KIERUNKU "W"

Ilosc
Materiał
sztuk
Poz
Nazwa Hementu Nr rysunku Norma

1 Pudle 1 12 tektura falista PN-58/P-50527

3 - worshwowa
admiany 16
2 Wkładka obwodowa 1 12

3 Wkładka formowana (dolna) 1 16

Wkładka dystansowa ( gama ) 19 tektura falista

4 1 • styropian PN-58/P-50527
tektura falista PN-71/6363-02
5 Wkładka formowana (boczna) 2 112 3 - warstwowo PN-68/P-50527
odmiany 16
6 Wkładka plaska (dolna) 114
1

SCHEMAT PAKOWANIA
OSCYLOSKOPU DT6620

PAE "Radiotechnika" I/4

 Denotation Location Denotation Location
Oznaczenie Położenie Oznaczenie Położenie

C 774 E-2 D 768 E-2

C 775 E-1 D 769 D-2
C 776 D-2 D 770 C-2
C 777 D-2 D 771 C-2
C 778 B-2 D 772 B-2
C 779 B-1 D 773 B-2
C 780 B-2 D 774 B-2
C 781 B-3 D 775 C-3
C 782 D-2 D 776 C-3
C 783 D-3 D 777 D-3
C 784 E-2 D 778 E-3
C 785 E-3 D 779 E 3
C 786 E-4 D 780 E 4
C 787 E-3 D 781 D4
C 788 D-4 D 782 C 4
C 789 D-3 D 783 C 4
C 790 B—4 D 784 B 4
C 791 B-3 D 785 B 4
C 792 B—4 D 786 B 5
C 793 B-5 D 787 C 5
C 794 D-4 D 788 C 5
C 795 D-5 D 789 D 5
C 796 E-4 D 790 E 5

R765 E-5

Nazwa przedmiotu Zespól

DT6620 KR7206 Płytka P9 zespół Z-15
PC board P9 A s s e m b l y Z-15

PAE „RADIOTECHNIKA"
 Z- AXIS Amplifier

High Voltage Regulator

Regulacja wysokiego napięcia

 Rys.III/26/2
V701

15A01N
 Waveforms
Z-15/P4 Oscylogramy przebiegów
Test Conditions
Warunki pomiaru
pokrętło "JASNOŚĆ":tak by napięcie na emiterze T704(p703) wynosiło - 0.4V ± 0.01 V
pozostałe nastawy: jak db Z-9a/ P3
intensity adjust the Intensity control for a -0.4± 0.01 at p703(T704 emiter)
others controls see Z-9a/P3

ODTWORZONO Z ORYGINAŁU DN. 87.10.05

Zespól
SPRAWDZIK: E MELCHER
Wzmacniacz rozjaśniania i zasilanie lampy
DT6620 KR 7206 oscyloskopowej
CRT CIRCUIT
Nr. rys (arkusza)
PAE „RADIOTECHNIKA" Z-15/P4,P8, P9
Power Input Z-16IP4 Rectifiers Assy
Nazwa przedmiotu
Zespół
DT6620 Zasilacz sieciowy
Low Voltage Power Supply
KR 7206
Nr rys/arkusza
PA E „RADIOTECHNIKA" Z -16/P4
Rys.III/18/1
 Denotation Drawing. No
of bunch
Oznaczenie
Nr rysunku
wiązki
1 KR7206-12-01 DT6620-12-01
2 KR7206-12-02 DT6620-12-02
3 KR7206-12-03 DT6620-12-03
4 KR7206-12-04 DT6620-12-04
5 KR7206-12-05 DT6620-12-05
6 KR7206-12-06 DT6620-12-06
7 KR7206-12-07 DT6620-12-07
8 KR7206-12-08 DT6620-12-08
9 KR7206-12-09 DT6620-12-09
10 KR7206-12-10 DT6620-12-10
11 KR7206-12-11 DT6620-12-11
12 KR7206-12-12 DT6620-12-12
13 KR7206-12-13 DT6620-12-13
14 KR7206-12-14 DT6620-12-14
15 KR7206-12-15 DT6620-12-15
16 KR7206-12-16 DT6620-12-16
17 KR7206-12-17 DT6620-12-17
18 KR7206-12-18 DT6620-12-18
19 KR7206-12-19 DT6620-12-19
20 KR7206-12-20 DT6620-12-20
21 KR7206-12-21 DT6620-12-21
22 KR7206-12-22 DT6620-12-22
23 KR7206-12-23 DT6620-12-23

a KR7206-02-04 DT6620-02-04
b KR7206-03-00 DT6620-03-00
c KR7206-04-02 DT6620-04-02
d KR7206-06-00 DT6620-06-00
c KR7206-06-00 DT6620-06-00

Nazwa przedmiotu Zespól

SCHEMAT KACZEŃ PRZEWODOWYCH
DT6620 KR7206
Wiring diagram

PAE "RADIOTECHNIKA"