UNIVERSITETI I PRISHTINËS “HASAN PRISHTINA”

FAKULTETI I NDËRTIMTARISË DHE ARKITEKTURËS

PROGRAMI STUDIMOR – MASTER I SHKENCËS

DREJTIMI: GJEODEZI

DETYRË KURSI

LËNDA: WebGIS

Mentor: Punoi:
Prof.Dr.Përparim AMETI Osman DULA
Phd. Can. Milaim SYLKA

PRISHTINË
Prill, 2019
 Detyrë Kursi Lënda:Web Gis

ABSTRAKT
Qëllimi i këtij punimi është që të ndërtohet një bazë të dhënash me të dhënat
hapësinore që me pas të mund të publikohen të dhënat hapësinore në mjedisin GIS
server si dhe demostohet një aplikacion i thjesht Web GIS me kontrolla të thjeshta
duke përdorur Web shërbimet gjeohapësinore. Ky punim ka arritur deri tek rezultatet
e kërkuara duke punuar kërkesat e detyrës hap pas hapi dhe është realizuar me
ndihmën e programeve të ndryshme kompjuterike siç janë: PostgreSQL, GeoServer,
Heron dhe QGIS. Prezentimi përfundimtar i rezultateve është bërë në Web.

Detyrë Kursi, FNA-Master i Shkencës-Gjeodezi, Mentor:P.AMETI,M.SYLKA, Punoi:Osman DULA Page 2

 Detyrë Kursi Lënda:Web Gis

Përmbajtja
1. Krijimi i Bazës së të dhënave nga DBMS me të dhënat hapësinore ......................... 5
2. Paraqitja dhe konektimi i të dhënave hapësinore në GeoServer .............................. 7
3. Publikimi i të dhënat hapësinore në mjedisin GIS server (GeoServer) .................... 8
4. Literatura .................................................................................................................... 10

Detyrë Kursi, FNA-Master i Shkencës-Gjeodezi, Mentor:P.AMETI,M.SYLKA, Punoi:Osman DULA Page 3

 Detyrë Kursi Lënda:Web Gis

Lista e figurave:
Fig.1. Krijimi i database-së dhe extension ........................................................................ 5
Fig.2. Integrimi i sistemit koordinativ dhe konektimi i të dhënave hapsinore ................ 6
Fig.3. Integrimi i sistemit koordinativ në GeoServer ........................................................ 6
Fig.4. Konektimi i të dhënat hapsinore .............................................................................. 7
Fig.5. Paraqitja e të dhënave hapsinore në formantin OpenLayers ................................ 7
Fig.6. Klasifikimi i rrjetit Rrugor dhe konektimi në GeoServer ........................................ 8
Fig.7. Vendosjaa e titullit të Web aplikacionit dhë konektimi i Ortofotove ...................... 9
Fig.8. Ekzekutimi i operacioneve në Web aplikacionin e krijuar...................................... 9

Detyrë Kursi, FNA-Master i Shkencës-Gjeodezi, Mentor:P.AMETI,M.SYLKA, Punoi:Osman DULA Page 4

 Detyrë Kursi Lënda:Web Gis

1. Krijimi i Bazës së të dhënave nga DBMS me të dhënat

hapësinore

Pasi që punimi ka të bëjë me Web Gis është e udhës që paraprakisht të cekim se

Web GIS është një lloj sistemi i shpërndarjes së informacionit. Forma më e thjeshtë
e Web GIS duhet të ketë të paktën një server dhe një klient, ku serveri është një
server Web aplikacioni dhe klienti është një shfletues, një aplikacion desktop ose një
aplikacion mobil. Serveri ka një URL në mënyrë që klientët ta gjejnë atë në Web.
Klienti pastaj mbështetet në specifikimet HTTP për të dërguar kërkesa në server.
Serveri kryen operacionin e kërkuar GIS dhe i dërgon një përgjigje klientit, përsëri
nëpërmjet HTTP. Formati i përgjigjes mund të jetë një HTML që përdoret nga klienti i
shfletuesit të uebit, por mund të jetë gjithashtu në formate të tjera të tilla si imazhi
binar, XML (Gjuhë e zgjatur e markimit).

Për ralizmin e kërkesave të detyrës është planifikuar që në aplikacionin Web GIS , të

paraqiten në formë Gjeoportali Rrjeti Rrugor i Komunës së Rahovecit, si dhe të
bëhet klasifikimi i rrugëve sipas kategorisë së tyre.
Të dhënat e nevojshme për realizimin e detyrës janë siguruar në Internet dhe janë
në formatin ShapeFile.
Per krijimin e bazës së të dhënave është përdorur softueri PostGRES- i cili paraqet
është një sistem të menaxhimit të bazës së të dhënave (DBMS), i cili vjen me shumë
karakteristika që synojnë të ndihmojnë zhvilluesit të krijojnë aplikacione, drejtuesve
për të mbrojtur integritetin e të dhënave, dhe t'ju ndihmojnë të menaxhoni të dhënat
tuaja pa marrë parasysh se sa të mëdha apo të vogla janë të dhënat. Përveç kësaj
është i lirë dhe Open Source.
Disa nga hapa do t’i paraqesim me anë të figurave si në vijim:

Fig.1. Krijimi i database-së dhe extension

Pas kësaj është integruar Sistemi koordinativ KosovaRef01 në database-në e krijuar,

vlerat janë marrur nga Spatial Reference online.
Gjithashtu dhe vendosja apo konektimi i te dhënave hapsinore që janë në formatin
Shapefile.

Detyrë Kursi, FNA-Master i Shkencës-Gjeodezi, Mentor:P.AMETI,M.SYLKA, Punoi:Osman DULA Page 5

 Detyrë Kursi Lënda:Web Gis

Fig.2. Integrimi i sistemit koordinativ dhe konektimi i të dhënave hapsinore

Po ashtu integrimi i sistemit koordinativ është bërë edhe për GeoServer:

Fig.3. Integrimi i sistemit koordinativ në GeoServer

Detyrë Kursi, FNA-Master i Shkencës-Gjeodezi, Mentor:P.AMETI,M.SYLKA, Punoi:Osman DULA Page 6

 Detyrë Kursi Lënda:Web Gis

2. Paraqitja dhe konektimi i të dhënave hapësinore në

GeoServer
GeoServer është një aplikacion i hapur(Open Source) i cili na mundëson që ti
publikojmë të dhënat hapsinore. Është i dizajnuar për ndërveprim dhe shquhet për
mundesinë e publikimit e një numri të madh të të dhënave hapsinore. Me paraqitje të
përshtatshme, gjithashtu shquhet edhe mundësinë që të trajtoj datasete me volum të
madh, si në formatin raster poashtu edhe në format vektor.
Mundëson paraqitje me cilësi të lartë të hartave dhe mund të trajtojë me lehtësi
qindra e mijëra shtresa hartë.
Për publikimin e të dhënave së pari është krijuar një hapsirë punuese e re, si dhe
janë konektuar të dhënat hapsinore, të cilat do të publikohen, që në rastin tonë janë
në format shapefile, në formë rasteri dhe vektori.

Fig.4. Konektimi i të dhënat hapsinore

Dhe në fund është bërë paraqitja e tyre si shtresa(Layer) në mënyre individuale,

në formatin OpenLayers.

Fig.5. Paraqitja e të dhënave hapsinore në formantin OpenLayers

Detyrë Kursi, FNA-Master i Shkencës-Gjeodezi, Mentor:P.AMETI,M.SYLKA, Punoi:Osman DULA Page 7

 Detyrë Kursi Lënda:Web Gis

3. Publikimi i të dhënat hapësinore në mjedisin GIS server

(GeoServer)

Pas konektimit, të dhënat janë klasifikuar më saktësisht, rrjeti rrugor i Komunës së

Rahovecit është klasifikuar në bazë të kategorisë së rrugëve sic janë: Rrugë
Magjistrale, Kryesore, Dytësore etj.

Klasifikimi është bërë në softuerin QGIS, ku është shfrytëzuar atributi “Class” duke e
ruajtur rrugët e klasifikuara në formatin SLD. Më pas në GeoServer në opsioni
Styles janë konektuar formatet SLD.

Fig.6. Klasifikimi i rrjetit Rrugor dhe konektimi në GeoServer

Për publikimin është shfrytëzuar softueri Heron- i cili na ndihmon që të krijojmë Web
aplikacione të hartave, me mundësi të ndryshme, i bazuar në gjuhës programuese
JacaScript.
Nëpërmjët Hëronit është vendosur titulli i Web aplikacionit. Nga agjensioni kadastral i
kosovës është shkarkuar Ortofoto 2012 si dhe Ortofoto 2009.
Mbi ortofoto janë vendosur shtresa të kufirit komunal dhe rrjetit rrugor të klasifikuar.

Detyrë Kursi, FNA-Master i Shkencës-Gjeodezi, Mentor:P.AMETI,M.SYLKA, Punoi:Osman DULA Page 8

 Detyrë Kursi Lënda:Web Gis

Fig.7. Vendosjaa e titullit të Web aplikacionit dhë konektimi i Ortofotove

Gjithashtu në fund është bërë ekzekutimi i disa nga operacioneve si:

Zoom in, Zoom out, Measure length, Measure Area etj.

Fig.8. Ekzekutimi i operacioneve në Web aplikacionin e krijuar

Detyrë Kursi, FNA-Master i Shkencës-Gjeodezi, Mentor:P.AMETI,M.SYLKA, Punoi:Osman DULA Page 9

 Detyrë Kursi Lënda:Web Gis

4. Literatura
1. http://kca-ks.org
2. http://geoportal.rks-gov.net/
3. http://heron-mc.org/downloads.html
4. http://geoserver.org/download/
5. https://www.enterprisedb.com/downloads/postgres-postgresql-downloads
6. http://spatialreference.org/

Detyrë Kursi, FNA-Master i Shkencës-Gjeodezi, Mentor:P.AMETI,M.SYLKA, Punoi:Osman DULA Page 10