PL2 Id PDF

2HE-EN-04ELH
2. HE ENTZUMENA
1. ariketa
Isabel Otxoak etxeko langileek izango duten egoeraz hitz egingo digu, legeak aldaketa dakar.
• Entzuten hasi aurretik 2 min. dituzu galderak irakurtzeko.
• Lehenengo entzunaldia bukatu eta gutxira, bigarren aldiz entzungo duzu.
• Bigarren aldiz entzun ondoren, 1 min. duzu ariketa amaitzeko.
Nahi duzunean erantzuten hasi.
______________________________________________________________________________
1. Zein da lege-aldaketak etxeko langileei ekarriko dien lorpenik nabarmenena?

a) Lorpenik nabarmenena paperaren gainean garatu izana da.
b) Paga bat gehiago jasotzeko aukera.
c) Gutxieneko soldata osoa lortzeko eskubidea.
2. Zein da lehengo egoeraren eta gaur egunekoaren arteko alderik nabarmenena?
a) Orain, ordu guztiak ordaindu behar dira.
b) Orain egote-orduak ez dira ordaindu behar.
c) Lehen egote-orduak ordaintzen ziren, orain ez dira ordaindu behar.
3. Zer dio Isabel Otxoak ordainketa-moduez?
a) Lehengo moduan izango direla., alderdi guztietatik
b) Hilean hilekoa ordaindu behar dela eta aparteko bi ordainsari
c) Urteko kopuru minimoak errespetatuta, banaketa nahi den moduan egin daitekeela.
4. Zer dio Otxoak gutxieneko soldataz eta mantenuaz?
a) Gutxieneko soldatari mantenuaren kostua gehitu behar diogula..
b) Gutxieneko soldata baino gutxiago ezin dela ordaindu mantenua aitzakia hartuta.
c) Mantenuaren kostua gutxieneko soldatari kendu behar diogula.
5. Zenbat ordu egiten dituzte batez beste etxeko langileek?
a) 64 ordu.
b) 74 ordu.
c) 54 ordu.
6. Zer alde dago Frantziako eta Espainiako legediaren artean?
a) Frantziakoan lo egiteko tokiagatik Espainian baino 71 € gehiago kentzen zaizkio
langileari.
b) Espainian soldataren %30 kendu ahal zaio etxeko langileari, Frantzian baino askoz
gehiago.
c) Ez dago alde nabarmenik baten eta bestearen artean.
7. Zer ezaugarri ditu Frantziako legediak?
a) Lotan gelditu behar duen langileari 71 € kentzen zaizkio hilabeteko.
b) Ezinbestean lotan gelditu behar duen langileari ezin zaio soldatatik ezer kendu.
c) Ezinbestean lotan gelditu behar duen langileari 71 € kendu ahal zaizkio gehienez..
8. Frantzian langileari lanlekuan lo egiteagatik kobratu egiten zaio?
a) Kontratuan jasotakoaren arabera.
b) Bai, beti kobratzen zaio.
c) Ez, ez zaio inoiz kobratzen.
GOGORATU: ERANTZUNAK ERANTZUN-ORRIAN
2
2HE-EN-04ELH
2. HE ENTZUMENA
2. ariketa: Lotu hitza dagokion testu zatiarekin.
Mexikon txoriei buruz egin duten ikerketa baten berri entzungo duzu jarraian.
• Entzuten hasi aurretik 2 min. daukazu esaldiak irakurtzeko.
Hasi erantzuten nahi duzunean.
Lotu hitz bakoitza dagokion testu-zatiarekin. Adib.:
0. Txonta K
1. Cholula A. Ikerketan parte hartu du, Mexikoko

Universidad de las Américas
Unibertsitatearekin batera.
2. Neiker-Tecnalia B. Tamaina txikiko hegazti-espeziea.
3. Poluzio akustikoa C. Bertan ikertzaileek 38 hegazti-

espezieren agerraldi-maiztasuna
neurtu zuten.
4. Ekuazioa D. Hemen ez bezala, Mexikoko

hirietan aurkitu ahal den hegazti-
espeziea.
5. Birigarro E. Gune metropolitarra, non egindako

lanen arabera, gune berde
zaratatsuenetan hegazti-espezieen
aberastasuna txikiagoa baita.
6. Txolarre F. Zarata handia berdin espezie

gutxiago.
7. Parkeak, plazak, hilerriak… G. Modu negatiboan eragiten dio

txoriek hirietan duten presentziari.
8. Paseriforme H. Zaratara ondo egokitzen den hegazti

lotsagabea.
Idatzi dagokion hizkia ondoko laukietan:
Hitzak 1 2 3 4 5 6 7 8
Testu zatiak
3
2HE-EN-04ELH
2 HE ENTZUMENA
3. ariketa
Consumer aldizkariak egindako ikerketa interneten aurkitu ahal diren dietei buruzkoa.
• Entzuten hasi aurretik 2 min. dituzu galderak irakurtzeko.
Nahi duzunean has zaitezke erantzuten.
_______________________________________________________________________________
1. Zergatik esaten du esatariak Interneteko eskaintzekin tentuz ibili behar dela?

a) Egia bihurtzen ez diren bidaiak kontratatzeko arriskua dagoelako.
b) Erosketak egiteko aukera eskaintzen digulako.
c) Argaltzeko dietak eskaintzen dizkigulako.
2. Zer ondorioztatu dute Consumer Eroski aldizkarikoek egin berri duten ikerketa batean?
a) Interneten egindako erosketak ez direla fidagarriak.
b) Internetetik eskaintzen zaizkigun dietekin oso argi jokatu behar dugula.
c) Internetekin, oro har, oso tentuz jokatu behar dugula.
3. Zer ezaugarri izan ditu Consumer Eroski aldizkarikoek egindako lanak?
a) Perfil desberdinetako pertsonentzako dietak eskatu dituztela eta aldizkariko adituekin
kontrastatu dituztela ondoren.
b) Berariaz, ezaugarri bereko pertsonentzako dietak eskatu dituztela.
c) Pertsona desberdinek ezaugarri bereko pertsonentzako dietak eskatu dituztela.
4. Zer irizpide izan dituzte dietak baloratzeko?
a) Osasuna eta gomendioen ezaugarriak.
b) Etxeko dietisten iritzia baino ez.
c) Emaitzen ikuspuntua, benetan argaltzeko balio izan duten.
5. Zein izan da aldizkarikoek dietei antzeman dieten iruzurrik nabarmenena?
a) Asmatutakoak izan direla.
b) Eskatutako pertsonentzako sortutako dietak ez direla izan.
c) Dietistek eskatutakoak zehatz-mehatz jarraitu dituztela.
6. Zer da normopisua?
a) Pertsonaren ezaugarri fisikoak aintzat ez hartzea.
b) Pertsonak alegiaren bat duen aztertuta, neurrira egindako dieta.
c) Gorputz-ezaugarriak, sexua eta adina aintzat hartuta, pertsonari dagokion pisua.
7. Zergatik ez dute gainditu Consumer aldizkarikoen azterketa?
a) Dietak pertsonalizatuegiak direlako.
b) Gabezia handiak dituztelako.
c) Galdetegirik ez dutelako egiten.
8. Zeri eman behar zaio lehentasuna dietetan?
a) Pertsonaren gustuei.
b) Osasunari.
c) Pertsonaren gustuei eta osasunari.
9. Beste zer jotzen dute negatibotzat?
a) Zientziak frogatu gabeko hainbat osagarri eskaintzea.
b) Dieta zenbat denboran egin behar den garbi adieraztea.
c) Zenbat kilo galdu behar diren adieraztea.
4
2HE-EN-04ELH
2. HE / ENTZUMENA
ERANTZUN ZUZENAK
1. ariketa: Aukera anitzeko galderak

Entzungaia: Etxeko langileak
1. C 5. A
2. A 6. B
3. C 7. B
4. B 8. A
2. ariketa: hitza kokatu

Entzungaia: Txulula
Hitzak 1 2 3 4 5 6 7 8
Testu-zatiak E A G F D H C B

Entzungaia: Internet bidez argaltzea
1. C 4. A 7. C
2. B 5. B 8. B
3. A 6. C 9. A
2HE-IR-ID-05ELH
2. HE IRAKURMENA
1. ariketa
Ondoren testu bat daukazu. Irakurri eta erantzun galderei.
Aukeratu erantzuna a), b) ala c) den. Bakarra da zuzena.
ELIKADURA ETA EMOZIOAK
Elikaduraren gaineko informazio ugari agertzen da aldizkari, telebista eta egunkarietan; askotan,
kontraesanean. Olioa, esne gaingabetua, ogia eta beste produktuei buruzko eztabaidak sortzen dira,
produktu ekologikoen kontsumoa ere gora doa… Informazioa uholdeka daukagu eta sarritan zailena zera
izaten da: garrantzitsua eta egia dena bereiztea multzo handi horretan.
Gure bizimodua aldatu den neurrian jateko gure modua ere arin aldatu da. Psikologook elikadura aztertzen
dugu; ez bakarrik gaixotasunei dagokienez, kasu guztietan baizik. Pertsona batek zer, noiz, nola jaten duen:
horrek bere bizimoduaren ikuspuntu bat ematen digu. Gosaltzen al duzu? Zer? Zutik edo eserita? Egunero
fruta hartzen al duzu? Astero? Bakarrik ala familian afaltzen duzu? Telebista piztuta egoten da
horrelakoetan? Gure inkestari esker datu baliagarriak lortzen ditugu, eta tratamenduan elikadura osasuntsua
lortzea parte garrantzitsua izaten da. Bitaminak, mineralak, antioxidatzaileak, aminoazidoak, olioak, eta
abar jaten ez ditugunean, gorputza eta gure gogoa ere “baxu” ibiltzen dira edota gu geu haserrekor
bihurtzen gara.
Elikadura eta emozioak guztiz lotuta daude eguneroko bizitzan. Urduri gaudenean, jateko gogo handiagoa
izaten dugu. Asetzea zaila izaten da horrelakoetan, eta, batez ere, karbohidrato ugariko jatekoak bilatzen
ditugu: ogia, gailetak, txokolatea… Larrialdi batean, gorputzak energia handiagoa eskatzen du eta, beraz,
azukrea arin behar dugu odolean; horregatik karbohidratoak bilatzen ditugu, kimikoki azukre arina
bilakatzen direlako urdailean.
Urduritasuna sakonagoa bada, ez gara gose izaten, “urdaila itxita” sentitzen dugu. Horrelakoetan, gorputza
potentzia osoan dabil eta, kotxeen modura, gehiago erretzen du; baina, jatekoa (gure gasolina kopurua) ez
badugu indartzen, astebetean 2-5 kilo galdu ahal dira. Hori dela eta, ikasleek azterketetan, eta ikasle ez
garenok denboraldi larrietan, ondo zaindu behar dugu gure elikadura oinarrizko elikagaien falta ez izateko,
zeren gure gorputzak 1 Formula auto baten moduan erretzen baititu elikagaiak horrelakoetan.
Ez zaizkigu falta behar C bitamina (fruta eta barazkietan); magnesio, zink eta kobrea (txokolate beltz eta
fruitu lehorretan); eta omega 3 olioa (arrain urdinetan). Aspertuta gaudenean mokaduak jaten ditugu.
Emozio negatiboen nahastea izaten dugu horrelakoetan: aspertzea, kezka, lasaitasun falta… eta jatekoak
lasaitu egiten gaitu.
Haur jaioberriek, ugaztun guztiek bezala, txiki-txikitatik ikasten dute batera doazela elikadura eta amaren
babesa, maitasuna eta lasaitasuna. Ugaztunek elikadura prozesuan ikasi dute lehen erlaxatze naturala. Jatea
lasaigarria da, eta janari goxoak (txokolatea, esnekiak…) gure garunean serotonina sortzen laguntzen du,
poztasunaren neurotransmisorea, hain zuzen. Orain dela urte batzuk Suedian eginiko inkesta batean
eguneroko bizitzako ekintza pozgarrienak ikertu zituzten. Bidaiatzea, irakurtzea, familia eta lagunen artean
egotea espero zen lehenengoak izatea. Ikertzaileen harridurarako, lo egitea eta esnekiak jatea izan ziren
nagusi!
Osasunak, elikadurak eta emozioek, beraz, lotura estua eta garrantzitsua dute.
Artikulu honetan eragin batzuk aztertu ditugu, baina elikaduraren azterketa psikologikoan beste faktore
askok ere hartzen dute parte: jakien itxura, usaina eta zaporea, janaria prestatzeko trebetasun oinarrizkoa
izatea, gizarte zehatz baten dauden ohiturak, gustatzen zaigunaren eta ez zaigunaren menpean bizitzea,
bakarrik ala norbaitekin bizitzea, jakien inguruko sinesmenak (produktu ekologikoak, transgenikoak…),
arrazoi erlijiosoak eta ekonomikoak, norbere buruaren pertzepzioak (osasuna zaintzeko trebeziak eta
sinesmenak), eta abar.
Arantza Quecedo. Administrazioa euskaraz, 65. zk., 2009ko uztaila. Egokitua.
2
2HE-IR-ID-05ELH
2. HE IRAKURMENA
1. ariketa. Erantzun-orria
1. Nolakoa da aldizkari, telebista eta egunkarietan ematen zaigun informazioa?

a) Eztabaida-sortzailea.
b) Gezur-uholdea.
c) Argia.
2. Zer aztertzen dute psikologoek elikadurari lotuta?

a) Pertsonengan sortzen dituen gaixotasun guztiak.
b) Pertsonen gaixotasunak eta elikadura-ohiturak.
c) Pertsonen bizimodua eta elikadura.
3. Zer lortzen dute psikologoek inkestaren bitartez?

a) Gaixotasuna sendatzeko tratamendu osasuntsua.
b) Gaixoek lehenago jaten ez zituzten elikagaiak jatea.
c) Gaixotasunari aurre egiteko informazio garrantzitsua.
4. Zer egiten dugu ezinegona dugunean?

a) Azkarrago jaten dugu.
b) Gehiago jaten dugu.
c) Larrialdi-zerbitzura joaten gara.
5. Oso urduri gaudenean zer egin behar dugu?

a) Hobeto elikatu behar gara ez mehetzeko.
b) 1 Formulako auto baten modura mugitzen gara.
c) Ondo zaindu behar dugu ez loditzeko.
6. Gure elikaduran:
a) C bitamina falta bada, emozio negatiboak izaten ditugu.
b) Arrain urdina behar dugu magnesioa, zinka eta kobrea lortzeko.
c) Ez zaigu omega 3 olioa falta behar.
7. Ugaztunek elikadura prozesuan ikasi dute:

a) Jatea poztasunaren neurotransmisorea dela.
b) Jatea eta amaren babesa lotuta daudela.
c) Amaren babesa lehen erlaxatze naturala dela.
8. Zer frogatu zuen Suedian egindako inkestak?

a) Ekintza pozgarrien azterketan lo egitea esnekiak jateari gailendu zitzaiola.
b) Lo egitea bidaiatzea baino gustukoago dugula.
c) Ikertzaileen ustea zuzena zela.
9. Elikaduraren azterketa psikologikoan honako faktoreek hartzen du parte:

a) Sinesmen erlijiosoek.
b) Ingurukoen osasunak.
c) Janaria prestatzeko berebiziko trebetasuna izateak.
3
2HE-IR-ID-05ELH
2. HE IRAKURMENA
2. ariketa
Ondorengo testuari zatiak falta zaizkio. Hurrengo orrian dituzu falta diren testu zatiak.
Sartu testu zatia dagokion hutsunean.
Markatu testuko hutsuneak (1, 2, 3…) betetzeko zein diren testu zatirik egokienak (A, B, C...).
Testu zati bat sobera dago.

MUNDU PARALELOAK
Atzoko inaugurazioaren ostean, hiru film izan ditugu larunbatean Zinemaldiko sail ofizialean, maila txukun batean
eta zein baino zein diferenteago, mundu paraleloak balira bezala: lehenengoa, frankismo garaiko marrazkilari baten
pikareska; bigarrena, sadismozko norgehiagoka bihurtzen den mendeku korearra; eta hirugarrena, bikote europar
burges heldu baten kezka existentzialak. .
Manolo Vazquez orain dela 50-40 urteko tebeo-marrazkilari handienetakoa izan zen Espainian). Berak sortuak dira
berrogei urtetik gorako irakurle askok gogoratuko dituzten komikietako hainbat pertsonaia: Las hermanas Gilda, La
familia Cebolleta, Anacleto agente secreto, Rue del 13 percebe... .
Bartzelonan giroturiko film biografikoa da. Filma salbatzekoa da kostunbrismo gehiegi darion arren, baina nire
ustetan elementu zentralean egiten du huts: protagonistan.
. Horrek, beharbada, amu komertziala eskainiko dio filmari, baina nik uste ikusleak ezin duela burutik
uxatu Torrente zikinaren oroipena, eta lotura hori zama bihurtzen da komedia gazi-gozoarentzat.
Deabrua ikusi nuen, horra eguneko bigarren proposamena, Kim Jee-Woon zuzendari hegokorearrak egina. Hiltzaile
batek neska gazte bat hil du, krudelkeria izugarriz; haren senargaia polizia sekretuko kidea da, eta lanbidea utzita
hiltzailea bilatu eta mendekatzeko promesa egiten dio bere buruari, eta neska zenari. .
Erdi paretik aurrera, ordea, beste kutsu bat hartzen du istorioak: zoroagoa eta sadikoagoa, nolabait esateko.
Psikopataren eta polizia sekretuaren artean norgehiagoka sortuko da, nor bortitzago, nor bihozgabeago, eta ikuslea
sustoz susto daramate amaieraraino.
. Beharbada, terrorezko zinema asterako aproposagoa izan zitekeen, baina ezin ukatu istorioa erritmoz
kontatua dagoela, bere bi ordu eta hogei minutuetan zehar.
Eta azkenik, hirugarren filma. Berrogeitaka urte elkarrekin daramaten bikoteak aspertuta ikusi izan ditugu sarri
zineman, ozpinduta bestela, nazkatuta ez gutxitan. .
Horra Kolore guztiak iluneraino filmaren abiapuntua. Bikote burges heldu baten egunerokoa ikusiko dugu, zertan
ematen duten eguna, seme-alaba eta bilobekiko harremanak eta abar. Itxuraz, drama bat kontatu ordez bizitza-puska
bat azaldu nahi digu Heldman zuzendariak, espanturik eta gehiegikeriarik gabe, Europa zibilizatuenean
baikaude.
Amaieran, ordea, egiazko ustekabea dauka zuzendariak gordea; hortik aurrerakorik ez noa esatera, ordea, bestela
zertan geratuko litzateke ustekabea?
X, MENDIGUREN. Sustatu.com. 2010eko iraila. Egokitua
4
2HE-IR-ID-05ELH
2. HE IRAKURMENA
A. Izan ere, Santiago Segura komiko espainiar ospetsuak egiten du Vazquezena.
B. Anita eta Fred aski modu harmonikoan iritsi dira honaino, bidean gorabeherak izan
dituzten arren, baina senarrari prostatako minbizia diagnostikatu diotela. Amaiera hurbiltzen
sumatu dute eta hari aurre egiteko ikuspegi desberdinek krisia sortuko dute bien artean.
C. Filmak gerraren krudelkeria ikusarazten digu, inolako estalkirik gabe senti ditzakegu
gordintasunez kontatutako gertaerak.
D. Filmaren erdiraino, psikopaten bilaketaren thriller bat ikusten ari garela dirudi, film
amerikarretan bezala, indarkeria eta odol gehixeagorekin bada ere.
E. Ez dakit mendekuari, bortxari edo Gaizkiari buruzko gogoetarik eragin nahi zuen baina,
intentsitatez beteriko ikuskizuna lortu du Kim Jee-Woonek.
F. Eta filma Europa zibilizatu hori bezala hotza eta geldoa da.
G. Zinemaren magia eta pribilegioa, ordu gutxian batetik bestera salto egin ahal izatea.
H. Ez da hain ezaguna, ordea, Vazquez, eguneroko bizitzan, pikaro hutsa zela, bizizale
lotsabakoa, zorrak eta gezurrak alde guztietan uzten zituena, aldi berean familia bat baino
gehiago izan zuena, Bruguera argitaletxearekin sesio etengabean zebilena, estafak zirela-eta
behin baino gehiagotan kartzelan egona.
Idatzi dagokion letra ondoko laukietan:
Hutsuneak 1 2 3 4 5 6 7
Testu zatiak
Sobera:
5
2HE-IR-ID-05ELH
2. HE IRAKURMENA
3. ariketa:
Cloze-testa. Testutik zenbait osagai ezabatu egin ditugu. Erantzun-orriko aukeren artean, inguratu aukera
zuzena.
KALIGRAFIA, PARKINSONA DETEKTATZEKO

Parkinsona nerbio-sistemari erasotzen dion gaitza da. Mugimenduaren kontrolari, koordinazioa
eta giharren tonuari eragiten die. Garunean dopamina gutxitzen denean sortzen da. Eta dopamina
beharrezkoa da bizkor eta koordinazioarekin mugitzeko. Horrenbestez, gaixotasunaren adierazpen
nagusia mugimenduen kontrol eskasa da: dardara, giharren zurruntasuna eta mugitzeko geldotasuna eta
zailtasuna dira ____1____ argienak.
Gaixotasuna 1817an deskribatu zuen lehen aldiz Londresko James Parkinson fisikariak. Ordutik
hona etengabe ikertu da, baina, oraindik ere, gaitzaren oinarriak ez daude argi. Gainera, parkinsona
nahiko ____2____ dagoenean detektatzen da. Gizakiarengan sintomak agertzen direnerako garuneko
lesioak oso larriak izaten dira eta gaixotasunak ez du bueltarik izaten. Diagnosi goiztiarra lortzea
____3____ da gaixotasunari aurrea hartu ahal izateko. Eta bide horretan koka liteke, hain zuzen,
oraintsu plazaratutako metodo berritzailea ere.
Bada, Ávilako Hispafuentes enpresak sistema informatiko bat garatu du, atzerriko beste zenbait
erakunderekin ____4____. Horren bitartez, ikertzaileek diote posible dela parkinsona izateko “aukera
handiak” dituen pertsona bati gaitza “hasierako fasean edo aldez aurretik” ____5____. Gakoa? Haren
kaligrafiari erreparatzea.
Ikertzaileek diotenez, elektrokardiograma baten antzera hasten da prozesua; baina, kasu horretan,
sentsoreak idazteko erabiltzen den besoan soilik jartzen dira, mugimendu muskularrak eta estimulu
neurologikoak erregistratzeko.
Besoan jarritako sentsoreek bildutako informazioa zerbitzari bati bideratzen zaio, WiFi bitartez.
Eta zerbitzari berera iristen dira ____6____erabiltzen den arkatz digitalaren eta Tablet PCaren datuak
ere (teklatua ordezkatzen duen boligrafo berezi bati esker, koaderno batean bezala idazten da).
Idazten ari den unean, pertsonaren muskulu- eta nerbio-portaerari behatzea da metodoaren
oinarria. Pertsona batek zenbait kaligrafia-serie behin baino ____7____ idatzi behar ditu. Eta gero
emaitzak “normaltzat” hartzen diren patroi batzuekin ____8____ dira, bariazio posibleak ikusteko.
Aldez aurretik, aditu talde batek zenbait parametro zehazten ditu. Ariketak egindakoan, berriz,
softwarea da errepikatutako testuak aztertu eta joerak bilatzen dituena.
Avilakoekin batera, Erresuma Batuko, Alemaniako, Finlandiako eta Holandako ikertzaileek ere
parte hartu dute proiektuan. Lehenbiziko aplikazioak irailean egin nahi dituzte, Finlandiako osasun-
zentro batean. “Diagnosi klinikoa egiten duen medikuaren ____9____ osagarri izan liteke hau ere.
Arrakasta izateko aukera handia duela uste dugu, antzeko tresnarik ez baitago eta parkinsonak jota jende
ugari baitago nonahi”, esan dute.
Avilakoekin batera, Erresuma Batuko, Alemaniako, Finlandiako eta Holandako ikertzaileek ere
parte hartu dute proiektuan. Egun, 800.000 bat kaltetu daude Europar Batasunean.
AULESTIARTE, I. 7Kn argitaratua, 2010eko abuztua. Egokitua.
6
2HE-IR-ID-05ELH
2. HE IRAKURMENA
1. 4. 7.
a) adierazlerik a) elkartean a) sarritan
b) egoerarik b) elkartzen b) gehiagotan
c) gaixotasunik c) elkarlanean c) maiz
d) sendabiderik d) elkarketaz d) gehiago
2. 5. 8.
a) abiatuta a) harrapatzea a) aldetzen
b) aztertuta b) sendotzea b) paretzen
c) zahartuta c) hautematea c) erantzuten
d) aurreratuta d) sendatzea d) alderatzen
3. 6. 9.
a) erabatekoa a) idazteko a) egitean
b) erabakigarria b) ikertzeko b) lansarian
c) erabilgarria c) azpimarratzeko c) jardueran
d) erabakitzeko d) zuzentzeko d) ekinean
7
2HE-IR-ID-05ELH
2. HE IDAZMENA
1. ariketa
Gaia kontuan hartu eta idatzi gutuna.
Gutxienez 125 hitz idatzi behar dituzu.
GAIA: Seme-alaben eskola lekuz aldatu dute eraikin berria egin dutelako. Eraikina lehengoa baino
urrutiago dago. Familia gehienok argi duzue hara iristeko autobusa behar dela, baina eskolak
ez du zerbitzu hori jartzeko asmorik.
Idatzi gutuna eskolako zuzendariari egoerak sortzen dizkizun arazoak azaltzeko eta
alternatibak proposatzeko.
2. ariketa
Gai honi buruzko iritzia eman nahi duzu eta horretarako herriko aldizkarian idaztea erabaki duzu.
GAIA: Datorren urtean legea aldatuko da eta 16 urtetik aurrerakoek gida-baimena ateratzeko aukera
izango dute. Horixe da gaurko egunkarian irakurri eta harritu zaituen berria. Zure ustez, oso
arriskutsua da horren gazte autoa hartu eta errepidean ibiltzea.
Idatzi zure iritzia herriko aldizkarian eta azaldu zure argudioak.
9
2HE-IR-ID-05ELH
Zirriborroetarako lekua (orri hau ez da zuzenduko)
10
2HE-IR-ID-05ELH
11
2HE-IR-ID-05ELH
2. HE / IRAKURMENA
ERANTZUN ZUZENAK

Irakurgaia: «Elikadura eta emozioak»
1. A 4. B 7. B
2. B 5. A 8. B
3. C 6. C 9. A
2. ariketa: sartu testu-zatia dagokion hutsunean.

Irakurgaia: «Mundu paraleloak»
Esaldia 1 2 3 4 5 6 7
Testua G H A D E B F
Sobera: C
3. ariketa: cloze-testa
Irakurgaia: «Kaligrafia, parkinsona detektatzeko»
Itema 1 2 3 4 5 6 7 8 9
Aukera zuzena A D B C C A B D C
2HE-IR-ID-08ELH
BIGARREN
HIZKUNTZA-ESKAKIZUNA
Hizkuntzen Europako Erreferentzia Marko Bateratuaren B2 maila
IDATZIZKO AZTERKETA
Idatzizko azterketak bi proba ditu: irakurmen-proba eta idazmen-proba.

2h 5 min. dituzu irakurmenaren eta idazmenaren ariketak egiteko.
Proben ezaugarriak Aurreikusitako Puntuazioa Puntuazioa

denbora (gehienez) (gutxienez)
IRAKURMEN-PROBA
Hiru ariketa dauzka. Hirurak egin behar dituzu.
Hiru irakurgai eta guztira 25 galdera. Balio
berekoak (0,8 puntu). Gainditzeko, 13 erantzun 50 min. 20 10
behar dira zuzen. Oker erantzuteagatik ez da
punturik kenduko.
Testuen luzera guztira: 1.500 hitz gehienez.
IDAZMEN-PROBA
Bi ariketa ditu. Biak balio berekoak (15 puntu).
Biak egin eta eskatutako hitz-kopurua bete. 75 min. 30 15
Eskatutako hitz-kopurua ez idazteagatik puntuak
kenduko dira.
Azterketa-koaderno hau ez da jasoko, zuretzat da.
Irakurri atal bakoitzean datozen argibideak eta egin bertan jartzen duena.
Ariketak horretarako eman zaizkizun aparteko orrietan egin.

2HE-IR-ID-08ELH
2. HE IRAKURMENA
1. ariketa
LONDRESKO EZKONTZA
Apirilaren 29an Londresko ezkontza ikusi nuen, ezteiak asko gustatzen zaizkidalako, eta batez ere
emaztegaien soinekoak. Badakit gai friboloa dela eta askok gaizki begiratuko didatela. Jakin ere badakit
Ingalaterrakoa errege-ezkontza izan zela eta ni errepublikanoa izanda, ez dela koherentea.
Gainera, ezkontza erlijiosoa izan zen eta, beraz, agnostiko batek kritikatu egin beharko luke. Bestalde,
ezkontza horretan emakumearen mendekotasuna agerian utzi zuten hainbat sinbolok (beloa aurpegian,
eraztun bakarra...). Eta feminista izanda, errefusatu egin beharko nuke. Horrez gain, hainbeste diru
gastatzea ezkontza batean, eta bertan aberatsak baizik ez azaltzea ezkertiar batek mespretxatu egin beharko
luke.
Hala ere, asko disfrutatu nuen: nolako antzezlana, nolako antzokia! Baliteke umetatik eskaini dizkiguten
ereduak buruan sartuta izatea. Ez dakit gustu horiek nondik jaso ditudan, baina halakoekin ondo pasatzen
dut.
Baliteke pamela, kapela eta burukoengatik izatea, eta emaztegaiaren soinekoaren oihal eta brodatuengatik
eta soineko luze eta baporosoengatik ere bai. Ez dakit, baina estetikoki ederrak iruditzen zaizkit.
Tira, nire asmoa ez da Kate Middelton-en soinekoaz, edo gonbidatutako emakumeen arropaz hitz egitea.
Nire ustez, gehiegi hitz egiten da horri buruz, kritikatzeko eta gaizki esaka jarduteko. Ez, gizonezkoen
janzkeraz mintzatu nahi dut: uniformeak eta jakak, lan txikia niretzat!
Horrelako ezteietan ez dakit nondik datorren uniformeak janzteko mania. Badakit emakume askori
ikaragarri gustatzen zaizkiela uniformez jantzitako gizonezkoak. Edo behintzat, hori diote telebistan eta
filmetan. Inguruan inori ez diot horrelakorik entzun. Niri suhiltzaileak ere ez zaizkit horrela gustatzen!
Senargaiak eta bere aitabitxiak uniformea zeramaten. Williamek uniforme gorri-gorria, banda urdin bat
bularrean gurutzatuta ezkerreko sorbaldatik, eskuineko mokorreraino, zatar-zatarra: Beukelarreko printzea
zirudien! Gainera, uniformea handi zeukan, oso handi. Nola liteke neurrira ez egitea? Imajinatzen duzue
emakume batek soinekoa hain lasai eramango balu nolakoak entzun beharko lituzkeen? Horrez gain,
bularraldean zeraman txatar guztia? Ikaragarria! Itsusi mortala!
Eta txatarraz hitz egiten badugu, Harry anaiaz… Ezin aipatu gabe utzi! Txatarraz gain, borla eta soka
doratuak metroka zeramatzan uniforme beltzaren jakaren bueltan. Gonbidatu guztiek sokasaltoan egiteko
beste. Ikaragarria!
Eta amaitzeko uniforme gabeko gizonezkoen janzkera aipatu nahi nuke. Zer tristea, gatz gabekoa eta
aspergarria! Grisa eta beltza, eta ausart batzuek kolore apaleko gorbataren bat. Badakit protokoloak
agintzen duela, eta jaka dela derrigorrezko. Baina inoiz aldatuko al da ezer esaten ez duen janzteko modu
inuzente hori?
NARBAIZA, L. Sustatu. 2011ko maiatza. Egokitua.
2
2HE-IR-ID-08ELH
2. HE IRAKURMENA
1. Testuan agertzen denaren arabera:

a) Idazlea fribolo samarra eta monarkia zalea da.
b) Oro har, idazleak gustuko ditu gai friboloak.
c) Idazleak badaki ez dela koherentea.
2. Idazleak dioenez:
a) Londresko ezkontza erlijiosoa izan zelako da kritikagarria .
b) Londresko ezkontzan aberatsak izan ziren gonbidatu bakarrak.
c) Londresko ezkontzan emakumearen sinboloak errefusatu zituzten feministek.
3. Idazleak:
a) Argi dauka zenbait eredu buruan sartuta dituela.
b) Izugarri gozatzen du horrelako espektakuluekin.
c) Txikitatik jaso du antzezlanak ikusteko zaletasuna.
4. Idazlearen iritziz:
a) Kate Middleton-en soinekoa ez zen kritikatzekoa.
b) Gizonezkoen arropak sinpleak dira.
c) Emakumezkoen janzkera gehiegi kritikatzen da.
5. Irakurgaiak dioenez:
a) Idazlearen inguruko emakumeek ez dute esaten uniformeak gustatzen zaizkienik.
b) Emakume guztiak txoratu egiten dira uniformeak ikustean.
c) Horrelako ezkontzetan uniformea janzteko mania aspaldikoa da.
6. Senargaiaren uniformea:
a) Serioegia zen, idazlearen iritziz.
b) Idazlearen iritziz, ez zegoen neurrira eginda.
c) Koloretsuegia zen, idazlearen arabera.
7. Idazlearen arabera, Harryren uniformea:
a) Apaingarriz betea zegoen.
b) Ez zen anaiarena bezain deigarria.
c) Gonbidatu guztiak harrituta uzteko modukoa zen.
8. Uniforme gabeko gizonen jantziak:
a) Oso tristeak izan ziren.
b) Gorbata biziren bat kenduta, ausartak izan ziren.
c) Elegante samarrak izan ziren.
3
2HE-IR-ID-08ELH
2. HE IRAKURMENA
2. ariketa
Markatu testuko hutsuneak (1, 2, 3…) betetzeko zein diren testu-zatirik egokienak (A, B, C...).
IBAIA BERRERAIKITZEN
“Ontzientzako moduko zabortegia” deitzen zioten bilbotarrek Ibaizabal ibaiari orain

hamarkada batzuk. Ibaizabalen ertzetako industriak behera egin eta ibaia berreskuratzeko
ekintzei esker, bestelakoa da egun egoera. Itzultzen ari dira desagertu ziren arrain asko,
eta gardentzen doa uren etorkizuna. Gero eta aisialdirako aukera gehiago eskaintzen du,
gainera.
80ko hamarkadan hasi zen aldaketa. Orduan jarri zuen martxan Bizkaiko Ur Partzuergoak
ur zikinak kontrolatzeko sarea. Egun, plana «bukatutzat» ematen dutela dio
Ramon Cortinak. Bizkaiko Ur Partzuergoko ur zikinen saileko Obra eta Proiektuko
zuzendariordea da bera.
Azken urteetan aldaketa handia sumatu da. Garai batean inolako tratamendurik gabe
isurtzen zen ura ibaira. Gero, Galindoko araztegia oinarrizko tratamendua ematen hasi
zen. Baina 2000 urte inguruan egin zen urratsik nabarmenena.
Ibaia, baina, ez da ibaia soilik; ibaia eta haren ingurua baizik. Hor ere izan da aldaketarik.
Lehen ezinezkoa zen, baina orain oso atsegina da ibai ertzean paseoan ibiltzea.
Orain, aldatzen ari da hori, eta jendea ibaira hurbiltzen ari da.
Ur Partzuergoaren lana da horren oinarria. Lotuta daude, ordea, bi ekintzak.
«Ibaizabal erakargarri bilakatzen doan heinean, erakargarri bihurtzen ari dira haren
inguruak».
Gero eta ohikoagoak dira aisialdi-jarduerak ere. 2008an hasi ziren Bilbobentura
enpresako kideak lanean. Ibilaldiak eskaintzen dituzte piraguan, ibaia ibaitik bertatik
ezagutu ahal izateko. «Batzuetan, eguraldi ona egiten duenean, garden-garden
egoten da ura».
Oxigenoa izan da denbora luzez Ibaizabalen arazoa. Urte luzez inolako
tratamendurik gabe isurtzen ziren hondakin industrialak, baita hiriko hondakinak ere.
Handia zen kutsadura, eta oso urria zen fauna. Ibaia biziberritzeko planak sortu
ahala, hoberantz egin zuen egoerak. Egun, % 60 ingurukoa da Bilbo Handiko uren
oxigenazio maila; estandarra.
Arnasarik gabe egon da Ibaizabal denbora luzez, baina azken hamarkadetako lanari esker,
badirudi arnasberritu egin dela.
ASTIZ, I. Berria, 2011ko maiatza. Egokitua.
4
2HE-IR-ID-08ELH
2. HE IRAKURMENA
A. Azti-Tecnaliakoek diotenez, oxigeno falta, zehazki.
B. Cortinak aitortzen duenez, ibaiaren urak dira haien lan-esparrua, eta ez ibaiaren
inguruak.
C. Bitartean inor ez da hondakinen gaiaz eta uraren kalitateaz arduratu.
D. Orduan hasi ziren tratamendu biologikoa ematen, eta horrek irauli egin zuen
egoera.
E. Eta hala agertu dira berriz ere lupiak, ostrak eta bestelako animaliak ere.
F. Orain gutxi, adibidez, piraguako lehiaketa bat eta Bilboko Triatloia jokatu dira
bertan.
G. Jarduera horien arduradunak dioenez, garden ikustea da ibaiaren hobekuntza.
H. Zuzenean ibaira zihoazen urak araztegietara bideratzen hasi ziren garai hartan.
I. 70eko hamarkadan «ezin txarragoa» zen uraren kalitatea, oso oxigeno maila
txikikoa eta bakterio-kontzentrazio handikoa.
J. Herritarrak Ibaizabali bizkarra emanez bizi ziren lehen, estolda moduko bat zelako.
Hutsuneak 1 2 3 4 5 6 7 8 9
Testu zatiak
Sobera:
5
2HE-IR-ID-08ELH
2. HE IRAKURMENA
3. ariketa
BIZIKLETAZKO MEZUAK
Gasteiz hiri egokia da bizikletaz ibiltzeko. Eremu laua eta lasaia da, eta hedaduraz ere egokia da
batetik bestera mugitzeko, baita lanerako ere. Azaroan bizikletari lehen pedalkadak ematen hasi
zirenetik, Enbizi mezularitza-zerbitzua geratu gabe ari da lanean Gasteizko kaleetan zehar. Hiritarren
beharrei modu merke eta ekologiko batean erantzun nahian, bizikleta garraiotzat duen mezularitza-
negozioa ireki zuten 26 urteko bi gasteiztarrek. Duela aste batzuetatik, berriz, Errementari kaleko 70.
zenbakian zabaldu dute bulego berria. Gasteizko Alde Zaharra biziberritzen ari da pixkanaka, ate
berriak irekitzen ari direla esan daiteke.
Oier Iñigo ingeniaritza-lanetan aritu izan da oraindaino. Gustavo Seoane, berriz, enpresa batean
aritzen zen, 26 urterekin kale gorrian geratu zen arte. «Lanik gabeko egunetan etxeko eta lagunei
errekaduak egiten hasi ginen, Enbizi mezularitza-negozio propioa zabaltzea otu zitzaigun arte»,
adierazi du Oier Iñigok.
San Frantzisko eta New Yorkera egindako bidaietan ikusitakoaren arabera, eta Iruñeko zerbitzuen
gertuko adibidea kontuan hartuta, «Gasteizen ere horrelako negozio batek funtziona zezakeela
iruditu zitzaigun. Buru belarri aritu gara, nahia errealitate bihurtu arte», Iñigok adierazi bezala.
Hirian zehar mugitzeko bizkar-zorro egokia soinean hartu eta eskutitzak, paketeak, piezak, eta
bizikletan garraia daitekeen material guztia eramaten dute eskatutako tokiraino. «Bestelako hasiera
espero genuen, apalagoa, baina lanik ez dugu falta, eta egunetik egunera gehiago daukagu. Batez ere
enpresetatik deitzen digute, horiek dira gure bezero nagusiak», azaldu du Iñigok.
Bizikleta garraiobide egokiena da hiri barruan batetik bestera mugitzeko. «Enbizi mezularitzak
egiten duen lana erabat ekologikoa da, eta hiritarren bizitzetan ere ez du zarata eta kutsaduraren
inguruko eragin kaltegarririk eragiten gainerako garraiobideen gisan». Gainera, bizikletaz mugitzea
modurik azkarrena da Gasteiz zeharkatzeko, bizikletaren gainean egunean 80 eskaerari erantzuteko
gaitasuna dute Enbizi mezularitza zerbitzuko kideek.
Garraiobide azkar eta garbiarekin lan egiteaz gain, zerbitzu merkea eskaintzen da Enbizin. Ibilbide
desberdinetan banatuta dute hiria, eta egin beharreko bidearen eta presaren araberako prezioa
ezartzen zaio zerbitzu bakoitzari. Enpresako arduradunetako batek adierazitakoaren arabera, hiru
ordu baino lehen eskutitz bat Gasteizko alde batetik bestera garraiatzea bost euroren bueltan
kostatzen da bataz beste; esan liteke beste edozein mezularitza-enpresak baino merkeago eta
azkarrago egiten dugula lan.
Aurrera begira, norbanakoarengana gehiago gerturatzea izango da mezularien erronketako bat,

«enpresez gain, hiritar guztiek aprobetxa dezaten Enbizi mezularitza zerbitzua».
ALTUNA, A. Berria, 2011ko martxoa. Egokitua.
6
2HE-IR-ID-08ELH
2. HE IRAKURMENA
1. Zer asmorekin zabaldu zuten mezularitza-zerbitzu berria?

a) Gasteiztarren premiak asetzea, prezio onean eta ingurumena begiratuta.
b) Hain maite zuten bizikletaren afizioa ofizio bihurtzea.
c) Bizikleta jartzea hiriaren erdigunean.
2. Zer gertatzen ari da Gasteizko Alde Zaharrean?
a) Biziberritzeko Planaren eraginez bizitza bueltatzen ari da auzora.
b) Negozio berriak ari dira zabaltzen itxita zeuden lokaletan.
c) Enbizikoek Errementari kalean beste bulego bat zabaltzeko asmoa dute.
3. Nola hasi zen mamitzen enpresa honen proiektua?
a) Arduradunetako bat antzeko lanak egiten hasi zenean aurreko enpresan.
b) Langabezian egonik, diru-laguntza bat lortu zutenean enpresa sortzeko.
c) Langabezian zeudela, ikusi zutenean enkarguak egitea negozioa izan zitekeela.
4. Zer ikusi ondoren animatu ziren enpresa sortzera?
a) Hirian mugitzeko ezer gutxi behar dela soinean, bizkar-zorroa ez bada.
b) Estatu Batuetako hiri handi batzuetako eta Iruñeko ereduak.
c) Bizikletaren bidez herritarrek behar dituzten gauza asko garraia daitezkeela.
5. Nolako harrera izan du negozioak?
a) Norbanakoek eskatzen dituzte enpresaren zerbitzuak.
b) Hasierako gorakadaren ondoren, orain egonkortu egin dira eskaerak.
c) Ez zuten uste hainbeste lanik egingo zutenik hastapenetan.
6. Enbiziko kideen hitzetan, zer abantaila nabarmena daukate beste mezularitza-
enpresa batzuen aldean?
a) Isiltasuna, kutsadurarik ez eragitea.
b) Gertutasuna, bezeroarengandik oso hurbil daudelako.
c) Azkartasuna, Alde Zaharreko enkarguetan.
7. Nolakoak dira Enbiziren prezioak?
a) Beste mezularitza-enpresa batzuenen antzekoak.
b) Lehiakideenak baino altuagoak, garraiobide azkar eta garbia delako.
c) Egin beharreko ibilbidearen eta premiaren araberakoak.
8. Zer erronka daukate etorkizunera begira?
a) Inguruko auzoetan beste ordezkaritza batzuk zabaltzea.
b) Pertsona partikular gehiago bezero izatea.
c) Gero eta enpresa gehiagok kontratatzea zerbitzuak.

7
2HE-IR-ID-08ELH
2. HE IDAZMENA
Oharrak:
Ondoren, bi ariketa dituzu. Biak egin behar dira.
Oso kontuan hartu gaia eta eskatzen zaizun ariketa mota.
Idatzi garbi eta saiatu letra argia egiten.
Idazteko, erabili boligrafoa.
Zuzentzean hauexek hartuko dira kontuan:
– eskatutako guztiari erantzun diozun,
– ideiak garbi adierazi dituzun,
– euskara nola erabili duzun: egoki, zuzen edota aberats.
ZIRRIBORROAK EGITEKO LEKUA ONDORENGO ORRIETAN DAUKAZU

EGIN ARIKETAK, HORRETARAKO EMAN ZAIZKIZUN APARTEKO ORRIETAN
8
2HE-IR-ID-08ELH
2. HE IDAZMENA
1. ariketa
Gaia kontuan hartu eta idatzi gutuna.
Idatzi 125 hitz, gutxienez.
GAIA:
Zure auzoko kiroldegian eliteko kirolariak entrenatzen dira. Hori dela eta,
arratsaldeetan gainerako herritarrek ezin dute kiroldegia erabili.
Idatzi gutuna Kirol Patronatuko arduradunei zure kexa eta arrazoiak adierazteko eta
konponbideren bat proposatzeko.
2. ariketa
Gai honi buruzko iritzia eman nahi duzu eta horretarako Dendarien Elkarteko aldizkarian
idaztea erabaki duzu.
Idatzi 125 hitz, gutxienez.
GAIA:
Herriko denda baten jabea zara. Egunkarian irakurri duzu denda duzun kalea
oinezkoentzako kale bihurtuko dutela. Horrelako aldaketek beste herri batzuetan izan
duten eragina ezagutzen duzu eta alde on eta txarrak ikusten dituzu.
Lanak hasi baino lehen, Dendarien Elkarteko aldizkarian zure iritzia ematea erabaki
duzu.
9
2HE-IR-ID-08ELH
10
2HE-IR-ID-08ELH
11
2HE-IR-ID-08ELH
2. HE / IRAKURMENA
ERANTZUN ZUZENAK

Irakurgaia: «Londresko ezkontza»
1. C 5. A
2. B 6 B
3. B 7 A
4. C 8 A
2. ariketa: Sartu testu zatia dagokion hutsunean.

Irakurgaia: «Ibaia berreraikitzen»
Hutsuneak 1 2 3 4 5 6 7 8 9
Testu-zatiak F H D J B G A I E
Sobera: C

Irakurgaia: «Bizikletazko mezuak»
1. A 5. C
2. B 6 A
3. C 7 C
4. B 8 B
2HE-IR–ID-01LAB_A
BIGARREN
HIZKUNTZA ESKAKIZUNA
IDATZIZKO AZTERKETA
A eredua
 Idatzizko azterketak bi proba ditu.

 2h 5 min. dituzu irakurmenaren eta idazmenaren ariketak egiteko.

IRAKURMEN PROBA
Hiru ariketa dauzka. Hirurak egin behar dira.
Hiru irakurgai dira eta guztira 34 item.
Lehenengo eta hirugarren ariketetan item 50 min. 20 10
bakoitzak 0,8 puntu balio du eta bigarrenean 0,4
puntu.
Txarto erantzuteagatik ez da punturik kenduko.
IDAZMEN PROBA
Biak egin behar dira eta eskatutako hitz kopurua 75 min. 30 15
bete. Eskatutako hitz kopurua ez idazteagatik
puntuak kenduko dira.
 Irakur itzazu atal bakoitzean datozen argibideak eta egizu bertan jartzen duena.
 Egin idazmen-probako ariketak horretarako eman zaizkizun aparteko orrietan.

2HE-IR-ID-01LAB_A
2. HE IRAKURMENA
 1. ariketa
Aukeratu erantzuna. Bakarra da zuzena.
FAMILIA ETA LANA BATERATZEKO NEURRIAK
Familia eta lana bateratzeko zenbait neurri aurkezten dizkizuegu, Administrazioaren beharrei eta bertan lan
egiten duzuen langileon premiei hobekien egokitzen zaizkienak aplika ditzazuen.
Ordutegi malgua. Lanaldia zer ordutan hasi eta amaitzen den aukera dezakete langileek, aldez aurretik
adostutako ordutegi-tarte baten barruan, eta betiere lan-orduak betez. Horrela, autonomia handiagoa izango
dute beren denbora kudeatzeko, eta familia eta lan-erantzukizunak bateragarri egiteko arazoak gutxiagotu
egiten dira. Lanera sartzeko (adibidez, 08:00etatik 09:00etara bitartean) eta irteteko (adibidez, 17:00etatik
18:00etara bitartean) ordutegi-tarte bat ezarri behar da. Neurria modu desberdinetan jar daiteke abian,
sailaren jarduera, ordutegia, langileen lanpostuak eta abar kontuan izanda, baina gomendagarria da
bestelako neurri batzuekin konbinatzea; adibidez, areto-jangela edo espazio bat sortzea, bertan langileek
etxetik dakarten janari prestatua har dezaten, eta horrela, bazkaltzeko atsedenaldiak laburtu daitezen.
Horretarako, hona hemen zenbait gomendio: zehaztu sarrera- eta irteera-orduen tarteak, bai lanaldi-
etenetan, baita trinkoetan ere. Zehaztu ordutegi-tartea, lanpostuan nahitaez egon beharrekoa. Zehaztu
bazkaltzeko denbora-tartea, eta bazkaltzeko gutxieneko eta gehieneko denbora ezarri; adibidez, gutxienez
30 minutu eta gehienez ordubete.
Ordu-poltsa. Langileak lan-denboraren tarte bat har dezake bere familiaren eta laneko beharren arabera
erabili ahal izateko. Horrela, Administrazioaren aldeko lan-orduak pilatzen ditu, hau da, lanordu gutxiago
egiten du hilean, baina lanaldi osoari dagokion soldata hartzen du. Administrazioari zor dizkion ordu
horiek pilatzen ditu, eta larrialdietan, lan-karga handiagoa dagoenean, goi-denboraldietan eta abar,
Administrazioak erabili egin ditzake.
Ordu-poltsak onuragarriak izan daitezke Administraziorako, lan-kargari aurre egin ahal izango baitio,
aparteko ordurik behar izan gabe; eta batez ere onuragarria da langilearentzat, lanaldia antolatzeko
malgutasun handiagoa daukalako. Neurri honen beste aldaera batean, langileak ordu gehiagotan egiten du
lan; eta ordu horiek pilatu egiten dira, ondoren horien truke, ordu eta egun libreak hartzeko.
Komeni da ordu-poltsarako gehienezko ordu-kopurua zehaztea, eta aprobetxatzeko epea finkatzea.
Ikasturtean edo eskola-ordutegian lan egitea. Gurasoen arazo nagusietako bat, seme-alabak eskolatzen
direnean, bi alderdien egutegiak koordinatzea da; bereziki txikienak eskolaz kanpoko jardueretara lagundu
behar direnean, edo eskola-oporraldiak iristen direnean.
Neurri honen bidez, eskola-adinean dauden seme-alaben ordutegiekin bateragarriak diren ordutegia eta
egutegia diseinatzen dira. Horrela, oporrak, lanaldia laburtzea edo eszedentziak eska daitezke eskola-
oporraldietan, eta ikasturtean lanaldia ikastetxeko ordutegiari egokitu ahal zaio. Horrelakoetan soldata
murriztu egiten da lan egindako orduen proportzioan. Gomendatzen da aldez aurretik gutxieneko epeak
ezartzea, lana era egokian planifikatu ahal izateko.
Argiak itzaltzeko politika. Lanaldia bukatzeko ordua heltzen denean, argiak itzaltzen dira eta langileek
lanpostuetatik joan behar dute. Salbuespen moduan lanaldia luzatu behar izanez gero, horretarako arrazoia
eman behar da. Praktika hau ohikoa da Europako erdialdeko eta iparraldeko enpresetan. Gomendatzen da
prozedura metodikoa izatea eta salbuespenak ahalik eta gehienetan saihestea.
<gizartelan-ejgv.euskadi.net> Egokitua.
2
2HE-IR-ID-01LAB_A
2. HE IRAKURMENA
 1. ariketa. Aukeratu erantzuna.
1. Zeri esaten zaio ordutegi malgua ezartzea?

a) Lan-orduen kopurua Administrazioarekin adosteari.
b) Langileak berak erabakitzeari sartzeko eta irteteko ordua.
c) Administrazioak zehazteari lan-ordutegia.
2. Zer lortu nahi da ordutegi malguaren neurriaren bitartez?

a) Langileak lanaren erantzukizun handiagoa hartzea.
b) Batez ere langileak bete beharreko lan-orduak gutxitzea.
c) Langilearen bizitza eta lana errazago bateratzea.
3. Zer hartu behar da kontuan ordutegi malgua ezartzeko?

a) Nahikoa da langilearen lana zein den jakitea.
b) Beharrezkoa da lantokian areto-jangela bat egotea.
c) Komeniko litzateke beste neurri batzuekin batera egitea.
4. Zer komeni da ordutegiaren neurria praktikan jartzeko?

a) Ordutegi-tartea eta bazkaltzeko denbora zehaztea.
b) Lanaldia etena ala trinkoa den bereiztea.
c) Bazkaltzeko denbora-tartea ordubetekoa izatea.
5. Zein da ordu-poltsaren funtzionamendua?

a) Langileak lan-karga handiko sasoietarako gordetzen ditu lan-orduak.
b) Administrazioak bere beharretarako erabil ditzake langileak zor dizkion orduak.
c) Administrazioak langileari aparteko orduak ordaintzen dizkio.
6. Ba al du alde onik ordu-poltsaren neurriak?

a) Bai, ona da langilearentzat zein Administrazioarentzat.
b) Egokia da Administrazioarentzat, baina ez langilearentzat.
c) Komenigarria da langilearentzat, baina Administrazioari ez dio mesederik egiten.
7. Zein da eskola-egutegian lan egitearen helburua?

a) Gurasoek eskolaz kanpoko jardueretan parte-hartzea handitzea.
b) Soldata jaitsi gabe, lanaldia laburtzea eta eszedentziak hartzea.
c) Eskola-adinean seme-alabak dituzten gurasoen arazoak gutxitzea.
8. Zer dakigu argiak itzaltzeko politikari buruzko neurriaz?

a) Lanaldia bete egin behar dela eta ordu gehiegi egitea ez dela ohitura izan behar.
b) Nahi duenean, noiznahi hautsi dezakeela langileak neurria.
c) Europako erdialdeko eta iparraldeko enpresetan salbuespena dela neurria.
3
2HE-IR-ID-01LAB_A
2. HE IRAKURMENA
 2. ariketa
Hutsuneak bete. Testutik zenbait hitz ezabatu ditugu. Erantzun-orrian aukera ezazu
zenbaki bakoitzari dagokion hitza.
ZALDIAK: SENDABIDE ETA IKASBIDE
Garraiorako, baserriko lanetarako, okelatarako edo aisialdirako erabili izan da zaldia gure
kulturan. Erabilera horiez gain, beste erabilera batzuk ere baditu. Alde batetik, ekinoterapia edo
zaldi-terapia gero eta gehiago ari da zabaltzen Euskal Herrian zehar, eta bestetik, zaldiek
___1___ coaching-saioak ere egiten dira, lidergoa, talde-lana eta komunikazioa lantzeko saioak
dira, eta horiek ere gero eta indar gehiago hartzen ari dira. ___2___, sendabide eta ikasbide ere
izan daiteke zaldia. Eta horretan dihardu, hain zuzen ere, Jon Elortza oñatiarrak, zaldien alde
terapeutikoa eta ___3___ lantzen. Hasi besterik ez da egin, baina proiektu interesgarria du esku
artean.
Zaldi-terapia ___4___ fisiko, neurologiko edo emozionalak dituzten pertsonen bizi-kalitatea
hobetzeko da, zaldia erabiliz aplikatzen den errehabilitazio-teknika baita. Hiru ___5___ nagusi
ditu zaldi-terapiak. Lehenengoa, zaldiaren gorputzaren berotasuna. Ia 39 graduko tenperatura
izaten du zaldiak, eta berotasun horri esker, erlaxatu egiten dira zaldi gainean doanaren ___6___.
Oso lagungarria izaten da muskuluak gogortuta dituzten pertsonentzat. Fisioterapeuta baten lana
egiten du, nolabait esatearren, eta berotasun-efektu horren ___7___ sei bat orduz luzatzen da.
Zaldiaren ibiltzeko moduan datza terapia mota honen bigarren printzipioa. Zaldien ibiltzeko
modua eta pertsonok duguna oso antzekoa da, azaldu digu Jonek. Horregatik, oso ___8___ da,
adibidez, paralisia duten pertsonentzat; oinez ibiltzea bezala da, baina eserita, eta bien bitartean
gure ___9___ ibiltzearen patroiak ikasten ditu, zaldiak bidaltzen dizkion estimuluen bidez.
Zaldiaren taupadak dira terapiaren hirugarren printzipioa. Zaldiaren pelbisak 90-100 bulkada edo
inpultso bidaltzen ditu minutuko gure bizkarrezurrera, eta horrek estimulazio neuromuskularra
eragiten du. Gainera, ___10___ eusteko egin behar dugun lanari esker, bizkarrezurra eta
gerrialdea ___11___ laguntzen du, azaldu digu Jonek.
Zaldi-terapiak ez ditu gaixotasunak sendatzen, baina ___12___ nabariak ikusten dira, eta oso
azkar gainera, bai maila fisikoan, baita emozionalean ere. Zaldi gainera igotzen dena oso pozik
eta oso motibatuta egoten da; ondorioz, eragin positibo handiagoa eta azkarragoa lortzen da beste
ohiko terapia batzuekin ___13___. Zaldi gainean gaudenean, gure gorputzeko ehun bat muskulu
mugitzen dira modu pasiboan, eta horri esker, tonu muskularra erregulatzen da, koordinazioa
lantzen da, eta arnasketa-sistema ere hobetzen da, ___14___.
Gainera, zaldiarekin sortzen den lotura afektiboa dela eta, autoestimua eta autokonfiantza
sendotzen dira, antsietatea murrizten da, komunikaziorako eta harremanetarako ___15___
hobetzen da. Zaldi baten gainean beste perspektiba batetik ikusten dira gauzak. Eskolan eta
kirolean beti atzean gelditzen den ume bat zaldi gainera igotzen denean, errege sentitzen da.
Frogatuta dago zaldi-terapia aproposa dela arazo fisikoak, arazo psikikoak eta ___16___-arazoak
dituztenak kontrolatzeko edo hobetzeko, terapia ___17___ gisa. Zaldi-terapia pertsona
guztientzat da mesedegarria, baita inolako ___18___ ez dutenentzat ere, eta adin-mugarik gabe.
Baina, batez ere haurrekin eta gazteekin aplikatzen da, onera egiteko aukera handiagoa dutelako;
hau da, zenbat eta lehenago hasi terapiarekin, hobeto.
Kontzejupetik, 2012ko urtarrila. Egokitua.
4
2HE-IR-ID-01LAB_A
2. HE IRAKURMENA
 2. ariketa. Aukeratu hutsuneak betetzeko hitz egokia.
1. a) ohartutako 2. a) Hau da 3. a) hautagaia

b) saiatutako b) Berriz b) hezitzailea
c) lagundutako c) Badaezpada c) lehiakidea
d) abiatutako d) Azkenik d) aztertzailea
4. a) gabezia 5. a) emaitza 6. a) irainak

b) ezuste b) harrera b) garrasiak
c) gertaera c) oinarri c) akatsak
d) egitura d) esanahi d) giharrak
7. a) ustea 8. a) sinesgarria 9. a) garunak

b) baimena b) onuragarria b) zainak
c) eragina c) ezaugarria c) konorteak
d) kopurua d) ikaragarria d) nortasunak
10. a) aitzakiari 11. a) igarotzen 12 a) iraupen

b) arauari b) indartzen .b) sorkuntza
c) kezkari c) eransten c) onarpen
d) orekari d) adierazten d) aurrerakuntza
13. a) atzeratuta 14. a) besteak beste 15. a) adimena

b) asmatuta b) ordea b) irtenbidea
c) eskainita c) horretarako c) gaitasuna
d) alderatuta d) hala ere d) ondasuna
16. a) sailkapen 17. a) osagarri 18 a) gogoetarik

b) ibilbide b) zaintzaile …b) gaitzik
c) itzulpen c) aldakor .c) aditurik
d) portaera d) susmagarri ,d) jatorririk
,
.
.
3
.
5
2HE-IR-ID-01LAB_A
2. HE IRAKURMENA
 3. ariketa
KOMUNITATEAREN HERRIA
Nafarroa lurralde anitza da. Eta lurraldeko jendartea ere ugaria da. Oro har, herritarrak jendarte-eredu zehatz
baten azpian bizi dira. Baina badira bizimodu horren aurrean bestelako aukera bat egin eta beste jendarte mota
batean bizi diren herritarrak ere. Horren adibide dugu Lakabe. Orain dela 33 urte gazte-koadrila batek hutsik
zegoen herria okupatu eta jendarte-eredu berri bat sortu zuen.
Ametsak egia bihurtzea ez da lan erraza izaten. Baina proiektu batean sinesten denean, gauak eta egunak
ematen dira lortu arte. Lakaben (Artzibar bailara) lehen aldiz elkartu ziren gazteek esperientzia hori bizi izan
zuten. Helburu bera zuten: hainbestetan amestu, hitz egin eta teorizatu zuten mundua eraiki nahi zuten.
.
Gazte-koadrila haren mundu utopia landetxe batean gauzatu zen, naturaren bihotzean. Herriko kaleak, 50-60ko
hamarkadetan gertaturiko landa-exodoaren erruz, mututu egin ziren. Herria abandonaturik zegoen. Horregatik,
amesten zuten mundu utopikoa Lakaben eraikitzea erabaki zuten; 1980ko martxoaren 21ean hasi sen
okupazio-prozesua. Lakabeko etxeak eskuz zaharberritu zituzten. Auzolanean eraiki zituzten kaleak eta etxe
berriak ere. Urrats txikiak emanez, herri txikia handi bihurtu da. Ametsa bete egin zen: bakardadea eta
proiektuan buru-belarri aritzea izan dira gakoak. .
Gaur egun hamar bat etxek osatzen dute herria. Horien artean autoak konpontzeko tailerra, burdina lantzekoa,
bisitarientzako etxea, gaztetxea, okindegia, harategia eta liburutegia dituzte. Herriaren historia laburrean,
bizilagunen joan-etorria handia izan da. Gaur egun 50 lagun inguru bizi dira komunitatean. Etxe bakoitza ez da
familia bakarrarentzat, denak bizi dira elkarrekin. .
Asanbladak dira herriaren garuna. Astean bitan elkartzen dira. Hitzordu bakoitzak helburu desberdina du.
. Nola dauden galdetzen diote elkarri. Herritarren artean egon daitezkeen arazoak konpontzen
saiatzen dira. Birikak, berriz, ekonomiak osatzen ditu. Langabeziaren mamuek nekez ezagutuko dute herria.
Herritar bakoitzak bere zeregina du: adibidez, batzuek baratzeetan jarduten dute lanean; beste batzuek, berriz,
herriko okindegian. . Beste batzuk, adibidez, urtean eskaintzen dituzten ikastaroak dira: ogiak nola
egiten diren irakasten dute, nekazaritza ekologikoa nola landu, eta abar. Baratzeetan eta negutegian bildutako
barazkiak biltegi batean gordetzen dituzte. Ondoren, bizilagun bakoitzak behar duena hartzen du. Gauza bera
egiten dute animaliekin. .
Natura da Lakaberen bihotza. Hasieratik, ekologia izan dute iparrorratz. Beren bizimodua naturan txertatu
dute. Hasieran, kandelen suak argitzen zituen etxeak, baina, azkenean, pauso bat gehiago eman eta argindarrez
hornitu zuten Lakabe. Energia naturala erabiltzen dute: eguzkitik, haizetik eta ur korrontetik. Ura berotzeko
eguzki-plaka berezi batzuk erabiltzen dituzte. Hondakinekin ere neurri bereziak hartzen dituzte.
Gainerakoa, gauza bakoitzari dagokion edukiontzian botatzen dute birziklatzeko.
Gaur egun 15 haur daude Lakaben. Artzibarrenen ikasten dute eta hazten direnean, Garraldara joaten dira.
Baina haurrak eta gazteak ez dira ikasten ari diren bakarrak, helduek ere eskolak hartzen dituzte; esate
baterako, euskara-eskolak. Bestalde, dokumentalak ikusi edo testu interesgarrien irakurketak egiten dituzte, eta
ondoren, guztien artean eztabaidatzen dituzte.
ALMORTZA, Arkaitz. Aizu, 2013ko urtarrila. Egokitua.
6
2. HE IRAKURMENA
 3. ariketa. Txertatu testu zatia.
A. Antzera hasi ziren talde askok porrot F. Irabaziak eta baliabideak

egin zuten bisitari asko jaso berdintasunean banatzen dituzte.
zituztelako; izan ere, sortzen den gauza Aipatzekoa da sistema horrekin batera
guztia ahula izan daiteke kanpoko trukeak ere sarritan egiten dituztela,
eraginen aurrean. hau da Lakabetik kanpoko lagunekin
produktuak trukatzen dituzte.
B. Lehenengo bileran, herriaren inguruan
hartu beharreko erabakiak hartzen G. Horretan ere, komunitatearen ideia
dituzte; eguneroko elkarbizitza garrantzitsua da: kanpora ikastaro bat
arautzen dute. Bigarrenean, berriz, egitera joandako herritarrak
emozioak lantzeko baliabideak gainerakoei irakasten die ikasitakoa.
jorratzen dituzte.
H. Guztia ahalik eta gehien berrerabiltzen
C. Bestelako jendarte batean bizi nahi dute: txerriek zabor organikoa jaten
zuten, norbanakoa, natura eta dute eta gainerakoarekin konposta
komunitatea ardatz izango zituen egiten dute. Bestalde, erabilitako olioa
sistema berri batean. Ideia horiek garbitu eta autoetarako erabiltzen dute.
guztiek bultzaturik, gogoz ekin
zioten beren ametsari. I. Bakoitzak erabakitzen du non eta
norekin bizi nahi duen. Horregatik,
D. Astean bitan, eskuz egiten duten ogia tarteka, etxez ere aldatzen dira.
bizilagunen artean banatzen dute, eta
gainerakoa Iruñerrian saldu. Herriko
diru-iturrietako bat da ogiaren
salmenta.
E. Bide bera jarraitu du: herria okupatu

eta bestelako jendartea sortu dute
bertan.
Hutsuneak 1 2 3 4 5 6 7 8
Testu zatiak
Sobera:
7
2HE-IR-ID-01LAB_A
2. HE IDAZMENA
Oharrak:
 Ondoren, bi ariketa dituzu. Biak egin behar dituzu.
 Oso kontuan hartu behar dituzu gaia eta eskatzen zaizun ariketa mota.
 Idatzi garbi eta saiatu letra argia egiten.
 Erabili boligrafoa idazteko.
 Zuzentzeko orduan hauexek hartuko dira kontuan:
ZIRRIBORROAK EGITEKO LEKUA ONDORENGO ORRIETAN DAUKAZU.
ARIKETAK, HORRETARAKO EMAN ZAIZKIZUN APARTEKO ORRIETAN

EGIN BEHAR DITUZU.
8
2HE-IR-ID-01LAB_A
 1. ariketa
Gaia kontuan hartuta, eskutitza idatzi behar duzu.
GAIA: Zuen zerbitzuko administraria zara. Material-eskaera bat egin zenion

enpresa bati. Dena ez da heldu, eta heldu dena egoera txarrean.
Idatz iezaiozu enpresari sortu den arazoa azaltzeko, zer eskatu zenuen eta
noizko behar duzun gogorarazteko, eta konponbidea eskatzeko.
 2. ariketa
Gaia kontuan hartuta, iritzia eman behar duzu herriko aldizkarian, Herritarren txokoa
sailean.
GAIA: Zure herrian Udalak liburutegi handiago bat egiteko asmoa du. Zuk
beharrezkoago ikusten duzu haur-eskola bat egitea.
Lanak hasi baino lehen, herriko aldizkarian zure iritzia ematea erabaki duzu.
Idatzi zer gertatu den, zer proposatzen duzun eta zergatik.
9
2HE-IR-ID-01LAB_A
10
2HE-IR-ID-01LAB_A
11
2HE-IR-ID-01LAB_A
12
2HE-IR-ID-01LAB_A
2. HE / IRAKURMENA
 1. ariketa: aukera anitzeko galderak.

 Irakurgaia: « FAMILIA ETA LANA BATERATZEKO NEURRIAK »
1. B 5. B
2. C 6 A
3. C 7. C
4. A 8. A
 2. ariketa: hutsuneak bete.

 Irakurgaia: « ZALDIAK: SENDABIDE ETA IKASBIDE »
1. C 2. A 3. B
4. A 5. C 6. D
7. C 8. B 9. A
10. D 11. B 12. D
13. D 14. A 15. C
16. D 17. A 18. B
 3. ariketa: sartu testu zatia dagokion hutsunean.

 Irakurgaia: « KOMUNITATEAREN HERRIA »
Hutsuneak 1 2 3 4 5 6 7 8
Testu-zatiak C A I B D F H G
E aukera sobera dago.
13
2HE-IR–ID-03LAB_A
BIGARREN
HIZKUNTZA ESKAKIZUNA
IDATZIZKO AZTERKETA
A eredua
 Idatzizko azterketak bi proba ditu.

 2h 5 min. dituzu irakurmenaren eta idazmenaren ariketak egiteko.

IRAKURMEN PROBA
Hiru ariketa dauzka. Hirurak egin behar dira.
Hiru irakurgai dira eta guztira 34 item.
Lehenengo eta hirugarren ariketetan item 50 min. 20 10
bakoitzak 0,8 puntu balio du eta bigarrenean 0,4
puntu.
Txarto erantzuteagatik ez da punturik kenduko.
IDAZMEN PROBA
Biak egin behar dira eta eskatutako hitz kopurua 75 min. 30 15
bete. Eskatutako hitz kopurua ez idazteagatik
puntuak kenduko dira.
 Azterketa-koaderno hau ez da jasoko, zuretzat da.

 Ariketak horretarako eman zaizkizun aparteko orrietan egin.
 Irakur itzazu atal bakoitzean datozen argibideak eta egizu bertan jartzen duena.
2HE-IR-ID-03LAB_A
2. HE IRAKURMENA
 1. ariketa
BOTIKEN BIDAIA LUZEA ARRAINEN HORMONETARA

Keinu erraza da: ahoa ireki eta pilula sartu. Izan liteke botika bat, antisorgailu bat... Berdin dio, bere
lana egingo du hartu duenaren organismoan, eta ez da hor amaituko. Bidaia luze baten hasiera da pilula
hori osatzen duten gai kimikoentzat. Gorputzak ez ditu bereganatuko osagai guzti-guztiak; adibidez,
izerdiarekin edo pixarekin kanporatuko dira. Eta han joango dira komuneko zulotik behera, hodietatik.
Ur-araztegiek edo depuradorek ez diete pasabidea zeharo itxiko; konposatu kimiko horien erdiek, batez
beste, bere bidean jarraituko dute erreka-itsasoetaraino. Eta han, konposatu kimiko horiek oraindik
indarrean daudenez, itsasoko faunari eragingo diote: ikerketa ugarik egiaztatu dute arrainengan eragina
dutela botiken eta antisorgailuen konposatuek. Izan ere, antisorgailuen osagaiek arrain batzuen hormonak
aldatu dituzte, sexua aldatzeraino.
EHUko (Euskal Herriko Unibertsitateko) irakasle talde baten ikerketak datu argigarriak eman zituen.
Susmoa aspaldikoa izan arren, arazoari buruz ikerketa zientifiko gutxi egin dira; 1990eko hamarkadatik
aurrera bihurtu da ikerketa-gai. Urdaibain, Bizkaian, egin zuten azterlana EHUko ikerlariek orain dela
bost urte: arrain ar batzuetan emeen sexu-zelulak aurkitu zituzten. Ostra eta muskuiluetan ere
hermafroditen kopurua handitzen eta sexu-organoetan aldaketak gertatzen ari zirela sumatu zuten.
Gernika-Lumoko ur-araztegi baten ondoan ikusi zuten, hain justu. Arrazoia ere aurkitu zuten:
alkilfenolak. Detergente eta kosmetikoetan daude alkilfenolak, besteak beste, horiek ere urarekin batera
baitoaz ur-araztegietaraino. Itsasoko animalien sistema endokrinoari eragiten diote, baita hazteko,
ugaltzeko eta babesteko sistemei ere. Manuel Soto EHUko katedradunak antisorgailuek ere arrainengan
duten eraginari buruz hitz egin zuen: «Pilula antisorgailuen molekula asko hormonak izaten dira, eta
eragin nabarmena dute arrainen eta muskuiluen sistema endokrinoan, ugaltzeko gai ez diren organismo
hermafroditak sorraraziz».
Ikerketak berriak dira oraindik, baina guztiak ari dira antzeko emaitzak azaleratzen. Espainiako
estatuan, Ebroko urei jarraituz, botiken eraginaren arrastoak aurkitu dituzte. Ebron, karpa arrak aurkitu
dituzte, obariodunak. Galizian ere bai: Nucella lapillus barraskiloen artean, zakil txikiak dituzten emeak
topatu dituzte. Frantzian, Bordele inguruko ibaietan eta Senan aurkitu dituzte ibuprofenoaren, aspirinaren
eta antidepresiboen arrastoak. Kanadan eta Ameriketako Estatu Batuetan, prozac botikaren arrastoak.
Hala ere, orain arteko aurkikuntza bitxiena Italian egin dute: Po ibaian uste baino kokaina-hondakin
gehiago aurkitu zuten. Beste ikerketa batzuen arabera, gorputzak metabolizatzen ez duen kafeina ere
itsasoraino joaten da. Askotariko substantziak, komuneko zulotik doazenak.
Osasunaren Munduko Erakundeak (OME) botikek edateko uretan eragin ditzaketen kalteei buruzko
ikerketa bat egin zuen. Botikak osasunerako ezinbestekoak direla nabarmenduta ere, zehaztu zuen
ikerketa ugari egin direla azken urteetan, eta guztiek eman dituztela antzeko ondorioak, bai araztegietako
uretan, bai ur-sorburuetan, bai edateko uretan. OMEren esanetan, edateko uretan ere aurkitu izan dituzte
botika horien arrastoak, baina oso toki gutxitan eta kopuru txikietan. Hala ere, ikerketak ondorioztatu
zuen oso kantitate txikietan sumatu dituztela arrasto horiek, eta ez dutela pertsonen osasunarentzat
arriskurik. Horregatik, OMEk ez du beharrezko ikusi edateko uraren tratamendurako azpiegitura eta
tratamendu berriak ezartzen hastea.
Horren ordez, bestelako aholkuak eman ditu OMEk: prebentzioan eragitea –ikerketa batzuen arabera,
Europako herritarren %20k komuneko zulotik behera botatzen ditu botikak, hartu gabe–; araztegietako urak
tratatzeko azpiegituretan ikerketa bultzatzea ere aholkatu du, botikak uretatik kanpo edukitzeko moduak
aurkitzeko.
PERUARENA ANSA, Mikel. Berria, 2013ko maiatzaren 2a. Egokitua.
2
2HE-IR-ID-03LAB_A
2. HE IRAKURMENA
 1. ariketa. Aukeratu erantzuna.

1. Zer arazo dago botiken gai kimikoekin?
a) Erreketara eta itsasora heltzen direla.
b) Gorputzak osagai guztiak izerdian kanporatzen dituela.
c) Komuneko hodietan trabatzen direla.
2. Zein da ondorioa?
a) Ikerketa ugarik frogatu dutenez, botikak indarra galtzen ari direla.
b) Hormonek botiken osagaietan eragina dutela.
c) Osagai kimikoek arrainen hormonetan eragiten dutela.
3. Zer dakigu ikerketez?

a) Aspalditik ikertzen dela.
b) Ia ez dagoela ikerketarik.
c) Bost urtean egin dituztela ikerketak.
4. Zer ikusi zuten Gernika-Lumon?

a) Zenbait arrainek arren sexu-zelulak zituztela.
b) Zenbait ostra eta muskuilutan sexu-organoen aldaketak.
c) Sexu-zelulen kopurua handitu egiten zela hermafroditetan.
5. Zein zen arrazoia?

a) Detergenteak eta kosmetikoak.
b) Hormonak eta sistema endokrinoak.
c) Hazteko eta ugaltzeko sistemak.
6. Zer aurkitu dute ibaietan?

a) Frantzian, Kanadan eta Estatu Batuetan arrainetan sexu-aldaketak.
b) Espainiako estatuan zein Kanadan eta Ameriketako Estatu Batuetan arrain hermafroditak.
c) Espainiako estatuan arrainetan sexu-organoetan aldaketak eta Frantzian botiken hondakinak.
7. Zer esaten da testuan OMEri buruz?

a) Ikerketak egin dituela botikek edateko ura kutsatzen duten ikusteko.
b) Botikak osasunerako kaltegarriak direla nabarmentzen duela.
c) Emaitza desberdinak lortu dituela ur-araztegietan eta ur-sorburuetan.
8. Zein dira emaitzak?

a) Ondorioak ez dira larriak, baina OMEk uraren tratamenduan aldaketak proposatzen ditu.
b) Nahiz eta botika-arrastoak aurkitu dituzten, ez dira kaltegarriak osasunerako.
c) Ikerketen ondorioz, uraren tratamendu berriak egingo dira.
9. Zer aholku eman du OMEk?

a) Prebentzioa eta ikerketa bultzatzea.
b) Botiken tratamendua osorik egitea.
c) Araztegietako urak tratatzea.
GOGORATU: ERANTZUNAK ERANTZUN ORRIAN
3
2HE-IR-ID-03LAB_A
2. HE IRAKURMENA
 2. ariketa
Hutsuneak bete. Testutik zenbait hitz ezabatu ditugu. Erantzun-orrian aukera ezazu
zenbaki bakoitzari dagokion hitza.
UDAL BERRIAK
Konpainiako animaliekin bizitzea Etxe-kaleratzeetarako protokoloa

Ekainaren 28an, 25 lagun inguruk parte hartu zuten foro ireki Krisiaren eta langabeziaren ondorioz,
batean, gehienak animalien jabeak eta gaiarekin milaka familia egoera jasanezinera iritsi
sentsibilizatutako pertsonak. Honako hauek ___10___ ziren dira, eta ezin dituzte beren oinarrizko
bertan: animalien gorotzak jaso beharra, animaliak gaizki ___21___ ere bete. Horren eraginez,
tratatzea gogor ___11___ beharra eta jabeek animaliak askok etxea galdu dute ezin izan
kontrolpean eramateko ardura hartu beharra. Ez da gauza dutelako hipoteka ordaindu. Errealitate
bera, ordea, lotuta eramatea; ___12___, izaki bizidun guztiek horren aurrean, Zallako Udalak erabaki
bezala, animaliek ere aske sentitzeko, korrika egiteko, du protokolo bat abiaraztea kaleratzeak
jolasteko eta energia deskargatzeko beharra dute, eguneko gerta daitezkeenetan, eta horrek zenbait
une jakinetan bada ere. ___22___ jasotzen ditu.
Arraza arriskutsuetako txakurrei dagokienez, kate laburrez Zinegotzi bat izendatuko da, udal-
lotuta eramatea onartu zen; baina, ___13___ egon ziren teknikariekin eta Enkarterrietako
muturrekoaren derrigortasunari buruz. Bestalde, zenbait Mankomunitatearekin lan egingo duena
proposamen ere egin ziren, hain zuzen ere, udalerriko kaltetutako pertsonari ___23___
___14___ bat presta dadin animalia horiek aske ibil daitezen, emateko. Era berean, erabateko
betiere jabeen begiradapean. diskrezioa ziurtatuko zaio, eta ___24___
telefono-zenbakia eta helbide
Gaiari dagokionez, bertaratutakoek argi ondorioztatu zuten
elektronikoa emango zaizkio.
arazoa ez dutela animaliek eragiten, jabe ___15___ baizik.
Gainera, Udalak hitzematen du
Bestalde, kaleko katuen elikadura dela eta, gehiengoaren
harremanetan jarriko dela etxetik
iritziz, ezin da gaizki hartu animalia horiei jaten ematen
kaleratzeko prozesua martxan jarri duen
dieten pertsonen sentsibilitatea eta jarrera ___16___. Dena
bankuarekin, batez ere denbora-tarte
den, modu higienikoan egitearen aldeko proposamena egin
mugagabean ___25___ exijitzeko eta
zen, alegia, pentsua edo janaria ontzietan uztea, eta gero
kaltetutako pertsonaren egoeraren berri
pertsona horiek kentzeaz arduratzea.
emateko. Bankuaren edo kutxaren
Foroaren ___17___ bat herritarren iritziak jasotzea izan zen, jarreraren arabera, Udalak berrikusi
animaliei buruzko ordenantza bat sortzeko. Forora bertaratu egingo ditu erakunde horrekin dituen
zirenek nabarmendu zuten etorkizuneko ___18___ horiek harremanak, eta lotura ___26___ utziko
kontuan hartu beharko luketela pertsonen eta animalien du negoziazioetan emaitzarik lortzen ez
arteko elkarbizitza. Aipatu zen, esaterako, txakurren, zaldien bada.
zein bestelako espezieen konpainia ___19___ ari direla
Etxerik gabe gelditu diren pertsonei
adinekoentzako zenbait egoitzatan, umeentzako hainbat
behar-beharrezko ___27___ emateko,
ospitaletan, presondegitan eta abarretan terapia psikologiko
eta alokairu soziala erreferentzia
gisa. Bertaratutako zenbaitek azpimarratu zutenez, horixe
nagusitzat hartuta, Udalak autonomia-
da, hain zuzen ere, jarraitu beharreko bidea: animaliak eta
eta foru-erakunde publikoekin lan
pertsonak elkarrengana hurbiltzea, gaiaren inguruko
egingo du, eta udalerriko etxebizitzen
___20___ berri bat zabaldu dadin.
inbentarioa egingo du.
<Zallainfo>, 2013ko urtarrila-otsaila.

<Zallainfo>, 2012ko uztaila-abuztua. Egokitua
Egokitua.
4
2HE-IR-ID-03LAB_A
2. HE IRAKURMENA
 2. ariketa. Aukeratu hutsuneak betetzeko hitz egokia.
10. a) trukatu 11. a) zigortu 12 a) bide batez

b) harrapatu b) lehiatu .b) izan ere
c) adostu c) damutu .c) beraz
d) leporatu d) aritu d) baina
13. a) eztabaidak 14. a) lanbideren 15. a) zorrotzek

b) mintzamenak b) eremuren b) arduratsuek
c) adostasunak c) aipamenen c) baketsuek
d) azterketak d) aurkibideren d) axolagabeek
16. a) alferra 17. a) helburuetako 18 a) baimen

b) bihurria b) irudietako .b) epe
c) lotsatia c) guneetako .c) arau
d) eskuzabala d) zerrendetako d) aitzakia
19. a) jasaten 20. a) ohore 21 a) burutazioak

b) bultzatzen b) ikuspuntu .b) iragarkiak
c) ezkutatzen c) oker .c) premiak
d) oztopatzen d) oihartzun d) aurrekontuak
22. a) ekintza 23. a) irabaziak 24. a) prestakuntzarako

b) erakusketa b) aholkuak b) aurrezkirako
c) zaintza c) balioak c) arretarako
d) murrizketa d) ikurrak d) lehiaketarako
25. a) egonaraztea 26. a) bertan behera 27 a) adibidea

b) ikustaraztea b) gainezka .b) larritasuna
c) igoaraztea c) aurrez aurre c) ondasuna
d) geldiaraztea d) galdezka d) irtenbidea
5
2HE-IR-ID-03LAB_A
2. HE IRAKURMENA
 3. ariketa
INFORMATIKA ETA EKOLOGIA: UZTARRI BEREAN?
Informatikak eta ekologiak elkarrekin zerikusi Berdeagoaren aldeko Gida edo Elektronika
gutxi dutela pentsa dezake batek baino Berdearen Inkesta, adibidez. _____31_____
gehiagok, baina ez da hala. Etxe bakoitzean
hainbat gailu informatiko izaten da gaur egun: Eraginkortasun energetiko handia duten
mahai gaineko ordenagailuak, eramangarriak, modeloek argindar asko aurrezten dute.
tableta ertainak eta txikiak, liburu Erabiltzailearentzat mesedegarria da hori, eta
elektronikoak... _____28_____ Arreta pixka bat baita ingurumenarentzat ere. Ekoizleek gero eta
jarriz gero, bada modua horiek guztiak era gailu eraginkorragoak egiteko joera dute, gero
ekologikoan erabiltzeko. Gailu horiek jokaera eta baliabide gutxiago kontsumituko dutenak.
berdeagoarekin erabiliz gero, gehiago iraungo
dute eta, gainera, dirua aurreztuko dugu. Energia aurrezteko ohiturak hartu behar dira.
Zenbait ordutan ordenagailurik erabiliko ez
Merkatuan dauden aukera ugarietatik bada, hibernatze modua aktibatzea komeni da,
ordenagailu bat aukeratu aurretik bakoitzak gutxiago kontsumitzen duelako, eta pantaila
zertarako balio duen eta zer-nolako itzaltzea. Sistema eragile bakoitzak bere erara
berezitasunak dituen jakitea komeni da. Era aktibatzen du hibernatze modua denbora bat
horretan, norberari gehien komeni zaiona igaro ondoren eta badira ordenagailua bera
hautatu ahal izango da: zenbat denboraz eta non itzaltzen dutenak ere. _____32_____. Era
erabiliko den, zer-nolako aplikazioak behar berean, programa informatiko batzuek lagundu
izango diren, eta abar. _____29_____ egiten dute argindar gutxiago kontsumitzen eta,
Adibidez, etxean noizbehinka erabiltzeko, nork bide batez, ingurumenaren aldeko kontzientzia
bere zaletasunetan-eta, aski da tableta batekin. hartzen.
Lanerako baldin bada, egunero hainbat ordutan
erabiltzeko, mahai gaineko ordenagailu bat Ordenagailuaren bizia luzatzeak dirua aurreztea
erostea da onena. Erabileraren alderdia ez ezik, dakar, baita hondakin gutxiago sortzea eta
energia-kontsumoarena ere kontuan hartzekoa baliabide natural gutxiago behar izatea ere.
da.Ordenagailu eramangarriek mahai gainekoek _____33_____ Beste aukera bat da ordenagailu
baino energia gutxiago kontsumitzen dute, eta zaharra norbaiti oparitzea, edo gobernuz
tabletek, berriz, eramangarriek baino gutxiago. kanpoko erakunde bati ematea. Ordenagailua ez
badabil edo aldatu behar badugu, birziklatzea
_____30_____ Lagungarria izaten da da hurrengo pauso ekologikoa. _____34_____
modelorik ekologikoena zein den jakiteko: zer-
nolako materialekin egina dagoen (batzuk Consumer, 2013ko urtarrilaren 1a. Egokitua.
besteak baino kutsatzaileagoak dira); kontuan
hartzen ote duen ondoren birziklatzeko aukera;
edo ingurumen-etiketarik duen. Ingurumen-
txostenak ere lagungarriak izan daitezke.
Greenpace erakunde ekologistak, esate
baterako, urteak daramatza gisa horretako
txostenak argitaratzen: Elektronika
6
2HE-IR-ID-03LAB_A
2. HE IRAKURMENA
 3. ariketa. Txertatu testu zatia.
A. Bestela, gerta daiteke erabili ez eta F. Ordenagailuak eta telefono mugikorrak

bazterrean geratzea, edo behar baino ekoizten dituzten konpainia nagusiek
baliabide gehiago erabiltzea, alferrik. ingurumenaren arloan zer-nolako
jokaera duten azaltzen da argitalpen
B. Bestalde, ordenagailuen etiketak horietan.
informazio jakingarria ematen du
bakoitzaren ezaugarrien inguruan. G. Birusek informazioa galtzea eragin
dezakete, besteak beste. Gehienetan
C. Horietako bakoitzak energia pantailan karaktere bereziak erakutsi
kontsumitzen du, eta ondorioz besterik ez dute egiten, baina kasu
ingurumenean eragiten du. askotan fitxategiak ezabatu, disko
gogorreko informazioa nahasi edo
D. Gainera, beste zenbait neurri ere har
ordenagailua trabatzera irits daitezke.
daitezke energia gutxiago gastatzeko:
pantailari distira kendu, gailu hari H. Zenbait osagai eguneratuz gero, RAM
gabeak deskonektatu erabiliko ez memoria esaterako, edo ahalmen
badira, disko gogorra desfragmentatu handiagoko disko gogorra jarriz gero,
hobeto funtziona dezan... luzaroago iraungo digu.
E. Bi aukera daude horretarako: berria

erosteko asmorik ez badugu, gertuen
dugun Garbigunera eraman dezakegu.
Eta berria erosiko badugu, dendak
hartu beharko digu zaharra, doan.
Hutsuneak 28 29 30 31 32 33 34
Testu zatiak
Sobera:
7
2HE-IR-ID-03LAB_A
2. HE IDAZMENA
Oharrak:
 Ondoren, bi ariketa dituzu. Biak egin behar dituzu.
 Oso kontuan hartu behar dituzu gaia eta eskatzen zaizun ariketa mota.
 Idatzi garbi eta saiatu letra argia egiten.
 Erabili boligrafoa idazteko.
 Zuzentzeko orduan hauexek hartuko dira kontuan:
ARIKETAK, HORRETARAKO EMAN ZAIZKIZUN APARTEKO ORRIETAN

EGIN BEHAR DITUZU.
8
2HE-IR-ID-03LAB_A
 1. ariketa
Gaia kontuan hartuta, eskutitza idatzi behar duzu.
GAIA: Zuk udal bateko Herritarrentzako Arreta Bulegoan lan egiten duzu. Azken
egunetan herritar askoren kexak jaso dituzu osasun zentrora sartzeko
aspaldian hasitako obrak direla eta.
Idatz iezaiozu eskutitza alkateari zer gertatzen den eta nolako kexak jaso
dituzun azaltzeko eta jendeari zer erantzun behar diozun galdetzeko.
 2. ariketa
Gaia kontuan hartuta, iritzia eman behar duzu herriko aldizkarian, Herritarren txokoa
sailean.
GAIA: Zure lagun batzuek ikasketak amaitu bezain laster atzerrira joateko asmoa
dute lan bila. Zuk, ordea, zalantzak dituzu.
Herriko aldizkarian zure iritzia ematea erabaki duzu.
Idatzi zein den zure inguruko jendearen egoera, zein diren jendeak atzerrira
joateko dituen arrazoiak eta zer iritzi duzun.
9
2HE-IR-ID-03LAB_A
10
2HE-IR-ID-03LAB_A
11
2HE-IR-ID-03LAB_A
12
2HE-IR-ID-03LAB_A
2. HE / IRAKURMENA
 1. ariketa: aukera anitzeko galderak.

 Irakurgaia: « BOTIKEN BIDAIA LUZEA ARRAINEN HORMONETARA »
1. A 6. C
2. C 7 A
3. B 8 B
4. B 9 A
5 A
 2. ariketa: hutsuneak bete.

 Irakurgaia: « UDAL BERRIAK »
10. C 11. A 12. B
13. A 14. B 15. D
16. D 17. A 18. C
19. B 20. B 21. C
22. A 23. B 24. C
25. D 26. A 27. D
 3. ariketa: sartu testu zatia dagokion hutsunean.

 Irakurgaia: « INFORMATIKA ETA EKOLOGIA: UZTARRI BEREAN? »
Hutsuneak 28 29 30 31 32 33 34
Testu-zatiak C A B F D H E
G aukera sobera dago.
13
2HE-IR-ID-08LAB_A
BIGARREN HIZKUNTZA ESKAKIZUNA

IDATZIZKO AZTERKETA
[ A eredua ]
Idatzizko azterketak bi proba ditu: irakurmena eta idazmena.

2 h 5 min dituzu azterketa egiteko.
PROBEN AURREIKUSITAKO PUNTUAZIOA PUNTUAZIOA

EZAUGARRIAK DENBORA (GEHIENEZ) (GUTXIENEZ)
• Hiru ariketa dauzka. Hirurak egin

IRAKURMEN PROBA
behar dira.
• Hiru irakurgai eta guztira 34 item.
• Lehenengo eta bigarren ariketetan
item bakoitzak 0,8 puntu balio du eta
50 min 20 10
hirugarrenean 0,4 puntu.
• Txarto erantzuteagatik ez da punturik
kenduko.
• Testuen luzera guztira: 1.500 hitz
gehienez.
IDAZMEN PROBA
• Bi ariketa ditu. Biak balio berekoak

(15 puntu). Biak egin behar dira
eta eskatutako hitz kopurua 75 min 30 15
bete. Eskatutako hitz kopurua ez
idazteagatik puntuak kenduko dira.
Irakurri atal bakoitzean datozen argibideak eta egizu bertan jartzen duena.
Egin idazmen-probako ariketak horretarako eman zaizkizun aparteko orrietan.
Erakunde Autonomiaduna
Organismo Autónomo del
2. HE
Irakurmen-proba 2HE-IR-ID-08LAB_A
1. ariketa
EMAKUMEEK ERE SORTUA

Historiak bigarren mailan utzi baditu ere, emakumeek horretan emakumeen lana ezinbestekoa izan zen.
zer esana izan dute Bilboren garapenean. Askok Gaixozainak ziren, eta horretarako Udalak ematen
uste dute emakumea industrializazio-garaian hasi zien lizentzia. Oro har, langile horiek mojak izaten
zela lanean etxetik kanpo, baina XIV. mendetik ari da ziren, eta ospitalearen ondoan zegoen eraikin
horretan. Zenbat Gara elkarteak Bilbotik ibilaldia egin batean bizi ohi ziren. Baina beren lanbidea ez zen
du emakume horiek ezagutarazteko. Emakumeak ospitalera bakarrik mugatzen. Batetik, etxez etxe
Bilboko historian izeneko ibilaldi gidatua eskaini dute emagin ere lan egiten zuten, eta bestetik, inude-
elkartekoek, Bilbo eraikitzeko garaian emakumeek ardura ere hartzen zuten, hau da, beste emakume
egin duten ekarpena erakusteko. Izan ere, 1300. baten haurrak zaintzen eta hazten zituzten. Orduan,
urtetik emakumeek hirian lan egin dutela azpimarratu haur asko abandonatzen zituzten, eta horien zaintza
dute, eta ez hori bakarrik, ordutik egin diren zenbait Udalak hartzen zuen. Eta horien ardura nork hartzen
lan oraindik ere emakumeek egiten dituztela. Bilbok zuen? Inudeek. Alde horretatik, beraz, lan handia
mendeetan izan duen garapena ulertzeko, ibilaldian egiten zuten.
zazpi geldiune egin dituzte, denak hainbat garai
Mesedeetako zubia. Moja horiek independentzia
eta testuingururi lotuta. Horietako geldiune batzuk
ekonomikoa zuten, eta hori gizartearentzat deserosoa
aipatuko ditugu.
zen. Hori dela eta, moja guztiak Mesedeetako Komentura
San Anton eliza. Bilboren historia modu ofizialean eraman zituzten XVI. mendean. Denborarekin, ordea,
1300. urtean hasi zen, Diego Lopez Harokoak lehen goi-mailako maistra-ikasketak jarri zituzten eraikin
hiri-gutuna eskuratu zuenean. Bizkaiko jauna zela horretan. Ondoren, 1893an gizonezkoentzat zabaldu
lortu zuen Bilbok izendapen hori, baina Diego zuten, baina horiek interes gutxi erakutsi zuten ofizio
baino lehen, Maria Diaz Harokoa izan zen Bizkaiko horretarako, eta 1902tik emakumeentzako goi-mailako
andere.1288an Mariaren aita hil, eta ondorengoa eskola izan zen.
bera izan zen. Baina ezin izan zuen kargu hori bete, Erriberako zubia. Merkataritzan ere emakumeek
senarra zuen Joanes Tarifakoa kartzelan zegoelako. ezinbesteko garrantzia izan zuten Bilbon. Nekazariak
Horiek horrela, Diego Lopez Harokoak unea edo sardina-saltzaileak feminizatutako lanbideak izan
aprobetxatu eta jaurerriaren jabe egin zen. Bizkaiko ziren. Ibaiertzean aritzen ziren lanean, gaur eguneko
jauna 1309. urtean hil zen, eta kargua berriz ere Erriberako merkatuaren inguruan. Esaterako,
Maria Diaz Harokoak hartu zuen. Handik urtebetera, 1510ean, sardina-saltzaileek arazo batzuk izan
bigarren hiri-gutuna lortu zuen, eta Bilbo berriro zituzten zamalanak egiten zituzten gizonekin, lekuz
fundatu zuen. Hala ere, Diaz Harokoak ezin izan aldatu behar zutela esaten baitzieten. Taldean
zion jaurerriaren aginteari luzaroan eutsi, senarra borrokatu ziren, eta salmenta-postu bat edukitzea
hiltzearekin batera Joanes semeari utzi ziolako lortu zuten. Ibaiertzean, bestetik, zamalanak ere
kargua. Baina hura ere denbora-tarte motzean hil, egiten zituzten emakumeek, minerala garraiatuz.
eta Diaz Harokoak hirugarrenez Bizkaiko andere Buru gainean eramaten zuten burdina eta kronikek
izendatu zuten. Azkenerako, 64 urte zituela utzi diotenez, bi gizonen laguntzarekin jarri behar
zuen kargua, 1334. urtean. izaten zieten karga buruan. Emakume horiek ere
Atxuri. Hiri berria sortzen ari zen pixkanaka, eta era kolektiboan borrokatu ziren 1927. urtean, lan-
prozesu horretan, ospitale bat beharrezkotzat jo zen. baldintzak hobetzeko. Baina ez ziren zamalariak
Bilboko harresietatik kanpo eraiki zuten lehenengoa, lan-indarrarekin jarduten zuten bakarrak. Zirgariak
XIV. mendean. Garai hartan, ordea, ospitaleak ez ere emakumeak ziren, gehienetan. Buruan korda
zuen gaur eguneko funtzioa bakarrik betetzen. bat jarri, eta itsadarraren bi aldeetatik gondolak
Batetik, behartsuen zahar--etxe tankerako bat zen, tiraka eramaten zituzten itsasadarrean gora.
eta bestetik, gaixoak sendatzeko lekua ere bazen.
MUÑAGORRI GARMENDIA, Lander. Berria,
Horrez gain, portura iristen ziren arrantzaleek eta
Donejakue bidea egiten zuten erromesek indarrak 2013ko martxoaren 12a. Egokitua
berreskuratzeko erabiltzen zuten. Eta ospitale
—2—
2HE-IR-ID-08LAB_A
2. HE
Irakurmen-proba
1. ariketa. Aukeratu erantzuna
1. Zer helburu du Zenbat Gara elkarteak?

a) Bilboko hiria ezagutarazteko ibilbide gidatua egitea.
b) Bilboko historian emakumeek egindako lana ezagutzera ematea.
c) Elkarteko emakumeek Bilbori egindako ekarpena jakinaraztea.
2. Zer dakigu geldiuneez?

a) Bilboren historian zenbait geldiune egin zirela.
b) Geldiune bakoitza Bilboren sasoi eta egoera bati buruzkoa dela.
c) Geldiune bakoitza mende desberdin bati lotuta dagoela.
3. Nor izan zen Maria Diaz Harokoa?

a) Aita hil zitzaionean jaurerriaren jabe egin zena.
b) Bilboko lehenengo hiri-gutuna lortu zuena.
c) Bizkaiko andere izan zen hirutan.
4. Zertarako erabiltzen zen XIV. mendean ospitalea?

a) Soilik arrantzale eta erromes gaixoak sendatzeko erabili zen.
b) Zahar-etxea eta indarberritzeko lekua ere izan zen, besteak beste.
c) Gaur egun duen bezalako egitekoa zuen orduan ere.
5. Zer lan egiten zuten mojek?

a) Gaixoen zaintzan aritzeaz gain, emagin eta inude ere baziren.
b) Gaixozainak eta emaginak ziren ospitalean.
c) Udalak ospitaleko ume gaixoak zaintzeko hartzen zituen.
6. Zergatik da garrantzitsua Mesedeetako Komentua?

a) Bertan mojek ekonomia aldetik lehenengoz independienteak izatea lortu zutelako.
b) Bertan gizonezkoek ere irakasle-ikasketez interesa agertzea lortu zutelako.
c) Bertan lehenengo irakasle-eskola sortu zutelako.
7. Zer lortu zuten emakumeek?

a) Merkataritzan aritzea zenbait lanetan.
b) Erriberako merkatuan gizonen ordez saltzen aritzea.
c) Merkatuan gizonak bezala aritzea zamalanetan ere.
8. Zer beste lan batzuetan aritu ziren emakumeak?

a) Indarra behar zen lanetan: burdina eta gondolak garraiatzen.
b) Indar gutxi behar zen lanetan, beste batzuetan lan-baldintzak txarrak zirelako.
c) Zamalari-lanetan izan ezik, lan-indarra behar zen guztietan.
GOGORATU:
—3—
ERANTZUNAK, ERANTZUN ORRIAN
2. HE
2. ariketa
Markatu testuko hutsuneak (1, 2, 3…) betetzeko zein diren galdera egokienak (A, B, C...).
MATEMATIKA ETA METEOROLOGIA
Ekaitza, trumoia, zaparrada, zirimiria, txingorra, ekuazioen ebazpen edo soluzioetan sortzen den
haize-ekaitza, uholdea, tsunamia, eta beste hitz oreka eta ordena falta. 13 Lorenzek
asko ezagunak ditugu eguraldiari eta naturaren bere garaian eguraldiaren arloan aurkitutako kaos
beste indarrei buruz ari garenean. 9 hori, ondoren beste eremu askotan nabaritu da,
Ondorioa haize-bolada galantek hainbat zuhaitz natura erabat konplexua baita.
errotik ateratzea izan zen. Antizikloia edo borraska
Lorenzen ekarpena erraldoia izan zen.
izatea ez da inolaz ere berdina. Izan ere, dena
14 Horretarako, lehen aipaturiko
aldatzen da eguraldiarekin, umorea eta osasuna
eguraldiaren ekuazio erraldoiak erraztuz, hiru
barne.
ekuaziotako sistema sinpleago bat asmatu zuen,
Gizakiaren eta eguraldiaren zein naturaren arteko eta haren ebazpenak kalkulatuz eta margotuz,
harremana antzinatik dator. Izan ere, gizakiaren kaosa nabaritu zuen.
asmakizunik handienetarikoa sua izan zen. Sua
Horrexegatik hain zuzen ere, gaur egun,
sortzen asmatu zuenean, aberea gizaki bihurtu
metereologiaren arloan datuen asimilazioa da gai
zen, klima eta eguraldia engainatuta. Herri
nagusienetariko bat. Horretan ere matematika da
bakoitzak bere ezagutza eta ohiturak garatu ditu.
protagonista. Izan ere, gaur egun, hainbat neurri
10 jasotzeko gaitasuna dugu: tenperatura, airearen
Egunkariek eta Internetek oso modu orokorrean abiadura, hezetasuna, etab. 15
azaltzen duten eguraldi-iragarpena nahikoa Matematikaren arlo horrek erakusten digu datu
zaigu askotan. 11 Ziur Himalaian pila horiekin gaurko eguraldia nola adierazi,
dabiltzan mendizale euskaldunek horri buruz asko eta hortik aurrera, matematikan eta neurketan
dakitela! oinarrituz, lehen azaldu dugun bezala, hurrengo
egunetakoak aurreikusi.
Horretan guztian ere behar-beharrezkoa da
matematika, zientzia guztien oinarri gisa. Superordenagailuek gero eta kalkulatzeko
12 Azken batean, eguraldiaren gaitasun handiagoa dute. Beraz, gero eta arinago
berri emateko eta jakiteko zenbaki gutxi batzuk eta epe luzeagoetarako eguraldia aurreikusteko
nahikoa dira. Galileok zioen bezala: «Natura moduan izango gara. 16 Baina,
matematikaren hizkuntzan idatzita dago». Baina gainera, kontuan izan behar da beti natura askea
natura berez librea da, eta, nahiz eta asko dela kaosa sortzeko nonahi, eta, nahiz eta asko
saiatu, matematika ez da sarritan nahikoa izaten saiatu, beti geratuko dela guretzat ezezaguna den
eguraldia aurreikusteko. Horrelakoetan izaten dira eremu zabalegia. Newtonek esan zuen bezala:
ustekabeko lurrikarak, uholdeak, tsunamiak, eta «Ezagutzen duguna ur-tanta da, ezagutzen ez
beste hainbat bortizkeria metereologiko. duguna ozeanoa». Ezaguna da baita kaosaren
inguruko esaldia: «Brasilen tximeleta batek
Beraz, planeta bizirik dago eta askotan eguraldiak
hegalak astindu eta Euskal Herrian urakana!»
sekulako sorpresak gordetzen ditu. Horrek
ere badu matematikarekin zerikusia, kaosaren ZUAZUA, Enrique. Administrazioa Euskaraz,
teoriarekin hain zuzen ere. Edward Norton Lorenz
matematikari eta metereologo iparramerikarrak 2012ko urria. Egokitua
nabaritu eta azpimarratu zuen 1960an
metereologian dauden eredu matematikoen
—4—
2HE-IR-ID-08LAB_A
2. HE
Irakurmen-proba
A. Baina, noski, bidaia luzeak eta arrisku handiagoko ekintzak hasten ditugunean, inguru horietako
aurreikuspen zehatza behar-beharrezkoa izaten zaigu, eta halakoetan, askotan, lekuko prentsa
espezializatuan soilik aurki ditzakegu.
B. Kaosa dagoenean, ezin da ezer aurreikusi, gauzak bere kabuz aldatzen baitira, bistako arrazoirik
gabe.
C. Baina duela urte pare bat, adibidez, ziklogenesia ere izan genuen eta zer zen ere ez genekien.
D. Baina nola kudeatu eta erabili datu horiek guztiak? Denek dute garrantzi bera?
E. Eguraldia, aldiz, ez da leku jakin batean gertatzen ari den zerbaiten une-uneko argazkia baino, eta
leku horretako historia naturalaren une hori ezagutaraztea da duen balio bakarra.
F. Euskal Herrian, adibidez, artzainek esandakoari egiten diogu jaramon, haiek ezagutzen baitituzte
inork baino hobeto naturaren gorabeherak, itsasertzean arrantzaleek dakiten bezala.
G. Izan ere, eguraldiaren iragarpena matematikan oinarritzen da, eta zenbakien bidez aurkezten zaigu:
tenperatura, hezetasuna, euriak dakarren ur kopurua, haizearen abiadura…
H. Baina arazoa ez da soilik ordenagailuen bidez guztiz konponduko. Natura hobeto ulertzeko behar
handia dugu eta, horretarako, eredu eta tresna matematiko berriak sortzekoa ere.
I. Bere ardura zera zen: eguneko datuak eta eguraldiaren aldaketaren ekuazioak ongi ezagutu arren,
zergatik zen hain zaila ondorengo eguneko eguraldia asmatzea?
Idatzi zenbakiari dagokion letra ondoko laukietan:
Hutsuneak 9 10 11 12 13 14 15 16
Testu zatiak
Soberakoa
GOGORATU:
—5—
2. HE
3. ariketa
Hutsuneak bete. Testutik zenbait hitz ezabatu ditugu. Erantzun-orrian aukera ezazu zenbaki bakoitzari
dagokion hitza.
UDAL BERRIAK
Autobus-zerbitzua Herri-lanak
Zallako Udalak Bizkaiko Foru Aldundiari autobusen Zalla inguruan egindako Mugikortasun Plana
maiztasuna eta ordutegiak hobetzeko eskatu zion, aintzat hartuta, lehenengo jarduerak egin dira
Enkarterriko eskualdean autobus-zerbitzua hobetzeko bide-antolamendua hobetzeko asmoz. Orain
asmoz. Beste udal batzuekin batera, zerbitzuaren arte, bertan zeuden bideen 28 mugak eta
inguruan eskaera 17 gain, zenbait proposamen autobus publikorako geltokirik ez egoteak inguru
zehatz egin zituen udalerriaren alde. Honako hauek horretako ibilgailuen trafikoa etengabe 29
ezartzeko eskatu zuen, 18 : gaueko zerbitzuak, eragin dute, eta horrekin batera, trafikorik gehien
Enkarterriko mendebaldeko udalerriak eta eskualdeko egon ohi den puntako orduetan, zirkulazio-arazo
toki nagusiak lotzen dituen zerbitzua, eta Bilbo eta larriak eragin ditu. Proposatutako jardueren
Zalla lotzen dituen zerbitzu espresa. helburua da autobus-geltokiak berriz 30 eta
autobus publikoen geltokirako gune espezifikoa
Proposamenak 19 ondoren, Aldundiak erantzun proposatzea.
egin du. Gaueko zerbitzuei dagokienez, 20
du oraingoz atzeratzea aisialdira zuzendutako Aipatutako obrekin batera, Zallako Udalak
gaueko zerbitzuak ematea, eta 21 ematea egokitzat jo du gune horietako oinezkoen
batez ere lanera edo ikastera joateko mugikortasun- galtzadetan irisgarritasuna 31 . Horrela,
beharrizanei aurre egiteko zerbitzuei. hirigunean zeuden traba arkitektonikoak murriztu
egingo dira, eta minusbaliotasuna eta 32
Udalerri periferikoak eskualdeko herri nagusiekin murriztua duten pertsonei garraioa erabiltzeko
lotzeko zerbitzuaren kasuan, Aldundiak uste du erraztasunak emango zaizkie.
gaur egungo 22 egokia dela, bidaiarien eskaera
aintzat hartuta. 33 , aipatutako bi jarduerekin batera, eta horiek
guztiak barne hartzeko asmoz, oinezkoentzako
Azkenik, Bilbora joateko zerbitzu espresari hiru 34 goratu egin dira:
dagokionez, Foru Aldundiak adierazi du gaur
egungo eskaera 23 dagoela Bizkaiko hiriburura 1. gunea: Marista anaiak kalean, udaletxearen tartean,
30 minutuan behin doazen autobusekin; eta 24 , bi goratu.
FEVEren trenbide-sarea edo Cadaguako Korridorea
ere erabil daitezkeela. 2.gunea: Marista anaiak kalean, bidaia-agentziaren
ondoko semaforoan dagoena goratu.
Bestalde, eskualdeko zerbitzuaren 25
hobetzeko, Enkarterriko udalerri batzuek egindako
eskaera 26 dagokionez, Aldundiak honako <Zallainfo>, 2012ko iraila-urria. Egokitua.
hau erantzun du: batetik, proposamenak kontuan
hartuko dituela, eta, bestetik, behin betiko
proiektuan sartuko duela udalerri horiei 27
dieten zerbitzuen definizioa, udalek planteatu
duten proposamenaren ahalik eta antzekoena,
gainera.
<Zallainfo>, 2013ko urtarrila-otsaila.Egokitua.
—6—
2HE-IR-ID-08LAB_A
2. HE
Irakurmen-proba
3. ariketa. Aukeratu hutsuneak betetzeko hitz egokia
17. a) jabetzeaz 18. a) hain zuzen ere 19. a) aztertu

b) eusteaz b) bestela b) banatu
c) aurkezteaz c) ordea c) azpimarratu
d) aholkatzeaz d) hala ere d) trukatu
20. a) okertu 21. a) zaletasuna 22. a) eskubidea

b) gomendatu b) egonaldia b) sustraia
c) sortu c) lehentasuna c) ordezkoa
d) sakondu d) estualdia d) eskaintza

23. a) kokatuta 24. a) aldiz 25. a) baldintzak

b) berrituta b) gainera b) aitzakiak
c) bultzatuta c) beraz c) irudiak
d) beteta d) horretarako d) bezeroak

26. a) bakartiari 27. a) ekiten 28. a) marrazketaren

b) baztertuari b) abiatzen b) zabaleraren
c) axolagabeari c) jokatzen c) erakusketaren
d) bateratuari d) eragiten d) harreraren

29. a) haustea 30. a) oinarritzea 31. a) sailkatzea

b) oztopatzea b) salatzea b) jasatea
c) zorroztea c) ezartzea c) hobetzea
d) bizkortzea d) astintzea d) igarotzea

32. a) ondasun 33. a) Era berean 34. a) aurkibide

b) bizitasun b) Orduan b) pasarte
c) mugikortasun c) Horregatik c) bidezain
d) adostasun d) Azken batean d) pasabide

GOGORATU:
—7—
2. HE
Idazmen-proba 2HE-IR-ID-08LAB_A
Oharrak
Ondoren, bi ariketa dituzu. Biak egin behar dituzu.

Oso kontuan hartu behar dituzu gaia eta eskatzen zaizun ariketa mota.
Garbi idatzi eta saiatu letra argia egiten.
Erabili boligrafoa idazteko.
Zuzentzeko orduan, hauexek hartuko dira kontuan:
– Eskatutako guztiari erantzun diozun.
– Ideiak garbi adierazi dituzun.
– Euskara nola erabili duzun: egokitasuna, zuzentasuna eta aberastasuna.

EGIN ARIKETAK HORRETARAKO EMAN ZAIZKIZUN APARTEKO ORRIETAN .
—8—
2HE-IR-ID-08LAB_A
2. HE
Idazmen-proba
1. ariketa
Gaia kontuan hartu eta eskutitza idatzi behar duzu.
GAIA: Zu udal bateko administraria zara. Zure lana egiteko ez dago beste inor eta horrek
arazoak sortzen dizkizu lan asko dagoenean, opor-egunak hartzeko garaian…
Idatz iezaiozu eskutitza alkateari zer arazo duzun azaltzeko eta laguntza eskatzeko,
eta saia zaitez konbentzitzen beste langile bat kontratatzeko.
2. ariketa
Gaia kontuan hartuta, iritzia eman behar duzu herriko aldizkarian, Herritarren txokoa sailean.
GAIA: Zure inguruko gazteek ez badute alkoholik hartzen, ez omen dute ondo pasatzen
asteburuetan, jaietan… Zuk, ordea, beste iritzi bat duzu, eta, gainera, uste duzu
alkoholaren kontsumoa debekatzeak ez duela ezertarako balio.
Herriko aldizkarian zure iritzia ematea erabaki duzu.
Idatzi zein diren zure inguruko gazteen ohiturak eta edateko arrazoiak, eta zuk zer iritzi
duzun eta zergatik uste duzun debekuek ez dutela eraginik aisialdiko ohituretan.
—9—
2. HE
k u a
r a ko le
o e t a
bor r
Z i r r i
— 10 —
2HE-IR-ID-08LAB_A
2. HE
Idazmen-proba
k u a
r a ko le
o e t a
bor r
Z i r r i
— 11 —
2. HE
1. ariketa: aukeratu erantzuna.

Irakurgaia: «Emakumeek ere sortua»
1. B 2. B 3. C
4. B 5. A 6. C
7. A 8. A
2. ariketa: sartu testu zatia dagokion hutsunean.

Irakurgaia: «Matematika eta metereologia»
Hutsuneak 9 10 11 12 13 14 15 16
Testu zatiak C F A G B I D H
Soberakoa E
3. ariketa: hutsuneak bete.

Irakurgaia: «Udal berriak»
17. C 18. A 19. A

20. B 21. C 22. D
23. D 24. B 25. A
26. D 27. D 28. B
29. B 30. C 31. C
32. C 33. A 34. D
— 13 —
2HE-IR-ID-10LAB_A
BIGARREN HIZKUNTZA ESKAKIZUNA

IDATZIZKO AZTERKETA
[ A eredua ]
Idatzizko azterketak bi proba ditu: irakurmena eta idazmena.

2h 5 min dituzu azterketa egiteko.
PROBEN AURREIKUSITAKO PUNTUAZIOA PUNTUAZIOA

EZAUGARRIAK DENBORA (GEHIENEZ) (GUTXIENEZ)
• Hiru ariketa dauzka. Hirurak egin

IRAKURMEN PROBA
behar dira.
• Hiru irakurgai eta guztira 34 item.
• Lehenengo eta bigarren ariketetan
item bakoitzak 0,8 puntu balio du eta
50 min 20 10
hirugarrenean 0,4 puntu.
• Txarto erantzuteagatik ez da punturik
kenduko.
• Testuen luzera guztira: 1.500 hitz
gehienez.
IDAZMEN PROBA
• Bi ariketa ditu. Biak balio berekoak

(15 puntu). Biak egin behar dira
eta eskatutako hitz kopurua 75 min 30 15
bete. Eskatutako hitz kopurua ez
idazteagatik puntuak kenduko dira.
Irakurri atal bakoitzean datozen argibideak eta egizu bertan jartzen duena.
Egin idazmen-probako ariketak horretarako eman zaizkizun aparteko orrietan.
Erakunde Autonomiaduna
Organismo Autónomo del
2. HE
1. ariketa
HEGOAK EBAKI DIZKIETE
Zientzia-fikzioa dirudi, baina gero eta gehiago gabeziari aurre egiteko. Droneak erabiltzeko
ari da zabaltzen droneen presentzia gure baldintzak, toki mugatuak eta segurtasun-
zeruetan. Militarren tresna izan dira urteetan, neurriak zehaztuko ditu. Horrela, Espainiako
armadek beren etsaiei erasoak egiteko. Gobernuak ez du «gaizki-ulerturik» egotea
Baina urteek aurrera egiten duten neurrian, nahi, eta ohartarazi du droneak baimenik gabe
askotariko aginduak bete ditzaketela erakutsi erabiltzen duenak dagozkion isun ekonomikoak
dute: mezulari-lanetan, kostaldearen zainketan, ordaindu beharko lituzkeela. Gaur egun, erabat
bideogintzan, obren azterketan edota kirol- itxita dauden guneek, industria-pabiloiek edo
ekitaldietan ikus daitezke gaur. Ikerketa-arloan kiroletarako erabiltzen direnek esate-baterako,
ere lortu dute beren lekua, informazioa eta ez lituzkete neurri horiek bete beharko. Jabeei
argazki ikusgarriak biltzeko gaitasuna dute eta. dagokie droneen erabilera baimentzea edo ez
onartzea eta ezbeharrik gertatuz gero, beraiena
Piloturik gabeko hegazkinak dira droneak.
ere bada ardura.
Urrundik edo automatikoki kontrola daitezke,
GPS bitartez. Jostailu itxura badute ere, Lehenbiziko begi-kolpean, neurriak hartzea
arriskutsuak izan daitezke, ez badira era «erabat bidezkoa» iruditzen zaie droneen
egokian erabiltzen. Droneen erabilera nabarmen erabiltzaileei. Beren ustez, gaur egun hutsune
hazi da denbora laburrean, eta munduko legal handia dagoela ikusita, badirudi gaur
enpresa multinazional boteretsuenek begiz egun edonork eros dezakeela horrelako
jo dituzte jadanik, Googlek, Facebookek eta tresna bat, airean jartzeko, ezer jakin gabe.
Amazonek, kasurako. Adituek diote hemendik Baina ezin da ahaztu dronea airean doala eta
urte batzuetara milaka dronek hiriak hartuko edozein unetan eror daitekeela; beraz, oso
dituztela eta autoek duten besteko presentzia arriskutsua izan daiteke. Eguraldia ere aintzat
izango dutela. hartu behar da. Horregatik, erabiltzaileen ustez,
debekatzea ez, baina arautzea ona izango da,
Pauso teknologiko inportantea izan arren, ezin
kontrol eta baldintza zehatz batzuk jartzeko,
daiteke uka zabaltzen ari den merkatuan sortu
erabilera desegokiak beste pertsona batzuen
den txalaparta. Hori dela eta, droneen erabilera
segurtasunarekin jokatzea dakarrelako. Jostailu
mugatzeko neurriak hartzen hasia da Espainiako
bat da, baina ez haurrentzat, eta jende askori
Gobernua. Lurreratzera behartu, eta orain arte
prestakuntza falta zaio. Kontrola eta esperientzia
izandako hazkundeari mugak jarri nahi dizkio.
behar dira tresna hauek erabiltzeko. Hala
Ohar bat plazaratu du oraintsu, droneak ezin
ere, droneen erabiltzaile askoren esanetan,
daitezkeela helburu komertzialetarako erabili
Espainiako Gobernuak araudia aterako
gogorarazteko. Gainera, adierazi du prestatzen
du, eta lizentzia ordaintzera behartuko ditu
ari den araudia onartu bitartean ez duela inolako
erabiltzaileak, besterik ez. Ordaindu eta kito!
baimenik emango droneak profesionalki erabili
eta horien truke etekinak lortzeko. Espainiako VITORIA, Oihan. Berria. 2014ko otsailaren
Gobernuak jakinarazi du badagoela helburu 30a. Egokitua.
militarretarako dekretu bat, baina horretarako
soilik; aire bidezko gainerako eginkizunetarako
inoiz ez dela baimenik egon.
Gauzak horrela, droneen garraioa eta erabilera-
guneak erregulatzeko araudi berri bat martxan
jarri nahi du Madrilek, orain arteko legedi
—2—
2HE-IR-ID-10LAB_A
2. HE
Irakurmen-proba
1. Zer dira droneak?

a) Zientzia-fikziozko hegazkin militarrak.
b) Hasieran tresna militarrak, baina gaur egun helburu askotarako diren tresnak.
c) Ikerketa-arloan armadak erabiltzen dituen tresna pilotatuak.
2. Nolakoak dira droneak?
a) Era egokian erabilita ere, beti arriskutsuak diren hegazkinak.
b) Arriskurik gabeko jostailu moduko hegazkinak.
c) Desegoki erabiliz gero, arriskutsuak izan daitezkeen hegazkinak.
3. Zer diote adituek droneen etorkizunaz?
a) Droneen presentzia nabari handituko dela.
b) Hemendik urte batzuetara autoen ordez erabiliko ditugula.
c) Mila drone nahiko izango direla hiriak hartzeko.
4. Zergatik hasi da Espainiako Gobernua neurriak hartzen?
a) Droneek sortzen duten zaratagatik.
b) Teknologia berriei mugak jartzeagatik.
c) Sortzen ari den merkatuan eduki duten oihartzunagatik.
5. Zer egoeratan daude droneak une honetan?
a) Bakarrik profesionalek erabil ditzakete etekinak lortzeko.
b) Helburu militarretarako erabiltzeko daude baimenduta.
c) Aire bidezko propaganda komertziala egiteko daude onartuta.
6. Zer arautu nahi du Madrilgo Gobernuak araudi berriarekin?
a) Lekuaren araberako segurtasun-neurriez gain, nola eta nork erabil ditzakeen.
b) Erabiltzeko baldintzez gain, toki guztietan erabiltzeko araudia eta segurtasuna.
c) Beharrezko segurtasun-neurriez gain, non eta nola erabili ahalko diren.
7. Zer gertatzen da erabat itxita dauden guneetan?
a) Droneen jabeek bete behar dute gune irekietarako araudia.
b) Leku horien jabeek erabakitzen dute droneak erabiltzea ala ez.
c) Jabeei dagokie erabakia hartzea, baina Gobernua da erantzulea ezbeharretan.
8. Zer deritzote droneen erabiltzaileek neurriak hartzeari?
a) Egoki, betiere debekatzeko neurriak jartzen badira.
b) Egoki, denen eskura egotearen aldekoak direlako.
c) Egoki, betiere beren erabilera arautzen bada.
GOGORATU:
—3—
2. HE
2. ariketa
Markatu testuko hutsuneak (1, 2, 3…) betetzeko zein diren galdera egokienak (A, B, C...).
ELIKAGAIAK SEGURUAGO KONTSUMITZEKO ETA ETEKIN HOBEA ATERATZEKO
Etxean janaria alferrik ez galtzeko, garrantzitsua Kontsumo-data gomendatua. 14 Bi

da erosketak planifikatzea eta arretaz erreparatzea kontzeptu horiekin batera, kontserbatzeko baldintzei
iraungitze-datari eta kontsumo-data gomendatuari. buruzko informazioa ere agertzen da etiketan
(tenperatura, argia, hezetasuna). Ekoizleak ematen
dituen gomendio horiek aintzat hartu ezean, gerta
Elikagaiak alferrik galtzeak guztioi eragiten digu: liteke produktuaren ezaugarri batzuk aldatzea.
kontsumitzaileei, elikadura-arloko industriari,
ostalaritzaren arloari... Espainiako estatuan,
adibidez, urtean zortzi milioi tona elikagai galtzen Janarien hondarrei ahalik eta etekinik handiena
dira alferrik. Nekazaritza, Elikadura eta Ingurumen ateratzen asmatuz gero, askoz elikagai gutxiago
Ministerioak (MAGRAMA) zenbait neurri sustatu galduko dira alferrik, baina jakin egin behar da hori
ditu zifra hori erdira jaisteko 2020. urterako. Elikagai nola egin eta zer baldintza zaindu elikagai horiek
gehien zer esparrutan galtzen den ere adierazten kontserbatzeko. 15 Bi ordu baino gehiago
dute datuek: etxean. Kontsumitzaile gisa, gure esku eman badute egoera horretan, bota egin behar
dago joera hori geldiaraztea eta elikagai gutxiago dira janari-hondarrak. Oilasko errea, adibidez,
alferrik galtzea. 9 gisatuak egiteko erabil daiteke. Haragia, oro har,
hiru egunetan eduki daiteke hozkailuan behin
egin eta gero, ez gehiago. Elikagai guztiak ontzi
Erosketak egin aurretik, hozkailuari eta biltegiari hermetikoetan sartu behar dira, eta bizpahiru egun
begiratu bat ematea komeni da, horrela jakingo egin ditzakete gehienera ere, arrautzekin egindako
baitugu zer falta den eta zer elikagai diren lehenengo platerek izan ezik, horiek berehala jan behar baitira.
jatekoak. 10 Erosi ostean, elikagaiak Arrainak, itsaskiak eta saltsak bereiz gorde behar
hozkailuan eta biltegian jartzean, lehenengo iraungiko dira, eta, gehienez, hogeita lau orduz egon daitezke
direnak, hau da, kontsumo-epea lehenengo amaituko hozkailuan. Ontziei dagokienez, ez da komeni oso
zaienak jarri behar dira aurrean eta erosi diren sakonak izatea, janaria azkarrago hoztu dadin.
azkenak atzean. Elikagaiak kontserbatzeko, argi- eta 16 Hozkailuan, goiko aldean jarriko ditugu
tenperatura-baldintzak zaindu behar dira, ekoizleak janari-hondarrak, prozesatu gabe dauden elikagaiak
etiketan adierazten dituen baldintzetan. 11 ez ditzaten kutsatu. Izozteko asmotan bagabiltza,
hozten utzi behar dira izoztu aurretik, eta hiru
hilabete pasatu baino lehenago jan behar dira, behin
Elikagairik alferrik ez galtzeko, lagungarria da izoztuta. Desizozteko mikrouhin-labea erabil daiteke
elikagaien etiketak arretaz irakurtzea. Hor agertzen (denboraz larri bagabiltza), edo hozkailua bestela
da informaziorik funtsezkoena, iraungitze-data eta (gau osoan bertan utzita). Behin desizoztu diren
kontsumo-data gomendatua, alegia. 12 janari-hondarrak ez dira berriz ere izoztu behar.
<Consumer.es>, 2014ko urtarrila.Egokitua.

Iraungitze-data. Egun horretatik aurrera produktua
ez da kontsumitu behar, baina lasai kontsumi daiteke
egun horretan bertan. 13 Etiketan edo
ontzian iraungitze-data ageri da, ordena honetan
emana: eguna, hilabetea eta urtea.
—4—
2HE-IR-ID-10LAB_A
2. HE
Irakurmen-proba
A. Osasun- eta kalitate-kontrol zorrotzak egin ondoren ezartzen dira, eta gauza bera adierazten ez
duten arren, jendeak nahasi egiten ditu sarritan.
B. Gako nagusietakoa da arrisku-eremutik kanpo jartzea, hau da, 5 ºC eta 65 ºC arteko tenperatura
tartetik kanpo, non bakterioak azkarrago hazten diren.
C. Gogoan hartzekoa da elikagai asko, giroko tenperaturan edukitzekoak izan arren, hozkailuan
sartu behar izaten direla behin ireki ondoren.
D. Horren guztiaren ondorioz, ezin dugu ahaztu elikagaiak eskuetan erabiltzeko orduan higiene ona
izatea tenperatura egokia izatea bezain garrantzitsua dela.
E. Batez ere, produktu pasteurizatuekin erabiltzen da (esnea, jogurtak...), haragiekin edo hutsean
ontziratuekin, arrisku handiko elikagaitzat jotzen baitira.
F. Hori gerta ez dadin, argi dago denok zertxobait aldatu beharko genituzkeela gure elikagaiak
kontsumitzeko, erosteko eta kudeatzeko moduak.
G. Informazio horrek adierazten du zein egunetatik aurrera has daitekeen produktu bat kalitatea
galtzen, baina egun hori pasatu eta gero janda ere, ez du izaten arriskurik osasunerako.
H. Oso lagungarria izaten da, era berean, asteko menua planifikatzea eta horretarako zer osagai
beharko diren zerrendatzea.
I. Oso lagungarria izaten da data idaztea, elikagai bakoitzari jarraipena egin eta luzaroan ez
edukitzeko gordeta
Idatzi zenbakiari dagokion letra ondoko laukietan:
Hutsuneak 9 10 11 12 13 14 15 16
Testu zatiak
Soberakoa
GOGORATU:
—5—
2. HE
3. ariketa
Hutsuneak bete. Testutik zenbait hitz ezabatu ditugu. Erantzun-orrian aukera ezazu zenbaki bakoitzari
dagokion hitza.
DUALIA ENPRESA: KOMUNIKAZIOAREN MESEDETAN
Mundua aldatu egin da. Kalean kontinente guztietatik sanitarioa jar daiteke harremanetan pazientearen
etorritako jendearekin egin daiteke topo nonahi: 28 herriko konfiantzazko mediku batekin, edo
fruta-dendan, harategian, kafetegian... Ospitale beste edonorekin, zerbitzu onena eskaintzeko.
eta osasun-zentroetan ondo baino hobeto dakite Bi mila eta hamargarren urteko otsailean jarri zuen
hori, ondo ezagutzen dute 17 berriaren jende- 29 Osakidetzak Dualiaren zerbitzu hau. Guztira
aniztasuna. Aldatu egin da Euskal Herria, eta aldatze ehundik gora aparatu banatu zituen ospitale eta
horrek 18 berriak ekarri ditu. osasun-zentro nagusietan. Ospitale handietan
Hainbat sorterritatik gugana 19 direnak hartzen hiruna tresna jarri zituen, eta txikiagoetan bina edo
dituzten profesionalek badakite zer konplikatua bana. Asmoa zen osasun-gune guztietara iristea, eta
den pertsona horiekin ondo komunikatzea, elkarri Osakidetzak hori betetzea lortu du. 30 , iristeko
ulertzea. Badakite hizkuntzaren mugak gainditzea zailtasuna egon daitekeen tokietara ere eraman
daiteke aparatua, leku horretatik gertuen dagoen
ez dela erraza. Eta horientzat guztientzat aurkitu du
anbulatoriotik edo ospitaletik. Horrelako kasuetan,
20 Osakidetzak. Batetik, OsasunLingua izeneko
31 eramaten du aparatua, baserri edo landa-
sistema dago erabilgarri, eta, bestetik, Dualia
auzoetara. Guztira ehun eta berrogeita hamar telefono
enpresak sortutako teknologia-aplikazio berria dute edo aplikaziorako aparatu daude Osakidetzako
21 osasun-zerbitzuko profesionalek.
sarean. Orain arteko esperientzia oso ona izan
Teknologia berriek sekulako iraultza ekarri dute eta, da, hizkuntza-mugak gainditzeko aukera eskaini
22 , pertsonen arteko komunikazioa ere izugarri baitie gehienetan sanitarioei; 32 , Osakidetzako
aldatu da. Aldaketa horiez guztiez 23 , Osakidetzak profesionalek eskainitako zerbitzua hobea izan da,
Dualia enpresaren teknologiaz baliatzea erabaki du, ezbairik gabe.
eta pertsonak hobeto zaintzeko sistema ezarri du, Arlo zientifikoan eta teknologikoan adituak diren edo
berehalako itzulpenak egiteko gai den zerbitzua. ondo 33 dauden itzultzaileak eskaintzen ditu Dualia
Sanitarioaren eta pazientearen arteko komunikazioa enpresaren zerbitzuak. Bost urteko esperientzia du
hobetu egin du itzulpen-zerbitzu berriak, 24 egin osasun-arloan Madrilen, Andaluzian eta Katalunian,
du sanitarioaren lana eta diagnostiko zehatzagoak besteak beste, eta oso garrantzitsua da itzultzaileek
egiteko aukera eskaintzen die profesionalei. erabiltzen duten terminologia. Medikuntza-arloko
Dualiaren aplikazioa erabiltzea oso erraza da. hizkuntza ulertzea ezinbestekoa da itzultzailearentzat,
Berrogeita hamaika hizkuntza menderatzen dituen pazienteari berak 34 behar baitio zer arazo duen.
itzultzaile-sarea eskaintzen du, eta hizkuntzak Kalitatezko eskaintza egitea ezinbestekoa dela ondo
ezarri ditzakeen mugak 25 aukera ematen die baino hobeto dakite, eta orain arteko esperientzia oso
erabiltzaileei. Sanitario batek pazientea ulertzeko ona izan da Euskadiko osasun-zentroetan.
arazoak dituenean, sakelako telefono batez
harremanetan jar daiteke Dualiaren plataformarekin.
Mikrofono zein 26 banarekin pazienteak eta ETXABE, Gorka. OSATUZ. 2011ko maiatza.
sanitarioak, itzultzailearen bidez, elkar ulertzeko Egokitua.
aukera izango dute. Ia bi mila erabiltzaile ditu
plataformak, eta horien artean dira Osakidetzako
erabiltzaileak. Ospitale 27 Euskal Autonomia
Erkidegoko osasun-zentro garrantzitsuenetan ari dira
dagoeneko erabiltzen, eta orain arteko emaitzekin oso
gustura daude. Aukera asko eskaintzen ditu; gainera,
—6—
2HE-IR-ID-10LAB_A
2. HE
Irakurmen-proba
3. ariketa. Aukeratu hutsuneak betetzeko hitz egokia
17. a) elkarte 18. a) arerio 19. a) bidali

b) gizarte b) mailegu b) itzuli
c) eskualde c) ohitura c) gerturatu
d) mankomunitate d) bilkura d) aldendu

20. a) xedea 21. a) ikusgarri 22. a) hala ere

b) premia b) eskuragarri b) horren ondorioz
c) gabezia c) erakargarri c) berriz
d) irtenbidea d) aldagarri d) horrezkero

23. a) jabetuta 24. a) erraztu 25. a) arakatzeko

b) mintzatuta b) gogortu b) eraikitzeko
c) entzunda c) oztopatu c) oztopatzeko
d) ahaztuta d) nahasi d) gainditzeko

26. a) bozgorailu 27. a) nahiz 28. a) legezko

b) gordailu b) ere b) ustezko
c) juntagailu c) baita c) berezko
d) entzungailu d) hala d) jatorrizko

29. a) dantzan 30. a) Hala ere 31. a) bezeroak

b) abian b) Betiere b) pazienteak
c) auzian c) Izan ere c) ikertzaileak
d) aurka d) Baita ere d) sanitarioak

32. a) hortaz 33. a) ikertuta 34. a) agertu

b) berriz b) araututa b) azaldu
c) horrez gain c) jantzita c) urratu
d) bestela d) helduta d) miatu

GOGORATU:
—7—
2. HE
Oharrak
Ondoren, bi ariketa dituzu. Biak egin behar dituzu.

Oso kontuan hartu behar dituzu gaia eta eskatzen zaizun ariketa mota.
Garbi idatzi eta saiatu letra argia egiten.
Erabili boligrafoa idazteko.
Zuzentzeko orduan, hauexek hartuko dira kontuan:
– euskara nola erabili duzun: egokitasuna, zuzentasuna eta aberastasuna.

EGIN ARIKETAK HORRETARAKO EMAN ZAIZKIZUN APARTEKO ORRIETAN.
—8—
2HE-IR-ID-10LAB_A
2. HE
Idazmen-proba
1. ariketa
Gaia kontuan hartu eta eskutitza idatzi behar duzu.
GAIA: Administrazioko langilea zara eta janaria etxetik eramaten duzu lanean bertan
bazkaltzeko. Duela bi hilabetera arte bulego ondoan bazenuen horretarako gela bat,
baina berritze-lanak egiteko itxi zuten. Bi hilabeteotan nola edo hala moldatu zara,
baina ez duzu lanetan aurrerapen handirik ikusten.
Idatz iezaiozu zure arduradunari egoeraren berri emateko, sortzen dizkizun eragozpenak
azaltzeko eta lehenbailehen arazoari konponbidea eskatzeko.
2. ariketa
Gaia kontuan hartuta, iritzia eman behar duzu herriko aldizkarian, Herritarren txokoa sailean.
GAIA: Euskal Herrian jaiegunetan denda guztiak daude itxita, baina gero eta gehiago dira
egun horietan gurera hurbiltzen diren turistak. Denda baten jabea zara eta herriko
Dendarien Elkartean askotan eztabaidatu duzue zer egin. Batzuek egoki ikusten dute
jaiegunetan dendak zabaltzea, batez ere, krisi-garai honetan.
Herriko aldizkarian zeure iritzia ematea erabaki duzu. Horretarako, azaldu herriko
dendarien gaur egungo egoera, jaiegunetan dendak zabaltzeak zer ekar dezakeen eta
zure iritzia eman .
—9—
2. HE
k u a
r a ko le
o e t a
bor r
Z i r r i
— 10 —
2HE-IR-ID-10LAB_A
2. HE
Idazmen-proba
k u a
r a ko le
o e t a
bor r
Z i r r i
— 11 —
2. HE
1. ariketa: aukeratu erantzuna.

Irakurgaia: «Hegoak ebaki dizkiete»
1. B 2. C 3. A
4. C 5. B 6. C
7. B 8. C
2. ariketa: sartu testu zatia dagokion hutsunean.

Irakurgaia: «Elikagaiak seguruago kontsumitzeko eta etekin hobea ateratzeko»
Hutsuneak 9 10 11 12 13 14 15 16
Testu zatiak F H C A E G B I
Soberakoa D
3. ariketa: hutsuneak bete.

Irakurgaia: «Dualia enpresa: komunikazioaren mesedetan»
17. B 18. C 19. C

20. D 21. B 22. B
23. A 24. A 25. D
26. D 27. A 28. D
29. B 30. C 31. D
32. A 33. C 34. B
— 13 —
Helduen Alfabetatze eta Berreuskalduntzerako Erakundea
2. MAILA (B2)
Entzumena eta irakurmena
EREDUA: 13.1-2EI2
Deiturak: ________________________________________________________
Izena: ___________________________ NA: ___________________________
Azterketa honek bi zati izango ditu:
Entzumena
Irakurmena
ARIKETA Puntuazioa, Puntuazioa, Proposaturiko

gutxienez gehienez denbora
Entzumena 10 20 25 minutu inguru
Irakurmena 10 20 45 minutu inguru
2013ko lehenengo deialdia

ENTZUMENA
Ondoren, hiru testu entzungo dituzu. Testuak bi aldiz entzungo dituzu.
Egitekoa: Entzuten duzun bitartean, aukeratu erantzun zuzena.

* Erantzun zuzen bakoitzeko puntu 1 lortuko duzu. Erantzun okerrengatik ez da punturik kenduko.
1. TESTUA: Maitasun anitza

Orain, minutu eta erdi duzu lehenengo testuari dagozkion galderak eta erantzunak
irakurtzeko.
0 galdera adibidea da.
Adb.:
0. Zer da maitasun anitza?

a.- Bikotetik kanpo sexu-harremanak izatea.
b.- Pertsona batzuekin sexu-harremanak eta maitasuna partekatzea.
c.- Bikotetik kanpoko sexu-harremanak ez ezkutatzea.
1.- Zein da polimaitasunaren ezaugarrietako bat?

a.- Parte hartzen dutenek egoera onartzea.
b.- Kidearen zeloak ez pizteko konpromisoa.
c.- Maitasuna alde batera uztea.
2.- Zer dio Eiderrek maitasun anitza praktikatzen dutenei buruz?

a.- Berak ezagutzen dituenak taldeka elkartu ohi direla.
b.- Hemen ez duela ezagutzen Bartzelonakoak bezalako talderik.
c.- Horrelako talde ugari ezagutzen dituela.
3.- Nola hartu ohi da maitasun anitza praktikatzeko erabakia?

a.- Bat-bateko erabakia izan ohi da.
b.- Bikotea ados jarri eta beren harremana etenda.
c.- Bikoteak adostuta, pertsona berri bat ezagutu ondoren.
4.- Zertan dira ezberdinak polimaitasuna eta poligamia?

a.- Poligamian ez dela inor galtzaile.
b.- Gizonek hobeto onartzen dutela poligamia.
c.- Askatasun mailan.
5.- Zein da harreman irekien ezaugarri nagusietako bat?

a.- Bestea ez dela zurea onartzea.
b.- Besteak egiten duen guztia onartzea.
c.- Harreman horietan gertatzen denaz ez jabetzea.
6.- Zer kritika egiten die Eiderrek horrelako harremanei?

a.- Azkenean, praktikatzen dutenek edozein gauza egiteko prest daudela.
b.- Batzuek ez dutela askatasun osoz egiten.
c.- Hirukoteen kasuan, bat beti irteten dela galtzaile.
IDATZI ERANTZUNAK
0.- B 1.- 2.- 3.- 4.- 5.- 6.-
2013-1 / 2EI2 2
ENTZUMENA
2. TESTUA: J. Azkarraga, krisiaz

Orain, minutu eta erdi duzu bigarren testuari dagozkion galderak eta erantzunak irakurtzeko.
0 galdera adibidea da.
Adb.:
0.- Nolakoa da Joseba Azkarragak idatzi duen liburua?
a.- Ikerketa-lan bat da.

b.- Hainbat emaitza soziologikoren bilduma da.
c.- Gogoeta-liburua da.
1.- Zer planteatzen du bere liburuan nagusiki?

a.- Finantza-krisiari buruzko gogoeta.
b.- Ministro berriarena baino ikuspegi zabalagoa.
c.- Krisi ekonomikoa nola gainditu.
2.- Joseba Azkarragaren iritziz,

a.- berez badakigu egoera zein den.
b- ez dugu jakin nahi egoera zein den.
c- barneratuta daukagu zein den egoera.
3.- Zer dio kontsumitzen dugunari buruz?

a.- Lurrak ezin duela ordezkatu kontsumitzen duguna.
b.- Lurrak berriz sor dezakeela kontsumitzen duguna.
c.- Lurrak sortzen duena kontsumoa baino handiagoa dela.
4.- Zer aipatzen da sortzen ditugun hondakinez?

a.- Horietatik karbono dioxidoa dela lurrak xurgatzen duena.
b.- Lurrak xurgatzen dituela hondakin guztiak.
c.- Lurrak ezin dituela denak xurgatu.
5.- Azkarragaren ustez, zer da krisian dagoena?

a.- Ekonomia-sistema.
b.- Daramagun bizimodua.
c.- Duela 50 urte sortutako giza eredua.
6.- Kazetariaren ustez oraingo krisiak2

a.- gizakion arteko berdintasuna areagotuko du.
b.- planetaren mugak erakutsi dizkigu.
c.- gizakion portaera zuzenagoa izatea ekarri du.
7.- Azkarragaren iritziz, hazkunde ekonomikoak2

a.- Mendebaleko herrietako segurtasuna kolokan jarri du.
b.- segurtasuna sentiarazten digu.
c.- gizartearen segurtasuna erakusten digu.
IDATZI ERANTZUNAK
0.- C 1.- 2.- 3.- 4.- 5.- 6.- 7.-
2013-1 / 2EI2 3
ENTZUMENA
3. TESTUA: Balkoietako baratzak

Orain, minutu eta erdi duzu hirugarren testuari dagozkion galderak eta erantzunak
irakurtzeko. 0 galdera adibidea da.
Adb.:
0.- Zer dio Amalia Virtok ilargiaren eraginaz?
a.- Gauza ziurra dela, frogatuta dago eta.

b.- Baserritarrek beti izan dutela kontuan.
c.- Kontu zientifikoa ez den arren, benetakotzat jotzen duela.
1.- Ilbeheran landatu behar diren barazkien zein zati jaten dugu?
a.- Fruitua besteak beste.
b.- Sustraiak bakarrik.
c.- Hostoak besteak beste.
2.- Zer landatu behar da ilgoran?

a.- Loreak eta fruituak emango dizkiguten barazkiak.
b.- Tipularen moduko barazkiak.
c.- Fruiturik gabeko barazkiak.
3.- Zertarako aipatzen du Amaliak itsasoa?

a.- Itsasoaren mugimenduak lurrean duen eragina azaltzeko.
b.- Itsasoaren eta lurraren arteko desberdintasuna azaltzeko.
c.- Ura nagusi den edozertan ilargiak duen eragina azaltzeko.
4.- Zer dio Amaliak zomorroen gaia aipatzean?

a.- Barazkietan beti sortzen direla.
b.- Beste saio baterako gaia izan daitekeela.
c.- Horiek akabatzeko modu bakarra dagoela.
5.- Ongarri organikoa dela eta,

a.- Amaliak dio zaila dela merkatuan aurkitzen.
b.- merkatuan aukera zabala dagoela dio elkarrizketatuak.
c.- Amaliak dioenez, frogatuta dago konposta baino hobea dela.
6.- Zertarako erabili ahal ditugu poliespanezko bandejak?

a.- Etxean bertan hazitegiak egiteko.
b.- Birziklatu ostean, lorontziak egiteko.
c.- Ongarria prestatzeko.
7.- Non landatu behar ditugu haziak hazitegi batean?

a.- Bi lur–sustratoren artean.
b.- Bandejan egindako zuloetan.
c.- Leku heze batean.
IDATZI ERANTZUNAK
0.- B 1.- 2.- 3.- 4.- 5.- 6.- 7.-
2013-1 / 2EI2 4
IRAKURMENA
1. testua
Egitekoa
Irakurri testua eta galderei erantzun. Testuan esaten dena kontuan izan, eta aukeratu
erantzun zuzena, adibidean egin den bezala. 0 galdera adibidea da.
Idatzi letra dagokion laukian.
Arbelak
ILE apaintzaileak esan zidan, ilea mozten zidan bitartean: konturatu zara arbelez inguraturik
gaudela? Ze arbel? galdetu nion, tutik ere ulertu gabe.
Azaldu zidanez, hiriko kale guztietan arbelak daude orain, lehen ez bezala. Komertzio guztiek
atera dituzte arbelak eskaintzen berri emateko: kafea euro batean; gosaria 2,50 euro;
asteazkenetan zerbezak 2x1... Esan zidanetik ez dut besterik ikusten, arbelak han eta hemen
eskaintzak iragarriz. Eta ez bakarrik taberna edo kafetegietan. Aurrekoan, arropa denda batean
praka batzuk ordaintzen ari nintzela, saltzaileak, irribarre zabal bat ezpainetan, "jantzi
basikoetan" zuten beherapenaz hitz egin zidan. Eta ni harrituta geratu nintzen, lehen ez
baitzidaten aurpegira begiratzen ere.
Argi dago krisiaren eraginez, bere burua saltzeko ahalegina egiten ari dela enpresa asko. Beste
batzuek, aldiz, egoeraz kexatzeko erabili ohi dute denbora guztia, beste ezer egin gabe, garai
hobeak etorriko diren esperantzaz.
Antzeko zerbait gertatzen da krisi pertsonalekin. Batzuek, banandu ostean (edo zehatzago
esateko, bikotekideak uzten dituenean), beraien minean kizkurtzen dira, euren buruari pena
ematen diote lur jota geratu arte. Badaude beste batzuk, aldiz, Fenix hegaztiaren moduan,
errautsetatik berpiztu egiten direnak. Eta onartu behar dut ikaragarri gustatzen zaidala azken
hauek begietan erakusten duten distira berri hori antzematea. Esna daude, hara eta hona
begira, bat-batean inguruan jende asko dagoela konturatu balira bezala: jendea zeinekin
maitemindu, ondo pasatu, zerbeza bat hartu, pasioz beteriko elkarrizketa bat izan< Eta horren
guztiaren gainetik, badagoela pertsona bat, bakoitzaren burua, egunero seduzitu beharrekoa.
Hauek arbela atera eta klarionarekin "Kaixo, hemen nago" idazten ikusten ditudanean, poza
sentitzen dut. Hor daude, batzuek esaten duten modura, merkatuan berriz ere, baina kontuz,
nahastu barik, horrek ez baitu esan nahi eskaintzan daudenik.
Karmele Jaio, Deia, 2012/11/02. Moldatua.
2013-1 / 2EI2 5
1. testua
Aukeratu galdera bakoitzaren erantzuna :
Adb.: 0- Zein da egia?

a. Ile-apaindegian ikusi zuen lehenengoz arbel horietako bat.
b. Ez zuen arbelaren mezua ulertu.
c. Ile-apaindegian komentatu arte, ez zen ohitura berriaz konturatu.
1- Zein da arbelen helburua?

a. Dendarien eskaintzak jakinaraztea lehiakideei.
b. Kafetegien merkataritza-teknikak beste denda batzuetara zabaltzea.
c. Bezeroak erakartzea.
2- Zer nabaritu zuen Karmele Jaiok denda batean?

a. Saltzailearen begiradan zerbait berezia zegoela.
b. Aurrekoetan baino hobeto tratatu zutela.
c. Beherapenak aurrekoetan baino handiagoak izan zirela.
3- Zeri lotzen dizkio idazleak saltzeko teknika berriak?

a. Kexatu beharrari.
b. Krisiari.
c. Merkealdiei.
4- Zer gertatzen zaie batzuei krisi pertsonala dutenean?

a. Bikotekidearengana jotzen dutela.
b. Besteen egoeraz pena handia sentitzen dutela.
c. Hondoa jotzen dutela.
5- Krisi pertsonala igaro ondoren,

a. Batzuk konturatzen dira aukera gehiago daudela eta aprobetxatu behar direla.
b. Begiradari erreparatzen zaio batez ere.
c. Egunero saiatu behar da bestea seduzitzen.
6- Zein da aldea pertsona eta salgaien artean, idazlearen ustez?

a. Pertsonen kasuan ez dagoela beherapenik.
b. Pertsonak merkatura nahastu gabe ateratzen direla.
c. Iragarkien mezua.
Idatzi erantzunari dagokion letra ondoko laukietan:
0.- C 1.- 2.- 3.- 4.- 5.- 6.-
2013-1 / 2EI2 6
IRAKURMENA
2. testua
Egitekoa
Irakur ezazu artikulua, eta ondorengo orrian aurkitu testutik kendutako zatiak. Esaldi bat sobera
dago. 0 adibidea da.
Harald erregea
Danimarkan, 958. urtean Gorm Zaharra erregea hil zen, eta haren seme Harald
Gormsonn izendatu zuten oinordeko. ---------------------------------(0)-----------------------------
---------, erresuma bikingoetan, boterea eskuratzeko, klanetako buruzagi boteretsuenak
elkarren aurka borrokatzeko ohitura baitzegoen.
Haralden boterea haziz eta hedatuz joan zen, eta 970. urtean Norvegiako errege
bihurtu zen. -----------------------------------(1)-----------------------------------------, eta gure
lurretara ere hurbildu zen; 978an Kantauri itsasoko kostaldera iritsi zen, Iberiar
penintsularen iparraldean hainbat sarraldi egiteko asmoz.
Gainera, ----------------------------------(2)-------------------------------- Gormen semea. 960.

urtean, germaniarrek bidalitako apaiz baten bisita jaso zuen Haraldek. Bikingoen
bederatzi jainkoak existitzen ez zirela eta zeruan jainko bakarra, jainko kristaua,
zegoela esan zion apaizak. ----------------------------------(3)---------------------------------------:
burdina goria jarriko zion eskuetan eta bere jainko bakarrak babesten bazuen, apaizak
esandakoa sinetsiko zuen. Kondairak dioenez, burdina goriak ez zuen apaiza erre.
Orduan, --------------------------------------(4)----------------------------------------------. Haren
mendeko gehienek ez zieten berehalakoan beren sinesmen zaharrei uko egin, baina
kristautasunaren hazia ereinda zegoen.
Haraldek ez zuen eskandinaviarren ohiko itxura. -------------------------(5)--------------------

zen, eta, horregatik, herritarrek Blåtand esaten zioten (blå hitzak beltzaran esan nahi
du, eta tand-ek, aldiz, gizon handia). Ingelesez, ordea, Bluetooth (hortz urdin) goitizena
jarri zioten. Batzuek diote Blåtand hitzarekin duen antzekotasun fonetiko hutsagatik
itzuli zutela izena. -------------------------------------(6)------------------------------------------ eta
eritasun horrek hortz-haginak urdintzen dituelako jarri ziotela ezizena.
Harald 986. urte inguruan hil zen, Ingalaterra konkistatu zuen bere seme Svendek hala
aginduta, ustez. Itxuraz, aitak abiatutako oinordekotza sistema gustuko zuen, baina ez
zuen heriotza naturalaren zain egoteko pazientziarik.
Handik hamaika mendera, Ericsson enpresak telefonia teknologia berria garatu zuen --
--------------(7)---------------------eskandinaviar erregearen omenez.
Nagore Irazustabarrena.
Argia.com, 2347.alea. 2012/12/02. Moldatua.
2013-1 / 2EI2 7
2. testua
Jarri testu-zati bakoitza dagokion hutsunean. Idatzi erantzunak beheko laukian, adibidean
egiten den bezala. Esaldi bat sobera dago.
a. erregeak, orduan, froga garbi bat eskatu omen zion germaniar apaizari
b. azal eta ile beltzaranekoa
c. aita hil eta koroa semeak hartzen zuen lehen aldia zen Eskandinavian
d. erregeak ez zuen amore eman eta etsai guztiak kanporatu zituen
e. eta Bluetooth izena jarri zion
f. haren botere eta ondasun grina ez zen Eskandinaviara mugatu
g. erregeak bataiatzea eta erresuma guztia kristau bihurtzea erabaki zuen
h. eskandinaviarrak kristautasunera konbertitzeko giltza izan zen
i. baina beste teoria batek dio Haraldek eritroblastosi fetala izan zuelako
Idatzi erantzunari dagokion letra ondoko laukietan:
0.- C 1.- 2.- 3.- 4.- 5.- 6.- 7.-
2013-1 / 2EI2 8
IRAKURMENA
3. testua
Elkarrizketa baten sarrera irakurriko duzu. Ondoren, elkarrizketaren galderak irakurriko dituzu,
alde batetik, eta galderen erantzunak, beste alde batetik.
Egitekoa
Elkarrizketaren galdera bakoitza dagokion erantzunarekin lotu behar duzu, adibidean egiten den
bezala. Erantzun bat sobera dago. 0 adibidea da.
Juan Mari Arzaki elkarrizketa
Elkarrizketaren sarrera:
Oso atsegina da Juan Mari Arzakekin berriketan aritzea. Gauza desberdin ugariz hitz
egin daiteke berarekin, eta luzez gainera. Nolanahi ere, sukaldaritzaz mintzatzea du
gogokoen. Izan ere, donostiar honentzat, gastronomia ez da lanbide soila; hori baino
gehiago da: "pasio bat da.”
Elkarrizketaren galderak:
0- Nolakoak izan ziren zure hasierak? Noiz eta nola jakin zenuen sukaldari
izango zinela?
1- Zein da sukaldari batek har dezakeen pozik handiena?
2- Zein da zure iritzia gastronomiaren mundializazioari dagokionez?
3- Zein da eguneroko sukaldaritza erakargarriago bihurtzeko sekretua?
4- Zein da gustukoen duzun platera?
5- Gehiago gustatzen zaizu sukaldean aritzea jatea baino?
6- Ba al duzu sukaldetik kanpo praktika daitekeen zaletasunik?
7- Sukaldaria ez balitz, zertan arituko litzateke gaur egun Juan Mari Arzak?
2013-1 / 2EI2 9
3. testua
Elkarrizketaren erantzunak:
a- Gehien gustatzen zaidan sukaldaritza euskalduna da. Nire ustez, munduko onena
da, arte eta kontzeptu handikoa. Frantziako sukaldaritza ere oso artistikoa iruditzen
zait, eta Txinako gastronomia perfekziora hurbiltzen dela...
b- Ezingo nuke beste ezertan aritu. Bizitzari ez zaio gehiegi eskatu behar. Nik
sukaldean aurkitu dut zoriontasuna. Gainera, nire alaba eta ostalaritzako ikasle
gazteak lanean ikusita, esan dezaket gure sukaldaritzak bermatuta daukala etorkizuna.
c- Egia esateko, orain bertan ez. Garai batean Espainiako eskubaloiko txapelduna
izan nintzen, eta duela hogeita hamar edo berrogei urtetik golfean jokatzen aritzen
naiz. Dena den, ni gauza gutxirekin dibertitzen naiz. Ez diot bizitzari gehiegi eskatzen.
d- Denetarik dastatu dut, eta gauza asko gustatzen zaizkit: kabiarra, foie-gras, globo
arraina... Baina ikaragarri gustatzen zaidana da etxera itzulitakoan arrautza frijitu pare
bat ondo egindako pikillo piperrekin jatea. Hori zoragarria da.
e- Ni etxe honetantxe jaio nintzen, jatetxea daukagun honetan bertan. 1897koa

da. Txikitan hasi nintzen sukaldaritzarekin harremanetan, baina inoiz ez nuen
pentsatu sukaldari izaten amaituko nuenik.
f- Politena, herri bakoitzak bere kultura eta nortasuna mantentzea da. Sukaldaritzan ez
luke musikan gertatzen denak gertatu behar. Nire ustez, sukaldaritza mota bakoitza
bere lekuan dastatu behar da.
g- Dena dut gogoko: nik prestatutakoa jatea, besteentzat prestatzea, beste batzuek
prestatutakoa jatea...
h- Egin beharreko lanaz arduratzea. Ni sukaldearekin maiteminduta nago. Sukaldean

aritzea plazer bat da niretzat, jolas bat bezalakoa. Sukaldariei beti esaten diet
konturatu behar dutela prestatzen ari diren janariarekin jendea zoriontsu egingo dutela.
Eta, horretarako, funtsezkoa da maitasunez egitea.
i- Bizirik dagoela sentitzea, egiten duenak bizitasuna ematen diola ikustea. Eta, aldi
berean, plazerra eskaintzea.
Teresa Sala.
Euskonews, 214.zk., 2003/06/13-20. Moldatua.
Aukeratu galdera bakoitzaren erantzuna eta idatzi dagokion letra ondoko laukietan:
0.- E 1.- 2.- 3.- 4.- 5.- 6.- 7.-
2013-1 / 2EI2 10

2. MAILA (B2)

ENTZUMENA ETA IRAKURMENA

2013ko lehenengo deialdia

Eredua: 13.1‐2EI2

Aztertzaileentzako orriak
Vitoria-Gasteiz kalea 3
20018 DONOSTIA
Tel.: 943 022 600 Fax: 943 022 601
www.habe.org
IFK: Q 2040002 D

Azterketaren puntuazioa
2. MAILA
EREDUA: 13.1-2EI2

Entzumena
2. mailan hiru testu entzungo dira.
Lehenengo testua
Egitekoa: erantzun zuzena aukeratu. 6 galdera dira. Erantzun zuzen bakoitzarekin puntu 1 lortuko
da. Denera, 6 puntu.
Bigarren testua
Hirugarren testua
Hiru testuen artean 20 puntu lor daitezke, gehienez (gutxienez, 10).
Puntuak ongi batu, eta batuketa errepasatu.
1. testua: Maitasun anitza
0 1 2 3 4 5 6
B A B C C A B
2. testua: Joseba Azkarraga, krisiaz

0 1 2 3 4 5 6 7
C B A A C B B B
3. testua: Balkoietako baratzak

0 1 2 3 4 5 6 7
B C A C B B A A

-2-

Irakurmena
2. mailan hiru testu irakurriko dira.
Lehenengo testua
Bigarren testua
Egitekoa: Esaldi zati egokia aukeratu. 7 esaldi aukeratu behar dira, eta beste bat sobera dago.
Erantzun zuzen bakoitzarekin puntu 1 lortuko da. Denera, 7 puntu.
Hirugarren testua
Egitekoa: Elkarrizketa baten galderak eta erantzunak lotu. 7 galdera-erantzun lotu behar dira.
Erantzun bat sobera dago.
Erantzun zuzen bakoitzarekin puntu 1 lortuko da. Denera, 7 puntu.
Puntuak ongi batu, eta batuketa errepasatu.

1. testua: Arbelak
0 1 2 3 4 5 6
C C B B C A A
2. testua: Harald erregea

0 1 2 3 4 5 6 7
C F H A G B I E
Soberakoa: D
3. testua: Juan Mari Arzakekin elkarrizketa

0 1 2 3 4 5 6 7
E I F H D G C B
Soberakoa: A
-3-
Kodea:
2. maila (B2) Azterketa idatzia

Deiturak:
................................................................................................................................................
Izena:
....................................................................................................
NA:
.............................................
Azterketa idatzia
Puntuazioa, Puntuazioa,
Ariketa Denbora
gutxienez gehienez
Azterketa
Idazmena 15 30 75 min
idatzia
2012ko lehen deialdia

✁
1
...
2. MAILA (B2)
✁
2
... 2. MAILA (B2)
Idazmena
Egitekoa
Jarraian proposatzen zaizkizun bi gaietako bat aukeratu behar duzu, eta ondoren garatu
eskatzen zaizuna kontuan hartuz.
Oharrak:
• Idazteko boligrafoa erabili.
• Garbi idatzi eta saiatu letra argia egiten.
• Gogoratu gutxieneko hitz kopurua bete behar duzula. Gutxienez, 200 hitz idatzi
behar dituzu. Idazlana egiteko 75 minutu dituzu.
• Zure idazlana zuzentzean arlo hauek hartuko dira kontuan:
- eskatutakoari erantzun diozun
- testu egokia osatu duzun
- euskara egokia, zuzena eta aberatsa erabili duzun.
Zirriborroetarako orria
(orri hau ez da zuzenduko)
3
...
2. MAILA (B2)
Aukeratu proposatzen diren bi gai hauetatik bat:
1. gaia: Gero eta istilu gehiago eskola-kirolean. Erruduna nor?
Egoera:
Eskola-kirolean sortutako istiluei buruzko berriak gero eta
ohikoagoak dira egunkarietan. Eskola bateko partaide
zarenez, eta gaiak kezkatzen zaituenez, zeure iritzia
plazaratu nahi duzu.
Egitekoa:
Herriko ikastetxearen hilabetekarira iritzia bidaliko duzu,
eta, horretarako:
- Konta ezazu duela gutxi eskola-kirolean ikusitako
egoera istilutsuren bat.
- Arrazoitu zergatik sortzen diren, zure ustez,
horrelako egoerak.
- Proposa ezazu horrelako egoerak saihesteko
neurriren bat.
Egitekoari erantzuteko, nahi izanez gero, ondoko puntu

hauek erabil ditzakezu:
• Umeen arteko lehiakortasuna.
• Umeek jasotzen dituzten ereduak.
• Gurasoen jarrera.
2. gaia: Hiria etsai bihurtzen denean
Egoera:
Udalak kultur etxe berria egiteko asmoa du, baina aurkeztu
duen proiektuan ez ditu zaindu ezinduei dagozkien eskubideak.
Udalaren ustez, ekonomiaren aldetik ezinezkoa da.
Egitekoa:
Herriko aldizkarira zure iritzia bidaliko duzu, eta,
horretarako:
- Azaldu nolakoa den zure herria ezinduen
mugikortasunari begira.
- Adierazi zure ustez merezi duen kultur etxea
baldintza horietan egitea.
- Proposa ezazu irtenbideren bat.
Egitekoari erantzuteko, nahi izanez gero, ondoko puntu

• Ezgaituen eskubideak.
• Udalaren aurrekontua.
• Herritarron erantzukizuna.
4
... 2. MAILA (B2)
Gaia:
.....................................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................
5 .............................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................................................................
10 ...............................................................................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................
15 .............................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................................................................
20 ...............................................................................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................
25 .............................................................................................................................................................................................................
5
...
2. MAILA (B2)
..............................................................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................
30 .............................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................................................................
35 ...............................................................................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................
40 .............................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................................................................
45 ...............................................................................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................
50 .............................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................................................
6
... 2. MAILA (B2)
zi
at
id
ez
en
em
H
7
...
2. MAILA (B2)
Deialdia
IDAZMENAREN KALIFIKAZIO-FITXA
2012/1
Kodea: Maila: 2
EMAITZA
Puntuazioa:
Idazmena gehienez, 30
gainditzeko, 15
1. aztertzailea: sinadura .................................................................................................................
Birzuzenketa dagoenean
Azken emaitza
2. aztertzailea: sinadura .................................................................................................................
a
ka as
a
Es sk
O oa
on
Na sa
e
k
IDAZMENERAKO IRIZPIDEAK
hi
na
so
so
birz.
O
O
Egokitasuna (%13)
Lotzen zaie testua eskatutako gaiari, solaskideari eta xedeari? Lotzen zaie
tonua solaskideen harreman-motari eta xedeari? Badaki lexikoa 0 1 2 3 4
modalizatzen?
Koherentzia (%24)
Ideia nagusiek eta lagungarriek era logikoan eusten diote elkarri?
Diskurtsoaren egitura eta horren garapena hurrenkera logikoan daude 0 2 3,5 5,5 7
eginda? Ideia horiek osotasun jakin bati erantzuten diote?
Kohesioa (%17)
Era eraginkorrean erabiltzen ditu testu-antolatzaileak, esaldien, paragrafoen
0 1 2,5 4 5
eta testu osoaren arteko lotura egiteko? Badaki baliatzen puntuazio-sistema?
Erabiltzen ditu kate anaforikoak (erreferentziak, ordezkapenak, elipsiak...)?
Aberastasuna (%20)
Hizkuntz baliabide ugari eta askotarikoak erabiltzen ditu? Esaldi landuak eta 0 1,5 3 4,5 6
horien baliokideak baliatzen ditu? Baliabide du ordezkapen lexikala
(sinonimia, antonimia…)?
Zuzentasuna (%26)
Gramatikaren arauak errespetatzen ditu (ortografia, deklinabidea, aditza, 0 2 4 6 8
morfologia, sintaxia...)? Gaiari loturiko lexikoa menperatzen du?
OROTARA
Zuzenketa-oharrak Birzuzenketa-oharrak
............................................................................................... ...............................................................................................
............................................................................................... ...............................................................................................
............................................................................................... ...............................................................................................
............................................................................................... ...............................................................................................
............................................................................................... ...............................................................................................
............................................................................................... ...............................................................................................
............................................................................................... ...............................................................................................
............................................................................................... ...............................................................................................
Atzeko aldean jarrai dezakezu.... Atzeko aldean jarrai dezakezu....
8
... 2. MAILA (B2)
2. maila (B2) I Azterketa idatzia I A eredua

Deiturak: ....................................................................................................................
Izena: ................................................................... NA: ...............................
Azterketa idatziak bi zati izango ditu: Ordubete eta 45 minutu izango

• Irakurmena dituzu osorik egiteko.
• Idazmena

Irakurmena 10 20 45 min inguru

Azterketa ... ... ... ...
idatzia Idazmena 15 30 60 min inguru
......................... .............................. ............................. ...................................
Guztira 25 50 1 h 45 min
1
...
2. MAILA (B2) A eredua
Irakurmena
Tigreei buruzko artikulu bat irakurriko duzu.
Egitekoa
Irakur ezazu artikulua, eta ondorengo orrian aurkitu testutik kendutako zatiak. Idatzi
testuko zatien letrak laukietan, adibidean egiten den bezala.
0 adibidea da. Esaldi bat sobera dago.
— 1. testua —
Orroa isil ez dadin
oan den mende hasieratik gaur arte, mende tako ordezkariek, adibidez, onartu dute arazoak izango
J bakar batean alegia, munduan bizi ziren tigreen

%97 desagertu dira. ……(0)…… Bederatzi es-
pezietatik, gainera, hiru desagertu dira jada: Baliko ti-
dituztela adostutakoa bete ahal izateko.
Herri guztiek asmo onak agertu dituzten arren, tigreak

grea, Javakoa eta Kaspiar itsasokoa. Datuok agerian ez dira hitzekin salbatuko. Habitataren desagertzea
uzten dute animalia kinka larrian dela. Amildegiaren eta isileko ehiza dira, egun, haien arerio nagusiak.
ertzean. Horregatik, goi-bilera egin dute aste honetan ……(4)…… . “Basa faunaren piramidearen gailurrean
Errusian, hango, Txinako eta Indiako eta tigrea bizi den dagoen harraparia da tigrea; eta, hala ere, desager-
Asiako gainontzeko hamar herrietako agintariek, neu- tzeko zorian da. Horrek erakusten digu gure planetako
rriak adosteko asmoz. faunaren egoera zeinen larria den”, salatu dute Natu-
rarentzako Munduko Funtseko ordezkariek.
Asmoa egia bilakatu da, eta herriotako ordezkariek
lortu dute hitzarmena: ……(1)…… . Bestelako neu- Bada beste datu aipagarri bat: aske 3.200 tigre inguru
rririk ere zehaztu dute: batetik, aurrerantzean, uztai- bizi badira, kopurua anitzez handiagoa da eremu itxie-
laren 29a Tigrearen Munduko Eguna izanen da, eta, tan, denera 15.000-20.000 ingurukoa. ……(5)…… .
bestetik, agintariek adostu dute tarteka aste honeta- Haien berezko habitatetik atera, eta bildumazaleen-
koaren gisako goi-bilerak eginen dituztela eta tzako altxor preziatu bilakatu dira.
……(2)…… . Dirua da, hain zuzen ere, gako nagu-
sietako bat. Askok aurrerapauso garrantzitsutzat jo Bizirik, bai eta hilik ere. Tigreen larru marradun ikus-
dute egin berri den bilera, baina adostutako neurriak garria 60.000 euroan saltzen da Tibeten eta Errusian.
martxan jartzeko dirua mahai gainean jartzeko kon- Larruaz gain, ……(6)……. Indian, Txinan eta Nepalen,
promisorik gabe, asmo guztiak hutsean gera daitez- besteak beste, medikuntza tradizionalean.
keela azpimarratu dute.
Animalia dotorea, indartsua eta arina tigrea. Ikusgarria.
Bileran, 330 milioi dolarreko programa onartu dute Beltza, berriz, haren oraina, eta are beltzagoa haren
parte-hartzaileek. ……(3)……. Laos eta Butan herrie- etorkizuna, ……(7)…….
-----------------------------------
Edurne Elizondo, moldatua
(Berria, 2010-11-28)
2
... 2. MAILA (B2) A eredua
— 1. testua —
Jarri testu zati bakoitza dagokion hutsunean. Idatzi erantzunak beheko laukian,
adibidean egiten den bezala. Esaldi bat sobera dago.
A.- Herri guztiek euren ekarpena egiteko aukera izanen ote duten, hala ere, ez dago
batere argi.
B.- 2022 urterako tigreen kopurua bikoizteko konpromisoa hartu dute.
C.- Zoologikoetan eta zirkuetan ez ezik, mundu osoan badira gizakien esku haien
etxeetan bizi diren milaka tigre.
D.- tigrea babesteko dirua biltzeko fondoa sortuko dutela.
E.- haien hezurrak eta kaskezurrak ere erabiltzen dira
F.- Duela ehun urte, 100.000tik gora tigre bazen; gaur, 3.200 inguru
besterik ez.
G.- haren aldeko neurri eraginkorrak hartzen ez badira, behintzat.
I.- Bai eta haien harrapakinen desagertzea ere, gizakiaren jardueraren ondorioz.
H.- Negozioa, hala ere, ez da hor bukatzen.
Aukeratu testu zatiak eta idatzi letrak laukietan, adibidean egiten den bezala.
0.- F 1.- 2.- 3.- 4.- 5.- 6.- 7.-
3
...
Irakurmena
Lovecraft idazleari buruzko testua irakurri.
Egitekoa
Irakur ezazu artikulua, eta ondoren idatzi erantzunak beheko laukian, adibidean egiten den
bezala.
— 2. testua —
Lovecraft
otoreago gelditze aldera, beharbada esan diren antzinako zibilizazio ilunak. Euskal literaturan
D beharko nuke Michel Houellebecq-ek eskaini

zion biografia txikiari esker ezagutu nuela,
baina gezurra litzateke. Iron Maiden taldearen disko
nekez aurkituko ditugun gauzak, alegia, literatura fan-
tastikoa ez baita gehiegi egiten gure artean.
batek eman zidan haren lehendabiziko berria, zuze- Edonola ere, orain badugu aukera Lovecraft euska-
nean grabatutako disko bikoitz batek, hain juxtu ere. raz irakurtzeko, haren nobela bat argitaratu baitute
Azaleko marrazkian, zonbi bat bere hilobitik ateratzen; berriki Literatura Unibertsala sailean, Aurora Ruiz
hilarrian, poesia lerro batzuk eta sinadura bat: H. P. Benitok euskaratuta: Eromenaren Mendietan. Nik,
Lovecraft. akaso, beste bat hobetsiko nuen, Charles Dexter
Warden kasua, adibidez, baina, tira, hori gustu kon-
Geroxeago liburuak ailegatu ziren. Lehenik, gaztela- tua da.
niaz, Alianza argitaletxeak egindako edizioetan, eta
ondoren, ingelesez, Penguinen eskutik. Durangoko liburu berri guztiekin batera iritsi zaigu itzul-
pen hau, baina egile ezezagun samar baten lana iza-
Ipuinak idatzi zituen batez ere, eta nobela laburrak, eta nik, genero baztertu batekoa, bada, pena litzateke
bertan mundu berezia sortu zuen, izuaren eta zientzia- behar duen arreta guztia lortuko ez balu. Nik, behinik
-fikzioaren arteko mugan. Haren liburuetan badira es- behin, badut zer irakurria Eguberri hauetan.
paziotik heldu diren formarik gabeko izaki beldurgarriak,
huts egindako esperimentu izugarriak eta lur azpian bizi Eta itzultzaileari, esker mila.
-----------------------------------
Santi Leone, moldatua,
(Berria, 2011-01-02)
4
— 2. testua —
Adibidea:
0. Zer aipatzen da Houllebecq-i buruz?
a. Lovecraft-i buruzko biografia idatzi zuela.
b. Oso dotore idazten zuela.
c. Lovecraft-i esker ezagutu zuela kazetariak.
1. Zelan ezagutu zuen kazetariak Lovecraft?

a. Disko baten grabazioan.
b. Disko baten azaleko hilarrian idatzirik zegoen olerki baten bidez.
c. Disko baten azalean zegoen liburu baten izenburua ikusita.
2. Nolakoak dira idazlearen lanak?

a. Beldur eta izaki misteriotsuz betetako olerkiak.
b. Ulertzen zailak diren ipuinak eta zientzia-fikziozko nobelak.
c. Beldur eta zientzia-fikzioaren mugakideak.
3. Zer aipatzen da gure literaturaz?

a. Ez dela erraza horrelako literatura-lanak aurkitzea.
b. Genero horrek maila gutxi duela.
c. Neketsua dela genero hori lantzea.
4. Zein da ”Eromenaren mendietan” izeneko liburua?

a. Kazetariari gehien gustatzen zaiona.
b. Aurora Ruiz Benitok zuzentzen duen argitaletxeak eskaintzen duena.
c. Duela gutxi euskaratu duten idazle atzerritar baten lana.
5. Zein da kazetariaren beldurra?

a. Liburuak behar besteko harrera ez izatea.
b. Eleberriak azokan aurkezten diren hainbat libururen lehia izatea.
c. Azokako gainontzeko itzulpen-lanek adinako arretarik ez lortzea.
6. Nori adierazten dio bere eskerrona kazetariak?

a. Lovecraft-i.
b. Ruiz Benitori.
c. Houellebcq-i.
Aukera ezazu erantzun egokia eta jar ezazu dagokion letra ondoko laukietan
0.- A 1.- 2.- 3.- 4.- 5.- 6.-
5
...
Irakurmena
Iparraldeko txokolateari buruzko testua irakurri.
Egitekoa
Ariketa honetan bereizi egin dira elkarrizketa bateko galderak (orrialde honetan) eta
erantzunak (hurrengo orrialdean). Jarri galdera bakoitzari dagokion erantzuna beheko
laukian, adibidean egiten den bezala. Kontuan izan bi erantzun sobera daudela eta
0 zenbakikoa adibidea dela.
— 3. testua —
“Iparraldean txokolatea izugarri zaharra da,
anitz txokolategi bazen nonahi“
Txokolatea egiten dute Pantxoa Bimboire eta Maddi Etcheverryk, ohiko erara, artesanala. Algortan
hitzaldia eta euren produktuen dastatzea eskaini ondoren, Pantxoak erantzuna eman die gure
galderei.
Galderak:
0.- Txokolatea egiten duzue, ”ohiko ekoizpena”, zer esan nahi du horrek?
1.- Produktu naturalak erabiltzen dituzue?
2.- Hobea da zuen txokolatea? Zer alde dago txokolate industrialarekin?
3.- Eta ohikoa da Euskal Herrian txokolatea egitea zuen moduan?
4.- Asko saltzen duzue?
5.- Bestelako gozokiak ere egiten dituzue?
6.- Eta esportatzen duzue?
7.- Gaurkoa bezalako ekitaldirik maiz egiten duzue?
6
— 3. testua —
Erantzunak:
A.- Nik ezin dezaket hori esan. Argi dagoena da lan egiteko modua eta azken emaitza
oso ezberdinak direla. Guk kalitatea bermatzen dugu, baina nork bere gustua izango
du.
B.- Orain arte iraun dugu, eta seme-alabak jarraitzeko prest daude. Beraz, ez gara
horren beldur.
C.- Bai. Kakao-haziak geuk erosten ditugu. Hazia erre ondoren puskatu egiten dugu eta
ingurua kentzen diogu. Horrela kakaoa lortzen dugu, gero kafearekin, esnegainarekin
edo edozein gauzarekin nahastuko duguna. Beraz, prozesu osoa kontrolatzen dugu
kalitatezko produktu naturala egin ahal izateko.
D.- Bai. Turroiak eta bestelako produktuak egiten ditugu, baina gehiena txokolatea.
E.- Beno, saltzen da; gozokia saltzen dugu, baina txokolate beroa ere bai. Azken hau
gorantz doan kontsumo mota da.
F.- Gutxitan. Behin batez egon ginen Oñatin Iparraldeari buruzko aste batean, baina
bestela gutxitan. Oraingo honetan oso gustura egon gara gure lana ezagutzera
eman dugulako, eta gainera euskaraz!
G.- Nire amatxi zenak erosi zuen denda 1930ean eta gurea hirugarren
belaunaldia da negozioan. Beste lan batzuk ere baditugu, baina etxeko
negozioari lotuta jarraitzen dugu, eta, gainera, ez dugu batere aldatu
txokolatea egiteko modua.
H.- Sariak jasotzea beti garrantzitsua da, horrek adierazten du bide onetik goazela.
I.- Orain ez. Iparraldean txokolatea izugarri zaharra da, anitz txokolategi bazen nonahi.
Baionan bertan baziren hamar txokolategi alde berean, baina marka handiak gauzak
industrialki egiten hasi zirenean, gehienek porrot egin zuten. Gutxi gara jarraitzen
dugunok.
J.- Orain gutxi hasi gara. Kantitatea txikia da, baina zati txiki bat Tokiora eta Estatu
Batuetara bidaltzen dugu.
0.- G 1.- 2.- 3.- 4.- 5.- 6.- 7.-
7
...
Idazmena
Egitekoa
Jarraian, iritzia emateko proposatzen zaizkizun bi gaietako bat aukeratu behar duzu
(kontuan hartu zer eskatzen den).
Oharrak:
• Gogoratu gutxieneko hitz kopurua bete behar duzula. Gutxienez, 200 hitz idatzi behar
dituzu.
• Idazlana zuzentzean arlo hauek hartuko dira kontuan:
- eskatutakoari erantzun diozun
- testu egokia osatu duzun
- euskara egokia, zuzena eta aberatsa erabili duzun
• Idazteko boligrafoa erabili (zirriborroetarako arkatza erabil dezakezu).
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
8
Aukeran dituzun bi gaietatik bat egin behar duzu.
1.gaia: Irakasleen bajak arazo psikologikoak direla eta.
Egoera:
Auzoko aldizkarian honako berria irakurri duzu:
“Herriko eskolan bost irakasle daude bajan arazo psikologikoak direla eta.”
Berria irakurtzean jakin duzu zuk DBH egin zenuen eskolako irakasleak direla.
Egitekoa:
Irakurri duzun berriaren gaineko iritzia idatzi behar duzu aipatutako aldizkariko
irakurleen txokora bidaltzeko. Horretarako, ondoko puntu hauek erabil ditzakezu,
nahi izanez gero.
- Horrelako bajen arrazoiak.
- Irakasleen lana lehen eta orain.
- Ikasleen eta gurasoen jokabideak.
- Egon litezkeen irtenbideak.
2. gaia: Tabakoaren lege berria.
Egoera:
Tabakoaren lege berriari buruzko inkesta egin dute euskaltegiko aldizkarian. Galdera honako
hau izan da:
“Tabakoaren legeak ekarri digun aldaketa onerako ala txarrerako izan da?”
Orain arteko emaitzak nahiko parekatuak dira: %55 legearen alde eta %45 aurka.
Egitekoa:
Inkestan egindako galdera dela eta, zure iritzia eman behar duzu aldizkariaren foro
irekian. Horretarako, ondoko puntu hauek erabil ditzakezu, nahi izanez gero:
- Alde onak eta txarrak.
- Gure ohituretan izan dituen aldaketak.
- Ekarri dituen ondorio ekonomikoak.
- Zerbait aldatzekotan zer aldatu beharko litzateke?
9
...
Gaia: .........................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
5 ........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
10 ........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
15 ........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
20 ........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
25 ........................................................................................................................................
10
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
30 ........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
35 ........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
40 ........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
45 ........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
50 ........................................................................................................................................
11
...
BIGARREN MAILAKO AZTERKETAREN ZATIAK
ETA PUNTUAZIOA:
Proba idatzia 50 Irakurmena gutxienez 10 20 puntu 45 min inguru
Gainditzeko 25 Idazmena gutxienez 15 30 puntu 60 min inguru
Ahozko proba 50 Entzumena gutxienez 10 20 puntu 25 min inguru

Gainditzeko 25 Mintzamena gutxienez 15 30 puntu 10 min inguru
......................... .............................. ............................
Guztira gutxienez 50 100 puntu
Agiria eskuratzeko gutxienez 50 puntu beharko dituzu, 25 proba bakoitzean.

Agiria eskuratzeko ezinbestekoa da bi probetan (idatzian eta ahozkoan) gai izatea.
Emaitza bakarra emango da: GAI/EZ GAI.
Hauek dira idazmena zuzentzeko irizpideak:

IKUSPEGI OROKORRA. Eginkizuna betetzea, erraz ulertzea lehenbiziko
irakurketan. Koherentea izatea, hari logiko bati jarraitzea.
BALIABIDE LINGUISTIKOAK (ABERASTASUNA). Lexikoaren aberastasuna.
Erregistroa. Egitura aberatsak. Antolatzaileak, lokailuak, kohesio-formak.
Testu motari dagokion egitura.
ZUZENTASUNA. Mailari dagozkion egitura morfosintaktikoen erabilera.
Lexikoaren erabilera. Puntuazioa. Ortografia.
12
A EREDUA
IRAKURMENA
1. testua
7x 1 = 7 puntu
adibidea
A 0 1 2 3 4 5 6 7
EREDUA
F B D A I C E G
Denera, 7 puntu, gehienez.
2. Testua
6 x 1 = 6 puntu
adibidea
A 0 1 2 3 4 5 6
EREDUA
A B C A C A B
3. Testua
7x 1 = 7 puntu
adibidea
A 0 1 2 3 4 5 6 7
EREDUA
G C A I E D J F
Irakurmena, denera 20 puntu, gehienez.

maketa entzumena 2E9A 06/06/11 11:07 Página 1
2. maila I Entzumena I 2E9 I A eredua

Deiturak: ....................................................................................................................
Izena: ................................................................... NA: ...............................
Ahozko azterketak bi zati izango ditu: Entzumenaren ondoren, mintzameneko

• Entzumena azterketa izango duzu.
• Mintzamena Entzumena amaitu ondoren, 10 minutu
izango dituzu mintzameneko proba
prestatzeko.

Entzumena 10 20 25 min inguru

Ahozko ... ... ... ...
azterketa Mintzamena 15 30 10 min inguru
......................... .............................. .............................
Guztira 25 50
1
...
1. MAILA Entzumena 2E9 A eredua
Entzumena
1.TESTUA
Ondoren, gasaren eta argindarraren faktura bateratuaren gaiari buruz hitz egingo
digu Jose Luis Segurak Euskadi Irratiko irratsaio honetan.
Entzungaia bi aldiz entzungo duzu.
Entzuten duzun bitartean aukeratu erantzun zuzena.
Adibidea:
0. Zer eskaintzen dute etxeetara bisitan datozen saltzaileek?
a. Deskontuak, argindarra eta gasaren fakturak bateratuz gero.
b. Argindarra gutxiago ordaintzeko aholkuak.
c. Argindarra eta gasaren faktura bateratuak ulertzeko azalpenak.
1. Zer eskatzen du saltzaileak eskaintza hori egiterakoan?
a. Lehendik beste argindar-enpresa batekin kontratua izatea.
b. Azken kontratuaren kopia bat erakustea.
c. Ordaindutako faktura bat erakustea.
2. Zer ezartzen du kontsumitzaileen babeserako legeak atez ateko kontratuei buruz?
a. Gutxi batzuetan bakarrik egin daitekeela atzera.
b. Mota honetako kontratuetan atzera egin daitekeela.
c. Ohiko tokietatik kanpo ezin dela kontraturik sinatu.
3. Nor dago derrigortuta atzera egiteko eskubidearen berri ematera?
a. Komertzialek egin behar dute.
b. Kontsumitzaileen elkarteak.
c. Berez, inor ez dago horretara derrigortuta.
4. Zein epetan egin daiteke atzera?
a. Hamabost lan-eguneko epean.
b. Zazpi egun naturaleko epean.
c. Hamar egun naturaleko epean.
5. Zer egin behar du enpresak kontsumitzaileak atzera egin duela jakiten duenean?
a. Kontratua deuseztatu eta gure datuak isilpean gorde.
b. Kontratua bertan behera utzi eta gure datuak ezabatu.
c. Gure datuak artxibo berezi batean gorde eta kontratua zuzendu.
6. Nork egiten du faktura bateratuen fakturazioa?
a. Gasa ekoizten duen enpresak.
b. Argindarra ekoizten duen enpresak.
c. Guk kontratua sinatzea lortu duen enpresak.
7. Zein arazo-motaren aurrean erantzun behar du fakturatzaileak?
a. Zerbitzuarekin sortzen den edozein arazoren aurrean.
b. Arazo-mota jakin baten aurrean bakarrik erantzun behar du.
c. Ekoizlearekin sortzen diren arazoen aurrean bakarrik.
Aukera ezazu erantzun egokia eta jar ezazu dagokion letra ondoko laukietan.
0.- a 1.- 2.- 3.- 4.- 5.- 6.- 7.-
2
... 1. MAILA Entzumena 2E9 A eredua
2.TESTUA
Ondoren, Jacquelin Du Pré-ri buruzko musika-saioaren aurkezpena dugu entzungai.
Adibidea:
0. Gaurko saioan entzungo dugun obra nork egin zuen ezagun?
a. Jacquelin Du Prék.
b. Rostropovichek.
c. Pau Casalsek.
1. Zeri buruzko liburua idatzi zuten Jacquelin Du Préren anaiak eta ahizpak?
a. Bere musika-joerari buruzkoa.
b. Bere bizitzari buruzkoa.
c. Bere ibilbide artistikoan izan zituen maisuei buruzkoa.
2. Nondik etorri zitzaion Jacquelini txeloa jotzeko zaletasuna?
a. 5 urte zituela izan zuen opari batetik.
b. Txikitan irratian txeloa entzun ondoren.
c. Bere familiak musikarako zuen zaletasunetik.
3. Zergatik ez zuen obra hau Rostropovichek interpretatzen Jacquelinek egin
ondoren?
a. Jacquelin Du Prék baino hobeto ezin zuelako egin.
b. Istripu baten ondorioz elbarri geratu zelako.
c. Gaixotasun larri baten ondorioz hil zelako.
4. Entzungo dugun bertsioan zein dira parte-hartzaileak?
a. Daniel Barenboim pianoa joz eta Jacquelin Du Pré zuzendari lanean.
b. Jacquelin Du Pré zuzendari lanean eta Daniel Barenboim txeloarekin.
c. Jacquelin Du Pré txeloa jotzen eta Daniel Barenboim zuzendari lanean.
5. Nola hil zen Jacquelin Du Pré?
a. Gaixotasun baten ondorioz.
b. Istripu baten ondorioz.
c. Pozoinduta hil zen.
6. Entzungo dugun obra hau nolakoa da?
a. Kantu lasai bat, ahotsik gabekoa.
b. Gaixoak lasaitzeko kantu bat.
c. Ahots goxoko kantu lasai bat.
0.- a 1.- 2.- 3.- 4.- 5.- 6.-
3
...
1. MAILA Entzumena 2E9 A eredua
3.TESTUA
Ondoren, Euskadi Irratiko saio batean, HIESaren egunari buruzko informazioa entzungo duzu.
Adibidea:
0. Zein da HIESaren eguna?
a. Abuztuaren 2a.
b. Abuztuaren lehen eguna.
c. Abenduaren 1a.
1. Zer aldarrikatu nahi dute osasun-agintariek?
a. Diagnostikoa beraiek egitea eta ez beste norbaitek.
b. Diagnostiko egokia egitea.
c. Diagnostiko goiztiarra egitea.
2. Zein da gaur egun HIESa duenaren profila?
a. Gizonezkoa, homosexuala eta 50 urtetik gorakoa.
b. Gizonezkoa, heterosexuala eta 50 urte ingurukoa.
c. Gizonezkoa, homosexuala eta 50 urte ingurukoa.
3. Zenbat test egin dira Gipuzkoan?
a. Hiru milatik gora.
b. Hiru milara ez dira iritsi.
c. Lau mila inguru.
4. Zer jende mota joaten da probak egitera gehienbat?
a. Gizonezkoa, heterosexuala eta 30 urte ingurukoa.
b. Gizonezkoa, homosexuala eta 50 urte ingurukoa.
c. Gizonezkoa, homosexuala eta 50 urte baino gutxiagokoa.
5. Probak egitera etortzen den jendeak zer arreta jartzen dio HIESari?
a. Informazio gutxi daukate.
b. Informazio ona dutelako etortzen dira.
c. Informazioa lortzea oso zaila zaie.
6. Seropositiboa izatea eta HIESa izatea gauza bera dela pentsatzen du jendeak?
a. Botikariak ezetz pentsatzen du.
b. Askotan hala dela pentsatzen du jendeak.
c. Sendagilearengana joan arte gauza bera dela pentsatzen du jendeak.
7. Nola egiten da HIESaren aurkako froga?
a. Odola atera eta 15 egunera emaitzak ematen dira.
b. Odola atera eta 15 minutura aztertzen da.
c. Egunean bertan 15 minutuan jakiten da emaitza.
0.- c 1.- 2.- 3.- 4.- 5.- 6.- 7.-
4
... 1. MAILA Entzumena 2E9 A eredua
ZUZENKETA-ORRIA
(2. MAILA)
2E 9
A eredua
1. TESTUA: Gasaren eta argindarraren faktura bateratua
0.- A 1.- C 2.- B 3.- A 4.- B 5.- B 6.- C 7.- A
2. TESTUA: Jacquelin Du Pré
0. - A 1.- B 2.- B 3.- A 4.- C 5.- A 6.- A
3. TESTUA: Hiesaren eguna
0.- C 1.- C 2.- B 3.- A 4.- C 5.- A 6.- A 7.- C

2. MAILA (B2)
Azterketa idatzia
A
E RE DUA
Deiturak: _________________________________________________________
Izena: ____________________________ NA: ___________________________
*********************************
Azterketa idatziak bi zati izango ditu

Irakurmena
Idazmena
Eta ordubete eta 45 minutu izango dituzu osorik egiteko.
Puntuazioa Puntuazioa Proposaturiko

ARIKETA gutxienez gehienez denbora
Azterketa idatzia Irakurmena 10 20 45 min inguru
Idazmena 15 30 60 min inguru
Irakurmena eta idazmena 25 50 1 h 45 min
2010eko bigarren deialdia

IRAKURMENA
1. TESTUA
Katalunian sortu den eztabaidari buruzko artikulua irakurri.
Egitekoa
Irakur ezazu artikulua, eta ondoren idatzi erantzunak beheko laukian, adibidean egiten den
bezala.
Zezen-plaza ixtear?
Festa eta kultura dira batzuen ustez; beste batzuen iritziz tortura onartezina.
Zezenketen aldekoak zein kontrakoak daude Herrialde Katalanetan, beste herrialde
batzuetan bezala. Baina zezenketak, gaur egunean, egin egiten dira. Ordea, hori
aldatzeko aukera gertuago egon liteke orain. Izan ere, zezenketak debekatzeko,
Kataluniako Parlamentuan aurkeztutako herri ekimen bati baiezkoa eman berri dio
diputatuen gehiengoak. Dena den, ekimenak bide luzea du oraindik lege bihurtu arte.
Prou! plataformak aurkeztu du ekimen legegilea, zezenketak debekatzearen

aldeko sinadura eman duten 180.000 herritarren babesa lortu ostean; ekimena
aurkezteko behar zituzten sinaduren hirukoitza, hain justu. Zezenketen aldeko
elkarteak, ordea, ez daude etsia hartzeko prest eta “partida” amaitzeko asko falta dela
adierazten dute.
Zezenketen kontrako ekimenak ez dira atzo goizekoak, eta azkeneko honen

sustatzaileek eskatzen dutena da Animaliak Babesteko Kataluniako Legea aldatzeko.
Horrela “zezenketak eta animalia hiltzea dakarten ikuskizunak” debekatzeko. Hala
ere, “correbous” deritzonak bazter utzi dituzte -zezenari adarretan sua darion gailua
jarri eta kaleetatik askatzean datza, eta Kataluniako zenbait herritan tradizio handia
dauka-. Ekimenak aurrera eginez gero, Bartzelonako Monumental zezen-plazari
eragingo lioke bereziki, Katalunia osoan jardunean den bakarra baita.
Parlamentuaren bozketaren aurreko asteetan eztabaida latza piztu da. Auziak

hedabideetan izan duen oihartzunaren erakusle izan zen atzoko bozketa. Izan ere,
bozketa sekretua izan zen, eta hori ez da batere ohikoa Kataluniako Parlamentuan.
Are gehiago, bozkatzeko orduan diputatu bat baino gehiago ezkutatu zen egunkari
baten atzean, argazki “konprometituak” saiheste aldera.
Ainhoa Sarasola (Berria. 09-12-19. Moldatuta)
-2-
Adibidea:
0. Zein jarrera dute Katalunian zezenketen aurrean?
a) Gehiago dira zezenen aldekoak aurkakoak baino.
b) Gehienen ustez zezenak kultura-adierazgarri dira.
c) Zezenen aldekoak zein kontrakoak daude.
1. Zer gertatuko da Parlamentuan onartutakoarekin?
a) Hemendik aurrera zezenketak debekatu egingo dira.
b) Bide luzea egin beharko du lege bihurtu arte.
c) Gutxi falta da zezenketak betiko debekatzeko.
2. Zer lortu dute Prou! plataformakoek?
a) Behar zituzten sinadurak justu-justu lortu dituzte.
b) Legea aldatzea lortu dute.
c) Behar zituzten sinadurak baino askoz gehiago lortu dituzte.
3. Zein ondorio izango lituzke lege-aldaketak?
a) Animaliek parte hartzen duten ikuskizunak debekatzea.
b) Animaliak ikuskizunetan hiltzea debekatzea.
c) Herri batzuetako ”correbous” izenekoak baztertuta gelditzea.
4. Zer eragin du Parlamentuaren bozketak?
a) Eztabaida sutsuak komunikabideetan.
b) Pertsona batzuek auzitegietara jotzea.
c) Oihartzun handia ondorengo asteetan.
5. Zer gertatu zen bozketaren egunean?
a) Ez zen argazkirik onartu.
b) Batzuek ez zuten bere botoa agertzerik nahi izan.
c) Banan-banan eman zuten botoa parlamentarioek.
Aukera ezazu erantzun egokia eta jar ezazu dagokion letra ondoko laukietan:
0.- C 1.- 2.- 3.- 4.- 5.-
-3-
2. TESTUA
Elhuyar aldizkarian argitaratutako artikulu bat irakurriko duzu.
Egitekoa
Irakur ezazu artikulua, eta ondorengo orrian aurkitu testutik kendutako zatiak.
Idatzi testuko zatien letrak laukietan, adibidean egiten den bezala.
BIGOREXIA
Bigorexia deituriko gaixotasuna edo patologia 1993an diagnostikatu zuen lehen
aldiz Estatu Batuetako Harrison Pope psikiatrak, Harvardeko Medikuntza
Fakultatean. Eritasun hau jasaten duen pertsonaren gorputza giharra izaten da batez
ere. Normalean, ___________0_________.
Geroz eta gihartsuago egoteko eta horri eutsi ahal izateko, hainbat bide erabiltzen
ditu. Gimnasioan ordu ugari ematen ditu egunero, ia bigarren etxea bilakatzeraino.
Modu obsesiboan egiten du kirola. Tamalez, ________1_________. Egun batean
gimnasiora joan gabe geratuz gero, egonezina izaten du, horrek gihar-bolumena
galtzea eragingo diola pentsatzen baitu.
Elikadurari dagokionez, ______________2_____________. Arrautza egosiaren
zuringo asko jaten ditu –20 arrautza-zuringo jan ditzake egunean–, gantz gutxien
duten haragi eta arrainak, esneki gaingabetuak… Helburua geroz eta gorputz
gihartsuago eta indartsuagoa lortzea da.
Dieta desorekatua egiteaz gain, gihar-masaren ekoizpena handitzeko esteroideak
eta anbolizanteak hartzen ditu, eta horiek oso ondorio kaltegarriak dituzte:
______________3_____________.
Neurri horiek guztiak hartu eta jendearen begietara gihar gehiegi izan arren,
bigorexia duena ez da horretaz ohartzen, eta ez du inoiz bere burua nahiko gihartsu
ikusten. Argi dago, beraz, beste elikadura-nahaste batzuetan bezala,
_______________4______________. Eragileetako bat gizarteak modu batera edo
bestera inposatzen dituen gorputz-irudien patroiak dira.
Gizonezkoetan emakumezkoetan baino ugariagoa da gaixotasun hau, eta batez ere
kulturismoa egiten dutenen artean zabaldu da, _____________5__________.
Ikerketek diotenez, gimnasiora maiz joaten diren pertsonen %10ek izaten ditu
horrelako arazoak.
_______________6____________: autoestimu txikia, izaera itxia, heldutasun falta,
gizartean integratzeko arazoak, depresioa… Gainera, bizitza nolabaiteko erritual
bilakatzen du: egunean zehar zer jan antolatu, oso maiz pisatzen da, etengabe
begiratzen dio ispiluari zenbat gihar irabazi edo galdu duen egiaztatzeko.
Bigorexiak, ondorio psikologikoez gainera, lehen aipatu ditugun anabolizanteen
ondorio fisiko eta estetiko ugari ere baditu: ___________7_________. Gainera, dieta
izugarri desorekatzen denez, gibelak eta giltzurrunek izugarrizko lana egin behar
izaten dute proteinen hondakinak kanporatu ahal izateko. Beraz, ez da harritzekoa
kalteak izatea bi organo horietan.
Tratamendu nagusia psikologikoa da. _____________8__________. Bestetik, eta
tratamendu psikologikoarekin batera, dieta orekatua zein den jakiteko eta hori egin
ahal izateko oinarriak ezartzeko oso beharrezkoa da elikaduraren arloko heziketa.
Elhuyar aldizkaria (2004/04/01)
-4-
Lotu testu zatiak hutsuneekin. Idatzi erantzunak beheko laukian, adibidean egiten den bezala.
A.- gorputzaren eta buruaren arteko proportzio eza, hezur eta artikulazioetako arazoak,
arintasun falta, tendoi laburragoak …
B.- anorexia eta bulimia esaterako, gorputzaren irudiarekin erlazionatutako arazoa dela
C.- bigorexia duenak izugarri handitzen du dietako proteina kantitatea
D.- kasu horretan kirolaren helburua ez da izaten osasuntsuago egotea, baizik eta gihar
gehiago izatea
E.- Pertsona horren autoestimua handitu behar da, eta gorputza den bezalakoa onartzen
eta maitatzen ikasi
F.- gaixoak oso argal ikusten du bere burua eta gorputz gihartsua izatea obsesio
eta helburu nagusi bilakatzen da
G.- bihotz eta zirkulazio gaixotasunak izateko arriskua handitzen dute, gibeleko arazoak,
barrabilen tamaina txikitzen dute, erekzio-arazoak sortu, eta prostatako minbizia
izateko arriskua handitu
H.- nahiz eta horrek ez duen esan nahi kirol hori egiten duten guztiak gaixo daudenik
I.- Bigorexia duen pertsonaren ezaugarri psikologikoak beste elikadura-nahasteak

dituztenen ezaugarrien oso antzekoak izaten dira
0.- F 1.- 2.- 3.- 4.- 5.- 6.- 7.- 8.-
-5-
3. TESTUA
Joxe Rojasek Aizu! aldizkarian idatzitako artikulu bat irakurriko duzu.
Non hago?
(1. paragrafoa) “Nun hago, zer larretan, Urepeleko
artzaina?”. Horixe Xabier Leteren zalantza. Nago ni
ez duela benetan jakin nahi; bestela Googleri
galdetu eta berak erantzungo lioke di-da: “
Hurrengo biribilgunean, segi ezkerretara, hirugarren
irteera”. Eta hantxe, edo ez oso urrun ibiliko da,
seguru.
(2. Honezkero jakingo duzue, bada,

paragrafoa)
Googlek zerbitzu berria erantsi diola bere

eskaintzari: Latitude izenekoa. Telefonia eta Wi-Fi
antena nagusien kokapenean oinarrituta, Latitude
berria edozein segapotoren kokapena atzemateko
gauza da, baina hori bai, beti ere erabiltzailearen
aldez aurreko baimenarekin. “Ez izan gaiztoa”,
horixe omen da Googleren lehen mandamendua.
(5. paragrafoa) Alter ego paranoikoari lasaitzeko pilula
Eta tira, beharbada bai, agian izango dira
(3. paragrafoa) emanda ere, panorama ez da askoz ere
oso jatorrak, eta ez dute inor lokalizatuko haren lasaigarriagoa: Google publizitate enpresa bat da
aldez aurreko baimena izan barik. Baina, ai, publiko azken finean, eta gure kokapenaren berri
handiari zerbitzu hori eskaintzeko aukera teknikoa publizitatea hobeto saltzeko baino ez du nahi, akaso.
badute… Zer egin ahal izango dute etxe barruan, Herriko Telepizzatik gertu gabiltzanean, euro pare
bezero pribilegiatu, handi eta boteretsuen eskariz? bateko deskontu birtuala helarazi nahi digu,
Noizdanik dira gutako bakoitza non dagoen jakiteko seguruenik, pizzeriaren salmentak igo eta bide batez
gauza? Zer gehiago jakin dezakete gu konturatu publizitate sarrerak handitzeko asmoz… Ikusi al
gabe? duzue Minority Report? Bada, horrelako zer edo zer,
baina inoren erretina eskaneatu beharrik gabe.
Eta, txarrena dena, zenbat denbora
(4. paragrafoa) Edonola ere, ileak lazteko moduko perspektiba,
beharko dute guri buruz horrenbeste jakitea ezta?
normaltzat jo dezagun? Ez da oso zaila
imajinatzea, esate baterako, hemendik hilabete
batzuetara fabrikatzen diren sakelako telefono JOXE ROJAS
askotan Latitude hori ezer adierazi gabe aktibatuta aizu! 2009ko martxoa
etortzea, eta horren jakinarazpena inork irakurtzen
ez dituen lizentzia mardul horietako puntu
ezkuturen batean egotea. Badakizue: “Telefono
hau erabilita, erabiltzaileak onartzen du badela A
eta B eta Cren jakitun, eta baimena ematen dio
fabrikanteari D eta E eta F egin ditzan”, “ez zabaldu
kutxa hau lizentziarekin ados ez bazaude” eta
enparauak…
-6-
1. egitekoa
Irakurri testua eta ondorengo galderari erantzun. Testuan esaten dena kontuan izan, eta
aukeratu erantzun zuzena. Idatzi letra laukian.
Aukera hauetako zeinek islatzen du ondoen Joxe Rojasek testu honetan adierazi nahi
duena?
a. Gutariko edonor edozein momentutan non dagoen eta kontrolatua izateko aukera
zabaltzen du latitude izeneko eskaintzak. Horrekin guregana edozein gauza helaraz
dezakete.
b. Edozein segapotorekin Wi-Fi antenen bidez harremanetan jartzeko aukera eta

edozein leku eta egoeratan ere komunikatzeko aukera zabaltzen da.
c. Sakelako telefonoa erosten dugunean, kontu handiz irakurri behar ditugu baldintza
guztiak. Bestela, baten batek ziria sartzeko arriskua daukagu.
Idatzi laukian erantzun zuzena:
2. egitekoa
Testuan hitza aurkitu.
Ondoren 4 azalpen irakurriko dituzu. Azalpenari dagokion hitza testuan aurkitu behar
duzu. Gero hitza laukian idatzi.
0 adibidea da.
Adibidea:
0. (2. paragrafoan)
segapotoa
Aldean eramaten dugun telefonoa.
1. (2. paragrafoan)
Lehendik zegoenari zerbait gehitu.
2. (4. paragrafoan)
Berri-ematea, adierazpena
3. (4. paragrafoan)
Jakinaren gainean egon.
4. (5. paragrafoan)
Bidali, igorri
-7-
IDAZMENA
Egitekoa
Jarraian, iritzi-artikulu bat idazteko proposatzen zaizkizun bi gaietako bat aukeratu
behar duzu (kontuan hartu zer eskatzen den).
Oharrak:
- Garbi idatzi eta saiatu letra argia egiten.

- Gogoratu gutxieneko hitz kopurua bete behar duzula. Gutxienez, 200 hitz idatzi
behar dituzu.
- Idazlana zuzentzean arlo hauek hartuko dira kontuan:
eskatutakoari erantzun diozun
testu egokia osatu duzun
euskara egokia, zuzena eta aberatsa erabili duzun
- Idazteko boligrafoa erabili (zirriborroetarako arkatza erabil dezakezu).
-8-
1. gaia
Egunkari batean iritzi-artikulua idatzi behar duzu. Horretarako aukeratu duzun gaia hauxe
da:
DONOSTIAKO UDALAK KALEAN BILUZIK IBILTZEA DEBEKATU DU.
Idatzi zure iritzia. Horretarako, zure esperientzian edo ingurukoenean oinarrituta, ondoko puntu
Zergatik hartu dute erabaki hori?
Erabaki horren alde onak eta txarrak.
Leku guztietan berdin jokatu behar da?
Gaurko ikuspegia eta iraganekoa.
Non daude mugak?
_______________________
2. gaia
Herri-aldizkarian zuen herrian albiste izan den zerbaiti buruz iritzia eman behar duzu.
Oraingo honetan albistea hauxe izan da:
Herriko kaleetan CDak saltzen zituen paperik gabekoa epaitu egingo dute.
Zer iruditzen zaizu berri hau?
Herri batzuetan horrelakoak aparteko auzo batera eramatea proposatu dute.
Horrelakorik erosi ohi duzu?
Zein dira merkatu honen ondorioak?
Egileen kexak bidezkoak dira?
-9-
Gaia:
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
5 _____________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
10 ____________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
15 ____________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
20 ____________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
25 ____________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
30 ____________________________________________________________________________________________
-10-
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
35 ____________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
40 ____________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
45 ____________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
50 ____________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
55 ____________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
60 ____________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
-11-
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
65 ____________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
70 ____________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
75 ____________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
-12-
2. MAILA (B2)
AZTERKETA IDATZIA
2010eko urria
Ereduak
A B
20018 DONOSTIA
Tel.: 943 022 600 Fax: 943 022 601
www.habe.org
IFK: Q 2040002 D
ZUZENKETARAKO OHARRAK
Azterketa bakoitzari idatziaren ebaluazio-fitxa edo emaitzen fitxa bat dagokio. Azterketaren
puntuazioa fitxa horretan idatzi behar da. Ikaslearen datuak fitxan idatzita izango ditu
aztertzaileak.
Azterketaren batean fitxa falta bada, badaezpadako fitxa hutsak ere izango ditu, ikaslearen datuak
eskuz bete eta puntuazioak bertan jartzeko.
Bi trebetasunen emaitzak idatziko dira neurketa fitxan:

IRAKURMENA gehienez, 20 puntu (gutxienez, 10)
IDAZMENA gehienez, 30 puntu (gutxienez, 15)
Aztertzaileen egitekoa hau da:
- Azterketak zuzendu
- Fitxa bete eta emaitza ondo justifikatu
- Azterketak eta fitxak, alfabetikoki ordenatuta, bi multzotan jarri eta HABEra itzuli.
Irakurmena zuzentzeko oharrak
Lehenengo testuak egiteko bakarra du.

Egitekoa: 5 galderari erantzun. Puntu 1 erantzun zuzen bakoitzeko. 5 erantzun dira.
Bigarren testuak egiteko bakarra du.
Egitekoa: kendutako zatiak testuan txertatu. 8 zati dira, eta erantzun zuzen bakoitzeko puntu 1
lortuko du.
Hirugarren testuak 2 egiteko ditu.
1. egitekoa: testuaren informazioa ondoen jasotzen duen zatia aukeratu. Galdera bakarra da,
eta 3 puntu balio du.
2. egitekoa: testuan hitza aurkitu. 4 hitz dira, eta hitz bakoitzak puntu 1 balio du.
Idazmena zuzentzeko oharrak

Akatsak ikusten direnean, zeinu hauek erabili [ ] edo * akatsaren lekua markatzeko eta alboko
ertzean jarri akatsaren laburdura. Arkatza erabili.
Zati luze eta traketsak ertzean marra bertikala jarrita seinalatu.
Ez jarri zuzenketarik edo azalpenik idazlanean, are gutxiago iritzi edo iruzkinik.
Ez ezer azpimarratu.
Idazlanaren ertzetan laburdura hauek erabil litezke akats aipagarrienentzat:
? ulergaitza, √ zerbait falta da, ad aditza, bal baldintzazkoa, dek deklinabidea, erl erlatibozkoa,
konp konparaziozkoa, kom komunztadura, konpl konpletiboa, lex lexikoa, lok lokailua, nom
nominalizazioa, ord hitzen ordena, ort ortografia, punt puntuazioa, sint sintaxia, zg zehar
galdera.
Kontuan izan ebaluazio-irizpideak eta, irizpide bakoitza baloratu ondoren (ikuspegi orokorra,
baliabide linguistikoak eta testuaren zuzentasuna), jarri azken emaitza.
-1-
Gehienez, 30 puntu. Gainditzeko, gutxienez 15 (ikus eranskina).
Zuzenketa-irizpideak
■ BALORAZIO OROKORRA (eskatu zaionari nola erantzun dion eta testua nola biribildu duen)
Eginkizuna bete du (eskatu zaiona erabat bete du / erdizka…)
Testu koherentea egin du (erraz ulertzen da / hari logikoa du…)
Kohesioa du bai esaldien artean, bai paragrafoen artean (antolatzaileak nola...)
Testu mota ongi aukeratu du? (eskatu zaion erregistro formala/informala; testu-motaren egitura…)
Egitekoa: Argitalpen batean iritzia ematea. Bi gai dituzte aukeran, bat egiteko: 1. “Donostiako
udalak kalean biluzik ibiltzea debekatu du”. 2. “Herriko kaleetan CDak saltzen zituen paperik
gabekoa epaitu egingo dute”.
Testu mota: batez ere azalpen-argudiozkoa, tartean narrazioa edo deskribapena azal litezke,
beren esperientzien edo ingurukoenen berri ematean; aholkuak edo gomendioak ere bai,
proposamenak egitean.
Formatoa: aldizkariko iritzi-testua (ikasleen iritziak gai bati buruz). Ez da testu erabat formala. Ez
du formula jakinik ez hasieran eta ez amaieran.
Azterketariari azterketan bertan jakinarazi zaio testuaren aberastasuna eta zuzentasuna
baloratuko direla.
Gidoia edo puntuak input moduan hartu behar dira. Ez dira denak nahitaez erabili behar. Aukeran
ematen zaizkio ikasleari.
■ BALIABIDE LINGUISTIKOAK (aberastasuna baliabideetan: sintaxian eta lexikoan)

Lexiko aberatsa (hitz, esamolde...)
Egitura sintaktiko aberatsak. Antolatzaileak, lokailuak, kohesio-formak…
■ ZUZENTASUNA
Egitura morfosintaktikoen erabilera
Morfologia: izen-sintagma, aditza, deklinabidea….
Lexikoaren erabilera
Akatsek komunikazioa eragozten dute (inoiz ez / zenbaitetan…)
Puntuazio-marken erabilera
Ortografia-akatsak
Ebaluazio-orrian idatzi balorazioa eta puntuazioa, ez azterketan.

Ongi arrazoitu jarritako puntuazioa, batez ere ez gai baldin bada.
Birzuzenketak
Aztertzaileak zalantza handiak baditu azterketa bati puntuazioa ematerakoan, hala adieraziko du
eta birzuzenketa eskatuko du (ebaluazio-fitxan idatzita). Bere emaitza jarriko du, baina zalantzak
dituela esango dio HABEri emaitzak eramaten dituenean. Azterketa hori beste aztertzaile bati
emango zaio berriz zuzentzeko.
-2-
A EREDUA
IRAKURMENA
Puntuak ongi batu, eta batuketa errepasatu. Puntuazioa emateko edo erantzunen bat onartzeko
zalantzarik baldin baduzu, deitu HABEra, ebaluazio atalera, eta galdetu.
1. testua
5x 1 = 5 puntu
adibidea
A
0.- C 1.- B 2.- C 3.- B 4.- A 5.- B
EREDUA
2. Testua
8 x 1 = 8 puntu
adibidea
A 0 1 2 3 4 5 6 7 8
EREDUA
F D C G B H I A E
3. Testua
1. egitekoa, 3 puntu
A
A
EREDUA
adibidea
A 0 1 2 3 4
EREDUA
segapotoa erantsi jakinarazpena jakitun helarazi
-3-
B EREDUA
IRAKURMENA
1. testua
5x 1 = 5 puntu
adibidea
B
0.- C 1.- C 2.- A 3.- C 4.- B 5.- C
EREDUA
2. Testua
8 x 1 = 8 puntu
adibidea
B 0 1 2 3 4 5 6 7 8
EREDUA
F C D E A I H B G
3. Testua
B
C
EREDUA
adibidea
B 0 1 2 3 4
EREDUA
segapotoa gauza (izan) mardul gertu lazteko
-4-
Eranskina
IDAZMENA ZUZENTZEKO BAREMOAK (ESKALA OROKORRA) 2. maila
oso onak 24-25-30

Aukeran eman zaizkion puntuak oso ongi garatuak
Testu motari dagozkion ezaugarri guztiak oso ongi
Testu erabat koherentea (ikuspuntuak oso ongi azalduak eta gaia oso ongi garatua)
Kohesioa oso ona esaldietan bai paragrafoen artean
Hiztegi multzo oso zabala (esamoldeak…)
Egitura multzo oso zabala (forma ezohikoenak…)
Edukirako garrantzitsuak diren hitzak
Hiztegia zuzen erabiltzen du eta ideiak argi adieraziak
Ia akatsik ez, eta baten bat badago mailatik gorakoa
onak 18-19-20
Aukeran eman zaizkion puntuak ongi garatu ditu
Puntu guztiak aipatuak (ikuspuntuak ongi azalduak eta gaia ongi garatua)
Testu motari dagozkion xehetasunetan huts egiteren bat
Esaldietan kohesio ona
Paragrafoen arteko koherentzia eta kohesioa ona
Egitura multzo zabala
Hiztegi hedadura ona
Oro har, hitz garrantzitsuak edukiari begira
Tarteka akatsak, baina gehienetan ideiak argi azaltzen ditu
Mailako formak zuzen, akatsen bat egin badezakete ere
gai 15-16-17
Aukeran eman zaizkion puntuak nahiko ongi garatu ditu
(ikuspuntuak nahiko ongi azalduak eta gaia nahiko ongi garatua)
Testu motari dagozkion puntu batzuetan huts egin du, batez ere zati luzeetan
Erregistroari oro har ongi eusten dio, tarteka esamolde desegokiak erabili baditu ere
Argudioak nahiko ongi erabili ditu eta ikuspuntua nahiko ongi azaldu du
Nolabaiteko kohesioa esaldietan
Deskribapen argiak eta nahiko xeheak, zati luzeetan arazoak izan arren
Batzuetan koherentzia eta kohesio falta paragrafoen artean
Egitura multzo mugatua
Hiztegi hedadura mugatua
Batzuetan oker erabilia, ideia batzuk argi komunikatzen baditu ere
Tarteka hitz garrantzitsuak erabiltzen ditu edukiari begira, baina instrukzioetatik (eredutik) hartutako zatiren bat
edo beste erabiltzen du
Gramatikaren kontrol ona du eta, oro har, ez du ulergarritasun arazorik
Esaldi konplexuak oro har ongi erabili ditu
Komunikazioa eragozten duen akatsik ez du egiten
Akats larriak ez dira ugariak, akats arinak han-hemenka
ez gai 13-14-12
Arazoak izan ditu aukeran eman zaizkion puntuak garatzeko
Ez ditu testu motari dagozkion baldintzak bete
Kohesio falta esaldietan eta paragrafoen artean
Zenbaitetan koherentziarik gabeko testua(ikuspuntuak azaltzeko eta gaia garatzeko arazoak)
Egitura multzo oso mugatua
Hiztegi hedadura oso mugatua
Zenbaitetan oker erabilia
Hitz garrantzitsu gutxi erabiltzen ditu edukiari begiratuta eta instrukzioetatik (eredutik) hartutako zati batzuk
erabiltzen ditu
Komunikazioa eragozten duten akatsik ere egiten du
Akats larriak errepikatuak eta arinak ugari
ez gai garbiak ………………………………….↓9-10-11
Ez du edukiari buruzko punturik garatu (ez du gaia garatu, ez ikuspunturik azaldu)
Koherentziarik eta kohesiorik gabeko testua
Egitura multzorik ez du
Hiztegi hedadurarik ez
Gehienetan hiztegia oker darabil, ideia argi gutxi komunikatzen ditu
Gehienetan akatsak egiten ditu, era askotakoak
5 puntu. Hitz kopurua bete ez dutenak.
BIGARREN MAILAKO AZTERKETA
ZATIAK ETA PUNTUAZIOA
BIGARREN MAILAKO AZTERKETAREN ZATIAK ETA PUNTUAZIOA:
Proba idatzia Irakurmena %20 gutxienez 10 20 puntu 45 min. inguru

50
Idazmena %30 gutxienez 15 30 puntu 60 min.
Ahozko proba Entzumena %20 Gutxienez 10 20 puntu 25 min.

50
Mintzamena %30 gutxienez 15 30 puntu 10 min.
GUZTIRA %100 gutxienez 50 100 puntu
IKUSPEGI OROKORRA. Eginkizuna betetzea, erraz ulertzea lehenbiziko irakurketan. Koherentea izatea, hari logiko bati
jarraitzea.
BALIABIDE LINGUISTIKOAK (ABERASTASUNA). Lexikoaren aberastasuna. Erregistroa. Egitura aberatsak.
Antolatzaileak, lokailuak, kohesio-formak. Testu-motari dagokion egitura.
ZUZENTASUNA. Mailari dagozkion egitura morfosintaktikoen erabilera. Lexikoaren erabilera. Puntuazioa. Ortografia.
-2-
Entzumena
2E 5
A E RE DU A
Deiturak: ________________________________________________________
Izena: __________________________ NA: ___________________________
Ahozko azterketak bi zati izango ditu

Entzumena
Mintzamena
Entzumenaren ondoren, mintzameneko azterketa izango duzu.
Entzumena amaitu ondoren 10 minutu izango dituzu mintzameneko proba prestatzeko.

ARIKETA
Ahozko Entzumena 10 20 25 min inguru
azterketa
Mintzamena 15 30 15 min inguru
Guztira 25 50
2010eko bigarren deialdia

ENTZUMENA
1. TESTUA
Ondoren, Maitasuna adierazteko moduen inguruko irratsaioa entzungo duzu.
Entzungaia bi aldiz entzungo duzu. Entzuten duzun bitartean aukeratu erantzun zuzena.
Orain bi minutu dituzu galderak irakurtzeko. Irakurri galderak.
Adibidea:
0. Irratiko esatariak zein pentsamendu izan du?
a. Zer opari eskaini gonbidatu bakoitzari maitemintzeko.
b. Nola adierazi bere maitasuna bakoitzari.
c. Gonbidatu bakoitza nora eraman bazkari erromantiko bat egitera.
1. Ugaitzi nola adieraziko lioke maite duela?

a. Goizeko ordu txikitan, bizitza osorako maitasuna eskainiko lioke.
b. Eguerdi aldera, belarrira esango lioke.
c. Goizaldean, berarekin izarrak ikustera gonbidatuko luke.
2. Nola geratu da Ugaitz maitasun hitzak entzun ondoren?

a. Erabat lotsatuta.
b. Halakoak entzuten ohitua dagoela dirudi.
c. Maiteminduta gelditu da.
3. Eta Leireri nola esango dizkio maitasun hitz horiek?

a. e-mail bat bidaliko dio berari ere dantzatzea gustatzen zaiola esanez.
b. Dantzan elkartzea nahi duela adieraziko dio e-mailez.
c. Gutun baten bidez dantzaleku batera gonbidatuko du, eta han bere maitasuna
adieraziko dio.
4. Zer iruditu zaio Leireri?

a. Hitzak gustatu zaizkio, baina aurrez aurrekoa nahiago duela adierazi du.
b. Izugarri gustatu zaizkio hitzak eta esateko modua ere bai.
c. Hitzak gehiegi gustatu ez bazaizkio ere, esateko modua gutxiago gustatu zaio.
5. Harkaitzi, aldiz, nola adieraziko dio bere sentimendua?

a. Postal baten bidez, muxu batekin.
b. Oporretan dagoen lekutik idatziko dio gutuna.
c. Oporretara joan baino lehen idatziko dio postala.
6. Harkaitzi zer iruditu zaio?

a. Ez dago bere sentimenduaz ziur.
b. Ez daki nolako erantzuna emango duen, adierazpena nondik datorren.
c. Oporretara joango den lekuaren araberakoak izango dira bere sentimenduak.
7. Zer deitu diote Harkaitzi?

a. Zokorra.
b. Lehorra.
c. Mazoa.
0.- B 1.- 2.- 3.- 4.- 5.- 6.- 7.-

2. TESTUA
Orain, arteari buruzko audio bat entzungo dugu.
Orain minutu bat duzu galderak irakurtzeko. Irakurri galderak.
Adibidea:
0. Nongoa da gure protagonista?
a. Amerikarra.
b. Australiarra.
c. Britainia Handikoa.
1. Zer da “Komodori buruzko 9 hitzaldi”?

a. Pintura mota baten izena.
b. Artelan baten izena.
c. Margotzeko estilo bat.
2. Zein pertsonaiari egiten dio erreferentzia?

a. Greziako enperadore bati.
b. Marko Antonio enperadoreari.
c. Erromatar enperadore bati.
3. Zein da lan horien esanahia?

a. Enperadorearen zoramena eta gainbehera.
b. Enperadorearen adorea eta indarra.
c. Enperadorearen emaztearen edertasuna eta jakituria.
4. Zenbat urtetan izan zen Komodoro enperadore?

a. 20.
b. 15.
c. 12.
5. Nolakoa izan zen bere agintean?

a. Bihotz onekoa eta zintzoa.
b. Tiranikoa eta desorekatua.
c. Justua eta eskuzabala.
6. Zer gertatu zitzaion bizitzaren amaieran?

a. Burutik eginda bukatu zuen.
b. Herkulesekin amets egiten zuen.
c. Bere onera etorri zen.
0.- A 1.- 2.- 3.- 4.- 5.- 6.-

3. TESTUA
Gogle earth-erako lehiaketa bati buruz hitz egingo dute irratsaio batean.
Orain minutu eta erdi duzu galderak irakurtzeko. Irakurri galderak.
Adibidea:
0. Zer da irratiko esatariei gustatu zitzaiena?
a. Googlek jarritako lehiaketa.
b. Beraiek irratian egindako lehiaketa.
c. Irratiak daukan web gunea.
1. Zein lehiaketa jarri zuen martxan Googlek duela gutxi?

a. Munduko hiriak erakustekoa.
b. Edozein hiri 3D-n erakustekoa.
c. Munduko 5 hirien irudiena.
2. Zein da bertan azaltzen den hirietako bat?

a. Bilbo.
b. Gasteiz.
c. Donostia.
3. Nola egin dute lan hori?

a. Hiriko elementuak leku batetik bestera eraman dituzte digitalki.
b. Eraikinak goitik grabatu dituzte eta, X izpiak balitu bezala, barrukoa ikus daiteke.
c. Eraikina irudietan altxa ondoren, barruko zehaztasunak irudikatu dituzte.
4. Zenbat denboraz aritu dira lan hau amaitu arte?

a. 2 bat urte.
b. Urte asko.
c. Urte bete.
5. Noiz hasi ziren lanarekin?

a. Lehiaketa martxan jarri zenean.
b. Lehiaketa hasi baino lehenago.
c. Proiektua bukatua zuten lehiaketa martxan jarri zenean.
6. Zein dira hiriak ematen dituen erraztasunak?

a. Kaleak oso politak izatea.
b. Auzo bakoitza bestearen ondoan egotea.
c. Kaleak paraleloak izatea.
7. Nolakoa da hiriaren irudia Google earth-en?

a. Oraindik hobetzeko asko dauka.
b. Asko hobetu du.
c. Ez dago irudirik.
0.- A 1.- 2.- 3.- 4.- 5.- 6.- 7.-

ZUZENKETA-ORRIA
A eredua
2E 5
0.- B 1.- C 2.- C 3.- B 4.- A 5.- A 6.- B 7.- B
0.- A 1.- B 2.- C 3.- A 4.- C 5.- B 6.- A
0.- A 1.- B 2.- C 3.- C 4.- A 5.- B 6.- C 7.- B
2E 6
0.- C 1.- C 2.- B 3.- A 4.- A 5.- B 6.- C 7.- C 8.- A
0.- C 1.- B 2.- A 3.- B 4.- A 5.- A 6.- C
0.- B 1.- A 2.- A 3.- C 4.- A 5.- B 6.- C
2E 7
0. - C 1.- A 2.- C 3.- A 4.- C 5.- A 6.- C 7.- B 8.- A
0.- C 1.- B 2.- C 3.- A 4.- C 5.- A 6.- A
0.- B 1.- A 2.- A 3.- B 4.- C 5.- C 6.- A
2E 8
0.- C 1.- C 2.- A 3.- A 4.- B 5.- C 6.- B 7.- A
0.- B 1.- C 2.- B 3.- A 4.- B 5.- C 6.- B 7.- C
0.- B 1.- C 2.- A 3.- C 4.- B 5.- B 6.- C

B eredua
2E 5
0.- B 1.- A 2.- A 3.- C 4.- B 5.- B 6.- C 7.- C
0.- A 1.- C 2.- A 3.- B 4.- A 5.- C 6.- B
0.- A 1.- C 2.- A 3.- A 4.- B 5.- C 6.- A 7.- C
2E 6
0.- C 1.- A 2.- C 3.- B 4.- B 5.- C 6.- A 7.- A 8.- B
0.- C 1.- C 2.- B 3.- C 4.- B 5.- B 6.- A
0.- B 1.- B 2.- B 3.- A 4.- B 5.- C 6.- A
2E 7
0. - C 1.- B 2.- A 3.- B 4.- A 5.- B 6.- A 7.- C 8.- B
0.- C 1.- C 2.- A 3.- B 4.- A 5.- B 6.- B
0.- B 1.- B 2.- B 3.- C 4.- A 5.- A 6.- B
2E 8
0.- C 1.- A 2.- B 3.- B 4.- C 5.- A 6.- C 7.- B
0.- B 1.- A 2.- C 3.- B 4.- C 5.- A 6.- C 7.- A
0.- B 1.- A 2.- B 3.- A 4.- C 5.- C 6.- A

2. MAILA
Azterketa idatzia
A
E RE DUA
Deiturak: _________________________________________________________
Izena: ____________________________ NA: ___________________________
*********************************

Irakurmena
Idazmena
Eta ordubete eta 45 minutu izango dituzu osorik egiteko.

Azterketa idatzia Irakurmena 10 20 puntu 45 min inguru
Idazmena 15 30 puntu 60 min inguru
Irakurmena eta idazmena 25 50 puntu 1 h 45 min
2010eko lehen deialdia

IRAKURMENA
1. TESTUA
Jarraian, Pili Kaltzadak Deia egunkarian idatzitako artikulua irakurriko duzu.
Egitekoa
Irakur ezazu artikulua, eta ondoren idatzi erantzunak laukian, adibidean egiten den bezala.
Sei segundo
Pili Kaltzada
Egunotako hotzarekin minutu batetik gora Harrigarri gertatu izan zaizkit beti era
behar izaten dut autoa martxan ipintzeko. honetako zenbaki borobilak, zelan kalkulatzen
Huskeria, nolanahi ere. Zeren eta, zer da minutu dituzten ez baitakit. Txitean-pitean
bat? Ezertxo ere ez. Edo bai. Nire autoak ezagutarazten dizkigute horrelakoak, baina
erantzuteko behar duen minutu horretan, hamar kalkuluaren nolakotasuna gutxienekoa da kasu
ume hil egingo dira munduan. Beste honetan. Izan ere, datuen zehaztasuna
horrenbeste gertatuko da goizean hartuko duzun gorabehera, asko dira, gehiegi, ustez aurreratua
autobusera igo eta martxan jarri bitartean. Kafea den mundu honetan gose diren herritarrak.
eskatu eta azukrea nahasteko behar duzun
Nire facebook-eko auzoan bizi den adiskide
denboran, berdin-berdin. Baita zutabe honen
batek galdetu zuen bere horman aurreko
bigarren paragrafora iristeko behar duzun
domekan: “noiz egingo dugu basakeria hau
denbora-tartean ere.
salatzeko manifestazio handia?”. Protesta egitea
Action Aid izeneko erakundeak eman du merezi duela pentsatu dut, baina ez daukat
datua, eta ez dut zertan zalantzan jarri. batere argi noren kontra altxatuko genukeen
Munduan mila milioi lagun gosetu omen daude gure ahotsa. Laguntzarik askatzen ez duten
gaur egun, eta kopuru hori haziz joan da gobernuen aurka? Bai noski. Elikagaien ordez
gosearen egoerari kontu hartzen hasi zitzaionez armak esportatzen dituzten enpresen kontra?
geroztik. 2005. urtetik hona ehuneko hogei Jakina. Eta automobila axolagabe pizten
handitu da kopuru hori. Lehen baino gose dugunon aurka? Geure erosotasuna ezbaian
gehiago dago gaur egun munduan; inoiz baino jartzen ez dugunon aurka? Geure garapenaz
gose handi, ikaragarri eta zabalago. (Honaino bestalde den gose barkaezina geldiarazteko
iristean hamar haur hil egin dira, irakurtzen hasi ezertxo ere egiten ez dugunon kontra?
zaren unean bizirik zeudenak).
-2-
Adibidea:
0. Zertan ari da idazlea testuaren hasieran?
a. Eguneroko zereginetan.
b. Denbora-pasa ari da.
c. Denbora irabazi nahian ari da .
1. Zer gertatzen da minutu batean?
a. Gertaera larriak eta egunerokoak.
b. Garrantzi gutxiko gertaerak.
c. Zutabea irakur daitekeela.
2. Action Aid erakundeak zer dio?
a. Datuetan gorabeherak ikusi direla.
b. Goseari neurria hartu zaiola.
c. Goseak gora egin duela.
3. “Txitean-pitean” erabiltzen duenean, zer adierazi nahi du?
a. Zenbakiak noizean behin jakinarazten direla.
b. Zenbakiak isilka ematen direla aditzera.
c. Zenbakiek garrantzi gutxi dutela.
4. Datuen zehaztasuna “gorabehera” esaten duenean, zer esan nahi du?
a. Datuen zehaztasunean gorabehera handiak daudela.
b. Datuak zehatzak izan ala ez, adierazgarriak direla.
c. Datuei zehaztasuna falta zaiela.
5. “Basakeria” hitzak zeri egiten dio erreferentzia?
a. Manifestazioa egin behar izateari.
b. Gosez hildakoak zenbaki hutsak bihurtzeari.
c. Gosearekiko gure axolagabekeriari.
6. “Erosotasuna ezbaian jartzea” zer da?
a. Gure bizimodua zalantzan jartzea.
b. Gure erosotasuna baztertzea.
c. Gure bizimodua goraipatzea.
7. Zergatik dio gosea “barkaezina” dela?
a. Goseak ez duelako barkatzen.
b. Gosea ez zaiolako onargarria iruditzen.
c. Goseak daudenek ez digutelako barkatuko.
0.- a 1.- 2.- 3.- 4.- 5.- 6.- 7.-
-3-
2. TESTUA
Xabier Martin kazetariak Berrian idatzitako artikulu bat irakurriko duzu.
Egitekoa
Irakur ezazu artikulua, eta ondorengo orrian aurkitu testutik kendutako zatiak.
Sackletonen
Whiskiaren bila
Ernest Henry Shackleton irlandarra (1874- herrialdeek adostutako akordio batek horretara
1922) Hego polora inor baino lehen iristen behartzen ditu eta. Botilak Zeelanda Berrira
saiatu zen, baina ez zuen lortu. 1907an Nimrod eramateko asmoa dute whiskiaren inguruan
itsasontzian abiatu zen Farhest South hainbat ikerketa egiteko, Antartikako udan, eta
espedizioan, _____0_____. Negu gorria eta hauek burututa, _____4______.
janari falta oztopo gaindiezinak izan ziren. Hala
Haatik, Whyte & Mackay Eskoziako
ere, espedizio guztiak bizirik itzuli ziren etxera.
destilategiak, McKinlay marka partitzen
“Hildako lehoia baino, bizirik dagoen astoa
duenak, desadostasuna agertu du eta whiskia
nahiago izango zenuela pentsatu dut”, esan zion
eskatuko duela adierazi du. 1907ko espedizio
emazteari kapitain irlandarrak.
hura hainbat enpresak babestu zuen, dirua zein
Urtebete eman zuen Nimrod itsasontziak hornigaiak emanda. Mackinlay & Co enpresak
izotzetan, _____1_____. Espedizio luze horren edaria eman zien abenturazaleei; beraz,
testigantza ematen duten hainbat txabola ikus _____5_____.
daitezke Antartikan oraindik ere. Horietako
Richard Paterson, Whyte & Mackayren
batean ezustea jaso zuten txabolok ikertzen
maisu dastatzailea, irrikan dago _____6___.
zituzten Zeelanda Berriko arkeologoek 2006an.
“Kortxozko tapoiak egoera onean badaude,
Izan ere, egurrezko lurzoruaren azpian, _____2
whiskiak hobera egingo zuen ehun urte
____ , Mackinlay & Co markakoak. Mende
hauetan” dio. Eta noski, horrela gertatuz gero,
bateko izotz-geruza gogorrak ez zien utzi kaxak
_____7_____ .
hartzen. Orain, berriz, whiskia Zeelanda Berrira
eramateko erabakia hartu dute, eta datorren Botilen gaineko eskubideek eztabaida piztu
urteko urtarrilean, _____3____. dute, baina badago argitu barik jarraitzen duen
misterioa: _____8_____?
Shackletonen txabolaren azpian 25 kaxa
daude, baina arkeologoek bi baino ez dituzte
aterako, Antartika kudeatzen duten hamabi Berria, 2009ko azaroa (egokitua)
-4-
Jarri testu zatiak dagokien hutsunean. Idatzi erantzunak beheko laukian.
A.- Eskoziako destilategiak uste du eskubide osoa duela whiskia berreskuratzeko

B.- zergatik lurperatu zuten whiskia?
C.- baina bi urte geroago amore eman zuen helmuga 180 kilometrora zuenean
D.- espedizio berri bat irtengo da izotza zulatzeko tresneria egokiarekin
E.- propaganda kanpaina handia abian jartzeko asmoa dute
F.- berriro Ingalaterrarako bidea hartu aurretik
G.- urte luzez gorde dituen txabolara itzuliko dituzte
H.- izotzetan harrapaturik, 25 kaxa whiski aurkitu zituzten
I.- edaria esku artean edukitzeko eta whiskiaren egoera zein den aztertzeko
0.- c 1.- 2.- 3.- 4.- 5.- 6.- 7.- 8.-
-5-
3. TESTUA
Egitekoa
Irakur ezazu artikulua, eta lotu testu zati bakoitza dagokion izenburuarekin.
Idatzi zenbakiak laukietan, adibidean egiten den bezala.
Lehenengo zatia adibidea da.
Telomeroen tamaina
Carmen Valois
A=0 D
Zahartzea bizitzearen ondorio zuzena dela Geurera iritsita, hona hemen Karmele Jaio
gauza jakina da. Alabaina, zahartze-prozesuaren idazleak egunkari batean argitaratutako hitzok:
inguruan, teoria, ikuspuntu eta iritzi ezberdinak “Bizitzan zehar gure gain hartutako ardurek
daude. Hargatik, gai honi buruzko aipamenak zahartzen gaituzte. Haztea eta ardura gehiago
aise topatuko ditugu literaturan, aldizkari izatea elkarrekin doaz ia beti. Eta buruan
zientifikoetan, baita egunkarietan ere. hazten zaizkigun ile zuri asko ez dira gure
adinaren ondorioa, ardura eta kezkek lapurtu
B dizkiguten ordu guztiena baizik”.
Eta arlo zientifikotik hasita, zera irakurri dut
E
berriki: “Telomeroak dira zahartzearen
erantzuleak”. Bai, hala ondorioztatu dute Eta pentsatzen hasita, badugu zahartzearen
behintzat Nature Genetics aldizkarian kaleratu teoria osatzeko adina elementu. Hain zuzen
berri duten ikerketa-lan batean. Hor agertzen ere, badugu oinarri teoriko-zientifikoa:
dutenez, “Telomeroen tamaina da gakoa”. Izan telomeroen tamaina. Badugu esperientziaren
ere, telomeroak kromosomen parte dira eta haien ahotsa: zahartzen ikasi beharra. Eta badugu
tamaina izaten da adin biologikoaren erakusle: senaren taupada: ardurek zahartu egiten
zenbat eta motzagoak izan, orduan eta gaituzte. Orain hipotesiak falta zaizkigu eta
zaharragoa izango da gure organismoa. Hori hona hemen otu zaizkidan bi: “Bizitzeko erak
kontuan izanik, bi zahartze mota daudela diote: baldintzatzen du gure zahartzeko modua” eta
bat biologikoa, kronologikoa bestea. “ardurek telomeroen tamainan zerikusia dute”.
C F
Bestetik, Luis Rojas Marcosek, New Hala ere, badakit teoria honek ez duela
Yorkeko Unibertsitateko psikiatria irakasleak gaindituko kontrol zientifiko zorrotz bat;
zera dio: “Zahartzea gizakiok dugun irakasgai badakit ere, norbaitek esan dezakeela
zailenetarikoa da, zahartzearen ondorioei sinpleegia dela. Baina niri, une batez,
hausnartzeko betarik eman dit. Pentsatzeko,
beldurra diegulako”. Eta gaineratu du: “Gure
batik bat, bizitzari aurre egiteko jarreran
gizarteak zahartzea ukatu nahi du. Horregatik
dagoela koska. Eta beharbada, baikor izaten
saiatzen gara gazteago ematen”. Haren aburuz,
lortuko dugula telomeroen tamaina luzatzea.
bizitzari baikor begiratzea lagungarri izan Ez al zaizu iruditzen, irakurle?
daiteke, hala nola, hobeto bizitzen jakiteko, eta
Argia, 2010eko martxoa
ondorioz, zahartzen ikasteko.
-6-
Lotu testu zati bakoitza dagokion izenburuarekin. Izenburu bat soberan dago.
(0) Bizitzeak zahartzea dakar, bidea nola egiten den da eztabaidagai

1. Zientziak lotura aurkitu du zelula osagai batzuen eta zahartzearen artean
2. Bizitzak baino bizitzak dituen zailtasunak eta ematen dituen lanak dira zahartzearen
arrazoi
3. Zaila da zahartzea zer den ulertzea onartu nahi ez denean
4. Oraingoz zientziak ezin du frogatu baikor izateak zahartzean ondorio onik duenik
5. Zahartzea erraz onartzen dugu, bide naturala delako
6. Ikuspegi guztiak batera jarrita zahartzaroa ulertzeko osagaiak ditugu
Idatzi dagokion zenbakia beheko laukietan:

0. Adibidea: A = 0
Testu zatiak A B C D E F
Izenburua 0
-7-
IDAZMENA
Egitekoa
Jarraian, iritzi-artikulu bat idazteko proposatzen zaizkizun bi gaietako bat aukeratu
behar duzu (kontuan hartu zer eskatzen den).
Oharrak:

- Gogoratu gutxieneko hitz kopurua bete behar duzula. Gutxienez, 200 hitz idatzi
behar dituzu.
-8-
1. gaia
Euskaltegiko aldizkari elektronikoan albiste baten inguruko iritziak bildu nahi dituzte.
Albistea hau da:
Sei gazte galduta Pirinioetan: lainoak harrapatu zituen Monte Perdido

inguruan
Mendia eta arriskua lotuta doaz? Zergatik?
Zergatik gertatzen dira istripuak? Norena da errua?
Zer egingo zenuke horrelakorik ez gertatzeko?
Nork ordaindu beharko lituzke erreskateak?
_______________________
2. gaia
Euskaltegiko aldizkari elektronikoan albiste baten inguruko iritziak bildu nahi dituzte.
Albistea hau da:
Zabalik zegoen azken zinema-areto handia itxiko dute datorren hilean
Zergatik itxi dira garai bateko areto handiak? Zer galdu da?
Gaur egun jende gutxiago joaten da zinemara? Zergatik?
Zein aukera berri dauzkagu orain? Zein dira abantailak eta desabantailak?
Nolakoa izango da etorkizuna? Nola aldatuko dira gure ohiturak?
-9-
Gaia:
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
5 _____________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
10 ____________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
15 ____________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
20 ____________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
25 ____________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
-10-
30 ____________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
35 ____________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
40 ____________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
45 ____________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
50 ____________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
55 ____________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
60 ____________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
-11-
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
65 ____________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
70 ____________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
75 ____________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
Proba idatzia Irakurmena gutxienez 10 20 puntu 45 min inguru

50
Gainditzeko 25 Idazmena gutxienez 15 30 puntu 60 min inguru
Ahozko proba Entzumena gutxienez 10 20 puntu 25 min inguru

50
Gainditzeko 25 Mintzamena gutxienez 15 30 puntu 10 min inguru
GUZTIRA gutxienez 50 100 puntu
Agiria eskuratzeko gutxienez 50 puntu beharko dituzu, 25 proba bakoitzean.

IKUSPEGI OROKORRA. Eginkizuna betetzea, erraz ulertzea lehenbiziko irakurketan. Koherentea izatea, hari logiko
bati jarraitzea.
Antolatzaileak, lokailuak, kohesio-formak. Testu motari dagokion egitura.
-12-
2. MAILA
AZTERKETA IDATZIA
2010eko maiatza
Ereduak
A B
20018 DONOSTIA
Tel.: 943 022 600 Fax: 943 022 601
www.habe.org
IFK: Q 2040002 D
puntuazioa fitxa horretan idatzi behar da. Ikaslearen datuak fitxan idatzita izango ditu aztertzaileak
eta azterketaren barruan jasoko du fitxa hori.
Bi trebetasunen emaitzak idatziko dira neurketa fitxan:

Emaitzen orriak beteta eta azterketak zuzenduta itzuliko dira HABEra.
2. MAILA
Irakurmena

Egitekoa: 7 galderari erantzun. Puntu 1 erantzun zuzen bakoitzeko. 7 erantzun dira.
Egitekoa: Informazioa testuan txertatu. 8 testu dira, eta erantzun zuzen bakoitzeko puntu 1
lortuko du.
Hirugarren testuak egiteko bakarra du.
Egitekoa: Izenburu zuzena aukeratu. 5 galdera dira, eta erantzun zuzen bakoitzeko puntu 1
lortuko du.
-1-
? ulergaitza, √ zerbait falta da, ad aditza, bal baldintzazkoa, dek deklinabidea, erl erlatibozkoa,
konp konparaziozkoa, kom komunztadura, konpl konpletiboa, lex lexikoa, lok lokailua, nom
nominalizazioa, ord hitzen ordena, ort ortografia, punt puntuazioa, sint sintaxia, zg zehar
galdera.
Egitekoa: Euskaltegiko aldizkari elektronikoan iritzia ematea. Bi gai dituzte aukeran, bat egiteko:
1. “Zabalik zegoen azken zinema aretoa itxiko dute datorren hilean”. 2. “Sei gazte galduta
Pirinioetan: lainoak harrapatu zituen Monte Perdido inguruan”.
Testu mota: batez ere azalpen-argudiozkoa, tartean narrazioa edo deskribapena azal litezke,
beren esperientzien edo ingurukoen berri ematean, aholkuak edo gomendioak ere bai,
proposamenak egitean.
Formatoa: aldizkariko iritzi testua (ikasleen iritziak gai bati buruz). Ez da testu erabat formala. Ez
du formula jakinik ez hasieran eta ez amaieran.
baloratuko zaizkiola.

■ ZUZENTASUNA
Ortografia-akatsak

Birzuzenketak
-2-
Irakurmena
A EREDUA
IRAKURMENA
1. Testua
7x 1 = 7 puntu
A O adibidea 1 2 3 4 5 6 7
EREDUA A A C A B C A B
2. Testua
1. egitekoa 8 x 1 = 8 puntu
A 0 adibidea 1 2 3 4 5 6
EREDUA C F H D G A I
7 8
E B
3. Testua
5 x 1 = 5 puntu
A A adibidea B C D E F
EREDUA 0 1 3 2 6 4
-3-
B EREDUA
IRAKURMENA
1. Testua
7x 1 = 7 puntu
B O adibidea 1 2 3 4 5 6 7
EREDUA A B A B C A B C
2. Testua
B 0 adibidea 1 2 3 4 5 6
EREDUA C G I E F A B
7 8
D A
3. Testua
5 x 1 = 5 puntu
B A adibidea B C D E F
EREDUA 0 2 4 1 5 3
-4-
Eranskina
oso onak 24-25-30

onak 18-19-20
gai 15-16-17
ez gai 13-14-12
erabiltzen ditu
ez gai garbiak ………………………………….↓9-10-11
-5-

50

50
jarraitzea.
-6-
Entzumena
2E 1
A E RE DU A
Deiturak: ________________________________________________________
Izena: __________________________ NA: ___________________________
Ahozko azterketak bi zati izango ditu

Entzumena
Mintzamena
Entzumenaren ondoren, mintzameneko azterketa izango duzu.
Entzumena amaitu ondoren 10 minutu izango dituzu mintzameneko proba prestatzeko

ARIKETA
Ahozko Entzumena 10 20 puntu 25 min inguru
azterketa
Mintzamena 15 30 puntu 15 min inguru
Guztira 25 50 puntu
Azterketa deialdia: 2010eko ekaina

ENTZUMENA
1. TESTUA
Euskadi Irratiko Landaberri saioko zati bat entzungo duzu.

1 minutu eta 45 segundo dituzu galderak irakurtzeko.
Adibidea:
a. Zein da Landaberri saioaren xedea?
a. Aditu baten azalpen teorikoak entzutea.
b. Jakobarekin galderak trukatzea.
c. Hamasei minutuko elkarrizketa eskaintzea.
b. Zer egin behar da programan parte hartzeko?

a. 943 01 22 50 telefonoan mezua utzi.
b. 943 01 22 50 zuzeneko telefonora deitu.
c. Zuzenean erantzuteko bi telefonoetara deitu.
c. Zein da Mikel oñatiarrak egindako galdera?

a. Gurbitza landatu nahi du lorategian, eta horretarako zer egin behar duen
galdetzen du.
b. Gurbitzaren fruituak nola lor daitezkeen jakin nahi du.
c. Bere kezka da nola zaindu behar diren gurbitzaren loreak.
d. Zein da Mikelen galderaren erantzuna?

a. Landare-zale gaztea izanik, ez du eskarmentu handirik lan horretan.
b. Denbora gehiago behar du gurbitzak fruitua emateko.
c. Ondoan duen landareak ez dio polinizazioa ahalbidetzen.
e. Nolakoak dira gurbitzak?

a. Landare bakoitza arra eta emea da.
b. Batzuk arrak dira besteak emeak.
c. Hasieran arrak dira eta txertatu ondoren emeak.
f. Zer aholkatzen dio Jakobak?

a. Fruitu gehiago jaso nahi baditu beste landare baten odola aldatu behar diola.
b. Ondoan beste landarerik ez jartzeko, kalte egingo baitio hazteko orduan.
c. Polinizatzeko beste landare baten beharrik ez badu ere, ondo etorriko zaiola beste
bat jartzea.
g. Zer lur edo ongarri komeni zaio gurbitzari?

a. Zaila da lur kaskarretan ondo haztea.
b. Ongarririk gabe ere ondo hazten da.
c. Buztinaz egindako ongarria da egokiena.
0. - b 1.- 2.- 3.- 4.- 5.- 6.-

2. TESTUA
Ondoren, Euskadi Irratiko saio batean, Gurasoei eta arauei buruz hitz egingo dute.
Adibidea:
0. Zeri buruz hitz egingo dute gaur?
a. Gidatzeko arauei buruz.
b. Arauei buruz.
c. Ikasteko arauei buruz.
1. Noiz jarri behar dituzte arauak gurasoek?

a. Haurrak direnetik nerabeak diren arte.
b. Nerabezaroan, batez ere.
c. Nerabeak direnean ez dago arauen beharrik, betetzea asko kostatzen zaie-eta.
2. Zergatik dira beharrezkoak arauak haurrentzat?

a. Etxean nola jokatu behar duten erakutsiko dietelako.
b. Haurrek zein jokaera jarraitu behar duten erakutsiko dietelako.
c. Beste haurrekin nola lan egin dezaketen erakutsiko dietelako.
3. Haurrei zertan lagunduko diete arauek?

a. Desio duten hori beste era batera lor dezaketela ikasten.
b. Helduen mundua hobeto ezagutzen.
c. Beraien mundua antolatzen ikasten.
4. Zein da garairik onena haurrentzat arauak jartzen asteko orduan?

a. Gurasoek egoki ikusten dutenean, beraiek ezagutzen baitute haurra egokien.
b. Adinak garrantzia du eta txikiak direnean ez dizkiegu jarriko.
c. Txikitatik ohitura jakin batzuk eduki behar ditu eta gero adinaren araberakoak
aginduko zaizkio.
5. Nola jarri behar zaio araua?

a. Gurasoek adostuta jarri behar zaio.
b. Bietako batek arauaren berri emanez gero, nahikoa da.
c. Arazoa azaltzen denean jarri behar da araua, ez lehenago.
6. Araua jartzeko orduan nola jokatu behar dute aita-amek?

a. Errespetu osoz eman behar zaizkio arauak haurrari.
b. Errespetuaren inguruko arauak eman behar zaizkio.
c. Seme-alabak ez gehiegi mintzen saiatu behar dute.
0.- B 1.- 2.- 3.- 4.- 5.- 6.-

3. TESTUA
Orain, Euskadi Irratian entzule batek kontatutako hegazkineko pasadizo bat entzungo
duzu.
Adibidea:
0. Zeri buruzko hitz egingo dute irratsaioan?
a. Hegazkinetan gertatutakoei buruz.
b. Hegazkin istripuei buruz.
c. Hegazkinei buruz.
1. Alberto Martinek bidalitako audioan non gertatu da lehen ezbeharra?

a. Aireportuan zain zegoela.
b. Hegazkin batean.
c. Aireporturako bidean.
2. Zer hegaldi egin nahi zuen Albertok?

a. Kopenhage - Madril - Loiu.
b. Kopenhage - Foronda - Loiu.
c. Kopenhage - Foronda.
3. Zer gertatu zela esan zieten tripulaziokoek hegaldian zihoazen bitartean?

a. Langileetako bati lan-kontratua amaitu zitzaiola.
b. Langileen greba egitea erabaki zutela.
c. Langileen lanaldia amaitu zela.
4. Zer egingo zutela esan zuten tripulaziokoek ?

a. Bartzelonan egingo zutela geldialdia eta han egingo zela langileen aldaketa.
b. Bartzelonan atseden hartu ondoren jarraituko zutela Madril aldera.
c. Bartzelonako aireportuan beste hegazkin bat hartu behar zutela.
5. Zer da bertan gertatu zena?

a. Hegazkinak matxura bat zuela.
b. Norbaitek ezkutuan armak sartu zituela.
c. Langileak greba egiten ari zirela.
6. Zer gertatu zitzaion Madrilen?

a. Forondan lurreratuko zirela esan zieten.
b. Hegazkina berehala aterako zela esan zieten behin eta berriz, baina ez zen
ateratzen.
c. Hegazkina berandu aterako zela esan zieten.
7. Zer gertatu zen ondoren?

a. Tripulazioak Madrilera eramango zituztela mehatxu egin bazuen ere, azkenean
bidaiariak lasaitu egin ziren.
b. Madrilera bueltatu ziren eta bidaiariak lasaitu zirenean abiatu ziren Forondara.
c. Madrilera bueltatu eta bidaiariak txintxo-txintxo atera ziren hegazkinetik.
8. Bidaiaren bukaeran zer nahi zuten bidaiariek?

a. Ez zuten Loiura joan nahi.
b. Autobusa Loiura iritsi baino lehen Bilbora joatea nahi zuten.
c. Loiura joan ondoren beraiek Bilbon uztea nahi zuten bidaiariek.
0.- A 1.- 2.- 3.- 4.- 5.- 6.- 7.- 8.-

ERANTZUN-ORRIA
2E1
0. - B 1.- A 2.- B 3.- B 4.- A 5.- C 6.- B
0.- B 1.- A 2.- B 3.- C 4.- C 5.- A 6.- A
0.- A 1.- B 2.- A 3.- C 4.- A 5.- C 6.- B 7.- B 8.- B
2E2
0.- B 1.- A 2.- C 3.- A 4.- B 5.- C
0.- C 1.- A 2.- C 3.- A 4.- C 5.- B 6.- C 7.- B 8.- B
0.- B 1.- B 2.- C 3.- C 4.- A 5.- B 6.- A 7.- C
2E3
0.- C 1.- B 2.- B 3.- A 4.- C 5.- C 6.- A
0.- A 1.- B 2.- A 3.- C 4.- B 5.- C 6.- A 7.- C
0.- A 1.- C 2.- A 3.- B 4.- C 5.- B 6.- B 7.- A
2E4
0.- B 1.- A 2.- B 3.- C 4.- C 5.- C 6.- B
0.- B 1.- C 2.- C 3.- A 4.- C 5.- A 6.- C 7.- B 8.- C
0.- C 1.- A 2.- A 3.- B 4.- B 5.- A 6.- C

2. MAILA
Azterketa idatzia
A
E RE DUA
Deiturak: _________________________________________________
Izena: ________________________ NA: _______________________
*************************************************************

Entzumena
Irakurmena eta idazmena
Azterketa idatzia etenik gabe egingo da. Entzumenarekin hasi eta beste bi zatiak,
irakurmena eta idazmena, ondoren.
Entzumen-proba amaitu ondoren, ordubete eta 45 minutu izango dituzu

irakurmenaren eta idazmenaren ariketak egiteko.

Irakurmena 10 20 puntu 45 min inguru
Azterketa idatzia
Entzumena 10 20 puntu
Azterketa deialdia: 2009ko urria

ENTZUMENA
1. TESTUA
Britainia Handiko haurdunaldiei buruzko audioa entzungo duzu ondoren. Entzuten
duzun bitartean erantzun zuzena aukeratu. 0 zenbakia adibidea da.
Adibidea:
0. Zer gertatzen da haurdunaldian?
a. Amak gizendu egiten direla, 6 kilo eta 300 gramo inguru.
b. Aitak ez, baina amak gizendu egiten direla.
c. Bai aitak eta bai amak gizendu egiten direla.
1. Zer dela eta aipatzen da 9 hilabeteko “sabel-lehiaketa”?

a. Erresuma Batuan aita berrien arteko lehiaketa antolatu dutelako.
b. Galdeketa bateko aita berri gehienek gizendu egin direla diotelako.
c. Aita berriak ere 9 hilabeteetan lehian aritu direlako elkarren artean.
2. Zer diote aitek beren jokaeraz?
a. Gehiago jaten dutela amei laguntzeko.
b. Gehiago jaten dutela beren buruekin hobeto sentitzeko.
c. Beti bezala jaten dutela, baina hala ere gizendu egiten direla.
3. “Antojoak” non gertatzen dira?
a. Gosea zer den dakiten herrialdeetan.
b. Janaria ugari dagoen herrialdeetan.
c. Herrialde pobreetan eta herrialde aberatsetan.
4. Erresuma Batuko supermerkatuetan zer egin dute?
a. Aholkulariak jarri, gantzetan bainatutako janaria aukeratzen laguntzeko.
b. Aholkulariak jarri, gantzen ordez barazki eta fruten kontsumoa bultzatzeko.
c. Aholkulariak jarri, erosketak egiten ari direnei karroa betetzen laguntzeko.
5. Haurra jaio aurretik, zer egiten dute aitek?
a. 10etik 4 jatetxeetara maizago joaten dira.
b. 10etik 2 jatetxeetara maizago joaten dira.
c. Ezin dira jatetxeetara maizegi joan.
6. Noiz konturatzen dira gizonezkoak gizendu egin direla?
a. Arropa ez zaiela sartzen ikustean.
b. Haurdunaldiaren 9. hilabetean.
c. Emaztearen gerri-buelta ikustean.
7. Haurra jaiotzen denean, zer egiten dute aitek?
a. 5.000tik 1.500ek kirola egiten dute.
b. 5.000tik 1.500 dieta egiten hasten dira.
c. 5.000tik 1.500ek ez dute ez dietarik ez kirolik egiten.
8. Zein da albistearen amaieran ematen zaigun iritzia?
a. Haurra jaiotzean, aitek egiten duten ahalegina zalantzan jartzen da.
b. Haurra jaiotzean, bikoteak lanari batera egiten diola aurre.
c. Haurra jaio aurretik eta ondoren ere, aitek gogor egin behar dutela lan.
0.- c 1.- 2.- 3.- 4.- 5.- 6.- 7.- 8.-
-3-
ENTZUMENA
2. TESTUA
Orain, aditu batek haurren lehenengo eskola-egunei buruz hitz egingo du. Entzungaia
bi aldiz entzungo duzu. Entzuten duzun bitartean erantzun zuzena aukeratu. 0
zenbakia adibidea da.
Adibidea:
0. Zer gertatzen zaio haurrari eskolan hastean?
a. Taldetik banatu behar du.
b. Etxea utzi behar du eta taldean sartu.
c. Gustuko giroan murgilduko da bere taldean.
1. Eskolan zer ikasi behar du umeak, besteak beste?

a. Besteen atzetik zain egoten.
b. Batzuetan besteen aurretik jartzen.
c. Ilaran oztopo ez izaten.
2. Lehen egunean zer gertatzen zaie?

a. Erreferentziak bilatu behar dituzte.
b. Nortasuna indartu egiten zaie.
c. Ezagunak agurtzen dituzte.
3. Nola bidali behar dira haurrak eskolara?

a. Arropa berria eta dotorea jantzita, seguru sentitzeko.
b. Eranzteko erraza den arropa jantzita.
c. Edozein arropa jantzita, kolore alaiak baditu.
4. Zertarako da garrantzitsua haurrari lehen egunetan “txartela” jartzea?

a. Bere burua baztertuta ikus ez dezan.
b. Izena entzutean ezaguna dela ikus dezan.
c. Bere izena eta helbidea idatzita ikus ditzan.
5. Eskolara joan aurretik, zer egin behar da?

a. Eskolaz hitz egin, baina ez gehiegi.
b. Eskolaz ahalik eta gehiena hitz egin.
c. Eskolako gauza on guztiak aipatu.
6. Zer gertatzen zaie haurrei espazioarekin?

a. Lehen egunean ongi egokitzen dira espazio berrira.
b. Aldez aurretik haurrak lekua ezagutzea komeni da.
c. Inguru zabala behar dute, aterik gabekoa.
7. Helduekin nolako harremana izan behar dute haurrek?

a. Haurrak helduen kontrolpean dagoela sumatu behar du.
b. Helduak bere mundua duela ikusi behar du haurrak.
c. Helduak haurra kontrolatu behar du, baina haurrak heldua ez.
0.- b 1.- 2.- 3.- 4.- 5.- 6.- 7.-
-4-
ENTZUMENA
2. TESTUA
Orain, aditu batek haurren lehenengo eskola-egunei buruz hitz egingo du. Entzungaia
bi aldiz entzungo duzu. Entzuten duzun bitartean erantzun zuzena aukeratu. 0
zenbakia adibidea da.
Adibidea:
0. Zer gertatzen zaio haurrari eskolan hastean?
a. Taldetik banatu behar du.
b. Etxea utzi behar du eta taldean sartu.
c. Gustuko giroan murgilduko da bere taldean.
1. Eskolan zer ikasi behar du umeak, besteak beste?

a. Besteen atzetik zain egoten.
b. Batzuetan besteen aurretik jartzen.
c. Ilaran oztopo ez izaten.
2. Lehen egunean zer gertatzen zaie?

a. Erreferentziak bilatu behar dituzte.
b. Nortasuna indartu egiten zaie.
c. Ezagunak agurtzen dituzte.
3. Nola bidali behar dira haurrak eskolara?

a. Arropa berria eta dotorea jantzita, seguru sentitzeko.
b. Eranzteko erraza den arropa jantzita.
c. Edozein arropa jantzita, kolore alaiak baditu.
4. Zertarako da garrantzitsua haurrari lehen egunetan “txartela” jartzea?

a. Bere burua baztertuta ikus ez dezan.
b. Izena entzutean ezaguna dela ikus dezan.
c. Bere izena eta helbidea idatzita ikus ditzan.
5. Eskolara joan aurretik, zer egin behar da?

a. Eskolaz hitz egin, baina ez gehiegi.
b. Eskolaz ahalik eta gehiena hitz egin.
c. Eskolako gauza on guztiak aipatu.
6. Zer gertatzen zaie haurrei espazioarekin?

a. Lehen egunean ongi egokitzen dira espazio berrira.
b. Aldez aurretik haurrak lekua ezagutzea komeni da.
c. Inguru zabala behar dute, aterik gabekoa.
7. Helduekin nolako harremana izan behar dute haurrek?

a. Haurrak helduen kontrolpean dagoela sumatu behar du.
b. Helduak bere mundua duela ikusi behar du haurrak.
c. Helduak haurra kontrolatu behar du, baina haurrak heldua ez.
0.- b 1.- 2.- 3.- 4.- 5.- 6.- 7.-
-5-
ENTZUMENA
3. TESTUA
Jarraian, Joseba Barandiaran kazetariak ekonomoari buruzko berri bi komentatuko
ditu. Berri bakoitzak hiru aukera ditu, eta entzundakoa ondoen adierazten duena
aukeratzea izango da zure egitekoa. Horretarako, paragrafo zuzenaren letra laukitxoan
sartu.
Entzungaia bi aldiz entzungo duzu. Entzuten duzun bitartean aukeratu erantzun
zuzena.
Lehenengo berria
Joseba Barandiaranen ustez, Garoña ixtean zein izango dira

ondorioak?
A.- Barandiaranen ustez, Gobernuak benetako prezio eta arriskuei buruzko
zenbait datu argi eta garbi azaldu beharko lituzke. Horrela, jendeak erabakiko luke zer
nahi duen: energia arriskutsua eta merkea edo segurua eta garestiagoa.
B.- Barandiaranen ustez, iritzia osatzeko datuak badira eta erabakia hartu behar
da. Herritarren esku dago energia merkea eta arriskutsua erabiltzea edo garestia eta
segurua. Orain datuak alderatzeko ordua da eta erabakiak hartzekoa.
C.- Barandiaranen ustez, kontsumitzaileengan eragina pixkanaka nabarituko da,

arriskuak eta kostuak konparatzen direnean eta eskertzekoa da gobernuak eztabaida
sortu izana, energia merkea eta arriskutsua edo garestia eta segurua erabili
erabakitzeko.
Lehenengo berria. Idatzi aukera zuzena
Bigarren berria
Argindarraren merkatuaren liberazioaz zer dio Joseba Barandiaranek?

A.- Orain arte argindarraren salmenta liberalizatua egon da eta ez da prezioa
merkatu. Hemendik aurrera, beharbada, enpresa handien arteko lehia dela eta
prezioek behera egingo dute.
B.- Oraingo honetan argindarraren salmenta liberalizatu da, eta hainbat aukera
izango ditugu argindarra kontsumitzeko. Dena den, argindarraren prezioak gora
egiteko joera du.
C.- Orain liberalizatu dira argindarraren garraioa, ekoizpena eta salmenta.

Aurrera begira, kontsumitzaile txikiek lau edo bost aukera izango dituzte argindarra
prezio hobean eskuratzeko.
Bigarren berria. Idatzi aukera zuzena
-6-
IRAKURMENA ETA IDAZMENA
IRAKURMENA
1. TESTUA
Ondoren, egunkariko hainbat albiste labur irakurriko dituzu.
Egitekoa
Albiste bakoitzari bere izenburua aurkitu behar diozu. Lotu letrak eta zenbakiak eta idatzi
erantzuna laukietan, adibidean bezala. (2 izenburu soberan geratuko zaizkizu).
A B
Azken asteotan polemika sortu dute Ryanair hegazkin konpainiak 600 metrotik beherako sakoneran bizi den Macropinna
dirua aurrezteko indarrean jarri nahi dituen neurriek. Ez dirudi, microstoma espezieko arrainek oso begi bereziak dituzte:
ordea, oraingoz gauzak hain gaizki doazkionik. Lehen hiruhilekoan, aurrekoa, goikoa eta behekoa ez ezik atzekoa ere ikusteko
apiriletik ekainera, 136,5 milioi euro irabazi ditu, iaz epe berean ahalmena dute, Kalifornian egindako ikerketa batek agerian utzi
baino ia zazpi aldiz gehiago. Erregaiak merkatu izanak lagundu dio duenez. Izan ere, burua gardena du espezie bitxi honek;
horretan. zientzialariak orain ohartu dira noranzko guztietara begiratu ahal
izatea dela horren helburua.
C D
Azken aldian areagotu egin da animaliengandik gizakiengana Energia nuklear tradizionala fisiozkoa da eta hark sortutako
igarotzen den gaixotasun kopurua, eta maskotak dituzten hondakin erradiaktiboak gordetzeak zer arazo sortzen dituen
pertsonen artean gaixotasunak kutsatzeko gero eta beldur ezaguna da. Hondakin nuklearren gordeleku asko bete-beteta
handiagoa dago. Baina ikerlariek diote okerragoa dela eskuak daude eta gehiago topatzea oso zaila da.
ez garbitzea txakur batek aurpegian miazkatzea baino.
Itxaropena fusio nuklearra da: ez du ez CO2rik ez hondakinik
sortzen. Orain Texas-eko Unibertsitateko ikerlari talde batek esan
du fisioz sortutako elementuei fusioaren printzipioak aplikatuz
elementu erradioaktiboak desagerrarazi daitezkeela, eta lortu egin
dutela, gainera. Nola? Ez dute esan, baina egia izanez gero,
energia nuklearrari izugarrizko bultzada emango lioke.
E F
Kontrako noranzkoan zihoan auto batek beste bat jo eta hiru lagun Aranzadi Zientzi Elkartea Arrasateko Lezetxikiko
zauritu dira gaur goizean Donostian. Suhiltzaileek adierazi dutenez, aztarnategian indusketak egiten ari da hamalaugarren aldiz,
6:40an gertatu da istripua N-364 errepideko 0 kilometroan. eta aurten Behe Paleolitoko hartz baten bi hezurdura oso eta
Biribilgunean kontrako errailean sartu da autoa eta bestea jo du. gizakien tresnak aurkitu dituzte. Aranzadik proiektuarekin
jarraitu nahi du, "oraindik %20 falta baita induskatzeko". Jose
Norabide zuzenean zihoan gidaria erietxera eraman dute, zauri Migel Barandiaran izan zen haitzulo hori ikertzen lehena,
larririk gabe, eta beste autoko bi pertsonak istripuaren lekuan artatu 1956tik 1968ra arte.
dituzte, zauri arinak zituztelako.
Suhiltzaileek jakinarazi dute puntu horretan istripu asko egon direla.
G H
Orain arte ezagutzen ziren zulo beltzen tamaina eguzkiarena baino Hamar pertsona osasuntsuren larruazalaren hainbat zati aztertu
milioika aldiz handiagoa da. Baina Frantziako Espazio Izpien ondoren, bakterioei zegozkien 112.000 sekuentzia genetiko
Ikerketarako Zentroko astrofisikariek adierazi berri dutenez, identifikatu zituen zientzialari talde batek. Gehienak besoan
eguzkiaren masa baino 500 aldiz handiagoa besterik ez den zulo zeuden; gutxien, belarriaren atzean.
beltza aurkitu dute Lurretik 290 milioi argi-urtera.
Zentroko Sean Farrell ikerlariaren arabera, zulo beltz handiak zulo
beltz ertainen arteko elkarketaren ondorio izan daitezke; beraz,
egiaztatzeko bidean izan daiteke orain arte teoria hutsa izan dena.
-7-
Lotu izenburuak eta albisteen letrak eta idatzi erantzunak beheko laukietan, adibidean
bezala (bi izenburu soberan dituzu).
ALBISTEEN IZENBURUAK
Adibidea:
0. Galerak saihetsi dituzte
1. Biltegi kutsatuen arazoari aurre egiteko aukera

2. Oraingoan garrantzi gutxiko ondorioak leku arriskutsuan
3. Norberak neurriak hartzea onena, besteren beldurrik izan gabe
4. Oztoporik ez alde guztietako irudiak hartzeko
5. Bi hartz gutxiago gure mendietan
6. Lurpeko altxorrak ez dira agortu
7. Gorputz adarra kokagune nagusi
8. Txikiagoak elkartuta handiak sortu ote ziren ikertzen
9. Eguzkiaren masa handitzen ari da
Aukeratu testuen izenburuak eta idatzi beheko laukietan, adibidean egiten den bezala.
A- 0 B- C- D- E- F- G- H-
IRAKURMENA
2. TESTUA
1. egitekoa
Irakurri testua eta ondorengo galderei erantzun. Testuan esaten dena kontuan izan, eta
aukeratu erantzun zuzena.
Idatzi letra beheko laukietan, adibidean egiten den bezala.
-8-
Pickford Txikia
1925. urtean, Pothoplay aldizkariak

hurrengo galdera luzatu zien bere
irakurleei: Zein paperetan ikusi nahiko
zenuke Mary Pickford? Erantzunak
argigarriak izan ziren: Heidi, Errauskine,
Txanogorritxu, Alice lurralde
miresgarrian… Etsipenez hartu zituen
Mary Pickford-ek iradokizunok: zegoeneko
32 urte zeuzkan, baina garaiera txikikoa
Gaur bezalako egun batez, 1979ko zen, eta ile-kiribilek ume-itxura ematen
maiatzaren 29an Mary Picfkord izenaz zioten. Nork esan zuen, bada, baten adina
gogoratzen dugun aktore eta zinegilea barne-izpirituak baldintzatuta dagoela? Ez,
zendu zen. 87 urte zeuzkan, zimurrez lagunok, besteek nola ikusten gaituzten,
beteta egongo zen seguru, eta hala ere adin hori daukagu.
Mary Pickford-ek ez zion inoiz neskatila
izateari utzi. Pickford neskatila bihozbera zen,
Amerikako sweetheart txikia. Urteek
Hamabost urterekin bere jaioterriari agur aurrera egiten zutela? Pickford emakume
esan (Torontokoa zen izatez) eta New bilakatu, eta behin baino gehiagotan
Yorkera egin zuen alde. Garai hartan dibortziatzen zela? United Artits zine-
Hollywood sortzeke zegoen, eta zine konpainia sortu eta produktore
industria Sagar Handian garatzen zen. ahalguztiduna bihurtu zela? Hori publikoari
Gladys Smith glamourrik gabeko izena bost axola zitzaion. Ile-kiribilak moztu eta
atzean utzi eta hamasei urterekin bere neskatila inozoaren paperetik irten zen
lehenengo pelikula mutua egin zuen, aldi bakanetan, porrota baino ez zuen
David Wark Griffiith-en zuzendaritzapean. dastatu. 1933. urtean egin zuen azken
“Hau zortea nirea” pentsatuko zuen pelikula. Ondoren depresioa, isolamendua
neskatilak. Noski, Gladys Smith-ek ez eta alkoholismoa. Gogorra da neskatila
zekien hurrengo hogei urteetan paper tolesgabea izatea betiko.
bera errepikatzera mugatu beharko zuela:
neskatila inozentea eta samurra, gizon
ausart bati esker arriskutik libratuta, azken
Katixa Agirre. Deia, 2009/05/29
minutuan beti.
Adibidea:
0. Zer dio artikuluak Pickford-ek egin zuen lehen filmaz?

a. United Artist zine-konpainiarekin grabatu zuela.
b. Pertsona mutu batekin lan egin zuela.
c. Ahotsezko filmak sortu baino lehenagokoa zela.
1. Nolakoa zen Pickford itxuraz?

a. Bere zahartzaroan ere aurpegi leuna zuen, neskatila batena.
b. Neskatila gaztea zela ere, aurpegian zimurrak ageri zitzaizkion.
c. Laurogeitaka urterekin, aurpegi zimurra bai, baina gazte ikusten
zuten.
-9-
2. Zer paper egin zuen Pickford-ek filmetan?
a. Urte askotan neskatxa inozoaren papera egitea egokitu zitzaion.
b. Txanogorritxo, Errauskine eta horrelakoak antzeztea zuen gogoko.
c. Neska ausartarena ere egin zuen hainbat film arrakastatsutan.
3. Antzezlea izateaz gain, beste lanbiderik izan zuen?
a. Zine ekoizle ere izan zen.
b. Hollywood-en sortzaile izan zen.
c. Pothoplay-rako lan egin zuen.
4. Nolakoa izan zen Pickford bere bizitzan?
a. Jendeak ikusten zuen bezalakoa, neska zoriontsua eta bihotz onekoa.
b. Ez zuen bizitza zoriontsua izan, jendeak bestela uste bazuen ere.
c. Filmen arrakastak bizitza erraztu zion, zorte handia izan zuen beti.
5. Zein da idazlearen iritzia Pickford-en adinaren inguruan?
a. Nolako animua eta izpiritua izan, halako adina izaten da.
b. Adinak berak baldintzatzen du norberaren barne egoera.
c. Kanpokoek nola ikusten gaituzten, halako adina izango dugu.
6. Idazleak zergatik jarri du Pickford txikia artikuluaren izenburuan?
a. Izen horrekin ezagutzen delako artikuluaren pertsonaia.
b. Bere bizitza artistikoan ia beti neskatilaren papera egin zuelako.
c. David Wark Griffith-ek, bere zuzendariak, izen hori jarri ziolako.
0.- c 1.- 2.- 3.- 4.- 5.- 6.-
2. egitekoa
Ondoren 2 azalpen irakurriko dituzu. Azalpenari dagokion hitza testuan aurkitu
behar duzu.
Idatzi hitza laukian, adibidean egiten den bezala.
Adibidea:
0. (1. paragrafoan)
zimurra
Larruazaleko tolesa.
1. (4. paragrafoan)
Oker atera, huts egin, espero zena ez lortu
2. (4. paragrafoan)
Hutsegiteak barkatzeko joera duena
-10-
IRAKURMENA
3. TESTUA
Kirmen Uribek Berrian idatzitako zutabe bat irakurriko duzu.
Oporretan edo
bultzatuta hartu behar izan dituzte.

Esaldi bakar batekin azaldu zidan
beren egoera. «Etxerik egiten ez
denez, sukalderik ere ez da
muntatzen, eta gure lantegian
MaraTILa sukalderako plakak egiten ditugu.
KIRMEN URIBE
Eskaririk ez dagoenez, ezin dugu lanik
egin». Arduratuta zegoen laguna,
baina, hala ere, gauzak alde onetik
Astegun buruzuri batean aurkitu nuen ikusten ahalegintzen zen, gazteak
kalean mutila. Aspaldiko laguna zen, ginenean bezala. «Irakurtzeko astia
urteak ziren elkar ikusten ez genuela. dut orain, aspalditik mesanotxean
Banekien bera lantegi batean hasi zela pilatuta ditudan liburuak bukatuko
lanean gu gazte ginelarik, gutariko ditut gabonetako oporretan».
aurrenetakoa izan zen ikasketak
bukatu eta lanpostua lortzen.
Geroztik, behin edo behin gertatu Laguna agurtu eta etxerantz egin
gara elkarrekin. Horrexegatik harritu nuen neuk ere. Bidean Marxen utopia
ninduen hura kalean ikusteak, hartaz gogoratu nintzen. Marxek uste
astegun buruzuri batean eta laneko zuen noizbait gizakiak aisialdia baino
orduetan, erosketak egiten. ez duela izango, lanik egingo ez den
garaia iritsiko dela goiz edo berandu.
Lagunak argitu zidan badirela hilabete Dena den, ez dut uste egoera
batzuk ostiraletan lan egiten ez ekonomiko okerrak bultzatutako
dutena, astean lau egun baino ez derrigorrezko aisialdi honetaz ari
dutela lan egiten fabrikan, eta zenik.
gabonetako oporrak ere hamabost
egunetakoak hartuko zituztela.
«Sekula ez dut gabonetan
horrenbeste egun libre izan», esan
zidan berak. «Ikasle garaietatik, hain
zuzen». Oporrak egoera ekonomikoak
-11-
Adibidea:
0. Norekin egin du topo idazleak?

a. Ikaskide batekin.
b. Familiako kide batekin.
c. Auzoko batekin.
d. Ezezagun batekin.
1. Zergatik harritu da idazlea mutila kalean ikustean?

a. Lanean hasi berria zelako.
b. Lana amaitu berritan ikustea ez zuelako espero.
c. Erosketak egiten ez zuelako inoiz ikusi.
d. Astean zehar han ikustea ez zuelako espero.
2. Zergatik hartu ditu oporrak?

a. Lan asko egin dutelako aurretik.
b. Lan egoera ez delako ona.
c. Berak eskatu dituelako.
d. Atsedena behar zuelako.
3. Nola sentitzen da laguna?

a. Erabat etsita dago.
b. Kezkatua, baina baikor.
c. Pozik, beti bezala.
d. Ez dakigu nola dagoen.
4. Zer zioen Marxen utopiak?

a. Lanik ez genuela egin beharko.
b. Aisialdia behar-beharrezkoa dugula.
c. Gaurko egoera aurreikusi zuen.
d. Gizakiak beti lana egin beharko zuela.
5. Zer adierazten du idazleak bere artikuluan?

a. Derrigorrezko aisialdiak beharrezkoak direla esan nahi digu.
b. Egoera ekonomiko kezkagarri baten ondorioak azaltzen ditu.
c. Egoera ekonomikoari irtenbideak proposatzen ditu.
d. Egoera ekonomikoaren aurrean etsipena erakusten du.
0.- a 1.- 2.- 3.- 4.- 5.-
-12-
IDAZMENA
Oharrak:
• Gogoratu gutxieneko hitz kopurua bete behar duzula (200 hitz).
• Idazteko boligrafoa erabili (zirriborroetarako arkatza erabil
dezakezu).
• Zure idazlana zuzentzean, arlo hauek hartuko dira kontuan:
egitekoa
testuaren antolaketa eta garapena
euskararen egokitasuna, zuzentasuna eta aberastasuna
Herriko aldizkarian aste honetako iritzi-artikulua idaztea tokatu zaizu. Gaia

honako hau da:
ZER EGIN ORAINDIK ESKOLAN HASI EZ DIREN HAUR

TXIKIEKIN?
Iritzia emateko, zure esperientzian edo ingurukoenean oinarrituta, ondoko puntu

Lan egiten duten gurasoen arazoa

Zer egin haurrekin: etxean zaindu ala haurtzaindegi batera bidali?
Nori eskatu laguntza: aitona-amonei ala ezezagun bati?
Erakundeen papera (diru-laguntzak, bi urteko gelak...)
Aukera bakoitzaren alde onak eta txarrak
-13-
-14-
EZTABAIDAGUNEA
ZER EGIN ORAINDIK ESKOLAN HASI EZ DIREN HAUR
TXIKIEKIN?
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
5 _____________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
10 ____________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
15 ____________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
20 ____________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
25 ____________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
30 ____________________________________________________________________________________________
-15-
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
35 ____________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
40 ____________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
45 ____________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
50 ____________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
55 ____________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
60 ____________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________
65 ____________________________________________________________________________________________
-16-
Proba idatzia Irakurmena % 20 gutxienez 10 20 puntu 45 min inguru

50
gutxienez 28 Idazmena % 30 gutxienez 15 30 puntu 60 min inguru
Ahozko proba Entzumena % 20 gutxienez 10 20 puntu 25 min inguru

50
gutxienez 27 Mintzamena % 30 gutxienez 15 30 puntu 10 min inguru
GUZTIRA % 100 gutxienez 55 100 puntu
Agiria eskuratzeko gutxienez 55 puntu beharko dituzu eta 28 eta 27 proba bakoitzean.
bati jarraitzea.
-17-
2. MAILA
AZTERKETA IDATZIA
2009ko URRIA
Ereduak
A B
20018 DONOSTIA
Tel.: 943 022 600 Fax: 943 022 601
www.habe.org
IFK: Q 2040002 D
Hiru trebetasunen emaitzak idatziko dira neurketa fitxan:

ENTZUMENA gehienez, 20 puntu (gutxienez, 10)
2. MAILA
Entzumena
Hiru entzungai dira.
Lehen entzungaian, puntu 1 erantzun zuzen bakoitzeko. 8 galdera dira. Denera, 8.

Bigarren entzungaian puntu 1 erantzun zuzen bakoitzeko. 7 galdera dira. Denera, 7.
Hirugarren entzungaian 2,5 puntu erantzun zuzen bakoitzeko. 2 galdera dira. Denera, 5.
Denera, 20 puntu, gehienez (gutxienez, 10).
Irakurmena

Egitekoa:Izenburuak eta albisteak lotu. Puntu 1 erantzun zuzen bakoitzeko. 7 erantzun dira.
Bigarren testuak bi egiteko ditu.
Lehen egitekoa: 6 galdera dira, eta erantzun zuzen bakoitzeko puntu 1 lortuko du.
Bigarren egitekoa: azalpenari dagokion hitza aurkitu. 2 hitz dira. Erantzun bakoitzeko puntu 1.
Egitekoa: 5 galdera dira, eta erantzun zuzen bakoitzeko puntu 1 lortuko du.
-1-
? ulergaitza, √ zerbait falta da, dek deklinabidea, ad aditza, lex lexikoa, punt puntuazioa, sint
sintaxia, erl erlatibozkoa, zg zehar galdera, nom nominalizazioa, konp konparaziozkoa, konpl
konpletiboa, bal baldintzazkoa, ord hitzen ordena, kom komunztadura, lok lokailua.
Egitekoa: Herriko aldizkarian iritzia emateko artikulua idatzi. Gaia: Zer egin oraindik eskolan hasi
ez diren haur txikiekin? Testu mota: azalpen-argudiozkoa (aukera bakoitza azaldu eta alde edo
kontra zergatik dagoen esango du), tartean narrazioa edo deskribapena (herriko egoeraz,
heziketaz, bere esperientziaz…), gomendioa egiten duenean, gainera, irakurlea bereganatzen
ahaleginduko da. Formatoa: aldizkariko testua. Ez da testu erabat formala (erdi formala, erdi
informala). Ez du formula jakinik erabili behar ez sarreran eta ez amaieran.

■ ZUZENTASUNA
Ortografia-akatsak

Birzuzenketak
-2-
Bi zati horien zuzenketak ongi idatzi ebaluazio-orrian. Puntuak ongi batu, eta batuketa
errepasatu. Puntuazioa emateko edo erantzunen bat onartzeko zalantzarik baldin baduzu, deitu
HABEra, ebaluazio atalera, eta galdetu.
A EREDUA
ENTZUMENA
1. Testua
8 x 1 = 8 puntu
A 0 adib. 1 2 3 4 5 6 7 8
EREDUA C B A B B A A B A
2. Testua
7 x 1 = 7 puntu
A 0 adibidea 1 2 3 4 5 6 7
EREDUA B A A B B A B A
3. Testua
2 x 2,5 = 5 puntu
A 1 2
EREDUA A B
Entzumena, denera 20 puntu, gehienez.

IRAKURMENA
1. Testua
7x 1 = 7 puntu
A A adibidea B C D E F G H
EREDUA 0 4 3 1 2 6 8 7
Denera, 7 puntu, gehienez. º
2. Testua
A 0 adibidea 1 2 3 4 5 6
EREDUA C C A A B C B
2. egitekoa 2x 1 = 2 puntu
A 0 1 2
EREDUA adibidea Porrot(a) Bihozbera
3. Testua
5 x 1 = 5 puntu
A 0 adibidea 1 2 3 4 5
EREDUA A D B B A B
-3-
B EREDUA
ENTZUMENA
1. Testua
8 x 1 = 8 puntu
B 0 adib. 1 2 3 4 5 6 7 8
EREDUA C A C A C B C C B
2. Testua
7 x 1 = 7 puntu
B 0 adibidea 1 2 3 4 5 6 7
EREDUA B C C A A C B B
3. Testua
2 x 2,5 = 5 puntu
B 1 2
EREDUA C A
Entzumena, denera 20 puntu, gehienez.

IRAKURMENA
1. Testua
7x 1 = 7 puntu
B A adibidea B C D E F G H
EREDUA 0 2 1 3 4 8 9 5
2. Testua
B 0 adibidea 1 2 3 4 5 6
EREDUA C A C C A A C
2. egitekoa 2x 1 = 2 puntu
B 0 1 2
EREDUA adibidea Ausart(a) Bakan(a)
3. Testua
5 x 1 = 5 puntu
B 0 adibidea 1 2 3 4 5
EREDUA A B D D C D
-4-
Eranskina
oso onak 24-25-30

onak 18-19-20
gai 15-16-17
ez gai 13-14-12
erabiltzen ditu
ez gai garbiak ………………………………….↓9-10-11
-5-

50
gutxienez, 28

50
gutxienez, 27
Agiria eskuratzeko gutxienez 55 puntu beharko dituzu denera eta 28 eta 27 proba bakoitzean.
Agiria eskuratzeko ezinbestekoa da bi probetan (idatzian eta ahozkoan) gai izatea. Emaitza
bakarra emango da: GAI/ EZ GAI.
jarraitzea.
-6-
2. MAILA
Azterketa idatzia
A
E RE DUA
Deiturak: _________________________________________________
Izena: ________________________ NA: _______________________
*************************************************************

Entzumena


Azterketa idatzia
Azterketa deialdia: 2009ko maiatza

ENTZUMENA
1. TESTUA
Ondoren, aditu batek Vicks Vaporous izeneko sendagaiaz hitz egingo du Euskadi
Irratiko saio batean.
Adibidea:
0. Nola etortzen zaizkigu eztula, eztarriko mina, ondoeza…?
a. Sasoi onean ez gaudelako sortzen dira.
b. Neguko hotzarengatik etortzen zaizkigu.
c. Urrutiko senideak bezala, bisitan.
1. Zer dio gripeaz esaera herrikoi batek?

a. Gripeak berdin irauten duela botikak hartu ala ez hartu.
b. Sendagairik ez hartzea dela gripea sendatzeko modurik onena.
c. Sendagaiak hartuta, lehenago sendatzen dela gripea.
2. Zer dio medikuntza-ikerketa batek Vicks Vaporous sendagaiari buruz?
a. Osasun-arazoak eragin ditzakeela, bi urtez gorako haurren kasuan.
b. Bi urtez beherako haurren osasuna kaltetu dezakeela.
c. Bi urteko haurren osasunean eraginik ez duela.
3. Zer gertatzen da sendagai hori hartuz gero?
a. Mukiak desagerrarazten dituela eta arnasa hartzen laguntzen duela.
b. Hasieran bestela iruditu arren, gero muki gehiago eragiten dituela.
c. Mendak arnasbideetan arazorik ez duela eragiten.
4. Ikerketak zer izan du aztergai?
a. Sendagaiaren osagaiak.
b. Sendagaiaren kalitatea.
c. Sendagaiaren ondorioak.
5. Zer dio medikuak berri horri buruz?
a. Lehendik ere gauza jakina zela, fitxan jartzen zuela.
b. Jendeak hala egiten zuela orain arte ere, bazekielako.
c. Inork ez zuela espero horrelako ondoriorik aurkitzea.
6. Zer dio sendagaia erabiltzeko moduari buruz?
a. Botika era batera edo bestera erabiltzeak eragin handia duela
sendatzeko orduan.
b. Botika modu batera edo bestera erabilita ere, eraginkortasuna
antzekoa izaten dela.
c. Lurrinak eginez gero, arinago sendatuko garela ukendua sudur-
zuloetan jarrita baino.
0. - c 1.- 2.- 3.- 4.- 5.- 6.-
-3-
ENTZUMENA
2. TESTUA
Ondoren, Euskadi Irratiko saio batean, Bizkaivinos ardo-erakusketa dela-eta, Xabier
Larrazabal kazetariari egindako elkarrizketa entzungo duzu.
Adibidea:
0. Non egin zen Bizkaivinos erakusketa?
a. Arriaga Antzokian.
b. Ertzila hotelean.
c. Euskalduna Jauregian.
1. Zenbat aldiz egin da Bizkaivinos erakusketa?
a. Aurten lehen aldiz egin da erakusketa.
b. Aurtengoarekin hamaika aldiz egin da erakusketa.
c. Aurten bigarren edizioa egin da.
2. Nolako bisitariak bertaratu ziren erakusketara?
a. Ostalari profesionalak eta kaleko jendea.
b. Profesionalak eta munduko ostalariak.
c. Herritarrak, ostalariak eta profesionalak.
3. Zer egiteko aukera izan zuten bisitariek?
a. Egun osoan zehar munduko ardo ezberdinak dastatzekoa.
b. Goiz osoan munduko ardo ezberdinak 10 €-an erostekoa.
c. Eguerdian hasita, munduko ardo ezberdinak dastatzekoa.
4. Zenbat jatorri-izendapen zeuden ordezkatuta erakusketan?
a. Hogeita sei jatorri-izendapen.
b. Ehun jatorri-izendapen.
c. Bi mila eta bostehun jatorri-izendapen.
5. Zer da Itsasmendi upategia?
a. Bizkaiko txakolindegien ordezkaritza duen upategia.
b. Soilik Bizkaiko txakolina eskaintzen duen upategia.
c. Bizkaiko txakolina eta bestelakoak ere eskaintzen dituen upategia.
6. Zein zen Itsasmendikoen helburu nagusia?
a. Katalogo guztia saltzea.
b. Beren ardoak probatzera ematea.
c. Kalean saltzeari uztea.
7. Zerk piztu zuen jendearen jakin-mina erakusketan?
a. Ohiko jatorria duten ardoek.
b. Mundu zabaletik etorritako ardoek.
c. Maiz probatzen diren ardoek.
0.- c 1.- 2.- 3.- 4.- 5.- 6.- 7.-
-4-
ENTZUMENA
3. TESTUA
Ondoren, Euskadi Irratian Andoni Egañaren iritzi-zutabea entzungo duzu.
Adibidea:
0. Noiz ikusi zuen kontalariak eskalea?
a. Herenegun goizean.
b. Atzo goizean.
c. Gaur goizean.
1. Zergatik esaten du eskalea “begiz jo” zuela?
a. Argi eta garbi ikusi zuelako.
b. Begiak nahi gabe joan zitzaizkiolako.
c. Beste norabait begira ari zelako.
2. Nola zegoen eskalea jarrita?
a. Lurrean eserita eta eskuak lurrean tinko.
b. Besoak gorantz jarrita eta ukondoak airean.
c. Lurrean belaunikatua eta eskuak zabalik.
3. Nola zeukan une horretan burua?
a. Burua amildua zuen.
b. Burua tente zuen.
c. Burua eskuen artean umildua.
4. Noiz ikusi zuen eskalea?
a. Goizean zehar, eguerdia arte.
b. Egun osoan zehar, hainbat aldiz.
c. Atzo eguerdian, semaforoa igarotzerakoan.
5. Zer zirudien eskaleak?
a. Otoitz egitera deitzen ari zen norbait.
b. Otoitz egiten ari zen norbait.
c. Erlojuari begira ari zen txirrindularia.
6. Zer sentitzen du kontalariak eskalea horrela ikusita?
a. Harridura besterik ez zuen sentitu.
b. Pena besterik ez zuen sentitu.
c. Hainbat sentipen izan zituen.
7. Zergatik da berezia eskalea kontalariarentzat?
a. Eskaleak postura horretan egunero egoteko duen gaitasunagatik.
b. Eskale askok postura horretan egoteko duten gaitasunagatik.
c. Eskaleak postura horretan luze egoteko duen gaitasunagatik.
0.- a 1.- 2.- 3.- 4.- 5.- 6.- 7.-
-5-
IRAKURMENA
1. TESTUA
Pedro Ramosek Administrazioa Euskaraz aldizkarian idatzitako artikulu bat irakurriko

duzu.
Slow food mugimendua
Dudarik gabe, osasuna da Slow food mugimenduaren onurarik handiena jasoko

duena. Izan ere, elikagai eta abereen hazkuntza iraunkorra bultzatzen du, hau da,
modu tradizionala. Ondorioz, elikagai hobeak izango ditugu eta horrek, noski, osasun
hobea eta gaixotasunei aurre egitea dakar. Mugimendu honek mundu zabaleko
janarien uniformetasuna galarazi eta lekuan lekukoari eman nahi dio bultzada, “janari
azkarraren” kontra.
Elikagaiak nekazaritza iraunkorraren emaitzak dira, abere hazkuntza

tradizionaletik datoz, arrantza ez-traumatiko batetik eta, bistan da, haien usain, gustu
eta osaketa ere hobeak izango direla. Elikagai naturalek, bestalde, proteina gehiago
dituzte, ur gutxiago, koipe saturatu gutxiago, eta balio handiagoa bitamina eta
mineraletan. Beraz, uste dugu gaixotasun kardiobaskular gutxiago izango direla,
minbizi mota jakin batzuetako kasu gutxiago. Gainera, gainkarga eta obesitatea hobeto
kontrolatzen laguntzen dute.
Egia da gaur egun oraindik, Slow food mugimendua ez dela osasun-

plangintzetara iritsi, jende gutxik duelako horren berri. Mugimendua indartuz gero,
jateko ohitura osasungarriak hedatuko direlakoan nago; besterik ez bada ere, janari
azkarraren, elikagaien globalizazioaren eta gustuen zapore uniformetasunaren kontra
dagoelako. Horiek, azken finean, multinazional bakan batzuen esku daude.
Nire iritziz, filosofia modu hau zabaltzea komeni da. Esaerak honelaxe dio:
”Hobe da oinez eta segurua, eta ez azkar eta zulora”. Azkar jarduteak ez digu
elikagaiak dastatzen uzten, eta horixe da janariak duen plazerik handiena! Presaka
aritzeak azkarrago jatera behartzen gaitu, nekezago asetzen gara eta behar baino
kaloria gehiago hartzen ditugu. Ez dago kolorerik! Bizitza honetan, gauza guztiak,
presarik gabe, baina etenik gabe.
Pedro Ramos
UPV-EHUko Farmazia fakultateko irakaslea
(Moldatua)
-6-
1. egitekoa
Hiru laburpen hauetatik (A, B, C) zein da testuaren edukia ongien jasotzen duena.
Idatzi letra beheko laukian.
A Slow food mugimenduak gero eta abantaila gehiago eskaintzen ditu osasun-plangintza
orokorretan. Nekazaritza tradizionalaren onurak enpresa multinazionaletara hedatu dira, ohitura
onak kontuan izan direlako.
Idazlearen iritziz, lasai jatea, atseginagoa izateaz gain, edozeinek bere kabuz eta erraz egin
dezake eta biderik seguruena da.
B Slow food mugimenduak janari naturalak hobeak direla jakinda ere, ezinezkoa ikusten
du osasun-plangintza orokorretara iristea. Izan ere, zailtasunik handiena nekazaritza
tradizionalaren muga delako, ez baita iristen enpresa multinazionalen neurrietara.
Idazlearen iritziz, patxadaz jateak, gehiago janarazi bai, baina jateko era osasungarriagoa
bultzatzen du.
C Slow food mugimenduak elikagai hobeak lortu nahi ditu, nekazaritza tradizionala
bultzatuz. Joera hori osasun-plangintza orokorretara iritsi ez bada ere, hedatzeko aukera
ikusten dio, enpresa multinazionalen zapore-uniformetasunaren kontra egon arren.
Idazlearen iritziz, komeni da gauzak patxadaz egitea. Jan ere hobeto jaten da horrela.
Testuaren edukia ongien laburtzen duen zatia
da.
2. egitekoa
behar duzu.
Adibidea:
0. (1. paragrafoan)
elikagaia
Bizitzeko behar den gaia.
1. (3. paragrafoan)
Usadioa, zerbait askotan errepikatzean sortzen dena.
2. (4. paragrafoan)
Zentzumen baten bidez zerbaitez gozatu.
3. (4. paragrafoan)
Gosea edo egarria berdindu arte jan edo edan.
-7-
2. TESTUA
Jarraian Andoni Imazek Berria egunkarian argitaratutako artikulua irakurriko duzu.

Bertan futbolean sortzen den indarkeriaz iritzia ematen du.
Egitekoa
Irakur ezazu artikulua, eta ondorengo orrian aurkitu testutik kendutako esaldiak.
Biolentzia
ANDONI IMAZ
Joan den asteburuan Langreo-Oviedo Nire irakasle batek zioen automobila gidatzeko
Hirugarren Mailako partidan, harmailetan, karneta eskatzen dela, baina aita izateko ez.
jendartean sortutako eztabaida bat
labankada batzuekin amaitu zen. «Eta zer?» Zer arraio egiten du halako gizon batek futbol
pentsa dezakezue batek baino gehiagok. estadio batean? Zertara darama semea? Kirola zer
Horrelakoak eta krudelagoak egunero den erakustera?
gertatzen dira. ______0=i______, baizik eta
bonbaz eta gosez, zerbait esatearren.
Kaka zaharra! Horrelako jendeak gabezia handiak
dituela badakigu,______4______, euren izaeraren
Baina kontua zera da: norbait futbol partida
alde ilunenak plazaratzeko. Mutil gizajo horrek
bat ikusteko asmoarekin irteten dela etxetik,
ordu arte eskolan eta lagunekin ikasitako guztiak
hamar urteko semea ondoan duela,
______5______.
ogitarteko eta guzti. Kafea eta kopatxo bat,
______1______, eta eserlekura, taldea
Espero dut hurrengo batean ______6______, eta
animatzera. Bi talde zelairatu, beno, lehenik
hartara konturatuko da zelaian partida hamaika
kanpokoak izaten dira, eta horiek batzuek
hamaikaren kontra izango dela, legea arbitroak
txaloz hartzen dituzte eta besteek txistu
jarriko duela eta bestela txartelek, eta errespetatu
eginez. Semeak galdetzen dio aitari ea
egin behar dela, eta mugak laukizuzenak
zergatik txistuak, eta berak: «Aurkariak
markatuko dituela. Arma bakarra baloia eta
eroso ez sentitzeko!» edo «Isilik, eta txistu
trebetasuna izango dira. Priiii!!! eta ea hobea
egin!», izan daitezke erantzun bi errazenak.
zein den. Hau bai dela justizia eta ez aitak egin
Ondoren, etxekoak irteten dira, horiei txalo
zuena.
bero-beroak. Azkenak arbitro jaunak izaten
dira eta horiei bai, horiei denek batera txistu
eta biraoak. ______2______. Partida aurrera Bart gertatutakoa NARDAGARRIA da. Batzuetan
doala, zaletuak sutzen doaz, jokalari zein koloreak, besteetan emaitzak, hurrengoan
arbitroari esandakoak harmailetara iristen larruazala, gero ez dakit zer. Aitzakiaren bat behar
dira eta,______3______, labana atera, beste baduzue, psikologoarengana edo psikiatrarengana
taldeko zaleturen bat zulatu eta akabo, jo eta ______7______, baina futbola ez erabili.
«seme, goazen hemendik».
(Berria, 2003-10-09)
-8-
Egitekoa:
Hona hemen testuan tartekatu behar dituzun esaldiak. Lotu zenbakiak esaldiekin,
adibidean bezala.
Esaldi bat sobera dago.
a. bidean lagunekin topo egin, bufanda lepoan

b. bere aitak eta bere aita bezalako beste hamarrek zapuztu egin dizkiote
c. baina futbola aitzakia galanta bihurtzen da horientzat
d. berak esango dizue zer egin
e. partida ikusten egon beharrean, jolasten arituko dela
f. hitzek nahikoa iraintzen ez dutenez
g. mutilak dagoeneko ez du galdetzen eta bere aitak egiten duena
errepikatzen du
h. hobe izaten baita futbola telebistan ikustea
i. Ba, bai, telebista piztu eta hildakoak ehunka dira, eta ez labanaz
bakarrik
0. Adibidea: 0 = i
Hutsuneak 0 1 2 3 4 5 6 7
Testu zatiak i
-9-
3. TESTUA
Doris Lessing idazlearen nobela baten pasarte bat irakurriko duzu. Hegoafrikan
kokatua dago. Mary emakume zuria da, jatorri britainiarrekoa. Morroi natibo bat du
etxaldean laguntzeko.
Egitekoa
Irakurri testua, eta ondorengo galderei erantzun. Testuan esaten dena kontuan izan, eta
- Lanera berriz –esan zion.

Afrikako langile guztiek izan ohi duten espresio berarekin begiratu zion morroiak Maryri: begiratu
huts bat, emakumea ikusi ere egingo ez balu bezala, mendetasunezko mozorro bat balu bezala
hari eta haren kastakoei begiratzeko, bere barren ezkutua eta ezin iritsizkoa ondo estalirik.
Presarik gabe, besoak luzatu eta atzera jiratu zen. Ura hartzera zihoan, freskurarengatik zuhaitz
baten azpian zeukaten petrolio-pote batetik. Maryk berriz esan zuen, zorrotz, boza goratuz:
- Lanera berriz, esan diat.
Morroia gelditu egin zen, begiratu zion Maryri zuzenean eta esan zuen bere dialektoan, Maryk
ulertu ez arren:
- Edan egin nahi dut.
- Ez niri mordoilo horretan hitzik egin –bota zion Maryk. Ingurura begiratu zuen
langileburuaren bila, baina ez zuen ikusi.
- Nik… zera… ura nahi dut –esan zuen morroiak, totelka eta irrigarri.
Ingelesez esan zuen, eta bat-batean irribarre egin zuen, ahoa zabaldu eta behatza barruan sartu
zuen, eztarria seinalatuz. Maryk barre txikiak egiten aditu zituen artaburuen ondoko natiboak.
Barre haiek, nahiz eta asmo txarrekoak izan ez, bere onetik atera zuten, berari barre egiten
ziotela uste izan baitzuen. Baina gizon haiek zerbaiti, edozer gauzari, barre egiteko okasioaren
zain egoten ziren, besterik ez; eta beren arteko bat ingeles txarrean hizketan eta behatza ahoan
behera sartzen ez zen barrerako okasio txarra.
Zuri gehienentzat, ordea, “lotsagabea” da natiboak ingelesez aritzea.
- Ez niri ingelesez egin –esan zuen Maryk, amorruak arnasa eteten ziola,
eta isildu egin zen.
Morroiak besaburuak goratu, irribarre egin eta begiak zerura jarrita zegoen, protesta eginez
bezala, Maryk lehendabizi bere hizkuntzan egitea eta ondoren Maryrenean egitea debekatu
ziolako: orduan, nola hitz egin behar zuen? Herabetasunik gabeko lotsagabekeria hark ezin
esaneko errabia eragin zion Maryri. Ahoa zabaldu zuen morroiari sekulakoak esateko, baina tutik
esan gabe jarraitu zuen. Erresumin iluna ikusi zuen gizonaren begietan, eta –huraxe izan zen
azkeneko tantoa– mespretxu jostagarria. Eta Maryk, zer ari zen ohartu ere gabe, zartailua jaso
eta aurpegian jo zuen, zartako bihurri gaizto batekin. Zer ari zen ez zekien. Geldi-geldi geratu
zen, dardarka; eta ikusi zuenean gizona erdi tontotuta eskua aurpegira eramaten, Maryk
txundituta begiratu zion eskuan zeukan zartailuari, bere kabuz mugitu balitz bezala, berak nahi
gabe.
(Belarra kantari, Elkar, 2008)
-10-
Egitekoa:
Adibidea:
0. Nola begiratzen dio morroiak Maryri, lanera lehen aldiz bidaltzen duenean?
a. Ausardiarik gabe.
b. Harro eta ziur.
c. Zalantzan zer egin ez dakielako.
d. Ez dio begiratzen.
1. “Hari” (4. lerroan) esaten duenean, nori egiten dio erreferentzia?

a. Beltz bati.
b. Maryri.
c. Morroiari.
d. Emakume bati.
2. Nondik edan nahi du ura morroiak?
a. Zuhaitz ondoko iturritik.
b. Itzalean dagoen ontzitik.
c. Zuhaitz ondoko errekatik.
d. Iturri batetik.
3. Zer da “mordoiloa” (11. lerroan)?
a. Beltzaren hizkuntza.
b. Ingelesa.
c. Inguru nahasia.
d. Ur zikina.
4. Zer egiten dute morroiaren inguruan dauden beltzek?
a. Maryri begiratu eta isilik egon.
b. Ingelesez erantzun emakumeari.
c. Aukeraz baliatu ongi pasatzeko.
d. Beren hizkuntzan hitz egin.
5. Zer dela eta ateratzen da Mary “bere onetik” (16. lerroan)?
a. Beltzen asmo txarrarengatik.
b. Beltzen barreengatik.
c. Morroiaren erantzunagatik.
d. Bero egiten duelako.
6. Morroiak zer esaten dio Maryri, ingelesez ez egiteko esaten dionean?
a. Barrez hasten da.
b. Ez dio ezer erantzuten.
c. Barkamena eskatzen dio.
d. Bere hizkuntzan hasten da.
7. Zer egiten du Maryk zartailuarekin?
a. Beltzaren aurpegian jo.
b. Ez da jotzera ausartzen.
c. Behin eta berriz jotzen du.
d. Eskuan jotzea erabakitzen du.
0.- a 1.- 2.- 3.- 4.- 5.- 6.- 7.-
-11-
IDAZMENA
Oharrak:
• Gogoratu gutxieneko hitz kopurua bete behar duzula (200 hitz).
• Idazteko boligrafoa erabili (zirriborroetarako arkatza erabil dezakezu).
• Zure idazlana zuzentzean, arlo hauek hartuko dira kontuan:
Euskaltegian aldizkari elektronikoa duzue. Bertan astero gaiak proposatzen dira,

ikasleek iritzia eman dezaten. Aste honetako gaia hauxe da:
UNIBERTSITATERA JOAN ALA LANBIDE BA

BAT IKASI.
IKASI.
ZER GOMENDATUKO ZENUKE?
ZENUKE?
Eman zure iritzia.
Gutxienez, 200 hitz idatzi behar dituzu.
Iritzia emateko, zure esperientzian edo ingurukoenean oinarrituta, ondoko puntu

Aukera bakoitzaren alde onak eta txarrak
Gaurko ikuspegia eta iraganekoa
Gazteen nahiak eta gurasoenak
Lan merkatua, enpresen eskaera, krisia…
Unibertsitateko formazioa
Zure gomendioa baten edo bestearen alde
-12-
-13-
-14-
EZTABAIDAGUNEA
UNIBERTSITATERA JOAN ALA LANBIDE BA

BAT IKASI.
IKASI.
ZER GOMENDATUKO ZENUKE?
ZENUKE?
Idatzi hemen zure iritzia:
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
5 _____________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
10 ____________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
15 ____________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
20 ____________________________________________________________________
-15-
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
25 ____________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
30 ____________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
35 ____________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
40 ____________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
45 ____________________________________________________________________
-16-
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
50 ____________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
55 ____________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
60 ____________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
65 ____________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
70 ____________________________________________________________________
-17-
-18-
-19-
Proba idatzia Irakurmena % 20 gutxienez 10 20 puntu 45 min inguru

50
gutxienez 28 Idazmena % 30 gutxienez 15 30 puntu 60 min inguru
Ahozko proba Entzumena % 20 gutxienez 10 20 puntu 25 min inguru

50
gutxienez 27 Mintzamena % 30 gutxienez 15 30 puntu 10 min inguru
GUZTIRA % 100 gutxienez 55 100 puntu
Agiria eskuratzeko gutxienez 55 puntu beharko dituzu eta 28 eta 27 proba bakoitzean.
bati jarraitzea.
-20-
2. MAILA
AZTERKETA IDATZIA
2009ko MAIATZA
Ereduak
A B
20018 DONOSTIA
Tel.: 943 022 600 Fax: 943 022 601
www.habe.org
IFK: Q 2040002 D

2. MAILA
Entzumena

Hirugarren entzungaian puntu 1 erantzun zuzen bakoitzeko. 7 galdera dira. Denera, 7.
Irakurmena
Lehenengo testuak bi egiteko ditu.

Lehen egitekoa: idatzi laukian laburpen egokia. Erantzun bakarra da. Erantzun zuzenak: 3 puntu
ditu.
Bigarren egitekoa: azalpenari dagokion hitza aurkitu. 3 hitz dira. Erantzun bakoitzeko puntu 1
lortuko du.

Egitekoa: lotu esaldiak testuko hutsuneekin. 7 galdera dira, eta erantzun zuzen bakoitzeko puntu
1 lortuko du.

Egitekoa: aukeratu erantzun zuzena. 7 galdera dira. Erantzun zuzen bakoitzeko puntu 1 lortuko
du.
Denera, 7 puntu.
-1-
Egitekoa: Euskaltegiko aldizkarian iritzia emateko artikulua idatzi. Gaia: Unibertsitatera joan ala
lanbide bat ikasi. Zer gomendatuko zenuke? Testu mota: azalpen-argudiozkoa (aukera bakoitza
azaldu eta alde edo kontra zergatik dagoen esango du), tartean narrazioa edo deskribapena (lan
merkatuaren egoeraz, heziketaz, bere esperientziaz…), gomendioa egiten duenean, gainera,
irakurlea bereganatzen ahaleginduko da. Formatoa: Interneteko testua, blogetakoa... Ez da testu
erabat formala (erdi formala, erdi informala). Ez du formula jakinik erabili behar ez sarreran eta
ez amaieran.

■ ZUZENTASUNA
Ortografia-akatsak

Birzuzenketak
Gainerakoan, HABEk erabakiko du birzuzenketak nola egin. Birzuzenketak ekainaren hasieran
egingo dira, eta aztertzaile guztiek hartuko dute parte.
-2-
A EREDUA
ENTZUMENA
1. Testua
6 x 1 = 6 puntu
A 0 adibidea 1 2 3 4 5 6
EREDUA C A B B C A B
2. Testua
7 x 1 = 7 puntu
A 0 1 2 3 4 5 6 7
EREDUA adibidea B C C A C B B
C
3. Testua
7 x 1 = 7 puntu
A 0 1 2 3 4 5 6 7
EREDUA adibidea B C B A B C C
A
IRAKURMENA
1. Testua
1. egitekoa: aukeratu erantzuna.
1 x 3 = 3 puntu
A 1
EREDUA C
2. egitekoa: testuan esanahia aurkitu.

3 x 1 = 3 puntu
A 0 adibidea 1 2 3
EREDUA Elikagai(a) Ohitura Dastatu(tzen) Ase(tzen)
2. Testua
7 x 1 = 7 puntu
A 0 adibidea 1 2 3 4 5 6 7
EREDUA
i A G F C B E D
-3-
3. Testua
7 x 1 = 7 puntu
A 0 adibidea 1 2 3 4 5 6 7
EREDUA
A B B A C B B A
-4-
B EREDUA
ENTZUMENA
1. Testua
6 x 1 = 6 puntu
B 0 adibidea 1 2 3 4 5 6
EREDUA C B C C A C A
2. Testua
7 x 1 = 7 puntu
B 0 1 2 3 4 5 6 7
EREDUA adibidea A B B C B A C
C
3. Testua
7 x 1 = 7 puntu
B 0 1 2 3 4 5 6 7
EREDUA adibidea C A C B C B B
A
IRAKURMENA
1. Testua
1 x 3 = 3 puntu
B 1
EREDUA A

3 x 1 = 3 puntu
B 0 adibidea 1 2 3
EREDUA Elikagai(a) Galarazi Osasun Plangintza
2. Testua
7 x 1 = 7 puntu
B 0 adibidea 1 2 3 4 5 6 7
EREDUA
I G A B E F C H
3. Testua
7 x 1 = 7 puntu
B 0 adibidea 1 2 3 4 5 6 7
EREDUA
A D D C A D D C

-5-
Eranskina
oso onak 24-25-30

onak 18-19-20
gai 15-16-17
ez gai 13-14-12
erabiltzen ditu
ez gai garbiak ………………………………….↓9-10-11
-6-

50
gutxienez, 28

50
gutxienez, 27
jarraitzea.
-7-
2. MAILA
Azterketa idatzia
A
E RE DUA
Deiturak: _________________________________________________
Izena: ________________________ NA: _______________________
*************************************************************

Entzumena


Azterketa idatzia
Azterketa deialdia: 2008ko urria
-1-
-2-
ENTZUMENA
1. TESTUA
Ondoren, Euskadi Irratiak Fenix zunda espazialari buruz eman duen berria
entzungo duzu.
Adibidea:
0. Noiz hartu du lurra zunda espazialak?
a. Duela zazpi minutu.
b. Argazkiak bidali eta gero.
c. Goizaldean lurreratu da.
1. Nolakoa izan da Fenix ontziaren misioa?

a. Helburua arrakastaz lortu du.
b. Porrot egin du azken unean.
c. Gorabeheratsua izan da.
2. Zertarako erabili dituzte frenatze-motorrak?

a. Jausgailuak ireki ahal izateko.
b. 653 miloi km egiteko.
c. Zazpi minutuan lurreratzeko.
3. Martitzeko zein tokitan pausatu da?

a. Espero ez zuten tokian.
b. Aurrez pentsatuta zegoen lekuan.
c. Hego poloan, espero zen lekutik gertu.
4. Zer esaten du izotzari buruz?

a. Lur-azalean ikusi dute, lur lauan.
b. Hondar eta harkaitzen artean aurkitzea espero dute.
c. Lur azpian aurkituko dutela espero dute.
5. Zein da misioaren helburua?

a. Orain dela 32 urte egindakoa errepikatzea.
b. Ura eta gai kimiko zenbait aurkitzea.
c. Bizitzarik ez dagoela ziurtatzea.
6. Zer uste du Elena Rosalesek?

a. Lurrean sortu bazen, han ere bizia izan litekeela.
b. Lurrean bai, baina ez duela uste Martitzen ura aurkituko dutenik.
c. Karbonoa eta elektrizitatea besterik ez dutela espero aurkitzea.
0.- c 1.- 2.- 3.- 4.- 5.- 6.-
-3-
ENTZUMENA
2. TESTUA
Txiliku idazlearen 101 gau liburuaren pasarte bat entzungo duzu

Entzungaia bi aldiz entzungo duzu. Entzuten duzun bitartean, aukeratu erantzun zuzena.
Adibidea:
0. 1001 gau liburuko Xerezaderekin zerikusia du liburuak?
a. Ez du jatorrizko liburuarekin zerikusirik.
b. Antzekoak dira bi liburuak egituran.
c. Bere liburuan ere azaltzen da pertsonaia bera.
1. Zer kontatzen du idazleak 101 gau liburuan?

a. Ekialdeko istorioen bilduma da Txilikuren liburua.
b. Bere bizitzan zehar gertatutako abenturak bildu ditu.
c. Egunean bertan gertatutako pasadizoak edo lehenagokoak.
2. Zein ahuldade zuen Frantziako Luis erregeak?

a. Mesfidatia zela bere gortean zituenekin.
b. Aztien iragarpenetan sinesten zuela.
c. Osasun-arazoak zituela eta askotan gaixotzen zela.
3. Zergatik zigortu nahi izan zuen astrologoa?

a. Bere iragarpenak bete ez zirelako.
b. Aztiak traizioa egin ziolako.
c. Erregea hil nahi izan zuelako.
4. Zer egin zuen astrologoak?

a. Ezkutatu egin zen, hilko zuten beldurrez.
b. Ihes egin zuen erregearen gortetik.
c. Ez zen ikaratu eta trikimailua prestatu zuen.
5. Zein zurrumurru zabaldu zuen astrologoak?

a. Erregea hil egingo zela bera baino lehenago.
b. Bera erregea baino hiru egun lehenago hilko zela.
c. Erregea hilko zuela hiru egun barru.
6. Zer egin zuen erregeak?

a. Astrologoa akabatzeko agindua eman zuen.
b. Astrologoa bere erresumatik erbesteratu zuen.
c. Astrologoa libre utzi zuen, luze bizi zedin.
0.- b 1.- 2.- 3.- 4.- 5.- 6.-
-4-
ENTZUMENA
3. TESTUA
Euskadi Irratian Belen Altunak bere iritzia irakurriko du.

Entzungaia bi aldiz entzungo duzu. Entzuten duzun bitartean, aukeratu erantzun
zuzena.
Adibidea:
0. Auzitegi Konstituzionalak nolako adostasunarekin berretsi du Paritate Legea?
a. Gehiengoaren adostasunarekin.
b. Epaile kontserbadoreen desadostasunarekin.
c. Bi epaile kontserbadoreren adostasunarekin
d. Epaile guztien adostasunarekin.
1. Zein da Paritatearen Legearen helburua?

a. Hauteskunde-zerrendetan emakumezkoen presentzia %60ra iristea.
b. Hauteskunde-zerrendetan gizonezkoen presentziak %60 ez gainditzea.
c. Hauteskunde-zerrendetan gizonezkoen presentzia %40ra ez iristea.
d. Hauteskunde-zerrendetan emakumezkoen presentzia eta gizonezkoena
berdintzea.
2.- Zein da Belen Altunaren iritzia legeari buruz?

a. Legearen diskriminazio-neurri xelebrea dela.
b. Lege-diskriminazio zuzena dela.
c. Legeak ez duela inoren diskriminaziorik ezartzen.
d. Berdintasun-legeak gizonezkoak diskriminatzen dituela.
3.- Zer esan nahi du “kristalezko sabaia” izeneko efektuak?

a. Emakumezkoak oposaketetan goi-mailara iristen direla.
b. Emakumezkoak aginterako aukeratuak ez izateko joera dagoela.
c. Emakumezkoek legearen babesa jasotzen dutela.
d. Enpresetan eta politikan ere oposaketak egin behar direla.
4.- Zer esan nahi du “Hamaika ikusteko jaioak gara” esaldiarekin?

a. Politika feminizatu dela dagoeneko lege berriei esker.
b. Agian noizbait gizonezkoen parte-hartzea sustatu beharko dela.
c. Emakumezkoen parte-hartzea muga litekeela egunen batean.
d. Gizonezkoen parte-hartzea bultzatzeko legea onartu berria dela.
0.- a 1.- 2.- 3.- 4.-
-5-
IRAKURMENA
1. TESTUA
Argia astekarian ateratako 4 libururen berri irakurriko duzu.

Irakurri testuak eta horien ondorengo esaldiak.
Idatzi laukitxoetan zein testuri dagokion esaldi bakoitza.
Esaldi bat sobera dago, eta 0 adibidea da.
A. IZAR-MALKOAK
Fernando Morillo
AIZKORRI
116 orrialde
6,95 euro
HAMASEI URTEKO GAZTE BATEN ARAZOAK
Gazte-literaturan Fernando Morillok kaleratu duen laugarren nobela da «Izar-malkoak»
deritzana. Protagonistatzat Beñat du, hamasei urteko gazte informatikazale eta nahiko
ezkorra. Mutil honek, asko espero ez duenean, izugarri erakartzen duen neska ezagutuko
du eta berarekin ateratzeko aukera ere izango du bolada batean. Maitasunaz eta sexuaz
gozatuko du zoratzeraino menderatuko duen neska horrekin, baina bizitza ez omen da
paradisua, bide gogorra eta konplexua baizik, edo horrela uste du «hacker» izateko bidean
ondo kokatua dagoen gazte horrek behintzat, eta halako batean bere uste horren froga
garbia izango du berak ere.
B. TRATAKTUS FILOSOFIKUM SAKONIS

Xabier Galarreta
HIRIA
106 orrialde
10,7 euro
GALARRETAREN NOBELA PUNKY-NIHILISTA
Xabier Galarretaren azken nobela honek 2000. urtean kaleratu zuen «Gaueko abentura»
liburuarekin lotura handia dauka, bilogia bat osatzerainoko lotura, egia esan. Irakurleak
osatu behar duen puzzle handia baino ez den narrazio honen ardatza bakarrizketa da, non
ironia, absurdua eta halako espiritu punky-nihilista batean oinarriturik,
idazlearen/gizakiaren bakardadea uzten den agerian. Xabier Galarreta literatur mugimendu
eta talde guztietatik aparte bide bakarti eta pertsonala urratuz dabilen idazlea dugu.
Argitara eman dituen liburuen artean, honakoak aipa genitzake: «Gauak gauari», «Gaueko
abentura», «Zenbaki sorginduak», «Itsasoko istorioak», «Itsasargiko misterioa», «Argi
ilunean» eta «Murruaz bestaldean»
C. ERRAUTSERA ARTEKO SUGARRA

Imanol Zurutuza
ELKAR
207 orrialde
13 euro
IMANOL ZURUTUZAREN LAN ERREPIKAEZINA
Hamaika lan idatz dezake etorkizunean Imanol Zurutuzak, baina ezingo du «Errautsera
arteko sugarra» errepikatu, benetan gertatu zen gaixoaldi eta heriotz batek bultzatu
zuelako nobela hau idaztera, eta bertan islaturik ageri diren sentimenduak eta bizipenak
harekin loturik daudelako. Emaztea galdu du idazlaneko protagonista den alargunak, eta
bakardadeak eta atsekabeak eraginda ekiten dio liburua idazteari. Bere oroitzapenen
ziztadak eramango du gizakia idazten hasi zenez geroztik heriotzaren inguruan egin dituen
hainbat gogoeta poetiko zein prosazkoekin eta bere emazte zenak jasan zuenarekin lan
hau osatzera. Erabaki hori hartzearekin batera, ordea, hegazkin bat ikusten du zeruan
barrena, eta han barruan doan emakume baten mina hasten da somatzen.
-6-
D. PAUL NICHOLSON. HIRU ASTE RAMALAKO SETIOAN
Jose Mari Pastor
EGUNKARIA
90 orrialde
10 euro
PAUL NICHOLSONEK RAMALAN BIZI ZUENA
Euskaldunon Egunkariak EHNEko Paul Nicholsoni Ramalako Mukatan hogeita hiru egunez
Arafaten giza ezkutu bezala bizi izandakoa agertuko zuen erreportaje liburua egiteko
eskatu zionean, gizona prest egon zen esperientzia hura kontatzeko, baina garbi adierazi
zien berak ez zekiela libururik idazten. Beraz, egunkariko nazioarteko sailaren arduraduna
den Jose Mari Pastorren esku jarri zuten Paul Nicholsonek zioena agertzeko eginkizuna.
Eta horixe da «Paul Nicholson. Hiru aste Ramalako setioan» liburuak jasotzen duena: bost
hilabete Ramalatik irten ezinik zeramatzan Arafat palestinar presidentea israeldarren
erasoetatik babesteko, nazioartetik elkartasuna adieraztera joandako Paul Nicholson eta
beste hainbat lagunek bizi izan zutena.
Egitekoa:
Idatzi laukitxoetan esaldi bakoitzari zein testu dagokion.

• Letra bera behin baino gehiagotan erabili beharko duzu.
• Esaldi bat sobera dago.
Adibidea:
0. Protagonista nahiko ezkorra da.

A
1. Ezin dugu idazlea inolako mugimendu edo taldetan kokatu, berezia da.
2. Polizia-nobela da.
3. Idazleak beste batek bizi izandakoaz idatzi du.
4. Protagonista nerabe bat da.
5. Aurrez uste zuena frogatuko du protagonistak.
6. Bizitzaren gazi-gozoak erakusten ditu, une goxoak eta nekezak.
7. Oinaze handi batek bultzatuta idatzitako liburua da.
8. Idazle berak idatzitako beste liburu batekin du zerikusia.
-7-
2. TESTUA
Berria egunkarian argitaratutako iritzi-artikulu bat daukazu ondoren

Egitekoa
Irakur ezazu hurrengo artikulua, eta ondorengo orrian aurkitu testutik kendutako zatiak.
Idatzi testuko zatien letra laukietan, adibidean egiten den bezala.
Umeen loditasuna arazo

Patxi Juaristi
Soziologoa
Azaroaren 8a elikaduraren eta sukaldaritza baxua bultzatzen dituela, eta hori saihesteko, asko
osasuntsuaren egun europarra izendatu dute. direla behar duten baino gehiago jaten dutenak;
Horrekin, umeen artean elikatzeko modu hain zuzen, urdaila beteta edukitzeak eguneroko
osasuntsuak sustatu nahi dituzte, eta Europar arazoak ahazten laguntzen duelako.
Batasunean (EB) dauden ume lodien arazoari aurre
egin. Gauzak horrela, 2002an, The Lancet aldizkari
ezagunak esan zuen XXI. mendeko izurria haurren
0-A gizentasuna dela. Ebbeling, Pawlak eta Ludwig
Are gehiago, urtero ume lodien kopurua 400.000 ikerlariek aldizkarian argitaratu zuten txostenaren
handitzen da. Etorkizuneko belaunaldien gehiegizko arabera, azken 30 urteetan haur gizenen kopurua
kiloak gero eta buruhauste handiagoa dira zazpi aldiz biderkatu da mundu osoan.
Batasunean eta, oro har,
4
1 Zenbait kalkuluren arabera, osasunean egiten den
osasunean egiten den gastua handitu eta gure gastu guztiaren %5 eta %7 bitartean
gizarteen ekintzarako eta garapenerako gaitasuna gizentasunarekin zerikusia duten gaixotasunekin
murriztu. Gosaldu, bazkaldu, askaldu eta afaldu, eta loturik dago.
ogasuna galdu.
Koipedun produktuak deabrutu egin ditugu, eta
Elikaduraren eta sukaldaritza osasuntsuaren egun kolesterol baxuko galletak, irin osoko ogia eta
europarra ospatzeko Bruselan egin zen ekitaldian, esneki gaingabetuak jaten hasi gara. Gure umeak
Markos Kyprianou-k, EBko osasun-komisarioak, light kulturan hazten ari dira, nahiz eta gero eta pisu
Batasuneko goi mailako hainbat sukaldariren handiagoa duten. Egia esan, ez nau harritzen gero
laguntzarekin, osasuntsu jateko hainbat aholku eta ume lodi gehiago izateak, kontuan hartzen
eman zituen. badugu kalorien aurkako gerra guztiz azalekoa eta
interesatua dela.
2
Alde batetik, kontuan hartu behar da mendebaldeko 5
gizarte aberatsetan, jan dezakeguna baino elikagai Izan ere, esneki gabetuak edo azukrerik gabeko
gehiago ditugula gure etxeetan. Munduko beste toki produktuak, azukredunak edo esneki gaindunak
batzuetako umeak ez bezala, gure umeak baino gehiago ordaintzera behartzen gaituzte, eta,
oparotasunean hazten ari dira. Loditu egiten dira, gero, aurreztu duten azukrea eta esnegaina berriro
asko eta txarto jaten dutelako. Gutxiegia eta saltzen digute, etekinak handituz.
larregia, beti kaltegarria.
Hala eta guztiz ere, ez da hori gure gizartearen
Bestetik, bizitza sedentarioa bultzatzen duten paradoxarik handiena, baizik eta pisu handiegia
gizarteetan bizi gara. duten milioika umeren alboan, gosez hiltzen diren
umeak daudela. Jan gabeak hiltzen, eta janegiak
3 ere bai.
Ezin dugu ahaztu, bestalde, bizi garen gizarteak
umeen anomia, identitate galera eta autoestimu Berria, 2007ko azaroaren 27a
-8-
A. Egia esan, zerbait egin beharra zegoen, modu sinbolikoan bada ere. Izan ere,
Europako Batasuneko 22 milioi ume lodi daude, edo dagokien baino pisu
gehiago dute.
B. Gehiago esango dut, askotan iruditzen zait multinazional handien etekinak handitzeko
pentsatuta dagoela.
C. Dena dela, guztiok dakigu errezetak ematea baino zerbait gehiago beharko dela arazoa
konpontzeko.
D. Nire ustez, ez zitzaion arrazoirik falta aldizkariari izurri hitza erabili zuenean. Kontuan
hartu behar da gizentasuna osasun publikoko arazo larri bihurtzen ari dela herrialde
aberats askotan, eta neurriz gaineko kiloak zama astuna direla osasun zerbitzuentzat eta
administrazioentzat.
E. Eta, ondorioz, gure umeek gero eta kaloria gutxiago erretzen dute. Are gehiago, kontuan
hartu behar da umeak autoz eramaten ditugula toki guztietara, nahiz eta askotan oinez
egiteko moduko distantziak izan.
F. Mendebaldeko herri aberatsetan. Izan ere, gure umeen pisua gero eta handiagoa bada
aurrerantzean, osasun arazoak ugaritu egingo dira,
0. Adibidea: 0 = A
Hutsuneak 0 1 2 3 4 5
Testu zatiak A
-9-
3. TESTUA
Jasone Osororen artikulu bat irakurriko duzu.
1. egitekoa:
Irakurri testua eta ondorengo galderei erantzun. Testuan esaten dena kontuan izan,
eta aukeratu erantzun zuzena.
Idatzi letra beheko laukietan.
Zintzotasuna
Kontua da gaur egun gainbaloratua

dagoela zintzo jokatzearen kontua.
Nire gurasoek jaso zuten heziketa
katolikoaren arabera, pertsonak
Gente - 07.10.10 -
zintzoak izan behar ziren eta,
JASONE OSORO
horretarako, askotan hobe zuten isilik
egon.
Bertute bat? Ba... zintzo jokatzea
gustatzen zaidala. Bestela esanda, beti Gaur egun, aldiz, «egia» esatea da
esatea pentsatzen dena, esandakoa gehien baloratzen dena, nahiz eta
onerako edo txarrerako izan daitekeen jakin egia horrek askotan min egingo
baloratu gabe. diola zure aldamenekoari.
Hara, jende askori entzun izan diot Bada, zer nahi duzue esatea. Nik,
beren bertute bat dela zintzotasuna. aukeran, nahiago ditut tarteka gezur
Kontuz, zintzo jokatzea, ez zintzoa txikiak etengabeko egia absolutuak
izatea, ez baitira gauza bera. baino. Nahiago dut nire bikoteak
Komenigarria al da beti zintzo jokatzea? zeinen eder nagoen esatea loditu egin
Benetan eskertzen al da beti pentsatzen naizela entzutea baino.
dena esatea?
Niretzat onena zer den kalkulatuz
Adiskide bat negarrez etortzen jokatzen duen jendea da atsegin
zaigunean bikotearekin utzi duela dudana, eta ez beraien kontzientzia
kontatuz, «ondo egin duzu, adarrak garbi eta lasai mantentzeagatik beti
behin eta berriz jarri dizkizu» esan pentsatzen dutena esaten duten beste
behar al zaio? Txakurkumea erosi berri hori.
duenari «zuk hutsune afektibo handia
duzu eta txakur batek ez dizu hori Lagunok, familia, ile-apaindegira
estaliko» esan behar al zaio? Zintzo joatekotan naiz. Faborez, sarraskiren
jokatzea zilegi al da beti? Ja eta ja! bat egiten badidate ere, polita utzi
nautela esan. Abisatuta zaudete.
-10-
Zein da egilearen iritzia?
1.
a. Beti egia esatea bertute bat da, hori baita zintzo jokatzea.
b. Hori gaur eguneko kontua da. Ezinbestean egia esatea ez da beti bertute izan.
Gure gurasoen garaian beste balio batzuk zeuden.
c. Norberak erabaki behar du beti egia esatea bertutea den. Bertutea ez baita
absolutua.
2.
a. Idazleak nahiago du beti egia esan, eta horrela kontzientzia garbi eduki. Bestela
ezin da lasai bizi.
b. Nahiz eta berak beti egia esaten duen, ulertzen du beste batzuek horrela ez
jokatzea. Aukera guztiak errespetatu behar dira.
c. Hobe da tarteka gezurrak esatea, horrekin bizitza eramangarriagoa egiten
badugu.
2. egitekoa
behar duzu.
Adibidea:
0. (3. paragrafoan)
Hutsune(a)
Tarte hutsa.
1. (3. paragrafoan)
Legezkoa dena, eragotzita ez dagoena.
2. (6. paragrafoan)
Aldika, noizean behin.
3. (8. paragrafoan)
Txikizio, astakeria, basakeria.
-11-
IDAZMENA
Oharrak:
- Gogoratu gutxieneko hitz kopurua bete behar duzula. Gutxienez, 200 hitz
idatzi behar dituzu.
Euskaltegian argitaratzen den aldizkari batean, eztabaidak egiteko eta iritziak

biltzeko atal bat ireki dute. Ikasleen iritziak jasotzeko lekua egin dute Ikasleen
artikuluak sailean.
Aste honetako gaia hau da:
Non geratu dira garai bateko jokaera eta manera onak?
Artikulu bat idatzi zure iritzia emateko.
Zure iritzia idazteko, nahi baduzu, ondoko puntu hauek erabil ditzakezu:
Lehengo ohitura eta manera onak zeintzuk ziren? Eta oraingoak?

Kalean zer ikusten da?
Familietan nola jokatzen da? Gurasoekin? Zaharrekin? Haurrekin?
Eskoletan? Irakasleekin? Ikaskideekin?
Gazteek elkarren artean? Helduekin?
Agintariekin…?
Zer hobetu da? Zer galdu da?
Zein dira zuretzat manera edo jokabide onak? Eta txarrak?
Zer aldatuko zenuke? Zer ez?
-12-
-13-
-14-
Iritzien atala
Non geratu dira garai bateko jokaera eta manera onak?
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
5 _____________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
10 ____________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
15 ____________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
20 ____________________________________________________________________
-15-
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
25 ____________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
30 ____________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
35 ____________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
40 ____________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
45 ____________________________________________________________________
-16-
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
50 ____________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
55 ____________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
60 ____________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
65 ____________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
70 ____________________________________________________________________
-17-
-18-
-19-
Proba idatzia Irakurmena %20 Gutxienez, 10 20 puntu 45 min inguru

50
gutxienez, 28 Idazmena %30 Gutxienez, 15 30 puntu 60 min
Ahozko proba Entzumena %20 Gutxienez, 10 20 puntu 25 min

50
gutxienez, 27 Mintzamena %30 Gutxienez, 15 30 puntu 10 min
GUZTIRA %100 Gutxienez, 55 100 puntu
bakarra emango da: GAI/EZ GAI.
bati jarraitzea.
-20-
2. MAILA
AZTERKETA IDATZIA
2008ko URRIA
Ereduak
A B
20018 DONOSTIA
Tel.: 943 022 600 Fax: 943 022 601
www.habe.org
IFK: Q 2040002 D
puntuazioa neurketa-fitxa horretan idatzi behar da. Ikaslearen datuak fitxan idatzita izango ditu
aztertzaileak eta azterketaren barruan jasoko du fitxa hori.

2 MAILA
Entzumena

Hirugarren entzungaian puntu 2 erantzun zuzen bakoitzeko. 4 galdera dira. Denera, 8.
Irakurmena

Egitekoa: idatzi laukitxoetan esaldi bakoitza zein testuri dagokion. 8 esaldi dira (bat sobera dago),
eta erantzun zuzen bakoitzeko puntu 1 lortuko du.

Egitekoa: lotu zatiak testuko hutsuneekin. 5 galdera dira, eta erantzun zuzen bakoitzeko puntu 1
lortuko du.

1. egitekoa: bi galderari erantzun. Erantzun zuzen bakoitzeko 2,5 puntu lortuko ditu. Denera, 5.
2. egitekoa: testuan hitza aurkitu. Hiru hitz dira eta erantzun zuzen bakoitzeko puntu 1 lortuko
du. Denera, 3.
Bi egitekoen artean 8 puntu, gehienez.
-1-
Akatsak ikusten direnean, ez jarri markarik testuan. Azterketaren ertza erabili laburdurak edo
zeinuak idazteko. Arkatza erabili.
Ez azpimarratu eta ez biribildu akatsa. Alboko ertzean jarri zeinua.
■ BALORAZIO OROKORRA (eskatu zaionari nola erantzun dion eta testuaren jarraipena)
Eginkizuna bete du (eskatu zaiona erabat bete du/erdizka…)
Testu mota ongi aukeratu du? (eskatu zaiona erregistro formala/informala; testu-motaren egitura…)
Egitekoa: Euskaltegiko aldizkarian iritzia emateko artikulua idatzi. Gaia: Non geratu dira garai
bateko jokaera eta manera onak. Testu mota: azalpen-argudiozkoa (narrazioa, deskribapena…
tartean). Formatoa: Interneteko mezua. Ez da testu erabat formala (erdi formala, erdi informala).
Ez du formula jakinik erabili behar ez sarreran eta ez amaieran.
Gidoia edo puntuak input moduan hartu behar dira. Ez dira denak nahitaez erabili behar, aukeran

■ ZUZENTASUNA
Akatsek komunikazioa eragozten dute (inoiz ez/ zenbaitetan…)
Ortografia akatsak

Birzuzenketak
Gainerakoan, HABEk erabakiko du birzuzenketak nola egin. Birzuzenketak aurten urriaren erdi
aldera egingo dira eta aztertzaile guztiek hartuko dute parte.
-2-
A EREDUA
ENTZUMENA
1. Testua
6 x 1 = 6 puntu
A 0 adibidea 1 2 3 4 5 6
EREDUA
C A C B C B A
2. Testua
6 x 1 = 6 puntu
A 0 adibidea 1 2 3 4 5 6
EREDUA
B C B A C B C
3. Testua
4 x 2 = 8 puntu
A 0 adibidea 1 2 3 4
EREDUA
A D B B B
IRAKURMENA
1. Testua
7 x 1 = 7 puntu
A 0 adibidea 1 2 3 4 5 6 7 8
EREDUA
A B
Sobera
dago
D A A A C B
-3-
2. Testua
5 x 1 = 5 puntu
EREDUA
A F C E D B
3. Testua
2 x 2,5 = 5 puntu
A 1 2
EREDUA
B C
3 x 1 = 3 puntu
A 0 adibidea 1 2 3
EREDUA Hutsunea Zilegi izan Tarteka Sarraski
-4-
B EREDUA
ENTZUMENA
1. Testua
6 x 1 = 6 puntu
B 0 adibidea 1 2 3 4 5 6
EREDUA
C B A C A C B
2. Testua
6 x 1 = 6 puntu
B 0 adibidea 1 2 3 4 5 6
EREDUA
B A C B A C A
3. Testua
4 x 2 = 8 puntu
B 0 adibidea 1 2 3 4
EREDUA
A A C D C
IRAKURMENA
1. Testua
7 x 1 = 7 puntu
B 0 adibidea 1 2 3 4 5 6 7 8
EREDUA
A B D
SOBERA
DAGO
C A A A B
2. Testua
5 x 1 = 5 puntu
EREDUA
A B E C D F
-5-
3. Testua
2 x 2,5 = 5 puntu
B 1 2
EREDUA
A B
3 x 1 = 3 puntu
B 0 1 2 3
EREDUA adibidea Estali Aldamenekoa Etengabekoa
Hutsunea
-6-
Eranskina
IDAZMENA ZUZENTZEKO BAREMOAK (ESKALA OROKORRA) 2 maila
oso onak 24-25-30

onak 18-19-20
gai 15-16-17
ez gai 13-14-12
erabiltzen ditu
ez gai garbiak ………………………………….↓9-10-11
-7-

50
gutxienez, 28

50
gutxienez, 27
jarraitzea.
-8-
2. MAILA
Azterketa idatzia
A E RE DUA
Deiturak: _________________________________________________
Izena: ________________________ NA: _______________________
*************************************************************

Entzumena


Irakurmena 10 20 puntu 45min inguru
Azterketa idatzia
Idazmena 15 30 puntu 60min inguru
Irakurmena eta idazmena 28 50 puntu 1h 45min

ENTZUMENA
1. TESTUA
Euskadi Irratian euskal hitzik ederrena zein den jakin nahi dute. Horretarako iritziak
jasoko dituzte.
Adibidea:
Egia Gezurra
0. Alemaniako Hizkuntza Kontseiluak hitzik ederrena aukeratzeko

proposamena egin zien alemaniarrei.
1. Alemanian, lehiaketa egin ondoren, hitza aukeratu dute.
2. Alemaniako epaimahaia, besteak beste, kazetariz osatuta zegoen.
3. Xabier Mendigurenek dio erraza dela hitzik ederrena aukeratzea.
4. Entzuleak denbora beharko du hitzik ederrena aukeratzeko.
5. Hizkuntza-kontuetan erantzun asko daude eta norberak

erabakitzen du zein den hitzik ederrena.
6. Xabier Mendigurenek irain-hitz batzuk gorroto ditu, gaitzesgarriak

direlako.
7. Albistegietako hitz batzuk ez dira sekula euskaldun naturalen

artean aditzen.
8. Umeekin erabiltzen diren hitzak gustatzen zaizkio Mendigureni.
9. Antzinako hitz laburrak ere gogoko ditu, indarra dutelako.
-2-
ENTZUMENA
2. TESTUA
Ondoren, Nagore Rementeria Elhuyarreko kideak Geomitologiaz hitz egingo du Euskadi
Irratiko saio batean.
Adibidea:
0. Zer da Geomitologia?
a. Mitologiaren atal bat.
b. Geologoen elkarte bat.
c. Geologiaren atal bat.
1. Zer ikertzen dute adituek Geomitologian?

a. Hondamendi naturalak nola saihestu.
b. Mitoen atzeko gertaerak eta gertaeren datak.
c. Jainkoen atzean zein mito zeuden.
2. Zein da Bele?
a. Sumendien jainkosa.
b. Sumendi baten izena.
c. Itsasoaren jainkosa.
3. Zer esaten digute Hawaiiko mitoek?

a. Zein erregeren garaian gertatu ziren gertaera naturalak.
b. Erregealdi bakoitzaren hasiera eta amaiera noiz izan zen.
c. Erregealdi bakoitzaren iraupena zein izan zen.
4. Zer gertatu zen Kakkuii Ewa erregearen garaian?

a. Ahuntz handi bat igaro zela eguzkiaren aurretik.
b. Eguzkiak hontz eder baten itxura hartu zuela.
c. Hontz handi bat igaro zela eguzkiaren aurretik.
5. Zer ziurtatu da NASAren tauletan?

a. 1301ean eguzki-eklipse bat izan zela eguna argitzean.
b. 1310ean eguzki-eklipse bat izan zela iluntze aldean.
c. 1301ean ilargi-eklipse bat izan zela ilargi betea zenean.
0. - c 1.- 2.- 3.- 4.- 5.-
-3-
ENTZUMENA
3. TESTUA
Euskadi Irratian Karmele Jaio idazleak bere zutabea irakurriko du. Autobusean goazenean
sentitzen dugunaz arituko da.
Adibidea:
0. Zer egiten dugu autobusean gaudenean?

a. Gure espresioa ezkutatzen saiatzen gara.
b. Ez dugu nahi besteek gu ikustea.
c. Gustura goaz bestei begira.
1.- Zer esaten du Cortazarrek liburu batean?

a. Bidaiariei maskarak jartzen dizkiegula.
b. Bidaiari bakoitzak bere maskara jartzen duela.
c. Bidaiariek maskara kendu eta begira geratzen direla.
2.- Noiz sentitzen gara deseroso autobusean?

a. Atzekoek begiratzen digutenean.
b. Atzera begira esertzen garenean.
c. Denek atzetik begiratzen digutenean.
3.- Zertan hasten gara nora begiratu ez dakigunean?

a. Eskuko poltsan gauza zaharrak arakatzen.
b. Eskuko telefonoko mezu zaharrak garbitzen.
c. Eskuko telefonoko mezu zaharrak irakurtzen.
4.- Zer egiten duzu ezustean telefonoak jotzen duenean?

a. Telefonoa azkar-azkar hartu.
b. Autobuseko bidaiariei irribarre egin.
c. Ezkutatzen saiatu.
5. Zertarako deitu dizu mutil ohiak?

a. Azken hilabetean gaizki pasatu duela esateko.
b. Berriro elkarrekin bueltatzeko.
c. Berriz zurekin hitz egin nahi duela esateko.
6. Zer pentsatzen du azaldutako egoeraz artikulugileak?

a. Autobusa harremanetarako leku egokia dela.
b. Autobusean jendeak barruan sentitzen duena adierazten duela.
c. Autobusa leku deserosoa dela sentipenak erakusteko.
0.- a 1.- 2.- 3.- 4.- 5.- 6.-
-4-
IRAKURMENA
1. TESTUA
Joseba Iriondo kazetariak Berrian argitaratutako artikulua irakurriko duzu.
Egitekoa
Irakur ezazu hurrengo artikulua, eta ondorengo orrian aurkitu testutik kendutako zatiak.
Itzulpena gatazketan
ATZEAN ITZULTZAILEA DAGO (I)
JOSEBA IRIONDO ETBko kazetaria
Liburuetatik edota egunkarietatik bakarrik ezagutzen duzun 3.

herri batera iritsi eta bertakoen hizkuntzan piperrik ez ulertzea
ohikoa izaten da leku «ezberdinetara» joaten diren berriemaile Askotan urte guztiko diruak lortzen dituzte zazpi-zortzi
berezientzat. Urdua dela Pakistanen, paxtuera Afganistango egunetan. Azken batean komunikabideak -handienak batik bat-
mugan, daria Kabulen, pharsia Teheranen edo gero eta prest daude behar dena gastatzeko, behar den unean toki
gehiagok hitz egiten duten arabiera Bagdaden. egokian egotearren. Leku horiek deserosoak eta -batzuetan-
arriskutsuak ere izaten dira. «Erotuta zaudete, lagun. Zergatik
0. C demonio etortzen zarete hau bezalako lekuetara, bizia
arriskuan jarriz?».
Ez da batere erosoa. Herrian herriko egunkaria hartu eta hitz
bakar bat ezin harrapatu. Gauza bera telebistan edo irratian. 4.
Horregatik, berriemaile berezien ezinbesteko laguntzaile izaten
dira fixerrak. «Lanbidea atsegin dugulako», erantzun genion. Ez zuen
ulertzen. Dirutza mardula irabazteko etorri zen gurekin
1. Pakistanetik. Bere ustetan dolar haiek merezi zuten estuasuna.
Baina, hainbeste dolar zeuzkatenek zergatik hartzen zuten
halako alderdiko liderra nor den dakiena; bi hiriren arteko arrisku hura? Inondik ere, hizkuntza ezberdinetan ari ginen.
bideak arriskutsu daudela entzun duena. Kazetariak ulertzen ez
duen informazio hori behar du eta Fixerrak kazetariak Irakurleak pentsa lezake horrelako herrietan manipulatzen
dakartzan dolarrak. errazak direla atzerriko berriemaileak, bertako hizkuntzak ez
dituztenez ulertzen. Seguru asko bai, ziriren bat sartuko
ziguten, agian dozena bat. Baina hizkuntza ez da ahozkoa
2. bakarrik.
Dolarrak izaten dira ezinbesteko itzultzailearen eta

informatzailearen arteko katea, eta dolarraren hizkuntzan elkar
5.
ulertzen dute, hots, ingelesez.
Hizkuntza hori jaso zuten gure lankideak bide bazterrean hil
Pakistan eta Afganistan arteko muga gatazkatsuan arraroa da zituztela zioten egun hartako informazioek ere. Begiratu
bertakoen hizkuntza. Askotan hitz egiten dituzten hizkuntza urduriak, garrasiak, korrika saioak. Nahikoa ziren ulertzeko
guztien zerrenda osatzea ere bai, zenbat lengoaia diren jakite maletak hartu eta bidea desegiteko unea zela. Ahmedek ez
hutsa. Fonetikoki oso antzekoak dira, esaterako, urdua eta zigun hura itzuli edo bikoiztu behar izan. Ulertu genuen.
paxtuera. Eta paxtueraz ez dakien fixer batekin Afganistanen Itzultzaileak ez zituen bere dolarrak zurezko kaxa luze batean
sartzea zarauztar batekin joatea bezala da: biak dira eraman nahi muga bazterrera, eta guk ere asmo atseginagoak
kanpotarrak. Itzultzaileek dolarren beharra izaten dutenez, ez genituen hurrengo egunetarako.
da erraza haiek motu propio onartzea ez dutela mugaz
bestaldeko hizkuntza ezagutzen, berandu den arte, muga 6.
zeharkatu eta atzera bueltarik ez dagoen arte. Horregatik
norberak zabaldu behar ditu belarriak, adi egon. Agian ez gosea bezain txukuna. Behar gorria dagoen herrietan
Ingelesez poliki moldatzen diren fixerren batez besteko soldata ingelesez ikastea izaten da errefuxiatu askorentzat itxurazko
100 dolarrekoa izaten da, eguneko. 100 dolar! soldatak lortzeko irtenbideetako bat. Hala zen Ahemedentzat.
Goseak bai laguntzen duela gauzak ulertu eta ulergarri egiten!
Berria, 2007ko azaroa
-5-
Egitekoa:
Lotu kendutako zatiak testuko hutsuneekin, adibidean bezala.
Testu zati bat soberan dago.
A. Hala esan zigun behin Ander, E. Pentsa, herriotan zer-nolako

Iñaki eta hiruroi Ahmed izeneko negozioa den astebetez atzerriko
errefuxiatu afganiar batek, gure fixer kazetari batekin lan egitea.
jatorrak, gindoazen bidean lau
kazetari garbitu zituztela jakitean. F. Fixerra «lortzailea» izaten da,
konsegidorea. Herriko hizkuntza
B. Interesak batzen ditu biak, eta eta ohiturak ezagutzen dituena;
esan liteke askotan goseak ere
lotzen dituela, tamalez. G. Errefuxiatuen eremuan lasaita-
suna nagusi izan zen, su-etena
C. Askori guztiak, gehienak, hitzartu baitzuten bi aldeek.
egiten zaizkigu arrotzak.
Informatu behar eta herritarrek H. Lana atsegin izateak ez du esan
zer dioten ezin ulertu. nahi neurriz kanpoko arriskuetan
murgiltzeko grina dugunik. Itzul-
D. Begiratuetan, ateraldietan, hitzen tzaile ona da beharra.
bolumen eta tonuan... Horietan ere
informazio baliotsua iristen da.
0. Adibidea: 0 = C
Hutsuneak 0 1 2 3 4 5 6
Testu zatiak C
-6-
2. TESTUA
Alberto Barandiaranek Berrian idatzitako iritzi-artikulu bat irakurriko duzu.
1. egitekoa
Irakurri testua eta ondorengo bi galderei erantzun. Testuan esaten dena kontuan izan, eta
aukeratu erantzun zuzena. Idatzi letra laukietan.
Heldutasuna eta ezintasuna:

Euskal antzerkia geldiune baten atarian dagoela nabarmendu du Agus Perez kritikariak
Euskal antzerkigintzan, aurten, aspalditik

(1. pragrafoa) antzerki lanen ibilbidea moztu ezik, bertan goxo
datozen joerak errepikatu dira. Taldeak bidea egiten egoteko sentsazioa sortzen dutela.
ari diren arren, oinarrian egoera ahula
nabarmentzen da: jarraipena bermaturik ez daukan «Hemengo konpainiak ez dira lehiatzen.
(4. pragrafoa)
arte saila da antzerkia. Eta, hala ere, emanaldi Antzezlanak ez doaz kanpora, eta orduan hemengo
interesgarriak sortzen dira urtero, batzuetan konpainiek ez dute inoiz ikusten euren burua
bikainak. Sortzeko gaitasun hori ez da, behintzat, besteen pare. Ez dute presio sano hori sentitzen.
galdu. Baina ezin dira esportatu askotan. Zailtasunekin ibiltzen dira, bai, baina nahikoa dute
Badaezpadakoak dira gehienetan. horrekin, eta beren buruari begira bizi dira».
(2. pragrafoa) Horixe azpimarratu du Agus Perez arte (5. pragrafoa) ESPERIMENTAZIO FALTA.
eszenikoetako BERRIAko kritikariak, aurtengo Horrekin lotuta dago, beharbada, Agus Perezek
eskaintzak zer eman duen galdetuta. aipatzen duen beste gabezietako bat. Edo, beste
Itxaropenerako zirrikitua ikusi, ikusten du, baina, era era batera esanda, konpondu beharreko egiturazko
berean, egungo bidetik jarraituz gero sormen beste arazo bat: esperimentazio falta. Euskal
paralisia ere egin dezakeen egoera antzematen du. antzerki taldeak arrakastari begira bizi omen dira.
«Emanaldi sendo eta indartsuak ikusi ditugu Eta hor, aditu honentzat, telebistak badu zerikusirik.
aurten», dio, «baina kasualitatez ia, ez «ETBk eredu komikoa ezarri du, antzerki
finkotasunez». Horregatik, etorkizunera begira, barregarriaren eredua. Haiek uste dute horretan
geldialdia begitantzen zaio. arrakasta dutela, eta aktore asko bizi dira hortik,
ogibidea hor dute. Gero, telebistako produkzioak
HEZIKETA FALTA,
(3. pragrafoa) antzeztokietara eramaten dituzte...».
LURRALDETASUNA.
Zergatik, ordea, ezintasuna? Heziketa falta bide da Antzerkiola imaginarioa izan da, urteetan,
(6. pragrafoa)
arrazoietako bat. «Hemen denak izan gara nahiko faltan omen dagoen esperimentazio horren
autodidaktak, eta falta izan zaigu, eta falta zaigu ereduetako bat, baina, Agus Perezentzat, eredua ez
oraindik ere, egitura akademikoa. Arte eszenikoen da egokia. «Hainbat urtetan esperimentatzen ibili
goi eskola, esaterako». Bestetik, proposamenak dira, baina oso era zarratuan, beren buruari begira
trukatu eta taldeen arteko emariak sortzeko, gehiegi. Horrek apur bat zaildu egin du bidea,
biziberritzeko azken finean, lurraldeen arteko mugak eragotzi egin die publiko zabalarengana iristea. Eta
arazo dira. Nafarroa eta EAEko lurraldeen artekoa ez dago zertan arriskua eta publiko zabala bereizi».
«amildegia» dela dio. Nafarroan sortzen diren ALBERTO BARANDIARAN
produktuak ez direla Gipuzkoara edo Bizkaira Berria, 2008ko urtarrila
iristen, eta alderantziz. Ipar Euskal Herriko taldeekin
harreman handiagoa dela, baina oztopo horiek,
-7-
1. egitekoa
Irakurri testua eta ondorengo bi galderei erantzun. Idatzi letra beheko

laukietan.
1. Nola ikusten du kritikariak euskal antzerkigintzaren egoera?
a. Zailtasunek ez dute antzerki-lanen ibilbidea eten eta oraindik emanaldi

interesgarriak sortzeko ahalmena erakusten du. Agus Perez kritikariaren
arabera, euskal antzerkigintzak bermaturik dauka bere iraupena.
b. Nahiz eta aurten antzerki-emanaldi bikainak ikusi ahal izan diren, euskal
antzerkigintzak gabezia handiak ditu. Egoera aldatu ezean, etenaldia sumatzen
du sormenean.
c. Euskal antzerkigintzaz dio ahul hasi zela, baina gero eta hobeto ari dela.
Sorkuntza-lan onak eskaini dituela oinarri sendoak dituelako eta arrakasta
lortzeko eskola onak dituelako.
1.-
2. Zein dira egoera horren arrazoiak?
a. Inguruko taldeekin eta atzerriko taldeekin duen lehia.
b. Heziketa falta, harreman eta ausardia falta.
c. Eskola eta oinarri onak, baina sormen-lanik ez.
2.-
-8-
2. egitekoa

behar duzu.
Adibidea:
0. (1. paragrafoan)
Indar, kemen, bizkortasun urrikoa dena. ahula
1. (2. paragrafoan)
Guztiz hurbil dauden bi gauzen edo gauza baten bi zatiren
artean gertatzen den irekidura luze eta mehea.
2. (3. paragrafoan)
Zerbait egiteko ahal edo gaitasunik eza.
3. (3. paragrafoan)
Horma-moduko ebaki sakona.
4. (5. paragrafoan)
Zerbaitek edo norbaitek jendearengandik jasotako harrera
ona edo oniritzia.
-9-
3. TESTUA
Kirmen Uribek Berrian idatzitako iritzi-artikulu bat irakurriko duzu.
1. egitekoa
Haur lotsagabea bezala
Amak dio gauza gehiegi nekiela eta

ez nekiela gainera isiltzen.
Esate baterako, kalean ezagun 20

batekin topo egin eta gaixorik zegoen
familiako bati buruz galdetzean gure
_____________________________ amak «ondo dago» lehor bat
MaraTILa erantzuten zuen, ez baitzuen nahi
KIRMEN URIBE
izaten herri guztiak jakin zezan gure
etxekoen berri. Ez zen bera etxeko
Idazleak jakin behar du inguruko kontuak aireratzen ibili zale. Baina
gauzetan arreta jartzen, errealitatetik nik amaren erantzuna entzun eta «ez
ateratzen gero paperera eramango da egia» esaten omen nuen segidan
duen hura. Zutabeak idazten amaren solaskidearen zorionerako, 30
aspertzen ez ote naizen galdetu eta «honek hau eta bestea dauka» esaten
nik ezetz erantzuten dut, bizitzak nuen eta xehetasun guztiak kontatzen
aurrera badarrai nire zutabeak ere ez nituen. Errieta egiten zidan gero
direla bukatuko. Eguneroko gauzetatik amak, berak gauza bat esaten bazuen
ateratzen ditut eta idazteko gaiak. kanpoko norbaiten aurrean ni isilik
Jendeari erreparatu eta hortixetik. 10 geratu behar nintzela, nahiz eta berak
esaten zuena egia erdia izan. Baina
Txikitan ere horrelakoxea izan bide nik ezin izaten nuen. Jolasten ari
nintzen, gauza guztiekin geratzen den nintzen bitartean helduak hitz egiten
haur jasanezin horietakoa. Halaxe entzuten nituen eta ezin isildu gero. 40
esaten du behinik behin amak.
Ingurukoei begira igarotzen nuela
eguna, esaten zutenei, egiten zutenei Ikasi dut denborarekin isiltzen, baina
erreparatzen. oraindik ere gustukoa dut begira egotea.
-10-
Adibidea:
0. Idazleak nondik ateratzen ditu gaiak?

a. Bere haurtzarora jotzen du.
b. Bizitzan gertatzen diren gauzetatik.
c. Beste zutabeetan irakurriz.
d. Jendeak bidalitako gutunetatik.
1. Nolakoa zen haurtzaroan?

a. Mugitua, baina esanekoa.
b. Beti galdezka aritzen zena.
c. Adi-adi egoten zena.
d. Lasaia eta isila.
2. Zer egin zuen behin txikitan?

a. Etxeko kontuak zabaldu.
b. Amak zioena baieztatu.
c. Auzokoaren berri eman amari.
d. Auzokoaren kontra gaizki esaka aritu.
3. Nola jokatzen du orain idazle gisa?

a. Txikitan bezala, gauza bera egiten du orain ere.
b. Arreta gutxiago jartzen du inguruko gauzetan.
c. Orain gehiago hitz egiten du lehen baino.
d. Orain badaki noiz ez duen hitz egin behar.
4. Zergatik dio idazleak “Haur lotsagabea bezala” izenburuan?

a. Haur lotsagabeei nola jokatu irakatsi behar zaielako.
b. Bere lanean gorde dituelako haur-garaiko ezaugarri batzuk.
c. Pentsatzen duen guztia lotsarik gabe esaten duelako.
d. Ahaztu dituelako haur-garaiko ohitura guztiak.
0.- b 1.- 2.- 3.- 4.-
-11-
2. egitekoa
Zer esan nahi dute testuan ondoren beltzez idatzita dituzun adierazpenek.
Aukeratu ezazu erantzun egokia eta idatzi beheko laukietan, adibidean egiten den
bezala.
Adibidea:
0. … inguruko gauzetan arreta jartzen… (2. lerroan)

a. axolagabe jokatzen
b. interesa jartzen
c. denbora pasatzen
1. … jendeari erreparatu … (10. lerroan)

a. jendeari erreparoak jarri
b. jendeari baimena eskatu
c. jendeari begira egon
2. Ez zen bere etxeko kontuak aireratzen ibili zale … (27. lerroan)

a. ez zela haizea hartzen ibiltzen etxekoekin
b. ez zuela gustuko etxeko gauzen berri ematea
c. ez zela ibiltzen etxekoei gauzak airean uzten
0.- b 1.- 2.-
-12-
IDAZMENA
Oharrak:
Honako berri hau irakurri duzu Berria egunkarian.
Hori ikusita, Berria egunkariko eztabaidagunean zure iritzia idaztea erabaki

duzu.
Eman zure iritzia.
Iritzia emateko, nahi baduzu, ondoko puntu hauek erabil ditzakezu:

Zer iruditzen zaizu berri hori?
Gurera ere helduko dela uste duzu? Zergatik?
Nolakoa zen lehen publizitatea? Eta gaur egun?
Badu gauza onik? Txarrik?
Zein da gustuko duzun publizitate mota? Zein ez?
Iragarkiei buruz zer esango zenuke?
Zer lortu nahi dute? Lortzen dute helburua?
Zein izango da publizitatearen etorkizuna?
-13-
-14-
Berria.info
EZTABAIDAGUNEA
Azala salgai. Publizitate-kanpaina berria Estatu Batuetan.

-15-
Berria.info
EZTABAIDAGUNEA
-16-
Berria.info
EZTABAIDAGUNEA
-17-
Proba idatzia Irakurmena %20 gutxienez 10 20 puntu 45min inguru

50
gutxienez, 28 Idazmena %30 gutxienez 15 30 puntu 60min
Ahozko proba Entzumena %20 Gutxienez 10 20 puntu 25min

50
gutxienez, 27 Mintzamena %30 gutxienez 15 30 puntu 10min
bakarra emango da: GAI/EZ GAI.
bati jarraitzea.
-18-
2. MAILA
AZTERKETA IDATZIA
2008ko MAIATZA
Ereduak
A B
20018 DONOSTIA
Tel.: 943 022 600 Fax: 943 022 601
www.habe.org
IFK: Q 2040002 D
puntuazioa neurketa-fitxa horretan idatzi behar da. Ikaslearen datuak fitxan idatzita izango ditu

2 MAILA
Entzumena

Irakurmena

Egitekoa: lotu zatiak testuko hutsuneekin. 6 galdera dira, eta erantzun zuzen bakoitzeko puntu 1
lortuko du.
Bigarren testuak 2 egiteko ditu.

1. egitekoa: bi galderari erantzun. Erantzun zuzen bakoitzeko 2 puntu lortuko ditu. Denera, 4.
2. egitekoa: testuan hitza aurkitu. Lau hitz dira eta erantzun zuzen bakoitzeko puntu 1 lortuko du.
Denera, 4.
Bi egitekoen artean 8 puntu, gehienez.

1. egitekoa: erantzun zuzena aukeratu. Lau galdera dira. Erantzun zuzen bakoitzarekin puntu 1
lortuko du. Denera, 4.
2. egitekoa: testuan esanahia aurkitu. Bi galdera dira eta erantzun zuzen bakoitzeko puntu 1
lortuko ditu. Denera, 2.
-1-
Kontuan izan ebaluazio irizpideak eta, irizpide bakoitza baloratu ondoren (ikuspegi orokorra,
Zuzenketa irizpideak
Testu mota ongi aukeratu du? (eskatu zaiona erregistro formala/informala; testu motaren egitura…)
Egitekoa: Estatu Batuetako publizitate-kanpaina berriaz eta publizitateaz, oro har, iritzia eman.
Testu mota: azalpen-argudiozkoa (narrazioa, deskribapena… tartean). Formatoa: Interneteko
mezua. Ez da testu erabat formala (erdi formala, erdi informala). Ez du formula jakinik erabili
behar ez sarreran eta ez amaieran.

■ ZUZENTASUNA
Ortografia akatsak
Ebaluazio orrian idatzi balorazioa eta puntuazioa, ez azterketan.

Birzuzenketak
Gainerakoan, HABEk erabakiko du birzuzenketak nola egin. Birzuzenketak aurten ekainaren lehen
astean egingo dira eta aztertzaile guztiek hartuko dute parte.
-2-
A EREDUA
ENTZUMENA
1. Testua
9 x 1 = 9 puntu
A 0 adibidea 1 2 3 4 5 6 7 8 9
EREDUA
E E G G E E G E E E
2. Testua
5 x 1 = 5 puntu
EREDUA
C B A A C A
3. Testua
6 x 1 = 6 puntu
A 0 adibidea 1 2 3 4 5 6
EREDUA
A B B B A B C
IRAKURMENA
1. Testua
6 x 1 = 6 puntu
A 0 adibidea 1 2 3 4 5 6
EREDUA
C F B E A D H
-3-
2. Testua
2X2=4 puntu
A 1 2
EREDUA
B B
2. egitekoa: testuan hitza aurkitu.
4 x 1 = 4 puntu
A 0 adibidea 1 2 3 4
EREDUA ahula zirrikitu ezintasun amildegi arrakasta
3. Testua
4 x 1 = 4 puntu
A 0-adibidea 1 2 3 4
EREDUA
B C A D B
2 x 1 = 2 puntu
A 0-adibidea 1 2
EREDUA
B C B
-4-
B EREDUA
ENTZUMENA
1. Testua
9 x 1 = 9 puntu
B 0 adibidea 1 2 3 4 5 6 7 8 9
EREDUA
E G E G E G G E E E
2. Testua
5 x 1 = 5 puntu
EREDUA
C A C B B C
3. Testua
6 x 1 = 6 puntu
B 0 adibidea 1 2 3 4 5 6
EREDUA
A C C A B A B
IRAKURMENA
1. Testua
6 x 1 = 6 puntu
B 0 adibidea 1 2 3 4 5 6
EREDUA
C E D H B A F
2. Testua
2X2=4 puntu
B 1 2
EREDUA
A C
2. egitekoa: testuan hitza aurkitu.
4 x 1 = 4 puntu
B 0 adibidea 1 2 3 4
EREDUA ahula antzeman amildegi Proposamen(ak) lehiatzen/tu
-5-
3. Testua
4 x 1 = 4 puntu
B 0-adibidea 1 2 3 4
EREDUA
B A B B D
2 x 1 = 2 puntu
B 0-adibidea 1 2
EREDUA
B A B
-6-
Eranskina
IDAZMENA ZUZENTZEKO BAREMOAK (ESKALA OROKORRA)2 maila
oso onak 24-25-30

Puntu guztiak garatuak
onak 18-19-20
Edukiari buruzko puntu gehienak landuak
gai 15-16-17
Edukiari buruzko puntu batzuk landu ditu
Puntu gehienak aipatu ditu (ikuspuntuak nahiko ongi azalduak eta gaia nahiko ongi garatua)
Testu motari dagozkion puntu batzuetan huts egin du
Erregistroari oro har ongi eusten dio
ez gai 13-14-12
Puntu batzuk aipatzen ditu
erabiltzen ditu
ez gai garbiak ………………………………….↓9-10-11
-7-

50
gutxienez, 28

50
gutxienez, 27
jarraitzea.
-8-
2. MAILA
Azterketa idatzia
A E RE DUA
Deiturak: _________________________________________________
Izena: ________________________ NA: _______________________
*************************************************************

Entzumena
Entzumena amaitu ondoren ordubete eta 45 minutu izango dituzu irakurmenaren

eta idazmenaren ariketak egiteko.

Irakurmena --- 20 puntu 45 min. inguru
Azterketa idatzia Idazmena 15 30 puntu 60 min. inguru
Irakurmena eta idazmena --- 50 puntu 1h 45min
Entzumena --- 20 puntu

ENTZUMENA
1. TESTUA
Ondoren, Euskadi Irratian Italiako albiste bitxi bati buruz hitz egingo dute.
Entzun informazioa eta aukeratu erantzun zuzena.
zuzena.
Adibidea:
0. Emakume italiar batek urtebete darama…
a. jatetxe garestietan jaten.
b. jatetxeetara diru eske joaten.
c. jatetxeetako arduradunei mehatxu egiten.
1. Zergatik atxilotzen dute emakumea?
a. Jendea iruzur egitera bultzatzeagatik.

b. Jatetxean istiluak eragiteagatik.
c. Jaten duena ez ordaintzeagatik.
2. Poliziak zergatik uzten du aske emakumea?
a. Egiten duenaz ez dela jabetzen esaten duelako.

b. Ordainduko duela hitz ematen duelako.
c. Jabeek egindakoa barkatu egiten diotelako.
3. Zergatik jokatzen du horrela emakumeak?
a. Atsegin zaiolako aberatsen janaria dastatzea.

b. Poza ematen diolako aberatsei ez ordaintzeak.
c. Horrela, aberats izaten ikasi nahi duelako.
4. Zer iritzi dute hizlariek emakumeak egiten duenaz?
a. Prest daude beren herrietan ere gauza bera egiteko.

b. Ez dute batere ongi ikusten emakumeak egindakoa.
c. Ongi iruditzen zaie emakumearen jokabide bitxi hori.
5. Zer esaten dute kazetariek Erromako jatetxe garestiei buruz?
a. Oso neurri estuak hartzen dituztela iruzurgileen kontra.

b. Urtebetez iruzurra errepikatzeko, jatetxe asko dagoela.
c. Erroman ez dagoela jatetxe garesti asko, ikusitakoa ikusita.
0- a 1 2 3 4 5
-2-
ENTZUMENA
2. TESTUA
Ondoren, Euskadi Irratian Jakoba Errekondok kalamua edo marihuanari buruzko
informazioa emango du.
Entzun informazioa eta aukeratu erantzun zuzena.
zuzena.
Adibidea:
0. Jakobak dio Kataluniako Osasun Sailak plangintza jarriko duela martxan …
a. kalamuaren edo marihuanaren erabilera terapeutikoa ikertu eta legeztatzeko.
b. kalamuaren edo marihuanaren erabilera orokorra ikertu eta legeztatzeko.
c. kalamuaren edo marihuanaren antzinako erabilerak aztertzeko.
1. Noiz eta non hasi zen kalamua gaixoentzat erabiltzen?
a. Frantzian Erdi Aroan hasi, eta ondoren Ingalaterran.

b. Ingalaterran eta Frantzian hasi, eta ondoren Ameriketan.
c. Duela milaka urte Asian, eta ondoren Europan.
2. Ikerketen arabera, zertarako da ona, batez ere, kalamuaren erabilera?
a. Gaixotasun larri batzuetan, mina kentzeko ez, baina bai pisuari eusteko.
b. Gaixotasun larri batzuetan, mina kentzeko eta pisu arazoei aurre egiteko.
c. Zenbait gaixotasun arinetan, gaixoak behar badu, argaltzeko eta lasaitzeko.
3. Zein da kalamua hartzeko erarik onena?
a. Ohiturak ziurtatzen du hostoak erretzea dela onena.

b. Kalamua edozein eratara har daiteke, inolako arazorik gabe.
c. Kalamua infusioan hartzea, koipea duen zerbaitekin nahasita.
4. Kalamuaren ondorio onak …
a. ez dira frogatu, ez gaixotasun larrietan ez bestelakoetan.

b. gaixotasun larrietan frogatu dira, baina ez bestelakoetan.
c. argi ikusi dira, ikerketarik izan ez duten gaixotasunetan ere.
5. Bartzelonako ikerketa batek frogatzen du…
a. gaixo gehienek medikuari esan gabe erretzen dutela kalamua.

b. gaixo gehienek kalamua infusioan hartzen dutela.
c. gaixoek badakitela nola hartu behar duten kalamua.
0- a 1 2 3 4 5
-3-
IRAKURMENA
1. TESTUA
Kirmen Uribek Garan idatzitako iritzi-artikulu bat irakurriko duzu.
1. egitekoa
Irakurri testua eta ondorengo galderei erantzun. Testuan esaten dena kontuan izan, eta aukeratu
erantzun zuzena.
GATZA halako batean. Erdiko hezurra kendu eta

xerrak ateratzen zituzten amak eta
Gogoratzen dudan lehenbiziko izebak, xerra xamur-xamurrak. Eta ni zer
gauza zein den galdetuko balidate, gerta ere, hantxe egoten nintzen mahai
ez nuke jakingo oso ondo zer azpian, hanka tartean jolasean, xerraren
erantzun. Badaude irudiak, lausoak bat emango zidaten esperantzaz.
eta definiziorik gabekoak
gehienetan, badaude zaratak, baina Antxoa-xerrak egitearena beti izan da
argien gogoratzen dudana usaina emakumeen lana. Kontserba-lantegietan
da, antxoa-xerren usaina. Izan ere, haiek egoten ziren lanean duela ehun eta
ama eta izeba askotan egoten ziren berrogeita hamar urte italiar familiak
antxoa-xerrak egiten etxeko sukaldean. hona etorri eta lantegiak zabaldu
Eta ni jolasean ibiltzen nintzen bien zituztenetik. Emakumeak lanean, neska-
bitartean, mahai azpian. koskorrak zirenetik. Oraintsu arte.
Xerren prozesua luzea izaten zen. Gaur, aitzitik, antxoaren eskasiarekin
Lehenbizi, udaberrian, tamaina oneko lantegietako lan baldintzak okertu egin
antxoak harrapatzen zirenean, gorde dira dexente. Hortxe ikusten ditut kaletik
egiten ziren. Ondo garbitu, eta latetan emakumeak, manifestazioa egiten,
sartzen zituzten etxeko emakumeek. herriko bazterretan. Emakume langileen
Latak biribil-biribilak izaten ziren, sakonak manifestazioak, haurrak gurdietan
eta handiak. Lehenbizi gatz lodia eramaten dituztela.
botatzen zen lataren hondo-hondora.
Gero, antxoak jartzen ziren, bata Badago gatzarekin lotutako esaera
bestearen alboan, ilaran. Ilara bat bat herrian: gatza eman. Gatza emateak
betetzen zutenean, gatz lodia berriz ere esan nahi du atzean uztea, albo batera
gainera, eta ondotik beste antxoa ilara uztea, haizea hartzera bidaltzea. Behin
bat, baina aurrekoaren kontrara. Gero, gatza emanda arraina iragana baita,
gatz lodia berriz ere. Horrelaxe lata beste arrain bati iristen zaio txanda.
antxoaz gainezka egon arte. Bada, gatza eman beharko genieke lan
baldintza okerrei, gatza, eskubideak ez
Lata betetzean muera botatzen zen. betetzeari.
Muera, ura gatzarekin. Ur gazi-gazia
izaten zen. Eta gatza tamaina egokian
zegoela jakiteko patata bat botatzen
zuten uretara, ea ur azalean geratzen
zen ikusteko. Patata hondoratzen ez
bazen prest zegoen muera. Azkenik, latari
tapa jarri eta harri handi bat jartzen zitzaion
gainean, hondartzako harri handi horietako
bat , edo adokin zahar bat, zergatik ez, ura
bota zezan.
Eta hantxe egoten ziren gorderik
antxoak, ezkutuan eta ilunetan, hilabete
luzez. Eta garbitzeko garaia iristen zen
Kirmen Uribe.Gara 2006/06/19
-4-
Adibidea:
0.- Txikitako oroitzapenetatik zein du bereziki gogoan Kirmen Uribek?

a. amak eta izebak, antxoak ontzietan sartzen ari zirela, egiten zuten zarata.
b. ama eta izeba antxoak ontzietan sartzen aritzen zirenean, sortzen zen usaina.
c. amak eta izebak, antxoak ontzietan sartzen ari zirela, osatzen zuten irudi lausoa.
d. bere burua ikusten du txikitan antxoak ontzietan sartzen, ama eta izebarekin batera.
1. Nola prestatzen dira ontziko antxoak?
a. Gatza antxoak sartu aurretik, eta ontzia antxoaz bete ondoren, botatzen da.
b. Gatza antxoa bakoitzari eman behar zaio, ontzian sartu baino lehen.
c. Gatza soilik amaieran botatzen da ontzian, antxoaz beteta dagoenean.
d. Gatza ontzia hutsik dagoenean, eta antxoa ilara bakoitzean botatzen da.
2. Zertarako erabiltzen zituzten patata eta harria, antxoak ontzietan jartzean?
a. Patata, antxoen ura askatzeko eta, harria, gatza ongi itsasteko.

b. Patata, kolorea emateko eta, harria, antxoak latan hobeto estutzeko.
c. Patata, gatz nahikoa zuten jakiteko eta, harria, ura askatzeko.
d. Patata, zapore berezia emateko eta, harria, lata ixten laguntzeko.
3. Antxoak garbitzeko garaian zer egiten zuten?
a. Amak eta izebak antxoei hezurrak kendu, eta xerrak egiten zituzten.
b. Amak eta izebak, idazlearekin batera, antxoa xerra xamurrak jaten zituzten.
c. Hirurak antxoak garbitzen, hezurra kentzen eta xerrak egiten aritzen ziren.
d. Kontserba-lantegietara eramaten zituzten antxoak garbitu eta xerrak egitera.
4. Zertarako erabiltzen da testuan “gatza eman” esaera?
a. Zerbait ongi nola kontserbatu behar den esateko.

b. Zerbait pikutara bidali behar dela adierazteko.
c. Zerbaitek gustu gutxi duela esateko.
d. Zerbait berriro egin behar dela esateko.
5. Zein da idazlearen asmoa, artikulua idazterakoan?
a. Emakumeen lana gero eta erosoagoa dela esan nahi du.

b. Lehen orain baino lan gehiago egiten zela esan nahi du.
c. Herriari kontserba-lantegiak eman dion aberastasuna goraipatu nahi du.
d. Emakumeen lan baldintza txarrak salatu nahi ditu.
0- b 1 2 3 4 5
-5-
2. TESTUA
Anjel Lertxundi idazlearen nobela baten pasarte bat irakurriko duzu.
Wagner izeneko mutil gazte alemaniar hitlerzalea da nobelaren protagonista. Mutilak
nazien garaian bere inguruan gertatzen ari zena kontatzen digu.
1. egitekoa
Irakurri testua, eta protagonistaren sentipenak eta ekintzak ongien laburtzen dituen
paragrafoa aukeratu.
2. egitekoa
Zenbait hitzen esanahia aurkitu behar duzu testuan.
3. egitekoa
Hitzen erreferentzia testuan aurkitu behar duzu. Hitzak testuan beltzez azpimarratuak
dituzu.
13
MODU UGARI NEUKAN Alemaniaren alde egiteko eta ahal nuen guztian laguntzen
nuen. Ez nintzen bakarra, gauza bera egiten zuen nik ezagutzen nuen neska-mutil askok. Botila
hutsak batzen genituen etxez etxe garagardogile eta dendariei saltzeko; jasotako dirua,
Alderdiaren hainbat sorospen-erakundetara bidaltzen genuen. Burdina edo kobrea, kartoiak,
baztertutako arropa, teilak, ferrak, karburodun lanpara zaharrak, denetatik jasotzen genuen
eta beti zegoen Alderdiarekin zerikusirik zuen erakunderen bat guk jasotakoari
errentagarritasuna ateratzeko prest.
Arropa zaharraren bila ari ginen batean ezagutu nuen frau1 Gerda.
Egia esateko, aspalditik ezagutzen nuen, ia egunero ikusten nuen eta, etxetik eskolara
10 nindoala, puntua egiten eta puntua egiten bere etxeko balkoi beiradunean. Amona Erikaren
adin bertsukoa, gaztetan elkarrekin ibiliak ziren eskolan, baina egunen batean haserretu egin
ziren, ez dakit ondo zergatik, amonak ez zuen-eta hartaz hitz egin nahi izaten. Behin amari
entzun nionez, amona Erika asko mindu zen naziek Faulhaber kardinala harrikatu zutenean;
orduan utzi omen zion Hitlerrengan sinesteari, eta jende askorekin hautsi zuen nonbait
kardinala defendatzeagatik. Agian frau Gerdarekin ere bai? Nire hipotesia da, ez besterik.
Nolanahi ere, amonak beti esaten zuen frau Gerda erotuta zegoela, ez zela parte onekoa
haren puntua egin behar sukartsua. Katolikotasunaren eta Hitlerren artean aukeratzeko premia
izan zuenean, amonak katolikotasuna hautatu zuen. Ez nengoen ados, baina ulertzen nuen:
amona Erika garai iragan bateko pertsona zen. Eta frau Gerda? Ero bat: ezin zitzaion beste
20 modu batean deitu egun osoa galtzorratzei eragin eta eragin aritzen zen atso bati.
1
Frau hitzak andrea esan nahi du alemanez.
-6-
Hartan, behintzat, amona Erikak arrazoi zuen.
Ero bat: errazago eramaten nuen amona Erikaren katolikotasun sutsua, eromena baino.
Gerra Handiak eragindako zoro, itsu, maingu eta herren ugari ikusten zen bazterretan,
haietako askok Estatuaren kontura ateratzen zuen bizimodua. Niretzat, porrotaren hondakinak
ziren, zaborra: eritasun fisikoak pixkanaka-pixkanaka barneko dohainak ere ahuldu egiten
dituelakoan nengoen, nahiko garbi ikusita nuen hori etxean, eta seguru nengoen frau Gerdaren
zorotasuna eta aitaren herrena bezalako kasu bat izango zela.
Behin, trapu zaharrak biltzen ari ginen hartan, frau Gerdaren etxe paretik igaro ginen,
eta Hermannek eskua jasota agurtu zuen. Tratua duk atso ero horrekin?, galdetu nion. Kopeta
30 belztu eta aldartea ilundu zitzaion, atsoa deitzeaz gainera, erotzat hartu nuelako. Ez nuela
ezagutzen, ez nekiela zer den Alemania maitatzea. Mirespen handiz hasi zitzaidan frau Gerdaz
hizketan. Munduan aleman onik bazegoen, Soldaduen Amona zela huraxe (hala deitu zion
Hermannek, Soldaduen Amona); ia astero joaten zitzaiola bisitan eta ez zela horretaz lotsa.
Hator nirekin, egin zidan gonbita.
Nik ez nuen gogo zipitzik, baina Hermanni halako moduz eman zion kasketak frau
Gerda ezagutu behar nuela, ezen besotik heldu baitzidan eta ezkaratzeraino eraman. Arropa
zaharren zakua zoko batean utzi eta, eskaileretan gora gindoazela, ez dakit zenbat urte
lehenago gertatutako istorio bat kontatu zidan. Elur ekaitz batek mendiko praktikak egiten ari
ziren bost soldadu harrapatu omen zituen bete-betean. Egunak behar izan zituzten gorpuak elur
40 azpitik ateratzeko. Soldaduetako bat frau Gerdaren semea zen, zuen bakarra. Tragedia haren
ondoren, puntua egite sukartsuari ekin zion.
(Ihes betea, Alberdania, 2006)

© Ihes betea
-7-
1. Egitekoa:
1. Lau adierazpen hauetatik (A, B, C, D) zein da protagonistaren sentipenak eta

ekintzak ongien laburtzen dituena. Idatzi letra beheko laukian.
A Nobelaren protagonistak, beste neska-mutil alemaniar asko

bezala, hondakinak biltzen aritzen dira zaharrei eta
behartsuei emateko. Frau Gerdak ere soldaduei laguntzeko
noizean behin puntua egiten du. Bere lana asko estimatzen
dute bai protagonistak eta bai bere lagun Hermannek.
B Nobelaren protagonistak nazien alde egiten du lan

hondakinak biltzen. Horrela diru pixka bat irabazten du eta
etxean laguntzen du, gerraren ondorioz, aita herrena baitu.
Hermann bere lagunak soldaduen amona aurkezten dio, biek
miresten zutelako.
C Nobelaren protagonistak nazien alderdiari laguntzeko

hainbat hondakin biltzen lan egiten du. Laguntzeko era hori
ongi ikusten badu ere, frau Gerdak egiten duena zoro baten
lana dela uste du. Hala ere, bere lagun Hermannek
kontrakoa pentsatzen du eta frau Gerda miretsi egiten du.
D Nobelaren protagonista erabat ados dago bere amonarekin

eta frau Gerdarekin. Zaharrek eta ahulek beti arrazoi dutela
uste du, bai erlijioan eta bai politikan. Horregatik biltzen ditu
hondakinak, gerran zaurituei laguntzeko.
Protagonistaren sentipenak eta ekintzak ongien laburtzen
dituen adierazpena da.
-8-
2. Egitekoa:
bezala.
0. …. etxeko balkoi beiradunean … (10. lerroan)

a. …etxeko balkoitik begira
b. …kristalez itxitako balkoian
c. …etxeko burdinazko balkoian
1. ….. ez zela parte onekoa … (16. lerroan)

a. …ez zekiela ongi puntua egiten
b. …susmo txarra ematen zuela
c. …haserretu egiten zela
2. ….maingu eta herren ugari … (23. lerroan)

a. …zauritu larriak eta arinak, era guztietakoak
b. …hildakoak eta hilzorian zeudenak
c. …besoa galdu edo hanka zauritutakoak
3. ….. kopeta belztu … (29. lerroan)

a. haserretu
b. beltzez margotu
c. kopetan jo
0-b 1 2 3
3. Egitekoa:
Ondorengo hitzen erreferentzia testuan aurkitu behar duzu. Hitza testuan beltzez
azpimarratua duzu.
Erreferentziak aurkitu eta beheko marretan idatzi, adibidean egiten den bezala.
0. Adibidea:
Zeri egiten dio erreferentzia denetatik hitzak (5. lerroan)?
Denetatik jasotzen zuten? Zer? Era guztietako hondakinak.
1. Zer da haietako (24. lerroan)?

Haietako askok Estatuaren kontura ….., nortzuk? ____________________
____________________________________________________________________
2. Zer da horretaz (33. lerroan)?

Ez zela horretaz lotsa, zertaz? ___________________________________
____________________________________________________________________
-9-
IDAZMENA
Oharrak:
Gaur egun, oso tresna ezaguna da eskuko telefonoa edo telefono mugikorra.
Euskal Irrati Telebistak (EITB) gai hau aukeratu du hilabete honetan, ikus-
entzuleen iritziak biltzeko.
Hau da egin duen galdera:
Erantzunak Internet bidez idatziz bidaltzeko eskatu die ikus-entzuleei.

Eman zure iritzia.
Badirudi, gaur egun, nahitaezkoa dela eskuko telefonoa erabiltzea:

Zure iritziz:
Iritzia emateko, nahi baduzu, ondoko puntu hauek erabil ditzakezu:
Noiz, nola, zertarako erabiltzen duzun eskuko edo sakelako telefonoa

Bizi daiteke/zaitezke telefono mugikorrik gabe?
Zure inguruan ikusten duzuna (gazteak, haurrak…)
Telefonoa erabiltzeko lehengo eta oraingo ohiturak alderatu
Eskuko telefonoen abantailak eta desabantailak
Telefono konpainien jokabidea, negozioa…
Telefonoen gastua
Arazorik ikusiz gero, egoera aldatzeko proposamenen bat
Gomendioren bat telefonoak erabiltzeko orduan
……………………………………………………………………..
-10-
-11-
Ikus-entzuleen Nola erabiltzen dugu eskuko
iritzia
telefonoa?
Idatzi hemen zure iritzia
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
-12-
Ikus-entzuleen
iritzia
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
-13-
ikus-entzuleen
iritzia
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
-14-
Proba idatzia Irakurmena %20 20 puntu 45 min. inguru

%50
Ahozko proba Entzumena %20 20 puntu 25 min.

%50
Agiria eskuratzeko gutxienez 60 puntu beharko dituzu eta 30 proba bakoitzean. Proba idatzian,
gutxienez, 15 puntu lortu beharko dituzu idazmenean, eta, ahozko proban, 15 puntu
mintzamenean.
bati jarraitzea.
-15-
2. MAILA
AZTERKETA IDATZIA
2007ko MAIATZA
Ereduak
A B
20018 DONOSTIA
Tel.: 943 022 600 Fax: 943 022 601
www.habe.org
IFK: Q 2040002 D
puntuazioa neurketa fitxa horretan idatzi behar da. Ikaslearen datuak fitxan idatzita izango ditu

ENTZUMENA gehienez, 20 puntu
IRAKURMENA gehienez, 20 puntu
IDAZMENA gehienez, 30 puntu (gutxienez, 15 puntu gainditzeko)
2 MAILA
Entzumena
Bi entzungai dira.
Lehen entzungaian, 2 puntu erantzun zuzen bakoitzeko. 5 galdera dira. Denera,10.
Bigarren entzungaian 2 puntu erantzun zuzen bakoitzeko. 5 galdera dira. Denera,10.
Irakurmena
2. mailan bi testu irakurriko dira.

1. Egitekoa. Erantzun zuzena aukeratu. 5 galdera dira, eta erantzun zuzen bakoitzeko 2 puntu
lortuko ditu.

1.Egitekoa. Galdera bakarra du. Erantzun zuzenarekin 2,5 puntu lortuko ditu.
2.Egitekoa. Testuan esanahia aurkitu. Hiru galdera dira eta erantzun zuzen bakoitzeko 1,5 puntu
lortuko ditu.
3.Egitekoa. Hitzen erreferentzia testuan aurkitu. Bi galdera dira eta erantzun zuzen bakoitzeko 1,5
puntu lortuko ditu.
Bi testuen artean 20 puntu lor daitezke.
-1-
Kontuan izan ebaluazio irizpideak eta, irizpide bakoitza baloratu ondoren (ikuspegi orokorra,
Zuzenketa irizpideak
Testu koherentea egin du (erraz ulertzen da/ hari logikoa du…)
Testu mota ongi aukeratu du? (eskatu zaiona erregistro formala/informala; testu motaren egitura…
Egitekoa: eskuko telefonoaren erabileraz iritzia eman. Testu mota: azalpen-argudiozkoa

(narrazioa, deskribapena…tartean). Formatoa: Interneteko mezua. Ez da testu erabat formala
(erdi formala erdi informala). Ez du formula jakinik erabili behar ez sarreran eta ez amaieran.
Azterketariariari azterketan bertan jakinarazi zaio testuaren aberastasuna eta zuzentasuna

■ ZUZENTASUNA
Ortografia akatsak

Birzuzenketak
astean egingo dira eta aztertzaileek hartuko dute parte.
-2-
Bi zati horien zuzenketak ongi idatzi ebaluazio orrian. Puntuak ongi batu eta batuketa
HABEra, ebaluazio atalera eta galdetu.
ENTZUMENA
1. Testua 5 x 2 = 10 puntu
EREDUA a c a b c b
EREDUA a c b c b a
IRAKURMENA
EREDUA b d c a b d
2. Testua
1.Egitekoa 1. protagonistaren sentipenak eta ekintzak aukeratu.
2,5 puntu
A
EREDUA
C
2. Egitekoa Esanahia testuan aurkitu
3 x 1,5 = 4,5 puntu
A 0-adibidea 1 2 3
EREDUA b b c a
3. Egitekoa Hitzen erreferentzia testuan aurkitu

2 x 1,5 = 3 puntu
A 0-adibidea 1 2
EREDUA era guztietako gerrak eragindako itsu…. amona bisitatzeaz,
hondakinak /gerran zaurituak bisitatzera joateaz….
(ortografiari ez begiratu zuzenketa hau egitean)
ENTZUMENA
-3-
EREDUA a a b c b b
EREDUA a a c a c b
IRAKURMENA
EREDUA b b d d b a
2. Testua
1.Egitekoa 1. protagonistaren sentipenak eta ekintzak aukeratu.
2,5 puntu
B
EREDUA
D
3 x 1,5 = 4,5 puntu
B 0-adibidea 1 2 3
EREDUA b a b c
3. Egitekoa Hitzen erreferentzia testuan aurkitu

2 x 1,5 = 3 puntu
B 0-adibidea 1 2
EREDUA era guztietako frau Gerda eta amona (bien arteko)haserreaz,
hondakinak Erika haserretzeko arrazoiaz…
(ortografiari ez begiratu zuzenketa hau egitean)
-4-
BIGARREN MAILAKO AZTERKETAK ZUZENTZEN DITUZTEN
AZTERTZAILEENTZAT
Bigarren mailako azterketak
Irakurmena
3. egitekoa
Erantzunetan testuaren ulermena neurtzen da, ez ortografia edo gramatika.
Hori idazmenean baloratuko dugu.
Hala ere,testuaren ulermena neurtzeko ezinbestekoa da ikasleak idatzi duena irakasleak ulertzeko
modukoa izatea.
Zalantzarik izanez gero, oharra jarri tutoreari.
Kontuz, puntuen batuketarekin. Bitan errepasatu.
1. testua…puntu
5 galdera dira, eta erantzun zuzen bakoitzeko 2 puntu lortuko ditu.
2. testua…puntu
1.Egitekoa. Galdera 1. Erantzun zuzenarekin 2,5 puntu lortuko ditu.
2.Egitekoa. 3 galdera dira, eta erantzun zuzen bakoitzeko 1,5 puntu lortuko ditu.
3.Egitekoa. 2 galdera dira, eta erantzun zuzen bakoitzeko 1,5 puntu lortuko ditu.
Bi testuen artean 20 puntu lor daitezke.
Ebaluazio orrian:
DENERA, TESTU BAKOITZEAN ZENBAT PUNTU DITUEN IDATZI BEHAR DA LAUKIETAN
1.TESTUAN denera:…… /gehienez 10
2.TESTUAN denera:…. /gehienez 10
irakurmena denera………… /gehienez 20
-5-
Eranskina
IDAZMENA ZUZENTZEKO BAREMOAK (ESKALA OROKORRA)
2 maila
oso onak 24-25-30
Puntu guztiak garatuak
onak 18-19-20
Edukiari buruzko puntu gehienak landuak
gai 15-16-17
Edukiari buruzko puntu batzuk landu ditu
Puntu gehienak aipatu ditu (ikuspuntuak nahiko ongi azalduak eta gaia nahiko ongi garatua)
Testu motari dagozkion puntu batzuetan huts egin du
Erregistroari oro har ongi eusten dio
ez gai 13-14-12
Puntu batzuk aipatzen ditu
erabiltzen ditu
-6-
ez gai garbiak ………………………………….↓9-10-11

%50

%50
Agiria eskuratzeko gutxienez 60 puntu beharko dira eta 30 proba bakoitzean. Proba idatzian,
gutxienez, 15 puntu lortu beharko dira idazmenean, eta, ahozko proban, 15 puntu, mintzamenean.
Agiria eskuratzeko bi probetan (idatzian eta ahozkoan) gai izan beharko da.
jarraitzea.
-7-
2 MAILA
Azterketa idatzia
A E RE DUA
Deiturak: _________________________________________________
Izena: ________________________ NA: _______________________
*************************************************************

Entzumena
Azterketa idatzia etenik gabe egingo da. Entzumenarekin hasi eta beste bi ariketak,
Entzumena amaitu ondoren ordubete eta 45 minutu izango dituzu irakurmenaren

eta idazmenaren zatiak egiteko.

Irakurmena eta idazmena --- 50 puntu 1h 45min.

ENTZUMENA
1. TESTUA
Ondoren, Euskadi Irratiko saio batean janarien zaporeaz hitz egingo du Ane
Galarraga Elhuyarreko kideak.
Entzun ikerketaren informazioa eta aukeratu erantzun zuzena.

zuzena.
Adibidea: Egia Gezurra
0. Jakien oinarrizko zaporeak lau izan dira orain arte: gozoa, gazia,
mingotsa eta garratza. ×
1. Mihiaren toki zehatzetan dauzkagun errezeptoreek bereizten dituzte
zaporeak.
2. Mingotsa bereizteko errezeptoreak mihiaren atzealdean daude, ia

eztarrian.
3. Umami zaporea orain arte munduan ezezaguna zen.
4. Soja-saltsak eta proteinek umami zaporea dute.
5. Janari prestatuen osagaietan glukamatoek E610-620 bitarteko

zenbakia izaten dute.
6. Glutamatoak janari prestatuetan zaporeak pizteko erabiltzen dira.
7. Gantza edo koipearen zaporeak soilik ukimenarekin eta

ikusmenarekin duela lotura frogatu dute Frantzian.
8. Saguek mihian gantza edo koipea antzemateko errezeptoreak

dituztela frogatu da.
9. Errezeptorerik gabeko sagu transgenikoek jaki koipetsuak aukeratu

zituzten.
10. Sagu arruntek askoz nahiago izan zituzten janari koipetsuak.
-2-
ENTZUMENA
2. TESTUA
Ondoren, Euskadi Irratian Arantxa Urretabizkaiaren iritzia entzungo duzu. Albiste
bat izango du hizpide: banatu den bikote batena.
Entzun idazlearen iritzia eta aukeratu erantzun zuzena.

zuzena.
Aukeratu erantzun zuzena:
1. Bikotea banatu denean,…
a. semeak ez du gurasoekin bizitzea aukeratu, lagunekin baizik.

b. semeari gurasoek esan diote norekin bizi beharko duen.
c. semeak, berriro ere, berearekin ateratzea lortu du.
2. Banatutako bikotearen semeak…
a. ez du inoiz lanik egin, eta zaila iruditzen zaio lana lortzea.

b. ikasketak utzi behar izan ditu, gaixotu egin baita.
c. zalantza handiak ditu, nonbait, bizitzan zer egin erabakitzeko.
3. Bikotearen banaketa bideratu duen epaileak erabaki du…
a. semeak aitari eskatutakoa bidezkoa dela.

b. aitak semeari lana lortzen lagundu beharko diola.
c. semeak aitari lanean lagundu beharko diola.
4. Arantxa Urretabizkaiak iritzia ematerakoan dio…
a. seme-alaben mende bizi direla gaur egun gurasoak.

b. seme-alabak gurasoen mende daudela oraindik.
c. seme-alabak eta gurasoak elkarren mendean bizi direla.
5. Arantxa Urretabizkaiaren jarrera gertaeraren aurrean hau da:…
a. ados dago epaileak hartu duen erabakiarekin eta gaurko seme-alaben

egoerarekin.
b. ez du ongi ikusten egoera, eta zeharka egiten du kritika, entzuleak erabaki
dezan.
c. gaurko seme-alaben eta gurasoen egoera ulertzen du, baina epaileena ez.
1 2 3 4 5
-3-
IRAKURMENA
1. TESTUA
Ondoren, egunkariko hainbat albiste labur irakurriko dituzu.
1. egitekoa
Albiste bakoitzari bere izenburua aurkitu behar diozu. Lotu letrak eta zenbakiak eta idatzi
erantzuna laukietan, adibidean bezala. (2 izenburu soberan geratuko zaizkizu).
A=0 B
Etorkinei egoitza-baimen faltsuak lortzen zizkien talde Hego Koreako Gobernuko auditoreek 5.400 euro
bateko hamar kide atxilotu ditu Espainiako Polizia inguru bidegabe hartzea leporatu zioten atzo Hwang
Nazionalak. Bilbon, Bartzelonan, Madrilen eta Woo-suk zientzialariari. Giza enbrioi klonatuetatik
Valentzian jarduten zuen taldeak. Hala ere, atxiloketa zelula amak lortu zituela esanez, iruzur egiten saiatu
gehienak Bilbon egin zituzten. Poliziak jakinarazi zen iaz Hwang. Esperimentuak egiteko diru laguntza
zuenez, Kolonbiakoak dira atxilotutakoak, gehienak publiko zein pribatuak jaso zituen zientzialariak.
Cali hirikoak. Era berean, baimen gehienak etorkin Auditoreek atzo esan zutenez, susmo handiak dituzte
kolonbiarrei saltzen zizkietela jakinarazi zuen. Hwangek laguntza horietako asko bere kontuan
gorde zituela pentsatzeko. Ikerlarien arabera,
Gobernuko buruengandik sostengua lortzeko erabili
zuen Hwangek diruaren zati bat.
C D
Gozokien salmentek %50eko igoera izan dute . Donostiako ostalari batek munduko lehendabiziko gin-tonic
Pertsona askok tabakoa utzi eta gizentzeko duten gozokiak egiteko formula asmatu du eta laster Espainiako
beldurrari irtenbidea eman nahian, azukre gabeko estatuan zehar banatuko dira Internet bidez.
gozokiak eskaintzen ditu enpresa batek. Bezero batek tonika eta ginebra konbinatu ezagun bat
Horregatik, enpresa honek gozoki mota batzuk eskatu zuen, gozoki bat atera eta konbinatuan busti zuen,
saltzen dituzten 1.000 makinatik gora ezarri ditu jarraian ahoan sartu eta gozokia dastatu zuen.
Espainiako estatu guztiko lantoki, aireportu, jatetxe Egileak gozokiak egiten dituen enpresa batera jo zuen eta
zein tabernetan, konpainiak jakitera eman zuenez. 100 kilo gozoki enkargatu zituen. Orain bigarren eskari bat
Erretzaile ohien erdientzat gozokiak lagungarri izan egin du, 315 kilokoa.
dira. “Zigarroa ahora eramateko keinua ordezka Gozoki hauek helduentzako dira, kolore zuria dute eta izotz
dezake eta beraz, erretzaileari, tabakoaren premiak lauki txiki baten itxura daukate. Gozokiak binaka banatzen
eragiten dion estutasuna baretu diezaioke", dira, bilgarri gardenetan. Espainiako estatuan laster
azpimarratu du enpresak. banatuko dira, Donostiako taberna honek duen web -
gunearen bitartez.
E F
Britainia Handiko bikote baten etxean telefonoak Expressen egunkariak jakitera eman duenez,
jotzen zuen bakoitzean, loroak emakumearen armiarma batek 27 egun igaro ditu suediar baten
maitalearen izena errepikatzen zuen. belarrian. Armiarma beltza zen eta azazkal
Hasieran, animalia adarra jotzen zebilela pentsatu baten tamaina zeukan.
Hilabetez bizileku berrian egon ostean,
zuen gizonak, baina, apurka-apurka, txantxa hura
emakumea bere belarrian zerbait gertatzen ari
susmo bihurtu zen. Maitalearen izena telebistan
zelakoan, botikara joan zen.
entzuten zuen bakoitzean, soinu arraroak egiten Emakumeak azaldu duenez, hasieratik
zituen hegaztiak. entzumena galdu zuen , baina zikinkeria izango
Loroak, behin eta berriz "I love you Gary" zela pentsatuta, ez zion jaramon handiegirik
errepikatzen zuen. Emakumeak bere lankide batekin egin. Halere, denborarekin, bere belarri barruan
izandako maitasun-harremana onartu behar izan zarata arraroak entzun zituen eta botikara joatea
zuen. Senarrak bere bikotearen maitalearen izena erabaki zuen.
entzuteaz nazkatuta, zortzi urteko loroa saldu egin Armiarma bizirik atera zen belarritik.
zuen.
-4-
1. Egitekoa:
Lotu izenburuak eta albisteen letrak eta idatzi erantzunak beheko laukietan, adibidean
bezala. (Bi izenburu soberan dituzu)
ALBISTEEN IZENBURUAK
Adibidea:
0. Agirien iruzurra
1. Bizitokian ezkutatua ia hilabetez
2.Tabernariaren negozio berria
3. Mexikon gertatutako istilu odoltsuak
4. Aurkikuntzak gezur, dirua tarteko
5. Etxeko salatari aparta
6. Antsietatearen aurkako ordezko gozoa salgai
7. Tabernari gezurtia
Aukeratu testuen izenburuak eta idatzi beheko laukietan, adibidean egiten den bezala.
A-0 B- C- D- E- F-
-5-
IRAKURMENA
2. TESTUA
Arantxa Iturbe idazlearen ipuin bat irakurriko duzu.
1. egitekoa
Irakurri testua eta protagonistaren sentipenak (1) eta ipuinaren amaiera (2) ongien
laburtzen dituzten paragrafoak aukeratu.
2. egitekoa
Zenbait hitzen esanahia aurkitu behar duzu testuan.
PAÑUELO1 GORRIA LEPOAN
Buzoian fakturak eta iragarki-orriak besterik aurkitzen ez zituelako, harritu zuen izugarri sobre
arroxa hark. Alde banatara ondo begiratu ondoren (behin baino gehiagotan gertatu baitzitzaion
sorpresaz bat hartu eta bizilagunen batentzat zela konturatzea), izenik ez zeramala ikusi zuen.
Ez izenik, ezta helbiderik ere, eta gehixeago harritu zen. Baina aho bete hortz, igogailura iritsi
baino lehen —ikusmin gehitxo zeukan etxera heldu arte itxaroteko—, sobrea zabaldu eta
barrukoa irakurri zuenean, geratu zen.
Bi hitz bakarrik. Letra txukunez, ondo pentsatuta, paperaren erdi-erdian idatziak: "Maite zaitut".
Ez firmarik, ez seilurik, ez ezer. Bi hitz haiek, bata bestearen ondoan. Dozena erdi bat aldiz
irakurri zituen, eta pentsatu ere bai, zeinen gutxitan entzundakoa zen. Pentsamendu haren
hariari jarraituz, norbaitek okerreko buzoian sartutako gutuna izango zela sinetsi, eta oheratu
zen.
Akordatu, akordatu zen hartaz hurrengo egunetan, baina hura jaso behar zuenak zeukan zortea
eta antzekoak izan zituen burutazioen ardatz nagusi. Bigarrena, buzoi berean —berean—
topatu zuen arte.
Kartazal arroxa hura ere. Izenik eta helbiderik gabea eta barrua luzexeagoa: "Egunetik egunera
gehiago maite zaitut".
Bigarrena ez zen aski izan. Gizona omen bi aldiz harri berarekin estropezu egiteko gauza den
izaki bakarra, dio erdal esaerak, eta izenik gabeko maitalea berriro tronpatuko zelakoan
etxeratu zen. Ez zuen, ordea, loak hartu arte ahaztu. "Zergatik ez?" galdetzen zuen bere baitan.
"Zergatik ez du norbaitek nitaz maitemindu behar?". Irribarrea ernatu zitzaion, zimur hasi
berriak areagotuz, baina adore onez jaiki zen argi-txintarekin batera.
1 Idazleak zapi hitzaren ordez erabiltzen duen hitza. Era berean, baditu testuan zehar ahozko erabileratik hartutako
beste zenbait hitz.
-6-
Bi egun beranduago jaso zuen hirugarrena: "Ez ukatu. Badakizu nor naizen. Irribarre batekin
nahikoa nuke". Eta egia bazen? Benetan, norbait, berarekin txundituta baldin bazegoen?
Sikiera aztarna txiki bat eman izan balio... Inguruan ezagutzen zituen gizonezko guztiak pasa
zituen eta ezin zuen inor imajinatu berari gutun anonimoak bidaltzen. Joakin harakinak aprezioa
bazion, oso ondo tratatzen zuen, xerrak erostera joaten zen bakoitzean, baina ez zuen inola ere
sobre arroxak erabiltzen ikusten. Don Ramon, zer esanik ez! Hogeita bi urte zeramatzan bere
idazkari lanetan eta hainbeste urtetan hitz gozo bakar bat ere bota gabe, orain lelokeria haietan
hastea besterik ez zitzaion falta! Ez ahal zen bera izango! Oso seinale txarra zatekeen hura!
Burutik pasatzea ere...
Eta nork esan zion, gainera, gizona izan behar zuenik? Eta emakumea bazen? Normalagoa
izango zen gainera. Noski, horrexegatik ez zen ausartzen aurrez aurre hitz egitera! Pentsatze
hutsak hotzikara sortu zion, eta gaia alde batera utzi eta lo egitea erabaki zuen.
Astebete baino lehen iritsi zen hurrengoa. Eskakizun xelebre batekin hau: "Ezagutu nahi
banauzu, atera zaitez pañuelo gorria lepoan duzula". Pañuelo gorria! Eta nondik atera behar
zuen pañuelo gorri bat? Lan ederra jarri zion oraingoan! Ausartegia iruditu zitzaion burutazioa,
baina okasioak merezi zuela eta Rosa Marirengana jo zuen, bizilagun berriarengana:
—Rosa Mari, barkatu atrebentzia... baina ez duzu kasualitatez niretzako moduko pañuelo
gorririk izango? Konpromiso bat daukat bihar eta...
Rosa Marik zoratzen utzi zion berea. Lasai hartzeko eta zer demontre!, oparitu egiten ziola
gainera. Nazkatu samarra zegoela pañuelo hartaz eta... beste ezer behar bazuen hinki-hankarik
gabe eskatzeko, horretarako zirela lagunak eta!
Gau hartan apenas lorik egin zuen. Hamaika ametsetan murgilduta, pasa zuen gaua, amets
gehienak esna eginez. Ez zuen bere burua oso egokia ikusten pañuelo gorria lepoan jarrita
ibiltzeko, baina tira, hari esker anonimo egile misteriotsua ezagutu behar bazuen, huraxe jarrita
aterako zen.
Eta halaxe egin zuen. Ahalik eta konbinaziorik egokiena aurkitu zion pañueloari, eta airosa-
airosa irten zen kalera. Ez zen hain airosa itzuli. Egun osoan inguru guztiak miatu zituen, sekula
baino gehiago paseatu zuen lanetik etxerakoan, baina inor ez zitzaion hurbildu, eta erabat
goibel bukatu zuen, itxaropenez hasitako eguna.
Irrikaz ireki zuen buzoia biharamunean, gutun arroxa kanpotik sumatu zuenean: "Zergatik utzi
diozu zure pañuelo gorri zoragarria amona horri? Honek betirako ezetz esan nahi al du?" zioen
kartak.
(Lehenago zen berandu, Alberdania, 1995)

© Ezer baino lehen: Elkar
-7-
1. Egitekoa:
1. Hiru adierazpen hauetatik (A, B, C) zein da protagonistaren sentipenak ongien

laburtzen dituena. Idatzi letra beheko laukian.
A Ipuinaren hasieran, protagonista harrituta badago ere,

amaierarako sinetsi egiten du maitalea izan dezakeela. Hala
ere, ez du lortu espero zuena.
B Ipuinaren hasieratik uste du protagonistak gutunak beretzat

idatziak direla, eta amaierarako frogatua geratzen da:
maitale bat izatea lortzen du.
C Ipuinaren hasieran, bakarti eta goibel dago protagonista, eta

hala segitzen du amaiera arte. Ez du inoiz pentsatzen
gutunak beretzat izan daitezkeenik.
Protagonistaren sentipenak ongien laburtzen dituen adierazpena da.
2. Ondorengo A, B, C adierazpenetatik zein da ipuinaren amaierari dagokiona?

Idatzi letra beheko laukian.
A Rosa Mari da maitale misteriotsuaren gutunak jaso behar zituen pertsona.
B Protagonistak bere maitale misteriotsuarekin topo egiten du, baina

protagonista ez da harengana hurbiltzera ausartzen.
C Protagonistak, Rosa Mari eta zapi gorriari esker, maitale bat izatea lortzen
du azkenean.
Ipuinaren amaiera da.
-8-
2. Egitekoa:
bezala.
0. Ikusmin gehitxo zeukan… (5. lerroan)
a. Irrikaz zegoela gutuna irekitzeko.

b. Minez zegoela gutuna irekitzeko.
c. Penaz zegoela gutuna irekitzeko.
1. Alde banatara ondo begiratu… (2. lerroan)
a. Buzoiaren bi aldeetara begiratzen duela.

b. Sobrearen bi aldeetan begiratzen duela.
c. Inguruan bi aldeetara begiratzen duela.
2. Zergatik geratu zen aho bete hortz… (4. lerroan)
a. Bere buzoian gutun bat jaso zuelako.

b. Gutunak zioena irakurri zuelako.
c. Gutunak izenik ez zekarrelako.
3. Irribarrea ernatu zitzaion zimur hasi berriak areagotuz… (20. lerroan)
a. Irribarrea sortu zitzaiola eta zimurrak nabarmendu zitzaizkiola.

b. Irribarrea ezabatu zitzaiola, zimur gero eta gehiago zuelako.
c. Irribarrea lausotu zitzaiola, triste jarri zelako.
0-a 1 2 3
-9-
IRAKURMENA
3. TESTUA
Anjel Lertxundik Berrian idatzitako iritzi-artikulu bat irakurriko duzu.
1. egitekoa
Irakurri testua eta alboan dituzun aukeretatik (A, B, C) idazlearen iritzia ongien
adierazten duena aukeratu. Idatzi letra beheko laukian.
Ez daude ketan
Astero bisitan joaten naizen zahar-etxean
taberna eder bat dute. Orain mahai batean,
gero bestean, bertako zaharrek bisitak
egiten dizkiote elkarri, mahaietako bakoitza
etxe bat balitz bezala eta mahaien arteko
bidexka, kale nagusia. Mundualdiaren azken
etapan, munduan egoteko modu bat dute Zein da idazlearen iritzia?
taberna; mundutik aparte egon arren, ez
daudela hain aparte sinesteko modu bat.
A. Zahar-etxeko tabernan, erretzaileak
Batzuek erre egiten zutenez gero, ketan bereizi dituztenez geroztik,
egoten zen giroa. Orain aparteko gelatxo gusturago daude tabernan geratu
bat jarri diete erretzaileei. Zortzi bat dira, direnak, baina ez aparteko
eta hantxe ikusten ditut, aulki soiletan gelatxoan jarri dituzten erretzaileak.
eserita eta mahairik gabe, zigarroei
ateratzen dizkioten ke-bilurrei begira. Isilik, B. Zahar-etxeko tabernan, erretzaileak
mundutik bigarren aldiz apartatu bereizi dituztenez geroztik, tabernan
dituztelako seguru asko. Tabernako giroa geratu direnak ez daude lehen
ere asko isildu da erretzailerik gabe.
bezain alai, nahiz eta orain
Ketan egotea gustura egotea da
osasuntsuago egon.
euskaraz. Erretzaileak ketan daude, baina
ez atseginez. Kerik gabe daude C. Zahar-etxeko tabernan, erretzaileak
tabernakoak, baina ez zoriontsuago. bereizi dituztenez geroztik, ez da
ezer aldatu, orain kea beste leku
Anjel Lertxundi batera eraman dutela besterik ez.
Berria 2006/01/15
Aukera ezazu erantzun zuzena eta idatzi letra laukian:
-10-
IDAZMENA
Oharrak:
- Idazlana zuzentzean kontuan hartuko dira gaiaren garapena eta erabili duzun
hizkuntzaren aberastasuna eta zuzentasuna.
Egitekoa:
Tabakoaren aurkako legearekin ados zaude?
Eman zure iritzia euskaltegiko aldizkari elektronikoan.
Hurrengo orrialdean Gorkaren mezuaren amaiera irakurriko duzu. Orain zure txanda da.
Idatzi zure iritzia tabakoaren aurkako legeaz.
Zure mezua idazteko, nahi baduzu, ondoko puntu hauek erabil ditzakezu:
Zure esperientzia eta zure ingurukoena

Konparatu lehengo egoera eta oraingoa
Anekdota edo pasadizoren bat
Legearen alde onak eta txarrak
Legea betetzen da, isunak jartzen dira…
Lanean, tabernetan, ezkontzetan, frontoietan… ezin erre
Tabakoak osasunari kalte
Erretzeari uzteko metodoak
……………………………………………………………………..
-11-
-12-
Ikasleen iritzia
Tabakoaren kontrako legearekin
ados zaude?
Badakit tabakoa txarra dela osasunarentzat, eta ez erretzea erretzea baino
hobea dela, baina ezin dut jasan lege berriaren hipokresia.
Gorka 06-05-19
(erantzun honi)
_________________________________________________________________
Idatzi hemen zure iritzia
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
-13-
Ikasleen
iritzia
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
-14-
Ikasleen
iritzia
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
-15-

%50

%50
mintzamenean.
bati jarraitzea.
Eskatu zaizun egitekoa gainditzeko ezinbestean gutxieneko bat lortu behar duzu ebaluazio irizpide bakoitzean.
-16-
2 MAILA
AZTERKETA IDATZIA
2006ko MAIATZA
Ereduak
A B
20018 DONOSTIA
Tel.: 943 022 600 Fax: 943 022 601
www.habe.org
IFK: Q 2040002 D
puntuazioa neurketa fitxa horretan idatzi behar da. Azterketariaren datuak fitxan idatzita izango
ditu aztertzaileak eta azterketaren barruan jasoko du fitxa hori.

ENTZUMENA gehienez, 20 puntu
IRAKURMENA gehienez, 20 puntu
IDAZMENA gehienez, 30 puntu (gutxienez, 15 puntu gainditzeko)
2 MAILA
Entzumena
Bi entzungai dira.
Lehen entzungaian, erantzun zuzen bakoitzeko azterketariari puntu 1 emango zaio. Denera,10.
Bigarren entzungaian 2 puntu erantzun zuzen bakoitzeko. 5 galdera dira. Denera,10.
Irakurmena
Lehenengo testuak egiteko 1 du.

1. Egitekoa. Izenburuak aurkitu. 5 izenburu dira, eta erantzun zuzen bakoitzeko puntu 1 lortuko
du.

1.Egitekoa. Bi galdera ditu (1 eta 2). Erantzun zuzen bakoitzeko 2 puntu lortuko ditu.
2.Egitekoa. Testuan esanahia aurkitu. Hiru galdera dira eta erantzun zuzen bakoitzeko 2 puntu
lortuko ditu.
Hirugarren testuak egiteko 1 du.

1 Egitekoa. Idazlearen iritzia zein den esan. Galdera bakarra da eta zuzen erantzunez gero, 5
puntu lortuko ditu.
Hiru testuen artean 20 puntu lor daitezke.
-1-
Idazlanaren ertzetan laburdura hauek erabil litezke akats aipagarrienentzat edo aztertzaileak
asmatutakoak:
Kontuan izan ebaluazio irizpideak eta, irizpide bakoitza baloratu ondoren, hau da, ikuspegi
orokorra, baliabide linguistikoak eta testuaren zuzentasuna, jarri azken emaitza.
Gehienez, 30 puntu. Gainditzeko, gutxienez, 15.

Birzuzenketak
astean egingo dira eta aztertzaileek hartuko dute parte.
-2-
ENTZUMENA
A 0-E 1- E 2- E 3- G 4- E
EREDUA
5- G 6- E 7- G 8- E 9- G 10- E
A 1 2 3 4 5
EREDUA c c a a b
IRAKURMENA
A A-0 B-4 C-6 D-2 E- 5 F-1
EREDUA
2. Testua
1.Egitekoa 1. protagonistaren sentipenak aukeratu.
2 puntu
A A
EREDUA
2.Amaiera zuzena aukeratu.
2 puntu
A A
EREDUA

3 x 2 =6 puntu
A 0- 1 2 3
EREDUA a b b a
-3-
3.Testua
1.Egitekoa Idazlearen iritzia zein den esan.
5 puntu
A B
EREDUA
-4-
ENTZUMENA
1.Testua 10 x 1 = 10 puntu
B 0- E 1- E 2- G 3- E 4- E
EREDUA
5- E 6- G 7- G 8- E 9- G 10- E
2.Testua 5 x 2 = 10 puntu
B 1 2 3 4 5
EREDUA a a c b c
IRAKURMENA
B A-0 B-4 C-5 D-2 E- 1 F-7
EREDUA
2. Testua
1.Egitekoa 1. protagonistaren sentipenak aukeratu.
2 puntu
B B
EREDUA
2.Amaiera zuzena aukeratu.
2 puntu
B B
EREDUA

3 x 2 =6 puntu
B 0 1 2 3
EREDUA a b a b
-5-
3.Testua
1.Egitekoa Idazlearen iritzia zein den esan.
5 puntu
B C
EREDUA
-6-

%50

%50
jarraitzea.
Eskatu zaizun egitekoa gainditzeko ezinbestean gutxieneko bat lortu behar duzu, gaitasun komunikatiboa osatzen duten
azpigaitasun bakoitzean (gaitasun soziopragmatikoa, estrategikoa, linguistikoa eta testuala) edo ebaluazio irizpide
bakoitzean.
-7-
2 MAILA
Azterketa idatzia
A EREDUA
Deiturak: _________________________________________________
Izena: ________________________ NA: ______________________
*************************************************************

Entzumena
Entzumena amaitu ondoren ordubete eta 45 minutu izango dituzu irakurmena eta
idazmena egiteko.

Azterketa deialdia: 2005eko maiatza

ENTZUMENA
1. TESTUA
Ondoren, Euskadi Irratiko Faktoria saioan emandako albistea entzungo duzu. Bertan,
Mutrikuko institutuan zabaldu berri diren Akuakultura ikasketei buruzko informazioa
entzungo duzu.
Entzungaia behin entzungo duzu. Entzuten duzun bitartean, aukeratu erantzun zuzena.
1. NORK zabaldu zuen Mutrikuko Akuakultura zentro berria?

a) Hezkuntza sailburuak, lehendakariaren izenean.
b) Lehendakariak, hezkuntza eta arrantza sailburuekin batera.
c) Mutrikuko alkateak eta lehendakariak.
2. ZER da akuakultura?
a) Itsasoaren balio unibertsala aztertzen duen zientzia.
b) Itsasoko arrain-motak babesteko ekimena.
c) Itsasoko izakiak hazteaz arduratzen den jakintza-arloa.
3. NOIZTIK ari dira Mutrikuko institutuan lan honetan?

a) Oraintsu zabaldu dute akuakultura ikasteko eskaintza.
b) Duela bost urte hasi ziren akuakultura ikasketak eskaintzen.
c) Beste ikastetxe batzuekin elkarlanean egin dute aurten eskaintza.
4. Proiektuak hiru zutabe ditu:

a) Teknikariak prestatu, arrainak hazi eta natura zaindu.
b) Teknikariak prestatu, dirua erakarri eta ikerketak aplikatu.
c) Arrantzaleei lagundu, dirua lortu eta arrainak ikertu.
5. NONGOAK dira ikasleak?

a) Bat izan ezik, bizkaitarrak dira denak.
b) Itsasbazterreko herrietakoak dira denak.
c) Ia denak itsasertzeko herrietakoak.
1 2 3 4 5
-2-
ENTZUMENA
2. TESTUA
Ondorengo testua aurrekoaren jarraipena da. Akuakulturaz eta arrantzaz arituko dira
hizketan.
Entzungaia behin entzungo duzu.

Idatzi √ laukian, adibidean egiten den bezala, entzundakoa testuan esaten dena baldin
bada.
0. Akuakultura ez da oso ezaguna gure artean. √

1. Haztegietako arrainek lekua izan beharko lukete arrain freskoen ondoan.
2. Itsasoko arrainen ekoizpena gero eta txikiagoa da mundu osoan.
3. Azken 5 urteetan %5 handitu da itsasoko arrainen ekoizpena eta %95

akuakulturarena.
4. Arrainek muga dute, baina Euskal Herrian arraina jateko eskaria ez da

handitu.
5. Akualkultura beharrezkoa da arrain eskasiagatik.
6. Japonian eta Finlandian kontsumitzen da arrain gehien.
7. Euskal Herria lehen herrialdea da munduan arrain kontsumoan.
8. Akuakulturak arrain kopuruak handitzeko aukera ematen du.
9. Espezieak babesteko ere lagungarria da akuakultura.
10. Itsas nekazaritzaz gehiago ikasteko aukera ematen du Mutrikuko

institutuak.
-3-
IRAKURMENA
1. TESTUA
Maider Ziaurrizek Berria egunkariaren Liburuak atalean idatzitako iritzi artikulu bat irakurriko
duzu.
Irakurri testua eta aukeratu hurrengo orrian laburpen egokia. Idatzi laukian laburpen
egokiaren letra.
LIBURUAK
Gauza txikien liburua
auza txiki eta benetakoei buruz une batez bada ere, horretaz pentsatuko
G aritzeko premia nabari zaio Pako

Aristiri azken liburuetan, eta
soiltasunik soilenetik idazten du,
apaindura eta artifizio handirik gabe.
dugu. Aristiren hitzetan ispilatua ikusiko
dugu askotan geure burua, beharbada
gauza txikiei buruz hitz egiten duelako,
denok inoiz sentitu edo pentsatu ditugun
Izenburuan bertan sumatzen da idazlearen gauza txiki horiek kontatzen dituelako.
hautua: ez du bilatzen irudi edo hitz joko Azken batean, nahiz eta fikzioa ere
arranditsurik, ez istorio handirik, gauza badagoen, bere inguruaz eta bere buruaz
txikietan ere bai baita lilurarik, haien hitz egiten du batez ere, eta, adibide ezin
edertasunari erreparatzen jakinez gero. konkretuagoetatik abiatuz, sentimendu
Irakurlearengana unibertsalak azaltzen ditu; izan
errazago iristeko modua ere ere, geure burua denik eta
bada, neurri batean, gauza gauzarik indibidualena dela
txikiez idaztea. Horretarako, uste dugun arren, denik eta
komunikazioan traba egiten gauzarik unibertsalena ere
duten hitz eta apaingarri bada; eta, nonbait, Aristik
guztiak kentzen ditu Aristik, badaki inoren konplizitatea
mezua argi eta garbi ematea lortzeko idazleak inplikatu egin
baita helburua. Libreta horiko behar duela, eta barrena ireki.
poemak liburuko ildoaren Bere helburua ez da testu
segida da, nolabait, Gauza ederrak sortzea, zerbait
txikien liburua; gaiak, transmititzea baizik. Funtsean,
idaztankera, tonua… ‘GAUZA TXIKIEN literatura tresna bat da Pako
antzekoak dira bietan, baina LIBURUA’ Aristirentzat, jendearengan
azken lan honetan poemak ez irria, negarra, gorrotoa, berdin
Egilea: Pako Aristi
ezik ipuinak eta bestelako dio zer, baina erreakzioren bat
narrazio labur batzuk ere sartu Argitaletxea: Erein eragiteko lanabesa.
ditu. Urtea: 2004 Horregatik, ihes egiten du
Egia da Aristiren poemak ez direla testu hutsaletatik eta ezer esaten ez duten
oso lirikoak eta oso landuak, baina badute kontakizun azalekoetatik, zenbaitetan
zerbait; errazak dira irakurtzeko, eta aise polemika sortzaile, probokatzaile eta
jabetzen da bat mezuaz. Hori da, gainera, zirikatzaile izateraino.
garrantzitsuena; hartara, mezua ulertzen
denbora galdu beharrean, hor esaten
duenari buruz hausnartzen emango dugu
denbora hori, eta begiak irekiko zaizkigu Maider Ziaurriz
agian, zein gizartetan bizi garen Berria, 05-03-15 (moldatua)
konturatuko gara akaso, eta, beharbada,
-4-
1. Egitekoa:
Hiru paragrafo horietatik aukeratu laburpen egokia eta idatzi letra beheko laukian.
A. Gauza txikiak ditu gogoko liburuaren idazleak, egunero

gertatzen zaizkigunak. Poesia erraza erabiltzen du
irakurleari pentsarazteko, baina barruraino iristen den
poesia da. Irakurlearengan sentipenak eragitea
gustatzen zaio eta ez sentipen azalekoak, sakonak eta
zirikatzen dutenak baizik.
B. Gauza txikiak baina azalekoak ditu gogoko liburuko

idazleak, poesia apaindua eta landua erabiltzen du,
ispilu batean eder ikusten dena. Irakurtzeko lana
eskatzen duen poesia mota da, baina aldi berean
eguneroko anekdotak erabiltzen ditu.
C. Gauza txikiak eta apainduraz hornituak kontatzen ditu

idazleak liburuan. Hizkuntza landua eta irudimena
erabiltzen ditu batez ere; ametsetako gertaerak.
Literatura egitea testu ederrak sortzea dela erakutsi
nahi du. Irakurlea lasai uzten du, hotz, baina
liburuarekin gozatu egingo du.
Testuaren laburpen egokia da.
2. Egitekoa:
Ondorengo hitzen erreferentzia testuan aurkitu behar duzu. Hitza testuan beltzez
azpimarratua duzu.
Erreferentziak aurkitu eta beheko marretan idatzi, adibidean egiten den bezala. Testuko
hitzak erabili behar dituzu.
0. Adibidea:
Zeri egiten dio erreferentzia horretarako hitzak (14. lerroan)?
Zertarako kentzen ditu apaingarri guztiak? Irakurlearengana errazago iristeko.
1. Zer da zerbait (31. lerroan)?

Poemek badute zerbait, zer? ____________________________________
____________________________________________________________________
2. Zer da horretaz (39. lerroan)?

Horretaz pentsatuko dugu, zertaz? _______________________________
____________________________________________________________________
-5-
IRAKURMENA
2. TESTUA
Jabier Agirre sendagileak Argia aldizkarian artikulu bat idatzi du eguzkia hartzearen eraginaz.
Irakurri testua eta aukeratu erantzun zuzena. Idatzi aukeratutako letra beheko laukietan.
Osasuna
JABIER AGIRRE
Eguzkia hartzeak mendetasun fisikoa eragin omen dezake
(1.paragrafoa) IPAR CAROLINAKO Wake ondoren, izpi ultramorerik gabeko eguzki-

Forest unibertsitateko ikerlariek egin duten oheetan beste 15 minutuko saioa egiten
ikerketa baten arabera –bertako zuen. Zientzialariek ez zieten esaten
Dermatologia Elkartearen egunkarian boluntarioei zein ohetan hartzen zituzten
argitaratua-, eguzkia hartzeak adikzio izpi ultramoreak. Eta egun batzuen ondotik,
fisikoa eragin dezake. Zientzialari erabili nahi zituzten eguzki-oheak beraiek
amerikarrek uste dute eguzkiaren izpi aukeratzeko eskatu zieten boluntarioei:
ultramoreek odolean substantzia kimikoak %94ek izpi ultramoreak igortzen zituzten
askatzen dituztela, eta gai oheak aukeratu zituzten,
horiek aldartea “bizitu” “haietan hobeto sentitzen
eta ongizate-sentsazioa zirelako, eta erlaxatzen
ematen diotela pertsonari. laguntzen zietelako”.
Txostengileen arabera, (3.paragrafoa) Ikertzaileek
eguzki-izpiek ematen sumatu zuten
duten ongizateak beltzarantzearekin batera,
azalduko luke zergatik gorputzak endorfinak
pertsona askok askatzen dituela odol-
larruazaleko minbiziaren korrontean. Endorfina horiek
arriskuari muzin egin eta berak dira ariketa fisiko
behar baino denbora gogorreko saio baten
gehiago ematen duten eguzkipean. ondotik izaten den ongizate-sentsazioa
(2.paragrafoa) Ikerketak 16-34 urte bitarteko eragiten duten substantziak. Eguzkia sarri
140 pertsona aztertu zituen, astean bitan hartzen duten pertsonek, beraz, endorfinek
eguzkia hartzeko ohitura zutenak. eragindako gogobetetasun-sentimendu
Boluntario bakoitzak 15 minutuz eguzki izpi horrekiko adikzioa edo mendetasuna
ultramoreak hartzen zituen aurrena, eta garatzea bide horretatik ulertu behar da.
ARGIA 2004ko irailaren 26a
-6-
1. Egitekoa:
1. Artikuluak ohartarazi nahi du…
a) eguzkia hartzea arriskutsua dela izpi ultramoreengatik.

b) eguzkia hartzea ona dela, neurriz hartuta.
c) eguzkia sarri hartuta, lotura eragin dezakeela.
2. Ikerketak frogatu du:
a) odoleko gai kimiko batzuk direla asebetetzea eragiten dutenak.

b) eguzkiaren izpi ultramoreen eraginik ez zutela izan boluntarioek.
c) asebetetze-sentsazioak ez duela zerikusirik eguzkiaren izpi ultramoreekin.
3. Endorfinaren eraginez,
a) odola arinago eta garbiago dabil.

b) norbera hobeto sentitzen da.
c) mendetasuna senda daiteke.
4. Ikerketaren amaieran,
a) boluntario gehienek izpi ultramoreak zituzten oheak aukeratu zituzten.

b) ia boluntario denek izpi ultramorerik gabeko oheak aukeratu zituzten.
c) boluntarioen erdiek izpi ultramoreak zituzten oheak aukeratu zituzten eta
beste erdiek gabeak.
5. Artikuluak dio ariketa fisikoa egitea…
a) eguzkia hartzea bezain garrantzitsua dela osasuntsu bizitzeko.

b) eta eguzkia hartzea, arrazoi beragatik, mendetasuna eragiteko gai direla.
c) eguzkia hartzea baino hobea dela endorfina gehiago askatzeko.
1 2 3 4 5
-7-
IRAKURMENA
3. TESTUA
Xabier Etxanizek Berria egunkarian iritzi artikulu bat idatzi du.
1. Egitekoa:
Irakurri testua eta alboan dituzun testuetatik aukeratu idazlearen jarrera ongi adierazten
duena. Idatzi aukeratu duzun letra beheko laukian.
MARATILA!
XABIER ETXANIZ ROJO
Erretzen baduzu, ez gidatu
E
spainiako Barne Ministerioa debeku berri
bat jartzea aztertzen ari omen da. Antza
denez, gidari erretzaileak ezin izango du
zigarrorik erre autoa gidatzen duen bitartean.
Debeku honen bidez erretzeak sortu ohi dituen
distrakzio uneak ekidin nahi dituzte. Niri, egia
esan, ideia bikaina iruditu zait eta zinez Zein da artikulu honetan
estimatzen dut gure osasunarekiko barne
ministroak agertzen duen kezka. idazlearen jarrera?
(2.paragrafoa) Ideia bikaina izanik ere, nago ez ote
diren motz geratu eta horrexegatik hainbat A) Tabakoaren kontrako arau guztiek
proposamen helarazi nahi dizkiet ministroaren dituzte gauza onak eta txarrak eta hori
laguntzaileei, ea denon artean trafiko istripuen frogatzeko arrazoiak ematen ditu.
arazoa behingoz konpontzen dugun.
(3.paragrafoa) Lehenik eta behin, nik minigonak
B) Zentzuzkoa iruditzen zaio
debekatuko nituzke, hiribarruetan besterik ez
Ministerioaren debekua, baina arau
bada ere. Abiadura dela-eta debeku honek ez
luke zentzurik ez autobideetan ez eta
gehiago proposatzen ditu, denen
autopistetan ere. Era berean, genero artean trafiko istripuen arazoa
diskriminazioa baztertze aldera, nirea bezalako behingoz konpontzeko.
bizkar eta ipurtalde sendo eta dotoreak ere
debekatuko nituzke. C) Ministerioan aztertzen ari diren
(4.paragrafoa) Bidaiari kopuruaren inguruan badago arauaren gehiegikeria ikusita, bide
zer arautu. Jendez beteriko autoetan beretik egiten ditu idazleak bere
elkarrizketa bat baino gehiago izateko aukera proposamenak.
handiegia da. Eta frogatuta dago –ministroa
nirekin bat etorriko da ziurrenik- gizakia ez
D) Arau berria ez zaio zentzuzkoa
dagoela prestaturik maila bereko bi ekintza
batera gauzatzeko. Beraz, auto bakoitzean
iruditzen, baina bere proposamenak
lagun bat baino ez, gidaria alegia. Era horretan zentzuzkoak dira.
ez du inorekin hitz egiteko aukerarik izango eta
ez du distrakziorik izango.
(5.paragrafoa) Beste proposamen interesgarri Aukera ezazu erantzun zuzena eta idatzi
batzuk geratu zaizkit hautsontzian… barkatu, letra ondorengo laukian:
tintontzian…
Berria, 2005eko Otsailaren 17a
-8-
2. Egitekoa:

behar duzu. Testuan aurkituko duzun hitza idatzi horretarako duzun lekuan,
adibidean egiten den bezala.
Adibidea:
0. (1. paragrafoan)
Saihestu, ihes egin. ekidin
1. (3. paragrafoan)
Giza enborraren behe eta atzeko aldea.
2. (1. paragrafoan)
Eskertu, aintzakotzat hartu, ongi hartu.
-9-
IDAZMENA
Oharrak:
- Garbi idatzi eta saiatu letra garbia egiten.
- Gogoratu gutxieneko hitz kopurua bete behar duzula. Gutxienez 200
hitz idatzi behar dituzu.
Egitekoa:
Bankuko/kutxako zuzendariari gutuna idatzi.
Honako albistea irakurri duzu egunkarian:

Euskadiko Kutxako 1.000 kreditu txarteletik gora kopiatu dituzte
faltsutzaile batzuek
Bankuko ordain-agiria etxera iritsi, eta gastu oso bitxiak aurkitu dituzu.
Ohartu zara txartelen iruzur horretako kaltetuetako bat zarela.
Oso kezkatuta zaude, eta haserre. Zer gertatuko ote da kendu dizuten diruarekin?
Azaldu, besteak beste, zer gertatu zaizun, emandako urratsak,

xehetasunak eman, gertaera salatu, argibideak, erantzukizuna eta
konponbidea eskatu…
-10-
Egitekoa:
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
-11-
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
-12-
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
-13-

%50

%50
mintzamenean.
Agiria eskuratzeko bi probetan (idatzian eta ahozkoan) gai izan beharko zara. Emaitza bakarra
emango zaizu: GAI/ EZ GAI.
bati jarraitzea.
bakoitzean.
-14-
2 MAILA
AZTERKETA IDATZIA
2005eko MAIATZA
Ereduak
A B
20018 DONOSTIA
Tel.: 943 022 600 Fax: 943 022 601
www.habe.org
IFK: Q 2040002 D
puntuazioa neurketa fitxa horretan idatzi behar da. Azterketariaren datuak fitxan idatzita izango
ditu aztertzaileak eta azterketaren barruan jasoko du fitxa hori.
Azterketaren batean fitxa falta bada, badaezpadako fitxa hutsak ere izango ditu, datuak eskuz bete
eta puntuazioak bertan jartzeko.

ENTZUMENA gehienez 20 puntu
IRAKURMENA gehienez 20 puntu
IDAZMENA gehienez 30 puntu (gutxienez 15 puntu gainditzeko)
2 MAILA
Entzumena
Bi entzungai dira.
Lehen entzungaian, erantzun zuzen bakoitzeko azterketariari 2 puntu emango zaizkio.
Bigarren entzungaian puntu 1 erantzun zuzen bakoitzeko.
Irakurmena
Lehenengo testuak 2 egiteko ditu:

1. Egitekoa. Laburpen egokia aukeratu. Galdera bakarra da eta zuzen erantzuten badu 3 puntu
lortuko ditu.
2. Egitekoa. Erreferentzia testuan aurkitu. 2 galdera dira. Erantzun zuzen bakoitzeko puntu 1.
Bigarren testuak egiteko bakarra du. 5 galdera dira. Erantzun zuzen bakoitzeko 2 puntu.
Denera 10 puntu, gehienez.
Hirugarren testuak 2 egiteko ditu:

1 Egitekoa. Idazlearen jarrera zein den esan. Galdera bakarra da eta zuzen erantzunez gero, 3
puntu lortuko ditu.
2. Egitekoa. Hitza testuan aurkitu. Bi galdera dira. Erantzun zuzen bakoitzeko puntu 1.
-1-
Idazlanaren ertzetan laburdura hauek erabil litezke akats aipagarrienentzat edo aztertzaileak
asmatutakoak:
Kontuan izan ebaluazio irizpideak eta, irizpide bakoitza baloratu ondoren, hau da, ikuspegi
orokorra, baliabide linguistikoak eta testuaren zuzentasuna, jarri azken emaitza.
Gehienez, 30 puntu. Gainditzeko, gutxienez, 15.

Birzuzenketak
Gainerakoan, HABEk erabakiko du birzuzenketak nola egin. Dena dela, birzuzenketak aurten
ekainaren lehen astean egingo dira eta aztertzaileek hartuko dute parte.
-2-
ENTZUMENA
A 1 2 3 4 5
EREDUA b c a b c
A 1 2 3 4 5
EREDUA √ √ √ √
6 7 8 9 10
√ √ √ √
IRAKURMENA
1. Testua
1. Egitekoa laburpen egokia aukeratu.
3 puntu
A A
EREDUA
2. Egitekoa 2 x 1 = 2 puntu
Adibidea: horretarako= irakurlearengana errazago iristeko.
1. zerbait (31.lerroa)= errazak dira ulertzeko.
2. horretaz (39.lerroan)=zein gizartetan bizi garen (bizi garen gizarteaz).
2. Testua
2 x 5 = 10 puntu
A 1. 2. 3. 4. 5.
EREDUA c a b a b
3. Testua
1. Egitekoa Idazlearen jarrera zein den esan.
3 puntu
A c
EREDUA
2. Egitekoa Hitza testuan aurkitu.
2 x 1 = 2 puntu
Adibidea: ekidin.
1. ipurtalde.
2. estimatu.
-3-
ENTZUMENA
B 1 2 3 4 5
EREDUA c a b a b
B 1 2 3 4 5
EREDUA √ √ √ √
6 7 8 9 10
√ √ √ √
IRAKURMENA
1. Testua
1. Egitekoa laburpen egokia aukeratu.
3 puntu
B B
EREDUA
2. Egitekoa 2 x 1 = 2 pùntu
Adibidea: horretarako= irakurlearengana errazago iristeko.
1.hori (32.lerroan)=irakurtzeko errazak izatea eta mezuaz aise jabetzea (bietako
bat jarrita ongi dago).
2. horregatik (65.lerroan)=jendearen irria, negarra, gorrotoa…erreakzioren bat
eragin nahi duelako.
2. Testua
2 x 5 = 10 puntu
B 1. 2. 3. 4. 5.
EREDUA b a b b c
3.Testua
1. Egitekoa Idazlearen jarrera zein den esan.
3 puntu
B B
EREDUA
2. Egitekoa Hitza testuan aurkitu.
2 x 1 = 2 pùntu
Adibidea: ekidin.
1.debekatu.
2.sendo.
-4-

%50

%50
jarraitzea.
bakoitzean.
-5-
2 MAILA
Azterketa idatzia
B EREDUA
Deiturak:
Izena: NA:
*************************************************************

Entzumena
Entzumena amaitu ondoren ordubete eta 45 minutu izango dituzu irakurmena eta
idazmena egiteko.

Azterketa deialdia: 2004ko ekaina

ENTZUMENA
1. TESTUA
Ondoren JOXE LANDAren eguraldi iragarpena
entzungo duzu.
Entzun gaia behin entzungo duzu.

Entzuten duzun bitartean aukeratu erantzun
zuzena.
1. Gaurko eguraldi iragarpena:

a. Itsasaldeko haizea espero da eta gero eta eguraldi freskoagoa.
b. Zerua gero eta lainotuagoa egongo da egunean zehar.
c. Eguraldia ez da ona izango, baina hobera egingo du arratsalderako.
2. Ostiraleko iragarpena:
a. Goizean bero eta oskarbi; arratsalde-iluntzerako hodeiak eta euri arriskua.
b. Egun osoa lainotua, iluntzean bereziki.
c. Goizean hodeitsu, arratsaldean hobera.
3. Larunbateko iragarpena:
a. Eguraldi beroa izango da egun osoan zehar.
b. Eguraldia nahastu egingo da, gauerako ekaitza.
c. Eguraldia baretu egingo da, gauerako tenperatura goxoak.
4. Igandeko iragarpena:
a. Goizean oraindik nahasi samar, baina arratsalderako hobera.
b. Egun osoan goibel egongo da.
c. Goizean bero, baina iluntzerako berriro ekaitz arriskua.
5. Lau egunetarako iragarpena kontuan hartuta,

a. denetatik izango da
b. oso eguraldi ona egingo du.
c. eguraldia txarra izango da.
Aukera itzazu erantzun egokiak eta jar itzazu dagozkien letrak ondoko laukietan:
1 2 3 4 5
-2-
ENTZUMENA
2. TESTUA
Ondoren San Valentin eguna dela eta, jaiaren jatorriaz irratian ematen dituzten
azalpenak entzungo dituzu.
Entzun gaia behin entzungo duzu.

1. Zer egiten zen Erroman Lupercalia jaietan?

a. Beste ospakizunen artean, santuak zozketatzen ziren.
b. Beste ospakizunen artean, udaren hasiera ospatzen zen.
c. Beste ospakizunen artean, neskak zozketatzen ziren.
2. Zer egin zuen kristautasunak V. mendean?

a. Jaiak bi urtez behin ospatzea erabaki zuen.
b. Jai haiek bultzatzea erabaki zuen.
c. Jaiak debekatu eta aldaketak proposatu zituen.
3. Zer egin zuen Klaudio II.a enperadoreak?

a. Gerrara joateko jendea ezkontzera behartu.
b. Gerrarako onak ez zirelako, ezkontzak debekatu.
c. Gerrara joango ziren gudarien ezkontzak antolatu.
4. Zer gertatu zitzaion San Valentini enperadorearen aginduen kontra aritzeagatik?

a. Lepoa moztu zioten.
b. Atzerrira bidali zuten.
c. Erreta hil zuten.
5. Elizak san Valentin proposatu zuen Lupercaliak ordezkatzeko,
a. maitaleak babestu zituelako eta santua jaien garai berean hil zutelako.
b. maitaleak babestu zituelako eta santua otsailean jaio zelako.
c. maitaleak babestu zituelako eta santua otsailean atzerriratu zutelako.
Aukera itzazu erantzun egokiak eta jar itzazu dagozkien letrak ondoko laukietan:
1 2 3 4 5
-3-
IRAKURMENA
1. TESTUA
Iñaki Arratibelek Berrian idatzitako iritzi artikulu bat irakurriko duzu.
Irakurri testua eta aukeratu soilik testuan baieztatzen diren ideiak, idazlearen
iritziarekin bat datozenak, adibidean egiten den moduan. (Ez badira artikuluan
baieztatzen hutsik utzi laukia).
Adibidea: 0. Itxurari garrantzia kendu eta osasuna zaindu behar dela dio.
√
UDA BADATOR, ETA KILOAK,

SOBERA!
Iñaki Arratibel
Urte sasoi hau iristen denean, ispilu aurrean

jartzen gara eta ezusteko txikia (edo handia) hartzen
dugu: kilo sobera ditugu, eta bainu jantzia gaizki
geratzen zaigu. Orduan hasten dira kezkak, eta
depresioak. Lehenik eta behin, horrelako kezkei
garrantzia kendu nahiko nieke. Gaur egungo gizartean
itxurak beste edozer gauzak baino garrantzi handiagoa
du. Sendagile naizen aldetik, argi utzi nahiko nuke ezin
dela irudiaren diktaduragatik osasuna galdu. Baina,
zoritxarrez, hori behin baino gehiagotan gertatzen da.
Kilo horiek galtzeko ez dago formula magikorik,
ezta elikadura arraro edo pilula berezirik ere.
jatorri industrialeko gozokiak dira okerrenak. Helduen
Garrantzitsuena elikadura orekatu eta egoki bati
artean, berriz, alkohola izaten da arazo nagusia.
jarraitzea da, eta energia gehiago erretzea. Hain zaila
Horrekin ez dut esan nahi asko edaten denik, baizik
al da hori? Ziurrenik, ulertzea ez da zaila izango. Bai,
eta alkoholak kaloria asko dituela. Nahikoa da apur bat
ordea, jarraitzea. Gaur egungo gizartean, bizimodu
edatea gizentzeko.
sedentarioa da nagusi. Ordu asko ematen ditugu
telebista ikusten, eta joan-etorri gehienak autoz egiten Horri guztiari sedentarismoa gehitzen badiogu, ez
ditugu. Elikadura ohitura berriak ez dira batere onak da harritzekoa gizentasuna egun dugun arazo
(aurrez prestatutako jakiak, jatorduak bizkor eta larrienetako bat izatea. Jardun fisikoari buruz sarri
desorekatuak…). askotan hitz egin dugu. Behin baino gehiagotan esan
dut, ez dela kirol berezirik egin behar. Nahikoa da
Denok dakigu zenbat, noiz eta nola elikatu behar
lanera oinez joatea, egunero paseotxo bat ematea edo
dugun. Eta baita kirola egin behar dugula ere.
asteburuan mendira edo ibiltzera joatea.
Baina hor hasten da gure bekatutxoa. Gure
Horrekin argi utzi nahi dudana zera da: ez dagoela
eguneroko bizimodua zurrunbilo moduko bat da, eta ez
formula magikorik. Behar duguna formula logiko bat
dugu ordubete ere lasai jateko. Gainera, barneratutako
da, eta ez formula magiko bat. Ezinezkoa da kiloak
elikadura ohitura berri eta desegokiak erabiltzen
galtzea etxean eserita egonda, eta nahi duguna janda.
ditugu. Zenbat aldiz entzun dugu: “Ez dut afalduko,
“Galdu sobera dituzun kiloak, nahi duzuna janez eta
asko gosaldu dudalako”. Elikadurari dagokionez, ez da
kirolik egin gabe?” Inork sinesten al du? Nik zentzudun
bakarrik kaloria kopuruan pentsatu behar. Baita kaloria
izateko eskatuko nuke. Ez dira gauza bereziak egin
horiek noiz hartzen ditugun ere. Ezin ditugu kaloria
behar. Ez da plan arrarorik bete behar. Behar dena
guztiak otordu bakar batean hartu. Hobe da lauzpabost
normaltasuna da, besterik ez. Denok dakigu egun
otordutan hartzea.
gutxitan ezin ditugula kilo asko galdu gure osasunean
Beste arazoetako bat jaten duguna da. Horretan ez arriskurik izan gabe. Beraz, hobe da irudia alde batera
dut arazo handirik ikusten. Etxean jaten duguna, utzi, eta osasunaren alde egitea.
orokorrean, nahiko egokia izaten da.
Otorduetatik kanpo jaten dena izaten da arazoa.
Gazteen artean gozokiak izaten dira gizentasunaren
Tartea 2004ko apirilaren 20a
eragile nagusiak. Horien artean azukre asko duten
-4-
Adibidea:
0. Itxurari garrantzia kendu eta osasuna zaindu behar dela dio.

√
1. Testuak egun gutxitan kilo asko galtzeko bideak azaltzen ditu.
2. Argaltzeko elikadura eta pilula miragarriak gomendatzen dizkigu.
3. Gomendagarriak dira aurrez prestatutako jakiak.
4. Hobe da kaloriak otorduetan banatzea.
5. Etxeko otorduak, oro har, egokiak izaten dira.
6. Alkohol pixka batek ez duela gizentzen esaten du.
7. Argaltzeko kirola gogor egitea beharrezkoa dela dio.
8. Artikuluaren amaieran, argaltzeko formula magikorik ez dagoela esaten du.
9. Mezu engainagarrien aurrean, zentzuz jokatzea eskatzen du.
10. Arratibelek dio argaltzeko zer egin behar den badakigula, baina zailena
dakiguna betetzea dela.
-5-
IRAKURMENA
2. TESTUA
Ondoren egunkariko hainbat albiste labur irakurriko dituzu.
Albiste bakoitzari bere izenburua aurkitu behar diozu.

Lotu letrak eta zenbakiak eta idatzi erantzuna ondorengo laukietan, adibidean egiten
den bezala. (3 izenburu soberan geratuko zaizkizu).
Adibidea:
0 -A- 1 2 3 4 5
-A- 0 -B-
Etorkinen egoitza baimen faltsuak lortzen Ertzaintzaren helikoptero batek herenegun
zizkieten talde bateko hamar kide atxilotu ditu galdutako 78 urteko gizona erreskatatu omen
Espainiako Polizia Nazionalak. Bilbon,
zuen atzo Orion. Gizona egoera onean
Bartzelonan, Madrilen eta Valentzian jarduten
zuen taldeak. Hala ere, atxiloketa gehienak zegoen, baina anbulantzia batek Donostia
Bilbon egin zituzten. Poliziak jakinarazi Ospitalera eraman zuen azterketa medikoa
zuenez, Kolonbiakoak dira atxilotutakoak, egiteko. Bilatze lanak lurrean eta itsasoan
gehienak Cali hirikoak. Era berean, baimen egin ziren. 12:00ak aldera aurkitu zuten, San
gehienak etorkin kolonbiarrei saltzen zizkietela Juan ermita inguruan.
jakinarazi zuen.
-C- -D-
92 urteko bilbotar bat hil eta bi lagun ESA Europako Espazio Agentziaren
larri zauritu ziren atzo BI-633 esanetan, espaziora bidali aurretik
errepidean gertatutako istripuan, egindako probak ez ziren nahikoak izan
eta horregatik galdu zen Beagle 2. ESAk
Berrizen. Horretaz gain, Ertzaintzaren
egindako ikerketaren arabera,
furgoneta batek auto bat eta moto bat zientzialariek bazekiten arazoak izateko
jo eta bost lagun zauritu ziren atzo arriskua handia zela. Marten bizia ote
Donostian. Bestalde, bi lagun zauritu zegoen ikertzera bidali zuen ESAk ontzia.
ziren Zornotzan eta Gasteizen Baina Beagle 2 desagertu egin zen
gertatutako istripuetan. planeta gorrira iritsi aurretik.
-E- -F-
Gipuzkoako Bide Azpiegituretarako Gernikako osasun beharrei erantzuteko,
diputatuak, Bidegik eta Bidelanek atzo egonaldi laburrerako ospitalea eraikitzen
jakinarazi zutenez, azken urtean A-8 hasiko dira aurten eta 2009an izango da
autobidearen erabiltzaile kopurua asko prest. Gernikako saihesbidearen alboan
igo da. Ondorioz, irabaziak ere handiak
egongo da ospitalea. Urtean 17.000
izan dira: 90 milioi euro. Hirurek
ebakuntza egitea espero dute bertan.
nabarmendu zutenez, bidesaria merkatu
izanak eragin du batik bat trafikoaren Zentro berria oso aurrerakoia izango da,
gorakada. eta punta-puntako osasun materiala izango
du.
igandea 2004ko maiatza

-6-
Albisteen izenburuak
Adibidea:
0. Agirien iruzurra
1. Eraikin berria laster abian

2. Amaiera zoriontsua: bizirik eta onik
3. Merkatzeak irabaziak ekarri
4. Ezin etsi berriro plazan izan gabe
5. Ezbehar ugari errepideetan
6. Inoiz izan den luzeena
7. Andreak kexu
8. Nahikoa saio ez egiteagatik, bidean galdu
-7-
IRAKURMENA
3. TESTUA
Puntukako gidabaimena da ondorengo testuaren gaia.
Hiru egiteko izango dituzu.
PUNTUKAKO GIDABAIMENA
GERO ETA GERTUAGO
(1. paragrafoa) Zirkulazio arauak askotan hausten Puntukako sistema beste nazioetan
dituzten gidariak zigortu ahal izatea da Egun, puntukako sistema Europako
(4. paragrafoa)
puntukako gidabaimenaren muina. Hau da, hainbat naziotan dago ezarrita; halere, oraindik ez
behintzat, gidabaimena kudeatzeko sistema hori dago erabateko adostasunik, eta estatu bakoitzak
sortzearen arrazoia; urte baten buruan Euskal bere berezitasunak ditu gidabaimenak kudeatzeko
Herrian jar daitekeen sistema, hain zuzen. Bi orduan.
hitzetan: zirkulazio arauak hausten dituzten
gidariek gidabaimenean dauzkaten kreditu puntu
guztiak galtzen badituzte, gidabaimena galduko Frantzia
dute. (5. paragrafoa) 1992an ezarri zuten. Gidariek 12 puntuko
(2. paragrafoa) Kudeaketa sistema horrek helburua bermea daukate, eta puntuok arau hausturen
lortu du Europan; hala, Italian, ezarri osteko larritasunaren arabera gal daitezke. Hala, marra
lehen sei hilabeteetan , %18 auto istripu jarraitua zapalduz gero edo argiak gaizki erabiliz
gutxiago izan ziren. Frantzian, berriz, sistema gero, puntu bat galtzea ekar dezake; sakelako
gogortuta, ezbeharrak % 20 gutxitzeaz gain, telefonoa erabiliz gero edo gehienezko abiadura
zirkulazio arauak hautsi dituzten lau gidaritik orduko 20 kilometrotan pasatuz gero, berriz, bi.
hiruk berriro ere gidatzeko hutsik ez egitea lortu (6. paragrafoa) Odol litro bakoitzeko 0,8 gramo alkohol
da. Azkenik, Erresuma Batuan sistema hori emanez gero, 6 puntu galtzea ekar dezake, eta
ezarri zenetik, biztanleko errepidean hildako alkoholaren eraginarengatik istripu bat edo ezbehar
gutxien dituen herrialde izatea erdietsi dute. bat izan eta ihes eginez gero, 8 puntu kentzen dira.
(3. paragrafoa) Alabaina, badago sistema hau Gidariek, punturik gabe gelditzen direnean, ezingo
kritikatu duenik ere. Europako beste estatuetan dute berriro ere baimena lortu, sei hilabete pasatu
batez ere garraiolariek kritikatu dute puntukako eta gaitasun azterketa gainditu arte. Honen ostean,
sistema, gidari profesionalek beste gidariek sentsibilizazio ikastaro bat eginez gero, 4 puntu lor
baino kilometro gehiago egin behar dituztenez ditzake; araurik urratu gabe hiru urte egiten baditu,
puntuak errazago gal ditzaketelako. 12 puntuak berreskuratzen dira.
Motorra, 2004ko maiatzaren 28a
-8-
1. Egitekoa
Irakurri testua eta aukeratu soilik testuan baieztatzen diren ideiak, adibidean egiten
den bezala. Ez badira artikuluan baieztatzen hutsik utzi laukia.
Adibidea:
0. Puntukako sistema berriarekin gidariak puntuak galtzen ditu trafiko arauak

hausten baditu.
√
1. Puntukako gidabaimenak Frantzian, sistema gogortu ondoren, Italian baino

emaitza hobeak lortu ditu.
2. Frantzian puntuak galdu dituzten gidari gehienek berriro ere hutsegiteak

egin dituzte.
3. Garraiolariek ez dute puntukako sistema nahi, beste gidariek baino arrisku

handiagoa dutelako arauak hausteko.
4. Frantzian argiak gaizki erabiltzea sakelako telefonoa erabiltzea baino falta

larriagoa da.
5. Frantzian gidabaimena berreskuratu ondoren, urtebeteko epean ez badira

arauak hausten, puntu guztiak berreskuratzen dira.
-9-
2. Egitekoa
Ondorengo adierazpenak testuan irakurriak dituzu (bakoitzaren alboan adierazten den
paragrafoan).
Zure egitekoa izango da adierazpen horiek berridaztea, beltzez dauden zatiak aldatuz,
baina esanahia aldatu gabe, adibidean egiten den bezala.
Adibidea:
0. (2. paragrafoan) Frantzian, berriz, arauak gogortuta, ezbeharrak %20 jaisteaz gain,
zirkulazio arauak hautsi dituzten 4 gidaritik hiruk berriro ere gidatzeko hutsik ez
egitea lortu da.
0. Frantzian, ordea, arauak gogortuta, istripuak %20
jaisteaz gain,zirkulazio arauak hautsi dituzten 4
gidaritik hiruk berriro ere gidatzeko hutsik ez egitea
lortu da.
6. (6. paragrafoan) Alkoholaren eraginarengatik istripu bat edo ezbehar bat izanez gero,
8 puntu kentzen dira.
………………………………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………………………………….
7. (1. paragrafoan) Urte baten buruan Euskal Herrian jar daitekeen sistema, hain zuzen.
………………………………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………………………………….
8. (2. paragrafoan) Italian ezarri osteko lehen sei hilabeteetan, %18 auto istripu
gutxiago izan ziren.
………………………………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………………………………….
3. Egitekoa

Ondoren 4 azalpen irakurriko dituzu. Azalpenari dagokion hitza testuan aurkitu behar
duzu. Testuan aurkituko duzun hitza idatzi horretarako duzun lekuan, adibidean egiten
den bezala.
Adibidea:
0. (2. paragrafoan)
Hiri, herri edo lurralde batean bizi den pertsona biztanle
9. (5. paragrafoan)
Zerbait etetearen edo puskatzearen ondorioa
10. (1. paragrafoan)

Zerbaiten erdigunea, zatirik sakonena, garrantzitsuena
-10-
-11-
IDAZMENA
Oharrak:
- Garbi idatzi eta saiatu letra garbia egiten.
- Gogoratu gutxieneko hitz kopurua bete behar duzula.
- Idazteko boligrafoa erabili.
Egitekoa:
Zuzendariari gutuna. Auzoko/ herriko aldizkarira gutuna bidali.
Egun batzuk eman dituzu oporretan. Era guztietako arazoak izan dituzu, bai
bidaian zehar eta baita egon zaren lekuan ere.
Bidaia agentzian erreklamazioa egin duzu, baina ez dizute kasurik egin.
Orain gertatutakoa salatu nahi duzu eta herriko edo auzoko aldizkari batera gutuna
idaztea bururatu zaizu.
Aldizkariko atal honetara bidali zure gutuna:

>>zuzendariari
Auzoko aldizkariak irakurleen eskutitzak plazaratzen ditu. Helbide honetara bidali

behar dira, izena eta herria adierazita: Auzoko aldizkaria, kale nagusia, 35667.
iritzia@auzoko.info
-12-
-13-
Egitekoa:
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
-14-
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
-15-
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
-16-

%50

%50
gutxienez 15 puntu lortu beharko dira idazmenean eta ahozko proban, 15 puntu mintzamenean.
Agiria eskuratzeko bi probetan (idatzian eta ahozkoan) gai izan beharko da azterketaria.
Emaitza bakarra emango zaio azterketariari: GAI/ EZ GAI.
AZTERTZAILEAREN ORRIA
Idazmena
Oharrak (irizpide hauek hartuko dira kontuan oharrak idaztean: ikuspegi orokorra, baliabide
linguistikoak eta zuzentasuna)
Puntuazio orokorra: (gehienezkoa 30-gutxienezkoa 15)

(Puntuazioa emaitzen orrian idatzi)
Aztertzailearen izen-abizenak: kodea

Sinadura
Idazmena zuzentzeko irizpideak:

IKUSPEGI OROKORRA. Eginkizuna bete du, erraz ulertzen da lehenbiziko irakurketan. Koherentea da, hari logiko bati
jarraitzen dio.
Eskatu zaion egitekoa gainditzeko ezinbestean gutxieneko bat lortu behar du gaitasun komunikatiboa osatzen duten
bakoitzean.
-17-
2 MAILA
AZTERKETA IDATZIA
2004ko EKAINA
Ereduak
A B
20018 DONOSTIA
Tel.: 943 022 600 Fax: 943 022 601
www.habe.org
IFK: Q 2040002 D
Azterketa bakoitzari neurketa fitxa edo emaitzen fitxa bat dagokio. Azterketaren puntuazioa
neurketa fitxa horretan idatzi behar da. Gainera, azterketariaren datuak idatzi beharko dira fitxa
huts horretan.

ENTZUMENA gehienez 20 puntu
IRAKURMENA gehienez 20 puntu
IDAZMENA gehienez 30 puntu (gutxienez 15 puntu gainditzeko)
Entzumena
Bai 1. eta bai 2. mailan erantzun zuzen bakoitzeko azterketariari 2 puntu emango zaizkio. Bi
entzun gai dira, denera 20 puntu.
Irakurmena
1 mailan bi testu dira. Erantzun zuzen bakoitzeko 2 puntu lortuko ditu azterketariak, denera 20
puntu.
2. mailan hiru testu dira.

Lehenengo testuan 10 galdera dira, denak ongi erantzunez gero, 5 puntu (0,5 puntu erantzun
zuzen bakoitzeko).
Bigarren testuan 5 galdera dira, denak zuzen erantzunez gero, 5 puntu (puntu 1 erantzun zuzen
bakoitzeko).
Hirugarren testuan, 10 puntu lor daitezke denera. Erantzun guztiak puntu batekoak dira. 5
puntu ulermen galderetan, 3 puntu berridazketetan eta 2 puntu hitza aurkitzekoan.
Akatsak ikusten direnean, markak jarri kolorezko boligrafoa erabilita, baina jatorrizkoa ezabatu
gabe.
Azpimarratu eta biribildu akatsa.
Ez jarri zuzenketa edo azalpena idazlanean, are gutxiago iritzi edo iruzkinik.
Ziur egon ezean, ez azpimarratu
Idazlanaren ertzetan laburdurak erabil litezke akats aipagarrienentzat.
Adibidez:
Kontuan izan ebaluazio irizpideak eta, irizpide bakoitza baloratu ondoren, jarri azken emaitza:
ikuspegi orokorra, baliabide linguistikoak eta testuaren zuzentasuna.
-1-
Birzuzenketak
eta birzuzenketa eskatuko du. Bere emaitza jarriko du, baina zalantzak dituela esango dio HABEri
emaitzak eramaten dituenean. Azterketa hori beste aztertzaile bati emango zaio berriz zuzentzeko.
Gainerakoan, HABEk erabakiko du birzuzenketak nola egin.
-2-
ENTZUMENA
A 1 2 3 4 5
EREDUA b b c b c
A 1 2 3 4 5
EREDUA b c b b c
IRAKURMENA
1. Testua 0,5 x 10 = 5 puntu

A 1 2 3 4 5
EREDUA √
6 7 8 9 10
√ √ √ √
AB C D E F
EREDUA 4 8 2 5 3
A 1 2 3 4 5
EREDUA √ √ √
6. galduz gero, galtzen badira.
7. (Honen, horren) ondoren, atzetik, gero.
8. ihes egiten bada, alde egiten bada, handik alde eginda.
9. berezitasun
10. berreskuratu
-3-
ENTZUMENA
B 1 2 3 4 5
EREDUA c a b a a
B 1 2 3 4 5
EREDUA c c b a a
IRAKURMENA
1. Testua 0,5 x 10 = 5 puntu

B 1 2 3 4 5
EREDUA √ √
6 7 8 9 10
√ √ √
BB C D E F
EREDUA 2 5 8 3 1
B 1 2 3 4 5
EREDUA √ √
6. alkoholaren eraginez, alkoholaren ondorioz, alkoholaren erruz.
7. urtebete barru, urtebete igarota, urte bat igarota, urte bat igaro ondoren.
8. (ezarri) ondorengo, (ezarri) eta.
9. haustura
10. muina
-4-
2009ko otsaila EUSKARA
azterketa eredua: B2 azterketa
Azterketa idatziak hiru atal izango ditu :
Azterketaren atalak : Denbora Gehieneko puntuazioa Gainditzeko
A atala: Testu idatzien ulermena 60´ 30 20

B atala: Entzundakoaren 40´ 30 20
ulermena
C atala: Idatzizko adierazpena 80´ 30 20
A eta B atalen erantzun orria

Izena: Abizenak:
N.A. zenbakia: -
Telefonoa:
Erantzunak orrialde honetan markatu behar dituzu
A atala: testu idatzien ulermena

01. a b c 02. a b c 03. a b c 04. a b c 05. a b c 06. a b c
B atala: entzundakoaren ulermena (item bakoitzak 1,5 puntu)

49. a b c 50. a b c
2009ko otsaila EUSKARA
azterketa eredua: B2 azterketa
Azterketa idatziak hiru atal izango ditu :
Azterketaren atalak : Denbora Gehieneko puntuazioa Gainditzeko
A atala: Testu idatzien ulermena 60´ 30 20

B atala: Entzundakoaren ulermena 40´ 30 20
C atala: Idatzizko adierazpena 80´ 30 20
• Atal bakoitza baztergarria da, guztiak gainditu behar dira mintzamen proba egin ahal
izateko.

Izena: Abizenak:
N.A. zenbakia: -
Telefonoa:
Erantzunak orrialde honetan markatu behar dituzu. Adibidea: a b c

B atala: entzundakoaren ulermena

49. a b c 50. a b c
1
B2 azterketa
A atala 2009ko otsaila
A atala: testu idatzien

idatzien ulermena
1. ARIKETA
Hurrengo testuari buruz ulermen galdera batzuk dituzu. Hiru aukeren artean erabaki zein den testuaren
esanahiarekin ondoen egokitzen dena.
7 item (7 puntu)
Ez betetzeko legeak
Markos Zapiain. Bloga, 2008/05/02.
Hiritar eredugarri izateko ez da aski legea txintxo-txintxo betetzea. Elkarrekin bizitzen ikastea, legea
goitik behera betetzea baino askoz ere konplikatuagoa eta interesgarriagoa da. Herri bateko kide peto
izateko ez da aski legedi esplizitua ezagutzea, ezinbestekoa da jakitea legeak debekatzen duen arren
denda jakin batek jai-egunetan ere irekitzen duela, eta legea gorabehera guztiok onartzen dugula. Gure
gizartean bizitzen jakiteak eskatzen du ondo bereiztea ez bakarrik legea noiz bete behar den eta noiz
ez, baizik halaber kontuan hartzea eta ez ahaztea legea bete dadila eskatzea sarritan umekeriatzat
jotzen dela; are gehiago, eskakizun horretan tematzeak agintariekin arazoak ekar diezazkizukeela.
1. Agintariak eta legea:

a) Agintariekin arazorik izan nahi ez baduzu, legea bete egin behar duzu.
b) Agintariek legeak zorrotz betearazten dituzte.
c) Hobe duzu lege guztiak bete daitezela ez eskatu agintariei.
Nik ezagutzen ditudan herri guztietan, guzti-guztietan gero, badago igandez estraofizialki
zabaltzen duen dendaren bat, denoi inoiz primeran etorri izan zaigunez, konpetentziakoei barne,
inork salatzen ez duena. Eta aise irudika liteke ze bekozko iluna jarriko luketen alkateak edo
udaltzainek, hiritar batek legea betearazteko eta denda horiek igandeetan itxiarazteko exijitzen
tematuko balitzaizkie.
2. Legea betetzeko eskatuz gero, udaltzainak...

a) haserretu egingo lirateke.
b) kargutik kendu egingo lituzkete.
c) lotsatu egingo lirateke.
Hortaz, hiritar jator izatekotan zenbaitetan legea betetzea ez da batere komeni. Alde batetik,
desobedientzia obedientzia baino etikoki zintzoagoa izan daitekeelako. Bestetik, agintariak, legea
bete dadin nahi izanik ere, badakielako legea berez, edo bizi dugun egoeragatik, ezin dela bete
(eskatu bestela autogintza 120 kilometro orduko baino lasterrago joaterik ez duten autoetara muga
dadila, edo paper ofizialetan erosi duzun etxearen benetako salneurria ager dadila, edo presoak
etxetik hurbil espetxera ditzatela…). Azkenik, legea edo agindua aldarrikatzen duenak legea ez
dadila bete nahi izan dezakeelako, nahi hori ezkutatzera behartuta dagoen arren.
2
B2 azterketa
3. Legea lege, baina...

a) batzuetan legegileak ere ez du legea betetzen.
b) beti konforme egon ez arren, legea bete egin behar da.
c) hobe da batzuetan legea ez betetzea.
Azken konplikazio hau ez da Estatura mugatzen. Guraso naizen aldetik, maiz gertatu izan zait
alabei zerbait agindu eta nahiago izatea agindua ez dezaten bete. Batzuetan ikaragarria litzaidake
obedituko balidate eta biziki pozten naiz aginduari muzin egiten asmatu dutela ikusten dudalarik,
aitortzen ez diedan arren, horrek adierazten baitu gure gizarte korapilatsu honetan bizirauten
ikasten ari direla.
4. Alabei aginduak ematen dizkie eta...

a) batzuetan ez daki zergatik egin duen ere.
b) egoki ez baderitzote, ez dute agindutakoa betetzen.
c) hauek beti nahi dutena egiten dute.
Hainbat legek eta aginduk hauxe iradokitzen diete azpitik hiritarrei edo seme-alabei: “ez ezazu
bete, ez zaitez ergela izan, baina konpondu zaitez ni ez konturatzeko. Konturatzen banaiz eta zu
ez bazara konturatzen ni konturatu naizela, ezikusia egingo dut beharbada. Baina argi ibili, zu
harrapatu eta gainera konturatu naizela ohartu zarela garbi balego, zigortu beharko zintuzket”.
5. Gurasoak legea hautsi duzula jabetzen ez badira, ...

a) ezikusia egingo dute.
b) beti zigortuko zaituzte.
c) ondo egin duzun seinale izango da.
Txikitandik eta pixkanaka-pixkanaka ikasten goaz zein den ezinbestez bete beharreko legea edo
agindua, zein legek ez duen garrantzirik, zein agindu ahal den ez obeditu (baina kontuz, baliteke
gurasoek nahiago izatea ez-obeditze horren berririk ez jakin), zein den agintariek ez betetzea
nahiago duten legea, aitortu ez dezaketen arren…
6. Gurasoek eta agintariek:

a) apurka-apurka ematen dizkizute hainbat agindu.
b) ez daukate iritzi argirik eta euren aginduak zentzunbakoak dira.
c) ez dizute esaten zein lege hautsi dezakezun, nork bere kabuz ikasi behar du.
Lege eta aginduekin bezalaxe gertatzen da adierazpen arruntekin ere. Baieztapen askoren helburu
bakarra kontrakoa gerta dadin bideratzea da. Demagun bihartik aurrera Euskal Herrian bazkalostean
“neuk ordainduko dut” aldarrikatzen duten guztiei “ados, abante, egizu” erantzuten zaiela, eta ez ohiko
“ezta pentsatu ere, kendu paretik, nire txanda da”. Erreka joko luke berehala gure herriak, harridurak
akabatuta.
7. Euskalduna beti gertu pagatzeko:
a) Euskal Herrian pagatu nahi duen planta egiten du askok.
b) euskaldunon izaera ezin da aldatu.
c) pagatzen tematzea gaizki ikusia dago.
3
B2 azterketa
2. ARIKETA
Hurrengo testuan belztutako testu zatien esanahiari buruzko galderak dituzu. Hiru aukeraren artean
erabaki zein den testuaren esanahiarekin ondoen egokitzen dena.
8 item (8 puntu)
Berrogeigarren aldiz (8) ezin esan epelera. Zer esan nahi du?
Migel Zeberio, musika kritikaria eta musikaria. a) ezin dela epel esan.
Berria, 2008-10-30 b) ez dagoela epel esaterik.
c) hotz dagoela.
Negua ate joka dugu eta berrogeigarren aldiz, (9) Migel Zeberio tartean dela, batzuek...
gure artean ditugu, munduko bazterretatik gurera, a) egarri sentitzen dute koru musika
(8) ezin esan epelera, etorriak; kantuarekin eta entzutean.
kanturako. Gu, berriz, jada zain geundenok, koru b) koru musika entzun nahi dute.
musika egarri, gure entzuteko grina ezin aseaz, c) zain daudenez, ezin dute egarria ase.
lehiaketako gordintasun edo goxotasunei haginka
eta hozka egiteko tematsu gaituzte. (10) Mikel Zeberiok...
a) berrogei urte bete ditu.
Berrogei zenbaki potoloa iruditzen zait, ia nire b) haurtzaroko aldaketen erakusle
bizitza osoa. Konkurtso honek urte horietan bihurtu du bere burua.
guztietan markatu du bere tempo-a, haurtzarotik c) lehiaketa aldatzen ikusi du bizitzan
aldatzen ikusi ditudan hamaika gauzen erakusle zehar.
bihurtzeraino. Berrogei urtez pairatu zuten
diktadore tzarra gure aurreko belaunaldiek. Garai (11) Musika jaialdi bat antolatzeari ekin
haien arratsean gogotsu ekin zion herritar talde zion jende batek...
batek euskal musikagintza, euskarazko kanten a) Frankismoa amaitzerakoan.
sormena, oro har euskal kultura plazaratu eta b) Frankoren diktadura amaitu eta
zabalduko zuen jaialdia antolatzeari. berehala.
c) gogotsu, arratsaldeetan bilduta..
Harrigarria dirudi, hala nola, berrogei urteren
bueltan Tolosa bezalako herrixka batean, (12) Printzipioz pentsa liteke lehiaketak
lehiaketa honek duen mundu mailako sona arrakasta izateko...
izatera nola irits daitekeen. a) berrogei urteren bueltan ibili behar
Berrogei urte horietan gure bizitzeko erak eta duela.
ohiturak askotxo aldatu dira. Hastapeneko b) herriak lehenago mundu mailako sona
Lehiaketa xume hark, gogoz eta goxotasunez izan behar duela.
antolatutakoak, gaur egungoarekin alde itzela du; c) Tolosa herri txikiegia dela.
herrikoia, erraza, hurbilekoa zela esan daiteke.
Aste honetan entzun ahal izango denetik, berriz, (13) Hasieratik hona Lehiaketa(k)...
aipagarri izango lirateke beste adjektibo batzuk a) entzuleak irabazi ditu.
bederen; espezializatua, lehiakorra baina agian b) herritar gehienengandik urrundu egin
herritarren gehiengoarentzat astuna. da.
c) kalitatea galdu du.
4
B2 azterketa
Beste berrogei urtez sona eta ospea jaso eta

(14) ezinbestekotzat hartzen dut. Zer esan
gordeko baditu, (14) ezinbestekotzat hartzen
nahi du?
dut antzokiko atea herriari irekitzea; edukietan
a) ezinezkoa dela deritzot
eta edukiak eskaintzeko eran, musikaren
b) behar-beharrezkoa delakoan nago
esparruan bizi ez direnen gozamenerako
c) zilegia dela iruditzen zait
formulak eskaintzea. Horren zabalkuntzan
komunikabideetara jotzea ere ez da aukera
txarra. Joan den aste buruan, Tolosan eginiko
(15) Mikel Zeberioren ustez Lehiaketa(k)...
sei metroko tarta erraldoiak oihartzun
a) antzokiko ateak beti zabalik eduki
nabarmenagoa izan zuen, eta hori ez pentsa
beharko lituzke.
Lehiaketari buruz zer eta nola kontatu ez
b) komunikabideetan presentzia handiagoa
dagoelako denik. Haur, gaztetxo eta jende
beharko luke.
martxoso eta interesgarri ugarik hartuko du
c) musikaren esparruan bizi ez
ostatu Gipuzkoan, Lehiaketaren aitzakian.
direnentzako gozamenerako asmatu
Eskainiko duten espektakuluak, berriz,
denez, herriko plazan egin behar lukete.
ezinbesteko du entzuleria, parez pareko jendea,
eta, jakina, horrelakorik izatekotan, saldu egin
behar produktua. Nori nabarmendu zaio azken
egunetan irrati, telebista edo prentsa idatzian
jaialdia? Hor gabiltzanok ere ez dugu oraino
prentsa bulegorik aurkitu, ez eta bertako eta
kanpotar kazetariei harrera egingo dien ezer ere.
Beraz, aldarrikatu beharko da berrogei urteren
ostean; Abesbatza Lehiaketa jalgi hadi plazara!
5
B2 azterketa
3. ARIKETA
Cloze-testa: Hurrengo testuetako hutsuneak betetzeko ematen diren hiru aukeretatik
esan zein den egokiena.
15 item (15 puntu)
Adreilukada kulturari
Fredi Paia, Berria, 2008-10-31
Aste osoa igaro dut aurrekontuak prestatzen. amama eta neska-mutilzaharrengandik (sektore
Kulturaren ikerketan __16__ egiten dugunok hori __21__ garrantzitsua da) informazioa
diru publikotik bizi gara, hemen __17__ Txinan. batzean oinarritzen bada. Gure gizarte
Eta diru laguntzak eskatzeko sasoia da. bluetooth-maniako depresiboan, bizimodu
mespretxatu bateko gizaki afuntzionalak dira.
Ikerketa proiektu berriak eskatzen dizkigute, eta Aldeanos!
hasita daudenei __18__ eman behar zaie.
Bilketaren aurretik dokumentazio lana dago, Baina Europako ___22__ ikerlari
ostean sailkapena eta azkenik gizarteratzea. garrantzitsuenak harrituta daude aldeano-ekin.
Etekin arin eta ikusgarrien gizartean, __19__ da Santimamiñeko kobazuloen __23__
emaitzak ikusi arte urteetako lan isila eskatzen baserrietan, XIX. mendean batutako ipuinetako
duten proiektuez berba egitea. __20__, protagonistak ziren suzko zezen gorria eta
metodologia baserriz baserri herriko aitita- mezatara ez __24__ bahitzen zituen zaldia.
16. 17. 18. 19.

a) saiatu a) bai a) segida a) gaitza
b) behar b) hala b) sesioa b) hutsa
c) neke c) zein c) sona c) zuntza
20. 21. 22. 23

a) Alegia a) erdizka a) kultur a) inguru
b) Are gehiago b) nekez b) kulturako b) inguruan
c) Hain zuzen c) bereziki c) kulturazko c) inguruko
24.
a) zetorrenak
b) zeudenak
c) zihoazenak
6
B2 azterketa
1916 urtean auzoko ume batek, ezkutaketa sakontzeko finantzaketa murriztea izango
jolasean, aurkitutako margoetan __25__ diren __28__ da krisiari aurre egiteko neurrietako bat.
animalia berdinak, berberak ez badira. Margoen Dirutzak inbertituko dituzte krisia __29__
memoria galduta zegoen, ez, __26__, agertzen dutenek guztia txikitu eta irabaziak izaten jarrai
ziren irudiena . 18.000 urtetako kultur katea. dezaten.
Gure herriaren etorkizun ekonomikoa kulturan
oinarritutako produkzioan dagoela __27__ Berba berriak asmatzen dituzte __30__ egiten
badakitela esaten du zenbaitek. Ikerketa berba jarraitu ahal izateko.
modan dago. Ostera, euskal kulturan
25. 26. 27. 28.

a) ageri a) gainera a) jardun a) berri
b) sortu b) ondoren b) esan b) omen
c) igorri c) ordea c) jakin c) ohi
29. 30.
a) ekoitzi a) beti
b) eragin b) betiko
c) etekin c) betikoa
7
B2 azterketa
B atala 2009ko otsaila
4. ARIKETA
Audioa BIRRITAN entzungo duzu.
Ematen diren hiru aukeretatik esan zein datorren entzundakoarekin bat.
9 item (13,5 puntu)
Patxi Baztarrika Hizkuntza Politikarako Sailburuordeari egindako elkarrizketa entzungo duzu,

Euskaraz funtzionatzen duten telefonoak direla eta.
Euskadi Irratia, 2008
31- Bada urtebete euskarazko telefonoak…

a) eskuragarri ditugula. 36- Marka eta gamari dagokienez,…
b) izateko hitzarmenak sinatu zirela. a) guzti-guztiak daude.
c) merkaturatu zirela. b) gama altukoak baino ez daude.
c) gehienbat gama baxukoak daude.
32- Euskarazko telefonoekiko konpromezua…
a) operadore eta fabrikatzaile guztiek hartu 37- Merkaturatzeaz gain enpresa hauek…
zuten. a) ez dute beste inolako konpromezurik hartu.
b) Jaurlaritzaren ekimenez baino ez zen gauzatu. b) euskara ikasteko erronka hartu dute.
c) gainontzeko hizkuntzekikoa bera izan zen. c) gainerako zerbitzuak euskaratuko dituzte.
33- Jaurlaritzaren bultzada…izan da. 38- Enpresa hauek motibatu egingo dira
a) bereziki hizkuntza arlokoa herritarrek…
b) batez ere ekonomikoa a) telefonoz euskaraz egiten badute.
c) ehuneko hogeikoa b) euskarazko telefonoa kontsumitzen badute.
c) telefonoak euskaldunek erabiltzen badituzte.
34- gaur egun telefono berrien ... euskaraz
dira. 39- Patxi Baztarrikaren hitzetan, euskarazko
a) herena gutxi gorabehera telefonoa…
b) erdia baino gehixeago a) arazoak-arazo lortu da.
c) ia ehuneko ehun b) mirari txiki bat izan da.
c) lortzea bide erraza izan da.
35- Lankidetza akordio honetan sektoreko
enpresa …
a) guztiak daude.
b) bi falta dira.
c) guztiak kanpotarrak dira.
8
C1 azterketa 2009ko otsaila
B atala S eredua
5. ARIKETA
Ematen diren hiru aukeretatik esan zein datorren entzundakoarekin bat.
11 item (16,5 puntu)
Berotasuna nola gorde kontatzen du Kutxa espazioko Elena Rosalesek.

Euskadi Irratia (Amarauna)
40- Irratsaioa ... egin da. 46- Materialetan beroenak ... dira.
a) negu gorrian a) kotoia eta linoa
b) asteburu zurian b) egunkariak eta papera
c) udazken bukaeran c) egurra eta kortxoa
41- Berotasuna mantentzeko ... 47- Fibra sintetikoek ...

a) aire kapa bat behar dugu. a) ez dute inolako onurarik.
b) airea abian jarri behar da. b) onura estetikoa dute, besteak beste.
c) airebidea behar dugu. c) onura termikoa dute.
42- Aireak,..., goraka egiten du. 48- Termobisio esperimentua…

a) berotzen denean a) kamara batean sartuta egiten da.
b) hozten denean b) telebista saio bat da.
c) mugimenduan dagoenean c) jendearen berotasuna ikusteko da.
43- Edredoien lumek txorienek bezala … 49- Berotasuna hobeto gordetzeko, orokorrean
a) aire gehiago hartzen dute. ... babestu behar dira.
b) aire gutxiago hartzen dute. a) burua eta lepoa
c) ez dute airerik hartzen. b) oinak eta eskuak
c) sorbalda eta bizkarra
44- Gela bat berotu nahi dugunean …

a) ateak itxi egin behar dira. 50- Pertsona exotermikoak … agertzen dira.
b) gortinek hotzari uzten diote. a) gorri-gorri
c) erradiadoreak leihoetatik urrundu behar dira. b) urdin-urdin
c) urdin-gorri
45- Jantzietan fibra beroenak ... dira.

a) naturalak
b) sintetikoak
c) likrak
9
B2 azterketa
C atala 2009ko otsaila
C atala: idatzizko adierazpena
6. ARIKETA
Behean duzun egoera kontuan hartuta gutun bat idatzi behar duzu. Gutuna idazteko koadroaren
barruan dituzun 5 hizkuntz formak erabili behar dituzu, zuk nahi duzun ordenan. Kontuan hartu nori
idazten diozun eta idazlanak gutxienez 100 hitzekoa izan behar duela.
(10 puntu)
Egoera: Erabili beharreko hizkuntz

formak:
Zure Udalak “Gazteen aisialdia” izenburupean
hitzaldi batzuk antolatu ditu. Zuk orain puri-purian
dauden gazteen lokalen berri eman nahi duzu. • etorriko bazinete…
Idatzi herri aldizkarian gutun bat honako puntuak • dezagun…
garatuz: • Nolanahi ere,…
- Lokalen egoera deskribatu. • edukitzearren
- Gazteen ohiturak azaldu. • berebiziko
- Auzokoekin harremanak argudiatu.
- Gazteen eskubideak eta betebeharrak.
Idazlana garbian idazteko tokia
10
B2 azterketa
Zirriborroa egiteko orria
11
B2 azterketa
7. ARIKETA
Hurrengo gai honetaz gutxienez 200 hitzeko idazlana osatu behar duzu.
Idatzi idazlana zeuk dakizun bezain ondo. Animo neska-mutilak. Ez etsi eta erabili metaforaren bat.
(20 puntu)
Gaia: Beherapenetan bagaude ere, telebista berria erosi duzu, ona eta garestia. Etxera ekarri eta
aste bira, zarata arraroak egiten hasi da. Teknikaria etorri zaizu etxera baina ez du konpondu eta
saldu dizun dendariak ez dizu dirua itzuli nahi. Zure herriko aldizkarirako idatzi iritzi artikulu bat.
1. Beherapenetako iruzurrak: bermeak, aldaketak, denboraldikoak ez diren

produktuak,…
2. Ordainketak: epeak, interesak, ...
3. Zerbitzu teknikoak: irteerak, eskulana, ...
4. Bezeroen eskubideak: erreklamazioak, kexak
_____________________________________________
12
B2 azterketa
13
B2 azterketa
Zirriborroa egiteko orria
14
2010eko otsaila
1. eredua B2 azterketa
EUSKARA

Izena: Abizenak:
N. A. zenbakia: -
Telefonoa:
* Erantzunak orrialde honetan markatu edo idatzi behar dituzu adibideetan bezala.
* 0. galdera ADIBIDEA da.

1. ariketa 2. ariketa 3. ariketa
01. a b c 09. a b c d e f g 16. a b c
02. a b c 10. a b c d e f g 17. a b c
03. a b c 11. a b c d e f g 18. a b c
04. a b c 12. a b c d e f g 19. a b c
05. a b c 13. a b c d e f g 20. a b c
14. a b c d e f g 21. a b c
06. a b c 15. a b c d e f g 22. a b c
07. a b c 23. a b c
08. a b c 24. a b c
25. a b c
26. a b c
27. a b c
28. a b c
* 8. galderak hiru puntu balio ditu, gainerakoek puntu bat.

2010eko otsaila
EUSKARA
4. ariketa 5. ariketa
29. a b 39. a b c
30. a b 40. a b c
31. a b 41. a b c
32. a b 42. a b c
33. a b 43. a b c
34. a b 44. a b c
35. a b 45. a b c
36. a b 46. a b c
37. a b 47. a b c
38. a b 48. a b c
* Galdera bakoitzak puntu eta erdi balio ditu.

Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Saila Departamento de Educación, Universidades e Investigación
EAEko Hizkuntza Eskola Ofizialak EE.OO.II. de la C.A. del País Vasco
EUSKARA
GOI MAILA - B2
2010eko otsaila
1. eredua
LEHENENGO SAIOA: IDATZIA IRAUPENA: 180 minutu

Atalak Portzentaiak Puntuazioa Gutxienekoa Iraupena
A) Idatzizko ulermena % 25 30 20 60’
B) Ahozko ulermena % 25 30 20 30’
C) Idatzizko adierazpena % 25 30 20 90’
BIGARREN SAIOA: AHOZKOA IRAUPENA: 20 minutu

D) Ahozko adierazpena % 25 30 20 20’
GUZTIRA % 100 120 80 200’
Oharrak:
Azterketariak mahai gainean eduki behar du Nortasun Agiria / DNIa (edo
dokumentu ofizial baliokidea).
Ez ahaztu ERANTZUN-ORRIAN azterketariaren datu guztiak idaztea.
Erantzun eta ariketa guztiak ERANTZUN-ORRIAN markatu eta idatzi behar dira.
Azterketan idatzi behar duzun guztia tinta beltzez edo urdinez idatzi. Erredakzioak
irakurgarria eta zalantzarik gabea izan behar du.
Azterketa ekinaldi bakoitza amaitzean orri guztiak entregatu behar dira (galderak
eta erantzun-orria).
B2 azterketa 2010eko otsaila
A atala 1. eredua
1. ARIKETA
Hurrengo testu zati bakoitzari buruz ulermen galdera batzuk dituzu. Hiru aukeren artean erabaki zein
den testuaren esanahiarekin bat datorrena.
1. ariketa, A: 5 item (5 puntu)
Donostiatik Kaliforniara
Xabier Euzkitze / Noticias de Gipuzkoa, 2009-11-09
Kaliforniako Chino herrian bada trinkete eder bat. 1982ko apirilaren 17an, Mike Bidartek eskuz
ziharduen, beste hiru lagunekin batera. Bat-batean, pilota batek ihes egin eta Ziprien Duhart
adiskidea jo zuen burmuinetan. Ziplo erori zen lurrera. Berehala ohartu ziren kontu larria zela. Ileak
zut, begiak zuri... han ez zen atarramentu onik. Anbulantzia noiz helduko zain ziren bitartean,
Ziprienek piztualditxo bat izan zuen eta, lagunak ohartzerako, zutitu egin zen. Mike hain
arranguraturik ikusi zuenean, hura kontsolatu nahirik, kantari hasi zen eria. Kanta bukatzerako,
gaizkitu eta bigarren aldiz erori zen. Ospitalera eraman zutenean, berehala ebakuntza egin beharra
zegoela ikusi zuten. Buruan zuen odolbildua kendu zioten, baina koman geratu zen Ziprien.
Medikuek ez zieten inongo esperantzarik ematen. Koman 27 egun zeramatzala, ospitaletik dei bat
jaso zuen Mike-ek: «Piztu da zure laguna!» Ziztu batean joan zen haraino. Gelako atea ireki bezain
laster, «agur, Mike!» esan eta berriz ere kantuz hasi zen Ziprien. Hainbat gauzatan berriz hutsetik
hasi behar izan zuen, baina emeki-emeki ia guztiz osatu zen.
Orain 10 bat urte, istorio latz hau bertsotan jartzeko eskatu zidan Mike-ek. Hala egin nuen.
Ziprienen etxean bazkaltzeko gonbita genuen. Bazkalondoan, bi ahotsetan kantatu genizkion
bertsook. Kattalin emaztea, alabak, suhiak, gu geu... denok nigarrez amaitu genuen. Denok...
Ziprienek izan ezik.
Lehengo asteartean musika emanaldi bat izan genuen Donostiako Koldo Mitxelena Kulturunean
Joxan Goikoetxea musikariak eta biok. Emanaldia Internet bidez eskaintzen zutenez, Mike, Ziprien
eta beste adiskide batzuek Kaliforniatik ikusi eta entzun ahal izan zuten, Ziprienen bertsoak barne.
Teknologia hotza dela esan ohi dugu, baina batzuetan jendea hurbildu eta zirrara galantak sortzeko
ere balio izaten du. Zorionez.
2
A atala 1. eredua
0) “Ziplo erori zen lurrera”. Nola erori zen?

a) Bat-batean
b) Ahoz behera
c) Atzeraka
1) Anbulantziaren zain zeudela…

a) Ziprien erabat sendatu eta tente jarri zen.
b) bere onera etorri eta zutitzea lortu zuen Ziprienek.
c) bizkortu eta lagunen ezkutuan jaiki zen.
2) Ziprien komatatik atera zenean Mike…

a) bizi-bizi joan zen ospitalera.
b) txistuka joan zen ospitalera.
c) kantari joan zen ospitalera.
3) Nola geratu zen azkenean Ziprien?

a) Astiro bada ere, nahiko lehengoratu zela esan liteke.
b) Lehen bezalaxe, hori bai, asko kostata.
c) Gauza guztiak berriz ikasi behar izan zituen arren, nahiko ondo.
4) Orain 10 bat urte…

a) Xabier Euzkitzek egindako bertsoak kantatu zituzten Mikek eta Xabierrek berak.
b) etxeko guztiak negarrez utzi zituzten bi ahotsera kantatutako bertsoek.
c) aginduta bezala, Mike eta Ziprienen arteko haserre latza kontatzen zuen istorioa idatzi zuen
Euzkitzek bertsotan.
5) Teknologia…
a) emozioa transmititzeko bide ere bada inoiz.
b) jendea zorion betean jartzeko tresna da batzuetan.
c) batzuetan jendea urruntzeko baino ez da.
3
A atala 1. eredua
1. ariketa, B: 3 item (5 puntu)
Krisiari “esker” modu arduratsuagoan kontsumituko dugu

beherapenetan
Eli Epelde, Zuzeu bloga, 2009ko ekainak 27.
Krisiaren eraginen artean bada zer ospaturik, antza denez: datorren asteazkenean hasiko diren
beherapenetan gutxiago gastatuko dugu, funtsezkoak ez diren produktuak baztertuz. Prebisioen
arabera, iaz baino %4 gutxiago gastatuko da EAEn. Azken urteetako desfasearen ostean, krisiak
baizik ezin izan du eragin kontsumo arduratsu baten aldeko jarrera.
Saltzaileak, balantzari buelta ematea lortzeko, kontsumitzaileak zirikatuko ditu. Badirudi
tentazioaren itzala gainean izango dugula datozen bi hilabeteotan. Euskal Herriko Kontsumitzaileen
Erakundeak kontsumitzaileen eskubideen alde egiten du eta era berean kontsumo arduratsua
egiteko aholkuak ematen ditu.
Aurten gutxiago gastatzearen arrazoiak , ordea, ez du erosleen kontzientziazioarekin zer ikusirik,
antza, erosketa ahalmena gutxitzearekin baizik.
Espainiako gobernuak ere beherapen garaian erosteko argibideak ematen ditu. Kreditu txartelari
gehiegizko astindua ez emateko eta erostera atera aurretik lista bat egiteko dio. Neurriz
kontsumitzeko gomendioekin batera, ordea, krisitik ateratzeko kontsumitzen jarraitu behar dela esan
zigun Zapaterok orain dela gutxi.
Kontsumitzeko kultura errotuta dago gure ohituretan eta ekonomiaren balaztadaren ostean berriz
poltsikoak husten jarraitzeko moduan izango garela dirudi. Orduantxe argituko da, kontsumoa
neurtzea ahalmen kontua edo jarrera kontua den.
6) “Saltzaileak, balantzari buelta ematea lortzeko, kontsumitzaileak zirikatuko ditu”. Zer esan
nahi du? (puntu bat)
a) Saltzaileak kontsumitzaileak engainatuko ditu.
b) Saltzaileak kontsumitzaileak tentatuko ditu.
c) Saltzaileak kontsumitzaileak bereganatuko ditu.
7) Zer aholku eman du Espainiako gobernuak? (puntu bat)

a) Kreditu txartela neurriz erabiltzeko eta erosketetara goazenean zer erosi pentsatuta joateko.
b) Kreditu txartela edonori ez uzteko eta erostera joan aurretik zerrenda egiteko.
c) Neurriz kontsumitzeko eta ahal dela, erosketak kreditu txartelarekin ordaintzeko.
8) Zein da artikuluaren muina ondoen jasotzen duen erantzuna? (3 puntu)

a) Kontsumo arduratsua duenez kezka, kazetaria neurri batean poztu egiten da bizi dugun
krisiagatik. Hala, kontsumitzaileen erakundeei eta gobernuei kasu eginda, gutxiago eta era
arduratsuagoan kontsumituko dugula dio.
b) Neurriz kontsumitzeko Euskal Herriko Kontsumitzaileen Erakundeak eta Espainiako gobernuak
emandako aholkuak jasotzen ditu. Izan ere, ekonomiaren balaztadaren ostean laster izango gara
berriz ere lehen bezala kontsumitzeko moduan.
c) Merkealdietan iaz baino gutxiago gastatuko dugula dio. Kezka du kazetariak, hala ere, datozen
urteetarako. Ez du garbi ikusten, aukera badugu behintzat, orain arteko kontsumismo itsua
geratuko dugunik.
4
A atala 1. eredua
2. ARIKETA
Hurrengo testuko hutsuneak betetzeko behean dituzun esaldi zatiak erabili behar dituzu. Esaldi zati
bakoitza hutsune bati dagokio.
7 item (7 puntu)
Jainko bihurtu zen meteoritoa
Nagore Irazustabarrena, Argia, 2009-12-06
Saaremaa uhartea (egungo Etonia), duela 3.000 urte.

30 eta 80 tona arteko meteorito bat, Lurraren grabitateak erakarrita, atmosferan sartu zen eta
Europa erdialde eta (0)_______ iparralde osoan ikusi zen suzko lorratza utzi zuen
zeruan__________. Berehala lehertu, zatitu eta zatietako batzuek Saaremaa jo zuten, hogei kilotoiko
eztanda eraginez. Sei kilometroko erradioan basoak su hartu zuen eta (9) ________________ eguzkia
desagerrarazi zuen inguru haietan eta Ipar Itsasotik ikusi ahal izan zen hainbat egunetan. Krater
nagusiak 22 metroko sakonera eta 110 metroko diametroa duen aintzira sortu zuen, Kaali aintzira.
Fenomenoa (10)_____________________ bizi zirenek ikusi ahal izan zuten eta, azalpen
arrazionalik ezean, (11) _____________________. Hala, sua, burdina eta Lurra gupidarik gabe jotzen
zuten mailuak Europa iparraldeko erlijioak eta legendak kutsatu zituzten handik aurrera.
Finlandian, (12) _______________ eguzkia lapurtu zuen eta Ukko heroia eguzki berri bat sortzera
bultzatu zuen. Baina eguzki berriak Lurra jo zuen, sute eta hondamendi izugarriak eraginez. Mende
askotan Saaremaako kraterra eguzkiak Lurra jo zuen puntutzat hartu zuten bertakoek.
(13)______________________________ meteoritoaren arrastoak ikusi ditu zenbait adituk. Thor
tximistaren jainkoa da, Mjöllnir burdinazko mailuaz Lurra gogor kolpatzen duena eta zerua suzko
gurdian zeharkatzen duena, meteoritoak bezalaxe.
Mailua burdinazkoa izatea ere ez omen da kasualitatea, meteoritoaren arrastoetatik luzaroan
burdina atera baitzuten, (14)_________________ egiteko. Tokiak esanahi erlijioso berezia zuelako eta
(15)_______________________ harresi biribila eraiki zuten zuloaren inguruan.
Egun, harresiaren arrasto gutxi batzuk baino ez dira geratzen. Finlandian jainko zaharrak gurtzeari
utzi zioten aspaldi, eta Marvel etxeko super-heroi bihurtu da Thor; hori bai, komikietako pertsonaiak
burdinazko mailua dauka oraindik eskuan.
Erabili beharreko esaldi zatiak.

a) burdinaren ustiapena babesteko
b) ehunka eta ehunka kilometroko erradioko eremuan
c) ezpatak, mailuak eta beste tresna batzuk
d) jainkoei egotzi zieten gertakaria
e) kezko hodei erraldoiak
f) Louhi Pohjolako erregina maltzurrak
g) Thor jainkoaren legendan ere
h) iparralde osoan ikusi zen suzko lorratza utzi zuen zeruan
5
A atala 1. eredua
3. ARIKETA Cloze-testa: hurrengo testuetako hutsuneak betetzeko ematen diren hiru aukeretatik
esan zein den egokiena.
13 item (13 puntu)
0.
a) hamabi
b) hamaika
c) hamalau
16.
a) erreparatuko
b) nabarituko
Bolognari begira c) zainduko
Carmen Valois, Argia 2009-11-29
17.
a) aldian
b) gainean
c) moduan
Bolognako prozesuaren inguruan (0)__hamaika__ hausnarketa 18.

egin daitezke. Izan ere, inplikaturiko aldeek gehien komeni zaien a) bai
arloa plazaratuko dute: batzuek alde ideologikoari (16)__________ b) hala
diote, beste batzuek helburu estrategikoei. Hainbatek onurak c) nola
azpimarratuko dituzte, besteek ereduaren morrontzak eta itxurazko
aldaketen faltsukeria. 19.
a) egokitu
Edonola ere, gaur egun unibertsitateak trantsizio b) atondu
(17)__________ daude, eta orain arteko ikasketak egokitu egin c) jabetu
beharko dituzte 2010-2011 ikasturtean ezarriko diren gradu berriei
begira. Jakina denez, honek hainbat aldaketa ekarriko ditu, 20.
(18)__________ titulazioen egitura berriaren ikuspegitik nola a) jotzen
aplikatu beharreko irakaskuntza metodologian. b) ematen
c) jartzen
Eta hain zuzen niri, irakasle lanetan ibiltzea (19)__________
zaidanean, bada gai honetan atentzioa (20)__________ didan arlo 21.
bat, hots, konpetentziena. Bai, kontua da azken bolada honetan a) geroaren zain
Europar Espaziora egokitzearen prozesuarekin lotuta, hitz hori maiz b) gerora begira
entzuten dela unibertsitatean. Badirudi horrek sortaraziko dituen c) gerotik aurrera
aldaketek erabateko garrantzia hartuko dutela (21)__________, bai
ikasleengan eta baita unibertsitatean ere. Zergatik? Ba ikasleen 22.
konpetentziak garatzea izango delako irakaskuntza-sistema berri a) ardatz
honen (22)__________ funtsezko bat. b) biribil
c) inguru
Nonbait, ikasleen konpetentziak garatzea eta egokitzea oso
(23)__________ izango da: bai, egokitze prozesu horretan 23.
gizartearen beharrak kontuan hartuko direlako; bai, ikasleen parte- a) onbera
hartzea hezkuntza sistemaren muinean egongo delako, eta bai, b) ongilea
azken finean, ikasleei autonomia aitortzea suposatzen duelako. c) onuragarria
Baina bada (24)__________ faltan botatzen dudan gauza bat, 24.

hau da, irakasleen konpetentzien inguruko hausnarketa, ezen a) hau guztian
alderdi formalaz (25)__________, iruditzen zait irakasteko ez dela b) hemen guztian
nahikoa izaten ezaguera arlo (26)__________ bat menperatzea, c) honetan guztian
6
A atala 1. eredua
ezta lan esparru batean esperientzia izatea ere. Irakasleak ikasleak

kontuan hartzea eskatzen du, ikasketa prozesuan inplikatzea, eta 25.
baita horren garrantziaz jabetzea ere. a) hara
b) haraino
Eta (27)__________, otu zait pentsatzea unibertsitate-ikasleen c) harago
konpetentziak garatzeko, eduki teorikoak (28)__________,
norberaren konpetentziak, balioak, eta jarrerak kontuan hartu 26.
beharko ditugula, horiek izango baitute ikasleengan benetako a) tinko
eragina eta proiekzioa. Horiek izango baitira, funtsean, Bolognari b) jakitun
begiratzeko ezinbesteko baldintzak. c) zehatz
27.
a) honenbestez
b) hainbestean
c) hala nola
28.
a) landu ezik
b) landuz gero
c) lantzeaz gain
7
C1 azterketa 2010eko otsaila
B atala 1. eredua
4. ARIKETA
Entzun audioa eta erabaki behean datozen esaldiak entzundakoaren arabera egia edo gezurra diren.
Audioan esaten ez den guztia gezurtzat hartzen da.
10 item (15 puntu)
albistegia
Euskadi Irratia (4')
0. Nafarroan aurrekontuak onartzeko bilkura egiten ari dira. a. egia b. gezurra

29. Alderdi Sozialistak aurrekontuen kontra bozkatukoa du. a. egia b. gezurra
30. IUko ordezkariek aurrekontuen bozketan parte hartu dute. a. egia b. gezurra
31. Mario Fernandezek PPkoen ordezkari bezala hitz egin du. a. egia b. gezurra
32. Filipinetan sumendiaren erupzioak lehen hildakoak utzi ditu. a. egia b. gezurra
33. Bi mendean ez da erupziorik izan eskualde horretan. a. egia b. gezurra
34. Peillen Igela aldizkariaren sortzaileetako bat da. a. egia b. gezurra
35. David Millar zigortua egon da bi urtean. a. egia b. gezurra

36. David Millar berriz lehiatuko da nazioartean. a. egia b. gezurra
37. Istripu bat izan da Urduña aldean. a. egia b. gezurra
38. Euria eta haize aldaketa iragarri dute. a. egia b. gezurra
8
C1 azterketa 2010eko otsaila
B atala 1. eredua
5. ARIKETA
Ematen diren hiru aukeretatik erabaki zein datorren entzundakoarekin bat.

10 item (15 puntu)
Luis eta Benjamin Gomez arkitektoak

Jose Javier Fernandez. Euskadi Irratia (10')
0. Baionako erakusketa hori__________. (adibidea)

a) abenduan zabalduko da
b) itxi egin dute dagoeneko
c) zabalik egongo da abenduan ere
39. Luis eta Benjamin Gomez __________ 44. Neoeuskalduna estiloa landu zuten bi
aritu ziren lanean batez ere. arkitektoek, hau da, __________.
a) Bigarren Mundu Gerraren ostean a) baserriak egin zituzten batez ere
b) XX. mendeko bigarren erdian b) baserriaren estetikatik abiatzen dena
c) XX. mendeko lehen hamarkadetan c) etxeak eta hotelak egin zituzten
baserrien materialekin
40. Bi arkitekto hauek diseinatzen zituzten
etxe barruko apainketak __________. 45. Estilo neoeuskladuna __________.
a) aberatsen esku uzten zituzten a) Hego Euskal Herrian ere ikus daiteke
b) ere eurek egiten zituzten b) izenak dioen bezala, Euskal Herrian
c) nori agindu ere beren esku izaten zuten sortu zen
c) Luis eta Benjaminek sortu zuten
41. Beren diseinuak eta marrazkiak
Baionako udalari __________. 46. Art deco estiloa ere landu zuten
a) eman dizkiote arkitekto bien __________.
ondorengoek a) arrazionalismoa eta dekorazioa
b) eman dizkiote udaleko oinordekoek uztartzen duena, hain zuzen
c) eman zizkioten Luisek eta Benjaminek b) estilo neoeuskaldunarekin zerikusi
handia zuelako
42. Erakusketan hutsune nabarmen bat c) modernismotik urrundu nahian
dago, ez baitago __________.
a) eskulturarik 47. Estilo neoeuskaldunaren aldeko apustua
b) maketarik __________.
c) planorik a) Arrue anaiengandik jaso zuten
b) badu zerikusia sasoian bizi zen
43. Eurek diseinatutako etxeak zuzen- nazionalismoarekin
zuzenean ikus daitezke __________. c) eraiki zituzten kasinoetan ikusten da
a) Baionan, kale artean
b) erakusketan bertan 48. Benjamin politikan eta antzerki munduan
c) museoak antolatu duen txangoan aritu zela ___________.
a) aurkitu dute berriki
b) erakusten du erakusketak
c) katalogo batean ikus daiteke
9
2010eko otsaila
EUSKARA

Izena: Abizenak:
NA zenbakia: -
Telefonoa:
* Erantzunak orrialde honetan markatu edo idatzi behar dituzu adibideetan bezala.
* 0. galdera ADIBIDEA da.

1. ariketa 2. ariketa 3. ariketa
01. a b c 09. a b c d e f g 16. a b c
02. a b c 10. a b c d e f g 17. a b c
03. a b c 11. a b c d e f g 18. a b c
04. a b c 12. a b c d e f g 19. a b c
05. a b c 13. a b c d e f g 20. a b c
14. a b c d e f g 21. a b c
06. a b c 15. a b c d e f g 22. a b c
07. a b c 23. a b c
08. a b c 24. a b c
25. a b c
26. a b c
27. a b c
28. a b c
* 8. galderak hiru puntu balio ditu, gainerakoek puntu bat.
10
2010eko otsaila
EUSKARA
4. ariketa 5. ariketa
29. a b 39. a b c
30. a b 40. a b c
31. a b 41. a b c
32. a b 42. a b c
33. a b 43. a b c
34. a b 44. a b c
35. a b 45. a b c
36. a b 46. a b c
37. a b 47. a b c
38. a b 48. a b c
* Galdera bakoitzak puntu eta erdi balio ditu.
11
C atala 1. eredua
C atala: idatzizko adierazpena
6. ARIKETA
Idazlan laburra. Behean azaltzen zaizun egoerari erantzunez osatu behar duzu gutuna.
(10 puntu)
Idatz iezaiozu eskutitza dagokionari. Zure atari aurrean bidegorria jarri gura
dute eta oso kezkatuta zaudete zu eta beste auzoko batzuk istripu-iturri izango
dela pentsatzen duzuelako. Hasiera eta amaiera eginda dauzkazu. Idatzi 100-
120 bat berba.
Zuzendari andrea,
Oso kezkatuta gaude gure auzoan egin nahi diguten bidegorria dela eta. Honek izango lituzkeen
ondorio kaltegarriak azaltzeko eta beste aukera batzuk proposatzeko idazten dizut.
Lehenengo eta behin, bidegorria egingo balute,
Azaldu ditudan arrazoiak eta egin ditudan proposamenak kontuan hartuko direlakoan,
Eskerrik asko,
(Izena, abizena, herria)
12
C atala 1. eredua
7. ARIKETA
Hurrengo bi gai hauetako bat aukeratu eta 200 hitzeko idazlana osatu behar duzu. Gai bakoitzarentzat
ematen diren lau puntuetatik HIRU gutxienez garatu behar dituzu. Dena den, nahi duzun moduan
antola dezakezu idazlana eta, nahi izanez gero, puntu gehiago erantsi.
(20 puntu)
1. Ura 2. Zahartzaroa
- Gero eta jende gehiago munduan, gero eta ur - Noiz hasten da zahartzaroa, jubilazioarekin?
gutxiago. - Osasuna eta aisialdia.
- Ura, gatazka politikoen iturri. - Familia harremanak nolakoak dira? Nolakoak
- Uraren kultura. Zerbait ikasi dugu azken izan behar lukete?
urteotan? - Gizartearen jarrera gaztearekiko eta
- Zer etorkizun ikusten diozu arazoari? zaharrarekiko.
13
C atala 1. eredua
_____________________
Zirriborroak egiteko tokia
14

PL2 Id PDF

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

PL2 Id PDF

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

2HE-EN-04ELH

1. Zein da lege-aldaketak etxeko langileei ekarriko dien lorpenik nabarmenena?

GOGORATU: ERANTZUNAK ERANTZUN-ORRIAN

Lotu hitz bakoitza dagokion testu-zatiarekin. Adib.:

1. Cholula A. Ikerketan parte hartu du, Mexikoko

2. Neiker-Tecnalia B. Tamaina txikiko hegazti-espeziea.

3. Poluzio akustikoa C. Bertan ikertzaileek 38 hegazti-

4. Ekuazioa D. Hemen ez bezala, Mexikoko

5. Birigarro E. Gune metropolitarra, non egindako

6. Txolarre F. Zarata handia berdin espezie

7. Parkeak, plazak, hilerriak… G. Modu negatiboan eragiten dio

8. Paseriforme H. Zaratara ondo egokitzen den hegazti

Idatzi dagokion hizkia ondoko laukietan:

GOGORATU: ERANTZUNAK ERANTZUN-ORRIAN

1. Zergatik esaten du esatariak Interneteko eskaintzekin tentuz ibili behar dela?

GOGORATU: ERANTZUNAK ERANTZUN-ORRIAN

1. ariketa: Aukera anitzeko galderak

2. ariketa: hitza kokatu

3. ariketa: Aukera anitzeko galderak

ELIKADURA ETA EMOZIOAK

Arantza Quecedo. Administrazioa euskaraz, 65. zk., 2009ko uztaila. Egokitua.

1. Nolakoa da aldizkari, telebista eta egunkarietan ematen zaigun informazioa?

2. Zer aztertzen dute psikologoek elikadurari lotuta?

3. Zer lortzen dute psikologoek inkestaren bitartez?

4. Zer egiten dugu ezinegona dugunean?

5. Oso urduri gaudenean zer egin behar dugu?

7. Ugaztunek elikadura prozesuan ikasi dute:

8. Zer frogatu zuen Suedian egindako inkestak?

9. Elikaduraren azterketa psikologikoan honako faktoreek hartzen du parte:

GOGORATU: ERANTZUNAK ERANTZUN-ORRIAN

Testu zati bat sobera dago.

A. Izan ere, Santiago Segura komiko espainiar ospetsuak egiten du Vazquezena.

Idatzi dagokion letra ondoko laukietan:

GOGORATU: ERANTZUNAK ERANTZUN-ORRIAN

KALIGRAFIA, PARKINSONA DETEKTATZEKO

AULESTIARTE, I. 7Kn argitaratua, 2010eko abuztua. Egokitua.

GOGORATU: ERANTZUNAK ERANTZUN-ORRIAN

Zirriborroetarako lekua (orri hau ez da zuzenduko)

Zirriborroetarako lekua (orri hau ez da zuzenduko)

1. ariketa: Aukera anitzeko galderak

2. ariketa: sartu testu-zatia dagokion hutsunean.

Idatzizko azterketak bi proba ditu: irakurmen-proba eta idazmen-proba.

Proben ezaugarriak Aurreikusitako Puntuazioa Puntuazioa

Azterketa-koaderno hau ez da jasoko, zuretzat da.

Ariketak horretarako eman zaizkizun aparteko orrietan egin.

NARBAIZA, L. Sustatu. 2011ko maiatza. Egokitua.

1. Testuan agertzen denaren arabera:

GOGORATU: ERANTZUNAK ERANTZUN-ORRIAN

Testu zati bat sobera dago.

“Ontzientzako moduko zabortegia” deitzen zioten bilbotarrek Ibaizabal ibaiari orain

ASTIZ, I. Berria, 2011ko maiatza. Egokitua.

A. Azti-Tecnaliakoek diotenez, oxigeno falta, zehazki.

C. Bitartean inor ez da hondakinen gaiaz eta uraren kalitateaz arduratu.

G. Jarduera horien arduradunak dioenez, garden ikustea da ibaiaren hobekuntza.

Idatzi dagokion letra ondoko laukietan:

GOGORATU: ERANTZUNAK ERANTZUN-ORRIAN

Aurrera begira, norbanakoarengana gehiago gerturatzea izango da mezularien erronketako bat,

ALTUNA, A. Berria, 2011ko martxoa. Egokitua.

1. Zer asmorekin zabaldu zuten mezularitza-zerbitzu berria?

GOGORATU: ERANTZUNAK ERANTZUN-ORRIAN

ZIRRIBORROAK EGITEKO LEKUA ONDORENGO ORRIETAN DAUKAZU

Zirriborroetarako lekua (orri hau ez da zuzenduko)

Zirriborroetarako lekua (orri hau ez da zuzenduko)