Pradhamika-Sangeetha by Ak

á„ ê^äqŒ ∞Hõ ãÖw`« Ñï*Ï˝#=Ú

ãO¨ w`« ~
`
° åflH~õ =° Ú
9 9
á„ ê^äqŒ ∞Hõ ãÖw`« Ñï*Ï˝#=Ú Pradamika Sangeetha
~°K#« : ã¨∞jÖÏ Nx"åã¨∞ parignanamu
By: Suseela Srinivasu
^è~Œ :° ~°∂. 150
Price :
Ñ¿ *ò "Õ∞HÕQ∑: D.T.P. by
ã¨~°ã¨fiu „QÍÑ¶≤H±û SARASWATHI Graphics
q[Ü«∞"å_» Vijayawada
„Ñ^¨ =Œè ∞ =Ú„^}Œ : "Õ∞ 2007
First Edition: May 2007
=ÚYz„`«O:
Cover page :
Ramana
9 9
1. ãÖw`« ~°`åflHõ~=° Ú
2. ãÖw`« ã¨fi~°áê~îåÅ∞
3. ãÖw`« ã¨fi~°~åQÍÅ∞

q+¨Ü∞« ã¨∂zHõ
q¿Ñ¶∞flâ◊fi~°ã¨∞Îu ..... 7 4. =#ã¨Êu–â◊√i–â◊√QÆ–â◊√=∞–Ñ¨–K«^–Œè HÔ x· . ..... 27
ã¨Ñ¨Îã¨fi~°=ÚÅ∞ ..... 9 5. =∂#=u–â◊√i–â◊√QÆ–â◊√=∞–Ñ¨–K«^–Œè HÍx ..... 27
ã¨fi~° LK«~ùÛ }° ..... 9 6. `å#~°∂Ñ≤–â◊√i–â◊√QÆ–â◊√=∞–Ñ¨–+¨^–Œè HÍx ..... 28
ã¨ÑãÎ̈ fi¨ ~° ^èfiŒ #∞Å∞ ..... 10 7. ã¿ <å=u–â◊√i–™êQÆ–â◊√=∞–Ñ¨–â◊√^è–Œ â◊√x ..... 28
ã¨ÑãÎ̈ fi¨ ~°=ÚÅ∞ Ñ¨Ù\ì̃# n=ÙÅ∞ ..... 10 8. Ç¨Ï#∞=∞`ÀÎ_–ç â◊√i–™êQÆ–â◊√=∞–Ñ¨–â◊√^è–Œ HÔ x· ..... 29
ã¨Ñ¨Î`åà◊=ÚÅ∞ ..... 10 9. ^è#Õ ∞Hõ–â◊√i–™êQÆ–â◊√=∞–Ñ¨–â◊√^è–Œ HÍx ..... 30
`åà◊=ÚÅ Ü≥ÚHõ¯ +¨_O» QÆ=ÚÅ∞ ..... 11 10. <å@HõÑ„ Ü ≤ ∞« – â◊√i–™êQÆ–â◊√=∞–Ñ¨–K«^–Œè HÔ x· ..... 31
*Ï`«∞Å q=~°} ..... 12 11.HÀH˜ÅÑ„ Ü ≤ ∞« –â◊√i–™êQÆ´ â◊√=∞–Ñ¨–K«^–Œè HÍx ..... 32
`åà◊=Ú#‰õΩ QÆÅ *Ï`«∞Å∞ ..... 13 12. ~°∂Ñ¨=u–â◊√i–™êQÆ–â◊√=∞–Ñ¨–+¨^–Œè HÍx. ..... 32
ã¨Ñ¨Îã¨fi~° ÉèË^Œ=ÚÅ∞ ..... 14 13. QÍÜ«∞HõÑ„ Ü ≤ ∞« –â◊√i–JOQÆ–â◊√=∞–Ñ¨–â◊√^è–Œ â◊√x. ..... 33
+¨_Õƒù^Œ=ÚÅ∞ ..... 16 14. =‰õΩàÏÉè~í }° =Ú–â◊√i–JOQÆ–â◊√=∞–Ñ¨–â◊√^è–Œ HÔ x· . ..... 34
~åQÆãÖYº ..... 19 15. =∂Ü«∂=∂à◊=Q“à◊– â◊√i–JOQÆ–â◊√=∞–Ñ¨–â◊√^è–Œ HÍx. 34
[#Hõ~åQÆ<å=∂HõΔ~°xÜ«∞=∞=Ú ..... 20 16. K«H„ "õ åHõ=Ú–â◊√i–JOQÆ–â◊√=∞–Ñ¨–K«^–Œè HÔ x· . ..... 36
72 "Õ∞à◊Hõ~°ÎÅ Ñ¨\ì̃Hõ ..... 22 17. ã¨∂~°ºHÍO`«=Ú– â◊√i– JOQÆ–â◊√=∞–Ñ¨–K«^–Œè HÍx...... 37
â◊√^Œ=ú ∞^èºŒ =∞ [#º ~åQÆ=ÚÅ∞ ..... 25 18. Ç¨@HÍO|i– â◊√i–JOQÆ–â◊√=∞–Ñ¨–+¨^–Œè HÍx. ..... 38
1. Hõ#HÍOy–â◊√i–â◊√QÆ–â◊√=∞–Ñ¨–â◊√^è–Œ â◊√x ..... 25 20. Éè̌~· q° –K«i–™êQÆ–â◊√=∞–Ñ¨–â◊√^è–Œ HÔ x· . ..... 39
2. ~°`åflOy– â◊√i–â◊√QÆ–â◊√=∞–Ñ¨–â◊√^è–Œ HÔ x· ..... 25 21.H©~"° å}˜–K«i–™êQÆ–â◊√=∞–Ñ¨–â◊√^è–Œ HÍx. ..... 41
3. QÍ#=¸iÎ–â◊√i–â◊√QÆ–â◊√=∞–Ñ¨–â◊√^è–Œ HÍx ..... 26 22. Y~°ÇÏ¨ ~°Ñ„ Ü ≤ ∞« –K«i–™êQÆ–â◊√=∞–Ñ¨–K«^–Œè HÔ x· . ..... 42
23. Q“s=∞<ÀÇ¨Ïi– K«i–™êQÆ–â◊√=∞–Ñ¨–K«^–Œè HÍx. ..... 44 42. ~°ÑÚ¨¶ Ñ„ Ü≤ ∞« –â◊√i–â◊√QÆ–Ñ„ =¨ ∞–Ñ¨–+¨^–Œè HÍx. ..... 57
24. =~°∞} Ñ„ Ü ≤ ∞« – K«i–™êQÆ–â◊√=∞–Ñ¨–+¨^–Œè HÍx. ..... 45 43. QÆ"åOÉè’k–â◊√i–™êQÆ–Ñ„ =¨ ∞–Ñ¨–â◊√^è–Œ â◊√x. ..... 57
25. =∂~°~O° [x–K«i–JOQÆ–â◊√=∞–Ñ¨–â◊√^è–Œ â◊√x. ..... 45 44. Éè=í Ñ„ Ü≤ ∞« –â◊√i–™êQÆ–Ñ„ =¨ ∞–Ñ¨–â◊√^è–Œ HÔ x· . ..... 58
26. Kå~°∞Hˆ t– K«i–JOQÆ–â◊√=∞–Ñ¨–â◊√^è–Œ HÔ x· . ..... 46 45. â◊√ÉèÑí O¨ `«∞=~åo–â◊√i–™êQÆ–Ñ„ =¨ ∞–Ñ¨–â◊√^è–Œ HÍx. ..... 58
27. ã¨~™° êOy–K«i–JOQÆ–â◊√=∞–Ñ¨–â◊√^è–Œ HÍx. ..... 46 46. +¨_fiç ^è=Œ ∂iæ}–˜ â◊√i–™êQÆ–Ñ„ =¨ ∞–Ñ¨–K«^–Œè HÔ x· . ..... 59
28. Ç¨ÏiHÍOÉè’l–K«i–JOQÆ–â◊√=∞–Ñ¨–K«^–Œè HÔ x· . ..... 47 47. ã¨∞=~å‚Oy–â◊√i–™êQÆ–Ñ„ =¨ ∞–Ñ¨–K«^–Œè HÍx. ..... 59
29. nè~â° O◊ Hõ~åÉè~í }° =Ú– K«i–JOQÆ–â◊√=∞–Ñ¨–K«^–Œè HÍx. 50 48. k=º=∞}˜–â◊√i–™êQÆ–Ñ„ =¨ ∞–Ñ¨–+¨^–Œè HÍx. ..... 60
30. <åQÍ#Okx–K«i–JOQÆ–â◊√=∞–Ñ¨–+¨^–Œè HÍx. ..... 52 49. ^è=Œ àÏO|i–â◊√i–JOQÆ–Ñ„ =¨ ∞–Ñ¨–â◊√^è–Œ â◊√x. ..... 61
31. Ü«∂QÆÑ„ Ü ≤ ∞« –+ï–JOQÆ–â◊√=∞–Ñ¨–â◊√^è–Œ â◊√x. ..... 52 50. <å=∞<å~åÜ«∞}˜– â◊√i–JOQÆ–Ñ„ =¨ ∞–Ñ¨–â◊√^è–Œ HÔ x· . ..... 61
32. ~åQÆ=~°xú –+ï–JOQÆ–â◊√=∞–Ñ¨–â◊√^è–Œ HÔ x· . ..... 53 51. HÍ=∞=iúx–â◊√i–JOQÆ–Ñ„ =¨ ∞–Ñ¨–â◊√^è–Œ HÍx. ..... 62
33. QÍOˆQÜ«∞Éè∂í +¨}–˜ +ï–JOQÆ–â◊√=∞–Ñ¨–â◊√^è–Œ HÍx...... 53 52. ~å=∞„ÑÜ ≤ ∞« –â◊√i–JOQÆ–Ñ„ =¨ ∞–Ñ¨–K«^–Œè HÔ x· . ..... 62
35. â◊¥ex–+ï–JOQÆ–â◊√=∞–Ñ¨–K«^–Œè HÍx. ..... 54 53. QÆ=∞#„â=◊ ∞–â◊√i–JOQÆ–Ñ„ =¨ ∞–Ñ¨–K«^–Œè HÍx. ..... 63
36. K«Å<å@–+ï–JOQÆ–â◊√=∞–Ñ¨–+¨^–Œè HÍx. ..... 54 54. qâ◊fiOÉèií –â◊√i–JOQÆ–„Ñ=¨ ∞–Ñ¨–+¨^–Œè HÍx. ..... 64
Ñ„ u¨ =∞^Œº=∞[#º~åQÆ=ÚÅ∞ ..... 55 55. âßº=∞ÖÏOy–K«i–™êQÆ–Ñ„ =¨ ∞–Ñ¨–â◊√^è–Œ â◊√x. ..... 64
37. ™êÅQÆ=Ú–â◊√i–â◊√QÆ–Ñ„ =¨ ∞–Ñ¨–â◊√^è–Œ â◊√x. ..... 55 56. +¨}∞‡YÑ„ Ü ≤ ∞« –K«i–™êQÆi–„Ñ=¨ ∞–Ñ¨–â◊√^è–Œ HÔ x· . ..... 65
38. *ÏÖÏ~°=‚ =Ú–â◊√i–â◊√QÆ–Ñ„ =¨ ∞–Ñ¨–â◊√^è–Œ â◊√x. ..... 55 57. ã≤OÇ¿ Ï‡O^„ =Œ ∞^èºŒ =∞– K«i–™êQÆ–Ñ„ =¨ ∞–Ñ¨–â◊√^è–Œ HÍx. 66
39. ~°≠ÏÅ=~åo–â◊√i–â◊√QÆ–Ñ„ =¨ ∞–Ñ¨–â◊√^è–Œ HÍx. ..... 56 58. Ç¿ Ï=∞=u–â◊√i–™êQÆ–Ñ„ =¨ ∞–Ñ¨–K«^–Œè HÔ x· . ..... 66
40. #=h`«– â◊√i–â◊√QÆ– Ñ„ =¨ ∞–Ñ¨–K«^–Œè HÔ x· . ..... 56 59. ^è~Œ ‡° =u– K«i–™êQÆ–Ñ„ =¨ ∞–Ñ¨–K«^–Œè HÍx. ..... 67
41. áê=x– â◊√i–â◊√QÆ–Ñ„ =¨ ∞–Ñ¨–K«^–Œè HÍx. ..... 57 60. hu=∞u– K«i–™êQÆ–Ñ„ =¨ ∞–Ñ¨–+¨^–Œè HÍx. ..... 67

61. HÍO`å=∞}˜– K«i–JOy–„Ñ=¨ ∞–Ñ¨–â◊√^è–Œ â◊√x. ..... 68 Hˆ `„Δ Ü
« ∞« º ..... 107
62. i+¨ÉÑ„íè Ü ≤ ∞« –K«i–JOQÆ–Ñ„ =¨ ∞–Ñ¨–â◊√^è–Œ HÔ x· . ..... 69 =Ú`«∞™Î êfiq∞ nH˜`Δ ∞« Å∞ ..... 108
63. Å`åOy– K«i–JOQÆ–Ñ„ =¨ ∞–Ñ¨–â◊√^è–Œ HÍx. ..... 69 âßº=∞âß„ã≤Î ..... 110
64. "åK«ãÊ¨ u–K«i–JOQÆ–Ñ„ =¨ ∞–Ñ¨–K«^–Œè HÔ x· . ..... 70 g}‰õΩÑ¨ÊÜ«∞º~ü ..... 113
65. "Õ∞K«Hàõ Ïº}˜– K«i–JOQÆ– Ñ„ =¨ ∞–Ñ¨–K«^–Œè HÍx. ..... 71 Ñ¨@flO ã¨∞„|Ç¨Ï‡}ºÜ«∞º~ü ..... 114
66. z„`åO|i–K«i–JOQÆ–Ñ„ =¨ ∞–Ñ¨–+¨^–Œè HÍx. ..... 71 ™êfiu u~°∞<åàò ..... 115
67.ã¨∞K«i`„ –« +ï–JOQÆ–Ñ„ =¨ ∞–Ñ¨–â◊√^è–Œ â◊√x. ..... 72 ~å=∞<å^èŒÑ¨Ù~°O Nx"åã¨Ü«∞ºOQÍ~ü ..... 116
68. *’ºuã¨fi~°∂Ñ≤}–˜ +ï–JOQÆ–Ñ„ =¨ ∞–Ñ¨–â◊√^è–Œ HÔ x· . ..... 72 =ÚxÑ¨Ö¡ˇ ã¨∞|„ Ç¨Ï‡}º Hõq ..... 117
69. ^è•`«∞=~°x÷ – +ï–JOQÆ–Ñ„ =¨ ∞–Ñ¨–â◊√^è–Œ HÍx. ..... –73 ™È=∞<å^èŒ ÑÖ_ç`∞« _»∞ ..... 118
70. <åã≤HÍÉè∂í +¨}–˜ +ï–JOQÆ–Ñ„ =¨ ∞–Ñ¨–K«^–Œè HÔ x· . ..... 74 â◊OHõ~åÉèí~°}O #~°ã¨Ü«∞º ..... 120
71. HÀã¨Å=Ú–+ï–JOQÆ–Ñ„ =¨ ∞–Ñ¨–K«^–Œè HÍx. ..... 74 z#™êfiq∞ nH˜`Δ ∞« Å∞ ..... 121
72. ~°ãH≤ Ñ„õ Ü
≤ ∞« –+ï–JOQÆ–Ñ„ =¨ ∞–Ñ¨–+¨^–Œè HÍx. ..... 74 ~åQÆã¨fi~å=o =~°∞ã¨Å∞ ..... 122
"åˆQÜ
æ ∞« HÍ~°∞Å K«i`„ Å« ∞ ..... 83 [O@ =~°∞ã¨Å∞ ..... 132
[Ü«∞^Õ=Ù_»∞ ..... 84 JÅOHÍ~°=ÚÅ∞ ..... 144
Ñ¨Ù~°O^Œ~° q~î°Å^•ã¨∞ ..... 85 nè~°â◊OHõ~åÉèí~°}=Ú ..... 151
J#fl=∞Ü«∞º ..... 88 "Õ∞K« HõàÏº}˜ ..... 153
`åºQÆÜ«∞º ..... 90 #@Éèˇ·~°q ~åQÆ=Ú ..... 156
<å~åÜ«∞} f~°∞Å÷ ∞ ..... 104 Ç¨ÏiHÍOÉè’l ~åQÆ=Ú ..... 158
~å=∞^•ã¨∞ ..... 105 K«„Hõ"åHõ=Ú ..... 159
q¿Ñ¶∞flâ◊fi~°ã¨∞Îu
â◊√HÍ¡O|~°^~Œè O° q+¨μO‚ â◊t=~°O‚ K«`∞« ~°∞ƒù["£∞
„Ñ¨ã#¨ fl=^Œ#O ^è•ºÜÕ∞`ü ã¨~fi° qÑ¶∞¨ ’flÑ¨âßO`«Ü∞Õ
FO #"≥∂ qÑ¶∞¨ fl~å*ÏÜ«∞ ã¨~fi° ™œYº„Ñ¨^•~Ú<Õ
^Œ∞+ì̈ ^•i„^Œº q<åâßÜ«∞ Ñ¨~åÜ«∞ Ñ¨~=° ∂u‡<Õ
ÅOÉ’^Œ~O° =∞Ç¨g~°ºO <åQÆÜ∞« *’˝Ñâ¨ ’aè`"« ∞£
J~°÷ K«O„^Œ ^è~Œ O° ^Õ=O qÑ¶∞¨ fl =ÓºÇ¨Ï q<åâ◊#"£∞
FO „Ç¨O „Ç‘ÏO „Ç¨˙O „ÃÇÏ· O „Ç¨Ï∫O „Ç¨Ïó
¿ÇÏ~°OÉÏÜ«∞ #"≥∂#=∞ó
ã¨~fi° ã≤kú „Ñ¨^Àã≤`fi« O ã≤k|÷ ∞k÷ „Ñ¨^ÀÉè=í ó
zxÎ`å~°÷ „Ñ¨^ãŒ Î̈ fiO ã¨``« O« "≥∂^ŒH„õ Ñ≤Ü∞« ó
ã≤O^è∂Œ ~å~°∞} =„ÃãâÎ Û◊ Ñ¨Ól`À =~°^•Ü«∞Hõó
W^ŒO QÆ}Ñü ™ÈÎ„`«O Ü«∞ó Ñ¨~ˆ ~î ƒ° Hù =Î̃ ∂#fl~°ó
`«ãº¨ ^ÕÇÏ¨ OK« Qˆ Ç¨ÏOK« ã¨fiÜ«∞O ÅH©Δ ‡~°fl=ÚºK«ºu.
7

N
=∞Ç¨QÆ}Ñ¨`«ÜÕ∞#=∞ó
=O^Œ#=Ú
''K≥`
· #« ºO ã¨~fi° Éè∂í `å<åO x~°fi$u~°̊Q^Æ •`«‡<å"£∞
<å^Œ„|Ç¨Ï‡`«^•#O^Œ =∞kfifÜ«∞=Úáêã¨‡¿ÇÏII——
''„|Ç¨Ï‡„QÆOkè[ =∂~°∞`Õ#∞ QÆu<å z`Õ#Î Ç¨Ï$`«fiOHõ*Ë
ã¨∂s}Ï =∞#∞~°O[Hõâ$◊ uÑ¨ÔŒ Ü≥∂Ü«∞O ã¨fiÜ«∞O~å[`Õ
Ü«∞™ê‡„^•æ=∞ qÉèÏQÆ=~°‚ ~°K<« åÅOHÍ~° *Ïu„Hõ"∂≥
=O^Õ <å^Œ `«#O `«=Ú^Œ∞~Ì [° QÆn` Ì O« =Ú^ÕâO◊ ——
<åaèH=õ ∞Å=Ú#∞O_ç L^Œƒqù OK«∞#\˜ì <å^Œ=Ú â◊$u,ã¨fi~°=ÚÅ∞QÍ ~°∂á⁄Ok =∞iÜ«Ú "åx #∞O_ç „QÍ=∞ qÉèÏQÍÅ∞, =~å‚Å∞,
JÅOHÍ~åÅ∞, *Ï`«∞Åx „Hõ=∞OQÍ qã¨$Î u K≥Ok#@∞=O\˜ ãÖw`«"∞Õ ~°∂áêHÍ~°=ÚQÍ „Ñ¨HÍtOK«∞K«∞#flk Jx D â’¡HÍ~°=÷ Ú.
w`«=Ú, "å^Œº=Ú, #$`«=Î Ú D =¸_çO\˜x HõeÑ≤ ãÖw`«=∞xÜ«Ú, ã¨fi~°=Ú, ~åQÆ=Ú, `åà◊=ÚÅ KÕiHõ, w`å"å^Œº=Ú ã¨fi~°~åQÆ
`åà◊=ÚÅ KÕiHõ#∞ g\˜ Jxfl\˜x HõeÑ≤ ãÖw`«=∞x ‰õÄ_® K≥ÑC¨ ^Œ∞~°∞.
FOHÍ~°=Ú Ñ¨~„° |Ç¨Ï‡ã¨fi~°∂Ñ¨=Ú. P FOHÍ~°=∞O^Õ Ü«∂=[˚Q` Æ ∞« Î Ñ¨Ù>ˇ#ì ∞. JO^Œ∞Ö’ JHÍ~°,LHÍ~°, =∞HÍ~°=ÚÅ<Õ =¸_»H~Δõ =° ÚÅ
#∞O_ç ãÖw`«=Ú Ñ¨Ù>ˇ#ì x, JHÍ~°=Ú q+¨μ=‚ xÜ«Ú, LHÍ~°=Ú „|Ç¨Ï‡ JxÜ«Ú, =∞HÍ~°=Ú =∞¿ÇÏâ◊fi~°∞_»xÜ«Ú K≥ÑÊ¨ |_»∞#∞. D „u=¸~°∞ÅÎ
ã¨fi~°∂Ñ¨"∞Õ FOHÍ~°=∞x K≥ÑÊ¨ |_»∞#∞.
8
ãÖw`«=ÚÖ’<Õ Ô~O_»∞ ~°Hõ=ÚÅ∞ HõÅ=Ù. Jq =∂~°æ=Ú. ^Õt J#∞#q. Dâ◊fi~°„Ñ¨}˜`«"≥∞ÿ#@∞=O\˜ ãÖw`«=Ú ''=∂~°æ=∞x——
PÜ«∂^Õâ=◊ ÚÅÖ’ =∞<ÀÇ¨Ï~°=ÚQÍ #∞O_»∞ ãÖw`«=Ú ''^Õt—— Jx J#|_»∞#∞.
<å^Œ=Ú J#QÍ P`«‡, =∞#ã¨∞û, Jyfl, "åÜ«Ú=ÙÅ #∞O_ç <å^Œ=Ú Ñ¨Ù>ˇ#ì ∞.
â◊$u J#QÍ ã¨fi~å~°OÉèHí Í=Ü«∞=^èfiŒ x â◊$u J#|_»∞#∞.ã¨fi~°=Ú J#QÍ (ã¨fi) ã¨fiH©Ü∞« =ÚQÍ (~°) ~°OlOK«∞#k Hõ#∞Hõ Jk
ã¨fi~°=∞x K≥ÃÑÊ#∞.
=∞#∞+¨μºÅ â◊s~°=Ú #∞O_ç HõeQÔ _ç <å^Œ=Ú Ç¨Ï$^ŒÜ∞« HõO~î° t~°ã∞¨ ûÅ=∞O„^Œ =∞^èºŒ `å~°=ÚÅ#∞ =¸_»∞ ™ê÷~ÚÅ Ü«∞O^Œ∞ ÃÑiy
P <å^Œ=Ú XH˘¯Hõ¯ ™ê÷~Ú#O^Œ∞ W~°∞=k ~Ô O_»∞ „â◊√`«∞Å∞QÍ ÉèÏyOÑ¨|_≥#∞. P „â◊√u ã¨=¸Ç¨Ï=ÚÅ<Õ ã¨ÑãÎ¨ fi¨ ~°=ÚÅx, â◊√^Œ(ú „Ñ¨H$õ u)
ã¨fi~°=ÚÅx K≥ÃÑÊ#∞.
ã¨Ñã
Î̈ fi¨ ~°=ÚÅ∞ U_»∞ (''ã¨,i,QÆ,=∞,Ñ¨,^è,Œ x——) ã¨fi~° LK«Û~ù }
°
1. ã¨ ´ +¨_=˚» ∞=Ú 1. =Ú‰õΩ¯
2. i ´ |Ú+¨É=íè Ú 2. HõO~î=° Ú
3. QÆ ´ QÍO^è•~°=Ú 3. Ç¨Ï$^ŒÜ∞« =Ú
4. =∞ ´ =∞^èºŒ =∞=Ú 4. ^Œ=Ù_»Å∞
5. Ñ¨ ´ ÑÖK«=∞=Ú 5. <åÅ∞Hõ
6. ^èŒ ´ ^è=·≥ `«=Ú 6. ÑÖ_»∞¡
7. x ´ xëê^Œ=Ú D P~°∞#∞ ã¨fi~°=ÚÅ∞ Ñ¨Å∞‰õΩ@‰õΩ LÑ¨Ü∂≥ QÆÑ_¨ ∞» #∞.
9

ã¨Ñã
Î̈ fi¨ ~° ^èfiŒ #∞Å∞ ã¨ÑÎ̈`åà◊=ÚÅ∞
ã¨ ´ <≥=∞e ‰õÄ`« =Öˇ LO_»∞#∞. „^è∞Œ = =∞~îº° ~°∂Ñ¨Hâõ Û◊ ~°≠Oáê „uÑ¨Ù@, U=K«.
i ´ Z^Œ∞Ì J~°∞Ñ¨Ù =Öˇ #∞O_»∞#∞. J@`åà◊ UHõ`åà◊âÛ◊ º ã¨Ñ` Î¨ åàÏó „Ñ¨Hi© `
Î åó.
QÆ ´ "Õ∞Hõ J~°∞Ñ¨Ù =Öˇ LO_»∞#∞. „^è∞Œ =, =∞~îº° , ~°∂Ñ¨H,õ ~°≠OÃÑ, „uÑ¨Ù@, J@,UHõ, `åà◊=ÚÅ∞.
=∞ ´ „H“OK«ÑH¨ Δ˜ ‰õÄ`«=Öˇ #∞O_»∞#∞. 1. Éè~í `
° ∞« _»∞, ^Œ`∞« _Î ∞» , PO[<ÕÜÚ« Å∞ Hõeã≤ ^è$Œ =`åà◊=Ú#∞
Ñ¨ ´ HÀH˜Å ‰õÄ`«=Öˇ #∞O_»∞#∞. Hõ#∞Q˘<≥#∞.
^èŒ ´ QÆ∞é]ÑÙ¨ ã¨He˜ O`«ÖÏ LO_»∞#∞. 2. =∞`«OQÆ=Úx, J~°∞#˚ ∞_»∞,HÀÇ¨Ïà◊√_»∞ Hõeã≤ =∞~îº° `åà◊=Ú#∞
x ´ U#∞QÆ∞ Ñ¶∞‘ OHÍ~°=ÚÖÏ LO_»∞#∞. U~°Ê~°z<å~°∞.
3.PO[<ÕÜÚ« _»∞, ‰õΩOÉè*í ’Ñ≤(JQÆãºÎ¨ =∞Ç¨Ïi¬) Ü«∂[˝=Å∞¯º_»∞
ã¨Ñã
Î¨ fi¨ ~°=ÚÅ∞ Ñ¨Ù\˜#ì n=ÙÅ∞ Hõeã≤ ~°∂Ñ¨H` õ åà◊=Ú
ã¨ ´ [O|∂nfiÑ¨=Ú 4. #Onâ◊fi~°∞_»∞, Éè~í ` ° ∞« _»∞, â∫#HÍk=Úx Hõeã≤ ~°≠OÃÑ
i ´ âßYnfiÑ¨=Ú `åà◊=Ú
QÆ ´ ‰õΩâ◊ nfiÑ¨=Ú 5.xâßK«~Ñ° u¨ (~å=}Ïã¨∞~°∞_»∞) „|Ç¨Ï‡^Õ=Ù_»∞, â◊OYáêÅ‰õΩ_»∞
=∞ ´ „H“OK« nfiÑ¨=Ú Hõeã≤ „uÑ¨Ù@`åà◊=Ú<Õ Pk`åà◊=∞x ‰õÄ_® JO^Œ∞~°∞.
Ñ¨ ´ âßÅ‡b nfiÑ¨=Ú 6. |eK«„Hõ=iÎ, ^Õ"OÕ „^Œ∞_»∞, ‰õΩ=∂~°™êfiq∞ Hõeã≤ J@`åà◊=Ú.
^èŒ ´ âıfi`« nfiÑ¨=Ú 7. ÃÑ·# K≥ÑÊ≤ # ÃÑ^ŒÅÌ JO^Œi J#∞=∞u „Ñ¨HÍ~°=Ú UHõ`åà◊=Ú
x ´ Ñ¨Ù+¨¯~° nfiÑ¨=Ú Jx K≥ÑÊ≤ <å~°∞.
10
`åà◊=ÚÅ Ü≥ÚHõ¯ +¨_O» QÆ=ÚÅ∞
+¨_O» QÆ=ÚÅ ¿Ñ~°∞¡ JOQÆãO¨ [˝Å∞ JHõΔ~°HÍÅ=Ú
J#∞„^è∞Œ `«=Ú U 1
„^è∞Œ `«=Ú O 2
ÅÑ¶Ú¨ =Ù I 4
QÆ∞~°∞=Ù S 8
Ñ¶Ù¨ `
¡ =« Ú S
S 16
HÍHõáê^Œ=Ú { 24
J#∞„^è∞Œ `«=Ú – J~°K÷ O« „^Œ∞x =Öˇ #∞O_»∞#∞.
„^è∞Œ `«=Ú – =ÅÜ«∂HÍ~°=ÚQÆ #∞O_»∞#∞.
ÅÑ¶Ú¨ =Ù – J~°É÷ Ï}=Ú =Öˇ #∞O_»∞#∞.
QÆ∞~°∞=Ù – Z‰õΩ¯ÃÑ\˜#ì qÅ∞¡=Öˇ #∞O_»∞#∞.
Ñ¶Ù¨ `¡ =« Ú – tY~° ~ˆ Y`À QÆ∂_ç# QÆ∞~°∞=Ù =Öˇ LO_»∞#∞.
HÍHõáê^Œ=Ú – Ç¨ÏOã¨áê^Œ=Ú=Öˇ LO_»∞#∞.
11

*Ï`«∞Å q=~°}
K«`∞« ~°„â◊ u„â◊q∞„âß YO_»ãû¨ OH©~‚° Hõã^Î̈ •è
ÑÖK«^•è *Ï`«Ü∞« ã¨û~ˆ fi`«`û« fi ~°∂ÑÖ x~°∂Ñ¨º`Õ II
*Ï`«∞Å ¿Ñ~°∞¡ JHõ~Δ =° ÚÅ∞
K«`∞« ~°„ã¨=Ú 4
u„â◊=Ú 3
YO_»=Ú 5
q∞„â◊=∞=Ú 7
ãÖH©~=‚° Ú 9
„|Ç¨Ï‡, Hõ„Δ uÜ«∞, "≥â· º◊ , â◊¥„^Œ, ãÖH©~=‚° Ú, J<≥_ç J"åO`«~° *Ï`«∞Å „Ñ¨HÍ~°=Ú K«`∞« ~°„â◊*Ïu „|Ç¨Ï‡*ÏuQÍ ZOK«|_≥#∞. „|Ç¨Ï‡
K«`∞« ~°∞‡Y∞_»∞ JQÆ∞@ =Å# K«`∞« ~°„â◊*Ïu U~°Ê_≥#∞. K«`∞« ~°=Ú JO>Ë <åÅ∞QÆ∞ Hõ#∞Hõ nxH˜ 4 JHõ~Δ =° ÚÅ ÅÑ¶Ú¨ HÍÅ=∞Ü≥∞º#∞. K«`∞« ~°„â◊=Ú#∞
3`À nxH˜ QÆ∞}ÕK«QÍ 12 =K«∞Û#∞. nxx 4 áêà◊√§ KÕÜ∞« QÍ XH˘¯Hõ¯ ^•xH˜ 3 JHõ~Δ =° ÚÅ∞ U~°Ê_ç#qQÍ# u„â◊*ÏuH˜ 3 JHõ~Δ =° ÚÅÜ≥∞º#∞.
K«`∞« ~°„â◊=Ú 4 u„â◊=Ú 3 HõÅ∞Ñ¨QÍ q∞„â◊*ÏuH˜ 7 JHõ~Δ =° ÚÖÏÜ≥∞#∞. q∞„â◊=∞=Ú 7 u„â◊=∞=Ú 3 HõÅ∞Ñ¨QÍ 10. PÑ¨k ã¨QOÆ KÕÜ∞« QÍ 5
=K≥Û#∞ JkÜÕ∞ YO_»*Ïu JQÆ∞#∞. K«`∞« ~°„â◊=Ú 4 u„â◊=∞O 3 q∞„â◊=∞O 7 HõeÑ≤ nxÖ’ YO_»=Ú 5 YO_çOz# ãÖH©~=‚° Ú 9 JHõ~Δ =° ÚÅ
ÅÑ¶Ú¨ HÍÅ=∞~Ú#k. D q^èOŒ QÍ 5 *Ï`«∞Å∞ U~°Ê_ç#q.
12
`åà◊=Ú#‰õΩ QÆÅ *Ï`«∞Å∞
*Ï`«∞Å ¿Ñ~°∞¡ 5 JHõ~Δ =° ÚÅ∞
K«`«∞~°„ã¨*Ïu – 4
u„â◊*Ïu – 3
q∞„â◊*Ïu – 7
YO_»*Ïu – 5
ãÖH©~°‚*Ïu – 9 ã¨Ñ` Î¨ åà◊=ÚÅ∞ S^Œ∞*Ï`«∞ÅKÕ =ÚÑ¨Êk S^Œ∞`åà◊=ÚÅ∞ U~°Ê_ç#q. Jq
`åà◊=ÚÅ JOQÆ K«`∞« ~°„ã¨=Ú u„â◊=Ú q∞„â◊=Ú YO_»=Ú ãÖH©~=‚° Ú
ãÖYº ¿Ñ~°∞¡ ™œO[˝Å∞ ãÖYº ¿Ñ~°∞¡ ãÖYº ¿Ñ~°∞¡ ãÖYº ¿Ñ~°∞¡ ãÖYº ¿Ñ~°∞¡ ãÖYº ¿Ñ~°∞¡
1 „^è∞Œ ==Ú 1011 14 NHõ~° 11 =∞}˜ 23 Ñ¨Ó~°‚ 17 „Ñ¨=∂} 29 Éè∞í =#
2 =∞~îº° =Ú 101 10 ã¨=∞ 8 ™ê~° 16 Ln~°‚ 12 L^ŒÜ∞« 20 ~å=
3 ~°∂Ñ¨H=õ Ú 01 6 ÑüÎ 5 K«„Hõ 9 ‰õΩÅ 7 ~å[ 11 aO^Œ∞
4 ~°≠OÑ¨ 1U0 7 =∞^è∞Œ ~° 6 HõÔŒ | 10 ã¨∞~° 8 K«} 12 Hõ^Œ
5 „uÑ¨Ù@(Pk) 100 8 Pk 7 â◊O 11 bÅ 9 ^Œ∞+¨¯~° 13 Éè’QÆ
6 J@ 1100 12 ÖËY 10 QÆ∞Ñ¨Î 18 Ö’Ü«∞ 14 q^Œà◊ 22 nè~°
7 UHõ`åà◊=Ú 1 4 =∂# 3 ã¨∞^èŒ 7 ~åQÆ 5 ~°`« 9 =ã¨∞
13

ã¨Ñã
Î̈ fi¨ ~° Éè^Ë =
Œ ÚÅ∞
''ã¨, i, QÆ, =∞, Ñ¨, ^è,Œ x—— J#∞ ã¨ÑãÎ¨ fi¨ ~°=ÚÅ∞ Ñ¨^ÇŒ ¨ ~°∞ Éè^Ë =Œ ÚÅÜ≥∞º#∞ Jq.
ãÖYº QÆ∞~°∞Î
ã¨ 1 +¨_=˚» ∞=Ú +¨
i 2 â◊√^Œ|ú Ú+¨É=íè Ú â◊√II|ÚII
3 K«`∞« „â◊√u |Ú+¨Éèí=Ú K«II|ÚII
4 +¨„@∞Ûùu |Ú+¨É=íè Ú +ÏI|ÚII
QÆ 5 â◊√^ŒQú ÍO^è•~°=Ú â◊√IIQÍOII
6 ™ê^è•~°}QÍO^è•~°=Ú ™êIIQÍOII
7 JO`«~°QÍO^è•~°=Ú JOIIQÍOII
=∞ 8 â◊√^Œ=ú ∞^èºŒ =∞=Ú â◊√II=∞II
9 „Ñü =∞^èºŒ =∞=Ú „ÑÏI=∞II
Ñ¨ 10 ÑÖK«=∞=Ú ÑÏI
^èŒ 11 â◊√^Œ^ú =·≥è `«=Ú â◊√II^èI·≥ I
12 K«`∞« „â◊√u^è=·≥ `«=Ú K«II^èI·≥ I
13 +¨„@∞Ûùu^è=·≥ `«=Ú +ÏI^è≥·II
x 14 â◊√^Œxú ëê^Œ=Ú â◊√IIxII
15 HÔ t· H˜xëê^Œ=Ú ÔH·IIxII
16 HÍHõexëê^Œ=Ú HÍIIxII
14
<å^Œ=Ú:– w`«=Ú, ã¨fi~°=Ú, ~åQÆ=Ú, D =¸_»∞ <å^Œ=Ú#∞ q_çz Ü«ÚO_»=Ù Hõ#∞Hõ Wq <å^•`«‡Hõ=Ú. <å^Œ=Ú =Å# JHõ~Δ =° Ú,
JHõ~Δ =° ÚKÕ Ñ¨^=Œ Ú, Ñ¨^=Œ ÚKÕ "åHõº=Ú, "åHõº=ÚKÕ Ö’Hõ=º=Ç¨~°=Ú#∞ JQÆ∞@ =Å# Ü«∂=[˚Q` Æ ∞« Î <å^•nè#=Ú. J@∞=O\˜ <å^Œ=Ú
Láêã≤OK«∞@ÜÕ∞ „|Ç¨Ï‡, q+¨μ,‚ =∞¿ÇÏâ◊fi~°∞Å∞ =ÚQÆ∞~æ ∞° #∞ Láêã≤OÑ¨|_ç# "å~°Q∞Æ K«∞<åfl~°∞. QÆ#∞Hõ D „u=¸~°∞ÅÎ ∞#∂fl <å^•`«‡‰õΩÅ∞.
<å^Œ =∞#∞ ~Ô O_»∞ JHõ~Δ =° ÚÅÖ’ ''#—— J#∞ JHõ~Δ =° Ú „áê}=∞x, ''^Œ——J#∞ JHõ~Δ =° Ú Jyfl ~°∂Ñ¨=∞x K≥ÑÊ¨ |_ç#k. D HÍ~°}O KÕ`«
„áê}ÏQÆ∞flÅ Ü≥ÚHõ¯ ãÖÜ≥∂QÆ=Ú=Å# <å^Œ=∞#∞ â◊|=Ì ∞Ü≥∞º#∞. D <å^Œ=Ú Ç¨Ï$^ŒÜ∞« =∞O^Œ∞ '=∞O„^Œ— =∞xÜ«Ú HõO~î=° ∞O^Œ∞ ''=∞^èºŒ ——
=∞xÜ«Ú, =¸~°ú =∞O^Œ∞ ''`å~°—— =∞xÜ«Ú K≥ÑÊ¨ |_≥#∞. Hõ#∞Hõ gxH˜ =∞O„^Œ, =∞^èºŒ , `å~°=ÚÅx ¿Ñ~°∞ HõÅ^Œ∞.^•fiqOâ◊u„â◊√`«∞Å∞ J#QÍ
22 „â◊√`«∞Å∞.nÑ¨,Î PÜ«∞`«, Hõ~∞° }, =∞$^Œ∞, =∞^èºŒ Jxâ◊√$u 5*Ï`«∞Å∞. P*Ï`«∞Å∞ 22 Éè^Ë •Öˇã· Ñ¨ ãÎ¨ fi¨ ~°=ÚÅÜ«∞O^Œ∞Hõey Ü«ÚO_»∞#∞ Jq.
ãÖYº ã¨ÑãÎ¨ fi¨ ~°=ÚÅ∞ „â◊√`«∞Å∞ *Ï`«∞Å∞ ãÖYº ã¨ÑãÎ¨ fi¨ ~°=ÚÅ∞ „â◊√`«∞Å∞ *Ï`«∞Å∞
1 II f„= nÑ¨Î 12 II „Ñ‘u =∞$^Œ∞
2 II ‰õΩ=Ú^Œfiu PÜ«∞`« 13 =∞ =∂~° ˚ x =∞^èºŒ
3 II =∞O^Œ =∞$^Œ∞ 14 II H˜Δu =∞$^Œ∞
4 ã¨ KèO« ^À=u =∞^èºŒ 15 II ~°HõÎ =∞^èºŒ
5 II ^ŒÜ∂« =u Hõ~∞° } 16 II ãÖnÑ≤x PÜ«∞`«
6 II ~°O[x =∞^èºŒ 17 Ñ¨ JÖÏÑ≤ x Hõ~∞° }
7 i ~°uHõ =∞$^Œ∞ 18 II =∞^ŒOu Hõ~∞° }
8 II ~“„k nÑÎ̈ 19 II ~ÀÇ≤Ï}˜ PÜ«∞`«
9 QÆ „HÀ^èŒ PÜ«∞`« 20 ^èŒ ~°=∞º =∞^èºŒ
10 II =„lHõ nÑ¨Î 21 II L„QÆ nÑ¨ Î
11 II „Ñ¨™êi}˜ PÜ«∞`« 22 x HΔÀaè}˜ =∞^èºŒ
15

+¨_Õƒù^Œ=ÚÅ∞
1. ëê_»=O:– ãïQÆ=∞Ñ¨^–Œè ã¨ÑãÎ¨ fi¨ ~åÅÖ’ XHõ ã¨fi~°O Ö’Ñ≤OK«∞@ ''x——
2. B_»=O:– ãïQÆ=∞Ñ¨ – ~Ô O_»∞ ã¨fi~åÅ∞ Ö’Ñ≤OK«∞@ Jq ''^è,Œ x——
3. ã¨fi~åO`«O:– ãïQÆ=∞ – =¸_»∞ ã¨fi~åÅ∞ Ö’Ñ≤OK«∞@ ''Ñ¨,^è,Œ x——Å∞ Ö’Ñ≤Oz#q.
4. ™êq∞HõO:– ãïQÆ – <åÅ∞QÆ∞ ã¨fi~åÅ∞ Ö’Ñ≤OK«∞@ Jq ''=∞,Ñ¨,^è,Œ x——.
5. QÍkèHOõ :– ãï – J~Ú^Œ∞ ã¨fi~åÅ∞ Ö’Ñ≤OK«∞@, Jq ''QÆ,=∞,Ñ¨,^è,Œ x——Å∞ Ö’Ñ≤Oz#q.
6. JiÛHõO:– ã¨– P~°∞ ã¨fi~åÅ∞ Ö’Ñ≤Oz#q. JqÜÕ∞ ''i,QÆ,=∞,Ñ¨,^è,Œ x——.
~åQÆ=Ú J#QÍ ã¨fi~° =~°=‚ ÚÅKÕ JÅOHõiOK«|_ç [#∞Å z`«=Î Ú#‰õΩ ~°O[Hõ"∞≥ #ÿ ^èfiŒ x qâı+=¨ Ú#∞ ~åQÆ=Ú J#|_»∞#∞.
ã¨ÑãÎ¨ fi¨ ~°=ÚÅÖ’ XHõ ã¨fi~°O q_»z q∞ye# P~°∞ ã¨fi~åÅ`À QÍx, ~Ô O_»∞ q_»z `«H¯˜ # S^Œ∞ã¨fi~åÅ`À QÍx ~åQÆO áê_»=K«∞Û. =¸_»∞
ã¨fi~åÅ∞ q_»z q∞ye# <åÅ∞QÆ∞ ã¨fi~åÅ`À ~åQÆ=Ú#∞ áê_»‰Äõ _»^∞Œ .
P~ÀÇ¨Ï},J=~ÀÇ¨Ï}
ã¨fi~°=ÚÅ#∞ „Hõ=∞=ÚQÍ ÃÇÏK«∞ÛK«∂ áÈ=Ù#x P~ÀÇ¨Ï}=∞x, J>Ë¡ `«Q∞Æ `
æ ∂« =K«∞Û#k J=~ÀÇ¨Ï}=∞x K≥ÑÊ¨ |_»∞#∞.
~åQÆÉ^
Ëè =Œ ÚÅ∞
1. ãÖÑ¨Ó~°~‚ åQÆO:– ã¨ÑãÎ¨ fi¨ ~åÅ∞ HõÅk.
P~ÀÇ¨Ï}=Ú–ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨
J=~ÀÇ¨Ï}=Ú–ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨
16
2. ãÖÑ¨Ó~°ë‚ ê_»==Ú:– J=~ÀÇ¨Ï} =∞O^Œ∞ XHõ ã¨fi~°OÖ’Ñ¨=Ú
P~ÀÇ¨Ï– ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨
J=~À– ã¨x^èÑŒ Q¨ iÆ ã¨
3. ãÖÑ¨Ó~°‚ B_»==Ú:– J=~ÀÇ¨Ï}Ü«∞O^Œ∞ 2 ã¨fi~åÅ∞ Ö’Ñ¨=Ú QÆÅ^Œ∞
P~ÀÇ¨Ï–ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨
J=~À–ãï=∞Ñ¨^ãŒè ¨
4. ëê_»=ãÖÑ¨Ó~°=‚ Ú:– P~ÀÇ¨Ï}=Ú#O^Œ∞ XHõ ã¨fi~°OÖ’Ñ¨=Ú
P~ÀÇ¨Ï – ãïQÆÑ^¨ xŒè ã¨
J=~À – ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨
5. ëê_»==Ú:– P~ÀÇ¨Ï}, J=~ÀÇ¨Ï}Å Ü«∞O^Œ∞ XH˘¯Hõ¯ ã¨fi~°OÖ’Ñ¨=Ú QÆÅk
P~ÀÇ¨Ï– ãïQÆÑx¨ ã¨
J=~À – ã¨x^èÑŒ Q¨ iÆ ã¨
6. ëê_»= B_»==Ú:– P~ÀÇ¨Ï}=∞O^Œ∞ XHõ ã¨fi~°O J=~ÀÇ¨Ï} =∞O^Œ∞ ~Ô O_»∞ ã¨fi~åÅ∞ Ö’ÑÖ QÆÅk.
P~ÀÇ¨Ï–ãïQÆÑ^¨ xŒè ã¨
J=~À– ã¨^ÑŒè Q¨ iÆ ã¨
7.*∫_»= ãÖÑ¨Ó~°=‚ Ú:– P~ÀÇ¨Ï}=∞O^Œ∞ ~Ô O_»∞ ã¨fi~åÅ∞ Ö’Ñ¨=Ú QÆÅk
P~ÀÇ¨Ï – ãïQÆÑ^¨ ãŒè ¨
J=~À – ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆÑi¨ ã¨
17

8. B_»=ëê_»==Ú:– P~ÀÇ¨Ï}=∞O^Œ∞ ~Ô O_»∞ J=~ÀÇ¨Ï}=∞O^Œ∞ XHõ ã¨fi~°OÖ’Ñ¨=Ú QÆÅk
P~ÀÇ¨Ï – ãïQÆ=∞Ñ¨^ãŒè ¨
J=~À – ã¨^ÑŒè =¨ ∞QÆiã¨
9.B_»==Ú:– P~ÀÇ¨Ï},J=~ÀÇ¨Ï}ÅÜ«∞O^Œ∞ ~Ô O_Õã≤ ã¨fi~°=ÚÅ∞ Ö’Ñ¨=Ú QÆÅk.
P~ÀÇ¨Ï– ãï=∞Ñ¨^ãŒè ¨
J=~À – ã¨^ÑŒè =¨ ∞iã¨
W@∞¡ `˘q∞‡k q^è•Å∞QÍ ~åQÆ=ÚÅ∞ #_»∞K«∞#∞. WqHÍHõ =∞iH˘xfl =„Hõ~åQÆ=ÚÅ∞ HõÅ=Ù. J#QÍ ã¨fi~°=ÚÅ∞ `å~°∞=∂~°∞QÍ#∞Oz
áê_»∞@, Jq ~ÚxflÜ«∞x xâ◊Û~ÚOK«∞@‰õΩ gÅ∞ ÖË^∞Œ .
L^•:–
P~ÀÇ¨Ï} J=~ÀÇ¨Ï}
1. ã¨=∞QÆ=∞^èxŒ ã¨ – ã¨x^è=Œ ∞QÆã¨
2. ã¨Q=Æ ∞QÆÑ^¨ ãŒè ¨ – ã¨^ÑŒè =¨ ∞iQÆiã¨
3. ãïQÆi=∞Ñ¨^ãŒè ¨ – ã¨x^èxŒ Ñ¨=∞iã¨
WÖÏˆQ ÖˇH¯õ ÖË#xfl q^è•Å ~åQÆ=ÚÅ∞ [xOÑ¨QÅÆ =Ù.
18
~åQÆãÖYº
~åQÍÅ∞ 32. JO^Œ∞ Ñ¨Ù~°∞+¨~åQÍÅ∞ 8 „ã‘Î ~åQÍÅ∞ 24 HõÅ=Ù. XH˘¯Hõ¯ Ñ¨Ù~°∞+¨ ~åQÆ=Ú#‰õΩ =ÚQÆ∞~ˆæ ã≤ ÉèÏ~°ºÅ∞QÍ „ã‘Î ~åQÆ=ÚÅ∞#flq.
ãÖYº Ñ¨Ù~°∞+¨~åQÆ=ÚÅ∞ "åx ÉèÏ~°ºÅQÆ∞ „ã‘Î ~åQÆ=ÚÅ∞
1 Éè~·ˇ q° ^Õ=„H˜Ü∞« "Õ∞Ñ¶∞¨ ~°Ol ‰õΩ~°Ol
2 Éè∂í áêà◊=Ú aÅÇ¨Ïi =∞ÅÇ¨Ïi ÉèÏO_ç
3 N~åQÆ=Ú PO^èÀo ÉèíÖÏ¡u ™êÇ¨ïo
4 Ñ¶¨Å=∞O[i ^Õt =ÚMÏi Åe`«
5 =ãÖ`«=Ú ~å=∞„Ñ≤Ü∞« =~åo Q“à◊
6 =∂à◊q QÆ∞O_»„H˜Ü«∞ Ñ¶¨¸~°˚i Éè∫o
7 |OQÍà◊=Ú HõÖÏº}˜ PÇ‘Ïi ™ê"Õi
8 <å@ Ñ¶∞¨ O\Ï~°=Ú HÍOÉè’l â◊OHõ~åÉè~í }
° =Ú
D 32 ~åQÍÅ∞ HÍHõ J<ÕHõ ~åQÍÅ∞ HõÅ=Ù. ~åQÍÅ∞ U~°Ê_»∞@‰õΩ ã¨fi~°É^Ëè •Å∞ HÍ~°}=Ú. |∞∞+¨É,íè QÍO^è•~°, ^è=·≥ `«, xëê^Œ=ÚÅ‰õΩ 3,
=∞^èºŒ =∂xH˜ 2, +¨_=˚» ∞, ÑÖK«=∞=ÚÅ‰õΩ XH˘¯Hõ¯\˜ K˘Ñ¨C# "≥Ú`«OÎ 16 ã¨fi~°É^Ëè •ÅÜ≥∞º#∞. +¨_=˚» ∞, ÑÖK«=∂Å‰õΩ ã¨fi~°É^Ëè •Å∞ ÖË=Ù.
''iQÆ=∞^èxŒ —— D 5 ã¨fi~åÅ‰õΩ 14 ã¨fi~°É^Ëè •Å∞ ÃÇÏzÛOÑ¨QÍ 72 ~åQÆ=ÚÅ∞ [xOz#q.
ãïQÆ´ ãïQÆ, ã¨QiÆ , iã¨Q,Æ iQÆã,¨ QÆiã¨, QÆãi¨ W@∞¡ 6 Éè^Ë •ÅÜ≥∞º#∞. ^è=·≥ `«O Ü≥ÚHõ¯3, xëê^ŒO Ü≥ÚHõ¯ 3 "≥Ú`«OÎ 6 Éè^Ë •ÅÜ≥∞º#∞.
D 6 Éè^Ë •Å∞ |∞∞+¨É,íè QÍO^è•~åÅ‰õΩ XH˘¯Hõ¯\˜H˜ 3 K˘Ñ¨C# 6 Éè^Ë •Å`À ÃÇÏzÛOÑ¨QÍ ( 6˛6´ 36) 36 Éè^Ë •Å~Ú#q. D 36
19
10

=∞^èºŒ =∞O Ü≥ÚHõ¯ 2 ã¨fi~°É^Ëè •ÅKÕ ÃÇÏzÛOÑ¨QÍ (36˛2´72) 72 Éè^Ë •ÅÜ≥∞º#∞. D 72#∞ "Õ∞à◊H~õ ~Î° åQÍÅx, [#Hõ~åQÍÅx, ãÖÑ¨Ó~°~‚ åQÍÅx
Ñ≤Å∞=|_»∞K«∞#flq. WqQÍHõ =∞iH˘xfl [#º ~åQÍÅx, ã¨ãO¨ Ñ¨Ó~°~‚ åQÍÅx HõÅ=Ù. D 72 ~åQÍÖ’¡ XH˘¯Hõ¯^•xÜ«∞O^Œe XHõ\˜ ÖËHõ
~Ô O_»∞ ã¨fi~åÅ∞ qi˚OK«∞K«∞ ÃÇÏzÛOÑ¨QÍ HõÅ∞QÆ∞K«∞#flq. L^• :– ''x^èÑŒ =¨ ∞QÆi—— J#∞ ã¨fi~åÅ∞ XH˘¯Hõ¯\˜ =i˚OÑ¨QÍ 6 Éè^Ë •ÅÜ≥∞º#∞.
1) x^èÑŒ =¨ ∞QÆi 2) ^èÑŒ =¨ ∞QÆi 3) Ñ¨=∞QÆi 4) =∞QÆi 5) QÆi 6) i WO^Œ∞ 2 JHõ~Δ åÅ∞ =i˚OÑ¨QÍ 15 Éè^Ë •Å∞ JQÆ∞K«∞#flq.
1) Ñ¨=∞QÆi 2) ^è=Œ ∞QÆi 3) x=∞QÆi 4) ^èÑŒ Q¨ iÆ 5) xÑ¨QiÆ 6) x^èQŒ iÆ 7) ^èÑŒ =¨ ∞i 8)xÑ¨=∞i 9) x^è=Œ ∞i 10) x^èÑŒ i¨ 11) ^èÑŒ =¨ ∞QÆ 12)
xÑ¨=∞QÆ 13) x^è=Œ ∞QÆ 14) x^èÑŒ Q¨ Æ 15)x^èÑŒ =¨ ∞
"≥Ú^Œ@ ãÖÑ¨Ó~°O‚ QÍ L#fl Éè^Ë "Œ Ú≥ Hõ\Ã˜ Ñ· 6, q∞ye# 15 (1{6{15´22) "≥Ú`«OÎ HõeÑ≤ 22 Éè^Ë •Å∞ U~°Ê_»∞K«∞#flq. D 22 Ö’
XHõ^•xfl P~ÀÇ¨Ï}=∞O^Œ∞ xeÑ≤ J=~ÀÇ¨Ï}=∞O^Œ∞ 22 Éè^Ë •Å∞ KÕiÛ#KÀ 22 ~åQÍÅ∞ U~°Ê_»∞#∞. W\Ï¡ 22 Éè^Ë •Ö’¡ XH˘¯Hõ¯^•xfl
P~ÀÇ¨Ï}=∞O^Œ∞ ÃÑ\˜ì J=~ÀÇ¨Ï}=∞O^Œ∞ „Ñü^•xH˜ 22 Éè^Ë •Å∞ HõeÊOz#KÀ XHõ "Õ∞à◊H~õ Ü Î° ∞« O^Œ∞ (22˛22´484) 484 ~åQÍÅ∞
U~°Ê_≥#∞. J\Ï¡ 72 "Õ∞à◊H~õ ÅÎ° Ü«∞O^Œ∞ (484˛72´ 34848) 34848 ~åQÍÅ∞ HõÅ∞QÆ∞K«∞#flq. "≥Ú^Œ\˜ 72 [#Hõ~åQÍÅxÜ«Ú, q∞ye#=xfl
=#º~åQÍÅx Ñ≤Å=|_»∞K«∞#flq.
[#Hõ~åQÆ<å=∂HõΔ~°xÜ«∞=∞=Ú
WO^Œ∞ 1) Hõ Y QÆ Ñ¶∞¨ V K« Kè« [ ~°≠
1 2 3 4 5 6 7 8 9
2) @ ~î° _» _è» } `« ^äŒ ^Œ ^èŒ
1 2 3 4 5 6 7 8 9
20
3) Ñ¨ Ñ¶¨ | Éèí =∞
1 2 3 4 5
4) Ü«∞ ~° Å = â◊ +¨ ã¨ Ç¨Ï
1 2 3 4 5 6 7 8
5 #–
0
D JHõ~Δ åÅ∞ JOÔHÅ#∞ |\˜ì [#Hõ~åQÆ=Ú Ü≥∞<Àfl "Õ∞à◊H~õ Ü Î° ∞« QÆ∞K«∞#fl^À `≥Å∞ã¨∞H˘x#QÍx Ü«∂ "Õ∞à◊H~õ Î° ~åQÆ=Ú#‰õΩ LO_»∞
â◊$`«∞Å#∞ `≥Å∞ã¨∞H˘#∞@ ^Œ∞~°É¡ =íè Ú. JO^Œ∞KÕ 72 "Õ∞à◊H~õ ~Î° åQÍÅÖ’ XHõ ~åQÆO Ü≥ÚHõ¯ ãÖYº#∞ `≥Å∞ã¨∞H˘#∞@ Z@¡#QÍ.
1) [ÖÏ~°=‚ =Ú J#∞ ~åQÆ=Ú#‰õΩ "Õ∞à◊H~õ Î° ãÖYº
[– D JHõ~Δ O° "≥Ú^Œ\ ˜ =~°∞ã¨Ö’ 8= ãÖYº HõÅk. Hõ#∞Hõ nxfl XHõ@¡ ™ê÷#=∞O^Œ∞ LOK«=Öˇ#∞.
ÖÏ– D JHõ~Δ åxH˜ n~°…=Ú#∞ `˘ÅyOz# ''Å—— JQÆ∞K«∞#flk. Wk <åÅæ==~°∞ã¨Ö’ 3 = JHõ~Δ O° . nxfl ‰õÄ_»
Ñ¨^∞Œ Å ™ê÷#OÖ’ LOz ÖˇH¯˜ Oz#KÀ 38 JQÆ∞K«∞#flk.
[ÖÏ~°=‚ =∞#∞ ~åQÆ=Ú 38= "Õ∞à◊ Hõ~Î° JQÆ∞K«∞#flk.
2) =∂~° ~°O[x J#∞ ~åQÆ=Ú#‰õΩ
=∂– D JHõ~Δ åxH˜ n~°…O `˘ÅyOz# '=∞—JQÆ∞#∞. Wk 3 = =~°∞ã¨Ö’x 5= ãÖYº. Wk XHõ@¡ ™ê÷#=∞O^Œ∞
LOK«=Öˇ#∞.
~°– D JHõ~Δ O° <åÅæ= =~°∞ã¨Ö’x 2= ãÖYº nxfl Ñ¨^∞Œ Å ™ê÷#=Ú# LOz# 25 JQÆ∞#∞.
=∂~° ~°O[x J#∞ ~åQÆO 25 = "Õ∞à◊H~õ Î° JQÆ∞K«∞#flk.
21
11

~åQÆO Ü≥ÚHõ¯ "≥Ú^Œ\˜ 2 JHõ~Δ åÅH˜ n~°…=Ú, U`«fi=Ú, S`«fiÎ =Ú, QÆ∞_ç, H˘=Ú‡Å∞ f¿ãã≤ JHõ~Δ åÅ#∞ JOÔH#∞ |\˜ì ~åQÆ=Ú#∞
`≥Å∞ã¨∞H˘#=Öˇ#∞. „Ñ¨^=Œä ∞, kfiuÜ«∂Hõ~Δ åÅÖ’ ãÖÜ«ÚHÍÎH~Δõ =° ÚÅ∞ QÆÅÑ¨C_»∞ P ãÖÜ«ÚHÍÎH~Δõ åÅÖ’ ~Ô O_»= JHõ~Δ ã° O¨ Yº<Õ „QÆÇÏ≤ OÑ¨=ÅÜ«Ú#∞.
L^•:– +¨_fiç ^è,Œ =∂~°}
æ ,˜ ^è~Œ ‡° =u, WO^Œe =HÍ~° =∞Hõ~å=ÚÅ ãÖYºÅ<Õ „QÆÇÏ≤ OÑ¨=ÅÜ«Ú#∞.
HÍx 16 K«„Hõ"åHõO 48 k=º=∞}˜, 54 qâ◊fiOÉè~í ,° 55 âßº=∞ÖÏOy 68 *’ºuã¨fi~°∂Ñ≤}˜ J#∞ ~åQÍÅ‰õΩ =∂„`«O "≥Ú^Œ\˜ JHõ~Δ åÅ
ãÖYº<Õ J#QÍ 16 HõHÍ~°=Ú 48 =HÍ~°=ÚÅ#∞ „QÆÇÏ≤ OÑ¨=ÅÜ«Ú#∞.
D q^èOŒ QÍ ~åQÆ=ÚÅxfl\˜H˜ ‰õÄ_® Jk U "Õ∞à◊H~õ Ü Î° ∂≥ ‰õÄ_® „QÆÇÏ≤ OÑ¨=K«∞Û#∞.
72 "Õ∞à◊H~õ ÅÎ° Ñ¨\Hì̃ õ
K«„Hõ=ÚÅ∞ "Õ∞à◊H~õ Î° â◊√^Œ=ú ∞^èºŒ =∞~åQÍÅ∞ i QÆ ^Œ x "Õ∞à◊H~õ ÅÎ° „Ñü=∞^èºŒ =∞~åQÍÅ∞ K«„Hõ=ÚÅ∞
ÅãÖYº ÅãÖYº
1 1 Hõ#HÍOy â◊√ â◊√ â◊√ â◊√ 37 ™êÅQÆ=Ú 7
2 ~°`åflOy â◊√ â◊√ â◊√ HÔ · 38 *ÏÖÏ~°=‚ =Ú
3 QÍ#=¸iÎ â◊√ â◊√ â◊√ HÍ 39 ~°≠ÏÅ=~åo
WO^Œ∞ 4 =#ã¨Êu â◊√ â◊√ K« HÔ · 40 #=h`« |∞∞+≤
5 =∂#=u â◊√ â◊√ K« HÍ 41 áê=x
6 `å#~°∂Ñ≤ â◊√ â◊√ +¨ HÍ 42 ~°ÑÚ¨¶ „Ñ≤Ü∞«
22
2 7 ¿ã<åÑü â◊√ ™ê â◊√ â◊√ 43 QÆ"åOÉè’k
8 Ç¨Ï#∞=∞`ÀÎ_ç â◊√ ™ê â◊√ HÔ · 44 Éè=í „Ñ≤Ü∞«
9 ^è#Õ ∞Hõ â◊√ ™ê â◊√ HÍ 45 â◊√ÉèÑí O¨ `«∞=~åo 8
<Õ„`« 10 <å@Hõ„Ñ≤Ü∞« â◊√ ™ê K« HÔ · 46 +¨_fiç ^è=Œ ∂iæ}˜
11 HÀH˜Å„Ñ≤Ü∞« â◊√ ™ê K« HÍ 47 ã¨∞=~å‚Oy =ã¨∞
12 ~°∂Ñ¨=u â◊√ ™ê +¨ HÍ 48 k=º=∞}˜
3 13 QÍÜ«∞Hõ„Ñ≤Ü∞« â◊√ JO â◊√ â◊√ 49 ^èŒ=àÏO|i
14 =‰õΩàÏÉèí~°}O â◊√ JO â◊√ ÔH· 50 <å=∞<å~åÜ«∞}˜ 9
15 =∂Ü«∂=∂à◊=Q“à◊ â◊√ JO â◊√ HÍ 51 HÍ=∞=i÷x
Jyfl 16 K«„Hõ"åHõO â◊√ JO K« HÔ · 52 ~å=∞„Ñ≤Ü∞« „|Ç¨Ï‡
17 ã¨∂~°ºHÍO`«=Ú â◊√ JO K« HÍ 53 QÆ=∞#„â◊=∞
18 Ç¨@HÍO|i â◊√ JO +¨ HÍ 54 qâ◊fiOÉèií
19 ~°≠OHÍ~°^èŒfix K« ™ê â◊√ â◊√ 55 âßº=∞ÖÏOy
4 20 Éè~·ˇ q° K« ™ê â◊√ HÔ · 56 +¨}∞‡Y„Ñ≤Ü∞« 10
"Õ^Œ 21 H©~"° å}˜ K« ™ê â◊√ HÍ 57 ã≤O¿ÇÏ‡O„^Œ=∞^èºŒ =∞ kt
22 Y~°ÇÏ¨ ~°„Ñ≤Ü∞« K« ™ê K« HÔ · 58 ¿ÇÏ=∞=u
23
12

23 Q“s=∞<ÀÇ¨Ïi K« ™ê K« HÍ 59 ^èŒ~°‡=u
24 =~°∞}„Ñ≤Ü∞« K« ™ê +¨ HÍ 60 hu=∞u
25 =∂~°~°O[x K« JO â◊√ â◊√ 61 HÍO`å=∞}˜
5 26 Kå~°∞Hˆ t K« JO â◊√ HÔ · 62 i+¨É„íè Ñ≤Ü∞« 11
ÉÏ} 27 ã¨~™° êOy K« JO â◊√ HÍ 63 Å`åOy
28 Ç¨ÏiHÍOÉè’l K« JO K« HÔ · 64 "åK«ãÊ¨ u ~°∞„^Œ
29 nè~â° O◊ Hõ~åÉè~í }
° O K« JO K« HÍ 65 "Õ∞K«HÖõ Ïº}˜
30 <åQÍ#Okx K« JO +¨ HÍ 66 z„`åO|i
6 31 Ü«∂QÆ„Ñ≤Ü∞« K« JO â◊√ â◊√ 67 ã¨∞K«i„`«
32 ~åQÆ=~°÷x K« JO â◊√ ÔH· 68 *’ºuã¨fi~°∂Ñ≤}˜ 12
|∞∞`«∞ 33 QÍOˆQÜ«∞Éèí∂+¨}˜ K« JO â◊√ HÍ 69 ^è•`«∞=~°úx Pk`«º
34 "åQÆnâè fi◊ i K« JO K« HÔ · 70 <åã≤HÍÉè∂í +¨}˜
35 â◊¥ex K« JO K« HÍ 71 HÀã¨Å=Ú
36 K«Å<å@ K« JO +¨ HÍ 72 ~°ãH≤ „õ Ñ≤Ü∞«
24
â◊√^Œ=
ú ∞^èºŒ =∞ [#º ~åQÆ=ÚÅ∞
1. Hõ#HÍOy–â◊√i–â◊√QÆ–â◊√=∞–Ñ¨–â◊√^è–Œ â◊√x
Hõ#HÍO|i ãïQÆ=∞Ñ¨^èŒx^èŒã¨ ã¨x^èŒÑ¨=∞QÆiQÆiã¨
H©iÎ„Ñ≤Ü«∞ ãï=∞Ñ¨^èŒã¨ ã¨x^èŒÑ¨=∞QÆiã¨
â◊√^Œú=ÚMÏi ãïQÆ=∞Ñ¨^èŒxã¨ ã¨x^èŒ=∞QÆiã¨
<åwâ◊fii ãïQÆ=∞Ñ¨^èŒã¨ ã¨^èŒÑ¨=∞QÆiã¨
=ÚHÍÎO|i ãïQÆ=∞Ñ¨xã¨ ã¨x^èŒ=∞QÆiã¨
"≥∂Ç¨Ï#=∞ÖÏ¡~°∞ ãïQÆ=∞^èŒx^èŒã¨ ã¨^èŒx^èŒÑ¨=∞QÆiã¨
Éè’QÆ zO`å=∞}˜ ãïÑ¨=∞Ñ¨^èŒxã¨ ã¨^èŒÑ¨=∞QÆiQÆiã¨
Y_»„æ Ñ≤Ü∞« ã¨QÆiQÆ=∞Ñ¨^èŒÑ¨xã¨ ã¨^èŒÑ¨^èŒ=∞QÆiã¨
`«áÈÖÏ¡ã≤x ã¨=∞iQÆ=∞Ñ¨^èŒxã¨ ã¨^èŒÑ¨QÆiã¨
2. ~°`åflOy– â◊√i–â◊√QÆ–â◊√=∞–Ñ¨–â◊√^è–Œ HÔ x·
¿Ñ¶∞#^Œ∞ºu ãï=∞Ñ¨^èŒxã¨ ã¨x^èŒ=∞QÆiã¨
i+¨ÉèÏOy ãï=∞Ñ¨^èŒxã¨ ã¨x^èŒÑ¨=∞QÆiã¨
Ñ¨Ù+¨Ê=ãÖ`«=Ú ãïQÆÑ¨=∞^èŒxã¨ ã¨^èŒxÑ¨=∞QÆiã¨
25
13

N=∞}˜ ãïQÆÑ¨^èŒã¨ ã¨x^èŒÑ¨QÆiã¨
=ãÖ`«Éèí∂áêÅ=Ú ãïQÆ=∞^èŒxã¨ ã¨x^èŒ=∞QÆiã¨
Q“iQÍO^è•i ã¨=∞iQÆ=∞Ñ¨^èŒx^èŒã¨ ã¨x^èŒÑ¨=∞QÆiã¨
Ñ¶¨∞O\Ï~°==Ú ãïã¨QÆ=∞Ñ¨xã¨ ã¨x^èŒÑ¨=∞QÆiã¨
[Ü«∞ã≤O^èŒ∞ ãïQÆ=∞Ñ¨ã¨ ã¨Ñ¨x^èŒ=∞QÆiã¨
=ãÖ`« =∞<ÀÇ¨Ïi ãïQÆ=∞^èŒxã¨ ã¨x^èŒ=∞QÆiã¨
r=~°O[x ãïQÆ=∞Ñ¨^èŒxã¨ ã¨^èŒÑ¨=∞QÆiã¨
3. QÍ#=¸iÎ–â◊√i–â◊√QÆ–â◊√=∞–Ñ¨–â◊√^è–Œ HÍx
™ê=∞=~åo ãï=∞Ñ¨^èŒxã¨ .ã¨x^èŒÑ¨=∞QÆiã¨
ã¨∞~°\˜=∞ÖÏ¡~°∞ ãï=∞Ñ¨xã¨ ã¨x^èŒÑ¨=∞QÆiã¨
d#fl ÑÖK«=∞=Ú ã¨QÆ=∞Ñ¨^èŒxã¨ ã¨x^èŒÑ¨=∞QÆiã¨
yiHõi‚Hõ ãï=∞Ñ¨^èŒxã¨ ã¨x^èŒÑ¨=∞QÆiã¨
Åe`«`À_ç ãïQÆ=∞Ñ¨ã¨ ã¨x^èŒ=∞QÆiã¨
™ê~°OQÆÅe`« ãïQÆ=∞i=∞Ñ¨xã¨ ã¨x^èŒÑ¨=∞iã¨
KèåÜ«∂Q“à◊ ãïQÆi=∞Ñ¨^èŒxã¨ ã¨^èŒxÑ¨=∞QÆiã¨
=∞OQÆà◊Q“i ã¨=∞Ñ¨^èŒxã¨ ã¨xÑ¨^èŒ=∞QÆiã¨
26
4. =#ã¨Êu–â◊√i–â◊√QÆ–â◊√=∞–Ñ¨–K«^–Œè HÔ x· .
Hõ~å‚@Hõã¨∞~°\˜ ãïQÆ=∞Ñ¨^èŒã¨ ã¨x^èŒÑ¨=∞iã¨
ÉèÏ#∞=∞u ãïQÆi=∞Ñ¨ã¨ ã¨x^èŒÑ¨=∞QÆiã¨
~°™ê=o ãï=∞Ñ¨^èŒxã¨ ã¨^èŒÑ¨=∞iã¨
ã¨∞~°Éèí∂+¨}˜ ãïQÆ=∞Ñ¨ã¨ ã¨x^èŒxÑ¨=∞iÑ¨
bÖÏ~°O[x ã¨=∞iQÆ=∞Ñ¨ã¨ ã¨x^èŒÑ¨=∞QÆiã¨
g~°q„Hõq∞ ãïQÆ=∞Ñ¨^èŒxã¨ ã¨xÑ¨^èŒ=∞QÆiã¨
ã¨∞QÍ„u ã¨=∞Ñ¨^èŒxã¨ ã¨^èŒÑ¨=∞QÆiã¨
âıfi`åO|i ãïQÆ=∞Ñ¨=∞^èŒxã¨ ã¨xÑ¨=∞QÆiã¨
5. =∂#=u–â◊√i–â◊√QÆ–â◊√=∞–Ñ¨–K«^–Œè HÍx
=∞<À~°O[x ãï=∞Ñ¨^èŒxã¨ ã¨x^èŒÑ¨=∞QÆiã¨
q∂#Ö’K«x ãïQÆ=∞Ñ¨^èŒxÑ¨ã¨ ã¨x^èŒ=∞QÆiã¨
=∞OQÆà◊^ÕtHõ ãïQÆ=∞Ñ¨x^èŒã¨ ã¨xÑ¨^èŒ=∞QÆiã¨
[Ü«∞™ê"Õi ã¨=∞iQÆ=∞Ñ¨^èŒx ^èŒÑ¨=∞QÆiã¨x™ê
Ñ¨Ó~°fiHõ#fl_» ãïQÆ=∞Ñ¨=∞Ñ¨ã¨ ã¨^èŒx^èŒÑ¨=∞QÆiã¨
27
14

Ñ¶¨∞#âßº=∞Å ã¨QÆ=∞Ñ¨^èŒã¨ ã¨x^èŒÑ¨=∞QÆiã¨
Ñ¨Ó~°fiã≤O^èŒ∞ ãïQÆ=∞Ñ¨ã¨xã¨ ã¨^èŒÑ¨=∞^èŒ=∞QÆiã¨
=∞OQÆà◊Éèí∂+¨}˜ Ñ¨^èŒã¨xãïQÆ=∞Ñ¨ =∞QÆiã¨x^èŒã¨
6. `å#~°∂Ñ≤–â◊√i–â◊√QÆ–â◊√=∞–Ñ¨–+¨^–Œè HÍx
`«#∞H©iÎ ãï=∞Ñ¨xã¨ ã¨x^èŒÑ¨=∞QÆiã¨
uÅHõ„Ñ¨HÍtx ãïQÆ=∞Ñ¨^èŒxã¨ ã¨xÑ¨=∞QÆiã¨
â◊$OQÍi}˜ ã¨QÆiÑ¨=∞Ñ¨ã¨ ã¨x^èŒÑ¨=∞QÆiã¨
^Õâ◊º<å~åÜ«∞}˜ ãïQÆ=∞Ñ¨xã¨ ã¨x^èŒxÑ¨=∞iã¨
ã≤O^èŒ∞=∂à◊q ãïQÆ=∞Ñ¨^èŒxÑ¨xã¨ ã¨xÑ¨=∞iã¨
KèåÜ«∂<å~åÜ«∞}˜ ã¨Ñ¨=∞Ñ¨^èŒxã¨ ã¨x^èŒxÑ¨=∞QÆiã¨
^Õâ◊ºã¨∞~°\˜ ã¨=∞iQÆ=∞Ñ¨^èŒx Ñ¨=∞QÆiã¨xã¨
Q“à◊=∂à◊q ãïQÆ=∞Ñ¨^èŒxÑ¨xã¨ ã¨Ñ¨^èŒxÑ¨=∞QÆiã¨
N=∂à◊q ãïQÆ=∞Ñ¨x^èŒxÑ¨ã¨ ã¨Ñ¨=∞QÆiã¨
7. ã¿ <å=u–â◊√i–™êQÆ–â◊√=∞–Ñ¨–â◊√^è–Œ â◊√x
¿ã<å„QÆ}˜ ãïQÆi=∞QÆ=∞^èŒxã¨ ã¨x^èŒÑ¨=∞QÆiã¨
ã≤O^èŒ∞Q“i ã¨QÆiQÆ=∞Ñ¨ã¨ ã¨^èŒÑ¨=∞QÆiã¨
28
Ãã·O^èŒ=Q“à◊ ãïQÆ=∞Ñ¨^èŒxã¨ ã¨x^èŒ=∞QÆ=∞iã¨
Dâ◊Q“à◊ ã¨=∞QÆ=∞Ñ¨^èŒxã¨ ã¨^èŒÑ¨^èŒ=∞QÆiã¨
KèåÜ«∂Q“i ãï=∞QÆ=∞Ñ¨x^èŒxã¨ ã¨x^èŒÑ¨=∞QÆ=∞iã¨
Éè’y ã¨QÆ=∞Ñ¨^èŒx^èŒã¨ ã¨x^èŒÑ¨=∞QÆã¨
zO`å=∞}˜ ãïQÆ=∞ã¨=∞Ñ¨^èŒxã¨ ã¨^èŒxÑ¨=∞QÆiã¨
ÉèÏ#∞Q“à◊ ^èŒãïQÆ=∞Ñ¨^èŒx ^èŒÑ¨=∞QÆiã¨x^èŒÑ¨
KåÜ«∂=∂à◊q ã¨QÆiQÆ=∞Ñ¨^èŒx^èŒã¨ ã¨x^èŒÑ¨=∞QÆ=∞iã¨
Q“à◊K«O„kHõ ãï=∞Ñ¨^èŒã¨ ã¨x^èŒÑ¨QÆiã¨
8. Ç¨Ï#∞=∞`ÀÎ_–ç â◊√i–™êQÆ–â◊√=∞–Ñ¨–â◊√^è–Œ HÔ x·
`À_ç ãïQÆ=∞^èŒxã¨ ã¨x^èŒ=∞QÆiã¨
^èŒ<åºã≤ ãïQÆ=∞Ñ¨xã¨ ã¨x^èŒÑ¨=∞QÆiã¨
^Õâ◊º`À_ç ãïQÆ=∞Ñ¨^èŒxã¨ ã¨x^èŒx^èŒÑ¨=∞QÆiã¨
Éèí∂áêÅ=Ú ãïQÆÑ¨^èŒã¨ ã¨^èŒÑ¨QÆiã¨
â◊√^Œú=∂~°∞= ã¨QÆ=∞Ñ¨^èŒã¨ ã¨^èŒÑ¨=∞iQÆiã¨
Ñ¨Ù<åflQÆ=~åo ãïQÆ=∞Ñ¨^èŒx x^èŒÑ¨=∞QÆiã¨x
<åQÆ=~åo xã¨QÆiQÆ=∞Ñ¨^èŒ Ñ¨=∞QÆiã¨x
29
15

JÇ≤Ïi ãïã¨QÆ=∞Ñ¨^èŒxã¨ ã¨x^è•Ñ¨=∞QÆiã¨
J™ê"Õi ãï=∞Ñ¨^èŒã¨ ã¨xã¨Ñ¨^èŒ=∞ÑïQÆiã¨
KèåÜ«∂É∫o ãïQÍ=∞ã¨Ñ¨=∞^èŒxã¨ ã¨xÑ¨^èŒ=∞QÍiã¨
â◊√^Œú™ê=∞O`«=Ú ^èŒãï=∞Ñ¨^èŒ ^èŒÑ¨=∞QÆiã¨
WO^Œ∞™ê~°OQÆ<å@ ãïQÆ=∞Ñ¨=∞^èŒxã¨ ã¨^èŒÑ¨=∞QÆiã¨
^ÕtHÍ|OQÍà◊ ãïQÆÑ¨=∞^èŒxã¨ ã¨^èŒÑ¨=∞QÆiã¨
â◊√^Œúã‘=∞Ou ãïQÆ=∞Ñ¨^èŒã¨ ã¨^èŒÑ¨=∞QÆiã¨
<å^Œ<åo ãïQÆ=∞Ñ¨xã¨ ã¨x^èŒÑ¨=∞QÆiã¨
K«O„^ŒHÍO`«=Ú ãïQÆ=∞Ñ¨^èŒxã¨ ã¨x^èŒÑ¨=∞QÆiã¨
ÉèÏ#∞K«O„kHõ ã¨=∞^èŒxã¨ Ñ¨x^èŒ=∞QÆã¨
K«O„kHÍQ“à◊ ãïQÆ=∞Ñ¨^èŒã¨ ã¨^èŒÑ¨=∞iã¨
HõàÏ™ê"Õi ãïQÆ=∞Ñ¨^èŒxã¨ ã¨x^èŒÑ¨=∞QÆiã¨
Ç≤Ï=∂Oy ãïQÆ=∞Ñ¨^èŒx^èŒã¨ ã¨xÑ¨^èŒ=∞QÆiã¨
9. ^è#Õ ∞Hõ–â◊√i–™êQÆ–â◊√=∞–Ñ¨–â◊√^è–Œ HÍx
^Õâ◊ºPO^è•o ãïQÆ=∞Ñ¨x^èŒã¨ ã¨^èŒÑ¨=∞QÆiã¨
^è≥·~°º=Úd ãïQÆ=∞Ñ¨^èŒã¨ ã¨xÑ¨=∞ÑïQÆiã¨
30
^ÕtHÍ~°∞„k ã¨=∞iQÆ=∞Ñ¨xã¨ ã¨xÑ¨^èŒ=∞QÆiã¨
d#fl+¨_»˚=∞=Ú ãïQÆiÑ¨=∞Ñ¨xã¨ ã¨^èŒÑ¨=∞QÆiã¨
â’Hõ=~å=o ã¨QÆ=∞x^èŒ Ñ¨=∞QÆiã¨
Åe`«NHõOiî ãïQÆ=∞Ñ¨^èŒxã¨ ã¨x^èŒÑ¨=∞^èŒ=∞QÆiã¨
@Hõ¯ ã¨QÆ=∞Ñ¨=∞^èŒxã¨ ã¨x^èŒÑ¨=∞QÆiã¨
ã≤O^èŒ∞zO`å=∞}˜ ãï=∞QÆ=∞^èŒÑ¨^èŒã¨ ã¨^èŒÑ¨=∞QÆiã¨
Ñ¨Ó~°fiÑ¶~¨ A
° ã¨=∞QÆ=∞^èŒxã¨ ã¨x^èŒÑ¨=∞QÆiã¨
Q“s|OQÍà◊ ^èŒãï=∞Ñ¨^èŒx ^èŒÑ¨=∞QÆiã¨x^èŒÑ¨
10. <å@HõÑ„ Ü
≤ ∞« – â◊√i–™êQÆ–â◊√=∞–Ñ¨–K«^–Œè HÔ x·
#\ÏÉèí~°}=Ú .... ãïQÆ=∞Ñ¨^èŒÑ¨xã¨–ã¨x^èŒÑ¨=∞QÆ=∞iã¨.
x~°O[x .... ãïQÆ=∞Ñ¨^èŒã¨–ã¨x^èŒÑ¨=∞QÆiã¨.
nÑ¨~°=Ú .... ãïQÆ=∞Ñ¨^èŒxã¨–^èŒx^èŒxÑ¨=∞QÆiã¨.
=∂QÆ^èŒN .... ã¨QÆi=∞Ñ¨^èŒã¨–ã¨xÑ¨QÆã¨.
Ñ¨Ó~°fi~å=∞„H˜Ü«∞ .... ãïQÆ=∞Ñ¨x^èŒxã¨–ã¨xÑ¨^èŒ=∞QÆiã¨.
Hõ#fl_»™œ~åR=Ú .... ãï=∞QÆ=∞^èŒÑ¨^èŒxã¨–ã¨x^èŒÑ¨=∞QÆã¨.
31
16

=ãÖ`« Hõ#fl_» .... ãïQÆ=∞Ñ¨x–^èŒ=∞Ñ¨QÆiã¨x.
ã≤O^èŒ∞Éèˇ·~°q .... =∞Ñ¨^èŒx^èŒãïQÆ=∞–QÆiã¨x^èŒÑ¨=∞QÆ=∞.
Ç≤ÏO^Àà◊^ÕtHõ .... ã¨=∞iQÆ=∞Ñ¨^èŒxã¨–ã¨Ñ¨x^èŒ=∞QÆiã¨.
™ê~°OQÆÉ∫o .... ã¨=∞QÆ=∞Ñ¨^èŒx^èŒã¨–ã¨x^èŒÑ¨=∞QÍiã¨.
11.HÀH˜ÅÑ„ Ü
≤ ∞« –â◊√i–™êQÆ´ â◊√=∞–Ñ¨–K«^–Œè HÍx
HÀH˜ÖÏ~°==Ú .... ãïQÆi=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
H“=∂i .... ã¨Q=Æ ∞Ñ¨^ãŒè –¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
=~°úx .... ã¨Q=Æ ∞Ñ¨=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨xÑ¨^ÑŒè =¨ ∞QÆiã¨.
=∂~°∞=^ÕtHõ .... ã¨Q=Æ ∞Ñ¨^ÑŒè x¨ ã¨–ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
KèåÜ«∂Ãã·O^èqŒ .... ãïQÆ=∞Ñ¨^ÑŒè x¨ ã¨–ã¨^xŒè Ñ¨=∞QÆiã¨–
ã≤O^è∞Œ „H˜Ü∞« .... ãïQÆ=∞Ñ¨=∞^èxŒ ã¨–ã¨^ÑŒè =¨ ∞QÆiã¨.
â◊√^Œ=ú ∞O[i .... ãï=∞Ñ¨=∞^èxŒ ã¨–ã¨xÑ¨^=Œè ∞QÆiã¨.
=ãÖ`« <å~åÜ«∞}˜ .... ãïQÆ=∞Ñ¨ã–¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
â◊√^ŒÅú e`« .... ã¨Ñ=¨ ∞^èxŒ ã¨–ã¨xã¨^ÑŒè =¨ ∞QÆiã¨.
12. ~°∂Ñ¨=u–â◊√i–™êQÆ–â◊√=∞–Ñ¨–+¨^–Œè HÍx.
~“Ñ¨º#QÆ=Ú .... ã¨=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨^xŒè Ñ¨=∞QÆiã¨.
ˆ~MÏ=u .... ãïQÆ=∞Ñ¨x^èãŒ –¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
32
Éè’QÆ=~åo .... ãïQÆ=∞Ñ¨xã¨–ã¨xÑ¨=∞QÆiã¨.
™ê=∞‰õΩ~°Ol .... ã¨QÑÆ ^¨ xŒè ã¨–ã¨x^èxŒ Ñ¨=∞QÆiã¨.
™È=∞Éè~·ˇ q° .... ãïQÆ=∞Ñ¨ã–¨ ã¨xÑ¨^xŒè Ñ¨=∞QÆiã¨.
„Ñ¨`åÑ¨=ãÖ`«=Ú .... ã¨=∞iQÆ=∞Ñ¨xã¨–ã¨xÑ¨=∞iã¨.
ÉèÏ#∞HÀH˜Å=Ú .... ã¨=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨^xŒè Ñ¨=∞QÆã.¨
Ñ¨Ó~°ã‚ fi¨ ~å=o .... ã¨Q=Æ ∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨^xŒè ^èÑŒ =¨ ∞iQÆã.¨
13. QÍÜ«∞HõÑ„ Ü
≤ ∞« –â◊√i–JOQÆ–â◊√=∞–Ñ¨–â◊√^è–Œ â◊√x.
w`«„Ñ≤Ü∞« .... ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨^ÑŒè =¨ ∞QÆiã¨.
‰õΩO`«ÅHÍOÉè’l .... ã¨Q=Æ ∞Ñ¨^xŒè ^èãŒ –¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆã.¨
ÃÇÏ[˚l˚ .... ãïQÆ=∞Ñ¨^ãŒè –¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
™ê=∞<å~åÜ«∞}˜ .... ãï=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨Ñ^¨ xŒè Ñ¨=∞iã¨.
^Õ==ÚMÏi .... ãï=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨x^èÑŒ =¨ ∞iã¨.
HõàÏº}ˆHãï .... ãïQÆÑ^¨ ãŒè –¨ ã¨^ÑŒè =¨ ∞QÆiã¨.
#=~°ã¨ K«O„kHõ .... ãïQÆÑ=¨ ∞^èãŒ –¨ ã¨^ÑŒè =¨ ∞QÆiã¨.
HõÅHõOiî .... ãï=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨x^èÑŒ =¨ ∞iã¨.
HõÅQÆ_® .... ãïQÆÑ^¨ xŒè ã¨–ã¨x^èÑŒ Q¨ iÆ ã¨.
A*ÏÇ¨ïo .... ã¨=∞QÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨^xŒä ^èÑŒ =¨ ∞QÆã.¨
ã¨∞~°=~åo .... ã¨=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨x^èÑŒ =¨ ∞ã¨.
33
17

14. =‰õΩàÏÉè~í }° =Ú–â◊√i–JOQÆ–â◊√=∞–Ñ¨–â◊√^è–Œ HÔ x· .
=ãÖ`«É~·ˇè q° .... ãïQÆ=∞^èxŒ ã¨–ã¨x^è=Œ ∞Ñ¨=∞QÆiã¨.
=ãÖ`«=ÚMÏi .... ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
~åQÆ=ãÖ`«=Ú .... ãï=∞Ñ¨x^èãŒ –¨ ã¨x^è=Œ ∞QÆiã¨.
™È=∞~åQÆ=Ú .... ãï=∞Ñ¨=∞^èxŒ ã¨–ã¨x^è=Œ ∞QÆiã¨.
Ç¨ÏOã¨HÍOÉè’l .... ãïQÆ=∞^èxŒ ã¨–ã¨x^èÑŒ =¨ ∞iã¨.
ã¨∞^è•HÍOÉè’l .... ã¨QiÆ =∞Ñ¨xã¨–ã¨xÑ¨=∞QÆiã¨.
âßº=∞zO`å=∞}˜ .... ãï=∞Ñ¨^ãŒè –¨ ã¨xÑ¨^=Œè ∞QÆiã¨.
15. =∂Ü«∂=∂à◊=Q“à◊– â◊√i–JOQÆ–â◊√=∞–Ñ¨–â◊√^è–Œ HÍx.
=∞ÅÇ¨Ïi .... ãï=∞Ñ¨^ãŒè –¨ ã¨^ÑŒè =¨ ∞QÆiã¨.
â◊√^Œ=ú ∞ÅÇ¨Ïi .... ãïQÆÑ=¨ ∞^èãŒ –¨ ã¨^ÑŒè Q¨ iÆ ã¨.
=∂~°∞=Hõ#fl_» .... ãï=∞QÆ=∞Ñ¨xã¨–ã¨xÑ¨=∞iQÆiã¨.
=∂~°∞= .... ã¨Q=Æ ∞Ñ¨^xŒè ^èÑŒ ã¨ –¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞^è=Œ ∞Ñ¨=∞QÆiã¨.
=∂~°^æ tÕ Hõ .... ãïQÆÑ^¨ ãŒè –¨ ã¨^=Œè ∞Ñ¨QiÆ ã¨.
=∞OQÆà◊ÔH·tHõ .... ã¨=∞QÆ=∞Ñ¨=∞^èxŒ ã¨–ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
™ê"Õi .... ãï=∞Ñ¨^ãŒè –¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
Q“à◊ .... ãïQÆ=∞i=∞Ñ¨xã¨–ã¨xÑ¨=∞QÆ=∞iã¨.
34
^Õâº◊ Q“à◊ .... ãïã¨Ñ^¨ xŒè ã¨–ã¨x^èÑŒ ã¨ i¨ ã¨.
KèåÜ«∞Q“à◊ .... ãï=∞Ñ¨xã¨–ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
[QÆ<À‡Ç≤Ïx .... ã¨Q=Æ ∞Ñ¨xã¨–ã¨xÑ¨=∞QÍiã¨.
É∫m .... ãïQÆÑÑ¨ ^¨ ãŒè –¨ ã¨x^èÑŒ Q¨ iÆ ã¨.
<å^è<Œ å=∞„H˜Ü∞« .... ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè –x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨x.
™ê~°OQÆ<å@ .... ãï=∞Ñ¨^ãŒè –¨ ã¨xã¨^ÑŒè =¨ ∞QÆiã¨.
"Õ∞K«É∫o .... ãïQÆÑ^¨ ãŒè –¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
ˆ~QÆ∞Ñ≤Î .... ãïQÆÑ^¨ ãŒè –¨ ã¨^ÑŒè Q¨ iÆ ã¨.
^Õâº◊ ~ˆ QÆ∞Ñ≤Î .... ãïQÆi=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨^xŒè ^èÑŒ =¨ ∞QÆã.¨
QÆ∞=∞‡HÍOÉè’l .... ãïQÆÑ^¨ xŒè ^èãŒ –¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
Q“i .... ãï=∞Ñ¨xã¨–ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
Åe`«Q“i .... ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨–Ñ¨^ÑŒè Q¨ iÆ ã¨.
Åe`«ÑO¨ K«=∞=Ú .... ãïQÆ=∞^èxŒ ã¨–ã¨x^è=Œ ∞Ñ¨=∞QÆiã¨.
aÉÏã¨∞ .... ãïQÆÑ^¨ ãŒè –¨ ã¨^ÑŒè =¨ ∞iã¨.
áê_ç .... ãï=∞Ñ¨xã¨–ã¨xÑ¨^ÑŒè =¨ ∞iã¨.
â◊√^Œ„ú H˜Ü∞« .... ãïÑ¨=∞Ñ¨^ãŒè –¨ ã¨^ÑŒè =¨ ∞QÆiã¨.
"Õ∞Ñ¶∞¨ ~°Ol .... ãïQÆ=∞xã¨–ã¨x=∞QÆiã¨.
Ñ¨Ó~°Ñ‚ O¨ K«=∞=Ú .... ãïQÆ=∞Ñ¨^–Œè ^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
35
18

ã¨∞~°ãO≤ ^è∞Œ .... ã¨=∞QÆ=∞Ñ¨^xŒè ^èãŒ –¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
Ñ¶∞¨ #ã≤O^è∞Œ .... ã¨=∞QÆ=∞Ñ¨^xŒè ^èãŒ –¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
ã≤O^è∞Œ ~å=∞„H˜Ü∞« .... ã¨Q=Æ ∞Ñ¨^xŒè ã¨–Ñ¨xÑ¨^ÑŒè =¨ ∞QÆã.¨
Q“oÑÖ`«∞ .... ãïQÆi=∞Ñ¨^ÑŒè x¨ ã¨–ã¨x^ŒÑ=¨ ∞QÆiã¨.
™œ~åR=Ú .... ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨x^è•Ñ¨=∞QÆiã¨.
Ñ¶¨¸~°˚i .... ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨^xŒè Ñ¨=∞QÆiã¨.
P¢~°^ú tÕ Hõ .... ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨^ÑŒè =¨ ∞QÆiã¨.
QÆ∞O_»„H˜Ü«∞ .... ãï=∞Ñ¨xã¨–ã¨xÑ¨^ÑŒè =¨ ∞QÆiã¨.
Ñ¶~¨ A
° .... ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÍiã¨.
=∂~°^æ tÕ Hõ .... ãïQÆÑ^¨ ãŒè –¨ ã¨^=Œè ∞Ñ¨QiÆ ã¨.
Ñ¨Óifi .... ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ^èãŒ –¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞^è=Œ ∞QÆiã¨.
Hõ#fl_»O|OQÍà◊ .... ãï=∞QÆ=∞^èÑŒ ^¨ ãŒè –¨ ã¨^ÑŒè =¨ ∞QÆiã¨.
=ãÖ`« .... ã¨Q=Æ ∞^èxŒ ã¨–ã¨x^è=Œ ∂QÆiã¨.
=ãÖ`«„Ñ≤Ü∞« .... ãïQÆ=∞Ñ¨^ÑŒè x¨ ã¨–ã¨xÑ¨=∞iã¨.
16. K«H„ "õ åHõ=Ú–â◊√i–JOQÆ–â◊√=∞–Ñ¨–K«^–Œè HÔ x· .
z#‡~Ú .... ãïQÍ=∞Ñ¨=∞^èxŒ ã¨–ã¨x^èxŒ Ñ¨=∞QÍiã¨.
HõàÏ=f .... ãï=∞Ñ¨^ãŒè –¨ ã¨^ÑŒè =¨ ∞QÆãi¨ ã¨.
36
aO^Œ∞=∂ex .... ã¨QiÆ =∞Ñ¨^xŒè Ñ¨xã¨–ã¨Ñx¨ ^èÑŒ Q¨ iÆ ã¨.
=∞ÅÜ«∞=∂~°∞`«=Ú .... ãïQÆÑ^¨ xŒè ã¨–ã¨x^èÑŒ Q¨ iÆ ã¨.
"ÕQ"Æ åÇ≤Ïx .... ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ^èãŒ –¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
Éè∞í [Oy}˜ .... ãïã¨=∞QÆ=∞x^èxŒ ã¨–ã¨x^è=Œ ∞QÆiã¨.
‰õΩO`«Å .... ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨^xŒè Ñ¨=∞QÆ=∞iã¨.
â◊√^Œâú ßº=∞Å .... ã¨QiÆ ^èxŒ ã¨–ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
=ãÖ`«bÅ .... ãï=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨x^èÑŒ Q¨ iÆ ã¨.
K«O„^ŒH˜~°}˜ .... ã¨Q=Æ ∞Ñ¨=∞^èxŒ –ã¨x^èxŒ Ñ¨=∞QÆ=∞iã¨.
g}Ï^èiŒ .... ãïQÆÑ^¨ xŒè ã¨–ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
~°∞„^ŒÑO¨ K«=∞ .... ã¨Q=Æ ∞x^èãŒ –¨ ã¨x^è=Œ ∞QÆiã¨.
#Éè’=∂iæ}˜ .... ã¨Q=Æ ∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨^•è Ñ¨=∞QÆiã¨.
QÆ}` ˜ q« <Àkx .... ã¨Q=Æ ∞Ñ¨xã¨–ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
t"å#Ok .... ã¨=∞QÆ=∞Ñ¨^xŒè –^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨xã¨.
â◊t„Ñ¨HÍt .... ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨x^èÑŒ Q¨ iÆ ã¨.
ÉèHí „Îõ Ñ≤Ü∞« .... ã¨Q=Æ ∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨x^èÑŒ =¨ ∞iQÆã.¨
17. ã¨∂~°ºHÍO`«=Ú– â◊√i– JOQÆ–â◊√=∞–Ñ¨–K«^–Œè HÍx.
ã¨∞„Ñ¨nÑ¨=Ú .... Ñï=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆ=∞iã¨.
Åe`« .... ãïQÆ=∞^èxŒ ã¨–ã¨x^è=Œ ∞QÆiã¨.
37
19

Éè~·ˇ =° =Ú .... ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨^ÑŒè =¨ ∞QÆiã¨.
k=º`«~O° y}˜ .... ãïQÆ=∞Ñ¨ã–¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨
<åQÆK∂« _®=∞}˜ .... ã¨QÍ=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆã.¨
¿ã<å=∞}˜ .... ãïQÆ=∞Ñ¨^ãŒè –¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
™ê=∞Hõ#fl_» .... ãï=∞QÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨x^èÑŒ =¨ ∞sã¨.
™ê=∞O`«=∞ÖÏ¡~∞° .... ã¨Q=Æ ∞Ñ¨xã¨–ã¨xÑ¨^=Œè ∞QÆiã¨.
18. Ç¨@HÍO|i– â◊√i–JOQÆ–â◊√=∞–Ñ¨–+¨^–Œè HÍx.
Ç≤Ï`«ÉÏè +≤}˜ .... ãïQÆ=∞Ñ¨x^èxŒ ã¨–ã¨xÑ¨=∞QÆiã¨.
â◊√^Œ=ú ∂à◊q .... ã¨QiÆ QÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨^xŒè Ñ¨=∞QÆiã¨.
ã≤OÇ¨Ïà◊=Ú .... ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨x^èxŒ Ñ¨=∞QÆiã¨.
k=ºQÍO^è•i .... ã¨=∞QÆiÑ¨^xŒè ã¨–ã¨^xŒè Ñ¨=∞QÆãi¨ ã¨.
HõÖ’¡Å=Ú .... ã¨Ñ^¨ xŒè ã¨–ã¨x^èxŒ Ñ¨=∞QÆã.¨
â◊√^ŒHú #õ fl_» .... ã¨=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨xÑ¨=∞QÆã.¨
Ç¨ÏOã¨#@x .... ã¨Q=Æ ∞Ñ¨ã–¨ ã¨Ñ=¨ ∞QÆiã¨.
Éèí∂áêÅ`«~°Oy}˜ .... ãï=∞Ñ¨xã¨–ã¨x^èxŒ Ñ¨=∞QÆ=∞iã¨.
ÉèÏ#∞K«∂_®=∞}˜ .... ãïQÆ=∞Ñ¨ã–¨ ã¨x^èxŒ Ñ¨=∞QÆiã¨.
<åQÆ`~« O° y}˜ .... ãïQÆ=∞Ñ¨xã¨–ã¨xÑ¨^xŒè Ñ¨=∞QÆã.¨
38
19. ~°≠OHÍ~°^fiŒè x–K«i–™êQÆ–â◊√=∞–Ñ¨–â◊√^è–Œ â◊√x.
~°≠OHÍ~°„Éèí=∞i .... ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ^èãŒ –¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
~°≠OHÍi .... ãïQÆ=∞Ñ¨^ãŒè –¨ ã¨^ÑŒè =¨ ∞QÆiã¨.
Ñ¨Ó~°Å‚ e`« .... ãïQÆ=∞Ñ¨ã–¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
z`«Î~°O[x .... ãïQÆiQÆ=∞Ñ¨^–Œè x^èÑŒ =¨ ∞iQÆiã¨.
„Ñ¨ÉèÏ`«~°Oy}˜ .... ã¨=∞iQÆ=∞Ñ¨ã–¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
J=∞$`«`~« O° y}˜ .... ãïQÆ=∞^èxŒ ã¨–ã¨^xŒè ^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
^Õâº◊ ÉËQ_Æ » .... ã¨Q=Æ ∞Ñ¨ã–¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
KèåÜ«∞ã≤O^è∞Œ .... ãï=∞Ñ¨^ãŒè –¨ ã¨^ÑŒè =¨ ∞QÆiã¨.
Ñ¨Ó~°™‚ êà◊q .... ã¨Q=Æ ∞^èxŒ ã¨–ã¨x^èÑŒ =¨ ∞iã¨.
Ñ¨Ó~°Å‚ e`« .... ãïQÆ=∞Ñ¨ã–¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
20. Éè̌~· q° –K«i–™êQÆ–â◊√=∞–Ñ¨–â◊√^è–Œ HÔ x· .
Éè~·ˇ q° .... ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
Ñ¨Ó~°fiÉè~·ˇ q° .... ãïQÆ=∞x^èxŒ ã¨–ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
P#O^ŒÉ~·ˇè q° .... ã¨QiÆ QÆ=∞Ñ¨^ÑŒè x¨ ã¨–ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
suQ“à◊ .... ã¨QiÆ QÆ=∞x^è=Œ ∞Ñ¨xã¨–ã¨x^è=Œ ∞Ñ¨^=Œè ∞QÆiã¨.
[Ü«∞O`«N .... ã¨Q=Æ ∞^èxŒ ã¨–ã¨x^è=Œ ∞Ñ¨=∞QÆã.¨
39
20

JÉèËi .... ã¨Q=Æ ∞Ñ¨xã¨–ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
L^ŒÜ∞« ~°qK«O„kHõ .... ã¨Q=Æ ∞Ñ¨xã¨–ã¨xÑ¨=∞QÆã.¨
Hõ=∞ÖÏ`«~O° y}˜ .... ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨x^èÑŒ =¨ ∞iã¨.
<å~åÜ«∞}^ÕâßH˜Δ .... ãïã¨Q=Æ ∞Ñ¨^ÑŒè x¨ ã¨–ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
hÅ"Õ}˜ .... ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ^èãŒ –¨ ã¨^ÑŒè =¨ ∞QÆiã¨.
Ç≤ÏO^Àà◊=Ú .... ã¨=∞QÆ=∞^èxŒ ã¨–ã¨x^è=Œ ∞QÆã.¨
Hõ#fl_» .... ã¨Q=Æ ∞Ñ¨^ãŒè –¨ ã¨x^è=Œ ∞QÆã.¨
^Õ=„H˜Ü∞« .... ãïQÆ=∞x^èxŒ –Ñ¨^=Œè ∞QÆiã¨x.
WO^Œ∞Ñ¶∞¨ O\Ï~°==Ú .... ã¨Q=Æ ∞Ñ¨^ÑŒè x¨ –^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨x.
HÀH˜Å=~åo .... ãïQÆi=∞Ñ¨^xŒè ^èãŒ –¨ ã¨^xŒè ^èÑŒ =¨ ∞iQÆiã¨.
=ãÖ`«=~åo .... ãï=∞Ñ¨^xŒè –x^èÑŒ Q¨ iÆ ã¨x.
=∂Ol .... ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
™ê~°=∞u .... ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨–x^è=Œ ∞QÆãi¨ ã¨.
<åQÆ QÍO^è•i .... ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè –x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨x.
Éèí∞=#QÍO^è•i .... ãï=∞Ñ¨xã¨–ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆã.¨
=∂~°Çæ Ï≤ O^Àà◊=Ú .... ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆã.¨
â◊√^Œ^ú tÕ .... ãï=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
â◊√^Œ™ú êà◊q .... ã¨Q=Æ ∞Ñ¨xã¨–ã¨xÑ¨=∞iã¨.
40
Hõ#Hõ=ãÖ`«=Ú .... ã¨Q=Æ ∞Ñ¨x^èãŒ –¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
Ñ¨Ó~°+‚ _¨ =˚» ∞=Ú .... ã¨Ñ=¨ ∞Ñ¨^ÑŒè ã¨ –¨ ã¨x^è=Œ ∞QÆiã¨.
™ê~°OQÆHÍÑ≤ .... ãïÑ¨=∞iÑï=∞Ñ¨xã¨–ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
J=∞$`«"åÇ≤Ïx .... ãï=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨x^è=Œ ∞QÆiã¨.
lOQÆ¡ .... ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ^èÑŒ ã¨ –¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
Ç≤ÏO^Àà◊=ãÖ`«=Ú .... ã¨Q=Æ ∞Ñ¨^xŒè ^èãŒ –¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆ^=Œè ∞QÆã¨
KåÑ¨Ñ∞¨¶ O\Ï~°==Ú .... ã¨QÍ=∞Ñ¨x–^è=Œ ∞QÆiã¨x.
QÀÑ≤HÍ=ãÖ`«=Ú .... ã¨=∞Ñ¨x^èxŒ ^èãŒ –¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆã.¨
21.H©~"° å}˜–K«i–™êQÆ–â◊√=∞–Ñ¨–â◊√^è–Œ HÍx.
H˜~}
° Ï=o .... ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨^ÑŒè =¨ ∞QÆiã¨.
‰õΩÅÉè∂í +¨}˜ .... ãïQÆ=∞Ñ¨xã¨–ã¨^ÑŒè =¨ ∞QÆiã¨.
HõàÏº}=ãÖ`«=Ú .... ã¨Q=Æ ∞^èxŒ ã¨–ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
[Ü«∞N .... ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ^èãŒ –¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
ãÖrqx .... ãïã¨Q=Æ ∞Ñ¨xã¨–ã¨x^èxŒ Ñ¨=∞QÆiã¨.
=∂^èqŒ .... ã¨=∞QÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨x^èÑŒ =¨ ∞ã¨=∞QÆiã¨.
QÆQ#Æ Éè∂í áêÅ=Ú .... ã¨=∞QÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨x^è=Œ ∞QÆiã¨.
Hõ~å‚@Hõ^Õ=QÍO^è•i .... xã¨Q=Æ ∞™ê–^è•Ñ¨=∞QÆiã¨x.
41
21

<åQÆnÑ¨H=õ Ú .... ãïQÆ=∞Ñ¨ã–¨ ã¨x^è=Œ ∞QÆã.¨
Ç¨ÏOã¨ÑO¨ K«=∞=Ú .... ã¨Q=Æ ∞Ñ¨x^èxŒ Ñ¨ã–¨ ã¨x^è=Œ ∞QÆiã¨.
™ê=∞O`«™êà◊q .... ãïQÆ=∞Ñ¨^ãŒè –¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
™ê~°ã"¨ åÇ≤Ïx .... ãïQÆi=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨^ÑŒè =¨ ∞iQÆiã¨.
22. Y~°ÇÏ¨ ~°Ñ„ Ü
≤ ∞« –K«i–™êQÆ–â◊√=∞–Ñ¨–K«^–Œè HÔ x· .
HÍ#_» .... ãïQÆ=∞^èxŒ ã¨–ã¨xÑ¨=∞Ñ¨^xŒè ^èÑŒ =¨ ∞QÍ=∞iã¨.
Hõ#fl_»Q“à◊ .... ãïQÆ=∞Ñ¨xã¨–ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆã.¨
HÍÑ≤ .... ãïQÆ=∞iÑ¨=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
N~åQÆ=Ú .... ãï=∞Ñ¨xã¨–ã¨xÑ¨^xŒè Ñ¨=∞iQÆiã¨.
N~°O[x .... ãïQÆ=∞^èxŒ ã¨–ã¨x^è=Œ ∞iQÆiã¨.
=ÚMÏi .... ãï=∞Ñ¨^xŒè ^èãŒ –¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
`«==ÚMÏi .... ãïQÆÑ^¨ ãŒè –¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
Ñ¨Ó~°fi=ÚMÏi .... ã¨=∞QÆ=∞Ñ¨^xŒè ^èãŒ –¨ ã¨xÑ¨=∞QÆiã¨.
^Œ~åƒ~°∞ .... ãï=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨x^èÑŒ i¨ QÆiã¨.
Ç¨ï¿ãx .... ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
=∞^èºŒ =∂=u .... ãï=∞Ñ¨xã¨–ã¨xÑ¨=∞iã¨.
à◊Å=∞O[i .... ã¨Q=Æ ∞^èãŒ –¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÍ=∞iã¨.
42
<åÜ«∞H˜ .... ãï=∞Ñ¨^hŒè ^èÑŒ ã¨ –¨ ã¨h^èÑŒ =¨ ∞QÍiã¨.
|$O^•=#™ê~°OQÆ .... ã¨QiÆ =∞Ñ¨xã¨–ã¨xÑ¨=∞iQÆã.¨
Ãã·O^èqŒ .... x^èxŒ ãïQÆ=∞–Ñ¨=∞QÆiã¨x^èxŒ ã¨.
â◊√^Œãú <¨ åºã≤ .... ã¨Q=Æ ∞Ñ¨xÑ¨ã–¨ ã¨xÑ¨=∞QÆã.¨
â◊√^Œú|OQÍà◊ .... ãï=∞Ñ¨^ãŒè –¨ ã¨^ÑŒè =¨ ∞iQÆiã¨.
â◊√^ŒÉú ~·ˇè q° .... ã¨Q=Æ ∞x^èãŒ –¨ ã¨x^è=Œ ∞QÆiã¨.
=∞O[i .... ã¨QiÆ QÆ=∞Ñ¨x^èxŒ ã¨–ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
^Õ=~°O[x .... ã¨QiÆ =∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨^ÑŒè =¨ ∞QÍiã¨.
=∂~°∞=^è<Œ åºã≤ .... ã¨Q=Æ ∞Ñ¨^xŒè ^èÑŒ x¨ ã¨–ã¨x^èÑŒ =¨ ∞^è=Œ ∞QÆiã¨.
=∞}˜~°OQÆ∞ .... ãï=∞QÆ=∞Ñ¨xã¨–ã¨xÑ¨=∞QÆiã¨.
[Ü«∞O`«¿ã# .... ã¨Q=Æ ∞Ñ¨^™Œè ê–ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆ™ê.
=∂à◊=„j .... ã¨Q=Æ ∞Ñ¨x^èxŒ Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆã.¨
JÉè’y .... ãïQÆ=∞^èãŒ –¨ ã¨^=Œè ∞QÆiã¨.
™êà◊QÉÆ ~·è̌ q° .... ãï=∞Ñ¨^ãŒè –¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
[Ü«∞<å~åÜ«∞}˜ .... ãïQÆ=∞Ñ¨^ãŒè –¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
HõàÏxkè .... ãïQÆ=∞ã¨Ñ=¨ ∞^èxŒ ã¨–ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
ÑÖK«=∞~åQÆ=Ú .... ã¨x^èÑŒ x¨ ã¨–ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
=∞<ÀÇ¨Ïi .... ã¨QiÆ QÆ=∞Ñ¨^ãŒè –¨ ã¨^ÑŒè =¨ ∞QÆiã¨.
43
22

â◊√^Œ=ú ∞<ÀÇ¨Ïi .... ãïQÆ=∞Ñ¨^ãŒè –¨ ã¨xÑ¨=∞iQÆã.¨
^Õ==∞<ÀÇ¨Ïi .... ãï=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨x^èxŒ Ñ¨=∞iã¨.
Åe`«=∞<ÀÇ¨Ïi .... ã¨Q=Æ ∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨xÑ¨=∞QÆiã¨.
Hõ#Hõ=~åo .... ãï=∞Ñ¨xã¨–ã¨x^èxŒ Ñ¨=∞QÆiã¨.
ã≤^¿úŒ ã# .... ã¨QiÆ QÆ=∞Ñ¨^ãŒè –¨ ã¨x^è=Œ ∞Ñ¨=∞iQÆiã¨.
=∞ÖÏ¡~∞° .... ãï=∞QÆ=∞Ñ¨^ÑŒè ã¨ –¨ ã¨^ÑŒè =¨ ∞iã¨.
=∞O^Œ=∂i .... ãï=∞Ñ¨^™Œè ê–ã¨xã¨^ÑŒè =¨ ∞iQÆã.¨
Ñ¨Ó~°‚HõàÏxkè .... ã¨Q=Æ ∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨^ÑŒè =¨ ∞QÆiã¨.
â◊√^Œ"ú àÕ Ï=o .... ãï=∞Ñ¨xã¨–ã¨x^èxŒ Ñ¨=∞QÆiã¨.
ÉÏÅÑ¶∞¨ ’+≤ .... ãïQÆÑ=¨ ∞x^èãŒ –¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
ÉÏÅK«O„kHõ .... ã¨Q=Æ ∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨x^è=Œ ∞QÆiã¨.
=„[HÍOu .... ã¨Q=Æ ∞Ñ¨xã¨–ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
23. Q“s=∞<ÀÇ¨Ïi– K«i–™êQÆ–â◊√=∞–Ñ¨–K«^–Œè HÍx.
ã≤O¿ÇÏà◊É~·ˇè q° .... ã¨Q=Æ ∞Ñ¨^ãŒè –¨ ã¨x^è=Œ ∞QÆiã¨.
"ÕàÏ=o .... ãï=∞Ñ¨^ãŒè –¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
™ê=∞™êà◊q .... ãïQÆ=∞Ñ¨ã–¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
<åQÆÉ∂íè áêÅ=Ú .... ãïQÆ=∞xã¨–ã¨x=∞QÆiã¨.
44
Ç¨ÏOã¨nÑ¨H=õ Ú .... ãïQÆ=∞^èãŒ –¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
<åQÆÑO¨ K«=∞=Ú .... ã¨=∞Ñ¨x^èãŒ –¨ ã¨^=Œè ∞QÆiã¨.
HÀH˜ÅnÑ¨H=õ Ú .... ã¨Q=Æ ∞^èxŒ ã¨–ã¨x^è=Œ ∞QÆiã¨.
™êÅq|OQÍà◊ .... ãï=∞Ñ¨^ãŒè –¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞iã¨.
24. =~°∞} Ñ„ Ü
≤ ∞« – K«i–™êQÆ–â◊√=∞–Ñ¨–+¨^–Œè HÍx.
g~°=ãÖ`«=Ú .... ãïQÆ=∞Ñ¨ã–¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
Q“à◊ÑO¨ K«=∞=Ú .... ãï=∞Ñ¨xã¨–ã¨xÑ¨=∞QÆiã¨.
ÉèÏ#∞nÑ¨H=õ Ú .... ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨xÑ¨=∞iã¨.
Ç¨ÏOã¨É∂íè áêÅ=Ú .... ãïQÆ=∞Ñ¨ã–¨ ã¨x^èxŒ Ñ¨=∞QÆã.¨
Ç¨ÏOã¨É∂íè +¨}˜ .... ã¨Q=Æ ∞^èxŒ ã¨–ã¨xÑ¨QiÆ ã¨.
™È=∞nÑ¨H=õ Ú .... ã¨QÑÆ ^¨ xŒè ã¨–ã¨xÑ¨=∞QÆã.¨
QÆO^è~Œ fi° <å~åÜ«∞}˜ .... ã¨=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨x^èxŒ Ñ¨=∞ã¨.
ãÖ¿ÇÏà◊HÍÑ≤ .... ãï=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨x^èxŒ Ñ¨=∞QÆã.¨
25. =∂~°~O° [x–K«i–JOQÆ–â◊√=∞–Ñ¨–â◊√^è–Œ â◊√x.
^Õâ=◊ ÚMÏi .... ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ^èãŒ –¨ ã¨^xŒè ^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
~°=∞ºÑÖK«=∞=Ú .... ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨^=Œè ∞QÆiã¨.
â◊~^° ∞Œ ºÌ u .... ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ^èãŒ –¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
45
23

ÉèÏ#∞„Ñ¨`åÑ¨=Ú .... ã¨=∞QÆ=∞Ñ¨^ãŒè –¨ ã¨^ÑŒè =¨ ∞QÆiã¨.
HõÖ’¡Å™ê"Õi .... ãï=∞Ñ¨^ãŒè –¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
Ç¨ÏOã¨QÍO^è•i .... ãïQÆ=∞Ñ¨ã–¨ ã¨x^èÑŒ ^¨ =Œè ∞QÆiã¨.
^Õ=™êà◊Q=Æ Ú .... ã¨QÑÆ ^¨ xŒè ã¨–ã¨Ñx¨ ^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
ã≤O¿ÇÏà◊=ãÖ`«=Ú .... ãïQÆ=∞Ñ¨=∞^èxŒ ã¨–ã¨^ÑŒè =¨ ∞QÆiã¨.
26. Kå~°∞Hˆ t– K«i–JOQÆ–â◊√=∞–Ñ¨–â◊√^è–Œ HÔ x· .
™È=∞„Ñ¨`åÑ¨=Ú .... ã¨Ñ=¨ ∞^èxŒ ã¨–ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
HÀH˜Å „Ñ¨`åÑ¨=Ú .... ã¨Q=Æ ∞Ñ¨=∞^èxŒ ã¨–ã¨xÑ¨=∞QÆã.¨
Hõ#fl_» ÑÖK«=∞=Ú .... ãïQÆ=∞Ñ¨xã¨–ã¨x^èxŒ Ñ¨=∞QÆã.¨
ã≤O¿ÇÏà◊=~åo .... ãïQÆ=∞Ñ¨=∞^èxŒ ã¨–ã¨^ÑŒè =¨ ∞QÆ=∞iã¨
QÆO^è~Œ fi° =∞<ÀÇ¨Ïi .... ãï=∞Ñ¨ã–¨ ã¨x^è=Œ ∞QÆiã¨.
z`«ûfi~°∂Ñ≤ .... ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆ=∞iã¨.
â◊√„Hõ*’ºu .... ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨xÑ¨^=Œè ∞QÆiã¨.
27. ã¨~™° êOy–K«i–JOQÆ–â◊√=∞–Ñ¨–â◊√^è–Œ HÍx.
ã¨~™° ê## .... ãïQÆ=∞^èxŒ ã¨–ã¨x^è=Œ ∞QÆiã¨.
ã¨∞~°¿ã# .... ãï=∞Ñ¨^ãŒè –¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
™È=∞=Úd .... ã¨Q=Æ ∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨x^èÑŒ =¨ ∞i=∞QÆã.¨
46
Hõ=∞ÖÏ=∞<ÀÇ¨Ïi .... ã¨Q=Æ ∞Ñ¨xã¨–ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆã.¨
=∂<åÉè~í }° ˜ .... ãïQÆÑ=¨ ∞^è•xã¨–ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
Ñ¨^‡Œ ~åQÆ=Ú .... ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆã.¨
k=º ÑÖK«=∞=Ú .... ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
Éè’QÆbÅ .... ã¨=∞QÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨x^èÑŒ Q¨ iÆ ã¨.
ã≤OÇ¨Ï"åÇ≤Ïx .... ã¨Q=Æ ∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
=∞}˜=∞Ü«∞ .... ã¨xãïQÆ=∞Ñ¨^–Œè Ñ¨=∞QÆiã¨xã¨.
Ç¨Ïi„Ñ≤Ü∞« .... ãïQÆ=∞Ñ¨ã–¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆã.¨
[Å["åã≤x .... ã¨Q=Æ ∞Ñ¨xã¨–ã¨x^èÑŒ =¨ ∞iã¨.
‰õΩã¨∞=∞„Ñ≤Ü∞« .... ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨xÑ¨=∞QÍiã¨.
=∞OAÅ .... Ñ¨ãx¨ ãïQÆ=∞Ñ¨–=∞QÆiã¨x^èÑŒ ¨
#Ü«∞#~°O[x .... ãïQÆ=∞Ñ¨^ÑŒè x¨ ã¨–ã¨xÑ¨x^è=Œ ∞QÆiã¨.
aè#flQÍO^è•i .... ãïQÆ=∞Ñ¨^hŒè –^èÑŒ =¨ ∞QÆ=∞iã¨.
<å^Œq<Àkx .... ãïQÆ=∞Ñ¨=∞^èxŒ ã¨–ã¨xã¨^ÑŒè =¨ ∞QÆsã¨.
28. Ç¨ÏiHÍOÉè’l–K«i–JOQÆ–â◊√=∞–Ñ¨–K«^–Œè HÔ x· .
HÍOÉè’l .... ãïQÆ=∞Ñ¨^ãŒè –¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
Ñ¨Ó~°H‚ ÍOÉè’l .... ãïQÆ=∞Ñ¨^ãŒè –¨ ã¨^ÑŒè =¨ ∞QÆiã¨.
47
24

t=HÍOÉè’l .... ãïQÆ=∞xã¨–ã¨xÑ¨=∞QÆiã¨.
Ü«∞^Œ∞‰õΩÅ HÍOÉè’l .... ãï=∞Ñ¨^ãŒè –¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
ˆH^•~°Q“à◊ .... ãï=∞Ñ¨xã¨–ã¨^ÑŒè =¨ ∞QÆiã¨.
‰õΩO`«Å=~åo .... ã¨=∞Ñ¨^xŒè ^èãŒ –¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞ã¨.
HÍÑ≤<å~åÜ«∞} .... ãï=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÍiã¨.
Ç≤Ï`«„Ñ≤Ü∞« .... ãïQÆ=∞^èxŒ ã¨–ã¨x^èxŒ Ñ¨=∞i=∞QÆã.¨
"≥∂Ç¨Ï# .... ãïQÆÑ^¨ ãŒè –¨ ã¨^ÑŒè Q¨ iÆ ã¨.
|ÅÇ¨ÏOã¨ .... ãï=∞Ñ¨^ãŒè –¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞i=∞QÆã.¨
<å~åÜ«∞}˜ .... ãï=∞Ñ¨^ãŒè –¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞iã¨.
[O~°≠Ï\˜ .... ^èãŒ i¨ QÆ=∞Ñ¨^xŒè –^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨x^èÑŒ ^¨ ãŒè .¨
â◊ÇÏ¨ # .... ãïQÆ=∞Ñ¨=∞^èxŒ ã¨–ã¨h^èÑŒ =¨ ∞QÆ=∞iQÆiã¨.
ã¨~ã° fi¨ u=∞<ÀÇ¨Ïi .... ãïQÆ=∞^èãŒ –¨ ã¨^xŒè Ñ¨=∞QÆiã¨.
Dâ◊=∞<ÀÇ¨Ïi .... ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨x^èÑŒ =¨ ∞i=∞QÆiã¨.
KèåÜ«∂`«~O° y}˜ .... ãï=∞QÆ=∞Ñ¨hã¨–ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
L=∂Éè~í } ° =Ú .... ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè –ã¨xÑ¨=∞iQÆ=∞iã¨.
<å~åÜ«∞}Q“à◊ .... ãï=∞Ñ¨x^èxŒ ã¨–ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiQÆiã¨.
=∂à◊q .... ãïQÆ=∞Ñ¨x=∞^èxŒ ã¨–ã¨x^èxŒ Ñ¨=∞QÆ=∞iã¨.
„Ñ¨`åÑ¨=~åo .... ãï=∞Ñ¨ã–¨ ã¨^ÑŒè =¨ ∞QÆiã¨.
48
#@<å~åÜ«∞}˜ .... ãïQÆ=∞^èxŒ ^èãŒ –¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆ=∞iã¨.
hÖÏO|i .... ãïQÆ=∞Ñ¨^ÑŒè x¨ ã¨–ã¨xÑ¨=∞QÆiQÆã.¨
âßº=∞ .... ãï=∞Ñ¨^ãŒè –¨ ã¨^ÑŒè =¨ ∞QÆiã¨.
ã¨∞~°É~·ˇè q° .... ãïÑ¨=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨x^èÑŒ =¨ ∞ã¨.
ã¨fi~å=o .... ã¨=∞QÆ=∞Ñ¨x^èxŒ ã¨–ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
<åQÆãfi¨ ~å=o .... ã¨Q=Æ ∞Ñ¨^ãŒè –¨ ã¨^ÑŒè =¨ ∞QÆã.¨
ã¨∞~°\˜ .... ãï=∞Ñ¨xã¨–ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆÑ=¨ ∞sã¨.
=∂Ü«∂`«~°Oy}˜ .... Ñï=∞QÆÑ=¨ ∞xã¨–ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
<å@‰õΩ~°Ol .... ãïQÆ=∞^èxŒ Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨x^è=Œ ∞QÆã.¨
„Ñ¨`åÑ¨<å@ .... ãïQÆ=∞^èÑŒ ^¨ xŒè ã¨–ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆã.¨
â◊√^Œ=ú ~åo .... ãïQÆ=∞^èxŒ ã¨–ã¨x^èxŒ Ñ¨=∞QÆã.¨
Hõ^#Œ ‰õΩ`«∂Ç¨ÏÅ=Ú .... ãï=∞^èxŒ QÆÑã¨ –¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
Hõ=∂ã¨∞ .... ã¨=∞QÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
ã≤O^è∞Œ Hõ#fl_» .... ã¨=∞QÆ=∞iQÆ=∞Ñ¨^ÑŒè ã¨ –¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
#=~°ãH¨ #õ fl_» .... ã¨Q=Æ ∞Ñ¨ã–¨ ã¨x^è=Œ ∂QÆiã¨.
^ÕâßH©Δ .... ãïQÆÑ^¨ ãŒè –¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
|OQÍà◊ .... ãïQÆ=∞Ñ¨=∞sÑ¨ã–¨ ã¨xÑ¨=∞iQÆiã¨.
HÀH˜Å^èfiŒ x .... ãïQÆ=∞^èxŒ ^èãŒ –¨ ã¨x^èxŒ Ñ¨=∞QÆiã¨.
49
25

|Ç¨ï^•i .... ã¨Q=Æ ∞^èÑŒ ^¨ xŒä ã¨–ã¨xÑ¨=∞QÆã.¨
~åQÆÑÖ[~°=Ú .... ãï=∞Ñ¨^xŒè ^èãŒ –¨ ã¨x^è=Œ ∞iã¨.
kfi*Ï=Ou .... ãï=∞QÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiQÆã.¨
PO^è•o .... ãï=∞Ñ¨xã¨–ã¨xÑ¨=∞iQÆ=∞iã¨.
~°qK«O„kHõ .... ãïQÆ=∞^èxŒ ^èãŒ –¨ ã¨x^è=Œ ∞QÆiã¨.
29. nè~â° O◊ Hõ~åÉè~í }° =Ú– K«i–JOQÆ–â◊√=∞–Ñ¨–K«^–Œè HÍx.
â◊OHõ~åÉè~í }
° =Ú .... ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨^ÑŒè =¨ ∞QÆiã¨.
‰õΩ~°Ol .... ã¨xãïQÆ=∞Ñ¨^–Œè ^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨xã¨.
ˆH^•~° .... ã¨=∞QÆ=∞Ñ¨xã¨–ã¨xÑ¨=∞QÆ=∞^è=Œ ∞QÆiã¨.
ÉÏºQÆ∞ .... ã¨Q=Æ ∞Ñ¨x^èxŒ ã¨–ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
Ç¨ÏOã¨^fiŒè x .... ãïQÆÑx¨ ã¨–ã¨xÑ¨QiÆ ã¨.
QÆ~°∞_»^èŒfix .... ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨^ÑŒè Q¨ iÆ ã¨.
<åQÆÑfi¨ x .... ãïã¨=∞QÆ=∞Ñ¨x^èxŒ ã¨–ã¨x^ŒxÑ¨=∞QÆã.¨
^Õ=QÍO^è•i .... ãïQÆi=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆsã¨.
aÅÇ¨Ïi .... ãïQÆÑ^¨ ãŒè –¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
J~îå} .... ãï=∞Ñ¨xã¨–ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
P~°aè .... ãï=∞Ñ¨^ãŒè –¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
50
#=~ÀA .... Ñ¨^xŒè ãïQÆ=∞Ñ¨–=∞QÆiã¨x^èÑŒ .¨
Hõ#fl_» .... QÆiãïQÆ=∞Ñ¨=∞^èxŒ ã¨–ã¨xã¨^ÑŒè =¨ ∞Ñ¨Q=Æ ∞iã¨.
ÉËQ_Æ » .... ã¨QiÆ QÆ=∞Ñ¨^hŒè ^èÑŒ ã¨ –¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
â◊√^Œ™ú ê"Õi .... ãï=∞Ñ¨^ãŒè –¨ ã¨^ÑŒè =¨ ∞iã¨.
Ñ¨Ó~°K‚ O« „kHõ .... ãïQÆ=∞Ñ¨^ÑŒè ã¨ –¨ ã¨xÑ¨^ÑŒè =¨ ∞QÆ=∞iã¨.
[#~°O[x .... ãïQÆ=∞Ñ¨^ÑŒè x¨ ã¨–ã¨^ÑŒè =¨ ∞iã¨.
JÇ≤Ïi<å@ .... ã¨=∞QÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨xÑ¨^xŒè Ñ¨Q=Æ ∞QÆã.¨
HÀÖÏÇ¨ÏÅ=Ú .... ã¨Ñ=¨ ∞QÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
ã≤O^ä∞Œ ~åQÆ=Ú .... ãïQÆi=∞Ñ¨ã–¨ ã¨x^èÑŒ x¨ ^è=Œ ∞QÆiã¨.
=∂Ç¨ïi .... ãïQÆi=∞Ñ¨x–^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
â◊√^Œ=ú ãÖ`« .... ãïQÆ=∞Ñ¨xã¨–ã¨^xŒè Ñ¨=∞QÆiã¨.
nè~°=∞u .... ã¨QiÆ QÆ=∞Ñ¨=∞x^èãŒ –¨ ã¨xÑ¨^ãŒä Ñ¨ =¨ ∞QÆiã¨
Ñ¨Ó~°fiQ“à◊ .... ãï=∞QÆi=∞Ñ¨x^èxŒ ã¨–ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
Q“_»=∞ÖÏ¡~∞° .... ãï=∞Ñ¨^ãŒè –¨ ã¨x^è=Œ ∞QÆiã¨.
q=~°úx .... ãï=∞Ñ¨ã–¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
ã≤O^è∞Œ =∞O^•i .... ãïQÆ=∞Ñ¨ã–¨ ã¨x^èÑŒ Q¨ =Æ ∞^èÑŒ =¨ ∞iã¨.
51
26

â◊OÉè∞í „H˜Ü∞« .... ã¨QiÆ =∞Ñ¨xã¨–ã¨xÑ¨x=∞QÆiã¨.
AÖÏ=Ù .... Ñ¨xãïQÆ=∞Ñ¨–=∞QÆiã¨xÑ¨x.
30. <åQÍ#Okx–K«i–JOQÆ–â◊√=∞–Ñ¨–+¨^–Œè HÍx.
„Ñ¨`åÑ¨HÀH˜Å=Ú .... ã¨Ñ=¨ ∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨xÑ¨=∞QÆã.¨
x~°‡ÖÏOy .... ãï=∞Ñ¨^ãŒè –¨ ã¨x^èxŒ Ñ¨=∞QÆiã¨.
ã≤O¿ÇÏà◊™ê"Õi .... ã¨=∞QÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨x^èxŒ Ñ¨=∞QÆã.¨
™È=∞Éè∂í áêÅ=Ú .... ãï=∞Ñ¨=∞^èãŒ –¨ ã¨^xŒè Ñ¨=∞QÆiã¨.
Åe`«QÆO^èŒ~°fi=Ú .... ãïQÆ=∞ã¨^xŒè ã¨–ã¨xÑ¨QiÆ ã¨.
Ç¨ÏOã¨QOÆ ^è~Œ fi° =Ú .... ãïQÆ=∞Ñ¨ã–¨ ã¨x^ŒxÑ¨=∞iã¨.
™ê=∞O`«=Ú .... ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨x^èxŒ Ñ¨=∞QÆiã¨.
31. Ü«∂QÆÑ„ Ü
≤ ∞« –+ï–JOQÆ–â◊√=∞–Ñ¨–â◊√^è–Œ â◊√x.
HõÅÇ¨ÏOã¨ .... ãï=∞Ñ¨^xŒè ^èãŒ –¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞iã¨.
<åQÆQOÆ ^è~Œ fi° =Ú .... ãï=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨^xŒè Ñ¨=∞iã¨.
QÆO^è~Œ fi° Hõ#fl_» .... ãïQÆÑ^¨ ãŒè –¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆ=∞iã¨.
Ç≤ÏO^Àà◊H#õ fl_» .... ã¨Q=Æ ∞^èxŒ ã¨–ã¨xÑ¨^=Œè ∞QÆã.¨
HõÖ’¡Å |OQÍàÏ .... ãï=∞Ñ¨x^èãŒ –¨ ã¨xÑ¨^=Œè ∞QÆiã¨.
Ü≥∂yx .... ãïQÆ=∞Ñ¨^ãŒè –¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
52
32. ~åQÆ=~°xú –+ï–JOQÆ–â◊√=∞–Ñ¨–â◊√^è–Œ HÔ x· .
~åQÆK∂« _®=∞}˜ .... ãïQÆ =∞Ñ¨ã–¨ ã¨x^è=Œ ∞iQÆã.¨
rOQÍ¡Éèˇ·~°q .... ã¨Q=Æ ∞Ñ¨=∞^èãŒ –¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆ=∞iã¨.
™ê=∞O`«lOQÍ¡ .... ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨xÑ¨^xŒè Ñ¨=∞QÆ=∞iã¨.
Ç≤ÏO^Àà◊HÍÑ≤ .... ãïQÆ=∞Ñ¨=∞Ñ¨ã–¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆã.¨
Ç≤ÏO^Àà◊^~Œ åƒ~°∞ .... ã¨Q=Æ ∞Ñ¨ã–¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞iã¨.
Ç≤ÏO^Àà◊™ê~°OQÆ .... ãïQÆ=∞Ñ¨ãx¨ ã¨–ã¨x^èÑŒ x¨ ^è=Œ ∞QÆ=∞iã¨.
33. QÍOˆQÜ«∞Éè∂í +¨}–˜ +ï–JOQÆ–â◊√=∞–Ñ¨–â◊√^è–Œ HÍx.
QÆOQÍ`«~°Oy}˜ .... ãïQÆ=∞Ñ¨ã–¨ ã¨x^èÑŒ ã¨ Q¨ =Æ ∞iã¨.
â◊√^Œlú OQÆ¡ .... ã¨QÑÆ =¨ ∞^èxŒ ã¨– ã¨xÑ¨=∞QÆã.¨
Ç≤ÏO^Àà◊™ê"Õi .... ã¨Q=Æ ∞Ñ¨=∞^èxŒ ã¨–ã¨xÑ¨^=Œè ∞iã¨.
Ç≤ÏO^Àà◊<åÜ«∞H˜ .... ã¨=∞QÆ=∞Ñ¨ã–¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆ=∞iã¨.
w`«=¸iÎ .... ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆã.¨
Hõ#fl_»^~Œ åƒ~°∞ .... ãïQÆ=∞Ñ¨^ÑŒè ã¨ –¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞iã¨.
34. "åQÆnâè fi◊ i–+ï–JOQÆ–â◊√=∞–Ñ¨–K«^–Œè HÔ x· .
KèåÜ«∂<å@ .... ãïQÆ=∞Ñ¨=∞Ñ¨ã–¨ ã¨x^èxŒ Ñ¨=∞iã¨.
"Õ∞K«hÖÏO|i .... ã¨Q=Æ ∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨xÑ¨=∞iã¨.
â◊√^ŒÑú ∞¨¶ O\Ï}=Ú .... ã¨Q=Æ ∞Ñ¨^ãŒè –¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞iã¨.
53
27

ÉèÏ#∞=∞O[i .... ãïQÆ=∞Ñ¨xã¨–ã¨xÑ¨=∞iQÆiã¨.
ÉèÏ=∞nÑ¨~=° Ú .... ã¨=∞iQÆ=∞Ñ¨ã–¨ ã¨^ÑŒè =¨ ∞QÆ=∞iã¨.
âß~°^•Éè~í }
° =Ú .... ã¨=∞QÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨x^è=Œ ∞Ñ¨=∞iã¨.
"Õ∞K«QÍO^è•i .... ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨x^èxŒ Ñ¨=∞QÆ=∞iã¨.
35. â◊¥ex–+ï–JOQÆ–â◊√=∞–Ñ¨–K«^–Œè HÍx.
â◊√^ŒúhÖÏO|i .... ã¨=∞iQÆ=∞Ñ¨ã–¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆã.¨
âıYi~åQÆ=Ú .... ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨^xŒè Ñ¨=∞iQÆã.¨
QÍ#"åikè .... ã¨=∞iQÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨^xŒè Ñ¨=∞iã¨.
Ç¨ÏOã¨Ñ∞¨¶ O\Ï}=Ú .... ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨xÑ¨=∞QÆ=∞iã¨.
=∂~°∞=Hõ#fl_» .... ãïQÆ=∞Ñ¨^ÑŒè x¨ ã¨–ã¨xÑ¨=∞iã¨.
"Õ∞K«<å~åÜ«∞} .... ãïQÆ=∞Ñ¨^ãŒè –¨ ã¨^xŒè Ñ¨=∞iã¨
36. K«Å<å@–+ï–JOQÆ–â◊√=∞–Ñ¨–+¨^–Œè HÍx.
<å@ .... ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨xÑ¨=∞iã¨.
QÆOcè~<° å@ .... ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
â◊$u~°O[x .... ãïQÆÑ^¨ xŒè ã¨–ã¨Ñ=¨ ∞QÆã.¨
z^•#Ok .... ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨x^èxŒ Ñ¨=∞QÆ=∞iã¨.
<åQÆhÖÏO|i .... ã¨=∞QÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆã.¨
=∞OAà◊ .... ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
54
„Ñü=∞^Œº=∞[#º~åQÆ=ÚÅ∞
37. ™êÅQÆ=Ú–â◊√i–â◊√QÆ–Ñ„ =¨ ∞–Ñ¨–â◊√^è–Œ â◊√x.
ã≤O^è∞Œ <å@ .... ã¨QiÆ QÆ=∞x^èxŒ ã¨–ã¨x^è=Œ ∞QÆiã¨.
Åe`«=∂~°∞= .... ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨x^è=Œ ∞QÆiã¨.
™êà◊q .... ã¨QiÆ QÆ=∞Ñ¨^xŒè ^èãŒ –¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
Éè’QÆ™ê"Õi .... ãï=∞Ñ¨^xŒè –^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
Éè’QÆ=~åo .... ãïQÆ=∞Ñ¨x^èxŒ ã¨–ã¨xÑ¨^=Œè ∞QÆiã¨.
PÖÏÑ≤ .... ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
38. *ÏÖÏ~°=‚ =Ú–â◊√i–â◊√QÆ–Ñ„ =¨ ∞–Ñ¨–â◊√^è–Œ â◊√x.
[QÆ<À‡Ç¨Ï#=Ú .... ãï=∞Ñ¨^ãŒè x¨ ã¨–ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
Ç¨ÏOã¨É’è y .... ãïQÆ=∞^èxŒ ã¨–ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
~°q„Ñ¨ÉÏè =o .... ãïQÆ=∞^èãŒ –¨ ã¨^ÑŒè =¨ ∞QÆiQÆã.¨
Éè’QÆ~™° êo .... ãïQÆ=∞^èÑŒ ã¨ –¨ ã¨x^èxŒ Ñ¨=∞QÆiã¨.
‰õΩ=Ú^•Éè~í }° =Ú .... ãïQÆ=∞Ñ¨x^èãŒ –¨ ã¨^xŒè Ñ¨=∞QÆiã¨.
<åQÆnÑ¨~=° Ú .... ãïQÆ=∞^èxŒ ã¨–ã¨x^èxŒ =∞QÆiQÆã.¨
55
28

39. ~°≠ÏÅ=~åo–â◊√i–â◊√QÆ–Ñ„ =¨ ∞–Ñ¨–â◊√^è–Œ HÍx.
=~åo .... ã¨QiÆ QÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
#@#"ÕàÏ=o .... ãï=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨xÑ¨=∞QÆiã¨.
<åQÆÉ’è y .... ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè –^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨xã¨.
Ç¨ÏOã¨hÖÏO|i .... ãïQÆ=∞^èxŒ ã¨–ã¨xÑ¨^=Œè ∞QÆiã¨.
=∂~°∞=|OQÍà◊ .... ã¨Ñ=¨ ∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
Éè∂í áêÅÑÖK«=∞=Ú .... ã¨QiÆ QÆÑ=¨ ∞^èãŒ –¨ ã¨Ñ=¨ ∞^è=Œ ∞ãïã¨.
HÀH˜Å ÑÖK«=∞=Ú .... Ñ¨^xŒè ãïQÆi–ã¨x^èÑŒ ^¨ xŒè ã¨.
40. #=h`«– â◊√i–â◊√QÆ– Ñ„ =¨ ∞–Ñ¨–K«^–Œè HÔ x· .
#Éè’=∞}˜ .... ãïQÆi=∞Ñ¨ã–¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
xëê^è„Œ Ñ≤Ü∞« .... ãïQÆ=∞Ñ¨x^èãŒ –¨ ã¨xÑ¨=∞QÆiã¨.
<åQÆ"àÕ Ï=o .... ãïQÆ=∞^èãŒ –¨ ã¨x^è=Œ ∞QÆiã¨.
ã¨∞YhÖÏO|i .... ãïQÆ=∞Ñ¨^ãŒè –¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
™È=∞Ñ¶∞¨ O\Ï}=Ú .... ãïQÆ=∞x^èxŒ ã¨–ã¨xÑ¨^=Œè ∞QÆiã¨.
#=~°ã‰¨ Ωõ O`«e .... ã¨=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨x^èÑŒ ^¨ =Œè ∞QÆiã¨.
ã¨∞Y„Ñ≤Ü∞« ~åQÆ=Ú .... ã¨QiÆ QÆ=∞xã¨–ã¨x^è=Œ ∞QÆiã¨.
ã≤O^è∞Œ <å@‰õΩ~°Ol .... ãïQÆ=∞^èxŒ ^èãŒ –¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
56
41. áê=x– â◊√i–â◊√QÆ–Ñ„ =¨ ∞–Ñ¨–K«^–Œè HÍx.
„Ñ¨ÉèÏ=u .... ãï=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨x^è=Œ ∞Ñ¨=∞iQÆiã¨.
âßº=∞hÖÏO|i .... ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨^xŒè ^è=Œ ∞QÆiã¨.
#@#nÑ¨~=° Ú .... ãïQÆ=∞^èxŒ ã¨–ã¨x=∞QÆiQÆã.¨
K«O„^Œ*’ºu .... ãïQÆ=∞Ñ¨^ãŒè –¨ ã¨^ÑŒè =¨ ∞QÆiã¨.
â◊√^Œwú ~åfi}˜ .... ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨^ÑŒè =¨ ∞QÆiã¨.
HÀH˜Åã¨fi~å=o .... ãïQÆ=∞^èxŒ ã¨–ã¨^=Œè ∞QÆiã¨.
42. ~°ÑÚ¨¶ Ñ„ Ü
≤ ∞« –â◊√i–â◊√QÆ–Ñ„ =¨ ∞–Ñ¨–+¨^–Œè HÍx.
i+¨É"íè åÇ≤Ïx .... ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨xÑ¨^=Œè ∞QÆiã¨.
Åe`«nÑ¨~=° Ú .... ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨x^èxŒ Ñ¨=∞QÆiã¨.
WO^Œ∞w~åfi}˜ .... ãïQÆ=∞Ñ¨ã–¨ ã¨xÑ¨^xŒè Ñ¨=∞QÆiã¨.
Ç¨ÏOã¨"àÕ Ï=o .... ãïQÆ=∞Ñ¨^ÑŒè x¨ ã¨–ã¨xÑ¨=∞QÆiã¨.
"Õ∞K«™ê"Õi .... ãï=∞Ñ¨xã¨–ã¨xÑ¨=∞QÆiã¨.
P#O^ŒÉ’è y .... ãïQÆ=∞Ñ¨x^èxŒ –^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨xã¨.
43. QÆ"åOÉè’k–â◊√i–™êQÆ–Ñ„ =¨ ∞–Ñ¨–â◊√^è–Œ â◊√x.
q[Ü«∞Éè∂í ëê=o .... ãïQÆ=∞Ñ¨=∞Ñ¨ã–¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
HÀH˜ÅnÑ¨~=° Ú .... ãïQÆ=∞x^èãŒ –¨ ã¨x^è=Œ ∞QÆiã¨.
57
29

"Õ∞K«HÍOÉè’l .... ãïQÆ=∞^èxŒ ã¨–ã¨xÑ¨^=Œè ∞QÆiã¨.
HÀH˜Åw~åfi}˜ .... ãïQÆ=∞Ñ¨^ãŒè –¨ ã¨x=∞QÆiã¨.
=∂~°∞=Q“à◊ .... ãïQÆÑ=¨ ∞^èxŒ ã¨–ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨
™ê=∞ã¨fi~å=o .... ãïQÆ=∞Ñ¨x^èãŒ –¨ ã¨^ÑŒè ^¨ =Œè ∞QÆiã¨.
Hõe=ãÖ`«=Ú .... ã¨Q=Æ ∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨xÑ¨=∞QÆã.¨
44. Éè=í Ñ„ Ü
≤ ∞« –â◊√i–™êQÆ–Ñ„ =¨ ∞–Ñ¨–â◊√^è–Œ HÔ x· .
Hõ#fl_»nÑ¨~=° Ú .... ãïQÆ=∞^èxŒ ã¨–ã¨x^èÑŒ ^¨ =Œè ∞QÆiã¨.
Éè"í åx .... ãïQÆ=∞^èxŒ ã¨–ã¨x^è=Œ ∞QÆiã¨.
™ê=∞O`«"àÕ Ï=o .... ãïQÆ=∞^èÑŒ ^¨ ãŒè –¨ ã¨^xŒè Ñ¨=∞QÆiã¨.
™ê~°OQÆ=∂~°∞= .... ãïQÆ=∞^èxŒ ã¨–ã¨x^è=Œ ∞Ñ¨QiÆ ã¨.
"Õ∞K«|OQÍà◊ .... ãïQÆ=∞Ñ¨xã¨–ã¨^ÑŒè =¨ ∞QÆiã¨.
ã¨~ã° ~‘ ∞° Ç¨Ï=Ú .... ãïQÆ=∞^èxŒ ^èãŒ –¨ ã¨x^è=Œ ∞QÆiã¨.
^è=Œ à◊ã~¨ ã° ~‘ ∞° Ç¨Ï=Ú .... ãïQÆ=∞^èÑŒ x¨ ã¨–ã¨x^è=Œ ∞QÆiã¨.
45. â◊√ÉèÑí O¨ `«∞=~åo–â◊√i–™êQÆ–Ñ„ =¨ ∞–Ñ¨–â◊√^è–Œ HÍx.
ÑÖ`«∞=~åo .... ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
ÉèÏ#∞w~åfi}˜ .... ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨x^è=Œ ∞QÆiã¨.
ÉèÏ#∞^è<Œ åºã≤ .... ãïQÆ=∞x^èxŒ –^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨xã¨.
58
QÆ=∞Hõ™ê=∞O`«=Ú .... ã¨Q=Æ ∞Ñ¨xã¨–ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
Hõ=∞ÖÏÉè~í }
° =Ú .... ãïQÆ=∞Ñ¨x^èãŒ –¨ ã¨x^èÑŒ x¨ ^è=Œ ∞QÆiã¨.
Hõ#HõnÑ¨~=° Ú .... ã¨Q=Æ ∞Ñ¨^ÑŒè x¨ –^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨xã¨.
=∂~°∞==ãÖ`«=Ú .... ã¨=∞QÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨xÑ¨^=Œè ∞QÆiã¨.
âıY~°KO« „kHõ .... ãïQÆ=∞x^èxŒ ã¨–ã¨x^è=Œ ∞QÆiã¨.
46. +¨_fiç ^è=Œ ∂iæ}–˜ â◊√i–™êQÆ–Ñ„ =¨ ∞–Ñ¨–K«^–Œè HÔ x· .
f„="åÇ≤Ïx .... ãïQÆ=∞Ñ¨^ÑŒä x¨ ã¨–ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiQÆ=∞iã¨.
WO^Œ∞Éè’y .... ã¨QiÆ QÆ=∞Ñ¨^ãŒè –¨ ã¨x^èxŒ Ñ¨=∞QÆiã¨.
WO^Œ∞^è<Œ åºã≤ .... ã¨Q=Æ ∞^èxŒ ã¨–ã¨x^èÑŒ ^¨ =Œè ∞QÆiã¨.
=∂~°∞=Q“i .... ã¨QiÆ QÆ=∞Ñ¨^xŒè –^è=Œ ∞Ñ¨=∞QÆiã¨.
‰õΩO`«Åã¨fi~å=o .... ã¨Q=Æ ∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨x^èxŒ Ñ¨=∞QÆiã¨.
q[Ü«∂cè~∞° .... ã¨QiÆ QÆ=∞Ñ¨x^èãŒ –¨ ã¨^ÑŒè =¨ ∞QÆiã¨.
NHõOiî .... ã¨Q=Æ ∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆã.¨
47. ã¨∞=~å‚Oy–â◊√i–™êQÆ–Ñ„ =¨ ∞–Ñ¨–K«^–Œè HÍx.
=∂~°∞=<å~åÜ«∞}˜ .... ãïQÆ=∞Ñ¨^ãŒè –¨ ã¨^xŒè Ñ¨=∞QÆiQÆã.¨
™œg~°=Ú .... ãïQÆi=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨xÑ¨^ÑŒè =¨ ∞QÆiã¨.
™êÅQÆ"àÕ Ï=o .... ãïQÆ=∞Ñ¨x^èxŒ ã¨–ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆã.¨
59
30

‰õΩO`«Å^è<Œ åºã≤ .... ãïQÆ=∞Ñ¨=∞^èxŒ ã¨–ã¨x^èxŒ Ñ¨=∞QÆiã¨.
¿ã<å=∞<ÀÇ¨Ïi .... ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ^èãŒ –¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiQÆã.¨
Jcè~°∞ .... Ñ¨^xŒè ã¨=∞QÆ=∞Ñ¨–=∞QÆãx¨ ^èÑŒ .¨
=∂~°∞=™ê~°OQÆ .... ã¨xãïQÆ=∞Ñ¨=∞^èxŒ –^èÑŒ =¨ ∞QÆiQÆã.¨
#=~°ã¨ |OQÍà◊ .... ãïQÆ=∞^èÑŒ ^¨ xŒè ã¨–ã¨x^è=Œ ∞QÆã.¨
q[Ü«∞N~åQÆ=Ú .... ã¨QiÆ QÆ=∞Ñ¨xã¨–ã¨xÑ¨=∞QÆiã¨.
48. k=º=∞}˜–â◊√i–™êQÆ–Ñ„ =¨ ∞–Ñ¨–+¨^–Œè HÍx.
^Œ∞O^Œ∞aè„Ñ≤Ü∞« .... ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨xÑ¨=∞QÆiã¨.
‰õΩO`«ÅnÑ¨~=° Ú .... ã¨=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨x^èxŒ Ñ¨=∞QÆã.¨
r=Oux .... ã¨=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨xÑ¨=∞QÆã.¨
PkÑÖK«=∞=Ú .... ãïÑ¨^xŒè ã¨–ã¨x^èxŒ Ñ¨=∞QÆiã¨
J=∞$`«ÑO¨ K«=∞=Ú .... ãïQÆ=∞^èxŒ ã¨–ã¨x^è=Œ ∞QÆãi¨ ã¨
Éè’QÆ^<Œä åºã≤ .... ã¨Q=Æ ∞Ñ¨xã¨–ã¨xÑ¨^xŒè Ñ¨=∞QÆiã¨.
Éè’yã≤O^è∞Œ .... ã¨Ñ=¨ ∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨x^èxŒ Ñ¨=∞ã¨.
â◊√^ŒúQÍO^è•i .... ãïQÆ=∞xã¨–ã¨x^èxŒ Ñ¨=∞iã¨.
60
49. ^è=Œ àÏO|i–â◊√i–JOQÆ–Ñ„ =¨ ∞–Ñ¨–â◊√^è–Œ â◊√x.
ã¨fi~åÉè~í }° =Ú .... ã¨Q=Æ ∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨x^èÑŒ =¨ ∞ã¨.
nè~°ã¨fi~°∂Ñ≤ .... ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨^xŒè ^èÑŒ =¨ ∞QÆã.¨
Hõ#fl_»‰Ωõ ~°Ol .... ã¨QiÆ QÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨^ÑŒè =¨ ∞iã¨.
^è=Œ àÏOy .... ã¨=∞QÆ=∞Ñ¨^xŒè ^èãŒ –¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
^Õ"åÉè~í }° =Ú .... ã¨QiÆ QÆ=∞^èxŒ ã¨–ã¨x^èxŒ Ñ¨=∞QÆiã¨.
KèåÜ«∂=∂~°∞= .... ã¨QiÆ QÆ=∞^èxŒ ^èãŒ –¨ ã¨x^è=Œ ∞QÆiã¨.
#=~°ãK¨ O« „kHõ .... ãïQÆ=∞^èxŒ ã¨–ã¨^ÑŒè Q¨ iÆ ã¨.
^è~Œ å‡}˜ .... ãïQÆ=∞^èxŒ ã¨–ã¨x^è=Œ ∞QÆiã¨.
#=~°ã¨ PO^èÀo .... ã¨QiÆ QÆ=∞Ñ¨^ãŒè –¨ ã¨^ÑŒè =¨ ∞QÆiQÆã.¨
^Õ=yi .... ãï=∞Ñ¨^ãŒè –¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiQÆã.¨
50. <å=∞<å~åÜ«∞}˜– â◊√i–JOQÆ–Ñ„ =¨ ∞–Ñ¨–â◊√^è–Œ HÔ x· .
#~°‡^Œ .... ãïQÆ=∞^èxŒ ã¨–ã¨x^è=Œ ∞Ñ¨=∞QÆiã¨.
#=~°ã¨QÍO^è•i .... ãïQÆ=∞Ñ¨=∞^èxŒ ã¨–ã¨x^è=Œ ∞QÆiã¨.
"Õ∞K«H#õ fl_» .... ã¨=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆã.¨
‰õΩã¨∞=∞Éè’y .... ãïQÆ=∞^èxŒ ã¨–ã¨^xŒè ^è=Œ ∞QÆiQÆã.¨
=∞O^•i .... ãïQÆ=∞Ñ¨xã¨–ã¨xÑ¨=∞QÆiã¨.
61
31

Hõ#fl_»É’è y .... ãïQÆ=∞Ñ¨x^èxŒ ã¨–ã¨x^è=Œ ∞QÆiQÆã.¨
=∞^è∞Œ Hõi .... ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
Q“i=∂~°∞= .... ãï=∞Ñ¨^ãŒè –¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiQÆã.¨
„Ñ¨`åÑ¨=Ú .... ã¨Q=Æ ∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
51. HÍ=∞=iúx–â◊√i–JOQÆ–Ñ„ =¨ ∞–Ñ¨–â◊√^è–Œ HÍx.
WO^Œ∞=∞u .... ã¨Q=Æ ∞^èxŒ ã¨–ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆã.¨
Hõ#Hõ~™° êo .... ãïQÆ=∞^èxŒ ã¨–ã¨^ÑŒè =¨ ∞QÆiã¨.
Ç¨ÏOã¨<å~åÜ«∞}˜ .... ãïQÆ=∞Ñ¨ã–¨ ã¨xÑ¨=∞QÆiã¨.
~å=∞„H˜Ü∞« .... ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
=ãÖ`«=∂~°∞= .... ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ^èãŒ –¨ ã¨^ÑŒè =¨ ∞QÆã.¨
Éè’QÆ=ãÖ`«=Ú .... ãïQÆ=∞^èxŒ ã¨–ã¨x^è=Œ ∞QÆiã¨.
H˜~}
° ˜ .... ãïQÆ=∞Ñ¨x^èxŒ ã¨–ã¨x^è=Œ ∞QÆiã¨.
QÆ=∞Hõ„Ñ≤Ü∞« .... ãïQÆ=∞Ñ¨x^èãŒ –¨ ã¨^ÑŒè =¨ ∞QÆiã¨.
nÑ¨H=õ Ú .... ã¨Q=Æ ∞Ñ¨^ÑŒè ã¨ –¨ ã¨x^èxŒ Ñ¨=∞QÆiã¨.
52. ~å=∞„ÑÜ
≤ ∞« –â◊√i–JOQÆ–Ñ„ =¨ ∞–Ñ¨–K«^–Œè HÔ x· .
suK«O„kHõ .... ãïQÆ=∞Ñ¨^ãŒè –¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
~å=∞=∞<ÀÇ¨Ïi .... ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ^èãŒ –¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
62
[\Ï^èŒi .... ã¨QiÆ =∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨x^èÑŒ Q¨ iÆ ã¨
Ö’Hõ~°O[x .... ã¨Q=Æ ∞Ñ¨=∞^èxŒ ã¨–ã¨x^èxŒ Ñ¨=∞QÆiã¨.
`«Ñã¨ fi≤ x .... ã¨Q=Æ ∞Ñ¨xã¨–ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆã.¨
NHõi .... ãïQÆÑ^¨ xŒè ã¨–ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆã.¨
"Õ∞Ñ¶∞¨ =∞ÖÏ¡~∞° .... ã¨Q=Æ ∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆ=∞iã¨.
Ü≥∂QÍ#Ok .... ãïQÆÑ=¨ ∞Ñ¨^xŒè ã¨– ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆã.¨
„Ñ¨`åÑ¨=Ú .... ã¨Ñ=¨ ∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
=∞O^ŒÇ¨ ã≤x .... ãïQÆ=∞Ñ¨=∞^èxŒ ã¨–ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆ=∞sã¨.
Ç¨ÏOã¨QÆ=∞x .... ã¨Q=Æ ∞Ñ¨x^èãŒ –¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
HõÖÏÉè~í } ° ˜ .... ã¨QiÆ QÆ=∞Ñ¨x^èxŒ –^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨xã¨.
"Õ∞Ñ¶∞¨ âßº=∞Å .... ã¨Q=Æ ∞Ñ¨^xŒè ^èÑŒ ã¨ –¨ ã¨^xŒä Ñ¨=∞QÆsã¨.
~°ãq¨ <Àkx .... ã¨Q=Æ ∞Ñ¨^xŒä ^äãŒ –¨ ã¨x^äÑŒ =¨ ∞QÆã.¨
"Õ^ãŒ fi¨ ~°∂Ñ≤ .... ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒä Ñ¨ã–¨ ã¨x^äxŒ Ñ¨=∞QÆã.¨
53. QÆ=∞#„â=◊ ∞–â◊√i–JOQÆ–Ñ„ =¨ ∞–Ñ¨–K«^–Œè HÍx.
QÆ=∞Hõ„Ñ≤Ü∞« .... ãïQÆ=∞Ñ¨^ãŒä –¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆ=∞iã¨.
â◊√^Œ~÷ ™° êo .... ã¨Q=Æ ∞Ñ¨^ãŒä –¨ ã¨^ÑŒä =¨ ∞QÆiã¨.
ã¨∞Y^èfiŒ x .... ã¨Q=Æ ∞Ñ¨x^äãŒ –¨ ã¨^xŒä Ñ¨=∞QÆiã¨.
63
32

Hõ#fl_»=∂~°∞= .... ã¨Q=Æ ∞Ñ¨^xŒä ã¨–ã¨x^äÑŒ =¨ ∞QÆã.¨
Ñ¨Ó~°fiHõàÏº}˜ .... ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒä ^äãŒ –¨ ã¨x^äÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
"Õ∞K«HÍOy .... ãïQÆ=∞Ñ¨^ÑŒä x¨ ã¨–ã¨xÑ¨^ÑŒä =¨ ∞QÆiã¨.
QÆQ#Æ ã¨~ã° ~‘ ∞° Ç¨Ï=Ú .... ã¨QiÆ QÆ=∞Ñ¨^xŒä –^äÑŒ =¨ ∞QÆiã¨xã¨.
Ç¨ÏO™ê#Ok .... ãïQÆ=∞^äxŒ ã¨–ã¨x^ä=Œ ∞QÆiã¨.
54. qâ◊fiOÉèií –â◊√i–JOQÆ–Ñ„ =¨ ∞–Ñ¨–+¨^–Œè HÍx.
q[Ü«∞=ãÖ`«=Ú .... ã¨=∞Ñ¨^xŒä ã¨–ã¨xÑ¨=∞QÆã.¨
"≥â· ßY=Ú .... ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒä ã¨–ã¨x^äxŒ Ñ¨=∞QÆ=∞iã¨.
^Õâº◊ =∂~°∞= .... ãïQÆ=∞xã¨–ã¨xÑ¨=∞QÆiã¨.
=ÓëêHõàÏº}˜ .... ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒä ã¨–ã¨xÑ¨=∞QÆiã¨.
<åQÆã~¨ ã° ~‘ ∞° Ç¨Ï=Ú .... ã¨Q=Æ ∞Ñ¨ã–¨ ã¨x^äxŒ Ñ¨=∞iã¨.
„Éèí=∞~°^äŒfix .... ã¨Q=Æ ∞^äxŒ ã¨–ã¨^xŒä Ñ¨=∞QÆiã¨.
ã≤O^è∞Œ =∂~°∞= .... ãïQÆ=∞Ñ¨ã–¨ ã¨x^äxŒ Ñ¨=∞QÆiã¨.
55. âßº=∞ÖÏOy–K«i–™êQÆ–Ñ„ =¨ ∞–Ñ¨–â◊√^è–Œ â◊√x.
âßº=∞Å .... ã¨QiÆ QÆ=∞Ñ¨^xŒä ^äãŒ –¨ ã¨x^äÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
j`«H~˜ }
° ˜ .... ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒä ã¨–ã¨^xŒä ^äÑŒ =¨ ∞QÆã.¨
64
Hõ=∞Å<å~åÜ«∞}˜ .... ãï=∞Ñ¨^xŒä ã¨–ã¨x^äÑŒ =¨ ∞QÆ=∞iã¨.
<åQÆ„Ñ¨ÉÏè =o .... ã¨Q=Æ ∞Ñ¨^xŒä ã¨–ã¨x^ä=Œ ∞QÆiã¨.
^Õâß=o .... ãïQÆ=∞^äxŒ ^äãŒ –¨ ã¨x^ä=Œ ∞QÆiã¨.
Ç¨ÏOã¨w~åfi}˜ .... ãïQÆ=∞Ñ¨^ãŒä –¨ ã¨^ÑŒä =¨ ∞QÆã¨
^Õâº◊ <å@‰õΩ~°Ol .... ãïQÆ=∞Ñ¨^ÑŒä x¨ ã¨–ã¨xÑ¨^ÑŒä =¨ ∞QÆiã¨.
<åQÆw~åfi}˜ .... ãïQÆ=∞^äxŒ ^äãŒ –¨ ã¨x^äÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
56. +¨}∞‡YÑ„ Ü
≤ ∞« –K«i–™êQÆi–„Ñ=¨ ∞–Ñ¨–â◊√^è–Œ HÔ x· .
‰õΩã¨∞=∞™ê~°OQÆ .... ãï=∞Ñ¨^xŒä ã¨–ã¨x^äÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
„Éèí=∞~°™ê~°OQÆ .... ãïQÆ=∞Ñ¨=∞^äxŒ ã¨–ã¨^ÑŒä =¨ ∞QÆiã¨.
ÉèÏ+≤}˜ .... ã¨QiÆ QÆ=∞Ñ¨x^èãŒ –¨ ã¨x^äÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
=ã¨∞Hõi .... ã¨Q=Æ ∞Ñ¨^xŒä ã¨–ã¨x^ä=Œ ∞QÆã.¨
™ê~°OQÆ„Éèí=∞i .... ã¨=∞Ñ¨^xŒä ^äãŒ –¨ ã¨x^äÑŒ =¨ ∞QÆã.¨
„u=¸iÎ .... ãïQÆ=∞^äxŒ ã¨–ã¨x^ä=Œ ∞QÆiã¨.
„Éè=í ∞~°‰Ωõ ã¨∞=∞=Ú .... ã¨Q=Æ ∞Ñ¨xã¨–ã¨x^äÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
HÀH˜ÖÏ#Ok .... ã¨Q=Æ ∞^èxŒ ã¨–ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆã.¨
^Õ==∂à◊q .... ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè –x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨x.
65
33

57. ã≤OÇ¿ Ï‡O^„ =Œ ∞^èºŒ =∞– K«i–™êQÆ–Ñ„ =¨ ∞–Ñ¨–â◊√^è–Œ HÍx.
ã‘=∞Oux .... ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨Ñ=¨ ∞QÆiã¨.
=∂^è=Œ =∞<ÀÇ¨Ïi .... ã¨QiÆ QÆ=∞Ñ¨x^èxŒ ã¨–ã¨x^è=Œ ∞QÆiã¨.
Ñ¨^‡Œ =Úd .... ãïQÆ=∞^èxŒ ã¨–ã¨^ÑŒè =¨ ∞QÆã.¨
q[Ü«∞ã¨~ã° fi¨ u .... ã¨Q=Æ ∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨xÑ¨=∞QÆiã¨.
„Éè=í ∞~°ÇÏ¨ Oã≤ .... ãïQÆ=∞Ñ¨xã¨–ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆã.¨
â◊√^Œ~ú åQÆ=Ú .... ãïQÆ=∞Ñ¨xã¨–ã¨xÑ¨=∞QÆiã¨.
„Éè=í ∞~°ã∞¨ d .... ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨^ÑŒè =¨ ∞QÆiã¨.
^è=Œ à◊ÇÏ¨ Oã≤ .... ãï=∞Ñ¨^ãŒè –¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
„Éè=í ∞~°HÀH˜Å=Ú .... ãï=∞Ñ¨x^èxŒ ã¨–ã¨x^èÑŒ =¨ ∞iã¨.
âı+<¨ å^Œ=Ú .... ãïQÆ=∞Ñ¨^ãŒè –¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
Ñ¶∞¨ O\Ïì}=Ú .... ãïQÆ=∞^èxŒ ã¨–ã¨x^è=Œ ∞QÆiã¨.
ã¨~åfiOy .... ãï=∞^èxŒ ã¨–ã¨x^è=Œ ∞QÆãi¨ ã¨.
ã¨∞<å^Œ„Ñ≤Ü∞« .... ãïQÆ=∞Ñ¨ã–¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
58. Ç¿ Ï=∞=u–â◊√i–™êQÆ–Ñ„ =¨ ∞–Ñ¨–K«^–Œè HÔ x· .
ã≤OÇ¨~°==Ú .... ãï=∞Ñ¨xã¨–ã¨xÑ¨=∞iQÆiã¨.
#e#„Éè=í ∞i .... ãï=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨x^èxŒ Ñ¨=∞iã¨.
66
q[Ü«∞™ê~°OQÆ .... ãïQÆ=∞Ñ¨xã¨–ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆã.¨
„Éèí=∞~°=Ù`«Îi .... ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨^ÑŒè =¨ ∞iã¨.
Hõ#HõÉ∂íè ëê=o .... ã¨Q=Æ ∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨xÑ¨=∞QÆiã¨.
Ç¨ÏOã¨„Éè=í ∞i .... ãïQÆ=∞Ñ¨^ãŒè –¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
ÃÇÏ=∂O|i .... ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨Ñ=¨ ∞QÆiã¨.
q[Ü«∞™ê=∞O`«=Ú .... ã¨Q=Æ ∞Ñ¨^ãŒè –¨ ã¨x^è=Œ ∞QÆiã¨.
59. ^è~Œ ‡° =u– K«i–™êQÆ–Ñ„ =¨ ∞–Ñ¨–K«^–Œè HÍx.
^èÒ=∞º~åQÆ=Ú .... ãïQÆ=∞Ñ¨^ãŒè –¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
q[Ü«∞<åQÆi .... ãïQÆ=∞Ñ¨^ãŒè –¨ ã¨^ÑŒè =¨ ∞QÆiã¨.
~°O[x .... ãïQÆ=∞^èãŒ –¨ ã¨x^è=Œ ∞QÆãi¨ ã¨.
Åe`«ãO≤ Ç¨~°=Ú .... ãïQÆ=∞Ñ¨ã–¨ ã¨xÑ¨=∞QÆiã¨.
â◊√^Œ#ú =h`«=Ú .... ãïQÆ=∞^èxŒ ã¨–ã¨xÑ¨=∞QÆiã¨.
q[Ü«∞NHõOiî .... ã¨Q=Æ ∞Ñ¨ã–¨ ã¨x^è=Œ ∞QÆiã¨.
=ãÖ`«w~åfi}˜ .... ãïQÆ=∞Ñ¨x^äãŒ –¨ ã¨^xŒè Ñ¨=∞QÆiã¨.
nè~°‰õΩO`«e .... ã¨=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
60. hu=∞u– K«i–™êQÆ–Ñ„ =¨ ∞–Ñ¨–+¨^–Œè HÍx.
#∂`«# K«O„kHõ .... ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨xÑ¨^xŒè Ñ¨=∞QÆã.¨
q[Ü«∞~°`åflHõi .... ãï=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨xÑ¨=∞QÆã.¨
67
34

Ç¨ÏOã¨<å^Œ=Ú .... ãï=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨x^èxŒ Ñ¨=∞iã¨.
^Õ=‰õΩã¨∞=∂=o .... ã¨=∞QÆ=∞Ñ¨ã–¨ ã¨xÑ¨=∞QÆiã¨.
HÔ H· =õ t .... ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨xÑ¨=∞QÆiã¨.
Hõ#Hõ„tHõOiî .... ãïQÆ=∞Ñ¨ã–¨ ã¨x^èxŒ Ñ¨=∞iã¨.
‰õΩO`«Å~°O[x .... ã¨=∞QÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨xÑ¨^xŒè Ñ¨=∞QÆã.¨
Q“s„H˜Ü«∞ .... ã¨Q=Æ ∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨x^èxŒ Ñ¨=∞QÆã.¨
â◊√^ŒQú “s„H˜Ü∞« .... ã¨Q=Æ ∞Ñ¨x^èxŒ ã¨–ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆã.¨
61. HÍO`å=∞}˜– K«i–JOy–„Ñ=¨ ∞–Ñ¨–â◊√^è–Œ â◊√x.
‰õΩO`«Å~åQÆ=Ú .... ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ^èãŒ –¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆ=∞iã¨.
~å=∞‰õΩã¨∞=∂=o .... ã¨Q=Æ ∞Ñ¨x^èÑŒ x¨ ã¨–ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
Hõ~å‚@Hõ`~« O° y}˜ .... ãïQÆ=∞Ñ¨xã¨– ã¨Ñ=¨ ∞QÆiã¨
q[Ü«∞nÑ≤Hõ .... ãïQÆ=∞Ñ¨x^èãŒ –¨ ã¨^xŒè Ñ¨=∞QÆiã¨.
„â◊√u~°O[x .... ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè –x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
Hõ#Hõ‰Ωõ ã¨∞=∂=o .... ãïQÆ=∞Ñ¨^ãŒè –¨ ã¨^ÑŒè =¨ ∞QÆiã¨.
H©iqÎ [Ü«∞=Ú .... ãïQÆ=∞Ñ¨x^èãŒ –¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
â◊√^Œ*ú ’u+¨‡u .... ã¨Q=Æ ∞Ñ¨ã–¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
Hõ#HõãO≤ Ç¨~°=Ú .... ã¨Q=Æ ∞Ñ¨xã¨–ã¨x^èÑŒ =¨ ∞iã¨.
68
62. i+¨ÉÑ„íè Ü
≤ ∞« –K«i–JOQÆ–Ñ„ =¨ ∞–Ñ¨–â◊√^è–Œ HÔ x· .
~°∞z~°=∞}˜ .... ã¨Q=Æ ∞Ñ¨^xŒè ^èãŒ –¨ ã¨^ÑŒè =¨ ∞QÆiã¨.
™È=∞=∞O[i .... ãï=∞Ñ¨^xŒè ^èãŒ –¨ ã¨xÑ¨=∞iQÆiã¨.
Ñ¨^Œ‡HÍOu .... ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨xÑ¨=∞QÆiã¨.
|$O^•=#^ÕâßH˜Δ .... ãïQÆ=∞Ñ¨=∞^èãŒ –¨ ã¨^ÑŒè =¨ ∞QÆiã¨.
Hõ#Hõ <å™ê=∞}˜ .... ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
â◊√^Œ™Ì ê~°OQÆ .... ã¨Q=Æ ∞Ñ¨xã¨–ã¨^ÑŒè =¨ ∞QÆiã¨.
q[Ü«∞QÀ„`åi .... ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
~°`fl« ÉèÏ#∞ .... ãï=∞QÆi=∞Ñ¨x^èxŒ ã¨–ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
63. Å`åOy– K«i–JOQÆ–Ñ„ =¨ ∞–Ñ¨–â◊√^è–Œ HÍx.
#=~°`fl« Éè∂í +¨}˜ .... ãïQÆ=∞Ñ¨^ãŒè –¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
Hõ~°∞}ÏHõi .... ã¨=∞Ñ¨^xŒè ^èãŒ –¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞ã¨.
QÀ„`åi .... ãï=∞Ñ¨^ãŒè –¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
ã¨fi~°‚HÍOu .... ã¨QÑÆ =¨ ∞^èxŒ ã¨–ã¨xÑ¨=∞QÆã.¨
ã¨∞[#~°O[x .... ã¨QiÆ =∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨x^èÑŒ =¨ ∞iã¨.
ã¨[<˚ å#Ok .... ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
~°`«flHÍOu .... ãïQÆ=∞Ñ¨xã¨–ã¨xÑ¨=∞QÆiã¨.
69
35

~°≠}ÏHÍi .... ãïQÆ=∞Ñ¨x^èãŒ –¨ ã¨^ÑŒè =¨ ∞iQÆiã¨.
bÖÏq<Àkx .... ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ^èãŒ –¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
^è•`«∞„Ñ≤Ü∞« .... ãïÑ¨=∞Ñ¨^ãŒè –¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆ=∞iã¨.
Kå=ÚO_ç~åQÆ=Ú .... ã¨QiÆ =∞Ñ¨x^èãŒ –¨ ã¨^xŒè Ñ¨=∞QÆiã¨.
64. "åK«ãÊ¨ u–K«i–JOQÆ–Ñ„ =¨ ∞–Ñ¨–K«^–Œè HÔ x· .
^Õ"å=∞$`«"åÇ≤Ïx .... ã¨Q=Æ ∞Ñ¨x^èxŒ ã¨–ã¨x^èxŒ Ñ¨=∞QÆiã¨.
q[Ü«∂Éè~í } ° ˜ .... ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ^èãŒ –¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
QÆ∞~°∞„Ñ≤Ü∞« .... ãïQÆ=∞^èxŒ ã¨–ã¨x^è=Œ ∞QÆiã¨.
ã≤OÇ¨Ïã¨fi~°∂Ñ≤ .... ã¨Q=Æ ∞^èxŒ ã¨–ã¨xÑ¨=∞QÆã.¨
ã¨~ã° fi¨ u .... ãï=∞Ñ¨^ãŒè –¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞iã¨.
Hˆ `«H„õ Ñ≤Ü∞« .... ã¨Q=Æ ∞Ñ¨xã¨–ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
|~°ƒ~° .... ã¨Q=Æ ∞iQÆ=∞^èxŒ ã¨–ã¨x^è=Œ ∞QÆiã¨.
~°`åflO|i .... ã¨Q=Æ ∞Ñ¨ã–¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞iã¨.
L`«iÎ .... ã¨Q=Æ ∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨x^è=Œ ∞QÆã.¨
Ñï=∞àÏ#Ok .... ãïQÆÑ=¨ ∞^èxŒ ã¨–ã¨xÑ¨=∞QÆã.¨
Éè’wâ◊fii .... ãïQÆÑ^¨ xŒè ^èãŒ –¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
QÆQÆ#"≥∂Ç≤Ïx .... ã¨QÑÆ ^¨ xŒè ã¨–ã¨xÑ¨=∞QÆã.¨
70
Éè∂í ëê=o .... ãïQÆ=∞Ñ¨^ãŒè –¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
`«~∞° }©„Ñ≤Ü∞« .... ã¨QiÆ QÆ=∞Ñ¨x^èãŒ –¨ ã¨xÑ¨=∞iã¨.
65. "Õ∞K«Hàõ Ïº}˜– K«i–JOQÆ– Ñ„ =¨ ∞–Ñ¨–K«^–Œè HÍx.
Ü«∞=Ú<åHõàÏº}˜ .... ãïQÆÑ=¨ ∞Ñ¨^ãŒè –¨ ã¨^ÑŒè =¨ ∞Ñ¨QiÆ ã¨.
Ç¨Ïq∂~°∞HõàÏº}˜ .... ã¨Ñ=¨ ∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨x^èÑŒ Q¨ Æ (=∞)QÆiã¨(â◊√=∞)
âßº=∞HõàÏº}˜ .... ãïQÆ=∞Ñ¨xã¨–Ñ¨xÑ¨^ÑŒè =¨ ∞QÆiã¨.
™ê~°OQÆ .... ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨x^èÑŒ =¨ ∞iQÆ=∞iã¨.
"≥∞ÿ„uÉèÏqx .... ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨^ÑŒè =¨ ∞QÆiã¨.
‰õΩO`«ÅNHõOiî .... ã¨Q=Æ ∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨xÑ¨=∞QÆiã¨.
HÍ"≥∂^Œ .... ãïQÆ=∞xã¨–ã¨x=∞QÆiã¨.
â◊√^ŒHú Àã¨Å .... ã¨Q=Æ ∞Ñ¨ã–¨ ã¨x^è=Œ ∞QÆiã¨.
ã¨∞<å^Œq<Àkx .... ã¨Q=Æ ∞^èxŒ ã¨–ã¨x^è=Œ ∞QÆã.¨
‰õΩO`«Å‰õΩã¨∞=∂=o .... ãïQÆ=∞Ñ¨=∞Ñ¨ã–¨ ã¨x^èxŒ Ñ¨=∞QÆã.¨
K«O„^ŒHÍO`«=Ú .... ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
â◊√^Œ~ú `
° fl« ÉèÏ#∞ .... ãïQÆ=∞Ñ¨ã–¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆã.¨
66. z„`åO|i–K«i–JOQÆ–Ñ„ =¨ ∞–Ñ¨–+¨^–Œè HÍx.
K«`∞« ~°Oy}˜ .... ã¨=∞QÆ=∞Ñ¨xã¨–ã¨x^èxŒ Ñ¨Q=Æ ∞QÆiã¨.
QÆQÆ#~°O[x .... ã¨Q=Æ ∞Ñ¨ã–¨ ã¨^xŒè Ñ¨=∞QÆiã¨.
71
36

K«∂i‚HÍq<Àkx .... ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨x^èxŒ Ñ¨=∞QÆiã¨.
Hõ#HõÉ"íè åx .... ã¨=∞QÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨xÑ¨=∞iã¨.
<åQÆ‰Ωõ O`«e .... ãïQÆ=∞Ñ¨xã¨–ã¨xÑ¨^xŒè Ñ¨=∞QÆiã¨.
^Õ=w~åfi}˜ .... ã¨QiÆ =∞Ñ¨ã–¨ ã¨Ñ=¨ ∞QÆiã¨.
q[Ü«∞HÀã¨Å=Ú .... ãïQÆ=∞Ñ¨=∞Ñ¨ã–¨ ã¨xÑ¨=∞QÆã.¨
â◊√^Œxú ~°‡^Œ .... ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè Ñ¨ã–¨ ã¨xÑ¨=∞QÆã.¨
67.ã¨∞K«i`„ –« +ï–JOQÆ–Ñ„ =¨ ∞–Ñ¨–â◊√^è–Œ â◊√x.
Hõ#Hõx~°‡^Œ .... ãïQÆ=∞Ñ¨=∞^èãŒ –¨ Ñ¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
ã¨`º« =u .... ãï=∞Ñ¨^xŒè ^èãŒ –¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆ=∞iã¨.
~å=∞‰õΩO`«e .... ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè –^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨xã¨.
™È=∞=∞O[i .... ã¨Q=Æ ∞Ñ¨^ãŒè –¨ ã¨^ÑŒè =¨ ∞QÆiã¨.
‰õΩO`«ÅÉè"í åx .... ãïQÆ=∞Ñ¨=∞Ñ¨ã–¨ ã¨x^èxŒ Ñ¨=∞iã¨.
¿ã<å[Ü«∞Ou .... ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨^ÑŒè =¨ ∞QÆiã¨.
Hõ#Hõw~åfi}˜ .... ãï=∞Ñ¨=∞^èxŒ ã¨–ã¨^ÑŒè =¨ ∞iã¨.
68. *’ºuã¨fi~°∂Ñ≤}–˜ +ï–JOQÆ–Ñ„ =¨ ∞–Ñ¨–â◊√^è–Œ HÔ x· .
*’ºu+¨‡u .... ãï=∞QÆÑã¨ –¨ ã¨x^è=Œ ∞Ñ¨=∞iQÆã.¨
â◊√^Œú â◊$u~°O[x .... ãï=∞Ñ¨^xŒè ^èãŒ –¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆ=∞iã¨.
72
Éè∞í =#‰õΩO`«e .... ãïQÆ=∞Ñ¨^ãŒè –¨ ã¨^ÑŒè =¨ ∞QÆã.¨
‰õΩO`«Åw~åfi}˜ .... ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨^=Œè ∞Ñ¨=∞QÆiã¨.
*∫_»QÍO^è•i .... ãïQÆ=∞Ñ¨^ãŒè –¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
Ç≤ÏO^Àà◊^âÕ ßH˜Δ .... ã¨xãïQÆ=∞Ñ¨^–Œè x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
‰õΩO`«Å~°O[x .... ãï=∞Ñ¨x^èxŒ ã¨–ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
‰õΩã¨∞=∞Éè"í åx .... ãï=∞Ñ¨^ãŒè –¨ ã¨x^è=Œ ∞Ñ¨=∞iã¨.
69. ^è•`«∞=~°x÷ – +ï–JOQÆ–Ñ„ =¨ ∞–Ñ¨–â◊√^è–Œ HÍx.
Ñ¨^‡Œ Éè"í åx .... ãïQÆ=∞Ñ¨=∞^èãŒ –¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
^èÒ`«ÑO¨ K«=∞=Ú .... ãïQÆ=∞Ñ¨xÑ¨ã–¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞iQÆ=∞iã¨.
‰õΩO`«Åã≤OÇ¨~°=Ú .... ãï=∞Ñ¨=∞^èxŒ ã¨–ã¨^ÑŒè =¨ ∞iã¨.
nä~™° ê"Õi .... ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨^ÑŒè =¨ ∞QÆiã¨.
Åe`«HÀãë .... ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ^èãŒ –¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆ=∞iã¨.
#e#‰õΩã¨∞=∂=o .... ãïQÆ=∞Ñ¨=∞Ñ¨ã–¨ ã¨x^èxŒ Ñ¨=∞iã¨.
|$O^•=# Hõ#fl_» .... ã¨Q=Æ ∞Ñ¨^ãŒè –¨ ã¨^ÑŒè =¨ ∞QÆiã¨.
Dâ◊yi .... ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè –^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨xã¨.
73
37

70. <åã≤HÍÉè∂í +¨}–˜ +ï–JOQÆ–Ñ„ =¨ ∞–Ñ¨–K«^–Œè HÔ x· .
Q“sã‘=∞Ou .... ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨xÑ¨=∞QÆã.¨
<å™ê=∞}˜ .... ãïQÆ=∞Ñ¨=∞Ñ¨ã–¨ ã¨x^èxŒ Ñ¨=∞iã¨.
‰õΩO`«ÅÑ¶∞¨ O\Ï}=Ú .... ãïQÆ=∞Ñ¨=∞Ñ¨ã–¨ ã¨xÑ¨=∞iã¨.
xQÆ=∞ãÖKåi .... ã¨Q=Æ ∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨x^èxŒ Ñ¨=∞iã¨.
hu‰õΩO`«e .... ã¨=∞QÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨^xŒè Ñ¨=∞QÆã.¨
Ç¨ÏOã¨HÀãë .... ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ^èãŒ –¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆ=∞iã¨.
71. HÀã¨Å=Ú–+ï–JOQÆ–Ñ„ =¨ ∞–Ñ¨–K«^–Œè HÍx.
‰õΩã¨∞=∂=o .... ã¨Q=Æ ∞Ñ¨^ãŒè –¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆ=∞iã¨.
„Ñ¨`åÑ¨™ê~°OQÆ .... ãïQÆ=∞Ñ¨^ãŒè –¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆã.¨
<åQÆyi .... ã¨Q=Æ ∞Ñ¨^ÑŒè ã¨ –¨ ã¨^ÑŒè =¨ ∞QÆã.¨
H“ã¨∞ÉÎ „íè Ñ≤Ü∞« .... ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨^ÑŒè =¨ ∞QÆ=∞iã¨.
Q“sxëê^è=Œ Ú .... ã¨Q=Æ ∞Ñ¨x^èãŒ –¨ ã¨x^èxŒ Ñ¨=∞QÆã.¨
ã¨`º« Éè∂í +¨}˜ .... ã¨Q=Æ ∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆã.¨
72. ~°ãH≤ Ñ„õ Ü
≤ ∞« –+ï–JOQÆ–Ñ„ =¨ ∞–Ñ¨–+¨^–Œè HÍx.
~°ã¨=∞O[i .... ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨xÑ¨=∞iã¨.
Hõ#Hõ*’ºu+¨‡u .... ã¨=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨x^èÑŒ =¨ ∞ã¨.
74
Ç¨ÏOãÿi .... ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨–ã¨xÑ¨^xŒè Ñ¨=∞QÆã.¨
su=∞ÖÏ¡~°∞ .... ãïQÆ=∞Ñ¨ã–¨ ã¨xÑ¨^xŒè Ñ¨=∞QÆã.¨
w~åfi}Ñ¨ÔŒ .... ãïQÆ=∞Ñ¨^ãŒè –¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨.
yi‰õΩO`«e .... ãïQÆ=∞Ñ¨=∞QÆ=∞Ñ¨ã–¨ ã¨x^èxŒ Ñ¨=∞QÆã.¨
_≥|ƒk ~Ô O_»∞ "Õ∞à◊H~õ ÅÎ° [#º~åQÆ=ÚÅ∞ ãÖÑ¨Ó~°=‚ Ú.
WqQÍHõ =∞iH˘xfl ~åQÆ=ÚÅ ¿Ñ~°∞¡ K≥ÑÊ¨ |_ç#q.
ãÖYº ~åQÆ=ÚÅ ¿Ñ~°∞¡ "Õ∞à◊H~õ Î° P~ÀÇ¨Ï}=Ú J=~ÀÇ¨Ï}=Ú
ãÖYº
1 J~îå}Ï 29 ãï=∞Ñ¨xÑ¨ãx¨ ã¨ ã¨x^è•Ñ¨=∞Ñ¨QÍiã¨
2 J™ê"Õi 8 ãï=∞Ñ¨^ãŒè ¨ ã¨xã¨Ñ^¨ =Œè ∞ÑïQÆiã¨
3 P#O^èÉŒ ~·ˇè q° 20 ã¨QiÆ QÆ=∞Ñ¨^ÑŒè x¨ ã¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨
4 PO^è•o 28 ãï=∞Ñ¨xã¨ Ñ¨xÑ¨=∞iQÍ=∞iã¨
5 PO^ÀoHõ 28 ãï=∞Ñ¨xã¨ ã¨x^è=Œ ∞iã¨
6 PÉè’y 22 ãïQÆ=∞^èãŒ ¨ ã¨^=Œè ∞QÆiã¨
7 PÉèiË 20 ã¨Q=Æ ∞Ñ¨xã¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨
8 P~°aè 29 ãï=∞Ñ¨^ãŒè ¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨
9 PÇ≤Ïi 8 ãïã¨Q=Æ ∞Ñ¨^xŒè ã¨ ã¨x^è•Ñ¨=∞QÆiã¨
10 Dâ◊=∞<ÀÇ¨Ïi 28 ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞i=∞QÆiã¨
75
38

11 L^ŒÜ∞« ~°qK«O„kHõ 20 ã¨Q=Æ ∞Ñ¨xã¨ ã¨xÑ¨=∞QÆã¨
12 L=∂Éè~í } ° =Ú 28 ãïQÆ=∞Ñ¨^hŒè ã¨ ã¨xÑ¨=∞QÆ=∞iã¨xã¨
13 Hõ^#Œ ‰õΩ`«∂Ç¨ÏÅ=Ú 28 ãï=∞^èxŒ QÆÑã¨ ¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨
14 Hõ^HŒ =õ ãÖ`«=Ú 20 ã¨Q=Æ ∞Ñ¨xã¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨
15 Hõ#fl_» 29 QÆiãïQÆ=∞Ñ¨=∞^èxŒ ã¨ ã¨xã¨^ÑŒè =¨ ∞Ñ¨Q=Æ ∞iã¨
16 HÍã¨_» 22 ãïQÆ=∞Ñ¨=∞^è•xã¨ ã¨xÑ¨=∞Ñ¨^xŒè ^èÑŒ =¨ ∞QÍ=∞iã¨
17 Hõ=∞ÖÏ=∞<ÀÇ¨Ïi 27 ã¨Q=Æ ∞Ñ¨xã¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆã¨
18 HõÅQÆ_» 28 ãïQÆÑ^¨ ™Œè ê ã¨x^èáŒ êQÆiã¨
19 HõàÏxkè 22 ãïQÆ=∞ã¨Ñ=¨ ∞^èxŒ ã¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨
20 HõàÏ=u 14 ãï=∞Ñ¨^ãŒè ¨ ã¨^ÑŒè =¨ ∞QÆãi¨ ã¨
21 HÍÑ≤ 22 ãïQÆ=∞iÑ¨=∞Ñ¨^xŒè ã¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨
22 HÍÑ≤<å~åÜ«∞}˜ 28 ãï=∞Ñ¨^xŒè ã¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨
23 HÍ=∞=iúx "Õ∞à◊=Ú 51 ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨
24 HÍOÉè’l 28 ãïQÆ=∞Ñ¨^ãŒè ¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨
25 H˜~}
° Ï=o 21 ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨ ã¨^ÑŒè =¨ ∞QÆiã¨
26 H©~"° å}˜ "Õ∞à◊=Ú 21 ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨
27 ‰õΩO`«Å=~åo 28 ã¨=∞Ñ¨^xŒè ^èãŒ ¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞ã¨
76
28 ‰õΩ`«∂Ç¨ÏÅ=Ú 29 ãï=∞x^èÑŒ x¨ ã¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨
29 ‰õΩ~°Ol 29 ã¨xãïQÆ=∞Ñ¨^•è ^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨xã¨
30 Hˆ ^•~°=Ú 29 ã¨=∞QÆ=∞Ñ¨xã¨ ã¨xÑ¨^ÑŒè =¨ ∞QÆiã¨
31 ˆH^•~°Q“à◊ 28 ãï=∞Ñ¨hã¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨
32 HÔ · Hõ=t 60 ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨ ã¨xÑ¨=∞QÆiã¨
33 HÀH˜Å^èfiŒ x 28 ãïQÆ=∞^èxŒ ^èãŒ ¨ ã¨x^èxŒ Ñ¨=∞QÆiã¨
34 HÀÖÏÇ¨ÏÅ=Ú 29 ã¨Ñ=¨ ∞QÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨
35. Y=∂ã¨∞ 28 ã¨=∞QÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨ iã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆã¨
36. Y~°ÇÏ¨ ~°„Ñ≤Ü∞« "Õ∞à◊=Ú 22 ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨
37. QÆ=∞Hõ„H˜Ü∞« 51 ãïQÆ=∞Ñ¨^ãŒè ¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆ=∞sã¨
38 QÆ~°∞_»^èŒfix 29 ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨ ã¨^ÑŒè Q¨ iÆ ã¨
39 Q“s=∞<ÀÇ¨Ïi "Õ∞à◊=Ú 23 ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨
40 Q“à◊ 15 ãï=∞Ñ¨xã¨ ã¨xÑ¨=∞QÆ=∞iã¨
41 K«„Hõ"åHõ=Ú "Õ∞à◊=Ú 16 ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨
42 K«Å<å@ "Õ∞à◊=Ú 36 ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨
43 KèåÜ«∂`«~O° y}˜ 28 ãïQÆ=∞Ñ¨xã¨ Ñ¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨
44 KèåÜ«∂<å@ 34 ãïQÆ=∞Ñ¨=∞Ñ¨ã¨ ã¨x^èxŒ Ñ¨=∞iã¨
45 [#~°O[x 29 ãïQÆ=∞Ñ¨^ÑŒè x¨ ã¨ ã¨^ÑŒè =¨ ∞iã¨
77
39

46 [Ü«∞<å~åÜ«∞}˜ 22 ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ^èãŒ ¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨
47 lOQÆÅ 20 ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ^èÑŒ ã¨ ¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨
48 A*ÏÇ¨ïo 13 ã¨=∞QÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨ ã¨^xŒè ^èÑŒ =¨ ∞QÆã¨
49 ~°≠O~°≠Ï\˜ 28 ^èãŒ i¨ QÆ=∞Ñ¨^xŒè ^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨x^èÑŒ ^¨ ãŒè ¨
50 `À_ç 8 ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨
51 ^Œ~åƒ~°∞ 22 ãï=∞Ñ¨^xŒè ã¨ ã¨^ÑŒè =¨ ∞iQÍiã¨
52 ^Õâº◊ `À_ç 8 ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨ ã¨x^èxŒ ^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨
53 ^Õ==∞<ÀÇ¨Ïi 22 ãï=∞Ñ¨x^èxŒ ã¨ ã¨x^èxŒ Ñ¨=∞iã¨
54 ^Õ=QÍO^è•i 29 ãï=∞Ñ¨^xŒè ã¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨
55 ^ÕHHΔõ Δ˜ 28 ãïQÆÑ^¨ ãŒè ¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆ=∞iã¨
56 kfi*Ï=Ou 28 ãï=∞QÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiQÆã¨
57 ^è<Œ åºã≤ 8 ã¨Q=Æ ∞Ñ¨xã¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆi
58 nè~â° O◊ Hõ~åÉè~í }° =Ú "Õ∞à◊=Ú 29 ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨ã¨
59 #~îÉ° ~·ˇè q° "Õ∞à◊=Ú 20 ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨
60 #=~°ãH¨ #õ fl_» 28 ã¨=∞QÆ=∞Ñ¨ã¨ ã¨x^è=Œ ∞QÆiã¨
61 #=~ÀA 29 Ñ¨^xŒè ãïQÆ=∞áê =∞QÆiã¨x^èÑŒ ¨
62 <åQÆãfi¨ ~å=o 28 ã¨Q=Æ ∞Ñ¨^ãŒè ¨ ã¨^ÑŒè =¨ ∞QÆã¨
63 <å@ 36 ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨ ã¨xÑ¨=∞iã¨
78
64 <å@‰õΩ~°Ol 28 ãïQÆ=∞^èxŒ Ñ¨^xŒè ã¨ ã¨x^è=Œ ∞QÆã¨
65 <å^è<Œ å=∞„H˜Ü∞« 15 ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨x
66 <åÜ«∞H˜ 22 ãï=∞Ñ¨^hŒè ^ŒÑã¨ ¨ ã¨h^ŒÑ=¨ ∞iQÍiã¨
67 <å~åÜ«∞}Q“à◊ 28 ãï=∞Ñ¨x^èxŒ ã¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiQÆiã¨
68 <å~åÜ«∞}˜ 28 ãï=∞Ñ¨^ãŒè ¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞iã¨
69 hÖÏO|i 28 ãïQÆ=∞Ñ¨^ÑŒè x¨ ã¨ ã¨xã¨=∞QÆiQÆã¨
70 „Ñ¨"åà◊â’kè 28 ãï=∞Ñ¨^xŒè ã¨ ã¨x^èxŒ Ñ¨=∞QÆã¨
71 Ñ¨Ù<åflQÆ=~åo 8 xãïQÆ=∞Ñ¨^èŒx x^èŒÑ¨=∞QÆiã¨x
72 Ñ¨Ó~°fiHõàÏº}˜ 53 ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ^èãŒ ¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨
73 Ñ¨Ó~°K‚ O« „kHõ 29 ãïQÆ=∞Ñ¨^ÑŒè ã¨ ¨ ã¨xÑ¨^ÑŒè =¨ ∞QÆ=∞iã¨
74 Ñ¨Ù+¨ÊÅuHõ 22 ãïQÆ=∞Ñ¨xã¨ ã¨xÑ¨=∞QÆiã¨
75 Ñ¶~¨ A
° 15 ã¨QÍ=∞Ñ¨^xŒè ã¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨
76 Ñ¶¨Å=∞O[i 22 ã¨Q=Æ ∞^èãŒ ¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆ=∞iã¨
77 |OQÍàÏ 28 ãïQÆ=∞Ñ¨=∞iÑ¨ã¨ ã¨xÑ¨=∞iQÆiã¨
78 |ÅÇ¨ÏOã¨ 28 ãï=∞Ñ¨^ãŒè ¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞i=∞QÆã¨
79 |$O^•=#™ê~°OQÆ 22 ã¨QiÆ =∞Ñ¨xã¨ ã¨xÑ¨=∞iQÆã¨
80 aÅÇ¨Ïi 29 ãïQÆÑ^¨ ãŒè ¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨
81 ÉËQ_Æ » 29 ã¨QiÆ QÆ=∞Ñ¨^xŒè ^èÑŒ ™¨ ê ã¨x^èÑŒ =¨ ∂QÆiã¨
79
40

82 É∫o 15 ãïQÆÑ^¨ ãŒè ¨ ã¨x^èÑŒ Q¨ iÆ ã¨
83 ÉÏºQÆ∞ 29 ã¨Q=Æ ∞Ñ¨ãx¨ ã¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨
84 Éè=í „Ñ≤Ü∞« "Õ∞à◊=Ú 14 ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨
85 Éè∂í áêÅ=Ú 8 ãïQÆÑ^¨ ãŒè ¨ ã¨^ÑŒè Q¨ iÆ ã¨
86 =∞O^•i 50 ãïQÆ=∞Ñ¨xã¨ ã¨xÑ¨=∞QÆiã¨
87 =∞^èºŒ =∂=u 28 ãï=∞Ñ¨xã¨ ã¨xÑ¨=∞iã¨
88 =∞ÅÜ«∞=∂~°∞`«=Ú 16 ãïQÆÑ^¨ xŒè ã¨ ã¨x^èÑŒ Q¨ iÆ ã¨
89 =∞ÅÇ¨Ïi 15 ãï=∞Ñ¨^ãŒè ¨ ã¨^ÑŒè =¨ ∞QÆiã¨
90 =∂Ol 20 ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨
91 =∂^è=Œ =∞<ÀÇ¨Ïi 57 ã¨QiÆ QÆ=∞Ñ¨x^èxŒ ã¨ ã¨x^è=Œ ∞QÆiã¨
92 =∂Ü«∂=∂à◊=Q“à◊ "Õ∞à◊=Ú 15 ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨
93 =∂~°∞= 15 ã¨Q=Æ ∞Ñ¨^xŒè ^èÑŒ ã¨ ¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞^è=Œ ∞Ñ¨=∞QÆiã¨
94 =∂à◊q 28 ãïQÆ=∞Ñ¨x=∞^èxŒ ã¨ ã¨x^èxŒ Ñ¨=∞QÆ=∞iã¨
95 =ÚMÏi 22 ãï=∞Ñ¨x^èãŒ ¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨
96 "Õ∞Ñ¶∞¨ ~°Ol 15 ãïQÆ=∞xã¨ ã¨x=∞QÆiã¨
97 "Õ∞K«HÖõ Ïº}˜ "Õ∞à◊=Ú 65 ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨
98 "≥∂Ç¨Ï# 28 ãïQÆÑ^¨ ãŒè ¨ ã¨^ÑŒè Q¨ iÆ ã¨
99 Ü«∞^Œ∞‰õΩÅHÍOÉè’l 28 ãï=∞Ñ¨^ãŒè ¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨
80
100 Ü«∞=Ú<åHõÖÏº}˜ 65 ãïQÆÑ=¨ ∞Ñ¨^ãŒè ¨ ã¨^ÑŒè =¨ ∞QÆiã¨
101 ~°qK«O„kHõ 28 ãïQÆ=∞^èxŒ ^èãŒ ¨ ã¨x^è=Œ ∞QÆiã¨
102 ~å=∞„Ñ≤Ü∞« "Õ∞à◊=Ú 52 ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨
103 i+¨É„íè Ñ≤Ü∞« "Õ∞à◊=Ú 62 ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨ ã¨q^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨
104 suQ“à◊ 20 ã¨QiÆ QÆ=∞x^è=Œ ∞Ñ¨xã¨ ã¨x^è=Œ ∞Ñ¨^=Œè ∞QÆiã¨
105 ˆ~QÆ∞Ñ≤Î 15 ãïQÆÑ^¨ ãŒè ¨ ã¨^ÑŒè Q¨ iÆ ã¨
106 Å`åOy "Õ∞à◊=Ú 63 ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨
107 Åe`« 17 ãïQÆ=∞^èxŒ ã¨ ã¨x^è=Œ ∞QÆiã¨
108 =ãÖ`« 15 ã¨Q=Æ ∞^èxŒ ã¨ ã¨x^è=Œ ∞QÆiã¨
109 =~åo 30 ã¨QiÆ QÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨
110 "åK«ãÊ¨ u "Õ∞à◊=Ú 64 ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨
111 g~°=ãÖ`«=Ú 24 ã¨QiÆ =∞Ñ¨ã¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨
112 "ÕQ"Æ åÇ≤Ïx 16 ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ^èãŒ ¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨
113 â◊Ç¨ # 28 ãïQÆ=∞Ñ¨=∞^èxŒ ã¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆ=∞iQÆiã¨
114 â◊√^Œ™ú ê"Õi 29 ãï=∞Ñ¨^ãŒè ¨ ã¨^ÑŒè =¨ ∞iQÆiã¨
115 â◊√^Œú|OQÍàÏ 22 ãï=∞Ñ¨^ãŒè ¨ ã¨^ÑŒè =¨ ∞iQÆiã¨
116 â◊√^Œ™ú ê=∞O`«=Ú 8 ^èãŒ i¨ =∞Ñ¨^Œè ^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨
81
41

117 â◊√ÉèÑí O¨ `«∞=~åo "Õ∞à◊=Ú 35 ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨
118 â’Hõ=~åo 9 ã¨Q=Æ ∞x^èŒ Ñ¨=∞QÆiã¨
119 âßº=∞HõÖÏº}˜ 65 ãïQÆ=∞Ñ¨xã¨ ã¨xÑ¨^ÑŒè =¨ ∞QÆiã¨
120 âßº=∞ 28 ãï=∞Ñ¨^ãŒè ¨ ã¨^ÑŒè =¨ ∞QÆiã¨
121 N~°O[x 22 ãïQÆ=∞^èxŒ ã¨ ã¨x^è=Œ ∞QÆiã¨
122 N~åQÆ=Ú 22 ãï=∞Ñ¨xã¨ ã¨xÑ¨^xŒè Ñ¨=∞iQÆiã¨
123 â◊√^Œ`ú À_ç 8 ãïQÆ=∞^èxŒ ã¨ ã¨x^è=Œ ∞QÆiã¨
124 +¨_fiç ^è=Œ ∂iæ}˜ "Õ∞à◊=Ú 46 ãïQÆ=∞^èxŒ ã¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨
125 +¨}∞‡Y„Ñ≤Ü∞« "Õ∞à◊=Ú 56 ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨
126 ã¨~™° êOy "Õ∞à◊=Ú 27 ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨
127 ã¨~ã° fi¨ u 64 ãï=∞Ñ¨^ãŒè ¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞iã¨
128 ã¨~ã° fi¨ f=∞<ÀÇ¨Ïi 28 ãïQÆ=∞^èãŒ ¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨
129 ™ê~°OQÆ 64 ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞iQÆ=∞iã¨
130 ™ê"Õi 15 ãï=∞Ñ¨^ãŒè ¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨
131 ã≤O¿ÇÏO„^Œ=∞^èºŒ =∞=Ú "Õ∞à◊=Ú 57 ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨
132 ã¨∞~°\˜ 28 ãï=∞Ñ¨xã¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆÑ=¨ ∞sã¨
133 ã¨∞áÈ+≤}˜ 28 ãïã¨=∞Ñ¨x^èãŒ ¨ ã¨^xŒè Ñ¨=∞i=∞ã¨
82
134 Ãã·O^èqŒ 22 x^èxŒ ãïQÆ=∞ Ñ¨=∞QÆiã¨x^èxŒ ã¨
135 ™œ~åR 15 ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨
136 Ç¨ÏOã¨^fiŒè x 29 ãïQÆÑx¨ ã¨ ã¨xÑ¨QiÆ ã¨
137 Ç¨ÏiHÍOÉè’l "Õ∞à◊=Ú 28 ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨
138 Ç¨ï¿ãx 22 ãïQÆ=∞Ñ¨x^è=Œ ∞Ñ¨x^èxŒ ã¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨
"åˆQÜ
æ ∞« HÍ~°∞Å K«i`„ Å« ∞
=∞#O JO^Œ~O° QÆ∞~°∞OÎ K«∞HÀ=Åã≤# q+¨Ü∞« O. ~åQÆO JO>Ë Hˆ =ÅO P~ÀÇ¨Ï}, J=~ÀÇ¨Ï}ËHÍ^Œ∞, P~ÀÇ¨Ï}, J=~ÀÇ¨Ï} J#flk P
~åQÍxH˜ XHõ P^è•~°O. D P^è•~°O`À ~åQÍxH˜ XHõ ã¨fi~°∂áêxfl "åˆQÜ æ ∞« HÍ~°∞Å∞ W™êÎ~∞° . JO>Ë P ~åQÆOÖ’ L#fl QÆ=∞HÍefl, ã¨fi~åefl,
^Œ$+≤Öì ’ LOK«∞H˘x P ~åQÍxH˜ XHõ Ñ¨ÓiÎ PHÍ~åxfl, fiÛ k^Œ∞` Ì å~°∞. áê@efl ~°z™êÎ~∞° . JÑ¨C_Õ Jk ÑïÑ¨Ó~°"‚ ∞≥ #ÿ ~åQÆO J=Ù`«∞Ok.
WOHÍ K≥áêÊÅO>Ë P~ÀÇ¨Ï}, J=~ÀÇ¨Ï}, J#flk ~åQÆO Ü≥ÚHõ¯ Jã≤Ñ÷ O¨ [~°O ÖÏO\˜k. "åˆQÜ æ ∞« HÍ~°∞Å∞ D Jã≤Ñ÷ O¨ [~åxH˜ ~°HÎõ
=∂O™êefl ‰õÄiÛ ÃÑ·# K«~‡° O `˘_çy ^•xH˜ ã¨Ê+¨"ì ∞≥ #ÿ PHÍ~åxfl W™êÎ~∞° .
13= â◊`å|úOÖ’ L`«~Î ° ÉèÏ~°`^« "Õ åxfl =∞Ç¨Ï=∞‡nÜ«ÚÅ∞ áêeã¨∞OÎ _Õ"å~°∞. gi`Àáê@∞ ÑïÜ ¬ ∂« , J~°|∞ƒ ^ÕâßÅ ãÖw`åÅ∞ ‰õÄ_®
=∞#^ÕâO◊ Ö’H˜ =KåÛ~Ú. JÖÏ =zÛ =∞# ÉèÏ~°fÜ«∞ ãÖw`«OÖ’ Hõeã≤áÈÜ«∂~Ú. =∞# ÉèÏ~°fÜ«∞ ãÖw`«O, ÑïÜ ¬ ∂« , J~°Éò ^ÕâßÅ
ãÖw`åÅ`À Hõeã≤ XHõ H˘`«Î ãÖw`«O ~°∂á⁄OkOk. JÖÏ U~°Ê_ç# ãÖw`«"∞Õ Ç≤ÏO^Œ∂™ê÷h ãÖw`«O.
^ŒH} Δ˜ ÉèÏ~°`^« âÕ ßxH˜ q^ÕjÜ«ÚÅ∞ Z‰õΩ¯=QÍ ~åHõáÈ=_»O`À ÑïÜ ¬ ∂« , J~°Éò ^ÕâßÅ ãÖw`åÅ∞ WHõ¯_çH˜ „Ñ¨"tÕ OK«Ö^Ë ∞Œ . JO^Œ∞KÕ`«
P ^ÕâO◊ Ö’ L#fl ãÖw`«O Z‰õΩ¯= =∂~°∞ÊÅ∞ K≥O^Œ‰Ωõ O_® LO_çáÈ~ÚOk. WÖÏ =∂~°∞Ê K≥O^Œx ãÖw`«"∞Õ Hõ~å‚@Hõ ãÖw`«=Ú
J~ÚOk. „Ñ¨ã∞¨ ` Î O« L`«~Î ° ÉèÏ~°`^« âÕ O◊ JO`å Ç≤ÏO^Œ∂™ê÷h ãÖw`«"∞Õ . Hõ~å‚@Hõ, PO„^è„Œ Ñ¨^âÕ ,ò `«q∞à◊<å_»∞, Hˆ ~°à,◊ H˘OHõ}˜ „áêO`åÖ’¡
Hõ~å‚@Hõ ãÖw`«O „Ñ¨Kå~°OÖ’ LOk.
83
42

Xi™êû, =∞Ç¨~åR WOHÍ H˘xfl „áêO`åÅÖ’ Hõ~å‚@Hõ ãÖw`«O, Ç≤ÏO^Œ∂™ê÷h ãÖw`«O ~Ô O_»∂ „Ñ¨Kå~°OÖ’ L<åfl~Ú. Jã¨Å∞ Hõ~å‚@Hõ
ãÖw`åxH˜ P ¿Ñ~°∞ ZÖÏ =zÛO^ŒO>Ë Hõ~å‚Å‰õΩ (K≥=ÙÅ‰õΩ ) WOÑ¨ÙQÍ LO_Õ^•xfl Hõ~å‚@Hõ ãÖw`«=∞O\Ï~°∞. ''Hõ~Ô —· — JO>Ë ã¨=Ú„^Œf~°O.
'<å_»∞— JO>Ë ^ÕâO◊ . 'Hõ~Ô <· å_»∞— JO>Ë ã¨=Ú„^Œf~å# L#fl ^ÕâO◊ J#fl=∂@. =∞# ^ŒH} Δ˜ ÉèÏ~°`^« âÕ O◊ ã¨=Ú„^Œf~å# L#flk Hõ#∞Hõ nxx
Ñ¨Ó~°fiO #∞O_ç 'Hõ~Ô <· å_»∞— 'Hõ~<° å_»∞— Jx Ñ≤Å∞ã¨∂Î LO_Õ"å~°∞. D Hõ~<° å_»∞ J<Õ Ñ¨^"Œ ∞Õ Hõ~å‚@HõQÍ =∂iOk. Hõ~å‚@Hõ ^ÕâO◊ JO>Ë ^ŒH}
Δ˜
ÉèÏ~°`^« âÕ O◊ J#fl=∂@. Hõ#∞Hõ D ^ÕâO◊ Ö’ „Ñ¨Kå~°OÖ’ L#fl ãÖw`åxfl Hõ~å‚@Hõ ãÖw`«O Jx Ñ≤eKå~°∞. D q^èOŒ QÍ Hõ~å‚@Hõ ãÖw`åxH˜
P ¿Ñ~°∞ =zÛOk.
WÑ¨Ê\˜^•HÍ =∞#O ãÖw`«O QÆ∞iOz `≥Å∞ã¨∞‰õΩ<åflO. WÑ¨C_»∞ H˘O`«=∞Ok "åˆQÜ æ ∞« HÍ~°∞Å K«i„`«Å#∞ QÆ∞iOz ‰õÄ_® `≥Å∞ã¨∞‰õΩO^•=Ú.
D "åˆQÜ æ ∞« HÍ~°∞ÅO`å ‰õÄ_® Éè‰í Ωõ ÖÎ .Ë giÖ’ ãÖw`«O`À "≥∂HΔÍxfl á⁄Ok<å~°x ÃÑ^ŒÅÌ ∞ K≥ÑÙ¨ `«∞O\Ï~°∞. gi JO^Œi QÆ∞iOz =∞#O
`≥Å∞ã¨∞‰õΩO^•=Ú.
[Ü«∞^Õ=Ù_»∞
[Ü«∞^Õ=ÙÅ∞ 12= â◊`å|Ì=Ú <å\˜ "å~°∞. L`«~Î ^° âÕ ◊ ÉˇOQÍÅ∞ ~åROÖ’ kO^Œ∞aÅfiO J<Õ „QÍ=∞OÖ’ '1098—Ö’ [x‡OKå_»∞. Wk
Xi™êû~å„+Öì Ö’ Ñ¨Ós [QÆ<åfl^èOŒ ‰õΩ ^ŒQ~æÆ Q° Í LOk. ãÖ`å#O HÀãÖ [QÆ<åfl^è∞Œ x Ñ¨ÓlOK«QÍ P ™êfiq∞ ^ŒÜ∞« =Å¡ gà◊§‰õΩ [Ü«∞^Õ=Ù_»∞
Ñ¨Ù\Ïì_∞» . `«e¡ ~å=∂O| `«O„_ç Éè’[^Õ=Ù_»∞. g~°∞ „ÉÏÇ¨Ï‡}À`«=Î ÚÅ∞. ÉèÏ~°º Ñ¨^•‡=u N Hõ$+¨‚ Éè‰í Ωõ ~Î åÅ∞. DÜ«∞# QÆ∞~°∞=ÙQÍ~°∞
QÀ=~°<÷ åKå~°∞ºÅ∞ DÜ«∞# t+¨μºÅO^ŒiÖ’ „Ñ¨^=Œè Ú_»∞ [Ü«∞^Õ=Ù_»∞. â◊$OQÍ~°~ã° ¨ „Ñ¨^•è #"≥∞#ÿ N~å^è•Hõ$+¨‚ „¿Ñ=∞`«`fiÎ« =Ú#∞ ^•fi^Œâ◊
ã¨~ãæ° Ç¨ Ï≤ `«=∞QÆ∞#@∞¡ qÅã≤Ö_¡ˇ ç 'w`«QÀqO^ŒO— (J+¨Ñì k¨ ) J#∞ ¿Ñi@ QÍO^è~Œ fi° OQÍ ~°zOz# JkfifÜ«ÚÅ∞. D [Ü«∞^Õ= HõgO„^Œ∞Å∞
19= J+¨Ñì k¨ „"åÜ«Ú#Ñ¨Ù_»∞ ''ã¨‡~° QÆ~à° ◊ YO_»#O, =∞=∞t~°Ñ≤ =∞O_»#O, ^ÕÇÏ≤ Ñ¨^Œ Ñ¨Å=¡ =Ú^•~°O—— Jx `«ÅOÑ¨Ù‰õΩ =zÛ#Ñ¨Ê\˜H˜
„"åÜ«∞Hõ `å\Ï‰õΩ#∞ `«# ÉèÏ~°º Ñ¨^•‡=uH˜zÛ #kH˜ ™êfl<å<åH˜ "≥à§‹ #∞. "≥O@<Õ N Hõ$+¨‚ ÉèQí "Æ å#∞Å∞ `«ÅO@∞H˘#fl [Ü«∞^Õ= ~°∂ÑÖ`À
84
=zÛ Ñ¨^•‡=ux Ñ≤ez `å\Ï‰õΩ#∞, ÖËdxx |∞K«∞ÛH˘x `«#‰õΩ `Àz#@∞¡QÍ ™êÇ≤Ï`«ºO ~°zOz Ñ¨ÓiÎKãÕ ≤ JO`«~å÷#=∞~Ú<å~°∞.
™êfl<å#O`«~=° Ú [Ü«∞^Õ=ÙÅ∞ ÉèÏ~°º#∞ `å\Ï‰õΩ#∞ ÖËdxx `≥=∞‡x J_»∞QÆ P"≥∞ Pâ◊Û~°ºO`À ''WÑ¨C_Õ `å=Ú =zÛ „"åã≤ ~ÚzÛáÈu~°x——
K≥ÑÊ≤ `å\Ï‰õΩ#∞ WK≥Û#∞. Ñ¨ÓiÎQÍ ~°zOz# ^•xfl K«∂z P#O^ŒO`À ''F Ñ¨^•‡=u h"Õq∞ ã¨∞Hõ$`«=Ú KÕãu≤ "ÀHõ^•! ÉèQí =Æ O`«∞_»∞ h‰õΩ
^Œ~≈° #q∞KåÛ_»∞—— Jx á⁄QÆ∞_»∞K«∞ <å J+¨Ñì k¨ Ü≥∞xq∞^Œ= Ü«∞_»∞QÆ∞# ''[Ü«∞`« Ñ¨^•‡=f ~°=∞} [Ü«∞^Õ=Hõq ÉèÏ~°`« Ñ¶} ¨ `
˜ q« ∞uQÆÒ« —Jx
21= J+¨Ñì k¨ Ö’#∞ `«# <å=∞=Ú#‰õΩ =ÚO^Œ∞#∞ P"≥∞ ¿Ñ~°∞ ÃÑ>ˇ#ì @. D J+¨Ñì ^¨ ∞Œ Å∞ H©~#Î° ‰õΩ 8 áê^Œ=ÚÅ K˘Ñ¨C# 24 H©~#Î° Å∞,
<å~ÚHÍ, <åÜ«∞H©, ãŸ∞ÅKÕ áê_»|_»∞K«∞O_»∞#∞. ãÖw`« H©~#Î° Å‰õΩ J+¨Ñì ^¨ ∞Œ ÖË „Ñ¨„Ñ¨^=Œè ∞=ÚÅ∞QÍ #∞#fl=x `≥eÜ«ÚK«∞#flk. D J+¨Ñì ^¨ ∞Œ Å
##∞ãïOz ''~å=∂+¨Ñì k¨ —— ~å=∞HõqÜ«Ú ''t"å+¨Ñì k¨ —— K«O„^ŒâYı ~ˆ O„^Œ ã¨~ã° fi¨ u HõqÜ«Ú ~°zOzi. 12, 13 â◊`åÉÏÌÅ #∞Oz J+¨Ñì ^¨ ∞Œ Å∞
=∞# ^ÕâO◊ JO`å ÉÏQÍ „Ñ¨Kå~°OÖ’ L<åfl~Ú. Ñ¨ÓsÖ’ [QÆ<åfl^è™Œ êfiq∞ Ñ¨Ó[ KÕ¿ã@Ñ¨C_»∞ WÑ¨Ê\˜H˜ J+¨Ñì ^¨ ∞Œ efl áê_»∞`«∞O\Ï~°∞.
[Ü«∞^Õ=Ù_ç J+¨Ñì ^¨ ∞Œ Ö’¡ 'Ç¨ÏiiÇ¨Ï=ÚQÆ=ú ^è∂Œ xHõ~ˆ — '™êq~°¿ÇÏ`«=n<å~å^è•— J<Õq ÉÏQÍ „Ñ¨Kå~°OÖ’ L<åfl~Ú. áê_»∞H˘<ÕO^Œ∞‰õΩ gÖˇ#·
"≥Ú^Œ\˜ ~°K#« Å∞ [Ü«∞^Õ=Ù_ç J+¨Ñì ^¨ ∞Œ ÖË.
„H©.â◊. 1153Ö’ [Ü«∞^Õ=Ù_»∞ =∞~°}O˜ Kå_»∞. g~°∞ âß~°^˚ =Õ ÙÅ HÍÅ=Ú <å\˜ "å~°x `≥eÜ«ÚK«∞#flk.
Ñ¨Ù~°O^Œ~° q~îÅ° ^•ã¨∞
Hõ~å‚@Hõ ãÖw`« Ñ≤`å=∞Ç¨Ï
=∞Ç¨~åR=Ú# Ñ¨q„`«Hˆ „Δ `«OQÍ „Ñ¨ãk≤ Qú ÍOz# ÑÖ_»sÑ¨Ù~°=Ú#‰õΩ ã¨g∞Ñ¨=Ú# 'Ñ¨Ù~°O^Œ~Q° _Æ —» =∞#∞ „QÍ=∞=Ú# 15= â◊`å|Ì=Ú#
=~°^ÑŒ Ê¨ <åÜ«∞‰õΩ_»#∞ „ÉÏÇ¨Ï‡}∞_»∞ LO_≥_"ç å_»∞. PÜ«∞# ÉèÏ~°º Hõ=∞ÖÏO|. =~°^ÑŒ Ê¨ <åÜ«∞‰õΩ_»∞ |OQÍ~°O, =_ô"¤ åºáê~°=ÚÅ =Å#
^è#Œ O ãÖáêkã¨∞OÎ _Õ"å_»∞. ãÖ`å#O ÖË^xŒ Ñï`«Ñã≤ ∞¨ #Î fl D ^ŒOÑ¨`∞« Å‰õΩ Nx"åã¨∞x ¿ã"åÑ¶Å¨ =ÚQÆ „H©.â◊. 1480= ãÖII XHõ a_»¤
Ñ¨Ù>ˇ#ì ∞. Nx"åã¨ =~° „Ñ¨™êk`«∞_»Q∞Æ W`«xx P ^ŒOÑ¨`∞« Å∞ Nx"åã¨ <åÜ«∞‰õΩ_»x <å=∞Hõ~} ° O KÕ™ê~°∞. JO^Œ~∂° =Ú^Œ∞QÌ Í j#áêÊ
85
43

Jx Ñ≤Å∞ã¨∞OÎ _Õ"å~°∞. D j#¿ÑÊ "åˆQÜ æ ∞« HÍ~°∞_≥#· Ñ¨Ù~°O^Œ~^° •ã¨∞. W`«xH˜ z#fl`«#OÖ’<Õ LÑ¨#Ü«∞#O KÕã≤ q^•º=O`«∞x KÕã<≤ å_»∞.
ãÖã¨¯$`«O, Hõ#fl_»O ÉèÏ+¨Ö’¡#∞, ãÖw`«OÖ’#∞ =∞Oz „áêg}ºO QÆ}O˜ Kå_»∞. `«e` ¡ O« „_»∞Å∞ =∞~°}O˜ KåHõ "åºáê~°O KÕã≤ ÉÏQÍ _»|∞ƒ
ãÖáê~ÚOz HÀ\©âfi◊ ~°∞_»Ü∂« º_»∞. WO`« ãÖáê~ÚOz<å Z=iH© ^•#^è~Œ å‡Å∞ KÕ¿ã"å_»∞ HÍ^Œ∞. Ñ¨~=° ∞Ö’aèQÍ LO_Õ"å_»∞. Ü«ÚHõÎ =Ü«∞ã¨∞û
~åQÍ<Õ j#Ñ¨Ê‰õΩ ã¨^fiŒ Oâ◊ ãÖ*Ï`«ÜÚ« , ã¨^•Kå~° ãÖÑ¨#fl=∞QÆ∞ 'N ã¨~ã° fi¨ fÉÏ~Ú— J#∞ <å"≥∞`À q"åÇ¨Ï=Ú [iy QÆ$Ç¨Ï™ê÷„â◊=∂xfl
ã‘fiHõiOKå_»∞. DÜ«∞# |OQÍ~°O, =_ô"¤ åºáê~°"∞Õ QÍ‰õΩO_® ~°`åflÅ "åºáê~°O ‰õÄ_® KÕ¿ã"å_»∞@.
XHõ<å_»∞ XHõ ¿Ñ^Œ „ÉÏÇ¨Ï‡}∞_»∞ Ñ¨Ù~°O~°^•ã¨∞ ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ =zÛ '<å H˘_»∞‰õΩ LÑ¨#Ü«∞#O KÕã∞¨ HÀ=_®xH˜ ^è#Œ O ™êÜ«∞O K≥Ü∞« º=∞x—
J_çQÍ_»∞. Ñ¨Ù~°O^Œ~^° •ã¨∞ P „ÉÏÇ¨Ï‡}∞x ~ˆ Ñ¨Ù~å Jx ÑÖ¿Ñâß_»∞. P „ÉÏÇ¨Ï‡_»∞ =∞m§ =∞~°∞<å_»∞ =KåÛ_»∞. =∞m§ ~ˆ Ñ¨Ù~å Jx ÑÖ¿Ñâß_»∞.
WÖÏ KåÖÏ ~ÀAÅ∞ _»|∞ƒÅ∞ W=fi‰õΩO_® uÑ¨C`«∞O>Ë P „ÉÏÇ¨Ï‡_çH˜ qã¨∞‰õΩ=zÛ PÜ«∞# ÉèÏ~°º ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ "≥o§ ã¨Ç¨ Ü«∞O K≥Ü∞« º=∞x
J_çQÍ_»∞. P"≥∞‰õΩ ^Õ=Ù_»O>Ë ZO`À ÉèHí Î˜ ^•#QÆ∞}O ‰õÄ_® Z‰õΩ¯"Õ. "≥O@<Õ `«# =Ú‰õΩ¯H˜ L#fl =Ú‰õΩ¯ Ñ¨Ù_»H#õ ∞ fã≤zÛ nO`À
J=∞‡QÍ =zÛ# _»|∞ƒ`À X_»∞QÆ∞ K≥Ü∞« º=∞x K≥ÑÊ≤ Ok. „ÉÏÇ¨Ï‡_»∞ P Ñ¨Ù_»H#õ ∞ fã¨∞‰õΩx Ñ¨Ù~°O^Œ~^° •ã¨∞ ^ŒQ~æÆ Hˆ° "≥àÏ§_»∞. ^•xfl K«∂ã≤#
"≥O@<Õ PÜ«∞# Wk `«# ÉèÏ~°º^Õ#x QÆ∞~°∞ÑÎ \ ¨ ì˜ XHõ ¿ã=‰õΩ_çfl WO\˜H˜ ÑÖÑ≤ =Ú‰õΩ¯Ñ¨Ù_»H#õ ∞ Ñ¨@∞ì‰Ωõ ~°=∞‡<åfl_»∞. P ¿ã=‰õΩ_»∞ WO\˜H˜
=zÛ J_çQˆ ãïH˜ P"≥∞ HõOQÍ~°∞ Ñ¨_Oç k. WÑ¨C_»∞ WzÛ ÑÖÑ¨Háõ È`Õ `«# Éè~í Î° `«##∞ Ç≤ÏOã≤™êÎ_∞» . JO^Œ∞KÕ`« =∞~°}O˜ K«_"» ∞Õ =∞Ozk
J#∞‰õΩx XHõ áê„`«Ö’ q+Ö fã¨∞‰õΩx `åQÆÉ’~ÚOk. WO`«Ö’ P q+Ö y<≥flÖ’ Ñ¨Ù_»Hõ HõxÑ≤OKÕãi¨ H˜ P"≥∞ ZO`À P#OkOz ™êfiq∞H˜
^Œ}O‚ ÃÑ@∞ì‰Ωõ x ¿ã=‰õΩ_çH˜ WzÛ ÑÖÑ≤Ok. ^•xfl K«∂ã≤ Ñ¨Ù~°O^Œ~^° •ã¨∞ Pâ◊Û~°ºáÈÜ«∂_»∞. "≥O@<Õ WO\˜H"˜ o≥ § ÉèÏ~°º#∞ J_çQˆ ãïH˜ [iy#
q+¨Ü∞« O JO`å K≥ÑÊ≤ Ok. P q+¨Ü∞« O q#fl Ñ¨Ù~°O^Œ~^° •ã¨∞H˜ *Ï˝<À^ŒÜ∞« O J~ÚºOk. "≥O@<Õ P „ÉÏÇ¨Ï‡}∞_ç HÀãÖ "≥uHÍ_»∞. ZHõ¯_®
HõxÑ≤OK«Ö^Ë ∞Œ . P „ÉÏÇ¨Ï‡}∞_»∞ ™êHΔÍ`«∂Î ''Ñ¨ÙO_»sHõq~îÅ° ∞_Õ——Jx „QÆÇÏ≤ OKå_»∞. D ãÖÑ¶∞¨ @# PÜ«∞# rq`å<Õfl =∂iÛ"ÕãO≤ k. `«#∞
ãÖáêkOz# ^è#Œ O JO`å ¿Ñ^ŒÅH˜ ^•#O KÕâß_»∞. ''Ñ¨ÙO_»sHõ q~îÅ° ∞_ç—— Éè‰í Ωõ _Î Qç Í =∂iáÈ~Ú H©~#Î° Å∞ ~°zOK«_O» „áê~°OaèOKå_»∞.
86
Ñ¨Ù~°O^Œ~^° •ã¨∞ '"åºã¨~åÜ«∞Å∞— J<Õ PÜ«∞# t+¨μº_»∞. DÜ«∞#H˜ P ¿Ñ~°∞ ÃÑ\Õì k ‰õÄ_® PÜ«∞<Õ. Ñ¨Ù~°O^Œ~^° •ã¨∞ ^ÕâO◊ Ö’ L#fl KåÖÏ
^Õ"åÅÜ«∂efl ãÖ^Œi≈OKå_»∞. PÜ«∞# ÉèHí HÎ˜ ˜ "≥∞zÛ Z<Àfl ™ê~°∞¡ q~îÅ° ∞_»∞ ^Œ~≈° #O WKåÛ_»∞. DÜ«∞# ~°K#« Å∞ Z‰õΩ¯= Hõ#fl_»ÉÏè +¨Ö’¡
L<åfl~Ú. DÜ«∞# ~°K#« efl '^•ã¨~° Ñ¨^QŒ àÆ √◊ — Jx HÍx, ^Õ=<å=∂Å∞ Jx ‰õÄ_® JO@∞O\Ï~°∞.
D ~°K#« Ö’¡ =∞Oz LÑ¨=∂<åÅ∞, K«H¯õ x L^•Ç¨Ï~°}Å∞ LO\Ï~Ú. Ñ¨Ù~°O^Œ~^° •ã¨∞ 4,75,000 ~°K#« Å∞ KÕ™ê_»x K≥ÑÙ¨ OÎ \Ï~°∞.
kfi*Ï=Ou, âßº=∞HõàÏº}˜, =∂^èqŒ ÖÏO\˜ JÑ¨Ù~°∂Ñ¨ ~åQÍÖ’¡ ‰õÄ_® H©~#Î° Å∞ ~°zOKå_»∞. JÖÏ ãÖH©~#Î° Å∞ KÕã∂¨ Î ^Õâß@# KÕã<≤ å~°∞.
f~°Hˆ÷ „Δ `«=ÚÅ#∞ ãÖ^Œi≈OK«∞K«∞ |Ü«∞Å∞^Õi# ^•ã¨∞Å"å~°∞ ÉèQí =Æ „`ÕÊ~°}KÕ`« q[Ü«∞#QÆ~O° KÕ~å~°∞.
P ~å[ºO ã¨=∞~°∞_ú #·≥ Hõ$+¨^‚ =Õ ~åÜ«∞Å ÑïáêÅ#Ö’ J`«ºO`« L#fl`« ã≤u÷ Ö’ L#flk. P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ "åºã¨~åÜ«∞Å "å~°∞ Hõ$+¨^‚ =Õ ~åÜ«∞Å
„áê~°#ú `À P ™ê÷#QÆ∞~°∞ Ñ‘~=°î Ú#∞ JÅOHõiOz<å~°∞.
"åºã¨~åÜ«∞Å "å~°∞ XHõ â◊√Éè=í ÚÇ¨˙~åÎ# `«Ñ=Î¨ Ú„^•OH˜`∞« Å∞QÍ KÕã≤ ÉèQí =Æ ^•*Ï˝#∞™ê~°O ''Ñ¨Ù~°O^Œ~q° ~îÅ° —— J#∞ <å=∞=Ú#∞ „QÆÇÏ≤ Oz<å~°∞.
|OQÍ~°=Ú#‰õΩ `åqÜ«∞zÛ#@∞¡ QÆ∞~°∂Ñ¨^âÕ O◊ `À ^•ã¨∞Å"å~°∞ Nx"åã¨<åÜ«∞‰õΩ_»xHÍHõ Ñ¨Ù~°O^Œ~^° •ã¨∞QÍ „Ñ¨ãk≤ Kú O≥ k<å~°∞. D P#O^Œ
ã¨=∞Ü«∞=Ú#∞ "≥∞=ÿ ∞~°z ÉèÏ"å"ÕâO◊ `À ^•ã¨∞Å"å~°∞
''Ç¨Ïi^•ã¨~ã° O¨ QÆ^˘~°H`˜ « Z#wQÆ W<Õfl x<Õfl#∞
z#‡Ü«∞Ñ¨Ù~°O^Œ~° q~îÅ° Ü«∞º ^˘~°H^˜ Œ W<Õfl x<Õfl#∞——!
Jx QÍ#=Ú KÕã<≤ å~°∞. Ñ¨Ù„`«∞Å#∞ QÆ∞~°∞áê^•~°qO^Œ=ÚÅO^ŒiÊOz "åºã¨~åÜ«∞Å"åi ¿ã=Ö’ ZO`À ãÖ`À+Ö`À HÍÅO QÆ_Ñç <≤ å~°∞.
LÑ¨x+¨^~Œ Q÷° iÆ ƒù`=« ÚÅQÆ∞ J<ÕHõ Ñ¨^,Œ Ñ¨^ºŒ , ã¨∂àÏ^Œ∞Å#∞ x~°O`«~=° Ú ~°z~ÚOz QÆ∞~°∞^ŒH} Δ˜ QÍ ã¨=∞iÊOz<å~°∞. H˘O`« HÍÖÏxH˜
~åÜ«∞Å"åiH˜ ''‰õΩÇ¨ÏÜ≥∂QÆ=Ú—— ãÖ„áêÑ≤OÎ z#k. `«# t+¨μº#‰õΩ ãÖÉèqí Oz# ^Œ∞~ÀºQÆ=Ú#∞ x"åiOz "åºã¨~åÜ«∞Å"å~°∞ ã≤OÇ¨ã¨<å~°∂_è∞» Öˇ·
ã¨HÅõ =∞~åº^ŒÅOk<å~°∞. D ~°=∞}©Ü∞« ^Œ$âßºxfl ^•ã¨∞Å"å~°∞ Hõ=∞hÜ«∞=ÚQÍ ''"åºã¨~åÜ«∞ ~°K~« } ° ^Œ~≈° #"≥#QÔ —— J#∞ ã¨∂àÏkÖ’
87
44

''âıëê"Õâ◊ „Ñ¨Ç¨ ^¡ Œ #=`å~°"x≥ ã≤^≥
ÖËâ◊ x#flO^èŒ "≥QàæÆ ~◊ ° HÍ}ˇ<À<å#∞—— Jx Jaè=i‚Oz<å~°∞. D q^èOŒ QÍ QÆ∞~°∞=ÙÖ "≥É· "íè åxfl `«=∞‰õΩ QÍqOz# LÑ¨HÍ~°=ÚÅ#∞
ã¨‡iOK«∞K«∞ J<ÕHõ Hˆ „Δ `«=ÚÅ‰õΩ áÈ~Ú =K«∞ÛK«∞O_≥_"ç å~°∞.
Ñ¨Ù~°O^Œ~^° •ã¨∞ u~°∞Ñü =zÛ J#fl=∞Ü«∞º#∞ ‰õÄ_® HõÅ∞ã¨∞‰õΩ<åfl_»∞. "ÕOHõ>âË fi◊ ~°∞_çÃÑ·# H©~#Î° Å∞ ~°zOKå_»∞. JO^Œ∞Ö’ ''"≥OHõ\ÏK«Å
xÅÜ«∞O—— J#fl H©~#Î° , q<åÜ«∞‰õΩ_çÃÑ·# 'QÆ[=^Œ# ÉË_∞» "Õ—— J#fl H©~#Î° ÉÏQÍ „Ñ¨Kå~°OÖ’ L<åfl~Ú. â◊OHõ~åÉè~í } ° ~åQÆOÖ’ ''*’*’ NHõ$+¨—‚ —
J<Õ *’Åáê@ Hõ#fl_» `«Å∞¡Å∞ `«=∞ Ñ≤Åe¡ fl x„^ŒÑÙ¨ K«∞Û@‰õΩ áê_»∞`«∞O\Ï~°∞. =ÚMÏi ~åQÆOÖ’ âß~°^• ™ÈÎ„`«O, =∞^èºŒ =∂=uÖ’ ÅH©;
™ÈÎ„`«O KåÖÏ „Ñ¨ãk≤ ú K≥Ok#k. Ñ¨Ù~°O^Œ~^° •ã¨∞ =∂Ü«∂=∂à◊=Q“à◊~åQÆOÖ’ ã¨~m° ã¨fi~åÅ∞, [O@ã¨fi~åÅ∞, JÅOHÍ~åÅ∞, Ñ≤àÏ§i w`åÅ∞
‰õÄ_® DÜ«∞# ~°zOz#"Õ. ãÖw`«O <Õ~∞° ÛH˘<Õ q^•º~°∞Å÷ ‰õΩ Wq ZO`À LÑ¨Ü∂≥ QÆÑ_¨ ∞» `«∞<åfl~Ú. JO^Œ∞KÕ`« Ñ¨Ù~°O^Œ~^° •ã¨∞x
''PkQÆ∞~°∞=Ù—— Jx ''Hõ~å‚@Hõ ãÖw`« Ñ≤`å=∞Ç¨ï_»∞—— Jx ‰õÄ_® JO\Ï~°∞.
Ñ¨Ù~°O^Œ~^° •ã¨∞ Ç¨ÏOÑ≤Ö’ XHõ =∞O_»ÑO¨ Ö’ LO_Õ"å_»∞. P =∞O_»áê<Õfl Ñ¨Ù~°O^Œ~=° ∞O_»ÑO¨ Jx Ñ≤Å∞™êÎ~∞° . DÜ«∞# K«xáÈÜÕ∞=ÚO^Œ∞
ã¨<åºãÖ fã¨∞‰õΩ<åfl_»∞. Ñ¨Ù~°O^Œ~^° •ã¨∞ 2–1–1564Ö’ NHõ$+¨μ_‚ Öç ’ Hõeã≤áÈ~Ú<å_»∞.
J#fl=∞Ü«∞º
"≥Ú^Œ\™˜ êiQÍ `≥Å∞QÆ∞Ö’ áê@efl ~åã≤Ok J#fl=∞Ü«∞º. [Ü«∞^Õ=Ù_ç J+¨Ñì ^¨ ∞Œ Å∞ ãÖã¨¯$`«OÖ’ L<åflÜ«∞x `≥Å∞ã¨∞‰õΩ<åfl=Ú. `≥Å∞QÆ∞Ö’
áê@efl ~åã≤# J#fl=∞Ü«∞º QÆ∞iOz WÑ¨C_»∞ `≥Å∞ã¨∞‰õΩO^•=Ú.
J#fl=∞Ü«∞º Ñ¨Ù\Õì k Hõ_Ñ» ¨ lÖÏ¡ ^ŒQ~æÆ ° L#fl `åà◊§áêHõ. `«e`
¡ O« „_»∞Å∞ ÅHõ¯=∂O|, <å~åÜ«∞}ã¨∂~°∞Å∞. `«e¡ "≥OHõ>âË fi◊ ~°™êfiq∞
Éè‰í Ωõ ~Î åÅ∞. ™êfiq∞ ^ŒÜ∞« =Å¡ P ^ŒOÑ¨`∞« Å‰õΩ „H©.â◊. 1408Ö’ J#fl=∞Ü«∞º Ñ¨Ù\Ïì_∞» . `«e¡ z#fl`«#O #∞OKÕ ™êfiq∞ÃÑ·# ÉèHí xÎ˜ J`«xH˜
~°OQÆiOz áÈã≤Ok. S^Õà§◊ Hˆ J#fl=∞Ü«∞º‰õΩ LÑ¨#Ü«∞#O [iyOk. Jxfl q^ŒºÖ’¡#∞ JO>Ë ãÖw`«O, ™êÇ≤Ï`«ºOÖ’ =∞Oz „áêg}º`«
88
ãÖáêkOKå_»∞. Zxq∞^Õà§◊ J#fl=∞Ü«∞º WO\’¡ ÃÑ^Œ"Ì åà◊√§ QÆ_H¤ç ÀÜ«∞=∞O>Ë H˘_»=e Ñ¨ÙK«∞ÛH˘x, QÆ_¤ç HÀã¨∞OÎ >Ë "ÕÅ∞ `≥yOk. "≥O@<Õ 'Ç¨Ïi
Ç¨Ïs— JO@∂ ÉèQí =Æ O`«∞}˜‚ `«ÅK«∞H˘<åfl_»∞. WO`«Ö’ u~°∞Ñü "≥à√◊ `«∞#fl H˘O^Œ~∞° Ü«∂„u‰õΩÅ∞ Hõ#Ñ¨_®¤~∞° . "åà◊§`À Hõeã≤ 'u~°∞Ñü—
|Ü«∞Å∞^Õi "≥o§áÈÜ«∂_»∞. H˘O_» ZHõ¯™êQÍ_»∞. "≥∂HÍà◊§ Ñ¨~fi° `«O ^ŒQ~æÆ H° ˜ =KÕÛãïH˜ JÅã¨@, PHõe HõeQÍ~Ú. XHõKÀ@ JÖÏˆQ Ñ¨_ç
x„^ŒáÈÜ«∂_»∞. ''Je"Õ∞Å∞=∞OQÆ—— „Ñ¨™ê^ŒO fã¨∞H˘zÛ J`«x PHõe fiÛOk. Je"Õ∞Å∞ =∞OQÆ#∞ K«∂ã≤ P#O^ŒO`À XHõ â◊`H« Oõ
~åâß_»∞. J#fl=∞Ü«∞º (â◊`H« Oõ JO>Ë =O^Œ Ñ¨^•ºÅ∞) J#fl=∞Ü«∞º H˘O_»ÃÑ·H˜ KÕ~å_»∞. f~å QÆ∞_ç ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ "≥à§ı ãïH˜ `«Å∞Ñ¨ÙÅ∞ =¸ã≤
=Ù<åfl~Ú. JÑ¨C_»∞ XHõ â◊`H« Íxfl "≥OHõ>âË fi◊ ~°™êfiq∞ÃÑ·# ~°zOKÕãi¨ H˜ QÆ∞_ç`åàÏÅ∞ "å@O`«@ J"Õ T_ç `≥~∞° K«∞‰õΩ<åfl~Ú. J`«x =∞Ç≤Ï=∞‰õΩ
JO^Œ~∂° Pâ◊Û~°ºáÈÜ«∂~°∞. Hõ#∞flÖÏ~å Nx"åã¨∞_ç ^Œ~≈° #O KÕã∞¨ ‰õΩx ™êfiq∞ P^ÕâO◊ "Õ∞~°‰Ωõ uiy `åà◊§áêHõ KÕ~å_»∞. u~°∞=∞Å=∞‡,
JHõ¯Å=∞‡ J<Õ W^ŒiÌ `À ÃÑO_ç¡ [iyOk. "≥OHõ>âË fi◊ ~°™êfiq∞ÃÑ· Z<Àfl H©~#Î° Å∞ ~°zã¨∂Î HÍÅO QÆ_∞» Ñ¨Ù`«∞<åfl_»∞ J#fl=∞Ü«∞º.
@OQÆ∞@∂~°∞#∞ áêeã¨∞#Î fl ™êà◊√=#~°ãO≤ Ç¨Ï~åÜ«∞Å∞ J#fl=∞Ü«∞º Q˘Ñ¨Ê^Œ<åxfl qx `«#x ãÖ™ê÷<åxH˜ ~°ÑÊ≤ OK«∞H˘x J#fl=∞Ü«∞º
~°zOz# H©~#Î° Å∞ q<åfl_»∞. `«#ÃÑ· ‰õÄ_® JÖÏO\˜ H©~#Î° Å∞ ~°zOK«=∞x J_çy<å_»∞. ''ÉèQí =Æ O`«∞_çfl á⁄y_ç# <å <À\˜`À x#∞fl H©iOÎ K«#∞——
Jx J<Õãi¨ H˜ ~åA‰õΩ HÀÑÖ =zÛ ãÖHÔ à◊√§ "Õã≤ K≥~™° êÅÖ’ "Õ~ÚOKå_»∞. JÑ¨C_»∞ J#fl=∞Ü«∞º 'PHõ\˜ "ÕàÅ◊ JÅÃÑ·# "ÕàÅ◊ — J<Õ H©~#Î°
~°zOz áê_Õãi¨ H˜ ãÖHÔ à◊√¡ "å@O`«@ J"Õ `≥yáÈÜ«∂~Ú. P q+¨Ü∞« O Éè@ í ∞Å^•fi~å q#fl ~åA J#fl=∞Ü«∞º ™ê=∂#∞º_»∞ HÍ^Œx
`≥Å∞ã¨∞‰õΩx HõqΔ ∞OK«=∞x J#fl=∞Ü«∞º#∞ "Õ_∞» H˘x q_»∞^ŒÅ KÕ™ê_»∞.
J#fl=∞Ü«∞º 32"ÕÅ H©~#Î° efl ~åâß_»∞. Wk P^è•ºu‡Hõ ãÖH©~#Î° Å∞, â◊$OQÍ~° ãÖH©~#Î° Å∞ Jx 2 ~°HÍÅ∞. J#fl=∞Ü«∞º `«~∞° "åu"å~°∞
"å\˜x ~åyˆ~‰õΩÅÃÑ·# ~åã≤ Éè„í ^ŒÑi¨ Kå~°∞. HÍx =∞#‰õΩ ^˘iH˜# H©~#Î° Å∞, â◊`H« ÍÅ∞, „QÆO^ä•Å∞ KåÖÏ `«‰Ωõ ¯"Õ. g\˜Ö’ ''H˘O_»ÅÖ’ <≥ÅH˘#fl
HÀ<Õ\˜ ~åÜ«Ú_»∞"å_»∞, „|Ç¨Ï‡Hõ_yç #áê^Œ=Ú, Jk"À JÅ¡k"À NÇ¨Ïi"åã¨=Ú, =Ú^Œ∞QÌ Íˆ~Ü«∞â’^Œ,`«O^Œ<å# PÇ≤Ï, <å<å\˜ |`«∞‰õΩ
<å@Hõ=Ú, Ñ¨Å∞‰õΩ`Õ<Å≥ `«e¡ Ñ¨=oOK≥#∞, ÉèÏ==ÚÖ’# ÉÏÇ¨Ïº=Ú#O^Œ∞#∞, N=∞<åfl~åÜ«∞}, U=ÚM’ zQÆ∞~°∞@^è~Œ =° Ú#, ÖÏO\˜ Z<Àfl
J#fl=∞Ü«∞º Hõ$`«∞Å∞ „Ñ¨Kå~°OÖ’ L<åfl~Ú.
89
45

J#fl=∞Ü«∞º =Ú„^Œ '"≥OHõ>âË —◊ , 'N"≥OHõ>âË —◊ 'u~°∞"≥OHõ>âË —◊ Jx `«#H˜ W+¨"ì ∞≥ #ÿ "≥OHõ>âË fi◊ ~°™êfiq∞ ¿Ñ~°∞<Õ =Ú„^ŒQÍ "å_®_»∞. `≥Å∞QÆ∞Ö’,
ãÖã¨¯$`«OÖ’ ‰õÄ_® H©~#Î° Å∞ ~åâß_»∞. DÜ«∞#‰õΩ 'Ñ¨^HŒ qõ `å Ñ≤`å=∞Ç¨ï_»∞— J<Õ a~°∞^Œ∞ ‰õÄ_® HõÅ^Œ∞. J#fl=∞Ü«∞º „H©.â◊. 1503 ãÖIIÖ’
"ÕOHõ>âË fi◊ ~°™êfiq∞Ö’ SHõºO JÜ«∂º_»∞.
`åºQÆÜ«∞º
`«O*Ï=Ó~°∞ =∞O_»ÅOÖ’ u~°∞"åÜ«¸~ü „QÍ=∞OÖ’ ÑÖK«#^Œ„|Ç¨Ï‡O J<Õ ‰õΩ@∞Oc‰õΩ_»∞ LO_Õ"å~°∞. PÜ«∞#‰õΩ ã¨^•t= „|Ç¨Ï‡O,
ã¨^•#O^Œ„|Ç¨Ï‡O, ã¨zÛ^•#O^Œ „|Ç¨Ï‡O, ÉÏÅ „|Ç¨Ï‡O, yi~å[ „|Ç¨Ï‡O J<Õ 5 QÆ∞~°∞ H˘_»∞‰õΩÅ∞ HõÅ~°∞. z=i"å_≥#· yi~å[„|Ç¨Ï‡O
'yi~å[Hõq—QÍ ‰õÄ_® „Ñ¨ãk≤ ú á⁄Ok<å_»∞. DÜ«∞# J<ÕHõ Ü«∞HõQΔ Í<åÅ∞, "Õ^•O`« "åHÍºÅ∞ „"åã≤ `«O*Ï=Ó~°∞ „Ñ¨É∞íè =Ù â◊~É° ’è l =∞Ç¨~åA
=∞#fl#Å∞ á⁄Ok "åi P™ê÷#Hõq Ñ¨^qŒ JÅOHõiOKå~°∞. yi~å[HõqH˜ S^Œ∞QÆ∞~°∞ H˘_»∞‰õΩÅ∞. "åiÖ’ Hõ_Ñ» \ ¨ "˜ å_»∞ ~å=∞„|Ç¨Ï‡O,
`«O„_çÖÏˆQ q^•fiOã¨∞_»∞. PÜ«∞# ÉèÏ~°º¿Ñ~°∞ ã‘`=« ∞‡, ™ênèfi=∞}˜. D ^ŒOÑ¨`∞« Å‰õΩ ÑÖKåÑ¨Hˆ â◊O, ~å=∞<å^èOŒ J<Õ W^Œ~Ì ∞° H˘_»∞‰õΩÅ∞
Ñ¨Ù\Ïì~∞° . go§^Œ~Ì ∂° ‰õÄ_® áÈH˜i"åà◊√§ HÍ=_»O =Å¡ P `«O„_çH˜ Ñ¨Ù„`À`åûÇ¨ÏO HõÅ∞QÆÖ^Ë ∞Œ . =OâßxH˜ ¿Ñ~°∞ `≥KÛÕ H˘_»∞‰õΩ HÍ"åÅx
u~°∞"åÜ«¸~°∞ ^≥=· "≥∞#ÿ N `åºQÆ~å[™êfiq∞ "åiH˜ "≥Ú‰õΩ¯‰õΩ<åfl~°∞. P ™êfiq∞ Hõ~∞° }Õz 'ãÖw`« ™êÇ≤Ï`«º HõàÏHÀq^Œ∞_≥#· Ñ¨Ù„`«∞_»∞
Ñ¨Ù_»`å_»x XHõ ~å„u HõÅÖ’ ~å=∞„|Ç¨Ï‡O‰õΩ JÉèÜ í ∞« q∞KåÛ_»∞.
ã¨~fi° l`ü ãÖ=`«û~°O, K≥„· `«=∂ãÖ, ™È=∞"å~°O Ñ¨Ù+¨ºq∞#Hõ„Δ `« Hõ@HõÅQÆflOÖ’ JO>Ë POQÆ¡ HÍÅ=∂# „Ñ¨HÍ~°O 1767 ãÖII "Õ∞ 4=
`Õn# `åºQÆÜ∞« º â◊√Éè[í ##O [iyOk. `åºQÆ~å[™êfiq∞"åi =~°OQÍ [x‡OK«_O» =Å¡ P ™êfiq∞ ¿Ñi>Ë `åºQÆÜ∞« º‰õΩ ¿Ñ~°∞ ÃÑ@ì@O
[iyOk. `åºQÆÜ∞« º Ñ¨Ù\Õì k =ÚÅHõ<å_»∞ `≥Å∞QÆ∞„ÉÏÇ¨Ï‡}∞Å WO@. HÍHõ~=¡° Oâ◊O "åik. HÍHõ~å¡O|∞kè K«O„^Œ∞_»#x PÜ«∞# ã¨Q~Æ fi° OQÍ
K≥ÑC¨ H˘<Õ"å~°∞. `åºQÆÜ∞« º ÉèÏ~°^•fi[ QÀ„`«∞_»∞, PÑ¨ãO÷¨ Éèãí ∂¨ „`«∞_»∞, DÜ«∞# [x‡OKÕ <å\˜H˜ ‰õΩ@∞O|O ^Œi„^ŒO`À ‰õΩq∞eáÈ`«∞Ok.
^•O`À "å~°∞ „|`«∞‰õΩ`≥~∞° =ÙHÀãÖ „H©.â◊. 1774Ö’ u~°∞"åÜ«¸~°∞#∞ q_çzÃÑ\˜ì u~°∞"≥Ü · ∂« ~ü KÕ~∞° ‰õΩ<åfl~°∞ ~å=∞„|Ç¨Ï‡O ‰õΩ@∞O|=∞O`å.
90
`«O*Ï=Ó~°∞ ~Ô O_»=„Ñ¨É∞íè "≥#· `«∞Å*Ïl ~å=∞„|Ç¨Ï‡O „ÑüÉè#í ∞ QÆ∞iÎOz `«# ãÖ™ê÷<åxH˜ PÇ¨fixOKå_»∞. „Ñü U\Ï [iˆQ N~å=∞#=q∞
L`«û"åÅÖ’ "åb‡H˜ ~å=∂Ü«∞} „Ñ¨=K«#O [i¿Ñ"å~°∞ ~å=∞„|Ç¨Ï‡O. ÑÖ_ç`« ãÖÉèÏ=#QÍ ~å=∞„|Ç¨Ï‡O‰õΩ u~°∞"≥·Ü«∂~°∞ J<Õ
ÑÖK«#^ŒHˆ „Δ `«OÖ’ XHõ WO\˜x, H˘O`«=∂QÍ}˜x „Ñ¨™êkOKå~°∞. ^•O`À PÜ«∞# rq`«O ™êÑ¶Q‘ Í [iyáÈ™êyOk. `«#∞ HÀ~°∞‰õΩ#fl
H˘_»∞‰õΩ HõÅQÆ_O» `À PÜ«∞# zO`«Åhfl fiáÈÜ«∂~Ú.
`åºQÆÜ∞« º Hõq, ÑÖ_ç`∞« _»∞ ‰õÄ_®. Ñ≤`å=∞Ç¨ï_»∞ yi~å[Hõq. `«O*Ï=Ó~°∞ P™ê÷# Hõq. =∂`å=∞Ç¨ï_»∞ g}HÍà◊ÇÏ¨ ã≤Î JÜ«∞º~ü ‰õÄ_®
`«O*Ï=Ó~°∞ ãÖw`« q^•fiOã¨∞ÖË. "å~°ã` ¨ fi« OQÍ `«O„_ç "≥Ñ· Ù¨ #∞O_ç ™êÇ≤Ï`«ºO, `«e"¡ Ñ·≥ Ù¨ #∞O_ç ãÖw`åOâ◊ ~Ô O_»∂ HõeÑ≤ DÜ«∞##∞
Ñ¨Ù@∞ìH`õ À<Õ "åˆQÜæ ∞« HÍ~°∞}˜‚ KÕâß~Ú. ãÖw`å#∞Hõ~ˆ HÎ Í^Œ∞, ~å=∞ÉèHí ‰Î˜ Äõ _® `åºQÆÜ∞« º‰õΩ `«e^¡ OŒ „_»∞Å#∞OKÕ ãÖ„Hõq∞OzOk. Zxq∞^À
U@ LÑ¨#Ü«∞#O [iyOk. z#fl =Ü«∞ã¨∞ûÖ’<Õ `«O„_ç "≥O@ ~å[™ê÷<åxH˜ "≥à§ı "å_»∞. "åb‡H˜~å=∂Ü«∞}â’¡HÍÅ∞ K«kq K≥ÑÙ¨ OÎ >Ë "å\˜
ÉèÏ"åxfl ã¨É‰íè Ωõ q=iOKÕ"å_»∞ `«O„_ç. JÖÏ ~å=∂Ü«∞}O`À#∞, ~å=∞ÉèHí ` Î˜ À#∞ P ÉÏÅºOÖ’<Õ J#∞|O^èOŒ U~°Ê_çOk `åºQÆÜ∞« º‰õΩ.
~å=∞„|Ç¨Ï‡O `åºQÆÜ∞« º‰õΩ "≥Ú^Œ\˜ QÆ∞~°∞=Ù. `«e¡ =∞OzQÍÜ«∞x. Ñ¨Ù~°O^Œ~^° •ã¨∞, [Ü«∞^Õ=Ù_»∞ J#fl=∂Kå~°∞º_»∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ "å~°O^Œi
ãÖw`åxfl z#flÑ¨Ù_Õ LQÆ∞áæ êÅ`À ~°OQÆiOzáÈã≤Ok. `«O„_ç tHõ} Δ =Úyã≤# "≥O@<Õ ãÖã¨¯$`« áê~îâ° ßÅÖ’ „Ñ¨"tÕ OKå_»∞. ãÖã¨¯$`«,
`≥Å∞QÆ∞ ™êÇ≤Ï`åºÅÖ’<ÕQÍHõ QÆ}` ˜ ,« *’ºu+¨,=∞O„`« âß„™êÎÅÖ’ ‰õÄ_® áêO_ç`º« O QÆ_Oç Kå_»∞. `«O„_çH˜ Ñ¨Ó[HÀãÖ Ñ¨ÓÅ#∞ ~ÀE
^Œ∂~°OQÍ L#fl `À@‰õΩ "≥_∞» `«∞O_Õ"å_»∞. D =∞^èºŒ ^•iÖ’<Õ ãÖw`« q^•fiOã¨∞Å~Ú# âÁOiî "≥OHõ@~°=∞}Ü«∞ºQÍi WÅ∞¡Ok. „Ñü~ÀE
"åi WO\˜ =ÚO^Œ∞ xÅ|_ç P WO\’¡ #∞O_ç =KÕÛ ~åQÆ „Ñ¨™êÎ~åxfl qO@∂ xÅ|_Õ"å_»∞. WÖÏ XHõ ~ÀA `«O„_ç HõO\’¡ Ñ¨_®¤_∞» . H˘_»∞‰õΩ
ãÖw`åaèx"ÕâO◊ =∞#ã¨∞‰õΩ#zÛ PÜ«∞# "≥O@<Õ ~°=∞}Ü«∞ºQÍix P„â◊~ÚOz `åºQÆÜ∞« º‰õΩ <å^Œ"^Õ OŒ J#∞„QÆÇÏ≤ OK«=∞x J_»QÍæ<Õ PÜ«∞#
‰õÄ_® `«^•ä ã¨∞Î J<åfl~°∞. JÖÏ âÁOiî "åi =^ŒÌ `åºQÆÜ∞« º ãÖw`« áê~îåÅ∞ „áê~°OÉè"í ∞≥ #ÿ q.
ÉèÏ"å"ÕâO◊ ÃÑÅ∞¡aH˜#Ñ¨Ù_»ÖÏ¡ ÉÁQÆ∞æ =ÚHõ¯`À WO\˜ QÀ_»ÖÃÑ· H˘xfl H©~#Î° Å∞ „"åâß_»∞ `åºQÆÜ∞« º. "å\˜x K«kq ~å=∞„|Ç¨Ï‡O
Ñ¨~=° ∂#O^ŒÉiíè `«∞_≥· ~å=∞âı+â¨ ß„ã≤Î ÉèÏ+¨ºO Hõ$+¨â‚ ß„ã≤Î =O\˜ ãÖw`«"` Õ ÅÎ« ‰õΩ K«kq qxÑ≤OK«QÍ "å~°∞ Éèmí Jx `≥QÆ "≥∞K«∞Û‰õΩ<åfl~°@.
91
46

''#"≥∂ #"≥∂ ~åÑ¶∞¨ "åÜ«∞ Jxâ◊O
#"≥∂ #"≥∂ ~åÑ¶∞¨ "åÜ«∞ (^ÕtHõ`À_ç– u„â◊)
`«=^•™ÈÇ¨ÏO `«= ^•™ÈÇ¨ÏO
`«=^•™ÈÇ¨ÏO ^•â◊~^° Õä (Ñ¨Ù<åflQÆ=~åo–Pk)
W"Õ PÜ«∞# `˘e H©~#Î° Å∞QÍ K≥ÑÓ¨ Î LO\Ï~°∞. âÁOiî"å~°∞ ãÖw`« =∞~å‡ÅxflO\˜x XHõ¯ U_®kÖ’<Õ ~°OQÆiOz áÈâß~°∞. `«# t+¨μº_ç
=∞^è∞Œ ~°QÍ<åxfl `«O*Ï=Ó~°∞ ãÖw`« q^•fiOã¨∞efl H˘O^Œix `«=∞ WO\˜H˜ PÇ¨fixOz "åi ã¨=∞HõOΔ Ö’ H©~#Î° áê_»=∞<åfl~°∞. QÆ∞~°∞=ÙQÍi
P^Õâßxfl t~°™ê=Ç≤ÏOz '^˘~°‰Ωõ <å W@∞=O\˜ ¿ã=— J<Õ H©~#Î° aÅÇ¨ÏiÖ’ áê_ç<å_»∞. P =∞^è∞Œ ~°QÍ<åxfl JO^Œ~∂° "≥∞K«∞Û‰õΩ<Õ ãïH˜ `«#
J^Œ$ëêìxH˜ =Úiã≤áÈ~Ú =∞Ç¨~åA WzÛ# '=∞Hõ~H° Oõ iî— J<Õ J=¸ÖÏºÉè~í } ° Ïxfl `«# t+¨μºxH˜ JÅOHõiOz ãÖ`«$Ñ≤Î K≥O^•~°∞. P™ê÷#
ãÖw`« q^•fiOã¨∞Å∂, `«# `«O„_ç âÁOiî "≥OHõ@ ã¨∞|ƒÜ«∞ºQÍiH˜ ‰õÄ_® `åºQÆÜ∞« º QÍ#O qxÑ≤OKåÅx P<å\˜ ã¨=∂"ÕâO◊ Ö’ f~å‡xOKå~°∞.
JO^Œ~∂° Hõeã≤ =ÚÇ¨˙~°OÎ x~°~‚ ÚOz XHõ\˜ ~Ô O_»∞ QÆO@Å∞ ãÖw`«O qx `«~åfi`« ~å[ =∞Ok~åxH˜ "≥à§ı @@∞¡ x~°~‚ ÚOz<å~°∞.
ZO`À P#O^ŒO`À Z^Œ∞~°∞K«∂ã¨∞#Î fl P â◊√ÉèQí _Æ Ü ç ∞« ~åQÍ<Õ ãÖw`« =∞Ç¨ÏÖòÖ’ J_»∞QÆ∞ÃÑ\˜ì QÆ∞~°∞=ÙQÍiH˜ QÆ∞~°∞"≥#· ã¨∞|ƒÜ«∞ºQÍiH˜
áê^•aè=O^Œ#O KÕã≤ HõKsÕ H˜ LÑ¨„Hõq∞OKå_»∞. P ~ÀA `åºQÆÜ∞« º QÍ#O KÕã#≤ H©~#Î° Wk.
ÑÏI =∞i=∞i x<Õfl "≥Ú~°e_» h =∞#ã¨∞# ^ŒÜ∞« ~å^Œ∞ II=∞II
JIIÑÏI Hõi"≥Ú~°qx ã¨~Q° ∞Æ #K«# h‰õΩ QÍ~°}"Õ∞q∞? ã¨~åfiO`«~åºq∞ II=∞II
K«II Hõ~∞° }`À „^è∞Œ =Ùx HÔ ^Œ∞@ xeÛ# Hõ^Œè q<åfl#Ü«∞º
ã¨∞~°iÑ¨Ù `«#Ü«ÚxÔH· #~°=∞$QÆ=∞ø! ã¨∞K«#"Õ∞ÖË=∞Ü«∞º?
=∞~°zÜ«Ú#fl =#K«~∞° x „É’z# =∞Ç≤Ï=∞ ^≥Å∞Ñ¨=Ü«∞º?
^è~Œ #° ∞ "≥ÅÜ«Ú `åºQÆ~å[ ã¨#∞fl`« `«~=° ÚQÍkHõ <Õq##Ü«∞º II=∞II (HÍOÉè’l– Pk)
92
D H©~#Î° Ñ¨ÓiÎ JÜÕ∞ºãïH˜ 8 QÆO@Å∞ Ñ¨\Oì˜ k. ~åK«HÍ~°ºO =∂>Ë =∞~°z QÍ#O qO@∂ LO_çáÈÜ«∂~°∞. P =∞~åfl_»∞ ~åAQÍi
H˘Å∞=ÙÖ’ Z=i<À@ q<åfl P Ñ≤ÅQ¡ ÍÜ«∞‰õΩ}˜‚ „Ñ¨âO◊ ã≤OK«_"» ∞Õ . Pâ◊Û~°ºOQÍ qO@∞#fl ~åAQÍiH˜ P™ê÷# q^•fiOã¨∞Öˇ#· "≥OHõ@ã¨∞|ƒÜ«∞ºQÍ~°∞
‰õÄ_® `åºQÆ~åA#∞ "≥∞K«∞ÛH˘<Õãi¨ H˜ ~åAQÍi‰õÄ¯_® Pã¨HÎ˜ Hõey ZÖÏÔQ<· å `«# H˘Å∞=Ù‰õΩ ~°ÑÊ≤ Oz áê_çOKåÅ<Õ HÀÔ~¯`À ^Œ∂`«Å‰õΩ
`åºQÆÜ∞« º#∞ =KÕÛ@Ñ¨C_»∞ `«##∞ á⁄QÆ∞_»∞`«∂ ~Ô O_»∞ H©~#Î° Å∞ fã¨∞‰õΩ~°=∞‡x Hõ|∞~°∞ ÃÑ\Ïì~∞° . JÖÏ ~åã≤#O^Œ∞‰õΩ QÍ#∞ ^è#Œ Hõ#Hõ =ã¨∞Î
"åÇ¨Ï<åÅ#∞ W™êÎ=∞x ^è<Œ åâ◊ K«∂Ñ¨QÍ `åºQÆÜ∞« º =∞#ã¨∞û‰ z^Œ∂=Ù‰õΩ¯=∞xÑ≤Oz ~å[^è∂Œ `«Å‰õΩ ÉèÏ"À„^ÕHOõ `À =ºOQÆº qÅã≤Ò« QÍ
ãÖw`«Ñ~¨ O° QÍ WÖÏ ã¨=∂^è•#O K≥áêÊ~°∞.
xkè KåÖÏ ã¨∞Y=∂? ~å=Úx ã¨
xflkè ¿ã= ã¨∞Y=∂? x[=ÚQÆ |Å∞¯ =∞#™ê IIxkèII
^Œkè #=h`«H~Δ© =° ÚÅ∞ ~°∞zÜ«∂? ^•â◊
~°kè ^è•º# Éè[í # ã¨∞^è•~°ã=¨ Ú ~°∞zÜ«∂? IIxkèII
^Œ=∞ â◊=∞=∞#∞ QÆOQÍ™êfl#=Ú ã¨∞Y=∂? Hõ
~°=Ì ∞ ^Œ∞ifi+¨Ü∞« ‰õÄÑ¨™êfl#=Ú ã¨∞Y=∂? IIxkèII
=∞=∞`« |O^è#Œ Ü«Ú`« #~°ã∞¨ uÎ ã¨∞Y=∂?
ã¨∞=∞u `åºQÆ~å[#∞`«∞x H©~#Î° ã¨∞Y=∂? IIxkèII (HõàÏº}˜–Pk)
D u~°™ê¯~° Ñ¨~O° Ñ¨~Å° `À ^Œ∂`«Å∞ uiy =KÕÛãïH˜ =∞Ç¨~åA J==∂<åxfl ã¨ÇÏ≤ OK«Hõ `åºQÆÜ∞« º#∞ |OkèOz `≥=∞‡x W^Œ~Ì ∞°
¿ã<å#∞Å#∞ ÑÖÑ≤OKå~°∞. "å~°∞ JÖÏ "≥à§◊ QÍ<Õ ~åA‰õΩ L^Œ~É° Ï^èŒ f„=OQÍ =zÛOk. ~å["≥^· ∞Œ ºÅ∞ ZO`« zH˜`û« KÕã<≤ å `«QÖæÆ ^Ë ∞Œ .
WO`«Ö’ P™ê÷#OÖ’H˜ =∂O„u‰õΩÅ∞ „Ñ¨"tÕ OKå~°∞. PÜ«∞# Jã¨Å∞ ãÖQÆu Ñ¨ãQ≤ \ Æ ì˜ XHõ =∞Ç¨Éè‰í Ωõ _Î ç Ñ¨@¡ KÕã#≤ JÑ¨Kå~°"∞Õ #x K≥ÑÊ¨ QÍ<Õ
93
47

~åA ã≤Q∞Æ `
æ À `«Å|@∞ì‰Ωõ x W^Œ~Ì ∞° ¿ã<å#∞Å#∞ `åºQÆÜ∞« º#∞ q_çzÃÑ@ì=∞x ÑÖÑ≤OK«QÍ "å~°∞ "≥o§ =∂~°=æ ∞^èºŒ =ÚÖ’<Õ J_»∞‰¤ Ωõ x #Å∞QÆ∞~°∞
¿ã<å#∞Å∞ `«O*Ï=Ó~°∞ =KÕÛãïH˜ ~åA ‰õΩÖÏ™êQÍ HõxÑ≤OKå~°∞. Wk [iy# H˘O`«HÍÅO `«~åfi`« ã¨fiÜ«∞OQÍ ~å*Ë `åºQÆÜ∞« º#∞ HõÅ∞ã¨∞‰õΩx
`«# JÑ¨~å^è•xfl =∞xflOÑ¨=∞x HÀ~°QÍ ã¨ÇÏ¨ $^ŒÜ∞« O`À "å~°∞ =∞xflOKå~°∞.
`åºQÆÜ∞« º Ñ¨^•è flÅ∞QÀ ÜÕ∞@ `«O„_ç HÍÅO KÕâß~°∞. J#flQÍÔ~#· ~å=∞<å^èÜ Œ ∞« º‰õÄ_® JHÍÅ=∞$`«∞º"å`« Ñ¨_<ç å_»∞. `«e¡ ã‘`=« ∞‡, `«=Ú‡_»∞
`åºQÆÜ∞« ºÅ áÈ+¨}ÏÉèÏ~°O ÑÖKåÑ¨Hˆ â◊Ü∞« ºÃÑ· Ñ¨_ãÕ i¨ H˜ UO KÕÜ∂« Ö’ `ÀK«Hõ `«=Ú‡_çq∂^Œ HÀáêxfl N~å=∞K«O„^Œ∞xÃÑ· K«∂áê_»∞. `«#
P~À„áê}OQÍ K«∂ã¨∞H˘<Õ q„QÆÇ¨ xfl HÍ"Õi#kÖ’ Ñ¨_"» âÕ ß_»∞. |Ü«∞\˜H˜ "≥o§# `åºQÆÜ∞« º WO\˜H=˜ zÛ Ñ¨Ó[QÆkÖ’H˜ ~åQÍ<Õ ^≥=· O HõxÑ≤OK«Hõ
WÅ¡O`å "≥uHÍ_»∞. ZHõ¯_® HõxÑ≤OK«Háõ ÈÜÕ∞ãïH˜ `«ex¡ J_»QQÆ Í [iy# q+¨Ü∞« O K≥ÑÊ¨ QÍ<Õ `«# ^Œ∞~°^$Œ ëêìxH˜ ‰õΩq∞eáÈ`«∂ J#flÇ¨~åÅ∞
=∂<Õã≤ kQÆ∞Å∞`À Hõ$tOz '<Õ<O≥ ^Œ∞‰õΩ "≥^∞Œ ‰õΩ^Œ∞~å? NÇ¨Ïs— JO@∂ ~å=Úx q„QÆÇÏ¨ O HÀãÖ Ñï`«ÑO≤ K«™êy<å_»∞.
''ZO^Œ∞ ^•y<å_À? =∂_»‰Ωõ ~å
<≥#fl_»∞ ^ŒÜ∞« =K«∞Û<À? F =∞#ã¨ (`À_ç–KåÑ¨Ù)
Jx `«#Ö’ `å<Õ q`«i¯OK«∞HÀ™êˆQ_»∞. QÆ∞~°∞=ÙQÍi ^≥<· åº=ã¨‰÷ Ωõ ZO`«QÍ<À zOuOz P q„QÆÇÏ¨ O HÀãÖ "å~°∞ ‰õÄ_® ZO`À
QÍeOKå~°∞. J~Ú<å „Ñ¨Ü∂≥ [#O ÖËHáõ È~ÚOk. WÖÏ =ÙO_»QÍ XHõ<å\˜ ~å„u"Õà◊ HõÅÖ’ q„QÆÇÏ¨ O ZHõ¯_» =Ù#flk ™êHΔÍ`«∞Î N~å=Ú_Õ
qâ◊nHõiOKå_»∞. L^ŒÜ∂« <Õfl ÖËz HÍ"Õs f~åxH˜ "≥o§ Wã¨∞HõÖ’ "≥kH˜ K«∂_»QÍ q„QÆÇÏ¨ O ^˘iHÕk. P P#O^ŒOÖ’ `åºQÆÜ∞« º <À\˜ #∞O_ç
D H©~#Î° =zÛOk.
ÑÏI Hõ#∞Q˘O\˜x N~å=Úx <Õ_∞» IIHõ#∞II
J.ÑÏI WÅÖ’# ã‘`å<åÜ«∞‰õΩx <Õ_∞» IIHõ#∞II
94
K«II Éè~í `
° « ÅHõ‡Δ } â◊„`«∞Ñ¶Ú¨ flÅ∞ H˘Å∞=
Ñ¨==∂#ã¨∞`«∞_»∞ áê^Œ=ÚÅ∞ |@ì
nè~∞° Öˇ#· ã¨∞„w=„Ñ¨=ÚY∞Å∞
q#∞u¿ãÜ«∞ `åºQÆ~åÜ«∞#∞`«∞x <Õ_∞» IIHõ#∞II (aÅÇ¨Ïi–^Õâßk)
q„QÆÇÏ¨ O ^˘iH˜# "å~°Î `≥eã≤# t+¨μºÅ∞ Ñ¨ÅH¡ ` ˜ À Ñ¨~∞° QÆ∞ Ñ¨~∞° QÆ∞# "≥o§ ~å=ÚÅ"åix Tˆ~yOz `≥ã∂¨ Î =ÙO>Ë `åºQÆÜ∞« º WÖÏ áê@
JO^Œ∞‰õΩ<åfl~°∞.
ÑÏI ~å~å! =∂ ~ÚO\˜^•HÍ ~°ÑÚ¨¶
g~å! ã¨∞‰õΩ=∂~å! „"≥ÚˆH¯~å II~å~åII
JIIÑÏI ~å~å! ^Œâ~◊ ^° Œè ‰õΩ=∂~å!
#<ÕflÅ∞HÀ~å `åà◊Ö~Ë å II~å~åII
K«II HÀi# HÀÔ~¯Å∞ H˘#™êQÆH<õ Õ
h~°[#Ü«∞#! h^•ixQÆx "Õ
™êiuQÍx ™ê^è∞Œ [<å=#†
™êi"≥_e» ™êq∞<Õ_#·≥ II~å~åII
K«II „á⁄^Œ∞#Ì ÖËz Ñ¨Ù}º=Ú`À\˜
|∞^Œ∞Åú ∞ K≥ÑÊ≤ „É’`«∞=ÙQÍx
95
48

=Ú^Œ∞QÌ Í~°∞ h "≥∂=Ú#∞ EK«∞K«∞
=^ŒÌ xez "å~°=Ú Ñ¨ÓlOK≥ II~å~åII
K«II k‰õΩ¯ <Õ##∞K«∞ ^≥eã≤ ##∞fl „É’=
„QÆ∞‰õΩ¯#~å=Ù Hõ~∞° }#∞ hKÕ
lH˜¯Ü«Ú#fl^≥Å¡ =∞~°`∞« ~å ~ÚHõ
N `åºQÆ~åAx ÉèÏQÆº=∂ II~å~åII (J™ê"Õi–^Õâßk)
P q^èOŒ QÍ ™êfiq∞ "åix WO\˜H˜ `≥zÛ Ñ¨Ó[ KÕã∞¨ ‰õΩ<åfl~°∞. Wk [iy# H˘<åflà◊§‰õΩ `«e¡ K«xáÈÜ«∂~°∞. H˘kÌ HÍÖÏxH˜ `«# 18= U@
áê~°fi`«=∞‡ J<Õ Hõ#º`À q"åÇ¨ÏO [iy QÆ$Ç¨Ï™ê÷„â◊=∂xfl ã‘fiHõiOKå_»∞. WÖÏ =ÙO_»QÍ XHõ~ÀA ~å=∞Hõ$+¨Ü ‚ ∞« fO„^Œ∞_»<Õ Ç¨Ïi^•ã¨∞
HÍOpÑ¨Ù~°O #∞O_ç "ÕOKÕâß~°∞. J~°…ºáê^•º^Œ∞Å`À Jukè¿ã= KÕâß_»∞. Éè’[<å#O`«~O° „Ñ¨™êÎÑ=¨ âß# N~å=∞+¨_H» sΔõ =∞O„`åxfl 96HÀ@∞¡
[ÑÖ K≥Ü∞« º=Åã≤#kQÍ `åºQÆÜ∞« º‰õΩ ã¨∂zOKå~°∞ Ü«∞fO„^Œ∞Å"å~°∞. JÖÏ ~ÀA‰õΩ ÅHΔÍ áêuHõ"ÅÕ ∞ ~å=∞=∞O„`Àáêã¨# KÕ¿ã"å~°∞.
H˘O`«HÍÖÏxH˜ ÉèÏ~°º ‰õÄ_® [ÑÖ „áê~°OaèOzOk. P Ñ¨~=° ∂`«∞‡x Hõ$Ñ¨=Å¡ W~°"X·≥ Hõ¯ ãÖ=`«û~åÅˆH 96HÀ@¡ ~å=∞[ÑÖ Ñ¨Ó~°~Î ÚOk.
=∞^èºŒ Ö’<Õ ÉèÏ~°º áê~°fi`«=∞‡ J<å~ÀQÆº HÍ~°}OQÍ =∞~°}O˜ zOk. Ñ≤ÅÅ¡ ∞ ÖËHáõ È=@O`À áê~°fi`«=∞‡ K≥ÖÅ¡ˇ ∞ Hõ=∞ÖÏO|#∞ ÉèÏ~°ºQÍ
ã‘fiHõiOK«=Åã≤ =zÛOk. P ^ŒOÑ¨`∞« Å‰õΩ ã‘`åÅH˜‡Δ J<Õ ‰õΩ=∂Ô~Î HõeyOk. P"≥∞#∞ JdÖÏO_»ÑÙ¨ ~°O ‰õΩÑ¨C™êfi=∞Ü«∞º J<Õ =~°∞xH˜zÛ
q"åÇ¨ÏO KÕâß~°∞. H˘<åflà◊§‰õΩ `åºQÆÜ∞« º‰õΩ XHõ =∞#∞=∞_»∞ HõeQÍ_»∞.
ÉèÏ~°fÜ«∞ ãÖw`« K«i„`«Ö’ `åºQÆ~åA‰õΩ =Ù#flO`« t+¨ºÑ¨~O° Ñ¨~° =∞ˆ~ "åˆQÜ æ ∞« HÍ~°∞xH˜ ‰õÄ_® ÖË~∞° . `åºQÆÜ∞« º ãÖw`« ãÖÑ¨^‰Œ Ωõ
"å~°ã∞¨ Å∞QÍ xez# "åiÖ’ =ÚY∞ºÅ∞ "åÖÏr¿Ñ@ "≥OHõ@~°=∞} ÉèÏQÆ=`å~ü, "åi ‰õΩ=∂~°∞_»∞ Hõ$+¨™‚ êfiq∞ ÉèÏQÆ=`å~ü, `«O*Ï=Ó~°∞
~å=∂~å=Ù, g}‰õΩÑ¨ÊÜ«∞º g~°O`å ZÅ¡ÑC¨ _»∞ `åºQÆ~åA#∞ JO\˜ÃÑ@∞ìH˘<Õ LO_Õ"å~°@. `«O*Ï=Ó~°∞ ~å=∂~å=Ù Ñ¨@¡ `åºQÆÜ∞« º‰õΩ
96
"å`«ûÅºO =∞‰õΩ¯=. `åºQÆÜ∞« º HÍ~°º„Hõ=∂Åxfl\˜h PÜ«∞<Õ ã≤ÔúŒ KÕ¿ã"å_»∞. JO^Œ∞Hˆ PÜ«∞xfl q∞ye# t+¨μºÅ∞ ''z#fl `åºQÆ~åA—— Jx
Ñ≤ÖÛË "å~°∞. ‰õΩÅ=∞`åÅ „Ñ¨ãH¨ Î˜ ÖË‰Ωõ O_® QÆ∞}"Õ∞ „Ñ¨^•è #OQÍ ÉèÏqOz t+¨μºÅ#∞ ã‘fiHõiOz QÆ∞~°∞^ŒH} Δ˜ PtOK«‰Ωõ O_® `«# JO`«\˜
"åà◊§#∞ fiÛkkÌ# =∞Ç¨ÏhÜ«Ú_»∞. PÜ«∞#‰õΩ U^À XHõ HÍ#∞Hõ ã¨=∞iÊOK«∞‰õΩO^•=∞#∞‰õΩO@∞O_»QÍ ‰õÄ`«∞i q"åÇ¨Ï=∞Ç¨ÏŸ`«û=O =zÛOk.
JO^Œ~∂° áÈ\©Ñ_¨ ç HÍ#∞HõÅ∞ `≥KåÛ~°∞. "åÖÏr¿Ñ@ "≥OHõ@~°=∞} ÉèÏQÆ=`å~ü HÍe#_»H#õ u~°∞"≥Ü · ¸ « ~ü #∞O_ç Ñ¨Åq¡ ZÅ¡Ü∞« º z„uOz#
HÀ^ŒO_»~å=∞™êfiq∞ xÅ∞"≥`∞« Î Ñ¨\Ïxfl ã¨=∞iÊOKå_»∞. Jk K«∂ã≤# P#O^ŒOÖ’ `åºQÆÜ∞« º QÍ#O [#ã¨"∂≥ ‡Ç¨Ï#"≥∞Oÿ k.
ÑÏI ##∞fl áêeOÑ¨ #_»z =zÛu"À? <å „áê}<å^è!Œ II#II
JIIÑÏI =#[ #Ü«∞# "≥∂=Ú#∞ EK«∞@r
=#=∞x <≥#~°∞# =∞#ã¨∞ =∞~°‡=Ú ^≥eã≤ II#II
K«II ã¨∞~°Ñu¨ hÅ=∞}˜ xÉèí `«#∞=Ù`À
#∞~°=Ú# =Ú`«ºÑ¨Ù ã¨~∞° Å K«Ü∞« =Ú`À
Hõ~=° Ú# â◊~° HÀ^ŒO_» HÍOu`À
^è~Œ }
° ˜ `«#Ü«∞`À, `åºQÆ~å*ÏiÛ`« II#II
<Õ\H˜ ˜ ‰õÄ_® HÀ^ŒO_»~å=∞™êfiq∞ u~°∞"≥Ü · ∂« ~üÖ’ Ñ¨Ó[Å∞ JO^Œ∞‰õΩO@∂<Õ L<åfl_»∞.
=Ü≥∂=$^Œ∞Åú ∞ HÍOpÑ¨Ù~°x"åã≤ J~Ú# N LÑ¨x+¨^£ „|Ç¨Ï‡OQÍ~°∞ `åºQÆÜ∞« º `«O„_çH˜ ã¨ÇÏ¨ áêiî PÑ¨¿Î ãflÇ≤Ï`«∞_»∞ ‰õÄ_®. `åºQÆÜ∞« º
¿Ñ~°∞ „Ñü+¨Åª ∞ qx J`«xx K«∂_®Å#fl HÀÔ~¯`À Hõ|∞~°∞ÃÑ\Ïì~∞° . „|Ç¨Ï‡OQÍi =∂@#∞ [=^•@Hõ HõOzH˜ |Ü«∞Å∞^Õ~å~°∞. QÆ∞~°∞=ÙQÍ~°∞
HõOzH˜ |Ü«∞Å∞^Õi# ãÖQÆu `≥Å∞ã¨∞‰õΩx t+¨μºÅ∞ "åi "åi „QÍ=∂Å‰õΩ ‰õÄ_® PÇ¨fixOKÕãi¨ H˜ z~°∞#=Ùfi`À "åi HÀÔ~¯#∞ =∞xflOKå_»∞.
JÖÏ `åºQÆÜ∞« º ãÖw`« *ˇ„· `«Ü∂« „`« f~°Ü ÷ ∂« „`«QÍ „áê~°OÉè"í ∞≥ #ÿ k. „Ñü„QÍ=∞OÖ’#∞ `«# t+¨μºÅ∞ "åiH˜ KÕ`<« #·≥ @∞¡QÍ QÆ∞~°∞=Ù#∞
97
49

ã¨`¯« iOK«∞‰õΩ<åfl~°∞. HõOzÖ’ „|Ç¨Ï‡OQÍi WO@ =∞Oz Pu^èºŒ O ÅaèOzOk. H˘<åflà◊§áê@∞ Éè[í #Å`À HõOz =~°^∞Œ }˜‚ ¿ãqOz P
™êfiq∞ÃÑ· ~Ô O_»∞ k=º <å=∞ H©~#Î° Å∞ K≥áêÊ_»∞ `åºQÆÜ∞« º. J#O`«~O° "åÖÏr¿Ñ@ q∂^Œ∞QÍ u~°∞Ñü "≥Ñ· Ù¨ QÍ „Ñ¨Ü∂« }O ™êyáÈ~ÚOk.
u~°∞=∞Å ¿ãqOK«_O» J^Õ „Ñ¨^=Œè ∞O HÍ=_»O`À PÜ«∞# =∞#ã¨∞û ãÖ`À+¨ `«~O° QÍÅ∞ ZQÆã≤ ÉèHí ÍÎº"ÕâO◊ , L`«¯O~î,° L„^ÕHÍÅ∞ =ÚÑ≤ÊiQ˘x
H˘O_»#∞ KÕ~ˆ ãïH˜ JÑ¨~åÇ¨ÏflO HÍ=zÛOk. "≥O@<Õ Ñ¨Ù+¨¯i}˜H˜ "≥o§ ™êfl# [áê^Œ∞Å∞ Ñ¨ÓiÎKãÕ ≤ `«^HÕè õ ^è•º#O`À PÅÜ«∞OÖ’H˜ Ñ¨~∞° QÆ∞Å∞
fâß~°∞. ^Œ~≈° # "Õà◊ HÍHõáÈ=_»O`À ™êfiq∞"åiH˜ `«#‰õÄ =∞^èºŒ `≥~° „"ÕÖÏ_»∞`«∂ HõxÑ≤OzOk. `«# `˘O^Œ~á° ê@∞‰õΩ zOuOz `«#Ö’x
JÇ¨ÏOHÍ~°ÑÙ¨ á⁄~°Å#∞ `˘ÅyOK«=Åã≤OkQÍ q#Ü«∞q#q∞`«QÍ„`«∞_≥· U_»∞H˘O_»Å ™êfiq∞x WÖÏ "Õ_∞» ‰õΩ<åfl_»∞.
`≥~f° Ü«∞QÆ~å^•? <å Ö’x II`≥II
u~°∞Ñü "ÕOHõ@~°=∞} =∞`«û~°=∞#∞ II`≥II
Ñ¨~=° ∞Ñ¨Ù~°∞+¨! ^Œ~å‡k"≥∂Hõ=Δ ÚÅ
ÉÏ~°^ÀÅ∞K«∞#flk <åÖ’x II`≥II
=∞`«ûº=Ú Ü«∂HõeQ˘x QÍÅ=ÚK≥
=∞QÆfl"≥∞#ÿ su#∞#flk
JK«Û"≥∞#ÿ nÑ¨ãx¨ flkèx =∞~°∞
QÆ_|¤» _ç K≥~z° #@∞¡#flk II`≥II
W~°"˘O^ŒQÆ Éè∞í l~ÚOK«∞ ã¨=∞Ü«∞=Ú#
h‰õΩ ^ŒQ∞Æ Å∞ su#∞#flk
98
Ç¨Ïi^è•º#=Ú *ËÜÚ« "Õà◊ z`«=Î Ú
Ü«∞O`«ºA"å_»‰Ωõ É’~Ú#@∞ì#flk II`≥II
"åQÆ∞~°=∞x `≥eÜ«∞Hõ =∞$QÆQ} Æ =ÚÅ∞
=zÛ `«Q∞Æ Å∞ su#∞#flk
"ÕQ"Æ ∞≥ h=∞`«=Ú ##∞ãïOz#
`åºQÆ~åA#∞`«! =∞`«û~°=∞#∞ II`≥II
H©~#Î° Ñ¨ÓiÎHÍ=_»O `≥~° `˘ÅyáÈ=_»O XˆH™êi [iQÍÜ«∞@, N "ÕOHõ>âË fi◊ ~°∞Å k=º=∞OQÆà◊ q„QÆÇÏ¨ O Hõ#∞flÅÑÖ_»∞QÆQÍ ™êHΔÍ`«¯iOz#
Ñ¨~=° ∂#O^ŒOÖ’ PÜ«∞# QÆàO◊ #∞O_ç ''"ÕOHõ>âË x◊ #∞ ¿ãqOÑ¨#∞ J<Õ H©~#Î° PÅÑ≤OKå_»∞. P QÍ#O qx J~°Û‰õΩÅ∞ =zÛ PÅÜ«∞
=∞~åº^ŒÅ`À ™êfiQÆÒ« ÑëHÍ~°∞. J#O`«~O° `åºQÆÜ∞« º ëÈoOQÆÑÙ¨ ~° Ñ¨Ù~°=Ú#‰õΩ "≥o§ P Hˆ „Δ `«OÖ’ "≥Åã≤# N Ü≥∂QÆÅH©; #$ã≤OÇ¨Ï™êfiq∞ÃÑ·
'<å~°ãO≤ Ç¨Ï ##∞ „É’="Õ—, '#~°ãO≤ Ç¨Ï=∞=∞áêÇ≤Ï— Hõ$`«∞Å#∞ áê_®_»∞. HõOz „|Ç¨Ï‡OQÍi ¿ãflÇ≤Ï`«∞_≥#· "≥Ú^ŒeÜ«∂~ü HÀ=Ó~°∞Ö’x `«#
WO\˜H˜ PÇ¨fixOKå_»∞. PÜ«∞# PÇ¨fi<åxfl =∞xflOz HÀ=Ó~°∞Ö’x ã¨∞O^Œ~ˆ â◊fi~°™êfiq∞ (Dâ◊fi~°∞_»∞) PÅÜ«∞O LOk. DÜ«∞#ÃÑ· 5
H©~#Î° Å∞ ~åâß_»∞. g\˜<Õ HÀ=Ó~°∞ ÑÖK«~` ° åflÅO\Ï~°∞.
1) â◊ÇÏ¨ #~åQÆOÖ’ 'D=ã¨∞^èhŒ =O\˜^=·≥ =Ú—
2) Y~°ÇÏ¨ ~°„Ñ≤Ü∞« ~åQÆOÖ’ 'HÀi¿ãqOÑ¨~åˆ~—
3) ÑÖ`«∞=~åo ~åQÆOÖ’ 'â◊OÉè’=∞Ç¨Ï^Õ=—
4) HõàÏº}˜~åQÆOÖ’ '#q∞‡=zÛ# ##∞fl—
5) â◊OHõ~åÉè~í }
° ~åQÆOÖ’ 'ã¨∞O^Œ~ˆ â◊fi~°∞xE_»—
JHõ¯_» #∞O_ç N~°OQÆO "≥àÏ§~°∞. JHõ¯_» L#fl ~°OQÆ<å^è∞Œ _çÃÑ· S^Œ∞ H©~#Î° Å∞ ~°zOKå_»∞.
99
50

1) `À_ç~åQÆOÖ’ '~åA "≥_Ö» ˇ K«∂`«=Ú ~åˆ~—
2) HÍOÉè’l~åQÆOÖ’ 'F ~°OQÆâß~Ú—
3) ^Õ=QÍO^è•i ~åQÆOÖ’ 'q#~å^Œ <å =∞#q—
4) P~°a~è åQÆOÖ’ 'K«∂`«=Ú~åˆ~—
5) ™ê~°OQÆ~åQÆOÖ’ 'Hõ~∞° }E_»=Ü«∞º—
J<Õ H©~#Î° Å#∞ N~°OQÆ ÑÖK«~` ° åflÅ∞ JO\Ï~°∞.
D q^èOŒ QÍ `åºQÆÜ∞« º H©~#Î° ÖË HÍ‰õΩO_® '„Ñ¨Ç¨ ^¡ Œ ÉèHí Î˜ q[Ü«∞O— '<ÒHÍK«i„`«O—, 'ã‘`å~å=∞ q[Ü«∞O— J<Õ ãÖw`« <å@HÍÅ∞ ‰õÄ_®
~°zOKå_»∞. =∞#O <å@, Q“à◊, =~åo, P~°a,è N~åQÍÅx Ñ¶∞¨ #~åQÍÅO\Ï=Ú. g\˜<Õ Ñ¶∞¨ #~åQÆÑO¨ K«~` ° åflÅx ‰õÄ_® JO\Ï~°∞.
1) '[QÆ^•#O^Œ HÍ~°HÍ— <å@~åQÆO (Pk)
2) '^Œ∞_»∞‰õΩQÆÅ #<Õfl ^˘~°H˘_»∞‰õΩ„É’K«∞~å— Q“à◊ (Pk)
3) '™êkèOK≥<Õ F =∞#™ê— P~°a~è åQÆO (Pk)
4) 'Hõ#Hõ#~°∞z~å— =~åo~åQÆO (Pk)
5) 'ZO^Œ~À =∞Ç¨#∞ÉèÏ=ÙÅ∞— N~åQÆO (Pk)
`åºQÆÜ∞« º 72 "Õ∞à◊H~õ Î° ~åQÍÖ’¡#∂ Hõ$`«∞Å∞ ~åâß_»∞. H˘xfl JÑ¨Ù~°∂Ñ¨ ~åQÍÅÖ’ ‰õÄ_® Hõ$`«∞Å∞ ~åâß_»∞. JÑ¨Ù~°∂Ñ¨ ~åQÍÅ∞ JO>Ë
ZHõ¯_À =∂~°∞=¸Å L#fl ãÖw`« „QÆO^ä•ÅÅÖ’xq `åºQÆÜ∞« º 200 ~åQÍÅ∞ LÑ¨Ü∂≥ yOKå_»∞ `«# Hõ$`«∞Ö’¡. Wxfl ~åQÍÅ∞ "å_ç#
"åˆQÜ
æ ∞« HÍ~°∞_»∞ `åºQÆÜ∞« º XHõ¯_Õ.
100
HÀ=Ó~°∞ #∞O_ç u~°∞"≥Ü · ¸
« º~°∞‰õΩ ÉèÏ~°"∞≥ #ÿ Ç¨Ï$^ŒÜ∞« O`À `åºQÆÜ∞« º "≥_∞» `«∞O_»QÍ N~å=∞#=q∞ L`«û"åÅ‰õΩ, "≥‰· Ωõ O~î° UHÍ^Œt,
Éè[í #Å‰õΩ LÑ¨Ü∂≥ yOK«∞HÀ=∞x t+¨μºÅH˜ K≥ÑÊ≤ "≥~Úº =~°Ç¨ Å#∞ Ñ¨ÅH¡ Ö˜ ’ ÃÑ\Õì Kå_»∞. JÖÏ |Ü«∞Å∞^Õi# Ñ¨ÅH¡ ˜ XHõ J~°}ºO =∞^èºŒ Ö’H˜
=zÛOk. Ç¨Ï~îå`«∞QÎ Í H˘O^Œ~∞° ^Œ∞O_»Q∞Æ Å∞ "≥O@Ñ¨_®¤~∞° . t+¨μºÅ∞ HõOQÍ~°∞Ñ¨_ç `åºQÆÜ∞« º‰õΩ K≥áêÊ~°∞. PÜ«∞# =∞# ^ŒQ~æÆ ° U=ÚO^Œx
"å~°∞ fã¨∞‰õΩO\Ï~°∞. JO@∂ xi¡ÑOÎ¨ QÍ ["å|∞ K≥¿ÑÊãïH˜ "≥Ú^ŒeÜ«∂~üQÍ~°∞ WzÛ# "≥~Úº=~°Ç¨ Å ãÖQÆu JÑ¨C_»∞ K≥áêÊ~°∞. JÑ¨C_»∞
`åºQÆÜ∞« º ''Jk ^Õ=Ùx ™⁄`«∞Î J~Ú`Õ ^Õ=Ù_Õ ^•xH˜ k‰õΩ¯—— JO@∂ ^è•º#ã¨=∂kèÖ’H˜ "≥o§# `åºQÆÜ∞« º‰õΩ XHõ H©~#Î° „Ñü^èfiŒ xOzOk.
=ÚO^Œ∞ "≥#∞Hõ ~Ú~°∞„Ñ¨H¯õ Å`À_≥·
=Ú~° Y~° Ç¨Ï~°! ~å~å! II=ÚOII
ZO^Œ∞QÍ# h Ü«∞O^Œ=Ú=Öˇ, ~°ÑÚ¨¶
#O^Œ# "ÕQ"Æ ∞≥ ~å~å! II=ÚOII
K«O_»ÉÏè ã¨¯~°‰Ωõ ÖÏaú K«O„^ŒHÀ
^ŒO_»áê}˜Ü∞ÿ≥ ~å~å!
JO_»Q˘Å∞K«∞ ™œq∞„u ã¨ÇÏ≤ `«∞_≥·
Jq∞`« Ñ¨~å„Hõ=∞ ~å~å! II=ÚOII
F QÆ[~°HHΔõ !õ F ~å[‰õΩ=∂~°! FO HÍ~°ã^¨ #Œ ! ~å~å!
ÉèÏQÆ=`«„Ñ≤Ü∞« ! ÉÏQÆ„É’==Ü«∞º!
`åºQÆ~å[#∞`«! ~å~å! II=ÚOII (^Œ~åƒ~°∞–Pk)
101
51

P QÍ#O Ñ¨Ó~°Ü Î ∞Õ ºãïH˜ W^Œ~Ì ∞° Ü«Ú^Œgú ~°∞Å∞ „Ñ¨`º« Hõ"Δ ∞≥ ÿ â◊~Ñ° ~¨ O° Ñ¨~° ‰õΩiÑ≤OKÕãi¨ H˜ ^˘OQÆÅ∞ áêiáÈÜ«∂~°∞. `«~∞° "å`« "å~°∞ =zÛ
^˘OQÆÅ∞ "≥o§áÈÜ«∂~°∞ Jx K≥ÑÊ≤ JO`«~å÷#"≥∞áÿ ÈÜ«∂~°∞. `≥Å"¡ åˆ~ãïH˜ "åi Ñ¨ÅH¡ ˜ XHõ „QÍ=∞OÖ’x ã¨„`åxH˜ KÕ~∞° ‰õΩ<åfl~°∞. WO`«Ö’
^˘OQÆÅ∞ "≥^∞Œ ‰õΩ¯O@∂ =zÛ `«=∞ÃÑ· ÉÏ}ÏÅ∞ ‰õΩiÑ≤Oz#"åÔ~=~°∞ Jx J_ç̂QãïH˜ `åºQÆÜ∞« º `≥ÅÉ¡ ’~Ú ''WOÔH=~°∞ ÉÏ|∂ P
~å=∞ÅHõ‡Δ }∞Å∞QÍHõ—— JO@∂ `«# J^Œ$ëêìxH˜ =Úiã≤™È~Ú `«xqf~å WÖÏ áê_»∞‰õΩ<åfl~°∞.
ZO`«ÉÏè QÆº=Ú =∂áêÅQÆeuæ q
Z=fis_»∞? =Ú[˚Q=Æ ÚÅÖ’`«# IIZOII
K≥O`«*iË ™œ[#∞º_≥· |eH˜
zO`«ÉÏQÆ `˘ÅyOz „É’zu IIZOII
=Ú#∞fl h ã¨q∂Ñ¨=Ú# "≥ÅÜ«Ú ã¨
#∞‡#∞Å <≥Å¡ #}˜=∂k bÅÅKÕ
k#flQÍ#∞ ÉÏÅ#=Ú *Ëã#≤ @∞ì
##∞fl QÍzuq `åºQÆ~å[#∞`«! IIZOII
P k=º Ñ¨Ù~°∞+¨μefl ^Œi≈OK«QeÆ #æ P ^˘OQÆÅ ÉèÏQÍºxfl H˘xÜ«∂_ç "åiH˜ `å~°H<õ å=∞O =∞O„`ÀÑ¨^âÕ O◊ KÕâß~°∞. "å~°∞ ^˘OQÆ`<« åÅ∞
=∂<Õã≤ =∞Oz =∂~åæxH˜ =∞~°ÖÏ~°∞. WÖÏ `åºQÆÜ∞« º Q˘Ñ¨Ê^Œ#O K≥ÑC¨ HÀ=_®xH˜ XHõ\Ï ~Ô O_® WÖÏ Z<Àfl L^•Ç¨Ï~°}Å∞ K≥ÑC¨ HÀ=K«∞Û.
`åºQÆÜ∞« º `«# Hõ$`«∞Ö’¡ ã¨=∂[OÖ’ K≥_∞» #∞ q=∞i≈™êÎ_∞» . ÉèQí =Æ O`«∞}˜‚ KÕ~ˆ O^Œ∞‰õΩ =∞#O ZÖÏ rqOKåÖ’ `≥Å∞Ñ¨Ù`å_»∞. ZÖÏ Ñ¨ÓlOKåÖ’
K≥ÑÙ¨ `å_»∞. ãÖw`åxfl á⁄QÆ∞_»∞`«∂ H˘xfl H©~#Î° Å∞ ‰õÄ_® ~åâß_»∞. H˘xfl H©~#Î° Ö’¡ `«#Ö’ L#flÖ’áêefl, `«#∞ KÕã#≤ áêáêefl HõqΔ ∞OK«=∞x
`«#x ~°HOΔ˜ K«=∞x "Õ_∞» ‰õΩO\Ï_»∞. WÖÏ `åºQÆÜ∞« º H©~#Î° Ö’¡ Z<Àfl Z<≥fl<Àfl ÉèÏ"åÅ∞ LO\Ï~Ú.
102
`åºQÆÜ∞« º ^è~Œ ‡° Ñüfl Hõ=∞ÖÏO| 1845 ãÖII K«xáÈ~ÚOk. P =$^•úÑº¨ OÖ’ ÉèÏ~åº qÜ≥∂QÆO `«@∞ìHÀÖËHõ `«# WÇ¨ÏÖ’Hõ Ü«∂„`«
KåeOKåÅx "Õ_∞» H˘O@∂O_Õ"å_»∞. Wk [iy# H˘O`«HÍÖÏxH˜ ã¨fiÑ¨flOÖ’ *Ï#H©~å=Ú_»∞ ^Œ~≈° #q∞zÛ h‰õΩ Ñ¨Ù#~°#˚ ‡ HõÅ^Œx K≥ÑÊ¨ QÍ
''WO`«HÍÅO q∞=∞‡efl ¿ãqOzOk Ñ¨Ù#~°#˚ ‡ Z`«_Î ®xHÍ?—— Jx n#OQÍ „Ñ¨tflOKÕãi¨ H˜ P H“ã¨ÖÏº `«#Ü«Ú_»∞ HõxHõiOz =∞~°∞<å_»∞
ã¨<åº™ê„â◊=∞O fã¨∞HÀ! P =∞~°∞ã¨\˜ ~ÀA x#∞fl <åÖ’ SHõºO KÕã∞¨ ‰õΩO\Ï#x K≥ÑÊ≤ JO`«~å÷#=∞Ü«∂º_»∞.
1847 ãÖII Ñ¨Ù+¨º|Ç¨ïà◊ K«`∞« i÷<å_»∞ q^•fiOã¨∞Å∞, ™ê^è∞Œ =ÙÅ∞, t+¨º|$O^ŒO ã¨=∞HõOΔ Ö’ Ñ¨~=° ∞Ç¨ÏOã¨ „|Ç¨Ï‡#O^ÕO„^Œ™êfiq∞ ^•fi~å
ã¨<åº™ê„â◊=∞ nHõΔ ã‘fiHõiOKå~°∞. P <å_Õ '<å^Œ„|Ç¨‡#O^Œ! Jx "åiH˜ <å=∞Hõ~} ° O [iyOk. `åºQÆÜ∞« º ''ˆ~Ñ¨\˜ k#O Ñ¨<fl≥ O_»∞
QÆO@Å‰õΩ ™êfiq∞ ã¨xflkè KÕ~É° ’`«∞<åfl#x—— JHõ¯_» QÆ∞q∞QÆ∂_ç# [#O`À K≥áêÊ~°∞. JO`Õ `åºQÆ~åA WKåÛù=∞~°}O á⁄O^Œ#∞#fl J^Œ∞ƒù`åxfl
uÅHÕK«_®xH˜ ã¨ÇÏ¨ „ã¨ãO¨ YºÖ’ "ÕOKÕâß~°∞.
ã≤káú ⁄O^Õ <å\˜ L^ŒÜ∞« O ‰õÄ_® 'âßº=∞ã¨∞O^Œ~åOQÆ— J<Õ H©~#Î° Hõ\Ïì~∞° . =∞~°}O˜ KÕ<å\˜H˜ ‰õΩ=∂Ô~Î ã‘`åÅH˜‡Δ , JÅ∞¡_∞» ‰õΩÑ¨C™êfi=∞Ü«∞º
`åºQÆÜ«∞º K≥O`«<Õ L<åfl~°∞. giH˜ XHõ Ñ¨Ù„`«∞_»∞. J`«xH˜ `åºQÆ~åA J<Õ ¿Ñ~°∞ ÃÑ\Ïì~°∞. `å`«QÍi =Öˇ J`«_»∞ ‰õÄ_®
=∞^è∞Œ ~°QÍÜ«∞‰õΩ_»xÑ≤OK«∞‰õΩ<åfl_»∞. QÆ∞~°==∞‡ J<Õ Hõ#º`À q"åÇ¨Ï=∞~ÚOk.
P `«~∞° "å`« H˘O`«HÍÖÏxˆH xã¨ûO`«∞QÍ J`«_∞» =∞~°}O˜ Kå_»∞. q^è=Œ ~åÅ∞ QÆ∞~°==∞‡ `åºQÆ~åA P~åkèOz# N~å=∞q„QÆÇÏ¨ O`À
Ñ¨Ù\˜xì O\˜H˜ KÕ~∞° ‰õΩOk. `«# HÍÅ=∞O`å P q„QÆÇ¨ ~å^è#Œ Ö’<Õ QÆ_Ñç "≤ ãÕ ≤ P"≥∞ ‰õÄ_® WÇ¨ÏÖ’HõO q_çz"≥o§Ok. ^•O`À `åºQÆÜ∞« º =Oâ◊"∞Õ
JO`«iOzáÈ~ÚOk. HÍx "åi ãÖw`åxH˜ =∂„`«O ^Õâ=◊ ∞O`«\Ï "å~°ã∞¨ Å∞ P<å_Õ "≥eâß~°∞. "åà◊§O`å D<å_»∂ =Ù<åfl~°∞. ~ˆ Ñ¨Ù ‰õÄ_®
=ÙO\Ï~°∞. JO^Œ∞Hˆ Ö’HõOÖ’ `åºQÆ~åA z~°Orq JÜ«∂º_»∞.
1847 ãÖII[#=i 6= `Õn ''*Ï#H© HÍO`« ã¨‡~°}—Ë — Jx Ç¨~°u "≥eyOz JO[e Ñ¶∞¨ \Õz# Hõ~åÅ`À PÜ«∞# N~å=∞q„QÆÇÏ¨ O
=ÚO^Œ∞ "≥∂Hõie¡QÍ "åi P`«‡ Ñ¨~=° ∂`«‡Ö’ b#"≥∞áÿ È~ÚOk.
103
52

`åºQÆ~åAKÕ ~°zOÑ¨|_ç# „QÆO^ä=Œ ÚÅ∞ :–
1) ÉèHí Îõ q[Ü«∞O
2) „Ñ¨Ç¨ ^¡ Œ K«i„`«
3) k=º <å=∂=o
4) ~åQÆ~°`«fl=∂eHõ
5) <ÒHÍ K«i„`«
<å~åÜ«∞} f~°∞Å÷ ∞
DÜ«∞# „H©.â◊ 1780 „áêO`«OÖ’ Hõ$ëê‚lÖÏ¡ =∞OQÆày◊ i ã¨g∞ÑÖÖ’ L#fl 'HÍ[— J<Õ TiÖ’ Ñ¨Ù\Ïì_∞» . PO„^è„Œ ÉÏÇ¨Ï‡}À`«=Î ÚÅ∞.
Jã¨Å∞ ¿Ñ~°∞ `«ÖÏ¡=~°∞Å˚ QÀqO^Œâß„ã≤.Î ãÖã¨¯$`«O, `≥Å∞QÆ∞, ãÖw`«O z#fl`«#OÖ’<Õ ÉÏQÍ <Õ~∞° Û‰õΩ<åfl_»∞. NHõ$+¨b‚ ÖÏ `«~O° y}˜x 12
ã¨~Åæ° Ö’ „"åã≤# ÑÖ_ç`À`«=Î ÚÅ∞. XHõ™êi J`«"Î åiO\˜H˜ "≥à§◊ _®xH˜ Hõ$ëê‚#k D^Œ™êQÍ_»∞. P Hõ$ëê‚#kÖ’ H˘@∞ìH˘x áÈ`«∞O>Ë =∞#ã¨∞ûÖ’
ã¨<åºãÖ fã¨∞‰õΩ<åfl_»∞. JÖÏ fã¨∞‰õΩ<åflHõ X_»∞‰¤ Ωõ =zÛ KÕ~å_»∞. D q+¨Ü∂« xfl ÉèÏ~°º‰õΩ K≥áêÊ_»∞. x[OQÍ<Õ ã¨<åºãÖ fã¨∞‰õΩ<åfl_»∞.
t=~å=∂#O^Œ f~°∞Å÷ ∞H˜ t+¨μº_»∞ JÜ«∂º_»∞. ^Õâß@# KÕâß_»∞. <å~åÜ«∞} f~°∞Å÷ ∞ J#fl ¿Ñ~°∞ DÜ«∞#‰õΩ ã¨<åºãÖ fã¨∞‰õΩ<åflHõ =zÛOk.
<å~åÜ«∞} f~°∞Å÷ H˜ Hõ_∞» Ñ¨Ù<˘Ñ≤Ê LO_Õ^@Œ . Ü«∂„`«Å∞ KÕã∂¨ Î `«q∞à◊<å_»∞Ö’x `«O*Ï=Ó~°∞ lÖÏ¡ <å^Œ∞HÍ¯"Õi J#∞ „QÍ=∞OÖ’
q<åÜ«∞‰õΩ_ç QÆ∞à’§ x„^ŒáÈÜ«∂_»∞. HõÅÖ’ "≥‰· Ωõ Oˆ~âî fi◊ ~°∞_»∞ HõxÑ≤Oz ''ˆ~Ñ¨Ù „áê`«ó HÍÅ=∞O^Œ∞ h J#∞ëêª#"≥∞#ÿ `«~åfi`« ~Ô O_»∞ =~åÇ¨Å∞
(ÑÖ^Œ∞Å∞) HõxÑ≤™êÎ~Ú. "å\˜`À "≥o§ Jq ZHõ¯_»‰Ωõ "≥o§ PQÆ∞`åÜ≥∂ JHõ¯_Õ h Hõ_∞» Ñ¨Ù <˘Ñ≤Ê `«Q∞Æ ` æ ∞« Ok—— Jx K≥ÑÊ≤ JO`«~å÷#=∞Ü«∂º_»∞.
JÖÏ<Õ J`«_∞» =∞~°∞ã¨\˜ ~ÀA x„^Œ ÖËKãÕ i¨ H˜ 2 =~åÇ¨Å∞ HõxÑ≤OKå~Ú. "å\˜ ‰õÄ_® "≥à§◊ ™êQÍ_»∞. Jq Éè∂í Ñü~å[Ñ¨Ù~°O J<Õ KÀ@,
Hõ_∞» OQÍÖò J<Õ HÍÅ∞=Ö’H˜ ^Œ∂H˜ D^Œ∞‰õΩO@∂ QÆ@∞ì# L#fl "ÕOHõ@~°=∞}™êfiq∞ QÆ∞_çH˜ H˘O`«^∂Œ ~°O "≥o§ JHõ¯_» J^Œ$â◊ºO J~ÚáÈÜ«∂~Ú.
104
"å\˜`À‰õÄ_® JHõ¯_çH˜ "≥o§# f~°∞Å÷ "åiH˜ Hõ_∞» Ñ¨Ù<˘Ñ≤Ê `«yáæ È~ÚOk. f~°∞Å÷ "å~°∞ JHõ¯_Õ x"åãÖ LO_®Åx xâ◊Û~ÚOK«∞‰õΩ<åfl~°∞.
JHõ¯_» ÅH©;,<å~åÜ«∞}∞Å QÆ∞_ç Hõ\Oì˜ Kå~°∞. P „Ñ¨^âÕ "◊ ∞Õ '=~åÇ¨˙~ü— Jx ¿Ñ~°∞ QÍOz#k.
<å~åÜ«∞} f~°∞Å÷ ∞ ~°zOz#k 'Hõ$+¨b‚ ÖÏ `«~O° y}˜— J<Õ <å@HõO ãÖã¨¯$`«OÖ’ LOk. WO^Œ∞Ö’ L#fl áê@ÖËfl '`«~O° QÍÅ∞— JO\Ï~°∞.
D `«~O° QÍÅH˜ Ñ¨Åq¡ , J#∞Ñ¨Åq¡ , K«~} ° ÏÅ∞ LO\Ï~Ú. D <å@HõOÖ’ Hõ$+¨μ_‚ ∞» , ~°∞H˜‡}˜Å Hõ^ÅŒä ∞<åfl~Ú. DÜ«∞# ~åã≤# `«~O° QÍÅ∞
'UÇ≤Ï"≥∂Ç¨ÏO^ÕÇÏ≤ — 'HõÅÜ«∞Ü«∞â’^Õ— 'Hõ$+Ö‚ HõÅÜ«∞ã¨d—QÀqO^ŒÑ∞¨¶ @Ü«∂, 'QÀqO^Œ q∞Ç¨ÏQÀÑ≤HÍ#O^Œ— 'â◊~}
° O Éè=í Hõ~∞° }ÏÅÜ«∞— "≥Ú^ŒÖ·#ˇ q
ÉÏQÍ „Ñ¨Kå~°OÖ’ L#flq.
<å~åÜ«∞}f~°∞Å÷ ∞ KåÖÏHÍÅO =~åÇ¨˙~°∞Ö’ LO_çáÈ~Ú, 'Hõ$+¨b‚ ÖÏ`«~O° y}˜—x JHõ¯_Õ Ñ¨ÓiÎKâÕ ß~°∞. ZO^ŒiHÀ `«~O° QÍÅ∞ <Õ~åÊ~°∞.
z=iH˜ P =Óà’§<Õ ã≤kú á⁄O^•~°∞.
~å=∞^•ã¨∞
Y=∞‡OlÖÏ¡ <ÕÅH˘O_»Ñe¨ ¡ J<Õ Tà’§ HÍ=∂O|, eOQÆ#fl J<Õ ÉèÏ~åºÉè~í ÅÎ° ∞ LO_Õ"å~°∞. g~°∞ PO„^è„Œ ÉÏÇ¨Ï‡}À`«=Î ÚÅ∞. giH˜ „H©.â◊
1620= ãÖIIÖ’ =∞QÆÑÖ≤ Ï¡_∞» Ñ¨Ù\Ïì_∞» . P JÉÏƒ~ÚH˜ QÀÑ¨#fl Jx ¿Ñ~°∞ ÃÑ\Ïì~∞° . QÀÑ¨#fl‰õΩ z#fl =Ü«∞ã¨∞ûÖ’<Õ LÑ¨#Ü«∞#O KÕâß~°∞.
q^•ºÉèÏºãÖ ~°ÑÚ¨¶ <å^èÉŒ \
íè ÏºKå~°∞ºÅ∞ J<Õ QÆ∞~°∞=Ù ^ŒQ~æÆ ° Ñ¨ÓiÎKâÕ ß_»∞. ãÖw`«O, ãÖã¨¯$`«O, `≥Å∞QÆ∞ ÉèÏ+¨Ö’¡ ‰õÄ_® „áêg}ºO á⁄O^•_»∞.
z#flÑ¨Ê\˜ #∞O_ç W`«xH˜ ~å=Ú_»O>Ë ZO`À ÉèHí .Î˜ JO^Œ∞Hˆ W`«xH˜ ~å=∞^•ã¨∞ J<Õ ¿Ñ~°∞ =zÛOk., ~å=∞^•ã¨∞H˜ Hõ=∞Å=∞‡ J<Õ P"≥∞`À
ÃÑO_ç¡ [iyOk. ÃÑO_ç¡ [iy# H˘kÌ ~ÀAÅˆH `«e` ¡ O« „_»∞Å#∞ HÀÖ’ÊÜ«∂_»∞ ~å=∞^•ã¨∞. Hõc~°∞ QÀÑ¨#fl‰õΩ `å~°H=õ ∞O„`«O (~å=∞=∞O„`«O)
LÑ¨^tÕ OKå_»∞. LÑ¨^âÕ O◊ á⁄Ok# "≥O@<Õ ~å=∞^•ã¨∞ '`å~°H=õ ∞O„`«=Ú HÀi# ^˘iÔH#∞— J<Õ H©~#Î° ~åâß_»∞.
QÀÖÁ¯O_» `åhëê ^ŒQ~æÆ ° JHõ¯#fl, =∂^Œ#fl Jx W^Œ~Ì ∞° =∞O„`«∞Å∞ LO_Õ"å~°∞. "åà◊√§ ~å=∞^•ã¨∞H˜ "Õ∞#=∂=∞Å∞. "åà◊§ ã¨Ç¨ Ü«∞O`À
Éè„í ^•K«ÅO `åÅ∂HÍH˜ `åã≤ÖÏÌ~∞° QÍ L^ÀºQÆO ãÖáêkOz `«# ÉÏ^èºŒ `«Å∞ ã¨„Hõ=∞OQÍ x~°fiiÎã∂¨ Î ÃÑ· JkèHÍ~°∞Å "≥∞Ñ¨C á⁄O^•_»∞.
105
53

L^ÀºQÆOÖ’ L<åfl ~å=Ú_çÃÑ· ÉèHí Î˜ =^ŒÅHõ ãÖ`«~Ê° }Å∞ KÕ¿ã"å_»∞. WÖÏˆQ XHõ™êi „ÉÏÇ¨Ï‡}∞Å‰õΩ ãÖ`«~Ê° } [~°∞QÆ∞`«∞O_»QÍ J<åflxfl
XHõ ÃÑ^ŒÌ Q˘~ÚºÖ’ QÆOl "å~åÛ~°∞. P QÆOl L#fl QÀuÖ’ á⁄~°áê@∞# ~å=∞^•ã¨∞ H˘_»∞‰õΩ Ñ¨_ç =∞~°}O˜ Kå_»∞. Hõ=∞Å=∞‡ H˘_»∞‰õΩ
=∞~°}"å~°Î JO^ŒiH˜ `≥e¿ãÎ Éè’[<åÅ∞ áê_≥á· È`åÜ«∞x Z=iH© K≥ÑÊ¨ ÖË^∞Œ . JO`å Ñ¨ÓiÎ JÜ«∂ºHõ ~å=∞^•ã¨∞H˜ K≥ÑÊ≤ Ok. K«xáÈ~Ú#
Ñ≤ÖÏ¡_xç fã¨∞‰õΩx ~å=∞^•ã¨∞ Éè„í ^•„k~å=ÚÅ "åi =ÚO^Œ∞ LOz 'ZO`«Ñx¨ KÕãu≤ q ~å=∂— J<Õ H©~#Î° áê_Õãi¨ H˜ K«xáÈ~Ú# H˘_»∞‰õΩ
uiy „|uHÍ_»∞. JÑ¨Ê\˜ #∞O_ç QÀÑ¨#fl#∞ JO^Œ~∂° ~å=∞^•ã¨∞ Jx Ñ≤Å=_»O "≥Ú^ŒÅ∞ÃÑ\Ïì~∞° .
~å=∞^•ã¨∞ tã¨∞Î `åÅ∂‰õΩ 6 ÅHõÅΔ =~°Ç¨ Å ™⁄=Ú‡`À Éè„í ^•K«ÅOÖ’ ~å=ÚÅ"åiH˜ QÆ∞_ç Hõ\Oì˜ z ã‘`å, ~å=∞, ÅHõ‡Δ }∞Å‰õΩ #QÆÅ#∞
KÕ~ÚOKå_»∞. tã¨∞Î ÑÖÑ¨Háõ ÈÜÕ∞ãïH˜ `åhëê‰õΩ HÀÑÖ =zÛ ~å=∞^•ã¨∞‰õΩ *ˇÅ· ∞tHõΔ qkèOKå_»∞. *ˇÅ· ∞Ö’ |OkèOz, Éè@ í ∞Å∞ Z<Àfl
q^è•Å∞QÍ ÉÏkèOKå~°∞.
P ÉÏ^èeŒ fl `«@∞ìHÀÖËHõ 'QÆ~∞° _»Q=Æ ∞#~å~å##∞fl Hõ~∞° }<ÕÅ∞HÀ~å— '##∞„É’==∞x K≥ÑÊ¨ "Õ— 'Z=_»|ƒ™⁄=∞‡x ‰õΩÅ∞‰õΩ`«∞ uiˆQ=Ù ~å=∞K«O„^Œ—
Jx ~å=Ú}˜‚ u\˜ì =∞m§ '^≥|ƒÅ HÀ~°fiHõ JÉÏƒ u\˜uì #Ü«∞º ~å=∞K«O„^•— Jx 12ãÖII ÉÏ^èÅŒ ∞ Ñ¨_®¤_∞» .
~å=∞,ÅHõ‡Δ }∞Å∞ =zÛ `åhëê‰õΩ ™⁄=Ú‡ K≥eO¡ z, ~å=∞^•ã¨∞x *ˇÅ· ∞ #∞O_ç q_çÑO≤ Kå~°∞. `åhëê Q“~°"åaè=∂<åÅ∞ á⁄Ok uiy
Éè„í ^•K«ÅO "≥àÏ§_»∞ ~å=∞^•ã¨∞. „Ñü U\Ï [iˆQ N~å=∞#=q∞ HõàÏº}ÏxH˜ `åhëê Z<≥fl<Àfl |Ç¨ï=∞`«∞efl ÑÖ¿Ñ"å_»∞. D ãÖ„Ñ¨^•Ü«∞O
WÑ¨Ê\˜H© =∞# ~åR„Ñ¨É∞íè `«fiO áê\˜™ÈÎOk.
'Ñ¨Å∞ˆH |OQÍ~°=∂Ü≥∞<å— 'JO`å~å=∞=∞Ü«∞O— 'U f~°∞QÆ##∞ ^ŒÜ∞« EK≥^"Œ À— 'U=∞Ü«∞º~å=∞— 'WHΔÍfi‰õΩu‰õΩÅuÅHõ— J<Õ H©~#Î° Å∞
ÉÏQÍ „Ñ¨Kå~°OÖ’ L<åfl~Ú. ~å=∞^•ã¨∞ H©~#Î° Å∞ ZO`À ÉèHí Î˜ Ñ¨Ó~°fiHõOQÍ LO_ç ãÖw`«O Hõ<åfl ™êÇ≤Ï`«ºO, ÉèHí HˆÎ˜ Z‰õΩ¯= „áê=ÚYº`«
W™êÎ_∞» '~å=∞^•ã¨∞— DÜ«∞# =Ú„^Œ „Ñü H©~#Î° Ö’#∞ =ã¨∞OÎ k.
~å=∞^•ã¨∞ Z<≥fl<Àfl H©~#Î° Å∞ ~°zOz P ~å=Ú_çÖ’ SHõºO JÜ«∂º_»∞.
106
ˆHΔ„`«Ü«∞º
Hˆ „Δ `«Ü∞« º Jã¨Å∞ ¿Ñ~°∞ =~°^ÜŒ ∞« º. Hõ$ëê‚lÖÏ¡Ö’ L#fl '"≥Ú=fi—. J<Õ „QÍ=∞OÖ’ Ñ¨Ù\Ïì_∞» . WO\˜¿Ñ~°∞ ‰õÄ_® '"≥Ú=fi— P =Óà’§ =Ù#fl
"Õ}∞QÀáêÅ™êfiq∞ QÆ∞_ç KåÖÏ „Ñ¨MÏºu K≥OkOk. z#flÑ¨Ê\˜ #∞O_ç Hˆ „Δ `«Ü∞« º‰õΩ ãÖw`«O JO>Ë KåÖÏ W+Öì . ‰õÄzÑ¨Ó_çÖ’ <å@ºO
‰õÄ_® <Õ~∞° Û‰õΩ<åfl_»∞. '"≥∂Ç¨Ï<åOy— J<Õ ^Õ=^•ã≤`À ¿ãflÇ¨ÏO LO_Õk. P"≥∞ „áÈ`åûÇ¨ÏO`À =Ú=fi QÀáêÅ∞_çÃÑ· 'NÑü ã¨∞`«∞ÉÏiH˜— J#fl
Ñ¨ÔŒ "≥Ú^ŒÅ∞ÃÑ\˜ì J<ÕHõ Ñ¨^•Å∞ ~°zOKå_»∞. WÖÏ DÜ«∞# ~°zOz# "å\˜H˜ "≥∂Ç¨Ï<åOy #$`«ºO KÕã∂¨ Î LO_Õk. P ~ÀAÖ’¡ áê@Å#∞
Ñ¨^•Å∞ J<Õ"å~°∞. JO>Ë H©~#Î° J<åfl, Ñ¨ÔŒ J<åfl XHõ\Q˜ Í<Õ K«∂¿ã"å~°∞. â◊$OQÍ~°ãO¨ |O^è"Œ ∞≥ #ÿ ™êÇ≤Ï`«ºO LO_ç, <≥=∞‡kQÍ áê_Õ
áê@Å<Õ Ñ¨^•Å∞ JO@∞<åfl~°∞. D Ñ¨^•ÅÖ’ ™êÇ≤Ï`«ºO, â◊$OQÍ~°OÖÏ L<åfl, ÉèHí Î˜ JO`«s#¡ OQÍ LO@∞Ok. Ñ¨^•ÅH˜ Ñ¨Åq¡ , J#∞Ñ¨Åq¡ ,
K«~} ° ÏÅ∞ LO\Ï~Ú. J#fl=∞Ü«∞º ~åã≤# â◊$OQÍ~° ãÖH©~#Î° Å∞ Hˆ „Δ `«Ü∞« º‰õΩ P^Œ~≈° O JÜ«∂º~Ú.
Hˆ „Δ `«Ü∞« º Ü«∂„`«Å∞ KÕâß_»∞, ÉˇÅO¡ H˘O_»Ö’ 'Jeyu"≥O^Œ∞HÀ— J#flÑ¨ÔŒ , Éè„í ^•K«ÅOÖ’ ~å=∞^•ã¨∞ g∞^Œ, Nâ‹Å· O, áêÅyi, W#QÆÉÏ~°∞,
u~°∞Ñü, u~°∞=∞Å, N~°OQÆO WÖÏ Z<Àfl Hˆ „Δ `åÅ∞ uiy „Ñü Hˆ „Δ `«OÖ’#∞ L#fl „Ñü ^Õ=`«ÅÃÑ·# Ñ¨^•efl ~°zOKå_»∞. DÜ«∞# Éè„í ^•K«ÅO
KÕi#Ñ¨C_»∞ ~å=∞^•ã¨∞ `åã‘ÖÏÌ~∞° QÍ LO_»_O» =Å¡ Hˆ „Δ `«Ü∞« º#∞ ZO`À P^ŒiOKå_»∞. g~°∞ =∞^è∞Œ ~°, `«O*Ï=Ó~°∞, QÀÖÁ¯O_», q[Ü«∞#QÆ~°
ãÖ™ê÷#=ÚÅÜ«∞O^Œ∞ |Ç¨ï ã¨`å¯~°=ÚÅ#∞ á⁄Ok# =∞Ç¨Ñ¶∞¨ #∞_»∞. `≥Å∞QÆ∞ Ñ¨^=Œ ÚÅ#∞ „"åã≤ `«iOz QÀáêÅ∞x ^Œ~≈° #=∞Ok#
Ñ¨Ù}Ïº`«∞‡_»∞.
<åÅ∞QÆ∞"ÕÅ Ñ¨^=Œ ÚÅ#∞ „"åã≤<å_»∞. DÜ«∞# =Ú„^Œ '=Ú=fiQÀáêÅ— Ñ¨^~Œ K° #« Ö’ JkfifÜ«ÚÅ∞. N q[Ü«∞~åÑ¶∞¨ =<åÜ«∞‰õΩx HÀÔ~¯ÃÑ·
N q[Ü«∞~åÑ¶∞¨ = ÑÖK«~` ° fl« =ÚÅ∞ ~°zOz N"åiH˜ JOH˜`q« ∞K≥Û#∞. [Ü«∞^Õ=Ù_Õ <å~åÜ«∞} f~°∞Å÷ QÆ#∞ g~°∞ JÑ¨~<° å~åÜ«∞} f~°∞Å÷ ∞QÍ#∞
K≥Ñ¨CH˘#∞K«∞O_Õ"å~°∞. ˆHΔ„`«Ü«∞º ~å[ã¨<å‡<åÅ∞ JO^Œ∞H˘x ˆHΔ„`åÅxfl uiy Z<≥fl<Àfl Ñ¨^•Å∞ ~°zOz '"≥Ú=fi— KÕ~°∞‰õΩx JHõ¯_Õ
"Õ}∞QÀáêÅ™êfiq∞Ö’ SHõº=∞Ü«∂º_»∞.
107
54

=Ú`«∞™Î êfiq∞ nHΔ̃`∞« Å∞
<å^Œ*’ºu Hõ~å‚@Hõ ãÖw`« Ü«ÚQÆ Ñ¨Ù~°∞+¨μ_»∞ ãÖw`« „u=¸~°∞ÅÎ Ö’ XHõ~Ô #· N =Ú`«∞™Î êfiq∞ nH˜` Δ ~« ü ^ŒH}
Δ˜ ÉèÏ~°`=« Ú# `«q∞à◊<å@,
Hõ=∞ÖÏÑ¨Ù~°=Ú, J#∞ u~°∞"å~°∂~°∞ Ñ¨Ù}ºˆH„Δ `«=Ú# [x‡Ozi. u~°∞"å~°∂~°∞ #O^Œ∞QÆÅ N `åºQÆ~å[™êfiq∞ (t=Ù_»∞) N Hõ=∞ÖÏOÉÏ
PÅÜ«∞=Ú „Ñ¨ã^≤ =úŒ ÚÖˇ#· q. D k=º Hˆ „Δ `«=Ú#O^Õ ãÖw`« „u=¸~°∞ÖÎ #·ˇ N `åºQÆ~å[™êfiq∞, N âßº=∞âß„ã≤"Î å~°∞, N =Ú`«∞™Î êfiq∞
nH˜`Δ ~« ü "å~°∞ =ÚQÆ∞~æ ∞° #∞ ã¨=∞HÍe‰õΩÅ∞QÍ [x‡Oz Ü«ÚQÆÑÙ¨ ~°∞+¨μÅ∞QÍ „Ñ¨HÍtOK«∞K«∞O_»∞@ J`«ºO`« qâı+=¨ Ú.
N =Ú`«∞™Î êfiq∞ nH˜` Δ ∞« Å"åi =Oâ◊=Ú ãÖw`«, ™êÇ≤Ï`«º=ÚÅ‰õΩ „Ñ¨ãk≤ ú QÍOz#k. =∞Ç¨ ãÖw`« q^•fiOã¨∞_»∞, "åˆQÜ æ ∞« HÍ~°∞_»∞,
ãÖã¨¯$`åO„^è,Œ ÉèÏëêÑÖ_ç`∞« _»∞ N~å=∞™êfiq∞ nH˜` Δ ∞« Å∞ `«O„_ç, `«e¡ N ã¨∞„|Ç¨Ï‡}Ëºâ◊fi~° ™êfiq∞"åi Ñ¨~=° ∞Éè‰í Ωõ ÖÎ #·ˇ ã¨∞|ƒ=∞‡QÍ~°∞
D"≥∞ Ñ¨Ó[Å =Å¡ ™êfiq∞ =~°=Ú =Å¡ P Ñ¨Ù}º^ŒOÑ¨`∞« Å‰õΩ „H©.â◊. 1775ãÖII N =Ú`«∞™Î êfiq∞ nH˜` Δ ~« ü [x‡Ozi. ~å=∞™êfiq∞ ‰õÄ_®
"åˆQÜæ ∞« HÍ~°∞_Õ. 'Ç¨ÏOã¨^fiŒè x— ~åQÍxfl ã¨$+≤Oì zOk DÜ«∞<Õ. =~å‚Å∞, H©~#Î° Å∞ ‰õÄ_® ~°zOKå~°∞. "≥n· â◊fi~°<£ HÀ"≥Å J<Õ Tà’§ =Ù#fl
ÉÏÖÏOaHõ ^Õq ^ŒÜ∞« =Å¡ nH˜` Δ ∞« Å∞ `«~∞° "å`« z#fl™êfiq∞, ÉÏÅ™êfiq∞, ÉÏÖÏOaHõ J<Õ a_»Å¤ ∞ Hõey<å~°∞. =Ú`«∞™Î êfiq∞ `«O„_çQÍi
=^ŒÌ ãÖã¨¯$`« HÍ=º<å@Hõ JÅOHÍ~°=ÚÅ∞, Ñ¨Ù~å} WuÇ¨ã¨=ÚÅ∞. N q^Àºáêã¨#, *’ºu+¨=Ú "≥Ú^ŒÖ#·ˇ P~°¬ q^ŒºÅ#∞ ÉÏÅº=Ú#O^Õ
‰õÄÅOHõ+=¨ ÚQÍ <ÕiÛ Jã¨=∂# áêO_ç`º« =Ú#∞ ãÖáêkOzi. nH˜` Δ ~« ü z#fl`«#OÖ’ =Ú`«∞HÎ $õ +¨‚ "≥Ú^ŒeÜ«∂~ü J<Õ [g∞O^•~°∞ ~å=∞™êfiq∞
ãÖw`«O qx `«# P™ê÷#OÖ’ LO_»=∞<åfl_»∞. JO^Œ∞‰õΩ XÑ¨CH˘x u~°∞"å~°∂~°∞ #∞Oz '=∞}e—H˜ =∞HÍO =∂~åÛ_»∞. H˘O`«HÍÖÏxH˜
"≥Ú^ŒeÜ«∂~ü K«xáÈÜ«∂_»∞. H˘_»∞‰õΩ "≥OHõ@Hõ$+¨‚ "≥Ú^ŒeÜ«∂~ü ~å=∞™êfiq∞x P^ŒiOKå_»∞. P ~ÀAÖ’¡ WOw¡+μ¨ "åà◊√§ =∞# ^ÕâO◊ Ö’H˜
=zÛ DãπWì O_çÜ∂« HõOÃÑh „Ñ¨É∞íè `«fiO #_»∞Ñ¨Ù`«∂LO_Õk. "≥OHõ@Hõ$+¨‚ "≥Ú^ŒeÜ«∂~ü WOw¡+μ¨ "åà◊§ ^Œ∞ÉÏã‘ J=@O =Å¡ `«~K° ∞« QÍ
=∞„^•ã¨∞ "≥à§ı "å_»∞. =Ú`«∞™Î êfiq∞, z#fl™êfiq∞x ‰õÄ_® `«#`À fã¨∞‰õΩ"≥à§ı "å_»∞. JHõ¯_» áêâßÛ`«º ãÖw`«O qx P ãÖw`« ~°ÇÏ¨ ™êºefl
‰õÄ_® nH˜` Δ å~ü J~°O÷ KÕã∞¨ ‰õΩ<åfl_»∞. `≥Å∞QÆ∞ _çH#Δõ s ~åã≤# '„É∫<£—^˘~°`À ‰õÄ_® ÑïK«Ü∞« O U~°Ê_çOk. PÜ«∞# HÀiHõg∞^Œ H˘xfl WOw¡+μ¨
108
áê\ÅH˜ ãÖã¨¯$`« ™êÇ≤Ï`åºxfl ‰õÄ~åÛ_»∞. áêâßÛ`«º ãÖw`«OÖ’ "å_Õ "≥Ö· <ˇ £ nH˜` Δ å~ü#∞ PHõiO¬ zOk. ÉÏÅ™êfiq∞ "≥Ö· <ˇ Ã£ Ñ· Hõ~å‚@Hõ
ãÖw`åxfl "å~ÚOK«_O» "≥Ú^ŒÅ∞ÃÑ\Ïì_∞» . =Ú`«∞™Î êfiq∞ g}"å~Úã¨∞OÎ >Ë ^•O`À ã¨=∂#OQÍ "≥Ö· <ˇ £ "å~ÚOKÕ"å_»∞. D q^èOŒ QÍ "≥Ö· <ˇ £
=∞# Hõ~å‚@Hõ ãÖw`«OÖ’H˜ =zÛOk.
XHõ~ÀA# z^ŒO|~°<å^èŒ Ü≥∂y J<Õ PÜ«∞# nH˜` Δ å~ü WO\˜H˜ =KåÛ_»∞. PÜ«∞# ~å=∞™êfiq∞, =Ú`«∞™Î êfiq∞ nH˜` Δ ∞« Å‰õΩ QÆ∞~°∞=Ù.
DÜ«∞# nH˜` Δ å~ü#∞ fã¨∞‰õΩx HÍj "≥àÏ§~°∞. HÍjÖ’ „Ñü~ÀE qâıfiâ◊fi~°∞}˜‚ Ñ¨ÓlOK«_O» , ^è•º#O KÕÜ∞« _»O, ãÖw`« ™ê^è#Œ KÕÜ∞« _»O WÖÏ
5,6 ãÖ=`«û~åÅ∞ QÆ_∞» ã¨∞OÎ _»QÍ XHõ~ÀA# QÆOQÍ#kÖ’ ™êfl#O HÀãÖ kQÆ∞`«∞O>Ë HÍà◊§‰õΩ U^À `«Q∞Æ Å∞`«∞Ok. Jk UO@x K«∂¿ãÎ g}
^•xfl QÆ∞~°∞=ÙQÍiH˜ K«∂Ñ≤OKå_»∞. QÆ∞~°∞=ÙQÍ~°∞ Pj~°fikOz g}#∞ fã¨∞H˘=∞‡<åfl~°∞. H˘kÌ~ÀAÅˆH Ü≥∂y =∞~°}O˜ Kå_»∞. nH˜` Δ å~ü
HÍj#∞O_ç uiy=ã¨∂Î 'u~°∞`«xÎ — J<Õ T~°∞ KÕ~å_»∞. JHõ¯_Õ LO_ç `«#H˜ W+¨"ì ∞≥ #ÿ ã¨∞„|Ç¨Ï‡}Ëºâ◊fi~°™êfiq∞H˜ 40 ~ÀAÅ∞ „â◊^QúŒ Í Ñ¨Ó[
KÕâß_»∞. 41= ~ÀA XHõ „ÉÏÇ¨Ï‡}∞_»∞ =zÛ '=Ú`«∞™Î êfiq∞ <À~°∞ `≥~∞° — J<åfl_»∞. <À~°∞ `≥iKÕãi¨ H˜ Ñ¨\H˜ Éõ Åˇ O¡ <À\˜Ö’ "Õã≤ =∂Ü«∞"≥∞áÿ ÈÜ«∂_»∞.
P =zÛOk ã¨∞„|Ç¨Ï‡}Ëºâ◊fi~°™êfiq∞. JO`Õ nH˜` Δ å~ü‰Ωõ J„Ñ¨Ü∞« `«flOQÍ 'N<å^•k QÆ∞~°∞QÆ∞Ç¨ÏŸ[Ü«∞u [Ü«∞u— J#fl H©~#Î° ~°zOKå_»∞.
QÆ∞Ç¨ï_»∞ JO>Ë ã¨∞„|Ç¨Ï‡}Ëºâ◊fi~°™êfiq∞ HÍ|\˜ì `«# QÆ∞~°∞=Ù QÆ∞Ç¨ï_Õ Jx ÉèÏqOz '=∂#ã¨QÆ∞~°∞ QÆ∞Ç¨ï~°∂ÑÖÉèí*Ïˆ~—,
'NQÆ∞~°∞QÆ∞Ç¨Ï^•™ÈÇ¨ÏO—, 'NQÆ∞~°∞}ÏQÆ∞~°∞QÆ∞Ç¨ÏÜ«∞— WÖÏ KåÖÏ H©~#Î° Å∞ u~°∞`«xÎ Ö’ ~°zOKå_»∞. JHõ¯_» #∞O_ç u~°∞Ñü =zÛ Nx"åã¨∞_çÃÑ·
'âıëêK«Å<åÜ«∞HõO— 'HÍà◊ÇÏ¨ ã≤ÖÎ ’ NHÍà◊ÇÏ¨ ã‘âÎ —◊ HõOz"≥o§ HÍ=∂H˜ÃΔ Ñ·# 'HõO[^ŒàÏÜ«∞`åH˜—Δ 'h~°*ÏH˜Δ HÍ=∂H˜—Δ , Jx JÖÏˆQ UHÍ„"Õ∞â◊fi~°∞xÃÑ·
'zO`«Ü∞« =∂HõO^Œ— 'UHÍ„=∞<å^èOŒ Éè*í ÇË Ï¨ O— J<Õ Hõ$`«∞Å∞ ~°zOKå_»∞. HõOzÖ’ L#flÑ¨Ù_»∞ HÔ Ö· Ïã¨<å^è™Œ êfiq∞ÃÑ· 'ÔHÖ· Ïã¨<å^èOŒ — 'ÔHÖ· Ïã¨<å^ä<Õ å—
Jx H©~#Î° Å∞ ~°zOKå_»∞.
HõOzÖ’ LÑ¨x+¨„^Œƒ¿ÇÏ‡O„^Œ ã¨~ã° fi¨ u '~å=∂+¨Ñì k¨ — Jx [Ü«∞^Õ=Ù_ç w`«QÀqO^ŒO ÖÏO\˜k ~°zOKå_»∞. D ~å=∂+¨Ñì k¨ H˜ nH˜` Δ å~ü
ã¨fi~åefl ‰õÄ~åÛ_»∞. HõOzÖ’ 4ãÖII LO_ç JHõ¯_» #∞O_ç u~°∞=<åfl=∞Öˇ· KÕi J~°∞}ÏK«ÖâË fi◊ ~°∞_çÃÑ· 'J~°∞}ÏK«Å<å^èOŒ ã¨‡~åq∞— Jx,
109
55

JHõ¯_» #∞O_ç z^ŒO|~°OÖ’x #@~å[™êfiq∞ÃÑ· 'P#O^Œ#@„Ñ¨HÍâ◊O— Jx, JHõ¯_» #∞O_ç "≥n· â◊fi~°<£ HÀ"≥ÖÖò ’x ^Õ=`«ÅÃÑ· J<ÕHõ
H©~#Î° Å∞ ~°zOz =∞Ü«¸~°O J<Õ T~°∞"≥o§ =∞Ü«¸~°<å^è™Œ êfiq∞ÃÑ·# Z<Àfl H©~#Î° Å∞ ~°zOKå~°∞. u~°∞"å~°∂~üÖ’x `åºQÆ~å*Ëâfi◊ ~°∞_çÃÑ·
H©~#Î° Å∞ 'Hõ=∞ÖÏOaHõ— J<Õ J=∞‡"åiÃÑ·# "å=~°} H©~#Î° Å∞ 11 ~åâß_»∞. `åºQÆ~å[™êfiq∞ PÅÜ«∞OÖ’ 16 ~°HÍÅ QÆ}Ñü q„QÆÇ¨ Å∞
L<åfl~Ú. Jxfl q„QÆÇ¨ ÅÃÑ· 16 H©~#Î° Å∞ ~°zOKå_»∞. u~°∞"å~°∂~°∞ ^ŒQ~æÆ ° H©=à◊¥~°∞Ö’ 'JHõÜ Δ ∞« eOQÆ™êfiq∞— J<Õ Dâ◊fi~°∞_çQ∞Æ _ç LOk.
PÜ«∞#ÃÑ· 'JHõÜ Δ ∞« eOQÆqÉè’— Jx, `˘q∞‡k „QÆÇ¨ ÅÃÑ· H©~#Î° Å∞ JO>Ë "å\˜<Õ #=„QÆÇÏ¨ H©~#Î° Å∞ JO\Ï~°∞.
WOHÍ =∞^è∞Œ ~°g∞<åH˜ÃΔ Ñ#· , ~å"Õ∞â◊fi~°OÖ’x ã¨∞O^Œ~° ~å[™êfiq∞ÃÑ#· , â◊|i=∞ÖˇÖ· ’ JÜ«∞ºÑ¨Ê™êfiq∞ÃÑ#· , QÆ∞~°∞"åÜ«¸~°∞Ö’ L#fl Hõ$+¨μ_‚ Ãç Ñ#·
H©~#Î° Å∞ ~°zOKå_»∞. DÜ«∞# ~°zOz# "å\˜Ö’ '"å`åÑ≤Q} Æ ÑüOÉè*í —Ë Jx 'Ç¨ÏOã¨^fiŒè x Éè∂í +≤`« ¿ÇÏ~°OÉèOí — J<Õ H©~#Î° Å∞ ÉÏQÍ „Ñ¨Kå~°OÖ’
=Ù<åfl~Ú. J<ÕHõ Ü«∂„`«Å∞ KÕã≤ z=~°‰Ωõ 'Z@ìÜ∂« Ñ¨Ù~°O— J<Õ T~°∞ KÕ~å_»∞. JHõ¯_» =∂~åæxH˜ J@∞ W@∞ ÑÖ@á⁄ÖÏÅ∞ Ñ¨KÛ« QÍ ÖË=Ù.
ZO_çáÈ~Ú, <ÕÅO`å c@Å∞ fã≤ =ÙOk. P „áêO`«OÖ’ "å#ÖËHõ Hõ~∞° =Ù `åO_»q™ÈÎOk. P „áêO`« Ñïã≤u÷ x QÆ=∞xOz# nH˜` Δ å~ü
JÑ¨Ê\˜HÑõ C¨ _Õ 'P#O^•=∞$`«Hiõ } ¬ ˜ J=∞$`«=i¬}—˜ J#fl H©~#Î° ~°zOz áê_»_O» "≥Ú^ŒÅ∞ÃÑ\Ïì~∞° . H©~#Î° Ñ¨Ó~°~Î ÚOk. JO`Õ "≥O@<Õ P
„áêO`«=∞O`å "Õ∞Ñ¶∂¨ Å`À xO_çáÈ~Ú, KåÖÏ ÃÑ^ŒÌ =~°O¬ ‰õΩiã≤Ok. `«# áê@`À =~°O¬ Ñ¨_ÖÕ Ï KÕã#≤ nH˜` Δ å~ü Z<Àfl H©~#Î° Å∞ ~°zOz
z=~°‰Ωõ Z@ìÜ∂« Ñ¨Ù~°OÖ’ 1835= ãÖIIÖ’ =∞~°}O˜ Kå~°∞.
âßº=∞âß„ã≤Î
ãÖw`« „u=¸~°∞ÅÎ Ö’ =¸_»="åÔ~#· N âßº=∞âß„ã≤Î Ñ¨Ósfi‰õΩÅ∞ „Ñ¨HÍâ◊O lÖÏ¡ HõOÉèOí Ö’ LO_Õ"å~°∞. `«q∞à◊<å_»∞H˜ =Åã¨áÈÜ«∂~°∞.
`«O*Ï=Ó~°∞ lÖÏ¡Ö’ u~°∞"å~°∂~°∞ J<Õ „QÍ=∞=ÚÖ’ 1763 ãÖII z„`«ÉÏè #∞ <å=∞ ãÖII "Õ∞+¨ ~°q Hõ$uÎHÍ #Hõ„Δ `«=Ú# U„Ñ≤Ü∞« Öò 26#
[x‡OKå_»∞. Q“`«=∞ QÀ„f‰õΩÅ∞. `«O„_ç qâ◊fi<å^èŒ JÜ«∞º~ü '|OQÍ~°∞ HÍ=∂H©^Δ qÕ — q„QÆÇÏ¨ O `åºQÆ~å*Ëâfi◊ ~°∞x QÆ∞_çÖ’ LOk. P „qQÆÇ¨ xH˜
âßº=∞âß„ã≤Î `«O„_ç J~°Û‰õΩ_»∞. H˘O`«HÍÅO `«~∞° "å`« D q„QÆÇÏ¨ O `«O*Ï=Ó~°∞ KÕ~@ ° O =Å¡ qâ◊fi<å^èŒ JÜ«∞º~ü ‰õΩ@∞O|O ‰õÄ_®
110
`«O*Ï=Ó~°∞ KÕiOk. âßº=∞âß„ã≤Î ãÖã¨¯$`«O, `≥Å∞QÆ∞, `«q∞à◊ÉÏè +¨Ö’ z#fl`«#OÖ’<Õ áêO_ç`º« O ãÖáêkOKå_»∞. `«# "Õ∞#=∂=∞ ^ŒQ~æÆ °
ãÖw`«O <Õ~∞° ÛH˘x K«H¯õ QÍ áê_Õ"å_»∞.
âßº=∞âß„ã≤Î Jã¨Å∞ ¿Ñ~°∞ '"ÕOHõ@ ã¨∞„|Ç¨Ï‡}ºO— `«e`
¡ O« „_»∞Å∞ =Ú^Œ∞QÌ Í 'âßº=∞Hõ$+¨—‚ Jx Ñ≤eKÕ"å~°∞. „Hõ"∞Õ Ñ‘ âßº=∞âß„ã≤QÎ Í ¿Ñ~°∞
á⁄O^•_»∞. 'âßº=∞Hõ$+¨—‚ J#fl ¿Ñ~°∞#∞ `«# H©~#Î° Ö’¡ =Ú„^ŒQÍ "å_Õ"å_»∞.
XHõ~ÀA HÍj #∞O_ç ãÖw`«™êfiq∞ J<Õ ã¨<åºã≤ DÜ«∞# WO\˜H˜ aèHHÔΔõ · =zÛ#Ñ¨Ù_»∞ âßº=∞âß„ã≤Î Ü≥ÚHõ¯ Éèqí +¨º`«∞Î K≥ÑÊ≤ `«# t+¨μºxQÍ
ã‘fiHõiOz JÑ¨Ó~°fi ~åQÆ`åà◊ „Ñ¨™ê÷~„° Hõ=∞=ÚÅ#∞ `≥eÑ≤ ãÖw`« ~°ÇÏ¨ ™êºÅ#∞, „QÆO^ä=Œ ÚÅ#∞ WzÛ Q˘Ñ¨Ê ÑÖ_ç`∞« _»∞ HÍ"åÅx nqOKå_»∞.
P HÍÅOÖ’ Ñ¨zÛq∞iÜ«∞O P^≥ÑÊ¨ Ü«∞º J<Õ ãÖw`« q^•fiOã¨∞_ç QÍ#O ~ÀE q#=∞x K≥ÑÊ≤ =∞~°Å HÍj "≥o§áÈÜ≥∞#∞. QÆ∞~°∞=Ù P[˝#∞
t~°™ê=Ç≤ÏOz ~ÀE „Hõ=∞O `«ÑÊ¨ ‰õΩO_® qO@∂ LO_Õ"å_»∞. Éè~·ˇ q° ~åQÆOÖ’ 'q~°É’}˜— J#fl =~å‚xfl DÜ«∞<Õ ~°zOKå_»∞. J^≥ÑÊ¨ Ü«∞ºQÍi
D =~°O‚ JÑ¨Ê\’¡ ÉÏQÍ „Ñ¨Kå~°OÖ’ LO_Õk. `«O„_ç =∞~°}O˜ KåHõ HÍ=∂H©^Δ qÕ H˜ Ñ¨Ó*Ïi JÜ«∂º_»∞. ÉèHí ` Î˜ À ^Õqx Ñ¨Ólã¨∞#Î fl ã¨=∞Ü«∞OÖ’
HÍ=∂H©Δ ^Õq`À =∂\Ï¡_∞» `«∂ Z<Àfl Hõ$`«∞Å∞ ~°zOKÕ"å_»∞. Hõ$`«∞ÖËHÍ‰õΩO_®, =~å‚Å∞, ã¨fi~°[`«∞Å∞ ‰õÄ_® ~°zOKå_»∞. DÜ«∞#‰õΩ P#O^Œ
Éè~·ˇ q° Ü≥∂QÆO, `åàÏÖ’¡ q∞„â◊KåÑ¨Ù JO>Ë KåÖÏ W+Öì QÍ H©~#Î° Å∞ ~°zOKå_»∞. Z‰õΩ¯= Hõ$`«∞Å∞ `≥Å∞QÆ∞Ö’#∞, H˘xfl ãÖã¨¯$`«OÖ’#∞,
=∞iH˘xfl `«q∞à◊OÖ’#∞ ‰õÄ_® =Ù<åfl~Ú. `åà◊O QÆ∞iOz ~åã≤# „QÆO^äOŒ ‰õÄ_® L#flk. ÅÜ«∞ q+¨Ü∞« OÖ’ âßº=∞âß„ã≤Î H©~#Î° Å∞ KåÖÏ
Hõ+Oì¨ QÍ =ÙO\Ï~Ú. g\˜x <Õ~∞° ÛHÀ=_»O Hõ+Oì¨ QÍ ‰õÄ_® LO@∞Ok. âßº=∞âß„ã≤Î =∞^è∞Œ ~°Ö’ L#fl q∂<åH˜ÃΔ Ñ· 9 Hõ$`«∞Å∞ ~°zOKå_»∞.
1. ã¨~À[^Œà<◊ „Õ u– â◊OHõ~åÉè~í }° O –Pk
2. ^Õq g∞#<Õ„u– â◊OHõ~åÉè~í } ° O–Pk
3. =∞i"Õ~ˆ QÆu– P#O^ŒÉ~·ˇè q° – KåÑ¨Ù
4. ##∞fl„É’=ÙÅe`å–Åe`«–KåÑ¨Ù
111
56

5. =∂Ü«∞=∞‡– PÇ≤Ïi–Pk
6. ^Õqh^Œ∞ Ñ¨^™Œ ê~°ã–¨ HÍOÉè’l–
7. g∞#Ö’K«#„É’=–^è<Œ åºã≤, D U_»∞ =∂„`«"∞Õ ÉÏQÍ „Ñ¨Kå~°OÖ’ L<åfl~Ú.
`«O*Ï=Ó~°∞ ~å*Ïºxfl 'â◊~É° ’è l— áêeã¨∂OÎ _Õ"å~°∞. ÉÁaƒe Hˆ â◊=Ü«∞º ãÖw`« q^•fiOã¨∞_»∞. `«#`À áÈ\© KÕÜ∞« =∞x q^•fiOã¨∞ÅO^Œix
Ñ≤eKå_»∞. "å~°O^Œ~∂° áÈ\©H˜ ÉèÜ í ∞« Ñ¨_ç âßº=∞âß„ã≤Î ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ "≥o§ Hˆ â◊=Ü«∞º`À áÈ\© KÕÜ∞« =∞x HÀ~å~°∞. P HÀiHõx =∞xflOz HÍ=∂H©^Δ qÕ
^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ "≥o§ zO`å=∞}˜ ~åQÆOÖ’ '^Õg„É’=ã¨=∞Ü«∞q∞^Õ— J<Õ H©~#Î° JÑ¨Ê\˜HÑõ C¨ _»∞ ~°zOz áê_®_»∞. P `«~∞° "å`« Hˆ â◊=Ü«∞º`À áÈ\©H˜
kQÍ_»∞. Hˆ â◊=Ü«∞º 'ã≤OÇ¨Ï#O^Œ#— J<Õ Ñ¨Åq¡ áê_ç, uiyáê_»=∞<åfl_»∞. âßº=∞âß„ã≤Î P Ñ¨Åq¡ x J=bÅQÍ áê_®_»∞. 'â◊~É° #íè O^Œ#— J<Õ KåÖÏ
Hõ+"ì¨ ∞≥ #ÿ `åà◊OÖ’ Ñ¨Åq¡ áê_ç Hˆ â◊=Ü«∞º#∞ áê_»=∞<åfl_»∞. Hˆ â◊=Ü«∞º P Ñ¨Åq¡ x áê_»ÖHË õ F_çáÈÜ«∂_»∞. JO^Œ~∂° ‰õÄ_® âßº=∞âß„ã≤xÎ
ãÖw`« ™ê„=∂@∞ì Jx a~°∞^Œ∞#∞ ‰õÄ_® WKåÛ~°∞. JÖÏˆQ JÑ¨Ê‰õΩ\˜ì J<Õ ãÖw`« q^•fiOã¨∞_»∞ ‰õÄ_® âßº=∞âß„ã≤` Î À áÈ\© KÕã≤ F_çáÈÜ«∂_»∞.
JÑ¨C_»∞ ~åA âßº=∞âß„ã≤xÎ Q“~°qOz J<ÕHõ |Ç¨ï=∞`«∞Å∞ WzÛ Q“~°qOz ã¨`¯« iOKå_»∞. âßº=∞âß„ã≤HÎ ˜ *’ºu+ÖÖ’ ‰õÄ_® =∞Oz
áêO_ç`º« O LO_Õk. =ÚYO K«∂ã≤ Éèqí +¨º`«∞Î K≥¿ÑÊ"å_»∞. âßº=∞âß„ã≤HÎ ˜ ÑÖAâß„ã≤,Î ã¨∞|ƒÜ«∞ºâß„ã≤Î J#∞ W^Œ~Ì ∞° H˘_»∞‰õΩÅ∞ LO_Õ"å~°∞.
ã¨∞|ƒ~åÜ«∞âß„ã≤Î =∂„`«O `«O„_ç ^ŒQ~æÆ ° ãÖw`«O <Õ~∞° ÛH˘x =∞Oz "åˆQÜ æ ∞« HÍ~°∞_çQÍ ¿Ñ~°∞ á⁄O^•_»∞. âßº=∞âß„ã≤Î t+¨μºÅÖ’ ^•ãï J<Õ
<åQÆãfi¨ ~° q^•fiOã¨∞_»∞, Hõ$+¨Ü
‚ ∞« º~ü "≥∞ãÿ ∂¨ ~ü P™ê÷# q^•fiOã¨∞_çQÍ ¿Ñ~°∞ á⁄O^•_»∞. DÜ«∞#‰õΩ J#∞‰õÄÅ=uÜ≥∞ÿ # ÉèÏ~°º LO_Õk. P"≥∞
=∞~°}O˜ z# P~°=k#=Ú#O^Õ J#QÍ Ñ¶„≤ |=i 6, 1827= ãÖII~°O =ºÜ«∞ãÖ=`«û~° =∞Hõ~° =∂ã¨ â◊√Hõ¡ ^Œâq◊ ∞ ~ÀA# âßº=∞âß„ã≤Î ã≤kú
á⁄O^•_»∞.
`åºQÆ~åA, =Ú`«∞™Î êfiq∞nH˜` Δ ∞« Å∞, âßº=∞âß„ã≤Î D =ÚQÆ∞~æ ∞° "åˆQÜ æ ∞« HÍ~°∞Å =Å¡ =∞# Hõ~å‚@Hõ ãÖw`«O ZO`À Jaè=$kú K≥OkOk.
D =ÚQÆ∞~æ ∂° ‰õÄ_® ã¨=∞HÍe‰õΩÅ∞ HÍ=_»O, =ÚQÆ∞~æ ∂° u~°∞"å~°∂~°∞Ö’<ÕÑÙ¨ @ì_O» qâı+O¨ , D =ÚQÆ∞~æ ∂° "åˆQÜ æ ∞« HÍ~°∞efl HõeÑ≤ Hõ~å‚@Hõ
ãÖw`« „u=¸~°∞ÅÎ ∞ ÖË^• Hõ~å‚@Hõ ãÖw`« ~°`fl« „`«Ü∞« O Jx Ñ≤Å∞™êÎ~∞° . D =ÚQÆ∞~æ ∞° "åˆQÜ æ ∞« HÍ~°∞Å∞ z~°ã‡¨ ~°}Ü © Ú« Å∞.
112
g}‰õΩÑ¨ÊÜ«∞º~ü
„H©IIâ◊II 1798ãÖII =∞„^•ã¨∞ ^ŒQ~æÆ ° L#fl u~°∞"˘uÎÜ¸
« ~ü Ö’ ™êO|=¸iÎ ^ŒOÑ¨`∞« Å‰õΩ ‰‰õΩÑ¨ÊÜ«∞º~ü Ñ¨Ù\Ïì_∞» . g~°∞ `«q∞à◊ „ÉÏÇ¨Ï‡}∞Å∞.
DÜ«∞# KåÖÏ Q˘Ñ¨Ê g} q^•fiOã¨∞_»∞. ‰õΩÑ¨ÊÜ«∞º~ü `«O„_ç ^ŒQ~æÆ ° ãÖw`«O <Õ~∞° Û‰õΩ<åfl_»∞. `≥Å∞QÆ∞, ãÖã¨¯$`«O ‰õÄ_® ÉÏQÍ <Õ~∞° Û‰õΩ<åfl_»∞.
g}, Ñ¶_≤ ÅÕ ∞ ("≥Ö· <ˇ )£ ÉÏQÍ "å~ÚOKÕ"å_»∞. ÉÏQÍ áê_Õ"å~°∞. WOHÍ ãÖw`«O <Õ~∞° ÛHÀ"åÅ<Õ JaèÖÏ+¨`À `åºQÆÜ∞« ºQÍi t+¨μº_»∞QÍ KÕi
ÉÏQÍ ¿Ñ~°∞ á⁄O^•_»∞. '‰õΩÑ¨ÊÜ«∞º‰õΩ— <å~åÜ«∞}Q“à◊~åQÆO KåÖÏ Hõ+Oì¨ QÍ LO_Õk. D ~åQÍxfl KåÖÏ Q˘Ñ¨ÊQÍ áê_Õ"å~°∞.JÖÏˆQ 'suQ“
à◊— ~åQÆO ‰õÄ_® J^Œ∞ƒùÒ« QÍ áê_Õ"å~°∞. D ~Ô O_»∞ ~åQÍÅÖ’ =~å‚efl ‰õÄ_® ~°zOKå_»∞. '‰õΩÑ¨ÊÜ«∞º~ü— "Õ}∞QÀáêÅ™êfiq∞ Éè‰í Ωõ _Î ∞»
JO^Œ∞Hˆ PÜ«∞# `«# H©~#Î° Ö’¡ 'QÀáêÅ^•ã¨— J<Õ =Ú„^Œ#∞ ‰Z‰õΩ¯=QÍ "å_Õ"å_»∞. ‰õΩÑ¨ÊÜ«∞º‰õΩ QÍ# K«„Hõ=iÎ J<Õ a~°∞^Œ∞ ‰õÄ_® LO_Õk.
ãÖw`«~` ° åfl=o, Ñ¨Åq¡ ã¨fi~°HÅõ Ê=e¡ J#∞ 2 „QÆO^ä=Œ ÚÅ∞ ~°zOKå~°∞. Ü«∂„`«Å∞ KÕã∞¨ #Î flÑ¨C_»∞ `åºQÆÜ∞« º ‰õΩÑ¨ÊÜ«∞º WO\˜H˜ =zÛ H˘xfl
~ÀAÅ∞ LO_ç H©~°Î#Å∞ ‰õÄ_® ~°zOKå_»∞. 1856Ö’ ‰õΩÑ¨ÊÜ«∞º~ü "≥∞ÿã¨∂~°∞ "≥àÏ§_»∞. JHõ¯_» Kå=ÚO_Õâ◊fii^ÕqÃÑ· ÉËQÆ_»~åQÆOÖ’
'WO`«Ñ~¨ åˆHÅ#=∞‡— Hõ$u ~åâß_»∞. u~°∞ÑüÖ’<Õ "ÕOHõ>âË fi◊ ~°™êfiq∞ÃÑ· 5 H©~#Î° Å∞, NHÍà◊ÇÏ¨ ã≤ÖÎ ’ Dâ◊fi~°∞_çÃÑ· 5, u~°∞=uÎÜ¸ « ~üÖ’
„uÑ¨Ù~°ã∞¨ O^Œi J=∞‡"åiÃÑ· 8 Hõ$`«∞Å∞ ~°zOKå_»∞. áêâßÛ`«º ãÖw`«O`À ‰õÄ_® ÑïK«Ü∞« O L#flk. DÜ«∞# ~°zOz# aÅÇ¨Ïi ~åQÆ=~°O‚ Ö’
‰õÄ_® áêâßÛ`«º ãÖw`« áÈHõ_Å» ∞ HõxÑ≤™êÎ~Ú.
‰õΩÑ¨ÊÜ«∞º~ü =~å‚Å∞, Hõ$`«∞Å∞, uÖÏ¡<åÅ∞, ‰õÄ_® ~°zOKå_»∞. DÜ«∞# ~°K#« Åhfl `≥Å∞QÆ∞Ö’<Õ LO\Ï~Ú. H˘xfl =∂„`«"∞Õ ãÖã¨¯$`«OÖ’
LO\Ï~Ú. =~å‚Å∞ ~°zOK«@OÖ’ KåÖÏ xÑ¨Ù}∞_»∞. DÜ«∞# ~°zOz# =~å‚Å∞ qx `åºQÆÜ∞« º ZO`À "≥∞K«∞Û‰õΩ<Õ"å_»∞. DÜ«∞# Hõ$`«∞Å∞
`åºQÆÜ∞« º Hõ$`«∞efl áÈe =ÙO\Ï~Ú. ‰õΩÑ¨ÊÜ«∞º~ü u~°∞"˘`«Ü Î ¸« ~ü =^Œe =∞„^•ã¨∞Ö’<Õ LO_Õ"å_»∞. DÜ«∞# H˘_»∞‰õΩ u~°∞"˘uÎÜ¸ « ~ü
`åºQÆÜ∞« º~ü Hõ$+≤ =Å¡ =∞„^•ã¨∞Ö’ ãÖw`« ã¨ÉÅíè ∞ KåÖÏ ™ê÷ÑO≤ K«|_®¤~Ú. `«# `«O„_ç ~°K#« efl `åºQÆÜ∞« º~ü =Ú„kOKå_»∞. DÜ«∞#‰õΩ
KåÖÏ =∞Ok t+¨μºÅ∞ LO_Õ"å~°∞. ‰õΩÑ¨ÊÜ«∞º~ü `«O„_ç QÍiH˜ `«#∞ g} "å~ÚOK«=Öˇ t=Ù_»∞ (^≥=· =Ú) q#=Öˇ#x HÀiHõ ÉÏQÍ LO_Õk.
Jk f~°‰Ωõ O_®<Õ HÍÅO KÕâß~°∞. ‰õΩÑ¨ÊÜ«∞º~ü u~°∞"˘uÎÜ¸ « ~°∞Ö’<Õ 1860 ãÖIIÖ’ =∞~°}O˜ Kå~°∞.
113
57

Ñ¨@flO ã¨∞|„ Ç¨Ï‡}ºÜ«∞º~ü
ã¨∞„|Ç¨Ï‡}ºÜ«∞º~ü 1845ãÖIIÖ’ `«O*Ï=Ó~°∞Ö’ Ñ¨Ù\Ïì_∞» . u~°∞"≥Ü · ¸
« ~üÖ’ L#fl `«# "Õ∞#=∂=∞ "Õ∞Å@∂ì~ü QÆ}Ñüâß„ã≤Î ^ŒQ~æÆ °
ãÖw`«O <Õ~∞° Û‰õΩ<åfl_»∞. `«~∞° "å`« `åºQÆÜ∞« º t+¨μº_≥#· Kå=_ç "≥OHõ@ ã¨∞|ƒÜ«∞º~ü ^ŒQ~æÆ ° ãÖw`«O <Õ~∞° Û‰õΩ<åfl_»∞. DÜ«∞# =Ú„^Œ
'"≥OHõ>âË —◊ DÜ«∞# Hõ$`«∞Å∞ `åºQÆÜ∞« º Hõ$`«∞efl áÈe LO\Ï~Ú. Z‰õΩ¯=QÍ ÉËQ_Æ » ~åQÆO W+Öì LO_»_O» =Å¡ DÜ«∞##∞ ÉËQ_Æ »
ã¨∞„|Ç¨Ï‡}ºÜ«∞º~ü Jx ‰õÄ_® Ñ≤Å∞™êÎ~∞° . ã¨∞=∂~°∞QÍ 100 ãÖw`« ~°K#« Å∞ KÕâß_»∞. Hõ$`«∞Å∞ *Ï=mÅ∞, uÅ¡<åÅ∞ ~åâß_»∞. `≥Å∞QÆ∞,
ãÖã¨¯$`«O, `«q∞à◊OÖ’ ‰õÄ_® ~°K#« Å∞ KÕâß_»∞. 108 `åà◊=ÚÅÖ’, 128 JHõ~Δ H° ÍÅ=ÚÅ∞ QÆÅ ã≤OÇ¨Ï#O^Œ`åà◊=Ú# Ñ¨Åq¡ x QÆ∂iÛ
áê_ç# =∞Ç¨Ñ¶∞¨ #∞_»∞. `åà◊ *Ï˝#=ÚÖ’ giH˜ ã¨=∞HÍe‰õΩÅ∞ P ~ÀAÖÖ’ ÖË~x° K≥¿ÑÊ"å~°∞. "≥Ú^Œ@ u~°∞"≥Ü · ¸ « ~üÖ’ x=ã≤Oz `«~∞° "å`«
H˘O`«HÍÖÏxH˜ K≥#fl Ñ¨@} ì =Ú# x"åã¨=Ú U~°Ê~°K∞« HÀ=_»O =Å¡ DÜ«∞#‰õΩ Ñ¨@flO ã¨∞„|Ç¨Ï‡}ºÜ«∞º~ü J<Õ ¿Ñ~°∞ =zÛOk.
Ñ¨Ó~°K‚ O« „kHõ, Y~°ÇÏ¨ ~°„Ñ≤Ü∞« , Hõ#fl_»Q“à◊, â◊√^Œ™ú ê"Õi, ÉËQ_Æ » DÜ«∞#‰õΩ W+¨"ì ∞≥ #ÿ ~åQÍÅ∞. `«#∞ ~åã≤# H©~#Î° efl =ÚO^Œ∞ q^•fiOã¨∞ÅH˜
áê_ç qxÑ≤Oz ÉÏQÆ∞<åflÜ«∞x "å~°∞ "≥∞K«∞Û‰õΩO>Ë<Õ `«# t+¨μºÅ‰õΩ <Õ~ˆ Ê"å_»∞. Nx"åã¨Ü∞« ºOQÍ~ü, "≥∞ãÿ ∂¨ ~ü "åã¨∞^Õ"åKå~°º, >ˇQÿ ~Æ ü
=~°^•Kåi =O\˜ t+¨μºÅ∞ „Ñ¨MÏºuQÍOz# "åˆQÜ æ ∞« HÍ~°∞Å∞. 'Hõ^#Œ ‰õΩ`«∂Ç¨ÏÅO— J#fl ~åQÍxfl ã¨$+≤Oì z JO^Œ∞Ö’ '~°ÑÚ¨¶ =Oâ◊ã∞¨ ^è•O|∞kèKO« „^Œ—
J#fl H©~#Î° ~°zOKå~°∞. D H©~#Î° ÉÏQÍ „Ñ¨Kå~°OÖ’ LOk. 1902= ãÖIIÖ’ NÑ¨@flO ã¨∞„|Ç¨Ï‡}ºÜ«∞º~ü HÍÅO KÕâß~°∞.
ã¨^•t=„|Ç¿ Ï‡O^„ Œ
ã¨^•t=„|¿ÇÏ‡O„^Œ ã¨<åºã≤. kQÆO|~°OQÍ<Õ LO_Õ"å_»∞. WÅ∞¡ LO_ÕkHÍ^Œ∞. HÍ"Õs#k f~åÅÖ’ u~°∞QÆ∞`«∂, Uk ^˘iH˜`Õ Jk
uO@∞O>Ë"å_»∞. DÜ«∞# `«O„_ç =∞Ç¨Ï^Õ=nH˜` Δ å~ü. HõOzÖ’ LO_Õ Ñ¨~=° ∞t"ÕO„^Œ ã¨~ã° fi¨ u t+¨μº_»∞. DÜ«∞# =Ú„^Œ Ñ¨~=° ∞Ç¨ÏOã¨.
H©~#Î° efl ãÖã¨¯$`«OÖ’ ~åâß_»∞. '=∂#ã¨ãO¨ K«~~ˆ° „|Ç¨Ï‡}˜— J#fl H©~#Î° DÜ«∞# ~åã≤#^Õ. t==∂#ã¨ÑÓ¨ [, P`«‡ q^•ºqÖÏã¨"∞£ , „|Ç¨Ï‡ã¨∂„`«
„Ñ¨=$uÎ J<Õ „QÆO^ä•Å∞ ~åâß_»∞. ''„|∂Ç≤Ï=Ú‰õΩO^Õu, Éè[í ~ˆ QÀáêÅO, ã¨‡~°"å~°O"å~°O, QÍÜ«∞u =#=∂q, Éè[í ~ˆ Ü«∞^Œ∞<å^èOŒ , Ñ≤|~ˆ
~å=∞~°ãO¨ , „Ñü"å~°O "å~°O, MËÅu=∂=∂Ç¨Ï$^ŒÜ∞Õ —— J<Õ H©~#Î° Å∞ ÉÏQÍ „Ñ¨Kå~°OÖ’ L<åfl~Ú. 1714= ãÖIIÖ’ Hõ~∂° ~üÖ’ ã≤kú á⁄O^•~°∞.
114
™êfiu u~°∞<åàò
1813= ãÖII U„Ñ≤Ü∞« Öò 16# [x‡OKå~°∞. `«e` ¡ O« „_»∞Å∞ '~å=∞â◊~‡° — Jx ¿Ñ~°∞ HÍx '™êfiu— #Hõ„Δ `«OÖ’ Ñ¨Ù@ì_O» =Å¡ DÜ«∞#
™êfiuu~°∞<åàòQÍ „Ñ¨ãk≤ ú K≥O^•_»∞. ÅH©;ÉÏ~Ú, ~å[~å[=~°‡ `«e` ¡ O« „_»∞Å∞ z#fl`«#OÖ’<Õ áÈ=_»O =Å¡ Ñ≤#`«e¡ áê~°fifÉÏ~Ú ÃÑOzOk.
z#fl`«#OÖ’<Õ ãÖã¨¯$`«O, =∞à◊Ü∂« à◊O, Hõ#fl_», `≥Å∞QÆ∞, =∞~åsî ÉèÏ+¨Å∞, Hõ~å‚@Hõ, Ç≤ÏO^Œ∂™ê÷h ãÖw`åÅ∞ ‰õÄ_® <Õ~∞° Û‰õΩ<åfl_»∞. ™êfiu
u~°∞<åàò KåÖÏ =∞Ok ^Õ=Ùà◊§ÃÑ·#, ^Õ=`«ÅÃÑ·#, Hõ$`«∞Å∞ ~°zOKå_»∞. ã¨fi~°[`«∞Å∞, =~å‚Å∞, Ñ¨^=Œ ~å‚Å∞, Ñ¨^•Å∞, *Ï=mÅ∞, uÖÏ¡<åÅ∞,
‰õÄ_® ~°zOKå_»∞. Ç≤ÏO^Œ∂™ê÷h ãÖw`åxH˜ ãÖ|OkèOz# ãÖw`« ~°K#« efl KÕã#≤ "≥Ú@ì"Ú≥ ^Œ\˜ ^ŒH} Δ˜ ÉèÏ~°`« "åˆQÜ æ ∞« HÍ~°∞_»∞. W"Õ
HÍ‰õΩO_® ‰õΩKÕÖ’áêMÏº#O, J*Ïg∞à’áêMÏº#O, J<Õ Ç¨ÏiHõ^ÅŒä ∞ ‰õÄ_® ~°zOKå_»∞. `«# ~°K#« Ö’¡ J|˚<åÉè,í JOÉè’~°∞Ç¨Ï<åÉè,í ã¨~ã° [≤ <åÉè,í
ÑÖHõ[<åÉè,í [Å~°∞Ç¨Ï<åÉèí J<Õ KåÖÏ ~°HÍÅ =Ú„^ŒÅ∞ "å_®_»∞. ''Ñ¨^‡Œ <åÉè—í — J#fl =Ú„^Œ Z‰õΩ¯=QÍ "å_®_»∞.
16= U@ #∞O_ç Hˆ ~°à◊ ~å*Ïºxfl UÅ_»O „áê~°OaèOKå_»∞. ZO^Œ~À ãÖw`« q^•fiOã¨∞efl, ÉèÏëêÑÖ_ç`∞« efl, Hõ=Ùefl, `«# P™ê÷#
q^•fiOã¨∞Å∞QÍ xÜ«∞q∞OKå_»∞. JÖÏ¡=ÙnÌ<£ J<Õ Ç≤ÏO^Œ∞™ê÷h ãÖw`« q^•fiOã¨∞_»∞, =_ç"ÅÕ ∞, á⁄#flÜ«∞ºÑ≤à§‹ , z#flÜ«∞ºÑ≤à§‹ , "ÕOHõ\Ï„k
ÉèÏQÆ=`å~ü, Ñ¨~"° ∞Õ â◊fi~° ÉèÏQÆ=`å~ü ÖÏO\˜ Hõ~å‚@Hõ ãÖw`« q^•fiOã¨∞Å∞ DÜ«∞# P™ê÷#OÖ’ LO_Õ"å~°∞. Kå~°∞Hˆ ã≤ ~åQÆOÖ’ 'Hõ$Ñ¨Ü∂« áêÅâ∫ˆ~—
HÍ#_»Ö’ '=∂=∞=ã¨^•[#h— ‰õΩO`«Å=~åoÖ’ 'Éè’wO„^Œâß~Ú#O— J<Õ Hõ$`«∞Å∞ ^è#Œ N ~åQÆOÖ’ 'w`«^∞Œ x‰õΩ`«H` õ ÀO— J<Õ uÖÏ¡<å ÉÏQÍ
„Ñ¨Kå~°OÖ’ L<åfl~Ú.
#$`«º„Ñ¨^~Œ ≈° #Ö’¡ 'ÉèÏ=Ü«∂q∞~°ÑÚ¨¶ ~å=∞O—J<Õ H©~#Î° Ö’ ~å=∂Ü«∞}Hõ^Œä JO`å =ã¨∞OÎ k. Wk ‰õÄ_® ÉÏQÍ „Ñ¨Kå~°OÖ’ LOk. Wk
~åQÆ=∂eHõ ~åQÆO JO>Ë KåÖÏ ~åQÍÅÖ’ LO@∞Ok. Ñ¨Åq¡ XHõ~åQÆO, XH˘¯Hõ¯ K«~} ° O XH˘¯Hõ¯ ~åQÆOÖ’ LO\Ï~Ú. JO^Œ∞Hˆ nxx
~åQÆ=∂eHõ JO\Ï~°∞. ™êfiuu~°∞<åàò 1846 _çÃãO|~°∞ 25# =∞~°}O˜ Kå_»∞. =∞~°}O˜ KÕ<å\˜H˜ DÜ«∞# =Ü«∞ã¨∞û 33 ãÖIIÅ∞. WO`« z#fl
=Ü«∞ã¨∞ûÖ’ =∞~°}O˜ K«_O» =∞# ãÖw`« ~°OQÍxH˜ f~°xÖ’@∞QÍ K≥ÑC¨ HÀ=K«∞Û.
115
58

~å=∞<å^èŒÑ¨Ù~°O Nx"åã¨Ü«∞ºOQÍ~ü
1860= ãÖIIÖ’ áêáê#‰õΩà◊OÖ’ Ñ¨Ù\Ïì~∞° . Ñ¨@flO ã¨∞„|Ç¨Ï‡}ºÜ«∞º~ü t+¨μºÅ∞. DÜ«∞#‰õΩ Ñ¨Óz JÜ«∞ºOQÍ~ü Jx ¿Ñ~°∞ ‰õÄ_® LOk.
JÜ«∞ºOQÍi t+¨μº_»∞ N JiÜ«∞‰õΩ_ç ~å=∂#∞[Ü«∞ºOQÍ~ü. ã¨∞„|Ç¨Ï‡}ºÜ«∞º~üQÍi =^ŒÌ z#flÑ¨Ê\˜#∞O_ç ãÖw`«O ÉÏQÍ <Õ~∞° Û‰õΩx, ÃÑ^ŒÌ
q^•fiOã¨∞Å HõKsÕ Å∞ qO@∞O_Õ"å~°∞. DÜ«∞# ~å=∞<å^èÑŒ Ù¨ ~° P™ê÷# q^•fiOã¨∞Å∞QÍ LO_Õ"å~°∞. 'Nx"åã¨— DÜ«∞# =Ú„^Œ. Hõ$`«∞Å∞
=~å‚Å∞ *Ï=mÅ∞, uÖÏ¡<åÅ∞ ~°zOKå~°∞. "≥∂Ç¨Ï#, HÍ#_», `À_ç, P#O^ŒÉ~·ˇè q° , â◊√^Œ™ú ê"Õi, Ñ¨ÓifiHõàÏº}˜, ^Õ==∞<ÀÇ¨Ïi, Hˆ ^•~°Q“à◊,
=∞^èºŒ =∂=u, ÉËÇ¨ Q∑, Y=∂ãπ ~åQÍÅÖ’ Z‰õΩ¯=QÍ ~°K#« Å∞ KÕâß~°∞. 'ÅH©;â◊`—« J<Õ JÑ¨Ù~°∂Ñ¨"∞≥ #ÿ `åà◊OÖ’ uÖÏ¡# ~°zOKå~°∞.
JÜ«∞ºOQÍ~ü =~å‚ÅÖ’ "≥∂Ç¨Ï#~åQÆOÖ’ 'x#∞flHÀi— HÍ#_» ~åQÆOÖ’ '<≥~#° q∞‡u#Ü«∞º— WOHÍ H©~#Î° Ö’¡ â◊√^Œ™ú ê"Õs '™ê=∞[=~°^•—
Ñ¨ÓifiHõàÏº}˜ 'Ñ¨~=° ∞áê=#~å=∞— ^Õ==∞<ÀÇ¨Ïi 'hˆHÅ<åÜ«∞_» xâ◊ÛÅ=Ú— ÉËQ_Æ » 'J#∞ k#=Ú#∞ QÍ=Ù=∞Ü«∞º— ÉËÇ¨ Q∑ 'x~°∞Ñ¨=∂#™êq∞x<å—
ã¨∞~°\˜ '"ÕQhÆ =Ù"åx~°=∞‡#"Õ— KåÖÏ „Ñ¨Kå~°OÖ’ =Ù<åfl~Ú. JÜ«∞ºOQÍ~üH˜ XHõ™êi J~°\` ˜ ˘Hõ¯ÃÑ·HÍÅ∞Ñ¨_ç *Ïi HÍÅ∞ qiyOk. "≥^· ∞Œ ºÅ∞
"≥^· ºŒ O KÕÜ∞« ÖËHáõ ÈÜ«∂~°∞. JÑ¨C_»∞ PÜ«∞# Hˆ ^•~°Q“à◊~åQÆOÖ’ 'ã¨~Q° ∞Æ # áêeOÑ¨— J<Õ H©~#Î° ~°zOz áê_Õãi¨ H˜ HÍÅ∞ #Ü«∞O J~ÚºOk.
JÜ«∞ºOQÍ~ü 1919= ãÖIIÖÁ =∞~°}O˜ Kå~°∞.
"≥∞ãÿ ∂¨ ~ü "åã¨∞^Õ"åKå~°º
"åã¨∞^Õ"åKå~°º 1865 ãÖIIÖ’ Ñ¨Ù\Ïì_∞» . `«O„_ç ã¨∞„|Ç¨Ï‡}ÏºKå~°º "≥∞ãÿ ∂¨ ~°∞ ~å*Ï™ê÷#OÖ’ Ñ¨Ù~å}O K≥¿ÑÊ q^•fiOã¨∞_»∞. `«O„_ç
z#fl`«#OÖ’<Õ =∞~°}O˜ K«_O» =Å¡ `«# `å`« QÀáêÖÏKå~°º ^ŒQ~æÆ ° ÃÑiQÍ_»∞. DÜ«∞# Q˘Ñ¨Ê ãÖã¨¯$`« ÑÖ_ç`∞« _»∞. "åã¨∞ãÖw`«O,
ãÖã¨¯$`«O <Õ~∞° Û‰õΩ<åfl_»∞. ãÖw`«O, g}Ñ¨^‡Œ <åÉèÜí ∞« º ^ŒQ~æÆ <° ~Õ ∞° ÛH˘x `«~∞° "å`« Ñ¨@flO ã¨∞„|Ç¨Ï‡}ºJÜ«∞º~ü ^ŒQ~æÆ ° <Õ~∞° Û‰õΩ<åfl_»∞.
''„É’KÕ"åÔ~=~°∞~å—— J<Õ Y=∂ãπ ~åQÆH~© #Î° DÜ«∞# ~°zOz#^Õ.
116
DÜ«∞# 200 ~°K#« Å∞ KÕâß_»∞. H˘xfl `≥Å∞QÆ∞Ö’#∞, H˘xfl ãÖã¨¯$`«OÖ’#∞ KÕâß_»∞. PÜ«∞# ~°K#« efl PÜ«∞<Õ „Ñ¨K∞« iOKå~°∞. =O^Œ~åQÍÅ∞
"å_®~°∞, =~å‚efl, H©~#Î° efl, uÖÏ¡<åefl ‰õÄ_® ~°zOKå~°∞. ''Jaè#=`åºQÆ~åA—— Jx JO`å á⁄y_Õ"å~°∞ t+¨μºÅ‰õΩ, ZO`À ã¨ÇÏ¨ #O`À,
„â◊^`úŒ À q^Œº K≥¿ÑÊ"å_»∞. t+¨μºefl ¿ãflÇ≤Ï`«∞ÖÏ¡ K«∂¿ã"å_»∞. „Ñü â◊√„Hõ"å~°O `«# WO\’¡ Éè[í #Ö’ â◊ÇÏ¨ #~åQÍxfl J^Œ∞ƒùÒ« QÍ QÆO@#fl~°¿ãÑ¨Ù
QÍ#O KÕâß_»∞. "åã¨∞^Õ"åKå~°º‰õΩ 'ãÖw`«âßG~°`fl« — ãÖw`« ™êÇ≤Ï`«º q^Œfi<£ =∞}˜ ''ãÖw`« HõàÏHÀq^Œ— =∞„^•ãπ =¸ºlH± JHÍ_»q∞
'ãÖw`« HõàÏxkè— ÉèÏ~°`« „Ñ¨É∞íè `«fiO 'Ñ¨^‡Œ Éè∂í +¨}— J"å~°∞Å¤ #∞ WzÛ ZO`À Ñ¶∞¨ #OQÍ ã¨`¯« iOKå~°∞. 1961= ãÖIIÖ’ "åã¨∞^Õ"åKå~°º
Ñ¨~=° ∞Ñ¨kOKå~°∞.
=ÚxÑ¨Ö¡ˇ ã¨∞|„ Ç¨Ï‡}º Hõq
Hõ$ëê‚lÖÏ¡Ö’ L#fl =ÚxÑ¨ÖÖ¡ˇ ’ 1730 ãÖIIÖ’ Ñ¨Ù\Ïì_∞» . DÜ«∞# 104 H©~#Î° Å∞ ~°zOKå_»∞. DÜ«∞# H©~#Î° efl P^è•º`«‡~å=∂Ü«∞}
H©~#Î° Å∞ JO\Ï~°∞. ™ê"Õi, â◊√^Œ™ú ê"Õi, HõàÏº}˜, "≥∂Ç¨Ï#, Hˆ ^•~°Q“à◊, =ÚMÏi, ™œ~åR, P#O^ŒÉ~·ˇè q° , <å@ÖÏO\˜ „Ñ¨ã^≤ ~úŒ åQÍÅÖ’ ‰õÄ_®
DÜ«∞# H©~#Î° Å∞ L<åfl~Ú. ~å=∂Ü«∞} Hõ^xŒä H©~#Î° Å ~°∂ÑÖÖ’ ~åã≤# "åˆQÜ æ ∞« HÍ~°∞_»∞ =ÚxÑ¨Ö¡ˇ ã¨∞„|Ç¨Ï‡}ºHõq 1780= ãÖIIÖ’
=∞~°}O˜ Kå~°∞.
Ç¨ÏiˆHâ◊#Å∂¡~ü =Ú`«Ü
Î ∞« º ÉèÏQÆ=`å~ü
=Ú`«Ü Î ∞« º `«O„_ç eOQÆO JÜ«∞º~ü `«e¡ P#O^Œ=∂‡àò. Ñ¨Ó#Öò"e≥ ¡ J<Õ TiÖ’ 1877= ãÖIIÖ’ [x‡OKå~°∞. Pˆ~à◊§ =Ü«∞ã¨∞ûÖ’
`«O„_ç =∞~°}O˜ K«_O» =Å¡ "Õ∞#=∂=∞ ÅHõ‡Δ }ã¨∂i =Ú`«Ü Î ∞« º#∞ KÕ~n° ã≤ ÃÑOKå_»∞. ™êO|t=Ü«∞º~ü ^ŒQ~æÆ ° ãÖw`«O <Õ~∞° Û‰õΩ<åfl_»∞.
u~°∞"å<£‰Äõ ~ü =∞Ç¨~å*Ï P™ê÷#OÖ’#∞, Z@ìÜ∂« Ñ¨Ù~°O [q∂O^•~°∞Å ^ŒQ~æÆ ° ‰õÄ_® HõKsÕ Å∞ KÕã≤ ã¨<å‡<åÅ∞ á⁄O^•_»∞. ''QÍÜ«∞Hõt~À=∞}˜——
'ãÖw`«Hàõ Ïxkè— J<Õ a~°∞^Œ∞Å∞ ‰õÄ_® á⁄O^•_»∞. "≥∞ãÿ ∂¨ ~°∞Ö’ L#fl Kå=ÚO_Õâfi◊ s^ÕqÃÑ·#, t=Ù_çÃÑ·# H©~#Î° Å∞ ~°zOKå_»∞. 400 ^•HÍ
Hõ$`«∞Å∞ ~åâß_»∞. H©~#Î° ÖË HÍHõ, =~å‚Å∞, ~åQÆ=∂eHõÅ∞ ~åâß_»∞. =∞„^•ã¨∞Ö’ =¸ºlH± JHÍ_»g∞x ™ê÷ÑO≤ z# "åiÖ’ ÉèÏQÆ=`å~ü XHõ_∞» .
117
59

DÜ«∞# =Ú„^Œ 'Ç¨ÏiˆHâ◊— „Ñ¨Kå~°OÖ’ L#fl ~åQÍÖË HÍ‰õΩO_® H˘xfl JÑ¨Ù~°∂Ñ¨ ~åQÍÖ’¡ ‰õÄ_® Hõ$`«∞Å∞ ~åâß_»∞. ''Ç¨ÏO™ê#Ok—— J<Õ
~åQÆO Ç≤ÏO^Œ∂™ê÷hk. nxx =∞# Hõ~å‚@Hõ ãÖw`«OÖ’H˜ fã¨∞H˘zÛOk =∂„`«O =Ú`«Ü Î ∞« ºÉèÏQÆ=`å~ü. D ~åQÆOÖ’ 'h^Œ∞=∞Ç≤Ï=∞á⁄QÆ_—» —
J<Õ H©~#Î° ~åâß_»∞. "≥∂Ç¨Ï#, HõàÏº}˜, =ÅlQ“_»=∞ÖÏ›~°∞ ~åQÍÅÖ’ H©~#Î° Å∞ ~°zOKå_»∞.
D~åQÍÅ∞ ÉÏQÍ „Ñ¨Kå~°OÖ’H˜ =KÕÛO^Œ∞‰õΩ Hõ$+≤ KÕâß_»∞. 20H˜ ÃÑ·QÍ H˘`«Î ~åQÍÅ∞ Hõ#∞Q˘x D ~åQÍÖ’¡ ‰õÄ_® H©~#Î° Å∞ ~°zOKå_»∞.
Ñ¨â√◊ Ñü„Ñ≤Ü∞« , |∞^è=Œ ∞<ÀÇ¨Ïi, q[Ü«∞<åQÆi, Hõ~~‚° O° [x Wq DÜ«∞# Hõ#∞Q˘#fl H˘xfl H˘`«Î ~åQÍÅ∞. `≥Å∞QÆ∞, ãÖã¨¯$`«O, `«q∞à◊O,
Hõ#fl_» ÉèÏ+¨ÅÖ’ H©~#Î° Å∞ ~°zOKå_»∞.
N âß~°V^=Õ ÙÅ∞
g~°∞ HÍj‡~° ^Õâã◊ ∞¨ Å÷ ∞. Ü«∂^Œ=‰õΩÅã¨∞ÅÎ ∞. ÉèÏã¨¯~°∞x =∞#∞=∞_»∞. ™⁄_»Å¤ ^Õ=Ùx ‰õΩ=∂~°∞_»∞. =~°Q¬ }
Æ |∞∞+≤QÀ„f‰õΩ_»∞. ''^ÒÅ`«ÉÏ^£——
J#∞ ^Õ=yi Ñ¨@} ì =Ú# „H©.â◊. 1210 "≥Ú^ŒÅ∞H˘x 1247ãÖII Å =~°‰Ωõ ~åK«iHõ=Ú KÕã#≤ "å_≥#· ã≤ÇÏ¨ ‡} ~åA HÍÅ=ÚÖ’#∞O_ç#"å~°∞.
ãÖã¨¯$`«=∞O^Œ∞#∞, ãÖw`«=∞O^Œ∞#∞ qâı+á¨ êO_ç`º« =Ú HõÅ"å~°∞. ''P^è•º`«‡q"ÕH—õ — =∞#∞ XHõ "Õ^•O`«„QÆO^ä=Œ Ú ~°zOz Ü«ÚO_çi.
=∞iÜ«Ú 1. ã¨~fi° QÆ`å^è•ºÜ«∞=Ú. 2. ~åQÆq"ÕHÍ^è•ºÜ«∞=Ú 3. „Ñ¨H~© H‚° Í^è•ºÜ«∞=Ú 4. „Ñ¨|O^è•^è•ºÜ«∞=Ú 5. `åàÏ^è•ºÜ«∞=Ú 6. "å^•º^è•ºÜ«∞=Ú
7. #$`åº^è•ºÜ«∞=Ú J#∞ U_»∞ J^è•ºÜ«∂Å∞QÍ K≥ÑÊ¨ |_ç# ãÖw`« ~°`åflHõ~=° ∞#∞ Q˘Ñ¨Ê „QÆO^ä=Œ Ú#∞ ~°zOz<å~°∞. DÜ«∞#‰õΩ 'tâ◊≈O‰õΩ_»∞—
J<≥_ç a~°∞^Œ∞ HõÅ^Œ∞.
™È=∞<å^èŒ ÑÖ_ç`∞« _»∞
g~°∞ =Ú^ŒÅæ ã¨∂i Ñ¨Ù„`«∞Å∞. `≥º· eOQÆºkfiAÅ∞. ãÖw`« ãÖã¨¯$`«=ÚÅÜ«∞O^Œ∞ =∞Ç¨„Ñ¨[H˝ Åõ "å~°∞. g~°∞ w~åfi} ÉèÏ+¨Ü∞« O^Œ∞
'~åQÆqÉ’^è=Œ ∞— J#∞ ÅHõ}
Δ „QÆO^è=Œ Ú ~°zOK≥#∞. gi x"åã¨ãÅ÷¨ =Ú. QÀ^•=s =∞O_»Å=Ú, ã¨∞=∂~°∞QÆ g~°∞ =¸_»∞ =O^ŒÅ =ÚÑ¨Ê~Ú
ãÖ=`«û~°=Ú <å\˜ "å~°x `≥eÜ«ÚK«∞#flk.
118
QÆ∞~°∞=¸iÎ âß„ã∞¨ ÅÎ ∞
g~°∞ `≥º· eOQÆº „ÉÏÇ¨Ï‡}À`«=Î ÚÅ∞. =ÚiH˜<å\˜"å~°∞. u~°∞#ÖËfie lÖÏ¡ HõÜ∞« `åÎ~∞° „QÍ=∞ x"åã¨∞Å∞. K«`∞« âß≈G„ÑÄÅ˝ ∞. ãÖw`«=∞O^Œ∞
q∞H˜¯e „Ñ¨g}∞Å∞. Ñ¨}e z#flÜ«∂"≥Ú^ŒeÜ«∂iKÕ P^ŒiOÑ¨|_ç# Ü«∞â’=O`«∞_»∞. „Ñ¨|O^èŒ w`« ~°K#« <Õ~Ê° i. giKÕ ~°zOÑ¨|_ç# ÅHõ} Δ
w`«=Ú eÑ¨Ê\˜Hx˜ |Ç¨ï„Ñ¨âã◊ =Î¨ ÚQÍ#∞#flq. DÜ«∞# ‰õÄ_® 194 ãÖII „HÕ^Œ\˜ "å~°x `≥eÜ«ÚK«∞#flk.
"≥OHõ@=∞d
QÀqO^Œ nH˜` Δ ∞« Å"åi kfifÜ«∞Ñ¨Ù„`«∞Å∞ "≥OHõ>âË fi◊ ~° nH˜`
Δ ∞« Å#∞ ¿Ñ~°∞ HõÅ"å~°∞. "åˆ~ "≥OHõ@=∞d. J#flQÍÔ~#· Ü«∞[˝<å~åÜ«∞} nH˜` Δ ∞« Å
"åi t+¨μº_»∞. @∞Ñ≤ÊHÍ"åºMÏº#"≥∞#ÿ "åiÎHÍÉè~í } ° =Ú#∞ (q∂=∂Oã¨âßG=Ú) ~°zOzi. L`«~Î ^° âÕ =◊ Ú #∞O_ç =zÛ# "åˆQÜ æ ∞« HÍ~°‰Ωõ ÅÖ’
Q˘Ñ¨Ê"åÔ~#· `å#áêÊKå~°∞ºÅ =^ŒÌ `«# `«O„_ç W+¨=ì ÚKÕ t+¨μº_≥· ÅHõ} Δ ÅHõºΔ =ÚÅ`À ãÖw`« âßG=Ú#∞ J#∞~åQÆO`À <Õ~∞° ÛH˘x `«#
QÆ∞~°∞=ÙQÍi q∂^Œ J~°a~è åQÆ=∞O^Œ∞ ''QÆO^è~Œ fi° [#`å Y~°fi^Œ∞~åfi~°Q~Æ fi° ÉèOí [#∞ˆ~—— J#∞ w`«=Ú#∞ „Ñ¨^=Œè ∞OQÍ ~°zOz `«=∞ `«O„_ç, J#fl
QÆ∞~°∞=ÙÅ =^ŒÌ K«kq qxÑ≤OK≥#∞. "å~°O^Œ~∂° ZO`«QÍ<À "≥∞K«∞ÛH˘xi. "≥OHõ@=∞d g}, â◊$u, ã¨fi~°, "Õ∞à◊, ~åQÆ PÖÏÑ¨, ~îåÜ«∞, w`«
„Ñ¨ÉOíè ^è,Œ `åà◊=ÚÅ<≥_∞» Ñ¨k „Ñ¨H~õ }
° =ÚÅ`À ‰õÄ_ç# ''K«`∞« ~°OÌ _ç„Ñ¨HÍtHõ—— J#∞ ãÖw`« ÅHõ} Δ „QÆO^ä=Œ Ú#∞ q[Ü«∞~åÑ¶∞¨ = Éè∂í áêÅ∞x
„¿Ñ~°} =Å# ~°zOK≥#∞. WO^Œ∞ ~åQÍOQÆ, LáêOQÆ, ÉèÏëêOQÆ ~åQÆ=ÚÅ‰õΩ â’¡H~õ ∂° Ñ¨H=õ ÚQÍ ÅHõ} Δ =ÚÅ∞#∞, w`«~∂° Ñ¨H=õ ÚQÍ ÅHõºΔ =ÚÅ#∞
„"åã≤ÜÚ« <åfl~°∞. N [Ü«∞^Õ=ÙÅ∞ „"åã≤# J+¨Ñì k¨ w`« QÀqO^Œ=Öˇ N `åºQÆ~å[ q+¨Ü∞« "≥∞ÿ ~¸ "≥OHõ@=∞dÜÕ∞ W~°"·≥ <åÅ∞QÆ∞ J+¨Ñì ^¨ ∞Œ Å∞
„"åã≤#@∞¡ `≥eÜ«ÚK«∞#flk. g~°∞ ¿ã`«∞Ü«∂„`« "≥à√◊ §#Ñ¨Ù_»∞ ^•iÖ’ ^˘OQÆÅ∞ H˘\˜iì . JÑ¨Ù_»∞ Åe`«~åQÆ=Ú# ''JÔ~xa_»HOõ @Hõ^∞Œ „+¨Ê^Õâ—◊ —
J#∞ w`«=Ú#∞ áê_ç# "≥O@<Õ N~å=∞ÅHõ‡Δ }∞Å∞ ^ŒO_»áê}∞Öˇ· =zÛ P ^˘OQÆÅ#∞ `«iq∞<å~°@.
q[Ü«∞~åÑ¶∞¨ = Éè∂í áêÅ∞_»∞ `«# ^Õâã◊ ∞¨ ÅÎ O^Œ~∞° â◊OYK«„Hõ=Ú„^•OH˜`∞« Öˇ· Ü«ÚO_»=Öˇ#x ^ŒO_À~å "Õ~ÚOz HÍ¿ãÑ¨\H˜ ˜ L^Œ~É° Ï^è` Œ À
„áê}=Ú qÅqÖÏ¡_#≥ ∞. ZO^Œ~∞° "≥^· ºŒ O KÕã#≤ #∞ `«QHæÆ õ áÈÜÕ∞ãïH˜ "≥OHõ@=∞dx „áêi÷OK«QÍ PÜ«∞# =∞^è•º~°∞#˚ Hˆ „Δ `«=Ú# Ü«ÚO_»∞
119
60

=∞Ç¨eOQÆ=¸iÎx „áêi÷Oz ''â◊OYK«„HÍOHõ#`åºK«~~ˆ° —— J#∞ su Q“à◊~åQÆOÖ’ w`«=Ú#∞ áê_ç Ñ¨ÓiÎKÜ
Õ ∞« QÍ<Õ ~åA#‰õΩ L^Œ~É° Ï^èŒ fi
ã¨∞Y=ÚQÍ #∞O_≥#@. ~¸ q^èOŒ QÍ gi =∞Ç≤Ï=∞Å∞ J<ÕHOõ HõÅ=Ù. ~ÚÑ¨Ê\˜H˜ ã¨∞=∂~°∞ 280 ãÖIIÅ Ö’Ñ¨Å "å_»x `≥eÜ«ÚK«∞#flk.
Ñ¨Åq¡ QÀáêÅÜ«∞º
DÜ«∞# „^•q_» q„Ñ¨ÙÅÖ’ <Ò`«~Î ∞° _»∞. `«O*ÏÑ¨Ù~°=Ú#O^Œ∞ x=ã≤OK«∞K«∞O_Õ"å~°∞. ãÖw`«=∞O^Œe q∞H˜¯e K«`∞« ~°∞_»∞. QÍ#=ÚÖ’
áêO_ç`º« =Ú q∞H˜¯e „Ñ¨QÅÆ ƒù=ÚQÍ Ñ¨Å=¡ ÙÅ∞ áê_»@O =Å# Ñ¨Åq¡ QÀáêÅÜ«∞º J<Õ ¿Ñ~°∞ =zÛOk. QÍ# HõÅÊ<åK«=∞`«¯$`«∞Å∞ qz„`«OQÍ
LO@∞Ok. gi ã¨fi~°HÅõ Ê#Å∞, QÆ=∞Hõ=ÚÅxfl\˜HOõ >ˇ J@`åà◊OÖ’ g~°∞ ~°zOz# ''=#*ÏH˜—Δ — J#∞ HõàÏº}˜ `å# =~°=‚ ∞O^Œ∞ „Ñ¨ãk≤ ú
HõÅ^Œ∞.
N~å=∞Éè‰í Ωõ ÅÎ ∞, '"ÕOHõ@— J#∞ =Ú„^Œ`À HÍOÉè’l, `À_ç~åQÆ=ÚÅÖ’ J@`åà◊=∞O^Œ∞ `å#=~å‚Å∞, ~°ã„¨ Ñ¨^•è #"≥∞#ÿ H©~#Î° Å∞ Z<Àfl
~°zOK≥#∞. Zxq∞kQÆO@Åáê@∞ ™ê"Õi ~åQÆ=Ú#∞ g~°∞ áê_ç#@∞¡ Z=~°∂ áê_»Ö~Ë x° K≥ÑC¨ ^Œ∞~°∞. `åºQÆ~å[Ü«∞ºQÍi t+¨μº_»Q∞Æ ã¨∞|ƒÜ«∞º~ü
‰õΩ=∂~°∞Å∞. J<ÕHõ Hõ$`«∞Å∞, =~å‚Å∞, uÖÏ¡<åÅ∞ `«=∞ ã¨fiO`«=Ú„^Œ`À ~°zOKå~°∞.
`À_çj`å~å=∞Ü«∞º
`À_ç~åQÆ=Ú DÜ«∞# ã¨fiO`«=Ú. ~Ú`«~∞° Å∞ gi `À_ç ~åQÆÑÙ¨ áê@#∞ `åHõ@∞ìQÍ ÃÑ@∞ìH˘x _»|∞ƒ ~ÚK«∞ÛK«∞O^Œ∞~°∞. gi „Ñ¨É∞íè =Ù
â◊~É° ’è l =∞Ç¨~åA. `À_ç~åQÆ=ÚÖ’x áê@Å#∞ áê_ç qxÑ≤OK«∞@‰õΩ PÇ¨fixã¨∂Î LO_Õ"å~°@. ™êÇ≤Ï`«º=ÚÅ∞, Qˆ Ü«∞HõÅÊ#Å∞ ~°zOzi.
â◊OHõ~åÉè~í }° O #~°ãÜ
¨ ∞« º
„ÉÏÇ¨Ï‡}∞Å∞. â◊OHõ~åÉè~í }
° O gi ã¨fiO`« ™⁄=∞‡@. „^•q_»ÉÏè +¨Ö’ Ñ¨^=Œ ÚÅ∞ ~°zOzi. g~°∞ ‰õÄ_® â◊~É° ’è l =∞Ç¨~åAHÍÅ=Ú
"å~°x K≥ÑC¨ K«∞O^Œ∞~°∞.
120
z#™êfiq∞ nHΔ̃`∞« Å∞
=Ú`«∞™Î êfiq∞ nH˜`
Δ ∞« Å"åi J#∞A_»∞. ãÖã¨¯$`« PO„^èÉŒ Ïè +¨ÅÜ«∞O^Œ∞ <Õ~Ê° i. "≥}· H˜ Í„ˆQã¨~∞° _»∞, =∞}e z#flÜ«∂ "≥Ú^ŒeÜ«∂iã¨ÉÜ íè ∞« O^Œ∞,
~Ú`«~° ~å[ã¨ÉÅíè Ü«∞O^Œ∞ ã¨`å¯~°=Ú á⁄Ok# Ñ¶∞¨ #∞_»∞. XHõ<å_»∞ u~°∞"åiÖ’ ~°ãH≤ Í„QÆQ} Æ ∞ºÅQÆ∞ „Ñ¨É∞íè =ÙÅ∞, ÑÖ_ç`∞« Å∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ "å~°∞
ã¨Éèí#ÅOHõiOz#Ñ¨Ù_»∞ XHõ~å„u ''<åQÆ=~åo—— J#∞ ~åQÆ=Ú PÅÑ≤ã¨∞ÎO_»QÍ ~ÚO\˜ÃÑ·HõÑ¨C #∞O_ç ã¨~°Ê=Ú HÕ^ŒÑ¨_ç Ñ¨_»QÆ<≥uÎ
<å@º=∂_»<å~°OaèOz# ã¨=∞Ü«∞=ÚÖ’ JO^Œ~∂° ÉèÜ í ∞« „ÉèÏO`«∞Å=QÍ nH˜` Δ ∞« Å∞ ÉèÜ í ∞« Ñ¨_=» ^Œ∞,Ì g} "å~ÚOÑ¨Ù_»x „áÈ`«ûÇ≤ÏOÑ¨QÍ P
áê=Ú ~å#∞ ~å#∞ „HÕkH˜ =Oy Éè∂í q∞Ö’ =∂Ü«∞=∞Ü≥∞º#∞. ~¸ q+¨Ü∞« =Ú#∞ Hõ#∞ÖÏ~å K«∂ã≤#"å~°∞ DÜ«∞# QÆ∞iOz K≥ÑC¨ ‰õΩ<Õ"å~°∞.
nH˜`
Δ ∞« Å"å~°∞ <å~°^=Œ ∞Ç¨Ïi¬ÃÑ· ''QÍ#Ö’# Hõ~∞° }ÏÅ"åÅ—— `À_ç~åQÆO, ''<å~åÜ«∞}Ï#O`«—— Jx HõàÏº}~åQÆ=Ú# ~Ô O_»∞ H©~#Î° Å∞ ~°zOzi.
45= ãÖII# "åi ™È^Œ~∞° Å`À =∞^è∞Œ ~°‰Ωõ =zÛ Ñ¨~=° ∞Ñ¨kOz#@∞¡ K≥ÑC¨ K«∞O^Œ∞~°∞.
121
61

~åQÆã¨fi~å=o =~°∞ã¨Å∞
1. =∂Ü«∂=∂à◊=Q“à◊–Pk`åà◊=Ú– 8 JHõ~Δ =° ÚÅ∞
ã¨~m° ã¨fi~åÅ∞ :– ã¨~à° O◊ JO>Ë ã¨∞ÅÉèOí , ã¨~m° ã¨fi~åÅ∞ JO>Ë KåÖÏ ã¨∞ÅÉèOí QÍ LO_Õ ~°K#« Å∞. g\˜`À<Õ q^•º~°∞Å÷ ‰õΩ ãÖw`«O
<Õ~Ê° _»O "≥Ú^ŒÅ∞ ÃÑ_»`å~°∞. Wq <Õ~Ê° _»O =Å¡ ã¨fi~°™ê÷<åÅ∞ Ñ¨ÅHõ_O» , `åà◊O "ÕÜ∞« _»O H˘OK≥O H˘OK≥O JÅ"å@∞ J=Ù`«∞Ok. Wq Hˆ =ÅO
ã¨fi~åÖË áê_»`å~°∞. JO>Ë D ã¨fi~åÅH˜ |^Œ∞Å∞QÍ áê_»\ÏxH˜ ZÖÏO\˜ JHõ~Δ åÅ∞ LO_»=Ù. D JHõ~Δ åÅ<Õ ™êÇ≤Ï`«ºO JO\Ï~°∞. ã¨~m° ã¨fi~åÅ‰õΩ
™êÇ≤Ï`«ºO LO_»^#Œ fl=∂@.
1. ãïQÆ=∞ – Ñ¨^xŒè ã¨ – ã¨x^ŒÑ¨ – =∞QÆiã¨ II
2. ãïQÆ=∞ – ãïQÆ=∞ – ãïQÆ=∞ – Ñ¨^xŒ ã¨
ã¨x^èÑŒ ¨ – ã¨x^èÑŒ ¨ – ã¨x^èÑŒ ¨ – =∞QÆiãÏI
3. ãïQÆ=∞ – ãïãï – ãïQÆ=∞ – Ñ¨^xŒè ã¨
ã¨x^èÑŒ ¨ – ã¨xã¨x – ã¨x^èÑŒ ¨ – =∞QÆiãÏI
4. ãïQÆ=∞ – áêãï – ãïQÆ=∞ – Ñ¨^xŒè ã¨
ã¨x^èÑŒ ¨ – =∂ã¨x – ã¨x^èÑŒ ¨ – =∞QÆiãÏI
5. ãïQÆ=∞ – Ñ¨=∞QÆi – ãïQÆ=∞ – Ñ¨^xŒè ã¨
ã¨x^èÑŒ ¨ – =∞Ñ¨^xŒè – ã¨x^èÑŒ ¨ – =∞QÆiãÏI
122
6. ãïQÆ=∞ – Ñ¨=∞^èÑŒ ¨ – ãïQÆ=∞ – Ñ¨^xŒè ã¨
ã¨x^èÑŒ ¨ – =∞Ñ¨Q=Æ ∞ – ã¨x^èÑŒ ¨ – =∞QÆiãÏI
7. ãïQÆ=∞ – ã¨=∞QÆi – ãïQÆ=∞ – Ñ¨^xŒè ã¨
ã¨x^èÑŒ ¨ – ã¨Ñ^¨ xŒè – ã¨x^èÑŒ ¨ – =∞QÆiãÏI
8. ãïQÆ=∞ – áêQÆ=∞ – áêII – áêII
QÆ=∞Ñ¨^Œè – x^èÑŒ =¨ ∞ – QÆ=∞Ñ¨QÆ – =∞QÆiãÏI
9. ™êx^èŒ – h^èÑŒ ¨ – ^è•Ñ¨=∞ – áêáê
QÆ=∞Ñ¨^Œè – x^èÑŒ =¨ ∞ – QÆ=∞Ñ¨QÆ – =∞QÆiãÏI
10. ãïQÆ=∞ – Ñ¨^xŒè ã¨ – i ™ê – x^èxŒ ã¨
hh – ^èÑŒ ^¨ xŒè – ^• ^è• – Ñ¨=∞Ñ¨^Œè
áê áê – =∞QÆ=∞Ñ¨ – =∂ =∂ – ãïQÆ=∞
ã¨x^èÑŒ ¨ – =∞QÆiã¨ – ã¨x^èÑŒ ¨ – =∞QÆiã¨ II
123
62

2. "≥∂Ç¨Ï# ~åQÆ=Ú – Pk `åà◊O
ã¨ i QÆ Ñ¨ ^èŒ ã¨ ã¨ ^èŒ Ñ¨ QÆ i ã¨
II K« JO II K« II J=~ÀÇ¨Ï}=Ú
1. ™êiQÆ – Ñ¨^™Œè ê – ™ê^èÑŒ ¨ – QÆi™ê II
2. ãïQÆÑ¨ – QÆÑ^¨ ãŒè ¨ – ã¨^ÑŒè Q¨ Æ – Ñ¨QiÆ ã¨ II
3. ™êiQÆ – sQÆÑ¨ – QÍÑ¨^èŒ – áê^èãŒ ¨
™ê^èÑŒ ¨ – ^è•Ñ¨QÆ – áêQÆi – QÍiã¨ II
4. ã¨ãi¨ QÆ – áêÑ¨QÆ – ^è^Œ áŒè ê – QÆQÆáê
Ñ¨^™Œè ê – ã¨^^Œ ÑŒè ¨ – ã¨^^Œ ÑŒè ¨ – Ñ¨QÆiãÏI
5. ãïQÆi – QÆÑ¨QÆÑ¨ – QÆÑ^¨ ãŒè ¨ – ™ê ™ê
iã¨^ÑŒè ¨ – ã¨^ÑŒè Q¨ Æ – ^èŒÑ¨QÆi – Ñ¨QÆiãÏI
6. ãïQÆÑ¨ – ^èÑŒ Q¨ iÆ – ãïQÆÑ¨ – QÆÑ^¨ ãŒ ¨
ã¨^ÑŒè Q¨ Æ – iQÆÑ^¨ Œè – ã¨^ÑŒè Q¨ Æ – Ñ¨QÆiãÏI
124
7. ãïQÆi – QÆÑ^¨ ÑŒè ¨ – ãïQÆÑ¨ – QÆÑ^¨ ãŒè ¨
ã¨^ÑŒè ^¨ Œè – Ñ¨QÆiQÆ – ã¨^ÑŒè Q¨ Æ – Ñ¨QiÆ ã¨ II
8. ãïQÆi – QÍiQÆ – áêII – áêII
QÆÑ^¨ ÑŒè ¨ – ^èãŒ ^¨ ÑŒè ¨ – QÆÑ^¨ ÑŒè ¨ – QÆQÆiãÏI
9. ãïQÆi – QÆÑ¨QÆi – ãïQÆÑ¨ – QÆÑ^¨ ãŒè ¨
ã¨^ÑŒè ^¨ Œè – Ñ¨QÑÆ ^¨ Œè – ã¨^ÑŒè Q¨ Æ – Ñ¨QÆiãÏI
10. ãïQÆi – QÍiQÆ – Ñ¨QáÆ ê – ^èÑŒ ^¨ •è
QÆÑ^¨ ÑŒè ¨ – ^èãŒ ^¨ ÑŒè ¨ – QÆÑ^¨ ÑŒè ¨ – QÆQiÆ ã¨ II
3. `À_ç ~åQÆ=Ú– Pk`åà◊=Ú
ã¨ i QÆ =∞ ^èŒ x ã¨ ã¨ x ^èŒ =∞ QÆ i ã¨
II â◊√ ™ê â◊√ â◊√ HÔ · II J=~ÀÇ¨Ï}=Ú
1. ãïQÆ=∞ – ^èxŒ ™ê – ã¨x^è=Œ ∞ – QÆi™ê II
2. ãïQÆ=∞ – QÆ=∞QÆ=∞ – QÆ=∞^è=Œ ∞ – ^èxŒ ™ê
ã¨x^è=Œ ∞ – x^è=Œ ∞QÆ – ^è=Œ ∞QÆi – =∞QÆiã¨ II
125
63

3. ãïQÆ=∞ – ^è=Œ ∞QÆi – ãïQÆ=∞ – ^èxŒ ™ê
ã¨x^è=Œ ∞ – QÆ=∞^èŒx – ã¨x^è=Œ ∞ – QÆi™ê II
4. ãïQÆ=∞ – iQÆ=∞^èŒ – QÆ=∞^èŒx – =∞^èxŒ ã¨
ã¨x^è=Œ ∞ – x^è=Œ ∞QÆ – ^è=Œ ∞QÆi – =∞QÆiã¨ II
5. ãïQÆ=∞ – =∞x^è=Œ ∞ – ãïQÆ=∞ – ^èxŒ ™ê
ã¨x^è=Œ ∞ – QÆiQÆ=∞ – ã¨x^è=Œ ∞ – QÆi™ê II
6. ãïQÆ=∞ – ^è=Œ ∞QÆ=∞ – ãïQÆ=∞ – ^èxŒ ™ê
ã¨x^è=Œ ∞ – QÆ=∞^è=Œ ∞ – ã¨x^è=Œ ∞ – QÆi™ê II
7. ãïQÆ=∞ – ^è•QÆ=∞ – ^è• II – ^è• II
QÆ=∞^èŒx – ã¨x^è=Œ ∞ – QÆ=∞QÆi – QÆi™ê II
8. ãïQÆi – iQÆ=∞QÆ – QÆ=∞^è=Œ ∞ – ^èxŒ ™ê
ã¨x^èxŒ – x^è=Œ ∞^èŒ – ^è=Œ ∞QÆ=∞ – QÆi™ê II
9. ãïQÆ=∞ – ^è=Œ ∞x^èŒ – ãïQÆ=∞ – ^èxŒ ™ê
ã¨x^è=Œ ∞ – QÆ=∞iQÆ – ã¨x^è=Œ ∞ – QÆi™ê II
10. ãïQÆ=∞ – ^èxŒ ™ê – iã¨ãx¨ – x^Œ^=Œè ∞
x^Œ^=Œè ∞ – =∞QÆ=∞ – x^è=Œ ∞QÆ – =∞QÆiã¨ II
126
4. nè~â° O◊ Hõ~åÉè~í }° =Ú– Pk `åà◊=Ú
ã¨ i QÆ =∞ Ñ¨ ^èŒ x ã¨ ã¨ x ^èŒ Ñ¨ =∞ QÆ i ã¨
II K« JO â◊√ II K« HÍ II J=~ÀÇ¨Ï}=Ú
1. ãïQÆ=∞ – Ñ¨^xŒè ã¨ – ™êII – ™êII
^èxŒ ãï – ã¨x^èÑŒ ¨ – ã¨x^èÑŒ ¨ – =∞QÆiãÏI
2. ãïQÆ=∞ – Ñ¨^xŒè ã¨ – ™ê II – ™ê II
^èxŒ ãï – ã¨ãi¨ ã¨ – ãïã¨x – ^èÑŒ =¨ ∞Ñ¨
^èxŒ ãï – ã¨x^èÑŒ ¨ – ã¨x^èÑŒ ¨ – =∞QÆiã¨ II
3. ãïQÆ=∞ – Ñ¨^xŒè ã¨ – ™êII – ™ê II
^èŒxãï – QÆiã¨x – ãïã¨x – ^èÑŒ =¨ ∞Ñ¨
4. ãïQÆ=∞ – Ñ¨^xŒè ã¨ – ™ê II – ™ê II
^èxŒ ãï – QÆ=∞QÆi – ãïã¨x – ^èÑŒ =¨ ∞Ñ¨
127
64

^èŒxãï – QÆiãï – ãïã¨x – ^èÑŒ =¨ ∞Ñ¨
^èxŒ ãï – ã¨x^èÑŒ ¨ – ã¨x^èÑŒ ¨ – =∞QÆiãÏI
5. ãïQÆ=∞ – Ñ¨^xŒè ã¨ – ™ê II – ™êII
^èxŒ ãï – QÆ=∞Ñ¨=∞ – QÆ=∞QÆi – ã¨x^èÑŒ ¨
^èxŒ ãï – QÆ=∞QÆi – ãïã¨x – ^èÑŒ =¨ ∞Ñ¨
^èŒxãï – QÆiãï – ãïã¨x – ^èÑŒ =¨ ∞Ñ¨
ãïQÆiiã¨ – xãïã¨ãx¨ – ^èxŒ ã¨x x^è–Œ
Ñ¨^xŒè ^Œ^ÑŒè ¨ – =∞Ñ¨^ÑŒè Ñ¨ =¨ ∞ – QÆ=∞Ñ¨=∞=∞QÆ
=∞Ñ¨^xŒè – ã¨x^èÑŒ =¨ ∞ – =∞QÆiã¨ II
128
QÆiiã¨ãx¨ – iã¨ãx¨ ^èxŒ – ã¨xx^è^Œ ÑŒè ¨
x^Œ^ÑŒè Ñ¨ =¨ ∞ – ^èÑŒ Ñ¨ =¨ ∞=∞QÆ – =∞Ñ¨Q=Æ ∞Ñ¨^Œè
ã¨x^èÑŒ ¨ – ã¨x^èÑŒ ¨ – =∞QÆiã¨ II
ã¨ãû¨ iã¨x – xxflã¨x^èŒ – ^Œ ^Œxú ^èÑŒ ¨
Ñ¨ÑÊ¨ ^èÑŒ =¨ ∞ – =∞=∞‡Ñ¨=∞QÆ – =∞Ñ¨Q=Æ ∞Ñ¨^Œè
ã¨x^èÑŒ ¨ – ã¨x^èÑŒ ¨ – =∞QÆiã¨ II
ãïQÍiã¨ – xãïã¨x – ^èxŒ ™êx^èŒ
Ñ¨^hŒè ^èÑŒ ¨ – =∞Ñ¨^•è Ñ¨=∞ – QÆ=∞áê=∞QÆ
=∞Ñ¨^xŒè – ã¨x^èÑŒ ¨ – =∞QÆiã¨ II
129
65

10. ãïQÆ=∞ – Ñ¨^xŒè ã¨ – ™êII– ™êII
™êiQÆiã¨ – hãïã¨x – ^è•xã¨x^Œ –
áê^èxŒ ^èÑŒ ¨ – =∂Ñ¨^ÑŒè ¨=∞ – QÍ=∞Ñ¨=∞QÆ
=∞Ñ¨^xŒè – ã¨x^èÑŒ ¨ – =∞QÆiã¨ II
5. =∞^èºŒ =∂=u~åQÆ=Ú– Pk
ã¨ i =∞ Ñ¨ x ã¨ ã¨ x Ñ¨ =∞ i ã¨
II K« â◊√ II HÔ · II J=~ÀÇ¨Ï}=Ú
1. ™êi=∞ – Ñ¨x™ê – ™êxÑ¨ – =∞i™ê II
2. ãï=∞Ñ¨ – =∞Ñ¨xã¨ – ã¨xÑ¨=∞ – Ñ¨=∞iã¨ II
3. ãï=∞ã¨ – xÑ¨xã¨ – ã¨xÑ¨=∞ – i=∞iã¨ II
4. ãï=∞i – =∞Ñ¨xÑ¨ – ã¨xÑ¨x – Ñ¨=∞iã¨ II
5. ãï=∂ – Ñ¨=∞xÑ¨ – ãï=∞Ñ¨ – =∞Ñ¨xã¨
ã¨xáê – =∞Ñï=∞ – ã¨xÑ¨=∞ – Ñ¨=∞iã¨ II
130
6. ãï=∞i=∂ – =∞Ñ¨xÑ¨h – ã¨x™ê –
Ñ¨xã¨x – ãïã¨x – Ñ¨xã¨x – Ñ¨=∞iã¨ II
7. ãï=∞Ñ¨ – xÑ¨=∞i – ãï=∞Ñ¨ – xÑ¨xã¨
ã¨xÑ¨=∞ – i=∞Ñ¨x – ã¨xÑ¨=∞ – i=∞iã¨ II
8. ãï=∞i – i=∞Ñ¨=∞ – =∞Ñ¨xÑ¨ – xx™ê
Ñ¨xÑ¨x – xÑ¨=∞Ñ¨ – Ñ¨=∞i=∞ – ii™ê II
9. ™êi=∞ – Ñ¨=∞iã¨ – ãï=∞Ñ¨ – xx™ê
™êxÑ¨ – =∞Ñ¨xã¨ – ã¨xÑ¨=∞ – ii™ê II
10. ãï=∞Ñ¨ – i=∞Ñ¨x – =∞Ñ¨xã¨ – ™ê ™ê
ãï=∞iã¨x – Ñ¨xã¨xÑ¨=∞ – i=∞iã¨ II
131
66

[O@ =~°∞ã¨Å∞
[O@ ã¨fi~åÅ∞ :– [O@ JO>Ë ~Ô O_»∞. [O@ ã¨fi~åÅ∞ JO>Ë ~Ô O_»∞ ã¨fi~åÅ∞. XˆH ã¨fi~åxfl ~Ô O_»∞™ê~°∞¡ áê_»`å~°∞. Wq ‰õÄ_® Hˆ =ÅO
ã¨fi~åÖË. g\˜H˜ ‰õÄ_® ™êÇ≤Ï`«ºO LO_»^∞Œ . Hˆ =ÅO ã¨fi~åÅ<Õ áê_»`å~°∞.
1. =∂Ü«∂=∂à◊=Q“à◊– Pk`åà◊=Ú
II â◊√ JO â◊√ II â◊√ HÍ II J=~ÀÇ¨Ï}=Ú
1. ã¨ãi¨ i – QÆQ=Æ ∞=∞ – Ñ¨Ñ^¨ ^Œ Œè – xxã¨ã¨
ã¨ãx¨ x – ^Œ^ÑŒè Ñ¨ ¨ – =∞=∞QÆQÆ – iiã¨ã¨ II
2. ã¨ãi¨ i – QÆQ=Æ ∞=∞ – iiQÆQÆ – =∞=∞Ñ¨Ñ¨
QÆQ=Æ ∞=∞ – Ñ¨Ñ^¨ ^Œ Œè – =∞=∞Ñ¨Ñ¨ – ^Œ^èŒxx
Ñ¨Ñ^¨ ^Œ Œè – xxã¨ã¨ – ã¨ãx¨ x – ^Œ^ÑŒè Ñ¨ ¨
xx^ŒŒ^èŒ – Ñ¨Ñ=¨ ∞=∞ – ^Œ^ÑŒè Ñ¨ ¨ – =∞=∞QÆQÆ
Ñ¨Ñ=¨ ∞=∞ – QÆQÆii – =∞=∞QÆQÆ – iiã¨ã¨ II
132
3. ã¨ãi¨ i – QÆQÆii – ã¨ãi¨ i – QÆQ=Æ ∞=∞
iiQÆQÆ – =∞=∞QÆQÆ – iiQÆQÆ – =∞=∞Ñ¨Ñ¨
QÆQ=Æ ∞=∞ – Ñ¨Ñ=¨ ∞=∞ – QÆQ=Æ ∞=∞ – Ñ¨Ñ^¨ ^Œ Œè
=∞=∞Ñ¨Ñ¨ – ^Œ^ÑŒè Ñ¨ ¨ – =∞=∞Ñ¨Ñ¨ – ^Œ^èŒxx
Ñ¨Ñ^¨ ^Œ Œè – xx^Œ^èŒ – Ñ¨Ñ^¨ ^Œ Œè – xxã¨ã¨
ã¨ãx¨ x – ^Œ^xŒè x – ã¨ãx¨ x – ^Œ^ÑŒè Ñ¨ ¨
xx^Œ^èŒ – Ñ¨Ñ^¨ ^Œ Œè – xx^Œ^èŒ – Ñ¨Ñ=¨ ∞=∞
^Œ^ÑŒè Ñ¨ ¨ – =∞=∞Ñ¨Ñ¨ – ^Œ^ÑŒè Ñ¨ ¨ – =∞=∞QÆQÆ
Ñ¨Ñ=¨ ∞=∞ – QÆQ=Æ ∞=∞ – Ñ¨Ñ=¨ ∞=∞ – QÆQÆii
=∞=∞QÆQÆ – iiQÆQÆ – =∞=∞QÆQÆ – iiã¨ã¨ II
4. ãïiQÆ – ãïiQÆ – ã¨ãi¨ i – QÆQ=Æ ∞=∞
iQÆQÆ=∞ – iQÆQÆ=∞ – iiQÆQÆ – =∞=∞Ñ¨Ñ¨
QÆ=∞=∞Ñ¨ – QÆ=∞=∞Ñ¨ – QÆQ=Æ ∞=∞ – Ñ¨Ñ^¨ ^Œ Œè
=∞Ñ¨Ñ^¨ Œè – =∞Ñ¨Ñ^¨ Œè – =∞=∞Ñ¨Ñ¨ – ^Œ^èŒxx
133
67

Ñ¨^^Œ xŒè – Ñ¨^^Œ xŒè – Ñ¨Ñ^¨ ^Œ Œè – xxã¨ã¨
ã¨xx^èŒ – ã¨xx^èŒ – ã¨ãx¨ x – ^Œ^ÑŒè Ñ¨ ¨
x^Œ^ÑŒè ¨ – x^Œ^ÑŒè ¨ – xx^Œ^èŒ – Ñ¨Ñ=¨ ∞=∞
^èÑŒ Ñ¨ =¨ ∞ – ^èÑŒ Ñ¨ =¨ ∞ – ^Œ^ÑŒè Ñ¨ ¨ – =∞=∞QÆQÆ
Ñ¨=∞=∞QÆ – Ñ¨=∞=∞QÆ – Ñ¨Ñ=¨ ∞=∞ – QÆQÆii
=∞QÆQÆi – =∞QÆQÆi – =∞=∞QÆQÆ – iiã¨ãÏI
2. "≥∂Ç¨Ï#~åQÆ=Ú– Pk `åà◊=Ú
ã¨ i QÆ Ñ¨ ^èŒ ã¨ ã¨ ^èŒ Ñ¨ QÆ i ã¨
II K« JO II K« II J=~ÀÇ¨Ï}=Ú
1. ã¨ãi¨ iQÆ – ãïQÆ – ã¨ãi¨ i – QÆQÆÑ¨Ñ¨
iiQÆQÆÑ¨ – iQÆÑ¨ – iiQÆQÆ – Ñ¨Ñ^¨ ^Œ Œè
QÆQÆÑ¨Ñ¨^èŒ – QÆÑ¨^èŒ – QÆQÆÑ¨Ñ¨ – ^Œ^ãŒè ã¨ ¨
ã¨ã^¨ ^Œ ÑŒè ¨ – ã¨^ÑŒ ¨ – ã¨ã^¨ ^Œ Œè – Ñ¨Ñ¨QÆQÆ
134
^Œ^ÑŒè Ñ¨ Q¨ Æ – ^èÑŒ Q¨ Æ – ^Œ^ÑŒè Ñ¨ ¨ – QÆQÆii
Ñ¨Ñ¨QÆQÆi – Ñ¨QÆi – Ñ¨Ñ¨QÆQÆ – iiã¨ã¨
2. ™êã¨ – siQÆQÆ – ã¨ãi¨ i – QÆQÆÑ¨Ñ¨
si – QÍQÆÑ¨Ñ¨ – iiQÆQÆ – Ñ¨Ñ^¨ ^Œ Œè
QÍQÆ – áêÑ¨^^Œ Œè – QÆQÆÑ¨Ñ¨ – ^Œ^ãŒè ã¨ ¨
™êã¨ – ^•^èÑŒ Ñ¨ ¨ – ã¨ã^¨ ^Œ Œè – Ñ¨Ñ¨QÆQÆ
^•^èŒ – áêÑ¨QÆQÆ – ^Œ^ÑŒè Ñ¨ ¨ – QÆQÆii
áêÑ¨ – QÍQÆii – Ñ¨ÑQ¨ QÆ Æ – iiã¨ã¨ II
3. ã¨ãi¨ – ™êiãï – ã¨ãi¨ i – QÆQÆÑ¨Ñ¨
iiQÆ – sQÆiQÆ – iiQÆQÆ – Ñ¨Ñ^¨ ^Œ Œè
QÆQÆÑ¨ – QÍÑ¨QÆÑ¨ – QÆQÆÑ¨Ñ¨ – ^Œ^ãŒè ã¨ ¨
ã¨ã^¨ Œè – ™ê^èãŒ ^¨ Œè – ã¨ã^¨ ^Œ Œè – Ñ¨Ñ¨QÆQÆ
^Œ^ÑŒè ¨ – ^è•Ñ¨^ÑŒè ¨ – ^Œ^ÑŒè Ñ¨ ¨ – QÆQÆii
Ñ¨Ñ¨QÆ – áêQÆÑ¨QÆ – Ñ¨Ñ¨QÆQÆ – iiã¨ã¨ II
135
68

4. ã¨™ê – sQÆãï – ã¨ãi¨ i – QÆQÆÑ¨Ñ¨
is – QÍÑïQÆ – iiQÆQÆ – Ñ¨Ñ^¨ ^Œ Œè
QÆQÍ – áê^èQŒ ÑÆ ¨ – QÆQÆÑ¨Ñ¨ – ^Œ^ãŒè ã¨ ¨
ã¨™ê – ^è•Ñ¨ã^¨ Œè – ã¨ã^¨ ^Œ Œè – Ñ¨Ñ¨QÆQÆ
^Œ^•è – áêQÆ^ÑŒè ¨ – ^Œ^ÑŒè Ñ¨ ¨ – QÆQÆii
Ñ¨áê – QÍiÑ¨QÆ – Ñ¨ÑQ¨ QÆ Æ – iiã¨ã¨ II
3. `À_ç ~åQÆ=Ú– Pk `åà◊=Ú
ã¨ i QÆ =∞ ^èŒ x ã¨ ã¨ x ^èŒ =∞ QÆ i ã¨
II â◊√ ™ê â◊√ â◊√ HÔ · II J=~ÀÇ¨Ï}=Ú
1. ã¨ãi¨ – ã¨ãi¨ ãï – ã¨ãi¨ i – QÆQ=Æ ∞=∞
iiQÆ – iiQÆiQÆ – iiQÆQÆ – =∞=∞^Œ^Œè
QÆQÆ=∞ – QÆQÆ=∞QÆ=∞ – QÆQÆ=∞=∞ – ^Œ^èŒxx
=∞=∞^èŒ – =∞=∞^è=Œ ∞^èŒ – =∞=∞^Œ^Œè – xxã¨ã¨
136
ã¨ãx¨ – ã¨ãx¨ ã¨x – ã¨ãx¨ x – ^Œ^=Œè ∞=∞
xx^èŒ – xx^èŒx^èŒ – xx^Œ^èŒ – =∞=∞QÆQÆ
^Œ^=Œè ∞ – ^Œ^=Œè ∞^è=Œ ∞ – ^Œ^=Œè ∞=∞ – QÆQÆii
=∞=∞QÆ – =∞=∞QÆ=∞QÆ – =∞=∞QÆQÆ – iiã¨ã¨ II
2. ã¨ãã¨ ¨ – iiiQÆ – ã¨ãi¨ i – QÆQ=Æ ∞=∞
iii – QÆQÆQÆ=∞=∞ – iiQÆQÆ – =∞=∞^Œ^Œè
QÆQÆQÆ – =∞=∞=∞^Œ^Œè – QÆQÆ=∞=∞ – ^Œ^èŒxx
=∞=∞=∞ – ^Œ^^Œè xŒè x – =∞=∞^Œ^Œè – xxã¨ã¨
ã¨ãã¨ ¨ – xxx^Œ^èŒ – ã¨ã¨xx – ^Œ^=Œè ∞=∞
xxx – ^Œ^^Œè =Œè ∞=∞ – xx^Œ^Œ – =∞=∞QÆQÆ
^Œ^^Œè Œè – =∞=∞=∞QÆQÆ – ^Œ^=Œè ∞=∞ – QÆQÆii
=∞=∞=∞ – QÆQÆQÆii – =∞=∞QÆQÆ – iiã¨ã¨ II
3. ã¨ãã¨ i¨ QÍ – ãïQÆ – ã¨ãi¨ i – QÆQ=Æ ∞=∞
iiQÆ=∂ – iQÆ=∞ – iiQÆQÆ – =∞=∞^Œ^Œè
137
69

QÆQ=Æ ∞^è• – QÆ=∞^èŒ – QÆQ=Æ ∞=∞ – ^è^Œ xŒè x
=∞=∞^èhŒ – =∞^èxŒ – =∞=∞^Œ^Œè – xxã¨ã¨
ã¨ãx¨ ^è• – ã¨x^è• – ã¨ãx¨ x – ^Œ^=Œè ∞=∞
xx^èŒ=∂ – x^è=Œ ∞ – xx^Œ^Œè – =∞=∞QÆQÆ
^Œ^=Œè ∞QÍ – ^è=Œ ∞QÆ – ^Œ^=Œè ∞=∞ – QÆQÆii
=∞=∞QÆs – =∞QÆi – =∞=∞QÆQÆ – iiã¨ã¨ II
4. ã¨™êi – ™êiQÆ – ã¨ãi¨ i – QÆQ=Æ ∞=∞
isQÆ – sQÆ=∞ – iiQÆQÆ – =∞=∞^Œ^Œè
QÆQÍ=∞ – QÍ=∞^èŒ – QÆQÆ=∞=∞ – ^Œ^èŒxx
=∞=∂^èŒ – =∂^èŒx – =∞=∞^Œ^Œè – xxã¨ã¨
ã¨™êx – ™êx^èŒ – ã¨ãx¨ x – ^Œ^=Œè ∞=∞
xh^èŒ – h^è=Œ ∞ – xx^Œ^èŒ – =∞=∞QÆQÆ
^Œ^•è =∞ – ^è•=∞QÆ – ^Œ^=Œè ∞=∞ – QÆQÆii
=∞=∂QÆ – =∂QÆi – =∞=∞QÆQÆ – iiã¨ã¨ II
138
4. nè~â° O◊ Hõ~åÉè~í }° =Ú– Pk`åà◊=Ú
1. ã¨ãi¨ i – QÍãï – ã¨ãi¨ i – QÆQ=Æ ∞=∞
iiQÆQÆ – =∂iHõ – iiQÆQÆ – =∞=∞Ñ¨Ñ¨
QÆQ=Æ ∞=∞ – áêQÆ=∞ – QÆQ=Æ ∞=∞ – Ñ¨Ñ^¨ ^Œ Œè
=∞=∞Ñ¨Ñ¨ – ^è•=∞Ñ¨ – =∞=∞Ñ¨Ñ¨ – ^Œ^èŒxx
Ñ¨Ñ^¨ ^Œ Œè – hÑ¨^Œè – Ñ¨Ñ^¨ ^Œ Œè – xxã¨ã¨
ã¨ãx¨ x – ^è•ã¨x – ã¨ãx¨ x – ^Œ^ÑŒè Ñ¨ ¨
xx^Œ^èŒ – áêx^èŒ – xx^Œ^èŒ – Ñ¨Ñ=¨ ∞=∞
^Œ^ÑŒè Ñ¨ ¨ – =∂^èÑŒ ¨ – ^Œ^ÑŒè Ñ¨ ¨ – =∞=∞QÆQÆ
Ñ¨Ñ=¨ ∞=∞ – QÍÑ¨=∞ – Ñ¨Ñ=¨ ∞=∞ – QÆQÆii
=∞=∞QÆQÆ – s=∞QÆ – =∞=∞QÆQÆ – iiã¨ã¨
139
70

2. ã¨ãi¨ QÆ – ãïQÆi – ã¨ãi¨ i – QÆQ=Æ ∞=∞
iiQÆ=∞ – iQÆ=∞QÆ – iiQÆQÆ – =∞=∞Ñ¨Ñ¨
QÆQ=Æ ∞Ñ¨ – QÆ=∞Ñ¨=∞ – QÆQ=Æ ∞=∞ – Ñ¨Ñ^¨ ^Œ Œè
=∞=∞Ñ¨^Œè – =∞Ñ¨^ÑŒè ¨ – =∞=∞Ñ¨Ñ¨ – ^Œ^èŒxx
Ñ¨Ñ^¨ xŒè – Ñ¨^xŒè ^èŒ – Ñ¨Ñ^¨ ^Œ Œè – xxã¨ã¨
ã¨ãx¨ ^èŒ – ã¨x^èxŒ – ã¨ãx¨ x – ^Œ^ÑŒè Ñ¨ ¨
xx^èÑŒ ¨ – x^èÑŒ ^¨ Œè – xx^Œ^èŒ – Ñ¨Ñ=¨ ∞=∞
^Œ^ÑŒè =¨ ∞ – ^èÑŒ =¨ ∞Ñ¨ – ^Œ^ÑŒè Ñ¨ ¨ – =∞=∞QÆQÆ
Ñ¨Ñ=¨ ∞QÆ – Ñ¨=∞QÆ=∞ – Ñ¨Ñ=¨ ∞=∞ – QÆQÆii
=∞=∞QÆi – =∞QÆiQÆ – =∞=∞QÆQÆ – iiã¨ã¨
3. ãïQÍ – ™êiQÆ – ã¨ãi¨ i – QÆQÆ=∂=∞
iQÆ=∂ – sQÆ=∞ – iiQÆQÆ – =∞=∞Ñ¨Ñ¨
QÆ=∞áê – QÍ=∞Ñ¨ – QÆQ=Æ ∞=∞ – Ñ¨Ñ^¨ ^Œ Œè
=∞Ñ¨^•è – =∂Ñ¨^Œè – =∞=∞Ñ¨Ñ¨ – ^Œ^èŒxx
140
Ñ¨^hŒ – áê^èhŒ – Ñ¨Ñ^¨ ^Œ Œè – xxã¨ã¨
ã¨x^è• – ™êx^èŒ – ã¨ãx¨ x – ^Œ^ÑŒè Ñ¨ ¨
x^Œáê – h^ŒÑ¨ – xx^Œ^èŒ – Ñ¨Ñ=¨ ∞=∞
^èÑŒ =¨ ∂ – ^è•Ñ¨=∞ – ^è^Œ ÑŒè Ñ¨ ¨ – =∞=∞QÆQÆ
Ñ¨=∞QÍ – áê=∞QÆ – Ñ¨Ñ=¨ ∞=∞ – QÆQÆii
=∞QÆs – =∂QÆi – =∞=∞QÆQÆ – iiã¨ã¨
4. ã¨ãã¨ ¨ – iii – QÆQÆQÆ – =∞=∞=∞
iii – QÆQÆQÆ – =∞=∞=∞ – Ñ¨ÑÑ¨ ¨
QÆQÆQÆ – =∞=∞=∞ – Ñ¨ÑÑ¨ ¨ – ^Œ^^Œ Œè
=∞=∞=∞ – Ñ¨ÑÑ¨ ¨ – ^Œ^^Œ Œè – xxx
Ñ¨ÑÑ¨ ¨ – ^Œ^^Œ Œè – xxx – ã¨ãã¨ ¨
ã¨ãã¨ ¨ – xxx – ^Œ^^Œ Œè – Ñ¨ÑÑ¨ ¨
xxx – ^Œ^^Œ Œè – Ñ¨ÑÑ¨ ¨ – =∞=∞=∞
^Œ^^Œ Œè – Ñ¨ÑÑ¨ ¨ – =∞=∞=∞ – QÆQÆQÆ
Ñ¨ÑÑ¨ ¨ – =∞=∞=∞ – QÆQÆQÆ – iii
=∞=∞=∞ – QÆQÆQÆ – iii – ã¨ãã¨ ¨
141
71

5. =∞^èºŒ =∂=u– Pk`åà◊=Ú
ã¨ i =∞ Ñ¨ x ã¨ ã¨ x Ñ¨ =∞ i ã¨
II K« â◊√ II HÔ · II J=~ÀÇ¨Ï}=Ú
1. ã¨ãi¨ i – ã¨ãi¨ i – ã¨ãi¨ i – =∞=∞Ñ¨Ñ¨
ii=∞=∞ – ii=∞=∞ – ii=∞=∞ – Ñ¨Ñx¨ x
=∞=∞Ñ¨Ñ¨ – =∞=∞Ñ¨Ñ¨ – =∞=∞Ñ¨Ñ¨ – xxã¨ã¨
ã¨ãx¨ x – ã¨ãx¨ x – ã¨ãx¨ x – Ñ¨Ñ=¨ ∞=∞
xxÑ¨Ñ¨ – xxÑ¨Ñ¨ – xxÑ¨Ñ¨ – =∞=∞ii
Ñ¨Ñ=¨ ∞=∞ – Ñ¨Ñ=¨ ∞=∞ – Ñ¨Ñ=¨ ∞=∞ – iiã¨ã¨
2. ã¨ãi¨ i – ãïãï – ã¨ãi¨ i – =∞=∞Ñ¨Ñ¨
ii=∞=∞ – i=∞i=∞ – ii=∞=∞ – Ñ¨Ñx¨ x
=∞=∞Ñ¨Ñ¨ – =∞Ñ¨=∞Ñ¨ – =∞=∞Ñ¨Ñ¨ – xxã¨ã¨
ã¨ãx¨ x – ã¨xã¨x – ã¨ãx¨ x – Ñ¨Ñ=¨ ∞=∞
142
xxÑ¨Ñ¨ – xÑ¨xÑ¨ – xxÑ¨Ñ¨ – =∞=∞ii
Ñ¨Ñ=¨ ∞=∞ – Ñ¨=∞Ñ¨=∞ – Ñ¨Ñ=¨ ∞=∞ – iiã¨ã¨
3. ™êiã¨ – ™êiã¨ – ã¨ãi¨ i – =∞=∞Ñ¨Ñ¨
s=∞i – s=∞i – ii=∞=∞ – Ñ¨Ñx¨ x
=∂Ñ¨=∞ – =∂Ñ¨=∞ – =∞=∞Ñ¨Ñ¨ – xxã¨ã¨
™êxã¨ – ™êxã¨ – ã¨ãx¨ x – Ñ¨Ñ=¨ ∞=∞
hÑ¨x – hÑ¨x – xxÑ¨Ñ¨ – =∞=∞ii
áê=∞Ñ¨ – áê=∞Ñ¨ – Ñ¨Ñ=¨ ∞=∞ – iiã¨ã¨
4. ã¨s – i=∂iã¨ – ã¨ãi¨ i – =∞=∞Ñ¨Ñ¨
i=∂ – =∞áê=∞i – ii=∞=∞ – Ñ¨Ñx¨ x
=∞áê – Ñ¨hÑ¨=∞ – =∞=∞Ñ¨Ñ¨ – xxã¨ã¨
ã¨h – xáêxã¨ – ã¨ãx¨ x – Ñ¨Ñ=¨ ∞=∞
xáê – Ñ¨=∂Ñ¨x – xxÑ¨Ñ¨ – =∞=∞ii
Ñ¨=∂ – =∞s=∞Ñ¨ – Ñ¨Ñ=¨ ∞=∞ – iiã¨ã¨
143
72

JÅOHÍ~°=ÚÅ∞
JÅOHÍ~åÅ∞ :– ã¨~m° Å∞, [O@Å∞ <Õ~∞° ÛH˘<åflHõ q^•º~°∞Å÷ ∞ JÅOHÍ~åÅ∞ <Õ~∞° Û‰õΩO\Ï~°∞. Wq ‰õÄ_® =∂Ü«∂=∂à◊=Q“à◊ ~åQÆOÖ’<Õ
LO\Ï~Ú. Wq <Õ~∞° ÛHÀ=_»O =Å¡ ~°H~õ H° ÍÅ `åàÏÅ∞ q^•º~°∞Å÷ ‰õΩ J~°O÷ J=Ù`å~Ú. ã¨Ñ`
Î¨ åàÏÅÖ’#∞ JÅOHÍ~åÅ∞ <Õ~Ê° _»O =Å¡ `åà◊O
ZÖÏ "≥Ü∂« ºÖ’ J~°O÷ J=Ù`«∞Ok. nxH˜ ‰õÄ_® ™êÇ≤Ï`«ºO LO_»^∞Œ . Hˆ =ÅO ã¨fi~åÖË áê_»`å~°∞.
1. =∂Ü«∂=∂à◊=Q“à◊ ~åQÆ=Ú
II â◊ JO â◊√ II â◊√ HÍ II J=~ÀÇ¨Ï}=Ú
K«`∞« ~°â„ *◊ Ïu– ^è$Œ =`åà◊=Ú
1 O 1 1
1. ãïQÆ=∞ – QÆi – ãïQÆi – ãïQÆ=∞
iQÆ=∞Ñ¨ – =∞QÆ – iQÆ=∞QÆ – iQÆ=∞Ñ¨
QÆ=∞Ñ¨^Œè – Ñ¨=∞ – QÆ=∞Ñ¨=∞ – QÆ=∞Ñ¨^Œè
=∞Ñ¨^xŒè – ^èÑŒ ¨ – =∞Ñ¨^ÑŒè ¨ – =∞Ñ¨^xŒè
Ñ¨^xŒ ã¨ – x^èŒ – Ñ¨^xŒ ^Œ – Ñ¨^xŒè ã¨
144
ã¨x^èÑŒ ¨ – ^èxŒ – ã¨x^èxŒ – ã¨x^èÑŒ ¨
x^èÑŒ =¨ ∞ – Ñ¨^Œè – x^èÑŒ ^¨ Œè – x^èÑŒ =¨ ∞
^èÑŒ =¨ ∞QÆ – =∞Ñ¨ – ^èÑŒ =¨ ∞Ñ¨ – ^èÑŒ =¨ ∞QÆ
Ñ¨=∞QÆi – QÆ=∞ – Ñ¨=∞QÆ=∞ – Ñ¨=∞QÆi
=∞QÆiã¨ – iQÆ – =∞QÆiQÆ – =∞QÆiã¨ II
u„â*◊ Ïu– ^„ ∞Œè =`åà◊=Ú
2. ãïQÆ – iã¨ – ãïQÆ – iQÆ=∞
iQÆ=∞ – QÆi – iQÆ=∞ – QÆ=∞Ñ¨
QÆ=∞Ñ¨ – =∞QÆ – QÆ=∞Ñ¨ – =∞Ñ¨^Œè
=∞Ñ¨^Œè – Ñ¨=∞ – =∞Ñ¨^Œè – Ñ¨^xŒè
Ñ¨^xŒè – ^èÑŒ ¨ – Ñ¨^xŒè – ^èxŒ ã¨
ã¨x^èŒ – xã¨ – ã¨x^èŒ – x^èÑŒ ¨
x^èÑŒ ¨ – ^èxŒ – x^èÑŒ ¨ – ^èÑŒ =¨ ∞
145
73

^èÑŒ =¨ ∞ – Ñ¨^Œè – ^èÑŒ =¨ ∞ – Ñ¨=∞QÆ
Ñ¨=∞QÆ – =∞Ñ¨ – Ñ¨=∞QÆ – =∞QÆi
=∞QÆi – QÆ=∞ – =∞QÆi – QÆiã¨
3. q∞„â*◊ Ïu– ^„ ∞Œè =`åà◊=Ú
ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè – ^èÑŒ ¨ – ãïQÆ=∞Ñ¨^ÑŒè ¨ – ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè
iQÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨ – x^èŒ – iQÆ=∞Ñ¨^xŒè ^èŒ – iQÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨
ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆi – QÆ=∞ – ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆ=∞ – ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆi
x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨ – iQÆ – x^èŒÑ¨=∞QÆiQÆ – x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨
4. YO_»*Ïu– ^„ ∞Œè =`åà◊=Ú
ãïQÆ=∞Ñ¨ – =∞QÆ – ãïQÆ=∞QÆ – ãïQÆ=∞Ñ¨
iQÆ=∞Ñ¨^Œè – Ñ¨=∞ – iQÆ=∞Ñ¨=∞ – iQÆ=∞Ñ¨^Œè
QÆ=∞Ñ¨^xŒè – ^èÑŒ ¨ – QÆ=∞Ñ¨^ÑŒè ¨ – QÆ=∞Ñ¨^xŒè
=∞Ñ¨^xŒè ã¨ – x^èŒ – =∞Ñ¨^xŒè ^èŒ – =∞Ñ¨^xŒè ã¨
146
ã¨x^èÑŒ Ñ¨ ¨ – Ñ¨^Œè – ã¨x^èÑŒ ^¨ Œè – ã¨x^èÑŒ =¨ ∞
x^èÑŒ =¨ ∞QÆ – =∞Ñ¨ – x^èÑŒ =¨ ∞Ñ¨ – x^èÑŒ =¨ ∞QÆ
^èÑŒ =¨ ∞QÆi – QÆ=∞ – ^èÑŒ =¨ ∞QÆ=∞ – ^èÑŒ =¨ ∞QÆi
Ñ¨=∞QÆiã¨ – iQÆ – Ñ¨=∞QÆiQÆ – Ñ¨=∞QÆiã¨
5. ãÖH©~*‚° Ïu–„^∞Œè =`åà◊=Ú
™êsQÆ=∞Ñ¨^xŒè – ^èÑŒ ¨ – ™êsQÆ=∞Ñ¨^ÑŒè ¨ – ™êsQÆ=∞Ñ¨^xŒè
sQÍ=∞Ñ¨^èŒxã¨ – x^èŒ – sQÍ=∞Ñ¨^èŒx^èŒ – sQÍ=∞Ñ¨^èŒxã¨
™êh^èÑŒ =¨ ∞QÆi – QÆ=∞ – ™êh^èÑŒ =¨ ∞QÆ=∞ – ™êh^èÑŒ =¨ ∞QÆi
h^è•Ñ¨=∞QÆiã¨ – iQÆ – h^è•Ñ¨=∞QÆiQÆ – h^è•Ñ¨=∞QÆiã¨
II. Ç¨Ï#∞=∞`À_ç~åQÆ=Ú
II â◊√ ™ê â◊√ II â◊√ HÔ · II J=~ÀÇ¨Ï}=Ú
147
74

K«`∞« ~°â„ *◊ Ïu– =∞~îº° `åà◊=Ú
ãïQÆi – ãï – ãïQÆ=∞
iQÆ=∞QÆ – iQÆ – iQÆ=∞Ñ¨
QÆ=∞Ñ¨=∞ – QÆ=∞ – QÆ=∞Ñ¨^Œè
=∞Ñ¨^ÑŒè ¨ – =∞Ñ¨ – =∞Ñ¨^xŒè
Ñ¨^xŒè ^èŒ – Ñ¨^Œè – Ñ¨^xŒè ã¨
ã¨x^èxŒ – ã¨x – ã¨x^èÑŒ ¨
x^èÑŒ ^¨ Œè – x^èŒ – x^èÑŒ =¨ ∞
^èÑŒ =¨ ∞Ñ¨ – ^èÑŒ ¨ – ^èÑŒ =¨ ∞QÆ
Ñ¨=∞QÆ=∞ – Ñ¨=∞ – Ñ¨=∞QÆi
=∞QÆiQÆ – =∞QÆ – =∞QÆiQÆ
u„â*◊ Ïu– =∞~îº° `åà◊=Ú
2. ãïQÆ – ãï – ãïQÆ
iQÆ=∞ – iQÆ – iQÆ=∞
148
QÆ=∞Ñ¨ – QÆ=∞ – QÆ=∞Ñ¨
=∞Ñ¨^Œè – =∞Ñ¨ – =∞Ñ¨^Œè
Ñ¨^xŒè – Ñ¨^Œè – Ñ¨^xŒè
^èxŒ ã¨ – ^èxŒ – ^èxŒ ã¨
ã¨x^èŒ – ã¨x – ã¨x^èŒ
x^èÑŒ ¨ – x^èŒ – x^èÑŒ ¨
^èÑŒ =¨ ∞ – ^èÑŒ ¨ – ^èÑŒ =¨ ∞
Ñ¨=∞QÆ – Ñ¨=∞ – Ñ¨=∞QÆ
=∞QÆi – =∞QÆ – =∞QÆi
QÆiã¨ – QÆi – QÆiã¨
q∞„â*◊ Ïu– =∞~îº° `åà◊=Ú
3. ãïQÆ=∞Ñ¨^ÑŒè ¨ – =∞QÆ – ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè
iQÆ=∞Ñ¨^xŒè ^èŒ – Ñ¨=∞ – iQÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨
ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆ=∞ – Ñ¨^Œè – ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆi
x^èŒÑ¨=∞QÆiQÆ – =∞Ñ¨ – x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨
149
75

YO_»*Ïu– =∞~îº° `åà◊=Ú
4. ãïQÆ=∞QÆ – ãï – ãïQÆ=∞Ñ¨
iQÆ=∞Ñ¨Ñ¨ – iQÆ – iQÆ=∞Ñ¨^Œè
QÆ=∞Ñ¨^ÑŒè ¨ – QÆ=∞ – QÆ=∞Ñ¨^xŒè
=∞Ñ¨^xŒè ^èŒ – =∞Ñ¨ – =∞Ñ¨^xŒè ã¨
ã¨x^èÑŒ ^¨ Œè – ã¨x – ã¨x^èÑŒ =¨ ∞
x^èÑŒ =¨ ∞Ñ¨ – x^èŒ – x^èÑŒ =¨ ∞QÆ
^èÑŒ =¨ ∞QÆ=∞ – ^èÑŒ ¨ – ^èÑŒ =¨ ∞QÆi
Ñ¨=∞QÆiQÆ – Ñ¨=∞ – Ñ¨=∞QÆiã¨
ãÖH©~*‚° Ïu– =∞~îº° `åà◊=Ú
5. ™êsQÍ=∞Ñ¨=∞ – QÆ=∞ – ™êsQÍ=∞Ñ¨^Œè
sQÍ=∂Ñ¨^èŒÑ¨ – =∞Ñ¨ – sQÍ=∂Ñ¨^èŒx
QÍ=∂áê^èŒx^èŒ – Ñ¨^Œè – QÍ=∂Ñ¨^èŒxã¨
150
™êh^è•Ñ¨=∞Ñ¨ – ^èÑŒ ¨ – ™êh^è•Ñ¨=∞QÆ
h^è•áê=∞QÆ=∞ – Ñ¨=∞ – h^è•áê=∞QÆi
^è•áê=∂QÆiQÆ – =∞QÆ – ^è•áê=∂QÆiã¨
III. nè~â° O◊ Hõ~åÉè~í }
° =Ú
K«`∞« ~°â„ *◊ Ïu– ~°∂Ñ¨H`õ åà◊=Ú x^èŒ – x^èÑŒ =¨ ∞

1. ãï – ãïQÆ=∞ ^èÑŒ ¨ – ^èÑŒ =¨ ∞QÆ
iQÆ – iQÆ=∞Ñ¨ Ñ¨=∞ – Ñ¨=∞QÆi
QÆ=∞ – QÆ=∞Ñ¨^Œè =∞QÆ – =∞QÆiã¨
=∞Ñ¨ – =∞Ñ¨^xŒè u„â*◊ Ïu– ~°∂Ñ¨HOõ
Ñ¨^Œè – Ñ¨^xŒè ã¨ ãï – ãïQÆ
ã¨x – ã¨x^èÑŒ ¨ iQÆ – iQÆ=∞
151
76

QÆ=∞ – QÆ=∞Ñ¨ Ñ¨^Œè – Ñ¨^xŒè Ñ¨^xŒè ã¨
=∞Ñ¨ – =∞Ñ¨^Œè ã¨x – ã¨x^èãŒ x¨ ^èÑŒ ¨
Ñ¨^Œè – Ñ¨^xŒè x^èŒ – x^èÑŒ x¨ ^èÑŒ =¨ ∞
^èÑŒ ¨ – ^èÑŒ =¨ ∞^èÑŒ =¨ ∞QÆ
^èxŒ – ^èxŒ ã¨
Ñ¨=∞ – Ñ¨=∞QÆÑ=¨ ∞QÆi
ã¨x – ã¨x^èŒ =∞QÆ – =∞QÆi=∞QÆiã¨
x^èŒ – x^èÑŒ ¨ 4. YO_»*Ïu– ~°∂Ñ¨HõO
^èÑŒ ¨ – ^èÑŒ =¨ ∞
ãï – ãïQÆ=∞Ñ¨
Ñ¨=∞ – Ñ¨=∞QÆ
=∞QÆ – =∞QÆi iQÆ – iQÆ=∞Ñ¨^Œè
QÆi – QÆiã¨ QÆ=∞ – QÆ=∞Ñ¨^xŒè
3. q∞„â*◊ Ïu– ~°∂Ñ¨H~õ =∞Ñ¨ – =∞Ñ¨^xŒè ã¨
ãï – ãïQÆ ãïQÆ=∞ ã¨x – ã¨x^èÑŒ =¨ ∞
iQÆ – iQÆ=∞iQÆ=∞Ñ¨ x^èŒ – x^èÑŒ =¨ ∞QÆ
QÆ=∞ – QÆ=∞Ñ¨QÑÆ Ñ¨ ^¨ Œè ^èÑŒ ¨ – ^èÑŒ =¨ ∞QÆi
=∞Ñ¨ – =∞Ñ¨^=Œè ∞Ñ¨^xŒè Ñ¨=∞ – Ñ¨=∞QÆiã¨
152
ãÖH©~*‚° Ïu– ~°∂Ñ¨HOõ
5. ãï – ãïQÆ=∞Ñ¨ – iQÆ=∞Ñ¨
iQÆ – iQÆ=∞Ñ¨^Œè – QÆ=∞Ñ¨^Œè
QÆ=∞ – QÆ=∞Ñ¨^xŒè – =∞Ñ¨^xŒè
=∞Ñ¨ – =∞Ñ¨^xŒè ã¨ – Ñ¨^xŒè ã¨
ã¨x – ã¨x^èÑŒ =¨ ∞ – x^èÑŒ =¨ ∞
x^èŒ – x^èÑŒ =¨ ∞QÆ – ^èÑŒ =¨ ∞QÆ
^èÑŒ ¨ – ^èÑŒ =¨ ∞QÆi – Ñ¨=∞QÆi
Ñ¨=∞ – Ñ¨=∞QÆiã¨ – =∞QÆiã¨
IV. "Õ∞K« HõàÏº}˜
II K« JO „Ñ¨ II K« HÍ II J=~ÀÇ¨Ï}=Ú
K«`∞« ~°â„ *◊ Ïu– ~°≠OÃÑ`åà◊O
1. ãïQÆi – QÆ – =∂
iQÆ=∞QÆ – =∞ – áê
153
77

QÆ=∞Ñ¨=∞ – Ñ¨ – ^è• Ñ¨^xŒè – ^èŒ – h
=∞Ñ¨^ÑŒè ¨ – ^èŒ – h ^èxŒ ã¨ – x – ™ê
Ñ¨^xŒè ^èŒ – x – ™ê ã¨x^èŒ – x – ^è•
ã¨x^èxŒ – ^èŒ – áê x^èÑŒ ¨ – ^èŒ – áê
x^èÑŒ ^¨ Œè – Ñ¨ – =∂ ^èÑŒ =¨ ∞ – Ñ¨ – =∂
^èÑŒ =¨ ∞Ñ¨ – =∞ – QÍ Ñ¨=∞QÆ – =∞ – QÍ
Ñ¨=∞QÆ=∞ – QÆ – s =∞QÆi – QÆ – s
=∞QÆiQÆ – i – ™ê QÆiã¨ – i – ™ê
u„â*◊ Ïu– ~°≠OÃÑ`åà◊O q∞„â*◊ Ïu– ~°≠OÃÑ`åà◊O
2. ãïQÆ – i – QÍ ãïQÆãi¨ ãï – QÆ – =∂
iQÆ=∞ – QÆ – =∂ iQÆ=∞iQÆiQÆ – =∞ – áê
QÆ=∞Ñ¨ – =∞ – áê QÆ=∞Ñ¨Q=Æ ∞QÆ=∞ – Ñ¨ – ^è•
=∞Ñ¨^Œè – Ñ¨ – ^è• =∞Ñ¨^=Œè ∞Ñ¨=∞Ñ¨ – ^èŒ – h
154
Ñ¨^xŒè Ñ¨^ÑŒè ^¨ Œè – x – ™ê x^èÑŒ x¨ ^èŒ – Ñ¨ – =∂
ã¨x^èãŒ x¨ ã¨x – ^èŒ – áê ^èÑŒ =¨ ∞^èÑŒ ¨ – =∞ – QÍ
x^èÑŒ x¨ ^èxŒ ^èŒ – Ñ¨ – =∂ Ñ¨=∞QÆÑ=¨ ∞ – QÆ – s
^èÑŒ =¨ ∞^èÑŒ ^¨ ÑŒè ¨ – =∞ – QÍ =∞QÆiQÆ=∞ – i – ™ê
Ñ¨=∞QÆÑ=¨ ∞Ñ¨=∞ – QÆ – s ãÖH©~*
‚° Ïu– ~°≠OÃÑ`åà◊=Ú
=∞QÆi=∞QÆ=∞QÆ – i – ™ê 5. ™êsQÆ=∞ãïQÆ – =∞ – áê
YO_»*Ïu– ~°≠OÃÑ`åà◊=Ú sQÍ=∞ÑïQÆ=∞ – Ñ¨ – ^è•
4. ãïQÆãi¨ – QÆ – =∂ QÍ=∂Ñ¨^èŒQÆ=∞Ñ¨ – ^èŒ – h
iQÆ=∞iQÆ – =∞ – áê =∂áê^èxŒ =∞Ñ¨^Œè – x – ™ê
QÆ=∞Ñ¨Q=Æ ∞ – Ñ¨ – ^è• ™êh^èÑŒ ã¨ x¨ ^èŒ – Ñ¨ – =∂
=∞Ñ¨^=Œè ∞Ñ¨ – ^èŒ – h h^è•Ñ¨=∞x^èÑŒ ¨ – =∞ – QÍ
Ñ¨^xŒè Ñ¨^Œè – x – ™ê ^è•áê=∞QÆ^ÑŒè =¨ ∞ – QÆ – s
ã¨x^èãŒ x¨ – ^èŒ – áê áê=∂QÆiÑ¨=∞QÆ – i – ™ê
155
78

5. #@Éè~·ˇ q° ~åQÆ=Ú
II K« ™ê â◊√ II â◊√ HÔ · II J=~ÀÇ¨Ï}=Ú
K«`∞« ~°â„ *◊ Ïu– u„ Ñ¨Ù@ (Pk) u„â*◊ Ïu– u„ Ñ¨Ù@
1. ãïQÆi – ãï – QÆ=∞ 2. ãïQÆ – ãï – QÆ=∞
iQÆ=∞QÆ – iQÆ – =∞Ñ¨ iQÆ=∞ – iQÆ – =∞Ñ¨
QÆ=∞Ñ¨=∞ – QÆ=∞ – Ñ¨^Œè QÆ=∞Ñ¨ – QÆ=∞ – Ñ¨^Œè
=∞Ñ¨^ÑŒè ¨ – =∞Ñ¨ – ^èŒx =∞Ñ¨^Œè – =∞Ñ¨ – ^èŒx
Ñ¨^xŒè ^èŒ – Ñ¨^Œè – xã¨ Ñ¨^xŒè – Ñ¨^Œè – xã¨
ã¨x^èxŒ – ã¨x – ^èÑŒ ¨ ã¨x^èŒ – ã¨x – ^èÑŒ ¨
x^èÑŒ ^¨ Œè – x^èŒ – Ñ¨=∞ x^èÑŒ ¨ – x^èŒ – Ñ¨=∞
^èÑŒ =¨ ∞Ñ¨ – ^èÑŒ ¨ – =∞QÆ ^èÑŒ =¨ ∞ – ^èÑŒ ¨ – =∞QÆ
Ñ¨=∞QÆ=∞ – Ñ¨=∞ – QÆi Ñ¨=∞QÆ – Ñ¨=∞ – QÆi
=∞QÆiQÆ – =∞QÆ – iã¨ =∞QÆi – =∞QÆ – iã¨
156
q∞„â*◊ Ïu– u„ Ñ¨Ù@ =∞Ñ¨^xŒè ã¨ – Ñ¨^Œè – xã¨
3. ãïQÆ=∞Ñ¨=∞QÆ – iQÆ – =∞Ñ¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞ – x^èŒ – Ñ¨=∞
iQÆ=∞Ñ¨^ÑŒè =¨ ∞ – QÆ=∞ – Ñ¨^Œè x^èÑŒ =¨ ∞QÆ – ^èÑŒ ¨ – =∞QÆ
QÆ=∞Ñ¨^xŒè ^èÑŒ ¨ – =∞Ñ¨ – ^èxŒ ^èÑŒ =¨ ∞QÆi – Ñ¨=∞ – QÆi
=∞Ñ¨^xŒè ã¨x^èŒ – Ñ¨^Œè – xã¨ Ñ¨=∞QÆiã¨ – =∞QÆ – iã¨
ã¨x^èÑŒ =¨ ∞Ñ¨^Œè – x^èŒ – Ñ¨=∞ ãÖH©~*‚° Ïu– u„ Ñ¨Ù@
x^èÑŒ =¨ ∞QÆ=∞Ñ¨ – ^èÑŒ ¨ – =∞QÆ 5. ãïQÆ=∞ Ñ¨=∞ QÆiã¨ – iQÆ – =∞Ñ¨
^èÑŒ =¨ ∞QÆiQÆ=∞ – Ñ¨=∞ – QÆi iQÆ=∞ Ñ¨^Œè Ñ¨=∞QÆi – QÆ=∞ – Ñ¨^Œè
Ñ¨=∞QÆiãïQÆ – =∞QÆ – iã¨ QÆ=∞Ñ¨^Œè x^èÑŒ =¨ ∞QÆ – =∞Ñ¨ – ^èxŒ
=∞Ñ¨^Œè xã¨x^èÑŒ =¨ ∞ – Ñ¨^Œè – xã¨
YO_»*Ïu– u„ Ñ¨Ù@ ã¨x^èÑŒ ¨ =∞Ñ¨^xŒè ã¨ – x^èŒ – Ñ¨=∞
4. ãïQÆ=∞Ñ¨ – iQÆ – =∞Ñ¨ x^èÑŒ =¨ ∞ QÆ=∞Ñ¨^xŒè – ^èÑŒ ¨ – =∞QÆ
iQÆ=∞Ñ¨^Œè – QÆ=∞ – Ñ¨^Œè ^èÑŒ =¨ ∞QÆiQÆ=∞Ñ¨^Œè – Ñ¨=∞ – QÆi
QÆ=∞Ñ¨^xŒè – =∞Ñ¨ – ^èxŒ Ñ¨=∞QÆi ãïQÆ=∞Ñ¨ – =∞QÆ – iã¨
157
79

Ç¨ÏiHÍOÉè’l ~åQÆ=Ú
II K« JO â◊√ II K« HÔ · II J=~ÀÇ¨Ï}=Ú
K«`∞« ~°â„ *◊ Ïu– J@`åà◊O u„â*◊ Ïu– P@`åà◊O
1. ãïQÆ=∞ – ãïQÆ=∞ – áê – áê 2. ãïQÆ – ãïQÆ – =∂ – =∂
iQÆ=∞ – iQÆ=∞ – áê – áê
iQÆ=∞Ñ¨ – iQÆ=∞Ñ¨ – ^è• – ^è•
QÆ=∞Ñ¨ – QÆ=∞Ñ¨ – ^è• – ^è•
QÆ=∞Ñ¨^Œè – QÆ=∞Ñ¨^Œè – h – h =∞Ñ¨^Œè – =∞Ñ¨^Œè – h – h
=∞Ñ¨^xŒè – =∞Ñ¨^xŒè – ™ê – ™ê Ñ¨^xŒè – Ñ¨^xŒè – ™ê – ™ê
ã¨x^èÑŒ ¨ – ã¨x^èÑŒ ¨ – =∂ – =∂ ã¨x^èŒ – ã¨x^èŒ – áê – áê
x^èÑŒ ¨ – x^ŒÑ¨ – =∂ – =∂
x^èÑŒ =¨ ∞ – x^èÑŒ =¨ ∞ – QÍ – QÍ
^èÑŒ =¨ ∞ – ^èÑŒ =¨ ∞ – QÍ – QÍ
^èÑŒ =¨ ∞QÆ – ^èÑŒ =¨ ∞QÆ – s – s Ñ¨=∞QÆ – Ñ¨=∞QÆ – s – s
Ñ¨=∞QÆi – Ñ¨=∞QÆi – ™ê – ™ê =∞QÆi – =∞QÆi – ™ê – ™ê
158
q∞„â*◊ Ïu– J@`åà◊O ã¨h^è• – ™êx^è• – áê – áê
3. ã¨sQÍ=∞Ñ¨ – ™êiQÍ=∞Ñ¨ – ^è• – ^è• x^è•áê – h^èŒáê – =∂ – =∂
iQÍ=∂Ñ¨^èŒ – sQÆ=∂Ñ¨^èŒ – h – h ^èáŒ ê=∂ – ^è•Ñ¨=∂ – QÍ – QÍ
QÆ=∂áê^èŒx – QÍ=∞Ñ¨^èŒx – ™ê – ™ê Ñ¨=∂QÍ – áê=∞QÍ – s – s
ã¨h^è•Ñ¨=∞ – ™êx^è•Ñ¨=∞ – QÍ – QÍ =∞QÍs – =∂QÆs – ™ê – ™ê
x^è•áê=∞QÆ – h^èŒáê=∞QÆ – s – s ãÖH©~*‚° Ïu– J@`åà◊O
^èŒáê=∂QÆi – ^è•Ñ¨=∂QÆi – ™ê – ™ê ã¨sQÍ=∂Ñ¨^Œè – ™êiQÍ=∂Ñ¨^Œè – h –h
YO_»*Ïu– J@`åà◊O iQÍ=∂áê^èŒx – sQÆ=∂áê^èxŒ – ™ê –™ê
4. ã¨sQÍ – ™êiQÍ – =∂ – =∂ ã¨h^è•áê=∞QÆ – ™êx^è•áê=∂QÆ – s –s
iQÍ=∂ – sQÆ=∂ – áê – áê x^è•áê=∂QÆi – h^èáŒ ê=∂QÆi – ™ê –™ê
QÆ=∂áê – QÍ=∞áê – ^è• – ^è• K«„Hõ"åHõ=Ú
=∞áê^è• – =∂Ñ¨^•è – h – h ã¨ i QÆ =∞ Ñ¨ ^èŒ x ã¨ ã¨ x ^èŒ Ñ¨ =∞ QÆ i ã¨
Ñ¨^•è h – áê^èhŒ – ™ê – ™ê II â◊√ JO â◊√ II K« HÔ · II J=~ÀÇ¨Ï}=Ú
159
80

K«`∞« ~°â„ *◊ Ïu– UHõ`åà◊O Ñ¨^xŒè 4. YO_»*Ïu– UHõ =∞Ñ¨^xŒè ã¨Ñ^¨ xŒè ã¨
1. ãïQÆ=∞ ^èxŒ ã¨ ãïQÆ=∞Ñ¨ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆx^èÑŒ =¨ ∞
iQÆ=∞Ñ¨ ã¨x^èŒ x^èÑŒ =¨ ∞QÆ^ÑŒè =¨ ∞QÆ
iQÆ=∞Ñ¨^Œè
QÆ=∞Ñ¨^Œè x^èÑŒ ¨ QÆ=∞Ñ¨^xŒè ^èÑŒ =¨ ∞QÆiÑ¨=∞QÆi
=∞Ñ¨^xŒè
Ñ¨^xŒè ã¨ ^èÑŒ =¨ ∞ =∞Ñ¨^xŒè ã¨ Ñ¨=∞QÆiã¨=∞QÆiã¨
ã¨x^èÑŒ ¨ Ñ¨=∞QÆ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆ
x^èÑŒ =¨ ∞ =∞QÆi x^èÑŒ =¨ ∞QÆ
^èÑŒ =¨ ∞QÆ
QÆiã¨ ^èÑŒ =¨ ∞QÆi
Ñ¨=∞QÆi
=∞QÆiã¨ 3. q∞„â*◊ Ïu– UHõ Ñ¨=∞QÆiã¨
2. u„â*◊ Ïu– UHõ ãïQÆ=∞Ñ¨^xŒè 5. ãÖH©~°‚*Ïu– UHõ
ãïQÆ iQÆ=∞Ñ¨^xŒè ã¨ ãïQÆ=∞Ñ¨ iQÆ=∞Ñ¨
iQÆ=∞ ã¨x^èÑŒ =¨ ∞QÆi iQÆ=∞Ñ¨^QŒè Æ =∞Ñ¨^Œè
QÆ=∞Ñ¨
=∞Ñ¨^Œè x^èÑŒ =¨ ∞QÆiã¨ QÆ=∞Ñ¨^xŒè =∞Ñ¨^xŒè
160

Pradhamika-Sangeetha by Ak

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Pradhamika-Sangeetha by Ak

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

á„ ê^äqŒ ∞Hõ ã¨Ow`« Ñ¨i*Ï˝#=Ú

á„ ê^äqŒ ∞Hõ ã¨Ow`« Ñ¨i*Ï˝#=Ú

á„ ê^äqŒ ∞Hõ ã¨Ow`« Ñ¨i*Ï˝#=Ú

á„ ê^äqŒ ∞Hõ ã¨Ow`« Ñ¨i*Ï˝#=Ú

á„ ê^äqŒ ∞Hõ ã¨Ow`« Ñ¨i*Ï˝#=Ú

á„ ê^äqŒ ∞Hõ ã¨Ow`« Ñ¨i*Ï˝#=Ú

á„ ê^äqŒ ∞Hõ ã¨Ow`« Ñ¨i*Ï˝#=Ú

á„ ê^äqŒ ∞Hõ ã¨Ow`« Ñ¨i*Ï˝#=Ú

á„ ê^äqŒ ∞Hõ ã¨Ow`« Ñ¨i*Ï˝#=Ú

á„ ê^äqŒ ∞Hõ ã¨Ow`« Ñ¨i*Ï˝#=Ú

á„ ê^äqŒ ∞Hõ ã¨Ow`« Ñ¨i*Ï˝#=Ú

á„ ê^äqŒ ∞Hõ ã¨Ow`« Ñ¨i*Ï˝#=Ú

á„ ê^äqŒ ∞Hõ ã¨Ow`« Ñ¨i*Ï˝#=Ú

á„ ê^äqŒ ∞Hõ ã¨Ow`« Ñ¨i*Ï˝#=Ú

á„ ê^äqŒ ∞Hõ ã¨Ow`« Ñ¨i*Ï˝#=Ú

á„ ê^äqŒ ∞Hõ ã¨Ow`« Ñ¨i*Ï˝#=Ú

á„ ê^äqŒ ∞Hõ ã¨Ow`« Ñ¨i*Ï˝#=Ú

á„ ê^äqŒ ∞Hõ ã¨Ow`« Ñ¨i*Ï˝#=Ú

á„ ê^äqŒ ∞Hõ ã¨Ow`« Ñ¨i*Ï˝#=Ú

á„ ê^äqŒ ∞Hõ ã¨Ow`« Ñ¨i*Ï˝#=Ú

á„ ê^äqŒ ∞Hõ ã¨Ow`« Ñ¨i*Ï˝#=Ú

á„ ê^äqŒ ∞Hõ ã¨Ow`« Ñ¨i*Ï˝#=Ú

á„ ê^äqŒ ∞Hõ ã¨Ow`« Ñ¨i*Ï˝#=Ú

á„ ê^äqŒ ∞Hõ ã¨Ow`« Ñ¨i*Ï˝#=Ú

á„ ê^äqŒ ∞Hõ ã¨Ow`« Ñ¨i*Ï˝#=Ú

á„ ê^äqŒ ∞Hõ ã¨Ow`« Ñ¨i*Ï˝#=Ú

á„ ê^äqŒ ∞Hõ ã¨Ow`« Ñ¨i*Ï˝#=Ú

á„ ê^äqŒ ∞Hõ ã¨Ow`« Ñ¨i*Ï˝#=Ú

á„ ê^äqŒ ∞Hõ ã¨Ow`« Ñ¨i*Ï˝#=Ú

á„ ê^äqŒ ∞Hõ ã¨Ow`« Ñ¨i*Ï˝#=Ú

á„ ê^äqŒ ∞Hõ ã¨Ow`« Ñ¨i*Ï˝#=Ú

á„ ê^äqŒ ∞Hõ ã¨Ow`« Ñ¨i*Ï˝#=Ú

á„ ê^äqŒ ∞Hõ ã¨Ow`« Ñ¨i*Ï˝#=Ú

á„ ê^äqŒ ∞Hõ ã¨Ow`« Ñ¨i*Ï˝#=Ú

á„ ê^äqŒ ∞Hõ ã¨Ow`« Ñ¨i*Ï˝#=Ú

á„ ê^äqŒ ∞Hõ ã¨Ow`« Ñ¨i*Ï˝#=Ú

á„ ê^äqŒ ∞Hõ ã¨Ow`« Ñ¨i*Ï˝#=Ú

á„ ê^äqŒ ∞Hõ ã¨Ow`« Ñ¨i*Ï˝#=Ú

á„ ê^äqŒ ∞Hõ ã¨Ow`« Ñ¨i*Ï˝#=Ú

á„ ê^äqŒ ∞Hõ ã¨Ow`« Ñ¨i*Ï˝#=Ú

á„ ê^äqŒ ∞Hõ ã¨Ow`« Ñ¨i*Ï˝#=Ú

á„ ê^äqŒ ∞Hõ ã¨Ow`« Ñ¨i*Ï˝#=Ú

á„ ê^äqŒ ∞Hõ ã¨Ow`« Ñ¨i*Ï˝#=Ú

á„ ê^äqŒ ∞Hõ ã¨Ow`« Ñ¨i*Ï˝#=Ú

á„ ê^äqŒ ∞Hõ ã¨Ow`« Ñ¨i*Ï˝#=Ú

á„ ê^äqŒ ∞Hõ ã¨Ow`« Ñ¨i*Ï˝#=Ú

á„ ê^äqŒ ∞Hõ ã¨Ow`« Ñ¨i*Ï˝#=Ú

á„ ê^äqŒ ∞Hõ ã¨Ow`« Ñ¨i*Ï˝#=Ú

á„ ê^äqŒ ∞Hõ ã¨Ow`« Ñ¨i*Ï˝#=Ú

á„ ê^äqŒ ∞Hõ ã¨Ow`« Ñ¨i*Ï˝#=Ú

á„ ê^äqŒ ∞Hõ ã¨Ow`« Ñ¨i*Ï˝#=Ú

á„ ê^äqŒ ∞Hõ ã¨Ow`« Ñ¨i*Ï˝#=Ú

á„ ê^äqŒ ∞Hõ ã¨Ow`« Ñ¨i*Ï˝#=Ú

á„ ê^äqŒ ∞Hõ ã¨Ow`« Ñ¨i*Ï˝#=Ú

á„ ê^äqŒ ∞Hõ ã¨Ow`« Ñ¨i*Ï˝#=Ú

á„ ê^äqŒ ∞Hõ ã¨Ow`« Ñ¨i*Ï˝#=Ú

á„ ê^äqŒ ∞Hõ ã¨Ow`« Ñ¨i*Ï˝#=Ú

á„ ê^äqŒ ∞Hõ ã¨Ow`« Ñ¨i*Ï˝#=Ú

á„ ê^äqŒ ∞Hõ ã¨Ow`« Ñ¨i*Ï˝#=Ú

á„ ê^äqŒ ∞Hõ ã¨Ow`« Ñ¨i*Ï˝#=Ú

á„ ê^äqŒ ∞Hõ ã¨Ow`« Ñ¨i*Ï˝#=Ú

á„ ê^äqŒ ∞Hõ ã¨Ow`« Ñ¨i*Ï˝#=Ú

á„ ê^äqŒ ∞Hõ ã¨Ow`« Ñ¨i*Ï˝#=Ú