Συνεκτικότητα

Πιθανές νοηματικές σχέσεις:

i. Σχέση σύγκρισης, είτε αντίθεσης-εναντίωσης είτε αναλογίας
ii. Σχέση αιτίου-αποτελέσματος
iii. Συμπέρασμα-συγκεφαλαίωση
iv. Ερώτηση-απάντηση
v. Συμπλήρωση του νοήματος της προηγούμενης παραγράφου
vi. Προέκταση-προσθήκη μιας νέας παραμέτρου
vii. Σχέση επαλληλίας, δηλαδή παράθεση ενός άλλου όμοιου
σκεπτικού, π.χ. μιας δεύτερης αιτίας (ουσιαστικά πρόκειται για
προσθήκη)
viii. Σχέση όρου - προϋπόθεσης
ix. Σχέση όλου-μέρους, σχέση δηλαδή επιμερισμού, όπου η δεύτερη
παράγραφος είναι μέρος-υποσύνολο της πρώτης ή σχέση
γενικού/αφηρημένου- ειδικού/συγκεκριμένου (σχέση επεξήγησης)
x. Σχέση διάζευξης ή σύζευξης
xi. Αναφορά
xii. Χρονική ή τοπική σειρά

Διαρθρωτικές-μεταβατικές λέξεις-φράσεις (συνοχή)

• Για χρονική σχέση ή σύνδεση :

Πρώτα απ΄ όλα Ταυτόχρονα Αρχικά

Ύστερα Τέλος Στη συνέχεια
Μετά από αυτό Εν τω μεταξύ

• Για προσθήκη μίας ιδέας:

Επίσης Ομοίως Παράλληλα

Ακόμη Επιπλέον Επιπροσθέτως
Εκτός από αυτό δεν Αξίζει, επιπλέον, να
πρέπει να προσθέσουμε ότι…
παραλείψουμε ότι…

• Για αντίθεση-παράθεση εναλλακτικής πρότασης:

Από την άλλη πλευρά Εντούτοις Αν και

Σε αντίθεση Εκτός τούτου Ωστόσο, υπάρχει και η
άλλη άποψη…
Άλλωστε Ωστόσο

1
 • Συμπέρασμα-Αποτέλεσμα:

Συνεπώς Επομένως Συνεκδοχικά από τα

παραπάνω προκύπτει
Συμπερασματικά Άρα Λοιπόν
Εν κατακλείδι

 Άλλες φράσεις για να συνδέσουμε τα επιμέρους νοήματα

(αίτια, συνέπειες, λύσεις)
i. Επιπλέον χρήσιμο είναι να προσθέσουμε…..
ii. Μία πιο διεισδυτική ματιά θα μας επέτρεπε να προσέξουμε…….
iii. Αξίζει να σημειωθεί ότι………..
iv. Είναι κοινή διαπίστωση όλων μας ότι……..
v. Θα ήταν παράλειψη να μην αναφέρουμε ότι……..
vi. Μεταξύ των άλλων οφείλουμε να υπογραμμίσουμε…..
vii. Αν η παραπάνω άποψη περιέχει ψήγματα αλήθειας, ωστόσο θα ήταν
παράλειψη αν δεν σημειώναμε………
viii. Για να φανούν όλες οι εκφάνσεις του προβλήματος οφείλουμε να
διερευνήσουμε τις κύριες αιτίες……
ix. Η έκθεση των παραπάνω προβλημάτων καθιστά φανερή την
πολλαπλότητα των επιπτώσεων…….
x. Από όσα εκθέσαμε παραπάνω προκύπτει επιτακτική η ανάγκη
καθορισμού τρόπων αντίδρασης………

ΣΥΝΟΧΗ - ΣΥΝΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΕΙΜΕΝΟΥ

Α. ΣΥΝΔΕΣΗ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΩΝ ΝΟΗΜΑΤΙΚΩΝ ΕΝΟΤΗΤΩΝ

Στην ίδια νοηματική ενότητα ανήκουν παράγραφοι που
διαπραγματεύονται κάτι συναφές, έχουν το ίδιο νοηματικό κέντρο., όπως
π.χ. τα αίτια ενός προβλήματος ή τις συνέπειες - επιπτώσεις ενός
φαινομένου. Στην περίπτωση αυτή η νοηματική αλληλουχία μπορεί να
επιτευχθεί με τους παραπάνω τρόπους που περιγράψαμε.
Στην περίπτωση που χρειάζεται στο κείμενο μας να μεταβούμε, να
περάσουμε από τη μια νοηματική ενότητα στην άλλη, π.χ. από τις μορφές
εκδήλωσης ενός φαινομένου / προβλήματος στους παράγοντες - στα
αίτια διαμόρφωσης του ή από τα αίτια στις συνέπειες του φαινομένου και
από τις συνέπειές του στους τρόπους αντιμετώπισης του, τότε
χρησιμοποιούμε κάποιες μεταβατικές φράσεις - περιόδους που
ακολουθούν:

1) ΕΜΒΑΘΥΝΣΗ ΣΤΗΝ ΚΥΡΙΑ ΕΝΝΟΙΑ - ΟΡΙΣΜΟΣ - ΕΝΝΟΙΟΛΟΓΙΚΗ

ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΗΣ
 Εισαγωγικές – Μεταβατικές φράσεις
 Η διερεύνηση του φαινομένου ..... προϋποθέτει την εννοιολογική
προσέγγιση

2
  Αν τώρα θέλουμε να δώσουμε έναν περιεκτικό ορισμό του ... της ...
που να περιλαμβάνει όλες τις αποχρώσεις της έννοιας, θα λέγαμε
ότι...
 Με τον όρο... εννοούμε...
 Είναι αναγκαίο να διευκρινιστεί ο όρος...
2) ΙΣΤΟΡΙΚΗ - ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΗ ΘΕΩΡΗΣΗ ΕΝΝΟΙΑΣ / ΦΑΙΝΟΜΕΝΟΥ
 Εισαγωγικές – Μεταβατικές φράσεις
 Το φαινόμενο δεν είναι σύγχρονο, υπήρχε πάντα και με διάφορες
μορφές, εκδηλώσεις και εντάσεις, όπως και με διαφορετική
αιτιολογία.
 Ο ... Η ... Το ... δεν είναι προϊόν του 20ού αιώνα. Η διαχρονική
θεώρηση του πιστοποιεί την ύπαρξη του σε κάθε φάση εξέλιξης της
κοινωνικής ζωής του ανθρώπου.
 Με δεδομένη την ιστορική εμπειρία, μπορεί να παρατηρήσει κανείς
ότι...
 Στη μακραίωνη πορεία του ανθρώπου...
3) ΔΙΑΚΡΙΣΗ ΤΩΝ ΜΟΡΦΩΝ - ΕΚΔΗΛΩΣΕΩΝ ΤΟΥ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟΥ
 Εισαγωγικές – Μεταβατικές φράσεις
 Η συνθετότητα του φαινομένου ... διαφαίνεται κυρίως μέσα από το
πλήθος των μορφών με τις οποίες εκδηλώνεται στην καθημερινή
ζωή των ανθρώπων.
 Το φαινόμενο ... ενδημεί με διάφορες μορφές σε πολλούς τομείς του
κοινωνικού βίου.
 Συστατικό στοιχείο του φαινομένου αυτού αποτελεί...
4) ΕΓΧΡΟΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟΥ
 Εισαγωγικές – Μεταβατικές φράσεις
 Μεγάλη ανησυχία προκαλεί η ένταση - η οξύτητα με την οποία
εμφανίζεται – αναζωπυρώνεται το φαινόμενο, στη σύγχρονη εποχή.
 Το φαινόμενο ... προσλαμβάνει ανησυχητικές διαστάσεις, παίρνει τη
μορφή επιδημίας / η κοινωνικής μάστιγας που εξαπλώνεται με
γοργό ρυθμό απορυθμίζοντας επικίνδυνα την κοινωνική οργάνωση /
ή πιστοποιώντας την κοινωνική αποδιοργάνωση - αποσύνθεση.
 Ιδιαίτερα, στη σύγχρονη εποχή, αναγνωρίζεται η αξία - σημασία -
συμβολή - προσφορά του ... της...
 Σήμερα, περισσότερο από ποτέ άλλοτε, κρίνεται καθοριστικός ο
ρόλος που μπορεί να διαδραματίσει ο ... η ... το ....

5) ΑΙΤΙΑ / ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΕΝΟΣ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟΥ

 Εισαγωγικές – Μεταβατικές φράσεις
 Αναγκαία προϋπόθεση για την αποτελεσματική αντιμετώπιση τον
προβλήματος … είναι η προσεκτική διερεύνηση / συνεκτίμηση των
παραγόντων που το προκαλούν.
 Πολλοί και σύνθετοι παράγοντες προκαλούν / ενισχύουν το
φαινόμενο αυτό.
 Λόγω των σοβαρών διαστάσεων που έχει λάβει το πρόβλημα,
επιβάλλεται διερεύνηση των παραγόντων που συνετέλεσαν στη
δημιουργία και την έξαρση του.

3
  Η ερμηνευτική προσέγγιση και διερεύνηση του ... της... παραπέμπει
σε ένα σύνθετο πλέγμα παραγόντων - συνθηκών που ευνοούν την
εκδήλωση -- ανάπτυξή του (υποθάλπουν το φαινόμενο) στη
σύγχρονη εποχή.
 Ο ... Η... Τo ... δεν είναι αυθύπαρκτο φαινόμενο, αποκομμένο από τις
σύγχρονες κοινωνικές συνθήκες και δομές αλλά συνυφαίνεται
άρρηκτα με...
 Ο ... Η... Τo ... αποτελεί κοινωνικά προσδιοριζόμενο φαινόμενο και
σε αυτήν την κατεύθυνση είναι ανάγκη να προσανατολιστεί η
ερμηνεία / αιτιολόγησή του.
 Παρόλο που το θέμα / φαινόμενο έχει αναλυθεί, κατά καιρούς,
εξαντλητικά, είναι δυνατόν πάντα ν' αποκαλυφθούν και άλλες
πτυχές του...
 Ο ... Η... Τo ... αποτελεί συνισταμένη / απόρροια της συνθετικής
επίδρασης ενός πλήθους κοινωνικών / οικονομικών και πολιτικών
παραγόντων της εποχής μας.
 Ποικιλώνυμοι παράγοντες συνθέτουν - τροφοδοτούν / προκαλούν το
φαινόμενο …
 Το ότι ένα μεγάλο πλέγμα γενικών και ειδικών κοινωνικών
συνθηκών και προσωπικών περιστάσεων προκαλούν αυτό το
φαινόμενο είναι αναμφισβήτητο.

 Επιμέρους εκφράσεις
i. Πρωταρχικά αίτια / κύριοι παράγοντες
 Η αξιολόγηση και ιεράρχηση αυτών των παραγόντων αναντίλεκτα
δίνει προτεραιότητα στο ...στην...
 Πρωταρχική αιτία / πρωταρχικός παράγοντας του ... της αποτελεί ο
... η... το (αίτιο).
 Κύρια και πρωταρχική ευθύνη φέρει...
 Στα γενεσιουργά αίτια του φαινομένου συγκαταλέγεται...
 Αφετηρία στον ερμηνευτικό προβληματισμό μας μπορεί να
αποτελέσει...
 Το εγχείρημα της ερμηνείας θα ήταν δύσκολο...
ii. Για άλλα αίτια
 Οι παράγοντες που συνέβαλαν κυρίως στον... στην...
 Στην εκδήλωση / ανάπτυξη / έξαρση / όξυνση / κλιμάκωση / επίταση
του ... της ... σημαντικό ρόλο διαδραματίζει ... (αίτιο).
 Ο... Η... Τo ... δημιουργεί πρόσφορο έδαφος για την ανάπτυξή του
φαινομένου.
 Ιδανικές συνθήκες / Ευνοϊκό κλίμα για την εκδήλωση του .... της ....
διαμορφώνει και …
 Το φαινόμενο … άλλωστε υποθάλπει και ...
 Ευοδωτικοί παράγοντες στην επέκταση του φαινομένου …
αποτελούν και ...
 Μερίδιο ευθύνης φέρει και...
 Στην έξαρση του προβλήματος οδηγεί/ συντείνει ο ... η ...
 Στην εκδήλωση του προβλήματος συνεπιδρούν μια σειρά
παράγοντες.

4
  Καθοριστικό όχι όμως και μοναδικό είναι το γεγονός ότι...
 Εξίσου επιβαρυντικός παράγοντας για...

6) ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ
 Μεταβατική – Εισαγωγική περίοδος
 Οι συνέπειες / επιδράσεις του ... της ... είναι εμφανείς στην ατομική
και κοινωνική ζωή του ανθρώπου /ή ... σε κάθε επίπεδο της
ατομικής – κοινωνικής ζωής του ανθρώπου.
 Διαχρονικά αναγνωρίζεται η αξία / σημασία / συμβολή του ... της...
 Η αξία / σημασία του .. της ... φαίνεται, κατά κύριο λόγο, από τις
σημαντικές επιδράσεις του / της στη ζωή του ανθρώπου.
 Η σοβαρότητα, λοιπόν, του φαινομένου είναι δεδομένη και
αποδεικνύεται από τις οδυνηρές συνέπειες του σε όλους τους
τομείς της κοινωνικής ζωής.
 Επιμέρους εκφράσεις
 Φυσικό επακόλουθο είναι...
 Τα οφέλη είναι κυρίως...
 Άμεσο αποτέλεσμα είναι...
 Στις επιδράσεις του... της...
 Άμεση συνέπεια / απόρροια του ... της ... στη ζωή του ατόμου /
πρωταρχικής σημασίας κρίνεται και ο ... η ... / πρωταρχικές είναι οι
επισημάνσεις που αφορούν τη διαμόρφωση της προσωπικότητας και
της συμπεριφοράς του.
 Από την άλλη, οι προεκτάσεις του ... της ... αφορούν τη διάρθρωση
της ομαδικής / συλλογικής ζωής και, πιο συγκεκριμένα, το
οικονομικό / κοινωνικό / θεσμικό / πολιτιστικό επίπεδο...
 Ο... Η... Το ... αποτελεί άμεση συνέπεια του ... της...
 Εξετάζοντας τον κίνδυνο που εγκυμονεί...

7) ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ
 Μεταβατική – Εισαγωγική περίοδος
 Δεν είναι εύκολο, αλλά είναι αναγκαίο και χρήσιμο να επισημανθούν
οι προϋποθέσεις που απαιτούνται για...
 Κάτω από ορισμένους όρους είναι δυνατό...
 Η ομαλή / απρόσκοπτη λειτουργία του ... της ... διασφαλίζεται μόνο
μέσα σε κατάλληλες συνθήκες.
 Για να επιτευχθούν όλα τα παραπάνω είναι αναγκαίο να ισχύουν οι
κατάλληλες προϋποθέσεις.
 Ο ... Η … δεν μπορεί να διασφαλιστεί, παρά μόνο κάτω από
αναγκαίες προϋποθέσεις.

 Επιμέρους εκφράσεις
 Ο... Η... Το ... αποτελεί εγγύηση για ...
 Ασφαλιστική δικλείδα για τον... την ... αποτελεί ...
 Τον ... Την ... διασφαλίζει και ...
 Ο ... Η ... διασφαλίζεται μέσα σε συνθήκες ... και από προϋποθέσεις
όπως...
 Μια βασική προϋπόθεση για... είναι...

5
8) ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ – ΛΥΣΕΙΣ
 Μεταβατική – Εισαγωγική περίοδος
 Αυτό που έχει σημασία είναι όχι μόνο να βρει ο άνθρωπος πίσω από
τα συμπτώματα του προβλήματος τις αιτίες που το προκαλούν,
αλλά και να προσπαθήσει αν όχι να το εξαλείψει, τουλάχιστον να
αμβλύνει τις αρνητικές συνέπειές του.
 Η οξύτητα / ένταση με την οποία εκδηλώνεται το πρόβλημα, στην
εποχή μας, καθιστά δυσχερέστερη την αντιμετώπισή του, συνάμα,
όμως, αναγκαία την άμεση κινητοποίηση των κοινωνικών και των
κρατικών φορέων για την αποφυγή περαιτέρω εξάπλωσης του.
 Με δεδομένη τη σοβαρότητα του φαινομένου, απαιτείται έντονη
δραστηριοποίηση, καθολική ανάληψη ευθυνών και λήψη
κατάλληλων μέτρων, για να προσεγγίσουμε τη λύση του
προβλήματος.

 Επιμέρους φράσεις
 Άμεση ευθύνη για την αποτελεσματική αντιμετώπιση του ... της
υπέχει...
 Καίρια κρίνεται και η συμβολή του ... της... στην άρση του
προβλήματος
 Στην αποτελεσματική αντιμετώπιση και τη ριζική εξάρθρωση του
προβλήματος μπορεί να συμβάλει και...
 Το δεδομένο πρόβλημα και η επίλυση του πρέπει να αποτελέσουν
τόσο άμεση προτεραιότητα του οργανωμένου κράτους όσο και
αντικείμενο κοινωνικής - συλλογικής μέριμνας.
 Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των ειδικών...
 Θα πρέπει να αντιμετωπίσουμε ουσιαστικά και υπεύθυνα...
 Η πραγματική, όμως, λύση στο πρόβλημα είναι...
 Αυτό θα ήταν εφικτό να γίνει...
 Σημαντικός είναι ο ρόλος που μπορεί να διαδραματίσει σ' αυτήν την
προσπάθεια...
 Ως άμεσο μέτρο προτείνεται συνήθως...
 Απαιτείται, λοιπόν, η σε βάθος διερεύνηση και ανάλυση του
φαινομένου, η συνεκτίμηση των διαστάσεων του και των
παραγόντων που το τροφοδοτούν, ώστε να καταπολεμηθεί ριζικά.
 Εκείνο που πρέπει να συζητηθεί και να αντιμετωπιστεί άμεσα
είναι...
 Από την απαρέγκλιτη εφαρμογή των προτεινομένων μέτρων θα
κριθεί, σε μεγάλο βαθμό, κατά πόσο μπορούμε να προσδοκούμε την
ολοκληρωτική εξάλειψη του...
(Μετάβαση στην ΑΤΟΜΙΚΗ ΕΥΘΥΝΗ )
 Καμία κρατική παρέμβαση ή νομοθετική ρύθμιση δεν μπορεί να
τελεσφορήσει, εάν δε θεμελιωθεί στην ατομική ευθύνη και
πρωτοβουλία

9) ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΙΚΕΣ ΕΚΦΡΑΣΕΙΣ
 Γίνεται, λοιπόν, φανερό...

6
  Όσα προηγήθηκαν θεμελιώνουν το ακόλουθο συμπέρασμα...
 Στο τέλος της ανάλυσης αυτής τοποθετείται...
 Συνοψίζοντας όλα τα παραπάνω, συνάγεται ότι...
 Είναι επομένως βέβαιο ότι...
 Από την παράθεση των συνεπειών / αιτιών / προεκτάσεων του
φαινομένου βγαίνει αβίαστα το συμπέρασμα ότι...
 Με αυτά τα δεδομένα, καταλήγει κανείς στο συμπέρασμα...
 Είναι, τέλος, προφανές ότι...
 Κατ’ αυτόν τον τρόπο, άμεσα και πειστικά αποδεικνύεται ότι...
 Από όλα αυτά συνάγεται το συμπέρασμα...

10) ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΑ ΣΧΗΜΑΤΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ

 Βέβαια αυτό που ενδιαφέρει στη συνέχεια...
 Πριν όμως προχωρήσουμε στην... / στον...
 Αυτή είναι η μία πλευρά του ζητήματος. Η άλλη αναφέρεται στο ...
στην...
 Δεδομένου, λοιπόν, ότι...
 Πέρα, όμως, από αυτό...
 Από το άλλο μέρος...
 Από την άλλη πλευρά άλλωστε...
 Προς την ίδια κατεύθυνση..
 Είναι φανερό ότι...
 Για άλλους λόγους και υπό διαφορετικές συνθήκες...
 Στο ίδιο πλαίσιο εντάσσεται και...
 Στον αντίποδα της παραπάνω θέσης βρίσκεται και...
 Οπωσδήποτε...
 Το σημαντικό- πάντως είναι...
 Αν αυτό αληθεύει, τότε...
 Οι σκέψεις που ακολουθούν...
 Δεν είναι τυχαίο ότι...
 Ένα άλλο χαρακτηριστικό ...
 Με δεδομένο το γεγονός ότι...
 Εκτός από...
 Ερευνώντας θα διαπιστώσουμε ότι...
 Αλλά το πιο σπουδαίο γεγονός...
 Όλα αυτά σημαίνουν πως...
 Αυτό που επιβάλλεται...
 Η προϋπόθεση λοιπόν είναι να ...
 Μέσα σε αυτό το πλέγμα των αντίξοων συγκυριών είναι ανάγκη να
εξετάσουμε τις προοπτικές...
 Το ίδιο ισχύει και για...
 Μέσα σε αυτό το πλαίσιο...
 Από μια άποψη...
 Άλλωστε σε όλες τις περιπτώσεις...
 Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι...
 Θα ήταν εύκολο να μνημονεύσει κανείς παραδείγματα από ...
 Αντιπροσωπευτικό παράδειγμα / περίπτωση ...

7
 Είναι πλάνη να πιστεύει κανείς ότι...
 Το ίδιο φαινόμενο.

8
 Οι διαρθρωτικές λέξεις και η νοηματική σχέση που
δηλώνουν (λεξική συνοχή)
Αιτιολόγηση: Εξαιτίας, επειδή, γιατί, διότι, αφού, μια και, μια που,
που, ένας ακόμη λόγος, καθώς, αυτό (οφείλεται, εξηγείται,
ερμηνεύεται, αιτιολογείται,), εφόσον, (η αιτία, ο λόγος, η εξήγηση)
είναι, γι’ αυτό το λόγο, έτσι, (αιτιολογικές μετοχές, εμπρόθετοι
προσδιορισμοί της αιτίας,
Αποτελέσματα : Γι’ αυτό το λόγο, ως επακόλουθο, κατά συνέπεια,
αποτέλεσμα / απόρροια / απότοκο όλων αυτών, και γι’ αυτό, ώστε, έτσι
που, λοιπόν.
Αντίθεση : Αλλά, μα, όμως, και όμως, παρά, μόνο, παρόλο, ωστόσο,
εντούτοις, μάλιστα, έπειτα, μολαταύτα, εξάλλου, αντίθετα, σε
αντίθεση, απεναντίας, διαφορετικά, ειδάλλως, ειδεμή, αλλιώς,
αλλιώτικα, από την άλλη πλευρά, πάλι, ενώ, αν και, και αν, μολονότι,
αντίστροφα, ενάντια, στον αντίποδα, ακόμη και αν, παρ’ όλα αυτά, δε
συμβαίνει όμως το ίδιο, όχι μόνο..., ...αλλά και, όχι μόνο...,…αλλά και
να, και που, και ας, όχι μόνο δεν ... μα ούτε, όχι μόνο - παρά, όχι μόνο
να μην, ... , ... αλλά ούτε και να, όχι μόνο να μη…, …αλλά να.
Χρονική σχέση : αρχικά, προηγουμένως, στη συνέχεια, πρώτα,
ύστερα, πριν, εντωμεταξύ, έπειτα, τέλος, όταν, καθώς, όποτε, μόλις,
αργότερα.
Προϋπόθεση : αν, εκτός αν, σε περίπτωση που, με την προϋπόθεση, σε
περίπτωση που.
Επεξήγηση : δηλαδή, αυτό σημαίνει, ειδικότερα, με άλλα λόγια, ήτοι,
συγκεκριμένα, με όσα είπα προηγουμένως εννοούσα, για να γίνω πιο
σαφής, (για να με καταλάβετε) θα σας το παρουσιάσω με άλλο τρόπο.
Έμφαση : το σημαντικότερο από όλα, το κυριότερο, είναι
αξιοσημείωτο ότι, αξίζει να σημειωθεί πως, εκείνο που προέχει, θα
έπρεπε να τονιστεί ότι, αξιοπρόσεκτο είναι πως, ιδιαίτερα σημαντικό
είναι, πρέπει ακόμη να σημειωθεί, θα ήθελα να τονίσω το εξής … , / να
επιστήσω την προσοχή σας…
Παράδειγμα : λόγου χάρη, για παράδειγμα.
Απαρίθμηση επιχειρημάτων Πρώτο — δεύτερο, κατ’ αρχάς, τελικά, το
επόμενο επιχείρημα / θέμα που θα μας απασχολήσει.
Διάρθρωση κειμένου : το άρθρο / η μελέτη / η εισήγηση / η ομιλία
μου χωρίζεται σε ... μέρη: στο πρώτο.
Συμπέρασμα : για να συνοψίσουμε, συγκεφαλαιώνοντας/ επιλογικά /
συμπερασματικά θα λέγαμε ότι, λοιπόν, τελικά, συνάγεται το
συμπέρασμα, ανακεφαλαιώνοντας κτλ.
Γενίκευση : γενικά, τις περισσότερες φορές, ευρύτερα.
Προσθήκη : Ακόμα, επίσης, πρόσθετα, έπειτα, εκτός από αυτό,
επιπλέον.
Ταξινόμηση : Αφενός – αφετέρου, από τη μία – από την άλλη.
Τοπική σχέση : Εδώ, εκεί, μέσα, έξω, κοντά, μακριά, επάνω, κάτω.
Αναλογία – ομοιότητα : Όπως … έτσι, σαν, ομοίως, ανάλογη είναι η
περίπτωση, κάτι ανάλογο συμβαίνει και με…

9
10