-Problema ne kerkim te vleres me te vogel dhe me te madhe te funksioneve

Probleme nr 1

1.Nje model kuboidi eshte formuar me tel si ne figure.Gjatesia e pergjithshme e telit te

perdorur eshte 600 cm.

a.Shprehni y ne varesi te x.

P=4(2x+x+y)
600=8x+4x+4y
600-12x=4y
y=600-12x/4
y=150-3x

b.Shprehni vellimin e kuboidit ne lidhje me x.

V=a*b*c
V=x*2y*y
V=2x2y y=150-3x
V=2x2(150-3x)
V=300x2-6x3

c.Gjeni vlerat e x dhe y per te cilat vellimi i kuboidit merr vleren me te madhe.

dy/dx=(300x2-6x3)=300*2x-6*3x2=600x-18x2

Per te gjetur ekstremumet barazojme:

dy/dx=0 600x-18x2=0

2x(300-9x)=0

2x=0 ose 300-9x=0

X=0 x=100/3

X=0 sjell qe V=0 keshtu qe kjo vlere nuk meret

X=100/3 y=?
Y=150-3*100/3

Y=50 , 50>0 A(100/3 ; 50)

d2y/dx=(600x2-18x2)’=600x-36x

d2y/dx=600-36x=100/3

d2y/dx=600-30*100/3

=600-1200

=-600<0

-A(100/3 ; 50 ) Max

V=300*(100/3)2-6*(100/3)3

V=300*10000/9-1000000/27

V=3000000/9-6000000/27

V=9000000/27-6000000/27

V=3000000/27 cm3

-Pergjigje:Vellimi i kuboidit per te cilen ai mer vleren me te madhe (3000000/27 cm 3) eshte

per x=100/3 dhe y=50.
Probleme nr 2

2.Nje litar me gjatesi 16 m eshte perdorur per te formuar tri brinjet e nje
drejtkendeshi ,njera brinje mbeshtetet tek muri si ne figuren e meposhtme.

a.Gjeni x dhe y ne menyre qe litari te kufizoje syprinen me te madhe ?

S>0 2x+y=16

S=x*y y=16-2x

S=(16-2x)*x

S=16x-2x2

S’=(16x-2x2)’

S’=16-4x

Per te gjetur ekstremumet barazojme

S’=0

16-4x=0

X=4 cm y=?

S=16x-2x2

S=16*4-2*42

S=32 cm2 vlera me e madhe

Y=16-2x

Y=16-2*4

Y=8 cm

-Pergjigje:Syprina me e madhe qe mund te kufizoje litari eshte 32 cm 2 per x=4

cm dhe y=8 cm.
Probleme nr 3
Një kopshtar do të rrethojë në tre anë një serrë buzë
lumit me vetëm 20 metra tel. Të gjendet x dhe y me te
cilet formohet sipërfaqja më e madhe që mund të
formohet duke e përdorur të gjithë telin.

2x+ 2y=P S=x*y2x +2y=20 S=x*(x-10)

2y=20-2x S=[(x*x)-(x*10)]
Y=10 -x S=X2 -10x
S’=(X2 -10x)
S’=2x-10
S’=0
2x-10=0
2x=10
x=5 y=5
Për x=5 dhe y=5 arrihet të rrethohet sipërfaqja më e
madhe e tokës me 20m tel.
Probleme nr 4
Një ndërmarrje kozmetike prodhon krem hidratues me çmim
për krem 50€. Në qoftë se kostot për X krem janë: C(x)=
100.000-50x+ 0.001x2 dhe kapaciteti ditor është 70.000
kremëra sa do të jetë sasia e kemërave të shitur për të arritur
sasinë maksimale të fitimit?

R(x)= P∙Q = 50€∙x për x=]0; 1000]

P(x)=R(x)-C(x)= 50∙x – (100.000- 50x+ 0.001x2)
P’(x)= 100-0.002x
0=100-0.002x
x= 50.000 kremëra

Probleme nr 5
Derivati
Derivati i një funksioni me ndryshore reale mat ndjeshmërinë e një sasie për të ndryshuar (një
vlerë funksioni ose ndryshorja e varur), që përcaktohet nga një tjetër sasi (ndryshorja e pavarur).
Derivatet janë një mjet themelor në analizën matematike. Për shembull, derivati i një pozicioni të
një objekti që lëviz, në lidhje me kohën, është shpejtësia e atij objekti: kjo mat se sa shpejt
ndryshon pozicioni i objektit me kalimin e kohës.
Derivati i një funksioni me një ndryshore të vetme në një pikë të caktuar, kur ekziston, është
pjerrësia e tangentes ndaj grafikut të funksionit në atë pikë. Tangentja është përafrimi më i mirë
linear i funskionit pranë asaj pike të dhënë. Për këtë arsye, derivati shpesh përshkruhet si
"shkalla e ndryshimit të çastit", raporti i ndryshimit të çastit në ndryshoren e varur me ndryshimin
e çastit në ndryshoren e pavarur.
Derivatet mund të përgjithësohen edhe për funksionet me disa ndryshore reale. Në këtë
përgjithësim, derivati interpretohet si një transformim linear grafiku i të cilit është përafrimi më i
mirë linear me grafikun e funksionit origjinal. Matrica jakobiane është matrica që përfaqëson këtë
transformim linear në lidhje me bazën e dhënë nga zgjedhja e ndryshoreve të pavarura dhe të
varura. Mund të llogaritet në kushtet e derivateve të pjesshme në lidhje me ndryshoret e
pavarura. Për një funksion me vlera reale me disa ndryshore, matrica jakobiane reduktohet në
vektorin gradient.
Procesi i gjetjes së derivatit quhet diferencim. Procesi i anasjelltë quhet antidiferencim. Teorema
themelore e analizës matematike thotë se antidiferencimi është i njëjtë me integrimin. Diferencimi
dhe integrimi përbëjnë dy veprime themelore në analizën me funksione me një ndryshore.