ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 1

ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ –
ΑΝΘΡΩΠΙΣΜΟΣ
(ΟΥΜΑΝΙΣΜΟΣ)

σελ. 115

ΠΙΝΑΚΑΣ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΩΝ ΤΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ

15ος –16ος Χρονικά όρια Αναγέννησης
10ος – 15ος αι. Ενασχόληση με την αρχαία γραμματεία στο Βυζάντιο
12ος αι. Μελέτη αρχαίων φιλοσοφικών κειμένων στα
ευρωπαϊκά πανεπιστήμια
1397 - 1403 Ο Μανουήλ Χρυσολωράς διδάσκει τα ελληνικά
γράμματα σε Βενετία και Μιλάνο.
1406 – 1475 Ματτέο Παλμιέρι Φλωρεντινός ανθρωπιστής
1439 Σύνοδος Φερράρας – Φλωρεντίας
1265 – 1321 Δάντης
1304 – 1374 Πετράρχης
1313 – 1375 Βοκκάκιος
1355 – 1450 Πλήθωνας
1402 – 1472 Βησσαρίωνας
1450 Η εφεύρεση της τυπογραφίας
1453 Άλωση της Κωνσταντινούπολης
1469 – 1527 Μακιαβέλλι
1469 – 1536 Έρασμος
1494 Ιταλικοί πόλεμοι

Α. Η μετάβαση από τον Μεσαίωνα:

Το κοσμοείδωλο της Αναγέννησης

Ο κόσμος δημιουργήθηκε βέβαια από το Θεό, αλλά ο άνθρωπος τον

μεταμόρφωσε και τον βελτίωσε. Γιατί ό,τι μας περιβάλλει είναι δικό μας έργο,
το έργο των ανθρώπων [...].Από μας προέρχονται οι ζωγραφιές και τα γλυπτά,
από μας προέρχονται το εμπόριο, οι επιστήμες και τα φιλοσοφικά
αριστουργήματα. Από μας προέρχονται όλες οι εφευρέσεις, όλες οι γλώσσες
και όλα τα είδη των λογοτεχνικών κειμένων.
Απόσπασμα από κείμενο του Chianozzo Manetti (1452), στο J. R. Hale, Fursten,
Kunstler, Humanisten, Αμβούργο 1973, 26.

1
1. Τι θέλει να τονίσει ο συγγραφέας με την επανάληψη της φράσης «Από μας
προέρχονται»;

___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________

Η μετάβαση από τον Μεσαίωνα:

2. Τοποθετήστε στην κατάλληλη στήλη τα στοιχεία που σας δίνονται:

μοιρολατρεία, άνθρωπος – κέντρο του σύμπαντος, μόνη ενασχόληση η σωτηρία

της ψυχής, άνθρωπος ολοκληρωμένος, θεόσταλτες + θεόπνευστες πράξεις,

πίστη στις ανθρώπινες σωματικές + πνευματικές δυνάμεις, ιδέα της

ματαιότητας κάθε ενέργειας, αυτόνομη δημιουργική ικανότητα ανθρώπου,

θεοκεντρισμός, άνθρωπος υπεύθυνος για τη μοίρα του, προκαταλήψεις και

δεισιδαιμονίες, άνθρωπος πνευματώδης, χαριτωμένος και ευφυής.

ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΟΣ ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΙΑΚΟΣ ΑΝΘΡΩΠΟΣ

2
«Ο Άνθρωπος του Βιτρούβιου», του Λεονάρντο ντα Βίντσι

Β. Οι νέοι δρόμοι δημιουργίας

 Ποιες πόλεις αποτέλεσαν τις κοιτίδες της Αναγέννησης και του

Ανθρωπισμού;

1.

2.  διάδοση:

3.

Γιατί; (σελ. 115)

1.

2.
3
 3.

Αναγέννηση (σελ. 115):

Πότε;

Πού;

Τι ήταν;

Παράγοντες
προετοιμασίας;

Κύριο
χαρακτηριστικό
;

Σκοπός;

Προφανώς ο όρος Αναγέννηση ταιριάζει στη νέα εποχή, την οποία εξετάζουμε.
Η αναγέννηση, η αναβίωση των γραμμάτων και των τεχνών, που μετά την
ακμή τους κατά την Αρχαιότητα, είχαν περιπέσει σε εγκατάλειψη συντελείται
βαθμηδόν από τα τέλη του Μεσαίωνα και εξής. Ο αναγεννημένος άνθρωπος, ο
καθολικός άνθρωπος με ευρύτητα πνεύματος και νέα ενδιαφέροντα, στρέφεται
στην αρχαιότητα, εγκαταλείπει το δογματισμό και το σκοταδισμό, ανακαλύπτει
το πνεύμα της κλασικής Ελλάδας και Ρώμης και θέτει τα θεμέλια της σύγχρονης
εποχής. Η Αναγέννηση συμπίπτει χρονικά με γεγονότα και φαινόμενα
καθοριστικά για την πορεία της Ευρώπης και του κόσμου γενικότερα.

4
5