Professional Documents
Culture Documents
ორბელიანი
კრებული
სიბრძნე სიცრუისა
იყო ხელმწიფე ერთი, რომლისა საქმენი არავისგან
მოიგონებიან, რომელსა სიკეთისა და სიქველისაგან
ეგოდენი მოწყალებანი შეეკრიბნა გულსა თვისსა, თავად
არ აღირაცხოდა; სიფიცხლე და უწყალოება ჯავრისანი
გულისაგან ღვთის შიშისა ნიავით გაექარვებინა. სიუხვე
მისის ნოტიოს ღრუბლისაგან უმრავლესად გაეგრილა და
ყოველთა კაცთა ზედა საბოძვარი ცათა წვიმისათვის
გარდაემატებინა.
ჰკითხა მეფემან:
უბრძანა მეფემან:
- მოვნახოთ და ვპოვოთ.
მიაბარეს სალარო.
მან მოახსენა:
- რქვა საჭურისმან:
სცთა ქალი იგი, მოკლა ქმარი თვისი და იგი კაცი მის წილ
შეირთო და ყოველი მონაგები მისი მას მისცა.
უბრძანა მეფემან:
მოახსენა ლეონ:
უთხრა მამამან:
ამცნო:
უბრძანა მეფემან:
მოახსენა ლეონ:
მან მოახსენა:
უბრძანა მეფემან:
თქვა ერთმან:
მეფე არაბეთისა
თქვა მეორემან:
ქობულეთის მეფის ძე
თქვა მესამემან:
რომაელი კაცი
თქვა მეოთხემან:
გრანდუკას შვილი
თქვა მეხუთემან:
კეისრის სპასპეტი
თქვა მეექვსემან:
ქვის მთლელი
თქვა მერვემან:
ვლახეთის მეფის ძე
თქვა მეცხრემან:
ბუღდანელი დიდებული
მეფემ უბრძანა:
მესამემან უთხრა:
მეოთხემან უთხრა:
- მით გივლია კეთილსა და სამეფოსა საქმესა ზედა,
ვაზირთა არა უსმენდი!
მეხუთემან უთხრა:
მეექვსემან უთხრა:
მეშვიდემან თქვა:
მეცხრემან თქვა:
ესე არს წესი მეფეთა, ესე არს საბოძვარი თემთა, ესე არს
გოდოლი სპათა, ესე არს ზღუდე ქალაქთა! რომელმან
ჰყოს, იგი და ქვეყანა მისი დაემყაროს. რქვა რუქამ
საჭურისმან ლეონს:
ლეონ მოახსენა:
რუქამ უთხრა:
მოახსენა ლეონ:
- მეფეო, კაცი უბოძე, მოიყვანე და მისგან კითხვით
სცანო!
ჯუმბერ მოახსენა:
რქვა მეფემან:
ჯუმბერ მოახსენა:
ჯუმბერ მოახსენა:
რქვა მეფემან:
ჯუმბერ მოახსენა:
- ნუთუ მეფობასა ვსცდილობდე?! ღმერთმან ნუ ჰყოს!
ვაზირი მეფესთან ხამს.
რქვა მეფემან:
უთხრა ვაზირმან:
ჯუმბერ თქვა:
რქვა მამამან:
მოახსენა ძემან:
უთხრა მან კაცმან: ვაი შენ! რად სტირ? მაგ მიწაში თუნდა
ოქრო იდვას, თუნდა ქვაო, თუცა არ დახარჯევდიო!
- მეფეო, სალაროცა ეგრეა, რაც უნდა იდვას, თუცა არ
იხმარებ კეთილად, ანუ არ დახარჯავო!
მამამან უბრძანა:
ჯუმბერ მოახსენა:
და ნამტირალევი გამოვიდა.
ჰკითხა მეფემან:
მოახსენა ჯუმბერ
უბრძანა მეფემან:
მოახსენა ჯუმბერ:
უბრძანა მეფემან:
შვილმან მოახსენა:
ჰკითხა ჯუმბერ:
- რომელი?
უთხრა რუქამ:
უთხრა ჯუმბერ:
- თუცა მე სამში ერთი ტყუვილი ვთქვი, შენ სამში ორი
მართალი გჭირს: მამაცობაში - დიაცურობა და დიაცობაში
- ვერც მართლა დიაცურობა.
უთხრა რუქამ:
თქვა რუქამ:
ვაზირმან მოახსენა:
გილანელმან თქვა:
განჯელმან თქვა:
ჯუმბერ უთხრა:
უთხრა რუქამ:
დაუწყო ვედრება:
რუქამ უთხრა:
მელმან მოახსენა:
უბრძანა ვირმან:
რუქამ უთხრა:
მგელი, თხა და თივა
და უთხრა რუქას:
უთხრა რუქამ:
- რომელი?
უთხრა ჯუმბერ:
უთხრა ჯუმბერ:
მოჩივარნი ძმანი
მოახსენა რუქამ:
უბრძანა მეფემან:
რუქამ უთხრა:
- აქამომდე ჩემიაო!
რუქამ უთხრა:
ჯუმბერ უთხრა:
ვინ მოუსმენდა?
თქვა ჯუმბერ:
თქვა ჯუმბერ:
თქვა რუქამ:
თქვა რუქამ:
თქვა ჯუმბერ:
- სამთა მართებენ ენამრავლობა:
თქვა რუქამ:
თქვა ჯუმბერ:
თქვა რუქამ:
თქვა ჯუმბერ:
თქვა რუქამ:
თქვა ჯუმბერ:
- სამნი განიძებიან:
თქვა რუქამ:
- ვხედავ განგარისხე!
თქვა ჯუმბერ:
დედამ უთხრა:
შვილმან უთხრა:
დედამ უთხრა:
- იდვა, მაგრამ შორს იყო.
შვილმან უთხრა:
მოახსენა ლეონ:
უმეცარი დალაქი
იტალიელი მხატვარი
ერთმან თქვა:
მოშურნე რძალი
მესამემან თქვა:
წაჯე-უკუჯექის ცეცხლი
რვანი ძმანი ვიყავით. შემომადგა ცოლი: თუცა შენს ძმათ
გაეყრები, ასე გაგამდიდრებ, წაჯე-უკუჯექის ცეცხლს
აგინთებო.
თქვა ერთმან:
თავში სპილენძის ჩამდგმელი
თქვა მეორემან:
მკლავის გახსნით მკურნალი
თქვა მესამემან:
ვირის წვივის ჩამდგმელი
თქვა მეოთხემან:
ბრძენი მკურნალი
ჩემი გამწვრთნელი დიდი აქიმი იყო. ყოვლის სენის
მკურნალი იყო და თვით დასნეულდა დიდად. მოვიდენ
მრავალნი მკურნალნი და რომელნიცა შემოვიდის
საწამლოდ, მან სნეულმან ერთი თითი აუშვირის. იგი
აქიმნი ვერას მიუხვდიან და აღარ აწამლების.
მე ვკითხე:
მან მითხრა:
- ყველა გამოვსცადე და სიბრძნე არც ერთსა ჰქონდა, და
უსიბრძნო აქიმი სამსალას მშობელია.
ვჰკითხე:
მან მითხრა:
თქვა მეხუთემან:
მეფე და აქიმი
მეფემ უბრძანა:
თქვა მეექვსემან:
პირდაქცეული ბმოს მკურნალი
ჩემს უხუცესს ძმასთან მოვიდა ერთი სნეული. ყოველთა
აქიმთა უკვირდა მისი სენი. ჩემმან ძმამან რქვა სხვათა:
თქვა მეშვიდემან.
ქირმან-შაჰის ძე
ქირმან-შაჰის ძე დია დასნეულდა. მისთვის მრავალნი
მკურნალნი შეკრბნეს და ვერა არგეს რა. აბდულ-ჯაფარ
წაიყვანეს. ბევრი რამ უწამლა და ღონე ვერა დაიდვა.
მერმე მის ყრმის და მამა-დედისა მისისა სახე გასინჯა.
მაშინ ეჭვი რამე ჩაიგდო: სახეს სახისა მსგავსება
შორევდა.
თქვა მერვემან:
საგათის მკურნალი
თქვა მეათემან:
სოკოს მკურნალი
ლოდის დამგორებელი
ჯიზი-გურგენ
წამოველ მუნითაცა. დამხვდა ზღვა. ჩავჯე ნავად. ამიდგა
ქარი. ხომალდი დაგვემსხვრა. ყოველნი მონაგებითურთ
დაინთქნენ. მე ერთს ფიცარს შევრჩი. შვიდი დღე და ღამე
მატარა.
ვჰკითხე: ვინაა-მეთქი?
თქვა სხვამან:
ბრმა ავაზი
თქვა სხვამან:
ბზიკის მწვრთნელი
თქვა სხვამან:
მათრახიანი ხოხობი
თქვა აქიმმან:
თავტაფიანნი
თქვა ვაზირმან:
ბნელეთისა პირსა მსახლობელი კაცი
თქვა მეფემან:
აბდულ-აზიმ დავრიში
- რა სამსახური ძალგიც?
მან მოახსენა:
- ასეთს კაცი ვერას მომიდებს, რა გინდ ძნელი საქნარი
იყოს, არა ვქმნა.
მისანი ყვავი
გააშრო, დასვა.
ინდოელი ჯამბაზები
თუნჯარელი მეტილისმენი
გრძნეული აქიმი
ჰყვეს ეგრე.
მეფემან ბრძანა:
მეფემ ქალს ჰკითხა, მან არა ჰყო: რადგან ერთს ავს კაცს
მიმეცი, მე აღარ ვიკადრებ ამის გამოცვლასო.
ქალმან იგი არ მოაკვლევინა, და აქიმისა ზოგმან თქვა:
მოკლესო და ზოგმან თქვა: არ მოუკლავთო. უდიდეს
გრძნებას ამბობდენ. და მე ამათ სიკვდილი უფრო
მეჯერება. ის გრძნებაები კაცისაგან არ იქმნება, და, რა
კაცის სახელი გაითქმის, ბევრს მოუმატებენ, თვარა
მოკლეს. მაგრა ვინც მოუკლაობას ამბობს ამას იტყვის:
აღარ მოკლეს, გამოაძესო. და მოკვლა ტყუვილი იყო და
გამოძება მართალი.
თქვა რუქამ:
აწ მე რას მიპირებს?
თქვა რუქამ არაკი.
კაცი და გველი
ლეონ უთხრა:
- კარგი ჰქმენი, მას კაცსა მათზე ავის ქმნა დაუწუნე.
ცოლი წაართვეს, გაძარცვეს, თავი დაიხელთა და ის
მოკლა, ავად უქმნიაო. მე მასცა ვუძრახავ, უწინვე
რასათვის ასრე ღაფლად დარჩა? თუცა უკანის არა ექმნა
რა, შენებრი კაცი იქმნებოდა.
წაიყვანა და წავიდა.
მივიდა შინ. აქიმი მოაყვანინა, ვერა ღონე დაუდვა.
უთხრა ლეონ:
თათვალი
იკითხა მან კაცმან: ვინ არის კაცი ესე, ანუ გზას რისათვის
მოჰგვიანო?
ცოლი არ მოეშვა.
მეფემ უბრძანა:
უბრძანა მეფემა:
უბრძანა მეფემან:
უთხრა მამამან:
ცოლმან უთხრა:
ქმარმან უთხრა: