Μαρία Κάππου{ 4ο Φφλλο εργαςίασ-ενδεικτικζσ απαντήςεισ

3ο Φφλλο εργαςίασ Ενδεικτικζσ απαντιςεισ

4ο Φύλλο εργασίας:

Ενδεικτικές απαντήσεις

Μακροπερύοδοσ λόγοσ
Ερώτηςη: ΢την πραγματικότητα, το μεγάλο ρεύμα του Διαφωτιςμού το οποίο
αφιέρωςε ένα ςοβαρό μέροσ του ςτοχαςμού του πάνω ςτον εκςυγχρονιςμό των
παιδαγωγικών μεθόδων (Ρουςςώ, Πεςταλότςι, Ντιούι κ.ά.) είχε ωσ ςτόχο του
ακριβώσ αυτό: να εναρμονίςει τισ ανάγκεσ τησ αναδυόμενησ δημοκρατίασ με την
υποχρέωςη των εκπαιδευτικών ςυςτημάτων να «παράγουν» ελεύθερουσ
πολίτεσ. Στο παραπϊνω απόςπαςμα εντοπύζουμε τη χρόςη μακροπερύοδου λόγου. Τι
επιδιώκει/επιτυγχϊνει με αυτό η ςυγγραφϋασ;

Απϊντηςη
Η χρόςη μακροπερύοδου λόγου ςυμβϊλλει ςτη διαςϊφηςη των λογικών ςχϋςεων
μεταξύ των προτϊςεων. Συγκεκριμϋνα
-Με την αναφορική πρόταςη (το οποίο…(Ρουςςώ, Πεςταλότςι, Ντιούι κ.ά.) η
ςυγγραφέασ δηλώνει ότι αναφέρεται ςε όςουσ αςχολήθηκαν με παιδαγωγικέσ μεθόδουσ)
-Να εναρμονίςει… ςυςτημάτων: Με την τελική πρόταςη δηλώνεται ο ςκοπόσ των
παιδαγωγικών μεθόδων που προτϊθηκαν κατϊ την περύοδο του Διαφωτιςμού.
-Να «παράγουν» ελεύθερουσ πολίτεσ: Η βουλητική πρόταςη αποτελεύ το ςυμπλόρωμα
τησ ονοματοποιημϋνησ φρϊςησ «με την υποχρϋωςη των εκπαιδευτικών ςυςτημϊτων»
Ενώ η οργϊνωςη του λόγου φαύνεται πολύπλοκη ωςτόςο η διαςϊφηςη των ςχϋςεων
βοηθϊ τον αναγνώςτη να αντιληφθεύ τισ εννοιολογικϋσ ςυςχετύςεισ. Το ύφοσ γύνεται
παρϊλληλα ςύνθετο, ςοβαρό και επύςημο , αφού ο αρθογρϊφοσ πραγματεύεται ϋνα
επιςτημονικό θϋμα, το οπούο απευθύνεται ςε αναγνώςτεσ που –προφανώσ- διαθϋτουν
το ανϊλογο γνωςτικό υπόβαθρο, εύναι επαρκεύσ αναγνώςτεσ.

Εναλλακτικό εκφώνηςη: Ο λόγοσ ςτο παραπϊνω χωρύο φαύνεται ςύνθετοσ και πυκνόσ.
Πώσ επιτυγχϊνεται αυτό από την ςυγγραφϋα;
Απϊντηςη
Ο λόγοσ ςτο παραπϊνω απόςπαςμα γύνεται ςύνθετοσ και πυκνόσ με την διαδοχικό
υπόταξη και προςθϋτουμε τισ δευτερεύουςεσ προτϊςεισ

ςελ. 1
Μαρία Κάππου{ 4ο Φφλλο εργαςίασ-ενδεικτικζσ απαντήςεισ

Τα ςημεία ςτίξησ ςτην περίοδο

[ ; ]Ερώτηςη: Ποιοσ είναι ο ρόλοσ του ερωτήματοσ ςτθν πρώτθ παράγραφο του κειμζνου;

Απάντθςθ

Στο ερώτθμα με το οποίο κλείνει θ πρώτθ παράγραφοσ «Αλλϊ ποια εκπαύδευςη;» ο

ςυγγραφϋασ διατυπώνει το θϋμα του (εκπαύδευςη) και τον προβληματιςμό του. Δηλαδό
ποιο είδοσ εκπαίδευςθσ οφείλουν τα κράτθ να προςφζρουν ςτουσ νζουσ, προκειμζνου να
επιτφχουν τα επικυμθτά αποτελζςματα για τθν οικονομικι τουσ ανάπτυξθ. Πρόκειται για
μια ςαφό δόλωςη των θεμϊτων που θα αναπτύξει ςτη ςυνϋχεια. Επομϋνωσ, πρόκειται
για μια επιλογό μετϊβαςησ από τον πρόλογο ςτο κύριο μϋροσ του κειμϋνου. Με την
επιλογό τησ ερωτηματικόσ πρόταςησ ςτο τϋλοσ του προλόγου, επύςησ, το ύφοσ αποκτϊ
αμεςότητα, αφού ο δϋκτησ ϋχει την αύςθηςη ότι το ερώτημα απευθύνεται ςε αυτόν.
΄Ετςι, μεταβαύνει ςε μια κατϊςταςη πνευματικόσ επαγρύπνηςησ ώςτε να
παρακολουθόςει τισ πιθανϋσ απαντόςεισ με ενδιαφϋρον και να τοποθετηθεύ κριτικϊ.

[:]Ερώτηςη Να αιτιολογόςετε τη χρόςη τησ άνω και κάτω τελείασ [:] ςτα παρακϊτω
αποςπϊςματα.
-1η παρ. «Ανϊπτυξη, επιχειρηματικότητα, καινοτομύα, εξωςτρϋφεια, διϊ βύου μϊθηςη:
αυτϋσ εύναι οι λϋξεισ-κλειδιϊ γύρω από τισ οπούεσ περιςτρϋφεται ςυνεχώσ η ςυζότηςη
όχι μόνο ςτην αγωνιούςα για ανϊκαμψη Ελλϊδα, αλλϊ και ςε ολόκληρη την Ευρώπη»
-2η παρ. «Η ϊποψη αυτό κρύνει την πρόοδο τησ κοινωνύασ από ϋνα δεύκτη και μόνο: το
Ακαθϊριςτο Εθνικό Προώόν (ΑΕΠ).»

Απάντθςθ
1η παρ. Η ϊνω και κϊτω τελεύα χρηςιμοποιεύται για να ςυνδϋςει την δεύτερη με την
πρώτη πρόταςη. Με τη δεύτερη πρόταςη υποβοηθεύται ο αναγνώςτησ να αντιληφθεύ
τον ρόλο των λϋξεων/εννοιών που παραθϋτει με αςύνδετο ςχόμα ο ςυγγραφϋασ ςτην
πρώτη πρόταςη. Επύςησ, ο αναγνώςτησ «αναγκϊζεται» να κϊνει μια ςύντομη παύςη
ώςτε να προςϋξει περιςςότερο αυτϊ που ακολουθούν.
2η παρ. Η ϊνω και κϊτω τελεύα διαχωρύζει την επεξόγηςη που χρηςιμοποιεύται από τον
ςυγγραφϋα ςτο λεκτικό ςύνολο « από ϋνα δεύκτη και μόνο». Με αυτό τον τρόπο δύνεται
ϋμφαςη ςτο γεγονόσ ότι οι χώρεσ ενδιαφϋρονται μόνο για την οικονομικό ανϊπτυξη
αδιαφορώντασ για τισ κοινωνικϋσ ανιςότητεσ.

[--]Ερώτηςη Να αιτιολογόςετε τη χρόςη τησ διπλήσ παύλασ [--] ςτο παρακϊτω

απόςπαςμα: «Η Νούςμπαουμ κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για την υποτύμηςη που
γνωρύζουν οι ανθρωπιςτικϋσ ςπουδϋσ ςτην αμερικανικό ανώτατη εκπαύδευςη, παρότι η
τελευταύα εύχε ακριβώσ οργανωθεύ εξαρχόσ πϊνω ςε προγρϊμματα ςπουδών όπου -
ανεξαρτήτωσ αντικειμένου- τα μαθόματα τησ ιςτορύασ, τησ φιλοςοφύασ, τησ Τϋχνησ
κτλ. όταν βαςικϊ, ςτα πρώτα ϋτη τουλϊχιςτον.»

Απάντθςθ
Με τθν διπλι παφλα οριοκετοφνται παρενκετικά ςχόλια, τα οποία, ςφμφωνα με τον
ςυγγραφζα, κεωροφνται απαραίτθτα για τθν κατανόθςθ του περιεχομζνου τθσ περιόδου.

ςελ. 2
Μαρία Κάππου{ 4ο Φφλλο εργαςίασ-ενδεικτικζσ απαντήςεισ

Με αυτι τθν επιλογι τονίηεται το γεγονόσ ότι ςτθν αμερικανικι ανώτατθ εκπαίδευςθ
ςυμπεριλαμβάνονταν οι ανκρωπιςτικζσ ςπουδζσ ςε όλουσ τισ ςχολζσ ανεξάρτθτα από το
ειδικότερο περιεχόμενο του προγράμματοσ ςπουδών .

[ , ] Ερώτηςη Στην 4η παρϊγραφο του κειμϋνου, ο ςυγγραφϋασ αξιοποιεύ αςύνδετο

ςχήμα. Αφού το εντοπύςετε, να αιτιολογόςετε την αξιοπούηςό του από τον ςυγγραφϋα
ςε ςυνδυαςμό με τη πρόθεςό του.

Απϊντηςη
Στην 4η παρ. του κειμϋνου ο ςυγγραφϋασ αξιοποιεύ το αςύνδετο ςχόμα για να
παραθϋςει τα χαρακτηριςτικϊ που οφεύλει να καλλιεργεύ ϋνα δημοκρατικό
εκπαιδευτικό ςύςτημα « όπωσ η ενςυναύςθηςη, η παρρηςύα, η λογοδοςύα, η φανταςύα, η
αυτογνωςύα και η διαμόρφωςη πολιτών του κόςμου». Με αυτόν τον τρόπο τονύζεται το
πλόθοσ των πνευματικών χαρακτηριςτικών που κρύνονται απαραύτητα από την
Αμερικανύδα καθηγότρια (αυθεντύα) και τα οπούα διαςφαλύζονται μόνο με την
ανθρωπιςτικό εκπαύδευςη, επειδό ςτόχοσ του εύναι να πεύςει για την αναγκαιότητα
αναβϊθμιςησ των ανθρωπιςτικών ςπουδών και ςτο Ελληνικό εκπαιδευτικό ςύςτημα.
Παρϊλληλα, ο λόγοσ γύνεται πυκνόσ ενώ ο τόνοσ γύνεται ζωηρόσ.

Συνοχή

Ερώτηςη: Ποιεσ λογικϋσ ςχϋςεισ αναπτύςςονται ανϊμεςα ςτισ παραγρϊφουσ του

κειμϋνου και με ποιεσ γλωςςικϋσ επιλογϋσ διατυπώνονται;

Απϊντηςη
1η παρ. Θϋτει ϋναν προβληματιςμό (ποια εκπαύδευςη; ) θα εξοπλύςει τουσ νϋουσ με τα
απαραύτητα εφόδια ώςτε να αντιμετωπύςουν τισ οικονομικϋσ προκλόςεισ τησ
ςύγχρονησ εποχόσ.

2η παρ. Διατυπώνεται μια πρώτη απϊντηςη ςτο ερώτημα ( η ύδρυςη ςχολών

μϊνατζμεντ, μϊρκετινγκ κ.α.) με μοναδικό κριτόριο την αύξηςη του ΑΕΠ κϊτι που
προκαλεύ ανιςότητεσ.

3η παρ. Διατυπώνεται μια διαφορετικό απϊντηςη ςτο ερώτημα ( που δόθηκε από τον
διαφωτιςμό) δηλαδό, η εκπαύδευςη που θα προετοιμϊζει επαγγελματικϊ
κατηρτιςμϋνουσ ανθρώπουσ με ευαιςθηςύα για τον ςεβαςμό των ανθρωπύνων
δικαιωμϊτων, δηλαδό για την ουςύα τησ δημοκρατύασ.

4η παρ. Στην τϋταρτη παρϊγραφο η ςυγγραφϋασ αξιοποιεύ ωσ γλωςςικό ςημεύο τον

εναντιωματικό ςύνδεςμο (κι ωςτόςο, η πορεύα αυτό κϊπου λοξοδρόμηςε). Με αυτόν
τον τρόπο επιςημαύνει ότι οι ανθρωπιςτικϋσ ςπουδϋσ ςτην Αμερικό υποβαθμύζονται
παρϊ το γεγονόσ ότι η απϊντηςη που δόθηκε από τον διαφωτιςμό όταν κατϊ τη γνώμη
τησ ςωςτό και αυτό αντικατοπτριζόταν και ςτην ϋνταξη των ανθρωπιςτικών ςπουδών
ςτην ανώτατη εκπαύδευςη ςτην Αμερικό.

ςελ. 3