МЕТОД НА СИЛИ

Од мноштвото конструкции кои што се употребуваат во

градежништвото, најголемиот број се статички неопределени
конструкции. Тоа се конструкции каде што постојат повеќе врски од
неопходниот минимум со кој се обезбедува кинематичка стабилност на
конструкцијата. Бројот на прекубројни врски го определува степенот на
статичка неопределеност. Тоа значи дека ако сакаме да ги определиме
статичките големини предизвикани поради влијание на надворешен
товар, кај статички неопределените конструкции најпрво треба да ги
определиме реакциите во овие прекубројни врски.
Методот на сили поаѓа од овие размислувања и како непознати
големини во анализата се јавуваат силите во прекубројните врски.
Анализата на конструкциите со методот на сили се одвива во неколку
карактеристични чекори, и тоа:

• Определување на основен статички определен систем

(ОСОС)
Тоа е пресметковен модел на конструкцијата каде што се
отстранети прекубројните врски, а нивното дејство е заменето
со сили кои што се јавуваат во нив.
• Составување на условните равенки
За определување на непознатите, се поставуваат услови за
компатибилност на деформациите во прекубројните врски.
• Определување на коефициентите δkm и слободните членови
Δi0 во условните равенки
Коефициентите δkm и слободните членови Δi0 во условните
равенки претставуваат деформации на основниот статички
определен систем и според општиот израз за деформациите:

Nm M T
δ km = ∑ ∫ Nk ⋅ ⋅ ds + ∑ ∫ Mk ⋅ m ⋅ ds + ∑ ∫ Tk ⋅ μ ⋅ m ⋅ ds
i E ⋅F i E⋅J i G⋅A

Со занемарување на аксијалните и трансверзалните сили кај

гредните системи, горната равенка може да се поедностави, а
нејзината форма е:

51
 Збирка решени задачи

Mm
δ km = ∑ ∫ Mk ⋅ ⋅ ds
i E⋅J

Слободните членови Δko од условните равенки претставуваат

деформации на ОСОС предизвикани од надворешни влијанија и
се определуваат според изразот:

M0
Δ k 0 = ∑ ∫ Mk ⋅ ⋅ ds
i E⋅J

Кај решеткастите конструкции каде што постојат единствено

аксијалните сили, изразот за определување на деформациите е:

Nm
δ km = ∑ ∫ Nk ⋅ ⋅ ds
i E ⋅F
• Определување на реакциите и статичките големини на
статички неопределените конструкции
По решавање на условните равенки, се добиваат непознатите
сили X1, X2, … X3 кои претставуваат реакции во прекубројните
врски. Вредностите на реакциите и статичките големини на
статички неопределените конструкции се определува со
суперпозиција на влијанијата од силите во прекубројните врски
и надворешниот товар на ОСОС. Во општ случај, равенката за
определување на реакциите и статичките големини гласи:

S = S 0 + S1 ⋅ X1 + S 2 ⋅ X 2 + K + S n ⋅ X n

каде за S може да се заменат: R-реакции, Т-трансверзални

сили, М-нападни моменти и N-аксијални сили. Индексот 0 се
однесува на ОСОС од надворешни влијанија, а индексот n на
ОСОС од дејство на сила Xn=1.
• Определување на деформациите кај статички
неопределените конструкции
Изразот за определување на деформациите кај статички
неопределените конструкции е добиен со законот за виртуелна
работа во кој деформациите по кои се пресметува виртуелната
работа се во правец на соодветните сили, и гласи:

neop Mneop neop

opred M0 neop Mopred
Δk = ∑ ∫ Mk ⋅ 0
⋅ ds =∑ ∫ Mk ⋅ ⋅ ds =∑ ∫ Mk ⋅ 0
⋅ ds
i E⋅J i E⋅J i E⋅J

• Контрола на определените статички големини кај статички

неопределените конструкции

52
Теорија на конструкции

3. Метод на сили

Задача 3.1
Со помош на методот на сили да се определи дијаграмот на нападни
моменти од надворешен товар, за носачот прикажан на сликата.

15 kN/m’

1 2 30/60 B

2
40 kN
30/30

2 4

- геометриски карактеристики:

0,3 ⋅ 0,6 3 0,3 ⋅ 0,3 3

Jгр = = 0,0054 m 4 Jст = = 0,000675 m 4
12 12
Jc Jc 0,0054
Jc = Jгр = 1,0 = = 8,0
Jгр Jст 0,000675

53
 Збирка решени задачи

1. Определување на основен статички определен систем (ОСОС)

15 kN/m’
X1
1 2 30/60 B

X2 2
40 kN
3 30/30
2

2 4

2. Определување на дијаграмите на нападните моменти на ОСОС

предизвикани од единечни сили во правец на непознатите

X1 = 1,0; X2 = 0

X1=1,0
1 2 B

3 M1
+ 2
4,0

1,0 4,0
A
2 4

54
Теорија на конструкции

X1 = 0; X2 = 1,0
4,0
1 2 + B
4,0 2
X2=1,0

3 M2
+ 2
4,0

A 1,0 4,0
2 4

од надворешен товар

120,0
30,0
-
1 2 B

90,0
Mp
-
2
170,0

170,0 A 90,0
2 4

3. Условни равенки

δ11 ⋅ X1 + δ12 ⋅ X 2 + Δ 1p = 0
δ 21 ⋅ X1 + δ 22 ⋅ X 2 + Δ 2p = 0

55
 Збирка решени задачи

4. Пресметување на коефициентите δkm пред непознатите големини и

слободните членови Δip со примена на таблиците на Верешчагин

1
E ⋅ Jc ⋅ δ11 = ⋅ 4,0 ⋅ 4,0 ⋅ 4 ⋅ 8,0 = 170,667
3
1
E ⋅ Jc ⋅ δ12 = ⋅ 4,0 ⋅ 4,0 ⋅ 4 ⋅ 8,0 = 256,0
2
E ⋅ Jc ⋅ δ 21 = E ⋅ Jc ⋅ δ12 = 256,0
1
E ⋅ Jc ⋅ δ 22 = 4,0 ⋅ 4,0 ⋅ 4 ⋅ 8,0 + ⋅ 4,0 ⋅ 4,0 ⋅ 4 ⋅ 1,0 = 533,333
3

120,0 120,0

= -

15 ⋅ 4 2
= 30 kNm
8

1
E ⋅ Jc ⋅ Δ 1p = − ⋅ [4,0 ⋅ (2 ⋅ 170,0 + 90,0 ) + 2,0 ⋅ (170,0 + 2 ⋅ 90,0 )] ⋅ 2 ⋅ 8,0 −
6
1
− ⋅ 2,0 ⋅ 90,0 ⋅ 2 ⋅ 8,0 = −7893,333
2
1 1
E ⋅ Jc ⋅ Δ 2p = − ⋅ 4,0 ⋅ (170,0 + 90,0 ) ⋅ 2 ⋅ 8,0 − 4,0 ⋅ 90,0 ⋅ 2 ⋅ 8,0 − ⋅ 4,0 ⋅ 120,0 ⋅ 4 ⋅ 1,0 +
2 3
1
+ ⋅ 4,0 ⋅ 30,0 ⋅ 4 ⋅ 1,0 = −14560,0
3

5. Решавање на условните равенки

170,667 ⋅ X1 + 256,0 ⋅ X 2 = 7893,333 X1 = 18,928

256,0 ⋅ X1 + 533,333 ⋅ X 2 = 14560,0 X 2 = 18,214

6. Конечен дијаграм на нападни моменти

M = Mp + M1 ⋅ X1 + M2 ⋅ X 2

M A = −170,0 + 4,0 ⋅ 18,928 + 4,0 ⋅ 18,214 = −21,432 kNm

M3 = −90,0 + 2,0 ⋅ 18,928 + 4,0 ⋅ 18,214 = 20,712 kNm

56
Теорија на конструкции

M 2лево = 30,0 kNm

M 2десно = −120,0 + 4,0 ⋅ 18,214 = −47,144 kNm
M 2долу = −90,0 + 4,0 ⋅ 18,214 = −17,144 kNm

47,144
30,0
-
B
1 17,144 - 2
10,87
2

3 + 20,712
Mдеф
2

- A
21,432
2 4

Задача 3.2
Со помош на методот на сили да се определи дијаграмот на нападни
моменти од надворешен товар, за носачот прикажан на сликата.

10 kN/m’

1 40/60 2
40/40

40/40

A B 50 kN

57
 Збирка решени задачи

- геометриски карактеристики:

0,4 ⋅ 0,6 3 0,4 ⋅ 0,4 3

Jгр = = 0,0072 m 4 Jст = = 0,00213 m 4
12 12
Jc Jc 0,0072
Jc = Jгр = 1,0 = = 3,38
Jгр Jст 0,00213

1. Определување на основен статички определен систем (ОСОС)

10 kN/m’

1 40/60 2
40/40

40/40
4

A B 50 kN

X1
5

2. Определување на дијаграмите на нападните моменти на ОСОС

предизвикани од единечни сили во правец на непознатите

X1 = 1,0

5,0

1 + 2
5,0

4
+ M1
5,0
A B
5,0
1,0 X1=1,0
5

58
Теорија на конструкции

од надворешен товар

325,0
- 200,0

1 2
-

-
4
Mp
125,0
A B
125,0
50,0
5

3. Условна равенка

δ11 ⋅ X1 + Δ 1p = 0

4. Пресметување на коефициентите δkm пред непознатите големини и

слободните членови Δip со примена на таблиците на Верешчагин

1
E ⋅ Jc ⋅ δ11 = 5,0 ⋅ 5,0 ⋅ 4 ⋅ 3,38 + ⋅ 5,0 ⋅ 5,0 ⋅ 5 ⋅ 1,0 = 379,667
3
1 ⎡1
E ⋅ Jc ⋅ Δ 1p = − ⋅ 5,0 ⋅ (125,0 + 325,0) ⋅ 4 ⋅ 3,38 − ⎢ ⋅ 5,0 ⋅ (2 ⋅ 325,0 + 200,0) ⋅ 5,0 −
2 ⎣6
1 ⎤
− ⋅ 31,25 ⋅ 5,0 ⋅ 5 ⋅ 1,0⎥ = −18491,25
3 ⎦

325,0 325,0
200,0 325,0
= -
262,5
10 ⋅ 5 2
= 31,25 kNm
8

59
 Збирка решени задачи

5. Решавање на условната равенка

379,667 ⋅ X1 − 18491,25 = 0 X1 = 48,704 kN

6. Конечен дијаграм на нападни моменти

M = Mp + M1 ⋅ x 1

M A = −125,0 + 5,0 ⋅ 48,704 = 118,52 kNm

M1 = −325,0 + 5,0 ⋅ 48,704 = −81,48 kNm
M 2 = −200,0 kNm
MB = 0 kNm

81,48
200,0
-
- 1 2
-

Mдеф 4

+
A B
118,52
5

60
Теорија на конструкции

Задача 3.3
Со помош на методот на сили да се определи дијаграмот на нападни
моменти од надворешен товар, за носачот прикажан на сликата.

15 kN/m’ 60 kN

1 30/60 2 3

30/30

30/30
3

A B

4 1

- геометриски карактеристики:

0,3 ⋅ 0,6 3 0,3 ⋅ 0,3 3

Jгр = = 0,0054 m 4 Jст = = 0,000675 m 4
12 12
Jc Jc 0,0054
Jc = Jгр = 1,0 = =8
Jгр Jст 0,000675

1. Определување на основен статички определен систем (ОСОС)

15 kN/m’ 60 kN

1 30/60 2 3
30/30

30/30

A B X2

X1
4

61
 Збирка решени задачи

2. Определување на дијаграмите на нападните моменти на ОСОС

предизвикани од единечни сили во правец на непознатите

X1 = 1,0; X2 = 0
4,0
4,0 + 2 3

+ 3
M1
4,0
B
4,0
A 1,0 X1=1,0
4

X1 =0; X2 = 1,0

3,0 - 3,0
1 2 3
- -

3
M2
1,0 B
4,0
A X2=1,0
4
од надворешен товар

487,5 67,5
-
1 2 3

- 3
487,5 Mp
A B
487,5
135,0
4

62
Теорија на конструкции

3. Условни равенки

δ11 ⋅ X1 + δ12 ⋅ X 2 + Δ 1p = 0
δ 21 ⋅ X1 + δ 22 ⋅ X 2 + Δ 2p = 0

4. Пресметување на коефициентите δkm пред непознатите големини и

слободните членови Δip со примена на таблиците на Верешчагин

1
E ⋅ Jc ⋅ δ11 = ⋅ 4,0 ⋅ 4,0 ⋅ 4 ⋅ 1,0 + 4,0 ⋅ 4,0 ⋅ 3 ⋅ 8,0 = 405,33
3
1 1
E ⋅ Jc ⋅ δ12 = − ⋅ 4,0 ⋅ 3,0 ⋅ 3 ⋅ 8,0 − ⋅ 4,0 ⋅ 3,0 ⋅ 4 ⋅ 1,0 = −168,0
2 2
⎛1 ⎞
E ⋅ Jc ⋅ δ 22 = 2 × ⎜ ⋅ 3,0 ⋅ 3,0 ⋅ 3 ⋅ 8,0 + 3,0 ⋅ 3,0 ⋅ 4 ⋅ 1,0 ⎟ = 180,0
⎝3 ⎠

487,5
67,5 420,0
67,5 67,5
= - +

15 ⋅ 4 2
= 30,0 kNm
8

⎡1 1
E ⋅ Jc ⋅ Δ 1p = −4,0 ⋅ 487,5 ⋅ 3 ⋅ 8,0 − ⎢ ⋅ 4,0 ⋅ 420,0 ⋅ 4 ⋅ 1,0 + ⋅ 4,0 ⋅ 30,0 ⋅ 4 ⋅ 1,0 −
⎣3 3
1 ⎤
− ⋅ 4,0 ⋅ 67,5 ⋅ 4 ⋅ 1,0⎥ = −49420,0
2 ⎦
1 ⎡1 2
E ⋅ Jc ⋅ Δ 2p = ⋅ 3,0 ⋅ 487,5 ⋅ 3 ⋅ 8,0 + ⎢ ⋅ 3,0 ⋅ 420,0 ⋅ 4 ⋅ 1,0 − ⋅ 30,0 ⋅ 3,0 ⋅ 4 ⋅ 1,0 +
2 ⎣2 3
+ 3,0 ⋅ 67,5 ⋅ 4,0 ⋅ 1,0] = 20640,0

5. Решавање на условните равенки

405,33 ⋅ X1 − 168,0 ⋅ X 2 = 49420,0 X1 = 121,34 kN

− 168,0 ⋅ X1 − 180,0 ⋅ X 2 = −20640,0 X 2 = −1,42 kN

6. Конечен дијаграм на нападни моменти

M = Mp + M1 ⋅ X1 + M2 ⋅ X 2

63
 Збирка решени задачи

M A = −487,5 + 4,0 ⋅ 121,34 = −2,14 kNm

M1долу = −487,5 + 4,0 ⋅ 121,34 − 3,0 ⋅ ( −1,42) = 2,12 kNm
горе
M1 = −487,5 + 4,0 ⋅ 121,34 − 3,0 ⋅ ( −1,42) = 2,12 kNm
MB = 0 kNm
долу
M2 = −3,0 ⋅ ( −1,42) = 4,26 kNm
лево
M2 = −67,5 − 3,0 ⋅ ( −1,42) = −63,24 kNm
M3 = 0 kNm
67,5
63,24

2,12
-

4,26
1 2 3
+ +

3
Mдеф

- A B
2,14

Задача 3.4
Со помош на методот на сили да се определи дијаграмот на нападни
моменти од надворешен товар, за носачот прикажан на сликата.
15 kN/m’

1 2 30/60 3 30/60 4
2

50 kN
30/30

30/30

30/30

5
2

A B C

1 5 5

64
Теорија на конструкции

- геометриски карактеристики:

0,3 ⋅ 0,6 3 0,3 ⋅ 0,3 3

Jгр = = 0,0054 m 4 Jст = = 0,000675 m 4
12 12
Jc Jc 0,0054
Jc = Jгр = 1,0 = =8
Jгр Jст 0,000675

1. Определување на основен статички определен систем (ОСОС)

15 kN/m’

1 2 30/60 3 30/60 4
2

50 kN
30/30

30/30

30/30
5
2

A B C

X1 X2

1 5 5

2. Определување на дијаграмите на нападните моменти на ОСОС

предизвикани од единечни сили во правец на непознатите

X1 = 1,0; X2 = 0
5,0 10,0
+ 4
1 2 3
2

M1 + 5
2
10,0
A B 10,0
C
X1=1,0 1,0

1 5 5

65
 Збирка решени задачи

X1 = 0; X2 = 1,0
5,0
+ 4
1 2 3
2

M2 + 5
2
5,0
A B 5,0
C
X2=1,0 1,0

1 5 5

од надворешен товар

270,0
7,5 - - 720,0

1 2 3 4

720,0
5
Mp
-
820,0
A B
50,0 C 820,0
90,0
1 5 5

3. Условни равенки

δ11 ⋅ X1 + δ12 ⋅ X 2 + Δ 1p = 0
δ 21 ⋅ X1 + δ 22 ⋅ X 2 + Δ 2p = 0

66
Теорија на конструкции

4. Пресметување на коефициентите δkm пред непознатите големини и

слободните членови Δip со примена на таблиците на Верешчагин

1
E ⋅ Jc ⋅ δ11 = ⋅ 10,0 ⋅ 10,0 ⋅ 10 ⋅ 1,0 + 10,0 ⋅ 10,0 ⋅ 4 ⋅ 8,0 = 3533,33
3
1
E ⋅ Jc ⋅ δ12 = ⋅ 5,0 ⋅ (5,0 + 2 ⋅ 10,0) ⋅ 5 ⋅ 1,0 + 10,0 ⋅ 5,0 ⋅ 4 ⋅ 8,0 = 1704,17
6
1
E ⋅ Jc ⋅ δ 22 = ⋅ 5,0 ⋅ 5,0 ⋅ 5 ⋅ 1,0 + 5,0 ⋅ 5,0 ⋅ 4 ⋅ 8,0 = 841,67
3

270,0 270,0
7,5 7,5
= -

15 ⋅ 5 2
= 46,88 kNm
8

⎡1 1 ⎤
E ⋅ Jc ⋅ Δ 1p = − ⎢ ⋅ 5,0 ⋅ (7,5 + 2 ⋅ 270,0 ⋅ 5 + ⋅ 46,88 ⋅ 5,0 ⋅ 5⎥ ⋅ 1,0 −
⎣ 6 2 ⎦
1
− ⋅ [5 ⋅ (2 ⋅ 270,0 + 720,0) + 10,0 ⋅ (270,0 + 2 ⋅ 720,0)] ⋅ 5 ⋅ 1,0 −
6
1
− 10,0 ⋅ 720,0 ⋅ 2 ⋅ 8,0 − ⋅ 10,0 ⋅ (720,0 + 820,0) ⋅ 2 ⋅ 8,0 = −259790,58
2
1
E ⋅ Jc ⋅ Δ 2p = − ⋅ 5,0 ⋅ (270,0 + 2 ⋅ 720,0) ⋅ 5 ⋅ 1,0 − 5,0 ⋅ 720,0 ⋅ 2 ⋅ 8,0 −
6
1
− ⋅ 5,0 ⋅ (720,0 + 820,0) ⋅ 2 ⋅ 8,0 = −126325,0
2

5. Решавање на условните равенки

3533,33 ⋅ X1 + 1704,17 ⋅ X 2 = 259790,58 X1 = 48,47 kN

1704,17 ⋅ X 2 + 841,67 ⋅ X 2 = 126325,0 X 2 = 51,94 kN

6. Конечен дијаграм на нападни моменти

M = Mp + M1 ⋅ X1 + M2 ⋅ X 2

67
 Збирка решени задачи

M A = MB = 0 kNm
MC = −820,0 + 10,0 ⋅ 48,47 + 5,0 ⋅ 51,94 = −75,60 kNm
M1 = 0 kNm
M 2 = −7,5 kNm
M3 = −270,0 + 5 ⋅ 48,47 = −27,65 kNm
M 4 = −720,0 + 10,0 ⋅ 48,47 + 5,0 ⋅ 51,94 = 24,40 kNm
M5 = −720,0 + 10 ⋅ 48,47 + 5,0 ⋅ 51,94 = 24,40 kNm

27,65
7,5 - 4
1 2 3 24,40
+
+
29,37
Mдеф
24,40
5

A B -
C 75,60

1 5 5

Задача 3.5
Со помош на методот на сили да се определи дијаграмот на нападни
моменти од надворешен товар, за носачот прикажан на сликата.
10 kN/m’

1 30/60 B

30 kN
30/30

68
Теорија на конструкции

- геометриски карактеристики:

0,3 ⋅ 0,6 3 0,3 ⋅ 0,3 3

Jгр = = 0,0054 m 4 Jст = = 0,000675 m 4
12 12
Jc Jc 0,0054
Jc = Jгр = 1,0 = =8
Jгр Jст 0,000675

1. Определување на основен статички определен систем (ОСОС)

10 kN/m’
X2
1 30/60
X1
30 kN
30/30

2. Определување на дијаграмите на нападните моменти на ОСОС

предизвикани од единечни сили во правец на непознатите

X1 = 1,0; X2 = 0

B
1 +
3,0 X1=1,0

+ M1 4

3,0
A 3,0

1,0

69
 Збирка решени задачи

X1 = 0; X2 = 1,0
B
1
X2=1,0

M2 4

4,0 +
A 4,0
1,0
3

од надворешен товар

45,0 B
1

Mp 4
-
105,0
A
105,0 30,0
30,0
3

3. Условни равенки

δ11 ⋅ X1 + δ12 ⋅ X 2 + Δ 1p = 0
δ 21 ⋅ X1 + δ 22 ⋅ X 2 + Δ 2p = 0

4. Пресметување на коефициентите δkm пред непознатите големини и

слободните членови Δip со примена на таблиците на Верешчагин

1
E ⋅ Jc ⋅ δ11 = ⋅ 3,0 ⋅ 3,0 ⋅ 3 ⋅ 1,0 + 3,0 ⋅ 3,0 ⋅ 4 ⋅ 8,0 = 297,0
3
1
E ⋅ Jc ⋅ δ12 = ⋅ 4,0 ⋅ 3,0 ⋅ 4 ⋅ 8,0 = 192,0
2
1
E ⋅ Jc ⋅ δ 22 = ⋅ 4,0 ⋅ 4,0 ⋅ 4 ⋅ 8,0 = 170,67
3

70
Теорија на конструкции

45,0 45,0
= -

10 ⋅ 3 2
= 11,25 kNm
8

⎡1 1 ⎤
E ⋅ Jc ⋅ Δ 1p = − ⎢ ⋅ 30,0 ⋅ 45,0 ⋅ 3 − ⋅ 11,25 ⋅ 3,0 ⋅ 3⎥ ⋅ 1,0 − 3,0 ⋅ 45,0 ⋅ 2 ⋅ 8,0 −
⎣ 6 3 ⎦
1
− ⋅ 3,0 ⋅ (105,0 + 45,0) ⋅ 2 ⋅ 8,0 = −5861,25
2
1
E ⋅ Jc ⋅ Δ 2p = − ⋅ [4,0 ⋅ ( 2 ⋅ 105,0 + 45,0) + 2,0 ⋅ (105,0 + 2 ⋅ 45,0)] ⋅ 2 ⋅ 8,0 = −4480,0
6

5. Решавање на условните равенки

297,0 ⋅ X1 + 192,0 ⋅ X 2 = 5861,25 X1 = 10,140 kN

192,0 ⋅ X 2 + 170,67 ⋅ X 2 = 4480,0 X 2 = 14,843 kN

6. Конечен дијаграм на нападни моменти

M = Mp + M1 ⋅ X1 + M2 ⋅ X 2

M A = 105,0 − 3,0 ⋅ 10,14 − 4,0 ⋅ 14,843 = 15,208 kNm

MC = 45,0 − 3,0 ⋅ 10,14 − 2,0 ⋅ 14,843 = −15,106 kNm
M1 = 45,0 − 3,0 ⋅ 10,14 = 14,58 kNm
M 2 = 0 kNm

14,58 -
1 + B
5,18
+ 4
15,106
Mдеф

A
15,208
3

71
 Збирка решени задачи

Задача 3.6
Со помош на методот на сили да се определи дијаграмот на нападни
моменти од надворешен товар, за носачот прикажан на сликата.
20 kN/m’
40 kN
1 30/60 2

30/30

30/30
4

A B

- геометриски карактеристики:

0,3 ⋅ 0,6 3 0,3 ⋅ 0,3 3

Jгр = = 0,0054 m 4 Jст = = 0,000675 m 4
12 12
Jc Jc 0,0054
Jc = Jгр = 1,0 = =8
Jгр Jст 0,000675

1. Определување на основен статички определен систем (ОСОС)

20 kN/m’
40 kN
1 30/60 2
30/30

30/30

A B
X2
X1
5

72
Теорија на конструкции

2. Определување на дијаграмите на нападните моменти на ОСОС

предизвикани од единечни сили во правец на непознатите

X1 = 1,0; X2 = 0

1
+ 2
5,0

+ 4
M1

5,0
A 5,0 B

1,0
X1=1,0
5

X1 = 0; X2 = 1,0

4,0 - 4,0

1 2 -

4
M2

A B
1,0 X2=1,0
5

73
 Збирка решени задачи

од надворешен товар

250,0 -
1 2

4
Mp
-
410,0
B
410,0 A 40,0
100,0
5

3. Условни равенки

δ11 ⋅ X1 + δ12 ⋅ X 2 + Δ 1p = 0
δ 21 ⋅ X1 + δ 22 ⋅ X 2 + Δ 2p = 0

4. Пресметување на коефициентите δkm пред непознатите големини и

слободните членови Δip со примена на таблиците на Верешчагин

1
E ⋅ Jc ⋅ δ11 = ⋅ 5,0 ⋅ 5,0 ⋅ 5 ⋅ 1,0 + 5,0 ⋅ 5,0 ⋅ 4 ⋅ 8,0 = 841,667
3
1
E ⋅ Jc ⋅ δ12 = − ⋅ 5,0 ⋅ 4,0 ⋅ 5 ⋅ 1,0 = −370,0
2
1
E ⋅ Jc ⋅ δ 22 = 2 ⋅ ⋅ 4,0 ⋅ 4,0 ⋅ 4 ⋅ 8,0 + 4,0 ⋅ 4,0 ⋅ 5 ⋅ 1,0 = 421,333
3

250,0 250,0
= -

20 ⋅ 5 2
= 62,5 kNm
8

74
Теорија на конструкции

⎡ 1 1 ⎤
E ⋅ Jc ⋅ Δ 1p = ⎢− ⋅ 250,0 ⋅ 5,0 ⋅ 5 + ⋅ 62,5 ⋅ 5,0 ⋅ 5⎥ ⋅ 1,0 −
⎣ 3 3 ⎦
1
− ⋅ 5,0 ⋅ ( 410,0 + 250,0) ⋅ 4 ⋅ 8,0 = −54362,5
2
1 ⎡1
E ⋅ Jc ⋅ Δ 2p = ⋅ 4,0 ⋅ ( 410,0 + 2 ⋅ 250,0) ⋅ 4 ⋅ 8,0 + ⎢ ⋅ 250,0 ⋅ 4,0 ⋅ 5 −
6 ⎣2
2 ⎤
− ⋅ 62,5 ⋅ 4,0 ⋅ 5⎥ ⋅ 1,0 = 21080,0
3 ⎦

5. Решавање на условните равенки

841,667 ⋅ X1 − 370,0 ⋅ X 2 = 54362,5 X1 = 69,378 kN

− 370,0 ⋅ X1 + 421,333 ⋅ X 2 = −21080,0 X 2 = 10,894 kN

6. Конечен дијаграм на нападни моменти

M = Mp + M1 ⋅ X1 + M2 ⋅ X 2

M A = −410,0 + 5,0 ⋅ 69,378 = −63,11 kNm

д
M1 = −250,0 + 5,0 ⋅ 69,378 − 4 ⋅ 10,894 = 53,314 kNm
г
M1 = −250,0 + 5,0 ⋅ 69,378 − 4 ⋅ 10,894 = 53,314 kNm
M 2 л = 4 ⋅ 10,894 = 43,576 kNm
л
M 2 = 0 kNm

53,314 43,576
1
2 -
+

4
Mдеф

- A B
63,11
5

75
 Збирка решени задачи

Задача 3.7
Со помош на методот на сили да се определи дијаграмот на нападни
моменти од надворешен товар, за носачот прикажан на сликата.

10 kN/m’
40 kN
A 30/60 G 1

30/30
2

B
4 2

- геометриски карактеристики:

0,3 ⋅ 0,6 3 0,3 ⋅ 0,3 3

Jгр = = 0,0054 m 4 Jст = = 0,000675 m 4
12 12
Jc Jc 0,0054
Jc = Jгр = 1,0 = =8
Jгр Jст 0,000675

1. Определување на основен статички определен систем (ОСОС)

10 kN/m’
40 kN
A 30/60 G 1
30/30

B X1

4 2

76
Теорија на конструкции

2. Определување на дијаграмите на нападните моменти на ОСОС

предизвикани од единечни сили во правец на непознатите

X1 = 1,0

- 2,0
A
G 1 -
4,0 + 1,0
2
M1
1,0 4,0
B X1=1,0

1,0
4 2

од надворешен товар

80,0

A - 5,0

30,0 G 1
80,0
40,0 2
Mp

4 2

3. Условна равенка

δ11 ⋅ X1 + Δ 1p = 0

4. Пресметување на коефициентите δkm пред непознатите големини и

слободните членови Δip со примена на таблиците на Верешчагин

1 1 1
E ⋅ Jc ⋅ δ11 = ⋅ 4,0 ⋅ 4,0 ⋅ 4 ⋅ 1,0 + ⋅ 2,0 ⋅ 2,0 ⋅ 2 ⋅ 1,0 + ⋅ 2,0 ⋅ 2,0 ⋅ 2 ⋅ 8,0 = 45,333
3 3 3
1
E ⋅ Jc ⋅ Δ 1p = − ⋅ 80,0 ⋅ 4,0 ⋅ 4 ⋅ 1,0 = 320,0
4

77
 Збирка решени задачи

5. Решавање на условнaтa равенкa

45,333 ⋅ X1 − 320,0 = 0 X1 = 7,06 kN

6. Конечен дијаграм на нападни моменти

M = Mp + M1 ⋅ X1 + M2 ⋅ X 2

M A = −80,0 + 4,0 ⋅ 7,06 = −51,76 kNm

M1 = 0 − 2,0 ⋅ 7,06 = −14,12 kNm
M 2 = −5,0 + 1,0 ⋅ 7,06 = 2,06 kNm

51,76

A - 14,12

2,06 G 1 -
51,76
2
Mдеф
B

4 2

78