Republika ng Pilipinas

KAGAWARAN NG EDUKASYON
Rehiyon I
Sangay ng Ilocos Sur

SARILING
LINANGAN KIT SA
4
MAPEH (Health)

PAMAGAT NG ARALIN:
“Daloy ng Impeksiyon,Mabilis ang Aksiyon”

Pangalan ng mga Guro: BABY ERLINDA D. ANTOLIN

ANNA LIZA A. CABANIG
EDELYN C. DASUGO

Paaralan: NAGSAYAOAN ELEMENTARY SCHOOL

MAYNGANAY ELMENTARY SCHOOL

1
 2
PAMANAHUNAN BILANG
4
SARILING LINANGAN KIT #

PAUNANG SALITA

Ang Sariling Linangan Kit (SLK) na ito ay sadyang ginawa para sa

iyo. Matatagpuan mo rito ang mga batayang kaalaman at konseptong
kailangan mong pag-aralan sa MAPEH 4 (Health) ikaapat hanggang
ikalimang Linggo sa Ikalawang Markahan.Pag-aralang mabuti ang aralin
at sagutin ang mga katanungan pagkatapos.

KASANAYANG PAGKATUTO

a.Naiisa-isa ang iba’t ibang elemento o sangkap ng

chain of infection(kadena na impeksiyon). H4DD-IIcd-10

b. Nailalarawan kung papaano naipapasa o

naisasalin ang mga nakahahawang sakit sa isang tao sa
ibang tao

c. Nailalarawan ang pagdaloy ng mga nakahahawang

mga sakit sa pamamagitan ng chain of infection.

BALIK-ARAL
O

Sa nakaraang aralin, tinalakay ang mga

(Pathogens) o mga mikrobyong nagdudulot ng
sakit sa mga tao. May apat na uri ng Mikrobyo
(Pathogens), ito ay ang mga Virus, Bacteria,Fungi
at Bulate.
2
PANUTO: Tukuyin ang uri ng Pathogens o mikrobyo na isinasaad
sa bawat katanungan. Isulat ang sagot sa patlang.

1. Ito ay mga mikrobyo na nabubuhay at mabilis

dumami sa madidilim at mamasa-masang lugar.

2. Uri ng mikrobyo na makikita lamang gamit ang
mikroskopyo. Nagiging sanhi ito ng ubo, trangkaso,
tigdas, beke, at bulutong-tubig.
3. Nabubuhay ang mikrobyong ito sa hangin, tubig, at
lupa. Nagiging sanhi nito ang tuberculosis, ubong
may tunog, at diphtheria.

MAIKLING PAGTALAKAY

Ang nakahahawang sakit ay maaaring maipasa ng

isang tao sa ibang tao sa pamamagitan ng direct o tuwirang
pagkalat ng impeksiyon. Maaring sa pamamagitan ng likido
at iba pang bagay na gaya ng laway,sipon,ihi,dumi at
dugo.Maari ding indirect o di-tuwirang pagkalat sa
pamamagitan ng pagpapahiram ng mga personal na gamit
tulad ng suklay at tuwalya.
Isa-isahin natin ang iba’t ibang elemento o sangkap ng chain of
infection(kadena na impeksiyon) na nagiging sanhi ng pagkalat ng sakit.

Sangkap ng Kadena ng Impeksiyon:

A. Causative/Infectious Agents (Pathogens) – ito ay mga

mikrobyo o mikroorganismo na nagdudulot ng
nakakahawang sakit..

3
B. Reservoir or Source (Host) – lugar kung saan nananahan at
nagpaparami ang mga causative agents. Ito ay maaaring tao,
hayop, tubig, lupa, pagkain, tuwalya, pinggan,kutsara, tinidor, at
iba pa.

C. Mode of Exit o Exit portal – mga labasan ng mikrobyo. Halimbawa

nito ay sa bibig ng isang tao kung saan tumatalsik ang laway
habang nagsasalita, humahatsing o bumabahing, o umuubo. Ang
sipon, dumi, at dugo ay halimbawa rin.

D. Mode of Transmission – paraan ng pagsasalin o paglilipat ng

mikrobyo (causative agent) sa ibang tao sa pamamagitan ng
droplets,airborne,foodborne, vectorborne at bloodborne.
Halimbawa, pagkagat sa pagkain ng may sakit o pagsalo sa
kanilang pagkain, maari din sa hangin, tubig, at lupa.)

E. Mode of Entry – daanan ng mikrobyo ang katawan ng ibang tao.

Maaaring ito ay sa pamamagitan ng bibig, ilong o balat. Ang bukas
na sugat ay madaling pasukan ng mikrobyo kaya kinakailangan
ang higit na pag- iingat upang makaiwas sa impeksiyon o sakit.

F. Bagong Tirahan (Susceptible Host) – ang sinomang indibidwal na

may mahinang resistensya ay madaling kapitan ng sakit gaya ng
mga bata at matatanda

HALIMBAWA

4
 Ang nakahahawang sakit ay tulad ng isang
kadenang dugtung-dugtong. Tingnan ang
halimbawa sa ibaba.

Pathogens

Susceptible
Reservoir
host

Mode of Entry Exit portal

Mode of Transmission

5
 Gawain 1
Basahin ang mga sumusunod at piliin ang tamang
sagot sa loob ng kahon.Isulat ang sagot sa patlang.

Mikrobyo Bagong Tirahan (Susceptible Host)

Reservoir or Source (Host) Chain of Infection
Pagkahawa Mode of Exit
Mode of Trasmission Causative/ Infectious Agents
Sakit Mode of Entry

__________1. Ito ay mga mikrobyo o mikroorganismo na nagdudulot ng

nakahahawang sakit.

__________2. Ito ang pagpasok ng mikroorganismo sa loob ng katawan

ng isang tao.

__________3. Ito ang mga labasan ng mikrobyo, halimbawa nito ay sa

bibig ng isang tao.

__________4. Ito ang paraan ng pagsasalin o paglilipat ng mikrobyo.

__________5. Ito ay mga maliliit na organismo na maaaring magdulot

ng sakit.

__________6. Lugar kung saan nananahan at nagpaparami ang mga

causative agents.

__________7. Sanhi ng pagpasok ng mikrobyo sa katawan ng tao na

sumisira sa resistensya nito.

__________8. Ang sino mang indibidwal na may mahinang resistensya

na madaling kapitan ng sakit.

6
__________9. Mga nakahahawang sakit na tulad ng isang kadenang
dugtong-dugtong.

__________10. Ito ang tawag sa daanan ng mikrobyo sa katawan ng

isang tao.

Gawain 2
Isulat kung TAMA o MALI ang mga sumusunod na pahayag.
1. Ang Kadena ng Impeksiyon ay binubuo ng limang
elemento o sangkap.
2.Ang bukas na sugat ay madaling pasukan ng mikrobyo at
maaring maging Mode of Entry ng karamdaman o
impeksiyon.
3. Naisasalin ang mikrobyo sa ibang tao sa pamamagitan ng
pakikipagkamay sa infected na tao.
4.Ang sinomang indibidwal na may malakas na resistenisya
ay madaling kapitan ng sakit.

5. Umiwas sa pagkagat sa pagkain o pagsalo sa pagkain ng

taong may sakit upang hindi mahawa.

PAGLALAHAT

Ang Kadena ng Impeksiyon ay binubuo ng anim

na sangkap, ito ay ang mga Causative/Infectious
Agents (Pathogens),Reservoir or Source (Host),
Mode of Exit o Exit portal, Mode of Transmission,
Mode of Entry at Bagong Tirahan (Susceptible Host).

PAGLALAPAT

7
 Buuin ang mga Sangkap ng Kadena ng Impeksiyon
ayon sa tamang pagkasunod-sunod. Isulat ang sagot sa
bawat kahon.
.
1

.
6 .
2

.
5 .
3

4
.

8
 PAGTATAYA

Lagyan ng bilang 1 hanggang bilang 6 ayon sa pagkasunod-

sunod ng mga Sangkap ng Kadena ng Impeksiyon.

Causative/ Infectious Agents

Mode of Transmission
Mode of Exit
Reservoir or Source
Bagong Tirahan
Mode of Entry

SANGGUNIAN

9
 Taňo,Mila C,et.al. “Edukasyong Pangkalusugan”, 295-298:VICARISH
Publication and Trading,Inc., 2015.

SUSI SA PAGWASTO

Gawain A
1.CAUSATIVE/INFECTIOUS AGENTS
2.MODE OF ENTRY
3.MODE OF EXIT
4.MODE OF TRANSMISSION
5.MIKROBYO
6.RESERVOIR OR SOURCE(HOST)
7.SAKIT
8.BAGONG TIRAHAN (SUSCEPTIBLE HOST)
9.CHAIN OF INFECTION
10.PAGKAHAWA

Gawain B

10
 1. Tama
2.Tama
3.Mali
4.Mali
5.Tama

PAGLALAPAT
g
a
B
6
S
p
e
c
s
u
d
oh
T
lH
.M
5tib
d m
o
.M
s4
n
ra
T
ry
n
n
/IA
fE
iso
f
e
C
1
v . e
2 srvR o

. itP
x3
E ra
o
S
ir/
rc e
u
o
e lfE
d
M xit/

11
PAGTATAYA
1
4
3
2
6
5

12