ALIH BENTUK KOMUNIKASI SEMESTER 2, 2019

TOPIK 1 : ALIH BENTUK KOMUNIKASI

KEMAHIRAN ASAS
DALAM ABK

ASPEK DI
NILAI
TAHU JENIS
MEDIA
FAHAM
KEHENDAK
SOALAN

1.2 KEMAHIRAN ASAS YANG PERLU DIMILIKI OLEH CALON

1.2.1 Mengetahui jenis media

 Calon mesti tahu jenis media mengikut kehendak soalan

 Jenis2 media / graf

•Kompaun ( soalan berkenaan bilangan )

•komponen ( soalan berkenaan perubahan / bilangan )
•Memesong/ imbangan @ positig/negatif ( soalan berkenaan adanya data +/- )
GRAF BAR biasanya perubahan antara tahun
•Piramid / berpasangan ( soalan ada 4 angkubah utama dan 1 daripadanya ada 2
komponen sahaja.
•Gabungan ( soalan berkenaan mempunyai 2 nilai / unit yang berbeza)

•Kompaun ( soalan berkenaan perubahan / bilangan )

•Komponen ( soalan berkenaan jumlah @ nilai keseluruhan)
GRAF GARIS •Memesong/Imbangan @ positif/negatif ( soalan berkenaan adanya data +/- )
biasanya perubahan antara tahun
•Gabungan

•Bandingan ( soalan berkenaan perbezaan / perbandingan / ant tahun @ import

export bagi tempoh 1 tahun. terdapat 2 jumlah yg berbeza )
CARTA PAI •Bertingkat / Tong ( soalan berkenaan pembolehubah yg berbeza tetapi
mempunyai 1 jumlah )

NORAIN BINTI MISRAN Page 1

 ALIH BENTUK KOMUNIKASI SEMESTER 2, 2019

1.2.2 Memahami kehendak soalan

 Langkah 1 : Mengenal pasti kehendak soalan

a) Calon hendaklah membaca soalan terlebih dahulu. Soalan akan menerangkan
jenis graf atau carta yang akan dilukis.
b) Baca keseluruhan petikan untuk dapatkan gambaran secara keseluruhan.
c) Semasa membaca petikan, calon hendaklah mengenal pasti pokok/hint tenang
jenis graf atau carta yang akan dilukis ( melalui kata kunci diberi)
d) Tips mengenal pasti jenis graf daripada soalan yang diberi :
JENIS MEDIA KATA KUNCI
Graf Bar  Semua soalan yang meminta untuk menyediakan graf yang sesuai, media
Kompaun yang paling sesuai adalah GRAF BAR KECUALI bagi soalan yang
mempunyai kata kunci untuk media graf garis.
 Menunjukkan “ Bilangan”
 Menunjukkan “ Perbandingan” sesuatu pemboleh ubah dalam suatu
kumpulan bar mengikut tempoh tertentu.
 Mempunyai banyak pembolehubah dalam satu tahun/tempoh yang sama.

Contoh kata kunci kompaun :

Bilangan, kuantiti, nilai ( bentuk % atau RM ), pengelasan dsbnya

Contoh soalan: Berdasarkan maklumat yang diberikan dalam petikan di bawah

ini, sediakan graf yang sesuai untuk menunjukkan kuantiti pengeluaran, ekport
dan import Malaysia dari tahun 2010 hingga 2016.

Contoh soalan : Sediakan graf yang sesuai untuk menunjukkan bilangan kes
warganegara Malaysia yang hilang, jumpa semula dan masih hilang dari tahun
2008 hingga 2011.
Graf Bar  Menunjukkan “ Jumlah” atau “ nilai keseluruhan”
Komponen
Contoh kata kunci komponen :
Kategori, jumlah terkumpul, dikumpulkan, diterapkan, komposisi,
jumlah, amaun, jumlah keseluruhan, komponen, nilai tambah, nilai
keseluruhan.

Contoh soalan : Berdasarkan maklumat di bawah, sediakan graf yang sesuai

bagi menunjukkan jumlahkeluaran Dalam Negara Kasar mengikut punca
kegiatan dari tahun 2007 hingga 2009.

Graf Garis  Menunjukkan bilangan untuk beberapa tahun

Kompaun  Melibatkan tahun / tempoh yg pjg ( 5thn @ lebih )
 Ada kata kunci graf garis
 Apa2 yg berkaitan dengan pasaran saham = graf garis

Contoh kata kunci garis :

Arah aliran, aliran pola, pergerakan, turun naik, pasang surut, kadar,
kadar perubahan, indeks, tred aliran, kadar pertumbuhan, pertumbuhan,
imbangan dagangan, pelunjawan, perubahan, saham, unjuran, komposit,
bursa.

Contoh kata kunci kompaun :

Aliran, kadar perubahan ( dlm bentuk peratusan dan tiada data negatif)

NORAIN BINTI MISRAN Page 2

 ALIH BENTUK KOMUNIKASI SEMESTER 2, 2019

Contoh soalan : Berdasarkan maklumat di bawah, sediakan graf yang sesuai

bagi menunjukkan aliran ekonomi negeri yang terpilih bagi tempoh 2003
hingga 2005.

Graf Garis  Dalam jadual ada menunjukkan “jumlah besar “ @ “nilai keseluruhan”
Komponen  Me nunjukkan “jumlah, amaun, komposisi, komponen atau nilai
keseluruhan”
 Melibatkan tahun/tempoh yang panjang.
 Kadang2 kata kunci garis + komponen di gabungkan.

Contoh kata kunci garis :

Arah aliran, aliran pola, pergerakan, turun naik, pasang surut, kadar,
kadar perubahan, indeks, tred aliran, kadar pertumbuhan, pertumbuhan,
imbangan dagangan, pelunjawan, perubahan, saham, unjuran, komposit,
bursa.

Contoh kata kunci komponen :

Kategori, klsifikasi, jumlah terkumpul, dikumpulkan, diterapkan,
komposisi, jumlah, amaun, jumlah keseluruhan, komponen, nilai tambah,
nilai keseluruhan.

Contoh soalan : Berdasarkan maklumat yang diberikan dalam petikan di

bawah, sediakan graf yang sesuai untuk menunjukkan aliran jumlah
perbelanjaan pembangunan kerajaan persekutuan bagi perkhidmatan sosial
dan ekonomi pada tahun-tahun yang dinyatakan. ( gabungan kata kunci garid
+ komponen )

Contoh soalan : Berdasarkan maklumat yang diberikan dalam petikan di

bawah, sediakan graf yang sesuai untuk menunjukkan jumlah penduduk
Malaysia mengikut kumpulan umur dari yahun 2005 hingga 2009. ( kata kunci
komponen + melibatkan tahun yg banyak)
Graf Gabungan  Menunjukkan 2 elemen / pemboleh ubah dengan kategori maklumat
yang banyak
 Terdiri daripada unit nilai yang berbeza @ sama.

Contoh pemboleh ubah dengan unit nilai berbeza :

Jumlah isi rumah ( ribu orang) dan kadar kemiskinan ( % )

Contoh pemboleh ubah dengan unit nilai sama :

Import (RM/juta) dan Eksport (RM/juta )

Contoh soalan : Berdasarkan maklumat yang diberikan, sediakan graf yang

sesuai untuk menunjukkan tangkapan bagi kesalahan imigresen warganegara
asing dari negara-negara terpilih bagi setiap warganegara yang ditangkap
pada tahun 2000, 2005 dan 2010 DAN jumlah keseluruhan kompaun yang
dipungut pada setiap tahun yang dilaporkan.

Tangkapan – bar + jumlah kompaun – garis komponen ( 1 garis sahaja )

Graf Bar  Menunjukkan 3 elemen / pemboleh ubah dalam soalan dan 1 elemen
Piramid mesti berpasangan.

Contoh pemboleh ubah :

Menunjukkan bilangan kelahiran , jantina atau kumpulan etnik.

NORAIN BINTI MISRAN Page 3

 ALIH BENTUK KOMUNIKASI SEMESTER 2, 2019

Contoh pemboleh ubah dengan unit nilai sama :

Import (RM/juta) dan Eksport (RM/juta )

Contoh soalan : Berdasarkan maklumat yang diberikan, sediakan graf yang

sesuai untuk menunjukkan bilangan kes pembuangan bayi di Malaysia
mengikut jantina dan lokasi pembuangan bayi pada tahun 2004 hingga 2006.

Contoh soalan : Berdasarkan maklumat yang diberikan, sediakan graf yang

sesuai untuk menunjukkan pertumbuhan tenaga buruh di Sabah dan Sarawak
mengikut kumpulan umur antara tahun 2004 hingga 2010.

Contoh soalan : Berdasarkan maklumat yang diberikan, sediakan graf yang

sesuai untuk menunjukkan bilangan penumpang penerbangan negeri dan
antarabangsa yang berlepas dari Lapangan Terbang di Sabah dan Sarawak
pada tahun 2004, 2005, 2006.

Carta Pai  Menunjukkan perbezaan @ perbandingan dengan 1 pemboleh ubah.

Perbandingan
Contoh :
 1 pemboleh ubah diberi
 Jumlah besar berbeza nilai
 2 tahun @ 1 tahun diberi. Negara berbeza
 Import/Eksport bagi tempoh satu tahun
 Kata kunci soalan : ada perkataan perbezaan @ perbandingan (tidak
wajib)

Contoh soalan : Berdasarkan maklumat yang diberikan di dalam petikan di

bawah , bina carta yang sesuai untuk menunjukkan perbandingan junmlah
jualan kereta nasional mengikut model kenderaan pada tahun 2000 dan 2002 (
tahun yang berbeza )

Contoh soalan : Berdasarkan petikan di bawah , sediakan carta yang

menunjukkan perbezaan antara pelajar lelaki dan pelajar perempuan yang
mengikut bidang Pengajian Sanis dan Teknologi di Institusi Pengajian tinggi (
IPTA ) pada tahun 2000. ( 1 tahun sahaja ) – STPM U2017

Carta Pai  Menunjukkan perbezaan dari segi pemboleh ubah bagi satu carta
Bertingkat / dimana diberi 2 pembolehubah.
Tong  Jumlah besar sama nilai
 Selalunya hanya satu tahun diberi

Contoh :
 Jumlah Eksport Malaysia mengikut jenis komoditi & Negara Pengimport
 Selalunya hanya 1 tahun diberi.

Contoh soalan : Berdasarkan maklumat yang diberikan , bina carta yang

sesuai untuk menunjukkan jumlah penagih dadah mengikut etnik dan
pekerjaan pada tahun 2000 (1 tahun sahaja )

NORAIN BINTI MISRAN Page 4

 ALIH BENTUK KOMUNIKASI SEMESTER 2, 2019

 Langkah 2 : Memahami maksud petikan pemahaman

a) Apabila calon selesai membaca soalan, kenalpasti angkubah-angkubah yang
berkaitan dengan soalan.
b) Gariskan atau ‘hightlight’ angkubah-angkubah yang dikenal pasti termasuk
nilainya sekali.
c) Contoh keyword/kata kunci untuk memahami kehendak soalan :
1. Bertambah kepada Contoh ayat :
( bermaksud nilai Pada tahun 2016 ialah 20,018 ribu orang orang
diberi adalah untuk bertambah kepada 21,117 ribu orang.
tahun selepasnya.)
Maksudnya :
Tahun 2016 = 20,018 ribu orang
Tahun 2017 = 21,117 ribu orang
2. Bertambah sebanyak Contoh ayat :
( bermaksud nilai Pada tahun 2016 ialah 20,018 ribu orang orang
tahun sebelum + nilai bertambah sebanyak 1,099 ribu orang pada tahun
tambahan diberi ) berikutnya.

Maksudnya :
Tahun 2016 = 20,018 ribu orang
Tahun 2017 = ( 20,018 + 1,099) = 21,117 ribu orang
3. Sebanyak Contoh ayat :
( bermaksud jumlah Pada tahun 2016, jumlah kumpulan ini ialah sebanyak
nilai pada tahun itu) 1,099 ribu orang dan bertambah kepada 1,232 ribu orang
pada tahun 2017 dan terus meningkat sebanyak 54 ribu
orang pada tahun 2018.

Maksudnya :
Tahun 2016 = 1,099 ribu orang
Tahun 2017 = 1,232 ribu orang
Tahun 2018 = ( 1,232 + 54) = 1,286 ribu orang
3. Mengira peratusan Contoh ayat :
Kumpulan umur 0-14 tahun pada tahun 2016 ialah
sebanyak 2,876,100 orang iaitu 30 peratus daripada
jumlah keseluruhan penduduk pada tahun berkenaan.

Maksudnya :
Tahun 2016 = 2,876,100 orang @ 32% jumlah
keseluruhan penduduk

Jumlah keseluruhan = 2,876,100 x 100 = 8,987,813 orang

32

NORAIN BINTI MISRAN Page 5

 ALIH BENTUK KOMUNIKASI SEMESTER 2, 2019

 Langkah 3 : Membina Jadual Dan Skala

a) kenalpasti angkubah yang berkaitan dengan soalan. Hal ini kerana terdapat
beberapa angkubah dan angka dalam petikan yang tidak berkaitan dengan soalan.
b) Tentukan bilangan Lajur dan baris mencukupi semasa membina jadual.
c) Kenalpasti angkubah yang hendak diletak di paksi menegak ( Y) dan mendatar (
X ) serta tentuka skala yang sesuai bagi paksi Y.
d) Bagi carta pai, calon hendaklah mencari keluasan sudut dan mengira peratusan
bagi sektor dan mencari jejari bagi pai yang dilukis.

PENULISAN TAJUK DALAM JADUAL DAN GRAF

Contoh Soalan 1:
Berdasarkan petikan yang diberikan, sediakan graf yang sesuai untuk menunjukkan
bilangan kes pengabaian warga tua di Semenanjung Malaysia pada tahun 2011, 2012,
2013 dan 2014.

Contoh penulisan tajuk :

SEMENANJUNG MALAYSIA: BILANGAN KES PENGABAIAN WARGA

TUA PADA TAHUN 2011,2012 DAN 2013.

ATAU

MALAYSIA : BILANGAN KES PENGABAIAN WARGA TUA DI

SEMENANGJUNG MALAYSIA PADA TAHUN 2011,2012 DAN 2013.

Contoh Soalan 2:
Berdasarkan petikan yang maklumat yang diberikan dalam petikan di bawah ini,
sediakan graf yang sesuai untuk menunjukkan bilangan penerimaan bantuan Titipan
Kasih mengikut negeri dari tahun 2014 hingga tahun 2016 di Malaysia.

Contoh penulisan tajuk :

MALAYSIA: BILANGAN PENERIMA BANTUAN TITIPAN KASIH

MENGIKUT NEGERI DARI TAHUN 2014 HINGGA TAHUN 2016.

NORAIN BINTI MISRAN Page 6

 ALIH BENTUK KOMUNIKASI SEMESTER 2, 2019

PEMBINAAN JADUAL

1. Graf Bar / Graf Garis Kompaun

Berdasarkan petikan yang diberikan, sediakan graf yang sesuai untuk menunjukkan
keluasan kawasan tanaman sayur-sayuran mengikut negeri terpilih dari tahun 2006
hingga anggaran tahun 2010. ( STPM U2013)

MALAYSIA : KELUASAN KAWASAN TANAMAN SAYUR-SAYURAN

MENGIKUT NEGERI TERPILIH DARI TAHUN 2006 HINGGA ANGGARAN
TAHUN 2010.

Tahun KELUASAN KAWASAN TANAMAN SAYUR-SAYURAN ( hektar )

2006 2007 2008 2009 Anggaran
Negeri 2010
Kedah 1,013 1,333 1,330 1,760 1,440
Kelantan 3,053 4,287 3,610 3,348 4,100
Perak 1,385 1,385 581 1,205 620
Selangor 2,382 1,671 2,367 2,334 2,560
(disesuaikan daripada Perangkaan
Agromakanan 2010, Kementerian
Pertanian dan Industri Asas
Tani Malaysia)

Perkara penting!!!

1) Tajuk – HURUF BESAR ( tempat, isu dan tahun)

2) Data dan Sumber

3) Unit WAJIB ditulis

4) Data mesti ada 2 titik perpuluhan ( jika dlm petikan ada 2 titik
perpuluhan )

5) Penulisan tajuk jadual perlu ikut SOALAN

6) Markah untuk jadual yang lengkap – 3 markah

NORAIN BINTI MISRAN Page 7

 ALIH BENTUK KOMUNIKASI SEMESTER 2, 2019

2. Graf Bar / Graf Garis Komponen

Berdasarkan maklumat yang diberikan, sediakan graf yang sesuai untuk

menunjukkan jumlah asset bank perdagangan bagi tahun 2003 hingga 2007.

MALAYSIA: JUMLAH ASSET BANK PERDAGANGAN BAGI TAHUN 2003

HINGGA 2007.
Tahun JUMLAH ASSET BANK PERDAGANGAN ( RM Juta )
2003 2004 2005 2006 2007
Sektor
Instrumen deposit 6,744.7 6,664.3 10,092.7 12,036.9 22,764.0
bolehniaga yang dipegang
Pinjaman pendahuluan 355,610.1 447,453.3 524,722.8 580,355.8 631,893.3
(362,354.8) (454,117.6) (534,815.5) (592,392.7) (654,657.3)
Aset tetap dan asset lain 50,999.9 58,255.5 66,439.8 85,262.3 46,269.4
di Malaysia (413,354.7) (512,373.1) (601,255.3) (677,655.0) (700,926.7)
Aset asing 6,484.4 6,556.8 6,602.7 20,693.3 13,441.9
Jumlah 419,839.1 518,819.9 607,858.0 866,348.3 714,371.6
(disesuaikan daripada Jabatan Perangkaan
Malaysia, Mac 2009, Jabatan Perangkaan
Malaysia)

NORAIN BINTI MISRAN Page 8