Mitologia - Charakterystyka Tezeusza

Mitologia grecka utrwaliła obraz Tezeusza jako największego bohatera

Aten – doskonałego przywódcę, nieustraszonego zdobywcę nowych
terenów i znakomitego stratega. Liczne podania opowiadające o jego
bogatym i burzliwym życiu kreują też wizję niezwykle barwnej,
skomplikowanej i niejednorodnej psychologicznie postaci.

Bohater urodził się w Trojzenie jako syn Egeusza i Ajtry – córki

Pitteusa, wychowywany pod czujnym okiem dziadka od czasu, gdy jego
ojciec porzucił rodzinę i powrócił do Aten. Dorósłszy, Tezeusz
udowodnił swoją wielką siłę podnosząc głaz, pod którym Pitteus
schował przeznaczone dla niego sandały i miecz, których zdobycie
stało się symbolem wkroczenia w dorosłość i pełnię męskości. Pierwszą
z dojrzałych decyzji młodego herosa stało się wyruszenie w podróż do
Aten w poszukiwaniu ojca, w trakcie której wsławił się wielkim kunsztem
w posługiwaniu się bronią, sprytem i odwagą, a więc cechami
doskonałego wojownika. Skorzystał z nich również po dotarciu do celu
swojej podróży, spotkanie z ojcem poprzedził bowiem pojedynek na
polach Maratonu z siejącym grozę bykiem.

Egeusz rozpoznał syna po mieczu Pitteusa, przyjmując go na swój

dwór z radością tym większą, że za Tezeuszem szła już sława
nieustraszonego wojownika i obrońcy uciśnionych. Jego przymioty miał
niebawem sprawdzić w walce, jaką młody bohater zobowiązał się
stoczyć z Minotaurem – potworem pustoszącym Kretę, któremu Ateny
zmuszone były regularnie wysyłać haracz w postaci siedmiu chłopców i
siedmiu dziewcząt. Przy organizacji ryzykownej wyprawy Tezeusz
wykazał się sprytem spod znaku Odyseusza – wsiadł na statek jako
jeden z „ofiarnych” młodzieńców, zaś grupę dziewcząt zastąpił dwoma
towarzyszami, których przebrał w kobiece stroje i nauczył poruszania
się, mówienia i gestów charakterystycznych dla niewiast. Dla realizacji
swojego planu wykorzystał również ogromny urok osobisty i urodę,
które oczarowały Ariadnę – córkę Minosa – i zapewniły mu nieocenioną
pomoc w postaci zaczarowanego kłębka, jaki przeprowadził go przez
labirynt aż do pieczary Minotaura.

Po zwycięskiej batalii z potworem Tezeusz wywiózł Ariadnę z Krety na

wyspę Naksos, wykazując się niedługo potem o wiele mniej chlubną,
niż poznane wcześniej, cechą charakteru – ateński bohater okazał się
niestałym w uczuciach bawidamkiem, który swój urok osobisty używa
beż skrupułów dla osiągnięcia własnych celów; gdy pomoc Ariadny nie
była mu już potrzebna, porzucił ją, odpływając po kryjomu w dalsze
podróże.

Po śmierci Egeusza Tezeusz objął ateński tron, zarządzając

królestwem ze sporym rozmachem i odwagą, która popchnęła go do
podboju Megary i plemienia Amazonek, wzięcia udziału w wyprawie
Argonautów czy uczestnictwa w polowaniu na dzika kaledońskiego.
Greckie podania przypisują mu również wielkie zasługi na polu rozwoju
ateńskiej demokracji, która stała się wzorem dla wielu późniejszych
systemów polityczno-społecznych. Do późnej starości nie stracił też
żywego zainteresowania płcią piękną, co doprowadziło ostatecznie do
jego upadku – jako dojrzały już człowiek porwał ze Sparty kilkuletnią
wtedy Helenę Trojańską, ściągając na Ateny najazd jej ojca,
Tyndareosa, który nie wpuścił już prawowitego króla do miasta.

Resztę życia Tezeusz spędził na wyspie Skyros ginąc w wyniku upadku

z nadmorskiego klifu, który wedle jednych podań był efektem
poślizgnięcia się niedołężnego już starca, a wedle innych – zepchnięcia
przez Likomedesa, króla wyspy, na którą został wygnany.